Wikipedia xalwiki https://xal.wikipedia.org/wiki/%D0%9D%D2%AF%D1%80_%D1%85%D0%B0%D0%BB%D1%85 MediaWiki 1.39.0-wmf.22 first-letter Аһар Көдлхнә Меткән Демнч Демнчна туск меткән Wikipedia Wikipedia туск меткән Боомг Боомгин туск меткән MediaWiki MediaWiki туск меткән Кевләр Зуран туск меткән Цәәлһлһн Цәәлһлһин туск меткән Әәшл Әәшлин туск меткән TimedText TimedText talk Модуль Обсуждение модуля Гаджет Обсуждение гаджета Определение гаджета Обсуждение определения гаджета Төгә 0 4799 85423 85417 2022-07-29T09:17:50Z 194.68.225.15 wikitext text/x-wiki [[Боомг:Velg auto.jpg|thumb|Өдгә цагин машинин төгә]] '''Төгә''' - төгріг бәәҗ байдаг, сул эргедге аль көшүр деер чаңһансан таава; тәвсән, шувтурдаг уга юмиг долдалулҗана. Төгә эңдән олзулсан зер-зевин болн көдлөврин хүв, ацан тееврин көгҗөҗ олзулсан. Экилсан цаг медедго. [[Боомг:Wheel Iran.jpg|thumb|left|Хуучин тергенә төгә]]Вера автомобилестроение терминологийыште, пышкемым гына манын орва кокла верланыше орававуч шине ден шоген (рис.), — шого, шке черетыштыже, из того, шин шындалтын, диск але да имым, того орававуч дене уша.<ref>[https://aleto.ua/art/kak-pravilno-hranit-shiny/ Шин кузе чын арален]</ref> Автомобиль шин — ораваже ик эн кӱлешан элемент, резино чымалт шинчаш-металлом-куэмже чора, диск тогымышто палемдыме. Шин корно транспорт средстваж дене пайдаланаш йӧным ышта, тыгыде толкынын сӧрымыжлан шупш, корнын тӧрсыр луктын, орава компенсацийым траекторий сита, вийым умылаш да илышыш шыҥдараш. IV класс лӱдыкшӧ нартас леведышым торжылан шотлалтеш. Автомобиль шин да перерабатыватлыше кызытсе тӱняште, автомобиль-влак чарныде чот кушто кушкеш, экономический да экологический кугу значенийым налеш. Эн ончыч тидын дене кылдалтын, молан манаш гын, шке йырысе пӱртӱсым аяртымаш шин кужу шукш налме вер шотлалтеш. Адакшым ида огнеопасный спиртлаш биологий да резинкыже, а леведышым пуэн да йӧнан илыме верышт тичмаш копшаҥге шке колонийышкыж резинке ора сита, куголя, пижедылше чер-влак кокла гыч шукышт налме вер налын шога.<ref>[https://globalplant.ru/press/articles/vse-o-biznese-po-pererabotke-shin-v-rezinovuyu-kroshku Бизнес пудыргым шотышто резинке шинан нерген чыла перерабатыватлымаш.]</ref> Туге гынат, тиде йӱла манын орва пеш шуко значенийже автолюбитель «тыртыш тыртышан» («марла диск-влак», «легкосплавной диск-влак», да тулеч молат). Тӱҥ шотышто машина лийын да пу гыч ыштыме имне орва орава экипаж икымше деч ойыртемалтын огыл. Оравапӱй ораватогым пу да металл гыч орава вара толеш, а тыгак металл кӱртньывоштыр дене пидме, мотоцикл гай. Резинке шинан тасма гай улыт тӱрлӧ янлык, варажым, кушмына семын писылык, нунын вашталт пневмошина, могай кӱкшытыш вошт профиль 1960 ийлан эре кугем толаш, кугем комфортабельность грузоподъемностьышт да машина кудалыштман. Грузовикыште лийын тасма резинке вашлият эше 1920 ийыште, а таче да кучылталтше шай кашташ сарзе автомобиль керт — гусматика, икымше тӱнямбал сар жапыште бронеавтомобиль икымше гана ямдылыме. 1920 гыч тӱнал-металл-влак диск дене ий эркын-эркын вашталтыш лиеш спицовывать штампованный орава тыртыш, тыглай производствын да шулдырак. Ынде лу ий кыдалне нуно тыгай лийыт стандартыште электроникым ыштыше, но верын-верын, сша-ште, мутлан, «спицовка» машинам налын эртарыме шергакан шӱй даҥыт 1950-х — 1960 ийыште завод оборудований але ешартыш семын веле опция (посна случайлаште да 1980-е — 1990 викиклатыште, мутлан, завод темлалтеш диск-влак Cadillac Deville Brougham спицованный 1996 ий марте). Таче тудын дене классический эн ончыч автомобиль да лоурайдер субкультура მტკვარი. 1960 ийыште шочын спорт опция семын тореш, куштылго гыч тӱрыснек чокрак сплавым левыктыше, алюминий але магниевый. Автомобиль нуным шуко мо таче веле ок пойдаралт.{{Белдлһн}} 3rgu1egnypzad70gek9ordxwo89ftev