גריכנלאנד

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10.xsd" version="0.10" xml:lang="yi">
  <siteinfo>
    <sitename>װיקיפּעדיע</sitename>
    <dbname>yiwiki</dbname>
    <base>https://yi.wikipedia.org/wiki/%D7%94%D7%95%D7%99%D7%A4%D7%98_%D7%96%D7%99%D7%99%D7%98</base>
    <generator>MediaWiki 1.39.0-wmf.22</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">מעדיע</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">באַזונדער</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">רעדן</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">באַניצער</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">באַניצער רעדן</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">װיקיפּעדיע</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">װיקיפּעדיע רעדן</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">טעקע</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">טעקע רעדן</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">מעדיעװיקי</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">מעדיעװיקי רעדן</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">מוסטער</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">מוסטער רעדן</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">הילף</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">הילף רעדן</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">קאַטעגאָריע</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">קאַטעגאָריע רעדן</namespace>
      <namespace key="100" case="first-letter">פארטאל</namespace>
      <namespace key="101" case="first-letter">פארטאל רעדן</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">יחידה</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">שיחת יחידה</namespace>
      <namespace key="2300" case="first-letter">גאדג'ט</namespace>
      <namespace key="2301" case="first-letter">שיחת גאדג'ט</namespace>
      <namespace key="2302" case="case-sensitive">הגדרת גאדג'ט</namespace>
      <namespace key="2303" case="case-sensitive">שיחת הגדרת גאדג'ט</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>גריכנלאנד</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2648</id>
    <revision>
      <id>580318</id>
      <parentid>580113</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T18:18:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>פוילישער האט באוועגט [[גריכלאנד]] צו [[גריכנלאנד]] אריבער ווייטערפירונג: וואס איז נישט קיין גרייז טוט מען נישט פאררעכטן</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11424" xml:space="preserve">{{מדינה|
| נאמען = גריכנלאנד
| שטאַט = Ελληνική Δημοκρατία&lt;br /&gt;''עליניקי דימאקראַטיאַ''
| פאן בילד = Flag of Greece.svg
| סימבאל בילד = Coat of arms of Greece.svg
| מאפע = Location Greece EU Europe.png
| זינגליד = 
| קאנטינענט = [[אייראפע]]
| אפיציעלע שפראך = [[גריכיש]]
| הויפטשטאט = [[אטען]]
| רעגירונג =         [[פארלאמעטארישע רעפובליק]]           &lt;!--
| ראש מלוכה טיטל =    גרונטלעך: פרעזידענט --&gt;
| ראש מלוכה = קאַטערינאַ סאַקעלאַראָפּולו
| פרעמיער מיניסטער = קיריאקיס מיסטאטאקיס
| גרינדונג דאטום = 25טן מערץ 1821, פון דער [[אטאמאנישער אימפעריע]]
| פלאך מאס = 131,990
| וועלט גראדונג פלאך = 96סט
| פראצענט וואסער = 0.8669
| באפעלקערונג צאל = 11,216,708&lt;ref name=&quot;Eurostat&quot;&gt;{{cite web|url=http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page?_pageid=1996,39140985&amp;_dad=portal&amp;_schema=PORTAL&amp;screen=detailref&amp;language=en&amp;product=Yearlies_new_population&amp;root=Yearlies_new_population/C/C1/C11/caa10000 |title=Eurostat |publisher=Epp.eurostat.ec.europa.eu |date=2009-02-11 |accessdate=2009-03-22}}&lt;/ref&gt;
| וועלט גראדונג באפעלעקרונג = 74סט
| באפעלקערונג ענגקייט = 84
| פראדוקט ווערדע = $341.688 ביליאן
| וועלט גראדונג פראדוקט ווערדע = 33
| וואלוטע = [[איירא]] €
| צייט זאנע = [[מזרח אייראפעישער זייגער]] (UTC+2)
| אינטערנעט דאמיין = gr
| טעלעפאן קאד = 30
| באמערקונגען = 
}}
'''גריכנלאנד''' ({{שפראך-el|Ελλάδα עלאַדאַ}} אדער ''Ελλάς עלאַס''), אפיציעל די '''העלענישע רעפובליק''' ({{שפראך-el|Ελληνική Δημοκρατία}}), איז אַ לאַנד אין דרום-מזרח [[אײראָפּע]], ביים דרום עק פונעם [[באלקאנער האלבאינזל]]. עס גרענעצט מיט [[אלבאניע]], [[בולגאריע]] און [[צפון-מאקעדאניע|רעפובליק פון מאקעדאניע]] אין צפון, און [[טערקיי]] אין מזרח. דער [[אגאישער ים]] ליגט מזרח או דרום פון דער יבשה פון גריכנלאנד, און דער [[יאנישער ים]] צו מערב. ס'איז אויך דא אינזלען אן א שיעור.
 
גריכנלאנד איז אן [[אנטוויקלט לאנד]], א מיטגליד פונעם [[אייראפעישן פארבאנד]] זײַט 1981,&lt;ref name=&quot;europa.eu&quot;&gt;{{cite web |url=http://europa.eu/abc/european_countries/eu_members/greece/index_en.htm |publisher=europa.eu |work=European Union |accessdate=2007-04-07 |title=Member States of the EU: Greece}}&lt;/ref&gt; און פון זיין עקאנאמיש און געלטפארבאנד זײַט 2001, [[נאט&quot;א]] זײַט 1952,&lt;ref name=&quot;integrated1974&quot;&gt;On the 14 August 1974 Greek forces withdrew from the integrated military structure of [[NATO]] in protest at the Turkish occupation of northern Cyprus. גריכנלאנד איז צוריק אריין אין נאט&quot;א אין 1980.&lt;/ref&gt; די [[ארגאניזאציע פאר עקאנאמישע קאאפעראציע און אנטוויקלונג]] זײַט 1961,&lt;ref name=&quot;organisation1&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.oecd.org/document/7/0,2340,en_2649_201185_1915847_1_1_1_1,00.html |publisher=www.oecd.org |work=[[Organisation for Economic Co-operation and Development]] |title=Convention on the OECD |accessdate=2007-04-07}}&lt;/ref&gt; און נאך אינטערנאציאנאלע ארגאניזאציעס. די הױפּטשטאָט איז [[אַטען]]; אנדערע חשובע שטעט זענען [[סאלאניקי]], [[פאטראס]] און [[העראקליאן]].

== היסטאריע ==
[[טעקע:Parthenon.JPG|קליין|רעכטס|דער [[פארטענאן]] אין [[אטען]] איז א סימבאל פון קלאסיש גריכנלאנד.]]
גריכנלאנד איז געווארן א רעפובליק דעם 25סטן מערץ 1924.

== פאליטיק ==
גריכנלאנד איז א [[פארלאמענטארישע רעפובליק]]. דער [[ראש מלוכה]], וואס ווערט גערופן פרעזידענט, ווערט געוויילט דורכן פארלאמענט פאר א קאדענץ פון פינף יאר. די היינטיקע קאנסטיטוציע האט מען אדאפטירט אין 1975. דער פארלאמענט האט איין קאמער מיט 300 דעפוטאטן.

=== אדמיניסטראציע ===
זייטן 1טן יאנואר 2011 איז גריכנלאנד צעטיילט אין 13 ראיאנען.
{| class=&quot;wikitable sortable&quot; style=&quot;text-align:left;&quot;
|- style=&quot;font-size:100%; text-align:center;&quot;
!נומער!! [[ראיאנען פון גריכנלאנד|ראיאן]]!! הויפטשטאט!! שטח (ק&quot;מ²)!!  שטח {{ש}}(קוואדראט מייל)!!באפעלקערונג&lt;ref name=&quot;2011census&quot;&gt;{{cite web |publisher=National Statistical Service of Greece: Ανακοίνωση προσωρινών αποτελεσμάτων Απογραφής Πληθυσμού 2011, 22 Ιουλίου 2011 |url=http://www.tovima.gr/files/1/2011/07/22/apografh22.pdf |title='Πίνακας 1: Προσωρινά αποτελέσματα του Μόνιμου Πληθυσμού της Ελλάδος' |archiveurl=http://web.archive.org/web/20120918121851/http://www.tovima.gr/files/1/2011/07/22/apografh22.pdf|archivedate=2012-09-18}}&lt;/ref&gt; !! GDP (ביליאן)&lt;ref name=&quot;Eurostat Regional GDP&quot;&gt;{{cite web |url=http://epp.eurostat.ec.europa.eu/tgm/graph.do?tab=graph&amp;plugin=1&amp;pcode=tgs00003&amp;language=en&amp;toolbox=sort |title=Regional gross domestic product (million EUR), by NUTS 2 regions |year=2008 |publisher=[[Eurostat]] |accessdate=25 October 2011}}&lt;/ref&gt;
|-
|align=&quot;center&quot;| 1 || [[אטיקע]] || [[אטען]] || style=&quot;text-align:right&quot;|3,808||style=&quot;text-align:right&quot;|1,470|| style=&quot;text-align:right&quot;|3,812,330 || style=&quot;text-align:right&quot;|€103.334
|-
|align=&quot;center&quot;| 2 || [[צענטראלע גריכנלאנד]] || [[לאמיע]] ||style=&quot;text-align:right&quot;|15,549|| style=&quot;text-align:right&quot;|6,004||style=&quot;text-align:right&quot;|546,870 || style=&quot;text-align:right&quot;|€12.530
|-
|align=&quot;center&quot;| 3 || [[צענטראלע מאקעדאניע]] || [[סאלאניקי]] ||style=&quot;text-align:right&quot;|18,811||style=&quot;text-align:right&quot;|7,263|| style=&quot;text-align:right&quot;|1,874,590 || style=&quot;text-align:right&quot;|€34.458
|-
|align=&quot;center&quot;| 4 || [[קרעטע]] || [[העראקליאן]] || style=&quot;text-align:right&quot;|8,259||style=&quot;text-align:right&quot;|3,189|| style=&quot;text-align:right&quot;|621,340 || style=&quot;text-align:right&quot;|€12.854
|-
|align=&quot;center&quot;| 5 || [[מזרח מאקעדאניע און טראקיע]] || [[קאמאטיני]] || style=&quot;text-align:right&quot;|14,157||style=&quot;text-align:right&quot;|5,466|| style=&quot;text-align:right&quot;|606,170 || style=&quot;text-align:right&quot;|€9.054
|-
|align=&quot;center&quot;| 6 || [[עפירוס]] || [[יאנאנינע]] ||style=&quot;text-align:right&quot;|9,203||style=&quot;text-align:right&quot;|3,553|| style=&quot;text-align:right&quot;|336,650 || style=&quot;text-align:right&quot;|€5.827
|-
|align=&quot;center&quot;| 7 || [[איאנישע אינזלען]] || [[קארפו]] ||style=&quot;text-align:right&quot;|2,307|| style=&quot;text-align:right&quot;|891||style=&quot;text-align:right&quot;|206,470 || style=&quot;text-align:right&quot;|€4.464
|-
|align=&quot;center&quot;| 8 || [[צפון אגאישע]] || [[מיטילענע]] || style=&quot;text-align:right&quot;|3,836||style=&quot;text-align:right&quot;|1,481|| style=&quot;text-align:right&quot;|197,810 || style=&quot;text-align:right&quot;|€3.579
|-
|align=&quot;center&quot;| 9 || [[פעלאפאנעז]] || [[טריפאלי, גריכנלאנד|טריפאלי]] ||style=&quot;text-align:right&quot;|15,490|| style=&quot;text-align:right&quot;|5,981||style=&quot;text-align:right&quot;|581,980 || style=&quot;text-align:right&quot;|€11.230
|-
|align=&quot;center&quot;| 10 || [[דרום אגאישע]] || [[ערמופאלי]] || style=&quot;text-align:right&quot;|5,286||style=&quot;text-align:right&quot;|2,041|| style=&quot;text-align:right&quot;|308,610 || style=&quot;text-align:right&quot;|€7.816
|-
|align=&quot;center&quot;| 11 || [[טעסאליע]] || [[לאריסע]] || style=&quot;text-align:right&quot;|14,037||style=&quot;text-align:right&quot;|5,420|| style=&quot;text-align:right&quot;|730,730 || style=&quot;text-align:right&quot;|€12.905
|-
|align=&quot;center&quot;| 12 || [[מערב גריכנלאנד]] || [[פאטראס, גריכנלאנד|פאטראס]] || style=&quot;text-align:right&quot;|11,350||style=&quot;text-align:right&quot;|4,382|| style=&quot;text-align:right&quot;|680,190 || style=&quot;text-align:right&quot;|€12.122
|-
|align=&quot;center&quot;| 13 || [[מערב מאקעדאניע]] || [[קאזאני]] || style=&quot;text-align:right&quot;|9,451||style=&quot;text-align:right&quot;|3,649|| style=&quot;text-align:right&quot;|282,120 || style=&quot;text-align:right&quot;|€5.564
|}

== טראנספארט ==
דער מעטראפאליטאנער שטח פון דער הויפטשטאט אטען האט א נייעם אינטערנאציאנאלן פליפארט (געעפנט 2001), א נייעם פארשטאטישן [[אויטאסטראד]] &quot;אַטיקי אדאס&quot; (געעפנט 2001), און א פארברייטערטע [[מעטרא]] סיסטעם (זײַט 2000).

די מערהייט פון די גריכישע אינזלען און א סאך שטעט זענען פארבינדן דורך לופט טראנספארט, בעיקר מיט די צוויי הויפט פלי געזעלשאפטן פון גריכנלאנד, [[אלימפיק]] און [[אגאישע לופט]]. 

אינטערנאציאנאלע באן ליניעס פארבינדן גריכישע שטעט מיט אייראפע, די [[באלקאנען]] און טערקיי.

== עקאנאמיע ==
[[טעקע:Main building of the bank of Greece 2008.jpg|קליין|דער [[באנק פון גריכנלאנד]] אין [[אטען]]]]

דער [[ברוטא אינלענדישער פראדוקט]] פון גריכנלאנד וואקסט גיך.&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.elke.gr/default.asp?V_DOC_ID=765 |title=ELKE Hellenic Center for Investment - Economic Stability |publisher=Elke.gr |date= |accessdate=2009-01-06}}&lt;/ref&gt; א הויפט דינער פון אויסלענדישע וואלוטער, ביז 15%, איז די טוריזם אינדוסטריע,&lt;ref name=&quot;ciaecon&quot;&gt;{{cite web|url=https://www.cia.gov/library/publications/the-world-factbook/geos/gr.html|title=Greece}}&lt;/ref&gt; וואס באארבעט 16.5% פון דעם גאנצן ארבעטקראפט.

אינגאנצן האט גריכנלאנד 4.9 מיליאן ארבעטער.&lt;ref&gt;{{cite web|author=Posted by internetakias |url=http://internetakias.gr/2008/05/28/greece-second-hardest-working/ |title=Οι Ελληνες 2οι πιο σκληρά εργαζόμενοι στον κόσμο! |publisher=Internetakias.gr |date= |accessdate=2009-03-22}}&lt;/ref&gt; די גריכן ארבעטן א דורכשניט פון 1,811 שעה'ן א יאר.&lt;ref&gt;[[:טעקע:Yearly working time 2004.jpg]]&lt;/ref&gt; 

== זעט אויך ==
* '''[[אוראלט גריכנלאנד]]'''

{{-}}
== רעפערענצן ==
{{רעפליסטע}}

{{לענדער פון אייראפע}}
{{לענדער ארום דעם מיטלענדישן ים}}
{{EU מיטגלידער}}
{{ארגאניזאציע פאר עקאנאמישע קאאפעראציע און אנטוויקלונג}}
{{אייראפע-געא-שטומף}}

[[קאַטעגאָריע:גריכנלאנד|*]]</text>
      <sha1>442x1kwlzsuufmrjafzbn1ct5hlnqg0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>מענדל טייטלבוים</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2861</id>
    <revision>
      <id>580323</id>
      <parentid>580251</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T18:54:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5761" xml:space="preserve">רב '''מנחם מענדל טייטלבוים''' (געבוירן [[י&quot;ט אדר ב']] [[ה'תשכ&quot;ז|תשכ״ז]]) איז דער [[סאטמאר (הויף)|סאטמארער]] רב פון די [[ארוינים|ארונים]] אין [[וויליאמסבורג]], [[ברוקלין]], [[ניו יארק]]. אויך איז ער [[ראש ישיבה]] פון דער ישיבה לצעירים פאר אינגע בחורים אין וויליאמסבורג. ער האט פריער געדינט אלס רב פון די סאטמארער חסידים אין [[אנטווערפן]], [[בעלגיע]]. פאר דעם איז ער געווען רב פון קהל עצי חיים סיגעט אין וויליאמסבורג. ער ווערט באטראכט אין אלגעמיין דורך אלטוועלטליכע סאטמארער חסידים אלס א צוקונפטיגער מנהיג און רבי פון סאטמאר.

ער איז באקאנט מיט זיינע ווארעמע דרשות וועלכע קענען טייל מאל ארויסברענגען געוויין פון תפלה און תשובה ווי אויך זיינע באטעס מיט די אינגעלייט און בחורים פונעם חסידות. יעדן [[יום כיפור|יום הקדוש]] ווען זיין טאטע דער [[אהרן טייטלבוים|רבי]] פראוועט אין שטאט וויליאמסבורג פארט ער ארויס בשליחותו צו פראווען די תפילות אין [[קרית יואל]] און עס קומט זיך צוזאם א ריזן ציבור צו די תפילות און די דרשות.

זיין זיידע דער רבי דער [[משה טייטלבוים|ברך משה]], האט זיך אמאל אויסגעדרוקט אז ער האט פינף זין, ווען מ'האט אים אויפגעמערקט אז ער האט נאר פיר, האט ער געזאגט אז מענדעלע איז מיר חשוב אזוי ווי א זון.

== ביאגראפיע ==
ר' מנחם מענדל איז געבוירן געווארן [[י&quot;ט אדר ב']] [[ה'תשכ&quot;ז|תשכ״ז]], דער עלטסטער זון פון רבי [[אהרן טייטלבוים]], [[סאטמאר (הויף)|סאטמארער]] רבי אין [[מאנרא]] און מרת [[סאשע טייטלבוים|סאשא]], טאכטער פון רבי [[משה יהושע האגער]], [[וויזשניץ (הויף)|וויזשניצער]] רבי אין [[בני ברק]] און מרת [[לאה אסתר האגער|לאה אסתר]], א טאכטער פון רבי [[חיים מנחם מענדל פאנעט]] הי״ד, [[דעעש (הויף)|דעעש]]&lt;nowiki/&gt;ער רבי, נאך וועמען ער הייסט.

אין סאטמאר איז ער באקאנט אלס &quot; ר' מענדעלע&quot; בלשון חיבה, ווייל ער איז דער ערשטער אייניקל וואס האט חתונה געהאט ווען זיין זיידע, דער [[ברך משה]] זי&quot;ע, איז געווארן רבי.

==משפחה==
ער האט חתונה געהאט מיט זיין קוזינע, מרת ברכה סימא מייזליש, די טאכטער פון מרת חיה מייזליש, דאס עלטסטע קינד פונעם זיידן די רבי דער [[ברך משה]], און ר' בעריש מייזליש, דער סאטמארער רב אין [[בארא פארק]], [[ברוקלין]]. זייערע קינדער זענען:
*מרת רויזא בלומא, ווייב פון הרב יואל הכהן גלאנץ, זון פון ר׳ יעקב יחזקאל שרגא הכהן גלאנץ, א באקאנטער מרביץ תורה אין סאטמארער מוסדות.
*הרב חיים צבי, אבד&quot;ק מהרש&quot;א ראצפערט דקיט&quot;ל אין ב&quot;פ האט געהייראט מרת חיה אסתר, טאכטער פון רבי אשר מרדכי ראזנבוים, מאשלויער רבי פון בארא פארק.
*הרב יקותיאל יהודה, האט געהייראט מרת קיילא רויזא, טאכטער פון הרב מנחם צבי כהנא, דומ״ץ קארלסבורג.
*הרב אלעזר, אום [[כ' אדר]] [[ה'תשע&quot;ח]], האט געהייראט מיט מרת חוה רבקה, טאכטער פון רבי חיים לייבוש באב&quot;ד, דער ראש ישיבה פון &quot;תורת חסד&quot; אין [[לאנדאן]].
*הרב יואל, האט געהייראט מיט מרת מרים יוכבד, טאכטער פון רבי מאיר יצחק הורוויץ, אב&quot;ד [[לינסק (הויף)|לינסק]] ב&quot;פ, און איידעם פון רבי יהושע העשיל אייכנשטיין, [[זידיטשוב|זידיטשאווער]] רבי פון [[שיקאגא]].

== רבנות ==
זיין קאריערע האט זיך אנגעהויבן אין [[אנטווערפן]], וואו דער ברך משה האט אים נאך אויפגענומען אלס רב אין דעם סאטמארער קהילה. אין תשס״ו נאך די פטירה פון זיין זיידע דער ברך משה זי״ע , האט ער זיך צוריקגעקערט קיין אמעריקע ווי זיין טאטע האט איהם ממנה געווען אלס סאטמארער רב אין וויליאמסבורג.

==וועבלינקען==
* ווידעא קליפ פון [[תנאים]] פון זיין עלטסטער זון מיט דער טאכטער פון [[מאשלוי]]ער רבי. [http://video.google.com/videoplay?docid=-331488624813036291]

{{גרונטסארטיר:טייטלבוים, מענדל}}
[[קאַטעגאָריע:אמעריקאנער רבנים]]
[[קאַטעגאָריע:ארונים]]
[[קאַטעגאָריע:חסידישע ראשי ישיבות]]
[[קאַטעגאָריע:וויליאמסבורגער רבנים]]
[[קאַטעגאָריע:סאטמאר]]
[[קאטעגאריע:האגער פאמיליע]]</text>
      <sha1>m8pgmdb88dpwjjyq7dnoz5iqy908x9k</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580336</id>
      <parentid>580323</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T21:44:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>וויקיפּעדלער</username>
        <id>32864</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5547" xml:space="preserve">רב '''מנחם מענדל טייטלבוים''' (געבוירן י&quot;ט אדר ב' תשכ״ז) איז דער [[סאטמאר (הויף)|סאטמארער]] רב פון די [[ארוינים|ארונים]] אין [[וויליאמסבורג]], [[ברוקלין]]. אויך איז ער [[ראש ישיבה]] פון דער ישיבה לצעירים פאר אינגע בחורים אין וויליאמסבורג. ער האט פריער געדינט אלס רב פון די סאטמארער חסידים אין [[אנטווערפן]], [[בעלגיע]]. ער ווערט באטראכט אין אלגעמיין דורך סאטמארער חסידים אלס א צוקונפטיגער מנהיג און רבי פון סאטמאר.

== ביאגראפיע ==
ר' מנחם מענדל איז געבוירן געווארן י&quot;ט אדר ב' תשכ״ז אלס דער עלטסטער זון פון רבי [[אהרן טייטלבוים]], [[סאטמאר (הויף)|סאטמארער]] רבי אין [[מאנרא]] און מרת [[סאשע טייטלבוים|סאשא]], טאכטער פון רבי [[משה יהושע האגער]], [[וויזשניץ (הויף)|וויזשניצער]] רבי אין [[בני ברק]] און מרת [[לאה אסתר האגער|לאה אסתר]], א טאכטער פון רבי חיים מנחם מענדל פאנעט הי״ד, [[דעעש (הויף)|דעעשער]] רבי, נאך וועמען ער הייסט.

אין סאטמאר איז ער באקאנט אלס &quot;ר' מענדעלע&quot; בלשון חיבה, זייענדיג דער ערשטער אייניקל וואס האט חתונה געהאט ווען זיין זיידע, דער [[ברך משה]] זי&quot;ע, איז געווארן רבי.

ער איז באקאנט מיט זיינע ווארעמע דרשות וועלכע קענען טייל מאל ארויסברענגען געוויין, ווי אויך זיינע באטעס מיט די אינגעלייט און בחורים פונעם חסידות. יעדן [[יום כיפור|יום הקדוש]] ווען זיין טאטע פראוועט אין שטאט [[וויליאמסבורג]] פארט ער ארויס בשליחותו צו פראווען די תפילות אין [[קרית יואל]] און עס קומט זיך צוזאם א ריזן ציבור צו די תפילות און די דרשות.

זיין זיידע דער רבי דער [[משה טייטלבוים|ברך משה]], האט זיך אמאל אויסגעדרוקט אז ער האט פינף זין, ווען מ'האט אים אויפגעמערקט אז ער האט נאר פיר, האט ער געזאגט אז מענדעלע איז מיר חשוב אזוי ווי א זון.

=== רבנות ===
זיין קאריערע האט זיך אנגעהויבן אין [[אנטווערפן יידנטום|אנטווערפן]], וואו דער ברך משה האט אים נאך אויפגענומען אלס רב אין דעם סאטמארער קהילה. פאר דעם איז ער געווען רב פון קהל עצי חיים סיגעט אין וויליאמסבורג.{{מקור}} אין תשס&quot;ו נאך די פטירה פון זיין זיידע דער ברך משה זי״ע, האט ער זיך צוריקגעקערט קיין אמעריקע ווי זיין טאטע האט איהם ממנה געווען אלס סאטמארער רב אין וויליאמסבורג.

== משפחה ==
ער האט חתונה געהאט מיט זיין קוזינע, מרת ברכה סימא מייזליש, די טאכטער פון ר' בעריש מייזליש, דער סאטמארער רב אין [[בארא פארק]], און מרת חיה, דאס עלטסטע קינד פונעם זיידן דער [[ברך משה]]. זייערע קינדער זענען:
* מרת רויזא בלומא, ווייב פון הרב יואל הכהן גלאנץ, זון פון ר׳ יעקב יחזקאל שרגא הכהן גלאנץ, א מרביץ תורה אין סאטמארער מוסדות.
* הרב חיים צבי, אבד&quot;ק מהרש&quot;א ראצפערט דקיט&quot;ל אין ב&quot;פ האט געהייראט מרת חיה אסתר, טאכטער פון רבי אשר מרדכי ראזנבוים, מאשלויער רבי פון בארא פארק.
* הרב יקותיאל יהודה, האט געהייראט מרת קיילא רויזא, טאכטער פון הרב מנחם צבי כהנא, דומ״ץ קארלסבורג.
* הרב אלעזר, האט געהייראט כ' אדר תשע&quot;ח מיט מרת חוה רבקה, טאכטער פון רבי חיים לייבוש באב&quot;ד, דער ראש ישיבה פון &quot;תורת חסד&quot; אין [[לאנדאן]].
* הרב יואל, האט געהייראט מיט מרת מרים יוכבד, טאכטער פון רבי מאיר יצחק הורוויץ, אב&quot;ד [[לינסק (הויף)|לינסק]] ב&quot;פ, און איידעם פון רבי יהושע העשיל אייכנשטיין, [[זידיטשוב|זידיטשאווער]] רבי פון [[שיקאגא]].

== וועבלינקען ==
* [http://video.google.com/videoplay?docid=-331488624813036291 ווידעא קליפ פון תנאים פון זיין עלטסטער זון מיט דער טאכטער פון מאשלויער רבי]

{{גרונטסארטיר:טייטלבוים, מענדל}}
[[קאַטעגאָריע:אמעריקאנער רבנים]]
[[קאַטעגאָריע:ארונים]]
[[קאַטעגאָריע:חסידישע ראשי ישיבות]]
[[קאַטעגאָריע:וויליאמסבורגער רבנים]]
[[קאַטעגאָריע:סאטמאר]]
[[קאטעגאריע:האגער פאמיליע]]</text>
      <sha1>afcx36kvp1soixpcp77vsscjukdjohz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>שלמה האלבערשטאם (ב)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2891</id>
    <revision>
      <id>580324</id>
      <parentid>580254</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T18:58:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5828" xml:space="preserve">'''רבי שלמה האלבערשטאם''' ([[א' כסלו]] [[ה'תרס&quot;ח]] - [[א' אב|א' מנחם אב]] [[ה'תש&quot;ס]]), דער דריטער באבובער רב.

== אפשטאם ==

'''רבי שלמה''' איז געבוירן אין [[באבאוו]] א' כסלו [[ה'תרס&quot;ח]] צו זיין פאטער הרב [[בן-ציון האלבערשטאם (א)|בן-ציון האלבערשטאם]], רב אין [[באבאוו]], א זון פון הרב [[שלמה האלבערשטאם (א)|שלמה האלבערשטאם]], רב אין [[באבוב]], א זון פון רבי [[מאיר נתן האלבערשטאם]], א זון פון הרב [[חיים האלבערשטאם]], ''דער דברי חיים''. און צו זיין מוטער מרת '''חיה פראדיל''' א טאכטער פון הרב '''[[שלום אליעזר האלבערשטאם]]''', א זון פון הרב [[חיים האלבערשטאם]], ''דער דברי חיים''.

== רבנות ==
אין תרצ&quot;א האט זיין פאטער זיך געצויגן קיין [[טשעבין]], און איבערגעלאזט ר' שלמה אלס &quot;יונגער רב&quot; אין באבאוו.

אלס יונגערמאן אין באבאוו האט ער געפירט די נעצווערק פון 40 באבאווער ישיבות אין גאליציע.

אין תרצ&quot;ט ווען די נאציס זענען אריין אין גאליציע איז די משפחה אנטלאפן און געוואנדערט ביז [[לעמבערג]]. רוב פון דער משפחה איז אומגעקומען דארט, אבער ר' שלמה, מיט איין זון נפתלי צבי, האבן זיך געראטעוועט און געוואנדערט  ווייטער. ש&quot;ק [[פרשת בהעלותך|פרשת בהעלתך]] זענען זיי געווען אין [[ניימארק]] און די [[געשטאפא]] האט זיי געכאפט פרובירנדיק זיך אריבערכאפן איבערן גרענעץ אין [[סלאוואקיי]]. מיט נסים זענען זיי באפרייט געווארן. ענדלעך זענען זיי געקומען קיין [[בוקארעסט]], [[רומעניע]], וואו זיי האבן זיך באהאלטן ביז נאך דער מלחמה.

ער איז אנגעקומען קיין [[פאראייניגטע שטאטן|אמעריקע]] נאך דער [[צווייטער וועלט מלחמה]], וואו ער האט ווידעראמאל אויפגעשטעלט דאס באבאווער [[חסידות]] אינעם [[קרוין הייטס]] געגנט פון [[ברוקלין]], [[ניו יארק (שטאט)|ניו יארק]]. שפעטער האט ער זיך געצויגן קיין [[בארא פארק]], וואו דאס חסידות איז היינט הויפטקווארטירט.

== הסתלקות ==

'''רבי שלמה''' איז נפטר געווארן [[א' אב|א' מנחם אב]] [[ה'תש&quot;ס]]. ער ליגט אין [[פלאראל פארק בית עלמין]], [[ניו דזשערסי]] און מען האט געשטעלט דארט אן [[אהל]] אויף זיין [[קבר]]. 
== פאמיליע ==

אין יאר [[ה'תרפ&quot;ה]] האט '''רבי שלמה''' געהייראט '''בזיווג ראשון''' מרת '''בלומה רחל''', א טאכטער פון זיין פעטער הרב '''[[חיים יעקב טייטלבוים]]''' רב אין [[לימאנאוו]]. זי איז אומגעקומען אויף קידוש השם מיט אירע קינדער, געבליבן איז איין זון:
* הרב '''[[נפתלי צבי האלבערשטאם]]''', דער באבאווער רב.

נאך די [[צווייטע וועלט קריג]] האט '''רבי שלמה''' געהייראט '''בזיווג שני''' מרת '''פריידא''' א טאכטער פון הרב '''[[אריה לייביש רובין]]''' פון [[ציעשינאוו]]. זייערע קינדער:

* מרת '''מרים נחמה''', די ווייב פון הרב '''[[חיים יעקב יוסף טויבער]]''' דיין אין [[קהל באבוב]] אין [[בארא פארק]].
* מרת '''דבורה לאה''', די ווייב פון הרב '''יונתן בנימין גאלדבערגער'''.
* מרת '''שרה הענא''', די ווייב פון הרב '''יעקב ישראל ישורון מייזליש''' רב אין קרית באבוב בת-ים.
* הרב '''[[בן ציון אריה לייבוש האלבערשטאם]]''', באבאווער רב 
* מרת '''מלכה''', די ווייב פון הרב '''בן-ציון בלום''' רב קהל באבוב [[לאנדאן]].
* מרת '''אסתר שיינדיל''', די ווייב פון הרב '''ברוך אברהם צבי הורוויץ''' פון מאנסי (חתונה געהאט זומער תשל&quot;ט).

== זיינע ספרים ==

* דברי שלמה (רעדאגירט דורך רבי [[בן ציון אריה לייבוש האלבערשטאם|בן ציון האלבערשטאם, באבעווער רבי]])
* כרם שלמה
* חכמת שלמה (ארויסגעקומען דורך באבוב-45, עס איז דא אן עיקול אויף דעם ספר פון א בית דין)
* נועם שלמה
* שיח שלמה

== רעפערענצן ==
* ''אנציקלופדיה לחכמי גליציה'', מאיר וונדר
&lt;references/&gt;


{{סדרה|די געוועזן=הרב [[בן-ציון האלבערשטאם (א)|בן-ציון האלבערשטאם]] זצ&quot;ל|די קומענדיק=הרב [[נפתלי צבי האלבערשטאם]]|רשימה=[[באבוב|באבאווער רבי]]|יאָר=תש&quot;ז-תש&quot;ס}}

== זעט אויך ==
* [[צאנז (הויף)]]

== וועבלינק ==

[http://video.google.com/videoplay?docid=3792558896446572119&amp;q=rebbe דער רבי לויפט...]

[[קאַטעגאָריע:גאליציאנער אדמורי&quot;ם|האלבערשטאם, שלמה]]
[[קאַטעגאָריע:באבוב]]</text>
      <sha1>grv4ttt1i78bray37zk8nczxibpzgav</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>זלמן לייב טייטלבוים</title>
    <ns>0</ns>
    <id>4130</id>
    <revision>
      <id>580331</id>
      <parentid>569499</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T20:39:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>69.46.225.61</ip>
      </contributor>
      <comment>/* די אדמורו&quot;ת מלחמה מיט זיין ברודער */  ריכטיגע ווערטער אויסלייג</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="32498" xml:space="preserve">{{אדמו&quot;ר
|נאמען=יקותיאל יהודה טייטלבוים
|טיטל=סאטמארער רבי
|בילד=ZalmanLeib.jpg
|באשרייבונג= רבי זלמן לייב טייטלבוים, איינער פון די צוויי סאטמארער רביס.
|געבורט דאטע=[[כ&quot;ד כסליו]] [[ה'תשי&quot;ב|תשי&quot;ב]]
|געבורט ארט=ברוקלין, ניו יארק
|חסידות=סאטמאר
|הויף ארט= וויליאמסבורג
|נומער אין דינאסטיע=3
|פאטער = רבי [[משה טייטלבוים]]
|פאריגער= רבי [[משה טייטלבוים]]
|פירערשאפט=[[ה'תשס&quot;ו]] –
|ווייב1=חי' שרה לבית שפיטץ
}}
[[טעקע:RebbeZalmanTeitelbaum.JPG|קליין|250px|רבי זלמן לייב נאך דער שבעה אראפקומענדיג פון זיין טאטנ'ס הויז מיט ווייסע זאקן און זילבערנעם שטעקן צום ערשטן מאל אלס רבי.]]
[[טעקע:ר' זלמן לייב טייטלבוים.jpg|קליין|ביים באגלייטן ביים טעראסע פון ביתו|250x250פיקס]]
רבי '''יקותיאל יהודה (זלמן לייב) טייטלבוים''' (געבוירן כ&quot;ד כסליו [[ה'תשי&quot;ב]])&lt;ref&gt;אריה ערליך. [https://docs.google.com/file/d/0B3GHdPfoH6lsOHdNVzNLb3ZJZnM/edit?pli=1 מלכות של חסד]. '''משפחה''', כ&quot;ט בכסלו תשע&quot;ג. זייט 28.&lt;/ref&gt; איז דער [[סאטמאר (הויף)|סאטמארער]] רבי אין [[וויליאמסבורג]], [[ניו יארק]]. ער איז דער דריטער זון פונעם פריערדיגן סאטמארער רבי׳ן, רבי [[משה טייטלבוים]], וואס איז געווען א ברודער-קינד פון דעם ערשטן סאטמארער רבי, רבי [[יואל טייטלבוים]], גרינדער פון די סאטמארער קהילות איבער דער גארער וועלט.

== ביאגראפיע ==

=== זיין יוגנט ===
אלס קינד האט ער געלערנט אין די סיגוט'ער חדר, וואס איז געווען בנשיאות פון זיין פאטער, וואס איז דאן געווען סיגוט'ער רב (בעפאר ער האט איבערגענומען די אדמורו&quot;ת אין סאטמאר אום [[ה'תש&quot;ם]])

ער האט [[חתונה]] געהאט צו זיין פרוי חיה שרה, א טאכטער פון [[ביסטריצער רב]].

דאן האט ער געוואוינט אין בארא פארק. שפעטער איז ער געווארן ראש ישיבה אין די [[ישיבה קטנה|ישיבה]] לצעירים פון דער סאטמארער ישיבה אין [[וויליאמסבורג]] און ער פלעגט קומען צו פארן יעדן טאג פון [[בארא פארק]].

רוב פון זיין לעבן איז ער נישט באטראכט געווארן אלס ממלא מקום פון זיין טאטן. ער איז געווען גאר א שטילער און באהאלטענער, וואס איז געזעצן אין דער בארא פארקער [[סיגוט]]ער שול, און נישט געהאט עפעס עקסטער מיט קיינעם. 

=== רבנות ===
נאך וואס דער ירושלימ'ער רב רבי [[משה אריה פריינד]], איז אוועק אין יאר [[ה'תשנ&quot;ו]], האט אים זיין פאטער, דער סאטמארער רבי [[רבי משה טייטלבוים]], געשטעלט אויף זיין ארט צו דינען אלס רב אין דער סאטמארער קהילה אין [[ירושלים]].

מיט צוויי יאר שפעטער אין זומער פון [[1999]] ([[ה'תשנ&quot;ט]]) איז ער גערופן געווארן פון ירושלים קיין [[וויליאמסבורג]] אין איז אויפגענומען געווארען דורך דעם רבי'ן דער ברך משה אלס אבד&quot;ק סאטמאר [[וויליאמסבורג]], וואס דאס באדייט דער גרעסטער פאסטן אין די קהלה נאך דער רבי.

די חסידים פון זיין עלטערן ברודער [[אהרן טייטלבוים|אהרן]] ימ&quot;ש וואס איז דאן געווען רב אין דער קהלה אין [[קרית יואל]], האבן דאס ווי פארשטענדליך נישט געקענט אראפשלינגען, און דעמאלטס האט עמטליך אויסגעבראכן די סאטמארער מחלוקת.

נאך דער פטירה פון זיין פאטער [[כ&quot;ו ניסן]] [[ה'תשס&quot;ו]] איז רבי זלמן לייב אויפגענומען געווארן דורך האלב פון זיין טאטנ׳ס נאכפאלגער אלס סאטמארער רבי.

צום סוף פון זיין טאטנ'ס לעבן אין יאר תשס&quot;ב, ווען ער איז שוין געווען אין טיפן עלטער, האט ער אונטערגעשריבן א צוואה פאר צוויי עדות אז זיין דריטער זון ר' זלמן לייב זאל איבערנעמען די רביסטעווע אין וויליאמסבורג &quot;והוא ישב על כסאי&quot;.

פון דער אנדערער זייט האט ר׳ הירצקא צוויבל, דעם רבי'נס שרייבער און ראש הכולל פון סאטמאר אין וויליאמסבורג סניף קליימער, און הרב הורוויץ (מאנטשעסטער סאטמארער רב) דערציילט, אז זיי זענען גאר געשטעלט געווארן דורך זיין טאטע עדות צו זאגן אז רבי אהרן ימ&quot;ש זאל איבערנעמען.

=== הנהגת הקהלה ===
ביזן היינטיגן טאג, רעכנט ער זיך שטארק מיט דער מיינונג פון זיינע דיינים. די דיינים וואס זענען זיין תורה אויטאריטעט, זענען פארמירט געווארן אין אזא סימבאלישן [[בית דין]] אן קיין זיצונגען נאר פארבינדען צוזאמען דערווייל בראש פון ר' [[ישראל חיים מנשה פרידמאן]], ר' [[חיים דוד כ&quot;ץ]], ר' [[זלמן לייב פילאפ]] און ר' [[שלמה לייב וויינבערגער]]. חוץ פון זיין בי&quot;ד האט ער נאך חשובע אנגעזעהנע דיינים אין אנדערע שטעט, א שטייגער ווי ר' [[משה מנחם טירנויער]] (אין [[מאנטרעאל]]), ר' [[אריה ראזנפעלד]] (אין [[קרית יואל]]), ר' [[ברוך נתן האלבערשטאם]] (אין [[לאנדאן]]), ר' [[חיים קלמן גוטמאן]] (בעמח&quot;ס ט&quot;ל מלאכות, חיים לחג, ועוד), ר' [[לייבוש פריעדמאן]], ר' יחזקאל ט&quot;ב, און נאך. 

די מערהייט פון זיינע חסידים טוען זייער רעספעקטירן זיין זון הרב [[חיים הערש טייטלבוים (ירושלים)|חיים צבי טייטלבוים]], דער [[רב]] אין [[סאטמאר (הויף)|סאטמאר]] [[ירושלים]].
[[טעקע:Satmarwilli.jpg|קליין|250x250פיקס]]

=== די אדמורו&quot;ת מלחמה מיט זיין ברודער ===
{{הויפט ארטיקל|סאטמאר מחלוקת}}
אום חודש [[ניסן]] תשנ&quot;ט האט אויסגעפלאצט א ריזיגע מחלוקה אין סאטמאר וואס ווערט פארעכנט אלס די גרעסטע חסידישע מחלוקה אין מאדערנער היסטאריע. דאס האט פאסירט ווען דער [[משה טייטלבוים|ברך משה]]'ס געזונט צושטאנד האט אנגעהויבן נאכצולאזן, סיי פיזיש און סיי גייסטיש, אויטאמאטיש האט זיין עלטסטער זון ר' [[אהרן טייטלבוים|אהרן]] ימ&quot;ש אומאפיציעל אנגעהויבן צוביסלעך איבערנעמען די לייצעס פון סאטמאר, און זיך אנגעהויבן פירן ווי דער אויסשליסליכער פירער פון סאטמאר איבער דער גארער וועלט. פאר די שטוב מענטשן און מקורבים  פון ברך משה  האט דאס שטארק נישט געשמעקט, זעענדיג און דעם אן אומרעספעקט  צו זיין טאטן, דעם דעמאלטסדיגן סאטמארער רבין. אבער למעשה ביז פסח תשנ״ט איז ר׳ אהרן ימ&quot;ש געווען דער אומאפיציעלער אויסשליסליכער צוקנופטיגער פירער פון דער סאטמארער אימפעריע איבער דער וועלט.

אבער ויהי היום איין שיינעם חול המועד האט מען זיך דערוואוסט אז דער ברך משה וויל אנדערש, וואס א טייל זאגן צוליב וואס ר' אהרן ימ&quot;ש האט אין די לעצטערע יארן פון זיין טאטע ארויסגעוויזן א שטארקע רעביסטעווע, און די [[ארונים]] זאגן אז דאס איז צוליב די העצע פון ר' משה גבאי, ווארשיינליך איז אריבערגעשפרינגען א שווארצע קאץ צווישן ר' אהרן ימ&quot;ש און דעם רבי'נס הויפט גבאי [[משה פרידמאן (גבאי)|משה פריעדמאן]],  און אלץ האט זיך דראמאטיש געטוישט, דער רבי האט אפגעמאכט אז מ'דארף אויפנעמען זיין יונגערן זון ר' זלמן לייב פאר רב אין וויליאמסבורג, און וכך הוה, ר' זלמן לייב האט איבערגענומען [[וויליאמסבורג, ברוקלין|וויליאמסבורג]], אלע בתי מדרשים, מוסדות, קעמפס, מקוה, מצה בעקעריי, אלץ איז ארויסגעפאלן פון ר' אהרן'ס ימ&quot;ש קאנטראל.

די אלע אידן וואס האבן נישט ליב געהאט ר' אהרן ימ&quot;ש, מיט די [[בני יואל]], האבן דאס באטראכט ווי א נס מן השמים, און ווי א רעטונג פאר דער [[סאטמאר (הויף)|סאטמארער קהלה]], און זענען געשפרינגען אויף די גאסן פון גרויס שמחה. ווידער ר' אהרן ימ&quot;ש מיט זיינע מענטשן, זענען אויפגעשוידערט געווארן, ממש אבל וחפוי ראש.

אלע פרואוון מצד די אהרונים צוריקצונעמען קאנטראל פון וויליאמסבורג זענען געווען אומפרוכטבאר, קודם ביים [[דין תורה]] האבן די זאליס נאר געוואלט גיין צו די סאטמארער [[דיינים]], און דערנאך האבן זיי לפנים משורת הדין געאפערט דריי באוואוסטע בתי דינים לויט די סאטמארער גייסט, אבער די ארונים האבן געמיינט אז ס'וועט זיי בעסער זיין אין גוי'אישע געריכט, אבער אין [[געריכט]] האבן זיי אלעמאל פארלוירן, און ווי אויך האט מען זיי באוואשן ווי א סוטה אז זיי זענען שקצים פארן גיין אין ערכאות.

עס האט אויסגעקוקט ווי ר' אהרן ימ&quot;ש איז קאפוט, למעשה האבן זיינע חסידים זיך אריענטירט און פארזיכערט צו אנהאלטן און פארשטערקערן די מאכט אין די אנדערע גרויסע צענטערן פון סאטמאר בעיקר און [[קרית יואל]], און אין בארא פארק.

זינט די אהרונים האבן געהאט זייער לעצטן קלאפ אין געריכט [[תמוז]] תשס&quot;ו האבן זיי געעפנעט אייגענע מוסדות און בתי מדרשים אין וויליאמסבורג, זיי האבן געעפנט אויפאיינמאל חדרים און שולעס פאר אלע יארגאנגען, איינגעשאפט בנינים, פאר די מוסדות אין געבויט א גרויסע שוהל. אויף א געדונגענעם ארט, וואס זיי צאלן חודש'ליך שכירות. תשרי תשע&quot;ח האבן זיי אפגעקויפט דעם בנין הבית המדרש.

ר' זלמן לייב האט ביי זיין הכתרה פאר רב אין וויליאמסבורג זיך באצויגן צו די [[בני יואל]] זאגנדיג אז עס ווייזט זיך ארויס אן &quot;אהבה מוסתרת&quot; מיינענדיג דערמיט אז כאטש וואס אויסערליך זענען זיי געווען זיין טאטן'ס שונאים, איז דאס אבער נאר געווען מיטן ציל קעגן ר' אהרן טייטלבוים ימ&quot;ש, און אמת'דיג אינעווייניג האבן זיי יא ליב געהאט זיין טאטע רבי [[משה טייטלבוים]] זי&quot;ע אבער בעיקר פיינט געהאט זיין זון רבי [[אהרן טייטלבוים|אהרן]] ימ&quot;ש.

====די פילע חילוקים צווישן די צוויי קהילות====

אין רעזולטאט פון דער מחלוקה איז די סאטמארער קהלה גענצליך צוטיילט געווארן אין צוויי פראקציעס, ווען יעדע פון זיי שיידן זיך צו זייערע פונאנדערגעשיידטע אידעאלאגיעס, בעת ווען די ארונים האבן געשפירט פאר וויכטיג צו מאכן שלום מיט דער בעלזער קהלה אין ירושלים, זענען די זאלוינים פארבליבן גאר שארף קעגן בעלז אין שפיץ פון זייער רב. די זאלוינים האבן שלום געמאכט מיט די [[בני יואל]]. די ארונים האבן זיך נישט באטייליגט ביים [[כינוס כלל ישראל]] – בעת ווען ר' זלמן לייב איז יא געגאנגען – ווייל מ'גייט דארט רעדן אויף ענגליש וואס איז נישט איינקלאנג מיט די מיהאלוויצע תקנות. ווי אויך ביי פארשידענע אנדערע מערכות ווי עס קענטיג געווארן אז ווי אימער די זאלוינים האבן געשריגן אסור, האבן די ארונים געשריגן מותר, ווי ביי די מערכה ביי דעם בית הקברות אין [[בית שמש]], אדער ביי דער מערכה אקעגן מציצה בפה ווי די ארונים און ״דער בלאט״ האבן זיך ארויסגעדרייט צו העלפן די עסקנים (וואס זענען געווען זאלויניש געשטימט) און רבי אהרן ימ&quot;ש האט אונטערגעריסן די עסקנים אז זיי זוכן בלויז כבוד און נישט אויפצוטוען. ווי אויך ביי קרן להצלת ילדי צרפת האט ר' אהרן ימ&quot;ש געשריגן אקעגן [[חינוך עצמאי]] און אנשטאדט דעם געשיקט [[נטרונא]] זאל איבערציגן די [[אידן]] צו בלייבן, און שפעטער ביי דער ״גזירת הגיוס״ ווי ר' אהרן ימ&quot;ש האט פערזענליך ארונטערגעריסן די פראקציע פון רבי [[שמואל אויערבאך]] און זיי גערופן &quot;גרים&quot; און &quot;פרעות-מאכער&quot; (אבער ער האט געהייסן זיי שטיצן מיט געלד), נאך וואס רבי זלמן לייב טוט זיי יא שטארק שטיצן, און ווי אויך ביי דער גרויסער עצרת מחאה קעגן דעם &quot;גזירת הגיוס&quot; אין [[בארקלעיס סענטער]] וואס רבי אהרן ימ&quot;ש האט נישט געוואלט מיטשטיין צוליב וואס עס געווארן געפירט דורך רבי זלמן לייב'ס עסקנים אדער ווי ער האט געטענה'ט וויבאלד מען וועט סייווי גארנישט אויפטוהן נאר שאדן מאכן וויבאלד די [[ארץ ישראל]]דיגע רבנים זענען אנטקעגן דעם.) דאס ברענגט צו צום קאמישן רעזולטאט אז ווי אימער איינער זאגט &quot;יא&quot; זאגט דער אנדערער &quot;ניין&quot;.

== זיין תורה ==
ר' זלמן לייב איז יארן לאנג געווען מרביץ תורה אין סאטמארער [[ישיבה קטנה]] אין וויליאמסבורג וואו ער פלעגט זיך פירן זייער בפשטות, פילע תלמידים געדענקן אז ווען זיי פלעגן אנקומען אין ישיבה צו פארטאגס סדר פלעגט ער שוין דארט זיצן און לערנען פון די פריע פארטאגס שעות מיט א חברותא.

ער האט געדינט ברבנות אין זיין טאטענס שול סיגוט אין בארא פארק אויך האט אים זיין טאטע איבערגעגעבן די [[השגחה]] פון יענע צייטן ווען ער איז געווארן רבי.
[[טעקע:ר' יצחק טובי ווייס (גאב&quot;ד ירשלים) אין קווינס ישיבה.jpg|thumb|250x250px|רבי זלמן לייב מיט ר' יצחק טובי ווייס (גאב&quot;ד ירושלים) אין זיין ישיבה]]
ער האט דורכאויס זיינע יארן אלס סיגוטער רב געהאט א שיעור אין סיגוטער ביהמ&quot;ד ווי ער האט פארגעלערענט גאנץ ש&quot;ס.

ער איז אלס געווען בקי אין די סדר השגחה ביי די מצות, וואס ער האט אסאך יארן געטוען אין השגחה אויפן פארלאנג פון זיין טאטן.

ער איז באקאנט מיט זיינע טיפע שיעורים וואס ער לערענט פאר אין זיין [[סאטמאר ישיבה גדולה (קווינס)|ישיבה גדולה]] אין קווינס פאר שבועות, אלס הכנה צו די קרעפל פשעטעל וואס ער זאגט שבועות.

זיין טאטע זצ&quot;ל האט זייער ליב געהאט צו לערנען מיט אים, זאגנדיג ער איז א גוטער לערנער אויפן בלאט נישט קיין קונצן מאכער נאר וויל פארשטיין באמת א שטיקל גמרא תוס' מיט א גרונטליכקייט. נאך אלץ סיגוטער רב ווען עס האט זיך געמאכט א שווערע שאלה האט זיין טאטע אים געבעטן צו שרייבן תשובות הלכה למעשה וואס איז געווען געדרוקט אין פארשידענע זשורנאלן.

אזוי אויך איז ער באקאנט מיט זיינע שיינע דרושים וואס ער זאגט יעדן פרייטיג צונאכט ביים טיש, ס'איז דא אידן וואס גייען לאנגע שטרעקעס צו הערן זיין תורה.

== זיין קהלה ==
די גרעסטע באזע פון זיין קהילה איז אין [[וויליאמסבורג, ברוקלין|וויליאמסבורג]]. זיין קהילה אין וויליאמסבורג באשטייט פון פילע טויזנטער ראשי משפחות, און די הויפטקווארטיר איז דער גרויסער אלטער [[סאטמאר שוהל ראדני|סאטמארער ביהמ&quot;ד אויף ראדני סטריט]]. ווי אויך פארמאגט די קהלה נאך 8 קלענערע בתי מדרשים פארשפרייט אין אלע קווארטלען פון [[וויליאמסבורג, ברוקלין|וויליאמסבורג]].  

ר' זלמן לייב פירט די [[סאטמאר ישיבה גדולה (קווינס)|ישיבה גדולה]] אין [[גלענדעיל, קווינס]] ווי די ישיבה האט היינט אומגעפער ארום 1000 בחורים, און איז פאררעכנט היינט צוטאגס אלס די גרעסטע חסידיש'ע ישיבה גדולה אין דער גאנצער וועלט.  

אויך האט ער מוסדות התורה און חברי הקהלה אין די שטעט: [[קרית יואל]] (ווי ער פארמאגט א קהלה פון נאנט צו דריי טויזענט מיטגלידער און מוסדות פון ארום 5 אהאלב טויזענט קינדער), [[בארא פארק]], [[מאנסי]] (וואו עס דינט אלס רב זיין שוואגער ר' [[חיים יושע האלבערשטאם]] שליט&quot;א),  און [[מאנטרעאל]], [[לאנדאן]], [[אנטווערפן]], [[מאנטשעסטער]], און אין ארץ ישראל, ספעציעל אין [[ירושלים]], און ווי אויך אין [[בני ברק]] און [[בית שמש]] און אין נאך פלעצער ווי עס געפינען זיך סאטמארער אידן.  

אין די לעצטע שטיק צייט איז אויך געגרינדעט געווארן די סאטמארער קהלות און מוסדות אונטער דעם רבי'נס פירערשאפט אין נאך צוויי שטעט ווי זיין ציבור האט לעצטענס אנגעהויבן זיך צו ציען, דאס זענען: דער נייער סאטמארער שטעטל &quot;קרית יטב לב&quot; אין [[בלומינגבורג, ניו יארק]] און אין [[לעיקוואָד]], ניו זשערזי.

== זיין שטיצע און אנערקענונג ביי די גדולי ישראל  ==
ר' זלמן לייב האט גענאסן פון גרויסער הערצה ביי פילע גדולי ישראל וואס האבן געשפירט פאר וויכטיג אז ער מוז זיין דער סאטמארער רב, צווישן זיי אויכעט רבנים וואס זענען נישט סאטמארער דירעקט ווי הגאון הרב [[יצחק דוב קאפלמאן]] זצ&quot;ל. עס איז באוואוסט אז ער האט זיך דורכגערעדט מיט דריי גדולי ישראל איידער זיין טאטע האט אים עמטליך ממנה געווען, דאס זענען הגה&quot;ק רבי [[בנימין ראבינאוויטש]] זצ&quot;ל, כ&quot;ק אדמו&quot;ר רבי [[לייבוש לייזער]] שליט&quot;א מפשעווארסק, און הרב קאפלמאן זצ&quot;ל וואס זיי האבן צוגעשטימט אז ער זאל אננעמען די בקשה פון זיין טאטען צו ווערן רב אין ווילאמסבורג.  

שפעטער ווען ער האט שוין אנגענומען די רבנות זענען צוגעשטאנען פארשידענע סאטמארער רבנים אפי' אזעלכע וואס האבען זיך פריער געהאט דערווייטערט פון סאטמאר ווי דער מאנטיווידעא רב ר' [[אברהם לייטנער]] זצ&quot;ל וואס האט דאן ברבים געלויבט דעם ברך משה זצ&quot;ל זאגנדיג ער האט געהאט א גרויסע סייעתא דשמיא מיט'ן ממנה זיין ר' זלמן לייב אלץ רב, ווי אויך די [[מרדכי האגער|וויזניץ-מאנסי'ער רבי]] זצ&quot;ל וואס האט זיך ברבים אנגענומען פאר אים ווען ר' אהרן'ס קהלה איז געגאנגען אין געריכט, און גע'אסרט זיינע חסידים צו ליינען ר' אהרנ'ס צייטונג [[דער בלאט]]. אויך האט אים דער קאשויער רב הגה&quot;ק ר' [[רפאל בלום]] זצ&quot;ל זייער שיין מקרב געווען, -כאטש ער איז אין אנהויב געווען עמטליך צוקריגט מיט סאטמאר- זעהנ'דיג א נייע עפאכע ווי סאטמאר איז צוריק אויף די ריכטיגע רעלסן. 

ווי אויך די סאטמארער רבנים ווי הרב הגה&quot;צ ר' [[נתן יוסף מייזעלס]] זצ&quot;ל אב&quot;ד אבני שלמה מאנסי וואס האט געזאגט ביי דער הכתרה פון ר' זלמן לייב אז די הנאה זעט מען ביים גאנצן ציבור אויף זייערע פנימ'ער אז סאטמאר האט אזא רב; ווי אויך איז געקומען הרב [[יוסף אשכנזי]] זצ&quot;ל דער טאלטשאווער רב און גבאי ביים [[יואל טייטלבוים|אלטען סאטמאר רבין]] זצ&quot;ל דער מייסד הקהלה וואס איז געווען יארן דערווייטערט פון דער סאטמארער קהילה, ווי אויך די [[בני יואל]] רבנים ווי [[יואל מארגענשטערן|הגאון הרב משארמאש שליט&quot;א]] וואס איז געווארען זייער באפריינדעט מיט ר' זלמן לייב, ווי אויך דער [[מאיר יודא טענענבוים|טשאטה'ער רב]] שליט&quot;א און נאך פילע, צוזעהנדיג דעם החזרת העטרה ליושנה, אז סאטמאר האט א רב וואס איז א שטאלץ פאר דער קהלה אויף דעם וועג פון דעם [[יואל טייטלבוים|מייסד הקהלה]] זי&quot;ע, און זיין ממשיך דער פאטער דער [[ברך משה]] זצ&quot;ל.

==זיינע פילע פעולות פאר דער אלטוועלטליכער אידנטום==
ר' זלמן לייב האט זיך ארויסגעשטעלט צו זיין א רבי וואס איז א אומר מעט ועושה הרבה, ער אליין איז שעות ארוכות פארנומען מיט שאפן מיליאנען דאלער פאר פילע צוועקן פאר יחידים און פאר'ן ציבור. 

ער האט מייסד געווען דעם מפעל &quot;שקל הטהור&quot; וואס שיקט ריזיגע סומעס געלט צו די מוסדות על טהרת הקודש אין [[ארץ ישראל|ארצינו הק']], אין די לעצטערע פאר יארן האט ער שוין געשיקט מיליאנען דאלארן, ווי אויך פארט ער ארום מיט גדולי ישראל (ווי הגאון רבי [[מלכיאל קאָטלער]] ר&quot;י [[בית מדרש גבוה|בית מדרש גבוה לעיקוואוד]] און הגאון רבי [[דוד פיינשטיין]] ר&quot;י [[תפארת ירושלים|תפארת ירושלים מאנהעטן]] א זון פון הגאון רבי [[משה פיינשטיין]], און רבי [[לייבוש לייזער]]) צו שאפן פאנדען פאר ילדי צרפת אז עס זאל נישט אויסגעמעקט ווערן זייער אידישקייט דורך די [[ציוניזם|ציונים]], ווי אויך האט ער געשאפן א מסגרת אין זיין קהלה (גערופן &quot;זכרו תורת משה&quot;) ווי די בעלי בתים און אינגעלייט לערנען מסכתות הש&quot;ס אויפ'ן סדר און דערנאך נעמען זיי בחינות, און ער שאפט גרויסע געלטער פאר די חודש'ליכע תמיכה פאר די טויזענטער אינגעלייט וואס נעמען די בחינות, און די זעלבע צייט טוט ער אינוועסטירן אסאך מיה און פלאג צו אויפבויען נייע געגענטער ווי די אינגעלייט זאלן קענען וואוינען מיט א ברייטקייט פאר א ביליגע פרייז, ווי אין [[בלומינגבורג, ניו יארק]] און ווי אויך אין [[לעיקוואד]]. 

אזוי אויך האט ער מייסד געווען די ערשטע &quot;חתונה מאל&quot; צו מאכן א ביליגערער סטאנדארט פאר חתונה'ס, אזוי אויך האט ער געבויט (מיט דער הילף פון הנגיד הרב אליעזר קעסטענבוים) די צוויי באקאנטע [[פרדס זאלן]] צו ערמעגליכן דאס פראווען ביליגע חתונה'ס מיט'ן גאנצן פראכט, וואס פיל קהלות האבן געפרואווט און נאכגעטוהן, אזוי אויך סיי וועלכער איד עס גייט אריין צו אים פאר א צוועק איז ער גרייט בלב ונפש מיט א ווארים הארץ צו העלפן. 

און דאס אלעס טוט ער באשיידנערהייט, אן קיין רעש און פאמפע. 

== זיינע גבאים ==
* ר' [[משה גבאי]] (געווען גבאי ביים ברך משה)
* ר' [[שמואל טייטלבוים]] 
* ר' [[מרדכי דוד וויעדער]] (געווען גבאי ביים ברך משה).
* ר' [[יודל וויינשטאק]]

== זיין משפחה ==
[[טעקע:Rabbis brothers.jpg|thumb|298x298px|די צוויי ברידער אלס רבי'ס זענען מנחם אבל טאכטער פון ר' אלימלך אשכנזי אייר תשס&quot;ז]]די קינדער פון רבי זלמן לייב און זיין רביצין מרת חיה שרה זענען:
* רבי [[חיים הערש טייטלבוים (ירושלים)|חיים צבי טייטלבוים]] , [[רב]] אין [[סאטמאר (הויף)|סאטמאר]] [[ירושלים]]. אן איידעם פון זיין פעטער, רבי אפרים לעמבערגער פון [[מאקאווא]] בארא פארק.
* רבי [[יעקב בער טייטלבוים]] , [[רב]] אין [[סיגוט]]ער שול אין [[בארא פארק]]. איידעם פון רבי צבי הירש מייזליש אב&quot;ד [[שאפראן]].
* רבי יואל טייטלבוים. איידעם פון רבי אנשיל אשכנזי, רב דקהל חוות דעת
* רבי אהרן טייטלבוים. איידעם פון רבי אלעזר מענדל מייזליש, רב דקהל ניימארק
* רבי חנניה יו&quot;ט ליפא, איידעם פון רבי [[ברוך נתן האלבערשטאם]], רב פון סאטמארער קהילה אין [[לאנדאן]].
* מרת רחל אסתר, די ווייב פון רבי [[יצחק ראזענבערגער]] , דומ&quot;ץ ליע גארדענס, און זון פון רבי יהושע ראזענבערגער, א דיין אין ה[[עדה החרדית]].
* מרת ברכה סימא, די ווייב פון רבי אלטר יעקב יצחק הכהן גלאנץ , רב פון סאטמארער קהלה אין לעיקוואד און מגי&quot;ש ב[[סאטמאר ישיבה גדולה (קווינס)|ישיבה גדולה]] דסאטמאר.
* מרת רויזא, די ווייב פון רבי אלעזר טייטלבוים, ראש כולל אין וויליאמסבורג און א זון פון רבי ליפא טייטלבוים רב דקהל בית אהרן.
* מרת חנה, די ווייב פון רבי יואל שמעון פריעדמאן, אן אייניקל פון רבי [[ישראל חיים מנשה פריעדמאן]] ראב&quot;ד סאטמאר.
* מרת הענדל, די ווייב פון אלחנן חיים פילאפ , בן רבי [[זלמן לייב פילאפ]] שליט&quot;א חבר הבד&quot;ץ דסאטמאר.

== רעפערענצן ==
{{רעפליסטע}}

== וועבלינקען ==
* [[ווידעא]] קליפ: טויזנטער [[סאטמאר (הויף)|סאטמארער]] [[חסידים]] [[טאנצ]]ן ביי דער [[חתונה]] פון זיין זון הרב חנני' יו&quot;ט ליפא טייטלבוים וואס איז פארגעקומען אין דעם נייעם סאטמארער ביהמ&quot;ד אין [[וויליאמסבורג]] [[ר&quot;ח חשון]] [[תשס&quot;ז]] [http://video.google.com/videoplay?docid=-1694375848141784533&amp;pr=goog-sl]
* [[ווידיאו קליפ|ווידעא קליפ]] פון [[שבועות]] [[טיש]] [http://video.google.com/videoplay?docid=-1920478090479187240&amp;q=label%3Asatmar]
* [[גוגל ווידיאו|גוגל ווידעא]] [[קליפ]] פון ערשטע אפיציעלע באזוך אין [[בארא פארק]] שב&quot;ק אח&quot;ק תשס&quot;ז צום [[הנחת אבן הפינה]] פאר זיין נייע ביהמ&quot;ד [http://video.google.com/videoplay?docid=4849945592400789335&amp;q=satmar&amp;hl=en ]
* [[גוגל ווידעא]] [[קליפ]] וויאזוי ער נעמט [[קוויטל]]עך ביים [[שבעה]] נאכן [[טאטע]]ן און ר' [[יונה האלפערט]] דער גבאי פון פאטער וויינט. [http://video.google.com/videoplay?docid=-8629722242386843415]

{{סעריע
| פֿריערער = הרב [[משה טייטלבוים]] זצ&quot;ל &lt;br /&gt;''ברך משה''
| ליסטע = [[סאטמאר (הויף)|סאטמארער רבי]]
| יאר = 
| ספר =
}}
{{גרונטסארטיר:טייטלבוים, זלמן לייב}}

[[קאַטעגאָריע:אמעריקאנער אדמורי&quot;ם]]
[[קאַטעגאָריע:סאטמאר]]
[[קאַטעגאָריע:וויליאמסבורגער רבנים]]
[[קאַטעגאָריע:זאלוינים]]</text>
      <sha1>49c3m2q82aahtv90o2qmcdqj7nr1v1n</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580357</id>
      <parentid>580331</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T23:22:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>וויקיפּעדלער</username>
        <id>32864</id>
      </contributor>
      <comment>זיי מבטל רי-ווערסיע 580331 פון [[Special:Contributions/69.46.225.61|69.46.225.61]] ([[User talk:69.46.225.61|רעדן]]) ביזטו פארריקט?!</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="32369" xml:space="preserve">{{אדמו&quot;ר
|נאמען=יקותיאל יהודה טייטלבוים
|טיטל=סאטמארער רבי
|בילד=ZalmanLeib.jpg
|באשרייבונג= רבי זלמן לייב טייטלבוים, איינער פון די צוויי סאטמארער רביס.
|געבורט דאטע=[[כ&quot;ד כסליו]] [[ה'תשי&quot;ב|תשי&quot;ב]]
|געבורט ארט=ברוקלין, ניו יארק
|חסידות=סאטמאר
|הויף ארט= וויליאמסבורג
|נומער אין דינאסטיע=3
|פאטער = רבי [[משה טייטלבוים]]
|פאריגער= רבי [[משה טייטלבוים]]
|פירערשאפט=[[ה'תשס&quot;ו]] –
|ווייב1=חי' שרה לבית שפיטץ
}}
[[טעקע:RebbeZalmanTeitelbaum.JPG|קליין|250px|רבי זלמן לייב נאך דער שבעה אראפקומענדיג פון זיין טאטנ'ס הויז מיט ווייסע זאקן און זילבערנעם שטעקן צום ערשטן מאל אלס רבי.]]
[[טעקע:ר' זלמן לייב טייטלבוים.jpg|קליין|ביים באגלייטן ביים טעראסע פון ביתו|250x250פיקס]]
רבי '''יקותיאל יהודה (זלמן לייב) טייטלבוים''' (געבוירן כ&quot;ד כסליו [[ה'תשי&quot;ב]])&lt;ref&gt;אריה ערליך. [https://docs.google.com/file/d/0B3GHdPfoH6lsOHdNVzNLb3ZJZnM/edit?pli=1 מלכות של חסד]. '''משפחה''', כ&quot;ט בכסלו תשע&quot;ג. זייט 28.&lt;/ref&gt; איז דער [[סאטמאר (הויף)|סאטמארער]] רבי אין [[וויליאמסבורג]], [[ניו יארק]]. ער איז דער דריטער זון פונעם פריערדיגן סאטמארער רבי׳ן, רבי [[משה טייטלבוים]], וואס איז געווען א ברודער-קינד פון דעם ערשטן סאטמארער רבי, רבי [[יואל טייטלבוים]], גרינדער פון די סאטמארער קהילות איבער דער גארער וועלט.

== ביאגראפיע ==

=== זיין יוגנט ===
אלס קינד האט ער געלערנט אין די סיגוט'ער חדר, וואס איז געווען בנשיאות פון זיין פאטער, וואס איז דאן געווען סיגוט'ער רב (בעפאר ער האט איבערגענומען די אדמורו&quot;ת אין סאטמאר אום [[ה'תש&quot;ם]])

ער האט [[חתונה]] געהאט צו זיין פרוי חיה שרה, א טאכטער פון [[ביסטריצער רב]].

דאן האט ער געוואוינט אין בארא פארק. שפעטער איז ער געווארן ראש ישיבה אין די [[ישיבה קטנה|ישיבה]] לצעירים פון דער סאטמארער ישיבה אין [[וויליאמסבורג]] און ער פלעגט קומען צו פארן יעדן טאג פון [[בארא פארק]].

רוב פון זיין לעבן איז ער נישט באטראכט געווארן אלס ממלא מקום פון זיין טאטן. ער איז געווען גאר א שטילער און באהאלטענער, וואס איז געזעצן אין דער בארא פארקער [[סיגוט]]ער שול, און נישט געהאט עפעס עקסטער מיט קיינעם. 

=== רבנות ===
נאך וואס דער ירושלימ'ער רב רבי [[משה אריה פריינד]], איז אוועק אין יאר [[ה'תשנ&quot;ו]], האט אים זיין פאטער, דער סאטמארער רבי [[רבי משה טייטלבוים]], געשטעלט אויף זיין ארט צו דינען אלס רב אין דער סאטמארער קהילה אין [[ירושלים]].

מיט צוויי יאר שפעטער אין זומער פון [[1999]] ([[ה'תשנ&quot;ט]]) איז ער גערופן געווארן פון ירושלים קיין [[וויליאמסבורג]] אין איז אויפגענומען געווארען דורך דעם רבי'ן דער ברך משה אלס אבד&quot;ק סאטמאר [[וויליאמסבורג]], וואס דאס באדייט דער גרעסטער פאסטן אין די קהלה נאך דער רבי.

די חסידים פון זיין עלטערן ברודער [[אהרן טייטלבוים|אהרן]] וואס איז דאן געווען רב אין דער קהלה אין [[קרית יואל]], האבן דאס ווי פארשטענדליך נישט געקענט אראפשלינגען, און דעמאלטס האט עמטליך אויסגעבראכן די סאטמארער מחלוקת.

נאך דער פטירה פון זיין פאטער [[כ&quot;ו ניסן]] [[ה'תשס&quot;ו]] איז רבי זלמן לייב אויפגענומען געווארן דורך האלב פון זיין טאטנ׳ס נאכפאלגער אלס סאטמארער רבי.

צום סוף פון זיין טאטנ'ס לעבן אין יאר תשס&quot;ב, ווען ער איז שוין געווען אין טיפן עלטער, האט ער אונטערגעשריבן א צוואה פאר צוויי עדות אז זיין דריטער זון ר' זלמן לייב זאל איבערנעמען די רביסטעווע אין וויליאמסבורג &quot;והוא ישב על כסאי&quot;.

פון דער אנדערער זייט האט ר׳ הירצקא צוויבל, דעם רבי'נס שרייבער און ראש הכולל פון סאטמאר אין וויליאמסבורג סניף קליימער, און הרב הורוויץ (מאנטשעסטער סאטמארער רב) דערציילט, אז זיי זענען גאר געשטעלט געווארן דורך זיין טאטע עדות צו זאגן אז רבי אהרן זאל איבערנעמען.
=== הנהגת הקהלה ===
ביזן היינטיגן טאג, רעכנט ער זיך שטארק מיט דער מיינונג פון זיינע דיינים. די דיינים וואס זענען זיין תורה אויטאריטעט, זענען פארמירט געווארן אין אזא סימבאלישן [[בית דין]] אן קיין זיצונגען נאר פארבינדען צוזאמען דערווייל בראש פון ר' [[ישראל חיים מנשה פרידמאן]], ר' [[חיים דוד כ&quot;ץ]], ר' [[זלמן לייב פילאפ]] און ר' [[שלמה לייב וויינבערגער]]. חוץ פון זיין בי&quot;ד האט ער נאך חשובע אנגעזעהנע דיינים אין אנדערע שטעט, א שטייגער ווי ר' [[משה מנחם טירנויער]] (אין [[מאנטרעאל]]), ר' [[אריה ראזנפעלד]] (אין [[קרית יואל]]), ר' [[ברוך נתן האלבערשטאם]] (אין [[לאנדאן]]), ר' [[חיים קלמן גוטמאן]] (בעמח&quot;ס ט&quot;ל מלאכות, חיים לחג, ועוד), ר' [[לייבוש פריעדמאן]], ר' יחזקאל ט&quot;ב, און נאך. 

די מערהייט פון זיינע חסידים טוען זייער רעספעקטירן זיין זון הרב [[חיים הערש טייטלבוים (ירושלים)|חיים צבי טייטלבוים]], דער [[רב]] אין [[סאטמאר (הויף)|סאטמאר]] [[ירושלים]].
[[טעקע:Satmarwilli.jpg|קליין|250x250פיקס]]

=== די אדמורו&quot;ת מלחמה מיט זיין ברודער ===
{{הויפט ארטיקל|סאטמאר מחלוקת}}
אום חודש [[ניסן]] תשנ&quot;ט האט אויסגעפלאצט א ריזיגע מחלוקה אין סאטמאר וואס ווערט פארעכנט אלס די גרעסטע חסידישע מחלוקה אין מאדערנער היסטאריע. דאס האט פאסירט ווען דער [[משה טייטלבוים|ברך משה]]'ס געזונט צושטאנד האט אנגעהויבן נאכצולאזן, סיי פיזיש און סיי גייסטיש, אויטאמאטיש האט זיין עלטסטער זון ר' [[אהרן טייטלבוים|אהרן]] אומאפיציעל אנגעהויבן צוביסלעך איבערנעמען די לייצעס פון סאטמאר, און זיך אנגעהויבן פירן ווי דער אויסשליסליכער פירער פון סאטמאר איבער דער גארער וועלט. פאר די שטוב מענטשן און מקורבים  פון ברך משה  האט דאס שטארק נישט געשמעקט, זעענדיג און דעם אן אומרעספעקט  צו זיין טאטן, דעם דעמאלטסדיגן סאטמארער רבין. אבער למעשה ביז פסח תשנ״ט איז ר׳ אהרן געווען דער אומאפיציעלער אויסשליסליכער צוקנופטיגער פירער פון דער סאטמארער אימפעריע איבער דער וועלט.

אבער ויהי היום איין שיינעם חול המועד האט מען זיך דערוואוסט אז דער ברך משה וויל אנדערש, וואס א טייל זאגן צוליב וואס ר' אהרן האט אין די לעצטערע יארן פון זיין טאטע ארויסגעוויזן א שטארקע רעביסטעווע, און די [[ארונים]] זאגן אז דאס איז צוליב די העצע פון ר' משה גבאי, ווארשיינליך איז אריבערגעשפרינגען א שווארצע קאץ צווישן ר' אהרן און דעם רבי'נס הויפט גבאי [[משה פרידמאן (גבאי)|משה פריעדמאן]],  און אלץ האט זיך דראמאטיש געטוישט, דער רבי האט אפגעמאכט אז מ'דארף אויפנעמען זיין יונגערן זון ר' זלמן לייב פאר רב אין וויליאמסבורג, און וכך הוה, ר' זלמן לייב האט איבערגענומען [[וויליאמסבורג, ברוקלין|וויליאמסבורג]], אלע בתי מדרשים, מוסדות, קעמפס, מקוה, מצה בעקעריי, אלץ איז ארויסגעפאלן פון ר' אהרן'ס קאנטראל.

די אלע אידן וואס האבן נישט ליב געהאט ר' אהרן, מיט די [[בני יואל]], האבן דאס באטראכט ווי א נס מן השמים, און ווי א רעטונג פאר דער [[סאטמאר (הויף)|סאטמארער קהלה]], און זענען געשפרינגען אויף די גאסן פון גרויס שמחה. ווידער ר' אהרן מיט זיינע מענטשן, זענען אויפגעשוידערט געווארן, ממש אבל וחפוי ראש.

אלע פרואוון מצד די אהרונים צוריקצונעמען קאנטראל פון וויליאמסבורג זענען געווען אומפרוכטבאר, קודם ביים [[דין תורה]] האבן די זאליס נאר געוואלט גיין צו די סאטמארער [[דיינים]], און דערנאך האבן זיי לפנים משורת הדין געאפערט דריי באוואוסטע בתי דינים לויט די סאטמארער גייסט, אבער די ארונים האבן געמיינט אז ס'וועט זיי בעסער זיין אין גוי'אישע געריכט, אבער אין [[געריכט]] האבן זיי אלעמאל פארלוירן, און ווי אויך האט מען זיי באוואשן ווי א סוטה אז זיי זענען שקצים פארן גיין אין ערכאות.

עס האט אויסגעקוקט ווי ר' אהרן איז קאפוט, למעשה האבן זיינע חסידים זיך אריענטירט און פארזיכערט צו אנהאלטן און פארשטערקערן די מאכט אין די אנדערע גרויסע צענטערן פון סאטמאר בעיקר און [[קרית יואל]], און אין בארא פארק.

זינט די אהרונים האבן געהאט זייער לעצטן קלאפ אין געריכט [[תמוז]] תשס&quot;ו האבן זיי געעפנעט אייגענע מוסדות און בתי מדרשים אין וויליאמסבורג, זיי האבן געעפנט אויפאיינמאל חדרים און שולעס פאר אלע יארגאנגען, איינגעשאפט בנינים, פאר די מוסדות אין געבויט א גרויסע שוהל. אויף א געדונגענעם ארט, וואס זיי צאלן חודש'ליך שכירות. תשרי תשע&quot;ח האבן זיי אפגעקויפט דעם בנין הבית המדרש.

ר' זלמן לייב האט ביי זיין הכתרה פאר רב אין וויליאמסבורג זיך באצויגן צו די [[בני יואל]] זאגנדיג אז עס ווייזט זיך ארויס אן &quot;אהבה מוסתרת&quot; מיינענדיג דערמיט אז כאטש וואס אויסערליך זענען זיי געווען זיין טאטן'ס שונאים, איז דאס אבער נאר געווען מיטן ציל קעגן ר' אהרן טייטלבוים, און אמת'דיג אינעווייניג האבן זיי יא ליב געהאט זיין טאטע רבי [[משה טייטלבוים]] זי&quot;ע אבער בעיקר פיינט געהאט זיין זון רבי [[אהרן טייטלבוים|אהרן]].

====די פילע חילוקים צווישן די צוויי קהילות====

אין רעזולטאט פון דער מחלוקה איז די סאטמארער קהלה גענצליך צוטיילט געווארן אין צוויי פראקציעס, ווען יעדע פון זיי שיידן זיך צו זייערע פונאנדערגעשיידטע אידעאלאגיעס, בעת ווען די ארונים האבן געשפירט פאר וויכטיג צו מאכן שלום מיט דער בעלזער קהלה אין ירושלים, זענען די זאלוינים פארבליבן גאר שארף קעגן בעלז אין שפיץ פון זייער רב. די זאלוינים האבן שלום געמאכט מיט די [[בני יואל]]. די ארונים האבן זיך נישט באטייליגט ביים [[כינוס כלל ישראל]] – בעת ווען ר' זלמן לייב איז יא געגאנגען – ווייל מ'גייט דארט רעדן אויף ענגליש וואס איז נישט איינקלאנג מיט די מיהאלוויצע תקנות. ווי אויך ביי פארשידענע אנדערע מערכות ווי עס קענטיג געווארן אז ווי אימער די זאלוינים האבן געשריגן אסור, האבן די ארונים געשריגן מותר, ווי ביי די מערכה ביי דעם בית הקברות אין [[בית שמש]], אדער ביי דער מערכה אקעגן מציצה בפה ווי די ארונים און ״דער בלאט״ האבן זיך ארויסגעדרייט צו העלפן די עסקנים (וואס זענען געווען זאלויניש געשטימט) און רבי אהרן האט אונטערגעריסן די עסקנים אז זיי זוכן בלויז כבוד און נישט אויפצוטוען. ווי אויך ביי קרן להצלת ילדי צרפת האט ר' אהרן געשריגן אקעגן [[חינוך עצמאי]] און אנשטאדט דעם געשיקט [[נטרונא]] זאל איבערציגן די [[אידן]] צו בלייבן, און שפעטער ביי דער ״גזירת הגיוס״ ווי ר' אהרן האט פערזענליך ארונטערגעריסן די פראקציע פון רבי [[שמואל אויערבאך]] און זיי גערופן &quot;גרים&quot; און &quot;פרעות-מאכער&quot; (אבער ער האט געהייסן זיי שטיצן מיט געלד), נאך וואס רבי זלמן לייב טוט זיי יא שטארק שטיצן, און ווי אויך ביי דער גרויסער עצרת מחאה קעגן דעם &quot;גזירת הגיוס&quot; אין [[בארקלעיס סענטער]] וואס רבי אהרן האט נישט געוואלט מיטשטיין צוליב וואס עס געווארן געפירט דורך רבי זלמן לייב'ס עסקנים אדער ווי ער האט געטענה'ט וויבאלד מען וועט סייווי גארנישט אויפטוהן נאר שאדן מאכן וויבאלד די [[ארץ ישראל]]דיגע רבנים זענען אנטקעגן דעם.) דאס ברענגט צו צום קאמישן רעזולטאט אז ווי אימער איינער זאגט &quot;יא&quot; זאגט דער אנדערער &quot;ניין&quot;.

== זיין תורה ==
ר' זלמן לייב איז יארן לאנג געווען מרביץ תורה אין סאטמארער [[ישיבה קטנה]] אין וויליאמסבורג וואו ער פלעגט זיך פירן זייער בפשטות, פילע תלמידים געדענקן אז ווען זיי פלעגן אנקומען אין ישיבה צו פארטאגס סדר פלעגט ער שוין דארט זיצן און לערנען פון די פריע פארטאגס שעות מיט א חברותא.

ער האט געדינט ברבנות אין זיין טאטענס שול סיגוט אין בארא פארק אויך האט אים זיין טאטע איבערגעגעבן די [[השגחה]] פון יענע צייטן ווען ער איז געווארן רבי.
[[טעקע:ר' יצחק טובי ווייס (גאב&quot;ד ירשלים) אין קווינס ישיבה.jpg|thumb|250x250px|רבי זלמן לייב מיט ר' יצחק טובי ווייס (גאב&quot;ד ירושלים) אין זיין ישיבה]]
ער האט דורכאויס זיינע יארן אלס סיגוטער רב געהאט א שיעור אין סיגוטער ביהמ&quot;ד ווי ער האט פארגעלערענט גאנץ ש&quot;ס.

ער איז אלס געווען בקי אין די סדר השגחה ביי די מצות, וואס ער האט אסאך יארן געטוען אין השגחה אויפן פארלאנג פון זיין טאטן.

ער איז באקאנט מיט זיינע טיפע שיעורים וואס ער לערענט פאר אין זיין [[סאטמאר ישיבה גדולה (קווינס)|ישיבה גדולה]] אין קווינס פאר שבועות, אלס הכנה צו די קרעפל פשעטעל וואס ער זאגט שבועות.

זיין טאטע זצ&quot;ל האט זייער ליב געהאט צו לערנען מיט אים, זאגנדיג ער איז א גוטער לערנער אויפן בלאט נישט קיין קונצן מאכער נאר וויל פארשטיין באמת א שטיקל גמרא תוס' מיט א גרונטליכקייט. נאך אלץ סיגוטער רב ווען עס האט זיך געמאכט א שווערע שאלה האט זיין טאטע אים געבעטן צו שרייבן תשובות הלכה למעשה וואס איז געווען געדרוקט אין פארשידענע זשורנאלן.

אזוי אויך איז ער באקאנט מיט זיינע שיינע דרושים וואס ער זאגט יעדן פרייטיג צונאכט ביים טיש, ס'איז דא אידן וואס גייען לאנגע שטרעקעס צו הערן זיין תורה.

== זיין קהלה ==
די גרעסטע באזע פון זיין קהילה איז אין [[וויליאמסבורג, ברוקלין|וויליאמסבורג]]. זיין קהילה אין וויליאמסבורג באשטייט פון פילע טויזנטער ראשי משפחות, און די הויפטקווארטיר איז דער גרויסער אלטער [[סאטמאר שוהל ראדני|סאטמארער ביהמ&quot;ד אויף ראדני סטריט]]. ווי אויך פארמאגט די קהלה נאך 8 קלענערע בתי מדרשים פארשפרייט אין אלע קווארטלען פון [[וויליאמסבורג, ברוקלין|וויליאמסבורג]].  

ר' זלמן לייב פירט די [[סאטמאר ישיבה גדולה (קווינס)|ישיבה גדולה]] אין [[גלענדעיל, קווינס]] ווי די ישיבה האט היינט אומגעפער ארום 1000 בחורים, און איז פאררעכנט היינט צוטאגס אלס די גרעסטע חסידיש'ע ישיבה גדולה אין דער גאנצער וועלט.  

אויך האט ער מוסדות התורה און חברי הקהלה אין די שטעט: [[קרית יואל]] (ווי ער פארמאגט א קהלה פון נאנט צו דריי טויזענט מיטגלידער און מוסדות פון ארום 5 אהאלב טויזענט קינדער), [[בארא פארק]], [[מאנסי]] (וואו עס דינט אלס רב זיין שוואגער ר' [[חיים יושע האלבערשטאם]] שליט&quot;א),  און [[מאנטרעאל]], [[לאנדאן]], [[אנטווערפן]], [[מאנטשעסטער]], און אין ארץ ישראל, ספעציעל אין [[ירושלים]], און ווי אויך אין [[בני ברק]] און [[בית שמש]] און אין נאך פלעצער ווי עס געפינען זיך סאטמארער אידן.  

אין די לעצטע שטיק צייט איז אויך געגרינדעט געווארן די סאטמארער קהלות און מוסדות אונטער דעם רבי'נס פירערשאפט אין נאך צוויי שטעט ווי זיין ציבור האט לעצטענס אנגעהויבן זיך צו ציען, דאס זענען: דער נייער סאטמארער שטעטל &quot;קרית יטב לב&quot; אין [[בלומינגבורג, ניו יארק]] און אין [[לעיקוואָד]], ניו זשערזי.

== זיין שטיצע און אנערקענונג ביי די גדולי ישראל  ==
ר' זלמן לייב האט גענאסן פון גרויסער הערצה ביי פילע גדולי ישראל וואס האבן געשפירט פאר וויכטיג אז ער מוז זיין דער סאטמארער רב, צווישן זיי אויכעט רבנים וואס זענען נישט סאטמארער דירעקט ווי הגאון הרב [[יצחק דוב קאפלמאן]] זצ&quot;ל. עס איז באוואוסט אז ער האט זיך דורכגערעדט מיט דריי גדולי ישראל איידער זיין טאטע האט אים עמטליך ממנה געווען, דאס זענען הגה&quot;ק רבי [[בנימין ראבינאוויטש]] זצ&quot;ל, כ&quot;ק אדמו&quot;ר רבי [[לייבוש לייזער]] שליט&quot;א מפשעווארסק, און הרב קאפלמאן זצ&quot;ל וואס זיי האבן צוגעשטימט אז ער זאל אננעמען די בקשה פון זיין טאטען צו ווערן רב אין ווילאמסבורג.  

שפעטער ווען ער האט שוין אנגענומען די רבנות זענען צוגעשטאנען פארשידענע סאטמארער רבנים אפי' אזעלכע וואס האבען זיך פריער געהאט דערווייטערט פון סאטמאר ווי דער מאנטיווידעא רב ר' [[אברהם לייטנער]] זצ&quot;ל וואס האט דאן ברבים געלויבט דעם ברך משה זצ&quot;ל זאגנדיג ער האט געהאט א גרויסע סייעתא דשמיא מיט'ן ממנה זיין ר' זלמן לייב אלץ רב, ווי אויך די [[מרדכי האגער|וויזניץ-מאנסי'ער רבי]] זצ&quot;ל וואס האט זיך ברבים אנגענומען פאר אים ווען ר' אהרן'ס קהלה איז געגאנגען אין געריכט, און גע'אסרט זיינע חסידים צו ליינען ר' אהרנ'ס צייטונג [[דער בלאט]]. אויך האט אים דער קאשויער רב הגה&quot;ק ר' [[רפאל בלום]] זצ&quot;ל זייער שיין מקרב געווען, -כאטש ער איז אין אנהויב געווען עמטליך צוקריגט מיט סאטמאר- זעהנ'דיג א נייע עפאכע ווי סאטמאר איז צוריק אויף די ריכטיגע רעלסן. 

ווי אויך די סאטמארער רבנים ווי הרב הגה&quot;צ ר' [[נתן יוסף מייזעלס]] זצ&quot;ל אב&quot;ד אבני שלמה מאנסי וואס האט געזאגט ביי דער הכתרה פון ר' זלמן לייב אז די הנאה זעט מען ביים גאנצן ציבור אויף זייערע פנימ'ער אז סאטמאר האט אזא רב; ווי אויך איז געקומען הרב [[יוסף אשכנזי]] זצ&quot;ל דער טאלטשאווער רב און גבאי ביים [[יואל טייטלבוים|אלטען סאטמאר רבין]] זצ&quot;ל דער מייסד הקהלה וואס איז געווען יארן דערווייטערט פון דער סאטמארער קהילה, ווי אויך די [[בני יואל]] רבנים ווי [[יואל מארגענשטערן|הגאון הרב משארמאש שליט&quot;א]] וואס איז געווארען זייער באפריינדעט מיט ר' זלמן לייב, ווי אויך דער [[מאיר יודא טענענבוים|טשאטה'ער רב]] שליט&quot;א און נאך פילע, צוזעהנדיג דעם החזרת העטרה ליושנה, אז סאטמאר האט א רב וואס איז א שטאלץ פאר דער קהלה אויף דעם וועג פון דעם [[יואל טייטלבוים|מייסד הקהלה]] זי&quot;ע, און זיין ממשיך דער פאטער דער [[ברך משה]] זצ&quot;ל.

==זיינע פילע פעולות פאר דער אלטוועלטליכער אידנטום==
ר' זלמן לייב האט זיך ארויסגעשטעלט צו זיין א רבי וואס איז א אומר מעט ועושה הרבה, ער אליין איז שעות ארוכות פארנומען מיט שאפן מיליאנען דאלער פאר פילע צוועקן פאר יחידים און פאר'ן ציבור. 

ער האט מייסד געווען דעם מפעל &quot;שקל הטהור&quot; וואס שיקט ריזיגע סומעס געלט צו די מוסדות על טהרת הקודש אין [[ארץ ישראל|ארצינו הק']], אין די לעצטערע פאר יארן האט ער שוין געשיקט מיליאנען דאלארן, ווי אויך פארט ער ארום מיט גדולי ישראל (ווי הגאון רבי [[מלכיאל קאָטלער]] ר&quot;י [[בית מדרש גבוה|בית מדרש גבוה לעיקוואוד]] און הגאון רבי [[דוד פיינשטיין]] ר&quot;י [[תפארת ירושלים|תפארת ירושלים מאנהעטן]] א זון פון הגאון רבי [[משה פיינשטיין]], און רבי [[לייבוש לייזער]]) צו שאפן פאנדען פאר ילדי צרפת אז עס זאל נישט אויסגעמעקט ווערן זייער אידישקייט דורך די [[ציוניזם|ציונים]], ווי אויך האט ער געשאפן א מסגרת אין זיין קהלה (גערופן &quot;זכרו תורת משה&quot;) ווי די בעלי בתים און אינגעלייט לערנען מסכתות הש&quot;ס אויפ'ן סדר און דערנאך נעמען זיי בחינות, און ער שאפט גרויסע געלטער פאר די חודש'ליכע תמיכה פאר די טויזענטער אינגעלייט וואס נעמען די בחינות, און די זעלבע צייט טוט ער אינוועסטירן אסאך מיה און פלאג צו אויפבויען נייע געגענטער ווי די אינגעלייט זאלן קענען וואוינען מיט א ברייטקייט פאר א ביליגע פרייז, ווי אין [[בלומינגבורג, ניו יארק]] און ווי אויך אין [[לעיקוואד]]. 

אזוי אויך האט ער מייסד געווען די ערשטע &quot;חתונה מאל&quot; צו מאכן א ביליגערער סטאנדארט פאר חתונה'ס, אזוי אויך האט ער געבויט (מיט דער הילף פון הנגיד הרב אליעזר קעסטענבוים) די צוויי באקאנטע [[פרדס זאלן]] צו ערמעגליכן דאס פראווען ביליגע חתונה'ס מיט'ן גאנצן פראכט, וואס פיל קהלות האבן געפרואווט און נאכגעטוהן, אזוי אויך סיי וועלכער איד עס גייט אריין צו אים פאר א צוועק איז ער גרייט בלב ונפש מיט א ווארים הארץ צו העלפן. 

און דאס אלעס טוט ער באשיידנערהייט, אן קיין רעש און פאמפע. 

== זיינע גבאים ==
* ר' [[משה גבאי]] (געווען גבאי ביים ברך משה)
* ר' [[שמואל טייטלבוים]] 
* ר' [[מרדכי דוד וויעדער]] (געווען גבאי ביים ברך משה).
* ר' [[יודל וויינשטאק]]

== זיין משפחה ==
[[טעקע:Rabbis brothers.jpg|thumb|298x298px|די צוויי ברידער אלס רבי'ס זענען מנחם אבל טאכטער פון ר' אלימלך אשכנזי אייר תשס&quot;ז]]די קינדער פון רבי זלמן לייב און זיין רביצין מרת חיה שרה זענען:
* רבי [[חיים הערש טייטלבוים (ירושלים)|חיים צבי טייטלבוים]] , [[רב]] אין [[סאטמאר (הויף)|סאטמאר]] [[ירושלים]]. אן איידעם פון זיין פעטער, רבי אפרים לעמבערגער פון [[מאקאווא]] בארא פארק.
* רבי [[יעקב בער טייטלבוים]] , [[רב]] אין [[סיגוט]]ער שול אין [[בארא פארק]]. איידעם פון רבי צבי הירש מייזליש אב&quot;ד [[שאפראן]].
* רבי יואל טייטלבוים. איידעם פון רבי אנשיל אשכנזי, רב דקהל חוות דעת
* רבי אהרן טייטלבוים. איידעם פון רבי אלעזר מענדל מייזליש, רב דקהל ניימארק
* רבי חנניה יו&quot;ט ליפא, איידעם פון רבי [[ברוך נתן האלבערשטאם]], רב פון סאטמארער קהילה אין [[לאנדאן]].
* מרת רחל אסתר, די ווייב פון רבי [[יצחק ראזענבערגער]] , דומ&quot;ץ ליע גארדענס, און זון פון רבי יהושע ראזענבערגער, א דיין אין ה[[עדה החרדית]].
* מרת ברכה סימא, די ווייב פון רבי אלטר יעקב יצחק הכהן גלאנץ , רב פון סאטמארער קהלה אין לעיקוואד און מגי&quot;ש ב[[סאטמאר ישיבה גדולה (קווינס)|ישיבה גדולה]] דסאטמאר.
* מרת רויזא, די ווייב פון רבי אלעזר טייטלבוים, ראש כולל אין וויליאמסבורג און א זון פון רבי ליפא טייטלבוים רב דקהל בית אהרן.
* מרת חנה, די ווייב פון רבי יואל שמעון פריעדמאן, אן אייניקל פון רבי [[ישראל חיים מנשה פריעדמאן]] ראב&quot;ד סאטמאר.
* מרת הענדל, די ווייב פון אלחנן חיים פילאפ , בן רבי [[זלמן לייב פילאפ]] שליט&quot;א חבר הבד&quot;ץ דסאטמאר.

== רעפערענצן ==
{{רעפליסטע}}

== וועבלינקען ==
* [[ווידעא]] קליפ: טויזנטער [[סאטמאר (הויף)|סאטמארער]] [[חסידים]] [[טאנצ]]ן ביי דער [[חתונה]] פון זיין זון הרב חנני' יו&quot;ט ליפא טייטלבוים וואס איז פארגעקומען אין דעם נייעם סאטמארער ביהמ&quot;ד אין [[וויליאמסבורג]] [[ר&quot;ח חשון]] [[תשס&quot;ז]] [http://video.google.com/videoplay?docid=-1694375848141784533&amp;pr=goog-sl]
* [[ווידיאו קליפ|ווידעא קליפ]] פון [[שבועות]] [[טיש]] [http://video.google.com/videoplay?docid=-1920478090479187240&amp;q=label%3Asatmar]
* [[גוגל ווידיאו|גוגל ווידעא]] [[קליפ]] פון ערשטע אפיציעלע באזוך אין [[בארא פארק]] שב&quot;ק אח&quot;ק תשס&quot;ז צום [[הנחת אבן הפינה]] פאר זיין נייע ביהמ&quot;ד [http://video.google.com/videoplay?docid=4849945592400789335&amp;q=satmar&amp;hl=en ]
* [[גוגל ווידעא]] [[קליפ]] וויאזוי ער נעמט [[קוויטל]]עך ביים [[שבעה]] נאכן [[טאטע]]ן און ר' [[יונה האלפערט]] דער גבאי פון פאטער וויינט. [http://video.google.com/videoplay?docid=-8629722242386843415]

{{סעריע
| פֿריערער = הרב [[משה טייטלבוים]] זצ&quot;ל &lt;br /&gt;''ברך משה''
| ליסטע = [[סאטמאר (הויף)|סאטמארער רבי]]
| יאר = 
| ספר =
}}
{{גרונטסארטיר:טייטלבוים, זלמן לייב}}

[[קאַטעגאָריע:אמעריקאנער אדמורי&quot;ם]]
[[קאַטעגאָריע:סאטמאר]]
[[קאַטעגאָריע:וויליאמסבורגער רבנים]]
[[קאַטעגאָריע:זאלוינים]]</text>
      <sha1>ld0bct0f2dn9ru3egrx4b205ptyljoz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>עמיר פרץ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>4506</id>
    <revision>
      <id>580369</id>
      <parentid>575137</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T05:11:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2A02:5080:1875:BD72:BA35:AA75:5C67:A25F</ip>
      </contributor>
      <comment>/* משפחה */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6994" xml:space="preserve">{{אנפירער
| געבורט ארט = [[בוזשעד]], [[פראנצויזישער מאראקא]] {{ענ|French protectorate in Morocco}}
| מדינה = {{דגל|ישראל||+}}
| פארטיי = [[ארבעטס-פארטיי (ישראל)|ארבעטס-פארטיי]], [[עם אחד]], [[די באוועגונג]]
| פראקציע = [[המערך]], [[העבודה-מימד]], [[המחנה הציוני]], [[העבודה-גשר]]
| תפקיד1 = {{תפקיד מנהיג
| שם התפקיד=[[מיניסטעריום פון עקאנאמיע און פאבריקאציע|מיניסטער פון עקאנאמיע און פאבריקאציע]]
|למניין=30
|התחלת כהונה=[[17 מאי]] [[2020]]
|סיום כהונה=אמטירט
|הקודם בתפקיד=[[אלי כהן (פאליטיקער)|אלי כהן]]
|הבא בתפקיד=
|שם תפקיד מעל= [[פרעמיער מיניסטער פון ישראל|פרעמיער מיניסטער]]
|שם בעל תפקיד מעל=[[בנימין נתניהו]]}}
| תפקיד2 = {{תפקיד מנהיג
| שם התפקיד = [[פארטיידיקונגס-מיניסטעריום (ישראל)|פארטיידיקונקס-מיניסטער]]
| למניין = 16
| התחלת כהונה = [[4 מאי]] [[2006]]
| סיום כהונה = [[18 יוני]] [[2007]]
| סגן = [[אפרים סנה]]
| הקודם בתפקיד = [[שאול מופז]]
| הבא בתפקיד = [[אהוד ברק]]
| פירוט = [[31סטע רעגירונג פון ישראל|31סטע רעגירונג]]
|שם תפקיד מעל=[[פרעמיער מיניסטער פון ישראל|פרעמיער מיניסטער]]}}
| תפקיד3 = {{תפקיד מנהיג
| שם התפקיד = פארזיצער פון [[ההסתדרות החדשה]]
| למניין = 2
| התחלת כהונה = [[1995]]
| סיום כהונה = [[2005]]
| הקודם בתפקיד = [[חיים רמון]]
| הבא בתפקיד = [[עופר עיני]]
}}
| תפקיד4 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=פירער פון [[שדרות]] לאקאלן ראט
|למניין=5
|התחלת כהונה=[[1983]]
|סיום כהונה=[[1988]]
|הקודם בתפקיד=[[עמוס חנניה]]
|הבא בתפקיד=[[דוד בוסקילה]]
}}
| תפקיד5 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[כנסת דעפוטאט]]
|התחלת כהונה=[[21 נאוועמבער]] [[1988]]
|סיום כהונה=[[9 דעצעמבער]] [[2012]]
|הבא בתפקיד=[[יורם מארציאנא]]
}}
{{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=&lt;!--כנסת דעפוטאט--&gt;
|התחלת כהונה=[[5 פעברואר]] [[2013]]
|סיום כהונה=אמטירט
|כנסות=[[12טער כנסת|12]]–[[18טער כנסת|18]], [[19טער כנסת |19]]–[[23סטער כנסת|23]]
}}
| תפקיד12 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד= אנזיכטיקע אמטן
|פירוט=*פארזיצער פון [[ארבעטס-פארטיי (ישראל)|ארבעטס-פארטיי]]
*[[אפאזיציע פירער]]
*וויצע [[פרעמיער מיניסטער פון ישראל]]
*[[השר להגנת הסביבה]]
}}
}}
[[טעקע:Amir Peretz, 2006.jpg|קליין|250px|עמיר פרץ]]
'''עַמיר אַרמאַנד פרץ''' (געבוירן [[י&quot;ב אדר]] [[ה'תשי&quot;ב]], [[9 מערץ]] [[1952]]) איז [[מיניסטעריום פון עקאנאמיע און פאבריקאציע|מיניסטער פון עקאנאמיע און פאבריקאציע]], פארזיצער פון [[ארבעטס-פארטיי (ישראל)|ארבעטס-פארטיי]] און א [[כנסת דעפוטאט]] אין [[ישראל]]. ער האט אמאל געדינט ווי [[וויצע פרעמיער מיניסטטער]], [[פארטיידיקונגס-מיניסטעריום (ישראל)|פארטיידיקונגס-מיניסטער]], [[מיניסטער פאר דער סביבה]], פארזיצער פון דעם [[נייע הסתדרות|נייעם הסתדרות]] און פארזיצער פון דעם [[לאקאלער ראט|לאקאלן ראט]] פון [[שדרות]].

== ביאגראפיע ==
געבוירן אין [[מאראקא]] [[י&quot;ב אדר]] [[ה'תשי&quot;ב]] (9 אין מערץ 1952) און ארויף קיין [[מדינת ישראל|ישראל]] אין יאר [[ה'תשט&quot;ז]] (1956). ער האט פיר קינדער, וווינט אין [[שדרות]] און איז דארט דער [[בירגערמייסטער]].

אין יאר [[ה'תשמ&quot;ח]] (1988) איז ער אויסגעקליבן געווארן אין מפלגת העבודה'ס פארטיי אלץ א [[חבר כנסת]], און [[ז' חשוון]] [[ה'תשס&quot;ו]] (9טן נאוועמבער 2005) איז ער אויסגלעקיבן געווארן ביי די [[פריימעריס]] אלץ דער פירער פון דער פארטיי אין די [[רעגירונג]] פון [[אהוד אולמערט]] אין די [[קאאליציע]] מיט [[קדימה]] וואס האט בייגעשטאנען צו אויספירן די [[תוכנית ההתכנסות]] (איינזאמלונג פלאן). 

אין די ערשטע חודש ווען מען האט געוואלט מחדש זיין די אויפגאבע, האבן די [[חאמאס]] אפגעהאלטן זיין אויפגאבע ווען קריג האט אין די [[עזה פאס|עזה-פּאס]] אויסגעפלאצט. א וואך ארום, האבן די [[כעזבאלא|חיזבאלא]] אויך ארויס [[מלחמה]] קעגן &quot;ישראל&quot; און זיך פערמיטלט מיט די [[פאלעסטינער]] אוטאריטעט.

עמיר פערעץ האט געגעבן רשות און א &quot;פרייע האנט&quot; צו די ישראלישע ארמיי צו זיך קעמפן מיט די צוויי טעראר ארגאניזאציעס.

דעצעמבער 2012 איז ער אריבער צו דער נייער [[די באוועגונג]] פארטי פון [[ציפי לבני]], און איז דערוויילט געווארן א דעפוטאט אין דעם 19טן כנסת.

אום [[19טן  דעצעמבער]] 2016 האט פרץ געמאלדן אז ער וועט קאנדידירן פאר דער פירערשאפט פון דער &quot;ארבעטס-פארטיי&quot;. ער איז ארויף צו דער צווייטער רונדע, וואס איז פארגעקומען דעם 10טן יולי 2017, אבער האט פארלוירן צו [[אבי גבאי]], מיט 14,734 (48%) קעגן 16,080 שטימען (52%).
== זיינע מיינונגען ==
ער איז א לינקער [[סאציעלאגיע|סאציאליסט]] און געוועזן פירער פון [[ההסתדרות החדשה]].

==משפחה==
פרץ וווינט אין געגנט פון [[שדרות]]. ער מיט זיין ווייב '''[[אַחלמה פרץ]]''', האבן פיר זין, אוהד, שני, יפתח, און מתן.

{{פערטהיידיגע מיניסטערס אין ישראל}}
{{גרונטסארטיר:פרץ, עמיר}}
[[קאַטעגאָריע:כנסת דעפוטאטן]]
[[קאַטעגאָריע:בירגערמייסטערס]]</text>
      <sha1>4s60bfy39cb7l8a15r9cr9uj75g78g1</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580374</id>
      <parentid>580369</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T05:21:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>וויקיפּעדלער</username>
        <id>32864</id>
      </contributor>
      <comment>זיי מבטל רי-ווערסיע 580369 פון [[Special:Contributions/2A02:5080:1875:BD72:BA35:AA75:5C67:A25F|2A02:5080:1875:BD72:BA35:AA75:5C67:A25F]] ([[User talk:2A02:5080:1875:BD72:BA35:AA75:5C67:A25F|רעדן]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6760" xml:space="preserve">{{אנפירער
| געבורט ארט = [[בוזשעד]], [[פראנצויזישער מאראקא]] {{ענ|French protectorate in Morocco}}
| מדינה = {{דגל|ישראל||+}}
| פארטיי = [[ארבעטס-פארטיי (ישראל)|ארבעטס-פארטיי]], [[עם אחד]], [[די באוועגונג]]
| פראקציע = [[המערך]], [[העבודה-מימד]], [[המחנה הציוני]], [[העבודה-גשר]]
| תפקיד1 = {{תפקיד מנהיג
| שם התפקיד=[[מיניסטעריום פון עקאנאמיע און פאבריקאציע|מיניסטער פון עקאנאמיע און פאבריקאציע]]
|למניין=30
|התחלת כהונה=[[17 מאי]] [[2020]]
|סיום כהונה=אמטירט
|הקודם בתפקיד=[[אלי כהן (פאליטיקער)|אלי כהן]]
|הבא בתפקיד=
|שם תפקיד מעל= [[פרעמיער מיניסטער פון ישראל|פרעמיער מיניסטער]]
|שם בעל תפקיד מעל=[[בנימין נתניהו]]}}
| תפקיד2 = {{תפקיד מנהיג
| שם התפקיד = [[פארטיידיקונגס-מיניסטעריום (ישראל)|פארטיידיקונקס-מיניסטער]]
| למניין = 16
| התחלת כהונה = [[4 מאי]] [[2006]]
| סיום כהונה = [[18 יוני]] [[2007]]
| סגן = [[אפרים סנה]]
| הקודם בתפקיד = [[שאול מופז]]
| הבא בתפקיד = [[אהוד ברק]]
| פירוט = [[31סטע רעגירונג פון ישראל|31סטע רעגירונג]]
|שם תפקיד מעל=[[פרעמיער מיניסטער פון ישראל|פרעמיער מיניסטער]]}}
| תפקיד3 = {{תפקיד מנהיג
| שם התפקיד = פארזיצער פון [[ההסתדרות החדשה]]
| למניין = 2
| התחלת כהונה = [[1995]]
| סיום כהונה = [[2005]]
| הקודם בתפקיד = [[חיים רמון]]
| הבא בתפקיד = [[עופר עיני]]
}}
| תפקיד4 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=פירער פון [[שדרות]] לאקאלן ראט
|למניין=5
|התחלת כהונה=[[1983]]
|סיום כהונה=[[1988]]
|הקודם בתפקיד=[[עמוס חנניה]]
|הבא בתפקיד=[[דוד בוסקילה]]
}}
| תפקיד5 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[כנסת דעפוטאט]]
|התחלת כהונה=[[21 נאוועמבער]] [[1988]]
|סיום כהונה=[[9 דעצעמבער]] [[2012]]
|הבא בתפקיד=[[יורם מארציאנא]]
}}
{{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=&lt;!--כנסת דעפוטאט--&gt;
|התחלת כהונה=[[5 פעברואר]] [[2013]]
|סיום כהונה=אמטירט
|כנסות=[[12טער כנסת|12]]–[[18טער כנסת|18]], [[19טער כנסת |19]]–[[23סטער כנסת|23]]
}}
| תפקיד12 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד= אנזיכטיקע אמטן
|פירוט=*פארזיצער פון [[ארבעטס-פארטיי (ישראל)|ארבעטס-פארטיי]]
*[[אפאזיציע פירער]]
*וויצע [[פרעמיער מיניסטער פון ישראל]]
*[[השר להגנת הסביבה]]
}}
}}
'''עַמיר אַרמאַנד פרץ''' (געבוירן [[י&quot;ב אדר]] [[ה'תשי&quot;ב]], [[9 מערץ]] [[1952]]) איז מיניסטער פון עקאנאמיע און פאבריקאציע, פארזיצער פון [[ארבעטס-פארטיי (ישראל)|ארבעטס-פארטיי]] און א [[כנסת דעפוטאט]] אין [[ישראל]]. ער האט אמאל געדינט ווי וויצע פרעמיער מיניסטטער, [[פארטיידיקונגס-מיניסטעריום (ישראל)|פארטיידיקונגס-מיניסטער]], מיניסטער פאר דער סביבה, פארזיצער פון דעם נייעם הסתדרות און פארזיצער פון דעם לאקאלן ראט פון [[שדרות]].

== ביאגראפיע ==
געבוירן אין [[מאראקא]] [[י&quot;ב אדר]] [[ה'תשי&quot;ב]] (9 אין מערץ 1952) און ארויף קיין [[מדינת ישראל|ישראל]] אין יאר [[ה'תשט&quot;ז]] (1956). ער האט פיר קינדער, וווינט אין [[שדרות]] און איז דארט דער [[בירגערמייסטער]].

אין יאר [[ה'תשמ&quot;ח]] (1988) איז ער אויסגעקליבן געווארן אין מפלגת העבודה'ס פארטיי אלץ א [[חבר כנסת]], און [[ז' חשוון]] [[ה'תשס&quot;ו]] (9טן נאוועמבער 2005) איז ער אויסגלעקיבן געווארן ביי די [[פריימעריס]] אלץ דער פירער פון דער פארטיי אין די [[רעגירונג]] פון [[אהוד אולמערט]] אין די [[קאאליציע]] מיט [[קדימה]] וואס האט בייגעשטאנען צו אויספירן די תוכנית ההתכנסות (איינזאמלונג פלאן). 

אין די ערשטע חודש ווען מען האט געוואלט מחדש זיין די אויפגאבע, האבן די [[חאמאס]] אפגעהאלטן זיין אויפגאבע ווען קריג האט אין די [[עזה פאס|עזה-פּאס]] אויסגעפלאצט. א וואך ארום, האבן די [[כעזבאלא|חיזבאלא]] אויך ארויס [[מלחמה]] קעגן &quot;ישראל&quot; און זיך פערמיטלט מיט די [[פאלעסטינער]] אוטאריטעט.

עמיר פערעץ האט געגעבן רשות און א &quot;פרייע האנט&quot; צו די ישראלישע ארמיי צו זיך קעמפן מיט די צוויי טעראר ארגאניזאציעס.

דעצעמבער 2012 איז ער אריבער צו דער נייער [[די באוועגונג]] פארטי פון [[ציפי לבני]], און איז דערוויילט געווארן א דעפוטאט אין דעם 19טן כנסת.

אום [[19טן  דעצעמבער]] 2016 האט פרץ געמאלדן אז ער וועט קאנדידירן פאר דער פירערשאפט פון דער &quot;ארבעטס-פארטיי&quot;. ער איז ארויף צו דער צווייטער רונדע, וואס איז פארגעקומען דעם 10טן יולי 2017, אבער האט פארלוירן צו [[אבי גבאי]], מיט 14,734 (48%) קעגן 16,080 שטימען (52%).
== זיינע מיינונגען ==
ער איז א לינקער [[סאציעלאגיע|סאציאליסט]] און געוועזן פירער פון ההסתדרות החדשה.

==משפחה==
פרץ וווינט אין געגנט פון [[שדרות]]. ער מיט זיין ווייב אַחלמה, האבן פיר זין, אוהד, שני, יפתח, און מתן.

{{פערטהיידיגע מיניסטערס אין ישראל}}
{{גרונטסארטיר:פרץ, עמיר}}
[[קאַטעגאָריע:כנסת דעפוטאטן]]
[[קאַטעגאָריע:בירגערמייסטערס]]</text>
      <sha1>5m7g8zczo6hvc2qzjn22pkk8fvatmtc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>מוסטער:פרעמיער מיניסטארן פון ישראל</title>
    <ns>10</ns>
    <id>7689</id>
    <revision>
      <id>580379</id>
      <parentid>570329</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T08:57:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <comment>דערהיינטיקט</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3082" xml:space="preserve">{| class=&quot;toccolours&quot; style=&quot;clear: both; margin-left: auto; margin-right: auto; text-align: center; width: 95%;&quot;
! style=&quot;background-color: #CCCCFF;&quot; | [[פרעמיער מיניסטער פון ישראל|פרעמיער מיניסטארן]] פון מדינת [[ישראל]]
|-
|{{טינעוובאר|פרעמיער מיניסטארן פון ישראל}}
{| style=&quot;background-color: #F0F0F0; border-collapse: collapse;&quot;
|-
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; |
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | [[דוד בן-גוריון]] 
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | [[משה שרת]] 
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | [[לוי אשכול]] 
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | [[גאלדע מאיר]] 
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | [[יצחק ראבין]] 
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | [[מנחם בעגין]] 
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | [[יצחק שמיר]] 
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | [[שמעון פרס]] 
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | [[בנימין נתניהו]] 
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | [[אהוד ברק]] 
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | [[אריאל שרון]] 
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | [[אהוד אלמערט]] 
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | [[נפתלי בענעט]] 
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | [[יאיר לאפיד]] 
|- style=&quot;font-size: smaller;&quot;
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | I
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | 1948 - 1954
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | 1954 - 1955
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | 1963 - 1969
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | 1969 - 1974
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | 1974 - 1977
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | 1977 - 1983
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | 1983 - 1984
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | 1984 - 1986
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | 1996 - 1999
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | 1999 - 2001
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | 2001 - 2006
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | 2006 - 2009
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | 2021 - 2022
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | 2022 -
|- style=&quot;font-size: smaller;&quot;
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | II
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | 1955 - 1963
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; |
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; |
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; |
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | 1992 - 1995
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; |
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | 1986 - 1992
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | 1995 - 1996
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; | 2009 - 2021
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; |
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; |
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; |
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; |
| style=&quot;border: 3px solid #FFFFFF;&quot; |
|}
|}
[[קאטעגאריע:פרעמיער מיניסטארן פון ישראל&lt;noinclude&gt;|ם&lt;/noinclude&gt;]]
&lt;noinclude&gt;
[[קאטעגאריע:ישראל מוסטערן|{{בלאטנאמען}}]] 
[[קאַטעגאָריע:נאוויגאציע מוסטערן]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>pfddadwu2uf1dhc5ozxrs8ptlpdcbi1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>דוד בן-גוריון</title>
    <ns>0</ns>
    <id>8041</id>
    <revision>
      <id>580327</id>
      <parentid>580291</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T19:01:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>רעדאַקטירונגען פֿון  [[Special:Contributions/החלבן|החלבן]] צוריקגענומען ([[User talk:החלבן|רעדן]])  צו דער לעצטער ווערסיע פֿון [[User:213.137.71.23|213.137.71.23]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10332" xml:space="preserve">{{פרעזידענטן
|name=דוד בן-גוריון
|image=David Bengurion.jpg
|order=פרעמיער מיניסטער פון מדינת ישראל
|term_start    =[[1948]]
|term_end      =[[1953]]&lt;br /&gt;[[1955]] – [[1963]]
{{פאן ישראל}}
|predecessor   =קיינער&lt;br /&gt;[[משה שרת]]
|successor     =[[משה שרת]]&lt;br /&gt;[[לוי אשכול]]
|birth_date    =דעם [[16טן אקטאבער]], [[1886]]
|birth_place   =[[פלאנסק]], [[פוילן]]
|death_date    =דעם [[1טן דעצעמבער]], [[1973]]
|death_place   =[[מדינת ישראל]]
|spouse        =[[פאולא מאנווייס]]
|ideology      =[[ציוניזם]]&lt;br /&gt; [[סאציאליזם]]
|party=[[מפא&quot;י]]
[[בילד:David Ben-Gurion Signature.svg]]
}}
'''דוד בן־גוריון''' (געבוירן '''דוד יוסף גרין'''; [[16טן אקטאבער]] [[1886]], [[י&quot;ז תשרי]] [[ה'תרמ&quot;ז]], - [[1טן דעצעמבער]] [[1973]], [[ו' כסלו]] [[ה'תשל&quot;ד]]) איז געווען דער ערשטער [[פרעמיער מיניסטער]] פון [[מדינת ישראל]].
[[בילד:Ben Gurion Family 1929.jpg|שמאל|ממוזער|250px|מיט אביגדור גרין  אין יאר [[1929]] מיט דוד בן-גוריון און קינדערלך]]
[[בילד:PikiWiki Israel 46780 Ben Gurion as godfather.jpg|קליין| דוד בן גוריון סנדק בברית מילה]]

== יונגע יארן ==
בן־גוריון איז געבוירן געווארן  י&quot;ז תשרי תרמ&quot;ז (1886) '''דוד יוסף גרין''' אין [[פלאנסק]], [[פוילן]], דאן א חלק פון צאריסטישן רוסלאנד, צו זיינע עלטערן [[אביגדור גרין]] און [[שיינדל גרין (לבית פרידמאן)]]. זיין מוטער איז געשטארבן ווען ער איז אלט געווען צען יאר. זיין פאטער איז געווען אן [[אדוואקאט]], און אן ענטוזיאסטישער מיטטיילער אין דער [[חובבי ציון]] ארגאניזאציע.

אין זיין יוגנט איז בן-גוריון שוין געווארן א שטארקער [[ציוניזם|ציוניסט]], און אין 1906 האט ער זיך געצויגן קיין [[פאלעסטינע]]. צוערשט האט ער געארבעט אין [[אגריקולטור]] אין די מאראנצן פעלדער און שפעטער איז ער געווארן א [[זשורנאליזם|זשורנאליסט]]. אין יענער תקופה האט ער אנגעהויבן זיינע פאליטישע אקטיוויטעטן, און האט אנגענומען דעם נאמען בן-גוריון. 

אין 1915 האבן אים די [[טערקיי|טערקן]] פארטריבן פון פאלעסטינע וועגן זיין רוסישע בירגערשאפט, און ער האט זיך געצויגן קיין [[ניו יארק]] וואו ער איז ארומגעפאהרן אויפטון פארן ציוניזם, צוערשט אָן ערפאלג. אבער דאן האט ער האט ארויסגעגעבן צוויי ביכער אויף [[יודיש]], (זעט ווײַטער &quot;זיינע ווערק&quot;), וועלכע האבן געהאט א שטארקן אפקלאנג ביים אמעריקאנישן יודנטום. אין ניו יארק האט ער זיך אנגעטראפן מיט [[פאלא בן-גוריון|פאלא מאנווייס]] מיט וועמען ער האט דערנאך חתונה געהאט און געהאט מיט איר דריי קינדער.

אין 1918 האט ער זיך אָנגעשלאסן אין דעם 28סטער באטאליאן פון דעם [[יידישן לעגיאן]] פון דער [[בריטישער ארמיי]].  ער האט זיך צוריקגעקערט קיין פאלעסטינע נאך דער [[ערשטער וועלט קריג]] ווען דאס לאנד איז שוין געווען איינגענומען דורך די [[בריטישע]].

== אין דער ציוניסטישער פירערשאפט ==
בן-גוריון האט זיך טיף אריינגעטון אין פאליטישע אקטיוויטעטן און איז געווארן אן אנגעזעענער פירער פון ארבעטער ציוניזם, וואס איז שפעטער געווארן די דאמינירנדע פראקציע אין ציוניזם. ער איז געווען שטארק אנטקעגן די אקטיוויטעטן פון די עקסטרעמע גרופעס [[אצ&quot;ל]] (באקאנט אלץ דער ״אירגון״) און לח״י, וועמען ער האט גערופן טעראריסטישע גרופעס פאר זייער דורכפירן געוואלדטאטן קעגן די ענגלישע וואס האט אויך געברענגט פיל ציווילע קרבנות.

אין 1948, כאטש עס איז געווען שטארקע קעגנערשאפט אפילו פון זיין אייגענעם פארטיי, האט ער דורכגעפירט די רעזאלוציע צו גרינדן מדינת ישראל מיט שטימען פון זעקס קעגן פיר לויט דעם צוטיילונגס פלאן פון די [[פאראייניגטע פעלקער]]. 

[[טעקע:Bengurion_Independence.jpg|קליין|בן-גוריון ביים פארליינען די זעלבסטשטענדיגקייט דעקלאראציע]]מיטן אויפקום פון דער מדינה האט ער געהייסן גרינדן די ישראל'ישע ארמיי, דער [[צבא הגנה לישראל]] (צה&quot;ל, און פארבאטן דאס עקזיסטענץ פון אנדערע באוואפנטע גרופעס. דאס האט געפירט צו אנגעצויגענע באציאונגען מיט [[מנחם בעגין]] דער פירער פון דעם אירגון. ווען בעגין האט געברענגט א שיף פול מיט וואפן, דער [[אלטאלענא]], האט בן-גוריון באפוילן דאס איבערגעבן פאר'ן ניי געבוירענעם צה&quot;ל. בעגין, וועלכער איז געווען אויפן שיף, האט מסכים געווען איבערצוגעבן אכטציג פראצענט פון די וואפן, און די איבריגע פאר די אצ״ל קעמפער פון ירושלים, דאס איז וויבאלד ישראל האט נאך נישט איינגענומען ירושלים, און איר צוקונפט איז נאך נישט געווען קלאר, און בן-גוריון האט באפוילן באמבארדירן די שיף, טראץ דעם אפמאך וואס די אצ״ל האט פון פריער געהאט מיט דער ארמיי. זעכצן יידישע מיטגלידער פון דעם אירגון זענען אומגעקומען. בעגין אליין איז נישט געשעדיגט געווארן, אבער ער האט דערנאך נאכגעגעבן און אנגעשלאסן זיינע קעמפערס מיטן צה&quot;ל.

== אלס פרעמיער מיניסטער ==
בן-גוריון האט געפירט מדינת ישראל אין דער קריטישער תקופה פון דעם זעלבשטענדיגקייט קריג, וועלכער האט זיך געצויגן פון [[נאוועמבער]] 1947 ביז [[מארץ]] 1949. נאכ'ן קריג איז ער געווארן אויפגענומען אלץ פרעמיער מיניסטער און געפירט די מדינה אין אירע יונגע יארן.

אין 1953 האט ער דערקלערט אז ער ציט זיך ארויס פון דער פרעמיערשאפט זיך צו באזעצן אין [[קיבוץ שדי בוקר]] אין דער [[נגב]]. אין 1955 איז ער אבער צוריקגעקומען צו דער פרעמיערשאפט און געדינט ביז 1963. ער איז ווייטער פארבליבן פארמישט אין פאליטישע ענינים ביז ער האט זיך אנטזאגט פון דעם אין 1970. זיינע לעצטע יארן האט ער פארברענגט אויף זיין קיבוץ, שטודירנדיג [[שפינאזא]] און [[בודהיזם]]. 

אויף זיין נאמען זענען גערופן [[בן גוריון פליפעלד|בן-גוריון פליפארט]] און דער [[בן-גוריון אוניווערסיטעט פונעם נגב]]. 

ער איז נפטר געווארן דעם 1טן דעצעמבער, 1973.
==משפחה==
בן-גוריון מיט זיין ווייב [[פאלא בן-גוריון|פאלאַ]] האבן געהאט דריי קינדער, גאולה (בן אליעזר), עמוס, און רננה (לשם).

== זיינע ווערק ==
* [https://archive.org/details/yizkortsumandene00chas '''יזכור''', רעדאקטאר און הקדמה צו דער צווייטער פארגרעסערטער אויפלאגע] אין יאר תרע&quot;ז
* אין די שפעטערע ת&quot;ר יארן האט ער אינאיינעם מיט [[יצחק בן-צבי]] געשאפן און ארויסגעגעבן א דיק בוך אויף דער יידישער שפראך מיטן נאמען '''ארץ ישראל''', וועלכע נעמט ארום די פארגאנגענהייט און געגנווארט פון ארץ ישראל און אירע איינוואוינער.


== וועבלינקען ==
* [http://news.bbc.co.uk/2/hi/events/israel_at_50/profiles/81279.stm ספעציעלע באריכט אויף בן-גוריון פון דער בי.בי.סי.]
* [http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/biography/ben_gurion.html ביאגראפיע אויף בן-גוריון פון דער '''''דזואיש ווירטועל לייברערי''''']
* [https://www.youtube.com/watch?v=UUQrJakOQCU בן-גוריון אין א רעדע אויף יודיש אין שוועדן אין יאר 1962] 
* [http://in.bgu.ac.il/bgi/iyunim/15/rachel.pdf אן ארטיקל אויף העברעאיש באהאנדלט בן-גוריון'ס צוגאנג צו דער יודישער שפראך]

{{גרונטסארטיר:בן-גוריון, דוד}}
{{פרעמיער מיניסטארן פון ישראל}}
{{פערטהיידיגע מיניסטערס אין ישראל}}
[[קאַטעגאָריע:ציוניסטן]]
[[קאַטעגאָריע:יידישע שרייבער]]
[[קאַטעגאָריע:יידישע פאליטיקער]]
[[קאַטעגאָריע:פוילישע יידן]]

{{ביכער|
PeEnYi=8041|
PND=118508970|
LCCN=n/50/7677|
VIAF=32016450|
TSURL=viaf/32016450}}</text>
      <sha1>qf62txkw1iu66uoun41pvbby0lld272</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580351</id>
      <parentid>580327</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T22:47:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>וויקיפּעדלער</username>
        <id>32864</id>
      </contributor>
      <comment>זיי מבטל רי-ווערסיע 578913 פון [[Special:Contributions/213.137.71.23|213.137.71.23]] ([[User talk:213.137.71.23|רעדן]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10310" xml:space="preserve">{{פרעזידענטן
|name=דוד בן-גוריון
|image=David Bengurion.jpg
|order=פרעמיער מיניסטער פון מדינת ישראל
|term_start    =[[1948]]
|term_end      =[[1953]]&lt;br /&gt;[[1955]] – [[1963]]
|predecessor   =קיינער&lt;br /&gt;[[משה שרת]]
|successor     =[[משה שרת]]&lt;br /&gt;[[לוי אשכול]]
|birth_date    =דעם [[16טן אקטאבער]], [[1886]]
|birth_place   =[[פלאנסק]], [[פוילן]]
|death_date    =דעם [[1טן דעצעמבער]], [[1973]]
|death_place   =[[מדינת ישראל]]
|spouse        =[[פאולא מאנווייס]]
|ideology      =[[ציוניזם]]&lt;br /&gt; [[סאציאליזם]]
|party=[[מפא&quot;י]]
[[בילד:David Ben-Gurion Signature.svg]]
}}
'''דוד בן־גוריון''' (געבוירן '''דוד יוסף גרין'''; [[16טן אקטאבער]] [[1886]], [[י&quot;ז תשרי]] [[ה'תרמ&quot;ז]], - [[1טן דעצעמבער]] [[1973]], [[ו' כסלו]] [[ה'תשל&quot;ד]]) איז געווען דער ערשטער [[פרעמיער מיניסטער]] פון [[מדינת ישראל]].
[[בילד:Ben Gurion Family 1929.jpg|שמאל|ממוזער|250px|מיט אביגדור גרין  אין יאר [[1929]] מיט דוד בן-גוריון און קינדערלך]]
[[בילד:PikiWiki Israel 46780 Ben Gurion as godfather.jpg|קליין| דוד בן גוריון סנדק בברית מילה]]

== יונגע יארן ==
בן־גוריון איז געבוירן געווארן  י&quot;ז תשרי תרמ&quot;ז (1886) '''דוד יוסף גרין''' אין [[פלאנסק]], [[פוילן]], דאן א חלק פון צאריסטישן רוסלאנד, צו זיינע עלטערן [[אביגדור גרין]] און [[שיינדל גרין (לבית פרידמאן)]]. זיין מוטער איז געשטארבן ווען ער איז אלט געווען צען יאר. זיין פאטער איז געווען אן [[אדוואקאט]], און אן ענטוזיאסטישער מיטטיילער אין דער [[חובבי ציון]] ארגאניזאציע.

אין זיין יוגנט איז בן-גוריון שוין געווארן א שטארקער [[ציוניזם|ציוניסט]], און אין 1906 האט ער זיך געצויגן קיין [[פאלעסטינע]]. צוערשט האט ער געארבעט אין [[אגריקולטור]] אין די מאראנצן פעלדער און שפעטער איז ער געווארן א [[זשורנאליזם|זשורנאליסט]]. אין יענער תקופה האט ער אנגעהויבן זיינע פאליטישע אקטיוויטעטן, און האט אנגענומען דעם נאמען בן-גוריון. 

אין 1915 האבן אים די [[טערקיי|טערקן]] פארטריבן פון פאלעסטינע וועגן זיין רוסישע בירגערשאפט, און ער האט זיך געצויגן קיין [[ניו יארק]] וואו ער איז ארומגעפאהרן אויפטון פארן ציוניזם, צוערשט אָן ערפאלג. אבער דאן האט ער האט ארויסגעגעבן צוויי ביכער אויף [[יודיש]], (זעט ווײַטער &quot;זיינע ווערק&quot;), וועלכע האבן געהאט א שטארקן אפקלאנג ביים אמעריקאנישן יודנטום. אין ניו יארק האט ער זיך אנגעטראפן מיט [[פאלא בן-גוריון|פאלא מאנווייס]] מיט וועמען ער האט דערנאך חתונה געהאט און געהאט מיט איר דריי קינדער.

אין 1918 האט ער זיך אָנגעשלאסן אין דעם 28סטער באטאליאן פון דעם [[יידישן לעגיאן]] פון דער [[בריטישער ארמיי]].  ער האט זיך צוריקגעקערט קיין פאלעסטינע נאך דער [[ערשטער וועלט קריג]] ווען דאס לאנד איז שוין געווען איינגענומען דורך די [[בריטישע]].

== אין דער ציוניסטישער פירערשאפט ==
בן-גוריון האט זיך טיף אריינגעטון אין פאליטישע אקטיוויטעטן און איז געווארן אן אנגעזעענער פירער פון ארבעטער ציוניזם, וואס איז שפעטער געווארן די דאמינירנדע פראקציע אין ציוניזם. ער איז געווען שטארק אנטקעגן די אקטיוויטעטן פון די עקסטרעמע גרופעס [[אצ&quot;ל]] (באקאנט אלץ דער ״אירגון״) און לח״י, וועמען ער האט גערופן טעראריסטישע גרופעס פאר זייער דורכפירן געוואלדטאטן קעגן די ענגלישע וואס האט אויך געברענגט פיל ציווילע קרבנות.

אין 1948, כאטש עס איז געווען שטארקע קעגנערשאפט אפילו פון זיין אייגענעם פארטיי, האט ער דורכגעפירט די רעזאלוציע צו גרינדן מדינת ישראל מיט שטימען פון זעקס קעגן פיר לויט דעם צוטיילונגס פלאן פון די [[פאראייניגטע פעלקער]]. 

[[טעקע:Bengurion_Independence.jpg|קליין|בן-גוריון ביים פארליינען די זעלבסטשטענדיגקייט דעקלאראציע]]מיטן אויפקום פון דער מדינה האט ער געהייסן גרינדן די ישראל'ישע ארמיי, דער [[צבא הגנה לישראל]] (צה&quot;ל, און פארבאטן דאס עקזיסטענץ פון אנדערע באוואפנטע גרופעס. דאס האט געפירט צו אנגעצויגענע באציאונגען מיט [[מנחם בעגין]] דער פירער פון דעם אירגון. ווען בעגין האט געברענגט א שיף פול מיט וואפן, דער [[אלטאלענא]], האט בן-גוריון באפוילן דאס איבערגעבן פאר'ן ניי געבוירענעם צה&quot;ל. בעגין, וועלכער איז געווען אויפן שיף, האט מסכים געווען איבערצוגעבן אכטציג פראצענט פון די וואפן, און די איבריגע פאר די אצ״ל קעמפער פון ירושלים, דאס איז וויבאלד ישראל האט נאך נישט איינגענומען ירושלים, און איר צוקונפט איז נאך נישט געווען קלאר, און בן-גוריון האט באפוילן באמבארדירן די שיף, טראץ דעם אפמאך וואס די אצ״ל האט פון פריער געהאט מיט דער ארמיי. זעכצן יידישע מיטגלידער פון דעם אירגון זענען אומגעקומען. בעגין אליין איז נישט געשעדיגט געווארן, אבער ער האט דערנאך נאכגעגעבן און אנגעשלאסן זיינע קעמפערס מיטן צה&quot;ל.

== אלס פרעמיער מיניסטער ==
בן-גוריון האט געפירט מדינת ישראל אין דער קריטישער תקופה פון דעם זעלבשטענדיגקייט קריג, וועלכער האט זיך געצויגן פון [[נאוועמבער]] 1947 ביז [[מארץ]] 1949. נאכ'ן קריג איז ער געווארן אויפגענומען אלץ פרעמיער מיניסטער און געפירט די מדינה אין אירע יונגע יארן.

אין 1953 האט ער דערקלערט אז ער ציט זיך ארויס פון דער פרעמיערשאפט זיך צו באזעצן אין [[קיבוץ שדי בוקר]] אין דער [[נגב]]. אין 1955 איז ער אבער צוריקגעקומען צו דער פרעמיערשאפט און געדינט ביז 1963. ער איז ווייטער פארבליבן פארמישט אין פאליטישע ענינים ביז ער האט זיך אנטזאגט פון דעם אין 1970. זיינע לעצטע יארן האט ער פארברענגט אויף זיין קיבוץ, שטודירנדיג [[שפינאזא]] און [[בודהיזם]]. 

אויף זיין נאמען זענען גערופן [[בן גוריון פליפעלד|בן-גוריון פליפארט]] און דער [[בן-גוריון אוניווערסיטעט פונעם נגב]]. 

ער איז נפטר געווארן דעם 1טן דעצעמבער, 1973.
==משפחה==
בן-גוריון מיט זיין ווייב [[פאלא בן-גוריון|פאלאַ]] האבן געהאט דריי קינדער, גאולה (בן אליעזר), עמוס, און רננה (לשם).

== זיינע ווערק ==
* [https://archive.org/details/yizkortsumandene00chas '''יזכור''', רעדאקטאר און הקדמה צו דער צווייטער פארגרעסערטער אויפלאגע] אין יאר תרע&quot;ז
* אין די שפעטערע ת&quot;ר יארן האט ער אינאיינעם מיט [[יצחק בן-צבי]] געשאפן און ארויסגעגעבן א דיק בוך אויף דער יידישער שפראך מיטן נאמען '''ארץ ישראל''', וועלכע נעמט ארום די פארגאנגענהייט און געגנווארט פון ארץ ישראל און אירע איינוואוינער.


== וועבלינקען ==
* [http://news.bbc.co.uk/2/hi/events/israel_at_50/profiles/81279.stm ספעציעלע באריכט אויף בן-גוריון פון דער בי.בי.סי.]
* [http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/biography/ben_gurion.html ביאגראפיע אויף בן-גוריון פון דער '''''דזואיש ווירטועל לייברערי''''']
* [https://www.youtube.com/watch?v=UUQrJakOQCU בן-גוריון אין א רעדע אויף יודיש אין שוועדן אין יאר 1962] 
* [http://in.bgu.ac.il/bgi/iyunim/15/rachel.pdf אן ארטיקל אויף העברעאיש באהאנדלט בן-גוריון'ס צוגאנג צו דער יודישער שפראך]

{{גרונטסארטיר:בן-גוריון, דוד}}
{{פרעמיער מיניסטארן פון ישראל}}
{{פערטהיידיגע מיניסטערס אין ישראל}}
[[קאַטעגאָריע:ציוניסטן]]
[[קאַטעגאָריע:יידישע שרייבער]]
[[קאַטעגאָריע:יידישע פאליטיקער]]
[[קאַטעגאָריע:פוילישע יידן]]

{{ביכער|
PeEnYi=8041|
PND=118508970|
LCCN=n/50/7677|
VIAF=32016450|
TSURL=viaf/32016450}}</text>
      <sha1>osz9ixmwda3m5wpmbcylmgf6m9sit0c</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580356</id>
      <parentid>580351</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T23:18:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>וויקיפּעדלער</username>
        <id>32864</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9761" xml:space="preserve">{{אנפירער}}
'''דוד בן־גוריון''' (געבוירן '''דוד יוסף גרין'''; [[16טן אקטאבער]] [[1886]], [[י&quot;ז תשרי]] [[ה'תרמ&quot;ז]], - [[1טן דעצעמבער]] [[1973]], [[ו' כסלו]] [[ה'תשל&quot;ד]]) איז געווען דער ערשטער [[פרעמיער מיניסטער פון ישראל|פרעמיער מיניסטער]] פון [[מדינת ישראל]].
[[בילד:Ben Gurion Family 1929.jpg|שמאל|ממוזער|250px|מיט אביגדור גרין  אין יאר [[1929]] מיט דוד בן-גוריון און קינדערלך]]
[[בילד:PikiWiki Israel 46780 Ben Gurion as godfather.jpg|קליין| דוד בן גוריון סנדק בברית מילה]]
[[טעקע:Bengurion_Independence.jpg|קליין|בן-גוריון ביים פארליינען די זעלבסטשטענדיגקייט דעקלאראציע]]

== יונגע יארן ==
בן־גוריון איז געבוירן געווארן  י&quot;ז תשרי תרמ&quot;ז (1886) '''דוד יוסף גרין''' אין פלאנסק, [[פוילן]], דאן א חלק פון [[רוסלענדישע אימפעריע|צאריסטישן רוסלאנד]], צו זיינע עלטערן אביגדור גרין און שיינדל גרין (לבית פרידמאן). זיין מוטער איז געשטארבן ווען ער איז אלט געווען צען יאר. זיין פאטער איז געווען אן [[אדוואקאט]], און אן ענטוזיאסטישער מיטטיילער אין דער [[חובבי ציון]] ארגאניזאציע.

אין זיין יוגנט איז בן-גוריון שוין געווארן א שטארקער [[ציוניזם|ציוניסט]], און אין 1906 האט ער זיך געצויגן קיין [[פאלעסטינע]]. צוערשט האט ער געארבעט אין [[אגריקולטור]] אין די מאראנצן פעלדער און שפעטער איז ער געווארן א [[זשורנאליזם|זשורנאליסט]]. אין יענער תקופה האט ער אנגעהויבן זיינע פאליטישע אקטיוויטעטן, און האט אנגענומען דעם נאמען בן-גוריון. 

אין 1915 האבן אים די [[אטאמאנישע אימפעריע|טערקן]] פארטריבן פון פאלעסטינע וועגן זיין רוסישע בירגערשאפט, און ער האט זיך געצויגן קיין [[ניו יארק]] וואו ער איז ארומגעפאהרן אויפטון פארן ציוניזם, צוערשט אָן ערפאלג. אבער דאן האט ער האט ארויסגעגעבן צוויי ביכער אויף [[יודיש]], (זעט ווײַטער &quot;זיינע ווערק&quot;), וועלכע האבן געהאט א שטארקן אפקלאנג ביים אמעריקאנעם יודנטום. אין ניו יארק האט ער זיך אנגעטראפן מיט פּאָולא מאנווייס מיט וועמען ער האט דערנאך חתונה געהאט און געהאט מיט איר דריי קינדער.

אין 1918 האט ער זיך אָנגעשלאסן אין דעם 28סטער באטאליאן פון דעם יידישן לעגיאן פון דער [[בריטישער ארמיי]]. ער האט זיך צוריקגעקערט קיין פאלעסטינע נאך דער [[ערשטער וועלט קריג]] ווען דאס לאנד איז שוין געווען איינגענומען דורך די [[בריטישער מאנדאט|בריטישע]].

== אין דער ציוניסטישער פירערשאפט ==
בן-גוריון האט זיך טיף אריינגעטון אין פאליטישע אקטיוויטעטן און איז געווארן אן אנגעזעענער פירער פון ארבעטער [[ציוניזם]], וואס איז שפעטער געווארן די דאמינירנדע פראקציע אין ציוניזם. ער איז געווען שטארק אנטקעגן די אקטיוויטעטן פון די עקסטרעמע גרופעס [[אצ&quot;ל]] (באקאנט אלץ דער ״אירגון״) און לח״י, וועמען ער האט גערופן טעראריסטישע גרופעס פאר זייער דורכפירן געוואלדטאטן קעגן די ענגלישע וואס האט אויך געברענגט פיל ציווילע קרבנות.

אין 1948, כאטש עס איז געווען שטארקע קעגנערשאפט אפילו פון זיין אייגענעם פארטיי, האט ער דורכגעפירט די רעזאלוציע צו גרינדן מדינת ישראל מיט שטימען פון זעקס קעגן פיר לויט דעם צוטיילונגס פלאן פון די [[פאראייניגטע פעלקער]].

מיטן אויפקום פון דער מדינה האט ער געהייסן גרינדן די ישראל'ישע ארמיי, דער [[צבא הגנה לישראל]] (צה&quot;ל), און פארבאטן דאס עקזיסטענץ פון אנדערע באוואפנטע גרופעס. דאס האט געפירט צו אנגעצויגענע באציאונגען מיט [[מנחם בעגין]] דער פירער פון דעם אירגון. ווען בעגין האט געברענגט א שיף פול מיט וואפן, דער אלטאלענא, האט בן-גוריון באפוילן דאס איבערגעבן פאר'ן ניי געבוירענעם צה&quot;ל. בעגין, וועלכער איז געווען אויפן שיף, האט מסכים געווען איבערצוגעבן אכטציג פראצענט פון די וואפן, און די איבריגע פאר די אצ&quot;ל קעמפער פון ירושלים, דאס איז וויבאלד ישראל האט נאך נישט איינגענומען [[ירושלים]], און איר צוקונפט איז נאך נישט געווען קלאר, און בן-גוריון האט באפוילן באמבארדירן די שיף, טראץ דעם אפמאך וואס די אצ&quot;ל האט פון פריער געהאט מיט דער ארמיי. זעכצן יידישע מיטגלידער פון דעם אירגון זענען אומגעקומען. בעגין אליין איז נישט געשעדיגט געווארן, אבער ער האט דערנאך נאכגעגעבן און אנגעשלאסן זיינע קעמפערס מיטן צה&quot;ל.

== אלס פרעמיער מיניסטער ==
בן-גוריון האט געפירט מדינת ישראל אין דער קריטישער תקופה פון דעם [[אומאפהענגיקייט מלחמה|זעלבשטענדיגקייט קריג]], וועלכער האט זיך געצויגן פון נאוועמבער 1947 ביז מערץ 1949. נאכ'ן קריג איז ער געווארן אויפגענומען אלץ [[פרעמיער מיניסטער פון ישראל|פרעמיער מיניסטער]] און געפירט די מדינה אין אירע יונגע יארן.

אין 1953 האט ער דערקלערט אז ער ציט זיך ארויס פון דער פרעמיערשאפט זיך צו באזעצן אין [[קיבוץ]] שדי בוקר אין דער [[נגב]]. אין 1955 איז ער אבער צוריקגעקומען צו דער פרעמיערשאפט און געדינט ביז 1963. ער איז ווייטער פארבליבן פארמישט אין פאליטישע ענינים ביז ער האט זיך אנטזאגט פון דעם אין 1970. זיינע לעצטע יארן האט ער פארברענגט אויף זיין קיבוץ, שטודירנדיג [[שפינאזא]] און [[בודהיזם]].

אויף זיין נאמען זענען גערופן [[בן גוריון פליפעלד|בן-גוריון פליפארט]] און דער [[בן-גוריון אוניווערסיטעט פונעם נגב]].

ער איז געשטארבן דעם 1טן דעצעמבער, 1973.

== משפחה ==
בן-גוריון מיט זיין ווייב פּאָולא האבן געהאט דריי קינדער, גאולה (בן אליעזר), עמוס, און רננה (לשם).

== זיינע ווערק ==
* [https://archive.org/details/yizkortsumandene00chas '''יזכור''', רעדאקטאר און הקדמה צו דער צווייטער פארגרעסערטער אויפלאגע] אין יאר תרע&quot;ז
* אין די שפעטערע ת&quot;ר יארן האט ער אינאיינעם מיט [[יצחק בן-צבי]] געשאפן און ארויסגעגעבן א דיק בוך אויף דער יידישער שפראך מיטן נאמען '''ארץ ישראל''', וועלכע נעמט ארום די פארגאנגענהייט און געגנווארט פון ארץ ישראל און אירע איינוואוינער.


== וועבלינקען ==
* [http://news.bbc.co.uk/2/hi/events/israel_at_50/profiles/81279.stm ספעציעלע באריכט אויף בן-גוריון פון דער בי.בי.סי.]
* [http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/biography/ben_gurion.html ביאגראפיע אויף בן-גוריון פון דער '''''דזואיש ווירטועל לייברערי''''']
* [https://www.youtube.com/watch?v=UUQrJakOQCU בן-גוריון אין א רעדע אויף יודיש אין שוועדן אין יאר 1962] 
* [http://in.bgu.ac.il/bgi/iyunim/15/rachel.pdf אן ארטיקל אויף העברעאיש באהאנדלט בן-גוריון'ס צוגאנג צו דער יודישער שפראך]

{{גרונטסארטיר:בן-גוריון, דוד}}
{{פרעמיער מיניסטארן פון ישראל}}
{{פערטהיידיגע מיניסטערס אין ישראל}}
[[קאַטעגאָריע:ציוניסטן]]
[[קאַטעגאָריע:יידישע שרייבער]]
[[קאַטעגאָריע:יידישע פאליטיקער]]
[[קאַטעגאָריע:פוילישע יידן]]

{{ביכער|
PeEnYi=8041|
PND=118508970|
LCCN=n/50/7677|
VIAF=32016450|
TSURL=viaf/32016450}}</text>
      <sha1>m2qrno2obd2i35gu83s109w648a7b7f</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580390</id>
      <parentid>580356</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T10:01:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9741" xml:space="preserve">{{אנפירער}}
'''דוד בן־גוריון''' (געבוירן '''דוד יוסף גרין'''; [[16טן אקטאבער]] [[1886]], [[י&quot;ז תשרי]] [[ה'תרמ&quot;ז]] - [[1טן דעצעמבער]] [[1973]], [[ו' כסלו]] [[ה'תשל&quot;ד]]) איז געווען דער ערשטער [[פרעמיער מיניסטער פון ישראל|פרעמיער מיניסטער]] פון [[מדינת ישראל]].
[[בילד:Ben Gurion Family 1929.jpg|שמאל|ממוזער|250px|מיט אביגדור גרין  אין יאר [[1929]] מיט דוד בן-גוריון און קינדערלך]]
[[בילד:PikiWiki Israel 46780 Ben Gurion as godfather.jpg|קליין| דוד בן גוריון סנדק בברית מילה]]
[[טעקע:Bengurion_Independence.jpg|קליין|בן-גוריון ביים פארליינען די זעלבסטשטענדיגקייט דעקלאראציע]]

== יונגע יארן ==
בן־גוריון איז געבוירן געווארן י&quot;ז תשרי תרמ&quot;ז (1886) '''דוד יוסף גרין''' אין פלאנסק, [[פוילן]], דאן א חלק פון [[רוסלענדישע אימפעריע|צאריסטישן רוסלאנד]], צו זיינע עלטערן אביגדור גרין און שיינדל (פרידמאן). זיין מוטער איז געשטארבן ווען ער איז אלט געווען צען יאר. זיין פאטער איז געווען אן [[אדוואקאט]], און אן ענטוזיאסטישער מיטטיילער אין דער [[חובבי ציון]] ארגאניזאציע.

אין זיין יוגנט איז בן-גוריון שוין געווארן א שטארקער [[ציוניזם|ציוניסט]], און אין 1906 האט ער זיך געצויגן קיין [[פאלעסטינע]]. צוערשט האט ער געארבעט אין [[אגריקולטור]] אין די מאראנצן פעלדער און שפעטער איז ער געווארן א [[זשורנאליזם|זשורנאליסט]]. אין יענער תקופה האט ער אנגעהויבן זיינע פאליטישע אקטיוויטעטן, און האט אנגענומען דעם נאמען בן-גוריון. 

אין 1915 האבן אים די [[אטאמאנישע אימפעריע|טערקן]] פארטריבן פון פאלעסטינע וועגן זיין רוסישע בירגערשאפט, און ער האט זיך געצויגן קיין [[ניו יארק]] וואו ער איז ארומגעפאהרן אויפטון פארן ציוניזם, צוערשט אָן ערפאלג. אבער דאן האט ער האט ארויסגעגעבן צוויי ביכער אויף [[יודיש]], (זעט ווײַטער &quot;זיינע ווערק&quot;), וועלכע האבן געהאט א שטארקן אפקלאנג ביים אמעריקאנעם יודנטום. אין ניו יארק האט ער זיך אנגעטראפן מיט פּאָולא מאנווייס מיט וועמען ער האט דערנאך חתונה געהאט און געהאט מיט איר דריי קינדער.

אין 1918 האט ער זיך אָנגעשלאסן אין דעם 28סטער באטאליאן פון דעם יידישן לעגיאן פון דער [[בריטישער ארמיי]]. ער האט זיך צוריקגעקערט קיין פאלעסטינע נאך דער [[ערשטער וועלט קריג]] ווען דאס לאנד איז שוין געווען איינגענומען דורך די [[בריטישער מאנדאט|בריטישע]].

== אין דער ציוניסטישער פירערשאפט ==
בן-גוריון האט זיך טיף אריינגעטון אין פאליטישע אקטיוויטעטן און איז געווארן אן אנגעזעענער פירער פון ארבעטער [[ציוניזם]], וואס איז שפעטער געווארן די דאמינירנדע פראקציע אין ציוניזם. ער איז געווען שטארק אנטקעגן די אקטיוויטעטן פון די עקסטרעמע גרופעס [[אצ&quot;ל]] (באקאנט אלץ דער ״אירגון״) און לח״י, וועמען ער האט גערופן טעראריסטישע גרופעס פאר זייער דורכפירן געוואלדטאטן קעגן די ענגלישע וואס האט אויך געברענגט פיל ציווילע קרבנות.

אין 1948, כאטש עס איז געווען שטארקע קעגנערשאפט אפילו פון זיין אייגענעם פארטיי, האט ער דורכגעפירט די רעזאלוציע צו גרינדן מדינת ישראל מיט שטימען פון זעקס קעגן פיר לויט דעם צוטיילונגס פלאן פון די [[פאראייניגטע פעלקער]].

מיטן אויפקום פון דער מדינה האט ער געהייסן גרינדן די ישראל'ישע ארמיי, דער [[צבא הגנה לישראל]] (צה&quot;ל), און פארבאטן דאס עקזיסטענץ פון אנדערע באוואפנטע גרופעס. דאס האט געפירט צו אנגעצויגענע באציאונגען מיט [[מנחם בעגין]] דער פירער פון דעם אירגון. ווען בעגין האט געברענגט א שיף פול מיט וואפן, דער אלטאלענא, האט בן-גוריון באפוילן דאס איבערגעבן פאר'ן ניי געבוירענעם צה&quot;ל. בעגין, וועלכער איז געווען אויפן שיף, האט מסכים געווען איבערצוגעבן אכטציג פראצענט פון די וואפן, און די איבריגע פאר די אצ&quot;ל קעמפער פון ירושלים, דאס איז וויבאלד ישראל האט נאך נישט איינגענומען [[ירושלים]], און איר צוקונפט איז נאך נישט געווען קלאר, און בן-גוריון האט באפוילן באמבארדירן די שיף, טראץ דעם אפמאך וואס די אצ&quot;ל האט פון פריער געהאט מיט דער ארמיי. זעכצן יידישע מיטגלידער פון דעם אירגון זענען אומגעקומען. בעגין אליין איז נישט געשעדיגט געווארן, אבער ער האט דערנאך נאכגעגעבן און אנגעשלאסן זיינע קעמפערס מיטן צה&quot;ל.

== אלס פרעמיער מיניסטער ==
בן-גוריון האט געפירט מדינת ישראל אין דער קריטישער תקופה פון דעם [[אומאפהענגיקייט מלחמה|זעלבשטענדיגקייט קריג]], וועלכער האט זיך געצויגן פון נאוועמבער 1947 ביז מערץ 1949. נאכ'ן קריג איז ער געווארן אויפגענומען אלץ [[פרעמיער מיניסטער פון ישראל|פרעמיער מיניסטער]] און געפירט די מדינה אין אירע יונגע יארן.

אין 1953 האט ער דערקלערט אז ער ציט זיך ארויס פון דער פרעמיערשאפט זיך צו באזעצן אין [[קיבוץ]] שדי בוקר אין דער [[נגב]]. אין 1955 איז ער אבער צוריקגעקומען צו דער פרעמיערשאפט און געדינט ביז 1963. ער איז ווייטער פארבליבן פארמישט אין פאליטישע ענינים ביז ער האט זיך אנטזאגט פון דעם אין 1970. זיינע לעצטע יארן האט ער פארברענגט אויף זיין קיבוץ, שטודירנדיג [[שפינאזא]] און [[בודהיזם]].

אויף זיין נאמען זענען גערופן [[בן גוריון פליפעלד|בן-גוריון פליפארט]] און דער [[בן-גוריון אוניווערסיטעט פונעם נגב]].

ער איז געשטארבן דעם 1טן דעצעמבער, 1973.

== משפחה ==
בן-גוריון מיט זיין ווייב פּאָולא האבן געהאט דריי קינדער, גאולה (בן אליעזר), עמוס, און רננה (לשם).

== זיינע ווערק ==
* [https://archive.org/details/yizkortsumandene00chas '''יזכור''', רעדאקטאר און הקדמה צו דער צווייטער פארגרעסערטער אויפלאגע] אין יאר תרע&quot;ז
* אין די שפעטערע ת&quot;ר יארן האט ער אינאיינעם מיט [[יצחק בן-צבי]] געשאפן און ארויסגעגעבן א דיק בוך אויף דער יידישער שפראך מיטן נאמען '''ארץ ישראל''', וועלכע נעמט ארום די פארגאנגענהייט און געגנווארט פון ארץ ישראל און אירע איינוואוינער.


== וועבלינקען ==
* [http://news.bbc.co.uk/2/hi/events/israel_at_50/profiles/81279.stm ספעציעלע באריכט אויף בן-גוריון פון דער בי.בי.סי.]
* [http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/biography/ben_gurion.html ביאגראפיע אויף בן-גוריון פון דער '''''דזואיש ווירטועל לייברערי''''']
* [https://www.youtube.com/watch?v=UUQrJakOQCU בן-גוריון אין א רעדע אויף יודיש אין שוועדן אין יאר 1962] 
* [http://in.bgu.ac.il/bgi/iyunim/15/rachel.pdf אן ארטיקל אויף העברעאיש באהאנדלט בן-גוריון'ס צוגאנג צו דער יודישער שפראך]

{{גרונטסארטיר:בן-גוריון, דוד}}
{{פרעמיער מיניסטארן פון ישראל}}
{{פערטהיידיגע מיניסטערס אין ישראל}}
[[קאַטעגאָריע:ציוניסטן]]
[[קאַטעגאָריע:יידישע שרייבער]]
[[קאַטעגאָריע:יידישע פאליטיקער]]
[[קאַטעגאָריע:פוילישע יידן]]

{{ביכער|
PeEnYi=8041|
PND=118508970|
LCCN=n/50/7677|
VIAF=32016450|
TSURL=viaf/32016450}}</text>
      <sha1>a71k9cvvfwxahy3hojw2rivlp88o5yd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580391</id>
      <parentid>580390</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T10:03:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9777" xml:space="preserve">{{אנפירער}}
'''דוד בן־גוריון''' (געבוירן '''דוד יוסף גרין'''; [[16טן אקטאבער]] [[1886]], [[י&quot;ז תשרי]] [[ה'תרמ&quot;ז]] - [[1טן דעצעמבער]] [[1973]], [[ו' כסלו]] [[ה'תשל&quot;ד]]) איז געווען דער ערשטער [[פרעמיער מיניסטער פון ישראל|פרעמיער מיניסטער]] פון [[מדינת ישראל]].
[[בילד:Ben Gurion Family 1929.jpg|שמאל|ממוזער|250px|מיט אביגדור גרין  אין יאר [[1929]] מיט דוד בן-גוריון און קינדערלך]]
[[בילד:PikiWiki Israel 46780 Ben Gurion as godfather.jpg|קליין| דוד בן גוריון סנדק בברית מילה]]
[[טעקע:Bengurion_Independence.jpg|קליין|בן-גוריון ביים פארליינען די זעלבסטשטענדיגקייט דעקלאראציע]]

== יונגע יארן ==
בן־גוריון איז געבוירן געווארן י&quot;ז תשרי תרמ&quot;ז (1886) '''דוד יוסף גרין''' אין פלאנסק, [[פוילן]], דאן א חלק פון [[רוסלענדישע אימפעריע|צאריסטישן רוסלאנד]], צו זיינע עלטערן אביגדור גרין און שיינדל (פרידמאן). זיין מוטער איז געשטארבן ווען ער איז אלט געווען צען יאר. זיין פאטער איז געווען אן [[אדוואקאט]], און אן ענטוזיאסטישער מיטטיילער אין דער [[חובבי ציון]] ארגאניזאציע.

אין זיין יוגנט איז בן-גוריון שוין געווארן א שטארקער [[ציוניזם|ציוניסט]], און אין 1906 האט ער זיך געצויגן קיין [[פאלעסטינע]]. צוערשט האט ער געארבעט אין [[אגריקולטור]] אין די מאראנצן פעלדער און שפעטער איז ער געווארן א [[זשורנאליזם|זשורנאליסט]]. אין יענער תקופה האט ער אנגעהויבן זיינע פאליטישע אקטיוויטעטן, און האט אנגענומען דעם נאמען בן-גוריון. 

אין 1915 האבן אים די [[אטאמאנישע אימפעריע|טערקן]] פארטריבן פון פאלעסטינע וועגן זיין רוסישע בירגערשאפט, און ער האט זיך געצויגן קיין [[ניו יארק]] וואו ער איז ארומגעפאהרן אויפטון פארן ציוניזם, צוערשט אָן ערפאלג. אבער דאן האט ער האט ארויסגעגעבן צוויי ביכער אויף [[יודיש]], (זעט ווײַטער &quot;זיינע ווערק&quot;), וועלכע האבן געהאט א שטארקן אפקלאנג ביים אמעריקאנישעם יודנטום. אין ניו יארק האט ער זיך אנגעטראפן מיט [[פאולא מאנווייס|פּאָלאַ מאנווייס]] מיט וועמען ער האט דערנאך חתונה געהאט און געהאט מיט איר דריי קינדער.

אין 1918 האט ער זיך אָנגעשלאסן אין דעם 28סטער באטאליאן פון דעם יידישן לעגיאן פון דער [[בריטישער ארמיי]]. ער האט זיך צוריקגעקערט קיין פאלעסטינע נאך דער [[ערשטער וועלט קריג]] ווען דאס לאנד איז שוין געווען איינגענומען דורך די [[בריטישער מאנדאט|בריטישע]].

== אין דער ציוניסטישער פירערשאפט ==
בן-גוריון האט זיך טיף אריינגעטון אין פאליטישע אקטיוויטעטן און איז געווארן אן אנגעזעענער פירער פון ארבעטער [[ציוניזם]], וואס איז שפעטער געווארן די דאמינירנדע פראקציע אין ציוניזם. ער איז געווען שטארק אנטקעגן די אקטיוויטעטן פון די עקסטרעמע גרופעס [[אצ&quot;ל]] (באקאנט אלץ דער ״אירגון״) און לח״י, וועמען ער האט גערופן טעראריסטישע גרופעס פאר זייער דורכפירן געוואלדטאטן קעגן די ענגלישע וואס האט אויך געברענגט פיל ציווילע קרבנות.

אין 1948, כאטש עס איז געווען שטארקע קעגנערשאפט אפילו פון זיין אייגענעם פארטיי, האט ער דורכגעפירט די רעזאלוציע צו גרינדן מדינת ישראל מיט שטימען פון זעקס קעגן פיר לויט דעם צוטיילונגס פלאן פון די [[פאראייניגטע פעלקער]].

מיטן אויפקום פון דער מדינה האט ער געהייסן גרינדן די ישראל'ישע ארמיי, דער [[צבא הגנה לישראל]] (צה&quot;ל), און פארבאטן דאס עקזיסטענץ פון אנדערע באוואפנטע גרופעס. דאס האט געפירט צו אנגעצויגענע באציאונגען מיט [[מנחם בעגין]] דער פירער פון דעם אירגון. ווען בעגין האט געברענגט א שיף פול מיט וואפן, דער אלטאלענא, האט בן-גוריון באפוילן דאס איבערגעבן פאר'ן ניי געבוירענעם צה&quot;ל. בעגין, וועלכער איז געווען אויפן שיף, האט מסכים געווען איבערצוגעבן אכטציג פראצענט פון די וואפן, און די איבריגע פאר די אצ&quot;ל קעמפער פון ירושלים, דאס איז וויבאלד ישראל האט נאך נישט איינגענומען [[ירושלים]], און איר צוקונפט איז נאך נישט געווען קלאר, און בן-גוריון האט באפוילן באמבארדירן די שיף, טראץ דעם אפמאך וואס די אצ&quot;ל האט פון פריער געהאט מיט דער ארמיי. זעכצן יידישע מיטגלידער פון דעם אירגון זענען אומגעקומען. בעגין אליין איז נישט געשעדיגט געווארן, אבער ער האט דערנאך נאכגעגעבן און אנגעשלאסן זיינע קעמפערס מיטן צה&quot;ל.

== אלס פרעמיער מיניסטער ==
בן-גוריון האט געפירט מדינת ישראל אין דער קריטישער תקופה פון דעם [[אומאפהענגיקייט מלחמה|זעלבשטענדיגקייט קריג]], וועלכער האט זיך געצויגן פון נאוועמבער 1947 ביז מערץ 1949. נאכ'ן קריג איז ער געווארן אויפגענומען אלץ [[פרעמיער מיניסטער פון ישראל|פרעמיער מיניסטער]] און געפירט די מדינה אין אירע יונגע יארן.

אין 1953 האט ער דערקלערט אז ער ציט זיך ארויס פון דער פרעמיערשאפט זיך צו באזעצן אין [[קיבוץ]] שדי בוקר אין דער [[נגב]]. אין 1955 איז ער אבער צוריקגעקומען צו דער פרעמיערשאפט און געדינט ביז 1963. ער איז ווייטער פארבליבן פארמישט אין פאליטישע ענינים ביז ער האט זיך אנטזאגט פון דעם אין 1970. זיינע לעצטע יארן האט ער פארברענגט אויף זיין קיבוץ, שטודירנדיג [[שפינאזא]] און [[בודהיזם]].

אויף זיין נאמען זענען גערופן [[בן גוריון פליפעלד|בן-גוריון פליפארט]] און דער [[בן-גוריון אוניווערסיטעט פונעם נגב]].

ער איז געשטארבן דעם 1טן דעצעמבער, 1973.

== משפחה ==
בן-גוריון מיט זיין ווייב פּאָלאַ האבן געהאט דריי קינדער, גאולה (בן אליעזר), עמוס, און רננה (לשם).

== זיינע ווערק ==
* [https://archive.org/details/yizkortsumandene00chas '''יזכור''', רעדאקטאר און הקדמה צו דער צווייטער פארגרעסערטער אויפלאגע] אין יאר תרע&quot;ז
* אין די שפעטערע ת&quot;ר יארן האט ער אינאיינעם מיט [[יצחק בן-צבי]] געשאפן און ארויסגעגעבן א דיק בוך אויף דער יידישער שפראך מיטן נאמען '''ארץ ישראל''', וועלכע נעמט ארום די פארגאנגענהייט און געגנווארט פון ארץ ישראל און אירע איינוואוינער.


== וועבלינקען ==
* [http://news.bbc.co.uk/2/hi/events/israel_at_50/profiles/81279.stm ספעציעלע באריכט אויף בן-גוריון פון דער בי.בי.סי.]
* [http://www.jewishvirtuallibrary.org/jsource/biography/ben_gurion.html ביאגראפיע אויף בן-גוריון פון דער '''''דזואיש ווירטועל לייברערי''''']
* [https://www.youtube.com/watch?v=UUQrJakOQCU בן-גוריון אין א רעדע אויף יודיש אין שוועדן אין יאר 1962] 
* [http://in.bgu.ac.il/bgi/iyunim/15/rachel.pdf אן ארטיקל אויף העברעאיש באהאנדלט בן-גוריון'ס צוגאנג צו דער יודישער שפראך]

{{גרונטסארטיר:בן-גוריון, דוד}}
{{פרעמיער מיניסטארן פון ישראל}}
{{פערטהיידיגע מיניסטערס אין ישראל}}
[[קאַטעגאָריע:ציוניסטן]]
[[קאַטעגאָריע:יידישע שרייבער]]
[[קאַטעגאָריע:יידישע פאליטיקער]]
[[קאַטעגאָריע:פוילישע יידן]]

{{ביכער|
PeEnYi=8041|
PND=118508970|
LCCN=n/50/7677|
VIAF=32016450|
TSURL=viaf/32016450}}</text>
      <sha1>39fhxfgnia1gm4xcz8es9x17ahiil33</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ספינקא (הויף)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>8937</id>
    <revision>
      <id>580317</id>
      <parentid>575549</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T15:04:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>87.196.81.9</ip>
      </contributor>
      <comment>/* די כהנא משפחה פון ספינקער רבי'ס */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="20707" xml:space="preserve">'''ספינקא''' איז דער נאמען פון א דארף אין [[מאראמאראש]] ווי די ספינקער חסידות  איז געגרינדעט געווארן.

==ספינקא חסידות==
דער ערשטער ספינקער רבי איז געווען רבי [[יוסף מאיר ווייס|'''יוסף מאיר ווייס''']] בעל [[אמרי יוסף]], וואס איז געווען א תלמיד מובהק פון  רבי [[יצחק אייזיק אייכנשטיין]] פון [[זידיטשוב (הויף)|זידיטשויוו]]. אין ספינקא איז טאקע איינגעפירט זידיטשויווער הנהגות.

דערנאך האט איבערגענומען זיין זון דער &quot;'''חקל יצחק'''&quot;, רבי [[יצחק אייזיק ווייס|'''יצחק אייזיק ווייס''']]; ער איז געהרגעט געווארן דורך די [[נאציס]] ביים [[צווייטן וועלט קריג]].

רבי '''נחמן כהנא''', איידעם פונעם &quot;אמרי יוסף&quot;, האט מחבר געווען א ספר &quot;אורחות חיים&quot;. זיין זון, רבי '''צבי הירש כהנא''', אן איידעם ביי רבי ברוך פון בריזדאוויטש (פון דער [[ראפשיץ (הויף)|ראפשיצער]] דינאסטיע), איז געווען רב אין דער שטאט ספינקא. די נאציס האבן אים דערמארדעט ביים [[חורבן אייראפע]] אין חודש [[סיוון]] תש&quot;ד. 
 		 	
רבי צבי הירש'ס עלצטער זון, רבי נחמן כהנא, איז געבוירן געווארן אין תרס&quot;ה. ער איז געווען דער איידעם פון זיין פעטער רבי יעקב ישראל וישורון רובין פון סוליצא. זיינע איידעמעס זענען רבי משה פון וואוידיסלאוו און רבי נפתלי פון מעליץ.

נאך א זון פון רבי צבי הירש איז געווען רבי מנחם מענדל, איידעם ביי רבי אברהם פון קערעסטיר. ער איז אומגעקומען אין [[כעלמנא פארטיליקונג לאגער|כעלמנא]] מיט אלע זיינע קינדער.  

נאך דער מלחמה האט דאס ספינקא חסידות  זיך צעשפרייט צווישן אסאך רבי'ס איבער דער גאנצער וועלט—[[ארץ ישראל]], אייראפע, און [[פאראייניגטע שטאטן|אמעריקע]]. אין [[וויליאמסבורג]] אליין איז דא עטליכע ספינקער רבי'ס.

צווישן די משפחה נעמען וואס רופן זיך ספינקער רבי זענען דא:
* ווייס
* הורוויץ
* כהנא
* פאללאק - בערגסאז

[[טעקע:Chakal Yitzchak Spinka 2.jpg|קליין|דער &quot;חקל יצחק&quot; ביי דער [[לויה]] פון [[חיים אלעזר שפירא|מנחת אלעזר]]]]

==די ווייס משפחה פון ספינקער רבי'ס==
* ר' [[יוסף מאיר ווייס]] (בן שמואל צבי) ה'תקצ&quot;ח - ו' אייר, ה'תרס&quot;ט בעל מחבר ספר [[אמרי יוסף]], האט חתונה געהאט בזיווג שני מיט מרת פעריל, די אלמנה פון רבי יונתן בנימין פאלאק.
** ר' [[יצחק אייזיק ווייס]] הי&quot;ד (בן יוסף מאיר) ה'תרל&quot;ה - ה'תש&quot;ד. בעל מחבר ספר [[חקל יצחק]].
*** ר' [[ישראל חיים ווייס]] הי&quot;ד, (בן יצחק אייזיק) ה'תש&quot;ד.
**** ר' [[יעקב יוסף ווייס]] בן ישראל חיים (ה'תרע&quot;ב - י&quot;ט ניסן ה'תשמ&quot;ח), איידעם בזיווג שני פון זיין פעטער רבי אביש הורוויץ פון קראלי; בעל מחבר ספר &quot;שיח יעקב יוסף&quot;.
*****רבי [[אברהם אביש ווייס]] ז&quot;ל בן יעקב יוסף (נפ' תשל&quot;ב).
*****חתן רבי משה שלמה אייכנשטיין אדמו&quot;ר מזידטשוב פתח תקווה.
*****חתן רבי ראובן הלפרין בן אדמו&quot;ר מוואסלוי תל אביב.
***** רבי [[נפתלי צבי ווייס]] בן יעקב יוסף, ספינקער רבי.
*****רבי [[יצחק אייזיק ווייס]] ז&quot;ל בן יעקב יוסף (נפ' תשמ&quot;ד אין אן אויטא אקצידענט).
****** רבי מאיר אביש ווייס פון [[רמת אהרן]], בני ברק אדמו&quot;ר פון ספינקא רמת אהרן.
******רבי אהרן ישראל חיים ווייס פון גני גד, בני ברק אדמו&quot;ר מספינקא אמרי יוסף שיכון ה'.
******רבי אברהם צבי שמחה ווייס מצפת אדמו״ר פון ספינקא צפת.
******רבי נפתלי מנחם ווייס פון ירושלים.
******חתן רבי זושא טווערסקי. 
******חתן רבי דוד וואסערמאן. 
******חתן רבי שמעון ראזנפעלד, לעלאוו קארלין.
***** ר' [[ישראל חיים ווייס (בני ברק)]] (בן יעקב יוסף), ספינקער רבי [[בני ברק]] (דאנאלא גאס).
***** רבי [[מאיר אלעזר ווייס]] (בן יעקב יוסף), ספינקער רבי אין [[בארא פארק]] (18'טער עוועניו).

==די הורוויץ משפחה פון ספינקער רביס==
* רבי [[אברהם אביש הורוויץ]] (ה'תרנ&quot;ז - ה'תש&quot;ד), איידעם פון &quot;חקל יצחק&quot; רבי [[יצחק אייזיק ווייס]]. רב אין קראלי.
** ר' [[שמואל צבי הורוויץ]] ז&quot;ל, (בן אברהם אביש מקראלי). אויך באוואוסט אלס ר' הערשעלע ספינקער.
*** ר' [[בעריש הורוויץ]] ז&quot;ל, (בן שמואל צבי), אדמו&quot;ר מבית שמואל צבי ספינקא [[וויליאמסבורג]].
**** ר' [[יוסף מאיר הורוויץ]] שליט&quot;א, (בן בעריש), אדמו&quot;ר מבית שמואל צבי ספינקא [[וויליאמסבורג]].
**** ר' [[משה יעקב הורוויץ]] שליט&quot;א, (בן בעריש), אדמו&quot;ר מאהלי צבי ספינקא [[עירמאנט]]
*** ר' [[אביש הורוויץ]] שליט&quot;א, (בן שמואל צבי), אדמו&quot;ר מבית יצחק ספינקא [[וויליאמסבורג]].
*** ר' [[אייזיק הורוויץ]] שליט&quot;א, (בן שמואל צבי), אדמו&quot;ר מתולדות צבי ספינקא [[וויליאמסבורג]].
*** ר' [[נטע הורוויץ]] שליט&quot;א, (בן שמואל צבי), אדמו&quot;ר מטבא דשמואל ספינקא [[בארא פארק]].
*** ר' [[נפתלי הורוויץ (וויליאמסבורג)|נפתלי הורוויץ]] שליט&quot;א, (בן שמואל צבי), אדמו&quot;ר מקראלי [[וויליאמסבורג]].

==די כהנא משפחה פון ספינקער רבי'ס==
* רבי [[נחמן כהנא]] ז&quot;ל, איידעם פון [[אמרי יוסף]], נפטר כ&quot;ח תמוז ה'תרס&quot;ד במרחץ ליפענא ומנו&quot;כ אין [[סוואליאווע]]. בעל מחבר ספר &quot;ארחות חיים&quot;.
** רבי [[צבי הירש כהנא]] הי&quot;ד, (בן ר' נחמן), (נפ' סיון תש&quot;ג), אדמו&quot;ר ואב&quot;ד ספינקא. געהרגעט געווארן דורך די [[נאציס]] על קידוש ה', [[אוישוויץ]], סיון תש&quot;ד.
*** רבי [[נחמן כהנא (בני ברק)]] ז&quot;ל, (בן ר' צבי הירש), ה'תרס&quot;ה - י&quot;ז תשרי ה'תשל&quot;ו, אדמו&quot;ר ספינקא [[בני ברק]].
**** רבי [[משה אליקים בריעה כהנא]] שליט&quot;א (בן ר' נחמן), אדמו&quot;ר מספינקא-כהנא [[בני ברק]].
**** רבי [[אשר ישעיהו כהנא]] ז&quot;ל (בן ר' נחמן), אדמו&quot;ר ספינקא [[קרית יואל]].
**** ר' [[אלימלך כהנא]] ז&quot;ל (בן ר' נחמן), י&quot;ד אדר ב' ה'ת&quot;ש - י&quot;ט תמוז ה'תשס&quot;ב, ראש הכולל זידיטשויב בני ברק.
***** רבי [[אברהם כהנא]] שליט&quot;א (בן ר' אלימלך), אדמו&quot;ר מספינקא [[בית שמש]].
**** רבי [[מנחם מענדל כהנא]] שליט&quot;א (בן ר' נחמן), אדמו&quot;ר ספינקא אין [[לאנדאן]].
**** רבי  [[ברוך כהנא]] שליט&quot;א (בן ר' נחמן), אדמו&quot;ר קארלסבורג [[וויליאמסבורג]].
*** רבי [[יוסף מאיר כהנא]] (ה'תר&quot;ע - ח' שבט ה'תשל&quot;ח) (בן ר' צבי הירש), אדמו&quot;ר ספינקא [[ירושלים]].
**** רבי [[מרדכי דוד כהנא]]  (תר&quot;ץ - כ&quot;ד תמוז תשע&quot;א) (בן ר' יוסף מאיר), אדמו&quot;ר ספינקא [[ירושלים]], איידעם ביי ר' משה מנחם הערשטיק.{{הערה|[http://toladot.blogspot.com/2011/07/blog-post_26.html פטירה פון אדמו&quot;ר מספינקא ירושלים]}}
***** רבי [[אברהם יצחק כהנא]] אדמו&quot;ר מספינקא ירושלים, באקרוינט געווארן ביי דער לווי'ה דורך זיין פעטער רבי יהושע ראזנבערגער חבר הבד&quot;ץ העדה החרדית ירושלים.
***** רבי [[שלמה שמואל כהנא]] (בן ר' [[מרדכי דוד כהנא]]) אדמו״ר מספינקא [[ירושלים]] באקרוינט געווארן ביי דער קהילה פון דעם טאטע.  איידעם פון רבי אליעזר זאב ראזנבוים פון ראחוב.
***** רבי אליעזר ליפא, ראש כולל ספינקא דרכי דוד.
***** רבי חיים יהודה, אב&quot;ד ספינקא [[קאנאדע]].
***** רבי ראובן צבי, אב&quot;ד שומע תפילה [[ירושלים]].
***** רבי משה מנחם, אב&quot;ד סערעדנא [[בני ברק]].
**** רבי [[ברוך כהנא]] (בן ר' יוסף מאיר), אדמו&quot;ר ספינקא [[אנטווערפן]].
**** רבי [[אלטער כהנא]] (בן ר' יוסף מאיר), ה'תרצ&quot;ט - י&quot;ח שבט ה'תשס&quot;ט, זידיטשויב-ספינקער רבי [[ירושלים]].
***** רבי [[צבי הירש כהנא (ירושלים)|צבי הירש כהנא]] (בן ר' אלטער), זידיטשויב-ספינקער רבי [[ירושלים]] (נפטר ט&quot;ו שבט תשע&quot;ה), אן איידעם פון רבי [[נפתלי האלבערשטאם (טשאקאווע)|נפתלי האלבערשטאם]] פון טשאקאווא.
***** רבי [[יצחק אייזיק כהנא]] (בן ר' אלטער), אדמו&quot;ר מזידיטשויב [[ירושלים]].
**** מרת רבקה לאה שטיין, ווייב פון רבי [[מרדכי שטיין]] פאלטיטשאנער רבי.
**** ר' [[משה נחמן כהנא]] (בן ר' יוסף מאיר), ר&quot;מ ישיבת [[בעלזא]] [[בני ברק]].
**** ר' [[יצחק אייזיק כהנא]] (בן ר' יוסף מאיר), א אנגעזענער פוסק, פון די עלטסטע מורה הוראות אין די [[העדה החרדית]] [[ירושלים]].
נאך א ספינקא רבי איז רבי ברוך צבי רוטנר שליט&quot;א (בן כקש&quot;ת הגה&quot;צ רבי אהרן מרדכי רוטנר שליט&quot;א מברעזיף, חתן הרה&quot;ק רבי יוסף מאיר כהנא מספינקא ירושלים), וואס איז אדמו&quot;ר מספינקא רמת שלמה.

(רבי מאיר אברהם אביש מבית יצחק ספינקא, איז אויך א איידעם ביי כקש&quot;ת הגה&quot;צ רבי אהרן מרדכי רוטנר שליט&quot;א מברעזיף).

==בערעגסאז==
דער אמרי יוסף האט געהאט אן איידעם רבי [[אביגדור פאלאק]], א זון פון רבי יונתן בנימין פאלאק, מגדולי תלמידי בעל ה&quot;[[חיים האלבערשטאם|דברי חיים]]&quot; פון צאנז, וועלכער האט זיך אויס געדריקט אויף רבי יונתן בנימין אז ער איז א קדוש וטהור.

אן אינטרעסאנטע זאך ווערט דערציילט אז רבי יונתן בנימין איז נסתלק געווארן יונגערהייט פון די הקפדה פון רבי אייזיק'ל קאמארנער, אן נעמענדיג זיך פאר כבוד רבו הדברי חיים מצאנז. די אינגע אלמנה איז געפארן קיין צאנז, דער דברי חיים האט איהר אן געווינטשן אז פעריל בת זיסל וועט באלד צו טרעפן א שידוך וואס זי וועט זיך נישט דארפן שעמען מיטן ערשטן מאן. וכך הוה, אין א קורצער צייט דערנאך איז געווארן דער שידוך מיט איר צווייטן מאן, דאס איז געווען דער הייליגער אמרי יוסף, וואס איז מיט א צייט פריער געווארן אן אלמן אין [[מונקאטש]]. די רביצין האט געברענגט מיט איר דעם זון רבי אביגדור, וועלכער איז געווען דעמאלטס א יתום פון פינף יאר אינגאנצן, און דער אמרי יוסף האט מיט געברענגט צוויי טעכטער צירל (אשת האורחות חיים) און מלכה. דערנאך (בשנת תרמ&quot;ב) האבן אביגדור און מלכה חתונה געהאט, דאס הייסט אז דער אמרי יוסף האט גענומען דעם שטיף זון פאר אן איידעם, און די רביצין האט גענומען די שטיף טאכטער פאר א שנור. דער אמרי יוסף מיט דער רביצין האבן דערנאך געהאט אויכעט שותפות'דיגע קינדער, דער הייליגער חקל יצחק זי&quot;ע הי&quot;ד און א טאכטער אלטא חנה (בזו&quot;ר אשת ר' אברהם יקר רובינשטיין נכד המהרש&quot;ם מברעזאן ובזו&quot;ש אשת מהרי&quot;ם מקאמארנא).

רבי אביגדור איז געווען באוואוסט ווי א קדוש עליון און א מתמיד עצום, פערציג יאר האט ער זיך נישט אריין געלייגט אין א בעט, ביי די שפעטערדיגע שעות פון די נעכט פלעגט ער האלטן א פעקל שליסלען אין די הענט אין אזוי געזיצן און געלערנט, כדי טאמער וועט ער חלילה איין שלאפן וועלן די שליסלען אראפ פאלן וועט ער זיך אזוי באלד אויף וועקן. נאך דער הסתלקות פון אמרי יוסף איז ער געבליבן אין ספינקא, אבער פון רוב שפלות אין ענוות קדשו איז ער אנטלאפן פון יעדן כבוד וועלכער איז געווען פאר אים די גרעסטע גנאי, חסידים מיטן רבי'ן אליין - דער (יונגערער) ברודער (פֿון איין מאמע) דער חקל יצחק פלעגן אים נאך גיין מיטן גרעסטן כבוד, אבער ער איז אנטלאפן פֿון דעם ווי פֿון פייער, דער חקל יצחק פלעגט זיך אויס דריקן אז די משנה כל הבורח מן הכבוד הכבוד רודף אחריו איז ספעציעל אויף אים געשריבן געווארן. דער ספה&quot;ק &quot;אמרי יוסף&quot; האט ער צוזאמען מיטן ברודער דעם חקל יצחק איבער געארבעט, ווי עס ווערט דערמאנט אין דער הקדמה. ביי דער [[ערשטער וועלט מלחמה]] איז ער אנטלאפן קיין [[סיגעט]], דארט איז ער געווען דער שיינער איד אין די ספינקא קלויז, ספינקער חסידים אין סיגעט האבן אים אויס געהאלטן בדרך כבוד. ער האט נישט גערעדט קיין שום שיחת חולין נאר בלית ברירה פלעגט ארויס זאגן די ווערטער: נא,,, נו,,, וכדו'.

ואלה תולדותיו:

*רבי שמואל צבי. 
*רבי חיים אברהם פון [[בערעגסאז]] וואס איז נסתלק געווארן על פני אביו און האט איבער געלאזט צוויי קינדער:
** רבי יוסף מאיר הי&quot;ד מבערגסאז (נפ' ד' אלול תש&quot;א).
** הרבנית אסתר לאה הי&quot;ד. 
*רבי יונתן בנימין.

צו דער חתונה פֿון דעם אייניקל רבי יוסף מאיר (וואס איז געווען א יתום פון טאטע אין מאמע) וועלעכער איז געווען אין בערגסאז איז דער גרויסע זיידע נישט געפארן היות בערגסאז איז געווען דעמאלטס אונטער די הערשאפט פון טשעכסלאוואקיע און סיגעט אין ראמעניא און אריבער צו גיין דעם גרעניץ האט מען געדארפט צום פאספארט מאכן א בילד האט ער ליבערשט מוחל געווען דאס באשיינען די חתונה און דער ברודער דער חקל יצחק זי&quot;ע איז געווען עומד מצד נכד אחיו החתן. אזוי אויך ביי די חתונה פון זיין שוועסטער אסתר לאה מיט האדמו&quot;ר רבי נפתלי צבי לאבין, האט דער חקל יצחק באשיינט בראש המסובים.

הגה&quot;ק רבי אביגדור האט מאריך ימים געווען ביז י&quot;ג שבט תרצ&quot;ו לפ&quot;ק, און מנוחתו כבוד אין סיגעט באוהל מיוחד לחלקו.

פֿון דער גאנצער גזע לבית ספינקא דורך דעם איידעם רבי אביגדור איז געבליבן לעבן נאך דער צווייטער וועלט מלחמה, נאר די קינדער פון האדמו&quot;ר רבי יוסף מאיר פאלאק פין בערגסאז.

זיין רביצין הרבנית חנה האט חתונה געהאט נאך דער מלחמה מיט דעם [[אהרן רוקח|בעלזער רב]], און זי האט מיט געברענגט אירע צוויי יתומים: רבי אברהם אלטער און ביילא חיה.

רבי אברהם אלטער האט נאך חתונה געהאט בחייו פון זיין שטיף טאטע און איז במשך די יארן געווארן באוואוסט אלס פתח תקוה רבי, דארט האט ער אוועק געשטעלט א בית מדרש מיט מוסדות תורה וחסד אין דער שטאט [[פתח תקוה]], ער איז נסתלק געווארן (על פני אמו די בעלזער רעבעצין), כ' אלול תשס&quot;ו אין מנו&quot;כ נעבן זיין שטיף טאטע אין הר המנוחות ירושת&quot;ו.

הרבנית מרת ביילא חי' וועלכע איז שפעטער געווען די קוממיות'ער רביצין האט געהייראט רבי [[מנחם מענדל מענדלזאן]], זי איז אויך נפטר געווארן על פני אמה יונגערהייט כ&quot;א אב תשנ&quot;א אין די טאג פון די יארצייט פון איר שטיף טאטע דער בעלזער רב און ליגט אויך במחיצתו.

קינדער פון רבי אברהם אלטער פאלאק פון בערגסאז פתח תקווה:
* ר' יהושע, קאלבאסאווער רב אין ירושלים, נסתלק געווארן על פני אביו בצעירותו ח&quot;י שבט תשס&quot;ו.
* ר' אהרן שליט&quot;א וועלכער איז היינט בערגסאזער רבי אין [[אלעד]], אן איידעם ביי רבי משה אליקים בריעה כהנא מספינקא.
* ר' יוסף מאיר, בערעגסאזער רבי אין בית שמש.
* ר' מרדכי, פראוועט אין דעם טאטנס ביהמ&quot;ד אין פתח תקווה.
* ר' שלום פון בערגסאז ירושלים.
* ר' יואל.
* ר' משה.
* ר' יחזקאל.

און פיר איידעמער:

ר' דוד טווערסקי רב ק&quot;ק ראחמסטריווקא אין ירושת&quot;ו.

ר' ישעי' צבי (הירש) בריעף רב פון בימ&quot;ד יערוסלב אין וויליאמסבורג.

ר' בערצי לייפער רב פון נדבורנה פתח תקווה.

ר' ישראל לייפער רב פון בערגסאז אין אלעד.

==רעפערענצן==
{{רעפליסטע}}

==וועבלינקען==
* [http://video.google.com/videoplay?docid=4995978790260427940&amp;q=spinka+wedding+duration%3Along ווידעא פון ספינקא-קראלי ברעזאנע חתונה.]
* [http://video.google.com/videoplay?docid=6068298263856474591&amp;q=spinka ווידעא פון ר' בעריש האראוויץ מספינקא אף סוכות]
* [http://video.google.com/videoplay?docid=-3318203697443030586&amp;q=spinka ווידעא פון ר' מאיר אלעזר ווייס - ספינקא רבי פון בארא פארק]

{{חסידישע הויפן|ספינקא{{!}}*}}
[[קאַטעגאָריע:זידיטשוב]]</text>
      <sha1>5afy8fq2kiyc997u7uj2ehogfjeoeo9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580350</id>
      <parentid>580317</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T22:45:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>וויקיפּעדלער</username>
        <id>32864</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="19682" xml:space="preserve">[[טעקע:Chakal Yitzchak Spinka 2.jpg|קליין|דער &quot;חקל יצחק&quot; ביי דער [[לויה]] פון [[חיים אלעזר שפירא|מנחת אלעזר]]]]
דער '''ספינקער הויף''' איז א חסידות וואס איז געגרינדעט געווארן אין שטעטל ספינקא אין [[מאראמאראשער קרייז]] אין די [[סיגעט|סיגוט]]&lt;nowiki/&gt;ע גלילות (אין [[ראמעניע]], אמאל אין [[אונגארן]]).

==ספינקא חסידות==
דער ערשטער ספינקער רבי איז געווען רבי [[יוסף מאיר ווייס|'''יוסף מאיר ווייס''']] בעל [[אמרי יוסף]], וואס איז געווען א תלמיד מובהק פון  רבי [[יצחק אייזיק אייכנשטיין]] פון [[זידיטשוב (הויף)|זידיטשויוו]]. אין ספינקא איז טאקע איינגעפירט זידיטשויווער הנהגות.

דערנאך האט איבערגענומען זיין זון דער &quot;'''חקל יצחק'''&quot;, רבי [[יצחק אייזיק ווייס|'''יצחק אייזיק ווייס''']]; ער איז געהרגעט געווארן דורך די [[נאציס]] ביים [[צווייטן וועלט קריג]].

רבי '''נחמן כהנא''', איידעם פונעם &quot;אמרי יוסף&quot;, האט מחבר געווען א ספר &quot;אורחות חיים&quot;. זיין זון, רבי '''צבי הירש כהנא''', אן איידעם ביי רבי ברוך פון בריזדאוויטש (פון דער [[ראפשיץ (הויף)|ראפשיצער]] דינאסטיע), איז געווען רב אין דער שטאט ספינקא. די נאציס האבן אים דערמארדעט ביים [[חורבן אייראפע]] אין חודש [[סיוון]] תש&quot;ד. 
 		 	
רבי צבי הירש'ס עלצטער זון, רבי נחמן כהנא, איז געבוירן געווארן אין תרס&quot;ה. ער איז געווען דער איידעם פון זיין פעטער רבי יעקב ישראל וישורון רובין פון סוליצא. זיינע איידעמעס זענען רבי משה פון וואוידיסלאוו און רבי נפתלי פון מעליץ.

נאך א זון פון רבי צבי הירש איז געווען רבי מנחם מענדל, איידעם ביי רבי אברהם פון קערעסטיר. ער איז אומגעקומען אין [[כעלמנא פארטיליקונג לאגער|כעלמנא]] מיט אלע זיינע קינדער.  

נאך דער מלחמה האט דאס ספינקא חסידות זיך צעשפרייט צווישן אסאך רבי'ס איבער דער גאנצער וועלט—[[ארץ ישראל]], אייראפע, און [[פאראייניגטע שטאטן|אמעריקע]]. אין [[וויליאמסבורג]] אליין איז דא עטליכע ספינקער רבי'ס.

צווישן די משפחה נעמען וואס רופן זיך ספינקער רבי זענען דא: '''ווייס''', '''הורוויץ''', '''כהנא''', '''פאללאק''' - בערגסאז.

== ווייס משפחה צווייג ==
* רבי [[יוסף מאיר ווייס]] (בן שמואל צבי) ה'תקצ&quot;ח - ו' אייר, ה'תרס&quot;ט בעל מחבר ספר [[אמרי יוסף]], האט חתונה געהאט בזיווג שני מיט מרת פעריל, די אלמנה פון רבי יונתן בנימין פאלאק.
** רבי [[יצחק אייזיק ווייס]] הי&quot;ד (תרל&quot;ה - תש&quot;ד). בעל מחבר ספר חקל יצחק.
*** ר' ישראל חיים ווייס הי&quot;ד, (נפ' תש&quot;ד).
**** ר' יעקב יוסף ווייס (תרע&quot;ב - י&quot;ט ניסן תשמ&quot;ח), איידעם בזיווג שני פון זיין פעטער רבי אביש הורוויץ פון [[קראלי]]; בעל מחבר ספר &quot;שיח יעקב יוסף&quot;.
***** רבי אברהם אביש ווייס ז&quot;ל(נפ' תשל&quot;ב).
***** איידעם רבי משה שלמה אייכנשטיין אדמו&quot;ר מזידטשוב פתח תקווה.
***** איידעם רבי ראובן הלפרין בן אדמו&quot;ר מוואסלוי תל אביב.
***** רבי נפתלי צבי ווייס, ספינקער רבי.
***** רבי [[יצחק אייזיק ווייס]] ז&quot;ל (נפ' תשמ&quot;ד אין אן אויטא אקצידענט).
****** רבי מאיר אביש ווייס, אדמו&quot;ר פון ספינקא [[רמת אהרן]], בני ברק.
****** רבי אהרן ישראל חיים ווייס פון גני גד, בני ברק אדמו&quot;ר מספינקא אמרי יוסף שיכון ה'.
****** רבי אברהם צבי שמחה ווייס מצפת אדמו״ר פון ספינקא צפת.
****** רבי נפתלי מנחם ווייס פון ירושלים.
****** איידעם רבי זושא טווערסקי.
****** איידעם רבי דוד וואסערמאן.
****** איידעם רבי שמעון ראזנפעלד, לעלאוו קארלין.
***** ר' ישראל חיים ווייס, ספינקער רבי [[בני ברק]] (דאנאלא גאס).
***** רבי מאיר אלעזר ווייס, ספינקער רבי אין [[בארא פארק]] (18'טער עוועניו).

==הורוויץ משפחה צווייג==
* רבי [[אברהם אביש הורוויץ]] (ה'תרנ&quot;ז - ה'תש&quot;ד), איידעם פון &quot;חקל יצחק&quot; רבי [[יצחק אייזיק ווייס]]. רב אין [[קראלי]].
** ר' [[שמואל צבי הורוויץ]] ז&quot;ל, באוואוסט אלס ר' הערשעלע ספינקער.
*** ר' [[בעריש הורוויץ]] ז&quot;ל, אדמו&quot;ר מבית שמואל צבי ספינקא [[וויליאמסבורג]].
**** ר' [[יוסף מאיר הורוויץ]] שליט&quot;א, אדמו&quot;ר מבית שמואל צבי ספינקא [[וויליאמסבורג]].
**** ר' [[משה יעקב הורוויץ]] שליט&quot;א, אדמו&quot;ר מאהלי צבי ספינקא [[עירמאנט]]
*** ר' [[אביש הורוויץ]] שליט&quot;א, אדמו&quot;ר מבית יצחק ספינקא [[וויליאמסבורג]].
*** ר' [[אייזיק הורוויץ]] שליט&quot;א, אדמו&quot;ר מתולדות צבי ספינקא [[וויליאמסבורג]].
*** ר' [[נטע הורוויץ]] שליט&quot;א, אדמו&quot;ר מטבא דשמואל ספינקא [[בארא פארק]].
*** ר' [[נפתלי הורוויץ (וויליאמסבורג)|נפתלי הורוויץ]] שליט&quot;א, אדמו&quot;ר מקראלי [[וויליאמסבורג]].

==כהנא משפחה צווייג==
* רבי [[נחמן כהנא]] ז&quot;ל, איידעם פון [[אמרי יוסף]], נפטר כ&quot;ח תמוז ה'תרס&quot;ד במרחץ ליפענא ומנו&quot;כ אין [[סוואליאווע]]. בעל מחבר ספר &quot;ארחות חיים&quot;.
** רבי [[צבי הירש כהנא]] הי&quot;ד, אדמו&quot;ר ואב&quot;ד ספינקא, געהרגעט געווארן דורך די [[נאציס]] על קידוש ה', [[אוישוויץ]], סיון תש&quot;ג.
*** רבי נחמן כהנא ז&quot;ל (תרס&quot;ה - י&quot;ז תשרי תשל&quot;ו), אדמו&quot;ר ספינקא [[בני ברק]].
**** רבי משה אליקים בריעה כהנא, אדמו&quot;ר מספינקא-כהנא [[בני ברק]].
**** רבי אשר ישעיהו כהנא ז&quot;ל, אדמו&quot;ר ספינקא [[קרית יואל]].
**** ר' אלימלך כהנא ז&quot;ל (י&quot;ד אדר ב' ת&quot;ש - י&quot;ט תמוז ה'תשס&quot;ב), ראש הכולל זידיטשויב בני ברק.
***** רבי אברהם כהנא שליט&quot;א (בן ר' אלימלך), אדמו&quot;ר מספינקא [[בית שמש]].
**** רבי מנחם מענדל כהנא, אדמו&quot;ר ספינקא אין [[לאנדאן]].
**** רבי  ברוך כהנא שליט&quot;א, אדמו&quot;ר קארלסבורג [[וויליאמסבורג]].
*** רבי [[יוסף מאיר כהנא]] (ה'תר&quot;ע - ח' שבט תשל&quot;ח), אדמו&quot;ר ספינקא [[ירושלים]].
**** רבי [[מרדכי דוד כהנא]] (תר&quot;ץ - כ&quot;ד תמוז תשע&quot;א), אדמו&quot;ר ספינקא [[ירושלים]], איידעם ביי ר' משה מנחם הערשטיק.{{הערה|[http://toladot.blogspot.com/2011/07/blog-post_26.html פטירה פון אדמו&quot;ר מספינקא ירושלים]}}
***** רבי אברהם יצחק כהנא אדמו&quot;ר מספינקא ירושלים, באקרוינט געווארן ביי דער לווי'ה דורך זיין פעטער רבי יהושע ראזנבערגער חבר הבד&quot;ץ העדה החרדית ירושלים.
***** רבי שלמה שמואל כהנא, אדמו״ר מספינקא [[ירושלים]], איידעם פון רבי אליעזר זאב ראזנבוים פון ראחוב.
***** רבי אליעזר ליפא, ראש כולל ספינקא דרכי דוד.
***** רבי חיים יהודה, אב&quot;ד ספינקא [[קאנאדע]].
***** רבי ראובן צבי, אב&quot;ד שומע תפילה [[ירושלים]].
***** רבי משה מנחם, אב&quot;ד סערעדנא [[בני ברק]].
**** רבי ברוך כהנא, אדמו&quot;ר ספינקא [[אנטווערפן]].
**** רבי אלטער כהנא (תרצ&quot;ט - י&quot;ח שבט תשס&quot;ט), זידיטשויב-ספינקער רבי [[ירושלים]].
***** רבי צבי הירש כהנא, זידיטשויב-ספינקער רבי [[ירושלים]] (נפטר ט&quot;ו שבט תשע&quot;ה), אן איידעם פון רבי [[נפתלי האלבערשטאם (טשאקאווע)|נפתלי האלבערשטאם]] פון טשאקאווא.
***** רבי יצחק אייזיק כהנא, אדמו&quot;ר מזידיטשויב [[ירושלים]].
**** מרת רבקה לאה שטיין, ווייב פון רבי [[מרדכי שטיין]] פאלטיטשאנער רבי.
**** ר' משה נחמן כהנא, ר&quot;מ ישיבת [[בעלזא]] [[בני ברק]].
**** ר' יצחק אייזיק כהנא, א אנגעזענער פוסק, פון די עלטסטע מורה הוראות אין די [[העדה החרדית]] [[ירושלים]].
נאך א ספינקא רבי איז רבי ברוך צבי רוטנר שליט&quot;א (בן כקש&quot;ת הגה&quot;צ רבי אהרן מרדכי רוטנר שליט&quot;א מברעזיף, חתן הרה&quot;ק רבי יוסף מאיר כהנא מספינקא ירושלים), וואס איז אדמו&quot;ר מספינקא רמת שלמה.

(רבי מאיר אברהם אביש מבית יצחק ספינקא, איז אויך א איידעם ביי כקש&quot;ת הגה&quot;צ רבי אהרן מרדכי רוטנר שליט&quot;א מברעזיף).

==בערעגסאז==
דער אמרי יוסף האט געהאט אן איידעם רבי אביגדור פאלאק, א זון פון רבי יונתן בנימין פאלאק, מגדולי תלמידי בעל ה&quot;[[חיים האלבערשטאם|דברי חיים]]&quot; פון צאנז, וועלכער האט זיך אויס געדריקט אויף רבי יונתן בנימין אז ער איז א קדוש וטהור.

אן אינטרעסאנטע זאך ווערט דערציילט אז רבי יונתן בנימין איז נסתלק געווארן יונגערהייט פון די הקפדה פון רבי אייזיק'ל קאמארנער, אן נעמענדיג זיך פאר כבוד רבו הדברי חיים מצאנז. די אינגע אלמנה איז געפארן קיין צאנז, דער דברי חיים האט איהר אן געווינטשן אז פעריל בת זיסל וועט באלד צו טרעפן א שידוך וואס זי וועט זיך נישט דארפן שעמען מיטן ערשטן מאן. וכך הוה, אין א קורצער צייט דערנאך איז געווארן דער שידוך מיט איר צווייטן מאן, דאס איז געווען דער הייליגער אמרי יוסף, וואס איז מיט א צייט פריער געווארן אן אלמן אין [[מונקאטש]]. די רביצין האט געברענגט מיט איר דעם זון רבי אביגדור, וועלכער איז געווען דעמאלטס א יתום פון פינף יאר אינגאנצן, און דער אמרי יוסף האט מיט געברענגט צוויי טעכטער צירל (אשת האורחות חיים) און מלכה. דערנאך (בשנת תרמ&quot;ב) האבן אביגדור און מלכה חתונה געהאט, דאס הייסט אז דער אמרי יוסף האט גענומען דעם שטיף זון פאר אן איידעם, און די רביצין האט גענומען די שטיף טאכטער פאר א שנור. דער אמרי יוסף מיט דער רביצין האבן דערנאך געהאט אויכעט שותפות'דיגע קינדער, דער הייליגער חקל יצחק זי&quot;ע הי&quot;ד און א טאכטער אלטא חנה (בזו&quot;ר אשת ר' אברהם יקר רובינשטיין נכד המהרש&quot;ם מברעזאן ובזו&quot;ש אשת מהרי&quot;ם מקאמארנא).

רבי אביגדור איז געווען באוואוסט ווי א קדוש עליון און א מתמיד עצום, פערציג יאר האט ער זיך נישט אריין געלייגט אין א בעט, ביי די שפעטערדיגע שעות פון די נעכט פלעגט ער האלטן א פעקל שליסלען אין די הענט אין אזוי געזיצן און געלערנט, כדי טאמער וועט ער חלילה איין שלאפן וועלן די שליסלען אראפ פאלן וועט ער זיך אזוי באלד אויף וועקן. נאך דער הסתלקות פון אמרי יוסף איז ער געבליבן אין ספינקא, אבער פון רוב שפלות אין ענוות קדשו איז ער אנטלאפן פון יעדן כבוד וועלכער איז געווען פאר אים די גרעסטע גנאי, חסידים מיטן רבי'ן אליין - דער (יונגערער) ברודער (פֿון איין מאמע) דער חקל יצחק פלעגן אים נאך גיין מיטן גרעסטן כבוד, אבער ער איז אנטלאפן פֿון דעם ווי פֿון פייער, דער חקל יצחק פלעגט זיך אויס דריקן אז די משנה כל הבורח מן הכבוד הכבוד רודף אחריו איז ספעציעל אויף אים געשריבן געווארן. דער ספה&quot;ק &quot;אמרי יוסף&quot; האט ער צוזאמען מיטן ברודער דעם חקל יצחק איבער געארבעט, ווי עס ווערט דערמאנט אין דער הקדמה. ביי דער [[ערשטער וועלט מלחמה]] איז ער אנטלאפן קיין [[סיגעט]], דארט איז ער געווען דער שיינער איד אין די ספינקא קלויז, ספינקער חסידים אין סיגעט האבן אים אויס געהאלטן בדרך כבוד. ער האט נישט גערעדט קיין שום שיחת חולין נאר בלית ברירה פלעגט ארויס זאגן די ווערטער: נא,,, נו,,, וכדו'.

ואלה תולדותיו:

*רבי שמואל צבי. 
*רבי חיים אברהם פון [[בערעגסאז]] וואס איז נסתלק געווארן על פני אביו און האט איבער געלאזט צוויי קינדער:
** רבי יוסף מאיר הי&quot;ד מבערגסאז (נפ' ד' אלול תש&quot;א).
** הרבנית אסתר לאה הי&quot;ד. 
*רבי יונתן בנימין.

צו דער חתונה פֿון דעם אייניקל רבי יוסף מאיר (וואס איז געווען א יתום פון טאטע אין מאמע) וועלעכער איז געווען אין בערגסאז איז דער גרויסע זיידע נישט געפארן היות בערגסאז איז געווען דעמאלטס אונטער די הערשאפט פון טשעכסלאוואקיע און סיגעט אין ראמעניא און אריבער צו גיין דעם גרעניץ האט מען געדארפט צום פאספארט מאכן א בילד האט ער ליבערשט מוחל געווען דאס באשיינען די חתונה און דער ברודער דער חקל יצחק זי&quot;ע איז געווען עומד מצד נכד אחיו החתן. אזוי אויך ביי די חתונה פון זיין שוועסטער אסתר לאה מיט האדמו&quot;ר רבי נפתלי צבי לאבין, האט דער חקל יצחק באשיינט בראש המסובים.

הגה&quot;ק רבי אביגדור האט מאריך ימים געווען ביז י&quot;ג שבט תרצ&quot;ו לפ&quot;ק, און מנוחתו כבוד אין סיגעט באוהל מיוחד לחלקו.

פֿון דער גאנצער גזע לבית ספינקא דורך דעם איידעם רבי אביגדור איז געבליבן לעבן נאך דער צווייטער וועלט מלחמה, נאר די קינדער פון האדמו&quot;ר רבי יוסף מאיר פאלאק פין בערגסאז.

זיין רביצין הרבנית חנה האט חתונה געהאט נאך דער מלחמה מיט דעם [[אהרן רוקח|בעלזער רב]], און זי האט מיט געברענגט אירע צוויי יתומים: רבי אברהם אלטער און ביילא חיה.

רבי אברהם אלטער האט נאך חתונה געהאט בחייו פון זיין שטיף טאטע און איז במשך די יארן געווארן באוואוסט אלס פתח תקוה רבי, דארט האט ער אוועק געשטעלט א בית מדרש מיט מוסדות תורה וחסד אין דער שטאט [[פתח תקוה]], ער איז נסתלק געווארן (על פני אמו די בעלזער רעבעצין), כ' אלול תשס&quot;ו אין מנו&quot;כ נעבן זיין שטיף טאטע אין הר המנוחות ירושת&quot;ו.

הרבנית מרת ביילא חי' וועלכע איז שפעטער געווען די קוממיות'ער רביצין האט געהייראט רבי [[מנחם מענדל מענדלזאן]], זי איז אויך נפטר געווארן על פני אמה יונגערהייט כ&quot;א אב תשנ&quot;א אין די טאג פון די יארצייט פון איר שטיף טאטע דער בעלזער רב און ליגט אויך במחיצתו.

קינדער פון רבי אברהם אלטער פאלאק פון בערגסאז פתח תקווה:
* ר' יהושע, קאלבאסאווער רב אין ירושלים, נסתלק געווארן על פני אביו בצעירותו ח&quot;י שבט תשס&quot;ו.
* ר' אהרן שליט&quot;א וועלכער איז היינט בערגסאזער רבי אין [[אלעד]], אן איידעם ביי רבי משה אליקים בריעה כהנא מספינקא.
* ר' יוסף מאיר, בערעגסאזער רבי אין בית שמש.
* ר' מרדכי, פראוועט אין דעם טאטנס ביהמ&quot;ד אין פתח תקווה.
* ר' שלום פון בערגסאז ירושלים.
* ר' יואל.
* ר' משה.
* ר' יחזקאל.

און פיר איידעמער:

ר' דוד טווערסקי רב ק&quot;ק ראחמסטריווקא אין ירושת&quot;ו.

ר' ישעי' צבי (הירש) בריעף רב פון בימ&quot;ד יערוסלב אין וויליאמסבורג.

ר' בערצי לייפער רב פון נדבורנה פתח תקווה.

ר' ישראל לייפער רב פון בערגסאז אין אלעד.

==רעפערענצן==
{{רעפליסטע}}

==וועבלינקען==
* [http://video.google.com/videoplay?docid=4995978790260427940&amp;q=spinka+wedding+duration%3Along ווידעא פון ספינקא-קראלי ברעזאנע חתונה.]
* [http://video.google.com/videoplay?docid=6068298263856474591&amp;q=spinka ווידעא פון ר' בעריש האראוויץ מספינקא אף סוכות]
* [http://video.google.com/videoplay?docid=-3318203697443030586&amp;q=spinka ווידעא פון ר' מאיר אלעזר ווייס - ספינקא רבי פון בארא פארק]

{{חסידישע הויפן|ספינקא{{!}}*}}
[[קאַטעגאָריע:זידיטשוב]]</text>
      <sha1>s12evm653dmf8lbugofa6da5iwax8b3</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>אברהם ישעיהו קארעליץ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>10340</id>
    <revision>
      <id>580333</id>
      <parentid>580259</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T21:24:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>וויקיפּעדלער</username>
        <id>32864</id>
      </contributor>
      <comment>זיי מבטל רי-ווערסיע 580259 פון [[Special:Contributions/213.137.72.85|213.137.72.85]] ([[User talk:213.137.72.85|רעדן]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5913" xml:space="preserve">{{רב	
| יידישע געבורט דאטע = י&quot;א חשוון ה'תרל&quot;ט	
| יידישע טויט דאטע = ט&quot;ו חשוון ה'תשי&quot;ד
}}
[[טעקע:Chazon ish in tel aviv.jpg|ממוזער|250px|רבי אברהם ישעיהו קארעליץ האט סנדקאות ביי א ברית מילה אין [[תל אביב]]]]

רבי '''אברהם ישעיהו קארעליץ''' ([[י&quot;א חשוון]] [[ה'תרל&quot;ט]], 1878, [[קאסעוו]] - [[ט&quot;ו חשוון]] [[ה'תשי&quot;ד]], 1953, [[בני ברק]]), איז געווען איינער פון די פירער פון יידנטום אין [[ארץ ישראל]], און דער מחבר פון די ספרים '''חזון איש'''.

== ביאגראפיע ==
רבי אברהם ישעיהו איז געבוירן געווארן י&quot;א חשוון תרל&quot;ט אינעם שטעטל [[קאסעוו]], [[ליטע]], (דעמאלסט אין [[גראדנער גובערניע]], [[רוסלענדישע אימפעריע]], היינט אין [[בריסקער גובערניע]], [[בעלארוס]]) צו זיין פאטער, הרב שמריהו יוסף קארעליץ, קאסעווער רב, און זיין מוטער, ראשא לאה, א טאכטער פון הרב קאצנעלבויגן, רב פון קאסעוו און דערנאך פון [[קאברין]].

ביי דער [[ערשטע וועלט-מלחמה|ערשטער וועלט־מלחמה]] האט ער געוואוינט אין [[סטויפץ]], וואו ער האט געדינט ווי שטאטס־רב ווען דער ארטיקער רב, הרב יואל סאראצקין, איז געווארן פארטריבן פונעם שטעטל. נאך עטליכע יאר איז דער חזון איש אריבער צו [[מינסק]].

אין 1920 האט די משפחה קארעליץ זיך באזעצט אין דער שטאט [[ווילנע]], וואו ער איז געווארן נאנט צום שטאט'ס רב, הרב [[חיים עוזר גראדזענסקי]].

=== ארץ ישראל ===
אום ט&quot;ז תמוז תרצ&quot;ג (1933) איז ער ארויף קיין [[ארץ ישראל]], נאכדעם וואס הרב [[חיים עוזר גראדזענסקי]] האט געבעטן [[משה פרוש]] פון [[אגודת ישראל]] צו באקומען סערטיפיקאטן פארן חזו&quot;א און זיין ווייב כדי זיי זאלן קענען וואוינען אין ארץ ישראל.{{הערה|דער קארעספאנדענץ איז געדרוקט אין ספר גנזים ושו&quot;ת חזון איש חלק ב' פון עמוד ק&quot;ט}}. לויט [[רפאל האלפערן]] האט דער חזון איש זיך איינגעשפארט אז מען זאל נישט באקומען דעם סערטיפיקאט דורכן הויפטראבינאט נאר דורך אגודת ישראל{{הערה|רפאל האלפערן, '''במחיצת החזון איש''', עמ' 51}}. 

ווען ער איז אנגעקומען אין לאנד איז ער געבליבן עטלעכע טעג ביי הרב דוד פאטאש, ביז ער האט געדונגען א שטוב אין גאולה גאס אין [[תל אביב]]. עטלעכע וואכן נאך תשעה באב האט ער געדונגען א דירה אין דער נייער קהילה וואס האט זיך אנטוויקלט אין [[בני ברק]], וואס איז שפעטער געווארן, אין א גרויסער מאס צוליב אים, א פעסטונג פון חרדישן יידנטום אין ישראל.

זומער [[תרצ&quot;ד]] ([[1934]]) האט דער חזו&quot;א געוואוינט א לענגערע תקופה אין [[צפת]] פאר זיין געזונט; במשך דער תקופה האט ער געלערנט בעיקר אינעם בית מדרש פון רבי [[יוסף קארו]] אין דער אלטשטאט.

דעצעמבער [[1936]] איז דער חזון איש געווארן געפערלעך קראנק. מען האט דאס מודיע געווען אומעטום אין דער יידישער וועלט, און מ'האט גערופן דעם עולם צו דאווענען פאר אים.{{הערה|1=[http://jpress.nli.org.il/Olive/APA/NLI_heb/SharedView.Article.aspx?parm=7nZqlfzYeBetoI0RygcTC4k5UW10a6511z7TkcjxQxQaZQK9MVyMGppydCSc%2Bs4VYw%3D%3D&amp;mode=image&amp;href=UES%2F1936%2F12%2F24&amp;page=1&amp;rtl=true הרב אברהם ישעיהו קארעליץ געפעהרליך קראנק], אונזער עקספרעס, 24.12.1936. ביי דער היסטארישער יידישער פרעסע.}}

אין [[תש&quot;א]] איז נפטר געווארן ראשא לאה קארעליץ, דעם חזון איש'ס מוטער, אין ירושלים, און מען האט זי קובר געווען דארט.

== פון זיינע תלמידים ==
{{עמודים|אינהאלט=
* הרב [[אברהם גענאכאווסקי]]
* הרב [[אברהם חיים ברים]]
* הרב גדליה נאדל (תרפ&quot;ג–תשס&quot;ד)
* הרב [[גרשון עדלשטיין]]
* הרב [[דוב יפה]]
* הרב [[דוב לאנדא]]	
* הרב דוד מיכאל שמידל, פירער פון [[אתרא קדישא]]
* הרב [[חיים קאניעווסקי]] (זיין נעפע) 
* הרב [[חיים שאול גריינימאן]] (זיין נעפע)
* הרב [[יעקב ישראל קאניעווסקי]], דער &quot;סטייפעלר&quot;
* הרב מאיר גריינימאן (זיין נעפע)
* הרב [[מיכל יהודה ליפקאוויטש]]
* הרב [[נסים קארעליץ]] (זיין נעפע)
* הרב נתן שולמאן, ראש ישיבה פון [[סלאבאדקער ישיבה|סלאבאדקע]]
* הרב [[קלמן כהנא]]
* הרב [[שריה דעבליצקי]]
}}

== רעפערענצן ==
{{רעפליסטע}}

{{גרונטסארטיר:קארעליץ, אברהם ישעיהו}}
{{רב-שטומף}}

[[קאַטעגאָריע:ליטווישע רבנים]]
[[קאַטעגאָריע:רבנים פון בני ברק]]
[[קאַטעגאָריע:אחרונים]]</text>
      <sha1>1zau4lyylzcxao1i9aj80uqi6mdluiv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>טעאדער רוזעוועלט</title>
    <ns>0</ns>
    <id>13796</id>
    <revision>
      <id>580322</id>
      <parentid>564182</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T18:32:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2059" xml:space="preserve">{{אנפירער
| ווייב = [[עדיט רוזעוועלט]]
| תפקיד1 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[פרעזידענט פון די פאראייניגטע שטאט]]
|למניין=26
|התחלת כהונה=[[14 סעפטעמבער]] [[1901]]
|סיום כהונה=[[3 מערץ]] [[1909]]
|סגן=[[טשארלס ווארען פערבענקס]]
|הקודם בתפקיד=[[וויליאם מעקינלי]]
|הבא בתפקיד=[[וויליאם האווארד טעפט]]
}}
| תפקיד2 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[וויצע-פרעזידענט פון די פאראייניגטע שטאטן]]
|למניין=25
|התחלת כהונה=[[4 מערץ]] [[1901]]
|סיום כהונה=[[14 סעפטעמבער]] [[1901]]
|הקודם בתפקיד=[[גארט הובערט]]
|הבא בתפקיד=[[טשארלס ווארען פערבענקס]]
|שם תפקיד מעל=[[פרעזידענט פון די פאראייניגטע שטאטן|פרעזידענט]]
|שם בעל תפקיד מעל=[[וויליאם מעקינלי]]}}
| תפקיד3 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[גובערנאטאר פון ניו יארק]]
|למניין=33
|התחלת כהונה=[[1 יאנואר]] [[1899]]
|סיום כהונה=[[31 דעצעמבער]] [[1900]]
}}
}}[[טעקע:Troosevelt.png|left|250px]]
'''טעאדער רוזעוועלט''' ({{שפראך-en|Theodore Roosevelt}}; {{ר}}27סטן אקטאבער 1858 -  6טן יאנואר 1919) איז געווען  דער 26סטער [[פרעזידענט פון די פאראייניגטע שטאטן]],

ער האט געדינט פון 14טן סעפטעמבער 1901 ביז 4טן מארץ 1909


ער איז איינער פון די פיר פרעזידענטן וואס זייער פארטרעט איז איינגעקריצט אויף דעם נאציאנאלן אנדענק־מאנומענט אויף [[בארג ראשמאר]].


{{USA פרעזידענטן}}


[[קאטעגאריע:USA פרעזידענטן|רוזעוועלט, טעאדאר]]
{{DEFAULTSORT:רוזעוועלט, טעאדער}}</text>
      <sha1>0mfacw2xc8g84lax029ex6890x58j0x</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>מוסטער:פעלט מקורות</title>
    <ns>10</ns>
    <id>15530</id>
    <revision>
      <id>580341</id>
      <parentid>417844</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T22:03:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>וויקיפּעדלער</username>
        <id>32864</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1342" xml:space="preserve">&lt;!-- start unreferenced --&gt;&lt;div align=&quot;center&quot;  class=&quot;messagebox cleanup metadata plainlinks&quot; style=&quot;border-color: #BBAAAA; border-style: double; border-width: 3px; background-color: #ddddf3; margin-left: auto; margin-right: auto; width: 70%&quot;&gt;
{|style=&quot; background-color: #ddddf3&quot;
|-
|width=80px|[[בילד:Question book-4.svg |50px]]
|style=&quot;text-align:right&quot;|'''דער דאזיגער ארטיקל {{{1|אדער אפטייל}}} טוט נישט צייגן  [[{{SITENAME}}:מקורות|זיינע מקורות אדער  רעפערענצן]].'''&lt;br /&gt;&lt;small&gt;ביטע העלפט [{{fullurl:{{FULLPAGENAME}}|action=edit}} פארבעסערן דעם ארטיקל] דורך ציטירן די געפאדערטע מקורות. ([[הילף:אינהאלט|הילף]]&lt;!--, [[{{SITENAME}}:WikiProject Fact and Reference Check|וויקיפעדיע:וויקיפעדיע דארף אייך]]--&gt;) 
{{#if:{{{date|}}}|&lt;br/&gt;This article has been tagged since '''{{{date}}}'''.}}&lt;/small&gt;
|}&lt;/div&gt;
&lt;includeonly&gt;{{#if:{{{date|}}}|[[Category:Articles lacking sources from {{{date}}}]]
[[קאטעגאריע:ארטיקלען אן מקורות]]}}[[קאטעגאריע:ארטיקלען וואס פעלן מקורות]]
&lt;/includeonly&gt;&lt;!-- end unreferenced --&gt;&lt;noinclude&gt;
[[קאַטעגאָריע:אויפהאלטונג מוסטערן|{{בלאטנאמען}}]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>8zldo6r4jt4x7dzytsmzgqbuo6q7nm6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>לוי אשכול</title>
    <ns>0</ns>
    <id>20401</id>
    <revision>
      <id>580344</id>
      <parentid>570533</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T22:29:51Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>החלבן</username>
        <id>45461</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3931" xml:space="preserve">{{פרעזידענטן
|name=לוי יצחק אשכול
|image=Portrait of prime minister Levy Eshkol. August 1963. D699-070.jpg
|order=פרעמיער מיניסטער פון מדינת ישראל
|term_start    =[[1963]]
|term_end      =[[1969]]
|predecessor   =[[דוד בן גוריון]]
|successor     =[[גאלדע מאיר]]
|birth_date    =[[ז' חשוון]] [[ה'תרנ&quot;ו]], דעם [[25סטן אקטאבער]] [[1895]]
|birth_place   =[[רוסלאנד]]
|death_date    =[[ח' אדר]] [[ה'תשכ&quot;ט]], דעם [[26סטן פעברואר]] [[1969]]
|death_place   =[[מדינת ישראל]]
|spouse        =[[רבקה מהרש&quot;ק]] (1922-1927),{{ש}} אלישבע קפלן (1930-1959), {{ש}}מרים זליקוביץ' [[מרים אשכול]] (1964-זיין פטירה) 
|ideology      =[[ציוניזם]]  
|party=[[מפא&quot;י]], [[העבודה]]
}}
'''לוי אשכול''' (''לוי עשקאָל''; געבוירן אין [[רוסלאטנד]] מיטן נאמען '''לוי יצחק שקאלניק'''; [[25סטן אקטאבער]] [[1895]], [[ז' חשוון]] [[ה'תרנ&quot;ו]] - [[26סטן פעברואר]] [[1969]], [[ח' אדר]] [[ה'תשכ&quot;ט]]) איז געווען דער דריטער [[פרעמיער מיניסטער]] פון [[מדינת ישראל]].
[[טעקע:Levi Eshkol, David Elazar &amp; Dalia Yairi.jpg|ממוזער|250px|שמאל|לוי אשכול מיט  [[קאמאנדיר פון צפון קאמאנד]] [[דוד אלעזר]] ]]

== לעבנסגעשיכטע ==
ער איז געבוירן געווארן ז׳ מרחשון תרנ&quot;ו צו זיין פאטער יוסף שקאלניק און זיין מוטער דבורה (קראסניינסקי). ער איז ארויף קיין ארץ ישראל אינעם יאר [[ה'תרע&quot;ד]] (1914) ביי דער [[צווייטע עליה|צווייטער עליה]]. 

אין יאר 1963 איז ער איז געווארן [[פרעמיער מיניסטער]] נאך וואס [[דוד בן גוריון]] האט פורש געווען פון זיין פרעמיער מיניסטער.

פאר דעם [[זעקסטאגיקער קריג]] האט ער געמוסט שענקען פאר [[משה דיין]] צו זיין דער [[זיכערהייטס מיניסטער]] (כאטש וואס משה דיין האט באלאנגט צו דער [[אפאזיציע]]) צוליב דעם וואס [[יגאל אלון]] האט דאן פארברענגט ביי א קאנגרעס אין דעם [[ראטן פארבאנד]].

די [[קנאים]] פלעגן אים רופן מיט דער [[מליצה]] '''&quot;אשכול ה[[כופר]]&quot;''' (גענומען פון [[שיר השירים]] א, יד).

ער איז נפטר געווארן פון א [[הארץ אטאקע]] אין 1969. א טייל האבן באשולדיקט דאס [[פאלק (נאציאן)|פאלק]] פארן דרוקן אויף אים פארן [[זעקס טאגיקער קריג]] אז ער זאל שטעלן משה דיין, פאר זיכערהייטס מיניסטער, און די [[באפעלקערונג]] האט נישט געגלייבט אין אים.

== משפחה ==
מיט זיין ווייב, רבקה מהרש&quot;ק (בזיווג ראשון) האט ער איין קינד א בכורה, נועה (אשכול). 

מיט זיין ווייב, אלישבע קאפלאן (בזיווג שני) האט ער דריי קינדער, דבורה (רפאלי), תמה (שוחט) ווייב פון [[אברהם בייגה שוחט]] און עופרה (נבו).

זיין ווייב בזיווג שלישי איז געווען, מרים זעליקאוויטש.

{{פרעמיער מיניסטארן פון ישראל}}
{{פארטיידיגונג מיניסטארן אין ישראל}}

{{גרונטסארטיר:אשכול, לוי}}
{{ביכער|
PeEnYi=20401|
PND=119077981|
LCCN=n/50/12181|
VIAF=39623012|
TSURL=viaf/39623012}}

[[קאַטעגאָריע:כנסת דעפוטאטן]]
[[קאַטעגאָריע:נקבר אין הר הרצל]]</text>
      <sha1>62rse08kcz7wt6v38kbfxtuz3ik4x5i</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580347</id>
      <parentid>580344</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T22:34:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>החלבן</username>
        <id>45461</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3936" xml:space="preserve">{{פרעזידענטן
|name=לוי יצחק אשכול
|image=Portrait of prime minister Levy Eshkol. August 1963. D699-070.jpg
|order=פרעמיער מיניסטער פון מדינת ישראל
|term_start    =[[1963]]
|term_end      =[[1969]]
|predecessor   =[[דוד בן גוריון]]
|successor     =[[גאלדע מאיר]]
|birth_date    =[[ז' חשוון]] [[ה'תרנ&quot;ו]], דעם [[25סטן אקטאבער]] [[1895]]
|birth_place   =[[רוסלאנד]]
|death_date    =[[ח' אדר]] [[ה'תשכ&quot;ט]], דעם [[26סטן פעברואר]] [[1969]]
|death_place   =[[מדינת ישראל]]
|spouse        =[[רבקה מהרש&quot;ק]] (1922-1927),{{ש}} [[אלישבע קפלן]] (1930-1959), {{ש}} [[מרים אשכול|מרים זליקוביץ']] (1964-זיין פטירה) 
|ideology      =[[ציוניזם]]  
|party=[[מפא&quot;י]], [[העבודה]]
}}
'''לוי אשכול''' (''לוי עשקאָל''; געבוירן אין [[רוסלאטנד]] מיטן נאמען '''לוי יצחק שקאלניק'''; [[25סטן אקטאבער]] [[1895]], [[ז' חשוון]] [[ה'תרנ&quot;ו]] - [[26סטן פעברואר]] [[1969]], [[ח' אדר]] [[ה'תשכ&quot;ט]]) איז געווען דער דריטער [[פרעמיער מיניסטער]] פון [[מדינת ישראל]].
[[טעקע:Levi Eshkol, David Elazar &amp; Dalia Yairi.jpg|ממוזער|250px|שמאל|לוי אשכול מיט  [[קאמאנדיר פון צפון קאמאנד]] [[דוד אלעזר]] ]]

== לעבנסגעשיכטע ==
ער איז געבוירן געווארן ז׳ מרחשון תרנ&quot;ו צו זיין פאטער יוסף שקאלניק און זיין מוטער דבורה (קראסניינסקי). ער איז ארויף קיין ארץ ישראל אינעם יאר [[ה'תרע&quot;ד]] (1914) ביי דער [[צווייטע עליה|צווייטער עליה]]. 

אין יאר 1963 איז ער איז געווארן [[פרעמיער מיניסטער]] נאך וואס [[דוד בן גוריון]] האט פורש געווען פון זיין פרעמיער מיניסטער.

פאר דעם [[זעקסטאגיקער קריג]] האט ער געמוסט שענקען פאר [[משה דיין]] צו זיין דער [[זיכערהייטס מיניסטער]] (כאטש וואס משה דיין האט באלאנגט צו דער [[אפאזיציע]]) צוליב דעם וואס [[יגאל אלון]] האט דאן פארברענגט ביי א קאנגרעס אין דעם [[ראטן פארבאנד]].

די [[קנאים]] פלעגן אים רופן מיט דער [[מליצה]] '''&quot;אשכול ה[[כופר]]&quot;''' (גענומען פון [[שיר השירים]] א, יד).

ער איז נפטר געווארן פון א [[הארץ אטאקע]] אין 1969. א טייל האבן באשולדיקט דאס [[פאלק (נאציאן)|פאלק]] פארן דרוקן אויף אים פארן [[זעקס טאגיקער קריג]] אז ער זאל שטעלן משה דיין, פאר זיכערהייטס מיניסטער, און די [[באפעלקערונג]] האט נישט געגלייבט אין אים.

== משפחה ==
מיט זיין ווייב, רבקה מהרש&quot;ק (בזיווג ראשון) האט ער איין קינד א בכורה, נועה (אשכול). 

מיט זיין ווייב, אלישבע קאפלאן (בזיווג שני) האט ער דריי קינדער, דבורה (רפאלי), תמה (שוחט) ווייב פון [[אברהם בייגה שוחט]] און עופרה (נבו).

זיין ווייב בזיווג שלישי איז געווען, מרים זעליקאוויטש.

{{פרעמיער מיניסטארן פון ישראל}}
{{פארטיידיגונג מיניסטארן אין ישראל}}

{{גרונטסארטיר:אשכול, לוי}}
{{ביכער|
PeEnYi=20401|
PND=119077981|
LCCN=n/50/12181|
VIAF=39623012|
TSURL=viaf/39623012}}

[[קאַטעגאָריע:כנסת דעפוטאטן]]
[[קאַטעגאָריע:נקבר אין הר הרצל]]</text>
      <sha1>9didwkfcwcx5vz7x6xky2zr2lbqw5ok</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580358</id>
      <parentid>580347</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T23:32:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>וויקיפּעדלער</username>
        <id>32864</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3907" xml:space="preserve">{{פרעזידענטן
|name=לוי יצחק אשכול
|image=Portrait of prime minister Levy Eshkol. August 1963. D699-070.jpg
|order=פרעמיער מיניסטער פון מדינת ישראל
|term_start    =[[1963]]
|term_end      =[[1969]]
|predecessor   =[[דוד בן גוריון]]
|successor     =[[גאלדע מאיר]]
|birth_date    =[[ז' חשוון]] [[ה'תרנ&quot;ו]], דעם [[25סטן אקטאבער]] [[1895]]
|birth_place   =[[רוסלאנד]]
|death_date    =[[ח' אדר]] [[ה'תשכ&quot;ט]], דעם [[26סטן פעברואר]] [[1969]]
|death_place   =[[מדינת ישראל]]
|spouse        =[[רבקה מהרש&quot;ק]] (1922-1927),{{ש}} אלישבע קפלן (1930-1959), {{ש}}מרים זליקוביץ' (1964-זיין פטירה) 
|ideology      =[[ציוניזם]]  
|party=[[מפא&quot;י]], [[העבודה]]
}}
'''לוי אשכול''' (''לוי עשקאָל''; געבוירן אין [[רוסלאטנד]] מיטן נאמען '''לוי יצחק שקאלניק'''; [[25סטן אקטאבער]] [[1895]], [[ז' חשוון]] [[ה'תרנ&quot;ו]] - [[26סטן פעברואר]] [[1969]], [[ח' אדר]] [[ה'תשכ&quot;ט]]) איז געווען דער דריטער [[פרעמיער מיניסטער]] פון [[מדינת ישראל]].
[[טעקע:Levi Eshkol, David Elazar &amp; Dalia Yairi.jpg|ממוזער|250px|שמאל|לוי אשכול מיט  [[קאמאנדיר פון צפון קאמאנד]] [[דוד אלעזר]] ]]

== לעבנסגעשיכטע ==
ער איז געבוירן געווארן ז׳ מרחשון תרנ&quot;ו צו זיין פאטער יוסף שקאלניק און זיין מוטער דבורה (קראסניינסקי). ער איז ארויף קיין ארץ ישראל אינעם יאר [[ה'תרע&quot;ד]] (1914) ביי דער [[צווייטע עליה|צווייטער עליה]]. 

אין יאר 1963 איז ער איז געווארן [[פרעמיער מיניסטער]] נאך וואס [[דוד בן גוריון]] האט פורש געווען פון זיין פרעמיער מיניסטער.

פאר דעם [[זעקסטאגיקער קריג]] האט ער געמוסט שענקען פאר [[משה דיין]] צו זיין דער [[זיכערהייטס מיניסטער]] (כאטש וואס משה דיין האט באלאנגט צו דער [[אפאזיציע]]) צוליב דעם וואס [[יגאל אלון]] האט דאן פארברענגט ביי א קאנגרעס אין דעם [[ראטן פארבאנד]].

די [[קנאים]] פלעגן אים רופן מיט דער [[מליצה]] '''&quot;אשכול ה[[כופר]]&quot;''' (גענומען פון [[שיר השירים]] א, יד).

ער איז נפטר געווארן פון א [[הארץ אטאקע]] אין 1969. א טייל האבן באשולדיקט דאס [[פאלק (נאציאן)|פאלק]] פארן דרוקן אויף אים פארן [[זעקס טאגיקער קריג]] אז ער זאל שטעלן משה דיין, פאר זיכערהייטס מיניסטער, און די [[באפעלקערונג]] האט נישט געגלייבט אין אים.

== משפחה ==
מיט זיין ווייב, רבקה מהרש&quot;ק (בזיווג ראשון) האט ער איין קינד א בכורה, נועה (אשכול). 

מיט זיין ווייב, אלישבע קאפלאן (בזיווג שני) האט ער דריי קינדער, דבורה (רפאלי), תמה (שוחט) ווייב פון [[אברהם בייגה שוחט]] און עופרה (נבו).

זיין ווייב בזיווג שלישי איז געווען, מרים זעליקאוויטש.

{{פרעמיער מיניסטארן פון ישראל}}
{{פארטיידיגונג מיניסטארן אין ישראל}}

{{גרונטסארטיר:אשכול, לוי}}
{{ביכער|
PeEnYi=20401|
PND=119077981|
LCCN=n/50/12181|
VIAF=39623012|
TSURL=viaf/39623012}}

[[קאַטעגאָריע:כנסת דעפוטאטן]]
[[קאַטעגאָריע:נקבר אין הר הרצל]]</text>
      <sha1>hw59b6s64ikbstsalw18w4v1dgitn2h</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580383</id>
      <parentid>580358</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T09:26:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3935" xml:space="preserve">{{פרעזידענטן
|name=לוי יצחק אשכול
|image=Portrait of prime minister Levy Eshkol. August 1963. D699-070.jpg
|order=פרעמיער מיניסטער פון מדינת ישראל
|term_start    =[[1963]]
|term_end      =[[1969]]
|predecessor   =[[דוד בן גוריון]]
|successor     =[[גאלדע מאיר]]
|birth_date    =[[ז' חשוון]] [[ה'תרנ&quot;ו]], דעם [[25סטן אקטאבער]] [[1895]]
|birth_place   =[[רוסלאנד]]
|death_date    =[[ח' אדר]] [[ה'תשכ&quot;ט]], דעם [[26סטן פעברואר]] [[1969]]
|death_place   =[[מדינת ישראל]]
|spouse        =[[רבקה מהרש&quot;ק]] (1922-1927),{{ש}} אלישבע קפלן (1930-1959), {{ש}} [[מרים אשכול|מרים זעליקאוויטש]] (1964-זיין פטירה) 
|ideology      =[[ציוניזם]]  
|party=[[מפא&quot;י]], [[העבודה]]
}}
'''לוי אשכול''' (''לוי עשקאָל''; געבוירן אין [[רוסלאנד]] מיטן נאמען '''לוי יצחק שקאלניק'''; [[25סטן אקטאבער]] [[1895]], [[ז' חשוון]] [[ה'תרנ&quot;ו]] - [[26סטן פעברואר]] [[1969]], [[ח' אדר]] [[ה'תשכ&quot;ט]]) איז געווען דער דריטער [[פרעמיער מיניסטער]] פון [[מדינת ישראל]].
[[טעקע:Levi Eshkol, David Elazar &amp; Dalia Yairi.jpg|ממוזער|250px|שמאל|לוי אשכול מיט  [[קאמאנדיר פון צפון קאמאנד]] [[דוד אלעזר]] ]]

== לעבנסגעשיכטע ==
ער איז געבוירן געווארן ז׳ מרחשון תרנ&quot;ו צו זיין פאטער יוסף שקאלניק און זיין מוטער דבורה (קראסניינסקי). ער איז ארויף קיין ארץ ישראל אינעם יאר [[ה'תרע&quot;ד]] (1914) ביי דער [[צווייטע עליה|צווייטער עליה]]. 

אין יאר 1963 איז ער איז געווארן [[פרעמיער מיניסטער]] נאך וואס [[דוד בן גוריון]] האט פורש געווען פון זיין פרעמיער מיניסטער.

פאר דעם [[זעקסטאגיקער קריג]] האט ער געמוסט שענקען פאר [[משה דיין]] צו זיין דער [[זיכערהייטס מיניסטער]] (כאטש וואס משה דיין האט באלאנגט צו דער [[אפאזיציע]]) צוליב דעם וואס [[יגאל אלון]] האט דאן פארברענגט ביי א קאנגרעס אין דעם [[ראטן פארבאנד]].

די [[קנאים]] פלעגן אים רופן מיט דער [[מליצה]] '''&quot;אשכול ה[[כופר]]&quot;''' (גענומען פון [[שיר השירים]] א, יד).

ער איז נפטר געווארן פון א [[הארץ אטאקע]] אין 1969. א טייל האבן באשולדיקט דאס [[פאלק (נאציאן)|פאלק]] פארן דרוקן אויף אים פארן [[זעקס טאגיקער קריג]] אז ער זאל שטעלן משה דיין, פאר זיכערהייטס מיניסטער, און די [[באפעלקערונג]] האט נישט געגלייבט אין אים.

== משפחה ==
מיט זיין ווייב, רבקה מהרש&quot;ק (בזיווג ראשון) האט ער איין קינד א בכורה, נועה (אשכול). 

מיט זיין ווייב, אלישבע קאפלאן (בזיווג שני) האט ער דריי קינדער, דבורה (רפאלי), תמה (שוחט) ווייב פון [[אברהם בייגה שוחט]] און עופרה (נבו).

זיין ווייב בזיווג שלישי איז געווען, מרים זעליקאוויטש.

{{פרעמיער מיניסטארן פון ישראל}}
{{פארטיידיגונג מיניסטארן אין ישראל}}

{{גרונטסארטיר:אשכול, לוי}}
{{ביכער|
PeEnYi=20401|
PND=119077981|
LCCN=n/50/12181|
VIAF=39623012|
TSURL=viaf/39623012}}

[[קאַטעגאָריע:כנסת דעפוטאטן]]
[[קאַטעגאָריע:נקבר אין הר הרצל]]</text>
      <sha1>i8krjo8g6774r1xyrop98a8iwrarbfy</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580384</id>
      <parentid>580383</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T09:39:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <comment>אנפירער מוסטער</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4078" xml:space="preserve">{{אנפירער
| יידישע געבורט דאטע = ז' חשוון ה'תרנ&quot;ו
| יידישע טויט דאטע = ח' אדר ה'תשכ&quot;ט
| פארטיי = [[מפא&quot;י]], [[העבודה]]
| ווייב = רבקה מהרש&quot;ק (1922-1927),{{ש}} אלישבע קפלן (1930-1959), {{ש}} [[מרים אשכול|מרים זעליקאוויטש]] (1964-זיין פטירה)
| תפקיד1 = {{תפקיד מנהיג
| שם התפקיד = [[פרעמיער מיניסטער פון ישראל]]
| למניין = 3
| התחלת כהונה = [[26 יוני]] [[1963]]
| סיום כהונה = [[26 פעברואר]] [[1969]]
| הקודם בתפקיד = [[דוד בן-גוריון]]
| הבא בתפקיד = [[יגאל אלון]] (טעטיק)
| שם בעל תפקיד מעל = [[זלמן שזר]]
| שם תפקיד מעל = [[פרעזידענט פון ישראל|פרעזידענט]]&lt;!--
|תואר סגן 1=[[סגן ראש ממשלת ישראל|סגן]]
|סגן 1=[[אבא אבן]] {{ש}} [[יגאל אלון]]--&gt;
}}
}}

'''לוי אשכול''' (''לוי עשקאָל''; געבוירן אין [[רוסלאנד]] מיטן נאמען '''לוי יצחק שקאלניק'''; [[25סטן אקטאבער]] [[1895]], [[ז' חשוון]] [[ה'תרנ&quot;ו]] - [[26סטן פעברואר]] [[1969]], [[ח' אדר]] [[ה'תשכ&quot;ט]]) איז געווען דער דריטער [[פרעמיער מיניסטער]] פון [[מדינת ישראל]].
[[טעקע:Levi Eshkol, David Elazar &amp; Dalia Yairi.jpg|ממוזער|250px|שמאל|לוי אשכול מיט  [[קאמאנדיר פון צפון קאמאנד]] [[דוד אלעזר]] ]]

== לעבנסגעשיכטע ==
ער איז געבוירן געווארן ז׳ מרחשון תרנ&quot;ו צו זיין פאטער יוסף שקאלניק און זיין מוטער דבורה (קראסניינסקי). ער איז ארויף קיין ארץ ישראל אינעם יאר [[ה'תרע&quot;ד]] (1914) ביי דער [[צווייטע עליה|צווייטער עליה]]. 

אין יאר 1963 איז ער איז געווארן [[פרעמיער מיניסטער]] נאך וואס [[דוד בן גוריון]] האט פורש געווען פון זיין פרעמיער מיניסטער.

פאר דעם [[זעקסטאגיקער קריג]] האט ער געמוסט שענקען פאר [[משה דיין]] צו זיין דער [[זיכערהייטס מיניסטער]] (כאטש וואס משה דיין האט באלאנגט צו דער [[אפאזיציע]]) צוליב דעם וואס [[יגאל אלון]] האט דאן פארברענגט ביי א קאנגרעס אין דעם [[ראטן פארבאנד]].

די [[קנאים]] פלעגן אים רופן מיט דער [[מליצה]] '''&quot;אשכול ה[[כופר]]&quot;''' (גענומען פון [[שיר השירים]] א, יד).

ער איז נפטר געווארן פון א [[הארץ אטאקע]] אין 1969. א טייל האבן באשולדיקט דאס [[פאלק (נאציאן)|פאלק]] פארן דרוקן אויף אים פארן [[זעקס טאגיקער קריג]] אז ער זאל שטעלן משה דיין, פאר זיכערהייטס מיניסטער, און די [[באפעלקערונג]] האט נישט געגלייבט אין אים.

== משפחה ==
מיט זיין ווייב, רבקה מהרש&quot;ק (בזיווג ראשון) האט ער איין קינד א בכורה, נועה (אשכול). 

מיט זיין ווייב, אלישבע קאפלאן (בזיווג שני) האט ער דריי קינדער, דבורה (רפאלי), תמה (שוחט) ווייב פון [[אברהם בייגה שוחט]] און עופרה (נבו).

זיין ווייב בזיווג שלישי איז געווען, מרים זעליקאוויטש.

{{פרעמיער מיניסטארן פון ישראל}}
{{פארטיידיגונג מיניסטארן אין ישראל}}

{{גרונטסארטיר:אשכול, לוי}}
{{ביכער|
PeEnYi=20401|
PND=119077981|
LCCN=n/50/12181|
VIAF=39623012|
TSURL=viaf/39623012}}

[[קאַטעגאָריע:כנסת דעפוטאטן]]
[[קאַטעגאָריע:נקבר אין הר הרצל]]</text>
      <sha1>ccndgwgx8q6aqcxrpigpfw8ktpmkpvg</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580385</id>
      <parentid>580384</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T09:41:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4108" xml:space="preserve">{{אנפירער
| יידישע געבורט דאטע = ז' חשוון ה'תרנ&quot;ו
| יידישע טויט דאטע = ח' אדר ה'תשכ&quot;ט
| פארטיי = [[מפא&quot;י]], [[ארבעטס-פארטיי (ישראל){{!}}]]
| ווייב = רבקה מהרש&quot;ק (1922-1927),{{ש}} אלישבע קפלן (1930-1959), {{ש}} [[מרים אשכול|מרים זעליקאוויטש]] (1964-זיין פטירה)
| תפקיד1 = {{תפקיד מנהיג
| שם התפקיד = [[פרעמיער מיניסטער פון ישראל]]
| למניין = 3
| התחלת כהונה = [[26 יוני]] [[1963]]
| סיום כהונה = [[26 פעברואר]] [[1969]]
| הקודם בתפקיד = [[דוד בן-גוריון]]
| הבא בתפקיד = [[יגאל אלון]] (טעטיק)
| שם בעל תפקיד מעל = [[זלמן שזר]]
| שם תפקיד מעל = [[פרעזידענט פון ישראל|פרעזידענט]]&lt;!--
|תואר סגן 1=[[סגן ראש ממשלת ישראל|סגן]]
|סגן 1=[[אבא אבן]] {{ש}} [[יגאל אלון]]--&gt;
}}
}}

'''לוי אשכול''' (''לוי עשקאָל''; געבוירן אין [[רוסלאנד]] מיטן נאמען '''לוי יצחק שקאלניק'''; [[25סטן אקטאבער]] [[1895]], [[ז' חשוון]] [[ה'תרנ&quot;ו]] - [[26סטן פעברואר]] [[1969]], [[ח' אדר]] [[ה'תשכ&quot;ט]]) איז געווען דער דריטער [[פרעמיער מיניסטער]] פון [[מדינת ישראל]].
[[טעקע:Levi Eshkol, David Elazar &amp; Dalia Yairi.jpg|ממוזער|250px|שמאל|לוי אשכול מיט  [[קאמאנדיר פון צפון קאמאנד]] [[דוד אלעזר]] ]]

== לעבנסגעשיכטע ==
ער איז געבוירן געווארן ז׳ מרחשון תרנ&quot;ו צו זיין פאטער יוסף שקאלניק און זיין מוטער דבורה (קראסניינסקי). ער איז ארויף קיין ארץ ישראל אינעם יאר [[ה'תרע&quot;ד]] (1914) ביי דער [[צווייטע עליה|צווייטער עליה]]. 

אין יאר 1963 איז ער איז געווארן [[פרעמיער מיניסטער]] נאך וואס [[דוד בן גוריון]] האט פורש געווען פון זיין פרעמיער מיניסטער.

פאר דעם [[זעקסטאגיקער קריג]] האט ער געמוסט שענקען פאר [[משה דיין]] צו זיין דער [[זיכערהייטס מיניסטער]] (כאטש וואס משה דיין האט באלאנגט צו דער [[אפאזיציע]]) צוליב דעם וואס [[יגאל אלון]] האט דאן פארברענגט ביי א קאנגרעס אין דעם [[ראטן פארבאנד]].

די [[קנאים]] פלעגן אים רופן מיט דער [[מליצה]] '''&quot;אשכול ה[[כופר]]&quot;''' (גענומען פון [[שיר השירים]] א, יד).

ער איז נפטר געווארן פון א [[הארץ אטאקע]] אין 1969. א טייל האבן באשולדיקט דאס [[פאלק (נאציאן)|פאלק]] פארן דרוקן אויף אים פארן [[זעקס טאגיקער קריג]] אז ער זאל שטעלן משה דיין, פאר זיכערהייטס מיניסטער, און די [[באפעלקערונג]] האט נישט געגלייבט אין אים.

== משפחה ==
מיט זיין ווייב, רבקה מהרש&quot;ק (בזיווג ראשון) האט ער איין קינד א בכורה, נועה (אשכול). 

מיט זיין ווייב, אלישבע קאפלאן (בזיווג שני) האט ער דריי קינדער, דבורה (רפאלי), תמה (שוחט) ווייב פון [[אברהם בייגה שוחט]] און עופרה (נבו).

זיין ווייב בזיווג שלישי איז געווען מרים זעליקאוויטש.

{{פרעמיער מיניסטארן פון ישראל}}
{{פארטיידיגונג מיניסטארן אין ישראל}}

{{גרונטסארטיר:אשכול, לוי}}
{{ביכער|
PeEnYi=20401|
PND=119077981|
LCCN=n/50/12181|
VIAF=39623012|
TSURL=viaf/39623012}}

[[קאַטעגאָריע:כנסת דעפוטאטן]]
[[קאַטעגאָריע:נקבר אין הר הרצל]]</text>
      <sha1>ns76irjyhkjuqcnh4pdd4yvhmc50u9y</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580386</id>
      <parentid>580385</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T09:42:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4129" xml:space="preserve">{{אנפירער
| יידישע געבורט דאטע = ז' חשוון ה'תרנ&quot;ו
| יידישע טויט דאטע = ח' אדר ה'תשכ&quot;ט
| פארטיי = [[מפא&quot;י]], [[ארבעטס-פארטיי (ישראל)|ארבעטס-פארטיי]]
| ווייב = רבקה מהרש&quot;ק (1922-1927),{{ש}} אלישבע קפלן (1930-1959), {{ש}} [[מרים אשכול|מרים זעליקאוויטש]] (1964-זיין פטירה)
| תפקיד1 = {{תפקיד מנהיג
| שם התפקיד = [[פרעמיער מיניסטער פון ישראל]]
| למניין = 3
| התחלת כהונה = [[26 יוני]] [[1963]]
| סיום כהונה = [[26 פעברואר]] [[1969]]
| הקודם בתפקיד = [[דוד בן-גוריון]]
| הבא בתפקיד = [[יגאל אלון]] (טעטיק)
| שם בעל תפקיד מעל = [[זלמן שזר]]
| שם תפקיד מעל = [[פרעזידענט פון ישראל|פרעזידענט]]&lt;!--
|תואר סגן 1=[[סגן ראש ממשלת ישראל|סגן]]
|סגן 1=[[אבא אבן]] {{ש}} [[יגאל אלון]]--&gt;
}}
}}

'''לוי אשכול''' (''לוי עשקאָל''; געבוירן אין [[רוסלאנד]] מיטן נאמען '''לוי יצחק שקאלניק'''; [[25סטן אקטאבער]] [[1895]], [[ז' חשוון]] [[ה'תרנ&quot;ו]] - [[26סטן פעברואר]] [[1969]], [[ח' אדר]] [[ה'תשכ&quot;ט]]) איז געווען דער דריטער [[פרעמיער מיניסטער]] פון [[מדינת ישראל]].
[[טעקע:Levi Eshkol, David Elazar &amp; Dalia Yairi.jpg|ממוזער|250px|שמאל|לוי אשכול מיט  [[קאמאנדיר פון צפון קאמאנד]] [[דוד אלעזר]] ]]

== לעבנסגעשיכטע ==
ער איז געבוירן געווארן ז׳ מרחשון תרנ&quot;ו צו זיין פאטער יוסף שקאלניק און זיין מוטער דבורה (קראסניינסקי). ער איז ארויף קיין ארץ ישראל אינעם יאר [[ה'תרע&quot;ד]] (1914) ביי דער [[צווייטע עליה|צווייטער עליה]]. 

אין יאר 1963 איז ער איז געווארן [[פרעמיער מיניסטער]] נאך וואס [[דוד בן גוריון]] האט פורש געווען פון זיין פרעמיער מיניסטער.

פאר דעם [[זעקסטאגיקער קריג]] האט ער געמוסט שענקען פאר [[משה דיין]] צו זיין דער [[זיכערהייטס מיניסטער]] (כאטש וואס משה דיין האט באלאנגט צו דער [[אפאזיציע]]) צוליב דעם וואס [[יגאל אלון]] האט דאן פארברענגט ביי א קאנגרעס אין דעם [[ראטן פארבאנד]].

די [[קנאים]] פלעגן אים רופן מיט דער [[מליצה]] '''&quot;אשכול ה[[כופר]]&quot;''' (גענומען פון [[שיר השירים]] א, יד).

ער איז נפטר געווארן פון א [[הארץ אטאקע]] אין 1969. א טייל האבן באשולדיקט דאס [[פאלק (נאציאן)|פאלק]] פארן דרוקן אויף אים פארן [[זעקס טאגיקער קריג]] אז ער זאל שטעלן משה דיין, פאר זיכערהייטס מיניסטער, און די [[באפעלקערונג]] האט נישט געגלייבט אין אים.

== משפחה ==
מיט זיין ווייב, רבקה מהרש&quot;ק (בזיווג ראשון) האט ער איין קינד א בכורה, נועה (אשכול). 

מיט זיין ווייב, אלישבע קאפלאן (בזיווג שני) האט ער דריי קינדער, דבורה (רפאלי), תמה (שוחט) ווייב פון [[אברהם בייגה שוחט]] און עופרה (נבו).

זיין ווייב בזיווג שלישי איז געווען מרים זעליקאוויטש.

{{פרעמיער מיניסטארן פון ישראל}}
{{פארטיידיגונג מיניסטארן אין ישראל}}

{{גרונטסארטיר:אשכול, לוי}}
{{ביכער|
PeEnYi=20401|
PND=119077981|
LCCN=n/50/12181|
VIAF=39623012|
TSURL=viaf/39623012}}

[[קאַטעגאָריע:כנסת דעפוטאטן]]
[[קאַטעגאָריע:נקבר אין הר הרצל]]</text>
      <sha1>okwzsvfy1vnpfvpjbbxlg2i17uxk17y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>דגל התורה</title>
    <ns>0</ns>
    <id>20914</id>
    <revision>
      <id>580325</id>
      <parentid>580257</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T19:00:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>רעדאַקטירונגען פֿון  [[Special:Contributions/213.137.72.85|213.137.72.85]] צוריקגענומען ([[User talk:213.137.72.85|רעדן]])  צו דער לעצטער ווערסיע פֿון [[User:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4575" xml:space="preserve">'''דגל התורה''' (אידיש: [[פאן]] פון דער [[תורה]]) איז די [[ליטווישע]] [[פאליטישע]] [[פארטיי]], געגרינדעט דורך [[הרב שך]] זיך אפגעטיילט פון [[אגודת ישראל]] נאך זייער טענה אז די [[חסידים]] און זייערע [[רבי]]ס [[קאנטראל]]ירן די [[יהדות החרדית]] פאליטיק. די פארטיי האט יעצט (2021) פיר דעפוטאטן אין דעם כנסת, [[משה גפני]], [[אורי מאקלעוו]], [[יעקב אשר]] און [[יצחק פינדראס|יצחק פינדרוס]].

איצט דינען זיי מיט א שלום אינאיינעם מיט אגודת ישראל אינערהאלב [[יהדות התורה והשבת]].

== היסטאריע ==
דגל התורה איז געגרינדעט געווארן אין 1988 אפגעשפאלטן פון [[אגודת ישראל]],&lt;ref&gt;{{cite news|author=Matthew Wagner|url=http://www.jpost.com/Israel/Degel-Hatorah-kicks-off-election-campaign|title=Degel Hatorah kicks off election campaign|newspaper=The Jerusalem Post|date=14 דעצעמבער 2005|accessdate={{ר}}17טן יוני 2015}}&lt;/ref&gt; דורך הרב [[אלעזר מנחם מן שך]] נאכדעם וואס די ליטווישע גדולים האבן געהאט גרויסע חילוקי דעות מיט די אדמורי״ם אין דער מועצת גדולי התורה. ביי די [[כנסת וואלן 1988]] האט דגל התורה באקומען צוויי מאנדאטן, און זענען געווארן פארטרעטן דורך [[אברהם ראוויץ]] און [[משה גפני]], און זיי האבן מיטגעטיילט אין דער קאאליציע רעגירונג פון [[יצחק שמיר]]. ביי די [[כנסת וואלן 1992]], האט דגל געלאפן צוזאמען מיט אגודת ישראל מיט איין ליסטע יהדות התורה והשבת.

== מועצת גדולי התורה ==
דער פארזיצער פון דער מועצת גדולי התורה פון דגל התורה היינט איז הרב [[גרשון עדלשטיין]], ראש ישיבה פון דער [[פאנאוועזשער ישיבה]]. די אנדערע מיטגלידער זענען:
* רבי [[מאיר צבי בערגמאן]], ראש ישיבה פון ישיבת [[רשב&quot;י]] אין [[בני ברק]]


געוועזענע מיטגלידער פון דער מועצת זענען געווען הרב [[אהרן לייב שטיינמאן]] (פארזיצער), רבי [[נסים קארעליץ]], ראש כולל פון [[כולל חזון איש]] (נפטר [[ה'תש&quot;ף|ה׳תש״פ]]) און רבי [[יצחק שיינער]], ראש ישיבה פון דער [[קאמעניצער ישיבה]] אין [[ירושלים]] (נפטר תשפ״א).

די פאלגנדע זענען געווארן מיטגלידער פון דער מועצה [[כ&quot;ה אב]] [[ה'תשע&quot;ב]] ביי דער זיצונג וואס האט מטפל געווען מיטן ענין פון רעקרוטירן ישיבה בחורים אין [[צה&quot;ל]]:{{הערה|{{jdn||זיצונג פון מועצת פון דגל התורה|107983|כ&quot;ו אב תשע&quot;ב}}}}
* רבי [[אריה פינקל]], ראש ישיבה פון [[מירער ישיבה|מיר (בראכפעלד)]] (נפטר [[ה'תשע&quot;ו]])
* רבי [[אליעזר יהודה פינקל (ב)|אליעזר יהודה פינקל]], [[מירער ישיבה|מירער]] ראש ישיבה אין [[ירושלים]]
* רבי [[בערל פאווארסקי]],ראש ישיבה דער פון [[פאנאוועזשער ישיבה]]
* רבי [[ברוך מרדכי אזרחי]], ראש ישיבה פון [[עטרת ישראל]] אין ירושלים
* רבי [[דוב יפה]], זקן המשגיחים, פון [[רכסים]] [[כפר חסידים]] (נפטר [[ה'תשע&quot;ח]])
* רבי [[דן סג&quot;ל]], משגיח פון [[תפרח]]
* רבי [[דוד כהן]], ראש ישיבה פון דער  [[חברונער ישיבה]] אין [[ירושלים]]
* רבי [[יצחק זילבערשטיין]], רב פון [[רמת אלחנן]]
* רבי [[יהודה עדס]], ראש ישיבה פון קול יעקב אין ירושלים
* רבי [[משה הלל הירש]], א [[ראש ישיבה]] אין דער [[סלאבאדקער ישיבה (בני ברק)|סלאבאדקער ישיבה]] אין [[בני ברק]]

==רעפערענצן==
{{רעפליסטע}}


[[קאַטעגאָריע:פאליטישע פארטייען אין ישראל]]
[[קאַטעגאָריע:דגל התורה|*]]</text>
      <sha1>le4221e7vlq2m58a1dirvbkaqy8zoov</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580398</id>
      <parentid>580325</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T11:42:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>46.31.102.59</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4774" xml:space="preserve">[[טעקע:דגל התורה.jpg|קליין|מרכז| לאגא פון דגל התורה]]
[[בילד:Znak Zjednoczonego Judaizmu Tory.png|קליין|מרכז| לאגא פון יהדות התורה]]
'''דגל התורה''' (אידיש: [[פאן]] פון דער [[תורה]]) איז די [[ליטווישע]] [[פאליטישע]] [[פארטיי]], געגרינדעט דורך [[הרב שך]] זיך אפגעטיילט פון [[אגודת ישראל]] נאך זייער טענה אז די [[חסידים]] און זייערע [[רבי]]ס [[קאנטראל]]ירן די [[יהדות החרדית]] פאליטיק. די פארטיי האט יעצט (2021) פיר דעפוטאטן אין דעם כנסת, [[משה גפני]], [[אורי מאקלעוו]], [[יעקב אשר]] און [[יצחק פינדראס|יצחק פינדרוס]].

איצט דינען זיי מיט א שלום אינאיינעם מיט אגודת ישראל אינערהאלב [[יהדות התורה והשבת]].

== היסטאריע ==
דגל התורה איז געגרינדעט געווארן אין 1988 אפגעשפאלטן פון [[אגודת ישראל]],&lt;ref&gt;{{cite news|author=Matthew Wagner|url=http://www.jpost.com/Israel/Degel-Hatorah-kicks-off-election-campaign|title=Degel Hatorah kicks off election campaign|newspaper=The Jerusalem Post|date=14 דעצעמבער 2005|accessdate={{ר}}17טן יוני 2015}}&lt;/ref&gt; דורך הרב [[אלעזר מנחם מן שך]] נאכדעם וואס די ליטווישע גדולים האבן געהאט גרויסע חילוקי דעות מיט די אדמורי״ם אין דער מועצת גדולי התורה. ביי די [[כנסת וואלן 1988]] האט דגל התורה באקומען צוויי מאנדאטן, און זענען געווארן פארטרעטן דורך [[אברהם ראוויץ]] און [[משה גפני]], און זיי האבן מיטגעטיילט אין דער קאאליציע רעגירונג פון [[יצחק שמיר]]. ביי די [[כנסת וואלן 1992]], האט דגל געלאפן צוזאמען מיט אגודת ישראל מיט איין ליסטע יהדות התורה והשבת.

== מועצת גדולי התורה ==
דער פארזיצער פון דער מועצת גדולי התורה פון דגל התורה היינט איז הרב [[גרשון עדלשטיין]], ראש ישיבה פון דער [[פאנאוועזשער ישיבה]]. די אנדערע מיטגלידער זענען:
* רבי [[מאיר צבי בערגמאן]], ראש ישיבה פון ישיבת [[רשב&quot;י]] אין [[בני ברק]]


געוועזענע מיטגלידער פון דער מועצת זענען געווען הרב [[אהרן לייב שטיינמאן]] (פארזיצער), רבי [[נסים קארעליץ]], ראש כולל פון [[כולל חזון איש]] (נפטר [[ה'תש&quot;ף|ה׳תש״פ]]) און רבי [[יצחק שיינער]], ראש ישיבה פון דער [[קאמעניצער ישיבה]] אין [[ירושלים]] (נפטר תשפ״א).

די פאלגנדע זענען געווארן מיטגלידער פון דער מועצה [[כ&quot;ה אב]] [[ה'תשע&quot;ב]] ביי דער זיצונג וואס האט מטפל געווען מיטן ענין פון רעקרוטירן ישיבה בחורים אין [[צה&quot;ל]]:{{הערה|{{jdn||זיצונג פון מועצת פון דגל התורה|107983|כ&quot;ו אב תשע&quot;ב}}}}
* רבי [[אריה פינקל]], ראש ישיבה פון [[מירער ישיבה|מיר (בראכפעלד)]] (נפטר [[ה'תשע&quot;ו]])
* רבי [[אליעזר יהודה פינקל (ב)|אליעזר יהודה פינקל]], [[מירער ישיבה|מירער]] ראש ישיבה אין [[ירושלים]]
* רבי [[בערל פאווארסקי]],ראש ישיבה דער פון [[פאנאוועזשער ישיבה]]
* רבי [[ברוך מרדכי אזרחי]], ראש ישיבה פון [[עטרת ישראל]] אין ירושלים
* רבי [[דוב יפה]], זקן המשגיחים, פון [[רכסים]] [[כפר חסידים]] (נפטר [[ה'תשע&quot;ח]])
* רבי [[דן סג&quot;ל]], משגיח פון [[תפרח]]
* רבי [[דוד כהן]], ראש ישיבה פון דער  [[חברונער ישיבה]] אין [[ירושלים]]
* רבי [[יצחק זילבערשטיין]], רב פון [[רמת אלחנן]]
* רבי [[יהודה עדס]], ראש ישיבה פון קול יעקב אין ירושלים
* רבי [[משה הלל הירש]], א [[ראש ישיבה]] אין דער [[סלאבאדקער ישיבה (בני ברק)|סלאבאדקער ישיבה]] אין [[בני ברק]]

==רעפערענצן==
{{רעפליסטע}}


[[קאַטעגאָריע:פאליטישע פארטייען אין ישראל]]
[[קאַטעגאָריע:דגל התורה|*]]</text>
      <sha1>np4e4owjg4px3aoajnm7x84vkv28etd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>תלמיד חכם</title>
    <ns>0</ns>
    <id>21671</id>
    <revision>
      <id>580326</id>
      <parentid>580290</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T19:01:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>רעדאַקטירונגען פֿון  [[Special:Contributions/החלבן|החלבן]] צוריקגענומען ([[User talk:החלבן|רעדן]])  צו דער לעצטער ווערסיע פֿון [[User:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="310" xml:space="preserve">'''תלמיד חכם''' איז טיטל פאר איינער וואס קען לערנען אסאך [[תורה]].

א תלמיד חכם טאר נישט ארומגיין מיט שמוציגע קליידער, אויך טאר ער נישט גיין אליין ביינאכט.
[[קאַטעגאָריע:טיטלען]]</text>
      <sha1>fowv7ehuq29nm1yrrdcg576gbskuoxt</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>רבי שלום שרעבי</title>
    <ns>0</ns>
    <id>21910</id>
    <revision>
      <id>580320</id>
      <parentid>580072</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T18:28:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4653" xml:space="preserve">{{רב
| נאמען = רבי שלום שרעבי
| בילד = Tsiyoun Maran HaRaShaSh.jpg
| באשרייבונג = ציון פון רבי שלום שרעבי
}}
'''רבי שלום מזרחי דידיע שַרעַבי''' (ה׳ת״ס–ה׳תקי״ז) איז דער גרויסער בעל מקובל און באקאנטער שטערן אין קבלה וואס איז באוואוסט מיטן נאמען '''רש&quot;ש''' &lt;small&gt;(ראשי תיבות ר'בי ש'לום ש'רעבי)&lt;/small&gt;, איז געבוירן אין [[תימן]] אין שטאט [[שרעב]].

ער איז ארויף קיין ארץ ישראל און האט דארט געלערנט קבלה פון דעם בעל מקובל ר' [[גדליה חייון]], ער האט זיך געפירט מיט א אויסעגעווענדליכע סארט פרישות און חסידות.

אין יאהר תקט&quot;ו האט ער איבערגענעומען די ישיבה &quot;מדרש חסידים&quot;, ווייל דעמאלטס איז אוועק איהר ראש ישיבה רבי [[ישראל יעקב אלגאזי]], און האט איהר געפירט ביז ער איז נפטר געווארן, דעריבער ווערט דער רש&quot;ש גערופן אין אסאך ספרים &quot;הרב החסיד&quot;, ווייל ער איז געווען דער ראש פון די חבורה פון מדרש חסידים.

דער חיד&quot;א שרייבט אויף אים אין שם הגדולים: '''ער איז געווען פון די איינציגע הייליגע לייט פון אינזער דור, א וואנדערליכע מקובל, מיט זיין באקאנטשאפט און קלוגשאפט האט ער געשטעלט די כוונת האר&quot;י אויך איהר קלארקייט מיט א ריכטיגן סדר. ער פלעגט אינזין האבן אלע כוונת פון האר&quot;י.''' ער האט געקענט &quot;עץ חיים&quot; בעל פה.

ער ווערט פארעכנט ביי די מקובלים אלס איינער פון די גרעסטע וואס זענען מסביר די טיפקייט פון דער חכמה.

דער חיד&quot;א ברענגט פון אים וואס ער האט געזען ביי אים: איך האב געזען דעם חסיד און וואונדערליכן בעל מקובל דער רש&quot;ש ווי יעדער ערב שבת פאר מנחה האט ער געמאכט א התרת קללות פאר זיך און פאר זיין הויזגעזונד (ברכ&quot;י שירי שיריים יור&quot;ד סי' רי&quot;א), דער רש&quot;ש האט געזאגט אז תהלים צו זאגן ביינאכט אפשר אין דאס נישט אין כלל וואס דער האר&quot;י האט געזאגט מען זאל נישט זאגן מקרה ביינאכט (שו&quot;ת חיים שאל). איך האב געזען דעם חסיד און בעל מקובל דער רש&quot;ש האט זיך געפירט נישט רעדן קיין ווארט צופרי פארן דאוונען (קשר גודל אות ק&quot;ד). איך האב געזען דעם מופת הדור, דער הייליגער מאן דער רש&quot;ש האט געלייגט רבינו תם׳ס תפילין אפילו אין אבילות (ברכי יוסף או&quot;ח סי' ל&quot;ח). איך האב געזען דער רש&quot;ש ווי ער נעמט ארום מיטן ספר תורה שמחת תורה ביינאכט דעם עמוד, און אויך שמחת תורה צופרי און מוצאי שמחת תורה [הקפות] און האט געזאגט גרויסע סודות דערויף (לדוד אמת סי' י&quot;ד).

==זיינע ספרים==
*'''פירוש השמ&quot;ש''' 
*'''סידור הרש&quot;ש''' 
*'''רחובות הנהר''' 
*'''אמת ושלום''' 
*'''נהר שלום''' [http://www.hebrew.grimoar.cz/sarabi/nahar_salom.htm]
*'''חסדי דוד''' [http://www.hebrew.grimoar.cz/sarabi/chasdej_david.htm]


דער חיד&quot;א רעכענט זיך פאר זיין תלמיד. (זעה אין מחזיק ברכה או&quot;ח סי' תקפ&quot;ח,  יוסף אומץ סי' מ&quot;ד, חיים שאל ח&quot;ב סי' כ&quot;ה).

דער רש&quot;ש איז נפטר געווארן [[י' שבט]] [[ה'תקמ&quot;ב]]

==נוסח מציבה פון רש&quot;ש==
נטמן בירושלים בהר הזיתים.‏ על מצבתו כתוב כך: '''קבר&quot;ת ארץ‏, איש אלוהים קדוש הוא,‏ השקדן בתורה, הרב החסיד, המקובל האלוהי, בוצינא קדישא‏, כמוהר&quot;ר שלום מזרחי דידיע שרעבי זלה&quot;ה, נח נפשיה יום עשרה לחדש שבט שנת 'מנוחת&quot;ו כבו&quot;ד'‏, לפ&quot;ג‏'''

[[קאַטעגאָריע:מקובלים]]
[[קאַטעגאָריע:נקבר אין הר הזיתים]]
{{DEFAULTSORT:שרעבי, שלום}}</text>
      <sha1>235p994l005m7avss6mxnme5q86i2hk</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580321</id>
      <parentid>580320</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T18:29:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4659" xml:space="preserve">{{רב
| נאמען = רבי שלום שרעבי
| בילד = Tsiyoun Maran HaRaShaSh.jpg
| באשרייבונג = ציון פון רבי שלום שרעבי
}}
'''רבי שלום מזרחי דידיע שַרעַבי''' (ה׳ת״ס–ה׳תקי״ז) איז דער גרויסער בעל מקובל און באקאנטער שטערן אין קבלה וואס איז באוואוסט מיטן נאמען '''רש&quot;ש''' &lt;small&gt;(ראשי תיבות ר'בי ש'לום ש'רעבי)&lt;/small&gt;, איז געבוירן אין [[תימן]] אין שטאט [[שרעב]].

ער איז ארויף קיין ארץ ישראל און האט דארט געלערנט קבלה פון דעם בעל מקובל ר' [[גדליה חייון]], ער האט זיך געפירט מיט א אויסעגעווענדליכע סארט פרישות און חסידות.

אין יאהר תקט&quot;ו האט ער איבערגענעומען די ישיבה &quot;מדרש חסידים&quot;, ווייל דעמאלטס איז אוועק איהר ראש ישיבה רבי [[ישראל יעקב אלגאזי]], און האט איהר געפירט ביז ער איז נפטר געווארן, דעריבער ווערט דער רש&quot;ש גערופן אין אסאך ספרים &quot;הרב החסיד&quot;, ווייל ער איז געווען דער ראש פון די חבורה פון מדרש חסידים.

דער חיד&quot;א שרייבט אויף אים אין שם הגדולים: '''ער איז געווען פון די איינציגע הייליגע לייט פון אינזער דור, א וואונדערליכער מקובל, מיט זיין באקאנטשאפט און קלוגשאפט האט ער געשטעלט די כוונות האר&quot;י אויך איר קלארקייט מיט א ריכטיגן סדר. ער פלעגט אינזין האבן אלע כוונות פון האר&quot;י.''' ער האט געקענט &quot;עץ חיים&quot; בעל פה.

ער ווערט פארעכנט ביי די מקובלים אלס איינער פון די גרעסטע וואס זענען מסביר די טיפקייט פון דער חכמה.

דער חיד&quot;א ברענגט פון אים וואס ער האט געזען ביי אים: איך האב געזען דעם חסיד און וואונדערליכן בעל מקובל דער רש&quot;ש ווי יעדער ערב שבת פאר מנחה האט ער געמאכט א התרת קללות פאר זיך און פאר זיין הויזגעזונד (ברכ&quot;י שירי שיריים יור&quot;ד סי' רי&quot;א), דער רש&quot;ש האט געזאגט אז תהלים צו זאגן ביינאכט אפשר אין דאס נישט אין כלל וואס דער האר&quot;י האט געזאגט מען זאל נישט זאגן מקרה ביינאכט (שו&quot;ת חיים שאל). איך האב געזען דעם חסיד און בעל מקובל דער רש&quot;ש האט זיך געפירט נישט רעדן קיין ווארט צופרי פארן דאוונען (קשר גודל אות ק&quot;ד). איך האב געזען דעם מופת הדור, דער הייליגער מאן דער רש&quot;ש האט געלייגט רבינו תם׳ס תפילין אפילו אין אבילות (ברכי יוסף או&quot;ח סי' ל&quot;ח). איך האב געזען דער רש&quot;ש ווי ער נעמט ארום מיטן ספר תורה שמחת תורה ביינאכט דעם עמוד, און אויך שמחת תורה צופרי און מוצאי שמחת תורה [הקפות] און האט געזאגט גרויסע סודות דערויף (לדוד אמת סי' י&quot;ד).

==זיינע ספרים==
*'''פירוש השמ&quot;ש''' 
*'''סידור הרש&quot;ש''' 
*'''רחובות הנהר''' 
*'''אמת ושלום''' 
*'''נהר שלום''' [http://www.hebrew.grimoar.cz/sarabi/nahar_salom.htm]
*'''חסדי דוד''' [http://www.hebrew.grimoar.cz/sarabi/chasdej_david.htm]


דער חיד&quot;א רעכענט זיך פאר זיין תלמיד. (זעה אין מחזיק ברכה או&quot;ח סי' תקפ&quot;ח,  יוסף אומץ סי' מ&quot;ד, חיים שאל ח&quot;ב סי' כ&quot;ה).

דער רש&quot;ש איז נפטר געווארן [[י' שבט]] [[ה'תקמ&quot;ב]]

==נוסח מציבה פון רש&quot;ש==
נטמן בירושלים בהר הזיתים.‏ על מצבתו כתוב כך: '''קבר&quot;ת ארץ‏, איש אלוהים קדוש הוא,‏ השקדן בתורה, הרב החסיד, המקובל האלוהי, בוצינא קדישא‏, כמוהר&quot;ר שלום מזרחי דידיע שרעבי זלה&quot;ה, נח נפשיה יום עשרה לחדש שבט שנת 'מנוחת&quot;ו כבו&quot;ד'‏, לפ&quot;ג‏'''

[[קאַטעגאָריע:מקובלים]]
[[קאַטעגאָריע:נקבר אין הר הזיתים]]
{{DEFAULTSORT:שרעבי, שלום}}</text>
      <sha1>hl93pt5umejpwjz2h5czxm4th9x4b8y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>יודל ממעדווידעווקא</title>
    <ns>0</ns>
    <id>22554</id>
    <revision>
      <id>580316</id>
      <parentid>478464</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T14:10:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>שוקי שקט</username>
        <id>35913</id>
      </contributor>
      <comment>/* זיין געבונדנ-קייט צו זיין רבי */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17172" xml:space="preserve">ר' '''יודל ממעדווידעווקא''' איז געווען פון די אויסגערופענסטע תלמידים און חסידים פון ר' [[נחמן מברסלב]], נאך פאר ווען ער איז געווארן מקורב צו ר' נחמן איז ער געווען פארעכנט פון די גרויסע חסידים און צדיקים פון זיין דור, און האט געפירט א חבורה, צום סוף איז ער געווארן א פארברענטער חסיד פון ברלסב. ער איז נפטר געווארן אין יאר [[ה'תקצ&quot;ח]].

== זיין גרויסער שווער ==
דער שווער פון ר' יודל איז געווען ר' לייב.

צווישן די תלמידים פון [[בעל שם טוב]] ווערט אויסגערעכנט (זעה אין ספר שם הגדולים החדש) ר' [[לייב מטראסטיניעץ]], ר' לייב איז געווען פון די לייבן אין די חבורה פון בעל שם, אין [[שבחי בעל שם טוב]] שטייט אז איינמאהל איז געווען א [[גזירה]] און דער בעל שם טוב האט געזאגט: איך דארף דא האבן מיין תלמיד ר' לייב, צוזאמען וועלן מיר מבטל זיין די גזירה. ביי חסידים דערציילט מען אז ר' לייב איז איינמאל געשלאפן אין [[סוכה]] אין מזעבוז צוזאמען מיט ר' [[ברוך ממזעבוז]], אינמיטן האט זיך צוריסן די בעט געוואנט פון ר' לייב, די פעדערן האבן זיך צושפארייט איבאראל, די חסידים האבן מורא געהאט אז ר' ברוך וועט זיך בייזן אויף זיין חבר ר' לייב, אבער ר' ברוך האט געזאגט: איך פריי זיך אז איך האב אזא חשובער גאסט, אט די פעדערין פון די קישענעס דאס איז מיין נוי סוכה.

עס ווערט דערציילט אז ער איז אלץ אלטער איד געפארן קיין [[ארץ ישראל]], אויפן וועג האט זיך באוויזן א גרויסער פיש אויפן ים, יעדער אויפן שיף האט מורא געהאט אז זי וועט שעדיגן די שיף, ר' לייב האט זיך אנגעטוהן טלית און תפילין, ער האט זיך באוויזן פאר די חיה, און זי איז שנעל אנטלויפן אין די טיעפעניש פון ים. שפעטער אויפן וועג איז אים שלעכט געווארן, ער איז נפטר געווארן אינעם שיף, ער האט געזאגט אז מען זאל נעמען זיין גוף און איהר לייגן אויף א ברעט און עס לאזן שוויעמן, אזוי האט מען געטוהן, דער ברעט איז געשווימען ביז טערקיי, ביי די טריקעניש האט זיך באוויזן דער ברעט, און א פייער ארום אים א &quot;עמודא דנורא&quot;, אין יענע שטאט איז אוועק א גרויסער חכם, וואס האט [[צוואה]] געלאזט אז אויב מען וועט זעהן א נפטר מיט א עמודא דנורא אויף אים זאל מען אים באגראבען נעבן אים, די שטאט מעטשען האבן גענומען ר' לייב און אים באגראבן נעבן דעם חכם (חיי מוהר&quot;ן סי' תרי&quot;א).

ר' לייב האט געזאגט אויפן שיף, אויב מיין איידעם ר' יודל איז דא מיט מיר, וואלט זיין זכות מגין געווען איז זאל נישט אוועק גיין אינמיטן וועג. 

שפעטער איז ר' לייב געקומען צו חלום צו ר' [[נחמן מברסלב]] און אים געזאגט אזוי, די וועלט זאגט אז דער צדיק ר' נחום מטשערנאביל האט גענומען די קרן פון זיינע מעשים טובים אויף יענער וועלט (ווי עס שטייט והקרן קיימת לעולם הבא), און די פירות האט ער געלאזט דא, דעריבער האט ער זוכה געווען אז זיינע קינדער און אייניקלעך זענען גרויסע רביים, אבער איך האב גענומען אויף יענער וועלט אפילו דער פירות, מיינע קינדער האבן נישט קיין גרויסקייט אויף דער וועלט, דעריבער בעט איך אייך דערנענטערט מיינע קינדער צו אייך.

ר' לייב האט אויך דעמאלטס מגלה געווען פאר ר' נחמן א אינטערעסאנטער וועג פון מחשבות, עס איז געדרוקט אין ליקוטי מוהר&quot;ן (ח&quot;א סי צ&quot;ו), אזוי שטייט דארט אין ספר [[פרפראות לחכמה]] אויף דעם סימן.

אזוי איז טאקע געווען  אסאך פון זיינע קינדער און אויך זיין חשובער איידם ר' יודל זענען געווארן ברעסלבער חסידים.

== זיין ערשטער רבי און זיין חבורה ==

ר' יודל איז געווען א חסיד פון דעם צדיק ר' [[פנחס מקאריץ]], ווי עס איז געדרוקט אין ספר חיי מוהר&quot;ן (סי' תר&quot;י) א תורה וואס ר' יודל האט געזאגט וואס ער האט געהערט פון זיין רבי ר' פנחס.

ווען ר' פנחס איז נסתלק געווארן איז ער געווארן א ראש חבורה אין שטאט דאשיב, דארט איז אויך געווען ר' [[שמואל אייזיק מדאשיב]], ר' [[דוב מטשעהרין]]. ר' יודל איז געווען פון ראשי החבורה ער איז געווען פון די אלטע חסידים, א גרויסער קענער אין למדנות און אין קבלה, אויך איז ער ווען א גרויסע צדיק וואס יעדער האט געוואוסנט פון אים.


== וויאזוי ער ווערט א חסיד פון ר' נחמן ==
ר' יודל איז געווארן א ברסלבער חסיד דורך זיין חבר ר' דוב משעהרין, ער האט געזעהן ווי ער דינט השי&quot;ת מיט א ריכטיגער אמת האט ער געמאכט ביי זיך ער וועט פאהרן צו ר' נחמן זעהן און שפירן ביי אים צו ער איז פאר אים גאמאכט, ר' יודל איז געווען אסאך עלטער פון ר' נחמן, ר' נחמן איז געווען א יונגערמאן פון איבער די צוואנציג יאר און ר' יודל איז שוין געווען א איד אין די יארן, דאך ער געטראכט אויב ר' נחמן איז פאר אים וועט ער זיך איבערגעבן פאר אים.

ווען ר' יודל מיט זיין גאנצע חבורה איז געקומן קיין מעדוועדיבווקא זעהן ר' נחמן, האט ער באגענט ווי ר' נחמן דרייעט זיך ביי זיך אין שטוב אהין און אהער, ר' נחמן האט נישט געקוקט אויף אים, ר' יודל האט זיך גוט איינגעקוקט אויף ר' נחמן, פלוצלונג שטעלט זיך ר' נחמן אפ נעבן אים און פרעגט אים: וואס וויהלט איהר ? זאגט אים ר' יודל איך בין געקומען צו אייהם דער רבי זאל מיך לערנען א וועג אין עבודת ה', רופט זיך אהן ר' נחמן ס'שטייט אין פסוק לדעת בארץ דרכך, איז דער פשט ווער איז פארזינגען אין ארציות און גשמיות דער וויל גאר וויסן וועגן אין עבדות ה'' ?, ר' יודל איז שטארק דערשראקן געווארן און האט זיך צוריקגעצויגן ביז צום טיהר, ער האט שוין נישט געוואוסט וואס צו רעדן, רופט אים ר' נחמן און ווייזט אים א פרייליך פנים און זאגט אים וואס האסטו מורה פון מיר איך בין פונקט א מענשט ווי די, איך בין בלויז קלוגער פון דיר, און אזוי האט ער אים ר' נחמן מקרב געווען, ביז ער איז געקומען נענטער צו ר' נחמן, פלוצלונג האט ער ווייטער זיך זייער געשראקן פון ר' נחמן און האט זיך ווייטער צוריקגעצויגן, האט אים ר' נחמן ווייטער געזאגט וואס האסטו מורא פון מיר איך בין א מענטש ווי די נאר קלוגער פון דיר, אזוי איז געווען עטליכע מאהל, ביז ר' יודל האט זיך אויפגעמאכט פאר זיין רבי, און האט גערעדט פאר אים מיט א גרויסע תמימות און אמת, מיט א פשיטות, דער רבי האט אים גענטפערט און צוביסלעך איז ער געווארן אינגאנצען בטל פאר די גרויסקייט פון ר' נחמן און איז געווארן זיינער א פארברענטער חסיד.


== זיין געבונדנ-קייט צו זיין רבי ==

ר' יודל איז געווען צוגעבונדען צו זיין רבי זייער אסאך. ער האט זוכה געווען דורך די עצות און הנהגות פון זיין רבי צוקומען צו גאר גרויסע דרגות, ר' נחמן האט אים געזאגט איך נעם זיך אויס מיט דיר זאלסט נישט זיין קיין חסיד,  איך מיין דאס וואס חסידים פארברענגן די צייט מיט רייכערען א לולקא ציבעך, אדער טרינקען קאווע און טיי, אדער זיצען אין בית הכבוד פאר לאנגע שעות (ר' נחמן האט זייער נישט געהאלטן פון די זאכן). איך וויל פון מיינע חסידים בלויז עבודת ה',  תמימות און פשיטות רעדן צו השי&quot;ת ווי א פראטסאק ממש. אזוי וועסטו זוכה זיין צו א גרויסע מדריגה אין דביקות.

איינמאל האט אים ר' נחמן געזאגט ווארט ביז נאך שבת וועסטו זעהן א אינטערעסאנטע זאך. נאך שבת איז ער געקומען צו ר' נחמן זאגט אים ר' נחמן אזוי, אין א דארף נעבן אונז איז פארהאנן איינע פון מיינע חסידים, ער האט א לאנגע צייט נישט געהאט קיין קינדער, איינמאל האב איך אים צוגעזאגט א קינד, אבער איך האב זיך אויסגענומען מיט אים א תנאי אז יעדע האלב יאר זאל ער מיר גיעבן א רענדל פאר [[פדיון נפש]], דער מענשט האט עס טאקע מקיים געווען יעדער האלב יאר האט ער געברענגט א רענדל צדקה פארן צדיק, אצינד הער אויס, דער מענטש האט א שוואגער וואס זאגט אים פארוואס גיסטו פאר ר' נחמן א רענדל יעדעס צייט, איך זאג דיר דאס קינד איז נישט געקומען צו דיר דורך ר' נחמן, דאס איז געקומען צו דיר דורך אנדערע צדיקים, איך האב דיך מזכיר געווען פאר זיי הער אויף צו געבן א רענדל, זיין שוואגער האט אזוי לאנג גערעדט צו אים ביז ער האט אים איבערגערעדט, און האט אפגעמאכט ער זאל מיר שוין נישט געבן קיין געלד, יעצט איז שוין אריבער א האלב יאר, און די וועסט זעהן אנשטאט א רענדל וועט ער מיר ברעגנן זיין קינד, אבער ליידער וועט דאס קינד שוין נישט לעבן, ווייל ער האט נישט געקענט האבן קינדער נאר אויב מען נעמט פון אים אוועק אלע דינים, דורך די רענדל האב איך ממתיק געווען אלע דינים, אצינד קען איך נישט ממתיק זיין די שלעטץ וועט דאס קינד מוזען נסתלק ווערן, אזוי איז טאקע געווען דאס איז ליידער אוועק רח&quot;ל.

אבער נישט אזוי גרינג איז ער געווארן א אמת'ער חסיד, איינמאל האט מען אים געזאגט אז זיי רבי ר' נחמן איז בייז אויף אים, האט ער זיך געשראקן, עס זענען אריבער דריי טעג וואס ער איז נישט אריין צו זיין רבי, דערנאך האט אים אנגעהויבן זייער צו בענקען ער האט געמאכט ביי זיך ער מוז אריין גיין וואוא אזוי עס זאל נישט זיין אפילו ער איז בייז אויף אים, ער איז אריין, ר' נחמן האט פארשטאנען מיט זיין קלוגשאפט אז ער איז נישט געקומען צוליב א סיבה, האט ער אים געזאגט מען האט דיר געזאגט א ליגן עס איז שקר, איך האב גארנישט קעגן דיר, ווען מען וויל קומען צו אמת שטארקט זיך דער  שקר, ווען מען צובראכט דעם שקר ווערט קשר א צוגעבונדעקייט, וועסטו שוין זיין מקושר צו מיר ווייל דו וועסט לעבן.

ר' יודל האט זיך אזוי שטארק געפרייעט מיט זיין רבי, און האט שטענדיג געלויבט גאט ברוך הוא, אז ער האט אים צו וויסען געטוהן פון אזא ריזיגן גרויסע רבי, וואס איז איינס אין דער וועלט, ער פלעגט זיך פירן צו פארציילט די אלע מעשיות ווי אוזי ער געווארן א חסיד פון ר' נחמן יעדעס יאר, ער האט דאס פארציילט פאר זיינע קינדער און אייניקלעך, צו סוף פלעגט ער אויספירן: אפשר ביי אייך איז די מעשה אלט, ביי מיר איז דאס שפיגל ניי.

ווען ר' נחמן מברסלב האט געמאכט ביי זיך ער גייט פאהרן קיין ארץ ישראל האט אים זיין תלמיד ר' יודל געזאגט איהר ווילט א וודאי דארט אויפטועהן גרוסע זאכן, השי&quot;ת זאל אייך העלפען איהר זאלט דארט אויפטועהן גרויסע זאכן איהר זאלט אויפטועהן וואס איהר וויל, דער רבי האט מסכים געווען צו וואס ער זאגט, דערנאך האט אים ר' נחמן געזאגט איך האב געקענט אויפטוען וואס איך וויל דא אין חוץ לארץ דורך תפלה און [[התבודדות]], און איך וואלט נישט געדארפט פאהרן קיין ארץ ישראל, אבער דורך דעם וואס איך פאהר קיין א&quot;י וועל איך זוכה זיין דערצו דורך לבושים אבער אין חוץ לארץ קומט עס נישט מיט קיין לבושים, ר' נחמן האט דאן געעפנעט דעם סידור פון האר&quot;י הק' און האט געוויזן אין כוונות פון שבת און יום טוב אז אין שבת קומט די ליכטיקייט דורך לבושים, און אין יום טוב אין קיין לבושים.

== זיינע מדריגות ==
ר' יודל איז געווען א גרויסע [[בעל מקובל]], ער האט גוט געקענט די חכמה פון [[קבלה]]. ר' נחמן פלעגט אויך רעדן מיט אים אין קבלה, און האט אים געוויזן וויאזוי אין זיין תורה וואס ער זאגט ליגט באהלאטן טיעפע סודות פון קבלה פון [[האר&quot;י]]. (זעה ליקוטי מוהר&quot;ן סי' ו'). ער האט זוכה געווען צו זעהן מראות און חזיונות גאר אסאך, ער איז געווען באוואוסט ביי די ענד פון זיינע טעג פאר א גרויסע בעל מופת איינער וואס מאכט אסאך וואונדליכע זאכן.

== זיינע קינדער ==

ר' יודל האט געהאט א קינד מיטן נאמען ר' ישעי' שלום, אויך א ברעסלעווער חסיד, א חסיד פון ר' [[נתן מברסלב]]. ר' ישעי' שלום האט געהאט א זוהן ר' יחיאל מענדל א גרויסע ברעסלעווער חסיד א תלמיד פון ר' [[נתן מברסלב]] ער האט געמאכט א ספר וואס הייסט [[שיר ידידות]].

זיין אייניקל איז געווען ר' דוד צבי דאשינסקווע פון די גרויסע ברעסלעווער חסידים אין דור פון דער ערשטער וועלט קריג, ער האט געוואוינט אין [[אומאן]].

[[קאַטעגאָריע:ברסלבער]]</text>
      <sha1>hg4q35755hing0ie9khtv608wqfn1oe</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580342</id>
      <parentid>580316</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T22:04:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>וויקיפּעדלער</username>
        <id>32864</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17198" xml:space="preserve">{{פעלט מקורות}}
ר' '''יודל ממעדווידעווקא''' איז געווען פון די אויסגערופענסטע תלמידים און חסידים פון ר' [[נחמן מברסלב]], נאך פאר ווען ער איז געווארן מקורב צו ר' נחמן איז ער געווען פארעכנט פון די גרויסע חסידים און צדיקים פון זיין דור, און האט געפירט א חבורה, צום סוף איז ער געווארן א פארברענטער חסיד פון ברלסב. ער איז נפטר געווארן אין יאר [[ה'תקצ&quot;ח]].

== זיין גרויסער שווער ==
דער שווער פון ר' יודל איז געווען ר' לייב.

צווישן די תלמידים פון [[בעל שם טוב]] ווערט אויסגערעכנט (זעה אין ספר שם הגדולים החדש) ר' [[לייב מטראסטיניעץ]], ר' לייב איז געווען פון די לייבן אין די חבורה פון בעל שם, אין [[שבחי בעל שם טוב]] שטייט אז איינמאהל איז געווען א [[גזירה]] און דער בעל שם טוב האט געזאגט: איך דארף דא האבן מיין תלמיד ר' לייב, צוזאמען וועלן מיר מבטל זיין די גזירה. ביי חסידים דערציילט מען אז ר' לייב איז איינמאל געשלאפן אין [[סוכה]] אין מזעבוז צוזאמען מיט ר' [[ברוך ממזעבוז]], אינמיטן האט זיך צוריסן די בעט געוואנט פון ר' לייב, די פעדערן האבן זיך צושפארייט איבאראל, די חסידים האבן מורא געהאט אז ר' ברוך וועט זיך בייזן אויף זיין חבר ר' לייב, אבער ר' ברוך האט געזאגט: איך פריי זיך אז איך האב אזא חשובער גאסט, אט די פעדערין פון די קישענעס דאס איז מיין נוי סוכה.

עס ווערט דערציילט אז ער איז אלץ אלטער איד געפארן קיין [[ארץ ישראל]], אויפן וועג האט זיך באוויזן א גרויסער פיש אויפן ים, יעדער אויפן שיף האט מורא געהאט אז זי וועט שעדיגן די שיף, ר' לייב האט זיך אנגעטוהן טלית און תפילין, ער האט זיך באוויזן פאר די חיה, און זי איז שנעל אנטלויפן אין די טיעפעניש פון ים. שפעטער אויפן וועג איז אים שלעכט געווארן, ער איז נפטר געווארן אינעם שיף, ער האט געזאגט אז מען זאל נעמען זיין גוף און איהר לייגן אויף א ברעט און עס לאזן שוויעמן, אזוי האט מען געטוהן, דער ברעט איז געשווימען ביז טערקיי, ביי די טריקעניש האט זיך באוויזן דער ברעט, און א פייער ארום אים א &quot;עמודא דנורא&quot;, אין יענע שטאט איז אוועק א גרויסער חכם, וואס האט [[צוואה]] געלאזט אז אויב מען וועט זעהן א נפטר מיט א עמודא דנורא אויף אים זאל מען אים באגראבען נעבן אים, די שטאט מעטשען האבן גענומען ר' לייב און אים באגראבן נעבן דעם חכם (חיי מוהר&quot;ן סי' תרי&quot;א).

ר' לייב האט געזאגט אויפן שיף, אויב מיין איידעם ר' יודל איז דא מיט מיר, וואלט זיין זכות מגין געווען איז זאל נישט אוועק גיין אינמיטן וועג. 

שפעטער איז ר' לייב געקומען צו חלום צו ר' [[נחמן מברסלב]] און אים געזאגט אזוי, די וועלט זאגט אז דער צדיק ר' נחום מטשערנאביל האט גענומען די קרן פון זיינע מעשים טובים אויף יענער וועלט (ווי עס שטייט והקרן קיימת לעולם הבא), און די פירות האט ער געלאזט דא, דעריבער האט ער זוכה געווען אז זיינע קינדער און אייניקלעך זענען גרויסע רביים, אבער איך האב גענומען אויף יענער וועלט אפילו דער פירות, מיינע קינדער האבן נישט קיין גרויסקייט אויף דער וועלט, דעריבער בעט איך אייך דערנענטערט מיינע קינדער צו אייך.

ר' לייב האט אויך דעמאלטס מגלה געווען פאר ר' נחמן א אינטערעסאנטער וועג פון מחשבות, עס איז געדרוקט אין ליקוטי מוהר&quot;ן (ח&quot;א סי צ&quot;ו), אזוי שטייט דארט אין ספר [[פרפראות לחכמה]] אויף דעם סימן.

אזוי איז טאקע געווען  אסאך פון זיינע קינדער און אויך זיין חשובער איידם ר' יודל זענען געווארן ברעסלבער חסידים.

== זיין ערשטער רבי און זיין חבורה ==

ר' יודל איז געווען א חסיד פון דעם צדיק ר' [[פנחס מקאריץ]], ווי עס איז געדרוקט אין ספר חיי מוהר&quot;ן (סי' תר&quot;י) א תורה וואס ר' יודל האט געזאגט וואס ער האט געהערט פון זיין רבי ר' פנחס.

ווען ר' פנחס איז נסתלק געווארן איז ער געווארן א ראש חבורה אין שטאט דאשיב, דארט איז אויך געווען ר' [[שמואל אייזיק מדאשיב]], ר' [[דוב מטשעהרין]]. ר' יודל איז געווען פון ראשי החבורה ער איז געווען פון די אלטע חסידים, א גרויסער קענער אין למדנות און אין קבלה, אויך איז ער ווען א גרויסע צדיק וואס יעדער האט געוואוסנט פון אים.


== וויאזוי ער ווערט א חסיד פון ר' נחמן ==
ר' יודל איז געווארן א ברסלבער חסיד דורך זיין חבר ר' דוב משעהרין, ער האט געזעהן ווי ער דינט השי&quot;ת מיט א ריכטיגער אמת האט ער געמאכט ביי זיך ער וועט פאהרן צו ר' נחמן זעהן און שפירן ביי אים צו ער איז פאר אים גאמאכט, ר' יודל איז געווען אסאך עלטער פון ר' נחמן, ר' נחמן איז געווען א יונגערמאן פון איבער די צוואנציג יאר און ר' יודל איז שוין געווען א איד אין די יארן, דאך ער געטראכט אויב ר' נחמן איז פאר אים וועט ער זיך איבערגעבן פאר אים.

ווען ר' יודל מיט זיין גאנצע חבורה איז געקומן קיין מעדוועדיבווקא זעהן ר' נחמן, האט ער באגענט ווי ר' נחמן דרייעט זיך ביי זיך אין שטוב אהין און אהער, ר' נחמן האט נישט געקוקט אויף אים, ר' יודל האט זיך גוט איינגעקוקט אויף ר' נחמן, פלוצלונג שטעלט זיך ר' נחמן אפ נעבן אים און פרעגט אים: וואס וויהלט איהר ? זאגט אים ר' יודל איך בין געקומען צו אייהם דער רבי זאל מיך לערנען א וועג אין עבודת ה', רופט זיך אהן ר' נחמן ס'שטייט אין פסוק לדעת בארץ דרכך, איז דער פשט ווער איז פארזינגען אין ארציות און גשמיות דער וויל גאר וויסן וועגן אין עבדות ה'' ?, ר' יודל איז שטארק דערשראקן געווארן און האט זיך צוריקגעצויגן ביז צום טיהר, ער האט שוין נישט געוואוסט וואס צו רעדן, רופט אים ר' נחמן און ווייזט אים א פרייליך פנים און זאגט אים וואס האסטו מורה פון מיר איך בין פונקט א מענשט ווי די, איך בין בלויז קלוגער פון דיר, און אזוי האט ער אים ר' נחמן מקרב געווען, ביז ער איז געקומען נענטער צו ר' נחמן, פלוצלונג האט ער ווייטער זיך זייער געשראקן פון ר' נחמן און האט זיך ווייטער צוריקגעצויגן, האט אים ר' נחמן ווייטער געזאגט וואס האסטו מורא פון מיר איך בין א מענטש ווי די נאר קלוגער פון דיר, אזוי איז געווען עטליכע מאהל, ביז ר' יודל האט זיך אויפגעמאכט פאר זיין רבי, און האט גערעדט פאר אים מיט א גרויסע תמימות און אמת, מיט א פשיטות, דער רבי האט אים גענטפערט און צוביסלעך איז ער געווארן אינגאנצען בטל פאר די גרויסקייט פון ר' נחמן און איז געווארן זיינער א פארברענטער חסיד.


== זיין געבונדנ-קייט צו זיין רבי ==

ר' יודל איז געווען צוגעבונדען צו זיין רבי זייער אסאך. ער האט זוכה געווען דורך די עצות און הנהגות פון זיין רבי צוקומען צו גאר גרויסע דרגות, ר' נחמן האט אים געזאגט איך נעם זיך אויס מיט דיר זאלסט נישט זיין קיין חסיד,  איך מיין דאס וואס חסידים פארברענגן די צייט מיט רייכערען א לולקא ציבעך, אדער טרינקען קאווע און טיי, אדער זיצען אין בית הכבוד פאר לאנגע שעות (ר' נחמן האט זייער נישט געהאלטן פון די זאכן). איך וויל פון מיינע חסידים בלויז עבודת ה',  תמימות און פשיטות רעדן צו השי&quot;ת ווי א פראטסאק ממש. אזוי וועסטו זוכה זיין צו א גרויסע מדריגה אין דביקות.

איינמאל האט אים ר' נחמן געזאגט ווארט ביז נאך שבת וועסטו זעהן א אינטערעסאנטע זאך. נאך שבת איז ער געקומען צו ר' נחמן זאגט אים ר' נחמן אזוי, אין א דארף נעבן אונז איז פארהאנן איינע פון מיינע חסידים, ער האט א לאנגע צייט נישט געהאט קיין קינדער, איינמאל האב איך אים צוגעזאגט א קינד, אבער איך האב זיך אויסגענומען מיט אים א תנאי אז יעדע האלב יאר זאל ער מיר גיעבן א רענדל פאר [[פדיון נפש]], דער מענשט האט עס טאקע מקיים געווען יעדער האלב יאר האט ער געברענגט א רענדל צדקה פארן צדיק, אצינד הער אויס, דער מענטש האט א שוואגער וואס זאגט אים פארוואס גיסטו פאר ר' נחמן א רענדל יעדעס צייט, איך זאג דיר דאס קינד איז נישט געקומען צו דיר דורך ר' נחמן, דאס איז געקומען צו דיר דורך אנדערע צדיקים, איך האב דיך מזכיר געווען פאר זיי הער אויף צו געבן א רענדל, זיין שוואגער האט אזוי לאנג גערעדט צו אים ביז ער האט אים איבערגערעדט, און האט אפגעמאכט ער זאל מיר שוין נישט געבן קיין געלד, יעצט איז שוין אריבער א האלב יאר, און די וועסט זעהן אנשטאט א רענדל וועט ער מיר ברעגנן זיין קינד, אבער ליידער וועט דאס קינד שוין נישט לעבן, ווייל ער האט נישט געקענט האבן קינדער נאר אויב מען נעמט פון אים אוועק אלע דינים, דורך די רענדל האב איך ממתיק געווען אלע דינים, אצינד קען איך נישט ממתיק זיין די שלעטץ וועט דאס קינד מוזען נסתלק ווערן, אזוי איז טאקע געווען דאס איז ליידער אוועק רח&quot;ל.

אבער נישט אזוי גרינג איז ער געווארן א אמת'ער חסיד, איינמאל האט מען אים געזאגט אז זיי רבי ר' נחמן איז בייז אויף אים, האט ער זיך געשראקן, עס זענען אריבער דריי טעג וואס ער איז נישט אריין צו זיין רבי, דערנאך האט אים אנגעהויבן זייער צו בענקען ער האט געמאכט ביי זיך ער מוז אריין גיין וואוא אזוי עס זאל נישט זיין אפילו ער איז בייז אויף אים, ער איז אריין, ר' נחמן האט פארשטאנען מיט זיין קלוגשאפט אז ער איז נישט געקומען צוליב א סיבה, האט ער אים געזאגט מען האט דיר געזאגט א ליגן עס איז שקר, איך האב גארנישט קעגן דיר, ווען מען וויל קומען צו אמת שטארקט זיך דער  שקר, ווען מען צובראכט דעם שקר ווערט קשר א צוגעבונדעקייט, וועסטו שוין זיין מקושר צו מיר ווייל דו וועסט לעבן.

ר' יודל האט זיך אזוי שטארק געפרייעט מיט זיין רבי, און האט שטענדיג געלויבט גאט ברוך הוא, אז ער האט אים צו וויסען געטוהן פון אזא ריזיגן גרויסע רבי, וואס איז איינס אין דער וועלט, ער פלעגט זיך פירן צו פארציילט די אלע מעשיות ווי אוזי ער געווארן א חסיד פון ר' נחמן יעדעס יאר, ער האט דאס פארציילט פאר זיינע קינדער און אייניקלעך, צו סוף פלעגט ער אויספירן: אפשר ביי אייך איז די מעשה אלט, ביי מיר איז דאס שפיגל ניי.

ווען ר' נחמן מברסלב האט געמאכט ביי זיך ער גייט פאהרן קיין ארץ ישראל האט אים זיין תלמיד ר' יודל געזאגט איהר ווילט א וודאי דארט אויפטועהן גרוסע זאכן, השי&quot;ת זאל אייך העלפען איהר זאלט דארט אויפטועהן גרויסע זאכן איהר זאלט אויפטועהן וואס איהר וויל, דער רבי האט מסכים געווען צו וואס ער זאגט, דערנאך האט אים ר' נחמן געזאגט איך האב געקענט אויפטוען וואס איך וויל דא אין חוץ לארץ דורך תפלה און [[התבודדות]], און איך וואלט נישט געדארפט פאהרן קיין ארץ ישראל, אבער דורך דעם וואס איך פאהר קיין א&quot;י וועל איך זוכה זיין דערצו דורך לבושים אבער אין חוץ לארץ קומט עס נישט מיט קיין לבושים, ר' נחמן האט דאן געעפנעט דעם סידור פון האר&quot;י הק' און האט געוויזן אין כוונות פון שבת און יום טוב אז אין שבת קומט די ליכטיקייט דורך לבושים, און אין יום טוב אין קיין לבושים.

== זיינע מדריגות ==
ר' יודל איז געווען א גרויסע [[בעל מקובל]], ער האט גוט געקענט די חכמה פון [[קבלה]]. ר' נחמן פלעגט אויך רעדן מיט אים אין קבלה, און האט אים געוויזן וויאזוי אין זיין תורה וואס ער זאגט ליגט באהלאטן טיעפע סודות פון קבלה פון [[האר&quot;י]]. (זעה ליקוטי מוהר&quot;ן סי' ו'). ער האט זוכה געווען צו זעהן מראות און חזיונות גאר אסאך, ער איז געווען באוואוסט ביי די ענד פון זיינע טעג פאר א גרויסע בעל מופת איינער וואס מאכט אסאך וואונדליכע זאכן.

== זיינע קינדער ==

ר' יודל האט געהאט א קינד מיטן נאמען ר' ישעי' שלום, אויך א ברעסלעווער חסיד, א חסיד פון ר' [[נתן מברסלב]]. ר' ישעי' שלום האט געהאט א זוהן ר' יחיאל מענדל א גרויסע ברעסלעווער חסיד א תלמיד פון ר' [[נתן מברסלב]] ער האט געמאכט א ספר וואס הייסט [[שיר ידידות]].

זיין אייניקל איז געווען ר' דוד צבי דאשינסקווע פון די גרויסע ברעסלעווער חסידים אין דור פון דער ערשטער וועלט קריג, ער האט געוואוינט אין [[אומאן]].

[[קאַטעגאָריע:ברסלבער]]</text>
      <sha1>2d7sronch9ojz20gru80jt97ez61ic9</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580343</id>
      <parentid>580342</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T22:05:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>וויקיפּעדלער</username>
        <id>32864</id>
      </contributor>
      <comment>/* וויאזוי ער ווערט א חסיד פון ר' נחמן */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="17190" xml:space="preserve">{{פעלט מקורות}}
ר' '''יודל ממעדווידעווקא''' איז געווען פון די אויסגערופענסטע תלמידים און חסידים פון ר' [[נחמן מברסלב]], נאך פאר ווען ער איז געווארן מקורב צו ר' נחמן איז ער געווען פארעכנט פון די גרויסע חסידים און צדיקים פון זיין דור, און האט געפירט א חבורה, צום סוף איז ער געווארן א פארברענטער חסיד פון ברלסב. ער איז נפטר געווארן אין יאר [[ה'תקצ&quot;ח]].

== זיין גרויסער שווער ==
דער שווער פון ר' יודל איז געווען ר' לייב.

צווישן די תלמידים פון [[בעל שם טוב]] ווערט אויסגערעכנט (זעה אין ספר שם הגדולים החדש) ר' [[לייב מטראסטיניעץ]], ר' לייב איז געווען פון די לייבן אין די חבורה פון בעל שם, אין [[שבחי בעל שם טוב]] שטייט אז איינמאהל איז געווען א [[גזירה]] און דער בעל שם טוב האט געזאגט: איך דארף דא האבן מיין תלמיד ר' לייב, צוזאמען וועלן מיר מבטל זיין די גזירה. ביי חסידים דערציילט מען אז ר' לייב איז איינמאל געשלאפן אין [[סוכה]] אין מזעבוז צוזאמען מיט ר' [[ברוך ממזעבוז]], אינמיטן האט זיך צוריסן די בעט געוואנט פון ר' לייב, די פעדערן האבן זיך צושפארייט איבאראל, די חסידים האבן מורא געהאט אז ר' ברוך וועט זיך בייזן אויף זיין חבר ר' לייב, אבער ר' ברוך האט געזאגט: איך פריי זיך אז איך האב אזא חשובער גאסט, אט די פעדערין פון די קישענעס דאס איז מיין נוי סוכה.

עס ווערט דערציילט אז ער איז אלץ אלטער איד געפארן קיין [[ארץ ישראל]], אויפן וועג האט זיך באוויזן א גרויסער פיש אויפן ים, יעדער אויפן שיף האט מורא געהאט אז זי וועט שעדיגן די שיף, ר' לייב האט זיך אנגעטוהן טלית און תפילין, ער האט זיך באוויזן פאר די חיה, און זי איז שנעל אנטלויפן אין די טיעפעניש פון ים. שפעטער אויפן וועג איז אים שלעכט געווארן, ער איז נפטר געווארן אינעם שיף, ער האט געזאגט אז מען זאל נעמען זיין גוף און איהר לייגן אויף א ברעט און עס לאזן שוויעמן, אזוי האט מען געטוהן, דער ברעט איז געשווימען ביז טערקיי, ביי די טריקעניש האט זיך באוויזן דער ברעט, און א פייער ארום אים א &quot;עמודא דנורא&quot;, אין יענע שטאט איז אוועק א גרויסער חכם, וואס האט [[צוואה]] געלאזט אז אויב מען וועט זעהן א נפטר מיט א עמודא דנורא אויף אים זאל מען אים באגראבען נעבן אים, די שטאט מעטשען האבן גענומען ר' לייב און אים באגראבן נעבן דעם חכם (חיי מוהר&quot;ן סי' תרי&quot;א).

ר' לייב האט געזאגט אויפן שיף, אויב מיין איידעם ר' יודל איז דא מיט מיר, וואלט זיין זכות מגין געווען איז זאל נישט אוועק גיין אינמיטן וועג. 

שפעטער איז ר' לייב געקומען צו חלום צו ר' [[נחמן מברסלב]] און אים געזאגט אזוי, די וועלט זאגט אז דער צדיק ר' נחום מטשערנאביל האט גענומען די קרן פון זיינע מעשים טובים אויף יענער וועלט (ווי עס שטייט והקרן קיימת לעולם הבא), און די פירות האט ער געלאזט דא, דעריבער האט ער זוכה געווען אז זיינע קינדער און אייניקלעך זענען גרויסע רביים, אבער איך האב גענומען אויף יענער וועלט אפילו דער פירות, מיינע קינדער האבן נישט קיין גרויסקייט אויף דער וועלט, דעריבער בעט איך אייך דערנענטערט מיינע קינדער צו אייך.

ר' לייב האט אויך דעמאלטס מגלה געווען פאר ר' נחמן א אינטערעסאנטער וועג פון מחשבות, עס איז געדרוקט אין ליקוטי מוהר&quot;ן (ח&quot;א סי צ&quot;ו), אזוי שטייט דארט אין ספר [[פרפראות לחכמה]] אויף דעם סימן.

אזוי איז טאקע געווען  אסאך פון זיינע קינדער און אויך זיין חשובער איידם ר' יודל זענען געווארן ברעסלבער חסידים.

== זיין ערשטער רבי און זיין חבורה ==

ר' יודל איז געווען א חסיד פון דעם צדיק ר' [[פנחס מקאריץ]], ווי עס איז געדרוקט אין ספר חיי מוהר&quot;ן (סי' תר&quot;י) א תורה וואס ר' יודל האט געזאגט וואס ער האט געהערט פון זיין רבי ר' פנחס.

ווען ר' פנחס איז נסתלק געווארן איז ער געווארן א ראש חבורה אין שטאט דאשיב, דארט איז אויך געווען ר' [[שמואל אייזיק מדאשיב]], ר' [[דוב מטשעהרין]]. ר' יודל איז געווען פון ראשי החבורה ער איז געווען פון די אלטע חסידים, א גרויסער קענער אין למדנות און אין קבלה, אויך איז ער ווען א גרויסע צדיק וואס יעדער האט געוואוסנט פון אים.


== וויאזוי ער ווערט א חסיד פון ר' נחמן ==
ר' יודל איז געווארן א ברסלבער חסיד דורך זיין חבר ר' דוב משעהרין, ער האט געזעהן ווי ער דינט השי&quot;ת מיט א ריכטיגער אמת האט ער געמאכט ביי זיך ער וועט פאהרן צו ר' נחמן זעהן און שפירן ביי אים צו ער איז פאר אים גאמאכט, ר' יודל איז געווען אסאך עלטער פון ר' נחמן, ר' נחמן איז געווען א יונגערמאן פון איבער די צוואנציג יאר און ר' יודל איז שוין געווען א איד אין די יארן, דאך ער געטראכט אויב ר' נחמן איז פאר אים וועט ער זיך איבערגעבן פאר אים.

ווען ר' יודל מיט זיין גאנצע חבורה איז געקומן קיין מעדוועדיבווקא זעהן ר' נחמן, האט ער באגענט ווי ר' נחמן דרייעט זיך ביי זיך אין שטוב אהין און אהער, ר' נחמן האט נישט געקוקט אויף אים, ר' יודל האט זיך גוט איינגעקוקט אויף ר' נחמן, פלוצלונג שטעלט זיך ר' נחמן אפ נעבן אים און פרעגט אים: וואס ווילט איר? זאגט אים ר' יודל איך בין געקומען צו אייהם דער רבי זאל מיך לערנען א וועג אין עבודת ה', רופט זיך אהן ר' נחמן ס'שטייט אין פסוק לדעת בארץ דרכך, איז דער פשט ווער איז פארזינגען אין ארציות און גשמיות דער וויל גאר וויסן וועגן אין עבדות ה'?, ר' יודל איז שטארק דערשראקן געווארן און האט זיך צוריקגעצויגן ביז צום טיהר, ער האט שוין נישט געוואוסט וואס צו רעדן, רופט אים ר' נחמן און ווייזט אים א פרייליך פנים און זאגט אים וואס האסטו מורה פון מיר איך בין פונקט א מענשט ווי די, איך בין בלויז קלוגער פון דיר, און אזוי האט ער אים ר' נחמן מקרב געווען, ביז ער איז געקומען נענטער צו ר' נחמן, פלוצלונג האט ער ווייטער זיך זייער געשראקן פון ר' נחמן און האט זיך ווייטער צוריקגעצויגן, האט אים ר' נחמן ווייטער געזאגט וואס האסטו מורא פון מיר איך בין א מענטש ווי די נאר קלוגער פון דיר, אזוי איז געווען עטליכע מאהל, ביז ר' יודל האט זיך אויפגעמאכט פאר זיין רבי, און האט גערעדט פאר אים מיט א גרויסע תמימות און אמת, מיט א פשיטות, דער רבי האט אים גענטפערט און צוביסלעך איז ער געווארן אינגאנצען בטל פאר די גרויסקייט פון ר' נחמן און איז געווארן זיינער א פארברענטער חסיד.

== זיין געבונדנ-קייט צו זיין רבי ==

ר' יודל איז געווען צוגעבונדען צו זיין רבי זייער אסאך. ער האט זוכה געווען דורך די עצות און הנהגות פון זיין רבי צוקומען צו גאר גרויסע דרגות, ר' נחמן האט אים געזאגט איך נעם זיך אויס מיט דיר זאלסט נישט זיין קיין חסיד,  איך מיין דאס וואס חסידים פארברענגן די צייט מיט רייכערען א לולקא ציבעך, אדער טרינקען קאווע און טיי, אדער זיצען אין בית הכבוד פאר לאנגע שעות (ר' נחמן האט זייער נישט געהאלטן פון די זאכן). איך וויל פון מיינע חסידים בלויז עבודת ה',  תמימות און פשיטות רעדן צו השי&quot;ת ווי א פראטסאק ממש. אזוי וועסטו זוכה זיין צו א גרויסע מדריגה אין דביקות.

איינמאל האט אים ר' נחמן געזאגט ווארט ביז נאך שבת וועסטו זעהן א אינטערעסאנטע זאך. נאך שבת איז ער געקומען צו ר' נחמן זאגט אים ר' נחמן אזוי, אין א דארף נעבן אונז איז פארהאנן איינע פון מיינע חסידים, ער האט א לאנגע צייט נישט געהאט קיין קינדער, איינמאל האב איך אים צוגעזאגט א קינד, אבער איך האב זיך אויסגענומען מיט אים א תנאי אז יעדע האלב יאר זאל ער מיר גיעבן א רענדל פאר [[פדיון נפש]], דער מענשט האט עס טאקע מקיים געווען יעדער האלב יאר האט ער געברענגט א רענדל צדקה פארן צדיק, אצינד הער אויס, דער מענטש האט א שוואגער וואס זאגט אים פארוואס גיסטו פאר ר' נחמן א רענדל יעדעס צייט, איך זאג דיר דאס קינד איז נישט געקומען צו דיר דורך ר' נחמן, דאס איז געקומען צו דיר דורך אנדערע צדיקים, איך האב דיך מזכיר געווען פאר זיי הער אויף צו געבן א רענדל, זיין שוואגער האט אזוי לאנג גערעדט צו אים ביז ער האט אים איבערגערעדט, און האט אפגעמאכט ער זאל מיר שוין נישט געבן קיין געלד, יעצט איז שוין אריבער א האלב יאר, און די וועסט זעהן אנשטאט א רענדל וועט ער מיר ברעגנן זיין קינד, אבער ליידער וועט דאס קינד שוין נישט לעבן, ווייל ער האט נישט געקענט האבן קינדער נאר אויב מען נעמט פון אים אוועק אלע דינים, דורך די רענדל האב איך ממתיק געווען אלע דינים, אצינד קען איך נישט ממתיק זיין די שלעטץ וועט דאס קינד מוזען נסתלק ווערן, אזוי איז טאקע געווען דאס איז ליידער אוועק רח&quot;ל.

אבער נישט אזוי גרינג איז ער געווארן א אמת'ער חסיד, איינמאל האט מען אים געזאגט אז זיי רבי ר' נחמן איז בייז אויף אים, האט ער זיך געשראקן, עס זענען אריבער דריי טעג וואס ער איז נישט אריין צו זיין רבי, דערנאך האט אים אנגעהויבן זייער צו בענקען ער האט געמאכט ביי זיך ער מוז אריין גיין וואוא אזוי עס זאל נישט זיין אפילו ער איז בייז אויף אים, ער איז אריין, ר' נחמן האט פארשטאנען מיט זיין קלוגשאפט אז ער איז נישט געקומען צוליב א סיבה, האט ער אים געזאגט מען האט דיר געזאגט א ליגן עס איז שקר, איך האב גארנישט קעגן דיר, ווען מען וויל קומען צו אמת שטארקט זיך דער  שקר, ווען מען צובראכט דעם שקר ווערט קשר א צוגעבונדעקייט, וועסטו שוין זיין מקושר צו מיר ווייל דו וועסט לעבן.

ר' יודל האט זיך אזוי שטארק געפרייעט מיט זיין רבי, און האט שטענדיג געלויבט גאט ברוך הוא, אז ער האט אים צו וויסען געטוהן פון אזא ריזיגן גרויסע רבי, וואס איז איינס אין דער וועלט, ער פלעגט זיך פירן צו פארציילט די אלע מעשיות ווי אוזי ער געווארן א חסיד פון ר' נחמן יעדעס יאר, ער האט דאס פארציילט פאר זיינע קינדער און אייניקלעך, צו סוף פלעגט ער אויספירן: אפשר ביי אייך איז די מעשה אלט, ביי מיר איז דאס שפיגל ניי.

ווען ר' נחמן מברסלב האט געמאכט ביי זיך ער גייט פאהרן קיין ארץ ישראל האט אים זיין תלמיד ר' יודל געזאגט איהר ווילט א וודאי דארט אויפטועהן גרוסע זאכן, השי&quot;ת זאל אייך העלפען איהר זאלט דארט אויפטועהן גרויסע זאכן איהר זאלט אויפטועהן וואס איהר וויל, דער רבי האט מסכים געווען צו וואס ער זאגט, דערנאך האט אים ר' נחמן געזאגט איך האב געקענט אויפטוען וואס איך וויל דא אין חוץ לארץ דורך תפלה און [[התבודדות]], און איך וואלט נישט געדארפט פאהרן קיין ארץ ישראל, אבער דורך דעם וואס איך פאהר קיין א&quot;י וועל איך זוכה זיין דערצו דורך לבושים אבער אין חוץ לארץ קומט עס נישט מיט קיין לבושים, ר' נחמן האט דאן געעפנעט דעם סידור פון האר&quot;י הק' און האט געוויזן אין כוונות פון שבת און יום טוב אז אין שבת קומט די ליכטיקייט דורך לבושים, און אין יום טוב אין קיין לבושים.

== זיינע מדריגות ==
ר' יודל איז געווען א גרויסע [[בעל מקובל]], ער האט גוט געקענט די חכמה פון [[קבלה]]. ר' נחמן פלעגט אויך רעדן מיט אים אין קבלה, און האט אים געוויזן וויאזוי אין זיין תורה וואס ער זאגט ליגט באהלאטן טיעפע סודות פון קבלה פון [[האר&quot;י]]. (זעה ליקוטי מוהר&quot;ן סי' ו'). ער האט זוכה געווען צו זעהן מראות און חזיונות גאר אסאך, ער איז געווען באוואוסט ביי די ענד פון זיינע טעג פאר א גרויסע בעל מופת איינער וואס מאכט אסאך וואונדליכע זאכן.

== זיינע קינדער ==

ר' יודל האט געהאט א קינד מיטן נאמען ר' ישעי' שלום, אויך א ברעסלעווער חסיד, א חסיד פון ר' [[נתן מברסלב]]. ר' ישעי' שלום האט געהאט א זוהן ר' יחיאל מענדל א גרויסע ברעסלעווער חסיד א תלמיד פון ר' [[נתן מברסלב]] ער האט געמאכט א ספר וואס הייסט [[שיר ידידות]].

זיין אייניקל איז געווען ר' דוד צבי דאשינסקווע פון די גרויסע ברעסלעווער חסידים אין דור פון דער ערשטער וועלט קריג, ער האט געוואוינט אין [[אומאן]].

[[קאַטעגאָריע:ברסלבער]]</text>
      <sha1>bnklb8i1fme5r61uxoykjl1cj54ml8x</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>אומאידענטיפיצירטער פליענדער אביעקט</title>
    <ns>0</ns>
    <id>23870</id>
    <revision>
      <id>580360</id>
      <parentid>579717</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T23:55:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>וויקיפּעדלער</username>
        <id>32864</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1836" xml:space="preserve">[[טעקע:PurportedUFO2.jpg|קליין|פאָטאָגראַפיע פון ​​אַן אומאידענטיפיצירטער אביעקט אין [[פאסעיק]], ניו דזשערזי, יולי 31, 1952]]
אן '''אומאידענטיפירט פליגענדער אביעקט''' (אדער '''פליענדיגע טעלער''' אדער '''געגנשטאנד'''{{הערה|1=https://www.nli.org.il/en/newspapers/?a=is&amp;oid=frw19660329-01.2.65&amp;type=nlilogicalsectionpdf}} {{שפראך-en|UFO – Unidentified Flying Object}}) איז אן אביעקט וואס ווערט געזען פליען אין [[הימל]] וואס מען ווייסט נישט וואס דאס איז. רוב פון די אביעקטן שטעלן זיך שפעטער ארויס צו זיין קאנווענציאנעלע אביעקטן.

איינרעדעניש ביי געוויסע מענטשען אז זיי זעהן געוויסע באשטאנדטיילען ארומפליען אין די לופטן אין רינדעכיגע טעלערלאך, וואס דאס זענען שדים ורוחות פון אנדערע פלאנעטן וואס זענען פיל מער פארגעשריטען פון אונז, און אין איין שיינעם טאג קענען זיי נאך אהערקומען אין די מאסען אייננעמען די וועלט מיט פארגעשריטענע טעכנעלאגיע וואס מיר באגרייפן ניטאמאל, און זיי וועלן אונז אייננעמען אדער הרג'ענען ווי פליגן.

הרב [[יום טוב עהרליך]] האט ארויסגעגבן אן אידישן ספר איבער זיינע זעהנישען פון אט די מראות, און דאס א נאמען געגעבן &quot;קול מבשר&quot; אלס צייכענעס אויף משיח'ס אנקום.

[[קאַטעגאָריע:מיסטעריעס]]</text>
      <sha1>1tepqpq00g7dfg2e9jlf7d7avz7y7f3</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580361</id>
      <parentid>580360</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T00:02:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>וויקיפּעדלער</username>
        <id>32864</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2264" xml:space="preserve">[[טעקע:PurportedUFO2.jpg|קליין|פאָטאָגראַפיע פון ​​אַן אומאידענטיפיצירטער אביעקט אין [[פאסעיק]], ניו דזשערזי, יולי 31, 1952]]
אן '''אומאידענטיפירט פליגענדער אביעקט''' (אדער '''פליענדיגע טעלער'''{{הערה|1=https://www.nli.org.il/en/newspapers/?a=is&amp;oid=frw19670327-01.2.70&amp;type=nlilogicalsectionpdf}}{{הערה|1=https://www.nli.org.il/en/newspapers/?a=is&amp;oid=frw19520814-01.2.8&amp;type=nlilogicalsectionpdf}}{{הערה|1=https://www.nli.org.il/en/newspapers/?a=is&amp;oid=frw19610118-01.2.23&amp;type=nlilogicalsectionpdf}}{{הערה|1=https://www.nli.org.il/en/newspapers/?a=is&amp;oid=frw19670310-01.2.132&amp;type=nlilogicalsectionpdf}} אדער '''געגנשטאנד'''{{הערה|1=https://www.nli.org.il/en/newspapers/?a=is&amp;oid=frw19660329-01.2.65&amp;type=nlilogicalsectionpdf}} {{שפראך-en|UFO – Unidentified Flying Object}}) איז אן אביעקט וואס ווערט געזען פליען אין [[הימל]] וואס מען ווייסט נישט וואס דאס איז. רוב פון די אביעקטן שטעלן זיך שפעטער ארויס צו זיין קאנווענציאנעלע אביעקטן.

איינרעדעניש ביי געוויסע מענטשען אז זיי זעהן געוויסע באשטאנדטיילען ארומפליען אין די לופטן אין רינדעכיגע טעלערלאך, וואס דאס זענען שדים ורוחות פון אנדערע פלאנעטן וואס זענען פיל מער פארגעשריטען פון אונז, און אין איין שיינעם טאג קענען זיי נאך אהערקומען אין די מאסען אייננעמען די וועלט מיט פארגעשריטענע טעכנעלאגיע וואס מיר באגרייפן ניטאמאל, און זיי וועלן אונז אייננעמען אדער הרג'ענען ווי פליגן.

הרב [[יום טוב עהרליך]] האט ארויסגעגבן אן אידישן ספר איבער זיינע זעהנישען פון אט די מראות, און דאס א נאמען געגעבן &quot;קול מבשר&quot; אלס צייכענעס אויף משיח'ס אנקום.

[[קאַטעגאָריע:מיסטעריעס]]</text>
      <sha1>bz4saw3fbdyvpyyamdvbwahyizityp0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>חיים זאנוויל אבראמאוויטש</title>
    <ns>0</ns>
    <id>24776</id>
    <revision>
      <id>580352</id>
      <parentid>566326</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T22:50:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>החלבן</username>
        <id>45461</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4878" xml:space="preserve">{{רב
| נאמען = הרב חיים זאנוויל אבראמאוויטש{{ש}}''ריבניצער רבי''
| בילד = Ribnitz.gif
| יידישע געבורט דאטע = [[ה'תרנ&quot;ח]] אדער [[ה'תרס&quot;ב]]
| יידישע טויט דאטע= [[כ&quot;ד תשרי]] [[ה'תשנ&quot;ו]]
| חתימה = [[טעקע:Rivnitza Rebbe's signature.svg|קליין| 200פיקס]]
}}
רבי '''חיים זאַנוויל אבראמאוויטש''' (געבוירן [[ה'תרנ&quot;ח]] אדער [[ה'תרס&quot;ב]] - [[כ&quot;ד תשרי]] [[ה'תשנ&quot;ו]] ), דער [[ריבניץ|ריבניצער]] [[רבי]], איז געווען באוואוסט אלס א פועל ישועות.

== לעבנסגעשיכטע ==
ר' חיים זאנוויל איז געבוירן צו זיין פאטער ר' משה, און מוטער [[יוטא ציפורה]], אין [[באטאשאן]], [[רומעניע]], אין תרס&quot;ב. ער איז געווען א [[חסיד]] פון דעם [[שטעפאנעשט (הויף)|שטעפאנעשטער רבי]], הר&quot;ר [[אברהם מתתיהו פרידמאן]].&lt;ref&gt;[http://www.nishmas.org/gdynasty/chapt9.htm &quot;די שטעפאנעשטער רבי'ס&quot;] דערגרייכט דעם [[9טן יולי]] [[2007]]. {{לינקשפראך|ענגליש}}&lt;/ref&gt;

פילע אינטערעסאנטע לעגענדעס און וואונדער הערט מען פון זיין לעבן און שאפן, ער איז געווען פארעכענט אלס אן הייליגער געטליכער מאן א קדוש וטהור וואס האט זיך מוסר נפש געווען אין  [[קאמוניזם|קאמוניסטישן]] [[רוסלאנד]] צו טון [[מצוות]] און [[מילה|מל'ען]] אידישע קינדער אונטער די גרעסטע סכנות.

ער איז ארויסגעקומען פון רוסלאנד תשכ&quot;ט קיין [[ירושלים]], וואו ער האט געוואוינט אין [[קרית מאטערסדארף]]. נאך עטלעכע יאר האט ער זיך געצויגן אין [[אמעריקע]].

די ערשטע צייטן האט ער זיך אויפגעהאלטן אין [[מיאמי]]. שפעטער האט ער זיך געצויגן קיין ברוקלין, אין [[קרוין הייטס]], ער האט געוויילט א תקופה אין [[סי געיט|סיגעיט,]] דערנאך [[בארא פארק]] ,ווי אויך א תקופה און [[לאס אנדזשעלעס]], און נאך פלעצער, אבער דערנאך האט ער זיך באזעצט אין [[מאנסי]], און געווארן באקאנט אלס א גרויסער רבי. ער איז געווען א [[מוהל|מוהל,]] א [[שוחט]], א [[רב]], א רבי, אלעס האט ער געדאווענט פאר די עמוד ער האט געפאסט גאנצע טעג, ער האט מרבה געווען צו גיין אין [[מקווה]]. 

אידן פארציילן מופתים און וואונדער וואס ער האט געזען האבנדיג אפענע אויגן צו זען אלץ. 

הרב [[עזריאל טויבער]] האט אים פיל געהאלפן ארויסברענגענדיג דעם רבי פון רוסלאנד ווי אויך [[ראמי קאהן]]—ער שילדערט פיל אין זיין ספר וועגן אים, [[מרדכי בן דוד]] האט פיל זיך געדרייט ביי אים און נאך פארשידענע עסקנים. צווישן זיינע גבאים זענען געווען יחזקי' האפמאן, יצחק תהילים, אברהם שעהנוואלד, אברהם הערש גליק, ארי' געלדצעלער, יואל יואלי'ש קרויס (ב&quot;ר שלמה אריה), משה וועג און משה בערקאוויטש משב&quot;ק.

נאך זיין פטירה האט מען מייסד געווען א חדר תשב&quot;ר נחלת חיים ריבניץ אויף זיין נאמען, וואס ווערט געפירט פון הרב [[חיים פלאהר]]. דער מוסד איז על טהרת הקודש מ'נעמט נישט קיינע פראגראמען נאר ריינע געלט.

צו זיין ציון שטראמען אידן אין די  טויזנטער, אלע טעג פון יאר, ס'כמעט נישטא א צייט דורכ'ן גאנצן יאר, טאג און נאכט, וואס ס'זאל זיין ליידיג פון מענטשן דארט, ממש ארום דער זייגער.
==משמשים בקודש==
*זײנע באדינג אין דער הײליקע אין אמעריקע און קאנאדע זײנען געװען; 
*רבי משה בארכוביטש. 
*רבי יואל (יואליש) קרויס (ב&quot;ר שלמה אריה ומרת שרה).

{{-}}

== רעפערענצן==
{{רעפליסטע}}

{{גרונטסארטיר:אבראמאוויטש, חיים}}
[[קאַטעגאָריע:אמעריקאנער אדמורי&quot;ם]]
[[קאַטעגאָריע:רומענישע יידן]]
[[קאַטעגאָריע:מוהלים]]</text>
      <sha1>rgq17nktop50y9dcqs4xdlx2cdqw5bm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580353</id>
      <parentid>580352</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T22:51:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>החלבן</username>
        <id>45461</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4941" xml:space="preserve">{{רב
| נאמען = הרב חיים זאנוויל אבראמאוויטש{{ש}}''ריבניצער רבי''
| בילד = Ribnitz.gif
| יידישע געבורט דאטע = [[ה'תרנ&quot;ח]] אדער [[ה'תרס&quot;ב]]
| יידישע טויט דאטע= [[כ&quot;ד תשרי]] [[ה'תשנ&quot;ו]]
| חתימה = [[טעקע:Rivnitza Rebbe's signature.svg|קליין| 200פיקס]]
}}
רבי '''חיים זאַנוויל אבראמאוויטש''' (געבוירן [[ה'תרנ&quot;ח]] אדער [[ה'תרס&quot;ב]] - [[כ&quot;ד תשרי]] [[ה'תשנ&quot;ו]] ), דער [[ריבניץ|ריבניצער]] [[רבי]], איז געווען באוואוסט אלס א פועל ישועות.

== לעבנסגעשיכטע ==
ר' חיים זאנוויל איז געבוירן צו זיין פאטער ר' משה, און מוטער [[יוטא ציפורה]], אין [[באטאשאן]], [[רומעניע]], אין תרס&quot;ב. ער איז געווען א [[חסיד]] פון דעם [[שטעפאנעשט (הויף)|שטעפאנעשטער רבי]], הר&quot;ר [[אברהם מתתיהו פרידמאן]].&lt;ref&gt;[http://www.nishmas.org/gdynasty/chapt9.htm &quot;די שטעפאנעשטער רבי'ס&quot;] דערגרייכט דעם [[9טן יולי]] [[2007]]. {{לינקשפראך|ענגליש}}&lt;/ref&gt;

פילע אינטערעסאנטע לעגענדעס און וואונדער הערט מען פון זיין לעבן און שאפן, ער איז געווען פארעכענט אלס אן הייליגער געטליכער מאן א קדוש וטהור וואס האט זיך מוסר נפש געווען אין  [[קאמוניזם|קאמוניסטישן]] [[רוסלאנד]] צו טון [[מצוות]] און [[מילה|מל'ען]] אידישע קינדער אונטער די גרעסטע סכנות.

ער איז ארויסגעקומען פון רוסלאנד תשכ&quot;ט קיין [[ירושלים]], וואו ער האט געוואוינט אין [[קרית מאטערסדארף]]. נאך עטלעכע יאר האט ער זיך געצויגן אין [[אמעריקע]].

די ערשטע צייטן האט ער זיך אויפגעהאלטן אין [[מיאמי]]. שפעטער האט ער זיך געצויגן קיין ברוקלין, אין [[קרוין הייטס]], ער האט געוויילט א תקופה אין [[סי געיט|סיגעיט,]] דערנאך [[בארא פארק]] ,ווי אויך א תקופה און [[לאס אנדזשעלעס]], און נאך פלעצער, אבער דערנאך האט ער זיך באזעצט אין [[מאנסי]], און געווארן באקאנט אלס א גרויסער רבי. ער איז געווען א [[מוהל|מוהל,]] א [[שוחט]], א [[רב]], א רבי, אלעס האט ער געדאווענט פאר די עמוד ער האט געפאסט גאנצע טעג, ער האט מרבה געווען צו גיין אין [[מקווה]]. 

אידן פארציילן מופתים און וואונדער וואס ער האט געזען האבנדיג אפענע אויגן צו זען אלץ. 

הרב [[עזריאל טויבער]] האט אים פיל געהאלפן ארויסברענגענדיג דעם רבי פון רוסלאנד ווי אויך [[ראמי קאהן]]—ער שילדערט פיל אין זיין ספר וועגן אים, [[מרדכי בן דוד]] האט פיל זיך געדרייט ביי אים און נאך פארשידענע עסקנים. צווישן זיינע גבאים זענען געווען יחזקי' האפמאן, יצחק תהילים, אברהם שעהנוואלד, אברהם הערש גליק, ארי' געלדצעלער, יואל יואלי'ש קרויס (ב&quot;ר שלמה אריה), משה וועג און משה בערקאוויטש משב&quot;ק.

נאך זיין פטירה האט מען מייסד געווען א חדר תשב&quot;ר נחלת חיים ריבניץ אויף זיין נאמען, וואס ווערט געפירט פון הרב [[חיים פלאהר]]. דער מוסד איז על טהרת הקודש מ'נעמט נישט קיינע פראגראמען נאר ריינע געלט.

צו זיין ציון שטראמען אידן אין די  טויזנטער, אלע טעג פון יאר, ס'כמעט נישטא א צייט דורכ'ן גאנצן יאר, טאג און נאכט, וואס ס'זאל זיין ליידיג פון מענטשן דארט, ממש ארום דער זייגער.
==משמשים בקודש==
*זײנע באדינג אין דער הײליקע אין אמעריקע און קאנאדע זײנען געװען; 
*רבי משה בארכוביטש. 
*רבי יואל (יואליש) קרויס (ב&quot;ר שלמה אריה ומרת שרה) מירושלים, נפטר בטבת תשס&quot;ז בירושלים.

{{-}}

== רעפערענצן==
{{רעפליסטע}}

{{גרונטסארטיר:אבראמאוויטש, חיים}}
[[קאַטעגאָריע:אמעריקאנער אדמורי&quot;ם]]
[[קאַטעגאָריע:רומענישע יידן]]
[[קאַטעגאָריע:מוהלים]]</text>
      <sha1>tgal9x4l4yfge1hq87vb2ft5zg34lfs</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580354</id>
      <parentid>580353</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T22:53:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>החלבן</username>
        <id>45461</id>
      </contributor>
      <comment>/* משמשים בקודש */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5175" xml:space="preserve">{{רב
| נאמען = הרב חיים זאנוויל אבראמאוויטש{{ש}}''ריבניצער רבי''
| בילד = Ribnitz.gif
| יידישע געבורט דאטע = [[ה'תרנ&quot;ח]] אדער [[ה'תרס&quot;ב]]
| יידישע טויט דאטע= [[כ&quot;ד תשרי]] [[ה'תשנ&quot;ו]]
| חתימה = [[טעקע:Rivnitza Rebbe's signature.svg|קליין| 200פיקס]]
}}
רבי '''חיים זאַנוויל אבראמאוויטש''' (געבוירן [[ה'תרנ&quot;ח]] אדער [[ה'תרס&quot;ב]] - [[כ&quot;ד תשרי]] [[ה'תשנ&quot;ו]] ), דער [[ריבניץ|ריבניצער]] [[רבי]], איז געווען באוואוסט אלס א פועל ישועות.

== לעבנסגעשיכטע ==
ר' חיים זאנוויל איז געבוירן צו זיין פאטער ר' משה, און מוטער [[יוטא ציפורה]], אין [[באטאשאן]], [[רומעניע]], אין תרס&quot;ב. ער איז געווען א [[חסיד]] פון דעם [[שטעפאנעשט (הויף)|שטעפאנעשטער רבי]], הר&quot;ר [[אברהם מתתיהו פרידמאן]].&lt;ref&gt;[http://www.nishmas.org/gdynasty/chapt9.htm &quot;די שטעפאנעשטער רבי'ס&quot;] דערגרייכט דעם [[9טן יולי]] [[2007]]. {{לינקשפראך|ענגליש}}&lt;/ref&gt;

פילע אינטערעסאנטע לעגענדעס און וואונדער הערט מען פון זיין לעבן און שאפן, ער איז געווען פארעכענט אלס אן הייליגער געטליכער מאן א קדוש וטהור וואס האט זיך מוסר נפש געווען אין  [[קאמוניזם|קאמוניסטישן]] [[רוסלאנד]] צו טון [[מצוות]] און [[מילה|מל'ען]] אידישע קינדער אונטער די גרעסטע סכנות.

ער איז ארויסגעקומען פון רוסלאנד תשכ&quot;ט קיין [[ירושלים]], וואו ער האט געוואוינט אין [[קרית מאטערסדארף]]. נאך עטלעכע יאר האט ער זיך געצויגן אין [[אמעריקע]].

די ערשטע צייטן האט ער זיך אויפגעהאלטן אין [[מיאמי]]. שפעטער האט ער זיך געצויגן קיין ברוקלין, אין [[קרוין הייטס]], ער האט געוויילט א תקופה אין [[סי געיט|סיגעיט,]] דערנאך [[בארא פארק]] ,ווי אויך א תקופה און [[לאס אנדזשעלעס]], און נאך פלעצער, אבער דערנאך האט ער זיך באזעצט אין [[מאנסי]], און געווארן באקאנט אלס א גרויסער רבי. ער איז געווען א [[מוהל|מוהל,]] א [[שוחט]], א [[רב]], א רבי, אלעס האט ער געדאווענט פאר די עמוד ער האט געפאסט גאנצע טעג, ער האט מרבה געווען צו גיין אין [[מקווה]]. 

אידן פארציילן מופתים און וואונדער וואס ער האט געזען האבנדיג אפענע אויגן צו זען אלץ. 

הרב [[עזריאל טויבער]] האט אים פיל געהאלפן ארויסברענגענדיג דעם רבי פון רוסלאנד ווי אויך [[ראמי קאהן]]—ער שילדערט פיל אין זיין ספר וועגן אים, [[מרדכי בן דוד]] האט פיל זיך געדרייט ביי אים און נאך פארשידענע עסקנים. צווישן זיינע גבאים זענען געווען יחזקי' האפמאן, יצחק תהילים, אברהם שעהנוואלד, אברהם הערש גליק, ארי' געלדצעלער, יואל יואלי'ש קרויס (ב&quot;ר שלמה אריה), משה וועג און משה בערקאוויטש משב&quot;ק.

נאך זיין פטירה האט מען מייסד געווען א חדר תשב&quot;ר נחלת חיים ריבניץ אויף זיין נאמען, וואס ווערט געפירט פון הרב [[חיים פלאהר]]. דער מוסד איז על טהרת הקודש מ'נעמט נישט קיינע פראגראמען נאר ריינע געלט.

צו זיין ציון שטראמען אידן אין די  טויזנטער, אלע טעג פון יאר, ס'כמעט נישטא א צייט דורכ'ן גאנצן יאר, טאג און נאכט, וואס ס'זאל זיין ליידיג פון מענטשן דארט, ממש ארום דער זייגער.
==משמשים בקודש==
*זײנע באדינג אין דער הײליקע אין אמעריקע און קאנאדע זײנען געװען; 
*רבי משה בארכוביטש. 
*רבי יואל (יואליש) קרויס (ב&quot;ר שלמה אריה ומרת שרה) מירושלים, נפטר בטבת תשס&quot;ז בירושלים.
==וועבלינקען==
*אברהם הכהן, '''במחיצתו של איש האלוקים עמודא דנהורא בוצינא קדישא כ&quot;ק האדמו&quot;ר הקדוש מריבניץ''', 359 עמו', ברוקלין ניו יורק.
{{-}}

== רעפערענצן==
{{רעפליסטע}}

{{גרונטסארטיר:אבראמאוויטש, חיים}}
[[קאַטעגאָריע:אמעריקאנער אדמורי&quot;ם]]
[[קאַטעגאָריע:רומענישע יידן]]
[[קאַטעגאָריע:מוהלים]]</text>
      <sha1>s7cao767qvnbuih42ezxd4brgl2e4oc</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580355</id>
      <parentid>580354</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T22:58:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>החלבן</username>
        <id>45461</id>
      </contributor>
      <comment>/* משמשים בקודש */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5387" xml:space="preserve">{{רב
| נאמען = הרב חיים זאנוויל אבראמאוויטש{{ש}}''ריבניצער רבי''
| בילד = Ribnitz.gif
| יידישע געבורט דאטע = [[ה'תרנ&quot;ח]] אדער [[ה'תרס&quot;ב]]
| יידישע טויט דאטע= [[כ&quot;ד תשרי]] [[ה'תשנ&quot;ו]]
| חתימה = [[טעקע:Rivnitza Rebbe's signature.svg|קליין| 200פיקס]]
}}
רבי '''חיים זאַנוויל אבראמאוויטש''' (געבוירן [[ה'תרנ&quot;ח]] אדער [[ה'תרס&quot;ב]] - [[כ&quot;ד תשרי]] [[ה'תשנ&quot;ו]] ), דער [[ריבניץ|ריבניצער]] [[רבי]], איז געווען באוואוסט אלס א פועל ישועות.

== לעבנסגעשיכטע ==
ר' חיים זאנוויל איז געבוירן צו זיין פאטער ר' משה, און מוטער [[יוטא ציפורה]], אין [[באטאשאן]], [[רומעניע]], אין תרס&quot;ב. ער איז געווען א [[חסיד]] פון דעם [[שטעפאנעשט (הויף)|שטעפאנעשטער רבי]], הר&quot;ר [[אברהם מתתיהו פרידמאן]].&lt;ref&gt;[http://www.nishmas.org/gdynasty/chapt9.htm &quot;די שטעפאנעשטער רבי'ס&quot;] דערגרייכט דעם [[9טן יולי]] [[2007]]. {{לינקשפראך|ענגליש}}&lt;/ref&gt;

פילע אינטערעסאנטע לעגענדעס און וואונדער הערט מען פון זיין לעבן און שאפן, ער איז געווען פארעכענט אלס אן הייליגער געטליכער מאן א קדוש וטהור וואס האט זיך מוסר נפש געווען אין  [[קאמוניזם|קאמוניסטישן]] [[רוסלאנד]] צו טון [[מצוות]] און [[מילה|מל'ען]] אידישע קינדער אונטער די גרעסטע סכנות.

ער איז ארויסגעקומען פון רוסלאנד תשכ&quot;ט קיין [[ירושלים]], וואו ער האט געוואוינט אין [[קרית מאטערסדארף]]. נאך עטלעכע יאר האט ער זיך געצויגן אין [[אמעריקע]].

די ערשטע צייטן האט ער זיך אויפגעהאלטן אין [[מיאמי]]. שפעטער האט ער זיך געצויגן קיין ברוקלין, אין [[קרוין הייטס]], ער האט געוויילט א תקופה אין [[סי געיט|סיגעיט,]] דערנאך [[בארא פארק]] ,ווי אויך א תקופה און [[לאס אנדזשעלעס]], און נאך פלעצער, אבער דערנאך האט ער זיך באזעצט אין [[מאנסי]], און געווארן באקאנט אלס א גרויסער רבי. ער איז געווען א [[מוהל|מוהל,]] א [[שוחט]], א [[רב]], א רבי, אלעס האט ער געדאווענט פאר די עמוד ער האט געפאסט גאנצע טעג, ער האט מרבה געווען צו גיין אין [[מקווה]]. 

אידן פארציילן מופתים און וואונדער וואס ער האט געזען האבנדיג אפענע אויגן צו זען אלץ. 

הרב [[עזריאל טויבער]] האט אים פיל געהאלפן ארויסברענגענדיג דעם רבי פון רוסלאנד ווי אויך [[ראמי קאהן]]—ער שילדערט פיל אין זיין ספר וועגן אים, [[מרדכי בן דוד]] האט פיל זיך געדרייט ביי אים און נאך פארשידענע עסקנים. צווישן זיינע גבאים זענען געווען יחזקי' האפמאן, יצחק תהילים, אברהם שעהנוואלד, אברהם הערש גליק, ארי' געלדצעלער, יואל יואלי'ש קרויס (ב&quot;ר שלמה אריה), משה וועג און משה בערקאוויטש משב&quot;ק.

נאך זיין פטירה האט מען מייסד געווען א חדר תשב&quot;ר נחלת חיים ריבניץ אויף זיין נאמען, וואס ווערט געפירט פון הרב [[חיים פלאהר]]. דער מוסד איז על טהרת הקודש מ'נעמט נישט קיינע פראגראמען נאר ריינע געלט.

צו זיין ציון שטראמען אידן אין די  טויזנטער, אלע טעג פון יאר, ס'כמעט נישטא א צייט דורכ'ן גאנצן יאר, טאג און נאכט, וואס ס'זאל זיין ליידיג פון מענטשן דארט, ממש ארום דער זייגער.
==משמשים בקודש==
*זײנע באדינג אין דער הײליקע אין אמעריקע און קאנאדע זײנען געװען; 
*רבי משה בארכוביטש. 
*רבי יואל (יואלי'ש) קרויס (ב&quot;ר שלמה אריה ומרת שרה) מירושלים, נפטר בטבת תשס&quot;ז בירושלים.
*רבי יחזקי'ה האפמאן.
*רבי יצחק תהילים. 
*רבי אברהם שעהנוואלד.
*רבי אברהם הערש גליק. 
*רבי ארי'ה געלדצעלער. 
*רבי משה וועג.

==וועבלינקען==
*אברהם הכהן, '''במחיצתו של איש האלוקים עמודא דנהורא בוצינא קדישא כ&quot;ק האדמו&quot;ר הקדוש מריבניץ''', 359 עמו', ברוקלין ניו יורק.
{{-}}

== רעפערענצן==
{{רעפליסטע}}

{{גרונטסארטיר:אבראמאוויטש, חיים}}
[[קאַטעגאָריע:אמעריקאנער אדמורי&quot;ם]]
[[קאַטעגאָריע:רומענישע יידן]]
[[קאַטעגאָריע:מוהלים]]</text>
      <sha1>iy1389w15dix1wzbyxu1dplu1blpp7k</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580359</id>
      <parentid>580355</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T23:35:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>וויקיפּעדלער</username>
        <id>32864</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4612" xml:space="preserve">{{רב
| נאמען = הרב חיים זאנוויל אבראמאוויטש{{ש}}''ריבניצער רבי''
| בילד = Ribnitz.gif
| יידישע געבורט דאטע = [[ה'תרנ&quot;ח]] אדער [[ה'תרס&quot;ב]]
| יידישע טויט דאטע= [[כ&quot;ד תשרי]] [[ה'תשנ&quot;ו]]
| חתימה = [[טעקע:Rivnitza Rebbe's signature.svg|קליין| 200פיקס]]
}}
רבי '''חיים זאַנוויל אבראמאוויטש''' (געבוירן [[ה'תרנ&quot;ח]] אדער [[ה'תרס&quot;ב]] - [[כ&quot;ד תשרי]] [[ה'תשנ&quot;ו]] ), דער [[ריבניץ|ריבניצער]] [[רבי]], איז געווען באוואוסט אלס א פועל ישועות.

== לעבנסגעשיכטע ==
ר' חיים זאנוויל איז געבוירן צו זיין פאטער ר' משה, און מוטער [[יוטא ציפורה]], אין [[באטאשאן]], [[רומעניע]], אין תרס&quot;ב. ער איז געווען א [[חסיד]] פון דעם [[שטעפאנעשט (הויף)|שטעפאנעשטער רבי]], הר&quot;ר [[אברהם מתתיהו פרידמאן]].&lt;ref&gt;[http://www.nishmas.org/gdynasty/chapt9.htm &quot;די שטעפאנעשטער רבי'ס&quot;] דערגרייכט דעם [[9טן יולי]] [[2007]]. {{לינקשפראך|ענגליש}}&lt;/ref&gt;

פילע אינטערעסאנטע לעגענדעס און וואונדער הערט מען פון זיין לעבן און שאפן, ער איז געווען פארעכענט אלס אן הייליגער געטליכער מאן א קדוש וטהור וואס האט זיך מוסר נפש געווען אין  [[קאמוניזם|קאמוניסטישן]] [[רוסלאנד]] צו טון [[מצוות]] און [[מילה|מל'ען]] אידישע קינדער אונטער די גרעסטע סכנות.

ער איז ארויסגעקומען פון רוסלאנד תשכ&quot;ט קיין [[ירושלים]], וואו ער האט געוואוינט אין [[קרית מאטערסדארף]]. נאך עטלעכע יאר האט ער זיך געצויגן אין [[אמעריקע]].

די ערשטע צייטן האט ער זיך אויפגעהאלטן אין [[מיאמי]]. שפעטער האט ער זיך געצויגן קיין ברוקלין, אין [[קרוין הייטס]], ער האט געוויילט א תקופה אין [[סי געיט|סיגעיט,]] דערנאך [[בארא פארק]] ,ווי אויך א תקופה און [[לאס אנדזשעלעס]], און נאך פלעצער, אבער דערנאך האט ער זיך באזעצט אין [[מאנסי]], און געווארן באקאנט אלס א גרויסער רבי. ער איז געווען א [[מוהל|מוהל,]] א [[שוחט]], א [[רב]], א רבי, אלעס האט ער געדאווענט פאר די עמוד ער האט געפאסט גאנצע טעג, ער האט מרבה געווען צו גיין אין [[מקווה]]. 

אידן פארציילן מופתים און וואונדער וואס ער האט געזען האבנדיג אפענע אויגן צו זען אלץ. 

הרב [[עזריאל טויבער]] האט אים פיל געהאלפן ארויסברענגענדיג דעם רבי פון רוסלאנד ווי אויך [[ראמי קאהן]]—ער שילדערט פיל אין זיין ספר וועגן אים, [[מרדכי בן דוד]] האט פיל זיך געדרייט ביי אים און נאך פארשידענע עסקנים. צווישן זיינע גבאים זענען געווען יחזקי' האפמאן, יצחק תהילים, אברהם שעהנוואלד, אברהם הערש גליק, ארי' געלדצעלער, יואל יואלי'ש קרויס (ב&quot;ר שלמה אריה), משה וועג און משה בערקאוויטש משב&quot;ק.

נאך זיין פטירה האט מען מייסד געווען א חדר תשב&quot;ר נחלת חיים ריבניץ אויף זיין נאמען, וואס ווערט געפירט פון הרב [[חיים פלאהר]]. דער מוסד איז על טהרת הקודש מ'נעמט נישט קיינע פראגראמען נאר ריינע געלט.

צו זיין ציון שטראמען אידן אין די  טויזנטער, אלע טעג פון יאר, ס'כמעט נישטא א צייט דורכ'ן גאנצן יאר, טאג און נאכט, וואס ס'זאל זיין ליידיג פון מענטשן דארט, ממש ארום דער זייגער.

{{-}}

== רעפערענצן==
{{רעפליסטע}}

{{גרונטסארטיר:אבראמאוויטש, חיים}}
[[קאַטעגאָריע:אמעריקאנער אדמורי&quot;ם]]
[[קאַטעגאָריע:רומענישע יידן]]
[[קאַטעגאָריע:מוהלים]]</text>
      <sha1>pnflh5i3xjw3x80qhxsakrtxkpmyxzg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>משה שרת</title>
    <ns>0</ns>
    <id>30225</id>
    <revision>
      <id>580328</id>
      <parentid>580313</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T19:01:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>רעדאַקטירונגען פֿון  [[Special:Contributions/החלבן|החלבן]] צוריקגענומען ([[User talk:החלבן|רעדן]])  צו דער לעצטער ווערסיע פֿון [[User:2A02:5080:2807:AC:F784:210C:BBCF:B1B0|2A02:5080:2807:AC:F784:210C:BBCF:B1B0]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4971" xml:space="preserve">{{אנפירער
| מדינה = {{פאן ישראל}}
| לערנארט = [[לאנדאנער שולע פון עקאנאמיק]]
| ווייב = צפורה שרת
| תפקיד1 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[פרעמיער מיניסטער פון ישראל]]
|למניין=2
|התחלת כהונה=[[26 יאנואר]] [[1954]]
|סיום כהונה=[[3 נאוועמבער]] [[1955]]

|הקודם בתפקיד=[[דוד בן-גוריון]]
|הבא בתפקיד=[[דוד בן-גוריון]]
|שם תפקיד מעל=[[פרעזידענט פון ישראל|פרעזידענט]]
|שם בעל תפקיד מעל=[[יצחק בן-צבי]]
}}
| תפקיד2 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[אויסערן מיניסטער]]
|למניין=1
|התחלת כהונה=[[14 מאי]] [[1948]]
|סיום כהונה=[[19 יוני]] [[1956]]

|הקודם בתפקיד=
|הבא בתפקיד=[[גאלדא מאיר]]
}}
| תפקיד3 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[כנסת דעפוטאט]]
|למניין=
|התחלת כהונה=[[14 פעברואר]] [[1949]]
|סיום כהונה=[[7 יולי]] [[1965]]
}}
}}
[[בילד:PikiWiki Israel 21007 Events in Israel.jpg|שמאל|ממוזער|250px|[[משה שרת]] ראש ממשלת ישראל השני משמש כסנדק בברית מילה ב[[לוד]]]]
'''משה שרת (שערטאק)''' (15טן אקטאבער [[1894]] - 7טן יולי [[1965]]) איז געווען אויסערן מיניסטער פון [[ישראל]], פון 1948, ביז ווען [[דוד בן-גוריון]], האט רעזיגנירט פון דער פרעמיערשאפט. 

ער איז געווען דער צווייטער [[פרעמיער מיניסטער]], פון 1954 ביז 1955, ווען די פרשה פון [[פנחס לבון]] איז באוואוסט געווארן. דעמאלט איז ער געצווינגען געווען צו אפטרעטן פון אמט, און בן-גוריון איז צוריק געקומען צו דער מאכט.

דער באנקנאט פון צוואנציק נייע שקל האט זיין בילד.
[[בילד:20 NIS Bill (polypropylene and paper) Obverse.jpg|קליין| משה שרת]]

== לעבנגעשיכטע ==

ער איז געבוירן דעם [[15טן אקטאבער]] 1894, אין דער שטאט [[כערסאן]] אין [[אוקראינע]], צו זיין פאטער [[יעקב שרתוק|יעקב שערטאק]] און פניה לעוו. אין יאר 1906 איז ער געקומען מיט זיין [[פאמיליע]] קיין ארץ ישראל, וואו זיי האבן געוווינט אין אן אראביש [[דארף]], צפון פון [[ראמאללא]], און אין [[יפו]], וואו ער האט זיך אויסגעלערנט [[אראביש]], פאר דעם [[ערשטן וועלט קריג]], האט ער געלערנט [[געזעץ]] אין [[אוניווערסיטעט]] אין [[סטאמבול]], און ביי דער מלחמה איז ער געווען א [[זעלנער]] אין דער [[טערקיי|טערקישער]] ארמיי.

נאך דער [[קריג]] האט ער אטייל גענומען אינעם [[פאליטיק]], און ער האט געלערנט [[עקאנאמיק]] אין [[לאנדאן]], אין 1931, איז ער געווארן פארטרעטער פון [[חיים ארלאזאראוו]], און ווען ארלאזאראוו איז אומגעברענגט געווארן, האט ער פארנומען זיין ארט, אלס הויפט פון לאנדס אפטיילונג פון דער [[יידישע אגענטור|יידישער אגענטור]], וואס איז געווען דער אויסערן פאליטיק פונעם ישוב אין [[ארץ ישראל]].

ביי דער דעקלעראציע פון ישראל איז ער געווארן אויסערן מיניסטער, אינעם איבערגאנגס רעגירונג ביז צו די [[וואלן]], און אויך נאכדעם ביז ווען ער איז געווארן פרעמיער, און נאכדעם איז ער צוריק געווארן אויסערן מיניסטער ווען ער האט אפגעטרעטן פון בענקל.

אין 1956, ביי דער [[סיני מלחמה]], האט ער געשטימט קעגן דעם קריג, און דערפאר האט מען אים אויפגעזאגט פון אמט, און איז געבליבן פון בן-גוריונ'ס געשוווירענע פיינט.

ער איז געשטארבן אום 1965, און ער איז באגראבן אין טרומפלדאר בית עלמין אין [[תל אביב]].

==משפחה==
ער מיט זיין ווייב [[ציפורה מאירוב|ציפורה מאיראוו]] האבן געהאט דריי זין, '''יעקב שרת''', '''יעל מדיני''', און '''חיים שרת'''.
{{גרונטסארטיר:שרת, משה}}

{{פרעמיער מיניסטארן פון ישראל}}

{{ביכער|
PeEnYi=30225|
PND=119376113|
LCCN=n/80/121163|
VIAF=30880|
TSURL=viaf/30880}}</text>
      <sha1>3b38z9t528x7dewtq5ou7brw6pjr8ur</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580334</id>
      <parentid>580328</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T21:35:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>החלבן</username>
        <id>45461</id>
      </contributor>
      <comment>/* משפחה */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4995" xml:space="preserve">{{אנפירער
| מדינה = {{פאן ישראל}}
| לערנארט = [[לאנדאנער שולע פון עקאנאמיק]]
| ווייב = צפורה שרת
| תפקיד1 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[פרעמיער מיניסטער פון ישראל]]
|למניין=2
|התחלת כהונה=[[26 יאנואר]] [[1954]]
|סיום כהונה=[[3 נאוועמבער]] [[1955]]

|הקודם בתפקיד=[[דוד בן-גוריון]]
|הבא בתפקיד=[[דוד בן-גוריון]]
|שם תפקיד מעל=[[פרעזידענט פון ישראל|פרעזידענט]]
|שם בעל תפקיד מעל=[[יצחק בן-צבי]]
}}
| תפקיד2 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[אויסערן מיניסטער]]
|למניין=1
|התחלת כהונה=[[14 מאי]] [[1948]]
|סיום כהונה=[[19 יוני]] [[1956]]

|הקודם בתפקיד=
|הבא בתפקיד=[[גאלדא מאיר]]
}}
| תפקיד3 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[כנסת דעפוטאט]]
|למניין=
|התחלת כהונה=[[14 פעברואר]] [[1949]]
|סיום כהונה=[[7 יולי]] [[1965]]
}}
}}
[[בילד:PikiWiki Israel 21007 Events in Israel.jpg|שמאל|ממוזער|250px|[[משה שרת]] ראש ממשלת ישראל השני משמש כסנדק בברית מילה ב[[לוד]]]]
'''משה שרת (שערטאק)''' (15טן אקטאבער [[1894]] - 7טן יולי [[1965]]) איז געווען אויסערן מיניסטער פון [[ישראל]], פון 1948, ביז ווען [[דוד בן-גוריון]], האט רעזיגנירט פון דער פרעמיערשאפט. 

ער איז געווען דער צווייטער [[פרעמיער מיניסטער]], פון 1954 ביז 1955, ווען די פרשה פון [[פנחס לבון]] איז באוואוסט געווארן. דעמאלט איז ער געצווינגען געווען צו אפטרעטן פון אמט, און בן-גוריון איז צוריק געקומען צו דער מאכט.

דער באנקנאט פון צוואנציק נייע שקל האט זיין בילד.
[[בילד:20 NIS Bill (polypropylene and paper) Obverse.jpg|קליין| משה שרת]]

== לעבנגעשיכטע ==

ער איז געבוירן דעם [[15טן אקטאבער]] 1894, אין דער שטאט [[כערסאן]] אין [[אוקראינע]], צו זיין פאטער [[יעקב שרתוק|יעקב שערטאק]] און פניה לעוו. אין יאר 1906 איז ער געקומען מיט זיין [[פאמיליע]] קיין ארץ ישראל, וואו זיי האבן געוווינט אין אן אראביש [[דארף]], צפון פון [[ראמאללא]], און אין [[יפו]], וואו ער האט זיך אויסגעלערנט [[אראביש]], פאר דעם [[ערשטן וועלט קריג]], האט ער געלערנט [[געזעץ]] אין [[אוניווערסיטעט]] אין [[סטאמבול]], און ביי דער מלחמה איז ער געווען א [[זעלנער]] אין דער [[טערקיי|טערקישער]] ארמיי.

נאך דער [[קריג]] האט ער אטייל גענומען אינעם [[פאליטיק]], און ער האט געלערנט [[עקאנאמיק]] אין [[לאנדאן]], אין 1931, איז ער געווארן פארטרעטער פון [[חיים ארלאזאראוו]], און ווען ארלאזאראוו איז אומגעברענגט געווארן, האט ער פארנומען זיין ארט, אלס הויפט פון לאנדס אפטיילונג פון דער [[יידישע אגענטור|יידישער אגענטור]], וואס איז געווען דער אויסערן פאליטיק פונעם ישוב אין [[ארץ ישראל]].

ביי דער דעקלעראציע פון ישראל איז ער געווארן אויסערן מיניסטער, אינעם איבערגאנגס רעגירונג ביז צו די [[וואלן]], און אויך נאכדעם ביז ווען ער איז געווארן פרעמיער, און נאכדעם איז ער צוריק געווארן אויסערן מיניסטער ווען ער האט אפגעטרעטן פון בענקל.

אין 1956, ביי דער [[סיני מלחמה]], האט ער געשטימט קעגן דעם קריג, און דערפאר האט מען אים אויפגעזאגט פון אמט, און איז געבליבן פון בן-גוריונ'ס געשוווירענע פיינט.

ער איז געשטארבן אום 1965, און ער איז באגראבן אין טרומפלדאר בית עלמין אין [[תל אביב]].

==משפחה==
ער מיט זיין ווייב [[ציפורה מאירוב|ציפורה מאיראוו]]-[[ציפורה שרת]] האבן געהאט דריי זין, '''יעקב שרת''', '''יעל מדיני''', און '''חיים שרת'''.
{{גרונטסארטיר:שרת, משה}}

{{פרעמיער מיניסטארן פון ישראל}}

{{ביכער|
PeEnYi=30225|
PND=119376113|
LCCN=n/80/121163|
VIAF=30880|
TSURL=viaf/30880}}</text>
      <sha1>emnxvpmyh8dr5kp507sjc1qtqw14i81</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580335</id>
      <parentid>580334</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T21:36:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>החלבן</username>
        <id>45461</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5720" xml:space="preserve">{{אנפירער
| מדינה = {{פאן ישראל}}
| לערנארט = [[לאנדאנער שולע פון עקאנאמיק]]
| ווייב = צפורה שרת
| תפקיד1 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[פרעמיער מיניסטער פון ישראל]]
|למניין=2
|התחלת כהונה=[[26 יאנואר]] [[1954]]
|סיום כהונה=[[3 נאוועמבער]] [[1955]]

|הקודם בתפקיד=[[דוד בן-גוריון]]
|הבא בתפקיד=[[דוד בן-גוריון]]
|שם תפקיד מעל=[[פרעזידענט פון ישראל|פרעזידענט]]
|שם בעל תפקיד מעל=[[יצחק בן-צבי]]
}}
| תפקיד2 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[אויסערן מיניסטער]]
|למניין=1
|התחלת כהונה=[[14 מאי]] [[1948]]
|סיום כהונה=[[19 יוני]] [[1956]]

|הקודם בתפקיד=
|הבא בתפקיד=[[גאלדא מאיר]]
}}
| תפקיד3 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[כנסת דעפוטאט]]
|למניין=
|התחלת כהונה=[[14 פעברואר]] [[1949]]
|סיום כהונה=[[7 יולי]] [[1965]]
}}
}}
[[בילד:PikiWiki Israel 21007 Events in Israel.jpg|שמאל|ממוזער|250px|[[משה שרת]] ראש ממשלת ישראל השני משמש כסנדק בברית מילה ב[[לוד]]]]
'''משה שרת (שערטאק)''' (15טן אקטאבער [[1894]] - 7טן יולי [[1965]]) איז געווען אויסערן מיניסטער פון [[ישראל]], פון 1948, ביז ווען [[דוד בן-גוריון]], האט רעזיגנירט פון דער פרעמיערשאפט. 

ער איז געווען דער צווייטער [[פרעמיער מיניסטער]], פון 1954 ביז 1955, ווען די פרשה פון [[פנחס לבון]] איז באוואוסט געווארן. דעמאלט איז ער געצווינגען געווען צו אפטרעטן פון אמט, און בן-גוריון איז צוריק געקומען צו דער מאכט.

דער באנקנאט פון צוואנציק נייע שקל האט זיין בילד.
[[בילד:20 NIS Bill (polypropylene and paper) Obverse.jpg|קליין| משה שרת]]

== לעבנגעשיכטע ==

ער איז געבוירן דעם [[15טן אקטאבער]] 1894, אין דער שטאט [[כערסאן]] אין [[אוקראינע]], צו זיין פאטער [[יעקב שרתוק|יעקב שערטאק]] און פניה לעוו. אין יאר 1906 איז ער געקומען מיט זיין [[פאמיליע]] קיין ארץ ישראל, וואו זיי האבן געוווינט אין אן אראביש [[דארף]], צפון פון [[ראמאללא]], און אין [[יפו]], וואו ער האט זיך אויסגעלערנט [[אראביש]], פאר דעם [[ערשטן וועלט קריג]], האט ער געלערנט [[געזעץ]] אין [[אוניווערסיטעט]] אין [[סטאמבול]], און ביי דער מלחמה איז ער געווען א [[זעלנער]] אין דער [[טערקיי|טערקישער]] ארמיי.

נאך דער [[קריג]] האט ער אטייל גענומען אינעם [[פאליטיק]], און ער האט געלערנט [[עקאנאמיק]] אין [[לאנדאן]], אין 1931, איז ער געווארן פארטרעטער פון [[חיים ארלאזאראוו]], און ווען ארלאזאראוו איז אומגעברענגט געווארן, האט ער פארנומען זיין ארט, אלס הויפט פון לאנדס אפטיילונג פון דער [[יידישע אגענטור|יידישער אגענטור]], וואס איז געווען דער אויסערן פאליטיק פונעם ישוב אין [[ארץ ישראל]].

ביי דער דעקלעראציע פון ישראל איז ער געווארן אויסערן מיניסטער, אינעם איבערגאנגס רעגירונג ביז צו די [[וואלן]], און אויך נאכדעם ביז ווען ער איז געווארן פרעמיער, און נאכדעם איז ער צוריק געווארן אויסערן מיניסטער ווען ער האט אפגעטרעטן פון בענקל.

אין 1956, ביי דער [[סיני מלחמה]], האט ער געשטימט קעגן דעם קריג, און דערפאר האט מען אים אויפגעזאגט פון אמט, און איז געבליבן פון בן-גוריונ'ס געשוווירענע פיינט.

ער איז געשטארבן אום 1965, און ער איז באגראבן אין טרומפלדאר בית עלמין אין [[תל אביב]].

==משפחה==
ער מיט זיין ווייב [[ציפורה מאירוב|ציפורה מאיראוו]]-[[ציפורה שרת]] האבן געהאט דריי זין, '''יעקב שרת''', '''יעל מדיני''', און '''חיים שרת'''.
[[בילד:צפורה ומשה שרת.jpg|216x216px|ממוזער|צפורה מיט [[משה שרת]] [[רמת גן]], 1953]]
[[בילד:יעקב שרת במדים Yaakov Sharett in Jewsh Brigade uniform-151.jpeg|250px|מרכז|ממוזער| יעקב שרת זון פון משה שרת און ציפורה שרת (במדי הבריגדה היהודית), 1945]]
[[בילד:ירושלים - משה שרת בצאתו מלטרון, בחברת משפחתו. בתו יעל בת 16 בנו חיים בן 13 ורעיתו ציפורה-JNF035753.jpeg|שמאל|ממוזער|250px|משה שרת מיט ווייב און אינגלאך [[יעל מדיני|יעל מדיני]], משה שרת, חיים שרת, וציפורה שרת, 1946]]
{{גרונטסארטיר:שרת, משה}}

{{פרעמיער מיניסטארן פון ישראל}}

{{ביכער|
PeEnYi=30225|
PND=119376113|
LCCN=n/80/121163|
VIAF=30880|
TSURL=viaf/30880}}</text>
      <sha1>l2oh99tijuuez7spwz42c20fojeu3i4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580339</id>
      <parentid>580335</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T21:57:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>וויקיפּעדלער</username>
        <id>32864</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4692" xml:space="preserve">{{אנפירער
| מדינה = {{פאן ישראל}}
| לערנארט = [[לאנדאנער שולע פון עקאנאמיק]]
| ווייב = צפורה שרת
| תפקיד1 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[פרעמיער מיניסטער פון ישראל]]
|למניין=2
|התחלת כהונה=[[26 יאנואר]] [[1954]]
|סיום כהונה=[[3 נאוועמבער]] [[1955]]

|הקודם בתפקיד=[[דוד בן-גוריון]]
|הבא בתפקיד=[[דוד בן-גוריון]]
|שם תפקיד מעל=[[פרעזידענט פון ישראל|פרעזידענט]]
|שם בעל תפקיד מעל=[[יצחק בן-צבי]]
}}
| תפקיד2 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[אויסערן מיניסטער]]
|למניין=1
|התחלת כהונה=[[14 מאי]] [[1948]]
|סיום כהונה=[[19 יוני]] [[1956]]

|הקודם בתפקיד=
|הבא בתפקיד=[[גאלדא מאיר]]
}}
| תפקיד3 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[כנסת דעפוטאט]]
|למניין=
|התחלת כהונה=[[14 פעברואר]] [[1949]]
|סיום כהונה=[[7 יולי]] [[1965]]
}}
}}
[[בילד:20 NIS Bill (polypropylene and paper) Obverse.jpg|קליין| משה שרת]]
'''משה שרת (שערטאק)''' (15טן אקטאבער [[1894]] - 7טן יולי [[1965]]) איז געווען אויסערן מיניסטער פון [[ישראל]], פון 1948, ביז ווען [[דוד בן-גוריון]], האט רעזיגנירט פון דער פרעמיערשאפט. 

ער איז געווען דער צווייטער [[פרעמיער מיניסטער]], פון 1954 ביז 1955, ווען די פרשה פון [[פנחס לבון]] איז באוואוסט געווארן. דעמאלט איז ער געצווינגען געווען צו אפטרעטן פון אמט, און בן-גוריון איז צוריק געקומען צו דער מאכט.

דער באנקנאט פון צוואנציק נייע שקל האט זיין בילד.

== לעבנגעשיכטע ==

ער איז געבוירן דעם [[15טן אקטאבער]] 1894, אין דער שטאט [[כערסאן]] אין [[אוקראינע]], צו זיין פאטער יעקב שערטאק און פניה לעוו. אין יאר 1906 איז ער געקומען מיט זיין [[פאמיליע]] קיין ארץ ישראל, וואו זיי האבן געוווינט אין אן אראביש [[דארף]], צפון פון [[ראמאללא]], און אין [[יפו]], וואו ער האט זיך אויסגעלערנט [[אראביש]], פאר דעם [[ערשטן וועלט קריג]], האט ער געלערנט [[געזעץ]] אין [[אוניווערסיטעט]] אין [[סטאמבול]], און ביי דער מלחמה איז ער געווען א [[זעלנער]] אין דער [[טערקיי|טערקישער]] ארמיי.

נאך דער [[קריג]] האט ער אטייל גענומען אינעם [[פאליטיק]], און ער האט געלערנט [[עקאנאמיק]] אין [[לאנדאן]], אין 1931, איז ער געווארן פארטרעטער פון חיים ארלאזאראוו, און ווען ארלאזאראוו איז אומגעברענגט געווארן, האט ער פארנומען זיין ארט, אלס הויפט פון לאנדס אפטיילונג פון דער [[יידישער אגענטור]], וואס איז געווען דער אויסערן פאליטיק פונעם ישוב אין [[ארץ ישראל]].

ביי דער דעקלעראציע פון ישראל איז ער געווארן אויסערן מיניסטער, אינעם איבערגאנגס רעגירונג ביז צו די [[וואלן]], און אויך נאכדעם ביז ווען ער איז געווארן פרעמיער, און נאכדעם איז ער צוריק געווארן אויסערן מיניסטער ווען ער האט אפגעטרעטן פון בענקל.

אין 1956, ביי דער [[סיני מלחמה]], האט ער געשטימט קעגן דעם קריג, און דערפאר האט מען אים אויפגעזאגט פון אמט, און איז געבליבן פון בן-גוריונ'ס געשוווירענע פיינט.

ער איז געשטארבן אום 1965, און ער איז באגראבן אין טרומפלדאר בית עלמין אין [[תל אביב]].

==משפחה==
ער מיט זיין ווייב ציפורה מאיראוו האבן געהאט דריי זין, '''יעקב שרת''', '''יעל מדיני''', און '''חיים שרת'''.
{{גרונטסארטיר:שרת, משה}}

{{פרעמיער מיניסטארן פון ישראל}}

{{ביכער|
PeEnYi=30225|
PND=119376113|
LCCN=n/80/121163|
VIAF=30880|
TSURL=viaf/30880}}</text>
      <sha1>qp3t8g0xh5moxg4hn7ukhzzcyjiyklz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580340</id>
      <parentid>580339</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T21:57:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>וויקיפּעדלער</username>
        <id>32864</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4677" xml:space="preserve">{{אנפירער
| מדינה = {{פאן ישראל}}
| לערנארט = [[לאנדאנער שולע פון עקאנאמיק]]
| ווייב = צפורה שרת
| תפקיד1 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[פרעמיער מיניסטער פון ישראל]]
|למניין=2
|התחלת כהונה=[[26 יאנואר]] [[1954]]
|סיום כהונה=[[3 נאוועמבער]] [[1955]]

|הקודם בתפקיד=[[דוד בן-גוריון]]
|הבא בתפקיד=[[דוד בן-גוריון]]
|שם תפקיד מעל=[[פרעזידענט פון ישראל|פרעזידענט]]
|שם בעל תפקיד מעל=[[יצחק בן-צבי]]
}}
| תפקיד2 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[אויסערן מיניסטער]]
|למניין=1
|התחלת כהונה=[[14 מאי]] [[1948]]
|סיום כהונה=[[19 יוני]] [[1956]]

|הקודם בתפקיד=
|הבא בתפקיד=[[גאלדא מאיר]]
}}
| תפקיד3 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[כנסת דעפוטאט]]
|למניין=
|התחלת כהונה=[[14 פעברואר]] [[1949]]
|סיום כהונה=[[7 יולי]] [[1965]]
}}
}}
[[בילד:20 NIS Bill (polypropylene and paper) Obverse.jpg|קליין| משה שרת]]
'''משה שרת (שערטאק)''' (15טן אקטאבער [[1894]] - 7טן יולי [[1965]]) איז געווען אויסערן מיניסטער פון [[ישראל]], פון 1948, ביז ווען [[דוד בן-גוריון]], האט רעזיגנירט פון דער פרעמיערשאפט. 

ער איז געווען דער צווייטער [[פרעמיער מיניסטער]], פון 1954 ביז 1955, ווען די פרשה פון [[פנחס לבון]] איז באוואוסט געווארן. דעמאלט איז ער געצווינגען געווען צו אפטרעטן פון אמט, און בן-גוריון איז צוריק געקומען צו דער מאכט.

דער באנקנאט פון צוואנציק נייע שקל האט זיין בילד.

== לעבנגעשיכטע ==

ער איז געבוירן דעם [[15טן אקטאבער]] 1894, אין דער שטאט [[כערסאן]] אין [[אוקראינע]], צו זיין פאטער יעקב שערטאק און פניה לעוו. אין יאר 1906 איז ער געקומען מיט זיין [[פאמיליע]] קיין ארץ ישראל, וואו זיי האבן געוווינט אין אן אראביש [[דארף]], צפון פון [[ראמאללא]], און אין [[יפו]], וואו ער האט זיך אויסגעלערנט [[אראביש]], פאר דעם [[ערשטן וועלט קריג]], האט ער געלערנט [[געזעץ]] אין [[אוניווערסיטעט]] אין [[סטאמבול]], און ביי דער מלחמה איז ער געווען א [[זעלנער]] אין דער [[טערקיי|טערקישער]] ארמיי.

נאך דער [[קריג]] האט ער אטייל גענומען אינעם [[פאליטיק]], און ער האט געלערנט [[עקאנאמיק]] אין [[לאנדאן]], אין 1931, איז ער געווארן פארטרעטער פון חיים ארלאזאראוו, און ווען ארלאזאראוו איז אומגעברענגט געווארן, האט ער פארנומען זיין ארט, אלס הויפט פון לאנדס אפטיילונג פון דער [[יידישער אגענטור]], וואס איז געווען דער אויסערן פאליטיק פונעם ישוב אין [[ארץ ישראל]].

ביי דער דעקלעראציע פון ישראל איז ער געווארן אויסערן מיניסטער, אינעם איבערגאנגס רעגירונג ביז צו די [[וואלן]], און אויך נאכדעם ביז ווען ער איז געווארן פרעמיער, און נאכדעם איז ער צוריק געווארן אויסערן מיניסטער ווען ער האט אפגעטרעטן פון בענקל.

אין 1956, ביי דער [[סיני מלחמה]], האט ער געשטימט קעגן דעם קריג, און דערפאר האט מען אים אויפגעזאגט פון אמט, און איז געבליבן פון בן-גוריונ'ס געשוווירענע פיינט.

ער איז געשטארבן אום 1965, און ער איז באגראבן אין טרומפלדאר בית עלמין אין [[תל אביב]].

==משפחה==
ער מיט זיין ווייב צפורה מאיראוו האבן געהאט דריי קינדער, יעקב שרת, יעל מדיני, און חיים שרת.

{{גרונטסארטיר:שרת, משה}}
{{פרעמיער מיניסטארן פון ישראל}}
{{ביכער|
PeEnYi=30225|
PND=119376113|
LCCN=n/80/121163|
VIAF=30880|
TSURL=viaf/30880}}</text>
      <sha1>4yyaeer7wbuziny45ebf7wg5bgobsvd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580378</id>
      <parentid>580340</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T08:54:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <comment>דער היינטיגער באנקנאט האט אן אנדער בילד</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4692" xml:space="preserve">{{אנפירער
| מדינה = {{פאן ישראל}}
| לערנארט = [[לאנדאנער שולע פון עקאנאמיק]]
| ווייב = צפורה שרת
| תפקיד1 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[פרעמיער מיניסטער פון ישראל]]
|למניין=2
|התחלת כהונה=[[26 יאנואר]] [[1954]]
|סיום כהונה=[[3 נאוועמבער]] [[1955]]

|הקודם בתפקיד=[[דוד בן-גוריון]]
|הבא בתפקיד=[[דוד בן-גוריון]]
|שם תפקיד מעל=[[פרעזידענט פון ישראל|פרעזידענט]]
|שם בעל תפקיד מעל=[[יצחק בן-צבי]]
}}
| תפקיד2 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[אויסערן מיניסטער]]
|למניין=1
|התחלת כהונה=[[14 מאי]] [[1948]]
|סיום כהונה=[[19 יוני]] [[1956]]

|הקודם בתפקיד=
|הבא בתפקיד=[[גאלדא מאיר]]
}}
| תפקיד3 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[כנסת דעפוטאט]]
|למניין=
|התחלת כהונה=[[14 פעברואר]] [[1949]]
|סיום כהונה=[[7 יולי]] [[1965]]
}}
}}
[[בילד:20 NIS Bill (polypropylene and paper) Obverse.jpg|קליין| משה שרת]]
'''משה שרת (שערטאק)''' (15טן אקטאבער [[1894]] - 7טן יולי [[1965]]) איז געווען אויסערן מיניסטער פון [[ישראל]], פון 1948, ביז ווען [[דוד בן-גוריון]], האט רעזיגנירט פון דער פרעמיערשאפט. 

ער איז געווען דער צווייטער [[פרעמיער מיניסטער]], פון 1954 ביז 1955, ווען די פרשה פון [[פנחס לבון]] איז באוואוסט געווארן. דעמאלט איז ער געצווינגען געווען אפטרעטן פון אמט, און בן-גוריון איז צוריק געקומען צו דער מאכט.

דער באנקנאט פון צוואנציק נייע שקל האט אמאל געהאט זיין בילד.

== לעבנגעשיכטע ==

ער איז געבוירן דעם [[15טן אקטאבער]] 1894, אין דער שטאט [[כערסאן]] אין [[אוקראינע]], צו זיין פאטער יעקב שערטאק און פניה לעוו. אין יאר 1906 איז ער געקומען מיט זיין [[פאמיליע]] קיין ארץ ישראל, וואו זיי האבן געוווינט אין אן אראביש [[דארף]], צפון פון [[ראמאללא]], און אין [[יפו]], וואו ער האט זיך אויסגעלערנט [[אראביש]], פאר דעם [[ערשטן וועלט קריג]], האט ער געלערנט [[געזעץ]] אין [[אוניווערסיטעט]] אין [[סטאמבול]], און ביי דער מלחמה איז ער געווען א [[זעלנער]] אין דער [[טערקיי|טערקישער]] ארמיי.

נאך דער [[קריג]] האט ער אטייל גענומען אינעם [[פאליטיק]], און ער האט געלערנט [[עקאנאמיק]] אין [[לאנדאן]], אין 1931, איז ער געווארן פארטרעטער פון חיים ארלאזאראוו, און ווען ארלאזאראוו איז אומגעברענגט געווארן, האט ער פארנומען זיין ארט, אלס הויפט פון לאנדס אפטיילונג פון דער [[יידישער אגענטור]], וואס איז געווען דער אויסערן פאליטיק פונעם ישוב אין [[ארץ ישראל]].

ביי דער דעקלעראציע פון ישראל איז ער געווארן אויסערן מיניסטער, אינעם איבערגאנגס רעגירונג ביז צו די [[וואלן]], און אויך נאכדעם ביז ווען ער איז געווארן פרעמיער, און נאכדעם איז ער צוריק געווארן אויסערן מיניסטער ווען ער האט אפגעטרעטן פון בענקל.

אין 1956, ביי דער [[סיני מלחמה]], האט ער געשטימט קעגן דעם קריג, און דערפאר האט מען אים אויפגעזאגט פון אמט, און איז געבליבן פון בן-גוריונ'ס געשוווירענע פיינט.

ער איז געשטארבן אום 1965, און ער איז באגראבן אין טרומפלדאר בית עלמין אין [[תל אביב]].

==משפחה==
ער מיט זיין ווייב צפורה מאיראוו האבן געהאט דריי קינדער, יעקב שרת, יעל מדיני, און חיים שרת.

{{גרונטסארטיר:שרת, משה}}
{{פרעמיער מיניסטארן פון ישראל}}
{{ביכער|
PeEnYi=30225|
PND=119376113|
LCCN=n/80/121163|
VIAF=30880|
TSURL=viaf/30880}}</text>
      <sha1>4pp3p80tgbkwqigtw9y67vv9zbe1j1f</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>אברהם גאלדמאן (זוועהיל)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>32729</id>
    <revision>
      <id>580366</id>
      <parentid>579828</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T05:07:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2A02:5080:1875:BD72:BA35:AA75:5C67:A25F</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4236" xml:space="preserve">{{רב}}

'''רבי אברהם גאלדמאן'''  ([[התרצ&quot;ד]] - [[י&quot;ב טבת]] [[ה'תש&quot;ע]]) איז געווען דער זוועהילער רבי. זיינע תורות זענען געדרוקט אין &quot;אור אברהם&quot;.

==אפשטאם==

'''רבי אברהם''' איז געבוירן סוכות תרצ&quot;ד&lt;ref&gt;[[אידישע טריבונע]], נומער 2005, י&quot;ד טבת תש&quot;ע&lt;/ref&gt; אין ירושלים צו זיין מוטער אסתר שיינא רחל און פאטער רבי מרדכי פון ירושלים, א זון פון רבי [[גדליה משה גאלדמאן|גדליה משה]], א זון פון רבי [[שלמה גאלדמאן|שלאמקע זוועהילער]], א זון פון רבי מרדכי, רב אין [[זוועהיל]], א זון פון  הרב [[יחיאל מיכל גאלדמאן]] פון זוועהיל, אן אייניקל פונעם זלאטשאווער מגיד.

==זיין געשיכטע==
ביי די 12 יאר האט '''רבי אברהם''' אנגעהויבן לערנען מיט רבי [[אהרן ראטה]], דער גרינדער און דער ערשטער רבי פון דער [[שומרי אמונים]] - [[תולדות אהרן]] דינאסטיע. ער איז געווען א תלמיד אין ישיבה תפארת ציון אין [[בני ברק]] וואו ער פלעגט לערנען מיט רבי [[מיכל יהודה לעפקאוויטש]]. זעכציג יאר שפעטער (בערך אין [[ה'תשס&quot;ה|תשס&quot;ה]] האט רבי אברהם באזוכט הרב לעפקאוויטש און איבערגעחזרט פון אויסענווייניג א שיעור וואס זיי האבן געלערנט צוזאמען אין ישיבה, און דער גאון הרב לעפקאוויטש איז געווען דערשטוינט פון זיין זיכרון.&lt;ref&gt;[http://www.hamodia.com/ המודיע ט&quot;ו טבת תש&quot;ע]&lt;/ref&gt;

אין יאר [[ה'תשל&quot;ח|תשל&quot;ח]] האט ער איבערגענומען די רביסטעווע נאך זיין פאטער'ס פטירה.

== משפחה ==
רבי אברהם האט געהייראט מרת איטא מרים סימא (תרצ&quot;ו - א' אייר תשע&quot;ד), די טאכטער פון ר' מרדכי שטערנבערג און זיין ווייב מרת גיטל.{{הערה|{{jdn|אהרן יונג|מוטער פון די אדמורי&quot;ם אוועק|342808|}}}}{{הערה|[http://hamodia.com/2014/05/02/rebbetzin-ita-goldman-zhvill-ah/ רביצין איטא גאלדמאן פון זוועהיל {{לינקשפראך|ענגליש}}]}}

זייערע קינדער זענען:
* רבי גדליה משה, זוועהילער רבי
* רבי שלמה, זוועהילער רבי
* רבי שמואל דוד, ראש ישיבה פון דער זוועהילער ישיבה לצעירים
* די ווייב פון רבי ירמיה ראבינאוויטש, ביאלא־לענטשנער רבי פון בית שמש
* רבי שאול
* רבי יצחק
* רבי יוסף
* רבי זאב
* רבי יעקב לייב
* די ווייב פון רבי שלמה האפשטיין פון [[ביתר עילית]]

זיינע ברידער זענען: הרב [[שלמה גאלדמאן (זוועהיל-צאנז)|שלמה גאלדמאן]] (איידעם פון דעם צאנז-קלויזנבורגער רבי) - זוועהיל-צאנזער רבי אין אמעריקע; הרב יעקב גאלדמאן - איידעם פון הרב משה בערגמאן; הרב דוד גאלדמאן - רב פון די זוועהילער חסידים אין בני ברק. זיין שוועסטער בתיה חיה איז די ווייב פון הרב [[אברהם חיים ראטה]], דער שומרי אמונים רבי.

==הסתלקות==
 
'''רבי אברהם''' איז נפטר געווארן [[י&quot;ב טבת]] [[ה'תש&quot;ע]] און איז באערדיקט אין דער זוועהילער חלקה אין [[הר הזיתים]].

==זעט אויך==

* [[זלאטשאוו (הויף)]]

==רעפערענצן==
{{רעפליסטע}}&lt;references/&gt;
{{גרונטסארטיר:גאלדמאן, אברהם}}
[[קאַטעגאָריע:אדמורי&quot;ם אין ארץ ישראל]]
[[קאַטעגאָריע:זלאטשאוו]]
[[קאַטעגאָריע:נקבר אין הר הזיתים]]</text>
      <sha1>0bxoyellow1r0iivyn5rdw2nrxri8j2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580371</id>
      <parentid>580366</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T05:16:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>וויקיפּעדלער</username>
        <id>32864</id>
      </contributor>
      <comment>זיי מבטל רי-ווערסיע 580366 פון [[Special:Contributions/2A02:5080:1875:BD72:BA35:AA75:5C67:A25F|2A02:5080:1875:BD72:BA35:AA75:5C67:A25F]] ([[User talk:2A02:5080:1875:BD72:BA35:AA75:5C67:A25F|רעדן]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4230" xml:space="preserve">{{רב}}

'''רבי אברהם גאלדמאן'''  (תרצ&quot;ד - [[י&quot;ב טבת]] [[ה'תש&quot;ע]]) איז געווען דער זוועהילער רבי. זיינע תורות זענען געדרוקט אין &quot;אור אברהם&quot;.

==אפשטאם==

'''רבי אברהם''' איז געבוירן סוכות תרצ&quot;ד&lt;ref&gt;[[אידישע טריבונע]], נומער 2005, י&quot;ד טבת תש&quot;ע&lt;/ref&gt; אין ירושלים צו זיין מוטער אסתר שיינא רחל און פאטער רבי מרדכי פון ירושלים, א זון פון רבי [[גדליה משה גאלדמאן|גדליה משה]], א זון פון רבי [[שלמה גאלדמאן|שלאמקע זוועהילער]], א זון פון רבי מרדכי, רב אין [[זוועהיל]], א זון פון  הרב [[יחיאל מיכל גאלדמאן]] פון זוועהיל, אן אייניקל פונעם זלאטשאווער מגיד.

==זיין געשיכטע==
ביי די 12 יאר האט '''רבי אברהם''' אנגעהויבן לערנען מיט רבי [[אהרן ראטה]], דער גרינדער און דער ערשטער רבי פון דער [[שומרי אמונים]] - [[תולדות אהרן]] דינאסטיע. ער איז געווען א תלמיד אין ישיבה תפארת ציון אין [[בני ברק]] וואו ער פלעגט לערנען מיט רבי [[מיכל יהודה לעפקאוויטש]]. זעכציג יאר שפעטער (בערך אין [[ה'תשס&quot;ה|תשס&quot;ה]] האט רבי אברהם באזוכט הרב לעפקאוויטש און איבערגעחזרט פון אויסענווייניג א שיעור וואס זיי האבן געלערנט צוזאמען אין ישיבה, און דער גאון הרב לעפקאוויטש איז געווען דערשטוינט פון זיין זיכרון.&lt;ref&gt;[http://www.hamodia.com/ המודיע ט&quot;ו טבת תש&quot;ע]&lt;/ref&gt;

אין יאר [[ה'תשל&quot;ח|תשל&quot;ח]] האט ער איבערגענומען די רביסטעווע נאך זיין פאטער'ס פטירה.

== משפחה ==
רבי אברהם האט געהייראט מרת איטא מרים סימא (תרצ&quot;ו - א' אייר תשע&quot;ד), די טאכטער פון ר' מרדכי שטערנבערג און זיין ווייב מרת גיטל.{{הערה|{{jdn|אהרן יונג|מוטער פון די אדמורי&quot;ם אוועק|342808|}}}}{{הערה|[http://hamodia.com/2014/05/02/rebbetzin-ita-goldman-zhvill-ah/ רביצין איטא גאלדמאן פון זוועהיל {{לינקשפראך|ענגליש}}]}}

זייערע קינדער זענען:
* רבי גדליה משה, זוועהילער רבי
* רבי שלמה, זוועהילער רבי
* רבי שמואל דוד, ראש ישיבה פון דער זוועהילער ישיבה לצעירים
* די ווייב פון רבי ירמיה ראבינאוויטש, ביאלא־לענטשנער רבי פון בית שמש
* רבי שאול
* רבי יצחק
* רבי יוסף
* רבי זאב
* רבי יעקב לייב
* די ווייב פון רבי שלמה האפשטיין פון [[ביתר עילית]]

זיינע ברידער זענען: הרב [[שלמה גאלדמאן (זוועהיל-צאנז)|שלמה גאלדמאן]] (איידעם פון דעם צאנז-קלויזנבורגער רבי) - זוועהיל-צאנזער רבי אין אמעריקע; הרב יעקב גאלדמאן - איידעם פון הרב משה בערגמאן; הרב דוד גאלדמאן - רב פון די זוועהילער חסידים אין בני ברק. זיין שוועסטער בתיה חיה איז די ווייב פון הרב [[אברהם חיים ראטה]], דער שומרי אמונים רבי.

==הסתלקות==
 
'''רבי אברהם''' איז נפטר געווארן [[י&quot;ב טבת]] [[ה'תש&quot;ע]] און איז באערדיקט אין דער זוועהילער חלקה אין [[הר הזיתים]].

==זעט אויך==

* [[זלאטשאוו (הויף)]]

==רעפערענצן==
{{רעפליסטע}}&lt;references/&gt;
{{גרונטסארטיר:גאלדמאן, אברהם}}
[[קאַטעגאָריע:אדמורי&quot;ם אין ארץ ישראל]]
[[קאַטעגאָריע:זלאטשאוו]]
[[קאַטעגאָריע:נקבר אין הר הזיתים]]</text>
      <sha1>5qlmdrjvqbm4o01vjeespva804y6gz5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>פעטער איליטש טשייקאווסקי</title>
    <ns>0</ns>
    <id>33874</id>
    <revision>
      <id>580330</id>
      <parentid>496426</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T19:25:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <comment>פארברייטערט</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1768" xml:space="preserve">{{מוזיקאנט|באשעפטיקונג=קאמפאזיטאר|זשאנער=אפערע, באלעט|בילד=Tchaikovsky 1906 Evans.PNG|געבורט דאטע=7טן מיי 1840}}

'''פעטער איליטש טשייקאווסקי''' ({{שפראך-ru|Пётр Ильич Чайкoвский}} {{ר}}[[7טן מיי]] [[1840]] - [[6טן נאוועמבער]] [[1893]]) איז געווען א רוסישער [[קאמפאזיטאר]] פון דער ראמאנטישער תקופה. פון זיינע מערסטע באקאנטע ווערק זענען די 1812 אוווערטור און דער באלעט &quot;שוואן אזערע&quot; און &quot;קנאַקניסל&quot;. ער האט פארפאסט 11 אפערעס. ער איז ברייט אנערקענט ווי דער גרעסטער קאמפאזיטאר פון באלעטן.

טשייקאווסקי איז געווארן באאיינפלוסט פון די פאריזער קאמפאזיטארן ווי [[זשארזש ביזע|ביזע]] און [[זשאק אפנבאך|אפנבאך]].

== יונגע יארן ==
טשייקאווסקי׳ס פֿאטער איז געווען אן [[אוקראינע|אוקראינער]], א מינעריי [[אינזשעניר]]. זיין מוטער׳ס זיידע איז געווען א פֿראנצויז וואס האט זיך געצויגן אין רוסלאנד. ווען טשייקאווסקי איז געווען אלט פֿינף יאָר האט ער אנגעהויבן לערנען שפילן [[פיאנע]], און עס האט נישט לאנג געדויערט ביז ער האט געשפילט בעסער ווי זיין לערער.
 
{{-}} 
{{גרונטסארטיר:טשייקאווסקי}}
{{ביא-שטומף}}

[[קאַטעגאָריע:רוסן]]
[[קאַטעגאָריע:קאמפאזיטארן]]</text>
      <sha1>8f0uyda5p2xmgypp5na55109elqz91m</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>משה קליערס</title>
    <ns>0</ns>
    <id>37703</id>
    <revision>
      <id>580399</id>
      <parentid>578969</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T11:44:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>46.31.102.59</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1423" xml:space="preserve">{{רב
|נאמען= משה קליערס
|בילד= Rabbi Moshe Kliers.jpg‏
|באשרייבונג= הרב משה קליערס
|יידישע געבורט דאטע= ז' אדר תרל&quot;ד
|געבורט ארט=
|יידישע טויט דאטע= כ&quot;ג שבט תרצ&quot;ד {{פאן ישראל}}
|טעטיקייט ארט=
|באלאנג=
|אמטן=
|זיינע רביס=
|תלמידים=
|חיבורים=
* [[טבור הארץ]]
* תורת הארץ
* מורשת משה
}}

הרב '''משה קליערס''' ([[ז' אדר]] [[ה'תרל&quot;ד]] 1874 – [[כ&quot;ג שבט]] [[ה'תרצ&quot;ד]] 1934) איז געווען דער [[אשכנזיש]]ער [[רב]] פון [[טבריה]].

==ביאגראפיע ==
געבוירן ביי רבי מאיר קליערס פון [[צפת]], וואס האט אימיגרירט קיין ישראל פון קלייער אין רוסלאנד און איז געווען אן אייניקל פון הרב ניסן גמליאל.

הרב קליערס איז נפטר געווארן אין תרצ&quot;ד און ליגט אינעם [[אלטע בית עולם פון טבריה|אלטן בית עולם פון טבריה]].

== זיינע ספרים ==
* [[טבור הארץ]]
* תורת הארץ
* מורשת משה

{{גרונטסארטיר:קליערס, משה}}
[[קאַטעגאָריע:רבנים אין ארץ ישראל]]
[[קאַטעגאָריע:טבריה]]
[[קאַטעגאָריע:סלאנים]]
{{רב-שטומף}}</text>
      <sha1>eo4c13s25nn43r5wfc56dohpflfsl1i</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>אלימלך בידערמאן</title>
    <ns>0</ns>
    <id>39831</id>
    <revision>
      <id>580329</id>
      <parentid>580315</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T19:04:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7104" xml:space="preserve">{{רב}}

רבי '''אברהם אלימלך''' (באקאנט מער אלס ר' '''מיילעך''') '''בידערמאן''' (געבוירן [[ט' חשוון]] [[ה'תשכ&quot;ח]]), איז א באקאנטער חסידישער [[משפיע]] און א בעל דרשן אין [[ארץ ישראל]].

==לעבנס געשיכטע==
ער איז א זון פון רבי [[אלטער אלעזר מנחם בידערמאן]] (נפטר געווארן [[י&quot;ד טבת]] [[ה'תשס&quot;א]]), [[לעלאוו (הויף)|לעלאווער]] רבי אין [[בני ברק]] (פון רבי עקיבא גאס), זון פון רבי [[משה מרדכי בידערמאן|משה מרדכי]] פון לעלאוו. אלס בחור האט ער געלערנט אין דער [[פאנאוועזשער ישיבה]], סיי אין ישיבה גדולה און סיי אין ישיבה קטנה. ער האט געהייראט די טאכטער פון רבי נתן דוד ראזענבוים, דער [[זוטשקא (הויף)|זוטשקער]] רבי פון בני ברק.

אנפאנג פון די [[2000ער]] יארן, פלעגט ער פראווען ביי זיך אין שטוב פרייטיג צונאכט [[באטע]]ס, אין באטייליגונג פון חסידישע בחורים, הויפטזעכלעך פון דער [[סלאבאדקער ישיבה (בני ברק)|סלאבאדקער ישיבה]]. דערצו האט ער אויכעט אנגעהויבן פארלערנען א שיעור פאר חסידישע בחורים (א גרויסע צאל פון זיי תלמידים פון דער [[מירער ישיבה]]) יעדן ליל שישי. דער שיעור פלעגט פארקומען אין שטוב פון זיין ווייב'ס זיידע הרה&quot;ק רבי [[שלמה גאלדמאן|שלאמקע זוועהילער]] אין [[בית ישראל]] געגנט אין [[ירושלים]]. 

אין דער ענדע פונעם ערשטן [[יארצענדלינג|צענדלינג]] פונעם [[21סטער י&quot;ה|21סטן]] יארהונדערט, ווען רבי אלימלך'ס נאמען האט זיך שוין היפש פארשפרייט און באקאנט געווארן כמעט איבעראל, האט ער אנגעהויבן צו ווערן איינגעלאדנט צו אויפטרעטן און פארלערנען שיעורים אין פארשידענע ישיבות און [[בית מדרש|בתי מדרשים]], א שטייגער וואס גייט אן היינט צו טאגס אויכעט. 

צוביסלעך, מיט דער צייט, האבן זיך איינגעזאמלט ארום אים אנהענגרס וואס האבן אים שטארק באווענדערט, הויפטזעכלעך יונגע אברכים פון [[אלעד]], [[בית שמש]], [[מודיעין עילית]] און [[ביתר עילית]] וועלכע זענען געווארן זיינע תלמידים און זענען אנגעקניפט צו אים מיט א מוראדיגע געטריישאפט. ער וויילט פון צייט צו צייט אויף שבתים מיט זיינע תלמידים אין די אויבערדערמאנטע שטעט. אויכעט פראוועט ער שבתים אין [[מירון]] מיט זיינע תלמידים.

זיינע שיעורים און דרשות באשטייען פון אמרות, דערציילונגען פון צדיקים, א.א.וו. ער רעדט א סאך פון [[אמונה]] און [[בטחון]] אין דעם אייבערשטן.
טייל פון זיינע שיעורים און דרשות זענען טראנסמיטירט דורך [[קול הלשון]], כדי צו מזכה זיין אנדערע וואס ווילן מיטהאלטן די שיעורים.

==קינדער==
*אסתר, ווייב פון הרב משה, זון פון רבי דוד ירחמיאל צבי ראבינאוויטש, [[ביאלע (הויף)|ביאלער]] רבי פון רמת אהרן געגנט אין [[בני ברק]].
*בתיה לאה, ווייב פון ר' משה דוד, זון פון ר' פישל מוטצען, איידעם פון דעם פריערדיגן [[צאנז (הויף)|צאנז]]-[[קלויזענבורג|קלויזנבורגער]] רבי, הרה&quot;ק רבי [[יקותיאל יהודה האלבערשטאם]].
*חנה, ווייב פון ר' יעקב מרדכי היילפרין, זון פון ר' נפתלי צבי היילפרין,{{הערה|ר' נפתלי צבי איז אן איידעם פון דעם [[טשערנאבילער גזע|טשערנאבילער]] רבי פון בני ברק, רבי [[מנחם נחום טווערסקי (בני ברק)|מנחם נחום טווערסקי]], איידעם פון רבי אלחנן היילפרין.}} זון פון ר' יצחק אריה לייביש, רב פון רמות ג' געגנט אין ירושלים. זון פון רבי [[אלחנן היילפרין|אלחנן]] און איידעם פון רבי שמואל אלכסנדר אונסדארפער.
*עטיל, ווייב פון לוי יצחק אדלער, זון פון רבי [[ישראל אליעזר אדלער|ישראל אליעזר]] פון [[דזשיקאוו (הויף)|דזשיקאוו]].
*משה מרדכי, איידעם פון זיין פעטער הרב גדליה משה ראזנבוים, פון זוטשקא אמסנא.
*פייגא דבורה, ווייב פון הרב חיים מאיר, זון פון רבי ישראל לעמבערגער, זון פון רבי שמעון אב&quot;ד [[מאקאווא]], און איידעם פון רבי [[ישראל אליעזר אדלער]] פון [[דזשיקאוו (הויף)|דזשיקאוו וויזשניץ]].
*יצחק אייזיק, געווארן א חתן [[תמוז]] [[ה'תשפ&quot;ב]] מיט חיה עטיל, טאכטער פון הרב ברוך שמעון ארנסטער, זון פון רבי [[מנחם ערנסטער|מנחם]] - דער [[וויזשניץ (הויף)|וויזשניצער]] ראש ישיבה, און איידעם פון רבי שמואל לוריא, רב און דיין פון דער וויזשניצער קהילה אין [[אנטווערפן]].
*שלמה

== וועבלינקען ==
* [http://www.kolhalashon.com/New/RavDirectory3.aspx?RavName=%E4%F8%E1+%E0%EC%E9%EE%EC%EA+%E1%E9%E3%F8%EE%EF&amp;Value=0674 הרב אלימלך בידערמאנס שיעורים] ביי [[קול הלשון]]

== ספרים ==
זיינע תלמידים האבן געדרוקט ספרים, מלוקטים פון זיינע שיחות
* הגדה של פסח - באר החיים
* באר החיים - שיחות אויף אלול און ימים נוראים
* באר החיים - שיחות אויף חנוכה
* יעדע וואך דרוקט זיך אויס א בלעטל &quot;דער פרשה קוואל״ מיט זיינע ווערטער אויף דער פרשה אדער און אויף דער תקופה. דאס בלעטל גייט ארויס אויכעט אויף לשון־קודש און ענגליש.

== רעפערנצן ==
{{רעפליסטע}}

{{גרונטסארטיר:בידערמאן, אלימלך}}
[[קאַטעגאָריע:רבנים אין ישראל]]
[[קאַטעגאָריע:לעלאוו]]
[[קאַטעגאָריע:מגידים]]</text>
      <sha1>abjzvewnk0x4y53tlvx5guv28g5bnal</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>אידישע בית עולם פון הר הזיתים</title>
    <ns>0</ns>
    <id>39989</id>
    <revision>
      <id>580367</id>
      <parentid>580089</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T05:08:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2A02:5080:1875:BD72:BA35:AA75:5C67:A25F</ip>
      </contributor>
      <comment>/* פריערדיגע */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7421" xml:space="preserve">{{Coord|31|46|25.82|N|35|14|35.05|E|region:IL_type:mountain|display=title}}
[[טעקע:JERUSALEM Mount of Olives Cemetery.JPG|קליין|לינקס|בית הקברות הר הזיתים]]
[[טעקע:2013-Aerial-Mount of Olives.jpg|קליין|הר הזיתים ביים זון אונטערגאנג]]
[[טעקע:Yad Avshalom.JPG|קליין|[[יד אבשלום]]]]
[[טעקע:Mount of Olives-Overlook.jpg|קליין|קבר פון די [[טאלנא]] רבי׳ס פון [[באסטאן]]]]
[[טעקע:Enterance to the tomb of Hagai IMG 3392.JPG|קליין|מערת קברי ה[[נביאים]]]]
דאס '''אידישע בית עולם פון הר הזיתים''' איז אַ ייִדישע [[בית עולם]] וואס באדעקט די שיפועים פון דעם בארג [[הר הזיתים]], דער קידראָן טאל בייַ די פֿיס צו די שפּיץ איבערקוקנדיק די אַלטע שטאָט און [[הר הבית]]. עס איז איינע פון די עלטסטע אידישע בית־עולמס, און איז כּולל בערך 70,000 קברים פון פארשידענע תקופות, אַרייַנגערעכנט די קברים פון באַרימטע פיגורן אין דער אידישע געשיכטע.

== קברים פון באקאנטע מענטשן ==
=== פריערדיגע ===
* רבי [[עובדיה מברטנורא|עובדיה]] (דער רע&quot;ב) גריפן [[רבי עובדיה ירא]] פון [[ברטנורא]], מפרש פון [[משניות]]
* רבי [[מאיר פאפרס]]
* רבי [[יום טוב צהלון]] המהריט&quot;ץ רב פון צפת
* [[רבי יהודה החסיד (ירושלים)|רבי יהודה החסיד]], מייסד פון דער [[חורבה שול]] לעולי [[אשכנז]] ו[[פוילן]]
* רבי [[יום טוב אלגאזי]] המהרי&quot;ט אלגאזי רב פון ירושלים
* רבי [[חיים בן עטר]] פון [[מאראקא]], דער &quot;[[אור החיים]] הקדוש&quot;
* רבי [[אברהם גרשון פון קיטוב]], שוואגער פון [[בעל שם טוב]]
* [[רבי שלום שרעבי]], דער רש&quot;ש 
* רבי [[יוסף זונדל פון סאלאנט]], רבי פון רבי [[ישראל סאלאנטער]]

=== לעצטערע ===
* הרב [[אברהם אלקנה שפירא|אברהם אלקנה כהנא שפירא]], הויפט-רב פון מדינת ישראל
* רבי [[אברהם אבא גראסבארד]], משגיח אין דער [[פאנאוועזשער ישיבה]], בני ברק 
* הרב [[אברהם יצחק הכהן קוק]], רב ירושלים יפו והמושבות, ראש ישיבת [[ישיבת מרכז הרב]]
* רבי [[אלעזר אבוחצירא]] ([[בבא אלעזר]]) באר שבע
* הרב [[איסר יהודה אונטערמאן]], הויפט רב פון תל אביב, און הויפט רב פון ישראל
* רבי [[דניאל פריש]] א מקובל, מחבר ספר מתוק מדבש אויפן [[זוהר הקדוש]]
* רבי [[הלל זאקס]], ראש ישיבת כנסת הגדולה אין [[מודיעין עילית]]
* רבי [[חיים פינחס שיינבערג]] ראש ישיבת תורה אור
* רבי [[חיים קאמיל]], ראש ישיבת [[אופקים]], מחבר פון עבודת חיים
* רבי [[יהודה לייב חאסמאן]], מחבר ספר אור יהל און משגיח ישיבת חברון
* הרב [[יוסף חיים הכהן]], רב עדת המערבים, אין ירושלים
* הרב [[יוסף חיים פון באגדאד]], מחבר ספר בן איש חי
* הרב [[יוסף חיים זאנענפעלד]], רב פון ירושלים, מחבר פון שלמת חיים
* הרב [[יעקב חיים סופר]], מחבר ספר כף החיים
* הרב [[יעקב לאנדא]], רב פון [[בני ברק]]
* הרב [[יעקב מוצאפי]], ראב&quot;ד בד&quot;ץ העדה החרדית הספרדית ירושלים
* הרב [[יצחק יעקב ווייס]], מחבר ספר &quot;מנחת יצחק&quot; ראב&quot;ד בד&quot;ץ עדה החרדית ירושלים
* הרב [[ישראל יצחק פיעקארסקי]], [[ראש ישיבה]] פון דער צענטראלער תומכי תמימים ישיבה אין [[ניו יארק סיטי|ניו יארק]] 
* הרב [[משה האלבערשטאם]], פוסק וראש ישיבת ״דברי חיים״ ירושלים
* רבי [[משה חברוני]], ראש [[ישיבת חברון]]
* הרב [[משה שפירא]] ראש ישיבת פתחי עולם בית וגן ירושלים
* הרב [[משה לייב לאנדא]], [[רב]] פון בני ברק
* הרב [[משה אריה פריינד]], גאב&quot;ד פון עדה החרדית אין ירושלים, ראש ישיבת מוסדות הרמ&quot;א
* הרב [[נחום לעווי]] פון [[שאדיק]]
* רבי [[שלום שוואדראן]], דער ירושאלמער מגיד
* הרב [[שלמה גורן]], הויפט רב פון ישראל, הויפט רב פון [[צה&quot;ל]] 
* הרב [[שמואל סאלאנט]], רב פון ירושלים

== חסידישע רביס ==
* הרב [[אברהם גאלדמאן (זוועהיל)|אברהם גאלדמאן]], פון זוועהיל, מחבר פון אור אברהם
* רבי [[אברהם חיים ראטה]], [[שומרי אמונים]] רבי
* רבי [[ישראל אלטער]], [[גער (הויף)|גערער]] רבי, דער &quot;בית ישראל&quot;
* הרב [[נתן דוד ראזנבוים]], [[נאדווארנא (הויף)|זוטשקער]] רבי אין [[בני ברק]]
* רבי [[שלמה גאלדמאן]], [[זוועהיל (הויף)|זוועהילער]] רבי
* רבי [[שמחה בונם אלטער]], [[גער (הויף)|גערער רבי]]

=== אנדערע ===
* [[שעלדאן אדלסאן]], [[פילאנטראפ]]
* [[אליעזר בן יהודה]], גרינדער און שאפער דער מאדערנער [[העברעיש|העברעישער]] שפראך
* [[מנחם בעגין]], [[פרעמיער מיניסטער פון ישראל|פרעמיער מיניסטער]] פון ישראל
* [[שמואל יוסף עגנון]], שרייבער
* [[הערי פישל]], נדיב און עסקן
* [[יאסעלע ראזנבלאט]], בארימטער [[חזן]]

== גאלעריע ==
&lt;gallery&gt;
טעקע:Zkharia Hezir tombs.JPG|קבר זכריה בן יהוידע לעבן דער מערה קבר בני חזיר
טעקע:Yad Avshalom PA180069.JPG|מערת יהושפט
טעקע:Pelagia Grave 1.jpg|קבר חולדה
טעקע:Tomb of Pharao's Daughter.JPG|קבר בת פרעה
טעקע:City of david2.jpg|מערות קבורה אין נחל קדרון
&lt;/gallery&gt;

== וועבלינקען ==
{{Commonscat|Mount of Olives Jewish Cemetery}}
* [http://www.mountofolives.co.il/index.aspx  אתר &quot;הר הזיתים&quot;] , כולל איתור ומיפוי מצבות ומידע של הקבורים בו
* דו&quot;ח [[מבקר המדינה]] לשנת 2009 - [http://www.mevaker.gov.il/serve/showHtml.asp?bookid=568&amp;id=57&amp;frompage=93&amp;contentid=11041&amp;parentcid=11039&amp;bctype=1&amp;startpage=12&amp;direction=1&amp;sw=1024&amp;hw=698&amp;cn=%F9%E9%F7%E5%ED%20%E1%E9%FA%20%E4%F2%EC%EE%E9%EF%20%E4%E9%E4%E5%E3%E9%20%E1%E4%F8%20%E4%E6%E9%FA%E9%ED,%20%F4%E9%FA%E5%E7%E5%20%E5%E0%E1%E8%E7%FA%E5 שיקום בית העלמין היהודי בהר הזיתים, פיתוחו ואבטחתו]


[[קאַטעגאָריע:הר הזיתים]]
[[קאַטעגאָריע:בתי עלמין]]
{{אזיע-געא-שטומף}}</text>
      <sha1>kn92yepyamqjl7udrpiqvd71m3834xm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580372</id>
      <parentid>580367</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T05:17:11Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>וויקיפּעדלער</username>
        <id>32864</id>
      </contributor>
      <comment>זיי מבטל רי-ווערסיע 580367 פון [[Special:Contributions/2A02:5080:1875:BD72:BA35:AA75:5C67:A25F|2A02:5080:1875:BD72:BA35:AA75:5C67:A25F]] ([[User talk:2A02:5080:1875:BD72:BA35:AA75:5C67:A25F|רעדן]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7379" xml:space="preserve">{{Coord|31|46|25.82|N|35|14|35.05|E|region:IL_type:mountain|display=title}}
[[טעקע:JERUSALEM Mount of Olives Cemetery.JPG|קליין|לינקס|בית הקברות הר הזיתים]]
[[טעקע:2013-Aerial-Mount of Olives.jpg|קליין|הר הזיתים ביים זון אונטערגאנג]]
[[טעקע:Yad Avshalom.JPG|קליין|[[יד אבשלום]]]]
[[טעקע:Mount of Olives-Overlook.jpg|קליין|קבר פון די [[טאלנא]] רבי׳ס פון [[באסטאן]]]]
[[טעקע:Enterance to the tomb of Hagai IMG 3392.JPG|קליין|מערת קברי ה[[נביאים]]]]
דאס '''אידישע בית עולם פון הר הזיתים''' איז אַ ייִדישע [[בית עולם]] וואס באדעקט די שיפועים פון דעם בארג [[הר הזיתים]], דער קידראָן טאל בייַ די פֿיס צו די שפּיץ איבערקוקנדיק די אַלטע שטאָט און [[הר הבית]]. עס איז איינע פון די עלטסטע אידישע בית־עולמס, און איז כּולל בערך 70,000 קברים פון פארשידענע תקופות, אַרייַנגערעכנט די קברים פון באַרימטע פיגורן אין דער אידישע געשיכטע.

== קברים פון באקאנטע מענטשן ==
=== פריערדיגע ===
* רבי [[עובדיה מברטנורא|עובדיה]] (דער רע&quot;ב) פון [[ברטנורא]], מפרש פון [[משניות]]
* רבי [[מאיר פאפרס]]
* רבי [[יום טוב צהלון]] המהריט&quot;ץ רב פון צפת
* [[רבי יהודה החסיד (ירושלים)|רבי יהודה החסיד]], מייסד פון דער [[חורבה שול]] לעולי [[אשכנז]] ו[[פוילן]]
* רבי [[יום טוב אלגאזי]] המהרי&quot;ט אלגאזי רב פון ירושלים
* רבי [[חיים בן עטר]] פון [[מאראקא]], דער &quot;[[אור החיים]] הקדוש&quot;
* רבי [[אברהם גרשון פון קיטוב]], שוואגער פון [[בעל שם טוב]]
* [[רבי שלום שרעבי]], דער רש&quot;ש 
* רבי [[יוסף זונדל פון סאלאנט]], רבי פון רבי [[ישראל סאלאנטער]]

=== לעצטערע ===
* הרב [[אברהם אלקנה שפירא|אברהם אלקנה כהנא שפירא]], הויפט-רב פון מדינת ישראל
* רבי [[אברהם אבא גראסבארד]], משגיח אין דער [[פאנאוועזשער ישיבה]], בני ברק 
* הרב [[אברהם יצחק הכהן קוק]], רב ירושלים יפו והמושבות, ראש ישיבת [[ישיבת מרכז הרב]]
* רבי [[אלעזר אבוחצירא]] ([[בבא אלעזר]]) באר שבע
* הרב [[איסר יהודה אונטערמאן]], הויפט רב פון תל אביב, און הויפט רב פון ישראל
* רבי [[דניאל פריש]] א מקובל, מחבר ספר מתוק מדבש אויפן [[זוהר הקדוש]]
* רבי [[הלל זאקס]], ראש ישיבת כנסת הגדולה אין [[מודיעין עילית]]
* רבי [[חיים פינחס שיינבערג]] ראש ישיבת תורה אור
* רבי [[חיים קאמיל]], ראש ישיבת [[אופקים]], מחבר פון עבודת חיים
* רבי [[יהודה לייב חאסמאן]], מחבר ספר אור יהל און משגיח ישיבת חברון
* הרב [[יוסף חיים הכהן]], רב עדת המערבים, אין ירושלים
* הרב [[יוסף חיים פון באגדאד]], מחבר ספר בן איש חי
* הרב [[יוסף חיים זאנענפעלד]], רב פון ירושלים, מחבר פון שלמת חיים
* הרב [[יעקב חיים סופר]], מחבר ספר כף החיים
* הרב [[יעקב לאנדא]], רב פון [[בני ברק]]
* הרב [[יעקב מוצאפי]], ראב&quot;ד בד&quot;ץ העדה החרדית הספרדית ירושלים
* הרב [[יצחק יעקב ווייס]], מחבר ספר &quot;מנחת יצחק&quot; ראב&quot;ד בד&quot;ץ עדה החרדית ירושלים
* הרב [[ישראל יצחק פיעקארסקי]], [[ראש ישיבה]] פון דער צענטראלער תומכי תמימים ישיבה אין [[ניו יארק סיטי|ניו יארק]] 
* הרב [[משה האלבערשטאם]], פוסק וראש ישיבת ״דברי חיים״ ירושלים
* רבי [[משה חברוני]], ראש [[ישיבת חברון]]
* הרב [[משה שפירא]] ראש ישיבת פתחי עולם בית וגן ירושלים
* הרב [[משה לייב לאנדא]], [[רב]] פון בני ברק
* הרב [[משה אריה פריינד]], גאב&quot;ד פון עדה החרדית אין ירושלים, ראש ישיבת מוסדות הרמ&quot;א
* הרב [[נחום לעווי]] פון [[שאדיק]]
* רבי [[שלום שוואדראן]], דער ירושאלמער מגיד
* הרב [[שלמה גורן]], הויפט רב פון ישראל, הויפט רב פון [[צה&quot;ל]] 
* הרב [[שמואל סאלאנט]], רב פון ירושלים

== חסידישע רביס ==
* הרב [[אברהם גאלדמאן (זוועהיל)|אברהם גאלדמאן]], פון זוועהיל, מחבר פון אור אברהם
* רבי [[אברהם חיים ראטה]], [[שומרי אמונים]] רבי
* רבי [[ישראל אלטער]], [[גער (הויף)|גערער]] רבי, דער &quot;בית ישראל&quot;
* הרב [[נתן דוד ראזנבוים]], [[נאדווארנא (הויף)|זוטשקער]] רבי אין [[בני ברק]]
* רבי [[שלמה גאלדמאן]], [[זוועהיל (הויף)|זוועהילער]] רבי
* רבי [[שמחה בונם אלטער]], [[גער (הויף)|גערער רבי]]

=== אנדערע ===
* [[שעלדאן אדלסאן]], [[פילאנטראפ]]
* [[אליעזר בן יהודה]], גרינדער און שאפער דער מאדערנער [[העברעיש|העברעישער]] שפראך
* [[מנחם בעגין]], [[פרעמיער מיניסטער פון ישראל|פרעמיער מיניסטער]] פון ישראל
* [[שמואל יוסף עגנון]], שרייבער
* [[הערי פישל]], נדיב און עסקן
* [[יאסעלע ראזנבלאט]], בארימטער [[חזן]]

== גאלעריע ==
&lt;gallery&gt;
טעקע:Zkharia Hezir tombs.JPG|קבר זכריה בן יהוידע לעבן דער מערה קבר בני חזיר
טעקע:Yad Avshalom PA180069.JPG|מערת יהושפט
טעקע:Pelagia Grave 1.jpg|קבר חולדה
טעקע:Tomb of Pharao's Daughter.JPG|קבר בת פרעה
טעקע:City of david2.jpg|מערות קבורה אין נחל קדרון
&lt;/gallery&gt;

== וועבלינקען ==
{{Commonscat|Mount of Olives Jewish Cemetery}}
* [http://www.mountofolives.co.il/index.aspx  אתר &quot;הר הזיתים&quot;] , כולל איתור ומיפוי מצבות ומידע של הקבורים בו
* דו&quot;ח [[מבקר המדינה]] לשנת 2009 - [http://www.mevaker.gov.il/serve/showHtml.asp?bookid=568&amp;id=57&amp;frompage=93&amp;contentid=11041&amp;parentcid=11039&amp;bctype=1&amp;startpage=12&amp;direction=1&amp;sw=1024&amp;hw=698&amp;cn=%F9%E9%F7%E5%ED%20%E1%E9%FA%20%E4%F2%EC%EE%E9%EF%20%E4%E9%E4%E5%E3%E9%20%E1%E4%F8%20%E4%E6%E9%FA%E9%ED,%20%F4%E9%FA%E5%E7%E5%20%E5%E0%E1%E8%E7%FA%E5 שיקום בית העלמין היהודי בהר הזיתים, פיתוחו ואבטחתו]


[[קאַטעגאָריע:הר הזיתים]]
[[קאַטעגאָריע:בתי עלמין]]
{{אזיע-געא-שטומף}}</text>
      <sha1>m0kzxzygnpbvhju8d4j8e8pldgm427v</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>דוד לאו</title>
    <ns>0</ns>
    <id>40039</id>
    <revision>
      <id>580348</id>
      <parentid>575832</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T22:40:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>החלבן</username>
        <id>45461</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3709" xml:space="preserve">{{רב
| נאמען = הרב דוד לאַו
| בילד = David Lau.jpg
| יידישע געבורט דאטע = כ&quot;א טבת תשכ&quot;ו
| תפקיד1 = {{תפקיד מנהיג
| שם התפקיד = אשכנזישער [[הויפט רב אין ישראל]]
| למניין = 8
| התחלת כהונה = [[2013]]
| סיום כהונה = אמטירט
| הקודם בתפקיד = [[יונה מעצגער]]&lt;!--
| סוג שותפות = רבנות--&gt;
| שותף לשלטון= [[יצחק יוסף]] (ספרדישער רב)
}}
}}

הרב '''דוד ברוך לאַו''' (געב' [[כ&quot;א טבת]] תשכ&quot;ו, [[13טן יאנואר]] 1966, [[תל אביב|תל אביב-יפו]]) איז דער אשכנזישער הויפט רב פון [[ישראל]]. ער איז געווען דער ערשטער רב פון [[שוהם]] און נאכהער דער הויפט רב פון [[מודיעין]]. ער איז א זון פון הרב [[ישראל מאיר לאו]], א פריערדיקער  הויפט רב פון ישראל און היינט הויפט רב פון [[תל אביב-יפו|תל אביב]].

== ביאגראפיע ==
הרב דוד איז געבוירן געווארן אין [[תל אביב]], כ&quot;א טבת תשכ&quot;ו, צו זיין פאטער הרב [[ישראל מאיר לאו]] און זיין מוטער מרת חיה יוטא, א טאכטער פון הרב [[יצחק ידידיה פרענקל]]. מען האט אים גערופן דוד ברוך נאך זיין עלטער פעטער הרב דוד ברוך בראנד הי&quot;ד, א ברודער פון רעבעצין פרענקל.

ער האט געלערנט אין [[יישוב החדש]] אין תל אביב און אין [[בית מתתיהו]] אין [[בני ברק]], און אין דער [[פאנאוועזשער ישיבה|פאניעוועזשער ישיבה]].

ער האט געהייראט צפורה, די טאכטער פון הרב יצחק רלב&quot;ג, א מיטגליד פונעם [[הויפט-ראבינאט פון ישראל|הויפט-ראבינאט]] ראט און אן אמאליגער פארזיצער פונעם ירושלימער רעליגיע-ראט, און זיין ווייב [[הדסה רלב&quot;ג]].

ער איז געווארן דער ערשטער רב פונעם יישוב [[שוהם]]. ווען מ'האט אויפגעשטעלט די שטאט [[מודיעין]] האט מען באשטימט הרב דוד דעם אשכנזישן הויפט רב.

ער האט רעדאקטירט די [[שאלות ותשובות|שו&quot;ת]] &quot;יחל ישראל&quot; פון זיין פאטער, הרב ישראל מאיר לאו. אין תשס&quot;ח האט ער ארויסגעגעבן זיין ספר &quot;משכיל לדוד&quot;.{{הערה|{{היברובוקס||יחל ישראל|41222|מודיעין, תשס&quot;ח}}}}

י&quot;ז אב תשע&quot;ג האט מען אים געוויילט דעם אשכנזשישן הויפט רב פון [[ישראל]], ביי די 47 יאר, דער יונגסטער צו ווערן געוויילט צו דעם אמט. ער האט געהאט דעם שטיץ פונעם פרעמיער מיניסטער, [[בנימין נתניהו]], און פון די [[ש&quot;ס פארטיי|ש&quot;ס]] און [[יהדות התורה]] פארטייען.


{{-}}

==רעפערענצן==
{{רעפליסטע}}


{{סעריע|
| פֿריערער = הרב [[יונה מעצגער]]
| ליסטע = אשכנזישער הויפט רב פון ישראל
| יאר = תשע&quot;ג - 
| ספר = &lt;!--
| נעקסטער = --&gt;
}}

{{גרונטסארטיר:לאו, דוד}}
[[קאַטעגאָריע:הויפט רבנים]]
[[קאַטעגאָריע:רבנים אין ישראל]]
[[קאַטעגאָריע:לעבעדיגע מענטשן]]
[[קאַטעגאָריע:ראַדיאָ קול חי]]</text>
      <sha1>avgsti6xui74wvzxqxy1761e7ebqm01</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580389</id>
      <parentid>580348</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T09:52:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3718" xml:space="preserve">{{רב
| נאמען = הרב דוד לאַו
| בילד = David Lau.jpg
| יידישע געבורט דאטע = כ&quot;א טבת תשכ&quot;ו
| תפקיד1 = {{תפקיד מנהיג
| שם התפקיד = אשכנזישער [[הויפט רב אין ישראל]]
| למניין = 8
| התחלת כהונה = [[2013]]
| סיום כהונה = אמטירט
| הקודם בתפקיד = [[יונה מעצגער]]&lt;!--
| סוג שותפות = רבנות--&gt;
| שותף לשלטון= [[יצחק יוסף]] (ספרדישער רב)
}}
}}

הרב '''דוד ברוך לאַו''' (געב' [[כ&quot;א טבת]] תשכ&quot;ו, [[13טן יאנואר]] 1966, [[תל אביב|תל אביב-יפו]]) איז דער אשכנזישער הויפט רב פון [[ישראל]]. ער איז געווען דער ערשטער רב פון [[שוהם]] און נאכהער דער הויפט רב פון [[מודיעין]]. ער איז א זון פון הרב [[ישראל מאיר לאו]], א פריערדיקער  הויפט רב פון ישראל און היינט הויפט רב פון [[תל אביב-יפו|תל אביב]].

== ביאגראפיע ==
הרב דוד איז געבוירן געווארן אין [[תל אביב]], כ&quot;א טבת תשכ&quot;ו, צו זיין פאטער הרב [[ישראל מאיר לאו]] און זיין מוטער מרת חיה יוטא, א טאכטער פון הרב [[יצחק ידידיה פרענקל]]. מען האט אים גערופן דוד ברוך נאך זיין עלטער פעטער הרב דוד ברוך בראנד הי&quot;ד, א ברודער פון רעבעצין פרענקל.

ער האט געלערנט אין [[יישוב החדש]] אין תל אביב און אין [[בית מתתיהו]] אין [[בני ברק]], און אין דער [[פאנאוועזשער ישיבה|פאניעוועזשער ישיבה]].

ער האט געהייראט צפורה, די טאכטער פון הרב יצחק רלב&quot;ג, א מיטגליד פונעם [[הויפט-ראבינאט פון ישראל|הויפט-ראבינאט]] ראט און אן אמאליגער פארזיצער פונעם ירושלימער רעליגיע-ראט, און זיין ווייב [[הדסה רלב&quot;ג|הדסה]].

ער איז געווארן דער ערשטער רב פונעם יישוב [[שוהם]]. ווען מ'האט אויפגעשטעלט די שטאט [[מודיעין]] האט מען באשטימט הרב דוד דעם אשכנזישן הויפט רב.

ער האט רעדאקטירט די [[שאלות ותשובות|שו&quot;ת]] &quot;יחל ישראל&quot; פון זיין פאטער, הרב ישראל מאיר לאו. אין תשס&quot;ח האט ער ארויסגעגעבן זיין ספר &quot;משכיל לדוד&quot;.{{הערה|{{היברובוקס||יחל ישראל|41222|מודיעין, תשס&quot;ח}}}}

י&quot;ז אב תשע&quot;ג האט מען אים געוויילט דעם אשכנזשישן הויפט רב פון [[ישראל]], ביי די 47 יאר, דער יונגסטער צו ווערן געוויילט צו דעם אמט. ער האט געהאט דעם שטיץ פונעם פרעמיער מיניסטער, [[בנימין נתניהו]], און פון די [[ש&quot;ס פארטיי|ש&quot;ס]] און [[יהדות התורה]] פארטייען.


{{-}}

==רעפערענצן==
{{רעפליסטע}}


{{סעריע|
| פֿריערער = הרב [[יונה מעצגער]]
| ליסטע = אשכנזישער הויפט רב פון ישראל
| יאר = תשע&quot;ג - 
| ספר = &lt;!--
| נעקסטער = --&gt;
}}

{{גרונטסארטיר:לאו, דוד}}
[[קאַטעגאָריע:הויפט רבנים]]
[[קאַטעגאָריע:רבנים אין ישראל]]
[[קאַטעגאָריע:לעבעדיגע מענטשן]]
[[קאַטעגאָריע:ראַדיאָ קול חי]]</text>
      <sha1>7t7zedybvnqubapszqcl9zygtsadfij</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>יצחק הערצאג</title>
    <ns>0</ns>
    <id>42667</id>
    <revision>
      <id>580364</id>
      <parentid>579501</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T04:24:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2A02:5080:1875:BD72:BA35:AA75:5C67:A25F</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3607" xml:space="preserve">{{אנדערע באדייטן|דאס=דעם כנסת דעפוטאט|אנדער=דעם הויפט רב פון ישראל|זעט=יצחק אייזיק הלוי הערצאג}}
{{אנפירער
| ווייב = [[מיכל הערצאג|מיכל הרצוג]]
| מדינה = {{פאן ישראל}}
| תפקיד1 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[פרעזידענט פון ישראל]]
|למניין=11
|התחלת כהונה=[[7 יולי]] [[2021]]
|סיום כהונה= אמטירט
|הקודם בתפקיד=[[רובי ריוולין]]
|הבא בתפקיד=}}
| תפקיד2 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[פירער פון דער אפאזיציע]]
|למניין=13
|התחלת כהונה=[[25 נאוועמבער]] [[2013]]
|סיום כהונה=[[31 יולי]] [[2018]]
|הקודם בתפקיד=[[שעלי יאכימאוויטש]]
|הבא בתפקיד=[[ציפי לבני]]
}}
}}

'''יצחק &quot;בוזשי&quot; הערצאָג''' (געבוירן דעם [[22סטן סעפטעמבער]] [[1960]], [[א' תשרי]] [[ה'תשכ&quot;א]]) איז דער עלפטער [[פרעזידענט]] פון [[ישראל]]. פריער איז ער געווען דער פארזיצער פון דער [[יידישע אגענטור|יידישער אגענטור]].

ער איז געווען אַ [[כנסת דעפוטאט]], פארזיצער פון דער [[ארבעטס-פארטיי (ישראל)|ארבעטס-פארטיי]] ביז 2017 און אפאזיציע־פירער אין דעם כנסת. ער האט אמאל געדינט ווי א מיניסטער אין דער ישראל רעגירונג.

זיין פאך איז [[אדוואקאט]].

==ביאגראפיע==
יצחק הערצאג איז א זון פון [[חיים הערצאג]], אן [[אלוף]] אין [[צה&quot;ל]] און שפעטער דער זעקסטער [[פרעזידענט]] פון [[מדינת ישראל]], און זיין ווייב אורה. ער איז אן אייניקל פון הרב [[יצחק אייזיק הלוי הערצאג]], הויפט רב פון ישראל, און א פלומעניק פון  [[אבא אבן]] און [[יעקב הערצאג]].

הערצאג איז געבוירן געווארן און געהאדעוועט אין [[תל אביב]]. ער האט אנגעהויבן לענרנען אין דער [[צייטלין (שולע)|צייטלין]] שולע; ביי די 15 יאר איז ער אריבער לערנען אויף דריי יאר אין דער ראמאז שולע אין [[מאנהעטן]], [[ניו יארק]], ווען זיין פאטער איז געווארן אמבאסאדאר צו די [[פאראייניגטע פעלקער]]. 

אין דער ערשטע רונדע פון די וואלן פאר דער פירערשאפט פון דער ארבעטס-פארטיי, געהאלטן דעם [[4טן יולי]] [[2017]], האט הערצאג באקומען דעם דריטן פלאץ צווישן זיבן קאנדידאטן, מיט 16.8% פון די שטימען. צו דער צווייטער רונדע האט ער געשטיצט דעם קאנדידאט [[עמיר פרץ]], וואס האט אבער פארלוירן צו [[אבי גבאי]].

==משפחה==
ער מיט זיין ווייב מיכל האבן דריי זין, נועם, מתן, און רועי.


{{גרונטסארטיר:הערצאג, יצחק}}
[[קאַטעגאָריע:כנסת דעפוטאטן]]
[[קאַטעגאָריע:אדוואקאטן]]
[[קאַטעגאָריע:ישראלים]]
[[קאַטעגאָריע:מענטשן פון תל אביב]]
[[קאַטעגאָריע:לויים]]
{{ישראל-שטומף}}
{{ייד-ביא-שטומף}}</text>
      <sha1>mc90jg23m8omrergindav8dnzfa6tzu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580368</id>
      <parentid>580364</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T05:10:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2A02:5080:1875:BD72:BA35:AA75:5C67:A25F</ip>
      </contributor>
      <comment>/* ביאגראפיע */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3632" xml:space="preserve">{{אנדערע באדייטן|דאס=דעם כנסת דעפוטאט|אנדער=דעם הויפט רב פון ישראל|זעט=יצחק אייזיק הלוי הערצאג}}
{{אנפירער
| ווייב = [[מיכל הערצאג|מיכל הרצוג]]
| מדינה = {{פאן ישראל}}
| תפקיד1 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[פרעזידענט פון ישראל]]
|למניין=11
|התחלת כהונה=[[7 יולי]] [[2021]]
|סיום כהונה= אמטירט
|הקודם בתפקיד=[[רובי ריוולין]]
|הבא בתפקיד=}}
| תפקיד2 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[פירער פון דער אפאזיציע]]
|למניין=13
|התחלת כהונה=[[25 נאוועמבער]] [[2013]]
|סיום כהונה=[[31 יולי]] [[2018]]
|הקודם בתפקיד=[[שעלי יאכימאוויטש]]
|הבא בתפקיד=[[ציפי לבני]]
}}
}}

'''יצחק &quot;בוזשי&quot; הערצאָג''' (געבוירן דעם [[22סטן סעפטעמבער]] [[1960]], [[א' תשרי]] [[ה'תשכ&quot;א]]) איז דער עלפטער [[פרעזידענט]] פון [[ישראל]]. פריער איז ער געווען דער פארזיצער פון דער [[יידישע אגענטור|יידישער אגענטור]].

ער איז געווען אַ [[כנסת דעפוטאט]], פארזיצער פון דער [[ארבעטס-פארטיי (ישראל)|ארבעטס-פארטיי]] ביז 2017 און אפאזיציע־פירער אין דעם כנסת. ער האט אמאל געדינט ווי א מיניסטער אין דער ישראל רעגירונג.

זיין פאך איז [[אדוואקאט]].

==ביאגראפיע==
יצחק הערצאג איז א זון פון [[חיים הערצאג]], אן [[אלוף]] אין [[צה&quot;ל]] און שפעטער דער זעקסטער [[פרעזידענט]] פון [[מדינת ישראל]], און זיין ווייב אורה (למשפחת אמב&quot;ש). ער איז אן אייניקל פון הרב [[יצחק אייזיק הלוי הערצאג]], הויפט רב פון ישראל, און א פלומעניק פון  [[אבא אבן]] און [[יעקב הערצאג]].

הערצאג איז געבוירן געווארן און געהאדעוועט אין [[תל אביב]]. ער האט אנגעהויבן לענרנען אין דער [[צייטלין (שולע)|צייטלין]] שולע; ביי די 15 יאר איז ער אריבער לערנען אויף דריי יאר אין דער ראמאז שולע אין [[מאנהעטן]], [[ניו יארק]], ווען זיין פאטער איז געווארן אמבאסאדאר צו די [[פאראייניגטע פעלקער]]. 

אין דער ערשטע רונדע פון די וואלן פאר דער פירערשאפט פון דער ארבעטס-פארטיי, געהאלטן דעם [[4טן יולי]] [[2017]], האט הערצאג באקומען דעם דריטן פלאץ צווישן זיבן קאנדידאטן, מיט 16.8% פון די שטימען. צו דער צווייטער רונדע האט ער געשטיצט דעם קאנדידאט [[עמיר פרץ]], וואס האט אבער פארלוירן צו [[אבי גבאי]].

==משפחה==
ער מיט זיין ווייב מיכל האבן דריי זין, נועם, מתן, און רועי.


{{גרונטסארטיר:הערצאג, יצחק}}
[[קאַטעגאָריע:כנסת דעפוטאטן]]
[[קאַטעגאָריע:אדוואקאטן]]
[[קאַטעגאָריע:ישראלים]]
[[קאַטעגאָריע:מענטשן פון תל אביב]]
[[קאַטעגאָריע:לויים]]
{{ישראל-שטומף}}
{{ייד-ביא-שטומף}}</text>
      <sha1>cpmompd00t1s742shmkrcbmsgbhl25k</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580373</id>
      <parentid>580368</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T05:17:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>וויקיפּעדלער</username>
        <id>32864</id>
      </contributor>
      <comment>זיי מבטל רי-ווערסיע 580364 פון [[Special:Contributions/2A02:5080:1875:BD72:BA35:AA75:5C67:A25F|2A02:5080:1875:BD72:BA35:AA75:5C67:A25F]] ([[User talk:2A02:5080:1875:BD72:BA35:AA75:5C67:A25F|רעדן]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3608" xml:space="preserve">{{אנדערע באדייטן|דאס=דעם כנסת דעפוטאט|אנדער=דעם הויפט רב פון ישראל|זעט=יצחק אייזיק הלוי הערצאג}}
{{אנפירער
| ווייב = מיכל הערצאג
| מדינה = {{פאן ישראל}}
| תפקיד1 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[פרעזידענט פון ישראל]]
|למניין=11
|התחלת כהונה=[[7 יולי]] [[2021]]
|סיום כהונה= אמטירט
|הקודם בתפקיד=[[רובי ריוולין]]
|הבא בתפקיד=}}
| תפקיד2 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[פירער פון דער אפאזיציע]]
|למניין=13
|התחלת כהונה=[[25 נאוועמבער]] [[2013]]
|סיום כהונה=[[31 יולי]] [[2018]]
|הקודם בתפקיד=[[שעלי יאכימאוויטש]]
|הבא בתפקיד=[[ציפי לבני]]
}}
}}

'''יצחק &quot;בוזשי&quot; הערצאָג''' (געבוירן דעם [[22סטן סעפטעמבער]] [[1960]], [[א' תשרי]] [[ה'תשכ&quot;א]]) איז דער עלפטער [[פרעזידענט]] פון [[ישראל]]. פריער איז ער געווען דער פארזיצער פון דער [[יידישע אגענטור|יידישער אגענטור]].

ער איז געווען אַ [[כנסת דעפוטאט]], פארזיצער פון דער [[ארבעטס-פארטיי (ישראל)|ארבעטס-פארטיי]] ביז 2017 און אפאזיציע־פירער אין דעם כנסת. ער האט אמאל געדינט ווי א מיניסטער אין דער ישראל רעגירונג.

זיין פאך איז [[אדוואקאט]].

==ביאגראפיע==
יצחק הערצאג איז א זון פון [[חיים הערצאג]], אן [[אלוף]] אין [[צה&quot;ל]] און שפעטער דער זעקסטער [[פרעזידענט]] פון [[מדינת ישראל]], און זיין ווייב אורה (למשפחת אמב&quot;ש). ער איז אן אייניקל פון הרב [[יצחק אייזיק הלוי הערצאג]], הויפט רב פון ישראל, און א פלומעניק פון  [[אבא אבן]] און [[יעקב הערצאג]].

הערצאג איז געבוירן געווארן און געהאדעוועט אין [[תל אביב]]. ער האט אנגעהויבן לענרנען אין דער [[צייטלין (שולע)|צייטלין]] שולע; ביי די 15 יאר איז ער אריבער לערנען אויף דריי יאר אין דער ראמאז שולע אין [[מאנהעטן]], [[ניו יארק]], ווען זיין פאטער איז געווארן אמבאסאדאר צו די [[פאראייניגטע פעלקער]]. 

אין דער ערשטע רונדע פון די וואלן פאר דער פירערשאפט פון דער ארבעטס-פארטיי, געהאלטן דעם [[4טן יולי]] [[2017]], האט הערצאג באקומען דעם דריטן פלאץ צווישן זיבן קאנדידאטן, מיט 16.8% פון די שטימען. צו דער צווייטער רונדע האט ער געשטיצט דעם קאנדידאט [[עמיר פרץ]], וואס האט אבער פארלוירן צו [[אבי גבאי]].

==משפחה==
ער מיט זיין ווייב מיכל האבן דריי זין, נועם, מתן, און רועי.


{{גרונטסארטיר:הערצאג, יצחק}}
[[קאַטעגאָריע:כנסת דעפוטאטן]]
[[קאַטעגאָריע:אדוואקאטן]]
[[קאַטעגאָריע:ישראלים]]
[[קאַטעגאָריע:מענטשן פון תל אביב]]
[[קאַטעגאָריע:לויים]]
{{ישראל-שטומף}}
{{ייד-ביא-שטומף}}</text>
      <sha1>34k18rooies2mdenv6gg3vfm59k3x00</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580397</id>
      <parentid>580373</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T10:16:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3642" xml:space="preserve">{{אנדערע באדייטן|דאס=דעם כנסת דעפוטאט|אנדער=דעם הויפט רב פון ישראל|זעט=יצחק אייזיק הלוי הערצאג}}
{{אנפירער
| ווייב = [[מיכל הערצאג]]
| מדינה = {{פאן ישראל}}
| תפקיד1 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[פרעזידענט פון ישראל]]
|למניין=11
|התחלת כהונה=[[7 יולי]] [[2021]]
|סיום כהונה= אמטירט
|הקודם בתפקיד=[[רובי ריוולין]]
|הבא בתפקיד=}}
| תפקיד2 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[פירער פון דער אפאזיציע]]
|למניין=13
|התחלת כהונה=[[25 נאוועמבער]] [[2013]]
|סיום כהונה=[[31 יולי]] [[2018]]
|הקודם בתפקיד=[[שעלי יאכימאוויטש]]
|הבא בתפקיד=[[ציפי לבני]]
}}
}}

'''יצחק &quot;בוזשי&quot; הערצאָג''' (געבוירן דעם [[22סטן סעפטעמבער]] [[1960]], [[א' תשרי]] [[ה'תשכ&quot;א]]) איז דער עלפטער [[פרעזידענט]] פון [[ישראל]]. פריער איז ער געווען דער פארזיצער פון דער [[יידישע אגענטור|יידישער אגענטור]].

ער איז געווען אַ [[כנסת דעפוטאט]], פארזיצער פון דער [[ארבעטס-פארטיי (ישראל)|ארבעטס-פארטיי]] ביז 2017 און אפאזיציע־פירער אין דעם כנסת. ער האט אמאל געדינט ווי א מיניסטער אין דער ישראל רעגירונג.

זיין פאך איז [[אדוואקאט]].

==ביאגראפיע==
יצחק הערצאג איז א זון פון [[חיים הערצאג]], אן [[אלוף]] אין [[צה&quot;ל]] און שפעטער דער זעקסטער [[פרעזידענט]] פון [[מדינת ישראל]], און זיין ווייב אורה. ער איז אן אייניקל פון הרב [[יצחק אייזיק הלוי הערצאג]], הויפט רב פון ישראל, און א פלומעניק פון [[אבא אבן]] און [[יעקב הערצאג]].

הערצאג איז געבוירן געווארן און געהאדעוועט אין [[תל אביב]]. ער האט אנגעהויבן לענרנען אין דער [[צייטלין (שולע)|צייטלין]] שולע; ביי די 15 יאר איז ער אריבער לערנען אויף דריי יאר אין דער ראמאז שולע אין [[מאנהעטן]], [[ניו יארק]], ווען זיין פאטער איז געווארן אמבאסאדאר צו די [[פאראייניגטע פעלקער]]. 

אין דער ערשטע רונדע פון די וואלן פאר דער פירערשאפט פון דער ארבעטס-פארטיי, געהאלטן דעם [[4טן יולי]] [[2017]], האט הערצאג באקומען דעם דריטן פלאץ צווישן זיבן קאנדידאטן, מיט 16.8% פון די שטימען. צו דער צווייטער רונדע האט ער געשטיצט דעם קאנדידאט [[עמיר פרץ]], וואס האט אבער פארלוירן צו [[אבי גבאי]].

==משפחה==
ער מיט זיין ווייב מיכל האבן דריי זין, נועם, מתן און רועי.


{{גרונטסארטיר:הערצאג, יצחק}}
[[קאַטעגאָריע:כנסת דעפוטאטן]]
[[קאַטעגאָריע:אדוואקאטן]]
[[קאַטעגאָריע:ישראלים]]
[[קאַטעגאָריע:מענטשן פון תל אביב]]
[[קאַטעגאָריע:לויים]]
{{ישראל-שטומף}}
{{ייד-ביא-שטומף}}
[[קאַטעגאָריע:לעבעדיגע מענטשן]]</text>
      <sha1>sn51nbgknurd2l4o9hdtl41qj3s58je</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>יורם אבארדזשעל</title>
    <ns>0</ns>
    <id>44081</id>
    <revision>
      <id>580370</id>
      <parentid>580167</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T05:12:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2A02:5080:1875:BD72:BA35:AA75:5C67:A25F</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4907" xml:space="preserve">{{יתום}}
{{רב
|נאמען=הרב יורם אבארדזשעל
|יידישע געבורט דאטע=[[י&quot;ז סיון]] [[תשי&quot;ז]]
|יידישע טויט דאטע=[[כ&quot;ז תשרי]] [[ה'תשע&quot;ו]]
|טעטיקייט ארט = [[נתיבות]]
|אמטן= געפירט די קול רינה מוסדות
|זיינע רביס=הרב [[יששכר מאיר]]
|חיבורים=&quot;בצור ירום&quot; אויף [[תניא]]{{ש}}&quot;אמרי נועם&quot; אויף סדרות
}}
ה[[רב]] '''יורם מיכאל אַבאַרדזשעל''' ([[י&quot;ז סיון]] [[ה'תשי&quot;ז|תשי&quot;ז]], [[16טן יוני]] [[1957]] - [[כ&quot;ז תשרי]] [[ה'תשע&quot;ו|תשע&quot;ו]], [[10טן אקטאבער]] [[2015]]) איז געווען דער גרינדער און פירער פון די &quot;[[קול רינה רב פעלים]]&quot; (ע&quot;ש מוטער און ע&quot;ש [[הבן איש חי]]) מוסדות הויפטקווארטירט אין [[נתיבות]]. אין די מוסדות לערנען מער ווי 2,000 יונגעלייט.{{הערה|1 = [http://www.forbes.co.il/news/new.aspx?0r9VQ=HDL הרב יורם אברג'ל] - [[פארבס|Forbes Israel]]}}

== ביאגראפיע ==
ער איז געבוירן געווארן אין דער זידלונג ברוש צו עלטערן חנניה און רינה אַבאַרדזשעל וואס זענען ארויף קיין ארץ ישראל פון [[מאראקא]]. ער האט געלערנט אין דער בני-עקיבא ישיבה &quot;בית-יהודה&quot; אין כפר מיימון, און דערנאך אין דער [[חברונער ישיבה]], און אין ישיבת הנגב אונטערן ראש ישיבה הרב יששכר מאיר. נאך זיין חתונה האט ער געלערנט אינעם [[כולל]] &quot;בית ישראל&quot; וואס האט א שייכות מיט [[ליובאוויטש|חב&quot;ד]] אין נתיבות.

הרב אברדזשעל איז נפטר געווארן פרייטיק צונאכט פון שבת [[פרשת בראשית]], [[כ&quot;ז תשרי]] תשע&quot;ו, [[10טן אקטאבער]] [[2015]], נאך דעם וואס ער האט געליטן חדשים לאנג פון [[קענסער|ראק]] קרענק.{{הערה|[http://www.ynet.co.il/articles/0,7340,L-4708855,00.html נפטר הרב יורם אברג'ל], באתר [[ynet]]{{כ}} 10טן אקטאבער 2015}}.

== זיינע ספרים ==
* '''בצור ירום''' - שיעוריו על [[ספר התניא]], סדרת בת חמישה עשר כרכים, תשעה מפרי עטו ושלושה על פי שיעוריו.
* '''אמרי נועם''' - שיעוריו על [[פרשת השבוע]] ו[[יום טוב|מועדי ישראל]], שישה כרכים.
* '''קול רינה''' - [[סידור]] און סעט מחזורים. קרויים על שם אמו.

=== ספרים פון זיינע לערנונגען ===
* '''בגובה העיניים''' - אמרות ופנינים, מסודרות לפי ימות השנה.
* '''כתבם על לוח לבך''' - פתגמים משיעורי הרב בסגנון לוח היום יום של [[חב&quot;ד]], לוקט על ידי תלמידו הרב דן מרצבך, נערך על ידי הרב זאביק הראל.
* '''הגדה של פסח בצור ירוממני''' - עם פסקי הלכה והנהגותיו.
* '''תורת רבנו יורם''' - פרשת שבוע בשילוב הלכות והנהגות.
* '''עד שבא רבנו יורם''' - תולדות חייו ופועלו.
* '''בצור ירום לילדי ישראל''' - מאמרים לילדים.
* '''ספר זמירות לשבתות ולמועדים משולחנו של אבינו''':‏ טוב להודות: הכולל תיאור מפורט ביותר אודות הנהגותיו של רבינו יורם מיכאל אברג'ל בכל אחת מסעודות שבת קודש/‏ערוך ומסודר [על ידי] הרב ישראל אברג'ל בן רבינו יורם מיכאל אברג'ל, נתיבות תש&quot;פ.

== וועבלינקען ==
* [http://www.abargel.co.il אתר מוסדות קול רינה]
* יאיר אטינגר,&lt;/span&gt;&amp;nbsp;[http://www.haaretz.co.il/1.2172174 יותר חשוד, יותר אהוד | ימי הזוהר של הרב יורם אברג'ל], באתר [[הארץ (צייטונג)|הארץ]], 22טן נאוועמבער 2013 
* &lt;span&gt;שמעון איפרגן,&lt;/span&gt;&amp;nbsp;&lt;span&gt;‏&lt;/span&gt;[http://www.mako.co.il/weekend-articles/Article-ac5e410b6c15241006.htm הרב הראשי של ארגוני הפשע]&lt;span&gt;, באתר ‏&lt;/span&gt;mako&lt;span&gt;‏&lt;/span&gt;&amp;#x200F;&lt;span&gt;, ‏13 בנובמבר 2013‏&lt;/span&gt;
* {{כיכר השבת|ישי כהן|נפטר מנהיג קהילת 'רב פעלים' הגאון רבי יורם אברג'ל זצ&quot;ל|182578|10טן אקטאבער 2015}}

{{-}}
== רעפערענצן ==
{{רעפליסטע}}
{{גרונטסארטיר:אבארדזשעל}}
[[קאַטעגאָריע:ראשי כוללים]]
[[קאַטעגאָריע:רבנים אין ישראל]]</text>
      <sha1>2h63dz71mm58fxozfcn1bty6jv2rk0q</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580375</id>
      <parentid>580370</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T05:24:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>וויקיפּעדלער</username>
        <id>32864</id>
      </contributor>
      <comment>זיי מבטל רי-ווערסיע 580370 פון [[Special:Contributions/2A02:5080:1875:BD72:BA35:AA75:5C67:A25F|2A02:5080:1875:BD72:BA35:AA75:5C67:A25F]] ([[User talk:2A02:5080:1875:BD72:BA35:AA75:5C67:A25F|רעדן]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4774" xml:space="preserve">{{יתום}}
{{רב
|נאמען=הרב יורם אבארדזשעל
|יידישע געבורט דאטע=[[י&quot;ז סיון]] [[תשי&quot;ז]]
|יידישע טויט דאטע=[[כ&quot;ז תשרי]] [[ה'תשע&quot;ו]]
|טעטיקייט ארט = [[נתיבות]]
|אמטן= געפירט די קול רינה מוסדות
|זיינע רביס=הרב [[יששכר מאיר]]
|חיבורים=&quot;בצור ירום&quot; אויף [[תניא]]{{ש}}&quot;אמרי נועם&quot; אויף סדרות
}}
ה[[רב]] '''יורם מיכאל אַבאַרדזשעל''' (י&quot;ז סיון תשי&quot;ז, 16טן יוני 1957 - כ&quot;ז תשרי תשע&quot;ו, 10טן אקטאבער 2015) איז געווען דער גרינדער און פירער פון די &quot;קול רינה רב פעלים&quot; מוסדות הויפטקווארטירט אין [[נתיבות]]. אין די מוסדות לערנען מער ווי 2,000 יונגעלייט.{{הערה|1 = [http://www.forbes.co.il/news/new.aspx?0r9VQ=HDL הרב יורם אברג'ל] - [[פארבס|Forbes Israel]]}}

== ביאגראפיע ==
ער איז געבוירן געווארן אין דער זידלונג ברוש צו עלטערן חנניה און רינה אַבאַרדזשעל וואס זענען ארויף קיין ארץ ישראל פון [[מאראקא]]. ער האט געלערנט אין דער בני-עקיבא ישיבה &quot;בית-יהודה&quot; אין כפר מיימון, און דערנאך אין דער [[חברונער ישיבה]], און אין ישיבת הנגב אונטערן ראש ישיבה הרב יששכר מאיר. נאך זיין חתונה האט ער געלערנט אינעם [[כולל]] &quot;בית ישראל&quot; וואס האט א שייכות מיט [[ליובאוויטש|חב&quot;ד]] אין נתיבות.

הרב אברדזשעל איז נפטר געווארן פרייטיק צונאכט פון שבת [[פרשת בראשית]], [[כ&quot;ז תשרי]] תשע&quot;ו, [[10טן אקטאבער]] [[2015]], נאך דעם וואס ער האט געליטן חדשים לאנג פון [[קענסער|ראק]] קרענק.{{הערה|[http://www.ynet.co.il/articles/0,7340,L-4708855,00.html נפטר הרב יורם אברג'ל], באתר [[ynet]]{{כ}} 10טן אקטאבער 2015}}.

== זיינע ספרים ==
* '''בצור ירום''' - שיעוריו על [[ספר התניא]], סדרת בת חמישה עשר כרכים, תשעה מפרי עטו ושלושה על פי שיעוריו.
* '''אמרי נועם''' - שיעוריו על [[פרשת השבוע]] ו[[יום טוב|מועדי ישראל]], שישה כרכים.
* '''קול רינה''' - [[סידור]] און סעט מחזורים. קרויים על שם אמו.

=== ספרים פון זיינע לערנונגען ===
* '''בגובה העיניים''' - אמרות ופנינים, מסודרות לפי ימות השנה.
* '''כתבם על לוח לבך''' - פתגמים משיעורי הרב בסגנון לוח היום יום של [[חב&quot;ד]], לוקט על ידי תלמידו הרב דן מרצבך, נערך על ידי הרב זאביק הראל.
* '''הגדה של פסח בצור ירוממני''' - עם פסקי הלכה והנהגותיו.
* '''תורת רבנו יורם''' - פרשת שבוע בשילוב הלכות והנהגות.
* '''עד שבא רבנו יורם''' - תולדות חייו ופועלו.
* '''בצור ירום לילדי ישראל''' - מאמרים לילדים.
* '''ספר זמירות לשבתות ולמועדים משולחנו של אבינו''':‏ טוב להודות: הכולל תיאור מפורט ביותר אודות הנהגותיו של רבינו יורם מיכאל אברג'ל בכל אחת מסעודות שבת קודש/‏ערוך ומסודר [על ידי] הרב ישראל אברג'ל בן רבינו יורם מיכאל אברג'ל, נתיבות תש&quot;פ.

== וועבלינקען ==
* [http://www.abargel.co.il אתר מוסדות קול רינה]
* יאיר אטינגר,&lt;/span&gt;&amp;nbsp;[http://www.haaretz.co.il/1.2172174 יותר חשוד, יותר אהוד | ימי הזוהר של הרב יורם אברג'ל], באתר [[הארץ (צייטונג)|הארץ]], 22טן נאוועמבער 2013 
* &lt;span&gt;שמעון איפרגן,&lt;/span&gt;&amp;nbsp;[http://www.mako.co.il/weekend-articles/Article-ac5e410b6c15241006.htm הרב הראשי של ארגוני הפשע]&lt;span&gt;, באתר ‏&lt;/span&gt;mako&lt;span&gt;‏&lt;/span&gt;&amp;#x200F;&lt;span&gt;, ‏13 בנובמבר 2013‏&lt;/span&gt;
* {{כיכר השבת|ישי כהן|נפטר מנהיג קהילת 'רב פעלים' הגאון רבי יורם אברג'ל זצ&quot;ל|182578|10טן אקטאבער 2015}}

{{-}}
== רעפערענצן ==
{{רעפליסטע}}
{{גרונטסארטיר:אבארדזשעל}}
[[קאַטעגאָריע:ראשי כוללים]]
[[קאַטעגאָריע:רבנים אין ישראל]]</text>
      <sha1>nk4dkaks8wdffo36kfqlhm080fk7kyl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>דוב יפה</title>
    <ns>0</ns>
    <id>47305</id>
    <revision>
      <id>580338</id>
      <parentid>580256</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T21:49:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>וויקיפּעדלער</username>
        <id>32864</id>
      </contributor>
      <comment>זיי מבטל רי-ווערסיע 580256 פון [[Special:Contributions/213.137.72.85|213.137.72.85]] ([[User talk:213.137.72.85|רעדן]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4670" xml:space="preserve">{{רב
|נאמען=הרב דוב יפה
|יידישע געבורט דאטע=[[ט&quot;ו סיון]] [[תרפ&quot;ח]]
|געבורט ארט=ווילנא
|יידישע טויט דאטע=[[י&quot;ט חשוון]] [[תשע&quot;ח]]
|טעטיקייט ארט=[[רכסים]], [[כפר חסידים]], [[ירושלים]]
|באלאנג=[[מתנגדים]]
|באשעפטיגונג=מוסר
|חיבורים=לעבדך באמת}}
הרב '''דוב יפה''' ([[ט&quot;ו סיון]] [[ה'תרפ&quot;ח]], [[3טן יוני]] [[1928]] - [[י&quot;ט חשוון|י&quot;ט מרחשוון]] [[ה'תשע&quot;ח]], [[8טן נאוועמבער]] [[2017]]) איז געווען דער משגיח אין דער כנסת חזקיהו ישיבה אין כפר חסידים, אין דער קול יעקב ישיבה אין ירושלים און אין דער קרן אורה ישיבה אין [[כרמיאל]]. ער איז געווען איינער פון אויסגעצייענטע [[מוסר באוועגונג|בעלי מוסר]] אין די ת״ש יארן.{{הערה|{{אנשים ישראל||הישיבה הגדולה במגזר החרדי|7411}}}}

== ביאגראפיע ==
[[טעקע:Israël;_Kfar_Hassidim_(Hasidim)._Bijeenkomst_in_een_jesjiva_(Talmoedschool)_(255-3053).jpg|קליין|הרב יפה, הערט צו מיט הרב [[אליהו לאפיאן]] צום שיעור פון הרב אליהו אליעזר מישקאווסקי אין דער כנסת חזקיהו ישיבה.]]
ער איז געבוירן געווארן אין [[ווילנע]] צו צבי יחזקאל און טובה גיטל יפה. אין יאר ה'תרצ&quot;ה איז די משפחה ארויפגעגאנגען אין ארץ ישראל און האט זיך באזעצט אין [[תל אביב-יפו|תל אביב]]. ער האט געלערנט אין יישוב החדש, חברון, [[פאנאוועזשער ישיבה|פאנעוועזש]] און [[סלאבאדקער ישיבה (בני ברק)| סלאבאדקע]]. ער האט זיך געהאלטן בקשר מיטן [[אברהם ישעיהו קארעליץ|חזון איש]] און ער פלעג איבערזאגן ווערטלעך פון אים.{{הערה|ראו גם בהקדמת הספר &quot;פאר הדור&quot; על חיי החזון איש}}

אין די תש״ך יארן האט מען אים באשטימט משגיח אין דער  כנסת חזקיהו ישיבה, אין דער תקופה ווען הרב [[אליהו לאפיאן]] איז געווען דער מנהל רוחני פון דער ישיבה. אלול תש&quot;ל, נאך לאפיאן׳ס פטירה, האט ער איבערגענומען דעם אמט פון מנהל רוחני פון ישיבה. ער האט געוואוינט אין [[רכסים]], נאענט צו דער ישיבה. אויך האט ער געדינט ווי משגיח אין קול יעקב אין ירושלים און אין קרן אורה [[כרמיאל]].

[[כ&quot;ו אב]] [[ה'תשע&quot;ב|תשע&quot;ב]] איז ער געווארן א מיטגליד אין דער [[מועצת גדולי התורה]] פון [[דגל התורה]].

== זיינע שמועסן ==
הרב יפה האט געגעבן יעדע וואך צענדליגער מוסר שמועסן און וועד׳ן אין די ישיבות וואו ער איז געווען משגיח און אויך אין בית המוסר אין ירושלים.

== משפחה ==
הרב יפה האט געהייראט רבקה כהן, א יתומה וואס איז אויפגעוואקסן ביי איר פעטער הרב אהרן כהן, ראש ישיבה אין חברון. זייערע קינדער זענען
* הרב צבי, ר&quot;מ אין קרן אורה אין [[כרמיאל]].
* הרב מרדכי, ראש בית המדרש &quot;פרידמאן&quot; אין [[מירער ישיבה|מיר]].
* די ווייב פון הרב שלום חיים ווייס, משגיח אין דער זיכרון מיכאל ישיבה גדולה אין [[זכרון יעקב]].
* די ווייב פון הרב יונתן עבער, פריער משגיח אין[[אור ישראל (ישיבה)| אור ישראל]] און היינט משגיח אין היכל יצחק.
* די ווייב פון הרב דניאל ערנפרוינד, משגיח אין תפרח.
* די ווייב פון הרב נתן שרון פון בני ברק, א מחבר פון הלכה ספרים.

==רעפערענצן==
{{רעפליסטע}}


{{גרונטסארטיר:יפה, דוב}}
[[קאַטעגאָריע:משגיחים]]
[[קאַטעגאָריע:ליטווישע רבנים]]
[[קאַטעגאָריע:ישראלים]]
[[קאַטעגאָריע:יידישקייט שטומף]]
[[קאַטעגאָריע:תלמידים פון חזון איש]]</text>
      <sha1>bsxdml4zkint7uvarcgvufx71x9y30w</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>יאיר לאפיד</title>
    <ns>0</ns>
    <id>48840</id>
    <revision>
      <id>580380</id>
      <parentid>578640</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T08:59:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6783" xml:space="preserve">{{אנפירער
| מדינה = {{דגל|ישראל||+}}
| תפקיד1 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[אלטערנאטיווער פרעמיער מיניסטער פון ישראל]]
|למניין=2
|התחלת כהונה= [[13 יוני]] [[2021]]
|סיום כהונה= אמטירט
|הקודם בתפקיד= [[בעני גאנץ]]
|הבא בתפקיד=
|פירוט=אין דער [[36סטער ישראל-רעגירונג|36סטער רעגירונג]]
}}
| תפקיד2 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[אויסערן מיניסטעריום|אויסערן מיניסטער]]
|למניין=20
|פירוט=אין דער [[36סטער ישראל-רעגירונג|36סטער רעגירונג]]
|התחלת כהונה=[[13 יוני]] [[2021]]
|סיום כהונה= אמטירט
|הקודם בתפקיד=[[גבי אשכנזי]]
|הבא בתפקיד=
|שם תפקיד מעל=[[פרעמיער מיניסטער פון ישראל|פרעמיער מיניסטער]]
|שם בעל תפקיד מעל=[[נפתלי בענעט]]}}
| תפקיד3 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[פירער פון דער אפאזיציע]]
|למניין=14
|התחלת כהונה= 27 מאי 2020
|סיום כהונה= אמטירט
|הקודם בתפקיד= שעלי יאכימאוויטש
}}
| תפקיד4 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[פינאנץ-מיניסטעריום (ישראל)|פינאנץ מיניסטער]]
|למניין=24
|פירוט= אין דער 33סטן רעגירונג
|התחלת כהונה=18 מערץ 2013
|סיום כהונה=4 דעצעמבער 2014
|הקודם בתפקיד=[[יובל שטייניץ]]
|הבא בתפקיד=[[בנימין נתניהו]]
|שם תפקיד מעל=[[פרעמיער מיניסטער פון ישראל|פרעמיער מיניסטער]]
|שם בעל תפקיד מעל=[[בנימין נתניהו]]}}
| תפקיד5 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[כנסת דעפוטאט]]
|כנסות=19–24
|התחלת כהונה=5 פעברואר 2013
|סיום כהונה=אמטירט
}}
| תפקיד6 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד= אנזיכטיקע אמטן
|פירוט=פארזיצער פון [[יש עתיד]] פארטיי
}}
}}
[[טעקע:John_Kerry_visit_to_Israel_December_4-6,_2013._Lapid_(11232569904)_(cropped).jpg|קליין|250x250פיקס|יאיר לאַפּיד האָט זיך געטראָפן מיט דער [[שטאט סעקרעטאר]] [[דזשאן קערי]] בעת זיין באזוך אין [[ישראל]] דעצעמבער 2013]]
'''יאיר לאַפּיד''' ({{שפראך-he|יאיר לפיד}}; געבוירן דעם 5טן נאוועמבער 1963, י&quot;ח חשוון תשכ&quot;ד) איז דער פרעמיער מיניסטער, און אויסערן מיניסטער פון ישראל. ער איז גרינדער און פארזיצער פון דער [[יש עתיד]] פארטיי און א מיטגליד פון דער כנסת אויף איר נאמען. געדינט ווי [[פינאנץ-מיניסטעריום (ישראל)|מיניסטער פון פינאַנץ]] אין דער דריי-און-דרייסיגסטער [[רעגירונג פון ישראל]]. [[שרייבער]], [[קאָלומניסט]], [[סצענאר שרייבער]], [[אקטיאר|אַקטיאָר]], [[דראמאטורג]], [[לידער שרייבער]] און טעלעוויזיע באַלעבאָס ערשטע.   

זינט די אָנהייב פון זיין פּאָליטישער קאַריערע, שטייט לאַפּיד ארויס אין העצן קעגן דעם [[חרדים|חרדישן ציבור]], פירן די פאָדערונג פֿאַר פאַרברעכער סאַנקציעס אויף ישיבה מיטגלידער וואָס זאָגן אָפּ צו [[גיוס|שטעלן צום מיליטער]].

אין ענטפער צו זיין אַקטיוויטעטן, איז אויפגעבראַכט געווארן גרויס פאַרדראָס אין אים ביי חרדישע קרייזן, און ער איז געווארן אַטאַקירט פֿאַר זיין שטעלונג צו זיי. פילע באַטראַכטן אים ווי אַ פייַנט פון די חרדים, כאָטש לאַפּיד זאגט אָפט אַז ער איז נישט &quot;אַנטי-חרדי&quot;. הרב [[אהרן לייב שטיינמאן]] האָט אים אפילו אנגערופן &quot;[[עמלק]]&quot;.{{הערה|https://www.ynet.co.il/articles/0,7340,L-4417360,00.html}}

== ביאגראפיע ==
לאַפּיד איז דער זון פון [[זשורנאליסט]] און [[פּאָליטיקער]] [[טאמי לאפיד|יוסף (טאַמי) לאַפּיד]], א [[חורבן]] לעבנ-געבליבענער געבוירן אין [[יוגאסלאוויע]], און שרייבער און דראַמאַטורג [[שולמית לאפיד|שולמית לאַפּיד]], פארפאסער פונעם בוך &quot;חוות העלמות&quot;. זיין זיידע איז דער זשורנאליסט דוד גלעדי. ער איז געבוירן געוואָרן אין תל-אביב און ווי אַ קינד האָט געוואוינט אין דעם זשורנאַליסטישער וווינאָרט אין דער געגנט יד אליהו, וואו עס האָבן געוואוינט עטלעכע אנגעזעענע זשורנאליסטן.

== פאליטיק ==

=== דער 24סטער כנסת ===
ביי די וואלן צום 24סטן כנסת האט די יש עתיד פארטיי באקומען 17 מאנדאטן און איז געווארן די צווייט גרעסטע פארטיי אינעם כנסת. נאך דעם וואס [[בנימין נתניהו]] האט נישט געדאנזשעט אויפשטעלן א רעגירונג, האט לאפיד באקומען און 5טן מיי 2021 דעם מאנדאט אויפצושטעלן א רעגירונג. אום [[2טן יוני]] האט ער געמאלדן דעם פרעזידענט [[רובי ריוולין|ראובן ריוולין]] אז ער האט געדאנזשעט צאמשטעלן א רעגירונג אין ראטאציע מיט [[נפתלי בענעט]].

צוויי וואכן נאכהער האט מען איינגעשוואוירן לאפיד צום אמט פון אלטערנאטיוון פרעמיער מיניסטער און אויסערן מיניסטער צוזאמען מיטן איינשווערן פון די אנדערע מיניסטארן אין דער 36סטער ישראל-רעגירונג.{{-}}

== רעפערענצן ==
{{רעפליסטע}}{{פרעמיער מיניסטארן פון ישראל}}
{{DEFAULTSORT:לאפיד, יאיר}}
{{פאליטיקער-שטומף}}
[[קאַטעגאָריע:כנסת דעפוטאטן]]
[[קאַטעגאָריע:לעבעדיגע מענטשן]]
[[קאַטעגאָריע:רעגירונג מיניסטארן]]</text>
      <sha1>3xbbybv44me5psa0j7gr6o3eptgxffw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580381</id>
      <parentid>580380</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T09:16:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <comment>געווארן פרעמיער מיניסטער</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7099" xml:space="preserve">{{אנפירער
| מדינה = {{דגל|ישראל||+}}
| תפקיד1 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[פרעמיער מיניסטער פון ישראל]]
|למניין=14
|התחלת כהונה= [[1 יולי]] [[2022]]
|סיום כהונה= אמטירט
|הקודם בתפקיד= [[נפתלי בענעט]]
|הבא בתפקיד=
|פירוט=
}}
| תפקיד2 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[אלטערנאטיווער פרעמיער מיניסטער פון ישראל]]
|למניין=2
|התחלת כהונה= [[13 יוני]] [[2021]]
|סיום כהונה= [[30 יוני]] [[2022]]
|הקודם בתפקיד= [[בעני גאנץ]]
|הבא בתפקיד=
|פירוט=אין דער [[36סטער ישראל-רעגירונג|36סטער רעגירונג]]
}}
| תפקיד3 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[אויסערן מיניסטעריום|אויסערן מיניסטער]]
|למניין=20
|פירוט=אין דער [[36סטער ישראל-רעגירונג|36סטער רעגירונג]]
|התחלת כהונה=[[13 יוני]] [[2021]]
|סיום כהונה= אמטירט
|הקודם בתפקיד=[[גבי אשכנזי]]
|הבא בתפקיד=
|שם תפקיד מעל=[[פרעמיער מיניסטער פון ישראל|פרעמיער מיניסטער]]
|שם בעל תפקיד מעל=[[נפתלי בענעט]]}}
| תפקיד4 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[פירער פון דער אפאזיציע]]
|למניין=14
|התחלת כהונה= 27 מאי 2020
|סיום כהונה= אמטירט
|הקודם בתפקיד= שעלי יאכימאוויטש
}}
| תפקיד5 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[פינאנץ-מיניסטעריום (ישראל)|פינאנץ מיניסטער]]
|למניין=24
|פירוט= אין דער 33סטן רעגירונג
|התחלת כהונה=18 מערץ 2013
|סיום כהונה=4 דעצעמבער 2014
|הקודם בתפקיד=[[יובל שטייניץ]]
|הבא בתפקיד=[[בנימין נתניהו]]
|שם תפקיד מעל=[[פרעמיער מיניסטער פון ישראל|פרעמיער מיניסטער]]
|שם בעל תפקיד מעל=[[בנימין נתניהו]]}}
| תפקיד6 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[כנסת דעפוטאט]]
|כנסות=19–24
|התחלת כהונה=5 פעברואר 2013
|סיום כהונה=אמטירט
}}
| תפקיד10 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד= אנזיכטיקע אמטן
|פירוט=פארזיצער פון [[יש עתיד]] פארטיי
}}
}}
[[טעקע:John_Kerry_visit_to_Israel_December_4-6,_2013._Lapid_(11232569904)_(cropped).jpg|קליין|250x250פיקס|יאיר לאַפּיד האָט זיך געטראָפן מיט דער [[שטאט סעקרעטאר]] [[דזשאן קערי]] בעת זיין באזוך אין [[ישראל]] דעצעמבער 2013]]
'''יאיר לאַפּיד''' ({{שפראך-he|יאיר לפיד}}; געבוירן דעם 5טן נאוועמבער 1963, י&quot;ח חשוון תשכ&quot;ד) איז דער פרעמיער מיניסטער, און אויסערן מיניסטער פון ישראל. ער איז גרינדער און פארזיצער פון דער [[יש עתיד]] פארטיי און א מיטגליד פון דער כנסת אויף איר נאמען. געדינט ווי [[פינאנץ-מיניסטעריום (ישראל)|מיניסטער פון פינאַנץ]] אין דער דריי-און-דרייסיגסטער [[רעגירונג פון ישראל]]. [[שרייבער]], [[קאָלומניסט]], [[סצענאר שרייבער]], [[אקטיאר|אַקטיאָר]], [[דראמאטורג]], [[לידער שרייבער]] און טעלעוויזיע באַלעבאָס ערשטע.   

זינט די אָנהייב פון זיין פּאָליטישער קאַריערע, שטייט לאַפּיד ארויס אין העצן קעגן דעם [[חרדים|חרדישן ציבור]], פירן די פאָדערונג פֿאַר פאַרברעכער סאַנקציעס אויף ישיבה מיטגלידער וואָס זאָגן אָפּ צו [[גיוס|שטעלן צום מיליטער]].

אין ענטפער צו זיין אַקטיוויטעטן, איז אויפגעבראַכט געווארן גרויס פאַרדראָס אין אים ביי חרדישע קרייזן, און ער איז געווארן אַטאַקירט פֿאַר זיין שטעלונג צו זיי. פילע באַטראַכטן אים ווי אַ פייַנט פון די חרדים, כאָטש לאַפּיד זאגט אָפט אַז ער איז נישט &quot;אַנטי-חרדי&quot;. הרב [[אהרן לייב שטיינמאן]] האָט אים אפילו אנגערופן &quot;[[עמלק]]&quot;.{{הערה|https://www.ynet.co.il/articles/0,7340,L-4417360,00.html}}

== ביאגראפיע ==
לאַפּיד איז דער זון פון [[זשורנאליסט]] און [[פּאָליטיקער]] [[טאמי לאפיד|יוסף (טאַמי) לאַפּיד]], א [[חורבן]] לעבנ-געבליבענער געבוירן אין [[יוגאסלאוויע]], און שרייבער און דראַמאַטורג [[שולמית לאפיד|שולמית לאַפּיד]], פארפאסער פונעם בוך &quot;חוות העלמות&quot;. זיין זיידע איז דער זשורנאליסט דוד גלעדי. ער איז געבוירן געוואָרן אין תל-אביב און ווי אַ קינד האָט געוואוינט אין דעם זשורנאַליסטישער וווינאָרט אין דער געגנט יד אליהו, וואו עס האָבן געוואוינט עטלעכע אנגעזעענע זשורנאליסטן.

== פאליטיק ==

=== דער 24סטער כנסת ===
ביי די וואלן צום 24סטן כנסת האט די יש עתיד פארטיי באקומען 17 מאנדאטן און איז געווארן די צווייט גרעסטע פארטיי אינעם כנסת. נאך דעם וואס [[בנימין נתניהו]] האט נישט געדאנזשעט אויפשטעלן א רעגירונג, האט לאפיד באקומען און 5טן מיי 2021 דעם מאנדאט אויפצושטעלן א רעגירונג. אום [[2טן יוני]] האט ער געמאלדן דעם פרעזידענט [[רובי ריוולין|ראובן ריוולין]] אז ער האט געדאנזשעט צאמשטעלן א רעגירונג אין ראטאציע מיט [[נפתלי בענעט]].

צוויי וואכן נאכהער האט מען איינגעשוואוירן לאפיד צום אמט פון אלטערנאטיוון פרעמיער מיניסטער און אויסערן מיניסטער צוזאמען מיטן איינשווערן פון די אנדערע מיניסטארן אין דער 36סטער ישראל-רעגירונג.{{-}}

== רעפערענצן ==
{{רעפליסטע}}{{פרעמיער מיניסטארן פון ישראל}}
{{DEFAULTSORT:לאפיד, יאיר}}
{{פאליטיקער-שטומף}}
[[קאַטעגאָריע:כנסת דעפוטאטן]]
[[קאַטעגאָריע:לעבעדיגע מענטשן]]
[[קאַטעגאָריע:רעגירונג מיניסטארן]]</text>
      <sha1>jloz76tp1lfi43f79myt492igu26hbn</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>משה שמואל שפירא</title>
    <ns>0</ns>
    <id>49592</id>
    <revision>
      <id>580365</id>
      <parentid>580234</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T04:39:58Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2A02:5080:1875:BD72:BA35:AA75:5C67:A25F</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1393" xml:space="preserve">{{רב
| בילד = רבי משה שמואל+שפירא.jpeg
| יידישע געבורט דאטע = [[י&quot;ט אב]] [[ה'תרע&quot;ז|תרע&quot;ז]]
| יידישע טויט דאטע = [[א' אייר]] [[ה'תשס&quot;ו|תשס&quot;ו]]
| טעטיקייט ארט = [[באר יעקב]] {{פאן ישראל}}
| באשעפטיגונג = [[ראש ישיבה]]
}}
רבי '''משה שמואל שפירא''' ([[י&quot;ט אב]] [[ה'תרע&quot;ז|תרע&quot;ז]], [[5טן אויגוסט]] 1917 – [[א' אייר]] [[ה'תשס&quot;ו|תשס&quot;ו]], [[29סטן אפריל]] 2006), איז געווען [[ראש ישיבה]] אין [[באר יעקב באן סטאנציע|באר יעקב]]. ער איז געווען א מיטגליד אין דער [[מועצת גדולי התורה]] פון [[אגודת ישראל]], און דערנאך פון [[דגל התורה]], און אויך פון דעם פרעזידיום פון [[ועד הישיבות]] און [[מפעל הש&quot;ס]].

ער איז געבוירן אין מינסק צו רבי אריה שפירא און מינא גאלדא.

ער איז נפטר געווארן שבת קודש ראש חודש אייר ה'תשס&quot;ו.

{{רב-שטומף}}
[[קאַטעגאָריע:ליטווישע ראשי ישיבות]]
[[קאַטעגאָריע:מועצת גדולי התורה]]
[[קאַטעגאָריע:ראשי ישיבות אין ישראל]]
{{DEFAULTSORT:שפירא, משה שמואל}}</text>
      <sha1>e7s57tpr9pdd4ogn472p3clozluubpd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580396</id>
      <parentid>580365</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T10:13:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>רעדאַקטירונגען פֿון  [[Special:Contributions/2A02:5080:1875:BD72:BA35:AA75:5C67:A25F|2A02:5080:1875:BD72:BA35:AA75:5C67:A25F]] צוריקגענומען ([[User talk:2A02:5080:1875:BD72:BA35:AA75:5C67:A25F|רעדן]])  צו דער לעצטער ווערסיע פֿון [[User:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1371" xml:space="preserve">{{רב
| בילד = רבי משה שמואל+שפירא.jpeg
| יידישע געבורט דאטע = [[י&quot;ט אב]] [[ה'תרע&quot;ז|תרע&quot;ז]]
| יידישע טויט דאטע = [[א' אייר]] [[ה'תשס&quot;ו|תשס&quot;ו]]
| טעטיקייט ארט = [[באר יעקב]]
| באשעפטיגונג = [[ראש ישיבה]]
}}
רבי '''משה שמואל שפירא''' ([[י&quot;ט אב]] [[ה'תרע&quot;ז|תרע&quot;ז]], [[5טן אויגוסט]] 1917 – [[א' אייר]] [[ה'תשס&quot;ו|תשס&quot;ו]], [[29סטן אפריל]] 2006), איז געווען [[ראש ישיבה]] אין [[באר יעקב באן סטאנציע|באר יעקב]]. ער איז געווען א מיטגליד אין דער [[מועצת גדולי התורה]] פון [[אגודת ישראל]], און דערנאך פון [[דגל התורה]], און אויך פון דעם פרעזידיום פון [[ועד הישיבות]] און [[מפעל הש&quot;ס]].

ער איז געבוירן אין מינסק צו רבי אריה שפירא און מינא גאלדא.

ער איז נפטר געווארן שבת קודש ראש חודש אייר ה'תשס&quot;ו.

{{רב-שטומף}}
[[קאַטעגאָריע:ליטווישע ראשי ישיבות]]
[[קאַטעגאָריע:מועצת גדולי התורה]]
[[קאַטעגאָריע:ראשי ישיבות אין ישראל]]
{{DEFAULTSORT:שפירא, משה שמואל}}</text>
      <sha1>gt22sowsvyuo2o0au0a5o8vqioz5r7f</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>פאלא מאנווייס</title>
    <ns>0</ns>
    <id>51036</id>
    <revision>
      <id>580392</id>
      <parentid>554754</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T10:08:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="822" xml:space="preserve">[[בילד:Ben Gurion Family 1929.jpg|שמאל|ממוזער|250px|פאלא בן גוריון מיט איר שווער אביגדור גרין בשנת [[1929]] און איר מאן דוד בן-גוריון, מיט זייערע קינדער]]
'''פאלאַ מונווייס''' אדער '''פולה בן גוריון''' זי איז געווען די פרוי פון דעם [[פרעמיער מיניסטער פון ישראל|פרעמיער מיניסטער]] און דער ערשטער פארטיידיגונגס מיניסטער פון ישראל, [[דוד בן-גוריון]]. זי איז געווען אַ ניאַניע דורך פאַך, און אַקטיוו אין דער פּועלי ציון פּאַרטיי.
[[קאַטעגאָריע:ישראלישע פאליטיקער]]
{{DEFAULTSORT:מאנווייס, פאלא}}</text>
      <sha1>qfwvcgt452glzulqtdrv1tpcix5zjyl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580393</id>
      <parentid>580392</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T10:09:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>פוילישער האט באוועגט בלאט [[פאולא מאנווייס]] צו [[פאלא מאנווייס]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="822" xml:space="preserve">[[בילד:Ben Gurion Family 1929.jpg|שמאל|ממוזער|250px|פאלא בן גוריון מיט איר שווער אביגדור גרין בשנת [[1929]] און איר מאן דוד בן-גוריון, מיט זייערע קינדער]]
'''פאלאַ מונווייס''' אדער '''פולה בן גוריון''' זי איז געווען די פרוי פון דעם [[פרעמיער מיניסטער פון ישראל|פרעמיער מיניסטער]] און דער ערשטער פארטיידיגונגס מיניסטער פון ישראל, [[דוד בן-גוריון]]. זי איז געווען אַ ניאַניע דורך פאַך, און אַקטיוו אין דער פּועלי ציון פּאַרטיי.
[[קאַטעגאָריע:ישראלישע פאליטיקער]]
{{DEFAULTSORT:מאנווייס, פאלא}}</text>
      <sha1>qfwvcgt452glzulqtdrv1tpcix5zjyl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>איציק דאנינא</title>
    <ns>0</ns>
    <id>51187</id>
    <revision>
      <id>580400</id>
      <parentid>576706</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T11:45:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>46.31.102.59</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1163" xml:space="preserve">{{יתום}}{{אנפירער
| בילד = יצחק דנינו.jpg
| תפקיד1 = {{תפקיד מנהיג
|שם התפקיד=[[בירגערמייסטער]] פון  [[אופקים]] {{פאן ישראל}}
|התחלת כהונה=[[12 נאוועמבער]] [[2013]]
|סיום כהונה=אמטירט
|הקודם בתפקיד=[[צביקה גרינגוואלד]]
|הבא בתפקיד=
}}
}}
'''יצחק „איציק‏“ דאַנינאָ''' (געבוירן [[26סטן מיי]] [[1965]]) איז דער [[בירגערמייסטער]] פון [[אופקים]]. ער האט צוויי מאָל זיך  קאנדידערט פֿאַרן כנסת אויף דער [[ליכוד]] ליסטע, פאר דעם נגב דיסטריקט.

==ביאגארפיע==
איציק דאַנינאָ איז געבוירן געוואָרן אין אַ משפּחה מיט אַכט קינדער צו זיין פאָטער [[מאיר דנינו]].


{{ישראל-שטומף}}
[[קאַטעגאָריע:ישראלישע פאליטיקער]]
[[קאַטעגאָריע:בירגערמייסטערס]]
[[קאַטעגאָריע:לעבעדיגע מענטשן]]
{{DEFAULTSORT:דאנינא, איציק}}</text>
      <sha1>icpm8x9xgumz85dgnjqpi1vjkd7f33q</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>יעקב בלוי</title>
    <ns>0</ns>
    <id>51216</id>
    <revision>
      <id>580332</id>
      <parentid>580255</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T21:23:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>וויקיפּעדלער</username>
        <id>32864</id>
      </contributor>
      <comment>זיי מבטל רי-ווערסיע 580255 פון [[Special:Contributions/213.137.72.85|213.137.72.85]] ([[User talk:213.137.72.85|רעדן]])</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2325" xml:space="preserve">{{רב
| יידישע געבורט דאטע = י&quot;א אלול ה'תרפ&quot;ט
| יידישע טויט דאטע = ג' שבט תשע&quot;ג
}}

הרב '''יעקב ישעיה בלוי (בלויא)''' ([[י&quot;א אלול]] [[ה'תרפ&quot;ט]], [[16טן סעפטעמבער]] [[1929]]—[[ג' שבט]] [[תשע&quot;ג]], [[14טן יאנואר]] [[2013]])  איז געווען א מיטגליד אין דעם בית דין  פון דער [[עדה החרדית|עדה חרדית]], און דער רב פון [[סנהדריה]]–פאג&quot;י אין ירושלים.

==ביאגראפיע==
ער איז געבוירן געווארן אין ירושלים עטלעכע וואָכן נאָך די [[תרפ&quot;ט ראיאטן]] צו הרב ברוך יהודה בלוי פון די רבנים פון [[פאג&quot;י]], א זון פון רבי [[משה בלוי]], איינער פון די פירער פון [[אגודת ישראל]]. אין זיין יוגנט האָט ער געלערנט אין דער [[קאַמעניצער ישיבה]] און דער [[מירער ישיבה]].
מרגלא בפומיה; 99 אחוז 'כשר' הם 100 אחוז 'טרף'.

==ספריו==
*'''פתחי חושן''' - ט' חלקים פון [[דיני ממונות]]
* '''ברית יהודה''' - הלכות [[ריבית]] און [[היתר עיסקא]]
**''' קיצור ברית יהודה''' -
*'''חובת הדר''' - מצוות מזוזה והלכותיה; הלכות פון [[שבת ליכט|נר שבת]] און [[חנוכה ליכט]]
*'''חנוך לנער''' - חיוב קטנים במצוות
*'''לקט העומר''' - הלכות [[חלה (מתנות כהונה)|חלה]]
*'''מלבושי ישע''' - הלכות [[כלאי בגדים]]
*'''נתיבות שבת''' - הלכות [[הוצאה מרשות לרשות]] און [[עירובין]]
*'''צדקה ומשפט''' - הלכות [[צדקה]]; [[תרומות ומעשרות|מעשר]]; תשמישי קדושה ובית-הכנסת
*'''פתחי מקוואות''' - הלכות פון בויען א [[מקוה]]
*'''דברי יעקב''' - ב' חלקים על התורה


[[קאַטעגאָריע:עדה החרדית]]
[[קאַטעגאָריע:רבנים אין ירושלים]]
[[קאַטעגאָריע:מחברי ספרי קודש]]
{{DEFAULTSORT:בלוי, יעקב}}
[[קאַטעגאָריע:נקבר אין הר המנוחות]]</text>
      <sha1>87d4iv0k27mm5bjqsotpxfcz74mq201</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>מיכל הערצאג</title>
    <ns>0</ns>
    <id>53337</id>
    <revision>
      <id>580362</id>
      <parentid>578249</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T04:23:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2A02:5080:1875:BD72:BA35:AA75:5C67:A25F</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="674" xml:space="preserve">{{יתום}}
[[בילד:Michal Herzog, December 2021 (GPODBG 6485) (cropped).jpg|קליין| מיכל הערצאג]]
מיכל הרצוג (געבוירן דעם [[15טן מיי 1961]] [[כ&quot;ט אייר]] תשכ&quot;א) איז אן ישראל אדוואקאט און די ווייב פונעם פרעזידענט פון מדינת ישראל, [[יצחק הערצאג]].

==משפחה==
זי און איר מאן [[יצחק הערצאג]] האבן  דריי זין נועם, מתן און רועי.
[[קאַטעגאָריע:אדוואקאטן]]
[[קאַטעגאָריע:ישראלים]]
[[קאַטעגאָריע:לעבעדיגע מענטשן]]
{{DEFAULTSORT:הערצאג, מיכל}}</text>
      <sha1>qthrtmo8nukl2kdc8709ong5xtics4r</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580363</id>
      <parentid>580362</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T04:24:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2A02:5080:1875:BD72:BA35:AA75:5C67:A25F</ip>
      </contributor>
      <comment>/* משפחה */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="672" xml:space="preserve">{{יתום}}
[[בילד:Michal Herzog, December 2021 (GPODBG 6485) (cropped).jpg|קליין| מיכל הערצאג]]
מיכל הרצוג (געבוירן דעם [[15טן מיי 1961]] [[כ&quot;ט אייר]] תשכ&quot;א) איז אן ישראל אדוואקאט און די ווייב פונעם פרעזידענט פון מדינת ישראל, [[יצחק הערצאג]].

==משפחה==
זי און איר מאן [[יצחק הרצוג]] האבן  דריי זין נועם, מתן און רועי.
[[קאַטעגאָריע:אדוואקאטן]]
[[קאַטעגאָריע:ישראלים]]
[[קאַטעגאָריע:לעבעדיגע מענטשן]]
{{DEFAULTSORT:הערצאג, מיכל}}</text>
      <sha1>jawdjw47shrh10ztz5ucweu7lnyja3y</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580395</id>
      <parentid>580363</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T10:12:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>רעדאַקטירונגען פֿון  [[Special:Contributions/2A02:5080:1875:BD72:BA35:AA75:5C67:A25F|2A02:5080:1875:BD72:BA35:AA75:5C67:A25F]] צוריקגענומען ([[User talk:2A02:5080:1875:BD72:BA35:AA75:5C67:A25F|רעדן]])  צו דער לעצטער ווערסיע פֿון [[User:פוילישער|פוילישער]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="669" xml:space="preserve">{{יתום}}
[[בילד:Michal Herzog, December 2021 (GPODBG 6485) (cropped).jpg|קליין| מיכל הערצאג]]
מיכל הרצוג (געבוירן דעם 15טן מיי 1961 [[כ&quot;ט אייר]] תשכ&quot;א) איז אן ישראל אדוואקאט און די ווייב פונעם פרעזידענט פון מדינת ישראל, [[יצחק הערצאג]].
==משפחה==
זי און איר מאן [[יצחק הערצאג]] האבן  דריי זין נועם, מתן און רועי.
[[קאַטעגאָריע:אדוואקאטן]]
[[קאַטעגאָריע:ישראלים]]
[[קאַטעגאָריע:לעבעדיגע מענטשן]]
{{DEFAULTSORT:הערצאג, מיכל}}</text>
      <sha1>nibpbevz7vx88935g6atragvqr6difh</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ציפורה שרת</title>
    <ns>0</ns>
    <id>53577</id>
    <revision>
      <id>580376</id>
      <parentid>580314</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T06:14:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2A02:5080:1875:BD72:BA35:AA75:5C67:A25F</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1602" xml:space="preserve">{{יתום}}[[בילד:ציפורה שרת.jpg|250px|מרכז|קליין| ציפורה שרת]]
{{אנפירער
| מדינה = {{פאן ישראל}}
| לערנארט = 
| מאן = [[משה שרת]]
| תפקיד1 = 
}}
'''ציפורה שרת''' (גבוירן ב[[דווינסק]] [[12טן אויגוסט]] 1896 - [[30סטן סעפטעמבער]], 1973) איז געווען די ווייב פונעם צווייטן [[פרעמיער מיניסטער]] פון [[מדינת ישראל]], [[משה שרת]].

==משפחה==
ער מיט זיין [[משה שרת]] האבן געהאט דריי זין, '''יעקב שרת''', '''יעל מדיני''', און '''חיים שרת'''.
==גאלריה==
[[בילד:צפורה בבחרותה Tzippora Sharett-108.jpeg|216x216px|ממוזער|צפורה 1918]]
[[בילד:צפורה שרת 2.jpg|216x216px|ממוזער|צפורה שרת, 1952]]
[[בילד:צפורה ומשה שרת.jpg|216x216px|ממוזער|צפורה מיט [[משה שרת]] [[רמת גן]], 1953]]
[[בילד:יעקב שרת במדים Yaakov Sharett in Jewsh Brigade uniform-151.jpeg|250px|מרכז|ממוזער| יעקב שרת זון פון משה שרת און ציפורה שרת (במדי הבריגדה היהודית), 1945]]
[[בילד:ירושלים - משה שרת בצאתו מלטרון, בחברת משפחתו. בתו יעל בת 16 בנו חיים בן 13 ורעיתו ציפורה-JNF035753.jpeg|שמאל|ממוזער|250px|משה שרת מיט ווייב און אינגלאך [[יעל מדיני|יעל מדיני]], משה שרת, חיים שרת, וציפורה שרת, 1946]]</text>
      <sha1>88rwxw684l6kbyoifuwjjs262otmqbh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580377</id>
      <parentid>580376</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T06:14:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2A02:5080:1875:BD72:BA35:AA75:5C67:A25F</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1634" xml:space="preserve">{{יתום}}[[בילד:ציפורה שרת.jpg|250px|מרכז|קליין| ציפורה שרת]]
{{אנפירער
| מדינה = {{פאן ישראל}}
| לערנארט = 
| מאן = [[משה שרת]]
| תפקיד1 = 
}}
'''ציפורה שרת''' (גבוירן [[ציפורה מאיראוו]] ב[[דווינסק]] [[12טן אויגוסט]] 1896 - [[30סטן סעפטעמבער]], 1973) איז געווען די ווייב פונעם צווייטן [[פרעמיער מיניסטער]] פון [[מדינת ישראל]], [[משה שרת]].

==משפחה==
ער מיט זיין [[משה שרת]] האבן געהאט דריי זין, '''יעקב שרת''', '''יעל מדיני''', און '''חיים שרת'''.
==גאלריה==
[[בילד:צפורה בבחרותה Tzippora Sharett-108.jpeg|216x216px|ממוזער|צפורה 1918]]
[[בילד:צפורה שרת 2.jpg|216x216px|ממוזער|צפורה שרת, 1952]]
[[בילד:צפורה ומשה שרת.jpg|216x216px|ממוזער|צפורה מיט [[משה שרת]] [[רמת גן]], 1953]]
[[בילד:יעקב שרת במדים Yaakov Sharett in Jewsh Brigade uniform-151.jpeg|250px|מרכז|ממוזער| יעקב שרת זון פון משה שרת און ציפורה שרת (במדי הבריגדה היהודית), 1945]]
[[בילד:ירושלים - משה שרת בצאתו מלטרון, בחברת משפחתו. בתו יעל בת 16 בנו חיים בן 13 ורעיתו ציפורה-JNF035753.jpeg|שמאל|ממוזער|250px|משה שרת מיט ווייב און אינגלאך [[יעל מדיני|יעל מדיני]], משה שרת, חיים שרת, וציפורה שרת, 1946]]</text>
      <sha1>8dj3i2duj3w5544w2utzv67usj4590s</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>גריכלאנד</title>
    <ns>0</ns>
    <id>53578</id>
    <redirect title="גריכנלאנד" />
    <revision>
      <id>580319</id>
      <timestamp>2022-07-28T18:18:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <comment>פוילישער האט באוועגט [[גריכלאנד]] צו [[גריכנלאנד]] אריבער ווייטערפירונג: וואס איז נישט קיין גרייז טוט מען נישט פאררעכטן</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="46" xml:space="preserve">#ווייטערפירן [[גריכנלאנד]]</text>
      <sha1>3gzfdjdx06a7i9dfdk4prhuzj0gmlbj</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>רעדן:מענדל טייטלבוים</title>
    <ns>1</ns>
    <id>53579</id>
    <revision>
      <id>580337</id>
      <timestamp>2022-07-28T21:48:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>וויקיפּעדלער</username>
        <id>32864</id>
      </contributor>
      <comment>/* ר */נײַע אָפּטײלונג</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="830" xml:space="preserve">== רב אין עצי חיים ==

אינעם אריינפיר איז געשטאנען &quot;פאר דעם [רבנות אין אנטווערפן] איז ער געווען רב פון קהל עצי חיים סיגעט אין וויליאמסבורג&quot;, אבער אינעם ארטיקל גופא שטייט אז זיין קאריערע האט זיך אנגעהויבן אין אנטווערפן נישט דערמאנענדיג די סיגוטע רבנות. דאס פארלאנגט אן אויסקלארונג, בעסטע מיט דאטומען אין מקורות. איך האב אריבערגעפירט די שורה פונעם אריינפיר צו די ארטיקל. –[[באַניצער:וויקיפּעדלער|וויקיפּעדלער]] ([[באַניצער רעדן:וויקיפּעדלער|רעדן]]) 21:48, 28 יולי 2022 (UTC)</text>
      <sha1>b68ximpxpcdxuw9nbpd6neb5qlpw6vk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>מרים אשכול</title>
    <ns>0</ns>
    <id>53580</id>
    <revision>
      <id>580345</id>
      <timestamp>2022-07-28T22:33:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>החלבן</username>
        <id>45461</id>
      </contributor>
      <comment>געשאַפֿן בלאַט מיט '{{יתום}} [[בילד:Miriam Eshkol.jpg|250px|קליין|מרכז| מרים אשכול]] '''מרים אשכול''' (12טן יוני, 1929 - 26סטן נאוועמבער, 2016) איז געווען א פובליק פיגור און סאציאלע אקטיוויסט. זי איז געווען די ווייב פונעם דריטן פרעמיער מיניסטער פון ישראל, לוי אשכול (וואס האט געדינט אין די יארן 1963-1969...'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="595" xml:space="preserve">{{יתום}}
[[בילד:Miriam Eshkol.jpg|250px|קליין|מרכז| מרים אשכול]]
'''מרים אשכול''' (12טן יוני, 1929 - 26סטן נאוועמבער, 2016) איז געווען א פובליק פיגור און סאציאלע אקטיוויסט. זי איז געווען די ווייב פונעם דריטן פרעמיער מיניסטער פון ישראל, לוי אשכול (וואס האט געדינט אין די יארן 1963-1969), און נאך זיין טויט האט זי זיך פרייוויליג ארויסגעשטעלט צו פירן יד לוי אשכול.</text>
      <sha1>0pbev1dbw93572fnq9w18xlqbeqx29j</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580346</id>
      <parentid>580345</parentid>
      <timestamp>2022-07-28T22:33:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>החלבן</username>
        <id>45461</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="599" xml:space="preserve">{{יתום}}
[[בילד:Miriam Eshkol.jpg|250px|קליין|מרכז| מרים אשכול]]
'''מרים אשכול''' (12טן יוני, 1929 - 26סטן נאוועמבער, 2016) איז געווען א פובליק פיגור און סאציאלע אקטיוויסט. זי איז געווען די ווייב פונעם דריטן פרעמיער מיניסטער פון ישראל, [[לוי אשכול]] (וואס האט געדינט אין די יארן 1963-1969), און נאך זיין טויט האט זי זיך פרייוויליג ארויסגעשטעלט צו פירן יד לוי אשכול.</text>
      <sha1>5o8k9w643uce4q8xo4pvn63fzotoe1p</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580382</id>
      <parentid>580346</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T09:22:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="709" xml:space="preserve">{{יתום}}
[[בילד:Miriam Eshkol.jpg|250px|קליין| מרים אשכול]]
'''מרים אשכול''' (12טן יוני, 1929 - 26סטן נאוועמבער, 2016) איז געווען א פובליקער פיגור און סאציאלע אקטיוויסט. זי איז געווען די ווייב פונעם דריטן פרעמיער מיניסטער פון ישראל, [[לוי אשכול]] (וואס האט געדינט אין די יארן 1963-1969), און נאך זיין טויט האט זי זיך פרייוויליג ארויסגעשטעלט צו פירן יד לוי אשכול.
[[קאַטעגאָריע:יידן]]
[[קאַטעגאָריע:ישראלים]]
{{DEFAULTSORT:אשכול, מרים}}</text>
      <sha1>r20k9efkin2a6aviincedt9hp2nv0z8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>הדסה רלב&quot;ג</title>
    <ns>0</ns>
    <id>53581</id>
    <revision>
      <id>580349</id>
      <timestamp>2022-07-28T22:43:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>החלבן</username>
        <id>45461</id>
      </contributor>
      <comment>געשאַפֿן בלאַט מיט ''''הדסה רלב&quot;ג''' (געבוירן חודש [[אב|מנחם אב]] ה'תש&quot;ו) איז א באדייטנדע חרדישע פאליטישע אקטיוויסט, אזוי ווי זי האט באקומען דעם צונאמען &quot;מנהלת המדינה&quot;.  ==ביאגראפיע== רלב&quot;ג איז געבוירן געווארן אין אב ה'תש&quot;ו אין ישראל צו שלום און שרה עפשטיין. איר פאטער שלום איז געווען...'</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1354" xml:space="preserve">'''הדסה רלב&quot;ג''' (געבוירן חודש [[אב|מנחם אב]] ה'תש&quot;ו) איז א באדייטנדע חרדישע פאליטישע אקטיוויסט, אזוי ווי זי האט באקומען דעם צונאמען &quot;מנהלת המדינה&quot;.

==ביאגראפיע==
רלב&quot;ג איז געבוירן געווארן אין אב ה'תש&quot;ו אין ישראל צו שלום און שרה עפשטיין. איר פאטער שלום איז געווען דער מנהל פון דער ישיבה פון [[ישיבת מאה שערים]]. חתונה געהאט מיט הרב [[יצחק רלב&quot;ג]], מיטגליד פונעם הויפט רבנות און געוועזענער פארזיצער פונעם ירושלימער רעליגיעזן ראט.

געגרינדעט דעם אינסטיטוט פון מעדיקאַל אינזשעניריע און מעדיצינישע מכשירים אין הדסה עין כרם שפיטאל. רלב&quot;ג האט געדינט אלס א פארװאלטונגס־מיטגליד פונעם נײעם פאנד פאר קינא און טעלעוויזיע און געהערט צום פארװאלטונג פון דעם אינזשעניריע קאלעדזש אין ירושלים.
הרב דוד לאו, די הויפט רב פון ישראל, האט חתונה געהאט מיט איר טאכטער ​​[[ציפורה לאו]].</text>
      <sha1>fr2q3fkvztu1rdnej05yatsi5k5y2au</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>580388</id>
      <parentid>580349</parentid>
      <timestamp>2022-07-29T09:51:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1588" xml:space="preserve">'''הדסה רלב&quot;ג''' (געבוירן חודש [[אב|מנחם אב]] ה'תש&quot;ו) איז א באדייטנדע חרדישע פאליטישע אקטיוויסט, אזוי ווי זי האט באקומען דעם צונאמען &quot;פארוואלטע פון דער מדינה&quot;.

==ביאגראפיע==
רלב&quot;ג איז געבוירן געווארן אין אב ה'תש&quot;ו אין [[ישראל באנען|ישראל]] צו שלום און שרה עפשטיין. איר פאטער שלום איז געווען דער מנהל פון דער מאה שערים ישיבה. זי האט חתונה געהאט מיט הרב [[יצחק רלב&quot;ג]], מיטגליד פונעם הויפט רבנות און געוועזענער פארזיצער פונעם ירושלימער רעליגיעזן ראט.

זי האט געגרינדעט דעם אינסטיטוט פון מעדיצינישע אינזשעניריע און מעדיצינישע אפאראטן אין [[הדסה עין כרם שפיטאל]]. רלב&quot;ג האט געדינט אלס א פארװאלטונגס־מיטגליד פונעם נײעם פאנד פאר קינא און טעלעוויזיע און האט געהערט צו דער פארװאלטונג פון דעם אינזשעניריע קאלעדזש אין ירושלים.

הרב [[דוד לאו]], הויפט רב פון ישראל, האט חתונה געהאט מיט איר טאכטער ​​ציפורה.
[[קאַטעגאָריע:חרדים]]
[[קאַטעגאָריע:ירושאלמער]]
[[קאַטעגאָריע:לעבעדיגע מענטשן]]
{{DEFAULTSORT:רלב&quot;ג, הדסה}}</text>
      <sha1>sgt36yhwsefgaoj1n7zx0rq5o1h0saq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>25 אקטאבער</title>
    <ns>0</ns>
    <id>53582</id>
    <redirect title="25סטן אקטאבער" />
    <revision>
      <id>580387</id>
      <timestamp>2022-07-29T09:43:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <comment>אַרטיקל־קעפּל אַריבער צו [[25סטן אקטאבער]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="51" xml:space="preserve">#ווייטערפירן [[25סטן אקטאבער]]</text>
      <sha1>d0q5d03vhiwdpxm3alzrbzy4lp28179</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>פאולא מאנווייס</title>
    <ns>0</ns>
    <id>53583</id>
    <redirect title="פאלא מאנווייס" />
    <revision>
      <id>580394</id>
      <timestamp>2022-07-29T10:09:15Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>פוילישער</username>
        <id>339</id>
      </contributor>
      <comment>פוילישער האט באוועגט בלאט [[פאולא מאנווייס]] צו [[פאלא מאנווייס]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="53" xml:space="preserve">#ווייטערפירן [[פאלא מאנווייס]]</text>
      <sha1>qqxr6b7bnr63e8b82lqnr5lstdzumks</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>