װיקיפּעדיע
yiwiki
https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%94%D7%95%D7%99%D7%A4%D7%98_%D7%96%D7%99%D7%99%D7%98
MediaWiki 1.39.0-wmf.23
first-letter
מעדיע
באַזונדער
רעדן
באַניצער
באַניצער רעדן
װיקיפּעדיע
װיקיפּעדיע רעדן
טעקע
טעקע רעדן
מעדיעװיקי
מעדיעװיקי רעדן
מוסטער
מוסטער רעדן
הילף
הילף רעדן
קאַטעגאָריע
קאַטעגאָריע רעדן
פארטאל
פארטאל רעדן
TimedText
TimedText talk
יחידה
שיחת יחידה
גאדג'ט
שיחת גאדג'ט
הגדרת גאדג'ט
שיחת הגדרת גאדג'ט
ישראל
0
2003
580693
580233
2022-08-03T19:59:03Z
2A00:A040:18C:3022:6065:DC49:5C01:F993
wikitext
text/x-wiki
{{אנדערע באדייטן|דאס= דעם שטאַט אין מיטל מזרח}}
{{מדינה
| נאמען = מדינת ישׂראל
| שטאַט = שטאַט פון ישׂראל
| פאן בילד = Flag of Israel.svg
| סימבאל בילד = Coat of arms of Israel.svg
| מאפע = Israel Map by The Legal Status of The Territories-4.svg
| זינגליד = [[התקוה]]
| קאנטינענט = [[אזיע]]
| אפיציעלע שפראך = [[העברעאיש]]
| הויפטשטאט = [[ירושלים]]
| קאנטראלע = דיקטאַטאָרשיפּ
| פרעזידענט = [[יצחק הערצאג]]
| פרעמיער מיניסטער = [[נפתלי בענעט]]
| גרינדונג דאטום = פון [[פאראייניגטע קעניגרייך|פאראייניגטן קעניגרייך]]{{ש}} [[14טן מיי]] 1948
| וועלט גראדונג פלאך = 149
| פלאך מאס = 20,770
| פראצענט וואסער = 2.0%
| וועלט גראדונג באפעלעקרונג = 99
| באפעלקערונג צאל = 9,136,000<ref>[בפתחה של שנת 2020 - יותר מ-1.9 מיליון תושבים במדינת ישראל https://www.cbs.gov.il/he/mediarelease/DocLib/2019/413/11_19_413b.pdf]</ref>
| באפעלקערונג יאר = 2019
| באפעלקערונג ענגקייט = 410
| וועלט גראדונג פראדוקט ווערדע = 50
| פראדוקט ווערדע = $202.562 ביליאן
| וואלוטע = [[ניי-שקל]] ₪
| צייט זאנע = 2+
| אינטערנעט דאמיין = il
| טעלעפאן קאד = 972
| באמערקונגען =
}}
[[טעקע:MiddleEast.A2003031.0820.250m.jpg|קליין|]]
[[טעקע:Satellite image of Israel in January 2003.jpg|קליין|ישראל און די מערב ברעג]]
'''ישראל''' איז אַ [[דעמאקראטיע|דעמאקראטיש]] [[לאנד]] אין [[מיטל מזרח]], אויפן מזרח בארטן פונעם [[מיטלענדישער ים|מיטלענדישן ים]]. דאס לאנד איז געגרינדעט [[ה'תש"ח]] (1948) ווי אן אומאפהענגיק לאנד, נאך דער ענדע פונעם [[בריטישער מאנדאט|בריטישן מאנדאט]]. רוב פון זיינע איינוואוינערס זענען יידן אבער עס זיצן אין אים אויך א גרויסער צאל [[פאלעסטינע]] [[אראבער]], [[בעדואינער]], [[דרוזן]], און נאך אנדערע פעלקער. די הויפטשטאט און גרעסטע שטאט איז [[ירושלים]].
ישראל איז א קליין לאנד, אבער עס פארמאגט [[בערג]], [[מדבר]]ות, [[בארטן|בארטנס]], [[טאל]]ן און [[פלוין|פלוינען]]. דער קלימאט איז ווארעם און טרוקן אין זומער, קיל מיט רעגן אין ווינטער.
אין די ערשטע יארן האט ישראל געהאט אנטוויקלט ווייניג נאטירלעכע רעסורסן און האט אימפארטירט מער ווי עקספארטירט. אין די שפעטערע יארן האט אבער איר עקספארט פיל אויפגעבליט מיטן שנעלער עקאנאמישער אנטוויקלונג אין פארשידענע געביטן ווי לאנדווירטשאפט און נאך. אויך האט זי לעצטנס ערפארלגרייך אנטדעקט און אנטוויקלט נייע רעזערוון פון נאטורליכן גאז.
דער שטאַט '''ישראל''', געגרינדעט [[ה'תש"ח]] (1948), עקזיסטירט הײַנט מערסטנס אינערהאַלב די היסטארישע גרעניצן פֿון לאַנד '''[[ארץ ישראל]]''', דאס [[אידישע]] [[לאנד]] אין [[מערב]] [[אזיע]]. אנדערש ווי אלע לענדער, באטראכט זיך ישראל אלס דאָס הײַמאָרט צו די אַלע וועלכע געהערן זיך אָן צו דער אידישער [[רעליגיע]], איז אָבּער ישראל דעמאקראטיש וואס איז שטארק קעגנזאץ צו דער אידישער רעליגיע, טראָצדעם וואָס זי טראָגט אויסערליך דעם נאָמען '''ישראל'''.
מאנכע גרופּעס אינערהאלב דער רעגירונג פּרובירן זי פֿאראידישן און אנדערע זי צו פאר'גוי'שן, אָבער דער פֿינף-און-זעכציג יעריגער נאָכאַנאַנדער רעליגיעזער שטרייט איז וואַרשײַנליך אַן ענדלאָזער און פֿאַרלוירענער.
די [[פאלעסטינע|פאלעסטינער]] [[אראבער]] פֿאָדערן שטרענג די געביטן פון [[יהודה און שומרון]] (באוואוסט אלס דער מערב ברעג) מיטן ציל עווענטועל צו גרינדן א [[פּאַלעסטינע]]ר שטאַט.
רוב [[פרומע]] [[ייד]]ן דענקען אז די '''מדינה''' וועט אויפגעלעזט ווערן אינגיכן, און אלע פרומע ײדן האָפן אויף דעם טאָג אין וועלכן [[משיח|משׁיח]] וועט אַנטפּלעקט ווערן און אויסלײַזן די יידן פֿון [[גלות]] און זײַ אַרויפברענגען אין [[ארץ ישׂראל]].
די באפעלקערונג פון ישראל, אזוי ווי דאס [[צענטראלע ביורא פאר סטאטיסטיק]] דעפינירט זי, איז געווען געשאצט 8,146,300 מענטשן אין 2014.
== עטימאלאגיע ==
ישראל איז א טייל פון [[ארץ ישראל]], דאס לאנד וואס די יידן האבן גענומען פון די כנענים. דאס לאנד הייסט אזוי ווייל דאס פאלק ישראל נעמט זיין נאמען פון ישראל, וואס איז איינער פון די נעמען פון [[יעקב אבינו]].
== היסטאריע ==
=== ארץ ישראל ===
דער באגריף [[ארץ ישראל]] ווי דאס לאנד פון די יידן גייט צוריק צו די אוראלטע צייטן. עס שטייט אין דער תורה אז הקב"ה האט צוגעזאגט דאס לאנד צו די דריי אבות, [[אברהם אבינו|אברהם]], [[יצחק אבינו|יצחק]] און [[יעקב אבינו|יעקב]].
דער ערשטער קעניג פון די יידן אין ארץ ישראל איז געווען [[שאול המלך]], אין יאר [[ב'תת"ן]] {{קליין|(בערך)}}. נאך [[שאול המלך]] האבן [[דוד המלך]] און [[שלמה המלך]] געהערשט איבער דער פאראייניגטער מלוכה. אין די טעג פון דעם מלך [[רחבעם]], זון פון שלמה המלך, האט זיך די מלוכה צעשיידט: רחבעם איז געבליבן מלך איבער [[מלכות יהודה]], וואס האט איינגעשלאסן די טעריטאריעס פון די שבטים יהודה און בנימין, און [[ירבעם בן נבט]] האט געהערשט איבערן ניי געגרינדעטע [[מלכות ישראל]], וואס האט איינגעשלאסן די טעריטאריעס פון די אנדערע שבטים, וואס מען רופט די "צען שבטים".
די גרינדונג פון ישראל אין יאר [[ה'תש"ח]] איז געווען דורך יידן וואס שטאמען אממערסטנס פון [[שבט יהודה]] און איז אויפגעשטעלט געווארן, און גרעסטן טייל, צווישן די גרעניצן פון דעם היסטארישן [[ארץ ישראל]].
דער [[רמב"ם]] שרייבט<ref>הלכות מלכים ומלחמות פרק י"א הלכה ד</ref> אז דער פולקאמער צוריקקער און אויפבוי פון דער יידישער מלוכה אין [[ארץ ישראל]] וועט צושטאנד קומען דוקא דורך א מאן פון [[בית_דוד]] וואס וועט זיך פירן אין די וועגן פון [[דוד המלך]], דאס הייסט ער וועט דינען גאט און זיך באשעפטיגן אין [[תורה]]. טאמער וועט ער מצליח זיין אז דאס גאנצע יידישע פאלק זאל זיך פאראייניגן אונטער עם און ער וועט איינעמען ארץ ישראל און צוריקקערן 'אלע' יידן קיין ארץ ישראל און ער וועט פירן מלחמות מיט די ארומיגע פעלקער און זיי אלע באזיגן און אזוי אויך וועט ער אויפבויען דער [[בית המקדש]], דעמאלטס וועט מען וויסן אויף זיכער אז גאט האט עם אויסגעוועלט צו זיין דער ממשיך פון מלכות בית דוד. דאס אלעס איז דערווייל נאכנישט צושטאנד געקומען, דערפאר זענען גלויביגע יידן נישט איינשטימיג אז דער היינטיגער ישראל איז דער ווידער אויפבוי פון דער יידישע מלוכה אין ארץ ישראל, און זיי זאגן נאכאלץ ביים דאווענען 'ולירושלים עירך ברחמים תשוב'.
=== ישראל ===
{{הויפט ארטיקל|היסטאריע פון מדינת ישראל}}
== געאגראפיע ==
ישראל געפינט זיך ביים מזרח עק פונעם [[מיטלענדישער ים|מיטלענדישן ים]], און האט גרענעצן מיט [[לבנון]] אין צפון, [[סיריע]] אין צפון־מזרח, [[ירדן]] אין מזרח און [[עגיפטן]] און דעם [[עזה פאס]] אין דרום־מערב.
ישראל האט א לאנגע וואסער ברעג מיטן מיטלענדישן ים אין מערב, און א קליינע וואסער ברעג צו דרום אין אילת מיטן [[אילת איינגאס]] אינעם [[ים סוף]], און ליגט צווישן [[גארטל ליניע (געאגראפיע)|גארטל ליניעס]] {{ר|רעכטס=יא}}29° – 34°N , און [[מערידיאן|מערידיאנען]] {{ר|רעכטס=יא}}34° – 36°E.
ס'איז פאראן א [[בארג קייט]] וואס גייט אדורך דעם לאנד פון צפון צו דרום. צו מערב פון די בערג איז דער בארטן־פלוין און צו דרום געפינט זיך דער [[נגב]] מדבר. צו מזרח פון די בערג געפינט זיך א טאל מיט דעם [[כנרת]] אזערע אין צפון און דער [[ירדן טייך]] וואס פליסט אריין אין [[ים המלח]] אין דרום. דער ברעג פונעם ים המלח איז די נידריגסטע יבשה אין דער וועלט, 417 מעטער אונטער דעם ים־פלאך.
אין דרום איז א מדבר און כמעט קיין רעגן פאלט נישט דארטן. ישראל האט אויפגעשטעלט א גרויסן באוואסערונג פראיעקט וואס שפייכלערט וואסער אינעם [[כנרת]] אזערע און פירט וואסער פון צפון צום נגב כדי פלאנצן זאלן וואקסן דארט..
== רעגירונג ==
ישראל ווערט געפירט דורך א [[פארלאמענטארישע סיסטעם|פארלאמענטארישער סיסטעם]] ווי א דעמאקראטישע רעפובליק מיט אלגעמיינעם וואלרעכט פאר אלע בירגער וואס זענען אלט 18 יאר אדער עלטער. איינער פון די [[כנסת דעפוטאט]]ן וואס קען באקומען א מערהייט אין דעם [[כנסת]] (פארלאמענט) ווערט [[פרעמיער מיניסטער פון ישראל|פרעמיער מיניסטער]], געוויינלעך דער פירער פון דער גרעסטער פארטיי. דער היינטיקער פרעמיער מיניסטער איז [[נפתלי בענעט]], וואס דינט אין דעם אמט זייט יוני 2021.
וואלן פארן כנסת מוז מען האלטן יעדע פיר יאר, אבער ווען דער רעגירונג פארלירט א צוטרוי־וואל דארף מען האלטן אלגעמיינע וואלן פריער. דער כנסת האט 120 מיטגלידער.
די סיסטעם פון וואלן איז פראפארציאנעל, און מען שטימט פאר א ליסטע פון א פארטיי.
ישראל האט נישט קיין [[קאנסטיטוציע]], אבער דער כנסת קען איינפירן "גרונטיקע געזעצן".
דער פרעזידענט איז [[יצחק הערצאג]].
===פאליטיק===
אין ישראל זענען פאראן א סך פאליטישע פארטייען. ביי די [[כנסת וואלן 2009|כנסת וואלן פון 2009]] האבן צוועלף פארטייען באקומען דעפוטאטן אין כנסת.
קיין איין פארטיי האט קיינמאל נישט געוואונען קיין קלארע מערהייט אין דער כנסת, און דער רעגירונג ווערט צאמגעשטעלט פון א קאאליציע. דער גרעסטער פארטיי אין דעם היינטיקן כנסת איז [[ליכוד]], וואס שטיצט פריימארק פאליטיק מיט באגרענעצטן אינטערווענץ פון דער רעגירונג אין דער עקאנאמיע.
== עקאנאמיע ==
ווען עס איז געווארן אומאפהענגיק איז ישראל געווען אן ארעם לאנד מיט ווייניג פראדוקציע פון לאנדווירטשאפט און אינדוסטריע. די עקאנאמיע האט אבער שטארק געוואקסן זייט 1948.
היינט ישראל ווערט פאררעכנט אלס איינע פון די מערסט פארטגעשריטנע לענדער אין דרום־מזרח אזיע, אין דעם געביט פון עקאנאמישער און אינדוסטריעלער אנטוויקלונג, און פון די מערסט פארטגעשריטנע אויפן וועלט. אום 10טן מיי 2010 האט די [[ארגאניזאציע פאר עקאנאמישע קאאפעראציע און אנטוויקלונג]] פארבעטן ישראל צו ווערן א מיטגליד, אינאיינעם מיט [[עסטלאנד]] און [[סלאוועניע]].
ישראל האט ווייניג נאטירלעכע רעסורסן, וואס ווערן אבער געניצט אין זיין אינדוסטריע. מען גראבט אויס [[בראם]], [[קאליום]], [[שוועבל]] און [[פאספאט]], און אויך [[נאטירלעכע גאז]] וואס מ'האט אנטפלעקט אין גרויסע קוואנטיטעטן אין 2009 קעגן די בארטנס פון [[חיפה]] און [[חדרה]], זייט ווען איז ישראל א פראדוצירער פון נאטירלעכע גאז.
צוליב די ווייניגע נאטירלעכע רעסורסן, איז א גרויסער פון ישראל'ס עקאנאמיע געבויט אויף מענטשלעכע רעסורסן, ווי למשל [[היי טעק]], מעדיצינישע טעכנאלאגיע און מיליטערישע טעכנאלאגיע, וואס זענען א גרויסער טייל פונעם אינדוסטריעלן עקספארט.
=== טראנספארט ===
ישראל האט א גוט אנטוויקלטע טראנספארט סיסטעם. די שאסייען זענען גוט און פארבינדן די שטעט און שטעטלעך פון לאנד. דער הויפט פובליקער טראנספארט איז בוסן פון [[אגד]] און אנדערע פירמעס. [[ישראל באנען]] האט א באן־סיסטעם וואס פארבינדט די שטעט.
דער גרעסטער פלוגפארט איז [[בן גוריון פליפעלד|בן גורין אינטערנאציאנאלע פלוגפארט]]. אויך איז דא א קלענערער פליפארט, [[עבדה]], לעבן [[אילת]]. [[אל על]] און אנדערע לופטליניעס פליען צו די [[פאראייניגטע שטאטן]], [[קאנאדע]], רוב לענדער פון [[אייראפע]] און טיילן פון אפריקע און אזיע.
ישראל האט דריי טיף־וואסער פארטן—[[חיפה פארט|חיפה]], [[אשדוד]] און [[אילת פארט|אילת]].
== דעמאגראפיע ==
אין יאר [[2006]] שטייט די צאל פֿון די באפֿעלקערונג ביי 7,026,632 איינוווינער. 76% זענען יידן, און פֿון זיי 12% זענען [[פֿרומע]]. 20% זענען אראבער מיט [[דרוזן]], און די איבעריקע 4% זענען פון אנדערע פעלקער.
אריינרעכנדיג די מערב בערג און די עזה פאס שטייט די באפעלקערונג פון 51% אידן און 48% [[פאלעסטינער]] (אין 2011)
צוליב די קליינע וואוקס ראטע פון דיר אלגעמיינער אידישער באפעלקערונג, און די העכערע וואוקס ראטע פון די [[פאלעסטינער]] און די פענאמענאלע וואוקס ראטע פון די [[חרדי]]שע באפעלקערונג, זענען מער ווי האלב פון די קינדער אין די שולעס אין ישראל (נישט אריינרעכנדיג די [[מערב ברעג]]) אדער חרדי'ש אדער אראביש.
די צען גרעסטע שטעט אין ישראל זענען (ריכטיק פאר 2011):{{הערה|[http://www.cbs.gov.il/ishuvim/yishuv_2011_information.xls באפעלקערונג פון ישראל לויט יישובים, 2011], [[צענטראלע ביורא פאר סטאטיסטיק]]}}
{| class="wikitable"
|-
! שטאט !! באפעלקערונג
|-
| ירושלים || 804,355
|-
| תל אביב -יפו || 404,750
|-
| חיפה || 270,348
|-
| ראשון לציון || 232,410
|-
| אשדוד || 212,278
|-
| פתח תקוה || 210,376
|-
| באר שבע || 196,335
|-
| נתניה || 189,678
|-
| חולון || 182,575
|-
| בני ברק || 163,301
|}
== שפראך ==
די אפיציעלע שפראכן פון ישראל זענען [[העברעיש]]. די עיקר שפראך פונעם לאנד איז העברעיש, וואס די מערהייט פון דער באפעלקערונג רעדן. ישראל איז א לאנד פון אימיגראנטן, און מען הערט פארשידענע שפראכן אויף די גאסן. [[רוסיש]] און [[אמהאריש]] זענען זייער פארשפרייט צוליב די גרויסע אימיגראציע פון דעם געוועזענם סאוועטן פארבאנד און פון [[עטיאפיע]]. מער ווי א מיליאן רוסיש־רעדענדיקע אימיגראנטן זענען אנגעקומען אין ישראל צווישן די יארן 1990 און 2004.
== רעליגיע ==
== בילדונג ==
== קולטור ==
== זעט אויך ==
* [[ארץ ישראל]]
* [[ישראל פאלעסטינער קאנפליקט]]
{{-}}
== וועבלינקען ==
{{commonscat|Israel}}
<!-- * [[ווידעא]] פון ארץ ישראל. [http://altv.shemayisrael.com/movie-0106.shtml]-->
* [[ווידעא]] אויף [[יו טוב]]: [http://youtube.com/watch?v=n73tL3hNXCk א קליין מיידל פארציילט די מעלות פון ארץ ישראל]
== רעפערענצן ==
{{רעפליסטע}}
{{אזיע שטאטן}}
{{לענדער ארום דעם מיטלענדישן ים}}
{{לענדער ארום דעם ים סוף}}
{{ארגאניזאציע פאר עקאנאמישע קאאפעראציע און אנטוויקלונג}}
[[קאַטעגאָריע:ישראל|*]]
[[קאַטעגאָריע:מקומות הקדושים]]
fqbagyt0nokg6yp118funzyhbdi6jm4
580704
580693
2022-08-03T21:25:33Z
וויקיפּעדלער
32864
זיי מבטל רי-ווערסיע 580693 פון [[Special:Contributions/2A00:A040:18C:3022:6065:DC49:5C01:F993|2A00:A040:18C:3022:6065:DC49:5C01:F993]] ([[User talk:2A00:A040:18C:3022:6065:DC49:5C01:F993|רעדן]])
wikitext
text/x-wiki
{{אנדערע באדייטן|דאס= דעם שטאַט אין מיטל מזרח}}
{{מדינה
| נאמען = מדינת ישׂראל
| שטאַט = שטאַט פון ישׂראל
| פאן בילד = Flag of Israel.svg
| סימבאל בילד = Coat of arms of Israel.svg
| מאפע = Israel Map by The Legal Status of The Territories-4.svg
| זינגליד = [[התקוה]]
| קאנטינענט = [[אזיע]]
| אפיציעלע שפראך = [[העברעאיש]]
| הויפטשטאט = [[ירושלים]]
| קאנטראלע = [[דעמאקראטיע]]
| פרעזידענט = [[יצחק הערצאג]]
| פרעמיער מיניסטער = [[נפתלי בענעט]]
| גרינדונג דאטום = פון [[פאראייניגטע קעניגרייך|פאראייניגטן קעניגרייך]]{{ש}} [[14טן מיי]] 1948
| וועלט גראדונג פלאך = 149
| פלאך מאס = 20,770
| פראצענט וואסער = 2.0%
| וועלט גראדונג באפעלעקרונג = 99
| באפעלקערונג צאל = 9,136,000<ref>[בפתחה של שנת 2020 - יותר מ-1.9 מיליון תושבים במדינת ישראל https://www.cbs.gov.il/he/mediarelease/DocLib/2019/413/11_19_413b.pdf]</ref>
| באפעלקערונג יאר = 2019
| באפעלקערונג ענגקייט = 410
| וועלט גראדונג פראדוקט ווערדע = 50
| פראדוקט ווערדע = $202.562 ביליאן
| וואלוטע = [[ניי-שקל]] ₪
| צייט זאנע = 2+
| אינטערנעט דאמיין = il
| טעלעפאן קאד = 972
| באמערקונגען =
}}
[[טעקע:MiddleEast.A2003031.0820.250m.jpg|קליין|]]
[[טעקע:Satellite image of Israel in January 2003.jpg|קליין|ישראל און די מערב ברעג]]
'''ישראל''' איז אַ [[דעמאקראטיע|דעמאקראטיש]] [[לאנד]] אין [[מיטל מזרח]], אויפן מזרח בארטן פונעם [[מיטלענדישער ים|מיטלענדישן ים]]. דאס לאנד איז געגרינדעט [[ה'תש"ח]] (1948) ווי אן אומאפהענגיק לאנד, נאך דער ענדע פונעם [[בריטישער מאנדאט|בריטישן מאנדאט]]. רוב פון זיינע איינוואוינערס זענען יידן אבער עס זיצן אין אים אויך א גרויסער צאל [[פאלעסטינע]] [[אראבער]], [[בעדואינער]], [[דרוזן]], און נאך אנדערע פעלקער. די הויפטשטאט און גרעסטע שטאט איז [[ירושלים]].
ישראל איז א קליין לאנד, אבער עס פארמאגט [[בערג]], [[מדבר]]ות, [[בארטן|בארטנס]], [[טאל]]ן און [[פלוין|פלוינען]]. דער קלימאט איז ווארעם און טרוקן אין זומער, קיל מיט רעגן אין ווינטער.
אין די ערשטע יארן האט ישראל געהאט אנטוויקלט ווייניג נאטירלעכע רעסורסן און האט אימפארטירט מער ווי עקספארטירט. אין די שפעטערע יארן האט אבער איר עקספארט פיל אויפגעבליט מיטן שנעלער עקאנאמישער אנטוויקלונג אין פארשידענע געביטן ווי לאנדווירטשאפט און נאך. אויך האט זי לעצטנס ערפארלגרייך אנטדעקט און אנטוויקלט נייע רעזערוון פון נאטורליכן גאז.
דער שטאַט '''ישראל''', געגרינדעט [[ה'תש"ח]] (1948), עקזיסטירט הײַנט מערסטנס אינערהאַלב די היסטארישע גרעניצן פֿון לאַנד '''[[ארץ ישראל]]''', דאס [[אידישע]] [[לאנד]] אין [[מערב]] [[אזיע]]. אנדערש ווי אלע לענדער, באטראכט זיך ישראל אלס דאָס הײַמאָרט צו די אַלע וועלכע געהערן זיך אָן צו דער אידישער [[רעליגיע]], איז אָבּער ישראל דעמאקראטיש וואס איז שטארק קעגנזאץ צו דער אידישער רעליגיע, טראָצדעם וואָס זי טראָגט אויסערליך דעם נאָמען '''ישראל'''.
מאנכע גרופּעס אינערהאלב דער רעגירונג פּרובירן זי פֿאראידישן און אנדערע זי צו פאר'גוי'שן, אָבער דער פֿינף-און-זעכציג יעריגער נאָכאַנאַנדער רעליגיעזער שטרייט איז וואַרשײַנליך אַן ענדלאָזער און פֿאַרלוירענער.
די [[פאלעסטינע|פאלעסטינער]] [[אראבער]] פֿאָדערן שטרענג די געביטן פון [[יהודה און שומרון]] (באוואוסט אלס דער מערב ברעג) מיטן ציל עווענטועל צו גרינדן א [[פּאַלעסטינע]]ר שטאַט.
רוב [[פרומע]] [[ייד]]ן דענקען אז די '''מדינה''' וועט אויפגעלעזט ווערן אינגיכן, און אלע פרומע ײדן האָפן אויף דעם טאָג אין וועלכן [[משיח|משׁיח]] וועט אַנטפּלעקט ווערן און אויסלײַזן די יידן פֿון [[גלות]] און זײַ אַרויפברענגען אין [[ארץ ישׂראל]].
די באפעלקערונג פון ישראל, אזוי ווי דאס [[צענטראלע ביורא פאר סטאטיסטיק]] דעפינירט זי, איז געווען געשאצט 8,146,300 מענטשן אין 2014.
== עטימאלאגיע ==
ישראל איז א טייל פון [[ארץ ישראל]], דאס לאנד וואס די יידן האבן גענומען פון די כנענים. דאס לאנד הייסט אזוי ווייל דאס פאלק ישראל נעמט זיין נאמען פון ישראל, וואס איז איינער פון די נעמען פון [[יעקב אבינו]].
== היסטאריע ==
=== ארץ ישראל ===
דער באגריף [[ארץ ישראל]] ווי דאס לאנד פון די יידן גייט צוריק צו די אוראלטע צייטן. עס שטייט אין דער תורה אז הקב"ה האט צוגעזאגט דאס לאנד צו די דריי אבות, [[אברהם אבינו|אברהם]], [[יצחק אבינו|יצחק]] און [[יעקב אבינו|יעקב]].
דער ערשטער קעניג פון די יידן אין ארץ ישראל איז געווען [[שאול המלך]], אין יאר [[ב'תת"ן]] {{קליין|(בערך)}}. נאך [[שאול המלך]] האבן [[דוד המלך]] און [[שלמה המלך]] געהערשט איבער דער פאראייניגטער מלוכה. אין די טעג פון דעם מלך [[רחבעם]], זון פון שלמה המלך, האט זיך די מלוכה צעשיידט: רחבעם איז געבליבן מלך איבער [[מלכות יהודה]], וואס האט איינגעשלאסן די טעריטאריעס פון די שבטים יהודה און בנימין, און [[ירבעם בן נבט]] האט געהערשט איבערן ניי געגרינדעטע [[מלכות ישראל]], וואס האט איינגעשלאסן די טעריטאריעס פון די אנדערע שבטים, וואס מען רופט די "צען שבטים".
די גרינדונג פון ישראל אין יאר [[ה'תש"ח]] איז געווען דורך יידן וואס שטאמען אממערסטנס פון [[שבט יהודה]] און איז אויפגעשטעלט געווארן, און גרעסטן טייל, צווישן די גרעניצן פון דעם היסטארישן [[ארץ ישראל]].
דער [[רמב"ם]] שרייבט<ref>הלכות מלכים ומלחמות פרק י"א הלכה ד</ref> אז דער פולקאמער צוריקקער און אויפבוי פון דער יידישער מלוכה אין [[ארץ ישראל]] וועט צושטאנד קומען דוקא דורך א מאן פון [[בית_דוד]] וואס וועט זיך פירן אין די וועגן פון [[דוד המלך]], דאס הייסט ער וועט דינען גאט און זיך באשעפטיגן אין [[תורה]]. טאמער וועט ער מצליח זיין אז דאס גאנצע יידישע פאלק זאל זיך פאראייניגן אונטער עם און ער וועט איינעמען ארץ ישראל און צוריקקערן 'אלע' יידן קיין ארץ ישראל און ער וועט פירן מלחמות מיט די ארומיגע פעלקער און זיי אלע באזיגן און אזוי אויך וועט ער אויפבויען דער [[בית המקדש]], דעמאלטס וועט מען וויסן אויף זיכער אז גאט האט עם אויסגעוועלט צו זיין דער ממשיך פון מלכות בית דוד. דאס אלעס איז דערווייל נאכנישט צושטאנד געקומען, דערפאר זענען גלויביגע יידן נישט איינשטימיג אז דער היינטיגער ישראל איז דער ווידער אויפבוי פון דער יידישע מלוכה אין ארץ ישראל, און זיי זאגן נאכאלץ ביים דאווענען 'ולירושלים עירך ברחמים תשוב'.
=== ישראל ===
{{הויפט ארטיקל|היסטאריע פון מדינת ישראל}}
== געאגראפיע ==
ישראל געפינט זיך ביים מזרח עק פונעם [[מיטלענדישער ים|מיטלענדישן ים]], און האט גרענעצן מיט [[לבנון]] אין צפון, [[סיריע]] אין צפון־מזרח, [[ירדן]] אין מזרח און [[עגיפטן]] און דעם [[עזה פאס]] אין דרום־מערב.
ישראל האט א לאנגע וואסער ברעג מיטן מיטלענדישן ים אין מערב, און א קליינע וואסער ברעג צו דרום אין אילת מיטן [[אילת איינגאס]] אינעם [[ים סוף]], און ליגט צווישן [[גארטל ליניע (געאגראפיע)|גארטל ליניעס]] {{ר|רעכטס=יא}}29° – 34°N , און [[מערידיאן|מערידיאנען]] {{ר|רעכטס=יא}}34° – 36°E.
ס'איז פאראן א [[בארג קייט]] וואס גייט אדורך דעם לאנד פון צפון צו דרום. צו מערב פון די בערג איז דער בארטן־פלוין און צו דרום געפינט זיך דער [[נגב]] מדבר. צו מזרח פון די בערג געפינט זיך א טאל מיט דעם [[כנרת]] אזערע אין צפון און דער [[ירדן טייך]] וואס פליסט אריין אין [[ים המלח]] אין דרום. דער ברעג פונעם ים המלח איז די נידריגסטע יבשה אין דער וועלט, 417 מעטער אונטער דעם ים־פלאך.
אין דרום איז א מדבר און כמעט קיין רעגן פאלט נישט דארטן. ישראל האט אויפגעשטעלט א גרויסן באוואסערונג פראיעקט וואס שפייכלערט וואסער אינעם [[כנרת]] אזערע און פירט וואסער פון צפון צום נגב כדי פלאנצן זאלן וואקסן דארט..
== רעגירונג ==
ישראל ווערט געפירט דורך א [[פארלאמענטארישע סיסטעם|פארלאמענטארישער סיסטעם]] ווי א דעמאקראטישע רעפובליק מיט אלגעמיינעם וואלרעכט פאר אלע בירגער וואס זענען אלט 18 יאר אדער עלטער. איינער פון די [[כנסת דעפוטאט]]ן וואס קען באקומען א מערהייט אין דעם [[כנסת]] (פארלאמענט) ווערט [[פרעמיער מיניסטער פון ישראל|פרעמיער מיניסטער]], געוויינלעך דער פירער פון דער גרעסטער פארטיי. דער היינטיקער פרעמיער מיניסטער איז [[נפתלי בענעט]], וואס דינט אין דעם אמט זייט יוני 2021.
וואלן פארן כנסת מוז מען האלטן יעדע פיר יאר, אבער ווען דער רעגירונג פארלירט א צוטרוי־וואל דארף מען האלטן אלגעמיינע וואלן פריער. דער כנסת האט 120 מיטגלידער.
די סיסטעם פון וואלן איז פראפארציאנעל, און מען שטימט פאר א ליסטע פון א פארטיי.
ישראל האט נישט קיין [[קאנסטיטוציע]], אבער דער כנסת קען איינפירן "גרונטיקע געזעצן".
דער פרעזידענט איז [[יצחק הערצאג]].
===פאליטיק===
אין ישראל זענען פאראן א סך פאליטישע פארטייען. ביי די [[כנסת וואלן 2009|כנסת וואלן פון 2009]] האבן צוועלף פארטייען באקומען דעפוטאטן אין כנסת.
קיין איין פארטיי האט קיינמאל נישט געוואונען קיין קלארע מערהייט אין דער כנסת, און דער רעגירונג ווערט צאמגעשטעלט פון א קאאליציע. דער גרעסטער פארטיי אין דעם היינטיקן כנסת איז [[ליכוד]], וואס שטיצט פריימארק פאליטיק מיט באגרענעצטן אינטערווענץ פון דער רעגירונג אין דער עקאנאמיע.
== עקאנאמיע ==
ווען עס איז געווארן אומאפהענגיק איז ישראל געווען אן ארעם לאנד מיט ווייניג פראדוקציע פון לאנדווירטשאפט און אינדוסטריע. די עקאנאמיע האט אבער שטארק געוואקסן זייט 1948.
היינט ישראל ווערט פאררעכנט אלס איינע פון די מערסט פארטגעשריטנע לענדער אין דרום־מזרח אזיע, אין דעם געביט פון עקאנאמישער און אינדוסטריעלער אנטוויקלונג, און פון די מערסט פארטגעשריטנע אויפן וועלט. אום 10טן מיי 2010 האט די [[ארגאניזאציע פאר עקאנאמישע קאאפעראציע און אנטוויקלונג]] פארבעטן ישראל צו ווערן א מיטגליד, אינאיינעם מיט [[עסטלאנד]] און [[סלאוועניע]].
ישראל האט ווייניג נאטירלעכע רעסורסן, וואס ווערן אבער געניצט אין זיין אינדוסטריע. מען גראבט אויס [[בראם]], [[קאליום]], [[שוועבל]] און [[פאספאט]], און אויך [[נאטירלעכע גאז]] וואס מ'האט אנטפלעקט אין גרויסע קוואנטיטעטן אין 2009 קעגן די בארטנס פון [[חיפה]] און [[חדרה]], זייט ווען איז ישראל א פראדוצירער פון נאטירלעכע גאז.
צוליב די ווייניגע נאטירלעכע רעסורסן, איז א גרויסער פון ישראל'ס עקאנאמיע געבויט אויף מענטשלעכע רעסורסן, ווי למשל [[היי טעק]], מעדיצינישע טעכנאלאגיע און מיליטערישע טעכנאלאגיע, וואס זענען א גרויסער טייל פונעם אינדוסטריעלן עקספארט.
=== טראנספארט ===
ישראל האט א גוט אנטוויקלטע טראנספארט סיסטעם. די שאסייען זענען גוט און פארבינדן די שטעט און שטעטלעך פון לאנד. דער הויפט פובליקער טראנספארט איז בוסן פון [[אגד]] און אנדערע פירמעס. [[ישראל באנען]] האט א באן־סיסטעם וואס פארבינדט די שטעט.
דער גרעסטער פלוגפארט איז [[בן גוריון פליפעלד|בן גורין אינטערנאציאנאלע פלוגפארט]]. אויך איז דא א קלענערער פליפארט, [[עבדה]], לעבן [[אילת]]. [[אל על]] און אנדערע לופטליניעס פליען צו די [[פאראייניגטע שטאטן]], [[קאנאדע]], רוב לענדער פון [[אייראפע]] און טיילן פון אפריקע און אזיע.
ישראל האט דריי טיף־וואסער פארטן—[[חיפה פארט|חיפה]], [[אשדוד]] און [[אילת פארט|אילת]].
== דעמאגראפיע ==
אין יאר [[2006]] שטייט די צאל פֿון די באפֿעלקערונג ביי 7,026,632 איינוווינער. 76% זענען יידן, און פֿון זיי 12% זענען [[פֿרומע]]. 20% זענען אראבער מיט [[דרוזן]], און די איבעריקע 4% זענען פון אנדערע פעלקער.
אריינרעכנדיג די מערב בערג און די עזה פאס שטייט די באפעלקערונג פון 51% אידן און 48% [[פאלעסטינער]] (אין 2011)
צוליב די קליינע וואוקס ראטע פון דיר אלגעמיינער אידישער באפעלקערונג, און די העכערע וואוקס ראטע פון די [[פאלעסטינער]] און די פענאמענאלע וואוקס ראטע פון די [[חרדי]]שע באפעלקערונג, זענען מער ווי האלב פון די קינדער אין די שולעס אין ישראל (נישט אריינרעכנדיג די [[מערב ברעג]]) אדער חרדי'ש אדער אראביש.
די צען גרעסטע שטעט אין ישראל זענען (ריכטיק פאר 2011):{{הערה|[http://www.cbs.gov.il/ishuvim/yishuv_2011_information.xls באפעלקערונג פון ישראל לויט יישובים, 2011], [[צענטראלע ביורא פאר סטאטיסטיק]]}}
{| class="wikitable"
|-
! שטאט !! באפעלקערונג
|-
| ירושלים || 804,355
|-
| תל אביב -יפו || 404,750
|-
| חיפה || 270,348
|-
| ראשון לציון || 232,410
|-
| אשדוד || 212,278
|-
| פתח תקוה || 210,376
|-
| באר שבע || 196,335
|-
| נתניה || 189,678
|-
| חולון || 182,575
|-
| בני ברק || 163,301
|}
== שפראך ==
די אפיציעלע שפראכן פון ישראל זענען [[העברעיש]]. די עיקר שפראך פונעם לאנד איז העברעיש, וואס די מערהייט פון דער באפעלקערונג רעדן. ישראל איז א לאנד פון אימיגראנטן, און מען הערט פארשידענע שפראכן אויף די גאסן. [[רוסיש]] און [[אמהאריש]] זענען זייער פארשפרייט צוליב די גרויסע אימיגראציע פון דעם געוועזענם סאוועטן פארבאנד און פון [[עטיאפיע]]. מער ווי א מיליאן רוסיש־רעדענדיקע אימיגראנטן זענען אנגעקומען אין ישראל צווישן די יארן 1990 און 2004.
== רעליגיע ==
== בילדונג ==
== קולטור ==
== זעט אויך ==
* [[ארץ ישראל]]
* [[ישראל פאלעסטינער קאנפליקט]]
{{-}}
== וועבלינקען ==
{{commonscat|Israel}}
<!-- * [[ווידעא]] פון ארץ ישראל. [http://altv.shemayisrael.com/movie-0106.shtml]-->
* [[ווידעא]] אויף [[יו טוב]]: [http://youtube.com/watch?v=n73tL3hNXCk א קליין מיידל פארציילט די מעלות פון ארץ ישראל]
== רעפערענצן ==
{{רעפליסטע}}
{{אזיע שטאטן}}
{{לענדער ארום דעם מיטלענדישן ים}}
{{לענדער ארום דעם ים סוף}}
{{ארגאניזאציע פאר עקאנאמישע קאאפעראציע און אנטוויקלונג}}
[[קאַטעגאָריע:ישראל|*]]
[[קאַטעגאָריע:מקומות הקדושים]]
neovtmumbhbamtop3ng6ob5xcszkt16
עדה החרדית
0
3802
580722
571282
2022-08-04T09:49:18Z
213.137.65.227
wikitext
text/x-wiki
[[טעקע:Eida hachrydis.jpg|קליין|250px|דאס שטעמפל פון דער עדה'ס וועד הכשרות]]
די '''עדה החרדית''' איז געגרינדעט געווארן אין [[ירושלים]] דורך די [[רבנים]] און גדולים פון שטאט, פאר איבער הונדערט יאר צוריק, בראש פון הרב [[יוסף חיים זאנענפעלד]] זצ"ל מחבר פון '''שלמת חיים'''. דער גאב"ד היינט איז הרב [[טוביה ווייס|יצחק טובי' ווייס]], דער ראב"ד איז הרב [[משה שטערנבוך]], דער יו"ר וועד הכשרות איז הרב [[נפתלי האלבערשטאם (טשאקאווע)|נפתלי הלברשטאם]] און דער אלגעמיינער פארוואלטער איז [[גבריאל צבי פאפנהיים]] מנכ"ל וועד הכשרות.
איר ציל איז געווען צוזאם-צו-נעמען אלע קהלות אונטער איין הלכה'דיגער פירערשאפט און בעיקר צו זיך האלטן פעסט קעגן אלע מיני פירצות, וואס די פרייע גאס האט געשאפן. גלייך ביי איר גרינדונג איז אויפגעשטעלט געווארן דער ביד"ץ וועלכער האט געדינט די פרומע [[אשכנזים]] און ספרדים צוגלייך. בערך 25 יאר נאך איר גרינדונג האט זי אנגעהויבן צוצושטעלן כשר'ע [[מקוה|מקוואות]] און געבן [[הכשר]]ים אויף מאכלים וועלכער איז היינט די שטערקסטע השגחה ביי די פרומע אידנטום, אויך פירן זיי אן מיט די [[דעמאנסטראציע|הפגנה'ס]] קעגן די [[ציונים]].
דער ערשטער [[אב בית דין|גאב"ד]] פון דער עדה איז געווען ר' [[יוסף חיים זאנענפעלד]] ז"ל וואס האט געהאלטן שטארקע דרשות מחזק צו זיין די עדה-נאכפאלגער. נאך אים איז געווען אב"ד הרב [[יוסף צבי דושינסקי]].
שפעטער איז דער [[סאטמאר (הויף)|סאטמארער]] רב, רבי [[יואל טייטלבוים]], געווארן דער גאב"ד.
אין יאר [[ה'תשל"ט]] ווען דער סאטמארער רב איז אוועק, איז דער גאב״ד טיטל איבער געגאנגען צו הרב [[יצחק יעקב ווייס]] ז"ל מחבר פון שו"ת [[מנחת יצחק]], צוליב זיינע פילע אויפגעכאפטע תשובות וואס ער האט געשריבן און איז צעשפרייט געווארן אין דער גאנצער וועלט.
אין יענער תקופה האט דער [[בעלזא|בעלזער]] רב [[ישכר דוב רוקח (ב)|ישכר דוב רוקח]] (דער צווייטער) געגרינדעט אן אייגן בי"ד און וועד הכשרות.
נאך דעם בעל מנחת יצחק ז"ל איז אויך געוארן גאב"ד העדה, ר' משה אריה פריינד ז"ל וואס איז אויך געווען רב אין [[סאטמאר (הויף)|סאטמאר]] ביהמ"ד "[[אהל רחל]]" וואס געפינט זיך אויף רחוב יואל אין [[ירושלים]], נאך אים איז געווען גאב"ד הרב דושינסקי, וואס איז אוועק אין יאר [[ה'תשס"ב]], היינט איז דארט רב הרב [[יצחק טוביה ווייס]] שליט"א.
צווישן דער הנהלה איז יארן געווען [[גרשון שטעמער]] און [[שלמה פאפנהיים]]. דער לאנגיעריגער סופר פונעם בית דין פון דער עדה איז געווען רבי [[מנחם דאווידאוויטש]].
== די רבנים פון דער עדה (גאב"ד) ==
*הרב [[יוסף חיים זאנענפעלד]] (---[[1932]]).
*הרב [[יוסף צבי דושינסקיא]] ([[1932]]-[[1948]]).
*הרב [[זעליג ראובן בענגיס]] ([[1948]]-[[1953]])
*הרב [[יואל טייטלבוים]],[[סאטמאר (הויף)|סאטמארער]] רבי ([[1953]]-[[1979]]).
*הרב [[יצחק יעקב ווייס]] ([[1979]]-[[1989]]).
*הרב [[משה אריה פריינד]] ([[1989]]-[[1996]]).
*הרב [[ישראל משה דושינסקיא]] ([[1996]]-[[2003]]).
*הרב [[יצחק טוביה ווייס]] ([[2003]]-[[2022]] היינטיגער).
== די ראשי בית דין (ראב"ד) ==
*הרב [[משה נחום וואלנשטיין]].
*הרב [[מרדכי לייב רובין]] (1924-1929)
*הרב [[זעליג ראובן בענגיס]] (1938-1948).
*הרב [[פינחס עפשטיין]] (1948-1968).
*הרב [[דוד יונגרייז]] ([[1972]]-1968).
*הרב [[יצחק יעקב ווייס]] ([[1972]]-[[1979]]).
*הרב [[משה אריה פריינד]] ([[1979]] - [[1989]]).
*הרב [[ישראל משה דושינסקיא]] ([[1989]]-[[1996]]).
*הרב [[ישראל יעקב פישער]] ([[1996]]-[[2003]]).
*הרב [[משה שטערנבוך]] ([[2003]]) (היינטיגער).
== געוועזענע דיינים ==
* הרב [[מאיר בראנדסדארפער]]
* הרב [[משה האלבערשטאם]]
* הרב [[נפתלי הירצקא פרענקל]]
* הרב [[יעקב בלויא]]
== די היינטיגע חברי ביד"צ ==
* הרב [[אברהם יצחק אולמאן]]
* הרב יעקב מענדל יוראוויטש
* הרב [[חיים אורי פריינד]]
* הרב [[יהושע ראזנבערגער]]
* הרב יהודה פישער
== די היינטיגע מורי הוראה פון דער עדה ==
* הרב משה זאקס
* הרב אברהם דוב ליטמאנאוויטש
* הרב משה ניישלאס
* הרב מענדל פוקס
* הרב משה טייטלבוים דומ"ץ סאטמאר ירושלים
== דרויסנדיגע לינקן ==
[http://www.truetorahjews.org/taxonomy/term/37 דעקלעראציעס דורך דער עדה]
[[קאַטעגאָריע:יידישע שטרעמונגען]]
[[קאַטעגאָריע:בית דין צדק]]
[[קאַטעגאָריע:עדה החרדית|*]]
[[קאַטעגאָריע:ירושלים]]
e9mqgrvcs0m05jufzna26kz5yct7gi8
580723
580722
2022-08-04T09:50:33Z
213.137.65.227
בעווה"ר
wikitext
text/x-wiki
[[טעקע:Eida hachrydis.jpg|קליין|250px|דאס שטעמפל פון דער עדה'ס וועד הכשרות]]
די '''עדה החרדית''' איז געגרינדעט געווארן אין [[ירושלים]] דורך די [[רבנים]] און גדולים פון שטאט, פאר איבער הונדערט יאר צוריק, בראש פון הרב [[יוסף חיים זאנענפעלד]] זצ"ל מחבר פון '''שלמת חיים'''. דער גאב"ד היינט איז הרב [[טוביה ווייס|יצחק טובי' ווייס]], דער ראב"ד איז הרב [[משה שטערנבוך]], דער יו"ר וועד הכשרות איז הרב [[נפתלי האלבערשטאם (טשאקאווע)|נפתלי הלברשטאם]] און דער אלגעמיינער פארוואלטער איז [[גבריאל צבי פאפנהיים]] מנכ"ל וועד הכשרות.
איר ציל איז געווען צוזאם-צו-נעמען אלע קהלות אונטער איין הלכה'דיגער פירערשאפט און בעיקר צו זיך האלטן פעסט קעגן אלע מיני פירצות, וואס די פרייע גאס האט געשאפן. גלייך ביי איר גרינדונג איז אויפגעשטעלט געווארן דער ביד"ץ וועלכער האט געדינט די פרומע [[אשכנזים]] און ספרדים צוגלייך. בערך 25 יאר נאך איר גרינדונג האט זי אנגעהויבן צוצושטעלן כשר'ע [[מקוה|מקוואות]] און געבן [[הכשר]]ים אויף מאכלים וועלכער איז היינט די שטערקסטע השגחה ביי די פרומע אידנטום, אויך פירן זיי אן מיט די [[דעמאנסטראציע|הפגנה'ס]] קעגן די [[ציונים]].
דער ערשטער [[אב בית דין|גאב"ד]] פון דער עדה איז געווען ר' [[יוסף חיים זאנענפעלד]] ז"ל וואס האט געהאלטן שטארקע דרשות מחזק צו זיין די עדה-נאכפאלגער. נאך אים איז געווען אב"ד הרב [[יוסף צבי דושינסקי]].
שפעטער איז דער [[סאטמאר (הויף)|סאטמארער]] רב, רבי [[יואל טייטלבוים]], געווארן דער גאב"ד.
אין יאר [[ה'תשל"ט]] ווען דער סאטמארער רב איז אוועק, איז דער גאב״ד טיטל איבער געגאנגען צו הרב [[יצחק יעקב ווייס]] ז"ל מחבר פון שו"ת [[מנחת יצחק]], צוליב זיינע פילע אויפגעכאפטע תשובות וואס ער האט געשריבן און איז צעשפרייט געווארן אין דער גאנצער וועלט.
אין יענער תקופה האט דער [[בעלזא|בעלזער]] רב [[ישכר דוב רוקח (ב)|ישכר דוב רוקח]] (דער צווייטער) געגרינדעט אן אייגן בי"ד און וועד הכשרות.
נאך דעם בעל מנחת יצחק ז"ל איז אויך געוארן גאב"ד העדה, ר' משה אריה פריינד ז"ל וואס איז אויך געווען רב אין [[סאטמאר (הויף)|סאטמאר]] ביהמ"ד "[[אהל רחל]]" וואס געפינט זיך אויף רחוב יואל אין [[ירושלים]], נאך אים איז געווען גאב"ד הרב דושינסקי, וואס איז אוועק אין יאר [[ה'תשס"ב]], היינט איז דארט רב הרב [[יצחק טוביה ווייס]] זיע"א זצ"ל.
צווישן דער הנהלה איז יארן געווען [[גרשון שטעמער]] און [[שלמה פאפנהיים]]. דער לאנגיעריגער סופר פונעם בית דין פון דער עדה איז געווען רבי [[מנחם דאווידאוויטש]].
== די רבנים פון דער עדה (גאב"ד) ==
*הרב [[יוסף חיים זאנענפעלד]] (---[[1932]]).
*הרב [[יוסף צבי דושינסקיא]] ([[1932]]-[[1948]]).
*הרב [[זעליג ראובן בענגיס]] ([[1948]]-[[1953]])
*הרב [[יואל טייטלבוים]],[[סאטמאר (הויף)|סאטמארער]] רבי ([[1953]]-[[1979]]).
*הרב [[יצחק יעקב ווייס]] ([[1979]]-[[1989]]).
*הרב [[משה אריה פריינד]] ([[1989]]-[[1996]]).
*הרב [[ישראל משה דושינסקיא]] ([[1996]]-[[2003]]).
*הרב [[יצחק טוביה ווייס]] ([[2003]]-[[2022]] היינטיגער).
== די ראשי בית דין (ראב"ד) ==
*הרב [[משה נחום וואלנשטיין]].
*הרב [[מרדכי לייב רובין]] (1924-1929)
*הרב [[זעליג ראובן בענגיס]] (1938-1948).
*הרב [[פינחס עפשטיין]] (1948-1968).
*הרב [[דוד יונגרייז]] ([[1972]]-1968).
*הרב [[יצחק יעקב ווייס]] ([[1972]]-[[1979]]).
*הרב [[משה אריה פריינד]] ([[1979]] - [[1989]]).
*הרב [[ישראל משה דושינסקיא]] ([[1989]]-[[1996]]).
*הרב [[ישראל יעקב פישער]] ([[1996]]-[[2003]]).
*הרב [[משה שטערנבוך]] ([[2003]]) (היינטיגער).
== געוועזענע דיינים ==
* הרב [[מאיר בראנדסדארפער]]
* הרב [[משה האלבערשטאם]]
* הרב [[נפתלי הירצקא פרענקל]]
* הרב [[יעקב בלויא]]
== די היינטיגע חברי ביד"צ ==
* הרב [[אברהם יצחק אולמאן]]
* הרב יעקב מענדל יוראוויטש
* הרב [[חיים אורי פריינד]]
* הרב [[יהושע ראזנבערגער]]
* הרב יהודה פישער
== די היינטיגע מורי הוראה פון דער עדה ==
* הרב משה זאקס
* הרב אברהם דוב ליטמאנאוויטש
* הרב משה ניישלאס
* הרב מענדל פוקס
* הרב משה טייטלבוים דומ"ץ סאטמאר ירושלים
== דרויסנדיגע לינקן ==
[http://www.truetorahjews.org/taxonomy/term/37 דעקלעראציעס דורך דער עדה]
[[קאַטעגאָריע:יידישע שטרעמונגען]]
[[קאַטעגאָריע:בית דין צדק]]
[[קאַטעגאָריע:עדה החרדית|*]]
[[קאַטעגאָריע:ירושלים]]
8y7h1w86lpxpt1td4vcfeklx1rt0uum
קעניגרייך
0
4713
580656
580619
2022-08-03T15:22:12Z
וויקיפּעדלער
32864
/* Intro */
wikitext
text/x-wiki
{{רעגירונג מעטאדן}}
א '''קעניגרייך''' (אדער '''מאנארכיע'''; לשה"ק: מלוכה) איז פאָרם פון [[רעגירונג]] אין וואס א מענטש, דער [[קעניג|מאנארך]], איז דער פירער. א מאנארך א זכר ווערט אפט גערופן קעניג און זיין פרוי איז די קעניגן (אדער מלכה).
א קעניג ווערט נישט אויסגעקליבן דורך די [[בירגער]] אזוי ווי ביי היינטיגע [[רעפובליק|רעפובליקן]], נאר ער ווערט געוויינטליך באשטימט לויטן [[ייחוס]], א זון פון א קעניג ירש'נט אָפּ דאס קעניגרייך פון זיין טאטן.
היינט עקזיסטירט נאך קעניגרייכן אין געוויסע לענדער (ווי [[בעלגיע]] און די [[פאראייניגטע קעניגרייך]]), אבער עס איז נאר פאר אַ [[טראדיציע]] צוועק, זיי האבן נישט קיין ריכטיגע מאכט.
== קייזער ==
די [[רוימישע אימפעריע|רוימישע]] [[אימפעריע|אימפעראטארן]] הייסן "קייזער" (אדער קייסער) על שם דער ערשטער קייזער ([[יוליוס קייסער|יוליאוס]]) וואס איז געבוירן געווארן דורך א קייזער שניט (יוצא דופן).{{הערה|[[מסכת עבודה זרה|עבודה זרה]] י: תוספות ד"ה כל נשיאיה בא"ד: "ולסוף כמה שנים מלך עליהם אחד בחזקה שמתה אמו בלדתה ונבקעת בטנה ומצאוהו חי ומלך עליהם ונקרא קיסר בלשון רומי והוא לשון כרות בעברית ועל שמו נקראו כל המלכים שלאחריו קיסר".}}
== רעפערענצן ==
{{רעפליסטע}}
[[קאַטעגאָריע:פאליטישע וויסנשאפט]]
[[קאַטעגאָריע:רעגירונג מעטאדן]]
9cnlkz4op9piar7duzfinqaikcjcjfk
580658
580656
2022-08-03T15:29:18Z
וויקיפּעדלער
32864
פון [[מאנארך]]
wikitext
text/x-wiki
{{רעגירונג מעטאדן}}
א '''קעניגרייך''' (אדער '''מאנארכיע'''; לשה"ק: מלוכה) איז פאָרם פון [[רעגירונג]] אין וואס א מענטש, דער [[קעניג|מאנארך]], איז דער פירער. א מאנארך א זכר ווערט אפט גערופן קעניג און זיין פרוי איז די קעניגן (אדער מלכה).
א קעניג ווערט נישט אויסגעקליבן דורך די [[בירגער]] אזוי ווי ביי היינטיגע [[רעפובליק|רעפובליקן]], נאר ער ווערט געוויינטליך באשטימט לויטן [[ייחוס]], א זון פון א קעניג ירש'נט אָפּ דאס קעניגרייך פון זיין טאטן.
א מאנארך קען זיין אן אויטאקראט (אויסשליסליכער מאכט) אדער קען זיין א צערעמאנישער הויפט פונעם מדינה וואס האט נישט קיין כח, און די אמתע דעה ליגט אין [[פארלאמענט]] (דאס רופט מען א קאנסטיטוציעלע מאנארכיע).
היינט עקזיסטירט נאך קעניגרייכן אין געוויסע לענדער (ווי [[בעלגיע]] און די [[פאראייניגטע קעניגרייך]]), אבער עס איז נאר פאר אַ [[טראדיציע]] צוועק, זיי האבן נישט קיין ריכטיגע מאכט.
מאנארכן האבן פארשידענע טיטלען— מלך (קעניג) אדער מלכה (קעניגן), פרינץ אדער פרינצעסין (למשל דער פרינץ פון מאנאקא), קייסער אדער קייסערינע, אדער אפילו הערצאג אדער גרויסהערצאג (למשל דער גרויסהערצאג פון לוקסעמבורג).
== קייזער ==
די [[רוימישע אימפעריע|רוימישע]] [[אימפעריע|אימפעראטארן]] הייסן "קייזער" (אדער קייסער) על שם דער ערשטער קייזער ([[יוליוס קייסער|יוליאוס]]) וואס איז געבוירן געווארן דורך א קייזער שניט (יוצא דופן).{{הערה|[[מסכת עבודה זרה|עבודה זרה]] י: תוספות ד"ה כל נשיאיה בא"ד: "ולסוף כמה שנים מלך עליהם אחד בחזקה שמתה אמו בלדתה ונבקעת בטנה ומצאוהו חי ומלך עליהם ונקרא קיסר בלשון רומי והוא לשון כרות בעברית ועל שמו נקראו כל המלכים שלאחריו קיסר".}}
== רעפערענצן ==
{{רעפליסטע}}
[[קאַטעגאָריע:מאנארכן|*]]
[[קאַטעגאָריע:פאליטישע וויסנשאפט]]
[[קאַטעגאָריע:רעגירונג מעטאדן]]
1ju9l0vdfqnbz3q8aj77qiv044b8kwn
Mozilla Firefox
0
4767
580698
547437
2022-08-03T20:12:07Z
פוילישער
339
wikitext
text/x-wiki
[[טעקע:Firefox logo, 2019.svg|לינקס|200px|פייערפוקס לאגא]]
'''מאזילא פייערפוקס''' (אויף ענגליש: '''Mozilla Firefox''') איז א [[בלעטערער]] פון [[מאזילא]]ס פירמע, זי איז דער קאנקארענט פון דעם איינגעבויעטן [[אינטערנעט עקספלארער]] וועב-בראוזער וואס ווערט דערשינען מיטן [[ווינדוס]].
פיל מענטשן נוצן זיך מיטן פייערפאקס אידיאלאגיש מיטן ציל צו אונטערווארפן דעם אינטערנעט עקספלארער וואס ס'[[מייקראסאפט]]'ס [[מאנאפאל]].
זי האט פארשידענע פונקציעס וואס דער איינגעבויעטן אינטערנעט עקספלארער האט נישט.
* אנדערשט ווי [[מייקראסאפט]] וועב [[בלעטערער]] איז זי געבויט דורך פרייע וואלענטורן וואס געבן צו זייערע טאלאנטן, יעדער איינער קען גיין צו די סייט און צוגעבן קאד.
* די אינטערנעט־בלעטער עפנען זיך אין באזונדערע טעבס אין דעם זעלבן פענסטער, אין פארגלייך צו אינטערנעט עקספלארער (ביז ווערסיע 7) וואס קען ווייזן אין יעדער פענסטער בלויז איין אינטערנעט־בלאט.
* זי האט א [[כלים פאס]] וואס איר קענט ארויף שטעלן [[איקאנעס]] פאר [[וועבזייטל]]ען און געצייג.
== דרויסנדיקע פארבינדונגען ==
* [http://www.mozilla.com/en-US/firefox אפיציעלע וועבזייטל]
{{וועב פראגראמען}}
[[קאַטעגאָריע:אפענער קאד]]
[[קאַטעגאָריע:פרייע ווייכווארג]]
23u6sbbycivz4tp4vp9eikqgthlwr8o
580709
580698
2022-08-03T23:47:35Z
וויקיפּעדלער
32864
אראפגענומען אויסגעוועטשטע אינפארמאציע
wikitext
text/x-wiki
[[טעקע:Firefox logo, 2019.svg|לינקס|200px|פייערפוקס לאגא]]
'''מאזילא פייערפוקס''' (אויף ענגליש: '''Mozilla Firefox''') איז א [[בלעטערער]] (בראוזער) פון מאזילא פונדאציע.
אין די ערשטע 2000ער יארן איז זי געווען א באקאנטע ערזאַץ פאר אנדערע בלעטערער א שטייגער ווי [[אינטערנעט עקספלארער]] וואס ווערט דערשינען מיטן [[ווינדאוס]].
אנדערש ווי [[גוגל כראם]] איז זי געבויט דורך פרייע וואלענטורן וואס געבן צו זייערע טאלאנטן, יעדער איינער קען גיין צו די סייט און צוגעבן [[פראגראמירן שפראך|קאד]].
פארשידענע פונקציעס וואס זי פארמאגט זענען: די אינטערנעט־בלעטער עפענען זיך אין באזונדערע טעבס אין דעם זעלבן פענסטער, פארשידענע כלים וואס מען קען צולייגן (עקסטענטשנס; Add-ons).
== דרויסנדיקע פארבינדונגען ==
* [https://www.mozilla.org/en-US/firefox/ אפיציעלע וועבזייטל]
[[קאטעגאריע:בלעטערערס]]
[[קאַטעגאָריע:אפענער קאד]]
[[קאַטעגאָריע:פרייע ווייכווארג]]
59sy0yna9fmqgql0oec2xdcdxe00sty
580712
580709
2022-08-04T00:00:17Z
וויקיפּעדלער
32864
wikitext
text/x-wiki
[[טעקע:Firefox logo, 2019.svg|לינקס|200px|פייערפוקס לאגא]]
'''מאזילא פייערפוקס''' (אויף ענגליש: '''Mozilla Firefox''') איז א פרייער [[אפענער קאד|אפענער-קאד]] [[אינטערנעט|וועב]] [[בלעטערער]] (בראוזער) געמאכט דורך דער אמעריקאנער [[ווייכווארג]] פירמע מאזילא.
אין די ערשטע 2000ער יארן איז זי געווען א באקאנטע ערזאַץ פאר אנדערע בלעטערער א שטייגער ווי [[אינטערנעט עקספלארער]] וואס ווערט דערשינען מיטן [[ווינדאוס]].
אנדערש ווי [[גוגל כראם]] איז זי געבויט דורך פרייע וואלענטורן וואס געבן צו זייערע טאלאנטן, יעדער איינער קען גיין צו די סייט און צוגעבן [[פראגראמירן שפראך|קאד]].
פארשידענע פונקציעס וואס זי פארמאגט זענען: די אינטערנעט־בלעטער עפענען זיך אין באזונדערע טעבס אין דעם זעלבן פענסטער, פארשידענע כלים וואס מען קען צולייגן (עקסטענטשנס; Add-ons).
== דרויסנדיקע פארבינדונגען ==
* [https://www.mozilla.org/en-US/firefox/ אפיציעלע וועבזייטל]
[[קאטעגאריע:בלעטערערס]]
[[קאַטעגאָריע:אפענער קאד]]
[[קאַטעגאָריע:פרייע ווייכווארג]]
sedt8352y4q6i9eymbyms75pabkbkp2
צפת
0
4993
580690
580603
2022-08-03T19:44:00Z
פוילישער
339
wikitext
text/x-wiki
{{יישוב
|סארט יישוב=שטאט
|נאָמען=צפת
|הערב=Coat of arms of Safed.svg
|בילד=Safed1908.jpg
|מדינה={{פאן ישראל}}
|ראיאן=[[צפון ישראל]]
|בירגערמייסטער=שוקי אוחנה
|שטח=40
|באפעלקערונג = 37,797
||באפעלקערונג יאר= 2022
|}}
'''צפת''' איז א [[שטאט]] אין [[צפון ישראל]]. סוף [[2003]] האט צפת געהאט א באפעלקערונג פון 26,600.<ref>[[צענטראלע ביורא פאר סטאטיסטיק|ישראל צענטראלע סטאטיסיק ביורא]]</ref> עיה"ק צפת איז איינע פון די [[פיר הייליגע שטעט]] ביי יידן; די אנדערע זענען [[ירושלים]], [[חברון]] און [[טבריה]] (פון [[קבלה]] ווערט געברענגט אז די דאזיגע פיר הייליגע שטעט זענען אנטקעגן די פיר יסודות אויף וואס די וועלט באשטייט, "אש-פייער" אקעגן [[ירושלים]] אוואו מפלעגט מקריב זיין די קרבנות אויפן "פייער", "עפר-ערד" אנטקעגן [[חברון]] אוואו עס ליגן די ישיני עפר די אבות הקדושים, "מים-וואסער" אקעגן [[טבריה]] וואס שטייט ביים ברעג פונעם [[ים כנרת]], און "רוח-ווינט" אקעגן [[צפת]], צוליב וואס כמעט שטענדיג וועט דארט בלאזן א ווינטל, אפי' אין א גאר הייסע טאג, אזוי אויך טוט "רוח" באדייטן אויף די "גייסטליכקייט" און "העכערקייט" וואס הערשט אין דעם שטאט.
דער נאמען "צפת" טראגט עטליכע באדייטן: "צופה-קוקן" צוליב וואס צפת פארמאגט א הערליכע אויסקוק אויף די גאנצע [[גליל|גליל בערג]], ווי אויך "צפיה" א לשון פון "האפן" צוליב די געגועין וואס אירע אמאליגע הייליגע איינוואוינער האבן פארמאגט צו [[ביאת המשיח]].
צפת געפינט זיך אין דעם שטח פון [[שבט נפתלי]]. צפת ווערט פארעכנט אלס די [[הויפטשטאט]] פונעם [[אויבער גליל|העכערן גליל]] ראיאן.
צפת איז באקאנט אלס דער הויפט וואוינארט פון די אידישע [[מקובלים]], צוליב וואס אין איר האבן געוואוינט א ריזיגע צאל אידישע מקובלים ווי דער [[רמ"ק]], דער [[אריה"ק]] און נאך פיל.
אין תקל"ח איז אנגעקומען אין צפת די ערשטע גרופע פון 300 חסידים, וואס ווערט גערעכנט דער אנהייב פונעם "אלטן אשכנזישן יישוב" אין צפת. אין תקנ"ט, גלייך נאך ווען [[נאפאלעאן באנאפארטע|נאפאלעאן]] האט זיך צוריקגעצויגן פון ארץ ישראל, האבן די אראבער אומגעווארפן דאס יידישע פערטל אן אסאך פון די ארטיקע יידן האט מען געהרגעט. אין תק"ע זענען געקומען קיין צפת פרושים, תלמידים פונעם [[ווילנער גאון]], אונטער דער פירערשאפט פון רבי [[ישראל שקלאווער]]. דאס האט פארשטארקט דעם יישוב אין צפת. איינער פון די אימיגראנטן, ר' [[ישראל ב"ק]] (וואס האט געצויגן 200 יידן פון [[בארדיטשוב]]) האט געגרינדעט דארט די ערשטע יידישע [[דרוקעריי]] אין ארץ ישראל.
[[בילד:Safed1.jpg|קליין| האר"י גאס אין צפת, אויפן נאמען פון דעם הייליגן אר"י]]אין יאר [[ה'תקצ"ז]] האט צפת איבערגעפילט א שרעקליכן [[ערדציטערניש אין צפת|ערדציטערניש]] וואס האט געהרגעט 2,000 מענטשן, און חרוב געמאכט די גאנצע שטאט, און אנגעברענגט אונגעהויערע שאדענעס, וואס קען זיך אנזען אין מערערע ערטער אין צפון.
אין יאר [[ה'תרפ"ט]] איז פארגעקומען א פאגראם ווי די אראבער האבן אומגעבראכט 19 אידן ל"ע.
היינט צוטאגס פארמאגט צפת א באפעלקערונג פון 33,000.
[[טעקע:צפת רובע האמנים.JPG|קליין|250x250פיקס|נאך א געסל אין די "ארטיסטן פערטל" פון אלטשטאט]]
[[טעקע:PikiWiki Israel 285 Zefat בסימטאות צפת.jpg|קליין|251x251פיקס|איינע פון די געסאלאך אין אלטשטאט צפת וואו די ארטיסטן פארקויפן זייערע מעלערייען און האנט געמאכטע שניצונגען]]
== דער אור אלטער בית העלמין אין צפת ==
{{הויפט ארטיקל|אלטע בית עולם פון צפת}}
[[טעקע:צפת בית הקברות הישן.jpg|קליין|250x250פיקס|א קליין טייל פונעם בית העלמין אין צפת]]
צפת פארמאגט א ריזיגע בית החיים וואס געפונט זיך צופיסנס פון דער אלטשטאט, וואו עס ליגן באגראבן דער תנא רבי [[פנחס בן יאיר]], [[הושע בן בארי]], דער [[בית יוסף]], דער [[אריז"ל]], דער [[רמ"ק]], רבי [[שלמה אלקבץ]], רבי [[לייב בעל יסורים]], דער הייליגער [[אלשי"ך]], דער [[בת עין]] און נאך פילע.
==צווילינג שטעט==
* {{פאן שפאניע|[[טאלעדא]]}}
* {{דגל|צרפת|[[ליל]]}}
* {{פאן בולגאריע|[[ניקאפאל]]}}
{{-}}
== מקורות ==
{{רעפליסטע}}
[[טעקע:Panorama Safed and Mount Meron.jpg|thumb|center|870px|פּאַנאָראַמאַ צפת און בארג מירון]]
[[טעקע:Panorama Safed צפת (Sea of Galilee in the background).jpg|thumb|center|870px|א פאנאראמישער בליק פון צפת צו מזרח, מען זעט אויך דעם [[כנרת]].]]
{{שטעט אין ישראל}}
[[קאטעגאריע:אידישע יישובים]]
[[קאַטעגאָריע:צפת|*]]
11jv7u6g3wg9jx9lxv98oymbm6rvv1f
חרדים
0
5108
580659
580637
2022-08-03T15:32:43Z
וויקיפּעדלער
32864
זיי מבטל רי-ווערסיע 580637 פון [[Special:Contributions/הכר|הכר]] ([[User talk:הכר|רעדן]])
wikitext
text/x-wiki
'''חרדים''' אדער '''חרדישע יידן''' איז א שטרעמונג ביים יידישן פאלק וואס ענטהאלט סיי [[ליטווישע]] און סיי [[חסידים]]. רוב פון זיי גייען מיט שווארצע היט און רעקל. זיי גייען נישט אין [[קאלעזש]], און זענען נאר אקטיוו רוב בדרך כלל אין [[ביזנעס]] וואס איז נישט קיין פראפעשנאל און מען דארף נישט האבן קיין [[גוי]]'שען חינוך. פארשטייט זיך אז עס דא אויסנאמען.
'''חרדים''' זיינען [[רעליגיע]]זע [[איד]]ן וואס האבן די פאלגנדע כאראקטעריסטן:
# פירן זיך שטריינג לויט דער [[הלכה]].
# שטעלן [[תורה]] אלס א הויפט ראלע אין זייער לעבן.
# הערן צו דעם פסק פון די [[רבנים]].
# אפט גייען זיי אנגעטאן מיט א ווייסע [[בלוסקע]] א שווארצע [[רעקל]] מיט א [[היט]].
אלע פרומע [[תורה]] [[ארטאדאקס]]ישע אידן וואס גייען אנגעטאן מיט א [[קאפל]] ווערן גערופן פרומע אידן, אדער ארטאדאקסישע אידן. אין קאנטראסט צו די פרומע אידן וואס גייען נישט היט בארד און פיאות.
די הויפט צענטערס פון חרדישע יידן זענען אין [[ישראל]] (ספעציעל אין בני ברק, ירושלים, אשדוד, בית שמש און חיפה), אין די [[פאראײניגטע שטאטן|פאראייניגטע שטאטן]] (בפרט אין [[ניו יארק]] און [[ניו זשערסי|ניו דזשערסי]]), [[בעלגיע]], [[פאראייניגטע קעניגרייך|בריטאניע]] און [[פראנקרייך]].
== היראכיע ==
א חרדי איז אויך מער אונטערגעווארפן זיין לעבנסשטייגער צו די באפעלן פון די רבנים, כאטשיג די אנדערע פרומע פאלגן אויך זייערע רבנים זענען אבער די חרדים שטרענגער אונטערגעוואפן צוליב וואס די תורה אויטאריטעט איז א זאך וואס דער פשוטער המון קען ביי זיי נישט אריינרעדן, און אויך ווייל זיי שטאמן פון די סארט פלעצער וואס די נישט תורה איז געווען אראפגעקוקט ווי ביי די ליטוואקעס און ביי די חסידים וואס זענען געווען די פארגלייבטע אין זייערע רעביס ווי קנעכט צו א הער.
== אויסזען ==
זיי קוקן אויס אנדערשט ווי די גוים און און [[פרייע]] אידן האסן זיי ווייל זיי ווילן זיך נישט אויסמישן מיטן לאנד'ס [[קולטור]] און ציוויליזאציע. נישט נאר ווי די [[מאדערן ארטאדאקסן]] וואס שטעלן זיך צו, און גייען יא אין [[טעאטער]]'ס און [[באל]] שפילן, זענען די [[חרדים]] אויסגעשלאסן און אפגעזונדערט מיטן לבוש, נאמען און פירונג.
== שטרעמונגען ==
* ארטאדקסן חרדים
* [[מאדערן ארטאדאקסן]]
* [[חרדים לאומיים]]
* [[ליטוואק]]עס
* [[ספרדיש]]עס
* [[חסידות]]
* [[נטורי קרתא]]
[[קאַטעגאָריע:חרדים|*]]
[[קאַטעגאָריע:יידישע שטרעמונגען]]
[[tl:Hudaismo#Hudaismong Haredi]]
20q7opl8ph93h6fiu6pfc72af8fjgrw
64 באזע
0
6209
580699
456567
2022-08-03T20:14:19Z
פוילישער
339
wikitext
text/x-wiki
'''באזע 64''' איז א [[נומערן סיסטעם]] וואס איז געבויט אויף באזע פיר און זעכציג.
* דאס נוצט מען געווענליך פאר צולייגן אן אטעטשמענט צו א [[בליצבריוו]].
* דאס נוצט מען נישט פאר ציילן.
== באניץ ==
א [[קאמפיוטער]] נוצט [[בייט|בייטס]] מיט [[ביט|ביטס]] פאר די [[דאטא]] עס ארבייט מיט.
[[בליצבריוו|בליצבריווען]] ווערן געשיקט מיט א [[פראטאקאל]] וואס רופט זיך SMTP. SMTP איז א ASCII BASED [[פראטאקאל]] וואס ניצט בוכשטאבן וואס קענען געדריקט ווערן אלס די [[דאטא]] וואס עס שיקט. ווייל דאטא איז נארמאל נישט נאר בוכשטאבן אבער אויך [[בייט|בייטס]] וואס זענען חלקים פון א [[פראגראם]] אדער [[דאטא]] פאר א [[פראגראם]], דעריבער האט אויסגעפעלט א וועג צו קענען שיקען [[דאטא]] וואס איז אויך נישט נאר בוכשטאבן.
== סימבאלן ==
*A - Z<!--באהאלטענער באמערקונג-->
*a - z<!--באהאלטענער באמערקונג-->
*9 - 0<!--באהאלטענער באמערקונג-->
און נאך צוויי וואס פאר [[בליצבריוו|בליצבריוון]] איז עס:
*+<!--באהאלטענער באמערקונג-->
*/<!--באהאלטענער באמערקונג-->
און די סימבאל <nowiki>=</nowiki> איז א ספעציעלער קאד.
== וועג פון ניצן ==
דאס ניצט פיר און זעכציג סימבאלן, וואס אין [[ביינערי]] קומט אויס צו זעקס פינגער (דיג'יטס) וואס איז די זעלבע ווי זעקס [[ביט|ביטס]]. דערפאר נעמט מען דריי [[בייט|בייטס]] אויפאמאל און מען לייגט דאס אויס איינס נעבן די אנדערע, אזוי אז מען האט פיר און צוואנציג [[ביט|ביטס]]. פון דעם מאכט מען פיר '''בעיס 64''' פינגערס. אויב האט מען נישט קיין דריי [[בייט|בייטס]] דעמאלטס לייגט מען צו [[נול]] [[בייט|בייטס]].
== זע אויך ==
*[[נומערן סיסטעם]]
*[[בליצבריוו]]
*[[העקס]]
*[[דעסימאל]]
*[[ביינערי]]
== וועבלינקען ==
[http://www.ietf.org/rfc/rfc1421.txt RFC 1421] Privacy Enhancement for Electronic Internet Mail
[http://www.ietf.org/rfc/rfc2045.txt RFC 2045] MIME
[http://www.ietf.org/rfc/rfc3548.txt RFC 3548] The Base16, Base32, and Base64 Data Encodings
[[קאטעגאריע:בליצפאסט]]
[[קאטעגאריע:מאטעמאטיק]]
hfqlpp4mklq7p01eb66xj3w9w2q3ypq
טבריה
0
8476
580662
580644
2022-08-03T15:37:18Z
וויקיפּעדלער
32864
זיי מבטל רי-ווערסיע 580644 פון [[Special:Contributions/הכר|הכר]] ([[User talk:הכר|רעדן]])
wikitext
text/x-wiki
{{יישוב
|נאמען=טבריה
|סארט יישוב=שטאט
|אמטשפראך נאמען=
|הערב= Coat of arms of Tiberias.png
|פאן=
|בילד= Tiberias from air.JPG
|באשרייבונג= טבריה פון דער לופט
|מדינה= {{פאן ישראל}}
|אפטייל טיפ=
|אפטייל נאמען=
|געביט=
|ראיאן=
|דיסטריקט= [[צפון דיסטריקט (ישראל)|צפון דיסטריקט]]
|בירגערמייסטער=
|גובערנאטאר=
|טיפ אונטעראפטייל=
|דיסטריקטן אין ראיאן=
|שטעט אין ראיאן=
|ראיאן הויפטשטאט=
|מוטערשטאט=
|אפיציעלע שפראך=
|שטח= 10.872
|הייך= 200-
|גרינדונג דאטע=
|באפעלקערונג= 41,734
|באפעלקערונג יאר= 2010
|באפעלקערונג הערה=
|מטרופולין=
|הערת מטרופולין=
|צפיפות= 3,911
|קאארדינאטן= {{coord|32|48|N|35|32|E|region:IL_type:city|display=inline,title}}
|צייט זאנע= +2
|אתר אינטרנט= www.tiberias.muni.il
|מאפע=
|פרטימדיקע מאפע=
|סטאטיסטיק=
}}
'''טבריה''' איז א שטאט אויפן ברעג פונעם [[ים כנרת]] אין [[אונטער גליל]] אין צפון זייט פון [[מדינת ישראל]].
[[הורדוס אנטיפאס]] האָט מיסד געװען טבריה ווי זײַן הױפּטשטאָט אינעם [[גליל]].
די שטאט איז געגרינדעט געווארן אומגעפער אין יאר [[ג'תת"פ]], דארט האבן געוואוינט דער [[תנא]] [[בן עזאי]] און אויך א טייל פון די [[אמוראים]] וואס האבן מסדר געווען [[תלמוד ירושלמי]]: [[רבי יוחנן]] און [[ריש לקיש]].
חז"ל זאגן אז טבריה איז געווען אויפן ארט פון דער שטאט רקת.{{הערה| {{בבלי|מגילה|ו|א}}}}
הרב [[משה קליערס]] איז געווען רב פון די אשכנזים אין טבריה, און הרב [[מאיר וואקנין]] איז געווען רב פון די ספרדים.
אין 2018 האט מען געוויילט [[רון קובי]] [[בירגערמייסטער]] פון טבריה.
== רעפערענצן ==
{{רעפליסטע}}
{{שטעט אין ישראל}}
{{פרומע אידישע געגנטן}}
{{אזיע-געא-שטומף}}
[[קאַטעגאָריע:אידישע יישובים]]
[[קאַטעגאָריע:טבריה|*]]
848r0usrd8dkvq84ptphxodsvfcxadt
580665
580662
2022-08-03T15:58:31Z
הכר
44329
wikitext
text/x-wiki
{{יישוב
|נאמען=טבריה
|סארט יישוב=שטאט
|אמטשפראך נאמען=
|הערב= Coat of arms of Tiberias.png
|פאן=
|בילד= Tiberias from air.JPG
|באשרייבונג= טבריה פון דער לופט
|מדינה= {{פאן ישראל}}
|אפטייל טיפ=
|אפטייל נאמען=
|געביט=
|ראיאן=
|דיסטריקט= [[צפון דיסטריקט (ישראל)|צפון דיסטריקט]]
|בירגערמייסטער= [[רון קאבא]]
|גובערנאטאר=
|טיפ אונטעראפטייל=
|דיסטריקטן אין ראיאן=
|שטעט אין ראיאן=
|ראיאן הויפטשטאט=
|מוטערשטאט=
|אפיציעלע שפראך=
|שטח= 10.872
|הייך= 200-
|גרינדונג דאטע=
|באפעלקערונג= 41,734
|באפעלקערונג יאר= 2010
|באפעלקערונג הערה=
|מטרופולין=
|הערת מטרופולין=
|צפיפות= 3,911
|קאארדינאטן= {{coord|32|48|N|35|32|E|region:IL_type:city|display=inline,title}}
|צייט זאנע= +2
|אתר אינטרנט= www.tiberias.muni.il
|מאפע=
|פרטימדיקע מאפע=
|סטאטיסטיק=
}}
'''טבריה''' איז א שטאט אויפן ברעג פונעם [[ים כנרת]] אין [[אונטער גליל]] אין צפון זייט פון [[מדינת ישראל]].
[[הורדוס אנטיפאס]] האָט מיסד געװען טבריה ווי זײַן הױפּטשטאָט אינעם [[גליל]].
די שטאט איז געגרינדעט געווארן אומגעפער אין יאר [[ג'תת"פ]], דארט האבן געוואוינט דער [[תנא]] [[בן עזאי]] און אויך א טייל פון די [[אמוראים]] וואס האבן מסדר געווען [[תלמוד ירושלמי]]: [[רבי יוחנן]] און [[ריש לקיש]].
חז"ל זאגן אז טבריה איז געווען אויפן ארט פון דער שטאט רקת.{{הערה| {{בבלי|מגילה|ו|א}}}}
הרב [[משה קליערס]] איז געווען רב פון די אשכנזים אין טבריה, און הרב [[מאיר וואקנין]] איז געווען רב פון די ספרדים.
אין 2018 האט מען געוויילט [[רון קובי]] [[בירגערמייסטער]] פון טבריה.
== רעפערענצן ==
{{רעפליסטע}}
{{שטעט אין ישראל}}
{{פרומע אידישע געגנטן}}
{{אזיע-געא-שטומף}}
[[קאַטעגאָריע:אידישע יישובים]]
[[קאַטעגאָריע:טבריה|*]]
fhff108w528t30yhyl3ez07oupodwrw
580669
580665
2022-08-03T16:31:28Z
וויקיפּעדלער
32864
זיי מבטל רי-ווערסיע 580665 פון [[Special:Contributions/הכר|הכר]] ([[User talk:הכר|רעדן]])
wikitext
text/x-wiki
{{יישוב
|נאמען=טבריה
|סארט יישוב=שטאט
|אמטשפראך נאמען=
|הערב= Coat of arms of Tiberias.png
|פאן=
|בילד= Tiberias from air.JPG
|באשרייבונג= טבריה פון דער לופט
|מדינה= {{פאן ישראל}}
|אפטייל טיפ=
|אפטייל נאמען=
|געביט=
|ראיאן=
|דיסטריקט= [[צפון דיסטריקט (ישראל)|צפון דיסטריקט]]
|בירגערמייסטער=
|גובערנאטאר=
|טיפ אונטעראפטייל=
|דיסטריקטן אין ראיאן=
|שטעט אין ראיאן=
|ראיאן הויפטשטאט=
|מוטערשטאט=
|אפיציעלע שפראך=
|שטח= 10.872
|הייך= 200-
|גרינדונג דאטע=
|באפעלקערונג= 41,734
|באפעלקערונג יאר= 2010
|באפעלקערונג הערה=
|מטרופולין=
|הערת מטרופולין=
|צפיפות= 3,911
|קאארדינאטן= {{coord|32|48|N|35|32|E|region:IL_type:city|display=inline,title}}
|צייט זאנע= +2
|אתר אינטרנט= www.tiberias.muni.il
|מאפע=
|פרטימדיקע מאפע=
|סטאטיסטיק=
}}
'''טבריה''' איז א שטאט אויפן ברעג פונעם [[ים כנרת]] אין [[אונטער גליל]] אין צפון זייט פון [[מדינת ישראל]].
[[הורדוס אנטיפאס]] האָט מיסד געװען טבריה ווי זײַן הױפּטשטאָט אינעם [[גליל]].
די שטאט איז געגרינדעט געווארן אומגעפער אין יאר [[ג'תת"פ]], דארט האבן געוואוינט דער [[תנא]] [[בן עזאי]] און אויך א טייל פון די [[אמוראים]] וואס האבן מסדר געווען [[תלמוד ירושלמי]]: [[רבי יוחנן]] און [[ריש לקיש]].
חז"ל זאגן אז טבריה איז געווען אויפן ארט פון דער שטאט רקת.{{הערה| {{בבלי|מגילה|ו|א}}}}
הרב [[משה קליערס]] איז געווען רב פון די אשכנזים אין טבריה, און הרב [[מאיר וואקנין]] איז געווען רב פון די ספרדים.
אין 2018 האט מען געוויילט [[רון קובי]] [[בירגערמייסטער]] פון טבריה.
== רעפערענצן ==
{{רעפליסטע}}
{{שטעט אין ישראל}}
{{פרומע אידישע געגנטן}}
{{אזיע-געא-שטומף}}
[[קאַטעגאָריע:אידישע יישובים]]
[[קאַטעגאָריע:טבריה|*]]
848r0usrd8dkvq84ptphxodsvfcxadt
ישיבת המתמידים
0
9084
580679
580475
2022-08-03T18:07:53Z
213.137.71.200
/* װעבלינקען */
wikitext
text/x-wiki
'''ישיבת המתמידים''' (אדער ווי זי הייסט היינט '''קהל עדת ירושלים''') איז א [[ירושלים|ירושלימער]] חבורה וואס איז געגרינדעט געווארן דורך א [[בעלזא|בעלזער]] חסיד ר' [[יוסף אייכלער]] ז"ל און ר' [[אברהם לייב קליין]] ז"ל. דערנאך איז איר ראש חבורה געוועזן רבי [[לייב מינצבערג]] ז"ל.
<br><br>די [[ישיבה גדולה]] און דער עיקר אקטיוויטעט געפינט זיך אין [[ירושלים]], "מנחת יצחק" געגנט. אויך האט זי נאך שולן צעשפרייט אין ירושלים, פון זיי די צוויי גרויסע שולן, איינע אין די [[אונגארישע הייזער]] און איינע אין די [[ווארשעווע הייזער]]. היינטצוטאג האבן זיי אויך שולן אין די דרויסנדיקע שטעטלאך וווּ די ירושלימער האבן זיך אריבער געצויגן, ווי [[בית שמש]], [[ביתר עילית]] אא"וו.
== היסטאריע ==
די חבורה האט זיך אנגעהויבן אומגעפער אין יאר [[ה'תש"י]], ווען זיי האבן אנגעפירט א "ישיבת המתמידים" פאר [[בחור]]ים (אנדערש ווי דער נארמאלער שטייגער אז א "ישיבת המתמידים" איז געוועזן בלויז פאר [[קינד|קינדער]]), אין די "חברה" האבן זיי אנגעפירט צומאלן "נסיעות" צו [[קברי צדיקים]], וואס האט גורם געווען זאל די ישיבה שנעל וואקסן. מיט דער צייט האבן זיי פארענדערשט דאס ציל פון די נסיעות אויך אויף [[פארוויילונג]].
אין די 90קער האבן זיי געטוישט דעם נאמען פון ישיבת המתמידים צו קהל עדת ירושלים צוליב דעם וואס דער נאמען ישיבת המתמידים איז א כלליתדיקער נאמען און עס האט פֿאַרשװערט די [[משולח]]ים צאמנעמען געלטע פאר דער ישיבה.
== דער קאָנפֿליקט מיט דער עדה החרדית ==
אינעם יאר [[1995]] האבן מתמידים באַקומען אַ שטח פֿון דער "[[ציונות|ציוניסטישער]]" [[ירושלימער מוניציפאליטעט]] אױף צו בױען אַ [[שול]], דאָס האָט צוגעברענקט דעם קאָנפֿליקט צװישן מתמידים און די [[עדה החרדית]].
== זייער אויסקוק ביי די רבנים ==
ישיבת המתמידים האט א באזונדערע [[פילאזאפיע|פילאזאפישע]] וועג מיט ווי זיי באוועגן זיך צו די [[יידישקייט]].
* זייער גלויבן אין [[גאט]] קומטמיט מיט פארשן און אויפווייזן דעם גאט אויף גאר א פשוטן אופן.
* זיי זיינען מסביר די [[טעמי המצוות]] זאלן זיין פארשטענדליך און ראציאנאליש.
* זיי פסלען נישט אפ פילאזאפישע [[ספר]]ים [[מורה נבוכים]], שער היחוד פון דער [[חובת הלבבות]] און אויך ספרים ווי [[ר' אברהם בן הרמב"ם]] א.א.וו.
* דער מנהיג ר' לייב מאכט אפ "מאדנע" אמונות פון איינציקע פרומע קהילות. ווי די [[חב"ד|חבדצקער]] [[חסידים]] וואס גלויבן אז זייער רבי איז משיח. און ווי דער [[אמשינוב|אמשינאווער]] רבי וואס מאכט [[קידוש]] אין מיטן דער וואך.
אבער מיט דאס אלעס איז דאס זייער א פארמאכטע און אפגעשיידטע קהילה פון דער [[מערב וועלט|מאדערנער וועלט]].
== אקטיוויטעטן ==
==װעבלינקען==
* [http://hydepark.hevre.co.il/topic.asp?topic_id=1125355 א שמועס אין הייד פארק איבער ישיבת המתמידים]
* [http://www.youtube.com/watch?v=I0Ir7yEQuDQ פורים אין מתמידים - ווידעא]
*[https://www.globes.co.il/news/article.aspx?did=1001234478 ישיבת המתמידים גנבו מליוני שקלים במרמה ממדינת ישראל, חן מענית, [[גלובס]]]
[[קאַטעגאָריע:ישיבות]]
[[קאטעגאריע:קהילות]]
[[קאטעגאריע:ירושאלמער]]
feit9zfgcpefsw1icfzw7au9wx907mf
װיקיפּעדיע:סטאטיסטיק
4
10599
580673
457397
2022-08-03T17:18:33Z
וויקיפּעדלער
32864
wikitext
text/x-wiki
{{הילף}}
ס'איז פֿאראן [[סטאטיסטיק]] פון [[וויקיפעדיע]] און פון דער [[יידישער וויקיפעדיע]]: די צאל [[באנוצער|באניצערס]] און [[ארטיקל]]ען. עס איז דא פארשידענע וועגן וויאזוי דאס צו מעסטן.
* [[באזונדער:Statistics|סטאטיסטיק פון דער יידישער וויקיפעדיע]] - ווערט דערהיינטיגט אויטאמאטיש
* [[m:List of Wikipedias|ליסטע פון וויקיפעדיעס און זייער סטאטיסטיק]]
* [http://stats.wikimedia.org/EN/ChartsWikipediaYI.htm היסטארישע סטאטיסטיק] (ביז 2018)
* [[װיקיפּעדיע:מולטי שפראך סטאטיסטיקס|סטאטיסטיק פֿון אלע וויקיפעדיעס ביז פעב' 2007]]
* '''[http://en.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:Multilingual_statistics מולטי שפראך סטאטיסטיק]''': א [[גראף]] פון א צושטעל צו אלע [[שפראך|שפראכן]] וויקיפעדיעס (ביז 2008)
* [http://www.wikistatistics.net/wiki/yi וויקיפעדיע אינטעראקטיווע סטאטיסטיק]
* <u>THEwikiStics</u>: [http://wikistics.falsikon.de/latest/wikipedia/yi/ Page Hits toplist] <small>(compare [http://wikistics.falsikon.de/latest/ traffic] | [http://wikistics.falsikon.de/latest/searches.htm searches])</small>
[[קאטעגאריע:וויקיפעדיע סטאטיסטיק|*]]
b0y7rolv203esokxew3x6it6brlrtuw
יוסף אפרתי
0
11240
580719
569590
2022-08-04T09:03:24Z
פוילישער
339
wikitext
text/x-wiki
{{רב
| תמונה = קובץ:הגר"י אפרתי נואם בשבע ברכות לבת הגר"ש מרקוביץ.jpg
}}[[בילד:מרן הרב אהרון יהודה לייב שטיינמן מנחם את מרן הרב אלישיב.JPG|ממוזער|250px|הרב אפרתי (שטייט, לינקס) ביי [[ניחום אבלים]] מיט [[הרב שטיינמן|הרב אהרן לייב שטיינמאן]] אין [[יוסף שלום אלישיב|הרב אלישיב׳ס]] הויז נאך דער פטירה פון זיין טאכטער דינה עטיל בערלין]]
הרב '''יוסף יקותיאל אפרתי''' (געבוירן [[ה'תשי"ג]], [[1953]]) פירט דעם [[בית מדרש גבוה להלכה בהתיישבות החקלאית]], איז א מיטגליד אין דער וועדת הרבנים פון [[דגל התורה]] און איז א מומחה אין [[כשרות]].ער איז געווען דער [[גבאי]] פון הרב [[יוסף שלום אלישיב]], וואס איז געווען גערעכנט אין ליטווישע קרייזן אלס פוסק הדור.<ref>[http://www.ynet.co.il/articles/0,7340,L-1502088,00.html מנהיגותו החדשה של פוסק הדור]</ref>
== ביאגראפיע ==
אפרתי איז געבוירן געווארן אין ישראל, צו רב [[שמעון אפרתי]], פירער פון דער כשרות אפטיילונג פון דער [[הויפט רבנות פון ישראל]]. ער האט געלערנט אין חורב (א ״ישיבה תיכונית״) אין ירושלים און דערנאך אין דער [[ישיבת כרם ביבנה|כרם ביבנה]] ישיבה. אין די 1970ער יארן האט ער חתונה געהאט מיט צביה, טאכטער פון [[פנחס שיינמאן]].
ער איז אויפגעצויגן געווארן אין א שטוב פון דעם [[מזרחי]] קרייז. אבער זיי שטאמען פון [[חסידישע]] [[רבי]]ס פון [[פוילן]].
אלס אינגערמאן האט ער אנגעהויבן זיין קאריערע אין [[כשרות]] ביים [[בעלזא]] [[בד"ץ]] און פון דארטן איז ער געווארן א [[חסיד]] און צוריק אנגעטאן די [[שטריימל]] און בעקישע און זיך געלאזט וואקסן א פולע [[בארד]] און [[פיאות]], ווי זיינע [[זיידע]]ס בעפאר דעם [[צווייטן וועלט קריג]].
זיין עקספערטיז אין [[כשרות]] האט ארויפגעארבעט די [[מהדרין]] [[רבנות]] השגחה אז עס זאל ווערן מער פארלעסלעך.
==הלכה און כשרות==
ער שטייט שוין יארן אין שפיץ פון [[מכון לחקר החקלאות בהתיישבות]]; וואס דאס איז א אפאראט פון 12 [[כולל]]ים, וואס אנטהאלט איבער 200 אינגעלייט [[תלמידי חכמים]] וואס טוען דורך אלע [[מצוות התליות בארץ]] און די [[כשרות]] פון ארץ ישראל [[אגריקאלטור]] ווי די [[הלכות]] פון [[שביעית]], [[ערלה]], [[חלה]] און [[תרומות]], און ועל כולם די פארצווייגטע אישוס פון [[שמיטה]].
==פארהעלטעניש מיט הרב אלישיב==
ער איז דער [[שרייבער]] און עצה געבער הרב אלישיב{{מקור}}.
זיין נאנטשאפט צו רב אלישיב איז א וואונדער ביי פיל, ווייל הרב אלישיב, איז דער פארקערטער ווי זיין גבאי אפרתי וואס איז א היציגער. אבער דאס האט זיך אנגעהויבן אלס בחור ווען דער אינגער אפרתי פלעגט אין משך פון צוויי יאר יעדן איינציגן טאג משוגע מאכן דעם רב מיט טעגליכע 12 שאלות. קיינמאל האט דער רב נישט געפרעגט דעם בחור קיין שום זאך נישט ווי אזוי ער הייסט, נישט וואו ער לערנט, און נישט וואו ער וואוינט. בלויז געענטפערט קאלט און טרוקן די הלכה. ביז איינמאל ענדליך האט ער אים געפרעגט א שאלה וואס דער רב האט נישט געהאט קיין ענטפער. און אים געשיקט צו אן אנדערן האט ער אים געפרעגט ווער ער איז. האט זיך ארויסגעוויזן אז ער האט געקענט גוט זיין טאטע.{{מקור}}
== רעפערענצן==
{{רעפליסטע}}
[[קאטעגאריע:חרדים]]
[[קאַטעגאָריע:רבנים]]
[[קאַטעגאָריע:לעבעדיגע מענטשן]]
{{גרונטסארטיר:אפרתי, יוסף}}
l4da5pedcz6adynjb67dyne96c4is66
מאדערן ארטאדאקס
0
13333
580652
580642
2022-08-03T15:01:11Z
וויקיפּעדלער
32864
wikitext
text/x-wiki
'''מאדערנע ארטאדאקסיע''' איז דער מער מאדערענער טייל פון די ארטאדאקסן. די אידילאגע איז געבויעט אויף [[תורה ומדע]], וואס נעמט צוזאם שמירות תורה ומצות מיט סעקולארע אידאלן.
זיי ווערן דערקענט דורך דעם קליינעם קאפל אנעם שווארצן היט און שווארצן רעקל וואס טון אנקליידן דעם חרדישען איד.
אין ארץ ישראל האבן די "מזרחי" אן ענליכער אידעלאגיע.
== תורה עם דרך ארץ ==
דאס איז זייער מאטיוויציע און הויפט דעפעניציע, זיי האלטן פון גיין אין [[קאלעדזש]] און זיך לערנען א פראפעסיע פון [[דאקטעריי]] אדער [[אדוואקאט]]. דאס איז באזירט אויף ר' [[שמשון רפאל הירש]].
== געגנטן ==
אין אמעריקע זענען די מאדערנע ארטאדאקסיע א רוב פון פרומע יידן אין אלע אנדערע שטאטן אחוץ [[ניו יארק]] ווייל זיי האבן ניט געדאנק יודקא אויף אלע אינפארמאציע. אין [[מאנהעטן]] וואוינען זיי אין די אפער וועסט סייד, און אפער איסטסייד, און [[טינעק]], [[ניו זשערסי]], און [[פלעטבוש]] און קווינס.
== רבנים ==
הרב [[יוסף דוב הלוי סאלאווייטשיק]], אן אייניקל פון רבי [[חיים סאלאווייטשיק|חיים בריסקער]], ווערט פארעכנט אלץ איינער פון די חשוב'סטע דענקער און שרייבער אויף דער אידעאלאגיע פון '''תורה ומדע''', און איז געווען פון די גרעסטע פוסקים און הלכה'שע וועגווייזער פאר מאדערן-ארטאדאקסישן אידנטום. רוב היינטיגע רבנים פון די מאדערן ארטאדאקסישע קרייזן, איבערהויפט אין אמעריקע, פארופן זיך אלס תלמידים פון הרב סאלאווייטשיק.
אנדערע חשובע רבנים פאר די מאדערן ארטאדאקסישע קרייזן:
:הרב [[אהרן ליכטנשטיין]], ר"ם [[ישיבת רבינו יצחק אלחנן|בישיבת רבינו יצחק אלחנן]] ([[ריאט"ס]]) און ראש ישיבה פון [[הר עציון]]
:הרב [[הערשל שעכטער]], ר"ם [[ישיבת רבינו יצחק אלחנן|בישיבת רבינו יצחק אלחנן]] ([[ריאט"ס]])
:הרב [[שלמה ריסקין]], רב פון [[אפרת]] אין [[ארץ ישראל]]
:הרב דר. [[משה דוד טענדלער]], ר"ם בישיבת [[ריאט"ס]] און רב פון קהלה אין מאנסי. איידעם פון ר' [[משה פיינשטיין]].
:הרב [[שאול בערמאן]], אנפירער פון [[עדה]] ארגאניזאציע
:הרב דר. [[נחום לאם]], לאנג-יעריגער ראש ישיבה פון [[ריאט"ס]] און פרעזידענט פון [[ישיבה אוניווערסיטעט]]
:הרב [[יוסף טעלושקין]], פאפולערער רעדנער און שרייבער פאר'ן אלגעמיינעם אמעריקאנער וועלט
:הרב [[מיכאל מלכיור]], אנפירער פון [[מימד]] פארטיי אין אר"י, לינק-רעליגיעז
:הרב [[אבי ווייס]], אנפירער פון [[ישיבת חובבי תורה]] און דער [[דרישה אינסטיטוט]].
:הרב [[יונתן סאקס]], הויפט רב פון ענגלאנד
:הרב [[עמנועל ראקמאן]], קאנצעלאר פון [[בר אילן אוניווערסיטעט]] און פריערדיגע הויפט פון ''[[ראביניקעל קאונסעל אוו אמעריקע]]'', דער שירעם ארגאניזאציע פאר מאדערן ארטאדאקסישע רבנים.
== מוסדות ==
[[ישיבה אוניווערסיטעט]] איז זייער גרעסטע ישיבה.
[[ישיבת חובבי תורה]] איז א גאר מאדערנער ישיבה.
== זעה אויך ==
[[ארטאדאקסן]]
[[קאטעגאריע:יידישע שטרעמונגען]]
iidqc9237tvtnp5mqvf3xeqqn2iksru
580666
580652
2022-08-03T15:59:09Z
הכר
44329
/* יפה תלמוד תורה עם דרך ארץ */
wikitext
text/x-wiki
'''מאדערנע ארטאדאקסיע''' איז דער מער מאדערענער טייל פון די ארטאדאקסן. די אידילאגע איז געבויעט אויף [[תורה ומדע]], וואס נעמט צוזאם שמירות תורה ומצות מיט סעקולארע אידאלן.
זיי ווערן דערקענט דורך דעם קליינעם קאפל אנעם שווארצן היט און שווארצן רעקל וואס טון אנקליידן דעם חרדישען איד.
אין ארץ ישראל האבן די "מזרחי" אן ענליכער אידעלאגיע.
== יפה תלמוד תורה עם דרך ארץ ==
דאס איז זייער מאטיוויציע און הויפט דעפעניציע, זיי האלטן פון גיין אין [[קאלעדזש]] און זיך לערנען א פראפעסיע פון [[דאקטעריי]] אדער [[אדוואקאט]]. דאס איז באזירט אויף ר' [[שמשון רפאל הירש]].
== געגנטן ==
אין אמעריקע זענען די מאדערנע ארטאדאקסיע א רוב פון פרומע יידן אין אלע אנדערע שטאטן אחוץ [[ניו יארק]] ווייל זיי האבן ניט געדאנק יודקא אויף אלע אינפארמאציע. אין [[מאנהעטן]] וואוינען זיי אין די אפער וועסט סייד, און אפער איסטסייד, און [[טינעק]], [[ניו זשערסי]], און [[פלעטבוש]] און קווינס.
== רבנים ==
הרב [[יוסף דוב הלוי סאלאווייטשיק]], אן אייניקל פון רבי [[חיים סאלאווייטשיק|חיים בריסקער]], ווערט פארעכנט אלץ איינער פון די חשוב'סטע דענקער און שרייבער אויף דער אידעאלאגיע פון '''תורה ומדע''', און איז געווען פון די גרעסטע פוסקים און הלכה'שע וועגווייזער פאר מאדערן-ארטאדאקסישן אידנטום. רוב היינטיגע רבנים פון די מאדערן ארטאדאקסישע קרייזן, איבערהויפט אין אמעריקע, פארופן זיך אלס תלמידים פון הרב סאלאווייטשיק.
אנדערע חשובע רבנים פאר די מאדערן ארטאדאקסישע קרייזן:
:הרב [[אהרן ליכטנשטיין]], ר"ם [[ישיבת רבינו יצחק אלחנן|בישיבת רבינו יצחק אלחנן]] ([[ריאט"ס]]) און ראש ישיבה פון [[הר עציון]]
:הרב [[הערשל שעכטער]], ר"ם [[ישיבת רבינו יצחק אלחנן|בישיבת רבינו יצחק אלחנן]] ([[ריאט"ס]])
:הרב [[שלמה ריסקין]], רב פון [[אפרת]] אין [[ארץ ישראל]]
:הרב דר. [[משה דוד טענדלער]], ר"ם בישיבת [[ריאט"ס]] און רב פון קהלה אין מאנסי. איידעם פון ר' [[משה פיינשטיין]].
:הרב [[שאול בערמאן]], אנפירער פון [[עדה]] ארגאניזאציע
:הרב דר. [[נחום לאם]], לאנג-יעריגער ראש ישיבה פון [[ריאט"ס]] און פרעזידענט פון [[ישיבה אוניווערסיטעט]]
:הרב [[יוסף טעלושקין]], פאפולערער רעדנער און שרייבער פאר'ן אלגעמיינעם אמעריקאנער וועלט
:הרב [[מיכאל מלכיור]], אנפירער פון [[מימד]] פארטיי אין אר"י, לינק-רעליגיעז
:הרב [[אבי ווייס]], אנפירער פון [[ישיבת חובבי תורה]] און דער [[דרישה אינסטיטוט]].
:הרב [[יונתן סאקס]], הויפט רב פון ענגלאנד
:הרב [[עמנועל ראקמאן]], קאנצעלאר פון [[בר אילן אוניווערסיטעט]] און פריערדיגע הויפט פון ''[[ראביניקעל קאונסעל אוו אמעריקע]]'', דער שירעם ארגאניזאציע פאר מאדערן ארטאדאקסישע רבנים.
== מוסדות ==
[[ישיבה אוניווערסיטעט]] איז זייער גרעסטע ישיבה.
[[ישיבת חובבי תורה]] איז א גאר מאדערנער ישיבה.
== זעה אויך ==
[[ארטאדאקסן]]
[[קאטעגאריע:יידישע שטרעמונגען]]
8t2f5dvy6wq7o1a2yv8l8817o7lbmzb
580670
580666
2022-08-03T16:31:48Z
וויקיפּעדלער
32864
זיי מבטל רי-ווערסיע 580666 פון [[Special:Contributions/הכר|הכר]] ([[User talk:הכר|רעדן]])
wikitext
text/x-wiki
'''מאדערנע ארטאדאקסיע''' איז דער מער מאדערענער טייל פון די ארטאדאקסן. די אידילאגע איז געבויעט אויף [[תורה ומדע]], וואס נעמט צוזאם שמירות תורה ומצות מיט סעקולארע אידאלן.
זיי ווערן דערקענט דורך דעם קליינעם קאפל אנעם שווארצן היט און שווארצן רעקל וואס טון אנקליידן דעם חרדישען איד.
אין ארץ ישראל האבן די "מזרחי" אן ענליכער אידעלאגיע.
== תורה עם דרך ארץ ==
דאס איז זייער מאטיוויציע און הויפט דעפעניציע, זיי האלטן פון גיין אין [[קאלעדזש]] און זיך לערנען א פראפעסיע פון [[דאקטעריי]] אדער [[אדוואקאט]]. דאס איז באזירט אויף ר' [[שמשון רפאל הירש]].
== געגנטן ==
אין אמעריקע זענען די מאדערנע ארטאדאקסיע א רוב פון פרומע יידן אין אלע אנדערע שטאטן אחוץ [[ניו יארק]] ווייל זיי האבן ניט געדאנק יודקא אויף אלע אינפארמאציע. אין [[מאנהעטן]] וואוינען זיי אין די אפער וועסט סייד, און אפער איסטסייד, און [[טינעק]], [[ניו זשערסי]], און [[פלעטבוש]] און קווינס.
== רבנים ==
הרב [[יוסף דוב הלוי סאלאווייטשיק]], אן אייניקל פון רבי [[חיים סאלאווייטשיק|חיים בריסקער]], ווערט פארעכנט אלץ איינער פון די חשוב'סטע דענקער און שרייבער אויף דער אידעאלאגיע פון '''תורה ומדע''', און איז געווען פון די גרעסטע פוסקים און הלכה'שע וועגווייזער פאר מאדערן-ארטאדאקסישן אידנטום. רוב היינטיגע רבנים פון די מאדערן ארטאדאקסישע קרייזן, איבערהויפט אין אמעריקע, פארופן זיך אלס תלמידים פון הרב סאלאווייטשיק.
אנדערע חשובע רבנים פאר די מאדערן ארטאדאקסישע קרייזן:
:הרב [[אהרן ליכטנשטיין]], ר"ם [[ישיבת רבינו יצחק אלחנן|בישיבת רבינו יצחק אלחנן]] ([[ריאט"ס]]) און ראש ישיבה פון [[הר עציון]]
:הרב [[הערשל שעכטער]], ר"ם [[ישיבת רבינו יצחק אלחנן|בישיבת רבינו יצחק אלחנן]] ([[ריאט"ס]])
:הרב [[שלמה ריסקין]], רב פון [[אפרת]] אין [[ארץ ישראל]]
:הרב דר. [[משה דוד טענדלער]], ר"ם בישיבת [[ריאט"ס]] און רב פון קהלה אין מאנסי. איידעם פון ר' [[משה פיינשטיין]].
:הרב [[שאול בערמאן]], אנפירער פון [[עדה]] ארגאניזאציע
:הרב דר. [[נחום לאם]], לאנג-יעריגער ראש ישיבה פון [[ריאט"ס]] און פרעזידענט פון [[ישיבה אוניווערסיטעט]]
:הרב [[יוסף טעלושקין]], פאפולערער רעדנער און שרייבער פאר'ן אלגעמיינעם אמעריקאנער וועלט
:הרב [[מיכאל מלכיור]], אנפירער פון [[מימד]] פארטיי אין אר"י, לינק-רעליגיעז
:הרב [[אבי ווייס]], אנפירער פון [[ישיבת חובבי תורה]] און דער [[דרישה אינסטיטוט]].
:הרב [[יונתן סאקס]], הויפט רב פון ענגלאנד
:הרב [[עמנועל ראקמאן]], קאנצעלאר פון [[בר אילן אוניווערסיטעט]] און פריערדיגע הויפט פון ''[[ראביניקעל קאונסעל אוו אמעריקע]]'', דער שירעם ארגאניזאציע פאר מאדערן ארטאדאקסישע רבנים.
== מוסדות ==
[[ישיבה אוניווערסיטעט]] איז זייער גרעסטע ישיבה.
[[ישיבת חובבי תורה]] איז א גאר מאדערנער ישיבה.
== זעה אויך ==
[[ארטאדאקסן]]
[[קאטעגאריע:יידישע שטרעמונגען]]
iidqc9237tvtnp5mqvf3xeqqn2iksru
חיים אורי פריינד
0
15193
580714
518370
2022-08-04T02:44:41Z
רבינו הקדוש
34577
מוסדות רמ"א איז גערופן נאך ר' מ'שה א'ריה פריינד, נישט נאך ר' מ'שה א'יסרלס ווי פארבינדן לויט'ן אלטן לינק.
wikitext
text/x-wiki
{{יתום}}
רבי '''חיים אורי פריינד''' איז א מיטגליד אין דעם [[בית דין]] פון דער [[עדה החרדית]] אין [[ירושלים]] און [[ראש ישיבת]] [[משה אריה פריינד|רמ"א]]
{{גרונטסארטיר: פריינד, חיים אורי}}
[[קאטעגאריע:ראשי ישיבות אין ישראל]]
[[קאַטעגאָריע:דיינים]]
[[קאַטעגאָריע:עדה החרדית]]
{{רב-שטומף}}
[[קאַטעגאָריע:רבנים אין ירושלים]]
pi8fidqwtlz56roq96hc71gps2bm33a
ה'תשפ"ב
0
19279
580664
580648
2022-08-03T15:40:21Z
וויקיפּעדלער
32864
זיי מבטל רי-ווערסיע 580648 פון [[Special:Contributions/טשלםה|טשלםה]] ([[User talk:טשלםה|רעדן]])
wikitext
text/x-wiki
{{יידיש יאר באשרייבונג|יידיש יאר=5782|גוישער חודש אנפאנג=9|גוישער טאג אנפאנג=7|גוישער חודש ענדע=9|גוישער טאג ענדע=25|צאל פון די טעג=384}}
==קאלענדאר==
<!-- Auto Hebrew calndar - version 27/05/2007 -->
{{קעפל יידישן קאלענדאר|5782}}
{{חודש אינעם יידישן קאלענדאר|תשרי|2021|9|7|1971|1|55311|11125|11125|44444|45211|11111}}
{{חודש אינעם יידישן קאלענדאר|חשוון|2021|10|7|1971|0|11111|11111|13111|11111|11111|11110}}
{{חודש אינעם יידישן קאלענדאר|כסליו|2021|11|5|1971|1|11111|11111|11111|11111|11114|44444}}
{{חודש אינעם יידישן קאלענדאר|טבת|2021|12|5|1971|0|44111|11113|11111|11111|11111|11110}}
{{חודש אינעם יידישן קאלענדאר|שבט|2022|1|3|1977|1|11111|11111|11114|11111|11111|11111}}
{{חודש אינעם יידישן קאלענדאר|אדר א'|2022|2|2|1977|0|11111|11111|11122|11111|11111|11111}}
{{חודש אינעם יידישן קאלענדאר|אדר ב'|2022|3|4|1977|1|11111|11111|11344|11111|11111|11110}}
{{חודש אינעם יידישן קאלענדאר|ניסן|2022|4|2|1977|0|11111|11111|11125|44444|52111|13111}}
{{חודש אינעם יידישן קאלענדאר|אייר|2022|5|2|1977|1|11351|11112|11121|11411|11111|11410}}
{{חודש אינעם יידישן קאלענדאר|סיון|2022|5|31|1977|0|11112|52111|11111|11111|11111|11111}}
{{חודש אינעם יידישן קאלענדאר|תמוז|2022|6|30|1977|1|11111|11111|11111|11311|11111|11120}}
{{חודש אינעם יידישן קאלענדאר|אב|2022|7|29|1977|0|11111|11113|11112|11111|11111|11111}}
{{חודש אינעם יידישן קאלענדאר|אלול|2022|8|28|1977|1|11111|11111|11111|11111|11111|11120}}
{{פיסל יידישן קאלענדאר}}
==געשעענישן==
==געבוירן==
==נפטר געווארן==
* [[ט"ו אדר ב']] - הרב [[חיים קאניעווסקי]], תלמיד חכם פון די גדולי הדור
{{קאטעגאריע און נאוויגאציע פארן יידישן יאר|5782}}
fchfo6h7vxhjpgzpcfx3v7dvicsc94x
פעלד
0
21804
580697
492304
2022-08-03T20:10:32Z
פוילישער
339
wikitext
text/x-wiki
[[טעקע:Green field.jpg|thumb|250px|א פעלד פון גרינע גראז]]
א '''פעלד''' ווערט אנגערופן א גרויסער [[שטח]] פון [[אגריקולטור]] וואס ווערט גענוצט צו פלאנצן [[ירקות]] [[תבואה]] און נאך. אויך קענען דארט וואקסן [[גראזן]] וואס ווערט באנוצט פאר [[בהמות]] צו [[פאשן]] און עסן די גראז.
[[טעקע:Flock of sheep.jpg|thumb|170px|[[שאף]] [[פאשען]] אין א פעלד.]]
== אין קאמפיוטעריי ==
א פעלד קען אויך ווערן אנגערופן אין טעכנישע שפראך אן אפטייל ווי מען לייגט אריין דאטן.
{{שטומף}}
[[קאַטעגאָריע:לאנדווירטשאפט]]
3bwgp37h4a4cjmbyax6bhco8tonmb0a
איימאן אל-זאוואהירי
0
23146
580688
580557
2022-08-03T19:31:38Z
פוילישער
339
wikitext
text/x-wiki
{{יתום}}[[טעקע:Ayman al-Zawahiri.png|left|thumb|250px|איימאן אל-זאוואהירי]]
'''איימאן אַל-זאוואהירי''' <small>([[19טן יוני]], [[1951]] - [[31סטן יולי]] [[2022]])</small> איז געווען דער פירער אין [[אל קיידא|אל-קאידא]], און נאכפאלגער פון [[אסאמא בין לאדען|אסאמא בין לאדין]], וועלכער האט געהאלפן פלאנירן פיל טעראר אטאקעס איבער דער וועלט.
== אטענטאט ==
נאך די [[סעפטעמבער 11 אטאקעס|סעפטעמבער 11]] טעראר אטאקעס האט די [[CIA|סי איי עי]] ארויסגעלייגט א באלוינונג פון 25 מיליאן דאלאר, פאר דעם וואס וועט גיבן אינפארמאציע וואס וועט פירן צו זיין ארעסט.
אין לויף פון איבער צוואנציג יאר האט די אמעריקאנער רעגירונג געזוכט צו לייגן א האנט אויף אים, אדער אים אפרוימען פון וועג. צענדליגע מאל האט מען שוין געמיינט און שפעקולירט אז מען האט אים אומגעברענגט, אבער למעשה האט זיך עס שפעטער ארויסגעשטעלט אלס פאלש.
אום 31סטן יולי 2022, נאך א לאנגן געיעג פון עטליכע יאר, האט די [[CIA|סי איי עי]] באוויזן אומצוברענגען איימאן על-זאוואהירי דורך א מיסל דראן אטאקע, וואס זיי האבן געשאסן אויף א הויז וואו ער האט זיך אויפגעהאלטן אין [[קאבול]], [[אפגאניסטאן]].
[[קאַטעגאָריע:טעראריסטן]]
[[קאַטעגאָריע:על-קאידא]]
tf90sug95b91lwk0pda683lmekriaek
ISBN
0
23536
580696
566617
2022-08-03T20:08:25Z
פוילישער
339
גראמאטיק
wikitext
text/x-wiki
[[טעקע:EAN-13-ISBN-13.svg|קליין|250px|אן איי.עס.בי.ען. באר-קאד]]
'''ISBN''' '''איי.עס.בי.ען.''' איז די [[ראשי תיבות]] פון '''[[אינטערנאציאנאל]]ער [[סטאנדארט]] [[בוך]] [[נומער]] International Standard Book Number''', דאס איז א גלאבאלער אנערקענטער [[קאד]] איבער די וועלט, צו אינדענטיפיצירן יעדעס איינציגע בוך מיט איר אייגענארטיגער נומער.
געווענליך וועט מען דאס טרעפן ארויפגעפרינט אויפן אונטערשטען דעקל פון ספר, דאס קומט אין פארעם פון א באר קאד מיט נומבערס, אזוי ארום קען דאס געליינט ווערן סיי דורך א מענטש און סיי דורך א מאשין - א קאמפיוטער סקענער. יעדע דרוק אדער אויפלאגע האט א באזונדערע אייגענארטיגער נומער, די דאזיגע קאדס דינען די אינטערעסע פון די פארשידענע קאטעלאגס פון ביזנעסער פון מוכר ספרים, און אויך סתם פאר סדר אין די ביבליאטעקן.
דער געדאנק פון איי.עס.בי.ען. איז ערשט אויפגעקומען אין [[בריטאניע]] אין יאר [[1966]] דורך א ביכער טשעין סטאר נעץ מיטן נאמען "WH Smith". קודם איז דאס געווארן אנגערופן SBN) Standard Book Number). דער צוגאנג איז דערנאך געווארן אויפגענומען דורך דער גאנצער וועלט אין יאר [[1970]] א ענדליכע קאד איז אויך דא פאר זשורנאלן אין אויסגאבעס ווי צייטונגן וואס הייסט ISSN) International Standard Serial Number).
אין די ערשטע פערציג יאר האט דאס אנטהאלטן בלויז צען ציפערן, אבער אנפאנג פון [[1טן יאנואר]] [[2007]] איז דאס פארגרעסערט געווארן צו 13 ציפערן.
[[קאַטעגאָריע:ביכער]]
epyx8gctoy2cbh4ldiycxylxfyi6kbk
סלאווישע שפראכן
0
23686
580676
579751
2022-08-03T17:45:55Z
וויקיפּעדלער
32864
/* צווייגן */
wikitext
text/x-wiki
[[טעקע:Slavic languages-BLANK.png|thumb|300px|שמאל|פארשפרייט פון די סלאווישע שפראכן]]
די '''סלאווישע שפראכן''' זענען א גרופע פון נאנט פארבינדענע [[שפראך|שפראכן]] פון די [[סלאווישע פעלקער]] און אן אונטער-גרופע פון די [[אינדא-אייראפעישע שפראכן]] וואס מ'רעדט אין רוב פון [[מזרח אייראפע]], אין די [[באלקאנען]], אין טייל פון [[צענטראל אייראפע]] און אין צפון [[אזיע]].
== צווייגן ==
די סלאווישע שפראכן ווערן צעטיילט אויף דריי עיקר צווייגן:
* '''אסט-סלאוויש''', וואס איז כולל [[רוסיש]], [[אוקראיניש]], [[בעלארוסיש]], [[רוסיניש]].
* '''וועסט-סלאוויש''', וואס צווייגט זיך אפ ווייטער אלס:
** [[טשעכיש]] און [[סלאוואקיש]],
** אויבער סארביש און אונטער סארביש (מינאריטעט שפראכן אין [[דייטשלאנד]]),
** '''לעכישע שפראכן''': [[פויליש]], פאמעראניש/[[קאשוביש]], [[שלעזיש]] און פאלאביש (א טויטע שפראך),
** כנעניש (א טויטע שפראך).
* '''דרום-סלאוויש''', וואס צווייגט זיך אפ ווייטער אלס:
** מערב טייל: [[סערביש]], [[סלאוועניש]], [[קראאטיש]] און [[באסניש]], (געשריבן אין לאטיינישן שריפט, אחוץ סערביש אין צירילישן שריפט),
** מזרח טייל: [[בולגאריש]] אוין [[מאקעדאניש]] (אין צירילישן שריפט).
*** די עלטסטע סלאווישע ליטערארישע שפראך איז געווען אלט קירכע סלאוואניש.
אחוץ דעם דרייפאכיגן שפאלט איז אויך פאראן דיאלעקטן פון יעדער שפראך.
כאטש די סלאווישע שפראכן האבן זיך געשפאלטן פון איין קדמונישער שפראך אסאך שפעטער פון אלע אנדערע אייראפעישע שפראכן, די חילוקים צווישן זיי איז גענוג גרויס אז עס קען זיין שווער פאר א רעדער פון איין סלאווישע שפראך צו פארשטיין א צווייטן. אין סלאוועניש אפילו די דיאלעקטן זענען גאר אנדערש איינס פון אנדערן.
{{סלאווישע שפראכן}}
[[קאַטעגאָריע:סלאווישע שפראכן|*]]
iqzz5zfxp40mtvud5p2qu0s7zfujpm3
580677
580676
2022-08-03T17:50:46Z
וויקיפּעדלער
32864
נישט פארשטענדליך
wikitext
text/x-wiki
[[טעקע:Slavic languages-BLANK.png|thumb|300px|שמאל|פארשפרייט פון די סלאווישע שפראכן]]
די '''סלאווישע שפראכן''' זענען א גרופע פון נאנט פארבינדענע [[שפראך|שפראכן]] פון די [[סלאווישע פעלקער]] און אן אונטער-גרופע פון די [[אינדא-אייראפעישע שפראכן]] וואס מ'רעדט אין רוב פון [[מזרח אייראפע]], אין די [[באלקאנען]], אין טייל פון [[צענטראל אייראפע]] און אין צפון [[אזיע]].
== צווייגן ==
די סלאווישע שפראכן ווערן צעטיילט אויף דריי עיקר צווייגן:
* '''אסט-סלאוויש''', וואס איז כולל [[רוסיש]], [[אוקראיניש]], [[בעלארוסיש]], [[רוסיניש]].
* '''וועסט-סלאוויש''', וואס צווייגט זיך אפ ווייטער אלס:
** [[טשעכיש]] און [[סלאוואקיש]],
** אויבער [[סארביש]] און אונטער סארביש (מינאריטעט שפראכן אין [[דייטשלאנד]]),
** '''לעכישע שפראכן''': [[פויליש]], פאמעראניש/[[קאשוביש]], [[שלעזיש]] און פאלאביש (א טויטע שפראך),
** כנעניש (א טויטע שפראך).
* '''דרום-סלאוויש''', וואס צווייגט זיך אפ ווייטער אלס:
** מערב טייל: [[סערביש]], [[סלאוועניש]], [[קראאטיש]] און [[באסניש]], (געשריבן אין לאטיינישן שריפט, אחוץ סערביש אין צירילישן שריפט),
** מזרח טייל: [[בולגאריש]] אוין [[מאקעדאניש]] (אין צירילישן שריפט).
*** די עלטסטע סלאווישע ליטערארישע שפראך איז געווען אלט קירכע סלאוואניש.
אחוץ דעם דרייפאכיגן שפאלט איז אויך פאראן דיאלעקטן פון יעדער שפראך.
כאטש די סלאווישע שפראכן האבן זיך געשפאלטן פון איין קדמונישער שפראך אסאך שפעטער פון אלע אנדערע אייראפעישע שפראכן, די חילוקים צווישן זיי איז גענוג גרויס אז עס קען זיין שווער פאר א רעדער פון איין סלאווישע שפראך צו פארשטיין א צווייטן.
{{סלאווישע שפראכן}}
[[קאַטעגאָריע:סלאווישע שפראכן|*]]
ne1udrh62c155cp9q88plugk6sm08le
אפענער קאד
0
24246
580668
459767
2022-08-03T16:30:26Z
וויקיפּעדלער
32864
אַרטיקל־קעפּל אַריבער צו [[פראגראמירן שפראך#אפענער קאָד]]
wikitext
text/x-wiki
#ווייטערפירן [[פראגראמירן שפראך#אפענער קאָד]]
3ffyyqry4okswqs9d18tbf90mya2425
580694
580668
2022-08-03T20:04:38Z
פוילישער
339
רעדאַקטירונגען פֿון [[Special:Contributions/וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] צוריקגענומען ([[User talk:וויקיפּעדלער|רעדן]]) צו דער לעצטער ווערסיע פֿון [[User:Addbot|Addbot]]
wikitext
text/x-wiki
'''אפענער קאד''' באצייכנט א [[קאמפיוטער פראגראם]] וואס איז אפן און פריי פאר אלעמען סיי מיט זיך נוצן מיט דער פראגראם און סיי מיט ענדערן דער אינסטרוקציע לויטן [[פראגאמירער]]ס ווילן. דער צוועק פון דער מעטאד איז צו לאזן דאס פראגראם זיך אנטוויקלען אויפן בעסטן און שנעלסטן אויפן.
צום ביישפיל, די [[אפערירן סיסטעם]] [[לינוקס]] איז אן אפענע אינסטרוקציע. קעגנשטעל איז [[מייקראסאפט]]ס פראגראמען וואס זיינען [[קאמפילאטאר|קאמפאלירט]] און עס איז א [[פארשלאסענער קאד]].
== זע אויך ==
* [[פרייע ווארג]]
[[קאַטעגאָריע:אפענער קאד| ]]
okk4fvcl4zqihhspn4prxglbxtgzxqr
580710
580694
2022-08-03T23:49:48Z
וויקיפּעדלער
32864
/* זע אויך */
wikitext
text/x-wiki
'''אפענער קאד''' באצייכנט א [[קאמפיוטער פראגראם]] וואס איז אפן און פריי פאר אלעמען סיי מיט זיך נוצן מיט דער פראגראם און סיי מיט ענדערן דער אינסטרוקציע לויטן [[פראגאמירער]]ס ווילן. דער צוועק פון דער מעטאד איז צו לאזן דאס פראגראם זיך אנטוויקלען אויפן בעסטן און שנעלסטן אויפן.
צום ביישפיל, די [[אפערירן סיסטעם]] [[לינוקס]] איז אן אפענע אינסטרוקציע. קעגנשטעל איז [[מייקראסאפט]]ס פראגראמען וואס זיינען [[קאמפילאטאר|קאמפאלירט]] און עס איז א [[פארשלאסענער קאד]].
[[קאַטעגאָריע:אפענער קאד| ]]
pxofqcblfwta2tw9e0zynd3xh22hefn
580711
580710
2022-08-03T23:53:05Z
וויקיפּעדלער
32864
wikitext
text/x-wiki
'''אפענער קאָד''' באצייכנט א [[קאמפיוטער פראגראם]] וואס איז אפן און פריי פאר אלעמען סיי מיט זיך נוצן מיט דער פראגראם און סיי מיט ענדערן די [[פראגראמירן שפראך|אינערליכע קאָד]] לויטן פראגאמירער'ס ווילן. דער צוועק פון דער מעטאד איז צו לאזן דאס פראגראם זיך אנטוויקלען אויפן בעסטן און שנעלסטן אויפן.
צום ביישפיל, די [[אפערירן סיסטעם]] [[לינוקס]] איז אן אפענע אינסטרוקציע. דערקעגן [[מייקראסאפט]]'ס פראגראמען וואס זיינען [[קאמפיילער|קאמפילירט]] און עס איז א פארשלאסענער קאָד.
[[קאַטעגאָריע:אפענער קאד| ]]
qhrsnzspqa1bo63olhauo471whljyon
סערביש
0
26954
580678
552565
2022-08-03T18:04:03Z
וויקיפּעדלער
32864
wikitext
text/x-wiki
[[File:Serbo croatian languages2006.png|thumb|300px|left]]
'''סערביש''' ({{שפראך-sr|српски језик, ''srpski jezik''}}) איז א [[סלאווישע שפראכן|דרום-סלאווישע שפראך]], וואס ווערט גערעדט אין עטליכע לענדער פון געוועזענעם [[יוגאסלאוויע]], מערסטנס אין [[סערביע]], [[באסניע און הערצעגאווינע]], [[מאנטענעגרא]], סערבן אין [[קראאטיע]], און צווישן אויסלענדישע סערבן. זי ווערט גערעכנט פון די אפיציעלע שפראכן פון [[סערביע]], [[באסניע און הערצעגאווינע]], [[מאנטענעגרא]], [[קאסאווא]], [[קראאטיע]], [[רומעניע]], [[צפון-מאקעדאניע|רעפובליק פון מאקעדאניע]] און [[אונגארן]].
סערביש איז פון די איינצלנע ביישפילן פון א שפראך וואס נוצט צוויי [[שריפט|שרייבן]] מעטאדן אין דער זעלבער צייט. צוויי [[אלפאבעט]] סיסטעמען, [[לאטיינישער אלפאבעט|לאטיין]] און [[קירילישע שריפט|סיריליש]] (אדער קיריליש), ווערן גענוצט צו שרייבן די שפראך און זענען פארשפרייט אין סערביע אין אלע לעבנס-געביטן, און רוב סערבן באהערשן ביידע.
{{סלאווישע שפראכן}}
6c838hfc5j9cnbpg36wayg5wq10dvk4
יוליוס קייסער
0
27758
580689
580597
2022-08-03T19:36:16Z
פוילישער
339
די רוימישע אימפעריע איז געגרינדעט הערשט 15 יאר נאך זיין טויט
wikitext
text/x-wiki
[[טעקע:Gaius Julius Caesar (100-44 BC).JPG|קליין|גייוס יוליוס קייסער]]
'''גייוס יוליוס קייסער''' ([[לאטיין]]: <ref> אזוי שרייבט מען זיין נאמען אויף מאדערנער לאטיין. אין קייסערֿ'ס צייטן, פלעג מען שרייבן דעם נאמען "CAIVS•IVLIVS•CAESAR".</ref>'''Gaius Iulius Caesar''') (13טן יולי 102 לפנה"ס<ref>T. Rice Holmes, '''Was Caesar Born in 100 or in 102 B.C.?''', The Journal of Roman Studies, Vol. 7. (1917), pp. 145-152</ref> - {{ר}}15טן מערץ 44 לפנה"ס), איז געווען א מיליטערישער און פאליטישער פירער פון דער רוימישער רעפובליק, וואס האט פֿארברייטערט די גרענעצן פון דער רעפובליק און די גרייך פונעם רוימישן קולטור אין דער גאליע (היינטיגער [[פראנקרייך]]). קייסער האט געפועלט אז די רוימען האבן אים געשאפן [[דיקטאטור|דיקטאטאר]] פאר זיין גאנצן לעבן, און ער האט קאנצענטריט דעם פאליטישן קראפט אין זיינע הענט.
ווען מען האט אים דערהרגעט אום [[15טן מערץ]] האט דאס געפֿירט צו א [[בירגער קריג]] וואס האט געענדיגט די רוימישע רעפובליק, און אנגעהויבן די רוימישע קייסערשאפט, ווען נאך דעם קריג האט זיין אדאפטירטער זון [[אויגוסטוס]] איבערגענומען די הערשאפט פון דער רוימישע אימפעריע.
== ביאגראפיע ==
יוליוס איז געבוירן געווארן דורך א קייזער שניט (יוצא דופן), דעריבער האט מען אים גערופן קייזער, און על שמו האט מען גערופן אלע [[רוימישע אימפעריע|רוימישע]] [[אימפעריע|אימפעראטארן]] "קייזער" (אדער קייסער).{{הערה|[[מסכת עבודה זרה|עבודה זרה]] י: [[תוספות]] ד"ה כל נשיאיה בא"ד: "ולסוף כמה שנים מלך עליהם אחד בחזקה שמתה אמו בלדתה ונבקעת בטנה ומצאוהו חי ומלך עליהם ונקרא קיסר בלשון רומי והוא לשון כרות בעברית ועל שמו נקראו כל המלכים שלאחריו קיסר".}}
== קולטור ==
[[וויליאם שייקספיר]] האט געשריבן א דראמע וועגן דער געשיכטע פון יוליוס קייסער.
{{-}}
== רעפערענצן ==
{{רעפליסטע}}
[[קאַטעגאָריע:קיסרים]]
[[קאַטעגאָריע:רוימער]]
m4aglp2tll6nguv1172ng10ra92d5b2
טערעזיענשטאט
0
28725
580715
547225
2022-08-04T02:56:32Z
רבינו הקדוש
34577
די נאמען פון די שטאט איז טערעזיענשטאט, נישט טערעזענשטאט.
wikitext
text/x-wiki
{{חורבן אייראפע}}
'''טערעזיענשטאט''' איז א שטעטל אין טשעכיי וואו די נאציס האבן אויפגעשטעלט איינע פון די פילע קאנצענטראציע און טויטס [[לאגער]]ן דורכאויס דעם [[צווייטע וועלט-מלחמה|צווייטן וועלט קריג]], די ציל מיט'ן אויפשטעלן איז אבער געווען אנדערש ווי געוויינטליך, דהיינו צו ווייזן פארן [[רויטע קרייץ]], און פאר די וועלט, ווי גוט די נאציס גיבן זיך אפ מיט די [[יידן]].
דאס לאגער איז געווען אין אן אלטע פעסטונג, פאר דער מלחמה איז דארט געווען א מיליטערישע באזע פון דער [[טשעכאסלאוואקיי|טשעכישער]] ארמיי.
ווען די נאציס האבן איינגענומען [[טשעכאסלאוואקיי|טשעכאסלאוואקיע]], האבן זיי דארט אויפגעשטעלט די לאגער, און אהינגעשיקט אסאך דייטשע און טשעכישע יידן, און פארארדענט פון זיי עס אויפצושטעלן ווי א יידישע שטאט פון בלויז יידן, די שטאט האט געהאט אלעס וואס יעדע שטאטישע אדמיניסטראציע האט, ווי [[טראנספארטאציע]], [[קאמוניקאציע]], [[פאסט]], און [[בילדונג]], [[געזונט]], אא"וו, דער זיכערהייט אין דער געטא, איז געווען די ''[[ארדענונגסדינסט]]'', אדער די יידישע פאליציי, און פונדרויסן [[עס עס|עס-עס]] וועכטער, די [[געטא]] איז געווען ארומגענומען מיט א צוים, און איינער וואס האט זיך דערוואגט זיך אדורך שווערצן איז גלייך דערשאסן געווארן.
אין ענדע נאוועמבער 1941 זענען די ערשטע יידן אנגעקומען, עס איז געווען זייער באוואוסט אויף פאמיליעס מיט קינדער, אין דער געטא האבן געלערנט פופצן טויזנט קינדער אין די שולעס, לויט א באריכט וואס מען האט געפונען אין א פראטאקאל באהאלטן אין דער געטא.
דער [[יודנעלטעסטער]], האט געהייסן [[יעקב עדלשטיין]] א טשעכישע [[ציוני]]סטישע עסקן, וואס האט אסאך געטאן ארויסצוהעלפן די מענטשן, אין די שווערע הונגער וואס האט דארט געהערשט, ער האט זיך נישט דערשראקן פון זיך אויסטענהן מיט [[אדאלף אייכמאן]], און מיט אנדערע נאצישע פירער, ער איז אומגעקומען אין [[אוישוויץ]] מיט א סאך אנדערע יידן פון טערעזיענשטאט.
144,000 יידן זענען געווען אין טערעזיענשטאט, פון דעם זענען געבליבן 19,000, ווען דער קריג איז פאריבער, איבער דרייסיג טויזנט זענען געשטארבן פאר הונגער, און די איבריגע האט מען פארשיקט צו די [[פארניכטיגונגס לאגערן]], אדער צו שטעט אין [[פוילן]] ווי זיי זענען דארט אומגעבראכט געווארן.
[[קאַטעגאָריע:געטאס]]
[[קאטעגאריע:פארהאפטע לאגערן]]
swcs4ajdng0uxh1bcizbuu3wvlec53t
580716
580715
2022-08-04T02:58:26Z
רבינו הקדוש
34577
רבינו הקדוש האט באוועגט בלאט [[טערעזנשטאט]] צו [[טערעזיענשטאט]]: די נאמען איז טערעזיענשטאט, נישט טערעזענשטאט
wikitext
text/x-wiki
{{חורבן אייראפע}}
'''טערעזיענשטאט''' איז א שטעטל אין טשעכיי וואו די נאציס האבן אויפגעשטעלט איינע פון די פילע קאנצענטראציע און טויטס [[לאגער]]ן דורכאויס דעם [[צווייטע וועלט-מלחמה|צווייטן וועלט קריג]], די ציל מיט'ן אויפשטעלן איז אבער געווען אנדערש ווי געוויינטליך, דהיינו צו ווייזן פארן [[רויטע קרייץ]], און פאר די וועלט, ווי גוט די נאציס גיבן זיך אפ מיט די [[יידן]].
דאס לאגער איז געווען אין אן אלטע פעסטונג, פאר דער מלחמה איז דארט געווען א מיליטערישע באזע פון דער [[טשעכאסלאוואקיי|טשעכישער]] ארמיי.
ווען די נאציס האבן איינגענומען [[טשעכאסלאוואקיי|טשעכאסלאוואקיע]], האבן זיי דארט אויפגעשטעלט די לאגער, און אהינגעשיקט אסאך דייטשע און טשעכישע יידן, און פארארדענט פון זיי עס אויפצושטעלן ווי א יידישע שטאט פון בלויז יידן, די שטאט האט געהאט אלעס וואס יעדע שטאטישע אדמיניסטראציע האט, ווי [[טראנספארטאציע]], [[קאמוניקאציע]], [[פאסט]], און [[בילדונג]], [[געזונט]], אא"וו, דער זיכערהייט אין דער געטא, איז געווען די ''[[ארדענונגסדינסט]]'', אדער די יידישע פאליציי, און פונדרויסן [[עס עס|עס-עס]] וועכטער, די [[געטא]] איז געווען ארומגענומען מיט א צוים, און איינער וואס האט זיך דערוואגט זיך אדורך שווערצן איז גלייך דערשאסן געווארן.
אין ענדע נאוועמבער 1941 זענען די ערשטע יידן אנגעקומען, עס איז געווען זייער באוואוסט אויף פאמיליעס מיט קינדער, אין דער געטא האבן געלערנט פופצן טויזנט קינדער אין די שולעס, לויט א באריכט וואס מען האט געפונען אין א פראטאקאל באהאלטן אין דער געטא.
דער [[יודנעלטעסטער]], האט געהייסן [[יעקב עדלשטיין]] א טשעכישע [[ציוני]]סטישע עסקן, וואס האט אסאך געטאן ארויסצוהעלפן די מענטשן, אין די שווערע הונגער וואס האט דארט געהערשט, ער האט זיך נישט דערשראקן פון זיך אויסטענהן מיט [[אדאלף אייכמאן]], און מיט אנדערע נאצישע פירער, ער איז אומגעקומען אין [[אוישוויץ]] מיט א סאך אנדערע יידן פון טערעזיענשטאט.
144,000 יידן זענען געווען אין טערעזיענשטאט, פון דעם זענען געבליבן 19,000, ווען דער קריג איז פאריבער, איבער דרייסיג טויזנט זענען געשטארבן פאר הונגער, און די איבריגע האט מען פארשיקט צו די [[פארניכטיגונגס לאגערן]], אדער צו שטעט אין [[פוילן]] ווי זיי זענען דארט אומגעבראכט געווארן.
[[קאַטעגאָריע:געטאס]]
[[קאטעגאריע:פארהאפטע לאגערן]]
swcs4ajdng0uxh1bcizbuu3wvlec53t
משה שרת
0
30225
580721
580378
2022-08-04T09:31:38Z
פוילישער
339
wikitext
text/x-wiki
{{אנפירער
| מדינה = {{פאן ישראל}}
| לערנארט = [[לאנדאנער שולע פון עקאנאמיק]]
| ווייב = [[ציפורה שרת]]
| תפקיד1 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[פרעמיער מיניסטער פון ישראל]]
|למניין=2
|התחלת כהונה=[[26 יאנואר]] [[1954]]
|סיום כהונה=[[3 נאוועמבער]] [[1955]]
|הקודם בתפקיד=[[דוד בן-גוריון]]
|הבא בתפקיד=[[דוד בן-גוריון]]
|שם תפקיד מעל=[[פרעזידענט פון ישראל|פרעזידענט]]
|שם בעל תפקיד מעל=[[יצחק בן-צבי]]
}}
| תפקיד2 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[אויסערן מיניסטער]]
|למניין=1
|התחלת כהונה=[[14 מאי]] [[1948]]
|סיום כהונה=[[19 יוני]] [[1956]]
|הקודם בתפקיד=
|הבא בתפקיד=[[גאלדא מאיר]]
}}
| תפקיד3 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[כנסת דעפוטאט]]
|למניין=
|התחלת כהונה=[[14 פעברואר]] [[1949]]
|סיום כהונה=[[7 יולי]] [[1965]]
}}
}}
[[בילד:20 NIS Bill (polypropylene and paper) Obverse.jpg|קליין| משה שרת]]
'''משה שרת (שערטאק)''' (15טן אקטאבער [[1894]] - 7טן יולי [[1965]]) איז געווען אויסערן מיניסטער פון [[ישראל]], פון 1948, ביז ווען [[דוד בן-גוריון]], האט רעזיגנירט פון דער פרעמיערשאפט.
ער איז געווען דער צווייטער [[פרעמיער מיניסטער]], פון 1954 ביז 1955, ווען די פרשה פון [[פנחס לבון]] איז באוואוסט געווארן. דעמאלט איז ער געצווינגען געווען אפטרעטן פון אמט, און בן-גוריון איז צוריק געקומען צו דער מאכט.
דער באנקנאט פון צוואנציק נייע שקל האט אמאל געהאט זיין בילד.
== לעבנגעשיכטע ==
ער איז געבוירן דעם [[15טן אקטאבער]] 1894, אין דער שטאט [[כערסאן]] אין [[אוקראינע]], צו זיין פאטער יעקב שערטאק און פניה לעוו. אין יאר 1906 איז ער געקומען מיט זיין [[פאמיליע]] קיין ארץ ישראל, וואו זיי האבן געוווינט אין אן אראביש [[דארף]], צפון פון [[ראמאללא]], און אין [[יפו]], וואו ער האט זיך אויסגעלערנט [[אראביש]], פאר דעם [[ערשטן וועלט קריג]], האט ער געלערנט [[געזעץ]] אין [[אוניווערסיטעט]] אין [[סטאמבול]], און ביי דער מלחמה איז ער געווען א [[זעלנער]] אין דער [[טערקיי|טערקישער]] ארמיי.
נאך דער [[קריג]] האט ער אטייל גענומען אינעם [[פאליטיק]], און ער האט געלערנט [[עקאנאמיק]] אין [[לאנדאן]], אין 1931, איז ער געווארן פארטרעטער פון חיים ארלאזאראוו, און ווען ארלאזאראוו איז אומגעברענגט געווארן, האט ער פארנומען זיין ארט, אלס הויפט פון לאנדס אפטיילונג פון דער [[יידישער אגענטור]], וואס איז געווען דער אויסערן פאליטיק פונעם ישוב אין [[ארץ ישראל]].
ביי דער דעקלעראציע פון ישראל איז ער געווארן אויסערן מיניסטער, אינעם איבערגאנגס רעגירונג ביז צו די [[וואלן]], און אויך נאכדעם ביז ווען ער איז געווארן פרעמיער, און נאכדעם איז ער צוריק געווארן אויסערן מיניסטער ווען ער האט אפגעטרעטן פון בענקל.
אין 1956, ביי דער [[סיני מלחמה]], האט ער געשטימט קעגן דעם קריג, און דערפאר האט מען אים אויפגעזאגט פון אמט, און איז געבליבן פון בן-גוריונ'ס געשוווירענע פיינט.
ער איז נפטר געווארן אין יאר 1965, און ער איז באגראבן אין טרומפלדאר בית עלמין אין [[תל אביב]].
==משפחה==
ער מיט זיין ווייב צפורה מאיראוו האבן געהאט דריי קינדער, יעקב שרת, יעל מדיני, און חיים שרת.
{{גרונטסארטיר:שרת, משה}}
{{פרעמיער מיניסטארן פון ישראל}}
{{ביכער|
PeEnYi=30225|
PND=119376113|
LCCN=n/80/121163|
VIAF=30880|
TSURL=viaf/30880}}
qc3qo0qx8ui6ee4jcftifw5iba2q3dt
שמחה בונם באנהארד
0
31207
580654
580579
2022-08-03T15:17:18Z
וויקיפּעדלער
32864
/* זיינע תלמידים */
wikitext
text/x-wiki
[[טעקע:שמחה בונים מפשיסחה.jpg|קליין]]
'''רבי שמחה בונם באנהאַרד''' ([[ה'תקכ"ה]] - [[י"ב אלול]] [[ה'תקפ"ז]]), באקאנט ווי '''רבי שמחה בונים פון פרשיסחא''' און '''דער רבי ר׳ בונים''', איז געווען רבי אין [[פרשיסחא]] נאך דעם [[יעקב יצחק פון פשיסחא|ייד הקדוש]].
==אפשטאם==
'''רבי שמחה בונם''' איז געבוירן אין [[וואידיסלאוו]] אין יאר [[ה'תקכ"ה]] צו זיין פאטער הרב '''צבי הירש באנהארד'''.
==רבנות==
'''רבי שמחה בונם''' איז געפארן צו רבי [[משה לייב סאסאווער]] אין צו דעם [[ישראל האפשטיין|קאזשניצער מגיד]], נאכהער איז ער געווארן פון די תלמידים פון [[יעקב יצחק פון לובלין|חוזה פון לובלין]], שפעטער איז ער געווארן פון די גרויסע אנהענגער פון [[יעקב יצחק ראבינאוויטש (פרשיסחא)|ייד הקדוש]].
נאך דער פטירה פון זיין רבין דער ייד הקדוש איז '''רבי שמחה בונם''' געווארן זיין ממלא מקום אלס רבי אין פרשיסחא. צו '''רבי שמחה בונם''' איז געווען א גרויס געפארעכטס פון טויזנטער חסידים.
==הסתלקות==
'''רבי שמחה בונם''' איז נפטר געווארן [[י"ב אלול]] [[ה'תקפ"ז]], און ער ליגט אין פרשיסחא.
==זיינע תלמידים==
פון זיינע תלמידים:
* רבי [[מנחם מענדיל מארגנשטערן]] פון קאצק
* רבי [[ישראל יצחק קאליש]] פון ווארקא
* רבי [[יעקב אריה גוטערמאן]] פון ראדזימין
* רבי [[יצחק מאיר אלטער]] פון [[גער]]
* רבי [[חנוך העניך הכהן לעווין]] פון אלעקסאנדער
* רבי [[מרדכי יוסף ליינער]] פון [[איזשביצא]]
* רבי אברהם לאנדא פון טשעכאנאוו
* רבי מאיר יחיאל שפירא פון מאגליניצא
* רבי יחזקאל פון קאזמיר
==פאמיליע==
'''רבי שמחה בונם''' האט געהייראט מרת '''רבקה''' א טאכטער פון הרב '''משה פון בענדין'''. זייערע קינדער:
* הרב '''אברהם משה באנהארד,''' ער האט חתונה געהאט מיט ברײַנדל פייגא, אן אייניקל פונעם [[יעקב יצחק ראבינאוויטש|ייד הקדוש]].
*ליבא, ווייב פון הרב לוי יצחק, זון פון הרב [[פייוול גריצער|שרגא פייוול דאנציגער]]
* ביילא, ווייב פון הרב אלימלך עסטרייכער פון [[ראדעם|ראָדעם]]
==רעפערענצן==
* [http://www.daat.ac.il/daat/v-articles/dordea23.pdf ''דור דעה'', יקותיאל אריה קאמעלהאר]
<references/>
[[קאטעגאריע:פוילישע אדמורי"ם|באנהארד]]
[[קאטעגאריע:פרשיסחא]]
sfo57oq3i370n6jbwmrvw1i3zr4xc3l
580655
580654
2022-08-03T15:17:49Z
וויקיפּעדלער
32864
/* זיינע תלמידים */
wikitext
text/x-wiki
[[טעקע:שמחה בונים מפשיסחה.jpg|קליין]]
'''רבי שמחה בונם באנהאַרד''' ([[ה'תקכ"ה]] - [[י"ב אלול]] [[ה'תקפ"ז]]), באקאנט ווי '''רבי שמחה בונים פון פרשיסחא''' און '''דער רבי ר׳ בונים''', איז געווען רבי אין [[פרשיסחא]] נאך דעם [[יעקב יצחק פון פשיסחא|ייד הקדוש]].
==אפשטאם==
'''רבי שמחה בונם''' איז געבוירן אין [[וואידיסלאוו]] אין יאר [[ה'תקכ"ה]] צו זיין פאטער הרב '''צבי הירש באנהארד'''.
==רבנות==
'''רבי שמחה בונם''' איז געפארן צו רבי [[משה לייב סאסאווער]] אין צו דעם [[ישראל האפשטיין|קאזשניצער מגיד]], נאכהער איז ער געווארן פון די תלמידים פון [[יעקב יצחק פון לובלין|חוזה פון לובלין]], שפעטער איז ער געווארן פון די גרויסע אנהענגער פון [[יעקב יצחק ראבינאוויטש (פרשיסחא)|ייד הקדוש]].
נאך דער פטירה פון זיין רבין דער ייד הקדוש איז '''רבי שמחה בונם''' געווארן זיין ממלא מקום אלס רבי אין פרשיסחא. צו '''רבי שמחה בונם''' איז געווען א גרויס געפארעכטס פון טויזנטער חסידים.
==הסתלקות==
'''רבי שמחה בונם''' איז נפטר געווארן [[י"ב אלול]] [[ה'תקפ"ז]], און ער ליגט אין פרשיסחא.
==זיינע תלמידים==
פון זיינע תלמידים:
* רבי [[מנחם מענדיל מארגנשטערן]] פון קאצק
* רבי [[ישראל יצחק קאליש]] פון ווארקא
* רבי [[יעקב אריה גוטערמאן]] פון ראדזימין
* רבי [[יצחק מאיר אלטער]] פון [[גער]]
* רבי [[חנוך העניך הכהן לעווין]] פון אלעקסאנדער
* רבי [[מרדכי יוסף ליינער]] פון [[איזשביצא]]
* רבי [[אברהם לאנדא]] פון טשעכאנאוו
* רבי מאיר יחיאל שפירא פון [[מאגלניצא|מאגליניצא]]
* רבי יחזקאל פון קאזמיר
==פאמיליע==
'''רבי שמחה בונם''' האט געהייראט מרת '''רבקה''' א טאכטער פון הרב '''משה פון בענדין'''. זייערע קינדער:
* הרב '''אברהם משה באנהארד,''' ער האט חתונה געהאט מיט ברײַנדל פייגא, אן אייניקל פונעם [[יעקב יצחק ראבינאוויטש|ייד הקדוש]].
*ליבא, ווייב פון הרב לוי יצחק, זון פון הרב [[פייוול גריצער|שרגא פייוול דאנציגער]]
* ביילא, ווייב פון הרב אלימלך עסטרייכער פון [[ראדעם|ראָדעם]]
==רעפערענצן==
* [http://www.daat.ac.il/daat/v-articles/dordea23.pdf ''דור דעה'', יקותיאל אריה קאמעלהאר]
<references/>
[[קאטעגאריע:פוילישע אדמורי"ם|באנהארד]]
[[קאטעגאריע:פרשיסחא]]
hu4h06h584b7jp78wi2s01knon758am
אלעקסאנדער (הויף)
0
31311
580687
580580
2022-08-03T19:22:17Z
פוילישער
339
/* דער דאנציגער בוים */
wikitext
text/x-wiki
'''אלעקסאנדער''' איז א חסידישער הויף וואס שטאמט פונעם שטעטל [[אלעקסאנדער, פוילן|אלעקסאנדער]] נעבן [[לאדזש]] אין [[פוילן]]. ביזן [[חורבן אייראפע]] איז דאס חסידות געווען איינע פון די צוויי גרעסטע חסידישע הויפן אינעם פּוילישן אידנטום, צוזאמען מיטן [[גער (הויף)|גערער]] הויף, אבער רוב אלעקסאנדער חסידים זענען אומגעקומען אינעם [[צווייטע וועלט-מלחמה|צווייטן וועלטס קריג]], און דאס חסידות איז נאכהער נישט צוריקגעקומען צו איר היסטארישע שטעלע אין קוואנטום.
דאס חסידות איז היינט צוטיילט אין צווייען ווען דער גרעסערער הויף וואס ציילט אין איר הונדערטער משפחות, רוב פון זיי אין ישראל און אמעריקע, איז הויפטקווארטירט אין [[בני ברק]] אונטער רבי [[ישראל צבי יאיר דאנציגער]], און דעם צענטראלן בית מדרש פונעם רבי׳ן אויפ'ן אחיעזר גאס. א צווייטער הויף איז הויפטקווארטירט אין [[בארא פארק]] אונטער רבי יוסף יצחק מאיר זינגער.
== היסטאריע ==
=== דאס חסידות אין פוילן ===
דער יסוד פון דער אלעקסאנדער הויף איז אין די [[פרשיסחא (הויף)|פשיסחא]] חסידות, געגרינדעט דורך רבי [[יעקב יצחק פון פשיסחא]] ('דער איד הקדוש'), וועלכער איז געווען א תלמיד פונעם [[יעקב יצחק פון לובלין|חוזה פון לובלין]]. אין די לעצטערע יארן פונעם לעבן פון זיין רבי'ן האט ער אנגעהויבן פירן א קבוצה חסידים, וואס אנדערש ווי אנדערע חצירות פון יענער תקופה, איז נישט געווען קיין אונטערשייד צווישן פשוטע מענטשן און די חשובע בני עליה. נאך דער פטירה פון רבי יעקב יצחק, איז זיין תלמיד רבי [[שמחה בונם פון פשיסחא|שמחה בונים פון פשיסחא]] באשטימט געווארן צו זיין דער מנהיג העדה. אין די דאזיגע יארן האט זיך פארגרעסערט דאס מחלוקת, צװישן די תלמידים פון דעם רבי'ן פון לובלין, און דער פשיסחא הויף. נאך דער פטירה פון רבי שמחה בונים האבן רוב חסידים געקרוינט זיין זון רבי אברהם משה פון פשיסחא אלס רבי, אבער ער האט נישט לאנג געלעבט און איז נפטר געווארן נאך אנדערט־האלב יאר, און זיין ארט איז אנגעפילט געווארן דורך רבי [[ישראל יצחק קאליש|יצחק פון ווארקא]], וואס האט אויסגעטראטן דעם [[ווארקא (הויף)|ווארקא]] דרך פון עוסק זיין אין אהבת רעים אויפן אופן פון אוהב את הבריות ומקרבן לתורה. ער איז באקאנט אלס דער 'אלטער רבי' פון ווארקא. נאך זיין פטירה איז די הנהגה אריבערגעגאנגען צו זיין גרויסן תלמיד, רבי שרגא פייוויל פון [[גריצע|גריצא]]. וואס איז באזונדער אויך געווען א תלמיד פון רבי [[יעקב לארבערבוים|יעקב לאָרבערבוים]] פון [[ליסא]] זצ"ל דער "נתיבות המשפט". און נאך זיין פטירה איז געקרוינט געווארן דער זון פונעם אלטער רבי׳ן פון ווארקא, רבי [[מרדכי מנחם מענדל קאליש|מנחם מענדל פון ווארקא]] באקאנט אלס דער "שתקן", און ווערט גערופן דער 'יונגער רבי' פון ווארקא. ביי זיין פטירה איז די הנהגה אריבער צו רבי [[דוב בעריש פון ביאלע|דוב בעריש ביאלער]], וועלכער האט משפיע געווען פרנסה בריווח פאר די חסידים, אויף אזוי ווייט אז די זיבן יאר פון זיין הנהגה זענען באקאנט אלס די "שבע שנות שובע"; טייל פון זיינע דברי תורה זענען געדרוקט געווארן אינעם ספר "מגיד דבריו ליעקב".
נאך זיין פטירה אין תרצ"ו איז רבי [[יחיאל דאנציגער]], דער זון פון רבי שרגא פייוויל פון גריצא, געווארן אויפגענומען צו דער הנהגה, ער איז דעמאלט געווען רב{{מקור}} אין שטאט [[פילץ]], און נאך עטליכע יאר האט ער זיך אריבערגעצויגן אין דער שטאט [[אלעקסאנדער, פוילן|אלעקסאנדער]]. רבי יחיאל איז געווען באקאנט אלס דער "שרף", ער איז באוואוסט מיטן נאמען דער "אלטער רבי" פון אלעקסאנדער. ער איז נפטר געווארן י"ד שבט תרנ"ד.
ר' יחיאל'ס ארט איז אנגעפילט געווארן דורך זיין עלטסטער זון רבי [[ירחמיאל ישראל יצחק דאנציגער]]. ער איז געווען באקאנט מיט זיין גרויס חכמה און ענווה. רבי [[יעקב אריה גוטערמאן|יעקב אריה פון ראדזמין]] האט געזאגט אז ער האט געהאט די נשמה פונעם [[חיים בן עטר|אור החיים הק']]. ר' ירחמיאל איז נפטר געווארן כ"ט טבת תר"ע, און נישט איבערגעלאזט קיין זרע של קיימא זיינע תורות זענען געדרוקט געווארן אין זיין בארימטן ספר "ישמח ישראל".
נאך זיין פטירה, האבן די מערהייט פון אלעקסאנדער חסידים געקרוינט דעם אינגערן ברודער פונעם "ישמח ישראל", רבי שמואל צבי דאנציגער, וועלכער איז נפטר געווארן כ"ט תשרי ה'תש"ג. ער איז געווען באקאנט מיט זיין גרויס אהבת ישראל און ענווה. זיינע תורות זענען געדרוקט געווארן אינעם ספר "תפארת שמואל".
א קליינע צאל חסידים האבן אנגענומען די הנהגה פון רבי אהרן צבי לאנדא, זון פונעם רבי'ן רבי דוב בעריש מביאלא, אבער ער איז נפטר געווארן פּלוצים בלויז מיט עטליכע חדשים שפעטער און עס האט אים איבערגענומען זיין ברודער רבי אלימלך מנחם מענדל לאנדא, וועלכער איז אריבער אין שטעטל סטריקאָוו און דאָרט געגרינדעט דעם [[סטריקאוו (הויף)|סטריקאָווער הויף]].
דער דריטער ברודער פונעם בעל "ישמח ישראל" און דער בעל "תפארת שמואל" איז געווען הרב בצלאל יאיר דאנציגער, וועלכער האט געפראוועט אין דעם 'גרויסן שטיבל' אין [[לאדזש]].
נאך דער פטירה פון דעם "תפארת שמואל" איז זיין זון רבי [[יצחק מנחם מענדל דאנציגער|יצחק מנחם דאנציגער]] געקרוינט געווארן אלס רבי. אונטער דער פירערשאפט פון רבי יצחק מנחם, איז געגרינדעט געווארן א נעץ פון ישיבות מיטן נאמען "בית ישראל" אויפן נאמען פונעם "ישמח ישראל" וואס האט אריינגענומען אין זיך טויזענטער בחורים לענגאויס אלע שטעט איבער גאנץ פוילן. רבי יצחק מנחם איז געווען דער מחותן פון די [[סאכאטשאוו (הויף)|סאכאטשאווער]], [[סלאנים (הויף)|סלאנימער]] און [[אסטראווצע|אסטראווצער]] רביס. ווען די [[נאצי דייטשלאנד|נאציס]] זענען אריין אין פוילן איז ער אנטלאפן קיין לאדזש, און פון דארט קיין [[ווארשע]] וואו ער איז געבליבן צוויי יאר. כ"ג אלול תש"ב איז ער אומגעקומען על קידוש ה' אין דעם [[טרעבלינקע]] טויט לאגער. אַ טייל פון זיינע תורות זענען געדרוקט געווארן אינעם ספר "עקידת יצחק". די איבריגע ספרים און כתבים זענען פאַרלוירן געוואָרן אינעם [[חורבן אייראפע|חורבן]].
זינט דער ענדע פונעם [[19טער י"ה|19טן יארהונדערט]] האט זיך דער אלעקסאנדער הויף פארברייטערט אויף גאר א גרויסן פארנעם, און האט זיך געציילט אלס איינער פון די צוויי גרעסטע הויפן אין פוילן (לעומת [[גער (הויף)|חסידות גער]]). די אלעקסאנדערער רבי'ס זענען געשטאנען אין שפיץ פון דער [[חסידות|חסידישער באוועגונג]] אין פוילן און זייער איינפלוס אויפן אידישן ציבור אין פוילן איז געווען גאר גרויס. די חסידים האבן געגרינדעט הונדערטער [[שטיבל]]עך לענגאויס יעדער שטאט איבער פוילן און אזוי אויך א ישיבה און שטיבלעך אין ארץ ישראל. אין דער זעלבער צייט איז דער אלעקסאנדער הויף אויך געווען פארמישט אין א לענגערן קאנפליקט מיטן גערער הויף, אויף אזעלכע ענינים ווי אויפנעמען [[רב]]נים און [[שוחט]]ים, און אין די שטאטישע לאקאלע וואלן פאר דער הנהגה פון די קהילות. דער אלעקסאנדער הויף האט נישט געהערט צו קיין שום [[פאליטישע פארטיי|פארטיי]] צווישן די פוילישן אידנטום, און האט זיך באטייליגט אין די וואלן אלס אן אומפארטייאישע חרדישע פארטיי. אין 1937 האט זי געשטימט אין די לאקאלע וואלן אינאיינעם מיט [[אגודת ישראל]]. דאס האבן איר צענטער נעבן דער שטאט [[לאדזש]], וואס איז געווען דער [[אינדוסטריע]]לער צענטער פון פוילן און וואו עס האט געוואוינט א גרויסע [[אידישע געמיינדע|אידישע קהלה]], האט בייגעשטייערט צו דער פארשטארקונג פונעם חסידות. אין דער [[בריטישער מאנדאט]] צייט זענען אייניגע אלעקסאנדער חסידים ארויף זיך באזעצן אין ארץ ישראל, און האבן געגרינדעט שטיבלעך אין [[תל אביב-יפו|תל אביב]], אין [[חיפה]], אין [[רחובות]] און ישיבת ישמח ישראל אין [[ירושלים]].
=== די התחדשות פון דער הויף נאכן קריג ===
[[טעקע:Hasidut eleksanderKiryatSefer.JPG|שמאל|250px|קליין|אלעקסאנדער שטיבל אין מודיעין עילית]]
דורכאויס די [[חורבן אייראפע|חורבן]], איז דער אלעקסאנדער הויף געשלאגן געווארן גאר אַ שווער קלאַפּ, ווען רוב פון די חסידים און צוזאמען מיט זיי דער רבי דער "עקידת יצחק" מיט אלע זיינע קינדער זענען אומגעקומען על קידוש ה'. שבת פרשת אמור תש"ז{{מקור}} איז די חסידות ווידער אויפגעשטעלט געווארן אין ארץ ישראל. די [[שארית הפליטה יידן|שארית הפליטה]] פון אלכסנדר חסידים האבן מכתיר געוועהן רבי יהודה משה דאנציגער, דער איידעם פון רבי בצלאל יאיר דאנציגער וועלכער איז געשיקט געווארן קיין [[ארץ ישראל]] דורך זיין קוזין דער 'עקדת יצחק', זאגנדיג אז ער זעט שווארצע וואלקענעס איבער די הימלען פון אייראפע. אויך זיין שווער, רבי בצלאל יאיר, האט געשטיצט דעם ענין. אין אנהויב האט ער געוואינט אין [[ירושלים]] און געפירט זיינע חסידים אין דער אלטער שול אין שכונת [[בית ישראל (געגנט)|בית ישראל]], און שפעטער זיך אריבערגעצויגן קיין [[בני ברק]]. ער איז נפטר געווארן כ"ג אדר א' תשל"ג. ער ווערט אנגערופן דער "אמונת משה" אויפ'ן נאמען פון זיין ספר.
זיין פלאץ איז ערפילט געווארן דורך זיין זון רבי אברהם מנחם דנציגער, וועלכער האט געפירט די חסידות 32 יאר ביז זיין פטירה י"ז אדר ב' תשס"ה. ער ווערט אנגערופן דער "אמרי מנחם" אויפ'ן נאמען פון זיין ספר.
ביי זיין פטירה האט מען אויפגענומען זיין זון, רבי [[ישראל צבי יאיר דאנציגער]], דער יעצטיגער רבי. ער האט געלערנט אין [[סלאבאדקער ישיבה (בני ברק)|סלאבאדקער ישיבה]], און איז אן איידעם פון רבי משה בערגמאן, דער גרינדער פון ישיבת רשב"י. אין זיין צייט האט זיך די חסידות פארשפרייט און אנטוויקלט איבער דער גאנצער וועלט, און אסאך נייע שטיבל'עך זענען געגרינדעט און אויפגעבויט געווארן, אין אמעריקע און אין ארץ ישראל און אייראפע.
=== דער הויף היינט ===
היינט וואוינען הונדערטער משפחות אלעקסאנדער חסידים איבער דער וועלט. דאס חסידות איז הויפטקווארטירט אין [[בני ברק]] און האלט אויס חינוך מוסדות איינשליסנדיג [[כולל|כוללים]], א [[ישיבה]] קטנה, א ישיבה גדולה; אויך שטיבלעך אין [[ירושלים]], [[ביתר עילית]], [[מודיעין עילית]], [[עמנואל]], [[אנטווערפן]], [[ציריך]], [[בארא פארק]], [[לעיקוואד]], [[מאנסי]], [[סטאמפארד היל]] און [[גאלדערס גרין]] אין [[לאנדאן]].
=== אלעקסאנדער בארא פארק ===
אין יאר תשמ"ד, האבן עטליכע חסידים זיך אפגעטיילט און געקרוינט רבי יחיאל מנחם זינגער, זון פון רבי יעקב פייוול, זון פון רבי יצחק מאיר זינגער, רב פון שטאט אלכסנדר און איידעם פונעם תפארת שמואל, אלס אדמו"ר פון אלכסנדר. ער איז נפטר געווארן אין תשמ"ט און איז פארביטן געווארן דורך זיין זון, רבי יוסף יצחק מאיר זינגער. זיין צענטראלער בית המדרש איז אין די [[בארא פארק]] קוואַרטאַל. ער האט [[שול]]ן אין [[בני ברק]] און [[אשדוד]], און א כלל חסידי ישיבה "תפארת שמואל" אין בארא פארק.
== דער דאנציגער בוים ==
רבי צבי הירש דאנציגער, פון קראקא, פאטער פונעם אלעקסאנדער דינאסטיע, (א מחותן מיטן [[קדושת לוי]] פון [[בארדיטשאוו]])
*רבי שרגא פייוול דאנציגער ( - [[כ"ג תשרי]] [[ה'תר"ט]]), פון גריצא
** רבי יחיאל ( - [[י"ד שבט]] [[ה'תרנ"ה]]),דער אלטער רבי פון אלעקסאנדער
*** רבי ירחמיאל ישראל יצחק ( - [[כ"ט טבת]] [[ה'תר"ע]]), דער ישמח ישראל
*** רבי שמואל צבי ( - [[ל' תשרי]] [[ה'תרפ"ד]]), דער תפארת שמואל
**** רבי [[יצחק מנחם מענדל דאנציגער|יצחק מנחם מענדל]] (ה'תרל"ט - ), דער עקידת יצחק
*** רבי בצלאל יאיר ( - [[כ"ה אלול]] [[ה'תרצ"ב]]), פון [[לאדזש]]
**** די ווייב פון רבי יהודה משה ( - [[כ"ג אדר א']] [[ה'תשל"ג]]), דער אמונת משה
***** רבי אברהם מנחם ( - [[י"ז אדר|י"ז אדר ב']] [[ה'תשס"ה]]), דער אמרי מנחם
****** רבי [[ישראל צבי יאיר דאנציגער|ישראל צבי יאיר]], יעצטיגער אלעקסאנדער רבי
{{שושלת חסידות אלכסנדר}}{{חסידישע הויפן|אלעקסאנדער{{!}}*}}
pd3hke0ta5us5ooxa0h6tlhq2mr3e1u
ווארקא (הויף)
0
31318
580653
580578
2022-08-03T15:11:21Z
וויקיפּעדלער
32864
/* Intro */
wikitext
text/x-wiki
'''ווארקא''' איז א [[רשימה:חסידישע הויפן|חסידישע הויף]] געגרינדעט אין שטאט [[ווארקע]], [[פוילן]] דורך רבי [[ישראל יצחק קאליש|איציקל ווארקער]], תלמיד פון רבי [[שמחה בונם פון פשיסחא]]. דאס הויף האט זיך פארצווייגט און אנדערע חסידישע הויפן [[אלעקסאנדער (הויף)|אלעקסאנדער]], [[אמשינאוו (הויף)|אמשינאוו]], און [[סטריקאוו (הויף)|סטריקאוו]].
== דער הויף ==
נאך דער פטירה פון רבי [[שמחה בונם באנהארד|שמחה בונם פון פרשיסחא]], האבן מערסטנסטייל פון די פרשיסחא חסידים געקרוינט זיין זון רבי אברהם משה פון פשיסחא אלס רבי, אבער ער האט נישט לאנג געלעבט און איז נפטר געווארן נאך אנדערט־האלב יאר, און די חסידים האבן אויפגענומען רבי איציקל ווארקער אלס רבי'ן י [[ישראל יצחק קאליש|יצחק פון ווארקא]], ער איז באקאנט אלס דער 'אלטער רבי' פון ווארקא נאך פארשידענע וואנדערונגן האט רבי איציקל זיך באזעצט אין [[ווארקע]] און דער אוועקגעשטעלט זיין בית המדרש און חסידישן הויף, און אויפגעשטעלט טויזנטער תלמידים. אנדערש וואו ביי אנדערע חסידישע היייפער איז די ווארקער רביסטעווע נישט אריבער דירעקט צו די קינדער, די רביסטעווע איז אריבער פון רבי צו תלמיד. אזוי אויך האט רבי איציקל אויסגעטראטן דעם [[ווארקא (הויף)|ווארקא]] דרך פון עוסק זיין אין אהבת רעים אויפן אופן פון אוהב את הבריות ומקרבן לתורה.
נאך זיין פטירה איז זיין ארט ערפילט געווארן דורך זיין גרויסן תלמיד, רבי שרגא פייוויל פון [[גריצע|גריצא]]. וואס איז באזונדער אויך געווען א תלמיד פון רבי [[יעקב לארבערבוים|יעקב לאָרבערבוים]] פון [[ליסא]] זצ"ל דער "נתיבות המשפט".
נאך זיין פטירה איז געקרוינט געווארן דער זון פונעם אלטער ווארקא רבי רבי [[מרדכי מנחם מענדל קאליש|מנחם מענדל פון ווארקא]] באקאנט אלס דער "שתקן" נאך דאס וואס ער פלעגט כל ימיו שווייגן, ער האט עוסק געוועהן צוזאמען מיט מיט רבי [[יצחק מאיר אלטער]] פון גער אין עניני הכלל ווי השתדלות ביי די רעגירונג צו אפרופן געווארענע גזירות, פדיון שבויים און דאסגלייכן. און ווערט גערופן דער 'יונגער רבי' פון ווארקא.
ביי זיין פטירה איז די הנהגה אריבער צו רבי [[דוב בעריש פון ביאלע|דוב בעריש ביאלער]], וועלכער האט משפיע געווען פרנסה בריווח פאר די חסידים, אויף אזוי ווייט אז די זיבן יאר פון זיין הנהגה זענען באקאנט אלס די "זיבן זאטע יארן"; טייל פון זיינע דברי תורה זענען געדרוקט געווארן אינעם ספר "מגיד דבריו ליעקב".
===רבי איציקל ווארקער===
רבי ישראל יצחק קאליש, דער אלטער ווארקער רבי, איז געבוירן געווארן אינעם שטעטל [[זאלאשין]], לעבן [[קאליש]] אין מערב [[פוילן]]. ווען ער איז געווען אלט 14 יאר האט ער געהייראט די טאכטער פון רבי מאיר פון [[זשאריק]]. ער האט זיך דערנענטערט צו חסידות דורך רבי [[דוד בידערמאן]] פון [[לעלאוו (הויף)|לעלאוו]] וואס האט אים געברענגט צום הויף פון דעם [[יעקב יצחק פון לובלין|חוזה פון לובלין]], וואו ער האט דערקענט דעם א[[ייד הקדוש|יד הקדוש]] פון [[פרשיסכע|פרשיסחא]].
נאך דער פטירה פון רבי דוד לעלאווער אין תקע"ג, דעם ייד הקדוש אין תקע"ד און דעם חוזה אין תקע"ה, האט רבי איציקל מקבל געווען די הנהגה פון דעם רבי ר' [[שמחה בונם באנהארד|בונם]], און ער איז געווען איינער פון די גרעסטע פון זיינע תלמידים.
רבי איציקל ווארקער איז געווען באקאנט ווי אן עסקן, און ער האט אסאך געפועלט אין כלל ענינים אין פוילן מיט רבי [[יצחק מאיר אלטער]] (שפעטער געווארן רבי אין [[גער]]). אין [[1846]] האט ער געטראפן [[משה מאנטיפיארי]] און האט געפרואווט אים איינפלוסן צו קעמפן קעגן די גזירות וועגן טראגן דאס יידישע לבוש. רבי איציקל איז נפטר געווארן [[כ"ב ניסן]] [[ה'תר"ח]] (1848) און באערדיקט געווארן אין דער ווארקער בית החיים. א ביסל פון זיינע תורות און עובדות זענען געדרוקט אין דעם ספר '''אהל יצחק'''.
== ווארקער רביס ==
* רבי '''[[ישראל יצחק קאליש]]''', דער אלטער ווארקער רבי
* רבי '''[[שרגא פייוול דאנציגער]]''' פון [[גריצע]]
* רבי '''[[מרדכי מנחם מענדל קאליש]]''', דער אינגער ווארקער רבי
* רבי '''[[דוב בעריש לאנדא]]''' פון [[ביאלא]]
== רבי איציקל ווארקער ==
רבי [[ישראל יצחק קאליש]] זצ"ל ([[ה'תקל"ט]] - [[כ"ב ניסן]] [[ה'תר"ח]]), רבי אין [[ווארקע]], באקאנט אלס רבי איציקל ווארקער.
* רבי [[יעקב דוד קאליש]] ( - [[ד' כסליו]] [[ה'תרל"ח]]), רבי אין [[אמשינאוו]].
* רבי [[מרדכי מנחם מענדל קאליש]] ( - [[ט"ז סיון]] [[ה'תרכ"ח]]), רבי אין ווארקע, דער מיטלער ווארקער רבי.
** רבי [[שמחה בונם קאליש]] ( - [[כ"ב תמוז]] [[ה'תרכ"ב]]), פון [[אטוואצק]].
** רבי שמעון קאליש ( - [[כ' תשרי]] [[ה'תרמ"ז]]), פון [[סקערנעוויץ]].
** מרת שרה העניא, די ווייב פון רבי יעקב יהודה טענענבוים.
** מרת יוטא, די ווייב פון רבי נחמיה פון ווארקא.
* מרת צפורה, די ווייב פון רבי צבי מרדכי באנהארד.
* מרת דבורה, די ווייב פון רבי אהרן זאקהיים, פון [[נאדערזין]]
* מרת שרה חוה, די ווייב פון רבי ישראל צבי, רב אין [[ביאלאבזשעג]]
* מרת בלומא, די ווייב בזיווג ראשון פון רבי אברהם מושקאט.
== רבי שרגא פייוול פון גריצא ==
{{הויפט ארטיקל|אלעקסאנדער (הויף)}}
{{חסידישע הויפן|ווארקא{{!}}*}}
1h97hnimzqpf7mj4yamsz9y56xc84pl
580686
580653
2022-08-03T19:16:00Z
פוילישער
339
wikitext
text/x-wiki
'''ווארקא''' איז א [[רשימה:חסידישע הויפן|חסידישע הויף]] געגרינדעט אין שטאט [[ווארקע]], [[פוילן]], דורך רבי [[ישראל יצחק קאליש|איציקל ווארקער]], תלמיד פון רבי [[שמחה בונם פון פשיסחא]]. דאס הויף האט זיך פארצווייגט אין אנדערע חסידישע הויפן [[אלעקסאנדער (הויף)|אלעקסאנדער]], [[אמשינאוו (הויף)|אמשינאוו]], און [[סטריקאוו (הויף)|סטריקאוו]].
== דער הויף ==
נאך דער פטירה פון רבי [[שמחה בונם באנהארד|שמחה בונם פון פרשיסחא]], האבן א טייל פון די פרשיסחא חסידים געקרוינט זיין זון רבי אברהם משה פון פשיסחא אלס רבי און דער אנדער טייל האבן אויפגענומען רבי [[מנחם מענדיל מארגנשטערן|מנחם מענדל פון טאמאשאוו]].
רבי אברהם משה האט נישט לאנג געלעבט און איז נפטר געווארן נאך אנדערט־האלב יאר, און די חסידים האבן אויפגענומען רבי [[ישראל יצחק קאליש|איציקל ווארקער]] אלס רבי'ן—ער איז באקאנט אלס דער 'אלטער רבי' פון ווארקא. נאך פארשידענע וואנדערונגען האט רבי איציקל זיך באזעצט אין [[ווארקע]] און דארט אוועקגעשטעלט זיין בית המדרש און חסידישן הויף, און אויפגעשטעלט טויזנטער תלמידים. אנדערש וואו ביי אנדערע חסידישע הייפער איז די ווארקער רביסטעווע נישט אריבער דירעקט צו די קינדער, די רביסטעווע איז אריבער פון רבי צו תלמיד. אזוי אויך האט רבי איציקל אויסגעטראטן דעם [[ווארקא (הויף)|ווארקא]] דרך פון עוסק זיין אין אהבת רעים אויפן אופן פון אוהב את הבריות ומקרבן לתורה.
נאך זיין פטירה איז זיין ארט ערפילט געווארן דורך זיין גרויסן תלמיד, רבי שרגא פייוויל פון [[גריצע|גריצא]]. וואס איז באזונדער אויך געווען א תלמיד פון רבי [[יעקב לארבערבוים|יעקב לאָרבערבוים]] פון [[ליסא]] זצ"ל דער "נתיבות המשפט".
נאך זיין פטירה איז געקרוינט געווארן דער זון פונעם אלטער ווארקא רבי רבי [[מרדכי מנחם מענדל קאליש|מנחם מענדל פון ווארקא]] באקאנט אלס דער "שתקן" נאך דאס וואס ער פלעגט כל ימיו שווייגן, ער האט עוסק געוועהן צוזאמען מיט מיט רבי [[יצחק מאיר אלטער]] פון גער אין עניני הכלל ווי השתדלות ביי די רעגירונג צו אפרופן געווארענע גזירות, פדיון שבויים און דאסגלייכן. און ווערט גערופן דער 'יונגער רבי' פון ווארקא.
ביי זיין פטירה איז די הנהגה אריבער צו רבי [[דוב בעריש פון ביאלע|דוב בעריש ביאלער]], וועלכער האט משפיע געווען פרנסה בריווח פאר די חסידים, אויף אזוי ווייט אז די זיבן יאר פון זיין הנהגה זענען באקאנט אלס די "זיבן זאטע יארן"; טייל פון זיינע דברי תורה זענען געדרוקט געווארן אינעם ספר "מגיד דבריו ליעקב".
===רבי איציקל ווארקער===
רבי ישראל יצחק קאליש, דער אלטער ווארקער רבי, איז געבוירן געווארן אינעם שטעטל [[זאלאשין]], לעבן [[קאליש]] אין מערב [[פוילן]]. ווען ער איז געווען אלט 14 יאר האט ער געהייראט די טאכטער פון רבי מאיר פון [[זשאריק]]. ער האט זיך דערנענטערט צו חסידות דורך רבי [[דוד בידערמאן]] פון [[לעלאוו (הויף)|לעלאוו]] וואס האט אים געברענגט צום הויף פון דעם [[יעקב יצחק פון לובלין|חוזה פון לובלין]], וואו ער האט דערקענט דעם א[[ייד הקדוש|יד הקדוש]] פון [[פרשיסכע|פרשיסחא]].
נאך דער פטירה פון רבי דוד לעלאווער אין תקע"ג, דעם ייד הקדוש אין תקע"ד און דעם חוזה אין תקע"ה, האט רבי איציקל מקבל געווען די הנהגה פון דעם רבי ר' [[שמחה בונם באנהארד|בונם]], און ער איז געווען איינער פון די גרעסטע פון זיינע תלמידים.
רבי איציקל ווארקער איז געווען באקאנט ווי אן עסקן, און ער האט אסאך געפועלט אין כלל ענינים אין פוילן מיט רבי [[יצחק מאיר אלטער]] (שפעטער געווארן רבי אין [[גער]]). אין [[1846]] האט ער געטראפן [[משה מאנטיפיארי]] און האט געפרואווט אים איינפלוסן צו קעמפן קעגן די גזירות וועגן טראגן דאס יידישע לבוש. רבי איציקל איז נפטר געווארן [[כ"ב ניסן]] [[ה'תר"ח]] (1848) און באערדיקט געווארן אין דער ווארקער בית החיים. א ביסל פון זיינע תורות און עובדות זענען געדרוקט אין דעם ספר '''אהל יצחק'''.
== ווארקער רביס ==
* רבי '''[[ישראל יצחק קאליש]]''', דער אלטער ווארקער רבי
* רבי '''[[שרגא פייוול דאנציגער]]''' פון [[גריצע]]
* רבי '''[[מרדכי מנחם מענדל קאליש]]''', דער אינגער ווארקער רבי
* רבי '''[[דוב בעריש לאנדא]]''' פון [[ביאלא]]
== רבי איציקל ווארקער ==
רבי [[ישראל יצחק קאליש]] זצ"ל ([[ה'תקל"ט]] - [[כ"ב ניסן]] [[ה'תר"ח]]), רבי אין [[ווארקע]], באקאנט אלס רבי איציקל ווארקער.
* רבי [[יעקב דוד קאליש]] ( - [[ד' כסליו]] [[ה'תרל"ח]]), רבי אין [[אמשינאוו]].
* רבי [[מרדכי מנחם מענדל קאליש]] ( - [[ט"ז סיון]] [[ה'תרכ"ח]]), רבי אין ווארקע, דער מיטלער ווארקער רבי.
** רבי [[שמחה בונם קאליש]] ( - [[כ"ב תמוז]] [[ה'תרכ"ב]]), פון [[אטוואצק]].
** רבי שמעון קאליש ( - [[כ' תשרי]] [[ה'תרמ"ז]]), פון [[סקערנעוויץ]].
** מרת שרה העניא, די ווייב פון רבי יעקב יהודה טענענבוים.
** מרת יוטא, די ווייב פון רבי נחמיה פון ווארקא.
* מרת צפורה, די ווייב פון רבי צבי מרדכי באנהארד.
* מרת דבורה, די ווייב פון רבי אהרן זאקהיים, פון [[נאדערזין]]
* מרת שרה חוה, די ווייב פון רבי ישראל צבי, רב אין [[ביאלאבזשעג]]
* מרת בלומא, די ווייב בזיווג ראשון פון רבי אברהם מושקאט.
== רבי שרגא פייוול פון גריצא ==
{{הויפט ארטיקל|אלעקסאנדער (הויף)}}
{{חסידישע הויפן|ווארקא{{!}}*}}
9sxavb5rkmwnrnbjd7nak7u9qy69kii
מאנארך
0
33173
580657
580618
2022-08-03T15:29:01Z
וויקיפּעדלער
32864
ס'דא גענוג שטומפיגע ארטיקלען
wikitext
text/x-wiki
#ווייטערפירן [[קעניגרייך]]
q7zq3ztqs3afdo5m9tnqcjw7dmke5yd
מירער ישיבה
0
33443
580700
579408
2022-08-03T21:08:36Z
2.55.8.172
/* מירער ישיבה אין בראכפעלד */
wikitext
text/x-wiki
[[טעקע:Mirs 14.JPG|200px|קליין|לינקס| '''בית ישעיה''' בנין פון מירער ישיבה אין [[בית ישראל (געגנט)|בית ישראל]]]]
'''מירער ישיבה''' איז געווען א [[ישיבה]] געגרינדעט אינעם שטעטל [[מיר, בעלארוס|מיר]] אין דער [[ליטע]] (היינט [[בעלארוס]]). די מירער ישיבה איז געגרינדעט אין יאר תקע"ה דורך רבי שמואל טיקטינסקי.
היינט איז דא א מירער ישיבה אין ירושלים מיט 8000 תלמידים, די גרעסטע ישיבה אין דער וועלט, וואס האט א פיליאל אין בראכפעלד, [[מודיעין עילית]]. אויך איז דא א מירער ישיבה אין [[ברוקלין]], [[ניו יארק סיטי|ניו יארק]].
== די ישיבה ביז דער ערשטער וועלט מלחמה ==
די מירער ישיבה איז געגרינדעט אין יאר תקע"ה דורך רבי שמואל טיקטינסקי. נאך דער פטירה פון הרב שמואל טיקטינסקי האט געדינט זיין זון אברהם ווי ראש ישיבה, אבער ער איז יונגערהייט אוועק. נאך אים איז זיין ממלא מקום געווען הרב יוסף דוד אייזנשטאט (נפטר אין תר"ו (1846), און נאך אים האט געדינט דער צווייטער זון פון דעם גרינדער פון דער, הרב חיים לייב טיקטינסקי, ביז תרנ"ט (1899). אין יענער תקופה האט דערגרייכט די צאל תלמידים צו 120.
אין תרנ"ט (1899) איז הרב אליהו ברוך קאמאי, שטאטס רב פון מיר, געווארן ראש ישיבה, און ער איז געבליבן אין דעם אמט ביז תרע"ז (1917). אין תרס"ז (1907) האט מען באשטימט זיין איידעם הרב [[אליעזר יהודה פינקל (א)|אליעזר יהודה פינקל]] פאר א [[ר"מ]] אין ישיבה, און נאך זיין שווערס פטירה איז ער געווארן ראש ישיבה צוזאמען מיט זיין שוואגער הרב [[אברהם צבי קאמאי]]. אין דער תקופה האט די ישיבה ארויסגעזען אין לערנען [[מוסר באוועגונג|מוסר]], דורך דער השפעה פון רבי אליעזר יודל און דעם משגיח הרב [[ירוחם לייבאוויץ]].
==די ישיבה צווישן די וועלט מלחמות ==
ביי דער [[ערשטע וועלט מלחמה|ערשטער וועלט מלחמה]] האט די דייטשע ארמיי איינגענומען דאס שטעטל מיר און די רוסן האבן עוואקואירט די איינוואוינער טיפער אין רוסלאנד. ווען מ'האט געחתמעט דעם [[ריגא אפמאך]] צווישן דעם [[סאוועטן פארבאנד]] און [[פוילן]] אין 1922, זענען די איינוואוינער צוריקגעקומען צו וואוינען אונטער פוילישער הערשאפט. די ישיבה האט ווייטער געוואקסן, און ביז דער [[צווייטע וועלט מלחמה|צווייטער וועלט מלחמה]] האט געשטיגן די צאל תלמידים אין דער ישיבה צו 400. מ'האט גערופן די "ראשי ישיבות ישיבה", ווייל א סך ראשי ישיבות האבן געהאט געלערנט דארט.
== ביי דער צווייטער וועלט מלחמה ==
שפעטער בשעת דעם ביטערן [[חורבן אייראפע]] וואס האט באטראפן דאס אידנטום מיטן אויסברוך פון דעם [[צווייטן וועלט קריג]] האבן זיך אנגעשלאסן דערין נאך עטליכע ליטווישע ישיבות און געווארן איינגעשמאלצן אלס איין גרויסע ישיבה און אזוי ארום צוזאמען מיט זיי זיך ארויסגעראטעוועט מיט אויסטערלישע נסים דורך'ן אריבערפארן קיין רוסלאנד אלס טוריסטן. אדר תש״א זענען זיי אנגעקומען אין [[וולאדיוואסטאק]]. אויך דארטן האט זיי די רוסישע רעגירונג זיי געטשפעט ביז מ׳האט זיי דערלויבט ארויפגיין אויף דער שיף. דערנאך פון דארטן קיין [[יאפאן]] און דערנאך אריבער צו [[שאנכיי]] און זיך דארטן אויפגעהאלטן ביז צום סוף פונעם קריג, אזוי איז אויסגעקומען אז תיכף נאך דעם קריג איז דאס אויטאמטיש געווען די גרעסטע [[ישיבה]] פון די [[ליטוויש]]ע קרייזן, דעם טיטול וואס זי האלט נאך אן היינט א קנאפע 70 [[יאר]] שפעטער.
== מירער ישיבה אין ברוקלין ==
נאכן קריג זענען טייל תלמידים געפארן קיין אמעריקע ווי די ישיבה האט זיך פונדאסניי אוועקגעשטעלט אונטער דעם משגיח נאך פון דערהיים רבי [[אברהם קאלמאנאוויטש]] ז"ל (וואס האט שוין אינמיטן דעם קריג אזוי אסאך אנדערע צ.ב.ש. רבי [[אהרן קאטלער]] ז"ל געפליכטעט קיין אמעריקע, און ער איז געווען דער ראש פון דעם וועד הפועל וואס די ישיבה האט אויפגעשטעלט אין דער וועלט וואס האט זיי געשאפן פינאנצן אז זיי זאלן האבן פון ווי צו לעבן אי די פינסטערע צייטן) און עס איז פון דעמאלטס אן ביזן היינטיגן טאג באזירט און [[פלעטבוש]] אויף [[אוישן פארקוועי]].
== מירער ישיבה אין ירושלים ==
[[טעקע:Yeshivatmir2.JPG|קליין|250px|די "בית שלום" געביידע פון דער מירער ישיבה אין [[בית ישראל (געגנט)|בית ישראל]]]]
אבער דער גרעסערער טייל איז ארויף געפארן קיין ארץ ישראל ווי זיי האבן זיך פריש אוועקגעשטעלט אין ירושלים אונטער דער השפעה פון ר' [[חיים שמואלעוויטש]] (ר' [[יחזקאל לעווינשטיין]] דער משגיח איז נאכן קריג אויפגענומען געווארן אלס משגיח אין דער בארימטער [[פאנאוועזשער ישיבה]] וואס געפונט זיך אין [[בני ברק]]), און נאך ביזן היינטיגן טאג איז זי בארימט אלס דער גרעסטער מקום תורה וואס די וועלט פארמאגט מיט נאנט צו זיבן טויזנט תלמידים. די תלמידים קומען פון צענדליקע לענדער אין דער וועלט. מער ווי דריי טויזנט זענען פון די [[פאראייניגטע שטאטן]] און 800 פון [[ענגלאנד]].
די ישיבה אין ירושלים איז צעשפרייט איבער עטלעכע געביידעס.
אין '''"בית שלום"''' געפינט זיך דער בית המדרש פונעם "דף" פראגראם, וואו מען לערנט יעדן טאג א בלאט גמרא. דער פראגראם ווערט געפירט דורך הרב [[יוסף גוטפארב]]. אויך אין דעם בנין לערנען די וואס גייען צום שיעור פון רבי [[אשר אריאלי]], וואס ער זאגט טאג טעגלעך פאר מער ווי 500 מענטשן. "בית שלום" האט אויך אינטערנאטן און אן עס־זאל.
אין תשס"ה האט מעט געווידמעט דאס בניין '''"בית ישעיה"''' וואס האט 1500 פלעצער צו לערנען, און נאך דערצו אויך עס־צימערן און אן [[אינטערנאט]].
די געביידע האט צוויי בתי מדרשים. "וואלמארק" באדינט בעיקר אמעריקאנער בחורים, אונטער רבי [[ניסן קאפלאן]] און רבי משה אהרן פרידמאן. אין דעם "בית ישעיה" בית מדרש לערנען אייראפעישע בחורים, פון [[ענגלאנד]], [[פראנקרייך]] און [[בעלגיע]], ווי אויך דער חסידישער ראם אונטער דער פירערשאפט פון רבי [[אליעזר יהודה פינקל (ב)|אליעזר יהודה פינקל]], וואס איז היינט געווארן דער ראש ישיבה.
'''"בנין פרידמאן"''' איז א בית מדרש וואו פיר הונדערט ישראלדיגע יונגעלייט און בחורים לערנען. אלע מוזן האלטן פעסטע סדרים; די פלעצער אין דעם בית מדרש ווערן אויסגעטיילט אין אנהייב יעדן זמן צו די וואס האבן געהאלטן גוט די אלע סדרים אין דער פריערדיקן זמן. די חבורה איז אויפגעשטעלט געווארן דורך הרב מרדכי יפה (זון של הרב [[דוב יפה]]). די רבנים פון דעם פרידמאן בית המדרש זענען הרב יעקב שמואלעוויטש, וואס זאגט דעם "שיעור כללי" אין דעם בית המדרש, הרב ישעיה פינקל (זון פון הרב [[נתן צבי פינקל (מיר)|נתן צבי פינקל]]) און הרב שלמה שפיצער.
אין מיר איז דא מער בחורים ווי זיצן און שטענדערס, ס'איז ספעציעל אזוי אויסגעשטעלט אז מ'זאל דארפן קומען און כאפן א פלאץ, ס'האט פונקטלעכע הלכות וויאזוי ס'ארבעט, חזקה, כל דאלים גבר... איינע פון די געזעצן איז אז אויב קומט מען אן נאך ניין דרייסיג האט מען נישט קיין שום רעכט אויף קיין פלעצער, איז כאפט מען א פלאץ 9:29 און ווען דער בעל החזקה קומט אן א מינוט שפעטער שלאגט מען זיך ארום אויב ס'איז שוין 9:31 אדער נאך 9:30.
=== חסידישע חבורות ===
עס ארבעט מיט חבורות, ס'איז דא עטליכע חסידישע חבורות ווי רב דרוק וואס איז געווען אין בית מדרש בית ישעיה, רבי חיים פינקל א ברודער פונעם ראש ישיבה פירט א חסידישע חבורה אין בית ישעיה אויבן, רב ישעיה פערקאוויטש וואס איז געווען באשריבן אין [[מאמענט]] אויפן דעקל אלץ ראש ישיבה פון די חסידישע בחורים, איז א ראש חבורה פאר א קליינער קבוצה בעיקר ישראלדיקע בחורים אינעם קעלער פון בית שלום. אויך האט זיך געעפנט מיט עטליכע יאר צוריק א גרויסע חסידישע חבורה אונטער רבי מאיר ווערזיגער, א ליטווישע אינגערמאן, צוזאמען מיט א שואל ומשיב א [[בעלזא|בעלזער]] אינגערמאן אליקים שטארק. ווי אויך לערנען אסאך בחורים צאמגעמישט מיט די ליטאים ביי רבי [[אשר אריאלי]]'ס חבורה, על פי רוב די וואס האלטן זיך פאר למדנים אדער די וואס משום איזה סיבה שהוא זיך איינגערעדט אז ס'העלפט פאר שידוכים.
נאכדעם איז דא רבי איטשע מאיר שטערנבוך, אן אנהענגער פון דער [[באבוב|באבוב 45]] קהילה, א זון פונעם רב פון באבוב 45 בית מדרש אין ירושלים, ער האט א חבורה פאר זיך אין דער ווייבער שול פון בית שלום, פונקט אינמיטן, דארט איז געווען ארום 200 זיצן רוב איז געווען ליטווישע, לעבן ר' איטשע מאיר'ס ווינקל איז געזעצן א חבורה'לע פון בעלי תשובה, ס'גייט געווענטליך אז מ'בעט דעם מגיד שיעור איך קען קומען אין דיין חבורה און ער זאגט געווענליך יא, אבער ר' איטשע מאיר קען אפזאגן. רוב ראשי חבורות פלעגן ארבעטן בבחינת בית הילל מ'פלעגט זיך איינשרייבן זיי פלעגן גרינג אנעמען און אויב מ'האט געזען אז משטעלט זיך צו האבן זיי געגעבן א פלאץ, אבער ר' איטשע מאיר איז געווען מער אזא בית שמאי סטיל ער האט נישט געוואלט אנעמען יעדן, האט ער גענומען אזא צוגאנג אז נאר די וואס האבן עס געמיינט ערנסט זענען געקומען צו אים אנדערע זענען נישט געקומען און אפילו טאמער יא זענען זיי אוועקגעגאנגען קורצליך נאכדעם, ער האט געקענט פיין אריינפליקן בחורים.
אין די חבורה איז אויך געווען א שואל ומשיב ר' בנציון סטעמפל א שמייכלדיגע אינגערמאן פון באבוב 45 וואס האט זיך אביסל פארגעקוקט, ר' איטשע מאיר פלעגט געבן א שיעור צוויי מאל א וואך פאר א שעה, די שיעור איז געווען א מחזה הוד, ר' איטשע מאיר האט זיך געהאלטן פאר א קאלעגע ממש פאר ר' אשר אריאלי, און ער האט פרובירט אים אביסל נאכצומאכן, אזוי ווי ר' אשר פלעגט פארלערנען אין א שטארק צושטופטע בית מדרש, האט ער געטון די זעלבע פארגעלערנט אין א פיצעלע שטיבל אונטער בית מנחם.
אין די שטיבל וואלט אריינגעגאנגען אין נארמאלע אומשטענדן פערציג מענטשן צאמגעשטופט, איז אנפאנג זמן אריין ארום זיבעציג חברה, ס'איז געווען עטליכע בענק און אסאך פלאסטיק בענקליך אויסגעשפרייעט ווי ס'איז געווען אן אינטש פלאץ אריינגעשטופט ציווישן די פוס, ממש ווי סארדינס, דער לעצטער איז די מגיד שיעור איינגעקומען און זיך געשטעלט ביי זיין שטענדער לעבן די טיר און מ'האט געגעבן אזא האק צו די טיר זיכער צו מאכן אז קיינער פאלט נישט ארויס פון גרויס דרוק.... פארשטייט זיך חנוכה צייט איז שוין געווען סאך מער פלאץ... אגב חנוכה האט ער געטיילט חנוכה געלט פאר ווער ס'איז געקומען צום שיעור, ליגט מיר אין קאפ אז ער האט געגעבן 50 שקל וואס איז א סכום נכבד פאר א בחור און פאר א מגיד שיעור צו טיילן פאר א האלבע עולם, די אנדערע האלב איז נישט אנגעקומען חנוכה כמובן...
דער מגיד שיעור פלעגט געבן א שיעור וואס ס'איז געגאנגען פייער, ס'איז געווען אויף די ליטווישע סטייל לומדות אבער מיט א ברען אז ס'האט געפלאקערט, די מגיד שיעור איז אזא ברייטער געשטעל גרויסע פלאמעדיגע באקן און א פולע בארד מיט א פיינעם שטימע, ווען ער האט געפרעגט א קשיא האט עס אפגעדונערט, ווען ער האט געהאט א שטארקע חידוש האט זיך זיינע באקן אויפגעבלאזן מיט א פייער ס'האט ערפילט די גאנצע חלל פונעם צימער (די ביסל חלל וואס איז געבליבן...)
ער פלעגט ליב האבן ארייציווארפן בקיאות אין ענגליש, ווי צו ווייזן פאר די אמעריקאנע ווי גוט ער קען, ס'איז געזעצן א עלטערע ליטווישע אידל וואס פלעגט לערנען מיט א בחור, יענער פלעגט אריינפרעגן מיט א שטארקע ליטווישע אקצענט, און ר' איטשע מאיר פלעגט אים ענטפערן מיטן זעלבן אקצענט... איך ווייס נישט פארוואס יענער האט נישט ביים צוריקענטפערן נאכגעמאכט ר' איטשע מאיר...
ער פלעגט פירן א סעודת שבת איין אדער צוויי מאל א זמן ווי אויך איז מען געפארן אויף א שבת התוועדות אין טבריה וואס די ישיבה האט באצאלט, אבער ער האט געהאט א ספעציעלע געשמאק צו ברענגען קדם גרעיפ זשוס און גאלדען פלאו זשוסעס, ביי די סעודות פלעגט ער אויפטרעטן מיט זיינע השקפות און מוסר און פארשטייט זיך פיינע ווערטלעך, איין גוטע מעשה וואס ער האט אזוי אראפגעלייגט מיט זאפט ביי די שבת אין טבריה:
ער האט ארויסגעברענגט איבער די נושא פון גאווה, ווי א שלעכטע מידה ס'איז, האט ער פארציילט את חטאי אני מזכיר היום, ער האט גערעדט אפענהארציג זאגנדיג אז ער פלעגט אמאל שטארק ליידן אויף גאווה, ער האט פארציילט ווי ווייט ס'איז געגאנגען, ער איז געווען א מגיד שיעור אין סאדיגורא ישיבה (אין ירושלים דאכצעך מיר), ער פלעגט זיך רופן מרמ"י סאדיגורא, און ער האט עס גענומען זייער ערנסט, ער איז אלץ ארומגעגאנגען מיט צוויי גרויסע ספרים אין די האנט א ר' חיים מיט נאך איינס, ער האט עס ממש קיינמאל נישט אראפגעלייגט, זיין ווייב האט אים אמאל געזאגט אז ס'איז א שאד אז דו זאלסט זיך אזוי שלעפן, איך קען דיר עס צונייען צו דיין רעקל.... ויהי היום און זיין שוואגער אין בני ברק האט געמאכט א ברית און ער האט אים געליידענט צו די שמחה, ער האט אזוי געקלערט צו זיך אז מסתם וועט ער מיר שיקן א קאר אפצונעמען אזא חשובע מגיד שיעור ווי ער, אבער זיין שוואגער האט נישט געאפערט האט ער בלית ברירה געדארפט גיין מיט די באס, ביי די ברית האט ער פארשטאנען אז סנדקאות וועט ער טאקע נישט באקומען אבער א גרעסערע כיבוד וועט מען אים זיכער געבן, ער איז "מ"רמי ישיבת סאדיגורא ווען מען אים זיכער געבן "מ"הכיסה אדער "מ"הסנדק, למעשה הערט ער ווי די שמש שרייעט אויס איטשע מאיר שטרנבוך חיקה! ער האט זיך ווייטער געבליקט אינעם ספר וואס ער האט געהאלטן ווי כאילו נישט אים מיינט מען, איז געווען דארט א עלטערע גאליציאנע אידל וואס האט דאס באמערקט און האט זיך אנגערופן בקול רעש גדול, איטשע מאיר! מיט אזא גאליציאנישע אקצענט וואס ר' איטשע מאיר האט אזוי זיס נאכגעמאכט, איטשע מאיר פאסט דיר נישט צו זיין חיקה?! ער האט פרובירט צו איגנארן אבער דער איד לאזט נישט נאך, און ער זאגט נאכאמאל איטשע מאיר אזוי חשוב ביזטו שוין פאסט דיר נישט צו נעמען חיקה?! דער גאנצער עולם'ס בליקן איז געווען געווענדעט צו אים ער האט נישט געהאט קיין צוויי ברירות געכאפט א טלית און געלאפן האלטן די בעבי, און אויפן וועג געזוכט א לאך ווי זיך צו באגראבן פאר בושה, ער האט אויסגעפירט אז קודם האט ער נישט געוואלט מוחל זיין דעם איד, למעשה היינט איז ער אים דאנקבאר פאר די לעסאן וואס ער האט באקומען, און דערף שוין נישט די כבוד, היינטיגע צייטן דארף ער נאר די כבוד וואס מ'קען באקומען ווען א תלמיד פארהערט זיך, (עפעס א שמינית שבשמינית איז נאך געבליבן...)
ער האט אמאל געזאגט אז ער האט געטראגן זיינע קינדער זעהן דעם אלטן קאליבער, נישט ווייל ער איז אזוי קלוג ווי שלמה המלך נאר פשוט זיי זאלן זעהן וויאזוי שלמה המלך'ס שטול האט אויסגעקוקט...{{הערה|1=[https://www.ivelt.com/forum/viewtopic.php?p=3520625#p3520625 ר' איטשע מאיר שטרנבוך און אסאך דעטאלן איבער די חסידישע ישיבה מיר] אויף [[אייוועלט]]}}
== מירער ישיבה אין בראכפעלד ==
[[טעקע:ישיבת מיר ברכפלד.JPG|קליין|250px|מירער ישיבה אין בראכפעלד]]
רבי שמריהו יוסף פינקל האט אויפגעשטעלט א צווייג פון דער מירער ישיבה (ירושלים) אין "בראכפעלד מאיאנטעק", [[מודיעין עילית]]. 600 בחורים לערנען אין דער ישיבה, און נאך 300 יונגעלייט. דער ערשטער ראש ישיבה איז געווען רבי [[אריה פינקל]]; היינט איז, רבי נועם אלון, איידם פון רבי [[נתן צבי פינקל (מיר)|נתן צבי פינקל]], ראש ישיבה.
== ראשי ישיבות ==
די פריערדיקע ראשי ישיבות זענען געווען:
אין מיר, פוילן:
*רבי שמואל טיקטינסקי (גרינדער) - (תקע"ה - תקפ"ג), נפטר תקצ"ה.
*רבי אברהם טיקטינסקי - (תקפ"ג - תקצ"ה)
*רבי יוסף דוד אייזנשטאט (ר' דוד'ל מירער)- (תקצ"ה - תר"ו)
*רבי משה אברהם אייזנשטאט (אב"ד [[זשעטל]]) - (תר"ו -)
*רבי חיים יהודה לייב טיקטינסקי – (תרי"ט – תרנ"ט)
*רבי אברהם טיקטינסקי (ב) - (תרל"ו -)
*רבי אליהו ברוך קאמאי - (תרנ"ט - תרע"ז)
*רבי [[אברהם צבי קאמאי]] - (תרע"ז – תש"ב), דערמארדעט אין חורבן אייראפע.
אין מיר און אין ירושלים:
*רבי [[אליעזר יהודה פינקל (א)|אליעזר יהודה פינקל]] – (תרס"ג – תשכ"ה)
אין שאנכיי און אין ירושלים:
*רבי [[חיים שמואלעוויטש]] – (תרצ"ו – תשל"ט)
אין ירושלים:
*רבי [[בנימין ביינוש פינקל]] – (תשכ"ה – תש"ן)
*רבי [[נחום פרצאוויטש]] – (תשכ"ה – תשמ"ז)
*רבי [[נתן צבי פינקל (מיר)|נתן צבי פינקל]] (תש"ן - תשע"ב)
דער היינטיקער ראש ישיבה אין ירושלים איז רבי [[אליעזר יהודה פינקל (ב)|אליעזר יהודה פינקל]], רבי נתן צבי'ס צווייטער זון. אויך גערעכנט צווישן די ראשי ישיבות זענען רבי [[רפאל שמואלעוויטש]] (נפ' תשע״ו), א זון פון רבי חיים שמואלעוויטש, און רבי יצחק אזרחי.
אין ברוקלין:
* רבי [[אברהם קאלמאנאוויטש]].
* רבי [[שמואל בירנבוים]]
== באקאנטע תלמידים ==
* רבי [[איסר זלמן מעלצער]]
* רבי [[דוד פאווארסקי]]
* רבי [[חיים פינחס שיינבערג]]
* הרב [[יחזקאל אברמסקי]]
* רבי [[יחיאל מיכל שלעזינגער]]
* רבי [[לייב גורוויץ]]
* רבי [[משה שוואב]]
* רבי [[שלמה יוסף זעווין]]
* רבי [[שמואל בירנבוים]]
* הרב [[שמעון שוואב]]
* הרב [[שרגא פייוול זימערמאן]]
[[קאטעגאריע:מירער ישיבה|*]]
[[קאַטעגאָריע:יידישע פוילישע היסטאריע]]
[[קאַטעגאָריע:ישיבות אין ירושלים]]
cl7eq732lc6ifsmthob8ib3586u9e83
580713
580700
2022-08-04T00:10:44Z
וויקיפּעדלער
32864
/* מירער ישיבה אין בראכפעלד */
wikitext
text/x-wiki
[[טעקע:Mirs 14.JPG|200px|קליין|לינקס| '''בית ישעיה''' בנין פון מירער ישיבה אין [[בית ישראל (געגנט)|בית ישראל]]]]
'''מירער ישיבה''' איז געווען א [[ישיבה]] געגרינדעט אינעם שטעטל [[מיר, בעלארוס|מיר]] אין דער [[ליטע]] (היינט [[בעלארוס]]). די מירער ישיבה איז געגרינדעט אין יאר תקע"ה דורך רבי שמואל טיקטינסקי.
היינט איז דא א מירער ישיבה אין ירושלים מיט 8000 תלמידים, די גרעסטע ישיבה אין דער וועלט, וואס האט א פיליאל אין בראכפעלד, [[מודיעין עילית]]. אויך איז דא א מירער ישיבה אין [[ברוקלין]], [[ניו יארק סיטי|ניו יארק]].
== די ישיבה ביז דער ערשטער וועלט מלחמה ==
די מירער ישיבה איז געגרינדעט אין יאר תקע"ה דורך רבי שמואל טיקטינסקי. נאך דער פטירה פון הרב שמואל טיקטינסקי האט געדינט זיין זון אברהם ווי ראש ישיבה, אבער ער איז יונגערהייט אוועק. נאך אים איז זיין ממלא מקום געווען הרב יוסף דוד אייזנשטאט (נפטר אין תר"ו (1846), און נאך אים האט געדינט דער צווייטער זון פון דעם גרינדער פון דער, הרב חיים לייב טיקטינסקי, ביז תרנ"ט (1899). אין יענער תקופה האט דערגרייכט די צאל תלמידים צו 120.
אין תרנ"ט (1899) איז הרב אליהו ברוך קאמאי, שטאטס רב פון מיר, געווארן ראש ישיבה, און ער איז געבליבן אין דעם אמט ביז תרע"ז (1917). אין תרס"ז (1907) האט מען באשטימט זיין איידעם הרב [[אליעזר יהודה פינקל (א)|אליעזר יהודה פינקל]] פאר א [[ר"מ]] אין ישיבה, און נאך זיין שווערס פטירה איז ער געווארן ראש ישיבה צוזאמען מיט זיין שוואגער הרב [[אברהם צבי קאמאי]]. אין דער תקופה האט די ישיבה ארויסגעזען אין לערנען [[מוסר באוועגונג|מוסר]], דורך דער השפעה פון רבי אליעזר יודל און דעם משגיח הרב [[ירוחם לייבאוויץ]].
==די ישיבה צווישן די וועלט מלחמות ==
ביי דער [[ערשטע וועלט מלחמה|ערשטער וועלט מלחמה]] האט די דייטשע ארמיי איינגענומען דאס שטעטל מיר און די רוסן האבן עוואקואירט די איינוואוינער טיפער אין רוסלאנד. ווען מ'האט געחתמעט דעם [[ריגא אפמאך]] צווישן דעם [[סאוועטן פארבאנד]] און [[פוילן]] אין 1922, זענען די איינוואוינער צוריקגעקומען צו וואוינען אונטער פוילישער הערשאפט. די ישיבה האט ווייטער געוואקסן, און ביז דער [[צווייטע וועלט מלחמה|צווייטער וועלט מלחמה]] האט געשטיגן די צאל תלמידים אין דער ישיבה צו 400. מ'האט גערופן די "ראשי ישיבות ישיבה", ווייל א סך ראשי ישיבות האבן געהאט געלערנט דארט.
== ביי דער צווייטער וועלט מלחמה ==
שפעטער בשעת דעם ביטערן [[חורבן אייראפע]] וואס האט באטראפן דאס אידנטום מיטן אויסברוך פון דעם [[צווייטן וועלט קריג]] האבן זיך אנגעשלאסן דערין נאך עטליכע ליטווישע ישיבות און געווארן איינגעשמאלצן אלס איין גרויסע ישיבה און אזוי ארום צוזאמען מיט זיי זיך ארויסגעראטעוועט מיט אויסטערלישע נסים דורך'ן אריבערפארן קיין רוסלאנד אלס טוריסטן. אדר תש״א זענען זיי אנגעקומען אין [[וולאדיוואסטאק]]. אויך דארטן האט זיי די רוסישע רעגירונג זיי געטשפעט ביז מ׳האט זיי דערלויבט ארויפגיין אויף דער שיף. דערנאך פון דארטן קיין [[יאפאן]] און דערנאך אריבער צו [[שאנכיי]] און זיך דארטן אויפגעהאלטן ביז צום סוף פונעם קריג, אזוי איז אויסגעקומען אז תיכף נאך דעם קריג איז דאס אויטאמטיש געווען די גרעסטע [[ישיבה]] פון די [[ליטוויש]]ע קרייזן, דעם טיטול וואס זי האלט נאך אן היינט א קנאפע 70 [[יאר]] שפעטער.
== מירער ישיבה אין ברוקלין ==
נאכן קריג זענען טייל תלמידים געפארן קיין אמעריקע ווי די ישיבה האט זיך פונדאסניי אוועקגעשטעלט אונטער דעם משגיח נאך פון דערהיים רבי [[אברהם קאלמאנאוויטש]] ז"ל (וואס האט שוין אינמיטן דעם קריג אזוי אסאך אנדערע צ.ב.ש. רבי [[אהרן קאטלער]] ז"ל געפליכטעט קיין אמעריקע, און ער איז געווען דער ראש פון דעם וועד הפועל וואס די ישיבה האט אויפגעשטעלט אין דער וועלט וואס האט זיי געשאפן פינאנצן אז זיי זאלן האבן פון ווי צו לעבן אי די פינסטערע צייטן) און עס איז פון דעמאלטס אן ביזן היינטיגן טאג באזירט און [[פלעטבוש]] אויף [[אוישן פארקוועי]].
== מירער ישיבה אין ירושלים ==
[[טעקע:Yeshivatmir2.JPG|קליין|250px|די "בית שלום" געביידע פון דער מירער ישיבה אין [[בית ישראל (געגנט)|בית ישראל]]]]
אבער דער גרעסערער טייל איז ארויף געפארן קיין ארץ ישראל ווי זיי האבן זיך פריש אוועקגעשטעלט אין ירושלים אונטער דער השפעה פון ר' [[חיים שמואלעוויטש]] (ר' [[יחזקאל לעווינשטיין]] דער משגיח איז נאכן קריג אויפגענומען געווארן אלס משגיח אין דער בארימטער [[פאנאוועזשער ישיבה]] וואס געפונט זיך אין [[בני ברק]]), און נאך ביזן היינטיגן טאג איז זי בארימט אלס דער גרעסטער מקום תורה וואס די וועלט פארמאגט מיט נאנט צו זיבן טויזנט תלמידים. די תלמידים קומען פון צענדליקע לענדער אין דער וועלט. מער ווי דריי טויזנט זענען פון די [[פאראייניגטע שטאטן]] און 800 פון [[ענגלאנד]].
די ישיבה אין ירושלים איז צעשפרייט איבער עטלעכע געביידעס.
אין '''"בית שלום"''' געפינט זיך דער בית המדרש פונעם "דף" פראגראם, וואו מען לערנט יעדן טאג א בלאט גמרא. דער פראגראם ווערט געפירט דורך הרב [[יוסף גוטפארב]]. אויך אין דעם בנין לערנען די וואס גייען צום שיעור פון רבי [[אשר אריאלי]], וואס ער זאגט טאג טעגלעך פאר מער ווי 500 מענטשן. "בית שלום" האט אויך אינטערנאטן און אן עס־זאל.
אין תשס"ה האט מעט געווידמעט דאס בניין '''"בית ישעיה"''' וואס האט 1500 פלעצער צו לערנען, און נאך דערצו אויך עס־צימערן און אן [[אינטערנאט]].
די געביידע האט צוויי בתי מדרשים. "וואלמארק" באדינט בעיקר אמעריקאנער בחורים, אונטער רבי [[ניסן קאפלאן]] און רבי משה אהרן פרידמאן. אין דעם "בית ישעיה" בית מדרש לערנען אייראפעישע בחורים, פון [[ענגלאנד]], [[פראנקרייך]] און [[בעלגיע]], ווי אויך דער חסידישער ראם אונטער דער פירערשאפט פון רבי [[אליעזר יהודה פינקל (ב)|אליעזר יהודה פינקל]], וואס איז היינט געווארן דער ראש ישיבה.
'''"בנין פרידמאן"''' איז א בית מדרש וואו פיר הונדערט ישראלדיגע יונגעלייט און בחורים לערנען. אלע מוזן האלטן פעסטע סדרים; די פלעצער אין דעם בית מדרש ווערן אויסגעטיילט אין אנהייב יעדן זמן צו די וואס האבן געהאלטן גוט די אלע סדרים אין דער פריערדיקן זמן. די חבורה איז אויפגעשטעלט געווארן דורך הרב מרדכי יפה (זון של הרב [[דוב יפה]]). די רבנים פון דעם פרידמאן בית המדרש זענען הרב יעקב שמואלעוויטש, וואס זאגט דעם "שיעור כללי" אין דעם בית המדרש, הרב ישעיה פינקל (זון פון הרב [[נתן צבי פינקל (מיר)|נתן צבי פינקל]]) און הרב שלמה שפיצער.
אין מיר איז דא מער בחורים ווי זיצן און שטענדערס, ס'איז ספעציעל אזוי אויסגעשטעלט אז מ'זאל דארפן קומען און כאפן א פלאץ, ס'האט פונקטלעכע הלכות וויאזוי ס'ארבעט, חזקה, כל דאלים גבר... איינע פון די געזעצן איז אז אויב קומט מען אן נאך ניין דרייסיג האט מען נישט קיין שום רעכט אויף קיין פלעצער, איז כאפט מען א פלאץ 9:29 און ווען דער בעל החזקה קומט אן א מינוט שפעטער שלאגט מען זיך ארום אויב ס'איז שוין 9:31 אדער נאך 9:30.
=== חסידישע חבורות ===
עס ארבעט מיט חבורות, ס'איז דא עטליכע חסידישע חבורות ווי רב דרוק וואס איז געווען אין בית מדרש בית ישעיה, רבי חיים פינקל א ברודער פונעם ראש ישיבה פירט א חסידישע חבורה אין בית ישעיה אויבן, רב ישעיה פערקאוויטש וואס איז געווען באשריבן אין [[מאמענט]] אויפן דעקל אלץ ראש ישיבה פון די חסידישע בחורים, איז א ראש חבורה פאר א קליינער קבוצה בעיקר ישראלדיקע בחורים אינעם קעלער פון בית שלום. אויך האט זיך געעפנט מיט עטליכע יאר צוריק א גרויסע חסידישע חבורה אונטער רבי מאיר ווערזיגער, א ליטווישע אינגערמאן, צוזאמען מיט א שואל ומשיב א [[בעלזא|בעלזער]] אינגערמאן אליקים שטארק. ווי אויך לערנען אסאך בחורים צאמגעמישט מיט די ליטאים ביי רבי [[אשר אריאלי]]'ס חבורה, על פי רוב די וואס האלטן זיך פאר למדנים אדער די וואס משום איזה סיבה שהוא זיך איינגערעדט אז ס'העלפט פאר שידוכים.
נאכדעם איז דא רבי איטשע מאיר שטערנבוך, אן אנהענגער פון דער [[באבוב|באבוב 45]] קהילה, א זון פונעם רב פון באבוב 45 בית מדרש אין ירושלים, ער האט א חבורה פאר זיך אין דער ווייבער שול פון בית שלום, פונקט אינמיטן, דארט איז געווען ארום 200 זיצן רוב איז געווען ליטווישע, לעבן ר' איטשע מאיר'ס ווינקל איז געזעצן א חבורה'לע פון בעלי תשובה, ס'גייט געווענטליך אז מ'בעט דעם מגיד שיעור איך קען קומען אין דיין חבורה און ער זאגט געווענליך יא, אבער ר' איטשע מאיר קען אפזאגן. רוב ראשי חבורות פלעגן ארבעטן בבחינת בית הילל מ'פלעגט זיך איינשרייבן זיי פלעגן גרינג אנעמען און אויב מ'האט געזען אז משטעלט זיך צו האבן זיי געגעבן א פלאץ, אבער ר' איטשע מאיר איז געווען מער אזא בית שמאי סטיל ער האט נישט געוואלט אנעמען יעדן, האט ער גענומען אזא צוגאנג אז נאר די וואס האבן עס געמיינט ערנסט זענען געקומען צו אים אנדערע זענען נישט געקומען און אפילו טאמער יא זענען זיי אוועקגעגאנגען קורצליך נאכדעם, ער האט געקענט פיין אריינפליקן בחורים.
אין די חבורה איז אויך געווען א שואל ומשיב ר' בנציון סטעמפל א שמייכלדיגע אינגערמאן פון באבוב 45 וואס האט זיך אביסל פארגעקוקט, ר' איטשע מאיר פלעגט געבן א שיעור צוויי מאל א וואך פאר א שעה, די שיעור איז געווען א מחזה הוד, ר' איטשע מאיר האט זיך געהאלטן פאר א קאלעגע ממש פאר ר' אשר אריאלי, און ער האט פרובירט אים אביסל נאכצומאכן, אזוי ווי ר' אשר פלעגט פארלערנען אין א שטארק צושטופטע בית מדרש, האט ער געטון די זעלבע פארגעלערנט אין א פיצעלע שטיבל אונטער בית מנחם.
אין די שטיבל וואלט אריינגעגאנגען אין נארמאלע אומשטענדן פערציג מענטשן צאמגעשטופט, איז אנפאנג זמן אריין ארום זיבעציג חברה, ס'איז געווען עטליכע בענק און אסאך פלאסטיק בענקליך אויסגעשפרייעט ווי ס'איז געווען אן אינטש פלאץ אריינגעשטופט ציווישן די פוס, ממש ווי סארדינס, דער לעצטער איז די מגיד שיעור איינגעקומען און זיך געשטעלט ביי זיין שטענדער לעבן די טיר און מ'האט געגעבן אזא האק צו די טיר זיכער צו מאכן אז קיינער פאלט נישט ארויס פון גרויס דרוק.... פארשטייט זיך חנוכה צייט איז שוין געווען סאך מער פלאץ... אגב חנוכה האט ער געטיילט חנוכה געלט פאר ווער ס'איז געקומען צום שיעור, ליגט מיר אין קאפ אז ער האט געגעבן 50 שקל וואס איז א סכום נכבד פאר א בחור און פאר א מגיד שיעור צו טיילן פאר א האלבע עולם, די אנדערע האלב איז נישט אנגעקומען חנוכה כמובן...
דער מגיד שיעור פלעגט געבן א שיעור וואס ס'איז געגאנגען פייער, ס'איז געווען אויף די ליטווישע סטייל לומדות אבער מיט א ברען אז ס'האט געפלאקערט, די מגיד שיעור איז אזא ברייטער געשטעל גרויסע פלאמעדיגע באקן און א פולע בארד מיט א פיינעם שטימע, ווען ער האט געפרעגט א קשיא האט עס אפגעדונערט, ווען ער האט געהאט א שטארקע חידוש האט זיך זיינע באקן אויפגעבלאזן מיט א פייער ס'האט ערפילט די גאנצע חלל פונעם צימער (די ביסל חלל וואס איז געבליבן...)
ער פלעגט ליב האבן ארייציווארפן בקיאות אין ענגליש, ווי צו ווייזן פאר די אמעריקאנע ווי גוט ער קען, ס'איז געזעצן א עלטערע ליטווישע אידל וואס פלעגט לערנען מיט א בחור, יענער פלעגט אריינפרעגן מיט א שטארקע ליטווישע אקצענט, און ר' איטשע מאיר פלעגט אים ענטפערן מיטן זעלבן אקצענט... איך ווייס נישט פארוואס יענער האט נישט ביים צוריקענטפערן נאכגעמאכט ר' איטשע מאיר...
ער פלעגט פירן א סעודת שבת איין אדער צוויי מאל א זמן ווי אויך איז מען געפארן אויף א שבת התוועדות אין טבריה וואס די ישיבה האט באצאלט, אבער ער האט געהאט א ספעציעלע געשמאק צו ברענגען קדם גרעיפ זשוס און גאלדען פלאו זשוסעס, ביי די סעודות פלעגט ער אויפטרעטן מיט זיינע השקפות און מוסר און פארשטייט זיך פיינע ווערטלעך, איין גוטע מעשה וואס ער האט אזוי אראפגעלייגט מיט זאפט ביי די שבת אין טבריה:
ער האט ארויסגעברענגט איבער די נושא פון גאווה, ווי א שלעכטע מידה ס'איז, האט ער פארציילט את חטאי אני מזכיר היום, ער האט גערעדט אפענהארציג זאגנדיג אז ער פלעגט אמאל שטארק ליידן אויף גאווה, ער האט פארציילט ווי ווייט ס'איז געגאנגען, ער איז געווען א מגיד שיעור אין סאדיגורא ישיבה (אין ירושלים דאכצעך מיר), ער פלעגט זיך רופן מרמ"י סאדיגורא, און ער האט עס גענומען זייער ערנסט, ער איז אלץ ארומגעגאנגען מיט צוויי גרויסע ספרים אין די האנט א ר' חיים מיט נאך איינס, ער האט עס ממש קיינמאל נישט אראפגעלייגט, זיין ווייב האט אים אמאל געזאגט אז ס'איז א שאד אז דו זאלסט זיך אזוי שלעפן, איך קען דיר עס צונייען צו דיין רעקל.... ויהי היום און זיין שוואגער אין בני ברק האט געמאכט א ברית און ער האט אים געליידענט צו די שמחה, ער האט אזוי געקלערט צו זיך אז מסתם וועט ער מיר שיקן א קאר אפצונעמען אזא חשובע מגיד שיעור ווי ער, אבער זיין שוואגער האט נישט געאפערט האט ער בלית ברירה געדארפט גיין מיט די באס, ביי די ברית האט ער פארשטאנען אז סנדקאות וועט ער טאקע נישט באקומען אבער א גרעסערע כיבוד וועט מען אים זיכער געבן, ער איז "מ"רמי ישיבת סאדיגורא ווען מען אים זיכער געבן "מ"הכיסה אדער "מ"הסנדק, למעשה הערט ער ווי די שמש שרייעט אויס איטשע מאיר שטרנבוך חיקה! ער האט זיך ווייטער געבליקט אינעם ספר וואס ער האט געהאלטן ווי כאילו נישט אים מיינט מען, איז געווען דארט א עלטערע גאליציאנע אידל וואס האט דאס באמערקט און האט זיך אנגערופן בקול רעש גדול, איטשע מאיר! מיט אזא גאליציאנישע אקצענט וואס ר' איטשע מאיר האט אזוי זיס נאכגעמאכט, איטשע מאיר פאסט דיר נישט צו זיין חיקה?! ער האט פרובירט צו איגנארן אבער דער איד לאזט נישט נאך, און ער זאגט נאכאמאל איטשע מאיר אזוי חשוב ביזטו שוין פאסט דיר נישט צו נעמען חיקה?! דער גאנצער עולם'ס בליקן איז געווען געווענדעט צו אים ער האט נישט געהאט קיין צוויי ברירות געכאפט א טלית און געלאפן האלטן די בעבי, און אויפן וועג געזוכט א לאך ווי זיך צו באגראבן פאר בושה, ער האט אויסגעפירט אז קודם האט ער נישט געוואלט מוחל זיין דעם איד, למעשה היינט איז ער אים דאנקבאר פאר די לעסאן וואס ער האט באקומען, און דערף שוין נישט די כבוד, היינטיגע צייטן דארף ער נאר די כבוד וואס מ'קען באקומען ווען א תלמיד פארהערט זיך, (עפעס א שמינית שבשמינית איז נאך געבליבן...)
ער האט אמאל געזאגט אז ער האט געטראגן זיינע קינדער זעהן דעם אלטן קאליבער, נישט ווייל ער איז אזוי קלוג ווי שלמה המלך נאר פשוט זיי זאלן זעהן וויאזוי שלמה המלך'ס שטול האט אויסגעקוקט...{{הערה|1=[https://www.ivelt.com/forum/viewtopic.php?p=3520625#p3520625 ר' איטשע מאיר שטרנבוך און אסאך דעטאלן איבער די חסידישע ישיבה מיר] אויף [[אייוועלט]]}}
== מירער ישיבה אין בראכפעלד ==
[[טעקע:ישיבת מיר ברכפלד.JPG|קליין|250px|מירער ישיבה אין בראכפעלד]]
רבי שמריהו יוסף פינקל האט אויפגעשטעלט א צווייג פון דער מירער ישיבה (ירושלים) אין "בראכפעלד מאיאנטעק", [[מודיעין עילית]]. 600 בחורים לערנען אין דער ישיבה, און נאך 300 יונגעלייט. דער ערשטער ראש ישיבה איז געווען רבי [[אריה פינקל]]; היינט איז רבי נועם אלון, איידעם פון רבי [[נתן צבי פינקל (מיר)|נתן צבי פינקל]], ראש ישיבה.
== ראשי ישיבות ==
די פריערדיקע ראשי ישיבות זענען געווען:
אין מיר, פוילן:
*רבי שמואל טיקטינסקי (גרינדער) - (תקע"ה - תקפ"ג), נפטר תקצ"ה.
*רבי אברהם טיקטינסקי - (תקפ"ג - תקצ"ה)
*רבי יוסף דוד אייזנשטאט (ר' דוד'ל מירער)- (תקצ"ה - תר"ו)
*רבי משה אברהם אייזנשטאט (אב"ד [[זשעטל]]) - (תר"ו -)
*רבי חיים יהודה לייב טיקטינסקי – (תרי"ט – תרנ"ט)
*רבי אברהם טיקטינסקי (ב) - (תרל"ו -)
*רבי אליהו ברוך קאמאי - (תרנ"ט - תרע"ז)
*רבי [[אברהם צבי קאמאי]] - (תרע"ז – תש"ב), דערמארדעט אין חורבן אייראפע.
אין מיר און אין ירושלים:
*רבי [[אליעזר יהודה פינקל (א)|אליעזר יהודה פינקל]] – (תרס"ג – תשכ"ה)
אין שאנכיי און אין ירושלים:
*רבי [[חיים שמואלעוויטש]] – (תרצ"ו – תשל"ט)
אין ירושלים:
*רבי [[בנימין ביינוש פינקל]] – (תשכ"ה – תש"ן)
*רבי [[נחום פרצאוויטש]] – (תשכ"ה – תשמ"ז)
*רבי [[נתן צבי פינקל (מיר)|נתן צבי פינקל]] (תש"ן - תשע"ב)
דער היינטיקער ראש ישיבה אין ירושלים איז רבי [[אליעזר יהודה פינקל (ב)|אליעזר יהודה פינקל]], רבי נתן צבי'ס צווייטער זון. אויך גערעכנט צווישן די ראשי ישיבות זענען רבי [[רפאל שמואלעוויטש]] (נפ' תשע״ו), א זון פון רבי חיים שמואלעוויטש, און רבי יצחק אזרחי.
אין ברוקלין:
* רבי [[אברהם קאלמאנאוויטש]].
* רבי [[שמואל בירנבוים]]
== באקאנטע תלמידים ==
* רבי [[איסר זלמן מעלצער]]
* רבי [[דוד פאווארסקי]]
* רבי [[חיים פינחס שיינבערג]]
* הרב [[יחזקאל אברמסקי]]
* רבי [[יחיאל מיכל שלעזינגער]]
* רבי [[לייב גורוויץ]]
* רבי [[משה שוואב]]
* רבי [[שלמה יוסף זעווין]]
* רבי [[שמואל בירנבוים]]
* הרב [[שמעון שוואב]]
* הרב [[שרגא פייוול זימערמאן]]
[[קאטעגאריע:מירער ישיבה|*]]
[[קאַטעגאָריע:יידישע פוילישע היסטאריע]]
[[קאַטעגאָריע:ישיבות אין ירושלים]]
09wm81ngt2fzw2s6mb1uxs53t7hexmg
מוסטער:יישוב
10
34589
580691
580617
2022-08-03T19:54:07Z
פוילישער
339
נאמען
wikitext
text/x-wiki
{| style="float: left; border: 1px solid #aaaaaa; background: #f9f9f9; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em; width: {{{ברייט|300}}}px;"
|-
| style="padding: 0.5em 1em 0.5em 1em;" |
{| cellpadding="4" cellspacing="0" style="background-color: transparent; font-size:85%; width: 95%; margin: auto;"
! style="background: #F4DDA1; text-align: center;" colspan="2" | <big>'''{{#תנאי:{{{נאמען|}}}|{{{נאמען}}}|{{בלאטנאמען}}}} {{#קלייב:{{{סארט יישוב|<noinclude>-</noinclude><includeonly>שטאט</includeonly>}}}|=|שטאט=|שטעטל=|שטאָט=|({{{סארט יישוב}}})}}<!--
-->{{#תנאי:{{{אמטשפראך נאמען|<noinclude>-</noinclude>}}}|<br />{{{אמטשפראך נאמען}}}}}'''</big><!--
-->{{#תנאי:{{{סארט יישוב|<noinclude>-</noinclude>}}}||<br/><big>'''<span style="color: red;">פעלט סארט יישוב (פליכטלעכער פּאַראַמעטער)</span>'''</big>}}
|-valign="top"
{{#תנאי:{{{פאן|<noinclude>-</noinclude>}}}{{{הערב|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} colspan="2" align="center" {{!}} <table style="text-align: center; margin: 0 auto; background-color: transparent; width:100%;"><tr><td>{{#תנאי:{{{פאן|<noinclude>-</noinclude>}}}|[[טעקע:{{{פאן}}}|border|115px]]}}</td>
<td>{{#תנאי:{{{הערב|<noinclude>-</noinclude>}}}|[[טעקע:{{{הערב}}}|90px]]}}</td></tr></table>
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{בילד|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} colspan="2" align="center" style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em; text-align: center;" {{!}} [[טעקע:{{{בילד}}}|250px]]{{#תנאי:{{{באשרייבונג|<noinclude>-</noinclude>}}}|{{{באשרייבונג}}}|}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{מדינה|<noinclude>-</noinclude>}}}|
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{נישט וויקלען|'''[[מדינה]]''' / '''[[טעריטאריע|טעריטאָריע]]'''}}
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{מדינה}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{גרינדונג דאטע|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''גרינדונג דאַטע'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{גרינדונג דאטע}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{קאארדינאטן|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[געאגראפישע קאארדינאטן|קאָאָרדינאַטן]]'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} <small>{{ר}}{{{קאארדינאטן}}}</small>
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{אפטייל נאמען|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''{{{אפטייל טיפ}}}'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{אפטייל נאמען}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{געביט|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[געביט]]'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{געביט}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{ראיאן|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[ראיאן|ראַיאָן]]'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{ראיאן}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{דיסטריקט|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[דיסטריקט]]'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{דיסטריקט}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{בירגערמייסטער|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[בירגערמייסטער]]'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{בירגערמייסטער}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{גובערנאטאר|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[גובערנאטאר|גובערנאַטאָר]]'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{גובערנאטאר}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{דיסטריקטן אין ראַיאָן|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''{{#תנאי:{{{טיפ אונטעראפטייל|}}}|{{{טיפ אונטעראפטייל}}}|[[דיסטריקט]]ן}} אין {{{סארט יישוב}}}'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{דיסטריקטן אין ראיאן}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{שטעט אין ראיאן|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[שטאט|שטעט]] אין ראַיאָן'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{שטעט אין ראיאן}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{ראיאן הויפטשטאט|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[הויפטשטאט|הויפּטשטאָט]] פון {{{סארט יישוב}}}'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{ראיאן הויפטשטאט}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{מוטערשטאט|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''מוטערשטאָט'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{מוטערשטאט}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{אפיציעלע שפראך|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[אפיציעלע שפראך|אָפיציעלע שפּראַך]]'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{אפיציעלע שפראך}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{שטח|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[שטח]]'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{שטח}}} [[קוואדראט קילאמעטער|קוואדראט ק"מ]]
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{דירוג שטח|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''דירוג שטח ב{{{מדינה}}}'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{דירוג שטח}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{דירוג אוכלוסייה|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''דירוג אוכלוסייה ב{{{מדינה}}}'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{דירוג אוכלוסייה}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{דירוג צפיפות|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''דירוג צפיפות ב{{{מדינה}}}'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{דירוג צפיפות}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{הייך|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[הייך איבער ים פלאך|הייך]]'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{הייך}}} [[מעטער]]
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{באפעלקערונג|<noinclude>-</noinclude>}}}{{{מעטראפאליטען שטח|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0 0 0 0;" colspan="2" {{!}}<!--
-->'''[[באפעלקערונג|באַפעלקערונג]]'''
{{!}}-valign="top"
}}
{{!}}<!--
-->{{#תנאי:{{{באפעלקערונג|<noinclude>-</noinclude>}}}|<br/> ‑ '''אין {{{סארט יישוב|שטאָט}}}'''}}<!--
-->{{#תנאי:{{{מעטראפאליטען שטח|<noinclude>-</noinclude>}}}|<br/> ‑ '''אין [[מעטראפאליטען שטח]]'''}}<!--
-->{{#תנאי:{{{צפיפות|<noinclude>-</noinclude>}}}|<br/> ‑ '''[[באפעלקערונג ענגקײט|באַפעלקערונג ענגקײט]]'''}}
{{!}}<!--
-->{{#תנאי:{{{באפעלקערונג|<noinclude>-</noinclude>}}}|<br/>{{formatnum:{{{באפעלקערונג|9,999,999}}}}}{{ר}} {{{באפעלקערונג הערה|<noinclude>-</noinclude>}}}{{#תנאי:{{{באפעלקערונג יאר|<noinclude>-</noinclude>}}}| (שטייענדיג [[{{{באפעלקערונג יאר}}}]])}}}}<!--
-->{{#תנאי:{{{מעטראפאליטען שטח|<noinclude>-</noinclude>}}}|<br/>{{#iferror:{{#ifexpr:{{formatnum:{{{מעטראפאליטען שטח|<noinclude>9,999,999</noinclude>}}}|R}}>=0|{{formatnum:{{{מעטראפאליטען שטח|9999999}}}}}|<big>'''<span style="color: red;">פרמטר מעטראפאליטען שטח רשום כמספר שלילי</span>'''</big>}}|<big>'''<span style="color: red;">פרמטר מעטראפאליטען שטח איננו מספר טהור</span>'''</big>}}{{כ}} {{{הערת מעטראפאליטען שטח|<noinclude>-</noinclude>}}}{{#תנאי:{{{שנת מעטראפאליטען שטח|<noinclude>-</noinclude>}}}| }}}}<!--
-->{{#תנאי:{{{צפיפות|<noinclude>-</noinclude>}}}|<br/>{{{צפיפות}}} באוואוינער א ק"מ<sup>{{קליין|2}}</sup><!--
-->{{#תנאי:{{{שנת צפיפות|<noinclude>-</noinclude>}}}| }}<!--
-->}}
{{!}}-valign="top"
{{#תנאי:{{{צייט זאנע|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[צייט זאנע|צײַט זאָנע]]'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{#גלייך:{{{צייט זאנע}}}|0|[[UTC]]|[[UTC{{{צייט זאנע}}}]]}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{אתר אינטרנט|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} colspan="2" style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" align="center" {{!}} <span dir=ltr class=plainlinks>{{{אתר אינטרנט}}}</span>
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{מאפע|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} colspan="2" align="center" style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em; text-align: center;" {{!}} [[טעקע:{{{מאפע}}}|220px]]
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{פרטימדיקע מאפע|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} colspan="2" align="center" style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em; text-align: center;" {{!}} [[טעקע:{{{פרטימדיקע מאפע}}}|220px]]
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{לאקאציע מאפע|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} colspan="2" align="center" style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em; text-align: center;" {{!}} {{{לאקאציע מאפע}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{סטאטיסטיק|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} colspan="2" style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" align="center" {{!}} {{{סטאטיסטיק}}}
{{!}}-valign="top"
}}
|}
|}<!--
שטעט מיט מער ווי א מיליאן איינוואוינער ווערן אריינגעלייגט אין דער קאטעגאריע:מיליאנען-שטעט.
--><includeonly><!--
-->{{#תנאי:{{NAMESPACE}}||{{#תנאי:{{{באפעלקערונג|}}}|{{#iferror:{{#ifexpr:( {{formatnum:{{{באפעלקערונג|}}}|R}}>=1000000 ) *
{{#קלייב:{{{סאָרט יישוב|עיר}}}|שטאָט=1|שטאָט=1|ראַיאָן עירוני=1|נציבות עירונית=1|תת-ראַיאָן עירוני=1|דיסטריקט עירונית=1|תת-נציבות עירונית=1|0}} | [[קאטעגאריע:מיליאנען-שטעט]] }}}}}}}}<!--
--></includeonly><!--
--><noinclude>
==פּאַראַמעטערס==
<!--
<big><span style="color: RED;">'''תבנית זו מורכבת מאוד ומשפיעה על למעלה מ-2,500 ערכים. כדי לשמור על כלליותה אנו מעוניינים להוסיף שדות בדרך פרמטרית ולא הוספת שדה המתאים למדינה מסוימת בלבד. נא לדון בדף השיחה לפני הוספת שדה כלשהו לתבנית.'''</span></big> -->
'''דער מוסטער פאסט פאר שטעט, געביטן, ראיאנען, קאנטן, שטעט, שטעטלעך, דערפער, באצירקן אין גרויסע שטעט און א פראווינץ אין א לאנד'''
פאראמערטס אין גרין זענען פליכטלעך כדי די אויסשטעלונג פונעם מוסטער זאל קלאפן:
* '''<span style="color: green;">נאמען</span>''' - נאמען פון שטאט / געביט / ראיאן / דיסטריקט / שטעטל / דארף / רובע / פראווינץ אין לאנד
* '''<span style="color: green;">סארט יישוב</span>''' - לעגאלע ווערטער: שטאט, געביט, ראיאן, דיסטריקט, שטעטל, דארף, רובע, פארשטאט. '''פאסט אויף אז דער פאראמעטער באאיינפלוסט דאס אויסשטעל פונעם מוסטער'''. למשל, אויב דער געגעבן איז דארף, ווערט די באפעלקערונג אויסגעשטעלט "באפעלקערונג אין דארף"
* '''אמטשפראך נאמען''' - נאמען אין דער שפראך פון די איינוואוינער
* '''פאן''' - טעקע פון בילד וואס ווייזט דעם אפיציעלן פאן
* '''הערב''' - טעקע פון בילד וואס ווייזט דעם אפיציעלן הערב
* '''בילד''' - בילד וואס ווייזט אױסבליק פון יישוב
* '''באשרייבונג''' - באשרייבונג פון בילד
* '''גרינדונג דאטע''' - ווען מ'האט נישט די דאטע גענוי קען מען איינגעבן דאס יאר אדער יארהונדערט
* '''קאארדינאטן''' - הקאארדינאטן למיקום במבנה {{מל|coord}}
* '''<span style="color: green;">פראווינץ</span>''' - דער פראווינץ אדער פאליטישע וועזנהייט וואו דער יישוב געפינט זיך
* '''אפטייל טיפ''' - אין לענדער וואס האבן אן אפטייל העכער פון געביט אדער ראיאן. למשל [[שטאטן פון די פאראייניגטע שטאטן|שטאַט]] אין די פאראייניגטע שטאטן, [[קאנאדישע פראווינצן|פראווינץ]] אין קאנאדע אדער [[אויטאנאמישע געמיינדעס פון שפאניע|אויטאנאמישע געמיינדע]] אין שפאניע
* '''אפטייל נאמען''' - דער נאמען פון דער רעגירונגס איינהייט. למשל [[אהייא]] אין די [[פאראייניגטע שטאטן]], [[אלבערטא]] אין [[קאנאדע]] אדער [[אנדאלוזיע]] אין [[שפאניע]]
* '''געביט''' - געביט וואו דער יישוב געפינט זיך. במדינות המחולקות למדינות משנה, כגון [[העסע]] אין [[דייטשלאנד]], זאל מען ניצן דאס פעלד "אפטייל טיפ"
* '''ראיאן''' - דער ראיאן וואו דער יישוב געפינט זיך
* '''דיסטריקט''' - דיסטריקט וואו דער יישוב געפינט זיך
* '''בירגערמייסטער''' - בירגערמייסטער
* '''גובערנאטאר''' - גובערנאטאר פון דיסטריקט אדער ראיאן
* '''טיפ אונטעראפטייל''' - סארט היחידה השלטונית מתחת לסארט היישוב. לדוגמה בערכי ראיאנען פון כינע, יש לתת בפרמטר זה '''[[חלוקה מנהלית של סין העממית|נציבויות]]''' כאשר רוצים לתת את מספר או שמות הנציבויות. ברירת המחדל היא [[דיסטריקט (יחידה שלטונית)|נפות]]
* '''דיסטריקטן אין ראיאן''' - צאל דיסטריקטן אין ראיאן
* '''שטעט אין ראיאן''' - צאל שטעט אין ראיאן
* '''ראיאן הויפטשטאט''' - הויפטשטאט פון ראיאן אדער פראווינץ. '''נאר פאר אדמיניסטראטיווע וועזנהיינטן גרעסער פון א דיסטריקט'''
* '''מוטערשטאט''' - מוטערשטאט פון דער פֿארשטאט
* '''אפיציעלע שפראך''' - שפה או שפות רשמיות המדוברות במקום. יש להזין שדה זה רק אם השפות שונות מהשפות ביחידה השלטונית שמעל.
* '''שטח''' - שטח פון יישוב ב[[קילומטר רבוע|קילומטרים רבועים]]. '''לא להוסיף''' מלל לאחר המספר
* '''הייך''' - הייךה הרשמי פון יישוב במטרים מעל פני הים. '''לא להוסיף''' מלל לאחר המספר
* '''<span style="color: green;">באפעלקערונג</span>''' - באפעלקערונג פון יישוב. '''מ'זאל נישט צולייגן''' קיין טעקסט נאכן נומער (ווען נייטיק - זאל מען ניצן נאר "באפעלקערונג הערה")
* '''<span style="color: green;">באפעלקערונג יאר</span>''' - השנה שעד אליה מעודכנת באפעלקערונג
* '''באפעלקערונג הערה''' - הערה אודות באפעלקערונג (סימוכין, הערכה, מקור וכל הערה אחרת)
* '''מעטראפאליטען שטח''' - אוכלוסיית המעטראפאליטען שטח. '''לא להוסיף''' מלל לאחר המספר (ואם יש צורך - להשתמש אך ורק ב-"הערת מעטראפאליטען שטח")
* '''הערת מעטראפאליטען שטח''' - הערה אודות באפעלקערונג במעטראפאליטען שטח
* '''צפיפות''' - באפעלקערונג ענגקייט. '''לא להוסיף''' מלל לאחר המספר
* '''צייט זאנע''' - פלוס אדער מינוס וויפֿיל שעה, למשל: +5
* '''אתר אינטרנט''' - אתר אינטרנט רשמי
* '''מאפע''' - א מאפע פון יישוב
* '''לאקאציע מאפע''' - א מאפע וואס ווייזט די לאקאציע פונעם יישוב, ניצנדיק דעם [[מוסטער:לאקאציע מאפע]]
* '''פרטימדיקע מאפע''' - פרטימדיקע מאפע פון יישוב, כגון רבעים, או פרטימדיקע מאפע של הראיאנען והנפות. ניתן לציין הערות לאחר ציון תגית הבילד
* '''סטאטיסטיק''' - תוספת של סטטיסטיקות עירוניות.
==פאר קאפירן גיך==
{|style=background:transparent; cellpadding="4" cellspacing="4"
| <pre>{{יישוב
| נאמען =
| סארט יישוב =
| אמטשפראך נאָמען =
| הערב =
| פאן =
| בילד =
| באשרייבונג =
| מדינה =
| גרינדונג דאַטע =
| קאארדינאטן = <!-- {{coord|50|23|N|23|26|E|region:PL_type:city|display=inline,title}} -->
| אפטייל טיפ =
| אפטייל נאמען =
| געביט =
| ראיאן =
| דיסטריקט =
| בירגערמייסטער =
| גובערנאטאר =
| טיפ אונטעראפטייל =
| דיסטריקטן אין ראיאן =
| שטעט אין ראיאן =
| ראיאן הויפטשטאט =
| מוטערשטאט =
| אפיציעלע שפראך =
| שטח =
<nowiki>|דירוג שטח=</nowiki><br />
<nowiki>|דירוג אוכלוסייה=</nowiki><br />
<nowiki>|דירוג צפיפות=</nowiki><br />
| הייך =
| באפעלקערונג =
| באפעלקערונג יאר =
| באפעלקערונג הערה =
| מעטראפאליטען שטח =
| הערת מעטראפאליטען שטח =
| צפיפות =
| צייט זאנע =
| אתר אינטרנט =
| מאפע =
| פרטימדיקע מאפע =
| לאקאציע מאפע =
| סטאטיסטיק =
}}
</pre>
|}
<!--
==להעתקה מהירה - סטטיסטיקה עירונית==
באינטרנט אקספלורר ניתן ללחוץ שלוש פעמים בתוך התא כדי לסמן הכל, ואז ללחוץ על Ctrl + C כדי להעתיק את התבנית, ו-Ctrl + V כדי להדביק בערך הרצוי.
{| border=1
|
<nowiki>|סטאטיסטיק={{סטטיסטיקה עירונית</nowiki><br />
<nowiki>|לבנים=</nowiki><br />
<nowiki>|שחורים=</nowiki><br />
<nowiki>|אינדיאנים=</nowiki><br />
<nowiki>|אסיאתים=</nowiki><br />
<nowiki>|פולינזים=</nowiki><br />
<nowiki>|היספנים ולטינים=</nowiki><br />
<nowiki>|אחרים=</nowiki><br />
<nowiki>|שייכים לשני גזעים=</nowiki><br />
<nowiki>|מספר משקי בית=</nowiki><br />
<nowiki>|מספר משפחות עם ילדים=</nowiki><br />
<nowiki>|אחוז הזוגות הנשואים=</nowiki><br />
<nowiki>|אחוז האימהות החד הוריות=</nowiki><br />
<nowiki>|גודלה של משפחה ממוצעת=</nowiki><br />
<nowiki>|מתחת לגיל 18=</nowiki><br />
<nowiki>|גילאים 18 - 24=</nowiki><br />
<nowiki>|גילאים 25 - 44=</nowiki><br />
<nowiki>|גילאים 45 - 64=</nowiki><br />
<nowiki>|מעל גיל 65=</nowiki><br />
<nowiki>|גיל ממוצע=</nowiki><br />
<nowiki>|יחס הנשים לגברים=</nowiki><br />
<nowiki>|יחס הנשים לגברים מעל גיל 18=</nowiki><br />
<nowiki>|דורכשניטלעך פארדינסט=</nowiki><br />
<nowiki>|דורכשניטלעך פארדינסט למשפחה=</nowiki><br />
<nowiki>|הכנסה לנפש=</nowiki><br />
<nowiki>|שיעור באפעלקערונג מתחת לקו העוני=</nowiki><br />
<nowiki>|שיעור המשפחות מתחת לקו העוני=</nowiki><br />
<nowiki>|שיעור באפעלקערונג מתחת לגיל 18 מתחת לקו העוני=</nowiki><br />
<nowiki>|שיעור באפעלקערונג מעל לגיל 65 מתחת לקו העוני=</nowiki><br />
<nowiki>|דורכשניטלעך פארדינסט לגברים=</nowiki><br />
<nowiki>|דורכשניטלעך פארדינסט לנשים=</nowiki><br />
<nowiki>}}</nowiki>
|} -->
{|style="border:solid 1px; width:100%;text-align:center; background:#6bf;"
|
'''דער מוסטער איז פארטייטשט פון דער [[:he:תבנית:עיר|העברעישער וויקיפעדיע]]'''
|}
== זע אויך ==
*[[מוסטער:באצירק]]
[[קאַטעגאָריע:געאגראפישע מוסטערן]]
[[קאַטעגאָריע:אינפאבאקס מוסטערן|יישוב]]
</noinclude>
<includeonly>{{קאטעגאריע אין מוסטער|[[קאטעגאריע:יישובים מיט יישוב מוסטער]]|קיינקאטעגאריע={{#גלייך:{{נאמענטייל}}||{{{קיינקאטעגאריע|}}}|{{{קיינקאטעגאריע|יא}}}}}}}</includeonly><noinclude><br clear="both"><templatedata>{
"params": {
"נאמען": {
"description": "נאמען פון שטאט / געביט / ראיאן / דיסטריקט / שטעטל / דארף / רובע / פראווינץ אין לאנד",
"required": true
},
"סוג יישוב": {
"description": "יש לבחור בסוג היישוב מתוך האפשרויות. יש לשים לב שהבחירה תשפיע על אופן תצוגת התבנית.",
"required": true
},
"שם בשפת המקור": {
"description": "שם בשפת תושבי המקום"
},
"סמל": {
"description": "תמונה המציגה סמל רשמי של העיר - יש לציין בתגית התמונה את גודל התמונה בלבד (ללא \"שמאל\" וכדומה)"
},
"דגל": {
"description": "תמונה המציגה דגל רשמי של העיר - יש לציין בתגית התמונה את גודל התמונה בלבד"
},
"תמונה": {
"description": "תמונה המציגה תמונת אױסבליק של העיר - יש לציין בתגית התמונה את גודל התמונה, אין להשתמש ב-\"ממוזער\", ואין צורך לציין \"מרכז\""
},
"כתובית": {
"description": "כתובית התמונה"
},
"מדינה": {
"description": "המדינה או הישות המדינית בה נמצאת העיר",
"required": true
},
"סוג יחידה שלטונית ראשונה": {
"description": "במדינות בהן קיימת חלוקה שלטונית מעל חבל ארץ או מחוז. למשל [[מדינות ארצות הברית|מדינות]] בארצות הברית, [[הפרובינציות והטריטוריות של קנדה|פרובינציה]] בקנדה או [[קהילות אוטונומיות של ספרד|קהילה אוטונומית]] בספרד."
},
"יחידה שלטונית ראשונה": {
"description": "יש לתת את שם היחידה השלטונית. למשל [[אוהיו]] ב[[ארצות הברית]], [[אלברטה]] ב[[קנדה]] או [[אנדלוסיה]] בספרד."
},
"חבל ארץ": {
"description": "חבל הארץ בו נמצאת העיר. במדינות המחולקות למדינות משנה, כגון הסה בגרמניה, יש להשתמש בשדה \"סוג יחידה שלטונית ראשונה\""
},
"מחוז": {
"description": "המחוז בו נמצאת העיר"
},
"נפה": {
"description": "הנפה בה נמצאת העיר"
},
"ראש העיר": {
"description": "שם ראש העיר או העירייה"
},
"מושל": {
"description": "מושל הנפה או המחוז"
},
"סוג יחידה שלטונית מתחת": {
"description": "סוג היחידה השלטונית מתחת לסוג היישוב. לדוגמה בערכי מחוזות סין, יש לכתוב בפרמטר זה [[חלוקה מנהלית של סין העממית|נציבויות]] כאשר רוצים לתת את מספר או שמות הנציבויות."
},
"נפות במחוז": {
"description": "מספר הנפות במחוז"
},
"ערים במחוז": {
"description": "מספר הערים במחוז"
},
"בירת המחוז": {
"description": "בירת המחוז או המדינה. להזין שדה זה רק לישויות מנהליות גדולות מנפה."
},
"עיר אם": {
"description": "עיר האם של הפרבר"
},
"שפה רשמית": {
"description": "שפה או שפות רשמיות המדוברות במקום. יש להזין שדה זה רק אם השפות שונות מהשפות ביחידה השלטונית שמעל."
},
"שטח": {
"description": "שטח העיר בקילומטרים רבועים. לא להוסיף מלל לאחר המספר."
},
"דירוג שטח": {
"description": "דירוג השטח במדינה"
},
"דירוג אוכלוסייה": {
"description": "דירוג האוכלוסייה במדינה"
},
"דירוג צפיפות": {
"description": "דירוג הצפיפות במדינה"
},
"גובה": {
"description": "גובהה הרשמי של העיר במטרים מעל פני הים. לא להוסיף מלל לאחר המספר"
},
"תאריך ייסוד": {
"description": "אם אין תאריך מדויק לתת את השנה או המאה"
},
"אוכלוסייה": {
"description": "אוכלוסיית העיר. לא להוסיף מלל לאחר המספר (ואם יש צורך - להשתמש אך ורק ב-\"הערת אוכלוסייה\")",
"required": true,
"default": "ספרות בלבד!"
},
"שנת אוכלוסייה": {
"description": "השנה שעד אליה מעודכנת האוכלוסייה",
"required": true
},
"הערת אוכלוסייה": {
"description": "הערה אודות האוכלוסייה (סימוכין, הערכה, מקור וכל הערה אחרת)"
},
"מעטראפאליטען שטח": {
"description": "אוכלוסיית המעטראפאליטען שטח. לא להוסיף מלל לאחר המספר (ואם יש צורך - להשתמש אך ורק ב-\"הערת מעטראפאליטען שטח\")"
},
"שנת מעטראפאליטען שטח": {
"description": "השנה שעד אליה מעודכנת אוכלוסיית המעטראפאליטען שטח"
},
"הערת מעטראפאליטען שטח": {
"description": "הערה אודות האוכלוסייה במעטראפאליטען שטח"
},
"צפיפות ": {
"description": "צפיפות האוכלוסייה בנפש לקמ\"ר. אין להוסיף מלל לאחר המספר"
},
"שנת צפיפות ": {
"description": "השנה שעד אליה מעודכנת צפיפות האוכלוסייה. אם השדה אינו מאוכלס תוצג שנת האוכלוסייה"
},
"קואורדינטות ": {
"description": "הקואורדינטות למיקום במבנה (להשתמש בתבנית {{[[תבנית:coord|coord]]}})"
},
"אזור זמן ": {
"description": "פלוס או מינוס ושעה, לדוגמה: +5"
},
"אתר אינטרנט ": {
"description": "אתר אינטרנט רשמי"
},
"מפה ": {
"description": "מפה המציגה מיקום על מפה אילמת. יש להשתמש ב[[תבנית:מפת מיקום]] בלבד!"
},
"מפה מפורטת ": {
"description": "מפה מפורטת של העיר, כגון רבעים, או מפה מפורטת של המחוזות והנפות. ניתן לציין הערות לאחר ציון תגית התמונה"
},
"סטטיסטיקות ": {
"description": "תוספת של סטטיסטיקות עירוניות. ראו פירוט ב[[תבנית:סטטיסטיקה עירונית]]. אפשר לראות דוגמה בערך [[אולבני]]."
}
}
}</templatedata></noinclude>
dfrois9lhyc5g0lyyxnl6t37xmhxnq4
580705
580691
2022-08-03T21:41:44Z
וויקיפּעדלער
32864
wikitext
text/x-wiki
{| style="float: left; border: 1px solid #aaaaaa; background: #f9f9f9; margin-bottom: 1em; margin-right: 1em; width: {{{ברייט|300}}}px;"
|-
| style="padding: 0.5em 1em 0.5em 1em;" |
{| cellpadding="4" cellspacing="0" style="background-color: transparent; font-size:85%; width: 95%; margin: auto;"
! style="background: #F4DDA1; text-align: center;" colspan="2" | <big>'''{{#תנאי:{{{נאמען|}}}|{{{נאמען}}}|{{בלאטנאמען}}}} {{#קלייב:{{{סארט יישוב|<noinclude>-</noinclude><includeonly>שטאט</includeonly>}}}|=|שטאט=|שטעטל=|שטאָט=|({{{סארט יישוב}}})}}<!--
-->{{#תנאי:{{{אמטשפראך נאמען|<noinclude>-</noinclude>}}}|<br />{{{אמטשפראך נאמען}}}}}'''</big><!--
-->{{#תנאי:{{{סארט יישוב|<noinclude>-</noinclude>}}}||<br/><big>'''<span style="color: red;">פעלט סארט יישוב (פליכטלעכער פּאַראַמעטער)</span>'''</big>}}
|-valign="top"
{{#תנאי:{{{פאן|<noinclude>-</noinclude>}}}{{{הערב|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} colspan="2" align="center" {{!}} <table style="text-align: center; margin: 0 auto; background-color: transparent; width:100%;"><tr><td>{{#תנאי:{{{פאן|<noinclude>-</noinclude>}}}|[[טעקע:{{{פאן}}}|border|115px]]}}</td>
<td>{{#תנאי:{{{הערב|<noinclude>-</noinclude>}}}|[[טעקע:{{{הערב}}}|90px]]}}</td></tr></table>
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{בילד|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} colspan="2" align="center" style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em; text-align: center;" {{!}} [[טעקע:{{{בילד}}}|250px]]{{#תנאי:{{{באשרייבונג|<noinclude>-</noinclude>}}}|{{{באשרייבונג}}}|}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{מדינה|<noinclude>-</noinclude>}}}|
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{נישט וויקלען|'''[[מדינה]]''' / '''[[טעריטאריע|טעריטאָריע]]'''}}
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{מדינה}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{גרינדונג דאטע|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''גרינדונג דאַטע'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{גרינדונג דאטע}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{קאארדינאטן|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[געאגראפישע קאארדינאטן|קאָאָרדינאַטן]]'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} <small>{{ר}}{{{קאארדינאטן}}}</small>
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{אפטייל נאמען|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''{{{אפטייל טיפ}}}'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{אפטייל נאמען}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{געביט|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[געביט]]'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{געביט}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{ראיאן|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[ראיאן|ראַיאָן]]'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{ראיאן}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{דיסטריקט|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[דיסטריקט]]'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{דיסטריקט}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{בירגערמייסטער|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[בירגערמייסטער]]'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{בירגערמייסטער}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{גובערנאטאר|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[גובערנאטאר|גובערנאַטאָר]]'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{גובערנאטאר}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{דיסטריקטן אין ראַיאָן|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''{{#תנאי:{{{טיפ אונטעראפטייל|}}}|{{{טיפ אונטעראפטייל}}}|[[דיסטריקט]]ן}} אין {{{סארט יישוב}}}'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{דיסטריקטן אין ראיאן}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{שטעט אין ראיאן|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[שטאט|שטעט]] אין ראַיאָן'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{שטעט אין ראיאן}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{ראיאן הויפטשטאט|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[הויפטשטאט|הויפּטשטאָט]] פון {{{סארט יישוב}}}'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{ראיאן הויפטשטאט}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{מוטערשטאט|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''מוטערשטאָט'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{מוטערשטאט}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{אפיציעלע שפראך|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[אפיציעלע שפראך|אָפיציעלע שפּראַך]]'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{אפיציעלע שפראך}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{שטח|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[שטח]]'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{שטח}}} [[קוואדראט קילאמעטער|קוואדראט ק"מ]]
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{דירוג שטח|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''דירוג שטח ב{{{מדינה}}}'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{דירוג שטח}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{דירוג אוכלוסייה|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''דירוג אוכלוסייה ב{{{מדינה}}}'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{דירוג אוכלוסייה}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{דירוג צפיפות|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''דירוג צפיפות ב{{{מדינה}}}'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{דירוג צפיפות}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{הייך|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[הייך איבער ים פלאך|הייך]]'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{{הייך}}} [[מעטער]]
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{באפעלקערונג|<noinclude>-</noinclude>}}}{{{מעטראפאליטען שטח|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0 0 0 0;" colspan="2" {{!}}<!--
-->'''[[באפעלקערונג|באַפעלקערונג]]'''
{{!}}-valign="top"
}}
{{!}}<!--
-->{{#תנאי:{{{באפעלקערונג|<noinclude>-</noinclude>}}}|<br/> ‑ '''אין {{{סארט יישוב|שטאָט}}}'''}}<!--
-->{{#תנאי:{{{מעטראפאליטען שטח|<noinclude>-</noinclude>}}}|<br/> ‑ '''אין [[מעטראפאליטען שטח]]'''}}<!--
-->{{#תנאי:{{{צפיפות|<noinclude>-</noinclude>}}}|<br/> ‑ '''[[באפעלקערונג ענגקײט|באַפעלקערונג ענגקײט]]'''}}
{{!}}<!--
-->{{#תנאי:{{{באפעלקערונג|<noinclude>-</noinclude>}}}|<br/>{{formatnum:{{{באפעלקערונג|9,999,999}}}}}{{ר}} {{{באפעלקערונג הערה|<noinclude>-</noinclude>}}}{{#תנאי:{{{באפעלקערונג יאר|<noinclude>-</noinclude>}}}| (שטייענדיג [[{{{באפעלקערונג יאר}}}]])}}}}<!--
-->{{#תנאי:{{{מעטראפאליטען שטח|<noinclude>-</noinclude>}}}|<br/>{{#iferror:{{#ifexpr:{{formatnum:{{{מעטראפאליטען שטח|<noinclude>9,999,999</noinclude>}}}|R}}>=0|{{formatnum:{{{מעטראפאליטען שטח|9999999}}}}}|<big>'''<span style="color: red;">פרמטר מעטראפאליטען שטח רשום כמספר שלילי</span>'''</big>}}|<big>'''<span style="color: red;">פרמטר מעטראפאליטען שטח איננו מספר טהור</span>'''</big>}}{{כ}} {{{הערת מעטראפאליטען שטח|<noinclude>-</noinclude>}}}{{#תנאי:{{{שנת מעטראפאליטען שטח|<noinclude>-</noinclude>}}}| }}}}<!--
-->{{#תנאי:{{{צפיפות|<noinclude>-</noinclude>}}}|<br/>{{{צפיפות}}} באוואוינער א ק"מ<sup>{{קליין|2}}</sup><!--
-->{{#תנאי:{{{שנת צפיפות|<noinclude>-</noinclude>}}}| }}<!--
-->}}
{{!}}-valign="top"
{{#תנאי:{{{צייט זאנע|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} '''[[צייט זאנע|צײַט זאָנע]]'''
{{!}} style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" {{!}} {{#גלייך:{{{צייט זאנע}}}|0|[[UTC]]|[[UTC{{{צייט זאנע}}}]]}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{אתר אינטרנט|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} colspan="2" style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" align="center" {{!}} <span dir=ltr class=plainlinks>{{{אתר אינטרנט}}}</span>
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{מאפע|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} colspan="2" align="center" style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em; text-align: center;" {{!}} [[טעקע:{{{מאפע}}}|220px]]
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{פרטימדיקע מאפע|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} colspan="2" align="center" style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em; text-align: center;" {{!}} [[טעקע:{{{פרטימדיקע מאפע}}}|220px]]
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{לאקאציע מאפע|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} colspan="2" align="center" style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em; text-align: center;" {{!}} {{{לאקאציע מאפע}}}
{{!}}-valign="top"
}}
{{#תנאי:{{{סטאטיסטיק|<noinclude>-</noinclude>}}} |
{{!}} colspan="2" style="border-top: solid 1px #aaaaaa; padding: 0.4em 1em 0.4em 0;" align="center" {{!}} {{{סטאטיסטיק}}}
{{!}}-valign="top"
}}
|}
|}<!--
שטעט מיט מער ווי א מיליאן איינוואוינער ווערן אריינגעלייגט אין דער קאטעגאריע:מיליאנען-שטעט.
--><includeonly><!--
-->{{#תנאי:{{NAMESPACE}}||{{#תנאי:{{{באפעלקערונג|}}}|{{#iferror:{{#ifexpr:( {{formatnum:{{{באפעלקערונג|}}}|R}}>=1000000 ) *
{{#קלייב:{{{סאָרט יישוב|עיר}}}|שטאָט=1|שטאָט=1|ראַיאָן עירוני=1|נציבות עירונית=1|תת-ראַיאָן עירוני=1|דיסטריקט עירונית=1|תת-נציבות עירונית=1|0}} | [[קאטעגאריע:מיליאנען-שטעט]] }}}}}}}}<!--
--></includeonly><!--
--><noinclude>
==פּאַראַמעטערס==
<!--
<big><span style="color: RED;">'''תבנית זו מורכבת מאוד ומשפיעה על למעלה מ-2,500 ערכים. כדי לשמור על כלליותה אנו מעוניינים להוסיף שדות בדרך פרמטרית ולא הוספת שדה המתאים למדינה מסוימת בלבד. נא לדון בדף השיחה לפני הוספת שדה כלשהו לתבנית.'''</span></big> -->
'''דער מוסטער פאסט פאר שטעט, געביטן, ראיאנען, קאנטן, שטעט, שטעטלעך, דערפער, באצירקן אין גרויסע שטעט און א פראווינץ אין א לאנד'''
פאראמערטס אין גרין זענען פליכטלעך כדי די אויסשטעלונג פונעם מוסטער זאל קלאפן:
* '''<span style="color: green;">נאמען</span>''' - נאמען פון שטאט / געביט / ראיאן / דיסטריקט / שטעטל / דארף / רובע / פראווינץ / שטאַט (אין לאנד)
* '''<span style="color: green;">סארט יישוב</span>''' - לעגאלע ווערטער: שטאט, געביט, ראיאן, דיסטריקט, שטעטל, דארף, רובע, פארשטאט. '''פאסט אויף אז דער פאראמעטער באאיינפלוסט דאס אויסשטעל פונעם מוסטער'''. למשל, אויב דער געגעבן איז דארף, ווערט די באפעלקערונג אויסגעשטעלט "באפעלקערונג אין דארף"
* '''אמטשפראך נאמען''' - נאמען אין דער שפראך פון די איינוואוינער
* '''פאן''' - טעקע פון בילד וואס ווייזט דעם אפיציעלן פאן
* '''הערב''' - טעקע פון בילד וואס ווייזט דעם אפיציעלן הערב
* '''בילד''' - בילד וואס ווייזט אױסבליק פון יישוב
* '''באשרייבונג''' - באשרייבונג פון בילד
* '''גרינדונג דאטע''' - ווען מ'האט נישט די דאטע גענוי קען מען איינגעבן דאס יאר אדער יארהונדערט
* '''קאארדינאטן''' - הקאארדינאטן למיקום במבנה {{מל|coord}}
* '''<span style="color: green;">פראווינץ</span>''' - דער פראווינץ אדער פאליטישע וועזנהייט וואו דער יישוב געפינט זיך
* '''אפטייל טיפ''' - אין לענדער וואס האבן אן אפטייל העכער פון געביט אדער ראיאן. למשל [[שטאטן פון די פאראייניגטע שטאטן|שטאַט]] אין די פאראייניגטע שטאטן, [[קאנאדישע פראווינצן|פראווינץ]] אין קאנאדע אדער [[אויטאנאמישע געמיינדעס פון שפאניע|אויטאנאמישע געמיינדע]] אין שפאניע
* '''אפטייל נאמען''' - דער נאמען פון דער רעגירונגס איינהייט. למשל [[אהייא]] אין די [[פאראייניגטע שטאטן]], [[אלבערטא]] אין [[קאנאדע]] אדער [[אנדאלוזיע]] אין [[שפאניע]]
* '''געביט''' - געביט וואו דער יישוב געפינט זיך. במדינות המחולקות למדינות משנה, כגון [[העסע]] אין [[דייטשלאנד]], זאל מען ניצן דאס פעלד "אפטייל טיפ"
* '''ראיאן''' - דער ראיאן וואו דער יישוב געפינט זיך
* '''דיסטריקט''' - דיסטריקט וואו דער יישוב געפינט זיך
* '''בירגערמייסטער''' - בירגערמייסטער
* '''גובערנאטאר''' - גובערנאטאר פון דיסטריקט אדער ראיאן
* '''טיפ אונטעראפטייל''' - סארט היחידה השלטונית מתחת לסארט היישוב. לדוגמה בערכי ראיאנען פון כינע, יש לתת בפרמטר זה '''[[חלוקה מנהלית של סין העממית|נציבויות]]''' כאשר רוצים לתת את מספר או שמות הנציבויות. ברירת המחדל היא [[דיסטריקט (יחידה שלטונית)|נפות]]
* '''דיסטריקטן אין ראיאן''' - צאל דיסטריקטן אין ראיאן
* '''שטעט אין ראיאן''' - צאל שטעט אין ראיאן
* '''ראיאן הויפטשטאט''' - הויפטשטאט פון ראיאן אדער פראווינץ. '''נאר פאר אדמיניסטראטיווע וועזנהיינטן גרעסער פון א דיסטריקט'''
* '''מוטערשטאט''' - מוטערשטאט פון דער פֿארשטאט
* '''אפיציעלע שפראך''' - שפה או שפות רשמיות המדוברות במקום. יש להזין שדה זה רק אם השפות שונות מהשפות ביחידה השלטונית שמעל.
* '''שטח''' - שטח פון יישוב ב[[קילומטר רבוע|קילומטרים רבועים]]. '''לא להוסיף''' מלל לאחר המספר
* '''הייך''' - הייךה הרשמי פון יישוב במטרים מעל פני הים. '''לא להוסיף''' מלל לאחר המספר
* '''<span style="color: green;">באפעלקערונג</span>''' - באפעלקערונג פון יישוב. '''מ'זאל נישט צולייגן''' קיין טעקסט נאכן נומער (ווען נייטיק - זאל מען ניצן נאר "באפעלקערונג הערה")
* '''<span style="color: green;">באפעלקערונג יאר</span>''' - השנה שעד אליה מעודכנת באפעלקערונג
* '''באפעלקערונג הערה''' - הערה אודות באפעלקערונג (סימוכין, הערכה, מקור וכל הערה אחרת)
* '''מעטראפאליטען שטח''' - אוכלוסיית המעטראפאליטען שטח. '''לא להוסיף''' מלל לאחר המספר (ואם יש צורך - להשתמש אך ורק ב-"הערת מעטראפאליטען שטח")
* '''הערת מעטראפאליטען שטח''' - הערה אודות באפעלקערונג במעטראפאליטען שטח
* '''צפיפות''' - באפעלקערונג ענגקייט. '''לא להוסיף''' מלל לאחר המספר
* '''צייט זאנע''' - פלוס אדער מינוס וויפֿיל שעה, למשל: +5
* '''אתר אינטרנט''' - אתר אינטרנט רשמי
* '''מאפע''' - א מאפע פון יישוב
* '''לאקאציע מאפע''' - א מאפע וואס ווייזט די לאקאציע פונעם יישוב, ניצנדיק דעם [[מוסטער:לאקאציע מאפע]]
* '''פרטימדיקע מאפע''' - פרטימדיקע מאפע פון יישוב, כגון רבעים, או פרטימדיקע מאפע של הראיאנען והנפות. ניתן לציין הערות לאחר ציון תגית הבילד
* '''סטאטיסטיק''' - תוספת של סטטיסטיקות עירוניות.
==פאר קאפירן גיך==
{|style=background:transparent; cellpadding="4" cellspacing="4"
| <pre>{{יישוב
| נאמען =
| סארט יישוב =
| אמטשפראך נאָמען =
| הערב =
| פאן =
| בילד =
| באשרייבונג =
| מדינה =
| גרינדונג דאַטע =
| קאארדינאטן = <!-- {{coord|50|23|N|23|26|E|region:PL_type:city|display=inline,title}} -->
| אפטייל טיפ =
| אפטייל נאמען =
| געביט =
| ראיאן =
| דיסטריקט =
| בירגערמייסטער =
| גובערנאטאר =
| טיפ אונטעראפטייל =
| דיסטריקטן אין ראיאן =
| שטעט אין ראיאן =
| ראיאן הויפטשטאט =
| מוטערשטאט =
| אפיציעלע שפראך =
| שטח =
<nowiki>|דירוג שטח=</nowiki><br />
<nowiki>|דירוג אוכלוסייה=</nowiki><br />
<nowiki>|דירוג צפיפות=</nowiki><br />
| הייך =
| באפעלקערונג =
| באפעלקערונג יאר =
| באפעלקערונג הערה =
| מעטראפאליטען שטח =
| הערת מעטראפאליטען שטח =
| צפיפות =
| צייט זאנע =
| אתר אינטרנט =
| מאפע =
| פרטימדיקע מאפע =
| לאקאציע מאפע =
| סטאטיסטיק =
}}
</pre>
|}
<!--
==להעתקה מהירה - סטטיסטיקה עירונית==
באינטרנט אקספלורר ניתן ללחוץ שלוש פעמים בתוך התא כדי לסמן הכל, ואז ללחוץ על Ctrl + C כדי להעתיק את התבנית, ו-Ctrl + V כדי להדביק בערך הרצוי.
{| border=1
|
<nowiki>|סטאטיסטיק={{סטטיסטיקה עירונית</nowiki><br />
<nowiki>|לבנים=</nowiki><br />
<nowiki>|שחורים=</nowiki><br />
<nowiki>|אינדיאנים=</nowiki><br />
<nowiki>|אסיאתים=</nowiki><br />
<nowiki>|פולינזים=</nowiki><br />
<nowiki>|היספנים ולטינים=</nowiki><br />
<nowiki>|אחרים=</nowiki><br />
<nowiki>|שייכים לשני גזעים=</nowiki><br />
<nowiki>|מספר משקי בית=</nowiki><br />
<nowiki>|מספר משפחות עם ילדים=</nowiki><br />
<nowiki>|אחוז הזוגות הנשואים=</nowiki><br />
<nowiki>|אחוז האימהות החד הוריות=</nowiki><br />
<nowiki>|גודלה של משפחה ממוצעת=</nowiki><br />
<nowiki>|מתחת לגיל 18=</nowiki><br />
<nowiki>|גילאים 18 - 24=</nowiki><br />
<nowiki>|גילאים 25 - 44=</nowiki><br />
<nowiki>|גילאים 45 - 64=</nowiki><br />
<nowiki>|מעל גיל 65=</nowiki><br />
<nowiki>|גיל ממוצע=</nowiki><br />
<nowiki>|יחס הנשים לגברים=</nowiki><br />
<nowiki>|יחס הנשים לגברים מעל גיל 18=</nowiki><br />
<nowiki>|דורכשניטלעך פארדינסט=</nowiki><br />
<nowiki>|דורכשניטלעך פארדינסט למשפחה=</nowiki><br />
<nowiki>|הכנסה לנפש=</nowiki><br />
<nowiki>|שיעור באפעלקערונג מתחת לקו העוני=</nowiki><br />
<nowiki>|שיעור המשפחות מתחת לקו העוני=</nowiki><br />
<nowiki>|שיעור באפעלקערונג מתחת לגיל 18 מתחת לקו העוני=</nowiki><br />
<nowiki>|שיעור באפעלקערונג מעל לגיל 65 מתחת לקו העוני=</nowiki><br />
<nowiki>|דורכשניטלעך פארדינסט לגברים=</nowiki><br />
<nowiki>|דורכשניטלעך פארדינסט לנשים=</nowiki><br />
<nowiki>}}</nowiki>
|} -->
{|style="border:solid 1px; width:100%;text-align:center; background:#6bf;"
|
'''דער מוסטער איז פארטייטשט פון דער [[:he:תבנית:עיר|העברעישער וויקיפעדיע]]'''
|}
== זע אויך ==
*[[מוסטער:באצירק]]
[[קאַטעגאָריע:געאגראפישע מוסטערן]]
[[קאַטעגאָריע:אינפאבאקס מוסטערן|יישוב]]
</noinclude>
<includeonly>{{קאטעגאריע אין מוסטער|[[קאטעגאריע:יישובים מיט יישוב מוסטער]]|קיינקאטעגאריע={{#גלייך:{{נאמענטייל}}||{{{קיינקאטעגאריע|}}}|{{{קיינקאטעגאריע|יא}}}}}}}</includeonly><noinclude><br clear="both"><templatedata>{
"params": {
"נאמען": {
"description": "נאמען פון שטאט / געביט / ראיאן / דיסטריקט / שטעטל / דארף / רובע / פראווינץ / שטאַט (אין לאנד)",
"required": true
},
"סארט יישוב": {
"description": "יש לבחור בסוג היישוב מתוך האפשרויות. יש לשים לב שהבחירה תשפיע על אופן תצוגת התבנית.",
"required": true
},
"אמטשפראך נאמען": {
"description": "נאמען אין דער שפראך פון די איינוואוינער פונעם פלאץ"
},
"הערב": {
"description": "בילד וואס ווייזט דעם אפיציעלן הערב פונעם שטאט - יש לציין בתגית התמונה את גודל התמונה בלבד (ללא \"שמאל\" וכדומה)"
},
"פאן": {
"description": "בילד וואס ווייזט דעם אפיציעלן פאן פונעם שטאט - יש לציין בתגית התמונה את גודל התמונה בלבד"
},
"בילד": {
"description": "בילד וואס ווייזט אױסבליק פון יישוב - יש לציין בתגית התמונה את גודל התמונה, אין להשתמש ב-\"ממוזער\", ואין צורך לציין \"מרכז\""
},
"באשרייבונג": {
"description": "באשרייבונג פון בילד"
},
"מדינה": {
"description": "המדינה או הישות המדינית בה נמצאת העיר",
"required": true
},
"סוג יחידה שלטונית ראשונה": {
"description": "במדינות בהן קיימת חלוקה שלטונית מעל חבל ארץ או מחוז. למשל [[מדינות ארצות הברית|מדינות]] בארצות הברית, [[הפרובינציות והטריטוריות של קנדה|פרובינציה]] בקנדה או [[קהילות אוטונומיות של ספרד|קהילה אוטונומית]] בספרד."
},
"יחידה שלטונית ראשונה": {
"description": "יש לתת את שם היחידה השלטונית. למשל [[אוהיו]] ב[[ארצות הברית]], [[אלברטה]] ב[[קנדה]] או [[אנדלוסיה]] בספרד."
},
"חבל ארץ": {
"description": "חבל הארץ בו נמצאת העיר. במדינות המחולקות למדינות משנה, כגון הסה בגרמניה, יש להשתמש בשדה \"סוג יחידה שלטונית ראשונה\""
},
"מחוז": {
"description": "המחוז בו נמצאת העיר"
},
"נפה": {
"description": "הנפה בה נמצאת העיר"
},
"ראש העיר": {
"description": "שם ראש העיר או העירייה"
},
"מושל": {
"description": "מושל הנפה או המחוז"
},
"סוג יחידה שלטונית מתחת": {
"description": "סוג היחידה השלטונית מתחת לסוג היישוב. לדוגמה בערכי מחוזות סין, יש לכתוב בפרמטר זה [[חלוקה מנהלית של סין העממית|נציבויות]] כאשר רוצים לתת את מספר או שמות הנציבויות."
},
"נפות במחוז": {
"description": "מספר הנפות במחוז"
},
"ערים במחוז": {
"description": "מספר הערים במחוז"
},
"בירת המחוז": {
"description": "בירת המחוז או המדינה. להזין שדה זה רק לישויות מנהליות גדולות מנפה."
},
"עיר אם": {
"description": "עיר האם של הפרבר"
},
"שפה רשמית": {
"description": "שפה או שפות רשמיות המדוברות במקום. יש להזין שדה זה רק אם השפות שונות מהשפות ביחידה השלטונית שמעל."
},
"שטח": {
"description": "שטח העיר בקילומטרים רבועים. לא להוסיף מלל לאחר המספר."
},
"דירוג שטח": {
"description": "דירוג השטח במדינה"
},
"דירוג אוכלוסייה": {
"description": "דירוג האוכלוסייה במדינה"
},
"דירוג צפיפות": {
"description": "דירוג הצפיפות במדינה"
},
"גובה": {
"description": "גובהה הרשמי של העיר במטרים מעל פני הים. לא להוסיף מלל לאחר המספר"
},
"תאריך ייסוד": {
"description": "אם אין תאריך מדויק לתת את השנה או המאה"
},
"אוכלוסייה": {
"description": "אוכלוסיית העיר. לא להוסיף מלל לאחר המספר (ואם יש צורך - להשתמש אך ורק ב-\"הערת אוכלוסייה\")",
"required": true,
"default": "ספרות בלבד!"
},
"שנת אוכלוסייה": {
"description": "השנה שעד אליה מעודכנת האוכלוסייה",
"required": true
},
"הערת אוכלוסייה": {
"description": "הערה אודות האוכלוסייה (סימוכין, הערכה, מקור וכל הערה אחרת)"
},
"מעטראפאליטען שטח": {
"description": "אוכלוסיית המעטראפאליטען שטח. לא להוסיף מלל לאחר המספר (ואם יש צורך - להשתמש אך ורק ב-\"הערת מעטראפאליטען שטח\")"
},
"שנת מעטראפאליטען שטח": {
"description": "השנה שעד אליה מעודכנת אוכלוסיית המעטראפאליטען שטח"
},
"הערת מעטראפאליטען שטח": {
"description": "הערה אודות האוכלוסייה במעטראפאליטען שטח"
},
"צפיפות ": {
"description": "צפיפות האוכלוסייה בנפש לקמ\"ר. אין להוסיף מלל לאחר המספר"
},
"שנת צפיפות ": {
"description": "השנה שעד אליה מעודכנת צפיפות האוכלוסייה. אם השדה אינו מאוכלס תוצג שנת האוכלוסייה"
},
"קואורדינטות ": {
"description": "הקואורדינטות למיקום במבנה (להשתמש בתבנית {{[[תבנית:coord|coord]]}})"
},
"אזור זמן ": {
"description": "פלוס או מינוס ושעה, לדוגמה: +5"
},
"אתר אינטרנט ": {
"description": "אתר אינטרנט רשמי"
},
"מפה ": {
"description": "מפה המציגה מיקום על מפה אילמת. יש להשתמש ב[[תבנית:מפת מיקום]] בלבד!"
},
"מפה מפורטת ": {
"description": "מפה מפורטת של העיר, כגון רבעים, או מפה מפורטת של המחוזות והנפות. ניתן לציין הערות לאחר ציון תגית התמונה"
},
"סטטיסטיקות ": {
"description": "תוספת של סטטיסטיקות עירוניות. ראו פירוט ב[[תבנית:סטטיסטיקה עירונית]]. אפשר לראות דוגמה בערך [[אולבני]]."
}
}
}</templatedata></noinclude>
qbmaiipuzj0bl9qcavn0d12ql56fr90
מוסטער:יידישגען
10
37095
580706
537189
2022-08-03T21:58:06Z
וויקיפּעדלער
32864
נייע לינק זייט 2019
wikitext
text/x-wiki
"[https://www.jewishgen.org/Communities/community.php?usbgn=-{{{1}}} {{{2|{{בלאטנאמען}}}}}]", ביי "[[JewishGen]]" {{לינקשפראך|ענגליש}}<noinclude>
דאס איז א מוסטער פאר א פארבינדונג מיט אן אינפארמאציע בלאט וועגן א יישוב אין דעם [http://www.jewishgen.org/ Jewish Gen] וועבארט.
דער מוסטער איז באשטימט פאר פארבינדונגען פון דער פארעם: <nowiki>http://data.jewishgen.org/wconnect/wc.dll?jg~jgsys~community~-1052621</nowiki>
==באניץ==
:<nowiki>{{יידישגען|נומער פונעם יישוב אינעם URL|נאמען פון יישוב}}</nowiki>
דער צווייטער פאראמעטער איז אפציאנאל; ווען ער פעלט ווערט געניצט דער טיטל פונעם ארטיקל.
[[קאַטעגאָריע:וועבלינק מוסטערן|יידישגען]]
</noinclude>
bvqg11m6v8b8sb6yxvvuwqnxcphv9am
580708
580706
2022-08-03T22:07:30Z
וויקיפּעדלער
32864
/* Intro */
wikitext
text/x-wiki
"[https://www.jewishgen.org/Communities/community.php?usbgn=-{{{1}}} {{{2|{{בלאטנאמען}}}}}]", ביי "[[JewishGen]]" {{לינקשפראך|ענגליש}}<noinclude>
דאס איז א מוסטער פאר א פארבינדונג מיט אן אינפארמאציע בלאט וועגן א יישוב אין דעם [http://www.jewishgen.org/ Jewish Gen] וועבארט.
דער מוסטער איז באשטימט פאר פארבינדונגען פון דער פארעם: <nowiki>https://www.jewishgen.org/Communities/community.php?usbgn=-1052621</nowiki>
==באניץ==
:<nowiki>{{יידישגען|נומער פונעם יישוב אינעם URL|נאמען פון יישוב}}</nowiki>
דער צווייטער פאראמעטער איז אפציאנאל; ווען ער פעלט ווערט געניצט דער טיטל פונעם ארטיקל.
[[קאַטעגאָריע:וועבלינק מוסטערן|יידישגען]]
</noinclude>
5172wvv7f0dkuq9w1226oejs014bdei
פראגראמירן שפראך
0
37717
580667
544432
2022-08-03T16:29:19Z
וויקיפּעדלער
32864
wikitext
text/x-wiki
א '''פראגראמירן שפראך''' איז א געמאכטע שפראך וואס מען ניצט כדי צו שאפן א [[קאמפיוטער פראגראם|פראגראם]] אדער [[ווייכווארג]] וואס קען קאנטראלירן א מאשין, למשל א [[קאמפיוטער]]. ביז היינט האט מען שוין געשאפן טויזנטער פראגראמירן שפראכן.
א פראגראמירער שרייבט '''קוואל טעקסט''' אדער '''קאָוד''' אין א פראגראמירן שפראך. דער קוואל טעקסט ווערט פארוואנדלט אין מאשין קאד וואס דער קאמפיוטער פארשטייט.
עס זענען דא פיל פראגראמירן שפראכן וואס יעדע פון זיי איז געאייגנט פאר אנדערע צוועקן. עטליכע באקאנטע שפראכן זענען: [[C (פראגראם שפראך)|סי (C)]],{{ר}} [[++C]], [[וויזועל בייסיק]] (Visual Basic), פערל (Perl), דזשאווא (Java), סי שארפ (#C).
היינט ניצט מען מערסטנס אביעקט אריענטירטע שפראכן צו שאפן נייע פראגראמען. אין דער סיסטעם שאפט מען פראגראם קלאסן וואס שליסן איין סיי דאטן סיי די פונקציאנען און פראצעדורן וואס באהאנדלען די דאטן.
אויך זענען דא [[קאמפיוטער שפראכן#אויסצייכנונג שפראכן|עטליכע שפראכן]] ספעציעל פאר פראגראמירן [[אינטערנעט]] בלעטער.
== היסטאריע ==
=== ערשטע אנטוויקלונגען ===
די גאר ערשטע קאמפיוטערס האט מען נישט פראגראמירט אזוי ווי היינט מיט א געשפייכלערטן פראגראם, נאר מען האט געדארפט ענדערן דער קרייזעריי פיזיש.
שפעטער האט מען אנגעהויבן שרייבן פראגראמען אין מאשין שפראך, וואו דער פראגראמירער שרייבט יעדע אנווייזונג ווי א נומער וואס דאס הארטווארג קען גלייך אויספירן.
== אפענער קאָד ==
אפענער קאד באצייכנט א [[קאמפיוטער פראגראם]] וואס איז אפן און פריי פאר אלעמען סיי מיט זיך נוצן מיט דער פראגראם און סיי מיט ענדערן דער אינסטרוקציע לויטן פראגאמירער'ס ווילן. דער צוועק פון דער מעטאד איז צו לאזן דאס פראגראם זיך אנטוויקלען אויפן בעסטן און שנעלסטן אויפן.
צום ביישפיל, די [[אפערירן סיסטעם]] [[לינוקס]] איז אן אפענע אינסטרוקציע. דערקעגן [[מייקראסאפט]]'ס פראגראמען וואס זיינען [[קאמפיילער|קאמפילירט]] און עס איז א פארשלאסענער קאד.
{{טעכ-שטומף}}
[[קאַטעגאָריע:פראגראם שפראכן|*]]
6bt4lfuia1zrxfhklok283prd6gdo2g
סעמיהאלי
0
38386
580707
526506
2022-08-03T22:04:50Z
וויקיפּעדלער
32864
wikitext
text/x-wiki
'''סעמיהאַלי''' אדער '''סעמיהײַ''' ({{שפראך-hu|Bűdszentmihály}}) איז געווען א [[דארף]] אין [[סאבאלטש-סאטמאר-בערעג]] דיסטריקט אין צפון־מזרח [[אונגארן]]. ער געפינט זיך 45 ק"מ מזרח פון [[מישקאלץ]] און 26 ק"מ מערב פון [[נירעדהאז]]. זייט 1952 איז דאס דארף א טייל פון דער שטאט טיסאוואשווארי.
אין 1880 האבן געוואוינט אין דעם דארף 422 יידן, און אין 1941, 648 יידן.
== וועבלינקען ==
* {{יידישגען|850592}}
{{רעפליסטע}}
{{coord|47|58|N|21|22|E|region:HU_type:city|display=title}}
[[קאַטעגאָריע:דערפער אין אונגארן]]
[[קאַטעגאָריע:אידישע יישובים אין אייראפע]]
{{אייראפע-געא-שטומף}}
5hkutvhvd0t74xddfe8lgssiyyz2td2
דזשאוואהארלאל נעהרו
0
39367
580681
514427
2022-08-03T18:19:38Z
וויקיפּעדלער
32864
וויקיפּעדלער האט באוועגט בלאט [[דזשאווארהארלאל נעהרו]] צו [[דזשאוואהארלאל נעהרו]]: איבריגע "ר"
wikitext
text/x-wiki
'''דזשאַוואַרהאַרלאַל נעהרו''' ({{שפראך-en|Jawaharlal Nehru}}; [[הינדי]]: जवाहरलाल नेहरू {{ר}}[[14טן נאוועמבער]] [[1889]] - [[27סטן מיי]] [[1964]]), אויך באקאנט ווי "פאנדיט נעהרו", איז געווען דער ערשטער פרעמיער מיניסטער פון אומאפהענגיקער [[אינדיע]] פאר 17 יאר, פון 1947 ביז זיין טויט אין 1964. ער איז געווען דער פירער פון דער סאציאלישטישער [[אינדישע קאנגרעס]] בשעת ווען די בריטישע האבן געהערשט אין אינדיע.
== יונגע יארן ==
נעהרו איז געבוירן געווארן אין [[אלאהאבאד]], [[אוטאר פראדעש]], [[אינדיע]]. זיין פאטער, מאטילאַל נעהרו, איז געווען א גבירישער אדוואקאט וואס האט געהערט צו דער קאשמירי פאנדיט געמיינדע. זיין מוטער איז געווען סווארופראני טהוסו. דזשאַוואַרהאַרלאַל איז געווען דאס עלטסטע קינד; ער האט געהאט צוויי שוועסטער. אין 1905 האט מען געשיקט נעהרו אין [[הארא שולע]] אין [[ענגלאנד]]. אין 1907 האט ער אנגעהויבן שטודירן אין [[טריניטי קאלעדזש, קעמברידזש|טריניטי קאלעדזש]] [[אוניווערסיטעט פון קעמברידזש|קעמברידזש]] און ער האט באקומען זיין דיפלאם אין נאטירלעכע וויסנשאפטן נאך דריי יאר, אין 1910.
== פאמיליע ==
נעהרו האט געהייראט קאמאלא קויל אין 1916. זיי האבן געהאט איין טאכטער [[אינדירא גאנדהי|אינדירא]] נאך א יאר, אין 1917. אין נאוועמבער 1924 האבן זיי געהאט א יינגל, אבער האט געלעבט נאר איין וואך.
זייער טאכטער אינדירא גאנדהי איז שפעטער געווארן פרעמיער מיניסטער פון אינדיע.
{{גרונטסארטיר:נעהרו, דזשאווארהארלאל}}
[[קאַטעגאָריע:פרעמיער מיניסטארן]]
[[קאַטעגאָריע:אינדיער]]
m35s9jmpssux4po6gqszh7673zkfr9m
580683
580681
2022-08-03T18:20:19Z
וויקיפּעדלער
32864
wikitext
text/x-wiki
'''דזשאַוואַהאַרלאַל נעהרו''' ({{שפראך-en|Jawaharlal Nehru}}; [[הינדי]]: जवाहरलाल नेहरू {{ר}}[[14טן נאוועמבער]] [[1889]] - [[27סטן מיי]] [[1964]]), אויך באקאנט ווי "פאנדיט נעהרו", איז געווען דער ערשטער פרעמיער מיניסטער פון אומאפהענגיקער [[אינדיע]] פאר 17 יאר, פון 1947 ביז זיין טויט אין 1964. ער איז געווען דער פירער פון דער סאציאלישטישער [[אינדישע קאנגרעס]] בשעת ווען די בריטישע האבן געהערשט אין אינדיע.
== יונגע יארן ==
נעהרו איז געבוירן געווארן אין [[אלאהאבאד]], [[אוטאר פראדעש]], [[אינדיע]]. זיין פאטער, מאטילאַל נעהרו, איז געווען א גבירישער אדוואקאט וואס האט געהערט צו דער קאשמירי פאנדיט געמיינדע. זיין מוטער איז געווען סווארופראני טהוסו. דזשאַוואַרהאַרלאַל איז געווען דאס עלטסטע קינד; ער האט געהאט צוויי שוועסטער. אין 1905 האט מען געשיקט נעהרו אין [[הארא שולע]] אין [[ענגלאנד]]. אין 1907 האט ער אנגעהויבן שטודירן אין [[טריניטי קאלעדזש, קעמברידזש|טריניטי קאלעדזש]] [[אוניווערסיטעט פון קעמברידזש|קעמברידזש]] און ער האט באקומען זיין דיפלאם אין נאטירלעכע וויסנשאפטן נאך דריי יאר, אין 1910.
== פאמיליע ==
נעהרו האט געהייראט קאמאלא קויל אין 1916. זיי האבן געהאט איין טאכטער [[אינדירא גאנדהי|אינדירא]] נאך א יאר, אין 1917. אין נאוועמבער 1924 האבן זיי געהאט א יינגל, אבער האט געלעבט נאר איין וואך.
זייער טאכטער אינדירא גאנדהי איז שפעטער געווארן פרעמיער מיניסטער פון אינדיע.
{{גרונטסארטיר:נעהרו, דזשאווארהארלאל}}
[[קאַטעגאָריע:פרעמיער מיניסטארן]]
[[קאַטעגאָריע:אינדיער]]
2n8xvuhdwo4o0uqbxmjejjraehxc527
580684
580683
2022-08-03T18:20:35Z
וויקיפּעדלער
32864
wikitext
text/x-wiki
'''דזשאַוואַהאַרלאַל נעהרו''' ({{שפראך-en|Jawaharlal Nehru}}; [[הינדי]]: जवाहरलाल नेहरू {{ר}}[[14טן נאוועמבער]] [[1889]] - [[27סטן מיי]] [[1964]]), אויך באקאנט ווי "פאנדיט נעהרו", איז געווען דער ערשטער פרעמיער מיניסטער פון אומאפהענגיקער [[אינדיע]] פאר 17 יאר, פון 1947 ביז זיין טויט אין 1964. ער איז געווען דער פירער פון דער סאציאלישטישער [[אינדישע קאנגרעס]] בשעת ווען די בריטישע האבן געהערשט אין אינדיע.
== יונגע יארן ==
נעהרו איז געבוירן געווארן אין [[אלאהאבאד]], [[אוטאר פראדעש]], [[אינדיע]]. זיין פאטער, מאטילאַל נעהרו, איז געווען א גבירישער אדוואקאט וואס האט געהערט צו דער קאשמירי פאנדיט געמיינדע. זיין מוטער איז געווען סווארופראני טהוסו. דזשאַוואַרהאַרלאַל איז געווען דאס עלטסטע קינד; ער האט געהאט צוויי שוועסטער. אין 1905 האט מען געשיקט נעהרו אין [[הארא שולע]] אין [[ענגלאנד]]. אין 1907 האט ער אנגעהויבן שטודירן אין [[טריניטי קאלעדזש, קעמברידזש|טריניטי קאלעדזש]] [[אוניווערסיטעט פון קעמברידזש|קעמברידזש]] און ער האט באקומען זיין דיפלאם אין נאטירלעכע וויסנשאפטן נאך דריי יאר, אין 1910.
== פאמיליע ==
נעהרו האט געהייראט קאמאלא קויל אין 1916. זיי האבן געהאט איין טאכטער [[אינדירא גאנדהי|אינדירא]] נאך א יאר, אין 1917. אין נאוועמבער 1924 האבן זיי געהאט א יינגל, אבער האט געלעבט נאר איין וואך.
זייער טאכטער אינדירא גאנדהי איז שפעטער געווארן פרעמיער מיניסטער פון אינדיע.
{{גרונטסארטיר:נעהרו, דזשאוואהארלאל}}
[[קאַטעגאָריע:פרעמיער מיניסטארן]]
[[קאַטעגאָריע:אינדיער]]
acewg9c3gcw0mve2pssgimu15ggqwrg
אור ישראל (ישיבה)
0
40621
580703
561320
2022-08-03T21:24:37Z
2.55.8.172
/* געוועזענע תלמידים פון דער ישיבה */
wikitext
text/x-wiki
{{coord|32.0699|N|34.9124|E|region:IL_type:landmark|format=dms}}
[[טעקע:Yeshiva Ketana Or Israel.jpg|250px|קליין|ישיבה קטנה געביידע]]
'''אור ישראל''' איז א [[ליטוואק|ליטווישע]] [[ישיבה]] אין [[פתח תקוה]], אויפן נאמען פונעם [[ספר]] "אור ישראל" וואס הרב [[ישראל סאלאנטער]], גרינדער פון דער [[מוסר באוועגונג]], האט געשריבן.
די ישיבה האט צוויי אפטיילונגען, א [[ישיבה קטנה]] און א [[ישיבה גדולה]]. די ישיבה גדולה געפינט זיך אין דער גני הדר געגנט פון פתח תקוה.
אין דער ישיבה קטנה לערנען 160 בחורים אונטערן ראש ישיבה רבי מרדכי ראבינאוויטש.
אין דער ישיבה גדולה לערנען 300 בחורים אונטערן ראש ישיבה רבי יגאל ראזן.
== היסטאריע ==
די ישיבה איז געגרינדעט געווארן אין [[לידא]] דורך רבי [[יעקב ניימאן]]
== געוועזענע תלמידים פון דער ישיבה ==
* הרב [[ברוך שמעון סאלאמאן]], הויפט רב פון [[פתח תקווה]]
* הרב [[משה לייב לאנדא]], אב"ד [[בני ברק]]
* הרב [[שלמה קורח]], רב פון בני ברק
* הרב [[רפאל יונה טיקאטשינסקי]], ראש ישיבה פון [[ישיבת ירוחם]]
* הרב [[דוד יוסף (רב)|דוד יוסף]], רב פון [[הר נוף]], [[ירושלים]]
* [[יואב בן צור]], [[כנסת דעפוטאט]] פון דער [[ש"ס פארטיי]]
* [[אברהם רובינשטיין]], וויצע־בירגערמייסטער פון [[בני ברק]] און סעקרעטאר פון דער [[מועצת גדולי התורה]] פון [[דגל התורה]]. פריער בירגערמייסטער פון בני ברק.
* [[נתי גראסמאן]], [[זשורנאליסט]] און [[פובליציסט]], רעדאקטאר פון [[הפלס]] און געוועזענער רעדאקטאר פון [[יתד נאמן]].
* [[אבי בלום]], [[זשורנאליסט]], [[פובליציסט]] און [[אדוואקאט]]
* הרב נועם אלון, ראש ישיבה פון [[מירער ישיבה#מירער ישיבה אין בראכפעלד|מירער ישיבה אין בראכפעלד]]
* הרב מנחם כהן, ר"מ אין דער [[נתיב הדעת]] ישיבה, און איידעם פון הרב [[יגאל ראזן]]
[[קאַטעגאָריע:ליטווישע ישיבות]]
[[קאַטעגאָריע:פתח תקוה]]
{{יידישקייט-שטומף}}
2zvxqy6l3m730ou77a68wgrys9i65i3
מיני מויז
0
45573
580649
564187
2022-08-03T13:47:52Z
2001:4451:110A:9200:546C:9149:640D:592D
Logog
wikitext
text/x-wiki
{{כאראקטער
|קאליר=red
|נאמען=<span style="color:white;">מיני מויז</span>
|בילד=File:Minnie Mouse (3688824882).jpg
|קעפל=אַ מיני מויז קאָסטיום
|ערשטער="עראָפּלאַן באַנעמעניש" ([[1928]])
|שאפערס=[[וואלט דיזני]]{{ש}}[[אב אייווערקס]]
|שטימע=וואלט דיזני (1928){{ש}}מאַרסעלייט גאַרנער (1928 - [[1940]]){{ש}}טעלמאַ באָרדמאַן (1940 - [[1942]]){{ש}}רוט קליפֿאָרד (1942 - [[1952]]){{ש}}ראַסי טיילאָר ([[1986]] - [[2019]])
|פולער נאמען=מינערוואַ מויז
|זגאל=[[מויז]]
|סעקס=נקבה
|פריינט=[[מיקי מויז]] (בעסטער פריינד){{ש}}[[דייזי דאק]]{{ש}}[[דאנאלד דאק]]{{ש}}[[גופי (דיזני)|גופֿי]]{{ש}}[[פלוטא (דיזני)|פּלוטאָ]]{{ש}}[[קלאראבעל קו|קלאַראַבעל קו]]
|שונאים=[[שווארצער פיט|שוואַרצער פּיט]]
}}
'''מיני מויז''' אדער '''מיני מאַוס''' ([[ענגליש]]: ''Minnie Mouse'') איז אַ קאַרטון כאראקטער. מיני איז די חברטע פֿון [[מיקי מויז]]. די ביידע זענען געשאַפֿן געווארן דורך [[וואלט דיזני|וואָלט דיזני]]. זי איז געבוירן געווארן דעם 18טן נאוועמבער 1928, און האט ערשטנס באַווייזט זיך אין דעם קורצן פֿילם "עראָפּלאַן באַנעמעניש" (1928).
== גלעטלינגען ==
מיני מויז האט צוויי גלעטלינגען, אַ [[הונט]]ין און אַ [[קאץ|קאָטער]]. די הונטינ'ס נאָמען איז פֿיפֿי. פֿיפֿי האט פֿינף הינטעלעך פֿון מיקי'ס הונט [[פלוטא (דיזני)|פּלוטאָ]]. פּלוטאָ איז געווען מיקי'ס ערשטע הונט, און דאַמאָלסט איז זיין נאָמען געווען ראָווער (''Rover''). מיני האט אויך אַ קאָטער מיטן נאָמען פֿיאַגראָ, דער זעלבער קאָטער פֿונעם דיזני פֿילם "[[פינאקיא (1940 פילם)|פּינאָקיאָ]]". לעצטנס האט זי אַדאָפּטירט צוויי נייע גלעטלינגען, אַ יאַשטשעריצע און אַ שלאַנג מיט די נעמען לאָלי און פּאָפּ.
== חתונה מיט מיקי ==
אין אַן אינטערוויו מיט וואָלט דיזני אין 1933 האט ער געזאגט אַז מיקי און מיני זענען פֿאַרהייראַט אין פּריוואַטן. אויך האט ער געזאגט אַז אַ סאַך מענטשן האבן דאס געפֿרעגן פֿון אים. זיי זענען פֿאַרהייראַט אין אַ טייל פֿילמען, און קאַװאַלירן אין אַנדערע.
{{דיזני כאראקטערן}}
{{כאראקטער-שטומף}}
{{דיזני-שטומף}}
[[קאַטעגאָריע:מיקי מויז אוניווערס כאראקטערן]]
5hidknlifnv0ix5i5pabctup6a8jpe6
באַניצער:וויקיפּעדלער
2
48951
580671
579856
2022-08-03T16:36:39Z
וויקיפּעדלער
32864
wikitext
text/x-wiki
{{באניצער חסיד}}
מיין הויפט ציל איז צו טראנספארמירן עקזיסטירנדע שטומפיגע ארטיקלען אין רייכע ארטיקלען. דאס וועט זיך אפשפיגלען אין דעם וואוקס פונעם נומער פון "דורכשניט רעדאַקטירונגען אין א בלאַט" (וואס שטייט איצט ביי 13.10), און פון "מילים בכל דפי התוכן".
לאמיר ארויפריקן דעם דורכשניט רעדאַקטירונגען אין א בלאַט צו 13.11!
== סטאַטיסטיק פון 7/21/2022 ==
{| class="wikitable"
! colspan="2" |בלעטער סטאטיסטיק
|-
|אינהאלט בלעטער
|15,385
|-
|[[באַזונדער:אלע בלעטער|בלעטער]]<small>(אלע בלעטער אין דער וויקי, כולל רעדן בלעטער, ווייטערפירונגען, אא"וו)</small>
|44,147
|-
|[[באַזונדער:סטטיסטיקות מדיה|ארויפֿגעלאדענע טעקעס]]
|1,062
|-
! colspan="2" |רעדאקטירן סטאַטיסטיק
|-
|רעדאַקטירונגען זײַט װיקיפּעדיע איז אויפֿגעשטעלט
|578,112
|-
|דורכשניט רעדאַקטירונגען אין א בלאַט
|13.10
|-
! colspan="2" |באניצער סטאטיסטיק
|-
|אײנגעשריבענע באַניצער [[באַזונדער:ליסטע פון באניצערס|(רשימה פֿון מיטגלידער)]]
|45,284
|-
|טעטיקע באניצערס [[באַזונדער:טעטיגע באניצער|(רשימה פֿון מיטגלידער)]]
<small>(באניצערס וואס האבן דורכגעפירט א פעולה אין די לעצטע 30 טעג)</small>
|51
|-
|[[װיקיפּעדיע:באטס|באטס]] (רשימה פֿון מיטגלידער)
|47
|-
|[[װיקיפּעדיע:אדמיניסטראטורן|סיסאָפּן]] (רשימה פֿון מיטגלידער)
|3
|-
! colspan="2" |אנדערע סטאטיסטיק
|-
|מילים בכל דפי התוכן
|3,412,656
|}
a0uxkt2p56ainenucsohjvi7b0ojoc0
580672
580671
2022-08-03T16:41:32Z
וויקיפּעדלער
32864
wikitext
text/x-wiki
{{באניצער חסיד}}
מיין הויפט ציל איז צו טראנספארמירן עקזיסטירנדע שטומפיגע ארטיקלען אין רייכע ארטיקלען. דאס וועט זיך אפשפיגלען אין דעם וואוקס פונעם נומער פון "דורכשניט רעדאַקטירונגען אין א בלאַט" (וואס שטייט איצט ביי 13.10), און פון "מילים בכל דפי התוכן".
דורכשניט פון ווערטער פער ארטיקל איז איצט בערך 221.9. דאס איז גאר א נידריגער ציפער אין פארגלייך צו אנדערע וויקיפעדיעס. לאמיר דאס ארויפריקן צו 230 ווי אמשנעלסטן!
לאמיר ארויפריקן דעם דורכשניט רעדאַקטירונגען אין א בלאַט צו 13.11!
== סטאַטיסטיק פון 7/21/2022 ==
{| class="wikitable"
! colspan="2" |בלעטער סטאטיסטיק
|-
|אינהאלט בלעטער
|15,385
|-
|[[באַזונדער:אלע בלעטער|בלעטער]]<small>(אלע בלעטער אין דער וויקי, כולל רעדן בלעטער, ווייטערפירונגען, אא"וו)</small>
|44,147
|-
|[[באַזונדער:סטטיסטיקות מדיה|ארויפֿגעלאדענע טעקעס]]
|1,062
|-
! colspan="2" |רעדאקטירן סטאַטיסטיק
|-
|רעדאַקטירונגען זײַט װיקיפּעדיע איז אויפֿגעשטעלט
|578,112
|-
|דורכשניט רעדאַקטירונגען אין א בלאַט
|13.10
|-
! colspan="2" |באניצער סטאטיסטיק
|-
|אײנגעשריבענע באַניצער [[באַזונדער:ליסטע פון באניצערס|(רשימה פֿון מיטגלידער)]]
|45,284
|-
|טעטיקע באניצערס [[באַזונדער:טעטיגע באניצער|(רשימה פֿון מיטגלידער)]]
<small>(באניצערס וואס האבן דורכגעפירט א פעולה אין די לעצטע 30 טעג)</small>
|51
|-
|[[װיקיפּעדיע:באטס|באטס]] (רשימה פֿון מיטגלידער)
|47
|-
|[[װיקיפּעדיע:אדמיניסטראטורן|סיסאָפּן]] (רשימה פֿון מיטגלידער)
|3
|-
! colspan="2" |אנדערע סטאטיסטיק
|-
|מילים בכל דפי התוכן
|3,412,656
|}
2jepd3oagfdzxo5um0vk1h5viamh62d
רון קובי
0
49585
580660
580643
2022-08-03T15:33:19Z
וויקיפּעדלער
32864
זיי מבטל רי-ווערסיע 580643 פון [[Special:Contributions/הכר|הכר]] ([[User talk:הכר|רעדן]])
wikitext
text/x-wiki
{{יתום}}
[[טעקע:Ron Cobi - 2019.jpg|קליין|רון קובי]]
'''רון קובי''' (געבוירן דעם 17טן יאנואר 1972) איז געווען [[בירגערמייסטער]] פון [[טבריה]] בערך פאר איין יאר, ביז מען האט אים אפגעזאגט ווייל ער האט נישט געקענט צאמשטעלן א קאאליציע. ער פירט אן אנטי-חרדישן פאליטיק.
ער איז געבוירן צו זיין מוטער רינה און זיין פאטער מיכה קובי, מַכלוף קובי. א זיידע פון רון קובי איז געווען אַ לערער און א מיטגליד פון דער רעליגיעז ראַט פון טבריה.
חתונה געהאט מיט שירלי קובי א טאכטער פון קיבוץ [[נגבה]] און א טאטע פון דריי קינדער. זיין פרוי און קינדער וואוינען אין תל אביב.
{{ביא-שטומף}}
[[קאַטעגאָריע:בירגערמייסטערס]]
[[קאַטעגאָריע:טבריה]]
[[קאַטעגאָריע:ישראלישע פאליטיקער]]
[[קאַטעגאָריע:לעבעדיגע מענטשן]]
0wbhbj4nab50hp39mnzq88ombs73trw
580661
580660
2022-08-03T15:35:50Z
וויקיפּעדלער
32864
wikitext
text/x-wiki
{{יתום}}
[[טעקע:Ron Cobi - 2019.jpg|קליין|רון קובי]]
'''רון קובי''' (געבוירן דעם 17טן יאנואר 1972) איז געווען [[בירגערמייסטער]] פון [[טבריה]] בערך פאר איין יאר, ביז מען האט אים אפגעזאגט ווייל ער האט נישט געקענט צאמשטעלן א קאאליציע. ער פירט אן אנטי-חרדישן פאליטיק.
ער איז געבוירן צו זיין מוטער רינה און זיין פאטער מיכה קובי, מַכלוף קובי. א זיידע פון רון קובי איז געווען אַ לערער און א מיטגליד פון דער רעליגיעז ראַט פון טבריה.
חתונה געהאט מיט שירלי קובי פון [[קיבוץ]] נגבה און א טאטע פון דריי קינדער. זיין פרוי און קינדער וואוינען אין [[תל אביב-יפו|תל אביב]].
{{ביא-שטומף}}
[[קאַטעגאָריע:בירגערמייסטערס]]
[[קאַטעגאָריע:טבריה]]
[[קאַטעגאָריע:ישראלישע פאליטיקער]]
[[קאַטעגאָריע:לעבעדיגע מענטשן]]
965r2dx6gdtmsya6z8q6alt95wdr4j5
באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער
3
50018
580695
580045
2022-08-03T20:06:37Z
פוילישער
339
/* [ */נײַע אָפּטײלונג
wikitext
text/x-wiki
<div style="border:solid 1px tan; background:#FAF9EC; padding:3px;">
<div style="float:left;margin-top: -0.5em; margin-right: 1em;direction:ltr;"><small>If you can't read Yiddish, click [[וויקיפעדיע:Welcome|here]].</small></div>
''' טײַערער הױך־געשעצטער פרײַנט, ברוך בואך צו דער [[יידיש-וויקיפעדיע]]! די פֿרײַע און אָפֿענע [[ענציקלאָפּעדיע]] פֿאַר יעדן אײניק צו לײענען און שרײַבן.'''
[[טעקע:Noia 64 apps kontour.png|30px|רעכטס]] '''שרײבן:''' אױב איר װילט צולײגן אדער פארבעסערן אן ארטיקל, קען מען און עס איז ראטזאם דאס צו טון. דרוקט אויף "רעדאַקטירן" אויבן, (זעט באריכות: [[װיקיפּעדיע:וויאזוי צו רעדאקטירן א בלאט]]) און פאררעכט וויאזוי איר פארשטייט. בעפאר איר היט אויף אייער ענדערונג איז גוט צו דרוקן "פֿאראויסדיקער אויסקוק" אונטן, דערמיט צו פארזיכערן אז אייער ענדערונג שטייט גוט אינעם בלאט. ביטע ערקלערן די אייגנארטיגקייט פון דער ענדערונג אינעם "קורץ ווארט" קעסטל, אדער צולייגן איינצלהייטן אינעם "שמועס" בלאט.<br clear="all">
[[טעקע:Noia 64 apps xclipboard.png|30px|רעכטס]] '''שמועס בלעטער:''' העכער יעדן בלאט ערשיינט די מעגליכקייט פון "שמועס", וואס ווען מען דרוקט דערויף קומט מען אן צום [[װיקיפּעדיע:שמועס|שמועס בלאט]] פונעם בלאט. דארט קען מען ארומרעדן מיט אנדערע וועגן דעם אינהאלט פונעם ארטיקל. צום שמועס בלאט קען מען צולייגן א פרישע נושא דורכן דרוקן אויפן "צושטעלן טעמע" צינגל וואס געפינט זיך העכערן בלאט.<br clear="all">
[[טעקע:Noia 64 apps kword.png|30px|רעכטס]] '''אונטערשריפט:''' אין וויקיפעדיע שרייבט מען זיך נישט אונטער אין עצם ארטיקל, אבער [[װיקיפּעדיע:אונטערשרייבן|מען שרייבט זיך יא אונטער]] נאך יעדער הערה אין דעם שמועס בלאט. כדי דאס צו טון זאל מען צולייגן פיר '''~''' שטרעכלעך צום סוף פונעם טעקסט וואס מען שרייבט, (אזוי: <nowiki>~~</nowiki><nowiki>~~</nowiki>), דאס וועט אויטאמאטיש איבערגעדרייט ווערן בײַם אויפֿהיטן אלס אן אונטערשריפט װעלכע אַנטהאַלט אײַער נאמען, און א לינק צו אײַער באניצער בלאט, און די פונטקלעכע צײַט און דאַטע.<br clear="all">
[[טעקע:Noia 64 apps kmail.png|30px|רעכטס]] '''באניצער בלאט, און מעלדונגען:''' אלע איינגעשריבענע באניצער פארמאגן א "באניצער בלאט" און א "באניצער רעדן בלאט". דער [[װיקיפּעדיע:באניצער בלאט|באַניצער בלאט]] וואס מען קען דערצו אנקומען דורכן דרוקן אויף דעם נאמען פונעם באניצער, באדינט בדרך כלל דעם באניצער כדי ארויסצושטעלן זיינע אייגענע איינצהייטן. אין דעם רעדן בלאט קען מען אים איבערלאזן מעלדונגען. דער באניצער וועט זען ווען ער האט א נייע מעלדונג וואס ער האט נאכנישט געליינט.<br clear="all">
[[טעקע:Noia 64 apps knotes.png|30px|right]] געדענקט: '''מען טאר נישט אריינלייגן אין וויקיפעדיע קיין אינהאלט וואס איז [[װיקיפּעדיע:קאפירעכטן|קאפירעכט באשיצט]].''' סיי ארטיקלען און סיי '''בילדער'''- מען טאר נישט ארויפלייגן בילדער וואס מען טרעפט אויפן אינטערנעט, בלויז אויב מען האט בפירושע רשות דאס אהער צוברענגען.<br clear="all">
[[טעקע:Noia 64 apps help index.png|30px|רעכטס]] עס איז גוט איר זאלט אריינקוקן אין די [[הילף:אינהאלט|הילף אַרטיקלען]] וואס ערקלערן די כללים פונעם שרייבן. פאר פראבעס זיך אויסצולערנען ווי אזוי צו שרייבן און ווי אזוי צו ענדערן פרובירט זיך שפילן אין [[וויקיפעדיע:זאמדקאסטן|זאמדקאסטן]].
מיר קוקן ארויס אויף אייערע בײַשטײַערונגען, און ווינטשן אײַך הצלחה, מיט פיל דאנק פארן זיך אנשליסן אין אונדזער בשותפותדיקן פראיעקט.
<div style='text-align: left; direction: ltr; margin-left: 1em;'>
מיט דאנק
'''פון אלע וויקיפעדיע באניצער, לייענער, און שרייבער'''
</div>
</div>
זיי געזונט און שטארק. [[באַניצער:גיברס|גיברס]] ([[באַניצער רעדן:גיברס|רעדן]]) 22:03, 23 סעפטעמבער 2019 (UTC)
== [[מוסטער:רעפליסטע]] ==
א ייש״כ פארן פארבעסרן דעם מוסטער!--<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 22:15, 9 דעצעמבער 2019 (UTC)
== [[מוסטער:שפראך-en]] ==
זייט אזוי גוט און ענדערט נישט דעם מוסטער {{מל|שפראך-en}} וואס ווייזט די לאטיינישע בוכשטאבן שיף אזוי ווי אלע שפראכן מיט לאטיינישע בוכשטאבן. א דאנק! --<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 06:04, 6 אויגוסט 2020 (UTC)
:@[[באַניצער:פוילישער|פוילישער]] אין מיין האמבל אפיניען קומט דאס נישט צו זיין שיעף, פונקט ווי אין העברעאיש איז דאס נישט שיעף. בלויז אין ענגליש אין אנדערע שפראכן וואס ניצן לאטיינישע בוכשטאבן מאכט מען איטאליש ווערטער פון אנדערע שפראכן אז מען זאל קענען פונאנדערשיידן. אין אידיש פעלט עס נישט אויס און עס קוקט נישט אויס שיין. [[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 18:11, 25 יולי 2022 (UTC)
== ארכיוו ==
איך פארשטיי נישט פארוואס האט איר געטשעפעט די ארכיוו סיסטעם פאר [[רעדן:הויפט זייט]].--<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 13:15, 18 אויגוסט 2020 (UTC)
:[[באניצער:פוילישער|הרב פאללאק]], זייער פשוט. ס'איז געווען אן אומנויטיגע קעסטל פול מיט רויטלינקס. [[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 21:54, 18 אויגוסט 2020 (UTC)
::המתחיל במצוה אומרים לו גמור! זייט אזוי גוט און ארכיווט די איבעריגע מעלדונגען.--<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 22:57, 18 אויגוסט 2020 (UTC)
== [[אברהם יעקב פרידמאן]] און אנדערע ==
ס׳איז נישט דער שטייגער דא אויסרעכענן די אייניקלעך נאר די קינדער (אחוץ עס מאכט זיך אמאל א באזונדערער אייניקל וואס איז כדאי צו דערמאנען.--<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 22:34, 19 אויגוסט 2020 (UTC)
== פארוואס? ==
--<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 14:54, 23 אויגוסט 2020 (UTC)
:'''[[באניצער:פוילישער|וואס?]]''' [[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 17:30, 24 אויגוסט 2020 (UTC)
:: פארוואס האסטו געענדערט [[הויפט זייט/אנדערע שפראכן]], וואס איז א טייל פון דער הויפט זייט און נישט קיין מוסטער צו ווערן געניצט אין אנדערע בלעטער, צו ווערן א מוסטער? כאטש הייב אן א שמועס טאמער עס געפעלט דיך נישט וואס איז געווען גוט שוין פופצן יאר. --<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 22:06, 24 אויגוסט 2020 (UTC)
:::אה. כ'האב הנאה אז [[באניצער:פוילישער|דו]] פרעגסט. העלעך דיר זאגן. אויב ליגט דאס אונטערן נאמען [[:הויפט זייט/אנדערע שפראכן]] איז דאס גורם אז עס זאל פארעכנט ווערן ווי אן ארטיקל אין די "הויפט ספעיס" (main space) א זאך וואס איז נישט. דאס ברענגט צו פארשידענע טעותים. קוק אין העברעאיש. [[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 22:11, 24 אויגוסט 2020 (UTC)
:::: וואס פאר טעות׳ן ברענגט דאס? און נאך א זאך. כ׳בעט שטארק. נישט צו מאכן אזעלכע ענדערונגען אליין. דו האסט קאליע געמאכט די אלע חודש בלעטער. איך האב צוריקגעשטעלט די פריערדיקע ווערסיע. לאמיר האלטן א שמועס וואס איז נייטיק צו טון, און מען קען ארבעטן צוזאמען צו פארבעסערן. מען וועט ניצן א זאמדקאסטן כדי נישט צו טשעפן די אקטועלע בלעטער ביז אלס ארבעט אין ארדענונג. א דאנק פאראויס. --<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 23:27, 24 אויגוסט 2020 (UTC)
[[באניצער:פוילישער|עס]] מאכט אז דאס זאל ווערן געציילט צווישן די [[באזונדער:אלע בלעטער|ארטיקל ציילונג]], און אז דאס זאל ארויפקומען ביי [[באזונדער:צופעליג|צופֿעליקער אַרטיקל]] וכדו'. [[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 23:42, 24 אויגוסט 2020 (UTC)
:קיין ערגער׳ס זאל נישט פאסירן. --<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 23:46, 24 אויגוסט 2020 (UTC)
::אמן. אבער, זאלסט מיר מוחל זיין, מיט דיין ענדערונג [https://yi.wikipedia.org/w/index.php?title=%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:%D7%9C%D7%99%D7%A0%D7%A7%D7%A2%D7%9F_%D7%90%D7%99%D7%9F_%D7%99%D7%99%D7%93%D7%99%D7%A9%D7%9F_%D7%9C%D7%95%D7%97&diff=prev&oldid=562376 דא] האסטו קאליע געמאכט די לינקס. [[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 23:48, 24 אויגוסט 2020 (UTC)
:::כ׳האב נאר צוריקגעשטעלט וויאזוי ס׳איז געווען לכתחילה. וואס האב איך קאליע געמאכט? --<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 06:48, 25 אויגוסט 2020 (UTC)
::::[[באניצער:פוילישער|דו]] צוברעכסט אלע לינקס. אדרבה פרוביר עס אויס. [[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 21:31, 25 אויגוסט 2020 (UTC)
:::::איך פרעג נאכאמאל. וועלכער לינק איז צעבראכן? --<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 21:37, 25 אויגוסט 2020 (UTC)
== בילד פון יוסי געשטעטנער ==
א גוטן אייך [[באניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] צום אנהייב א שיינעם דאנק פארן איבער זעצן די ארטיקל איבער יוסי געשטעטנער פון [https://www.hamichlol.org.il/%D7%A2%D7%9E%D7%95%D7%93_%D7%A8%D7%90%D7%A9%D7%99 המכלול] אהער, כ'וואלט אייך געוולאט פרעגן, וואס איז אנגעפיט דא וועגן בילדער, איך האב ביי מיר א בילד וואס איך האב באקומען פון יוסי אליינס, מעג איך דאס ארויף לייגן ? --[[באַניצער:יואל וויס|יואל וויס]] ([[באַניצער רעדן:יואל וויס|רעדן]]) 18:06, 24 דעצעמבער 2020 (UTC)
:בילדער טוט מען ארויפלאדן אויף [http://commons.wikimedia.org/wiki/Main_Page קאמאנס]. דערנאך קען מען ניצן דאס בילד דא. --<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 13:35, 25 דעצעמבער 2020 (UTC)
::א גוטן אייך [[באניצער:פוילישער|פוילישער]]! פארוואס טאקע קען מען נישט ארויפלוידן אויף אידיש וויקיפעדיע זעלבסט? אמאל האט מען געקענט. [[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 02:09, 10 מײַ 2022 (UTC)
::: יא יא אבער צום באדויערן האבן די העכערע פירער פון וויקיפעדיע פראיעקט איינגעפירט אז מען קען נישט ארויפלאדן בילדער גראד אויף סתם א שפראך וויקיפעדיע. אדרבא אפשר קענסטו פועל׳ן ביי זיי יא צו לאזן נאכאמאל? --<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 11:24, 10 מײַ 2022 (UTC)
== שאַפֿן אַ בלאַט פֿאַר העללעניק פאָרמיטל אינדוסטריע (ELVO) ==
העלא קענען איר שאַפֿן אַ בלאַט פֿאַר העללעניק פאָרמיטל ינדאַסטרי (ELVO) און לייגן אינפֿאָרמאַציע איבערגעזעצט פֿון אנדערע וויקיפּעדיע, ינפאָבאָקס און זיין לאָגאָ ווי איך האָבן באשאפן עס אָבער עס איז נישט אנגענומען. עס איז אויסגעמעקט. [[באַניצער:RHAXHIJA|RHAXHIJA]] ([[באַניצער רעדן:RHAXHIJA|רעדן]]) 13:02, 25 אַפריל 2022 (UTC)
https://yi.m.wikipedia.org/wiki/%D7%94%D7%A2%D7%9C%D7%9C%D7%A2%D7%A0%D7%99%D7%A7_%D7%A4%D7%90%D6%B8%D7%A8%D7%9E%D7%99%D7%98%D7%9C_%D7%90%D7%99%D7%A0%D7%93%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A8%D7%99%D7%A2 [[באַניצער:RHAXHIJA|RHAXHIJA]] ([[באַניצער רעדן:RHAXHIJA|רעדן]]) 13:03, 25 אַפריל 2022 (UTC)
== [[פינקטלעכע וויסנשאפטן]] ==
איך האב צוריקגעשטעלט דעם ארטיקל ״[[פינקטלעכע וויסנשאפטן]] ״. דאס איז א וויכטיקער ארטיקל וואס געפינט זיך אין וויקיפעדיעס אין אנדערע שפראכן אויך. איך פארשטיי נישט פארוואס דו האסט אים אויסגעמעקט. <b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 15:00, 20 יוני 2022 (UTC)
:א דאנק אייך פארן ארויסגרייכן. איין שורה איז ביי מיר קיין ארטיקל. אין אנדערע שפראכן זענען דאס שטומפיגע ארטיקלען, עס קוקט מיר נישט אויס צו זיין א ברייט באניצטע טערמין בכלל, אפגערעדט אז אין אידיש איז דאס בכלל נישט באניצט. בקיצור ווי וויכטיג דאס זאל נאר נישט זיין ווערט דאס נאך נישט אן ארטיקל מיט איין שורה. טוט וויאזוי איר פארשטייט. [[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 17:30, 20 יוני 2022 (UTC)
== עמודים ==
{{עמודים|אינהאלט=
*אברהם
*יצחק
*יעקב
*ראובן
*שמעון
*לוי
*יהודה
*יששכר
*זבולן
*דן
*נפתלי
*גד
*אשר
*יוסף
*בנימין}}
דאס האסטו געמיינט?
<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 18:43, 24 יולי 2022 (UTC)
:👍 פונקט דאס. יישר כח! יעצט דארף מען מאכן אז די {{מל|רעפליסטע}} מוסטער זאל אויך האבן עמודים. [[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 18:06, 25 יולי 2022 (UTC)
== [[אפענער קאד]] ==
איך האב צוריקגעשטעלט דעם ארטיקל, אזוי ווי אפענער קאד האט קיין שום שייכות נישט מיט פראגראמירן שפראכן. אפענער קאד איז א מאדעל וואס ווערט געניצט אן קיין שום שייכות מיט א געוויסער שפראך. <b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 20:06, 3 אויגוסט 2022 (UTC)
rftizkk0idfhejzou6sc7760zxrskbl
580701
580695
2022-08-03T21:21:52Z
וויקיפּעדלער
32864
/* אפענער קאד */ ענטפֿער
wikitext
text/x-wiki
<div style="border:solid 1px tan; background:#FAF9EC; padding:3px;">
<div style="float:left;margin-top: -0.5em; margin-right: 1em;direction:ltr;"><small>If you can't read Yiddish, click [[וויקיפעדיע:Welcome|here]].</small></div>
''' טײַערער הױך־געשעצטער פרײַנט, ברוך בואך צו דער [[יידיש-וויקיפעדיע]]! די פֿרײַע און אָפֿענע [[ענציקלאָפּעדיע]] פֿאַר יעדן אײניק צו לײענען און שרײַבן.'''
[[טעקע:Noia 64 apps kontour.png|30px|רעכטס]] '''שרײבן:''' אױב איר װילט צולײגן אדער פארבעסערן אן ארטיקל, קען מען און עס איז ראטזאם דאס צו טון. דרוקט אויף "רעדאַקטירן" אויבן, (זעט באריכות: [[װיקיפּעדיע:וויאזוי צו רעדאקטירן א בלאט]]) און פאררעכט וויאזוי איר פארשטייט. בעפאר איר היט אויף אייער ענדערונג איז גוט צו דרוקן "פֿאראויסדיקער אויסקוק" אונטן, דערמיט צו פארזיכערן אז אייער ענדערונג שטייט גוט אינעם בלאט. ביטע ערקלערן די אייגנארטיגקייט פון דער ענדערונג אינעם "קורץ ווארט" קעסטל, אדער צולייגן איינצלהייטן אינעם "שמועס" בלאט.<br clear="all">
[[טעקע:Noia 64 apps xclipboard.png|30px|רעכטס]] '''שמועס בלעטער:''' העכער יעדן בלאט ערשיינט די מעגליכקייט פון "שמועס", וואס ווען מען דרוקט דערויף קומט מען אן צום [[װיקיפּעדיע:שמועס|שמועס בלאט]] פונעם בלאט. דארט קען מען ארומרעדן מיט אנדערע וועגן דעם אינהאלט פונעם ארטיקל. צום שמועס בלאט קען מען צולייגן א פרישע נושא דורכן דרוקן אויפן "צושטעלן טעמע" צינגל וואס געפינט זיך העכערן בלאט.<br clear="all">
[[טעקע:Noia 64 apps kword.png|30px|רעכטס]] '''אונטערשריפט:''' אין וויקיפעדיע שרייבט מען זיך נישט אונטער אין עצם ארטיקל, אבער [[װיקיפּעדיע:אונטערשרייבן|מען שרייבט זיך יא אונטער]] נאך יעדער הערה אין דעם שמועס בלאט. כדי דאס צו טון זאל מען צולייגן פיר '''~''' שטרעכלעך צום סוף פונעם טעקסט וואס מען שרייבט, (אזוי: <nowiki>~~</nowiki><nowiki>~~</nowiki>), דאס וועט אויטאמאטיש איבערגעדרייט ווערן בײַם אויפֿהיטן אלס אן אונטערשריפט װעלכע אַנטהאַלט אײַער נאמען, און א לינק צו אײַער באניצער בלאט, און די פונטקלעכע צײַט און דאַטע.<br clear="all">
[[טעקע:Noia 64 apps kmail.png|30px|רעכטס]] '''באניצער בלאט, און מעלדונגען:''' אלע איינגעשריבענע באניצער פארמאגן א "באניצער בלאט" און א "באניצער רעדן בלאט". דער [[װיקיפּעדיע:באניצער בלאט|באַניצער בלאט]] וואס מען קען דערצו אנקומען דורכן דרוקן אויף דעם נאמען פונעם באניצער, באדינט בדרך כלל דעם באניצער כדי ארויסצושטעלן זיינע אייגענע איינצהייטן. אין דעם רעדן בלאט קען מען אים איבערלאזן מעלדונגען. דער באניצער וועט זען ווען ער האט א נייע מעלדונג וואס ער האט נאכנישט געליינט.<br clear="all">
[[טעקע:Noia 64 apps knotes.png|30px|right]] געדענקט: '''מען טאר נישט אריינלייגן אין וויקיפעדיע קיין אינהאלט וואס איז [[װיקיפּעדיע:קאפירעכטן|קאפירעכט באשיצט]].''' סיי ארטיקלען און סיי '''בילדער'''- מען טאר נישט ארויפלייגן בילדער וואס מען טרעפט אויפן אינטערנעט, בלויז אויב מען האט בפירושע רשות דאס אהער צוברענגען.<br clear="all">
[[טעקע:Noia 64 apps help index.png|30px|רעכטס]] עס איז גוט איר זאלט אריינקוקן אין די [[הילף:אינהאלט|הילף אַרטיקלען]] וואס ערקלערן די כללים פונעם שרייבן. פאר פראבעס זיך אויסצולערנען ווי אזוי צו שרייבן און ווי אזוי צו ענדערן פרובירט זיך שפילן אין [[וויקיפעדיע:זאמדקאסטן|זאמדקאסטן]].
מיר קוקן ארויס אויף אייערע בײַשטײַערונגען, און ווינטשן אײַך הצלחה, מיט פיל דאנק פארן זיך אנשליסן אין אונדזער בשותפותדיקן פראיעקט.
<div style='text-align: left; direction: ltr; margin-left: 1em;'>
מיט דאנק
'''פון אלע וויקיפעדיע באניצער, לייענער, און שרייבער'''
</div>
</div>
זיי געזונט און שטארק. [[באַניצער:גיברס|גיברס]] ([[באַניצער רעדן:גיברס|רעדן]]) 22:03, 23 סעפטעמבער 2019 (UTC)
== [[מוסטער:רעפליסטע]] ==
א ייש״כ פארן פארבעסרן דעם מוסטער!--<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 22:15, 9 דעצעמבער 2019 (UTC)
== [[מוסטער:שפראך-en]] ==
זייט אזוי גוט און ענדערט נישט דעם מוסטער {{מל|שפראך-en}} וואס ווייזט די לאטיינישע בוכשטאבן שיף אזוי ווי אלע שפראכן מיט לאטיינישע בוכשטאבן. א דאנק! --<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 06:04, 6 אויגוסט 2020 (UTC)
:@[[באַניצער:פוילישער|פוילישער]] אין מיין האמבל אפיניען קומט דאס נישט צו זיין שיעף, פונקט ווי אין העברעאיש איז דאס נישט שיעף. בלויז אין ענגליש אין אנדערע שפראכן וואס ניצן לאטיינישע בוכשטאבן מאכט מען איטאליש ווערטער פון אנדערע שפראכן אז מען זאל קענען פונאנדערשיידן. אין אידיש פעלט עס נישט אויס און עס קוקט נישט אויס שיין. [[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 18:11, 25 יולי 2022 (UTC)
== ארכיוו ==
איך פארשטיי נישט פארוואס האט איר געטשעפעט די ארכיוו סיסטעם פאר [[רעדן:הויפט זייט]].--<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 13:15, 18 אויגוסט 2020 (UTC)
:[[באניצער:פוילישער|הרב פאללאק]], זייער פשוט. ס'איז געווען אן אומנויטיגע קעסטל פול מיט רויטלינקס. [[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 21:54, 18 אויגוסט 2020 (UTC)
::המתחיל במצוה אומרים לו גמור! זייט אזוי גוט און ארכיווט די איבעריגע מעלדונגען.--<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 22:57, 18 אויגוסט 2020 (UTC)
== [[אברהם יעקב פרידמאן]] און אנדערע ==
ס׳איז נישט דער שטייגער דא אויסרעכענן די אייניקלעך נאר די קינדער (אחוץ עס מאכט זיך אמאל א באזונדערער אייניקל וואס איז כדאי צו דערמאנען.--<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 22:34, 19 אויגוסט 2020 (UTC)
== פארוואס? ==
--<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 14:54, 23 אויגוסט 2020 (UTC)
:'''[[באניצער:פוילישער|וואס?]]''' [[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 17:30, 24 אויגוסט 2020 (UTC)
:: פארוואס האסטו געענדערט [[הויפט זייט/אנדערע שפראכן]], וואס איז א טייל פון דער הויפט זייט און נישט קיין מוסטער צו ווערן געניצט אין אנדערע בלעטער, צו ווערן א מוסטער? כאטש הייב אן א שמועס טאמער עס געפעלט דיך נישט וואס איז געווען גוט שוין פופצן יאר. --<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 22:06, 24 אויגוסט 2020 (UTC)
:::אה. כ'האב הנאה אז [[באניצער:פוילישער|דו]] פרעגסט. העלעך דיר זאגן. אויב ליגט דאס אונטערן נאמען [[:הויפט זייט/אנדערע שפראכן]] איז דאס גורם אז עס זאל פארעכנט ווערן ווי אן ארטיקל אין די "הויפט ספעיס" (main space) א זאך וואס איז נישט. דאס ברענגט צו פארשידענע טעותים. קוק אין העברעאיש. [[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 22:11, 24 אויגוסט 2020 (UTC)
:::: וואס פאר טעות׳ן ברענגט דאס? און נאך א זאך. כ׳בעט שטארק. נישט צו מאכן אזעלכע ענדערונגען אליין. דו האסט קאליע געמאכט די אלע חודש בלעטער. איך האב צוריקגעשטעלט די פריערדיקע ווערסיע. לאמיר האלטן א שמועס וואס איז נייטיק צו טון, און מען קען ארבעטן צוזאמען צו פארבעסערן. מען וועט ניצן א זאמדקאסטן כדי נישט צו טשעפן די אקטועלע בלעטער ביז אלס ארבעט אין ארדענונג. א דאנק פאראויס. --<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 23:27, 24 אויגוסט 2020 (UTC)
[[באניצער:פוילישער|עס]] מאכט אז דאס זאל ווערן געציילט צווישן די [[באזונדער:אלע בלעטער|ארטיקל ציילונג]], און אז דאס זאל ארויפקומען ביי [[באזונדער:צופעליג|צופֿעליקער אַרטיקל]] וכדו'. [[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 23:42, 24 אויגוסט 2020 (UTC)
:קיין ערגער׳ס זאל נישט פאסירן. --<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 23:46, 24 אויגוסט 2020 (UTC)
::אמן. אבער, זאלסט מיר מוחל זיין, מיט דיין ענדערונג [https://yi.wikipedia.org/w/index.php?title=%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:%D7%9C%D7%99%D7%A0%D7%A7%D7%A2%D7%9F_%D7%90%D7%99%D7%9F_%D7%99%D7%99%D7%93%D7%99%D7%A9%D7%9F_%D7%9C%D7%95%D7%97&diff=prev&oldid=562376 דא] האסטו קאליע געמאכט די לינקס. [[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 23:48, 24 אויגוסט 2020 (UTC)
:::כ׳האב נאר צוריקגעשטעלט וויאזוי ס׳איז געווען לכתחילה. וואס האב איך קאליע געמאכט? --<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 06:48, 25 אויגוסט 2020 (UTC)
::::[[באניצער:פוילישער|דו]] צוברעכסט אלע לינקס. אדרבה פרוביר עס אויס. [[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 21:31, 25 אויגוסט 2020 (UTC)
:::::איך פרעג נאכאמאל. וועלכער לינק איז צעבראכן? --<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 21:37, 25 אויגוסט 2020 (UTC)
== בילד פון יוסי געשטעטנער ==
א גוטן אייך [[באניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] צום אנהייב א שיינעם דאנק פארן איבער זעצן די ארטיקל איבער יוסי געשטעטנער פון [https://www.hamichlol.org.il/%D7%A2%D7%9E%D7%95%D7%93_%D7%A8%D7%90%D7%A9%D7%99 המכלול] אהער, כ'וואלט אייך געוולאט פרעגן, וואס איז אנגעפיט דא וועגן בילדער, איך האב ביי מיר א בילד וואס איך האב באקומען פון יוסי אליינס, מעג איך דאס ארויף לייגן ? --[[באַניצער:יואל וויס|יואל וויס]] ([[באַניצער רעדן:יואל וויס|רעדן]]) 18:06, 24 דעצעמבער 2020 (UTC)
:בילדער טוט מען ארויפלאדן אויף [http://commons.wikimedia.org/wiki/Main_Page קאמאנס]. דערנאך קען מען ניצן דאס בילד דא. --<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 13:35, 25 דעצעמבער 2020 (UTC)
::א גוטן אייך [[באניצער:פוילישער|פוילישער]]! פארוואס טאקע קען מען נישט ארויפלוידן אויף אידיש וויקיפעדיע זעלבסט? אמאל האט מען געקענט. [[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 02:09, 10 מײַ 2022 (UTC)
::: יא יא אבער צום באדויערן האבן די העכערע פירער פון וויקיפעדיע פראיעקט איינגעפירט אז מען קען נישט ארויפלאדן בילדער גראד אויף סתם א שפראך וויקיפעדיע. אדרבא אפשר קענסטו פועל׳ן ביי זיי יא צו לאזן נאכאמאל? --<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 11:24, 10 מײַ 2022 (UTC)
== שאַפֿן אַ בלאַט פֿאַר העללעניק פאָרמיטל אינדוסטריע (ELVO) ==
העלא קענען איר שאַפֿן אַ בלאַט פֿאַר העללעניק פאָרמיטל ינדאַסטרי (ELVO) און לייגן אינפֿאָרמאַציע איבערגעזעצט פֿון אנדערע וויקיפּעדיע, ינפאָבאָקס און זיין לאָגאָ ווי איך האָבן באשאפן עס אָבער עס איז נישט אנגענומען. עס איז אויסגעמעקט. [[באַניצער:RHAXHIJA|RHAXHIJA]] ([[באַניצער רעדן:RHAXHIJA|רעדן]]) 13:02, 25 אַפריל 2022 (UTC)
https://yi.m.wikipedia.org/wiki/%D7%94%D7%A2%D7%9C%D7%9C%D7%A2%D7%A0%D7%99%D7%A7_%D7%A4%D7%90%D6%B8%D7%A8%D7%9E%D7%99%D7%98%D7%9C_%D7%90%D7%99%D7%A0%D7%93%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A8%D7%99%D7%A2 [[באַניצער:RHAXHIJA|RHAXHIJA]] ([[באַניצער רעדן:RHAXHIJA|רעדן]]) 13:03, 25 אַפריל 2022 (UTC)
== [[פינקטלעכע וויסנשאפטן]] ==
איך האב צוריקגעשטעלט דעם ארטיקל ״[[פינקטלעכע וויסנשאפטן]] ״. דאס איז א וויכטיקער ארטיקל וואס געפינט זיך אין וויקיפעדיעס אין אנדערע שפראכן אויך. איך פארשטיי נישט פארוואס דו האסט אים אויסגעמעקט. <b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 15:00, 20 יוני 2022 (UTC)
:א דאנק אייך פארן ארויסגרייכן. איין שורה איז ביי מיר קיין ארטיקל. אין אנדערע שפראכן זענען דאס שטומפיגע ארטיקלען, עס קוקט מיר נישט אויס צו זיין א ברייט באניצטע טערמין בכלל, אפגערעדט אז אין אידיש איז דאס בכלל נישט באניצט. בקיצור ווי וויכטיג דאס זאל נאר נישט זיין ווערט דאס נאך נישט אן ארטיקל מיט איין שורה. טוט וויאזוי איר פארשטייט. [[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 17:30, 20 יוני 2022 (UTC)
== עמודים ==
{{עמודים|אינהאלט=
*אברהם
*יצחק
*יעקב
*ראובן
*שמעון
*לוי
*יהודה
*יששכר
*זבולן
*דן
*נפתלי
*גד
*אשר
*יוסף
*בנימין}}
דאס האסטו געמיינט?
<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 18:43, 24 יולי 2022 (UTC)
:👍 פונקט דאס. יישר כח! יעצט דארף מען מאכן אז די {{מל|רעפליסטע}} מוסטער זאל אויך האבן עמודים. [[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 18:06, 25 יולי 2022 (UTC)
== [[אפענער קאד]] ==
איך האב צוריקגעשטעלט דעם ארטיקל, אזוי ווי אפענער קאד האט קיין שום שייכות נישט מיט פראגראמירן שפראכן. אפענער קאד איז א מאדעל וואס ווערט געניצט אן קיין שום שייכות מיט א געוויסער שפראך. <b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 20:06, 3 אויגוסט 2022 (UTC)
:@[[באַניצער:פוילישער|פוילישער]], יישר כח פארן פילן פאר וויכטיג צו מסביר זיין פארוואס איר האט צוריקגעשטעלט. איר פארשטיי פארוואס איר האט עס צוריקגעשטעלט, און איך וועל עס לאזן ביי דעם. אבער פשוט צו פארענטפערן מיין ווייטערפירונג, אוודאי האט עס נישט קיין שייכות צו איין ספעציפישער פראגראמירן שפראך, אבער עס האט זיכער א שייכות צו פראגראמירן שפראכן אין אלגעמיין, אויך גערופן "קאָד". [[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 21:21, 3 אויגוסט 2022 (UTC)
sg1vfr3ogj8r74pvsahxn0dvqlhgpxu
580702
580701
2022-08-03T21:22:23Z
וויקיפּעדלער
32864
/* אפענער קאד */
wikitext
text/x-wiki
<div style="border:solid 1px tan; background:#FAF9EC; padding:3px;">
<div style="float:left;margin-top: -0.5em; margin-right: 1em;direction:ltr;"><small>If you can't read Yiddish, click [[וויקיפעדיע:Welcome|here]].</small></div>
''' טײַערער הױך־געשעצטער פרײַנט, ברוך בואך צו דער [[יידיש-וויקיפעדיע]]! די פֿרײַע און אָפֿענע [[ענציקלאָפּעדיע]] פֿאַר יעדן אײניק צו לײענען און שרײַבן.'''
[[טעקע:Noia 64 apps kontour.png|30px|רעכטס]] '''שרײבן:''' אױב איר װילט צולײגן אדער פארבעסערן אן ארטיקל, קען מען און עס איז ראטזאם דאס צו טון. דרוקט אויף "רעדאַקטירן" אויבן, (זעט באריכות: [[װיקיפּעדיע:וויאזוי צו רעדאקטירן א בלאט]]) און פאררעכט וויאזוי איר פארשטייט. בעפאר איר היט אויף אייער ענדערונג איז גוט צו דרוקן "פֿאראויסדיקער אויסקוק" אונטן, דערמיט צו פארזיכערן אז אייער ענדערונג שטייט גוט אינעם בלאט. ביטע ערקלערן די אייגנארטיגקייט פון דער ענדערונג אינעם "קורץ ווארט" קעסטל, אדער צולייגן איינצלהייטן אינעם "שמועס" בלאט.<br clear="all">
[[טעקע:Noia 64 apps xclipboard.png|30px|רעכטס]] '''שמועס בלעטער:''' העכער יעדן בלאט ערשיינט די מעגליכקייט פון "שמועס", וואס ווען מען דרוקט דערויף קומט מען אן צום [[װיקיפּעדיע:שמועס|שמועס בלאט]] פונעם בלאט. דארט קען מען ארומרעדן מיט אנדערע וועגן דעם אינהאלט פונעם ארטיקל. צום שמועס בלאט קען מען צולייגן א פרישע נושא דורכן דרוקן אויפן "צושטעלן טעמע" צינגל וואס געפינט זיך העכערן בלאט.<br clear="all">
[[טעקע:Noia 64 apps kword.png|30px|רעכטס]] '''אונטערשריפט:''' אין וויקיפעדיע שרייבט מען זיך נישט אונטער אין עצם ארטיקל, אבער [[װיקיפּעדיע:אונטערשרייבן|מען שרייבט זיך יא אונטער]] נאך יעדער הערה אין דעם שמועס בלאט. כדי דאס צו טון זאל מען צולייגן פיר '''~''' שטרעכלעך צום סוף פונעם טעקסט וואס מען שרייבט, (אזוי: <nowiki>~~</nowiki><nowiki>~~</nowiki>), דאס וועט אויטאמאטיש איבערגעדרייט ווערן בײַם אויפֿהיטן אלס אן אונטערשריפט װעלכע אַנטהאַלט אײַער נאמען, און א לינק צו אײַער באניצער בלאט, און די פונטקלעכע צײַט און דאַטע.<br clear="all">
[[טעקע:Noia 64 apps kmail.png|30px|רעכטס]] '''באניצער בלאט, און מעלדונגען:''' אלע איינגעשריבענע באניצער פארמאגן א "באניצער בלאט" און א "באניצער רעדן בלאט". דער [[װיקיפּעדיע:באניצער בלאט|באַניצער בלאט]] וואס מען קען דערצו אנקומען דורכן דרוקן אויף דעם נאמען פונעם באניצער, באדינט בדרך כלל דעם באניצער כדי ארויסצושטעלן זיינע אייגענע איינצהייטן. אין דעם רעדן בלאט קען מען אים איבערלאזן מעלדונגען. דער באניצער וועט זען ווען ער האט א נייע מעלדונג וואס ער האט נאכנישט געליינט.<br clear="all">
[[טעקע:Noia 64 apps knotes.png|30px|right]] געדענקט: '''מען טאר נישט אריינלייגן אין וויקיפעדיע קיין אינהאלט וואס איז [[װיקיפּעדיע:קאפירעכטן|קאפירעכט באשיצט]].''' סיי ארטיקלען און סיי '''בילדער'''- מען טאר נישט ארויפלייגן בילדער וואס מען טרעפט אויפן אינטערנעט, בלויז אויב מען האט בפירושע רשות דאס אהער צוברענגען.<br clear="all">
[[טעקע:Noia 64 apps help index.png|30px|רעכטס]] עס איז גוט איר זאלט אריינקוקן אין די [[הילף:אינהאלט|הילף אַרטיקלען]] וואס ערקלערן די כללים פונעם שרייבן. פאר פראבעס זיך אויסצולערנען ווי אזוי צו שרייבן און ווי אזוי צו ענדערן פרובירט זיך שפילן אין [[וויקיפעדיע:זאמדקאסטן|זאמדקאסטן]].
מיר קוקן ארויס אויף אייערע בײַשטײַערונגען, און ווינטשן אײַך הצלחה, מיט פיל דאנק פארן זיך אנשליסן אין אונדזער בשותפותדיקן פראיעקט.
<div style='text-align: left; direction: ltr; margin-left: 1em;'>
מיט דאנק
'''פון אלע וויקיפעדיע באניצער, לייענער, און שרייבער'''
</div>
</div>
זיי געזונט און שטארק. [[באַניצער:גיברס|גיברס]] ([[באַניצער רעדן:גיברס|רעדן]]) 22:03, 23 סעפטעמבער 2019 (UTC)
== [[מוסטער:רעפליסטע]] ==
א ייש״כ פארן פארבעסרן דעם מוסטער!--<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 22:15, 9 דעצעמבער 2019 (UTC)
== [[מוסטער:שפראך-en]] ==
זייט אזוי גוט און ענדערט נישט דעם מוסטער {{מל|שפראך-en}} וואס ווייזט די לאטיינישע בוכשטאבן שיף אזוי ווי אלע שפראכן מיט לאטיינישע בוכשטאבן. א דאנק! --<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 06:04, 6 אויגוסט 2020 (UTC)
:@[[באַניצער:פוילישער|פוילישער]] אין מיין האמבל אפיניען קומט דאס נישט צו זיין שיעף, פונקט ווי אין העברעאיש איז דאס נישט שיעף. בלויז אין ענגליש אין אנדערע שפראכן וואס ניצן לאטיינישע בוכשטאבן מאכט מען איטאליש ווערטער פון אנדערע שפראכן אז מען זאל קענען פונאנדערשיידן. אין אידיש פעלט עס נישט אויס און עס קוקט נישט אויס שיין. [[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 18:11, 25 יולי 2022 (UTC)
== ארכיוו ==
איך פארשטיי נישט פארוואס האט איר געטשעפעט די ארכיוו סיסטעם פאר [[רעדן:הויפט זייט]].--<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 13:15, 18 אויגוסט 2020 (UTC)
:[[באניצער:פוילישער|הרב פאללאק]], זייער פשוט. ס'איז געווען אן אומנויטיגע קעסטל פול מיט רויטלינקס. [[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 21:54, 18 אויגוסט 2020 (UTC)
::המתחיל במצוה אומרים לו גמור! זייט אזוי גוט און ארכיווט די איבעריגע מעלדונגען.--<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 22:57, 18 אויגוסט 2020 (UTC)
== [[אברהם יעקב פרידמאן]] און אנדערע ==
ס׳איז נישט דער שטייגער דא אויסרעכענן די אייניקלעך נאר די קינדער (אחוץ עס מאכט זיך אמאל א באזונדערער אייניקל וואס איז כדאי צו דערמאנען.--<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 22:34, 19 אויגוסט 2020 (UTC)
== פארוואס? ==
--<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 14:54, 23 אויגוסט 2020 (UTC)
:'''[[באניצער:פוילישער|וואס?]]''' [[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 17:30, 24 אויגוסט 2020 (UTC)
:: פארוואס האסטו געענדערט [[הויפט זייט/אנדערע שפראכן]], וואס איז א טייל פון דער הויפט זייט און נישט קיין מוסטער צו ווערן געניצט אין אנדערע בלעטער, צו ווערן א מוסטער? כאטש הייב אן א שמועס טאמער עס געפעלט דיך נישט וואס איז געווען גוט שוין פופצן יאר. --<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 22:06, 24 אויגוסט 2020 (UTC)
:::אה. כ'האב הנאה אז [[באניצער:פוילישער|דו]] פרעגסט. העלעך דיר זאגן. אויב ליגט דאס אונטערן נאמען [[:הויפט זייט/אנדערע שפראכן]] איז דאס גורם אז עס זאל פארעכנט ווערן ווי אן ארטיקל אין די "הויפט ספעיס" (main space) א זאך וואס איז נישט. דאס ברענגט צו פארשידענע טעותים. קוק אין העברעאיש. [[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 22:11, 24 אויגוסט 2020 (UTC)
:::: וואס פאר טעות׳ן ברענגט דאס? און נאך א זאך. כ׳בעט שטארק. נישט צו מאכן אזעלכע ענדערונגען אליין. דו האסט קאליע געמאכט די אלע חודש בלעטער. איך האב צוריקגעשטעלט די פריערדיקע ווערסיע. לאמיר האלטן א שמועס וואס איז נייטיק צו טון, און מען קען ארבעטן צוזאמען צו פארבעסערן. מען וועט ניצן א זאמדקאסטן כדי נישט צו טשעפן די אקטועלע בלעטער ביז אלס ארבעט אין ארדענונג. א דאנק פאראויס. --<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 23:27, 24 אויגוסט 2020 (UTC)
[[באניצער:פוילישער|עס]] מאכט אז דאס זאל ווערן געציילט צווישן די [[באזונדער:אלע בלעטער|ארטיקל ציילונג]], און אז דאס זאל ארויפקומען ביי [[באזונדער:צופעליג|צופֿעליקער אַרטיקל]] וכדו'. [[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 23:42, 24 אויגוסט 2020 (UTC)
:קיין ערגער׳ס זאל נישט פאסירן. --<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 23:46, 24 אויגוסט 2020 (UTC)
::אמן. אבער, זאלסט מיר מוחל זיין, מיט דיין ענדערונג [https://yi.wikipedia.org/w/index.php?title=%D7%9E%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A2%D7%A8:%D7%9C%D7%99%D7%A0%D7%A7%D7%A2%D7%9F_%D7%90%D7%99%D7%9F_%D7%99%D7%99%D7%93%D7%99%D7%A9%D7%9F_%D7%9C%D7%95%D7%97&diff=prev&oldid=562376 דא] האסטו קאליע געמאכט די לינקס. [[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 23:48, 24 אויגוסט 2020 (UTC)
:::כ׳האב נאר צוריקגעשטעלט וויאזוי ס׳איז געווען לכתחילה. וואס האב איך קאליע געמאכט? --<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 06:48, 25 אויגוסט 2020 (UTC)
::::[[באניצער:פוילישער|דו]] צוברעכסט אלע לינקס. אדרבה פרוביר עס אויס. [[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 21:31, 25 אויגוסט 2020 (UTC)
:::::איך פרעג נאכאמאל. וועלכער לינק איז צעבראכן? --<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 21:37, 25 אויגוסט 2020 (UTC)
== בילד פון יוסי געשטעטנער ==
א גוטן אייך [[באניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] צום אנהייב א שיינעם דאנק פארן איבער זעצן די ארטיקל איבער יוסי געשטעטנער פון [https://www.hamichlol.org.il/%D7%A2%D7%9E%D7%95%D7%93_%D7%A8%D7%90%D7%A9%D7%99 המכלול] אהער, כ'וואלט אייך געוולאט פרעגן, וואס איז אנגעפיט דא וועגן בילדער, איך האב ביי מיר א בילד וואס איך האב באקומען פון יוסי אליינס, מעג איך דאס ארויף לייגן ? --[[באַניצער:יואל וויס|יואל וויס]] ([[באַניצער רעדן:יואל וויס|רעדן]]) 18:06, 24 דעצעמבער 2020 (UTC)
:בילדער טוט מען ארויפלאדן אויף [http://commons.wikimedia.org/wiki/Main_Page קאמאנס]. דערנאך קען מען ניצן דאס בילד דא. --<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 13:35, 25 דעצעמבער 2020 (UTC)
::א גוטן אייך [[באניצער:פוילישער|פוילישער]]! פארוואס טאקע קען מען נישט ארויפלוידן אויף אידיש וויקיפעדיע זעלבסט? אמאל האט מען געקענט. [[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 02:09, 10 מײַ 2022 (UTC)
::: יא יא אבער צום באדויערן האבן די העכערע פירער פון וויקיפעדיע פראיעקט איינגעפירט אז מען קען נישט ארויפלאדן בילדער גראד אויף סתם א שפראך וויקיפעדיע. אדרבא אפשר קענסטו פועל׳ן ביי זיי יא צו לאזן נאכאמאל? --<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 11:24, 10 מײַ 2022 (UTC)
== שאַפֿן אַ בלאַט פֿאַר העללעניק פאָרמיטל אינדוסטריע (ELVO) ==
העלא קענען איר שאַפֿן אַ בלאַט פֿאַר העללעניק פאָרמיטל ינדאַסטרי (ELVO) און לייגן אינפֿאָרמאַציע איבערגעזעצט פֿון אנדערע וויקיפּעדיע, ינפאָבאָקס און זיין לאָגאָ ווי איך האָבן באשאפן עס אָבער עס איז נישט אנגענומען. עס איז אויסגעמעקט. [[באַניצער:RHAXHIJA|RHAXHIJA]] ([[באַניצער רעדן:RHAXHIJA|רעדן]]) 13:02, 25 אַפריל 2022 (UTC)
https://yi.m.wikipedia.org/wiki/%D7%94%D7%A2%D7%9C%D7%9C%D7%A2%D7%A0%D7%99%D7%A7_%D7%A4%D7%90%D6%B8%D7%A8%D7%9E%D7%99%D7%98%D7%9C_%D7%90%D7%99%D7%A0%D7%93%D7%95%D7%A1%D7%98%D7%A8%D7%99%D7%A2 [[באַניצער:RHAXHIJA|RHAXHIJA]] ([[באַניצער רעדן:RHAXHIJA|רעדן]]) 13:03, 25 אַפריל 2022 (UTC)
== [[פינקטלעכע וויסנשאפטן]] ==
איך האב צוריקגעשטעלט דעם ארטיקל ״[[פינקטלעכע וויסנשאפטן]] ״. דאס איז א וויכטיקער ארטיקל וואס געפינט זיך אין וויקיפעדיעס אין אנדערע שפראכן אויך. איך פארשטיי נישט פארוואס דו האסט אים אויסגעמעקט. <b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 15:00, 20 יוני 2022 (UTC)
:א דאנק אייך פארן ארויסגרייכן. איין שורה איז ביי מיר קיין ארטיקל. אין אנדערע שפראכן זענען דאס שטומפיגע ארטיקלען, עס קוקט מיר נישט אויס צו זיין א ברייט באניצטע טערמין בכלל, אפגערעדט אז אין אידיש איז דאס בכלל נישט באניצט. בקיצור ווי וויכטיג דאס זאל נאר נישט זיין ווערט דאס נאך נישט אן ארטיקל מיט איין שורה. טוט וויאזוי איר פארשטייט. [[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 17:30, 20 יוני 2022 (UTC)
== עמודים ==
{{עמודים|אינהאלט=
*אברהם
*יצחק
*יעקב
*ראובן
*שמעון
*לוי
*יהודה
*יששכר
*זבולן
*דן
*נפתלי
*גד
*אשר
*יוסף
*בנימין}}
דאס האסטו געמיינט?
<b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 18:43, 24 יולי 2022 (UTC)
:👍 פונקט דאס. יישר כח! יעצט דארף מען מאכן אז די {{מל|רעפליסטע}} מוסטער זאל אויך האבן עמודים. [[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 18:06, 25 יולי 2022 (UTC)
== [[אפענער קאד]] ==
איך האב צוריקגעשטעלט דעם ארטיקל, אזוי ווי אפענער קאד האט קיין שום שייכות נישט מיט פראגראמירן שפראכן. אפענער קאד איז א מאדעל וואס ווערט געניצט אן קיין שום שייכות מיט א געוויסער שפראך. <b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 20:06, 3 אויגוסט 2022 (UTC)
:@[[באַניצער:פוילישער|פוילישער]], יישר כח פארן פילן פאר וויכטיג צו מסביר זיין פארוואס איר האט צוריקגעשטעלט. איך פארשטיי פארוואס איר האט עס צוריקגעשטעלט, און איך וועל עס לאזן ביי דעם. אבער פשוט צו פארענטפערן מיין ווייטערפירונג, אוודאי האט עס נישט קיין שייכות צו איין ספעציפישער פראגראמירן שפראך, אבער עס האט זיכער א שייכות צו פראגראמירן שפראכן אין אלגעמיין, אויך גערופן "קאָד". [[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 21:21, 3 אויגוסט 2022 (UTC)
86yc6mdfo6stiru9f0m2kgjay3tjxxi
ליאת שוחט
0
51024
580692
580645
2022-08-03T19:56:12Z
פוילישער
339
רעדאַקטירונגען פֿון [[Special:Contributions/הכר|הכר]] צוריקגענומען ([[User talk:הכר|רעדן]]) צו דער לעצטער ווערסיע פֿון [[User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]]
wikitext
text/x-wiki
{{יתום}}
{{אנפירער
}}
'''ליאת שוחט''' (געבוירן [[1972]]) איז [[בירגערמייסטער]] פון [[אור יהודה]], זייט סעפטעמבער 2015.
==משפחה==
אילת שוחט איז ווייב אורי שוחט, און זיי האָבן פיר קינדער.
[[קאַטעגאָריע:ישראלישע פאליטיקער]]
[[קאַטעגאָריע:לעבעדיגע מענטשן]]
{{DEFAULTSORT:שוחט, ליאת}}
[[קאַטעגאָריע:בירגערמייסטערס]]
s9him3ksn7tb7er5qa196hwx1tkxsz3
יהושע כ"ץ
0
51384
580718
579997
2022-08-04T08:57:42Z
פוילישער
339
wikitext
text/x-wiki
{{רב
| יידישע געבורט דאטע = כ"ח כסלו ה'תש"ו
| אמטן = אשכנזישער רב פון [[מעלה אדומים]]
}}
הרב '''יהושע כ"ץ''' (געבוירן [[כ"ח כסלו]] [[ה'תש"ו]], [[11טן דעצעמבער]] [[1945]], [[רמת גן]]) איז דער [[אשכנז|אשכנזי]]שער רב פון דער שטאָט [[מעלה אדומים]].
==ביאגארפיע==
געבוירן צו אסתר און דוב כ״ץ אין רמת גן, [[ישראל]].
ער איז געבוירן דעם 28 סטן כסלו אין 1956 צו אסתר און דוב כ"ץ אין רמת גן. ווען ער איז געווען 4 יאָר אַלט, איז זײַן משפּחה אריבערגעפארן צו בית המעלות אין ירושלים.
געלערנט אין די ישיבות: דער נייער ישוב, כפר חסידים און דער רב צענטער. ער איז געווען פון די גרינדער פון דער כותל המערבי ישיבה און געדינט אין צה"ל. נאך זיין חתונה האט ער געלערנט אין כולל הלכה אין דער כותל המערבי ישיבה און גראדואירט אלס רב.
געדינט אלס מיליטערישער רב פאר עטליכע יאר, צוויי יאר (5736-5767) אלס רב פון קיבוץ חפץ חיים , און פון 1984) דינט אלס רב פון דער שטאט מעלה אדומים, צוזאמען מיט הרב [[מרדכי נגארי]].
הרב כ"ץ'ס הויפט באשעפטיקונג איז אין די געביט פון הלכה. במשך יארן האט ער געלערנט א הלכה קורס אין ירושלים קאלעדזש פאר מיידלעך און א רעגולערע וועכנטליכע הלכה שיעור אין ישיבת ברכת משה. רבי כ"ץ איז אויך באקאנט אין זיין שטאט פאר צדקה, ער פירט צדקה פאָנד און דילז מיט שלום בית.
זיין רב אין הלכה ענינים איז געווען הרב שלמה זלמן אויערבאך [מקור פארלאנגט].
== זיין משפּחה ==
זײַן פאָטער, הרב דוב כץ, איז געווען דער דירעקטאָר פון די רבנישע געריכטן, א פאָרשער פון דער מוסר באַוועגונג און מחבר פון דער סעריע "מוסר באַוועגונג" און פילע אנדערע ביכער.
זיין ווייב, מרת נחמה, פארוואלטער פונעם צווייג יד שרה אין מעלה אדומים. איר פאטער, רבי יצחק לעווי, איז געווען א לערער און אלגעמיינער אויפזעער פון תנ"ך אין דער חורב ישיבה אין ירושלים און דער מחבר פון ספר "פרשיות אין ספרי הנביאים", דער זון פון דער ירושלימער קינדער דאקטער ד"ר יעקב לעווי.
זיין זון רבי ישעיה, ר"מ אין ישיבת אהבת שלום אין ירושלים.
זיין איידעם, רבי ידאָ ראָזנטהאַל
זײַן איידעם, רבי יאיר גלאָבינסקי, אין דער ישיבה הר המור.
זײַן איידעם, הרב דוד מאַרקאָוויץ, ראש ישיבה פון דער ישיבה קטנה אין רעננה.
זיין איידעם, רבי יאיר מארמארוש - ר.מ.
זיין ברודער איז הרב יעקב כ״ץ, געוועזענער ראש ישיבה פון דער כותל המערבי.
זײַן שוועסטער יהודית איז אומגעקומען מיט איר מאן, הרב שלמה קוק, און זייערע צוויי קינדער אין אן אויטאָ-עקסידענט, ווען א באן האט זיך דורכגעשטויסן מיט זיי, ווען זיי האבן זיך אריינגעשטעקט אויף זייערע שפּורן אין א באזונדערער רעגנדיקער נאכט.
== מכּתביו ==
* קובץ מאמרים "דרישה ופרישה", מעלה אדומים תשע"ו
* "בעקבתא דמשיחא חוצפא יסגא", באתר ישיבה, אלול תשס"ו
* הרב יהושע כ"ץ, רב מעלה אדומים, להגדיל (כיסוי) ראש, באתר בשבע - ערוץ 7, 4 במרץ 2004
* מאמרים של הרב יהושע כ"ץ
* '''שיעור תלמוד תורה''', ספר על הלכות תלמוד תורה.
{{רב-שטומף}}
[[קאַטעגאָריע:רבנים אין ישראל]]
[[קאַטעגאָריע:כהנים]]
{{גרונטסארטיר:כ"ץ, יהושע}}
9qz56y4dtt5mwuzvtfhl1ioz7ch3xg9
ציפורה שרת
0
53577
580720
580377
2022-08-04T09:29:36Z
פוילישער
339
פארראכטן
wikitext
text/x-wiki
{{יתום}}{{אנפירער
| בילד = צפורה שרת 2.jpg
| באשרייבונג = ציפורה שרת, 1952
| מדינה = {{פאן ישראל}}
| לערנארט =
| מאן = [[משה שרת]]
| תפקיד1 =
}}
'''ציפורה שרת''' ([[12טן אויגוסט]] 1896 - [[30סטן סעפטעמבער]], 1973) איז געווען די ווייב פונעם צווייטן [[פרעמיער מיניסטער]] פון [[מדינת ישראל]], [[משה שרת]].
==ביאגראפיע==
זי איז געבוירן געווארן ציפורה מאיראוו אין [[דענענבורג]] אום 12טן אויגוסט 1896
מיט איר מאן [[משה שרת]] האבן געהאט דריי קינדער, יעקב, יעל (מדיני) און חיים .
[[בילד:צפורה בבחרותה Tzippora Sharett-108.jpeg|216x216px|ממוזער|צפורה 1918]]
[[בילד:צפורה ומשה שרת.jpg|216x216px|ממוזער|צפורה מיט [[משה שרת]] [[רמת גן]], 1953]]
[[בילד:ירושלים - משה שרת בצאתו מלטרון, בחברת משפחתו. בתו יעל בת 16 בנו חיים בן 13 ורעיתו ציפורה-JNF035753.jpeg|שמאל|ממוזער|250px|משה שרת מיט זיין ווייב ציפורה און זייערע קינדער, 1946]]
htc9xou3jofxeqplg22ucxf6scwsdmg
מוסטער:פאמיליע בוים
10
53597
580651
580549
2022-08-03T14:56:59Z
וויקיפּעדלער
32864
wikitext
text/x-wiki
<includeonly>{{פאמיליע בוים/קאוד
|עיצוב={{{עיצוב|}}}|גבול={{{גבול|2}}}|
|row1 ""=<td rowspan="2" colspan="2"></td>|
|row2 ""=|
|row1 " "=<td rowspan="2" colspan="2"><div style="width: 2em; height: 2em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row2 " "=|
|row1 "&"=<td rowspan="2" colspan="6"></td>|
|row2 "&"=|
|row1 "0"=<td rowspan="2" colspan="2"><div style="width: 2em; height: 2em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row2 "0"=|
|row1 "-"=<td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row2 "-"=<td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row1 "!"=<td rowspan="2" style="border-left: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 2em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td rowspan="2"><div style="width: 1em; height: 2em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row2 "!"=|
|row1 "."=<td rowspan="2"><div style="width: 1em; height: 2em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row2 "."=<td style="border-right: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row1 "'"=<td style="border-left: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row2 "'"=<td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row1 "`"=<td style="border-left: 1px solid black; border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row2 "`"=<td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row1 ","=<td style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row2 ","=<td style="border-left: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row1 "ז"=<td colspan="2" style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row2 "ז"=<td style="border-left: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row1 "("=<td style="border-left: 1px solid black; border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td rowspan="2"><div style="width: 1em; height: 2em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row2 "("=<td style="border-left: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row1 "^"=<td style="border-left: 1px solid black; border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row2 "^"=<td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row1 ")"=<td rowspan="2" style="border-left: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 2em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row2 ")"=<td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row1 "+"=<td style="border-left: 1px solid black; border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row2 "+"=<td style="border-left: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row1 "~"=<td colspan="2" style="border-bottom: 1px dashed black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row2 "~"=<td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row1 ":"=<td rowspan="2" style="border-left: 1px dashed black;"><div style="width: 1em; height: 2em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td rowspan="2"><div style="width: 1em; height: 2em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row2 ":"=|
|row1 "ד"=<td colspan="2" style="border-bottom: 1px dashed black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row2 "ד"=<td style="border-left: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row1 "ו"=<td style="border-left: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row2 "ו"=<td colspan="2" style="border-top: 1px dashed black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row1 "}"=<td rowspan="2" style="border-left: 1px dashed black;"><div style="width: 1em; height: 2em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row2 "}"=<td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row1 "{"=<td style="border-left: 1px dashed black; border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td rowspan="2"><div style="width: 1em; height: 2em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row2 "{"=<td style="border-left: 1px dashed black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row1 "7"=<td rowspan="2"><div style="width: 1em; height: 2em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td style="border-bottom: 1px dashed black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row2 "7"=<td style="border-right: 1px dashed black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row1 "/"=<td style="border-left: 1px dashed black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td style="border-bottom: 1px dashed black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row2 "/"=<td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row1 "\"=<td style="border-left: 1px dashed black; border-bottom: 1px dashed black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row2 "\"=<td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row1 "ק"=<td style="border-bottom: 1px dashed black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row2 "ק"=<td style="border-left: 1px dashed black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row1 "ה"=<td colspan="2" style="border-bottom: 1px dashed black;"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row2 "ה"=<td style="border-left: 1px dashed black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row1 "ג"=<td rowspan="2" style="border-left: 1px dashed black;"><div style="width: 1em; height: 2em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td style="border-bottom: 1px dashed black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row2 "ג"=<td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row1 "צ"=<td style="border-left: 1px dashed black; border-bottom: 1px dashed black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td style="border-bottom: 1px dashed black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row2 "צ"=<td colspan="2"><div style="width: 2em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row1 "ץ"=<td style="border-left: 1px dashed black; border-bottom: 1px dashed black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td rowspan="2"><div style="width: 1em; height: 2em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row2 "ץ"=<td style="border-left: 1px dashed black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row1 "%"=<td style="border-left: 1px dashed black; border-bottom: 1px dashed black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td style="border-bottom: 1px dashed black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row2 "%"=<td style="border-left: 1px dashed black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row1 "*"=<td style="border-left: 1px dashed black; border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td style="border-bottom: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row2 "*"=<td style="border-left: 1px dashed black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row1 "#"=<td style="border-left: 1px solid black; border-bottom: 1px dashed black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td style="border-bottom: 1px dashed black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row2 "#"=<td style="border-left: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row1 "]"=<td rowspan="2" style="border-left: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 2em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td style="border-bottom: 1px dashed black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row2 "]"=<td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row1 "["=<td style="border-left: 1px solid black; border-bottom: 1px dashed black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td rowspan="2"><div style="width: 1em; height: 2em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row2 "["=<td style="border-left: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row1 "K"=<td style="border-left: 1px dashed black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td style="border-bottom: 1px dashed black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row2 "K"=<td style="border-left: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row1 "G"=<td style="border-left: 1px dashed black;border-bottom: 1px dashed black"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|row2 "G"=<td style="border-left: 1px solid black;"><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td><td><div style="width: 1em; height: 1em;"><span style="font: 1px/1px serif;"> </span></div></td>|
|key_1="{{{1|}}}"|tst_1_{{{1|a}}}{{{1|b}}}=undef|text_1={{{{{{1}}}}}}|boxstyle_1={{{עיצוב_{{{1}}}|}}}
|key_2="{{{2|}}}"|tst_2_{{{2|a}}}{{{2|b}}}=undef|text_2={{{{{{2}}}}}}|boxstyle_2={{{עיצוב_{{{2}}}|}}}
|key_3="{{{3|}}}"|tst_3_{{{3|a}}}{{{3|b}}}=undef|text_3={{{{{{3}}}}}}|boxstyle_3={{{עיצוב_{{{3}}}|}}}
|key_4="{{{4|}}}"|tst_4_{{{4|a}}}{{{4|b}}}=undef|text_4={{{{{{4}}}}}}|boxstyle_4={{{עיצוב_{{{4}}}|}}}
|key_5="{{{5|}}}"|tst_5_{{{5|a}}}{{{5|b}}}=undef|text_5={{{{{{5}}}}}}|boxstyle_5={{{עיצוב_{{{5}}}|}}}
|key_6="{{{6|}}}"|tst_6_{{{6|a}}}{{{6|b}}}=undef|text_6={{{{{{6}}}}}}|boxstyle_6={{{עיצוב_{{{6}}}|}}}
|key_7="{{{7|}}}"|tst_7_{{{7|a}}}{{{7|b}}}=undef|text_7={{{{{{7}}}}}}|boxstyle_7={{{עיצוב_{{{7}}}|}}}
|key_8="{{{8|}}}"|tst_8_{{{8|a}}}{{{8|b}}}=undef|text_8={{{{{{8}}}}}}|boxstyle_8={{{עיצוב_{{{8}}}|}}}
|key_9="{{{9|}}}"|tst_9_{{{9|a}}}{{{9|b}}}=undef|text_9={{{{{{9}}}}}}|boxstyle_9={{{עיצוב_{{{9}}}|}}}
|key_10="{{{10|}}}"|tst_10_{{{10|a}}}{{{10|b}}}=undef|text_10={{{{{{10}}}}}}|boxstyle_10={{{עיצוב_{{{10}}}|}}}
|key_11="{{{11|}}}"|tst_11_{{{11|a}}}{{{11|b}}}=undef|text_11={{{{{{11}}}}}}|boxstyle_11={{{עיצוב_{{{11}}}|}}}
|key_12="{{{12|}}}"|tst_12_{{{12|a}}}{{{12|b}}}=undef|text_12={{{{{{12}}}}}}|boxstyle_12={{{עיצוב_{{{12}}}|}}}
|key_13="{{{13|}}}"|tst_13_{{{13|a}}}{{{13|b}}}=undef|text_13={{{{{{13}}}}}}|boxstyle_13={{{עיצוב_{{{13}}}|}}}
|key_14="{{{14|}}}"|tst_14_{{{14|a}}}{{{14|b}}}=undef|text_14={{{{{{14}}}}}}|boxstyle_14={{{עיצוב_{{{14}}}|}}}
|key_15="{{{15|}}}"|tst_15_{{{15|a}}}{{{15|b}}}=undef|text_15={{{{{{15}}}}}}|boxstyle_15={{{עיצוב_{{{15}}}|}}}
|key_16="{{{16|}}}"|tst_16_{{{16|a}}}{{{16|b}}}=undef|text_16={{{{{{16}}}}}}|boxstyle_16={{{עיצוב_{{{16}}}|}}}
|key_17="{{{17|}}}"|tst_17_{{{17|a}}}{{{17|b}}}=undef|text_17={{{{{{17}}}}}}|boxstyle_17={{{עיצוב_{{{17}}}|}}}
|key_18="{{{18|}}}"|tst_18_{{{18|a}}}{{{18|b}}}=undef|text_18={{{{{{18}}}}}}|boxstyle_18={{{עיצוב_{{{18}}}|}}}
|key_19="{{{19|}}}"|tst_19_{{{19|a}}}{{{19|b}}}=undef|text_19={{{{{{19}}}}}}|boxstyle_19={{{עיצוב_{{{19}}}|}}}
|key_20="{{{20|}}}"|tst_20_{{{20|a}}}{{{20|b}}}=undef|text_20={{{{{{20}}}}}}|boxstyle_20={{{עיצוב_{{{20}}}|}}}
|key_21="{{{21|}}}"|tst_21_{{{21|a}}}{{{21|b}}}=undef|text_21={{{{{{21}}}}}}|boxstyle_21={{{עיצוב_{{{21}}}|}}}
|key_22="{{{22|}}}"|tst_22_{{{22|a}}}{{{22|b}}}=undef|text_22={{{{{{22}}}}}}|boxstyle_22={{{עיצוב_{{{22}}}|}}}
|key_23="{{{23|}}}"|tst_23_{{{23|a}}}{{{23|b}}}=undef|text_23={{{{{{23}}}}}}|boxstyle_23={{{עיצוב_{{{23}}}|}}}
|key_24="{{{24|}}}"|tst_24_{{{24|a}}}{{{24|b}}}=undef|text_24={{{{{{24}}}}}}|boxstyle_24={{{עיצוב_{{{24}}}|}}}
|key_25="{{{25|}}}"|tst_25_{{{25|a}}}{{{25|b}}}=undef|text_25={{{{{{25}}}}}}|boxstyle_25={{{עיצוב_{{{25}}}|}}}
|key_26="{{{26|}}}"|tst_26_{{{26|a}}}{{{26|b}}}=undef|text_26={{{{{{26}}}}}}|boxstyle_26={{{עיצוב_{{{26}}}|}}}
|key_27="{{{27|}}}"|tst_27_{{{27|a}}}{{{27|b}}}=undef|text_27={{{{{{27}}}}}}|boxstyle_27={{{עיצוב_{{{27}}}|}}}
|key_28="{{{28|}}}"|tst_28_{{{28|a}}}{{{28|b}}}=undef|text_28={{{{{{28}}}}}}|boxstyle_28={{{עיצוב_{{{28}}}|}}}
|key_29="{{{29|}}}"|tst_29_{{{29|a}}}{{{29|b}}}=undef|text_29={{{{{{29}}}}}}|boxstyle_29={{{עיצוב_{{{29}}}|}}}
|key_30="{{{30|}}}"|tst_30_{{{30|a}}}{{{30|b}}}=undef|text_30={{{{{{30}}}}}}|boxstyle_30={{{עיצוב_{{{30}}}|}}}
|key_31="{{{31|}}}"|tst_31_{{{31|a}}}{{{31|b}}}=undef|text_31={{{{{{31}}}}}}|boxstyle_31={{{עיצוב_{{{31}}}|}}}
|key_32="{{{32|}}}"|tst_32_{{{32|a}}}{{{32|b}}}=undef|text_32={{{{{{32}}}}}}|boxstyle_32={{{עיצוב_{{{32}}}|}}}
|key_33="{{{33|}}}"|tst_33_{{{33|a}}}{{{33|b}}}=undef|text_33={{{{{{33}}}}}}|boxstyle_33={{{עיצוב_{{{33}}}|}}}
|key_34="{{{34|}}}"|tst_34_{{{34|a}}}{{{34|b}}}=undef|text_34={{{{{{34}}}}}}|boxstyle_34={{{עיצוב_{{{34}}}|}}}
|key_35="{{{35|}}}"|tst_35_{{{35|a}}}{{{35|b}}}=undef|text_35={{{{{{35}}}}}}|boxstyle_35={{{עיצוב_{{{35}}}|}}}
|key_36="{{{36|}}}"|tst_36_{{{36|a}}}{{{36|b}}}=undef|text_36={{{{{{36}}}}}}|boxstyle_36={{{עיצוב_{{{36}}}|}}}
|key_37="{{{37|}}}"|tst_37_{{{37|a}}}{{{37|b}}}=undef|text_37={{{{{{37}}}}}}|boxstyle_37={{{עיצוב_{{{37}}}|}}}
|key_38="{{{38|}}}"|tst_38_{{{38|a}}}{{{38|b}}}=undef|text_38={{{{{{38}}}}}}|boxstyle_38={{{עיצוב_{{{38}}}|}}}
|key_39="{{{39|}}}"|tst_39_{{{39|a}}}{{{39|b}}}=undef|text_39={{{{{{39}}}}}}|boxstyle_39={{{עיצוב_{{{39}}}|}}}
|key_40="{{{40|}}}"|tst_40_{{{40|a}}}{{{40|b}}}=undef|text_40={{{{{{40}}}}}}|boxstyle_40={{{עיצוב_{{{40}}}|}}}
|key_41="{{{41|}}}"|tst_41_{{{41|a}}}{{{41|b}}}=undef|text_41={{{{{{41}}}}}}|boxstyle_41={{{עיצוב_{{{41}}}|}}}
|key_42="{{{42|}}}"|tst_42_{{{42|a}}}{{{42|b}}}=undef|text_42={{{{{{42}}}}}}|boxstyle_42={{{עיצוב_{{{42}}}|}}}
|key_43="{{{43|}}}"|tst_43_{{{43|a}}}{{{43|b}}}=undef|text_43={{{{{{43}}}}}}|boxstyle_43={{{עיצוב_{{{43}}}|}}}
|key_44="{{{44|}}}"|tst_44_{{{44|a}}}{{{44|b}}}=undef|text_44={{{{{{44}}}}}}|boxstyle_44={{{עיצוב_{{{44}}}|}}}
|key_45="{{{45|}}}"|tst_45_{{{45|a}}}{{{45|b}}}=undef|text_45={{{{{{45}}}}}}|boxstyle_45={{{עיצוב_{{{45}}}|}}}
|key_46="{{{46|}}}"|tst_46_{{{46|a}}}{{{46|b}}}=undef|text_46={{{{{{46}}}}}}|boxstyle_46={{{עיצוב_{{{46}}}|}}}
|key_47="{{{47|}}}"|tst_47_{{{47|a}}}{{{47|b}}}=undef|text_47={{{{{{47}}}}}}|boxstyle_47={{{עיצוב_{{{47}}}|}}}
|key_48="{{{48|}}}"|tst_48_{{{48|a}}}{{{48|b}}}=undef|text_48={{{{{{48}}}}}}|boxstyle_48={{{עיצוב_{{{48}}}|}}}
|key_49="{{{49|}}}"|tst_49_{{{49|a}}}{{{49|b}}}=undef|text_49={{{{{{49}}}}}}|boxstyle_49={{{עיצוב_{{{49}}}|}}}
|key_50="{{{50|}}}"|tst_50_{{{50|a}}}{{{50|b}}}=undef|text_50={{{{{{50}}}}}}|boxstyle_50={{{עיצוב_{{{50}}}|}}}
|key_51="{{{51|}}}"|tst_51_{{{51|a}}}{{{51|b}}}=undef|text_51={{{{{{51}}}}}}|boxstyle_51={{{עיצוב_{{{51}}}|}}}
|key_52="{{{52|}}}"|tst_52_{{{52|a}}}{{{52|b}}}=undef|text_52={{{{{{52}}}}}}|boxstyle_52={{{עיצוב_{{{52}}}|}}}
|key_53="{{{53|}}}"|tst_53_{{{53|a}}}{{{53|b}}}=undef|text_53={{{{{{53}}}}}}|boxstyle_53={{{עיצוב_{{{53}}}|}}}
|key_54="{{{54|}}}"|tst_54_{{{54|a}}}{{{54|b}}}=undef|text_54={{{{{{54}}}}}}|boxstyle_54={{{עיצוב_{{{54}}}|}}}
|key_55="{{{55|}}}"|tst_55_{{{55|a}}}{{{55|b}}}=undef|text_55={{{{{{55}}}}}}|boxstyle_55={{{עיצוב_{{{55}}}|}}}
|key_56="{{{56|}}}"|tst_56_{{{56|a}}}{{{56|b}}}=undef|text_56={{{{{{56}}}}}}|boxstyle_56={{{עיצוב_{{{56}}}|}}}
|key_57="{{{57|}}}"|tst_57_{{{57|a}}}{{{57|b}}}=undef|text_57={{{{{{57}}}}}}|boxstyle_57={{{עיצוב_{{{57}}}|}}}
|key_58="{{{58|}}}"|tst_58_{{{58|a}}}{{{58|b}}}=undef|text_58={{{{{{58}}}}}}|boxstyle_58={{{עיצוב_{{{58}}}|}}}
|key_59="{{{59|}}}"|tst_59_{{{59|a}}}{{{59|b}}}=undef|text_59={{{{{{59}}}}}}|boxstyle_59={{{עיצוב_{{{59}}}|}}}
|key_60="{{{60|}}}"|tst_60_{{{60|a}}}{{{60|b}}}=undef|text_60={{{{{{60}}}}}}|boxstyle_60={{{עיצוב_{{{60}}}|}}}
|key_61="{{{61|}}}"|tst_61_{{{61|a}}}{{{61|b}}}=undef|text_61={{{{{{61}}}}}}|boxstyle_61={{{עיצוב_{{{61}}}|}}}
|key_62="{{{62|}}}"|tst_62_{{{62|a}}}{{{62|b}}}=undef|text_62={{{{{{62}}}}}}|boxstyle_62={{{עיצוב_{{{62}}}|}}}
|key_63="{{{63|}}}"|tst_63_{{{63|a}}}{{{63|b}}}=undef|text_63={{{{{{63}}}}}}|boxstyle_63={{{עיצוב_{{{63}}}|}}}
|key_64="{{{64|}}}"|tst_64_{{{64|a}}}{{{64|b}}}=undef|text_64={{{{{{64}}}}}}|boxstyle_64={{{עיצוב_{{{64}}}|}}}
|key_65="{{{65|}}}"|tst_65_{{{65|a}}}{{{65|b}}}=undef|text_65={{{{{{65}}}}}}|boxstyle_65={{{עיצוב_{{{65}}}|}}}
|key_66="{{{66|}}}"|tst_66_{{{66|a}}}{{{66|b}}}=undef|text_66={{{{{{66}}}}}}|boxstyle_66={{{עיצוב_{{{66}}}|}}}
|key_67="{{{67|}}}"|tst_67_{{{67|a}}}{{{67|b}}}=undef|text_67={{{{{{67}}}}}}|boxstyle_67={{{עיצוב_{{{67}}}|}}}
|key_68="{{{68|}}}"|tst_68_{{{68|a}}}{{{68|b}}}=undef|text_68={{{{{{68}}}}}}|boxstyle_68={{{עיצוב_{{{68}}}|}}}
|key_69="{{{69|}}}"|tst_69_{{{69|a}}}{{{69|b}}}=undef|text_69={{{{{{69}}}}}}|boxstyle_69={{{עיצוב_{{{69}}}|}}}
|key_70="{{{70|}}}"|tst_70_{{{70|a}}}{{{70|b}}}=undef|text_70={{{{{{70}}}}}}|boxstyle_70={{{עיצוב_{{{70}}}|}}}
|key_71="{{{71|}}}"|tst_71_{{{71|a}}}{{{71|b}}}=undef|text_71={{{{{{71}}}}}}|boxstyle_71={{{עיצוב_{{{71}}}|}}}
|key_72="{{{72|}}}"|tst_72_{{{72|a}}}{{{72|b}}}=undef|text_72={{{{{{72}}}}}}|boxstyle_72={{{עיצוב_{{{72}}}|}}}
|key_73="{{{73|}}}"|tst_73_{{{73|a}}}{{{73|b}}}=undef|text_73={{{{{{73}}}}}}|boxstyle_73={{{עיצוב_{{{73}}}|}}}
|key_74="{{{74|}}}"|tst_74_{{{74|a}}}{{{74|b}}}=undef|text_74={{{{{{74}}}}}}|boxstyle_74={{{עיצוב_{{{74}}}|}}}
|key_75="{{{75|}}}"|tst_75_{{{75|a}}}{{{75|b}}}=undef|text_75={{{{{{75}}}}}}|boxstyle_75={{{עיצוב_{{{75}}}|}}}
|key_76="{{{76|}}}"|tst_76_{{{76|a}}}{{{76|b}}}=undef|text_76={{{{{{76}}}}}}|boxstyle_76={{{עיצוב_{{{76}}}|}}}
|key_77="{{{77|}}}"|tst_77_{{{77|a}}}{{{77|b}}}=undef|text_77={{{{{{77}}}}}}|boxstyle_77={{{עיצוב_{{{77}}}|}}}
|key_78="{{{78|}}}"|tst_78_{{{78|a}}}{{{78|b}}}=undef|text_78={{{{{{78}}}}}}|boxstyle_78={{{עיצוב_{{{78}}}|}}}
|key_79="{{{79|}}}"|tst_79_{{{79|a}}}{{{79|b}}}=undef|text_79={{{{{{79}}}}}}|boxstyle_79={{{עיצוב_{{{79}}}|}}}
|key_80="{{{80|}}}"|tst_80_{{{80|a}}}{{{80|b}}}=undef|text_80={{{{{{80}}}}}}|boxstyle_80={{{עיצוב_{{{80}}}|}}}
|undef=}}</includeonly><noinclude>
ביטע ניצט דעם {{מל|שטאמבוים}} מוסטער.
{{דאקומענטאציע}}
</noinclude>
pfhu3vkkd8bphtinb8b8vdopanvml8y
מוסטער רעדן:פאמיליע בוים
11
53608
580650
580632
2022-08-03T14:55:44Z
וויקיפּעדלער
32864
ענטפֿער
wikitext
text/x-wiki
ס׳איז שוין פֿאראן א מוסטער {{מל|שטאמבוים}} <b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 07:16, 3 אויגוסט 2022 (UTC)
:גערעכט. איך האב נישט געכאפט ווייל עס איז נישט פארבינדן צום העברעאישן <nowiki>{{עץ משפחה}}</nowiki>. [[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 14:55, 3 אויגוסט 2022 (UTC)
p65glvsv9mhyanncosnti3muz16yzbl
רעדן:טאאיפי
1
53610
580663
580647
2022-08-03T15:39:17Z
וויקיפּעדלער
32864
/* אויסלייג */ ענטפֿער
wikitext
text/x-wiki
== אויסלייג ==
די צוויי ״א״ ס איז זייער מאדנע. ס׳איז גענוג איין ״א״. <b>[[באניצער:פוילישער|פוילישער]]</b> 08:49, 3 אויגוסט 2022 (UTC)
:פארוואס נישט '''טאיפעי'''? נישט אזוי הייסט עס? [[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 15:39, 3 אויגוסט 2022 (UTC)
2kk0lno9c3zmclhizwabaxosbyt4bq4
גארריס מאד
0
53611
580674
2022-08-03T17:19:58Z
Mupper-san
41233
געשאפן בלאט.
wikitext
text/x-wiki
[[טעקע:Garry's_Mod_logo.svg|קליין|לאגא פון גארריס מאד.]]
'''''גארריס מאד''''' ({{שפראך-en|Garry's Mod}}), פארקירצט '''''גמאד''''' ({{שפראך-en|GMod}}),<ref>https://www.rockpapershotgun.com/disgusting-limb-manipulation-in-gmod</ref> איז א 2006 [[זאמדקסטל ווידעא-שפיל]] געשאפן פון [[FacePunch Studios]] און געארויסגעבן פון [[Valve Corporation]].<ref>https://bit-tech.net/news/gaming/garrys_mod_charge_steam/1/</ref> אויף די סטאנדארד ''גארריס מאד'' שפיל חוקים, ס'איז נישטא א פונקט, און אונטער אן אינדיוויד קענען אריינלאדן אונדער שפיל חוקים דורך דער [[סטים ווארשטאט]].<ref>https://www.rockpapershotgun.com/the-future-of-garrys-mod</ref> ''גארריס מאד'' איז געשאפן פון גאררי נעומאן ווי א מאד פאר דער [[Source]] שפיל מאטאר אין דעצעמבער 2004, און איז געארויסגעבן ווי א זעלבשטענדיק ווידעא-שפיל אין נאוועמבער 2006.<ref>https://www.pcgamesn.com/garrys-mod/the-making-of-garrys-mod</ref><ref>https://www.shacknews.com/article/44813/garrys-mod-heads-to-steam</ref><ref>https://www.ign.com/articles/2006/11/29/retail-garrys-mod-released</ref> ''גארריס מאד'' אויך איז געארויסגעבן פאר [[MacOS]] אין סעפטעמבער 2010 און [[לינוקס]] אין יוני 2013.<ref>https://www.engadget.com/2010-09-23-garrys-mod-out-for-mac.html</ref><ref>https://kotaku.com/garrys-mod-brings-source-powered-insanity-to-macs-5646496</ref><ref>https://web.archive.org/web/20170318165829/http://www.garrysmod.com/2013/06/05/welcome-to-steam-pipe/</ref><ref>https://www.phoronix.com/scan.php?page=news_item&px=MTM4NTE</ref>
{{-}}
== רעפערענצן ==
{{רעפליסטע}}
[[קאַטעגאָריע:ווידעא שפילן]]
2qwhpcpgj3re5ixf2k1p753m4voodfh
באלקאנען
0
53612
580675
2022-08-03T17:41:22Z
וויקיפּעדלער
32864
אַרטיקל־קעפּל אַריבער צו [[באלקאן לענדער]]
wikitext
text/x-wiki
#ווייטערפירן [[באלקאן לענדער]]
o9svawupqdvx1tbn1fawz86zn3yq2sy
מאהאטמא גאנדהי
0
53613
580680
2022-08-03T18:14:35Z
וויקיפּעדלער
32864
אַרטיקל־קעפּל אַריבער צו [[מאהענדאס קערעמטשענד גאנדי]]
wikitext
text/x-wiki
#ווייטערפירן [[מאהענדאס קערעמטשענד גאנדי]]
l416k0clih01zdyuro4z9s8tkskivg7
דזשאווארהארלאל נעהרו
0
53614
580682
2022-08-03T18:19:38Z
וויקיפּעדלער
32864
וויקיפּעדלער האט באוועגט בלאט [[דזשאווארהארלאל נעהרו]] צו [[דזשאוואהארלאל נעהרו]]: איבריגע "ר"
wikitext
text/x-wiki
#ווייטערפירן [[דזשאוואהארלאל נעהרו]]
5kc8bywej4gqy5278nz7xlv83ri629r
היסטאריע פון אינדיע
0
53615
580685
2022-08-03T18:46:44Z
וויקיפּעדלער
32864
געשאַפֿן בלאַט מיט ''''אינדיע'ס היסטאריע''' גייט צוריק יארן לאנג. די אינדיאנע פירערשאפט האט כסדר געטוישט הענט ביי לאקאלע מאנארכיעס און הערשער, אינדיע האט א רייכע און קאלירפולע היסטאריע. צוויי אוראלטע שפראכן, [[סאנסקריט]] און [[טאמיל]], שטאמען פון אינדיע. טעקע:Mauryan Empire Map.gif|קליי...'
wikitext
text/x-wiki
'''אינדיע'ס היסטאריע''' גייט צוריק יארן לאנג. די אינדיאנע פירערשאפט האט כסדר געטוישט הענט ביי לאקאלע מאנארכיעס און הערשער, אינדיע האט א רייכע און קאלירפולע היסטאריע.
צוויי אוראלטע שפראכן, [[סאנסקריט]] און [[טאמיל]], שטאמען פון אינדיע.
[[טעקע:Mauryan Empire Map.gif|קליין|200px|שטח פון דער מאוריער אימפעריע. אין העל בלוי ווערט געוויזן די אימפעריע, אין טונקל בלוי די געגנטן וואס האבן געשאפן מיט איר א בונד]]
אין יאר 321 פאר דער ציווילער רעכענונג האט דער ערשטער מאוריער קייסער, טשאנדראגופטא געגרינדעט די מאוריער דינאסטיע מיטן הילף פון [[טשאנאקיע]]. דער מערסטער טייל פונעם אונטער־קאנטינענט איז געווארן פאראייניקט צום ערשטן מאל אונטער איין הערשאפט. די אימפעריע האט זיך פארברייטערט נאך ווען די גריכן און פערסן האבן צוריקגעצויגן פונעם ראיאן.
טשאנדראגופטאס זון, בינדוסארא, האט ווייטער פארברייטערט די אימפעריע כמעט צו גאנץ היינטיקער אינדיע.
אין 300 פאר דער ציווילער רעכענונג האט דער מאורישער קייסער [[אשאקא]] אויפגעשטעלט אן אימפעריע וואס האט געהערשט איבער כמעט דעם גאנצן שטח פון היינטיקער אינדיע, און האט פארשפרייט בודהיזם איבער דער אימפעריע.
פון 1526 האט די [[מאגול אימפעריע|מוגהאל אימפעריע]] געהערשט איבער אינדיע. אין די 1600ער יארן האבן אייראפעישע לענדער אנגעהויבן אינוואדירן אינדיע. אין 1856 האט די [[בריטישע אימפעריע]] געהערשט איבער דעם גרעסטן טייל פון אינדיע.
די [[אייראפע]]ישע אנטדעקונג פון די נייע מאַרשרוט צו אינדיע דורך [[וואשקו דא גאמא]] אין 1498 האט געפירט צו די אָנהייב פון אייראפעישער [[קאלאניאליזם|קאלאניאליזאציע]] פון אינדיע.
אין 1858 למספרם האט די בריטישע אימפעריע איבערגענומען די פירערשאפט אין אינדיע מיט געוואלד אלץ נאך א רינגל אין די מאדערענע פיודעליזם באקאנט אלץ [[קאלאניאליזם]], ענגלאנד האט זיך אריינגעריקט אין שוואכע לענדער און זיי באראבעוועט די נאטורליכע אוצרות און פארשקלאפט די לאקאלע באפעלקערונג און געלייגט אויף זיי ביטערע שטייערן, אפגערעדט פון דעם אז די לאקאלס האבן נישט געהאט דאס מינדעסטע רעכט זיך אליינס צו גאווערנערן.
די ענגלישע אקופאציעס איז נישט געווען בלויז ווייסע קאלער גניבה'ס, די ענגלענדער האבן געמארדעוועט און מיט געוואלד אינטערדריקט יעדע מינדעסטע קעגנערשאפט, היסטאריקער האבן א חשבון פון 35 מיליאן מענטשן וועמען די ענגלענדער האבן געהארגעט במשך די עפאכע ווען זיי האבן מיט געוואלד רעגירט איבער אינדיע, עקסטער איז דא א חשבון פון 45 טריליאן דאללער וואס ענגלאנד האט בא'גזל'ט פון אינדיע במשך די יארן וואס זי האט איר אקופירט. אין די פריע [[17טער י"ה|1600 יארן]] האט זיך פארמירט די ענגלישע איסט אינדיע קאמפאני וועלכע איז די מאכטפולסטע קאמפעני וואס איז נאר געווען אין היסטאריע, זי האט ציביסלעך אויסגעקויפט שטחים אויף שטחים פון אינדיע ביז אין יאר 1858 ווען ענגלאנד האט מיט געוואלד אפיציעל איבערגענומען אינדיע פאר א צירקע פון כמעט 100 יאר ביז 1947 ווען ענגלאנד האט "געגעבן" זעלבסטשטענדיגקייט פאר אינדיע.
אין 1869 למספרם איז געבוירן דער אינדיאנער העלד [[מאהענדאס קערעמטשענד גאנדי|מאהאטמא גאנדהי]], ער האט שטודירט געזעץ אין [[לאנדאן]], ענגלאנד און איז שפעטער געווארן דער פרייהייטס אקטיוויסט וועלכע האט געפירט צו די זעלבסטשטענדיגקייט פון אינדיע.
די ארגינעלע גרעניץ צווישן [[כינע]] און אינדיע איז געשריבן געווארן אין די פריע 1900 יארן דורך ענגלאנד און אן עגרימענט צווישן [[טיבעט]] וועלכע איז בעצם געווען דאן א טשייניזע פאפעט סטעיט און טשיינע, די טשייניזע האבן עס אבער קיינמאל נישט אקצעפטירט, פשוט זיי זענען ניטאמאל גערופן געווארן צום קאנפערענץ ווען די גרעניצן זענען "באשלאסן" געווארן, די אגרימענט איז געווען פשוט און פראסט דיקטירט ביי ענגלאנד און אין די אויגן פון אונזער אלעמען באקאנטן סעלפיש ענגלאנד איז עס געווען א דאן-דיעל.
טיבעט געפאלט אויף די מאפע דרום פון טשיינע ביים גרעניץ פון אינדיע. ווי געשריבן אינדיע האט באקומען איר זעלבסטשטענדיגקייט פון ענגלאנד אין 1947 למספרם, צוזאמען מיט איר זעלבסטשטענדיגקייט האט אינדיע געירשנט די טערעטאריע געפעכט מיט טשיינע, די אנגעצויגנקייט איז פילפאכיג פארערגערט געווארן ווען טשיינע האט אפיציעל אנעקסירט טיבעט אין 1951 למספרם און דערמיט זיך געטראפן גרעניצן מיט אינדיע און גאווערנערן ממש די גאנצע טערעטאריעס וועלכע זענען שוין געווען שנוי במחלוקת דורך טשיינע פון פריערט.
אין 1954 למספרם האבן אינדיע און טשיינע געסיינט אויף אן אגרימענט צו רעספעקטירן איינער דעם צווייטנס טערעטאריעס און פארמערן האנדל צווישן די צוויי לענדער. דאס האט אנגעהאלטן ביז 1960 למספרם וואס דאן האט אויסגעבראכן אן אויפשטאנד אין טיבעט אין וועלכע די אויפשטענדלער האבן פארלאנגט זעלבסטשטענדיגקייט פון טשיינע, די אינדיאנער פרעימיער מיניסטער [[דזשאוואהארלאל נעהרו]] וועלכע איז אגב געווען דער ערשטער אינדיאנער פריים מיניסטער נאך פון 47' האט פאליטיש געשטיצט די אויפשטענדלער דורכן זיי ארייננעמען אין לאנד.
דער [[דאלאי לאמא דער פערצנטע]] איז געווען דער טיבעטער גייסטליכע פירער, טיבעט פראקטיצירט די טיבעט-[[בודהיזם]] רעליגיע וועלכע איז אפיציעל אן אפצווייג פון די [[הינדואיזם|הינדו]] רעליגיע, די טיבעטער זייענדיג רעליגיעז האבן אים פארשמייליגט, די 1960'ער אויפשטאנד אין טיבעט איז געקומען נאך יארן אינטערדריקונג פון טשיינע קעגן די בודהיסטן, טשיינע האט דאן אפיציעל אינוואדירט טיבעט און מיט געוואלד אינטערדריקט די אויפשטאנד. סווערט געגלויבט אז טשיינע האט שוין זינט דאן אויסגעהארגעט אין טיבעט 1.2 מיליאן איינוואוינער וועלכע איז כמעט א פיפטל פון דאס לאנדס באפעלקערונג און אזוי אויכעט האבן די טשייניזער חרוב געמאכט איבער 6 טויזנט בודהיסטישע טעמפלס אין א ציל אויסציראטן דער טיבעטער אימאפהענגיקע קולטור און רעליגיע.
דער דאלעי לאמא איז דאן געווען געצווינגען צו אנטלויפן קיין אינדיע צוזאמען מיט נאך 150 טויזנט טיבעטער וועלכע האבן זיך באזעצט אין אינדיע און ביזן היינטיגן טאג האלט זיך אויף א גלות רעגירונג אין אינדיע אין א געגנט [[הימאקאל פארדעש]] מיט א ריזן פאפולאציע פון טיבעטער פליטים. די אינדיאנער גאווערנמענט האלט אויכעט אויף ריזן סקולס און פרייע עדזשוקעישאן צענטערן פאר די טיבעטער פליטים וואס דאס אלעס רעגט געפערליך אויף טשיינע און ווערט מצד שני אויסגעלויבט דורך די וועלט. די סיבה דערצו איז דוכט זיך מיר ווארשיינליך א רעליגיעזע, בודהיזם קומט פון הינדואיזם און זיי זעהען זיך אויג צו אויג, הגם די טיבעטער זענען ענדערש טשייניזע ווי אינדיאנער. נאך א סיבה וואס מקען אנגעבן פאר אינדיעס שטיצע צו טיבעט איז פון איר אייגענע עקספיריענס וואס זי האט מיט קאלאניאליזם, אינדיע האלט אז סאיז פאנדעמענטאל Wראנג צו דיקטירן א פרעמדע לאנד און קולטור מיט געצוואנג און הגם אינדיע האט בעצם געוואלט אנהאלטן פריינטליכע באציאונגען מיט טשיינע איז דאס אבער געווען א עפעס וואס זי האט נישט געקענט אזוי אדורכלאזן, די אקופאציע פון טיבעט איז נאך איין זאך אבער די רציחה'דיגע אינטערדריקונגען איז שוין געווען צופיל.
דער אינדיאנער פרעימיער מיניסטער פערזענליך איז געווען היסטאריש אויסגעשפראכן קעגן די מערב וועלט נאכדעם וואס אינדיע פערזענליך האט געליטן יארן לאנג פון ענגלאנדס פיודעליזם אמביציעס איבער די וועלט און האט זיך אין אלגעמיין געזעהן היבש אויג צו אויג מיט די קאמוניסטישע וועלט אפילו מיט טשיינע, מער איבער די "אנטי מערב-וועלט" חלק זעענדיג די מערב וועלט ווי אומ'יושר'דיגע סעלפיש אקופאנטן, יעצט אבער מיט די טיבעטער אנגעצויגנקייט צוזאמען מיט די גרעניץ אנגעצויגנקייט מיט טשיינע האבן די שוין אלטע געפעכטן ביים טשיינע-אינדיאנער גרעניץ אנגעהויבן זיך דערקייקלען און אינדיע האט אנגעהויבן איינזאמלען וואפן, אינדיע האט פרובירט צו פארהאנדלען מיט די מערב וועלט איבער אפקויפן וואפן אבער די מערב וועלט האט איר צוריקגעוויזן אירע פארלאנגען באטראכטנדיג אינדיע ווי א קאמוניסט אליאירטע לאנד, דאן האט זיך אינדיע געוואנדן צו די סאוויעטישע יוניאן וועלכע האט זיך געפרייט צו אנקניפן באציאונגען מיט אינדיע און חרוב מאכן א פאטענציאלע מערב וועלט אליאנץ און אינדיע האט דאן געשלאסן אן אגרימענט מיט די סאוויעט יוניאן איבער איינקויפן וואפנס, אבער די דאזיגע פריינטשאפט איז געגאנגען אסאך ווייטער ווי דעם. סטאלין ימ"ש האט בעצם געקוקט אויף אינדיע מיט א קרום אויג אין איר חושד געווען אין זיין צו קאפיטאליסטיש, למעשה נאך סטאלינס טויט אין די 50'ער יארן האבן די באציאונגען צווישן רוסלאנד און אינדיע געווארן וואס אמאל מער אנגעווארימט און ביי די יעצטיגע פוינט איז רוסלאנד געווען דער וואס האט אויסגעשטאטעט אינדיע מיט איר קריטיש וויכטיגע געברויך פאר דעפענס וואפנס.
טשיינע האט באשלאסן צו אדורכפירן א פלוצלינגדיגע סורפרייז אינוואזיע אויף די דיספיוטעט טערעטאריעס ביי די טשייניזע אינדיאנע גרעניץ. מיט אן ארמיי ארום 40 טויזנט סאלדאטן האט טשיינע פלוצלינג אינוואדירט די דאזיגע טערעטאריעס און איבערגענומען א שיינע חלק דערפון כאפנדיג אינדיע אין טאטאלע סורפרייז, אינדיע האט האט נישט געהאט דארטן ביים גרעניץ מער ווי אפאר טויזנט טרופן גרייט. טשיינע ווידעראום איז נישט געווען זיכער אין אינדיעס קעיפעבילטיס און האט נישט געוואלט ווערן פארכאפט אין א לאנג טערמיניגע מלחמה זייענדיג אומזיכער אויב זיי קענען ארויסקומען א זיגער, טשיינע האט גאנץ שנעל געסיינט מיט אינדיע א וואפן שטילשטאנד נישט וועלנדיג ציען איר מזל עד הסוף. די דאזיגע מלחמה האט געדויערט א קארגע צוויי חדשים און האט זיך געענדיגט מיט א וואפן שטילשטאנד וואו טשיינע האט פארכאפט א שיינע פראצענט פון די דיספיוטעט טערעטאריעס ביי די טשייניזע אינדיאנער גרעניץ.
די דאזיגע מלחמה האט געדינט פאר אינדיע אלץ א וועיק-אפ קאלל אז סאיז צייט זי זאל זיך איינהאנדלען דעם אטאם, פארשטייט זיך אז אמעריקע און אייראפע האבן פרובירט וואס אימער זיי קענען אוועקציהאלטן פון אינדיע די מעגליכקייט פון פארשאפן דעם אטאם, ווייל נאר איך מעג, און יא, יעצט איז רוסלאנד ווידעראמאל געווען דער וואס האט געהאלפן אינדיע טעכנעלאגיש און מאטריאליסטיש פארשאפן דעם אטאם. אין 1967 למספרם האט אינדיע אנגעהויבן איר אטאם פראיעקט און אין 74' האט אינדיע סוקסעספול געטעסט און אריינגעלייגט אין באניץ איר ערשטע נוקלעארע באמבע.
אינדיע אינטער די ענגלישע אקופאציע איז באשטאנען פון די היינטיגע בענגלאדעש אינדיע און פאקיסטאן, פאקיסטאן איז אויבן צו די לינקס/מערב פון אינדיע און בענגלאדעש איז אויבן צו די רעכטס/מזרח פון אינדיע.
די אינדיאנער פאלק באשטייט אין אלגעמיין פון די הינדו עטניסיטעט וועלכע פראקטיצירן די הינדו רעליגיע און אזוי אויכעט די בודהיסט רעליגיע, ווי געשריבן פריער בודהיזם איז אן אפצווייג פון הינדואיזם. למעשה דורכאויס די יארן האט די איסלאמישע רעליגיע שטארק געשלאגן ווארצלען אין אינדיע און דורכאויס א לאנגע תקופה איז אינדיע געווארן רעגירט דורך אן איסלאמישע מאנארכיע וואס דאס האט איבערגעלאזט די אינדיאנער באפעלקערונג רעליגיעז ציטיילט, א ריזן גרויסע באפעלקערונג הינדו אפשטאמיגע האבן געטוישט רעליגיע צו איסלאם וואס דאס באדייט טעכניש אז די אינדיאנער פאלק איז אין פראקטיק געווארן ציטיילט. עקסטער וואס די מזרח/צפון פון אינדיע איז באשטאנען פון בענגלאדאשי רעדנדע וועלכע זענען מיט די צייט געווארן חוץ זייער עטנישע פארשידנארטיגקייט אויכעט געווארן ע"פ רוב מוסלאמענער.
ווען דער אינדיאנער פרייהייטס קעמפער מאהאטמא גאנדהי, א הינדו, האט אנגעדרייט מארטשן און קאמפיינט פאר א פרייע אינדיע האט דאס אויפגעברענגט די גרויסע אינערליכע ציטיילונג פון אינדיע גופא, די מוסלאמענער האבן געשפירט באדרויעט און אז מוועט זיך נישט רעכנען מיט זיי אדער זיי גאר אינטערדריקן, דאס האט געפירט ענגלאנד צו די באשלוס צו ציטיילן אינדיע אין צווייען, א הינדו'ער אינדיע און א מוסלאמענער אינדיע, איינס וועט הייסן אינדיע און דאס צווייטע וועט הייסן פאקיסטאן.
אינדיע איז דאן געווען ציטיילט אין 565 פראווינצן מיט קעניגליכע פירער אויף יעדן פראווינץ און מהאט זיי כאילו געגעבן די מעגליכקייט צו אויסקלייבן וואו אהין זיי ווילן אנגעהערן. למעשה גערעדט איז נישט שייך צו מאכן איין שטאט פאקיסטאן און איין שטאט אינדיע.. מקען נישט צישפליטערן איין לאנד אריין אינעם צווייטן, געבליבן איז אז די שטחים פון היינטיגע בענגלאדעש וועלכע געפאלט גאנץ אויבן צו מזרח אינדיע און פאקיסטאן וועלכע געפאלט גאנץ אויבן צו מערב אינדיע וועלן גרינדן א פאראייניגטע לאנד גערופן פאקיסטאן, וכך הוה, אינדיע איז געשרימפן אין שטח.
מאהאמאטא גאנדהי האט כנראה נישט צופיל פארשטאנען צו פאליטיק, ער האט זיך אויפגעפירט קאפיטאליסטיש און קאמפיינט פאר קאפיטאליזם און זיך פאררופן אלץ א סאושעליסט. דער ערשטער פרעימיער מיניסטער דזשאוואהארלאל נעהרו איז געווען א פארברענטער סאושעליסט און היבש אנטי רעליגיע און זיין טאכטער אינדירא גאנדהי (גארנישט מיט מאהאמאטא) וועלכע האט איבערגענומען די פרעימיער מיניסטארשאפט אין אינדיע האט טאקע אין 1976 אפיציעל אלץ טייל פון גרעסערע קאנסטיטוציענאלע טויש געביטן די אפיציעל נאמען פון די אינדיאנער גאווערנמענט צו "אימאפהענגיקע סאציאליסט סעקולער דעמאקראטיק רעפאבליק",
ווען א לאנד איז אקופירט און באאיינפלוסט פון דערויסנדיגע פירט דאס צו עקסטרעמע נאציאנאליזם, מזוכט כאילו אויף די אייגענע אידענטיטעט, גאנדהי איז לויט אלע ווארשיינליכקייטן געווען א ראסיסט, ער האט געהאלטן די אינדיאנער אלץ א סופעריער ראסע און האט זייער אראפגעקוקט די אפריקאנער הגם ער איז געווען זייער פרידליך און פרידן איז געווען זיין מאטא אבער ער האט בעצם נישט מסכים געווען צו א ציטיילטע אינדיע, נוסח פאטריאט, די ראציאנאל דערינטער איז געווען אז פאקיסטאן און אינדיע זענען איינס און די זעלבע עטניסיטעט. ער האט אנגעוויזן אז אינטער די בריטישע קאנטראל האט מען זיך זייער שיין צאמגעלעבט אין גוטן מיט די מוסלאמענער הינדו'ס און ספעלט נישט אויס צו צישפלעטערן דאס לאנד, הגם די דאזיגע לאגיק איז סאם האו נישט חל ביי די טשייניזע-אינדיאנער גרעניץ וואו זאכן זענען פונקט פארקערט, דארטן וואוינען עטנישע טשייניזער און פראקטיצירן בודהיזם.. א קשיא אויף א מעשה.
אלענפאלס, אינדיע איז ציטיילט געווארן אין צוויי, פון ביידע זייטן האט מען אראפגעשניטן שטחים וועלכע האט ציזאמען פארקערפערט פאקיסטאן, אויף ביידע זייטן פון אינדיע האבן געוואוינט א ריזן מוסלאמענער באפעלקערונג, די מזרח חלק פון פאקיסטאן האט אין 1971 רעוואלטירט קעגן פאקיסטאן און געגרינדעט זייער איינגענע לאנד בענגלאדעש. בשעת די גרינדונג פון די צוויי לענדער אינדיע און פאקיסטאן איז פארגעקומען די גרעסטע מאסן ארויסוואנדערונג פונעם יאר הונדערט, ארום 15 מיליאן מענטשן זענען געווארן דיספלעיסט, ארום 7 און אהאלב מיליאן מוסלאמענער האבן גענומען דעם וואנדער שטעקן אוועק פון אינדיע און נאך ארום אזויפיל הינדוס האבן פארלאזט די פאקיסטאנער טערעטאריע.
בעצם איז אינטערעסאנט צו וויסן איז אין אינדיע רעדט מען די הינדי שפראך און אין פאקיסטאן רעדט מען אורדו, אינ'אמת'ן אריין זענען די צוויי בעצם כמעט די זעלבע שפראך מיט ממש קליינליכע שנויים אזש סאיז כמעט נישט דא נאך צוויי שפראכן, אזוי צו זאגן, אויף דער וועלט וועלכע ענדלען אזוי שטארק. אינדיע וועלכע פראקטיצירט די הינדו רעליגיע באניצט זיך מיט די אלטמאדישע מאמע שפראך פון הינדו גערופן סאנסקריט און זיי ניצן יענע שריפט אלץ די אפיציעל שריפט פאר הינדי ווידעראום פאקיסטאן וועלכע איז באאיינפלוסט געווארן דורך די איסלאמישע וועלט שרייבט זייער שפראך אורדו אין פערסישע אראבישע אותיות. בקיצור, סאיז אלעס איין שפראך נאר מיט אנדערע אותיות געוואנדן אין די רעליגיעזע בוכער מיט וואס זיי באניצן זיך.
אגב, הינדי ווערט געשריבן פון לינקס אויף רעכטס און אורדו ווערט געשריבן פון רעכטס אויף לינקס נוסח מיטל מזרח.
n171f06mqxooxcj9shxzduybsybk2m7
טערעזנשטאט
0
53616
580717
2022-08-04T02:58:26Z
רבינו הקדוש
34577
רבינו הקדוש האט באוועגט בלאט [[טערעזנשטאט]] צו [[טערעזיענשטאט]]: די נאמען איז טערעזיענשטאט, נישט טערעזענשטאט
wikitext
text/x-wiki
#ווייטערפירן [[טערעזיענשטאט]]
oi6y8mw9i6qocdsuov3a45b51sb4iwo