వికీపీడియా
tewiki
https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%8A%E0%B0%A6%E0%B0%9F%E0%B0%BF_%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80
MediaWiki 1.39.0-wmf.23
first-letter
మీడియా
ప్రత్యేక
చర్చ
వాడుకరి
వాడుకరి చర్చ
వికీపీడియా
వికీపీడియా చర్చ
దస్త్రం
దస్త్రంపై చర్చ
మీడియావికీ
మీడియావికీ చర్చ
మూస
మూస చర్చ
సహాయం
సహాయం చర్చ
వర్గం
వర్గం చర్చ
వేదిక
వేదిక చర్చ
TimedText
TimedText talk
మాడ్యూల్
మాడ్యూల్ చర్చ
Gadget
Gadget talk
Gadget definition
Gadget definition talk
Topic
దస్త్రం:Kurnool mandals outline.png
6
4698
3620360
3600430
2022-08-11T02:45:01Z
Chaduvari
97
[[వర్గం:Files uploaded by వైజాసత్య]] ను తీసివేసారు (హాట్కేట్ ఉపయోగించి)
wikitext
text/x-wiki
== {{int:filedesc}} ==
{{Information
| description = Kurnool mandals outline
| source = {{own}}
| date =
| author = [[User:వైజాసత్య|వైజాసత్య]]
| permission =
| other_versions =
}}
== {{int:license-header}} ==
{{GFDL|migration=relicense}}
[[Category:Maps of divisions of India]]
{{Now Commons|Kurnool mandals outline pre 2022.png}}
6i8yodyt67c6xe4wei9kj1ag63qc08n
పెనుగంచిప్రోలు
0
5905
3620293
3619643
2022-08-10T19:27:28Z
2401:4900:2168:C9F7:2:1:97A1:B0F4
/* గ్రామ ప్రముఖులు */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Settlement|
|name = పెనుగంచిప్రోలు
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption =
|pushpin_mapsize = 250
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[కృష్ణా జిల్లా|కృష్ణా]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = పెనుగంచిప్రోలు
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name = శ్రీమతి.వేల్పుల.పద్మ గారు
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 51811
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషులు
|population_blank1 = 25782
|population_blank2_title = స్త్రీలు
|population_blank2 =26029
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 = 14262
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2011
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 16.903288
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd =80.246353
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 521 190
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info = 08678
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
'''పెనుగంచిప్రోలు,''' [[కృష్ణా జిల్లా]], ఇదే పేరుతో ఉన్న[[పెనుగంచిప్రోలు మండలం|పెనుగంచిప్రోలు]] మండలానికి [[ప్రధానకార్యాలయం|ప్రధానకేంద్రం]]. పెనుగంచిప్రోలు గ్రామ పంచాయతీ పెనుగంచిప్రోలు మండలంలో మెజర్ గ్రామ పంచాయతీ. ఈ పంచాయతీ 16 వార్డులతో పంచాయితీ హోదా కలిగి ఉంది పెనుగంచిప్రోలు గ్రామ పంచాయతీ పరిధిలోని 4 ఎంపీటీసీ స్థానాలు ఉన్నాయి. ఇది సమీప పట్టణమైన [[జగ్గయ్యపేట]] నుండి 20 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 3894 ఇళ్లతో, 14374 జనాభాతో 3880 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 7098, ఆడవారి సంఖ్య 7276. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 3659 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 326. గ్రామం జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 588859<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.
==గ్రామ చరిత్ర==
పెనుగంచిప్రోలు గ్రామం పూర్వ పేరు '''పెదకంచి'''. తదనంతరం పెనుగంచిగా పెనుగంచిప్రోలుగా పిలువబడింది. పెనుగంచిప్రోలు అను పేరు పెద్ద కంచీపురం నుండి వచ్చింది.తమిళనాడులోనున్న కంచి చిన్న కంచి అయితే, ఇది పెద్ద కంచి. ఈ ఊరిలో 108 దేవాలయాలు ఉండేవని అంటారు. అయితే కాలక్రమలో ఈ ఊరి ప్రక్కనే ప్రవహించుచున్న [[మున్నేరు]] వరదల వల్ల ఆ ఊరు, ఆ దేవాలయాలు భూగర్భంలో కలిసిపోయాయి. అందుకే ఇప్పటికనీ ఆ ఏటికి వరద వచ్చినపుడు ఇసుక తిన్నెల మధ్యన పురాతన దేవాలయాల స్ధంభాలు నీటిలో కనిపిస్తాయి. కొన్ని బయటకు కనిపిస్తాయి. కాని వాటి గురించి ఎవరూ పట్టించుకోరు. ఈ ఊరిలోనున్న ఆదినారాయణస్వామి, గోపాలస్వామి విగ్రహాలు భూమిలో దొరికినవే.పెనుగ్రంచిపోలు సంస్థానానికి సంబంధిచిన అనేక తవ్వకాలలో అనేక శాసనాలు లభ్యమయ్యాయి.పెనుగంచిప్రోలు గ్రామమే పాలంచెన్నూర్ అని షుమారు 1520 వ సంవత్సరంలో హిందూరాజులకు గోల్కొండ నవాబైన కులీ కుతుబ్ షా సైన్యానికి మున్నేటి ఒడ్డున పెద్ద యుద్ధం జరిగిందని ఆయుద్ధంలో హిందూ సైన్యం ఓటమి చెందిందని మనకు చరిత్ర బట్టి తెలియజేస్తుంది. బహుశా ఆ యుద్ధం తరువాత గ్రామ దేవాలయాలు శిల్ప సంపద కొల్లగొట్టబడి ఉంటుంది. అందువల్లనే ఈ గ్రామంలో మున్నేటి వొడ్డున ఎక్కడ పునాదులు త్రవ్వినా ఏదోవొక ఆనాటి ప్రాభవ శిల్పసంపద ఆనవాళ్లు బయల్పడుచున్నవి.
== సమీప గ్రామాలు ==
[[ముండ్లపాడు]] 3 కి.మీ, [[లింగగూడెం]] 3 కి.మీ, [[కొల్లికుల్ల]] 4 కి.మీ, [[ముచ్చింతాల]] 5 కి.మీ, నందిగామ 16 కి.మీ, [[తోటచెర్ల|తోటచర్ల]] 10 కి.మీ
== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
పెనుగంచిప్రోలులో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి. [[జగ్గయ్యపేట]] నుండి రోడ్డురవాణా సౌకర్యం ఉంది. [[విజయవాడ]] రైల్వేస్టేషన్ 62 కి.మీ దూరంలో ఉంది.
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు ఐదు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాలలు రెండు, ప్రైవేటు మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. ఒక ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాల, ఒక ప్రైవేటు జూనియర్ కళాశాల ఉన్నాయి. సమీప బాలబడి [[జగ్గయ్యపేట]]లో ఉంది. సమీప ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల జగ్గయ్యపేటలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల భీమవరంలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల విజయవాడలోను, పాలీటెక్నిక్ నందిగామలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం జగ్గయ్యపేటలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల [[విజయవాడ]] లోనూ ఉన్నాయి.
==గ్రామంలోని మౌలిక వసతులు==
#ప్రాథమిక వైద్యశాల.
#అంగనవాడీ కేంద్రం.
#ఆంధ్రా బ్యాంక్.
#స్టేట్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా, ఇతర 3 బ్యాంకులు కలవు .
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
పెనుగంచిప్రోలులో ఉన్న ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు, ఐదుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
గ్రామంలో10 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ డాక్టర్లు ఇద్దరు, ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీలు చదివిన డాక్టర్లు ముగ్గురు, డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఆరుగురు, ఇద్దరు నాటు వైద్యులు ఉన్నారు. ఆరు మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి.
==గ్రామానికి సాగు/త్రాగునీటి సౌకర్యం==
అందమైన మునేరు నది, చెరువు, [[నాగార్జున సాగర్]] కాలువలు ఈ ఊరి వ్యవసాయానికి జీవానాధారాలు.
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. కాలువ/వాగు/నది ద్వారా, చెరువు ద్వారా కూడా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది.
== పారిశుధ్యం ==
గ్రామంలో భూగర్భ మురుగునీటి వ్యవస్థ ఉంది. మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
==గ్రామ పంచాయతీ పరిపాలన==
2013 [[జూలై]] 28లో ఈ గ్రామ పంచాయతీకి జరిగిన ఎన్నికలలో చింతల శ్రీలక్ష్మి, [[సర్పంచి]]గా ఎన్నికైంది. ఉపసర్పంచిగా సీతారామయ్య ఎన్నికైనాడు.2021 ఫిబ్రవరి లో జరిగిన పంచాయితీ ఎన్నికల్లో వై యస్ ఆర్ కాంగ్రెస్ పార్టీ మద్దతుదరు వేల్పుల.పద్మ గారు సర్పంచ్ గా ఎన్నికైంది.
== గ్రామంలోని దర్శనీయ స్థలాలు/ప్రార్థనా ప్రదేశాలు ==
=== శ్రీ తిరుపతమ్మ అమ్మవారి దేవస్థానం (పెనుగంచిప్రోలు) ===
ఈ గ్రామంలో శ్రీ తిరుపతమ్మ అమ్మవారి దేవస్థానం [[గ్రామ దేవత]] [[తిరునాళ్లు]] బాగా జరుగుతాయి.<ref>{{Cite web|url=https://tms.ap.gov.in/TAPGPL/cnt/about-temple|title=About Temple {{!}} Temple Info {{!}} TAPGPL|website=tms.ap.gov.in|access-date=2021-09-10|archive-date=2021-09-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20210910125547/https://tms.ap.gov.in/TAPGPL/cnt/about-temple|url-status=dead}}</ref> గ్రామంలో 101 దేవాలయలు ఉన్నాయి. తిరుపతమ్మ దేవాలయం రాష్ట్రంలో 11 వ స్థానం గడించి, 9 వ నంబరు [[జాతీయ రహదారి]] నుండి 8 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఈ ఆలయ ఆవరణలోనే అంకమ్మ అమ్మవారు వెలశారు. ఈ ఆలయానికి పెనుగంచిప్రోలు, ముచ్చింతాల, సుబ్బాయిగూడెం గ్రామాల పరిధిలో 35 ఎకరాల వ్యవసాయ భూములు మాన్యం భూములుగా ఉన్నాయి.
===ఇతర దేవాలయాలు===
#ప్రసిద్ధి చెందిన శ్రీ ధర్మపురి యోగానంద నృసింహస్వామివారి దేవాలయం.
#అతి పురాతనమైన రుక్మిణి, గోదా సమేత గోపాలస్వామివారి దేవాలయం.
#పడమటి బజారున పురాతన ఆదినారాయణ స్వామివారి దేవాలయం.
#శ్రీ శంభులింగేశ్వరస్వామివారి ఆలయం.
#శ్రీ రామాలయం:- ఈ ఆలయం స్థానిక జమ్మిచెట్టు కూడలి (సెంటర్) లో ఉంది. ఈ ఆలయానికి అనుబంధంగా, 2017,ఫిబ్రవరి-10వతేదీ శుక్రవారంనాడు, ఒక కళ్యాణ మండపం ప్రారంభించారు. [4]
#శ్రీ వరలక్ష్మీ అమ్మవారి ఆలయం:- ఈ ఆలయ ఆవరణలో, 2017,జూన్-3వతేదీ శనివారంనాడు, శ్రీ విఘ్నేశ్వరస్వామివారి విగ్రహ ప్రతిష్ఠ ఘనంగా నిర్వహించారు. అనంతరం భక్తులకు అన్నసమారాధన నిర్వహించారు. [6]
#శ్రీ కట్టమైసమ్మ తల్లి ఆలయం:- స్థానిక శాలిగడ్డపై ఉన్న ఈ ఆలయంలో, అమ్మవారి వార్షిక జాతర మహోత్సవం, 2017,ఆగస్టు-8వతేదీ మంగళవారంనాడు ప్రారంభమైనది. [11]
===సమీప దేవాలయాలు===
* [[విజయవాడ]] - [[కనకదుర్గ గుడి]],
* [[వేదాద్రి]] నరసింహ క్షేత్రం
* [[శ్రీకాకుళం (ఘంటసాల)]] - ఆంధ్ర మహావిష్ణువు క్షేత్రం
* [[కొల్లేటికోట]] - పెద్దింట్లమ్మ
* [[నెమలి (గంపలగూడెం)|నెమలి]] - వేణుగోపాలస్వామి
* [[పెదకళ్ళేపల్లి]] - నాగేశ్వరాలయం
* [[ఆకిరిపల్లి]] - [[నరసింహావతారము|వ్యాఘ్రనరసింహస్వామి]]
== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
* స్టేట్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా
* ఆంధ్రా బ్యాంక్
* సప్తగిరి గ్రామీణ బ్యాంక్
* ఎపి రాష్ట్ర సహకార కేంద్ర బ్యాంకు
* యాక్సిస్ బ్యాంక్-
* స్టేట్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా ఎటిఎం
* ఆంధ్రా బ్యాంక్ఎ టిఎం
* ఎపి రాష్ట్ర సహకార కేంద్ర బ్యాంకు ఎటిఎం
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 15 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
== భూమి వినియోగం ==
పెనుగంచిప్రోలులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 446 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 4 హెక్టార్లు
* శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 871 హెక్టార్లు
* తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 33 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 96 హెక్టార్లు
* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 76 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 81 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 2273 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 1544 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 886 హెక్టార్లు
==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు==
పెనుగంచిప్రోలులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* కాలువలు: 127 హెక్టార్లు
* బావులు/బోరు బావులు: 659 హెక్టార్లు
* చెరువులు: 89 హెక్టార్లు
* ఇతర వనరుల ద్వారా: 11 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి==
పెనుగంచిప్రోలులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
===ప్రధాన పంటలు===
[[వరి]], [[ప్రత్తి]], [[మిరప]], కందులు, పెసలు, జొన్న పంటలు పండిస్తారు. ఈ గ్రామం మామిడి తోటలకు ప్రసిద్ధి.
===పారిశ్రామిక ఉత్పత్తులు===
బియ్యం, పప్పులు
===చేతివృత్తులవారి ఉత్పత్తులు===
కుండలు
===ప్రధాన వృత్తులు===
గ్రామం పాడి పంటలకు, వ్యవసాయమనకు పేరు గాంచింది.
==గ్రామ ప్రముఖులు==
* [[భండారు అచ్చమాంబ]]
* [[దుగ్గిరాల గోపాలకృష్ణయ్య|దుగ్గిరాల గోపాలక్రిష్ణయ్య]]
* [[కొమర్రాజు వెంకట లక్ష్మణరావు]],
* [[మంచికంటి రాంకిషన్ రావు|మంచికంటి రాంకిషన్ రావు]] ,(ప్రముఖ కమ్యూనిస్ట్ యోధుడు. మాజీ శాసన సభ్యులు ఖమ్మం నియోజక వర్గం )
* యేరువ వెంకట నరసయ్య, (మునసబు)
* సూరంపల్లి నరసయ్య, (మాజీ సర్పంచ్)
* స్వామి మల్లిఖార్జున రావు, ధర్మదాత
* స్వామి గోపాలరావు, వదాన్యులు
* నీరుకొండ గోపాలరావు, (మాజీ సర్పంచ్ )
* కంచేటి గోపయ్య
* నలమోలు లక్ష్మయ్య, (గ్రామ కరణం )
* యేరువ గోపయ్య, (గ్రామ మునసబు )
* నలమోలు కోటేశ్వరరావు, (యువ శాస్త్రవేత్త అవార్డు గ్రహీత. అమెరికా )
* కర్ల నాగశేషు, యు.ఎస్.ఎ
* [[కర్ల లింగయ్య]] బుర్రకథ కళాకారులు.
* తంబరేణి నరసింహరావు
* ముక్కా సత్యనారాయణ, ప్రముఖ రచయిత
* [[పి.వి.అప్పాజీ]] "ఫార్మస్యూటికల్ ఎక్స్ పోర్ట్ ప్రమోషన్ కౌన్సిల్ ఆఫ్ ఇండియా" (ఫార్మకిల్స్) కు డైరెక్టరు జనరలుగా ఉన్న డాక్టర్ పి.వి.అప్పాజీ గారి స్వగ్రామం ఈ వూరే. [2]
* వేల్పుల జాన్ కోటయ్య
* కీ. శే. డా. నలమోలు గోపాలరావు(ఫిజిక్స్ ప్రొఫిసర్, హెడ్ అఫ్ ది డిపార్ట్మెంట్, రాక్ఫార్డ్ యూనివర్సిటీ, ఇల్లినోస్ చికాగో,USA).
*డా. నలమోలు వెంకట్రామ ప్రసాద్. ప్రముఖ హుద్రోగ సర్జెన్, USA.
*డా. నలమోలు యశోలత, ప్రముఖ కాన్సర్ వ్యాధి నిపుణులు,USA.
==వనరులు==
<references/>
==వెలుపలి లింకులు==
{{పెనుగంచిప్రోలు మండలంలోని గ్రామాలు}}
[[వర్గం:కృష్ణా జిల్లా పుణ్యక్షేత్రాలు]]
rtkuz3lwcmlf0eho67qzpubiy5yssb5
యన్టీ రామారావు నటించిన సినిమాల జాబితా
0
6208
3620295
3264679
2022-08-10T21:11:13Z
2600:1700:6638:3AF0:506D:FA66:D691:DC9D
శ్రీ కాకుళ ఆంధ్ర మహావిష్ణు కథ ను చేర్చండి
wikitext
text/x-wiki
[[దస్త్రం:NTR in 1952.jpg|thumb]]
'''[[నందమూరి తారక రామారావు]]''' 50 సంవత్సరాలపైగా [[తెలుగు సినిమా]] రంగంలో కథా నాయకునిగా రాణించాడు.అతను నటించిన సిమాల జాబితా ఇక్కడ ఇవ్వబడింది.
#[[మన దేశం]] ([[1949]])1962వ సం చిత్రం శ్రీ కాకుళ ఆంధ్ర మహావిష్ణు కథ ను చేర్చలేదు.వెంటనే చేర్చండి
====50వ దశకం====
#[[షావుకారు]] ([[1950]])
#[[పల్లెటూరి పిల్ల]] (1950)
#[[మాయా రంభ]] (1950)
#[[సంసారం (1950 సినిమా)|సంసారం]] (1950)
#''మాయరంభ ([[1950]]) ([[తమిళం,|తమిళం]])''
#[[పాతాళభైరవి]] (1951)
#''పాతాళభైరవి (1951) (తమిళము)''
#''పాతాళభైరవి (1951) ([[హిందీ]])''
#[[మల్లీశ్వరి]] (1951)
#[[పెళ్ళిచేసిచూడు]] ([[1952]])
#[[దాసి (1952 సినిమా)|దాసి]] (1952)
#[[పల్లెటూరు]] (1952)
#''కళ్యాణంపన్నిప్పర్ (1952) (తమిళము)''
#''వెలైకరిమగల్ (1952) (తమిళము)''
#[[అమ్మలక్కలు]] ([[1953]])
#''మరుముగల్ (1953) (తమిళము)''
#[[పిచ్చి పుల్లయ్య (1953 సినిమా)|పిచ్చి పుల్లయ్య]] (1953)
#[[చండీరాణి (1953 సినిమా)|చండీరాణి]] (1953)
#''చండీరాణీ (1953) (తమిళము)''
#''చండీరాణీ (1953) (హిందీ)''
#[[చంద్రహారం]] ([[1954]])
#''చంద్రహారం (1954) (తమిళము)''
#[[వద్దంటే డబ్బు]] (1954)
#[[తోడుదొంగలు]] (1954)
#[[రేచుక్క (1955 సినిమా)|రేచుక్క]] (1955)
#[[రాజు పేద]] (1954)
#[[సంఘం]] (1954)
#''సంఘం (1954) (తమిళము)''
#[[అగ్గిరాముడు]] (1954)
#[[పరివర్తన (1954 సినిమా)|పరివర్తన]] (1954)
#[[ఇద్దరు పెళ్ళాలు]] (1954)
#[[మిస్సమ్మ]] ([[1955]])
#[[విజయగౌరి]] (1955)
#[[చెరపకురా చెడేవు]] (1955)
#[[జయసింహ]] (1955)
#[[కన్యాశుల్కం (సినిమా)|కన్యాశుల్కం]] (1955)
#[[సంతోషం]] (1955)
#''నయాఆద్మి ([[1956]]) (హిందీ)''
#[[తెనాలి రామకృష్ణ]] (1956)
#''తెనాలి రామకృష్ణన్ (1956) (తమిళము)''
#[[చింతామణి (1956 సినిమా)|చింతామణి]] (1956)
#[[జయం మనదే]] (1956)
#[[సొంతవూరు]] (1956)
#[[ఉమాసుందరి]] (1956)
#[[చిరంజీవులు]] (1956)
#[[శ్రీగౌరి మహాత్మ్యం]] (1956)
#[[పెంకి పెళ్ళాం]] (1956)
#''మర్మవీరన్ (1956) (తమిళము)''
#[[చరణదాసి]] (1956) <!-- This is 50th movie -->
#[[భాగ్యరేఖ]] ([[1957]])
#[[మాయాబజార్]] (1957)
#''మయాబజార్ (1957) (తమిళము)''
#[[వీరకంకణం]] (1957)
#[[సంకల్పం (1957 సినిమా)|సంకల్పం]] (1957)
#[[వినాయక చవితి (సినిమా)|వినాయకచవితి]] (1957)
#[[భలే అమ్మాయిలు (1957 సినిమా)|భలే అమ్మాయిలు]] (1957)
#[[సతీ అనసూయ]] (1957)
#[[సారంగధర]] (1957)
#[[కుటుంబగౌరవం]] (1957)
#[[పాండురంగ మహత్యం]] (1957)
#[[అన్నాతమ్ముడు]] ([[1958]])
#[[భూకైలాస్]] (1958)
#[[శోభ (1958 సినిమా)|శోభ]] (1958)
#[[రాజనందిని]] (1958)
#[[మంచి మనసుకు మంచి రోజులు]] (1958)
#[[కార్తవరాయని కథ]] (1958)
#[[ఇంటిగుట్టు]] (1958)
#''[[సంపూర్ణ రామాయణం (1959 సినిమా)|సంపూర్ణ రామాయణం]] (1958)(తమిళము)''
#[[అప్పుచేసి పప్పుకూడు]] ([[1959]])
#''రాజసేవై (1959) (తమిళము)''
#[[రేచుక్క-పగటిచుక్క]] (1959)
#[[శభాష్ రాముడు]] (1959)
#[[దైవబలం]] (1959)
#[[బాలనాగమ్మ (1959 సినిమా)|బాలనాగమ్మ]] (1959)
#[[వచ్చిన కోడలు నచ్చింది]] (1959)
#[[బండరాముడు]] (1959)
====60వ దశకం====
#[[శ్రీవెంకటేశ్వర మహత్యం]] ([[1960]])
#[[రాజమకుటం]] (1960)
#''రాజమకుటం (1960) (తమిళము)''
#[[రాణి రత్నప్రభ]] (1960)
#[[దేవాంతకుడు (1960)|దేవాంతకుడు]] (1960)
#[[విమల]] (1960)
#[[దీపావళి (1960 సినిమా)|దీపావళి]] (1960)
#[[భట్టి విక్రమార్క]] (1960)
#[[కాడెద్దులు ఎకరంనేల]] (1960)
#''భక్తరఘునాథ్ (1960) ([[గుజరాతి భాష|గుజరాతి]])''
#[[సీతారామకళ్యాణం]] ([[1961]])
#[[ఇంటికి దీపం ఇల్లాలే]] (1961)
#[[సతీ సులోచన (1961 సినిమా)|సతీసులోచన]] (1961)
#[[పెండ్లిపిలుపు]] (1961)
#[[శాంత]] (1961)
#[[జగదేకవీరుని కథ]] (1961)
#[[కలసి ఉంటే కలదు సుఖం]] (1961)
#[[టాక్సీరాముడు]] (1961)
#[[గులేబకావళి కథ]] ([[1962]])
#[[గాలిమేడలు]] (1962)
#[[టైగర్ రాముడు]] (1962)
#[[భీష్మ]] (1962)
#[[దక్షయజ్ఞం (1962 సినిమా)|దక్షయజ్ఞం]] (1962)<!-- This is 100th movie -->
#[[గుండమ్మకథ]] (1962)
#[[మహామంత్రి తిమ్మరుసు]] (1962)
#[[స్వర్ణమంజరి]] (1962)
#[[రక్తసంబంధం]] (1962)
#[[ఆత్మబంధువు]] (1962)
#[[శ్రీకృష్ణార్జున యుద్ధము]] ([[1963]])
#[[ఇరుగు పొరుగు]] (1963)
#[[పెంపుడు కూతురు]] (1963)
#[[వాల్మీకి]] (1963)
#[[సవతి కొడుకు]] (1963)
#[[లవకుశ]] (1963)
#''[[లవకుశ]] (1963) (తమిళము)''
#''[[లవకుశ]] (1963) (హిందీ)''
#[[పరువు ప్రతిష్ఠ (1963 సినిమా)|పరువు ప్రతిష్ఠ]] (1963)
#[[ఆప్తమిత్రులు]] (1963)
#[[బందిపోటు (1963 సినిమా)|బందిపోటు]] (1963)
#[[లక్షాధికారి]] (1963)
#[[తిరుపతమ్మ కథ]] (1963)
#[[నర్తనశాల]] (1963)
#[[మంచి చెడు]] (1963)
#[[కర్ణ]] ([[1964]])
#''[[కర్ణన్]] (1964) (తమిళము)''
#''[[కర్ణ]] (1964) (హిందీ)''
#[[గుడిగంటలు]] (1964)
#[[మర్మయోగి]] (1964)
#[[కలవారి కోడలు]] (1964)
#[[దేశద్రోహులు]] (1964)
#[[రాముడు భీముడు]] (1964)
#[[సత్యనారాయణ మహత్యం]] (1964)
#[[అగ్గిపిడుగు]] (1964)
#[[దాగుడుమూతలు]] (1964)
#[[శభాష్ సూరి]] (1964)
#[[బభ్రువాహన]] (1964)
#[[వివాహబంధం (1964 సినిమా)|వివాహబంధం]] (1964)
#[[మంచి మనిషి]] (1964)
#[[వారసత్వం (1964 సినిమా)|వారసత్వం]] (1964)
#[[బొబ్బిలి యుద్ధం]] (1964)
#''భక్తరామదాసు (1964) (తమిళము)''
#''భక్తరామదాస్ (1964) (గుజరాతి)''
#[[నాదీ ఆడజన్మే]] (1965)
#[[పాండవవనవాసం]] (1965)
#[[దొరికితే దొంగలు]] (1965)
#[[మంగమ్మ శపధం]] (1965)
#[[సత్య హరిశ్చంద్ర]] (1965)
#[[తోడూ నీడా (1965 సినిమా)|తోడు నీడ]] (1965)
#[[ప్రమీలార్జునీయం]] (1965)
#[[దేవత (1965 సినిమా)|దేవత]] (1965)
#[[వీరాభిమన్యు (1965 సినిమా)|వీరాభిమన్యు]] (1965)
#[[విశాలహృదయాలు]] (1965)
#[[సి.ఐ.డి.]] (1965) <!-- This is 150th movie -->
#[[ఆడబ్రతుకు]] (1965)
#[[శ్రీకృష్ణ పాండవీయం]] ([[1966]])
#[[పల్నాటి యుద్ధం]] (1966)
#[[శకుంతల]] (1966)
#[[పరమానందయ్య శిష్యుల కథ (1966 సినిమా)|పరమానందయ్య శిష్యుల కథ]] (1966)
#[[మంగళసూత్రం]] (1966)
#[[అగ్గి బరాటా]] (1966)
#[[సంగీత లక్ష్మి]] (1966)
#[[శ్రీకృష్ణ తులాభారం]] (1966)
#[[పిడుగురాముడు]] (1966)
#[[అడుగు జాడలు]] (1966)
#[[డాక్టర్ ఆనంద్]] (1966)
#[[గోపాలుడు భూపాలుడు]] ([[1967]])
#[[నిర్దోషి]] (1967)
#[[కంచుకోట]] (1967)
#[[భువనసుందరి కథ]] (1967)
#[[ఉమ్మడికుటుంబం]] (1967)
#[[భామావిజయం]] (1967)
#[[నిండు మనసులు]] (1967)
#[[స్త్రీజన్మ]] (1967)
#[[శ్రీకృష్ణావతారం]] (1967)
#[[పుణ్యవతి]] (1967)
#[[ఆడపడుచు]] (1967)
#[[చిక్కడు దొరకడు (1967 సినిమా)|చిక్కడు దొరకడు]] (1967)
#[[ఉమా చండీ గౌరీ శంకరుల కథ]] ([[1968]])
#[[నిలువు దోపిడి]] (1968)
#[[తల్లిప్రేమ]] (1968)
#[[తిక్క శంకరయ్య]] (1968)
#[[రాము (1968 సినిమా)|రాము]] (1968)
#[[కలిసొచ్చిన అదృష్టం]] (1968)
#[[నిన్నే పెళ్ళాడుతా (1968 సినిమా)|నిన్నే పెళ్ళాడుతా]] (1968)
#[[భాగ్యచక్రం]] (1968)
#[[నేనే మొనగాణ్ణి]] (1968)
#[[బాగ్దాద్ గజదొంగ]] (1968)
#[[నిండు సంసారం]] (1968)
#[[వరకట్నం]] ([[1969]])
#[[కథానాయకుడు (1969)|కథానాయకుడు]] (1969)
#[[భలే మాష్టారు]] (1969)
#[[గండికోట రహస్యం]] (1969)
#[[విచిత్ర కుటుంబం]] (1969)
#[[కదలడు వదలడు]] (1969)
#[[నిండు హృదయాలు]] (1969)
#[[భలే తమ్ముడు (1969 సినిమా)|భలే తమ్ముడు]] (1969)
#[[అగ్గివీరుడు]] (1969)
#[[మాతృదేవత]] (1969)
#[[ఏకవీర]] (1969)
====70వ దశకం====
#[[తల్లా పెళ్ళామా]] ([[1970]])
#[[లక్ష్మీకటాక్షం]] (1970)
#[[ఆలీబాబా 40 దొంగలు]] (1970) (200వ సినిమా)
#[[పెత్తందార్లు]] (1970)
#[[విజయం మనదే]] (1970)
#[[చిట్టిచెల్లెలు]] (1970)
#[[మాయని మమత]] (1970)
#[[మారిన మనిషి]] (1970)
#[[కోడలు దిద్దిన కాపురం]] (1970) (ఇది తెలుగులో 200వ సినిమా)
#[[ఒకే కుటుంబం]] (1970)
#''తిరుదత్తతిరుడన్ (1970) (తమిళము)''
#''కన్నన్ వరువన్ (1970) (తమిళము)''
#[[శ్రీకృష్ణ విజయం]] ([[1971]])
#[[నిండు దంపతులు]] (1971)
#[[రాజకోట రహస్యం]] (1971)
#[[జీవితచక్రం]] (1971)
#[[రైతుబిడ్డ (1971 సినిమా)|రైతుబిడ్డ]] (1971)
#[[అదృష్ట జాతకుడు]] (1971)
#[[చిన్ననాటి స్నేహితులు]] (1971)
#[[పవిత్ర హృదయాలు]] (1971)
#[[శ్రీకృష్ణసత్య]] (1971)
#[[శ్రీకృష్ణార్జున యుద్ధం]] ([[1972]])
#[[కులగౌరవం]] (1972)
#[[బడిపంతులు]] (1972)
#[[ఎర్రకోట వీరుడు]] ([[1973]])
#[[డబ్బుకు లోకం దాసోహం]] (1973)
#[[దేశోద్ధారకుడు]] (1973)
#[[ధనమా దైవమా]] (1973)
#[[దేవుడు చేసిన మనుషులు]] (1973)
#[[వాడే వీడు]] (1973)
#[[పల్లెటూరి చిన్నోడు]] ([[1974]])
#[[అమ్మాయి పెళ్ళి]] (1974)
#[[మనుషుల్లో దేవుడు]] (1974)
#[[తాతమ్మకల]] (1974)
#[[నిప్పులాంటి మనిషి]] (1974)
#[[దీక్ష (1974 సినిమా)|దీక్ష]] (1974)
#[[శ్రీరామాంజనేయ యుద్ధం (1975)|శ్రీరామాంజనేయ యుద్ధం]] ([[1975]])
#[[కథానాయకుని కథ (1975 సినిమా)|కథానాయకుని కథ]] (1975)
#[[సంసారం (1975 సినిమా)|సంసారం]] (1975)
#[[రాముని మించిన రాముడు]] (1975)
#[[అన్నదమ్ముల అనుబంధం]] (1975)
#[[మాయామశ్చీంద్ర (1975 సినిమా)|మాయామశ్చీంద్ర]] (1975)
#[[తీర్పు (1975 సినిమా)|తీర్పు]] (1975)
#[[ఎదురులేని మనిషి]] (1975)
#[[వేములవాడ భీమ కవి]] ([[1976]])
#[[ఆరాధన]] (1976)
#[[మనుషులంతా ఒక్కటే]] (1976)
#[[మగాడు]] (1976)
#[[నేరం నాదికాదు ఆకలిది]] (1976)
#[[బంగారు మనిషి]] (1976)
#[[మాదైవం]] (1976)<ref name="ఎన్టీఆర్ సినిమా కథతో వీరిద్దరి సినిమా!">{{cite news |last1=ఆంధ్రజ్యోతి |first1=నవ్య (ఓపెన్ పేజీ) |title=ఎన్టీఆర్ సినిమా కథతో వీరిద్దరి సినిమా! |url=https://www.andhrajyothy.com/telugunews/memory-of-old-classics-20200620104487 |accessdate=14 August 2020 |work=www.andhrajyothy.com |publisher=వినాయకరావు |date=21 June 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200621033842/https://www.andhrajyothy.com/telugunews/memory-of-old-classics-20200620104487 |archivedate=21 June 2020}}</ref>
#[[మంచికి మరోపేరు]] (1976)
#[[దానవీరశూరకర్ణ]] ([[1977]]) (250వ చిత్రం)
#[[అడవిరాముడు]] (1977)
#[[ఎదురీత]] (1977)
#[[చాణక్య చంద్రగుప్త]] (1977)
#[[మా ఇద్దరి కథ]] (1977)
#[[యమగోల]] (1977)
#[[సతీ సావిత్రి]] ([[1978]])
#[[మేలుకొలుపు]] (1978)
#[[అక్బర్ సలీమ్ అనార్కలి]] (1978)
#[[రామకృష్ణులు]] (1978)
#[[యుగపురుషుడు]] (1978)
#[[రాజపుత్ర రహస్యం]] (1978)
#[[సింహబలుడు]] (1978)
#[[శ్రీరామ పట్టాభిషేకం]] (1978)
#[[సాహసవంతుడు]] (1978)
#[[లాయర్ విశ్వనాథ్]] (1978)
#[[కేడి. నెం. 1]] (1978)
#[[డ్రైవర్ రాముడు]] ([[1979]])
#[[మా వారి మంచితనం|మావారి మంచితనం]] (1979)
#[[శ్రీమద్విరాటపర్వం]] (1979)
#[[వేటగాడు (1979 సినిమా)|వేటగాడు]] (1979)
#[[టైగర్]] (1979)
#[[శ్రీ తిరుపతి వెంకటేశ్వర కళ్యాణం]] (1979)
#[[శృంగారరాముడు]] (1979)
#[[యుగంధర్]] (1979)
====80వ దశకం====
#[[ఛాలెంజ్ రాముడు]] ([[1980]])
#[[సర్కస్ రాముడు]] (1980)
#[[ఆటగాడు]] (1980)
#[[సూపర్ మేన్ (1980 సినిమా)|సూపర్ మాన్]] (1980)
#[[రౌడీ రాముడు కొంటె కృష్ణుడు]] (1980)
#[[సర్దార్ పాపారాయుడు]] (1980)
#[[సరదా రాముడు]] (1980)
#[[ప్రేమ సింహాసనం]] ([[1981]])
#[[గజదొంగ]] (1981)
#[[ఎవరు దేవుడు]] (1981)
#[[తిరుగులేని మనిషి]] (1981)
#[[సత్యం శివం]] (1981)
#[[విశ్వరూపం (సినిమా)|విశ్వరూపం]] (1981)
#[[అగ్గిరవ్వ]] (1981)
#[[కొండవీటి సింహం]] (1982)
#[[మహా పురుషుడు]] (1981)
#[[అనురాగదేవత]] ([[1982]])
#[[కలియుగ రాముడు]] (1982)
#[[జస్టిస్ చౌదరి]] (1982)
#[[బొబ్బిలిపులి]] (1982)
#[[వయ్యారిభామలు వగలమారిభర్తలు]] (1982)
#[[నాదేశం]] (1982)
#[[సింహం నవ్వింది]] ([[1983]])
#[[చండశాసనుడు]] (1983)
#[[శ్రీమద్విరాట్ పోతులూరి వీరబ్రహ్మేంద్ర స్వామి చరిత్ర]] ([[1983]])
====90వ దశకం====
#[[బ్రహ్మర్షి విశ్వామిత్ర]] ([[1991]]) (ఇది 300వ సినిమా)
#[[సామ్రాట్ అశోక్]] ([[1992]])
#[[మేజర్ చంద్రకాంత్]] ([[1993]])
#[[శ్రీనాథకవిసార్వభౌమ (1993)|శ్రీనాథ కవిసార్వభౌమ]] ([[1993]])
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
== వెలుపలి లంకెలు ==
[[వర్గం:తెలుగు సినిమా]]
[[వర్గం:సినిమా నటుల సినిమా జాబితాలు]]
ak5ov152bdzqfmpvw2ab0p63y8y2pag
పెన్పహాడ్ మండలం (సూర్యాపేట జిల్లా)
0
7099
3620461
3570412
2022-08-11T09:27:55Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాలు, సపె చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|type = mandal||native_name=పెన్పహాడ్ మండలం||district=సూర్యాపేట
| latd = 17.026111
| latNS = N
| longd = 79.683333
| longEW = E
|mandal_map=Telangana-mandal-Suryapet Penpahad-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=పెన్పహాడ్|villages=17|area_total=|population_total=39624|population_male=19999|population_female=19625|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=49.41|literacy_male=61.97|literacy_female=36.55|pincode = 508213}}
'''పెన్పహాడ్ మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సూర్యాపేట జిల్లా|సూర్యాపేట జిల్లాకు,]]చెందిన మండలం..<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 246 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> [[పెన్పహాడ్]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[సూర్యాపేట]] నుండి 17 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[నల్గొండ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|title=సూర్యాపేట జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227080545/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం సూర్యాపేట రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 17 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. నిర్జన గ్రామాలు లేవు.
==మండల జనాభా==
[[దస్త్రం:Nalgonda mandals Penpahad pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త నల్గొండ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల పరిధిలోని జనాభా - మొత్తం 39,624 - పురుషులు 19,999 - స్త్రీలు 19,625. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 188 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 39,624. జనాభాలో పురుషులు 19,999 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 19,625. మండలంలో 10,313 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
==మండలంలోని రెవిన్యూ గ్రామాలు==
#[[అనాజిపురం]]
# [[సింగారెడ్డిపాలెం (పెన్పహాడ్ మండలం)|సింగారెడ్డిపాలెం]]
# [[మొహమ్మదాపురం (పెన్పహాడ్)|మొహమ్మదాపురం]]
# [[ధర్మాపురం (పెన్పహాడ్)|ధర్మాపురం]]
# [[భక్తలాపురం]]
# [[మాచారం (పెన్పహాడ్)|మాచారం]]
# [[పెన్పహాడ్]]
# [[అనంతారం (పెన్పహాడ్)|అనంతారం]]
# [[దోసపహాడ్]]
# [[నాగులపహాడ్]]
# [[పొట్లపహాడ్]]
# [[నాగులపాటి అన్నారం]]
# [[లింగాల (పెన్పహాడ్)|లింగాల]]
# [[దూపహాడ్]]
# [[గాజులమల్కాపురం]]
# [[చీదెళ్ళ]]
గమనిక:నిర్జన గ్రామం ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{సూర్యాపేట జిల్లా మండలాలు}}
bifc52dpf39fdo7yjtdoapimbhwm6vs
కోదాడ
0
7116
3620390
3602099
2022-08-11T06:04:41Z
Chaduvari
97
Chaduvari, [[కోదాడ (కోదాడ మండలం)]] పేజీని [[కోదాడ]] కు తరలించారు: ఈ పేరుతో ఉన్నవాటిలో ఇది ప్రముఖమైన స్థలం. దీనికి బ్రాకెట్లక్కర్లేదు.
wikitext
text/x-wiki
'''కోదాడ''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సూర్యాపేట జిల్లా|సూర్యాపేట జిల్లా,]] [[కోదాడ మండలం|కోదాడ]] మండలానికి గ్రామం<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 246 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> ఇది [[జనగణన పట్టణం]].కోదాడ [[హైదరాబాదు]] - [[విజయవాడ]] జాతీయ రహదారి మీద, హైదరాబాదు నుండి 176 కి.మీ. దూరం లోను, [[విజయవాడ]] నుండి 96 కి.మీ. దూరం లోను ఉంది. తూర్పున [[కృష్ణా జిల్లా]], ఉత్తరాన [[ఖమ్మం జిల్లా]] హద్దులుగా కలిగి వున్న ముఖ్య వ్యాపార కేంద్రం. అంతేకాక, ముఖ్య విద్యాకేంద్రంగా కూడా భాసిల్లుతుంది. 2011లో [[కోదాడ పురపాలకసంఘం]]గా ఏర్పాటు చేయబడింది.<ref>{{Cite web|url=https://kodadamunicipality.telangana.gov.in/pages/basic-information|title=Basic Information of Municipality, Kodada Municipality|website=kodadamunicipality.telangana.gov.in|access-date=7 April 2021}}</ref>
== జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో ==
2016 అక్టోబరు 11న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత [[నల్గొండ జిల్లా]]<nowiki/>లోని ఇదే మండలంలో ఉండేది.<ref>{{Cite web|title=సూర్యాపేట జిల్లా|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227080545/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ}}</ref>
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
కె.ఆర్.ఆర్. కళాశాల, కోదాడ సన్ ఇంజనీరింగ్ కళాశాల, కోదాడమిట్స్ ఇంజనీరింగ్ కళాశాల,కోదాడ కిట్స్ మహిళా ఇంజనీరింగ్ కళాశాల,కోదాడ గేట్స్ ఇంజనీరింగ్ కళాశాల మండలంలో ఉన్నాయి.
== శాసనసభ్యుడు ==
[[బొల్లం మల్లయ్య యాదవ్|బోల్లం మల్లయ్య యాదవ్]] :[[తెలంగాణ శాసనసభ సభ్యుల జాబితా (2018)|2018]] లో జరిగిన తెలంగాణ ముందస్తు ఎన్నికల్లో తెలంగాణ రాష్ట్ర సమితి తరుపున ఎన్నికైనాడు.
== గ్రామ ప్రముఖులు ==
# [[ఎన్. సిక్కిరెడ్డి|నెలకురి సిక్కిరెడ్డి]]: [[బాడ్మింటన్|బ్యాడ్మింటన్]] క్రీడాకారిణి.
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== ఇవి కూడా చూడండి. ==
* కోదాడను [http://wikimapia.org/#lat=16.9986393&lon=79.9627447&z=15&l=0&m=a&v=2 వికీమాపియా]లో, [http://maps.google.com/?ie=UTF8&ll=16.998619,79.962466&spn=0.034269,0.0527&t=h&z=15 గూగుల్ మాప్స్]లో వీక్షించండి.
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{కోదాడ మండలంలోని గ్రామాలు}}{{సూర్యాపేట జిల్లాకు సంబంధించిన విషయాలు|state=collapsed}}
[[వర్గం:జనగణన పట్టణాలు]]
hfqs0y5xggpcv3wh4b4d0st9quac2td
మట్టంపల్లి మండలం
0
7122
3620478
3454772
2022-08-11T09:42:52Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాల చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=మట్టంపల్లి మండలం|district=సూర్యాపేట జిల్లా|latd=16.782285|latm=|lats=|latNS=N|longd=79.869500|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Suryapet Mattampalli-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=మట్టంపల్లి|villages=10|area_total=210|population_total=44939|population_male=22579|population_female=22360|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=|literacy_male=|literacy_female=|pincode=508204}}'''మట్టంపల్లి మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సూర్యాపేట జిల్లా|సూర్యాపేట జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 246 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> మండల కేంద్రం, [[మట్టంపల్లి]]. ఇది సమీప పట్టణమైన [[మిర్యాలగూడ]] నుండి 48 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[నల్గొండ జిల్లా]]<nowiki/>లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|title=సూర్యాపేట జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227080545/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం కోదాడ రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది మిర్యాలగూడ డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 10 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి.నిర్జన గ్రామాలు లేవు
== మండల వివరాలు ==
[[దస్త్రం:Nalgonda mandals Mathampalli pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త నల్గొండ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల పరిధిలోని జనాభా - మొత్తం 44,939 - పురుషులు 22,579 - స్త్రీలు 22,360. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 210 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 44,939. జనాభాలో పురుషులు 22,579 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 22,360. మండలంలో 11,924 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
==మండలంలోని రెవిన్యూ గ్రామాలు==
#[[యాటవాకిళ్ళ]]
#[[చన్నాయపాలెం]]
#[[వర్ధాపురం]]
#[[అల్లిపురం]]
#[[చౌటపల్లి (మట్టంపల్లి)|చౌటపల్లి]]
#[[మట్టంపల్లి]]
#[[పెద్దవీడు]]
#[[మట్టపల్లి]]
#[[గుండ్లపల్లి (మట్టంపల్లి మండలం)|గుండ్లపల్లి]]
#[[రఘునాథపాలెం (మట్టంపల్లి మండలం)|రఘునాథపాలెం]]
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{సూర్యాపేట జిల్లా మండలాలు}}
lovjl95wp2f6sgq4uqto5vtdxgfjoqh
భూత్పూర్ మండలం
0
7473
3620532
3566856
2022-08-11T11:13:20Z
యర్రా రామారావు
28161
కొత్త మ్యాపు ఎక్కింపు, తాజా గణాంకాలు కూర్పు
wikitext
text/x-wiki
'''భూత్పూర్ మండలం''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[మహబూబ్ నగర్ జిల్లా|మహబూబ్ నగర్ జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 241 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|type = mandal||native_name=భూత్పూర్|district=మహబూబ్నగర్ జిల్లా
| latd = 16.7000
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 78.0667
| longm =
| longs =
| longEW = E
|mandal_map=Telangana-mandal-Mahabubnagar Bhoothpur-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=భూత్పూర్ (భూత్పూర్ మండలం)|villages=16|area_total=177|population_total=49777|population_male=25144|population_female=24633|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=41.87|literacy_male=55.79|literacy_female=27.72|pincode = 509382
}}
ఇది సమీప పట్టణమైన [[మహబూబ్ నగర్]] నుండి 8 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఈ మండలం ఇదే జిల్లాలో ఉండేది.<ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|title=మహబూబ్ నగర్ జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211224165130/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం మహబూబ్ నగర్ రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 16 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి.నిర్జన గ్రామాలు లేవు. మండల కేంద్రం [[భూత్పూర్ (భూత్పూర్ మండలం)|భూత్పూర్]]
== గణాంకాలు ==
[[దస్త్రం:Mahabubnagar mandals Bhutpur pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త మహబూబ్నగర్ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 177 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 48,041. జనాభాలో పురుషులు 24,273 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 23,768. మండలంలో 10,128 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
2011 భారత జనాభా లెక్కలు ప్రకారం మొత్తం జనాభా 48,041.అంధులో పురుషులు 24,273 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 23,768. అక్షరాస్యత మొత్తం 41,777%, పురుషుల అక్షరాస్యత 25.144%, స్త్రీల అక్షరాస్యత 24.633%
==మండలం లోని గ్రామాలు==
=== రెవెన్యూ గ్రామాలు ===
# [[హస్నాపూర్ (భూత్పూర్)|హస్నాపూర్]]
# [[అమిస్తాపూర్]]
#[[భూత్పూర్ (భూత్పూర్ మండలం)|భూత్పూర్]]
# [[తాడిపర్తి]]
# [[కొత్తూర్ (భూత్పూర్)|కొత్తూర్]]
# [[కరివెన]]
# [[కొత్తమొల్గర]]
# [[గోపాలపూర్ (ఖుర్ద్)]]
# [[పోతులమడుగు]]
# [[అన్నాసాగర్ (భూత్పూర్ మండలం)|అన్నాసాగర్]]
# [[తాడికొండ (భూత్పూర్)|తాడికొండ]]
# [[రావల్పల్లి (భూత్పూర్)|రావల్పల్లి]]
# [[కప్పెట]]
# [[పాతమొల్గర]]
# [[మద్దిగట్ల (భూత్పూర్)|మద్దిగట్ల]]
# [[ఎల్కిచర్ల]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
== వెలుపలి లింకులు ==
{{మహబూబ్ నగర్ జిల్లా మండలాలు}}
[[వర్గం:మహబూబ్ నగర్ జిల్లా మండలాలు]]
02xnjn5sa6c5xwqtrsww8wp8sz2pkxk
మహబూబ్ నగర్ మండలం (అర్బన్)
0
9152
3620362
3566857
2022-08-11T02:49:41Z
యర్రా రామారావు
28161
కొత్త మ్యాపు ఎక్కింపు, తాజా గణాంకాలు కూర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|type = mandal||native_name=మహబూబ్నగర్||district=మహబూబ్నగర్ జిల్లా
| latd = 16.757865
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.995262
| longm =
| longs =
| longEW = E
|mandal_map=Telangana-mandal-Mahabubnagar Mahabubnagar Urban-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=మహబూబ్నగర్|villages=8|area_total=101|population_total=249091|population_male=125484|population_female=123607|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=72.25|literacy_male=81.37|literacy_female=62.78|pincode = 509001
}}
'''మహబూబ్ నగర్ మండలం (అర్బన్),''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని [[మహబూబ్ నగర్ జిల్లా|మహబూబ్ నగర్ జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.<ref>{{Cite web|url=http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/241.Mahabubnagar-Final.pdf|title=ఆర్కైవ్ నకలు|website=|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20191209042733/http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/241.Mahabubnagar-Final.pdf|archive-date=2019-12-09|access-date=2018-07-14}}</ref> 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఈ మండలం ఇదే జిల్లాలో ఉండేది.<ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|title=మహబూబ్ నగర్ జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211224165130/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం మహబూబ్ నగర్ రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 8 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. నిర్జన గ్రామాలు లేవు. మండల కేంద్రం [[మహబూబ్నగర్]]
==మండలం లోని పట్టణాలు==
* [[మహబూబ్ నగర్]] (m+og)
* [[మహబూబ్ నగర్]] (m)
==మండల గణాంకాలు==
[[దస్త్రం:Mahabubnagar mandals Mahabubnagar pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త మహబూబ్నగర్ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 101 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 215,205. జనాభాలో పురుషులు 108,571 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 106,634. మండలంలో 42,976 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం జనాభా - మొత్తం 2,49,091 - పురుషులు 1,25,484 - స్త్రీలు 1,23,607. అక్షరాస్యత - మొత్తం 72.25% - పురుషులు 81.37% - స్త్రీలు 62.78%.
==మండలం లోని గ్రామాలు==
=== రెవిన్యూ గ్రామాలు ===
# [[మహబూబ్నగర్]] (M+OG)
# [[బోయపల్లి (గ్రామీణ)|బోయపల్లి]]
#[[ఎనుగొండ (మహబూబ్ నగర్ అర్బన్ మండలం)|ఎనుగొండ]]
#[[ఎర్రవల్లి (మహబూబ్ నగర్ అర్బన్ మండలం)|ఎర్రవల్లి]]
# [[పాలకొండ (గ్రామీణ)|పాలకొండ]]
# [[యెదిర]]
#[[బండమీదిపల్లె (మహబూబ్ నగర్ అర్బన్)|బండమీదిపల్లె]]
#[[కిృష్టియన్పల్లె (మహబూబ్ నగర్ అర్బన్)|కిృష్టియన్పల్లె]]
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లింకులు ==
{{మహబూబ్ నగర్ జిల్లా మండలాలు}}
{{మహబూబ్ నగర్ అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం}}
e80xrc9nx6p511djs5o0db9vqun9lrj
మర్పల్లి మండలం
0
9206
3620345
3566331
2022-08-11T02:01:42Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాల చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|type = mandal||native_name=మర్పల్లి మండలం||district=వికారాబాదు జిల్లా
| latd = 17.540606
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.771988
| longm =
| longs =
| longEW = E
|mandal_map=Telangana-mandal-Vikarabad Marpalle-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=మర్పల్లి కలాన్|villages=28|area_total=|population_total=51090|population_male=25714|population_female=25376|population_density=|population_as_of = 2001 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=45.86|literacy_male=57.58|literacy_female=33.51|pincode = 501202}}
'''మర్పల్లి మండలం''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని [[వికారాబాదు జిల్లా|వికారాబాదు జిల్లాకు]] చెందిన ఒక మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 248 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016 </ref> 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[రంగారెడ్డి జిల్లా]]<nowiki/>లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Vikarabad.pdf|title=వికారాబాదు జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227081746/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Vikarabad.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం వికారాబాదు రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 28 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి.నిర్జన గ్రామాలు లేవు. [[మర్పల్లి కలాన్|మర్పల్లి]], ఈ మండలానికి కేంద్రం.
2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 227 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 51,090. జనాభాలో పురుషులు 25,714 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 25,376. మండలంలో 10,961 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
==సమీప మండలాలు==
ఈ మండలానికి సమీపంలో బంట్వాడ మండలం ఉత్తరాన, [[ధరూర్ (వికారాబాద్)|ధరూర్]] మండలం తూర్పువైపున, [[తాండూర్]] మండలం పడమరన, [[యాలాల]] మండలం దక్షిణాన ఉన్నాయి.
==రవాణా సదుపాయాలు==
ఈ గ్రామానికి దగ్గరలోని పట్టణం సదాశివపేట 28 కి.మీ. దూరములో ఉంది. రోడ్డు వసతి వుండి బస్సు సౌకర్యముంది. ఇక్కడికి దగ్గరలోని రైల్వే స్టేషను మర్పల్లి రైల్వే స్టేషను. [[హైదరాబాద్]] రైల్వే స్టేషను ఇక్కడికి 91 కి.మీ. దూరములో ఉంది.
== మండలంలోని రెవెన్యూ గ్రామాలు ==
[[దస్త్రం:Rangareddy mandals Marpalli pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త రంగారెడ్డి జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
{{Div col|colwidth=10em|rules=yes|gap=2em}}
# [[అల్లాపూర్ (మర్పల్లి మండలం)|అల్లాపూర్]]
# [[బిల్కాల్]]
# [[బుచ్చాన్ పల్లి]]
# [[దమస్తాపూర్]]
# [[దార్గులపల్లి]]
# [[ఘనాపూర్ (మర్పల్లి మండలం)|ఘనాపూర్]]
# [[గుండ్లమర్పల్లి]]
# [[జంషెడాపూర్]]
# [[కల్కోడ]]
# [[కొంశెట్పల్లి]]
# [[కొత్లాపూర్ (మర్పల్లి మండలం)|కొత్లాపూర్]]
# [[కొత్మార్పల్లి]]
# [[కుడుగుంట]]
# [[మల్లికార్జునగిరి]]
# [[మర్పల్లి కలాన్]]
# [[మొగిలిగుండ్ల]]
# [[నర్సాపూర్ (మర్పల్లి మండలం)|నర్సాపూర్]]
# [[పంచలింగాల్ (మర్పల్లి మండలం)|పంచలింగాల్]]
# [[పత్లూర్]]
# [[పెద్దాపూర్ (మర్పల్లి మండలం)|పెద్దాపూర్]]
# [[పిల్లిగుండ్ల]]
# [[రామాపూర్ (మర్పల్లి మండలం)|రామాపూర్]]
# [[రవలపల్లి (మర్పల్లి మండలం)|రవలపల్లి]]
# [[శాపూర్ (మర్పల్లి మండలం)|శాపూర్]]
# [[సిరిపురం (మర్పల్లి మండలం)|సిరిపురం]]
# [[తిమ్మాపూర్ (మర్పల్లి మండలం)|తిమ్మాపూర్]]
# [[తుమ్మలపల్లి (మర్పల్లి మండలం)|తుమ్మలపల్లి]]
# [[వీర్లపల్లి (మర్పల్లి మండలం)|వీర్లపల్లి]]
{{Div end}}
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లింకులు ==
{{వికారాబాదు జిల్లా మండలాలు}}
n86gw8tg0l6shfpsrop2u2ihxiopx0t
మోమిన్పేట్ మండలం
0
9207
3620346
3566332
2022-08-11T02:04:12Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాల చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|type = mandal||native_name=మోమిన్పేట్ మండలం||district=వికారాబాదు జిల్లా
| latd = 17.519654
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.896957
| longm =
| longs =
| longEW = E
|mandal_map=Telangana-mandal-Vikarabad Mominpet-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=మొమిన్పేట్|villages=23|area_total=|population_total=43261|population_male=21651|population_female=21610|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=51.13|literacy_male=64.42|literacy_female=37.52|pincode = 501202}}
'''మోమిన్పేట్ మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[వికారాబాదు జిల్లా|వికారాబాదు జిల్లాలో]] ఇదే పేరుతో ఉన్న మండలం యొక్క కేంద్రం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 248 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> [[మొమిన్పేట్|మోమిన్పేట్]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[సదాశివపేట]] నుండి 12 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[రంగారెడ్డి జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Vikarabad.pdf|title=వికారాబాదు జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227081746/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Vikarabad.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం వికారాబాదు రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది. ఈ మండలంలో 23 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి..నిర్జన గ్రామాలు లేవు
==గణాంకాలు==
[[దస్త్రం:Rangareddy mandals Mominpet pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త రంగారెడ్డి జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం జనాభా మొత్తం 43,261 - పురుషులు 21,651 - స్త్రీలు 21,610. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల గణాంకాల్లో మార్పేమీ రాలేదు. మండల వైశాల్యం 185 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 43,261. జనాభాలో పురుషులు 21,651 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 21,610. మండలంలో 9,598 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
==సమీప మండలాలు==
ఈ మండలానికి నవాబ్ పేట మండలం దక్షిణాన, సదాశివపేట మండలం ఉత్తరాన, మర్పల్లి మండలం పడమరన, కందుకూరు మండలం తూర్పు వైపున ఉన్నాయి.
== మండలంలోని రెవెన్యూ గ్రామాలు ==
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# [[అమ్రాది కలాన్]]
# [[అమ్రాది ఖుర్ద్]]
# [[బురుగుపల్లి]]
# [[చక్రంపల్లి]]
# [[చీమల్దారి]]
# [[దేవరంపల్లి]]
# [[దుర్గంచేరు]]
# [[గోవిందాపూర్ (మోమిన్పేట్)|గోవిందాపూర్]]
# [[ఇజ్రచెత్తెంపల్లి]]
# [[కస్లాబాద్ (మోమిన్పేట్)|కస్లాబాద్]]
# [[కేసారం (మోమిన్పేట్)|కేసారం]]
# [[కోల్కొండ]]
# [[మేకవనంపల్లి]]
# [[మొమిన్పేట్]]
# [[మొరంగ్పల్లి]]
# [[రాల్లగుడ్పల్లి]]
# [[రామ్నత్గుడ్పల్లి]]
# [[రవలపల్లి (మోమిన్పేట్)|రవలపల్లి]]
# [[సయద్దలీపూర్]]
# [[తేకులపల్లి]]
# [[వెల్చల్ (మోమిన్పేట్)|వెల్చల్]]
# [[ఎంకతల]]
# [[ఎంకేపల్లి (మోమిన్పేట్)|ఎంకేపల్లి]]
{{Div end}}
==మూలాలు==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లింకులు ==
{{వికారాబాదు జిల్లా మండలాలు}}
tslxfwtvgf3uoygm9tq3hdtztjdzq56
నవాబ్పేట్ మండలం (వికారాబాద్ జిల్లా)
0
9208
3620333
3566333
2022-08-11T01:28:59Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాల చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
<small>నవాబ్ పేట అయోమయ నివృత్తి కొరకు చూడండి [[నవాబ్ పేట (అయోమయ నివృత్తి)]]</small>{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|type = mandal||native_name=నవాబ్పేట్ మండలం||district=వికారాబాదు జిల్లా
| latd = 17.4332
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.960129
| longm =
| longs =
| longEW = E
|mandal_map=Telangana-mandal-Vikarabad Nawabpet-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=నవాబ్పేట్ (వికారాబాద్ జిల్లా)|villages=22|area_total=|population_total=41283|population_male=20983|population_female=20300|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=51.54|literacy_male=65.99|literacy_female=36.45|pincode = 501111}}
'''నవాబ్పేట్ మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[వికారాబాదు జిల్లా|వికారాబాదు జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 248 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016 </ref> 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[రంగారెడ్డి జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Vikarabad.pdf|title=వికారాబాదు జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227081746/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Vikarabad.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం వికారాబాదు రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 22 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. నిర్జన గ్రామాలు లేవు. [[నవాబ్పేట్ (వికారాబాద్ జిల్లా)|నవాబ్పేట్]], ఈ మండలానికి కేంద్రం.
2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల గణాంకాల్లో మార్పేమీ రాలేదు. మండల వైశాల్యం 158 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 41,283. జనాభాలో పురుషులు 20,983 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 20,300. మండలంలో 9,320 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
==సమీప మండలాలు==
ఉత్తరం: మొమిన్ పేట్, కొండాపూర్ దక్షిణం; వికారాబాద్, తూర్పు: శంకర్ పల్లి
== మండలంలోని రెవెన్యూ గ్రామాలు ==
[[దస్త్రం:Rangareddy mandals Nawabpet pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త రంగారెడ్డి జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
#[[కొజ్జవనంపల్లి]]
# [[కడిచర్ల]]
# [[మాదారం (నవాబ్పేట్ మండలం)|మాదారం]]
# [[అర్కతల]]
# [[మీనపల్లికలాన్]]
# [[యావాపూర్ (నవాబ్పేట్ మండలం)|యావాపూర్]]
# [[వట్టిమినేపల్లి]]
# [[మాదిరెడ్డిపల్లి (నవాబ్పేట్ మండలం)|మాదిరెడ్డిపల్లి]]
# [[ఎల్లకొండ]]
# [[ముబారక్పూర్ (నవాబ్పేట్)|ముబారక్పూర్]]
# [[గుబ్బడిఫతేపూర్]]
# [[గంగ్వాడ]]
# [[లింగంపల్లి (నవాబ్పేట్)|లింగంపల్లి]]
# [[పులుమామిడి (నవాబ్పేట్ మండలం)|పులుమామిడి]]
# [[దాతాపూర్]]
# [[నవాబ్పేట్ (వికారాబాద్ జిల్లా)|నవాబ్పేట్]]
# [[ఏక్మామిడి]]
# [[చిట్టిగిద్ద]]
# [[చించల్పేట్]]
# [[అత్తాపూర్]]
# [[అక్నాపూర్]]
# [[పూలపల్లి (నవాబ్పేట్)|పూలపల్లి]]
{{Div end}}
==మూలాలు==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లింకులు ==
{{వికారాబాదు జిల్లా మండలాలు}}
l3yskeyxnqflvohgg0jiukb7hj94vks
పెద్దేముల్ మండలం
0
9226
3620339
3566357
2022-08-11T01:37:36Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాల చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|type = mandal||native_name=పెద్దేముల్ మండలం||district=వికారాబాదు జిల్లా
| latd = 17.3333
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.6667
| longm =
| longs =
| longEW = E
|mandal_map=Telangana-mandal-Vikarabad Peddemul-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=పెద్దేముల్ (పెద్దేముల్ మండలం)|villages=29|area_total=|population_total=51893|population_male=25725|population_female=26168|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=42.90|literacy_male=55.04|literacy_female=30.71}}
'''పెద్దేముల్ మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[వికారాబాదు జిల్లా|వికారాబాదు జిల్లాకు,]] చెందిన మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 248 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016 </ref> [[పెద్దేముల్ (పెద్దేముల్ మండలం)|పెద్దేముల్]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[తాండూరు]] నుండి 12 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[రంగారెడ్డి జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Vikarabad.pdf|title=వికారాబాదు జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227081746/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Vikarabad.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం తాండూర్ రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది వికారాబాదు డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 29 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం. నిర్జన గ్రామాలు లేవు.
==గణాంకాలు==
[[దస్త్రం:Rangareddy mandals Peddemul pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త రంగారెడ్డి జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
=== మండల జనాభా ===
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల జనాభా - మొత్తం 51,893 - పురుషులు 25,725 - స్త్రీలు 26,168. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 238 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 44,819. జనాభాలో పురుషులు 22,256 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 22,563. మండలంలో 9,485 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
==సమీప మండలాలు==
తూర్పు: బంటారం, ధరూర్ దక్షిణం: తాండూర్,యాలాల్<ref name=":0">http://www.onefivenine.com/india/villages/Rangareddi/Peddemul/Peddemul{{Dead link|date=మే 2020 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>
==మండలంలోని రెవెన్యూ గ్రామాలు==
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# [[అడ్కిచెర్ల]]
# [[పాషాపూర్ (పెద్దేముల్)|పాషాపూర్]]
# [[నాగుల్పల్లి (పెద్దేముల్)|నాగుల్పల్లి]]
# [[రుద్రారం (పెద్దేముల్)|రుద్రారం]]
# [[ఆతకూర్]]
# [[ఇందూర్ (పెద్దేముల్)|ఇందూర్]]
# [[పెద్దేముల్]]
# [[గొపల్పుర్|గోపాల్పూర్]]
# [[తిమ్సాన్పల్లి]]
# [[మన్సాంపల్లి]]
# [[దుగ్గాపూర్ (పెద్దేముల్)|దుగ్గాపూర్]]
# [[జన్గావ్ (పెద్దేముల్)|జన్గావ్]]
# [[ఖానాపూర్ (పెద్దేముల్)|ఖానాపూర్]]
# [[బుద్దారం (పెద్దేముల్)|బుద్దారం]]
# [[హన్మాపూర్ (పెద్దేముల్)|హన్మాపూర్]]
# [[గిర్మాపూర్ (పెద్దేముల్)|గిర్మాపూర్]]
# [[గొట్లపల్లి]]
# [[గాజీపూర్]]
# [[కందనెల్లి]]
# [[రుక్మాపూర్ (పెద్దేముల్)|రుక్మాపూర్]]
# [[మంబాపూర్ (పెద్దేముల్)|మంబాపూర్]]
# [[రెగొండి|రేగొండి]]
# [[కొండాపూర్ (పెద్దేముల్)|కొండాపూర్]]
# [[మదనంతపూర్]]
# [[తట్టపల్లి]]
# [[మర్పల్లి (పెద్దేముల్)|మర్పల్లి]]
{{Div end}}
గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు 3 పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు.
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లింకులు ==
{{వికారాబాదు జిల్లా మండలాలు}}{{తాండూరు అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం}}
7x6llqnd6pkawupo8pihxoxelyjzmsb
3620340
3620339
2022-08-11T01:38:04Z
Chaduvari
97
/* మండల జనాభా */
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|type = mandal||native_name=పెద్దేముల్ మండలం||district=వికారాబాదు జిల్లా
| latd = 17.3333
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.6667
| longm =
| longs =
| longEW = E
|mandal_map=Telangana-mandal-Vikarabad Peddemul-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=పెద్దేముల్ (పెద్దేముల్ మండలం)|villages=29|area_total=|population_total=51893|population_male=25725|population_female=26168|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=42.90|literacy_male=55.04|literacy_female=30.71}}
'''పెద్దేముల్ మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[వికారాబాదు జిల్లా|వికారాబాదు జిల్లాకు,]] చెందిన మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 248 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016 </ref> [[పెద్దేముల్ (పెద్దేముల్ మండలం)|పెద్దేముల్]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[తాండూరు]] నుండి 12 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[రంగారెడ్డి జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Vikarabad.pdf|title=వికారాబాదు జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227081746/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Vikarabad.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం తాండూర్ రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది వికారాబాదు డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 29 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం. నిర్జన గ్రామాలు లేవు.
==గణాంకాలు==
[[దస్త్రం:Rangareddy mandals Peddemul pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త రంగారెడ్డి జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
=== మండల జనాభా ===
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల జనాభా - మొత్తం 51,893 - పురుషులు 25,725 - స్త్రీలు 26,168. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల గణాంకాల్లో మార్పేమీ లేదు. మండల వైశాల్యం 238 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 44,819. జనాభాలో పురుషులు 22,256 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 22,563. మండలంలో 9,485 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
==సమీప మండలాలు==
తూర్పు: బంటారం, ధరూర్ దక్షిణం: తాండూర్,యాలాల్<ref name=":0">http://www.onefivenine.com/india/villages/Rangareddi/Peddemul/Peddemul{{Dead link|date=మే 2020 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>
==మండలంలోని రెవెన్యూ గ్రామాలు==
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# [[అడ్కిచెర్ల]]
# [[పాషాపూర్ (పెద్దేముల్)|పాషాపూర్]]
# [[నాగుల్పల్లి (పెద్దేముల్)|నాగుల్పల్లి]]
# [[రుద్రారం (పెద్దేముల్)|రుద్రారం]]
# [[ఆతకూర్]]
# [[ఇందూర్ (పెద్దేముల్)|ఇందూర్]]
# [[పెద్దేముల్]]
# [[గొపల్పుర్|గోపాల్పూర్]]
# [[తిమ్సాన్పల్లి]]
# [[మన్సాంపల్లి]]
# [[దుగ్గాపూర్ (పెద్దేముల్)|దుగ్గాపూర్]]
# [[జన్గావ్ (పెద్దేముల్)|జన్గావ్]]
# [[ఖానాపూర్ (పెద్దేముల్)|ఖానాపూర్]]
# [[బుద్దారం (పెద్దేముల్)|బుద్దారం]]
# [[హన్మాపూర్ (పెద్దేముల్)|హన్మాపూర్]]
# [[గిర్మాపూర్ (పెద్దేముల్)|గిర్మాపూర్]]
# [[గొట్లపల్లి]]
# [[గాజీపూర్]]
# [[కందనెల్లి]]
# [[రుక్మాపూర్ (పెద్దేముల్)|రుక్మాపూర్]]
# [[మంబాపూర్ (పెద్దేముల్)|మంబాపూర్]]
# [[రెగొండి|రేగొండి]]
# [[కొండాపూర్ (పెద్దేముల్)|కొండాపూర్]]
# [[మదనంతపూర్]]
# [[తట్టపల్లి]]
# [[మర్పల్లి (పెద్దేముల్)|మర్పల్లి]]
{{Div end}}
గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు 3 పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు.
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లింకులు ==
{{వికారాబాదు జిల్లా మండలాలు}}{{తాండూరు అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం}}
sprpg2evh8sdpbew9gsmcr4t61kquyr
బషీరాబాద్ మండలం (వికారాబాదు జిల్లా)
0
9228
3620343
3566359
2022-08-11T01:51:35Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాల చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|type = mandal||native_name=బషీరాబాద్ మండలం||district=రంగారెడ్డి జిల్లా
| latd = 17.2167
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.4333
| longm =
| longs =
| longEW = E
|mandal_map=Telangana-mandal-Vikarabad Basheerabad-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=బషీరాబాద్|villages=29|area_total=|population_total=43562|population_male=21603|population_female=21959|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=41.96|literacy_male=54.07|literacy_female=30.47}}
'''బషీరాబాద్ మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని [[వికారాబాదు జిల్లా|వికారాబాదు]] జిల్లాకు చెందిన మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 248 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016 </ref> బషీరాబాద్, ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది రంగారెడ్డి జిల్లా పశ్చిమ సరిహద్దున ఉంది. ఈ గ్రామానికి రైలు సదుపాయం ఉంది. [[నవంద్గి|నవంద్గీ]] పేరుతో ఇక్కడ రైల్వే స్టేషను ఉంది. ఈ రైల్వే స్టేషను [[హైదరాబాదు]] నుంచి [[కర్ణాటక]] లోని వాడి వెళ్ళు మార్గంలో ఉంది. [[హైదరాబాదు]] నుంచి 123 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న ఈ రైల్వేస్టేషను మార్గంలో [[తెలంగాణ]]లో చివరి రైల్వేస్టేషను.ఈ రైల్వేస్టేషను నవాంద్గి రైల్వేస్టేషనుగా పిలువబడుతుంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[రంగారెడ్డి జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Vikarabad.pdf|title=వికారాబాదు జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227081746/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Vikarabad.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం తాండూర్ రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది వికారాబాదు డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 31 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో రెండు నిర్జన గ్రామాలు.
==విద్యాసంస్థలు==
;ప్రాథమిక పాఠశాలలు<ref name=":0">Hand Book of Statistics, Ranga Reddy Dist- 2007-08, published by CPO, Page No 153</ref>
*మండల పరిషత్తు పాఠశాలలు; 44
ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు<ref name=":0" />
*మండల పరిషత్తు పాఠశాలలు: 7
ఉన్నత పాఠశాలలు<ref name=":0" />
*మండల పరిషత్తు పాఠశాలలు: 9
==గణాంకాలు==
[[దస్త్రం:Rangareddy mandals Basheerabad pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త రంగారెడ్డి జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2011 భారత జనాభా గణాంకాల ప్రకారం మండల జనాభా - మొత్తం 43,562 - పురుషులు 21,603 - స్త్రీలు 21,959. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల గణాంకాల్లో మార్పేంఈ రాలేదు. వైశాల్యం 204 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 43,562. జనాభాలో పురుషులు 21,603 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 21,959. మండలంలో 8,800 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
==మండలంలోని రెవెన్యూ గ్రామాలు==
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# [[అల్లాపూర్ (బషీరాబాద్)|అల్లాపూర్ ]]
# [[బహదూర్పూర్ (బషీరాబాద్)|బహదూర్పూర్]]
# [[దామెర్చేడ్]]
# [[ఎక్మాయి]]
# [[గంగ్వార్ (బషీరాబాద్)|గంగ్వార్]]
# [[గొటిగ కలాన్]]
# [[గొటిగ ఖుర్ద్]]
# [[ఇందర్చేడ్]]
# [[ఇస్మాయిల్పూర్]]
# [[జలాల్పూర్ (బషీరాబాద్)|జలాల్పూర్]]
# [[జీవన్గి]]
# [[కంసాన్పల్లి మక్తా]]
# [[కంసాన్పల్లి బుజుర్గ్]]
# [[ఖాసింపూర్]]
# [[కొప్పంకోట్]]
# [[కొర్విచేడ్]]
# [[కొత్లాపూర్ బుజుర్గ్]]
# [[క్యాద్గిర]]
# [[మైల్వార్]]
# [[మల్కన్గిరి]]
# [[మంతన్గౌడ్ (బషీరాబాద్)|మంతన్గౌడ్]]
# [[మంతట్టి]]
# [[మర్పల్లి (బషీరాబాద్)|మర్పల్లి]]
# [[మసాన్పల్లి (ఎం)]]
# [[నవాల్గ]]
# [[నవంద్గి|నవద్గి]]
# [[నీళ్ళపల్లి]]
# [[పర్వత్పల్లి]]
# [[రెడ్డిఘనపూర్]]
{{div end}}
గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు రెండు పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
== వెలుపలి లింకులు ==
{{వికారాబాదు జిల్లా మండలాలు}}{{తాండూరు అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం}}
2rme3xm7kcj8soed5cfectbwqktb71w
దోమ మండలం
0
9230
3620327
3566361
2022-08-11T01:13:47Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాల చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|type = mandal||native_name=దోమ మండలం||district=వికారాబాదు జిల్లా
| latd = 17.0833
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.8333
| longm =
| longs =
| longEW = E
|mandal_map=Telangana-mandal-Vikarabad Doma-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=దోమ (గ్రామం)|villages=24|area_total=|population_total=48224|population_male=24168|population_female=24056|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=40.49|literacy_male=52.40|literacy_female=28.63|pincode=501502}}
'''దోమ మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[వికారాబాదు జిల్లా|వికారాబాదు జిల్లాలోని]] మండలం. [[దోమ (గ్రామం)|దోమ]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[వికారాబాద్]] నుండి 32 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.పశ్చిమాన [[మహబూబ్ నగర్]] జిల్లా సరిహద్దును కలిగిన ఈ మండలం దక్షిణాన, ఆగ్నేయాన కుల్కచర్ల మండలం, ఉత్తరాన, ఈశాన్యాన పరిగి మండలం సరిహద్దుగా కలిగిఉంది. మహబూబ్ నగర్ నుంచి పరిగి వెళ్ళు ప్రధాన రహదారి ఈ మండలం గుండా వెళుతుంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[రంగారెడ్డి జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Vikarabad.pdf|title=వికారాబాదు జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227081746/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Vikarabad.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం వికారాబాదు రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది చేవెళ్ళ డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 28 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. నిర్జన గ్రామాలు లేవు.
==గణాంకాలు==
[[దస్త్రం:Rangareddy mandals Doma pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త రంగారెడ్డి జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
మండల జనాభా:2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం - మొత్తం 48,224 - పురుషులు 24,168 - స్త్రీలు 24,056,అక్షరాస్యత (2011) - మొత్తం 40.49% - పురుషులు 52.40% - స్త్రీలు 28.63%. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల గణాంకాల్లో మార్పేమీ లేదు. మండల వైశాల్యం 169 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 48,224. జనాభాలో పురుషులు 24,168 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 24,056. మండలంలో 9,493 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
==సమీప మండలాలు==
మండలాలు. ఉత్తరాన [[పర్గి]] మండలం, దక్షిణాన [[కుల్కచర్ల మండలం|కుల్కచర్ల]] మండలం, పడమరన బోంరాస్ పేట మండలం, పడమరన [[కోస్గి]] మండలాలున్నవి.
==మండలంలోని రెవెన్యూ గ్రామాలు==
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# [[ఐనాపూర్ (దోమ)|ఐనాపూర్]]
# [[అనంతరెడ్డిపల్లి]]
# [[బస్పల్లీ|బాచ్పల్లి]]
# [[బాదంపల్లి (దోమ)|బాదంపల్లి]]
# [[బట్ల చంద్రారం]]
# [[బొంపల్లి]]
# [[బ్రాహ్మణ్పల్లి (దోమ)|బ్రాహ్మణ్పల్లి]]
# [[బుడ్లాపూర్]]
# [[దాదాపూర్]]
# [[దిర్సంపల్లి]]
# [[దోమ (గ్రామం)|దోమ]]
# [[దొంగ ఎంకేపల్లి]]
# [[దోర్నాల్పల్లి]]
# [[గంజిపల్లి]]
# [[గూడూర్ (దోమ)|గూడూర్]]
# [[గుందల్]]
# [[ఖమ్మం నాచారం]]
# [[కిష్టాపూర్ (దోమ)|కిష్టాపూర్]]
# [[కొండాయిపల్లి (దోమ)|కొండాయిపల్లి]]
# [[లింగన్పల్లి]]
# [[మల్లేపల్లి (దోమ మండలం)|మల్లేపల్లి]]
# [[మోత్కూర్ (దోమ)|మోత్కూర్]]
# [[ఊట్పల్లి (దోమ)|ఊట్పల్లి]]
# [[పాలేపల్లి]]
# [[పోతిరెడ్డిపల్లి (దోమ)|పోతిరెడ్డిపల్లి]]
# [[రాకొండ (దోమ)|రాకొండ]]
# [[శివారెడ్డిపల్లి]]
# [[తిమ్మాయిపల్లి (దోమ)|తిమ్మాయిపల్లి]]
{{Div end}}
==మూలాలు==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లింకులు ==
{{వికారాబాదు జిల్లా మండలాలు}}
4hlkjnroxiz45s9lozj8h8e3hxmzeh8
3620329
3620327
2022-08-11T01:14:08Z
Chaduvari
97
/* వెలుపలి లింకులు */
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|type = mandal||native_name=దోమ మండలం||district=వికారాబాదు జిల్లా
| latd = 17.0833
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.8333
| longm =
| longs =
| longEW = E
|mandal_map=Telangana-mandal-Vikarabad Doma-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=దోమ (గ్రామం)|villages=24|area_total=|population_total=48224|population_male=24168|population_female=24056|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=40.49|literacy_male=52.40|literacy_female=28.63|pincode=501502}}
'''దోమ మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[వికారాబాదు జిల్లా|వికారాబాదు జిల్లాలోని]] మండలం. [[దోమ (గ్రామం)|దోమ]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[వికారాబాద్]] నుండి 32 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.పశ్చిమాన [[మహబూబ్ నగర్]] జిల్లా సరిహద్దును కలిగిన ఈ మండలం దక్షిణాన, ఆగ్నేయాన కుల్కచర్ల మండలం, ఉత్తరాన, ఈశాన్యాన పరిగి మండలం సరిహద్దుగా కలిగిఉంది. మహబూబ్ నగర్ నుంచి పరిగి వెళ్ళు ప్రధాన రహదారి ఈ మండలం గుండా వెళుతుంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[రంగారెడ్డి జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Vikarabad.pdf|title=వికారాబాదు జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227081746/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Vikarabad.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం వికారాబాదు రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది చేవెళ్ళ డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 28 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. నిర్జన గ్రామాలు లేవు.
==గణాంకాలు==
[[దస్త్రం:Rangareddy mandals Doma pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త రంగారెడ్డి జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
మండల జనాభా:2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం - మొత్తం 48,224 - పురుషులు 24,168 - స్త్రీలు 24,056,అక్షరాస్యత (2011) - మొత్తం 40.49% - పురుషులు 52.40% - స్త్రీలు 28.63%. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల గణాంకాల్లో మార్పేమీ లేదు. మండల వైశాల్యం 169 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 48,224. జనాభాలో పురుషులు 24,168 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 24,056. మండలంలో 9,493 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
==సమీప మండలాలు==
మండలాలు. ఉత్తరాన [[పర్గి]] మండలం, దక్షిణాన [[కుల్కచర్ల మండలం|కుల్కచర్ల]] మండలం, పడమరన బోంరాస్ పేట మండలం, పడమరన [[కోస్గి]] మండలాలున్నవి.
==మండలంలోని రెవెన్యూ గ్రామాలు==
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# [[ఐనాపూర్ (దోమ)|ఐనాపూర్]]
# [[అనంతరెడ్డిపల్లి]]
# [[బస్పల్లీ|బాచ్పల్లి]]
# [[బాదంపల్లి (దోమ)|బాదంపల్లి]]
# [[బట్ల చంద్రారం]]
# [[బొంపల్లి]]
# [[బ్రాహ్మణ్పల్లి (దోమ)|బ్రాహ్మణ్పల్లి]]
# [[బుడ్లాపూర్]]
# [[దాదాపూర్]]
# [[దిర్సంపల్లి]]
# [[దోమ (గ్రామం)|దోమ]]
# [[దొంగ ఎంకేపల్లి]]
# [[దోర్నాల్పల్లి]]
# [[గంజిపల్లి]]
# [[గూడూర్ (దోమ)|గూడూర్]]
# [[గుందల్]]
# [[ఖమ్మం నాచారం]]
# [[కిష్టాపూర్ (దోమ)|కిష్టాపూర్]]
# [[కొండాయిపల్లి (దోమ)|కొండాయిపల్లి]]
# [[లింగన్పల్లి]]
# [[మల్లేపల్లి (దోమ మండలం)|మల్లేపల్లి]]
# [[మోత్కూర్ (దోమ)|మోత్కూర్]]
# [[ఊట్పల్లి (దోమ)|ఊట్పల్లి]]
# [[పాలేపల్లి]]
# [[పోతిరెడ్డిపల్లి (దోమ)|పోతిరెడ్డిపల్లి]]
# [[రాకొండ (దోమ)|రాకొండ]]
# [[శివారెడ్డిపల్లి]]
# [[తిమ్మాయిపల్లి (దోమ)|తిమ్మాయిపల్లి]]
{{Div end}}
==మూలాలు==
{{Reflist}}{{వికారాబాదు జిల్లా మండలాలు}}
9qrq14dcer7fj973rprflpna7w96s7n
పరిగి మండలం (వికారాబాదు జిల్లా)
0
9233
3620336
3566365
2022-08-11T01:32:26Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాల చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|type = mandal||native_name=పరిగి మండలం||district=వికారాబాదు జిల్లా
| latd = 17.1833
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.8833
| longm =
| longs =
| longEW = E
|mandal_map=Telangana-mandal-Vikarabad Pargi-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=పరిగి (వికారాబాదు)|villages=35|area_total=|population_total=62984|population_male=31420|population_female=31564|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=52.83|literacy_male=64.45|literacy_female=41.23}}'''పరిగి మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[వికారాబాదు జిల్లా|వికారాబాదు జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వులు GO. Ms. No. 248, Revenue (DA-CMRF) Department, Date: 07.03.2019 </ref> [[పరిగి (వికారాబాదు)|పరిగి]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[వికారాబాద్]] నుండి 20 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.వికారాబాదు రెవెన్యూ డివిజన్లో ఈ మండలం భాగంగా ఉంది. [[హైదరాబాదు]] నుంచి [[కర్ణాటక]]లోని బీజాపుర్ వెళ్ళు అంతర్రాష్ట్ర రహదారి ఈ మండలం గుండా వెళుతుంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[రంగారెడ్డి జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Vikarabad.pdf|title=వికారాబాదు జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227081746/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Vikarabad.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం వికారాబాదు రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది చేవెళ్ళ డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 37 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో రెండు నిర్జన గ్రామాలు.
==గణాంకవివరాలు==
[[దస్త్రం:Rangareddy mandals Parigi pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త రంగారెడ్డి జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
=== మండల జనాభా ===
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల జనాభా - మొత్తం 62,984 - పురుషులు 31,420 - స్త్రీలు 31,564. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల గణాంకాల్లో మార్పేమీ కలగలేదు. మండల వైశాల్యం 226 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 62,984. జనాభాలో పురుషులు 31,420 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 31,564. మండలంలో 13,343 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
==సమీప మండలాలు==
ఉత్తరం: పూడూరు, దక్షిణం: దోమ, ఉత్తరం: వికారాబాద్, పడమర: బొమ్మరాసు పేట
==మండలంలోని రెవెన్యూ గ్రామాలు==
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# [[బాబాపౌర్]]
# [[బర్కత్పల్లి]]
# [[బసిరెడ్డిపల్లి (పరిగి)|బసిరెడ్డిపల్లి]]
# [[చిగ్రాల్పల్లి]]
# [[చిట్యాల్ (పరిగి)|చిట్యాల్]]
# [[గడ్సింగాపూర్]]
# [[గోవిందాపూర్ (పరిగి)|గోవిందాపూర్]]
# [[హీరాపూర్ (పరిగి)|హీరాపూర్]]
# [[ఇబ్రహీంపూర్ (పరిగి)|ఇబ్రహీంపూర్]]
# [[జాఫర్పల్లి]]
# [[కద్లాపూర్]]
# [[ఖుదావాన్పూర్ (పరిగి)|ఖుదావాన్పూర్]]
# [[లఖనాపూర్]]
# [[మాదారం (పరిగి)|మాదారం]]
# [[మల్కాయిపేట్]]
# [[మిట్టకోడూర్]]
# [[నారాయణ్పూర్ (పరిగి)|నారాయణ్పూర్]]
# [[నస్కల్ (పరిగి)|నస్కల్]]
# [[నజీరాబాద్]]
# [[పర్గి|పరిగి]]
# [[రూప్ఖాన్పేట్]]
# [[రాఘవాపూర్ (పరిగి)|రాఘవాపూర్]]
# [[రాంరెడ్డిపల్లి (పరిగి)|రాంరెడ్డిపల్లి]]
# [[రంగంపల్లి (పరిగి)|రంగంపల్లి]]
# [[రంగాపూర్ (పరిగి)|రంగాపూర్]]
# [[రాపోల్]]
# [[రావల్పల్లి (పరిగి)|రావల్పల్లి]]
# [[రుకుంపల్లి]]
# [[షాకాపూర్]]
# [[సొందేపూర్]]
# [[సుల్తాన్పూర్ (పరిగి)]]
# [[సయ్యద్మల్కాపూర్]]
# [[సయ్యద్పల్లి]]
# [[తొండపల్లి (పరిగి)|తొండపల్లి]]
# [[యాబాజీగూడ]]
{{Div end}}
గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు రెండు పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు
==మూలాలు==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లింకులు ==
{{వికారాబాదు జిల్లా మండలాలు}}
i0czz1t2tl7m3m3u2je5rjbne87yix7
పూడూర్ మండలం
0
9234
3620337
3566366
2022-08-11T01:35:30Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాల చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|type = mandal||native_name=పూడూర్ మండలం||district=వికారాబాదు జిల్లా
| latd = 17.336874
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 78.143578
| longm =
| longs =
| longEW = E
|mandal_map=Telangana-mandal-Vikarabad Pudur-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=పూడూర్ (పూడూర్ మండలం)|villages=9614|area_total=|population_total=44884|population_male=22712|population_female=22172|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=46.60|literacy_male=59.09|literacy_female=33.84}}
'''పూడూర్ మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[వికారాబాదు జిల్లా|వికారాబాదు జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 248 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> [[పూడూర్ (పూడూర్ మండలం)|పూడూర్]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[వికారాబాద్]] నుండి 17 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[రంగారెడ్డి జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Vikarabad.pdf|title=వికారాబాదు జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227081746/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Vikarabad.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం వికారాబాదు రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది చేవెళ్ళ డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 34 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. నిర్జన గ్రామాలు లేవు.
==గణాంకాలు==
[[దస్త్రం:Rangareddy mandals Pudur pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త రంగారెడ్డి జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
మండల జనాభా: 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం - మొత్తం 44,884 - పురుషులు 22,712 - స్త్రీలు 22,172. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల గణాంకాలలో మార్పేమీ లేదు. మండల వైశాల్యం 206 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 44,884. జనాభాలో పురుషులు 22,712 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 22,172. మండలంలో 9,614 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
==మండలంలోని రెవెన్యూ గ్రామాలు==
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# [[అంగడిచిట్టింపల్లి]]
# [[బాకాపూర్]]
# [[కంగోముల్|చంగోముల్]]
# [[చీలాపూర్ (పూడూర్)|చీలాపూర్]]
# [[చింతలపల్లి (పూడూర్)|చింతలపల్లి]]
# [[గంగుపల్లి]]
# [[ఘట్పల్లి (పూడూర్)|ఘట్పల్లి]]
# [[కాండ్లపల్లి (పూడూర్)|కాండ్లపల్లి]]
# [[కంకాల్]]
# [[కర్వెల్లి]]
# [[కోడ్మూర్]]
# [[కొత్తపల్లి (పూడూర్)|కొత్తపల్లి]]
# [[మంచన్పల్లి]]
# [[మన్నెగూడ (పైగా)]]
# [[మన్నెగూడ (సరికాస్)]]
# [[మేడికొండ (పూడూర్)|మేడికొండ]]
# [[మేడిపల్లి కలాన్]]
# [[మీర్జాపూర్ (పూడూర్)|మీర్జాపూర్]]
# [[మిట్టకంకల్]]
# [[నిజాంపేట్ మేడిపల్లి]]
# [[పెద్ద ఉమంతల్]]
# [[పోతిరెడ్డిగూడ]]
# [[పుడుగుర్తి]]
# [[పూదూర్ (పూడూర్)|పూడూర్]]
# [[కుత్బుల్లాపూర్ (పూడూర్)|కుత్బుల్లాపూర్]]
# [[రాకంచెర్ల]]
# [[రెగడిమామిడిపల్లి]]
# [[సిర్గాయిపల్లి]]
# [[సోమన్గుర్తి]]
# [[తిమ్మాపూర్ (పూడూర్)|తిమ్మాపూర్]]
# [[తిర్మలాపూర్ (పూడూర్)|తిర్మలాపూర్]]
# [[తురుక యెంకేపల్లి]]
# [[ఎంకేపల్లి (పూడూర్)|ఎంకేపల్లి]]
{{Div end}}
గమనిక:నిర్జన గ్రామం ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు
==మూలాలు==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లింకులు ==
{{వికారాబాదు జిల్లా మండలాలు}}
qh40uhchs11uo0wemda6roe5o2y9ake
యాలాల్ మండలం
0
9921
3620348
3566360
2022-08-11T02:06:36Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాల చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=యాలాల్ మండలం|district=వికారాబాదు జిల్లా|latd=17.214264|latm=|lats=|latNS=N|longd=77.638779|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Vikarabad Yelal-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=యాలాల్|villages=33|area_total=|population_total=45295|population_male=22128|population_female=23167|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=41.90|literacy_male=54.72|literacy_female=29.44|pincode=501144}}
'''యాలాల్ మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[వికారాబాదు జిల్లా|వికారాబాదు జిల్లాలో]] ఇదే పేరుతో ఉన్న మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 248 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016 </ref> [[యాలాల్]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[తాండూరు]] నుండి 12 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[రంగారెడ్డి జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Vikarabad.pdf|title=వికారాబాదు జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227081746/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Vikarabad.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం తాండూర్ రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది వికారాబాదు డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 34 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం.
== గణాంకాలు ==
[[దస్త్రం:Rangareddy mandals Yalal pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త రంగారెడ్డి జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
=== మండల జనాభా ===
2001 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారము యాలాల మండల జనాభా 39451 (పురుషుల సంఖ్య 19537, మహిళలు 19914).అక్షరాస్యత (2011) - మొత్తం 41.90% - పురుషులు 54.72% - స్త్రీలు 29.44%. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 198 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 45,295. జనాభాలో పురుషులు 22,128 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 23,167. మండలంలో 9,514 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
== సమీప మండలాలు ==
ఈ మండలానికి సమీపంలో [[తాండూరు]] మండలం ఉత్తరాన, [[బొమ్మరాస్పేట్|బొంరాస్పేట]] తూర్పున, [[కొడంగల్]] దక్షిణాన, పెద్దేముల్ మండలం ఉత్తరాన ఉన్నాయి. బొమ్మరాస్ పల్లి మండలం తూర్పున, బషీరాబాద్ మండలం పడమరన ఉన్నాయి.<ref name=":0">http://www.onefivenine.com/india/villages/Rangareddi/Yalal/Yalal{{Dead link|date=జూన్ 2020 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>
==మండలంలోని రెవెన్యూ గ్రామాలు==
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# [[అచ్యుతాపూర్ (యాలాల)|అచ్యుతాపూర్]]
# [[అదలీపూర్]]
# [[అగ్గనూర్]]
# [[అంబర్పేట్ (యాలాల)|అంబర్పేట్]]
# [[అన్నాసాగర్ (యాలాల)|అన్నాసాగర్]]
# [[బాణాపూర్]]
# [[బెన్నూర్]]
# [[భగాయిపల్లి]]
# [[చెన్నారం (యాలాల)|చెన్నారం]]
# [[దేవనూర్]]
# [[దౌలాపూర్ (యాలాల)|దౌలాపూర్]]
# [[గంగాసాగర్]]
# [[గిరిజాపూర్]]
# [[గోరేపల్లి]]
# [[హాజీపూర్ (యాలాల)|హాజీపూర్]]
# [[జక్కేపల్లి (యాలాల)|జక్కేపల్లి]]
# [[జుంటుపల్లి]]
# [[కమలాపూర్ (యాలాల)|కమలాపూర్]]
# [[కిష్టాపూర్ (యాలాల)|కిష్టాపూర్]]
# [[కోకట్]]
# [[లక్ష్మీనారాయణపూర్]]
# [[మజ్రాసంగం]]
# [[ముద్దాయిపేట్ (యాలాల)|ముద్దాయిపేట్]]
# [[ముకుందాపూర్]]
# [[నాగసముందర్ (యాలాల)|నాగసముందర్]]
# [[పగిడ్యాల్ (యాలాల మండలం)|పగిడ్యాల్]]
# [[పాయర్కంపల్లి]]
# [[రాఘాపూర్ (యాలాల)|రాఘాపూర్]]
# [[రాస్నం]]
# [[తిమ్మాయిపల్లి (యాలాల)|తిమ్మాయిపల్లి]]
# [[విశ్వనాథ్పూర్ (యాలాల)|విశ్వనాథ్పూర్]]
# [[యాలాల్|యాలాల]]
# [[ఎంకపల్లి]]
{{Div end}}
గమనిక:నిర్జన గ్రామం ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{వికారాబాదు జిల్లా మండలాలు}}
bcwgn9e1j63btn3cbw3sur9x21erubx
కొప్పలకొండ
0
15745
3620136
3525033
2022-08-10T12:38:55Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Settlement|
|name = కొప్పలకొండ
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = ఆంధ్రప్రదేశ్ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[గార్లదిన్నె మండలం|గార్లదిన్నె]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 4792
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 = 2567
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 =2225
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 = 1103
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.870442
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.487132
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 515774
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
'''కొప్పలకొండ''' [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్]] రాష్ట్రం, [[అనంతపురం జిల్లా]], [[గార్లదిన్నె]] మండలంలోని గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన గార్లదిన్నె నుండి 17 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[అనంతపురం]] నుండి 35 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 456 ఇళ్లతో, 1886 జనాభాతో 1567 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 949, ఆడవారి సంఖ్య 937. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 336 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 18. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 594979<ref>{{Cite web|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx}}</ref>.పిన్ కోడ్: 515774.
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి , ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి.సమీప బాలబడి [[కల్లూరు అగ్రహారం|కల్లూరు అగ్రహారంలో]] ఉంది. సమీప జూనియర్ కళాశాల గార్లదిన్నెలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల అనంతపురంలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ [[అనంతపురం|అనంతపురంలో]] ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల గార్లదిన్నెలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు అనంతపురంలోనూ ఉన్నాయి.
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
కొప్పలకొండలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
గ్రామంలో2 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీలు చదివిన డాక్టర్లు ఇద్దరు ఉన్నారు.
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
== పారిశుధ్యం ==
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.
జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి.
ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 12 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
== భూమి వినియోగం ==
కొప్పలకొండలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 316 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 221 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 545 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 482 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 422 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 606 హెక్టార్లు
== నీటిపారుదల సౌకర్యాలు ==
కొప్పలకొండలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* కాలువలు: 60 హెక్టార్లు
* బావులు/బోరు బావులు: 287 హెక్టార్లు
* ఇతర వనరుల ద్వారా: 258 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి ==
కొప్పలకొండలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
=== ప్రధాన పంటలు ===
[[వరి]], [[వేరుశనగ]], [[కమలాలు]]
==మూలాలు==
{{Reflist}}
{{గార్లదిన్నె మండలంలోని గ్రామాలు}}
ccp9rjfwre5cjponk3eysivvrmcskua
పెద్దయక్కలూరు
0
16031
3620088
3532381
2022-08-10T12:04:29Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
'''పెద్దయక్కలూరు''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[పెద్దపప్పూరు మండలం|పెద్దపప్పూరు]] మండలానికి చెందిన గ్రామం
{{Infobox Settlement|
|name = పెద్దయక్కలూరు
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = ఆంధ్రప్రదేశ్ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[పెద్దపప్పూరు మండలం|పెద్దపప్పూరు]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 1296
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 =657
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 = 639
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 = 340
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.926469
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.817206
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 515 445
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
ఇది మండల కేంద్రమైన పెద్దపప్పూరు నుండి 12 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[తాడిపత్రి]] నుండి 25 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.
== గణాంక వివరాలు ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 627 ఇళ్లతో, 2602 జనాభాతో 1401 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1337, ఆడవారి సంఖ్య 1265. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 478 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 6. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 594828<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 515445.
2001 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం జనాభా - మొత్తం 2,300 - పురుషుల 1,173 - స్త్రీల 1,127 - గృహాల సంఖ్య 509
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు నాలుగు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. బాలబడి, సమీప జూనియర్ కళాశాల సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల [[పెద్దపప్పూరు]]లోను, మాధ్యమిక పాఠశాల [[గార్లదిన్నె]]లోనూ ఉన్నాయి.ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాలలు, పాలీటెక్నిక్ [[తాడిపత్రి]]లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు [[అనంతపురం]]లోనూ ఉన్నాయి.
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
పెద్దయక్కలూరులో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
గ్రామంలో 2 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ముగ్గురు ఉన్నారు.
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
== పారిశుధ్యం ==
గ్రామంలో మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 6 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
== భూమి వినియోగం ==
పెద్దయక్కలూరులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 123 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 331 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 29 హెక్టార్లు
* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 93 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 12 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 813 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 397 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 521 హెక్టార్లు
==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు==
పెద్దయక్కలూరులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* బావులు/బోరు బావులు: 521 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి==
పెద్దయక్కలూరులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
===ప్రధాన పంటలు===
[[వేరుశనగ]], [[శనగ]], [[పొద్దుతిరుగుడు]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==వెలుపలి లంకెలు==
{{పెద్దపప్పూరు మండలంలోని గ్రామాలు}}
5it5mxkrhl6xnvf07jxu2l3fuhw0bxb
పసలూరు
0
16032
3620090
3531345
2022-08-10T12:04:45Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
'''పసలూరు''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[పెద్దపప్పూరు మండలం|పెద్దపప్పూరు]] మండలానికి చెందిన గ్రామం.
{{Infobox Settlement|
|name = పసలూరు
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = ఆంధ్రప్రదేశ్ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[పెద్దపప్పూరు మండలం|[పెద్దపప్పూరు]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 1126
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 = 592
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 = 534
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 = 294
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.957010
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.856854
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 515445
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
ఇది మండల కేంద్రమైన పెద్దపప్పూరు నుండి 6 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[తాడిపత్రి]] నుండి 24 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.
== గణాంక వివరాలు ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 407 ఇళ్లతో, 1621 జనాభాతో 1271 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 847, ఆడవారి సంఖ్య 774. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 313 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 3. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 594830<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 515445.
2001 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం జనాభా - మొత్తం 1,477 - పురుషుల 760 - స్త్రీల 717 - గృహాల సంఖ్య 327
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు నాలుగు ఉన్నాయి. బాలబడి, ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల, మాధ్యమిక పాఠశాలలు, సమీప జూనియర్ కళాశాల సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల [[పెద్దపప్పూరు]]లోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాలలు , పాలీటెక్నిక్ [[తాడిపత్రి]]లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు [[అనంతపురం]]లోనూ ఉన్నాయి.
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ఉంది. డిగ్రీ లేని డాక్టరు ఒకరు ఉన్నారు.
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
== పారిశుధ్యం ==
గ్రామంలో మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
పసలూరులో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 6 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
== భూమి వినియోగం ==
పసలూరులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 80 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 25 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 58 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 1108 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 898 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 268 హెక్టార్లు
==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు==
పసలూరులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* బావులు/బోరు బావులు: 268 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి==
పసలూరులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
===ప్రధాన పంటలు===
[[వేరుశనగ]], [[శనగ]], [[పొద్దుతిరుగుడు]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==వెలుపలి లంకెలు==
{{పెద్దపప్పూరు మండలంలోని గ్రామాలు}}
04xzoadgwogef7x7cydt431nq66dbwq
చాగళ్లు
0
16039
3620092
3526910
2022-08-10T12:06:49Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
'''చాగళ్లు''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[పెద్దపప్పూరు మండలం|పెద్దపప్పూరు]] మండలానికి చెందిన గ్రామం.
{{Infobox Settlement|
|name = చాగళ్లు
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = ఆంధ్రప్రదేశ్ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[పెద్దపప్పూరు మండలం|పెద్దపప్పూరు]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 4391
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 =2224
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 = 2167
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 = 1094
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.899605
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.856069
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 515445
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
ఇది మండల కేంద్రమైన పెద్దపప్పూరు నుండి 3 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[తాడిపత్రి]] నుండి 23 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.
== గణాంక వివరాలు ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 572 ఇళ్లతో, 2283 జనాభాతో 1775 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1142, ఆడవారి సంఖ్య 1141. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 249 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 13. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 594839<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 515445.
2001 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం జనాభా మొత్తం- మొత్తం 2,241 - పురుషుల 1,148 - స్త్రీల 1,093 - గృహాల సంఖ్య 469
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు రెండు ఉన్నాయి. బాలబడి, మాధ్యమిక పాఠశాలలు, సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల [[పెద్దపప్పూరు]]లోను, సమీప జూనియర్ కళాశాల పెద్దపప్పూరులోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాలలు, పాలీటెక్నిక్ [[తాడిపత్రి]]లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు [[అనంతపురం]]లోనూ ఉన్నాయి.
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
చాగల్లులో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. సమీప ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
== పారిశుధ్యం ==
గ్రామంలో మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉంది. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్ గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ.లోపు దూరంలో ఉంది. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 6 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
== భూమి వినియోగం ==
చాగల్లులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* అడవి: 18 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 149 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 701 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 47 హెక్టార్లు
* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 56 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 135 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 669 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 488 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 372 హెక్టార్లు
==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు==
చాగల్లులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* బావులు/బోరు బావులు: 372 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి==
చాగల్లులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
===ప్రధాన పంటలు===
[[వేరుశనగ]], [[శనగ]], [[పొద్దుతిరుగుడు]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==వెలుపలి లంకెలు==
{{పెద్దపప్పూరు మండలంలోని గ్రామాలు}}
lo1zzi5i9m345vmu9ef87nfnlmpx2b6
అమళ్లదిన్నె
0
16042
3620093
3521885
2022-08-10T12:07:20Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
'''అమళ్లదిన్నె''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[పెద్దపప్పూరు మండలం|పెద్దపప్పూరు]] మండలానికి చెందిన గ్రామం.
{{Infobox Settlement|
|name = అమల్లదిన్నె
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = ఆంధ్రప్రదేశ్ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[పెద్దపప్పూరు మండలం|పెద్దపప్పూరు]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 4862
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 = 2447
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 = 2415
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 = 1171
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.882169
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.899818
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 515445
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
ఇది మండల కేంద్రమైన పెద్దపప్పూరు నుండి 9 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[తాడిపత్రి]] నుండి 15 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.
== గణాంక వివరాలు ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 591 ఇళ్లతో, 2357 జనాభాతో 1675 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1159, ఆడవారి సంఖ్య 1198. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 548 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 0. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 594842<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 515445.
2001 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం జనాభా మొత్తం - మొత్తం 2,700 - పురుషుల 1,364 - స్త్రీల 1,336 - గృహాల సంఖ్య 592
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. సమీప బాలబడి, సమీప జూనియర్ కళాశాల, సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల [[పెద్దపప్పూరు]]లోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాలలు, పాలీటెక్నిక్ [[తాడిపత్రి]]లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు [[అనంతపురం]]లోనూ ఉన్నాయి.
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
అమళ్ళదిన్నెలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ఉంది. డిగ్రీ లేని డాక్టరు ఒకరు ఉన్నారు.
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
== పారిశుధ్యం ==
గ్రామంలో మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
అమళ్ళదిన్నెలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రాష్ట్ర రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉంది. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి.
ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 6 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
== భూమి వినియోగం ==
అమళ్ళదిన్నెలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 80 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 87 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 19 హెక్టార్లు
* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 197 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 560 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 732 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 1038 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 451 హెక్టార్లు
==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు==
అమళ్ళదిన్నెలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* బావులు/బోరు బావులు: 451 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి==
అమళ్ళదిన్నెలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
===ప్రధాన పంటలు===
[[వేరుశనగ]], [[శనగ]], [[పొద్దుతిరుగుడు]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==వెలుపలి లంకెలు==
{{పెద్దపప్పూరు మండలంలోని గ్రామాలు}}
n7lbhu5f4hja48hfktgqav74u1jhyzz
కల్లుమడి
0
16269
3620111
3523658
2022-08-10T12:17:16Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
'''కల్లుమడి''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[శింగనమల మండలం|శింగనమల]] మండలానికి చెందిన గ్రామం.<ref>{{Cite web |url=http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&district_code=22 |title=భారత ప్రభుత్వం నిర్వహించిన 2011 గణాంకాల జాలగూడు |website= |access-date=2014-04-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304125608/http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&district_code=22 |archive-date=2016-03-04 |url-status=dead }}</ref>
{{Infobox Settlement|
|name = కల్లుమడి
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = ఆంధ్రప్రదేశ్ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[శింగనమల మండలం|శింగనమల]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2001
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 3771
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 = 1910
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 = 1861
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 = 836
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.898860
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.653156
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 515 611
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
ఇది మండల కేంద్రమైన సింగనమల నుండి 25 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[అనంతపురం]] నుండి 35 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.
== గణాంక వివరాలు ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 951 ఇళ్లతో, 3921 జనాభాతో 2255 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1977, ఆడవారి సంఖ్య 1944. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1015 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 89. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 594996<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 515611.
2001 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం) - మొత్తం 3,771 - పురుషుల సంఖ్య 1,910 - స్త్రీల సంఖ్య 1,861 - గృహాల సంఖ్య 836
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. బాలబడి, మాధ్యమిక పాఠశాలలు [[తరిమెల]] లో ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల [[పామిడి]]లోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాలలు సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల [[శింగనమల|శింగనమలలోను]], అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు, సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ [[అనంతపురం]]లో ఉన్నాయి.
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
సమీప ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
== పారిశుధ్యం ==
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
కల్లుమాడిలో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 20 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
== భూమి వినియోగం ==
కల్లుమాడిలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 148 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 278 హెక్టార్లు
* శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 10 హెక్టార్లు
* తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 8 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 331 హెక్టార్లు
* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 135 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 936 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 405 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 1054 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 422 హెక్టార్లు
==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు==
కల్లుమాడిలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* కాలువలు: 74 హెక్టార్లు
* బావులు/బోరు బావులు: 347 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి==
కల్లుమాడిలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
===ప్రధాన పంటలు===
[[వరి]], [[వేరుశనగ]], [[కంది]]
===చేతివృత్తులవారి ఉత్పత్తులు===
వస్త్రాలంకరణ
==జనాభా==
;
;
;
;==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==వెలుపలి లంకెలు==
{{సింగనమల మండలంలోని గ్రామాలు}}
swr4mnlz5mcrlrirqw5s65xflf5y0wc
తరిమెల
0
16270
3620116
3528639
2022-08-10T12:19:39Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
'''తరిమెల''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[శింగనమల మండలం|శింగనమల]] మండలానికి చెందిన గ్రామం.
{{Infobox Settlement|
|name = తరిమెల
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = ఆంధ్రప్రదేశ్ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[శింగనమల మండలం|శింగనమల]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 3921
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 = 1977
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 = 1944
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 = 951
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.926466
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.654187
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 515 435
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
ఇది మండల కేంద్రమైన సింగనమల నుండి 24 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[అనంతపురం]] నుండి 39 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.
== గణాంక వివరాలు ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1123 ఇళ్లతో, 4681 జనాభాతో 4233 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 2392, ఆడవారి సంఖ్య 2289. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1527 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 296. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 594997<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 515611.
2001 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం జనాభా - మొత్తం 4,349 - పురుషుల 2,229 - స్త్రీల 2,120 - గృహాల సంఖ్య 960
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు బాలబడి ఉంది. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి , ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి , ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల [[పామిడి]]లోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాలలు. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు [[అనంతపురం]]లోనూ, సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల [[శింగనమల|శింగనమలలోను]], ఉన్నాయి.
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
తరిమెలలో ఉన్న ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు , ఆరుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రిలో ఒక డాక్టరు, ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ఉంది. ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీలు చదివిన డాక్టరు ఒకరు ఉన్నారు.
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
== పారిశుధ్యం ==
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
తరిమెలలో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉన్నాయి. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి.
సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 6 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
== గ్రామంలో పేరుపొందిన వ్యక్తులు==
[[దస్త్రం:విద్వాన్ విశ్వం.jpeg|thumb|విద్వాన్ విశ్వం :ఆంధ్రప్రభవారపత్రిక సంపాదకుడు,]]
* [[విద్వాన్ విశ్వం]] :[[ఆంధ్రప్రభ]]వారపత్రిక సంపాదకుడు,పేరు పొందిన మీసరగండ విశ్వం ఈ గ్రామంలో జన్మించాడు.ఇతని తండ్రి మీసరగండ మునిరామాచార్యులు ప్రజా సేవకుడు.
[[దస్త్రం:Tarimella nagireddy..jpg|thumb|
* '''తరిమెల నాగిరెడ్డి''' [[కమ్యూనిజం|కమ్యూనిస్టు]] నాయకుడు.
]]
* '''తరిమెల నాగిరెడ్డి''' [[కమ్యూనిజం|కమ్యూనిస్టు]] నాయకుడు. అందరూ టి.ఎన్ అని పిలిచేవారు.1952లో నాగిరెడ్డి మద్రాసు [[శాసనసభ|శాసనసభకు]] [[సి.పి.ఐ]] అభ్యర్థిగా అనంతపురం నియోజకవర్గం నుండి ఎన్నికయ్యాడు.1957లో [[అనంతపురం లోక్సభ నియోజకవర్గం]] నుండి 2వ [[లోక్సభ|లోక్సభకు]] ఎన్నికయ్యాడు. తిరిగి 1962లో [[పుట్లూరు]] నియోజకవర్గం నుంచి ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభకు ఎన్నికైనాడు. 1967లో [[కమ్యూనిస్టు పార్టీ ఆఫ్ ఇండియా (మార్కిస్టు)|సి.పి.ఐ (ఎం)]] అభ్యర్థిగా [[అనంతపురం]] నియోజకవర్గం నుండి మూడో పర్యాయం శాసనసభకు ఎన్నికయ్యాడు.
== జననం ==
== భూమి వినియోగం ==
తరిమెలలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* అడవి: 1921 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 127 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 446 హెక్టార్లు
* శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 8 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 125 హెక్టార్లు
* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 85 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 405 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 1112 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 1251 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 351 హెక్టార్లు
==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు==
తరిమెలలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* కాలువలు: 41 హెక్టార్లు
* బావులు/బోరు బావులు: 310 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి==
తరిమెలలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
===ప్రధాన పంటలు===
[[వేరుశనగ]], [[వరి]], [[కంది]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==వెలుపలి లంకెలు==
{{సింగనమల మండలంలోని గ్రామాలు}}
kvjmprtjbloa26v88cokmlwj7x13a97
నిదనవాడ
0
16271
3620113
3530733
2022-08-10T12:18:27Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
'''నిదనవాడ''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[శింగనమల మండలం|శింగనమల]] మండలానికి చెందిన గ్రామం.
{{Infobox Settlement|
|name = నిధనవాడ
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = ఆంధ్రప్రదేశ్ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[శింగనమల మండలం|శింగనమల]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 4681
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 = 2392
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 = 2289
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 = 1123
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.901586
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.732906
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 515 611
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
ఇది మండల కేంద్రమైన సింగనమల నుండి 19 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[అనంతపురం]] నుండి 38 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.
== గణాంక వివరాలు ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 286 ఇళ్లతో, 1163 జనాభాతో 576 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 581, ఆడవారి సంఖ్య 582. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 392 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 9. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 594998<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 515611.
2001 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం జనాభా - మొత్తం 1,153 - పురుషుల 564 - స్త్రీల 589 - గృహాల సంఖ్య 246
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు ఉన్నాయి. బాలబడి, ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల, మాధ్యమిక పాఠశాలలు [[తరిమెల]]లో ఉన్నాయి.సమీప జూనియర్ కళాశాల, సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల [[శింగనమల|శింగనమలలోను]], ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాలలు, సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు [[అనంతపురం]]లోనూ ఉన్నాయి.
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
సమీప ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
గ్రామంలో 0 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ డాక్టర్లు ఇద్దరు, ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీలు చదివిన డాక్టర్లు ఇద్దరు, డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఇద్దరు, ఇద్దరు నాటు వైద్యులు ఉన్నారు. రెండు మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి.
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
== పారిశుధ్యం ==
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్, ఆటో సౌకర్యం, ట్రాక్టరు సౌకర్యం మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం ఉంది. పౌర సరఫరాల వ్యవస్థ దుకాణం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆశా కార్యకర్త గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 6 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
== భూమి వినియోగం ==
నిధనవాడలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 60 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 10 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 150 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 354 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 281 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 223 హెక్టార్లు
==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు==
నిధనవాడలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* బావులు/బోరు బావులు: 223 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి==
నిధనవాడలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
===ప్రధాన పంటలు===
[[వేరుశనగ]], [[వరి]], [[కంది]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==వెలుపలి లంకెలు==
{{సింగనమల మండలంలోని గ్రామాలు}}
h0pqb0rji9phkqyigymw5l0ps9nxgcl
ఆనందరావుపేట
0
16272
3620110
3522205
2022-08-10T12:16:20Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
'''ఆనందరావుపేట''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[శింగనమల మండలం|శింగనమల]] మండలానికి చెందిన గ్రామం.
{{Infobox Settlement|
|name = ఆనందరావుపేట
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = ఆంధ్రప్రదేశ్ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[శింగనమల మండలం|శింగనమల]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 1163
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 =581
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 = 582
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 = 286
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.875822
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.734220
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 515 611
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
ఇది మండల కేంద్రమైన సింగనమల నుండి 18 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[అనంతపురం]] నుండి 40 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.
== గణాంక వివరాలు ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 263 ఇళ్లతో, 1058 జనాభాతో 783 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 531, ఆడవారి సంఖ్య 527. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 0 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 0. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 594999<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 515611.
2001 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం జనాభా- మొత్తం 948 - పురుషుల 481 - స్త్రీల 467 - గృహాల సంఖ్య 212
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి ఉంది. సమీప బాలబడి, ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల [[తరిమెల]]లోను, మాధ్యమిక పాఠశాల, సమీప జూనియర్ కళాశాల, సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల [[సింగనమల]]లోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాలలు, సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు [[అనంతపురం]]లోనూ ఉన్నాయి.
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
సమీప ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
గ్రామంలో 0 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ డాక్టర్లు ఇద్దరు, ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీలు చదివిన డాక్టర్లు ఇద్దరు, డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఇద్దరు, ఇద్దరు నాటు వైద్యులు ఉన్నారు. రెండు మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి.
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
== పారిశుధ్యం ==
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, ట్రాక్టరు సౌకర్యం మొదలైనవి గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. రైల్వే స్టేషన్, ఆటో సౌకర్యం మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. ఉన్నాయి. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ.లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. ఆశా కార్యకర్త గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 6 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
== భూమి వినియోగం ==
ఆనందరావుపేటలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* అడవి: 119 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 31 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 15 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 10 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 127 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 479 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 485 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 121 హెక్టార్లు
==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు==
ఆనందరావుపేటలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* బావులు/బోరు బావులు: 121 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి==
ఆనందరావుపేటలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
===ప్రధాన పంటలు===
[[వేరుశనగ]], [[కంది]], [[కంది]]
===చేతివృత్తులవారి ఉత్పత్తులు===
వస్త్రాలంకరణ
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==వెలుపలి లంకెలు==
{{సింగనమల మండలంలోని గ్రామాలు}}
72nl8mc0khyh7vvokc3pl7q4grqvlsr
జూలకాల్వ
0
16276
3620117
3528316
2022-08-10T12:20:06Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Settlement|
|name = జూలకాల్వ
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = ఆంధ్రప్రదేశ్ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[శింగనమల]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name = తరిమెల రాజమోహన్ రెడ్డి
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 932
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 = 454
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 = 478
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 = 217
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.833552
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.818942
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 515 425
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ 08554
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
'''జూలకాల్వ''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[శింగనమల మండలం|శింగనమల]] మండలానికి చెందిన గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన సింగనమల నుండి 15 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[అనంతపురం]] నుండి 32 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.
జీవనాదారం:గ్రామంలో పురుషులు ఎక్కువగా గనులలో, వ్యవసాయ పనులు ,ఉపాది హామి పథకం ద్వారా ప్రయోజనం పోందుతున్నారు.
స్త్రీలు వ్యవసాయ పనులు, ఉపాది హామీ పనులపై ఆదారపడతారు.
== గణాంక వివరాలు ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 492 ఇళ్లతో, 1977 జనాభాతో 2050 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1006, ఆడవారి సంఖ్య 971. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 603 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 3. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 595003.<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref> పిన్ కోడ్: 515435.
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
జూలాకాలువ గ్రామంలో మండల పరిషత్ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఉన్నది. గ్రామంలో అంగన్వాడీకేంద్రం కలదు. ఉన్నత పాఠశాల సమీప గ్రామం [[పెరవలి]]లో ఉన్నది. సమీప జూనియర్ కళాశాల, సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల [[శింగనమల|శింగనమలలోను]], ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల అనంతపురంలో కలదు. ఇంజనీరింగ్ కళాశాలలు అనంతపురంలో, రోటరీపురంలో కలవు. సమీప వైద్య కళాశాల అనంతపురంలో కలదు. పాలిటెక్నిక్ కళాశాల సమీపంలో నార్పల, అనంతపురంలో కలవు. అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు [[అనంతపురం]]లో ఉన్నాయి.
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.MEMBER OF PARLIAMENT LOCAL AREA DEVELOPMENT SCHEME ద్వారా
గ్రామంలో MINERAL WATER PLANT 2019 పిబ్రవరిలో ఏర్పాటు చేశారు.
== పారిశుధ్యం ==
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సు సౌకర్యం పేద్దపప్పూరు నండి గ్రామం మీదుగ అనంతపురంకు కలదు.,రైల్వే స్టేషన్ సమీపంలో అనంతపురంలో కలదు.గ్రామానికి నాయనపల్లిక్రాస్ నుండి ఆటో సౌకర్యం గ్రామం నుండి 5కి.మీ.కి దూరంలో ఉన్నాయి. జిల్లా రహదారి గ్రామంనకు 5 కి.మీ. పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5కి.మీ. దూరంలో నాయనపల్లి క్రాస్లో కలదు.. సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 6 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
== భూమి వినియోగం ==
జూలకాల్వలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* అడవి: 688 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 94 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 193 హెక్టార్లు
* తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 2 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 4 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 715 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 352 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 810 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 256 హెక్టార్లు
==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు==
జూలకాల్వలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* బావులు/బోరు బావులు: 256 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి==
జూలకాల్వలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
===ప్రధాన పంటలు===
[[వేరుశనగ]], [[కంది]], [[వరి]]
===చేతివృత్తులవారి ఉత్పత్తులు===
వస్త్రాలంకరణ
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==వెలుపలి లంకెలు==
{{సింగనమల మండలంలోని గ్రామాలు}}
m96cu86mvygxonvoeqkbzbatn57li82
సలకంచెరువు
0
16278
3620124
3538420
2022-08-10T12:26:11Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Settlement|
|name = సలకంచెరువు
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్
|pushpin_label_position =
|pushpin_map_caption = ఆంధ్రప్రదేశ్ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[శింగనమల మండలం|శింగనమల]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 404
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 = 202
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 = 202
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 = 111
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.844011
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.728204
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 515 435
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
'''సలకంచెరువు''' [[అనంతపురం జిల్లా]], [[శింగనమల మండలం|శింగనమల]] మండలానికి చెందిన గ్రామం.అనంతపురానికి ఈశన్య దిశగా 30 కి.మీ దూరంలో ఉంది. ఇది మండల కేంద్రమైన సింగనమల నుండి 16 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[అనంతపురం]] నుండి 40 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.
== గణాంక వివరాలు ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 719 ఇళ్లతో, 2828 జనాభాతో 1838 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1434, ఆడవారి సంఖ్య 1394. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 416 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 76. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 595005<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 515435.
2001 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం జనాభా- మొత్తం 2,716 - పురుషుల 1,398 - స్త్రీల 1,318 - గృహాల సంఖ్య 646
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు బాలబడి ఉంది. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు నాలుగు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి , ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల, సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల [[సింగనమల]]లోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాలలు , సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు [[అనంతపురం]]లోనూ ఉన్నాయి.
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
సలకంచెరువులో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
== పారిశుధ్యం ==
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
సలకంచెరువులో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్, ట్రాక్టరు సౌకర్యం మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి.
వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 6 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
== భూమి వినియోగం ==
సలకంచెరువులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* అడవి: 481 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 274 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 162 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 50 హెక్టార్లు
* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 41 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 449 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 378 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 730 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 139 హెక్టార్లు
==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు==
ఈ ఊరి పేరు మీదనే చెరువు కూడా ఉంది. పడమర, ఉత్తర, దక్షిణ దిక్కుల్లో ఉన్న కొండల్లో కురిసిన వర్షం ఈ చెరువులోకి చేరుతుంది. కానీ ఈ చెరువు సుమారు 1980-90 దశకాల నుంచే ఎండిపోయి ఉంది.<ref name="ఆరవ తరగతి సాంఘిక శాస్త్ర పాఠం">{{cite web|url=http://ndl.iitkgp.ac.in/document/307L_FZTyyFCj5Z5gq0gYIlhD-dCJqU-eCJlkZKoBqEnQZmj-_Hs5xAOPC_SzkDR4jwXDdAg5oi6QirYZVvEyg|title=ఆరవ తరగతి సాంఘిక శాస్త్ర పాఠం|website=ndl.iitkgp.ac.in|publisher=SCERT ఆంధ్రప్రదేశ్|accessdate=21 September 2017}}</ref> సలకంచెరువులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* బావులు/బోరు బావులు: 139 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి==
సలకంచెరువులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
===ప్రధాన పంటలు===
[[వేరుశనగ]], [[కంది]], [[వరి]]
===చేతివృత్తులవారి ఉత్పత్తులు===
వస్త్రాలంకరణ
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==వెలుపలి లంకెలు==
{{సింగనమల మండలంలోని గ్రామాలు}}
92t5h90xd9xor4cxay08ighja0b1j4q
ఆకులేడు
0
16282
3620106
3522170
2022-08-10T12:14:22Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
'''ఆకులేడు''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[శింగనమల మండలం|శింగనమల]] మండలానికి చెందిన గ్రామం
{{Infobox Settlement|
|name = ఆకులీడు
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = ఆంధ్రప్రదేశ్ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[శింగనమల మండలం|శింగనమల]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 980
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 =501
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 = 479
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 = 272
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.799435
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.638898
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 515 435
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
ఇది మండల కేంద్రమైన సింగనమల నుండి 12 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[అనంతపురం]] నుండి 18 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.
== గణాంక వివరాలు ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 709 ఇళ్లతో, 2741 జనాభాతో 1906 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1369, ఆడవారి సంఖ్య 1372. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 437 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 65. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 595011<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 515435.
2001 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం జనాభా- మొత్తం 2,575 - పురుషుల 1,319 - స్త్రీల 1,256 - గృహాల సంఖ్య 583
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు బాలబడి ఉంది. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి.
ఒక ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాల ఉంది.సమీప మాధ్యమిక పాఠశాల [[గార్లదిన్నె]]లో ఉంది.సమీప ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల [[అనంతపురం]]లోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల [[లోలూర్|లోలూరులోనూ]] ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ [[అనంతపురం]]లో ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల [[శింగనమల|శింగనమలలోను]], అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు [[అనంతపురం]]లోనూ ఉన్నాయి.
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
ఆకులేడులో ఉన్న ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు , ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
== పారిశుధ్యం ==
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
ఆకులేడులో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, ట్రాక్టరు సౌకర్యం మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆశా కార్యకర్త గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 20 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
== భూమి వినియోగం ==
ఆకులేడులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 53 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 151 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 271 హెక్టార్లు
* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 17 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 935 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 476 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 1330 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 99 హెక్టార్లు
==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు==
ఆకులేడులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* బావులు/బోరు బావులు: 99 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి==
ఆకులేడులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
===ప్రధాన పంటలు===
[[వేరుశనగ]], [[కంది]], [[వరి]]
===చేతివృత్తులవారి ఉత్పత్తులు===
వస్త్రాలంకరణ
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==వెలుపలి లంకెలు==
{{సింగనమల మండలంలోని గ్రామాలు}}
su6bcyeri1228p2mflbpa5ncr0cce0j
మట్లగొంది
0
16283
3620120
3534246
2022-08-10T12:22:23Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
'''మట్లగొంది''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[శింగనమల మండలం|శింగనమల]] మండలానికి చెందిన గ్రామం.
{{Infobox Settlement|
|name = మట్లగొంది
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = ఆంధ్రప్రదేశ్ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[శింగనమల మండలం|శింగనమల]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 4986
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 = 2437
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 = 2549
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 = 1165
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.831111
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.737409
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 515 435
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
ఇది మండల కేంద్రమైన సింగనమల నుండి 8 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[అనంతపురం]] నుండి 36 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.
== గణాంక వివరాలు ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 335 ఇళ్లతో, 1391 జనాభాతో 1087 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 748, ఆడవారి సంఖ్య 643. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 171 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 0. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 595015<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 515435.
2001 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం జనాభా - మొత్తం 1,291 - పురుషుల 678 - స్త్రీల 613 - గృహాల సంఖ్య 316
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు బాలబడి ఉంది. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు ఉన్నాయి. ప్రాథమికోన్నతపాఠశాల, మాధ్యమిక పాఠశాలలు, సమీప జూనియర్ కళాశాల , సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల [[సింగనమల]]లోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాలలు, సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ , అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు [[అనంతపురం]]లోనూ ఉన్నాయి.
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
== పారిశుధ్యం ==
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. ట్రాక్టరు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్ ఉంది. జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ.లోపు దూరంలో ఉంది. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 6 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
== భూమి వినియోగం ==
మట్లగొందిలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* అడవి: 246 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 51 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 197 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 48 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 339 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 202 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 503 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 38 హెక్టార్లు
==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు==
మట్లగొందిలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* బావులు/బోరు బావులు: 38 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి==
మట్లగొందిలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
===ప్రధాన పంటలు===
[[వేరుశనగ]], [[కంది]], [[వరి]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==వెలుపలి లంకెలు==
{{సింగనమల మండలంలోని గ్రామాలు}}
msu4kl17wuf14zui1fwlwqf9g5nb1mk
3620122
3620120
2022-08-10T12:23:23Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
'''మట్లగొంది''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[శింగనమల మండలం|శింగనమల]] మండలానికి చెందిన గ్రామం.
{{Infobox Settlement|
|name = మట్లగొంది
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = ఆంధ్రప్రదేశ్ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[శింగనమల మండలం|శింగనమల]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 4986
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 = 2437
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 = 2549
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 = 1165
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.831111
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.737409
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 515 435
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
ఇది మండల కేంద్రమైన సింగనమల నుండి 8 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[అనంతపురం]] నుండి 36 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.
== గణాంక వివరాలు ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 335 ఇళ్లతో, 1391 జనాభాతో 1087 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 748, ఆడవారి సంఖ్య 643. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 171 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 0. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 595015<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 515435.
2001 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం జనాభా - మొత్తం 1,291 - పురుషుల 678 - స్త్రీల 613 - గృహాల సంఖ్య 316
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు బాలబడి ఉంది. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు ఉన్నాయి. ప్రాథమికోన్నతపాఠశాల, మాధ్యమిక పాఠశాలలు, సమీప జూనియర్ కళాశాల , సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల [[శింగనమల|శింగనమలలోను]], ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాలలు, సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ , అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు [[అనంతపురం]]లోనూ ఉన్నాయి.
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
== పారిశుధ్యం ==
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. ట్రాక్టరు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్ ఉంది. జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ.లోపు దూరంలో ఉంది. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 6 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
== భూమి వినియోగం ==
మట్లగొందిలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* అడవి: 246 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 51 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 197 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 48 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 339 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 202 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 503 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 38 హెక్టార్లు
==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు==
మట్లగొందిలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* బావులు/బోరు బావులు: 38 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి==
మట్లగొందిలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
===ప్రధాన పంటలు===
[[వేరుశనగ]], [[కంది]], [[వరి]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==వెలుపలి లంకెలు==
{{సింగనమల మండలంలోని గ్రామాలు}}
3m041pbdzyg2n6nc5upnndmr9vazrkk
సోదనపల్లి
0
16284
3620125
3539000
2022-08-10T12:26:28Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
'''సోదనపల్లి''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[శింగనమల మండలం|శింగనమల]] మండలానికి చెందిన గ్రామం.
{{Infobox Settlement|
|name = సోదనపల్లి
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = ఆంధ్రప్రదేశ్ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[శింగనమల మండలం|శింగనమల]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 1391
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 = 748
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 = 643
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 = 335
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.803141
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.757766
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 515 435
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
ఇది మండల కేంద్రమైన సింగనమల నుండి 6 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[అనంతపురం]] నుండి 32 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.
== గణాంక వివరాలు ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 528 ఇళ్లతో, 2083 జనాభాతో 1540 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1081, ఆడవారి సంఖ్య 1002. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 559 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 44. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 595016<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 515435.
2001 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం జనాభా- మొత్తం 2,017 - పురుషుల 1,034 - స్త్రీల 983 - గృహాల సంఖ్య 433
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి , ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. సమీప బాలబడి, సమీప జూనియర్ కళాశాల, సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల [[సింగనమల]]లోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాలలు, సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు [[అనంతపురం]] లోనూ ఉన్నాయి.
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
సోదనపల్లెలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
== పారిశుధ్యం ==
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
సోదనపల్లెలో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. ట్రాక్టరు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉంది. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 6 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
== భూమి వినియోగం ==
సోదనపల్లెలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 137 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 127 హెక్టార్లు
* తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 4 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 197 హెక్టార్లు
* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 67 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 654 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 349 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 977 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 94 హెక్టార్లు
==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు==
సోదనపల్లెలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* బావులు/బోరు బావులు: 94 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి==
సోదనపల్లెలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
===ప్రధాన పంటలు===
[[వేరుశనగ]], [[కంది]], [[వరి]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==వెలుపలి లంకెలు==
{{సింగనమల మండలంలోని గ్రామాలు}}
fe7be9ofnflc3sy5gxxliyfyo7bzorp
మహబూబ్ నగర్ మండలం (రూరల్)
0
19641
3620368
3547055
2022-08-11T03:08:50Z
యర్రా రామారావు
28161
కొత్త మ్యాపు ఎక్కింపు, తాజా గణాంకాలు కూర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|native_name=మహబూబ్నగర్|district=మహబూబ్నగర్ జిల్లా|mandal_hq=మహబూబ్నగర్|villages=15|area_total=144|population_as_of=2016|population_total=43750|population_male=21933|population_female=21817|mandal_map=Telangana-mandal-Mahabubnagar Mahabubnagar Rural-2022.svg}}
'''మహబూబ్ నగర్ మండలం (గ్రామీణ)''',[[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[మహబూబ్ నగర్ జిల్లా|మహబూబ్ నగర్ జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.<ref name=":0" /> 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో భాగంగా ఈ మండలాన్ని ఏర్పరచారు. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|title=మహబూబ్ నగర్ జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211224165130/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> దానికి ముందు కూడా ఈ మండలం ఇదే జిల్లాలో ఉండేది.<ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|title=మహబూబ్ నగర్ జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211224165130/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం మహబూబ్ నగర్ రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 15 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి.నిర్జన గ్రామాలు లేవు.మండల కేంద్రం [[మహబూబ్నగర్]].
== గణాంకాలు ==
2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణలో ఏర్పడిన ఈ మండల వైశాల్యం 144 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 43,750. జనాభాలో పురుషులు 21,933 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 21,817. మండలంలో 8,839 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
== 2016 లో ఏర్పడిన మండలం ==
2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల పునర్య్వస్థీకరణలో భాగంగా మహబూబ్ నగర్ (రూరల్) మండలాన్ని (0+15) గ్రామాలుతో కొత్త మండల కేంధ్రంగా మహబూబ్ నగర్ జిల్లా, అదే రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది.<ref name=":0">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 241 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>
==మండలం లోని గ్రామాలు==
=== రెవిన్యూ గ్రామాలు ===
# [[అల్లీపూర్ (మహబూబ్ నగర్)|అల్లిపూర్]]
# [[ధర్మాపూర్ (మహబూబ్ నగర్ మండలం)|ధర్మాపూర్]]
# [[వెంకటాపూర్ (మహబూబ్ నగర్)|వెంకటాపూర్]]
# [[జమిస్తాపూర్ (మహబూబ్ నగర్ మండలం)|జమిస్తాపూర్]]
# [[అప్పాయిపల్లి (మహబూబ్ నగర్ మండలం)|అప్పాయిపల్లి]]
# [[కోడూర్ (మహబూబ్ నగర్ మండలం)|కోడూర్]]
# [[రామచంద్రాపూర్ (మహబూబ్ నగర్ మండలం)|రామచంద్రపూర్]]
# [[మాచన్పల్లి (మహబూబ్ నగర్ మండలం)|మాచన్పల్లి]]
# [[ఓబులాయిపల్లి]]
# [[కోటకదిర]]
# [[గాజులపేట]]
# [[ఇప్పలపల్లి (భూత్పూర్ మండలం)|ఇప్పలపల్లి]]
# [[ఫతేపూర్ (మహబూబ్ నగర్ మండలం)|ఫతేపూర్]]
# [[జైనల్లిపూర్]]
# [[మణికొండ (మహబూబ్ నగర్ గ్రామీణ)|మణికొండ]]
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లింకులు ==
{{మహబూబ్ నగర్ జిల్లా మండలాలు}}
[[వర్గం:2016 లో ఏర్పాటైన తెలంగాణ మండలాలు]]
7fmvj4mbcf7qt3cyj2i17w1xejshua9
3620369
3620368
2022-08-11T03:10:30Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|native_name=మహబూబ్నగర్|district=మహబూబ్నగర్ జిల్లా|mandal_hq=మహబూబ్నగర్|villages=15|area_total=144|population_as_of=2016|population_total=43750|population_male=21933|population_female=21817|mandal_map=Telangana-mandal-Mahabubnagar Mahabubnagar Rural-2022.svg|area_magnitude=చ.కి.మీ=}}
'''మహబూబ్ నగర్ మండలం (గ్రామీణ)''',[[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[మహబూబ్ నగర్ జిల్లా|మహబూబ్ నగర్ జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.<ref name=":0" /> 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో భాగంగా ఈ మండలాన్ని ఏర్పరచారు. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|title=మహబూబ్ నగర్ జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211224165130/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> దానికి ముందు కూడా ఈ మండలం ఇదే జిల్లాలో ఉండేది.<ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|title=మహబూబ్ నగర్ జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211224165130/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం మహబూబ్ నగర్ రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 15 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి.నిర్జన గ్రామాలు లేవు.మండల కేంద్రం [[మహబూబ్నగర్]].
== గణాంకాలు ==
2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణలో ఏర్పడిన ఈ మండల వైశాల్యం 144 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 43,750. జనాభాలో పురుషులు 21,933 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 21,817. మండలంలో 8,839 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
== 2016 లో ఏర్పడిన మండలం ==
2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల పునర్య్వస్థీకరణలో భాగంగా మహబూబ్ నగర్ (రూరల్) మండలాన్ని (0+15) గ్రామాలుతో కొత్త మండల కేంధ్రంగా మహబూబ్ నగర్ జిల్లా, అదే రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది.<ref name=":0">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 241 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>
==మండలం లోని గ్రామాలు==
=== రెవిన్యూ గ్రామాలు ===
# [[అల్లీపూర్ (మహబూబ్ నగర్)|అల్లిపూర్]]
# [[ధర్మాపూర్ (మహబూబ్ నగర్ మండలం)|ధర్మాపూర్]]
# [[వెంకటాపూర్ (మహబూబ్ నగర్)|వెంకటాపూర్]]
# [[జమిస్తాపూర్ (మహబూబ్ నగర్ మండలం)|జమిస్తాపూర్]]
# [[అప్పాయిపల్లి (మహబూబ్ నగర్ మండలం)|అప్పాయిపల్లి]]
# [[కోడూర్ (మహబూబ్ నగర్ మండలం)|కోడూర్]]
# [[రామచంద్రాపూర్ (మహబూబ్ నగర్ మండలం)|రామచంద్రపూర్]]
# [[మాచన్పల్లి (మహబూబ్ నగర్ మండలం)|మాచన్పల్లి]]
# [[ఓబులాయిపల్లి]]
# [[కోటకదిర]]
# [[గాజులపేట]]
# [[ఇప్పలపల్లి (భూత్పూర్ మండలం)|ఇప్పలపల్లి]]
# [[ఫతేపూర్ (మహబూబ్ నగర్ మండలం)|ఫతేపూర్]]
# [[జైనల్లిపూర్]]
# [[మణికొండ (మహబూబ్ నగర్ గ్రామీణ)|మణికొండ]]
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లింకులు ==
{{మహబూబ్ నగర్ జిల్లా మండలాలు}}
[[వర్గం:2016 లో ఏర్పాటైన తెలంగాణ మండలాలు]]
onl3t9fw0v33am9dxr7ewdmj2p3gdpc
3620520
3620369
2022-08-11T10:52:52Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|native_name=మహబూబ్నగర్|district=మహబూబ్నగర్ జిల్లా|mandal_hq=మహబూబ్నగర్|villages=15|area_total=144|population_as_of=2016|population_total=43750|population_male=21933|population_female=21817|mandal_map=Telangana-mandal-Mahabubnagar Mahabubnagar Rural-2022.svg|area_magnitude=చ.కి.మీ=}}
'''మహబూబ్ నగర్ మండలం (గ్రామీణ)''',[[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[మహబూబ్ నగర్ జిల్లా|మహబూబ్ నగర్ జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.<ref name=":0" /> 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో భాగంగా ఈ మండలాన్ని ఏర్పరచారు. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|title=మహబూబ్ నగర్ జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211224165130/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> దానికి ముందు కూడా ఈ మండలం ఇదే జిల్లాలో ఉండేది.<ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|title=మహబూబ్ నగర్ జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211224165130/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం మహబూబ్ నగర్ రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 15 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి.నిర్జన గ్రామాలు లేవు.మండల కేంద్రం [[మహబూబ్నగర్]].
== గణాంకాలు ==
2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణలో ఏర్పడిన ఈ మండల వైశాల్యం 144 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 43,750. జనాభాలో పురుషులు 21,933 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 21,817. మండలంలో 8,839 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
== 2016 లో ఏర్పడిన మండలం ==
2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల పునర్య్వస్థీకరణలో భాగంగా మహబూబ్ నగర్ (రూరల్) మండలాన్ని (0+15) గ్రామాలుతో కొత్త మండల కేంధ్రంగా మహబూబ్ నగర్ జిల్లా, అదే రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది.<ref name=":0">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 241 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>
==మండలం లోని గ్రామాలు==
=== రెవిన్యూ గ్రామాలు ===
# [[అల్లీపూర్ (మహబూబ్ నగర్)|అల్లిపూర్]]
# [[ధర్మాపూర్ (మహబూబ్ నగర్ మండలం)|ధర్మాపూర్]]
# [[వెంకటాపూర్ (మహబూబ్ నగర్)|వెంకటాపూర్]]
# [[జమిస్తాపూర్ (మహబూబ్ నగర్ మండలం)|జమిస్తాపూర్]]
# [[అప్పాయిపల్లి (మహబూబ్ నగర్ మండలం)|అప్పాయిపల్లి]]
# [[కోడూర్ (మహబూబ్ నగర్ మండలం)|కోడూర్]]
# [[రామచంద్రాపూర్ (మహబూబ్ నగర్ మండలం)|రామచంద్రపూర్]]
# [[మాచన్పల్లి (మహబూబ్ నగర్ మండలం)|మాచన్పల్లి]]
# [[ఓబులాయిపల్లి]]
# [[కోటకదిర]]
# [[గాజులపేట]]
# [[ఇప్పలపల్లి (భూత్పూర్ మండలం)|ఇప్పలపల్లి]]
# [[ఫతేపూర్ (మహబూబ్ నగర్ మండలం)|ఫతేపూర్]]
# [[జైనల్లిపూర్]]
# [[మణికొండ (మహబూబ్ నగర్ గ్రామీణ)|మణికొండ]]
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లింకులు ==
{{మహబూబ్ నగర్ జిల్లా మండలాలు}}
[[వర్గం:2016 లో ఏర్పాటైన తెలంగాణ మండలాలు]]
pwrwm39x787d5jg86naot5s9utnytwq
ధూళిపాళ (నటుడు)
0
40166
3620253
2986222
2022-08-10T18:53:23Z
Reo kwon
80455
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె వ్యక్తి
| name = ధూళిపాళ
| residence =
| other_names =ధూళిపాళ, మారుతీ సేవేంద్ర సరస్వతి
| image = Dhoolipaala.jpg
| imagesize = 150px
| caption = నాటక కళాప్రపూర్ణ ధూళిపాళ
| birth_name = ధూళిపాళ సీతారామ శాస్త్రి
| birth_date = [[సెప్టెంబర్ 24]], [[1922]]
| birth_place = [[దాచేపల్లి]]
| native_place = [[దాచేపల్లి]]
| death_date = [[ఏప్రిల్ 13]], [[2007]]
| death_place = [[గుంటూరు]]
| death_cause = ఊపిరితిత్తుల వ్యాధి
| known =
| occupation = నటుడు
| title =
| salary =
| term =
| predecessor =
| successor =
| party =
| boards =
| religion =
| spouse =
| partner =
| children = ఇద్దరు మగపిల్లలు, ముగ్గరు ఆడపిల్లలు
| father = శంకరయ్య
| mother = రత్నమ్మ
| website = http://www.dhulipala.org/
| footnotes =
| employer =
| height =
| weight =
}}
'''ధూళిపాళ సీతారామ శాస్త్రి''' ([[సెప్టెంబర్ 24]], [[1922]] - [[ఏప్రిల్ 13]], [[2007]]) తెలుగు నాటక రంగంలో, [[తెలుగు]] సినీ రంగంలోనూ తన నటనా ప్రతిభతో విశేషంగా రాణించిన నటుడు. తెలుగు నాటక, చలన చిత్ర రంగాల్లో అసమాన నటుడిగా పేరుతెచ్చుకుని, జీవిత చరమాంకాన్ని శ్రీరామ సేవకే అంకితం చేసిన మహా మనిషి ధూళిపాళ సీతారామ శాస్త్రి. ధూళిపాళ పేరుచెప్పగానే ఆయన నటించిన ‘శకుని’ పాత్రే కళ్లముందు మెదులుతుంది. ఆ పాత్రకు అంతవరకు [[సి.ఎస్.ఆర్]], [[లింగమూర్తి]] వంటివారు న్యాయం చేయగా, ధూళిపాళ ప్రత్యేక తరహా వాచకం, హావభావాలతో వారి సరనస చేశారు.
== జననం ==
'''ధూళిపాళ'''గా పిలవబడే ఈయన [[గుంటూరు]] జిల్లా [[పల్నాడు]] మండలం [[దాచేపల్లి]]లో [[1922]] [[సెప్టెంబర్ 24]] న జన్మిచాడు. 2001లో సన్యాస ఆశ్రమం స్వీకరించి శ్రీ శ్రీ శ్రీ మారుతీ సేవేంద్ర సరస్వతిగా మారిపొయాడు.<ref>{{cite book|last1=మద్రాసు ఫిలిం డైరీ|title=1966-97లో విడుదలైన చిత్రలు|publisher=గోటేటి బుక్స్|page=92|edition=కళా ప్రింటర్స్|accessdate=27 July 2017}}</ref>
==నట జీవితం==
చిన్నప్పటి నుంచి రంగస్థల ప్రదర్శన పట్ల ధూళిపాళ ఎంతో మక్కువ చూపేవారు. బతుకుతెరువు కోసం గుంటూరులో కొద్దికాలం ప్లీడర్ గుమాస్తాగా పనిచేశారు. 1935లో స్త్రీ పాత్ర ద్వారా నాటకరంగ ప్రవేశం చేశారు. 1941లో [[గుంటూరు]]లో స్టార్ థియేటర్ను స్థాపించి నాటక ప్రదర్శనలు ఇస్తుండేవారు. ఆయన రంగస్థలం మీద పోషించిన ధుర్యోదన, కీచక పాత్రలకు మంచి ప్రశంసలు లభిస్తుండేవి. 1959లో [[మద్రాసు]] పచ్చయప్ప కాలేజీలో నాటక పోటీలలో [[రోషనార (నాటకం)|రోషనార]] నాటకంలోని రామసింహుడు పాత్రను పోషించాడు. పోటీల న్యాయనిర్ణేతల్లో ఒకరైన [[జి.వరలక్ష్మి]] దృష్టిని ఆయన ఆకర్షించారు. సినిమాల్లో నటించమని ఆమె సూచించడమే గాకుండా దర్శకుడు [[బి.ఎ.సుబ్బారావు]]కు పరిచయం కూడా చేశారు. దాంతో [[బి.ఎ.సుబ్బారావు]] గారు [[భీష్మ]] (1962) చిత్రంలో ధూళిపాళకు ధుర్యోధనుడి పాత్రను ఇచ్చారు. ఆ సినిమాలో భీష్ముడిగా [[యన్.టి.రామారావు]] నటించారు. ధూళిపాళలోని నటనా ప్రతిభను మెచ్చుకున్న ఎన్.టి.రామారావు గారు తర్వాత తన బ్యానర్లో నిర్మించిన [[శ్రీ కృష్ణ పాండవీయం]]లో [[శకుని]] పాత్రను ధూళిపాళకు ఇచ్చారు. ఆ పాత్ర ధూళిపాళ కెరీర్లోనే మైలురాయిగా నిలిచింది. ఆ తర్వాత గయుడు, రావణుడు, మైరావణుడు వంటి ఎన్నో పౌరాణిక పాత్రలు ఆయన పోషించారు. సాంఘిక చిత్రాల్లో సైతం సాత్విక, దుష్ట పాత్రలు పోషించి అందరినీ మెప్పించారు. [[దానవీరశూరకర్ణ]], [[కథానాయకుడు]], [[ఆత్మ గౌరవం]], [[ఉండమ్మా బొట్టుపెడతా]] వంటి ఎన్నో చిత్రాల్లో ఆయన నటించారు. [[చూడాలని ఉంది]], [[శ్రీ ఆంజనేయం]], [[మురారి]] వంటివి ఆయన ఆఖరి చిత్రాలు.
==పురస్కారాలు==
నాటక, సినీ రంగాల్లో ఆయన ప్రతిభకు నిదర్శనంగా ఎన్నో అవార్డులు, రివార్డులు కూడా దక్కాయి.
* ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వ నాటక అకాడమీ వారి '''నాటక కళాప్రపూర్ణ'''
* ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వ '''ఆత్మగౌరవ పురస్కారం'''
* తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం వారు '''తెలుగు వెలుగులు''' ఉగాది పురస్కారం అందజేశారు.
* [[బాంధవ్యాలు]] చిత్రంలో ఉత్తమ నటుడిగా ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం అవార్డు ప్రదానం చేసింది.
*[[అప్పాజోస్యుల-విష్ణుభొట్ల-కందాళం ఫౌండేషన్|అజో-విభో-కందాళం ఫౌండేషన్]] 2007 లో ప్రతిభా పురస్కారం అందజేసింది.
* తమిళ పత్రికలు సైతం ఆయనను ‘నడిప్పిళ్ పులి నడత్తళ్ పసువు’ అని అభివర్ణించారు. అంటే... నటనలో పులి...నడతలో (నిజజీవితంలో) గోవు అని అర్ధం.
ఇంకా, సాంస్కృతిక సంఘాలు, సంఘాల సత్కారాలు ఎన్నో లభించాయి
==ఆధ్యాత్మిక జీవితం==
నటరాజ సేవలో తరించిన ధూళిపాళ చనిపోవడానికి సుమారు పదేళ్ల క్రితం సినీ జీవితానికి స్వస్తి చెప్పి ఆధ్యాత్మిక జీవితానికి తెర తీశారు. పుట్టిన జీవి ఎప్పటికైనా గిట్టక తప్పదని, అయితే మానవ జన్మ విశిష్టత, మోక్షసాధన అవసరాన్ని తెలుసుకుని తరించాలని భావించి ''మానవసేవే'' లక్ష్యంగా సన్యాసం తీసుకుని ఆధ్యాత్మిక పథంలోకి అడుగుపెట్టారు. తనకున్న సంపదను త్యజించారు. 2001 మే 7న కంచి కామకోటి పీఠాధిపతి జయేంద్ర సరస్వతి ద్వారా ఆయన సన్యాస దీక్ష స్వీకరించారు. అప్పటి నుంచి '''శ్రీ మారుతి సేవేంద్ర సరస్వతి''' పేరుతో వ్యవహారంలో ఉన్నారు. గుంటూరు మారుతీ నగర్లో మారుతీ దేవాలయాన్ని నిర్మించి, రామాయణం, సుందరకాండలను తెలుగు లోకి తిరిగి వ్రాశారు. ధూళిపాళ ట్రస్టును ఏర్పాటుచేసి సేవా కార్యక్రమాలు చేస్తూ, ధూళిపాళ కళావాహిని స్థాపించి కళారంగాన్ని ప్రోత్సహించారు. మూడున్నర దశాబ్దాల పాటు కళామతల్లికి సేవలందించి, శేషజీవితాన్ని ఆధ్యాత్మిక చింతనలో గడిపాడు ధూళిపాళ.
==మరణం==
ధూళిపాళ కొద్దికాలం ఊపిరితిత్తుల వ్యాధితో బాధపడి [[2007]] [[ఏప్రిల్ 13]] న మరణించారు.
==నటించిన సినిమాలు==
{{col-begin}}
{{col-3}}
* [[మాయాబజార్]] (1957)
* [[మహామంత్రి తిమ్మరుసు]] (1962)
* [[నర్తనశాల]] (1963)
* [[శ్రీకృష్ణార్జున యుద్ధం]] (1963) (గయుడు)
* [[బొబ్బిలి యుద్ధం]] (1964) (నరసరాయలు)
* [[మైరావణ]] (1964)
* [[వీరాభిమన్యు (1965 సినిమా)|వీరాభిమన్యు]] (1965) (ధర్మ రాజు)
* [[శివరాత్రి మహత్యం]] (1965) (విక్రముడు)
* [[శ్రీకృష్ణ పాండవీయం]] (1966) (శకుని)
{{col-3}}
* [[పూల రంగడు]] (1967)
* [[శ్రీకృష్ణావతారం]] (1967) (సత్రాజిత్తు)
* [[అగ్గిమీద గుగ్గిలం]] (1968)
* [[బాంధవ్యాలు]] (1968)
* [[ఆత్మీయులు]] (1969)
* [[బాలరాజు కథ]] (1970)
* [[రెండు కుటుంబాల కథ]] (1970)
{{col-3}}
* [[కలెక్టర్ జానకి]] (1972) (జానకి తండ్రి)
* [[బాల భారతం]] (1972) (శకుని)
* [[మంచి మనుషులు]] (1974)
* [[గుణవంతుడు]] (1975)
* [[శ్రీ రామాంజనేయ యుద్ధం]] (1975)
* [[సీతా కళ్యాణం]] (1976) (వశిష్ఠుడు)
* [[దాన వీర శూర కర్ణ]] (1977) (శకుని)
* [[జగన్మోహిని (1978 సినిమా)|జగన్మోహిని]] (1978)
{{col-3}}
{{col-end}}
==వనరులు==
* [https://web.archive.org/web/20070415041409/http://www.telugupeople.com/cinema/multiContent.asp?contentId=20109&page=1 telugupeople.com లో ధూళిపాళ మీద వ్యాసం]
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* [http://www.avkf.org/AVKF/prathibhaamurthi/prathibhaamurthi.php?year=2007 www.avkf.orgలో ధూళిపాళ గురించి]
[[వర్గం:1921 జననాలు]]
[[వర్గం:తెలుగు సినిమా నటులు]]
[[వర్గం:తెలుగు రంగస్థల నటులు]]
[[వర్గం:2007 మరణాలు]]
[[వర్గం:గుంటూరు జిల్లా రంగస్థల నటులు]]
[[వర్గం:గుంటూరు జిల్లా సినిమా నటులు]]
[[వర్గం:రంగస్థలంపై స్త్రీ పాత్ర ధరించిన పురుషులు]]
[[వర్గం:ఇంటిపేరుతో ప్రసిద్ధులైన ఆంధ్రప్రదేశ్ వ్యక్తులు]]
tdg74qa0xuv6zvvpvvy0o9uxmh980h7
3620255
3620253
2022-08-10T18:54:09Z
Reo kwon
80455
Reo kwon, [[ధూళిపాళ సీతారామశాస్త్రి]] పేజీని [[ధూళిపాళ (నటుడు)]] కు తరలించారు: Common name
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె వ్యక్తి
| name = ధూళిపాళ
| residence =
| other_names =ధూళిపాళ, మారుతీ సేవేంద్ర సరస్వతి
| image = Dhoolipaala.jpg
| imagesize = 150px
| caption = నాటక కళాప్రపూర్ణ ధూళిపాళ
| birth_name = ధూళిపాళ సీతారామ శాస్త్రి
| birth_date = [[సెప్టెంబర్ 24]], [[1922]]
| birth_place = [[దాచేపల్లి]]
| native_place = [[దాచేపల్లి]]
| death_date = [[ఏప్రిల్ 13]], [[2007]]
| death_place = [[గుంటూరు]]
| death_cause = ఊపిరితిత్తుల వ్యాధి
| known =
| occupation = నటుడు
| title =
| salary =
| term =
| predecessor =
| successor =
| party =
| boards =
| religion =
| spouse =
| partner =
| children = ఇద్దరు మగపిల్లలు, ముగ్గరు ఆడపిల్లలు
| father = శంకరయ్య
| mother = రత్నమ్మ
| website = http://www.dhulipala.org/
| footnotes =
| employer =
| height =
| weight =
}}
'''ధూళిపాళ సీతారామ శాస్త్రి''' ([[సెప్టెంబర్ 24]], [[1922]] - [[ఏప్రిల్ 13]], [[2007]]) తెలుగు నాటక రంగంలో, [[తెలుగు]] సినీ రంగంలోనూ తన నటనా ప్రతిభతో విశేషంగా రాణించిన నటుడు. తెలుగు నాటక, చలన చిత్ర రంగాల్లో అసమాన నటుడిగా పేరుతెచ్చుకుని, జీవిత చరమాంకాన్ని శ్రీరామ సేవకే అంకితం చేసిన మహా మనిషి ధూళిపాళ సీతారామ శాస్త్రి. ధూళిపాళ పేరుచెప్పగానే ఆయన నటించిన ‘శకుని’ పాత్రే కళ్లముందు మెదులుతుంది. ఆ పాత్రకు అంతవరకు [[సి.ఎస్.ఆర్]], [[లింగమూర్తి]] వంటివారు న్యాయం చేయగా, ధూళిపాళ ప్రత్యేక తరహా వాచకం, హావభావాలతో వారి సరనస చేశారు.
== జననం ==
'''ధూళిపాళ'''గా పిలవబడే ఈయన [[గుంటూరు]] జిల్లా [[పల్నాడు]] మండలం [[దాచేపల్లి]]లో [[1922]] [[సెప్టెంబర్ 24]] న జన్మిచాడు. 2001లో సన్యాస ఆశ్రమం స్వీకరించి శ్రీ శ్రీ శ్రీ మారుతీ సేవేంద్ర సరస్వతిగా మారిపొయాడు.<ref>{{cite book|last1=మద్రాసు ఫిలిం డైరీ|title=1966-97లో విడుదలైన చిత్రలు|publisher=గోటేటి బుక్స్|page=92|edition=కళా ప్రింటర్స్|accessdate=27 July 2017}}</ref>
==నట జీవితం==
చిన్నప్పటి నుంచి రంగస్థల ప్రదర్శన పట్ల ధూళిపాళ ఎంతో మక్కువ చూపేవారు. బతుకుతెరువు కోసం గుంటూరులో కొద్దికాలం ప్లీడర్ గుమాస్తాగా పనిచేశారు. 1935లో స్త్రీ పాత్ర ద్వారా నాటకరంగ ప్రవేశం చేశారు. 1941లో [[గుంటూరు]]లో స్టార్ థియేటర్ను స్థాపించి నాటక ప్రదర్శనలు ఇస్తుండేవారు. ఆయన రంగస్థలం మీద పోషించిన ధుర్యోదన, కీచక పాత్రలకు మంచి ప్రశంసలు లభిస్తుండేవి. 1959లో [[మద్రాసు]] పచ్చయప్ప కాలేజీలో నాటక పోటీలలో [[రోషనార (నాటకం)|రోషనార]] నాటకంలోని రామసింహుడు పాత్రను పోషించాడు. పోటీల న్యాయనిర్ణేతల్లో ఒకరైన [[జి.వరలక్ష్మి]] దృష్టిని ఆయన ఆకర్షించారు. సినిమాల్లో నటించమని ఆమె సూచించడమే గాకుండా దర్శకుడు [[బి.ఎ.సుబ్బారావు]]కు పరిచయం కూడా చేశారు. దాంతో [[బి.ఎ.సుబ్బారావు]] గారు [[భీష్మ]] (1962) చిత్రంలో ధూళిపాళకు ధుర్యోధనుడి పాత్రను ఇచ్చారు. ఆ సినిమాలో భీష్ముడిగా [[యన్.టి.రామారావు]] నటించారు. ధూళిపాళలోని నటనా ప్రతిభను మెచ్చుకున్న ఎన్.టి.రామారావు గారు తర్వాత తన బ్యానర్లో నిర్మించిన [[శ్రీ కృష్ణ పాండవీయం]]లో [[శకుని]] పాత్రను ధూళిపాళకు ఇచ్చారు. ఆ పాత్ర ధూళిపాళ కెరీర్లోనే మైలురాయిగా నిలిచింది. ఆ తర్వాత గయుడు, రావణుడు, మైరావణుడు వంటి ఎన్నో పౌరాణిక పాత్రలు ఆయన పోషించారు. సాంఘిక చిత్రాల్లో సైతం సాత్విక, దుష్ట పాత్రలు పోషించి అందరినీ మెప్పించారు. [[దానవీరశూరకర్ణ]], [[కథానాయకుడు]], [[ఆత్మ గౌరవం]], [[ఉండమ్మా బొట్టుపెడతా]] వంటి ఎన్నో చిత్రాల్లో ఆయన నటించారు. [[చూడాలని ఉంది]], [[శ్రీ ఆంజనేయం]], [[మురారి]] వంటివి ఆయన ఆఖరి చిత్రాలు.
==పురస్కారాలు==
నాటక, సినీ రంగాల్లో ఆయన ప్రతిభకు నిదర్శనంగా ఎన్నో అవార్డులు, రివార్డులు కూడా దక్కాయి.
* ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వ నాటక అకాడమీ వారి '''నాటక కళాప్రపూర్ణ'''
* ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వ '''ఆత్మగౌరవ పురస్కారం'''
* తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం వారు '''తెలుగు వెలుగులు''' ఉగాది పురస్కారం అందజేశారు.
* [[బాంధవ్యాలు]] చిత్రంలో ఉత్తమ నటుడిగా ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం అవార్డు ప్రదానం చేసింది.
*[[అప్పాజోస్యుల-విష్ణుభొట్ల-కందాళం ఫౌండేషన్|అజో-విభో-కందాళం ఫౌండేషన్]] 2007 లో ప్రతిభా పురస్కారం అందజేసింది.
* తమిళ పత్రికలు సైతం ఆయనను ‘నడిప్పిళ్ పులి నడత్తళ్ పసువు’ అని అభివర్ణించారు. అంటే... నటనలో పులి...నడతలో (నిజజీవితంలో) గోవు అని అర్ధం.
ఇంకా, సాంస్కృతిక సంఘాలు, సంఘాల సత్కారాలు ఎన్నో లభించాయి
==ఆధ్యాత్మిక జీవితం==
నటరాజ సేవలో తరించిన ధూళిపాళ చనిపోవడానికి సుమారు పదేళ్ల క్రితం సినీ జీవితానికి స్వస్తి చెప్పి ఆధ్యాత్మిక జీవితానికి తెర తీశారు. పుట్టిన జీవి ఎప్పటికైనా గిట్టక తప్పదని, అయితే మానవ జన్మ విశిష్టత, మోక్షసాధన అవసరాన్ని తెలుసుకుని తరించాలని భావించి ''మానవసేవే'' లక్ష్యంగా సన్యాసం తీసుకుని ఆధ్యాత్మిక పథంలోకి అడుగుపెట్టారు. తనకున్న సంపదను త్యజించారు. 2001 మే 7న కంచి కామకోటి పీఠాధిపతి జయేంద్ర సరస్వతి ద్వారా ఆయన సన్యాస దీక్ష స్వీకరించారు. అప్పటి నుంచి '''శ్రీ మారుతి సేవేంద్ర సరస్వతి''' పేరుతో వ్యవహారంలో ఉన్నారు. గుంటూరు మారుతీ నగర్లో మారుతీ దేవాలయాన్ని నిర్మించి, రామాయణం, సుందరకాండలను తెలుగు లోకి తిరిగి వ్రాశారు. ధూళిపాళ ట్రస్టును ఏర్పాటుచేసి సేవా కార్యక్రమాలు చేస్తూ, ధూళిపాళ కళావాహిని స్థాపించి కళారంగాన్ని ప్రోత్సహించారు. మూడున్నర దశాబ్దాల పాటు కళామతల్లికి సేవలందించి, శేషజీవితాన్ని ఆధ్యాత్మిక చింతనలో గడిపాడు ధూళిపాళ.
==మరణం==
ధూళిపాళ కొద్దికాలం ఊపిరితిత్తుల వ్యాధితో బాధపడి [[2007]] [[ఏప్రిల్ 13]] న మరణించారు.
==నటించిన సినిమాలు==
{{col-begin}}
{{col-3}}
* [[మాయాబజార్]] (1957)
* [[మహామంత్రి తిమ్మరుసు]] (1962)
* [[నర్తనశాల]] (1963)
* [[శ్రీకృష్ణార్జున యుద్ధం]] (1963) (గయుడు)
* [[బొబ్బిలి యుద్ధం]] (1964) (నరసరాయలు)
* [[మైరావణ]] (1964)
* [[వీరాభిమన్యు (1965 సినిమా)|వీరాభిమన్యు]] (1965) (ధర్మ రాజు)
* [[శివరాత్రి మహత్యం]] (1965) (విక్రముడు)
* [[శ్రీకృష్ణ పాండవీయం]] (1966) (శకుని)
{{col-3}}
* [[పూల రంగడు]] (1967)
* [[శ్రీకృష్ణావతారం]] (1967) (సత్రాజిత్తు)
* [[అగ్గిమీద గుగ్గిలం]] (1968)
* [[బాంధవ్యాలు]] (1968)
* [[ఆత్మీయులు]] (1969)
* [[బాలరాజు కథ]] (1970)
* [[రెండు కుటుంబాల కథ]] (1970)
{{col-3}}
* [[కలెక్టర్ జానకి]] (1972) (జానకి తండ్రి)
* [[బాల భారతం]] (1972) (శకుని)
* [[మంచి మనుషులు]] (1974)
* [[గుణవంతుడు]] (1975)
* [[శ్రీ రామాంజనేయ యుద్ధం]] (1975)
* [[సీతా కళ్యాణం]] (1976) (వశిష్ఠుడు)
* [[దాన వీర శూర కర్ణ]] (1977) (శకుని)
* [[జగన్మోహిని (1978 సినిమా)|జగన్మోహిని]] (1978)
{{col-3}}
{{col-end}}
==వనరులు==
* [https://web.archive.org/web/20070415041409/http://www.telugupeople.com/cinema/multiContent.asp?contentId=20109&page=1 telugupeople.com లో ధూళిపాళ మీద వ్యాసం]
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* [http://www.avkf.org/AVKF/prathibhaamurthi/prathibhaamurthi.php?year=2007 www.avkf.orgలో ధూళిపాళ గురించి]
[[వర్గం:1921 జననాలు]]
[[వర్గం:తెలుగు సినిమా నటులు]]
[[వర్గం:తెలుగు రంగస్థల నటులు]]
[[వర్గం:2007 మరణాలు]]
[[వర్గం:గుంటూరు జిల్లా రంగస్థల నటులు]]
[[వర్గం:గుంటూరు జిల్లా సినిమా నటులు]]
[[వర్గం:రంగస్థలంపై స్త్రీ పాత్ర ధరించిన పురుషులు]]
[[వర్గం:ఇంటిపేరుతో ప్రసిద్ధులైన ఆంధ్రప్రదేశ్ వ్యక్తులు]]
tdg74qa0xuv6zvvpvvy0o9uxmh980h7
మాలతీ చందూర్
0
40930
3620504
3442301
2022-08-11T10:29:14Z
2401:4900:33AD:738A:218B:CFAD:8B27:545D
/* రచనలు */
wikitext
text/x-wiki
{{విస్తరణ}}
{{సమాచారపెట్టె వ్యక్తి
| name = మాలతీ చందూర్
| residence = [[మద్రాసు]]
| other_names = మాలతీ చందూర్
| image =Malati_Chandoor.JPG
| imagesize = 200px
| caption = మాలతీ చందూర్
| birth_name = మాలతీ
| birth_date = [[26 డిసెంబర్ 1928]]
| birth_place = [[కృష్ణా జిల్లా]] లోని [[నూజివీడు]]
| native_place =
| death_date = [[ఆగష్టు 21]], [[2013]]
| death_place = [[చెన్నై]], [[తమిళనాడు]]
| death_cause = క్యాన్సర్
| known = నవలా రచయిత్రి
| occupation =
| title =
| salary =
| term =
| predecessor =
| successor =
| party =
| boards =
| religion =
| wife =
| spouse=యన్ ఆర్ చందూర్
| partner =
| children =
| father = వెంకటేశ్వర్లు
| mother = జ్ఞానాంబ,
| website =
| footnotes =
| employer =
| height =
| weight =
}}
1950ల నుండి దాదాపు మూడు దశాబ్దాల పాటు '''మాలతీ చందూర్''' ([[1930]] - [[ఆగష్టు 21]], [[2013]]) పేరు తెలుగువారికి సుపరిచితం. ఈమె రచయిత్రి, కాలమిస్టు, సాహిత్య అకాడమీ బహుమతి గ్రహీత.
==జీవిత విశేషాలు==
మాలతీ చందూర్ [[కృష్ణా జిల్లా]] లోని [[నూజివీడు]]లో 26 డిసెంబర్ 1928 న జన్మించారు. ఆమె తల్లిదండ్రులు జ్ఞానాంబ, వెంకటేశ్వర్లు. వీరు ఆరుగురు సహోదరులు. అందరికంటే ఆమె చిన్నది. వాళ్ళు ఉండే ఊరికి, రైల్వేస్టేషనుకు దూరం 13 మైళ్ళు. హనుమాన్జంక్షన్ కూడా అంతే దూరం. ఆ ఊరు [[మామిడి]] పళ్ళకు ప్రసిద్ధి. నాటి ప్రధాని [[జవహర్లాల్ నెహ్రూ]] నూజివీడు రసాలను [[బెర్నార్డ్షా]]కు బహుమతిగా ఇచ్చారని ప్రతీతి. ఊరికి వెళ్ళే దారిలో ముందుగా అడివాంజనేయుల గుడి, తరువాత [[మొగళ్ళ చెరువు]], [[బైరాగుల సత్రం]] స్వాగతం పలుకుతాయి. ఊర్లో [[ఉయ్యూరు]] రాజావారి దివాణముండేది. దివాణం పక్కనే ఎస్ఆర్ఆర్ పాఠశాల ఉంది. 8వ తరగతి వరకు ఎస్ఎస్ఆర్ పాఠశాలలోనే చదివింది. ఆమె బాల్యంలో అధికభాగం నూజివీడులోనే గడిచింది.
ఆ ఊర్లో ఎనిమిదవ తరగతి పూర్తి కాగానే చదువుకోవడానికి [[ఏలూరు]] వెళ్ళింది. అక్కడ వారి మామయ్యగారి (చందూర్) ఇంట్లో ఉండి చదువుకున్నారు. [[ఏలూరు]] లోని వల్లూరు సెయింట్ థెరిస్సా స్కూల్లో [[ఇంగ్లీషు]] మీడియంలో చేరారు. అప్పుడు చందూర్ గారి ద్వారా డి.కామేశ్వరి, ఆనందారామం, అరవిందాచారి, సక్కుబాయి వంటి వారితో పరిచయం ఏర్పడింది. [[ఏలూరు|ఏలూరులో]] వారున్న ఇంటికి దగ్గరగా 'కథావీధి' అనే సాహిత్య పత్రిక ఉండేది. అక్కడికి [[శ్రీశ్రీ]], [[విశ్వనాథ సత్యనారాయణ]], [[కృష్ణశాస్త్రి|కృష్ణశాస్తి]], [[నండూరి సుబ్బారావు]], వెంకటచలం, కావలి లక్ష్మీనరసింగం మొదలైన వారు వచ్చేవారు. అప్పుడే వీరందరినీ ఆమె చూడడం జరిగింది. 1947లో ఆమె, చందూర్ గారు జిటి ఎక్స్ప్రెస్ ఎక్కి [[మద్రాసు]] చేరుకున్నారు. సెంట్రల్లో దిగి ఒంటెద్దు బండెక్కి జార్జిటాన్లో అద్దె ఇంటికి చేరుకున్నారు. 1947 చివర్లో ఆమె, చందూర్ గారు వివాహబంధంతో ఒక్కటయ్యారు. [[మద్రాసు]]కు వచ్చిన తరువాతే పైవేటుగా ఎస్ఎస్ఎల్సి పూర్తి చేశారు. వారు ఇంతకు మించి పెద్ద చదువులేం చదవలేదు. 1949లో వారి రచనా వ్యాసంగం ప్రారంభమైంది. అప్పట్లో [[రేడియో]]లో ఆమె రచనలను చదివి వినిపించేవారు. ఆ రోజుల్లో [[ఎగ్మూర్]]లో ఉన్న రేడియో స్టేషన్కు వెళితే ఒక సాహితీ సభకు వెళ్ళినట్లుండేది. అక్కడే [[ఆచంట జానకిరాం]], [[బుచ్చిబాబు]], [[జనమంచి రామకృష్ణ]], [[పి.వి.రాజమన్నార్]], [[మునిమాణిక్యం నరసింహారావు]] వంటి వారిని దగ్గరగా గమనించే అవకాశం కలిగింది. 1952 నుంచి రచనా వ్యాసంగంలో తీరిక లేకుండా గడిపారు. 1948 నుండి 64 వరకు పురసవాక్కంలో అద్దె ఇంట్లో ఉండేవాళ్ళు. ఆ తరువాత ప్రస్తుతమున్న వారి ఇంట్లోకి మారారు. అప్పటి నుండి ఇక్కడే ఉంటున్నారు. [[మద్రాసు]]లో వారికి చాలా మంది మంచి స్నేహితులున్నారు.<ref>{{Cite web |url=http://dearnri.org/tenugu.com/te/telugu/malati_chandoor.html |title=మాలతీ చందూర్ తో ఇంటర్వ్యూ విశేషాలు |access-date=2013-08-21 |website= |archive-date=2016-03-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304131555/http://dearnri.org/tenugu.com/te/telugu/malati_chandoor.html |url-status=dead }}</ref>
==సాహిత్య సేవలు==
[[ఆంధ్రప్రభ]] సచిత్ర వారపత్రికలో [[1952]] నుండి ఆడవారి కోసం [[ప్రమదావనం (ఆంధ్రప్రభ శీర్షిక)|ప్రమదావనం]] అనే డియర్ అబ్బీ<ref>'''''Dear Abby''''' is a syndicated advice column started in 1956 by Pauline Esther Friedman Phillips and currently written by her daughter, Jeanne Phillips. Abigail Van Buren has been the pen name used by both writers for the column. According to its publishers, the column is known for its "uncommon common sense and youthful perspective" and is read by more people than any other newspaper column worldwide.[http://www.uexpress.com/dearabby/] దీనిని గురించి ఆంగ్లవికిపిడియాలో వ్యాసం [[:en:Dear Abby|ఇక్కడ]] చదువవచ్చును</ref> వంటి శీర్షికను రెండు దశాబ్దాలకు పైగానే నడిపింది. ఈ శీర్షికలో వంటలు, వార్పులే కాకుండా ఇంగ్లీషు నవలలను పరిచయం చెయ్యటం, విదేశాలలో తిరిగి వచ్చిన వారి చేత వారి అనుభవాలు రాయించటం మొదలైనవి చేస్తూ ఆడవారికి ఒక సలహాదారుగా ఉండి, వారి ప్రశ్నలకు సమాధానాలు ఇచ్చేది. ఈమె ప్రచురించిన వంటల పుస్తకాలు కొత్తగా పెళ్ళయిన అమ్మాయిలకు ఉపయోగకరంగా ఉండేవి.<ref>http://www.nandyala.org/mahanandi/archives/2005/06/16/cook-books/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070928155244/http://www.nandyala.org/mahanandi/archives/2005/06/16/cook-books/ |date=2007-09-28 }} అనే బ్లాగులో ఒకరు ఇలా వ్రాశారు - Malathi Chandur’s cookbook in Telugu is the one most valuable to me. Because it was my first buy and the author's old world charming writing style is so entertaining and her recipes are pure gold.</ref> మాలతీ చందూర్ రాసే "జవాబులు" ఆడవారితో పాటు మగవారు కూడా చదివేవారు. మాలతీ చందూర్ 'జవాబులు' శీర్షిక పేజీలను వారపత్రికనుండి చించి, పోగుచేసి, పుస్తకాలుగా బైండింగులు చేసి, చాలామంది అపురూపంగా దాచుకొనేవారు.
తెలుగులో పాతిక దాకా మహిళా ప్రధాన [[నవల]]లు రాయటమే కాక 300 కు పైగా ఆంగ్ల రచనలను తెలుగులోకి అనువదించింది. ఈమె అనువాదాలు [[జేన్ ఆస్టిన్]] నుండి సమకాలీన [[అరుంధతీ రాయ్]] ల రచనల వరకూ ఉన్నాయి. ఇవి 'పాత కెరటాలు' శీర్షికన [[స్వాతి మాసపత్రిక|స్వాతి]] మాసపత్రికలో ప్రచురించారు. నవలా రచయిత్రిగా, మహిళా వృత్తాలపై కాలమిస్టుగా అనేక పురస్కారాలు అందుకొన్నది. 70వ దశకములో కేంద్ర సెన్సారు బోర్డు సభ్యురాలిగా పనిచేసిన ఈమె తాను చూసే తమిళ సినిమాలను అర్ధం చేసుకోవటానికి తమిళ భాష నేర్చుకున్నది. నేర్చుకున్న రెండేళ్లకే అనువాదాలు ప్రారంభించి అనేక తమిళ రచనలను కూడా తెనిగించింది.<ref>{{Cite web |url=http://www.hindu.com/2007/05/06/stories/2007050613890200.htm |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2007-06-04 |website= |archive-date=2007-06-08 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070608014949/http://www.hindu.com/2007/05/06/stories/2007050613890200.htm |url-status=dead }}</ref>
మాలతీ చందూర్ [[ఏలూరు]]లో పుట్టి [[మద్రాసు]]లో స్థిరపడింది.[[2013]] [[ఆగస్టు 21]] న చెన్నైలో ఈమె కన్ను మూసారు. చనిపోవడానికి ముందు కొద్ది రోజులు ఈవిడ క్యాన్సర్ వ్యాధి గ్రస్తులయ్యారు.మెడికల్ కాలేజీకి శరీర దానం చేశారు.
==రచనలు==
# [[వంటలు పిండి వంటలు]]
# [[అందాలు అలంకారాలు]]
# మహిళలకు మధుర జీవనం
# పాత కెరటాలు
# జాబులు జవాబులుj
# ప్రశ్నలు జవాబులుjabulujavabulu
# చంపకం-చదపురుగులు (కథల సంపుటి)<ref>{{cite book|last1=చందూర్|first1=మాలతీ|title=చంపకం-చదపురుగులు|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.331459}}</ref>
# [[కొన్ని సమయాలలో కొందరు మనుషులు]] (1981, 1990) ([[డి. జయకాంతన్]] తమిళ రచన నుండి అనువాదం)<ref>{{cite book |last1=మాలతీ చందూర్ |title=కొన్ని సమయాలలో కొందరు మనుషులు |date=1981 |publisher=నేషనల్ బుక్ ట్రస్టు, ఇండియా |location=ఢిల్లీ |url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.287898/page/n1/mode/2up |accessdate=4 September 2020}}</ref>
===నవలలు===
# రేణుకాదేవి ఆత్మకథ (1955)<ref>{{cite book |last1=మాలతీ చందూర్ |title=రేణుకాదేవి ఆత్మకథ |date=1955 |publisher=దేశి కవితామండలి |location=విజయవాడ |edition=ప్రథమ |url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.372005/mode/2up |accessdate=4 September 2020}}</ref>
# కాంచన మృగం (1986)<ref>{{cite book |last1=మాలతీ చందూర్ |title=కాంచన మృగం |date=1986 |publisher=కె. మురళీకృష్ణ, క్వాలిటీ పబ్లిషర్స్ |location=విజయవాడ |url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.287898/mode/2up |accessdate=4 September 2020}}</ref>
# వైశాఖి
# మనసులోని మనసు
# ఆలోచించు
# ఏమిటీ జీవితాలు (1981)<ref>{{cite book |last1=మాలతీ చందూర్ |title=ఏమిటీ జీవితాలు |date=1981 |publisher=కె. మురళీకృష్ణ, క్వాలిటీ పబ్లిషర్స్ |location=విజయవాడ |url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.497318/mode/2up |accessdate=4 September 2020}}</ref>
# భూమి పుత్రి
# మధుర స్మృతులు
# ఓ మనిషి కథ
# రాగ రక్తిమ
# మేఘాల మేలి ముసుగు
# కలల వెలుగు
# బ్రతక నేర్చిన జాణ
# జయలక్ష్మి
# కృష్ణవేణి
# శతాబ్ది సూరీడు
# శిశిర వసంతం
# హృదయనేత్రి
==చిత్రమాలిక==
;మాలతీ చందూర్ వ్రాసిన కొన్ని పుస్తకాల ముఖచిత్రాల కొలువు.
<gallery widths="100" perrow="5">
దస్త్రం:Telugubookcover malathicendur suridu.JPG
దస్త్రం:Telugubookcover malathicendur sisiravasantam.JPG
దస్త్రం:Telugubookcover malathicendur pathakeratalu.JPG
దస్త్రం:Telugubookcover malathicendur alochincu.JPG
దస్త్రం:Telugubookcover malathicendur vantalu.JPG
</gallery>
==బయటి లింకులు==
* మాలతీ చందూర్ చిత్రం [https://web.archive.org/web/20070928010806/http://www.thehinduimages.com/hindu/photoDetail.do?photoId=4189531 ఇక్కడ] చూడవచ్చును
* మాలతీ చందూర్ వ్రాసిన [http://www.avkf.org/BookLink/display_author_books.php?author_id=323 పుస్తకాలు]
==మూలాలు==
{{reflist}}
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{Authority control}}
[[వర్గం:తెలుగు రచయిత్రులు]]
[[వర్గం:1930 జననాలు]]
[[వర్గం:2013 మరణాలు]]
[[వర్గం:తెలుగువారు]]
[[వర్గం:తెలుగు కళాకారులు]]
[[వర్గం:తెలుగు నవలా రచయితలు]]
[[వర్గం:కృష్ణా జిల్లా కథా రచయితలు]]
[[వర్గం:కృష్ణా జిల్లా రచయిత్రులు]]
[[వర్గం:పత్రికలలో శీర్షికలు నిర్వహించినవారు]]
[[వర్గం:లోక్నాయక్ ఫౌండేషన్ పురస్కార గ్రహీతలు]]
0fjixc7ivwqkcrys7ejo9fkgij9aw2t
చర్చ:ధూళిపాళ (నటుడు)
1
41677
3620257
840147
2022-08-10T18:54:09Z
Reo kwon
80455
Reo kwon, [[చర్చ:ధూళిపాళ సీతారామశాస్త్రి]] పేజీని [[చర్చ:ధూళిపాళ (నటుడు)]] కు తరలించారు: Common name
wikitext
text/x-wiki
{{వికీప్రాజెక్టు భారతదేశం|తెలుగు=అవును|సినిమా=అవును|తరగతి=ఆరంభ}}
{{వికీప్రాజెక్టు తెలుగు ప్రముఖులు|తరగతి=ఆరంభ}}
re4q7vmtcz4e9o14vpb9s3oc9frkwgo
ఇల్లూరు (గార్లదిన్నె మండలం)
0
48950
3620129
3522436
2022-08-10T12:32:46Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
'''ఇల్లూరు''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[గార్లదిన్నె మండలం|గార్లదిన్నె]] మండలానికి చెందిన గ్రామం.
{{Infobox Settlement|
|name = ఇల్లూరు
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = ఆంధ్రప్రదేశ్ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[గార్లదిన్నె మండలం|గార్లదిన్నె]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 1841
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 = 947
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 = 894
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 = 448
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.922857
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.620547
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 515611
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
ఇది మండల కేంద్రమైన గార్లదిన్నె నుండి 14 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[అనంతపురం]] నుండి 32 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 842 ఇళ్లతో, 3388 జనాభాతో 1800 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1739, ఆడవారి సంఖ్య 1649. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1098 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 16. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 594984<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 515611.
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి.
ఒక ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాల ఉంది.సమీప బాలబడి [[కల్లూరు అగ్రహారం]]లో ఉంది. సమీప ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల [[అనంతపురం]]లోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల [[లోలూరు]]లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ , అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు [[అనంతపురం]]లోనూ, సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల [[గార్లదిన్నె]]లోను, ఉన్నాయి.
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
ఇల్లూరులో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక డిస్పెన్సరీలో ఇద్దరు డాక్టర్లు , ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
గ్రామంలో 2 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీలు చదివిన డాక్టర్లు ఇద్దరు ఉన్నారు.
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
== పారిశుధ్యం ==
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
ఇల్లూరులో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 12 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
== భూమి వినియోగం ==
ఇల్లూరులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* అడవి: 275 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 21 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 76 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 90 హెక్టార్లు
* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 180 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 188 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 966 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 308 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 1027 హెక్టార్లు
==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు==
ఇల్లూరులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* కాలువలు: 756 హెక్టార్లు
* బావులు/బోరు బావులు: 271 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి==
ఇల్లూరులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
===ప్రధాన పంటలు===
[[వరి]], [[వేరుశనగ]], [[కమలాలు]]
===పారిశ్రామిక ఉత్పత్తులు===
కుండలు
== గ్రామ ప్రముఖులు (నాడు/నేడు)==
*[[నీలం సంజీవరెడ్డి]]
*[[కైప సుబ్రహ్మణ్యశర్మ]]
==మూలాలు==
{{Reflist}}
==బయటి లింకులు==
{{గార్లదిన్నె మండలంలోని గ్రామాలు}}
moj83goopr3xulhtmrqwm2mbs06qhwq
కనంపల్లి (గార్లదిన్నె మండలం)
0
49120
3620130
3523349
2022-08-10T12:33:21Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Settlement|
|name = కనంపల్లి
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = ఆంధ్రప్రదేశ్ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[గార్లదిన్నె మండలం|గార్లదిన్నె]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 3388
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 = 1739
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 = 1649
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 = 842
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.872030
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.618061
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 515731
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
'''కనంపల్లి ''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[గార్లదిన్నె మండలం|గార్లదిన్నె]] మండలానికి చెందిన గ్రామం.ఇది మండల కేంద్రమైన గార్లదిన్నె నుండి 8 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[అనంతపురం]] నుండి 26 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 437 ఇళ్లతో, 1818 జనాభాతో 1929 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 894, ఆడవారి సంఖ్య 924. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 536 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 0. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 594985<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>. పిన్ కోడ్: 515731.
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి ఉంది. బాలబడి, మాధ్యమిక పాఠశాలలు [[కల్లూరు అగ్రహారం]]లో ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల, సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల [[గార్లదిన్నె]]లోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు [[అనంతపురం]]లోనూ ఉన్నాయి.
== తెలంగాణలో రికార్డు సృష్టించిన భవ్యశ్రీ ==
ఈ గ్రామానికి చెందిన వెంకటరామిరెడ్డి, సరిత దంపతుల కుమార్తె భవ్యశ్రీ తెలంగాణ ప్రభుత్వం విడుదల చేసిన ఇంటర్ ఫస్ట్ ఇయర్ ఫలితాల్లో జిల్లాకు చెందిన భవ్యశ్రీ 470 మార్కులకు గాను 467 మార్కులు సాధించింది.ఈమె హైదరాబాద్లోని మాధాపూర్ శ్రీచైతన్య కళాశాలలో ఎంపీసీ చదువుతూ ఇంటర్ ఫస్ట్ ఇయర్ ఫలితాల్లోనూ 467 మార్కులు సాధించిన ఆంధ్రా బాలిక తెలంగాణ రాష్ట్రంలో ఎంపీసీలో స్టేట్ టాపర్గా నిలిచింది. భవ్యశ్రీ పదో తరగతిలో కూడా 10/10 పాయింట్లు సాధించింది.ఈమె తల్లిదండ్రుల అనంతపురంలో నివసిస్తారు.<ref>{{Cite web|url=https://www.andhrajyothy.com/artical?SID=564293|title=తెలంగాణలో రికార్డు సృష్టించిన అనంత అమ్మాయి|date=2018-04-14|website=www.andhrajyothy.com|language=te|access-date=2019-09-20}}</ref>
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
కనంపల్లెలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పశు వైద్యశాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
== పారిశుధ్యం ==
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సు సౌకర్యం, ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం మొదలైనవి గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్ ఉంది. జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ.లోపు దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 12 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
== భూమి వినియోగం ==
కనంపల్లెలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* అడవి: 239 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 22 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 230 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 73 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 584 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 778 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 1110 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 252 హెక్టార్లు
==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు==
కానంపల్లెలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* బావులు/బోరు బావులు: 252 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి==
కానంపల్లెలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
===ప్రధాన పంటలు===
[[వరి]], [[వేరుశనగ]], [[కమలాలు]]
== నల్లలమ్మ అమ్మవారి పరుష ==
కనంపల్లి గ్రామంలో నల్లలమ్మ అమ్మవారి పరుష భక్తసందోహం నడుమ ప్రతి సంవత్సరం ఘనంగా నిర్వహిస్తారు. ఉదయం నుంచి సాయంత్రం వరకు అమ్మవారిని దర్శించుకునేందుకు భక్తులు అధిక సంఖ్యలో తరలివస్తారు. సంతానభాగ్యం లేనివారు అమ్మవారిని ఆరాధిస్తే సంతానం కలుగుతుందని భక్తుల నమ్మకం. గతంలో అమ్మవారికి మొక్కుకొని కోర్కేలు తీరడడంతో మొక్కులు చెల్లించేందుకు భక్తులు సుదూరప్రాంతాల నుంచి పెద్దసంఖ్యలో తరలి వస్తారు. ఎద్దుల బండ్లు, ట్రాక్టర్లతో [[ఆలయం]] చుట్టు ప్రదక్షిణలు చేస్తారు. అమ్మవారిని భక్తిశ్రద్ధలతో దర్శించుకొని విశేషపూజలు నిర్వహిస్తారు. ఆ రోజు ఆలయ ప్రాంగణమంతా [[భక్తులు|భక్తుల]]తో కోలాహలంగా మారుతుంది. అమ్మవారి ఎదుట మూగజీవులను [[బలి]]ఇస్తారు. అక్కడ వెలిసిన అంగళ్ల వద్ద ప్రజలు [[గాజులు]], ఆటవస్తువులు, తినుబండారాలు కొనుగోలుచేస్తారు.
==మూలాలు==
{{Reflist}}
==బయటి లింకులు==
{{గార్లదిన్నె మండలంలోని గ్రామాలు}}
hmmibd4obu2onlp7ds3fcw8uzxr3w0p
చీలేపల్లి (శింగనమల మండలం)
0
49867
3620119
3527597
2022-08-10T12:21:01Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
'''చీలేపల్లి''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[శింగనమల మండలం|శింగనమల]] మండలానికి చెందిన గ్రామం.
{{Infobox Settlement|
|name = చీలపల్లె
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = ఆంధ్రప్రదేశ్ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[శింగనమల మండలం|శింగనమల]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 1977
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 = 1006
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 = 971
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 = 492
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.843863
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.781198
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 515 435
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
ఇది మండల కేంద్రమైన సింగనమల నుండి 13 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[అనంతపురం]] నుండి 42 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.
== గణాంక వివరాలు ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 111 ఇళ్లతో, 404 జనాభాతో 560 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 202, ఆడవారి సంఖ్య 202. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 101 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 0. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 595004<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 515435.
2001భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం జనాభా - మొత్తం 398 - పురుషుల 206 - స్త్రీల 193 - గృహాల సంఖ్య 85
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి ఉంది. బాలబడి, ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల, మాధ్యమిక పాఠశాలలు [[సలకంచెరువు]]లో ఉన్నాయి.
సమీప జూనియర్ కళాశాల, సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల [[శింగనమల|శింగనమలలోను]], ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాలలు, సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు [[అనంతపురం]]లోనూ ఉన్నాయి.
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
== పారిశుధ్యం ==
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సు సౌకర్యం, ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్, ఆటో సౌకర్యం, ట్రాక్టరు సౌకర్యం మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 6 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
== భూమి వినియోగం ==
చీలపల్లెలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 72 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 72 హెక్టార్లు
* తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 2 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 23 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 189 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 199 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 324 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 65 హెక్టార్లు
==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు==
చీలపల్లెలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* బావులు/బోరు బావులు: 65 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి==
చీలపల్లెలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
===ప్రధాన పంటలు===
[[వేరుశనగ]], [[కంది]], [[వరి]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==వెలుపలి లంకెలు==
{{సింగనమల మండలంలోని గ్రామాలు}}
3ojvdurwgjgk6yjvij0119a94mbbrdx
చెన్నవరం (శింగనమల మండలం)
0
49882
3620118
3527669
2022-08-10T12:20:37Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
'''చెన్నవరం''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[శింగనమల మండలం|శింగనమల]] మండలానికి చెందిన గ్రామం.
{{Infobox Settlement|
|name = చెన్నవరం
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = ఆంధ్రప్రదేశ్ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[శింగనమల మండలం|శింగనమల]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 3152
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 = 1610
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 = 1546
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 = 750
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.826937
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.657773
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 515 435
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
ఇది మండల కేంద్రమైన సింగనమల నుండి 8 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[అనంతపురం]] నుండి 25 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.
== గణాంక వివరాలు ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 387 ఇళ్లతో, 1676 జనాభాతో 890 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 838, ఆడవారి సంఖ్య 838. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 171 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 1263. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 595009<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 515435.
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం జనాభా - మొత్తం 3,152 - పురుషుల సంఖ్య 1,610 - స్త్రీల సంఖ్య 1,546 - గృహాల సంఖ్య 750
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు ఉన్నాయి. సమీప బాలబడి, ప్రాథమిక పాఠశాల [[గార్లదిన్నె]]లోను, ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల, మాధ్యమిక పాఠశాల , సమీప జూనియర్ కళాశాల , సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల [[శింగనమల|శింగనమలలోను]], ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ [[అనంతపురం]]లో ఉన్నాయి. అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు [[అనంతపురం]]లోనూ ఉన్నాయి.
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉంది.
=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
== పారిశుధ్యం ==
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. రైల్వే స్టేషన్, ట్రాక్టరు సౌకర్యం మొదలైనవి గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి.
వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 15 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
== భూమి వినియోగం ==
చెన్నవరంలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 102 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 59 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 25 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 431 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 269 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 660 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 40 హెక్టార్లు
==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు==
చెన్నవరంలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* బావులు/బోరు బావులు: 40 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి==
చెన్నవరంలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
===ప్రధాన పంటలు===
[[వేరుశనగ]], [[కంది]], [[వరి]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==వెలుపలి లంకెలు==
{{సింగనమల మండలంలోని గ్రామాలు}}
hk0uhj56mw4ttv6bo6uei94mh80onz3
జూటూరు (పెద్దపప్పూరు మండలం)
0
50032
3620091
3528309
2022-08-10T12:06:18Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
'''జూటూరు''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[పెద్దపప్పూరు మండలం|పెద్దపప్పూరు]] మండలానికి చెందిన గ్రామం.
{{Infobox Settlement|
|name = జూటూరు
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = ఆంధ్రప్రదేశ్ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[పెద్దపప్పూరు మండలం|పెద్దపప్పూరు]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 96
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 = 53
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 =43
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 = 25
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.944883
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.914842
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 515411
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
ఇది మండల కేంద్రమైన పెద్దపప్పూరు నుండి 8 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[తాడిపత్రి]] నుండి 12 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.
== గణాంక వివరాలు ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1095 ఇళ్లతో, 4529 జనాభాతో 2700 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 2329, ఆడవారి సంఖ్య 2200. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1487 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 25. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 594836<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 515411.
2001 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం జనాభా మొత్తం- మొత్తం 4,529 - పురుషుల 2,314 - స్త్రీల 2,215 - గృహాల సంఖ్య 1,027
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు ఐదు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. సమీప బాలబడి, సమీప జూనియర్ కళాశాల, సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల [[పెద్దపప్పూరు]]లోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాలలు, పాలీటెక్నిక్ [[తాడిపత్రి]]లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు [[అనంతపురం]]లోనూ ఉన్నాయి.
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
జూటూరులో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక డిస్పెన్సరీలో ఇద్దరు డాక్టర్లు , ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
== పారిశుధ్యం ==
గ్రామంలో మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి.
ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉంది. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. రోజువారీ మార్కెట్ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 6 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
== భూమి వినియోగం ==
జూటూరులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 312 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 208 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 77 హెక్టార్లు
* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 369 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 747 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 987 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 1362 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 741 హెక్టార్లు
==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు==
జూటూరులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* కాలువలు: 339 హెక్టార్లు
* బావులు/బోరు బావులు: 402 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి==
జూటూరులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
===ప్రధాన పంటలు===
[[వేరుశనగ]], [[వరి]], [[జొన్న]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==వెలుపలి లంకెలు==
{{పెద్దపప్పూరు మండలంలోని గ్రామాలు}}
0x1u8vrpoo4f8v82rbjntlow8t3tbuc
నర్సాపురం (శింగనమల మండలం)
0
50475
3620114
3530394
2022-08-10T12:18:53Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
'''నర్సాపురం''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[శింగనమల మండలం|శింగనమల]] మండలానికి చెందిన గ్రామం.
{{Infobox Settlement|
|name = నర్సాపురం
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = ఆంధ్రప్రదేశ్ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[శింగనమల మండలం|శింగనమల]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 2828
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 =1434
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 =1394
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 =719
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.819129
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.684122
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 515 435
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
ఇది మండల కేంద్రమైన సింగనమల నుండి 6 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[అనంతపురం]] నుండి 27 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.
== గణాంక వివరాలు ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 750 ఇళ్లతో, 3156 జనాభాతో 1379 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1610, ఆడవారి సంఖ్య 1546. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 781 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 109. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 595007<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 515435.
2001 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం జనాభా - మొత్తం 3,141 - పురుషుల 1,607 - స్త్రీల 1,534 - గృహాల సంఖ్య 677
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు రెండు ఉన్నాయి. బాలబడి, మాధ్యమిక పాఠశాలలు,సమీప జూనియర్ కళాశాల, సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల [[శింగనమల|శింగనమలలోను]], ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు [[అనంతపురం]]లోనూ ఉన్నాయి.
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉంది.
=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
== పారిశుధ్యం ==
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
నర్సాపురంలో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. రైల్వే స్టేషన్, ట్రాక్టరు సౌకర్యం మొదలైనవి గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 6 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
== భూమి వినియోగం ==
నర్సాపురంలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* అడవి: 588 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 210 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 98 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 131 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 225 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 124 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 257 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 92 హెక్టార్లు
==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు==
నర్సాపురంలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* బావులు/బోరు బావులు: 92 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి==
నర్సాపురంలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
===ప్రధాన పంటలు===
[[వేరుశనగ]], [[కంది]], [[వరి]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==వెలుపలి లంకెలు==
{{సింగనమల మండలంలోని గ్రామాలు}}
taxz1squx7v8jcz7seq87kr15bav2ku
3620115
3620114
2022-08-10T12:19:12Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
'''నర్సాపురం''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[శింగనమల మండలం|శింగనమల]] మండలానికి చెందిన గ్రామం.
{{Infobox Settlement|
|name = నర్సాపురం
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = ఆంధ్రప్రదేశ్ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[శింగనమల మండలం|శింగనమల]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 2828
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 =1434
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 =1394
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 =719
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.819129
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.684122
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 515 435
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
ఇది మండల కేంద్రమైన సింగనమల నుండి 6 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[అనంతపురం]] నుండి 27 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.
== గణాంక వివరాలు ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 750 ఇళ్లతో, 3156 జనాభాతో 1379 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1610, ఆడవారి సంఖ్య 1546. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 781 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 109. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 595007<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 515435.
2001 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం జనాభా - మొత్తం 3,141 - పురుషుల 1,607 - స్త్రీల 1,534 - గృహాల సంఖ్య 677
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు రెండు ఉన్నాయి. బాలబడి, మాధ్యమిక పాఠశాలలు,సమీప జూనియర్ కళాశాల, సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల [[శింగనమల|శింగనమలలోను]], ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు [[అనంతపురం]]లోనూ ఉన్నాయి.
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉంది.
=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
== పారిశుధ్యం ==
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
నర్సాపురంలో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. రైల్వే స్టేషన్, ట్రాక్టరు సౌకర్యం మొదలైనవి గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 6 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
== భూమి వినియోగం ==
నర్సాపురంలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* అడవి: 588 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 210 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 98 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 131 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 225 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 124 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 257 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 92 హెక్టార్లు
==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు==
నర్సాపురంలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* బావులు/బోరు బావులు: 92 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి==
నర్సాపురంలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
===ప్రధాన పంటలు===
[[వేరుశనగ]], [[కంది]], [[వరి]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==వెలుపలి లంకెలు==
{{సింగనమల మండలంలోని గ్రామాలు}}
1lmnsoj1lxhh2mso4zo7htptdgns7ob
బిజినవేముల (కోయిలకుంట్ల)
0
51181
3620294
3618029
2022-08-10T20:56:30Z
InternetArchiveBot
88395
1 మూలము(ల)ను భద్రపరచటానికి ప్రయత్నించగా, 0 పనిచేయనివిగా గుర్తించాను.) #IABot (v2.0.8.9
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Settlement|
|name = బిజినవేముల
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|image size =
|image_caption =
|image_map =
|map size = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_map size =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption =
|pushpin_map size = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[కర్నూలు జిల్లా|కర్నూలు]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[కోయిలకుంట్ల మండలం|కోయిలకుంట్ల]]
<!-- Politics ----------------->
|government_footnotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 1844
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 = 920
|population_blank2_title =స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 = 924
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 = 492
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2011
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title =స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 15.2333
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 78.3167
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 518134
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
'''బిజినవేముల''', [[కర్నూలు జిల్లా]], [[కోయిలకుంట్ల మండలం|కోయిలకుంట్ల మండలానికి]] చెందిన గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన కోయిలకుంట్ల నుండి 3 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[నంద్యాల]] నుండి 35 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 492 ఇళ్లతో, 1844 జనాభాతో 1513 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 920, ఆడవారి సంఖ్య 924. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 245 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 0. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 594503<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 518134.
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి ఉంది. బాలబడి, మాధ్యమిక పాఠశాలలు [[కోయిలకుంట్ల]]లో ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల కోయిలకుంట్లలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల నంద్యాలలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల నంద్యాలలోను, పాలీటెక్నిక్ [[బనగానపల్లె]]లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల బనగానపల్లెలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం నంద్యాలలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల [[కర్నూలు]] లోనూ ఉన్నాయి.
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
బిజినవేములలో ఉన్న ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. డిస్పెన్సరీ, సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ఉంది. ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీ చదివిన డాక్టరు ఒకరు, డిగ్రీ లేని డాక్టరు ఒకరు ఉన్నారు.
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచి నీటి సరఫరా జరుగుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
== పారిశుధ్యం ==
మురుగు నీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగు నీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగు నీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
బిజినవేములలో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి.
లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి.
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ.లోపు దూరంలో ఉన్నాయి.
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 7 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
== భూమి వినియోగం ==
బిజినవేములలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 85 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 99 హెక్టార్లు
* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 27 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 12 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 1287 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 1122 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 205 హెక్టార్లు
==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు==
బిజినవేములలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* బావులు/బోరు బావులు: 61 హెక్టార్లు* ఇతర వనరుల ద్వారా: 144 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి==
బిజినవేములలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
===ప్రధాన పంటలు===
[[శనగలు]], [[వరి]], [[వరి]]
==గ్రామ చరిత్ర==
బిజన వేముల గ్రామంనందు 40 మంది గల ఒక [[కమ్మ]] కుటుంబముంది. గ్రామంలో జయరాముడు అనే కుష్టి రోగి. పై కుటుంబంపై పగబూని దాన్ని నాశనం చేయుదునని ప్రతిన బూని వశీకరణ విద్య నేర్చుకొని స్త్రీ పురుషులను నందరిని బంగి సేవాసక్తులను జేసి తన దాసులుగా జేసికున్నాడు. అకమ్మ కుటుంబంలో ఏడుగురు అన్నదమ్ములున్నారు.. వారిలో ప్రథముడు కొంత కాలానికి తెలివి తెచ్చుకొని వారిని విడిచిపోయాడు.రెండవాడు బంగు సాధువుకు ముఖ్య శిష్యుడుగా ఉన్నాడు. ఈ సాధువు వారి ఆస్తినంతయు అమ్మించి ఒక మఠంను కట్టించి దానికి ఆనంద మందిరంని పేరు పెట్టాడు. సాధువు సామర్థ్యం వలననో బంగు మహాత్యం వలననో శిష్యుల సంఖ్య నానాటికి పెరిగింది. అతని మహాత్యంను గురించి అనేక కథలు ప్రచారంలోకి వచ్చాయి. ఆ మఠంనందు స్త్రీ పురుష భేదం లేదు. ప్రాపంచిక సౌఖ్యంలకు వలయు సౌకర్యములన్నియు ఉన్నాయి. మందిరం వారొక ఖూనీ చేయ ప్రయత్నించగా.. కోవెల కుంట్ల మేజెస్ట్రేటు కోర్టులో కేసు పెట్టారు. వారికి సమనులు పంపగా వాటిని తీసుకొనలోదు. సబ్ ఇనస్పెక్టర్ వెంకబరావు కొంత మంది పోలీసులతో వారిని అరెస్టు చేయ వెళ్ళి సాధ్యంగాక తిరిగి వచ్చాడు. రెండవ సారి 13.6.1927 న మరి కొంత మంది పోలీసులతో వారిని తీసుకొని రాబోయాడు.. అక్కడ వేలకొలది జనులు వేచి యున్నారు. మఠము నందలి స్త్రీల సంఖ్య పోలీసులపై,.. చూడ వచ్చిన వారిపై రాళ్ల వర్షం కురిపించసాగారు. రాళ్లు అయిపోగా.. పది మంది దిగంబరులు ఆయుధాలతో ప్రజల మధ్యకు దుమికి అందరిని పార దోలారు. పోలీసులు వారిని పట్ట సాధ్యం తిరిగి వెళ్లారు. 5.7.1927 న సుమారు 50 మంది మందిరం వారు ఆయుధ హస్తులై తహసీల్దారు ఇంటిపై దాడి చేసారు. బడిరి. అందాతడు లేనందున.. పోలీసు స్టేషను పై బడి పోలీసు వారిని చంప ప్రయత్నించిరి. జయరాముడు (బంగు స్వామి).... ''పోలీసు వారు ప్రయోగించిన గుండ్లు పుష్ప హారముల '' గునని బోధించి వారందరిని పురి కొల్పు పోలీసులు వారి ప్రాణభయం చేత రెండు నిముషాలలో 8 మందిని కాల్చి వేసారు.అందులో వారి గురువు కూడా మరణించాడు. చూచు చుండిన వారిలో 5 గురు గాయాలు పాలయ్యారు . వారిలో మేజెస్ట్రేటు గుమస్తా రూపనగుడి సుబ్బారెడ్డి ఉన్నాడు. (మూలం: ఇది శ్రీసాధన పత్రికలో వార్త. తేది. సంపుటి-1 సంచిక-45 (16-07-1927) (పుట 6).<ref>{{Cite web|date=2016-03-06|title=శ్రీ సాధన పత్రిక: సంపుటి-1 సంచిక-45 (16-07-1927)|url=http://sreesadhanapatrika.blogspot.in/2014/12/1-45-16-07-1927.html|access-date=2022-08-08|website=web.archive.org|archive-date=2016-03-06|archive-url=https://web.archive.org/web/20160306231851/http://sreesadhanapatrika.blogspot.in/2014/12/1-45-16-07-1927.html|url-status=bot: unknown}}</ref>
==గణాంకాలు==
2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 1,698. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 863, స్త్రీల సంఖ్య 835, గ్రామంలో నివాస గృహాలు 377 ఉన్నాయి.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==వెలుపలి లింకులు==
{{కోయిలకుంట్ల మండలంలోని గ్రామాలు}}
c0l8wp3xzbpeh40p36xyhrrtwwblxwe
రాచపల్లి (శింగనమల మండలం)
0
52010
3620121
3535857
2022-08-10T12:22:53Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Settlement|
|name = రాచపల్లె
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = ఆంధ్రప్రదేశ్ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[శింగనమల మండలం|శింగనమల]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total =2403
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 = 1202
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 = 1201
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 =586
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2011
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.887196
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.764180
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 515 611
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
'''రాచపల్లి''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[శింగనమల మండలం|శింగనమల]] మండలానికి చెందిన గ్రామం.ఇది మండల కేంద్రమైన సింగనమల నుండి 14 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[అనంతపురం]] నుండి 38 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.
== గణాంక వివరాలు ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 586 ఇళ్లతో, 2403 జనాభాతో 1294 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1202, ఆడవారి సంఖ్య 1201. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 764 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 11. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 595000<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 515611.
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు మూడు ఉన్నాయి. సమీప బాలబడి, ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల [[సలకంచెరువు]]లోను, మాధ్యమిక పాఠశాల, సమీప జూనియర్ కళాశాల, సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, [[శింగనమల|శింగనమలలోను]], ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాలలు, సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు [[అనంతపురం]]లోనూ ఉన్నాయి.
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
రాచేపల్లెలో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. సమీప ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
గ్రామంలో 0 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ డాక్టర్లు ఇద్దరు, ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీలు చదివిన డాక్టర్లు ఇద్దరు, డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఇద్దరు, ఇద్దరు నాటు వైద్యులు ఉన్నారు. రెండు మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి.
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
== పారిశుధ్యం ==
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. ట్రాక్టరు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆశా కార్యకర్త గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 6 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
== భూమి వినియోగం ==
రాచేపల్లెలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 397 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 67 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 21 హెక్టార్లు
* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 10 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 147 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 650 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 553 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 254 హెక్టార్లు
==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు==
రాచేపల్లెలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* బావులు/బోరు బావులు: 254 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి==
రాచేపల్లెలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
===ప్రధాన పంటలు===
[[వేరుశనగ]], [[వరి]], [[కంది]]
===చేతివృత్తులవారి ఉత్పత్తులు===
వస్త్రాలంకరణ
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==వెలుపలి లంకెలు==
{{సింగనమల మండలంలోని గ్రామాలు}}
4dmn03o904rgzvpjgw5aa52ky3gwl1d
సింగనమల (అయోమయ నివృత్తి)
0
54767
3620107
2725836
2022-08-10T12:15:14Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
'''సింగనమల''' పేరుతో చాలా వ్యాసాలు ఉన్నాయి. ఆ వ్యాసాల జాబితా:
* [[శింగనమల|సింగనమల]] - అనంతపురం జిల్లాకు చెందిన ఒక మండలం
* [[సింగనమల (పెనగలూరు)]] - వైఎస్ఆర్ జిల్లా, పెనగలూరు మండలానికి చెందిన గ్రామం
{{అయోమయ నివృత్తి}}
9zx74aamti7dbtjq3rxalo63d5aaoe3
3620109
3620107
2022-08-10T12:15:48Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
'''సింగనమల, శింగనమల అనే''' పేరుతో చాలా వ్యాసాలు ఉన్నాయి. ఆ వ్యాసాల జాబితా:
* [[శింగనమల|సింగనమల]] - అనంతపురం జిల్లాకు చెందిన ఒక మండలం
* [[సింగనమల (పెనగలూరు)]] - వైఎస్ఆర్ జిల్లా, పెనగలూరు మండలానికి చెందిన గ్రామం
{{అయోమయ నివృత్తి}}
5cppi8biup5ir3mq7frjd0264wvpggb
తైవాన్
0
60298
3620296
3619630
2022-08-10T21:53:12Z
Kprsastry
2847
/* క్వింగ్ పాలన */
wikitext
text/x-wiki
{{దేశ సమాచారపెట్టె
| conventional_long_name = Republic of China<br/>''రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా''<br/>చైనా గణతంత్రం
| common_name = Taiwan
| native_name = {{ubl|{{native name|zh-tw|<big>中華民國</big>|italics=off}}<br />''Zhōnghuá Mínguó'' {{small|([[Standard Mandarin|Mandarin]])}}<!---Do not change to "Jhonghuá Mínguó" (i.e. Tongyong Pinyin); Hanyu Pinyin has been the official romanization since 1 January 2009.---><br />''Tiong-hôa Bîn-kok'' {{small|([[Hokkien]])}}<br />''Chûng-fà Mìn-koet'' {{small|([[Taiwanese Hakka|Hakka]])}}<br />''Dṳ̆ng-huà Mìng-guók'' {{small|([[Fuzhou dialect|Fuzhounese]])}}}}
| image_flag = Flag of the Republic of China.svg
| alt_flag = A red flag, with a small blue rectangle in the top left hand corner on which sits a white sun composed of a circle surrounded by 12 rays.
| image_coat = National Emblem of the Republic of China.svg
| alt_coat = A blue circular emblem on which sits a white sun composed of a circle surrounded by 12 rays.
| symbol_type = National Emblem
| national_anthem = {{vunblist|"[[National Anthem of the Republic of China]]"<br />{{lang|zh-hant|中華民國國歌}} <br />''Zhōnghuá Mínguó Guógē''}} <div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:National anthem of the Republic of China (Taiwan) 中華民國國歌(演奏版).ogg]]}}</div>
| flag_anthem = {{vunblist|"[[National Flag Anthem of the Republic of China]]" <br />{{lang|zh-hant|中華民國國旗歌}}<br />''Zhōnghuá Míngúo Gúoqígē''}}
<div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:中華民國國旗歌 (演奏版).ogg]]}}</div>
| image_map = Locator map of the ROC Taiwan.svg
| alt_map = a map of East Asia, with a world map insert, with the island of Taiwan shaded and the other islands circled
| map_caption = [[Free area of the Republic of China|Territory controlled by the Republic of China]]: [[Geography of Taiwan|Taiwan Island]], [[Penghu]], [[Kinmen]], [[Matsu Islands]], [[Pratas Islands|Dongsha Islands]] and [[Taiping Island]]
| capital = [[తైపీ]]<ref name="capital">{{cite news |title=Interior minister reaffirms Taipei is ROC's capital |date=5 December 2013 |url=http://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2013/12/05/2003578356 |newspaper=Taipei Times |accessdate=7 December 2013}}</ref>
| coordinates = {{coord|25|02|N|121|38|E|display=it}}
| largest_city = [[న్యూ తైపీ నగరం|న్యూ తైపీ]]
| official_languages = [[Taiwanese Mandarin]]<ref>{{cite news|last1=Shih|first1=Hsiu-chuan|title=Taiwan mulling English as an official language, but is it ready?|url=http://focustaiwan.tw/news/afav/201801270011.aspx|accessdate=27 January 2018|agency=Central News Agency|date=27 January 2018}}</ref><ref>{{cite web | url=https://www.theworldofchinese.com/2014/05/taiwanese-mandarin-starter-kit/ | title=The wild and wacky world of Taiwanese Mandarin | publisher=The World of Chinese | date=May 29, 2014 | accessdate=December 3, 2018 | website= | archive-date=2018-12-14 | archive-url=https://web.archive.org/web/20181214123816/http://www.theworldofchinese.com/2014/05/taiwanese-mandarin-starter-kit/ | url-status=dead }}</ref>
| national_languages = {{vunblist|[[Formosan languages]]<ref>{{cite web|url=http://focustaiwan.tw/news/aipl/201707190019.aspx |title=President lauds efforts in transitional justice for indigenous people |publisher=Focus Taiwan |accessdate=19 July 2017}}</ref> <br />[[Taiwanese Hakka|Hakka]]<ref>{{cite web|url=http://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2017/12/30/2003684894 |title= Hakka made an official language |newspaper=Taipei Times |accessdate=29 December 2017}}</ref>}}
| regional_languages = {{vunblist|[[Matsu dialect]] <br />[[Taiwanese Hokkien]]}}
| languages_type = [[Official script]]s
| languages = {{vunblist|[[Traditional Chinese]] <br />[[Formosan languages|Formosan Latin alphabet]]<ref>{{cite web|url=http://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2017/07/20/2003674932 |title=Official documents issued in Aboriginal languages |publisher=Taipei Times |accessdate=20 July 2017}}</ref>}}
| ethnic_groups = {{nowrap|95% [[Han Taiwanese|Han]]{{sfnp|Exec. Yuan|2014|p=36}}}}<br />{{nowrap| '''∟''' 70% [[Hoklo Taiwanese|Hoklo]]}}<br />{{nowrap| '''∟''' 14% [[Hakka people|Hakka]]}}<br />{{nowrap|{{raise|0.1em| '''∟''' 14% [[Waishengren|Waisheng]]{{efn|name=waishengren| This does not include citizens of the People's Republic of China who more recently moved to Taiwan. Some Waishengren are also Hakka or Hokkien, and small minority are not Han but Manchu, Mongol etc.}}}}}}<br />{{nowrap|3.1% [[:zh:臺灣新住民|New immigrants]]}}<br />{{nowrap|2.4% [[Taiwanese aborigines|Aborigines]]{{efn|Taiwanese aborigines are officially categorised into [[List of ethnic groups in Taiwan|16 separate ethnic groups]] by the Republic of China. {{harvp|Exec. Yuan|2014|p=49}} }}}}
| demonym = [[Taiwanese people|Taiwanese]]<ref name="cia-factbook" />
| government_type = [[Unitary state|Unitary]] [[Semi-presidential system|semi-presidential]] [[republic]]
| leader_title1 = [[President of the Republic of China|President]]
| leader_name1 = [[Tsai Ing-wen]]
| leader_title2 = [[Vice President of the Republic of China|Vice-President]]
| leader_name2 = [[Chen Chien-jen]]
| leader_title3 = [[Premier of the Republic of China|Premier]]
| leader_name3 = [[William Lai]]
| leader_title4 = [[List of vice premiers of the Republic of China|Vice Premier]]
| leader_name4 = [[Shih Jun-ji]]
| leader_title5 = [[President of the Legislative Yuan|Speaker]]
| leader_name5 = [[Su Jia-chyuan]]
| leader_title6 = [[Vice President of the Legislative Yuan|Deputy Speaker]]
| leader_name6 = [[Tsai Chi-chang]]
| legislature = [[Legislative Yuan]]
| sovereignty_type = [[History of the Republic of China|Formation]]
| sovereignty_note =
| established_event1 = [[Xinhai Revolution]]
| established_date1 = 10 October 1911
| established_event2 = [[Republic of China (1912–49)|Republic proclaimed]]
| established_date2 = 1 January 1912
| established_event3 = [[Retrocession Day|Taiwan transferred]]
| established_date3 = 25 October 1945
| established_event4 = [[Constitution of the Republic of China|Current constitution]]
| established_date4 = 25 December 1947
| established_event5 = [[Chinese Communist Revolution|Government moved to Taipei]]
| established_date5 = 7 December 1949
| area_km2 = 36,197<ref name="taiwan-popstat" />
| area_rank = <!-- Area rank should match [[List of countries and dependencies by area]];should not be any here -->
| population_estimate = 23,577,271<ref name="Natl Statistics">{{cite web |title=Statistics from Statistical Bureau|url=http://eng.stat.gov.tw/point.asp?index=9|access-date=22 September 2018 |website=National Statistics, Republic of China (Taiwan)}}</ref>
| population_census = 23,123,866<ref>{{cite web|title=General Statistical analysis report, Population and Housing Census|url=http://eng.stat.gov.tw/public/Data/5428162113SIDMH93P.pdf|website=National Statistics, ROC (Taiwan)|url-status=dead|access-date=6 డిసెంబర్ 2018|archive-date=26 డిసెంబర్ 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161226090918/http://eng.stat.gov.tw/public/Data/5428162113SIDMH93P.pdf}}</ref>
| population_estimate_year = 2018
| population_estimate_rank = 53rd
| population_census_year = 2010
| population_census_rank = 53rd
| population_density_km2 = 650
| population_density_rank = 17th
| GDP_PPP = $1.250 trillion<ref name=imf2>{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2018/02/weodata/weorept.aspx?sy=2018&ey=2023&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&pr1.x=37&pr1.y=7&c=528&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a=|title=Taiwan Province of China |publisher=International Monetary Fund |accessdate=7 May 2017}}</ref>
| GDP_PPP_year = 2018
| GDP_PPP_rank =
| GDP_PPP_per_capita = $52,960<ref name=imf2 />
| GDP_PPP_per_capita_rank =
| GDP_nominal = $603 billion<ref name=imf2 />
| GDP_nominal_year = 2018
| GDP_nominal_rank =
| GDP_nominal_per_capita = $25,534<ref name=imf2 />
| GDP_nominal_per_capita_rank =
| Gini = 33.6
| Gini_year = 2014
| Gini_change = <!--increase/decrease/steady-->
| Gini_ref = <ref>{{cite book |title=Report on The Survey of Family Income and Expenditure |url=http://eng.stat.gov.tw/ct.asp?xItem=3417&CtNode=1596&mp=5 |chapterurl=http://win.dgbas.gov.tw/fies/doc/result/99/a11/Year04.xls |chapter=Table 4. Percentage Share of Disposable Income by Quintile Group of Households and Income Inequality Indices |publisher=Directorate General of Budget, Accounting and Statistics |location=Taipei, Taiwan |year=2010}}</ref>
| Gini_rank =
| HDI = 0.907
| HDI_year = 2017
| HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady-->
| HDI_ref = {{efn|The UN [[China and the United Nations|does not recognize]] the Republic of China (Taiwan) as a [[sovereign state]]. The HDI report does not include Taiwan as part of the People's Republic of China when calculating China's figures (see<ref>{{cite web|url=http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2010_EN_Readers_reprint.pdf|title=- Human Development Reports|website=hdr.undp.org}}</ref>). Taiwan's government calculated its HDI to be 0.907, based on 2010 new methodology of UNDP.<ref>{{cite web|url=http://eng.stat.gov.tw/public/data/dgbas03/bs2/gender/International%20Gender/%E4%BA%BA%E9%A1%9E%E7%99%BC%E5%B1%95%E6%8C%87%E6%95%B8.xls|format=Excel|script-title=zh:2018中華民國人類發展指數(HDI)|accessdate=2018-11-12|year=2018|publisher=Directorate General of Budget, Accounting and Statistics, Executive Yuan, R.O.C.|language=zh-hant|title=ఆర్కైవ్ నకలు|website=|archive-url=https://web.archive.org/web/20170811222036/http://eng.stat.gov.tw/public/data/dgbas03/bs2/gender/International%20Gender/%E4%BA%BA%E9%A1%9E%E7%99%BC%E5%B1%95%E6%8C%87%E6%95%B8.xls|archive-date=2017-08-11|url-status=dead}}</ref>|group="nb"}}
| HDI_rank = 21st
| currency = [[న్యూ తైవాన్ డాలర్]] (New Taiwan Dollar, NT$)
| currency_code = TWD
| time_zone = [[National Standard Time]]
| utc_offset = +8
| date_format = {{unbulleted list |yyyy-mm-dd |{{longitem|style=line-height:1.1em; |{{nowrap|yyyy年m月d日<br />{{small|([[Common Era|CE]]; [[Chinese calendar|CE+2697]])}}}}}} |[[Minguo calendar|民國yy年m月d日]] {{small|([[Common Era|CE]]−1911)}}}}
| drives_on = Right
| calling_code = [[Telephone numbers in Taiwan|+886]]
| cctld = {{vunblist|[[.tw]] <br />[[.台灣]] <br /> [[.台湾]]<ref>{{cite web |url=http://brussels38.icann.org/meetings/brussels2010/transcript-board-25jun10-en.txt |title=ICANN Board Meeting Minutes |publisher=ICANN |date=25 June 2010}}</ref>}}
| official_website = [http://www.taiwan.gov.tw/ taiwan.gov.tw]
}}
'''తైవాన్''' ఐక్యరాజ్యసమితి గుర్తింపు పొందని, [[చైనా]]లోని అంతర్భాగముగా ప్రపంచముచే గుర్తించబడుతున్నఫసిఫిక్ మహాసముద్రములోని ఒక దీవి. తైవాన్ చైనా నుండి స్వాతంత్య్రము ప్రకటించుకుంది. వాస్తవ నియంత్రణాధికారము దీనిపై చైనాకు లేదు. ప్రజల భాష చైనీసు (చీనీ).
== వివిధ నామాలు==
== చరిత్ర==
=== ఆదిమ తైవాన్ ===
హిమయుగం ఆఖరి దశలో తైవాన్ ఆసియా ప్రధాన భూభాగంలో సముద్రమట్టం పెగిగిన 10,000 సంవత్సరాల తరువాత కలిసి పోయింది . ఈ ద్వీపంలో లభించిన మానవ అవశేషాలు అలాగే పురాతన కళాఖాండాలు 20,000 - 30,000 సంవత్సరాల నాటివిగా గుర్తించబడ్డాయి.
ప్రస్తుత తైవాన్ ఆదిమ వాసులు 4,000 సంవత్సరాల ముందు చైనా భూభాగం నుండి వెళ్ళి స్థిరపడిన వారని భావిస్తున్నారు. ఇక్కడి ప్రజలు మాట్లాడే భాష ఆస్ట్రో ఏషియన్ కుటుంబానికి చెందినది. తైవాన్ ద్వీపంలోని తూర్పు భాగంలో ఉన్న మడగాస్కర్ మలయో-పాలినేషియన్ భాష కూడా విస్తరించి ఉంది.
తైవాన్ లోని అధిక భాగంలో విస్తరించి ఉన్న ఈ భాష ఆస్ట్రో ఏషియన్ భాషకు పూర్తిగా భిన్నమైనది. తైవాన్ దేశంలో ఆధిపత్యం కలిగిన ఈ భాషలే తైవాన్ ప్రజలను దక్షిణ ఆసియాలోని పసిఫిక్, [[హిందూ మహా సముద్రం]]లో ఉన్న సముద్ర ఆధారిత ప్రజలలో ప్రత్యేకించి చూపుతున్నాయి. 13వ శతాబ్దంలో ప్యాన్ చైనీయులు పెంగ్యూ ద్వీపంలో స్థిరపడసాగారు. అయినప్పటికీ గిరిజనుల విరుద్ధమైన భావాలు, వ్యాపారావకాశాలు అనుకూలించకపోవడం తైవాన్ ఇతరులకు ఆకర్షణ రహితంగానే మిగిలి పోయింది. అప్పుడప్పుడూ వచ్చే అన్వేషకులు, మత్స్యకారుల వలన కొన్ని మార్పులు సంభవించాయి.
=== 17వ శతాబ్దం ===
1622లో ది డచ్ [[ఈస్టిండియా కంపెనీ]] ఒక వ్యాపార సంస్థను ప్రారంభించాలని ప్రయత్నించింది. ఈ ప్రయత్నం మింగ్ అథారిటీల చేత తిప్పికొట్టబడింది. 1624 లో డచ్ కంపెనీ సముద్రతీరంలోని తాయోయాన్ అనే చిన్న ద్వీపంలో " ఫోర్ట్ జీలండియా " పేరుతో వ్యాపార సంస్థను ప్రారంభించింది. అది ప్రస్తుతం ప్రధాన ద్వీపంలోని ఆంపింగ్ లో ఒక భాగంగా ఉంది. కంపెనీకి చెందిన స్కాటిష్ ప్రతినిధి ద్వీపంలోని దిగువభూములు 11 ప్రధాన భూభాగాలుగా విభజింపబడ్డాయని వాటిలో కొన్ని డచ్ ఆధీనంలో ఉండగా మిగిలినవి స్వతంత్రంగా ఉన్నాయని వర్ణించాడు. కంపెనీ ఫిజీ, పెంగూ (మత్స్యకారులు) నుండి కూలీలను దిగుమతి చేసుకున్నారు. వారిలో చాలా మంది ఇక్కడే స్థిరపడ్డారు.
1626లో ఈ [[భూమి]] లో పాదం మోపిన స్పెయిన్ వారు ఉత్తర తైవాన్ భూభాగాన్ని ఆక్రమించుకున్నారు. స్పెయిన్ వారు కీలంగ్, తాంసు రేవులలో వ్యాపారం విస్తరింపజేసారు. ఈ కాలనీ కాలం 16 సంవత్సరాల కాలం కొనసాగి డచ్ సైన్యాల చేతిలో స్పెయిన్ వారి చివరి కోట పతనం కావడంతో 1642 నాటికి ముగింపుకు వచ్చింది.
మింగ్ సామ్రాజ్యం పతనం తర్వాత మింగ్ విశ్వాసి అయిన కాక్సింగా ప్రవేశించి ద్వీపాన్ని ఆక్రమించి 1662 నాటికి జిలాండియా కోటను స్వాధీనం చేసుకున్నాడు. తరువాత డచ్ ప్రభుత్వం, సైన్యాలను ద్వీపం నుండి తరిమి కొట్టాడు. కాక్సింగ్ తంగ్నింగ్ రాజ్యాన్ని స్థాపించి (1662-1683) తైవాన్ ని [[రాజధాని]] ని చేసాడు. అతడు, అతడి వారసులైన జెంగ్ జింగ్ 1662-1683 వరకు ఈ ద్వీపాన్ని పాలించారు. తరువాత రాజ్యానికి వచ్చిన జెంగ్ కెషంగ్ పాలన [[ఆగ్నేయం|ఆగ్నేయ]] చైనాను పాలిస్తున్న క్వింగ్ సామ్రాజ్యంతో నిరంతరంగా సాగించిన దాడుల కారణంగా ఒక సంవత్సరం కంటే ముందే ముగింపుకు వచ్చింది.
=== క్వింగ్ పాలన ===
ఫ్యుజియన్ నౌకాసేన 1683 లో కాక్సింగ్ మనుమడిని ఓడించిన తరువాత క్వింగ్ ను ఆనుకుని ఉన్న తైవాన్ ద్వీపం ఫ్యూజియన్ న్యాయపరిధిలోకి చేర్చబడింది. క్వింగ్ రాజ్యాంగం ఈ భూభాగంలో సముద్రపు దోపిడీదారులు, దేశదిమ్మరుల నుండి రక్షిస్తూ వచ్చింది. అలాగే స్థానిక ప్రజల భూహక్కు, వలసలను నిర్వహించడానికి వరుసగా శాసనాలను అమలుచేసింది. దక్షిణ ఫ్యుజియన్ నుండి వలసదారులు తైవానులో ప్రవేశించసాగారు. పన్ను చెల్లించే భూములకు పోరుకొనసాగిన భూముల సరిహద్దులు తూర్పు తీరాలకు మారింది. స్థానికులు కొండ ప్రాంతాలకు పంపబడ్డారు. ఈ సమయంలో చైనీయులకు, దక్షిణ ఫ్యూజియన్లకు అలాగే చైనీయులకు, దక్షిణ ఫ్యూజియన్లకు, స్థానికులకు మధ్య అనేక పోరాటాలు జరిగాయి.
ఉత్తర తైవాన్, పెంగూ ద్వీపాలలో సినో-ఫ్రెంచ్ యుద్ధాలు (1884 ఆగస్టు నుండి 1885 ఏప్రిల్ ) కొనసాగాయి. 1884 అక్టోబరు మాసంలో ఫ్రెంచ్ కీలంగ్ ను ఆక్రమించుకుంది. అయినప్పటికీ అది కొన్ని రోజుల తరువాత తిరిగి స్వాధీనం చేసుకొనబడింది. ఫ్రెంచ్ కొన్ని విజయాలను సాధించినప్పటికీ వాటిని ఉపయోగించుకోలేని ప్రతిష్టంభన కొనసాగింది. 1885 మార్చి 31లో మత్స్యకారులతో సాగించిన [[యుద్ధం]] లో ఫ్రెంచ్ విజయం సాధించినప్పటికీ అధిక సమయం ఆ విజయాన్ని నిలబెట్టుకోలేక పోయింది. యుద్ధానంతరం ఫ్రెంచ్ వారు కీలాంగ్, పెంగూ ఆర్చిపెలగో లను ఖాళీచేసారు.
1885లో క్వింగ్ ప్రభుత్వం తైవాన్ ప్రిఫెక్చర్ అఫ్ ఫ్యూజియన్ ను తైవాన్ భూభాగంగా మార్చడంతో సామ్రాజ్యంలో తైవాన్ 20వ భూభాగం అయింది. తైపే తైవాన్ రాజధానిగా చేయబడింది. తరువాత తైవాన్ భూభాగంలో ప్రారంభం అయిన ఆధునికీకరణలో భాగంగా భవననిర్మాణాలు, రైలు మార్గం నిర్మాణం, తపాలా సర్వీస్ వంటివి చోటు చేసుకున్నాయి.
=== జపాన్ పాలన ===
మొదటి సినో-జపానీ యుద్ధంలో (1894-1895) క్వింగ్ సామ్రాజ్యం ఓడిపోయింది. తైవాన్, పెంగూ తమ పూర్తి స్వాతంత్ర్యాన్ని [[జపాను]]కు సామ్రాజ్యానికి వదిలివేసింది. క్వింగ్ సామ్రాజ్యాభిమానులకు తమ ఆస్తులను విక్రయించి ప్రధాన భూమి అయిన చైనాకు తరలి వెళ్ళడానికి రెండు సంవత్సరాల గడువు ఇవ్వబడింది. చాలా స్వల్పమైన వారు మాత్రమే ఇది సాధ్యమని భావించారు. 1895 మే 25 క్వింగ్ మద్దతుదార్లు జపాన్ పాలనను అడ్డగిస్తూ ఫార్మోసా రిపబ్లిక్ ప్రకటన చేసారు. 1895 అక్టోబరు 21 న రాజధాని అయిన తైవాన్లో ప్రవేశించి క్వింగ్ మద్దతుదార్ల తిరుగుబాటును అణిచివేసారు.
జపాన్ పాలనలో ద్వీపంలో రైలుమార్గాల విస్తరణ, రహదారుల అభివృద్ధి, పరిసరాల పరిశుభ్రత నిర్మాణాలను మెరుగుపరచడం వంటి అభివృద్ధి కార్యక్రమాలు చేపట్టారు. అలాగే ఆధునిక విద్యావిధానం స్థాపించబడింది. ప్రతిద్వందుల వేట సాగించిన కారణంగా జపాన్ పాలన ముగింపుకు వచ్చింది. జపాన్ పాలనా కాలంలో [[బియ్యం]], [[చెరుకు]] ఉత్పత్తిలో విపరీతంగా అభివృద్ధి చెందింది. 1939 నాటికి తైవాన్ చక్కెర ఉత్పత్తి ప్రపంచంలో ఏడవస్థానానికి చేరుకుంది. తైవానీయులు - స్థానికులు రెండవ స్థాయి పౌరులుగానే పరిగణించబడ్డారు. జపాన్ పాలనలో మొదటి దశాబ్ధంలో చైనీయుల గెరిల్లా యుద్ధం అణిచివేయబడిన తరువాత స్థానిక గిరిజనుల మీద క్రూరమైన యుద్ధపరంపరలను సాగించిన యుద్ధాలు 1930 వూష్ సంభంవంతో ముగింపుకు వచ్చాయి.
1935 నాటికి ద్వీపాన్ని జపాన్ సామ్రాజ్యంతో అనుసంధానించే ప్రయత్నాలు చేసారు. ద్వీపంలోని ప్రజలు తమకు తాము జపానీయులుగా భావించారు. రెండవ ప్రపంచ యుద్ధకాలంలో వేలమంది తైవానీయులు జపాన్ సైన్యాలలో సేవచేసారు. ఉదాహరణగా ఆర్.ఒ.సి అధ్యక్షుడైన లీ తెంగ్-హుయీ అన్న జపాన్ నావికాదళంలో సేవచేసి ఫిలిప్పైన్లో 1945లో పనిచేసే సమయంలో మరణించాడు. జపాన్ సామ్రాజ్య నౌకా దళం ఎక్కువగా తైవాన్ రేవులలో స్థావరాలు ఏర్పరచుకున్నారు. తైపీలో ఉన్న తైహోకూ ఇంపీరియల్ యూనివర్సిటీ సమీపంలో " ది సౌత్ స్ట్రైక్ గ్రూప్ " సైనిక స్థావరం ఉండేది. వాయు సైనిక స్థావరమైన " ఏరియల్ బాటిల్ ఆఫ్ తైవాన్-ఒకినవాలో అనేక జపాన్ సైనిక స్థావరాలు తమ సైనిక చర్యలను కొనసాగించాయి. జపాన్ ముఖ్య సైనిక కేంద్రాలు , పరిశ్రమలు తైవాన్ అంతటా విస్తరించి ఉండేవి. అమెరికన్ బాంబింగ్ లక్ష్యంగా చేసుకున్న కయోసియంగ్ వద్ద ఉన్న స్థావరం వీటిలో ఒకటి. 1938 లో 3,09,000 మంది జపానీయులు తైవానులో నివసించారు. రెండవ ప్రపంచ యుద్ధానంతరం జపానీయులకు జపాన్ దేశం మీద [[భక్తి]] అధికమయింది.
=== రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తరువాత ===
=== చైనా పాలన ===
రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తరువాత చైనా అంతర్యుద్ధం మొదలైంది. 1949లో చియాంగ్ కై షెక్ నాయకత్వంలో ది చైనీస్ నేషనలిస్టులు , మావో జడాంగ్ నాయకత్వంలో ది చైనీస్ కమ్యూనిస్ట్ పార్టీల మధ్య తీవ్రమైన ఘర్షణలు మొదలయ్యాయి. వరుసగా కొనసాగిన కమ్యూనిస్టు చర్యలు నేషలిస్ట్ సైన్యాల ఓటమికి దారితీసాయి. కమ్యూనిస్టులు అక్టోబర్ 1 న పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనాను స్థాపించారు.
1949లో చియాంగ్ తనప్రభుత్వాన్ని తైవానుకు తరలించి తైపీని ఆర్.ఓ.సికి రాజధానిని ( తైపీని కయి-షెక్ " యుద్ధసమయ రాజధాని అని పేర్కొన్నాడు) చేసాడు. అత్యధికంగా సైనికులు, కుయోమింతాంగ్ సభ్యులు, మేధావులు, వ్యాపారులు మొత్తం 20 లక్షల మంది ప్రధాన భూమి అయిన చైనాను ఖాళీచేసి తైవానులో ప్రవేశించారు. వీరి రాకతో తైవాన్ ప్రజల సంఖ్య 60 లక్షలకు చేరుకున్నది. ఆర్.ఓ.సి తమతో ప్రధానభూమి అయిన చైనా నుండి అత్యధికంగా దేశీయనిధిని తీసుకువచ్చింది. చైనా [[బంగారం]] నిలువలు, చైనాకరెన్సీ కూడా అందులో ఒకభాగమే. ఈ కారణంగా కుయోమింతాంగ్ తైవాన్, కిన్మెన్, మాత్స్ ద్వీపాలు, డాంగ్ షా ద్వీపాలలో రెండు ప్రధాన ద్వీపాలు, నాంషా ద్వీపాల మీద ఆధిపత్యం తగ్గించుకున్నాడు. కుయోమింతాగ్ క్రమంగా చైనా మొత్తం మీద పూర్తి ఆధిపత్యం సాధించాడు. ఆక్రమిత చైనాతో తైవాన్ మంగోలియా వెలుపలి ప్రాంతాలు అనుసంధానించబడ్డాయి. విజయం సాధించిన కమ్యూనిష్టులు తాము తైవాంతో చేరిన చైనా ప్రధాన భూభాగాన్ని పాలిస్తున్నట్లు చెప్తూ వచ్చారు. అయినప్పటికీ ది రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా చాలా కాలం నిలబడలేక పోయింది.
1949 మే మాసంలో తైవాన్లో మార్షల్ లా ప్రకటించబడి కేంద్రప్రభుత్వం తైవానుకు మారిన తరువాత ప్రభావం చూపింది. 1987 వరకు అది రద్దు చేయబడలేదు. ఈ మధ్యకాలంలో తైవానులో రాజకీయ అణిచివేత చర్యలు కొనసాగాయి. వైట్ టెర్రర్ అనిపిలువబడిన ఈ కాలంలో 1,40,000 మంది ఖైదు లేక వధించడం వంటి అణిచివేత చర్యలు అమలయ్యయి. ఒకప్పుడు కమ్యూనిస్టులుగా ఉన్నవారు కుయోమింతాంగ్ వ్యతిరేకులుగా భావించబడిన వారిని లక్ష్యంగా చేసుకుని అణిచివేత చర్యలు కొనసాగాయి. మేధావులు, ఉన్నతవర్గాలవారు, సాంఘకనాయకులు మొత్తం, రాజకీయనాయకులు మొత్తం ఈ చర్యలలో తుడిచిపెట్టుకు పోయారు. 2008 వరకు ఈ చర్యలకు క్షమాపణ కోరబడలేదు. 2010 వరకు నివారణ కాని, నష్టపరిహారం కాని ఇవ్వబడలేదు.
కె.ఎం.టిని [[అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు|అమెరికా]] విసర్జించింది అలాగే కమ్యూనిస్టులు తైవానును పడగొడతారని అనుకున్నారు. ఉత్తరకొరియా, దక్షిణ కొరియా మధ్య కొనసాగిన ఘర్షణలు 1945లో జపాన్ వెనుకంజ తరువాత మరింత తీవ్రమై 1950 నాటికి యుద్ధానికి దారి తీసింది. యు.ఎస్ అధ్యక్షుడైన హారీ ఎస్ ట్రూమన్ కలుగ చేసుకుని 7వ సైనిక దళాన్ని తైవానుకు పంపి ప్రధాన చైనాభూభాగం, తైవాన్ మధ్య ఘర్షణలు ఆపడానికి ప్రయత్నించాడు. 1952 ఆగస్టు 5 న జరిగిన శాంఫ్రాసింస్కో ఒప్పందం, 1952 ఆగస్టు 5 న జరిగిన తైపీ ఒప్పందం తరువాత జపాన్ తైవాన్, పెంగూ మీద హక్కులు వదులుకున్నది. అలాగే 1942 కు ముందు చైనాతో చేసుకున్న ఒప్పందాలను కూడా వదులుకుంది. అయినప్పటికీ ఈ ఒప్పందాలలో తైవాన్ రాజ్యాధికారం ఎవరికి చెందాలన్నది పేర్కొనబడలేదు. యునైటెడ్ స్టేట్స్ కాని యుంసిటెడ్ కింగ్డం కాని చైనా ప్రభుత్వ అధికారాన్ని ఆర్.ఒ.సి కాని పి.ఆర్.సి కాని స్వంతం చేకుకోవడానికి అజ్ంగీకరించక పోవడమే ఇందుకు కారణం. 1950 అంతా సాగినన చైనా అంతర్యుద్ధం అమెరికా జోక్యంతో ఒక దారికి వచ్చింది. ఫలితంగా 1955 లో సినో అమెరికన్ ముచ్యుయల్ డిఫెంస్ ఒప్పందం, ఫార్మోసా రిసొల్యూషన్ ఒప్పందంతో చైనా ప్రభుత్వం రూపొందించబడింది.
చైనా అంతర్య్ద్ధం తాత్కాలిక సంధివంటివి లేకుండా కొనసాగింది. ప్రభుత్వం తైవాన్ అంతటా సైనిక కోటలను నిర్మించింది. ఈ ప్రయత్నంలో కె.ఎం.టి సైనికులు కొత్తగా 1950 లో ప్రఖ్యాత సెంట్రల్ క్రాస్ హైవేను నిర్మించారు. 1960 వరకు రెండు వైపులా సైకులు చెదురుమదురుగా ఘర్షణలను ప్రోత్సహిస్తూనే ఉన్నారు. ద్వీపం ప్రాంతాలలో రాత్రి దాడులు అనేకం జరిగాయి. 1958 లో రెండవ తైవాన్ క్రైసిస్ సమయంలో తైవాన్లో మొదటిసారిగా మిస్సైల్స్ ప్రవేశించాయి. చైనా సైనికదళం స్థాపించిన మొదటి మిస్సైల్ బెటాలియన్ 1997 వరకు నిర్వీర్యం చేయబడలేదు. 1960 -1970 మధ్యకాలంలో ఆర్.ఓ.సి ఏకపార్టీ విధానంతో ప్రభుత్వాధికారాన్ని చేజిక్కించుకుంది. ప్రభుత్వధనం పరిశ్రమలకు, సాంకేతికాభివృద్ధికి మార్చబడింది. వేగవంతమైన ఆర్థిక ప్రగతి తైవాన్ అద్భుతంగా వర్ణించబడింది. బాహ్యంగా చైనా ప్రధాన భూభాగం నుండి లభించిన స్వాతంత్ర్యం, వెనుక నుండి లభిస్తున్న అమెరికన్ నిధులు అలాగే తైనా ఉత్పత్తులకు పెరుగుతున్న ఆదరణ కారణంగా తైవాన్ వేగవంతంగ ఆర్థిక ప్రగతి సాధించింది. 1970 నాటికి జపాన్ తరువాత వేగవంతమైన ఆర్థిక ప్రగతి సాధించిన ఆసియాదేశంగా ఖ్యాతిగాంచింది. తైవాన్, [[హాంగ్కాంగ్]], సౌత్కొరియా, సింగపూర్ ఆసియన్ పులులుగా గుర్తింపబడ్డాయి. 1970 వరకూ ప్రచ్ఛన్న యుద్ధం కారణంగా పలు పశ్చిమదేశాలు, [[ఐక్యరాజ్య సమితి]] చైనామీద ఆర్.ఓ.సి ఆధిపత్యాన్ని గౌరవించాయి. ప్రత్యేకంగా సినో-అమ్నెరికన్ ఒప్పందం ముగింపుకు వచ్చేవరకు పలు దేశాలు పి.ఆర్.సితో దౌత్యసంబంధాలను ఏర్పరచుకోవడానికి ఉత్సాహం చూపాయి.
1970 వరకు పశ్చిమదేశాలు చైనా ప్రభుత్వాన్ని అప్రజాస్వామ్య దేశంగా పరిగణించాయి. మార్షల్ లా అమలు చేయడం, ప్రతిపక్షాలను అణిచివేయడం, మాధ్యమాన్ని నియంత్రించడం ఇందుకు ప్రధానకారణం. కె.ఎం.టి కొత్త పార్టీలు తలెత్తడానికి అనుమతించలేదు. ఉనికిలో ఉన్న పార్టీలు కె.ఎం.టితో పోటీచేసే శక్తి కలిగినవి కాకపోవడం ప్రజాస్వామ్య ఎన్నికలు జరగడానికి అవరోధంగా నిలిచాయి. 1970-1990 మధ్యకాలంలో తైవాన్ సంస్కరణలను, సాంఘిక మార్పులను చేయడం వలన తైవాన్ కు ప్రజాస్వామ్య అంతస్తు తీసుకువచ్చింది. 1979 లో కావోహ్సియుంగ్ సందర్భంలో స్వాతంత్ర్యానికి ముందే చేసిన స్వాతంత్ర్య ప్రకటన తరువాత ఆధిపత్యం చేత అణిచివేయబడినా ప్రస్తుతం ఈ రోజు మానన హక్కుల దినంగా జరుపుకొనబడుతుంది.
=== స్వాతంత్ర్యం ===
[[File:Chiang Kai-shek memorial amk.jpg|thumb|Chiang Kai-shek Memorial Hall]]
1980 మధ్య కాలంలో అధ్యక్షుడైన " చియాంగ్ కై-షెక్ " తరువాత అధ్యక్షపదవి చేపట్టిన ఆయన కుమారుడైన " చియాంగ్ చింగ్-కుయో " స్వేచ్ఛాయుత రాజకీయ వ్యస్థను స్థాపించే ప్రయత్నాలు ప్రారంభించాడు. 1994లో యువ చియాంగ్ తైవానీలో జన్మించి యు.ఎస్ లో విద్యాభ్యాసం చేసిన సాంకేతిక నిపుణుని " లీ టెంగ్-హ్యూ " ఉపాధ్యక్షుడినిగా ఎన్నుకున్నాడు. 1986లో కె.ఎం.టికి వ్యతిరేకంగా స్థాపించబడిన మొదటి రాజకీయ పార్టీ అయిన డెమొక్రాటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ స్థైంచబడింది. తరువాత ఒక సంవత్సరానికి చియాంగ్ చింగ్- కుయో ప్రధాన ద్వీపంలో మార్షల్ లాను రద్దు చేసాడు. (1979లో పెంగ్యూ ద్వీపంలో, 1992 మాత్సు ద్వీపంలో, 1993లో కిన్మెన్ ద్వీపంలో మార్షల్ లా రద్దు చేయబడింది). స్వతంత్రం వచ్చిన తరువాత తైవాం రాజకీయ హోదా విషయంలో తిరిగి వివాదాలు తలెత్తాయి. ( ముందుజరిగిన చర్చలలో ఆర్.ఒ.సి సఖ్యపరచడం తప్ప మిగిలిన చర్చలన్నీ నిషేధించబడ్డాయి).
1988 లో చియాంగ్ చింగ్ -కుయో మరణం తరువాత లీ-టెంగ్ హుయీ ప్రజాప్రభుత్వాన్ని స్థాపించి చైనా ప్రధాన భూభాగంలో కేంద్రీకృతమైన అధికారాన్ని తగ్గించాడు. లీ ఆధిపత్యంలో తైవానీస్ లోకలైజేషన్ మూవ్మెంట్ రూపుదిద్దుకుంది. అప్పటివరకు తైవానీయులను చైనా సంస్కృతికి చెందినవాతుగా కె.ఎం.టి ప్రయత్నాన్ని తిప్పికొట్టి అసలైన తైవాన్ సంస్కృతిని వెలుగులోకి తీసుకువచ్చే ప్రయత్నాలు చేపట్టారు. లీ సంస్కరణలో బ్యాంక్ నోట్ ముద్రణ, తైవాన్ భూభాగాన్ని రక్షిస్తూ తైవాన్ రాజ్యనిర్వహణ కార్యక్రమాలను ఎగ్జిక్యూటివ్ యువాన్ (నిర్వహణాధికార సభ్యుల బృందం) కు తరలించబడింది. లీ ఆధ్వర్యంలో 1947 లో ఎన్నుకోబడి దశాబ్ధాల నుండి ఎన్నికలు జపబడని లెజిస్లేసువ్ యువాన్, నేషనల్ అసెంబ్లీ సభ్యులను 1991లో వారిని వత్తిడి చేసి రాజీమాచేయించారు. చైనా ప్రధాన భూభాగం నియోజకవర్గాల స్థానాలకు 4 దశాబ్ధాలకు ఎన్నికలు జరగలేదు. అప్పటికే నామమాత్రంగా ఉన్న లెజిస్లేటివ్ యువాన్ రద్దుచేయబడింది. ఫలితంగా ఆర్.ఒ.సి న్యాయపరిధి నుండి చైనా ప్రధానభూభాగం, వైస్ వర్స తొలగించబడ్డాయి. తవానీస్ హాకియన్ ప్రసారమాధ్యమం, పాఠశాలల మీద ఉన్న నిర్బంధాలు తొలగించబడ్డాయి.
1990 వరకు ప్రజాప్రభుత్వ సంస్కరణలు కొనసాగాయి. 1996లో లీ టెంగ్-హుయీ తిరిగి అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికైయాడు. ఈ ఎన్నికలు ఆర్.ఒ.సి చరిత్రలో మొదటి స్వతంత్ర [[ఎన్నికలు]]గా గుర్తించబడ్డాయి. లీ తరువాత పరిపాలన సమయంలో భూమి, ఆయుధాల విడుదల విషయంలో లంచం తీదుకున్న వివాదంలో చిక్కుబడి పోయాడు. అయినప్పటికీ ఎలాంటి ఆయన మీద చట్టపరమైన చర్యలూ తీసుకోలేదు. 2000 లో మొదటిసారిగా కె.ఎం.టికి చెందని డెమొక్రటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ సభ్యుడైన చెన్ షుయి - బైన్ అధ్యక్షుడిగా ఎన్నుకొనబడ్డాడు. 2004 లో ఆయన తిరిగి అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికై పరిపాలన సాగించాడు. కె.ఎం.టి నాయకత్వంలో పాన్-బ్లూ, చైనీయుల అభిమానులైన పాన్-గ్రీన్ పార్టీల సమైక్య డి.పి.పిగా ప్రభుత్వం ఏర్పడింది. తరువాత శాశ్వత అధికారిక స్వతంత్ర ప్రకటన చేయబడింది.
2007 సెప్టెంబరు 30న డి.పి.పి తైవాన్ చైనాకు అతీతంగా స్వర్వస్వతంత్ర దేశంగా గుర్తించబడాలని తీరర్మానం చేసింది. తమదేశం ముందులా రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా కాకుండా సాధారణంగా పిలువబడుతున్న తైవాన్ దేశంగా గుర్తించబడాలని తీర్మానంలో పేర్కొన్నది.
కె.ఎం.టి 2008 నాటి ఎన్నికలలో లెజిస్లేటివ్ సభ్యుల సంఖ్యను అధికం చేసింది. కె.ఎం.టి ప్రతిపాదించిన మా యింగ్ - జియో చైనా అధ్యక్షుడిగా పోటీ చేసి విజయంసాఫ్హించాడు.
== భౌగీళికం ==
[[File:Taiwan NASA Terra MODIS 23791.jpg|thumb|right|upright|Taiwan is mostly mountainous in the east, with gently sloping plains in the west. The [[Penghu Islands]] are west of the main island.]]
తైవాన్ ద్వీపం ప్రధాన చైనా భూమికి దక్షిణ సముద్రతీరానికి 180 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. తైవాన్ వైశాల్యం 35,883 చదరపు కిలోమీటర్లు. ఉత్తరదిశలో తూర్పు చైనా సముద్రతీరం, తూపుదిశలో ఫిలిప్పై సముద్రం, దక్షిణదిశకు నేరుగా
ల్యూజాన్ స్ట్రైట్, ఆగ్నేయంలో దక్షిణ చైనా సముద్రం ఉన్నాయి. తైవాన్ దీవి ఆకారం చిలగడదుంప అకారంలో ఉంటుంది. దక్షిణదిశ నుండి ఉత్తరదిశ వైపు వాలినట్లు ఉంటుంది. మిన్-నాన్ నగరవాసులు తరచుగా తాము [[చిలగడదుంప]] సంతానం అని చెప్పుకుంటారు.
ద్వీపం లోని మూడింట రెండు భాగాల భూమి తూర్పు తైవాన్ భూభాగంగా భావించబడుతుంది. తూర్పు, పడమర తైవాను ఖటినమైన ఐది పర్వత శ్రేణూలు విడదీస్తుంటాయి. ఈ పర్వతశ్రేణులు ద్వీపం ఉత్తర దిశ నుండి దక్షిణ సముద్ర తీరంవరకు విస్తరించి చివర చదునై చైనన్ మైదానం ఏర్పడడానికి కారణమయ్యాయి. అత్యధిక తైవానీయులు [[పడమర]]దిశలో నివాసముంటున్నారు. 3,952 మీటర్ల ఎత్తు ఉన్న
యుషాన్ లోని జేడ్ పర్వతం తైవాన్ లోని అత్యంత ఎత్తు అయిన ప్రాంతమని అంచనా. 3,500 మీటర్ల ఎత్తు ఉన్న మరో 5 శిఖరాలు తైవాన్లో ఉన్నాయి. మే మాసంలో తూర్పు ఆసియా వర్షాలు ఉంటాయి. ద్వీపం మొత్తం ఉష్ణోగ్రత వేడిగా ఉంటుంది. జూన్ నుండి సెప్టెంబరు మాసం వరకు తేమతో కూడిన వాతావరణం ఉంటుంది. మధ్య, దక్షిణ ప్రాంత తైవాన్లో వర్షపాతం తక్కువగా ఉంటుంది
ప్రధాన రిపబ్లిక్ చైనా ఆధ్వర్యంలో ఉన్న 150 చదరపు కిలోమీటర్ల వైశాల్యం కలిగిన పెంగ్యూ ద్వీపం చైనాకు 50 కిలో మీటర్ల దూరంలో ఉంది. ఫ్యూజియన్ తూర్పు తీరంలో ఉన్న మాత్సూ ద్వీపం రిపబ్లిక్ చైనా ఆధ్వర్యంలో ఉన్నాయి.
ప్రాతాస్ ద్వీపాలు, తైపీ ద్వీపాలు దక్షిణ చైనా సముద్రంలో ఉన్నాయి. ఈ దీవుల మొత్త వైశాల్యం 29 చదరపు కిలో మీటర్లు. ఇక్కడ శాశ్వత నివాసితులెవెరూ లేరు.
===భూతత్వం===
[[File:DabajianMountain.jpg|thumb|left | Dabajian Mountain]]
తైవాన్ ద్వీపం క్లిష్టమైన టెక్టోనిక్ మధ్య ప్రాంతంలోఉంది. పశ్చిమం, ఉత్తరంలో యాంగ్జీ ప్లేట్ ఈశాన్యంలో ఒకినావా ప్లేట్, తూర్పు, దక్షిణాన [[ఫిలిప్పీన్]] మొబైల్ బెల్ట్ న ఉన్నాయి. ద్వీపంలో క్రస్ట్ ఎగువ భాగం ప్రధానంగా పర్వత క్వరుస రూపొందించబడింది టెర్రెన్ ఎక్కువగా పాత ద్వీపం ఆర్క్ తో యురేషియా ప్లేట్, ఫిలిప్పీన్ సీ ప్లేట్ లతో బలంగా గుద్దుకోవటం కారణంగా ఈ భూభాగం మరింత పైకి చేచింది. తేలి తైవాన్ కింద క్రస్ట్ విడిచిపెట్టిన అవశేషాలు ఫిలిప్పైన్ సముద్రం కింద మిగిలి పోయి తైవాన్ మరింత తేలిపోయేలా చేస్తుంది.
తైవాన్ యొక్క [[తూర్పు]], దక్షిణ దిశలగా ఏర్పడిన బెల్ట్ ఒక సంక్లిష్ట వ్యవస్థగా ఉన్నాయి, ల్యూజాన్ అగ్నిపర్వత ఆర్క్, దక్షిణ చైనా మధ్య, బలమైన తాకిడికి గురైన ఈ ప్రాంతం పేరు ల్యూజన్ ఆర్క్, ల్యూజన్ ఫొరియాక్ . తూర్పు తీర పర్వతావళి, తైవాన్ లోతట్టు లోయకు సమాంతరంగా ఉంటుంది.
తైవాన్ భౌగోళిక పరిస్థితులు భూకంపాలు అధికంగా సంభవినచడానికి అనుకూలంగా ఉంటాయి. ద్వీపంలో చరిత్రలో అనేక భూకంపాలు సభవించాయి. 1999 లో సెప్టెంబరు 21న సంభవించిన 921 భూకంపం తైవాన్ చరిత్రలో విచారకరమైన భూకంపంగ భావిస్తున్నారు. రిక్టర్ స్కేలులో 7.3 పరిమాణం కలిగిన ఈ [[భూకంపం]] 2,400 మంది ప్రాణాలను బలితీసుకుంది.
== రాజకీయ , చట్టపరమైన హోదా ==
తైవాన్ రాజకీయ, చట్టపరమైన హోదా నిరంతర వివాదస్పదమైన విషయంగానే ఉంటూ వచ్చింది. పి.ఆర్.సి పార్టీ రిపబ్లిక్ చైనా తైవాన్ మీద ఆధిపత్యం కోరడం అనుచితమని భావిస్తూ వచ్చింది.
ఆర్.ఒ.సి తైవాన్ సార్వభౌమత్వాన్ని స్థిరపరుస్తూ అధ్యక్షుని ఎన్నుకుని సైనికదళాన్ని ఏర్పరచింది. ప్రస్తుతం ఈ భూభాగంలో ఎప్పుడూ పి.ఆర్.సి ఆధిపత్యం లేనప్పటికీ అంతర్జాతీయంగా ఆర్.ఒ.సి ఇంకా రాష్ట్రంగా ఉందా లేక పనిచేయని స్థితిలో ఉందా అని భావిస్తున్నది. ఐక్యరాజ్యసమితి సభ్యత్వం లేక పోవడం విస్తారమైన దౌత్యసంబంధాలు లేకపోవడం ఇందుకు నిదర్శనంగా కనిపిస్తున్నది. 20 సంవత్సరాలనిండిన తైవాన్ పౌరులకు 2009 న టి.వి.బి.సి నిర్వహించిన అభిప్రాయసేకరణ కార్యక్రమంలో తైవాన్ రాష్ట్ర అంతస్తును అంగీకరిస్తూ 64%, స్వతంత్ర హోదాను కోరుతూ 19%, మధ్యస్తంగా 5% మంది అభిప్రాయాలు తెలిపారు.
=== పి.ఆర్.సి తో సంబంధాలు ===
=== విదేశీ సంబంధాలు ===
1928 సంవత్సరానికి ముందు రిపబ్లిక్ చైనా విదేశీసంబంధాలు అంతర్జాతీయ అనైఖ్యత కారణంగా సమస్యాత్మకంగా ఉండేవి. కొమింటాంగ్ చేతిలో పీయాంగ్ ప్రభుత్వఓటమి చైనా అంతర్జాతీయ దౌత్యసంబంధాలు మెరుగుపడడానికి దారితీసింది. కె.ఎం.టి తైవానును తిరిగి స్వాధీనపరచుకున్న తరువాత పెట్టుబడిదారి దేశాలు చైనాతో దౌత్యసంబంధాలు కొనసాగించాయి. అయినప్పటికీ దౌత్యపరమైన వత్తిడి అధికమైన కారణంగా మెల్లగా గుర్తింపు వనుకకు తీదుకున్నాయి.
1970 నాటికి పి.ఆర్.సికి గుర్తింపు నిచ్చాయి. ఐక్యరాజ్య సమితి 2758 (1971 అక్టోబరు 25) పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనాగా గుర్తించింది. ఆర్.ఒ.సికి గుర్తింపు ఇచ్చిన దేశాన్ని పి.ఆర్.సి దౌత్యసంభంధాలను తిరస్కరించించింది. అలాగే తనకు దౌత్యసంబంధాలున్న దేశాలన్నింటినీ తమకు తవిన్ మీద అధికారాలున్నట్లు గుర్తించాలని కోరింది. ఫలితంగా ఐక్యరాజ్యసమితి సభ్యత్వం ఉన్న 22 దేశాలు, హోలీ సీ మాత్రమే రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనాతో దౌత్యసంబంధాలను కొనసాగించాయి. వాస్తవంగా పలుదేశాలు ఆ.ఒ.సిని స్వతంత్రదేశంగా భావించి అనధికార దౌత్యసంబంధాలను కొనసాగించాయి.
ఆర్.ఒ.సి పలుదేశాలతో అనధికారికంగా " డి ఫాక్టో ఎంబసీస్ " మూలంగా సంబంధాలు ఏర్పరచుకుంది. అలాగే తైపీ ఎకనమిక్, కలచరల్ రిప్రెజెంంటేటివ్ ఆఫీసెస్ పేరుతో అనధికార దౌత్యకార్యాలయాలను నిర్వహించబడ్డాయి. ఈ కార్యాయాలయ శాఖలను " తైపి ఎకనమిక్ , కల్చరల్ " కార్యాలయాలని పిలువబడ్డాయి. ఈ కార్యాలయాలు దౌత్యసేవలు, దౌత్యసంబంధాలు,
అలాగే ఇతరదేశాలతో దౌత్యపతమైన దేశీయమైన ఆసక్తి మొదలైన కార్యక్రమాలను నిర్వహించారు. 1979 లో తైవాన్ రిలేషన్ ఏక్ట్ అమలయ్యాక ప్రధానంగా అమెరికా అర్.ఒ.సితో సంబంధాలను ఏర్పరచుకున్నది. అమెరికా తైవానుకు ఆయుధాలను సరఫారా చేయడం రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా సైన్యాలకు సైనిక శిక్షణ ఇవ్వాడానికి తగిన సహాయం చేసింది. ఫలితంగా పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా అమెరికా చర్యలు తమప్రాంత అస్థిరతకు కారణమయ్యాయని నిందించడం వంటి వివాదాలు తలెత్తాయి. 2010 లో ఒబామా నిర్వాహం తైవానుకు 4 బిలియన్ అమెరికన్ డాలర్ల సైనికపరికరాల సరఫరా ఇస్తున్నట్లు ప్రకటించింది. పర్యవసానంగా [[పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా]] ఆర్థికపరమైన హెచ్చరికలు జారీ చేసింది. అలాగే ప్రాంతీయ, అంతర్జాతీయ పరస్పర సహకారం బాధించబడుతునదని హెచ్చరించింది.
తైవాన్, ఆర్.ఒ.సి మీద ఎటువంటి బెదిరింపు లేక వత్తిడి తీసుకురాకూడదన్నది ఐక్యరాజ్యసమితి అధికారికంగా ఎదురు చూస్తున్నది. అలాగే జసంధిలో పరిస్థితితులు చక్కబరచగలిగితే తైవాన్
స్థితిలో మార్పు కలిగించవచ్చు
=== అంతర్జాతీయ సంఘటనలు , సేవా సంస్థలు ===
[[Image:Flag of Chinese Taipei for Olympic games.svg|thumb|The flag used by the ROC at the Olympic Games, where it competes as "[[Chinese Taipei]]" (中華台北).|alt=A white symbol in shape of a five petal flower ringed by a blue and a red line. In its center stands a circular symbol depicting a white sun on a blue background. The five Olympic circles (blue, yellow, black, green and red) stand below it.]]
ఆర్.ఒ.సి స్థాపకుడు, ఐక్యరాజ్యసమితి సభ్యుడు, 1971 వరకు ఐక్యరాజ్యసమితి సెక్యూరుటీ కౌంసిల్లో ఉన్నాడు. తరువాత తైవాన్ సభ్యత్వం ఐక్యరాజ్యసమితి 2758 రిసల్యూషన్ ద్వారా పి.ఆర్.సి వత్తిడి వలన తొలగించబడింది. ఆర్.ఒ.సి 1992 వరకు ఐక్యరాజ్యసమితిలో తైవాన్ సభ్యత్వం కొరకు ప్రతిసంవత్సరం అభ్యర్థిస్తూనే ఉన్నా ఐక్యరాజ్యసమితిలో ప్రవేశం సాధ్యం కాలేదు.
అంతర్జాతీయ గుర్తింపు పరిమితుల కారణంగా తైవాన్ అంతర్జాతీయ దేశాలు, సంస్థలలో ప్రతినిధులు లేని పరిస్థితిని ఎదుర్కొంటున్నది.<ref>{{cite web|url=http://www.unpo.org/content/view/7908/146/ |title=Taiwan |publisher=UNPO |accessdate=2009-05-07}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.tfd.org.tw/english/about.php|title=About TFD|publisher=TFD|access-date=2013-05-31|archive-date=2008-03-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20080318204700/http://www.tfd.org.tw/english/about.php|url-status=dead}}</ref>
ఐక్యచైనా విధానం అనుసరించి ఆర్.ఒ.సికి గుర్తింపు లేని దేశాలకు సబంధించిన (ఐక్యరాజ్యసమితి సభ్యత్వం ఉన్న ) సంస్థలలో మాత్రమే పి.ఆర్.సి పాల్గొంటూ వచ్చింది. పి.ఆర్.సితో దౌత్యసంబంధాలకు ఆటకం రాకూడదన్న ఉద్దేశంతో సంయుక్తరాష్ట్ర ప్రభుత్వం కూడా తైవాన్ స్వాతంత్ర్యం గురుంచి చర్చించడానికి సుముఖంగా లేదు. 1997 నుండి ఆర్.ఒ.సి ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ కొరకు చేసిన అభ్యర్ధన వంటివి సహితం పి.ఆర్.ఒ ఆడ్డగిస్తూనే ఉంది. పి.ఆర్.సి వత్తిడి కారణంగా పి.ఆర్.ఒ కూడా పాల్గొన్న ఒలింపిక్ క్రీడలు వంటి సందర్భాలలో ఆర్.ఒ.సి తమకు తాము " చైనా తైపీ " చెప్పుకోవలసిన సందర్భం ఎదురైంది. .పి.ఆర్.సి వత్తిడి కారణంగా ఆర్.ఒ.సి తమ జాతీయగీతం, జాతీయ జంఢా వంటివి అంతర్జాతీయ సమావేశాలు, క్రీడలలో ప్రదర్శించలేని పరిస్థితి ఎదురైంది.
=== తైవాన్ అభిప్రాయాలు ===
తైవాన్ లోపల తైవానీయులు కొందరు సమైక్యతను మరి కొందరు స్వతంత్రం కోరుతూ తమ అభిప్రాయాలను తెలియజేస్తున్నారు. సమైక్యతను కోరేవారు " పాన్-బ్లూ కోయిలేషన్ " ప్రాతినిధ్యంలోనూ సవతంత్రం కోరేవారు " పాన్- గ్రీన్ కోయిలేషన్ " ప్రతినిధ్యంలోనూ పనిచేస్తున్నారు.
పాన్-బ్లూ అతిపెద్ద పార్టీ కె.ఎం.టి, సమైక్యత లేకుంటే భవిష్యత్తు అనిశ్చితంగా ఉంటుందని భావిస్తుంది. అయినప్పటికీ పి.ఆర్.సితో స్వల్పకాలిక సమైక్యతను కె.ఎం.టి పార్టీ అందులోని సభ్యులూ అనేకమంది వ్యతిరేకిస్తున్నారు. యింగ్- జ్యూ సమైక్యత సాధిస్తే తైవాన్ స్వతంత్రంగా వ్యవహరిస్తూ ఆర్థికప్రగతి ప్రయోజనాలను సమానంగా వితరణ చేయవచ్చు అని అభిప్రాయం వెలిబుచ్చాడు.
పాన్-గ్రీన్ లో అతిపెద్ద దైన " దిడెమొక్రటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ " అధికారికంగా స్వతంత్రం కోరుతున్నది. అయినప్పటికీ ప్రజలు పి.ఆర్.సిని వ్యతిరేకించి వారికి ఆగ్రహం తీసుకురావడం ఇష్టపడడం లేదు కనుక సమైక్యతకు మద్దతు ఇస్తుంది.
గత అధ్యక్షుడైన డి.పి.పికి చెందిన " చెన్-సుయీ- బియాన్" తన పాలనా కాలంలో ఏ నిర్ణయమైనా ఆర్.ఒ.సి ప్రజాభిప్రాయానికి అనుకూలంగా చేయాలని అభిప్రాయ ప్రకటన చేసాడు. రెండు పార్టీలు విదేశీసబంధాలలో మాత్రం ఆర్.ఒ.సికి మద్దతు తెలుపుతున్నాయి. కె.ఎం.టి సమైక్య చైనా విధానాన్ని అంగీకరించింది. డి.పి.పి తైనాన్ సార్వభౌమత్వాన్ని కోరుతూ ఉంది. తైవాన్ స్వతంత్రం సంబంధిత వివాదాలు తైవాన్ రాజకీయాల ప్రత్యేక ఆధిక్యత చూపుతునే ఉన్నాయి.
== ప్రభుత్వం ==
రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా ప్రభుత్వ రాజ్యాంగం సంక్షిప్తంగా ఆర్.ఒ.సి అంటారు. ఆర్.ఒ.సి ప్రధాన సిద్ధాంతం ప్రజారాజ్యాన్ని ప్రజల కొరకు ప్రజలే పరిపాలించాలి. ప్రభుత్వం 5 రాజ్యాంగ విభాగాలుగా విభజించబడ్డాయి.
అవి వరుసగా ది ఎగ్జిక్యూటివ్ యువాన్ (యువాన్ నిర్వహణ), ది లెజిస్లేటివ్ యువాన్ (యువాన్ చట్టం), ది జ్యుడీషియల్ యువాన్ (యువాన్ న్యాయవ్యవస్థ), ది కంట్రోల్ (యువాన్ ఆర్థికం ), ది ఎగ్జామినేషన్ యువాన్ (యువాన్ సివిల్ సర్వీస్ పరీక్షలు). ప్రస్తుతం రిపబ్లిక్ చైనాలో పాన్-గ్రీన్ కోయిలేషన్ ఆధిక్యత వహిస్తున్నది.
అధ్యక్ష లేక ఉపాధ్యక్ష ఎన్నికల ద్వారా 2-4 సంవత్సరాల కాలపరిమితి వరకు రాజ్యాంగ అధికారం పొందిన అధ్యక్షుడే త్రిదళాలకు అధిపతిగా ఉంటాడు. అధ్యక్షుడికి యువాన్ పాలనాధికారం ఉంటుంది. అధ్యక్షుడు తన కాబినెట్ మంత్రులను అలాగే అలాగే ప్రధానమంత్రిని స్వయంగా నియమిస్తాడు.
ప్రధాన చట్టసభ " యూనికేమరల్ లెజిస్లేటివ్ యువాన్" (ఒకే శాసనసభ) సభ్యుల సంఖ్య 113. వీరిలో 73 స్థానాలకు ఒక్కో నియోజకవర్గం నుండి ఒక్కొక్కరుగా ప్రజలచేత నేరుగా ఎన్నుకొనబడతారు. 34 స్థానాలకు దేశం మొత్తం నుండి ప్రత్యేక బ్యాలెట్ ద్వారా ఎన్నుకొనబడతారు. మూడు స్థానిక గిరిజన నియోజకవర్గాల నుండి 6 గురు సభ్యులు ఓటింగ్ పద్ధతిలో నేరుగా ఎన్నుకొనబడతారు. గతంలో నేషనల్ అసెంబ్లీ రాజ్యాంగ పరమైన కొన్ని సభలను నిర్వహించేది. 2005లో నేషనల్ అసెంబ్లీ రద్దుచేయబడింది.తరువాత రాజ్యాంగసవరణాధికారం లెజిస్లేటివ్ యువాన్కు ఇవ్వబడింది
అధ్యక్షుడు ప్రధానిని ఎన్నుకోడానిమి లెజిస్లేట్ అంగీకారం అంగీకారం అవసరం లేదు. అయినప్పటికి లెజిస్లేటివ్ సభ అధ్యక్షుడి ప్రమేయం లేకుండా చట్టాలను అమలుకు తీసుకురావడానికి అధికారం ఉంది. అధ్యక్షుడికి కాని ప్రధానికి కాని వీటో అధికారం ఉండదు. పాన్-గ్రీన్ పార్టీ నుండి ఎన్నికైన అధ్యక్షుడు షుయి- బియాన్ శాసనసభ పాన్- బ్లూ లెజిస్లేటివ్ నియంత్రణలో ఉన్న యువాన్ వలన స్థభించింది. చారిత్రకంగా ఏకపార్టీ విధానం ఆర్.ఒ.సి మీద ఆధిపత్యం చేసింది. తరువాత రాజ్యాంగ పాలనాధికారం ప్రధాని కార్యాలయం నుండి అధ్యక్షకార్యాలయానికి మార్చబడింది.
యువాన్ ఉన్నత న్యాయస్థానం రాజ్యాంగ పరమైన చట్టవ్యవహారాలను పరిష్కారించే బాధ్యత వహిస్తుంది. కౌంసిల్ ఆఫ్ గ్రాండ్ జస్టిసెస్ నుండి 13 న్యాయమూర్తులను ఎన్నుకుంటారు. లెజిస్లేటివ్ యువాన్ అనుమతితో న్యాయమూర్తులను అధ్యక్షుడు నియమిస్తాడు. హైకోర్ట్, సుప్రీం కోర్ట్ అనేక సివిల్, క్రిమినల్ విభాగాలను కలిగి ఉంటుంది. ఒక్కొక్క విభాగానికి ఒక న్యాయాధ్యక్షుడు, 4 ఉప న్యాయమూర్తులు జీవితకాల సేవలందించడానికి నియమించబడతారు. 1993 ఒక ప్రత్యేక రాజ్యాంగ న్యాయస్థానం రాజ్యాంగ వివాదాలను పరిష్కతించడానికి స్థాపించబడింది. ప్రజాప్రభుత్వ సాధనాప్రయత్నాలను వేగవంతం చేయడం, రాజకీయ పార్టీల కార్యక్రమాలను క్రమపరచడం వంటి బాధ్యతలు కూడా ఈ న్యాయస్థానం వహిస్తుంది. న్యాయస్థానాలు ప్రజాహక్కుల పరిరక్షణ విషయంలో పక్షపాత రహితంగా పనిచేస్తుంది. అనేక వివాదాలను న్యాయమూర్తుల ఆధ్వర్యంలో పరిష్కరించబడతాయి.
తైవాన్లో ఇప్పటికీ [[మరణశిక్ష]] అమలులో ఉంది. అయినప్పటికీ వీటి సంఖ్య తగ్గించడానికి ప్రభుత్వం ప్రయత్నిస్తుంది. అయినప్పటికీ 2006 లో 80% తైవానీయులు మరణశిక్ష విధించడానికి మద్దతు ఇస్తున్నారు.
== రాజకీయాలు ==
1951 జనవరిలో తైవానీయుడు అయిన వూశాన్- లియాన్ మేయర్ ఎన్నికలలో 65.5% ఓట్లతో విజయం సాధించి మేయర్ అయ్యాడు.
ప్రధాన చైనా భూభాగంలో కమ్యూనిస్ట్ పతనం ముందు రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా కె.ఎం.టి ఆధ్వర్యంలో విడుదలచేసిన దస్తావేజులో తైవాన్ భూగాన్ని కూడా చేర్చింది. కమ్యూనిస్టులు ఈ పత్రాలను బహిస్కరించారు. 1947 డిసెంబరు 25 అది అమలుకు వచ్చింది.
1948 నుండి 1987 వరకు ఆర్.ఒసి పాలనలో మార్షల్ లా అమలులో ఉంది. 1970 లో మొదలైన రాజకీయ సంస్కరణలు 1990 అరకు కొనసాగాయి. తరువాత రాజ్యాంగం స్వేచ్ఛగా కొనసాగి సంకీర్ణ ప్రభుత్వంగా మారింది. మార్షల్ లా ఎత్తివేసిన తరువాత ది రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా సంస్కరించబడి స్వతంత్రంగా వ్యవహరించసాహింది. చైనా అంతటా గత రాజ్యాంగ విధానాలు రద్దు అయ్యాయి.
2000 వరకు ఈ సంస్కరణలు కొనసాగాయి. డెమొక్రటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ అధ్యక్షస్థానాన్ని గెలుచుకుంది. కె.ఎం.టి ప్రభుత్వం పాలనాధికారాన్ని స్వంతం చేదుకుంది.2005 మే మాసంలో నేషనల్ అసెంబ్లీ పాత్లమెంటరీ స్థానాలను తగ్గించి అలాగే పలు రాజ్యాంగ సంస్కరణలు ఆచరణకు వచ్చాయి. నేషనల్ అసెంబ్లీ తనకుతానుగా వైదొలగి రాజ్యాంగ అధికారాన్ని బ్యాలెట్ ద్వారా నిర్ణయించాలని తీర్మానించబడింది.
== ప్రధాన రాజకీయ పార్టీలు ==
పి.ఆర్.సి, తైవాన్ మధ్య ఘర్షణలు రాజకీయాలపై అత్యధిక ప్రభావం చూపాయి. ఏ ప్రభుత్వమైనా తైవాన్ స్వతంత్రం అనుకూలంగా స్పందించినా పి.ఆర్.సి సైనిక చర్యలను ఎదుర్కొన వలసిరావచ్చని భీతి నెలకొన్నది. తైవానుని ప్రధాన చైనాభూగంతో మిశ్రితం చేసి " ఒన్ చైనా కంట్రీ టూ సిస్టం "గా పాలించాలన్నది పి.ఆర్.సి అధికారిక విధానాలు కొనసాగాయి. అలాగే తైవాన్ స్వతంత్రేచ్చను విడనాడాలని లేకుంటే సైనికచర్య వెనుకకు తీయబడదని తెలుపుతూ వచ్చింది.
తైవాన్ రాజకీయ వాతావరణం రెండు ప్రధానాంశాలమీద కేంద్రీకృతమై ఉంటూ వచ్చింది. చైనా లేక పి.ఆర్.సితో తైవాన్ సంబంధాలు ఎలా ఉన్నాయి. క్రాస్ స్ట్రెయిట్ సంబంధాలు అని పేర్కొనబడిన ఈ అంశమే రెండు రాజకీయ పార్టీలకు ప్రధానాంశం అయింది. సమైక్య పాన్-బ్లూ పార్టీలో అంతర్భాగాలైన ప్రొ- యునిఫికేషన్ ఆఫ్ ది క్యుమింతాంగ్, పీపుల్ ఫస్ట్ పార్టీ (ఎఫ్.పి.పి) , న్యూ పార్టీ ఆర్.ఒ.సి చైనాతో చేరిన తైవాన్ మీద అధికారం కలిగి ఉన్నదని భావించి చైనాతో తిరిగి కలవడానికి మద్దతు తెలుపుతూ వచ్చాయి. ప్రతిపక్షంగా వ్యవహరించే ప్రొ -ఇండిపెండెంట్ (డి.పి.పి) , తైవాన్ సాలిడరీ యూనియన్ (టి.ఎస్.యు) పాన్-గ్రీన్ సంకీర్ణంలోని అంతర్భాగాలు. ఇవి తైవాన్ సార్వభౌమాధికారం కలిగిన స్వతంత్ర దేశంగా భావించాయి. ఇవి తైవాన్ చైనాలో ఒక భాగమన్న వాదాన్ని వ్యతిరేకిస్తూ వచ్చాయి. వీరు తైవాన్ను స్వతంత్ర దేశంగా ప్రకటించాలని అన్ని దేశాలతో దౌత్యపరమైన సంబంధాలు కలిగి ఉండాలను నిరతంతరంగా పోరు సల్పుతూనే ఉన్నాయి. పాన్-గ్రీన్ సంకీర్ణం పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా నుండి ప్రత్యేకమైన కౌంటీగా ఉండాలని పి.ఆర్.ఒ సి మీద వత్తిడి తీసుకువస్తూనే ఉంది. 2007 లో అప్పుడు అధికారంలో ఉన్న డెమొక్రటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ తైవనుకు ప్రత్యేక కౌంటీ గుర్తింపు ఇవ్వాలన్న నిర్ణయానికి వచ్చింది. ఈ కౌంటీని " నార్మల్ కౌంటీగా " పేర్కొన్నా సాధారణప్రజలు దీనిని " తైవాన్ కౌంటీ "గా రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనాలో అంతర్భాగంగా పేర్కొంటూ వచ్చారు. సంకీర్ణంలోని మునుపటి అధ్యక్షుడైన చెన్-షుయి- బియాన్ మొదలైన వారు రిపబ్లిక్ చైనాలా తైవాన్ కూడా స్వతంత్ర రాజ్యమే అని వాదిస్తూ వచ్చారు. కె.ఎం.టిలో ఒకప్పుడు అంతర్భాగమౌన పాన్-బ్లూ సభ్యులు అధ్యక్షుడూ అయిన " టెంగ్-హుయీ కూడా ఇలాగే తైవాంజియేషన్ ఉద్యమానికి మద్దతిచ్చాడు.
పాన్- బ్లూ సభ్యులు సమైక్య చైనా విధానాన్ని బలపరుస్తూ వచ్చారు. వారు చైనా ఒకటే ప్రభుత్వం మాత్రం ఆర్.ఒ.సి అని భావప్రకటన చేస్తూ వచ్చారు. వారు చైనాతో తిరిగి కలడానికి అనుకూలంగా ఉన్నారు. పాన్- బ్లూ ప్రధానంగా పెట్టుబడి నిబంధనలు రద్దు చేయాలని అలాగే వెంటనే చైనానుండి నేరుగా ప్రయాణసౌకర్యాలను తైవానుతో అనుసంధానం చేయాలని పి.ఆర్.సి మీద వత్తిడి తీసుకురావాలని భావించారు. తైనాన్ [[స్వాతంత్ర్యం]] గురించి పాన్-బ్లూ విధానాకు తటస్థంంగా ఉన్నాయి. అధ్యక్షుడైన యింగ్-జియూ తన పాలనా కాలంలో చైనా ప్రధాన భూభాగంతో సమైక్యత కాని స్వాతంత్ర్య ప్రకటన కాని జరగదని ప్రకటించాడు. 2009 పరిస్థితి అనుసరించి పాన్-బ్లూ సభ్యులు చైనా ప్రధానభూమితో సంబంధాలు మెరుగుపరచుకోవాలని కోరారు. ప్రస్తుతం ఆర్థిక సంబంధాల మీద దృష్టి కేంద్రీకరించారు.
== ప్రస్థుత రాజకీయ వివాదాలు ==
తైవాన్ రాజకీయలను పి.ఆర్.సితో సబంధాలు ఆధిపత్యం వహిస్తూ ఉంది. గత 60 సంవత్సరాల నుండి నేరుగా విమానాలతో సహా ఏటువంటి ప్రయాణసౌకర్యాలు తైవాన్, చైనా ప్రధానభూభాగం మధ్య ఏర్పాటు చేయబడలేదు. చైనా ప్రధాన భూభాగన్లో వ్యాపారశాఖలు ఉన్న తైవానీయులకు ఇది ప్రధాన సమస్యగా మారింది. ముందు పతిపాలించిన డి.పి.పి ప్రభుత్వం ఆ ప్రయాణ అనుసంధాలు ఆర్థిక ఏకీకరణకు దారితీస్తుందని భయపడుతూ వచ్చారు. 2006 ల్యూనార్ న్యూ ఇయర్ ఉపన్యాసంలో అధ్యక్షుడు చెన్ షుయి-బియాన్ నేరుగా ప్రయాణ సౌకర్యాల కొరకు పిలుపునిచ్చాడు. 2008 జూలైలో ప్రస్తుత కె.ఎం.టి ప్రభుత్వం తైవాన్, ప్రధాన చైనా భూభాగానికి వారంతర విమానాసేవలు మొదలైయ్యయి. 2008 డిసెంబరులో ఇరు భూభాగాల మధ్య మొదటి విమానం ప్రయాణించింది.
2001లో సన్యుక్త రాష్ట్రాల ఆధ్వర్యంలో సైనికసేకరణ చట్టం అమలుకు తీసుకురావడం ఇతర రాజకీయవివాదాలలో ప్రధానమైనది. ఏది ఏమైనప్పటికీ 2008 లో సన్యుక్త రాష్ట్రాలు అదనపు సైన్యాలను పంపడానికి అంగీకరించలేదు. ప్రస్తుతం ఆర్.ఒ.సి, పి.ఆర్.సి మధ్య సంబంధాలు మెరుగుపడడమే అందుకు కారణం. ప్రభుత్వ సమాచార కార్యాలయాన్ని జాతీయ సమాచార కమిషన్ స్వాధీనపచుకోవడం మరొక వివాదాంశమైన విషయంగా భావించబడుతుంది.
సంకీర్ణ రాజకీయాలు వాటిలోని రాజకీయ పార్టీలు తైవాన్ రాజకీయాలలో ప్రధానానాంశాలు ఔతున్నాయి. డి.పి.పి నిర్వహణాధికారుల లంచగొండితనం వెలుగులోకి వచ్చింది. 2006లో అధ్యక్షుడు చెన్-షుయి బియాన్ లంచంతో సబంధపడినట్లు అనుమానాలు వ్యక్తమైయ్యాయి. చెన్-షుయి బియాన్ రాజకీయ మద్దతు డి.పి.పిలో చీకరావడానికి కారణం అయింది. చివరికి ఇది ఎక్స్-డి.పి.పి నాయకుడు షిహ్ మింగ్-టెక్ ఆధ్వర్యంలో కొత్త రాజకీయ పార్టీ ఆవిర్భావానికి కారణాఇంది. ఆవిర్భవించిన కొత్త పార్టీ అధ్యక్షుడు రాజీనామా చేయలని కోరింది. ప్రపంచలో సంపన్న రాజకీయ పార్టీగా కె.ఎం.టి తనను తాను ప్రకటించుకోవడం మరొక సంచలనవార్తగా మారింది. 2006 ముగిసేనాటికి కె.ఎం.టి చైర్మెన్ మా యింగ్ - జియూ కూడా లంచం వివాదంలో చిక్కుకున్నాడు. అయినప్పటికీ న్యాయస్థానాలు ఆయనను నిర్ధోహి అని తీర్పు ఇచ్చాయి. చెన్ షుయి- బియాంగ్ పాలన రెండు సంవత్సారాలు పూర్తి చేసుకున్న తరువాత లచం తీసుకోవడం, నగదు బదిలీ వంటి అభియోగాలను ఎదుర్కొన్నాడు. ఆయన నేరాన్ని అంగీకరించిన తరువాత ఆయనకు 17 సంవత్సరాల జైలుశిక్ష విధించబడింది. కె.ఎం.టి, పీపుల్స్ ఫస్ట్ పార్టీ విలీనం తరువాత పాన్-బ్లూ సంకీర్ణంలో సంఘర్షణ చోటు చేసుకుంది.
== జాతీయ గుర్తింపు ==
తైవాన్ ప్రాలలో 84% ప్రజలు 1661-1895 మధ్యకాలంలో చైనాప్రధాన భూభాగం నుండి వలసవచ్చిన హేన్ సంతతి వారు. గుర్తించతగిన సంఖ్యలో హేన్ చైనా సంతతికి చెందిన మరొకొంత మంది 1940-1950 మధ్యకాలంలో తైవానుకు వలస వచ్చారు. భౌగోళికంగా వేరుపడిన ఇరు భూభాల ప్రజలు అనేక వందల సవంత్సరాలుగా సాస్కృతికంగా కలిసిమెలిసి జీవించారు. కొన్ని వందల సంవత్సరాలుగా ఆర్.ఒ.సి, పి.ఆర్.సి మధ్యనెలకొన్న విరోధభావం కారణంగా జాతీయ గుర్తింపు వివాదాలు రాజకీయ వర్ణం అద్దుకున్నాయి. ప్రాజాప్రభుత్వం స్థాపనలో భాగంగా మార్షల్ లా ఎత్తివేత ఒక ప్రత్యేక తైవానీ గుర్తింపు ( తైవాన్ గుర్తింపుకు ప్రతిగా చైనాసంతతికి చెందిన తైవానీయులు) రావడానికి కారణమైంది. ఇది రాజకీయ వివాదాలకు కేంద్రబిందువుగా మారింది.
ప్రధాన చైనా భూభాగం నుండి తైవాన్ ప్రత్యేక గుర్తింపు రావడం తైవాన్ స్వతంత్రతకు ఏకాభిప్రాయం కలగకపోవడానికి దాతితీసింది. పాన్-గ్రీన్ తైవాన్ స్వతంత్రం కోరుతుండగా పాన్-బ్లూ ప్రత్యేక చైనా గుర్తింపు కోరుతూ సమైక్య చైనా వైపు మొగ్గుచూపిస్తుంది. కె.ఎం.టి దీనిని బలహీనపరుస్తూ చైనా గుర్తింపులో భాగంగా తైవాన్ గుర్తింపు కోరుతూ ఉంది.
2009లో జరుగిన సర్వేలో 49% వారికి వారుగా తైవాన్ గుర్తింపు కోరుతూ ఉన్నారు. 44% తైవానీయులు తమను తైవానీయులు, చైనీయులుగా గుర్తించాలని కోరుతున్నారు. 3% తైవానీయులు మాత్రమే తమను చైనీయులుగా మాత్రమే గుర్తించాలని అభిప్రాయం వెలిబుచ్చారు. 2009 జూలైలో జరిగిన మరో సర్వేలో 82.8% తైవానీయులు ఆర్.ఒ.సి, పి.ఆర్.సి రెండు ప్రత్యేక దేశాలని భావిస్తున్నారు. 2009 డిసెంబరులో జరిగిన మరో సర్వేలో 62% తైవానీయులు తాము తైవానీయులుగానే గుర్తించబడాలని భావిస్తున్నారు. 22% తైవాన్ ప్రజలు మాత్రం తకు తైవాన్, చైనా ప్రజలుగా గుర్తించబడాలని భావిస్తున్నారు. 8% తైవాన్ ప్రజలు తమను చైనీయులుగా గుర్తించబడాలని భావిస్తున్నారు. 18-19 వయసు కలిగిన తైవానీయులలో 75% ప్రజలు
తమను తైవానీయులుగా గుర్తించాలని భావిస్త్నారని తేలింది.
2012 లో జరిపిన సర్వేలు 20 వయసు పైబడిన వారిలో 54.3% నివాసితులు వారిని తైవానీయులుగా భావిస్తున్నారు. 38.5% తైవానీయులు తమను తైవాన్, చైనీయులుగా భావిస్తున్నారు. 2013 లో జరిగిన సర్వేలు 20 వయసు పైబడిన వారిలో 61.% తైవానీయులు తమను చైనీయులుగా గుర్తించాలని భావిస్తున్నరని తెలియజేస్తున్నాయి.
== సైనికదళం ==
నేషనల్ రివల్యూషనరీ సైనికదళం మూలాల నుండి రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా సైనికదళం ఆవిర్భవించింది. 1925లో గుయంగ్డోంగ్ వద్ద సన్ యెట్-సెన్ ఆధ్వర్యంలో స్థాపించబడింది. ఇది కొమింటాంగ్
సామ్రాజ్యం కింద చైనాను తిరిగి సమైక్యపరచడానికి రూపుదిద్దుకున్నది. పీపుల్స్ లిబరేషన్ ఆర్మీ చైనీయుల సివిల్ యుద్ధంలో గెలుపొందగానే నేషనల్ రివల్యూషనరీ ఆర్మీ ప్రభుత్వంతో సహా తైవానుకు తరుమికొట్టబడింది. తరువాత ఈ సైనికదళం రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా ఆర్మీగా మార్చబడింది. చైనా ప్రధాన భూభాగంలో ఉనా మిగిలిన దళాలు రద్దు లేక పీపుల్స్ లిబరేషన్ ఆర్మీలో విలీనం చేయబడ్డాయి.
ప్రస్తుతం రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా బృహత్తరమైన అలాగే అధునాతన సాణ్కేతిక నైపుణ్యం కలిగిన సైనికదళాన్ని కలిగి ఉంది. రిపబ్లిక్ చైనా ఆఫ్
వారసత్వ వ్యతిరేక చర్యలకు ప్రతిగా పి.ఆర్.సి సైనిక చర్య తీసుకుంటుందన్న భయం కారణంగా 1949 నుండి 1970 వరకు మిలిటరీ ప్రధానభాగాన్ని నేషనల్ గ్లోరీ ప్రణాళిక పేరుతో చైనా ప్రధాన భూమికి తరలించబడింది. సైన్యం రక్షణవైపు మళ్ళించబడడంతో ఆర్.ఒ.సి సంప్రదాయక సైన్యాలను వాయు, నావిక దళంవైపు మరల్చింది. సైనికదళాల నియంత్రణ ప్రజాప్రభుత్వం ఆధీనంలోకి మారింది. ఆర్.ఒ.సి సైనిక దళం చారిత్రక మూలాలను కె.ఎం.టితో పంచుకుంది. పాతతరం పాన్-బ్లూకు చెందిన ఉన్నతశ్రేణి సైనికాధికారులకు పాన్-బ్లూ అంటే అభిమానం ఉండడమే ఇందుకు కారణం. వారిలో చాలా మంది సైన్యం నుండి పదవీ విరమణ చేసిన తరువాత ఆ ఖాళీలను యువ తైవాన్ వాసులతో భర్తీ చేసారు. అందువలన సైనికుల రాజకీయ అభిమానం తైవాన్ ప్రజలవైపు మొగ్గింది.
ఆర్.ఒ.సి వ్యయం తగ్గించడానికి సైనికదళాను తగ్గించే కార్యక్రమంలో 1997 నాటికి 4,50,000 మంది ఉన్న సైనిక ఉద్యోగులను 2001 నాటికి 3,80,000 స్థాయికి కుదించింది. 2005 నాటికి సైనికుల సంఖ్య 3,60,000 ఉండగా 2009 నాటికి ఆర్.ఒ.సి సైనిక దళం సంఖ్య 3,00,000 చేరుకుంది. సైనికదళంలో చేరడానికి వయోపరిమితి 18 సంవత్సరాలు. తగ్గింపులో ఒక భాగంగా సైనిక శిక్షణా సామర్థ్యం ఉన్న వారిలో అధికశాతం వారి నైపుణ్యాన్ని వినియోగించే విధంగా ప్రత్యామ్నాయ ఉద్యోగాలవైపు మళ్ళించబడ్డారు. ప్రభుత్వ సంస్థలు, రక్షణ ప్రాముఖ్యం కలిగిన ఇతర ఉద్యోగాలు వాటిలో ముఖ్యమైనవి. తరువాతి దశాబ్ధంలో ఈ మార్పులు ప్రధానంగా రక్షణప్రధానమైన వృత్తులవైపు మళ్ళించడానికి ప్రయత్నిస్తున్నారు. బుష్ నిర్వహణలో నిర్బంధ సైనిక కాలపరిమితి 14 మాసాల కాలం నుండి 12 మాసాలకు కుదించబడింది. సైనిక వ్యయం తగ్గించడానికి శాంతిమార్గాలను అనుసరించాలని తైవాన్ భావిస్తుంది. అధికమైన ఆసియా దేశాలు సైనికవ్యయం తగ్గించడానికి ఒకప్పుడు ఈ మార్గాన్ని అనుసరించాయి. రక్షణ వ్యవస్థను చట్టపరిరక్షణ వ్యవస్థను ఆధునికీకరణ చేయాలని తైవాన్ భావిస్తుంది. ఇప్పటికీ తైవాన్ శక్తివంతమైన సైనికవ్యస్థను కలిగి ఉంది. తైవాన్ సౌనికవ్యవస్థ కొరకు 1050 కోట్ల ఆఅమెరికన్ డలర్లను ఖర్చుచేస్తున్నది. ఇదిదేశీయ జి.డి.పిలో 2.94%.
ఆసమయంలో తైవాన్ సైనికశక్తుల ఎప్పుడైనా పి.ఆర్.సి సైనికచర్యను ఎదుర్కొనవలసి వస్తుందో అన్నది ప్రధాన ఆందోళనగా ఉండేది. నావికాదళ దాడిగాని, వాయుమాసేనల దాడిగాని లేక మిస్సైల్ బాంబింగ్ కాని ఎదురుకావచ్చని భావిస్తూ వచ్చారు. సమీపకాలంలో 4 ఆధునిక కిడ్ క్లాస్ డిస్ట్రాయర్స్ కొనుగోలు చేయబడ్డాయి. అవి ప్రత్యేకంగా తైవాన్ వాయుమార్గం, సబ్మెరీన్ దాడులను ఎదుర్కొనడానికి ఉపకరించడానికి రూపొందించబడ్డాయి. రక్షణశాఖ మంత్రి డీసెల్ పవర్ సబ్మెరీన్లు, పాట్రియాట్ ఏంటీ- మిసెయిల్ బ్యాటరీలు కొనుగోలుచేయాలని ప్రణాళిక వేయగా పాన్-బ్లూ నియంత్రిత చట్టసభ నిధుల కొరత కారణంగా అడ్డగించింది. 2001 నుండి 2007 వరకు రక్షణ నిధులు నియంత్రించబడ్డాయి. 2008లో 650 కోట్ల అమెరికన్ డాలర్లు నిధులు రక్షణ వ్యవస్థకు మంజూరు చెయ్యబడ్డాయి. పాక్ త్రీ ప్యాకేజ్ పధకం కింద ఏంటీ-ఎయిర్ రక్షణ వ్యవస్థ, ఎహెచ్-64డి అటాక్ హెలికాఫ్టర్లు, ఇతర ఆయుధాలు విడిభాగాలు కొనుగోలు చెయ్యబడ్డాయి. అలాగే ఆధునిక సైనిక హార్డ్వేర్లు కూడా అమెరికా నుండి కొనుగోలు చెయ్యబడ్డాయి. 2009 కూడా ఇవి కొనసాగాయి. ఆ.ఒ.సి ఫ్రాన్స్, నెదర్లాండ్ నుండి కూడా కొంత
హార్డ్ వేర్, సైనిక ఆయుధాలను కొనుగోలు చేసారు. అయినప్పటికీ పి.ఆర్.సి వత్తిడి కారణంగా 1990 నాటికి అవి పూర్తిగా నిలిపివేయబడ్డాయి. పి.ఆర్.సి దాడిని ముందుగా ఆర్.ఒ.సి సైనిక
శక్తి. ఆర్..ఒ.సి ప్రస్తుతం పి.ఆర్.సి దాడిని ఎదుర్కోవడం లేక యు.ఎస్ సైన్యం స్పందించే వరకు అడ్డగించడం వంటి వ్యూహాలను యోచిస్తుంది. తైవాన్ మీద దాడిజరిగితే తైవానుకు రక్షణ కల్పించే నమ్మకం కాని ఒప్పందాలు కాని యు.ఎస్ ప్రభుత్వానికి తైవానుకు మధ్య జరగలేదు. 1996లో యు.ఎస్, జపాన్ మధ్య జరిగిన రక్షణ ఒప్పందం కారణంగా ఒకవేళ జపాన్ తైవాన్ రక్షణకు అనుకూలంగా స్పందించ వచ్చు. [[ఆస్ట్రేలియా]], [[న్యూజిలాండ్]], యునైటెడ్ స్టేట్స్ రక్షణ ఒప్పదం లేక ఆస్ట్రేలియా వంటి యు.ఎస్ మిత్రదేశాలు తైవానుకు అనుకూలంగా స్పదించే అవకాశం ఉందని భావిస్తున్నారు. వాస్థవంగా చైనాతో ఉన్న ఆర్థిక ఒప్పందాలు రద్దయ్యే అవకాశం ఉన్నందున ఆస్ట్రేలియాను తైవాన్ అనుకూల చర్యలను తీసుకోవడానికి అడ్డగించవచ్చు. సంయుక్త రాష్ట్రాలు, [[జపాన్]], [[కెనడా]], యునైటెడ్ కింగ్డం, [[దక్షిణ కొరియా]], [[ఆస్ట్రేలియా]], [[పెరూ]], [[చిలీ]] పసిఫిక్ సముద్రంలో ప్రతి 2 సవంత్సరాలకు ఒకసారి (రింపాక్) సముద్ర విన్యాసాలు ప్రాక్టిస్ చేస్తున్నాయి. వారు ఈ ప్రాంతంలో యుద్ధాన్ని నివాతించి స్థిరత్వం ఏర్పడడానికి కృషిచేయవచ్చు. తైవాన్ మీద చైనా దాడి కూడా ఇందులో ఒకటి.
== ఆర్ధికం ==
20వ శతాబ్దం మధ్యకాలం నుండి ఆరంభమైన తైవాన్ వేగవణ్తమైన ఆర్థికాభివృద్ధి, పరిశ్రమాభివృద్ధి " తైవాన్ మిరాకిల్ "గా అభివర్ణించబడింది. [[సింగపూర్]], [[హాంగ్ కాంగ్]] , [[దక్షిణ కొరియా]] దేశాలతో కలిసి " ఫోర్ ఆసియన్ టైగర్లలో తైవాన్ ఒకటిగా గుర్తింపు పొందింది.
జపానీయుల పాలనకు ముందు రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తరువాత ప్రైవేట్, ప్రభుత్వ రంగాలలో మాత్పులు తీసుకురాబడ్డాయి. ప్రయాణవసతులు, రవాణా, సమాచార రంగం ద్వీపం అంతటా అభివృద్ధి చేయబడ్డాయి. జపానీయులు విద్యావ్యవస్థను అభివృద్ధి చేసి నిర్భంధ విద్యావిధానం అమలుకు తీదుకువచ్చారు.
1945 నాటికి చైనా ప్రధాన భూభాగం, తైవానులో [[ద్రవ్యోల్బణం]] అధికమైంది. ఫలితంగా చైనా ప్రధాన భూభాగం, తైవాను జపానుతో యుద్ధానికి తలపడ్డాయి. తైవానుని వేరుచేయడామికి నేషనల్ ప్రభుత్వం తైవాన్ కరెంసీని కొత్తగా రూపొందించింది. అలాగే ధరల నియంత్రణ కాత్యక్రమం చేపట్టింది. ఇ ప్రయత్నాలు ద్రవ్యోభణం వేగాన్ని తగ్గించాయి.
ప్రధాన భూభాగం, తైవానులో ప్రవేశించిన కె.ఎం.టి ప్రభుత్వం తమతో తైవానుకు అంతులేని బంగారం, ధనం నిల్వలు తీసుకువచ్చారు. తరువాత తైవానులో ధరలు అదుపులోకి
రావడమే కాక ద్రవ్యోల్బణం తగ్గింది. ఇది తైవానుని వెనుకకు తీసుకోడానికి సహకరించింది. కె.ఎం.టి ప్రధాన భూభాగం, తైవానుకు మేధావులను, వాణిజ్య ప్రముఖులను తీసుకువచ్చింది. కె.ఎం.టి తాము ప్రధాన భూభాగంలో చేయలేని అనేక చట్టాలను, భూయాజమాన్య సంస్కరణలను తైవానులో ప్రవేశపెట్టాయి. కె.ఎం.టి గృహావసరాలు పూర్తిచేయడానికి
దిగుమతి విధానాలను సులువు చేసారు.
1950లో కొరియన్ యుద్ధం సంభవినిచిన కారణంగా యు.ఎస్ సహాయ కార్యక్రమం ఆరంభం కాగానే 1952 నాటికి ధరలు పూరిగా అదుపులోకి వచ్చాయి. అమెరికన్ ఆర్థికసాయం తైవాన్ ఆర్థికరంగం అభివృద్ధికి సహకరించాయి. ఫలితంగా గ్రామీణాభివృద్ధి వ్యవసాయాభివృద్ధి సాధ్యమైంది. తరువాతి కాలంలో తైవాన్ అభివృద్ధికి ఇది ఎంతో సహకరించింది. భూయాజమాన్య సంస్కరణలు, వ్యవసాయాభివృద్ధి ఫలితంగా 1952 నుండి 1959 నాటికి 4% వ్యవసాయోయ్పత్తుల అభివృద్ధి సాధ్యం అయింది. 3.6% ఉన్న జసంఖ్య అభివృద్ధి కంటే వ్యవసాయాభివృద్ధి అధికం కావడం గమనార్హం.
1962 లో తైవాన్ తైవాన్ సరాసరి తలసరి జాతీయ ఉత్పత్తి 170 అమెరికన్ డాలర్లు. ఇది తైవానును ఉతపత్తిలో కాంగో, జైరే సరసన నిలబెట్టింది. పి.పి.పి సమాచార సేకరణ ఆధారంగా1960 సరాసరి తలసరి జి.డి.పి 1353 అమెరికన్ డాలర్లు. 1990 వరకు ధరలు స్థిరంగా ఉండడం విశేషం. 2011 నాటికి సరాసరి తలసరి జి.ఎన్.పి కొనుగోలు శక్తి 37,000 అమెరికన్ డాలర్లకు చేరింది. తైవానును సాధించిన మానవాభివృద్ధి తైవానుని అభివృద్ధి చెందిన దేశాల సరసకు చేరేలా చేసింది. 2007 తైవాన్ హెచ్.డి.ఐ 0.943. 2010 నాటికి 0.868. చింగ్-కుయో
10 ప్రధాన నిర్మాణాల ప్రణాళిక రూపొందించాడు. తైవాన్ ఎగుమతి రంగ అభివృద్ధికి ఈ నిర్మాణాలు నాంది అయ్యాయి.
తైవాన్ హైస్పీడ్ రైలు 300 కిలో మీటర్ల ఎత్తులో కూడా పయనిస్తున్నాయి. తైపీ నుండి దక్షిణ భూభాగం లోని కావోహ్సియుంగ్ చేరడానికి 90 నిమిషాలు మాత్రమే సరిపోతుంది. ప్రస్తుతం తైవాన్
క్రియాశీలకంగా, పెట్టుబడిదారి, ఎగుమతుల వైపు సాగిన ఆదాయం క్రమంగా తైవాన్ ప్రభుత్వం పెట్టుబడులు, విదేశీ వ్యాపారం తగ్గించడానికి కారణమయ్యింది. ఈ శైలి ఆభివృద్ధని నిలిపి ఉంచడానికి కొన్ని బృహత్తర బ్యాంకులు, పరిశ్రలను ప్రైవేటీకరణ చేసారు. గత మూడు దశాబ్ధాలుగా భూముల ధరలు 8% అధికమైయ్యాయి. పారిశ్రమికాభివృద్ధికి ఎగుమతులు సహకరించాయి. తైవాన్ వాజిజ్య ఆదాయం అధికంగా ఉంది. విదేశీద్రవ్యం నిలువలలో తైవాన్ [[ప్రపంచము|ప్రపంచం]]లో 5వ స్థానంలో ఉంది. తైవాన్, రిపబ్లిక్ చైనా, తైవానుకు ప్రత్యేక కరెంసీలున్నాయి.
1990 ఆరంభం నుండి తైవాన్, చైనా ప్రధాన భూభాగం మధ్య ఆర్థిక సంబంధాలు బలపడ్డాయి. 2008 నాటికి తైవాన్ ప్రధాన చైనా భూభాగన్లో 15 బిలియన్ల అమెరికన్ డాలర్ల పెట్టుబడులు పెట్టింది. పి.ఆర్.సిలో 10% కంటే అధికమైన తైవానీ కూలీలు పనిచేస్తున్నారు. వారు తరచుగా తమ స్వంత వ్యాపారం వైపు మరలి పోతుంటారు. ఈ పరిస్థితికి తైవాన్ ఆర్థికంగా సహకరించినప్పటికీ వారు తైవాన్ ఆర్థికంగా చైనా ప్రధాన భూభాగం మీద ఆధారపడి ఉంటుందని భావప్రకటన చేస్తుంటారు. 2010 నాటికి తైవాన్ వాణిజ్యం 526 బిలియన్ల అమెరికన్ డాలర్లకు చేరుంది.
2001 లో వ్యవసాయ ఆదాయం దేశీయాదాయంలో 2% మాత్రమే. 1952 నుండి వ్యవసాయాదాయం 35% తగ్గింది. సంప్రదాయ శ్రామికులు క్రమంగా ద్వీపం వెలుపలికి పోగా ఆ స్థానాన్ని అధిక పెట్టుబడులు, సాంకేతికత తత్సంభంధ పరిశ్రమలు భర్తీ చేసాయి. తైవాన్ అంతటా ఉన్నత సాంకేతిక పార్కులు ఆవిర్భవించాయి. పి.ఆర్.సిలో ప్రధాన విదేశీపెట్టుబడి దేశం ఆర్.ఒ.సి మాత్రమే. [[తాయ్లాండ్]], [[ఇండోనేషియా]], [[ఫిలిప్పైంస్]], [[మలేసియా]], [[వియత్నాం]] తరువాత స్థానంలో ఉన్నాయి. పి.ఆర్.సిలో తైవాన్ 50,000 వ్యాపారాలు, 10,00,000 వ్యాపారులు, వాటిని ఆధారంగా జీవించే ప్రజలు ఉన్నారని అంచనా.
సంప్రదాయ ఆర్థిక విధానాలు, పాతిశ్రమిక శక్తి కారణంగా 1997 ఆసియా ఆర్థిక గండం సమయంలో తైవాన్ పొరుగుదేశాల కంటే తక్కువగా ఇబ్బందికి గురైంది. తన పొరుగు దేశాలైన దక్షిణ కొరియా, జపాన్ కంటే తైవాన్ ఆర్థిక రంగంలో ఆధిక్యత సాధిస్తున్నది బృహత్తర పరిశ్రమల కంటే లషు, మాధ్యమిక పరిశ్రమలే. ది గ్లోబల్ ఎకనమిక్ డౌన్ టౌన్ అయినప్పటికీ ప్రస్తుత ప్రభుత్వ బలహీనమైన నిర్వహణ, బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థలో ఉన్న బాడ్ డెబిట్ కారణంగా 2001 లో తైవానును కొంత తిరోగమించేలా చేసాయి. అనేక పరిశ్రమలు, కార్మికులు
పి.ఆర్.సికి తిరిగి పోయిన కారణంగా 1970 నుండి అంతకుముందు లేని నిరుద్యోగ సమస్య మొదలైంది. 2004 అధ్యక్షుని ఎన్నిక నాటికి నిరుద్యోగసమస్య కొత్త వివాదాలకు తెరతీసింది. 2002-2006 తరువాత అభివృద్ధి 4% చేరుకోగా నిరుద్యోగ సమస్య 4% తగ్గించబడింది. ఆర్.ఒ.సి అంతర్జాతీయ సంస్థల సమావేశాలలో తన స్వంత పేరుతో కలుసుకుంటింది. తైవాన్ 2002 నుండి వరల్డ్ ట్రేడ్ ఆర్గనైజేషన్ వంటి ప్రభుత్వ ఆర్గనైజేషన్లను తైవాన్, పెంగ్యూ, కిన్మెన్, మాత్సూ (చైనీస్ తైపీ) లలో " అరేట్ కస్టంస్ టెర్రిటరీ " లను కలిగి ఉంది.
== సంస్కృతి ==
తైవాన్ సంస్కృతి విభిన్న సాంస్కృతిక ఆధారిత మిశ్రమ సంస్కృతి కలిగి ఉంది. చారిత్రకంగాను, వంశానుగతంగా చైనాతో ఉన్నసనంధాలు, తైవాన్ వాసులలో అత్యధికులు చైనాపూర్వీకత కలినవారు అయిన కారణంగా తైవాన్ చైనా సంస్కృతితో ఆఅర్షించబడి వారితో విలీనమైన విభిన్న సంస్కృతి కలిగి ఉంది. జపాన్ సంస్కృతి, సంప్రదాయ కంఫ్యూషియనిజ విశ్వాసం, అధికరిస్తున్న పాశ్చాత్య సంస్కృతి ప్రస్తుత తైవానీయుల మీద ప్రభావం చూపిస్తున్నది. కుయోమింతాంగ్ తైవాన్ ప్రవేశం తరువాత తన చైనా సంస్కృతి సంబంధిత వ్యాఖ్యానాల ద్వారా తైవానీయులను ప్రభావితం చేసాడు. తరువాత చైనా లిపి, చైనీయుల చిత్రలేఖనం, చైనీయుల [[జానపద కళలు]], చైనీయుల సంగీత నాటకాల అభివృద్ధి కార్యక్రమం చేపట్టాడు.
తైవానీ సంస్కృతి పరిస్థితి వివాదాంశం ఔతూ ఉంది. తైవానీయుల సస్కృతి చైనాకు చెందినదా లేక తైవానీయులకు ప్రత్యేక సంస్కృతి ఉన్నదా అన్నది వివాదాశంగా మారింది. తైవాన్ రాజకీయాలు నిరంతరంగా వివాదాలతో ముడిపడి ఉన్నందున తైవాన్ సంస్కృతి సంప్రదాయాలు అభివృద్ధి విషయాలు తైవాన్ రాజకీయాలలో ప్రధానాంశం అయ్యాయి. తైవానీయుల సంస్కృతి, గుర్తింపు, ప్రధానంగా మొదట ఆధిక్యం చేసిన తైవాన్, చైనీయుల సంస్కృతులు కలిసి ప్రస్తుతం తైవాన్ సంస్కృతిని విభిన్న సంస్కృతుల మేళవింపుగా గుర్తించబడుతున్నది. చైనా ప్రధాన భూగం సస్కృతి అంతర్భాగాంగా చేసుకుని అధికసంఖ్యాకుల సస్ంస్కృతిని కలుపుకుంటూ తైవాన్ తనకంటూ ఒక ప్రత్యేక సంస్కృతిని కలిగి ఉంది. రాజకీయాలు, ప్రధాన చైనా భుభాగం నుండి 100 సంవత్సరాలకు పైగా వేరుగా ఉండడం కలిసి తైవానులోని పలుప్రాంతాలలో ఆహారం, సంగీతంలో కూడా విభిన్న సంప్రదాయాలను అనుసరించడానికి దారితీసింది.
తైవానులోని గొప్ప ఆకర్షణ " నేషనల్ పేలస్ మ్యూజియం " . ఇందులో 6,50,000 చైనా ఇత్తడి కళాఖండాలు, పచ్చలు, చేతి వ్రాతలు, చిత్రలేఖనాలు, పింగాణీపాత్రల సేకరణ కలిసి ఈ [[పురాతనము|పురాతన]] వస్తు ప్రదర్శనశాలను ప్రపంచంలో చైనీయుల కళలు, వస్తు ప్రదర్శనశాలలో ఉన్నతమైనదిగా గుర్తింపును తీసుకువచ్చింది. కె.ఎం.టి వారు విడిచి వచ్చిన పీజింగ్ నుండి తీసుకువచ్చిన వస్తుసేకరణతో ఈ పురత్తన వస్తు ప్రదర్శనశాలను స్థాపించారు. 1993లో చైనా సివిల్ వార్ సమయంలో మరికొన్ని సేకరణలు తైవానుకు చేరాయి. చైనీయుల సాంస్కృతిక నిధిలో10% ఈ పురత్తన వస్తు ప్రదర్శనశాలలో ఉన్నాయని భావిస్తున్నారు. విస్తారమైన ఈ సేకరణలో 1% మాత్రమే ప్రదర్శించబడుతున్నాయని భావిస్తున్నారు. చైనీయులు ఈ వస్తువులు దింగిలించబడినవి కనుక తమకు తిరిగి ఇవ్వాలని కోరుతున్నారు. అయినప్పటికీ ఆర్.ఒ.సి మాత్రం ఈ వస్తుసేకరణను ప్రత్యేకంగా సాంస్కృతిక తిరుగుబాటు సమయంలో కాపాడుకోవడానికి ప్రయత్నిస్తుంది.
తైవానులో శాస్త్రీయ సంగీతం అత్యధికంగా అభివృద్ధి చేయబడింది. జపానీ సంస్కృతి నుండి వచ్చిన కళాకారులు వరుసగా వయోలిన్ కళాకారుడు చో-లింగ్ లిన్, పియాన్ కళాకారుడు చింగ్-యున్ హూ, లింకన్ సెంటర్ చాంబర్ సొసైటీ ఆర్టిస్ట్ డైరెక్టర్ వూ హాన్, కరోక్ మొదలైన వారు తైవానులో ప్రజాదణ సంపాదించారు. వీరిని కె.టి.వి అంటారు. కె.టి.వి హోటెల్-లైక్ శైలిలో వ్యాపారరీతిలో కళాప్రదర్శనలు ఇస్తుంటారు. కె.టి.వి బృందాలకు హోటెల్ చిన్న గదులు, బాల్ రూములు వంటివి బృందం లోని సంఖ్య అనుసరించి అద్దెకు ఇస్తారు. పలు కె.ఎం.టి సంస్థలు రెస్టారెంట్, బఫే విందులు భాగస్వామ్యం ఏర్పరచుకుని పనిచేస్తుంటారు. [[కుటుంబము|కుటుంబ]] సంబంధిత శుభకార్యాలు, మిత్రుల కలయిక, వ్యాపార సంబంధాలను మెరుగు పరచడానికి ఈ విందులు ఏర్పాటు చేయబడతాయి. తైవానులో నడుపబడుతున్న పర్యాటక బసులలో టి.విలు ఉంటాయి. ఈ టి.వి లలో చలనచిత్రాలు ప్రదర్శించడానికి ఉపయోగించక సంగీత కచేరీలు ప్రదర్శించడానికి ఉపయోగిస్తుంటారు. తైవానులో కె.టి.వి తరువాత ప్రజాదరణ పొందింది ఎం.టి.వి. వీటిని అధికంగా నగరం వెలుపల కనిపిస్తుంటాయి. ఎం.టి.వి ఎంచుకున్న డి.వి.డి లను ప్రత్యేకమైన దియేటర్లలో ప్రదర్శించబడతాయి. యువతకు తమ సమయాన్ని ఏకాంతంగా మిత్రులతో గడపడానికి ఏం.టి.వి అవకాశాన్ని కల్పిస్తుండడం వలనలో యువతలో కె.టి.వి కంటే ఎంటివి అధిక ఆదరణ కలిగి ఉంది.
తైవానులో 24 గంటలు సేవలందిస్తున్న షాపులు అధికంగా ఉన్నాయి. ఇవి సాధారణ సేవలు కాక అదనంగా ఫైనాంస్ సంస్థలు, ప్రభుత్వ సంస్థల తరఫున పార్కింగ్ ఫీజ్ సేకరించడం, బిల్లులు చెల్లింపు, ట్రాఫిక్ వయోలేషన్ ఫైన్ సేకరించడం, క్రెడిట్ కార్డ్ చెల్లింపులు వంటి సేవలందిస్తున్నాయి.
తైవానీ ససంస్కృతి ఇతర సంస్కృతులను సహితం ప్రభావితం చేస్తుంది. తైవానీయుల బబుల్ టీ, మిల్క్ టీ [[సింగపూర్]], [[మలేషియా]], ఆస్ట్రేలియా]], [[యూరప్]], [[అమెరికా]] లలో లభ్యం ఔతున్నాయి. తైవాన్ టీ.వి కాత్యక్రమాలు సింగపూర్, మలేషియా, ఇతర ఆసియన్ దేశాలలో ప్రదర్శించబడుతున్నాయి. తైవాన్ చలన చిత్రాలు పలు అంతర్జాతీయ చలనచిత్ర ఉత్సవాలలో అవార్డులను గెలుచుకున్నాయి. తైవాన్ చలన చిత్ర దర్శకుడు అంగ్ లీ దర్శకత్వం వహించిన క్రంచింగ్ టైగర్, హైడెన్ డ్రాగన్, ఈట్ డ్రింక్, మన్ వుమన్, సెంస్, సెంసిబిలిటీ వంటి చిత్రాలు అంతర్జాతీయ బహుమతులు గెలుచుకున్నాయి. ఎడ్వర్డ్ యంగ్, హ్యూ సియో-సైన్ వంటి వారి దర్శకత్వంలో రూపొందిన బ్రోక్ బ్యాక్, లైఫ్ ఆఫ్ పై, లస్ట్, కాషన్ వంటి చిత్రాలు అంతర్జాతీయ గుర్తింపు పొందాయి.
== గణాంకాలు ==
2012 లో తైవాన్ జనసంఖ్య 2,32,61,747. వీరిలో అత్యధికులు తైవాన్ ద్వీపంలో నివసిస్తున్నారు. పెంగ్యూలో 97,724 మంది నివసిస్తున్నారు, కిన్మెన్లో 1,08,147 మంది నివసిస్తున్నారు,
మాత్సూ దీవిలో 10,253 మంది నివసిస్తున్నారు.
తైవాన్ ప్రజలలో 98% హాన్ చైనీస్ సంతతికి చెందిన వారు. వీరిలో బెన్షెన్గ్రెన్ అనబడే ప్రారంభకాల హన్ చైనీస్ వలస ప్రజలు 86%. వీరిని తరచుగా తైవాన్ స్థానికులు, తైవాన్ ఆదిమ మానవులుగా గుర్తించబడుతున్నారు. బెన్షెన్గ్రెన్ ప్రజలలో రెండు విభాగాలున్నాయి. వీరిలో హొక్లో ప్రజలు 70% వీరి పూర్వీకులు దక్షిణ కోస్తాలోని ఫ్యూజియన్ (మాన్-నన్) నుండి తైవనుకు వలస వచ్చారు. వీరు దక్షిణ చైనాలోని ఫ్యూజియన్ నుండి 17వ శతాబ్దంలో తైవానుకు వలసవచ్చిన వారని అంచనా. తైవాన్ మొత్తం జనాభాలో 15% ఉన్న హోక్కా ప్రజల పూర్వీకులు దక్షిణం నుండి గుయాంగ్డంగ్, పరిసర ప్రాంతాలు, తైవనుకు వలస వచ్చారని భావిస్తున్నారు. వాషెన్గ్రెన్ లోని 12% ప్రజలు 1945లో చైనా ప్రధాన భూభాగం నుండి
వచ్చరని భావిస్తున్నారు. మిగిలిన 2.25% ప్రజలు తైవానీ ఆదిమవాసులని అంచనా. వీరు 14 ప్రధాన విభాగాలుగా విభజించబడుతున్నారు. ది ఆమి, ఆతయాల్, బునన్, కవలన్, పైవాన్, పుయుమ, రుకై, సైసియట్, సకిజయ, సెడిక్, తయో, ట్రుకు, త్సౌ. వీరు ద్వీపం లోని తూర్పు భూభాగంలో నివసిస్తున్నారు. యామీ ప్రజలు ఆర్చిడ్ ద్వీపంలో నివసిస్తున్నారు.
తైవాన్ అధికార భాష అయిన మాండరిన్ భాషను తైవాన్ ప్రజలలో అత్యధికులు మాట్లాడుతున్నారు. 1940లో జపానీయులు బలవంతంగా ప్రవేశపెట్టిన మాండరిన్ భాషను పాఠాశాలలలో ప్రధానభాషగా బోధిస్తున్నారు. తైవానులోని చైనా సంప్రదాయక ప్రజలు, హాన్కాంగ్, మాక్యూ ప్రజలు కూడా ఈ భాధను మాట్లాడుతున్నారు. వైషెన్గ్రెన్ ప్రజలలో అధికులు ఆరంభం నుండి
మాండరిన్ మాట్లాడుతున్నారు ఇతర ప్రజలలో అనేకులు మాండరిన్ భాషను కొంతవరకు అర్ధం చేసుకుంటున్నారు. 15% ఉన్న హక్కా ప్రజలు తైవానీ భాషను (ఫ్యూజియన్ భూభాగ భాష అయిన మిన్నాన్ భాషకు కొంత వ్యత్యాసమైనది) మాట్లాడుతున్నారు. మాండరిన్ భాషను పాఠశాలలలో బోధించబడుతూ, టెలివిజన్, రేడియోలలో కూడా ఆధిక్యత సాధిస్తున్నది. 1990 లో భాషాపరమైన నిభంధలను తొలగించిన నాటి నుండి తైవాన్ ప్రజలలో మాండరినేతర భాషలు కూడా పునరుద్ధరించబడుతున్నాయి. తైవాన్ దేశీయమైన భాషలు ఫార్మొసన్ భాషలు చైనాకు కాని లేక సినో- టిబెటిన్కు కాని చెందినవి కాదు. అయినప్పటికీ ఆస్ట్రోనేషియన్ కుటుంబానికి చెందినవని భావిస్తున్నారు. ఈ భాషలను ఉపయోగిస్తున్నాల్పసంఖ్యాకులైన తైవాన్ ఆదిమతెగల ప్రజలు ప్రస్తుతం మాండరిన్ భాషను వాడుతూ ఇతర భాషల ఉపయోగం తగ్గిస్తున్నారు. 14 తైవాన్ భాషలలో 5 భాషలను మోరీబౌండ్గా
గుర్తించబడుతున్నయి.
రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా రాజ్యాంగం తైవాన్ ప్రజల స్వాతంత్ర్యం, మతవిశ్వాసాలను సంరక్షించడానికి ప్రయత్నిస్తుంది. 2005 గణాంకాలను అనుసరించి తైవానులో దాదాపు 1,87,18,600 మంది (81.3% ప్రజలు) వివిధ మతావలంభీకులు ఉన్నారు. 14-18% ప్రజలు నాస్థికూగా ఉన్నారు. ఆర్.ఒ.సి 26 [[మతాలు]]న్నట్లు గుర్తించింది. వీటిలో పెద్దవైన 5 మతాలు వరుసగా భౌద్ధమతావలంభీకుల సంఖ్య 80,86,000 (85%), తాయోఇజం మతావలంభీకులు 76,00,000 (33%), ఐ-కుయాన్ టాయో మతావలంభీకులు 8,10,000 ( 3.5%), ప్రొటెస్టెంటిజం 6,05,000 (2.6%), రోమన్ కేథొలికిజం 2,98,000 (1.3%) మంది ఉన్నారు. సి.ఐ.ఎ వరల్డ్ ఫాక్ట్ బుక్, యు.ఎస్ స్టేట్ డిపార్ట్మెంట్ సమీపకాల ఆధారాలు 93% తైవానీయులు
పలుదేవతారాధన మద్దతుదారులని తెలియజేస్తున్నది. పురాతన చైనా మతం, బుద్ధిజం, కంఫ్యూజియనిజం, తాయిజం తైవానీయులు అనుసరిస్తున్న మతాలలో ప్రధానమైనవి. రోమన్ కాథలిక్, ప్రొటెస్టెంట్లు, ప్రత్యేకించని [[క్రిస్టియన్]] సమూహాలకు చెందిన క్రిస్టియానిటీ మద్దతుదారులు 4.5%, ఇస్లాం, తైవానీ ఆదిమవాసుల మతాలు 2.5%,
చైనా, తైవాన్ మూలాల నుండి ఉద్భవించిన కంఫ్యూజియన్ మతం సర్వమతసమానత్వం బోధిస్తున్నది. తైవానీయులలో అత్యధికులు సాధారణంగా సర్వమతసమానత్వానికి మద్దతిస్తూ
కంఫ్యూజియనిజానికి మద్దతు ఇస్తున్నారు. 2009 గణాంకాలు తైవానులో 14,993 ఆలయాలు ఉన్నాయని తెలియజేస్తున్నాయి. సుమారు 1,500 మందికి ఒక ప్రార్థనా మందిరం ఉంది. వాటిలో 9,202 ప్రార్థనాలయాలు తాయిజజానికి చెందినవి. 2008 లో తైవానులో 3,262 చర్చిలు ఉన్నట్లు తెలుస్తున్నది.
== విద్య ==
తైవానులో కాలనీ పాలనా కాలంలో ఉన్నత విద్యావిధానం ప్రవేశపెట్టబడింది. అయినప్పటికీ 1945 లో తైవన్ను జపాన్ నుండి చైనా స్వాధీచేసుకుని వెంటనే విద్యావిధానంలో మార్పులు తీసుకువచ్చి అప్పుడున్న విద్యావిధానం స్థానంలో చైనా ప్రధాన భూభాగంలో ఉన్న ప్రవేశపెట్టారు. చైనా విద్యావిధానం చైనీస్, అమెరికన్ విద్యావిధానాల మిశ్రితమైనది.
విద్యావిధానంలో 6 సంవత్సరాల [[ప్రాథమిక విద్య]], 3 సంవత్సరాల మాద్యమిక విద్య, 3 సంవత్సరాల [[ఉన్నత పాఠశాల]] విద్య, 4 సంవత్సరాల విశ్వవిద్యాలయ విద్యతో కూడుకున్నది.
తైవానీయుల మధ్య ఈ విద్యా విధానం విజయవంతం అయింది. తైవానీయులు తమ విద్యావిధానం ప్రపంచంలో అత్యంత సమర్ధవంతమైనదని సగర్వంగా చెప్పుకుంటున్నారు. ప్రత్యేకంగా గణితం, సైన్సులో అత్యున్నతంగా ఉన్నదని చెప్తున్నారు. అయినప్పటికీ విద్యార్థుల మీద వత్తిడి తీసుకువస్తున్నరని అలాగే విషయఙానం లేని కంటస్థ విధానం అనుసరిస్తున్నారన్న విమర్శలు కూడా ఉన్నాయి.
పలు తైవానీ విద్యార్థులు నైపుణ్యం పెంచుకోవడానికి, పరీక్షల సమయంలో ఎదురైయ్యే సమస్యలు పరిష్కరించే నైపుణ్యం సంపాదించడానికి క్రాం, బుషిబాన్ స్కూళ్ళలో చేరుతుంటారు. ప్రత్యేకంగా గణితం, నేచురల్ సైన్సు, చరిత్ర, ఇతర పాఠాల సమస్యల పరిష్కారం కొరకు. పాఠాలు లెక్చర్లు, రివ్యూలు, ప్రైవేట్ ట్యుటోరియల్ స్థాయిలో పాఠాలు బోధించబడుతుంటాయి. విద్యార్థులకు ఆసక్తి ఉన్న కోర్సులు సులుగా లభ్యం ఔతున్నాయి. 2003 గణాంకాలు తైవాన్ అక్షరాస్యత 96.1% అని తెలియజేస్తున్నాయి.
== ఆరోగ్యం ==
సాఘింక ఆరోగ్యభీమాతో చేరిన ప్రస్తుత ఆరోగ్యపధకం 1995లో ప్రవేశపెట్టబడింది. ప్రభుత్వ ఆరోగ్యబీమా పధకంలో ఉద్యోగాలలో ఉన్న పౌరులకు నిర్భంధ ఆరోగ్యబీమా అమలులో ఉంది. పేదరికంలో ఉన్న వారు, నిరుద్యోగులు విపత్తుకలో చిక్కిన వారు వారి వారి ఆర్థిక పరిస్థితికి తగినట్లు ప్రైవేటు ఆసుపత్రులలో చికిత్స పొందుతుంటారు. తైవానులో పనిచేస్తున్న పౌరులు కానివారు
ఆరోగ్య సంరక్షణ సౌకర్యం పొదుతున్నారు. అనదరికీ ఒక స్థిరమైన గణనతో వైద్యం అందించబడుతుంది. వైద్య రుసుము మాత్రం ఉద్యోగుల బీమా సంస్థలు కాని వ్యక్తిగతంగా కాని చెల్లించబడతాయి. అసుపత్రులలో జరిపిన సర్వేలు రోగులలో 70.1% తాము వైద్య సేవలకు తృప్తి చెందుతున్నామని చెప్పారు. 20.5% రోగులు పరవాలేదని చెప్పారు. 4.4% తమకు వైద్యసేవలలో తృప్తిలేదని మరీ తక్కువ స్థాయిలో ఇన్నదని చెప్పారు.
సార్స్ సమయంలో తైవాన్ తన స్వంత రోగనిరోధక కేంద్రం కలిగి ఉంది. 2003 మార్చి 347 వ్యాధి నిర్ధారణ అయింది. సి.డి.సి, ప్రాంతీయ ప్రభుత్వాలు కలిసి ప్రయాణీకులు ఉండే ప్రదేశాలు, రిక్రియేషన్ కేంద్రాలు, ప్రజలు కూడే ప్రదేశాలన్నింటిలో మానిటర్డ్ స్టేషన్లు ఏర్పాటు చేసారు. 2003 జూలై నాటికి ఒక్క సార్స్ రోగి కూడా నమోదు కాలేదు. 2006 నాటికి బి.ఎన్.హెచ్.ఐ 17,259 మందికి ఆరోగ్యబీమా సౌకర్యం కల్పించింది.
== ప్రయాణ సౌకర్యాలు ==
రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా రవాణా, సమాచారశాఖ ఆధ్వర్యంలో తైవాన్ రవాణాశాఖ పనిచేస్తుంది. తైవాన్ రహదారులు 5 విభాగాలుగా విభజించబడ్డాయి ; నేషనల్ హైవే, ప్రొవింషియల్ హైవే, కౌంటీ రూట్స్, టౌన్ షిప్ రూట్స్, స్పెషల్ రూట్స్. మొదటి నాలుగు సాధారణ మార్గాలు. తైవాన్లో విశాలమైన [[రైలు మార్గాలు]]న్నాయి. రైలు మార్గాలను తైవాన్ " తైవాన్ రైల్వే అడ్మినిస్ట్రేషన్ " నిర్వహిస్తుంది. తైవాన్ హైస్పీడ్ రైళ్ళను " తైవాన్ హైస్పీడ్ కార్పొరేషన్ " నిర్వహిస్తుంది. తైపీ మెట్రో అండ్ ది కావోహ్సియుంగ్ మాస్ రాపిడ్ ట్రాంసిస్ట్ తైపీ [[మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]], కావోహ్సియుంగ్ నగర ప్రాంతంలో రవాణా సేవలందిస్తుంది. తైచంగ్ మహానగర మార్గాలు నిర్మాణదశలో ఉంది. తైవాన్లో నాలుగు విమానాశ్రయాలు ఉన్నాయి. అవి వరుసగా తైవాన్ తాయుయాన్ ఇంటర్నేషనల్ ఎయిర్పోర్ట్, తైపీ సాంగ్షన్ ఎయిర్పోర్ట్, కావోహ్సియుంగ్ ఇంటర్నేషనల్ ఎయిర్పోర్ట్, తైచంగ్ ఎయిర్పోర్ట్ ఉన్నాయి.
తైవాన్లో నాలుగు నౌకాశ్రయాలు ఉన్నాయి. అవి వరుసగా పోర్ట్ ఆఫ్ తైపీ, ది పోర్ట్ ఆఫ్ కావోహ్సియుంగ్, ది పోర్ట్ ఆఫ్ తైచంగ్, పోర్ట్ ఆఫ్ హుయాలియన్.
.
== వెలుపలి లింకులు==
{{ఆసియా}}
[[af:Taiwan (eiland)]]
[[ar:تايوان (جزيرة)]]
[[ast:Taiwán]]
[[az:Tayvan]]
[[bg:Тайван]]
[[br:Enez Taiwan]]
[[ca:Taiwan]]
[[ceb:Taiwan]]
[[cs:Tchaj-wan (ostrov)]]
[[da:Taiwan (ø)]]
[[de:Taiwan (Insel)]]
[[dsb:Taiwan]]
[[dv:ޓައިވާން]]
[[es:Isla de Taiwán]]
[[et:Taiwani saar]]
[[fa:تایوان (جزیره)]]
[[gan:臺灣]]
[[gd:Taidh-Bhàn (eilean)]]
[[gl:Illa de Taiwán]]
[[hak:Thòi-vân]]
[[he:טאיוואן (אי)]]
[[hi:ताइवान]]
[[hsb:Taiwan]]
[[hu:Tajvan (sziget)]]
[[ia:Taiwan]]
[[id:Taiwan]]
[[is:Taívan]]
[[it:Isola di Formosa]]
[[ja:台湾]]
[[ko:타이완]]
[[la:Formosa]]
[[lv:Taivāna (sala)]]
[[mn:Тайвань арал]]
[[mr:तायवान (बेट)]]
[[ms:Pulau Taiwan]]
[[my:ထိုင်ဝမ်]]
[[nn:Taiwan]]
[[no:Taiwan]]
[[pl:Tajwan (wyspa)]]
[[pt:Ilha Formosa]]
[[qu:Taywan]]
[[ru:Тайвань]]
[[sah:Тайбаан]]
[[sco:Taiwan]]
[[sh:Tajvan]]
[[simple:Taiwan]]
[[sk:Taiwan (ostrov)]]
[[sl:Tajvan (otok)]]
[[sm:Tailani]]
[[sr:Тајван]]
[[sv:Taiwan (ö)]]
[[sw:Taiwan]]
[[ta:தாய்வான்]]
[[tpi:Taiwan]]
[[tr:Tayvan]]
[[tt:Тайвань]]
[[uk:Тайвань]]
[[vec:Taiwan (ixoła)]]
[[war:Taiwan]]
[[wuu:台湾]]
[[xal:Тайван арл]]
[[za:Daizvanh]]
[[zh:臺灣]]
[[zh-classical:臺灣]]
[[zh-min-nan:Tâi-oân]]
[[zh-yue:臺灣]]
aghargilibk15e466grp97lup7mpb6x
3620297
3620296
2022-08-10T22:03:21Z
Kprsastry
2847
/* జపాన్ పాలన */
wikitext
text/x-wiki
{{దేశ సమాచారపెట్టె
| conventional_long_name = Republic of China<br/>''రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా''<br/>చైనా గణతంత్రం
| common_name = Taiwan
| native_name = {{ubl|{{native name|zh-tw|<big>中華民國</big>|italics=off}}<br />''Zhōnghuá Mínguó'' {{small|([[Standard Mandarin|Mandarin]])}}<!---Do not change to "Jhonghuá Mínguó" (i.e. Tongyong Pinyin); Hanyu Pinyin has been the official romanization since 1 January 2009.---><br />''Tiong-hôa Bîn-kok'' {{small|([[Hokkien]])}}<br />''Chûng-fà Mìn-koet'' {{small|([[Taiwanese Hakka|Hakka]])}}<br />''Dṳ̆ng-huà Mìng-guók'' {{small|([[Fuzhou dialect|Fuzhounese]])}}}}
| image_flag = Flag of the Republic of China.svg
| alt_flag = A red flag, with a small blue rectangle in the top left hand corner on which sits a white sun composed of a circle surrounded by 12 rays.
| image_coat = National Emblem of the Republic of China.svg
| alt_coat = A blue circular emblem on which sits a white sun composed of a circle surrounded by 12 rays.
| symbol_type = National Emblem
| national_anthem = {{vunblist|"[[National Anthem of the Republic of China]]"<br />{{lang|zh-hant|中華民國國歌}} <br />''Zhōnghuá Mínguó Guógē''}} <div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:National anthem of the Republic of China (Taiwan) 中華民國國歌(演奏版).ogg]]}}</div>
| flag_anthem = {{vunblist|"[[National Flag Anthem of the Republic of China]]" <br />{{lang|zh-hant|中華民國國旗歌}}<br />''Zhōnghuá Míngúo Gúoqígē''}}
<div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:中華民國國旗歌 (演奏版).ogg]]}}</div>
| image_map = Locator map of the ROC Taiwan.svg
| alt_map = a map of East Asia, with a world map insert, with the island of Taiwan shaded and the other islands circled
| map_caption = [[Free area of the Republic of China|Territory controlled by the Republic of China]]: [[Geography of Taiwan|Taiwan Island]], [[Penghu]], [[Kinmen]], [[Matsu Islands]], [[Pratas Islands|Dongsha Islands]] and [[Taiping Island]]
| capital = [[తైపీ]]<ref name="capital">{{cite news |title=Interior minister reaffirms Taipei is ROC's capital |date=5 December 2013 |url=http://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2013/12/05/2003578356 |newspaper=Taipei Times |accessdate=7 December 2013}}</ref>
| coordinates = {{coord|25|02|N|121|38|E|display=it}}
| largest_city = [[న్యూ తైపీ నగరం|న్యూ తైపీ]]
| official_languages = [[Taiwanese Mandarin]]<ref>{{cite news|last1=Shih|first1=Hsiu-chuan|title=Taiwan mulling English as an official language, but is it ready?|url=http://focustaiwan.tw/news/afav/201801270011.aspx|accessdate=27 January 2018|agency=Central News Agency|date=27 January 2018}}</ref><ref>{{cite web | url=https://www.theworldofchinese.com/2014/05/taiwanese-mandarin-starter-kit/ | title=The wild and wacky world of Taiwanese Mandarin | publisher=The World of Chinese | date=May 29, 2014 | accessdate=December 3, 2018 | website= | archive-date=2018-12-14 | archive-url=https://web.archive.org/web/20181214123816/http://www.theworldofchinese.com/2014/05/taiwanese-mandarin-starter-kit/ | url-status=dead }}</ref>
| national_languages = {{vunblist|[[Formosan languages]]<ref>{{cite web|url=http://focustaiwan.tw/news/aipl/201707190019.aspx |title=President lauds efforts in transitional justice for indigenous people |publisher=Focus Taiwan |accessdate=19 July 2017}}</ref> <br />[[Taiwanese Hakka|Hakka]]<ref>{{cite web|url=http://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2017/12/30/2003684894 |title= Hakka made an official language |newspaper=Taipei Times |accessdate=29 December 2017}}</ref>}}
| regional_languages = {{vunblist|[[Matsu dialect]] <br />[[Taiwanese Hokkien]]}}
| languages_type = [[Official script]]s
| languages = {{vunblist|[[Traditional Chinese]] <br />[[Formosan languages|Formosan Latin alphabet]]<ref>{{cite web|url=http://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2017/07/20/2003674932 |title=Official documents issued in Aboriginal languages |publisher=Taipei Times |accessdate=20 July 2017}}</ref>}}
| ethnic_groups = {{nowrap|95% [[Han Taiwanese|Han]]{{sfnp|Exec. Yuan|2014|p=36}}}}<br />{{nowrap| '''∟''' 70% [[Hoklo Taiwanese|Hoklo]]}}<br />{{nowrap| '''∟''' 14% [[Hakka people|Hakka]]}}<br />{{nowrap|{{raise|0.1em| '''∟''' 14% [[Waishengren|Waisheng]]{{efn|name=waishengren| This does not include citizens of the People's Republic of China who more recently moved to Taiwan. Some Waishengren are also Hakka or Hokkien, and small minority are not Han but Manchu, Mongol etc.}}}}}}<br />{{nowrap|3.1% [[:zh:臺灣新住民|New immigrants]]}}<br />{{nowrap|2.4% [[Taiwanese aborigines|Aborigines]]{{efn|Taiwanese aborigines are officially categorised into [[List of ethnic groups in Taiwan|16 separate ethnic groups]] by the Republic of China. {{harvp|Exec. Yuan|2014|p=49}} }}}}
| demonym = [[Taiwanese people|Taiwanese]]<ref name="cia-factbook" />
| government_type = [[Unitary state|Unitary]] [[Semi-presidential system|semi-presidential]] [[republic]]
| leader_title1 = [[President of the Republic of China|President]]
| leader_name1 = [[Tsai Ing-wen]]
| leader_title2 = [[Vice President of the Republic of China|Vice-President]]
| leader_name2 = [[Chen Chien-jen]]
| leader_title3 = [[Premier of the Republic of China|Premier]]
| leader_name3 = [[William Lai]]
| leader_title4 = [[List of vice premiers of the Republic of China|Vice Premier]]
| leader_name4 = [[Shih Jun-ji]]
| leader_title5 = [[President of the Legislative Yuan|Speaker]]
| leader_name5 = [[Su Jia-chyuan]]
| leader_title6 = [[Vice President of the Legislative Yuan|Deputy Speaker]]
| leader_name6 = [[Tsai Chi-chang]]
| legislature = [[Legislative Yuan]]
| sovereignty_type = [[History of the Republic of China|Formation]]
| sovereignty_note =
| established_event1 = [[Xinhai Revolution]]
| established_date1 = 10 October 1911
| established_event2 = [[Republic of China (1912–49)|Republic proclaimed]]
| established_date2 = 1 January 1912
| established_event3 = [[Retrocession Day|Taiwan transferred]]
| established_date3 = 25 October 1945
| established_event4 = [[Constitution of the Republic of China|Current constitution]]
| established_date4 = 25 December 1947
| established_event5 = [[Chinese Communist Revolution|Government moved to Taipei]]
| established_date5 = 7 December 1949
| area_km2 = 36,197<ref name="taiwan-popstat" />
| area_rank = <!-- Area rank should match [[List of countries and dependencies by area]];should not be any here -->
| population_estimate = 23,577,271<ref name="Natl Statistics">{{cite web |title=Statistics from Statistical Bureau|url=http://eng.stat.gov.tw/point.asp?index=9|access-date=22 September 2018 |website=National Statistics, Republic of China (Taiwan)}}</ref>
| population_census = 23,123,866<ref>{{cite web|title=General Statistical analysis report, Population and Housing Census|url=http://eng.stat.gov.tw/public/Data/5428162113SIDMH93P.pdf|website=National Statistics, ROC (Taiwan)|url-status=dead|access-date=6 డిసెంబర్ 2018|archive-date=26 డిసెంబర్ 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161226090918/http://eng.stat.gov.tw/public/Data/5428162113SIDMH93P.pdf}}</ref>
| population_estimate_year = 2018
| population_estimate_rank = 53rd
| population_census_year = 2010
| population_census_rank = 53rd
| population_density_km2 = 650
| population_density_rank = 17th
| GDP_PPP = $1.250 trillion<ref name=imf2>{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2018/02/weodata/weorept.aspx?sy=2018&ey=2023&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&pr1.x=37&pr1.y=7&c=528&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a=|title=Taiwan Province of China |publisher=International Monetary Fund |accessdate=7 May 2017}}</ref>
| GDP_PPP_year = 2018
| GDP_PPP_rank =
| GDP_PPP_per_capita = $52,960<ref name=imf2 />
| GDP_PPP_per_capita_rank =
| GDP_nominal = $603 billion<ref name=imf2 />
| GDP_nominal_year = 2018
| GDP_nominal_rank =
| GDP_nominal_per_capita = $25,534<ref name=imf2 />
| GDP_nominal_per_capita_rank =
| Gini = 33.6
| Gini_year = 2014
| Gini_change = <!--increase/decrease/steady-->
| Gini_ref = <ref>{{cite book |title=Report on The Survey of Family Income and Expenditure |url=http://eng.stat.gov.tw/ct.asp?xItem=3417&CtNode=1596&mp=5 |chapterurl=http://win.dgbas.gov.tw/fies/doc/result/99/a11/Year04.xls |chapter=Table 4. Percentage Share of Disposable Income by Quintile Group of Households and Income Inequality Indices |publisher=Directorate General of Budget, Accounting and Statistics |location=Taipei, Taiwan |year=2010}}</ref>
| Gini_rank =
| HDI = 0.907
| HDI_year = 2017
| HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady-->
| HDI_ref = {{efn|The UN [[China and the United Nations|does not recognize]] the Republic of China (Taiwan) as a [[sovereign state]]. The HDI report does not include Taiwan as part of the People's Republic of China when calculating China's figures (see<ref>{{cite web|url=http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2010_EN_Readers_reprint.pdf|title=- Human Development Reports|website=hdr.undp.org}}</ref>). Taiwan's government calculated its HDI to be 0.907, based on 2010 new methodology of UNDP.<ref>{{cite web|url=http://eng.stat.gov.tw/public/data/dgbas03/bs2/gender/International%20Gender/%E4%BA%BA%E9%A1%9E%E7%99%BC%E5%B1%95%E6%8C%87%E6%95%B8.xls|format=Excel|script-title=zh:2018中華民國人類發展指數(HDI)|accessdate=2018-11-12|year=2018|publisher=Directorate General of Budget, Accounting and Statistics, Executive Yuan, R.O.C.|language=zh-hant|title=ఆర్కైవ్ నకలు|website=|archive-url=https://web.archive.org/web/20170811222036/http://eng.stat.gov.tw/public/data/dgbas03/bs2/gender/International%20Gender/%E4%BA%BA%E9%A1%9E%E7%99%BC%E5%B1%95%E6%8C%87%E6%95%B8.xls|archive-date=2017-08-11|url-status=dead}}</ref>|group="nb"}}
| HDI_rank = 21st
| currency = [[న్యూ తైవాన్ డాలర్]] (New Taiwan Dollar, NT$)
| currency_code = TWD
| time_zone = [[National Standard Time]]
| utc_offset = +8
| date_format = {{unbulleted list |yyyy-mm-dd |{{longitem|style=line-height:1.1em; |{{nowrap|yyyy年m月d日<br />{{small|([[Common Era|CE]]; [[Chinese calendar|CE+2697]])}}}}}} |[[Minguo calendar|民國yy年m月d日]] {{small|([[Common Era|CE]]−1911)}}}}
| drives_on = Right
| calling_code = [[Telephone numbers in Taiwan|+886]]
| cctld = {{vunblist|[[.tw]] <br />[[.台灣]] <br /> [[.台湾]]<ref>{{cite web |url=http://brussels38.icann.org/meetings/brussels2010/transcript-board-25jun10-en.txt |title=ICANN Board Meeting Minutes |publisher=ICANN |date=25 June 2010}}</ref>}}
| official_website = [http://www.taiwan.gov.tw/ taiwan.gov.tw]
}}
'''తైవాన్''' ఐక్యరాజ్యసమితి గుర్తింపు పొందని, [[చైనా]]లోని అంతర్భాగముగా ప్రపంచముచే గుర్తించబడుతున్నఫసిఫిక్ మహాసముద్రములోని ఒక దీవి. తైవాన్ చైనా నుండి స్వాతంత్య్రము ప్రకటించుకుంది. వాస్తవ నియంత్రణాధికారము దీనిపై చైనాకు లేదు. ప్రజల భాష చైనీసు (చీనీ).
== వివిధ నామాలు==
== చరిత్ర==
=== ఆదిమ తైవాన్ ===
హిమయుగం ఆఖరి దశలో తైవాన్ ఆసియా ప్రధాన భూభాగంలో సముద్రమట్టం పెగిగిన 10,000 సంవత్సరాల తరువాత కలిసి పోయింది . ఈ ద్వీపంలో లభించిన మానవ అవశేషాలు అలాగే పురాతన కళాఖాండాలు 20,000 - 30,000 సంవత్సరాల నాటివిగా గుర్తించబడ్డాయి.
ప్రస్తుత తైవాన్ ఆదిమ వాసులు 4,000 సంవత్సరాల ముందు చైనా భూభాగం నుండి వెళ్ళి స్థిరపడిన వారని భావిస్తున్నారు. ఇక్కడి ప్రజలు మాట్లాడే భాష ఆస్ట్రో ఏషియన్ కుటుంబానికి చెందినది. తైవాన్ ద్వీపంలోని తూర్పు భాగంలో ఉన్న మడగాస్కర్ మలయో-పాలినేషియన్ భాష కూడా విస్తరించి ఉంది.
తైవాన్ లోని అధిక భాగంలో విస్తరించి ఉన్న ఈ భాష ఆస్ట్రో ఏషియన్ భాషకు పూర్తిగా భిన్నమైనది. తైవాన్ దేశంలో ఆధిపత్యం కలిగిన ఈ భాషలే తైవాన్ ప్రజలను దక్షిణ ఆసియాలోని పసిఫిక్, [[హిందూ మహా సముద్రం]]లో ఉన్న సముద్ర ఆధారిత ప్రజలలో ప్రత్యేకించి చూపుతున్నాయి. 13వ శతాబ్దంలో ప్యాన్ చైనీయులు పెంగ్యూ ద్వీపంలో స్థిరపడసాగారు. అయినప్పటికీ గిరిజనుల విరుద్ధమైన భావాలు, వ్యాపారావకాశాలు అనుకూలించకపోవడం తైవాన్ ఇతరులకు ఆకర్షణ రహితంగానే మిగిలి పోయింది. అప్పుడప్పుడూ వచ్చే అన్వేషకులు, మత్స్యకారుల వలన కొన్ని మార్పులు సంభవించాయి.
=== 17వ శతాబ్దం ===
1622లో ది డచ్ [[ఈస్టిండియా కంపెనీ]] ఒక వ్యాపార సంస్థను ప్రారంభించాలని ప్రయత్నించింది. ఈ ప్రయత్నం మింగ్ అథారిటీల చేత తిప్పికొట్టబడింది. 1624 లో డచ్ కంపెనీ సముద్రతీరంలోని తాయోయాన్ అనే చిన్న ద్వీపంలో " ఫోర్ట్ జీలండియా " పేరుతో వ్యాపార సంస్థను ప్రారంభించింది. అది ప్రస్తుతం ప్రధాన ద్వీపంలోని ఆంపింగ్ లో ఒక భాగంగా ఉంది. కంపెనీకి చెందిన స్కాటిష్ ప్రతినిధి ద్వీపంలోని దిగువభూములు 11 ప్రధాన భూభాగాలుగా విభజింపబడ్డాయని వాటిలో కొన్ని డచ్ ఆధీనంలో ఉండగా మిగిలినవి స్వతంత్రంగా ఉన్నాయని వర్ణించాడు. కంపెనీ ఫిజీ, పెంగూ (మత్స్యకారులు) నుండి కూలీలను దిగుమతి చేసుకున్నారు. వారిలో చాలా మంది ఇక్కడే స్థిరపడ్డారు.
1626లో ఈ [[భూమి]] లో పాదం మోపిన స్పెయిన్ వారు ఉత్తర తైవాన్ భూభాగాన్ని ఆక్రమించుకున్నారు. స్పెయిన్ వారు కీలంగ్, తాంసు రేవులలో వ్యాపారం విస్తరింపజేసారు. ఈ కాలనీ కాలం 16 సంవత్సరాల కాలం కొనసాగి డచ్ సైన్యాల చేతిలో స్పెయిన్ వారి చివరి కోట పతనం కావడంతో 1642 నాటికి ముగింపుకు వచ్చింది.
మింగ్ సామ్రాజ్యం పతనం తర్వాత మింగ్ విశ్వాసి అయిన కాక్సింగా ప్రవేశించి ద్వీపాన్ని ఆక్రమించి 1662 నాటికి జిలాండియా కోటను స్వాధీనం చేసుకున్నాడు. తరువాత డచ్ ప్రభుత్వం, సైన్యాలను ద్వీపం నుండి తరిమి కొట్టాడు. కాక్సింగ్ తంగ్నింగ్ రాజ్యాన్ని స్థాపించి (1662-1683) తైవాన్ ని [[రాజధాని]] ని చేసాడు. అతడు, అతడి వారసులైన జెంగ్ జింగ్ 1662-1683 వరకు ఈ ద్వీపాన్ని పాలించారు. తరువాత రాజ్యానికి వచ్చిన జెంగ్ కెషంగ్ పాలన [[ఆగ్నేయం|ఆగ్నేయ]] చైనాను పాలిస్తున్న క్వింగ్ సామ్రాజ్యంతో నిరంతరంగా సాగించిన దాడుల కారణంగా ఒక సంవత్సరం కంటే ముందే ముగింపుకు వచ్చింది.
=== క్వింగ్ పాలన ===
ఫ్యుజియన్ నౌకాసేన 1683 లో కాక్సింగ్ మనుమడిని ఓడించిన తరువాత క్వింగ్ ను ఆనుకుని ఉన్న తైవాన్ ద్వీపం ఫ్యూజియన్ న్యాయపరిధిలోకి చేర్చబడింది. క్వింగ్ రాజ్యాంగం ఈ భూభాగంలో సముద్రపు దోపిడీదారులు, దేశదిమ్మరుల నుండి రక్షిస్తూ వచ్చింది. అలాగే స్థానిక ప్రజల భూహక్కు, వలసలను నిర్వహించడానికి వరుసగా శాసనాలను అమలుచేసింది. దక్షిణ ఫ్యుజియన్ నుండి వలసదారులు తైవానులో ప్రవేశించసాగారు. పన్ను చెల్లించే భూములకు పోరుకొనసాగిన భూముల సరిహద్దులు తూర్పు తీరాలకు మారింది. స్థానికులు కొండ ప్రాంతాలకు పంపబడ్డారు. ఈ సమయంలో చైనీయులకు, దక్షిణ ఫ్యూజియన్లకు అలాగే చైనీయులకు, దక్షిణ ఫ్యూజియన్లకు, స్థానికులకు మధ్య అనేక పోరాటాలు జరిగాయి.
ఉత్తర తైవాన్, పెంగూ ద్వీపాలలో సినో-ఫ్రెంచ్ యుద్ధాలు (1884 ఆగస్టు నుండి 1885 ఏప్రిల్ ) కొనసాగాయి. 1884 అక్టోబరు మాసంలో ఫ్రెంచ్ కీలంగ్ ను ఆక్రమించుకుంది. అయినప్పటికీ అది కొన్ని రోజుల తరువాత తిరిగి స్వాధీనం చేసుకొనబడింది. ఫ్రెంచ్ కొన్ని విజయాలను సాధించినప్పటికీ వాటిని ఉపయోగించుకోలేని ప్రతిష్టంభన కొనసాగింది. 1885 మార్చి 31లో మత్స్యకారులతో సాగించిన [[యుద్ధం]] లో ఫ్రెంచ్ విజయం సాధించినప్పటికీ అధిక సమయం ఆ విజయాన్ని నిలబెట్టుకోలేక పోయింది. యుద్ధానంతరం ఫ్రెంచ్ వారు కీలాంగ్, పెంగూ ఆర్చిపెలగో లను ఖాళీచేసారు.
1885లో క్వింగ్ ప్రభుత్వం తైవాన్ ప్రిఫెక్చర్ అఫ్ ఫ్యూజియన్ ను తైవాన్ భూభాగంగా మార్చడంతో సామ్రాజ్యంలో తైవాన్ 20వ భూభాగం అయింది. తైపే తైవాన్ రాజధానిగా చేయబడింది. తరువాత తైవాన్ భూభాగంలో ప్రారంభం అయిన ఆధునికీకరణలో భాగంగా భవననిర్మాణాలు, రైలు మార్గం నిర్మాణం, తపాలా సర్వీస్ వంటివి చోటు చేసుకున్నాయి.
=== జపాన్ పాలన ===
మొదటి సినో-జపానీ యుద్ధంలో (1894-1895) క్వింగ్ సామ్రాజ్యం ఓడిపోయింది. తైవాన్, పెంగూ తమ పూర్తి స్వాతంత్య్రాన్ని [[జపాను]] సామ్రాజ్యానికి వదిలివేసింది. క్వింగ్ సామ్రాజ్యాభిమానులకు తమ ఆస్తులను విక్రయించి ప్రధాన భూమి అయిన చైనాకు తరలి వెళ్ళడానికి రెండు సంవత్సరాల గడువు ఇవ్వబడింది. చాలా స్వల్పమైన వారు మాత్రమే ఇది సాధ్యమని భావించారు. 1895 మే 25 క్వింగ్ మద్దతుదార్లు జపాన్ పాలనను అడ్డగిస్తూ ఫార్మోసా రిపబ్లిక్ ప్రకటన చేసారు. 1895 అక్టోబరు 21 న రాజధాని అయిన తైవాన్లో ప్రవేశించి క్వింగ్ మద్దతుదార్ల తిరుగుబాటును అణిచివేసారు.
జపాన్ పాలనలో ద్వీపంలో రైలుమార్గాల విస్తరణ, రహదారుల అభివృద్ధి, పరిసరాల పరిశుభ్రత నిర్మాణాలను మెరుగుపరచడం వంటి అభివృద్ధి కార్యక్రమాలు చేపట్టారు. అలాగే ఆధునిక విద్యావిధానం స్థాపించబడింది. ప్రతిద్వందుల వేట సాగించిన కారణంగా జపాన్ పాలన ముగింపుకు వచ్చింది. జపాన్ పాలనా కాలంలో [[బియ్యం]], [[చెరుకు]] ఉత్పత్తిలో విపరీతంగా అభివృద్ధి చెందింది. 1939 నాటికి తైవాన్ చక్కెర ఉత్పత్తి ప్రపంచంలో ఏడవస్థానానికి చేరుకుంది. తైవానీయులు - స్థానికులు రెండవ స్థాయి పౌరులుగానే పరిగణించబడ్డారు. జపాన్ పాలనలో మొదటి దశాబ్ధంలో చైనీయుల గెరిల్లా యుద్ధం అణిచివేయబడిన తరువాత స్థానిక గిరిజనుల మీద క్రూరమైన యుద్ధపరంపరలను సాగించిన యుద్ధాలు 1930 వూష్ సంభంవంతో ముగింపుకు వచ్చాయి.
1935 నాటికి ద్వీపాన్ని జపాన్ సామ్రాజ్యంతో అనుసంధానించే ప్రయత్నాలు చేసారు. ద్వీపంలోని ప్రజలు తమకు తాము జపానీయులుగా భావించారు. రెండవ ప్రపంచ యుద్ధకాలంలో వేలమంది తైవానీయులు జపాన్ సైన్యాలలో సేవచేసారు. ఉదాహరణగా ఆర్.ఒ.సి అధ్యక్షుడైన లీ తెంగ్-హుయీ అన్న జపాన్ నావికాదళంలో సేవచేసి ఫిలిప్పైన్ లో 1945లో పనిచేసే సమయంలో మరణించాడు. జపాన్ సామ్రాజ్య నౌకా దళం ఎక్కువగా తైవాన్ రేవులలో స్థావరాలు ఏర్పరచుకున్నారు. తైపేలో ఉన్న తైహోకూ ఇంపీరియల్ యూనివర్సిటీ సమీపంలో " ది సౌత్ స్ట్రైక్ గ్రూప్ " సైనిక స్థావరం ఉండేది. వాయు సైనిక స్థావరమైన " ఏరియల్ బాటిల్ ఆఫ్ తైవాన్-ఒకినవాలో అనేక జపాన్ సైనిక స్థావరాలు తమ సైనిక చర్యలను కొనసాగించాయి. జపాన్ ముఖ్య సైనిక కేంద్రాలు , పరిశ్రమలు తైవాన్ అంతటా విస్తరించి ఉండేవి. అమెరికన్ బాంబింగ్ లక్ష్యంగా చేసుకున్న కయోసియంగ్ వద్ద ఉన్న స్థావరం వీటిలో ఒకటి. 1938 లో 3,09,000 మంది జపానీయులు తైవానులో నివసించారు. రెండవ ప్రపంచ యుద్ధానంతరం జపానీయులకు జపాన్ దేశం మీద [[భక్తి]] అధికమయింది.
=== రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తరువాత ===
=== చైనా పాలన ===
రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తరువాత చైనా అంతర్యుద్ధం మొదలైంది. 1949లో చియాంగ్ కై షెక్ నాయకత్వంలో ది చైనీస్ నేషనలిస్టులు , మావో జడాంగ్ నాయకత్వంలో ది చైనీస్ కమ్యూనిస్ట్ పార్టీల మధ్య తీవ్రమైన ఘర్షణలు మొదలయ్యాయి. వరుసగా కొనసాగిన కమ్యూనిస్టు చర్యలు నేషలిస్ట్ సైన్యాల ఓటమికి దారితీసాయి. కమ్యూనిస్టులు అక్టోబర్ 1 న పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనాను స్థాపించారు.
1949లో చియాంగ్ తనప్రభుత్వాన్ని తైవానుకు తరలించి తైపీని ఆర్.ఓ.సికి రాజధానిని ( తైపీని కయి-షెక్ " యుద్ధసమయ రాజధాని అని పేర్కొన్నాడు) చేసాడు. అత్యధికంగా సైనికులు, కుయోమింతాంగ్ సభ్యులు, మేధావులు, వ్యాపారులు మొత్తం 20 లక్షల మంది ప్రధాన భూమి అయిన చైనాను ఖాళీచేసి తైవానులో ప్రవేశించారు. వీరి రాకతో తైవాన్ ప్రజల సంఖ్య 60 లక్షలకు చేరుకున్నది. ఆర్.ఓ.సి తమతో ప్రధానభూమి అయిన చైనా నుండి అత్యధికంగా దేశీయనిధిని తీసుకువచ్చింది. చైనా [[బంగారం]] నిలువలు, చైనాకరెన్సీ కూడా అందులో ఒకభాగమే. ఈ కారణంగా కుయోమింతాంగ్ తైవాన్, కిన్మెన్, మాత్స్ ద్వీపాలు, డాంగ్ షా ద్వీపాలలో రెండు ప్రధాన ద్వీపాలు, నాంషా ద్వీపాల మీద ఆధిపత్యం తగ్గించుకున్నాడు. కుయోమింతాగ్ క్రమంగా చైనా మొత్తం మీద పూర్తి ఆధిపత్యం సాధించాడు. ఆక్రమిత చైనాతో తైవాన్ మంగోలియా వెలుపలి ప్రాంతాలు అనుసంధానించబడ్డాయి. విజయం సాధించిన కమ్యూనిష్టులు తాము తైవాంతో చేరిన చైనా ప్రధాన భూభాగాన్ని పాలిస్తున్నట్లు చెప్తూ వచ్చారు. అయినప్పటికీ ది రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా చాలా కాలం నిలబడలేక పోయింది.
1949 మే మాసంలో తైవాన్లో మార్షల్ లా ప్రకటించబడి కేంద్రప్రభుత్వం తైవానుకు మారిన తరువాత ప్రభావం చూపింది. 1987 వరకు అది రద్దు చేయబడలేదు. ఈ మధ్యకాలంలో తైవానులో రాజకీయ అణిచివేత చర్యలు కొనసాగాయి. వైట్ టెర్రర్ అనిపిలువబడిన ఈ కాలంలో 1,40,000 మంది ఖైదు లేక వధించడం వంటి అణిచివేత చర్యలు అమలయ్యయి. ఒకప్పుడు కమ్యూనిస్టులుగా ఉన్నవారు కుయోమింతాంగ్ వ్యతిరేకులుగా భావించబడిన వారిని లక్ష్యంగా చేసుకుని అణిచివేత చర్యలు కొనసాగాయి. మేధావులు, ఉన్నతవర్గాలవారు, సాంఘకనాయకులు మొత్తం, రాజకీయనాయకులు మొత్తం ఈ చర్యలలో తుడిచిపెట్టుకు పోయారు. 2008 వరకు ఈ చర్యలకు క్షమాపణ కోరబడలేదు. 2010 వరకు నివారణ కాని, నష్టపరిహారం కాని ఇవ్వబడలేదు.
కె.ఎం.టిని [[అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు|అమెరికా]] విసర్జించింది అలాగే కమ్యూనిస్టులు తైవానును పడగొడతారని అనుకున్నారు. ఉత్తరకొరియా, దక్షిణ కొరియా మధ్య కొనసాగిన ఘర్షణలు 1945లో జపాన్ వెనుకంజ తరువాత మరింత తీవ్రమై 1950 నాటికి యుద్ధానికి దారి తీసింది. యు.ఎస్ అధ్యక్షుడైన హారీ ఎస్ ట్రూమన్ కలుగ చేసుకుని 7వ సైనిక దళాన్ని తైవానుకు పంపి ప్రధాన చైనాభూభాగం, తైవాన్ మధ్య ఘర్షణలు ఆపడానికి ప్రయత్నించాడు. 1952 ఆగస్టు 5 న జరిగిన శాంఫ్రాసింస్కో ఒప్పందం, 1952 ఆగస్టు 5 న జరిగిన తైపీ ఒప్పందం తరువాత జపాన్ తైవాన్, పెంగూ మీద హక్కులు వదులుకున్నది. అలాగే 1942 కు ముందు చైనాతో చేసుకున్న ఒప్పందాలను కూడా వదులుకుంది. అయినప్పటికీ ఈ ఒప్పందాలలో తైవాన్ రాజ్యాధికారం ఎవరికి చెందాలన్నది పేర్కొనబడలేదు. యునైటెడ్ స్టేట్స్ కాని యుంసిటెడ్ కింగ్డం కాని చైనా ప్రభుత్వ అధికారాన్ని ఆర్.ఒ.సి కాని పి.ఆర్.సి కాని స్వంతం చేకుకోవడానికి అజ్ంగీకరించక పోవడమే ఇందుకు కారణం. 1950 అంతా సాగినన చైనా అంతర్యుద్ధం అమెరికా జోక్యంతో ఒక దారికి వచ్చింది. ఫలితంగా 1955 లో సినో అమెరికన్ ముచ్యుయల్ డిఫెంస్ ఒప్పందం, ఫార్మోసా రిసొల్యూషన్ ఒప్పందంతో చైనా ప్రభుత్వం రూపొందించబడింది.
చైనా అంతర్య్ద్ధం తాత్కాలిక సంధివంటివి లేకుండా కొనసాగింది. ప్రభుత్వం తైవాన్ అంతటా సైనిక కోటలను నిర్మించింది. ఈ ప్రయత్నంలో కె.ఎం.టి సైనికులు కొత్తగా 1950 లో ప్రఖ్యాత సెంట్రల్ క్రాస్ హైవేను నిర్మించారు. 1960 వరకు రెండు వైపులా సైకులు చెదురుమదురుగా ఘర్షణలను ప్రోత్సహిస్తూనే ఉన్నారు. ద్వీపం ప్రాంతాలలో రాత్రి దాడులు అనేకం జరిగాయి. 1958 లో రెండవ తైవాన్ క్రైసిస్ సమయంలో తైవాన్లో మొదటిసారిగా మిస్సైల్స్ ప్రవేశించాయి. చైనా సైనికదళం స్థాపించిన మొదటి మిస్సైల్ బెటాలియన్ 1997 వరకు నిర్వీర్యం చేయబడలేదు. 1960 -1970 మధ్యకాలంలో ఆర్.ఓ.సి ఏకపార్టీ విధానంతో ప్రభుత్వాధికారాన్ని చేజిక్కించుకుంది. ప్రభుత్వధనం పరిశ్రమలకు, సాంకేతికాభివృద్ధికి మార్చబడింది. వేగవంతమైన ఆర్థిక ప్రగతి తైవాన్ అద్భుతంగా వర్ణించబడింది. బాహ్యంగా చైనా ప్రధాన భూభాగం నుండి లభించిన స్వాతంత్ర్యం, వెనుక నుండి లభిస్తున్న అమెరికన్ నిధులు అలాగే తైనా ఉత్పత్తులకు పెరుగుతున్న ఆదరణ కారణంగా తైవాన్ వేగవంతంగ ఆర్థిక ప్రగతి సాధించింది. 1970 నాటికి జపాన్ తరువాత వేగవంతమైన ఆర్థిక ప్రగతి సాధించిన ఆసియాదేశంగా ఖ్యాతిగాంచింది. తైవాన్, [[హాంగ్కాంగ్]], సౌత్కొరియా, సింగపూర్ ఆసియన్ పులులుగా గుర్తింపబడ్డాయి. 1970 వరకూ ప్రచ్ఛన్న యుద్ధం కారణంగా పలు పశ్చిమదేశాలు, [[ఐక్యరాజ్య సమితి]] చైనామీద ఆర్.ఓ.సి ఆధిపత్యాన్ని గౌరవించాయి. ప్రత్యేకంగా సినో-అమ్నెరికన్ ఒప్పందం ముగింపుకు వచ్చేవరకు పలు దేశాలు పి.ఆర్.సితో దౌత్యసంబంధాలను ఏర్పరచుకోవడానికి ఉత్సాహం చూపాయి.
1970 వరకు పశ్చిమదేశాలు చైనా ప్రభుత్వాన్ని అప్రజాస్వామ్య దేశంగా పరిగణించాయి. మార్షల్ లా అమలు చేయడం, ప్రతిపక్షాలను అణిచివేయడం, మాధ్యమాన్ని నియంత్రించడం ఇందుకు ప్రధానకారణం. కె.ఎం.టి కొత్త పార్టీలు తలెత్తడానికి అనుమతించలేదు. ఉనికిలో ఉన్న పార్టీలు కె.ఎం.టితో పోటీచేసే శక్తి కలిగినవి కాకపోవడం ప్రజాస్వామ్య ఎన్నికలు జరగడానికి అవరోధంగా నిలిచాయి. 1970-1990 మధ్యకాలంలో తైవాన్ సంస్కరణలను, సాంఘిక మార్పులను చేయడం వలన తైవాన్ కు ప్రజాస్వామ్య అంతస్తు తీసుకువచ్చింది. 1979 లో కావోహ్సియుంగ్ సందర్భంలో స్వాతంత్ర్యానికి ముందే చేసిన స్వాతంత్ర్య ప్రకటన తరువాత ఆధిపత్యం చేత అణిచివేయబడినా ప్రస్తుతం ఈ రోజు మానన హక్కుల దినంగా జరుపుకొనబడుతుంది.
=== స్వాతంత్ర్యం ===
[[File:Chiang Kai-shek memorial amk.jpg|thumb|Chiang Kai-shek Memorial Hall]]
1980 మధ్య కాలంలో అధ్యక్షుడైన " చియాంగ్ కై-షెక్ " తరువాత అధ్యక్షపదవి చేపట్టిన ఆయన కుమారుడైన " చియాంగ్ చింగ్-కుయో " స్వేచ్ఛాయుత రాజకీయ వ్యస్థను స్థాపించే ప్రయత్నాలు ప్రారంభించాడు. 1994లో యువ చియాంగ్ తైవానీలో జన్మించి యు.ఎస్ లో విద్యాభ్యాసం చేసిన సాంకేతిక నిపుణుని " లీ టెంగ్-హ్యూ " ఉపాధ్యక్షుడినిగా ఎన్నుకున్నాడు. 1986లో కె.ఎం.టికి వ్యతిరేకంగా స్థాపించబడిన మొదటి రాజకీయ పార్టీ అయిన డెమొక్రాటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ స్థైంచబడింది. తరువాత ఒక సంవత్సరానికి చియాంగ్ చింగ్- కుయో ప్రధాన ద్వీపంలో మార్షల్ లాను రద్దు చేసాడు. (1979లో పెంగ్యూ ద్వీపంలో, 1992 మాత్సు ద్వీపంలో, 1993లో కిన్మెన్ ద్వీపంలో మార్షల్ లా రద్దు చేయబడింది). స్వతంత్రం వచ్చిన తరువాత తైవాం రాజకీయ హోదా విషయంలో తిరిగి వివాదాలు తలెత్తాయి. ( ముందుజరిగిన చర్చలలో ఆర్.ఒ.సి సఖ్యపరచడం తప్ప మిగిలిన చర్చలన్నీ నిషేధించబడ్డాయి).
1988 లో చియాంగ్ చింగ్ -కుయో మరణం తరువాత లీ-టెంగ్ హుయీ ప్రజాప్రభుత్వాన్ని స్థాపించి చైనా ప్రధాన భూభాగంలో కేంద్రీకృతమైన అధికారాన్ని తగ్గించాడు. లీ ఆధిపత్యంలో తైవానీస్ లోకలైజేషన్ మూవ్మెంట్ రూపుదిద్దుకుంది. అప్పటివరకు తైవానీయులను చైనా సంస్కృతికి చెందినవాతుగా కె.ఎం.టి ప్రయత్నాన్ని తిప్పికొట్టి అసలైన తైవాన్ సంస్కృతిని వెలుగులోకి తీసుకువచ్చే ప్రయత్నాలు చేపట్టారు. లీ సంస్కరణలో బ్యాంక్ నోట్ ముద్రణ, తైవాన్ భూభాగాన్ని రక్షిస్తూ తైవాన్ రాజ్యనిర్వహణ కార్యక్రమాలను ఎగ్జిక్యూటివ్ యువాన్ (నిర్వహణాధికార సభ్యుల బృందం) కు తరలించబడింది. లీ ఆధ్వర్యంలో 1947 లో ఎన్నుకోబడి దశాబ్ధాల నుండి ఎన్నికలు జపబడని లెజిస్లేసువ్ యువాన్, నేషనల్ అసెంబ్లీ సభ్యులను 1991లో వారిని వత్తిడి చేసి రాజీమాచేయించారు. చైనా ప్రధాన భూభాగం నియోజకవర్గాల స్థానాలకు 4 దశాబ్ధాలకు ఎన్నికలు జరగలేదు. అప్పటికే నామమాత్రంగా ఉన్న లెజిస్లేటివ్ యువాన్ రద్దుచేయబడింది. ఫలితంగా ఆర్.ఒ.సి న్యాయపరిధి నుండి చైనా ప్రధానభూభాగం, వైస్ వర్స తొలగించబడ్డాయి. తవానీస్ హాకియన్ ప్రసారమాధ్యమం, పాఠశాలల మీద ఉన్న నిర్బంధాలు తొలగించబడ్డాయి.
1990 వరకు ప్రజాప్రభుత్వ సంస్కరణలు కొనసాగాయి. 1996లో లీ టెంగ్-హుయీ తిరిగి అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికైయాడు. ఈ ఎన్నికలు ఆర్.ఒ.సి చరిత్రలో మొదటి స్వతంత్ర [[ఎన్నికలు]]గా గుర్తించబడ్డాయి. లీ తరువాత పరిపాలన సమయంలో భూమి, ఆయుధాల విడుదల విషయంలో లంచం తీదుకున్న వివాదంలో చిక్కుబడి పోయాడు. అయినప్పటికీ ఎలాంటి ఆయన మీద చట్టపరమైన చర్యలూ తీసుకోలేదు. 2000 లో మొదటిసారిగా కె.ఎం.టికి చెందని డెమొక్రటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ సభ్యుడైన చెన్ షుయి - బైన్ అధ్యక్షుడిగా ఎన్నుకొనబడ్డాడు. 2004 లో ఆయన తిరిగి అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికై పరిపాలన సాగించాడు. కె.ఎం.టి నాయకత్వంలో పాన్-బ్లూ, చైనీయుల అభిమానులైన పాన్-గ్రీన్ పార్టీల సమైక్య డి.పి.పిగా ప్రభుత్వం ఏర్పడింది. తరువాత శాశ్వత అధికారిక స్వతంత్ర ప్రకటన చేయబడింది.
2007 సెప్టెంబరు 30న డి.పి.పి తైవాన్ చైనాకు అతీతంగా స్వర్వస్వతంత్ర దేశంగా గుర్తించబడాలని తీరర్మానం చేసింది. తమదేశం ముందులా రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా కాకుండా సాధారణంగా పిలువబడుతున్న తైవాన్ దేశంగా గుర్తించబడాలని తీర్మానంలో పేర్కొన్నది.
కె.ఎం.టి 2008 నాటి ఎన్నికలలో లెజిస్లేటివ్ సభ్యుల సంఖ్యను అధికం చేసింది. కె.ఎం.టి ప్రతిపాదించిన మా యింగ్ - జియో చైనా అధ్యక్షుడిగా పోటీ చేసి విజయంసాఫ్హించాడు.
== భౌగీళికం ==
[[File:Taiwan NASA Terra MODIS 23791.jpg|thumb|right|upright|Taiwan is mostly mountainous in the east, with gently sloping plains in the west. The [[Penghu Islands]] are west of the main island.]]
తైవాన్ ద్వీపం ప్రధాన చైనా భూమికి దక్షిణ సముద్రతీరానికి 180 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. తైవాన్ వైశాల్యం 35,883 చదరపు కిలోమీటర్లు. ఉత్తరదిశలో తూర్పు చైనా సముద్రతీరం, తూపుదిశలో ఫిలిప్పై సముద్రం, దక్షిణదిశకు నేరుగా
ల్యూజాన్ స్ట్రైట్, ఆగ్నేయంలో దక్షిణ చైనా సముద్రం ఉన్నాయి. తైవాన్ దీవి ఆకారం చిలగడదుంప అకారంలో ఉంటుంది. దక్షిణదిశ నుండి ఉత్తరదిశ వైపు వాలినట్లు ఉంటుంది. మిన్-నాన్ నగరవాసులు తరచుగా తాము [[చిలగడదుంప]] సంతానం అని చెప్పుకుంటారు.
ద్వీపం లోని మూడింట రెండు భాగాల భూమి తూర్పు తైవాన్ భూభాగంగా భావించబడుతుంది. తూర్పు, పడమర తైవాను ఖటినమైన ఐది పర్వత శ్రేణూలు విడదీస్తుంటాయి. ఈ పర్వతశ్రేణులు ద్వీపం ఉత్తర దిశ నుండి దక్షిణ సముద్ర తీరంవరకు విస్తరించి చివర చదునై చైనన్ మైదానం ఏర్పడడానికి కారణమయ్యాయి. అత్యధిక తైవానీయులు [[పడమర]]దిశలో నివాసముంటున్నారు. 3,952 మీటర్ల ఎత్తు ఉన్న
యుషాన్ లోని జేడ్ పర్వతం తైవాన్ లోని అత్యంత ఎత్తు అయిన ప్రాంతమని అంచనా. 3,500 మీటర్ల ఎత్తు ఉన్న మరో 5 శిఖరాలు తైవాన్లో ఉన్నాయి. మే మాసంలో తూర్పు ఆసియా వర్షాలు ఉంటాయి. ద్వీపం మొత్తం ఉష్ణోగ్రత వేడిగా ఉంటుంది. జూన్ నుండి సెప్టెంబరు మాసం వరకు తేమతో కూడిన వాతావరణం ఉంటుంది. మధ్య, దక్షిణ ప్రాంత తైవాన్లో వర్షపాతం తక్కువగా ఉంటుంది
ప్రధాన రిపబ్లిక్ చైనా ఆధ్వర్యంలో ఉన్న 150 చదరపు కిలోమీటర్ల వైశాల్యం కలిగిన పెంగ్యూ ద్వీపం చైనాకు 50 కిలో మీటర్ల దూరంలో ఉంది. ఫ్యూజియన్ తూర్పు తీరంలో ఉన్న మాత్సూ ద్వీపం రిపబ్లిక్ చైనా ఆధ్వర్యంలో ఉన్నాయి.
ప్రాతాస్ ద్వీపాలు, తైపీ ద్వీపాలు దక్షిణ చైనా సముద్రంలో ఉన్నాయి. ఈ దీవుల మొత్త వైశాల్యం 29 చదరపు కిలో మీటర్లు. ఇక్కడ శాశ్వత నివాసితులెవెరూ లేరు.
===భూతత్వం===
[[File:DabajianMountain.jpg|thumb|left | Dabajian Mountain]]
తైవాన్ ద్వీపం క్లిష్టమైన టెక్టోనిక్ మధ్య ప్రాంతంలోఉంది. పశ్చిమం, ఉత్తరంలో యాంగ్జీ ప్లేట్ ఈశాన్యంలో ఒకినావా ప్లేట్, తూర్పు, దక్షిణాన [[ఫిలిప్పీన్]] మొబైల్ బెల్ట్ న ఉన్నాయి. ద్వీపంలో క్రస్ట్ ఎగువ భాగం ప్రధానంగా పర్వత క్వరుస రూపొందించబడింది టెర్రెన్ ఎక్కువగా పాత ద్వీపం ఆర్క్ తో యురేషియా ప్లేట్, ఫిలిప్పీన్ సీ ప్లేట్ లతో బలంగా గుద్దుకోవటం కారణంగా ఈ భూభాగం మరింత పైకి చేచింది. తేలి తైవాన్ కింద క్రస్ట్ విడిచిపెట్టిన అవశేషాలు ఫిలిప్పైన్ సముద్రం కింద మిగిలి పోయి తైవాన్ మరింత తేలిపోయేలా చేస్తుంది.
తైవాన్ యొక్క [[తూర్పు]], దక్షిణ దిశలగా ఏర్పడిన బెల్ట్ ఒక సంక్లిష్ట వ్యవస్థగా ఉన్నాయి, ల్యూజాన్ అగ్నిపర్వత ఆర్క్, దక్షిణ చైనా మధ్య, బలమైన తాకిడికి గురైన ఈ ప్రాంతం పేరు ల్యూజన్ ఆర్క్, ల్యూజన్ ఫొరియాక్ . తూర్పు తీర పర్వతావళి, తైవాన్ లోతట్టు లోయకు సమాంతరంగా ఉంటుంది.
తైవాన్ భౌగోళిక పరిస్థితులు భూకంపాలు అధికంగా సంభవినచడానికి అనుకూలంగా ఉంటాయి. ద్వీపంలో చరిత్రలో అనేక భూకంపాలు సభవించాయి. 1999 లో సెప్టెంబరు 21న సంభవించిన 921 భూకంపం తైవాన్ చరిత్రలో విచారకరమైన భూకంపంగ భావిస్తున్నారు. రిక్టర్ స్కేలులో 7.3 పరిమాణం కలిగిన ఈ [[భూకంపం]] 2,400 మంది ప్రాణాలను బలితీసుకుంది.
== రాజకీయ , చట్టపరమైన హోదా ==
తైవాన్ రాజకీయ, చట్టపరమైన హోదా నిరంతర వివాదస్పదమైన విషయంగానే ఉంటూ వచ్చింది. పి.ఆర్.సి పార్టీ రిపబ్లిక్ చైనా తైవాన్ మీద ఆధిపత్యం కోరడం అనుచితమని భావిస్తూ వచ్చింది.
ఆర్.ఒ.సి తైవాన్ సార్వభౌమత్వాన్ని స్థిరపరుస్తూ అధ్యక్షుని ఎన్నుకుని సైనికదళాన్ని ఏర్పరచింది. ప్రస్తుతం ఈ భూభాగంలో ఎప్పుడూ పి.ఆర్.సి ఆధిపత్యం లేనప్పటికీ అంతర్జాతీయంగా ఆర్.ఒ.సి ఇంకా రాష్ట్రంగా ఉందా లేక పనిచేయని స్థితిలో ఉందా అని భావిస్తున్నది. ఐక్యరాజ్యసమితి సభ్యత్వం లేక పోవడం విస్తారమైన దౌత్యసంబంధాలు లేకపోవడం ఇందుకు నిదర్శనంగా కనిపిస్తున్నది. 20 సంవత్సరాలనిండిన తైవాన్ పౌరులకు 2009 న టి.వి.బి.సి నిర్వహించిన అభిప్రాయసేకరణ కార్యక్రమంలో తైవాన్ రాష్ట్ర అంతస్తును అంగీకరిస్తూ 64%, స్వతంత్ర హోదాను కోరుతూ 19%, మధ్యస్తంగా 5% మంది అభిప్రాయాలు తెలిపారు.
=== పి.ఆర్.సి తో సంబంధాలు ===
=== విదేశీ సంబంధాలు ===
1928 సంవత్సరానికి ముందు రిపబ్లిక్ చైనా విదేశీసంబంధాలు అంతర్జాతీయ అనైఖ్యత కారణంగా సమస్యాత్మకంగా ఉండేవి. కొమింటాంగ్ చేతిలో పీయాంగ్ ప్రభుత్వఓటమి చైనా అంతర్జాతీయ దౌత్యసంబంధాలు మెరుగుపడడానికి దారితీసింది. కె.ఎం.టి తైవానును తిరిగి స్వాధీనపరచుకున్న తరువాత పెట్టుబడిదారి దేశాలు చైనాతో దౌత్యసంబంధాలు కొనసాగించాయి. అయినప్పటికీ దౌత్యపరమైన వత్తిడి అధికమైన కారణంగా మెల్లగా గుర్తింపు వనుకకు తీదుకున్నాయి.
1970 నాటికి పి.ఆర్.సికి గుర్తింపు నిచ్చాయి. ఐక్యరాజ్య సమితి 2758 (1971 అక్టోబరు 25) పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనాగా గుర్తించింది. ఆర్.ఒ.సికి గుర్తింపు ఇచ్చిన దేశాన్ని పి.ఆర్.సి దౌత్యసంభంధాలను తిరస్కరించించింది. అలాగే తనకు దౌత్యసంబంధాలున్న దేశాలన్నింటినీ తమకు తవిన్ మీద అధికారాలున్నట్లు గుర్తించాలని కోరింది. ఫలితంగా ఐక్యరాజ్యసమితి సభ్యత్వం ఉన్న 22 దేశాలు, హోలీ సీ మాత్రమే రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనాతో దౌత్యసంబంధాలను కొనసాగించాయి. వాస్తవంగా పలుదేశాలు ఆ.ఒ.సిని స్వతంత్రదేశంగా భావించి అనధికార దౌత్యసంబంధాలను కొనసాగించాయి.
ఆర్.ఒ.సి పలుదేశాలతో అనధికారికంగా " డి ఫాక్టో ఎంబసీస్ " మూలంగా సంబంధాలు ఏర్పరచుకుంది. అలాగే తైపీ ఎకనమిక్, కలచరల్ రిప్రెజెంంటేటివ్ ఆఫీసెస్ పేరుతో అనధికార దౌత్యకార్యాలయాలను నిర్వహించబడ్డాయి. ఈ కార్యాయాలయ శాఖలను " తైపి ఎకనమిక్ , కల్చరల్ " కార్యాలయాలని పిలువబడ్డాయి. ఈ కార్యాలయాలు దౌత్యసేవలు, దౌత్యసంబంధాలు,
అలాగే ఇతరదేశాలతో దౌత్యపతమైన దేశీయమైన ఆసక్తి మొదలైన కార్యక్రమాలను నిర్వహించారు. 1979 లో తైవాన్ రిలేషన్ ఏక్ట్ అమలయ్యాక ప్రధానంగా అమెరికా అర్.ఒ.సితో సంబంధాలను ఏర్పరచుకున్నది. అమెరికా తైవానుకు ఆయుధాలను సరఫారా చేయడం రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా సైన్యాలకు సైనిక శిక్షణ ఇవ్వాడానికి తగిన సహాయం చేసింది. ఫలితంగా పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా అమెరికా చర్యలు తమప్రాంత అస్థిరతకు కారణమయ్యాయని నిందించడం వంటి వివాదాలు తలెత్తాయి. 2010 లో ఒబామా నిర్వాహం తైవానుకు 4 బిలియన్ అమెరికన్ డాలర్ల సైనికపరికరాల సరఫరా ఇస్తున్నట్లు ప్రకటించింది. పర్యవసానంగా [[పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా]] ఆర్థికపరమైన హెచ్చరికలు జారీ చేసింది. అలాగే ప్రాంతీయ, అంతర్జాతీయ పరస్పర సహకారం బాధించబడుతునదని హెచ్చరించింది.
తైవాన్, ఆర్.ఒ.సి మీద ఎటువంటి బెదిరింపు లేక వత్తిడి తీసుకురాకూడదన్నది ఐక్యరాజ్యసమితి అధికారికంగా ఎదురు చూస్తున్నది. అలాగే జసంధిలో పరిస్థితితులు చక్కబరచగలిగితే తైవాన్
స్థితిలో మార్పు కలిగించవచ్చు
=== అంతర్జాతీయ సంఘటనలు , సేవా సంస్థలు ===
[[Image:Flag of Chinese Taipei for Olympic games.svg|thumb|The flag used by the ROC at the Olympic Games, where it competes as "[[Chinese Taipei]]" (中華台北).|alt=A white symbol in shape of a five petal flower ringed by a blue and a red line. In its center stands a circular symbol depicting a white sun on a blue background. The five Olympic circles (blue, yellow, black, green and red) stand below it.]]
ఆర్.ఒ.సి స్థాపకుడు, ఐక్యరాజ్యసమితి సభ్యుడు, 1971 వరకు ఐక్యరాజ్యసమితి సెక్యూరుటీ కౌంసిల్లో ఉన్నాడు. తరువాత తైవాన్ సభ్యత్వం ఐక్యరాజ్యసమితి 2758 రిసల్యూషన్ ద్వారా పి.ఆర్.సి వత్తిడి వలన తొలగించబడింది. ఆర్.ఒ.సి 1992 వరకు ఐక్యరాజ్యసమితిలో తైవాన్ సభ్యత్వం కొరకు ప్రతిసంవత్సరం అభ్యర్థిస్తూనే ఉన్నా ఐక్యరాజ్యసమితిలో ప్రవేశం సాధ్యం కాలేదు.
అంతర్జాతీయ గుర్తింపు పరిమితుల కారణంగా తైవాన్ అంతర్జాతీయ దేశాలు, సంస్థలలో ప్రతినిధులు లేని పరిస్థితిని ఎదుర్కొంటున్నది.<ref>{{cite web|url=http://www.unpo.org/content/view/7908/146/ |title=Taiwan |publisher=UNPO |accessdate=2009-05-07}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.tfd.org.tw/english/about.php|title=About TFD|publisher=TFD|access-date=2013-05-31|archive-date=2008-03-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20080318204700/http://www.tfd.org.tw/english/about.php|url-status=dead}}</ref>
ఐక్యచైనా విధానం అనుసరించి ఆర్.ఒ.సికి గుర్తింపు లేని దేశాలకు సబంధించిన (ఐక్యరాజ్యసమితి సభ్యత్వం ఉన్న ) సంస్థలలో మాత్రమే పి.ఆర్.సి పాల్గొంటూ వచ్చింది. పి.ఆర్.సితో దౌత్యసంబంధాలకు ఆటకం రాకూడదన్న ఉద్దేశంతో సంయుక్తరాష్ట్ర ప్రభుత్వం కూడా తైవాన్ స్వాతంత్ర్యం గురుంచి చర్చించడానికి సుముఖంగా లేదు. 1997 నుండి ఆర్.ఒ.సి ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ కొరకు చేసిన అభ్యర్ధన వంటివి సహితం పి.ఆర్.ఒ ఆడ్డగిస్తూనే ఉంది. పి.ఆర్.సి వత్తిడి కారణంగా పి.ఆర్.ఒ కూడా పాల్గొన్న ఒలింపిక్ క్రీడలు వంటి సందర్భాలలో ఆర్.ఒ.సి తమకు తాము " చైనా తైపీ " చెప్పుకోవలసిన సందర్భం ఎదురైంది. .పి.ఆర్.సి వత్తిడి కారణంగా ఆర్.ఒ.సి తమ జాతీయగీతం, జాతీయ జంఢా వంటివి అంతర్జాతీయ సమావేశాలు, క్రీడలలో ప్రదర్శించలేని పరిస్థితి ఎదురైంది.
=== తైవాన్ అభిప్రాయాలు ===
తైవాన్ లోపల తైవానీయులు కొందరు సమైక్యతను మరి కొందరు స్వతంత్రం కోరుతూ తమ అభిప్రాయాలను తెలియజేస్తున్నారు. సమైక్యతను కోరేవారు " పాన్-బ్లూ కోయిలేషన్ " ప్రాతినిధ్యంలోనూ సవతంత్రం కోరేవారు " పాన్- గ్రీన్ కోయిలేషన్ " ప్రతినిధ్యంలోనూ పనిచేస్తున్నారు.
పాన్-బ్లూ అతిపెద్ద పార్టీ కె.ఎం.టి, సమైక్యత లేకుంటే భవిష్యత్తు అనిశ్చితంగా ఉంటుందని భావిస్తుంది. అయినప్పటికీ పి.ఆర్.సితో స్వల్పకాలిక సమైక్యతను కె.ఎం.టి పార్టీ అందులోని సభ్యులూ అనేకమంది వ్యతిరేకిస్తున్నారు. యింగ్- జ్యూ సమైక్యత సాధిస్తే తైవాన్ స్వతంత్రంగా వ్యవహరిస్తూ ఆర్థికప్రగతి ప్రయోజనాలను సమానంగా వితరణ చేయవచ్చు అని అభిప్రాయం వెలిబుచ్చాడు.
పాన్-గ్రీన్ లో అతిపెద్ద దైన " దిడెమొక్రటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ " అధికారికంగా స్వతంత్రం కోరుతున్నది. అయినప్పటికీ ప్రజలు పి.ఆర్.సిని వ్యతిరేకించి వారికి ఆగ్రహం తీసుకురావడం ఇష్టపడడం లేదు కనుక సమైక్యతకు మద్దతు ఇస్తుంది.
గత అధ్యక్షుడైన డి.పి.పికి చెందిన " చెన్-సుయీ- బియాన్" తన పాలనా కాలంలో ఏ నిర్ణయమైనా ఆర్.ఒ.సి ప్రజాభిప్రాయానికి అనుకూలంగా చేయాలని అభిప్రాయ ప్రకటన చేసాడు. రెండు పార్టీలు విదేశీసబంధాలలో మాత్రం ఆర్.ఒ.సికి మద్దతు తెలుపుతున్నాయి. కె.ఎం.టి సమైక్య చైనా విధానాన్ని అంగీకరించింది. డి.పి.పి తైనాన్ సార్వభౌమత్వాన్ని కోరుతూ ఉంది. తైవాన్ స్వతంత్రం సంబంధిత వివాదాలు తైవాన్ రాజకీయాల ప్రత్యేక ఆధిక్యత చూపుతునే ఉన్నాయి.
== ప్రభుత్వం ==
రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా ప్రభుత్వ రాజ్యాంగం సంక్షిప్తంగా ఆర్.ఒ.సి అంటారు. ఆర్.ఒ.సి ప్రధాన సిద్ధాంతం ప్రజారాజ్యాన్ని ప్రజల కొరకు ప్రజలే పరిపాలించాలి. ప్రభుత్వం 5 రాజ్యాంగ విభాగాలుగా విభజించబడ్డాయి.
అవి వరుసగా ది ఎగ్జిక్యూటివ్ యువాన్ (యువాన్ నిర్వహణ), ది లెజిస్లేటివ్ యువాన్ (యువాన్ చట్టం), ది జ్యుడీషియల్ యువాన్ (యువాన్ న్యాయవ్యవస్థ), ది కంట్రోల్ (యువాన్ ఆర్థికం ), ది ఎగ్జామినేషన్ యువాన్ (యువాన్ సివిల్ సర్వీస్ పరీక్షలు). ప్రస్తుతం రిపబ్లిక్ చైనాలో పాన్-గ్రీన్ కోయిలేషన్ ఆధిక్యత వహిస్తున్నది.
అధ్యక్ష లేక ఉపాధ్యక్ష ఎన్నికల ద్వారా 2-4 సంవత్సరాల కాలపరిమితి వరకు రాజ్యాంగ అధికారం పొందిన అధ్యక్షుడే త్రిదళాలకు అధిపతిగా ఉంటాడు. అధ్యక్షుడికి యువాన్ పాలనాధికారం ఉంటుంది. అధ్యక్షుడు తన కాబినెట్ మంత్రులను అలాగే అలాగే ప్రధానమంత్రిని స్వయంగా నియమిస్తాడు.
ప్రధాన చట్టసభ " యూనికేమరల్ లెజిస్లేటివ్ యువాన్" (ఒకే శాసనసభ) సభ్యుల సంఖ్య 113. వీరిలో 73 స్థానాలకు ఒక్కో నియోజకవర్గం నుండి ఒక్కొక్కరుగా ప్రజలచేత నేరుగా ఎన్నుకొనబడతారు. 34 స్థానాలకు దేశం మొత్తం నుండి ప్రత్యేక బ్యాలెట్ ద్వారా ఎన్నుకొనబడతారు. మూడు స్థానిక గిరిజన నియోజకవర్గాల నుండి 6 గురు సభ్యులు ఓటింగ్ పద్ధతిలో నేరుగా ఎన్నుకొనబడతారు. గతంలో నేషనల్ అసెంబ్లీ రాజ్యాంగ పరమైన కొన్ని సభలను నిర్వహించేది. 2005లో నేషనల్ అసెంబ్లీ రద్దుచేయబడింది.తరువాత రాజ్యాంగసవరణాధికారం లెజిస్లేటివ్ యువాన్కు ఇవ్వబడింది
అధ్యక్షుడు ప్రధానిని ఎన్నుకోడానిమి లెజిస్లేట్ అంగీకారం అంగీకారం అవసరం లేదు. అయినప్పటికి లెజిస్లేటివ్ సభ అధ్యక్షుడి ప్రమేయం లేకుండా చట్టాలను అమలుకు తీసుకురావడానికి అధికారం ఉంది. అధ్యక్షుడికి కాని ప్రధానికి కాని వీటో అధికారం ఉండదు. పాన్-గ్రీన్ పార్టీ నుండి ఎన్నికైన అధ్యక్షుడు షుయి- బియాన్ శాసనసభ పాన్- బ్లూ లెజిస్లేటివ్ నియంత్రణలో ఉన్న యువాన్ వలన స్థభించింది. చారిత్రకంగా ఏకపార్టీ విధానం ఆర్.ఒ.సి మీద ఆధిపత్యం చేసింది. తరువాత రాజ్యాంగ పాలనాధికారం ప్రధాని కార్యాలయం నుండి అధ్యక్షకార్యాలయానికి మార్చబడింది.
యువాన్ ఉన్నత న్యాయస్థానం రాజ్యాంగ పరమైన చట్టవ్యవహారాలను పరిష్కారించే బాధ్యత వహిస్తుంది. కౌంసిల్ ఆఫ్ గ్రాండ్ జస్టిసెస్ నుండి 13 న్యాయమూర్తులను ఎన్నుకుంటారు. లెజిస్లేటివ్ యువాన్ అనుమతితో న్యాయమూర్తులను అధ్యక్షుడు నియమిస్తాడు. హైకోర్ట్, సుప్రీం కోర్ట్ అనేక సివిల్, క్రిమినల్ విభాగాలను కలిగి ఉంటుంది. ఒక్కొక్క విభాగానికి ఒక న్యాయాధ్యక్షుడు, 4 ఉప న్యాయమూర్తులు జీవితకాల సేవలందించడానికి నియమించబడతారు. 1993 ఒక ప్రత్యేక రాజ్యాంగ న్యాయస్థానం రాజ్యాంగ వివాదాలను పరిష్కతించడానికి స్థాపించబడింది. ప్రజాప్రభుత్వ సాధనాప్రయత్నాలను వేగవంతం చేయడం, రాజకీయ పార్టీల కార్యక్రమాలను క్రమపరచడం వంటి బాధ్యతలు కూడా ఈ న్యాయస్థానం వహిస్తుంది. న్యాయస్థానాలు ప్రజాహక్కుల పరిరక్షణ విషయంలో పక్షపాత రహితంగా పనిచేస్తుంది. అనేక వివాదాలను న్యాయమూర్తుల ఆధ్వర్యంలో పరిష్కరించబడతాయి.
తైవాన్లో ఇప్పటికీ [[మరణశిక్ష]] అమలులో ఉంది. అయినప్పటికీ వీటి సంఖ్య తగ్గించడానికి ప్రభుత్వం ప్రయత్నిస్తుంది. అయినప్పటికీ 2006 లో 80% తైవానీయులు మరణశిక్ష విధించడానికి మద్దతు ఇస్తున్నారు.
== రాజకీయాలు ==
1951 జనవరిలో తైవానీయుడు అయిన వూశాన్- లియాన్ మేయర్ ఎన్నికలలో 65.5% ఓట్లతో విజయం సాధించి మేయర్ అయ్యాడు.
ప్రధాన చైనా భూభాగంలో కమ్యూనిస్ట్ పతనం ముందు రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా కె.ఎం.టి ఆధ్వర్యంలో విడుదలచేసిన దస్తావేజులో తైవాన్ భూగాన్ని కూడా చేర్చింది. కమ్యూనిస్టులు ఈ పత్రాలను బహిస్కరించారు. 1947 డిసెంబరు 25 అది అమలుకు వచ్చింది.
1948 నుండి 1987 వరకు ఆర్.ఒసి పాలనలో మార్షల్ లా అమలులో ఉంది. 1970 లో మొదలైన రాజకీయ సంస్కరణలు 1990 అరకు కొనసాగాయి. తరువాత రాజ్యాంగం స్వేచ్ఛగా కొనసాగి సంకీర్ణ ప్రభుత్వంగా మారింది. మార్షల్ లా ఎత్తివేసిన తరువాత ది రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా సంస్కరించబడి స్వతంత్రంగా వ్యవహరించసాహింది. చైనా అంతటా గత రాజ్యాంగ విధానాలు రద్దు అయ్యాయి.
2000 వరకు ఈ సంస్కరణలు కొనసాగాయి. డెమొక్రటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ అధ్యక్షస్థానాన్ని గెలుచుకుంది. కె.ఎం.టి ప్రభుత్వం పాలనాధికారాన్ని స్వంతం చేదుకుంది.2005 మే మాసంలో నేషనల్ అసెంబ్లీ పాత్లమెంటరీ స్థానాలను తగ్గించి అలాగే పలు రాజ్యాంగ సంస్కరణలు ఆచరణకు వచ్చాయి. నేషనల్ అసెంబ్లీ తనకుతానుగా వైదొలగి రాజ్యాంగ అధికారాన్ని బ్యాలెట్ ద్వారా నిర్ణయించాలని తీర్మానించబడింది.
== ప్రధాన రాజకీయ పార్టీలు ==
పి.ఆర్.సి, తైవాన్ మధ్య ఘర్షణలు రాజకీయాలపై అత్యధిక ప్రభావం చూపాయి. ఏ ప్రభుత్వమైనా తైవాన్ స్వతంత్రం అనుకూలంగా స్పందించినా పి.ఆర్.సి సైనిక చర్యలను ఎదుర్కొన వలసిరావచ్చని భీతి నెలకొన్నది. తైవానుని ప్రధాన చైనాభూగంతో మిశ్రితం చేసి " ఒన్ చైనా కంట్రీ టూ సిస్టం "గా పాలించాలన్నది పి.ఆర్.సి అధికారిక విధానాలు కొనసాగాయి. అలాగే తైవాన్ స్వతంత్రేచ్చను విడనాడాలని లేకుంటే సైనికచర్య వెనుకకు తీయబడదని తెలుపుతూ వచ్చింది.
తైవాన్ రాజకీయ వాతావరణం రెండు ప్రధానాంశాలమీద కేంద్రీకృతమై ఉంటూ వచ్చింది. చైనా లేక పి.ఆర్.సితో తైవాన్ సంబంధాలు ఎలా ఉన్నాయి. క్రాస్ స్ట్రెయిట్ సంబంధాలు అని పేర్కొనబడిన ఈ అంశమే రెండు రాజకీయ పార్టీలకు ప్రధానాంశం అయింది. సమైక్య పాన్-బ్లూ పార్టీలో అంతర్భాగాలైన ప్రొ- యునిఫికేషన్ ఆఫ్ ది క్యుమింతాంగ్, పీపుల్ ఫస్ట్ పార్టీ (ఎఫ్.పి.పి) , న్యూ పార్టీ ఆర్.ఒ.సి చైనాతో చేరిన తైవాన్ మీద అధికారం కలిగి ఉన్నదని భావించి చైనాతో తిరిగి కలవడానికి మద్దతు తెలుపుతూ వచ్చాయి. ప్రతిపక్షంగా వ్యవహరించే ప్రొ -ఇండిపెండెంట్ (డి.పి.పి) , తైవాన్ సాలిడరీ యూనియన్ (టి.ఎస్.యు) పాన్-గ్రీన్ సంకీర్ణంలోని అంతర్భాగాలు. ఇవి తైవాన్ సార్వభౌమాధికారం కలిగిన స్వతంత్ర దేశంగా భావించాయి. ఇవి తైవాన్ చైనాలో ఒక భాగమన్న వాదాన్ని వ్యతిరేకిస్తూ వచ్చాయి. వీరు తైవాన్ను స్వతంత్ర దేశంగా ప్రకటించాలని అన్ని దేశాలతో దౌత్యపరమైన సంబంధాలు కలిగి ఉండాలను నిరతంతరంగా పోరు సల్పుతూనే ఉన్నాయి. పాన్-గ్రీన్ సంకీర్ణం పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా నుండి ప్రత్యేకమైన కౌంటీగా ఉండాలని పి.ఆర్.ఒ సి మీద వత్తిడి తీసుకువస్తూనే ఉంది. 2007 లో అప్పుడు అధికారంలో ఉన్న డెమొక్రటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ తైవనుకు ప్రత్యేక కౌంటీ గుర్తింపు ఇవ్వాలన్న నిర్ణయానికి వచ్చింది. ఈ కౌంటీని " నార్మల్ కౌంటీగా " పేర్కొన్నా సాధారణప్రజలు దీనిని " తైవాన్ కౌంటీ "గా రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనాలో అంతర్భాగంగా పేర్కొంటూ వచ్చారు. సంకీర్ణంలోని మునుపటి అధ్యక్షుడైన చెన్-షుయి- బియాన్ మొదలైన వారు రిపబ్లిక్ చైనాలా తైవాన్ కూడా స్వతంత్ర రాజ్యమే అని వాదిస్తూ వచ్చారు. కె.ఎం.టిలో ఒకప్పుడు అంతర్భాగమౌన పాన్-బ్లూ సభ్యులు అధ్యక్షుడూ అయిన " టెంగ్-హుయీ కూడా ఇలాగే తైవాంజియేషన్ ఉద్యమానికి మద్దతిచ్చాడు.
పాన్- బ్లూ సభ్యులు సమైక్య చైనా విధానాన్ని బలపరుస్తూ వచ్చారు. వారు చైనా ఒకటే ప్రభుత్వం మాత్రం ఆర్.ఒ.సి అని భావప్రకటన చేస్తూ వచ్చారు. వారు చైనాతో తిరిగి కలడానికి అనుకూలంగా ఉన్నారు. పాన్- బ్లూ ప్రధానంగా పెట్టుబడి నిబంధనలు రద్దు చేయాలని అలాగే వెంటనే చైనానుండి నేరుగా ప్రయాణసౌకర్యాలను తైవానుతో అనుసంధానం చేయాలని పి.ఆర్.సి మీద వత్తిడి తీసుకురావాలని భావించారు. తైనాన్ [[స్వాతంత్ర్యం]] గురించి పాన్-బ్లూ విధానాకు తటస్థంంగా ఉన్నాయి. అధ్యక్షుడైన యింగ్-జియూ తన పాలనా కాలంలో చైనా ప్రధాన భూభాగంతో సమైక్యత కాని స్వాతంత్ర్య ప్రకటన కాని జరగదని ప్రకటించాడు. 2009 పరిస్థితి అనుసరించి పాన్-బ్లూ సభ్యులు చైనా ప్రధానభూమితో సంబంధాలు మెరుగుపరచుకోవాలని కోరారు. ప్రస్తుతం ఆర్థిక సంబంధాల మీద దృష్టి కేంద్రీకరించారు.
== ప్రస్థుత రాజకీయ వివాదాలు ==
తైవాన్ రాజకీయలను పి.ఆర్.సితో సబంధాలు ఆధిపత్యం వహిస్తూ ఉంది. గత 60 సంవత్సరాల నుండి నేరుగా విమానాలతో సహా ఏటువంటి ప్రయాణసౌకర్యాలు తైవాన్, చైనా ప్రధానభూభాగం మధ్య ఏర్పాటు చేయబడలేదు. చైనా ప్రధాన భూభాగన్లో వ్యాపారశాఖలు ఉన్న తైవానీయులకు ఇది ప్రధాన సమస్యగా మారింది. ముందు పతిపాలించిన డి.పి.పి ప్రభుత్వం ఆ ప్రయాణ అనుసంధాలు ఆర్థిక ఏకీకరణకు దారితీస్తుందని భయపడుతూ వచ్చారు. 2006 ల్యూనార్ న్యూ ఇయర్ ఉపన్యాసంలో అధ్యక్షుడు చెన్ షుయి-బియాన్ నేరుగా ప్రయాణ సౌకర్యాల కొరకు పిలుపునిచ్చాడు. 2008 జూలైలో ప్రస్తుత కె.ఎం.టి ప్రభుత్వం తైవాన్, ప్రధాన చైనా భూభాగానికి వారంతర విమానాసేవలు మొదలైయ్యయి. 2008 డిసెంబరులో ఇరు భూభాగాల మధ్య మొదటి విమానం ప్రయాణించింది.
2001లో సన్యుక్త రాష్ట్రాల ఆధ్వర్యంలో సైనికసేకరణ చట్టం అమలుకు తీసుకురావడం ఇతర రాజకీయవివాదాలలో ప్రధానమైనది. ఏది ఏమైనప్పటికీ 2008 లో సన్యుక్త రాష్ట్రాలు అదనపు సైన్యాలను పంపడానికి అంగీకరించలేదు. ప్రస్తుతం ఆర్.ఒ.సి, పి.ఆర్.సి మధ్య సంబంధాలు మెరుగుపడడమే అందుకు కారణం. ప్రభుత్వ సమాచార కార్యాలయాన్ని జాతీయ సమాచార కమిషన్ స్వాధీనపచుకోవడం మరొక వివాదాంశమైన విషయంగా భావించబడుతుంది.
సంకీర్ణ రాజకీయాలు వాటిలోని రాజకీయ పార్టీలు తైవాన్ రాజకీయాలలో ప్రధానానాంశాలు ఔతున్నాయి. డి.పి.పి నిర్వహణాధికారుల లంచగొండితనం వెలుగులోకి వచ్చింది. 2006లో అధ్యక్షుడు చెన్-షుయి బియాన్ లంచంతో సబంధపడినట్లు అనుమానాలు వ్యక్తమైయ్యాయి. చెన్-షుయి బియాన్ రాజకీయ మద్దతు డి.పి.పిలో చీకరావడానికి కారణం అయింది. చివరికి ఇది ఎక్స్-డి.పి.పి నాయకుడు షిహ్ మింగ్-టెక్ ఆధ్వర్యంలో కొత్త రాజకీయ పార్టీ ఆవిర్భావానికి కారణాఇంది. ఆవిర్భవించిన కొత్త పార్టీ అధ్యక్షుడు రాజీనామా చేయలని కోరింది. ప్రపంచలో సంపన్న రాజకీయ పార్టీగా కె.ఎం.టి తనను తాను ప్రకటించుకోవడం మరొక సంచలనవార్తగా మారింది. 2006 ముగిసేనాటికి కె.ఎం.టి చైర్మెన్ మా యింగ్ - జియూ కూడా లంచం వివాదంలో చిక్కుకున్నాడు. అయినప్పటికీ న్యాయస్థానాలు ఆయనను నిర్ధోహి అని తీర్పు ఇచ్చాయి. చెన్ షుయి- బియాంగ్ పాలన రెండు సంవత్సారాలు పూర్తి చేసుకున్న తరువాత లచం తీసుకోవడం, నగదు బదిలీ వంటి అభియోగాలను ఎదుర్కొన్నాడు. ఆయన నేరాన్ని అంగీకరించిన తరువాత ఆయనకు 17 సంవత్సరాల జైలుశిక్ష విధించబడింది. కె.ఎం.టి, పీపుల్స్ ఫస్ట్ పార్టీ విలీనం తరువాత పాన్-బ్లూ సంకీర్ణంలో సంఘర్షణ చోటు చేసుకుంది.
== జాతీయ గుర్తింపు ==
తైవాన్ ప్రాలలో 84% ప్రజలు 1661-1895 మధ్యకాలంలో చైనాప్రధాన భూభాగం నుండి వలసవచ్చిన హేన్ సంతతి వారు. గుర్తించతగిన సంఖ్యలో హేన్ చైనా సంతతికి చెందిన మరొకొంత మంది 1940-1950 మధ్యకాలంలో తైవానుకు వలస వచ్చారు. భౌగోళికంగా వేరుపడిన ఇరు భూభాల ప్రజలు అనేక వందల సవంత్సరాలుగా సాస్కృతికంగా కలిసిమెలిసి జీవించారు. కొన్ని వందల సంవత్సరాలుగా ఆర్.ఒ.సి, పి.ఆర్.సి మధ్యనెలకొన్న విరోధభావం కారణంగా జాతీయ గుర్తింపు వివాదాలు రాజకీయ వర్ణం అద్దుకున్నాయి. ప్రాజాప్రభుత్వం స్థాపనలో భాగంగా మార్షల్ లా ఎత్తివేత ఒక ప్రత్యేక తైవానీ గుర్తింపు ( తైవాన్ గుర్తింపుకు ప్రతిగా చైనాసంతతికి చెందిన తైవానీయులు) రావడానికి కారణమైంది. ఇది రాజకీయ వివాదాలకు కేంద్రబిందువుగా మారింది.
ప్రధాన చైనా భూభాగం నుండి తైవాన్ ప్రత్యేక గుర్తింపు రావడం తైవాన్ స్వతంత్రతకు ఏకాభిప్రాయం కలగకపోవడానికి దాతితీసింది. పాన్-గ్రీన్ తైవాన్ స్వతంత్రం కోరుతుండగా పాన్-బ్లూ ప్రత్యేక చైనా గుర్తింపు కోరుతూ సమైక్య చైనా వైపు మొగ్గుచూపిస్తుంది. కె.ఎం.టి దీనిని బలహీనపరుస్తూ చైనా గుర్తింపులో భాగంగా తైవాన్ గుర్తింపు కోరుతూ ఉంది.
2009లో జరుగిన సర్వేలో 49% వారికి వారుగా తైవాన్ గుర్తింపు కోరుతూ ఉన్నారు. 44% తైవానీయులు తమను తైవానీయులు, చైనీయులుగా గుర్తించాలని కోరుతున్నారు. 3% తైవానీయులు మాత్రమే తమను చైనీయులుగా మాత్రమే గుర్తించాలని అభిప్రాయం వెలిబుచ్చారు. 2009 జూలైలో జరిగిన మరో సర్వేలో 82.8% తైవానీయులు ఆర్.ఒ.సి, పి.ఆర్.సి రెండు ప్రత్యేక దేశాలని భావిస్తున్నారు. 2009 డిసెంబరులో జరిగిన మరో సర్వేలో 62% తైవానీయులు తాము తైవానీయులుగానే గుర్తించబడాలని భావిస్తున్నారు. 22% తైవాన్ ప్రజలు మాత్రం తకు తైవాన్, చైనా ప్రజలుగా గుర్తించబడాలని భావిస్తున్నారు. 8% తైవాన్ ప్రజలు తమను చైనీయులుగా గుర్తించబడాలని భావిస్తున్నారు. 18-19 వయసు కలిగిన తైవానీయులలో 75% ప్రజలు
తమను తైవానీయులుగా గుర్తించాలని భావిస్త్నారని తేలింది.
2012 లో జరిపిన సర్వేలు 20 వయసు పైబడిన వారిలో 54.3% నివాసితులు వారిని తైవానీయులుగా భావిస్తున్నారు. 38.5% తైవానీయులు తమను తైవాన్, చైనీయులుగా భావిస్తున్నారు. 2013 లో జరిగిన సర్వేలు 20 వయసు పైబడిన వారిలో 61.% తైవానీయులు తమను చైనీయులుగా గుర్తించాలని భావిస్తున్నరని తెలియజేస్తున్నాయి.
== సైనికదళం ==
నేషనల్ రివల్యూషనరీ సైనికదళం మూలాల నుండి రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా సైనికదళం ఆవిర్భవించింది. 1925లో గుయంగ్డోంగ్ వద్ద సన్ యెట్-సెన్ ఆధ్వర్యంలో స్థాపించబడింది. ఇది కొమింటాంగ్
సామ్రాజ్యం కింద చైనాను తిరిగి సమైక్యపరచడానికి రూపుదిద్దుకున్నది. పీపుల్స్ లిబరేషన్ ఆర్మీ చైనీయుల సివిల్ యుద్ధంలో గెలుపొందగానే నేషనల్ రివల్యూషనరీ ఆర్మీ ప్రభుత్వంతో సహా తైవానుకు తరుమికొట్టబడింది. తరువాత ఈ సైనికదళం రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా ఆర్మీగా మార్చబడింది. చైనా ప్రధాన భూభాగంలో ఉనా మిగిలిన దళాలు రద్దు లేక పీపుల్స్ లిబరేషన్ ఆర్మీలో విలీనం చేయబడ్డాయి.
ప్రస్తుతం రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా బృహత్తరమైన అలాగే అధునాతన సాణ్కేతిక నైపుణ్యం కలిగిన సైనికదళాన్ని కలిగి ఉంది. రిపబ్లిక్ చైనా ఆఫ్
వారసత్వ వ్యతిరేక చర్యలకు ప్రతిగా పి.ఆర్.సి సైనిక చర్య తీసుకుంటుందన్న భయం కారణంగా 1949 నుండి 1970 వరకు మిలిటరీ ప్రధానభాగాన్ని నేషనల్ గ్లోరీ ప్రణాళిక పేరుతో చైనా ప్రధాన భూమికి తరలించబడింది. సైన్యం రక్షణవైపు మళ్ళించబడడంతో ఆర్.ఒ.సి సంప్రదాయక సైన్యాలను వాయు, నావిక దళంవైపు మరల్చింది. సైనికదళాల నియంత్రణ ప్రజాప్రభుత్వం ఆధీనంలోకి మారింది. ఆర్.ఒ.సి సైనిక దళం చారిత్రక మూలాలను కె.ఎం.టితో పంచుకుంది. పాతతరం పాన్-బ్లూకు చెందిన ఉన్నతశ్రేణి సైనికాధికారులకు పాన్-బ్లూ అంటే అభిమానం ఉండడమే ఇందుకు కారణం. వారిలో చాలా మంది సైన్యం నుండి పదవీ విరమణ చేసిన తరువాత ఆ ఖాళీలను యువ తైవాన్ వాసులతో భర్తీ చేసారు. అందువలన సైనికుల రాజకీయ అభిమానం తైవాన్ ప్రజలవైపు మొగ్గింది.
ఆర్.ఒ.సి వ్యయం తగ్గించడానికి సైనికదళాను తగ్గించే కార్యక్రమంలో 1997 నాటికి 4,50,000 మంది ఉన్న సైనిక ఉద్యోగులను 2001 నాటికి 3,80,000 స్థాయికి కుదించింది. 2005 నాటికి సైనికుల సంఖ్య 3,60,000 ఉండగా 2009 నాటికి ఆర్.ఒ.సి సైనిక దళం సంఖ్య 3,00,000 చేరుకుంది. సైనికదళంలో చేరడానికి వయోపరిమితి 18 సంవత్సరాలు. తగ్గింపులో ఒక భాగంగా సైనిక శిక్షణా సామర్థ్యం ఉన్న వారిలో అధికశాతం వారి నైపుణ్యాన్ని వినియోగించే విధంగా ప్రత్యామ్నాయ ఉద్యోగాలవైపు మళ్ళించబడ్డారు. ప్రభుత్వ సంస్థలు, రక్షణ ప్రాముఖ్యం కలిగిన ఇతర ఉద్యోగాలు వాటిలో ముఖ్యమైనవి. తరువాతి దశాబ్ధంలో ఈ మార్పులు ప్రధానంగా రక్షణప్రధానమైన వృత్తులవైపు మళ్ళించడానికి ప్రయత్నిస్తున్నారు. బుష్ నిర్వహణలో నిర్బంధ సైనిక కాలపరిమితి 14 మాసాల కాలం నుండి 12 మాసాలకు కుదించబడింది. సైనిక వ్యయం తగ్గించడానికి శాంతిమార్గాలను అనుసరించాలని తైవాన్ భావిస్తుంది. అధికమైన ఆసియా దేశాలు సైనికవ్యయం తగ్గించడానికి ఒకప్పుడు ఈ మార్గాన్ని అనుసరించాయి. రక్షణ వ్యవస్థను చట్టపరిరక్షణ వ్యవస్థను ఆధునికీకరణ చేయాలని తైవాన్ భావిస్తుంది. ఇప్పటికీ తైవాన్ శక్తివంతమైన సైనికవ్యస్థను కలిగి ఉంది. తైవాన్ సౌనికవ్యవస్థ కొరకు 1050 కోట్ల ఆఅమెరికన్ డలర్లను ఖర్చుచేస్తున్నది. ఇదిదేశీయ జి.డి.పిలో 2.94%.
ఆసమయంలో తైవాన్ సైనికశక్తుల ఎప్పుడైనా పి.ఆర్.సి సైనికచర్యను ఎదుర్కొనవలసి వస్తుందో అన్నది ప్రధాన ఆందోళనగా ఉండేది. నావికాదళ దాడిగాని, వాయుమాసేనల దాడిగాని లేక మిస్సైల్ బాంబింగ్ కాని ఎదురుకావచ్చని భావిస్తూ వచ్చారు. సమీపకాలంలో 4 ఆధునిక కిడ్ క్లాస్ డిస్ట్రాయర్స్ కొనుగోలు చేయబడ్డాయి. అవి ప్రత్యేకంగా తైవాన్ వాయుమార్గం, సబ్మెరీన్ దాడులను ఎదుర్కొనడానికి ఉపకరించడానికి రూపొందించబడ్డాయి. రక్షణశాఖ మంత్రి డీసెల్ పవర్ సబ్మెరీన్లు, పాట్రియాట్ ఏంటీ- మిసెయిల్ బ్యాటరీలు కొనుగోలుచేయాలని ప్రణాళిక వేయగా పాన్-బ్లూ నియంత్రిత చట్టసభ నిధుల కొరత కారణంగా అడ్డగించింది. 2001 నుండి 2007 వరకు రక్షణ నిధులు నియంత్రించబడ్డాయి. 2008లో 650 కోట్ల అమెరికన్ డాలర్లు నిధులు రక్షణ వ్యవస్థకు మంజూరు చెయ్యబడ్డాయి. పాక్ త్రీ ప్యాకేజ్ పధకం కింద ఏంటీ-ఎయిర్ రక్షణ వ్యవస్థ, ఎహెచ్-64డి అటాక్ హెలికాఫ్టర్లు, ఇతర ఆయుధాలు విడిభాగాలు కొనుగోలు చెయ్యబడ్డాయి. అలాగే ఆధునిక సైనిక హార్డ్వేర్లు కూడా అమెరికా నుండి కొనుగోలు చెయ్యబడ్డాయి. 2009 కూడా ఇవి కొనసాగాయి. ఆ.ఒ.సి ఫ్రాన్స్, నెదర్లాండ్ నుండి కూడా కొంత
హార్డ్ వేర్, సైనిక ఆయుధాలను కొనుగోలు చేసారు. అయినప్పటికీ పి.ఆర్.సి వత్తిడి కారణంగా 1990 నాటికి అవి పూర్తిగా నిలిపివేయబడ్డాయి. పి.ఆర్.సి దాడిని ముందుగా ఆర్.ఒ.సి సైనిక
శక్తి. ఆర్..ఒ.సి ప్రస్తుతం పి.ఆర్.సి దాడిని ఎదుర్కోవడం లేక యు.ఎస్ సైన్యం స్పందించే వరకు అడ్డగించడం వంటి వ్యూహాలను యోచిస్తుంది. తైవాన్ మీద దాడిజరిగితే తైవానుకు రక్షణ కల్పించే నమ్మకం కాని ఒప్పందాలు కాని యు.ఎస్ ప్రభుత్వానికి తైవానుకు మధ్య జరగలేదు. 1996లో యు.ఎస్, జపాన్ మధ్య జరిగిన రక్షణ ఒప్పందం కారణంగా ఒకవేళ జపాన్ తైవాన్ రక్షణకు అనుకూలంగా స్పందించ వచ్చు. [[ఆస్ట్రేలియా]], [[న్యూజిలాండ్]], యునైటెడ్ స్టేట్స్ రక్షణ ఒప్పదం లేక ఆస్ట్రేలియా వంటి యు.ఎస్ మిత్రదేశాలు తైవానుకు అనుకూలంగా స్పదించే అవకాశం ఉందని భావిస్తున్నారు. వాస్థవంగా చైనాతో ఉన్న ఆర్థిక ఒప్పందాలు రద్దయ్యే అవకాశం ఉన్నందున ఆస్ట్రేలియాను తైవాన్ అనుకూల చర్యలను తీసుకోవడానికి అడ్డగించవచ్చు. సంయుక్త రాష్ట్రాలు, [[జపాన్]], [[కెనడా]], యునైటెడ్ కింగ్డం, [[దక్షిణ కొరియా]], [[ఆస్ట్రేలియా]], [[పెరూ]], [[చిలీ]] పసిఫిక్ సముద్రంలో ప్రతి 2 సవంత్సరాలకు ఒకసారి (రింపాక్) సముద్ర విన్యాసాలు ప్రాక్టిస్ చేస్తున్నాయి. వారు ఈ ప్రాంతంలో యుద్ధాన్ని నివాతించి స్థిరత్వం ఏర్పడడానికి కృషిచేయవచ్చు. తైవాన్ మీద చైనా దాడి కూడా ఇందులో ఒకటి.
== ఆర్ధికం ==
20వ శతాబ్దం మధ్యకాలం నుండి ఆరంభమైన తైవాన్ వేగవణ్తమైన ఆర్థికాభివృద్ధి, పరిశ్రమాభివృద్ధి " తైవాన్ మిరాకిల్ "గా అభివర్ణించబడింది. [[సింగపూర్]], [[హాంగ్ కాంగ్]] , [[దక్షిణ కొరియా]] దేశాలతో కలిసి " ఫోర్ ఆసియన్ టైగర్లలో తైవాన్ ఒకటిగా గుర్తింపు పొందింది.
జపానీయుల పాలనకు ముందు రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తరువాత ప్రైవేట్, ప్రభుత్వ రంగాలలో మాత్పులు తీసుకురాబడ్డాయి. ప్రయాణవసతులు, రవాణా, సమాచార రంగం ద్వీపం అంతటా అభివృద్ధి చేయబడ్డాయి. జపానీయులు విద్యావ్యవస్థను అభివృద్ధి చేసి నిర్భంధ విద్యావిధానం అమలుకు తీదుకువచ్చారు.
1945 నాటికి చైనా ప్రధాన భూభాగం, తైవానులో [[ద్రవ్యోల్బణం]] అధికమైంది. ఫలితంగా చైనా ప్రధాన భూభాగం, తైవాను జపానుతో యుద్ధానికి తలపడ్డాయి. తైవానుని వేరుచేయడామికి నేషనల్ ప్రభుత్వం తైవాన్ కరెంసీని కొత్తగా రూపొందించింది. అలాగే ధరల నియంత్రణ కాత్యక్రమం చేపట్టింది. ఇ ప్రయత్నాలు ద్రవ్యోభణం వేగాన్ని తగ్గించాయి.
ప్రధాన భూభాగం, తైవానులో ప్రవేశించిన కె.ఎం.టి ప్రభుత్వం తమతో తైవానుకు అంతులేని బంగారం, ధనం నిల్వలు తీసుకువచ్చారు. తరువాత తైవానులో ధరలు అదుపులోకి
రావడమే కాక ద్రవ్యోల్బణం తగ్గింది. ఇది తైవానుని వెనుకకు తీసుకోడానికి సహకరించింది. కె.ఎం.టి ప్రధాన భూభాగం, తైవానుకు మేధావులను, వాణిజ్య ప్రముఖులను తీసుకువచ్చింది. కె.ఎం.టి తాము ప్రధాన భూభాగంలో చేయలేని అనేక చట్టాలను, భూయాజమాన్య సంస్కరణలను తైవానులో ప్రవేశపెట్టాయి. కె.ఎం.టి గృహావసరాలు పూర్తిచేయడానికి
దిగుమతి విధానాలను సులువు చేసారు.
1950లో కొరియన్ యుద్ధం సంభవినిచిన కారణంగా యు.ఎస్ సహాయ కార్యక్రమం ఆరంభం కాగానే 1952 నాటికి ధరలు పూరిగా అదుపులోకి వచ్చాయి. అమెరికన్ ఆర్థికసాయం తైవాన్ ఆర్థికరంగం అభివృద్ధికి సహకరించాయి. ఫలితంగా గ్రామీణాభివృద్ధి వ్యవసాయాభివృద్ధి సాధ్యమైంది. తరువాతి కాలంలో తైవాన్ అభివృద్ధికి ఇది ఎంతో సహకరించింది. భూయాజమాన్య సంస్కరణలు, వ్యవసాయాభివృద్ధి ఫలితంగా 1952 నుండి 1959 నాటికి 4% వ్యవసాయోయ్పత్తుల అభివృద్ధి సాధ్యం అయింది. 3.6% ఉన్న జసంఖ్య అభివృద్ధి కంటే వ్యవసాయాభివృద్ధి అధికం కావడం గమనార్హం.
1962 లో తైవాన్ తైవాన్ సరాసరి తలసరి జాతీయ ఉత్పత్తి 170 అమెరికన్ డాలర్లు. ఇది తైవానును ఉతపత్తిలో కాంగో, జైరే సరసన నిలబెట్టింది. పి.పి.పి సమాచార సేకరణ ఆధారంగా1960 సరాసరి తలసరి జి.డి.పి 1353 అమెరికన్ డాలర్లు. 1990 వరకు ధరలు స్థిరంగా ఉండడం విశేషం. 2011 నాటికి సరాసరి తలసరి జి.ఎన్.పి కొనుగోలు శక్తి 37,000 అమెరికన్ డాలర్లకు చేరింది. తైవానును సాధించిన మానవాభివృద్ధి తైవానుని అభివృద్ధి చెందిన దేశాల సరసకు చేరేలా చేసింది. 2007 తైవాన్ హెచ్.డి.ఐ 0.943. 2010 నాటికి 0.868. చింగ్-కుయో
10 ప్రధాన నిర్మాణాల ప్రణాళిక రూపొందించాడు. తైవాన్ ఎగుమతి రంగ అభివృద్ధికి ఈ నిర్మాణాలు నాంది అయ్యాయి.
తైవాన్ హైస్పీడ్ రైలు 300 కిలో మీటర్ల ఎత్తులో కూడా పయనిస్తున్నాయి. తైపీ నుండి దక్షిణ భూభాగం లోని కావోహ్సియుంగ్ చేరడానికి 90 నిమిషాలు మాత్రమే సరిపోతుంది. ప్రస్తుతం తైవాన్
క్రియాశీలకంగా, పెట్టుబడిదారి, ఎగుమతుల వైపు సాగిన ఆదాయం క్రమంగా తైవాన్ ప్రభుత్వం పెట్టుబడులు, విదేశీ వ్యాపారం తగ్గించడానికి కారణమయ్యింది. ఈ శైలి ఆభివృద్ధని నిలిపి ఉంచడానికి కొన్ని బృహత్తర బ్యాంకులు, పరిశ్రలను ప్రైవేటీకరణ చేసారు. గత మూడు దశాబ్ధాలుగా భూముల ధరలు 8% అధికమైయ్యాయి. పారిశ్రమికాభివృద్ధికి ఎగుమతులు సహకరించాయి. తైవాన్ వాజిజ్య ఆదాయం అధికంగా ఉంది. విదేశీద్రవ్యం నిలువలలో తైవాన్ [[ప్రపంచము|ప్రపంచం]]లో 5వ స్థానంలో ఉంది. తైవాన్, రిపబ్లిక్ చైనా, తైవానుకు ప్రత్యేక కరెంసీలున్నాయి.
1990 ఆరంభం నుండి తైవాన్, చైనా ప్రధాన భూభాగం మధ్య ఆర్థిక సంబంధాలు బలపడ్డాయి. 2008 నాటికి తైవాన్ ప్రధాన చైనా భూభాగన్లో 15 బిలియన్ల అమెరికన్ డాలర్ల పెట్టుబడులు పెట్టింది. పి.ఆర్.సిలో 10% కంటే అధికమైన తైవానీ కూలీలు పనిచేస్తున్నారు. వారు తరచుగా తమ స్వంత వ్యాపారం వైపు మరలి పోతుంటారు. ఈ పరిస్థితికి తైవాన్ ఆర్థికంగా సహకరించినప్పటికీ వారు తైవాన్ ఆర్థికంగా చైనా ప్రధాన భూభాగం మీద ఆధారపడి ఉంటుందని భావప్రకటన చేస్తుంటారు. 2010 నాటికి తైవాన్ వాణిజ్యం 526 బిలియన్ల అమెరికన్ డాలర్లకు చేరుంది.
2001 లో వ్యవసాయ ఆదాయం దేశీయాదాయంలో 2% మాత్రమే. 1952 నుండి వ్యవసాయాదాయం 35% తగ్గింది. సంప్రదాయ శ్రామికులు క్రమంగా ద్వీపం వెలుపలికి పోగా ఆ స్థానాన్ని అధిక పెట్టుబడులు, సాంకేతికత తత్సంభంధ పరిశ్రమలు భర్తీ చేసాయి. తైవాన్ అంతటా ఉన్నత సాంకేతిక పార్కులు ఆవిర్భవించాయి. పి.ఆర్.సిలో ప్రధాన విదేశీపెట్టుబడి దేశం ఆర్.ఒ.సి మాత్రమే. [[తాయ్లాండ్]], [[ఇండోనేషియా]], [[ఫిలిప్పైంస్]], [[మలేసియా]], [[వియత్నాం]] తరువాత స్థానంలో ఉన్నాయి. పి.ఆర్.సిలో తైవాన్ 50,000 వ్యాపారాలు, 10,00,000 వ్యాపారులు, వాటిని ఆధారంగా జీవించే ప్రజలు ఉన్నారని అంచనా.
సంప్రదాయ ఆర్థిక విధానాలు, పాతిశ్రమిక శక్తి కారణంగా 1997 ఆసియా ఆర్థిక గండం సమయంలో తైవాన్ పొరుగుదేశాల కంటే తక్కువగా ఇబ్బందికి గురైంది. తన పొరుగు దేశాలైన దక్షిణ కొరియా, జపాన్ కంటే తైవాన్ ఆర్థిక రంగంలో ఆధిక్యత సాధిస్తున్నది బృహత్తర పరిశ్రమల కంటే లషు, మాధ్యమిక పరిశ్రమలే. ది గ్లోబల్ ఎకనమిక్ డౌన్ టౌన్ అయినప్పటికీ ప్రస్తుత ప్రభుత్వ బలహీనమైన నిర్వహణ, బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థలో ఉన్న బాడ్ డెబిట్ కారణంగా 2001 లో తైవానును కొంత తిరోగమించేలా చేసాయి. అనేక పరిశ్రమలు, కార్మికులు
పి.ఆర్.సికి తిరిగి పోయిన కారణంగా 1970 నుండి అంతకుముందు లేని నిరుద్యోగ సమస్య మొదలైంది. 2004 అధ్యక్షుని ఎన్నిక నాటికి నిరుద్యోగసమస్య కొత్త వివాదాలకు తెరతీసింది. 2002-2006 తరువాత అభివృద్ధి 4% చేరుకోగా నిరుద్యోగ సమస్య 4% తగ్గించబడింది. ఆర్.ఒ.సి అంతర్జాతీయ సంస్థల సమావేశాలలో తన స్వంత పేరుతో కలుసుకుంటింది. తైవాన్ 2002 నుండి వరల్డ్ ట్రేడ్ ఆర్గనైజేషన్ వంటి ప్రభుత్వ ఆర్గనైజేషన్లను తైవాన్, పెంగ్యూ, కిన్మెన్, మాత్సూ (చైనీస్ తైపీ) లలో " అరేట్ కస్టంస్ టెర్రిటరీ " లను కలిగి ఉంది.
== సంస్కృతి ==
తైవాన్ సంస్కృతి విభిన్న సాంస్కృతిక ఆధారిత మిశ్రమ సంస్కృతి కలిగి ఉంది. చారిత్రకంగాను, వంశానుగతంగా చైనాతో ఉన్నసనంధాలు, తైవాన్ వాసులలో అత్యధికులు చైనాపూర్వీకత కలినవారు అయిన కారణంగా తైవాన్ చైనా సంస్కృతితో ఆఅర్షించబడి వారితో విలీనమైన విభిన్న సంస్కృతి కలిగి ఉంది. జపాన్ సంస్కృతి, సంప్రదాయ కంఫ్యూషియనిజ విశ్వాసం, అధికరిస్తున్న పాశ్చాత్య సంస్కృతి ప్రస్తుత తైవానీయుల మీద ప్రభావం చూపిస్తున్నది. కుయోమింతాంగ్ తైవాన్ ప్రవేశం తరువాత తన చైనా సంస్కృతి సంబంధిత వ్యాఖ్యానాల ద్వారా తైవానీయులను ప్రభావితం చేసాడు. తరువాత చైనా లిపి, చైనీయుల చిత్రలేఖనం, చైనీయుల [[జానపద కళలు]], చైనీయుల సంగీత నాటకాల అభివృద్ధి కార్యక్రమం చేపట్టాడు.
తైవానీ సంస్కృతి పరిస్థితి వివాదాంశం ఔతూ ఉంది. తైవానీయుల సస్కృతి చైనాకు చెందినదా లేక తైవానీయులకు ప్రత్యేక సంస్కృతి ఉన్నదా అన్నది వివాదాశంగా మారింది. తైవాన్ రాజకీయాలు నిరంతరంగా వివాదాలతో ముడిపడి ఉన్నందున తైవాన్ సంస్కృతి సంప్రదాయాలు అభివృద్ధి విషయాలు తైవాన్ రాజకీయాలలో ప్రధానాంశం అయ్యాయి. తైవానీయుల సంస్కృతి, గుర్తింపు, ప్రధానంగా మొదట ఆధిక్యం చేసిన తైవాన్, చైనీయుల సంస్కృతులు కలిసి ప్రస్తుతం తైవాన్ సంస్కృతిని విభిన్న సంస్కృతుల మేళవింపుగా గుర్తించబడుతున్నది. చైనా ప్రధాన భూగం సస్కృతి అంతర్భాగాంగా చేసుకుని అధికసంఖ్యాకుల సస్ంస్కృతిని కలుపుకుంటూ తైవాన్ తనకంటూ ఒక ప్రత్యేక సంస్కృతిని కలిగి ఉంది. రాజకీయాలు, ప్రధాన చైనా భుభాగం నుండి 100 సంవత్సరాలకు పైగా వేరుగా ఉండడం కలిసి తైవానులోని పలుప్రాంతాలలో ఆహారం, సంగీతంలో కూడా విభిన్న సంప్రదాయాలను అనుసరించడానికి దారితీసింది.
తైవానులోని గొప్ప ఆకర్షణ " నేషనల్ పేలస్ మ్యూజియం " . ఇందులో 6,50,000 చైనా ఇత్తడి కళాఖండాలు, పచ్చలు, చేతి వ్రాతలు, చిత్రలేఖనాలు, పింగాణీపాత్రల సేకరణ కలిసి ఈ [[పురాతనము|పురాతన]] వస్తు ప్రదర్శనశాలను ప్రపంచంలో చైనీయుల కళలు, వస్తు ప్రదర్శనశాలలో ఉన్నతమైనదిగా గుర్తింపును తీసుకువచ్చింది. కె.ఎం.టి వారు విడిచి వచ్చిన పీజింగ్ నుండి తీసుకువచ్చిన వస్తుసేకరణతో ఈ పురత్తన వస్తు ప్రదర్శనశాలను స్థాపించారు. 1993లో చైనా సివిల్ వార్ సమయంలో మరికొన్ని సేకరణలు తైవానుకు చేరాయి. చైనీయుల సాంస్కృతిక నిధిలో10% ఈ పురత్తన వస్తు ప్రదర్శనశాలలో ఉన్నాయని భావిస్తున్నారు. విస్తారమైన ఈ సేకరణలో 1% మాత్రమే ప్రదర్శించబడుతున్నాయని భావిస్తున్నారు. చైనీయులు ఈ వస్తువులు దింగిలించబడినవి కనుక తమకు తిరిగి ఇవ్వాలని కోరుతున్నారు. అయినప్పటికీ ఆర్.ఒ.సి మాత్రం ఈ వస్తుసేకరణను ప్రత్యేకంగా సాంస్కృతిక తిరుగుబాటు సమయంలో కాపాడుకోవడానికి ప్రయత్నిస్తుంది.
తైవానులో శాస్త్రీయ సంగీతం అత్యధికంగా అభివృద్ధి చేయబడింది. జపానీ సంస్కృతి నుండి వచ్చిన కళాకారులు వరుసగా వయోలిన్ కళాకారుడు చో-లింగ్ లిన్, పియాన్ కళాకారుడు చింగ్-యున్ హూ, లింకన్ సెంటర్ చాంబర్ సొసైటీ ఆర్టిస్ట్ డైరెక్టర్ వూ హాన్, కరోక్ మొదలైన వారు తైవానులో ప్రజాదణ సంపాదించారు. వీరిని కె.టి.వి అంటారు. కె.టి.వి హోటెల్-లైక్ శైలిలో వ్యాపారరీతిలో కళాప్రదర్శనలు ఇస్తుంటారు. కె.టి.వి బృందాలకు హోటెల్ చిన్న గదులు, బాల్ రూములు వంటివి బృందం లోని సంఖ్య అనుసరించి అద్దెకు ఇస్తారు. పలు కె.ఎం.టి సంస్థలు రెస్టారెంట్, బఫే విందులు భాగస్వామ్యం ఏర్పరచుకుని పనిచేస్తుంటారు. [[కుటుంబము|కుటుంబ]] సంబంధిత శుభకార్యాలు, మిత్రుల కలయిక, వ్యాపార సంబంధాలను మెరుగు పరచడానికి ఈ విందులు ఏర్పాటు చేయబడతాయి. తైవానులో నడుపబడుతున్న పర్యాటక బసులలో టి.విలు ఉంటాయి. ఈ టి.వి లలో చలనచిత్రాలు ప్రదర్శించడానికి ఉపయోగించక సంగీత కచేరీలు ప్రదర్శించడానికి ఉపయోగిస్తుంటారు. తైవానులో కె.టి.వి తరువాత ప్రజాదరణ పొందింది ఎం.టి.వి. వీటిని అధికంగా నగరం వెలుపల కనిపిస్తుంటాయి. ఎం.టి.వి ఎంచుకున్న డి.వి.డి లను ప్రత్యేకమైన దియేటర్లలో ప్రదర్శించబడతాయి. యువతకు తమ సమయాన్ని ఏకాంతంగా మిత్రులతో గడపడానికి ఏం.టి.వి అవకాశాన్ని కల్పిస్తుండడం వలనలో యువతలో కె.టి.వి కంటే ఎంటివి అధిక ఆదరణ కలిగి ఉంది.
తైవానులో 24 గంటలు సేవలందిస్తున్న షాపులు అధికంగా ఉన్నాయి. ఇవి సాధారణ సేవలు కాక అదనంగా ఫైనాంస్ సంస్థలు, ప్రభుత్వ సంస్థల తరఫున పార్కింగ్ ఫీజ్ సేకరించడం, బిల్లులు చెల్లింపు, ట్రాఫిక్ వయోలేషన్ ఫైన్ సేకరించడం, క్రెడిట్ కార్డ్ చెల్లింపులు వంటి సేవలందిస్తున్నాయి.
తైవానీ ససంస్కృతి ఇతర సంస్కృతులను సహితం ప్రభావితం చేస్తుంది. తైవానీయుల బబుల్ టీ, మిల్క్ టీ [[సింగపూర్]], [[మలేషియా]], ఆస్ట్రేలియా]], [[యూరప్]], [[అమెరికా]] లలో లభ్యం ఔతున్నాయి. తైవాన్ టీ.వి కాత్యక్రమాలు సింగపూర్, మలేషియా, ఇతర ఆసియన్ దేశాలలో ప్రదర్శించబడుతున్నాయి. తైవాన్ చలన చిత్రాలు పలు అంతర్జాతీయ చలనచిత్ర ఉత్సవాలలో అవార్డులను గెలుచుకున్నాయి. తైవాన్ చలన చిత్ర దర్శకుడు అంగ్ లీ దర్శకత్వం వహించిన క్రంచింగ్ టైగర్, హైడెన్ డ్రాగన్, ఈట్ డ్రింక్, మన్ వుమన్, సెంస్, సెంసిబిలిటీ వంటి చిత్రాలు అంతర్జాతీయ బహుమతులు గెలుచుకున్నాయి. ఎడ్వర్డ్ యంగ్, హ్యూ సియో-సైన్ వంటి వారి దర్శకత్వంలో రూపొందిన బ్రోక్ బ్యాక్, లైఫ్ ఆఫ్ పై, లస్ట్, కాషన్ వంటి చిత్రాలు అంతర్జాతీయ గుర్తింపు పొందాయి.
== గణాంకాలు ==
2012 లో తైవాన్ జనసంఖ్య 2,32,61,747. వీరిలో అత్యధికులు తైవాన్ ద్వీపంలో నివసిస్తున్నారు. పెంగ్యూలో 97,724 మంది నివసిస్తున్నారు, కిన్మెన్లో 1,08,147 మంది నివసిస్తున్నారు,
మాత్సూ దీవిలో 10,253 మంది నివసిస్తున్నారు.
తైవాన్ ప్రజలలో 98% హాన్ చైనీస్ సంతతికి చెందిన వారు. వీరిలో బెన్షెన్గ్రెన్ అనబడే ప్రారంభకాల హన్ చైనీస్ వలస ప్రజలు 86%. వీరిని తరచుగా తైవాన్ స్థానికులు, తైవాన్ ఆదిమ మానవులుగా గుర్తించబడుతున్నారు. బెన్షెన్గ్రెన్ ప్రజలలో రెండు విభాగాలున్నాయి. వీరిలో హొక్లో ప్రజలు 70% వీరి పూర్వీకులు దక్షిణ కోస్తాలోని ఫ్యూజియన్ (మాన్-నన్) నుండి తైవనుకు వలస వచ్చారు. వీరు దక్షిణ చైనాలోని ఫ్యూజియన్ నుండి 17వ శతాబ్దంలో తైవానుకు వలసవచ్చిన వారని అంచనా. తైవాన్ మొత్తం జనాభాలో 15% ఉన్న హోక్కా ప్రజల పూర్వీకులు దక్షిణం నుండి గుయాంగ్డంగ్, పరిసర ప్రాంతాలు, తైవనుకు వలస వచ్చారని భావిస్తున్నారు. వాషెన్గ్రెన్ లోని 12% ప్రజలు 1945లో చైనా ప్రధాన భూభాగం నుండి
వచ్చరని భావిస్తున్నారు. మిగిలిన 2.25% ప్రజలు తైవానీ ఆదిమవాసులని అంచనా. వీరు 14 ప్రధాన విభాగాలుగా విభజించబడుతున్నారు. ది ఆమి, ఆతయాల్, బునన్, కవలన్, పైవాన్, పుయుమ, రుకై, సైసియట్, సకిజయ, సెడిక్, తయో, ట్రుకు, త్సౌ. వీరు ద్వీపం లోని తూర్పు భూభాగంలో నివసిస్తున్నారు. యామీ ప్రజలు ఆర్చిడ్ ద్వీపంలో నివసిస్తున్నారు.
తైవాన్ అధికార భాష అయిన మాండరిన్ భాషను తైవాన్ ప్రజలలో అత్యధికులు మాట్లాడుతున్నారు. 1940లో జపానీయులు బలవంతంగా ప్రవేశపెట్టిన మాండరిన్ భాషను పాఠాశాలలలో ప్రధానభాషగా బోధిస్తున్నారు. తైవానులోని చైనా సంప్రదాయక ప్రజలు, హాన్కాంగ్, మాక్యూ ప్రజలు కూడా ఈ భాధను మాట్లాడుతున్నారు. వైషెన్గ్రెన్ ప్రజలలో అధికులు ఆరంభం నుండి
మాండరిన్ మాట్లాడుతున్నారు ఇతర ప్రజలలో అనేకులు మాండరిన్ భాషను కొంతవరకు అర్ధం చేసుకుంటున్నారు. 15% ఉన్న హక్కా ప్రజలు తైవానీ భాషను (ఫ్యూజియన్ భూభాగ భాష అయిన మిన్నాన్ భాషకు కొంత వ్యత్యాసమైనది) మాట్లాడుతున్నారు. మాండరిన్ భాషను పాఠశాలలలో బోధించబడుతూ, టెలివిజన్, రేడియోలలో కూడా ఆధిక్యత సాధిస్తున్నది. 1990 లో భాషాపరమైన నిభంధలను తొలగించిన నాటి నుండి తైవాన్ ప్రజలలో మాండరినేతర భాషలు కూడా పునరుద్ధరించబడుతున్నాయి. తైవాన్ దేశీయమైన భాషలు ఫార్మొసన్ భాషలు చైనాకు కాని లేక సినో- టిబెటిన్కు కాని చెందినవి కాదు. అయినప్పటికీ ఆస్ట్రోనేషియన్ కుటుంబానికి చెందినవని భావిస్తున్నారు. ఈ భాషలను ఉపయోగిస్తున్నాల్పసంఖ్యాకులైన తైవాన్ ఆదిమతెగల ప్రజలు ప్రస్తుతం మాండరిన్ భాషను వాడుతూ ఇతర భాషల ఉపయోగం తగ్గిస్తున్నారు. 14 తైవాన్ భాషలలో 5 భాషలను మోరీబౌండ్గా
గుర్తించబడుతున్నయి.
రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా రాజ్యాంగం తైవాన్ ప్రజల స్వాతంత్ర్యం, మతవిశ్వాసాలను సంరక్షించడానికి ప్రయత్నిస్తుంది. 2005 గణాంకాలను అనుసరించి తైవానులో దాదాపు 1,87,18,600 మంది (81.3% ప్రజలు) వివిధ మతావలంభీకులు ఉన్నారు. 14-18% ప్రజలు నాస్థికూగా ఉన్నారు. ఆర్.ఒ.సి 26 [[మతాలు]]న్నట్లు గుర్తించింది. వీటిలో పెద్దవైన 5 మతాలు వరుసగా భౌద్ధమతావలంభీకుల సంఖ్య 80,86,000 (85%), తాయోఇజం మతావలంభీకులు 76,00,000 (33%), ఐ-కుయాన్ టాయో మతావలంభీకులు 8,10,000 ( 3.5%), ప్రొటెస్టెంటిజం 6,05,000 (2.6%), రోమన్ కేథొలికిజం 2,98,000 (1.3%) మంది ఉన్నారు. సి.ఐ.ఎ వరల్డ్ ఫాక్ట్ బుక్, యు.ఎస్ స్టేట్ డిపార్ట్మెంట్ సమీపకాల ఆధారాలు 93% తైవానీయులు
పలుదేవతారాధన మద్దతుదారులని తెలియజేస్తున్నది. పురాతన చైనా మతం, బుద్ధిజం, కంఫ్యూజియనిజం, తాయిజం తైవానీయులు అనుసరిస్తున్న మతాలలో ప్రధానమైనవి. రోమన్ కాథలిక్, ప్రొటెస్టెంట్లు, ప్రత్యేకించని [[క్రిస్టియన్]] సమూహాలకు చెందిన క్రిస్టియానిటీ మద్దతుదారులు 4.5%, ఇస్లాం, తైవానీ ఆదిమవాసుల మతాలు 2.5%,
చైనా, తైవాన్ మూలాల నుండి ఉద్భవించిన కంఫ్యూజియన్ మతం సర్వమతసమానత్వం బోధిస్తున్నది. తైవానీయులలో అత్యధికులు సాధారణంగా సర్వమతసమానత్వానికి మద్దతిస్తూ
కంఫ్యూజియనిజానికి మద్దతు ఇస్తున్నారు. 2009 గణాంకాలు తైవానులో 14,993 ఆలయాలు ఉన్నాయని తెలియజేస్తున్నాయి. సుమారు 1,500 మందికి ఒక ప్రార్థనా మందిరం ఉంది. వాటిలో 9,202 ప్రార్థనాలయాలు తాయిజజానికి చెందినవి. 2008 లో తైవానులో 3,262 చర్చిలు ఉన్నట్లు తెలుస్తున్నది.
== విద్య ==
తైవానులో కాలనీ పాలనా కాలంలో ఉన్నత విద్యావిధానం ప్రవేశపెట్టబడింది. అయినప్పటికీ 1945 లో తైవన్ను జపాన్ నుండి చైనా స్వాధీచేసుకుని వెంటనే విద్యావిధానంలో మార్పులు తీసుకువచ్చి అప్పుడున్న విద్యావిధానం స్థానంలో చైనా ప్రధాన భూభాగంలో ఉన్న ప్రవేశపెట్టారు. చైనా విద్యావిధానం చైనీస్, అమెరికన్ విద్యావిధానాల మిశ్రితమైనది.
విద్యావిధానంలో 6 సంవత్సరాల [[ప్రాథమిక విద్య]], 3 సంవత్సరాల మాద్యమిక విద్య, 3 సంవత్సరాల [[ఉన్నత పాఠశాల]] విద్య, 4 సంవత్సరాల విశ్వవిద్యాలయ విద్యతో కూడుకున్నది.
తైవానీయుల మధ్య ఈ విద్యా విధానం విజయవంతం అయింది. తైవానీయులు తమ విద్యావిధానం ప్రపంచంలో అత్యంత సమర్ధవంతమైనదని సగర్వంగా చెప్పుకుంటున్నారు. ప్రత్యేకంగా గణితం, సైన్సులో అత్యున్నతంగా ఉన్నదని చెప్తున్నారు. అయినప్పటికీ విద్యార్థుల మీద వత్తిడి తీసుకువస్తున్నరని అలాగే విషయఙానం లేని కంటస్థ విధానం అనుసరిస్తున్నారన్న విమర్శలు కూడా ఉన్నాయి.
పలు తైవానీ విద్యార్థులు నైపుణ్యం పెంచుకోవడానికి, పరీక్షల సమయంలో ఎదురైయ్యే సమస్యలు పరిష్కరించే నైపుణ్యం సంపాదించడానికి క్రాం, బుషిబాన్ స్కూళ్ళలో చేరుతుంటారు. ప్రత్యేకంగా గణితం, నేచురల్ సైన్సు, చరిత్ర, ఇతర పాఠాల సమస్యల పరిష్కారం కొరకు. పాఠాలు లెక్చర్లు, రివ్యూలు, ప్రైవేట్ ట్యుటోరియల్ స్థాయిలో పాఠాలు బోధించబడుతుంటాయి. విద్యార్థులకు ఆసక్తి ఉన్న కోర్సులు సులుగా లభ్యం ఔతున్నాయి. 2003 గణాంకాలు తైవాన్ అక్షరాస్యత 96.1% అని తెలియజేస్తున్నాయి.
== ఆరోగ్యం ==
సాఘింక ఆరోగ్యభీమాతో చేరిన ప్రస్తుత ఆరోగ్యపధకం 1995లో ప్రవేశపెట్టబడింది. ప్రభుత్వ ఆరోగ్యబీమా పధకంలో ఉద్యోగాలలో ఉన్న పౌరులకు నిర్భంధ ఆరోగ్యబీమా అమలులో ఉంది. పేదరికంలో ఉన్న వారు, నిరుద్యోగులు విపత్తుకలో చిక్కిన వారు వారి వారి ఆర్థిక పరిస్థితికి తగినట్లు ప్రైవేటు ఆసుపత్రులలో చికిత్స పొందుతుంటారు. తైవానులో పనిచేస్తున్న పౌరులు కానివారు
ఆరోగ్య సంరక్షణ సౌకర్యం పొదుతున్నారు. అనదరికీ ఒక స్థిరమైన గణనతో వైద్యం అందించబడుతుంది. వైద్య రుసుము మాత్రం ఉద్యోగుల బీమా సంస్థలు కాని వ్యక్తిగతంగా కాని చెల్లించబడతాయి. అసుపత్రులలో జరిపిన సర్వేలు రోగులలో 70.1% తాము వైద్య సేవలకు తృప్తి చెందుతున్నామని చెప్పారు. 20.5% రోగులు పరవాలేదని చెప్పారు. 4.4% తమకు వైద్యసేవలలో తృప్తిలేదని మరీ తక్కువ స్థాయిలో ఇన్నదని చెప్పారు.
సార్స్ సమయంలో తైవాన్ తన స్వంత రోగనిరోధక కేంద్రం కలిగి ఉంది. 2003 మార్చి 347 వ్యాధి నిర్ధారణ అయింది. సి.డి.సి, ప్రాంతీయ ప్రభుత్వాలు కలిసి ప్రయాణీకులు ఉండే ప్రదేశాలు, రిక్రియేషన్ కేంద్రాలు, ప్రజలు కూడే ప్రదేశాలన్నింటిలో మానిటర్డ్ స్టేషన్లు ఏర్పాటు చేసారు. 2003 జూలై నాటికి ఒక్క సార్స్ రోగి కూడా నమోదు కాలేదు. 2006 నాటికి బి.ఎన్.హెచ్.ఐ 17,259 మందికి ఆరోగ్యబీమా సౌకర్యం కల్పించింది.
== ప్రయాణ సౌకర్యాలు ==
రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా రవాణా, సమాచారశాఖ ఆధ్వర్యంలో తైవాన్ రవాణాశాఖ పనిచేస్తుంది. తైవాన్ రహదారులు 5 విభాగాలుగా విభజించబడ్డాయి ; నేషనల్ హైవే, ప్రొవింషియల్ హైవే, కౌంటీ రూట్స్, టౌన్ షిప్ రూట్స్, స్పెషల్ రూట్స్. మొదటి నాలుగు సాధారణ మార్గాలు. తైవాన్లో విశాలమైన [[రైలు మార్గాలు]]న్నాయి. రైలు మార్గాలను తైవాన్ " తైవాన్ రైల్వే అడ్మినిస్ట్రేషన్ " నిర్వహిస్తుంది. తైవాన్ హైస్పీడ్ రైళ్ళను " తైవాన్ హైస్పీడ్ కార్పొరేషన్ " నిర్వహిస్తుంది. తైపీ మెట్రో అండ్ ది కావోహ్సియుంగ్ మాస్ రాపిడ్ ట్రాంసిస్ట్ తైపీ [[మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]], కావోహ్సియుంగ్ నగర ప్రాంతంలో రవాణా సేవలందిస్తుంది. తైచంగ్ మహానగర మార్గాలు నిర్మాణదశలో ఉంది. తైవాన్లో నాలుగు విమానాశ్రయాలు ఉన్నాయి. అవి వరుసగా తైవాన్ తాయుయాన్ ఇంటర్నేషనల్ ఎయిర్పోర్ట్, తైపీ సాంగ్షన్ ఎయిర్పోర్ట్, కావోహ్సియుంగ్ ఇంటర్నేషనల్ ఎయిర్పోర్ట్, తైచంగ్ ఎయిర్పోర్ట్ ఉన్నాయి.
తైవాన్లో నాలుగు నౌకాశ్రయాలు ఉన్నాయి. అవి వరుసగా పోర్ట్ ఆఫ్ తైపీ, ది పోర్ట్ ఆఫ్ కావోహ్సియుంగ్, ది పోర్ట్ ఆఫ్ తైచంగ్, పోర్ట్ ఆఫ్ హుయాలియన్.
.
== వెలుపలి లింకులు==
{{ఆసియా}}
[[af:Taiwan (eiland)]]
[[ar:تايوان (جزيرة)]]
[[ast:Taiwán]]
[[az:Tayvan]]
[[bg:Тайван]]
[[br:Enez Taiwan]]
[[ca:Taiwan]]
[[ceb:Taiwan]]
[[cs:Tchaj-wan (ostrov)]]
[[da:Taiwan (ø)]]
[[de:Taiwan (Insel)]]
[[dsb:Taiwan]]
[[dv:ޓައިވާން]]
[[es:Isla de Taiwán]]
[[et:Taiwani saar]]
[[fa:تایوان (جزیره)]]
[[gan:臺灣]]
[[gd:Taidh-Bhàn (eilean)]]
[[gl:Illa de Taiwán]]
[[hak:Thòi-vân]]
[[he:טאיוואן (אי)]]
[[hi:ताइवान]]
[[hsb:Taiwan]]
[[hu:Tajvan (sziget)]]
[[ia:Taiwan]]
[[id:Taiwan]]
[[is:Taívan]]
[[it:Isola di Formosa]]
[[ja:台湾]]
[[ko:타이완]]
[[la:Formosa]]
[[lv:Taivāna (sala)]]
[[mn:Тайвань арал]]
[[mr:तायवान (बेट)]]
[[ms:Pulau Taiwan]]
[[my:ထိုင်ဝမ်]]
[[nn:Taiwan]]
[[no:Taiwan]]
[[pl:Tajwan (wyspa)]]
[[pt:Ilha Formosa]]
[[qu:Taywan]]
[[ru:Тайвань]]
[[sah:Тайбаан]]
[[sco:Taiwan]]
[[sh:Tajvan]]
[[simple:Taiwan]]
[[sk:Taiwan (ostrov)]]
[[sl:Tajvan (otok)]]
[[sm:Tailani]]
[[sr:Тајван]]
[[sv:Taiwan (ö)]]
[[sw:Taiwan]]
[[ta:தாய்வான்]]
[[tpi:Taiwan]]
[[tr:Tayvan]]
[[tt:Тайвань]]
[[uk:Тайвань]]
[[vec:Taiwan (ixoła)]]
[[war:Taiwan]]
[[wuu:台湾]]
[[xal:Тайван арл]]
[[za:Daizvanh]]
[[zh:臺灣]]
[[zh-classical:臺灣]]
[[zh-min-nan:Tâi-oân]]
[[zh-yue:臺灣]]
k597udwez9ku7tp7sf957ybp1mv20x5
3620298
3620297
2022-08-10T22:45:14Z
Kprsastry
2847
/* చైనా పాలన */
wikitext
text/x-wiki
{{దేశ సమాచారపెట్టె
| conventional_long_name = Republic of China<br/>''రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా''<br/>చైనా గణతంత్రం
| common_name = Taiwan
| native_name = {{ubl|{{native name|zh-tw|<big>中華民國</big>|italics=off}}<br />''Zhōnghuá Mínguó'' {{small|([[Standard Mandarin|Mandarin]])}}<!---Do not change to "Jhonghuá Mínguó" (i.e. Tongyong Pinyin); Hanyu Pinyin has been the official romanization since 1 January 2009.---><br />''Tiong-hôa Bîn-kok'' {{small|([[Hokkien]])}}<br />''Chûng-fà Mìn-koet'' {{small|([[Taiwanese Hakka|Hakka]])}}<br />''Dṳ̆ng-huà Mìng-guók'' {{small|([[Fuzhou dialect|Fuzhounese]])}}}}
| image_flag = Flag of the Republic of China.svg
| alt_flag = A red flag, with a small blue rectangle in the top left hand corner on which sits a white sun composed of a circle surrounded by 12 rays.
| image_coat = National Emblem of the Republic of China.svg
| alt_coat = A blue circular emblem on which sits a white sun composed of a circle surrounded by 12 rays.
| symbol_type = National Emblem
| national_anthem = {{vunblist|"[[National Anthem of the Republic of China]]"<br />{{lang|zh-hant|中華民國國歌}} <br />''Zhōnghuá Mínguó Guógē''}} <div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:National anthem of the Republic of China (Taiwan) 中華民國國歌(演奏版).ogg]]}}</div>
| flag_anthem = {{vunblist|"[[National Flag Anthem of the Republic of China]]" <br />{{lang|zh-hant|中華民國國旗歌}}<br />''Zhōnghuá Míngúo Gúoqígē''}}
<div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:中華民國國旗歌 (演奏版).ogg]]}}</div>
| image_map = Locator map of the ROC Taiwan.svg
| alt_map = a map of East Asia, with a world map insert, with the island of Taiwan shaded and the other islands circled
| map_caption = [[Free area of the Republic of China|Territory controlled by the Republic of China]]: [[Geography of Taiwan|Taiwan Island]], [[Penghu]], [[Kinmen]], [[Matsu Islands]], [[Pratas Islands|Dongsha Islands]] and [[Taiping Island]]
| capital = [[తైపీ]]<ref name="capital">{{cite news |title=Interior minister reaffirms Taipei is ROC's capital |date=5 December 2013 |url=http://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2013/12/05/2003578356 |newspaper=Taipei Times |accessdate=7 December 2013}}</ref>
| coordinates = {{coord|25|02|N|121|38|E|display=it}}
| largest_city = [[న్యూ తైపీ నగరం|న్యూ తైపీ]]
| official_languages = [[Taiwanese Mandarin]]<ref>{{cite news|last1=Shih|first1=Hsiu-chuan|title=Taiwan mulling English as an official language, but is it ready?|url=http://focustaiwan.tw/news/afav/201801270011.aspx|accessdate=27 January 2018|agency=Central News Agency|date=27 January 2018}}</ref><ref>{{cite web | url=https://www.theworldofchinese.com/2014/05/taiwanese-mandarin-starter-kit/ | title=The wild and wacky world of Taiwanese Mandarin | publisher=The World of Chinese | date=May 29, 2014 | accessdate=December 3, 2018 | website= | archive-date=2018-12-14 | archive-url=https://web.archive.org/web/20181214123816/http://www.theworldofchinese.com/2014/05/taiwanese-mandarin-starter-kit/ | url-status=dead }}</ref>
| national_languages = {{vunblist|[[Formosan languages]]<ref>{{cite web|url=http://focustaiwan.tw/news/aipl/201707190019.aspx |title=President lauds efforts in transitional justice for indigenous people |publisher=Focus Taiwan |accessdate=19 July 2017}}</ref> <br />[[Taiwanese Hakka|Hakka]]<ref>{{cite web|url=http://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2017/12/30/2003684894 |title= Hakka made an official language |newspaper=Taipei Times |accessdate=29 December 2017}}</ref>}}
| regional_languages = {{vunblist|[[Matsu dialect]] <br />[[Taiwanese Hokkien]]}}
| languages_type = [[Official script]]s
| languages = {{vunblist|[[Traditional Chinese]] <br />[[Formosan languages|Formosan Latin alphabet]]<ref>{{cite web|url=http://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2017/07/20/2003674932 |title=Official documents issued in Aboriginal languages |publisher=Taipei Times |accessdate=20 July 2017}}</ref>}}
| ethnic_groups = {{nowrap|95% [[Han Taiwanese|Han]]{{sfnp|Exec. Yuan|2014|p=36}}}}<br />{{nowrap| '''∟''' 70% [[Hoklo Taiwanese|Hoklo]]}}<br />{{nowrap| '''∟''' 14% [[Hakka people|Hakka]]}}<br />{{nowrap|{{raise|0.1em| '''∟''' 14% [[Waishengren|Waisheng]]{{efn|name=waishengren| This does not include citizens of the People's Republic of China who more recently moved to Taiwan. Some Waishengren are also Hakka or Hokkien, and small minority are not Han but Manchu, Mongol etc.}}}}}}<br />{{nowrap|3.1% [[:zh:臺灣新住民|New immigrants]]}}<br />{{nowrap|2.4% [[Taiwanese aborigines|Aborigines]]{{efn|Taiwanese aborigines are officially categorised into [[List of ethnic groups in Taiwan|16 separate ethnic groups]] by the Republic of China. {{harvp|Exec. Yuan|2014|p=49}} }}}}
| demonym = [[Taiwanese people|Taiwanese]]<ref name="cia-factbook" />
| government_type = [[Unitary state|Unitary]] [[Semi-presidential system|semi-presidential]] [[republic]]
| leader_title1 = [[President of the Republic of China|President]]
| leader_name1 = [[Tsai Ing-wen]]
| leader_title2 = [[Vice President of the Republic of China|Vice-President]]
| leader_name2 = [[Chen Chien-jen]]
| leader_title3 = [[Premier of the Republic of China|Premier]]
| leader_name3 = [[William Lai]]
| leader_title4 = [[List of vice premiers of the Republic of China|Vice Premier]]
| leader_name4 = [[Shih Jun-ji]]
| leader_title5 = [[President of the Legislative Yuan|Speaker]]
| leader_name5 = [[Su Jia-chyuan]]
| leader_title6 = [[Vice President of the Legislative Yuan|Deputy Speaker]]
| leader_name6 = [[Tsai Chi-chang]]
| legislature = [[Legislative Yuan]]
| sovereignty_type = [[History of the Republic of China|Formation]]
| sovereignty_note =
| established_event1 = [[Xinhai Revolution]]
| established_date1 = 10 October 1911
| established_event2 = [[Republic of China (1912–49)|Republic proclaimed]]
| established_date2 = 1 January 1912
| established_event3 = [[Retrocession Day|Taiwan transferred]]
| established_date3 = 25 October 1945
| established_event4 = [[Constitution of the Republic of China|Current constitution]]
| established_date4 = 25 December 1947
| established_event5 = [[Chinese Communist Revolution|Government moved to Taipei]]
| established_date5 = 7 December 1949
| area_km2 = 36,197<ref name="taiwan-popstat" />
| area_rank = <!-- Area rank should match [[List of countries and dependencies by area]];should not be any here -->
| population_estimate = 23,577,271<ref name="Natl Statistics">{{cite web |title=Statistics from Statistical Bureau|url=http://eng.stat.gov.tw/point.asp?index=9|access-date=22 September 2018 |website=National Statistics, Republic of China (Taiwan)}}</ref>
| population_census = 23,123,866<ref>{{cite web|title=General Statistical analysis report, Population and Housing Census|url=http://eng.stat.gov.tw/public/Data/5428162113SIDMH93P.pdf|website=National Statistics, ROC (Taiwan)|url-status=dead|access-date=6 డిసెంబర్ 2018|archive-date=26 డిసెంబర్ 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161226090918/http://eng.stat.gov.tw/public/Data/5428162113SIDMH93P.pdf}}</ref>
| population_estimate_year = 2018
| population_estimate_rank = 53rd
| population_census_year = 2010
| population_census_rank = 53rd
| population_density_km2 = 650
| population_density_rank = 17th
| GDP_PPP = $1.250 trillion<ref name=imf2>{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2018/02/weodata/weorept.aspx?sy=2018&ey=2023&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&pr1.x=37&pr1.y=7&c=528&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a=|title=Taiwan Province of China |publisher=International Monetary Fund |accessdate=7 May 2017}}</ref>
| GDP_PPP_year = 2018
| GDP_PPP_rank =
| GDP_PPP_per_capita = $52,960<ref name=imf2 />
| GDP_PPP_per_capita_rank =
| GDP_nominal = $603 billion<ref name=imf2 />
| GDP_nominal_year = 2018
| GDP_nominal_rank =
| GDP_nominal_per_capita = $25,534<ref name=imf2 />
| GDP_nominal_per_capita_rank =
| Gini = 33.6
| Gini_year = 2014
| Gini_change = <!--increase/decrease/steady-->
| Gini_ref = <ref>{{cite book |title=Report on The Survey of Family Income and Expenditure |url=http://eng.stat.gov.tw/ct.asp?xItem=3417&CtNode=1596&mp=5 |chapterurl=http://win.dgbas.gov.tw/fies/doc/result/99/a11/Year04.xls |chapter=Table 4. Percentage Share of Disposable Income by Quintile Group of Households and Income Inequality Indices |publisher=Directorate General of Budget, Accounting and Statistics |location=Taipei, Taiwan |year=2010}}</ref>
| Gini_rank =
| HDI = 0.907
| HDI_year = 2017
| HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady-->
| HDI_ref = {{efn|The UN [[China and the United Nations|does not recognize]] the Republic of China (Taiwan) as a [[sovereign state]]. The HDI report does not include Taiwan as part of the People's Republic of China when calculating China's figures (see<ref>{{cite web|url=http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2010_EN_Readers_reprint.pdf|title=- Human Development Reports|website=hdr.undp.org}}</ref>). Taiwan's government calculated its HDI to be 0.907, based on 2010 new methodology of UNDP.<ref>{{cite web|url=http://eng.stat.gov.tw/public/data/dgbas03/bs2/gender/International%20Gender/%E4%BA%BA%E9%A1%9E%E7%99%BC%E5%B1%95%E6%8C%87%E6%95%B8.xls|format=Excel|script-title=zh:2018中華民國人類發展指數(HDI)|accessdate=2018-11-12|year=2018|publisher=Directorate General of Budget, Accounting and Statistics, Executive Yuan, R.O.C.|language=zh-hant|title=ఆర్కైవ్ నకలు|website=|archive-url=https://web.archive.org/web/20170811222036/http://eng.stat.gov.tw/public/data/dgbas03/bs2/gender/International%20Gender/%E4%BA%BA%E9%A1%9E%E7%99%BC%E5%B1%95%E6%8C%87%E6%95%B8.xls|archive-date=2017-08-11|url-status=dead}}</ref>|group="nb"}}
| HDI_rank = 21st
| currency = [[న్యూ తైవాన్ డాలర్]] (New Taiwan Dollar, NT$)
| currency_code = TWD
| time_zone = [[National Standard Time]]
| utc_offset = +8
| date_format = {{unbulleted list |yyyy-mm-dd |{{longitem|style=line-height:1.1em; |{{nowrap|yyyy年m月d日<br />{{small|([[Common Era|CE]]; [[Chinese calendar|CE+2697]])}}}}}} |[[Minguo calendar|民國yy年m月d日]] {{small|([[Common Era|CE]]−1911)}}}}
| drives_on = Right
| calling_code = [[Telephone numbers in Taiwan|+886]]
| cctld = {{vunblist|[[.tw]] <br />[[.台灣]] <br /> [[.台湾]]<ref>{{cite web |url=http://brussels38.icann.org/meetings/brussels2010/transcript-board-25jun10-en.txt |title=ICANN Board Meeting Minutes |publisher=ICANN |date=25 June 2010}}</ref>}}
| official_website = [http://www.taiwan.gov.tw/ taiwan.gov.tw]
}}
'''తైవాన్''' ఐక్యరాజ్యసమితి గుర్తింపు పొందని, [[చైనా]]లోని అంతర్భాగముగా ప్రపంచముచే గుర్తించబడుతున్నఫసిఫిక్ మహాసముద్రములోని ఒక దీవి. తైవాన్ చైనా నుండి స్వాతంత్య్రము ప్రకటించుకుంది. వాస్తవ నియంత్రణాధికారము దీనిపై చైనాకు లేదు. ప్రజల భాష చైనీసు (చీనీ).
== వివిధ నామాలు==
== చరిత్ర==
=== ఆదిమ తైవాన్ ===
హిమయుగం ఆఖరి దశలో తైవాన్ ఆసియా ప్రధాన భూభాగంలో సముద్రమట్టం పెగిగిన 10,000 సంవత్సరాల తరువాత కలిసి పోయింది . ఈ ద్వీపంలో లభించిన మానవ అవశేషాలు అలాగే పురాతన కళాఖాండాలు 20,000 - 30,000 సంవత్సరాల నాటివిగా గుర్తించబడ్డాయి.
ప్రస్తుత తైవాన్ ఆదిమ వాసులు 4,000 సంవత్సరాల ముందు చైనా భూభాగం నుండి వెళ్ళి స్థిరపడిన వారని భావిస్తున్నారు. ఇక్కడి ప్రజలు మాట్లాడే భాష ఆస్ట్రో ఏషియన్ కుటుంబానికి చెందినది. తైవాన్ ద్వీపంలోని తూర్పు భాగంలో ఉన్న మడగాస్కర్ మలయో-పాలినేషియన్ భాష కూడా విస్తరించి ఉంది.
తైవాన్ లోని అధిక భాగంలో విస్తరించి ఉన్న ఈ భాష ఆస్ట్రో ఏషియన్ భాషకు పూర్తిగా భిన్నమైనది. తైవాన్ దేశంలో ఆధిపత్యం కలిగిన ఈ భాషలే తైవాన్ ప్రజలను దక్షిణ ఆసియాలోని పసిఫిక్, [[హిందూ మహా సముద్రం]]లో ఉన్న సముద్ర ఆధారిత ప్రజలలో ప్రత్యేకించి చూపుతున్నాయి. 13వ శతాబ్దంలో ప్యాన్ చైనీయులు పెంగ్యూ ద్వీపంలో స్థిరపడసాగారు. అయినప్పటికీ గిరిజనుల విరుద్ధమైన భావాలు, వ్యాపారావకాశాలు అనుకూలించకపోవడం తైవాన్ ఇతరులకు ఆకర్షణ రహితంగానే మిగిలి పోయింది. అప్పుడప్పుడూ వచ్చే అన్వేషకులు, మత్స్యకారుల వలన కొన్ని మార్పులు సంభవించాయి.
=== 17వ శతాబ్దం ===
1622లో ది డచ్ [[ఈస్టిండియా కంపెనీ]] ఒక వ్యాపార సంస్థను ప్రారంభించాలని ప్రయత్నించింది. ఈ ప్రయత్నం మింగ్ అథారిటీల చేత తిప్పికొట్టబడింది. 1624 లో డచ్ కంపెనీ సముద్రతీరంలోని తాయోయాన్ అనే చిన్న ద్వీపంలో " ఫోర్ట్ జీలండియా " పేరుతో వ్యాపార సంస్థను ప్రారంభించింది. అది ప్రస్తుతం ప్రధాన ద్వీపంలోని ఆంపింగ్ లో ఒక భాగంగా ఉంది. కంపెనీకి చెందిన స్కాటిష్ ప్రతినిధి ద్వీపంలోని దిగువభూములు 11 ప్రధాన భూభాగాలుగా విభజింపబడ్డాయని వాటిలో కొన్ని డచ్ ఆధీనంలో ఉండగా మిగిలినవి స్వతంత్రంగా ఉన్నాయని వర్ణించాడు. కంపెనీ ఫిజీ, పెంగూ (మత్స్యకారులు) నుండి కూలీలను దిగుమతి చేసుకున్నారు. వారిలో చాలా మంది ఇక్కడే స్థిరపడ్డారు.
1626లో ఈ [[భూమి]] లో పాదం మోపిన స్పెయిన్ వారు ఉత్తర తైవాన్ భూభాగాన్ని ఆక్రమించుకున్నారు. స్పెయిన్ వారు కీలంగ్, తాంసు రేవులలో వ్యాపారం విస్తరింపజేసారు. ఈ కాలనీ కాలం 16 సంవత్సరాల కాలం కొనసాగి డచ్ సైన్యాల చేతిలో స్పెయిన్ వారి చివరి కోట పతనం కావడంతో 1642 నాటికి ముగింపుకు వచ్చింది.
మింగ్ సామ్రాజ్యం పతనం తర్వాత మింగ్ విశ్వాసి అయిన కాక్సింగా ప్రవేశించి ద్వీపాన్ని ఆక్రమించి 1662 నాటికి జిలాండియా కోటను స్వాధీనం చేసుకున్నాడు. తరువాత డచ్ ప్రభుత్వం, సైన్యాలను ద్వీపం నుండి తరిమి కొట్టాడు. కాక్సింగ్ తంగ్నింగ్ రాజ్యాన్ని స్థాపించి (1662-1683) తైవాన్ ని [[రాజధాని]] ని చేసాడు. అతడు, అతడి వారసులైన జెంగ్ జింగ్ 1662-1683 వరకు ఈ ద్వీపాన్ని పాలించారు. తరువాత రాజ్యానికి వచ్చిన జెంగ్ కెషంగ్ పాలన [[ఆగ్నేయం|ఆగ్నేయ]] చైనాను పాలిస్తున్న క్వింగ్ సామ్రాజ్యంతో నిరంతరంగా సాగించిన దాడుల కారణంగా ఒక సంవత్సరం కంటే ముందే ముగింపుకు వచ్చింది.
=== క్వింగ్ పాలన ===
ఫ్యుజియన్ నౌకాసేన 1683 లో కాక్సింగ్ మనుమడిని ఓడించిన తరువాత క్వింగ్ ను ఆనుకుని ఉన్న తైవాన్ ద్వీపం ఫ్యూజియన్ న్యాయపరిధిలోకి చేర్చబడింది. క్వింగ్ రాజ్యాంగం ఈ భూభాగంలో సముద్రపు దోపిడీదారులు, దేశదిమ్మరుల నుండి రక్షిస్తూ వచ్చింది. అలాగే స్థానిక ప్రజల భూహక్కు, వలసలను నిర్వహించడానికి వరుసగా శాసనాలను అమలుచేసింది. దక్షిణ ఫ్యుజియన్ నుండి వలసదారులు తైవానులో ప్రవేశించసాగారు. పన్ను చెల్లించే భూములకు పోరుకొనసాగిన భూముల సరిహద్దులు తూర్పు తీరాలకు మారింది. స్థానికులు కొండ ప్రాంతాలకు పంపబడ్డారు. ఈ సమయంలో చైనీయులకు, దక్షిణ ఫ్యూజియన్లకు అలాగే చైనీయులకు, దక్షిణ ఫ్యూజియన్లకు, స్థానికులకు మధ్య అనేక పోరాటాలు జరిగాయి.
ఉత్తర తైవాన్, పెంగూ ద్వీపాలలో సినో-ఫ్రెంచ్ యుద్ధాలు (1884 ఆగస్టు నుండి 1885 ఏప్రిల్ ) కొనసాగాయి. 1884 అక్టోబరు మాసంలో ఫ్రెంచ్ కీలంగ్ ను ఆక్రమించుకుంది. అయినప్పటికీ అది కొన్ని రోజుల తరువాత తిరిగి స్వాధీనం చేసుకొనబడింది. ఫ్రెంచ్ కొన్ని విజయాలను సాధించినప్పటికీ వాటిని ఉపయోగించుకోలేని ప్రతిష్టంభన కొనసాగింది. 1885 మార్చి 31లో మత్స్యకారులతో సాగించిన [[యుద్ధం]] లో ఫ్రెంచ్ విజయం సాధించినప్పటికీ అధిక సమయం ఆ విజయాన్ని నిలబెట్టుకోలేక పోయింది. యుద్ధానంతరం ఫ్రెంచ్ వారు కీలాంగ్, పెంగూ ఆర్చిపెలగో లను ఖాళీచేసారు.
1885లో క్వింగ్ ప్రభుత్వం తైవాన్ ప్రిఫెక్చర్ అఫ్ ఫ్యూజియన్ ను తైవాన్ భూభాగంగా మార్చడంతో సామ్రాజ్యంలో తైవాన్ 20వ భూభాగం అయింది. తైపే తైవాన్ రాజధానిగా చేయబడింది. తరువాత తైవాన్ భూభాగంలో ప్రారంభం అయిన ఆధునికీకరణలో భాగంగా భవననిర్మాణాలు, రైలు మార్గం నిర్మాణం, తపాలా సర్వీస్ వంటివి చోటు చేసుకున్నాయి.
=== జపాన్ పాలన ===
మొదటి సినో-జపానీ యుద్ధంలో (1894-1895) క్వింగ్ సామ్రాజ్యం ఓడిపోయింది. తైవాన్, పెంగూ తమ పూర్తి స్వాతంత్య్రాన్ని [[జపాను]] సామ్రాజ్యానికి వదిలివేసింది. క్వింగ్ సామ్రాజ్యాభిమానులకు తమ ఆస్తులను విక్రయించి ప్రధాన భూమి అయిన చైనాకు తరలి వెళ్ళడానికి రెండు సంవత్సరాల గడువు ఇవ్వబడింది. చాలా స్వల్పమైన వారు మాత్రమే ఇది సాధ్యమని భావించారు. 1895 మే 25 క్వింగ్ మద్దతుదార్లు జపాన్ పాలనను అడ్డగిస్తూ ఫార్మోసా రిపబ్లిక్ ప్రకటన చేసారు. 1895 అక్టోబరు 21 న రాజధాని అయిన తైవాన్లో ప్రవేశించి క్వింగ్ మద్దతుదార్ల తిరుగుబాటును అణిచివేసారు.
జపాన్ పాలనలో ద్వీపంలో రైలుమార్గాల విస్తరణ, రహదారుల అభివృద్ధి, పరిసరాల పరిశుభ్రత నిర్మాణాలను మెరుగుపరచడం వంటి అభివృద్ధి కార్యక్రమాలు చేపట్టారు. అలాగే ఆధునిక విద్యావిధానం స్థాపించబడింది. ప్రతిద్వందుల వేట సాగించిన కారణంగా జపాన్ పాలన ముగింపుకు వచ్చింది. జపాన్ పాలనా కాలంలో [[బియ్యం]], [[చెరుకు]] ఉత్పత్తిలో విపరీతంగా అభివృద్ధి చెందింది. 1939 నాటికి తైవాన్ చక్కెర ఉత్పత్తి ప్రపంచంలో ఏడవస్థానానికి చేరుకుంది. తైవానీయులు - స్థానికులు రెండవ స్థాయి పౌరులుగానే పరిగణించబడ్డారు. జపాన్ పాలనలో మొదటి దశాబ్ధంలో చైనీయుల గెరిల్లా యుద్ధం అణిచివేయబడిన తరువాత స్థానిక గిరిజనుల మీద క్రూరమైన యుద్ధపరంపరలను సాగించిన యుద్ధాలు 1930 వూష్ సంభంవంతో ముగింపుకు వచ్చాయి.
1935 నాటికి ద్వీపాన్ని జపాన్ సామ్రాజ్యంతో అనుసంధానించే ప్రయత్నాలు చేసారు. ద్వీపంలోని ప్రజలు తమకు తాము జపానీయులుగా భావించారు. రెండవ ప్రపంచ యుద్ధకాలంలో వేలమంది తైవానీయులు జపాన్ సైన్యాలలో సేవచేసారు. ఉదాహరణగా ఆర్.ఒ.సి అధ్యక్షుడైన లీ తెంగ్-హుయీ అన్న జపాన్ నావికాదళంలో సేవచేసి ఫిలిప్పైన్ లో 1945లో పనిచేసే సమయంలో మరణించాడు. జపాన్ సామ్రాజ్య నౌకా దళం ఎక్కువగా తైవాన్ రేవులలో స్థావరాలు ఏర్పరచుకున్నారు. తైపేలో ఉన్న తైహోకూ ఇంపీరియల్ యూనివర్సిటీ సమీపంలో " ది సౌత్ స్ట్రైక్ గ్రూప్ " సైనిక స్థావరం ఉండేది. వాయు సైనిక స్థావరమైన " ఏరియల్ బాటిల్ ఆఫ్ తైవాన్-ఒకినవాలో అనేక జపాన్ సైనిక స్థావరాలు తమ సైనిక చర్యలను కొనసాగించాయి. జపాన్ ముఖ్య సైనిక కేంద్రాలు , పరిశ్రమలు తైవాన్ అంతటా విస్తరించి ఉండేవి. అమెరికన్ బాంబింగ్ లక్ష్యంగా చేసుకున్న కయోసియంగ్ వద్ద ఉన్న స్థావరం వీటిలో ఒకటి. 1938 లో 3,09,000 మంది జపానీయులు తైవానులో నివసించారు. రెండవ ప్రపంచ యుద్ధానంతరం జపానీయులకు జపాన్ దేశం మీద [[భక్తి]] అధికమయింది.
=== రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తరువాత ===
=== చైనా పాలన ===
రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తరువాత చైనా అంతర్యుద్ధం మొదలైంది. 1949లో చియాంగ్ కై షెక్ నాయకత్వంలో చైనీస్ నేషనలిస్టులు , మావో జడాంగ్ నాయకత్వంలో చైనీస్ కమ్యూనిస్ట్ పార్టీల మధ్య తీవ్రమైన ఘర్షణలు మొదలయ్యాయి. వరుసగా కొనసాగిన కమ్యూనిస్టు చర్యలు నేషలిస్ట్ సైన్యాల ఓటమికి దారితీసాయి. కమ్యూనిస్టులు అక్టోబర్ 1 న పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనాను స్థాపించారు.
1949లో చియాంగ్ తనప్రభుత్వాన్ని తైవానుకు తరలించి తైపీని ఆర్.ఓ.సికి రాజధానిని ( తైపీని కై-షెక్ " యుద్ధసమయ రాజధాని అని పేర్కొన్నాడు) చేసాడు. అత్యధికంగా సైనికులు, కుయోమింతాంగ్ సభ్యులు, మేధావులు, వ్యాపారులు మొత్తం 20 లక్షల మంది ప్రధాన భూమి అయిన చైనాను ఖాళీచేసి తైవానులో ప్రవేశించారు. వీరి రాకతో తైవాన్ ప్రజల సంఖ్య 60 లక్షలకు చేరుకున్నది. ఆర్.ఓ.సి తమతో ప్రధానభూమి అయిన చైనా నుండి అత్యధికంగా దేశీయనిధిని తీసుకువచ్చింది. చైనా [[బంగారం]] నిలువలు, చైనాకరెన్సీ కూడా అందులో ఒకభాగమే. ఈ కారణంగా కుయోమింతాంగ్ తైవాన్, కిన్మెన్, మాత్స్ ద్వీపాలు, డాంగ్ షా ద్వీపాలలో రెండు ప్రధాన ద్వీపాలు, నాంషా ద్వీపాల మీద ఆధిపత్యం తగ్గించుకున్నాడు. కుయోమింతాగ్ క్రమంగా చైనా మొత్తం మీద పూర్తి ఆధిపత్యం సాధించాడు. ఆక్రమిత చైనాతో తైవాన్ మంగోలియా వెలుపలి ప్రాంతాలు అనుసంధానించబడ్డాయి. విజయం సాధించిన కమ్యూనిష్టులు తాము తైవాన్ తో చేరిన చైనా ప్రధాన భూభాగాన్ని పాలిస్తున్నట్లు చెప్తూ వచ్చారు. అయినప్పటికీ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా చాలా కాలం నిలబడలేక పోయింది.
1949 మే మాసంలో తైవాన్ లో మార్షల్ లా ప్రకటించబడి కేంద్రప్రభుత్వం తైవానుకు మారిన తరువాత ప్రభావం చూపింది. 1987 వరకు అది రద్దు చేయబడలేదు. ఈ మధ్యకాలంలో తైవానులో రాజకీయ అణిచివేత చర్యలు కొనసాగాయి. వైట్ టెర్రర్ అనిపిలువబడిన ఈ కాలంలో 1,40,000 మంది ఖైదు లేక వధించడం వంటి అణిచివేత చర్యలు అమలయ్యాయి. ఒకప్పుడు కమ్యూనిస్టులుగా ఉన్నవారు కుయోమింతాంగ్ వ్యతిరేకులుగా భావించబడిన వారిని లక్ష్యంగా చేసుకుని అణిచివేత చర్యలు కొనసాగాయి. మేధావులు, ఉన్నతవర్గాలవారు, సాంఘికనాయకులు మొత్తం, రాజకీయనాయకులు మొత్తం ఈ చర్యలలో తుడిచిపెట్టుకు పోయారు. 2008 వరకు ఈ చర్యలకు క్షమాపణ కోరబడలేదు. 2010 వరకు నివారణ కాని, నష్టపరిహారం కాని ఇవ్వబడలేదు.
కె.ఎం.టి ని [[అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు|అమెరికా]] విసర్జించింది అలాగే కమ్యూనిస్టులు తైవానును పడగొడతారని అనుకున్నారు. ఉత్తరకొరియా, దక్షిణ కొరియా మధ్య కొనసాగిన ఘర్షణలు 1945లో జపాన్ వెనుకంజ తరువాత మరింత తీవ్రమై 1950 నాటికి యుద్ధానికి దారి తీసింది. యు.ఎస్ అధ్యక్షుడైన హారీ ఎస్ ట్రూమన్ కలుగ చేసుకుని 7వ సైనిక దళాన్ని తైవానుకు పంపి ప్రధాన చైనాభూభాగం, తైవాన్ మధ్య ఘర్షణలు ఆపడానికి ప్రయత్నించాడు. 1952 ఆగస్టు 5 న జరిగిన శాన్ఫ్రాన్సిస్కో ఒప్పందం, 1952 ఆగస్టు 5 న జరిగిన తైపీ ఒప్పందం తరువాత జపాన్ తైవాన్, పెంగూ మీద హక్కులు వదులుకున్నది. అలాగే 1942 కు ముందు చైనాతో చేసుకున్న ఒప్పందాలను కూడా వదులుకుంది. అయినప్పటికీ ఈ ఒప్పందాలలో తైవాన్ రాజ్యాధికారం ఎవరికి చెందాలన్నది పేర్కొనబడలేదు. యునైటెడ్ స్టేట్స్ కాని యునైటెడ్ కింగ్డం కాని చైనా ప్రభుత్వ అధికారాన్ని ఆర్.ఒ.సి కాని పి.ఆర్.సి కాని స్వంతం చేకుకోవడానికి అంగీకరించక పోవడమే ఇందుకు కారణం. 1950 అంతా సాగిన చైనా అంతర్యుద్ధం అమెరికా జోక్యంతో ఒక దారికి వచ్చింది. ఫలితంగా 1955 లో సినో అమెరికన్ ముచ్యుయల్ డిఫెన్స్ ఒప్పందం, ఫార్మోసా రిసొల్యూషన్ ఒప్పందంతో చైనా ప్రభుత్వం రూపొందించబడింది.
చైనా అంతర్యుద్ధం తాత్కాలిక సంధివంటివి లేకుండా కొనసాగింది. ప్రభుత్వం తైవాన్ అంతటా సైనిక కోటలను నిర్మించింది. ఈ ప్రయత్నంలో కె.ఎం.టి సైనికులు కొత్తగా 1950 లో ప్రఖ్యాత సెంట్రల్ క్రాస్ హైవేను నిర్మించారు. 1960 వరకు రెండు వైపులా సైనికులు చెదురుమదురుగా ఘర్షణలను ప్రోత్సహిస్తూనే ఉన్నారు. ద్వీపం ప్రాంతాలలో రాత్రి దాడులు అనేకం జరిగాయి. 1958 లో రెండవ తైవాన్ క్రైసిస్ సమయంలో తైవానులో మొదటిసారిగా మిస్సైల్స్ ప్రవేశించాయి. చైనా సైనికదళం స్థాపించిన మొదటి మిస్సైల్ బెటాలియన్ 1997 వరకు నిర్వీర్యం చేయబడలేదు. 1960 -1970 మధ్యకాలంలో ఆర్.ఓ.సి ఏకపార్టీ విధానంతో ప్రభుత్వాధికారాన్ని చేజిక్కించుకుంది. ప్రభుత్వధనం పరిశ్రమలకు, సాంకేతికాభివృద్ధికి మార్చబడింది. వేగవంతమైన ఆర్థిక ప్రగతి తైవాన్ అద్భుతంగా వర్ణించబడింది. బాహ్యంగా చైనా ప్రధాన భూభాగం నుండి లభించిన స్వాతంత్య్రం, వెనుక నుండి లభిస్తున్న అమెరికన్ నిధులు అలాగే తైవాన్ ఉత్పత్తులకు పెరుగుతున్న ఆదరణ కారణంగా తైవాన్ వేగవంతంగా ఆర్థిక ప్రగతి సాధించింది. 1970 నాటికి జపాన్ తరువాత వేగవంతమైన ఆర్థిక ప్రగతి సాధించిన ఆసియా దేశంగా ఖ్యాతిగాంచింది. తైవాన్, [[హాంగ్కాంగ్]], సౌత్కొరియా, సింగపూర్ ఆసియన్ పులులుగా గుర్తింపబడ్డాయి. 1970 వరకూ ప్రచ్ఛన్న యుద్ధం కారణంగా పలు పశ్చిమదేశాలు, [[ఐక్యరాజ్య సమితి]] చైనామీద ఆర్.ఓ.సి ఆధిపత్యాన్ని గౌరవించాయి. ప్రత్యేకంగా సినో-అమెరికన్ ఒప్పందం ముగింపుకు వచ్చేవరకు పలు దేశాలు పి.ఆర్.సితో దౌత్యసంబంధాలను ఏర్పరచుకోవడానికి ఉత్సాహం చూపాయి.
1970 వరకు పశ్చిమదేశాలు చైనా ప్రభుత్వాన్ని అప్రజాస్వామ్య దేశంగా పరిగణించాయి. మార్షల్ లా అమలు చేయడం, ప్రతిపక్షాలను అణిచివేయడం, మాధ్యమాన్ని నియంత్రించడం ఇందుకు ప్రధానకారణం. కె.ఎం.టి కొత్త పార్టీలు తలెత్తడానికి అనుమతించలేదు. ఉనికిలో ఉన్న పార్టీలు కె.ఎం.టితో పోటీచేసే శక్తి కలిగినవి కాకపోవడం ప్రజాస్వామ్య ఎన్నికలు జరగడానికి అవరోధంగా నిలిచాయి. 1970-1990 మధ్యకాలంలో తైవాన్ సంస్కరణలను, సాంఘిక మార్పులను చేయడం వలన తైవాన్ కు ప్రజాస్వామ్య అంతస్తు తీసుకువచ్చింది. 1979 లో కావోహ్సియుంగ్ సందర్భంలో స్వాతంత్ర్యానికి ముందే చేసిన స్వాతంత్ర్య ప్రకటన తరువాత ఆధిపత్యం చేత అణిచివేయబడినా ప్రస్తుతం ఈ రోజు మానన హక్కుల దినంగా జరుపుకొనబడుతుంది.
=== స్వాతంత్ర్యం ===
[[File:Chiang Kai-shek memorial amk.jpg|thumb|Chiang Kai-shek Memorial Hall]]
1980 మధ్య కాలంలో అధ్యక్షుడైన " చియాంగ్ కై-షెక్ " తరువాత అధ్యక్షపదవి చేపట్టిన ఆయన కుమారుడైన " చియాంగ్ చింగ్-కుయో " స్వేచ్ఛాయుత రాజకీయ వ్యస్థను స్థాపించే ప్రయత్నాలు ప్రారంభించాడు. 1994లో యువ చియాంగ్ తైవానీలో జన్మించి యు.ఎస్ లో విద్యాభ్యాసం చేసిన సాంకేతిక నిపుణుని " లీ టెంగ్-హ్యూ " ఉపాధ్యక్షుడినిగా ఎన్నుకున్నాడు. 1986లో కె.ఎం.టికి వ్యతిరేకంగా స్థాపించబడిన మొదటి రాజకీయ పార్టీ అయిన డెమొక్రాటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ స్థైంచబడింది. తరువాత ఒక సంవత్సరానికి చియాంగ్ చింగ్- కుయో ప్రధాన ద్వీపంలో మార్షల్ లాను రద్దు చేసాడు. (1979లో పెంగ్యూ ద్వీపంలో, 1992 మాత్సు ద్వీపంలో, 1993లో కిన్మెన్ ద్వీపంలో మార్షల్ లా రద్దు చేయబడింది). స్వతంత్రం వచ్చిన తరువాత తైవాం రాజకీయ హోదా విషయంలో తిరిగి వివాదాలు తలెత్తాయి. ( ముందుజరిగిన చర్చలలో ఆర్.ఒ.సి సఖ్యపరచడం తప్ప మిగిలిన చర్చలన్నీ నిషేధించబడ్డాయి).
1988 లో చియాంగ్ చింగ్ -కుయో మరణం తరువాత లీ-టెంగ్ హుయీ ప్రజాప్రభుత్వాన్ని స్థాపించి చైనా ప్రధాన భూభాగంలో కేంద్రీకృతమైన అధికారాన్ని తగ్గించాడు. లీ ఆధిపత్యంలో తైవానీస్ లోకలైజేషన్ మూవ్మెంట్ రూపుదిద్దుకుంది. అప్పటివరకు తైవానీయులను చైనా సంస్కృతికి చెందినవాతుగా కె.ఎం.టి ప్రయత్నాన్ని తిప్పికొట్టి అసలైన తైవాన్ సంస్కృతిని వెలుగులోకి తీసుకువచ్చే ప్రయత్నాలు చేపట్టారు. లీ సంస్కరణలో బ్యాంక్ నోట్ ముద్రణ, తైవాన్ భూభాగాన్ని రక్షిస్తూ తైవాన్ రాజ్యనిర్వహణ కార్యక్రమాలను ఎగ్జిక్యూటివ్ యువాన్ (నిర్వహణాధికార సభ్యుల బృందం) కు తరలించబడింది. లీ ఆధ్వర్యంలో 1947 లో ఎన్నుకోబడి దశాబ్ధాల నుండి ఎన్నికలు జపబడని లెజిస్లేసువ్ యువాన్, నేషనల్ అసెంబ్లీ సభ్యులను 1991లో వారిని వత్తిడి చేసి రాజీమాచేయించారు. చైనా ప్రధాన భూభాగం నియోజకవర్గాల స్థానాలకు 4 దశాబ్ధాలకు ఎన్నికలు జరగలేదు. అప్పటికే నామమాత్రంగా ఉన్న లెజిస్లేటివ్ యువాన్ రద్దుచేయబడింది. ఫలితంగా ఆర్.ఒ.సి న్యాయపరిధి నుండి చైనా ప్రధానభూభాగం, వైస్ వర్స తొలగించబడ్డాయి. తవానీస్ హాకియన్ ప్రసారమాధ్యమం, పాఠశాలల మీద ఉన్న నిర్బంధాలు తొలగించబడ్డాయి.
1990 వరకు ప్రజాప్రభుత్వ సంస్కరణలు కొనసాగాయి. 1996లో లీ టెంగ్-హుయీ తిరిగి అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికైయాడు. ఈ ఎన్నికలు ఆర్.ఒ.సి చరిత్రలో మొదటి స్వతంత్ర [[ఎన్నికలు]]గా గుర్తించబడ్డాయి. లీ తరువాత పరిపాలన సమయంలో భూమి, ఆయుధాల విడుదల విషయంలో లంచం తీదుకున్న వివాదంలో చిక్కుబడి పోయాడు. అయినప్పటికీ ఎలాంటి ఆయన మీద చట్టపరమైన చర్యలూ తీసుకోలేదు. 2000 లో మొదటిసారిగా కె.ఎం.టికి చెందని డెమొక్రటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ సభ్యుడైన చెన్ షుయి - బైన్ అధ్యక్షుడిగా ఎన్నుకొనబడ్డాడు. 2004 లో ఆయన తిరిగి అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికై పరిపాలన సాగించాడు. కె.ఎం.టి నాయకత్వంలో పాన్-బ్లూ, చైనీయుల అభిమానులైన పాన్-గ్రీన్ పార్టీల సమైక్య డి.పి.పిగా ప్రభుత్వం ఏర్పడింది. తరువాత శాశ్వత అధికారిక స్వతంత్ర ప్రకటన చేయబడింది.
2007 సెప్టెంబరు 30న డి.పి.పి తైవాన్ చైనాకు అతీతంగా స్వర్వస్వతంత్ర దేశంగా గుర్తించబడాలని తీరర్మానం చేసింది. తమదేశం ముందులా రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా కాకుండా సాధారణంగా పిలువబడుతున్న తైవాన్ దేశంగా గుర్తించబడాలని తీర్మానంలో పేర్కొన్నది.
కె.ఎం.టి 2008 నాటి ఎన్నికలలో లెజిస్లేటివ్ సభ్యుల సంఖ్యను అధికం చేసింది. కె.ఎం.టి ప్రతిపాదించిన మా యింగ్ - జియో చైనా అధ్యక్షుడిగా పోటీ చేసి విజయంసాఫ్హించాడు.
== భౌగీళికం ==
[[File:Taiwan NASA Terra MODIS 23791.jpg|thumb|right|upright|Taiwan is mostly mountainous in the east, with gently sloping plains in the west. The [[Penghu Islands]] are west of the main island.]]
తైవాన్ ద్వీపం ప్రధాన చైనా భూమికి దక్షిణ సముద్రతీరానికి 180 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. తైవాన్ వైశాల్యం 35,883 చదరపు కిలోమీటర్లు. ఉత్తరదిశలో తూర్పు చైనా సముద్రతీరం, తూపుదిశలో ఫిలిప్పై సముద్రం, దక్షిణదిశకు నేరుగా
ల్యూజాన్ స్ట్రైట్, ఆగ్నేయంలో దక్షిణ చైనా సముద్రం ఉన్నాయి. తైవాన్ దీవి ఆకారం చిలగడదుంప అకారంలో ఉంటుంది. దక్షిణదిశ నుండి ఉత్తరదిశ వైపు వాలినట్లు ఉంటుంది. మిన్-నాన్ నగరవాసులు తరచుగా తాము [[చిలగడదుంప]] సంతానం అని చెప్పుకుంటారు.
ద్వీపం లోని మూడింట రెండు భాగాల భూమి తూర్పు తైవాన్ భూభాగంగా భావించబడుతుంది. తూర్పు, పడమర తైవాను ఖటినమైన ఐది పర్వత శ్రేణూలు విడదీస్తుంటాయి. ఈ పర్వతశ్రేణులు ద్వీపం ఉత్తర దిశ నుండి దక్షిణ సముద్ర తీరంవరకు విస్తరించి చివర చదునై చైనన్ మైదానం ఏర్పడడానికి కారణమయ్యాయి. అత్యధిక తైవానీయులు [[పడమర]]దిశలో నివాసముంటున్నారు. 3,952 మీటర్ల ఎత్తు ఉన్న
యుషాన్ లోని జేడ్ పర్వతం తైవాన్ లోని అత్యంత ఎత్తు అయిన ప్రాంతమని అంచనా. 3,500 మీటర్ల ఎత్తు ఉన్న మరో 5 శిఖరాలు తైవాన్లో ఉన్నాయి. మే మాసంలో తూర్పు ఆసియా వర్షాలు ఉంటాయి. ద్వీపం మొత్తం ఉష్ణోగ్రత వేడిగా ఉంటుంది. జూన్ నుండి సెప్టెంబరు మాసం వరకు తేమతో కూడిన వాతావరణం ఉంటుంది. మధ్య, దక్షిణ ప్రాంత తైవాన్లో వర్షపాతం తక్కువగా ఉంటుంది
ప్రధాన రిపబ్లిక్ చైనా ఆధ్వర్యంలో ఉన్న 150 చదరపు కిలోమీటర్ల వైశాల్యం కలిగిన పెంగ్యూ ద్వీపం చైనాకు 50 కిలో మీటర్ల దూరంలో ఉంది. ఫ్యూజియన్ తూర్పు తీరంలో ఉన్న మాత్సూ ద్వీపం రిపబ్లిక్ చైనా ఆధ్వర్యంలో ఉన్నాయి.
ప్రాతాస్ ద్వీపాలు, తైపీ ద్వీపాలు దక్షిణ చైనా సముద్రంలో ఉన్నాయి. ఈ దీవుల మొత్త వైశాల్యం 29 చదరపు కిలో మీటర్లు. ఇక్కడ శాశ్వత నివాసితులెవెరూ లేరు.
===భూతత్వం===
[[File:DabajianMountain.jpg|thumb|left | Dabajian Mountain]]
తైవాన్ ద్వీపం క్లిష్టమైన టెక్టోనిక్ మధ్య ప్రాంతంలోఉంది. పశ్చిమం, ఉత్తరంలో యాంగ్జీ ప్లేట్ ఈశాన్యంలో ఒకినావా ప్లేట్, తూర్పు, దక్షిణాన [[ఫిలిప్పీన్]] మొబైల్ బెల్ట్ న ఉన్నాయి. ద్వీపంలో క్రస్ట్ ఎగువ భాగం ప్రధానంగా పర్వత క్వరుస రూపొందించబడింది టెర్రెన్ ఎక్కువగా పాత ద్వీపం ఆర్క్ తో యురేషియా ప్లేట్, ఫిలిప్పీన్ సీ ప్లేట్ లతో బలంగా గుద్దుకోవటం కారణంగా ఈ భూభాగం మరింత పైకి చేచింది. తేలి తైవాన్ కింద క్రస్ట్ విడిచిపెట్టిన అవశేషాలు ఫిలిప్పైన్ సముద్రం కింద మిగిలి పోయి తైవాన్ మరింత తేలిపోయేలా చేస్తుంది.
తైవాన్ యొక్క [[తూర్పు]], దక్షిణ దిశలగా ఏర్పడిన బెల్ట్ ఒక సంక్లిష్ట వ్యవస్థగా ఉన్నాయి, ల్యూజాన్ అగ్నిపర్వత ఆర్క్, దక్షిణ చైనా మధ్య, బలమైన తాకిడికి గురైన ఈ ప్రాంతం పేరు ల్యూజన్ ఆర్క్, ల్యూజన్ ఫొరియాక్ . తూర్పు తీర పర్వతావళి, తైవాన్ లోతట్టు లోయకు సమాంతరంగా ఉంటుంది.
తైవాన్ భౌగోళిక పరిస్థితులు భూకంపాలు అధికంగా సంభవినచడానికి అనుకూలంగా ఉంటాయి. ద్వీపంలో చరిత్రలో అనేక భూకంపాలు సభవించాయి. 1999 లో సెప్టెంబరు 21న సంభవించిన 921 భూకంపం తైవాన్ చరిత్రలో విచారకరమైన భూకంపంగ భావిస్తున్నారు. రిక్టర్ స్కేలులో 7.3 పరిమాణం కలిగిన ఈ [[భూకంపం]] 2,400 మంది ప్రాణాలను బలితీసుకుంది.
== రాజకీయ , చట్టపరమైన హోదా ==
తైవాన్ రాజకీయ, చట్టపరమైన హోదా నిరంతర వివాదస్పదమైన విషయంగానే ఉంటూ వచ్చింది. పి.ఆర్.సి పార్టీ రిపబ్లిక్ చైనా తైవాన్ మీద ఆధిపత్యం కోరడం అనుచితమని భావిస్తూ వచ్చింది.
ఆర్.ఒ.సి తైవాన్ సార్వభౌమత్వాన్ని స్థిరపరుస్తూ అధ్యక్షుని ఎన్నుకుని సైనికదళాన్ని ఏర్పరచింది. ప్రస్తుతం ఈ భూభాగంలో ఎప్పుడూ పి.ఆర్.సి ఆధిపత్యం లేనప్పటికీ అంతర్జాతీయంగా ఆర్.ఒ.సి ఇంకా రాష్ట్రంగా ఉందా లేక పనిచేయని స్థితిలో ఉందా అని భావిస్తున్నది. ఐక్యరాజ్యసమితి సభ్యత్వం లేక పోవడం విస్తారమైన దౌత్యసంబంధాలు లేకపోవడం ఇందుకు నిదర్శనంగా కనిపిస్తున్నది. 20 సంవత్సరాలనిండిన తైవాన్ పౌరులకు 2009 న టి.వి.బి.సి నిర్వహించిన అభిప్రాయసేకరణ కార్యక్రమంలో తైవాన్ రాష్ట్ర అంతస్తును అంగీకరిస్తూ 64%, స్వతంత్ర హోదాను కోరుతూ 19%, మధ్యస్తంగా 5% మంది అభిప్రాయాలు తెలిపారు.
=== పి.ఆర్.సి తో సంబంధాలు ===
=== విదేశీ సంబంధాలు ===
1928 సంవత్సరానికి ముందు రిపబ్లిక్ చైనా విదేశీసంబంధాలు అంతర్జాతీయ అనైఖ్యత కారణంగా సమస్యాత్మకంగా ఉండేవి. కొమింటాంగ్ చేతిలో పీయాంగ్ ప్రభుత్వఓటమి చైనా అంతర్జాతీయ దౌత్యసంబంధాలు మెరుగుపడడానికి దారితీసింది. కె.ఎం.టి తైవానును తిరిగి స్వాధీనపరచుకున్న తరువాత పెట్టుబడిదారి దేశాలు చైనాతో దౌత్యసంబంధాలు కొనసాగించాయి. అయినప్పటికీ దౌత్యపరమైన వత్తిడి అధికమైన కారణంగా మెల్లగా గుర్తింపు వనుకకు తీదుకున్నాయి.
1970 నాటికి పి.ఆర్.సికి గుర్తింపు నిచ్చాయి. ఐక్యరాజ్య సమితి 2758 (1971 అక్టోబరు 25) పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనాగా గుర్తించింది. ఆర్.ఒ.సికి గుర్తింపు ఇచ్చిన దేశాన్ని పి.ఆర్.సి దౌత్యసంభంధాలను తిరస్కరించించింది. అలాగే తనకు దౌత్యసంబంధాలున్న దేశాలన్నింటినీ తమకు తవిన్ మీద అధికారాలున్నట్లు గుర్తించాలని కోరింది. ఫలితంగా ఐక్యరాజ్యసమితి సభ్యత్వం ఉన్న 22 దేశాలు, హోలీ సీ మాత్రమే రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనాతో దౌత్యసంబంధాలను కొనసాగించాయి. వాస్తవంగా పలుదేశాలు ఆ.ఒ.సిని స్వతంత్రదేశంగా భావించి అనధికార దౌత్యసంబంధాలను కొనసాగించాయి.
ఆర్.ఒ.సి పలుదేశాలతో అనధికారికంగా " డి ఫాక్టో ఎంబసీస్ " మూలంగా సంబంధాలు ఏర్పరచుకుంది. అలాగే తైపీ ఎకనమిక్, కలచరల్ రిప్రెజెంంటేటివ్ ఆఫీసెస్ పేరుతో అనధికార దౌత్యకార్యాలయాలను నిర్వహించబడ్డాయి. ఈ కార్యాయాలయ శాఖలను " తైపి ఎకనమిక్ , కల్చరల్ " కార్యాలయాలని పిలువబడ్డాయి. ఈ కార్యాలయాలు దౌత్యసేవలు, దౌత్యసంబంధాలు,
అలాగే ఇతరదేశాలతో దౌత్యపతమైన దేశీయమైన ఆసక్తి మొదలైన కార్యక్రమాలను నిర్వహించారు. 1979 లో తైవాన్ రిలేషన్ ఏక్ట్ అమలయ్యాక ప్రధానంగా అమెరికా అర్.ఒ.సితో సంబంధాలను ఏర్పరచుకున్నది. అమెరికా తైవానుకు ఆయుధాలను సరఫారా చేయడం రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా సైన్యాలకు సైనిక శిక్షణ ఇవ్వాడానికి తగిన సహాయం చేసింది. ఫలితంగా పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా అమెరికా చర్యలు తమప్రాంత అస్థిరతకు కారణమయ్యాయని నిందించడం వంటి వివాదాలు తలెత్తాయి. 2010 లో ఒబామా నిర్వాహం తైవానుకు 4 బిలియన్ అమెరికన్ డాలర్ల సైనికపరికరాల సరఫరా ఇస్తున్నట్లు ప్రకటించింది. పర్యవసానంగా [[పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా]] ఆర్థికపరమైన హెచ్చరికలు జారీ చేసింది. అలాగే ప్రాంతీయ, అంతర్జాతీయ పరస్పర సహకారం బాధించబడుతునదని హెచ్చరించింది.
తైవాన్, ఆర్.ఒ.సి మీద ఎటువంటి బెదిరింపు లేక వత్తిడి తీసుకురాకూడదన్నది ఐక్యరాజ్యసమితి అధికారికంగా ఎదురు చూస్తున్నది. అలాగే జసంధిలో పరిస్థితితులు చక్కబరచగలిగితే తైవాన్
స్థితిలో మార్పు కలిగించవచ్చు
=== అంతర్జాతీయ సంఘటనలు , సేవా సంస్థలు ===
[[Image:Flag of Chinese Taipei for Olympic games.svg|thumb|The flag used by the ROC at the Olympic Games, where it competes as "[[Chinese Taipei]]" (中華台北).|alt=A white symbol in shape of a five petal flower ringed by a blue and a red line. In its center stands a circular symbol depicting a white sun on a blue background. The five Olympic circles (blue, yellow, black, green and red) stand below it.]]
ఆర్.ఒ.సి స్థాపకుడు, ఐక్యరాజ్యసమితి సభ్యుడు, 1971 వరకు ఐక్యరాజ్యసమితి సెక్యూరుటీ కౌంసిల్లో ఉన్నాడు. తరువాత తైవాన్ సభ్యత్వం ఐక్యరాజ్యసమితి 2758 రిసల్యూషన్ ద్వారా పి.ఆర్.సి వత్తిడి వలన తొలగించబడింది. ఆర్.ఒ.సి 1992 వరకు ఐక్యరాజ్యసమితిలో తైవాన్ సభ్యత్వం కొరకు ప్రతిసంవత్సరం అభ్యర్థిస్తూనే ఉన్నా ఐక్యరాజ్యసమితిలో ప్రవేశం సాధ్యం కాలేదు.
అంతర్జాతీయ గుర్తింపు పరిమితుల కారణంగా తైవాన్ అంతర్జాతీయ దేశాలు, సంస్థలలో ప్రతినిధులు లేని పరిస్థితిని ఎదుర్కొంటున్నది.<ref>{{cite web|url=http://www.unpo.org/content/view/7908/146/ |title=Taiwan |publisher=UNPO |accessdate=2009-05-07}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.tfd.org.tw/english/about.php|title=About TFD|publisher=TFD|access-date=2013-05-31|archive-date=2008-03-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20080318204700/http://www.tfd.org.tw/english/about.php|url-status=dead}}</ref>
ఐక్యచైనా విధానం అనుసరించి ఆర్.ఒ.సికి గుర్తింపు లేని దేశాలకు సబంధించిన (ఐక్యరాజ్యసమితి సభ్యత్వం ఉన్న ) సంస్థలలో మాత్రమే పి.ఆర్.సి పాల్గొంటూ వచ్చింది. పి.ఆర్.సితో దౌత్యసంబంధాలకు ఆటకం రాకూడదన్న ఉద్దేశంతో సంయుక్తరాష్ట్ర ప్రభుత్వం కూడా తైవాన్ స్వాతంత్ర్యం గురుంచి చర్చించడానికి సుముఖంగా లేదు. 1997 నుండి ఆర్.ఒ.సి ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ కొరకు చేసిన అభ్యర్ధన వంటివి సహితం పి.ఆర్.ఒ ఆడ్డగిస్తూనే ఉంది. పి.ఆర్.సి వత్తిడి కారణంగా పి.ఆర్.ఒ కూడా పాల్గొన్న ఒలింపిక్ క్రీడలు వంటి సందర్భాలలో ఆర్.ఒ.సి తమకు తాము " చైనా తైపీ " చెప్పుకోవలసిన సందర్భం ఎదురైంది. .పి.ఆర్.సి వత్తిడి కారణంగా ఆర్.ఒ.సి తమ జాతీయగీతం, జాతీయ జంఢా వంటివి అంతర్జాతీయ సమావేశాలు, క్రీడలలో ప్రదర్శించలేని పరిస్థితి ఎదురైంది.
=== తైవాన్ అభిప్రాయాలు ===
తైవాన్ లోపల తైవానీయులు కొందరు సమైక్యతను మరి కొందరు స్వతంత్రం కోరుతూ తమ అభిప్రాయాలను తెలియజేస్తున్నారు. సమైక్యతను కోరేవారు " పాన్-బ్లూ కోయిలేషన్ " ప్రాతినిధ్యంలోనూ సవతంత్రం కోరేవారు " పాన్- గ్రీన్ కోయిలేషన్ " ప్రతినిధ్యంలోనూ పనిచేస్తున్నారు.
పాన్-బ్లూ అతిపెద్ద పార్టీ కె.ఎం.టి, సమైక్యత లేకుంటే భవిష్యత్తు అనిశ్చితంగా ఉంటుందని భావిస్తుంది. అయినప్పటికీ పి.ఆర్.సితో స్వల్పకాలిక సమైక్యతను కె.ఎం.టి పార్టీ అందులోని సభ్యులూ అనేకమంది వ్యతిరేకిస్తున్నారు. యింగ్- జ్యూ సమైక్యత సాధిస్తే తైవాన్ స్వతంత్రంగా వ్యవహరిస్తూ ఆర్థికప్రగతి ప్రయోజనాలను సమానంగా వితరణ చేయవచ్చు అని అభిప్రాయం వెలిబుచ్చాడు.
పాన్-గ్రీన్ లో అతిపెద్ద దైన " దిడెమొక్రటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ " అధికారికంగా స్వతంత్రం కోరుతున్నది. అయినప్పటికీ ప్రజలు పి.ఆర్.సిని వ్యతిరేకించి వారికి ఆగ్రహం తీసుకురావడం ఇష్టపడడం లేదు కనుక సమైక్యతకు మద్దతు ఇస్తుంది.
గత అధ్యక్షుడైన డి.పి.పికి చెందిన " చెన్-సుయీ- బియాన్" తన పాలనా కాలంలో ఏ నిర్ణయమైనా ఆర్.ఒ.సి ప్రజాభిప్రాయానికి అనుకూలంగా చేయాలని అభిప్రాయ ప్రకటన చేసాడు. రెండు పార్టీలు విదేశీసబంధాలలో మాత్రం ఆర్.ఒ.సికి మద్దతు తెలుపుతున్నాయి. కె.ఎం.టి సమైక్య చైనా విధానాన్ని అంగీకరించింది. డి.పి.పి తైనాన్ సార్వభౌమత్వాన్ని కోరుతూ ఉంది. తైవాన్ స్వతంత్రం సంబంధిత వివాదాలు తైవాన్ రాజకీయాల ప్రత్యేక ఆధిక్యత చూపుతునే ఉన్నాయి.
== ప్రభుత్వం ==
రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా ప్రభుత్వ రాజ్యాంగం సంక్షిప్తంగా ఆర్.ఒ.సి అంటారు. ఆర్.ఒ.సి ప్రధాన సిద్ధాంతం ప్రజారాజ్యాన్ని ప్రజల కొరకు ప్రజలే పరిపాలించాలి. ప్రభుత్వం 5 రాజ్యాంగ విభాగాలుగా విభజించబడ్డాయి.
అవి వరుసగా ది ఎగ్జిక్యూటివ్ యువాన్ (యువాన్ నిర్వహణ), ది లెజిస్లేటివ్ యువాన్ (యువాన్ చట్టం), ది జ్యుడీషియల్ యువాన్ (యువాన్ న్యాయవ్యవస్థ), ది కంట్రోల్ (యువాన్ ఆర్థికం ), ది ఎగ్జామినేషన్ యువాన్ (యువాన్ సివిల్ సర్వీస్ పరీక్షలు). ప్రస్తుతం రిపబ్లిక్ చైనాలో పాన్-గ్రీన్ కోయిలేషన్ ఆధిక్యత వహిస్తున్నది.
అధ్యక్ష లేక ఉపాధ్యక్ష ఎన్నికల ద్వారా 2-4 సంవత్సరాల కాలపరిమితి వరకు రాజ్యాంగ అధికారం పొందిన అధ్యక్షుడే త్రిదళాలకు అధిపతిగా ఉంటాడు. అధ్యక్షుడికి యువాన్ పాలనాధికారం ఉంటుంది. అధ్యక్షుడు తన కాబినెట్ మంత్రులను అలాగే అలాగే ప్రధానమంత్రిని స్వయంగా నియమిస్తాడు.
ప్రధాన చట్టసభ " యూనికేమరల్ లెజిస్లేటివ్ యువాన్" (ఒకే శాసనసభ) సభ్యుల సంఖ్య 113. వీరిలో 73 స్థానాలకు ఒక్కో నియోజకవర్గం నుండి ఒక్కొక్కరుగా ప్రజలచేత నేరుగా ఎన్నుకొనబడతారు. 34 స్థానాలకు దేశం మొత్తం నుండి ప్రత్యేక బ్యాలెట్ ద్వారా ఎన్నుకొనబడతారు. మూడు స్థానిక గిరిజన నియోజకవర్గాల నుండి 6 గురు సభ్యులు ఓటింగ్ పద్ధతిలో నేరుగా ఎన్నుకొనబడతారు. గతంలో నేషనల్ అసెంబ్లీ రాజ్యాంగ పరమైన కొన్ని సభలను నిర్వహించేది. 2005లో నేషనల్ అసెంబ్లీ రద్దుచేయబడింది.తరువాత రాజ్యాంగసవరణాధికారం లెజిస్లేటివ్ యువాన్కు ఇవ్వబడింది
అధ్యక్షుడు ప్రధానిని ఎన్నుకోడానిమి లెజిస్లేట్ అంగీకారం అంగీకారం అవసరం లేదు. అయినప్పటికి లెజిస్లేటివ్ సభ అధ్యక్షుడి ప్రమేయం లేకుండా చట్టాలను అమలుకు తీసుకురావడానికి అధికారం ఉంది. అధ్యక్షుడికి కాని ప్రధానికి కాని వీటో అధికారం ఉండదు. పాన్-గ్రీన్ పార్టీ నుండి ఎన్నికైన అధ్యక్షుడు షుయి- బియాన్ శాసనసభ పాన్- బ్లూ లెజిస్లేటివ్ నియంత్రణలో ఉన్న యువాన్ వలన స్థభించింది. చారిత్రకంగా ఏకపార్టీ విధానం ఆర్.ఒ.సి మీద ఆధిపత్యం చేసింది. తరువాత రాజ్యాంగ పాలనాధికారం ప్రధాని కార్యాలయం నుండి అధ్యక్షకార్యాలయానికి మార్చబడింది.
యువాన్ ఉన్నత న్యాయస్థానం రాజ్యాంగ పరమైన చట్టవ్యవహారాలను పరిష్కారించే బాధ్యత వహిస్తుంది. కౌంసిల్ ఆఫ్ గ్రాండ్ జస్టిసెస్ నుండి 13 న్యాయమూర్తులను ఎన్నుకుంటారు. లెజిస్లేటివ్ యువాన్ అనుమతితో న్యాయమూర్తులను అధ్యక్షుడు నియమిస్తాడు. హైకోర్ట్, సుప్రీం కోర్ట్ అనేక సివిల్, క్రిమినల్ విభాగాలను కలిగి ఉంటుంది. ఒక్కొక్క విభాగానికి ఒక న్యాయాధ్యక్షుడు, 4 ఉప న్యాయమూర్తులు జీవితకాల సేవలందించడానికి నియమించబడతారు. 1993 ఒక ప్రత్యేక రాజ్యాంగ న్యాయస్థానం రాజ్యాంగ వివాదాలను పరిష్కతించడానికి స్థాపించబడింది. ప్రజాప్రభుత్వ సాధనాప్రయత్నాలను వేగవంతం చేయడం, రాజకీయ పార్టీల కార్యక్రమాలను క్రమపరచడం వంటి బాధ్యతలు కూడా ఈ న్యాయస్థానం వహిస్తుంది. న్యాయస్థానాలు ప్రజాహక్కుల పరిరక్షణ విషయంలో పక్షపాత రహితంగా పనిచేస్తుంది. అనేక వివాదాలను న్యాయమూర్తుల ఆధ్వర్యంలో పరిష్కరించబడతాయి.
తైవాన్లో ఇప్పటికీ [[మరణశిక్ష]] అమలులో ఉంది. అయినప్పటికీ వీటి సంఖ్య తగ్గించడానికి ప్రభుత్వం ప్రయత్నిస్తుంది. అయినప్పటికీ 2006 లో 80% తైవానీయులు మరణశిక్ష విధించడానికి మద్దతు ఇస్తున్నారు.
== రాజకీయాలు ==
1951 జనవరిలో తైవానీయుడు అయిన వూశాన్- లియాన్ మేయర్ ఎన్నికలలో 65.5% ఓట్లతో విజయం సాధించి మేయర్ అయ్యాడు.
ప్రధాన చైనా భూభాగంలో కమ్యూనిస్ట్ పతనం ముందు రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా కె.ఎం.టి ఆధ్వర్యంలో విడుదలచేసిన దస్తావేజులో తైవాన్ భూగాన్ని కూడా చేర్చింది. కమ్యూనిస్టులు ఈ పత్రాలను బహిస్కరించారు. 1947 డిసెంబరు 25 అది అమలుకు వచ్చింది.
1948 నుండి 1987 వరకు ఆర్.ఒసి పాలనలో మార్షల్ లా అమలులో ఉంది. 1970 లో మొదలైన రాజకీయ సంస్కరణలు 1990 అరకు కొనసాగాయి. తరువాత రాజ్యాంగం స్వేచ్ఛగా కొనసాగి సంకీర్ణ ప్రభుత్వంగా మారింది. మార్షల్ లా ఎత్తివేసిన తరువాత ది రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా సంస్కరించబడి స్వతంత్రంగా వ్యవహరించసాహింది. చైనా అంతటా గత రాజ్యాంగ విధానాలు రద్దు అయ్యాయి.
2000 వరకు ఈ సంస్కరణలు కొనసాగాయి. డెమొక్రటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ అధ్యక్షస్థానాన్ని గెలుచుకుంది. కె.ఎం.టి ప్రభుత్వం పాలనాధికారాన్ని స్వంతం చేదుకుంది.2005 మే మాసంలో నేషనల్ అసెంబ్లీ పాత్లమెంటరీ స్థానాలను తగ్గించి అలాగే పలు రాజ్యాంగ సంస్కరణలు ఆచరణకు వచ్చాయి. నేషనల్ అసెంబ్లీ తనకుతానుగా వైదొలగి రాజ్యాంగ అధికారాన్ని బ్యాలెట్ ద్వారా నిర్ణయించాలని తీర్మానించబడింది.
== ప్రధాన రాజకీయ పార్టీలు ==
పి.ఆర్.సి, తైవాన్ మధ్య ఘర్షణలు రాజకీయాలపై అత్యధిక ప్రభావం చూపాయి. ఏ ప్రభుత్వమైనా తైవాన్ స్వతంత్రం అనుకూలంగా స్పందించినా పి.ఆర్.సి సైనిక చర్యలను ఎదుర్కొన వలసిరావచ్చని భీతి నెలకొన్నది. తైవానుని ప్రధాన చైనాభూగంతో మిశ్రితం చేసి " ఒన్ చైనా కంట్రీ టూ సిస్టం "గా పాలించాలన్నది పి.ఆర్.సి అధికారిక విధానాలు కొనసాగాయి. అలాగే తైవాన్ స్వతంత్రేచ్చను విడనాడాలని లేకుంటే సైనికచర్య వెనుకకు తీయబడదని తెలుపుతూ వచ్చింది.
తైవాన్ రాజకీయ వాతావరణం రెండు ప్రధానాంశాలమీద కేంద్రీకృతమై ఉంటూ వచ్చింది. చైనా లేక పి.ఆర్.సితో తైవాన్ సంబంధాలు ఎలా ఉన్నాయి. క్రాస్ స్ట్రెయిట్ సంబంధాలు అని పేర్కొనబడిన ఈ అంశమే రెండు రాజకీయ పార్టీలకు ప్రధానాంశం అయింది. సమైక్య పాన్-బ్లూ పార్టీలో అంతర్భాగాలైన ప్రొ- యునిఫికేషన్ ఆఫ్ ది క్యుమింతాంగ్, పీపుల్ ఫస్ట్ పార్టీ (ఎఫ్.పి.పి) , న్యూ పార్టీ ఆర్.ఒ.సి చైనాతో చేరిన తైవాన్ మీద అధికారం కలిగి ఉన్నదని భావించి చైనాతో తిరిగి కలవడానికి మద్దతు తెలుపుతూ వచ్చాయి. ప్రతిపక్షంగా వ్యవహరించే ప్రొ -ఇండిపెండెంట్ (డి.పి.పి) , తైవాన్ సాలిడరీ యూనియన్ (టి.ఎస్.యు) పాన్-గ్రీన్ సంకీర్ణంలోని అంతర్భాగాలు. ఇవి తైవాన్ సార్వభౌమాధికారం కలిగిన స్వతంత్ర దేశంగా భావించాయి. ఇవి తైవాన్ చైనాలో ఒక భాగమన్న వాదాన్ని వ్యతిరేకిస్తూ వచ్చాయి. వీరు తైవాన్ను స్వతంత్ర దేశంగా ప్రకటించాలని అన్ని దేశాలతో దౌత్యపరమైన సంబంధాలు కలిగి ఉండాలను నిరతంతరంగా పోరు సల్పుతూనే ఉన్నాయి. పాన్-గ్రీన్ సంకీర్ణం పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా నుండి ప్రత్యేకమైన కౌంటీగా ఉండాలని పి.ఆర్.ఒ సి మీద వత్తిడి తీసుకువస్తూనే ఉంది. 2007 లో అప్పుడు అధికారంలో ఉన్న డెమొక్రటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ తైవనుకు ప్రత్యేక కౌంటీ గుర్తింపు ఇవ్వాలన్న నిర్ణయానికి వచ్చింది. ఈ కౌంటీని " నార్మల్ కౌంటీగా " పేర్కొన్నా సాధారణప్రజలు దీనిని " తైవాన్ కౌంటీ "గా రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనాలో అంతర్భాగంగా పేర్కొంటూ వచ్చారు. సంకీర్ణంలోని మునుపటి అధ్యక్షుడైన చెన్-షుయి- బియాన్ మొదలైన వారు రిపబ్లిక్ చైనాలా తైవాన్ కూడా స్వతంత్ర రాజ్యమే అని వాదిస్తూ వచ్చారు. కె.ఎం.టిలో ఒకప్పుడు అంతర్భాగమౌన పాన్-బ్లూ సభ్యులు అధ్యక్షుడూ అయిన " టెంగ్-హుయీ కూడా ఇలాగే తైవాంజియేషన్ ఉద్యమానికి మద్దతిచ్చాడు.
పాన్- బ్లూ సభ్యులు సమైక్య చైనా విధానాన్ని బలపరుస్తూ వచ్చారు. వారు చైనా ఒకటే ప్రభుత్వం మాత్రం ఆర్.ఒ.సి అని భావప్రకటన చేస్తూ వచ్చారు. వారు చైనాతో తిరిగి కలడానికి అనుకూలంగా ఉన్నారు. పాన్- బ్లూ ప్రధానంగా పెట్టుబడి నిబంధనలు రద్దు చేయాలని అలాగే వెంటనే చైనానుండి నేరుగా ప్రయాణసౌకర్యాలను తైవానుతో అనుసంధానం చేయాలని పి.ఆర్.సి మీద వత్తిడి తీసుకురావాలని భావించారు. తైనాన్ [[స్వాతంత్ర్యం]] గురించి పాన్-బ్లూ విధానాకు తటస్థంంగా ఉన్నాయి. అధ్యక్షుడైన యింగ్-జియూ తన పాలనా కాలంలో చైనా ప్రధాన భూభాగంతో సమైక్యత కాని స్వాతంత్ర్య ప్రకటన కాని జరగదని ప్రకటించాడు. 2009 పరిస్థితి అనుసరించి పాన్-బ్లూ సభ్యులు చైనా ప్రధానభూమితో సంబంధాలు మెరుగుపరచుకోవాలని కోరారు. ప్రస్తుతం ఆర్థిక సంబంధాల మీద దృష్టి కేంద్రీకరించారు.
== ప్రస్థుత రాజకీయ వివాదాలు ==
తైవాన్ రాజకీయలను పి.ఆర్.సితో సబంధాలు ఆధిపత్యం వహిస్తూ ఉంది. గత 60 సంవత్సరాల నుండి నేరుగా విమానాలతో సహా ఏటువంటి ప్రయాణసౌకర్యాలు తైవాన్, చైనా ప్రధానభూభాగం మధ్య ఏర్పాటు చేయబడలేదు. చైనా ప్రధాన భూభాగన్లో వ్యాపారశాఖలు ఉన్న తైవానీయులకు ఇది ప్రధాన సమస్యగా మారింది. ముందు పతిపాలించిన డి.పి.పి ప్రభుత్వం ఆ ప్రయాణ అనుసంధాలు ఆర్థిక ఏకీకరణకు దారితీస్తుందని భయపడుతూ వచ్చారు. 2006 ల్యూనార్ న్యూ ఇయర్ ఉపన్యాసంలో అధ్యక్షుడు చెన్ షుయి-బియాన్ నేరుగా ప్రయాణ సౌకర్యాల కొరకు పిలుపునిచ్చాడు. 2008 జూలైలో ప్రస్తుత కె.ఎం.టి ప్రభుత్వం తైవాన్, ప్రధాన చైనా భూభాగానికి వారంతర విమానాసేవలు మొదలైయ్యయి. 2008 డిసెంబరులో ఇరు భూభాగాల మధ్య మొదటి విమానం ప్రయాణించింది.
2001లో సన్యుక్త రాష్ట్రాల ఆధ్వర్యంలో సైనికసేకరణ చట్టం అమలుకు తీసుకురావడం ఇతర రాజకీయవివాదాలలో ప్రధానమైనది. ఏది ఏమైనప్పటికీ 2008 లో సన్యుక్త రాష్ట్రాలు అదనపు సైన్యాలను పంపడానికి అంగీకరించలేదు. ప్రస్తుతం ఆర్.ఒ.సి, పి.ఆర్.సి మధ్య సంబంధాలు మెరుగుపడడమే అందుకు కారణం. ప్రభుత్వ సమాచార కార్యాలయాన్ని జాతీయ సమాచార కమిషన్ స్వాధీనపచుకోవడం మరొక వివాదాంశమైన విషయంగా భావించబడుతుంది.
సంకీర్ణ రాజకీయాలు వాటిలోని రాజకీయ పార్టీలు తైవాన్ రాజకీయాలలో ప్రధానానాంశాలు ఔతున్నాయి. డి.పి.పి నిర్వహణాధికారుల లంచగొండితనం వెలుగులోకి వచ్చింది. 2006లో అధ్యక్షుడు చెన్-షుయి బియాన్ లంచంతో సబంధపడినట్లు అనుమానాలు వ్యక్తమైయ్యాయి. చెన్-షుయి బియాన్ రాజకీయ మద్దతు డి.పి.పిలో చీకరావడానికి కారణం అయింది. చివరికి ఇది ఎక్స్-డి.పి.పి నాయకుడు షిహ్ మింగ్-టెక్ ఆధ్వర్యంలో కొత్త రాజకీయ పార్టీ ఆవిర్భావానికి కారణాఇంది. ఆవిర్భవించిన కొత్త పార్టీ అధ్యక్షుడు రాజీనామా చేయలని కోరింది. ప్రపంచలో సంపన్న రాజకీయ పార్టీగా కె.ఎం.టి తనను తాను ప్రకటించుకోవడం మరొక సంచలనవార్తగా మారింది. 2006 ముగిసేనాటికి కె.ఎం.టి చైర్మెన్ మా యింగ్ - జియూ కూడా లంచం వివాదంలో చిక్కుకున్నాడు. అయినప్పటికీ న్యాయస్థానాలు ఆయనను నిర్ధోహి అని తీర్పు ఇచ్చాయి. చెన్ షుయి- బియాంగ్ పాలన రెండు సంవత్సారాలు పూర్తి చేసుకున్న తరువాత లచం తీసుకోవడం, నగదు బదిలీ వంటి అభియోగాలను ఎదుర్కొన్నాడు. ఆయన నేరాన్ని అంగీకరించిన తరువాత ఆయనకు 17 సంవత్సరాల జైలుశిక్ష విధించబడింది. కె.ఎం.టి, పీపుల్స్ ఫస్ట్ పార్టీ విలీనం తరువాత పాన్-బ్లూ సంకీర్ణంలో సంఘర్షణ చోటు చేసుకుంది.
== జాతీయ గుర్తింపు ==
తైవాన్ ప్రాలలో 84% ప్రజలు 1661-1895 మధ్యకాలంలో చైనాప్రధాన భూభాగం నుండి వలసవచ్చిన హేన్ సంతతి వారు. గుర్తించతగిన సంఖ్యలో హేన్ చైనా సంతతికి చెందిన మరొకొంత మంది 1940-1950 మధ్యకాలంలో తైవానుకు వలస వచ్చారు. భౌగోళికంగా వేరుపడిన ఇరు భూభాల ప్రజలు అనేక వందల సవంత్సరాలుగా సాస్కృతికంగా కలిసిమెలిసి జీవించారు. కొన్ని వందల సంవత్సరాలుగా ఆర్.ఒ.సి, పి.ఆర్.సి మధ్యనెలకొన్న విరోధభావం కారణంగా జాతీయ గుర్తింపు వివాదాలు రాజకీయ వర్ణం అద్దుకున్నాయి. ప్రాజాప్రభుత్వం స్థాపనలో భాగంగా మార్షల్ లా ఎత్తివేత ఒక ప్రత్యేక తైవానీ గుర్తింపు ( తైవాన్ గుర్తింపుకు ప్రతిగా చైనాసంతతికి చెందిన తైవానీయులు) రావడానికి కారణమైంది. ఇది రాజకీయ వివాదాలకు కేంద్రబిందువుగా మారింది.
ప్రధాన చైనా భూభాగం నుండి తైవాన్ ప్రత్యేక గుర్తింపు రావడం తైవాన్ స్వతంత్రతకు ఏకాభిప్రాయం కలగకపోవడానికి దాతితీసింది. పాన్-గ్రీన్ తైవాన్ స్వతంత్రం కోరుతుండగా పాన్-బ్లూ ప్రత్యేక చైనా గుర్తింపు కోరుతూ సమైక్య చైనా వైపు మొగ్గుచూపిస్తుంది. కె.ఎం.టి దీనిని బలహీనపరుస్తూ చైనా గుర్తింపులో భాగంగా తైవాన్ గుర్తింపు కోరుతూ ఉంది.
2009లో జరుగిన సర్వేలో 49% వారికి వారుగా తైవాన్ గుర్తింపు కోరుతూ ఉన్నారు. 44% తైవానీయులు తమను తైవానీయులు, చైనీయులుగా గుర్తించాలని కోరుతున్నారు. 3% తైవానీయులు మాత్రమే తమను చైనీయులుగా మాత్రమే గుర్తించాలని అభిప్రాయం వెలిబుచ్చారు. 2009 జూలైలో జరిగిన మరో సర్వేలో 82.8% తైవానీయులు ఆర్.ఒ.సి, పి.ఆర్.సి రెండు ప్రత్యేక దేశాలని భావిస్తున్నారు. 2009 డిసెంబరులో జరిగిన మరో సర్వేలో 62% తైవానీయులు తాము తైవానీయులుగానే గుర్తించబడాలని భావిస్తున్నారు. 22% తైవాన్ ప్రజలు మాత్రం తకు తైవాన్, చైనా ప్రజలుగా గుర్తించబడాలని భావిస్తున్నారు. 8% తైవాన్ ప్రజలు తమను చైనీయులుగా గుర్తించబడాలని భావిస్తున్నారు. 18-19 వయసు కలిగిన తైవానీయులలో 75% ప్రజలు
తమను తైవానీయులుగా గుర్తించాలని భావిస్త్నారని తేలింది.
2012 లో జరిపిన సర్వేలు 20 వయసు పైబడిన వారిలో 54.3% నివాసితులు వారిని తైవానీయులుగా భావిస్తున్నారు. 38.5% తైవానీయులు తమను తైవాన్, చైనీయులుగా భావిస్తున్నారు. 2013 లో జరిగిన సర్వేలు 20 వయసు పైబడిన వారిలో 61.% తైవానీయులు తమను చైనీయులుగా గుర్తించాలని భావిస్తున్నరని తెలియజేస్తున్నాయి.
== సైనికదళం ==
నేషనల్ రివల్యూషనరీ సైనికదళం మూలాల నుండి రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా సైనికదళం ఆవిర్భవించింది. 1925లో గుయంగ్డోంగ్ వద్ద సన్ యెట్-సెన్ ఆధ్వర్యంలో స్థాపించబడింది. ఇది కొమింటాంగ్
సామ్రాజ్యం కింద చైనాను తిరిగి సమైక్యపరచడానికి రూపుదిద్దుకున్నది. పీపుల్స్ లిబరేషన్ ఆర్మీ చైనీయుల సివిల్ యుద్ధంలో గెలుపొందగానే నేషనల్ రివల్యూషనరీ ఆర్మీ ప్రభుత్వంతో సహా తైవానుకు తరుమికొట్టబడింది. తరువాత ఈ సైనికదళం రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా ఆర్మీగా మార్చబడింది. చైనా ప్రధాన భూభాగంలో ఉనా మిగిలిన దళాలు రద్దు లేక పీపుల్స్ లిబరేషన్ ఆర్మీలో విలీనం చేయబడ్డాయి.
ప్రస్తుతం రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా బృహత్తరమైన అలాగే అధునాతన సాణ్కేతిక నైపుణ్యం కలిగిన సైనికదళాన్ని కలిగి ఉంది. రిపబ్లిక్ చైనా ఆఫ్
వారసత్వ వ్యతిరేక చర్యలకు ప్రతిగా పి.ఆర్.సి సైనిక చర్య తీసుకుంటుందన్న భయం కారణంగా 1949 నుండి 1970 వరకు మిలిటరీ ప్రధానభాగాన్ని నేషనల్ గ్లోరీ ప్రణాళిక పేరుతో చైనా ప్రధాన భూమికి తరలించబడింది. సైన్యం రక్షణవైపు మళ్ళించబడడంతో ఆర్.ఒ.సి సంప్రదాయక సైన్యాలను వాయు, నావిక దళంవైపు మరల్చింది. సైనికదళాల నియంత్రణ ప్రజాప్రభుత్వం ఆధీనంలోకి మారింది. ఆర్.ఒ.సి సైనిక దళం చారిత్రక మూలాలను కె.ఎం.టితో పంచుకుంది. పాతతరం పాన్-బ్లూకు చెందిన ఉన్నతశ్రేణి సైనికాధికారులకు పాన్-బ్లూ అంటే అభిమానం ఉండడమే ఇందుకు కారణం. వారిలో చాలా మంది సైన్యం నుండి పదవీ విరమణ చేసిన తరువాత ఆ ఖాళీలను యువ తైవాన్ వాసులతో భర్తీ చేసారు. అందువలన సైనికుల రాజకీయ అభిమానం తైవాన్ ప్రజలవైపు మొగ్గింది.
ఆర్.ఒ.సి వ్యయం తగ్గించడానికి సైనికదళాను తగ్గించే కార్యక్రమంలో 1997 నాటికి 4,50,000 మంది ఉన్న సైనిక ఉద్యోగులను 2001 నాటికి 3,80,000 స్థాయికి కుదించింది. 2005 నాటికి సైనికుల సంఖ్య 3,60,000 ఉండగా 2009 నాటికి ఆర్.ఒ.సి సైనిక దళం సంఖ్య 3,00,000 చేరుకుంది. సైనికదళంలో చేరడానికి వయోపరిమితి 18 సంవత్సరాలు. తగ్గింపులో ఒక భాగంగా సైనిక శిక్షణా సామర్థ్యం ఉన్న వారిలో అధికశాతం వారి నైపుణ్యాన్ని వినియోగించే విధంగా ప్రత్యామ్నాయ ఉద్యోగాలవైపు మళ్ళించబడ్డారు. ప్రభుత్వ సంస్థలు, రక్షణ ప్రాముఖ్యం కలిగిన ఇతర ఉద్యోగాలు వాటిలో ముఖ్యమైనవి. తరువాతి దశాబ్ధంలో ఈ మార్పులు ప్రధానంగా రక్షణప్రధానమైన వృత్తులవైపు మళ్ళించడానికి ప్రయత్నిస్తున్నారు. బుష్ నిర్వహణలో నిర్బంధ సైనిక కాలపరిమితి 14 మాసాల కాలం నుండి 12 మాసాలకు కుదించబడింది. సైనిక వ్యయం తగ్గించడానికి శాంతిమార్గాలను అనుసరించాలని తైవాన్ భావిస్తుంది. అధికమైన ఆసియా దేశాలు సైనికవ్యయం తగ్గించడానికి ఒకప్పుడు ఈ మార్గాన్ని అనుసరించాయి. రక్షణ వ్యవస్థను చట్టపరిరక్షణ వ్యవస్థను ఆధునికీకరణ చేయాలని తైవాన్ భావిస్తుంది. ఇప్పటికీ తైవాన్ శక్తివంతమైన సైనికవ్యస్థను కలిగి ఉంది. తైవాన్ సౌనికవ్యవస్థ కొరకు 1050 కోట్ల ఆఅమెరికన్ డలర్లను ఖర్చుచేస్తున్నది. ఇదిదేశీయ జి.డి.పిలో 2.94%.
ఆసమయంలో తైవాన్ సైనికశక్తుల ఎప్పుడైనా పి.ఆర్.సి సైనికచర్యను ఎదుర్కొనవలసి వస్తుందో అన్నది ప్రధాన ఆందోళనగా ఉండేది. నావికాదళ దాడిగాని, వాయుమాసేనల దాడిగాని లేక మిస్సైల్ బాంబింగ్ కాని ఎదురుకావచ్చని భావిస్తూ వచ్చారు. సమీపకాలంలో 4 ఆధునిక కిడ్ క్లాస్ డిస్ట్రాయర్స్ కొనుగోలు చేయబడ్డాయి. అవి ప్రత్యేకంగా తైవాన్ వాయుమార్గం, సబ్మెరీన్ దాడులను ఎదుర్కొనడానికి ఉపకరించడానికి రూపొందించబడ్డాయి. రక్షణశాఖ మంత్రి డీసెల్ పవర్ సబ్మెరీన్లు, పాట్రియాట్ ఏంటీ- మిసెయిల్ బ్యాటరీలు కొనుగోలుచేయాలని ప్రణాళిక వేయగా పాన్-బ్లూ నియంత్రిత చట్టసభ నిధుల కొరత కారణంగా అడ్డగించింది. 2001 నుండి 2007 వరకు రక్షణ నిధులు నియంత్రించబడ్డాయి. 2008లో 650 కోట్ల అమెరికన్ డాలర్లు నిధులు రక్షణ వ్యవస్థకు మంజూరు చెయ్యబడ్డాయి. పాక్ త్రీ ప్యాకేజ్ పధకం కింద ఏంటీ-ఎయిర్ రక్షణ వ్యవస్థ, ఎహెచ్-64డి అటాక్ హెలికాఫ్టర్లు, ఇతర ఆయుధాలు విడిభాగాలు కొనుగోలు చెయ్యబడ్డాయి. అలాగే ఆధునిక సైనిక హార్డ్వేర్లు కూడా అమెరికా నుండి కొనుగోలు చెయ్యబడ్డాయి. 2009 కూడా ఇవి కొనసాగాయి. ఆ.ఒ.సి ఫ్రాన్స్, నెదర్లాండ్ నుండి కూడా కొంత
హార్డ్ వేర్, సైనిక ఆయుధాలను కొనుగోలు చేసారు. అయినప్పటికీ పి.ఆర్.సి వత్తిడి కారణంగా 1990 నాటికి అవి పూర్తిగా నిలిపివేయబడ్డాయి. పి.ఆర్.సి దాడిని ముందుగా ఆర్.ఒ.సి సైనిక
శక్తి. ఆర్..ఒ.సి ప్రస్తుతం పి.ఆర్.సి దాడిని ఎదుర్కోవడం లేక యు.ఎస్ సైన్యం స్పందించే వరకు అడ్డగించడం వంటి వ్యూహాలను యోచిస్తుంది. తైవాన్ మీద దాడిజరిగితే తైవానుకు రక్షణ కల్పించే నమ్మకం కాని ఒప్పందాలు కాని యు.ఎస్ ప్రభుత్వానికి తైవానుకు మధ్య జరగలేదు. 1996లో యు.ఎస్, జపాన్ మధ్య జరిగిన రక్షణ ఒప్పందం కారణంగా ఒకవేళ జపాన్ తైవాన్ రక్షణకు అనుకూలంగా స్పందించ వచ్చు. [[ఆస్ట్రేలియా]], [[న్యూజిలాండ్]], యునైటెడ్ స్టేట్స్ రక్షణ ఒప్పదం లేక ఆస్ట్రేలియా వంటి యు.ఎస్ మిత్రదేశాలు తైవానుకు అనుకూలంగా స్పదించే అవకాశం ఉందని భావిస్తున్నారు. వాస్థవంగా చైనాతో ఉన్న ఆర్థిక ఒప్పందాలు రద్దయ్యే అవకాశం ఉన్నందున ఆస్ట్రేలియాను తైవాన్ అనుకూల చర్యలను తీసుకోవడానికి అడ్డగించవచ్చు. సంయుక్త రాష్ట్రాలు, [[జపాన్]], [[కెనడా]], యునైటెడ్ కింగ్డం, [[దక్షిణ కొరియా]], [[ఆస్ట్రేలియా]], [[పెరూ]], [[చిలీ]] పసిఫిక్ సముద్రంలో ప్రతి 2 సవంత్సరాలకు ఒకసారి (రింపాక్) సముద్ర విన్యాసాలు ప్రాక్టిస్ చేస్తున్నాయి. వారు ఈ ప్రాంతంలో యుద్ధాన్ని నివాతించి స్థిరత్వం ఏర్పడడానికి కృషిచేయవచ్చు. తైవాన్ మీద చైనా దాడి కూడా ఇందులో ఒకటి.
== ఆర్ధికం ==
20వ శతాబ్దం మధ్యకాలం నుండి ఆరంభమైన తైవాన్ వేగవణ్తమైన ఆర్థికాభివృద్ధి, పరిశ్రమాభివృద్ధి " తైవాన్ మిరాకిల్ "గా అభివర్ణించబడింది. [[సింగపూర్]], [[హాంగ్ కాంగ్]] , [[దక్షిణ కొరియా]] దేశాలతో కలిసి " ఫోర్ ఆసియన్ టైగర్లలో తైవాన్ ఒకటిగా గుర్తింపు పొందింది.
జపానీయుల పాలనకు ముందు రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తరువాత ప్రైవేట్, ప్రభుత్వ రంగాలలో మాత్పులు తీసుకురాబడ్డాయి. ప్రయాణవసతులు, రవాణా, సమాచార రంగం ద్వీపం అంతటా అభివృద్ధి చేయబడ్డాయి. జపానీయులు విద్యావ్యవస్థను అభివృద్ధి చేసి నిర్భంధ విద్యావిధానం అమలుకు తీదుకువచ్చారు.
1945 నాటికి చైనా ప్రధాన భూభాగం, తైవానులో [[ద్రవ్యోల్బణం]] అధికమైంది. ఫలితంగా చైనా ప్రధాన భూభాగం, తైవాను జపానుతో యుద్ధానికి తలపడ్డాయి. తైవానుని వేరుచేయడామికి నేషనల్ ప్రభుత్వం తైవాన్ కరెంసీని కొత్తగా రూపొందించింది. అలాగే ధరల నియంత్రణ కాత్యక్రమం చేపట్టింది. ఇ ప్రయత్నాలు ద్రవ్యోభణం వేగాన్ని తగ్గించాయి.
ప్రధాన భూభాగం, తైవానులో ప్రవేశించిన కె.ఎం.టి ప్రభుత్వం తమతో తైవానుకు అంతులేని బంగారం, ధనం నిల్వలు తీసుకువచ్చారు. తరువాత తైవానులో ధరలు అదుపులోకి
రావడమే కాక ద్రవ్యోల్బణం తగ్గింది. ఇది తైవానుని వెనుకకు తీసుకోడానికి సహకరించింది. కె.ఎం.టి ప్రధాన భూభాగం, తైవానుకు మేధావులను, వాణిజ్య ప్రముఖులను తీసుకువచ్చింది. కె.ఎం.టి తాము ప్రధాన భూభాగంలో చేయలేని అనేక చట్టాలను, భూయాజమాన్య సంస్కరణలను తైవానులో ప్రవేశపెట్టాయి. కె.ఎం.టి గృహావసరాలు పూర్తిచేయడానికి
దిగుమతి విధానాలను సులువు చేసారు.
1950లో కొరియన్ యుద్ధం సంభవినిచిన కారణంగా యు.ఎస్ సహాయ కార్యక్రమం ఆరంభం కాగానే 1952 నాటికి ధరలు పూరిగా అదుపులోకి వచ్చాయి. అమెరికన్ ఆర్థికసాయం తైవాన్ ఆర్థికరంగం అభివృద్ధికి సహకరించాయి. ఫలితంగా గ్రామీణాభివృద్ధి వ్యవసాయాభివృద్ధి సాధ్యమైంది. తరువాతి కాలంలో తైవాన్ అభివృద్ధికి ఇది ఎంతో సహకరించింది. భూయాజమాన్య సంస్కరణలు, వ్యవసాయాభివృద్ధి ఫలితంగా 1952 నుండి 1959 నాటికి 4% వ్యవసాయోయ్పత్తుల అభివృద్ధి సాధ్యం అయింది. 3.6% ఉన్న జసంఖ్య అభివృద్ధి కంటే వ్యవసాయాభివృద్ధి అధికం కావడం గమనార్హం.
1962 లో తైవాన్ తైవాన్ సరాసరి తలసరి జాతీయ ఉత్పత్తి 170 అమెరికన్ డాలర్లు. ఇది తైవానును ఉతపత్తిలో కాంగో, జైరే సరసన నిలబెట్టింది. పి.పి.పి సమాచార సేకరణ ఆధారంగా1960 సరాసరి తలసరి జి.డి.పి 1353 అమెరికన్ డాలర్లు. 1990 వరకు ధరలు స్థిరంగా ఉండడం విశేషం. 2011 నాటికి సరాసరి తలసరి జి.ఎన్.పి కొనుగోలు శక్తి 37,000 అమెరికన్ డాలర్లకు చేరింది. తైవానును సాధించిన మానవాభివృద్ధి తైవానుని అభివృద్ధి చెందిన దేశాల సరసకు చేరేలా చేసింది. 2007 తైవాన్ హెచ్.డి.ఐ 0.943. 2010 నాటికి 0.868. చింగ్-కుయో
10 ప్రధాన నిర్మాణాల ప్రణాళిక రూపొందించాడు. తైవాన్ ఎగుమతి రంగ అభివృద్ధికి ఈ నిర్మాణాలు నాంది అయ్యాయి.
తైవాన్ హైస్పీడ్ రైలు 300 కిలో మీటర్ల ఎత్తులో కూడా పయనిస్తున్నాయి. తైపీ నుండి దక్షిణ భూభాగం లోని కావోహ్సియుంగ్ చేరడానికి 90 నిమిషాలు మాత్రమే సరిపోతుంది. ప్రస్తుతం తైవాన్
క్రియాశీలకంగా, పెట్టుబడిదారి, ఎగుమతుల వైపు సాగిన ఆదాయం క్రమంగా తైవాన్ ప్రభుత్వం పెట్టుబడులు, విదేశీ వ్యాపారం తగ్గించడానికి కారణమయ్యింది. ఈ శైలి ఆభివృద్ధని నిలిపి ఉంచడానికి కొన్ని బృహత్తర బ్యాంకులు, పరిశ్రలను ప్రైవేటీకరణ చేసారు. గత మూడు దశాబ్ధాలుగా భూముల ధరలు 8% అధికమైయ్యాయి. పారిశ్రమికాభివృద్ధికి ఎగుమతులు సహకరించాయి. తైవాన్ వాజిజ్య ఆదాయం అధికంగా ఉంది. విదేశీద్రవ్యం నిలువలలో తైవాన్ [[ప్రపంచము|ప్రపంచం]]లో 5వ స్థానంలో ఉంది. తైవాన్, రిపబ్లిక్ చైనా, తైవానుకు ప్రత్యేక కరెంసీలున్నాయి.
1990 ఆరంభం నుండి తైవాన్, చైనా ప్రధాన భూభాగం మధ్య ఆర్థిక సంబంధాలు బలపడ్డాయి. 2008 నాటికి తైవాన్ ప్రధాన చైనా భూభాగన్లో 15 బిలియన్ల అమెరికన్ డాలర్ల పెట్టుబడులు పెట్టింది. పి.ఆర్.సిలో 10% కంటే అధికమైన తైవానీ కూలీలు పనిచేస్తున్నారు. వారు తరచుగా తమ స్వంత వ్యాపారం వైపు మరలి పోతుంటారు. ఈ పరిస్థితికి తైవాన్ ఆర్థికంగా సహకరించినప్పటికీ వారు తైవాన్ ఆర్థికంగా చైనా ప్రధాన భూభాగం మీద ఆధారపడి ఉంటుందని భావప్రకటన చేస్తుంటారు. 2010 నాటికి తైవాన్ వాణిజ్యం 526 బిలియన్ల అమెరికన్ డాలర్లకు చేరుంది.
2001 లో వ్యవసాయ ఆదాయం దేశీయాదాయంలో 2% మాత్రమే. 1952 నుండి వ్యవసాయాదాయం 35% తగ్గింది. సంప్రదాయ శ్రామికులు క్రమంగా ద్వీపం వెలుపలికి పోగా ఆ స్థానాన్ని అధిక పెట్టుబడులు, సాంకేతికత తత్సంభంధ పరిశ్రమలు భర్తీ చేసాయి. తైవాన్ అంతటా ఉన్నత సాంకేతిక పార్కులు ఆవిర్భవించాయి. పి.ఆర్.సిలో ప్రధాన విదేశీపెట్టుబడి దేశం ఆర్.ఒ.సి మాత్రమే. [[తాయ్లాండ్]], [[ఇండోనేషియా]], [[ఫిలిప్పైంస్]], [[మలేసియా]], [[వియత్నాం]] తరువాత స్థానంలో ఉన్నాయి. పి.ఆర్.సిలో తైవాన్ 50,000 వ్యాపారాలు, 10,00,000 వ్యాపారులు, వాటిని ఆధారంగా జీవించే ప్రజలు ఉన్నారని అంచనా.
సంప్రదాయ ఆర్థిక విధానాలు, పాతిశ్రమిక శక్తి కారణంగా 1997 ఆసియా ఆర్థిక గండం సమయంలో తైవాన్ పొరుగుదేశాల కంటే తక్కువగా ఇబ్బందికి గురైంది. తన పొరుగు దేశాలైన దక్షిణ కొరియా, జపాన్ కంటే తైవాన్ ఆర్థిక రంగంలో ఆధిక్యత సాధిస్తున్నది బృహత్తర పరిశ్రమల కంటే లషు, మాధ్యమిక పరిశ్రమలే. ది గ్లోబల్ ఎకనమిక్ డౌన్ టౌన్ అయినప్పటికీ ప్రస్తుత ప్రభుత్వ బలహీనమైన నిర్వహణ, బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థలో ఉన్న బాడ్ డెబిట్ కారణంగా 2001 లో తైవానును కొంత తిరోగమించేలా చేసాయి. అనేక పరిశ్రమలు, కార్మికులు
పి.ఆర్.సికి తిరిగి పోయిన కారణంగా 1970 నుండి అంతకుముందు లేని నిరుద్యోగ సమస్య మొదలైంది. 2004 అధ్యక్షుని ఎన్నిక నాటికి నిరుద్యోగసమస్య కొత్త వివాదాలకు తెరతీసింది. 2002-2006 తరువాత అభివృద్ధి 4% చేరుకోగా నిరుద్యోగ సమస్య 4% తగ్గించబడింది. ఆర్.ఒ.సి అంతర్జాతీయ సంస్థల సమావేశాలలో తన స్వంత పేరుతో కలుసుకుంటింది. తైవాన్ 2002 నుండి వరల్డ్ ట్రేడ్ ఆర్గనైజేషన్ వంటి ప్రభుత్వ ఆర్గనైజేషన్లను తైవాన్, పెంగ్యూ, కిన్మెన్, మాత్సూ (చైనీస్ తైపీ) లలో " అరేట్ కస్టంస్ టెర్రిటరీ " లను కలిగి ఉంది.
== సంస్కృతి ==
తైవాన్ సంస్కృతి విభిన్న సాంస్కృతిక ఆధారిత మిశ్రమ సంస్కృతి కలిగి ఉంది. చారిత్రకంగాను, వంశానుగతంగా చైనాతో ఉన్నసనంధాలు, తైవాన్ వాసులలో అత్యధికులు చైనాపూర్వీకత కలినవారు అయిన కారణంగా తైవాన్ చైనా సంస్కృతితో ఆఅర్షించబడి వారితో విలీనమైన విభిన్న సంస్కృతి కలిగి ఉంది. జపాన్ సంస్కృతి, సంప్రదాయ కంఫ్యూషియనిజ విశ్వాసం, అధికరిస్తున్న పాశ్చాత్య సంస్కృతి ప్రస్తుత తైవానీయుల మీద ప్రభావం చూపిస్తున్నది. కుయోమింతాంగ్ తైవాన్ ప్రవేశం తరువాత తన చైనా సంస్కృతి సంబంధిత వ్యాఖ్యానాల ద్వారా తైవానీయులను ప్రభావితం చేసాడు. తరువాత చైనా లిపి, చైనీయుల చిత్రలేఖనం, చైనీయుల [[జానపద కళలు]], చైనీయుల సంగీత నాటకాల అభివృద్ధి కార్యక్రమం చేపట్టాడు.
తైవానీ సంస్కృతి పరిస్థితి వివాదాంశం ఔతూ ఉంది. తైవానీయుల సస్కృతి చైనాకు చెందినదా లేక తైవానీయులకు ప్రత్యేక సంస్కృతి ఉన్నదా అన్నది వివాదాశంగా మారింది. తైవాన్ రాజకీయాలు నిరంతరంగా వివాదాలతో ముడిపడి ఉన్నందున తైవాన్ సంస్కృతి సంప్రదాయాలు అభివృద్ధి విషయాలు తైవాన్ రాజకీయాలలో ప్రధానాంశం అయ్యాయి. తైవానీయుల సంస్కృతి, గుర్తింపు, ప్రధానంగా మొదట ఆధిక్యం చేసిన తైవాన్, చైనీయుల సంస్కృతులు కలిసి ప్రస్తుతం తైవాన్ సంస్కృతిని విభిన్న సంస్కృతుల మేళవింపుగా గుర్తించబడుతున్నది. చైనా ప్రధాన భూగం సస్కృతి అంతర్భాగాంగా చేసుకుని అధికసంఖ్యాకుల సస్ంస్కృతిని కలుపుకుంటూ తైవాన్ తనకంటూ ఒక ప్రత్యేక సంస్కృతిని కలిగి ఉంది. రాజకీయాలు, ప్రధాన చైనా భుభాగం నుండి 100 సంవత్సరాలకు పైగా వేరుగా ఉండడం కలిసి తైవానులోని పలుప్రాంతాలలో ఆహారం, సంగీతంలో కూడా విభిన్న సంప్రదాయాలను అనుసరించడానికి దారితీసింది.
తైవానులోని గొప్ప ఆకర్షణ " నేషనల్ పేలస్ మ్యూజియం " . ఇందులో 6,50,000 చైనా ఇత్తడి కళాఖండాలు, పచ్చలు, చేతి వ్రాతలు, చిత్రలేఖనాలు, పింగాణీపాత్రల సేకరణ కలిసి ఈ [[పురాతనము|పురాతన]] వస్తు ప్రదర్శనశాలను ప్రపంచంలో చైనీయుల కళలు, వస్తు ప్రదర్శనశాలలో ఉన్నతమైనదిగా గుర్తింపును తీసుకువచ్చింది. కె.ఎం.టి వారు విడిచి వచ్చిన పీజింగ్ నుండి తీసుకువచ్చిన వస్తుసేకరణతో ఈ పురత్తన వస్తు ప్రదర్శనశాలను స్థాపించారు. 1993లో చైనా సివిల్ వార్ సమయంలో మరికొన్ని సేకరణలు తైవానుకు చేరాయి. చైనీయుల సాంస్కృతిక నిధిలో10% ఈ పురత్తన వస్తు ప్రదర్శనశాలలో ఉన్నాయని భావిస్తున్నారు. విస్తారమైన ఈ సేకరణలో 1% మాత్రమే ప్రదర్శించబడుతున్నాయని భావిస్తున్నారు. చైనీయులు ఈ వస్తువులు దింగిలించబడినవి కనుక తమకు తిరిగి ఇవ్వాలని కోరుతున్నారు. అయినప్పటికీ ఆర్.ఒ.సి మాత్రం ఈ వస్తుసేకరణను ప్రత్యేకంగా సాంస్కృతిక తిరుగుబాటు సమయంలో కాపాడుకోవడానికి ప్రయత్నిస్తుంది.
తైవానులో శాస్త్రీయ సంగీతం అత్యధికంగా అభివృద్ధి చేయబడింది. జపానీ సంస్కృతి నుండి వచ్చిన కళాకారులు వరుసగా వయోలిన్ కళాకారుడు చో-లింగ్ లిన్, పియాన్ కళాకారుడు చింగ్-యున్ హూ, లింకన్ సెంటర్ చాంబర్ సొసైటీ ఆర్టిస్ట్ డైరెక్టర్ వూ హాన్, కరోక్ మొదలైన వారు తైవానులో ప్రజాదణ సంపాదించారు. వీరిని కె.టి.వి అంటారు. కె.టి.వి హోటెల్-లైక్ శైలిలో వ్యాపారరీతిలో కళాప్రదర్శనలు ఇస్తుంటారు. కె.టి.వి బృందాలకు హోటెల్ చిన్న గదులు, బాల్ రూములు వంటివి బృందం లోని సంఖ్య అనుసరించి అద్దెకు ఇస్తారు. పలు కె.ఎం.టి సంస్థలు రెస్టారెంట్, బఫే విందులు భాగస్వామ్యం ఏర్పరచుకుని పనిచేస్తుంటారు. [[కుటుంబము|కుటుంబ]] సంబంధిత శుభకార్యాలు, మిత్రుల కలయిక, వ్యాపార సంబంధాలను మెరుగు పరచడానికి ఈ విందులు ఏర్పాటు చేయబడతాయి. తైవానులో నడుపబడుతున్న పర్యాటక బసులలో టి.విలు ఉంటాయి. ఈ టి.వి లలో చలనచిత్రాలు ప్రదర్శించడానికి ఉపయోగించక సంగీత కచేరీలు ప్రదర్శించడానికి ఉపయోగిస్తుంటారు. తైవానులో కె.టి.వి తరువాత ప్రజాదరణ పొందింది ఎం.టి.వి. వీటిని అధికంగా నగరం వెలుపల కనిపిస్తుంటాయి. ఎం.టి.వి ఎంచుకున్న డి.వి.డి లను ప్రత్యేకమైన దియేటర్లలో ప్రదర్శించబడతాయి. యువతకు తమ సమయాన్ని ఏకాంతంగా మిత్రులతో గడపడానికి ఏం.టి.వి అవకాశాన్ని కల్పిస్తుండడం వలనలో యువతలో కె.టి.వి కంటే ఎంటివి అధిక ఆదరణ కలిగి ఉంది.
తైవానులో 24 గంటలు సేవలందిస్తున్న షాపులు అధికంగా ఉన్నాయి. ఇవి సాధారణ సేవలు కాక అదనంగా ఫైనాంస్ సంస్థలు, ప్రభుత్వ సంస్థల తరఫున పార్కింగ్ ఫీజ్ సేకరించడం, బిల్లులు చెల్లింపు, ట్రాఫిక్ వయోలేషన్ ఫైన్ సేకరించడం, క్రెడిట్ కార్డ్ చెల్లింపులు వంటి సేవలందిస్తున్నాయి.
తైవానీ ససంస్కృతి ఇతర సంస్కృతులను సహితం ప్రభావితం చేస్తుంది. తైవానీయుల బబుల్ టీ, మిల్క్ టీ [[సింగపూర్]], [[మలేషియా]], ఆస్ట్రేలియా]], [[యూరప్]], [[అమెరికా]] లలో లభ్యం ఔతున్నాయి. తైవాన్ టీ.వి కాత్యక్రమాలు సింగపూర్, మలేషియా, ఇతర ఆసియన్ దేశాలలో ప్రదర్శించబడుతున్నాయి. తైవాన్ చలన చిత్రాలు పలు అంతర్జాతీయ చలనచిత్ర ఉత్సవాలలో అవార్డులను గెలుచుకున్నాయి. తైవాన్ చలన చిత్ర దర్శకుడు అంగ్ లీ దర్శకత్వం వహించిన క్రంచింగ్ టైగర్, హైడెన్ డ్రాగన్, ఈట్ డ్రింక్, మన్ వుమన్, సెంస్, సెంసిబిలిటీ వంటి చిత్రాలు అంతర్జాతీయ బహుమతులు గెలుచుకున్నాయి. ఎడ్వర్డ్ యంగ్, హ్యూ సియో-సైన్ వంటి వారి దర్శకత్వంలో రూపొందిన బ్రోక్ బ్యాక్, లైఫ్ ఆఫ్ పై, లస్ట్, కాషన్ వంటి చిత్రాలు అంతర్జాతీయ గుర్తింపు పొందాయి.
== గణాంకాలు ==
2012 లో తైవాన్ జనసంఖ్య 2,32,61,747. వీరిలో అత్యధికులు తైవాన్ ద్వీపంలో నివసిస్తున్నారు. పెంగ్యూలో 97,724 మంది నివసిస్తున్నారు, కిన్మెన్లో 1,08,147 మంది నివసిస్తున్నారు,
మాత్సూ దీవిలో 10,253 మంది నివసిస్తున్నారు.
తైవాన్ ప్రజలలో 98% హాన్ చైనీస్ సంతతికి చెందిన వారు. వీరిలో బెన్షెన్గ్రెన్ అనబడే ప్రారంభకాల హన్ చైనీస్ వలస ప్రజలు 86%. వీరిని తరచుగా తైవాన్ స్థానికులు, తైవాన్ ఆదిమ మానవులుగా గుర్తించబడుతున్నారు. బెన్షెన్గ్రెన్ ప్రజలలో రెండు విభాగాలున్నాయి. వీరిలో హొక్లో ప్రజలు 70% వీరి పూర్వీకులు దక్షిణ కోస్తాలోని ఫ్యూజియన్ (మాన్-నన్) నుండి తైవనుకు వలస వచ్చారు. వీరు దక్షిణ చైనాలోని ఫ్యూజియన్ నుండి 17వ శతాబ్దంలో తైవానుకు వలసవచ్చిన వారని అంచనా. తైవాన్ మొత్తం జనాభాలో 15% ఉన్న హోక్కా ప్రజల పూర్వీకులు దక్షిణం నుండి గుయాంగ్డంగ్, పరిసర ప్రాంతాలు, తైవనుకు వలస వచ్చారని భావిస్తున్నారు. వాషెన్గ్రెన్ లోని 12% ప్రజలు 1945లో చైనా ప్రధాన భూభాగం నుండి
వచ్చరని భావిస్తున్నారు. మిగిలిన 2.25% ప్రజలు తైవానీ ఆదిమవాసులని అంచనా. వీరు 14 ప్రధాన విభాగాలుగా విభజించబడుతున్నారు. ది ఆమి, ఆతయాల్, బునన్, కవలన్, పైవాన్, పుయుమ, రుకై, సైసియట్, సకిజయ, సెడిక్, తయో, ట్రుకు, త్సౌ. వీరు ద్వీపం లోని తూర్పు భూభాగంలో నివసిస్తున్నారు. యామీ ప్రజలు ఆర్చిడ్ ద్వీపంలో నివసిస్తున్నారు.
తైవాన్ అధికార భాష అయిన మాండరిన్ భాషను తైవాన్ ప్రజలలో అత్యధికులు మాట్లాడుతున్నారు. 1940లో జపానీయులు బలవంతంగా ప్రవేశపెట్టిన మాండరిన్ భాషను పాఠాశాలలలో ప్రధానభాషగా బోధిస్తున్నారు. తైవానులోని చైనా సంప్రదాయక ప్రజలు, హాన్కాంగ్, మాక్యూ ప్రజలు కూడా ఈ భాధను మాట్లాడుతున్నారు. వైషెన్గ్రెన్ ప్రజలలో అధికులు ఆరంభం నుండి
మాండరిన్ మాట్లాడుతున్నారు ఇతర ప్రజలలో అనేకులు మాండరిన్ భాషను కొంతవరకు అర్ధం చేసుకుంటున్నారు. 15% ఉన్న హక్కా ప్రజలు తైవానీ భాషను (ఫ్యూజియన్ భూభాగ భాష అయిన మిన్నాన్ భాషకు కొంత వ్యత్యాసమైనది) మాట్లాడుతున్నారు. మాండరిన్ భాషను పాఠశాలలలో బోధించబడుతూ, టెలివిజన్, రేడియోలలో కూడా ఆధిక్యత సాధిస్తున్నది. 1990 లో భాషాపరమైన నిభంధలను తొలగించిన నాటి నుండి తైవాన్ ప్రజలలో మాండరినేతర భాషలు కూడా పునరుద్ధరించబడుతున్నాయి. తైవాన్ దేశీయమైన భాషలు ఫార్మొసన్ భాషలు చైనాకు కాని లేక సినో- టిబెటిన్కు కాని చెందినవి కాదు. అయినప్పటికీ ఆస్ట్రోనేషియన్ కుటుంబానికి చెందినవని భావిస్తున్నారు. ఈ భాషలను ఉపయోగిస్తున్నాల్పసంఖ్యాకులైన తైవాన్ ఆదిమతెగల ప్రజలు ప్రస్తుతం మాండరిన్ భాషను వాడుతూ ఇతర భాషల ఉపయోగం తగ్గిస్తున్నారు. 14 తైవాన్ భాషలలో 5 భాషలను మోరీబౌండ్గా
గుర్తించబడుతున్నయి.
రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా రాజ్యాంగం తైవాన్ ప్రజల స్వాతంత్ర్యం, మతవిశ్వాసాలను సంరక్షించడానికి ప్రయత్నిస్తుంది. 2005 గణాంకాలను అనుసరించి తైవానులో దాదాపు 1,87,18,600 మంది (81.3% ప్రజలు) వివిధ మతావలంభీకులు ఉన్నారు. 14-18% ప్రజలు నాస్థికూగా ఉన్నారు. ఆర్.ఒ.సి 26 [[మతాలు]]న్నట్లు గుర్తించింది. వీటిలో పెద్దవైన 5 మతాలు వరుసగా భౌద్ధమతావలంభీకుల సంఖ్య 80,86,000 (85%), తాయోఇజం మతావలంభీకులు 76,00,000 (33%), ఐ-కుయాన్ టాయో మతావలంభీకులు 8,10,000 ( 3.5%), ప్రొటెస్టెంటిజం 6,05,000 (2.6%), రోమన్ కేథొలికిజం 2,98,000 (1.3%) మంది ఉన్నారు. సి.ఐ.ఎ వరల్డ్ ఫాక్ట్ బుక్, యు.ఎస్ స్టేట్ డిపార్ట్మెంట్ సమీపకాల ఆధారాలు 93% తైవానీయులు
పలుదేవతారాధన మద్దతుదారులని తెలియజేస్తున్నది. పురాతన చైనా మతం, బుద్ధిజం, కంఫ్యూజియనిజం, తాయిజం తైవానీయులు అనుసరిస్తున్న మతాలలో ప్రధానమైనవి. రోమన్ కాథలిక్, ప్రొటెస్టెంట్లు, ప్రత్యేకించని [[క్రిస్టియన్]] సమూహాలకు చెందిన క్రిస్టియానిటీ మద్దతుదారులు 4.5%, ఇస్లాం, తైవానీ ఆదిమవాసుల మతాలు 2.5%,
చైనా, తైవాన్ మూలాల నుండి ఉద్భవించిన కంఫ్యూజియన్ మతం సర్వమతసమానత్వం బోధిస్తున్నది. తైవానీయులలో అత్యధికులు సాధారణంగా సర్వమతసమానత్వానికి మద్దతిస్తూ
కంఫ్యూజియనిజానికి మద్దతు ఇస్తున్నారు. 2009 గణాంకాలు తైవానులో 14,993 ఆలయాలు ఉన్నాయని తెలియజేస్తున్నాయి. సుమారు 1,500 మందికి ఒక ప్రార్థనా మందిరం ఉంది. వాటిలో 9,202 ప్రార్థనాలయాలు తాయిజజానికి చెందినవి. 2008 లో తైవానులో 3,262 చర్చిలు ఉన్నట్లు తెలుస్తున్నది.
== విద్య ==
తైవానులో కాలనీ పాలనా కాలంలో ఉన్నత విద్యావిధానం ప్రవేశపెట్టబడింది. అయినప్పటికీ 1945 లో తైవన్ను జపాన్ నుండి చైనా స్వాధీచేసుకుని వెంటనే విద్యావిధానంలో మార్పులు తీసుకువచ్చి అప్పుడున్న విద్యావిధానం స్థానంలో చైనా ప్రధాన భూభాగంలో ఉన్న ప్రవేశపెట్టారు. చైనా విద్యావిధానం చైనీస్, అమెరికన్ విద్యావిధానాల మిశ్రితమైనది.
విద్యావిధానంలో 6 సంవత్సరాల [[ప్రాథమిక విద్య]], 3 సంవత్సరాల మాద్యమిక విద్య, 3 సంవత్సరాల [[ఉన్నత పాఠశాల]] విద్య, 4 సంవత్సరాల విశ్వవిద్యాలయ విద్యతో కూడుకున్నది.
తైవానీయుల మధ్య ఈ విద్యా విధానం విజయవంతం అయింది. తైవానీయులు తమ విద్యావిధానం ప్రపంచంలో అత్యంత సమర్ధవంతమైనదని సగర్వంగా చెప్పుకుంటున్నారు. ప్రత్యేకంగా గణితం, సైన్సులో అత్యున్నతంగా ఉన్నదని చెప్తున్నారు. అయినప్పటికీ విద్యార్థుల మీద వత్తిడి తీసుకువస్తున్నరని అలాగే విషయఙానం లేని కంటస్థ విధానం అనుసరిస్తున్నారన్న విమర్శలు కూడా ఉన్నాయి.
పలు తైవానీ విద్యార్థులు నైపుణ్యం పెంచుకోవడానికి, పరీక్షల సమయంలో ఎదురైయ్యే సమస్యలు పరిష్కరించే నైపుణ్యం సంపాదించడానికి క్రాం, బుషిబాన్ స్కూళ్ళలో చేరుతుంటారు. ప్రత్యేకంగా గణితం, నేచురల్ సైన్సు, చరిత్ర, ఇతర పాఠాల సమస్యల పరిష్కారం కొరకు. పాఠాలు లెక్చర్లు, రివ్యూలు, ప్రైవేట్ ట్యుటోరియల్ స్థాయిలో పాఠాలు బోధించబడుతుంటాయి. విద్యార్థులకు ఆసక్తి ఉన్న కోర్సులు సులుగా లభ్యం ఔతున్నాయి. 2003 గణాంకాలు తైవాన్ అక్షరాస్యత 96.1% అని తెలియజేస్తున్నాయి.
== ఆరోగ్యం ==
సాఘింక ఆరోగ్యభీమాతో చేరిన ప్రస్తుత ఆరోగ్యపధకం 1995లో ప్రవేశపెట్టబడింది. ప్రభుత్వ ఆరోగ్యబీమా పధకంలో ఉద్యోగాలలో ఉన్న పౌరులకు నిర్భంధ ఆరోగ్యబీమా అమలులో ఉంది. పేదరికంలో ఉన్న వారు, నిరుద్యోగులు విపత్తుకలో చిక్కిన వారు వారి వారి ఆర్థిక పరిస్థితికి తగినట్లు ప్రైవేటు ఆసుపత్రులలో చికిత్స పొందుతుంటారు. తైవానులో పనిచేస్తున్న పౌరులు కానివారు
ఆరోగ్య సంరక్షణ సౌకర్యం పొదుతున్నారు. అనదరికీ ఒక స్థిరమైన గణనతో వైద్యం అందించబడుతుంది. వైద్య రుసుము మాత్రం ఉద్యోగుల బీమా సంస్థలు కాని వ్యక్తిగతంగా కాని చెల్లించబడతాయి. అసుపత్రులలో జరిపిన సర్వేలు రోగులలో 70.1% తాము వైద్య సేవలకు తృప్తి చెందుతున్నామని చెప్పారు. 20.5% రోగులు పరవాలేదని చెప్పారు. 4.4% తమకు వైద్యసేవలలో తృప్తిలేదని మరీ తక్కువ స్థాయిలో ఇన్నదని చెప్పారు.
సార్స్ సమయంలో తైవాన్ తన స్వంత రోగనిరోధక కేంద్రం కలిగి ఉంది. 2003 మార్చి 347 వ్యాధి నిర్ధారణ అయింది. సి.డి.సి, ప్రాంతీయ ప్రభుత్వాలు కలిసి ప్రయాణీకులు ఉండే ప్రదేశాలు, రిక్రియేషన్ కేంద్రాలు, ప్రజలు కూడే ప్రదేశాలన్నింటిలో మానిటర్డ్ స్టేషన్లు ఏర్పాటు చేసారు. 2003 జూలై నాటికి ఒక్క సార్స్ రోగి కూడా నమోదు కాలేదు. 2006 నాటికి బి.ఎన్.హెచ్.ఐ 17,259 మందికి ఆరోగ్యబీమా సౌకర్యం కల్పించింది.
== ప్రయాణ సౌకర్యాలు ==
రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా రవాణా, సమాచారశాఖ ఆధ్వర్యంలో తైవాన్ రవాణాశాఖ పనిచేస్తుంది. తైవాన్ రహదారులు 5 విభాగాలుగా విభజించబడ్డాయి ; నేషనల్ హైవే, ప్రొవింషియల్ హైవే, కౌంటీ రూట్స్, టౌన్ షిప్ రూట్స్, స్పెషల్ రూట్స్. మొదటి నాలుగు సాధారణ మార్గాలు. తైవాన్లో విశాలమైన [[రైలు మార్గాలు]]న్నాయి. రైలు మార్గాలను తైవాన్ " తైవాన్ రైల్వే అడ్మినిస్ట్రేషన్ " నిర్వహిస్తుంది. తైవాన్ హైస్పీడ్ రైళ్ళను " తైవాన్ హైస్పీడ్ కార్పొరేషన్ " నిర్వహిస్తుంది. తైపీ మెట్రో అండ్ ది కావోహ్సియుంగ్ మాస్ రాపిడ్ ట్రాంసిస్ట్ తైపీ [[మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]], కావోహ్సియుంగ్ నగర ప్రాంతంలో రవాణా సేవలందిస్తుంది. తైచంగ్ మహానగర మార్గాలు నిర్మాణదశలో ఉంది. తైవాన్లో నాలుగు విమానాశ్రయాలు ఉన్నాయి. అవి వరుసగా తైవాన్ తాయుయాన్ ఇంటర్నేషనల్ ఎయిర్పోర్ట్, తైపీ సాంగ్షన్ ఎయిర్పోర్ట్, కావోహ్సియుంగ్ ఇంటర్నేషనల్ ఎయిర్పోర్ట్, తైచంగ్ ఎయిర్పోర్ట్ ఉన్నాయి.
తైవాన్లో నాలుగు నౌకాశ్రయాలు ఉన్నాయి. అవి వరుసగా పోర్ట్ ఆఫ్ తైపీ, ది పోర్ట్ ఆఫ్ కావోహ్సియుంగ్, ది పోర్ట్ ఆఫ్ తైచంగ్, పోర్ట్ ఆఫ్ హుయాలియన్.
.
== వెలుపలి లింకులు==
{{ఆసియా}}
[[af:Taiwan (eiland)]]
[[ar:تايوان (جزيرة)]]
[[ast:Taiwán]]
[[az:Tayvan]]
[[bg:Тайван]]
[[br:Enez Taiwan]]
[[ca:Taiwan]]
[[ceb:Taiwan]]
[[cs:Tchaj-wan (ostrov)]]
[[da:Taiwan (ø)]]
[[de:Taiwan (Insel)]]
[[dsb:Taiwan]]
[[dv:ޓައިވާން]]
[[es:Isla de Taiwán]]
[[et:Taiwani saar]]
[[fa:تایوان (جزیره)]]
[[gan:臺灣]]
[[gd:Taidh-Bhàn (eilean)]]
[[gl:Illa de Taiwán]]
[[hak:Thòi-vân]]
[[he:טאיוואן (אי)]]
[[hi:ताइवान]]
[[hsb:Taiwan]]
[[hu:Tajvan (sziget)]]
[[ia:Taiwan]]
[[id:Taiwan]]
[[is:Taívan]]
[[it:Isola di Formosa]]
[[ja:台湾]]
[[ko:타이완]]
[[la:Formosa]]
[[lv:Taivāna (sala)]]
[[mn:Тайвань арал]]
[[mr:तायवान (बेट)]]
[[ms:Pulau Taiwan]]
[[my:ထိုင်ဝမ်]]
[[nn:Taiwan]]
[[no:Taiwan]]
[[pl:Tajwan (wyspa)]]
[[pt:Ilha Formosa]]
[[qu:Taywan]]
[[ru:Тайвань]]
[[sah:Тайбаан]]
[[sco:Taiwan]]
[[sh:Tajvan]]
[[simple:Taiwan]]
[[sk:Taiwan (ostrov)]]
[[sl:Tajvan (otok)]]
[[sm:Tailani]]
[[sr:Тајван]]
[[sv:Taiwan (ö)]]
[[sw:Taiwan]]
[[ta:தாய்வான்]]
[[tpi:Taiwan]]
[[tr:Tayvan]]
[[tt:Тайвань]]
[[uk:Тайвань]]
[[vec:Taiwan (ixoła)]]
[[war:Taiwan]]
[[wuu:台湾]]
[[xal:Тайван арл]]
[[za:Daizvanh]]
[[zh:臺灣]]
[[zh-classical:臺灣]]
[[zh-min-nan:Tâi-oân]]
[[zh-yue:臺灣]]
kmcqj08nzm3yew048w4sqjyyiyns33z
3620299
3620298
2022-08-10T22:52:57Z
Kprsastry
2847
/* చైనా పాలన */
wikitext
text/x-wiki
{{దేశ సమాచారపెట్టె
| conventional_long_name = Republic of China<br/>''రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా''<br/>చైనా గణతంత్రం
| common_name = Taiwan
| native_name = {{ubl|{{native name|zh-tw|<big>中華民國</big>|italics=off}}<br />''Zhōnghuá Mínguó'' {{small|([[Standard Mandarin|Mandarin]])}}<!---Do not change to "Jhonghuá Mínguó" (i.e. Tongyong Pinyin); Hanyu Pinyin has been the official romanization since 1 January 2009.---><br />''Tiong-hôa Bîn-kok'' {{small|([[Hokkien]])}}<br />''Chûng-fà Mìn-koet'' {{small|([[Taiwanese Hakka|Hakka]])}}<br />''Dṳ̆ng-huà Mìng-guók'' {{small|([[Fuzhou dialect|Fuzhounese]])}}}}
| image_flag = Flag of the Republic of China.svg
| alt_flag = A red flag, with a small blue rectangle in the top left hand corner on which sits a white sun composed of a circle surrounded by 12 rays.
| image_coat = National Emblem of the Republic of China.svg
| alt_coat = A blue circular emblem on which sits a white sun composed of a circle surrounded by 12 rays.
| symbol_type = National Emblem
| national_anthem = {{vunblist|"[[National Anthem of the Republic of China]]"<br />{{lang|zh-hant|中華民國國歌}} <br />''Zhōnghuá Mínguó Guógē''}} <div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:National anthem of the Republic of China (Taiwan) 中華民國國歌(演奏版).ogg]]}}</div>
| flag_anthem = {{vunblist|"[[National Flag Anthem of the Republic of China]]" <br />{{lang|zh-hant|中華民國國旗歌}}<br />''Zhōnghuá Míngúo Gúoqígē''}}
<div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:中華民國國旗歌 (演奏版).ogg]]}}</div>
| image_map = Locator map of the ROC Taiwan.svg
| alt_map = a map of East Asia, with a world map insert, with the island of Taiwan shaded and the other islands circled
| map_caption = [[Free area of the Republic of China|Territory controlled by the Republic of China]]: [[Geography of Taiwan|Taiwan Island]], [[Penghu]], [[Kinmen]], [[Matsu Islands]], [[Pratas Islands|Dongsha Islands]] and [[Taiping Island]]
| capital = [[తైపీ]]<ref name="capital">{{cite news |title=Interior minister reaffirms Taipei is ROC's capital |date=5 December 2013 |url=http://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2013/12/05/2003578356 |newspaper=Taipei Times |accessdate=7 December 2013}}</ref>
| coordinates = {{coord|25|02|N|121|38|E|display=it}}
| largest_city = [[న్యూ తైపీ నగరం|న్యూ తైపీ]]
| official_languages = [[Taiwanese Mandarin]]<ref>{{cite news|last1=Shih|first1=Hsiu-chuan|title=Taiwan mulling English as an official language, but is it ready?|url=http://focustaiwan.tw/news/afav/201801270011.aspx|accessdate=27 January 2018|agency=Central News Agency|date=27 January 2018}}</ref><ref>{{cite web | url=https://www.theworldofchinese.com/2014/05/taiwanese-mandarin-starter-kit/ | title=The wild and wacky world of Taiwanese Mandarin | publisher=The World of Chinese | date=May 29, 2014 | accessdate=December 3, 2018 | website= | archive-date=2018-12-14 | archive-url=https://web.archive.org/web/20181214123816/http://www.theworldofchinese.com/2014/05/taiwanese-mandarin-starter-kit/ | url-status=dead }}</ref>
| national_languages = {{vunblist|[[Formosan languages]]<ref>{{cite web|url=http://focustaiwan.tw/news/aipl/201707190019.aspx |title=President lauds efforts in transitional justice for indigenous people |publisher=Focus Taiwan |accessdate=19 July 2017}}</ref> <br />[[Taiwanese Hakka|Hakka]]<ref>{{cite web|url=http://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2017/12/30/2003684894 |title= Hakka made an official language |newspaper=Taipei Times |accessdate=29 December 2017}}</ref>}}
| regional_languages = {{vunblist|[[Matsu dialect]] <br />[[Taiwanese Hokkien]]}}
| languages_type = [[Official script]]s
| languages = {{vunblist|[[Traditional Chinese]] <br />[[Formosan languages|Formosan Latin alphabet]]<ref>{{cite web|url=http://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2017/07/20/2003674932 |title=Official documents issued in Aboriginal languages |publisher=Taipei Times |accessdate=20 July 2017}}</ref>}}
| ethnic_groups = {{nowrap|95% [[Han Taiwanese|Han]]{{sfnp|Exec. Yuan|2014|p=36}}}}<br />{{nowrap| '''∟''' 70% [[Hoklo Taiwanese|Hoklo]]}}<br />{{nowrap| '''∟''' 14% [[Hakka people|Hakka]]}}<br />{{nowrap|{{raise|0.1em| '''∟''' 14% [[Waishengren|Waisheng]]{{efn|name=waishengren| This does not include citizens of the People's Republic of China who more recently moved to Taiwan. Some Waishengren are also Hakka or Hokkien, and small minority are not Han but Manchu, Mongol etc.}}}}}}<br />{{nowrap|3.1% [[:zh:臺灣新住民|New immigrants]]}}<br />{{nowrap|2.4% [[Taiwanese aborigines|Aborigines]]{{efn|Taiwanese aborigines are officially categorised into [[List of ethnic groups in Taiwan|16 separate ethnic groups]] by the Republic of China. {{harvp|Exec. Yuan|2014|p=49}} }}}}
| demonym = [[Taiwanese people|Taiwanese]]<ref name="cia-factbook" />
| government_type = [[Unitary state|Unitary]] [[Semi-presidential system|semi-presidential]] [[republic]]
| leader_title1 = [[President of the Republic of China|President]]
| leader_name1 = [[Tsai Ing-wen]]
| leader_title2 = [[Vice President of the Republic of China|Vice-President]]
| leader_name2 = [[Chen Chien-jen]]
| leader_title3 = [[Premier of the Republic of China|Premier]]
| leader_name3 = [[William Lai]]
| leader_title4 = [[List of vice premiers of the Republic of China|Vice Premier]]
| leader_name4 = [[Shih Jun-ji]]
| leader_title5 = [[President of the Legislative Yuan|Speaker]]
| leader_name5 = [[Su Jia-chyuan]]
| leader_title6 = [[Vice President of the Legislative Yuan|Deputy Speaker]]
| leader_name6 = [[Tsai Chi-chang]]
| legislature = [[Legislative Yuan]]
| sovereignty_type = [[History of the Republic of China|Formation]]
| sovereignty_note =
| established_event1 = [[Xinhai Revolution]]
| established_date1 = 10 October 1911
| established_event2 = [[Republic of China (1912–49)|Republic proclaimed]]
| established_date2 = 1 January 1912
| established_event3 = [[Retrocession Day|Taiwan transferred]]
| established_date3 = 25 October 1945
| established_event4 = [[Constitution of the Republic of China|Current constitution]]
| established_date4 = 25 December 1947
| established_event5 = [[Chinese Communist Revolution|Government moved to Taipei]]
| established_date5 = 7 December 1949
| area_km2 = 36,197<ref name="taiwan-popstat" />
| area_rank = <!-- Area rank should match [[List of countries and dependencies by area]];should not be any here -->
| population_estimate = 23,577,271<ref name="Natl Statistics">{{cite web |title=Statistics from Statistical Bureau|url=http://eng.stat.gov.tw/point.asp?index=9|access-date=22 September 2018 |website=National Statistics, Republic of China (Taiwan)}}</ref>
| population_census = 23,123,866<ref>{{cite web|title=General Statistical analysis report, Population and Housing Census|url=http://eng.stat.gov.tw/public/Data/5428162113SIDMH93P.pdf|website=National Statistics, ROC (Taiwan)|url-status=dead|access-date=6 డిసెంబర్ 2018|archive-date=26 డిసెంబర్ 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161226090918/http://eng.stat.gov.tw/public/Data/5428162113SIDMH93P.pdf}}</ref>
| population_estimate_year = 2018
| population_estimate_rank = 53rd
| population_census_year = 2010
| population_census_rank = 53rd
| population_density_km2 = 650
| population_density_rank = 17th
| GDP_PPP = $1.250 trillion<ref name=imf2>{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2018/02/weodata/weorept.aspx?sy=2018&ey=2023&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&pr1.x=37&pr1.y=7&c=528&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a=|title=Taiwan Province of China |publisher=International Monetary Fund |accessdate=7 May 2017}}</ref>
| GDP_PPP_year = 2018
| GDP_PPP_rank =
| GDP_PPP_per_capita = $52,960<ref name=imf2 />
| GDP_PPP_per_capita_rank =
| GDP_nominal = $603 billion<ref name=imf2 />
| GDP_nominal_year = 2018
| GDP_nominal_rank =
| GDP_nominal_per_capita = $25,534<ref name=imf2 />
| GDP_nominal_per_capita_rank =
| Gini = 33.6
| Gini_year = 2014
| Gini_change = <!--increase/decrease/steady-->
| Gini_ref = <ref>{{cite book |title=Report on The Survey of Family Income and Expenditure |url=http://eng.stat.gov.tw/ct.asp?xItem=3417&CtNode=1596&mp=5 |chapterurl=http://win.dgbas.gov.tw/fies/doc/result/99/a11/Year04.xls |chapter=Table 4. Percentage Share of Disposable Income by Quintile Group of Households and Income Inequality Indices |publisher=Directorate General of Budget, Accounting and Statistics |location=Taipei, Taiwan |year=2010}}</ref>
| Gini_rank =
| HDI = 0.907
| HDI_year = 2017
| HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady-->
| HDI_ref = {{efn|The UN [[China and the United Nations|does not recognize]] the Republic of China (Taiwan) as a [[sovereign state]]. The HDI report does not include Taiwan as part of the People's Republic of China when calculating China's figures (see<ref>{{cite web|url=http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2010_EN_Readers_reprint.pdf|title=- Human Development Reports|website=hdr.undp.org}}</ref>). Taiwan's government calculated its HDI to be 0.907, based on 2010 new methodology of UNDP.<ref>{{cite web|url=http://eng.stat.gov.tw/public/data/dgbas03/bs2/gender/International%20Gender/%E4%BA%BA%E9%A1%9E%E7%99%BC%E5%B1%95%E6%8C%87%E6%95%B8.xls|format=Excel|script-title=zh:2018中華民國人類發展指數(HDI)|accessdate=2018-11-12|year=2018|publisher=Directorate General of Budget, Accounting and Statistics, Executive Yuan, R.O.C.|language=zh-hant|title=ఆర్కైవ్ నకలు|website=|archive-url=https://web.archive.org/web/20170811222036/http://eng.stat.gov.tw/public/data/dgbas03/bs2/gender/International%20Gender/%E4%BA%BA%E9%A1%9E%E7%99%BC%E5%B1%95%E6%8C%87%E6%95%B8.xls|archive-date=2017-08-11|url-status=dead}}</ref>|group="nb"}}
| HDI_rank = 21st
| currency = [[న్యూ తైవాన్ డాలర్]] (New Taiwan Dollar, NT$)
| currency_code = TWD
| time_zone = [[National Standard Time]]
| utc_offset = +8
| date_format = {{unbulleted list |yyyy-mm-dd |{{longitem|style=line-height:1.1em; |{{nowrap|yyyy年m月d日<br />{{small|([[Common Era|CE]]; [[Chinese calendar|CE+2697]])}}}}}} |[[Minguo calendar|民國yy年m月d日]] {{small|([[Common Era|CE]]−1911)}}}}
| drives_on = Right
| calling_code = [[Telephone numbers in Taiwan|+886]]
| cctld = {{vunblist|[[.tw]] <br />[[.台灣]] <br /> [[.台湾]]<ref>{{cite web |url=http://brussels38.icann.org/meetings/brussels2010/transcript-board-25jun10-en.txt |title=ICANN Board Meeting Minutes |publisher=ICANN |date=25 June 2010}}</ref>}}
| official_website = [http://www.taiwan.gov.tw/ taiwan.gov.tw]
}}
'''తైవాన్''' ఐక్యరాజ్యసమితి గుర్తింపు పొందని, [[చైనా]]లోని అంతర్భాగముగా ప్రపంచముచే గుర్తించబడుతున్నఫసిఫిక్ మహాసముద్రములోని ఒక దీవి. తైవాన్ చైనా నుండి స్వాతంత్య్రము ప్రకటించుకుంది. వాస్తవ నియంత్రణాధికారము దీనిపై చైనాకు లేదు. ప్రజల భాష చైనీసు (చీనీ).
== వివిధ నామాలు==
== చరిత్ర==
=== ఆదిమ తైవాన్ ===
హిమయుగం ఆఖరి దశలో తైవాన్ ఆసియా ప్రధాన భూభాగంలో సముద్రమట్టం పెగిగిన 10,000 సంవత్సరాల తరువాత కలిసి పోయింది . ఈ ద్వీపంలో లభించిన మానవ అవశేషాలు అలాగే పురాతన కళాఖాండాలు 20,000 - 30,000 సంవత్సరాల నాటివిగా గుర్తించబడ్డాయి.
ప్రస్తుత తైవాన్ ఆదిమ వాసులు 4,000 సంవత్సరాల ముందు చైనా భూభాగం నుండి వెళ్ళి స్థిరపడిన వారని భావిస్తున్నారు. ఇక్కడి ప్రజలు మాట్లాడే భాష ఆస్ట్రో ఏషియన్ కుటుంబానికి చెందినది. తైవాన్ ద్వీపంలోని తూర్పు భాగంలో ఉన్న మడగాస్కర్ మలయో-పాలినేషియన్ భాష కూడా విస్తరించి ఉంది.
తైవాన్ లోని అధిక భాగంలో విస్తరించి ఉన్న ఈ భాష ఆస్ట్రో ఏషియన్ భాషకు పూర్తిగా భిన్నమైనది. తైవాన్ దేశంలో ఆధిపత్యం కలిగిన ఈ భాషలే తైవాన్ ప్రజలను దక్షిణ ఆసియాలోని పసిఫిక్, [[హిందూ మహా సముద్రం]]లో ఉన్న సముద్ర ఆధారిత ప్రజలలో ప్రత్యేకించి చూపుతున్నాయి. 13వ శతాబ్దంలో ప్యాన్ చైనీయులు పెంగ్యూ ద్వీపంలో స్థిరపడసాగారు. అయినప్పటికీ గిరిజనుల విరుద్ధమైన భావాలు, వ్యాపారావకాశాలు అనుకూలించకపోవడం తైవాన్ ఇతరులకు ఆకర్షణ రహితంగానే మిగిలి పోయింది. అప్పుడప్పుడూ వచ్చే అన్వేషకులు, మత్స్యకారుల వలన కొన్ని మార్పులు సంభవించాయి.
=== 17వ శతాబ్దం ===
1622లో ది డచ్ [[ఈస్టిండియా కంపెనీ]] ఒక వ్యాపార సంస్థను ప్రారంభించాలని ప్రయత్నించింది. ఈ ప్రయత్నం మింగ్ అథారిటీల చేత తిప్పికొట్టబడింది. 1624 లో డచ్ కంపెనీ సముద్రతీరంలోని తాయోయాన్ అనే చిన్న ద్వీపంలో " ఫోర్ట్ జీలండియా " పేరుతో వ్యాపార సంస్థను ప్రారంభించింది. అది ప్రస్తుతం ప్రధాన ద్వీపంలోని ఆంపింగ్ లో ఒక భాగంగా ఉంది. కంపెనీకి చెందిన స్కాటిష్ ప్రతినిధి ద్వీపంలోని దిగువభూములు 11 ప్రధాన భూభాగాలుగా విభజింపబడ్డాయని వాటిలో కొన్ని డచ్ ఆధీనంలో ఉండగా మిగిలినవి స్వతంత్రంగా ఉన్నాయని వర్ణించాడు. కంపెనీ ఫిజీ, పెంగూ (మత్స్యకారులు) నుండి కూలీలను దిగుమతి చేసుకున్నారు. వారిలో చాలా మంది ఇక్కడే స్థిరపడ్డారు.
1626లో ఈ [[భూమి]] లో పాదం మోపిన స్పెయిన్ వారు ఉత్తర తైవాన్ భూభాగాన్ని ఆక్రమించుకున్నారు. స్పెయిన్ వారు కీలంగ్, తాంసు రేవులలో వ్యాపారం విస్తరింపజేసారు. ఈ కాలనీ కాలం 16 సంవత్సరాల కాలం కొనసాగి డచ్ సైన్యాల చేతిలో స్పెయిన్ వారి చివరి కోట పతనం కావడంతో 1642 నాటికి ముగింపుకు వచ్చింది.
మింగ్ సామ్రాజ్యం పతనం తర్వాత మింగ్ విశ్వాసి అయిన కాక్సింగా ప్రవేశించి ద్వీపాన్ని ఆక్రమించి 1662 నాటికి జిలాండియా కోటను స్వాధీనం చేసుకున్నాడు. తరువాత డచ్ ప్రభుత్వం, సైన్యాలను ద్వీపం నుండి తరిమి కొట్టాడు. కాక్సింగ్ తంగ్నింగ్ రాజ్యాన్ని స్థాపించి (1662-1683) తైవాన్ ని [[రాజధాని]] ని చేసాడు. అతడు, అతడి వారసులైన జెంగ్ జింగ్ 1662-1683 వరకు ఈ ద్వీపాన్ని పాలించారు. తరువాత రాజ్యానికి వచ్చిన జెంగ్ కెషంగ్ పాలన [[ఆగ్నేయం|ఆగ్నేయ]] చైనాను పాలిస్తున్న క్వింగ్ సామ్రాజ్యంతో నిరంతరంగా సాగించిన దాడుల కారణంగా ఒక సంవత్సరం కంటే ముందే ముగింపుకు వచ్చింది.
=== క్వింగ్ పాలన ===
ఫ్యుజియన్ నౌకాసేన 1683 లో కాక్సింగ్ మనుమడిని ఓడించిన తరువాత క్వింగ్ ను ఆనుకుని ఉన్న తైవాన్ ద్వీపం ఫ్యూజియన్ న్యాయపరిధిలోకి చేర్చబడింది. క్వింగ్ రాజ్యాంగం ఈ భూభాగంలో సముద్రపు దోపిడీదారులు, దేశదిమ్మరుల నుండి రక్షిస్తూ వచ్చింది. అలాగే స్థానిక ప్రజల భూహక్కు, వలసలను నిర్వహించడానికి వరుసగా శాసనాలను అమలుచేసింది. దక్షిణ ఫ్యుజియన్ నుండి వలసదారులు తైవానులో ప్రవేశించసాగారు. పన్ను చెల్లించే భూములకు పోరుకొనసాగిన భూముల సరిహద్దులు తూర్పు తీరాలకు మారింది. స్థానికులు కొండ ప్రాంతాలకు పంపబడ్డారు. ఈ సమయంలో చైనీయులకు, దక్షిణ ఫ్యూజియన్లకు అలాగే చైనీయులకు, దక్షిణ ఫ్యూజియన్లకు, స్థానికులకు మధ్య అనేక పోరాటాలు జరిగాయి.
ఉత్తర తైవాన్, పెంగూ ద్వీపాలలో సినో-ఫ్రెంచ్ యుద్ధాలు (1884 ఆగస్టు నుండి 1885 ఏప్రిల్ ) కొనసాగాయి. 1884 అక్టోబరు మాసంలో ఫ్రెంచ్ కీలంగ్ ను ఆక్రమించుకుంది. అయినప్పటికీ అది కొన్ని రోజుల తరువాత తిరిగి స్వాధీనం చేసుకొనబడింది. ఫ్రెంచ్ కొన్ని విజయాలను సాధించినప్పటికీ వాటిని ఉపయోగించుకోలేని ప్రతిష్టంభన కొనసాగింది. 1885 మార్చి 31లో మత్స్యకారులతో సాగించిన [[యుద్ధం]] లో ఫ్రెంచ్ విజయం సాధించినప్పటికీ అధిక సమయం ఆ విజయాన్ని నిలబెట్టుకోలేక పోయింది. యుద్ధానంతరం ఫ్రెంచ్ వారు కీలాంగ్, పెంగూ ఆర్చిపెలగో లను ఖాళీచేసారు.
1885లో క్వింగ్ ప్రభుత్వం తైవాన్ ప్రిఫెక్చర్ అఫ్ ఫ్యూజియన్ ను తైవాన్ భూభాగంగా మార్చడంతో సామ్రాజ్యంలో తైవాన్ 20వ భూభాగం అయింది. తైపే తైవాన్ రాజధానిగా చేయబడింది. తరువాత తైవాన్ భూభాగంలో ప్రారంభం అయిన ఆధునికీకరణలో భాగంగా భవననిర్మాణాలు, రైలు మార్గం నిర్మాణం, తపాలా సర్వీస్ వంటివి చోటు చేసుకున్నాయి.
=== జపాన్ పాలన ===
మొదటి సినో-జపానీ యుద్ధంలో (1894-1895) క్వింగ్ సామ్రాజ్యం ఓడిపోయింది. తైవాన్, పెంగూ తమ పూర్తి స్వాతంత్య్రాన్ని [[జపాను]] సామ్రాజ్యానికి వదిలివేసింది. క్వింగ్ సామ్రాజ్యాభిమానులకు తమ ఆస్తులను విక్రయించి ప్రధాన భూమి అయిన చైనాకు తరలి వెళ్ళడానికి రెండు సంవత్సరాల గడువు ఇవ్వబడింది. చాలా స్వల్పమైన వారు మాత్రమే ఇది సాధ్యమని భావించారు. 1895 మే 25 క్వింగ్ మద్దతుదార్లు జపాన్ పాలనను అడ్డగిస్తూ ఫార్మోసా రిపబ్లిక్ ప్రకటన చేసారు. 1895 అక్టోబరు 21 న రాజధాని అయిన తైవాన్లో ప్రవేశించి క్వింగ్ మద్దతుదార్ల తిరుగుబాటును అణిచివేసారు.
జపాన్ పాలనలో ద్వీపంలో రైలుమార్గాల విస్తరణ, రహదారుల అభివృద్ధి, పరిసరాల పరిశుభ్రత నిర్మాణాలను మెరుగుపరచడం వంటి అభివృద్ధి కార్యక్రమాలు చేపట్టారు. అలాగే ఆధునిక విద్యావిధానం స్థాపించబడింది. ప్రతిద్వందుల వేట సాగించిన కారణంగా జపాన్ పాలన ముగింపుకు వచ్చింది. జపాన్ పాలనా కాలంలో [[బియ్యం]], [[చెరుకు]] ఉత్పత్తిలో విపరీతంగా అభివృద్ధి చెందింది. 1939 నాటికి తైవాన్ చక్కెర ఉత్పత్తి ప్రపంచంలో ఏడవస్థానానికి చేరుకుంది. తైవానీయులు - స్థానికులు రెండవ స్థాయి పౌరులుగానే పరిగణించబడ్డారు. జపాన్ పాలనలో మొదటి దశాబ్ధంలో చైనీయుల గెరిల్లా యుద్ధం అణిచివేయబడిన తరువాత స్థానిక గిరిజనుల మీద క్రూరమైన యుద్ధపరంపరలను సాగించిన యుద్ధాలు 1930 వూష్ సంభంవంతో ముగింపుకు వచ్చాయి.
1935 నాటికి ద్వీపాన్ని జపాన్ సామ్రాజ్యంతో అనుసంధానించే ప్రయత్నాలు చేసారు. ద్వీపంలోని ప్రజలు తమకు తాము జపానీయులుగా భావించారు. రెండవ ప్రపంచ యుద్ధకాలంలో వేలమంది తైవానీయులు జపాన్ సైన్యాలలో సేవచేసారు. ఉదాహరణగా ఆర్.ఒ.సి అధ్యక్షుడైన లీ తెంగ్-హుయీ అన్న జపాన్ నావికాదళంలో సేవచేసి ఫిలిప్పైన్ లో 1945లో పనిచేసే సమయంలో మరణించాడు. జపాన్ సామ్రాజ్య నౌకా దళం ఎక్కువగా తైవాన్ రేవులలో స్థావరాలు ఏర్పరచుకున్నారు. తైపేలో ఉన్న తైహోకూ ఇంపీరియల్ యూనివర్సిటీ సమీపంలో " ది సౌత్ స్ట్రైక్ గ్రూప్ " సైనిక స్థావరం ఉండేది. వాయు సైనిక స్థావరమైన " ఏరియల్ బాటిల్ ఆఫ్ తైవాన్-ఒకినవాలో అనేక జపాన్ సైనిక స్థావరాలు తమ సైనిక చర్యలను కొనసాగించాయి. జపాన్ ముఖ్య సైనిక కేంద్రాలు , పరిశ్రమలు తైవాన్ అంతటా విస్తరించి ఉండేవి. అమెరికన్ బాంబింగ్ లక్ష్యంగా చేసుకున్న కయోసియంగ్ వద్ద ఉన్న స్థావరం వీటిలో ఒకటి. 1938 లో 3,09,000 మంది జపానీయులు తైవానులో నివసించారు. రెండవ ప్రపంచ యుద్ధానంతరం జపానీయులకు జపాన్ దేశం మీద [[భక్తి]] అధికమయింది.
=== రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తరువాత ===
=== చైనా పాలన ===
రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తరువాత చైనా అంతర్యుద్ధం మొదలైంది. 1949లో చియాంగ్ కై షెక్ నాయకత్వంలో చైనీస్ నేషనలిస్టులు , మావో జడాంగ్ నాయకత్వంలో చైనీస్ కమ్యూనిస్ట్ పార్టీల మధ్య తీవ్రమైన ఘర్షణలు మొదలయ్యాయి. వరుసగా కొనసాగిన కమ్యూనిస్టు చర్యలు నేషలిస్ట్ సైన్యాల ఓటమికి దారితీసాయి. కమ్యూనిస్టులు అక్టోబర్ 1 న పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనాను స్థాపించారు.
1949లో చియాంగ్ తనప్రభుత్వాన్ని తైవానుకు తరలించి తైపీని ఆర్.ఓ.సికి రాజధానిని ( తైపీని కై-షెక్ " యుద్ధసమయ రాజధాని అని పేర్కొన్నాడు) చేసాడు. అత్యధికంగా సైనికులు, కుయోమింతాంగ్ సభ్యులు, మేధావులు, వ్యాపారులు మొత్తం 20 లక్షల మంది ప్రధాన భూమి అయిన చైనాను ఖాళీచేసి తైవానులో ప్రవేశించారు. వీరి రాకతో తైవాన్ ప్రజల సంఖ్య 60 లక్షలకు చేరుకున్నది. ఆర్.ఓ.సి తమతో ప్రధానభూమి అయిన చైనా నుండి అత్యధికంగా దేశీయనిధిని తీసుకువచ్చింది. చైనా [[బంగారం]] నిలువలు, చైనాకరెన్సీ కూడా అందులో ఒకభాగమే. ఈ కారణంగా కుయోమింతాంగ్ తైవాన్, కిన్మెన్, మాత్స్ ద్వీపాలు, డాంగ్ షా ద్వీపాలలో రెండు ప్రధాన ద్వీపాలు, నాంషా ద్వీపాల మీద ఆధిపత్యం తగ్గించుకున్నాడు. కుయోమింతాగ్ క్రమంగా చైనా మొత్తం మీద పూర్తి ఆధిపత్యం సాధించాడు. ఆక్రమిత చైనాతో తైవాన్ మంగోలియా వెలుపలి ప్రాంతాలు అనుసంధానించబడ్డాయి. విజయం సాధించిన కమ్యూనిష్టులు తాము తైవాన్ తో చేరిన చైనా ప్రధాన భూభాగాన్ని పాలిస్తున్నట్లు చెప్తూ వచ్చారు. అయినప్పటికీ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా చాలా కాలం నిలబడలేక పోయింది.
1949 మే మాసంలో తైవాన్ లో మార్షల్ లా ప్రకటించబడి కేంద్రప్రభుత్వం తైవానుకు మారిన తరువాత ప్రభావం చూపింది. 1987 వరకు అది రద్దు చేయబడలేదు. ఈ మధ్యకాలంలో తైవానులో రాజకీయ అణిచివేత చర్యలు కొనసాగాయి. వైట్ టెర్రర్ అనిపిలువబడిన ఈ కాలంలో 1,40,000 మంది ఖైదు లేక వధించడం వంటి అణిచివేత చర్యలు అమలయ్యాయి. ఒకప్పుడు కమ్యూనిస్టులుగా ఉన్నవారు కుయోమింతాంగ్ వ్యతిరేకులుగా భావించబడిన వారిని లక్ష్యంగా చేసుకుని అణిచివేత చర్యలు కొనసాగాయి. మేధావులు, ఉన్నతవర్గాలవారు, సాంఘికనాయకులు మొత్తం, రాజకీయనాయకులు మొత్తం ఈ చర్యలలో తుడిచిపెట్టుకు పోయారు. 2008 వరకు ఈ చర్యలకు క్షమాపణ కోరబడలేదు. 2010 వరకు నివారణ కాని, నష్టపరిహారం కాని ఇవ్వబడలేదు.
కె.ఎం.టి ని [[అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు|అమెరికా]] విసర్జించింది అలాగే కమ్యూనిస్టులు తైవానును పడగొడతారని అనుకున్నారు. ఉత్తరకొరియా, దక్షిణ కొరియా మధ్య కొనసాగిన ఘర్షణలు 1945లో జపాన్ వెనుకంజ తరువాత మరింత తీవ్రమై 1950 నాటికి యుద్ధానికి దారి తీసింది. యు.ఎస్ అధ్యక్షుడైన హారీ ఎస్ ట్రూమన్ కలుగ చేసుకుని 7వ సైనిక దళాన్ని తైవానుకు పంపి ప్రధాన చైనాభూభాగం, తైవాన్ మధ్య ఘర్షణలు ఆపడానికి ప్రయత్నించాడు. 1952 ఆగస్టు 5 న జరిగిన శాన్ఫ్రాన్సిస్కో ఒప్పందం, 1952 ఆగస్టు 5 న జరిగిన తైపీ ఒప్పందం తరువాత జపాన్ తైవాన్, పెంగూ మీద హక్కులు వదులుకున్నది. అలాగే 1942 కు ముందు చైనాతో చేసుకున్న ఒప్పందాలను కూడా వదులుకుంది. అయినప్పటికీ ఈ ఒప్పందాలలో తైవాన్ రాజ్యాధికారం ఎవరికి చెందాలన్నది పేర్కొనబడలేదు. యునైటెడ్ స్టేట్స్ కాని యునైటెడ్ కింగ్డం కాని చైనా ప్రభుత్వ అధికారాన్ని ఆర్.ఒ.సి కాని పి.ఆర్.సి కాని స్వంతం చేకుకోవడానికి అంగీకరించక పోవడమే ఇందుకు కారణం. 1950 అంతా సాగిన చైనా అంతర్యుద్ధం అమెరికా జోక్యంతో ఒక దారికి వచ్చింది. ఫలితంగా 1955 లో సినో అమెరికన్ ముచ్యుయల్ డిఫెన్స్ ఒప్పందం, ఫార్మోసా రిసొల్యూషన్ ఒప్పందంతో చైనా ప్రభుత్వం రూపొందించబడింది.
చైనా అంతర్యుద్ధం తాత్కాలిక సంధివంటివి లేకుండా కొనసాగింది. ప్రభుత్వం తైవాన్ అంతటా సైనిక కోటలను నిర్మించింది. ఈ ప్రయత్నంలో కె.ఎం.టి సైనికులు కొత్తగా 1950 లో ప్రఖ్యాత సెంట్రల్ క్రాస్ హైవేను నిర్మించారు. 1960 వరకు రెండు వైపులా సైనికులు చెదురుమదురుగా ఘర్షణలను ప్రోత్సహిస్తూనే ఉన్నారు. ద్వీపం ప్రాంతాలలో రాత్రి దాడులు అనేకం జరిగాయి. 1958 లో రెండవ తైవాన్ క్రైసిస్ సమయంలో తైవానులో మొదటిసారిగా మిస్సైల్స్ ప్రవేశించాయి. చైనా సైనికదళం స్థాపించిన మొదటి మిస్సైల్ బెటాలియన్ 1997 వరకు నిర్వీర్యం చేయబడలేదు. 1960 -1970 మధ్యకాలంలో ఆర్.ఓ.సి ఏకపార్టీ విధానంతో ప్రభుత్వాధికారాన్ని చేజిక్కించుకుంది. ప్రభుత్వధనం పరిశ్రమలకు, సాంకేతికాభివృద్ధికి మార్చబడింది. వేగవంతమైన ఆర్థిక ప్రగతి తైవాన్ అద్భుతంగా వర్ణించబడింది. బాహ్యంగా చైనా ప్రధాన భూభాగం నుండి లభించిన స్వాతంత్య్రం, వెనుక నుండి లభిస్తున్న అమెరికన్ నిధులు అలాగే తైవాన్ ఉత్పత్తులకు పెరుగుతున్న ఆదరణ కారణంగా తైవాన్ వేగవంతంగా ఆర్థిక ప్రగతి సాధించింది. 1970 నాటికి జపాన్ తరువాత వేగవంతమైన ఆర్థిక ప్రగతి సాధించిన ఆసియా దేశంగా ఖ్యాతిగాంచింది. తైవాన్, [[హాంగ్కాంగ్]], సౌత్కొరియా, సింగపూర్ ఆసియన్ పులులుగా గుర్తింపబడ్డాయి. 1970 వరకూ ప్రచ్ఛన్న యుద్ధం కారణంగా పలు పశ్చిమదేశాలు, [[ఐక్యరాజ్య సమితి]] చైనామీద ఆర్.ఓ.సి ఆధిపత్యాన్ని గౌరవించాయి. ప్రత్యేకంగా సినో-అమెరికన్ ఒప్పందం ముగింపుకు వచ్చేవరకు పలు దేశాలు పి.ఆర్.సితో దౌత్యసంబంధాలను ఏర్పరచుకోవడానికి ఉత్సాహం చూపాయి.
1970 వరకు పశ్చిమదేశాలు చైనా ప్రభుత్వాన్ని అప్రజాస్వామ్య దేశంగా పరిగణించాయి. మార్షల్ లా అమలు చేయడం, ప్రతిపక్షాలను అణిచివేయడం, మాధ్యమాన్ని నియంత్రించడం ఇందుకు ప్రధానకారణం. కె.ఎం.టి కొత్త పార్టీలు తలెత్తడానికి అనుమతించలేదు. ఉనికిలో ఉన్న పార్టీలు కె.ఎం.టితో పోటీచేసే శక్తి కలిగినవి కాకపోవడం ప్రజాస్వామ్య ఎన్నికలు జరగడానికి అవరోధంగా నిలిచాయి. 1970-1990 మధ్యకాలంలో తైవాన్ సంస్కరణలను, సాంఘిక మార్పులను చేయడం వలన తైవాన్ కు ప్రజాస్వామ్య అంతస్తు తీసుకువచ్చింది. 1979 లో కావోహ్సియుంగ్ సందర్భంలో స్వాతంత్య్రానికి ముందే చేసిన స్వాతంత్య్ర ప్రకటన తరువాత ఆధిపత్యం చేత అణిచివేయబడినా ప్రస్తుతం ఈ రోజు మానన హక్కుల దినంగా జరుపుకొనబడుతుంది.
=== స్వాతంత్ర్యం ===
[[File:Chiang Kai-shek memorial amk.jpg|thumb|Chiang Kai-shek Memorial Hall]]
1980 మధ్య కాలంలో అధ్యక్షుడైన " చియాంగ్ కై-షెక్ " తరువాత అధ్యక్షపదవి చేపట్టిన ఆయన కుమారుడైన " చియాంగ్ చింగ్-కుయో " స్వేచ్ఛాయుత రాజకీయ వ్యస్థను స్థాపించే ప్రయత్నాలు ప్రారంభించాడు. 1994లో యువ చియాంగ్ తైవానీలో జన్మించి యు.ఎస్ లో విద్యాభ్యాసం చేసిన సాంకేతిక నిపుణుని " లీ టెంగ్-హ్యూ " ఉపాధ్యక్షుడినిగా ఎన్నుకున్నాడు. 1986లో కె.ఎం.టికి వ్యతిరేకంగా స్థాపించబడిన మొదటి రాజకీయ పార్టీ అయిన డెమొక్రాటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ స్థైంచబడింది. తరువాత ఒక సంవత్సరానికి చియాంగ్ చింగ్- కుయో ప్రధాన ద్వీపంలో మార్షల్ లాను రద్దు చేసాడు. (1979లో పెంగ్యూ ద్వీపంలో, 1992 మాత్సు ద్వీపంలో, 1993లో కిన్మెన్ ద్వీపంలో మార్షల్ లా రద్దు చేయబడింది). స్వతంత్రం వచ్చిన తరువాత తైవాం రాజకీయ హోదా విషయంలో తిరిగి వివాదాలు తలెత్తాయి. ( ముందుజరిగిన చర్చలలో ఆర్.ఒ.సి సఖ్యపరచడం తప్ప మిగిలిన చర్చలన్నీ నిషేధించబడ్డాయి).
1988 లో చియాంగ్ చింగ్ -కుయో మరణం తరువాత లీ-టెంగ్ హుయీ ప్రజాప్రభుత్వాన్ని స్థాపించి చైనా ప్రధాన భూభాగంలో కేంద్రీకృతమైన అధికారాన్ని తగ్గించాడు. లీ ఆధిపత్యంలో తైవానీస్ లోకలైజేషన్ మూవ్మెంట్ రూపుదిద్దుకుంది. అప్పటివరకు తైవానీయులను చైనా సంస్కృతికి చెందినవాతుగా కె.ఎం.టి ప్రయత్నాన్ని తిప్పికొట్టి అసలైన తైవాన్ సంస్కృతిని వెలుగులోకి తీసుకువచ్చే ప్రయత్నాలు చేపట్టారు. లీ సంస్కరణలో బ్యాంక్ నోట్ ముద్రణ, తైవాన్ భూభాగాన్ని రక్షిస్తూ తైవాన్ రాజ్యనిర్వహణ కార్యక్రమాలను ఎగ్జిక్యూటివ్ యువాన్ (నిర్వహణాధికార సభ్యుల బృందం) కు తరలించబడింది. లీ ఆధ్వర్యంలో 1947 లో ఎన్నుకోబడి దశాబ్ధాల నుండి ఎన్నికలు జపబడని లెజిస్లేసువ్ యువాన్, నేషనల్ అసెంబ్లీ సభ్యులను 1991లో వారిని వత్తిడి చేసి రాజీమాచేయించారు. చైనా ప్రధాన భూభాగం నియోజకవర్గాల స్థానాలకు 4 దశాబ్ధాలకు ఎన్నికలు జరగలేదు. అప్పటికే నామమాత్రంగా ఉన్న లెజిస్లేటివ్ యువాన్ రద్దుచేయబడింది. ఫలితంగా ఆర్.ఒ.సి న్యాయపరిధి నుండి చైనా ప్రధానభూభాగం, వైస్ వర్స తొలగించబడ్డాయి. తవానీస్ హాకియన్ ప్రసారమాధ్యమం, పాఠశాలల మీద ఉన్న నిర్బంధాలు తొలగించబడ్డాయి.
1990 వరకు ప్రజాప్రభుత్వ సంస్కరణలు కొనసాగాయి. 1996లో లీ టెంగ్-హుయీ తిరిగి అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికైయాడు. ఈ ఎన్నికలు ఆర్.ఒ.సి చరిత్రలో మొదటి స్వతంత్ర [[ఎన్నికలు]]గా గుర్తించబడ్డాయి. లీ తరువాత పరిపాలన సమయంలో భూమి, ఆయుధాల విడుదల విషయంలో లంచం తీదుకున్న వివాదంలో చిక్కుబడి పోయాడు. అయినప్పటికీ ఎలాంటి ఆయన మీద చట్టపరమైన చర్యలూ తీసుకోలేదు. 2000 లో మొదటిసారిగా కె.ఎం.టికి చెందని డెమొక్రటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ సభ్యుడైన చెన్ షుయి - బైన్ అధ్యక్షుడిగా ఎన్నుకొనబడ్డాడు. 2004 లో ఆయన తిరిగి అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికై పరిపాలన సాగించాడు. కె.ఎం.టి నాయకత్వంలో పాన్-బ్లూ, చైనీయుల అభిమానులైన పాన్-గ్రీన్ పార్టీల సమైక్య డి.పి.పిగా ప్రభుత్వం ఏర్పడింది. తరువాత శాశ్వత అధికారిక స్వతంత్ర ప్రకటన చేయబడింది.
2007 సెప్టెంబరు 30న డి.పి.పి తైవాన్ చైనాకు అతీతంగా స్వర్వస్వతంత్ర దేశంగా గుర్తించబడాలని తీరర్మానం చేసింది. తమదేశం ముందులా రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా కాకుండా సాధారణంగా పిలువబడుతున్న తైవాన్ దేశంగా గుర్తించబడాలని తీర్మానంలో పేర్కొన్నది.
కె.ఎం.టి 2008 నాటి ఎన్నికలలో లెజిస్లేటివ్ సభ్యుల సంఖ్యను అధికం చేసింది. కె.ఎం.టి ప్రతిపాదించిన మా యింగ్ - జియో చైనా అధ్యక్షుడిగా పోటీ చేసి విజయంసాఫ్హించాడు.
== భౌగీళికం ==
[[File:Taiwan NASA Terra MODIS 23791.jpg|thumb|right|upright|Taiwan is mostly mountainous in the east, with gently sloping plains in the west. The [[Penghu Islands]] are west of the main island.]]
తైవాన్ ద్వీపం ప్రధాన చైనా భూమికి దక్షిణ సముద్రతీరానికి 180 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. తైవాన్ వైశాల్యం 35,883 చదరపు కిలోమీటర్లు. ఉత్తరదిశలో తూర్పు చైనా సముద్రతీరం, తూపుదిశలో ఫిలిప్పై సముద్రం, దక్షిణదిశకు నేరుగా
ల్యూజాన్ స్ట్రైట్, ఆగ్నేయంలో దక్షిణ చైనా సముద్రం ఉన్నాయి. తైవాన్ దీవి ఆకారం చిలగడదుంప అకారంలో ఉంటుంది. దక్షిణదిశ నుండి ఉత్తరదిశ వైపు వాలినట్లు ఉంటుంది. మిన్-నాన్ నగరవాసులు తరచుగా తాము [[చిలగడదుంప]] సంతానం అని చెప్పుకుంటారు.
ద్వీపం లోని మూడింట రెండు భాగాల భూమి తూర్పు తైవాన్ భూభాగంగా భావించబడుతుంది. తూర్పు, పడమర తైవాను ఖటినమైన ఐది పర్వత శ్రేణూలు విడదీస్తుంటాయి. ఈ పర్వతశ్రేణులు ద్వీపం ఉత్తర దిశ నుండి దక్షిణ సముద్ర తీరంవరకు విస్తరించి చివర చదునై చైనన్ మైదానం ఏర్పడడానికి కారణమయ్యాయి. అత్యధిక తైవానీయులు [[పడమర]]దిశలో నివాసముంటున్నారు. 3,952 మీటర్ల ఎత్తు ఉన్న
యుషాన్ లోని జేడ్ పర్వతం తైవాన్ లోని అత్యంత ఎత్తు అయిన ప్రాంతమని అంచనా. 3,500 మీటర్ల ఎత్తు ఉన్న మరో 5 శిఖరాలు తైవాన్లో ఉన్నాయి. మే మాసంలో తూర్పు ఆసియా వర్షాలు ఉంటాయి. ద్వీపం మొత్తం ఉష్ణోగ్రత వేడిగా ఉంటుంది. జూన్ నుండి సెప్టెంబరు మాసం వరకు తేమతో కూడిన వాతావరణం ఉంటుంది. మధ్య, దక్షిణ ప్రాంత తైవాన్లో వర్షపాతం తక్కువగా ఉంటుంది
ప్రధాన రిపబ్లిక్ చైనా ఆధ్వర్యంలో ఉన్న 150 చదరపు కిలోమీటర్ల వైశాల్యం కలిగిన పెంగ్యూ ద్వీపం చైనాకు 50 కిలో మీటర్ల దూరంలో ఉంది. ఫ్యూజియన్ తూర్పు తీరంలో ఉన్న మాత్సూ ద్వీపం రిపబ్లిక్ చైనా ఆధ్వర్యంలో ఉన్నాయి.
ప్రాతాస్ ద్వీపాలు, తైపీ ద్వీపాలు దక్షిణ చైనా సముద్రంలో ఉన్నాయి. ఈ దీవుల మొత్త వైశాల్యం 29 చదరపు కిలో మీటర్లు. ఇక్కడ శాశ్వత నివాసితులెవెరూ లేరు.
===భూతత్వం===
[[File:DabajianMountain.jpg|thumb|left | Dabajian Mountain]]
తైవాన్ ద్వీపం క్లిష్టమైన టెక్టోనిక్ మధ్య ప్రాంతంలోఉంది. పశ్చిమం, ఉత్తరంలో యాంగ్జీ ప్లేట్ ఈశాన్యంలో ఒకినావా ప్లేట్, తూర్పు, దక్షిణాన [[ఫిలిప్పీన్]] మొబైల్ బెల్ట్ న ఉన్నాయి. ద్వీపంలో క్రస్ట్ ఎగువ భాగం ప్రధానంగా పర్వత క్వరుస రూపొందించబడింది టెర్రెన్ ఎక్కువగా పాత ద్వీపం ఆర్క్ తో యురేషియా ప్లేట్, ఫిలిప్పీన్ సీ ప్లేట్ లతో బలంగా గుద్దుకోవటం కారణంగా ఈ భూభాగం మరింత పైకి చేచింది. తేలి తైవాన్ కింద క్రస్ట్ విడిచిపెట్టిన అవశేషాలు ఫిలిప్పైన్ సముద్రం కింద మిగిలి పోయి తైవాన్ మరింత తేలిపోయేలా చేస్తుంది.
తైవాన్ యొక్క [[తూర్పు]], దక్షిణ దిశలగా ఏర్పడిన బెల్ట్ ఒక సంక్లిష్ట వ్యవస్థగా ఉన్నాయి, ల్యూజాన్ అగ్నిపర్వత ఆర్క్, దక్షిణ చైనా మధ్య, బలమైన తాకిడికి గురైన ఈ ప్రాంతం పేరు ల్యూజన్ ఆర్క్, ల్యూజన్ ఫొరియాక్ . తూర్పు తీర పర్వతావళి, తైవాన్ లోతట్టు లోయకు సమాంతరంగా ఉంటుంది.
తైవాన్ భౌగోళిక పరిస్థితులు భూకంపాలు అధికంగా సంభవినచడానికి అనుకూలంగా ఉంటాయి. ద్వీపంలో చరిత్రలో అనేక భూకంపాలు సభవించాయి. 1999 లో సెప్టెంబరు 21న సంభవించిన 921 భూకంపం తైవాన్ చరిత్రలో విచారకరమైన భూకంపంగ భావిస్తున్నారు. రిక్టర్ స్కేలులో 7.3 పరిమాణం కలిగిన ఈ [[భూకంపం]] 2,400 మంది ప్రాణాలను బలితీసుకుంది.
== రాజకీయ , చట్టపరమైన హోదా ==
తైవాన్ రాజకీయ, చట్టపరమైన హోదా నిరంతర వివాదస్పదమైన విషయంగానే ఉంటూ వచ్చింది. పి.ఆర్.సి పార్టీ రిపబ్లిక్ చైనా తైవాన్ మీద ఆధిపత్యం కోరడం అనుచితమని భావిస్తూ వచ్చింది.
ఆర్.ఒ.సి తైవాన్ సార్వభౌమత్వాన్ని స్థిరపరుస్తూ అధ్యక్షుని ఎన్నుకుని సైనికదళాన్ని ఏర్పరచింది. ప్రస్తుతం ఈ భూభాగంలో ఎప్పుడూ పి.ఆర్.సి ఆధిపత్యం లేనప్పటికీ అంతర్జాతీయంగా ఆర్.ఒ.సి ఇంకా రాష్ట్రంగా ఉందా లేక పనిచేయని స్థితిలో ఉందా అని భావిస్తున్నది. ఐక్యరాజ్యసమితి సభ్యత్వం లేక పోవడం విస్తారమైన దౌత్యసంబంధాలు లేకపోవడం ఇందుకు నిదర్శనంగా కనిపిస్తున్నది. 20 సంవత్సరాలనిండిన తైవాన్ పౌరులకు 2009 న టి.వి.బి.సి నిర్వహించిన అభిప్రాయసేకరణ కార్యక్రమంలో తైవాన్ రాష్ట్ర అంతస్తును అంగీకరిస్తూ 64%, స్వతంత్ర హోదాను కోరుతూ 19%, మధ్యస్తంగా 5% మంది అభిప్రాయాలు తెలిపారు.
=== పి.ఆర్.సి తో సంబంధాలు ===
=== విదేశీ సంబంధాలు ===
1928 సంవత్సరానికి ముందు రిపబ్లిక్ చైనా విదేశీసంబంధాలు అంతర్జాతీయ అనైఖ్యత కారణంగా సమస్యాత్మకంగా ఉండేవి. కొమింటాంగ్ చేతిలో పీయాంగ్ ప్రభుత్వఓటమి చైనా అంతర్జాతీయ దౌత్యసంబంధాలు మెరుగుపడడానికి దారితీసింది. కె.ఎం.టి తైవానును తిరిగి స్వాధీనపరచుకున్న తరువాత పెట్టుబడిదారి దేశాలు చైనాతో దౌత్యసంబంధాలు కొనసాగించాయి. అయినప్పటికీ దౌత్యపరమైన వత్తిడి అధికమైన కారణంగా మెల్లగా గుర్తింపు వనుకకు తీదుకున్నాయి.
1970 నాటికి పి.ఆర్.సికి గుర్తింపు నిచ్చాయి. ఐక్యరాజ్య సమితి 2758 (1971 అక్టోబరు 25) పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనాగా గుర్తించింది. ఆర్.ఒ.సికి గుర్తింపు ఇచ్చిన దేశాన్ని పి.ఆర్.సి దౌత్యసంభంధాలను తిరస్కరించించింది. అలాగే తనకు దౌత్యసంబంధాలున్న దేశాలన్నింటినీ తమకు తవిన్ మీద అధికారాలున్నట్లు గుర్తించాలని కోరింది. ఫలితంగా ఐక్యరాజ్యసమితి సభ్యత్వం ఉన్న 22 దేశాలు, హోలీ సీ మాత్రమే రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనాతో దౌత్యసంబంధాలను కొనసాగించాయి. వాస్తవంగా పలుదేశాలు ఆ.ఒ.సిని స్వతంత్రదేశంగా భావించి అనధికార దౌత్యసంబంధాలను కొనసాగించాయి.
ఆర్.ఒ.సి పలుదేశాలతో అనధికారికంగా " డి ఫాక్టో ఎంబసీస్ " మూలంగా సంబంధాలు ఏర్పరచుకుంది. అలాగే తైపీ ఎకనమిక్, కలచరల్ రిప్రెజెంంటేటివ్ ఆఫీసెస్ పేరుతో అనధికార దౌత్యకార్యాలయాలను నిర్వహించబడ్డాయి. ఈ కార్యాయాలయ శాఖలను " తైపి ఎకనమిక్ , కల్చరల్ " కార్యాలయాలని పిలువబడ్డాయి. ఈ కార్యాలయాలు దౌత్యసేవలు, దౌత్యసంబంధాలు,
అలాగే ఇతరదేశాలతో దౌత్యపతమైన దేశీయమైన ఆసక్తి మొదలైన కార్యక్రమాలను నిర్వహించారు. 1979 లో తైవాన్ రిలేషన్ ఏక్ట్ అమలయ్యాక ప్రధానంగా అమెరికా అర్.ఒ.సితో సంబంధాలను ఏర్పరచుకున్నది. అమెరికా తైవానుకు ఆయుధాలను సరఫారా చేయడం రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా సైన్యాలకు సైనిక శిక్షణ ఇవ్వాడానికి తగిన సహాయం చేసింది. ఫలితంగా పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా అమెరికా చర్యలు తమప్రాంత అస్థిరతకు కారణమయ్యాయని నిందించడం వంటి వివాదాలు తలెత్తాయి. 2010 లో ఒబామా నిర్వాహం తైవానుకు 4 బిలియన్ అమెరికన్ డాలర్ల సైనికపరికరాల సరఫరా ఇస్తున్నట్లు ప్రకటించింది. పర్యవసానంగా [[పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా]] ఆర్థికపరమైన హెచ్చరికలు జారీ చేసింది. అలాగే ప్రాంతీయ, అంతర్జాతీయ పరస్పర సహకారం బాధించబడుతునదని హెచ్చరించింది.
తైవాన్, ఆర్.ఒ.సి మీద ఎటువంటి బెదిరింపు లేక వత్తిడి తీసుకురాకూడదన్నది ఐక్యరాజ్యసమితి అధికారికంగా ఎదురు చూస్తున్నది. అలాగే జసంధిలో పరిస్థితితులు చక్కబరచగలిగితే తైవాన్
స్థితిలో మార్పు కలిగించవచ్చు
=== అంతర్జాతీయ సంఘటనలు , సేవా సంస్థలు ===
[[Image:Flag of Chinese Taipei for Olympic games.svg|thumb|The flag used by the ROC at the Olympic Games, where it competes as "[[Chinese Taipei]]" (中華台北).|alt=A white symbol in shape of a five petal flower ringed by a blue and a red line. In its center stands a circular symbol depicting a white sun on a blue background. The five Olympic circles (blue, yellow, black, green and red) stand below it.]]
ఆర్.ఒ.సి స్థాపకుడు, ఐక్యరాజ్యసమితి సభ్యుడు, 1971 వరకు ఐక్యరాజ్యసమితి సెక్యూరుటీ కౌంసిల్లో ఉన్నాడు. తరువాత తైవాన్ సభ్యత్వం ఐక్యరాజ్యసమితి 2758 రిసల్యూషన్ ద్వారా పి.ఆర్.సి వత్తిడి వలన తొలగించబడింది. ఆర్.ఒ.సి 1992 వరకు ఐక్యరాజ్యసమితిలో తైవాన్ సభ్యత్వం కొరకు ప్రతిసంవత్సరం అభ్యర్థిస్తూనే ఉన్నా ఐక్యరాజ్యసమితిలో ప్రవేశం సాధ్యం కాలేదు.
అంతర్జాతీయ గుర్తింపు పరిమితుల కారణంగా తైవాన్ అంతర్జాతీయ దేశాలు, సంస్థలలో ప్రతినిధులు లేని పరిస్థితిని ఎదుర్కొంటున్నది.<ref>{{cite web|url=http://www.unpo.org/content/view/7908/146/ |title=Taiwan |publisher=UNPO |accessdate=2009-05-07}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.tfd.org.tw/english/about.php|title=About TFD|publisher=TFD|access-date=2013-05-31|archive-date=2008-03-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20080318204700/http://www.tfd.org.tw/english/about.php|url-status=dead}}</ref>
ఐక్యచైనా విధానం అనుసరించి ఆర్.ఒ.సికి గుర్తింపు లేని దేశాలకు సబంధించిన (ఐక్యరాజ్యసమితి సభ్యత్వం ఉన్న ) సంస్థలలో మాత్రమే పి.ఆర్.సి పాల్గొంటూ వచ్చింది. పి.ఆర్.సితో దౌత్యసంబంధాలకు ఆటకం రాకూడదన్న ఉద్దేశంతో సంయుక్తరాష్ట్ర ప్రభుత్వం కూడా తైవాన్ స్వాతంత్ర్యం గురుంచి చర్చించడానికి సుముఖంగా లేదు. 1997 నుండి ఆర్.ఒ.సి ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ కొరకు చేసిన అభ్యర్ధన వంటివి సహితం పి.ఆర్.ఒ ఆడ్డగిస్తూనే ఉంది. పి.ఆర్.సి వత్తిడి కారణంగా పి.ఆర్.ఒ కూడా పాల్గొన్న ఒలింపిక్ క్రీడలు వంటి సందర్భాలలో ఆర్.ఒ.సి తమకు తాము " చైనా తైపీ " చెప్పుకోవలసిన సందర్భం ఎదురైంది. .పి.ఆర్.సి వత్తిడి కారణంగా ఆర్.ఒ.సి తమ జాతీయగీతం, జాతీయ జంఢా వంటివి అంతర్జాతీయ సమావేశాలు, క్రీడలలో ప్రదర్శించలేని పరిస్థితి ఎదురైంది.
=== తైవాన్ అభిప్రాయాలు ===
తైవాన్ లోపల తైవానీయులు కొందరు సమైక్యతను మరి కొందరు స్వతంత్రం కోరుతూ తమ అభిప్రాయాలను తెలియజేస్తున్నారు. సమైక్యతను కోరేవారు " పాన్-బ్లూ కోయిలేషన్ " ప్రాతినిధ్యంలోనూ సవతంత్రం కోరేవారు " పాన్- గ్రీన్ కోయిలేషన్ " ప్రతినిధ్యంలోనూ పనిచేస్తున్నారు.
పాన్-బ్లూ అతిపెద్ద పార్టీ కె.ఎం.టి, సమైక్యత లేకుంటే భవిష్యత్తు అనిశ్చితంగా ఉంటుందని భావిస్తుంది. అయినప్పటికీ పి.ఆర్.సితో స్వల్పకాలిక సమైక్యతను కె.ఎం.టి పార్టీ అందులోని సభ్యులూ అనేకమంది వ్యతిరేకిస్తున్నారు. యింగ్- జ్యూ సమైక్యత సాధిస్తే తైవాన్ స్వతంత్రంగా వ్యవహరిస్తూ ఆర్థికప్రగతి ప్రయోజనాలను సమానంగా వితరణ చేయవచ్చు అని అభిప్రాయం వెలిబుచ్చాడు.
పాన్-గ్రీన్ లో అతిపెద్ద దైన " దిడెమొక్రటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ " అధికారికంగా స్వతంత్రం కోరుతున్నది. అయినప్పటికీ ప్రజలు పి.ఆర్.సిని వ్యతిరేకించి వారికి ఆగ్రహం తీసుకురావడం ఇష్టపడడం లేదు కనుక సమైక్యతకు మద్దతు ఇస్తుంది.
గత అధ్యక్షుడైన డి.పి.పికి చెందిన " చెన్-సుయీ- బియాన్" తన పాలనా కాలంలో ఏ నిర్ణయమైనా ఆర్.ఒ.సి ప్రజాభిప్రాయానికి అనుకూలంగా చేయాలని అభిప్రాయ ప్రకటన చేసాడు. రెండు పార్టీలు విదేశీసబంధాలలో మాత్రం ఆర్.ఒ.సికి మద్దతు తెలుపుతున్నాయి. కె.ఎం.టి సమైక్య చైనా విధానాన్ని అంగీకరించింది. డి.పి.పి తైనాన్ సార్వభౌమత్వాన్ని కోరుతూ ఉంది. తైవాన్ స్వతంత్రం సంబంధిత వివాదాలు తైవాన్ రాజకీయాల ప్రత్యేక ఆధిక్యత చూపుతునే ఉన్నాయి.
== ప్రభుత్వం ==
రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా ప్రభుత్వ రాజ్యాంగం సంక్షిప్తంగా ఆర్.ఒ.సి అంటారు. ఆర్.ఒ.సి ప్రధాన సిద్ధాంతం ప్రజారాజ్యాన్ని ప్రజల కొరకు ప్రజలే పరిపాలించాలి. ప్రభుత్వం 5 రాజ్యాంగ విభాగాలుగా విభజించబడ్డాయి.
అవి వరుసగా ది ఎగ్జిక్యూటివ్ యువాన్ (యువాన్ నిర్వహణ), ది లెజిస్లేటివ్ యువాన్ (యువాన్ చట్టం), ది జ్యుడీషియల్ యువాన్ (యువాన్ న్యాయవ్యవస్థ), ది కంట్రోల్ (యువాన్ ఆర్థికం ), ది ఎగ్జామినేషన్ యువాన్ (యువాన్ సివిల్ సర్వీస్ పరీక్షలు). ప్రస్తుతం రిపబ్లిక్ చైనాలో పాన్-గ్రీన్ కోయిలేషన్ ఆధిక్యత వహిస్తున్నది.
అధ్యక్ష లేక ఉపాధ్యక్ష ఎన్నికల ద్వారా 2-4 సంవత్సరాల కాలపరిమితి వరకు రాజ్యాంగ అధికారం పొందిన అధ్యక్షుడే త్రిదళాలకు అధిపతిగా ఉంటాడు. అధ్యక్షుడికి యువాన్ పాలనాధికారం ఉంటుంది. అధ్యక్షుడు తన కాబినెట్ మంత్రులను అలాగే అలాగే ప్రధానమంత్రిని స్వయంగా నియమిస్తాడు.
ప్రధాన చట్టసభ " యూనికేమరల్ లెజిస్లేటివ్ యువాన్" (ఒకే శాసనసభ) సభ్యుల సంఖ్య 113. వీరిలో 73 స్థానాలకు ఒక్కో నియోజకవర్గం నుండి ఒక్కొక్కరుగా ప్రజలచేత నేరుగా ఎన్నుకొనబడతారు. 34 స్థానాలకు దేశం మొత్తం నుండి ప్రత్యేక బ్యాలెట్ ద్వారా ఎన్నుకొనబడతారు. మూడు స్థానిక గిరిజన నియోజకవర్గాల నుండి 6 గురు సభ్యులు ఓటింగ్ పద్ధతిలో నేరుగా ఎన్నుకొనబడతారు. గతంలో నేషనల్ అసెంబ్లీ రాజ్యాంగ పరమైన కొన్ని సభలను నిర్వహించేది. 2005లో నేషనల్ అసెంబ్లీ రద్దుచేయబడింది.తరువాత రాజ్యాంగసవరణాధికారం లెజిస్లేటివ్ యువాన్కు ఇవ్వబడింది
అధ్యక్షుడు ప్రధానిని ఎన్నుకోడానిమి లెజిస్లేట్ అంగీకారం అంగీకారం అవసరం లేదు. అయినప్పటికి లెజిస్లేటివ్ సభ అధ్యక్షుడి ప్రమేయం లేకుండా చట్టాలను అమలుకు తీసుకురావడానికి అధికారం ఉంది. అధ్యక్షుడికి కాని ప్రధానికి కాని వీటో అధికారం ఉండదు. పాన్-గ్రీన్ పార్టీ నుండి ఎన్నికైన అధ్యక్షుడు షుయి- బియాన్ శాసనసభ పాన్- బ్లూ లెజిస్లేటివ్ నియంత్రణలో ఉన్న యువాన్ వలన స్థభించింది. చారిత్రకంగా ఏకపార్టీ విధానం ఆర్.ఒ.సి మీద ఆధిపత్యం చేసింది. తరువాత రాజ్యాంగ పాలనాధికారం ప్రధాని కార్యాలయం నుండి అధ్యక్షకార్యాలయానికి మార్చబడింది.
యువాన్ ఉన్నత న్యాయస్థానం రాజ్యాంగ పరమైన చట్టవ్యవహారాలను పరిష్కారించే బాధ్యత వహిస్తుంది. కౌంసిల్ ఆఫ్ గ్రాండ్ జస్టిసెస్ నుండి 13 న్యాయమూర్తులను ఎన్నుకుంటారు. లెజిస్లేటివ్ యువాన్ అనుమతితో న్యాయమూర్తులను అధ్యక్షుడు నియమిస్తాడు. హైకోర్ట్, సుప్రీం కోర్ట్ అనేక సివిల్, క్రిమినల్ విభాగాలను కలిగి ఉంటుంది. ఒక్కొక్క విభాగానికి ఒక న్యాయాధ్యక్షుడు, 4 ఉప న్యాయమూర్తులు జీవితకాల సేవలందించడానికి నియమించబడతారు. 1993 ఒక ప్రత్యేక రాజ్యాంగ న్యాయస్థానం రాజ్యాంగ వివాదాలను పరిష్కతించడానికి స్థాపించబడింది. ప్రజాప్రభుత్వ సాధనాప్రయత్నాలను వేగవంతం చేయడం, రాజకీయ పార్టీల కార్యక్రమాలను క్రమపరచడం వంటి బాధ్యతలు కూడా ఈ న్యాయస్థానం వహిస్తుంది. న్యాయస్థానాలు ప్రజాహక్కుల పరిరక్షణ విషయంలో పక్షపాత రహితంగా పనిచేస్తుంది. అనేక వివాదాలను న్యాయమూర్తుల ఆధ్వర్యంలో పరిష్కరించబడతాయి.
తైవాన్లో ఇప్పటికీ [[మరణశిక్ష]] అమలులో ఉంది. అయినప్పటికీ వీటి సంఖ్య తగ్గించడానికి ప్రభుత్వం ప్రయత్నిస్తుంది. అయినప్పటికీ 2006 లో 80% తైవానీయులు మరణశిక్ష విధించడానికి మద్దతు ఇస్తున్నారు.
== రాజకీయాలు ==
1951 జనవరిలో తైవానీయుడు అయిన వూశాన్- లియాన్ మేయర్ ఎన్నికలలో 65.5% ఓట్లతో విజయం సాధించి మేయర్ అయ్యాడు.
ప్రధాన చైనా భూభాగంలో కమ్యూనిస్ట్ పతనం ముందు రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా కె.ఎం.టి ఆధ్వర్యంలో విడుదలచేసిన దస్తావేజులో తైవాన్ భూగాన్ని కూడా చేర్చింది. కమ్యూనిస్టులు ఈ పత్రాలను బహిస్కరించారు. 1947 డిసెంబరు 25 అది అమలుకు వచ్చింది.
1948 నుండి 1987 వరకు ఆర్.ఒసి పాలనలో మార్షల్ లా అమలులో ఉంది. 1970 లో మొదలైన రాజకీయ సంస్కరణలు 1990 అరకు కొనసాగాయి. తరువాత రాజ్యాంగం స్వేచ్ఛగా కొనసాగి సంకీర్ణ ప్రభుత్వంగా మారింది. మార్షల్ లా ఎత్తివేసిన తరువాత ది రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా సంస్కరించబడి స్వతంత్రంగా వ్యవహరించసాహింది. చైనా అంతటా గత రాజ్యాంగ విధానాలు రద్దు అయ్యాయి.
2000 వరకు ఈ సంస్కరణలు కొనసాగాయి. డెమొక్రటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ అధ్యక్షస్థానాన్ని గెలుచుకుంది. కె.ఎం.టి ప్రభుత్వం పాలనాధికారాన్ని స్వంతం చేదుకుంది.2005 మే మాసంలో నేషనల్ అసెంబ్లీ పాత్లమెంటరీ స్థానాలను తగ్గించి అలాగే పలు రాజ్యాంగ సంస్కరణలు ఆచరణకు వచ్చాయి. నేషనల్ అసెంబ్లీ తనకుతానుగా వైదొలగి రాజ్యాంగ అధికారాన్ని బ్యాలెట్ ద్వారా నిర్ణయించాలని తీర్మానించబడింది.
== ప్రధాన రాజకీయ పార్టీలు ==
పి.ఆర్.సి, తైవాన్ మధ్య ఘర్షణలు రాజకీయాలపై అత్యధిక ప్రభావం చూపాయి. ఏ ప్రభుత్వమైనా తైవాన్ స్వతంత్రం అనుకూలంగా స్పందించినా పి.ఆర్.సి సైనిక చర్యలను ఎదుర్కొన వలసిరావచ్చని భీతి నెలకొన్నది. తైవానుని ప్రధాన చైనాభూగంతో మిశ్రితం చేసి " ఒన్ చైనా కంట్రీ టూ సిస్టం "గా పాలించాలన్నది పి.ఆర్.సి అధికారిక విధానాలు కొనసాగాయి. అలాగే తైవాన్ స్వతంత్రేచ్చను విడనాడాలని లేకుంటే సైనికచర్య వెనుకకు తీయబడదని తెలుపుతూ వచ్చింది.
తైవాన్ రాజకీయ వాతావరణం రెండు ప్రధానాంశాలమీద కేంద్రీకృతమై ఉంటూ వచ్చింది. చైనా లేక పి.ఆర్.సితో తైవాన్ సంబంధాలు ఎలా ఉన్నాయి. క్రాస్ స్ట్రెయిట్ సంబంధాలు అని పేర్కొనబడిన ఈ అంశమే రెండు రాజకీయ పార్టీలకు ప్రధానాంశం అయింది. సమైక్య పాన్-బ్లూ పార్టీలో అంతర్భాగాలైన ప్రొ- యునిఫికేషన్ ఆఫ్ ది క్యుమింతాంగ్, పీపుల్ ఫస్ట్ పార్టీ (ఎఫ్.పి.పి) , న్యూ పార్టీ ఆర్.ఒ.సి చైనాతో చేరిన తైవాన్ మీద అధికారం కలిగి ఉన్నదని భావించి చైనాతో తిరిగి కలవడానికి మద్దతు తెలుపుతూ వచ్చాయి. ప్రతిపక్షంగా వ్యవహరించే ప్రొ -ఇండిపెండెంట్ (డి.పి.పి) , తైవాన్ సాలిడరీ యూనియన్ (టి.ఎస్.యు) పాన్-గ్రీన్ సంకీర్ణంలోని అంతర్భాగాలు. ఇవి తైవాన్ సార్వభౌమాధికారం కలిగిన స్వతంత్ర దేశంగా భావించాయి. ఇవి తైవాన్ చైనాలో ఒక భాగమన్న వాదాన్ని వ్యతిరేకిస్తూ వచ్చాయి. వీరు తైవాన్ను స్వతంత్ర దేశంగా ప్రకటించాలని అన్ని దేశాలతో దౌత్యపరమైన సంబంధాలు కలిగి ఉండాలను నిరతంతరంగా పోరు సల్పుతూనే ఉన్నాయి. పాన్-గ్రీన్ సంకీర్ణం పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా నుండి ప్రత్యేకమైన కౌంటీగా ఉండాలని పి.ఆర్.ఒ సి మీద వత్తిడి తీసుకువస్తూనే ఉంది. 2007 లో అప్పుడు అధికారంలో ఉన్న డెమొక్రటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ తైవనుకు ప్రత్యేక కౌంటీ గుర్తింపు ఇవ్వాలన్న నిర్ణయానికి వచ్చింది. ఈ కౌంటీని " నార్మల్ కౌంటీగా " పేర్కొన్నా సాధారణప్రజలు దీనిని " తైవాన్ కౌంటీ "గా రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనాలో అంతర్భాగంగా పేర్కొంటూ వచ్చారు. సంకీర్ణంలోని మునుపటి అధ్యక్షుడైన చెన్-షుయి- బియాన్ మొదలైన వారు రిపబ్లిక్ చైనాలా తైవాన్ కూడా స్వతంత్ర రాజ్యమే అని వాదిస్తూ వచ్చారు. కె.ఎం.టిలో ఒకప్పుడు అంతర్భాగమౌన పాన్-బ్లూ సభ్యులు అధ్యక్షుడూ అయిన " టెంగ్-హుయీ కూడా ఇలాగే తైవాంజియేషన్ ఉద్యమానికి మద్దతిచ్చాడు.
పాన్- బ్లూ సభ్యులు సమైక్య చైనా విధానాన్ని బలపరుస్తూ వచ్చారు. వారు చైనా ఒకటే ప్రభుత్వం మాత్రం ఆర్.ఒ.సి అని భావప్రకటన చేస్తూ వచ్చారు. వారు చైనాతో తిరిగి కలడానికి అనుకూలంగా ఉన్నారు. పాన్- బ్లూ ప్రధానంగా పెట్టుబడి నిబంధనలు రద్దు చేయాలని అలాగే వెంటనే చైనానుండి నేరుగా ప్రయాణసౌకర్యాలను తైవానుతో అనుసంధానం చేయాలని పి.ఆర్.సి మీద వత్తిడి తీసుకురావాలని భావించారు. తైనాన్ [[స్వాతంత్ర్యం]] గురించి పాన్-బ్లూ విధానాకు తటస్థంంగా ఉన్నాయి. అధ్యక్షుడైన యింగ్-జియూ తన పాలనా కాలంలో చైనా ప్రధాన భూభాగంతో సమైక్యత కాని స్వాతంత్ర్య ప్రకటన కాని జరగదని ప్రకటించాడు. 2009 పరిస్థితి అనుసరించి పాన్-బ్లూ సభ్యులు చైనా ప్రధానభూమితో సంబంధాలు మెరుగుపరచుకోవాలని కోరారు. ప్రస్తుతం ఆర్థిక సంబంధాల మీద దృష్టి కేంద్రీకరించారు.
== ప్రస్థుత రాజకీయ వివాదాలు ==
తైవాన్ రాజకీయలను పి.ఆర్.సితో సబంధాలు ఆధిపత్యం వహిస్తూ ఉంది. గత 60 సంవత్సరాల నుండి నేరుగా విమానాలతో సహా ఏటువంటి ప్రయాణసౌకర్యాలు తైవాన్, చైనా ప్రధానభూభాగం మధ్య ఏర్పాటు చేయబడలేదు. చైనా ప్రధాన భూభాగన్లో వ్యాపారశాఖలు ఉన్న తైవానీయులకు ఇది ప్రధాన సమస్యగా మారింది. ముందు పతిపాలించిన డి.పి.పి ప్రభుత్వం ఆ ప్రయాణ అనుసంధాలు ఆర్థిక ఏకీకరణకు దారితీస్తుందని భయపడుతూ వచ్చారు. 2006 ల్యూనార్ న్యూ ఇయర్ ఉపన్యాసంలో అధ్యక్షుడు చెన్ షుయి-బియాన్ నేరుగా ప్రయాణ సౌకర్యాల కొరకు పిలుపునిచ్చాడు. 2008 జూలైలో ప్రస్తుత కె.ఎం.టి ప్రభుత్వం తైవాన్, ప్రధాన చైనా భూభాగానికి వారంతర విమానాసేవలు మొదలైయ్యయి. 2008 డిసెంబరులో ఇరు భూభాగాల మధ్య మొదటి విమానం ప్రయాణించింది.
2001లో సన్యుక్త రాష్ట్రాల ఆధ్వర్యంలో సైనికసేకరణ చట్టం అమలుకు తీసుకురావడం ఇతర రాజకీయవివాదాలలో ప్రధానమైనది. ఏది ఏమైనప్పటికీ 2008 లో సన్యుక్త రాష్ట్రాలు అదనపు సైన్యాలను పంపడానికి అంగీకరించలేదు. ప్రస్తుతం ఆర్.ఒ.సి, పి.ఆర్.సి మధ్య సంబంధాలు మెరుగుపడడమే అందుకు కారణం. ప్రభుత్వ సమాచార కార్యాలయాన్ని జాతీయ సమాచార కమిషన్ స్వాధీనపచుకోవడం మరొక వివాదాంశమైన విషయంగా భావించబడుతుంది.
సంకీర్ణ రాజకీయాలు వాటిలోని రాజకీయ పార్టీలు తైవాన్ రాజకీయాలలో ప్రధానానాంశాలు ఔతున్నాయి. డి.పి.పి నిర్వహణాధికారుల లంచగొండితనం వెలుగులోకి వచ్చింది. 2006లో అధ్యక్షుడు చెన్-షుయి బియాన్ లంచంతో సబంధపడినట్లు అనుమానాలు వ్యక్తమైయ్యాయి. చెన్-షుయి బియాన్ రాజకీయ మద్దతు డి.పి.పిలో చీకరావడానికి కారణం అయింది. చివరికి ఇది ఎక్స్-డి.పి.పి నాయకుడు షిహ్ మింగ్-టెక్ ఆధ్వర్యంలో కొత్త రాజకీయ పార్టీ ఆవిర్భావానికి కారణాఇంది. ఆవిర్భవించిన కొత్త పార్టీ అధ్యక్షుడు రాజీనామా చేయలని కోరింది. ప్రపంచలో సంపన్న రాజకీయ పార్టీగా కె.ఎం.టి తనను తాను ప్రకటించుకోవడం మరొక సంచలనవార్తగా మారింది. 2006 ముగిసేనాటికి కె.ఎం.టి చైర్మెన్ మా యింగ్ - జియూ కూడా లంచం వివాదంలో చిక్కుకున్నాడు. అయినప్పటికీ న్యాయస్థానాలు ఆయనను నిర్ధోహి అని తీర్పు ఇచ్చాయి. చెన్ షుయి- బియాంగ్ పాలన రెండు సంవత్సారాలు పూర్తి చేసుకున్న తరువాత లచం తీసుకోవడం, నగదు బదిలీ వంటి అభియోగాలను ఎదుర్కొన్నాడు. ఆయన నేరాన్ని అంగీకరించిన తరువాత ఆయనకు 17 సంవత్సరాల జైలుశిక్ష విధించబడింది. కె.ఎం.టి, పీపుల్స్ ఫస్ట్ పార్టీ విలీనం తరువాత పాన్-బ్లూ సంకీర్ణంలో సంఘర్షణ చోటు చేసుకుంది.
== జాతీయ గుర్తింపు ==
తైవాన్ ప్రాలలో 84% ప్రజలు 1661-1895 మధ్యకాలంలో చైనాప్రధాన భూభాగం నుండి వలసవచ్చిన హేన్ సంతతి వారు. గుర్తించతగిన సంఖ్యలో హేన్ చైనా సంతతికి చెందిన మరొకొంత మంది 1940-1950 మధ్యకాలంలో తైవానుకు వలస వచ్చారు. భౌగోళికంగా వేరుపడిన ఇరు భూభాల ప్రజలు అనేక వందల సవంత్సరాలుగా సాస్కృతికంగా కలిసిమెలిసి జీవించారు. కొన్ని వందల సంవత్సరాలుగా ఆర్.ఒ.సి, పి.ఆర్.సి మధ్యనెలకొన్న విరోధభావం కారణంగా జాతీయ గుర్తింపు వివాదాలు రాజకీయ వర్ణం అద్దుకున్నాయి. ప్రాజాప్రభుత్వం స్థాపనలో భాగంగా మార్షల్ లా ఎత్తివేత ఒక ప్రత్యేక తైవానీ గుర్తింపు ( తైవాన్ గుర్తింపుకు ప్రతిగా చైనాసంతతికి చెందిన తైవానీయులు) రావడానికి కారణమైంది. ఇది రాజకీయ వివాదాలకు కేంద్రబిందువుగా మారింది.
ప్రధాన చైనా భూభాగం నుండి తైవాన్ ప్రత్యేక గుర్తింపు రావడం తైవాన్ స్వతంత్రతకు ఏకాభిప్రాయం కలగకపోవడానికి దాతితీసింది. పాన్-గ్రీన్ తైవాన్ స్వతంత్రం కోరుతుండగా పాన్-బ్లూ ప్రత్యేక చైనా గుర్తింపు కోరుతూ సమైక్య చైనా వైపు మొగ్గుచూపిస్తుంది. కె.ఎం.టి దీనిని బలహీనపరుస్తూ చైనా గుర్తింపులో భాగంగా తైవాన్ గుర్తింపు కోరుతూ ఉంది.
2009లో జరుగిన సర్వేలో 49% వారికి వారుగా తైవాన్ గుర్తింపు కోరుతూ ఉన్నారు. 44% తైవానీయులు తమను తైవానీయులు, చైనీయులుగా గుర్తించాలని కోరుతున్నారు. 3% తైవానీయులు మాత్రమే తమను చైనీయులుగా మాత్రమే గుర్తించాలని అభిప్రాయం వెలిబుచ్చారు. 2009 జూలైలో జరిగిన మరో సర్వేలో 82.8% తైవానీయులు ఆర్.ఒ.సి, పి.ఆర్.సి రెండు ప్రత్యేక దేశాలని భావిస్తున్నారు. 2009 డిసెంబరులో జరిగిన మరో సర్వేలో 62% తైవానీయులు తాము తైవానీయులుగానే గుర్తించబడాలని భావిస్తున్నారు. 22% తైవాన్ ప్రజలు మాత్రం తకు తైవాన్, చైనా ప్రజలుగా గుర్తించబడాలని భావిస్తున్నారు. 8% తైవాన్ ప్రజలు తమను చైనీయులుగా గుర్తించబడాలని భావిస్తున్నారు. 18-19 వయసు కలిగిన తైవానీయులలో 75% ప్రజలు
తమను తైవానీయులుగా గుర్తించాలని భావిస్త్నారని తేలింది.
2012 లో జరిపిన సర్వేలు 20 వయసు పైబడిన వారిలో 54.3% నివాసితులు వారిని తైవానీయులుగా భావిస్తున్నారు. 38.5% తైవానీయులు తమను తైవాన్, చైనీయులుగా భావిస్తున్నారు. 2013 లో జరిగిన సర్వేలు 20 వయసు పైబడిన వారిలో 61.% తైవానీయులు తమను చైనీయులుగా గుర్తించాలని భావిస్తున్నరని తెలియజేస్తున్నాయి.
== సైనికదళం ==
నేషనల్ రివల్యూషనరీ సైనికదళం మూలాల నుండి రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా సైనికదళం ఆవిర్భవించింది. 1925లో గుయంగ్డోంగ్ వద్ద సన్ యెట్-సెన్ ఆధ్వర్యంలో స్థాపించబడింది. ఇది కొమింటాంగ్
సామ్రాజ్యం కింద చైనాను తిరిగి సమైక్యపరచడానికి రూపుదిద్దుకున్నది. పీపుల్స్ లిబరేషన్ ఆర్మీ చైనీయుల సివిల్ యుద్ధంలో గెలుపొందగానే నేషనల్ రివల్యూషనరీ ఆర్మీ ప్రభుత్వంతో సహా తైవానుకు తరుమికొట్టబడింది. తరువాత ఈ సైనికదళం రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా ఆర్మీగా మార్చబడింది. చైనా ప్రధాన భూభాగంలో ఉనా మిగిలిన దళాలు రద్దు లేక పీపుల్స్ లిబరేషన్ ఆర్మీలో విలీనం చేయబడ్డాయి.
ప్రస్తుతం రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా బృహత్తరమైన అలాగే అధునాతన సాణ్కేతిక నైపుణ్యం కలిగిన సైనికదళాన్ని కలిగి ఉంది. రిపబ్లిక్ చైనా ఆఫ్
వారసత్వ వ్యతిరేక చర్యలకు ప్రతిగా పి.ఆర్.సి సైనిక చర్య తీసుకుంటుందన్న భయం కారణంగా 1949 నుండి 1970 వరకు మిలిటరీ ప్రధానభాగాన్ని నేషనల్ గ్లోరీ ప్రణాళిక పేరుతో చైనా ప్రధాన భూమికి తరలించబడింది. సైన్యం రక్షణవైపు మళ్ళించబడడంతో ఆర్.ఒ.సి సంప్రదాయక సైన్యాలను వాయు, నావిక దళంవైపు మరల్చింది. సైనికదళాల నియంత్రణ ప్రజాప్రభుత్వం ఆధీనంలోకి మారింది. ఆర్.ఒ.సి సైనిక దళం చారిత్రక మూలాలను కె.ఎం.టితో పంచుకుంది. పాతతరం పాన్-బ్లూకు చెందిన ఉన్నతశ్రేణి సైనికాధికారులకు పాన్-బ్లూ అంటే అభిమానం ఉండడమే ఇందుకు కారణం. వారిలో చాలా మంది సైన్యం నుండి పదవీ విరమణ చేసిన తరువాత ఆ ఖాళీలను యువ తైవాన్ వాసులతో భర్తీ చేసారు. అందువలన సైనికుల రాజకీయ అభిమానం తైవాన్ ప్రజలవైపు మొగ్గింది.
ఆర్.ఒ.సి వ్యయం తగ్గించడానికి సైనికదళాను తగ్గించే కార్యక్రమంలో 1997 నాటికి 4,50,000 మంది ఉన్న సైనిక ఉద్యోగులను 2001 నాటికి 3,80,000 స్థాయికి కుదించింది. 2005 నాటికి సైనికుల సంఖ్య 3,60,000 ఉండగా 2009 నాటికి ఆర్.ఒ.సి సైనిక దళం సంఖ్య 3,00,000 చేరుకుంది. సైనికదళంలో చేరడానికి వయోపరిమితి 18 సంవత్సరాలు. తగ్గింపులో ఒక భాగంగా సైనిక శిక్షణా సామర్థ్యం ఉన్న వారిలో అధికశాతం వారి నైపుణ్యాన్ని వినియోగించే విధంగా ప్రత్యామ్నాయ ఉద్యోగాలవైపు మళ్ళించబడ్డారు. ప్రభుత్వ సంస్థలు, రక్షణ ప్రాముఖ్యం కలిగిన ఇతర ఉద్యోగాలు వాటిలో ముఖ్యమైనవి. తరువాతి దశాబ్ధంలో ఈ మార్పులు ప్రధానంగా రక్షణప్రధానమైన వృత్తులవైపు మళ్ళించడానికి ప్రయత్నిస్తున్నారు. బుష్ నిర్వహణలో నిర్బంధ సైనిక కాలపరిమితి 14 మాసాల కాలం నుండి 12 మాసాలకు కుదించబడింది. సైనిక వ్యయం తగ్గించడానికి శాంతిమార్గాలను అనుసరించాలని తైవాన్ భావిస్తుంది. అధికమైన ఆసియా దేశాలు సైనికవ్యయం తగ్గించడానికి ఒకప్పుడు ఈ మార్గాన్ని అనుసరించాయి. రక్షణ వ్యవస్థను చట్టపరిరక్షణ వ్యవస్థను ఆధునికీకరణ చేయాలని తైవాన్ భావిస్తుంది. ఇప్పటికీ తైవాన్ శక్తివంతమైన సైనికవ్యస్థను కలిగి ఉంది. తైవాన్ సౌనికవ్యవస్థ కొరకు 1050 కోట్ల ఆఅమెరికన్ డలర్లను ఖర్చుచేస్తున్నది. ఇదిదేశీయ జి.డి.పిలో 2.94%.
ఆసమయంలో తైవాన్ సైనికశక్తుల ఎప్పుడైనా పి.ఆర్.సి సైనికచర్యను ఎదుర్కొనవలసి వస్తుందో అన్నది ప్రధాన ఆందోళనగా ఉండేది. నావికాదళ దాడిగాని, వాయుమాసేనల దాడిగాని లేక మిస్సైల్ బాంబింగ్ కాని ఎదురుకావచ్చని భావిస్తూ వచ్చారు. సమీపకాలంలో 4 ఆధునిక కిడ్ క్లాస్ డిస్ట్రాయర్స్ కొనుగోలు చేయబడ్డాయి. అవి ప్రత్యేకంగా తైవాన్ వాయుమార్గం, సబ్మెరీన్ దాడులను ఎదుర్కొనడానికి ఉపకరించడానికి రూపొందించబడ్డాయి. రక్షణశాఖ మంత్రి డీసెల్ పవర్ సబ్మెరీన్లు, పాట్రియాట్ ఏంటీ- మిసెయిల్ బ్యాటరీలు కొనుగోలుచేయాలని ప్రణాళిక వేయగా పాన్-బ్లూ నియంత్రిత చట్టసభ నిధుల కొరత కారణంగా అడ్డగించింది. 2001 నుండి 2007 వరకు రక్షణ నిధులు నియంత్రించబడ్డాయి. 2008లో 650 కోట్ల అమెరికన్ డాలర్లు నిధులు రక్షణ వ్యవస్థకు మంజూరు చెయ్యబడ్డాయి. పాక్ త్రీ ప్యాకేజ్ పధకం కింద ఏంటీ-ఎయిర్ రక్షణ వ్యవస్థ, ఎహెచ్-64డి అటాక్ హెలికాఫ్టర్లు, ఇతర ఆయుధాలు విడిభాగాలు కొనుగోలు చెయ్యబడ్డాయి. అలాగే ఆధునిక సైనిక హార్డ్వేర్లు కూడా అమెరికా నుండి కొనుగోలు చెయ్యబడ్డాయి. 2009 కూడా ఇవి కొనసాగాయి. ఆ.ఒ.సి ఫ్రాన్స్, నెదర్లాండ్ నుండి కూడా కొంత
హార్డ్ వేర్, సైనిక ఆయుధాలను కొనుగోలు చేసారు. అయినప్పటికీ పి.ఆర్.సి వత్తిడి కారణంగా 1990 నాటికి అవి పూర్తిగా నిలిపివేయబడ్డాయి. పి.ఆర్.సి దాడిని ముందుగా ఆర్.ఒ.సి సైనిక
శక్తి. ఆర్..ఒ.సి ప్రస్తుతం పి.ఆర్.సి దాడిని ఎదుర్కోవడం లేక యు.ఎస్ సైన్యం స్పందించే వరకు అడ్డగించడం వంటి వ్యూహాలను యోచిస్తుంది. తైవాన్ మీద దాడిజరిగితే తైవానుకు రక్షణ కల్పించే నమ్మకం కాని ఒప్పందాలు కాని యు.ఎస్ ప్రభుత్వానికి తైవానుకు మధ్య జరగలేదు. 1996లో యు.ఎస్, జపాన్ మధ్య జరిగిన రక్షణ ఒప్పందం కారణంగా ఒకవేళ జపాన్ తైవాన్ రక్షణకు అనుకూలంగా స్పందించ వచ్చు. [[ఆస్ట్రేలియా]], [[న్యూజిలాండ్]], యునైటెడ్ స్టేట్స్ రక్షణ ఒప్పదం లేక ఆస్ట్రేలియా వంటి యు.ఎస్ మిత్రదేశాలు తైవానుకు అనుకూలంగా స్పదించే అవకాశం ఉందని భావిస్తున్నారు. వాస్థవంగా చైనాతో ఉన్న ఆర్థిక ఒప్పందాలు రద్దయ్యే అవకాశం ఉన్నందున ఆస్ట్రేలియాను తైవాన్ అనుకూల చర్యలను తీసుకోవడానికి అడ్డగించవచ్చు. సంయుక్త రాష్ట్రాలు, [[జపాన్]], [[కెనడా]], యునైటెడ్ కింగ్డం, [[దక్షిణ కొరియా]], [[ఆస్ట్రేలియా]], [[పెరూ]], [[చిలీ]] పసిఫిక్ సముద్రంలో ప్రతి 2 సవంత్సరాలకు ఒకసారి (రింపాక్) సముద్ర విన్యాసాలు ప్రాక్టిస్ చేస్తున్నాయి. వారు ఈ ప్రాంతంలో యుద్ధాన్ని నివాతించి స్థిరత్వం ఏర్పడడానికి కృషిచేయవచ్చు. తైవాన్ మీద చైనా దాడి కూడా ఇందులో ఒకటి.
== ఆర్ధికం ==
20వ శతాబ్దం మధ్యకాలం నుండి ఆరంభమైన తైవాన్ వేగవణ్తమైన ఆర్థికాభివృద్ధి, పరిశ్రమాభివృద్ధి " తైవాన్ మిరాకిల్ "గా అభివర్ణించబడింది. [[సింగపూర్]], [[హాంగ్ కాంగ్]] , [[దక్షిణ కొరియా]] దేశాలతో కలిసి " ఫోర్ ఆసియన్ టైగర్లలో తైవాన్ ఒకటిగా గుర్తింపు పొందింది.
జపానీయుల పాలనకు ముందు రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తరువాత ప్రైవేట్, ప్రభుత్వ రంగాలలో మాత్పులు తీసుకురాబడ్డాయి. ప్రయాణవసతులు, రవాణా, సమాచార రంగం ద్వీపం అంతటా అభివృద్ధి చేయబడ్డాయి. జపానీయులు విద్యావ్యవస్థను అభివృద్ధి చేసి నిర్భంధ విద్యావిధానం అమలుకు తీదుకువచ్చారు.
1945 నాటికి చైనా ప్రధాన భూభాగం, తైవానులో [[ద్రవ్యోల్బణం]] అధికమైంది. ఫలితంగా చైనా ప్రధాన భూభాగం, తైవాను జపానుతో యుద్ధానికి తలపడ్డాయి. తైవానుని వేరుచేయడామికి నేషనల్ ప్రభుత్వం తైవాన్ కరెంసీని కొత్తగా రూపొందించింది. అలాగే ధరల నియంత్రణ కాత్యక్రమం చేపట్టింది. ఇ ప్రయత్నాలు ద్రవ్యోభణం వేగాన్ని తగ్గించాయి.
ప్రధాన భూభాగం, తైవానులో ప్రవేశించిన కె.ఎం.టి ప్రభుత్వం తమతో తైవానుకు అంతులేని బంగారం, ధనం నిల్వలు తీసుకువచ్చారు. తరువాత తైవానులో ధరలు అదుపులోకి
రావడమే కాక ద్రవ్యోల్బణం తగ్గింది. ఇది తైవానుని వెనుకకు తీసుకోడానికి సహకరించింది. కె.ఎం.టి ప్రధాన భూభాగం, తైవానుకు మేధావులను, వాణిజ్య ప్రముఖులను తీసుకువచ్చింది. కె.ఎం.టి తాము ప్రధాన భూభాగంలో చేయలేని అనేక చట్టాలను, భూయాజమాన్య సంస్కరణలను తైవానులో ప్రవేశపెట్టాయి. కె.ఎం.టి గృహావసరాలు పూర్తిచేయడానికి
దిగుమతి విధానాలను సులువు చేసారు.
1950లో కొరియన్ యుద్ధం సంభవినిచిన కారణంగా యు.ఎస్ సహాయ కార్యక్రమం ఆరంభం కాగానే 1952 నాటికి ధరలు పూరిగా అదుపులోకి వచ్చాయి. అమెరికన్ ఆర్థికసాయం తైవాన్ ఆర్థికరంగం అభివృద్ధికి సహకరించాయి. ఫలితంగా గ్రామీణాభివృద్ధి వ్యవసాయాభివృద్ధి సాధ్యమైంది. తరువాతి కాలంలో తైవాన్ అభివృద్ధికి ఇది ఎంతో సహకరించింది. భూయాజమాన్య సంస్కరణలు, వ్యవసాయాభివృద్ధి ఫలితంగా 1952 నుండి 1959 నాటికి 4% వ్యవసాయోయ్పత్తుల అభివృద్ధి సాధ్యం అయింది. 3.6% ఉన్న జసంఖ్య అభివృద్ధి కంటే వ్యవసాయాభివృద్ధి అధికం కావడం గమనార్హం.
1962 లో తైవాన్ తైవాన్ సరాసరి తలసరి జాతీయ ఉత్పత్తి 170 అమెరికన్ డాలర్లు. ఇది తైవానును ఉతపత్తిలో కాంగో, జైరే సరసన నిలబెట్టింది. పి.పి.పి సమాచార సేకరణ ఆధారంగా1960 సరాసరి తలసరి జి.డి.పి 1353 అమెరికన్ డాలర్లు. 1990 వరకు ధరలు స్థిరంగా ఉండడం విశేషం. 2011 నాటికి సరాసరి తలసరి జి.ఎన్.పి కొనుగోలు శక్తి 37,000 అమెరికన్ డాలర్లకు చేరింది. తైవానును సాధించిన మానవాభివృద్ధి తైవానుని అభివృద్ధి చెందిన దేశాల సరసకు చేరేలా చేసింది. 2007 తైవాన్ హెచ్.డి.ఐ 0.943. 2010 నాటికి 0.868. చింగ్-కుయో
10 ప్రధాన నిర్మాణాల ప్రణాళిక రూపొందించాడు. తైవాన్ ఎగుమతి రంగ అభివృద్ధికి ఈ నిర్మాణాలు నాంది అయ్యాయి.
తైవాన్ హైస్పీడ్ రైలు 300 కిలో మీటర్ల ఎత్తులో కూడా పయనిస్తున్నాయి. తైపీ నుండి దక్షిణ భూభాగం లోని కావోహ్సియుంగ్ చేరడానికి 90 నిమిషాలు మాత్రమే సరిపోతుంది. ప్రస్తుతం తైవాన్
క్రియాశీలకంగా, పెట్టుబడిదారి, ఎగుమతుల వైపు సాగిన ఆదాయం క్రమంగా తైవాన్ ప్రభుత్వం పెట్టుబడులు, విదేశీ వ్యాపారం తగ్గించడానికి కారణమయ్యింది. ఈ శైలి ఆభివృద్ధని నిలిపి ఉంచడానికి కొన్ని బృహత్తర బ్యాంకులు, పరిశ్రలను ప్రైవేటీకరణ చేసారు. గత మూడు దశాబ్ధాలుగా భూముల ధరలు 8% అధికమైయ్యాయి. పారిశ్రమికాభివృద్ధికి ఎగుమతులు సహకరించాయి. తైవాన్ వాజిజ్య ఆదాయం అధికంగా ఉంది. విదేశీద్రవ్యం నిలువలలో తైవాన్ [[ప్రపంచము|ప్రపంచం]]లో 5వ స్థానంలో ఉంది. తైవాన్, రిపబ్లిక్ చైనా, తైవానుకు ప్రత్యేక కరెంసీలున్నాయి.
1990 ఆరంభం నుండి తైవాన్, చైనా ప్రధాన భూభాగం మధ్య ఆర్థిక సంబంధాలు బలపడ్డాయి. 2008 నాటికి తైవాన్ ప్రధాన చైనా భూభాగన్లో 15 బిలియన్ల అమెరికన్ డాలర్ల పెట్టుబడులు పెట్టింది. పి.ఆర్.సిలో 10% కంటే అధికమైన తైవానీ కూలీలు పనిచేస్తున్నారు. వారు తరచుగా తమ స్వంత వ్యాపారం వైపు మరలి పోతుంటారు. ఈ పరిస్థితికి తైవాన్ ఆర్థికంగా సహకరించినప్పటికీ వారు తైవాన్ ఆర్థికంగా చైనా ప్రధాన భూభాగం మీద ఆధారపడి ఉంటుందని భావప్రకటన చేస్తుంటారు. 2010 నాటికి తైవాన్ వాణిజ్యం 526 బిలియన్ల అమెరికన్ డాలర్లకు చేరుంది.
2001 లో వ్యవసాయ ఆదాయం దేశీయాదాయంలో 2% మాత్రమే. 1952 నుండి వ్యవసాయాదాయం 35% తగ్గింది. సంప్రదాయ శ్రామికులు క్రమంగా ద్వీపం వెలుపలికి పోగా ఆ స్థానాన్ని అధిక పెట్టుబడులు, సాంకేతికత తత్సంభంధ పరిశ్రమలు భర్తీ చేసాయి. తైవాన్ అంతటా ఉన్నత సాంకేతిక పార్కులు ఆవిర్భవించాయి. పి.ఆర్.సిలో ప్రధాన విదేశీపెట్టుబడి దేశం ఆర్.ఒ.సి మాత్రమే. [[తాయ్లాండ్]], [[ఇండోనేషియా]], [[ఫిలిప్పైంస్]], [[మలేసియా]], [[వియత్నాం]] తరువాత స్థానంలో ఉన్నాయి. పి.ఆర్.సిలో తైవాన్ 50,000 వ్యాపారాలు, 10,00,000 వ్యాపారులు, వాటిని ఆధారంగా జీవించే ప్రజలు ఉన్నారని అంచనా.
సంప్రదాయ ఆర్థిక విధానాలు, పాతిశ్రమిక శక్తి కారణంగా 1997 ఆసియా ఆర్థిక గండం సమయంలో తైవాన్ పొరుగుదేశాల కంటే తక్కువగా ఇబ్బందికి గురైంది. తన పొరుగు దేశాలైన దక్షిణ కొరియా, జపాన్ కంటే తైవాన్ ఆర్థిక రంగంలో ఆధిక్యత సాధిస్తున్నది బృహత్తర పరిశ్రమల కంటే లషు, మాధ్యమిక పరిశ్రమలే. ది గ్లోబల్ ఎకనమిక్ డౌన్ టౌన్ అయినప్పటికీ ప్రస్తుత ప్రభుత్వ బలహీనమైన నిర్వహణ, బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థలో ఉన్న బాడ్ డెబిట్ కారణంగా 2001 లో తైవానును కొంత తిరోగమించేలా చేసాయి. అనేక పరిశ్రమలు, కార్మికులు
పి.ఆర్.సికి తిరిగి పోయిన కారణంగా 1970 నుండి అంతకుముందు లేని నిరుద్యోగ సమస్య మొదలైంది. 2004 అధ్యక్షుని ఎన్నిక నాటికి నిరుద్యోగసమస్య కొత్త వివాదాలకు తెరతీసింది. 2002-2006 తరువాత అభివృద్ధి 4% చేరుకోగా నిరుద్యోగ సమస్య 4% తగ్గించబడింది. ఆర్.ఒ.సి అంతర్జాతీయ సంస్థల సమావేశాలలో తన స్వంత పేరుతో కలుసుకుంటింది. తైవాన్ 2002 నుండి వరల్డ్ ట్రేడ్ ఆర్గనైజేషన్ వంటి ప్రభుత్వ ఆర్గనైజేషన్లను తైవాన్, పెంగ్యూ, కిన్మెన్, మాత్సూ (చైనీస్ తైపీ) లలో " అరేట్ కస్టంస్ టెర్రిటరీ " లను కలిగి ఉంది.
== సంస్కృతి ==
తైవాన్ సంస్కృతి విభిన్న సాంస్కృతిక ఆధారిత మిశ్రమ సంస్కృతి కలిగి ఉంది. చారిత్రకంగాను, వంశానుగతంగా చైనాతో ఉన్నసనంధాలు, తైవాన్ వాసులలో అత్యధికులు చైనాపూర్వీకత కలినవారు అయిన కారణంగా తైవాన్ చైనా సంస్కృతితో ఆఅర్షించబడి వారితో విలీనమైన విభిన్న సంస్కృతి కలిగి ఉంది. జపాన్ సంస్కృతి, సంప్రదాయ కంఫ్యూషియనిజ విశ్వాసం, అధికరిస్తున్న పాశ్చాత్య సంస్కృతి ప్రస్తుత తైవానీయుల మీద ప్రభావం చూపిస్తున్నది. కుయోమింతాంగ్ తైవాన్ ప్రవేశం తరువాత తన చైనా సంస్కృతి సంబంధిత వ్యాఖ్యానాల ద్వారా తైవానీయులను ప్రభావితం చేసాడు. తరువాత చైనా లిపి, చైనీయుల చిత్రలేఖనం, చైనీయుల [[జానపద కళలు]], చైనీయుల సంగీత నాటకాల అభివృద్ధి కార్యక్రమం చేపట్టాడు.
తైవానీ సంస్కృతి పరిస్థితి వివాదాంశం ఔతూ ఉంది. తైవానీయుల సస్కృతి చైనాకు చెందినదా లేక తైవానీయులకు ప్రత్యేక సంస్కృతి ఉన్నదా అన్నది వివాదాశంగా మారింది. తైవాన్ రాజకీయాలు నిరంతరంగా వివాదాలతో ముడిపడి ఉన్నందున తైవాన్ సంస్కృతి సంప్రదాయాలు అభివృద్ధి విషయాలు తైవాన్ రాజకీయాలలో ప్రధానాంశం అయ్యాయి. తైవానీయుల సంస్కృతి, గుర్తింపు, ప్రధానంగా మొదట ఆధిక్యం చేసిన తైవాన్, చైనీయుల సంస్కృతులు కలిసి ప్రస్తుతం తైవాన్ సంస్కృతిని విభిన్న సంస్కృతుల మేళవింపుగా గుర్తించబడుతున్నది. చైనా ప్రధాన భూగం సస్కృతి అంతర్భాగాంగా చేసుకుని అధికసంఖ్యాకుల సస్ంస్కృతిని కలుపుకుంటూ తైవాన్ తనకంటూ ఒక ప్రత్యేక సంస్కృతిని కలిగి ఉంది. రాజకీయాలు, ప్రధాన చైనా భుభాగం నుండి 100 సంవత్సరాలకు పైగా వేరుగా ఉండడం కలిసి తైవానులోని పలుప్రాంతాలలో ఆహారం, సంగీతంలో కూడా విభిన్న సంప్రదాయాలను అనుసరించడానికి దారితీసింది.
తైవానులోని గొప్ప ఆకర్షణ " నేషనల్ పేలస్ మ్యూజియం " . ఇందులో 6,50,000 చైనా ఇత్తడి కళాఖండాలు, పచ్చలు, చేతి వ్రాతలు, చిత్రలేఖనాలు, పింగాణీపాత్రల సేకరణ కలిసి ఈ [[పురాతనము|పురాతన]] వస్తు ప్రదర్శనశాలను ప్రపంచంలో చైనీయుల కళలు, వస్తు ప్రదర్శనశాలలో ఉన్నతమైనదిగా గుర్తింపును తీసుకువచ్చింది. కె.ఎం.టి వారు విడిచి వచ్చిన పీజింగ్ నుండి తీసుకువచ్చిన వస్తుసేకరణతో ఈ పురత్తన వస్తు ప్రదర్శనశాలను స్థాపించారు. 1993లో చైనా సివిల్ వార్ సమయంలో మరికొన్ని సేకరణలు తైవానుకు చేరాయి. చైనీయుల సాంస్కృతిక నిధిలో10% ఈ పురత్తన వస్తు ప్రదర్శనశాలలో ఉన్నాయని భావిస్తున్నారు. విస్తారమైన ఈ సేకరణలో 1% మాత్రమే ప్రదర్శించబడుతున్నాయని భావిస్తున్నారు. చైనీయులు ఈ వస్తువులు దింగిలించబడినవి కనుక తమకు తిరిగి ఇవ్వాలని కోరుతున్నారు. అయినప్పటికీ ఆర్.ఒ.సి మాత్రం ఈ వస్తుసేకరణను ప్రత్యేకంగా సాంస్కృతిక తిరుగుబాటు సమయంలో కాపాడుకోవడానికి ప్రయత్నిస్తుంది.
తైవానులో శాస్త్రీయ సంగీతం అత్యధికంగా అభివృద్ధి చేయబడింది. జపానీ సంస్కృతి నుండి వచ్చిన కళాకారులు వరుసగా వయోలిన్ కళాకారుడు చో-లింగ్ లిన్, పియాన్ కళాకారుడు చింగ్-యున్ హూ, లింకన్ సెంటర్ చాంబర్ సొసైటీ ఆర్టిస్ట్ డైరెక్టర్ వూ హాన్, కరోక్ మొదలైన వారు తైవానులో ప్రజాదణ సంపాదించారు. వీరిని కె.టి.వి అంటారు. కె.టి.వి హోటెల్-లైక్ శైలిలో వ్యాపారరీతిలో కళాప్రదర్శనలు ఇస్తుంటారు. కె.టి.వి బృందాలకు హోటెల్ చిన్న గదులు, బాల్ రూములు వంటివి బృందం లోని సంఖ్య అనుసరించి అద్దెకు ఇస్తారు. పలు కె.ఎం.టి సంస్థలు రెస్టారెంట్, బఫే విందులు భాగస్వామ్యం ఏర్పరచుకుని పనిచేస్తుంటారు. [[కుటుంబము|కుటుంబ]] సంబంధిత శుభకార్యాలు, మిత్రుల కలయిక, వ్యాపార సంబంధాలను మెరుగు పరచడానికి ఈ విందులు ఏర్పాటు చేయబడతాయి. తైవానులో నడుపబడుతున్న పర్యాటక బసులలో టి.విలు ఉంటాయి. ఈ టి.వి లలో చలనచిత్రాలు ప్రదర్శించడానికి ఉపయోగించక సంగీత కచేరీలు ప్రదర్శించడానికి ఉపయోగిస్తుంటారు. తైవానులో కె.టి.వి తరువాత ప్రజాదరణ పొందింది ఎం.టి.వి. వీటిని అధికంగా నగరం వెలుపల కనిపిస్తుంటాయి. ఎం.టి.వి ఎంచుకున్న డి.వి.డి లను ప్రత్యేకమైన దియేటర్లలో ప్రదర్శించబడతాయి. యువతకు తమ సమయాన్ని ఏకాంతంగా మిత్రులతో గడపడానికి ఏం.టి.వి అవకాశాన్ని కల్పిస్తుండడం వలనలో యువతలో కె.టి.వి కంటే ఎంటివి అధిక ఆదరణ కలిగి ఉంది.
తైవానులో 24 గంటలు సేవలందిస్తున్న షాపులు అధికంగా ఉన్నాయి. ఇవి సాధారణ సేవలు కాక అదనంగా ఫైనాంస్ సంస్థలు, ప్రభుత్వ సంస్థల తరఫున పార్కింగ్ ఫీజ్ సేకరించడం, బిల్లులు చెల్లింపు, ట్రాఫిక్ వయోలేషన్ ఫైన్ సేకరించడం, క్రెడిట్ కార్డ్ చెల్లింపులు వంటి సేవలందిస్తున్నాయి.
తైవానీ ససంస్కృతి ఇతర సంస్కృతులను సహితం ప్రభావితం చేస్తుంది. తైవానీయుల బబుల్ టీ, మిల్క్ టీ [[సింగపూర్]], [[మలేషియా]], ఆస్ట్రేలియా]], [[యూరప్]], [[అమెరికా]] లలో లభ్యం ఔతున్నాయి. తైవాన్ టీ.వి కాత్యక్రమాలు సింగపూర్, మలేషియా, ఇతర ఆసియన్ దేశాలలో ప్రదర్శించబడుతున్నాయి. తైవాన్ చలన చిత్రాలు పలు అంతర్జాతీయ చలనచిత్ర ఉత్సవాలలో అవార్డులను గెలుచుకున్నాయి. తైవాన్ చలన చిత్ర దర్శకుడు అంగ్ లీ దర్శకత్వం వహించిన క్రంచింగ్ టైగర్, హైడెన్ డ్రాగన్, ఈట్ డ్రింక్, మన్ వుమన్, సెంస్, సెంసిబిలిటీ వంటి చిత్రాలు అంతర్జాతీయ బహుమతులు గెలుచుకున్నాయి. ఎడ్వర్డ్ యంగ్, హ్యూ సియో-సైన్ వంటి వారి దర్శకత్వంలో రూపొందిన బ్రోక్ బ్యాక్, లైఫ్ ఆఫ్ పై, లస్ట్, కాషన్ వంటి చిత్రాలు అంతర్జాతీయ గుర్తింపు పొందాయి.
== గణాంకాలు ==
2012 లో తైవాన్ జనసంఖ్య 2,32,61,747. వీరిలో అత్యధికులు తైవాన్ ద్వీపంలో నివసిస్తున్నారు. పెంగ్యూలో 97,724 మంది నివసిస్తున్నారు, కిన్మెన్లో 1,08,147 మంది నివసిస్తున్నారు,
మాత్సూ దీవిలో 10,253 మంది నివసిస్తున్నారు.
తైవాన్ ప్రజలలో 98% హాన్ చైనీస్ సంతతికి చెందిన వారు. వీరిలో బెన్షెన్గ్రెన్ అనబడే ప్రారంభకాల హన్ చైనీస్ వలస ప్రజలు 86%. వీరిని తరచుగా తైవాన్ స్థానికులు, తైవాన్ ఆదిమ మానవులుగా గుర్తించబడుతున్నారు. బెన్షెన్గ్రెన్ ప్రజలలో రెండు విభాగాలున్నాయి. వీరిలో హొక్లో ప్రజలు 70% వీరి పూర్వీకులు దక్షిణ కోస్తాలోని ఫ్యూజియన్ (మాన్-నన్) నుండి తైవనుకు వలస వచ్చారు. వీరు దక్షిణ చైనాలోని ఫ్యూజియన్ నుండి 17వ శతాబ్దంలో తైవానుకు వలసవచ్చిన వారని అంచనా. తైవాన్ మొత్తం జనాభాలో 15% ఉన్న హోక్కా ప్రజల పూర్వీకులు దక్షిణం నుండి గుయాంగ్డంగ్, పరిసర ప్రాంతాలు, తైవనుకు వలస వచ్చారని భావిస్తున్నారు. వాషెన్గ్రెన్ లోని 12% ప్రజలు 1945లో చైనా ప్రధాన భూభాగం నుండి
వచ్చరని భావిస్తున్నారు. మిగిలిన 2.25% ప్రజలు తైవానీ ఆదిమవాసులని అంచనా. వీరు 14 ప్రధాన విభాగాలుగా విభజించబడుతున్నారు. ది ఆమి, ఆతయాల్, బునన్, కవలన్, పైవాన్, పుయుమ, రుకై, సైసియట్, సకిజయ, సెడిక్, తయో, ట్రుకు, త్సౌ. వీరు ద్వీపం లోని తూర్పు భూభాగంలో నివసిస్తున్నారు. యామీ ప్రజలు ఆర్చిడ్ ద్వీపంలో నివసిస్తున్నారు.
తైవాన్ అధికార భాష అయిన మాండరిన్ భాషను తైవాన్ ప్రజలలో అత్యధికులు మాట్లాడుతున్నారు. 1940లో జపానీయులు బలవంతంగా ప్రవేశపెట్టిన మాండరిన్ భాషను పాఠాశాలలలో ప్రధానభాషగా బోధిస్తున్నారు. తైవానులోని చైనా సంప్రదాయక ప్రజలు, హాన్కాంగ్, మాక్యూ ప్రజలు కూడా ఈ భాధను మాట్లాడుతున్నారు. వైషెన్గ్రెన్ ప్రజలలో అధికులు ఆరంభం నుండి
మాండరిన్ మాట్లాడుతున్నారు ఇతర ప్రజలలో అనేకులు మాండరిన్ భాషను కొంతవరకు అర్ధం చేసుకుంటున్నారు. 15% ఉన్న హక్కా ప్రజలు తైవానీ భాషను (ఫ్యూజియన్ భూభాగ భాష అయిన మిన్నాన్ భాషకు కొంత వ్యత్యాసమైనది) మాట్లాడుతున్నారు. మాండరిన్ భాషను పాఠశాలలలో బోధించబడుతూ, టెలివిజన్, రేడియోలలో కూడా ఆధిక్యత సాధిస్తున్నది. 1990 లో భాషాపరమైన నిభంధలను తొలగించిన నాటి నుండి తైవాన్ ప్రజలలో మాండరినేతర భాషలు కూడా పునరుద్ధరించబడుతున్నాయి. తైవాన్ దేశీయమైన భాషలు ఫార్మొసన్ భాషలు చైనాకు కాని లేక సినో- టిబెటిన్కు కాని చెందినవి కాదు. అయినప్పటికీ ఆస్ట్రోనేషియన్ కుటుంబానికి చెందినవని భావిస్తున్నారు. ఈ భాషలను ఉపయోగిస్తున్నాల్పసంఖ్యాకులైన తైవాన్ ఆదిమతెగల ప్రజలు ప్రస్తుతం మాండరిన్ భాషను వాడుతూ ఇతర భాషల ఉపయోగం తగ్గిస్తున్నారు. 14 తైవాన్ భాషలలో 5 భాషలను మోరీబౌండ్గా
గుర్తించబడుతున్నయి.
రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా రాజ్యాంగం తైవాన్ ప్రజల స్వాతంత్ర్యం, మతవిశ్వాసాలను సంరక్షించడానికి ప్రయత్నిస్తుంది. 2005 గణాంకాలను అనుసరించి తైవానులో దాదాపు 1,87,18,600 మంది (81.3% ప్రజలు) వివిధ మతావలంభీకులు ఉన్నారు. 14-18% ప్రజలు నాస్థికూగా ఉన్నారు. ఆర్.ఒ.సి 26 [[మతాలు]]న్నట్లు గుర్తించింది. వీటిలో పెద్దవైన 5 మతాలు వరుసగా భౌద్ధమతావలంభీకుల సంఖ్య 80,86,000 (85%), తాయోఇజం మతావలంభీకులు 76,00,000 (33%), ఐ-కుయాన్ టాయో మతావలంభీకులు 8,10,000 ( 3.5%), ప్రొటెస్టెంటిజం 6,05,000 (2.6%), రోమన్ కేథొలికిజం 2,98,000 (1.3%) మంది ఉన్నారు. సి.ఐ.ఎ వరల్డ్ ఫాక్ట్ బుక్, యు.ఎస్ స్టేట్ డిపార్ట్మెంట్ సమీపకాల ఆధారాలు 93% తైవానీయులు
పలుదేవతారాధన మద్దతుదారులని తెలియజేస్తున్నది. పురాతన చైనా మతం, బుద్ధిజం, కంఫ్యూజియనిజం, తాయిజం తైవానీయులు అనుసరిస్తున్న మతాలలో ప్రధానమైనవి. రోమన్ కాథలిక్, ప్రొటెస్టెంట్లు, ప్రత్యేకించని [[క్రిస్టియన్]] సమూహాలకు చెందిన క్రిస్టియానిటీ మద్దతుదారులు 4.5%, ఇస్లాం, తైవానీ ఆదిమవాసుల మతాలు 2.5%,
చైనా, తైవాన్ మూలాల నుండి ఉద్భవించిన కంఫ్యూజియన్ మతం సర్వమతసమానత్వం బోధిస్తున్నది. తైవానీయులలో అత్యధికులు సాధారణంగా సర్వమతసమానత్వానికి మద్దతిస్తూ
కంఫ్యూజియనిజానికి మద్దతు ఇస్తున్నారు. 2009 గణాంకాలు తైవానులో 14,993 ఆలయాలు ఉన్నాయని తెలియజేస్తున్నాయి. సుమారు 1,500 మందికి ఒక ప్రార్థనా మందిరం ఉంది. వాటిలో 9,202 ప్రార్థనాలయాలు తాయిజజానికి చెందినవి. 2008 లో తైవానులో 3,262 చర్చిలు ఉన్నట్లు తెలుస్తున్నది.
== విద్య ==
తైవానులో కాలనీ పాలనా కాలంలో ఉన్నత విద్యావిధానం ప్రవేశపెట్టబడింది. అయినప్పటికీ 1945 లో తైవన్ను జపాన్ నుండి చైనా స్వాధీచేసుకుని వెంటనే విద్యావిధానంలో మార్పులు తీసుకువచ్చి అప్పుడున్న విద్యావిధానం స్థానంలో చైనా ప్రధాన భూభాగంలో ఉన్న ప్రవేశపెట్టారు. చైనా విద్యావిధానం చైనీస్, అమెరికన్ విద్యావిధానాల మిశ్రితమైనది.
విద్యావిధానంలో 6 సంవత్సరాల [[ప్రాథమిక విద్య]], 3 సంవత్సరాల మాద్యమిక విద్య, 3 సంవత్సరాల [[ఉన్నత పాఠశాల]] విద్య, 4 సంవత్సరాల విశ్వవిద్యాలయ విద్యతో కూడుకున్నది.
తైవానీయుల మధ్య ఈ విద్యా విధానం విజయవంతం అయింది. తైవానీయులు తమ విద్యావిధానం ప్రపంచంలో అత్యంత సమర్ధవంతమైనదని సగర్వంగా చెప్పుకుంటున్నారు. ప్రత్యేకంగా గణితం, సైన్సులో అత్యున్నతంగా ఉన్నదని చెప్తున్నారు. అయినప్పటికీ విద్యార్థుల మీద వత్తిడి తీసుకువస్తున్నరని అలాగే విషయఙానం లేని కంటస్థ విధానం అనుసరిస్తున్నారన్న విమర్శలు కూడా ఉన్నాయి.
పలు తైవానీ విద్యార్థులు నైపుణ్యం పెంచుకోవడానికి, పరీక్షల సమయంలో ఎదురైయ్యే సమస్యలు పరిష్కరించే నైపుణ్యం సంపాదించడానికి క్రాం, బుషిబాన్ స్కూళ్ళలో చేరుతుంటారు. ప్రత్యేకంగా గణితం, నేచురల్ సైన్సు, చరిత్ర, ఇతర పాఠాల సమస్యల పరిష్కారం కొరకు. పాఠాలు లెక్చర్లు, రివ్యూలు, ప్రైవేట్ ట్యుటోరియల్ స్థాయిలో పాఠాలు బోధించబడుతుంటాయి. విద్యార్థులకు ఆసక్తి ఉన్న కోర్సులు సులుగా లభ్యం ఔతున్నాయి. 2003 గణాంకాలు తైవాన్ అక్షరాస్యత 96.1% అని తెలియజేస్తున్నాయి.
== ఆరోగ్యం ==
సాఘింక ఆరోగ్యభీమాతో చేరిన ప్రస్తుత ఆరోగ్యపధకం 1995లో ప్రవేశపెట్టబడింది. ప్రభుత్వ ఆరోగ్యబీమా పధకంలో ఉద్యోగాలలో ఉన్న పౌరులకు నిర్భంధ ఆరోగ్యబీమా అమలులో ఉంది. పేదరికంలో ఉన్న వారు, నిరుద్యోగులు విపత్తుకలో చిక్కిన వారు వారి వారి ఆర్థిక పరిస్థితికి తగినట్లు ప్రైవేటు ఆసుపత్రులలో చికిత్స పొందుతుంటారు. తైవానులో పనిచేస్తున్న పౌరులు కానివారు
ఆరోగ్య సంరక్షణ సౌకర్యం పొదుతున్నారు. అనదరికీ ఒక స్థిరమైన గణనతో వైద్యం అందించబడుతుంది. వైద్య రుసుము మాత్రం ఉద్యోగుల బీమా సంస్థలు కాని వ్యక్తిగతంగా కాని చెల్లించబడతాయి. అసుపత్రులలో జరిపిన సర్వేలు రోగులలో 70.1% తాము వైద్య సేవలకు తృప్తి చెందుతున్నామని చెప్పారు. 20.5% రోగులు పరవాలేదని చెప్పారు. 4.4% తమకు వైద్యసేవలలో తృప్తిలేదని మరీ తక్కువ స్థాయిలో ఇన్నదని చెప్పారు.
సార్స్ సమయంలో తైవాన్ తన స్వంత రోగనిరోధక కేంద్రం కలిగి ఉంది. 2003 మార్చి 347 వ్యాధి నిర్ధారణ అయింది. సి.డి.సి, ప్రాంతీయ ప్రభుత్వాలు కలిసి ప్రయాణీకులు ఉండే ప్రదేశాలు, రిక్రియేషన్ కేంద్రాలు, ప్రజలు కూడే ప్రదేశాలన్నింటిలో మానిటర్డ్ స్టేషన్లు ఏర్పాటు చేసారు. 2003 జూలై నాటికి ఒక్క సార్స్ రోగి కూడా నమోదు కాలేదు. 2006 నాటికి బి.ఎన్.హెచ్.ఐ 17,259 మందికి ఆరోగ్యబీమా సౌకర్యం కల్పించింది.
== ప్రయాణ సౌకర్యాలు ==
రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా రవాణా, సమాచారశాఖ ఆధ్వర్యంలో తైవాన్ రవాణాశాఖ పనిచేస్తుంది. తైవాన్ రహదారులు 5 విభాగాలుగా విభజించబడ్డాయి ; నేషనల్ హైవే, ప్రొవింషియల్ హైవే, కౌంటీ రూట్స్, టౌన్ షిప్ రూట్స్, స్పెషల్ రూట్స్. మొదటి నాలుగు సాధారణ మార్గాలు. తైవాన్లో విశాలమైన [[రైలు మార్గాలు]]న్నాయి. రైలు మార్గాలను తైవాన్ " తైవాన్ రైల్వే అడ్మినిస్ట్రేషన్ " నిర్వహిస్తుంది. తైవాన్ హైస్పీడ్ రైళ్ళను " తైవాన్ హైస్పీడ్ కార్పొరేషన్ " నిర్వహిస్తుంది. తైపీ మెట్రో అండ్ ది కావోహ్సియుంగ్ మాస్ రాపిడ్ ట్రాంసిస్ట్ తైపీ [[మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]], కావోహ్సియుంగ్ నగర ప్రాంతంలో రవాణా సేవలందిస్తుంది. తైచంగ్ మహానగర మార్గాలు నిర్మాణదశలో ఉంది. తైవాన్లో నాలుగు విమానాశ్రయాలు ఉన్నాయి. అవి వరుసగా తైవాన్ తాయుయాన్ ఇంటర్నేషనల్ ఎయిర్పోర్ట్, తైపీ సాంగ్షన్ ఎయిర్పోర్ట్, కావోహ్సియుంగ్ ఇంటర్నేషనల్ ఎయిర్పోర్ట్, తైచంగ్ ఎయిర్పోర్ట్ ఉన్నాయి.
తైవాన్లో నాలుగు నౌకాశ్రయాలు ఉన్నాయి. అవి వరుసగా పోర్ట్ ఆఫ్ తైపీ, ది పోర్ట్ ఆఫ్ కావోహ్సియుంగ్, ది పోర్ట్ ఆఫ్ తైచంగ్, పోర్ట్ ఆఫ్ హుయాలియన్.
.
== వెలుపలి లింకులు==
{{ఆసియా}}
[[af:Taiwan (eiland)]]
[[ar:تايوان (جزيرة)]]
[[ast:Taiwán]]
[[az:Tayvan]]
[[bg:Тайван]]
[[br:Enez Taiwan]]
[[ca:Taiwan]]
[[ceb:Taiwan]]
[[cs:Tchaj-wan (ostrov)]]
[[da:Taiwan (ø)]]
[[de:Taiwan (Insel)]]
[[dsb:Taiwan]]
[[dv:ޓައިވާން]]
[[es:Isla de Taiwán]]
[[et:Taiwani saar]]
[[fa:تایوان (جزیره)]]
[[gan:臺灣]]
[[gd:Taidh-Bhàn (eilean)]]
[[gl:Illa de Taiwán]]
[[hak:Thòi-vân]]
[[he:טאיוואן (אי)]]
[[hi:ताइवान]]
[[hsb:Taiwan]]
[[hu:Tajvan (sziget)]]
[[ia:Taiwan]]
[[id:Taiwan]]
[[is:Taívan]]
[[it:Isola di Formosa]]
[[ja:台湾]]
[[ko:타이완]]
[[la:Formosa]]
[[lv:Taivāna (sala)]]
[[mn:Тайвань арал]]
[[mr:तायवान (बेट)]]
[[ms:Pulau Taiwan]]
[[my:ထိုင်ဝမ်]]
[[nn:Taiwan]]
[[no:Taiwan]]
[[pl:Tajwan (wyspa)]]
[[pt:Ilha Formosa]]
[[qu:Taywan]]
[[ru:Тайвань]]
[[sah:Тайбаан]]
[[sco:Taiwan]]
[[sh:Tajvan]]
[[simple:Taiwan]]
[[sk:Taiwan (ostrov)]]
[[sl:Tajvan (otok)]]
[[sm:Tailani]]
[[sr:Тајван]]
[[sv:Taiwan (ö)]]
[[sw:Taiwan]]
[[ta:தாய்வான்]]
[[tpi:Taiwan]]
[[tr:Tayvan]]
[[tt:Тайвань]]
[[uk:Тайвань]]
[[vec:Taiwan (ixoła)]]
[[war:Taiwan]]
[[wuu:台湾]]
[[xal:Тайван арл]]
[[za:Daizvanh]]
[[zh:臺灣]]
[[zh-classical:臺灣]]
[[zh-min-nan:Tâi-oân]]
[[zh-yue:臺灣]]
pdcazijmiun2z34ssbmkzh2sf29zs5g
3620300
3620299
2022-08-10T23:03:02Z
Kprsastry
2847
/* స్వాతంత్ర్యం */
wikitext
text/x-wiki
{{దేశ సమాచారపెట్టె
| conventional_long_name = Republic of China<br/>''రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా''<br/>చైనా గణతంత్రం
| common_name = Taiwan
| native_name = {{ubl|{{native name|zh-tw|<big>中華民國</big>|italics=off}}<br />''Zhōnghuá Mínguó'' {{small|([[Standard Mandarin|Mandarin]])}}<!---Do not change to "Jhonghuá Mínguó" (i.e. Tongyong Pinyin); Hanyu Pinyin has been the official romanization since 1 January 2009.---><br />''Tiong-hôa Bîn-kok'' {{small|([[Hokkien]])}}<br />''Chûng-fà Mìn-koet'' {{small|([[Taiwanese Hakka|Hakka]])}}<br />''Dṳ̆ng-huà Mìng-guók'' {{small|([[Fuzhou dialect|Fuzhounese]])}}}}
| image_flag = Flag of the Republic of China.svg
| alt_flag = A red flag, with a small blue rectangle in the top left hand corner on which sits a white sun composed of a circle surrounded by 12 rays.
| image_coat = National Emblem of the Republic of China.svg
| alt_coat = A blue circular emblem on which sits a white sun composed of a circle surrounded by 12 rays.
| symbol_type = National Emblem
| national_anthem = {{vunblist|"[[National Anthem of the Republic of China]]"<br />{{lang|zh-hant|中華民國國歌}} <br />''Zhōnghuá Mínguó Guógē''}} <div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:National anthem of the Republic of China (Taiwan) 中華民國國歌(演奏版).ogg]]}}</div>
| flag_anthem = {{vunblist|"[[National Flag Anthem of the Republic of China]]" <br />{{lang|zh-hant|中華民國國旗歌}}<br />''Zhōnghuá Míngúo Gúoqígē''}}
<div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:中華民國國旗歌 (演奏版).ogg]]}}</div>
| image_map = Locator map of the ROC Taiwan.svg
| alt_map = a map of East Asia, with a world map insert, with the island of Taiwan shaded and the other islands circled
| map_caption = [[Free area of the Republic of China|Territory controlled by the Republic of China]]: [[Geography of Taiwan|Taiwan Island]], [[Penghu]], [[Kinmen]], [[Matsu Islands]], [[Pratas Islands|Dongsha Islands]] and [[Taiping Island]]
| capital = [[తైపీ]]<ref name="capital">{{cite news |title=Interior minister reaffirms Taipei is ROC's capital |date=5 December 2013 |url=http://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2013/12/05/2003578356 |newspaper=Taipei Times |accessdate=7 December 2013}}</ref>
| coordinates = {{coord|25|02|N|121|38|E|display=it}}
| largest_city = [[న్యూ తైపీ నగరం|న్యూ తైపీ]]
| official_languages = [[Taiwanese Mandarin]]<ref>{{cite news|last1=Shih|first1=Hsiu-chuan|title=Taiwan mulling English as an official language, but is it ready?|url=http://focustaiwan.tw/news/afav/201801270011.aspx|accessdate=27 January 2018|agency=Central News Agency|date=27 January 2018}}</ref><ref>{{cite web | url=https://www.theworldofchinese.com/2014/05/taiwanese-mandarin-starter-kit/ | title=The wild and wacky world of Taiwanese Mandarin | publisher=The World of Chinese | date=May 29, 2014 | accessdate=December 3, 2018 | website= | archive-date=2018-12-14 | archive-url=https://web.archive.org/web/20181214123816/http://www.theworldofchinese.com/2014/05/taiwanese-mandarin-starter-kit/ | url-status=dead }}</ref>
| national_languages = {{vunblist|[[Formosan languages]]<ref>{{cite web|url=http://focustaiwan.tw/news/aipl/201707190019.aspx |title=President lauds efforts in transitional justice for indigenous people |publisher=Focus Taiwan |accessdate=19 July 2017}}</ref> <br />[[Taiwanese Hakka|Hakka]]<ref>{{cite web|url=http://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2017/12/30/2003684894 |title= Hakka made an official language |newspaper=Taipei Times |accessdate=29 December 2017}}</ref>}}
| regional_languages = {{vunblist|[[Matsu dialect]] <br />[[Taiwanese Hokkien]]}}
| languages_type = [[Official script]]s
| languages = {{vunblist|[[Traditional Chinese]] <br />[[Formosan languages|Formosan Latin alphabet]]<ref>{{cite web|url=http://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2017/07/20/2003674932 |title=Official documents issued in Aboriginal languages |publisher=Taipei Times |accessdate=20 July 2017}}</ref>}}
| ethnic_groups = {{nowrap|95% [[Han Taiwanese|Han]]{{sfnp|Exec. Yuan|2014|p=36}}}}<br />{{nowrap| '''∟''' 70% [[Hoklo Taiwanese|Hoklo]]}}<br />{{nowrap| '''∟''' 14% [[Hakka people|Hakka]]}}<br />{{nowrap|{{raise|0.1em| '''∟''' 14% [[Waishengren|Waisheng]]{{efn|name=waishengren| This does not include citizens of the People's Republic of China who more recently moved to Taiwan. Some Waishengren are also Hakka or Hokkien, and small minority are not Han but Manchu, Mongol etc.}}}}}}<br />{{nowrap|3.1% [[:zh:臺灣新住民|New immigrants]]}}<br />{{nowrap|2.4% [[Taiwanese aborigines|Aborigines]]{{efn|Taiwanese aborigines are officially categorised into [[List of ethnic groups in Taiwan|16 separate ethnic groups]] by the Republic of China. {{harvp|Exec. Yuan|2014|p=49}} }}}}
| demonym = [[Taiwanese people|Taiwanese]]<ref name="cia-factbook" />
| government_type = [[Unitary state|Unitary]] [[Semi-presidential system|semi-presidential]] [[republic]]
| leader_title1 = [[President of the Republic of China|President]]
| leader_name1 = [[Tsai Ing-wen]]
| leader_title2 = [[Vice President of the Republic of China|Vice-President]]
| leader_name2 = [[Chen Chien-jen]]
| leader_title3 = [[Premier of the Republic of China|Premier]]
| leader_name3 = [[William Lai]]
| leader_title4 = [[List of vice premiers of the Republic of China|Vice Premier]]
| leader_name4 = [[Shih Jun-ji]]
| leader_title5 = [[President of the Legislative Yuan|Speaker]]
| leader_name5 = [[Su Jia-chyuan]]
| leader_title6 = [[Vice President of the Legislative Yuan|Deputy Speaker]]
| leader_name6 = [[Tsai Chi-chang]]
| legislature = [[Legislative Yuan]]
| sovereignty_type = [[History of the Republic of China|Formation]]
| sovereignty_note =
| established_event1 = [[Xinhai Revolution]]
| established_date1 = 10 October 1911
| established_event2 = [[Republic of China (1912–49)|Republic proclaimed]]
| established_date2 = 1 January 1912
| established_event3 = [[Retrocession Day|Taiwan transferred]]
| established_date3 = 25 October 1945
| established_event4 = [[Constitution of the Republic of China|Current constitution]]
| established_date4 = 25 December 1947
| established_event5 = [[Chinese Communist Revolution|Government moved to Taipei]]
| established_date5 = 7 December 1949
| area_km2 = 36,197<ref name="taiwan-popstat" />
| area_rank = <!-- Area rank should match [[List of countries and dependencies by area]];should not be any here -->
| population_estimate = 23,577,271<ref name="Natl Statistics">{{cite web |title=Statistics from Statistical Bureau|url=http://eng.stat.gov.tw/point.asp?index=9|access-date=22 September 2018 |website=National Statistics, Republic of China (Taiwan)}}</ref>
| population_census = 23,123,866<ref>{{cite web|title=General Statistical analysis report, Population and Housing Census|url=http://eng.stat.gov.tw/public/Data/5428162113SIDMH93P.pdf|website=National Statistics, ROC (Taiwan)|url-status=dead|access-date=6 డిసెంబర్ 2018|archive-date=26 డిసెంబర్ 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161226090918/http://eng.stat.gov.tw/public/Data/5428162113SIDMH93P.pdf}}</ref>
| population_estimate_year = 2018
| population_estimate_rank = 53rd
| population_census_year = 2010
| population_census_rank = 53rd
| population_density_km2 = 650
| population_density_rank = 17th
| GDP_PPP = $1.250 trillion<ref name=imf2>{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2018/02/weodata/weorept.aspx?sy=2018&ey=2023&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&pr1.x=37&pr1.y=7&c=528&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a=|title=Taiwan Province of China |publisher=International Monetary Fund |accessdate=7 May 2017}}</ref>
| GDP_PPP_year = 2018
| GDP_PPP_rank =
| GDP_PPP_per_capita = $52,960<ref name=imf2 />
| GDP_PPP_per_capita_rank =
| GDP_nominal = $603 billion<ref name=imf2 />
| GDP_nominal_year = 2018
| GDP_nominal_rank =
| GDP_nominal_per_capita = $25,534<ref name=imf2 />
| GDP_nominal_per_capita_rank =
| Gini = 33.6
| Gini_year = 2014
| Gini_change = <!--increase/decrease/steady-->
| Gini_ref = <ref>{{cite book |title=Report on The Survey of Family Income and Expenditure |url=http://eng.stat.gov.tw/ct.asp?xItem=3417&CtNode=1596&mp=5 |chapterurl=http://win.dgbas.gov.tw/fies/doc/result/99/a11/Year04.xls |chapter=Table 4. Percentage Share of Disposable Income by Quintile Group of Households and Income Inequality Indices |publisher=Directorate General of Budget, Accounting and Statistics |location=Taipei, Taiwan |year=2010}}</ref>
| Gini_rank =
| HDI = 0.907
| HDI_year = 2017
| HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady-->
| HDI_ref = {{efn|The UN [[China and the United Nations|does not recognize]] the Republic of China (Taiwan) as a [[sovereign state]]. The HDI report does not include Taiwan as part of the People's Republic of China when calculating China's figures (see<ref>{{cite web|url=http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2010_EN_Readers_reprint.pdf|title=- Human Development Reports|website=hdr.undp.org}}</ref>). Taiwan's government calculated its HDI to be 0.907, based on 2010 new methodology of UNDP.<ref>{{cite web|url=http://eng.stat.gov.tw/public/data/dgbas03/bs2/gender/International%20Gender/%E4%BA%BA%E9%A1%9E%E7%99%BC%E5%B1%95%E6%8C%87%E6%95%B8.xls|format=Excel|script-title=zh:2018中華民國人類發展指數(HDI)|accessdate=2018-11-12|year=2018|publisher=Directorate General of Budget, Accounting and Statistics, Executive Yuan, R.O.C.|language=zh-hant|title=ఆర్కైవ్ నకలు|website=|archive-url=https://web.archive.org/web/20170811222036/http://eng.stat.gov.tw/public/data/dgbas03/bs2/gender/International%20Gender/%E4%BA%BA%E9%A1%9E%E7%99%BC%E5%B1%95%E6%8C%87%E6%95%B8.xls|archive-date=2017-08-11|url-status=dead}}</ref>|group="nb"}}
| HDI_rank = 21st
| currency = [[న్యూ తైవాన్ డాలర్]] (New Taiwan Dollar, NT$)
| currency_code = TWD
| time_zone = [[National Standard Time]]
| utc_offset = +8
| date_format = {{unbulleted list |yyyy-mm-dd |{{longitem|style=line-height:1.1em; |{{nowrap|yyyy年m月d日<br />{{small|([[Common Era|CE]]; [[Chinese calendar|CE+2697]])}}}}}} |[[Minguo calendar|民國yy年m月d日]] {{small|([[Common Era|CE]]−1911)}}}}
| drives_on = Right
| calling_code = [[Telephone numbers in Taiwan|+886]]
| cctld = {{vunblist|[[.tw]] <br />[[.台灣]] <br /> [[.台湾]]<ref>{{cite web |url=http://brussels38.icann.org/meetings/brussels2010/transcript-board-25jun10-en.txt |title=ICANN Board Meeting Minutes |publisher=ICANN |date=25 June 2010}}</ref>}}
| official_website = [http://www.taiwan.gov.tw/ taiwan.gov.tw]
}}
'''తైవాన్''' ఐక్యరాజ్యసమితి గుర్తింపు పొందని, [[చైనా]]లోని అంతర్భాగముగా ప్రపంచముచే గుర్తించబడుతున్నఫసిఫిక్ మహాసముద్రములోని ఒక దీవి. తైవాన్ చైనా నుండి స్వాతంత్య్రము ప్రకటించుకుంది. వాస్తవ నియంత్రణాధికారము దీనిపై చైనాకు లేదు. ప్రజల భాష చైనీసు (చీనీ).
== వివిధ నామాలు==
== చరిత్ర==
=== ఆదిమ తైవాన్ ===
హిమయుగం ఆఖరి దశలో తైవాన్ ఆసియా ప్రధాన భూభాగంలో సముద్రమట్టం పెగిగిన 10,000 సంవత్సరాల తరువాత కలిసి పోయింది . ఈ ద్వీపంలో లభించిన మానవ అవశేషాలు అలాగే పురాతన కళాఖాండాలు 20,000 - 30,000 సంవత్సరాల నాటివిగా గుర్తించబడ్డాయి.
ప్రస్తుత తైవాన్ ఆదిమ వాసులు 4,000 సంవత్సరాల ముందు చైనా భూభాగం నుండి వెళ్ళి స్థిరపడిన వారని భావిస్తున్నారు. ఇక్కడి ప్రజలు మాట్లాడే భాష ఆస్ట్రో ఏషియన్ కుటుంబానికి చెందినది. తైవాన్ ద్వీపంలోని తూర్పు భాగంలో ఉన్న మడగాస్కర్ మలయో-పాలినేషియన్ భాష కూడా విస్తరించి ఉంది.
తైవాన్ లోని అధిక భాగంలో విస్తరించి ఉన్న ఈ భాష ఆస్ట్రో ఏషియన్ భాషకు పూర్తిగా భిన్నమైనది. తైవాన్ దేశంలో ఆధిపత్యం కలిగిన ఈ భాషలే తైవాన్ ప్రజలను దక్షిణ ఆసియాలోని పసిఫిక్, [[హిందూ మహా సముద్రం]]లో ఉన్న సముద్ర ఆధారిత ప్రజలలో ప్రత్యేకించి చూపుతున్నాయి. 13వ శతాబ్దంలో ప్యాన్ చైనీయులు పెంగ్యూ ద్వీపంలో స్థిరపడసాగారు. అయినప్పటికీ గిరిజనుల విరుద్ధమైన భావాలు, వ్యాపారావకాశాలు అనుకూలించకపోవడం తైవాన్ ఇతరులకు ఆకర్షణ రహితంగానే మిగిలి పోయింది. అప్పుడప్పుడూ వచ్చే అన్వేషకులు, మత్స్యకారుల వలన కొన్ని మార్పులు సంభవించాయి.
=== 17వ శతాబ్దం ===
1622లో ది డచ్ [[ఈస్టిండియా కంపెనీ]] ఒక వ్యాపార సంస్థను ప్రారంభించాలని ప్రయత్నించింది. ఈ ప్రయత్నం మింగ్ అథారిటీల చేత తిప్పికొట్టబడింది. 1624 లో డచ్ కంపెనీ సముద్రతీరంలోని తాయోయాన్ అనే చిన్న ద్వీపంలో " ఫోర్ట్ జీలండియా " పేరుతో వ్యాపార సంస్థను ప్రారంభించింది. అది ప్రస్తుతం ప్రధాన ద్వీపంలోని ఆంపింగ్ లో ఒక భాగంగా ఉంది. కంపెనీకి చెందిన స్కాటిష్ ప్రతినిధి ద్వీపంలోని దిగువభూములు 11 ప్రధాన భూభాగాలుగా విభజింపబడ్డాయని వాటిలో కొన్ని డచ్ ఆధీనంలో ఉండగా మిగిలినవి స్వతంత్రంగా ఉన్నాయని వర్ణించాడు. కంపెనీ ఫిజీ, పెంగూ (మత్స్యకారులు) నుండి కూలీలను దిగుమతి చేసుకున్నారు. వారిలో చాలా మంది ఇక్కడే స్థిరపడ్డారు.
1626లో ఈ [[భూమి]] లో పాదం మోపిన స్పెయిన్ వారు ఉత్తర తైవాన్ భూభాగాన్ని ఆక్రమించుకున్నారు. స్పెయిన్ వారు కీలంగ్, తాంసు రేవులలో వ్యాపారం విస్తరింపజేసారు. ఈ కాలనీ కాలం 16 సంవత్సరాల కాలం కొనసాగి డచ్ సైన్యాల చేతిలో స్పెయిన్ వారి చివరి కోట పతనం కావడంతో 1642 నాటికి ముగింపుకు వచ్చింది.
మింగ్ సామ్రాజ్యం పతనం తర్వాత మింగ్ విశ్వాసి అయిన కాక్సింగా ప్రవేశించి ద్వీపాన్ని ఆక్రమించి 1662 నాటికి జిలాండియా కోటను స్వాధీనం చేసుకున్నాడు. తరువాత డచ్ ప్రభుత్వం, సైన్యాలను ద్వీపం నుండి తరిమి కొట్టాడు. కాక్సింగ్ తంగ్నింగ్ రాజ్యాన్ని స్థాపించి (1662-1683) తైవాన్ ని [[రాజధాని]] ని చేసాడు. అతడు, అతడి వారసులైన జెంగ్ జింగ్ 1662-1683 వరకు ఈ ద్వీపాన్ని పాలించారు. తరువాత రాజ్యానికి వచ్చిన జెంగ్ కెషంగ్ పాలన [[ఆగ్నేయం|ఆగ్నేయ]] చైనాను పాలిస్తున్న క్వింగ్ సామ్రాజ్యంతో నిరంతరంగా సాగించిన దాడుల కారణంగా ఒక సంవత్సరం కంటే ముందే ముగింపుకు వచ్చింది.
=== క్వింగ్ పాలన ===
ఫ్యుజియన్ నౌకాసేన 1683 లో కాక్సింగ్ మనుమడిని ఓడించిన తరువాత క్వింగ్ ను ఆనుకుని ఉన్న తైవాన్ ద్వీపం ఫ్యూజియన్ న్యాయపరిధిలోకి చేర్చబడింది. క్వింగ్ రాజ్యాంగం ఈ భూభాగంలో సముద్రపు దోపిడీదారులు, దేశదిమ్మరుల నుండి రక్షిస్తూ వచ్చింది. అలాగే స్థానిక ప్రజల భూహక్కు, వలసలను నిర్వహించడానికి వరుసగా శాసనాలను అమలుచేసింది. దక్షిణ ఫ్యుజియన్ నుండి వలసదారులు తైవానులో ప్రవేశించసాగారు. పన్ను చెల్లించే భూములకు పోరుకొనసాగిన భూముల సరిహద్దులు తూర్పు తీరాలకు మారింది. స్థానికులు కొండ ప్రాంతాలకు పంపబడ్డారు. ఈ సమయంలో చైనీయులకు, దక్షిణ ఫ్యూజియన్లకు అలాగే చైనీయులకు, దక్షిణ ఫ్యూజియన్లకు, స్థానికులకు మధ్య అనేక పోరాటాలు జరిగాయి.
ఉత్తర తైవాన్, పెంగూ ద్వీపాలలో సినో-ఫ్రెంచ్ యుద్ధాలు (1884 ఆగస్టు నుండి 1885 ఏప్రిల్ ) కొనసాగాయి. 1884 అక్టోబరు మాసంలో ఫ్రెంచ్ కీలంగ్ ను ఆక్రమించుకుంది. అయినప్పటికీ అది కొన్ని రోజుల తరువాత తిరిగి స్వాధీనం చేసుకొనబడింది. ఫ్రెంచ్ కొన్ని విజయాలను సాధించినప్పటికీ వాటిని ఉపయోగించుకోలేని ప్రతిష్టంభన కొనసాగింది. 1885 మార్చి 31లో మత్స్యకారులతో సాగించిన [[యుద్ధం]] లో ఫ్రెంచ్ విజయం సాధించినప్పటికీ అధిక సమయం ఆ విజయాన్ని నిలబెట్టుకోలేక పోయింది. యుద్ధానంతరం ఫ్రెంచ్ వారు కీలాంగ్, పెంగూ ఆర్చిపెలగో లను ఖాళీచేసారు.
1885లో క్వింగ్ ప్రభుత్వం తైవాన్ ప్రిఫెక్చర్ అఫ్ ఫ్యూజియన్ ను తైవాన్ భూభాగంగా మార్చడంతో సామ్రాజ్యంలో తైవాన్ 20వ భూభాగం అయింది. తైపే తైవాన్ రాజధానిగా చేయబడింది. తరువాత తైవాన్ భూభాగంలో ప్రారంభం అయిన ఆధునికీకరణలో భాగంగా భవననిర్మాణాలు, రైలు మార్గం నిర్మాణం, తపాలా సర్వీస్ వంటివి చోటు చేసుకున్నాయి.
=== జపాన్ పాలన ===
మొదటి సినో-జపానీ యుద్ధంలో (1894-1895) క్వింగ్ సామ్రాజ్యం ఓడిపోయింది. తైవాన్, పెంగూ తమ పూర్తి స్వాతంత్య్రాన్ని [[జపాను]] సామ్రాజ్యానికి వదిలివేసింది. క్వింగ్ సామ్రాజ్యాభిమానులకు తమ ఆస్తులను విక్రయించి ప్రధాన భూమి అయిన చైనాకు తరలి వెళ్ళడానికి రెండు సంవత్సరాల గడువు ఇవ్వబడింది. చాలా స్వల్పమైన వారు మాత్రమే ఇది సాధ్యమని భావించారు. 1895 మే 25 క్వింగ్ మద్దతుదార్లు జపాన్ పాలనను అడ్డగిస్తూ ఫార్మోసా రిపబ్లిక్ ప్రకటన చేసారు. 1895 అక్టోబరు 21 న రాజధాని అయిన తైవాన్లో ప్రవేశించి క్వింగ్ మద్దతుదార్ల తిరుగుబాటును అణిచివేసారు.
జపాన్ పాలనలో ద్వీపంలో రైలుమార్గాల విస్తరణ, రహదారుల అభివృద్ధి, పరిసరాల పరిశుభ్రత నిర్మాణాలను మెరుగుపరచడం వంటి అభివృద్ధి కార్యక్రమాలు చేపట్టారు. అలాగే ఆధునిక విద్యావిధానం స్థాపించబడింది. ప్రతిద్వందుల వేట సాగించిన కారణంగా జపాన్ పాలన ముగింపుకు వచ్చింది. జపాన్ పాలనా కాలంలో [[బియ్యం]], [[చెరుకు]] ఉత్పత్తిలో విపరీతంగా అభివృద్ధి చెందింది. 1939 నాటికి తైవాన్ చక్కెర ఉత్పత్తి ప్రపంచంలో ఏడవస్థానానికి చేరుకుంది. తైవానీయులు - స్థానికులు రెండవ స్థాయి పౌరులుగానే పరిగణించబడ్డారు. జపాన్ పాలనలో మొదటి దశాబ్ధంలో చైనీయుల గెరిల్లా యుద్ధం అణిచివేయబడిన తరువాత స్థానిక గిరిజనుల మీద క్రూరమైన యుద్ధపరంపరలను సాగించిన యుద్ధాలు 1930 వూష్ సంభంవంతో ముగింపుకు వచ్చాయి.
1935 నాటికి ద్వీపాన్ని జపాన్ సామ్రాజ్యంతో అనుసంధానించే ప్రయత్నాలు చేసారు. ద్వీపంలోని ప్రజలు తమకు తాము జపానీయులుగా భావించారు. రెండవ ప్రపంచ యుద్ధకాలంలో వేలమంది తైవానీయులు జపాన్ సైన్యాలలో సేవచేసారు. ఉదాహరణగా ఆర్.ఒ.సి అధ్యక్షుడైన లీ తెంగ్-హుయీ అన్న జపాన్ నావికాదళంలో సేవచేసి ఫిలిప్పైన్ లో 1945లో పనిచేసే సమయంలో మరణించాడు. జపాన్ సామ్రాజ్య నౌకా దళం ఎక్కువగా తైవాన్ రేవులలో స్థావరాలు ఏర్పరచుకున్నారు. తైపేలో ఉన్న తైహోకూ ఇంపీరియల్ యూనివర్సిటీ సమీపంలో " ది సౌత్ స్ట్రైక్ గ్రూప్ " సైనిక స్థావరం ఉండేది. వాయు సైనిక స్థావరమైన " ఏరియల్ బాటిల్ ఆఫ్ తైవాన్-ఒకినవాలో అనేక జపాన్ సైనిక స్థావరాలు తమ సైనిక చర్యలను కొనసాగించాయి. జపాన్ ముఖ్య సైనిక కేంద్రాలు , పరిశ్రమలు తైవాన్ అంతటా విస్తరించి ఉండేవి. అమెరికన్ బాంబింగ్ లక్ష్యంగా చేసుకున్న కయోసియంగ్ వద్ద ఉన్న స్థావరం వీటిలో ఒకటి. 1938 లో 3,09,000 మంది జపానీయులు తైవానులో నివసించారు. రెండవ ప్రపంచ యుద్ధానంతరం జపానీయులకు జపాన్ దేశం మీద [[భక్తి]] అధికమయింది.
=== రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తరువాత ===
=== చైనా పాలన ===
రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తరువాత చైనా అంతర్యుద్ధం మొదలైంది. 1949లో చియాంగ్ కై షెక్ నాయకత్వంలో చైనీస్ నేషనలిస్టులు , మావో జడాంగ్ నాయకత్వంలో చైనీస్ కమ్యూనిస్ట్ పార్టీల మధ్య తీవ్రమైన ఘర్షణలు మొదలయ్యాయి. వరుసగా కొనసాగిన కమ్యూనిస్టు చర్యలు నేషలిస్ట్ సైన్యాల ఓటమికి దారితీసాయి. కమ్యూనిస్టులు అక్టోబర్ 1 న పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనాను స్థాపించారు.
1949లో చియాంగ్ తనప్రభుత్వాన్ని తైవానుకు తరలించి తైపీని ఆర్.ఓ.సికి రాజధానిని ( తైపీని కై-షెక్ " యుద్ధసమయ రాజధాని అని పేర్కొన్నాడు) చేసాడు. అత్యధికంగా సైనికులు, కుయోమింతాంగ్ సభ్యులు, మేధావులు, వ్యాపారులు మొత్తం 20 లక్షల మంది ప్రధాన భూమి అయిన చైనాను ఖాళీచేసి తైవానులో ప్రవేశించారు. వీరి రాకతో తైవాన్ ప్రజల సంఖ్య 60 లక్షలకు చేరుకున్నది. ఆర్.ఓ.సి తమతో ప్రధానభూమి అయిన చైనా నుండి అత్యధికంగా దేశీయనిధిని తీసుకువచ్చింది. చైనా [[బంగారం]] నిలువలు, చైనాకరెన్సీ కూడా అందులో ఒకభాగమే. ఈ కారణంగా కుయోమింతాంగ్ తైవాన్, కిన్మెన్, మాత్స్ ద్వీపాలు, డాంగ్ షా ద్వీపాలలో రెండు ప్రధాన ద్వీపాలు, నాంషా ద్వీపాల మీద ఆధిపత్యం తగ్గించుకున్నాడు. కుయోమింతాగ్ క్రమంగా చైనా మొత్తం మీద పూర్తి ఆధిపత్యం సాధించాడు. ఆక్రమిత చైనాతో తైవాన్ మంగోలియా వెలుపలి ప్రాంతాలు అనుసంధానించబడ్డాయి. విజయం సాధించిన కమ్యూనిష్టులు తాము తైవాన్ తో చేరిన చైనా ప్రధాన భూభాగాన్ని పాలిస్తున్నట్లు చెప్తూ వచ్చారు. అయినప్పటికీ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా చాలా కాలం నిలబడలేక పోయింది.
1949 మే మాసంలో తైవాన్ లో మార్షల్ లా ప్రకటించబడి కేంద్రప్రభుత్వం తైవానుకు మారిన తరువాత ప్రభావం చూపింది. 1987 వరకు అది రద్దు చేయబడలేదు. ఈ మధ్యకాలంలో తైవానులో రాజకీయ అణిచివేత చర్యలు కొనసాగాయి. వైట్ టెర్రర్ అనిపిలువబడిన ఈ కాలంలో 1,40,000 మంది ఖైదు లేక వధించడం వంటి అణిచివేత చర్యలు అమలయ్యాయి. ఒకప్పుడు కమ్యూనిస్టులుగా ఉన్నవారు కుయోమింతాంగ్ వ్యతిరేకులుగా భావించబడిన వారిని లక్ష్యంగా చేసుకుని అణిచివేత చర్యలు కొనసాగాయి. మేధావులు, ఉన్నతవర్గాలవారు, సాంఘికనాయకులు మొత్తం, రాజకీయనాయకులు మొత్తం ఈ చర్యలలో తుడిచిపెట్టుకు పోయారు. 2008 వరకు ఈ చర్యలకు క్షమాపణ కోరబడలేదు. 2010 వరకు నివారణ కాని, నష్టపరిహారం కాని ఇవ్వబడలేదు.
కె.ఎం.టి ని [[అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు|అమెరికా]] విసర్జించింది అలాగే కమ్యూనిస్టులు తైవానును పడగొడతారని అనుకున్నారు. ఉత్తరకొరియా, దక్షిణ కొరియా మధ్య కొనసాగిన ఘర్షణలు 1945లో జపాన్ వెనుకంజ తరువాత మరింత తీవ్రమై 1950 నాటికి యుద్ధానికి దారి తీసింది. యు.ఎస్ అధ్యక్షుడైన హారీ ఎస్ ట్రూమన్ కలుగ చేసుకుని 7వ సైనిక దళాన్ని తైవానుకు పంపి ప్రధాన చైనాభూభాగం, తైవాన్ మధ్య ఘర్షణలు ఆపడానికి ప్రయత్నించాడు. 1952 ఆగస్టు 5 న జరిగిన శాన్ఫ్రాన్సిస్కో ఒప్పందం, 1952 ఆగస్టు 5 న జరిగిన తైపీ ఒప్పందం తరువాత జపాన్ తైవాన్, పెంగూ మీద హక్కులు వదులుకున్నది. అలాగే 1942 కు ముందు చైనాతో చేసుకున్న ఒప్పందాలను కూడా వదులుకుంది. అయినప్పటికీ ఈ ఒప్పందాలలో తైవాన్ రాజ్యాధికారం ఎవరికి చెందాలన్నది పేర్కొనబడలేదు. యునైటెడ్ స్టేట్స్ కాని యునైటెడ్ కింగ్డం కాని చైనా ప్రభుత్వ అధికారాన్ని ఆర్.ఒ.సి కాని పి.ఆర్.సి కాని స్వంతం చేకుకోవడానికి అంగీకరించక పోవడమే ఇందుకు కారణం. 1950 అంతా సాగిన చైనా అంతర్యుద్ధం అమెరికా జోక్యంతో ఒక దారికి వచ్చింది. ఫలితంగా 1955 లో సినో అమెరికన్ ముచ్యుయల్ డిఫెన్స్ ఒప్పందం, ఫార్మోసా రిసొల్యూషన్ ఒప్పందంతో చైనా ప్రభుత్వం రూపొందించబడింది.
చైనా అంతర్యుద్ధం తాత్కాలిక సంధివంటివి లేకుండా కొనసాగింది. ప్రభుత్వం తైవాన్ అంతటా సైనిక కోటలను నిర్మించింది. ఈ ప్రయత్నంలో కె.ఎం.టి సైనికులు కొత్తగా 1950 లో ప్రఖ్యాత సెంట్రల్ క్రాస్ హైవేను నిర్మించారు. 1960 వరకు రెండు వైపులా సైనికులు చెదురుమదురుగా ఘర్షణలను ప్రోత్సహిస్తూనే ఉన్నారు. ద్వీపం ప్రాంతాలలో రాత్రి దాడులు అనేకం జరిగాయి. 1958 లో రెండవ తైవాన్ క్రైసిస్ సమయంలో తైవానులో మొదటిసారిగా మిస్సైల్స్ ప్రవేశించాయి. చైనా సైనికదళం స్థాపించిన మొదటి మిస్సైల్ బెటాలియన్ 1997 వరకు నిర్వీర్యం చేయబడలేదు. 1960 -1970 మధ్యకాలంలో ఆర్.ఓ.సి ఏకపార్టీ విధానంతో ప్రభుత్వాధికారాన్ని చేజిక్కించుకుంది. ప్రభుత్వధనం పరిశ్రమలకు, సాంకేతికాభివృద్ధికి మార్చబడింది. వేగవంతమైన ఆర్థిక ప్రగతి తైవాన్ అద్భుతంగా వర్ణించబడింది. బాహ్యంగా చైనా ప్రధాన భూభాగం నుండి లభించిన స్వాతంత్య్రం, వెనుక నుండి లభిస్తున్న అమెరికన్ నిధులు అలాగే తైవాన్ ఉత్పత్తులకు పెరుగుతున్న ఆదరణ కారణంగా తైవాన్ వేగవంతంగా ఆర్థిక ప్రగతి సాధించింది. 1970 నాటికి జపాన్ తరువాత వేగవంతమైన ఆర్థిక ప్రగతి సాధించిన ఆసియా దేశంగా ఖ్యాతిగాంచింది. తైవాన్, [[హాంగ్కాంగ్]], సౌత్కొరియా, సింగపూర్ ఆసియన్ పులులుగా గుర్తింపబడ్డాయి. 1970 వరకూ ప్రచ్ఛన్న యుద్ధం కారణంగా పలు పశ్చిమదేశాలు, [[ఐక్యరాజ్య సమితి]] చైనామీద ఆర్.ఓ.సి ఆధిపత్యాన్ని గౌరవించాయి. ప్రత్యేకంగా సినో-అమెరికన్ ఒప్పందం ముగింపుకు వచ్చేవరకు పలు దేశాలు పి.ఆర్.సితో దౌత్యసంబంధాలను ఏర్పరచుకోవడానికి ఉత్సాహం చూపాయి.
1970 వరకు పశ్చిమదేశాలు చైనా ప్రభుత్వాన్ని అప్రజాస్వామ్య దేశంగా పరిగణించాయి. మార్షల్ లా అమలు చేయడం, ప్రతిపక్షాలను అణిచివేయడం, మాధ్యమాన్ని నియంత్రించడం ఇందుకు ప్రధానకారణం. కె.ఎం.టి కొత్త పార్టీలు తలెత్తడానికి అనుమతించలేదు. ఉనికిలో ఉన్న పార్టీలు కె.ఎం.టితో పోటీచేసే శక్తి కలిగినవి కాకపోవడం ప్రజాస్వామ్య ఎన్నికలు జరగడానికి అవరోధంగా నిలిచాయి. 1970-1990 మధ్యకాలంలో తైవాన్ సంస్కరణలను, సాంఘిక మార్పులను చేయడం వలన తైవాన్ కు ప్రజాస్వామ్య అంతస్తు తీసుకువచ్చింది. 1979 లో కావోహ్సియుంగ్ సందర్భంలో స్వాతంత్య్రానికి ముందే చేసిన స్వాతంత్య్ర ప్రకటన తరువాత ఆధిపత్యం చేత అణిచివేయబడినా ప్రస్తుతం ఈ రోజు మానన హక్కుల దినంగా జరుపుకొనబడుతుంది.
=== స్వాతంత్య్రం ===
[[File:Chiang Kai-shek memorial amk.jpg|thumb|Chiang Kai-shek Memorial Hall]]
1980 మధ్య కాలంలో అధ్యక్షుడైన " చియాంగ్ కై-షెక్ " తరువాత అధ్యక్షపదవి చేపట్టిన ఆయన కుమారుడైన " చియాంగ్ చింగ్-కుయో " స్వేచ్ఛాయుత రాజకీయ వ్యస్థను స్థాపించే ప్రయత్నాలు ప్రారంభించాడు. 1994లో యువ చియాంగ్ తైవానులో జన్మించి యు.ఎస్ లో విద్యాభ్యాసం చేసిన సాంకేతిక నిపుణుని " లీ టెంగ్-హ్యూ " ఉపాధ్యక్షుడినిగా ఎన్నుకున్నాడు. 1986లో కె.ఎం.టికి వ్యతిరేకంగా స్థాపించబడిన మొదటి రాజకీయ పార్టీ అయిన డెమొక్రాటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ స్థాపించబడింది. తరువాత ఒక సంవత్సరానికి చియాంగ్ చింగ్- కుయో ప్రధాన ద్వీపంలో మార్షల్ లాను రద్దు చేసాడు. (1979లో పెంగ్యూ ద్వీపంలో, 1992 మాత్సు ద్వీపంలో, 1993లో కిన్మెన్ ద్వీపంలో మార్షల్ లా రద్దు చేయబడింది). స్వతంత్రం వచ్చిన తరువాత తైవాన్ రాజకీయ హోదా విషయంలో తిరిగి వివాదాలు తలెత్తాయి. ( ముందుజరిగిన చర్చలలో ఆర్.ఒ.సి సఖ్యపరచడం తప్ప మిగిలిన చర్చలన్నీ నిషేధించబడ్డాయి).
1988 లో చియాంగ్ చింగ్ -కుయో మరణం తరువాత లీ-టెంగ్ హుయీ ప్రజాప్రభుత్వాన్ని స్థాపించి చైనా ప్రధాన భూభాగంలో కేంద్రీకృతమైన అధికారాన్ని తగ్గించాడు. లీ ఆధిపత్యంలో తైవానీస్ లోకలైజేషన్ మూవ్మెంట్ రూపుదిద్దుకుంది. అప్పటివరకు తైవానీయులను చైనా సంస్కృతికి చెందినవారుగా కె.ఎం.టి ప్రయత్నాన్ని తిప్పికొట్టి అసలైన తైవాన్ సంస్కృతిని వెలుగులోకి తీసుకువచ్చే ప్రయత్నాలు చేపట్టారు. లీ సంస్కరణలో బ్యాంక్ నోట్ ముద్రణ, తైవాన్ భూభాగాన్ని రక్షిస్తూ తైవాన్ రాజ్యనిర్వహణ కార్యక్రమాలను ఎగ్జిక్యూటివ్ యువాన్ (నిర్వహణాధికార సభ్యుల బృందం) కు తరలించబడింది. లీ ఆధ్వర్యంలో 1947 లో ఎన్నుకోబడి దశాబ్ధాల నుండి ఎన్నికలు జరపబడని లెజిస్లేటివ్ యువాన్, నేషనల్ అసెంబ్లీ సభ్యులను 1991లో వారిని వత్తిడి చేసి రాజీమాచేయించారు. చైనా ప్రధాన భూభాగం నియోజకవర్గాల స్థానాలకు 4 దశాబ్ధాలకు ఎన్నికలు జరగలేదు. అప్పటికే నామమాత్రంగా ఉన్న లెజిస్లేటివ్ యువాన్ రద్దుచేయబడింది. ఫలితంగా ఆర్.ఒ.సి న్యాయపరిధి నుండి చైనా ప్రధానభూభాగం, వైస్ వర్స తొలగించబడ్డాయి. తైవానీస్ హాకియన్ ప్రసారమాధ్యమం, పాఠశాలల మీద ఉన్న నిర్బంధాలు తొలగించబడ్డాయి.
1990 వరకు ప్రజాప్రభుత్వ సంస్కరణలు కొనసాగాయి. 1996లో లీ టెంగ్-హుయీ తిరిగి అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికైయాడు. ఈ ఎన్నికలు ఆర్.ఒ.సి చరిత్రలో మొదటి స్వతంత్ర [[ఎన్నికలు]] గా గుర్తించబడ్డాయి. లీ తరువాత పరిపాలన సమయంలో భూమి, ఆయుధాల విడుదల విషయంలో లంచం తీసుకున్న వివాదంలో చిక్కుబడి పోయాడు. అయినప్పటికీ ఆయన మీద ఎలాంటి చట్టపరమైన చర్యలూ తీసుకోలేదు. 2000 లో మొదటిసారిగా కె.ఎం.టికి చెందని డెమొక్రటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ సభ్యుడైన చెన్ షుయి - బైన్ అధ్యక్షుడిగా ఎన్నుకొనబడ్డాడు. 2004 లో ఆయన తిరిగి అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికై పరిపాలన సాగించాడు. కె.ఎం.టి నాయకత్వంలో పాన్-బ్లూ, చైనీయుల అభిమానులైన పాన్-గ్రీన్ పార్టీల సమైక్య డి.పి.పిగా ప్రభుత్వం ఏర్పడింది. తరువాత శాశ్వత అధికారిక స్వతంత్ర ప్రకటన చేయబడింది.
2007 సెప్టెంబరు 30న డి.పి.పి తైవాన్ చైనాకు అతీతంగా సర్వస్వతంత్ర దేశంగా గుర్తించబడాలని తీరర్మానం చేసింది. తమ దేశం ముందులా రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా కాకుండా సాధారణంగా పిలువబడుతున్న తైవాన్ దేశంగా గుర్తించబడాలని తీర్మానంలో పేర్కొన్నది.
కె.ఎం.టి 2008 నాటి ఎన్నికలలో లెజిస్లేటివ్ సభ్యుల సంఖ్యను అధికం చేసింది. కె.ఎం.టి ప్రతిపాదించిన మా యింగ్ - జియో చైనా అధ్యక్షుడిగా పోటీ చేసి విజయం సాధించాడు.
== భౌగీళికం ==
[[File:Taiwan NASA Terra MODIS 23791.jpg|thumb|right|upright|Taiwan is mostly mountainous in the east, with gently sloping plains in the west. The [[Penghu Islands]] are west of the main island.]]
తైవాన్ ద్వీపం ప్రధాన చైనా భూమికి దక్షిణ సముద్రతీరానికి 180 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. తైవాన్ వైశాల్యం 35,883 చదరపు కిలోమీటర్లు. ఉత్తరదిశలో తూర్పు చైనా సముద్రతీరం, తూపుదిశలో ఫిలిప్పై సముద్రం, దక్షిణదిశకు నేరుగా
ల్యూజాన్ స్ట్రైట్, ఆగ్నేయంలో దక్షిణ చైనా సముద్రం ఉన్నాయి. తైవాన్ దీవి ఆకారం చిలగడదుంప అకారంలో ఉంటుంది. దక్షిణదిశ నుండి ఉత్తరదిశ వైపు వాలినట్లు ఉంటుంది. మిన్-నాన్ నగరవాసులు తరచుగా తాము [[చిలగడదుంప]] సంతానం అని చెప్పుకుంటారు.
ద్వీపం లోని మూడింట రెండు భాగాల భూమి తూర్పు తైవాన్ భూభాగంగా భావించబడుతుంది. తూర్పు, పడమర తైవాను ఖటినమైన ఐది పర్వత శ్రేణూలు విడదీస్తుంటాయి. ఈ పర్వతశ్రేణులు ద్వీపం ఉత్తర దిశ నుండి దక్షిణ సముద్ర తీరంవరకు విస్తరించి చివర చదునై చైనన్ మైదానం ఏర్పడడానికి కారణమయ్యాయి. అత్యధిక తైవానీయులు [[పడమర]]దిశలో నివాసముంటున్నారు. 3,952 మీటర్ల ఎత్తు ఉన్న
యుషాన్ లోని జేడ్ పర్వతం తైవాన్ లోని అత్యంత ఎత్తు అయిన ప్రాంతమని అంచనా. 3,500 మీటర్ల ఎత్తు ఉన్న మరో 5 శిఖరాలు తైవాన్లో ఉన్నాయి. మే మాసంలో తూర్పు ఆసియా వర్షాలు ఉంటాయి. ద్వీపం మొత్తం ఉష్ణోగ్రత వేడిగా ఉంటుంది. జూన్ నుండి సెప్టెంబరు మాసం వరకు తేమతో కూడిన వాతావరణం ఉంటుంది. మధ్య, దక్షిణ ప్రాంత తైవాన్లో వర్షపాతం తక్కువగా ఉంటుంది
ప్రధాన రిపబ్లిక్ చైనా ఆధ్వర్యంలో ఉన్న 150 చదరపు కిలోమీటర్ల వైశాల్యం కలిగిన పెంగ్యూ ద్వీపం చైనాకు 50 కిలో మీటర్ల దూరంలో ఉంది. ఫ్యూజియన్ తూర్పు తీరంలో ఉన్న మాత్సూ ద్వీపం రిపబ్లిక్ చైనా ఆధ్వర్యంలో ఉన్నాయి.
ప్రాతాస్ ద్వీపాలు, తైపీ ద్వీపాలు దక్షిణ చైనా సముద్రంలో ఉన్నాయి. ఈ దీవుల మొత్త వైశాల్యం 29 చదరపు కిలో మీటర్లు. ఇక్కడ శాశ్వత నివాసితులెవెరూ లేరు.
===భూతత్వం===
[[File:DabajianMountain.jpg|thumb|left | Dabajian Mountain]]
తైవాన్ ద్వీపం క్లిష్టమైన టెక్టోనిక్ మధ్య ప్రాంతంలోఉంది. పశ్చిమం, ఉత్తరంలో యాంగ్జీ ప్లేట్ ఈశాన్యంలో ఒకినావా ప్లేట్, తూర్పు, దక్షిణాన [[ఫిలిప్పీన్]] మొబైల్ బెల్ట్ న ఉన్నాయి. ద్వీపంలో క్రస్ట్ ఎగువ భాగం ప్రధానంగా పర్వత క్వరుస రూపొందించబడింది టెర్రెన్ ఎక్కువగా పాత ద్వీపం ఆర్క్ తో యురేషియా ప్లేట్, ఫిలిప్పీన్ సీ ప్లేట్ లతో బలంగా గుద్దుకోవటం కారణంగా ఈ భూభాగం మరింత పైకి చేచింది. తేలి తైవాన్ కింద క్రస్ట్ విడిచిపెట్టిన అవశేషాలు ఫిలిప్పైన్ సముద్రం కింద మిగిలి పోయి తైవాన్ మరింత తేలిపోయేలా చేస్తుంది.
తైవాన్ యొక్క [[తూర్పు]], దక్షిణ దిశలగా ఏర్పడిన బెల్ట్ ఒక సంక్లిష్ట వ్యవస్థగా ఉన్నాయి, ల్యూజాన్ అగ్నిపర్వత ఆర్క్, దక్షిణ చైనా మధ్య, బలమైన తాకిడికి గురైన ఈ ప్రాంతం పేరు ల్యూజన్ ఆర్క్, ల్యూజన్ ఫొరియాక్ . తూర్పు తీర పర్వతావళి, తైవాన్ లోతట్టు లోయకు సమాంతరంగా ఉంటుంది.
తైవాన్ భౌగోళిక పరిస్థితులు భూకంపాలు అధికంగా సంభవినచడానికి అనుకూలంగా ఉంటాయి. ద్వీపంలో చరిత్రలో అనేక భూకంపాలు సభవించాయి. 1999 లో సెప్టెంబరు 21న సంభవించిన 921 భూకంపం తైవాన్ చరిత్రలో విచారకరమైన భూకంపంగ భావిస్తున్నారు. రిక్టర్ స్కేలులో 7.3 పరిమాణం కలిగిన ఈ [[భూకంపం]] 2,400 మంది ప్రాణాలను బలితీసుకుంది.
== రాజకీయ , చట్టపరమైన హోదా ==
తైవాన్ రాజకీయ, చట్టపరమైన హోదా నిరంతర వివాదస్పదమైన విషయంగానే ఉంటూ వచ్చింది. పి.ఆర్.సి పార్టీ రిపబ్లిక్ చైనా తైవాన్ మీద ఆధిపత్యం కోరడం అనుచితమని భావిస్తూ వచ్చింది.
ఆర్.ఒ.సి తైవాన్ సార్వభౌమత్వాన్ని స్థిరపరుస్తూ అధ్యక్షుని ఎన్నుకుని సైనికదళాన్ని ఏర్పరచింది. ప్రస్తుతం ఈ భూభాగంలో ఎప్పుడూ పి.ఆర్.సి ఆధిపత్యం లేనప్పటికీ అంతర్జాతీయంగా ఆర్.ఒ.సి ఇంకా రాష్ట్రంగా ఉందా లేక పనిచేయని స్థితిలో ఉందా అని భావిస్తున్నది. ఐక్యరాజ్యసమితి సభ్యత్వం లేక పోవడం విస్తారమైన దౌత్యసంబంధాలు లేకపోవడం ఇందుకు నిదర్శనంగా కనిపిస్తున్నది. 20 సంవత్సరాలనిండిన తైవాన్ పౌరులకు 2009 న టి.వి.బి.సి నిర్వహించిన అభిప్రాయసేకరణ కార్యక్రమంలో తైవాన్ రాష్ట్ర అంతస్తును అంగీకరిస్తూ 64%, స్వతంత్ర హోదాను కోరుతూ 19%, మధ్యస్తంగా 5% మంది అభిప్రాయాలు తెలిపారు.
=== పి.ఆర్.సి తో సంబంధాలు ===
=== విదేశీ సంబంధాలు ===
1928 సంవత్సరానికి ముందు రిపబ్లిక్ చైనా విదేశీసంబంధాలు అంతర్జాతీయ అనైఖ్యత కారణంగా సమస్యాత్మకంగా ఉండేవి. కొమింటాంగ్ చేతిలో పీయాంగ్ ప్రభుత్వఓటమి చైనా అంతర్జాతీయ దౌత్యసంబంధాలు మెరుగుపడడానికి దారితీసింది. కె.ఎం.టి తైవానును తిరిగి స్వాధీనపరచుకున్న తరువాత పెట్టుబడిదారి దేశాలు చైనాతో దౌత్యసంబంధాలు కొనసాగించాయి. అయినప్పటికీ దౌత్యపరమైన వత్తిడి అధికమైన కారణంగా మెల్లగా గుర్తింపు వనుకకు తీదుకున్నాయి.
1970 నాటికి పి.ఆర్.సికి గుర్తింపు నిచ్చాయి. ఐక్యరాజ్య సమితి 2758 (1971 అక్టోబరు 25) పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనాగా గుర్తించింది. ఆర్.ఒ.సికి గుర్తింపు ఇచ్చిన దేశాన్ని పి.ఆర్.సి దౌత్యసంభంధాలను తిరస్కరించించింది. అలాగే తనకు దౌత్యసంబంధాలున్న దేశాలన్నింటినీ తమకు తవిన్ మీద అధికారాలున్నట్లు గుర్తించాలని కోరింది. ఫలితంగా ఐక్యరాజ్యసమితి సభ్యత్వం ఉన్న 22 దేశాలు, హోలీ సీ మాత్రమే రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనాతో దౌత్యసంబంధాలను కొనసాగించాయి. వాస్తవంగా పలుదేశాలు ఆ.ఒ.సిని స్వతంత్రదేశంగా భావించి అనధికార దౌత్యసంబంధాలను కొనసాగించాయి.
ఆర్.ఒ.సి పలుదేశాలతో అనధికారికంగా " డి ఫాక్టో ఎంబసీస్ " మూలంగా సంబంధాలు ఏర్పరచుకుంది. అలాగే తైపీ ఎకనమిక్, కలచరల్ రిప్రెజెంంటేటివ్ ఆఫీసెస్ పేరుతో అనధికార దౌత్యకార్యాలయాలను నిర్వహించబడ్డాయి. ఈ కార్యాయాలయ శాఖలను " తైపి ఎకనమిక్ , కల్చరల్ " కార్యాలయాలని పిలువబడ్డాయి. ఈ కార్యాలయాలు దౌత్యసేవలు, దౌత్యసంబంధాలు,
అలాగే ఇతరదేశాలతో దౌత్యపతమైన దేశీయమైన ఆసక్తి మొదలైన కార్యక్రమాలను నిర్వహించారు. 1979 లో తైవాన్ రిలేషన్ ఏక్ట్ అమలయ్యాక ప్రధానంగా అమెరికా అర్.ఒ.సితో సంబంధాలను ఏర్పరచుకున్నది. అమెరికా తైవానుకు ఆయుధాలను సరఫారా చేయడం రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా సైన్యాలకు సైనిక శిక్షణ ఇవ్వాడానికి తగిన సహాయం చేసింది. ఫలితంగా పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా అమెరికా చర్యలు తమప్రాంత అస్థిరతకు కారణమయ్యాయని నిందించడం వంటి వివాదాలు తలెత్తాయి. 2010 లో ఒబామా నిర్వాహం తైవానుకు 4 బిలియన్ అమెరికన్ డాలర్ల సైనికపరికరాల సరఫరా ఇస్తున్నట్లు ప్రకటించింది. పర్యవసానంగా [[పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా]] ఆర్థికపరమైన హెచ్చరికలు జారీ చేసింది. అలాగే ప్రాంతీయ, అంతర్జాతీయ పరస్పర సహకారం బాధించబడుతునదని హెచ్చరించింది.
తైవాన్, ఆర్.ఒ.సి మీద ఎటువంటి బెదిరింపు లేక వత్తిడి తీసుకురాకూడదన్నది ఐక్యరాజ్యసమితి అధికారికంగా ఎదురు చూస్తున్నది. అలాగే జసంధిలో పరిస్థితితులు చక్కబరచగలిగితే తైవాన్
స్థితిలో మార్పు కలిగించవచ్చు
=== అంతర్జాతీయ సంఘటనలు , సేవా సంస్థలు ===
[[Image:Flag of Chinese Taipei for Olympic games.svg|thumb|The flag used by the ROC at the Olympic Games, where it competes as "[[Chinese Taipei]]" (中華台北).|alt=A white symbol in shape of a five petal flower ringed by a blue and a red line. In its center stands a circular symbol depicting a white sun on a blue background. The five Olympic circles (blue, yellow, black, green and red) stand below it.]]
ఆర్.ఒ.సి స్థాపకుడు, ఐక్యరాజ్యసమితి సభ్యుడు, 1971 వరకు ఐక్యరాజ్యసమితి సెక్యూరుటీ కౌంసిల్లో ఉన్నాడు. తరువాత తైవాన్ సభ్యత్వం ఐక్యరాజ్యసమితి 2758 రిసల్యూషన్ ద్వారా పి.ఆర్.సి వత్తిడి వలన తొలగించబడింది. ఆర్.ఒ.సి 1992 వరకు ఐక్యరాజ్యసమితిలో తైవాన్ సభ్యత్వం కొరకు ప్రతిసంవత్సరం అభ్యర్థిస్తూనే ఉన్నా ఐక్యరాజ్యసమితిలో ప్రవేశం సాధ్యం కాలేదు.
అంతర్జాతీయ గుర్తింపు పరిమితుల కారణంగా తైవాన్ అంతర్జాతీయ దేశాలు, సంస్థలలో ప్రతినిధులు లేని పరిస్థితిని ఎదుర్కొంటున్నది.<ref>{{cite web|url=http://www.unpo.org/content/view/7908/146/ |title=Taiwan |publisher=UNPO |accessdate=2009-05-07}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.tfd.org.tw/english/about.php|title=About TFD|publisher=TFD|access-date=2013-05-31|archive-date=2008-03-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20080318204700/http://www.tfd.org.tw/english/about.php|url-status=dead}}</ref>
ఐక్యచైనా విధానం అనుసరించి ఆర్.ఒ.సికి గుర్తింపు లేని దేశాలకు సబంధించిన (ఐక్యరాజ్యసమితి సభ్యత్వం ఉన్న ) సంస్థలలో మాత్రమే పి.ఆర్.సి పాల్గొంటూ వచ్చింది. పి.ఆర్.సితో దౌత్యసంబంధాలకు ఆటకం రాకూడదన్న ఉద్దేశంతో సంయుక్తరాష్ట్ర ప్రభుత్వం కూడా తైవాన్ స్వాతంత్ర్యం గురుంచి చర్చించడానికి సుముఖంగా లేదు. 1997 నుండి ఆర్.ఒ.సి ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ కొరకు చేసిన అభ్యర్ధన వంటివి సహితం పి.ఆర్.ఒ ఆడ్డగిస్తూనే ఉంది. పి.ఆర్.సి వత్తిడి కారణంగా పి.ఆర్.ఒ కూడా పాల్గొన్న ఒలింపిక్ క్రీడలు వంటి సందర్భాలలో ఆర్.ఒ.సి తమకు తాము " చైనా తైపీ " చెప్పుకోవలసిన సందర్భం ఎదురైంది. .పి.ఆర్.సి వత్తిడి కారణంగా ఆర్.ఒ.సి తమ జాతీయగీతం, జాతీయ జంఢా వంటివి అంతర్జాతీయ సమావేశాలు, క్రీడలలో ప్రదర్శించలేని పరిస్థితి ఎదురైంది.
=== తైవాన్ అభిప్రాయాలు ===
తైవాన్ లోపల తైవానీయులు కొందరు సమైక్యతను మరి కొందరు స్వతంత్రం కోరుతూ తమ అభిప్రాయాలను తెలియజేస్తున్నారు. సమైక్యతను కోరేవారు " పాన్-బ్లూ కోయిలేషన్ " ప్రాతినిధ్యంలోనూ సవతంత్రం కోరేవారు " పాన్- గ్రీన్ కోయిలేషన్ " ప్రతినిధ్యంలోనూ పనిచేస్తున్నారు.
పాన్-బ్లూ అతిపెద్ద పార్టీ కె.ఎం.టి, సమైక్యత లేకుంటే భవిష్యత్తు అనిశ్చితంగా ఉంటుందని భావిస్తుంది. అయినప్పటికీ పి.ఆర్.సితో స్వల్పకాలిక సమైక్యతను కె.ఎం.టి పార్టీ అందులోని సభ్యులూ అనేకమంది వ్యతిరేకిస్తున్నారు. యింగ్- జ్యూ సమైక్యత సాధిస్తే తైవాన్ స్వతంత్రంగా వ్యవహరిస్తూ ఆర్థికప్రగతి ప్రయోజనాలను సమానంగా వితరణ చేయవచ్చు అని అభిప్రాయం వెలిబుచ్చాడు.
పాన్-గ్రీన్ లో అతిపెద్ద దైన " దిడెమొక్రటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ " అధికారికంగా స్వతంత్రం కోరుతున్నది. అయినప్పటికీ ప్రజలు పి.ఆర్.సిని వ్యతిరేకించి వారికి ఆగ్రహం తీసుకురావడం ఇష్టపడడం లేదు కనుక సమైక్యతకు మద్దతు ఇస్తుంది.
గత అధ్యక్షుడైన డి.పి.పికి చెందిన " చెన్-సుయీ- బియాన్" తన పాలనా కాలంలో ఏ నిర్ణయమైనా ఆర్.ఒ.సి ప్రజాభిప్రాయానికి అనుకూలంగా చేయాలని అభిప్రాయ ప్రకటన చేసాడు. రెండు పార్టీలు విదేశీసబంధాలలో మాత్రం ఆర్.ఒ.సికి మద్దతు తెలుపుతున్నాయి. కె.ఎం.టి సమైక్య చైనా విధానాన్ని అంగీకరించింది. డి.పి.పి తైనాన్ సార్వభౌమత్వాన్ని కోరుతూ ఉంది. తైవాన్ స్వతంత్రం సంబంధిత వివాదాలు తైవాన్ రాజకీయాల ప్రత్యేక ఆధిక్యత చూపుతునే ఉన్నాయి.
== ప్రభుత్వం ==
రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా ప్రభుత్వ రాజ్యాంగం సంక్షిప్తంగా ఆర్.ఒ.సి అంటారు. ఆర్.ఒ.సి ప్రధాన సిద్ధాంతం ప్రజారాజ్యాన్ని ప్రజల కొరకు ప్రజలే పరిపాలించాలి. ప్రభుత్వం 5 రాజ్యాంగ విభాగాలుగా విభజించబడ్డాయి.
అవి వరుసగా ది ఎగ్జిక్యూటివ్ యువాన్ (యువాన్ నిర్వహణ), ది లెజిస్లేటివ్ యువాన్ (యువాన్ చట్టం), ది జ్యుడీషియల్ యువాన్ (యువాన్ న్యాయవ్యవస్థ), ది కంట్రోల్ (యువాన్ ఆర్థికం ), ది ఎగ్జామినేషన్ యువాన్ (యువాన్ సివిల్ సర్వీస్ పరీక్షలు). ప్రస్తుతం రిపబ్లిక్ చైనాలో పాన్-గ్రీన్ కోయిలేషన్ ఆధిక్యత వహిస్తున్నది.
అధ్యక్ష లేక ఉపాధ్యక్ష ఎన్నికల ద్వారా 2-4 సంవత్సరాల కాలపరిమితి వరకు రాజ్యాంగ అధికారం పొందిన అధ్యక్షుడే త్రిదళాలకు అధిపతిగా ఉంటాడు. అధ్యక్షుడికి యువాన్ పాలనాధికారం ఉంటుంది. అధ్యక్షుడు తన కాబినెట్ మంత్రులను అలాగే అలాగే ప్రధానమంత్రిని స్వయంగా నియమిస్తాడు.
ప్రధాన చట్టసభ " యూనికేమరల్ లెజిస్లేటివ్ యువాన్" (ఒకే శాసనసభ) సభ్యుల సంఖ్య 113. వీరిలో 73 స్థానాలకు ఒక్కో నియోజకవర్గం నుండి ఒక్కొక్కరుగా ప్రజలచేత నేరుగా ఎన్నుకొనబడతారు. 34 స్థానాలకు దేశం మొత్తం నుండి ప్రత్యేక బ్యాలెట్ ద్వారా ఎన్నుకొనబడతారు. మూడు స్థానిక గిరిజన నియోజకవర్గాల నుండి 6 గురు సభ్యులు ఓటింగ్ పద్ధతిలో నేరుగా ఎన్నుకొనబడతారు. గతంలో నేషనల్ అసెంబ్లీ రాజ్యాంగ పరమైన కొన్ని సభలను నిర్వహించేది. 2005లో నేషనల్ అసెంబ్లీ రద్దుచేయబడింది.తరువాత రాజ్యాంగసవరణాధికారం లెజిస్లేటివ్ యువాన్కు ఇవ్వబడింది
అధ్యక్షుడు ప్రధానిని ఎన్నుకోడానిమి లెజిస్లేట్ అంగీకారం అంగీకారం అవసరం లేదు. అయినప్పటికి లెజిస్లేటివ్ సభ అధ్యక్షుడి ప్రమేయం లేకుండా చట్టాలను అమలుకు తీసుకురావడానికి అధికారం ఉంది. అధ్యక్షుడికి కాని ప్రధానికి కాని వీటో అధికారం ఉండదు. పాన్-గ్రీన్ పార్టీ నుండి ఎన్నికైన అధ్యక్షుడు షుయి- బియాన్ శాసనసభ పాన్- బ్లూ లెజిస్లేటివ్ నియంత్రణలో ఉన్న యువాన్ వలన స్థభించింది. చారిత్రకంగా ఏకపార్టీ విధానం ఆర్.ఒ.సి మీద ఆధిపత్యం చేసింది. తరువాత రాజ్యాంగ పాలనాధికారం ప్రధాని కార్యాలయం నుండి అధ్యక్షకార్యాలయానికి మార్చబడింది.
యువాన్ ఉన్నత న్యాయస్థానం రాజ్యాంగ పరమైన చట్టవ్యవహారాలను పరిష్కారించే బాధ్యత వహిస్తుంది. కౌంసిల్ ఆఫ్ గ్రాండ్ జస్టిసెస్ నుండి 13 న్యాయమూర్తులను ఎన్నుకుంటారు. లెజిస్లేటివ్ యువాన్ అనుమతితో న్యాయమూర్తులను అధ్యక్షుడు నియమిస్తాడు. హైకోర్ట్, సుప్రీం కోర్ట్ అనేక సివిల్, క్రిమినల్ విభాగాలను కలిగి ఉంటుంది. ఒక్కొక్క విభాగానికి ఒక న్యాయాధ్యక్షుడు, 4 ఉప న్యాయమూర్తులు జీవితకాల సేవలందించడానికి నియమించబడతారు. 1993 ఒక ప్రత్యేక రాజ్యాంగ న్యాయస్థానం రాజ్యాంగ వివాదాలను పరిష్కతించడానికి స్థాపించబడింది. ప్రజాప్రభుత్వ సాధనాప్రయత్నాలను వేగవంతం చేయడం, రాజకీయ పార్టీల కార్యక్రమాలను క్రమపరచడం వంటి బాధ్యతలు కూడా ఈ న్యాయస్థానం వహిస్తుంది. న్యాయస్థానాలు ప్రజాహక్కుల పరిరక్షణ విషయంలో పక్షపాత రహితంగా పనిచేస్తుంది. అనేక వివాదాలను న్యాయమూర్తుల ఆధ్వర్యంలో పరిష్కరించబడతాయి.
తైవాన్లో ఇప్పటికీ [[మరణశిక్ష]] అమలులో ఉంది. అయినప్పటికీ వీటి సంఖ్య తగ్గించడానికి ప్రభుత్వం ప్రయత్నిస్తుంది. అయినప్పటికీ 2006 లో 80% తైవానీయులు మరణశిక్ష విధించడానికి మద్దతు ఇస్తున్నారు.
== రాజకీయాలు ==
1951 జనవరిలో తైవానీయుడు అయిన వూశాన్- లియాన్ మేయర్ ఎన్నికలలో 65.5% ఓట్లతో విజయం సాధించి మేయర్ అయ్యాడు.
ప్రధాన చైనా భూభాగంలో కమ్యూనిస్ట్ పతనం ముందు రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా కె.ఎం.టి ఆధ్వర్యంలో విడుదలచేసిన దస్తావేజులో తైవాన్ భూగాన్ని కూడా చేర్చింది. కమ్యూనిస్టులు ఈ పత్రాలను బహిస్కరించారు. 1947 డిసెంబరు 25 అది అమలుకు వచ్చింది.
1948 నుండి 1987 వరకు ఆర్.ఒసి పాలనలో మార్షల్ లా అమలులో ఉంది. 1970 లో మొదలైన రాజకీయ సంస్కరణలు 1990 అరకు కొనసాగాయి. తరువాత రాజ్యాంగం స్వేచ్ఛగా కొనసాగి సంకీర్ణ ప్రభుత్వంగా మారింది. మార్షల్ లా ఎత్తివేసిన తరువాత ది రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా సంస్కరించబడి స్వతంత్రంగా వ్యవహరించసాహింది. చైనా అంతటా గత రాజ్యాంగ విధానాలు రద్దు అయ్యాయి.
2000 వరకు ఈ సంస్కరణలు కొనసాగాయి. డెమొక్రటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ అధ్యక్షస్థానాన్ని గెలుచుకుంది. కె.ఎం.టి ప్రభుత్వం పాలనాధికారాన్ని స్వంతం చేదుకుంది.2005 మే మాసంలో నేషనల్ అసెంబ్లీ పాత్లమెంటరీ స్థానాలను తగ్గించి అలాగే పలు రాజ్యాంగ సంస్కరణలు ఆచరణకు వచ్చాయి. నేషనల్ అసెంబ్లీ తనకుతానుగా వైదొలగి రాజ్యాంగ అధికారాన్ని బ్యాలెట్ ద్వారా నిర్ణయించాలని తీర్మానించబడింది.
== ప్రధాన రాజకీయ పార్టీలు ==
పి.ఆర్.సి, తైవాన్ మధ్య ఘర్షణలు రాజకీయాలపై అత్యధిక ప్రభావం చూపాయి. ఏ ప్రభుత్వమైనా తైవాన్ స్వతంత్రం అనుకూలంగా స్పందించినా పి.ఆర్.సి సైనిక చర్యలను ఎదుర్కొన వలసిరావచ్చని భీతి నెలకొన్నది. తైవానుని ప్రధాన చైనాభూగంతో మిశ్రితం చేసి " ఒన్ చైనా కంట్రీ టూ సిస్టం "గా పాలించాలన్నది పి.ఆర్.సి అధికారిక విధానాలు కొనసాగాయి. అలాగే తైవాన్ స్వతంత్రేచ్చను విడనాడాలని లేకుంటే సైనికచర్య వెనుకకు తీయబడదని తెలుపుతూ వచ్చింది.
తైవాన్ రాజకీయ వాతావరణం రెండు ప్రధానాంశాలమీద కేంద్రీకృతమై ఉంటూ వచ్చింది. చైనా లేక పి.ఆర్.సితో తైవాన్ సంబంధాలు ఎలా ఉన్నాయి. క్రాస్ స్ట్రెయిట్ సంబంధాలు అని పేర్కొనబడిన ఈ అంశమే రెండు రాజకీయ పార్టీలకు ప్రధానాంశం అయింది. సమైక్య పాన్-బ్లూ పార్టీలో అంతర్భాగాలైన ప్రొ- యునిఫికేషన్ ఆఫ్ ది క్యుమింతాంగ్, పీపుల్ ఫస్ట్ పార్టీ (ఎఫ్.పి.పి) , న్యూ పార్టీ ఆర్.ఒ.సి చైనాతో చేరిన తైవాన్ మీద అధికారం కలిగి ఉన్నదని భావించి చైనాతో తిరిగి కలవడానికి మద్దతు తెలుపుతూ వచ్చాయి. ప్రతిపక్షంగా వ్యవహరించే ప్రొ -ఇండిపెండెంట్ (డి.పి.పి) , తైవాన్ సాలిడరీ యూనియన్ (టి.ఎస్.యు) పాన్-గ్రీన్ సంకీర్ణంలోని అంతర్భాగాలు. ఇవి తైవాన్ సార్వభౌమాధికారం కలిగిన స్వతంత్ర దేశంగా భావించాయి. ఇవి తైవాన్ చైనాలో ఒక భాగమన్న వాదాన్ని వ్యతిరేకిస్తూ వచ్చాయి. వీరు తైవాన్ను స్వతంత్ర దేశంగా ప్రకటించాలని అన్ని దేశాలతో దౌత్యపరమైన సంబంధాలు కలిగి ఉండాలను నిరతంతరంగా పోరు సల్పుతూనే ఉన్నాయి. పాన్-గ్రీన్ సంకీర్ణం పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా నుండి ప్రత్యేకమైన కౌంటీగా ఉండాలని పి.ఆర్.ఒ సి మీద వత్తిడి తీసుకువస్తూనే ఉంది. 2007 లో అప్పుడు అధికారంలో ఉన్న డెమొక్రటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ తైవనుకు ప్రత్యేక కౌంటీ గుర్తింపు ఇవ్వాలన్న నిర్ణయానికి వచ్చింది. ఈ కౌంటీని " నార్మల్ కౌంటీగా " పేర్కొన్నా సాధారణప్రజలు దీనిని " తైవాన్ కౌంటీ "గా రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనాలో అంతర్భాగంగా పేర్కొంటూ వచ్చారు. సంకీర్ణంలోని మునుపటి అధ్యక్షుడైన చెన్-షుయి- బియాన్ మొదలైన వారు రిపబ్లిక్ చైనాలా తైవాన్ కూడా స్వతంత్ర రాజ్యమే అని వాదిస్తూ వచ్చారు. కె.ఎం.టిలో ఒకప్పుడు అంతర్భాగమౌన పాన్-బ్లూ సభ్యులు అధ్యక్షుడూ అయిన " టెంగ్-హుయీ కూడా ఇలాగే తైవాంజియేషన్ ఉద్యమానికి మద్దతిచ్చాడు.
పాన్- బ్లూ సభ్యులు సమైక్య చైనా విధానాన్ని బలపరుస్తూ వచ్చారు. వారు చైనా ఒకటే ప్రభుత్వం మాత్రం ఆర్.ఒ.సి అని భావప్రకటన చేస్తూ వచ్చారు. వారు చైనాతో తిరిగి కలడానికి అనుకూలంగా ఉన్నారు. పాన్- బ్లూ ప్రధానంగా పెట్టుబడి నిబంధనలు రద్దు చేయాలని అలాగే వెంటనే చైనానుండి నేరుగా ప్రయాణసౌకర్యాలను తైవానుతో అనుసంధానం చేయాలని పి.ఆర్.సి మీద వత్తిడి తీసుకురావాలని భావించారు. తైనాన్ [[స్వాతంత్ర్యం]] గురించి పాన్-బ్లూ విధానాకు తటస్థంంగా ఉన్నాయి. అధ్యక్షుడైన యింగ్-జియూ తన పాలనా కాలంలో చైనా ప్రధాన భూభాగంతో సమైక్యత కాని స్వాతంత్ర్య ప్రకటన కాని జరగదని ప్రకటించాడు. 2009 పరిస్థితి అనుసరించి పాన్-బ్లూ సభ్యులు చైనా ప్రధానభూమితో సంబంధాలు మెరుగుపరచుకోవాలని కోరారు. ప్రస్తుతం ఆర్థిక సంబంధాల మీద దృష్టి కేంద్రీకరించారు.
== ప్రస్థుత రాజకీయ వివాదాలు ==
తైవాన్ రాజకీయలను పి.ఆర్.సితో సబంధాలు ఆధిపత్యం వహిస్తూ ఉంది. గత 60 సంవత్సరాల నుండి నేరుగా విమానాలతో సహా ఏటువంటి ప్రయాణసౌకర్యాలు తైవాన్, చైనా ప్రధానభూభాగం మధ్య ఏర్పాటు చేయబడలేదు. చైనా ప్రధాన భూభాగన్లో వ్యాపారశాఖలు ఉన్న తైవానీయులకు ఇది ప్రధాన సమస్యగా మారింది. ముందు పతిపాలించిన డి.పి.పి ప్రభుత్వం ఆ ప్రయాణ అనుసంధాలు ఆర్థిక ఏకీకరణకు దారితీస్తుందని భయపడుతూ వచ్చారు. 2006 ల్యూనార్ న్యూ ఇయర్ ఉపన్యాసంలో అధ్యక్షుడు చెన్ షుయి-బియాన్ నేరుగా ప్రయాణ సౌకర్యాల కొరకు పిలుపునిచ్చాడు. 2008 జూలైలో ప్రస్తుత కె.ఎం.టి ప్రభుత్వం తైవాన్, ప్రధాన చైనా భూభాగానికి వారంతర విమానాసేవలు మొదలైయ్యయి. 2008 డిసెంబరులో ఇరు భూభాగాల మధ్య మొదటి విమానం ప్రయాణించింది.
2001లో సన్యుక్త రాష్ట్రాల ఆధ్వర్యంలో సైనికసేకరణ చట్టం అమలుకు తీసుకురావడం ఇతర రాజకీయవివాదాలలో ప్రధానమైనది. ఏది ఏమైనప్పటికీ 2008 లో సన్యుక్త రాష్ట్రాలు అదనపు సైన్యాలను పంపడానికి అంగీకరించలేదు. ప్రస్తుతం ఆర్.ఒ.సి, పి.ఆర్.సి మధ్య సంబంధాలు మెరుగుపడడమే అందుకు కారణం. ప్రభుత్వ సమాచార కార్యాలయాన్ని జాతీయ సమాచార కమిషన్ స్వాధీనపచుకోవడం మరొక వివాదాంశమైన విషయంగా భావించబడుతుంది.
సంకీర్ణ రాజకీయాలు వాటిలోని రాజకీయ పార్టీలు తైవాన్ రాజకీయాలలో ప్రధానానాంశాలు ఔతున్నాయి. డి.పి.పి నిర్వహణాధికారుల లంచగొండితనం వెలుగులోకి వచ్చింది. 2006లో అధ్యక్షుడు చెన్-షుయి బియాన్ లంచంతో సబంధపడినట్లు అనుమానాలు వ్యక్తమైయ్యాయి. చెన్-షుయి బియాన్ రాజకీయ మద్దతు డి.పి.పిలో చీకరావడానికి కారణం అయింది. చివరికి ఇది ఎక్స్-డి.పి.పి నాయకుడు షిహ్ మింగ్-టెక్ ఆధ్వర్యంలో కొత్త రాజకీయ పార్టీ ఆవిర్భావానికి కారణాఇంది. ఆవిర్భవించిన కొత్త పార్టీ అధ్యక్షుడు రాజీనామా చేయలని కోరింది. ప్రపంచలో సంపన్న రాజకీయ పార్టీగా కె.ఎం.టి తనను తాను ప్రకటించుకోవడం మరొక సంచలనవార్తగా మారింది. 2006 ముగిసేనాటికి కె.ఎం.టి చైర్మెన్ మా యింగ్ - జియూ కూడా లంచం వివాదంలో చిక్కుకున్నాడు. అయినప్పటికీ న్యాయస్థానాలు ఆయనను నిర్ధోహి అని తీర్పు ఇచ్చాయి. చెన్ షుయి- బియాంగ్ పాలన రెండు సంవత్సారాలు పూర్తి చేసుకున్న తరువాత లచం తీసుకోవడం, నగదు బదిలీ వంటి అభియోగాలను ఎదుర్కొన్నాడు. ఆయన నేరాన్ని అంగీకరించిన తరువాత ఆయనకు 17 సంవత్సరాల జైలుశిక్ష విధించబడింది. కె.ఎం.టి, పీపుల్స్ ఫస్ట్ పార్టీ విలీనం తరువాత పాన్-బ్లూ సంకీర్ణంలో సంఘర్షణ చోటు చేసుకుంది.
== జాతీయ గుర్తింపు ==
తైవాన్ ప్రాలలో 84% ప్రజలు 1661-1895 మధ్యకాలంలో చైనాప్రధాన భూభాగం నుండి వలసవచ్చిన హేన్ సంతతి వారు. గుర్తించతగిన సంఖ్యలో హేన్ చైనా సంతతికి చెందిన మరొకొంత మంది 1940-1950 మధ్యకాలంలో తైవానుకు వలస వచ్చారు. భౌగోళికంగా వేరుపడిన ఇరు భూభాల ప్రజలు అనేక వందల సవంత్సరాలుగా సాస్కృతికంగా కలిసిమెలిసి జీవించారు. కొన్ని వందల సంవత్సరాలుగా ఆర్.ఒ.సి, పి.ఆర్.సి మధ్యనెలకొన్న విరోధభావం కారణంగా జాతీయ గుర్తింపు వివాదాలు రాజకీయ వర్ణం అద్దుకున్నాయి. ప్రాజాప్రభుత్వం స్థాపనలో భాగంగా మార్షల్ లా ఎత్తివేత ఒక ప్రత్యేక తైవానీ గుర్తింపు ( తైవాన్ గుర్తింపుకు ప్రతిగా చైనాసంతతికి చెందిన తైవానీయులు) రావడానికి కారణమైంది. ఇది రాజకీయ వివాదాలకు కేంద్రబిందువుగా మారింది.
ప్రధాన చైనా భూభాగం నుండి తైవాన్ ప్రత్యేక గుర్తింపు రావడం తైవాన్ స్వతంత్రతకు ఏకాభిప్రాయం కలగకపోవడానికి దాతితీసింది. పాన్-గ్రీన్ తైవాన్ స్వతంత్రం కోరుతుండగా పాన్-బ్లూ ప్రత్యేక చైనా గుర్తింపు కోరుతూ సమైక్య చైనా వైపు మొగ్గుచూపిస్తుంది. కె.ఎం.టి దీనిని బలహీనపరుస్తూ చైనా గుర్తింపులో భాగంగా తైవాన్ గుర్తింపు కోరుతూ ఉంది.
2009లో జరుగిన సర్వేలో 49% వారికి వారుగా తైవాన్ గుర్తింపు కోరుతూ ఉన్నారు. 44% తైవానీయులు తమను తైవానీయులు, చైనీయులుగా గుర్తించాలని కోరుతున్నారు. 3% తైవానీయులు మాత్రమే తమను చైనీయులుగా మాత్రమే గుర్తించాలని అభిప్రాయం వెలిబుచ్చారు. 2009 జూలైలో జరిగిన మరో సర్వేలో 82.8% తైవానీయులు ఆర్.ఒ.సి, పి.ఆర్.సి రెండు ప్రత్యేక దేశాలని భావిస్తున్నారు. 2009 డిసెంబరులో జరిగిన మరో సర్వేలో 62% తైవానీయులు తాము తైవానీయులుగానే గుర్తించబడాలని భావిస్తున్నారు. 22% తైవాన్ ప్రజలు మాత్రం తకు తైవాన్, చైనా ప్రజలుగా గుర్తించబడాలని భావిస్తున్నారు. 8% తైవాన్ ప్రజలు తమను చైనీయులుగా గుర్తించబడాలని భావిస్తున్నారు. 18-19 వయసు కలిగిన తైవానీయులలో 75% ప్రజలు
తమను తైవానీయులుగా గుర్తించాలని భావిస్త్నారని తేలింది.
2012 లో జరిపిన సర్వేలు 20 వయసు పైబడిన వారిలో 54.3% నివాసితులు వారిని తైవానీయులుగా భావిస్తున్నారు. 38.5% తైవానీయులు తమను తైవాన్, చైనీయులుగా భావిస్తున్నారు. 2013 లో జరిగిన సర్వేలు 20 వయసు పైబడిన వారిలో 61.% తైవానీయులు తమను చైనీయులుగా గుర్తించాలని భావిస్తున్నరని తెలియజేస్తున్నాయి.
== సైనికదళం ==
నేషనల్ రివల్యూషనరీ సైనికదళం మూలాల నుండి రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా సైనికదళం ఆవిర్భవించింది. 1925లో గుయంగ్డోంగ్ వద్ద సన్ యెట్-సెన్ ఆధ్వర్యంలో స్థాపించబడింది. ఇది కొమింటాంగ్
సామ్రాజ్యం కింద చైనాను తిరిగి సమైక్యపరచడానికి రూపుదిద్దుకున్నది. పీపుల్స్ లిబరేషన్ ఆర్మీ చైనీయుల సివిల్ యుద్ధంలో గెలుపొందగానే నేషనల్ రివల్యూషనరీ ఆర్మీ ప్రభుత్వంతో సహా తైవానుకు తరుమికొట్టబడింది. తరువాత ఈ సైనికదళం రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా ఆర్మీగా మార్చబడింది. చైనా ప్రధాన భూభాగంలో ఉనా మిగిలిన దళాలు రద్దు లేక పీపుల్స్ లిబరేషన్ ఆర్మీలో విలీనం చేయబడ్డాయి.
ప్రస్తుతం రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా బృహత్తరమైన అలాగే అధునాతన సాణ్కేతిక నైపుణ్యం కలిగిన సైనికదళాన్ని కలిగి ఉంది. రిపబ్లిక్ చైనా ఆఫ్
వారసత్వ వ్యతిరేక చర్యలకు ప్రతిగా పి.ఆర్.సి సైనిక చర్య తీసుకుంటుందన్న భయం కారణంగా 1949 నుండి 1970 వరకు మిలిటరీ ప్రధానభాగాన్ని నేషనల్ గ్లోరీ ప్రణాళిక పేరుతో చైనా ప్రధాన భూమికి తరలించబడింది. సైన్యం రక్షణవైపు మళ్ళించబడడంతో ఆర్.ఒ.సి సంప్రదాయక సైన్యాలను వాయు, నావిక దళంవైపు మరల్చింది. సైనికదళాల నియంత్రణ ప్రజాప్రభుత్వం ఆధీనంలోకి మారింది. ఆర్.ఒ.సి సైనిక దళం చారిత్రక మూలాలను కె.ఎం.టితో పంచుకుంది. పాతతరం పాన్-బ్లూకు చెందిన ఉన్నతశ్రేణి సైనికాధికారులకు పాన్-బ్లూ అంటే అభిమానం ఉండడమే ఇందుకు కారణం. వారిలో చాలా మంది సైన్యం నుండి పదవీ విరమణ చేసిన తరువాత ఆ ఖాళీలను యువ తైవాన్ వాసులతో భర్తీ చేసారు. అందువలన సైనికుల రాజకీయ అభిమానం తైవాన్ ప్రజలవైపు మొగ్గింది.
ఆర్.ఒ.సి వ్యయం తగ్గించడానికి సైనికదళాను తగ్గించే కార్యక్రమంలో 1997 నాటికి 4,50,000 మంది ఉన్న సైనిక ఉద్యోగులను 2001 నాటికి 3,80,000 స్థాయికి కుదించింది. 2005 నాటికి సైనికుల సంఖ్య 3,60,000 ఉండగా 2009 నాటికి ఆర్.ఒ.సి సైనిక దళం సంఖ్య 3,00,000 చేరుకుంది. సైనికదళంలో చేరడానికి వయోపరిమితి 18 సంవత్సరాలు. తగ్గింపులో ఒక భాగంగా సైనిక శిక్షణా సామర్థ్యం ఉన్న వారిలో అధికశాతం వారి నైపుణ్యాన్ని వినియోగించే విధంగా ప్రత్యామ్నాయ ఉద్యోగాలవైపు మళ్ళించబడ్డారు. ప్రభుత్వ సంస్థలు, రక్షణ ప్రాముఖ్యం కలిగిన ఇతర ఉద్యోగాలు వాటిలో ముఖ్యమైనవి. తరువాతి దశాబ్ధంలో ఈ మార్పులు ప్రధానంగా రక్షణప్రధానమైన వృత్తులవైపు మళ్ళించడానికి ప్రయత్నిస్తున్నారు. బుష్ నిర్వహణలో నిర్బంధ సైనిక కాలపరిమితి 14 మాసాల కాలం నుండి 12 మాసాలకు కుదించబడింది. సైనిక వ్యయం తగ్గించడానికి శాంతిమార్గాలను అనుసరించాలని తైవాన్ భావిస్తుంది. అధికమైన ఆసియా దేశాలు సైనికవ్యయం తగ్గించడానికి ఒకప్పుడు ఈ మార్గాన్ని అనుసరించాయి. రక్షణ వ్యవస్థను చట్టపరిరక్షణ వ్యవస్థను ఆధునికీకరణ చేయాలని తైవాన్ భావిస్తుంది. ఇప్పటికీ తైవాన్ శక్తివంతమైన సైనికవ్యస్థను కలిగి ఉంది. తైవాన్ సౌనికవ్యవస్థ కొరకు 1050 కోట్ల ఆఅమెరికన్ డలర్లను ఖర్చుచేస్తున్నది. ఇదిదేశీయ జి.డి.పిలో 2.94%.
ఆసమయంలో తైవాన్ సైనికశక్తుల ఎప్పుడైనా పి.ఆర్.సి సైనికచర్యను ఎదుర్కొనవలసి వస్తుందో అన్నది ప్రధాన ఆందోళనగా ఉండేది. నావికాదళ దాడిగాని, వాయుమాసేనల దాడిగాని లేక మిస్సైల్ బాంబింగ్ కాని ఎదురుకావచ్చని భావిస్తూ వచ్చారు. సమీపకాలంలో 4 ఆధునిక కిడ్ క్లాస్ డిస్ట్రాయర్స్ కొనుగోలు చేయబడ్డాయి. అవి ప్రత్యేకంగా తైవాన్ వాయుమార్గం, సబ్మెరీన్ దాడులను ఎదుర్కొనడానికి ఉపకరించడానికి రూపొందించబడ్డాయి. రక్షణశాఖ మంత్రి డీసెల్ పవర్ సబ్మెరీన్లు, పాట్రియాట్ ఏంటీ- మిసెయిల్ బ్యాటరీలు కొనుగోలుచేయాలని ప్రణాళిక వేయగా పాన్-బ్లూ నియంత్రిత చట్టసభ నిధుల కొరత కారణంగా అడ్డగించింది. 2001 నుండి 2007 వరకు రక్షణ నిధులు నియంత్రించబడ్డాయి. 2008లో 650 కోట్ల అమెరికన్ డాలర్లు నిధులు రక్షణ వ్యవస్థకు మంజూరు చెయ్యబడ్డాయి. పాక్ త్రీ ప్యాకేజ్ పధకం కింద ఏంటీ-ఎయిర్ రక్షణ వ్యవస్థ, ఎహెచ్-64డి అటాక్ హెలికాఫ్టర్లు, ఇతర ఆయుధాలు విడిభాగాలు కొనుగోలు చెయ్యబడ్డాయి. అలాగే ఆధునిక సైనిక హార్డ్వేర్లు కూడా అమెరికా నుండి కొనుగోలు చెయ్యబడ్డాయి. 2009 కూడా ఇవి కొనసాగాయి. ఆ.ఒ.సి ఫ్రాన్స్, నెదర్లాండ్ నుండి కూడా కొంత
హార్డ్ వేర్, సైనిక ఆయుధాలను కొనుగోలు చేసారు. అయినప్పటికీ పి.ఆర్.సి వత్తిడి కారణంగా 1990 నాటికి అవి పూర్తిగా నిలిపివేయబడ్డాయి. పి.ఆర్.సి దాడిని ముందుగా ఆర్.ఒ.సి సైనిక
శక్తి. ఆర్..ఒ.సి ప్రస్తుతం పి.ఆర్.సి దాడిని ఎదుర్కోవడం లేక యు.ఎస్ సైన్యం స్పందించే వరకు అడ్డగించడం వంటి వ్యూహాలను యోచిస్తుంది. తైవాన్ మీద దాడిజరిగితే తైవానుకు రక్షణ కల్పించే నమ్మకం కాని ఒప్పందాలు కాని యు.ఎస్ ప్రభుత్వానికి తైవానుకు మధ్య జరగలేదు. 1996లో యు.ఎస్, జపాన్ మధ్య జరిగిన రక్షణ ఒప్పందం కారణంగా ఒకవేళ జపాన్ తైవాన్ రక్షణకు అనుకూలంగా స్పందించ వచ్చు. [[ఆస్ట్రేలియా]], [[న్యూజిలాండ్]], యునైటెడ్ స్టేట్స్ రక్షణ ఒప్పదం లేక ఆస్ట్రేలియా వంటి యు.ఎస్ మిత్రదేశాలు తైవానుకు అనుకూలంగా స్పదించే అవకాశం ఉందని భావిస్తున్నారు. వాస్థవంగా చైనాతో ఉన్న ఆర్థిక ఒప్పందాలు రద్దయ్యే అవకాశం ఉన్నందున ఆస్ట్రేలియాను తైవాన్ అనుకూల చర్యలను తీసుకోవడానికి అడ్డగించవచ్చు. సంయుక్త రాష్ట్రాలు, [[జపాన్]], [[కెనడా]], యునైటెడ్ కింగ్డం, [[దక్షిణ కొరియా]], [[ఆస్ట్రేలియా]], [[పెరూ]], [[చిలీ]] పసిఫిక్ సముద్రంలో ప్రతి 2 సవంత్సరాలకు ఒకసారి (రింపాక్) సముద్ర విన్యాసాలు ప్రాక్టిస్ చేస్తున్నాయి. వారు ఈ ప్రాంతంలో యుద్ధాన్ని నివాతించి స్థిరత్వం ఏర్పడడానికి కృషిచేయవచ్చు. తైవాన్ మీద చైనా దాడి కూడా ఇందులో ఒకటి.
== ఆర్ధికం ==
20వ శతాబ్దం మధ్యకాలం నుండి ఆరంభమైన తైవాన్ వేగవణ్తమైన ఆర్థికాభివృద్ధి, పరిశ్రమాభివృద్ధి " తైవాన్ మిరాకిల్ "గా అభివర్ణించబడింది. [[సింగపూర్]], [[హాంగ్ కాంగ్]] , [[దక్షిణ కొరియా]] దేశాలతో కలిసి " ఫోర్ ఆసియన్ టైగర్లలో తైవాన్ ఒకటిగా గుర్తింపు పొందింది.
జపానీయుల పాలనకు ముందు రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తరువాత ప్రైవేట్, ప్రభుత్వ రంగాలలో మాత్పులు తీసుకురాబడ్డాయి. ప్రయాణవసతులు, రవాణా, సమాచార రంగం ద్వీపం అంతటా అభివృద్ధి చేయబడ్డాయి. జపానీయులు విద్యావ్యవస్థను అభివృద్ధి చేసి నిర్భంధ విద్యావిధానం అమలుకు తీదుకువచ్చారు.
1945 నాటికి చైనా ప్రధాన భూభాగం, తైవానులో [[ద్రవ్యోల్బణం]] అధికమైంది. ఫలితంగా చైనా ప్రధాన భూభాగం, తైవాను జపానుతో యుద్ధానికి తలపడ్డాయి. తైవానుని వేరుచేయడామికి నేషనల్ ప్రభుత్వం తైవాన్ కరెంసీని కొత్తగా రూపొందించింది. అలాగే ధరల నియంత్రణ కాత్యక్రమం చేపట్టింది. ఇ ప్రయత్నాలు ద్రవ్యోభణం వేగాన్ని తగ్గించాయి.
ప్రధాన భూభాగం, తైవానులో ప్రవేశించిన కె.ఎం.టి ప్రభుత్వం తమతో తైవానుకు అంతులేని బంగారం, ధనం నిల్వలు తీసుకువచ్చారు. తరువాత తైవానులో ధరలు అదుపులోకి
రావడమే కాక ద్రవ్యోల్బణం తగ్గింది. ఇది తైవానుని వెనుకకు తీసుకోడానికి సహకరించింది. కె.ఎం.టి ప్రధాన భూభాగం, తైవానుకు మేధావులను, వాణిజ్య ప్రముఖులను తీసుకువచ్చింది. కె.ఎం.టి తాము ప్రధాన భూభాగంలో చేయలేని అనేక చట్టాలను, భూయాజమాన్య సంస్కరణలను తైవానులో ప్రవేశపెట్టాయి. కె.ఎం.టి గృహావసరాలు పూర్తిచేయడానికి
దిగుమతి విధానాలను సులువు చేసారు.
1950లో కొరియన్ యుద్ధం సంభవినిచిన కారణంగా యు.ఎస్ సహాయ కార్యక్రమం ఆరంభం కాగానే 1952 నాటికి ధరలు పూరిగా అదుపులోకి వచ్చాయి. అమెరికన్ ఆర్థికసాయం తైవాన్ ఆర్థికరంగం అభివృద్ధికి సహకరించాయి. ఫలితంగా గ్రామీణాభివృద్ధి వ్యవసాయాభివృద్ధి సాధ్యమైంది. తరువాతి కాలంలో తైవాన్ అభివృద్ధికి ఇది ఎంతో సహకరించింది. భూయాజమాన్య సంస్కరణలు, వ్యవసాయాభివృద్ధి ఫలితంగా 1952 నుండి 1959 నాటికి 4% వ్యవసాయోయ్పత్తుల అభివృద్ధి సాధ్యం అయింది. 3.6% ఉన్న జసంఖ్య అభివృద్ధి కంటే వ్యవసాయాభివృద్ధి అధికం కావడం గమనార్హం.
1962 లో తైవాన్ తైవాన్ సరాసరి తలసరి జాతీయ ఉత్పత్తి 170 అమెరికన్ డాలర్లు. ఇది తైవానును ఉతపత్తిలో కాంగో, జైరే సరసన నిలబెట్టింది. పి.పి.పి సమాచార సేకరణ ఆధారంగా1960 సరాసరి తలసరి జి.డి.పి 1353 అమెరికన్ డాలర్లు. 1990 వరకు ధరలు స్థిరంగా ఉండడం విశేషం. 2011 నాటికి సరాసరి తలసరి జి.ఎన్.పి కొనుగోలు శక్తి 37,000 అమెరికన్ డాలర్లకు చేరింది. తైవానును సాధించిన మానవాభివృద్ధి తైవానుని అభివృద్ధి చెందిన దేశాల సరసకు చేరేలా చేసింది. 2007 తైవాన్ హెచ్.డి.ఐ 0.943. 2010 నాటికి 0.868. చింగ్-కుయో
10 ప్రధాన నిర్మాణాల ప్రణాళిక రూపొందించాడు. తైవాన్ ఎగుమతి రంగ అభివృద్ధికి ఈ నిర్మాణాలు నాంది అయ్యాయి.
తైవాన్ హైస్పీడ్ రైలు 300 కిలో మీటర్ల ఎత్తులో కూడా పయనిస్తున్నాయి. తైపీ నుండి దక్షిణ భూభాగం లోని కావోహ్సియుంగ్ చేరడానికి 90 నిమిషాలు మాత్రమే సరిపోతుంది. ప్రస్తుతం తైవాన్
క్రియాశీలకంగా, పెట్టుబడిదారి, ఎగుమతుల వైపు సాగిన ఆదాయం క్రమంగా తైవాన్ ప్రభుత్వం పెట్టుబడులు, విదేశీ వ్యాపారం తగ్గించడానికి కారణమయ్యింది. ఈ శైలి ఆభివృద్ధని నిలిపి ఉంచడానికి కొన్ని బృహత్తర బ్యాంకులు, పరిశ్రలను ప్రైవేటీకరణ చేసారు. గత మూడు దశాబ్ధాలుగా భూముల ధరలు 8% అధికమైయ్యాయి. పారిశ్రమికాభివృద్ధికి ఎగుమతులు సహకరించాయి. తైవాన్ వాజిజ్య ఆదాయం అధికంగా ఉంది. విదేశీద్రవ్యం నిలువలలో తైవాన్ [[ప్రపంచము|ప్రపంచం]]లో 5వ స్థానంలో ఉంది. తైవాన్, రిపబ్లిక్ చైనా, తైవానుకు ప్రత్యేక కరెంసీలున్నాయి.
1990 ఆరంభం నుండి తైవాన్, చైనా ప్రధాన భూభాగం మధ్య ఆర్థిక సంబంధాలు బలపడ్డాయి. 2008 నాటికి తైవాన్ ప్రధాన చైనా భూభాగన్లో 15 బిలియన్ల అమెరికన్ డాలర్ల పెట్టుబడులు పెట్టింది. పి.ఆర్.సిలో 10% కంటే అధికమైన తైవానీ కూలీలు పనిచేస్తున్నారు. వారు తరచుగా తమ స్వంత వ్యాపారం వైపు మరలి పోతుంటారు. ఈ పరిస్థితికి తైవాన్ ఆర్థికంగా సహకరించినప్పటికీ వారు తైవాన్ ఆర్థికంగా చైనా ప్రధాన భూభాగం మీద ఆధారపడి ఉంటుందని భావప్రకటన చేస్తుంటారు. 2010 నాటికి తైవాన్ వాణిజ్యం 526 బిలియన్ల అమెరికన్ డాలర్లకు చేరుంది.
2001 లో వ్యవసాయ ఆదాయం దేశీయాదాయంలో 2% మాత్రమే. 1952 నుండి వ్యవసాయాదాయం 35% తగ్గింది. సంప్రదాయ శ్రామికులు క్రమంగా ద్వీపం వెలుపలికి పోగా ఆ స్థానాన్ని అధిక పెట్టుబడులు, సాంకేతికత తత్సంభంధ పరిశ్రమలు భర్తీ చేసాయి. తైవాన్ అంతటా ఉన్నత సాంకేతిక పార్కులు ఆవిర్భవించాయి. పి.ఆర్.సిలో ప్రధాన విదేశీపెట్టుబడి దేశం ఆర్.ఒ.సి మాత్రమే. [[తాయ్లాండ్]], [[ఇండోనేషియా]], [[ఫిలిప్పైంస్]], [[మలేసియా]], [[వియత్నాం]] తరువాత స్థానంలో ఉన్నాయి. పి.ఆర్.సిలో తైవాన్ 50,000 వ్యాపారాలు, 10,00,000 వ్యాపారులు, వాటిని ఆధారంగా జీవించే ప్రజలు ఉన్నారని అంచనా.
సంప్రదాయ ఆర్థిక విధానాలు, పాతిశ్రమిక శక్తి కారణంగా 1997 ఆసియా ఆర్థిక గండం సమయంలో తైవాన్ పొరుగుదేశాల కంటే తక్కువగా ఇబ్బందికి గురైంది. తన పొరుగు దేశాలైన దక్షిణ కొరియా, జపాన్ కంటే తైవాన్ ఆర్థిక రంగంలో ఆధిక్యత సాధిస్తున్నది బృహత్తర పరిశ్రమల కంటే లషు, మాధ్యమిక పరిశ్రమలే. ది గ్లోబల్ ఎకనమిక్ డౌన్ టౌన్ అయినప్పటికీ ప్రస్తుత ప్రభుత్వ బలహీనమైన నిర్వహణ, బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థలో ఉన్న బాడ్ డెబిట్ కారణంగా 2001 లో తైవానును కొంత తిరోగమించేలా చేసాయి. అనేక పరిశ్రమలు, కార్మికులు
పి.ఆర్.సికి తిరిగి పోయిన కారణంగా 1970 నుండి అంతకుముందు లేని నిరుద్యోగ సమస్య మొదలైంది. 2004 అధ్యక్షుని ఎన్నిక నాటికి నిరుద్యోగసమస్య కొత్త వివాదాలకు తెరతీసింది. 2002-2006 తరువాత అభివృద్ధి 4% చేరుకోగా నిరుద్యోగ సమస్య 4% తగ్గించబడింది. ఆర్.ఒ.సి అంతర్జాతీయ సంస్థల సమావేశాలలో తన స్వంత పేరుతో కలుసుకుంటింది. తైవాన్ 2002 నుండి వరల్డ్ ట్రేడ్ ఆర్గనైజేషన్ వంటి ప్రభుత్వ ఆర్గనైజేషన్లను తైవాన్, పెంగ్యూ, కిన్మెన్, మాత్సూ (చైనీస్ తైపీ) లలో " అరేట్ కస్టంస్ టెర్రిటరీ " లను కలిగి ఉంది.
== సంస్కృతి ==
తైవాన్ సంస్కృతి విభిన్న సాంస్కృతిక ఆధారిత మిశ్రమ సంస్కృతి కలిగి ఉంది. చారిత్రకంగాను, వంశానుగతంగా చైనాతో ఉన్నసనంధాలు, తైవాన్ వాసులలో అత్యధికులు చైనాపూర్వీకత కలినవారు అయిన కారణంగా తైవాన్ చైనా సంస్కృతితో ఆఅర్షించబడి వారితో విలీనమైన విభిన్న సంస్కృతి కలిగి ఉంది. జపాన్ సంస్కృతి, సంప్రదాయ కంఫ్యూషియనిజ విశ్వాసం, అధికరిస్తున్న పాశ్చాత్య సంస్కృతి ప్రస్తుత తైవానీయుల మీద ప్రభావం చూపిస్తున్నది. కుయోమింతాంగ్ తైవాన్ ప్రవేశం తరువాత తన చైనా సంస్కృతి సంబంధిత వ్యాఖ్యానాల ద్వారా తైవానీయులను ప్రభావితం చేసాడు. తరువాత చైనా లిపి, చైనీయుల చిత్రలేఖనం, చైనీయుల [[జానపద కళలు]], చైనీయుల సంగీత నాటకాల అభివృద్ధి కార్యక్రమం చేపట్టాడు.
తైవానీ సంస్కృతి పరిస్థితి వివాదాంశం ఔతూ ఉంది. తైవానీయుల సస్కృతి చైనాకు చెందినదా లేక తైవానీయులకు ప్రత్యేక సంస్కృతి ఉన్నదా అన్నది వివాదాశంగా మారింది. తైవాన్ రాజకీయాలు నిరంతరంగా వివాదాలతో ముడిపడి ఉన్నందున తైవాన్ సంస్కృతి సంప్రదాయాలు అభివృద్ధి విషయాలు తైవాన్ రాజకీయాలలో ప్రధానాంశం అయ్యాయి. తైవానీయుల సంస్కృతి, గుర్తింపు, ప్రధానంగా మొదట ఆధిక్యం చేసిన తైవాన్, చైనీయుల సంస్కృతులు కలిసి ప్రస్తుతం తైవాన్ సంస్కృతిని విభిన్న సంస్కృతుల మేళవింపుగా గుర్తించబడుతున్నది. చైనా ప్రధాన భూగం సస్కృతి అంతర్భాగాంగా చేసుకుని అధికసంఖ్యాకుల సస్ంస్కృతిని కలుపుకుంటూ తైవాన్ తనకంటూ ఒక ప్రత్యేక సంస్కృతిని కలిగి ఉంది. రాజకీయాలు, ప్రధాన చైనా భుభాగం నుండి 100 సంవత్సరాలకు పైగా వేరుగా ఉండడం కలిసి తైవానులోని పలుప్రాంతాలలో ఆహారం, సంగీతంలో కూడా విభిన్న సంప్రదాయాలను అనుసరించడానికి దారితీసింది.
తైవానులోని గొప్ప ఆకర్షణ " నేషనల్ పేలస్ మ్యూజియం " . ఇందులో 6,50,000 చైనా ఇత్తడి కళాఖండాలు, పచ్చలు, చేతి వ్రాతలు, చిత్రలేఖనాలు, పింగాణీపాత్రల సేకరణ కలిసి ఈ [[పురాతనము|పురాతన]] వస్తు ప్రదర్శనశాలను ప్రపంచంలో చైనీయుల కళలు, వస్తు ప్రదర్శనశాలలో ఉన్నతమైనదిగా గుర్తింపును తీసుకువచ్చింది. కె.ఎం.టి వారు విడిచి వచ్చిన పీజింగ్ నుండి తీసుకువచ్చిన వస్తుసేకరణతో ఈ పురత్తన వస్తు ప్రదర్శనశాలను స్థాపించారు. 1993లో చైనా సివిల్ వార్ సమయంలో మరికొన్ని సేకరణలు తైవానుకు చేరాయి. చైనీయుల సాంస్కృతిక నిధిలో10% ఈ పురత్తన వస్తు ప్రదర్శనశాలలో ఉన్నాయని భావిస్తున్నారు. విస్తారమైన ఈ సేకరణలో 1% మాత్రమే ప్రదర్శించబడుతున్నాయని భావిస్తున్నారు. చైనీయులు ఈ వస్తువులు దింగిలించబడినవి కనుక తమకు తిరిగి ఇవ్వాలని కోరుతున్నారు. అయినప్పటికీ ఆర్.ఒ.సి మాత్రం ఈ వస్తుసేకరణను ప్రత్యేకంగా సాంస్కృతిక తిరుగుబాటు సమయంలో కాపాడుకోవడానికి ప్రయత్నిస్తుంది.
తైవానులో శాస్త్రీయ సంగీతం అత్యధికంగా అభివృద్ధి చేయబడింది. జపానీ సంస్కృతి నుండి వచ్చిన కళాకారులు వరుసగా వయోలిన్ కళాకారుడు చో-లింగ్ లిన్, పియాన్ కళాకారుడు చింగ్-యున్ హూ, లింకన్ సెంటర్ చాంబర్ సొసైటీ ఆర్టిస్ట్ డైరెక్టర్ వూ హాన్, కరోక్ మొదలైన వారు తైవానులో ప్రజాదణ సంపాదించారు. వీరిని కె.టి.వి అంటారు. కె.టి.వి హోటెల్-లైక్ శైలిలో వ్యాపారరీతిలో కళాప్రదర్శనలు ఇస్తుంటారు. కె.టి.వి బృందాలకు హోటెల్ చిన్న గదులు, బాల్ రూములు వంటివి బృందం లోని సంఖ్య అనుసరించి అద్దెకు ఇస్తారు. పలు కె.ఎం.టి సంస్థలు రెస్టారెంట్, బఫే విందులు భాగస్వామ్యం ఏర్పరచుకుని పనిచేస్తుంటారు. [[కుటుంబము|కుటుంబ]] సంబంధిత శుభకార్యాలు, మిత్రుల కలయిక, వ్యాపార సంబంధాలను మెరుగు పరచడానికి ఈ విందులు ఏర్పాటు చేయబడతాయి. తైవానులో నడుపబడుతున్న పర్యాటక బసులలో టి.విలు ఉంటాయి. ఈ టి.వి లలో చలనచిత్రాలు ప్రదర్శించడానికి ఉపయోగించక సంగీత కచేరీలు ప్రదర్శించడానికి ఉపయోగిస్తుంటారు. తైవానులో కె.టి.వి తరువాత ప్రజాదరణ పొందింది ఎం.టి.వి. వీటిని అధికంగా నగరం వెలుపల కనిపిస్తుంటాయి. ఎం.టి.వి ఎంచుకున్న డి.వి.డి లను ప్రత్యేకమైన దియేటర్లలో ప్రదర్శించబడతాయి. యువతకు తమ సమయాన్ని ఏకాంతంగా మిత్రులతో గడపడానికి ఏం.టి.వి అవకాశాన్ని కల్పిస్తుండడం వలనలో యువతలో కె.టి.వి కంటే ఎంటివి అధిక ఆదరణ కలిగి ఉంది.
తైవానులో 24 గంటలు సేవలందిస్తున్న షాపులు అధికంగా ఉన్నాయి. ఇవి సాధారణ సేవలు కాక అదనంగా ఫైనాంస్ సంస్థలు, ప్రభుత్వ సంస్థల తరఫున పార్కింగ్ ఫీజ్ సేకరించడం, బిల్లులు చెల్లింపు, ట్రాఫిక్ వయోలేషన్ ఫైన్ సేకరించడం, క్రెడిట్ కార్డ్ చెల్లింపులు వంటి సేవలందిస్తున్నాయి.
తైవానీ ససంస్కృతి ఇతర సంస్కృతులను సహితం ప్రభావితం చేస్తుంది. తైవానీయుల బబుల్ టీ, మిల్క్ టీ [[సింగపూర్]], [[మలేషియా]], ఆస్ట్రేలియా]], [[యూరప్]], [[అమెరికా]] లలో లభ్యం ఔతున్నాయి. తైవాన్ టీ.వి కాత్యక్రమాలు సింగపూర్, మలేషియా, ఇతర ఆసియన్ దేశాలలో ప్రదర్శించబడుతున్నాయి. తైవాన్ చలన చిత్రాలు పలు అంతర్జాతీయ చలనచిత్ర ఉత్సవాలలో అవార్డులను గెలుచుకున్నాయి. తైవాన్ చలన చిత్ర దర్శకుడు అంగ్ లీ దర్శకత్వం వహించిన క్రంచింగ్ టైగర్, హైడెన్ డ్రాగన్, ఈట్ డ్రింక్, మన్ వుమన్, సెంస్, సెంసిబిలిటీ వంటి చిత్రాలు అంతర్జాతీయ బహుమతులు గెలుచుకున్నాయి. ఎడ్వర్డ్ యంగ్, హ్యూ సియో-సైన్ వంటి వారి దర్శకత్వంలో రూపొందిన బ్రోక్ బ్యాక్, లైఫ్ ఆఫ్ పై, లస్ట్, కాషన్ వంటి చిత్రాలు అంతర్జాతీయ గుర్తింపు పొందాయి.
== గణాంకాలు ==
2012 లో తైవాన్ జనసంఖ్య 2,32,61,747. వీరిలో అత్యధికులు తైవాన్ ద్వీపంలో నివసిస్తున్నారు. పెంగ్యూలో 97,724 మంది నివసిస్తున్నారు, కిన్మెన్లో 1,08,147 మంది నివసిస్తున్నారు,
మాత్సూ దీవిలో 10,253 మంది నివసిస్తున్నారు.
తైవాన్ ప్రజలలో 98% హాన్ చైనీస్ సంతతికి చెందిన వారు. వీరిలో బెన్షెన్గ్రెన్ అనబడే ప్రారంభకాల హన్ చైనీస్ వలస ప్రజలు 86%. వీరిని తరచుగా తైవాన్ స్థానికులు, తైవాన్ ఆదిమ మానవులుగా గుర్తించబడుతున్నారు. బెన్షెన్గ్రెన్ ప్రజలలో రెండు విభాగాలున్నాయి. వీరిలో హొక్లో ప్రజలు 70% వీరి పూర్వీకులు దక్షిణ కోస్తాలోని ఫ్యూజియన్ (మాన్-నన్) నుండి తైవనుకు వలస వచ్చారు. వీరు దక్షిణ చైనాలోని ఫ్యూజియన్ నుండి 17వ శతాబ్దంలో తైవానుకు వలసవచ్చిన వారని అంచనా. తైవాన్ మొత్తం జనాభాలో 15% ఉన్న హోక్కా ప్రజల పూర్వీకులు దక్షిణం నుండి గుయాంగ్డంగ్, పరిసర ప్రాంతాలు, తైవనుకు వలస వచ్చారని భావిస్తున్నారు. వాషెన్గ్రెన్ లోని 12% ప్రజలు 1945లో చైనా ప్రధాన భూభాగం నుండి
వచ్చరని భావిస్తున్నారు. మిగిలిన 2.25% ప్రజలు తైవానీ ఆదిమవాసులని అంచనా. వీరు 14 ప్రధాన విభాగాలుగా విభజించబడుతున్నారు. ది ఆమి, ఆతయాల్, బునన్, కవలన్, పైవాన్, పుయుమ, రుకై, సైసియట్, సకిజయ, సెడిక్, తయో, ట్రుకు, త్సౌ. వీరు ద్వీపం లోని తూర్పు భూభాగంలో నివసిస్తున్నారు. యామీ ప్రజలు ఆర్చిడ్ ద్వీపంలో నివసిస్తున్నారు.
తైవాన్ అధికార భాష అయిన మాండరిన్ భాషను తైవాన్ ప్రజలలో అత్యధికులు మాట్లాడుతున్నారు. 1940లో జపానీయులు బలవంతంగా ప్రవేశపెట్టిన మాండరిన్ భాషను పాఠాశాలలలో ప్రధానభాషగా బోధిస్తున్నారు. తైవానులోని చైనా సంప్రదాయక ప్రజలు, హాన్కాంగ్, మాక్యూ ప్రజలు కూడా ఈ భాధను మాట్లాడుతున్నారు. వైషెన్గ్రెన్ ప్రజలలో అధికులు ఆరంభం నుండి
మాండరిన్ మాట్లాడుతున్నారు ఇతర ప్రజలలో అనేకులు మాండరిన్ భాషను కొంతవరకు అర్ధం చేసుకుంటున్నారు. 15% ఉన్న హక్కా ప్రజలు తైవానీ భాషను (ఫ్యూజియన్ భూభాగ భాష అయిన మిన్నాన్ భాషకు కొంత వ్యత్యాసమైనది) మాట్లాడుతున్నారు. మాండరిన్ భాషను పాఠశాలలలో బోధించబడుతూ, టెలివిజన్, రేడియోలలో కూడా ఆధిక్యత సాధిస్తున్నది. 1990 లో భాషాపరమైన నిభంధలను తొలగించిన నాటి నుండి తైవాన్ ప్రజలలో మాండరినేతర భాషలు కూడా పునరుద్ధరించబడుతున్నాయి. తైవాన్ దేశీయమైన భాషలు ఫార్మొసన్ భాషలు చైనాకు కాని లేక సినో- టిబెటిన్కు కాని చెందినవి కాదు. అయినప్పటికీ ఆస్ట్రోనేషియన్ కుటుంబానికి చెందినవని భావిస్తున్నారు. ఈ భాషలను ఉపయోగిస్తున్నాల్పసంఖ్యాకులైన తైవాన్ ఆదిమతెగల ప్రజలు ప్రస్తుతం మాండరిన్ భాషను వాడుతూ ఇతర భాషల ఉపయోగం తగ్గిస్తున్నారు. 14 తైవాన్ భాషలలో 5 భాషలను మోరీబౌండ్గా
గుర్తించబడుతున్నయి.
రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా రాజ్యాంగం తైవాన్ ప్రజల స్వాతంత్ర్యం, మతవిశ్వాసాలను సంరక్షించడానికి ప్రయత్నిస్తుంది. 2005 గణాంకాలను అనుసరించి తైవానులో దాదాపు 1,87,18,600 మంది (81.3% ప్రజలు) వివిధ మతావలంభీకులు ఉన్నారు. 14-18% ప్రజలు నాస్థికూగా ఉన్నారు. ఆర్.ఒ.సి 26 [[మతాలు]]న్నట్లు గుర్తించింది. వీటిలో పెద్దవైన 5 మతాలు వరుసగా భౌద్ధమతావలంభీకుల సంఖ్య 80,86,000 (85%), తాయోఇజం మతావలంభీకులు 76,00,000 (33%), ఐ-కుయాన్ టాయో మతావలంభీకులు 8,10,000 ( 3.5%), ప్రొటెస్టెంటిజం 6,05,000 (2.6%), రోమన్ కేథొలికిజం 2,98,000 (1.3%) మంది ఉన్నారు. సి.ఐ.ఎ వరల్డ్ ఫాక్ట్ బుక్, యు.ఎస్ స్టేట్ డిపార్ట్మెంట్ సమీపకాల ఆధారాలు 93% తైవానీయులు
పలుదేవతారాధన మద్దతుదారులని తెలియజేస్తున్నది. పురాతన చైనా మతం, బుద్ధిజం, కంఫ్యూజియనిజం, తాయిజం తైవానీయులు అనుసరిస్తున్న మతాలలో ప్రధానమైనవి. రోమన్ కాథలిక్, ప్రొటెస్టెంట్లు, ప్రత్యేకించని [[క్రిస్టియన్]] సమూహాలకు చెందిన క్రిస్టియానిటీ మద్దతుదారులు 4.5%, ఇస్లాం, తైవానీ ఆదిమవాసుల మతాలు 2.5%,
చైనా, తైవాన్ మూలాల నుండి ఉద్భవించిన కంఫ్యూజియన్ మతం సర్వమతసమానత్వం బోధిస్తున్నది. తైవానీయులలో అత్యధికులు సాధారణంగా సర్వమతసమానత్వానికి మద్దతిస్తూ
కంఫ్యూజియనిజానికి మద్దతు ఇస్తున్నారు. 2009 గణాంకాలు తైవానులో 14,993 ఆలయాలు ఉన్నాయని తెలియజేస్తున్నాయి. సుమారు 1,500 మందికి ఒక ప్రార్థనా మందిరం ఉంది. వాటిలో 9,202 ప్రార్థనాలయాలు తాయిజజానికి చెందినవి. 2008 లో తైవానులో 3,262 చర్చిలు ఉన్నట్లు తెలుస్తున్నది.
== విద్య ==
తైవానులో కాలనీ పాలనా కాలంలో ఉన్నత విద్యావిధానం ప్రవేశపెట్టబడింది. అయినప్పటికీ 1945 లో తైవన్ను జపాన్ నుండి చైనా స్వాధీచేసుకుని వెంటనే విద్యావిధానంలో మార్పులు తీసుకువచ్చి అప్పుడున్న విద్యావిధానం స్థానంలో చైనా ప్రధాన భూభాగంలో ఉన్న ప్రవేశపెట్టారు. చైనా విద్యావిధానం చైనీస్, అమెరికన్ విద్యావిధానాల మిశ్రితమైనది.
విద్యావిధానంలో 6 సంవత్సరాల [[ప్రాథమిక విద్య]], 3 సంవత్సరాల మాద్యమిక విద్య, 3 సంవత్సరాల [[ఉన్నత పాఠశాల]] విద్య, 4 సంవత్సరాల విశ్వవిద్యాలయ విద్యతో కూడుకున్నది.
తైవానీయుల మధ్య ఈ విద్యా విధానం విజయవంతం అయింది. తైవానీయులు తమ విద్యావిధానం ప్రపంచంలో అత్యంత సమర్ధవంతమైనదని సగర్వంగా చెప్పుకుంటున్నారు. ప్రత్యేకంగా గణితం, సైన్సులో అత్యున్నతంగా ఉన్నదని చెప్తున్నారు. అయినప్పటికీ విద్యార్థుల మీద వత్తిడి తీసుకువస్తున్నరని అలాగే విషయఙానం లేని కంటస్థ విధానం అనుసరిస్తున్నారన్న విమర్శలు కూడా ఉన్నాయి.
పలు తైవానీ విద్యార్థులు నైపుణ్యం పెంచుకోవడానికి, పరీక్షల సమయంలో ఎదురైయ్యే సమస్యలు పరిష్కరించే నైపుణ్యం సంపాదించడానికి క్రాం, బుషిబాన్ స్కూళ్ళలో చేరుతుంటారు. ప్రత్యేకంగా గణితం, నేచురల్ సైన్సు, చరిత్ర, ఇతర పాఠాల సమస్యల పరిష్కారం కొరకు. పాఠాలు లెక్చర్లు, రివ్యూలు, ప్రైవేట్ ట్యుటోరియల్ స్థాయిలో పాఠాలు బోధించబడుతుంటాయి. విద్యార్థులకు ఆసక్తి ఉన్న కోర్సులు సులుగా లభ్యం ఔతున్నాయి. 2003 గణాంకాలు తైవాన్ అక్షరాస్యత 96.1% అని తెలియజేస్తున్నాయి.
== ఆరోగ్యం ==
సాఘింక ఆరోగ్యభీమాతో చేరిన ప్రస్తుత ఆరోగ్యపధకం 1995లో ప్రవేశపెట్టబడింది. ప్రభుత్వ ఆరోగ్యబీమా పధకంలో ఉద్యోగాలలో ఉన్న పౌరులకు నిర్భంధ ఆరోగ్యబీమా అమలులో ఉంది. పేదరికంలో ఉన్న వారు, నిరుద్యోగులు విపత్తుకలో చిక్కిన వారు వారి వారి ఆర్థిక పరిస్థితికి తగినట్లు ప్రైవేటు ఆసుపత్రులలో చికిత్స పొందుతుంటారు. తైవానులో పనిచేస్తున్న పౌరులు కానివారు
ఆరోగ్య సంరక్షణ సౌకర్యం పొదుతున్నారు. అనదరికీ ఒక స్థిరమైన గణనతో వైద్యం అందించబడుతుంది. వైద్య రుసుము మాత్రం ఉద్యోగుల బీమా సంస్థలు కాని వ్యక్తిగతంగా కాని చెల్లించబడతాయి. అసుపత్రులలో జరిపిన సర్వేలు రోగులలో 70.1% తాము వైద్య సేవలకు తృప్తి చెందుతున్నామని చెప్పారు. 20.5% రోగులు పరవాలేదని చెప్పారు. 4.4% తమకు వైద్యసేవలలో తృప్తిలేదని మరీ తక్కువ స్థాయిలో ఇన్నదని చెప్పారు.
సార్స్ సమయంలో తైవాన్ తన స్వంత రోగనిరోధక కేంద్రం కలిగి ఉంది. 2003 మార్చి 347 వ్యాధి నిర్ధారణ అయింది. సి.డి.సి, ప్రాంతీయ ప్రభుత్వాలు కలిసి ప్రయాణీకులు ఉండే ప్రదేశాలు, రిక్రియేషన్ కేంద్రాలు, ప్రజలు కూడే ప్రదేశాలన్నింటిలో మానిటర్డ్ స్టేషన్లు ఏర్పాటు చేసారు. 2003 జూలై నాటికి ఒక్క సార్స్ రోగి కూడా నమోదు కాలేదు. 2006 నాటికి బి.ఎన్.హెచ్.ఐ 17,259 మందికి ఆరోగ్యబీమా సౌకర్యం కల్పించింది.
== ప్రయాణ సౌకర్యాలు ==
రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా రవాణా, సమాచారశాఖ ఆధ్వర్యంలో తైవాన్ రవాణాశాఖ పనిచేస్తుంది. తైవాన్ రహదారులు 5 విభాగాలుగా విభజించబడ్డాయి ; నేషనల్ హైవే, ప్రొవింషియల్ హైవే, కౌంటీ రూట్స్, టౌన్ షిప్ రూట్స్, స్పెషల్ రూట్స్. మొదటి నాలుగు సాధారణ మార్గాలు. తైవాన్లో విశాలమైన [[రైలు మార్గాలు]]న్నాయి. రైలు మార్గాలను తైవాన్ " తైవాన్ రైల్వే అడ్మినిస్ట్రేషన్ " నిర్వహిస్తుంది. తైవాన్ హైస్పీడ్ రైళ్ళను " తైవాన్ హైస్పీడ్ కార్పొరేషన్ " నిర్వహిస్తుంది. తైపీ మెట్రో అండ్ ది కావోహ్సియుంగ్ మాస్ రాపిడ్ ట్రాంసిస్ట్ తైపీ [[మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]], కావోహ్సియుంగ్ నగర ప్రాంతంలో రవాణా సేవలందిస్తుంది. తైచంగ్ మహానగర మార్గాలు నిర్మాణదశలో ఉంది. తైవాన్లో నాలుగు విమానాశ్రయాలు ఉన్నాయి. అవి వరుసగా తైవాన్ తాయుయాన్ ఇంటర్నేషనల్ ఎయిర్పోర్ట్, తైపీ సాంగ్షన్ ఎయిర్పోర్ట్, కావోహ్సియుంగ్ ఇంటర్నేషనల్ ఎయిర్పోర్ట్, తైచంగ్ ఎయిర్పోర్ట్ ఉన్నాయి.
తైవాన్లో నాలుగు నౌకాశ్రయాలు ఉన్నాయి. అవి వరుసగా పోర్ట్ ఆఫ్ తైపీ, ది పోర్ట్ ఆఫ్ కావోహ్సియుంగ్, ది పోర్ట్ ఆఫ్ తైచంగ్, పోర్ట్ ఆఫ్ హుయాలియన్.
.
== వెలుపలి లింకులు==
{{ఆసియా}}
[[af:Taiwan (eiland)]]
[[ar:تايوان (جزيرة)]]
[[ast:Taiwán]]
[[az:Tayvan]]
[[bg:Тайван]]
[[br:Enez Taiwan]]
[[ca:Taiwan]]
[[ceb:Taiwan]]
[[cs:Tchaj-wan (ostrov)]]
[[da:Taiwan (ø)]]
[[de:Taiwan (Insel)]]
[[dsb:Taiwan]]
[[dv:ޓައިވާން]]
[[es:Isla de Taiwán]]
[[et:Taiwani saar]]
[[fa:تایوان (جزیره)]]
[[gan:臺灣]]
[[gd:Taidh-Bhàn (eilean)]]
[[gl:Illa de Taiwán]]
[[hak:Thòi-vân]]
[[he:טאיוואן (אי)]]
[[hi:ताइवान]]
[[hsb:Taiwan]]
[[hu:Tajvan (sziget)]]
[[ia:Taiwan]]
[[id:Taiwan]]
[[is:Taívan]]
[[it:Isola di Formosa]]
[[ja:台湾]]
[[ko:타이완]]
[[la:Formosa]]
[[lv:Taivāna (sala)]]
[[mn:Тайвань арал]]
[[mr:तायवान (बेट)]]
[[ms:Pulau Taiwan]]
[[my:ထိုင်ဝမ်]]
[[nn:Taiwan]]
[[no:Taiwan]]
[[pl:Tajwan (wyspa)]]
[[pt:Ilha Formosa]]
[[qu:Taywan]]
[[ru:Тайвань]]
[[sah:Тайбаан]]
[[sco:Taiwan]]
[[sh:Tajvan]]
[[simple:Taiwan]]
[[sk:Taiwan (ostrov)]]
[[sl:Tajvan (otok)]]
[[sm:Tailani]]
[[sr:Тајван]]
[[sv:Taiwan (ö)]]
[[sw:Taiwan]]
[[ta:தாய்வான்]]
[[tpi:Taiwan]]
[[tr:Tayvan]]
[[tt:Тайвань]]
[[uk:Тайвань]]
[[vec:Taiwan (ixoła)]]
[[war:Taiwan]]
[[wuu:台湾]]
[[xal:Тайван арл]]
[[za:Daizvanh]]
[[zh:臺灣]]
[[zh-classical:臺灣]]
[[zh-min-nan:Tâi-oân]]
[[zh-yue:臺灣]]
967nh6y9c2sl4i1043fsy3ilqif8kty
3620301
3620300
2022-08-10T23:13:09Z
Kprsastry
2847
/* భౌగీళికం */
wikitext
text/x-wiki
{{దేశ సమాచారపెట్టె
| conventional_long_name = Republic of China<br/>''రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా''<br/>చైనా గణతంత్రం
| common_name = Taiwan
| native_name = {{ubl|{{native name|zh-tw|<big>中華民國</big>|italics=off}}<br />''Zhōnghuá Mínguó'' {{small|([[Standard Mandarin|Mandarin]])}}<!---Do not change to "Jhonghuá Mínguó" (i.e. Tongyong Pinyin); Hanyu Pinyin has been the official romanization since 1 January 2009.---><br />''Tiong-hôa Bîn-kok'' {{small|([[Hokkien]])}}<br />''Chûng-fà Mìn-koet'' {{small|([[Taiwanese Hakka|Hakka]])}}<br />''Dṳ̆ng-huà Mìng-guók'' {{small|([[Fuzhou dialect|Fuzhounese]])}}}}
| image_flag = Flag of the Republic of China.svg
| alt_flag = A red flag, with a small blue rectangle in the top left hand corner on which sits a white sun composed of a circle surrounded by 12 rays.
| image_coat = National Emblem of the Republic of China.svg
| alt_coat = A blue circular emblem on which sits a white sun composed of a circle surrounded by 12 rays.
| symbol_type = National Emblem
| national_anthem = {{vunblist|"[[National Anthem of the Republic of China]]"<br />{{lang|zh-hant|中華民國國歌}} <br />''Zhōnghuá Mínguó Guógē''}} <div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:National anthem of the Republic of China (Taiwan) 中華民國國歌(演奏版).ogg]]}}</div>
| flag_anthem = {{vunblist|"[[National Flag Anthem of the Republic of China]]" <br />{{lang|zh-hant|中華民國國旗歌}}<br />''Zhōnghuá Míngúo Gúoqígē''}}
<div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:中華民國國旗歌 (演奏版).ogg]]}}</div>
| image_map = Locator map of the ROC Taiwan.svg
| alt_map = a map of East Asia, with a world map insert, with the island of Taiwan shaded and the other islands circled
| map_caption = [[Free area of the Republic of China|Territory controlled by the Republic of China]]: [[Geography of Taiwan|Taiwan Island]], [[Penghu]], [[Kinmen]], [[Matsu Islands]], [[Pratas Islands|Dongsha Islands]] and [[Taiping Island]]
| capital = [[తైపీ]]<ref name="capital">{{cite news |title=Interior minister reaffirms Taipei is ROC's capital |date=5 December 2013 |url=http://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2013/12/05/2003578356 |newspaper=Taipei Times |accessdate=7 December 2013}}</ref>
| coordinates = {{coord|25|02|N|121|38|E|display=it}}
| largest_city = [[న్యూ తైపీ నగరం|న్యూ తైపీ]]
| official_languages = [[Taiwanese Mandarin]]<ref>{{cite news|last1=Shih|first1=Hsiu-chuan|title=Taiwan mulling English as an official language, but is it ready?|url=http://focustaiwan.tw/news/afav/201801270011.aspx|accessdate=27 January 2018|agency=Central News Agency|date=27 January 2018}}</ref><ref>{{cite web | url=https://www.theworldofchinese.com/2014/05/taiwanese-mandarin-starter-kit/ | title=The wild and wacky world of Taiwanese Mandarin | publisher=The World of Chinese | date=May 29, 2014 | accessdate=December 3, 2018 | website= | archive-date=2018-12-14 | archive-url=https://web.archive.org/web/20181214123816/http://www.theworldofchinese.com/2014/05/taiwanese-mandarin-starter-kit/ | url-status=dead }}</ref>
| national_languages = {{vunblist|[[Formosan languages]]<ref>{{cite web|url=http://focustaiwan.tw/news/aipl/201707190019.aspx |title=President lauds efforts in transitional justice for indigenous people |publisher=Focus Taiwan |accessdate=19 July 2017}}</ref> <br />[[Taiwanese Hakka|Hakka]]<ref>{{cite web|url=http://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2017/12/30/2003684894 |title= Hakka made an official language |newspaper=Taipei Times |accessdate=29 December 2017}}</ref>}}
| regional_languages = {{vunblist|[[Matsu dialect]] <br />[[Taiwanese Hokkien]]}}
| languages_type = [[Official script]]s
| languages = {{vunblist|[[Traditional Chinese]] <br />[[Formosan languages|Formosan Latin alphabet]]<ref>{{cite web|url=http://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2017/07/20/2003674932 |title=Official documents issued in Aboriginal languages |publisher=Taipei Times |accessdate=20 July 2017}}</ref>}}
| ethnic_groups = {{nowrap|95% [[Han Taiwanese|Han]]{{sfnp|Exec. Yuan|2014|p=36}}}}<br />{{nowrap| '''∟''' 70% [[Hoklo Taiwanese|Hoklo]]}}<br />{{nowrap| '''∟''' 14% [[Hakka people|Hakka]]}}<br />{{nowrap|{{raise|0.1em| '''∟''' 14% [[Waishengren|Waisheng]]{{efn|name=waishengren| This does not include citizens of the People's Republic of China who more recently moved to Taiwan. Some Waishengren are also Hakka or Hokkien, and small minority are not Han but Manchu, Mongol etc.}}}}}}<br />{{nowrap|3.1% [[:zh:臺灣新住民|New immigrants]]}}<br />{{nowrap|2.4% [[Taiwanese aborigines|Aborigines]]{{efn|Taiwanese aborigines are officially categorised into [[List of ethnic groups in Taiwan|16 separate ethnic groups]] by the Republic of China. {{harvp|Exec. Yuan|2014|p=49}} }}}}
| demonym = [[Taiwanese people|Taiwanese]]<ref name="cia-factbook" />
| government_type = [[Unitary state|Unitary]] [[Semi-presidential system|semi-presidential]] [[republic]]
| leader_title1 = [[President of the Republic of China|President]]
| leader_name1 = [[Tsai Ing-wen]]
| leader_title2 = [[Vice President of the Republic of China|Vice-President]]
| leader_name2 = [[Chen Chien-jen]]
| leader_title3 = [[Premier of the Republic of China|Premier]]
| leader_name3 = [[William Lai]]
| leader_title4 = [[List of vice premiers of the Republic of China|Vice Premier]]
| leader_name4 = [[Shih Jun-ji]]
| leader_title5 = [[President of the Legislative Yuan|Speaker]]
| leader_name5 = [[Su Jia-chyuan]]
| leader_title6 = [[Vice President of the Legislative Yuan|Deputy Speaker]]
| leader_name6 = [[Tsai Chi-chang]]
| legislature = [[Legislative Yuan]]
| sovereignty_type = [[History of the Republic of China|Formation]]
| sovereignty_note =
| established_event1 = [[Xinhai Revolution]]
| established_date1 = 10 October 1911
| established_event2 = [[Republic of China (1912–49)|Republic proclaimed]]
| established_date2 = 1 January 1912
| established_event3 = [[Retrocession Day|Taiwan transferred]]
| established_date3 = 25 October 1945
| established_event4 = [[Constitution of the Republic of China|Current constitution]]
| established_date4 = 25 December 1947
| established_event5 = [[Chinese Communist Revolution|Government moved to Taipei]]
| established_date5 = 7 December 1949
| area_km2 = 36,197<ref name="taiwan-popstat" />
| area_rank = <!-- Area rank should match [[List of countries and dependencies by area]];should not be any here -->
| population_estimate = 23,577,271<ref name="Natl Statistics">{{cite web |title=Statistics from Statistical Bureau|url=http://eng.stat.gov.tw/point.asp?index=9|access-date=22 September 2018 |website=National Statistics, Republic of China (Taiwan)}}</ref>
| population_census = 23,123,866<ref>{{cite web|title=General Statistical analysis report, Population and Housing Census|url=http://eng.stat.gov.tw/public/Data/5428162113SIDMH93P.pdf|website=National Statistics, ROC (Taiwan)|url-status=dead|access-date=6 డిసెంబర్ 2018|archive-date=26 డిసెంబర్ 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161226090918/http://eng.stat.gov.tw/public/Data/5428162113SIDMH93P.pdf}}</ref>
| population_estimate_year = 2018
| population_estimate_rank = 53rd
| population_census_year = 2010
| population_census_rank = 53rd
| population_density_km2 = 650
| population_density_rank = 17th
| GDP_PPP = $1.250 trillion<ref name=imf2>{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2018/02/weodata/weorept.aspx?sy=2018&ey=2023&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&pr1.x=37&pr1.y=7&c=528&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a=|title=Taiwan Province of China |publisher=International Monetary Fund |accessdate=7 May 2017}}</ref>
| GDP_PPP_year = 2018
| GDP_PPP_rank =
| GDP_PPP_per_capita = $52,960<ref name=imf2 />
| GDP_PPP_per_capita_rank =
| GDP_nominal = $603 billion<ref name=imf2 />
| GDP_nominal_year = 2018
| GDP_nominal_rank =
| GDP_nominal_per_capita = $25,534<ref name=imf2 />
| GDP_nominal_per_capita_rank =
| Gini = 33.6
| Gini_year = 2014
| Gini_change = <!--increase/decrease/steady-->
| Gini_ref = <ref>{{cite book |title=Report on The Survey of Family Income and Expenditure |url=http://eng.stat.gov.tw/ct.asp?xItem=3417&CtNode=1596&mp=5 |chapterurl=http://win.dgbas.gov.tw/fies/doc/result/99/a11/Year04.xls |chapter=Table 4. Percentage Share of Disposable Income by Quintile Group of Households and Income Inequality Indices |publisher=Directorate General of Budget, Accounting and Statistics |location=Taipei, Taiwan |year=2010}}</ref>
| Gini_rank =
| HDI = 0.907
| HDI_year = 2017
| HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady-->
| HDI_ref = {{efn|The UN [[China and the United Nations|does not recognize]] the Republic of China (Taiwan) as a [[sovereign state]]. The HDI report does not include Taiwan as part of the People's Republic of China when calculating China's figures (see<ref>{{cite web|url=http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2010_EN_Readers_reprint.pdf|title=- Human Development Reports|website=hdr.undp.org}}</ref>). Taiwan's government calculated its HDI to be 0.907, based on 2010 new methodology of UNDP.<ref>{{cite web|url=http://eng.stat.gov.tw/public/data/dgbas03/bs2/gender/International%20Gender/%E4%BA%BA%E9%A1%9E%E7%99%BC%E5%B1%95%E6%8C%87%E6%95%B8.xls|format=Excel|script-title=zh:2018中華民國人類發展指數(HDI)|accessdate=2018-11-12|year=2018|publisher=Directorate General of Budget, Accounting and Statistics, Executive Yuan, R.O.C.|language=zh-hant|title=ఆర్కైవ్ నకలు|website=|archive-url=https://web.archive.org/web/20170811222036/http://eng.stat.gov.tw/public/data/dgbas03/bs2/gender/International%20Gender/%E4%BA%BA%E9%A1%9E%E7%99%BC%E5%B1%95%E6%8C%87%E6%95%B8.xls|archive-date=2017-08-11|url-status=dead}}</ref>|group="nb"}}
| HDI_rank = 21st
| currency = [[న్యూ తైవాన్ డాలర్]] (New Taiwan Dollar, NT$)
| currency_code = TWD
| time_zone = [[National Standard Time]]
| utc_offset = +8
| date_format = {{unbulleted list |yyyy-mm-dd |{{longitem|style=line-height:1.1em; |{{nowrap|yyyy年m月d日<br />{{small|([[Common Era|CE]]; [[Chinese calendar|CE+2697]])}}}}}} |[[Minguo calendar|民國yy年m月d日]] {{small|([[Common Era|CE]]−1911)}}}}
| drives_on = Right
| calling_code = [[Telephone numbers in Taiwan|+886]]
| cctld = {{vunblist|[[.tw]] <br />[[.台灣]] <br /> [[.台湾]]<ref>{{cite web |url=http://brussels38.icann.org/meetings/brussels2010/transcript-board-25jun10-en.txt |title=ICANN Board Meeting Minutes |publisher=ICANN |date=25 June 2010}}</ref>}}
| official_website = [http://www.taiwan.gov.tw/ taiwan.gov.tw]
}}
'''తైవాన్''' ఐక్యరాజ్యసమితి గుర్తింపు పొందని, [[చైనా]]లోని అంతర్భాగముగా ప్రపంచముచే గుర్తించబడుతున్నఫసిఫిక్ మహాసముద్రములోని ఒక దీవి. తైవాన్ చైనా నుండి స్వాతంత్య్రము ప్రకటించుకుంది. వాస్తవ నియంత్రణాధికారము దీనిపై చైనాకు లేదు. ప్రజల భాష చైనీసు (చీనీ).
== వివిధ నామాలు==
== చరిత్ర==
=== ఆదిమ తైవాన్ ===
హిమయుగం ఆఖరి దశలో తైవాన్ ఆసియా ప్రధాన భూభాగంలో సముద్రమట్టం పెగిగిన 10,000 సంవత్సరాల తరువాత కలిసి పోయింది . ఈ ద్వీపంలో లభించిన మానవ అవశేషాలు అలాగే పురాతన కళాఖాండాలు 20,000 - 30,000 సంవత్సరాల నాటివిగా గుర్తించబడ్డాయి.
ప్రస్తుత తైవాన్ ఆదిమ వాసులు 4,000 సంవత్సరాల ముందు చైనా భూభాగం నుండి వెళ్ళి స్థిరపడిన వారని భావిస్తున్నారు. ఇక్కడి ప్రజలు మాట్లాడే భాష ఆస్ట్రో ఏషియన్ కుటుంబానికి చెందినది. తైవాన్ ద్వీపంలోని తూర్పు భాగంలో ఉన్న మడగాస్కర్ మలయో-పాలినేషియన్ భాష కూడా విస్తరించి ఉంది.
తైవాన్ లోని అధిక భాగంలో విస్తరించి ఉన్న ఈ భాష ఆస్ట్రో ఏషియన్ భాషకు పూర్తిగా భిన్నమైనది. తైవాన్ దేశంలో ఆధిపత్యం కలిగిన ఈ భాషలే తైవాన్ ప్రజలను దక్షిణ ఆసియాలోని పసిఫిక్, [[హిందూ మహా సముద్రం]]లో ఉన్న సముద్ర ఆధారిత ప్రజలలో ప్రత్యేకించి చూపుతున్నాయి. 13వ శతాబ్దంలో ప్యాన్ చైనీయులు పెంగ్యూ ద్వీపంలో స్థిరపడసాగారు. అయినప్పటికీ గిరిజనుల విరుద్ధమైన భావాలు, వ్యాపారావకాశాలు అనుకూలించకపోవడం తైవాన్ ఇతరులకు ఆకర్షణ రహితంగానే మిగిలి పోయింది. అప్పుడప్పుడూ వచ్చే అన్వేషకులు, మత్స్యకారుల వలన కొన్ని మార్పులు సంభవించాయి.
=== 17వ శతాబ్దం ===
1622లో ది డచ్ [[ఈస్టిండియా కంపెనీ]] ఒక వ్యాపార సంస్థను ప్రారంభించాలని ప్రయత్నించింది. ఈ ప్రయత్నం మింగ్ అథారిటీల చేత తిప్పికొట్టబడింది. 1624 లో డచ్ కంపెనీ సముద్రతీరంలోని తాయోయాన్ అనే చిన్న ద్వీపంలో " ఫోర్ట్ జీలండియా " పేరుతో వ్యాపార సంస్థను ప్రారంభించింది. అది ప్రస్తుతం ప్రధాన ద్వీపంలోని ఆంపింగ్ లో ఒక భాగంగా ఉంది. కంపెనీకి చెందిన స్కాటిష్ ప్రతినిధి ద్వీపంలోని దిగువభూములు 11 ప్రధాన భూభాగాలుగా విభజింపబడ్డాయని వాటిలో కొన్ని డచ్ ఆధీనంలో ఉండగా మిగిలినవి స్వతంత్రంగా ఉన్నాయని వర్ణించాడు. కంపెనీ ఫిజీ, పెంగూ (మత్స్యకారులు) నుండి కూలీలను దిగుమతి చేసుకున్నారు. వారిలో చాలా మంది ఇక్కడే స్థిరపడ్డారు.
1626లో ఈ [[భూమి]] లో పాదం మోపిన స్పెయిన్ వారు ఉత్తర తైవాన్ భూభాగాన్ని ఆక్రమించుకున్నారు. స్పెయిన్ వారు కీలంగ్, తాంసు రేవులలో వ్యాపారం విస్తరింపజేసారు. ఈ కాలనీ కాలం 16 సంవత్సరాల కాలం కొనసాగి డచ్ సైన్యాల చేతిలో స్పెయిన్ వారి చివరి కోట పతనం కావడంతో 1642 నాటికి ముగింపుకు వచ్చింది.
మింగ్ సామ్రాజ్యం పతనం తర్వాత మింగ్ విశ్వాసి అయిన కాక్సింగా ప్రవేశించి ద్వీపాన్ని ఆక్రమించి 1662 నాటికి జిలాండియా కోటను స్వాధీనం చేసుకున్నాడు. తరువాత డచ్ ప్రభుత్వం, సైన్యాలను ద్వీపం నుండి తరిమి కొట్టాడు. కాక్సింగ్ తంగ్నింగ్ రాజ్యాన్ని స్థాపించి (1662-1683) తైవాన్ ని [[రాజధాని]] ని చేసాడు. అతడు, అతడి వారసులైన జెంగ్ జింగ్ 1662-1683 వరకు ఈ ద్వీపాన్ని పాలించారు. తరువాత రాజ్యానికి వచ్చిన జెంగ్ కెషంగ్ పాలన [[ఆగ్నేయం|ఆగ్నేయ]] చైనాను పాలిస్తున్న క్వింగ్ సామ్రాజ్యంతో నిరంతరంగా సాగించిన దాడుల కారణంగా ఒక సంవత్సరం కంటే ముందే ముగింపుకు వచ్చింది.
=== క్వింగ్ పాలన ===
ఫ్యుజియన్ నౌకాసేన 1683 లో కాక్సింగ్ మనుమడిని ఓడించిన తరువాత క్వింగ్ ను ఆనుకుని ఉన్న తైవాన్ ద్వీపం ఫ్యూజియన్ న్యాయపరిధిలోకి చేర్చబడింది. క్వింగ్ రాజ్యాంగం ఈ భూభాగంలో సముద్రపు దోపిడీదారులు, దేశదిమ్మరుల నుండి రక్షిస్తూ వచ్చింది. అలాగే స్థానిక ప్రజల భూహక్కు, వలసలను నిర్వహించడానికి వరుసగా శాసనాలను అమలుచేసింది. దక్షిణ ఫ్యుజియన్ నుండి వలసదారులు తైవానులో ప్రవేశించసాగారు. పన్ను చెల్లించే భూములకు పోరుకొనసాగిన భూముల సరిహద్దులు తూర్పు తీరాలకు మారింది. స్థానికులు కొండ ప్రాంతాలకు పంపబడ్డారు. ఈ సమయంలో చైనీయులకు, దక్షిణ ఫ్యూజియన్లకు అలాగే చైనీయులకు, దక్షిణ ఫ్యూజియన్లకు, స్థానికులకు మధ్య అనేక పోరాటాలు జరిగాయి.
ఉత్తర తైవాన్, పెంగూ ద్వీపాలలో సినో-ఫ్రెంచ్ యుద్ధాలు (1884 ఆగస్టు నుండి 1885 ఏప్రిల్ ) కొనసాగాయి. 1884 అక్టోబరు మాసంలో ఫ్రెంచ్ కీలంగ్ ను ఆక్రమించుకుంది. అయినప్పటికీ అది కొన్ని రోజుల తరువాత తిరిగి స్వాధీనం చేసుకొనబడింది. ఫ్రెంచ్ కొన్ని విజయాలను సాధించినప్పటికీ వాటిని ఉపయోగించుకోలేని ప్రతిష్టంభన కొనసాగింది. 1885 మార్చి 31లో మత్స్యకారులతో సాగించిన [[యుద్ధం]] లో ఫ్రెంచ్ విజయం సాధించినప్పటికీ అధిక సమయం ఆ విజయాన్ని నిలబెట్టుకోలేక పోయింది. యుద్ధానంతరం ఫ్రెంచ్ వారు కీలాంగ్, పెంగూ ఆర్చిపెలగో లను ఖాళీచేసారు.
1885లో క్వింగ్ ప్రభుత్వం తైవాన్ ప్రిఫెక్చర్ అఫ్ ఫ్యూజియన్ ను తైవాన్ భూభాగంగా మార్చడంతో సామ్రాజ్యంలో తైవాన్ 20వ భూభాగం అయింది. తైపే తైవాన్ రాజధానిగా చేయబడింది. తరువాత తైవాన్ భూభాగంలో ప్రారంభం అయిన ఆధునికీకరణలో భాగంగా భవననిర్మాణాలు, రైలు మార్గం నిర్మాణం, తపాలా సర్వీస్ వంటివి చోటు చేసుకున్నాయి.
=== జపాన్ పాలన ===
మొదటి సినో-జపానీ యుద్ధంలో (1894-1895) క్వింగ్ సామ్రాజ్యం ఓడిపోయింది. తైవాన్, పెంగూ తమ పూర్తి స్వాతంత్య్రాన్ని [[జపాను]] సామ్రాజ్యానికి వదిలివేసింది. క్వింగ్ సామ్రాజ్యాభిమానులకు తమ ఆస్తులను విక్రయించి ప్రధాన భూమి అయిన చైనాకు తరలి వెళ్ళడానికి రెండు సంవత్సరాల గడువు ఇవ్వబడింది. చాలా స్వల్పమైన వారు మాత్రమే ఇది సాధ్యమని భావించారు. 1895 మే 25 క్వింగ్ మద్దతుదార్లు జపాన్ పాలనను అడ్డగిస్తూ ఫార్మోసా రిపబ్లిక్ ప్రకటన చేసారు. 1895 అక్టోబరు 21 న రాజధాని అయిన తైవాన్లో ప్రవేశించి క్వింగ్ మద్దతుదార్ల తిరుగుబాటును అణిచివేసారు.
జపాన్ పాలనలో ద్వీపంలో రైలుమార్గాల విస్తరణ, రహదారుల అభివృద్ధి, పరిసరాల పరిశుభ్రత నిర్మాణాలను మెరుగుపరచడం వంటి అభివృద్ధి కార్యక్రమాలు చేపట్టారు. అలాగే ఆధునిక విద్యావిధానం స్థాపించబడింది. ప్రతిద్వందుల వేట సాగించిన కారణంగా జపాన్ పాలన ముగింపుకు వచ్చింది. జపాన్ పాలనా కాలంలో [[బియ్యం]], [[చెరుకు]] ఉత్పత్తిలో విపరీతంగా అభివృద్ధి చెందింది. 1939 నాటికి తైవాన్ చక్కెర ఉత్పత్తి ప్రపంచంలో ఏడవస్థానానికి చేరుకుంది. తైవానీయులు - స్థానికులు రెండవ స్థాయి పౌరులుగానే పరిగణించబడ్డారు. జపాన్ పాలనలో మొదటి దశాబ్ధంలో చైనీయుల గెరిల్లా యుద్ధం అణిచివేయబడిన తరువాత స్థానిక గిరిజనుల మీద క్రూరమైన యుద్ధపరంపరలను సాగించిన యుద్ధాలు 1930 వూష్ సంభంవంతో ముగింపుకు వచ్చాయి.
1935 నాటికి ద్వీపాన్ని జపాన్ సామ్రాజ్యంతో అనుసంధానించే ప్రయత్నాలు చేసారు. ద్వీపంలోని ప్రజలు తమకు తాము జపానీయులుగా భావించారు. రెండవ ప్రపంచ యుద్ధకాలంలో వేలమంది తైవానీయులు జపాన్ సైన్యాలలో సేవచేసారు. ఉదాహరణగా ఆర్.ఒ.సి అధ్యక్షుడైన లీ తెంగ్-హుయీ అన్న జపాన్ నావికాదళంలో సేవచేసి ఫిలిప్పైన్ లో 1945లో పనిచేసే సమయంలో మరణించాడు. జపాన్ సామ్రాజ్య నౌకా దళం ఎక్కువగా తైవాన్ రేవులలో స్థావరాలు ఏర్పరచుకున్నారు. తైపేలో ఉన్న తైహోకూ ఇంపీరియల్ యూనివర్సిటీ సమీపంలో " ది సౌత్ స్ట్రైక్ గ్రూప్ " సైనిక స్థావరం ఉండేది. వాయు సైనిక స్థావరమైన " ఏరియల్ బాటిల్ ఆఫ్ తైవాన్-ఒకినవాలో అనేక జపాన్ సైనిక స్థావరాలు తమ సైనిక చర్యలను కొనసాగించాయి. జపాన్ ముఖ్య సైనిక కేంద్రాలు , పరిశ్రమలు తైవాన్ అంతటా విస్తరించి ఉండేవి. అమెరికన్ బాంబింగ్ లక్ష్యంగా చేసుకున్న కయోసియంగ్ వద్ద ఉన్న స్థావరం వీటిలో ఒకటి. 1938 లో 3,09,000 మంది జపానీయులు తైవానులో నివసించారు. రెండవ ప్రపంచ యుద్ధానంతరం జపానీయులకు జపాన్ దేశం మీద [[భక్తి]] అధికమయింది.
=== రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తరువాత ===
=== చైనా పాలన ===
రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తరువాత చైనా అంతర్యుద్ధం మొదలైంది. 1949లో చియాంగ్ కై షెక్ నాయకత్వంలో చైనీస్ నేషనలిస్టులు , మావో జడాంగ్ నాయకత్వంలో చైనీస్ కమ్యూనిస్ట్ పార్టీల మధ్య తీవ్రమైన ఘర్షణలు మొదలయ్యాయి. వరుసగా కొనసాగిన కమ్యూనిస్టు చర్యలు నేషలిస్ట్ సైన్యాల ఓటమికి దారితీసాయి. కమ్యూనిస్టులు అక్టోబర్ 1 న పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనాను స్థాపించారు.
1949లో చియాంగ్ తనప్రభుత్వాన్ని తైవానుకు తరలించి తైపీని ఆర్.ఓ.సికి రాజధానిని ( తైపీని కై-షెక్ " యుద్ధసమయ రాజధాని అని పేర్కొన్నాడు) చేసాడు. అత్యధికంగా సైనికులు, కుయోమింతాంగ్ సభ్యులు, మేధావులు, వ్యాపారులు మొత్తం 20 లక్షల మంది ప్రధాన భూమి అయిన చైనాను ఖాళీచేసి తైవానులో ప్రవేశించారు. వీరి రాకతో తైవాన్ ప్రజల సంఖ్య 60 లక్షలకు చేరుకున్నది. ఆర్.ఓ.సి తమతో ప్రధానభూమి అయిన చైనా నుండి అత్యధికంగా దేశీయనిధిని తీసుకువచ్చింది. చైనా [[బంగారం]] నిలువలు, చైనాకరెన్సీ కూడా అందులో ఒకభాగమే. ఈ కారణంగా కుయోమింతాంగ్ తైవాన్, కిన్మెన్, మాత్స్ ద్వీపాలు, డాంగ్ షా ద్వీపాలలో రెండు ప్రధాన ద్వీపాలు, నాంషా ద్వీపాల మీద ఆధిపత్యం తగ్గించుకున్నాడు. కుయోమింతాగ్ క్రమంగా చైనా మొత్తం మీద పూర్తి ఆధిపత్యం సాధించాడు. ఆక్రమిత చైనాతో తైవాన్ మంగోలియా వెలుపలి ప్రాంతాలు అనుసంధానించబడ్డాయి. విజయం సాధించిన కమ్యూనిష్టులు తాము తైవాన్ తో చేరిన చైనా ప్రధాన భూభాగాన్ని పాలిస్తున్నట్లు చెప్తూ వచ్చారు. అయినప్పటికీ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా చాలా కాలం నిలబడలేక పోయింది.
1949 మే మాసంలో తైవాన్ లో మార్షల్ లా ప్రకటించబడి కేంద్రప్రభుత్వం తైవానుకు మారిన తరువాత ప్రభావం చూపింది. 1987 వరకు అది రద్దు చేయబడలేదు. ఈ మధ్యకాలంలో తైవానులో రాజకీయ అణిచివేత చర్యలు కొనసాగాయి. వైట్ టెర్రర్ అనిపిలువబడిన ఈ కాలంలో 1,40,000 మంది ఖైదు లేక వధించడం వంటి అణిచివేత చర్యలు అమలయ్యాయి. ఒకప్పుడు కమ్యూనిస్టులుగా ఉన్నవారు కుయోమింతాంగ్ వ్యతిరేకులుగా భావించబడిన వారిని లక్ష్యంగా చేసుకుని అణిచివేత చర్యలు కొనసాగాయి. మేధావులు, ఉన్నతవర్గాలవారు, సాంఘికనాయకులు మొత్తం, రాజకీయనాయకులు మొత్తం ఈ చర్యలలో తుడిచిపెట్టుకు పోయారు. 2008 వరకు ఈ చర్యలకు క్షమాపణ కోరబడలేదు. 2010 వరకు నివారణ కాని, నష్టపరిహారం కాని ఇవ్వబడలేదు.
కె.ఎం.టి ని [[అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు|అమెరికా]] విసర్జించింది అలాగే కమ్యూనిస్టులు తైవానును పడగొడతారని అనుకున్నారు. ఉత్తరకొరియా, దక్షిణ కొరియా మధ్య కొనసాగిన ఘర్షణలు 1945లో జపాన్ వెనుకంజ తరువాత మరింత తీవ్రమై 1950 నాటికి యుద్ధానికి దారి తీసింది. యు.ఎస్ అధ్యక్షుడైన హారీ ఎస్ ట్రూమన్ కలుగ చేసుకుని 7వ సైనిక దళాన్ని తైవానుకు పంపి ప్రధాన చైనాభూభాగం, తైవాన్ మధ్య ఘర్షణలు ఆపడానికి ప్రయత్నించాడు. 1952 ఆగస్టు 5 న జరిగిన శాన్ఫ్రాన్సిస్కో ఒప్పందం, 1952 ఆగస్టు 5 న జరిగిన తైపీ ఒప్పందం తరువాత జపాన్ తైవాన్, పెంగూ మీద హక్కులు వదులుకున్నది. అలాగే 1942 కు ముందు చైనాతో చేసుకున్న ఒప్పందాలను కూడా వదులుకుంది. అయినప్పటికీ ఈ ఒప్పందాలలో తైవాన్ రాజ్యాధికారం ఎవరికి చెందాలన్నది పేర్కొనబడలేదు. యునైటెడ్ స్టేట్స్ కాని యునైటెడ్ కింగ్డం కాని చైనా ప్రభుత్వ అధికారాన్ని ఆర్.ఒ.సి కాని పి.ఆర్.సి కాని స్వంతం చేకుకోవడానికి అంగీకరించక పోవడమే ఇందుకు కారణం. 1950 అంతా సాగిన చైనా అంతర్యుద్ధం అమెరికా జోక్యంతో ఒక దారికి వచ్చింది. ఫలితంగా 1955 లో సినో అమెరికన్ ముచ్యుయల్ డిఫెన్స్ ఒప్పందం, ఫార్మోసా రిసొల్యూషన్ ఒప్పందంతో చైనా ప్రభుత్వం రూపొందించబడింది.
చైనా అంతర్యుద్ధం తాత్కాలిక సంధివంటివి లేకుండా కొనసాగింది. ప్రభుత్వం తైవాన్ అంతటా సైనిక కోటలను నిర్మించింది. ఈ ప్రయత్నంలో కె.ఎం.టి సైనికులు కొత్తగా 1950 లో ప్రఖ్యాత సెంట్రల్ క్రాస్ హైవేను నిర్మించారు. 1960 వరకు రెండు వైపులా సైనికులు చెదురుమదురుగా ఘర్షణలను ప్రోత్సహిస్తూనే ఉన్నారు. ద్వీపం ప్రాంతాలలో రాత్రి దాడులు అనేకం జరిగాయి. 1958 లో రెండవ తైవాన్ క్రైసిస్ సమయంలో తైవానులో మొదటిసారిగా మిస్సైల్స్ ప్రవేశించాయి. చైనా సైనికదళం స్థాపించిన మొదటి మిస్సైల్ బెటాలియన్ 1997 వరకు నిర్వీర్యం చేయబడలేదు. 1960 -1970 మధ్యకాలంలో ఆర్.ఓ.సి ఏకపార్టీ విధానంతో ప్రభుత్వాధికారాన్ని చేజిక్కించుకుంది. ప్రభుత్వధనం పరిశ్రమలకు, సాంకేతికాభివృద్ధికి మార్చబడింది. వేగవంతమైన ఆర్థిక ప్రగతి తైవాన్ అద్భుతంగా వర్ణించబడింది. బాహ్యంగా చైనా ప్రధాన భూభాగం నుండి లభించిన స్వాతంత్య్రం, వెనుక నుండి లభిస్తున్న అమెరికన్ నిధులు అలాగే తైవాన్ ఉత్పత్తులకు పెరుగుతున్న ఆదరణ కారణంగా తైవాన్ వేగవంతంగా ఆర్థిక ప్రగతి సాధించింది. 1970 నాటికి జపాన్ తరువాత వేగవంతమైన ఆర్థిక ప్రగతి సాధించిన ఆసియా దేశంగా ఖ్యాతిగాంచింది. తైవాన్, [[హాంగ్కాంగ్]], సౌత్కొరియా, సింగపూర్ ఆసియన్ పులులుగా గుర్తింపబడ్డాయి. 1970 వరకూ ప్రచ్ఛన్న యుద్ధం కారణంగా పలు పశ్చిమదేశాలు, [[ఐక్యరాజ్య సమితి]] చైనామీద ఆర్.ఓ.సి ఆధిపత్యాన్ని గౌరవించాయి. ప్రత్యేకంగా సినో-అమెరికన్ ఒప్పందం ముగింపుకు వచ్చేవరకు పలు దేశాలు పి.ఆర్.సితో దౌత్యసంబంధాలను ఏర్పరచుకోవడానికి ఉత్సాహం చూపాయి.
1970 వరకు పశ్చిమదేశాలు చైనా ప్రభుత్వాన్ని అప్రజాస్వామ్య దేశంగా పరిగణించాయి. మార్షల్ లా అమలు చేయడం, ప్రతిపక్షాలను అణిచివేయడం, మాధ్యమాన్ని నియంత్రించడం ఇందుకు ప్రధానకారణం. కె.ఎం.టి కొత్త పార్టీలు తలెత్తడానికి అనుమతించలేదు. ఉనికిలో ఉన్న పార్టీలు కె.ఎం.టితో పోటీచేసే శక్తి కలిగినవి కాకపోవడం ప్రజాస్వామ్య ఎన్నికలు జరగడానికి అవరోధంగా నిలిచాయి. 1970-1990 మధ్యకాలంలో తైవాన్ సంస్కరణలను, సాంఘిక మార్పులను చేయడం వలన తైవాన్ కు ప్రజాస్వామ్య అంతస్తు తీసుకువచ్చింది. 1979 లో కావోహ్సియుంగ్ సందర్భంలో స్వాతంత్య్రానికి ముందే చేసిన స్వాతంత్య్ర ప్రకటన తరువాత ఆధిపత్యం చేత అణిచివేయబడినా ప్రస్తుతం ఈ రోజు మానన హక్కుల దినంగా జరుపుకొనబడుతుంది.
=== స్వాతంత్య్రం ===
[[File:Chiang Kai-shek memorial amk.jpg|thumb|Chiang Kai-shek Memorial Hall]]
1980 మధ్య కాలంలో అధ్యక్షుడైన " చియాంగ్ కై-షెక్ " తరువాత అధ్యక్షపదవి చేపట్టిన ఆయన కుమారుడైన " చియాంగ్ చింగ్-కుయో " స్వేచ్ఛాయుత రాజకీయ వ్యస్థను స్థాపించే ప్రయత్నాలు ప్రారంభించాడు. 1994లో యువ చియాంగ్ తైవానులో జన్మించి యు.ఎస్ లో విద్యాభ్యాసం చేసిన సాంకేతిక నిపుణుని " లీ టెంగ్-హ్యూ " ఉపాధ్యక్షుడినిగా ఎన్నుకున్నాడు. 1986లో కె.ఎం.టికి వ్యతిరేకంగా స్థాపించబడిన మొదటి రాజకీయ పార్టీ అయిన డెమొక్రాటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ స్థాపించబడింది. తరువాత ఒక సంవత్సరానికి చియాంగ్ చింగ్- కుయో ప్రధాన ద్వీపంలో మార్షల్ లాను రద్దు చేసాడు. (1979లో పెంగ్యూ ద్వీపంలో, 1992 మాత్సు ద్వీపంలో, 1993లో కిన్మెన్ ద్వీపంలో మార్షల్ లా రద్దు చేయబడింది). స్వతంత్రం వచ్చిన తరువాత తైవాన్ రాజకీయ హోదా విషయంలో తిరిగి వివాదాలు తలెత్తాయి. ( ముందుజరిగిన చర్చలలో ఆర్.ఒ.సి సఖ్యపరచడం తప్ప మిగిలిన చర్చలన్నీ నిషేధించబడ్డాయి).
1988 లో చియాంగ్ చింగ్ -కుయో మరణం తరువాత లీ-టెంగ్ హుయీ ప్రజాప్రభుత్వాన్ని స్థాపించి చైనా ప్రధాన భూభాగంలో కేంద్రీకృతమైన అధికారాన్ని తగ్గించాడు. లీ ఆధిపత్యంలో తైవానీస్ లోకలైజేషన్ మూవ్మెంట్ రూపుదిద్దుకుంది. అప్పటివరకు తైవానీయులను చైనా సంస్కృతికి చెందినవారుగా కె.ఎం.టి ప్రయత్నాన్ని తిప్పికొట్టి అసలైన తైవాన్ సంస్కృతిని వెలుగులోకి తీసుకువచ్చే ప్రయత్నాలు చేపట్టారు. లీ సంస్కరణలో బ్యాంక్ నోట్ ముద్రణ, తైవాన్ భూభాగాన్ని రక్షిస్తూ తైవాన్ రాజ్యనిర్వహణ కార్యక్రమాలను ఎగ్జిక్యూటివ్ యువాన్ (నిర్వహణాధికార సభ్యుల బృందం) కు తరలించబడింది. లీ ఆధ్వర్యంలో 1947 లో ఎన్నుకోబడి దశాబ్ధాల నుండి ఎన్నికలు జరపబడని లెజిస్లేటివ్ యువాన్, నేషనల్ అసెంబ్లీ సభ్యులను 1991లో వారిని వత్తిడి చేసి రాజీమాచేయించారు. చైనా ప్రధాన భూభాగం నియోజకవర్గాల స్థానాలకు 4 దశాబ్ధాలకు ఎన్నికలు జరగలేదు. అప్పటికే నామమాత్రంగా ఉన్న లెజిస్లేటివ్ యువాన్ రద్దుచేయబడింది. ఫలితంగా ఆర్.ఒ.సి న్యాయపరిధి నుండి చైనా ప్రధానభూభాగం, వైస్ వర్స తొలగించబడ్డాయి. తైవానీస్ హాకియన్ ప్రసారమాధ్యమం, పాఠశాలల మీద ఉన్న నిర్బంధాలు తొలగించబడ్డాయి.
1990 వరకు ప్రజాప్రభుత్వ సంస్కరణలు కొనసాగాయి. 1996లో లీ టెంగ్-హుయీ తిరిగి అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికైయాడు. ఈ ఎన్నికలు ఆర్.ఒ.సి చరిత్రలో మొదటి స్వతంత్ర [[ఎన్నికలు]] గా గుర్తించబడ్డాయి. లీ తరువాత పరిపాలన సమయంలో భూమి, ఆయుధాల విడుదల విషయంలో లంచం తీసుకున్న వివాదంలో చిక్కుబడి పోయాడు. అయినప్పటికీ ఆయన మీద ఎలాంటి చట్టపరమైన చర్యలూ తీసుకోలేదు. 2000 లో మొదటిసారిగా కె.ఎం.టికి చెందని డెమొక్రటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ సభ్యుడైన చెన్ షుయి - బైన్ అధ్యక్షుడిగా ఎన్నుకొనబడ్డాడు. 2004 లో ఆయన తిరిగి అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికై పరిపాలన సాగించాడు. కె.ఎం.టి నాయకత్వంలో పాన్-బ్లూ, చైనీయుల అభిమానులైన పాన్-గ్రీన్ పార్టీల సమైక్య డి.పి.పిగా ప్రభుత్వం ఏర్పడింది. తరువాత శాశ్వత అధికారిక స్వతంత్ర ప్రకటన చేయబడింది.
2007 సెప్టెంబరు 30న డి.పి.పి తైవాన్ చైనాకు అతీతంగా సర్వస్వతంత్ర దేశంగా గుర్తించబడాలని తీరర్మానం చేసింది. తమ దేశం ముందులా రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా కాకుండా సాధారణంగా పిలువబడుతున్న తైవాన్ దేశంగా గుర్తించబడాలని తీర్మానంలో పేర్కొన్నది.
కె.ఎం.టి 2008 నాటి ఎన్నికలలో లెజిస్లేటివ్ సభ్యుల సంఖ్యను అధికం చేసింది. కె.ఎం.టి ప్రతిపాదించిన మా యింగ్ - జియో చైనా అధ్యక్షుడిగా పోటీ చేసి విజయం సాధించాడు.
== భౌగోళికం ==
[[File:Taiwan NASA Terra MODIS 23791.jpg|thumb|right|upright|Taiwan is mostly mountainous in the east, with gently sloping plains in the west. The [[Penghu Islands]] are west of the main island.]]
తైవాన్ ద్వీపం ప్రధాన చైనా భూమికి దక్షిణ సముద్రతీరానికి 180 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. తైవాన్ వైశాల్యం 35,883 చదరపు కిలోమీటర్లు. ఉత్తరదిశలో తూర్పు చైనా సముద్రతీరం, తూర్పుదిశలో ఫిలిప్పైన్ సముద్రం, దక్షిణదిశకు నేరుగా
ల్యూజాన్ స్ట్రైట్, ఆగ్నేయంలో దక్షిణ చైనా సముద్రం ఉన్నాయి. తైవాన్ దీవి ఆకారం చిలగడదుంప ఆకారంలో ఉంటుంది. దక్షిణదిశ నుండి ఉత్తరదిశ వైపు వాలినట్లు ఉంటుంది. మిన్-నాన్ నగరవాసులు తరచుగా తాము [[చిలగడదుంప]] సంతానం అని చెప్పుకుంటారు.
ద్వీపం లోని మూడింట రెండు భాగాల భూమి తూర్పు తైవాన్ భూభాగంగా భావించబడుతుంది. తూర్పు, పడమర తైవాను కఠినమైన ఐదు పర్వత శ్రేణూలు విడదీస్తుంటాయి. ఈ పర్వతశ్రేణులు ద్వీపం ఉత్తర దిశ నుండి దక్షిణ సముద్ర తీరంవరకు విస్తరించి చివర చదునై చైనన్ మైదానం ఏర్పడడానికి కారణమయ్యాయి. అత్యధిక తైవానీయులు [[పడమర]] దిశలో నివాసముంటున్నారు. 3,952 మీటర్ల ఎత్తు ఉన్న
యుషాన్ లోని జేడ్ పర్వతం తైవాన్ లోని అత్యంత ఎత్తు అయిన ప్రాంతమని అంచనా. 3,500 మీటర్ల ఎత్తు ఉన్న మరో 5 శిఖరాలు తైవాన్లో ఉన్నాయి. మే మాసంలో తూర్పు ఆసియా వర్షాలు ఉంటాయి. ద్వీపం మొత్తం ఉష్ణోగ్రత వేడిగా ఉంటుంది. జూన్ నుండి సెప్టెంబరు మాసం వరకు తేమతో కూడిన వాతావరణం ఉంటుంది. మధ్య, దక్షిణ ప్రాంత తైవాన్ లో వర్షపాతం తక్కువగా ఉంటుంది
ప్రధాన రిపబ్లిక్ చైనా ఆధ్వర్యంలో ఉన్న 150 చదరపు కిలోమీటర్ల వైశాల్యం కలిగిన పెంగ్యూ ద్వీపం చైనాకు 50 కిలో మీటర్ల దూరంలో ఉంది. ఫ్యూజియన్ తూర్పు తీరంలో ఉన్న మాత్సూ ద్వీపం రిపబ్లిక్ చైనా ఆధ్వర్యంలో ఉన్నాయి.
ప్రాతాస్ ద్వీపాలు, తైపీ ద్వీపాలు దక్షిణ చైనా సముద్రంలో ఉన్నాయి. ఈ దీవుల మొత్తం వైశాల్యం 29 చదరపు కిలో మీటర్లు. ఇక్కడ శాశ్వత నివాసితులెవరూ లేరు.
===భూతత్వం===
[[File:DabajianMountain.jpg|thumb|left | Dabajian Mountain]]
తైవాన్ ద్వీపం క్లిష్టమైన టెక్టోనిక్ మధ్య ప్రాంతంలోఉంది. పశ్చిమం, ఉత్తరంలో యాంగ్జీ ప్లేట్ ఈశాన్యంలో ఒకినావా ప్లేట్, తూర్పు, దక్షిణాన [[ఫిలిప్పీన్]] మొబైల్ బెల్ట్ న ఉన్నాయి. ద్వీపంలో క్రస్ట్ ఎగువ భాగం ప్రధానంగా పర్వత వరుస రూపొందించబడింది టెర్రెన్ ఎక్కువగా పాత ద్వీపం ఆర్క్ తో యురేషియా ప్లేట్, ఫిలిప్పీన్ సీ ప్లేట్ లతో బలంగా గుద్దుకోవటం కారణంగా ఈ భూభాగం మరింత పైకి లేచింది. తేలి తైవాన్ కింద క్రస్ట్ విడిచిపెట్టిన అవశేషాలు ఫిలిప్పైన్ సముద్రం కింద మిగిలి పోయి తైవాన్ మరింత తేలిపోయేలా చేస్తుంది.
తైవాన్ యొక్క [[తూర్పు]], దక్షిణ దిశలగా ఏర్పడిన బెల్ట్ ఒక సంక్లిష్ట వ్యవస్థగా ఉన్నాయి, ల్యూజాన్ అగ్నిపర్వత ఆర్క్, దక్షిణ చైనా మధ్య, బలమైన తాకిడికి గురైన ఈ ప్రాంతం పేరు ల్యూజన్ ఆర్క్, ల్యూజన్ ఫొరియాక్ . తూర్పు తీర పర్వతావళి, తైవాన్ లోతట్టు లోయకు సమాంతరంగా ఉంటుంది.
తైవాన్ భౌగోళిక పరిస్థితులు భూకంపాలు అధికంగా సంభవించడానికి అనుకూలంగా ఉంటాయి. ద్వీపంలో చరిత్రలో అనేక భూకంపాలు సంభవించాయి. 1999 లో సెప్టెంబరు 21న సంభవించిన 921 భూకంపం తైవాన్ చరిత్రలో విచారకరమైన భూకంపంగా భావిస్తున్నారు. రిక్టర్ స్కేలులో 7.3 పరిమాణం కలిగిన ఈ [[భూకంపం]] 2,400 మంది ప్రాణాలను బలితీసుకుంది.
== రాజకీయ , చట్టపరమైన హోదా ==
తైవాన్ రాజకీయ, చట్టపరమైన హోదా నిరంతర వివాదస్పదమైన విషయంగానే ఉంటూ వచ్చింది. పి.ఆర్.సి పార్టీ రిపబ్లిక్ చైనా తైవాన్ మీద ఆధిపత్యం కోరడం అనుచితమని భావిస్తూ వచ్చింది.
ఆర్.ఒ.సి తైవాన్ సార్వభౌమత్వాన్ని స్థిరపరుస్తూ అధ్యక్షుని ఎన్నుకుని సైనికదళాన్ని ఏర్పరచింది. ప్రస్తుతం ఈ భూభాగంలో ఎప్పుడూ పి.ఆర్.సి ఆధిపత్యం లేనప్పటికీ అంతర్జాతీయంగా ఆర్.ఒ.సి ఇంకా రాష్ట్రంగా ఉందా లేక పనిచేయని స్థితిలో ఉందా అని భావిస్తున్నది. ఐక్యరాజ్యసమితి సభ్యత్వం లేక పోవడం విస్తారమైన దౌత్యసంబంధాలు లేకపోవడం ఇందుకు నిదర్శనంగా కనిపిస్తున్నది. 20 సంవత్సరాలనిండిన తైవాన్ పౌరులకు 2009 న టి.వి.బి.సి నిర్వహించిన అభిప్రాయసేకరణ కార్యక్రమంలో తైవాన్ రాష్ట్ర అంతస్తును అంగీకరిస్తూ 64%, స్వతంత్ర హోదాను కోరుతూ 19%, మధ్యస్తంగా 5% మంది అభిప్రాయాలు తెలిపారు.
=== పి.ఆర్.సి తో సంబంధాలు ===
=== విదేశీ సంబంధాలు ===
1928 సంవత్సరానికి ముందు రిపబ్లిక్ చైనా విదేశీసంబంధాలు అంతర్జాతీయ అనైఖ్యత కారణంగా సమస్యాత్మకంగా ఉండేవి. కొమింటాంగ్ చేతిలో పీయాంగ్ ప్రభుత్వఓటమి చైనా అంతర్జాతీయ దౌత్యసంబంధాలు మెరుగుపడడానికి దారితీసింది. కె.ఎం.టి తైవానును తిరిగి స్వాధీనపరచుకున్న తరువాత పెట్టుబడిదారి దేశాలు చైనాతో దౌత్యసంబంధాలు కొనసాగించాయి. అయినప్పటికీ దౌత్యపరమైన వత్తిడి అధికమైన కారణంగా మెల్లగా గుర్తింపు వనుకకు తీదుకున్నాయి.
1970 నాటికి పి.ఆర్.సికి గుర్తింపు నిచ్చాయి. ఐక్యరాజ్య సమితి 2758 (1971 అక్టోబరు 25) పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనాగా గుర్తించింది. ఆర్.ఒ.సికి గుర్తింపు ఇచ్చిన దేశాన్ని పి.ఆర్.సి దౌత్యసంభంధాలను తిరస్కరించించింది. అలాగే తనకు దౌత్యసంబంధాలున్న దేశాలన్నింటినీ తమకు తవిన్ మీద అధికారాలున్నట్లు గుర్తించాలని కోరింది. ఫలితంగా ఐక్యరాజ్యసమితి సభ్యత్వం ఉన్న 22 దేశాలు, హోలీ సీ మాత్రమే రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనాతో దౌత్యసంబంధాలను కొనసాగించాయి. వాస్తవంగా పలుదేశాలు ఆ.ఒ.సిని స్వతంత్రదేశంగా భావించి అనధికార దౌత్యసంబంధాలను కొనసాగించాయి.
ఆర్.ఒ.సి పలుదేశాలతో అనధికారికంగా " డి ఫాక్టో ఎంబసీస్ " మూలంగా సంబంధాలు ఏర్పరచుకుంది. అలాగే తైపీ ఎకనమిక్, కలచరల్ రిప్రెజెంంటేటివ్ ఆఫీసెస్ పేరుతో అనధికార దౌత్యకార్యాలయాలను నిర్వహించబడ్డాయి. ఈ కార్యాయాలయ శాఖలను " తైపి ఎకనమిక్ , కల్చరల్ " కార్యాలయాలని పిలువబడ్డాయి. ఈ కార్యాలయాలు దౌత్యసేవలు, దౌత్యసంబంధాలు,
అలాగే ఇతరదేశాలతో దౌత్యపతమైన దేశీయమైన ఆసక్తి మొదలైన కార్యక్రమాలను నిర్వహించారు. 1979 లో తైవాన్ రిలేషన్ ఏక్ట్ అమలయ్యాక ప్రధానంగా అమెరికా అర్.ఒ.సితో సంబంధాలను ఏర్పరచుకున్నది. అమెరికా తైవానుకు ఆయుధాలను సరఫారా చేయడం రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా సైన్యాలకు సైనిక శిక్షణ ఇవ్వాడానికి తగిన సహాయం చేసింది. ఫలితంగా పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా అమెరికా చర్యలు తమప్రాంత అస్థిరతకు కారణమయ్యాయని నిందించడం వంటి వివాదాలు తలెత్తాయి. 2010 లో ఒబామా నిర్వాహం తైవానుకు 4 బిలియన్ అమెరికన్ డాలర్ల సైనికపరికరాల సరఫరా ఇస్తున్నట్లు ప్రకటించింది. పర్యవసానంగా [[పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా]] ఆర్థికపరమైన హెచ్చరికలు జారీ చేసింది. అలాగే ప్రాంతీయ, అంతర్జాతీయ పరస్పర సహకారం బాధించబడుతునదని హెచ్చరించింది.
తైవాన్, ఆర్.ఒ.సి మీద ఎటువంటి బెదిరింపు లేక వత్తిడి తీసుకురాకూడదన్నది ఐక్యరాజ్యసమితి అధికారికంగా ఎదురు చూస్తున్నది. అలాగే జసంధిలో పరిస్థితితులు చక్కబరచగలిగితే తైవాన్
స్థితిలో మార్పు కలిగించవచ్చు
=== అంతర్జాతీయ సంఘటనలు , సేవా సంస్థలు ===
[[Image:Flag of Chinese Taipei for Olympic games.svg|thumb|The flag used by the ROC at the Olympic Games, where it competes as "[[Chinese Taipei]]" (中華台北).|alt=A white symbol in shape of a five petal flower ringed by a blue and a red line. In its center stands a circular symbol depicting a white sun on a blue background. The five Olympic circles (blue, yellow, black, green and red) stand below it.]]
ఆర్.ఒ.సి స్థాపకుడు, ఐక్యరాజ్యసమితి సభ్యుడు, 1971 వరకు ఐక్యరాజ్యసమితి సెక్యూరుటీ కౌంసిల్లో ఉన్నాడు. తరువాత తైవాన్ సభ్యత్వం ఐక్యరాజ్యసమితి 2758 రిసల్యూషన్ ద్వారా పి.ఆర్.సి వత్తిడి వలన తొలగించబడింది. ఆర్.ఒ.సి 1992 వరకు ఐక్యరాజ్యసమితిలో తైవాన్ సభ్యత్వం కొరకు ప్రతిసంవత్సరం అభ్యర్థిస్తూనే ఉన్నా ఐక్యరాజ్యసమితిలో ప్రవేశం సాధ్యం కాలేదు.
అంతర్జాతీయ గుర్తింపు పరిమితుల కారణంగా తైవాన్ అంతర్జాతీయ దేశాలు, సంస్థలలో ప్రతినిధులు లేని పరిస్థితిని ఎదుర్కొంటున్నది.<ref>{{cite web|url=http://www.unpo.org/content/view/7908/146/ |title=Taiwan |publisher=UNPO |accessdate=2009-05-07}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.tfd.org.tw/english/about.php|title=About TFD|publisher=TFD|access-date=2013-05-31|archive-date=2008-03-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20080318204700/http://www.tfd.org.tw/english/about.php|url-status=dead}}</ref>
ఐక్యచైనా విధానం అనుసరించి ఆర్.ఒ.సికి గుర్తింపు లేని దేశాలకు సబంధించిన (ఐక్యరాజ్యసమితి సభ్యత్వం ఉన్న ) సంస్థలలో మాత్రమే పి.ఆర్.సి పాల్గొంటూ వచ్చింది. పి.ఆర్.సితో దౌత్యసంబంధాలకు ఆటకం రాకూడదన్న ఉద్దేశంతో సంయుక్తరాష్ట్ర ప్రభుత్వం కూడా తైవాన్ స్వాతంత్ర్యం గురుంచి చర్చించడానికి సుముఖంగా లేదు. 1997 నుండి ఆర్.ఒ.సి ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ కొరకు చేసిన అభ్యర్ధన వంటివి సహితం పి.ఆర్.ఒ ఆడ్డగిస్తూనే ఉంది. పి.ఆర్.సి వత్తిడి కారణంగా పి.ఆర్.ఒ కూడా పాల్గొన్న ఒలింపిక్ క్రీడలు వంటి సందర్భాలలో ఆర్.ఒ.సి తమకు తాము " చైనా తైపీ " చెప్పుకోవలసిన సందర్భం ఎదురైంది. .పి.ఆర్.సి వత్తిడి కారణంగా ఆర్.ఒ.సి తమ జాతీయగీతం, జాతీయ జంఢా వంటివి అంతర్జాతీయ సమావేశాలు, క్రీడలలో ప్రదర్శించలేని పరిస్థితి ఎదురైంది.
=== తైవాన్ అభిప్రాయాలు ===
తైవాన్ లోపల తైవానీయులు కొందరు సమైక్యతను మరి కొందరు స్వతంత్రం కోరుతూ తమ అభిప్రాయాలను తెలియజేస్తున్నారు. సమైక్యతను కోరేవారు " పాన్-బ్లూ కోయిలేషన్ " ప్రాతినిధ్యంలోనూ సవతంత్రం కోరేవారు " పాన్- గ్రీన్ కోయిలేషన్ " ప్రతినిధ్యంలోనూ పనిచేస్తున్నారు.
పాన్-బ్లూ అతిపెద్ద పార్టీ కె.ఎం.టి, సమైక్యత లేకుంటే భవిష్యత్తు అనిశ్చితంగా ఉంటుందని భావిస్తుంది. అయినప్పటికీ పి.ఆర్.సితో స్వల్పకాలిక సమైక్యతను కె.ఎం.టి పార్టీ అందులోని సభ్యులూ అనేకమంది వ్యతిరేకిస్తున్నారు. యింగ్- జ్యూ సమైక్యత సాధిస్తే తైవాన్ స్వతంత్రంగా వ్యవహరిస్తూ ఆర్థికప్రగతి ప్రయోజనాలను సమానంగా వితరణ చేయవచ్చు అని అభిప్రాయం వెలిబుచ్చాడు.
పాన్-గ్రీన్ లో అతిపెద్ద దైన " దిడెమొక్రటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ " అధికారికంగా స్వతంత్రం కోరుతున్నది. అయినప్పటికీ ప్రజలు పి.ఆర్.సిని వ్యతిరేకించి వారికి ఆగ్రహం తీసుకురావడం ఇష్టపడడం లేదు కనుక సమైక్యతకు మద్దతు ఇస్తుంది.
గత అధ్యక్షుడైన డి.పి.పికి చెందిన " చెన్-సుయీ- బియాన్" తన పాలనా కాలంలో ఏ నిర్ణయమైనా ఆర్.ఒ.సి ప్రజాభిప్రాయానికి అనుకూలంగా చేయాలని అభిప్రాయ ప్రకటన చేసాడు. రెండు పార్టీలు విదేశీసబంధాలలో మాత్రం ఆర్.ఒ.సికి మద్దతు తెలుపుతున్నాయి. కె.ఎం.టి సమైక్య చైనా విధానాన్ని అంగీకరించింది. డి.పి.పి తైనాన్ సార్వభౌమత్వాన్ని కోరుతూ ఉంది. తైవాన్ స్వతంత్రం సంబంధిత వివాదాలు తైవాన్ రాజకీయాల ప్రత్యేక ఆధిక్యత చూపుతునే ఉన్నాయి.
== ప్రభుత్వం ==
రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా ప్రభుత్వ రాజ్యాంగం సంక్షిప్తంగా ఆర్.ఒ.సి అంటారు. ఆర్.ఒ.సి ప్రధాన సిద్ధాంతం ప్రజారాజ్యాన్ని ప్రజల కొరకు ప్రజలే పరిపాలించాలి. ప్రభుత్వం 5 రాజ్యాంగ విభాగాలుగా విభజించబడ్డాయి.
అవి వరుసగా ది ఎగ్జిక్యూటివ్ యువాన్ (యువాన్ నిర్వహణ), ది లెజిస్లేటివ్ యువాన్ (యువాన్ చట్టం), ది జ్యుడీషియల్ యువాన్ (యువాన్ న్యాయవ్యవస్థ), ది కంట్రోల్ (యువాన్ ఆర్థికం ), ది ఎగ్జామినేషన్ యువాన్ (యువాన్ సివిల్ సర్వీస్ పరీక్షలు). ప్రస్తుతం రిపబ్లిక్ చైనాలో పాన్-గ్రీన్ కోయిలేషన్ ఆధిక్యత వహిస్తున్నది.
అధ్యక్ష లేక ఉపాధ్యక్ష ఎన్నికల ద్వారా 2-4 సంవత్సరాల కాలపరిమితి వరకు రాజ్యాంగ అధికారం పొందిన అధ్యక్షుడే త్రిదళాలకు అధిపతిగా ఉంటాడు. అధ్యక్షుడికి యువాన్ పాలనాధికారం ఉంటుంది. అధ్యక్షుడు తన కాబినెట్ మంత్రులను అలాగే అలాగే ప్రధానమంత్రిని స్వయంగా నియమిస్తాడు.
ప్రధాన చట్టసభ " యూనికేమరల్ లెజిస్లేటివ్ యువాన్" (ఒకే శాసనసభ) సభ్యుల సంఖ్య 113. వీరిలో 73 స్థానాలకు ఒక్కో నియోజకవర్గం నుండి ఒక్కొక్కరుగా ప్రజలచేత నేరుగా ఎన్నుకొనబడతారు. 34 స్థానాలకు దేశం మొత్తం నుండి ప్రత్యేక బ్యాలెట్ ద్వారా ఎన్నుకొనబడతారు. మూడు స్థానిక గిరిజన నియోజకవర్గాల నుండి 6 గురు సభ్యులు ఓటింగ్ పద్ధతిలో నేరుగా ఎన్నుకొనబడతారు. గతంలో నేషనల్ అసెంబ్లీ రాజ్యాంగ పరమైన కొన్ని సభలను నిర్వహించేది. 2005లో నేషనల్ అసెంబ్లీ రద్దుచేయబడింది.తరువాత రాజ్యాంగసవరణాధికారం లెజిస్లేటివ్ యువాన్కు ఇవ్వబడింది
అధ్యక్షుడు ప్రధానిని ఎన్నుకోడానిమి లెజిస్లేట్ అంగీకారం అంగీకారం అవసరం లేదు. అయినప్పటికి లెజిస్లేటివ్ సభ అధ్యక్షుడి ప్రమేయం లేకుండా చట్టాలను అమలుకు తీసుకురావడానికి అధికారం ఉంది. అధ్యక్షుడికి కాని ప్రధానికి కాని వీటో అధికారం ఉండదు. పాన్-గ్రీన్ పార్టీ నుండి ఎన్నికైన అధ్యక్షుడు షుయి- బియాన్ శాసనసభ పాన్- బ్లూ లెజిస్లేటివ్ నియంత్రణలో ఉన్న యువాన్ వలన స్థభించింది. చారిత్రకంగా ఏకపార్టీ విధానం ఆర్.ఒ.సి మీద ఆధిపత్యం చేసింది. తరువాత రాజ్యాంగ పాలనాధికారం ప్రధాని కార్యాలయం నుండి అధ్యక్షకార్యాలయానికి మార్చబడింది.
యువాన్ ఉన్నత న్యాయస్థానం రాజ్యాంగ పరమైన చట్టవ్యవహారాలను పరిష్కారించే బాధ్యత వహిస్తుంది. కౌంసిల్ ఆఫ్ గ్రాండ్ జస్టిసెస్ నుండి 13 న్యాయమూర్తులను ఎన్నుకుంటారు. లెజిస్లేటివ్ యువాన్ అనుమతితో న్యాయమూర్తులను అధ్యక్షుడు నియమిస్తాడు. హైకోర్ట్, సుప్రీం కోర్ట్ అనేక సివిల్, క్రిమినల్ విభాగాలను కలిగి ఉంటుంది. ఒక్కొక్క విభాగానికి ఒక న్యాయాధ్యక్షుడు, 4 ఉప న్యాయమూర్తులు జీవితకాల సేవలందించడానికి నియమించబడతారు. 1993 ఒక ప్రత్యేక రాజ్యాంగ న్యాయస్థానం రాజ్యాంగ వివాదాలను పరిష్కతించడానికి స్థాపించబడింది. ప్రజాప్రభుత్వ సాధనాప్రయత్నాలను వేగవంతం చేయడం, రాజకీయ పార్టీల కార్యక్రమాలను క్రమపరచడం వంటి బాధ్యతలు కూడా ఈ న్యాయస్థానం వహిస్తుంది. న్యాయస్థానాలు ప్రజాహక్కుల పరిరక్షణ విషయంలో పక్షపాత రహితంగా పనిచేస్తుంది. అనేక వివాదాలను న్యాయమూర్తుల ఆధ్వర్యంలో పరిష్కరించబడతాయి.
తైవాన్లో ఇప్పటికీ [[మరణశిక్ష]] అమలులో ఉంది. అయినప్పటికీ వీటి సంఖ్య తగ్గించడానికి ప్రభుత్వం ప్రయత్నిస్తుంది. అయినప్పటికీ 2006 లో 80% తైవానీయులు మరణశిక్ష విధించడానికి మద్దతు ఇస్తున్నారు.
== రాజకీయాలు ==
1951 జనవరిలో తైవానీయుడు అయిన వూశాన్- లియాన్ మేయర్ ఎన్నికలలో 65.5% ఓట్లతో విజయం సాధించి మేయర్ అయ్యాడు.
ప్రధాన చైనా భూభాగంలో కమ్యూనిస్ట్ పతనం ముందు రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా కె.ఎం.టి ఆధ్వర్యంలో విడుదలచేసిన దస్తావేజులో తైవాన్ భూగాన్ని కూడా చేర్చింది. కమ్యూనిస్టులు ఈ పత్రాలను బహిస్కరించారు. 1947 డిసెంబరు 25 అది అమలుకు వచ్చింది.
1948 నుండి 1987 వరకు ఆర్.ఒసి పాలనలో మార్షల్ లా అమలులో ఉంది. 1970 లో మొదలైన రాజకీయ సంస్కరణలు 1990 అరకు కొనసాగాయి. తరువాత రాజ్యాంగం స్వేచ్ఛగా కొనసాగి సంకీర్ణ ప్రభుత్వంగా మారింది. మార్షల్ లా ఎత్తివేసిన తరువాత ది రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా సంస్కరించబడి స్వతంత్రంగా వ్యవహరించసాహింది. చైనా అంతటా గత రాజ్యాంగ విధానాలు రద్దు అయ్యాయి.
2000 వరకు ఈ సంస్కరణలు కొనసాగాయి. డెమొక్రటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ అధ్యక్షస్థానాన్ని గెలుచుకుంది. కె.ఎం.టి ప్రభుత్వం పాలనాధికారాన్ని స్వంతం చేదుకుంది.2005 మే మాసంలో నేషనల్ అసెంబ్లీ పాత్లమెంటరీ స్థానాలను తగ్గించి అలాగే పలు రాజ్యాంగ సంస్కరణలు ఆచరణకు వచ్చాయి. నేషనల్ అసెంబ్లీ తనకుతానుగా వైదొలగి రాజ్యాంగ అధికారాన్ని బ్యాలెట్ ద్వారా నిర్ణయించాలని తీర్మానించబడింది.
== ప్రధాన రాజకీయ పార్టీలు ==
పి.ఆర్.సి, తైవాన్ మధ్య ఘర్షణలు రాజకీయాలపై అత్యధిక ప్రభావం చూపాయి. ఏ ప్రభుత్వమైనా తైవాన్ స్వతంత్రం అనుకూలంగా స్పందించినా పి.ఆర్.సి సైనిక చర్యలను ఎదుర్కొన వలసిరావచ్చని భీతి నెలకొన్నది. తైవానుని ప్రధాన చైనాభూగంతో మిశ్రితం చేసి " ఒన్ చైనా కంట్రీ టూ సిస్టం "గా పాలించాలన్నది పి.ఆర్.సి అధికారిక విధానాలు కొనసాగాయి. అలాగే తైవాన్ స్వతంత్రేచ్చను విడనాడాలని లేకుంటే సైనికచర్య వెనుకకు తీయబడదని తెలుపుతూ వచ్చింది.
తైవాన్ రాజకీయ వాతావరణం రెండు ప్రధానాంశాలమీద కేంద్రీకృతమై ఉంటూ వచ్చింది. చైనా లేక పి.ఆర్.సితో తైవాన్ సంబంధాలు ఎలా ఉన్నాయి. క్రాస్ స్ట్రెయిట్ సంబంధాలు అని పేర్కొనబడిన ఈ అంశమే రెండు రాజకీయ పార్టీలకు ప్రధానాంశం అయింది. సమైక్య పాన్-బ్లూ పార్టీలో అంతర్భాగాలైన ప్రొ- యునిఫికేషన్ ఆఫ్ ది క్యుమింతాంగ్, పీపుల్ ఫస్ట్ పార్టీ (ఎఫ్.పి.పి) , న్యూ పార్టీ ఆర్.ఒ.సి చైనాతో చేరిన తైవాన్ మీద అధికారం కలిగి ఉన్నదని భావించి చైనాతో తిరిగి కలవడానికి మద్దతు తెలుపుతూ వచ్చాయి. ప్రతిపక్షంగా వ్యవహరించే ప్రొ -ఇండిపెండెంట్ (డి.పి.పి) , తైవాన్ సాలిడరీ యూనియన్ (టి.ఎస్.యు) పాన్-గ్రీన్ సంకీర్ణంలోని అంతర్భాగాలు. ఇవి తైవాన్ సార్వభౌమాధికారం కలిగిన స్వతంత్ర దేశంగా భావించాయి. ఇవి తైవాన్ చైనాలో ఒక భాగమన్న వాదాన్ని వ్యతిరేకిస్తూ వచ్చాయి. వీరు తైవాన్ను స్వతంత్ర దేశంగా ప్రకటించాలని అన్ని దేశాలతో దౌత్యపరమైన సంబంధాలు కలిగి ఉండాలను నిరతంతరంగా పోరు సల్పుతూనే ఉన్నాయి. పాన్-గ్రీన్ సంకీర్ణం పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా నుండి ప్రత్యేకమైన కౌంటీగా ఉండాలని పి.ఆర్.ఒ సి మీద వత్తిడి తీసుకువస్తూనే ఉంది. 2007 లో అప్పుడు అధికారంలో ఉన్న డెమొక్రటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ తైవనుకు ప్రత్యేక కౌంటీ గుర్తింపు ఇవ్వాలన్న నిర్ణయానికి వచ్చింది. ఈ కౌంటీని " నార్మల్ కౌంటీగా " పేర్కొన్నా సాధారణప్రజలు దీనిని " తైవాన్ కౌంటీ "గా రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనాలో అంతర్భాగంగా పేర్కొంటూ వచ్చారు. సంకీర్ణంలోని మునుపటి అధ్యక్షుడైన చెన్-షుయి- బియాన్ మొదలైన వారు రిపబ్లిక్ చైనాలా తైవాన్ కూడా స్వతంత్ర రాజ్యమే అని వాదిస్తూ వచ్చారు. కె.ఎం.టిలో ఒకప్పుడు అంతర్భాగమౌన పాన్-బ్లూ సభ్యులు అధ్యక్షుడూ అయిన " టెంగ్-హుయీ కూడా ఇలాగే తైవాంజియేషన్ ఉద్యమానికి మద్దతిచ్చాడు.
పాన్- బ్లూ సభ్యులు సమైక్య చైనా విధానాన్ని బలపరుస్తూ వచ్చారు. వారు చైనా ఒకటే ప్రభుత్వం మాత్రం ఆర్.ఒ.సి అని భావప్రకటన చేస్తూ వచ్చారు. వారు చైనాతో తిరిగి కలడానికి అనుకూలంగా ఉన్నారు. పాన్- బ్లూ ప్రధానంగా పెట్టుబడి నిబంధనలు రద్దు చేయాలని అలాగే వెంటనే చైనానుండి నేరుగా ప్రయాణసౌకర్యాలను తైవానుతో అనుసంధానం చేయాలని పి.ఆర్.సి మీద వత్తిడి తీసుకురావాలని భావించారు. తైనాన్ [[స్వాతంత్ర్యం]] గురించి పాన్-బ్లూ విధానాకు తటస్థంంగా ఉన్నాయి. అధ్యక్షుడైన యింగ్-జియూ తన పాలనా కాలంలో చైనా ప్రధాన భూభాగంతో సమైక్యత కాని స్వాతంత్ర్య ప్రకటన కాని జరగదని ప్రకటించాడు. 2009 పరిస్థితి అనుసరించి పాన్-బ్లూ సభ్యులు చైనా ప్రధానభూమితో సంబంధాలు మెరుగుపరచుకోవాలని కోరారు. ప్రస్తుతం ఆర్థిక సంబంధాల మీద దృష్టి కేంద్రీకరించారు.
== ప్రస్థుత రాజకీయ వివాదాలు ==
తైవాన్ రాజకీయలను పి.ఆర్.సితో సబంధాలు ఆధిపత్యం వహిస్తూ ఉంది. గత 60 సంవత్సరాల నుండి నేరుగా విమానాలతో సహా ఏటువంటి ప్రయాణసౌకర్యాలు తైవాన్, చైనా ప్రధానభూభాగం మధ్య ఏర్పాటు చేయబడలేదు. చైనా ప్రధాన భూభాగన్లో వ్యాపారశాఖలు ఉన్న తైవానీయులకు ఇది ప్రధాన సమస్యగా మారింది. ముందు పతిపాలించిన డి.పి.పి ప్రభుత్వం ఆ ప్రయాణ అనుసంధాలు ఆర్థిక ఏకీకరణకు దారితీస్తుందని భయపడుతూ వచ్చారు. 2006 ల్యూనార్ న్యూ ఇయర్ ఉపన్యాసంలో అధ్యక్షుడు చెన్ షుయి-బియాన్ నేరుగా ప్రయాణ సౌకర్యాల కొరకు పిలుపునిచ్చాడు. 2008 జూలైలో ప్రస్తుత కె.ఎం.టి ప్రభుత్వం తైవాన్, ప్రధాన చైనా భూభాగానికి వారంతర విమానాసేవలు మొదలైయ్యయి. 2008 డిసెంబరులో ఇరు భూభాగాల మధ్య మొదటి విమానం ప్రయాణించింది.
2001లో సన్యుక్త రాష్ట్రాల ఆధ్వర్యంలో సైనికసేకరణ చట్టం అమలుకు తీసుకురావడం ఇతర రాజకీయవివాదాలలో ప్రధానమైనది. ఏది ఏమైనప్పటికీ 2008 లో సన్యుక్త రాష్ట్రాలు అదనపు సైన్యాలను పంపడానికి అంగీకరించలేదు. ప్రస్తుతం ఆర్.ఒ.సి, పి.ఆర్.సి మధ్య సంబంధాలు మెరుగుపడడమే అందుకు కారణం. ప్రభుత్వ సమాచార కార్యాలయాన్ని జాతీయ సమాచార కమిషన్ స్వాధీనపచుకోవడం మరొక వివాదాంశమైన విషయంగా భావించబడుతుంది.
సంకీర్ణ రాజకీయాలు వాటిలోని రాజకీయ పార్టీలు తైవాన్ రాజకీయాలలో ప్రధానానాంశాలు ఔతున్నాయి. డి.పి.పి నిర్వహణాధికారుల లంచగొండితనం వెలుగులోకి వచ్చింది. 2006లో అధ్యక్షుడు చెన్-షుయి బియాన్ లంచంతో సబంధపడినట్లు అనుమానాలు వ్యక్తమైయ్యాయి. చెన్-షుయి బియాన్ రాజకీయ మద్దతు డి.పి.పిలో చీకరావడానికి కారణం అయింది. చివరికి ఇది ఎక్స్-డి.పి.పి నాయకుడు షిహ్ మింగ్-టెక్ ఆధ్వర్యంలో కొత్త రాజకీయ పార్టీ ఆవిర్భావానికి కారణాఇంది. ఆవిర్భవించిన కొత్త పార్టీ అధ్యక్షుడు రాజీనామా చేయలని కోరింది. ప్రపంచలో సంపన్న రాజకీయ పార్టీగా కె.ఎం.టి తనను తాను ప్రకటించుకోవడం మరొక సంచలనవార్తగా మారింది. 2006 ముగిసేనాటికి కె.ఎం.టి చైర్మెన్ మా యింగ్ - జియూ కూడా లంచం వివాదంలో చిక్కుకున్నాడు. అయినప్పటికీ న్యాయస్థానాలు ఆయనను నిర్ధోహి అని తీర్పు ఇచ్చాయి. చెన్ షుయి- బియాంగ్ పాలన రెండు సంవత్సారాలు పూర్తి చేసుకున్న తరువాత లచం తీసుకోవడం, నగదు బదిలీ వంటి అభియోగాలను ఎదుర్కొన్నాడు. ఆయన నేరాన్ని అంగీకరించిన తరువాత ఆయనకు 17 సంవత్సరాల జైలుశిక్ష విధించబడింది. కె.ఎం.టి, పీపుల్స్ ఫస్ట్ పార్టీ విలీనం తరువాత పాన్-బ్లూ సంకీర్ణంలో సంఘర్షణ చోటు చేసుకుంది.
== జాతీయ గుర్తింపు ==
తైవాన్ ప్రాలలో 84% ప్రజలు 1661-1895 మధ్యకాలంలో చైనాప్రధాన భూభాగం నుండి వలసవచ్చిన హేన్ సంతతి వారు. గుర్తించతగిన సంఖ్యలో హేన్ చైనా సంతతికి చెందిన మరొకొంత మంది 1940-1950 మధ్యకాలంలో తైవానుకు వలస వచ్చారు. భౌగోళికంగా వేరుపడిన ఇరు భూభాల ప్రజలు అనేక వందల సవంత్సరాలుగా సాస్కృతికంగా కలిసిమెలిసి జీవించారు. కొన్ని వందల సంవత్సరాలుగా ఆర్.ఒ.సి, పి.ఆర్.సి మధ్యనెలకొన్న విరోధభావం కారణంగా జాతీయ గుర్తింపు వివాదాలు రాజకీయ వర్ణం అద్దుకున్నాయి. ప్రాజాప్రభుత్వం స్థాపనలో భాగంగా మార్షల్ లా ఎత్తివేత ఒక ప్రత్యేక తైవానీ గుర్తింపు ( తైవాన్ గుర్తింపుకు ప్రతిగా చైనాసంతతికి చెందిన తైవానీయులు) రావడానికి కారణమైంది. ఇది రాజకీయ వివాదాలకు కేంద్రబిందువుగా మారింది.
ప్రధాన చైనా భూభాగం నుండి తైవాన్ ప్రత్యేక గుర్తింపు రావడం తైవాన్ స్వతంత్రతకు ఏకాభిప్రాయం కలగకపోవడానికి దాతితీసింది. పాన్-గ్రీన్ తైవాన్ స్వతంత్రం కోరుతుండగా పాన్-బ్లూ ప్రత్యేక చైనా గుర్తింపు కోరుతూ సమైక్య చైనా వైపు మొగ్గుచూపిస్తుంది. కె.ఎం.టి దీనిని బలహీనపరుస్తూ చైనా గుర్తింపులో భాగంగా తైవాన్ గుర్తింపు కోరుతూ ఉంది.
2009లో జరుగిన సర్వేలో 49% వారికి వారుగా తైవాన్ గుర్తింపు కోరుతూ ఉన్నారు. 44% తైవానీయులు తమను తైవానీయులు, చైనీయులుగా గుర్తించాలని కోరుతున్నారు. 3% తైవానీయులు మాత్రమే తమను చైనీయులుగా మాత్రమే గుర్తించాలని అభిప్రాయం వెలిబుచ్చారు. 2009 జూలైలో జరిగిన మరో సర్వేలో 82.8% తైవానీయులు ఆర్.ఒ.సి, పి.ఆర్.సి రెండు ప్రత్యేక దేశాలని భావిస్తున్నారు. 2009 డిసెంబరులో జరిగిన మరో సర్వేలో 62% తైవానీయులు తాము తైవానీయులుగానే గుర్తించబడాలని భావిస్తున్నారు. 22% తైవాన్ ప్రజలు మాత్రం తకు తైవాన్, చైనా ప్రజలుగా గుర్తించబడాలని భావిస్తున్నారు. 8% తైవాన్ ప్రజలు తమను చైనీయులుగా గుర్తించబడాలని భావిస్తున్నారు. 18-19 వయసు కలిగిన తైవానీయులలో 75% ప్రజలు
తమను తైవానీయులుగా గుర్తించాలని భావిస్త్నారని తేలింది.
2012 లో జరిపిన సర్వేలు 20 వయసు పైబడిన వారిలో 54.3% నివాసితులు వారిని తైవానీయులుగా భావిస్తున్నారు. 38.5% తైవానీయులు తమను తైవాన్, చైనీయులుగా భావిస్తున్నారు. 2013 లో జరిగిన సర్వేలు 20 వయసు పైబడిన వారిలో 61.% తైవానీయులు తమను చైనీయులుగా గుర్తించాలని భావిస్తున్నరని తెలియజేస్తున్నాయి.
== సైనికదళం ==
నేషనల్ రివల్యూషనరీ సైనికదళం మూలాల నుండి రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా సైనికదళం ఆవిర్భవించింది. 1925లో గుయంగ్డోంగ్ వద్ద సన్ యెట్-సెన్ ఆధ్వర్యంలో స్థాపించబడింది. ఇది కొమింటాంగ్
సామ్రాజ్యం కింద చైనాను తిరిగి సమైక్యపరచడానికి రూపుదిద్దుకున్నది. పీపుల్స్ లిబరేషన్ ఆర్మీ చైనీయుల సివిల్ యుద్ధంలో గెలుపొందగానే నేషనల్ రివల్యూషనరీ ఆర్మీ ప్రభుత్వంతో సహా తైవానుకు తరుమికొట్టబడింది. తరువాత ఈ సైనికదళం రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా ఆర్మీగా మార్చబడింది. చైనా ప్రధాన భూభాగంలో ఉనా మిగిలిన దళాలు రద్దు లేక పీపుల్స్ లిబరేషన్ ఆర్మీలో విలీనం చేయబడ్డాయి.
ప్రస్తుతం రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా బృహత్తరమైన అలాగే అధునాతన సాణ్కేతిక నైపుణ్యం కలిగిన సైనికదళాన్ని కలిగి ఉంది. రిపబ్లిక్ చైనా ఆఫ్
వారసత్వ వ్యతిరేక చర్యలకు ప్రతిగా పి.ఆర్.సి సైనిక చర్య తీసుకుంటుందన్న భయం కారణంగా 1949 నుండి 1970 వరకు మిలిటరీ ప్రధానభాగాన్ని నేషనల్ గ్లోరీ ప్రణాళిక పేరుతో చైనా ప్రధాన భూమికి తరలించబడింది. సైన్యం రక్షణవైపు మళ్ళించబడడంతో ఆర్.ఒ.సి సంప్రదాయక సైన్యాలను వాయు, నావిక దళంవైపు మరల్చింది. సైనికదళాల నియంత్రణ ప్రజాప్రభుత్వం ఆధీనంలోకి మారింది. ఆర్.ఒ.సి సైనిక దళం చారిత్రక మూలాలను కె.ఎం.టితో పంచుకుంది. పాతతరం పాన్-బ్లూకు చెందిన ఉన్నతశ్రేణి సైనికాధికారులకు పాన్-బ్లూ అంటే అభిమానం ఉండడమే ఇందుకు కారణం. వారిలో చాలా మంది సైన్యం నుండి పదవీ విరమణ చేసిన తరువాత ఆ ఖాళీలను యువ తైవాన్ వాసులతో భర్తీ చేసారు. అందువలన సైనికుల రాజకీయ అభిమానం తైవాన్ ప్రజలవైపు మొగ్గింది.
ఆర్.ఒ.సి వ్యయం తగ్గించడానికి సైనికదళాను తగ్గించే కార్యక్రమంలో 1997 నాటికి 4,50,000 మంది ఉన్న సైనిక ఉద్యోగులను 2001 నాటికి 3,80,000 స్థాయికి కుదించింది. 2005 నాటికి సైనికుల సంఖ్య 3,60,000 ఉండగా 2009 నాటికి ఆర్.ఒ.సి సైనిక దళం సంఖ్య 3,00,000 చేరుకుంది. సైనికదళంలో చేరడానికి వయోపరిమితి 18 సంవత్సరాలు. తగ్గింపులో ఒక భాగంగా సైనిక శిక్షణా సామర్థ్యం ఉన్న వారిలో అధికశాతం వారి నైపుణ్యాన్ని వినియోగించే విధంగా ప్రత్యామ్నాయ ఉద్యోగాలవైపు మళ్ళించబడ్డారు. ప్రభుత్వ సంస్థలు, రక్షణ ప్రాముఖ్యం కలిగిన ఇతర ఉద్యోగాలు వాటిలో ముఖ్యమైనవి. తరువాతి దశాబ్ధంలో ఈ మార్పులు ప్రధానంగా రక్షణప్రధానమైన వృత్తులవైపు మళ్ళించడానికి ప్రయత్నిస్తున్నారు. బుష్ నిర్వహణలో నిర్బంధ సైనిక కాలపరిమితి 14 మాసాల కాలం నుండి 12 మాసాలకు కుదించబడింది. సైనిక వ్యయం తగ్గించడానికి శాంతిమార్గాలను అనుసరించాలని తైవాన్ భావిస్తుంది. అధికమైన ఆసియా దేశాలు సైనికవ్యయం తగ్గించడానికి ఒకప్పుడు ఈ మార్గాన్ని అనుసరించాయి. రక్షణ వ్యవస్థను చట్టపరిరక్షణ వ్యవస్థను ఆధునికీకరణ చేయాలని తైవాన్ భావిస్తుంది. ఇప్పటికీ తైవాన్ శక్తివంతమైన సైనికవ్యస్థను కలిగి ఉంది. తైవాన్ సౌనికవ్యవస్థ కొరకు 1050 కోట్ల ఆఅమెరికన్ డలర్లను ఖర్చుచేస్తున్నది. ఇదిదేశీయ జి.డి.పిలో 2.94%.
ఆసమయంలో తైవాన్ సైనికశక్తుల ఎప్పుడైనా పి.ఆర్.సి సైనికచర్యను ఎదుర్కొనవలసి వస్తుందో అన్నది ప్రధాన ఆందోళనగా ఉండేది. నావికాదళ దాడిగాని, వాయుమాసేనల దాడిగాని లేక మిస్సైల్ బాంబింగ్ కాని ఎదురుకావచ్చని భావిస్తూ వచ్చారు. సమీపకాలంలో 4 ఆధునిక కిడ్ క్లాస్ డిస్ట్రాయర్స్ కొనుగోలు చేయబడ్డాయి. అవి ప్రత్యేకంగా తైవాన్ వాయుమార్గం, సబ్మెరీన్ దాడులను ఎదుర్కొనడానికి ఉపకరించడానికి రూపొందించబడ్డాయి. రక్షణశాఖ మంత్రి డీసెల్ పవర్ సబ్మెరీన్లు, పాట్రియాట్ ఏంటీ- మిసెయిల్ బ్యాటరీలు కొనుగోలుచేయాలని ప్రణాళిక వేయగా పాన్-బ్లూ నియంత్రిత చట్టసభ నిధుల కొరత కారణంగా అడ్డగించింది. 2001 నుండి 2007 వరకు రక్షణ నిధులు నియంత్రించబడ్డాయి. 2008లో 650 కోట్ల అమెరికన్ డాలర్లు నిధులు రక్షణ వ్యవస్థకు మంజూరు చెయ్యబడ్డాయి. పాక్ త్రీ ప్యాకేజ్ పధకం కింద ఏంటీ-ఎయిర్ రక్షణ వ్యవస్థ, ఎహెచ్-64డి అటాక్ హెలికాఫ్టర్లు, ఇతర ఆయుధాలు విడిభాగాలు కొనుగోలు చెయ్యబడ్డాయి. అలాగే ఆధునిక సైనిక హార్డ్వేర్లు కూడా అమెరికా నుండి కొనుగోలు చెయ్యబడ్డాయి. 2009 కూడా ఇవి కొనసాగాయి. ఆ.ఒ.సి ఫ్రాన్స్, నెదర్లాండ్ నుండి కూడా కొంత
హార్డ్ వేర్, సైనిక ఆయుధాలను కొనుగోలు చేసారు. అయినప్పటికీ పి.ఆర్.సి వత్తిడి కారణంగా 1990 నాటికి అవి పూర్తిగా నిలిపివేయబడ్డాయి. పి.ఆర్.సి దాడిని ముందుగా ఆర్.ఒ.సి సైనిక
శక్తి. ఆర్..ఒ.సి ప్రస్తుతం పి.ఆర్.సి దాడిని ఎదుర్కోవడం లేక యు.ఎస్ సైన్యం స్పందించే వరకు అడ్డగించడం వంటి వ్యూహాలను యోచిస్తుంది. తైవాన్ మీద దాడిజరిగితే తైవానుకు రక్షణ కల్పించే నమ్మకం కాని ఒప్పందాలు కాని యు.ఎస్ ప్రభుత్వానికి తైవానుకు మధ్య జరగలేదు. 1996లో యు.ఎస్, జపాన్ మధ్య జరిగిన రక్షణ ఒప్పందం కారణంగా ఒకవేళ జపాన్ తైవాన్ రక్షణకు అనుకూలంగా స్పందించ వచ్చు. [[ఆస్ట్రేలియా]], [[న్యూజిలాండ్]], యునైటెడ్ స్టేట్స్ రక్షణ ఒప్పదం లేక ఆస్ట్రేలియా వంటి యు.ఎస్ మిత్రదేశాలు తైవానుకు అనుకూలంగా స్పదించే అవకాశం ఉందని భావిస్తున్నారు. వాస్థవంగా చైనాతో ఉన్న ఆర్థిక ఒప్పందాలు రద్దయ్యే అవకాశం ఉన్నందున ఆస్ట్రేలియాను తైవాన్ అనుకూల చర్యలను తీసుకోవడానికి అడ్డగించవచ్చు. సంయుక్త రాష్ట్రాలు, [[జపాన్]], [[కెనడా]], యునైటెడ్ కింగ్డం, [[దక్షిణ కొరియా]], [[ఆస్ట్రేలియా]], [[పెరూ]], [[చిలీ]] పసిఫిక్ సముద్రంలో ప్రతి 2 సవంత్సరాలకు ఒకసారి (రింపాక్) సముద్ర విన్యాసాలు ప్రాక్టిస్ చేస్తున్నాయి. వారు ఈ ప్రాంతంలో యుద్ధాన్ని నివాతించి స్థిరత్వం ఏర్పడడానికి కృషిచేయవచ్చు. తైవాన్ మీద చైనా దాడి కూడా ఇందులో ఒకటి.
== ఆర్ధికం ==
20వ శతాబ్దం మధ్యకాలం నుండి ఆరంభమైన తైవాన్ వేగవణ్తమైన ఆర్థికాభివృద్ధి, పరిశ్రమాభివృద్ధి " తైవాన్ మిరాకిల్ "గా అభివర్ణించబడింది. [[సింగపూర్]], [[హాంగ్ కాంగ్]] , [[దక్షిణ కొరియా]] దేశాలతో కలిసి " ఫోర్ ఆసియన్ టైగర్లలో తైవాన్ ఒకటిగా గుర్తింపు పొందింది.
జపానీయుల పాలనకు ముందు రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తరువాత ప్రైవేట్, ప్రభుత్వ రంగాలలో మాత్పులు తీసుకురాబడ్డాయి. ప్రయాణవసతులు, రవాణా, సమాచార రంగం ద్వీపం అంతటా అభివృద్ధి చేయబడ్డాయి. జపానీయులు విద్యావ్యవస్థను అభివృద్ధి చేసి నిర్భంధ విద్యావిధానం అమలుకు తీదుకువచ్చారు.
1945 నాటికి చైనా ప్రధాన భూభాగం, తైవానులో [[ద్రవ్యోల్బణం]] అధికమైంది. ఫలితంగా చైనా ప్రధాన భూభాగం, తైవాను జపానుతో యుద్ధానికి తలపడ్డాయి. తైవానుని వేరుచేయడామికి నేషనల్ ప్రభుత్వం తైవాన్ కరెంసీని కొత్తగా రూపొందించింది. అలాగే ధరల నియంత్రణ కాత్యక్రమం చేపట్టింది. ఇ ప్రయత్నాలు ద్రవ్యోభణం వేగాన్ని తగ్గించాయి.
ప్రధాన భూభాగం, తైవానులో ప్రవేశించిన కె.ఎం.టి ప్రభుత్వం తమతో తైవానుకు అంతులేని బంగారం, ధనం నిల్వలు తీసుకువచ్చారు. తరువాత తైవానులో ధరలు అదుపులోకి
రావడమే కాక ద్రవ్యోల్బణం తగ్గింది. ఇది తైవానుని వెనుకకు తీసుకోడానికి సహకరించింది. కె.ఎం.టి ప్రధాన భూభాగం, తైవానుకు మేధావులను, వాణిజ్య ప్రముఖులను తీసుకువచ్చింది. కె.ఎం.టి తాము ప్రధాన భూభాగంలో చేయలేని అనేక చట్టాలను, భూయాజమాన్య సంస్కరణలను తైవానులో ప్రవేశపెట్టాయి. కె.ఎం.టి గృహావసరాలు పూర్తిచేయడానికి
దిగుమతి విధానాలను సులువు చేసారు.
1950లో కొరియన్ యుద్ధం సంభవినిచిన కారణంగా యు.ఎస్ సహాయ కార్యక్రమం ఆరంభం కాగానే 1952 నాటికి ధరలు పూరిగా అదుపులోకి వచ్చాయి. అమెరికన్ ఆర్థికసాయం తైవాన్ ఆర్థికరంగం అభివృద్ధికి సహకరించాయి. ఫలితంగా గ్రామీణాభివృద్ధి వ్యవసాయాభివృద్ధి సాధ్యమైంది. తరువాతి కాలంలో తైవాన్ అభివృద్ధికి ఇది ఎంతో సహకరించింది. భూయాజమాన్య సంస్కరణలు, వ్యవసాయాభివృద్ధి ఫలితంగా 1952 నుండి 1959 నాటికి 4% వ్యవసాయోయ్పత్తుల అభివృద్ధి సాధ్యం అయింది. 3.6% ఉన్న జసంఖ్య అభివృద్ధి కంటే వ్యవసాయాభివృద్ధి అధికం కావడం గమనార్హం.
1962 లో తైవాన్ తైవాన్ సరాసరి తలసరి జాతీయ ఉత్పత్తి 170 అమెరికన్ డాలర్లు. ఇది తైవానును ఉతపత్తిలో కాంగో, జైరే సరసన నిలబెట్టింది. పి.పి.పి సమాచార సేకరణ ఆధారంగా1960 సరాసరి తలసరి జి.డి.పి 1353 అమెరికన్ డాలర్లు. 1990 వరకు ధరలు స్థిరంగా ఉండడం విశేషం. 2011 నాటికి సరాసరి తలసరి జి.ఎన్.పి కొనుగోలు శక్తి 37,000 అమెరికన్ డాలర్లకు చేరింది. తైవానును సాధించిన మానవాభివృద్ధి తైవానుని అభివృద్ధి చెందిన దేశాల సరసకు చేరేలా చేసింది. 2007 తైవాన్ హెచ్.డి.ఐ 0.943. 2010 నాటికి 0.868. చింగ్-కుయో
10 ప్రధాన నిర్మాణాల ప్రణాళిక రూపొందించాడు. తైవాన్ ఎగుమతి రంగ అభివృద్ధికి ఈ నిర్మాణాలు నాంది అయ్యాయి.
తైవాన్ హైస్పీడ్ రైలు 300 కిలో మీటర్ల ఎత్తులో కూడా పయనిస్తున్నాయి. తైపీ నుండి దక్షిణ భూభాగం లోని కావోహ్సియుంగ్ చేరడానికి 90 నిమిషాలు మాత్రమే సరిపోతుంది. ప్రస్తుతం తైవాన్
క్రియాశీలకంగా, పెట్టుబడిదారి, ఎగుమతుల వైపు సాగిన ఆదాయం క్రమంగా తైవాన్ ప్రభుత్వం పెట్టుబడులు, విదేశీ వ్యాపారం తగ్గించడానికి కారణమయ్యింది. ఈ శైలి ఆభివృద్ధని నిలిపి ఉంచడానికి కొన్ని బృహత్తర బ్యాంకులు, పరిశ్రలను ప్రైవేటీకరణ చేసారు. గత మూడు దశాబ్ధాలుగా భూముల ధరలు 8% అధికమైయ్యాయి. పారిశ్రమికాభివృద్ధికి ఎగుమతులు సహకరించాయి. తైవాన్ వాజిజ్య ఆదాయం అధికంగా ఉంది. విదేశీద్రవ్యం నిలువలలో తైవాన్ [[ప్రపంచము|ప్రపంచం]]లో 5వ స్థానంలో ఉంది. తైవాన్, రిపబ్లిక్ చైనా, తైవానుకు ప్రత్యేక కరెంసీలున్నాయి.
1990 ఆరంభం నుండి తైవాన్, చైనా ప్రధాన భూభాగం మధ్య ఆర్థిక సంబంధాలు బలపడ్డాయి. 2008 నాటికి తైవాన్ ప్రధాన చైనా భూభాగన్లో 15 బిలియన్ల అమెరికన్ డాలర్ల పెట్టుబడులు పెట్టింది. పి.ఆర్.సిలో 10% కంటే అధికమైన తైవానీ కూలీలు పనిచేస్తున్నారు. వారు తరచుగా తమ స్వంత వ్యాపారం వైపు మరలి పోతుంటారు. ఈ పరిస్థితికి తైవాన్ ఆర్థికంగా సహకరించినప్పటికీ వారు తైవాన్ ఆర్థికంగా చైనా ప్రధాన భూభాగం మీద ఆధారపడి ఉంటుందని భావప్రకటన చేస్తుంటారు. 2010 నాటికి తైవాన్ వాణిజ్యం 526 బిలియన్ల అమెరికన్ డాలర్లకు చేరుంది.
2001 లో వ్యవసాయ ఆదాయం దేశీయాదాయంలో 2% మాత్రమే. 1952 నుండి వ్యవసాయాదాయం 35% తగ్గింది. సంప్రదాయ శ్రామికులు క్రమంగా ద్వీపం వెలుపలికి పోగా ఆ స్థానాన్ని అధిక పెట్టుబడులు, సాంకేతికత తత్సంభంధ పరిశ్రమలు భర్తీ చేసాయి. తైవాన్ అంతటా ఉన్నత సాంకేతిక పార్కులు ఆవిర్భవించాయి. పి.ఆర్.సిలో ప్రధాన విదేశీపెట్టుబడి దేశం ఆర్.ఒ.సి మాత్రమే. [[తాయ్లాండ్]], [[ఇండోనేషియా]], [[ఫిలిప్పైంస్]], [[మలేసియా]], [[వియత్నాం]] తరువాత స్థానంలో ఉన్నాయి. పి.ఆర్.సిలో తైవాన్ 50,000 వ్యాపారాలు, 10,00,000 వ్యాపారులు, వాటిని ఆధారంగా జీవించే ప్రజలు ఉన్నారని అంచనా.
సంప్రదాయ ఆర్థిక విధానాలు, పాతిశ్రమిక శక్తి కారణంగా 1997 ఆసియా ఆర్థిక గండం సమయంలో తైవాన్ పొరుగుదేశాల కంటే తక్కువగా ఇబ్బందికి గురైంది. తన పొరుగు దేశాలైన దక్షిణ కొరియా, జపాన్ కంటే తైవాన్ ఆర్థిక రంగంలో ఆధిక్యత సాధిస్తున్నది బృహత్తర పరిశ్రమల కంటే లషు, మాధ్యమిక పరిశ్రమలే. ది గ్లోబల్ ఎకనమిక్ డౌన్ టౌన్ అయినప్పటికీ ప్రస్తుత ప్రభుత్వ బలహీనమైన నిర్వహణ, బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థలో ఉన్న బాడ్ డెబిట్ కారణంగా 2001 లో తైవానును కొంత తిరోగమించేలా చేసాయి. అనేక పరిశ్రమలు, కార్మికులు
పి.ఆర్.సికి తిరిగి పోయిన కారణంగా 1970 నుండి అంతకుముందు లేని నిరుద్యోగ సమస్య మొదలైంది. 2004 అధ్యక్షుని ఎన్నిక నాటికి నిరుద్యోగసమస్య కొత్త వివాదాలకు తెరతీసింది. 2002-2006 తరువాత అభివృద్ధి 4% చేరుకోగా నిరుద్యోగ సమస్య 4% తగ్గించబడింది. ఆర్.ఒ.సి అంతర్జాతీయ సంస్థల సమావేశాలలో తన స్వంత పేరుతో కలుసుకుంటింది. తైవాన్ 2002 నుండి వరల్డ్ ట్రేడ్ ఆర్గనైజేషన్ వంటి ప్రభుత్వ ఆర్గనైజేషన్లను తైవాన్, పెంగ్యూ, కిన్మెన్, మాత్సూ (చైనీస్ తైపీ) లలో " అరేట్ కస్టంస్ టెర్రిటరీ " లను కలిగి ఉంది.
== సంస్కృతి ==
తైవాన్ సంస్కృతి విభిన్న సాంస్కృతిక ఆధారిత మిశ్రమ సంస్కృతి కలిగి ఉంది. చారిత్రకంగాను, వంశానుగతంగా చైనాతో ఉన్నసనంధాలు, తైవాన్ వాసులలో అత్యధికులు చైనాపూర్వీకత కలినవారు అయిన కారణంగా తైవాన్ చైనా సంస్కృతితో ఆఅర్షించబడి వారితో విలీనమైన విభిన్న సంస్కృతి కలిగి ఉంది. జపాన్ సంస్కృతి, సంప్రదాయ కంఫ్యూషియనిజ విశ్వాసం, అధికరిస్తున్న పాశ్చాత్య సంస్కృతి ప్రస్తుత తైవానీయుల మీద ప్రభావం చూపిస్తున్నది. కుయోమింతాంగ్ తైవాన్ ప్రవేశం తరువాత తన చైనా సంస్కృతి సంబంధిత వ్యాఖ్యానాల ద్వారా తైవానీయులను ప్రభావితం చేసాడు. తరువాత చైనా లిపి, చైనీయుల చిత్రలేఖనం, చైనీయుల [[జానపద కళలు]], చైనీయుల సంగీత నాటకాల అభివృద్ధి కార్యక్రమం చేపట్టాడు.
తైవానీ సంస్కృతి పరిస్థితి వివాదాంశం ఔతూ ఉంది. తైవానీయుల సస్కృతి చైనాకు చెందినదా లేక తైవానీయులకు ప్రత్యేక సంస్కృతి ఉన్నదా అన్నది వివాదాశంగా మారింది. తైవాన్ రాజకీయాలు నిరంతరంగా వివాదాలతో ముడిపడి ఉన్నందున తైవాన్ సంస్కృతి సంప్రదాయాలు అభివృద్ధి విషయాలు తైవాన్ రాజకీయాలలో ప్రధానాంశం అయ్యాయి. తైవానీయుల సంస్కృతి, గుర్తింపు, ప్రధానంగా మొదట ఆధిక్యం చేసిన తైవాన్, చైనీయుల సంస్కృతులు కలిసి ప్రస్తుతం తైవాన్ సంస్కృతిని విభిన్న సంస్కృతుల మేళవింపుగా గుర్తించబడుతున్నది. చైనా ప్రధాన భూగం సస్కృతి అంతర్భాగాంగా చేసుకుని అధికసంఖ్యాకుల సస్ంస్కృతిని కలుపుకుంటూ తైవాన్ తనకంటూ ఒక ప్రత్యేక సంస్కృతిని కలిగి ఉంది. రాజకీయాలు, ప్రధాన చైనా భుభాగం నుండి 100 సంవత్సరాలకు పైగా వేరుగా ఉండడం కలిసి తైవానులోని పలుప్రాంతాలలో ఆహారం, సంగీతంలో కూడా విభిన్న సంప్రదాయాలను అనుసరించడానికి దారితీసింది.
తైవానులోని గొప్ప ఆకర్షణ " నేషనల్ పేలస్ మ్యూజియం " . ఇందులో 6,50,000 చైనా ఇత్తడి కళాఖండాలు, పచ్చలు, చేతి వ్రాతలు, చిత్రలేఖనాలు, పింగాణీపాత్రల సేకరణ కలిసి ఈ [[పురాతనము|పురాతన]] వస్తు ప్రదర్శనశాలను ప్రపంచంలో చైనీయుల కళలు, వస్తు ప్రదర్శనశాలలో ఉన్నతమైనదిగా గుర్తింపును తీసుకువచ్చింది. కె.ఎం.టి వారు విడిచి వచ్చిన పీజింగ్ నుండి తీసుకువచ్చిన వస్తుసేకరణతో ఈ పురత్తన వస్తు ప్రదర్శనశాలను స్థాపించారు. 1993లో చైనా సివిల్ వార్ సమయంలో మరికొన్ని సేకరణలు తైవానుకు చేరాయి. చైనీయుల సాంస్కృతిక నిధిలో10% ఈ పురత్తన వస్తు ప్రదర్శనశాలలో ఉన్నాయని భావిస్తున్నారు. విస్తారమైన ఈ సేకరణలో 1% మాత్రమే ప్రదర్శించబడుతున్నాయని భావిస్తున్నారు. చైనీయులు ఈ వస్తువులు దింగిలించబడినవి కనుక తమకు తిరిగి ఇవ్వాలని కోరుతున్నారు. అయినప్పటికీ ఆర్.ఒ.సి మాత్రం ఈ వస్తుసేకరణను ప్రత్యేకంగా సాంస్కృతిక తిరుగుబాటు సమయంలో కాపాడుకోవడానికి ప్రయత్నిస్తుంది.
తైవానులో శాస్త్రీయ సంగీతం అత్యధికంగా అభివృద్ధి చేయబడింది. జపానీ సంస్కృతి నుండి వచ్చిన కళాకారులు వరుసగా వయోలిన్ కళాకారుడు చో-లింగ్ లిన్, పియాన్ కళాకారుడు చింగ్-యున్ హూ, లింకన్ సెంటర్ చాంబర్ సొసైటీ ఆర్టిస్ట్ డైరెక్టర్ వూ హాన్, కరోక్ మొదలైన వారు తైవానులో ప్రజాదణ సంపాదించారు. వీరిని కె.టి.వి అంటారు. కె.టి.వి హోటెల్-లైక్ శైలిలో వ్యాపారరీతిలో కళాప్రదర్శనలు ఇస్తుంటారు. కె.టి.వి బృందాలకు హోటెల్ చిన్న గదులు, బాల్ రూములు వంటివి బృందం లోని సంఖ్య అనుసరించి అద్దెకు ఇస్తారు. పలు కె.ఎం.టి సంస్థలు రెస్టారెంట్, బఫే విందులు భాగస్వామ్యం ఏర్పరచుకుని పనిచేస్తుంటారు. [[కుటుంబము|కుటుంబ]] సంబంధిత శుభకార్యాలు, మిత్రుల కలయిక, వ్యాపార సంబంధాలను మెరుగు పరచడానికి ఈ విందులు ఏర్పాటు చేయబడతాయి. తైవానులో నడుపబడుతున్న పర్యాటక బసులలో టి.విలు ఉంటాయి. ఈ టి.వి లలో చలనచిత్రాలు ప్రదర్శించడానికి ఉపయోగించక సంగీత కచేరీలు ప్రదర్శించడానికి ఉపయోగిస్తుంటారు. తైవానులో కె.టి.వి తరువాత ప్రజాదరణ పొందింది ఎం.టి.వి. వీటిని అధికంగా నగరం వెలుపల కనిపిస్తుంటాయి. ఎం.టి.వి ఎంచుకున్న డి.వి.డి లను ప్రత్యేకమైన దియేటర్లలో ప్రదర్శించబడతాయి. యువతకు తమ సమయాన్ని ఏకాంతంగా మిత్రులతో గడపడానికి ఏం.టి.వి అవకాశాన్ని కల్పిస్తుండడం వలనలో యువతలో కె.టి.వి కంటే ఎంటివి అధిక ఆదరణ కలిగి ఉంది.
తైవానులో 24 గంటలు సేవలందిస్తున్న షాపులు అధికంగా ఉన్నాయి. ఇవి సాధారణ సేవలు కాక అదనంగా ఫైనాంస్ సంస్థలు, ప్రభుత్వ సంస్థల తరఫున పార్కింగ్ ఫీజ్ సేకరించడం, బిల్లులు చెల్లింపు, ట్రాఫిక్ వయోలేషన్ ఫైన్ సేకరించడం, క్రెడిట్ కార్డ్ చెల్లింపులు వంటి సేవలందిస్తున్నాయి.
తైవానీ ససంస్కృతి ఇతర సంస్కృతులను సహితం ప్రభావితం చేస్తుంది. తైవానీయుల బబుల్ టీ, మిల్క్ టీ [[సింగపూర్]], [[మలేషియా]], ఆస్ట్రేలియా]], [[యూరప్]], [[అమెరికా]] లలో లభ్యం ఔతున్నాయి. తైవాన్ టీ.వి కాత్యక్రమాలు సింగపూర్, మలేషియా, ఇతర ఆసియన్ దేశాలలో ప్రదర్శించబడుతున్నాయి. తైవాన్ చలన చిత్రాలు పలు అంతర్జాతీయ చలనచిత్ర ఉత్సవాలలో అవార్డులను గెలుచుకున్నాయి. తైవాన్ చలన చిత్ర దర్శకుడు అంగ్ లీ దర్శకత్వం వహించిన క్రంచింగ్ టైగర్, హైడెన్ డ్రాగన్, ఈట్ డ్రింక్, మన్ వుమన్, సెంస్, సెంసిబిలిటీ వంటి చిత్రాలు అంతర్జాతీయ బహుమతులు గెలుచుకున్నాయి. ఎడ్వర్డ్ యంగ్, హ్యూ సియో-సైన్ వంటి వారి దర్శకత్వంలో రూపొందిన బ్రోక్ బ్యాక్, లైఫ్ ఆఫ్ పై, లస్ట్, కాషన్ వంటి చిత్రాలు అంతర్జాతీయ గుర్తింపు పొందాయి.
== గణాంకాలు ==
2012 లో తైవాన్ జనసంఖ్య 2,32,61,747. వీరిలో అత్యధికులు తైవాన్ ద్వీపంలో నివసిస్తున్నారు. పెంగ్యూలో 97,724 మంది నివసిస్తున్నారు, కిన్మెన్లో 1,08,147 మంది నివసిస్తున్నారు,
మాత్సూ దీవిలో 10,253 మంది నివసిస్తున్నారు.
తైవాన్ ప్రజలలో 98% హాన్ చైనీస్ సంతతికి చెందిన వారు. వీరిలో బెన్షెన్గ్రెన్ అనబడే ప్రారంభకాల హన్ చైనీస్ వలస ప్రజలు 86%. వీరిని తరచుగా తైవాన్ స్థానికులు, తైవాన్ ఆదిమ మానవులుగా గుర్తించబడుతున్నారు. బెన్షెన్గ్రెన్ ప్రజలలో రెండు విభాగాలున్నాయి. వీరిలో హొక్లో ప్రజలు 70% వీరి పూర్వీకులు దక్షిణ కోస్తాలోని ఫ్యూజియన్ (మాన్-నన్) నుండి తైవనుకు వలస వచ్చారు. వీరు దక్షిణ చైనాలోని ఫ్యూజియన్ నుండి 17వ శతాబ్దంలో తైవానుకు వలసవచ్చిన వారని అంచనా. తైవాన్ మొత్తం జనాభాలో 15% ఉన్న హోక్కా ప్రజల పూర్వీకులు దక్షిణం నుండి గుయాంగ్డంగ్, పరిసర ప్రాంతాలు, తైవనుకు వలస వచ్చారని భావిస్తున్నారు. వాషెన్గ్రెన్ లోని 12% ప్రజలు 1945లో చైనా ప్రధాన భూభాగం నుండి
వచ్చరని భావిస్తున్నారు. మిగిలిన 2.25% ప్రజలు తైవానీ ఆదిమవాసులని అంచనా. వీరు 14 ప్రధాన విభాగాలుగా విభజించబడుతున్నారు. ది ఆమి, ఆతయాల్, బునన్, కవలన్, పైవాన్, పుయుమ, రుకై, సైసియట్, సకిజయ, సెడిక్, తయో, ట్రుకు, త్సౌ. వీరు ద్వీపం లోని తూర్పు భూభాగంలో నివసిస్తున్నారు. యామీ ప్రజలు ఆర్చిడ్ ద్వీపంలో నివసిస్తున్నారు.
తైవాన్ అధికార భాష అయిన మాండరిన్ భాషను తైవాన్ ప్రజలలో అత్యధికులు మాట్లాడుతున్నారు. 1940లో జపానీయులు బలవంతంగా ప్రవేశపెట్టిన మాండరిన్ భాషను పాఠాశాలలలో ప్రధానభాషగా బోధిస్తున్నారు. తైవానులోని చైనా సంప్రదాయక ప్రజలు, హాన్కాంగ్, మాక్యూ ప్రజలు కూడా ఈ భాధను మాట్లాడుతున్నారు. వైషెన్గ్రెన్ ప్రజలలో అధికులు ఆరంభం నుండి
మాండరిన్ మాట్లాడుతున్నారు ఇతర ప్రజలలో అనేకులు మాండరిన్ భాషను కొంతవరకు అర్ధం చేసుకుంటున్నారు. 15% ఉన్న హక్కా ప్రజలు తైవానీ భాషను (ఫ్యూజియన్ భూభాగ భాష అయిన మిన్నాన్ భాషకు కొంత వ్యత్యాసమైనది) మాట్లాడుతున్నారు. మాండరిన్ భాషను పాఠశాలలలో బోధించబడుతూ, టెలివిజన్, రేడియోలలో కూడా ఆధిక్యత సాధిస్తున్నది. 1990 లో భాషాపరమైన నిభంధలను తొలగించిన నాటి నుండి తైవాన్ ప్రజలలో మాండరినేతర భాషలు కూడా పునరుద్ధరించబడుతున్నాయి. తైవాన్ దేశీయమైన భాషలు ఫార్మొసన్ భాషలు చైనాకు కాని లేక సినో- టిబెటిన్కు కాని చెందినవి కాదు. అయినప్పటికీ ఆస్ట్రోనేషియన్ కుటుంబానికి చెందినవని భావిస్తున్నారు. ఈ భాషలను ఉపయోగిస్తున్నాల్పసంఖ్యాకులైన తైవాన్ ఆదిమతెగల ప్రజలు ప్రస్తుతం మాండరిన్ భాషను వాడుతూ ఇతర భాషల ఉపయోగం తగ్గిస్తున్నారు. 14 తైవాన్ భాషలలో 5 భాషలను మోరీబౌండ్గా
గుర్తించబడుతున్నయి.
రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా రాజ్యాంగం తైవాన్ ప్రజల స్వాతంత్ర్యం, మతవిశ్వాసాలను సంరక్షించడానికి ప్రయత్నిస్తుంది. 2005 గణాంకాలను అనుసరించి తైవానులో దాదాపు 1,87,18,600 మంది (81.3% ప్రజలు) వివిధ మతావలంభీకులు ఉన్నారు. 14-18% ప్రజలు నాస్థికూగా ఉన్నారు. ఆర్.ఒ.సి 26 [[మతాలు]]న్నట్లు గుర్తించింది. వీటిలో పెద్దవైన 5 మతాలు వరుసగా భౌద్ధమతావలంభీకుల సంఖ్య 80,86,000 (85%), తాయోఇజం మతావలంభీకులు 76,00,000 (33%), ఐ-కుయాన్ టాయో మతావలంభీకులు 8,10,000 ( 3.5%), ప్రొటెస్టెంటిజం 6,05,000 (2.6%), రోమన్ కేథొలికిజం 2,98,000 (1.3%) మంది ఉన్నారు. సి.ఐ.ఎ వరల్డ్ ఫాక్ట్ బుక్, యు.ఎస్ స్టేట్ డిపార్ట్మెంట్ సమీపకాల ఆధారాలు 93% తైవానీయులు
పలుదేవతారాధన మద్దతుదారులని తెలియజేస్తున్నది. పురాతన చైనా మతం, బుద్ధిజం, కంఫ్యూజియనిజం, తాయిజం తైవానీయులు అనుసరిస్తున్న మతాలలో ప్రధానమైనవి. రోమన్ కాథలిక్, ప్రొటెస్టెంట్లు, ప్రత్యేకించని [[క్రిస్టియన్]] సమూహాలకు చెందిన క్రిస్టియానిటీ మద్దతుదారులు 4.5%, ఇస్లాం, తైవానీ ఆదిమవాసుల మతాలు 2.5%,
చైనా, తైవాన్ మూలాల నుండి ఉద్భవించిన కంఫ్యూజియన్ మతం సర్వమతసమానత్వం బోధిస్తున్నది. తైవానీయులలో అత్యధికులు సాధారణంగా సర్వమతసమానత్వానికి మద్దతిస్తూ
కంఫ్యూజియనిజానికి మద్దతు ఇస్తున్నారు. 2009 గణాంకాలు తైవానులో 14,993 ఆలయాలు ఉన్నాయని తెలియజేస్తున్నాయి. సుమారు 1,500 మందికి ఒక ప్రార్థనా మందిరం ఉంది. వాటిలో 9,202 ప్రార్థనాలయాలు తాయిజజానికి చెందినవి. 2008 లో తైవానులో 3,262 చర్చిలు ఉన్నట్లు తెలుస్తున్నది.
== విద్య ==
తైవానులో కాలనీ పాలనా కాలంలో ఉన్నత విద్యావిధానం ప్రవేశపెట్టబడింది. అయినప్పటికీ 1945 లో తైవన్ను జపాన్ నుండి చైనా స్వాధీచేసుకుని వెంటనే విద్యావిధానంలో మార్పులు తీసుకువచ్చి అప్పుడున్న విద్యావిధానం స్థానంలో చైనా ప్రధాన భూభాగంలో ఉన్న ప్రవేశపెట్టారు. చైనా విద్యావిధానం చైనీస్, అమెరికన్ విద్యావిధానాల మిశ్రితమైనది.
విద్యావిధానంలో 6 సంవత్సరాల [[ప్రాథమిక విద్య]], 3 సంవత్సరాల మాద్యమిక విద్య, 3 సంవత్సరాల [[ఉన్నత పాఠశాల]] విద్య, 4 సంవత్సరాల విశ్వవిద్యాలయ విద్యతో కూడుకున్నది.
తైవానీయుల మధ్య ఈ విద్యా విధానం విజయవంతం అయింది. తైవానీయులు తమ విద్యావిధానం ప్రపంచంలో అత్యంత సమర్ధవంతమైనదని సగర్వంగా చెప్పుకుంటున్నారు. ప్రత్యేకంగా గణితం, సైన్సులో అత్యున్నతంగా ఉన్నదని చెప్తున్నారు. అయినప్పటికీ విద్యార్థుల మీద వత్తిడి తీసుకువస్తున్నరని అలాగే విషయఙానం లేని కంటస్థ విధానం అనుసరిస్తున్నారన్న విమర్శలు కూడా ఉన్నాయి.
పలు తైవానీ విద్యార్థులు నైపుణ్యం పెంచుకోవడానికి, పరీక్షల సమయంలో ఎదురైయ్యే సమస్యలు పరిష్కరించే నైపుణ్యం సంపాదించడానికి క్రాం, బుషిబాన్ స్కూళ్ళలో చేరుతుంటారు. ప్రత్యేకంగా గణితం, నేచురల్ సైన్సు, చరిత్ర, ఇతర పాఠాల సమస్యల పరిష్కారం కొరకు. పాఠాలు లెక్చర్లు, రివ్యూలు, ప్రైవేట్ ట్యుటోరియల్ స్థాయిలో పాఠాలు బోధించబడుతుంటాయి. విద్యార్థులకు ఆసక్తి ఉన్న కోర్సులు సులుగా లభ్యం ఔతున్నాయి. 2003 గణాంకాలు తైవాన్ అక్షరాస్యత 96.1% అని తెలియజేస్తున్నాయి.
== ఆరోగ్యం ==
సాఘింక ఆరోగ్యభీమాతో చేరిన ప్రస్తుత ఆరోగ్యపధకం 1995లో ప్రవేశపెట్టబడింది. ప్రభుత్వ ఆరోగ్యబీమా పధకంలో ఉద్యోగాలలో ఉన్న పౌరులకు నిర్భంధ ఆరోగ్యబీమా అమలులో ఉంది. పేదరికంలో ఉన్న వారు, నిరుద్యోగులు విపత్తుకలో చిక్కిన వారు వారి వారి ఆర్థిక పరిస్థితికి తగినట్లు ప్రైవేటు ఆసుపత్రులలో చికిత్స పొందుతుంటారు. తైవానులో పనిచేస్తున్న పౌరులు కానివారు
ఆరోగ్య సంరక్షణ సౌకర్యం పొదుతున్నారు. అనదరికీ ఒక స్థిరమైన గణనతో వైద్యం అందించబడుతుంది. వైద్య రుసుము మాత్రం ఉద్యోగుల బీమా సంస్థలు కాని వ్యక్తిగతంగా కాని చెల్లించబడతాయి. అసుపత్రులలో జరిపిన సర్వేలు రోగులలో 70.1% తాము వైద్య సేవలకు తృప్తి చెందుతున్నామని చెప్పారు. 20.5% రోగులు పరవాలేదని చెప్పారు. 4.4% తమకు వైద్యసేవలలో తృప్తిలేదని మరీ తక్కువ స్థాయిలో ఇన్నదని చెప్పారు.
సార్స్ సమయంలో తైవాన్ తన స్వంత రోగనిరోధక కేంద్రం కలిగి ఉంది. 2003 మార్చి 347 వ్యాధి నిర్ధారణ అయింది. సి.డి.సి, ప్రాంతీయ ప్రభుత్వాలు కలిసి ప్రయాణీకులు ఉండే ప్రదేశాలు, రిక్రియేషన్ కేంద్రాలు, ప్రజలు కూడే ప్రదేశాలన్నింటిలో మానిటర్డ్ స్టేషన్లు ఏర్పాటు చేసారు. 2003 జూలై నాటికి ఒక్క సార్స్ రోగి కూడా నమోదు కాలేదు. 2006 నాటికి బి.ఎన్.హెచ్.ఐ 17,259 మందికి ఆరోగ్యబీమా సౌకర్యం కల్పించింది.
== ప్రయాణ సౌకర్యాలు ==
రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా రవాణా, సమాచారశాఖ ఆధ్వర్యంలో తైవాన్ రవాణాశాఖ పనిచేస్తుంది. తైవాన్ రహదారులు 5 విభాగాలుగా విభజించబడ్డాయి ; నేషనల్ హైవే, ప్రొవింషియల్ హైవే, కౌంటీ రూట్స్, టౌన్ షిప్ రూట్స్, స్పెషల్ రూట్స్. మొదటి నాలుగు సాధారణ మార్గాలు. తైవాన్లో విశాలమైన [[రైలు మార్గాలు]]న్నాయి. రైలు మార్గాలను తైవాన్ " తైవాన్ రైల్వే అడ్మినిస్ట్రేషన్ " నిర్వహిస్తుంది. తైవాన్ హైస్పీడ్ రైళ్ళను " తైవాన్ హైస్పీడ్ కార్పొరేషన్ " నిర్వహిస్తుంది. తైపీ మెట్రో అండ్ ది కావోహ్సియుంగ్ మాస్ రాపిడ్ ట్రాంసిస్ట్ తైపీ [[మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]], కావోహ్సియుంగ్ నగర ప్రాంతంలో రవాణా సేవలందిస్తుంది. తైచంగ్ మహానగర మార్గాలు నిర్మాణదశలో ఉంది. తైవాన్లో నాలుగు విమానాశ్రయాలు ఉన్నాయి. అవి వరుసగా తైవాన్ తాయుయాన్ ఇంటర్నేషనల్ ఎయిర్పోర్ట్, తైపీ సాంగ్షన్ ఎయిర్పోర్ట్, కావోహ్సియుంగ్ ఇంటర్నేషనల్ ఎయిర్పోర్ట్, తైచంగ్ ఎయిర్పోర్ట్ ఉన్నాయి.
తైవాన్లో నాలుగు నౌకాశ్రయాలు ఉన్నాయి. అవి వరుసగా పోర్ట్ ఆఫ్ తైపీ, ది పోర్ట్ ఆఫ్ కావోహ్సియుంగ్, ది పోర్ట్ ఆఫ్ తైచంగ్, పోర్ట్ ఆఫ్ హుయాలియన్.
.
== వెలుపలి లింకులు==
{{ఆసియా}}
[[af:Taiwan (eiland)]]
[[ar:تايوان (جزيرة)]]
[[ast:Taiwán]]
[[az:Tayvan]]
[[bg:Тайван]]
[[br:Enez Taiwan]]
[[ca:Taiwan]]
[[ceb:Taiwan]]
[[cs:Tchaj-wan (ostrov)]]
[[da:Taiwan (ø)]]
[[de:Taiwan (Insel)]]
[[dsb:Taiwan]]
[[dv:ޓައިވާން]]
[[es:Isla de Taiwán]]
[[et:Taiwani saar]]
[[fa:تایوان (جزیره)]]
[[gan:臺灣]]
[[gd:Taidh-Bhàn (eilean)]]
[[gl:Illa de Taiwán]]
[[hak:Thòi-vân]]
[[he:טאיוואן (אי)]]
[[hi:ताइवान]]
[[hsb:Taiwan]]
[[hu:Tajvan (sziget)]]
[[ia:Taiwan]]
[[id:Taiwan]]
[[is:Taívan]]
[[it:Isola di Formosa]]
[[ja:台湾]]
[[ko:타이완]]
[[la:Formosa]]
[[lv:Taivāna (sala)]]
[[mn:Тайвань арал]]
[[mr:तायवान (बेट)]]
[[ms:Pulau Taiwan]]
[[my:ထိုင်ဝမ်]]
[[nn:Taiwan]]
[[no:Taiwan]]
[[pl:Tajwan (wyspa)]]
[[pt:Ilha Formosa]]
[[qu:Taywan]]
[[ru:Тайвань]]
[[sah:Тайбаан]]
[[sco:Taiwan]]
[[sh:Tajvan]]
[[simple:Taiwan]]
[[sk:Taiwan (ostrov)]]
[[sl:Tajvan (otok)]]
[[sm:Tailani]]
[[sr:Тајван]]
[[sv:Taiwan (ö)]]
[[sw:Taiwan]]
[[ta:தாய்வான்]]
[[tpi:Taiwan]]
[[tr:Tayvan]]
[[tt:Тайвань]]
[[uk:Тайвань]]
[[vec:Taiwan (ixoła)]]
[[war:Taiwan]]
[[wuu:台湾]]
[[xal:Тайван арл]]
[[za:Daizvanh]]
[[zh:臺灣]]
[[zh-classical:臺灣]]
[[zh-min-nan:Tâi-oân]]
[[zh-yue:臺灣]]
puk5p4aoow8pdzau9nwukskud5g7phy
3620302
3620301
2022-08-10T23:23:36Z
Kprsastry
2847
/* రాజకీయ , చట్టపరమైన హోదా */
wikitext
text/x-wiki
{{దేశ సమాచారపెట్టె
| conventional_long_name = Republic of China<br/>''రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా''<br/>చైనా గణతంత్రం
| common_name = Taiwan
| native_name = {{ubl|{{native name|zh-tw|<big>中華民國</big>|italics=off}}<br />''Zhōnghuá Mínguó'' {{small|([[Standard Mandarin|Mandarin]])}}<!---Do not change to "Jhonghuá Mínguó" (i.e. Tongyong Pinyin); Hanyu Pinyin has been the official romanization since 1 January 2009.---><br />''Tiong-hôa Bîn-kok'' {{small|([[Hokkien]])}}<br />''Chûng-fà Mìn-koet'' {{small|([[Taiwanese Hakka|Hakka]])}}<br />''Dṳ̆ng-huà Mìng-guók'' {{small|([[Fuzhou dialect|Fuzhounese]])}}}}
| image_flag = Flag of the Republic of China.svg
| alt_flag = A red flag, with a small blue rectangle in the top left hand corner on which sits a white sun composed of a circle surrounded by 12 rays.
| image_coat = National Emblem of the Republic of China.svg
| alt_coat = A blue circular emblem on which sits a white sun composed of a circle surrounded by 12 rays.
| symbol_type = National Emblem
| national_anthem = {{vunblist|"[[National Anthem of the Republic of China]]"<br />{{lang|zh-hant|中華民國國歌}} <br />''Zhōnghuá Mínguó Guógē''}} <div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:National anthem of the Republic of China (Taiwan) 中華民國國歌(演奏版).ogg]]}}</div>
| flag_anthem = {{vunblist|"[[National Flag Anthem of the Republic of China]]" <br />{{lang|zh-hant|中華民國國旗歌}}<br />''Zhōnghuá Míngúo Gúoqígē''}}
<div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">{{center|[[File:中華民國國旗歌 (演奏版).ogg]]}}</div>
| image_map = Locator map of the ROC Taiwan.svg
| alt_map = a map of East Asia, with a world map insert, with the island of Taiwan shaded and the other islands circled
| map_caption = [[Free area of the Republic of China|Territory controlled by the Republic of China]]: [[Geography of Taiwan|Taiwan Island]], [[Penghu]], [[Kinmen]], [[Matsu Islands]], [[Pratas Islands|Dongsha Islands]] and [[Taiping Island]]
| capital = [[తైపీ]]<ref name="capital">{{cite news |title=Interior minister reaffirms Taipei is ROC's capital |date=5 December 2013 |url=http://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2013/12/05/2003578356 |newspaper=Taipei Times |accessdate=7 December 2013}}</ref>
| coordinates = {{coord|25|02|N|121|38|E|display=it}}
| largest_city = [[న్యూ తైపీ నగరం|న్యూ తైపీ]]
| official_languages = [[Taiwanese Mandarin]]<ref>{{cite news|last1=Shih|first1=Hsiu-chuan|title=Taiwan mulling English as an official language, but is it ready?|url=http://focustaiwan.tw/news/afav/201801270011.aspx|accessdate=27 January 2018|agency=Central News Agency|date=27 January 2018}}</ref><ref>{{cite web | url=https://www.theworldofchinese.com/2014/05/taiwanese-mandarin-starter-kit/ | title=The wild and wacky world of Taiwanese Mandarin | publisher=The World of Chinese | date=May 29, 2014 | accessdate=December 3, 2018 | website= | archive-date=2018-12-14 | archive-url=https://web.archive.org/web/20181214123816/http://www.theworldofchinese.com/2014/05/taiwanese-mandarin-starter-kit/ | url-status=dead }}</ref>
| national_languages = {{vunblist|[[Formosan languages]]<ref>{{cite web|url=http://focustaiwan.tw/news/aipl/201707190019.aspx |title=President lauds efforts in transitional justice for indigenous people |publisher=Focus Taiwan |accessdate=19 July 2017}}</ref> <br />[[Taiwanese Hakka|Hakka]]<ref>{{cite web|url=http://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2017/12/30/2003684894 |title= Hakka made an official language |newspaper=Taipei Times |accessdate=29 December 2017}}</ref>}}
| regional_languages = {{vunblist|[[Matsu dialect]] <br />[[Taiwanese Hokkien]]}}
| languages_type = [[Official script]]s
| languages = {{vunblist|[[Traditional Chinese]] <br />[[Formosan languages|Formosan Latin alphabet]]<ref>{{cite web|url=http://www.taipeitimes.com/News/taiwan/archives/2017/07/20/2003674932 |title=Official documents issued in Aboriginal languages |publisher=Taipei Times |accessdate=20 July 2017}}</ref>}}
| ethnic_groups = {{nowrap|95% [[Han Taiwanese|Han]]{{sfnp|Exec. Yuan|2014|p=36}}}}<br />{{nowrap| '''∟''' 70% [[Hoklo Taiwanese|Hoklo]]}}<br />{{nowrap| '''∟''' 14% [[Hakka people|Hakka]]}}<br />{{nowrap|{{raise|0.1em| '''∟''' 14% [[Waishengren|Waisheng]]{{efn|name=waishengren| This does not include citizens of the People's Republic of China who more recently moved to Taiwan. Some Waishengren are also Hakka or Hokkien, and small minority are not Han but Manchu, Mongol etc.}}}}}}<br />{{nowrap|3.1% [[:zh:臺灣新住民|New immigrants]]}}<br />{{nowrap|2.4% [[Taiwanese aborigines|Aborigines]]{{efn|Taiwanese aborigines are officially categorised into [[List of ethnic groups in Taiwan|16 separate ethnic groups]] by the Republic of China. {{harvp|Exec. Yuan|2014|p=49}} }}}}
| demonym = [[Taiwanese people|Taiwanese]]<ref name="cia-factbook" />
| government_type = [[Unitary state|Unitary]] [[Semi-presidential system|semi-presidential]] [[republic]]
| leader_title1 = [[President of the Republic of China|President]]
| leader_name1 = [[Tsai Ing-wen]]
| leader_title2 = [[Vice President of the Republic of China|Vice-President]]
| leader_name2 = [[Chen Chien-jen]]
| leader_title3 = [[Premier of the Republic of China|Premier]]
| leader_name3 = [[William Lai]]
| leader_title4 = [[List of vice premiers of the Republic of China|Vice Premier]]
| leader_name4 = [[Shih Jun-ji]]
| leader_title5 = [[President of the Legislative Yuan|Speaker]]
| leader_name5 = [[Su Jia-chyuan]]
| leader_title6 = [[Vice President of the Legislative Yuan|Deputy Speaker]]
| leader_name6 = [[Tsai Chi-chang]]
| legislature = [[Legislative Yuan]]
| sovereignty_type = [[History of the Republic of China|Formation]]
| sovereignty_note =
| established_event1 = [[Xinhai Revolution]]
| established_date1 = 10 October 1911
| established_event2 = [[Republic of China (1912–49)|Republic proclaimed]]
| established_date2 = 1 January 1912
| established_event3 = [[Retrocession Day|Taiwan transferred]]
| established_date3 = 25 October 1945
| established_event4 = [[Constitution of the Republic of China|Current constitution]]
| established_date4 = 25 December 1947
| established_event5 = [[Chinese Communist Revolution|Government moved to Taipei]]
| established_date5 = 7 December 1949
| area_km2 = 36,197<ref name="taiwan-popstat" />
| area_rank = <!-- Area rank should match [[List of countries and dependencies by area]];should not be any here -->
| population_estimate = 23,577,271<ref name="Natl Statistics">{{cite web |title=Statistics from Statistical Bureau|url=http://eng.stat.gov.tw/point.asp?index=9|access-date=22 September 2018 |website=National Statistics, Republic of China (Taiwan)}}</ref>
| population_census = 23,123,866<ref>{{cite web|title=General Statistical analysis report, Population and Housing Census|url=http://eng.stat.gov.tw/public/Data/5428162113SIDMH93P.pdf|website=National Statistics, ROC (Taiwan)|url-status=dead|access-date=6 డిసెంబర్ 2018|archive-date=26 డిసెంబర్ 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161226090918/http://eng.stat.gov.tw/public/Data/5428162113SIDMH93P.pdf}}</ref>
| population_estimate_year = 2018
| population_estimate_rank = 53rd
| population_census_year = 2010
| population_census_rank = 53rd
| population_density_km2 = 650
| population_density_rank = 17th
| GDP_PPP = $1.250 trillion<ref name=imf2>{{cite web |url=https://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2018/02/weodata/weorept.aspx?sy=2018&ey=2023&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&pr1.x=37&pr1.y=7&c=528&s=NGDPD%2CPPPGDP%2CNGDPDPC%2CPPPPC&grp=0&a=|title=Taiwan Province of China |publisher=International Monetary Fund |accessdate=7 May 2017}}</ref>
| GDP_PPP_year = 2018
| GDP_PPP_rank =
| GDP_PPP_per_capita = $52,960<ref name=imf2 />
| GDP_PPP_per_capita_rank =
| GDP_nominal = $603 billion<ref name=imf2 />
| GDP_nominal_year = 2018
| GDP_nominal_rank =
| GDP_nominal_per_capita = $25,534<ref name=imf2 />
| GDP_nominal_per_capita_rank =
| Gini = 33.6
| Gini_year = 2014
| Gini_change = <!--increase/decrease/steady-->
| Gini_ref = <ref>{{cite book |title=Report on The Survey of Family Income and Expenditure |url=http://eng.stat.gov.tw/ct.asp?xItem=3417&CtNode=1596&mp=5 |chapterurl=http://win.dgbas.gov.tw/fies/doc/result/99/a11/Year04.xls |chapter=Table 4. Percentage Share of Disposable Income by Quintile Group of Households and Income Inequality Indices |publisher=Directorate General of Budget, Accounting and Statistics |location=Taipei, Taiwan |year=2010}}</ref>
| Gini_rank =
| HDI = 0.907
| HDI_year = 2017
| HDI_change = increase <!--increase/decrease/steady-->
| HDI_ref = {{efn|The UN [[China and the United Nations|does not recognize]] the Republic of China (Taiwan) as a [[sovereign state]]. The HDI report does not include Taiwan as part of the People's Republic of China when calculating China's figures (see<ref>{{cite web|url=http://hdr.undp.org/en/media/HDR_2010_EN_Readers_reprint.pdf|title=- Human Development Reports|website=hdr.undp.org}}</ref>). Taiwan's government calculated its HDI to be 0.907, based on 2010 new methodology of UNDP.<ref>{{cite web|url=http://eng.stat.gov.tw/public/data/dgbas03/bs2/gender/International%20Gender/%E4%BA%BA%E9%A1%9E%E7%99%BC%E5%B1%95%E6%8C%87%E6%95%B8.xls|format=Excel|script-title=zh:2018中華民國人類發展指數(HDI)|accessdate=2018-11-12|year=2018|publisher=Directorate General of Budget, Accounting and Statistics, Executive Yuan, R.O.C.|language=zh-hant|title=ఆర్కైవ్ నకలు|website=|archive-url=https://web.archive.org/web/20170811222036/http://eng.stat.gov.tw/public/data/dgbas03/bs2/gender/International%20Gender/%E4%BA%BA%E9%A1%9E%E7%99%BC%E5%B1%95%E6%8C%87%E6%95%B8.xls|archive-date=2017-08-11|url-status=dead}}</ref>|group="nb"}}
| HDI_rank = 21st
| currency = [[న్యూ తైవాన్ డాలర్]] (New Taiwan Dollar, NT$)
| currency_code = TWD
| time_zone = [[National Standard Time]]
| utc_offset = +8
| date_format = {{unbulleted list |yyyy-mm-dd |{{longitem|style=line-height:1.1em; |{{nowrap|yyyy年m月d日<br />{{small|([[Common Era|CE]]; [[Chinese calendar|CE+2697]])}}}}}} |[[Minguo calendar|民國yy年m月d日]] {{small|([[Common Era|CE]]−1911)}}}}
| drives_on = Right
| calling_code = [[Telephone numbers in Taiwan|+886]]
| cctld = {{vunblist|[[.tw]] <br />[[.台灣]] <br /> [[.台湾]]<ref>{{cite web |url=http://brussels38.icann.org/meetings/brussels2010/transcript-board-25jun10-en.txt |title=ICANN Board Meeting Minutes |publisher=ICANN |date=25 June 2010}}</ref>}}
| official_website = [http://www.taiwan.gov.tw/ taiwan.gov.tw]
}}
'''తైవాన్''' ఐక్యరాజ్యసమితి గుర్తింపు పొందని, [[చైనా]]లోని అంతర్భాగముగా ప్రపంచముచే గుర్తించబడుతున్నఫసిఫిక్ మహాసముద్రములోని ఒక దీవి. తైవాన్ చైనా నుండి స్వాతంత్య్రము ప్రకటించుకుంది. వాస్తవ నియంత్రణాధికారము దీనిపై చైనాకు లేదు. ప్రజల భాష చైనీసు (చీనీ).
== వివిధ నామాలు==
== చరిత్ర==
=== ఆదిమ తైవాన్ ===
హిమయుగం ఆఖరి దశలో తైవాన్ ఆసియా ప్రధాన భూభాగంలో సముద్రమట్టం పెగిగిన 10,000 సంవత్సరాల తరువాత కలిసి పోయింది . ఈ ద్వీపంలో లభించిన మానవ అవశేషాలు అలాగే పురాతన కళాఖాండాలు 20,000 - 30,000 సంవత్సరాల నాటివిగా గుర్తించబడ్డాయి.
ప్రస్తుత తైవాన్ ఆదిమ వాసులు 4,000 సంవత్సరాల ముందు చైనా భూభాగం నుండి వెళ్ళి స్థిరపడిన వారని భావిస్తున్నారు. ఇక్కడి ప్రజలు మాట్లాడే భాష ఆస్ట్రో ఏషియన్ కుటుంబానికి చెందినది. తైవాన్ ద్వీపంలోని తూర్పు భాగంలో ఉన్న మడగాస్కర్ మలయో-పాలినేషియన్ భాష కూడా విస్తరించి ఉంది.
తైవాన్ లోని అధిక భాగంలో విస్తరించి ఉన్న ఈ భాష ఆస్ట్రో ఏషియన్ భాషకు పూర్తిగా భిన్నమైనది. తైవాన్ దేశంలో ఆధిపత్యం కలిగిన ఈ భాషలే తైవాన్ ప్రజలను దక్షిణ ఆసియాలోని పసిఫిక్, [[హిందూ మహా సముద్రం]]లో ఉన్న సముద్ర ఆధారిత ప్రజలలో ప్రత్యేకించి చూపుతున్నాయి. 13వ శతాబ్దంలో ప్యాన్ చైనీయులు పెంగ్యూ ద్వీపంలో స్థిరపడసాగారు. అయినప్పటికీ గిరిజనుల విరుద్ధమైన భావాలు, వ్యాపారావకాశాలు అనుకూలించకపోవడం తైవాన్ ఇతరులకు ఆకర్షణ రహితంగానే మిగిలి పోయింది. అప్పుడప్పుడూ వచ్చే అన్వేషకులు, మత్స్యకారుల వలన కొన్ని మార్పులు సంభవించాయి.
=== 17వ శతాబ్దం ===
1622లో ది డచ్ [[ఈస్టిండియా కంపెనీ]] ఒక వ్యాపార సంస్థను ప్రారంభించాలని ప్రయత్నించింది. ఈ ప్రయత్నం మింగ్ అథారిటీల చేత తిప్పికొట్టబడింది. 1624 లో డచ్ కంపెనీ సముద్రతీరంలోని తాయోయాన్ అనే చిన్న ద్వీపంలో " ఫోర్ట్ జీలండియా " పేరుతో వ్యాపార సంస్థను ప్రారంభించింది. అది ప్రస్తుతం ప్రధాన ద్వీపంలోని ఆంపింగ్ లో ఒక భాగంగా ఉంది. కంపెనీకి చెందిన స్కాటిష్ ప్రతినిధి ద్వీపంలోని దిగువభూములు 11 ప్రధాన భూభాగాలుగా విభజింపబడ్డాయని వాటిలో కొన్ని డచ్ ఆధీనంలో ఉండగా మిగిలినవి స్వతంత్రంగా ఉన్నాయని వర్ణించాడు. కంపెనీ ఫిజీ, పెంగూ (మత్స్యకారులు) నుండి కూలీలను దిగుమతి చేసుకున్నారు. వారిలో చాలా మంది ఇక్కడే స్థిరపడ్డారు.
1626లో ఈ [[భూమి]] లో పాదం మోపిన స్పెయిన్ వారు ఉత్తర తైవాన్ భూభాగాన్ని ఆక్రమించుకున్నారు. స్పెయిన్ వారు కీలంగ్, తాంసు రేవులలో వ్యాపారం విస్తరింపజేసారు. ఈ కాలనీ కాలం 16 సంవత్సరాల కాలం కొనసాగి డచ్ సైన్యాల చేతిలో స్పెయిన్ వారి చివరి కోట పతనం కావడంతో 1642 నాటికి ముగింపుకు వచ్చింది.
మింగ్ సామ్రాజ్యం పతనం తర్వాత మింగ్ విశ్వాసి అయిన కాక్సింగా ప్రవేశించి ద్వీపాన్ని ఆక్రమించి 1662 నాటికి జిలాండియా కోటను స్వాధీనం చేసుకున్నాడు. తరువాత డచ్ ప్రభుత్వం, సైన్యాలను ద్వీపం నుండి తరిమి కొట్టాడు. కాక్సింగ్ తంగ్నింగ్ రాజ్యాన్ని స్థాపించి (1662-1683) తైవాన్ ని [[రాజధాని]] ని చేసాడు. అతడు, అతడి వారసులైన జెంగ్ జింగ్ 1662-1683 వరకు ఈ ద్వీపాన్ని పాలించారు. తరువాత రాజ్యానికి వచ్చిన జెంగ్ కెషంగ్ పాలన [[ఆగ్నేయం|ఆగ్నేయ]] చైనాను పాలిస్తున్న క్వింగ్ సామ్రాజ్యంతో నిరంతరంగా సాగించిన దాడుల కారణంగా ఒక సంవత్సరం కంటే ముందే ముగింపుకు వచ్చింది.
=== క్వింగ్ పాలన ===
ఫ్యుజియన్ నౌకాసేన 1683 లో కాక్సింగ్ మనుమడిని ఓడించిన తరువాత క్వింగ్ ను ఆనుకుని ఉన్న తైవాన్ ద్వీపం ఫ్యూజియన్ న్యాయపరిధిలోకి చేర్చబడింది. క్వింగ్ రాజ్యాంగం ఈ భూభాగంలో సముద్రపు దోపిడీదారులు, దేశదిమ్మరుల నుండి రక్షిస్తూ వచ్చింది. అలాగే స్థానిక ప్రజల భూహక్కు, వలసలను నిర్వహించడానికి వరుసగా శాసనాలను అమలుచేసింది. దక్షిణ ఫ్యుజియన్ నుండి వలసదారులు తైవానులో ప్రవేశించసాగారు. పన్ను చెల్లించే భూములకు పోరుకొనసాగిన భూముల సరిహద్దులు తూర్పు తీరాలకు మారింది. స్థానికులు కొండ ప్రాంతాలకు పంపబడ్డారు. ఈ సమయంలో చైనీయులకు, దక్షిణ ఫ్యూజియన్లకు అలాగే చైనీయులకు, దక్షిణ ఫ్యూజియన్లకు, స్థానికులకు మధ్య అనేక పోరాటాలు జరిగాయి.
ఉత్తర తైవాన్, పెంగూ ద్వీపాలలో సినో-ఫ్రెంచ్ యుద్ధాలు (1884 ఆగస్టు నుండి 1885 ఏప్రిల్ ) కొనసాగాయి. 1884 అక్టోబరు మాసంలో ఫ్రెంచ్ కీలంగ్ ను ఆక్రమించుకుంది. అయినప్పటికీ అది కొన్ని రోజుల తరువాత తిరిగి స్వాధీనం చేసుకొనబడింది. ఫ్రెంచ్ కొన్ని విజయాలను సాధించినప్పటికీ వాటిని ఉపయోగించుకోలేని ప్రతిష్టంభన కొనసాగింది. 1885 మార్చి 31లో మత్స్యకారులతో సాగించిన [[యుద్ధం]] లో ఫ్రెంచ్ విజయం సాధించినప్పటికీ అధిక సమయం ఆ విజయాన్ని నిలబెట్టుకోలేక పోయింది. యుద్ధానంతరం ఫ్రెంచ్ వారు కీలాంగ్, పెంగూ ఆర్చిపెలగో లను ఖాళీచేసారు.
1885లో క్వింగ్ ప్రభుత్వం తైవాన్ ప్రిఫెక్చర్ అఫ్ ఫ్యూజియన్ ను తైవాన్ భూభాగంగా మార్చడంతో సామ్రాజ్యంలో తైవాన్ 20వ భూభాగం అయింది. తైపే తైవాన్ రాజధానిగా చేయబడింది. తరువాత తైవాన్ భూభాగంలో ప్రారంభం అయిన ఆధునికీకరణలో భాగంగా భవననిర్మాణాలు, రైలు మార్గం నిర్మాణం, తపాలా సర్వీస్ వంటివి చోటు చేసుకున్నాయి.
=== జపాన్ పాలన ===
మొదటి సినో-జపానీ యుద్ధంలో (1894-1895) క్వింగ్ సామ్రాజ్యం ఓడిపోయింది. తైవాన్, పెంగూ తమ పూర్తి స్వాతంత్య్రాన్ని [[జపాను]] సామ్రాజ్యానికి వదిలివేసింది. క్వింగ్ సామ్రాజ్యాభిమానులకు తమ ఆస్తులను విక్రయించి ప్రధాన భూమి అయిన చైనాకు తరలి వెళ్ళడానికి రెండు సంవత్సరాల గడువు ఇవ్వబడింది. చాలా స్వల్పమైన వారు మాత్రమే ఇది సాధ్యమని భావించారు. 1895 మే 25 క్వింగ్ మద్దతుదార్లు జపాన్ పాలనను అడ్డగిస్తూ ఫార్మోసా రిపబ్లిక్ ప్రకటన చేసారు. 1895 అక్టోబరు 21 న రాజధాని అయిన తైవాన్లో ప్రవేశించి క్వింగ్ మద్దతుదార్ల తిరుగుబాటును అణిచివేసారు.
జపాన్ పాలనలో ద్వీపంలో రైలుమార్గాల విస్తరణ, రహదారుల అభివృద్ధి, పరిసరాల పరిశుభ్రత నిర్మాణాలను మెరుగుపరచడం వంటి అభివృద్ధి కార్యక్రమాలు చేపట్టారు. అలాగే ఆధునిక విద్యావిధానం స్థాపించబడింది. ప్రతిద్వందుల వేట సాగించిన కారణంగా జపాన్ పాలన ముగింపుకు వచ్చింది. జపాన్ పాలనా కాలంలో [[బియ్యం]], [[చెరుకు]] ఉత్పత్తిలో విపరీతంగా అభివృద్ధి చెందింది. 1939 నాటికి తైవాన్ చక్కెర ఉత్పత్తి ప్రపంచంలో ఏడవస్థానానికి చేరుకుంది. తైవానీయులు - స్థానికులు రెండవ స్థాయి పౌరులుగానే పరిగణించబడ్డారు. జపాన్ పాలనలో మొదటి దశాబ్ధంలో చైనీయుల గెరిల్లా యుద్ధం అణిచివేయబడిన తరువాత స్థానిక గిరిజనుల మీద క్రూరమైన యుద్ధపరంపరలను సాగించిన యుద్ధాలు 1930 వూష్ సంభంవంతో ముగింపుకు వచ్చాయి.
1935 నాటికి ద్వీపాన్ని జపాన్ సామ్రాజ్యంతో అనుసంధానించే ప్రయత్నాలు చేసారు. ద్వీపంలోని ప్రజలు తమకు తాము జపానీయులుగా భావించారు. రెండవ ప్రపంచ యుద్ధకాలంలో వేలమంది తైవానీయులు జపాన్ సైన్యాలలో సేవచేసారు. ఉదాహరణగా ఆర్.ఒ.సి అధ్యక్షుడైన లీ తెంగ్-హుయీ అన్న జపాన్ నావికాదళంలో సేవచేసి ఫిలిప్పైన్ లో 1945లో పనిచేసే సమయంలో మరణించాడు. జపాన్ సామ్రాజ్య నౌకా దళం ఎక్కువగా తైవాన్ రేవులలో స్థావరాలు ఏర్పరచుకున్నారు. తైపేలో ఉన్న తైహోకూ ఇంపీరియల్ యూనివర్సిటీ సమీపంలో " ది సౌత్ స్ట్రైక్ గ్రూప్ " సైనిక స్థావరం ఉండేది. వాయు సైనిక స్థావరమైన " ఏరియల్ బాటిల్ ఆఫ్ తైవాన్-ఒకినవాలో అనేక జపాన్ సైనిక స్థావరాలు తమ సైనిక చర్యలను కొనసాగించాయి. జపాన్ ముఖ్య సైనిక కేంద్రాలు , పరిశ్రమలు తైవాన్ అంతటా విస్తరించి ఉండేవి. అమెరికన్ బాంబింగ్ లక్ష్యంగా చేసుకున్న కయోసియంగ్ వద్ద ఉన్న స్థావరం వీటిలో ఒకటి. 1938 లో 3,09,000 మంది జపానీయులు తైవానులో నివసించారు. రెండవ ప్రపంచ యుద్ధానంతరం జపానీయులకు జపాన్ దేశం మీద [[భక్తి]] అధికమయింది.
=== రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తరువాత ===
=== చైనా పాలన ===
రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తరువాత చైనా అంతర్యుద్ధం మొదలైంది. 1949లో చియాంగ్ కై షెక్ నాయకత్వంలో చైనీస్ నేషనలిస్టులు , మావో జడాంగ్ నాయకత్వంలో చైనీస్ కమ్యూనిస్ట్ పార్టీల మధ్య తీవ్రమైన ఘర్షణలు మొదలయ్యాయి. వరుసగా కొనసాగిన కమ్యూనిస్టు చర్యలు నేషలిస్ట్ సైన్యాల ఓటమికి దారితీసాయి. కమ్యూనిస్టులు అక్టోబర్ 1 న పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనాను స్థాపించారు.
1949లో చియాంగ్ తనప్రభుత్వాన్ని తైవానుకు తరలించి తైపీని ఆర్.ఓ.సికి రాజధానిని ( తైపీని కై-షెక్ " యుద్ధసమయ రాజధాని అని పేర్కొన్నాడు) చేసాడు. అత్యధికంగా సైనికులు, కుయోమింతాంగ్ సభ్యులు, మేధావులు, వ్యాపారులు మొత్తం 20 లక్షల మంది ప్రధాన భూమి అయిన చైనాను ఖాళీచేసి తైవానులో ప్రవేశించారు. వీరి రాకతో తైవాన్ ప్రజల సంఖ్య 60 లక్షలకు చేరుకున్నది. ఆర్.ఓ.సి తమతో ప్రధానభూమి అయిన చైనా నుండి అత్యధికంగా దేశీయనిధిని తీసుకువచ్చింది. చైనా [[బంగారం]] నిలువలు, చైనాకరెన్సీ కూడా అందులో ఒకభాగమే. ఈ కారణంగా కుయోమింతాంగ్ తైవాన్, కిన్మెన్, మాత్స్ ద్వీపాలు, డాంగ్ షా ద్వీపాలలో రెండు ప్రధాన ద్వీపాలు, నాంషా ద్వీపాల మీద ఆధిపత్యం తగ్గించుకున్నాడు. కుయోమింతాగ్ క్రమంగా చైనా మొత్తం మీద పూర్తి ఆధిపత్యం సాధించాడు. ఆక్రమిత చైనాతో తైవాన్ మంగోలియా వెలుపలి ప్రాంతాలు అనుసంధానించబడ్డాయి. విజయం సాధించిన కమ్యూనిష్టులు తాము తైవాన్ తో చేరిన చైనా ప్రధాన భూభాగాన్ని పాలిస్తున్నట్లు చెప్తూ వచ్చారు. అయినప్పటికీ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా చాలా కాలం నిలబడలేక పోయింది.
1949 మే మాసంలో తైవాన్ లో మార్షల్ లా ప్రకటించబడి కేంద్రప్రభుత్వం తైవానుకు మారిన తరువాత ప్రభావం చూపింది. 1987 వరకు అది రద్దు చేయబడలేదు. ఈ మధ్యకాలంలో తైవానులో రాజకీయ అణిచివేత చర్యలు కొనసాగాయి. వైట్ టెర్రర్ అనిపిలువబడిన ఈ కాలంలో 1,40,000 మంది ఖైదు లేక వధించడం వంటి అణిచివేత చర్యలు అమలయ్యాయి. ఒకప్పుడు కమ్యూనిస్టులుగా ఉన్నవారు కుయోమింతాంగ్ వ్యతిరేకులుగా భావించబడిన వారిని లక్ష్యంగా చేసుకుని అణిచివేత చర్యలు కొనసాగాయి. మేధావులు, ఉన్నతవర్గాలవారు, సాంఘికనాయకులు మొత్తం, రాజకీయనాయకులు మొత్తం ఈ చర్యలలో తుడిచిపెట్టుకు పోయారు. 2008 వరకు ఈ చర్యలకు క్షమాపణ కోరబడలేదు. 2010 వరకు నివారణ కాని, నష్టపరిహారం కాని ఇవ్వబడలేదు.
కె.ఎం.టి ని [[అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు|అమెరికా]] విసర్జించింది అలాగే కమ్యూనిస్టులు తైవానును పడగొడతారని అనుకున్నారు. ఉత్తరకొరియా, దక్షిణ కొరియా మధ్య కొనసాగిన ఘర్షణలు 1945లో జపాన్ వెనుకంజ తరువాత మరింత తీవ్రమై 1950 నాటికి యుద్ధానికి దారి తీసింది. యు.ఎస్ అధ్యక్షుడైన హారీ ఎస్ ట్రూమన్ కలుగ చేసుకుని 7వ సైనిక దళాన్ని తైవానుకు పంపి ప్రధాన చైనాభూభాగం, తైవాన్ మధ్య ఘర్షణలు ఆపడానికి ప్రయత్నించాడు. 1952 ఆగస్టు 5 న జరిగిన శాన్ఫ్రాన్సిస్కో ఒప్పందం, 1952 ఆగస్టు 5 న జరిగిన తైపీ ఒప్పందం తరువాత జపాన్ తైవాన్, పెంగూ మీద హక్కులు వదులుకున్నది. అలాగే 1942 కు ముందు చైనాతో చేసుకున్న ఒప్పందాలను కూడా వదులుకుంది. అయినప్పటికీ ఈ ఒప్పందాలలో తైవాన్ రాజ్యాధికారం ఎవరికి చెందాలన్నది పేర్కొనబడలేదు. యునైటెడ్ స్టేట్స్ కాని యునైటెడ్ కింగ్డం కాని చైనా ప్రభుత్వ అధికారాన్ని ఆర్.ఒ.సి కాని పి.ఆర్.సి కాని స్వంతం చేకుకోవడానికి అంగీకరించక పోవడమే ఇందుకు కారణం. 1950 అంతా సాగిన చైనా అంతర్యుద్ధం అమెరికా జోక్యంతో ఒక దారికి వచ్చింది. ఫలితంగా 1955 లో సినో అమెరికన్ ముచ్యుయల్ డిఫెన్స్ ఒప్పందం, ఫార్మోసా రిసొల్యూషన్ ఒప్పందంతో చైనా ప్రభుత్వం రూపొందించబడింది.
చైనా అంతర్యుద్ధం తాత్కాలిక సంధివంటివి లేకుండా కొనసాగింది. ప్రభుత్వం తైవాన్ అంతటా సైనిక కోటలను నిర్మించింది. ఈ ప్రయత్నంలో కె.ఎం.టి సైనికులు కొత్తగా 1950 లో ప్రఖ్యాత సెంట్రల్ క్రాస్ హైవేను నిర్మించారు. 1960 వరకు రెండు వైపులా సైనికులు చెదురుమదురుగా ఘర్షణలను ప్రోత్సహిస్తూనే ఉన్నారు. ద్వీపం ప్రాంతాలలో రాత్రి దాడులు అనేకం జరిగాయి. 1958 లో రెండవ తైవాన్ క్రైసిస్ సమయంలో తైవానులో మొదటిసారిగా మిస్సైల్స్ ప్రవేశించాయి. చైనా సైనికదళం స్థాపించిన మొదటి మిస్సైల్ బెటాలియన్ 1997 వరకు నిర్వీర్యం చేయబడలేదు. 1960 -1970 మధ్యకాలంలో ఆర్.ఓ.సి ఏకపార్టీ విధానంతో ప్రభుత్వాధికారాన్ని చేజిక్కించుకుంది. ప్రభుత్వధనం పరిశ్రమలకు, సాంకేతికాభివృద్ధికి మార్చబడింది. వేగవంతమైన ఆర్థిక ప్రగతి తైవాన్ అద్భుతంగా వర్ణించబడింది. బాహ్యంగా చైనా ప్రధాన భూభాగం నుండి లభించిన స్వాతంత్య్రం, వెనుక నుండి లభిస్తున్న అమెరికన్ నిధులు అలాగే తైవాన్ ఉత్పత్తులకు పెరుగుతున్న ఆదరణ కారణంగా తైవాన్ వేగవంతంగా ఆర్థిక ప్రగతి సాధించింది. 1970 నాటికి జపాన్ తరువాత వేగవంతమైన ఆర్థిక ప్రగతి సాధించిన ఆసియా దేశంగా ఖ్యాతిగాంచింది. తైవాన్, [[హాంగ్కాంగ్]], సౌత్కొరియా, సింగపూర్ ఆసియన్ పులులుగా గుర్తింపబడ్డాయి. 1970 వరకూ ప్రచ్ఛన్న యుద్ధం కారణంగా పలు పశ్చిమదేశాలు, [[ఐక్యరాజ్య సమితి]] చైనామీద ఆర్.ఓ.సి ఆధిపత్యాన్ని గౌరవించాయి. ప్రత్యేకంగా సినో-అమెరికన్ ఒప్పందం ముగింపుకు వచ్చేవరకు పలు దేశాలు పి.ఆర్.సితో దౌత్యసంబంధాలను ఏర్పరచుకోవడానికి ఉత్సాహం చూపాయి.
1970 వరకు పశ్చిమదేశాలు చైనా ప్రభుత్వాన్ని అప్రజాస్వామ్య దేశంగా పరిగణించాయి. మార్షల్ లా అమలు చేయడం, ప్రతిపక్షాలను అణిచివేయడం, మాధ్యమాన్ని నియంత్రించడం ఇందుకు ప్రధానకారణం. కె.ఎం.టి కొత్త పార్టీలు తలెత్తడానికి అనుమతించలేదు. ఉనికిలో ఉన్న పార్టీలు కె.ఎం.టితో పోటీచేసే శక్తి కలిగినవి కాకపోవడం ప్రజాస్వామ్య ఎన్నికలు జరగడానికి అవరోధంగా నిలిచాయి. 1970-1990 మధ్యకాలంలో తైవాన్ సంస్కరణలను, సాంఘిక మార్పులను చేయడం వలన తైవాన్ కు ప్రజాస్వామ్య అంతస్తు తీసుకువచ్చింది. 1979 లో కావోహ్సియుంగ్ సందర్భంలో స్వాతంత్య్రానికి ముందే చేసిన స్వాతంత్య్ర ప్రకటన తరువాత ఆధిపత్యం చేత అణిచివేయబడినా ప్రస్తుతం ఈ రోజు మానన హక్కుల దినంగా జరుపుకొనబడుతుంది.
=== స్వాతంత్య్రం ===
[[File:Chiang Kai-shek memorial amk.jpg|thumb|Chiang Kai-shek Memorial Hall]]
1980 మధ్య కాలంలో అధ్యక్షుడైన " చియాంగ్ కై-షెక్ " తరువాత అధ్యక్షపదవి చేపట్టిన ఆయన కుమారుడైన " చియాంగ్ చింగ్-కుయో " స్వేచ్ఛాయుత రాజకీయ వ్యస్థను స్థాపించే ప్రయత్నాలు ప్రారంభించాడు. 1994లో యువ చియాంగ్ తైవానులో జన్మించి యు.ఎస్ లో విద్యాభ్యాసం చేసిన సాంకేతిక నిపుణుని " లీ టెంగ్-హ్యూ " ఉపాధ్యక్షుడినిగా ఎన్నుకున్నాడు. 1986లో కె.ఎం.టికి వ్యతిరేకంగా స్థాపించబడిన మొదటి రాజకీయ పార్టీ అయిన డెమొక్రాటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ స్థాపించబడింది. తరువాత ఒక సంవత్సరానికి చియాంగ్ చింగ్- కుయో ప్రధాన ద్వీపంలో మార్షల్ లాను రద్దు చేసాడు. (1979లో పెంగ్యూ ద్వీపంలో, 1992 మాత్సు ద్వీపంలో, 1993లో కిన్మెన్ ద్వీపంలో మార్షల్ లా రద్దు చేయబడింది). స్వతంత్రం వచ్చిన తరువాత తైవాన్ రాజకీయ హోదా విషయంలో తిరిగి వివాదాలు తలెత్తాయి. ( ముందుజరిగిన చర్చలలో ఆర్.ఒ.సి సఖ్యపరచడం తప్ప మిగిలిన చర్చలన్నీ నిషేధించబడ్డాయి).
1988 లో చియాంగ్ చింగ్ -కుయో మరణం తరువాత లీ-టెంగ్ హుయీ ప్రజాప్రభుత్వాన్ని స్థాపించి చైనా ప్రధాన భూభాగంలో కేంద్రీకృతమైన అధికారాన్ని తగ్గించాడు. లీ ఆధిపత్యంలో తైవానీస్ లోకలైజేషన్ మూవ్మెంట్ రూపుదిద్దుకుంది. అప్పటివరకు తైవానీయులను చైనా సంస్కృతికి చెందినవారుగా కె.ఎం.టి ప్రయత్నాన్ని తిప్పికొట్టి అసలైన తైవాన్ సంస్కృతిని వెలుగులోకి తీసుకువచ్చే ప్రయత్నాలు చేపట్టారు. లీ సంస్కరణలో బ్యాంక్ నోట్ ముద్రణ, తైవాన్ భూభాగాన్ని రక్షిస్తూ తైవాన్ రాజ్యనిర్వహణ కార్యక్రమాలను ఎగ్జిక్యూటివ్ యువాన్ (నిర్వహణాధికార సభ్యుల బృందం) కు తరలించబడింది. లీ ఆధ్వర్యంలో 1947 లో ఎన్నుకోబడి దశాబ్ధాల నుండి ఎన్నికలు జరపబడని లెజిస్లేటివ్ యువాన్, నేషనల్ అసెంబ్లీ సభ్యులను 1991లో వారిని వత్తిడి చేసి రాజీమాచేయించారు. చైనా ప్రధాన భూభాగం నియోజకవర్గాల స్థానాలకు 4 దశాబ్ధాలకు ఎన్నికలు జరగలేదు. అప్పటికే నామమాత్రంగా ఉన్న లెజిస్లేటివ్ యువాన్ రద్దుచేయబడింది. ఫలితంగా ఆర్.ఒ.సి న్యాయపరిధి నుండి చైనా ప్రధానభూభాగం, వైస్ వర్స తొలగించబడ్డాయి. తైవానీస్ హాకియన్ ప్రసారమాధ్యమం, పాఠశాలల మీద ఉన్న నిర్బంధాలు తొలగించబడ్డాయి.
1990 వరకు ప్రజాప్రభుత్వ సంస్కరణలు కొనసాగాయి. 1996లో లీ టెంగ్-హుయీ తిరిగి అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికైయాడు. ఈ ఎన్నికలు ఆర్.ఒ.సి చరిత్రలో మొదటి స్వతంత్ర [[ఎన్నికలు]] గా గుర్తించబడ్డాయి. లీ తరువాత పరిపాలన సమయంలో భూమి, ఆయుధాల విడుదల విషయంలో లంచం తీసుకున్న వివాదంలో చిక్కుబడి పోయాడు. అయినప్పటికీ ఆయన మీద ఎలాంటి చట్టపరమైన చర్యలూ తీసుకోలేదు. 2000 లో మొదటిసారిగా కె.ఎం.టికి చెందని డెమొక్రటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ సభ్యుడైన చెన్ షుయి - బైన్ అధ్యక్షుడిగా ఎన్నుకొనబడ్డాడు. 2004 లో ఆయన తిరిగి అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికై పరిపాలన సాగించాడు. కె.ఎం.టి నాయకత్వంలో పాన్-బ్లూ, చైనీయుల అభిమానులైన పాన్-గ్రీన్ పార్టీల సమైక్య డి.పి.పిగా ప్రభుత్వం ఏర్పడింది. తరువాత శాశ్వత అధికారిక స్వతంత్ర ప్రకటన చేయబడింది.
2007 సెప్టెంబరు 30న డి.పి.పి తైవాన్ చైనాకు అతీతంగా సర్వస్వతంత్ర దేశంగా గుర్తించబడాలని తీరర్మానం చేసింది. తమ దేశం ముందులా రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా కాకుండా సాధారణంగా పిలువబడుతున్న తైవాన్ దేశంగా గుర్తించబడాలని తీర్మానంలో పేర్కొన్నది.
కె.ఎం.టి 2008 నాటి ఎన్నికలలో లెజిస్లేటివ్ సభ్యుల సంఖ్యను అధికం చేసింది. కె.ఎం.టి ప్రతిపాదించిన మా యింగ్ - జియో చైనా అధ్యక్షుడిగా పోటీ చేసి విజయం సాధించాడు.
== భౌగోళికం ==
[[File:Taiwan NASA Terra MODIS 23791.jpg|thumb|right|upright|Taiwan is mostly mountainous in the east, with gently sloping plains in the west. The [[Penghu Islands]] are west of the main island.]]
తైవాన్ ద్వీపం ప్రధాన చైనా భూమికి దక్షిణ సముద్రతీరానికి 180 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. తైవాన్ వైశాల్యం 35,883 చదరపు కిలోమీటర్లు. ఉత్తరదిశలో తూర్పు చైనా సముద్రతీరం, తూర్పుదిశలో ఫిలిప్పైన్ సముద్రం, దక్షిణదిశకు నేరుగా
ల్యూజాన్ స్ట్రైట్, ఆగ్నేయంలో దక్షిణ చైనా సముద్రం ఉన్నాయి. తైవాన్ దీవి ఆకారం చిలగడదుంప ఆకారంలో ఉంటుంది. దక్షిణదిశ నుండి ఉత్తరదిశ వైపు వాలినట్లు ఉంటుంది. మిన్-నాన్ నగరవాసులు తరచుగా తాము [[చిలగడదుంప]] సంతానం అని చెప్పుకుంటారు.
ద్వీపం లోని మూడింట రెండు భాగాల భూమి తూర్పు తైవాన్ భూభాగంగా భావించబడుతుంది. తూర్పు, పడమర తైవాను కఠినమైన ఐదు పర్వత శ్రేణూలు విడదీస్తుంటాయి. ఈ పర్వతశ్రేణులు ద్వీపం ఉత్తర దిశ నుండి దక్షిణ సముద్ర తీరంవరకు విస్తరించి చివర చదునై చైనన్ మైదానం ఏర్పడడానికి కారణమయ్యాయి. అత్యధిక తైవానీయులు [[పడమర]] దిశలో నివాసముంటున్నారు. 3,952 మీటర్ల ఎత్తు ఉన్న
యుషాన్ లోని జేడ్ పర్వతం తైవాన్ లోని అత్యంత ఎత్తు అయిన ప్రాంతమని అంచనా. 3,500 మీటర్ల ఎత్తు ఉన్న మరో 5 శిఖరాలు తైవాన్లో ఉన్నాయి. మే మాసంలో తూర్పు ఆసియా వర్షాలు ఉంటాయి. ద్వీపం మొత్తం ఉష్ణోగ్రత వేడిగా ఉంటుంది. జూన్ నుండి సెప్టెంబరు మాసం వరకు తేమతో కూడిన వాతావరణం ఉంటుంది. మధ్య, దక్షిణ ప్రాంత తైవాన్ లో వర్షపాతం తక్కువగా ఉంటుంది
ప్రధాన రిపబ్లిక్ చైనా ఆధ్వర్యంలో ఉన్న 150 చదరపు కిలోమీటర్ల వైశాల్యం కలిగిన పెంగ్యూ ద్వీపం చైనాకు 50 కిలో మీటర్ల దూరంలో ఉంది. ఫ్యూజియన్ తూర్పు తీరంలో ఉన్న మాత్సూ ద్వీపం రిపబ్లిక్ చైనా ఆధ్వర్యంలో ఉన్నాయి.
ప్రాతాస్ ద్వీపాలు, తైపీ ద్వీపాలు దక్షిణ చైనా సముద్రంలో ఉన్నాయి. ఈ దీవుల మొత్తం వైశాల్యం 29 చదరపు కిలో మీటర్లు. ఇక్కడ శాశ్వత నివాసితులెవరూ లేరు.
===భూతత్వం===
[[File:DabajianMountain.jpg|thumb|left | Dabajian Mountain]]
తైవాన్ ద్వీపం క్లిష్టమైన టెక్టోనిక్ మధ్య ప్రాంతంలోఉంది. పశ్చిమం, ఉత్తరంలో యాంగ్జీ ప్లేట్ ఈశాన్యంలో ఒకినావా ప్లేట్, తూర్పు, దక్షిణాన [[ఫిలిప్పీన్]] మొబైల్ బెల్ట్ న ఉన్నాయి. ద్వీపంలో క్రస్ట్ ఎగువ భాగం ప్రధానంగా పర్వత వరుస రూపొందించబడింది టెర్రెన్ ఎక్కువగా పాత ద్వీపం ఆర్క్ తో యురేషియా ప్లేట్, ఫిలిప్పీన్ సీ ప్లేట్ లతో బలంగా గుద్దుకోవటం కారణంగా ఈ భూభాగం మరింత పైకి లేచింది. తేలి తైవాన్ కింద క్రస్ట్ విడిచిపెట్టిన అవశేషాలు ఫిలిప్పైన్ సముద్రం కింద మిగిలి పోయి తైవాన్ మరింత తేలిపోయేలా చేస్తుంది.
తైవాన్ యొక్క [[తూర్పు]], దక్షిణ దిశలగా ఏర్పడిన బెల్ట్ ఒక సంక్లిష్ట వ్యవస్థగా ఉన్నాయి, ల్యూజాన్ అగ్నిపర్వత ఆర్క్, దక్షిణ చైనా మధ్య, బలమైన తాకిడికి గురైన ఈ ప్రాంతం పేరు ల్యూజన్ ఆర్క్, ల్యూజన్ ఫొరియాక్ . తూర్పు తీర పర్వతావళి, తైవాన్ లోతట్టు లోయకు సమాంతరంగా ఉంటుంది.
తైవాన్ భౌగోళిక పరిస్థితులు భూకంపాలు అధికంగా సంభవించడానికి అనుకూలంగా ఉంటాయి. ద్వీపంలో చరిత్రలో అనేక భూకంపాలు సంభవించాయి. 1999 లో సెప్టెంబరు 21న సంభవించిన 921 భూకంపం తైవాన్ చరిత్రలో విచారకరమైన భూకంపంగా భావిస్తున్నారు. రిక్టర్ స్కేలులో 7.3 పరిమాణం కలిగిన ఈ [[భూకంపం]] 2,400 మంది ప్రాణాలను బలితీసుకుంది.
== రాజకీయ , చట్టపరమైన హోదా ==
తైవాన్ రాజకీయ, చట్టపరమైన హోదా నిరంతర వివాదాస్పదమైన విషయంగానే ఉంటూ వచ్చింది. పి.ఆర్.సి పార్టీ రిపబ్లిక్ చైనా తైవాన్ మీద ఆధిపత్యం కోరడం అనుచితమని భావిస్తూ వచ్చింది.
ఆర్.ఒ.సి తైవాన్ సార్వభౌమత్వాన్ని స్థిరపరుస్తూ అధ్యక్షుని ఎన్నుకుని సైనికదళాన్ని ఏర్పరచింది. ప్రస్తుతం ఈ భూభాగంలో ఎప్పుడూ పి.ఆర్.సి ఆధిపత్యం లేనప్పటికీ అంతర్జాతీయంగా ఆర్.ఒ.సి ఇంకా రాష్ట్రంగా ఉందా లేక పనిచేయని స్థితిలో ఉందా అని భావిస్తున్నది. ఐక్యరాజ్యసమితి సభ్యత్వం లేక పోవడం విస్తారమైన దౌత్యసంబంధాలు లేకపోవడం ఇందుకు నిదర్శనంగా కనిపిస్తున్నది. 20 సంవత్సరాలునిండిన తైవాన్ పౌరులకు 2009 న టి.వి.బి.సి నిర్వహించిన అభిప్రాయసేకరణ కార్యక్రమంలో తైవాన్ రాష్ట్ర అంతస్తును అంగీకరిస్తూ 64%, స్వతంత్ర హోదాను కోరుతూ 19%, మధ్యస్తంగా 5% మంది అభిప్రాయాలు తెలిపారు.
=== పి.ఆర్.సి తో సంబంధాలు ===
=== విదేశీ సంబంధాలు ===
1928 సంవత్సరానికి ముందు రిపబ్లిక్ చైనా విదేశీసంబంధాలు అంతర్జాతీయ అనైక్యత కారణంగా సమస్యాత్మకంగా ఉండేవి. కొమింటాంగ్ చేతిలో పీయాంగ్ ప్రభుత్వఓటమి చైనా అంతర్జాతీయ దౌత్యసంబంధాలు మెరుగుపడడానికి దారితీసింది. కె.ఎం.టి తైవానును తిరిగి స్వాధీనపరచుకున్న తరువాత పెట్టుబడిదారి దేశాలు చైనాతో దౌత్యసంబంధాలు కొనసాగించాయి. అయినప్పటికీ దౌత్యపరమైన వత్తిడి అధికమైన కారణంగా మెల్లగా గుర్తింపు వెనుకకు తీసుకున్నాయి.
1970 నాటికి పి.ఆర్.సికి గుర్తింపు నిచ్చాయి. ఐక్యరాజ్య సమితి 2758 (1971 అక్టోబరు 25) పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనాగా గుర్తించింది. ఆర్.ఒ.సికి గుర్తింపు ఇచ్చిన దేశాన్ని పి.ఆర్.సి దౌత్యసంభంధాలను తిరస్కరించించింది. అలాగే తనకు దౌత్యసంబంధాలున్న దేశాలన్నింటినీ తమకు తైవాన్ మీద అధికారాలున్నట్లు గుర్తించాలని కోరింది. ఫలితంగా ఐక్యరాజ్యసమితి సభ్యత్వం ఉన్న 22 దేశాలు, హోలీ సీ మాత్రమే రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనాతో దౌత్యసంబంధాలను కొనసాగించాయి. వాస్తవంగా పలుదేశాలు ఆర్.ఒ.సిని స్వతంత్రదేశంగా భావించి అనధికార దౌత్యసంబంధాలను కొనసాగించాయి.
ఆర్.ఒ.సి పలుదేశాలతో అనధికారికంగా " డి ఫాక్టో ఎంబసీస్ " మూలంగా సంబంధాలు ఏర్పరచుకుంది. అలాగే తైపీ ఎకనమిక్, కల్చరల్ రిప్రెజెంంటేటివ్ ఆఫీసెస్ పేరుతో అనధికార దౌత్యకార్యాలయాలను నిర్వహించబడ్డాయి. ఈ కార్యాయాలయ శాఖలను " తైపి ఎకనమిక్ , కల్చరల్ " కార్యాలయాలని పిలువబడ్డాయి. ఈ కార్యాలయాలు దౌత్యసేవలు, దౌత్యసంబంధాలు,
అలాగే ఇతరదేశాలతో దౌత్యపరమైన దేశీయమైన ఆసక్తి మొదలైన కార్యక్రమాలను నిర్వహించారు. 1979 లో తైవాన్ రిలేషన్ ఏక్ట్ అమలయ్యాక ప్రధానంగా అమెరికా అర్.ఒ.సితో సంబంధాలను ఏర్పరచుకున్నది. అమెరికా తైవానుకు ఆయుధాలను సరఫారా చేయడం రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా సైన్యాలకు సైనిక శిక్షణ ఇవ్వాడానికి తగిన సహాయం చేసింది. ఫలితంగా పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా అమెరికా చర్యలు తమప్రాంత అస్థిరతకు కారణమయ్యాయని నిందించడం వంటి వివాదాలు తలెత్తాయి. 2010 లో ఒబామా ప్రభుత్వం తైవానుకు 4 బిలియన్ అమెరికన్ డాలర్ల సైనికపరికరాల సరఫరా ఇస్తున్నట్లు ప్రకటించింది. పర్యవసానంగా [[పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా]] ఆర్థికపరమైన హెచ్చరికలు జారీ చేసింది. అలాగే ప్రాంతీయ, అంతర్జాతీయ పరస్పర సహకారం బాధించబడుతున్నదని హెచ్చరించింది.
తైవాన్, ఆర్.ఒ.సి మీద ఎటువంటి బెదిరింపు లేక వత్తిడి తీసుకురాకూడదన్నది ఐక్యరాజ్యసమితి అధికారికంగా ఎదురు చూస్తున్నది. అలాగే జలసంధిలో పరిస్థితితులు చక్కబరచగలిగితే తైవాన్
స్థితిలో మార్పు కలిగించవచ్చు
=== అంతర్జాతీయ సంఘటనలు , సేవా సంస్థలు ===
[[Image:Flag of Chinese Taipei for Olympic games.svg|thumb|The flag used by the ROC at the Olympic Games, where it competes as "[[Chinese Taipei]]" (中華台北).|alt=A white symbol in shape of a five petal flower ringed by a blue and a red line. In its center stands a circular symbol depicting a white sun on a blue background. The five Olympic circles (blue, yellow, black, green and red) stand below it.]]
ఆర్.ఒ.సి స్థాపకుడు, ఐక్యరాజ్యసమితి సభ్యుడు, 1971 వరకు ఐక్యరాజ్యసమితి సెక్యూరుటీ కౌంసిల్లో ఉన్నాడు. తరువాత తైవాన్ సభ్యత్వం ఐక్యరాజ్యసమితి 2758 రిసల్యూషన్ ద్వారా పి.ఆర్.సి వత్తిడి వలన తొలగించబడింది. ఆర్.ఒ.సి 1992 వరకు ఐక్యరాజ్యసమితిలో తైవాన్ సభ్యత్వం కొరకు ప్రతిసంవత్సరం అభ్యర్థిస్తూనే ఉన్నా ఐక్యరాజ్యసమితిలో ప్రవేశం సాధ్యం కాలేదు.
అంతర్జాతీయ గుర్తింపు పరిమితుల కారణంగా తైవాన్ అంతర్జాతీయ దేశాలు, సంస్థలలో ప్రతినిధులు లేని పరిస్థితిని ఎదుర్కొంటున్నది.<ref>{{cite web|url=http://www.unpo.org/content/view/7908/146/ |title=Taiwan |publisher=UNPO |accessdate=2009-05-07}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.tfd.org.tw/english/about.php|title=About TFD|publisher=TFD|access-date=2013-05-31|archive-date=2008-03-18|archive-url=https://web.archive.org/web/20080318204700/http://www.tfd.org.tw/english/about.php|url-status=dead}}</ref>
ఐక్యచైనా విధానం అనుసరించి ఆర్.ఒ.సికి గుర్తింపు లేని దేశాలకు సబంధించిన (ఐక్యరాజ్యసమితి సభ్యత్వం ఉన్న ) సంస్థలలో మాత్రమే పి.ఆర్.సి పాల్గొంటూ వచ్చింది. పి.ఆర్.సితో దౌత్యసంబంధాలకు ఆటకం రాకూడదన్న ఉద్దేశంతో సంయుక్తరాష్ట్ర ప్రభుత్వం కూడా తైవాన్ స్వాతంత్ర్యం గురుంచి చర్చించడానికి సుముఖంగా లేదు. 1997 నుండి ఆర్.ఒ.సి ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ కొరకు చేసిన అభ్యర్ధన వంటివి సహితం పి.ఆర్.ఒ ఆడ్డగిస్తూనే ఉంది. పి.ఆర్.సి వత్తిడి కారణంగా పి.ఆర్.ఒ కూడా పాల్గొన్న ఒలింపిక్ క్రీడలు వంటి సందర్భాలలో ఆర్.ఒ.సి తమకు తాము " చైనా తైపీ " చెప్పుకోవలసిన సందర్భం ఎదురైంది. .పి.ఆర్.సి వత్తిడి కారణంగా ఆర్.ఒ.సి తమ జాతీయగీతం, జాతీయ జంఢా వంటివి అంతర్జాతీయ సమావేశాలు, క్రీడలలో ప్రదర్శించలేని పరిస్థితి ఎదురైంది.
=== తైవాన్ అభిప్రాయాలు ===
తైవాన్ లోపల తైవానీయులు కొందరు సమైక్యతను మరి కొందరు స్వతంత్రం కోరుతూ తమ అభిప్రాయాలను తెలియజేస్తున్నారు. సమైక్యతను కోరేవారు " పాన్-బ్లూ కోయిలేషన్ " ప్రాతినిధ్యంలోనూ సవతంత్రం కోరేవారు " పాన్- గ్రీన్ కోయిలేషన్ " ప్రతినిధ్యంలోనూ పనిచేస్తున్నారు.
పాన్-బ్లూ అతిపెద్ద పార్టీ కె.ఎం.టి, సమైక్యత లేకుంటే భవిష్యత్తు అనిశ్చితంగా ఉంటుందని భావిస్తుంది. అయినప్పటికీ పి.ఆర్.సితో స్వల్పకాలిక సమైక్యతను కె.ఎం.టి పార్టీ అందులోని సభ్యులూ అనేకమంది వ్యతిరేకిస్తున్నారు. యింగ్- జ్యూ సమైక్యత సాధిస్తే తైవాన్ స్వతంత్రంగా వ్యవహరిస్తూ ఆర్థికప్రగతి ప్రయోజనాలను సమానంగా వితరణ చేయవచ్చు అని అభిప్రాయం వెలిబుచ్చాడు.
పాన్-గ్రీన్ లో అతిపెద్ద దైన " దిడెమొక్రటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ " అధికారికంగా స్వతంత్రం కోరుతున్నది. అయినప్పటికీ ప్రజలు పి.ఆర్.సిని వ్యతిరేకించి వారికి ఆగ్రహం తీసుకురావడం ఇష్టపడడం లేదు కనుక సమైక్యతకు మద్దతు ఇస్తుంది.
గత అధ్యక్షుడైన డి.పి.పికి చెందిన " చెన్-సుయీ- బియాన్" తన పాలనా కాలంలో ఏ నిర్ణయమైనా ఆర్.ఒ.సి ప్రజాభిప్రాయానికి అనుకూలంగా చేయాలని అభిప్రాయ ప్రకటన చేసాడు. రెండు పార్టీలు విదేశీసబంధాలలో మాత్రం ఆర్.ఒ.సికి మద్దతు తెలుపుతున్నాయి. కె.ఎం.టి సమైక్య చైనా విధానాన్ని అంగీకరించింది. డి.పి.పి తైనాన్ సార్వభౌమత్వాన్ని కోరుతూ ఉంది. తైవాన్ స్వతంత్రం సంబంధిత వివాదాలు తైవాన్ రాజకీయాల ప్రత్యేక ఆధిక్యత చూపుతునే ఉన్నాయి.
== ప్రభుత్వం ==
రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా ప్రభుత్వ రాజ్యాంగం సంక్షిప్తంగా ఆర్.ఒ.సి అంటారు. ఆర్.ఒ.సి ప్రధాన సిద్ధాంతం ప్రజారాజ్యాన్ని ప్రజల కొరకు ప్రజలే పరిపాలించాలి. ప్రభుత్వం 5 రాజ్యాంగ విభాగాలుగా విభజించబడ్డాయి.
అవి వరుసగా ది ఎగ్జిక్యూటివ్ యువాన్ (యువాన్ నిర్వహణ), ది లెజిస్లేటివ్ యువాన్ (యువాన్ చట్టం), ది జ్యుడీషియల్ యువాన్ (యువాన్ న్యాయవ్యవస్థ), ది కంట్రోల్ (యువాన్ ఆర్థికం ), ది ఎగ్జామినేషన్ యువాన్ (యువాన్ సివిల్ సర్వీస్ పరీక్షలు). ప్రస్తుతం రిపబ్లిక్ చైనాలో పాన్-గ్రీన్ కోయిలేషన్ ఆధిక్యత వహిస్తున్నది.
అధ్యక్ష లేక ఉపాధ్యక్ష ఎన్నికల ద్వారా 2-4 సంవత్సరాల కాలపరిమితి వరకు రాజ్యాంగ అధికారం పొందిన అధ్యక్షుడే త్రిదళాలకు అధిపతిగా ఉంటాడు. అధ్యక్షుడికి యువాన్ పాలనాధికారం ఉంటుంది. అధ్యక్షుడు తన కాబినెట్ మంత్రులను అలాగే అలాగే ప్రధానమంత్రిని స్వయంగా నియమిస్తాడు.
ప్రధాన చట్టసభ " యూనికేమరల్ లెజిస్లేటివ్ యువాన్" (ఒకే శాసనసభ) సభ్యుల సంఖ్య 113. వీరిలో 73 స్థానాలకు ఒక్కో నియోజకవర్గం నుండి ఒక్కొక్కరుగా ప్రజలచేత నేరుగా ఎన్నుకొనబడతారు. 34 స్థానాలకు దేశం మొత్తం నుండి ప్రత్యేక బ్యాలెట్ ద్వారా ఎన్నుకొనబడతారు. మూడు స్థానిక గిరిజన నియోజకవర్గాల నుండి 6 గురు సభ్యులు ఓటింగ్ పద్ధతిలో నేరుగా ఎన్నుకొనబడతారు. గతంలో నేషనల్ అసెంబ్లీ రాజ్యాంగ పరమైన కొన్ని సభలను నిర్వహించేది. 2005లో నేషనల్ అసెంబ్లీ రద్దుచేయబడింది.తరువాత రాజ్యాంగసవరణాధికారం లెజిస్లేటివ్ యువాన్కు ఇవ్వబడింది
అధ్యక్షుడు ప్రధానిని ఎన్నుకోడానిమి లెజిస్లేట్ అంగీకారం అంగీకారం అవసరం లేదు. అయినప్పటికి లెజిస్లేటివ్ సభ అధ్యక్షుడి ప్రమేయం లేకుండా చట్టాలను అమలుకు తీసుకురావడానికి అధికారం ఉంది. అధ్యక్షుడికి కాని ప్రధానికి కాని వీటో అధికారం ఉండదు. పాన్-గ్రీన్ పార్టీ నుండి ఎన్నికైన అధ్యక్షుడు షుయి- బియాన్ శాసనసభ పాన్- బ్లూ లెజిస్లేటివ్ నియంత్రణలో ఉన్న యువాన్ వలన స్థభించింది. చారిత్రకంగా ఏకపార్టీ విధానం ఆర్.ఒ.సి మీద ఆధిపత్యం చేసింది. తరువాత రాజ్యాంగ పాలనాధికారం ప్రధాని కార్యాలయం నుండి అధ్యక్షకార్యాలయానికి మార్చబడింది.
యువాన్ ఉన్నత న్యాయస్థానం రాజ్యాంగ పరమైన చట్టవ్యవహారాలను పరిష్కారించే బాధ్యత వహిస్తుంది. కౌంసిల్ ఆఫ్ గ్రాండ్ జస్టిసెస్ నుండి 13 న్యాయమూర్తులను ఎన్నుకుంటారు. లెజిస్లేటివ్ యువాన్ అనుమతితో న్యాయమూర్తులను అధ్యక్షుడు నియమిస్తాడు. హైకోర్ట్, సుప్రీం కోర్ట్ అనేక సివిల్, క్రిమినల్ విభాగాలను కలిగి ఉంటుంది. ఒక్కొక్క విభాగానికి ఒక న్యాయాధ్యక్షుడు, 4 ఉప న్యాయమూర్తులు జీవితకాల సేవలందించడానికి నియమించబడతారు. 1993 ఒక ప్రత్యేక రాజ్యాంగ న్యాయస్థానం రాజ్యాంగ వివాదాలను పరిష్కతించడానికి స్థాపించబడింది. ప్రజాప్రభుత్వ సాధనాప్రయత్నాలను వేగవంతం చేయడం, రాజకీయ పార్టీల కార్యక్రమాలను క్రమపరచడం వంటి బాధ్యతలు కూడా ఈ న్యాయస్థానం వహిస్తుంది. న్యాయస్థానాలు ప్రజాహక్కుల పరిరక్షణ విషయంలో పక్షపాత రహితంగా పనిచేస్తుంది. అనేక వివాదాలను న్యాయమూర్తుల ఆధ్వర్యంలో పరిష్కరించబడతాయి.
తైవాన్లో ఇప్పటికీ [[మరణశిక్ష]] అమలులో ఉంది. అయినప్పటికీ వీటి సంఖ్య తగ్గించడానికి ప్రభుత్వం ప్రయత్నిస్తుంది. అయినప్పటికీ 2006 లో 80% తైవానీయులు మరణశిక్ష విధించడానికి మద్దతు ఇస్తున్నారు.
== రాజకీయాలు ==
1951 జనవరిలో తైవానీయుడు అయిన వూశాన్- లియాన్ మేయర్ ఎన్నికలలో 65.5% ఓట్లతో విజయం సాధించి మేయర్ అయ్యాడు.
ప్రధాన చైనా భూభాగంలో కమ్యూనిస్ట్ పతనం ముందు రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా కె.ఎం.టి ఆధ్వర్యంలో విడుదలచేసిన దస్తావేజులో తైవాన్ భూగాన్ని కూడా చేర్చింది. కమ్యూనిస్టులు ఈ పత్రాలను బహిస్కరించారు. 1947 డిసెంబరు 25 అది అమలుకు వచ్చింది.
1948 నుండి 1987 వరకు ఆర్.ఒసి పాలనలో మార్షల్ లా అమలులో ఉంది. 1970 లో మొదలైన రాజకీయ సంస్కరణలు 1990 అరకు కొనసాగాయి. తరువాత రాజ్యాంగం స్వేచ్ఛగా కొనసాగి సంకీర్ణ ప్రభుత్వంగా మారింది. మార్షల్ లా ఎత్తివేసిన తరువాత ది రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా సంస్కరించబడి స్వతంత్రంగా వ్యవహరించసాహింది. చైనా అంతటా గత రాజ్యాంగ విధానాలు రద్దు అయ్యాయి.
2000 వరకు ఈ సంస్కరణలు కొనసాగాయి. డెమొక్రటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ అధ్యక్షస్థానాన్ని గెలుచుకుంది. కె.ఎం.టి ప్రభుత్వం పాలనాధికారాన్ని స్వంతం చేదుకుంది.2005 మే మాసంలో నేషనల్ అసెంబ్లీ పాత్లమెంటరీ స్థానాలను తగ్గించి అలాగే పలు రాజ్యాంగ సంస్కరణలు ఆచరణకు వచ్చాయి. నేషనల్ అసెంబ్లీ తనకుతానుగా వైదొలగి రాజ్యాంగ అధికారాన్ని బ్యాలెట్ ద్వారా నిర్ణయించాలని తీర్మానించబడింది.
== ప్రధాన రాజకీయ పార్టీలు ==
పి.ఆర్.సి, తైవాన్ మధ్య ఘర్షణలు రాజకీయాలపై అత్యధిక ప్రభావం చూపాయి. ఏ ప్రభుత్వమైనా తైవాన్ స్వతంత్రం అనుకూలంగా స్పందించినా పి.ఆర్.సి సైనిక చర్యలను ఎదుర్కొన వలసిరావచ్చని భీతి నెలకొన్నది. తైవానుని ప్రధాన చైనాభూగంతో మిశ్రితం చేసి " ఒన్ చైనా కంట్రీ టూ సిస్టం "గా పాలించాలన్నది పి.ఆర్.సి అధికారిక విధానాలు కొనసాగాయి. అలాగే తైవాన్ స్వతంత్రేచ్చను విడనాడాలని లేకుంటే సైనికచర్య వెనుకకు తీయబడదని తెలుపుతూ వచ్చింది.
తైవాన్ రాజకీయ వాతావరణం రెండు ప్రధానాంశాలమీద కేంద్రీకృతమై ఉంటూ వచ్చింది. చైనా లేక పి.ఆర్.సితో తైవాన్ సంబంధాలు ఎలా ఉన్నాయి. క్రాస్ స్ట్రెయిట్ సంబంధాలు అని పేర్కొనబడిన ఈ అంశమే రెండు రాజకీయ పార్టీలకు ప్రధానాంశం అయింది. సమైక్య పాన్-బ్లూ పార్టీలో అంతర్భాగాలైన ప్రొ- యునిఫికేషన్ ఆఫ్ ది క్యుమింతాంగ్, పీపుల్ ఫస్ట్ పార్టీ (ఎఫ్.పి.పి) , న్యూ పార్టీ ఆర్.ఒ.సి చైనాతో చేరిన తైవాన్ మీద అధికారం కలిగి ఉన్నదని భావించి చైనాతో తిరిగి కలవడానికి మద్దతు తెలుపుతూ వచ్చాయి. ప్రతిపక్షంగా వ్యవహరించే ప్రొ -ఇండిపెండెంట్ (డి.పి.పి) , తైవాన్ సాలిడరీ యూనియన్ (టి.ఎస్.యు) పాన్-గ్రీన్ సంకీర్ణంలోని అంతర్భాగాలు. ఇవి తైవాన్ సార్వభౌమాధికారం కలిగిన స్వతంత్ర దేశంగా భావించాయి. ఇవి తైవాన్ చైనాలో ఒక భాగమన్న వాదాన్ని వ్యతిరేకిస్తూ వచ్చాయి. వీరు తైవాన్ను స్వతంత్ర దేశంగా ప్రకటించాలని అన్ని దేశాలతో దౌత్యపరమైన సంబంధాలు కలిగి ఉండాలను నిరతంతరంగా పోరు సల్పుతూనే ఉన్నాయి. పాన్-గ్రీన్ సంకీర్ణం పీపుల్స్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా నుండి ప్రత్యేకమైన కౌంటీగా ఉండాలని పి.ఆర్.ఒ సి మీద వత్తిడి తీసుకువస్తూనే ఉంది. 2007 లో అప్పుడు అధికారంలో ఉన్న డెమొక్రటిక్ ప్రోగ్రెసివ్ పార్టీ తైవనుకు ప్రత్యేక కౌంటీ గుర్తింపు ఇవ్వాలన్న నిర్ణయానికి వచ్చింది. ఈ కౌంటీని " నార్మల్ కౌంటీగా " పేర్కొన్నా సాధారణప్రజలు దీనిని " తైవాన్ కౌంటీ "గా రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనాలో అంతర్భాగంగా పేర్కొంటూ వచ్చారు. సంకీర్ణంలోని మునుపటి అధ్యక్షుడైన చెన్-షుయి- బియాన్ మొదలైన వారు రిపబ్లిక్ చైనాలా తైవాన్ కూడా స్వతంత్ర రాజ్యమే అని వాదిస్తూ వచ్చారు. కె.ఎం.టిలో ఒకప్పుడు అంతర్భాగమౌన పాన్-బ్లూ సభ్యులు అధ్యక్షుడూ అయిన " టెంగ్-హుయీ కూడా ఇలాగే తైవాంజియేషన్ ఉద్యమానికి మద్దతిచ్చాడు.
పాన్- బ్లూ సభ్యులు సమైక్య చైనా విధానాన్ని బలపరుస్తూ వచ్చారు. వారు చైనా ఒకటే ప్రభుత్వం మాత్రం ఆర్.ఒ.సి అని భావప్రకటన చేస్తూ వచ్చారు. వారు చైనాతో తిరిగి కలడానికి అనుకూలంగా ఉన్నారు. పాన్- బ్లూ ప్రధానంగా పెట్టుబడి నిబంధనలు రద్దు చేయాలని అలాగే వెంటనే చైనానుండి నేరుగా ప్రయాణసౌకర్యాలను తైవానుతో అనుసంధానం చేయాలని పి.ఆర్.సి మీద వత్తిడి తీసుకురావాలని భావించారు. తైనాన్ [[స్వాతంత్ర్యం]] గురించి పాన్-బ్లూ విధానాకు తటస్థంంగా ఉన్నాయి. అధ్యక్షుడైన యింగ్-జియూ తన పాలనా కాలంలో చైనా ప్రధాన భూభాగంతో సమైక్యత కాని స్వాతంత్ర్య ప్రకటన కాని జరగదని ప్రకటించాడు. 2009 పరిస్థితి అనుసరించి పాన్-బ్లూ సభ్యులు చైనా ప్రధానభూమితో సంబంధాలు మెరుగుపరచుకోవాలని కోరారు. ప్రస్తుతం ఆర్థిక సంబంధాల మీద దృష్టి కేంద్రీకరించారు.
== ప్రస్థుత రాజకీయ వివాదాలు ==
తైవాన్ రాజకీయలను పి.ఆర్.సితో సబంధాలు ఆధిపత్యం వహిస్తూ ఉంది. గత 60 సంవత్సరాల నుండి నేరుగా విమానాలతో సహా ఏటువంటి ప్రయాణసౌకర్యాలు తైవాన్, చైనా ప్రధానభూభాగం మధ్య ఏర్పాటు చేయబడలేదు. చైనా ప్రధాన భూభాగన్లో వ్యాపారశాఖలు ఉన్న తైవానీయులకు ఇది ప్రధాన సమస్యగా మారింది. ముందు పతిపాలించిన డి.పి.పి ప్రభుత్వం ఆ ప్రయాణ అనుసంధాలు ఆర్థిక ఏకీకరణకు దారితీస్తుందని భయపడుతూ వచ్చారు. 2006 ల్యూనార్ న్యూ ఇయర్ ఉపన్యాసంలో అధ్యక్షుడు చెన్ షుయి-బియాన్ నేరుగా ప్రయాణ సౌకర్యాల కొరకు పిలుపునిచ్చాడు. 2008 జూలైలో ప్రస్తుత కె.ఎం.టి ప్రభుత్వం తైవాన్, ప్రధాన చైనా భూభాగానికి వారంతర విమానాసేవలు మొదలైయ్యయి. 2008 డిసెంబరులో ఇరు భూభాగాల మధ్య మొదటి విమానం ప్రయాణించింది.
2001లో సన్యుక్త రాష్ట్రాల ఆధ్వర్యంలో సైనికసేకరణ చట్టం అమలుకు తీసుకురావడం ఇతర రాజకీయవివాదాలలో ప్రధానమైనది. ఏది ఏమైనప్పటికీ 2008 లో సన్యుక్త రాష్ట్రాలు అదనపు సైన్యాలను పంపడానికి అంగీకరించలేదు. ప్రస్తుతం ఆర్.ఒ.సి, పి.ఆర్.సి మధ్య సంబంధాలు మెరుగుపడడమే అందుకు కారణం. ప్రభుత్వ సమాచార కార్యాలయాన్ని జాతీయ సమాచార కమిషన్ స్వాధీనపచుకోవడం మరొక వివాదాంశమైన విషయంగా భావించబడుతుంది.
సంకీర్ణ రాజకీయాలు వాటిలోని రాజకీయ పార్టీలు తైవాన్ రాజకీయాలలో ప్రధానానాంశాలు ఔతున్నాయి. డి.పి.పి నిర్వహణాధికారుల లంచగొండితనం వెలుగులోకి వచ్చింది. 2006లో అధ్యక్షుడు చెన్-షుయి బియాన్ లంచంతో సబంధపడినట్లు అనుమానాలు వ్యక్తమైయ్యాయి. చెన్-షుయి బియాన్ రాజకీయ మద్దతు డి.పి.పిలో చీకరావడానికి కారణం అయింది. చివరికి ఇది ఎక్స్-డి.పి.పి నాయకుడు షిహ్ మింగ్-టెక్ ఆధ్వర్యంలో కొత్త రాజకీయ పార్టీ ఆవిర్భావానికి కారణాఇంది. ఆవిర్భవించిన కొత్త పార్టీ అధ్యక్షుడు రాజీనామా చేయలని కోరింది. ప్రపంచలో సంపన్న రాజకీయ పార్టీగా కె.ఎం.టి తనను తాను ప్రకటించుకోవడం మరొక సంచలనవార్తగా మారింది. 2006 ముగిసేనాటికి కె.ఎం.టి చైర్మెన్ మా యింగ్ - జియూ కూడా లంచం వివాదంలో చిక్కుకున్నాడు. అయినప్పటికీ న్యాయస్థానాలు ఆయనను నిర్ధోహి అని తీర్పు ఇచ్చాయి. చెన్ షుయి- బియాంగ్ పాలన రెండు సంవత్సారాలు పూర్తి చేసుకున్న తరువాత లచం తీసుకోవడం, నగదు బదిలీ వంటి అభియోగాలను ఎదుర్కొన్నాడు. ఆయన నేరాన్ని అంగీకరించిన తరువాత ఆయనకు 17 సంవత్సరాల జైలుశిక్ష విధించబడింది. కె.ఎం.టి, పీపుల్స్ ఫస్ట్ పార్టీ విలీనం తరువాత పాన్-బ్లూ సంకీర్ణంలో సంఘర్షణ చోటు చేసుకుంది.
== జాతీయ గుర్తింపు ==
తైవాన్ ప్రాలలో 84% ప్రజలు 1661-1895 మధ్యకాలంలో చైనాప్రధాన భూభాగం నుండి వలసవచ్చిన హేన్ సంతతి వారు. గుర్తించతగిన సంఖ్యలో హేన్ చైనా సంతతికి చెందిన మరొకొంత మంది 1940-1950 మధ్యకాలంలో తైవానుకు వలస వచ్చారు. భౌగోళికంగా వేరుపడిన ఇరు భూభాల ప్రజలు అనేక వందల సవంత్సరాలుగా సాస్కృతికంగా కలిసిమెలిసి జీవించారు. కొన్ని వందల సంవత్సరాలుగా ఆర్.ఒ.సి, పి.ఆర్.సి మధ్యనెలకొన్న విరోధభావం కారణంగా జాతీయ గుర్తింపు వివాదాలు రాజకీయ వర్ణం అద్దుకున్నాయి. ప్రాజాప్రభుత్వం స్థాపనలో భాగంగా మార్షల్ లా ఎత్తివేత ఒక ప్రత్యేక తైవానీ గుర్తింపు ( తైవాన్ గుర్తింపుకు ప్రతిగా చైనాసంతతికి చెందిన తైవానీయులు) రావడానికి కారణమైంది. ఇది రాజకీయ వివాదాలకు కేంద్రబిందువుగా మారింది.
ప్రధాన చైనా భూభాగం నుండి తైవాన్ ప్రత్యేక గుర్తింపు రావడం తైవాన్ స్వతంత్రతకు ఏకాభిప్రాయం కలగకపోవడానికి దాతితీసింది. పాన్-గ్రీన్ తైవాన్ స్వతంత్రం కోరుతుండగా పాన్-బ్లూ ప్రత్యేక చైనా గుర్తింపు కోరుతూ సమైక్య చైనా వైపు మొగ్గుచూపిస్తుంది. కె.ఎం.టి దీనిని బలహీనపరుస్తూ చైనా గుర్తింపులో భాగంగా తైవాన్ గుర్తింపు కోరుతూ ఉంది.
2009లో జరుగిన సర్వేలో 49% వారికి వారుగా తైవాన్ గుర్తింపు కోరుతూ ఉన్నారు. 44% తైవానీయులు తమను తైవానీయులు, చైనీయులుగా గుర్తించాలని కోరుతున్నారు. 3% తైవానీయులు మాత్రమే తమను చైనీయులుగా మాత్రమే గుర్తించాలని అభిప్రాయం వెలిబుచ్చారు. 2009 జూలైలో జరిగిన మరో సర్వేలో 82.8% తైవానీయులు ఆర్.ఒ.సి, పి.ఆర్.సి రెండు ప్రత్యేక దేశాలని భావిస్తున్నారు. 2009 డిసెంబరులో జరిగిన మరో సర్వేలో 62% తైవానీయులు తాము తైవానీయులుగానే గుర్తించబడాలని భావిస్తున్నారు. 22% తైవాన్ ప్రజలు మాత్రం తకు తైవాన్, చైనా ప్రజలుగా గుర్తించబడాలని భావిస్తున్నారు. 8% తైవాన్ ప్రజలు తమను చైనీయులుగా గుర్తించబడాలని భావిస్తున్నారు. 18-19 వయసు కలిగిన తైవానీయులలో 75% ప్రజలు
తమను తైవానీయులుగా గుర్తించాలని భావిస్త్నారని తేలింది.
2012 లో జరిపిన సర్వేలు 20 వయసు పైబడిన వారిలో 54.3% నివాసితులు వారిని తైవానీయులుగా భావిస్తున్నారు. 38.5% తైవానీయులు తమను తైవాన్, చైనీయులుగా భావిస్తున్నారు. 2013 లో జరిగిన సర్వేలు 20 వయసు పైబడిన వారిలో 61.% తైవానీయులు తమను చైనీయులుగా గుర్తించాలని భావిస్తున్నరని తెలియజేస్తున్నాయి.
== సైనికదళం ==
నేషనల్ రివల్యూషనరీ సైనికదళం మూలాల నుండి రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా సైనికదళం ఆవిర్భవించింది. 1925లో గుయంగ్డోంగ్ వద్ద సన్ యెట్-సెన్ ఆధ్వర్యంలో స్థాపించబడింది. ఇది కొమింటాంగ్
సామ్రాజ్యం కింద చైనాను తిరిగి సమైక్యపరచడానికి రూపుదిద్దుకున్నది. పీపుల్స్ లిబరేషన్ ఆర్మీ చైనీయుల సివిల్ యుద్ధంలో గెలుపొందగానే నేషనల్ రివల్యూషనరీ ఆర్మీ ప్రభుత్వంతో సహా తైవానుకు తరుమికొట్టబడింది. తరువాత ఈ సైనికదళం రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా ఆర్మీగా మార్చబడింది. చైనా ప్రధాన భూభాగంలో ఉనా మిగిలిన దళాలు రద్దు లేక పీపుల్స్ లిబరేషన్ ఆర్మీలో విలీనం చేయబడ్డాయి.
ప్రస్తుతం రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా బృహత్తరమైన అలాగే అధునాతన సాణ్కేతిక నైపుణ్యం కలిగిన సైనికదళాన్ని కలిగి ఉంది. రిపబ్లిక్ చైనా ఆఫ్
వారసత్వ వ్యతిరేక చర్యలకు ప్రతిగా పి.ఆర్.సి సైనిక చర్య తీసుకుంటుందన్న భయం కారణంగా 1949 నుండి 1970 వరకు మిలిటరీ ప్రధానభాగాన్ని నేషనల్ గ్లోరీ ప్రణాళిక పేరుతో చైనా ప్రధాన భూమికి తరలించబడింది. సైన్యం రక్షణవైపు మళ్ళించబడడంతో ఆర్.ఒ.సి సంప్రదాయక సైన్యాలను వాయు, నావిక దళంవైపు మరల్చింది. సైనికదళాల నియంత్రణ ప్రజాప్రభుత్వం ఆధీనంలోకి మారింది. ఆర్.ఒ.సి సైనిక దళం చారిత్రక మూలాలను కె.ఎం.టితో పంచుకుంది. పాతతరం పాన్-బ్లూకు చెందిన ఉన్నతశ్రేణి సైనికాధికారులకు పాన్-బ్లూ అంటే అభిమానం ఉండడమే ఇందుకు కారణం. వారిలో చాలా మంది సైన్యం నుండి పదవీ విరమణ చేసిన తరువాత ఆ ఖాళీలను యువ తైవాన్ వాసులతో భర్తీ చేసారు. అందువలన సైనికుల రాజకీయ అభిమానం తైవాన్ ప్రజలవైపు మొగ్గింది.
ఆర్.ఒ.సి వ్యయం తగ్గించడానికి సైనికదళాను తగ్గించే కార్యక్రమంలో 1997 నాటికి 4,50,000 మంది ఉన్న సైనిక ఉద్యోగులను 2001 నాటికి 3,80,000 స్థాయికి కుదించింది. 2005 నాటికి సైనికుల సంఖ్య 3,60,000 ఉండగా 2009 నాటికి ఆర్.ఒ.సి సైనిక దళం సంఖ్య 3,00,000 చేరుకుంది. సైనికదళంలో చేరడానికి వయోపరిమితి 18 సంవత్సరాలు. తగ్గింపులో ఒక భాగంగా సైనిక శిక్షణా సామర్థ్యం ఉన్న వారిలో అధికశాతం వారి నైపుణ్యాన్ని వినియోగించే విధంగా ప్రత్యామ్నాయ ఉద్యోగాలవైపు మళ్ళించబడ్డారు. ప్రభుత్వ సంస్థలు, రక్షణ ప్రాముఖ్యం కలిగిన ఇతర ఉద్యోగాలు వాటిలో ముఖ్యమైనవి. తరువాతి దశాబ్ధంలో ఈ మార్పులు ప్రధానంగా రక్షణప్రధానమైన వృత్తులవైపు మళ్ళించడానికి ప్రయత్నిస్తున్నారు. బుష్ నిర్వహణలో నిర్బంధ సైనిక కాలపరిమితి 14 మాసాల కాలం నుండి 12 మాసాలకు కుదించబడింది. సైనిక వ్యయం తగ్గించడానికి శాంతిమార్గాలను అనుసరించాలని తైవాన్ భావిస్తుంది. అధికమైన ఆసియా దేశాలు సైనికవ్యయం తగ్గించడానికి ఒకప్పుడు ఈ మార్గాన్ని అనుసరించాయి. రక్షణ వ్యవస్థను చట్టపరిరక్షణ వ్యవస్థను ఆధునికీకరణ చేయాలని తైవాన్ భావిస్తుంది. ఇప్పటికీ తైవాన్ శక్తివంతమైన సైనికవ్యస్థను కలిగి ఉంది. తైవాన్ సౌనికవ్యవస్థ కొరకు 1050 కోట్ల ఆఅమెరికన్ డలర్లను ఖర్చుచేస్తున్నది. ఇదిదేశీయ జి.డి.పిలో 2.94%.
ఆసమయంలో తైవాన్ సైనికశక్తుల ఎప్పుడైనా పి.ఆర్.సి సైనికచర్యను ఎదుర్కొనవలసి వస్తుందో అన్నది ప్రధాన ఆందోళనగా ఉండేది. నావికాదళ దాడిగాని, వాయుమాసేనల దాడిగాని లేక మిస్సైల్ బాంబింగ్ కాని ఎదురుకావచ్చని భావిస్తూ వచ్చారు. సమీపకాలంలో 4 ఆధునిక కిడ్ క్లాస్ డిస్ట్రాయర్స్ కొనుగోలు చేయబడ్డాయి. అవి ప్రత్యేకంగా తైవాన్ వాయుమార్గం, సబ్మెరీన్ దాడులను ఎదుర్కొనడానికి ఉపకరించడానికి రూపొందించబడ్డాయి. రక్షణశాఖ మంత్రి డీసెల్ పవర్ సబ్మెరీన్లు, పాట్రియాట్ ఏంటీ- మిసెయిల్ బ్యాటరీలు కొనుగోలుచేయాలని ప్రణాళిక వేయగా పాన్-బ్లూ నియంత్రిత చట్టసభ నిధుల కొరత కారణంగా అడ్డగించింది. 2001 నుండి 2007 వరకు రక్షణ నిధులు నియంత్రించబడ్డాయి. 2008లో 650 కోట్ల అమెరికన్ డాలర్లు నిధులు రక్షణ వ్యవస్థకు మంజూరు చెయ్యబడ్డాయి. పాక్ త్రీ ప్యాకేజ్ పధకం కింద ఏంటీ-ఎయిర్ రక్షణ వ్యవస్థ, ఎహెచ్-64డి అటాక్ హెలికాఫ్టర్లు, ఇతర ఆయుధాలు విడిభాగాలు కొనుగోలు చెయ్యబడ్డాయి. అలాగే ఆధునిక సైనిక హార్డ్వేర్లు కూడా అమెరికా నుండి కొనుగోలు చెయ్యబడ్డాయి. 2009 కూడా ఇవి కొనసాగాయి. ఆ.ఒ.సి ఫ్రాన్స్, నెదర్లాండ్ నుండి కూడా కొంత
హార్డ్ వేర్, సైనిక ఆయుధాలను కొనుగోలు చేసారు. అయినప్పటికీ పి.ఆర్.సి వత్తిడి కారణంగా 1990 నాటికి అవి పూర్తిగా నిలిపివేయబడ్డాయి. పి.ఆర్.సి దాడిని ముందుగా ఆర్.ఒ.సి సైనిక
శక్తి. ఆర్..ఒ.సి ప్రస్తుతం పి.ఆర్.సి దాడిని ఎదుర్కోవడం లేక యు.ఎస్ సైన్యం స్పందించే వరకు అడ్డగించడం వంటి వ్యూహాలను యోచిస్తుంది. తైవాన్ మీద దాడిజరిగితే తైవానుకు రక్షణ కల్పించే నమ్మకం కాని ఒప్పందాలు కాని యు.ఎస్ ప్రభుత్వానికి తైవానుకు మధ్య జరగలేదు. 1996లో యు.ఎస్, జపాన్ మధ్య జరిగిన రక్షణ ఒప్పందం కారణంగా ఒకవేళ జపాన్ తైవాన్ రక్షణకు అనుకూలంగా స్పందించ వచ్చు. [[ఆస్ట్రేలియా]], [[న్యూజిలాండ్]], యునైటెడ్ స్టేట్స్ రక్షణ ఒప్పదం లేక ఆస్ట్రేలియా వంటి యు.ఎస్ మిత్రదేశాలు తైవానుకు అనుకూలంగా స్పదించే అవకాశం ఉందని భావిస్తున్నారు. వాస్థవంగా చైనాతో ఉన్న ఆర్థిక ఒప్పందాలు రద్దయ్యే అవకాశం ఉన్నందున ఆస్ట్రేలియాను తైవాన్ అనుకూల చర్యలను తీసుకోవడానికి అడ్డగించవచ్చు. సంయుక్త రాష్ట్రాలు, [[జపాన్]], [[కెనడా]], యునైటెడ్ కింగ్డం, [[దక్షిణ కొరియా]], [[ఆస్ట్రేలియా]], [[పెరూ]], [[చిలీ]] పసిఫిక్ సముద్రంలో ప్రతి 2 సవంత్సరాలకు ఒకసారి (రింపాక్) సముద్ర విన్యాసాలు ప్రాక్టిస్ చేస్తున్నాయి. వారు ఈ ప్రాంతంలో యుద్ధాన్ని నివాతించి స్థిరత్వం ఏర్పడడానికి కృషిచేయవచ్చు. తైవాన్ మీద చైనా దాడి కూడా ఇందులో ఒకటి.
== ఆర్ధికం ==
20వ శతాబ్దం మధ్యకాలం నుండి ఆరంభమైన తైవాన్ వేగవణ్తమైన ఆర్థికాభివృద్ధి, పరిశ్రమాభివృద్ధి " తైవాన్ మిరాకిల్ "గా అభివర్ణించబడింది. [[సింగపూర్]], [[హాంగ్ కాంగ్]] , [[దక్షిణ కొరియా]] దేశాలతో కలిసి " ఫోర్ ఆసియన్ టైగర్లలో తైవాన్ ఒకటిగా గుర్తింపు పొందింది.
జపానీయుల పాలనకు ముందు రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం తరువాత ప్రైవేట్, ప్రభుత్వ రంగాలలో మాత్పులు తీసుకురాబడ్డాయి. ప్రయాణవసతులు, రవాణా, సమాచార రంగం ద్వీపం అంతటా అభివృద్ధి చేయబడ్డాయి. జపానీయులు విద్యావ్యవస్థను అభివృద్ధి చేసి నిర్భంధ విద్యావిధానం అమలుకు తీదుకువచ్చారు.
1945 నాటికి చైనా ప్రధాన భూభాగం, తైవానులో [[ద్రవ్యోల్బణం]] అధికమైంది. ఫలితంగా చైనా ప్రధాన భూభాగం, తైవాను జపానుతో యుద్ధానికి తలపడ్డాయి. తైవానుని వేరుచేయడామికి నేషనల్ ప్రభుత్వం తైవాన్ కరెంసీని కొత్తగా రూపొందించింది. అలాగే ధరల నియంత్రణ కాత్యక్రమం చేపట్టింది. ఇ ప్రయత్నాలు ద్రవ్యోభణం వేగాన్ని తగ్గించాయి.
ప్రధాన భూభాగం, తైవానులో ప్రవేశించిన కె.ఎం.టి ప్రభుత్వం తమతో తైవానుకు అంతులేని బంగారం, ధనం నిల్వలు తీసుకువచ్చారు. తరువాత తైవానులో ధరలు అదుపులోకి
రావడమే కాక ద్రవ్యోల్బణం తగ్గింది. ఇది తైవానుని వెనుకకు తీసుకోడానికి సహకరించింది. కె.ఎం.టి ప్రధాన భూభాగం, తైవానుకు మేధావులను, వాణిజ్య ప్రముఖులను తీసుకువచ్చింది. కె.ఎం.టి తాము ప్రధాన భూభాగంలో చేయలేని అనేక చట్టాలను, భూయాజమాన్య సంస్కరణలను తైవానులో ప్రవేశపెట్టాయి. కె.ఎం.టి గృహావసరాలు పూర్తిచేయడానికి
దిగుమతి విధానాలను సులువు చేసారు.
1950లో కొరియన్ యుద్ధం సంభవినిచిన కారణంగా యు.ఎస్ సహాయ కార్యక్రమం ఆరంభం కాగానే 1952 నాటికి ధరలు పూరిగా అదుపులోకి వచ్చాయి. అమెరికన్ ఆర్థికసాయం తైవాన్ ఆర్థికరంగం అభివృద్ధికి సహకరించాయి. ఫలితంగా గ్రామీణాభివృద్ధి వ్యవసాయాభివృద్ధి సాధ్యమైంది. తరువాతి కాలంలో తైవాన్ అభివృద్ధికి ఇది ఎంతో సహకరించింది. భూయాజమాన్య సంస్కరణలు, వ్యవసాయాభివృద్ధి ఫలితంగా 1952 నుండి 1959 నాటికి 4% వ్యవసాయోయ్పత్తుల అభివృద్ధి సాధ్యం అయింది. 3.6% ఉన్న జసంఖ్య అభివృద్ధి కంటే వ్యవసాయాభివృద్ధి అధికం కావడం గమనార్హం.
1962 లో తైవాన్ తైవాన్ సరాసరి తలసరి జాతీయ ఉత్పత్తి 170 అమెరికన్ డాలర్లు. ఇది తైవానును ఉతపత్తిలో కాంగో, జైరే సరసన నిలబెట్టింది. పి.పి.పి సమాచార సేకరణ ఆధారంగా1960 సరాసరి తలసరి జి.డి.పి 1353 అమెరికన్ డాలర్లు. 1990 వరకు ధరలు స్థిరంగా ఉండడం విశేషం. 2011 నాటికి సరాసరి తలసరి జి.ఎన్.పి కొనుగోలు శక్తి 37,000 అమెరికన్ డాలర్లకు చేరింది. తైవానును సాధించిన మానవాభివృద్ధి తైవానుని అభివృద్ధి చెందిన దేశాల సరసకు చేరేలా చేసింది. 2007 తైవాన్ హెచ్.డి.ఐ 0.943. 2010 నాటికి 0.868. చింగ్-కుయో
10 ప్రధాన నిర్మాణాల ప్రణాళిక రూపొందించాడు. తైవాన్ ఎగుమతి రంగ అభివృద్ధికి ఈ నిర్మాణాలు నాంది అయ్యాయి.
తైవాన్ హైస్పీడ్ రైలు 300 కిలో మీటర్ల ఎత్తులో కూడా పయనిస్తున్నాయి. తైపీ నుండి దక్షిణ భూభాగం లోని కావోహ్సియుంగ్ చేరడానికి 90 నిమిషాలు మాత్రమే సరిపోతుంది. ప్రస్తుతం తైవాన్
క్రియాశీలకంగా, పెట్టుబడిదారి, ఎగుమతుల వైపు సాగిన ఆదాయం క్రమంగా తైవాన్ ప్రభుత్వం పెట్టుబడులు, విదేశీ వ్యాపారం తగ్గించడానికి కారణమయ్యింది. ఈ శైలి ఆభివృద్ధని నిలిపి ఉంచడానికి కొన్ని బృహత్తర బ్యాంకులు, పరిశ్రలను ప్రైవేటీకరణ చేసారు. గత మూడు దశాబ్ధాలుగా భూముల ధరలు 8% అధికమైయ్యాయి. పారిశ్రమికాభివృద్ధికి ఎగుమతులు సహకరించాయి. తైవాన్ వాజిజ్య ఆదాయం అధికంగా ఉంది. విదేశీద్రవ్యం నిలువలలో తైవాన్ [[ప్రపంచము|ప్రపంచం]]లో 5వ స్థానంలో ఉంది. తైవాన్, రిపబ్లిక్ చైనా, తైవానుకు ప్రత్యేక కరెంసీలున్నాయి.
1990 ఆరంభం నుండి తైవాన్, చైనా ప్రధాన భూభాగం మధ్య ఆర్థిక సంబంధాలు బలపడ్డాయి. 2008 నాటికి తైవాన్ ప్రధాన చైనా భూభాగన్లో 15 బిలియన్ల అమెరికన్ డాలర్ల పెట్టుబడులు పెట్టింది. పి.ఆర్.సిలో 10% కంటే అధికమైన తైవానీ కూలీలు పనిచేస్తున్నారు. వారు తరచుగా తమ స్వంత వ్యాపారం వైపు మరలి పోతుంటారు. ఈ పరిస్థితికి తైవాన్ ఆర్థికంగా సహకరించినప్పటికీ వారు తైవాన్ ఆర్థికంగా చైనా ప్రధాన భూభాగం మీద ఆధారపడి ఉంటుందని భావప్రకటన చేస్తుంటారు. 2010 నాటికి తైవాన్ వాణిజ్యం 526 బిలియన్ల అమెరికన్ డాలర్లకు చేరుంది.
2001 లో వ్యవసాయ ఆదాయం దేశీయాదాయంలో 2% మాత్రమే. 1952 నుండి వ్యవసాయాదాయం 35% తగ్గింది. సంప్రదాయ శ్రామికులు క్రమంగా ద్వీపం వెలుపలికి పోగా ఆ స్థానాన్ని అధిక పెట్టుబడులు, సాంకేతికత తత్సంభంధ పరిశ్రమలు భర్తీ చేసాయి. తైవాన్ అంతటా ఉన్నత సాంకేతిక పార్కులు ఆవిర్భవించాయి. పి.ఆర్.సిలో ప్రధాన విదేశీపెట్టుబడి దేశం ఆర్.ఒ.సి మాత్రమే. [[తాయ్లాండ్]], [[ఇండోనేషియా]], [[ఫిలిప్పైంస్]], [[మలేసియా]], [[వియత్నాం]] తరువాత స్థానంలో ఉన్నాయి. పి.ఆర్.సిలో తైవాన్ 50,000 వ్యాపారాలు, 10,00,000 వ్యాపారులు, వాటిని ఆధారంగా జీవించే ప్రజలు ఉన్నారని అంచనా.
సంప్రదాయ ఆర్థిక విధానాలు, పాతిశ్రమిక శక్తి కారణంగా 1997 ఆసియా ఆర్థిక గండం సమయంలో తైవాన్ పొరుగుదేశాల కంటే తక్కువగా ఇబ్బందికి గురైంది. తన పొరుగు దేశాలైన దక్షిణ కొరియా, జపాన్ కంటే తైవాన్ ఆర్థిక రంగంలో ఆధిక్యత సాధిస్తున్నది బృహత్తర పరిశ్రమల కంటే లషు, మాధ్యమిక పరిశ్రమలే. ది గ్లోబల్ ఎకనమిక్ డౌన్ టౌన్ అయినప్పటికీ ప్రస్తుత ప్రభుత్వ బలహీనమైన నిర్వహణ, బ్యాంకింగ్ వ్యవస్థలో ఉన్న బాడ్ డెబిట్ కారణంగా 2001 లో తైవానును కొంత తిరోగమించేలా చేసాయి. అనేక పరిశ్రమలు, కార్మికులు
పి.ఆర్.సికి తిరిగి పోయిన కారణంగా 1970 నుండి అంతకుముందు లేని నిరుద్యోగ సమస్య మొదలైంది. 2004 అధ్యక్షుని ఎన్నిక నాటికి నిరుద్యోగసమస్య కొత్త వివాదాలకు తెరతీసింది. 2002-2006 తరువాత అభివృద్ధి 4% చేరుకోగా నిరుద్యోగ సమస్య 4% తగ్గించబడింది. ఆర్.ఒ.సి అంతర్జాతీయ సంస్థల సమావేశాలలో తన స్వంత పేరుతో కలుసుకుంటింది. తైవాన్ 2002 నుండి వరల్డ్ ట్రేడ్ ఆర్గనైజేషన్ వంటి ప్రభుత్వ ఆర్గనైజేషన్లను తైవాన్, పెంగ్యూ, కిన్మెన్, మాత్సూ (చైనీస్ తైపీ) లలో " అరేట్ కస్టంస్ టెర్రిటరీ " లను కలిగి ఉంది.
== సంస్కృతి ==
తైవాన్ సంస్కృతి విభిన్న సాంస్కృతిక ఆధారిత మిశ్రమ సంస్కృతి కలిగి ఉంది. చారిత్రకంగాను, వంశానుగతంగా చైనాతో ఉన్నసనంధాలు, తైవాన్ వాసులలో అత్యధికులు చైనాపూర్వీకత కలినవారు అయిన కారణంగా తైవాన్ చైనా సంస్కృతితో ఆఅర్షించబడి వారితో విలీనమైన విభిన్న సంస్కృతి కలిగి ఉంది. జపాన్ సంస్కృతి, సంప్రదాయ కంఫ్యూషియనిజ విశ్వాసం, అధికరిస్తున్న పాశ్చాత్య సంస్కృతి ప్రస్తుత తైవానీయుల మీద ప్రభావం చూపిస్తున్నది. కుయోమింతాంగ్ తైవాన్ ప్రవేశం తరువాత తన చైనా సంస్కృతి సంబంధిత వ్యాఖ్యానాల ద్వారా తైవానీయులను ప్రభావితం చేసాడు. తరువాత చైనా లిపి, చైనీయుల చిత్రలేఖనం, చైనీయుల [[జానపద కళలు]], చైనీయుల సంగీత నాటకాల అభివృద్ధి కార్యక్రమం చేపట్టాడు.
తైవానీ సంస్కృతి పరిస్థితి వివాదాంశం ఔతూ ఉంది. తైవానీయుల సస్కృతి చైనాకు చెందినదా లేక తైవానీయులకు ప్రత్యేక సంస్కృతి ఉన్నదా అన్నది వివాదాశంగా మారింది. తైవాన్ రాజకీయాలు నిరంతరంగా వివాదాలతో ముడిపడి ఉన్నందున తైవాన్ సంస్కృతి సంప్రదాయాలు అభివృద్ధి విషయాలు తైవాన్ రాజకీయాలలో ప్రధానాంశం అయ్యాయి. తైవానీయుల సంస్కృతి, గుర్తింపు, ప్రధానంగా మొదట ఆధిక్యం చేసిన తైవాన్, చైనీయుల సంస్కృతులు కలిసి ప్రస్తుతం తైవాన్ సంస్కృతిని విభిన్న సంస్కృతుల మేళవింపుగా గుర్తించబడుతున్నది. చైనా ప్రధాన భూగం సస్కృతి అంతర్భాగాంగా చేసుకుని అధికసంఖ్యాకుల సస్ంస్కృతిని కలుపుకుంటూ తైవాన్ తనకంటూ ఒక ప్రత్యేక సంస్కృతిని కలిగి ఉంది. రాజకీయాలు, ప్రధాన చైనా భుభాగం నుండి 100 సంవత్సరాలకు పైగా వేరుగా ఉండడం కలిసి తైవానులోని పలుప్రాంతాలలో ఆహారం, సంగీతంలో కూడా విభిన్న సంప్రదాయాలను అనుసరించడానికి దారితీసింది.
తైవానులోని గొప్ప ఆకర్షణ " నేషనల్ పేలస్ మ్యూజియం " . ఇందులో 6,50,000 చైనా ఇత్తడి కళాఖండాలు, పచ్చలు, చేతి వ్రాతలు, చిత్రలేఖనాలు, పింగాణీపాత్రల సేకరణ కలిసి ఈ [[పురాతనము|పురాతన]] వస్తు ప్రదర్శనశాలను ప్రపంచంలో చైనీయుల కళలు, వస్తు ప్రదర్శనశాలలో ఉన్నతమైనదిగా గుర్తింపును తీసుకువచ్చింది. కె.ఎం.టి వారు విడిచి వచ్చిన పీజింగ్ నుండి తీసుకువచ్చిన వస్తుసేకరణతో ఈ పురత్తన వస్తు ప్రదర్శనశాలను స్థాపించారు. 1993లో చైనా సివిల్ వార్ సమయంలో మరికొన్ని సేకరణలు తైవానుకు చేరాయి. చైనీయుల సాంస్కృతిక నిధిలో10% ఈ పురత్తన వస్తు ప్రదర్శనశాలలో ఉన్నాయని భావిస్తున్నారు. విస్తారమైన ఈ సేకరణలో 1% మాత్రమే ప్రదర్శించబడుతున్నాయని భావిస్తున్నారు. చైనీయులు ఈ వస్తువులు దింగిలించబడినవి కనుక తమకు తిరిగి ఇవ్వాలని కోరుతున్నారు. అయినప్పటికీ ఆర్.ఒ.సి మాత్రం ఈ వస్తుసేకరణను ప్రత్యేకంగా సాంస్కృతిక తిరుగుబాటు సమయంలో కాపాడుకోవడానికి ప్రయత్నిస్తుంది.
తైవానులో శాస్త్రీయ సంగీతం అత్యధికంగా అభివృద్ధి చేయబడింది. జపానీ సంస్కృతి నుండి వచ్చిన కళాకారులు వరుసగా వయోలిన్ కళాకారుడు చో-లింగ్ లిన్, పియాన్ కళాకారుడు చింగ్-యున్ హూ, లింకన్ సెంటర్ చాంబర్ సొసైటీ ఆర్టిస్ట్ డైరెక్టర్ వూ హాన్, కరోక్ మొదలైన వారు తైవానులో ప్రజాదణ సంపాదించారు. వీరిని కె.టి.వి అంటారు. కె.టి.వి హోటెల్-లైక్ శైలిలో వ్యాపారరీతిలో కళాప్రదర్శనలు ఇస్తుంటారు. కె.టి.వి బృందాలకు హోటెల్ చిన్న గదులు, బాల్ రూములు వంటివి బృందం లోని సంఖ్య అనుసరించి అద్దెకు ఇస్తారు. పలు కె.ఎం.టి సంస్థలు రెస్టారెంట్, బఫే విందులు భాగస్వామ్యం ఏర్పరచుకుని పనిచేస్తుంటారు. [[కుటుంబము|కుటుంబ]] సంబంధిత శుభకార్యాలు, మిత్రుల కలయిక, వ్యాపార సంబంధాలను మెరుగు పరచడానికి ఈ విందులు ఏర్పాటు చేయబడతాయి. తైవానులో నడుపబడుతున్న పర్యాటక బసులలో టి.విలు ఉంటాయి. ఈ టి.వి లలో చలనచిత్రాలు ప్రదర్శించడానికి ఉపయోగించక సంగీత కచేరీలు ప్రదర్శించడానికి ఉపయోగిస్తుంటారు. తైవానులో కె.టి.వి తరువాత ప్రజాదరణ పొందింది ఎం.టి.వి. వీటిని అధికంగా నగరం వెలుపల కనిపిస్తుంటాయి. ఎం.టి.వి ఎంచుకున్న డి.వి.డి లను ప్రత్యేకమైన దియేటర్లలో ప్రదర్శించబడతాయి. యువతకు తమ సమయాన్ని ఏకాంతంగా మిత్రులతో గడపడానికి ఏం.టి.వి అవకాశాన్ని కల్పిస్తుండడం వలనలో యువతలో కె.టి.వి కంటే ఎంటివి అధిక ఆదరణ కలిగి ఉంది.
తైవానులో 24 గంటలు సేవలందిస్తున్న షాపులు అధికంగా ఉన్నాయి. ఇవి సాధారణ సేవలు కాక అదనంగా ఫైనాంస్ సంస్థలు, ప్రభుత్వ సంస్థల తరఫున పార్కింగ్ ఫీజ్ సేకరించడం, బిల్లులు చెల్లింపు, ట్రాఫిక్ వయోలేషన్ ఫైన్ సేకరించడం, క్రెడిట్ కార్డ్ చెల్లింపులు వంటి సేవలందిస్తున్నాయి.
తైవానీ ససంస్కృతి ఇతర సంస్కృతులను సహితం ప్రభావితం చేస్తుంది. తైవానీయుల బబుల్ టీ, మిల్క్ టీ [[సింగపూర్]], [[మలేషియా]], ఆస్ట్రేలియా]], [[యూరప్]], [[అమెరికా]] లలో లభ్యం ఔతున్నాయి. తైవాన్ టీ.వి కాత్యక్రమాలు సింగపూర్, మలేషియా, ఇతర ఆసియన్ దేశాలలో ప్రదర్శించబడుతున్నాయి. తైవాన్ చలన చిత్రాలు పలు అంతర్జాతీయ చలనచిత్ర ఉత్సవాలలో అవార్డులను గెలుచుకున్నాయి. తైవాన్ చలన చిత్ర దర్శకుడు అంగ్ లీ దర్శకత్వం వహించిన క్రంచింగ్ టైగర్, హైడెన్ డ్రాగన్, ఈట్ డ్రింక్, మన్ వుమన్, సెంస్, సెంసిబిలిటీ వంటి చిత్రాలు అంతర్జాతీయ బహుమతులు గెలుచుకున్నాయి. ఎడ్వర్డ్ యంగ్, హ్యూ సియో-సైన్ వంటి వారి దర్శకత్వంలో రూపొందిన బ్రోక్ బ్యాక్, లైఫ్ ఆఫ్ పై, లస్ట్, కాషన్ వంటి చిత్రాలు అంతర్జాతీయ గుర్తింపు పొందాయి.
== గణాంకాలు ==
2012 లో తైవాన్ జనసంఖ్య 2,32,61,747. వీరిలో అత్యధికులు తైవాన్ ద్వీపంలో నివసిస్తున్నారు. పెంగ్యూలో 97,724 మంది నివసిస్తున్నారు, కిన్మెన్లో 1,08,147 మంది నివసిస్తున్నారు,
మాత్సూ దీవిలో 10,253 మంది నివసిస్తున్నారు.
తైవాన్ ప్రజలలో 98% హాన్ చైనీస్ సంతతికి చెందిన వారు. వీరిలో బెన్షెన్గ్రెన్ అనబడే ప్రారంభకాల హన్ చైనీస్ వలస ప్రజలు 86%. వీరిని తరచుగా తైవాన్ స్థానికులు, తైవాన్ ఆదిమ మానవులుగా గుర్తించబడుతున్నారు. బెన్షెన్గ్రెన్ ప్రజలలో రెండు విభాగాలున్నాయి. వీరిలో హొక్లో ప్రజలు 70% వీరి పూర్వీకులు దక్షిణ కోస్తాలోని ఫ్యూజియన్ (మాన్-నన్) నుండి తైవనుకు వలస వచ్చారు. వీరు దక్షిణ చైనాలోని ఫ్యూజియన్ నుండి 17వ శతాబ్దంలో తైవానుకు వలసవచ్చిన వారని అంచనా. తైవాన్ మొత్తం జనాభాలో 15% ఉన్న హోక్కా ప్రజల పూర్వీకులు దక్షిణం నుండి గుయాంగ్డంగ్, పరిసర ప్రాంతాలు, తైవనుకు వలస వచ్చారని భావిస్తున్నారు. వాషెన్గ్రెన్ లోని 12% ప్రజలు 1945లో చైనా ప్రధాన భూభాగం నుండి
వచ్చరని భావిస్తున్నారు. మిగిలిన 2.25% ప్రజలు తైవానీ ఆదిమవాసులని అంచనా. వీరు 14 ప్రధాన విభాగాలుగా విభజించబడుతున్నారు. ది ఆమి, ఆతయాల్, బునన్, కవలన్, పైవాన్, పుయుమ, రుకై, సైసియట్, సకిజయ, సెడిక్, తయో, ట్రుకు, త్సౌ. వీరు ద్వీపం లోని తూర్పు భూభాగంలో నివసిస్తున్నారు. యామీ ప్రజలు ఆర్చిడ్ ద్వీపంలో నివసిస్తున్నారు.
తైవాన్ అధికార భాష అయిన మాండరిన్ భాషను తైవాన్ ప్రజలలో అత్యధికులు మాట్లాడుతున్నారు. 1940లో జపానీయులు బలవంతంగా ప్రవేశపెట్టిన మాండరిన్ భాషను పాఠాశాలలలో ప్రధానభాషగా బోధిస్తున్నారు. తైవానులోని చైనా సంప్రదాయక ప్రజలు, హాన్కాంగ్, మాక్యూ ప్రజలు కూడా ఈ భాధను మాట్లాడుతున్నారు. వైషెన్గ్రెన్ ప్రజలలో అధికులు ఆరంభం నుండి
మాండరిన్ మాట్లాడుతున్నారు ఇతర ప్రజలలో అనేకులు మాండరిన్ భాషను కొంతవరకు అర్ధం చేసుకుంటున్నారు. 15% ఉన్న హక్కా ప్రజలు తైవానీ భాషను (ఫ్యూజియన్ భూభాగ భాష అయిన మిన్నాన్ భాషకు కొంత వ్యత్యాసమైనది) మాట్లాడుతున్నారు. మాండరిన్ భాషను పాఠశాలలలో బోధించబడుతూ, టెలివిజన్, రేడియోలలో కూడా ఆధిక్యత సాధిస్తున్నది. 1990 లో భాషాపరమైన నిభంధలను తొలగించిన నాటి నుండి తైవాన్ ప్రజలలో మాండరినేతర భాషలు కూడా పునరుద్ధరించబడుతున్నాయి. తైవాన్ దేశీయమైన భాషలు ఫార్మొసన్ భాషలు చైనాకు కాని లేక సినో- టిబెటిన్కు కాని చెందినవి కాదు. అయినప్పటికీ ఆస్ట్రోనేషియన్ కుటుంబానికి చెందినవని భావిస్తున్నారు. ఈ భాషలను ఉపయోగిస్తున్నాల్పసంఖ్యాకులైన తైవాన్ ఆదిమతెగల ప్రజలు ప్రస్తుతం మాండరిన్ భాషను వాడుతూ ఇతర భాషల ఉపయోగం తగ్గిస్తున్నారు. 14 తైవాన్ భాషలలో 5 భాషలను మోరీబౌండ్గా
గుర్తించబడుతున్నయి.
రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా రాజ్యాంగం తైవాన్ ప్రజల స్వాతంత్ర్యం, మతవిశ్వాసాలను సంరక్షించడానికి ప్రయత్నిస్తుంది. 2005 గణాంకాలను అనుసరించి తైవానులో దాదాపు 1,87,18,600 మంది (81.3% ప్రజలు) వివిధ మతావలంభీకులు ఉన్నారు. 14-18% ప్రజలు నాస్థికూగా ఉన్నారు. ఆర్.ఒ.సి 26 [[మతాలు]]న్నట్లు గుర్తించింది. వీటిలో పెద్దవైన 5 మతాలు వరుసగా భౌద్ధమతావలంభీకుల సంఖ్య 80,86,000 (85%), తాయోఇజం మతావలంభీకులు 76,00,000 (33%), ఐ-కుయాన్ టాయో మతావలంభీకులు 8,10,000 ( 3.5%), ప్రొటెస్టెంటిజం 6,05,000 (2.6%), రోమన్ కేథొలికిజం 2,98,000 (1.3%) మంది ఉన్నారు. సి.ఐ.ఎ వరల్డ్ ఫాక్ట్ బుక్, యు.ఎస్ స్టేట్ డిపార్ట్మెంట్ సమీపకాల ఆధారాలు 93% తైవానీయులు
పలుదేవతారాధన మద్దతుదారులని తెలియజేస్తున్నది. పురాతన చైనా మతం, బుద్ధిజం, కంఫ్యూజియనిజం, తాయిజం తైవానీయులు అనుసరిస్తున్న మతాలలో ప్రధానమైనవి. రోమన్ కాథలిక్, ప్రొటెస్టెంట్లు, ప్రత్యేకించని [[క్రిస్టియన్]] సమూహాలకు చెందిన క్రిస్టియానిటీ మద్దతుదారులు 4.5%, ఇస్లాం, తైవానీ ఆదిమవాసుల మతాలు 2.5%,
చైనా, తైవాన్ మూలాల నుండి ఉద్భవించిన కంఫ్యూజియన్ మతం సర్వమతసమానత్వం బోధిస్తున్నది. తైవానీయులలో అత్యధికులు సాధారణంగా సర్వమతసమానత్వానికి మద్దతిస్తూ
కంఫ్యూజియనిజానికి మద్దతు ఇస్తున్నారు. 2009 గణాంకాలు తైవానులో 14,993 ఆలయాలు ఉన్నాయని తెలియజేస్తున్నాయి. సుమారు 1,500 మందికి ఒక ప్రార్థనా మందిరం ఉంది. వాటిలో 9,202 ప్రార్థనాలయాలు తాయిజజానికి చెందినవి. 2008 లో తైవానులో 3,262 చర్చిలు ఉన్నట్లు తెలుస్తున్నది.
== విద్య ==
తైవానులో కాలనీ పాలనా కాలంలో ఉన్నత విద్యావిధానం ప్రవేశపెట్టబడింది. అయినప్పటికీ 1945 లో తైవన్ను జపాన్ నుండి చైనా స్వాధీచేసుకుని వెంటనే విద్యావిధానంలో మార్పులు తీసుకువచ్చి అప్పుడున్న విద్యావిధానం స్థానంలో చైనా ప్రధాన భూభాగంలో ఉన్న ప్రవేశపెట్టారు. చైనా విద్యావిధానం చైనీస్, అమెరికన్ విద్యావిధానాల మిశ్రితమైనది.
విద్యావిధానంలో 6 సంవత్సరాల [[ప్రాథమిక విద్య]], 3 సంవత్సరాల మాద్యమిక విద్య, 3 సంవత్సరాల [[ఉన్నత పాఠశాల]] విద్య, 4 సంవత్సరాల విశ్వవిద్యాలయ విద్యతో కూడుకున్నది.
తైవానీయుల మధ్య ఈ విద్యా విధానం విజయవంతం అయింది. తైవానీయులు తమ విద్యావిధానం ప్రపంచంలో అత్యంత సమర్ధవంతమైనదని సగర్వంగా చెప్పుకుంటున్నారు. ప్రత్యేకంగా గణితం, సైన్సులో అత్యున్నతంగా ఉన్నదని చెప్తున్నారు. అయినప్పటికీ విద్యార్థుల మీద వత్తిడి తీసుకువస్తున్నరని అలాగే విషయఙానం లేని కంటస్థ విధానం అనుసరిస్తున్నారన్న విమర్శలు కూడా ఉన్నాయి.
పలు తైవానీ విద్యార్థులు నైపుణ్యం పెంచుకోవడానికి, పరీక్షల సమయంలో ఎదురైయ్యే సమస్యలు పరిష్కరించే నైపుణ్యం సంపాదించడానికి క్రాం, బుషిబాన్ స్కూళ్ళలో చేరుతుంటారు. ప్రత్యేకంగా గణితం, నేచురల్ సైన్సు, చరిత్ర, ఇతర పాఠాల సమస్యల పరిష్కారం కొరకు. పాఠాలు లెక్చర్లు, రివ్యూలు, ప్రైవేట్ ట్యుటోరియల్ స్థాయిలో పాఠాలు బోధించబడుతుంటాయి. విద్యార్థులకు ఆసక్తి ఉన్న కోర్సులు సులుగా లభ్యం ఔతున్నాయి. 2003 గణాంకాలు తైవాన్ అక్షరాస్యత 96.1% అని తెలియజేస్తున్నాయి.
== ఆరోగ్యం ==
సాఘింక ఆరోగ్యభీమాతో చేరిన ప్రస్తుత ఆరోగ్యపధకం 1995లో ప్రవేశపెట్టబడింది. ప్రభుత్వ ఆరోగ్యబీమా పధకంలో ఉద్యోగాలలో ఉన్న పౌరులకు నిర్భంధ ఆరోగ్యబీమా అమలులో ఉంది. పేదరికంలో ఉన్న వారు, నిరుద్యోగులు విపత్తుకలో చిక్కిన వారు వారి వారి ఆర్థిక పరిస్థితికి తగినట్లు ప్రైవేటు ఆసుపత్రులలో చికిత్స పొందుతుంటారు. తైవానులో పనిచేస్తున్న పౌరులు కానివారు
ఆరోగ్య సంరక్షణ సౌకర్యం పొదుతున్నారు. అనదరికీ ఒక స్థిరమైన గణనతో వైద్యం అందించబడుతుంది. వైద్య రుసుము మాత్రం ఉద్యోగుల బీమా సంస్థలు కాని వ్యక్తిగతంగా కాని చెల్లించబడతాయి. అసుపత్రులలో జరిపిన సర్వేలు రోగులలో 70.1% తాము వైద్య సేవలకు తృప్తి చెందుతున్నామని చెప్పారు. 20.5% రోగులు పరవాలేదని చెప్పారు. 4.4% తమకు వైద్యసేవలలో తృప్తిలేదని మరీ తక్కువ స్థాయిలో ఇన్నదని చెప్పారు.
సార్స్ సమయంలో తైవాన్ తన స్వంత రోగనిరోధక కేంద్రం కలిగి ఉంది. 2003 మార్చి 347 వ్యాధి నిర్ధారణ అయింది. సి.డి.సి, ప్రాంతీయ ప్రభుత్వాలు కలిసి ప్రయాణీకులు ఉండే ప్రదేశాలు, రిక్రియేషన్ కేంద్రాలు, ప్రజలు కూడే ప్రదేశాలన్నింటిలో మానిటర్డ్ స్టేషన్లు ఏర్పాటు చేసారు. 2003 జూలై నాటికి ఒక్క సార్స్ రోగి కూడా నమోదు కాలేదు. 2006 నాటికి బి.ఎన్.హెచ్.ఐ 17,259 మందికి ఆరోగ్యబీమా సౌకర్యం కల్పించింది.
== ప్రయాణ సౌకర్యాలు ==
రిపబ్లిక్ ఆఫ్ చైనా రవాణా, సమాచారశాఖ ఆధ్వర్యంలో తైవాన్ రవాణాశాఖ పనిచేస్తుంది. తైవాన్ రహదారులు 5 విభాగాలుగా విభజించబడ్డాయి ; నేషనల్ హైవే, ప్రొవింషియల్ హైవే, కౌంటీ రూట్స్, టౌన్ షిప్ రూట్స్, స్పెషల్ రూట్స్. మొదటి నాలుగు సాధారణ మార్గాలు. తైవాన్లో విశాలమైన [[రైలు మార్గాలు]]న్నాయి. రైలు మార్గాలను తైవాన్ " తైవాన్ రైల్వే అడ్మినిస్ట్రేషన్ " నిర్వహిస్తుంది. తైవాన్ హైస్పీడ్ రైళ్ళను " తైవాన్ హైస్పీడ్ కార్పొరేషన్ " నిర్వహిస్తుంది. తైపీ మెట్రో అండ్ ది కావోహ్సియుంగ్ మాస్ రాపిడ్ ట్రాంసిస్ట్ తైపీ [[మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]], కావోహ్సియుంగ్ నగర ప్రాంతంలో రవాణా సేవలందిస్తుంది. తైచంగ్ మహానగర మార్గాలు నిర్మాణదశలో ఉంది. తైవాన్లో నాలుగు విమానాశ్రయాలు ఉన్నాయి. అవి వరుసగా తైవాన్ తాయుయాన్ ఇంటర్నేషనల్ ఎయిర్పోర్ట్, తైపీ సాంగ్షన్ ఎయిర్పోర్ట్, కావోహ్సియుంగ్ ఇంటర్నేషనల్ ఎయిర్పోర్ట్, తైచంగ్ ఎయిర్పోర్ట్ ఉన్నాయి.
తైవాన్లో నాలుగు నౌకాశ్రయాలు ఉన్నాయి. అవి వరుసగా పోర్ట్ ఆఫ్ తైపీ, ది పోర్ట్ ఆఫ్ కావోహ్సియుంగ్, ది పోర్ట్ ఆఫ్ తైచంగ్, పోర్ట్ ఆఫ్ హుయాలియన్.
.
== వెలుపలి లింకులు==
{{ఆసియా}}
[[af:Taiwan (eiland)]]
[[ar:تايوان (جزيرة)]]
[[ast:Taiwán]]
[[az:Tayvan]]
[[bg:Тайван]]
[[br:Enez Taiwan]]
[[ca:Taiwan]]
[[ceb:Taiwan]]
[[cs:Tchaj-wan (ostrov)]]
[[da:Taiwan (ø)]]
[[de:Taiwan (Insel)]]
[[dsb:Taiwan]]
[[dv:ޓައިވާން]]
[[es:Isla de Taiwán]]
[[et:Taiwani saar]]
[[fa:تایوان (جزیره)]]
[[gan:臺灣]]
[[gd:Taidh-Bhàn (eilean)]]
[[gl:Illa de Taiwán]]
[[hak:Thòi-vân]]
[[he:טאיוואן (אי)]]
[[hi:ताइवान]]
[[hsb:Taiwan]]
[[hu:Tajvan (sziget)]]
[[ia:Taiwan]]
[[id:Taiwan]]
[[is:Taívan]]
[[it:Isola di Formosa]]
[[ja:台湾]]
[[ko:타이완]]
[[la:Formosa]]
[[lv:Taivāna (sala)]]
[[mn:Тайвань арал]]
[[mr:तायवान (बेट)]]
[[ms:Pulau Taiwan]]
[[my:ထိုင်ဝမ်]]
[[nn:Taiwan]]
[[no:Taiwan]]
[[pl:Tajwan (wyspa)]]
[[pt:Ilha Formosa]]
[[qu:Taywan]]
[[ru:Тайвань]]
[[sah:Тайбаан]]
[[sco:Taiwan]]
[[sh:Tajvan]]
[[simple:Taiwan]]
[[sk:Taiwan (ostrov)]]
[[sl:Tajvan (otok)]]
[[sm:Tailani]]
[[sr:Тајван]]
[[sv:Taiwan (ö)]]
[[sw:Taiwan]]
[[ta:தாய்வான்]]
[[tpi:Taiwan]]
[[tr:Tayvan]]
[[tt:Тайвань]]
[[uk:Тайвань]]
[[vec:Taiwan (ixoła)]]
[[war:Taiwan]]
[[wuu:台湾]]
[[xal:Тайван арл]]
[[za:Daizvanh]]
[[zh:臺灣]]
[[zh-classical:臺灣]]
[[zh-min-nan:Tâi-oân]]
[[zh-yue:臺灣]]
rrzpha4sgt9wrrct7vdwhln4ihsg2or
మూస:గార్లదిన్నె మండలంలోని గ్రామాలు
10
68913
3620159
2742025
2022-08-10T12:55:43Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox generic
|name = గార్లదిన్నె మండలంలోని గ్రామాలు
|titlestyle=background:#fc9;
|title= [[గార్లదిన్నె మండలం]]లోని గ్రామాలు
|state={{{state|}}}
|list1= [[అంకంపేట]]{{·}} [[ఇల్లూరు (గార్లదిన్నె మండలం)|ఇల్లూరు]]{{·}} [[ఓబులాపురం (గార్లదిన్నె మండలం)|ఓబులాపురం]]{{·}} [[కల్లూరు (గార్లదిన్నె)|కల్లూరు]]{{·}} [[కల్లూరు అగ్రహారం]]{{·}} [[కనంపల్లి (గార్లదిన్నె మండలం)|కనంపల్లి]]{{·}} [[కృిష్ణాపురం (గార్లదిన్నె మండలం)|కృిష్ణాపురం]]{{·}} [[కేశవాపురం (గార్లదిన్నె మండలం)|కేశవాపురం]]{{·}} [[కొప్పలకొండ]]{{·}} [[కోటంక]]{{·}} [[గార్లదిన్నె]]{{·}} [[జంబులదిన్నె (గార్లదిన్నె మండలం)|జంబులదిన్నె]]{{·}} [[పెనకచెర్ల]]{{·}} [[బూదేడు]]{{·}} [[మర్తాడు (గార్లదిన్నె మండలం)|మర్తాడు]]{{·}} [[ముంటిమడుగు]]{{·}} [[ఎర్రగుంట్ల (గార్లదిన్నె మండలం)|ఎర్రగుంట్ల]]{{·}} [[సిరివరం (గార్లదిన్నె మండలం)|సిరివరం]]}}<includeonly>[[వర్గం:గార్లదిన్నె మండలంలోని గ్రామాలు]]</includeonly><noinclude>[[వర్గం:అనంతపురం జిల్లాకు సంబంధించిన మూసలు|గార్లదిన్నె]]</noinclude>
f5iuetwxnb4mkp600484k47ghoqmy3e
3620161
3620159
2022-08-10T12:55:56Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox generic
|name = గార్లదిన్నె మండలంలోని గ్రామాలు
|titlestyle=background:#fc9;
|title= [[గార్లదిన్నె మండలం]] లోని గ్రామాలు
|state={{{state|}}}
|list1= [[అంకంపేట]]{{·}} [[ఇల్లూరు (గార్లదిన్నె మండలం)|ఇల్లూరు]]{{·}} [[ఓబులాపురం (గార్లదిన్నె మండలం)|ఓబులాపురం]]{{·}} [[కల్లూరు (గార్లదిన్నె)|కల్లూరు]]{{·}} [[కల్లూరు అగ్రహారం]]{{·}} [[కనంపల్లి (గార్లదిన్నె మండలం)|కనంపల్లి]]{{·}} [[కృిష్ణాపురం (గార్లదిన్నె మండలం)|కృిష్ణాపురం]]{{·}} [[కేశవాపురం (గార్లదిన్నె మండలం)|కేశవాపురం]]{{·}} [[కొప్పలకొండ]]{{·}} [[కోటంక]]{{·}} [[గార్లదిన్నె]]{{·}} [[జంబులదిన్నె (గార్లదిన్నె మండలం)|జంబులదిన్నె]]{{·}} [[పెనకచెర్ల]]{{·}} [[బూదేడు]]{{·}} [[మర్తాడు (గార్లదిన్నె మండలం)|మర్తాడు]]{{·}} [[ముంటిమడుగు]]{{·}} [[ఎర్రగుంట్ల (గార్లదిన్నె మండలం)|ఎర్రగుంట్ల]]{{·}} [[సిరివరం (గార్లదిన్నె మండలం)|సిరివరం]]}}<includeonly>[[వర్గం:గార్లదిన్నె మండలంలోని గ్రామాలు]]</includeonly><noinclude>[[వర్గం:అనంతపురం జిల్లాకు సంబంధించిన మూసలు|గార్లదిన్నె]]</noinclude>
rnzhrwuzm49iw0330u8d5ticajumywz
మూస:పుట్లూరు మండలంలోని గ్రామాలు
10
68934
3620151
2763719
2022-08-10T12:50:34Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
{{Navbox generic
|name = పుట్లూరు మండలంలోని గ్రామాలు
|titlestyle=background:#fc9;
|title= [[పుట్లూరు మండలం]] లోని గ్రామాలు
|state={{{state|}}}
|list1= [[అరకటివేముల]]{{·}} [[ఎల్లుట్ల]]{{·}} [[కందికాపుల]]{{·}} [[కడవకల్లు]]{{·}} [[కుమ్మనమల]]{{·}} [[కోమటికుంట్ల]]{{·}} [[గాండ్లపాడు]]{{·}} [[చాలవేముల]]{{·}} [[చింతకుంట (పుట్లూరు మండలం)|చింతకుంట]]{{·}} [[చింతలపల్లి (పుట్లూరు మండలం)|చింతలపల్లి]]{{·}} [[చిన్నమల్లేపల్లి]]{{·}} [[చెర్లోపల్లి (పుట్లూరు మండలం)|చెర్లోపల్లి]]{{·}} [[దోసలేడు]]{{·}} [[పుట్లూరు]]{{·}} [[మడుగుపల్లి]]{{·}} [[శనగలగూడూరు]]{{·}} [[సూరేపల్లి (పుట్లూరు మండలం)|సూరేపల్లి]]}}
<includeonly>[[వర్గం:పుట్లూరు మండలంలోని గ్రామాలు]]</includeonly><noinclude>[[వర్గం:అనంతపురం జిల్లాకు సంబంధించిన మూసలు|పుట్లూరు]]</noinclude>
jubnlibp82m5wli0s6mj940rsrpl4rh
పెదకూరపాడు శాసనసభ నియోజకవర్గం
0
80213
3620086
3556576
2022-08-10T12:01:35Z
PARAMESWARA REDDY KANUBUDDI
115708
/* నియోజకవర్గం నుండి గెలుపొందిన శాసనసభ్యులు */
wikitext
text/x-wiki
'''పెదకూరపాడు శాసనసభ నియోజకవర్గం''' [[పల్నాడు జిల్లా]] లో వుంది.
==నియోజకవర్గంలోని మండలాలు==
* [[పెదకూరపాడు మండలం|పెదకూరపాడు]]
* [[బెల్లంకొండ మండలం|బెల్లంకొండ]]
* [[అచ్చంపేట మండలం (పల్నాడు జిల్లా)|అచ్చంపేట]]
* [[క్రోసూరు మండలం|క్రోసూరు]]
* [[అమరావతి మండలం|అమరావతి]]
== నియోజకవర్గం నుండి గెలుపొందిన శాసనసభ్యులు ==
ఇంతవరకు సంవత్సరాల వారీగా నియోజకవర్గంలో గెలుపొందిన సభ్యుల పూర్తి వివరాలు ఈ క్రింది పట్టికలో నుదహరించబడినవి.
:{| border=2 cellpadding=3 cellspacing=1 width=90%
|- style="background:#0000ff; color:#ffffff;"
!సంవత్సరం
!అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం సంఖ్య
!పేరు
!నియోజక వర్గం రకం
!గెలుపొందిన అభ్యర్థి పేరు
!లింగం
!పార్టీ
!ఓట్లు
!ప్రత్యర్థి పేరు
!లింగం
!పార్టీ
!ఓట్లు
|-
|2019
| 85
|పెదకూరపాడు
|జనరల్
|[[నంబూరి శంకర్ రావు]]
|పు
|వైసీపీ
|
| [[కొమ్మాలపాటి శ్రీధర్]]
|పు
|[[తెలుగుదేశం పార్టీ|తె.దే.పా]]
|
|-
|2014
|204
|పెదకూరపాడు
|జనరల్
| [[కొమ్మాలపాటి శ్రీధర్]]
|పు
|[[తెలుగుదేశం పార్టీ|తె.దే.పా]]
|90310
|Bolla Brahmanaidu
|M
|YSRC
|81114
|-
|2009
|204
|Pedakurapadu
|GEN
| [[కొమ్మాలపాటి శ్రీధర్]]
|M
|[[తెలుగుదేశం పార్టీ|తె.దే.పా]]
|69013
|Noorjahan
|M
|INC
|59135
|-
|2004
|105
|Pedakurapadu
|GEN
|[[కన్నా లక్ష్మీనారాయణ]]
|M
|INC
|76912
|Revathi Rosaiah Doppalapudi
|M
|[[తెలుగుదేశం పార్టీ|తె.దే.పా]]
|54791
|-
|1999
|105
|Pedakurapadu
|GEN
|[[కన్నా లక్ష్మీనారాయణ]]
|M
|INC
|62197
|Sambasiva Reddy Venna
|M
|[[తెలుగుదేశం పార్టీ|తె.దే.పా]]
|59349
|-
|1994
|105
|Pedakurapadu
|GEN
|[[కన్నా లక్ష్మీనారాయణ]]
|M
|INC
|68677
|Sambasiva Reddy Venna
|M
|[[తెలుగుదేశం పార్టీ|తె.దే.పా]]
|56555
|-
|1989
|105
|Pedakurapadu
|GEN
|[[కన్నా లక్ష్మీనారాయణ]]
|M
|INC
|67149
|Sadasiva Rao Kasaraneni
|M
|[[తెలుగుదేశం పార్టీ|తె.దే.పా]]
|55167
|-
|1985
|105
|Pedakurapadu
|GEN
|Kasaraneni Sadasiva Rao
|M
|[[తెలుగుదేశం పార్టీ|తె.దే.పా]]
|49051
|Mahaboob Syed
|M
|INC
|41222
|-
|1983
|105
|Pedakurapadu
|GEN
|Viseswara Rao Allamsetti
|M
|IND
|50700
|Ramaswamy Reddy Ganapa
|M
|INC
|29682
|-
|1978
|105
|Pedakurapadu
|GEN
|Ganapa Ramaswamy Reddy
|M
|JNP
|45052
|Syed Mahaboob
|M
|INC(I)
|41757
|-
|1967
|112
|Pedakurapadu
|GEN
|R.R. Ganapa
|M
|INC
|38228
|V.Puthumbaka
|M
|CPM
|17709
|-
|1962
|109
|Pedakurapadu
|GEN
|Ganapa Ramaswami Reddy
|M
|INC
|17720
|Puthumbaka Venkatapathi
|M
|CPI
|15444
|-
|1955
|94
|Pedakurapadu
|GEN
|Ganapa Ramaswami Reddi
|M
|KLP
|24078
|Darsi Lakshmaiah
|M
|CPI
|17879
|}
==2004 ఎన్నికలు==
[[2004]]లో జరిగిన శాసనసభ ఎన్నికలలోీ నియోజకవర్గం నుంచి [[కాంగ్రెస్ పార్టీ]]కి చెందిన అభ్యర్థి [[కన్నా లక్ష్మీనారాయణ]] తన సమీప ప్రత్యర్థి [[తెలుగుదేశం పార్టీ]] అభ్యర్థి అయిన దొప్పలపూడి రేవతి రోశయ్యపై 22121 ఓట్ల మెజారిటీతో గెలుపొందినాడు. లక్ష్మీనారాయణకు 76912 ఓట్లు రాగా, రోశయ్యకు 54791 ఓట్లు లభించాయి.
==ఇవి కూడా చూడండి==
*[[ఆంధ్ర ప్రదేశ్ శాసనసభ్యుల జాబితా]]
{{పల్నాడు జిల్లా శాసనసభ నియోజకవర్గాలు}}
jtyykpsuk5vqnd12q4ffrbhvfavysxs
3620089
3620086
2022-08-10T12:04:32Z
PARAMESWARA REDDY KANUBUDDI
115708
/* నియోజకవర్గం నుండి గెలుపొందిన శాసనసభ్యులు */
wikitext
text/x-wiki
'''పెదకూరపాడు శాసనసభ నియోజకవర్గం''' [[పల్నాడు జిల్లా]] లో వుంది.
==నియోజకవర్గంలోని మండలాలు==
* [[పెదకూరపాడు మండలం|పెదకూరపాడు]]
* [[బెల్లంకొండ మండలం|బెల్లంకొండ]]
* [[అచ్చంపేట మండలం (పల్నాడు జిల్లా)|అచ్చంపేట]]
* [[క్రోసూరు మండలం|క్రోసూరు]]
* [[అమరావతి మండలం|అమరావతి]]
== నియోజకవర్గం నుండి గెలుపొందిన శాసనసభ్యులు ==
ఇంతవరకు సంవత్సరాల వారీగా నియోజకవర్గంలో గెలుపొందిన సభ్యుల పూర్తి వివరాలు ఈ క్రింది పట్టికలో నుదహరించబడినవి.
:{| border=2 cellpadding=3 cellspacing=1 width=90%
|- style="background:#0000ff; color:#ffffff;"
!సంవత్సరం
!అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం సంఖ్య
!పేరు
!నియోజక వర్గం రకం
!గెలుపొందిన అభ్యర్థి పేరు
!లింగం
!పార్టీ
!ఓట్లు
!ప్రత్యర్థి పేరు
!లింగం
!పార్టీ
!ఓట్లు
|-
|2019
| 85
|పెదకూరపాడు
|జనరల్
|[[నంబూరి శంకర్ రావు]]
|పు
|వైసీపీ
| 99577
| [[కొమ్మాలపాటి శ్రీధర్]]
|పు
|[[తెలుగుదేశం పార్టీ|తె.దే.పా]]
| 85473
|-
|2014
|204
|పెదకూరపాడు
|జనరల్
| [[కొమ్మాలపాటి శ్రీధర్]]
|పు
|[[తెలుగుదేశం పార్టీ|తె.దే.పా]]
|90310
|Bolla Brahmanaidu
|M
|YSRC
|81114
|-
|2009
|204
|Pedakurapadu
|GEN
| [[కొమ్మాలపాటి శ్రీధర్]]
|M
|[[తెలుగుదేశం పార్టీ|తె.దే.పా]]
|69013
|Noorjahan
|M
|INC
|59135
|-
|2004
|105
|Pedakurapadu
|GEN
|[[కన్నా లక్ష్మీనారాయణ]]
|M
|INC
|76912
|Revathi Rosaiah Doppalapudi
|M
|[[తెలుగుదేశం పార్టీ|తె.దే.పా]]
|54791
|-
|1999
|105
|Pedakurapadu
|GEN
|[[కన్నా లక్ష్మీనారాయణ]]
|M
|INC
|62197
|Sambasiva Reddy Venna
|M
|[[తెలుగుదేశం పార్టీ|తె.దే.పా]]
|59349
|-
|1994
|105
|Pedakurapadu
|GEN
|[[కన్నా లక్ష్మీనారాయణ]]
|M
|INC
|68677
|Sambasiva Reddy Venna
|M
|[[తెలుగుదేశం పార్టీ|తె.దే.పా]]
|56555
|-
|1989
|105
|Pedakurapadu
|GEN
|[[కన్నా లక్ష్మీనారాయణ]]
|M
|INC
|67149
|Sadasiva Rao Kasaraneni
|M
|[[తెలుగుదేశం పార్టీ|తె.దే.పా]]
|55167
|-
|1985
|105
|Pedakurapadu
|GEN
|Kasaraneni Sadasiva Rao
|M
|[[తెలుగుదేశం పార్టీ|తె.దే.పా]]
|49051
|Mahaboob Syed
|M
|INC
|41222
|-
|1983
|105
|Pedakurapadu
|GEN
|Viseswara Rao Allamsetti
|M
|IND
|50700
|Ramaswamy Reddy Ganapa
|M
|INC
|29682
|-
|1978
|105
|Pedakurapadu
|GEN
|Ganapa Ramaswamy Reddy
|M
|JNP
|45052
|Syed Mahaboob
|M
|INC(I)
|41757
|-
|1967
|112
|Pedakurapadu
|GEN
|R.R. Ganapa
|M
|INC
|38228
|V.Puthumbaka
|M
|CPM
|17709
|-
|1962
|109
|Pedakurapadu
|GEN
|Ganapa Ramaswami Reddy
|M
|INC
|17720
|Puthumbaka Venkatapathi
|M
|CPI
|15444
|-
|1955
|94
|Pedakurapadu
|GEN
|Ganapa Ramaswami Reddi
|M
|KLP
|24078
|Darsi Lakshmaiah
|M
|CPI
|17879
|}
==2004 ఎన్నికలు==
[[2004]]లో జరిగిన శాసనసభ ఎన్నికలలోీ నియోజకవర్గం నుంచి [[కాంగ్రెస్ పార్టీ]]కి చెందిన అభ్యర్థి [[కన్నా లక్ష్మీనారాయణ]] తన సమీప ప్రత్యర్థి [[తెలుగుదేశం పార్టీ]] అభ్యర్థి అయిన దొప్పలపూడి రేవతి రోశయ్యపై 22121 ఓట్ల మెజారిటీతో గెలుపొందినాడు. లక్ష్మీనారాయణకు 76912 ఓట్లు రాగా, రోశయ్యకు 54791 ఓట్లు లభించాయి.
==ఇవి కూడా చూడండి==
*[[ఆంధ్ర ప్రదేశ్ శాసనసభ్యుల జాబితా]]
{{పల్నాడు జిల్లా శాసనసభ నియోజకవర్గాలు}}
e3kmro7eb70wtgnox2jirofyy7ia1ac
3620096
3620089
2022-08-10T12:09:50Z
PARAMESWARA REDDY KANUBUDDI
115708
/* నియోజకవర్గం నుండి గెలుపొందిన శాసనసభ్యులు */
wikitext
text/x-wiki
'''పెదకూరపాడు శాసనసభ నియోజకవర్గం''' [[పల్నాడు జిల్లా]] లో వుంది.
==నియోజకవర్గంలోని మండలాలు==
* [[పెదకూరపాడు మండలం|పెదకూరపాడు]]
* [[బెల్లంకొండ మండలం|బెల్లంకొండ]]
* [[అచ్చంపేట మండలం (పల్నాడు జిల్లా)|అచ్చంపేట]]
* [[క్రోసూరు మండలం|క్రోసూరు]]
* [[అమరావతి మండలం|అమరావతి]]
== నియోజకవర్గం నుండి గెలుపొందిన శాసనసభ్యులు ==
ఇంతవరకు సంవత్సరాల వారీగా నియోజకవర్గంలో గెలుపొందిన సభ్యుల పూర్తి వివరాలు ఈ క్రింది పట్టికలో నుదహరించబడినవి.
:{| border=2 cellpadding=3 cellspacing=1 width=90%
|- style="background:#0000ff; color:#ffffff;"
!సంవత్సరం
!అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం సంఖ్య
!పేరు
!నియోజక వర్గం రకం
!గెలుపొందిన అభ్యర్థి పేరు
!లింగం
!పార్టీ
!ఓట్లు
!ప్రత్యర్థి పేరు
!లింగం
!పార్టీ
!ఓట్లు
|-
|2019
| 85
|పెదకూరపాడు
|జనరల్
|[[నంబూరి శంకర్ రావు]]
|పు
|[[యువజన శ్రామిక రైతు కాంగ్రెస్ పార్టీ|వైసీపీ]]
| 99577
| [[కొమ్మాలపాటి శ్రీధర్]]
|పు
|[[తెలుగుదేశం పార్టీ|తె.దే.పా]]
| 85473
|-
|2014
|204
|పెదకూరపాడు
|జనరల్
| [[కొమ్మాలపాటి శ్రీధర్]]
|పు
|[[తెలుగుదేశం పార్టీ|తె.దే.పా]]
|90310
|Bolla Brahmanaidu
|M
|[[యువజన శ్రామిక రైతు కాంగ్రెస్ పార్టీ|వైసీపీ]]
|81114
|-
|2009
|204
|Pedakurapadu
|GEN
| [[కొమ్మాలపాటి శ్రీధర్]]
|M
|[[తెలుగుదేశం పార్టీ|తె.దే.పా]]
|69013
|Noorjahan
|M
|INC
|59135
|-
|2004
|105
|Pedakurapadu
|GEN
|[[కన్నా లక్ష్మీనారాయణ]]
|M
|INC
|76912
|Revathi Rosaiah Doppalapudi
|M
|[[తెలుగుదేశం పార్టీ|తె.దే.పా]]
|54791
|-
|1999
|105
|Pedakurapadu
|GEN
|[[కన్నా లక్ష్మీనారాయణ]]
|M
|INC
|62197
|Sambasiva Reddy Venna
|M
|[[తెలుగుదేశం పార్టీ|తె.దే.పా]]
|59349
|-
|1994
|105
|Pedakurapadu
|GEN
|[[కన్నా లక్ష్మీనారాయణ]]
|M
|INC
|68677
|Sambasiva Reddy Venna
|M
|[[తెలుగుదేశం పార్టీ|తె.దే.పా]]
|56555
|-
|1989
|105
|Pedakurapadu
|GEN
|[[కన్నా లక్ష్మీనారాయణ]]
|M
|INC
|67149
|Sadasiva Rao Kasaraneni
|M
|[[తెలుగుదేశం పార్టీ|తె.దే.పా]]
|55167
|-
|1985
|105
|Pedakurapadu
|GEN
|Kasaraneni Sadasiva Rao
|M
|[[తెలుగుదేశం పార్టీ|తె.దే.పా]]
|49051
|Mahaboob Syed
|M
|INC
|41222
|-
|1983
|105
|Pedakurapadu
|GEN
|Viseswara Rao Allamsetti
|M
|IND
|50700
|Ramaswamy Reddy Ganapa
|M
|INC
|29682
|-
|1978
|105
|Pedakurapadu
|GEN
|Ganapa Ramaswamy Reddy
|M
|JNP
|45052
|Syed Mahaboob
|M
|INC(I)
|41757
|-
|1967
|112
|Pedakurapadu
|GEN
|R.R. Ganapa
|M
|INC
|38228
|V.Puthumbaka
|M
|CPM
|17709
|-
|1962
|109
|Pedakurapadu
|GEN
|Ganapa Ramaswami Reddy
|M
|INC
|17720
|Puthumbaka Venkatapathi
|M
|CPI
|15444
|-
|1955
|94
|Pedakurapadu
|GEN
|Ganapa Ramaswami Reddi
|M
|KLP
|24078
|Darsi Lakshmaiah
|M
|CPI
|17879
|}
==2004 ఎన్నికలు==
[[2004]]లో జరిగిన శాసనసభ ఎన్నికలలోీ నియోజకవర్గం నుంచి [[కాంగ్రెస్ పార్టీ]]కి చెందిన అభ్యర్థి [[కన్నా లక్ష్మీనారాయణ]] తన సమీప ప్రత్యర్థి [[తెలుగుదేశం పార్టీ]] అభ్యర్థి అయిన దొప్పలపూడి రేవతి రోశయ్యపై 22121 ఓట్ల మెజారిటీతో గెలుపొందినాడు. లక్ష్మీనారాయణకు 76912 ఓట్లు రాగా, రోశయ్యకు 54791 ఓట్లు లభించాయి.
==ఇవి కూడా చూడండి==
*[[ఆంధ్ర ప్రదేశ్ శాసనసభ్యుల జాబితా]]
{{పల్నాడు జిల్లా శాసనసభ నియోజకవర్గాలు}}
tpdvrujqyfx3bymzgc2bv0ena215485
పన్ను (ఆర్థిక వ్యవస్థ)
0
83509
3620352
3190280
2022-08-11T02:21:55Z
2409:4070:4702:2817:0:0:20AB:98AC
wikitext
text/x-wiki
'''పన్ను''' (Tax) అనేది ఆర్థిక వ్యవస్థలో భాగం. ఈ పన్నులు ఒక వ్యక్తికి లేదా సంస్థలపై వారు నివసించే ప్రభుత్వం రాజ్యాంగ పరంగా విధించేవిగా ఉంటాయి. భారతదేశంలో కొన్ని పన్నులు కేంద్ర ప్రభుత్వం విధిస్తే మరికొన్ని రాష్ట్ర ప్రభుత్వం విధిస్తుంది.
== పన్ను నియమాలు ==
వన్నులు స్థూలంగా రెండు రకాలు: ప్రత్యక్ష పన్నులు, పరోక్ష పన్నులు.
=== ప్రత్యక్ష పన్నులు ===
వ్యక్తులు, సంస్థలపై నేరుగా విధించే పన్నులని ప్రత్యక్ష పన్నులని అంటారు. ఉదాహరణకి, ఆదాయపు పన్ను.
* [[ఆదాయపు పన్ను]] (Income Tax)
* [[ఆస్తి పన్ను]] (Property Tax)
* [[వృత్తి పన్ను]] (Professional Tax)
* [[సంపద పన్ను]] (Wealth Tax)
=== పరోక్ష పన్నులు ===
పన్ను చెల్లించాల్సిన వారి వద్ద నుండి కాకుండా మూడోపక్షం నుండి వసూలు చేస్తే వాటిని పరోక్ష పన్నులు అంటారు. అయితే, మూడోపక్షం వారికి చెల్లించే విలువలో పన్ను కూడా కలిసివుంటుంది. ఆ కలిసి ఉన్న పన్నుని మూడోపక్షం వారు ప్రభుత్వానికి చెల్లిస్తారు. ఉదాహరణకి, అమ్మకపు పన్ను.
* [[అమ్మకపు పన్ను]] (Sales Tax)
* [[ఎక్సైజ్ సుంకం]] (Excise Duty)
* [[కస్టమ్స్ సుంకం]] (Customs Duty)
* [[కార్పోరేషన్ పన్ను]] (Corporate Tax)
* [[వినోదపు పన్ను]] (Entertainment Tax)
* [[సర్వీస్ పన్ను]] (Service Tax)
* (Stamp Duty)
[[వర్గం:భారతదేశంలో పన్నుల విధానం]]
g7dm8qr08tbg49tnl1uwhc8kfoa0f7c
భారత స్వాతంత్ర్య దినోత్సవం
0
84051
3620473
3609877
2022-08-11T09:37:42Z
2409:4070:2D1D:CBC4:0:0:5A0B:FC06
/* చరిత్ర */
wikitext
text/x-wiki
[[దస్త్రం:India-0037_-_Flickr_-_archer10_(Dennis).jpg|alt=The national flag of India hoisted on a wall adorned with domes and minarets.|thumb|ఆగస్టు పదిహేను న ఎర్రకోటపై ఎగురుతున్న త్రివర్ణ పతాకం ]]
'''''ఆగస్టు పదిహేను''''' భారతదేశపు [[స్వాతంత్ర్య దినోత్సవం]]గా జరుపుకోబడుతోంది. 1947 ఆగస్టు పదిహేనున భారతదేశం వందల ఏళ్ళ బానిసత్వాన్నుంచి విడుదలయింది.
దానికి గుర్తుగా, స్వాతంత్ర్యానంతరం కేంద్ర ప్రభుత్వం ఆగస్టు పదిహేనుని భారత స్వాతంత్ర్య దినోత్సవంగా, [[జాతీయ శెలవు]] దినంగా ప్రకటించి అమలు చేస్తోంది.
== చరిత్ర ==
భారతదేశాన్ని బ్రిటీష్ వారు క్రమక్రమంగా ఆక్రమించుకుంటూ 18వ శతాబ్ది చివరకు దేశంలోని చాలా భాగాన్ని తమ పరిపాలన క్రిందకు, కొన్ని రాజ్యాలను తమ ప్రభావం క్రిందకు తీసుకువచ్చారు. 19వ శతాబ్ది తొలినాటికి వారి ఆధిపత్యం పూర్తిగా స్థిరపడిపోయింది. 1858 వరకూ భారత దేశ సార్వభౌమునిగా మొఘల్ పరిపాలకులే ఉన్నా 19వ శతాబ్ది తొలినాళ్ళ నుంచే వారి ప్రాభవం తగ్గుతూ వచ్చింది. చివరకు 1857లో ప్రథమ స్వాతంత్ర్య సంగ్రామం జరిగి దానిలో సిపాయిలు, రాజులు ఓడిపోయాక 1858లో బ్రిటీష్ రాణి భారత సామ్రాజ్యధినేత్రి అయ్యాక దేశం బ్రిటీష్ పాలన కిందకి వచ్చింది. బ్రిటీష్ పరిపాలన నుంచి భారతదేశానికి స్వాతంత్ర్యం వచ్చేందుకు జరిగిన అనేకమైన పోరాటాల్లో ఎందరో దేశభక్తులు పాల్గొన్నారు. ప్రపంచ రాజకీయాల నేపథ్యంలోనూ, భారతీయ స్వాతంత్ర్య పోరాటాల ఫలంగానూ దేశానికి 1947 ఆగస్టు 14న అర్థరాత్రి సమయంలో స్వాతంత్ర్యం వచ్చింది.జై భారత్. Abhi Valle manaki independence day vacchindi
== తేదీ ప్రాధాన్యత ==
బ్రిటీష్ ఇండియా ఆఖరు గవర్నర్ జనరల్ [[మౌంట్ బాటన్]] 1948లో నిర్ణీతమైన స్వాతంత్ర్య దినాన్ని ముందుకు జరుపుతూ 1947 ఆగస్టు 15న జరగాలని నిర్ణయించారు. రెండవ ప్రపంచయుద్ధం జపాన్ లొంగుబాటుతో ముగిసిపోయిన రోజు ఆగస్టు 15 కావడంతో భారత స్వాతంత్ర్యానికి దానిని ఎంచుకున్నారు బాటన్.
== వేడుకలు ==
స్వాతంత్ర్య దినోత్సవ వేడుకలు ప్రతి సంవత్సరం ఢిల్లీలోని ఎర్రకోట వద్ద వైభవోపేతంగా జరుగుతాయి. మొదటి స్వాతంత్ర్య దినోత్సవం నాడు రాత్రి సమయంలో నెహ్రూ మాట్లాడిన మాటలివి:<br />
''అనేక సంవత్సరాల క్రితమే మన భవితవ్యం గురించిన గమ్యస్థానాన్ని చేరుకొని తీరాలని మనం నిర్ణయించాం. మన ఈ నిర్ణయాన్ని పూర్తిగా, కూలంకషంగా సాధించే సమయం యిప్పుడు ఆసన్నమయింది. అర్థరాత్రి పన్నెండు గంటలు కొట్టగానే, ప్రపంచమంతా నిద్రాదేవి ఒడిలో పారవశ్యం చెందివున్న సమయాన, భారతదేశం, పునరుజ్జీవనంతో, స్వేచ్ఛగా స్వతంత్రదేశంగా ఆవిర్భవిస్తుంది.''<ref name="బిపిన్ చంద్ర">{{cite book|first1=బిపిన్ చంద్ర|last2=త్రిపాఠీ|first2=అమలేవ్|last3=డే|first3=బరున్|title=స్వాతంత్ర్య సమరం|date=1999|publisher=నేషనల్ బుక్ ట్రస్ట్, ఇండియా|location=న్యూఢిల్లీ|edition=మూడవ ముద్రణ}}</ref>
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:స్మారక దినోత్సవాలు]]
[[వర్గం:జాతీయ శెలవు దినాలు]]
r4jmr4wr7t0tpre716vid22xlmkvvmg
క్రిస్టమస్
0
88286
3620131
3610960
2022-08-10T12:33:55Z
115.97.187.97
wikitext
text/x-wiki
[[దస్త్రం:Adoration of the shepherds, by Gerard van Honthorst.jpg|thumb|క్రీస్తు జననం]]
'''క్రిస్మస్''' [[ఏసుక్రీస్తు]] జననానికి గుర్తుగా,<ref>[http://www.merriam-webster.com/dictionary/christmas Christmas], ''[//en.wikipedia.org/wiki/Merriam-Webster Merriam-Webster]''.
2008-10-06.<br>
[https://web.archive.org/web/20090923205619/http://encarta.msn.com/encnet/refpages/RefArticle.aspx?refid=761556859 Archived] 2009-10-31.</ref><ref name="CathChrit">Martindale, Cyril Charles.[http://www.newadvent.org/cathen/03724b.htm "Christmas"]. ''[//en.wikipedia.org/wiki/The_Catholic_Encyclopedia The Catholic Encyclopedia]''. Vol. 3. New York: Robert Appleton Company, 19ref name="altdays">Several branches of [//en.wikipedia.org/wiki/Eastern_Christianity Eastern Christianity] that use the [//en.wikipedia.org/wiki/Julian_calendar Julian calendar] also celebrate on December 25 according to that calendar, which is now January 7 on the [//en.wikipedia.org/wiki/Gregorian_calendar Gregorian calendar].
Armenian Churches observed the nativity on January 6 even before the Gregorian calendar originated. Most Armenian Christians use the Gregorian calendar, still celebrating Christmas Day on January 6. Some Armenian churches use the Julian calendar, thus celebrating Christmas Day on January 19 on the Gregorian calendar, with January 18 being Christmas Eve.</ref> ప్రపంచవ్యాప్తంగా వందల కోట్ల మంది ప్రజలు జరుపుకునే మతపరమైన, సాంస్కృతిక పండుగ.<ref>{{వెబ్ మూలము|url=http://www.pewforum.org/2012/12/18/global-religious-landscape-christians/|title=The Global Religious Landscape <nowiki>|</nowiki> Christians|date=December 18, 2012|publisher=Pew Research Center|accessdate=May 23, 2014}}</ref><ref name="Gallup122410">{{వెబ్ మూలము|url=http://www.gallup.com/poll/145367/christmas-strongly-religious-half-celebrate.aspx|title=Christmas Strongly Religious For Half in U.S. Who Celebrate It|date=December 24, 2010|publisher=Gallup, Inc.|accessdate=December 16, 2012}}</ref>
క్రిస్టియన్ మతపరమైన పండుగల కేలండర్ కి క్రిస్మస్ కేంద్రం లాంటిది. క్రైస్తవ కేలండర్లో అడ్వెంట్ (పశ్చిమ క్రైస్తవం) లేక నేటివిటీ (తూర్పు క్రైస్తవం) ఉపవాస దినాల తర్వాత వచ్చే క్రిస్మస్, క్రిస్మస్ టైడ్ (చారిత్రకంగా పశ్చిమాన పన్నెండు రోజుల పాటు ఉండే పండుగ రోజులు ఇవి, పన్నెండవ రోజు రాత్రికి ఇవి తారాస్థాయికి చేరుకుంటాయి.) అని పిలిచే సీజన్ ఆరంభంగా నిలుస్తుంది.<ref name="Forbes">{{Cite book|title=Christmas: A Candid History|last=Forbes|first=Bruce David|date=October 1, 2008|publisher=[[University of California Press]]|isbn=978-0-520-25802-0|page=27|quote=In 567 the Council of Tours proclaimed that the entire period between Christmas and Epiphany should be considered part of the celebration, creating what became known as the twelve days of Christmas, or what the English called Christmastide.
On the last of the twelve days, called Twelfth Night, various cultures developed a wide range of additional special festivities. The variation extends even to the issue of how to count the days. If Christmas Day is the first of the twelve days, then Twelfth Night would be on January 5, the eve of Epiphany. If December 26, the day after Christmas, is the first day, then Twelfth Night falls on January 6, the evening of Epiphany itself.
After Christmas and Epiphany were in place, on December 25 and January 6, with the twelve days of Christmas in between, Christians gradually added a period called Advent, as a time of spiritual preparation leading up to Christmas.}}</ref><ref name="Senn2012">{{Cite book|title=Introduction to Christian Liturgy|last=Senn|first=Frank C.|publisher=Fortress Press|year=2012|isbn=978-1-4514-2433-1|page=145|quote=We noted above that late medieval calendars introduced a reduced three-day octave for Christmas, Easter, and Pentecost that were retained in Roman Catholic and passed into Lutheran and Anglican calendars.}}</ref>
కొత్త నిబంధన లోని సంప్రదాయిక క్రిస్మస్ కథనం ప్రకారం, రక్షకుని గురించిన జోస్యాలను అనుసరించి జోసెఫ్, మేరీ బెత్లెహేం వచ్చినప్పుడు వసతి గృహంలో గదులు లభ్యం కాకపోవడంతో పశువుల పాకలో వారికి ఆశ్రయం దొరికింది, అక్కడే క్రీస్తు జన్మించాడు.<ref name="Crump2001">{{Cite book|title=The Christmas Encyclopedia|url=https://archive.org/details/christmasencyclo00will|last=Crump|first=William D.|date=September 15, 2001|publisher=McFarland|isbn=9780786468270|edition=3|page=[https://archive.org/details/christmasencyclo00will/page/39 39]|language=English|quote=Christians believe that a number of passages in the Bible are prophecies about future events in the life of the promised Messiah or Jesus Christ. Most, but not all, of those prophecies are found in the Old Testament ... ''Born in Bethlehem'' (Micah 5:2): "But thou, Bethlehem Ephratah, ''though'' though be little among the thousands of Juda, ''yet'' out of thee shall he come forth unto me ''that is'' to be ruler in Israel; whose goings forth ''have been'' from of old, from everlasting."}}CS1 maint: Unrecognized language ([[:వర్గం:CS1 maint: Unrecognized language|link]])
[[వర్గం:CS1 maint: Unrecognized language]]</ref>దేవదూతలు ఈ విషయాన్ని పశువుల కాపరులకు చెప్పగా, వారు సమాచారం మిగిలినవారికి చెప్పారు.<ref name="Tucker2011">{{Cite book|title=Parade of Faith: A Biographical History of the Christian Church|url=https://archive.org/details/paradeoffaithbio0000tuck|last=Tucker|first=Ruth A.|publisher=Zondervan|year=2011|isbn=9780310206385|page=[https://archive.org/details/paradeoffaithbio0000tuck/page/23 23]|language=English|quote=According to gospel accounts, Jesus was born during the reign of Herod the Great, thus sometime before 4 BCE. The birth narrative in Luke's gospel is one of the most familiar passages in the Bible. Leaving their hometown of Nazareth, Mary and Joseph travel to Bethlehem to pay taxes. Arriving late, they find no vacancy at the inn. They are, however, offered a stable, most likely a second room attached to a family dwelling where animals were sheltered—a room that would offer some privacy from the main family room for cooking, eating, and sleeping. This "city of David" is the ''little town of Bethlehem'' of Christmas-carol fame, a starlit silhouette indelibly etched on Christmas cards. No sooner was the baby born than angels announced the news to shepherds who spread the word.}}CS1 maint: Unrecognized language ([[:వర్గం:CS1 maint: Unrecognized language|link]])
[[వర్గం:CS1 maint: Unrecognized language]]</ref>
ప్రపంచవ్యాప్తంగా అనేక దేశాల్లో క్రిస్మస్ సెలవు రోజు,<ref>[http://www.pch.gc.ca/pgm/ceem-cced/jfa-ha/index-eng.cfm Canadian Heritage – Public holidays] – ''Government of Canada''. Retrieved November 27, 2009.</ref><ref>[http://www.opm.gov/Operating_Status_Schedules/fedhol/2009.asp 2009 Federal Holidays] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20130116140821/http://www.opm.gov/Operating_Status_Schedules/fedhol/2009.asp |date=2013-01-16 }} – ''U.S. Office of Personnel Management''. Retrieved November 27, 2009.</ref><ref>[http://www.direct.gov.uk/en/Governmentcitizensandrights/LivingintheUK/DG_073741 Bank holidays and British Summer time] – ''HM Government''. Retrieved November 27, 2009.</ref> ఈ పండుగను క్రైస్తవుల్లో అత్యధికులు మతపరంగానూ,<ref name="EhornHewlett1995">{{Cite book|title=December Holiday Customs|last=Ehorn|first=Lee Ellen|last2=Hewlett|first2=Shirely J.|last3=Hewlett|first3=Dale M.|date=September 1, 1995|publisher=Lorenz Educational Press|isbn=978-1-4291-0896-6|page=1}}</ref> క్రైస్తవేతరులు సాంస్కృతికంగానూ జరుపుకుంటారు,<ref>Nick Hytrek, [http://www.siouxcityjournal.com/lifestyles/leisure/article_9914761e-ce50-11de-98cf-001cc4c03286.html "Non-Christians focus on secular side of Christmas"], ''Sioux City Journal'', November 10, 2009. Retrieved November 18, 2009.</ref> పశ్చిమదేశాల్లో సెలవుల సీజన్లో అత్యంత ముఖ్యమైన భాగం.
క్రీస్తు ఏ నెలలో, ఏ తేదీన జన్మించాడన్న విషయం తెలియకపోయినా, నాలుగవ శతాబ్ది మధ్యభాగం నాటికల్లా పశ్చిమ క్రైస్తవ చర్చి క్రిస్మస్ ను డిసెంబరు 25 నాటికి నిర్వహించడం సాగించింది,<ref>Corinna Laughlin, Michael R. Prendergast, Robert C. Rabe, Corinna Laughlin, Jill Maria Murdy, Therese Brown, Mary Patricia Storms, Ann E. Degenhard, Jill Maria Murdy, Ann E. Degenhard, Therese Brown, Robert C. Rabe, Mary Patricia Storms, Michael R. Prendergast, [https://books.google.com/books/about/Sourcebook_for_Sundays_Seasons_and_Weekd.html?id=kQWbWCXMGQgC ''Sourcebook for Sundays, Seasons, and Weekdays 2011: The Almanac for Pastoral Liturgy''], LiturgyTrainingPublications, 2010, p. 29.</ref> ఇదే తేదీని తర్వాత తూర్పు క్రైస్తవం కూడా స్వీకరించింది.<ref name="Chrono354">[http://www.tertullian.org/fathers/chronography_of_354_12_depositions_martyrs.htm "The Chronography of 354 AD. Part 12: Commemorations of the Martyrs"], ''The Tertullian Project''. 2006. Retrieved November 24, 2011.</ref><ref name="SusanKOrigins">Roll, Susan K., ''[https://books.google.com/books?id=6MXPEMbpjoAC&pg=PA133&lpg=PA133&dq=&redir_esc=y#v=onepage&q&f=false Toward the Origins of Christmas]'', (Peeters Publishers, 1995), p. 133.</ref> ప్రస్తుత కాలంలో క్రైస్తవుల్లో అత్యధికులు [[గ్రెగోరియన్ కేలండర్]]లోని డిసెంబరు నెల 25వ తేదీన నిర్వహించుకుంటున్నారు.
ఏదేమైనా కొన్ని తూర్పు క్రైస్తవ చర్చిలు పాత జూలియన్ కేలండర్ ప్రకారమే డిసెంబరు నెల 25 తేదీన, అంటే ప్రస్తుత గ్రెగోరియన్ కేలండర్లోని జనవరి 6 తేదీన జరుపుకుంటున్నాయి. ఈ తేదీ తర్వాతి రోజునే పశ్చిమ క్రైస్తవ చర్చిలు ఎపిఫనీ అనే పండుగ చేసుకుంటాయి. ఐతే ఇది డిసెంబరు 25 తేదీపైన అనంగీకారం కాదు, డిసెంబరు 25 తేదీని ఏ కాలెండర్ ని అనుసరించి నిర్ణయించాలన్న అంశంపైన తూర్పు క్రైస్తవుల్లో కొందరికి జూలియన్ కాలెండర్ మీదున్న మొగ్గు. పైపెచ్చు క్రైస్తవులు సరిగ్గా ఏ తేదీన జన్మించాడో అదే తేదీన పండుగ చేసుకోవాలన్నది క్రిస్మస్ ప్రధాన కారణం కాదనీ, దేవుడు మానవ రూపంలో మానవ జాతి పాపాలను తొలగించడానికి భూమిపైకి వచ్చాడన్న కారణంగానే క్రిస్మస్ జరుపుకోవాలని, అదే క్రిస్మస్ పండుగకు ప్రధాన ఉద్దేశంగా ఉండాలని సిద్ధాంతం.<ref name="Joan Chittister, Phyllis Tickle">{{cite book|url=https://books.google.com/?id=inhMGc5732kC&pg=PT40&dq=date+of+christmas+important#v=onepage&q=date%20of%20christmas%20important&f=false|title=The Liturgical Year|date=November 3, 2009|publisher=[[Thomas Nelson (publisher)|Thomas Nelson]]|isbn=978-1-4185-8073-5|quote=Christmas is not really about the celebration of a birth date at all. It is about the celebration of a birth. The fact of the date and the fact of the birth are two different things. The calendrical verification of the feast itself is not really that important ... What is important to the understanding of a life-changing moment is that it happened, not necessarily where or when it happened. The message is clear: Christmas is not about marking the actual birth date of Jesus. It is about the Incarnation of the One who became like us in all things but sin (Heb. 4:15) and who humbled Himself "to the point of death-even death on a cross" (Phil. 2:8). Christmas is a pinnacle feast, yes, but it is not the beginning of the liturgical year. It is a memorial, a remembrance, of the birth of Jesus, not really a celebration of the day itself. We remember that because the Jesus of history was born, the Resurrection of the Christ of faith could happen.|accessdate=April 2, 2009}}</ref><ref name="Voice-Christmas">{{వెబ్ మూలము|url=http://www.crivoice.org/cyxmas.html|title=The Christmas Season|publisher=CRI / Voice, Institute|accessdate=April 2, 2009}}</ref><ref name="Harvard University">{{Cite book|url=https://books.google.com/?id=x_kBAAAAYAAJ&pg=PA469&dq=date+of+christmas+unimportant#v=onepage&q=date%20of%20christmas%20unimportant&f=false|title=The School Journal, Volume 49|publisher=[[Harvard University]]|year=1894|quote=Throughout the Christian world the 25th of December is celebrated as the birthday of Jesus Christ. There was a time when the churches were not united regarding the date of the joyous event. Many Christians kept their Christmas in April, others in May, and still others at the close of September, till finally December 25 was agreed upon as the most appropriate date. The choice of that day was, of course, wholly arbitrary, for neither the exact date not the period of the year at which the birth of Christ occurred is known. For purposes of commemoration, however, it is unimportant whether the celebration shall fall or not at the precise anniversary of the joyous event.|access-date=April 2, 2009}}</ref><ref name="McGrath2006">{{Cite book|title=Christianity: An Introduction|url=https://archive.org/details/christianityintr0000mcgr|last=[[Alister McGrath]]|date=February 13, 2006|publisher=John Wiley & Sons|isbn=9781405108997|page=[https://archive.org/details/christianityintr0000mcgr/page/15 15]|language=English|quote=For Christians, the precise date of the birth of Jesus is actually something of a non-issue. What really matters is that he was born as a human being, and entered into human history.}}CS1 maint: Unrecognized language ([[:వర్గం:CS1 maint: Unrecognized language|link]])
[[వర్గం:CS1 maint: Unrecognized language]]</ref>
వివిధ దేశాల్లో క్రిస్మస్ పండుగ సందర్భంగా నిర్వహించే వేడుకల్లో కొన్ని క్రైస్తవ పూర్వపు పద్ధతులు, కొన్ని క్రైస్తవ పద్ధతులు, కొన్ని లౌకిక విధానాలు ఉన్నాయి.<ref>{{Cite book|title=West's Federal Supplement|publisher=[[West Publishing Company]]|year=1990|quote=While the Washington and King birthdays are exclusively secular holidays, Christmas has both secular and religious aspects.}}</ref> ఆధునికంగా ప్రసిద్ధి చెందిన వేడుకల్లో బహుమతులు ఇవ్వడం, క్రిస్మస్ కోసం ఎడ్వంట్ కేలెండర్ (డిసెంబర్ 1 నుంచి) లెక్కించడం, ఎడ్వంట్ రెత్ పేరిట ఓ ఆకుపచ్చని ఆకులతో రింగ్ తయారుచేసి నాలుగు కానీ, ఐదు కానీ కొవ్వొత్తులు వెలిగించడం, క్రిస్మస్ సంగీతం, అందులో క్రిస్మస్ కరోల్ అనే గీతాలాపన, క్రిస్టింగల్ అనే కొవ్వొత్తి వెలిగించడం, క్రీస్తు జననం ప్రదర్శనను చూడడం, సామూహిక ప్రార్థనలు, ప్రత్యేక విందు, క్రిస్మస్ చెట్టు, క్రిస్మస్ దీపాలు, క్రీస్తు జననం దృశ్యాలు, పూల దండలు, వంటివాటితో కూడిన క్రిస్మస్ అలంకరణలు ప్రదర్శించడం వంటివి ఉన్నాయి.
దీనికితోడు ఒకదానికొకటి సన్నిహిత సంబంధం ఉండే [[శాంతా క్లాజ్]], ఫాదర్ క్రిస్మస్, సెయింట్ నికొలస్, క్రైస్ట్ కైండ్ వంటి పాత్రలు పిల్లలకు బహుమతులు తీసుకురావడం వంటి వివిధ సంప్రదాయాలు, జానపద గాథలతో కూడి క్రిస్మస్ సంస్కృతిలో భాగంగా ఉన్నారు. <ref>[http://www.msnbc.msn.com/id/16329025 "Poll: In a changing nation, Santa endures"] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20101231210849/http://www.msnbc.msn.com/id/16329025 |date=2010-12-31 }}, Associated Press, December 22, 2006. Retrieved November 18, 2009.</ref> బహుమతులు ఇవ్వడం, అలంకరణలు చేయడం వంటివి ఆర్థిక లావాదేవీలను పెంపొందిస్తాయి కనుక క్రిస్మస్ సెలవులు పలు దేశాల్లో వ్యాపారాలకు, అమ్మకందార్లకు కీలకమైన ఈవెంట్, ముఖ్యమైన వ్యాపార సమయంగా మారింది. క్రిస్మస్ పండుగ ఆర్థిక ప్రభావం గత కొన్ని శతాబ్దాలుగా ప్రపంచంలోని అనేక ప్రాంతాల్లో స్థిరంగా పెరుగుతోంది.
== శబ్దవ్యుత్పత్తి ==
క్రిస్టమస్ అన్న పదం క్రైస్ట్'స్ మాస్ అన్న పదం నుంచి వచ్చింది. ఈ క్రైస్ట్'స్ మాస్ అన్నది మధ్య ఇంగ్లీష్ లోని క్రిస్టెమాసె నుంచి, అది ప్రాచీన ఇంగ్లీష్ లోని క్రైస్టెస్ మేసె అన్న 1038 నాటి రూపం నుంచి వచ్చాయి. క్రైస్ట్ అన్నది గ్రీక్ ఖ్రిస్టోస్ అన్న పదం నుంచి వచ్చింది, అది హిబ్రూ ''మెస్సయ్యకు'', అనువాదం. మెస్సయ్య అంటే అభిషిక్తుడు.<ref>{{Cite book|title=God's human face: the Christ-icon|last=Schoenborn|first=Christoph|year=1994|isbn=0-89870-514-2|page=154}}</ref><ref>{{Cite book|title=Sinai and the Monastery of St. Catherine|last=Galey|first=John|year=1986|isbn=977-424-118-5|page=92}}</ref>
== మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
0qrr7cbkin8g7jkgwl94hmog2i0zv90
చర్చ:తెలుగు
1
88826
3620184
3488670
2022-08-10T13:28:31Z
129.0.79.139
/* AMMO IN STOCK */ కొత్త విభాగం
wikitext
text/x-wiki
{{ఈ వారం వ్యాసం|సంవత్సరం=2017|వారం=51}}
{{ఈ వారం వ్యాసం| సంవత్సరం=2013|వారం=15}}
{{మీకు తెలుసా|01|2008}}
{{వికీప్రాజెక్టు తెలుగు సమాచారం అందుబాటులోకి}}
{{చెయ్యాల్సిన పనులు}}
{{పాత చర్చల పెట్టె|auto=small}}
== తెలుగు (భాష), తెలుగువారు అని వేర్వేరు వ్యాసాలు ==
తెలుగు భాష గురించి, తెలుగు ప్రజల నగురించి వేర్వేరు వ్యాసాలు ఉంటే వీలుగా ఉంటుంది అని నా అభిప్రాయం. [[ప్రత్యేక:Contributions/213.23.255.223|213.23.255.223]] 11:18, 26 ఫిబ్రవరి 2010 (UTC)
==వ్యాసం యొక్క పరిధి==
ఈ వ్యాసం ప్రాధమికంగా తెలుగు భాష గురించి, తెలుగు ప్రజలు, ఆంధ్రుల గురించిన విషయాలు ఆయా వ్యాసాల్లో చేరిస్తే బాగుంటుంది. తెలుగు తొలిప్రొద్దు వెలుగులు, వివిధ రంగాలలొ తొలి తెలుగు వ్యక్తులు, అవధానం - తెలుగు సాహిత్యానికి ప్రత్యేకం విభాగాలను ఇందులోనుండి తొలగిస్తే బాగుంటుందేమో! ఇంకో విషయం అవధానం కేవలం తెలుగుకే ప్రత్యేకమని చెప్పుకున్నప్పటికీ అవధానం మరే ఇతర భారతీయ భాషలోనైనా జరగవచ్చు. అందులో ప్రత్యేకంగా తెలుగులోనే జరగగలిగినదేమీ లేదు. ఇతర భారతీయ భాషలగురించి నాకు ఖచ్చితంగా తెలియదు కానీ, సంస్కృతంలో మాత్రం అవధానాలు జరిగేవని నేను చదివాను --[[వాడుకరి:వైజాసత్య|వైజాసత్య]] 05:27, 3 జనవరి 2009 (UTC)
: ఈ [http://ignca.nic.in/nl002104.htm లింకు] చూడండి --[[వాడుకరి:వైజాసత్య|వైజాసత్య]] 05:37, 3 జనవరి 2009 (UTC)
==విద్యార్ధులు తెలుగులో మాట్లాడకూడదట==
*కడప జిల్లా మైదుకూరు సెయింట్ జోసెఫ్ పాఠశాలలో తెలుగుభాష మాట్లాడకూడదంటూ చిన్నారుల మెడలో బోర్డులు తగిలించారు.తెలుగు భాష మా ట్లాడకూడదంటూ విద్యార్థులపై ఆంక్షలు విధించడం మానవ హ క్కుల ఉల్లంఘనకు పాల్పడటమేనని, ఇది ఘోర తప్పిదమని మా నవ హక్కుల కమిషన్ చైర్మన్ జస్టి స్ సుభాషణ్రెడ్డి వ్యాఖ్యానించా రు. (ఆంధ్రజ్యోతి 28.10.2009)--[[వాడుకరి:Nrahamthulla|Nrahamthulla]] 03:49, 28 అక్టోబర్ 2009 (UTC)
==పసిపిల్లలు ఏడ్చేది మాతృభాషలోనే==
పుట్టకముందే నేర్చుకుంటారు.మాతృభాషలో ఎన్నడూ మాట్లడనంటూ రాసి ఉన్న బోర్డులను చిన్నారి విద్యార్థుల మెడలో 'ఉపాధ్యాయులు' వేలాడదీయటం అనైతికమే కాదు అసహజం కూడా అని సైన్స్ నిరూపించింది. అప్పుడే పుట్టిన పసిపిల్లలు ఏడ్చే ఏడుపు కూడా మాతృభాషలోనే ఉంటుందని జర్మనీకి చెందిన శాస్త్రవేత్తల పరిశోధనలో వెల్లడైంది. అమ్మ గర్భంలో ఉన్న తొమ్మిది నెలల్లో.. చివరి మూడు నెలల సమయంలో తల్లి మాటలు వింటూ పిల్లలు మాతృభాష గురించి తెలుసుకుంటారని, పుట్టిన తర్వాత వారి ఏడుపు అదే భాషను ప్రతిఫలిస్తుందని తెలిసింది.పిల్లలు గర్భంలో ఉండగానే తల్లి మాటలు వింటూ ఉచ్చరణ గురించి తెలుసుకున్నారని స్పష్టమైంది. పిల్లలు వివిధ రకాల ధ్వనుల్లో ఏడ్చే సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉన్నప్పటికీ.. మాతృభాషకే ప్రాధాన్యమిస్తున్నారని కూడా ఈ పరిశోధనలో తెలిసింది. అమ్మతో అనుబంధాన్ని పెంచుకోవటం కోసమే శిశువు తనకు తెలిసిన మొదటి విద్యను ఇలా ప్రదర్శిస్తుంటారు.(ఈనాడు7.11.2009).కాబట్టి అన్ని మతాల దైవప్రార్ధనలు కూడా మాతృభాషల్లో ఉండటం సమంజసమే.--[[వాడుకరి:Nrahamthulla|Nrahamthulla]] 03:01, 7 నవంబర్ 2009 (UTC)
==ద్వితీయ భాషగా తెలుగుకు బదులు ఇంగ్లీష్==
ఆరు, ఆపై తరగతులు చదివే విద్యార్థులు ద్వితీయ భాషగా తెలుగుకు బదులు ఇంగ్లీష్ తీసుకోవడానికి ఇక మీదట జిల్లా విద్యా శాఖాధికారులే (డీఈఓ) అనుమతి ఇవ్వొచ్చని ఉత్తర్వులు జారీ చేశారు. గతంలో ఇతర రాష్ట్రాల విద్యార్థులు ద్వితీయ భాషగా ఇంగ్లీష్ను తీసుకోవాలంటే పాఠశాల విద్య డైరెక్టరేట్ నుంచి అనుమతి తీసుకోవాల్సి వచ్చేది. (ఆంధ్రజ్యోతి1.11.2009)----[[వాడుకరి:Nrahamthulla|Nrahamthulla]] 05:48, 1 నవంబర్ 2009 (UTC)
==తెలుగుపై పరిశోధన.. అమెరికాలోనే ఎక్కువ==
*"మనదేశంలో భాషలపై పరిశోధనలు జరిపే వారే కరవయ్యారు.ఇక్కడితో పోలిస్తే.. అమెరికాలోనే ఎక్కువమంది తమిళ, తెలుగు భాషలపై పరిశోధనలు చేస్తున్న వారు కనిపించారు"--మానవ వనరుల అభివృద్ధి శాఖ మంత్రి కపిల్ సిబాల్ (ఈనాడు 31.1.2010)
*భారతదేశంలో ఏ రాష్ట్రంలో పనిచేసే అధికారులకు ఆ భాష నేర్పించే ప్రయత్నం చేస్తోంది అమెరికా స్టేట్ డిపార్ట్మెంట్.అమెరికా వైస్ కాన్సూల్ గ్రెగ్ ర్యాంకిన్ తెలుగు నేర్చుకొని తెలుగులో ఇంటర్వ్యూలు చేస్తున్నాడు.(ఈనాడు గుంటూరు 16.9.2010)--[[వాడుకరి:Nrahamthulla|Nrahamthulla]] 03:28, 16 సెప్టెంబర్ 2010 (UTC)
== అంతరించిపోతున్నఅమ్మభాష==
దాదాపు రెండుతరాల విద్యార్థులు తెలుగు రాకుండానే, తెలుగుభాషను తూతూమంత్రంగా చదువుకునే కళాశాలల నుంచి బైటికొచ్చారు. వాళ్లంతా ఇంజినీర్లు, డాక్టర్లు, ప్రభుత్వశాఖల్లో పెద్దపెద్ద ఉద్యోగులైపోయారు. తెలుగంటే వెగటు. ఇంట్లో తెలుగక్షరాలు కనపడనీయరు. వినబడనీయరు. ఇక వీరి పిల్లలకు మాత్రం తెలుగంటే ఏం తెలుస్తుంది పాపం! ఇలాగే ఇంకో రెండుతరాలు కొనసాగితే, తెలుగువాచకాన్ని సాలార్జంగ్ మ్యూజియంలో ఓ పురాతన వస్తువులా ప్రదర్శనకు పెట్టాల్సిందే.పేరుకు భాషా ప్రాతిపదికన ఏర్పడిన మొట్టమొదటి రాష్ట్రమైనా, మనదగ్గర తల్లిభాషది రెండో స్థానమే. మళ్లీ మాట్లాడితే, మూడోస్థానమే.యాభై ఏడక్షరాలు, మూడు ఉభయాక్షరాలున్న మన వర్ణమాల ప్రపంచ భాషల్లోనే రెండో అతి పెద్దది. రాష్ట్రం ఏర్పడిన పదేళ్ల తరువాత కానీ మనం తెలుగుభాషకు అధికార హోదా కల్పించుకోలేకపోయాం. తెలుగుభాషకే మంగళహారతులు పాడేస్తున్నాం.ఇంగ్లిష్, రోమన్, జర్మన్ సహా సంస్కృతం, తమిళం, హిందీ, కన్నడం, మలయాళం వంటి భాషలన్నింట్లోకీ ఒక్క తెలుగు భాషకే భావాలను వేగాతివేగంగా అక్షర రూపంలోకి తర్జుమా చేయగల శక్తి ఉందని నిరూపించారు. 'ఇంగ్లిషులో ఒక అక్షరం 4.71 బిట్ల సమాచారాన్ని అందించగలిగితే, తెలుగు అక్షరం అదే సమాచారాన్ని అందించడానికి 1.14 బిట్లు మాత్రమే ఉపయోగించుకుంటుందని తేలింది. హిందీకి 1.56 బిట్లు, తమిళానికి 1.26 బిట్లు, కన్నడానికీ మలయాళానికీ 1.21 బిట్లు అవసరమయ్యాయి. ఇంగ్లిషులో ఒకే పదానికి అనేక పర్యాయపదాలు ఉండగా, ఒక్కో ప్రత్యేక పదం ద్వారా ఒక్కో ప్రత్యేక భావాన్ని స్పష్టంగా అందించగల సామర్థ్యం తెలుగు భాషకుంది. అదే ఈ వేగానికి కారణం.కంప్యూటరు, మౌజు, కీబోర్డు, హార్డ్వేరు, సాఫ్ట్వేరు...చివర్లో అచ్చు గుద్దేస్తే చాలు, కాకలుతిరిగిన ఇంగ్లీషు పదమైనా పంచెకట్టులోకి మారిపోతుంది. సాంకేతిక పదజాలాన్ని ఇట్టే ఇముడ్చుకోగల శక్తియుక్తులున్న ఏకైక భాష... భారతీయ భాషలన్నింట్లోకీ ఒక్క తెలుగేనని యాభై ఏళ్ల కిందటే ప్రపంచ ప్రసిద్ధ రసాయనశాస్త్రవేత్త ప్రొఫెసర్ హాల్డెన్ ప్రశంసించారు.మనదేశంలో 1652 మాతృభాషలున్నాయి. వీటిలో మహా అయితే ఓ పదిహేను, పదహారు భాషలకు లిపి ఉంది. రెండువందల భాషలకు పదహారు వందలకుపైగా మాండలికాలున్నాయి. ముప్ఫైశాతం పిల్లలు తమ మాతృభాషను నేర్చుకోవడం మానేస్తే, ఆ భాష ఉనికి ప్రమాదంలో పడినట్టే.1956 ఫిబ్రవరి 29న పాక్ సర్కారు బెంగాలీని కూడా మరో అధికార భాషగా గుర్తించింది. మాతృభాష కోసం నలుగురు బెంగాలీ యువకులు ప్రాణాలర్పించిన ఫిబ్రవరి 21వ తేదీని ఐక్యరాజ్యసమితి అంతర్జాతీయ మాతృభాషా దినోత్సవం'గా ప్రకటించింది.
- కర్లపాలెం హనుమంతరావు (ఈనాడు 21.2.2010)--[[వాడుకరి:Nrahamthulla|Nrahamthulla]] 07:26, 21 ఫిబ్రవరి 2010 (UTC)
==తెలుగు మంత్రిత్వ శాఖ==
రాష్ట్రంలో ఉగాది పర్వదినం నుంచి పూర్తి స్థాయిలో తెలుగులోనే పరిపాలన ఉంటుందని ముఖ్యమంత్రి రోశయ్య వెల్లడించారు.తెలుగు భాష అభివృద్థికి ప్రత్యేకమైన మంత్రిత్వ శాఖనూ ఏర్పాటు చేస్తామన్నారు.(ఈనాడు25.2.2010)
== ప్రాచీన హోదా==
హైకోర్టు విషయం తేల్చకపోయినప్పటికీ, తెలుగుకు ప్రాచీన హోదాకు సంబంధించి అన్ని సౌకర్యాలు, నిధుల విడుదల విషయంలో నిర్ణయాలు తీసుకోవచ్చునని కేంద్ర న్యాయమంత్రి వీరప్ప మొయిలీ సంబంధిత మంత్రిత్వ శాఖల అభ్యర్థన మేరకు న్యాయసలహాను అందజేశారు. ప్రాచీన హోదా అమలు అయితే తెలుగు భాషాభివృద్దికి, పరిశోధనాకేంద్రాలకు రు. వందకోట్ల మేరకు నిధుల విడుదల, ఇతర సౌకర్యాలు అమలు అవుతాయి.(ఆంధ్రజ్యోతి 12.3.2010)
==బ్రిటిష్ వాళ్లను తరిమినా ఆంగ్లాన్ని వదల్లేకపోతున్నాం==
స్వాతంత్య్ర పోరాటంతో దేశం నుంచి బ్రిటిష్ పాలకుల్ని తరిమికొట్టినా వారి భాషను మాత్రం విడవలేకపోతున్నామని శాసనమండలి అధ్యక్షుడు ఎ.చక్రపాణి , మాజీ మంత్రి మండలి బుద్ధప్రసాద్ విచారం వ్యక్తం చేశారు. మాతృభాష పరిరక్షణకు సమైక్యంగా నడుం బిగించాలని పిలుపునిచ్చారు.అధికారభాషలోనే పాలన కొనసాగించేందుకు ప్రజల నుంచి ఒత్తిడి రావాలన్నారు.ఈ విషయంలో తమిళనాడు ముందంజలో ఉందన్నారు.ఆంధ్రప్రదేశ్లో విషాదకర పరిణామాలకు భాష, సంస్కృతిలను విస్మరించడమే కారణమని అభిప్రాయపడ్డారు.(ఈనాడు 8.3.2010)
==భాష పెట్టె స్థానం==
తెలుగుతల్లి బొమ్మ ని మొదటిదిగా చేయక, భాషపెట్టెని మొదటిదిగా చేయటం మంచిది. ఎందుకంటే ఆ పెట్టెలో విలువైన సమాచారం తొలిదర్శనంలో కనబడుతుంది. తెలుగుతల్లిని ప్రత్యేక వ్యాసంలో బొమ్మని మొదటిదిగాచేయటం బాగుంటుంది.-- [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] 07:19, 13 అక్టోబర్ 2010 (UTC)
== Dictionary of mixed Telugu By Charles Philip Brown ==
http://books.google.com/books?id=j28IAAAAQAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false
[[వాడుకరి:Rajmaan|Rajmaan]] ([[వాడుకరి చర్చ:Rajmaan|చర్చ]]) 22:01, 9 మార్చి 2013 (UTC)
==తెలుగు అధికార భాషా సంఘం ==
ఇది పునరుద్ధరించబడిందికదా. దీనికి మండలి బుద్ధప్రసాద్ అధ్యక్షుడు కదా. ఆయనకు మంత్రి హోదా కల్పిచబడింది కదా. ఈ విషయాన్ని వ్యాసం లో చేర్చ వచ్చునా. దీనికి ప్రమాణం చూపించాలా?కంపశాస్త్రి 13:38, 10 ఏప్రిల్ 2013 (UTC)
: చేర్చవచ్చు. గూగుల్ లో వెతికి అంతర్జాల తెలుగు వేదికలలో శాశ్వతంగా వుండే వార్తలు, లేక హిందూ లాంటి ఆంగ్లపత్రికలలో సంబంధించిన వార్తను వనరు గా చేర్చాలి.--[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 23:32, 10 ఏప్రిల్ 2013 (UTC)
{{ఈ వారం వ్యాసం| సంవత్సరం=2017|వారం=51}}
== Dating of Telugu Language ==
I will try to write History part of this article on par with https://en.wikipedia.org/wiki/Telugu_language#Earliest_records. I want to expand the history part.
--[[వాడుకరి:Criticpanther|Criticpanther]] ([[వాడుకరి చర్చ:Criticpanther|చర్చ]]) 09:17, 26 డిసెంబరు 2017 (UTC)
== AMMO IN STOCK ==
{| class="wikitable"
|<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/hodgdon-powder-h1000-8lb/” rel= “ do follow”> h1000 powder</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/federal-100-small-pistol-primer-5000ct/” rel= “ do follow”> small pistol primers in stock</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/cfe-223-8lbs-hodgdon-powder/” rel= “ do follow”> hodgdon cfe223 </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/hodgdon-powder-h-4350-8lb/” rel= “ do follow”> hodgdon h4350 </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/winchester-209-primers-for-shotshells/” rel= “ do follow”> 209 primers in stock</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/hodgdon-retumbo-smokeless-powder-8-lbshodgdon-ret8-item-034-ret8/” rel= “ do follow”> hodgdon retumbo <a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/hornady-black-450-bushmaster-250-gr-ftx-20-rounds/” rel= “ do follow”> 450 bushmaster ammo </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/hornady-superformance-30-06-150gr-sst-500rds/” rel= “ do follow”>.30-06 ammo for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/300-win-mag-ammo-by-federal-20-rounds-190gr-sierra-matchking-hpbt/” rel= “ do follow”>300 win mag ammo for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/300-blackout-ammo-magtech-first-defense-123gr-supersonic-fmj-1000rd/” rel= “ do follow”>300 blackout ammo</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/winchester-450-bushmaster-ammo-250-grain-extreme-pointproduct-sku-tsx450ds-mpn-x450ds-upc-020892224520/” rel= “ do follow”>450 bushmaster ammo</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/hornady-precision-hunter-300-prc-212gr-eld-x-20-round-box/” rel= “ do follow”> .300 prc ammo</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/hornady-precision-hunter-300-prc-212gr-eld-x-20-round-box/” rel= “ do follow”> 300 prc ammo</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/hornady-precision-hunter-300-prc-212gr-eld-x-20-round-box/” rel= “ do follow”> 300 prc</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/black-hills-ammunition-5-56x45mm-nato-69gr-sierra-tipped-matchking-1000-rounds/<nowiki/>” rel= “ do follow”> Black Hills Ammunition</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/black-hills-ammunition-5-56x45mm-nato-69gr-sierra-tipped-matchking-1000-rounds/<nowiki/>” rel= “ do follow”> 5.56 nato ammo</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/black-hills-ammunition-5-56x45mm-nato-69gr-sierra-tipped-matchking-1000-rounds/<nowiki/>” rel= “ do follow”> 5.56 nato ammo for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/cci-blazer-brass-9mm-115gr-fmj-1000-rounds/<nowiki/>” rel= “ do follow”> 9mm ammo</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/cci-blazer-brass-9mm-115gr-fmj-1000-rounds/<nowiki/>” rel= “ do follow”> bulk 9mm ammo</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/9mm-9x19-ammo-115gr-fmj-cci-blazer-brass-5200-1000-round-case/<nowiki/>” rel= “ do follow”> 9mm ammo for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/9mm-9x19-ammo-115gr-fmj-cci-blazer-brass-5200-1000-round-case/<nowiki/>” rel= “ do follow”> 9mm ammo in stock</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/9mm-9x19-ammo-115gr-fmj-cci-blazer-brass-5200-1000-round-case/<nowiki/>” rel= “ do follow”>9mm ammo</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/federal-game-shok-22-lr-12-bird-shot-50-rounds/” rel= “ do follow”> Federal Game-shok .22 LR </a>
<a href = “<nowiki>https://alphahorizonarmory.com/product/5-56-nato-ammo-hornady-frontier-brass-1000-rounds-55-grain-fmj/”</nowiki> rel= “ do follow5.56 nato ammo <nowiki></a></nowiki>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/black-hills-ammunition-5-56x45mm-nato-69gr-sierra-tipped-matchking-1000-rounds/” rel= “ do follow”> Black hills ammo</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/black-hills-ammunition-5-56x45mm-nato-69gr-sierra-tipped-matchking-1000-rounds/” rel= “ do follow”>Black Hills Ammunition </a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/6-5-creedmoor-ammo-120gr-ballistic-tip-ammo-20rd/ rel= “ do follow”> 6.5 creedmoor ammo</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/6-5-creedmoor-ammo-120gr-ballistic-tip-ammo-20rd/ rel= “ do follow”> 6.5 creedmoor ammo in stock</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/6-5-creedmoor-ammo-120gr-ballistic-tip-ammo-20rd/ rel= “ do follow”> 6.5 creedmoor ammo for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/45-70-govt-ammo-winchester-300gr-super-x-jhp/” rel= “ do follow”>45-70 govt ammo </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/black-hills-ammunition-5-56x45mm-nato-69gr-sierra-tipped-matchking-1000-rounds/rel= “ do follow”> 5.56x45 ammo </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/hornady-precision-hunter-6-5-prc-143-grain-extremely-low-drag-expanding-brass-cased-centerfire-rifle-ammunition-500-rds/” rel= “ do follow”> 6.5 prc ammo for sale </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/hornady-218-bee-45-gr-hp-ammunition-per-25-rounds-per-box/”rel= “ do follow”> 218 bee for sale<a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product-category/rifle-ammo/”rel= “ do follow”> rifle ammo<a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product-category/handgun-ammo/”rel= “ do follow”>handgun ammo<a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product-category/primers/”rel= “ do follow”> reloading primers<a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product-category/primers/reloading-powder/”rel= “ do follow”> reloading powder<a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/kel-tec-ks7/” rel= “ do follow”>kel tec ks7</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/kel-tec-ksg-12-ga-18-5-barrel-14-rounds-optics-ready/” rel= “ do follow”>kel tec ksg</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/keltec-rfb/” rel= “ do follow”>keltec rfb</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/257-wby-magnum-110-gr-eld-x-precision-hunter-in-bulk/” rel= “ do follow”>257 weatherby</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/243-win-scs-tui-70gr-rifle-bulk-ammo-500-rounds/” rel= “ do follow”> 243 win</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/winchester-varmint-he-22-magnum-jhp-34-grain-50-rounds/” rel= “ do follow”>Winchester Varmint</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/300-win-mag-ammo-180gr-accubond-trophy-grade/” rel= “ do follow”>300 win mag ammo</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/50-cal-api-ammunition-50-bmg/” rel= “ do follow”>50 bmg api</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/6-5-creedmoor-ammo-120gr-ballistic-tip-ammo-20rd/” rel= “ do follow”>6.5 creedmoor ammo</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/243-winchester-ammo-supx-80gr-ptd-sp-20/” rel= “ do follow”>243 ammo</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/300-wsm-ammo-hornady-american-whitetail-165-gr-20rd/” rel= “ do follow”>300 wsm ammo</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/7-62x39-ammo-122-gr-fmj-case-1000-rounds-tula/” rel= “ do follow”>7.62x39 ammo</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/300-blackout-190-gr-sub-x-subsonic-for-sale/” rel= “ do follow”>300 blackout subsonic ammo</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/500-rounds-of-308-win-ammo-by-pmc-147gr-fmjbt/” rel= “ do follow”>308 ammo</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/300-blackout-190-gr-in-bulk/” rel= “ do follow”>subsonic 300 blackout ammo</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/hornady-precision-hunter-ammunition-300-winchester-magnum-200-grain-eld-x-box-of-20/” rel= “ do follow”>300 winchester magnum</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/hornady-black-450-bushmaster-250-gr-ftx-20-rounds/” rel= “ do follow”>450 bushmaster ammo</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/hornady-precision-hunter-ammunition-300-winchester-magnum-200-grain-eld-x-box-of-20/” rel= “ do follow”>300 winchester magnum ammo for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/bulk-5-56-ammo-55gr-fmj-federal-american-eagle-500-round-case/” rel= “ do follow”>5.56 ammo </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/223-ammo-winchester-usa-223-remington-55gr-150-round-value-pack/” rel= “ do follow”>223 ammo</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/5-56-nato-ammo-hornady-frontier-brass-1000-rounds-55-grain-fmj/” rel= “ do follow”>frontier ammo 5.56 nato</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/5-56-nato-ammo-for-sale-winchester-jacketed-frangible-5-56-50gr-20rds/” rel= “ do follow”>5.56 nato ammo for sale </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/winchester-triple-seven-primers-in-bulk/<nowiki/>” rel= “ do follow”> Winchester 209 primers</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/imr-4227-hodgdon/<nowiki/>” rel= “ do follow”> imr 4227</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/hodgdon-h4198-smokeless-powder-8-lbs/<nowiki/>” rel= “ do follow”> hodgdon-h4198</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/hodgdon-hornady-leverevolution-smokeless-gun-powder-in-stock-now/<nowiki/>” rel= “ do follow”> leverevolution</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/buy-alliant-rl-26-smokeless-powder-8lb-keg/<nowiki/>” rel= “ do follow”> alliant reloader 26 powder in stock</a>
<a href = “https://t.me/thehallucinogen_lab/” rel= “ do follow”> buy mushroom bars</a>
<a href = “https://t.me/thehallucinogen_lab/” rel= “ do follow”>buy mushroom</a>
<a href = “https://t.me/thehallucinogen_lab/” rel= “ do follow”>buy mushroom</a>
<a href = “https://t.me/thehallucinogen_lab/” rel= “ do follow”>buy psychedelics</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/cci-aps-strips-350-large-pistol-magnum-in-stock/<nowiki/>” rel= “ do follow”> large pistol primers</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/federal-gm205mar-ar-small-rifle-match-1000-in-stock/<nowiki/>” rel= “ do follow”> small rifle primers</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/unis-ginex-small-rifle-primer-1000-in-stock/<nowiki/>” rel= “ do follow”> small rifle primers in stock</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/unis-ginex-small-pistol-primer-5000-ct-box/<nowiki/>” rel= “ do follow”> small pistol primers in stock</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/cci-aps-br4-small-rifle-benchrest-1000-in-stock/<nowiki/>” rel= “ do follow”> small rifle primers in stock</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/cci-aps-br2-large-rifle-benchrest-1000-for-sale/<nowiki/>” rel= “ do follow”> large pistol primers</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/buy-cci-300-large-pistol-primers-5000/<nowiki/>” rel= “ do follow”> large pistol primers in stock</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/cci-large-rifle-magnum-primers/<nowiki/>” rel= “ do follow”> large rifle primers</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/buy-cci-550-small-pistol-magnum-primers-1000/<nowiki/>” rel= “ do follow”> small pistol primers in stock now<a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/hodgdon-varget-smokeless-gun-powder/<nowiki/>” rel= “ do follow”> hodgdon varget<a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/buy-hodgdon-clays-8-lbs-keg/<nowiki/>” rel= “ do follow”> hodgdon clays<a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/federal-champion-209a-shotshell-primers/<nowiki/>” rel= “ do follow”> 209 primers for sale<a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/cci-primers-250-large-rifle-magnum-5000ct/<nowiki/>” rel= “ do follow”> large rifle magnum primers<a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/cci-209-primers/<nowiki/>” rel= “ do follow”> cci 209 primers<a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/winchester-triple-seven-209-primers-209-777-primers-5000-count/<nowiki/>” rel= “ do follow”> 209 primers for sale<a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/buy-alliant-reloder-23-smokeless-gun-powder-in-bulk-now/ rel= “ do follow”> alliant reloder 23<a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/imr-4350-smokeless-powder-8lbs/ rel= “ do follow”> imr 4350<a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/imr-7977-8lb-powder/ rel= “ do follow”> imr 7977<a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/imr-4064-smokeless-gun-powder/ rel= “ do follow”> imr 4064<a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/imr-4227-hodgdon/ rel= “ do follow”> imr 4227<a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/imr-4895-smokeless-powder-8-pound/ rel= “ do follow”> imr 4895<a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/hodgdon-h4895-8lb/ rel= “ do follow”> hodgdon h4895<a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/alliant-powder-sport-pistol-1/ rel= “ do follow”> sport pistol powder<a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/alliant-powder-steel-1lb/ rel= “ do follow”> steel powder<a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/alliant-powder-unique-8lbs/ rel= “ do follow”> unique powder<a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/be-86-8-lbs-alliant-powder/<nowiki/>rel= “ do follow”> be-86 powder in stock<a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/bullseye-8lbs-alliant-powder/<nowiki/>rel= “ do follow”> bullseye powder<a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/hodgdon-powder-h-4350-8lb/<nowiki/>rel= “ do follow”> hodgdon h4350<a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/winchester-powder-296-8lb/ rel= “ do follow”> Winchester 296 powder<a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/green-dot-8lbs-alliant-powder/<nowiki/>rel= “ do follow”> green dot powder<a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/alliant-herco-powder-8lbs-buy-alpha-horizon/<nowiki/>rel= “ do follow”> herco powder<a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/cfe-223-8lbs-hodgdon-powder/<nowiki/>rel= “ do follow”> hodgdon cfe223 in stock<a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/300-win-mag-ammo-by-federal-20-rounds-190gr-sierra-matchking-hpbt/” rel= “ do follow”>BUY 300 WIN MAG AMMO IN STOCK</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/federal-fusion-300win-165gr-20rds/” rel= “ do follow”>300 win mag ammo</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/federal-fusion-300win-180gr-20rds/” rel= “ do follow”>.300 win mag</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/winchester-super-x-300win-150gr-power-core-95-5-20rds/” rel= “ do follow”>300 win mag ammo for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/hornady-american-whitetail-300-wsm-20rd-ammo/” rel= “ do follow”>300 win mag ammo bulk</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/sig-sauer-ammo-otm-match-300win-190-grain-20-200/” rel= “ do follow”> .300 Win Mag for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/nosler-accubond-for-sale/” rel= “ do follow”> 300 Win Mag for sale </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/federal-pwrshk-300win-150gr-sp-20rds/” rel= “ do follow”> 300 win mag ammo</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/federal-american-eagle-5-56-ammo-for-sale/” rel= “ do follow”> 5.56 ammo for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/federal-american-eagle-5-56-ammo-for-sale/” rel= “ do follow”> 5.56 ammo for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/federal-american-eagle-5-56-ammo-for-sale/” rel= “ do follow”> 5.56 ammo for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/federal-american-eagle-5-56-ammo-for-sale/” rel= “ do follow”> 5.56 ammo for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/federal-xm193bk-5-56-nato-55gr-btmc-1000rds-case-for-sales/” rel= “ do follow”> 5.56 bulk ammo for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/federal-xm193bk-5-56-nato-55gr-btmc-1000rds-case-for-sales/” rel= “ do follow”> 5.56 bulk ammo <a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/federal-xm193bk-5-56-nato-55gr-btmc-1000rds-case-for-sales/” rel= “ do follow”> 5.56 ammo for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/federal-5-56-ammo-for-sale-500-round-case/” rel= “ do follow”> bulk 5.56 ammo for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/federal-5-56-ammo-for-sale-500-round-case/” rel= “ do follow”> 5.56 ammo for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/federal-5-56-ammo-for-sale-500-round-case/” rel= “ do follow”> bulk 5.56 ammo </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/223-5-56x45-ammo-55gr-fmj-federal-american-eagle-ae223bkx-1000-round-bulk-case/” rel= “ do follow”> 5.56 ammo in stock</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/federal-american-eagle-brass-9mm-124-grain-500-rounds-tsjrn/” rel= “ do follow”> 9mm ammo for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/federal-american-eagle-brass-9mm-124-grain-500-rounds-tsjrn/” rel= “ do follow”> 9mm ammo bulk</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/federal-american-eagle-brass-9mm-124-grain-500-rounds-tsjrn/” rel= “ do follow”> 9mm ammo for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/federal-american-eagle-brass-9mm-124-grain-500-rounds-tsjrn/” rel= “ do follow”> 9mm ammo in stock</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/9mm-9x19-ammo-115gr-fmj-remington-military-le-training-b9mm3-500-round-case/” rel= “ do follow”> bulk 9mm ammo </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/9mm-9x19-ammo-115gr-fmj-remington-military-le-training-b9mm3-500-round-case/” rel= “ do follow”>9mm ammo for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/9mm-9x19-ammo-115gr-fmj-remington-military-le-training-b9mm3-500-round-case/” rel= “ do follow”>9mm ammo </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/cci-blazer-brass-9mm-115gr-fmj-1000-rounds/” rel= “ do follow”>9mm ammo IN STOCK</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/cci-blazer-brass-9mm-115gr-fmj-1000-rounds/” rel= “ do follow”> buy 9mm ammo for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/cci-blazer-brass-9mm-115gr-fmj-1000-rounds/” rel= “ do follow”> buy 9mm ammo for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/9mm-9x19-ammo-115gr-fmj-cci-blazer-brass-5200-1000-round-case/” rel= “ do follow”> 9mm luger ammo for sale </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/9mm-9x19-ammo-115gr-fmj-cci-blazer-brass-5200-1000-round-case/” rel= “ do follow”> 9mm luger ammo for sale </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/9mm-9x19-ammo-115gr-fmj-cci-blazer-brass-5200-1000-round-case/” rel= “ do follow”> 9mm ammo </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/cci-blazer-brass-handgun-ammunition-9mm-luger-124-gr-fmj-1000-box/” rel= “ do follow”> 9mm ammo for sale</a>
<a href = “[https://alphahorizonarmory.com/product/h4831sc-8lbs-hodgdon-powder/ https://alphahorizonarmory.com/product/'''h4831sc-8lbs-hodgdon-powder'''/]” rel= “ do follow”> hodgdon h4831sc </a>
<a href = “ [https://alphahorizonarmory.com/product/imr-4895-smokeless-powder-8-pound/ https://alphahorizonarmory.com/product/'''imr-4895-smokeless-powder-8-pound'''/]” rel= “ do follow”> imr 4895</a>
<a href = “ [https://alphahorizonarmory.com/product/imr-4895-smokeless-powder-8-pound/ https://alphahorizonarmory.com/product/'''imr-4895-smokeless-powder-8-pound'''/]” rel= “ do follow”> imr 4895 for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/blackhorn-209-muzzleloading-propellant-5lbs/” rel= “ do follow”> blackhorn 209</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/n560-high-energy-powder/” rel= “ do follow”> buy vihtavuori N560 in stock</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/n550-high-energy-powder/” rel= “ do follow”> Buy Vihtavuori N550 in stock</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/n530-high-energy-powder/” rel= “ do follow”> buy Vihtavuori N530 in stock</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/n570-high-energy-powder/” rel= “ do follow”> buy Vihtavuori N570 in stock</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/vihtavuori-n568-high-energy-powder-8-lbs/” rel= “ do follow”> buy Vihtavuori N568 in stock</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/n565-high-energy-powder/” rel= “ do follow”> buy Vihtavuori N565 in stock</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/vihtavuori-n555-smokeless-powder-8-lbs/” rel= “ do follow”> buy Vihtavuori N555 in stock</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/vihtavuori-n540-smokeless-gun-powder-8-lb/” rel= “ do follow”> buy Vihtavuori N540 in stock</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/n165-powder/” rel= “ do follow”> buy Vihtavuori N165 rifle powder for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/n160-rifle-powder/” rel= “ do follow”> buy Vihtavuori N160 RIFLE POWDER</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/n150-rifle-powder/” rel= “ do follow”> buy Vihtavuori n150 rifle powder in stock</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/n135-rifle-powder/” rel= “ do follow”> Buy N135 rifle powder in stock</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/n133-rifle-powder/” rel= “ do follow”> buy Vihtavuori N133 Rifle Powder in stock</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/n130-rifle-powder/” rel= “ do follow”> BUY VihtaVuori N130 in stock</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/n120-rifle-powder/” rel= “ do follow”> buy Vihtavuori N120 in stock</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/n110-rifle-powder/” rel= “ do follow”> Vihtavouri N110 rifle powder in stock</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/vihtavuori-3n38/” rel= “ do follow”> buy Vihtavuori 3N38 in stock</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/vihtavuori-3n37/” rel= “ do follow”> buy Vihtavuori 3N37 in stock</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/vihtavuori-24n41/” rel= “ do follow”> buy Vihtavuori 24N41 in stock</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/vihtavuori-20n29-smokeless-powder-8-lbs/” rel= “ do follow”> Vihtavuori 20N29 in stock</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/vihtavouri-n140-smokeless-powder-8-lbs/” rel= “ do follow”> buy VihtaVouri N140 in stock</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/imr-4064-smokeless-gun-powder/” rel= “ do follow”> Buy IMR 4064 IN STOCK</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/j-purdey-sons-best-extra-finish-2-bl-set-12-ga-2-3-4-25-and-28-excellent-plus-original-case-for-sale/” rel= “ do follow”> J PURDEY </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/purdey-extra-finnish-2-barrel-set-99-1-2-original-condition-for-sale/” rel= “ do follow”> PURDEY SHOTGUN FOR SALE</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/j-purdey-sons-sidelock-ejector-over-and-under-20-gauge-shotguns-trio-for-sale/” rel= “ do follow”> PURDEY SHOTGUNS</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/alliant-reloder-19-smokeless-powder-5-lb/” rel= “ do follow”> Alliant reloder 19 for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/hodgdon-benchmark-smokeless-powder-8-lbshodgdon-bm8-item-034-bm8hodgdon-benchmark-smokeless-powder-8-lbshodgdon-powder/” rel= “ do follow”> benchmark powder</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/federal-gm155m-large-pistol-magnum-match-1000/” rel= “ do follow”> federal large pistol magnum primers for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/cci-blazer-brass-9mm-115gr-fmj-1000rds/” rel= “ do follow”> 9MM AMMO</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/black-hills-ammunition-5-56x45mm-nato-69gr-sierra-tipped-matchking-1000-rounds/rel= “ do follow”> 5.56x45 ammo </a>
<a href = “[https://alphahorizonarmory.com/product/70gr-rifle-ammo-bulk-ammo-price/ https://alphahorizonarmory.com/product/'''70gr-rifle-ammo-bulk-ammo-price'''/]rel= “ do follow”> 243 win ammo</a>
<a href = https://alphahorizonarmory.com/product-category/ar-15-folding-stock-adapters/ rel= “do follow”> AR15 folding stock adapter</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/ruger-american-compact-9mm-black-3-55-inch-17rd-with-safety/” rel= “ do follow”>ruger american</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/srm-arms-m1216-gen2-semi-automatic-shotgun-12-ga-18-5-barrel-3-chamber-16-rounds/” rel= “ do follow”>srm 1216</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/beretta-a400-xtreme-plus-mossy-oak-bottomlands-12-ga-28-inch-3rds-kickoff/” rel= “ do follow”>beretta a400 xtreme plus</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/beretta-a400-xcel-multitarget-walnut-black-12-ga-30-inch-4rd/” rel= “ do follow”>beretta a400 xcel</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/browning-a5-mobl-dt-12-28-3-5-inch/” rel= “ do follow”>browning a5</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/browning-bt-99-adjustable-bc-micro-blued-12-ga-32-inch-1rd/” rel= “ do follow”>Browning BT 99</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/winchester-sx4-upland-fld-12-26-bl-wd-3/” rel= “ do follow”>winchester sx4</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/mossberg-500-ati-scorpion-pump-shotgun-flat-dark-earth-12-ga-18-5-inch-6-rd/” rel= “ do follow”>mossberg 500 ati scorpion</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/panzer-arms-bp-12-gen2-bullpup-pzrbp12g2bsb/” rel= “ do follow”>panzer arms bp-12</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/ohio-ordnance-works-h-c-a-r-semi-automatic-rifle-30-06-16-inch-2-30rd-mags/” rel= “ do follow”>ohio ordnance works</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/mossberg-bl-jic-500-cruiser-12-18-5-6sh/” rel= “ do follow”>mossberg 500 cruiser</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/smith-and-wesson-sd9ve-stainless-9mm-4-inch-barrel-16-rounds-with-fixed-sights/” rel= “ do follow”>smith and wesson sd9ve</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/smith-and-wesson-sd9ve-stainless-black-9mm-4-inch-10rd-california-compliant/” rel= “ do follow”>smith and wesson sd9ve</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/sig-sauer-p938-9mm-3-inch-7rds-black-siglite-night-sights-massachusetts-compliant/” rel= “ do follow”>sig sauer p938</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/sig-sauer-p226-full-size-legion-rx-gray-9mm-4-4-15-round-night-sights/” rel= “ do follow”>sig sauer p226</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/glock-45-gen-5-9mm-4-02-inch-10rds/” rel= “ do follow”>glock 45 gen 5</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/glock-30-gen-4-black-45acp-3-78-inch-10-rds/” rel= “ do follow”>glock 30 gen 4</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/glock-19-gen-5-9mm-4-02-inch-barrel-10-rounds-fixed-sights/” rel= “ do follow”>glock 19 gen 5</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/sw-performance-center-mp9-m2-0-9mm-5-17rd-no-thumb-safety/” rel= “ do follow”>M&P9 M2.0</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/ruger-ec9s-9mm-3-12-barrel-7-rounds-hogue-handall-grip/” rel= “ do follow”>ruger ec9s</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/sig-sauer-mpx-copperhead-coyote-tan-9mm-3-5-inch-20rds/” rel= “ do follow”>sig sauer mpx</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/smith-wesson-mp-shield-m-2-0-black-9mm-3-1-barrel-8-round-ma-compliant/” rel= “ do follow”>m&p shield 2.0</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/glock-43-flat-dark-earth-9mm-3-39-barrel-6-rounds/” rel= “ do follow”>glock 43</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/smith-and-wesson-637-38-spl-p-1-875-in-5-rds-stainless/” rel= “ do follow”>smith and wesson 637</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/sw-642-airweight-centennial-38-special-1-9-barrel-5-rds-stainless-steel/” rel= “ do follow”>S&W 642</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/charter-arms-undercover-revolver-38spl-2-inch-ss-5rd/” rel= “ do follow”>charter arms undercover</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/magnum-research-bfr-stainless-357-mag-38-spl-7-5-barrel-6-rounds/” rel= “ do follow”>magnum research bfr</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/cimarron-firearms-evil-roy-45lc-4-75-inch-6rd/” rel= “ do follow”>cimarron firearms</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/colt-firearms-king-cobra-stainless-black-357-mag-3-inch-6rds/” rel= “ do follow”>colt firearms</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/schofield-revolver-taylors-co-black-45-lc-5-inch-6-rd-walnut-grips/” rel= “ do follow”>schofield revolver</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/ruger-sp101-blued-357-mag-2-25-barrel-5-rounds/” rel= “ do follow”>ruger sp101</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/sw-442-revolver-matte-black-38-special-p-1-875-barrel-5-rounds/” rel= “ do follow”>s&w 442</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/taurus-856-ultra-lite-38-special-hammerless-38sp-blk-2-inch/” rel= “ do follow”>taurus 856<a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/north-american-arms-ranger-ii-stainless-22-mag-4-barrel-5-rounds/” rel= “ do follow”>north american arms ranger 2</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/cimarron-firearms-modified-p-45lc-5-5-inch-6rd-black/” rel= “ do follow”>cimarron firearms</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/glock-43x-9mm-3-41-barrel-10-rounds-fixed-glock-sights/” rel= “ do follow”>glock 43x</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/glock-19-gen-5-9mm-4-02-inch-barrel-15-rounds/” rel= “ do follow”>glock 19</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/glock-19-mos-g19-gen5-compact-9mm-pistol/” rel= “ do follow”>glock 19 mos</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/fn-509-tactical-nms-ns-9mm-17-rd/” rel= “ do follow”>fn 509 tactical</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/springfield-1911-ronin-45-acp-semi-auto-pistol-with-4-25-inch-barrel/” rel= “ do follow”>springfield 1911</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/taurus-1911-45-acp-full-size-stainless-pistol/” rel= “ do follow”>taurus 1911</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/winchester-large-rifle-magnum-primers-8-1-2m-box-of-1000-10-trays-of-100/” rel= “ do follow”> Winchester large rifle magnum primers for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/fiocchi-small-rifle-primer/” rel= “ do follow”> fiocchi small rifle primer for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/remington-premier-209-primer-5000p/” rel= “ do follow”> Buy Remington premier 209 primer 5000p for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/remington-etronx-electronic-primers-box-of-1000-10-trays-of-100/” rel= “ do follow”> Remington etronx electronic primers in stock</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/cci-ammunition-br4-small-rifle-primer/” rel= “ do follow”> cci br4 small rifle primer for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/cci-ammunition-small-pistol-primer-500-primers/” rel= “ do follow”> cci small pistol primers </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/re-16-8lbs-alliant-powder/” rel= “ do follow”> alliant powder for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/760-8lbs-winchester-powder/” rel= “ do follow”>winchester 760 </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/winchester-powder-296-8lb/” rel= “ do follow”> Winchester powder 296 </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/hodgdon-powder-800-x-8lb/” rel= “ do follow”> hodgdon 800x </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/red-dot-8-lbs-alliant-powder/” rel= “ do follow”> alliant red dot </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/winchester-8-1-2m-120-rf-primer/rel= “ do follow”> Buy Winchester rifle primer for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/hornady-precision-hunter-6-5-prc-143-grain-extremely-low-drag-expanding-brass-cased-centerfire-rifle-ammunition-500-rds/” rel= “ do follow”> 6.5 prc ammo for sale </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/hornady-precision-hunter-6-5-prc-143-grain-extremely-low-drag-expanding-brass-cased-centerfire-rifle-ammunition-500-rds/” rel= “ do follow”> 6.5 prc ammo for sale </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/hornady-precision-hunter-6-5-prc-143-grain-extremely-low-drag-expanding-brass-cased-centerfire-rifle-ammunition-500-rds/” rel= “ do follow”> 6.5 prc ammo for sale </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/hornady-superformance-30-06-springfield-165gr-sst-rifle-ammo-20-rounds/” rel= “ do follow”> hornady 30-06 </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/300-win-mag-ammo-by-federal-20-rounds-190gr-sierra-matchking-hpbt/” rel= “ do follow”> 300 win mag ammo </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/223-5-56x45-ammo-55gr-fmj-federal-american-eagle-ae223bkx-1000-round-bulk-case/” rel= “ do follow”> 223 rem ammo </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/winchester-centerfire-handgun-brass-9mm-115-grain-1000-rounds-fmj/” rel= “ do follow”> 9mm ammo in stock </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/cci-40-sw-ammunition-speer-lawman-53652-180-grain-full-metal-jacket-case-of-1000-rounds/” rel= “ do follow”> 40 sw ammo </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/45-acp-230-gr-fmj-cci-blazer-brass-5230-1000-rounds/” rel= “ do follow”> 45 acp ammo </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/tula-7-62x39-122-gr-fmj-case-1000-rounds/” rel= “ do follow”> 7.62x39 ammo</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/winchester-450-bushmaster-ammo-250-grain-extreme-pointproduct-sku-tsx450ds-mpn-x450ds-upc-020892224520/” rel= “ do follow”> 450 bushmaster ammo </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/cci-speer-38-special-blazer-practice-ammunition/” rel= “ do follow”> 38 special ammo </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/federal-300-wsm-200-grain-terminal-ascent-20-round-box/” rel= “ do follow”> 300 wsm ammo</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/federal-american-eagle-357-magnum-jsp-158-grain-50-rounds/” rel= “ do follow”> 357 magnum ammo</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/500-rounds-of-308-win-ammo-by-pmc-147gr-fmjbt/” rel= “ do follow”> 308 win ammo</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/federal-fusion-300win-165gr-20rds/” rel= “ do follow”> 300 WIN AMMO</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/federal-prm-7mmrem-160gr-np-20rds/” rel= “ do follow”>7mm rem ammo</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/federal-pwrshk-8mm-mau-170gr-sp-20rds/” rel= “ do follow”> 8mm mauser ammo</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/winchester-xsc123t-plated-3mg-stl-25rds/” rel= “ do follow”> Buy Winchester xsc123t for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/winchester-xpert-high-velocity-12ga-3-inch-1-1-8-oz-4-shot-25box/” rel= “ do follow”> 12 gauge ammo</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/410-bore-2-1-2-1-5-oz-rifled-slug-remington-slugger-250-rounds/” rel= “ do follow”> 410 bore slug ammo</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/1000-rounds-of-300-aac-blackout-ammo-by-magtech-first-defense-123gr-fmj/” rel= “ do follow”> 300 blackout ammo</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/50-cal-api-ammunition-50-bmg/” rel= “ do follow”> 50 cal api ammo </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/223-5-56x45-ammo-55gr-fmj-wolf-gold-brass-case-1000-round-case/” rel= “ do follow”> 5.56 ammo </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/century-arms-rh-10-ak-47-7-62-x-39-16-5-30-round/rel= “ do follow”> Century arms for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/panzer-arms-bp-12-gen2-bullpup-pzrbp12g2bsb/” rel= “ do follow”> panzer arms bullpup for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/alliant-powder-re-33-8lb/” rel= “ do follow”> alliant powder re 33</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/green-dot-8lbs-alliant-powder/” rel= “ do follow”> alliant powder green dot </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/alliant-powder-2400-8lbs/” rel= “ do follow”> alliant powder 2400</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/bushnell-engage-4-16x44mm-deploy-moa-reticle/” rel= “ do follow”> Buy bushnell engage for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/remington-700-mdt-chassis-6-5mm-creedmoor-for-sale/” rel= “ do follow”> Buy Remington 700 mdt for sale</a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/223-5-56x45-ammo-55gr-fmj-federal-american-eagle-ae223bkx-1000-round-bulk-case/” rel= “ do follow”> 223 5.56 ammo </a>
<a href = “https://alphahorizonarmory.com/product/9mm-9x19-ammo-115gr-fmj-remington-military-le-training-b9mm3-500-round-case/” rel= “ do follow”> 9mm ammo for sale</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/imr-4831-smokeless-powder-8lb-keg/” rel= “ do follow”>IMR 4831 in stock</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/imr-7977-8lb-powder/” rel= “ do follow”>buy IMR 7977 for sale</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/buy-alliant-reloder-23-smokeless-gun-powder-in-bulk-now/” rel= “ do follow”>Alliant reloader in stock </a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/imr-powder-4064-8lb/” rel= “ do follow”>IMR 4064</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/hodgdon-hornady-leverevolution-smokeless-gun-powder/” rel= “ do follow”>buy leverevolution in stock</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/hodgdon-clays-8-lbs-item-number-0810104/” rel= “ do follow”>hodgdon clays for sale</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/hodgdon-varget-smokeless-rifle-powder-8-lbs/” rel= “ do follow”>hodgdon varget in stock</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/imr-4350-smokeless-powder-8-pound/” rel= “ do follow”>imr 4350 in stock</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/alliant-rl-26-smokeless-powder-8lb-keg/” rel= “ do follow”>alliant reloder 26</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/hodgdon-h4198-smokeless-powder-8-lbs/” rel= “ do follow”>hodgdon h4198 in stock</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/buy-alliant-reloder-23-smokeless-gun-powder-in-bulk-now/” rel= “ do follow”> alliant reloder 23</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/alliant-reloder-19-smokeless-powder-5-lb/” rel= “ do follow”> alliant reloder 19</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/hodgdon-benchmark-smokeless-powder-8-lbshodgdon-bm8-item-034-bm8hodgdon-benchmark-smokeless-powder-8-lbshodgdon-powder/” rel= “ do follow”> hodgdon benchmark in stock</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/smith-and-wesson-sd9ve-stainless-9mm-4-inch-barrel-16-rounds-with-fixed-sights/” rel= “ do follow”>buy smith and sd9ve<a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/smith-and-wesson-sd9ve-stainless-black-9mm-4-inch-10rd-california-compliant/” rel= “ do follow”> smith and Wesson sd9ve for sale</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/smith-and-wesson-mp9-shield-ez-flat-dark-earth-black-9mm-3-6-barrel-8-rounds/” rel= “ do follow”>smith and wesson m&p 2.0</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/smith-and-wesson-mp-shield-2-0-9mm-4-25-inch-15rds-co-compliant/” rel= “ do follow”>m&p shield 2.0</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/glock-17-gen-5-9mm-4-49-inch-barrel-10-rounds-fixed-sights/” rel= “ do follow”>Glock 17 gen 5</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/sig-sauer-p938-9mm-3-inch-7rds-black-siglite-night-sights-massachusetts-compliant/” rel= “ do follow”>sig p938</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/sig-sauer-p226-full-size-legion-rx-gray-9mm-4-4-15-round-night-sights/” rel= “ do follow”> sig sauer p226</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/glock-45-gen-5-9mm-4-02-inch-10rds/” rel= “ do follow”>glock 45</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/glock-30-gen-4-black-45acp-3-78-inch-10-rds/” rel= “ do follow”> Glock 30 gen 4</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/glock-19-gen-5-9mm-4-02-inch-barrel-10-rounds-fixed-sights/” rel= “ do follow”>glock 19 gen 5</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/sw-performance-center-mp9-m2-0-9mm-5-17rd-no-thumb-safety/” rel= “ do follow>m&p 2.0</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/ruger-ec9s-9mm-3-12-barrel-7-rounds-hogue-handall-grip/” rel= “ do follow”>ruger ec9s</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/sig-sauer-mpx-copperhead-coyote-tan-9mm-3-5-inch-20rds/” rel= “ do follow”>sig sauer mpx</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/sw-mp-shield-2-0-black-9mm-3-1-barrel-8-round-ma-compliant/” rel= “ do follow”>s&w m&p shield 2.0</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/sig-sauer-p226-full-size-single-double-black-9mm-4-4-inch-15rds/” rel= “ do follow”>sig sauer p226</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/glock-19x-gen-5-flat-dark-earth-9mm-4-02-barrel-19-rounds-streamlight-tlr7a/” rel= “ do follow”>glock 19x for sale</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/ruger-american-compact-9mm-black-3-55-inch-17rd-with-safety/” rel= “ do follow”>ruger american</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/glock-43-flat-dark-earth-9mm-3-39-barrel-6-rounds/” rel= “ do follow”>glock 43</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/sw-637-38-spl-p-1-875-in-5-rds-stainless/” rel= “ do follow”>s&w 637</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/sw-642-airweight-centennial-38-special-1-9-barrel-5-rds-stainless-steel/” rel= “ do follow”>s&w 642</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/ruger-sp101-blued-357-mag-2-25-barrel-5-rounds/” rel= “ do follow”>ruger sp101</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/taurus-605-357-mag-2-inch-5rd-fixed-sights/” rel= “ do follow”>taurus 605</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/sw-442-revolver-matte-black-38-special-p-1-875-barrel-5-rounds/” rel= “ do follow”>s&w 442</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/heritage-firearms-rough-rider-blued-cocobolo-grip-22lr-6-5-inch-6rd/” rel= “ do follow”>heritage rough rider 22</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/standard-manufacturing-s333-thunderstruck-revolver-22-mag-1-25-8-round/” rel= “ do follow”>s333 thunderstruck</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/charter-arms-undercover-revolver-38spl-2-inch-ss-5rd/” rel= “ do follow”>charter arms undercover</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/taylors-co-schofield-revolver-black-45-lc-5-inch-6-rd-walnut-grips/” rel= “ do follow”>schofield revolver</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/schofield-revolver-model-3-cimarron-firearms-45lc-7-inch/” rel= “ do follow”>schofield revolver</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/taurus-856-ultra-lite-38-special-hammerless-38sp-blk-2-inch/” rel= “ do follow”>taurus 856</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/colt-firearms-king-cobra-stainless-black-357-mag-3-inch-6rds/” rel= “ do follow”>colt king cobra</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/naa-ranger-2-stainless-22-mag-4-barrel-5-rounds/” rel= “ do follow”>naa ranger 2</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/bond-arms-roughneck-stainless-38-spl-357-mag-2-5-2-rds/” rel= “ do follow”>bond arms roughneck</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/glock-19-gen-5-9mm-4-02-inch-barrel-15-rounds/” rel= “ do follow”>glock 19</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/glock-43x-9mm-3-41-barrel-10-rounds-fixed-glock-sights/” rel= “ do follow”>glock 43x</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/fn-509-tactical-nms-ns-9mm-17-rd-24-pistol-66-100375/” rel= “ do follow”>fn 509 tactical</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/springfield-1911-range-officer-parkerized-9mm-essentials-package/” rel= “ do follow”>springfield 1911</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/springfield-1911-ronin-45-acp-semi-auto-pistol-with-4-25-inch-barrel/” rel= “ do follow”>springfield ronin</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/300-win-mag-ammo-by-federal-20-rounds-190gr-sierra-matchking-hpbt/” rel= “ do follow”>300 Win Mag</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/257-wby-magnum-110-gr-eld-x-precision-hunter-in-bulk/” rel= “ do follow”>257 weatherby</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/243-win-scs-tui-70gr-rifle-bulk-ammo-500-rounds/” rel= “ do follow”> 243 win</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/winchester-varmint-he-22-magnum-jhp-34-grain-50-rounds/” rel= “ do follow”>Winchester Varmint</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/450-bushmaster-ammo/” rel= “ do follow”>450 bushmaster ammo</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/300-win-mag-ammo-180gr-accubond-trophy-grade/” rel= “ do follow”>300 win mag ammo</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/50-cal-api-ammunition-50-bmg/” rel= “ do follow”>50 bmg api</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/6-5-creedmoor-ammo-120gr-ballistic-tip-ammo-20rd/” rel= “ do follow”>6.5 creedmoor ammo</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/243-winchester-ammo-supx-80gr-ptd-sp-20/” rel= “ do follow”>243 ammo</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/300-blackout-ammo-magtech-first-defense-123gr-supersonic-fmj-1000rd/” rel= “ do follow”>300 blackout ammo</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/300-wsm-ammo-hornady-american-whitetail-165-gr-20rd/” rel= “ do follow”>300 wsm ammo</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/7-62x39-ammo-122-gr-fmj-case-1000-rounds-tula/” rel= “ do follow”>7.62x39 ammo</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/300-blackout-190-gr-sub-x-subsonic-for-sale/” rel= “ do follow”>300 blackout subsonic ammo</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/500-rounds-of-308-win-ammo-by-pmc-147gr-fmjbt/” rel= “ do follow”>308 ammo</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/6-5-prc-143-gr-eld-x-precision-hunter/” rel= “ do follow”> Buy 6.5 prc ammo for sale</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/30-06-ammo-20-rounds-by-federal-sierra-gameking-165gr-spbt/” rel= “ do follow”>30-06 ammo</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/hornady-superformance-30-06-springfield-165gr-sst-rifle-ammo-20-rounds/” rel= “ do follow”>30-06 springfield</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/30-06-springfield-165gr-ballistic-tip-ammo-20ct/” rel= “ do follow”>30 06 springfield ammo</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/hornady-superformance-30-06-springfield-165gr-sst-rifle-ammo-20-rounds/” rel= “ do follow”>30 06 springfield</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/300-blackout-190-gr-in-bulk/” rel= “ do follow”> subsonic 300 blackout ammo</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/300-prc-225gr-eld-match-hornady-500-rounds/” rel= “ do follow”>300 prc ammo</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/450-bushmaster-ammo-250-gr-ftx-500-rounds/” rel= “ do follow”>450 bushmaster ammo</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/5-56-ammo-for-sale-55gr-fmj-federal-1000-round-bulk-case/” rel= “ do follow”>5.56 ammo for sale </a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/hornady-precision-hunter-ammunition-300-winchester-magnum-200-grain-eld-x-box-of-20/” rel= “ do follow”>300 win mag ammo </a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/45-70-govt-ammo-winchester-300gr-super-x-jhp/” rel= “ do follow”>45-70 govt ammo </a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/bulk-5-56-ammo-55gr-fmj-federal-american-eagle-500-round-case/” rel= “ do follow”>5.56 ammo </a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/223-ammo-winchester-usa-223-remington-55gr-150-round-value-pack/” rel= “ do follow”>223 ammo</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/5-56-nato-ammo-hornady-frontier-brass-1000-rounds-55-grain-fmj/” rel= “ do follow”> frontier ammo 5.56 nato</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/5-56-nato-ammo-for-sale-winchester-jacketed-frangible-5-56-50gr-20rds/” rel= “ do follow”>5.56 nato ammo for sale </a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/federal-gm155m-large-pistol-magnum-match-1000/” rel= “ do follow”>federal large pistol primers for sale</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/cci-aps-strips-350-large-pistol-magnum-in-stock/” rel= “ do follow”>cci large pistol primersa>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/cci-large-rifle-magnum-primers/” rel= “ do follow”> CCI Large rifle primers</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/cci-aps-strips-350-large-pistol-magnum/” rel= “ do follow”>CCI large pistol primers</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/buy-cci-300-large-pistol-primers-5000/” rel= “ do follow”> large pistol primers for sale</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/cci-35-50-cal-bmg-primers-500/” rel= “ do follow”>cci 35 primers in stock now</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/cci-aps-br4-small-rifle-benchrest-1000/” rel= “ do follow”>CCI small rifle primers</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/cci-aps-br2-large-rifle-benchrest-1000-2/” rel= “ do follow”>cci large rifle primers</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/imr-4831-smokeless-powder-8lb-keg/” rel= “ do follow”>imr 4831 in stock</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/imr-7977-8lb-powder/” rel= “ do follow”> IMR 7977</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/buy-alliant-reloder-23-smokeless-gun-powder-in-bulk-now/” rel= “ do follow”>alliant reloder 23</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/winchester-triple-seven-209-primers-209-777-primers-5000-count/” rel= “ do follow”> winchester triple 7 209 primers</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/cci-209m-primers-209-magnum-shotshell-primers-5000/” rel= “ do follow”>209 muzzleloader primers</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/cci-magnum-large-rifle-primers-cci-250-5000-count/” rel= “ do follow”> large rifle magnum primers</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/federal-209a-primers-209-shotshell-primers-5000/” rel= “ do follow”>209 primers in stock</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/hodgdon-varget-smokeless-rifle-powder-8-lbs/” rel= “ do follow”>buy hodgdon varget in stock</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/hodgdon-clays-8-lbs-item-number-0810104/” rel= “ do follow”> Buy Hodgdon Clays 8 lbs In Stock</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/cci-550-small-pistol-magnum-primers-1000/” rel= “ do follow”>cci small pistol primers</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/hodgdon-h4895-8lb/” rel= “ do follow”> Buy Hodgdon H4895 in stock<a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/alliant-reloder-23-smokeless-rifle-powder-8-lballiant-powder-150686-item-137-150686/” rel= “ do follow”> Alliant Reloder 23</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/cci-large-rifle-7-62mm-nato-spec-military-primers-34-box-of-1000-10-trays-of-100/” rel= “ do follow”> cci large rifle primers</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/cci-450-small-rifle-magnum-primers-for-sale/” rel= “ do follow”> CCI 450 Small Rifle Magnum Primers For sale</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/cci-large-rifle-bench-rest-primers-for-sale-usa/” rel= “ do follow”> CCI Large Rifle Bench Rest Primers for sale </a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/blackhorn-209-muzzleloading-propellant-5lbs/” rel= “ do follow”> Buy Blackhorn 209 powder for sale</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/remington-kleanbore-209-for-sale-texas/” rel= “ do follow”> REMINGTON KLEANBORE 209 for sale Texas</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/federal-primer-209-muzzle-loading-primer-2000-case/” rel= “ do follow”> FEDERAL PRIMER 209 MUZZLELOADING PRIMER</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/federal-large-pistol-primers-150-box-of-1000-for-sale/” rel= “ do follow”> Federal Large Pistol Primers #150 Box of 1000 for sale </a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/cci-large-rifle-primers-for-sale-nj/” rel= “ do follow”> CCI Large Rifle Primers For sale </a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/cci-ammunition-small-pistol-primer-500-primers/” rel= “ do follow”> cci small pistol primers</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/federal-large-magnum-rifle-primers/” rel= “ do follow”> large rifle magnum primers</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/remington-sm-pistol-primers/” rel= “ do follow”> remington small pistol primers</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/federal-small-pistol-match-primers/” rel= “ do follow”> federal small pistol primers</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/cci-ammunition-209-in-line-muzzleloading-primer-2000pc/” rel= “ do follow”> CCI Ammunition 209 In-Line Muzzleloading Primer</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/winchester-209-primers-for-shotshells/” rel= “ do follow”> Buy Winchester 209 Primers in stock for sale now</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/federal-209-shotshell-primer/” rel= “ do follow”> hodgdon-powder-h1000-8lb for sale</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/federal-rifle-match-primer-large/” rel= “ do follow”> Federal Premium Gold Medal Match Primers</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/cci-ammunition-br4-small-rifle-primer/” rel= “ do follow”> CCI BR4 Small Rifle Primer</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/remington-premier-209-primer-5000p/” rel= “ do follow”> Remington Premier 209 Primer 5000P</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/fio-209-shotshell-primer/” rel= “ do follow”> FIOCCHI 209 SHOTSHELL PRIMER</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/fiocchi-large-rifle-primer/” rel= “ do follow”> Fiocchi Large Rifle Primer</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/winchester-large-rifle-primer-8-5-120-1000-count/” rel= “ do follow”> Winchester Large Rifle Primer</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/winchester-large-rifle-magnum-primer-8-1-2m-120winchester-8-1-2m-120-rf-primer/” rel= “ do follow”> Winchester Large Rifle Magnum primer</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/winchester-large-pistol-primer-5000ct/” rel= “ do follow”> large pistol primer for sale</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/red-dot-8-lbs-alliant-powder/” rel= “ do follow”> alliant red dot powder for sale</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/cfe-223-8lbs-hodgdon-powder/” rel= “ do follow”> Hodgdon CFE223 Smokeless Powder 8 Lbs</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/h380-8lbs-hodgdon-powder/” rel= “ do follow”> hodgdon h380</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/h4831-1lb-hodgdon-powder/” rel= “ do follow”> h4831sc powder for sale</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/h4831sc-8lbs-hodgdon-powder/” rel= “ do follow”> hodgdon h4831sc</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/hodgdon-powder-h-4350-1lb/” rel= “ do follow”> hodgdon h4350 for sale</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/hodgdon-powder-h1000-8lb/” rel= “ do follow”> h1000 powder</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/hodgdon-powder-h-4350-8lb/” rel= “ do follow”> hodgdon h4350</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/winchester-powder-296-4-lb/” rel= “ do follow”> winchester 296 powder</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/winchester-powder-296-8lb/” rel= “ do follow”> winchester 296 powder in stock</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/federal-rifle-primer-large-2/” rel= “ do follow”> federal large rifle primer</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/760-8lbs-winchester-powder/” rel= “ do follow”> winchester 760 powder</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/hodgdon-h50bmg-extreme-rifle-powder-8lbs/” rel= “ do follow”> hodgdon h50bmg</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/federal-premium-gold-medal-large-rifle-magnum-match-215m-primers-1000pcs/” rel= “ do follow”> federal large rifle magnum primers</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/imr-4895-smokeless-gun-powder/” rel= “ do follow”> imr 4895 for sale</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/winchester-large-rifle-magnum-primers-8-1-2m-box-of-1000-10-trays-of-100/” rel= “ do follow”> winchester large rifle magnum primers</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/hodgdon-hs6-smokeless-gun-powder/” rel= “ do follow”> hodgdon hs6 smokeless powder</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/alliant-reloder-33-smokeless-powder-8-lbs/” rel= “ do follow”> Alliant Reloder 33</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/hodgdon-us-869-smokeless-powder-8-lbs/” rel= “ do follow”> us 869 powder</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/imr-4895-smokeless-powder-8-pound/” rel= “ do follow”> imr 4895 for sale</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/federal-premium-gold-medal-large-rifle-match-primers-210m-box-of-1000-10-trays-of-100/” rel= “ do follow”> federal gold medal match primers</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/imr-4227-hodgdon/” rel= “ do follow”> imr 4227</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/winchester-209-shotshell-primers-1000-ct-box/” rel= “ do follow”> 209 primers in stock now</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/hodgdon-retumbo-smokeless-powder-8-lbshodgdon-ret8-item-034-ret8/” rel= “ do follow”> retumbo powder</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/remington-large-rifle-primers-9-1-2-box-of-1000-10-trays-of-100/” rel= “ do follow”> remington large rifle primers</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/federal-small-magnum-pistol-match-primers/” rel= “ do follow”> federal match primers</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/federal-100-small-pistol-primer-5000ct/” rel= “ do follow”> small pistol primers</a>
<a href = “https://theloadedarmory.com/product/300-prc-225gr-eld-match-hornady-500-rounds/” rel= “ do follow”>300 prc ammo</a>
|}
[[ప్రత్యేక:చేర్పులు/129.0.79.139|129.0.79.139]] 13:28, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
ayxyjdyagmxvdob3255txyy36fsshkk
3620191
3620184
2022-08-10T13:48:39Z
Pranayraj1985
29393
[[Special:Contributions/129.0.79.139|129.0.79.139]] ([[User talk:129.0.79.139|చర్చ]]) చేసిన మార్పులను [[User:Arjunaraoc|Arjunaraoc]] చివరి కూర్పు వరకు తిరగ్గొట్టారు.
wikitext
text/x-wiki
{{ఈ వారం వ్యాసం|సంవత్సరం=2017|వారం=51}}
{{ఈ వారం వ్యాసం| సంవత్సరం=2013|వారం=15}}
{{మీకు తెలుసా|01|2008}}
{{వికీప్రాజెక్టు తెలుగు సమాచారం అందుబాటులోకి}}
{{చెయ్యాల్సిన పనులు}}
{{పాత చర్చల పెట్టె|auto=small}}
== తెలుగు (భాష), తెలుగువారు అని వేర్వేరు వ్యాసాలు ==
తెలుగు భాష గురించి, తెలుగు ప్రజల నగురించి వేర్వేరు వ్యాసాలు ఉంటే వీలుగా ఉంటుంది అని నా అభిప్రాయం. [[ప్రత్యేక:Contributions/213.23.255.223|213.23.255.223]] 11:18, 26 ఫిబ్రవరి 2010 (UTC)
==వ్యాసం యొక్క పరిధి==
ఈ వ్యాసం ప్రాధమికంగా తెలుగు భాష గురించి, తెలుగు ప్రజలు, ఆంధ్రుల గురించిన విషయాలు ఆయా వ్యాసాల్లో చేరిస్తే బాగుంటుంది. తెలుగు తొలిప్రొద్దు వెలుగులు, వివిధ రంగాలలొ తొలి తెలుగు వ్యక్తులు, అవధానం - తెలుగు సాహిత్యానికి ప్రత్యేకం విభాగాలను ఇందులోనుండి తొలగిస్తే బాగుంటుందేమో! ఇంకో విషయం అవధానం కేవలం తెలుగుకే ప్రత్యేకమని చెప్పుకున్నప్పటికీ అవధానం మరే ఇతర భారతీయ భాషలోనైనా జరగవచ్చు. అందులో ప్రత్యేకంగా తెలుగులోనే జరగగలిగినదేమీ లేదు. ఇతర భారతీయ భాషలగురించి నాకు ఖచ్చితంగా తెలియదు కానీ, సంస్కృతంలో మాత్రం అవధానాలు జరిగేవని నేను చదివాను --[[వాడుకరి:వైజాసత్య|వైజాసత్య]] 05:27, 3 జనవరి 2009 (UTC)
: ఈ [http://ignca.nic.in/nl002104.htm లింకు] చూడండి --[[వాడుకరి:వైజాసత్య|వైజాసత్య]] 05:37, 3 జనవరి 2009 (UTC)
==విద్యార్ధులు తెలుగులో మాట్లాడకూడదట==
*కడప జిల్లా మైదుకూరు సెయింట్ జోసెఫ్ పాఠశాలలో తెలుగుభాష మాట్లాడకూడదంటూ చిన్నారుల మెడలో బోర్డులు తగిలించారు.తెలుగు భాష మా ట్లాడకూడదంటూ విద్యార్థులపై ఆంక్షలు విధించడం మానవ హ క్కుల ఉల్లంఘనకు పాల్పడటమేనని, ఇది ఘోర తప్పిదమని మా నవ హక్కుల కమిషన్ చైర్మన్ జస్టి స్ సుభాషణ్రెడ్డి వ్యాఖ్యానించా రు. (ఆంధ్రజ్యోతి 28.10.2009)--[[వాడుకరి:Nrahamthulla|Nrahamthulla]] 03:49, 28 అక్టోబర్ 2009 (UTC)
==పసిపిల్లలు ఏడ్చేది మాతృభాషలోనే==
పుట్టకముందే నేర్చుకుంటారు.మాతృభాషలో ఎన్నడూ మాట్లడనంటూ రాసి ఉన్న బోర్డులను చిన్నారి విద్యార్థుల మెడలో 'ఉపాధ్యాయులు' వేలాడదీయటం అనైతికమే కాదు అసహజం కూడా అని సైన్స్ నిరూపించింది. అప్పుడే పుట్టిన పసిపిల్లలు ఏడ్చే ఏడుపు కూడా మాతృభాషలోనే ఉంటుందని జర్మనీకి చెందిన శాస్త్రవేత్తల పరిశోధనలో వెల్లడైంది. అమ్మ గర్భంలో ఉన్న తొమ్మిది నెలల్లో.. చివరి మూడు నెలల సమయంలో తల్లి మాటలు వింటూ పిల్లలు మాతృభాష గురించి తెలుసుకుంటారని, పుట్టిన తర్వాత వారి ఏడుపు అదే భాషను ప్రతిఫలిస్తుందని తెలిసింది.పిల్లలు గర్భంలో ఉండగానే తల్లి మాటలు వింటూ ఉచ్చరణ గురించి తెలుసుకున్నారని స్పష్టమైంది. పిల్లలు వివిధ రకాల ధ్వనుల్లో ఏడ్చే సామర్థ్యాన్ని కలిగి ఉన్నప్పటికీ.. మాతృభాషకే ప్రాధాన్యమిస్తున్నారని కూడా ఈ పరిశోధనలో తెలిసింది. అమ్మతో అనుబంధాన్ని పెంచుకోవటం కోసమే శిశువు తనకు తెలిసిన మొదటి విద్యను ఇలా ప్రదర్శిస్తుంటారు.(ఈనాడు7.11.2009).కాబట్టి అన్ని మతాల దైవప్రార్ధనలు కూడా మాతృభాషల్లో ఉండటం సమంజసమే.--[[వాడుకరి:Nrahamthulla|Nrahamthulla]] 03:01, 7 నవంబర్ 2009 (UTC)
==ద్వితీయ భాషగా తెలుగుకు బదులు ఇంగ్లీష్==
ఆరు, ఆపై తరగతులు చదివే విద్యార్థులు ద్వితీయ భాషగా తెలుగుకు బదులు ఇంగ్లీష్ తీసుకోవడానికి ఇక మీదట జిల్లా విద్యా శాఖాధికారులే (డీఈఓ) అనుమతి ఇవ్వొచ్చని ఉత్తర్వులు జారీ చేశారు. గతంలో ఇతర రాష్ట్రాల విద్యార్థులు ద్వితీయ భాషగా ఇంగ్లీష్ను తీసుకోవాలంటే పాఠశాల విద్య డైరెక్టరేట్ నుంచి అనుమతి తీసుకోవాల్సి వచ్చేది. (ఆంధ్రజ్యోతి1.11.2009)----[[వాడుకరి:Nrahamthulla|Nrahamthulla]] 05:48, 1 నవంబర్ 2009 (UTC)
==తెలుగుపై పరిశోధన.. అమెరికాలోనే ఎక్కువ==
*"మనదేశంలో భాషలపై పరిశోధనలు జరిపే వారే కరవయ్యారు.ఇక్కడితో పోలిస్తే.. అమెరికాలోనే ఎక్కువమంది తమిళ, తెలుగు భాషలపై పరిశోధనలు చేస్తున్న వారు కనిపించారు"--మానవ వనరుల అభివృద్ధి శాఖ మంత్రి కపిల్ సిబాల్ (ఈనాడు 31.1.2010)
*భారతదేశంలో ఏ రాష్ట్రంలో పనిచేసే అధికారులకు ఆ భాష నేర్పించే ప్రయత్నం చేస్తోంది అమెరికా స్టేట్ డిపార్ట్మెంట్.అమెరికా వైస్ కాన్సూల్ గ్రెగ్ ర్యాంకిన్ తెలుగు నేర్చుకొని తెలుగులో ఇంటర్వ్యూలు చేస్తున్నాడు.(ఈనాడు గుంటూరు 16.9.2010)--[[వాడుకరి:Nrahamthulla|Nrahamthulla]] 03:28, 16 సెప్టెంబర్ 2010 (UTC)
== అంతరించిపోతున్నఅమ్మభాష==
దాదాపు రెండుతరాల విద్యార్థులు తెలుగు రాకుండానే, తెలుగుభాషను తూతూమంత్రంగా చదువుకునే కళాశాలల నుంచి బైటికొచ్చారు. వాళ్లంతా ఇంజినీర్లు, డాక్టర్లు, ప్రభుత్వశాఖల్లో పెద్దపెద్ద ఉద్యోగులైపోయారు. తెలుగంటే వెగటు. ఇంట్లో తెలుగక్షరాలు కనపడనీయరు. వినబడనీయరు. ఇక వీరి పిల్లలకు మాత్రం తెలుగంటే ఏం తెలుస్తుంది పాపం! ఇలాగే ఇంకో రెండుతరాలు కొనసాగితే, తెలుగువాచకాన్ని సాలార్జంగ్ మ్యూజియంలో ఓ పురాతన వస్తువులా ప్రదర్శనకు పెట్టాల్సిందే.పేరుకు భాషా ప్రాతిపదికన ఏర్పడిన మొట్టమొదటి రాష్ట్రమైనా, మనదగ్గర తల్లిభాషది రెండో స్థానమే. మళ్లీ మాట్లాడితే, మూడోస్థానమే.యాభై ఏడక్షరాలు, మూడు ఉభయాక్షరాలున్న మన వర్ణమాల ప్రపంచ భాషల్లోనే రెండో అతి పెద్దది. రాష్ట్రం ఏర్పడిన పదేళ్ల తరువాత కానీ మనం తెలుగుభాషకు అధికార హోదా కల్పించుకోలేకపోయాం. తెలుగుభాషకే మంగళహారతులు పాడేస్తున్నాం.ఇంగ్లిష్, రోమన్, జర్మన్ సహా సంస్కృతం, తమిళం, హిందీ, కన్నడం, మలయాళం వంటి భాషలన్నింట్లోకీ ఒక్క తెలుగు భాషకే భావాలను వేగాతివేగంగా అక్షర రూపంలోకి తర్జుమా చేయగల శక్తి ఉందని నిరూపించారు. 'ఇంగ్లిషులో ఒక అక్షరం 4.71 బిట్ల సమాచారాన్ని అందించగలిగితే, తెలుగు అక్షరం అదే సమాచారాన్ని అందించడానికి 1.14 బిట్లు మాత్రమే ఉపయోగించుకుంటుందని తేలింది. హిందీకి 1.56 బిట్లు, తమిళానికి 1.26 బిట్లు, కన్నడానికీ మలయాళానికీ 1.21 బిట్లు అవసరమయ్యాయి. ఇంగ్లిషులో ఒకే పదానికి అనేక పర్యాయపదాలు ఉండగా, ఒక్కో ప్రత్యేక పదం ద్వారా ఒక్కో ప్రత్యేక భావాన్ని స్పష్టంగా అందించగల సామర్థ్యం తెలుగు భాషకుంది. అదే ఈ వేగానికి కారణం.కంప్యూటరు, మౌజు, కీబోర్డు, హార్డ్వేరు, సాఫ్ట్వేరు...చివర్లో అచ్చు గుద్దేస్తే చాలు, కాకలుతిరిగిన ఇంగ్లీషు పదమైనా పంచెకట్టులోకి మారిపోతుంది. సాంకేతిక పదజాలాన్ని ఇట్టే ఇముడ్చుకోగల శక్తియుక్తులున్న ఏకైక భాష... భారతీయ భాషలన్నింట్లోకీ ఒక్క తెలుగేనని యాభై ఏళ్ల కిందటే ప్రపంచ ప్రసిద్ధ రసాయనశాస్త్రవేత్త ప్రొఫెసర్ హాల్డెన్ ప్రశంసించారు.మనదేశంలో 1652 మాతృభాషలున్నాయి. వీటిలో మహా అయితే ఓ పదిహేను, పదహారు భాషలకు లిపి ఉంది. రెండువందల భాషలకు పదహారు వందలకుపైగా మాండలికాలున్నాయి. ముప్ఫైశాతం పిల్లలు తమ మాతృభాషను నేర్చుకోవడం మానేస్తే, ఆ భాష ఉనికి ప్రమాదంలో పడినట్టే.1956 ఫిబ్రవరి 29న పాక్ సర్కారు బెంగాలీని కూడా మరో అధికార భాషగా గుర్తించింది. మాతృభాష కోసం నలుగురు బెంగాలీ యువకులు ప్రాణాలర్పించిన ఫిబ్రవరి 21వ తేదీని ఐక్యరాజ్యసమితి అంతర్జాతీయ మాతృభాషా దినోత్సవం'గా ప్రకటించింది.
- కర్లపాలెం హనుమంతరావు (ఈనాడు 21.2.2010)--[[వాడుకరి:Nrahamthulla|Nrahamthulla]] 07:26, 21 ఫిబ్రవరి 2010 (UTC)
==తెలుగు మంత్రిత్వ శాఖ==
రాష్ట్రంలో ఉగాది పర్వదినం నుంచి పూర్తి స్థాయిలో తెలుగులోనే పరిపాలన ఉంటుందని ముఖ్యమంత్రి రోశయ్య వెల్లడించారు.తెలుగు భాష అభివృద్థికి ప్రత్యేకమైన మంత్రిత్వ శాఖనూ ఏర్పాటు చేస్తామన్నారు.(ఈనాడు25.2.2010)
== ప్రాచీన హోదా==
హైకోర్టు విషయం తేల్చకపోయినప్పటికీ, తెలుగుకు ప్రాచీన హోదాకు సంబంధించి అన్ని సౌకర్యాలు, నిధుల విడుదల విషయంలో నిర్ణయాలు తీసుకోవచ్చునని కేంద్ర న్యాయమంత్రి వీరప్ప మొయిలీ సంబంధిత మంత్రిత్వ శాఖల అభ్యర్థన మేరకు న్యాయసలహాను అందజేశారు. ప్రాచీన హోదా అమలు అయితే తెలుగు భాషాభివృద్దికి, పరిశోధనాకేంద్రాలకు రు. వందకోట్ల మేరకు నిధుల విడుదల, ఇతర సౌకర్యాలు అమలు అవుతాయి.(ఆంధ్రజ్యోతి 12.3.2010)
==బ్రిటిష్ వాళ్లను తరిమినా ఆంగ్లాన్ని వదల్లేకపోతున్నాం==
స్వాతంత్య్ర పోరాటంతో దేశం నుంచి బ్రిటిష్ పాలకుల్ని తరిమికొట్టినా వారి భాషను మాత్రం విడవలేకపోతున్నామని శాసనమండలి అధ్యక్షుడు ఎ.చక్రపాణి , మాజీ మంత్రి మండలి బుద్ధప్రసాద్ విచారం వ్యక్తం చేశారు. మాతృభాష పరిరక్షణకు సమైక్యంగా నడుం బిగించాలని పిలుపునిచ్చారు.అధికారభాషలోనే పాలన కొనసాగించేందుకు ప్రజల నుంచి ఒత్తిడి రావాలన్నారు.ఈ విషయంలో తమిళనాడు ముందంజలో ఉందన్నారు.ఆంధ్రప్రదేశ్లో విషాదకర పరిణామాలకు భాష, సంస్కృతిలను విస్మరించడమే కారణమని అభిప్రాయపడ్డారు.(ఈనాడు 8.3.2010)
==భాష పెట్టె స్థానం==
తెలుగుతల్లి బొమ్మ ని మొదటిదిగా చేయక, భాషపెట్టెని మొదటిదిగా చేయటం మంచిది. ఎందుకంటే ఆ పెట్టెలో విలువైన సమాచారం తొలిదర్శనంలో కనబడుతుంది. తెలుగుతల్లిని ప్రత్యేక వ్యాసంలో బొమ్మని మొదటిదిగాచేయటం బాగుంటుంది.-- [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] 07:19, 13 అక్టోబర్ 2010 (UTC)
== Dictionary of mixed Telugu By Charles Philip Brown ==
http://books.google.com/books?id=j28IAAAAQAAJ&printsec=frontcover&source=gbs_ge_summary_r&cad=0#v=onepage&q&f=false
[[వాడుకరి:Rajmaan|Rajmaan]] ([[వాడుకరి చర్చ:Rajmaan|చర్చ]]) 22:01, 9 మార్చి 2013 (UTC)
==తెలుగు అధికార భాషా సంఘం ==
ఇది పునరుద్ధరించబడిందికదా. దీనికి మండలి బుద్ధప్రసాద్ అధ్యక్షుడు కదా. ఆయనకు మంత్రి హోదా కల్పిచబడింది కదా. ఈ విషయాన్ని వ్యాసం లో చేర్చ వచ్చునా. దీనికి ప్రమాణం చూపించాలా?కంపశాస్త్రి 13:38, 10 ఏప్రిల్ 2013 (UTC)
: చేర్చవచ్చు. గూగుల్ లో వెతికి అంతర్జాల తెలుగు వేదికలలో శాశ్వతంగా వుండే వార్తలు, లేక హిందూ లాంటి ఆంగ్లపత్రికలలో సంబంధించిన వార్తను వనరు గా చేర్చాలి.--[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 23:32, 10 ఏప్రిల్ 2013 (UTC)
{{ఈ వారం వ్యాసం| సంవత్సరం=2017|వారం=51}}
== Dating of Telugu Language ==
I will try to write History part of this article on par with https://en.wikipedia.org/wiki/Telugu_language#Earliest_records. I want to expand the history part.
--[[వాడుకరి:Criticpanther|Criticpanther]] ([[వాడుకరి చర్చ:Criticpanther|చర్చ]]) 09:17, 26 డిసెంబరు 2017 (UTC)
4ddx10x907nfiwj23ypny0gohasa5a0
యాదవ
0
89715
3620375
3604187
2022-08-11T03:48:54Z
2401:4900:4CAA:E242:0:0:233:DA1A
/* క్రీడా, ఇతర రంగాలలో ప్రముఖులు */అక్షర దోసం
wikitext
text/x-wiki
భారతదేశంలో పశుపోషణ వృత్తిగా కలిగిన తెగలు ఎన్నియో ఉన్నవి. అందులోని '''[[యాదవ]]''' అనేది భారతదేశానికి చెందిన ప్రాచీన జాతి. '''యాదవులు''' (మహారాజ్ యాడు భూమి- వారసులు) పురాతన భారతదేశ ప్రజలు పురాణ రాజు '''యదు వారసులు.''' యాదవ్ రాజవంశం ప్రధానంగా ఆభీరాస్ (ప్రస్తుత అహిర్ ), ఆంధక్, వృృష్ణి, సత్వత్ అనే సమాజాలను కలిగి ఉంది, వీరు శ్రీకృష్ణుని ఆరాధకులు. పురాతన భారతీయ సాహిత్యంలో ఈ ప్రజలు యదువంశ ప్రధాన అవయవాలుగా వర్ణించబడ్డారు. యాదవ్ మహారాజ్ యాడు వంశస్థుడు, '''యాదవ్''' అనే పేరుతో పిలుస్తారు. యాదవ తెగ వేదవ్యాసుడు వ్రాసిన మహాభారత కావ్యంలో పేర్కొనబడటంతో ప్రసిద్ధిపొందినది. ఆ కావ్యంలో '''యాదవులు''' '''చంద్రవంశపు క్షత్రియులు''' అని ప్రస్తావన ఉంది. మహాభారత కావ్యం ప్రకారం వృషిణి అను తెగకు చెందిన యదు అను రాజు సంతానమునకు యాదవులని పేరు వచ్చింది. '''యాదవులకు''' ప్రధాన ఆరాధ్యదైవం [[శ్రీ కృష్ణుడు|శ్రీకృష్ణుడు]]. లూసియా మిచెలుట్టి యాదవులపై చేసిన పరిశోధన ప్రకారం
|యాదవ్ కులం మూలంలో పాతుకుపోయిన రాజవంశం నిర్దిష్ట సూత్రం ప్రకారం, భారతీయ గోపాలక్ కులాలన్నీ శ్రీకృష్ణ (గోపాలక్, క్షత్రియ) జన్మించిన అదే యదువంశం నుండి వచ్చాయి… .అవారందరూ శ్రీ కృష్ణుడికి చెందినవారని వారిలో బలమైన నమ్మకం ఉంది ఉన్న, ప్రస్తుత యాదవ్ కులాలు అదే పురాతన పెద్ద యాదవ్ సమూహం నుండి రద్దు
|యాదవ్ అనే పదం అనేక పేర్లతో పిలువబడుతుంది, మొదట హిందీ ప్రాంతంలో, పంజాబ్, గుజరాత్లలో - ''[[అహిర్]]'' , మహారాష్ట్ర, గోవాలో - ''గావ్లి'' , ఆంధ్ర, కర్ణాటక - ''గొల్ల'' , తమిళనాడులో - ''కోనర్'' , కేరళ. - ''మనేర్'' సాధారణ సంప్రదాయక శ్రామిక కౌబాయ్, ఎద్దు-మంద, పాలు అమ్మకాలలో ఉంది.
==ఇతిహాసాల్లో ప్రస్తావన==
యాదవులు మహాభారత కావ్యంలో పేర్కొనబడటంతో ప్రసిద్ధిపొందారని చెప్పవచ్చు. సంస్కృత మహాభారత కావ్యం ప్రకారం యాదవులు యదు అను రాజు వంశస్థులు. యాదవ వంశము అనేకశాఖలు కలిగి మిక్కిలి ప్రసిద్ధులు అగు రాజులను పలువురను కలిగి ఉండెను. అందు యదువునకు జ్యేష్ఠపుత్రుఁడు అయిన సహస్రజిత్తునుండి హేహయ వంశము ఆయెను. వారికి మాహిష్మతి ముఖ్యపట్టణము. ఆవంశమున కార్తవీర్యార్జునుఁడు మిగుల ప్రసిద్ధికి ఎక్కిన రాజు. అతని వంశస్థులు తాళజంఘులు అను పేర వెలసిరి. యదుని రెండవ పుత్రుఁడు అగు క్రోష్టువు వంశమున ప్రసిద్ధికి ఎక్కినరాజులు శశిబిందువు, జ్యామఘుఁడు, విదర్భుఁడు. వారలలో విదర్భుఁడు విదర్భరాజు వంశస్థాపకుఁడు ఆయెను. అతని మూడవ కొమరుని నుండి చేదివంశము వచ్చెను. రెండవ కొమరుని వంశస్థుఁడు అగు సాత్వతుని నుండి భోజవంశమును, అంధకవంశమును, వృష్ణివంశమును కలిగెను. అందు భోజవంశస్థులు ధారాపురాధిపులు అయిరి. అంధక వంశమున కృష్ణుఁడు పుట్టెను. వృష్ణివంశమున సత్రాజిత్తును సాత్యకియు పుట్టిరి.
==వీరు ప్రధాన యాదవ వంశాలు ==
* 1) పూజ గొల్ల 2) పాకనాటి గొల్ల 3) ముస్తి గొల్ల 4) పెద్దింటి గొల్ల 5) కరినే గొల్ల 6) ఏయా గొల్ల 7) ఆల గొల్ల 8) గంప గొల్ల 9) తెలుసురి గొల్ల 10) సదనపు గొల్ల 11) కుర్మ గొల్ల 12) ఎర్ర గొల్ల 13) హే గొల్ల 14) పూనాటి గొల్ల 15) ఉన్ని గొల్ల 16) పత్తి గొల్ల 17) గంగిరెడ్డి గొల్ల 18) కర్ణ గొల్ల 19) ఎల్లమ్మ గొల్ల 20) బాగోథుల గొల్ల 21) రస గొల్ల 22) పూరి గొల్ల 23) వ్రుస్తి గొల్ల 24) కొనార్ గొల్ల 25) మండల గొల్ల 26) గౌడ గొల్ల 27) కాడు గొల్ల 28) పుర గొల్ల 29) చిన్నవేటి గొల్ల 30) రచ గొల్ల 31) గవిడి గొల్ల 32) అడవి గొల్ల 33) పాల గొల్ల 34) పెదరాజు గొల్ల 35) నెయ్యి గొల్ల 36) పేయ్య గొల్ల 37) సంజానాపు గొల్ల 38) దోమకొంటి గొల్ల 39) తీగ గొల్ల 40) పద్మం గొల్ల 41) కమ్మ గొల్ల 42) బూదటి గొల్ల 43) గుజ్జునపు గొల్ల 44) కురువ గొల్ల 45) కురుబ గొల్ల 46) పురము గొల్ల 47) ముత్తే గొల్ల 48) మొదటి గొల్ల
== యాదవ గోత్రాలు ==
కుంకుమ పూల (అరవ )రుషుల, బోధినీల్ల (వర్ధం), వెయ్యవులా, (చండియ), కొషలియ, తిరుశుల, కాంకస్, కస్నియ,కలలియ, కత్, కదియాన్, ఖోల్, పెడేంద్ర (గోపిదేశి), ఖైర్, ఖతోదియ, ఖోద్మియ, ఖుదోతియ, ఖుదోలియ, ఖైర్వాల్, ఖేద్కియ, కేశివ్, ఖోసియ, గరాహ్, గంవాల్, గిదాద్, ఘూంగ్లా, చోరా, చైవాదియ, చైదాలియ, జంజాదియ, జాదం, జద్వాల్, చదోదియ, నాగేంద్ర, నానపాల్, నల్లందుల, జద్గోలియ,ఝావత్, తెహ్రాకియ, తొండక్, తక్రాన్, అదుక్వాల్, తతన్, దగర్, దాబర్, దేహ్మివాల్, దాంతర్త, దేశ్వాల్, దహియ, ఉల్లేంల, నిగనియ, నహరియ, నిర్బాన్, నికుం, నిచ్వానియ, పంహార్, పచ్పడియ, రోద్వాల్,బల్రియ,బోగోలు, యాక్ష్వ క్షేణ,కవిలికటల, నాగేంద్రుల , ఉత్తముల, పల్లకిల
==ఆచార వ్యవహారాలు==
వీరి ఆరాధ్య దైవం మహాభారత కావ్యంలోని శ్రీకృష్ణుడు.
==రాజకీయ ప్రముఖుల:==
*అనిరూద్ జగన్నాథ్ , మారిషస్ దేశ మాజీ రాష్ట్రపతి, ప్రధాన మంత్రి
* ప్రావింద్ జగన్నాథ్ , మారిషస్ దేశ ప్రస్తుత ప్రధానమంత్రి
*ములాయంసింగ్ యాదవ్, ఉత్తర ప్రదేశ్ మాజీ ముఖ్యమంత్రి
*[[లాలూ ప్రసాద్ యాదవ్]] , బీహార్ మాజీ ముఖ్యమంత్రి
*[[అఖిలేశ్ యాదవ్]] , ఉత్తర ప్రదేశ్ ముఖ్యమంత్రి
*బసుదేవ్ పాండే , టి & టి దేశ మాజీ ప్రధానమంత్రి
*డా.రామ్ బరన్ యాదవ్, నేపాల్ రాష్టపతి
*శ్రీమతి చిత్ర లేఖ యాదవ్, స్పీకర్, నేపాల్
*[[ములాయం సింగ్ యాదవ్, సమాజ్వాది పార్టీ చీఫ్]]
*శరద్ యాదవ్, జనతా దల్ చీఫ్
*రావు బీరెంద్ర సింగ్ యాదవ్, హర్యానా 2 వ ముఖ్యమంత్రి
*[[బ్రహ్మ ప్రకాష్ (రాజకీయ నాయకుడు)|చౌదరి బ్రహ్మ ప్రకాష్ యాదవ్]], ఢిల్లి మొదటి ముఖ్యమంత్రి
*సిద్దరామయ్య, కర్నాటక మాజి ముఖ్యమంత్రి
*రబ్రిదేవి యాదవ్, మాజి బిహార్ ముఖ్యమంత్రి
*తను పిళ్ళై, కేరళ 2 వ ముఖ్యమంత్రి
*బి.పి. మండలం యాదవ్ (లేట్), మాజి బీహర్ ముఖ్యమంత్రి
*[[బాబు లాల్ గౌర్, మాజీ మధ్య ప్రదేశ్ ముఖ్యమంత్రి]]
*[[రాందేవ్ బాబా యోగ గురు పతంజలి]]
*పోలిబోయిన అనిల్ కుమార్ యాదవ్ ఆంధ్రప్రదేశ్ నీటి పారుదల శాఖ మంత్రి
*[[బండారు దత్తాత్రేయ|బండారు దత్తాత్రేయ - హర్యానా గవర్నర్]]
== క్రీడా, ఇతర రంగాలలో ప్రముఖులు ==
* ప్రశాంత్ నీల్ .దర్శకుడు(కే.జి.ఎఫ్)
*కేదార్ జాధవ్, తొలి వ్యక్తిగత గోల్డ్ మెడల్ విజేత
*వికాస్ యాదవ్,2010 ఆసియా గేమ్స్ విజేత
*రంజిత్ సింగ్ యాదవ్,
*శివలాల్ యాదవ్
*ఉమేశ్ యాదవ్
*సంతోశ్ యాదవ్, తొలిసారి ఎవరెస్ట్ ని 2 సార్లు అధిరోహించిన మహిళ
*ధనరాజ్ పిళ్ళై
* శివాజి రావ్ గైక్వాడ్ (రజినీ కాంత్), సూపర్ స్టార్ ఆఫ్ సౌత్ ఇండియా ( డంగర్ లేదా కురుబ/ కురుబ గొల్ల)
* అర్జున్, నటుడు (కురుబ/ కురుబ గొల్ల ) కర్నాటక రాష్ట్రం
* కె. యస్. ఆర్. దాస్, సినీ దర్శకుడు (మోసగాళ్ళకు మోసగాడు మొ..వి)
* సముద్ర ఖని, సినీ దర్శకుడు
* కె. యస్. రవి కుమార్, సినీ దర్శకుడు
* సూర్య, నటుడు
* కార్తీక్, నటుడు
* నిఖిల్, నటుడు
* రంజిత్ సింగ్ యాదవ్
* శివలాల్ యాదవ్, (మాజీ బి.సి.చీఫ్)
* ఉమేశ్ యాదవ్
* సూర్య కుమార్ యాదవ్
* ధీరజ్ జాదవ్
* జయంత్ యాదవ్
* కృష్ణప్ప గౌతమ్
* కుల్దీప్ యాదవ్
* రాధా యాదవ్
* పూనమ్ యాదవ్
* లలిత్ యాదవ్
* ఏక్తా చౌధురి, (మిస్ ఇండియా యూనివర్స్)
* రఘు బీర్ యాదవ్, హిందీ నటుడు
* పోలిబోయిన అనిల్ కుమార్ యాదవ్ (నీటి పారుదల శాఖ మంత్రి )
* బోయిన సుబ్బారావు, దర్శకుడు.
==సంబంధిత ఇతర తెగలు==
భారతదేశంలోని పశుపోషణ వృత్తిగల తెగలు చాలా ఉన్నా, ఆ తెగలను వివిధ రాష్ట్రాలలో వేర్వేరు పేర్లతో పిలుస్తారు <ref>Diversity at Three Tetrameric STR Loci in a Substructured Golla Caste Population of Southern Andhra Pradesh, in Comparison to Other Indian Populations - B. Mohan Reddy, Ranjan Dutta , Banrida T. Langstieh1 and V.K. Kashyap</ref>. యాదవులు మహాభారత కావ్యంలో పేర్కొనబడటంతో దేశ ప్రసిద్ధినొందారు. కొన్ని తెగలు ఒకే వృత్తిని జీవనాధారంగా కలిగియున్నప్పుడు ఆ తెగలన్నీ ఒకే జాతికి చెందినవారనే భావన కలుగడం సహజము. ఆ క్రమంలో వృత్తిపరంగా యాదవులను పోలిన ఇతర పశుపోషణ వృత్తిగల తెగలు యాదవులను తమ పూర్వీకులుగా భావించాయి. యాదవులను పూర్వీకులుగా విశ్వసించే జాతుల పేర్లు, గోపాలులు, ఏయా[[గొల్ల]]లు, కురుమగొల్ల , సద్గోప, గౌర్, అహిర్, గౌడ, దుమల గౌడ, మధురపురియ గౌడ, నంద గౌడ, కంజ గౌడ, మగధ గౌడ, లక్ష్మీనారాయణ గౌడ, జడేజా, రావత్, జాదవ్,కురుబ/ కురుబ గొల్ల
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==లంకెలు==
*https://web.archive.org/web/20190626101250/http://www.yadavhistory.com/
*https://web.archive.org/web/20150412001510/http://www.drdo.gov.in/drdo/ceptam/download/OBClist.pdf
*http://www.peoplegroupsindia.com/profiles/yadav/
*https://web.archive.org/web/20150316213027/http://www.yadavclub.com/yadav-gotra.html
*http://nikeshyadav.com/yadav_gotra_list/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140127142727/http://nikeshyadav.com/yadav_gotra_list/ |date=2014-01-27 }}
*http://www.iyadavhistory.com{{Dead link|date=జనవరి 2020 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
*https://web.archive.org/web/20150218141954/http://archives.cerium.ca/IMG/pdf/Caste_and_Politics-_Identity_Over_System_.pdf
[[వర్గం:కులాలు]]
2csarza9rgothu2b8h8xf5i57tzpqsu
3620377
3620375
2022-08-11T03:51:27Z
2401:4900:4CAA:E242:0:0:233:DA1A
wikitext
text/x-wiki
భారతదేశంలో పశుపోషణ,వ్యవసాయం కలిగిన తెగలు ఎన్నియో ఉన్నవి. అందులోని '''[[యాదవ]]''' అనేది భారతదేశానికి చెందిన ప్రాచీన జాతి.వీరు క్షత్రియులు. '''యాదవులు''' (మహారాజ్ యాడు భూమి- వారసులు) పురాతన భారతదేశ ప్రజలు పురాణ రాజు '''యదు వారసులు.''' యాదవ్ రాజవంశం ప్రధానంగా ఆభీరాస్ (ప్రస్తుత అహిర్ ), ఆంధక్, వృృష్ణి, సత్వత్ అనే సమాజాలను కలిగి ఉంది, వీరు శ్రీకృష్ణుని ఆరాధకులు. పురాతన భారతీయ సాహిత్యంలో ఈ ప్రజలు యదువంశ ప్రధాన అవయవాలుగా వర్ణించబడ్డారు. యాదవ్ మహారాజ్ యాడు వంశస్థుడు, '''యాదవ్''' అనే పేరుతో పిలుస్తారు. యాదవ తెగ వేదవ్యాసుడు వ్రాసిన మహాభారత కావ్యంలో పేర్కొనబడటంతో ప్రసిద్ధిపొందినది. ఆ కావ్యంలో '''యాదవులు''' '''చంద్రవంశపు క్షత్రియులు''' అని ప్రస్తావన ఉంది. మహాభారత కావ్యం ప్రకారం వృషిణి అను తెగకు చెందిన యదు అను రాజు సంతానమునకు యాదవులని పేరు వచ్చింది. '''యాదవులకు''' ప్రధాన ఆరాధ్యదైవం [[శ్రీ కృష్ణుడు|శ్రీకృష్ణుడు]]. లూసియా మిచెలుట్టి యాదవులపై చేసిన పరిశోధన ప్రకారం
|యాదవ్ కులం మూలంలో పాతుకుపోయిన రాజవంశం నిర్దిష్ట సూత్రం ప్రకారం, భారతీయ గోపాలక్ కులాలన్నీ శ్రీకృష్ణ (గోపాలక్, క్షత్రియ) జన్మించిన అదే యదువంశం నుండి వచ్చాయి… .అవారందరూ శ్రీ కృష్ణుడికి చెందినవారని వారిలో బలమైన నమ్మకం ఉంది ఉన్న, ప్రస్తుత యాదవ్ కులాలు అదే పురాతన పెద్ద యాదవ్ సమూహం నుండి రద్దు
|యాదవ్ అనే పదం అనేక పేర్లతో పిలువబడుతుంది, మొదట హిందీ ప్రాంతంలో, పంజాబ్, గుజరాత్లలో - ''[[అహిర్]]'' , మహారాష్ట్ర, గోవాలో - ''గావ్లి'' , ఆంధ్ర, కర్ణాటక - ''గొల్ల'' , తమిళనాడులో - ''కోనర్'' , కేరళ. - ''మనేర్'' సాధారణ సంప్రదాయక శ్రామిక కౌబాయ్, ఎద్దు-మంద, పాలు అమ్మకాలలో ఉంది.
==ఇతిహాసాల్లో ప్రస్తావన==
యాదవులు మహాభారత కావ్యంలో పేర్కొనబడటంతో ప్రసిద్ధిపొందారని చెప్పవచ్చు. సంస్కృత మహాభారత కావ్యం ప్రకారం యాదవులు యదు అను రాజు వంశస్థులు. యాదవ వంశము అనేకశాఖలు కలిగి మిక్కిలి ప్రసిద్ధులు అగు రాజులను పలువురను కలిగి ఉండెను. అందు యదువునకు జ్యేష్ఠపుత్రుఁడు అయిన సహస్రజిత్తునుండి హేహయ వంశము ఆయెను. వారికి మాహిష్మతి ముఖ్యపట్టణము. ఆవంశమున కార్తవీర్యార్జునుఁడు మిగుల ప్రసిద్ధికి ఎక్కిన రాజు. అతని వంశస్థులు తాళజంఘులు అను పేర వెలసిరి. యదుని రెండవ పుత్రుఁడు అగు క్రోష్టువు వంశమున ప్రసిద్ధికి ఎక్కినరాజులు శశిబిందువు, జ్యామఘుఁడు, విదర్భుఁడు. వారలలో విదర్భుఁడు విదర్భరాజు వంశస్థాపకుఁడు ఆయెను. అతని మూడవ కొమరుని నుండి చేదివంశము వచ్చెను. రెండవ కొమరుని వంశస్థుఁడు అగు సాత్వతుని నుండి భోజవంశమును, అంధకవంశమును, వృష్ణివంశమును కలిగెను. అందు భోజవంశస్థులు ధారాపురాధిపులు అయిరి. అంధక వంశమున కృష్ణుఁడు పుట్టెను. వృష్ణివంశమున సత్రాజిత్తును సాత్యకియు పుట్టిరి.
==వీరు ప్రధాన యాదవ వంశాలు ==
* 1) పూజ గొల్ల 2) పాకనాటి గొల్ల 3) ముస్తి గొల్ల 4) పెద్దింటి గొల్ల 5) కరినే గొల్ల 6) ఏయా గొల్ల 7) ఆల గొల్ల 8) గంప గొల్ల 9) తెలుసురి గొల్ల 10) సదనపు గొల్ల 11) కుర్మ గొల్ల 12) ఎర్ర గొల్ల 13) హే గొల్ల 14) పూనాటి గొల్ల 15) ఉన్ని గొల్ల 16) పత్తి గొల్ల 17) గంగిరెడ్డి గొల్ల 18) కర్ణ గొల్ల 19) ఎల్లమ్మ గొల్ల 20) బాగోథుల గొల్ల 21) రస గొల్ల 22) పూరి గొల్ల 23) వ్రుస్తి గొల్ల 24) కొనార్ గొల్ల 25) మండల గొల్ల 26) గౌడ గొల్ల 27) కాడు గొల్ల 28) పుర గొల్ల 29) చిన్నవేటి గొల్ల 30) రచ గొల్ల 31) గవిడి గొల్ల 32) అడవి గొల్ల 33) పాల గొల్ల 34) పెదరాజు గొల్ల 35) నెయ్యి గొల్ల 36) పేయ్య గొల్ల 37) సంజానాపు గొల్ల 38) దోమకొంటి గొల్ల 39) తీగ గొల్ల 40) పద్మం గొల్ల 41) కమ్మ గొల్ల 42) బూదటి గొల్ల 43) గుజ్జునపు గొల్ల 44) కురువ గొల్ల 45) కురుబ గొల్ల 46) పురము గొల్ల 47) ముత్తే గొల్ల 48) మొదటి గొల్ల
== యాదవ గోత్రాలు ==
కుంకుమ పూల (అరవ )రుషుల, బోధినీల్ల (వర్ధం), వెయ్యవులా, (చండియ), కొషలియ, తిరుశుల, కాంకస్, కస్నియ,కలలియ, కత్, కదియాన్, ఖోల్, పెడేంద్ర (గోపిదేశి), ఖైర్, ఖతోదియ, ఖోద్మియ, ఖుదోతియ, ఖుదోలియ, ఖైర్వాల్, ఖేద్కియ, కేశివ్, ఖోసియ, గరాహ్, గంవాల్, గిదాద్, ఘూంగ్లా, చోరా, చైవాదియ, చైదాలియ, జంజాదియ, జాదం, జద్వాల్, చదోదియ, నాగేంద్ర, నానపాల్, నల్లందుల, జద్గోలియ,ఝావత్, తెహ్రాకియ, తొండక్, తక్రాన్, అదుక్వాల్, తతన్, దగర్, దాబర్, దేహ్మివాల్, దాంతర్త, దేశ్వాల్, దహియ, ఉల్లేంల, నిగనియ, నహరియ, నిర్బాన్, నికుం, నిచ్వానియ, పంహార్, పచ్పడియ, రోద్వాల్,బల్రియ,బోగోలు, యాక్ష్వ క్షేణ,కవిలికటల, నాగేంద్రుల , ఉత్తముల, పల్లకిల
==ఆచార వ్యవహారాలు==
వీరి ఆరాధ్య దైవం మహాభారత కావ్యంలోని శ్రీకృష్ణుడు.
==రాజకీయ ప్రముఖుల:==
*అనిరూద్ జగన్నాథ్ , మారిషస్ దేశ మాజీ రాష్ట్రపతి, ప్రధాన మంత్రి
* ప్రావింద్ జగన్నాథ్ , మారిషస్ దేశ ప్రస్తుత ప్రధానమంత్రి
*ములాయంసింగ్ యాదవ్, ఉత్తర ప్రదేశ్ మాజీ ముఖ్యమంత్రి
*[[లాలూ ప్రసాద్ యాదవ్]] , బీహార్ మాజీ ముఖ్యమంత్రి
*[[అఖిలేశ్ యాదవ్]] , ఉత్తర ప్రదేశ్ ముఖ్యమంత్రి
*బసుదేవ్ పాండే , టి & టి దేశ మాజీ ప్రధానమంత్రి
*డా.రామ్ బరన్ యాదవ్, నేపాల్ రాష్టపతి
*శ్రీమతి చిత్ర లేఖ యాదవ్, స్పీకర్, నేపాల్
*[[ములాయం సింగ్ యాదవ్, సమాజ్వాది పార్టీ చీఫ్]]
*శరద్ యాదవ్, జనతా దల్ చీఫ్
*రావు బీరెంద్ర సింగ్ యాదవ్, హర్యానా 2 వ ముఖ్యమంత్రి
*[[బ్రహ్మ ప్రకాష్ (రాజకీయ నాయకుడు)|చౌదరి బ్రహ్మ ప్రకాష్ యాదవ్]], ఢిల్లి మొదటి ముఖ్యమంత్రి
*సిద్దరామయ్య, కర్నాటక మాజి ముఖ్యమంత్రి
*రబ్రిదేవి యాదవ్, మాజి బిహార్ ముఖ్యమంత్రి
*తను పిళ్ళై, కేరళ 2 వ ముఖ్యమంత్రి
*బి.పి. మండలం యాదవ్ (లేట్), మాజి బీహర్ ముఖ్యమంత్రి
*[[బాబు లాల్ గౌర్, మాజీ మధ్య ప్రదేశ్ ముఖ్యమంత్రి]]
*[[రాందేవ్ బాబా యోగ గురు పతంజలి]]
*పోలిబోయిన అనిల్ కుమార్ యాదవ్ ఆంధ్రప్రదేశ్ నీటి పారుదల శాఖ మంత్రి
*[[బండారు దత్తాత్రేయ|బండారు దత్తాత్రేయ - హర్యానా గవర్నర్]]
== క్రీడా, ఇతర రంగాలలో ప్రముఖులు ==
* ప్రశాంత్ నీల్ .దర్శకుడు(కే.జి.ఎఫ్)
*కేదార్ జాధవ్, తొలి వ్యక్తిగత గోల్డ్ మెడల్ విజేత
*వికాస్ యాదవ్,2010 ఆసియా గేమ్స్ విజేత
*రంజిత్ సింగ్ యాదవ్,
*శివలాల్ యాదవ్
*ఉమేశ్ యాదవ్
*సంతోశ్ యాదవ్, తొలిసారి ఎవరెస్ట్ ని 2 సార్లు అధిరోహించిన మహిళ
*ధనరాజ్ పిళ్ళై
* శివాజి రావ్ గైక్వాడ్ (రజినీ కాంత్), సూపర్ స్టార్ ఆఫ్ సౌత్ ఇండియా ( డంగర్ లేదా కురుబ/ కురుబ గొల్ల)
* అర్జున్, నటుడు (కురుబ/ కురుబ గొల్ల ) కర్నాటక రాష్ట్రం
* కె. యస్. ఆర్. దాస్, సినీ దర్శకుడు (మోసగాళ్ళకు మోసగాడు మొ..వి)
* సముద్ర ఖని, సినీ దర్శకుడు
* కె. యస్. రవి కుమార్, సినీ దర్శకుడు
* సూర్య, నటుడు
* కార్తీక్, నటుడు
* నిఖిల్, నటుడు
* రంజిత్ సింగ్ యాదవ్
* శివలాల్ యాదవ్, (మాజీ బి.సి.చీఫ్)
* ఉమేశ్ యాదవ్
* సూర్య కుమార్ యాదవ్
* ధీరజ్ జాదవ్
* జయంత్ యాదవ్
* కృష్ణప్ప గౌతమ్
* కుల్దీప్ యాదవ్
* రాధా యాదవ్
* పూనమ్ యాదవ్
* లలిత్ యాదవ్
* ఏక్తా చౌధురి, (మిస్ ఇండియా యూనివర్స్)
* రఘు బీర్ యాదవ్, హిందీ నటుడు
* పోలిబోయిన అనిల్ కుమార్ యాదవ్ (నీటి పారుదల శాఖ మంత్రి )
* బోయిన సుబ్బారావు, దర్శకుడు.
==సంబంధిత ఇతర తెగలు==
భారతదేశంలోని పశుపోషణ వృత్తిగల తెగలు చాలా ఉన్నా, ఆ తెగలను వివిధ రాష్ట్రాలలో వేర్వేరు పేర్లతో పిలుస్తారు <ref>Diversity at Three Tetrameric STR Loci in a Substructured Golla Caste Population of Southern Andhra Pradesh, in Comparison to Other Indian Populations - B. Mohan Reddy, Ranjan Dutta , Banrida T. Langstieh1 and V.K. Kashyap</ref>. యాదవులు మహాభారత కావ్యంలో పేర్కొనబడటంతో దేశ ప్రసిద్ధినొందారు. కొన్ని తెగలు ఒకే వృత్తిని జీవనాధారంగా కలిగియున్నప్పుడు ఆ తెగలన్నీ ఒకే జాతికి చెందినవారనే భావన కలుగడం సహజము. ఆ క్రమంలో వృత్తిపరంగా యాదవులను పోలిన ఇతర పశుపోషణ వృత్తిగల తెగలు యాదవులను తమ పూర్వీకులుగా భావించాయి. యాదవులను పూర్వీకులుగా విశ్వసించే జాతుల పేర్లు, గోపాలులు, ఏయా[[గొల్ల]]లు, కురుమగొల్ల , సద్గోప, గౌర్, అహిర్, గౌడ, దుమల గౌడ, మధురపురియ గౌడ, నంద గౌడ, కంజ గౌడ, మగధ గౌడ, లక్ష్మీనారాయణ గౌడ, జడేజా, రావత్, జాదవ్,కురుబ/ కురుబ గొల్ల
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==లంకెలు==
*https://web.archive.org/web/20190626101250/http://www.yadavhistory.com/
*https://web.archive.org/web/20150412001510/http://www.drdo.gov.in/drdo/ceptam/download/OBClist.pdf
*http://www.peoplegroupsindia.com/profiles/yadav/
*https://web.archive.org/web/20150316213027/http://www.yadavclub.com/yadav-gotra.html
*http://nikeshyadav.com/yadav_gotra_list/ {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20140127142727/http://nikeshyadav.com/yadav_gotra_list/ |date=2014-01-27 }}
*http://www.iyadavhistory.com{{Dead link|date=జనవరి 2020 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
*https://web.archive.org/web/20150218141954/http://archives.cerium.ca/IMG/pdf/Caste_and_Politics-_Identity_Over_System_.pdf
[[వర్గం:కులాలు]]
tcpftqvbq9h5xj3yblx0oo55ewsqte3
ముదిరాజు
0
90153
3620371
3603888
2022-08-11T03:34:47Z
2401:4900:4CAA:E242:0:0:233:DA1A
/* చరిత్ర */
wikitext
text/x-wiki
'''ముదిరాజు''' : [[తెలంగాణా బీసీ కులాల జాబితా]] బి.సి.డి.గ్రూపు లోని 19వ [[కులం]].
==చరిత్ర==
ముదిరాజులు పల్లవ రాజులకు సామంతులుగా క్రీస్తు శకం 655 - 851 మధ్య [[తమిళనాడు]] రాష్ట్రంలో తంజావూర్, తిరుచి, పుదుకొత్తై, పెరంబలూరు, తిరువారూరు, నాగపట్టియాన్, దిందిక్కల్, కరూర్, మధురై జిల్లాలను పాలించారు. వీరు కాకతీయ సాళువ పల్లవ రాజ వంశీకులని అంటారు. వెలమ రాజులకు, పల్లవ రాజులకు సైనికులుగా పనిచేశారు. కొంతమంది వీరు క్రీస్తు శకం 3వ శతాబ్దానికి 6 వ శతాబ్దానికి మధ్య [[తమిళనాడు]] ప్రాంతాన్ని పాలించిన కలబ్ర రాజుల వంశస్తులని అంటారు. ముదిరాజ్ లు [[క్షత్రియులు|క్షత్రియ]] వర్ణానికి చెందినవారు. ముదిరాజులను ముత్తరాసు, ముత్తరాచు, ముతరాచు, ముత్రాసి పేర్లతో కూడా పిలుస్తారు.
==సమకాలీనం==
[[ముదిరాజ్]] లను [[తెలుగోళ్లు]], [[తెనుగోళ్లు]], బంటు, [[మత్తరాసి]], ముతరాచ, [[కోలీలు]], [[కావలికార్]], [[నాయకులు]], [[పాలయగార్]] , [[మస్కూరీలు]], [[వతన్దార్లు]] ... ఇలా చాలా పేర్లు ఈ కులస్థులకున్నాయి. ఒక్కో ప్రాంతంలో ఒక్కో పేరుంది. నల్గొండ జిల్లాలో [[బంటు]] 'గా పిలువబడుతున్న వీరు మత్స్య కార్మికులుగా జీవిస్తున్నారు. తెలంగాణ రాష్ట్రంలో `ముదిరాజు లు. మహబూబ్నగర్ జిల్లాలో వీరు [[తెనుగు]]. రాష్ర్టంలో మత్స్యకారులు పెద్దసంఖ్యలో ఉన్నారు. అటు వంటి 30 కులాలకు చేపలు పట్టుకునే హక్కును కల్పిస్తూ ప్రభుత్వం 1964లో జీఓ విడుదల చేసింది. ఈ ముప్పయి కులాలలో [[తెనుగు]], [[కోలి]], [[ముత్తరాసి]], [[ముత్తరాచ]], [[బంటు]] కులాలు కూడా ఉన్నాయి.
మొదటి రాజులు మానవ జాతిని పరిపాలిఛిన మొదటి [[రాజులు]] ముదిరాజులు.ముదిరాజ్ లు [[పాండవులు|పాండవుల]] వంశానికి చెందిన వారని చెపుతారు.పాండవులు ఆర్య జాతికి చెందిన వారు అని అంటుంటారు.
==ముదిరాజ్ పేరు పుట్టుక అసలు కథ==
[[File:Etela Rajendera.jpg|thumb|ఈటెల రాజేందర్|alt=ఈటెల రాజేందర్]]
ముదిరాజులు స్థానిక నాగ జాతికి చెందిన వారని చరిత్రకారుల అభిప్రాయం. మూల ద్రావిడ జాతి వారని భీమనాధుని శ్రీనివాస్ గారి అభిప్రాయం. చేపలు పట్టుకోవడం, పండ్లు అమ్ముకోవడం వీరి ప్రధాన వృత్తి. ఎక్కువమంది [[చేపలు]]పట్టి, వాటిని అమ్మటమే ప్రధాన వృత్తిగా ఎంచుకున్నారు. తెలంగాణ జిల్లాలలో 3,700 ప్రాథమిక మత్స్య సహకార సంఘాలు ఉన్నాయి. వీటిలో సుమారు 2,800 మత్స్యసహకార సంఘాలు ముదిరాజులవే. గతంలో ముదిరాజ్లు అటవీ సంపదపై ఆధారపడి జీవిం చేవారు. ఇప్పుడు పట్టణాలు, గ్రామాలలో చిన్నచిన్న వ్యాపా రాలు చేసుకుంటూ బతుకుతున్నారు. . రాష్ర్ట ముదిరాజ్ మహాసభ అధ్యక్షులు, శాసనమండలి సభ్యులు [[కాసాని జ్ఞానేశ్వర్ ముదిరాజ్]]. శాసనసభ సభ్యులు మరయు మంత్రి [[ఈటెల రాజేందర్]], ముదిరాజ్ యూత్ లీడర్ పల్లెటి సింగయ్యముదిరాజ్,విద్యార్ధి యువజన సంఘం లీడర్ నీలం రవి ముదిరాజ్ కొంతమంది ప్రముకులు ఉన్నారు .
==ఇవీ చూడండి==
*https://web.archive.org/web/20090518191716/http://www.geocities.com/MUDIRAJA/mudiraju_meaning.html
==మూలాలు==
*http://www.suryaa.com/showspecialstories.asp?ContentId=5565{{Dead link|date=జనవరి 2020 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}
[[వర్గం:కులాలు]]
h2lhvxil0kq4tla6np7u5ndejhj02yc
వికీపీడియా:రచ్చబండ
4
90932
3620186
3614191
2022-08-10T13:37:35Z
Arjunaraoc
2379
/* ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ - 2022 : అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల సవరణల అనుభవాలు */ కొత్త విభాగం
wikitext
text/x-wiki
{{అడ్డదారి|[[WP:VP]]}}
{{రచ్చబండ}}
{{కొత్త విభాగము | వ్యాఖ్య=కొత్త చర్చ ప్రారంభించండి}}
{{Archives|auto=yes}}
{{మొదటిపేజీ_నిర్వహణస్థితి}}
{{సహకారం_స్థితి}}
== చరిత్రను కాపాడండి ==
వికీపీడియా అనేది విజ్ఞాన సర్వస్వం. ఇక్కడి పేజీల్లో "ప్రస్తుత" సమాచారం ఎంత ముఖ్యమో, చారిత్రిక సమాచారం కూడా అంతే ముఖ్యం. "ఇవ్వాళ" సమాచారం మారింది గదా అని "నిన్నటి" సమాచారాన్ని తీసేసి కొత్త దాన్ని పెడితే నిన్న ఎలా ఉండేది అనేది తెలియకుండా పోతుంది. ఉదాహరణకు కొత్త జిల్లాలు
కొత్త జిల్లాలు ఏర్పడితే పాత జిల్లా పేజీలో ఉన్న సమాచారాన్ని సవరించాలి - పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత విస్తీర్ణం ఎంత, జనాభా ఎంత, మండలాలెన్ని, గ్రామాలెన్ని,.. వగైరా సమాచారాన్ని సవరించాలి. కానీ అంత మాత్రాన పాత సమాచారాన్ని తీసెయ్యకూడదు. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు జిల్లా గణాంకాలు ఎలా ఉండేవో రాయాలి. పాత మ్యాపును ఉంచాలి. వాటన్నిటినీ తీసేస్తే విజ్ఞాన సర్వస్వంలో ముఖ్యమైన విలువను కోల్పోయినట్టే. అసలు సమాచారం లేకనే పోతే చేసేదేమీ లేదు. కానీ ఉన్న సమాచారాన్ని తీసెయ్యడం తగదు. దానికి ఎంతో విలువ ఉంది. తెలంగాణ విషయంలో [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు]] గారు చాలా మండలాల పేజీల్లో చారిత్రిక సమాచారాన్ని చేర్చారు. ఇంకా గ్రామాల పేజీల్లో ఈ చారిత్రిక సమాచారాన్ని చేర్చాల్సి ఉంది. అయితే ప్రస్తుతం ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పేజీల్లో ఈ తప్పులు జరుగుతున్నై. పాత సమాచారాన్ని తీసేస్తున్నారు. అలా తీసెయ్యక్లుండా పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అని విడిగా ఆ సమాచారాన్ని చూపండి. ఆయా పేజీల్లో చురుగ్గా పనిచేస్తున్న వాడుకరులందరూ ఈ సంగతిని గమనించి తాము చేసిన మార్పుచేర్పులను వెనక్కి తిరిగి చూసుకుని అవసరమైన సవరణలు చెయ్యాలనీ, ఇకముందు చేసే దిద్దుబాట్లలో అలాంటి పొరపాట్లు జరక్కుండా జాగ్రత్త పడాలనీ విన్నవించుకుంటున్నాను. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 00:48, 4 జూన్ 2022 (UTC)
:[[వాడుకరి:Chaduvari|చదువరి]] గారి అమూల్యమైన అభిప్రాయాలతో నేనూ ఏకీభవిస్తున్నాను.2016 తెలంగాణ జిల్లాల, మండలాల పునర్వ్యస్థీకరణలో ఇదే పద్దతి పాటించాను.ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పేజీల్లో నేను వీలువెంబడి అవకాశాన్ని చూసుకుని పై సూచనలకు అనుగుణంగా చరిత్రను కాపాడటానికి నావంతు ప్రయత్నం నేను చేస్తాను.ఇప్పటికే శ్రీ కాకుళం జిల్లాలో ఇదే పద్దతి పాటించి సవరించాను.అలాగే మిగిలిన 12 పాత జిల్లాలు ఇదే పద్దతిలో సవరిస్తాను.పాత చరిత్రను కాపాడటం విజ్ఞాన సర్వస్వం లో అది ఒక భాగం అని మనందరం గుర్తెరగాలి.చరిత్రను కాపాడుకుంటూ, ప్రస్తుత సమాచారం తగినట్లుగా నవీకరించటమే వికీపీడియాలో సవరించటం అని అర్థం. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 03:48, 4 జూన్ 2022 (UTC)
:అవును సర్ గత సమాచారాన్ని తొలగిస్తే , పూర్వ స్వరూపాన్ని తెలుసు కోవడం కష్టం అవుతుంది ````bvprasadtewiki```` [[వాడుకరి:Bvprasadtewiki|Bvprasadtewiki]] ([[వాడుకరి చర్చ:Bvprasadtewiki|చర్చ]]) 06:58, 5 జూలై 2022 (UTC)
==విడుదల కానున్న, రూపొందుతున్న సినిమా వ్యాసాలు సృష్టింపు==
ఈ మధ్య కాలంలో విడుదల కానున్న, రూపొందుతున్న, రాబోతున్న చిత్రాల వ్యాసాలు వికీలో రాయటం జరుగుతుంది.ఇప్పటికీ [[:వర్గం:విడుదల కానున్న సినిమాలు|విడుదల కానున్న సినిమాలు]] వర్గంలో 32 వ్యాసాలు చేరినవి. అలా కూడా రాయచ్చా? ముందే రాయాలసిన అంత అవసరం ఉందా? నిర్మించి విడుదలైన తరువాత రాస్తే బాగుంటుంది కదా! చాలా గ్రామ వ్యాసాలలో ఏర్పాటుచేయుదురు. "పురస్కరిస్తారు", "నిర్వహించెదరు"". పొల్గొనబోవుచున్నాడు" భవిష్యత్ కాలానికి చెందిన పదాలతో కూడిన వాక్యాలున్న పేజీలు [[:వర్గం:తాజాకరించవలసిన వ్యాసాలు|తాజాకరించవలసిన వ్యాసాలు]] అనే వర్గంలో ఇప్పటికి 300 కుపైగా చేరినవి.గమనించనవి ఇంకా కొన్ని ఉండవచ్చు.వీటిని తాజా పర్చటానికి ఇష్టంగా అంత ముందుకువచ్చే వారు చాలా అరుదు.నేను గ్రామ వ్యాసాలలో అవకాశం ఉన్న కొన్ని వాక్యాలను సవరిస్తూనే ఉన్నాను. నేను సవరించినవి బహు కొద్ది మాత్రమే! ఇలా ఉంటే వికీ విర్వహణ కష్టంగా ఉంటుందని గమనించగలరు.తరువాత వాటిని తాజా పర్చాలిసిన బాధ్యత ఎవరు తీసుకుంటారు, ఎవరుకు గుర్తు ఉంటుది!. అలాంటివి ఉన్నవని ఎవరు గమనిస్తారు.అందుకని నాదొక విన్నపం.ఇలాంటి వాక్యాలు, వ్యాసాలు రాయకుండా ఉండటం మేలు అని నా అభిప్రాయం. -2022-06-08T14:40:54(IST) యర్రా రామారావు
:సినిమా వ్యాసాలు విడుదలైన తరువాత రాస్తే బాగుంటుందని నా అభిప్రాయం. విడుదల కానున్న సినిమా వ్యాసాన్ని ఏక వాక్యంలో రాస్తారు. విడుదలైన తరువాత దానిని విస్తరించడం, వర్గాలు మార్చడం చేయడం జరగటం లేదు. దాని నిర్వహణ, సంస్కరణ, తాజకరించడం నిర్వాహకులకు కష్టంగా ఉంటుంది. కనుక ఇటువంతి వ్యాసాలను రాయకుండా ఉండటమే మేలని నా అభిప్రాయం➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 09:27, 8 జూన్ 2022 (UTC)
: చాలా ముఖ్యమైన విషయంపై చర్చ మొదలుపెట్టినందుకు [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారికి ధన్యవాదాలు.
:తీస్తున్నామని బహిరంగంగా ప్రకటించాక ఆగిపోయిన సినిమాలు ఎన్నో ఉంటాయి. అసలు విడుదల అయ్యేవాటికంటే ఆగిపోయేవే ఎక్కువైనా ఆశ్చర్యం లేదు. షూటింగు మొదలయ్యాక కూడా ఆగిపోయేవి కొన్ని ఉంటాయి. విడుదల దాకా వచ్చి కూడా డబ్బు బాధల కారణంగా ఆగిపోయేవి కూడా - బాగా తక్కువే అయినప్పటికీ - ఉంటాయి. అంచేత, "తలపెట్టిన" ప్రతి సినిమాకూ పేజీ పెట్టడం కరెక్టు కాదనే నా ఉద్దేశం కూడా. అయితే సినిమా విడుదలయ్యేదాకా పేజీ పెట్టకపోవడం కూడా సరైన పని కాదేమో! ఎందుకంటే సినిమాలు విడుదల అయ్యే సమయానికి వాటిపై ఆసక్తి తారస్థాయికి చేరుతుంది. ఆ సమయానికి వికీ పేజీ లేనట్లైతే వికీ పాఠకులకు ఆశాభంగం కలిగించవచ్చు. అందుచేత మధ్యేమార్గంగా ఇలా చెయ్యాలని నా ప్రతిపాదన.
:* మరీ సినిమా గురించి ప్రకటించగానే పేజీ పెట్టెయ్యకూడదు. దానికోసం కింది మార్గదర్శకాలను పెట్టుకోవచ్చు:
:** సినిమా రెగ్యులర్ షూటింగు మొదలయ్యాకనో, విడుదల తేదీకి నెల/రెణ్ణెల్ల ముందో పేజీని సృష్టించవచ్చు. లేదా మరేదైనా కొలబద్ద పెట్టుకోవాలి.
:** షూటింగు మొదలైందని లేదా విడుదల తేదీ ఫలానా అనే సమాచారం నమ్మదగ్గ మూలాల్లో వస్తేనే పేజీ సృష్టించాలి. గాసిప్ వెబ్సైట్లలో వచ్చే సమాచారాన్ని అసలు మూలాలుగా వాడరాదు.
: అలా పేజీని పెట్టినపుడు, అందులో కాలదోషం పట్టే అవకాశమున్న సమాచారాన్ని తగు విధంగా రాయాలి.
:*ఉదాహరణకు విడుదల తేదీ 2024 జనవరి 16 అని రాసామనుకొండి. ఆ తేదీ వచ్చే వరకూ ఆ సమాచారంలో దోషమేమీ లేనట్టే. కానీ ఆ తేదీ దాటగానే ఆ సమాచారానికి కాలదోషం పడుతుంది. దాన్ని నివారించేందుకు, ఆ తేదీ పక్కనే లేదా ఆ వాక్యం చివరన {{tl|update after}} అనే మూసను, తగు పరామితులతో చేర్చాలి. అలా చేస్తే ఆ తేదీ వచ్చే దాకా ఆ మూస కనబడదు, అదృశ్యంగా ఉంటుంది. ఆ తేదీ రాగానే ఆ మూస కనబడడమే కాదు, ఆ పేజీని ఒక వర్గం లోకి చేరుస్తుంది. దీని గురించిన వివరాల కోసం [[వికీపీడియా:వాడుకరులకు సూచనలు#కాలదోషం పట్టే వ్యాసాలను గుర్తించడం ఎలా]] చూడొచ్చు. ఆ వర్గాన్ని ఎప్పటికప్పుడు పరిశీలిస్తూ ఉంటే ఆయా వ్యాసాలను తగు విధంగా సవరిస్తూ ఉండవచ్చు.
:* అలాగే సమాచారపెట్టెలో విడుదల తేదీ ఫీల్డులో విడుదల తేదీ వేసి పక్కనే ఈ మూస పెట్టాలి (భవిష్యత్తులో విడుదల కాబోయే సినిమాలకు మాత్రమే ఇది వర్తిస్తుంది. విడుదలైన వాటికి, విడుదలైన తేదీ వేస్తే చాలు). దాని వలన ఆ తేదీ దాటగానే ఆ పేజీ పై వర్గం లోకి చేరుతుంది.
:అలాంటి భవిష్యత్కాల సినిమాలకు పేజీ పెట్టేవారు ఈ విషయాన్ని నిబద్ధతతో పాటిస్తేనే ఇది ఫలిస్తుంది. వాడుకరులు తమ తమ ఆలోచనలను వెలిబుచ్చవలసినది. ముఖ్యంగా [[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud]] గారు ఈ చర్చలో పాల్గొనాలని వినతి.--2022-06-09T10:40:10(IST) Chaduvari
: కాల దోషం పట్టె వాక్యాలు కొన్ని చోట్ల నేను రాయాల్సి వచ్చింది అలాంటివి రాయకూడదు అని మనసులో ఉండేది. ఎవరో సరిచేస్తారు అని అనుకోవడం తప్పు కనిపించేది. ఇప్పుడు చర్చ ప్రారంభించినందుకు ధన్యవాదాలు ముఖ్యంగా సినిమా పేజీల్లో ఈ తప్పులు జరుగుతాయి. కాబట్టి సినిమా విడుదలైన తర్వాత ఆ పేజి సృష్టించాలి అనే ముఖ్యమైన అంశంతో నేను ఏకీభవిస్తున్నాను. ధన్యవాదాలు.[[File:Plume pen w.gif|30px|]][[వాడుకరి:ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల|<span style="text-shadow:#EE82EE 3px 3px 2px;"><font color="#0000FF"><sup></sup><b>ప్రభాకర్ గౌడ్</b></font></span>]]<sup>[[వాడుకరి చర్చ:ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల|<font color="green">చర్చ</font>]]</sup> 12:55, 11 జూన్ 2022 (UTC)
:: సినిమా వ్యాసాల గురించి చర్చను ప్రారంభించిన [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారికి ధన్యవాదాలు.
:: అయితే, సినిమా వ్యాసాలు రాయడం విషయంలో పైన [[వాడుకరి:Chaduvari|చదువరి]] గారు చెప్పిన అభిప్రాయాలే నావి కూడా. అలాగే, చదువరి గారు చేసిన సూచనలు కూడా బాగున్నాయి. ప్రస్తుతం నేను గానీ, బత్తిని వినయ్ కుమార్ గానీ రాస్తున్న సినిమా వ్యాసాలలో దాదాపుగా విడుదల తేదీ ప్రకటించిన తరువాత రాసిన వ్యాసాలే ఉంటున్నాయి. అలాగే, వాటిని 'విడుదల కానున్న సినిమాలు' వర్గంలో కూడా చేరుస్తున్నాము, విడుదలైన సినిమా వ్యాసాలను ఎప్పటికప్పుడు మార్పులు చేస్తున్నాము. సమాచారం కోసం నమ్మదగ్గ మూలాలను పరిశీలించి వాటిని, ఆర్కైవ్ లింకులతో సహా చేరుస్తున్నాము. చదువరి గారు సూచించినట్టుగా ఇకపైన {{update after}} మూసను కూడా ఉపయోగిస్తాము.--<span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 03:14, 15 జూన్ 2022 (UTC)
::: పైన నేనొక పొరపాటు చేసాను.. ఆ మూస పేరు {{tl|update after}}. ఈ మూస పరామితిలో ఇచ్చిన తేదీ దాటగానే అది [''dated info''] గా మారిపోతుంది. తేదీ ఏదీ ఇవ్వకపోతే వెంటనే అలా మారిపోతుంది. అందుకే, ఇంతకుముందు నేను దానికి నేరుగా లింకు ఇచ్చేసినందున [''dated info''] అని చూపిస్తోంది. ఇప్పుడు దాన్ని టెంప్లేటు లింకుగా మార్చాను. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 04:53, 15 జూన్ 2022 (UTC)
:::: [[User:Chaduvari|చదువరి]] గారూ, మీరు చెప్పినట్టుగా {{tl|update after}} మూసను ఉపయోగించాను. అయితే, వ్యాసంలో {{tl|update after}} అని చూపిస్తోంది. ఉదా: [[ఆదిపురుష్]], [[విరాట పర్వం (సినిమా)]].--<span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 05:13, 15 జూన్ 2022 (UTC)
:::::@[[వాడుకరి:Pranayraj1985|Pranayraj1985]] గారూ, అందులో మీరు tl అనే మూసను వాడారు. మూసను చేర్చకుండా, కేవలం దాని లింకును ఇచ్చేందుకు మాత్రమే దాన్ని వాడాలి. మూసను చేర్చాలంటే tl వాడకూడదు. నేను [[ఆదిపురుష్]] లో <nowiki>{{update after|2022|08|11}}</nowiki> అని చేర్చి, తగు మార్పు చేసాను చూడండి. ఇపుడు ఆగస్టు 11 దాకా ఏమీ కనబడదు, ఆ తేదీ తరువాతనే [''Dated info''] అని చూపిస్తుంది. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 05:40, 15 జూన్ 2022 (UTC)
:::::: అలాగేనండి [[User:Chaduvari|చదువరి]] గారు..! --<span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 05:56, 15 జూన్ 2022 (UTC)
== CIS-A2K Newsletter May 2022 ==
[[File:Centre for Internet And Society logo.svg|180px|right|link=]]
Dear Wikimedians,
I hope you are doing well. As you know CIS-A2K updated the communities every month about their previous work through the Newsletter. This message is about May 2022 Newsletter. In this newsletter, we have mentioned our conducted events and ongoing and upcoming events.
; Conducted events
* [[:m:CIS-A2K/Events/Punjabi Wikisource Community skill-building workshop|Punjabi Wikisource Community skill-building workshop]]
* [[:c:Commons:Pune_Nadi_Darshan_2022|Wikimedia Commons workshop for Rotary Water Olympiad team]]
; Ongoing events
* [[:m:CIS-A2K/Events/Assamese Wikisource Community skill-building workshop|Assamese Wikisource Community skill-building workshop]]
; Upcoming event
* [[:m:User:Nitesh (CIS-A2K)/June Month Celebration 2022 edit-a-thon|June Month Celebration 2022 edit-a-thon]]
Please find the Newsletter link [[:m:CIS-A2K/Reports/Newsletter/May 2022|here]].
<br /><small>If you want to subscribe/unsubscibe this newsletter, click [[:m:CIS-A2K/Reports/Newsletter/Subscribe|here]]. </small>
Thank you [[User:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[User talk:Nitesh (CIS-A2K)|talk]]) 12:23, 14 June 2022 (UTC)
<small>On behalf of [[User:Nitesh (CIS-A2K)]]</small>
<!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=CIS-A2K/Reports/Newsletter/Subscribe/VP&oldid=18069678 -->
== వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2022 ==
సముదాయ సభ్యులకు నమస్కారం!
గత ఏట జరిగిన వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2021 లో తెలుగు వికీ ప్రపంచస్థాయిలో సత్తా చాటిన విషయం విదితమే. అయితే ఈ విజయ పరంపరను కొనసాగించాలని తెలుగు వికీకి ఇంతటి కీర్తి తెచ్చి పెట్టిన ఈ పోటిని ఈ సంవత్సరం కూడా ఘనంగా జరపాలని, తెలుగు వికిలో సంబందిత అంశాలలో మెరుగులు దిద్దడానికి ప్రాజెక్టుని నిర్వహించడం జరుగుతుంది.
[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2022|వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2022]] ప్రాజెక్టు పేజి సృష్టించడం జరిగింది, కావున సముదాయ సభ్యులందరూ పేజిని సందర్శించి తగు మార్పులను సూచించాలని అభ్యర్తిస్తున్నాను.
అయితే ఈ పోటికి సంబంధించి కొన్ని అంశాలలో సహాయం కావాలి.
# ఈ ప్రాజెక్టు లక్ష్యాలుగా వేటిని ఎంచుకుంటే బాగుంటుందని ఇక్కడ చెప్పగలరు.
# ఇక ఈ ప్రాజెక్టు న్యాయ నిర్ణేతలు: [[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]], [[వాడుకరి:Chaduvari|చదువరి]],[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జునరావు]], [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]], [[వాడుకరి:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]], [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]], [[వాడుకరి:Pranayraj1985|ప్రణయ్ రాజ్]], [[వాడుకరి:Adithya pakide| ఆదిత్య పకిడే]] గార్లలో ఆసక్తి ఉన్న వారు ఈ పోటికి న్యాయ నిర్ణేతలుగా వ్యవహరించవలసిందిగా కోరుతున్నాను.
# ఇకపోతే ప్రాజెక్టు విజేతలకు అందించాల్సిన బహుమతులకి సహాయం ఎక్కడ దొరుకుతుందో [[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] గారు సూచించగలరని విన్నపం.
ధన్యవాదాలు
మీ <span style="background:Gainsboro">[[User:Nskjnv|<font color="#FF9933">'''Nsk'''</font><font color="white">'''jnv'''</font> ]][[User Talk:Nskjnv|<font color="#128807"><sub>☚╣✉╠☛</sub></font>]] </span> 11:50, 17 జూన్ 2022 (UTC)
: ఇక వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2021 లో ఘననీయమైన కృషి చేసిన ఇతర సభ్యులు [[వాడుకరి:మురళీకృష్ణ ముసునూరి]],[[వాడుకరి:Divya4232]], [[వాడుకరి:MYADAM ABHILASH]], [[వాడుకరి:Tmamatha]],[[వాడుకరి:PARALA NAGARAJU]], [[వాడుకరి:Thirumalgoud]],[[వాడుకరి:Sirisipalli Veera Hymavathi]], [[వాడుకరి:Dhurjati1]], [[వాడుకరి:Ramesh bethi]], [[వాడుకరి:Kalasagary]], [[వాడుకరి:ప్రశాంతి]], [[వాడుకరి:ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల]], [[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju]], [[వాడుకరి:KINNERA ARAVIND]], [[వాడుకరి:Aloknandaprasad]], [[వాడుకరి:Goutam1962]], [[వాడుకరి:Bvprasadtewiki]], [[వాడుకరి:Kishorahs]], [[వాడుకరి:UREMANOJ]] ప్రాజెక్టు పేజి సందర్శించి మీ పేర్లు నమోదు చేసుకోవాలని అభ్యర్తిస్తున్నాను. మీ <span style="background:Gainsboro">[[User:Nskjnv|<font color="#FF9933">'''Nsk'''</font><font color="white">'''jnv'''</font> ]][[User Talk:Nskjnv|<font color="#128807"><sub>☚╣✉╠☛</sub></font>]] </span> 11:59, 17 జూన్ 2022 (UTC)
::నేను న్యాయ నిర్ణేతగా ఉండడానికి అభ్యంతరం లేదు, ఉంటాను. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 05:48, 18 జూన్ 2022 (UTC)
:::[[User Talk:Nskjnv|సాయికిరణ్]] గారూ రాపిడ్ గ్రాంటు కొరకు [[:meta:Grants:Project/Rapid/Apply|ఇక్కడ]] దరఖాస్తు చేయండి. --[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 06:47, 18 జూన్ 2022 (UTC)
అభినందనలు సాయి కిరణ్ గారు..ఈ ప్రాజెక్ట్ కి నా సహాయ సహకారాలను అందించడానికి సిద్ధంగా ఉన్నాను.[[వాడుకరి:Adbh266|ఆదిత్య పకిడే Adbh266]] ([[వాడుకరి చర్చ:Adbh266|చర్చ]]) 02:17, 21 జూన్ 2022 (UTC)
అభినందనలు, ఈ ప్రాజెక్ట్ విజయవంతం కావాలని, తెలుగు వికీపీడియాకు మంచి పేరు తేవాలని కోరుకుంటున్నాను, వికీ ప్రాజెక్టులు అన్నింటికీ నా సహాయ సహకారాలు ఎప్పుడూ ఉంటాయి. [[వాడుకరి:Bvprasadtewiki]]
::నమస్కారం!
[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారి పేరును ఈ పోటికి న్యాయ నిర్ణేతల పేజిలో చేరుస్తున్నాను, రామారావు గారు మీ అంగీకారం ఉంటుందని విశ్వసిస్తున్నాను. మీ <span style="background:Gainsboro">[[వాడుకరి:Nskjnv|<font color="green">'''Nsk'''</font><font color="blue">'''Jnv'''</font>]] </span> 04:41, 4 జూలై 2022 (UTC)
:అలాగే! ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 04:55, 4 జూలై 2022 (UTC)
::నమస్కారం!
[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]], [[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]], [[User:Chaduvari|చదువరి]], [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]], [[వాడుకరి:Pranayraj1985|ప్రణయ్ రాజ్]], [[వాడుకరి:Pavan santhosh.s| పవన్ సంతోష్]],[[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]], [[వాడుకరి:Adithya pakide| ఆదిత్య పకిడే]], [[వాడుకరి:రవిచంద్ర|రవిచంద్ర]],[[వాడుకరి:MYADAM ABHILASH|అభిలాష్ మ్యాడం]] గార్లకు ఇతర సముదాయ సభులకు నమస్కారం!
వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2022 కి ప్రాజెక్టు ప్రపోసల్ ని మెటా వికీలో చేర్చడం జరిగింది. సముదాయ సభ్యులు మీ మద్దతు తెలుపుతారని మనవి!
ప్రాజెక్టు ప్రపోసల్ పేజిని [https://w.wiki/5RZm ఇక్కడ] చూడొచ్చు.
ధన్యవాదాలు.
<span style="background:Gainsboro">[[వాడుకరి:Nskjnv|<font color="green">'''Nsk'''</font><font color="blue">'''Jnv'''</font>]] </span> 06:13, 10 జూలై 2022 (UTC)
== June Month Celebration 2022 edit-a-thon ==
Dear Wikimedians,
CIS-A2K announced June month mini edit-a-thon which is going to take place on 25 & 26 June 2022 (on this weekend). The motive of conducting this edit-a-thon is to celebrate June Month which is also known as pride month.
This time we will celebrate the month, which is full of notable days, by creating & developing articles on local Wikimedia projects, such as proofreading the content on Wikisource if there are any, items that need to be created on Wikidata [edit Labels & Descriptions], some June month related content must be uploaded on Wikimedia Commons and so on. It will be a two-days long edit-a-thon to increase content about the month of June or related to its days, directly or indirectly. Anyone can participate in this event and the link you can find [[:m: June Month Celebration 2022 edit-a-thon|here]]. Thank you [[User:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[User talk:Nitesh (CIS-A2K)|talk]]) 12:46, 21 June 2022 (UTC)
<small>On behalf of [[User:Nitesh (CIS-A2K)]]</small>
<!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&oldid=22433435 -->
:Dear [[User:Nitesh (CIS-A2K)]],
Thanks for taking this initiative to improve articles related to pride month.
<span style="background:Gainsboro">[[User:Nskjnv|<font color="#FF9933">'''Nsk'''</font><font color="white">'''jnv'''</font> ]][[User Talk:Nskjnv|<font color="#128807"><sub>☚╣✉╠☛</sub></font>]] </span> 15:44, 21 జూన్ 2022 (UTC)
== చదువరి నిర్వాహకత్వ సమీక్ష ==
ఆర్నెల్లకోసారి నిర్వాహకుల కార్యకలాపాల సమీక్ష జరగాలని, ప్రమాణాలకు అనుగుణంగా లేని వారు స్వచ్ఛందంగా తప్పుకోవడం గాని, సముదాయం తప్పించడం గానీ జరగవచ్చని [[వికీపీడియా:నిర్వాహకత్వ హక్కుల ఉపసంహరణ]] మార్గదర్శకం చెబుతోంది. తదనుగుణంగా నేను 2019 ఏప్రిల్ నుండి 2021 సెప్టెంబరు వరకు మొత్తం 5 సార్లు స్వీయ సమీక్ష చేసుకుని సముదాయానికి నివేదించాను. ఈ సారి 2021 అక్టోబరు నుండి జూన్ 30 వరకు [[వికీపీడియా:నిర్వాహకుల పనుల సమీక్ష/చదువరి/2021 అక్టోబరు - 2022 జూన్|9 నెలల కాలానికి సమీక్ష చేసుకుని]] సముదాయం పరిశీలన కోసం పెట్టాను. పరిశీలించవలసినది. ఇకనుండి క్యాలెండరు సంవత్సరంలో రెండు సార్లు, జనవరి-జూన్ కాలానికి ఒకసారి, జూలై-డిసెంబరు కాలానికి ఒకసారి సమీక్ష చేసుకుంటాను. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 01:12, 30 జూన్ 2022 (UTC)
== Propose statements for the 2022 Election Compass ==
: ''[[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
: ''<div class="plainlinks">[[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>''
Hi all,
Community members are invited to ''' [[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|propose statements to use in the Election Compass]]''' for the [[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election.]]
An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/neutral/disagree). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views.
Here is the timeline for the Election Compass:
* July 8 - 20: Community members propose statements for the Election Compass
* July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements
* July 23 - August 1: Volunteers vote on the statements
* August 2 - 4: Elections Committee selects the top 15 statements
* August 5 - 12: candidates align themselves with the statements
* August 15: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision
The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August. The Elections Committee will oversee the process, supported by the Movement Strategy and Governance (MSG) team. MSG will check that the questions are clear, there are no duplicates, no typos, and so on.
Regards,
Movement Strategy & Governance
''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''
[[వాడుకరి:CSinha (WMF)|CSinha (WMF)]] ([[వాడుకరి చర్చ:CSinha (WMF)|చర్చ]]) 08:26, 12 జూలై 2022 (UTC)
== కొత్త ప్రాజెక్టు ==
తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ జరిగాక, జిల్లాల, మండలాల రూపురేఖలు మారిపోయాయి. వాటి గణాంకాలు కూడా మారిపోయాయి. కొత్త మ్యాపులను, కొత్త గణాంకాలను ఆయా మండలాల పేజీల్లో చేర్చేందుకు [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/తెలంగాణా మండలాల పేజీల్లో చెయ్యవలసిన మార్పుచేర్పులు|తెలంగాణా మండలాల పేజీల్లో చెయ్యవలసిన మార్పుచేర్పులు]] అనే ప్రాజెక్టును మొదలుపెట్టాను. ఆసక్తి ఉన్నవారు ఈ ప్రాజెక్టులో పాల్గొనవలసినది. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 16:00, 17 జూలై 2022 (UTC)
: అలాగే [[User:Chaduvari|చదువరి]] గారు. --<span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 04:24, 18 జూలై 2022 (UTC)
== తెలంగాణ గ్రామాలకు సంబంధించిన కొత్త ప్రాజెక్టు ==
తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ జరిగాక, అనేక గ్రామాలు, వాటి పరిపాలక మండలాలు జిల్లాలను దాటిపోయాయి. ప్రస్తుతం గ్రామాల పేజీల్లో కొత్త సమాచారం ఉందిగానీ, చారిత్రిక సమాచారం లేదు. విజ్ఞాన సర్వస్వానికి ముఖ్యమైన ఈ చారిత్రిక సమాచారాన్ని ఆయా గ్రామాల పేజీల్లో చేర్చేందుకు [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/తెలంగాణా గ్రామాల పేజీల్లో చెయ్యవలసిన మార్పుచేర్పులు|తెలంగాణా గ్రామాల పేజీల్లో చెయ్యవలసిన మార్పుచేర్పులు]] అనే ప్రాజెక్టును మొదలుపెట్టాను. ఆసక్తి ఉన్నవారు ఈ ప్రాజెక్టులో పాల్గొనవలసినది.__ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 03:58, 18 జూలై 2022 (UTC)
: అలాగే [[User:Chaduvari|చదువరి]] గారు. --<span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 04:24, 18 జూలై 2022 (UTC)
== CIS-A2K Newsletter June 2022 ==
[[File:Centre for Internet And Society logo.svg|180px|right|link=]]
Dear Wikimedians,
Hope you are doing well. As you know CIS-A2K updated the communities every month about their previous work through the Newsletter. This message is about June 2022 Newsletter. In this newsletter, we have mentioned A2K's conducted events.
; Conducted events
* [[:m:CIS-A2K/Events/Assamese Wikisource Community skill-building workshop|Assamese Wikisource Community skill-building workshop]]
* [[:m:June Month Celebration 2022 edit-a-thon|June Month Celebration 2022 edit-a-thon]]
* [https://pudhari.news/maharashtra/pune/228918/%E0%A4%B8%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%9A%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE-%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%A0%E0%A4%AC%E0%A4%B3%E0%A4%BE%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A4%9A-%E0%A4%AE%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A0%E0%A5%80-%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A5%87%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%A0%E0%A5%80-%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%A8-%E0%A4%A1%E0%A5%89-%E0%A4%85%E0%A4%B6%E0%A5%8B%E0%A4%95-%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A4%A4-%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%82%E0%A4%9A%E0%A5%87-%E0%A4%AE%E0%A4%A4/ar Presentation in Marathi Literature conference]
Please find the Newsletter link [[:m:CIS-A2K/Reports/Newsletter/June 2022|here]].
<br /><small>If you want to subscribe/unsubscibe this newsletter, click [[:m:CIS-A2K/Reports/Newsletter/Subscribe|here]]. </small>
Thank you [[User:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[User talk:Nitesh (CIS-A2K)|talk]]) 12:23, 19 July 2022 (UTC)
<small>On behalf of [[User:Nitesh (CIS-A2K)]]</small>
<!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&oldid=22433435 -->
== Board of Trustees - Affiliate Voting Results ==
:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>''
Dear community members,
'''The Affiliate voting process has concluded.''' Representatives from each Affiliate organization learned about the candidates by reading candidates’ statements, reviewing candidates’ answers to questions, and considering the candidates’ ratings provided by the Analysis Committee. The shortlisted 2022 Board of Trustees candidates are:
* Tobechukwu Precious Friday ([[User:Tochiprecious|Tochiprecious]])
* Farah Jack Mustaklem ([[User:Fjmustak|Fjmustak]])
* Shani Evenstein Sigalov ([[User:Esh77|Esh77]])
* Kunal Mehta ([[User:Legoktm|Legoktm]])
* Michał Buczyński ([[User:Aegis Maelstrom|Aegis Maelstrom]])
* Mike Peel ([[User:Mike Peel|Mike Peel]])
See more information about the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Results|Results]] and [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Stats|Statistics]] of this election.
Please take a moment to appreciate the Affiliate representatives and Analysis Committee members for taking part in this process and helping to grow the Board of Trustees in capacity and diversity. Thank you for your participation.
'''The next part of the Board election process is the community voting period.''' View the election timeline [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022#Timeline| here]]. To prepare for the community voting period, there are several things community members can engage with, in the following ways:
* [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Candidates|Read candidates’ statements]] and read the candidates’ answers to the questions posed by the Affiliate Representatives.
* [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Questions_for_Candidates|Propose and select the 6 questions for candidates to answer during their video Q&A]].
* See the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Candidates|Analysis Committee’s ratings of candidates on each candidate’s statement]].
* [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Community Voting/Election Compass|Propose statements for the Election Compass]] voters can use to find which candidates best fit their principles.
* Encourage others in your community to take part in the election.
Regards,
Movement Strategy and Governance
''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''
[[వాడుకరి:CSinha (WMF)|CSinha (WMF)]] ([[వాడుకరి చర్చ:CSinha (WMF)|చర్చ]]) 09:03, 20 జూలై 2022 (UTC)
== Movement Strategy and Governance News – Issue 7 ==
<section begin="msg-newsletter"/>
<div style = "line-height: 1.2">
<span style="font-size:200%;">'''Movement Strategy and Governance News'''</span><br>
<span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 7, July-September 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7|'''Read the full newsletter''']]</span>
----
Welcome to the 7th issue of Movement Strategy and Governance newsletter! The newsletter distributes relevant news and events about the implementation of Wikimedia's [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Initiatives|Movement Strategy recommendations]], other relevant topics regarding Movement governance, as well as different projects and activities supported by the Movement Strategy and Governance (MSG) team of the Wikimedia Foundation.
The MSG Newsletter is delivered quarterly, while the more frequent [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Updates|Movement Strategy Weekly]] will be delivered weekly. Please remember to subscribe [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive future issues of this newsletter.
</div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;">
* '''Movement sustainability''': Wikimedia Foundation's annual sustainability report has been published. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A1|continue reading]])
* '''Improving user experience''': recent improvements on the desktop interface for Wikimedia projects. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A2|continue reading]])
* '''Safety and inclusion''': updates on the revision process of the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A3|continue reading]])
* '''Equity in decisionmaking''': reports from Hubs pilots conversations, recent progress from the Movement Charter Drafting Committee, and a new white paper for futures of participation in the Wikimedia movement. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A4|continue reading]])
* '''Stakeholders coordination''': launch of a helpdesk for Affiliates and volunteer communities working on content partnership. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A5|continue reading]])
* '''Leadership development''': updates on leadership projects by Wikimedia movement organizers in Brazil and Cape Verde. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A6|continue reading]])
* '''Internal knowledge management''': launch of a new portal for technical documentation and community resources. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A7|continue reading]])
* '''Innovate in free knowledge''': high-quality audiovisual resources for scientific experiments and a new toolkit to record oral transcripts. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A8|continue reading]])
* '''Evaluate, iterate, and adapt''': results from the Equity Landscape project pilot ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A9|continue reading]])
* '''Other news and updates''': a new forum to discuss Movement Strategy implementation, upcoming Wikimedia Foundation Board of Trustees election, a new podcast to discuss Movement Strategy, and change of personnel for the Foundation's Movement Strategy and Governance team. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A10|continue reading]])
</div><section end="msg-newsletter"/>
[[వాడుకరి:CSinha (WMF)|CSinha (WMF)]] ([[వాడుకరి చర్చ:CSinha (WMF)|చర్చ]]) 13:01, 24 జూలై 2022 (UTC)
== Vote for Election Compass Statements ==
:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>''
Dear community members,
Volunteers in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] are invited to '''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass/Statements|vote for statements to use in the Election Compass]]'''. You can vote for the statements you would like to see included in the Election Compass on Meta-wiki.
An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/neutral/disagree). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views.
Here is the timeline for the Election Compass:
*<s>July 8 - 20: Volunteers propose statements for the Election Compass</s>
*<s>July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements</s>
*July 23 - August 1: Volunteers vote on the statements
*August 2 - 4: Elections Committee selects the top 15 statements
*August 5 - 12: candidates align themselves with the statements
*August 15: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision
The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August
Regards,
Movement Strategy and Governance
''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''
[[వాడుకరి:CSinha (WMF)|CSinha (WMF)]] ([[వాడుకరి చర్చ:CSinha (WMF)|చర్చ]]) 07:07, 26 జూలై 2022 (UTC)
== ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణ మండలాల పాత మ్యాపుల తొలగింపు ==
ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణ రాష్ట్రాల్లో జిల్లాల, మండలాల పునర్వ్యవస్థీకరణ జరిగినందున సంబంధిత మండలాలకు సంబంధించిన పాత మ్యాపు దస్త్రాలను కొత్త దస్త్రాలతో మార్చాల్సిన అవసరం ఏర్పడింది. అలాగే పాత మ్యాపులను చారిత్రిక అవసరాల కోసం పేజీలో ఉంచాలి. పాత దస్త్రాలను కామన్సుకు తరలించాల్సి ఉంది. అయితే ఈ దస్త్రాలను సృష్టించినపుడు వాటి పేర్లను కేవలం సంఖ్యలతో సూచించారు. వాటి పేర్లలో ఆయా మండలాల పేర్లు ఉండి ఉంటే, ఆ మ్యాపు ఏ మండలానికి చెందినదో గుర్తించడానికి వీలుగా ఉండేది. కానీ పేర్లు సంఖ్యలతో ఉండడాన ఆ వీలు లేకుండా పోయింది. అందుచేత రెండూ రాష్ట్రాల్లోని మండలాల పాత మ్యాపు దస్త్రాల పేర్లను ఆయా మండలం పేరును సూచిస్తూ పేర్లు మార్చి వాటిని కామన్సుకు తరలించడం అనే పని జరిగింది.
# ఈ పనికి సంబంధించిన ప్రారంభ చర్చను [[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత_చర్చ_85#Cleaning_up_files_and_moving_to_Commons]] అనే రచ్చబండ పేజీలో చూడవచ్చు.
# దీనికి సంబంధించిన ప్రాజెక్టును [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణ లోని మండలాల పాత మ్యాపుల పేర్ల మార్పు]] అనే పేజీలో చూడవచ్చు.
# ఈ ప్రాజెక్టుకు సంబంధించి జరిగిన కృషిని [[వాడుకరి:MGA73/File renaming]] అనే పేజీలో చూడవచ్చు.
# ప్రస్తుతం ప్రాజెక్టులో తలపెట్టిన పేర్ల మార్పు, కామన్సుకు తరలింపు అనే పనులు పూర్తయ్యాయి. పాత దస్త్రాలను వాడుతున్న పేజీల్లో కొత్త దస్త్రాల లింకులు ఇవ్వడం కూడా పనిలో పనిగా జరిగిపోయింది.
# ఇక స్థానికంగా ఉన్న పాత దస్త్రాలను తొలగించే స్థితికి చేరాం. [[:వర్గం:Files uploaded by Mpradeep]], [[:వర్గం:Files uploaded by వైజాసత్య]] అనే రెండు వర్గాల్లో ఉన్న దాదాపు 1000 ఫైళ్ళను తొలగించే పని ఇప్పుడు చెయ్యాల్సి ఉంది.
పై రెండు వర్గాల్లోని దస్త్రాలను ఆగస్టు 9 వ తేదీన మూకుమ్మడిగా తొలగించేందుకు ప్రతిపాదిస్తున్నాను. ఈలోగా వాడుకరులు దీన్ని పరిశీలించి, అభిప్రాయాలు సూచనలు తెలుపవలసినదిగా కోరుతున్నాను. ఈ పనులు పూర్తి చెయ్యడంలో [[వాడుకరి:C1K98V|C1K98V]], [[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] లు ఎంతో కృషి చేసారు. వారిద్దరూ మన అభినందనలకు పాత్రులు. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 08:58, 2 ఆగస్టు 2022 (UTC)
:ముందుగా ఇందులో పాల్గొంటున్న అందరు సభ్యులకు నా అభినందనలు. ఇది చాలా ఓపికగా చేస్తున్న పని. పాత మండలాల మ్యాపులు కొత్త వ్యాసాల్లో ఉంచడం సరైందేనా అని ఆలోచిస్తున్నాను. ఎటూ వాటిని కామన్స్ కి తరలిస్తున్నాము కాబట్టి వ్యాసం చివరలో ఈ వ్యాసానికి సంబంధించి కామన్స్ లో బొమ్మలు ఉన్నాయి అని పాత బొమ్మలకు లంకె ఇస్తే సరిపోతుందని అనుకుంటున్నాను. ఉదాహరణకు ఒక మండల వ్యాసం ముందు రూపు, ప్రస్తుత రూపు కలిపి సదరు మండలం బొమ్మల కోసం ఏర్పాటు చేసిన వర్గంలో చేర్చి ఆ వర్గం లింకు వ్యాసం చివరిలో ఇవ్వాలి. - [[వాడుకరి:రవిచంద్ర|రవిచంద్ర]] [[వాడుకరి చర్చ:రవిచంద్ర|(చర్చ)]] 09:44, 2 ఆగస్టు 2022 (UTC)
:ఆటో వికీ బ్రౌసర్ AWB ద్వారా ఇలాంటి మార్పులు సులభంగా మార్చే అవకాశము ఉన్నదేమో పరిశీలించగలరు : [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]] ([[వాడుకరి చర్చ:Kasyap|చర్చ]]) 10:37, 2 ఆగస్టు 2022 (UTC)
వాడుకరులకు ఒక గమనిక: ఈ చర్చ పాత మ్యాపుల తొలగింపు గురించి మాత్రమే. వాటిని పేజీల్లో చేర్చాలా లేదా అనే చర్చ విడిగా చేద్దాం. ఎందుకంటే వాటిని చేర్చడమా మానడమా అనేది ఆ దస్త్రాలను తొలగింపు నిర్ణయాన్ని ప్రభావితం చెయ్యదు. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 15:41, 2 ఆగస్టు 2022 (UTC)
:వాటి అవసరం లేనందున తొలగించవచ్చు. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 15:47, 2 ఆగస్టు 2022 (UTC)
== ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ - 2022 : అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల సవరణల అనుభవాలు ==
2022 ఏప్రిల్ 4 న ప్రారంభమైన '''ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ - 2022 కు సంబంధించిన అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల సవరణల''' కృషిలో నేను చేపట్టిన కృషి ముగిసింది. దీనిగురించి [[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత_చర్చ_85#ఆంధ్రప్రదేశ్_జిల్లాలు%2C_సంబంధిత_వ్యాసాల_సవరణలకు_సహాయం| గత చర్చ]] చూడండి. ఈ కృషిలో ప్రధానంగా సహకరించిన తెలుగు వికీపీడియా సభ్యులైన [[user:Ch Maheswara Raju]],
[[user:యర్రా రామారావు]],
[[user:Pkraja1234]],
[[user:B.K.Viswanadh]],
[[user:పండు అనిల్ కుమార్]],
[[user:Chaduvari]],
[[user:K.Venkataramana]],
[[user:ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల]] గార్లకు, OSM లో సహకరించిన Heinz Vieth గారికి, వికీడేటాలో సహకరించిన DaxServer గారికి, ఇంకా ఇతరత్రా సహకరించిన స్వేచ్ఛా వినియోగ వనరుల సభ్యులకు ధన్యవాదాలు. ఈ కృషిపై [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Experience sharing by Arjunaraoc| నా అనుభవాల వ్యాసం]] చూడండి. ఈ కృషిపై స్పందనలు తెలపటం, చర్చించటం వికీ భవిష్యత్ కృషికి ఉపయోగం కావున మీరందరు స్పందిస్తారని ఆశిస్తాను. అందరికి ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 13:37, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
n7gdk3zof1lna5imxqh6twwesk39gwu
3620385
3620186
2022-08-11T05:31:13Z
Chaduvari
97
/* బొమ్మల మూకుమ్మడి తొలగింపు */ కొత్త విభాగం
wikitext
text/x-wiki
{{అడ్డదారి|[[WP:VP]]}}
{{రచ్చబండ}}
{{కొత్త విభాగము | వ్యాఖ్య=కొత్త చర్చ ప్రారంభించండి}}
{{Archives|auto=yes}}
{{మొదటిపేజీ_నిర్వహణస్థితి}}
{{సహకారం_స్థితి}}
== చరిత్రను కాపాడండి ==
వికీపీడియా అనేది విజ్ఞాన సర్వస్వం. ఇక్కడి పేజీల్లో "ప్రస్తుత" సమాచారం ఎంత ముఖ్యమో, చారిత్రిక సమాచారం కూడా అంతే ముఖ్యం. "ఇవ్వాళ" సమాచారం మారింది గదా అని "నిన్నటి" సమాచారాన్ని తీసేసి కొత్త దాన్ని పెడితే నిన్న ఎలా ఉండేది అనేది తెలియకుండా పోతుంది. ఉదాహరణకు కొత్త జిల్లాలు
కొత్త జిల్లాలు ఏర్పడితే పాత జిల్లా పేజీలో ఉన్న సమాచారాన్ని సవరించాలి - పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత విస్తీర్ణం ఎంత, జనాభా ఎంత, మండలాలెన్ని, గ్రామాలెన్ని,.. వగైరా సమాచారాన్ని సవరించాలి. కానీ అంత మాత్రాన పాత సమాచారాన్ని తీసెయ్యకూడదు. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు జిల్లా గణాంకాలు ఎలా ఉండేవో రాయాలి. పాత మ్యాపును ఉంచాలి. వాటన్నిటినీ తీసేస్తే విజ్ఞాన సర్వస్వంలో ముఖ్యమైన విలువను కోల్పోయినట్టే. అసలు సమాచారం లేకనే పోతే చేసేదేమీ లేదు. కానీ ఉన్న సమాచారాన్ని తీసెయ్యడం తగదు. దానికి ఎంతో విలువ ఉంది. తెలంగాణ విషయంలో [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు]] గారు చాలా మండలాల పేజీల్లో చారిత్రిక సమాచారాన్ని చేర్చారు. ఇంకా గ్రామాల పేజీల్లో ఈ చారిత్రిక సమాచారాన్ని చేర్చాల్సి ఉంది. అయితే ప్రస్తుతం ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పేజీల్లో ఈ తప్పులు జరుగుతున్నై. పాత సమాచారాన్ని తీసేస్తున్నారు. అలా తీసెయ్యక్లుండా పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అని విడిగా ఆ సమాచారాన్ని చూపండి. ఆయా పేజీల్లో చురుగ్గా పనిచేస్తున్న వాడుకరులందరూ ఈ సంగతిని గమనించి తాము చేసిన మార్పుచేర్పులను వెనక్కి తిరిగి చూసుకుని అవసరమైన సవరణలు చెయ్యాలనీ, ఇకముందు చేసే దిద్దుబాట్లలో అలాంటి పొరపాట్లు జరక్కుండా జాగ్రత్త పడాలనీ విన్నవించుకుంటున్నాను. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 00:48, 4 జూన్ 2022 (UTC)
:[[వాడుకరి:Chaduvari|చదువరి]] గారి అమూల్యమైన అభిప్రాయాలతో నేనూ ఏకీభవిస్తున్నాను.2016 తెలంగాణ జిల్లాల, మండలాల పునర్వ్యస్థీకరణలో ఇదే పద్దతి పాటించాను.ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పేజీల్లో నేను వీలువెంబడి అవకాశాన్ని చూసుకుని పై సూచనలకు అనుగుణంగా చరిత్రను కాపాడటానికి నావంతు ప్రయత్నం నేను చేస్తాను.ఇప్పటికే శ్రీ కాకుళం జిల్లాలో ఇదే పద్దతి పాటించి సవరించాను.అలాగే మిగిలిన 12 పాత జిల్లాలు ఇదే పద్దతిలో సవరిస్తాను.పాత చరిత్రను కాపాడటం విజ్ఞాన సర్వస్వం లో అది ఒక భాగం అని మనందరం గుర్తెరగాలి.చరిత్రను కాపాడుకుంటూ, ప్రస్తుత సమాచారం తగినట్లుగా నవీకరించటమే వికీపీడియాలో సవరించటం అని అర్థం. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 03:48, 4 జూన్ 2022 (UTC)
:అవును సర్ గత సమాచారాన్ని తొలగిస్తే , పూర్వ స్వరూపాన్ని తెలుసు కోవడం కష్టం అవుతుంది ````bvprasadtewiki```` [[వాడుకరి:Bvprasadtewiki|Bvprasadtewiki]] ([[వాడుకరి చర్చ:Bvprasadtewiki|చర్చ]]) 06:58, 5 జూలై 2022 (UTC)
==విడుదల కానున్న, రూపొందుతున్న సినిమా వ్యాసాలు సృష్టింపు==
ఈ మధ్య కాలంలో విడుదల కానున్న, రూపొందుతున్న, రాబోతున్న చిత్రాల వ్యాసాలు వికీలో రాయటం జరుగుతుంది.ఇప్పటికీ [[:వర్గం:విడుదల కానున్న సినిమాలు|విడుదల కానున్న సినిమాలు]] వర్గంలో 32 వ్యాసాలు చేరినవి. అలా కూడా రాయచ్చా? ముందే రాయాలసిన అంత అవసరం ఉందా? నిర్మించి విడుదలైన తరువాత రాస్తే బాగుంటుంది కదా! చాలా గ్రామ వ్యాసాలలో ఏర్పాటుచేయుదురు. "పురస్కరిస్తారు", "నిర్వహించెదరు"". పొల్గొనబోవుచున్నాడు" భవిష్యత్ కాలానికి చెందిన పదాలతో కూడిన వాక్యాలున్న పేజీలు [[:వర్గం:తాజాకరించవలసిన వ్యాసాలు|తాజాకరించవలసిన వ్యాసాలు]] అనే వర్గంలో ఇప్పటికి 300 కుపైగా చేరినవి.గమనించనవి ఇంకా కొన్ని ఉండవచ్చు.వీటిని తాజా పర్చటానికి ఇష్టంగా అంత ముందుకువచ్చే వారు చాలా అరుదు.నేను గ్రామ వ్యాసాలలో అవకాశం ఉన్న కొన్ని వాక్యాలను సవరిస్తూనే ఉన్నాను. నేను సవరించినవి బహు కొద్ది మాత్రమే! ఇలా ఉంటే వికీ విర్వహణ కష్టంగా ఉంటుందని గమనించగలరు.తరువాత వాటిని తాజా పర్చాలిసిన బాధ్యత ఎవరు తీసుకుంటారు, ఎవరుకు గుర్తు ఉంటుది!. అలాంటివి ఉన్నవని ఎవరు గమనిస్తారు.అందుకని నాదొక విన్నపం.ఇలాంటి వాక్యాలు, వ్యాసాలు రాయకుండా ఉండటం మేలు అని నా అభిప్రాయం. -2022-06-08T14:40:54(IST) యర్రా రామారావు
:సినిమా వ్యాసాలు విడుదలైన తరువాత రాస్తే బాగుంటుందని నా అభిప్రాయం. విడుదల కానున్న సినిమా వ్యాసాన్ని ఏక వాక్యంలో రాస్తారు. విడుదలైన తరువాత దానిని విస్తరించడం, వర్గాలు మార్చడం చేయడం జరగటం లేదు. దాని నిర్వహణ, సంస్కరణ, తాజకరించడం నిర్వాహకులకు కష్టంగా ఉంటుంది. కనుక ఇటువంతి వ్యాసాలను రాయకుండా ఉండటమే మేలని నా అభిప్రాయం➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 09:27, 8 జూన్ 2022 (UTC)
: చాలా ముఖ్యమైన విషయంపై చర్చ మొదలుపెట్టినందుకు [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారికి ధన్యవాదాలు.
:తీస్తున్నామని బహిరంగంగా ప్రకటించాక ఆగిపోయిన సినిమాలు ఎన్నో ఉంటాయి. అసలు విడుదల అయ్యేవాటికంటే ఆగిపోయేవే ఎక్కువైనా ఆశ్చర్యం లేదు. షూటింగు మొదలయ్యాక కూడా ఆగిపోయేవి కొన్ని ఉంటాయి. విడుదల దాకా వచ్చి కూడా డబ్బు బాధల కారణంగా ఆగిపోయేవి కూడా - బాగా తక్కువే అయినప్పటికీ - ఉంటాయి. అంచేత, "తలపెట్టిన" ప్రతి సినిమాకూ పేజీ పెట్టడం కరెక్టు కాదనే నా ఉద్దేశం కూడా. అయితే సినిమా విడుదలయ్యేదాకా పేజీ పెట్టకపోవడం కూడా సరైన పని కాదేమో! ఎందుకంటే సినిమాలు విడుదల అయ్యే సమయానికి వాటిపై ఆసక్తి తారస్థాయికి చేరుతుంది. ఆ సమయానికి వికీ పేజీ లేనట్లైతే వికీ పాఠకులకు ఆశాభంగం కలిగించవచ్చు. అందుచేత మధ్యేమార్గంగా ఇలా చెయ్యాలని నా ప్రతిపాదన.
:* మరీ సినిమా గురించి ప్రకటించగానే పేజీ పెట్టెయ్యకూడదు. దానికోసం కింది మార్గదర్శకాలను పెట్టుకోవచ్చు:
:** సినిమా రెగ్యులర్ షూటింగు మొదలయ్యాకనో, విడుదల తేదీకి నెల/రెణ్ణెల్ల ముందో పేజీని సృష్టించవచ్చు. లేదా మరేదైనా కొలబద్ద పెట్టుకోవాలి.
:** షూటింగు మొదలైందని లేదా విడుదల తేదీ ఫలానా అనే సమాచారం నమ్మదగ్గ మూలాల్లో వస్తేనే పేజీ సృష్టించాలి. గాసిప్ వెబ్సైట్లలో వచ్చే సమాచారాన్ని అసలు మూలాలుగా వాడరాదు.
: అలా పేజీని పెట్టినపుడు, అందులో కాలదోషం పట్టే అవకాశమున్న సమాచారాన్ని తగు విధంగా రాయాలి.
:*ఉదాహరణకు విడుదల తేదీ 2024 జనవరి 16 అని రాసామనుకొండి. ఆ తేదీ వచ్చే వరకూ ఆ సమాచారంలో దోషమేమీ లేనట్టే. కానీ ఆ తేదీ దాటగానే ఆ సమాచారానికి కాలదోషం పడుతుంది. దాన్ని నివారించేందుకు, ఆ తేదీ పక్కనే లేదా ఆ వాక్యం చివరన {{tl|update after}} అనే మూసను, తగు పరామితులతో చేర్చాలి. అలా చేస్తే ఆ తేదీ వచ్చే దాకా ఆ మూస కనబడదు, అదృశ్యంగా ఉంటుంది. ఆ తేదీ రాగానే ఆ మూస కనబడడమే కాదు, ఆ పేజీని ఒక వర్గం లోకి చేరుస్తుంది. దీని గురించిన వివరాల కోసం [[వికీపీడియా:వాడుకరులకు సూచనలు#కాలదోషం పట్టే వ్యాసాలను గుర్తించడం ఎలా]] చూడొచ్చు. ఆ వర్గాన్ని ఎప్పటికప్పుడు పరిశీలిస్తూ ఉంటే ఆయా వ్యాసాలను తగు విధంగా సవరిస్తూ ఉండవచ్చు.
:* అలాగే సమాచారపెట్టెలో విడుదల తేదీ ఫీల్డులో విడుదల తేదీ వేసి పక్కనే ఈ మూస పెట్టాలి (భవిష్యత్తులో విడుదల కాబోయే సినిమాలకు మాత్రమే ఇది వర్తిస్తుంది. విడుదలైన వాటికి, విడుదలైన తేదీ వేస్తే చాలు). దాని వలన ఆ తేదీ దాటగానే ఆ పేజీ పై వర్గం లోకి చేరుతుంది.
:అలాంటి భవిష్యత్కాల సినిమాలకు పేజీ పెట్టేవారు ఈ విషయాన్ని నిబద్ధతతో పాటిస్తేనే ఇది ఫలిస్తుంది. వాడుకరులు తమ తమ ఆలోచనలను వెలిబుచ్చవలసినది. ముఖ్యంగా [[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud]] గారు ఈ చర్చలో పాల్గొనాలని వినతి.--2022-06-09T10:40:10(IST) Chaduvari
: కాల దోషం పట్టె వాక్యాలు కొన్ని చోట్ల నేను రాయాల్సి వచ్చింది అలాంటివి రాయకూడదు అని మనసులో ఉండేది. ఎవరో సరిచేస్తారు అని అనుకోవడం తప్పు కనిపించేది. ఇప్పుడు చర్చ ప్రారంభించినందుకు ధన్యవాదాలు ముఖ్యంగా సినిమా పేజీల్లో ఈ తప్పులు జరుగుతాయి. కాబట్టి సినిమా విడుదలైన తర్వాత ఆ పేజి సృష్టించాలి అనే ముఖ్యమైన అంశంతో నేను ఏకీభవిస్తున్నాను. ధన్యవాదాలు.[[File:Plume pen w.gif|30px|]][[వాడుకరి:ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల|<span style="text-shadow:#EE82EE 3px 3px 2px;"><font color="#0000FF"><sup></sup><b>ప్రభాకర్ గౌడ్</b></font></span>]]<sup>[[వాడుకరి చర్చ:ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల|<font color="green">చర్చ</font>]]</sup> 12:55, 11 జూన్ 2022 (UTC)
:: సినిమా వ్యాసాల గురించి చర్చను ప్రారంభించిన [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారికి ధన్యవాదాలు.
:: అయితే, సినిమా వ్యాసాలు రాయడం విషయంలో పైన [[వాడుకరి:Chaduvari|చదువరి]] గారు చెప్పిన అభిప్రాయాలే నావి కూడా. అలాగే, చదువరి గారు చేసిన సూచనలు కూడా బాగున్నాయి. ప్రస్తుతం నేను గానీ, బత్తిని వినయ్ కుమార్ గానీ రాస్తున్న సినిమా వ్యాసాలలో దాదాపుగా విడుదల తేదీ ప్రకటించిన తరువాత రాసిన వ్యాసాలే ఉంటున్నాయి. అలాగే, వాటిని 'విడుదల కానున్న సినిమాలు' వర్గంలో కూడా చేరుస్తున్నాము, విడుదలైన సినిమా వ్యాసాలను ఎప్పటికప్పుడు మార్పులు చేస్తున్నాము. సమాచారం కోసం నమ్మదగ్గ మూలాలను పరిశీలించి వాటిని, ఆర్కైవ్ లింకులతో సహా చేరుస్తున్నాము. చదువరి గారు సూచించినట్టుగా ఇకపైన {{update after}} మూసను కూడా ఉపయోగిస్తాము.--<span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 03:14, 15 జూన్ 2022 (UTC)
::: పైన నేనొక పొరపాటు చేసాను.. ఆ మూస పేరు {{tl|update after}}. ఈ మూస పరామితిలో ఇచ్చిన తేదీ దాటగానే అది [''dated info''] గా మారిపోతుంది. తేదీ ఏదీ ఇవ్వకపోతే వెంటనే అలా మారిపోతుంది. అందుకే, ఇంతకుముందు నేను దానికి నేరుగా లింకు ఇచ్చేసినందున [''dated info''] అని చూపిస్తోంది. ఇప్పుడు దాన్ని టెంప్లేటు లింకుగా మార్చాను. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 04:53, 15 జూన్ 2022 (UTC)
:::: [[User:Chaduvari|చదువరి]] గారూ, మీరు చెప్పినట్టుగా {{tl|update after}} మూసను ఉపయోగించాను. అయితే, వ్యాసంలో {{tl|update after}} అని చూపిస్తోంది. ఉదా: [[ఆదిపురుష్]], [[విరాట పర్వం (సినిమా)]].--<span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 05:13, 15 జూన్ 2022 (UTC)
:::::@[[వాడుకరి:Pranayraj1985|Pranayraj1985]] గారూ, అందులో మీరు tl అనే మూసను వాడారు. మూసను చేర్చకుండా, కేవలం దాని లింకును ఇచ్చేందుకు మాత్రమే దాన్ని వాడాలి. మూసను చేర్చాలంటే tl వాడకూడదు. నేను [[ఆదిపురుష్]] లో <nowiki>{{update after|2022|08|11}}</nowiki> అని చేర్చి, తగు మార్పు చేసాను చూడండి. ఇపుడు ఆగస్టు 11 దాకా ఏమీ కనబడదు, ఆ తేదీ తరువాతనే [''Dated info''] అని చూపిస్తుంది. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 05:40, 15 జూన్ 2022 (UTC)
:::::: అలాగేనండి [[User:Chaduvari|చదువరి]] గారు..! --<span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 05:56, 15 జూన్ 2022 (UTC)
== CIS-A2K Newsletter May 2022 ==
[[File:Centre for Internet And Society logo.svg|180px|right|link=]]
Dear Wikimedians,
I hope you are doing well. As you know CIS-A2K updated the communities every month about their previous work through the Newsletter. This message is about May 2022 Newsletter. In this newsletter, we have mentioned our conducted events and ongoing and upcoming events.
; Conducted events
* [[:m:CIS-A2K/Events/Punjabi Wikisource Community skill-building workshop|Punjabi Wikisource Community skill-building workshop]]
* [[:c:Commons:Pune_Nadi_Darshan_2022|Wikimedia Commons workshop for Rotary Water Olympiad team]]
; Ongoing events
* [[:m:CIS-A2K/Events/Assamese Wikisource Community skill-building workshop|Assamese Wikisource Community skill-building workshop]]
; Upcoming event
* [[:m:User:Nitesh (CIS-A2K)/June Month Celebration 2022 edit-a-thon|June Month Celebration 2022 edit-a-thon]]
Please find the Newsletter link [[:m:CIS-A2K/Reports/Newsletter/May 2022|here]].
<br /><small>If you want to subscribe/unsubscibe this newsletter, click [[:m:CIS-A2K/Reports/Newsletter/Subscribe|here]]. </small>
Thank you [[User:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[User talk:Nitesh (CIS-A2K)|talk]]) 12:23, 14 June 2022 (UTC)
<small>On behalf of [[User:Nitesh (CIS-A2K)]]</small>
<!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=CIS-A2K/Reports/Newsletter/Subscribe/VP&oldid=18069678 -->
== వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2022 ==
సముదాయ సభ్యులకు నమస్కారం!
గత ఏట జరిగిన వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2021 లో తెలుగు వికీ ప్రపంచస్థాయిలో సత్తా చాటిన విషయం విదితమే. అయితే ఈ విజయ పరంపరను కొనసాగించాలని తెలుగు వికీకి ఇంతటి కీర్తి తెచ్చి పెట్టిన ఈ పోటిని ఈ సంవత్సరం కూడా ఘనంగా జరపాలని, తెలుగు వికిలో సంబందిత అంశాలలో మెరుగులు దిద్దడానికి ప్రాజెక్టుని నిర్వహించడం జరుగుతుంది.
[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2022|వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2022]] ప్రాజెక్టు పేజి సృష్టించడం జరిగింది, కావున సముదాయ సభ్యులందరూ పేజిని సందర్శించి తగు మార్పులను సూచించాలని అభ్యర్తిస్తున్నాను.
అయితే ఈ పోటికి సంబంధించి కొన్ని అంశాలలో సహాయం కావాలి.
# ఈ ప్రాజెక్టు లక్ష్యాలుగా వేటిని ఎంచుకుంటే బాగుంటుందని ఇక్కడ చెప్పగలరు.
# ఇక ఈ ప్రాజెక్టు న్యాయ నిర్ణేతలు: [[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]], [[వాడుకరి:Chaduvari|చదువరి]],[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జునరావు]], [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]], [[వాడుకరి:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]], [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]], [[వాడుకరి:Pranayraj1985|ప్రణయ్ రాజ్]], [[వాడుకరి:Adithya pakide| ఆదిత్య పకిడే]] గార్లలో ఆసక్తి ఉన్న వారు ఈ పోటికి న్యాయ నిర్ణేతలుగా వ్యవహరించవలసిందిగా కోరుతున్నాను.
# ఇకపోతే ప్రాజెక్టు విజేతలకు అందించాల్సిన బహుమతులకి సహాయం ఎక్కడ దొరుకుతుందో [[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] గారు సూచించగలరని విన్నపం.
ధన్యవాదాలు
మీ <span style="background:Gainsboro">[[User:Nskjnv|<font color="#FF9933">'''Nsk'''</font><font color="white">'''jnv'''</font> ]][[User Talk:Nskjnv|<font color="#128807"><sub>☚╣✉╠☛</sub></font>]] </span> 11:50, 17 జూన్ 2022 (UTC)
: ఇక వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2021 లో ఘననీయమైన కృషి చేసిన ఇతర సభ్యులు [[వాడుకరి:మురళీకృష్ణ ముసునూరి]],[[వాడుకరి:Divya4232]], [[వాడుకరి:MYADAM ABHILASH]], [[వాడుకరి:Tmamatha]],[[వాడుకరి:PARALA NAGARAJU]], [[వాడుకరి:Thirumalgoud]],[[వాడుకరి:Sirisipalli Veera Hymavathi]], [[వాడుకరి:Dhurjati1]], [[వాడుకరి:Ramesh bethi]], [[వాడుకరి:Kalasagary]], [[వాడుకరి:ప్రశాంతి]], [[వాడుకరి:ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల]], [[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju]], [[వాడుకరి:KINNERA ARAVIND]], [[వాడుకరి:Aloknandaprasad]], [[వాడుకరి:Goutam1962]], [[వాడుకరి:Bvprasadtewiki]], [[వాడుకరి:Kishorahs]], [[వాడుకరి:UREMANOJ]] ప్రాజెక్టు పేజి సందర్శించి మీ పేర్లు నమోదు చేసుకోవాలని అభ్యర్తిస్తున్నాను. మీ <span style="background:Gainsboro">[[User:Nskjnv|<font color="#FF9933">'''Nsk'''</font><font color="white">'''jnv'''</font> ]][[User Talk:Nskjnv|<font color="#128807"><sub>☚╣✉╠☛</sub></font>]] </span> 11:59, 17 జూన్ 2022 (UTC)
::నేను న్యాయ నిర్ణేతగా ఉండడానికి అభ్యంతరం లేదు, ఉంటాను. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 05:48, 18 జూన్ 2022 (UTC)
:::[[User Talk:Nskjnv|సాయికిరణ్]] గారూ రాపిడ్ గ్రాంటు కొరకు [[:meta:Grants:Project/Rapid/Apply|ఇక్కడ]] దరఖాస్తు చేయండి. --[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 06:47, 18 జూన్ 2022 (UTC)
అభినందనలు సాయి కిరణ్ గారు..ఈ ప్రాజెక్ట్ కి నా సహాయ సహకారాలను అందించడానికి సిద్ధంగా ఉన్నాను.[[వాడుకరి:Adbh266|ఆదిత్య పకిడే Adbh266]] ([[వాడుకరి చర్చ:Adbh266|చర్చ]]) 02:17, 21 జూన్ 2022 (UTC)
అభినందనలు, ఈ ప్రాజెక్ట్ విజయవంతం కావాలని, తెలుగు వికీపీడియాకు మంచి పేరు తేవాలని కోరుకుంటున్నాను, వికీ ప్రాజెక్టులు అన్నింటికీ నా సహాయ సహకారాలు ఎప్పుడూ ఉంటాయి. [[వాడుకరి:Bvprasadtewiki]]
::నమస్కారం!
[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారి పేరును ఈ పోటికి న్యాయ నిర్ణేతల పేజిలో చేరుస్తున్నాను, రామారావు గారు మీ అంగీకారం ఉంటుందని విశ్వసిస్తున్నాను. మీ <span style="background:Gainsboro">[[వాడుకరి:Nskjnv|<font color="green">'''Nsk'''</font><font color="blue">'''Jnv'''</font>]] </span> 04:41, 4 జూలై 2022 (UTC)
:అలాగే! ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 04:55, 4 జూలై 2022 (UTC)
::నమస్కారం!
[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]], [[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]], [[User:Chaduvari|చదువరి]], [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]], [[వాడుకరి:Pranayraj1985|ప్రణయ్ రాజ్]], [[వాడుకరి:Pavan santhosh.s| పవన్ సంతోష్]],[[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]], [[వాడుకరి:Adithya pakide| ఆదిత్య పకిడే]], [[వాడుకరి:రవిచంద్ర|రవిచంద్ర]],[[వాడుకరి:MYADAM ABHILASH|అభిలాష్ మ్యాడం]] గార్లకు ఇతర సముదాయ సభులకు నమస్కారం!
వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2022 కి ప్రాజెక్టు ప్రపోసల్ ని మెటా వికీలో చేర్చడం జరిగింది. సముదాయ సభ్యులు మీ మద్దతు తెలుపుతారని మనవి!
ప్రాజెక్టు ప్రపోసల్ పేజిని [https://w.wiki/5RZm ఇక్కడ] చూడొచ్చు.
ధన్యవాదాలు.
<span style="background:Gainsboro">[[వాడుకరి:Nskjnv|<font color="green">'''Nsk'''</font><font color="blue">'''Jnv'''</font>]] </span> 06:13, 10 జూలై 2022 (UTC)
== June Month Celebration 2022 edit-a-thon ==
Dear Wikimedians,
CIS-A2K announced June month mini edit-a-thon which is going to take place on 25 & 26 June 2022 (on this weekend). The motive of conducting this edit-a-thon is to celebrate June Month which is also known as pride month.
This time we will celebrate the month, which is full of notable days, by creating & developing articles on local Wikimedia projects, such as proofreading the content on Wikisource if there are any, items that need to be created on Wikidata [edit Labels & Descriptions], some June month related content must be uploaded on Wikimedia Commons and so on. It will be a two-days long edit-a-thon to increase content about the month of June or related to its days, directly or indirectly. Anyone can participate in this event and the link you can find [[:m: June Month Celebration 2022 edit-a-thon|here]]. Thank you [[User:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[User talk:Nitesh (CIS-A2K)|talk]]) 12:46, 21 June 2022 (UTC)
<small>On behalf of [[User:Nitesh (CIS-A2K)]]</small>
<!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&oldid=22433435 -->
:Dear [[User:Nitesh (CIS-A2K)]],
Thanks for taking this initiative to improve articles related to pride month.
<span style="background:Gainsboro">[[User:Nskjnv|<font color="#FF9933">'''Nsk'''</font><font color="white">'''jnv'''</font> ]][[User Talk:Nskjnv|<font color="#128807"><sub>☚╣✉╠☛</sub></font>]] </span> 15:44, 21 జూన్ 2022 (UTC)
== చదువరి నిర్వాహకత్వ సమీక్ష ==
ఆర్నెల్లకోసారి నిర్వాహకుల కార్యకలాపాల సమీక్ష జరగాలని, ప్రమాణాలకు అనుగుణంగా లేని వారు స్వచ్ఛందంగా తప్పుకోవడం గాని, సముదాయం తప్పించడం గానీ జరగవచ్చని [[వికీపీడియా:నిర్వాహకత్వ హక్కుల ఉపసంహరణ]] మార్గదర్శకం చెబుతోంది. తదనుగుణంగా నేను 2019 ఏప్రిల్ నుండి 2021 సెప్టెంబరు వరకు మొత్తం 5 సార్లు స్వీయ సమీక్ష చేసుకుని సముదాయానికి నివేదించాను. ఈ సారి 2021 అక్టోబరు నుండి జూన్ 30 వరకు [[వికీపీడియా:నిర్వాహకుల పనుల సమీక్ష/చదువరి/2021 అక్టోబరు - 2022 జూన్|9 నెలల కాలానికి సమీక్ష చేసుకుని]] సముదాయం పరిశీలన కోసం పెట్టాను. పరిశీలించవలసినది. ఇకనుండి క్యాలెండరు సంవత్సరంలో రెండు సార్లు, జనవరి-జూన్ కాలానికి ఒకసారి, జూలై-డిసెంబరు కాలానికి ఒకసారి సమీక్ష చేసుకుంటాను. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 01:12, 30 జూన్ 2022 (UTC)
== Propose statements for the 2022 Election Compass ==
: ''[[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
: ''<div class="plainlinks">[[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Propose statements for the 2022 Election Compass}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>''
Hi all,
Community members are invited to ''' [[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass|propose statements to use in the Election Compass]]''' for the [[metawiki:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election.]]
An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/neutral/disagree). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views.
Here is the timeline for the Election Compass:
* July 8 - 20: Community members propose statements for the Election Compass
* July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements
* July 23 - August 1: Volunteers vote on the statements
* August 2 - 4: Elections Committee selects the top 15 statements
* August 5 - 12: candidates align themselves with the statements
* August 15: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision
The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August. The Elections Committee will oversee the process, supported by the Movement Strategy and Governance (MSG) team. MSG will check that the questions are clear, there are no duplicates, no typos, and so on.
Regards,
Movement Strategy & Governance
''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''
[[వాడుకరి:CSinha (WMF)|CSinha (WMF)]] ([[వాడుకరి చర్చ:CSinha (WMF)|చర్చ]]) 08:26, 12 జూలై 2022 (UTC)
== కొత్త ప్రాజెక్టు ==
తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ జరిగాక, జిల్లాల, మండలాల రూపురేఖలు మారిపోయాయి. వాటి గణాంకాలు కూడా మారిపోయాయి. కొత్త మ్యాపులను, కొత్త గణాంకాలను ఆయా మండలాల పేజీల్లో చేర్చేందుకు [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/తెలంగాణా మండలాల పేజీల్లో చెయ్యవలసిన మార్పుచేర్పులు|తెలంగాణా మండలాల పేజీల్లో చెయ్యవలసిన మార్పుచేర్పులు]] అనే ప్రాజెక్టును మొదలుపెట్టాను. ఆసక్తి ఉన్నవారు ఈ ప్రాజెక్టులో పాల్గొనవలసినది. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 16:00, 17 జూలై 2022 (UTC)
: అలాగే [[User:Chaduvari|చదువరి]] గారు. --<span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 04:24, 18 జూలై 2022 (UTC)
== తెలంగాణ గ్రామాలకు సంబంధించిన కొత్త ప్రాజెక్టు ==
తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ జరిగాక, అనేక గ్రామాలు, వాటి పరిపాలక మండలాలు జిల్లాలను దాటిపోయాయి. ప్రస్తుతం గ్రామాల పేజీల్లో కొత్త సమాచారం ఉందిగానీ, చారిత్రిక సమాచారం లేదు. విజ్ఞాన సర్వస్వానికి ముఖ్యమైన ఈ చారిత్రిక సమాచారాన్ని ఆయా గ్రామాల పేజీల్లో చేర్చేందుకు [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/తెలంగాణా గ్రామాల పేజీల్లో చెయ్యవలసిన మార్పుచేర్పులు|తెలంగాణా గ్రామాల పేజీల్లో చెయ్యవలసిన మార్పుచేర్పులు]] అనే ప్రాజెక్టును మొదలుపెట్టాను. ఆసక్తి ఉన్నవారు ఈ ప్రాజెక్టులో పాల్గొనవలసినది.__ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 03:58, 18 జూలై 2022 (UTC)
: అలాగే [[User:Chaduvari|చదువరి]] గారు. --<span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 04:24, 18 జూలై 2022 (UTC)
== CIS-A2K Newsletter June 2022 ==
[[File:Centre for Internet And Society logo.svg|180px|right|link=]]
Dear Wikimedians,
Hope you are doing well. As you know CIS-A2K updated the communities every month about their previous work through the Newsletter. This message is about June 2022 Newsletter. In this newsletter, we have mentioned A2K's conducted events.
; Conducted events
* [[:m:CIS-A2K/Events/Assamese Wikisource Community skill-building workshop|Assamese Wikisource Community skill-building workshop]]
* [[:m:June Month Celebration 2022 edit-a-thon|June Month Celebration 2022 edit-a-thon]]
* [https://pudhari.news/maharashtra/pune/228918/%E0%A4%B8%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%9C%E0%A4%BE%E0%A4%9A%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%BE-%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%A0%E0%A4%AC%E0%A4%B3%E0%A4%BE%E0%A4%B5%E0%A4%B0%E0%A4%9A-%E0%A4%AE%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%A0%E0%A5%80-%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A5%87%E0%A4%B8%E0%A4%BE%E0%A4%A0%E0%A5%80-%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A4%A4%E0%A5%8D%E0%A4%A8-%E0%A4%A1%E0%A5%89-%E0%A4%85%E0%A4%B6%E0%A5%8B%E0%A4%95-%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A4%A4-%E0%A4%AF%E0%A4%BE%E0%A4%82%E0%A4%9A%E0%A5%87-%E0%A4%AE%E0%A4%A4/ar Presentation in Marathi Literature conference]
Please find the Newsletter link [[:m:CIS-A2K/Reports/Newsletter/June 2022|here]].
<br /><small>If you want to subscribe/unsubscibe this newsletter, click [[:m:CIS-A2K/Reports/Newsletter/Subscribe|here]]. </small>
Thank you [[User:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[User talk:Nitesh (CIS-A2K)|talk]]) 12:23, 19 July 2022 (UTC)
<small>On behalf of [[User:Nitesh (CIS-A2K)]]</small>
<!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&oldid=22433435 -->
== Board of Trustees - Affiliate Voting Results ==
:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Announcing the six candidates for the 2022 Board of Trustees election}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>''
Dear community members,
'''The Affiliate voting process has concluded.''' Representatives from each Affiliate organization learned about the candidates by reading candidates’ statements, reviewing candidates’ answers to questions, and considering the candidates’ ratings provided by the Analysis Committee. The shortlisted 2022 Board of Trustees candidates are:
* Tobechukwu Precious Friday ([[User:Tochiprecious|Tochiprecious]])
* Farah Jack Mustaklem ([[User:Fjmustak|Fjmustak]])
* Shani Evenstein Sigalov ([[User:Esh77|Esh77]])
* Kunal Mehta ([[User:Legoktm|Legoktm]])
* Michał Buczyński ([[User:Aegis Maelstrom|Aegis Maelstrom]])
* Mike Peel ([[User:Mike Peel|Mike Peel]])
See more information about the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Results|Results]] and [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Stats|Statistics]] of this election.
Please take a moment to appreciate the Affiliate representatives and Analysis Committee members for taking part in this process and helping to grow the Board of Trustees in capacity and diversity. Thank you for your participation.
'''The next part of the Board election process is the community voting period.''' View the election timeline [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022#Timeline| here]]. To prepare for the community voting period, there are several things community members can engage with, in the following ways:
* [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Candidates|Read candidates’ statements]] and read the candidates’ answers to the questions posed by the Affiliate Representatives.
* [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Questions_for_Candidates|Propose and select the 6 questions for candidates to answer during their video Q&A]].
* See the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Candidates|Analysis Committee’s ratings of candidates on each candidate’s statement]].
* [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Community Voting/Election Compass|Propose statements for the Election Compass]] voters can use to find which candidates best fit their principles.
* Encourage others in your community to take part in the election.
Regards,
Movement Strategy and Governance
''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''
[[వాడుకరి:CSinha (WMF)|CSinha (WMF)]] ([[వాడుకరి చర్చ:CSinha (WMF)|చర్చ]]) 09:03, 20 జూలై 2022 (UTC)
== Movement Strategy and Governance News – Issue 7 ==
<section begin="msg-newsletter"/>
<div style = "line-height: 1.2">
<span style="font-size:200%;">'''Movement Strategy and Governance News'''</span><br>
<span style="font-size:120%; color:#404040;">'''Issue 7, July-September 2022'''</span><span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7|'''Read the full newsletter''']]</span>
----
Welcome to the 7th issue of Movement Strategy and Governance newsletter! The newsletter distributes relevant news and events about the implementation of Wikimedia's [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Initiatives|Movement Strategy recommendations]], other relevant topics regarding Movement governance, as well as different projects and activities supported by the Movement Strategy and Governance (MSG) team of the Wikimedia Foundation.
The MSG Newsletter is delivered quarterly, while the more frequent [[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy/Updates|Movement Strategy Weekly]] will be delivered weekly. Please remember to subscribe [[m:Special:MyLanguage/Global message delivery/Targets/MSG Newsletter Subscription|here]] if you would like to receive future issues of this newsletter.
</div><div style="margin-top:3px; padding:10px 10px 10px 20px; background:#fffff; border:2px solid #808080; border-radius:4px; font-size:100%;">
* '''Movement sustainability''': Wikimedia Foundation's annual sustainability report has been published. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A1|continue reading]])
* '''Improving user experience''': recent improvements on the desktop interface for Wikimedia projects. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A2|continue reading]])
* '''Safety and inclusion''': updates on the revision process of the Universal Code of Conduct Enforcement Guidelines. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A3|continue reading]])
* '''Equity in decisionmaking''': reports from Hubs pilots conversations, recent progress from the Movement Charter Drafting Committee, and a new white paper for futures of participation in the Wikimedia movement. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A4|continue reading]])
* '''Stakeholders coordination''': launch of a helpdesk for Affiliates and volunteer communities working on content partnership. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A5|continue reading]])
* '''Leadership development''': updates on leadership projects by Wikimedia movement organizers in Brazil and Cape Verde. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A6|continue reading]])
* '''Internal knowledge management''': launch of a new portal for technical documentation and community resources. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A7|continue reading]])
* '''Innovate in free knowledge''': high-quality audiovisual resources for scientific experiments and a new toolkit to record oral transcripts. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A8|continue reading]])
* '''Evaluate, iterate, and adapt''': results from the Equity Landscape project pilot ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A9|continue reading]])
* '''Other news and updates''': a new forum to discuss Movement Strategy implementation, upcoming Wikimedia Foundation Board of Trustees election, a new podcast to discuss Movement Strategy, and change of personnel for the Foundation's Movement Strategy and Governance team. ([[:m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Newsletter/7#A10|continue reading]])
</div><section end="msg-newsletter"/>
[[వాడుకరి:CSinha (WMF)|CSinha (WMF)]] ([[వాడుకరి చర్చ:CSinha (WMF)|చర్చ]]) 13:01, 24 జూలై 2022 (UTC)
== Vote for Election Compass Statements ==
:''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements| You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Wikimedia Foundation elections/2022/Announcement/Vote for Election Compass Statements}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>''
Dear community members,
Volunteers in the [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees election]] are invited to '''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Community_Voting/Election_Compass/Statements|vote for statements to use in the Election Compass]]'''. You can vote for the statements you would like to see included in the Election Compass on Meta-wiki.
An Election Compass is a tool to help voters select the candidates that best align with their beliefs and views. The community members will propose statements for the candidates to answer using a Lickert scale (agree/neutral/disagree). The candidates’ answers to the statements will be loaded into the Election Compass tool. Voters will use the tool by entering in their answer to the statements (agree/neutral/disagree). The results will show the candidates that best align with the voter’s beliefs and views.
Here is the timeline for the Election Compass:
*<s>July 8 - 20: Volunteers propose statements for the Election Compass</s>
*<s>July 21 - 22: Elections Committee reviews statements for clarity and removes off-topic statements</s>
*July 23 - August 1: Volunteers vote on the statements
*August 2 - 4: Elections Committee selects the top 15 statements
*August 5 - 12: candidates align themselves with the statements
*August 15: The Election Compass opens for voters to use to help guide their voting decision
The Elections Committee will select the top 15 statements at the beginning of August
Regards,
Movement Strategy and Governance
''This message was sent on behalf of the Board Selection Task Force and the Elections Committee''
[[వాడుకరి:CSinha (WMF)|CSinha (WMF)]] ([[వాడుకరి చర్చ:CSinha (WMF)|చర్చ]]) 07:07, 26 జూలై 2022 (UTC)
== ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణ మండలాల పాత మ్యాపుల తొలగింపు ==
ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణ రాష్ట్రాల్లో జిల్లాల, మండలాల పునర్వ్యవస్థీకరణ జరిగినందున సంబంధిత మండలాలకు సంబంధించిన పాత మ్యాపు దస్త్రాలను కొత్త దస్త్రాలతో మార్చాల్సిన అవసరం ఏర్పడింది. అలాగే పాత మ్యాపులను చారిత్రిక అవసరాల కోసం పేజీలో ఉంచాలి. పాత దస్త్రాలను కామన్సుకు తరలించాల్సి ఉంది. అయితే ఈ దస్త్రాలను సృష్టించినపుడు వాటి పేర్లను కేవలం సంఖ్యలతో సూచించారు. వాటి పేర్లలో ఆయా మండలాల పేర్లు ఉండి ఉంటే, ఆ మ్యాపు ఏ మండలానికి చెందినదో గుర్తించడానికి వీలుగా ఉండేది. కానీ పేర్లు సంఖ్యలతో ఉండడాన ఆ వీలు లేకుండా పోయింది. అందుచేత రెండూ రాష్ట్రాల్లోని మండలాల పాత మ్యాపు దస్త్రాల పేర్లను ఆయా మండలం పేరును సూచిస్తూ పేర్లు మార్చి వాటిని కామన్సుకు తరలించడం అనే పని జరిగింది.
# ఈ పనికి సంబంధించిన ప్రారంభ చర్చను [[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత_చర్చ_85#Cleaning_up_files_and_moving_to_Commons]] అనే రచ్చబండ పేజీలో చూడవచ్చు.
# దీనికి సంబంధించిన ప్రాజెక్టును [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణ లోని మండలాల పాత మ్యాపుల పేర్ల మార్పు]] అనే పేజీలో చూడవచ్చు.
# ఈ ప్రాజెక్టుకు సంబంధించి జరిగిన కృషిని [[వాడుకరి:MGA73/File renaming]] అనే పేజీలో చూడవచ్చు.
# ప్రస్తుతం ప్రాజెక్టులో తలపెట్టిన పేర్ల మార్పు, కామన్సుకు తరలింపు అనే పనులు పూర్తయ్యాయి. పాత దస్త్రాలను వాడుతున్న పేజీల్లో కొత్త దస్త్రాల లింకులు ఇవ్వడం కూడా పనిలో పనిగా జరిగిపోయింది.
# ఇక స్థానికంగా ఉన్న పాత దస్త్రాలను తొలగించే స్థితికి చేరాం. [[:వర్గం:Files uploaded by Mpradeep]], [[:వర్గం:Files uploaded by వైజాసత్య]] అనే రెండు వర్గాల్లో ఉన్న దాదాపు 1000 ఫైళ్ళను తొలగించే పని ఇప్పుడు చెయ్యాల్సి ఉంది.
పై రెండు వర్గాల్లోని దస్త్రాలను ఆగస్టు 9 వ తేదీన మూకుమ్మడిగా తొలగించేందుకు ప్రతిపాదిస్తున్నాను. ఈలోగా వాడుకరులు దీన్ని పరిశీలించి, అభిప్రాయాలు సూచనలు తెలుపవలసినదిగా కోరుతున్నాను. ఈ పనులు పూర్తి చెయ్యడంలో [[వాడుకరి:C1K98V|C1K98V]], [[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] లు ఎంతో కృషి చేసారు. వారిద్దరూ మన అభినందనలకు పాత్రులు. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 08:58, 2 ఆగస్టు 2022 (UTC)
:ముందుగా ఇందులో పాల్గొంటున్న అందరు సభ్యులకు నా అభినందనలు. ఇది చాలా ఓపికగా చేస్తున్న పని. పాత మండలాల మ్యాపులు కొత్త వ్యాసాల్లో ఉంచడం సరైందేనా అని ఆలోచిస్తున్నాను. ఎటూ వాటిని కామన్స్ కి తరలిస్తున్నాము కాబట్టి వ్యాసం చివరలో ఈ వ్యాసానికి సంబంధించి కామన్స్ లో బొమ్మలు ఉన్నాయి అని పాత బొమ్మలకు లంకె ఇస్తే సరిపోతుందని అనుకుంటున్నాను. ఉదాహరణకు ఒక మండల వ్యాసం ముందు రూపు, ప్రస్తుత రూపు కలిపి సదరు మండలం బొమ్మల కోసం ఏర్పాటు చేసిన వర్గంలో చేర్చి ఆ వర్గం లింకు వ్యాసం చివరిలో ఇవ్వాలి. - [[వాడుకరి:రవిచంద్ర|రవిచంద్ర]] [[వాడుకరి చర్చ:రవిచంద్ర|(చర్చ)]] 09:44, 2 ఆగస్టు 2022 (UTC)
:ఆటో వికీ బ్రౌసర్ AWB ద్వారా ఇలాంటి మార్పులు సులభంగా మార్చే అవకాశము ఉన్నదేమో పరిశీలించగలరు : [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]] ([[వాడుకరి చర్చ:Kasyap|చర్చ]]) 10:37, 2 ఆగస్టు 2022 (UTC)
వాడుకరులకు ఒక గమనిక: ఈ చర్చ పాత మ్యాపుల తొలగింపు గురించి మాత్రమే. వాటిని పేజీల్లో చేర్చాలా లేదా అనే చర్చ విడిగా చేద్దాం. ఎందుకంటే వాటిని చేర్చడమా మానడమా అనేది ఆ దస్త్రాలను తొలగింపు నిర్ణయాన్ని ప్రభావితం చెయ్యదు. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 15:41, 2 ఆగస్టు 2022 (UTC)
:వాటి అవసరం లేనందున తొలగించవచ్చు. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 15:47, 2 ఆగస్టు 2022 (UTC)
== ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ - 2022 : అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల సవరణల అనుభవాలు ==
2022 ఏప్రిల్ 4 న ప్రారంభమైన '''ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ - 2022 కు సంబంధించిన అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల సవరణల''' కృషిలో నేను చేపట్టిన కృషి ముగిసింది. దీనిగురించి [[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత_చర్చ_85#ఆంధ్రప్రదేశ్_జిల్లాలు%2C_సంబంధిత_వ్యాసాల_సవరణలకు_సహాయం| గత చర్చ]] చూడండి. ఈ కృషిలో ప్రధానంగా సహకరించిన తెలుగు వికీపీడియా సభ్యులైన [[user:Ch Maheswara Raju]],
[[user:యర్రా రామారావు]],
[[user:Pkraja1234]],
[[user:B.K.Viswanadh]],
[[user:పండు అనిల్ కుమార్]],
[[user:Chaduvari]],
[[user:K.Venkataramana]],
[[user:ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల]] గార్లకు, OSM లో సహకరించిన Heinz Vieth గారికి, వికీడేటాలో సహకరించిన DaxServer గారికి, ఇంకా ఇతరత్రా సహకరించిన స్వేచ్ఛా వినియోగ వనరుల సభ్యులకు ధన్యవాదాలు. ఈ కృషిపై [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Experience sharing by Arjunaraoc| నా అనుభవాల వ్యాసం]] చూడండి. ఈ కృషిపై స్పందనలు తెలపటం, చర్చించటం వికీ భవిష్యత్ కృషికి ఉపయోగం కావున మీరందరు స్పందిస్తారని ఆశిస్తాను. అందరికి ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 13:37, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
== బొమ్మల మూకుమ్మడి తొలగింపు ==
[[#ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణ మండలాల పాత మ్యాపుల తొలగింపు|పైన]] జరిగిన చర్చ మేరకు బొమ్మలను తొలగించాను. దాదాపు వెయ్యి బొమ్మలను తొలగించినందున ఇటీవలి మార్పులలో దానికి ముందు జరిగిన మార్పులు కనిపించవు (అందులో 500 మార్పులు మాత్రమే చూపిస్తుంది కాబట్టి). అవి కనబడాలంటే ఇటీవలి మార్పులలో పైన వడపోతల్లో "చిట్టాల్లోకి చేరిన కార్యకలాపాలు" అనే ఐచ్ఛికాన్ని తీసెయ్యాలి. గమనించవలసినది. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 05:31, 11 ఆగస్టు 2022 (UTC)
ekg93l4hqhl0vvou302pw6e8pnhgog6
లైసోసోము
0
94163
3620355
2988352
2022-08-11T02:28:41Z
Muralikrishna m
106628
బొమ్మ చేర్చాను
wikitext
text/x-wiki
{{Underlinked|date=అక్టోబరు 2016}}
[[దస్త్రం:Animal cell structure en.svg|thumb|లైసోసోము]]
[[లైసోసోము]]లు త్వచనిర్మిత ఆశయాలవంటి నిర్మాణాలు. ఇవి చాలా రకాల [[ఎంజైము]]లతో నింపబడి ఉంటాయి. ఈ ఎంజైములన్నింటినీ కలిపి 'ఆసిడ్ హైడ్రోలేసులు' అంటారు. ఈ [[ఎంజైము]]లు ప్రోటోజోవన్ లలో ఆహార పదార్ధాల కణాంతస్థ జీర్ణక్రియకు చాలా అవసరం. కణంలోని నిరుపయోగ సూక్ష్మాంగాలను నిర్మూలించటంలో కూడా ఇవి పాల్గొంటాయి. అందువల్లనే లైసోసోములను 'ఆత్మహత్య తిత్తులు' (Suicidal bags) అంటారు. ఇవి కణంలోకి ప్రవేశించిన బాక్టీరియాను కూడా చంపేస్తాయి. ఇవి కణాంతర జీర్ణక్రియను నిర్వహించేటప్పుడు బహురూపకతను ప్రదర్శిస్తాయి.
===లైసోసోములు(Lysosomes)===
లైసోసోములు అనేవి త్వచములతో ఆవరించిన నిర్మాణాలు.ఇవి జీవద్రవ్యంలో తేలియాడుతూ సూక్ష్మ పరిమాణంలో ఉన్న ఆశయాలు .లైసోసోములు అనేవి మొట్టమొదట పెరికానలిక్యులార్ నిర్మాణాలని పిలిచారు. తరువాతి కాలంలో క్రిస్టియన్ డిడువే - 1955లో కాలేయ కణ పదార్దం నుంచి సెంట్రిఫ్యూజ్ సహాయంతో లైసోసోములను వేరు చేయగలిగాడు
===ఉనికి===
* జీర్ణక్రియలను, జలవిశ్లేషణలను నిర్వర్తించే కణాల్లో లైసోసోములనేవి చల అథికంగా ఉంటాయి.
*RBC, [[కాలేయం]], [[క్లోమం]], [[ఎముక]], [[మృదులాస్థి]], [[మూత్రపిండము|మూత్రపిండం]], [[థైరాయిడ్ గ్రంధి|థైరాయిడ్]] గ్రంథి, బాహ్య చర్మం మొదలైన నిర్మాణంలోలైసోసోములు అధికంగా ఉంటాయి.
===నిర్మాణం(Structure)===
* లైసోసోముల పరిమాణం 0.2ų - 0.8ų ఉంటుంది.
* WBC, మూత్రపిండం కణాల్లో అత్యధిక పరిమాణంలో అంటే 8మ్యూ వరకు ఉంటుంది.
* లైసోసోములు అండాకారంలో గాని నిరాకారంగాగా ఉంటాయి.
* ఈ నిర్మాణాల చుట్టూ ఒకే ప్రమాణ త్వచం [Unit membrane] ఆవరించి ఉండి ద్రవ మొజాయిక్ పద్ధతిలో ఉన్న ప్లాస్మాత్వచాన్ని పోలి ఉంటుంది.
* సముద్రంలాగా ఉన్నఫాస్పోలిపిడు [[పరమాణువు]]ల మధ్యలో మంచు గడ్డలాగా [[ప్రోటీను]] పరమణువులు తేలియాడుతూ ఉంటాయి.
* ఫాస్ఫోలిపిడు పరమాణువులు రెండు పొరలుగా అమరి ఉంటాయి.
* జలవిరోధ గుణం గల ధ్రువ అంత్యాలు లోపలి వైపుకు జల సఖ్య గుణంగల ధ్రువ శిరో భాగాలు పరిధీయం గాను అమరి ఉంటాయి.
* ప్రోటీను పరమాణువులు రెండు రకాలుగా అమరి ఉంటాయి.
===స్థిరత్వం===
===రసాయనిక నిర్మాం===
===బహురూపకత===
===లైసోసోమ్ విధులు===
[[వర్గం:శరీర నిర్మాణ శాస్త్రము]]
2fbdan9tzimsvihrxg3tifdvjxl34ig
వాడుకరి:Arjunaraoc
2
99464
3620181
3620077
2022-08-10T13:22:24Z
Arjunaraoc
2379
/* 2022 ప్రాధాన్యతలు */
wikitext
text/x-wiki
<!--{{wikibreak}}-->
{{bureaucrat topicon|icon_nr=2}}
{{administrator|icon_nr=1}}
{{Quote box
|width=40%
| quote = కంప్యూటర్ ని తెలుగులో వాడి, నీ జ్ఞానాన్ని పెంచుకో, అందరితో పంచుకో, జ్ఞాన సమాజాన్ని నిర్మించటంలో చెరగని ముద్రలు వేయి!
|source=అర్జున,తెలుగు వికీపీడియా సభ్యుడు
|quoted=1
|fontsize=200%
}}
[[దస్త్రం:Arjuna Rao Chavala.png|right|thumb|అర్జున]]
వృత్తి రీత్యా ఎలెక్ట్రానిక్స్, కంప్యూటర్ సైన్స్ సాంకేతిక నిపుణుడను, ప్రాజెక్ట్ నిర్వహణ సలహదారును. తెలుగు పై అసక్తితో తెలుగు గణక ప్రక్రియలో 2005 నుండి క్రియాశీలంగా వున్నాను. [[పోతన కీ బోర్డు]] ను లినక్స్ లో తయారుచేయడం, [[ఫైర్ఫాక్స్| ఫైర్ఫాక్స్]] తెలుగు స్థానికీకరణ, [[లిబ్రెఆఫీస్]] తెలుగు స్థానికీకరణ మెరుగు, ఫైర్ఫాక్స్, లిబ్రెఆఫీస్లో [[ఫైర్ఫాక్స్#తెలుగు ముద్రాక్షరాల తనిఖీ విస్తరణ | తెలుగు అక్షరదోషాల తనిఖీ, సలహ ఉపకరణం]] అభివృద్ధి లేక మెరుగు చేశాను.
నేను మే 19 2007 న నమోదు చేసుకున్నాను, జులై 21, 2007 న తెలుగు వికీపీడియా లో రచన ప్రారంభించాను. నా [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%B0%E0%B1%86%E0%B0%A1%E0%B1%8D_%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%9F%E0%B1%81_%E0%B0%B2%E0%B0%BF%E0%B0%A8%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B1%81&oldid=162277 తొలి తెవికీ రచన రెడ్ హాట్ లినక్స్]. తెలుగు వికీపీడియాలో అధికారిని. తెవికీ ప్రచారం లో భాగంగా చాలా చోట్ల తెవికీ అకాడమీ నిర్వహించాను. వికీమీడియా భారతదేశం సహవ్యవస్థాపకునిగా, మొదటి అధ్యక్షునిగా అక్టోబరు 2012 వరకు సేవ చేశాను. సెప్టెంబరు నుండి వికీమీడియా ఫౌండేషన్ వారి ధనవితరణ మండలి (Funds Dissemination Committeee) సభ్యునిగా 2012 నుండి జులై2014 వరకు సేవ చేశాను ( మరిన్ని వివరాలకు [http://meta.wikimedia.org/wiki/User:Arjunaraoc అర్జునరావు పరిచయపత్రం ఇంగ్లీషులో (Arjun's wiki profile in English)] చూడండి. నేను ప్రాజెక్టులకోసం, నిర్వహణకోసం [[User:Arjunaraocbot|అర్జునరావుసిబాట్]] నడుపుతాను. [[s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2013 సంచిక)]] కొరకు కావలసిన తెరపట్టులు తయారు చేయుటకొరకు [[వాడుకరి:Navvula bullodu|నవ్వుల బుల్లోడు]] ఖాతా తెరిచాను. అయితే సహజంగా వుండటానికి ఆ వాడుకరి పేజీలకు దారి మార్పులు చేయడంలేదు. ఆ ఖాతాను తెరపట్టులు లాంటి ప్రక్రియకి మాత్రమే వాడుతాను.
[[File:Arjunaraoc tewiki edits analysis 2007-2018.png|right|thumb|నా వికీపీడియా మార్పులసంఖ్య కాలపటం జులై 2007 నుండి ఏప్రిల్ 2018వరకు]]
[[File:UbuntuUserGuideTeluguEbook.pdf|right|thumb| ఉబుంటు వాడుకరి మార్గదర్శని ఇ-బుక్, [https://archive.org/details/UbuntuUserGuideTeluguEbook ఆర్కైవ్ లింకు]]]
; జాలంలో నెలవులు
* [https://www.openstreetmap.org/user/arjunaraoc నా ఓపెన్ స్ట్రీట్ మేప్ పేజీ], [http://yosmhm.neis-one.org/?arjunaraoc నా కృషి వేడిపటము]
* [https://stackoverflow.com/users/4582443/arjunaraoc Stackoverflow పేజి]
*నా తెలుగు బ్లాగు:[http://teluginux.blogspot.com తెలుగినక్స్]
*నా కన్సల్టింగ్ వెబ్సైట్[http://arcalter.com]
==తెవికీ గురించిన వ్యాసాలు, వీడియోలు==
*{{Cite web|title=అందరి విజ్ఞానం అందరికీ|last1=చెవల|first1=అర్జున రావు |url= http://ramojifoundation.org/flipbook/201401/magazine.html#/46|publisher=రామోజీఫౌండేషన్ [[తెలుగు వెలుగు]]|date= 2014-01-01|accessdate=2014-01-30}} ([[/అందరి_విజ్ఞానం_అందరికీ| తెలుగు వెలుగు 2014 జనవరి సంచికలో తెలుగు వికీపీడియా వ్యాసం 'అందరి విజ్ఞానం అందరికీ' పాఠ్యం]])
*[https://www.youtube.com/watch?v=cMjam5lcZJw యూ ట్యూబ్ లో వికీపీడియా లో నా కృషి గురించిన వికీమీడియా ఇండియా వీడియో] ([[/వికీపీడియాతో నా అనుభవాలు| ధ్వని పాఠ్యంతరం]])
{{clear}}
{{ఈ నాటి చిట్కా}}
==ఆశయాలు==
* తెవికీ నాణ్యతని పెంచడం
* సాంకేతిక పనులు, [[వికీపీడియా:పరస్పర_సహకార_నిర్వహణలు|పరస్పర సహకార నిర్వహణలకు]] సహాయం
==తెలుగు వికీపీడియాలో నా కృషి==
===2022 ప్రాధాన్యతలు===
* {{టిక్కు}} {{tl|Infobox India AP Village}} {{tl|Infobox India AP Mandal}} {{tl|Infobox India AP Town}}, qid పరామితి తీసుకొనేటట్లుగా మెరుగు చేశాను.
* {{టిక్కు}} [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Initial implementation experiences on Bapatla district by Arjunaraoc]]
* {{టిక్కు}} [[వాడుకరి:Arjunaraoc/2022 tewiki priorities - Arjunaraoc views]]
* {{టిక్కు}} [[వర్గం చర్చ:అంతర్వికీ లింకుల్లేని మూసలు | అంతర్వికీ లింకుల్లేని మూసలు శుద్ధి]]
* ఫైళ్ల లైసెన్సులు, సముచిత వినియోగ వివరాల తనిఖీ, సంబంధిత శుద్ధి
** [[WP:FUW]] చేతనానికి అనగా 19 నవంబరు 2013 కు ముందు చేర్చిన సముచిత వినియోగ ఫైళ్లు శుద్ధి ([[వికీపీడియా:బొమ్మల నిర్వహణ/non-free no-template-NFUR before 20131119]])
** {{టిక్కు}} [[WP:FUW]] చేతనమైన 19 నవంబరు 2013 నుండి చేర్చిన సముచిత వినియోగ ఫైళ్లు శుద్ధి ( [[వికీపీడియా:బొమ్మల నిర్వహణ#శుద్ధి పనుల సమీక్షలు]])
* {{టిక్కు}} [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/నిర్వహణ సూత్రాలు]]
* {{టిక్కు}} [[వికీపీడియా:2022 ప్రాధాన్యతలు]]
* {{టిక్కు}} [[వికీపీడియా:2021 సమీక్ష]]
===2021 ప్రాధాన్యతలు===
* {{టిక్కు}} లైసెన్సు లేని ఫైళ్ల శుద్ధి: [[వికీపీడియా:బొమ్మల నిర్వహణ/లైసెన్స్ లేని ఫైళ్ల శుద్ధి - 1]]
* {{టిక్కు}} బొమ్మ మూసలు ఆంగ్లవికీనుండి తాజా, to get machine readable template information, some file categories are added by [[:m:Extension:CommonsMetadata]]
* {{టిక్కు}} [[వికీపీడియా_చర్చ:వికీప్రాజెక్టు/పటములు/Articles_with_views| ఆవాసాలు కాని వ్యాసాల OSM పటముల తనిఖీ,మెరుగు, వ్యాస వీక్షణల ప్రాధాన్యత ప్రకారం]]
* {{టిక్కు}} [[మూస చర్చ:తెలుగుభాషాసింగారం|సామెతలు, జాతీయాల అక్షరమాల అక్షరంతో అంతమయ్యే వ్యాసాలు వికీబుక్స్ కు తరలింపు.]], [[:వర్గం:వికీబుక్స్కు_తరలించవలసిన_వ్యాసములు]]లో ఇతర వ్యాసాలు తరలింపు లేక సవరణలు. <s> [https://phabricator.wikimedia.org/T283472 సాంకేతిక సమస్య బగ్ T283472] వలన పనికి అవరోధం కలిగింది.</s>
* ఆంధ్రప్రదేశ్ [[స్థానిక సంస్థల ఎన్నికలు]], [[ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం]] సంబంధిత వ్యాసాలపై కృషి. ([[వాడుకరి:Arjunaraoc/ఆంధ్రప్రదేశ్ నుండి లింకుల మెరుగు అనుభవాలు]])
* {{టిక్కు}} [[వికీపీడియా:విషయ అనువాద ఉపకరణం| అనువాద ఉపకరణం వాడుటకు మంచి పద్ధతులు, చిట్కాలు]], సంబంధిత [[mw:Content_translation/te| ఉపకరణం సహాయం ప్రధాన పేజీ తెలుగు అనువాదం]].
===2020 ప్రాధాన్యతలు===
*{{టిక్కు}} [[వికీపీడియా:యాంత్రికానువాదాల నాణ్యతా నియంత్రణ విధానం-2| యాంత్రిక అనువాద స్థాయి పరిమితి 70 శాతంగా గల విధానాన్ని మార్చుటకు జరిగిన ప్రక్రియ నిర్వహణ]]
*{{టిక్కు}} వికీపీడియాలోని నిఘంటువు పేజీలు వికీబుక్స్ కు తరలింపు
* ref tag errors for top viewed pages fix ([https://pageviews.toolforge.org/massviews/?platform=all-access&agent=user&source=category&range=latest-20&subjectpage=0&subcategories=0&sort=views&direction=1&view=list&target=https://te.wikipedia.org/wiki/%25E0%25B0%25B5%25E0%25B0%25B0%25E0%25B1%258D%25E0%25B0%2597%25E0%25B0%2582:%25E0%25B0%25AE%25E0%25B1%2582%25E0%25B0%25B2%25E0%25B0%25BE%25E0%25B0%25B2%20%25E0%25B0%25B2%25E0%25B1%258B%25E0%25B0%25AA%25E0%25B0%25BE%25E0%25B0%25B2%25E0%25B1%2581%25E0%25B0%25A8%25E0%25B1%258D%25E0%25B0%25A8%20%25E0%25B0%25AA%25E0%25B1%2587%25E0%25B0%259C%25E0%25B1%2580%25E0%25B0%25B2%25E0%25B1%2581 ref error page list sorted on pageviews])
* {{టిక్కు}}విజువల్ ఎడిటర్ వాడుక వలన చేర్చబడ్డ అవసరంలేని nowiki/ టేగ్ తొలగింపు ( [https://phabricator.wikimedia.org/T107675 T107675]) ([[/pwb వాడి నిరర్ధక nowiki టేగ్ తొలగింపు అనుభవాలు]])
* {{టిక్కు}}[[వికీపీడియా:రచ్చబండ#జులై_14_నుండి_మొదటి_పేజీ_మొబైల్_వీక్షణ_కొత్త_రూపు|మొబైల్ మొదటి పేజీ రూపుదిద్దడంలో మార్పులు]]
* {{టిక్కు}}ట్వింకిల్ రూపంలో సమస్య పరిష్కారం [https://phabricator.wikimedia.org/T255781 T255781]
* {{టిక్కు}}[[వికీపీడియా_చర్చ:వికీప్రాజెక్టు/తెలుగు_సమాచారం_అందుబాటులోకి#2020-07-10_నాటికి_ప్రభావం |ఆర్కైవ్ లోని డిఎల్ఐ పుస్తకాలు వికీలో మూలాలుగా వాడుట గురించిన విశ్లేషణ]]
* {{టిక్కు}}[[వికీపీడియా_చర్చ:వికీప్రాజెక్టు/తెలుగు_సమాచారం_అందుబాటులోకి#మిగిలిపోయిన_DLI_లింకులు_సవరించు]]
* {{టిక్కు}}[[వికీపీడియా_చర్చ:వికీప్రాజెక్టు/పటములు#పురోగతి_2020-07-10 | వికీప్రాజెక్టు పటములు పురోగతి సమీక్ష]]
* {{టిక్కు}} నేను సృష్టించిన మొలక వ్యాసాల విస్తరణ
;2019 ప్రాధాన్యతలు
* [https://tools.wmflabs.org/massviews?platform=all-access&agent=user&source=pagepile&target=25090&start=2019-06-01&end=2019-06-30&sort=views&direction=1&view=list 2019-07-24 నాడు నా అధిక సవరణలు గల 100 పేజీలు లో ఎక్కువ వీక్షణలుపొందిన వ్యాసాల] తాజాకరణ. 100 పేజీలకు సగటున రోజుకి 3211 వీక్షణలున్నాయి. [[/Most viewed (2019-06)of Most contributed till 2019-07-24|తాజాకరణ స్థితి]]
* {{టిక్కు}} ( (ప్రస్తుత వాడుకవరకు) [[Template:Infobox settlement]] స్థానికీకరణ
* {{టిక్కు}}[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/పటములు]] జిల్లా స్థాయి వరకు (తెలుగు రాష్ట్రాలకు రాష్ట్రస్థాయి పటాలు, ఆంధ్రప్రదేశ్ కు జిల్లా స్థాయి సూచిక పటములు తయారైనవి)
* {{టిక్కు}} [[వికీపీడియా:బాటు/అనుమతి_కొరకు_అభ్యర్ధన#తెలుగు వికీపీడియా కొరకు ఇంటర్నెట్ ఆర్కైవ్ బాటు -సముదాయ స్పందన |తెలుగు వికీపీడియా కొరకు ఇంటర్నెట్ ఆర్కైవ్ బాటు]]
* {{టిక్కు}}[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఎన్నికలు]] (201903-201906)
*{{టిక్కు}} [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/వికీడేటా]]
**{{టిక్కు}}[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్ర_ప్రదేశ్_గ్రామాలు/సమాచారపెట్టె_మెరుగు/వికీడేటా]] (201905-201908)
*{{టిక్కు}} ఆంధ్రప్రదేశ్ మండలాల వ్యాసాలలో [[వికీపీడియా_చర్చ:వికీప్రాజెక్టు/పటములు#ఆంధ్రప్రదేశ్_మండలాల_వ్యాసాలకు_OSM_గతిశీల_పటములు|OSM గతిశీల పటము]] చేర్చుటకు, ఆవసరమైన వికీడేటా, OSM లో తెలుగు పేర్ల చేర్పు కృషి.
;2018 ప్రాధాన్యతలు
*{{టిక్కు}} [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/నాణ్యతాభివృద్ధి-వికీట్రెండ్స్]]
** {{టిక్కు}}తెలుగు వికీసోర్స్ మూలంగా వాడడం.
* {{టిక్కు}}డిజిటల్ లైబ్రరీ ఆఫ్ ఇండియా తెలుగు కేటలాగ్ లిప్యంతరీకరణం పూర్తి 2012-11-30 న వివరాలు [https://archive.org/search.php?query=collection%3A%28digitallibraryindia%29%20AND%20language%3A%28tel%29 ఆర్కీవ్ లో], [https://www.youtube.com/watch?v=ZVW7XGi0Zz4&feature=youtu.be పరిచయ వీడియో]
* {{టిక్కు}} [https://www.kaggle.com/arjunaraoc/telugu-wikipedia-anonymous-edits-analysis తెలుగు వికీపీడియా అనామక సంపాదకుల భౌగోళిక విశ్లేషణ]
* {{టిక్కు}} [https://www.kaggle.com/arjunaraoc/tewp-edit-times తెలుగు వికీపీడియా సంపాదకుల క్రియాశీల కాలవిశ్లేషణ]
*చురుకుగా లేని కాలం (2016-2017)
;2007-2015
*[[/పాత కృషి]]
==తెవికీ వ్యాసాలు==
#[[/మానవీయ గణాంకాలు]]
# [[User:Arjunaraoc/తెవికీ వార్త/వికీప్రాజెక్టు లోటు పాట్లు]]
# [[User:Arjunaraoc/తెవికీ చదువరుల ప్రాధాన్యతలు]]
==సంప్రదించు విధానాలు==
* [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title=User_talk:Arjunaraoc&action=edit§ion=new చర్చాపేజీలో వ్యాఖ్య ].
* [[ప్రత్యేక:EmailUser/Arjunaraoc|ఈమెయిల్ సందేశము ]]
* [http://twitter.com/arjunaraoc ట్విట్టర్ లో @arjunaraoc]
* ఇంటర్నెట్ రిలే ఛాట్ లేక [[వెబ్ ఛాట్]] http://webchat.freenode.net/?channels#wikipedia-te నా username:arjunaraoc
==తరచుగా వాడే పేజీలు==
* [[/వీలువెంబడి చేయవలసిన పని]]
* [[/తరచుగా వాడే పేజీలు]]
* [[వికీపీడియా:దశాబ్ది_ఉత్సవాల_వికీ_పురస్కార_ఎంపిక]]
* [[వికీపీడియా:వికీపీడియాలో_రచనలు_చేయుట_(2013_సంచిక)-_2వచిత్తుప్రతి]]
*[[/ప్రయోగశాల]]
==తెవికీ వార్త కొరకు రచనలు==
*[[వికీపీడియా:తెవికీ వార్త/2010-12-03/తెవికీ ప్రచారం, 1-2, నవంబర్, 2010,గుంటూరు]]
==పతకాలు/గుర్తింపులు==
{| class="wikitable"
|-
! బొమ్మ/విషయం !! వివరం
|-
|[[Image:Translation_Barnstar_te.svg|80px]]
'''తెలుగు అనువాద వ్యాసాల పతకం'''
| జూన్ 2015-జులై 2020 కాలంలో తెలుగులో [[Special:ContentTranslation|కంటెంట్ ట్రాన్స్లేషన్ ఉపకరణం]] వాడి తొలగింపుకు గురికాని 1238 వ్యాసాలకు కృషిచేసిన 149 మందిలో వ్యాసాల సంఖ్యా పరంగా 80% వ్యాసాలు చేర్చిన 23 మందిలో ఒకరు. -- 13 ఆగస్టు 2020
|-
|[[File:Vitruvian Barnstar.png|100px]] || తెవికీకి మీరు అందిస్తున్న సాంకేతిక శక్తికి గాను, కృతజ్ఞతలతో.. [[User:Chaduvari|చదువరి]] 06:59, 20 జనవరి 2020 (UTC)
|-
|[[File:Vijaya Ugadi Telugu Wikipedia Mahotsavam 2013 Certificate.pdf|300px]]||[[వికీపీడియా:సమావేశం/తెలుగు వికీపీడియా మహోత్సవం 2013|విజయ ఉగాది తెలుగు వికీపీడియా మహోత్సవం 2013]] ప్రశంసా పత్రం , పత్రం ఇచ్చినది 2014,ఫిబ్రవరి 15
|-
|[[File:Barnstar-lightbulb3.png|100px]]
'''సాంకేతికాంశాల తారాపతకం'''
|[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/నాణ్యతాభివృద్ధి-వికీట్రెండ్స్|వికీట్రెండ్స్ ప్రాజెక్టు]]ను ప్రారంభించి, మార్గదర్శపు పట్టీలో 7 రోజుల వికీట్రెండ్స్ ప్రవేశపెట్టి, పాఠకుల అభిరుచికి తగ్గ వ్యాసాలను మరింత మెరుగుపరచేందుకు మార్గం సుగమం చేసిన అర్జున గారికి తెవికీ సభ్యులందరి తరఫున ఈ తారాపతకాన్ని సమర్పిస్తున్నాను. [[వాడుకరి:వైజాసత్య|వైజాసత్య]] ([[వాడుకరి చర్చ:వైజాసత్య|చర్చ]]) 08:20, 31 జనవరి 2014 (UTC)
|-
|[[బొమ్మ:VEERATAADU.1.png|175px]]||తెవికీ '''నిర్వహణా స్తంభాల'''లో ఒకరైన అర్జున్ గారికి తెవికీ దశాబ్ది ఉత్సవాలను విజయవంతంగా నడిపిస్తున్న సందర్భంగా వేసుకోండి ఒక ఘనమైన వీరతాడు - [[వాడుకరి:అహ్మద్ నిసార్|అహ్మద్ నిసార్]]2013-12-30T09:55:59
|-
| [[File:Translation Barnstar.svg|120px]]||అర్జున గారు మీరు ఎకో వ్యవస్థను తెలుగు వికీపీడియాలోకి తేవడానికి సిస్టం మెసేజులను చాలా చురుకుగా అనువాదం చేసినందులకు, మీ కృషిని గుర్తిస్తూ ఈ '''చురుకైన అనువాదకుల''' మెడల్ అందుకోండి. మీ [[వాడుకరి:Visdaviva|విష్ణు]] ([[వాడుకరి చర్చ:Visdaviva|చర్చ]]) 13:05, 21 అక్టోబర్ 2013 (UTC)
|-
| ||{{వ్యాఖ్య|<big>సత్యము జేసెను నిర్వహ<br>ణ మంచిగన్, అరుజునుండు జూసెను పిదపన్<br>బహుచక్కగ జేయుమిపుడు<br>ఎవరయినన్, నిలబెటుమ్ము ఎత్తున తెవికిన్</big>| || [[సభ్యుడు:C.Chandra Kanth Rao]]|}} [[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత_చర్చ_18#లెట్స్_ఫోకస్ |రచ్చబండ చర్చ]] 14:17, 1 మార్చి 2013 (UTC)
|-
|[[File:2012ArticleBarnstar.png]] || 2012లో వ్యాసాలలో అధిక మార్పులుచేసిన 10 మంది సభ్యులు
|-
|[[File:2012NonArticleBarnstar.png|100px ]] || 2012లో వ్యాసేతరములలో అధిక మార్పులుచేసిన 10 మంది సభ్యులు
|-
|[[File:2011_Top_10_Article_Editors.png|100px ]] || 2011లో వ్యాసాలలో అధిక మార్పులుచేసిన 10 మంది సభ్యులు
|-
|[[File:2011_Top_10_Non_Article_Editors.png|100px ]] || 2011లో వ్యాసేతరములలో అధిక మార్పులుచేసిన 10 మంది సభ్యులు
|-
|[[File:2010_Top_10_Article_Editors.png]]||2010లో వ్యాసాలలో అధిక మార్పులుచేసిన 10 మంది సభ్యులు
|}
==తరచూ వాడేవి/తెలుసుకున్నవి==
* [[/barnstar exp-active discussion participant]]
* [[/Local delinker python notebook code regex failures with filenames]]
*[https://people.wikimedia.org/~santhosh/translation.html translation debugger]
*[[/petscan queries]]
* మీడియావికీ అప్రమేయంగా చేర్చే వర్గాలు ఉదా: [[:వర్గం:యాంత్రికంగా_చదవగల_లైసెన్సులు_లేని_దస్త్రాలు]] (ఇవి పోవడానికి కామన్స్ నుండి లైసెన్సులు దిగుమతి చేయాలి. మరింత సమాచారానికి [https://www.mediawiki.org/wiki/Help:Tracking_categories చూడండి]),
* Non free use rationale లేని [https://petscan.wmflabs.org/?active_tab=tab_pageprops&interface_language=en&language=te&ns%5B6%5D=1&project=wikipedia&search_max_results=500&templates_any=Non-free%20fair%20use%0D%0ANon-free%20fair%20use%20in&templates_no=Non-free%20use%20rationale&&doit= సరిచేయవలసిన బొమ్మల జాబితా] (2218 20190406న)
*అనువాదం పూర్తికాక తెలుగులో ఉపయోగపడే వ్యాసమున్నప్పుడు చేర్చవలసినపెట్టె
<nowiki>{{ambox|
| type = notice
| image = [[Image:Icon apps query.svg|38px]]
| text = ఈ క్రింది సమాచారంతో తాజాపరచేవరకు[[వికీపీడియా:బొమ్మలు వాడే విధానం]] ఉపయోగంగావుండవచ్చు. ఎరుపులింకులు కనబడకుండా వుండాలంటే [[:en:Wikipedia:Image use policy| ప్రస్తుత ఆంగ్ల వికీప్రతిని]] చూడవచ్చు.
}}</nowiki>
*<nowiki> {{ subst: స్వాగతం|Arjunaraoc}}</nowiki>
* <nowiki>{{ఈ వారం వ్యాసం పరిగణన}}</nowiki>
*<nowiki> {{ఈ వారం వ్యాసం|సంవత్సరం=2012|వారం= }}</nowiki>
*[[వికీపీడియా:నిర్వాహకుల నోటీసు బోర్డు]]
*[[:వర్గం:వికీపీడియా నిర్వహణ]]
*[[:en:Wikipedia:Moving files to the Commons]]
*[http://toolserver.org/~vvv/grep.php?pattern=%E0%B0%86%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%B0.*&wiki=tewiki_p&ns=0 regular expresion search in wiki]
*[http://toolserver.org/~magnus/catscan_rewrite.php catscan2 does not work for telugu yet]
*[https://toolserver.org/~luxo/contributions/contributions.php లక్సో వాడుకరి మార్పుల పేజీవివరాలు]
*[http://toolserver.org/~tparis/pcount/index.php టిపారిస్ వాడుకరి మార్పుల పటములు]
*[http://en.wikichecker.com వికీచెకర్ (ఇంగ్లీషు వికీకి మాత్రమే)]
*[https://toolserver.org/~dapete/catgraph/ వర్గాలపటము(తెలుగురూపులో లోపాలు)]
*[http://toolserver.org/~mashiah/cgi-bin/go.sh?language=te&interface=en&listby=zns వర్గాల సమస్యల ఉపకరణం]
*[http://toolserver.org/~emw/wikistats/ వికీపీడియా పేజీ వీక్షణలురెండు తేదీలమధ్య]
*[http://vs.aka-online.de/cgi-bin/wppagehiststat.pl వికీపేజీ మార్పుల విశ్లేషణ]
*[https://metrics.wmflabs.org/ సముదాయ మార్పుల విశ్లేషణ ఉపకరణము]
* [https://toolserver.org/~daniel/WikiSense/Gallery.php గ్యాలరీ ఉపకరణం]
*[http://tools.wmflabs.org/glamtools/glamorous.php కామన్స్ లో బొమ్మల వినియోగం]
*[http://tools.wmflabs.org/glamtools/treeviews/ కామన్స్ లోని బొమ్మల వీక్షణలు ఎంచుకున్న ప్రాజెక్టులలో, వర్గాలలో] (సమస్య బగ్జిల్లా లో నివేదించబడింది)
*[https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Commons:MyGallery&withJS=MediaWiki:JSONListUploads.js&gUser=Arjunaraoc గ్యాలరీ ఉపకరణంలో అర్జున వాడుకరిగా ]
*[http://tools.wmflabs.org/magnustools/ ప్రతి వికీపీడియన్ పరిశీలించాల్సిన మాగ్నస్ తయారుచేసిన ఉపకరణాలు]
== నా ప్రయోగాలు==
*[[/recognition draft]]
*[[/Medal template]]
*[[/Notice Samples]]
*[[/KLRWPForm]]
*[[/Image Templates to be imported from ENWP]]
*[[:దస్త్రం:Telugu_Wiki_Academy_brochure.pdf |My brochure for Telugu Wiki Academy]]
*[[/MySQL queries configured for Tewiki]]
*[[/MyFiles-CopyrightValidation]]
*[[/Sandbox]]
*<nowiki>[[Image:img.jpg|{{:Image:img.jpg}}]]</nowiki> బొమ్మకు శీర్షిక మరల టైపు చేయకుండా రావటానికి.
*[[/R Script for page views of a set of articles in a month using JSON]]
*[[/FAlist|Featured articles list]]
; మీడియావికీ:SiteNotice లో వాడిన ప్రకటన చిత్తు రూపం
<div style="background-color:#9cf; font-weight:normal ; font-size:120%; text-align:center; padding:0.3em;margin-bottom:0.2em;"> వికీపీడియాకు పునురుత్తేజాన్ని కలిగిద్దాం. [[మూస:ఈ వారము సమైక్య కృషి|ఈ వారము సమైక్య కృషి]] లోపాల్గొనండి. మరిన్ని విషయాలకు ప్రతి శనివారం భారత ప్రామాణిక కాలం ప్రకారం రాత్రి 8 నుండి 9 వరకుజరిగే [[ వికీపీడియా:సమావేశం/వెబ్ ఛాట్| వెబ్ ఛాట్]] లో పాల్గొనండి.</div>
<div style="border:1px solid #ccc; min-height:171px; position:relative;">
[[File:Yellow French Marigold Flower.jpg|x171px|left]]<div style="padding:35px;font-size:35px;line-height:40px"><div style="text-align:center">[[తెలుగు వికీపీడియా]]కు పునురుత్తేజాన్ని కలిగిద్దాం. </br>'' [[మూస:ఈ వారము సమైక్య కృషి|ఈ వారము సమైక్య కృషి]] లో, [[ వికీపీడియా:సమావేశం/వెబ్ ఛాట్| వెబ్ ఛాట్]] లో పాల్గొనండి.''</div></div><span style="background-color: #FFF; background-image: -moz-linear-gradient(top, #FFF, #AAA); background-image: -ms-linear-gradient(top, #FFF, #AAA); background-image: -o-linear-gradient(top, #FFF, #AAA); background-image: -webkit-gradient(linear, left top, left bottom, from(#FFF), to(#AAA));; display:inline-block; -moz-border-radius: 5px; -webkit-border-radius: 5px; border-radius: 5px;; padding:5px; border:1px solid #667; position:absolute; right:5px; bottom: 5px;"><b></b></span>
</div>
== బాధ్యతలు, ఉపకరణాలు==
*[[/Userboxes/HotCat]]
{| class="wikitable" border="1"
| {{వికీపీడియా అధికారి}}
|-
|{{వాడుకరి:Arjunaraoc/Userboxes/HotCat}}
|-
|{{వాడుకరి:UBX/Twinkleadmin}}
|-
|{{User OSM}}
|}
==పనిచేసిన /చేస్తున్న ప్రాజెక్టులు==
{| class="wikitable" border="1"
|-
|{{మూస:నాణ్యతాభివృద్ధి-వికీట్రెండ్స్ సభ్యులు}}
|-
|{{ మూస:ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జిల్లాలు-ప్రాజెక్టు సభ్యులు}}
|-
|{{మూస:విద్య, ఉపాధి ప్రాజెక్టు సభ్యులు}}
|-
|[[File:Tewiki-vartha-2-half.png|left|238px|తెవికీ వార్త|link=వికీపీడియా:తెవికీ వార్త]]
|}
<includeonly></includeonly>
[[వర్గం:బెంగుళూరులోని వికీపీడియనులు]]
[[Category:వికీపీడియనులు]]
[[Category:సాంకేతిక నిపుణులు]]
r1zj4gv4r1p6v7tersdvlidyoj6iown
ఒల్మెక్ నాగరికత
0
103272
3620354
2952878
2022-08-11T02:25:09Z
Muralikrishna m
106628
బొమ్మ చేర్చాను
wikitext
text/x-wiki
{{Underlinked|date=సెప్టెంబరు 2016}}
[[File:La_Venta_Pirámide_cara_sur.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:La_Venta_Pir%C3%A1mide_cara_sur.jpg|thumb|250x250px|లా వెంటా, టబాస్కోలో గ్రేట్ పిరమిడ్]]
దక్షిణ-మధ్య [[మెక్సికో]] ప్రాంతంలో క్రీస్తు పూర్వం 1200నుంచి 400 వరకు సంక్లిష్ట సమాజంతో కూడిన నాగరిగత వృద్ధి చెందింది. దీనినే ఒల్మెక్ నాగరిగత అని వ్యవహరిస్తారు. ప్రస్తుతం ఈ నాగరికత పరిఢవిల్లిన ప్రాంతాలు వెరాక్రజ్, టోబాస్కొ రాష్ట్రాల్లో ఉన్నాయి. అయితే ఈనాగరిగతకు చెందిన ప్రజలు కూడా ''జీవనవృక్షం'' సిద్ధాంతాన్ని నమ్మినట్టు ఈ చిత్రం తెలియజేస్తుంది. ఈ వృక్షం మొత్తం ఏడు శాఖలు, 12 వేర్లు కలిగివుంది. ఈ ఏడు శాఖలు ఒల్మెక్ ప్రజల్లోని ఏడు తెగలను సూచిస్తాయి. అదేవిధంగా 12 వేర్లు, మొత్తం 12 సముద్ర మార్గాలను సూచిస్తున్నాయని కొందరు పురాశాస్తవ్రేత్తలు అభిప్రాయ పడుతున్నారు.
{{మొలక-చరిత్ర}}
[[వర్గం:ప్రాచీన నాగరికతలు]]
[[వర్గం:మెక్సికో]]
hs7244iiqwcb88ea9jmxtgdj52oe0ia
తురకపల్లె(పెద్దపప్పూరు)
0
115126
3620095
3597453
2022-08-10T12:09:39Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Settlement|
|name = తురకపల్లె
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవెన్యూయేతర గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్రప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption =
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[పెద్దపప్పూరు మండలం|పెద్దపప్పూరు]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total =
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 =
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 =
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 =
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2011
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.929
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.862
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 515445
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
తురకపల్లె [[అనంతపురం జిల్లా]], [[పెద్దపప్పూరు మండలం|పెద్దపప్పూరు]] మండలం రెవెన్యూయేతర గ్రామం. పెద్ద యక్కలూరు చెర్లోపల్లె మధ్యలో ఉంది. ఈ ఊరిలో చీని (బత్తాయి) తోటలు ఎక్కువగా ఉన్నాయి. తురకపల్లె ఒకప్పుడు ఫ్యాక్షన్ గొడవలు ఎక్కువగా ఉన్న గ్రామం.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==వెలుపలి లింకులు==
[[వర్గం:పెద్దపప్పూరు మండలంలోని రెవిన్యూయేతర గ్రామాలు]]
8gt2oz03k2u4fyfln6hxg95daltdd63
వాడుకరి చర్చ:Velimir Ivanovic
3
122616
3620408
708309
2022-08-11T07:33:18Z
Liuxinyu970226
20654
wikitext
text/x-wiki
{{PAGENAME}} గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit§ion=new&preload=template:helpme-preload ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
{{ #if: | |
* తెలుగులో ఎలా రాయాలో తెలుసుకోవడానికి [[వికీపీడియా:తెలుగులో రచనలు చెయ్యడం|తెలుగులో రచనలు చెయ్యడం]] మరియు [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]] మరియు [[కీ బోర్డు]] చదవండి.
* వికీపీడియాలో మీరు సహాయం చేయదగిన [[వికీపీడియా:WikiProject|ప్రాజెక్టు]]లు కొన్ని నిర్వహిస్తున్నారు. అందులో మీ సహకారం అందించండి.
* దిద్దుబాటు పెట్టె పై భాగంలో ని కలంతోసంతకం వున్న బొమ్మ పై నొక్కిన లేక నాలుగు టిల్డెలతో <nowiki>(~~~~)</nowiki> ఇలా సంతకం చేస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి. (ఇది చర్చా పేజీలకు మాత్రమే పరిమితం, చర్చ ఎవరు జరిపారో తెలియడానికి, వ్యాసాలలో చెయ్యరాదు.)
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి మరియు ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [http://www.facebook.com/pages/%E0%B0%A4%E0%B1%86%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80/319640018072022 తెవికీ సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి.
* మీరు ఈ సైటు గురించి అభిప్రాయాలు ఇక్కడ వ్రాయండి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]]
<!--
* [[వికీపీడియా:ఈ వారపు వ్యాసం|ఈ వారం వ్యాసం]] ఈ-మైయిల్ ద్వారా తెప్పించుకొదలిస్తే [mailto:tewiki-maiku-subscribe@googlegroups.com tewiki-maiku-subscribe@googlegroups.com] అనే ఈ ఎడ్రస్సుకు ఒక మైయిల్ పంపండి.
-->
}}
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] t.sujatha 13:09, 31 మార్చి 2012 (UTC)<!-- Template:Welcome -->
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
== Global ban proposal notification ==
Apologies for writing in English. {{int:Please-translate}}
There is an on-going discussion about a proposal that you be globally banned from editing all Wikimedia projects. You are invited to participate at [[:m:Requests for comment/Global ban for Velimir Ivanovic|Requests for comment/Global ban for Velimir Ivanovic]] on Meta-Wiki. {{int:Feedback-thanks-title}} [[వాడుకరి:Liuxinyu970226|Liuxinyu970226]] ([[వాడుకరి చర్చ:Liuxinyu970226|చర్చ]]) 07:33, 11 ఆగస్టు 2022 (UTC)
tr2z6ijijjqbby5khi1v33oton2ldq1
వాడుకరి చర్చ:K.Venkataramana
3
128022
3620126
3620053
2022-08-10T12:27:17Z
K.Venkataramana
27319
/* అనుపమ రాఘవన్ */
wikitext
text/x-wiki
{{వాడుకరి:K.Venkataramana/discussion page header}} ప్లీహం గురించి ఇంకా వివరాలు పూర్తిగా పెట్టండి
<div style="position: fixed; left:5px; bottom:-140px; display:block; height:500px; width:130px;">[[File:India flag-XL-anim.gif|150px|link=|alt=]]
</div>
==జావేద్ మియాందాద్ వ్యాసంలో మూసల గురించి==
[[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] గారూ నేను [[జావేద్ మియాందాద్]] వ్యాసాన్ని ఆంగ్లవికీ నుండి అనువదించాను. దానిలో టెస్ట్ ప్రదర్శన, వన్డే ప్రదర్శన అనే పేరాల క్రింద ఉన్న పట్టికలలో cr|ENG,cr|IND,cr|NZL,cr|WIN,cr|ZIM,cr|RSA,cr|UAE మూసలు సరిచేయవలసి ఉంది. అలాగే అదే వ్యాసంలో రికార్డులు, ఘనతలు అనే శీర్షిక క్రింద ఉన్న మూస Age in years and days తెలుగులో కనిపించేలా మార్చగలరా? మీ సహాయానికి ముందస్తు ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 16:16, 12 జూన్ 2020 (UTC)
::మూసలు సరిచేసితిని.[[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Jokerman; color: #0047AB">K.Venkataramana</span>''']][[User talk:K.Venkataramana|(talk)]] 04:31, 13 జూన్ 2020 (UTC)
::::[[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] గారూ ధన్యవాదాలు. అయితే [[జావేద్ మియాందాద్]] వ్యాసంలో ఇంకా ఎర్రలింకులు అలాగే ఉండిపోయాయి. ఉదాహరణకు ఆస్ట్రేలియా క్రికెట్ జట్టు పుట తెవికీలో లేదు కనుక ఆ మూసలో ఆస్ట్రేలియా క్రికెట్ జట్టుకు కాక [[ఆస్ట్రేలియా]] దేశానికి లంకె ఇస్తే బాగుంటుంది. --[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 13:58, 13 జూన్ 2020 (UTC)
:::[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] గారూ, అన్ని మూసలలో క్రికెట్ జట్టు వ్యాసాలు లేనందున, ఎర్ర లింకులు నివారించుటకు దేశాల పేర్లను మూసలలో చేర్చితిని. కానీ [[వెస్ట్ ఇండీస్]] వ్యాసం తెవికీలో లేదు. మిగిలిన మూసలన్నీ సరిచేసితిని.[[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Jokerman; color: #0047AB">K.Venkataramana</span>''']][[User talk:K.Venkataramana|(talk)]] 14:47, 13 జూన్ 2020 (UTC)
==ప్రారంభ ముగింపు తేదీలు మూస==
[[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] గారూ [[రెండవ ప్రపంచ తెలుగు మహాసభలు]] పేజీలో సమాచారపెట్టె కొరకు మూస:Start and end dates అనే మూస పేజీని సృష్టించాలి. దయచేసి ఆ మూసను సృష్టించగలరు. --[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 13:52, 26 జూన్ 2020 (UTC)
::{{tl|Start and end dates}} దిగుమతి చేయడం జగిరింది.[[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Jokerman; color: #0047AB">K.Venkataramana</span>''']][[User talk:K.Venkataramana|(talk)]] 14:04, 26 జూన్ 2020 (UTC)
== ప్రస్థానత్రయం పేజీలో ==
[[ప్రస్థానత్రయం]] పేజీలో వ్యాఖ్య విభాగంలో ఉన్న పాఠ్యంలోని వాక్యాల సవరణలు చెయ్యాల్సిన అవసరం ఉందనిపించింది. కానీ చెయ్యాలంటే నాకు విషయం తెలియక చెయ్యలేకపోయాను. ఆ పాఠ్యాన్ని మీరు చేర్చారు కాబట్టి మీకు అవగాహన ఉండవచ్చు అనిపించింది. మీకు వీలున్నపుడు పరిశీలించగలరు. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 00:59, 29 జూన్ 2020 (UTC)
:[[User:Chaduvari|చదువరి]] గారూ [[ప్రస్థానత్రయం]] వ్యాసం ఒక అజ్ఞాత సృష్టించినది. అంతకు ముందు కూడా[[ప్రస్థానాత్రయం]] అనే మరొక వ్యసం వికీలో ఉంది. విలీనం చేసే కార్యక్రమంలో భాగంగా 2013 ఆగస్టు 17న [[ప్రస్థానాత్రయం]] లోని మొత్త సమాచారన్ని ఈ వ్యాసంలో చేర్చాను. అప్పుడు నాకు వికీ విధానాలపై, శుద్ధి కార్యక్రమాలపై సరైన అవగాహన లేనందున శుద్ధి చేయలేకపోయాను. నాకు కూడా ఆ విషయంపై సరైన అవగాహన లేనందున యదాతథంగా చేర్చాను. కనుక ఆ విభాగం అర్థవంతంగా మార్చలేని పక్షంలో తొలగించవచ్చు.[[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Jokerman; color: #0047AB">K.Venkataramana</span>''']][[User talk:K.Venkataramana|(talk)]] 02:15, 29 జూన్ 2020 (UTC)
::సరేనండి. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 02:40, 29 జూన్ 2020 (UTC)
== మూస దిగుమతి ==
[[వాడుకరి:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారు ఈ మూస {{tl|Infobox firearm cartridge}} ను దిగుమతి చేయండి.[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]] ([[వాడుకరి చర్చ:Ch Maheswara Raju|చర్చ]]) 06:44, 12 జూలై 2020 (UTC)
:::దిగుమతి చేసి అనువదించాను.[[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Jokerman; color: #0047AB">K.Venkataramana</span>''']][[User talk:K.Venkataramana|(talk)]] 07:45, 12 జూలై 2020 (UTC)
::: ధన్యవాదాలు అండి[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]] ([[వాడుకరి చర్చ:Ch Maheswara Raju|చర్చ]]) 08:01, 12 జూలై 2020 (UTC)
==మరింగంటి వంశవృక్షం ==
[[తాలాంక నందినీ పరిణయము]] (1980) గ్రంథంలో మరింగంటి కవుల వంశవృక్షం ఉన్నది. దయచేసి తయారుచేయడానికి ప్రయత్నించండి. లింకు: https://te.wikisource.org/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%9F:TALANKA-NANDINI-PARINAYAMU.pdf/10&action=edit&redlink=1
--[[వాడుకరి:Rajasekhar1961|Rajasekhar1961]] ([[వాడుకరి చర్చ:Rajasekhar1961|చర్చ]]) 06:39, 15 జూలై 2020 (UTC)
== మీ విస్తరణ జాబితాలో ==
[[మొదటి ప్రోలరాజు]], [[కందిమళ్ల ప్రతాపరెడ్డి]], [[గుంటుపల్లి గోపాలకృష్ణకవి]] - మూడు పేజీలనూ మీరు విస్తరించి మూస తీసేసారు గానీ మీ మొలకల విస్తరణ జాబితాలో చేర్చలేదు. పరిశీలించండి. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 07:53, 25 జూలై 2020 (UTC)
:[[రాగోలు చిన అప్పలస్వామి]], [[ఆరతీ ఛాబ్రియా]], [[జె.జె. థామ్సన్]] _ ఈ మూడు పేజీలను వేరే పేజీల్లో విలీనం చేసి, వీటిని దారిమార్పుగా చేసారు. వీటిని కూడా మీ జాబితా లోకి చేర్చుకోవాలనుకుంటాను. తొలగించిన పేజీలు తప్ప అన్నీ మన జాబితాలో ఉండాల్సిందే కదా! పరిశీలించండి.__[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 08:34, 25 జూలై 2020 (UTC)
== పురపాలక సంఘ వ్యాసాలలో మ్యాప్ గురించి ==
పురపాలక సంఘ వ్యాసాలలో సమాచార పెట్టె లో మ్యాప్ వచ్చే విధంగా పెట్టండి. ఉదా[[అమలాపురం పురపాలక సంఘం]] లో పెట్టండి మిగిలిన వ్యాసాలలో నేను మార్పు చేస్తాను.[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]] ([[వాడుకరి చర్చ:Ch Maheswara Raju|చర్చ]]) 07:30, 13 ఆగస్టు 2020 (UTC)
==తెలుగు అనువాద వ్యాసాల పతకం==
{| class="barnstar" style="border:1px solid gray; background:#dff2f3;"
|-
|rowspan="2" style="padding-right:5px;" | [[Image:Translation_Barnstar_te.svg|80px]]
|style="font-size:1.65em; padding:0; height: 1.1em;" | '''తెలుగు అనువాద వ్యాసాల పతకం'''
|-
|style="border-top: 1px solid gray;" |[[User:K.Venkataramana|K.Venkataramana]] గారికి, జూన్ 2015-జులై 2020 కాలంలో తెలుగులో కంటెంట్ ట్రాన్స్లేషన్ ఉపకరణం వాడి తొలగింపుకు గురికాని 1238 వ్యాసాలకు కృషిచేసిన 149 మందిలో వ్యాసాల సంఖ్యా పరంగా 80% వ్యాసాలు చేర్చిన 23 మందిలో మీరొకరు. మీరు చేసిన కృషికి గుర్తింపుగా ఈ పతకం అందజేస్తున్నాను. మీరిలాగే తెవికీలో అభివృద్ధికి కృషి చేయాలని కోరుతూ..--[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 07:42, 13 ఆగస్టు 2020 (UTC)
|}
==బైస దేవదాస్ ==
[[బైస దేవదాస్]] పేజీని విస్తరించారు గానీ, మూసను తీసెయ్యలేదు. మీ లెక్క లోకీ చేరలేదు. పరిశీలించండి. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 05:37, 17 ఆగస్టు 2020 (UTC)
:*[[చెన్నకేశవుల రంగారావు]] కూడా చూడండి. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 05:51, 17 ఆగస్టు 2020 (UTC)
:* [[దార్ల నరసింహాచార్యులు]] __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 06:36, 17 ఆగస్టు 2020 (UTC)
:::విస్తరణ చేసిన పై వ్యాసాలకు మొలక మూసలు తొలగించడం జరిగింది.[[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Jokerman; color: #0047AB">K.Venkataramana</span>''']][[User talk:K.Venkataramana|(talk)]] 02:45, 21 ఆగస్టు 2020 (UTC)
== పాత చర్చలకు ప్రధానపేజీలు అవసరంలేదు ==
[[వాడుకరి:K.Venkataramana/పాత చర్చ 2]] అవసరంలేదు, అందువలన [[:వర్గం:ఆంగ్ల_వికీ_వ్యాసాలని_తెలుగు_వికీ_లో_అనువదించే_వాడుకరులు]] పరిశీలించేటప్పుడు ఆ పేజీలు కూడా చేరుతున్నాయి. పరిశీలించి తొలగించండి. --[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 06:24, 23 ఆగస్టు 2020 (UTC)
:అలాగే [[మూస:వాడుకరి:Kvr.lohith/వాడుకరి పెట్టెలు]] కూడా పరిశీలించి నేరుగా వాడుకరిపేజీ లో ఆ విషయాన్ని చేర్చటం మంచిదనుకుంటాను. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 06:27, 23 ఆగస్టు 2020 (UTC)
:అలాగే మీ AWB ఖాతా పేజీలో కూడా వాడుకరి పెట్టెలు సరిచేస్తే బాగుంటుంది. --[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 06:45, 23 ఆగస్టు 2020 (UTC)
:మార్పులు చేసినందులకు ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:K.Venkataramana/పాత చర్చ 3]] లో కూడా మార్పులు చేయవలసివుంది. పరిశీలించండి. --[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 08:14, 23 ఆగస్టు 2020 (UTC)
::మీరు తెలియజేసిన మార్పులన్నీ చేసాను[[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Jokerman; color: #0047AB">K.Venkataramana</span>''']][[User talk:K.Venkataramana|(talk)]] 08:48, 23 ఆగస్టు 2020 (UTC)
:::[[User:K.Venkataramana]] గారు, ధన్యవాదాలు. --[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 10:47, 23 ఆగస్టు 2020 (UTC)
== ఈ పేజీ చూడండి ==
[[విరియాల కామసాని గూడూరు శాసనము]]
__[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 09:24, 31 ఆగస్టు 2020 (UTC)
=='''''మొలకల విస్తరణ ఋతువు 2020 ప్రాజెక్టు''''' విజయవంతమైనందుకు అభినందిస్తూ...==
[[File:Stub Barnstar 2019.png|thumb|center|<center>మొలకల విస్తరణ ఋతువు ప్రాజెక్టులో భాగంగా మీరు చేసిన కృషికి గుర్తింపుగా ఈ పతకాన్ని స్వీకరించండి - స్వరలాసిక</center>]]
:::పతకం ఇచ్చి మరింత కృషి చేయడానికి ప్రోత్సాహం ఇచ్చిన స్వరలాసిక గారికి ధన్యవాదాలు.[[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Jokerman; color: #0047AB">K.Venkataramana</span>''']][[User talk:K.Venkataramana|(talk)]] 14:33, 3 సెప్టెంబరు 2020 (UTC)
==వెల్ది ఇందిర చిత్రం చేర్చుట గూర్చి==
వెంకటరమణ గారు నా ఫోటోను తెలంగాణ హైదరాబాద్ కవులలో వెల్ది ఇందిర ఏడ్ ఎలా చెయ్యాలి దయచేసి సహాయం చేయగలరు.16:13, 5 September 2020 [[వాడుకరి:వెల్ది.ఇందిర|<bdi>వెల్ది.ఇందిర</bdi>]] [[వాడుకరి చర్చ:వెల్ది.ఇందిర|talk]]
:::[[వాడుకరి:వెల్ది.ఇందిర|వెల్ది ఇందిర]] గారూ, మీ వాడుకరి పేజీలో మీ గురించి విషయాలను చేర్చారు. మీరు రచయిత్రి, కవయిత్రి అని తెలియజేసే వార్తాపత్రిక మూలాలు లభ్యమగుట లేదు. అంతర్జాలంలో గానీ, మీరు రచించిన పుస్తకాల సమీక్షలు గానీ లభ్యమగుట లేదు. కనుక మీ వ్యాసాన్ని వికీలో ప్రస్తుతం సృష్టించలేము. మీ గురించి ఏవేనీ వార్తా పత్రికల లేదా అంతర్జాల మూలాలు లభిస్తే మీరు మీ వ్యాసాన్ని సృష్టించరాదు. ఎవరైనా మీ వ్యాసాన్ని సృష్టిస్తారు. విషయ ప్రాముఖ్యత ఉన్నప్పుడు మీ చిత్రాన్ని హైదరాబాదు కవుల జాబితాలో చేర్చవచ్చు. ప్రస్తుతానికి మీ ఫోటోను మీ వాడుకరి పేజీలోకి అప్లోడ్ చేయండి. అప్లోడ్ చేసే విధానాన్ని ఈ క్రింద తెలియజేస్తున్నాను.
# మీరు తీసిన చిత్రం (స్వంత చిత్రం) ను వికీపీడియాలో సుసువుగా అప్లోడ్ చేయవచ్చు. వివిధ వెబ్సైట్లలో గల కాపీహక్కులు కలిగిన చిత్రాలను తగు అనుమతి లేనిదే వికీపీడియాలో చేర్చరాదు.
# మీరు మొదట వికీమీడియా కామన్స్ పుటను తెరవండి. ఈ [https://commons.wikimedia.org/wiki/Main_Page లింకు] తెరవండి.
# అందులో <font style="color: white;background:navy">''' '' Upload '' '''</font> బటన్ పై క్లిక్ చేయండి.
# ఆ పుటలో <font style="color: white;background:blue">''' '' Select media files to share '' '''</font> బటన్ పై క్లిక్ చేయండి.
# మీ కంప్యూటర్ లో ఉన్న స్వంత చిత్రాన్ని అప్లోడ్ చేయండి.
# ఒకటి కంటే ఎక్కువ చిత్రాలను ఒకేసారి చేర్చదలిస్తే <font style="color: white;background:blue">''' '' మరిన్ని దస్త్రాలను చేర్చండి '' '''</font> పైన లేదా ఒకే చిత్రం చేర్చదలిస్తే <font style="color: white;background:blue">''' '' కొనసాగించు '' '''</font> పై క్లిక్ చేయండి.
# ఆ చిత్రం మీ స్వంత కృతి అయితే {{Circle}} లో క్లిక్ చేయండి.
# తరువాత పుటలో <font style="color: white;background:blue">''' '' తదుపరి '' '''</font> పై క్లిక్ చేయండి.
# తరువాత పుటలో చిత్రం గురించి వివరణ, తేదీని చేర్చి, <font style="color: white;background:blue">''' '' తదుపరి '' '''</font> బటన్ క్లిక్ చేస్తే మీ చిత్రం అప్లోడ్ అవుతుంది. అప్లోడ్ అయిన చిత్రం యొక్క వివరణ కనబడుతుంది. దానిని ఏ వికీలోనైనా సంబంధిత వ్యాసంలో చేర్చవచ్చు.
మీరు రచయిత్రి, కవయిత్రిగా అనేక రచనలు చేసి ఉంటారు. మీరు తెలుగు వికీపీడియాలో మీ రచనలను కొనసాగించండి. ఏవైనా సందేహాలుంటే తెలియజేయండి.[[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Jokerman; color: #0047AB">K.Venkataramana</span>''']][[User talk:K.Venkataramana|(talk)]] 05:39, 6 సెప్టెంబరు 2020 (UTC)
== ది రేస్క్యూయర్స్ ==
Hello. On [[ది రేస్క్యూయర్స్]], there is an Infobox, but most of it is in English. Could that be translated? Also, it's one of many Disney articles that are underdeveloped. I saw you worked a bit on ''Dumbo'', but that page also has English names in the Infobox. Also, I found out that the remake of ''Dumbo'' (the 2019 film of the same name) has been dubbed into Telugu, but no article about it exists yet. Should there be one? Also, it's one of the many facts missing from the page about the 1941 film of ''Dumbo'', that the remake premiered in 2019. There is also a sequel to ''The Rescuers'', [[en:The Rescuers Down Under]]. Again, no article exists. What would it be called? [[ప్రత్యేక:చేర్పులు/2602:306:CEF1:7BF0:A050:49CD:1650:3B20|2602:306:CEF1:7BF0:A050:49CD:1650:3B20]] 20:32, 16 సెప్టెంబరు 2020 (UTC)
:Also, I saw you deleted [[షార్లోట్టేస్ వెబ్]], but can a new article be written to replace the old one? [[ప్రత్యేక:చేర్పులు/2602:306:CEF1:7BF0:A050:49CD:1650:3B20|2602:306:CEF1:7BF0:A050:49CD:1650:3B20]] 20:51, 16 సెప్టెంబరు 2020 (UTC)
::Two more pages that were deleted were [[ఆలివెర్ ఎండ్ కంపెనీ]] and [[ఫ్రోజెన్ 2]]. They were both deleted for Wikipedia management. So, should ది రేస్క్యూయర్స్ be deleted or improved? Dumbo was improved for example. But what about [[షార్లోట్టేస్ వెబ్ (1973 సినిమా)]] and [[షార్లోట్టేస్ వెబ్ 2: విల్బుర్స్ గ్రేట్ అడ్వెంచర్]]? [[ప్రత్యేక:చేర్పులు/2600:1700:53F0:AD70:B01C:9F4A:DFB7:E9A7|2600:1700:53F0:AD70:B01C:9F4A:DFB7:E9A7]] 19:36, 11 అక్టోబరు 2020 (UTC)
== We sent you an e-mail ==
Hello {{PAGENAME}},
Really sorry for the inconvenience. This is a gentle note to request that you check your email. We sent you a message titled "The Community Insights survey is coming!". If you have questions, email surveys@wikimedia.org.
You can [[:m:Special:Diff/20479077|see my explanation here]].
[[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 18:54, 25 సెప్టెంబరు 2020 (UTC)
<!-- Message sent by User:Samuel (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Samuel_(WMF)/Community_Insights_survey/other-languages&oldid=20479295 -->
== Mahatma Gandhi edit-a-thon on 2 and 3 October 2020 ==
<div style=" border-left:12px blue ridge; padding-left:18px;box-shadow: 10px 10px;box-radius:40px;>[[File:Mahatma-Gandhi, studio, 1931.jpg|right|180px]]
Hello,<br>
Thanks for showing interest to participate in the <span style="text-shadow: 1px 1px yellow;">'''[[:m:Mahatma Gandhi 2020 edit-a-thon|Mahatma Gandhi 2020 edit-a-thon]]'''</span>. The event starts tomorrow 2 October 12:01 am IST and will run till 3 October 11:59 pm IST.
'''Note a few points'''<br>
* You may contribute to any Wikimedia project on the topic: Mahatma Gandhi, his life and contribution. Please see [[:m:Mahatma_Gandhi_2020_edit-a-thon#Scope|this section]] for more details.
* If you have added your name in the "[[:m:Mahatma_Gandhi_2020_edit-a-thon#Participants|Participants]]" section, please make sure that you have mentioned only those projects where you'll participate for this particular edit-a-thon. The list is not supposed to be all the projects once contributes to in general. You may go back to the page and re-edit if needed.
If you have questions, feel free to ask.<br>
Happy Gandhi Jayanti. -- [[User:Nitesh (CIS-A2K)]] <small>(sent using [[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 23:09, 30 సెప్టెంబరు 2020 (UTC))</small>
</div>
<!-- Message sent by User:Titodutta@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Satpal_(CIS-A2K)/Mahatma_Gandhi_2020_edit-a-thon_Participants&oldid=20496916 -->
==మూసలలో సవరణకై విజ్ఞప్తి==
[[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] గారూ నమస్కారం. మీ నుండి ఈ క్రింది రెండు సహాయాలు అర్థిస్తున్నాను.
# మూస:Lang-la వాడినప్పుడు [[Latin]] అని కాకుండా [[లాటిన్]] అని కనిపించాలి. ([[సెయింట్ ఆన్స్ హైస్కూలు, సికిందరాబాదు]] సమాచారపెట్టె చూడండి.)
# మూస:Infobox model వాడినప్పుడు alma_mater పారామీటర్ తెలుగులో కనిపించాలి. ([[సుష్మితా సేన్]] వ్యాసం చూడండి.)
ధన్యవాదాలతో --[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 09:03, 18 అక్టోబరు 2020 (UTC)
:::[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] గారూ, మీరడిగిన మార్పులు చేసాను.'''{{Spaced en dash}}''' [[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Lucida Handwriting; color: #0000CD"><small>K.Venkataramana</small></span>''']] '''{{Spaced en dash}}''' [[User talk:K.Venkataramana|'''<span style="font-family:Lucida Handwriting; color: green"><big>☎</big></span>''']] 10:13, 18 అక్టోబరు 2020 (UTC)
::::[[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] గారూ ధన్యవాదాలు. మూస:Infobox pageant titleholderలో రెండు పారామీటర్లు ఇంగ్లీషులో ఉన్నాయి. (చూడండి [[డయానా హేడెన్]])--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 14:19, 18 అక్టోబరు 2020 (UTC)
:::::::చేసాను. {{tick}} '''{{Spaced en dash}}''' [[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Lucida Handwriting; color: #0000CD"><small>K.Venkataramana</small></span>''']] '''{{Spaced en dash}}''' [[User talk:K.Venkataramana|'''<span style="font-family:Lucida Handwriting; color: green"><big>☎</big></span>''']] 14:36, 18 అక్టోబరు 2020 (UTC)
== మొదటిపేజీ నిర్వహణ ==
మొదటిపేజీని నిరంతరాయంగా ఒంటిచేత్తో ఏళ్ళ తరబడి నిర్వహిస్తూ వస్తున్నారు. అందుకుగాను మీకు ధన్యవాదాలు. ఈ పనిలో మీ భారాన్ని కొంత నేను కూడా తీసుకోవాలని అనుకుంటున్నాను. ఏదైనా కొంత భాగాన్ని నాకు ఇవ్వండి. లేదా ఆ భారాన్ని పూర్తిగా నాపై వేసినా నాకు అభ్యంతరం లేదు. పరిశీలించండి. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 06:03, 19 అక్టోబరు 2020 (UTC)
::::[[User:Chaduvari|చదువరి]] గారూ, ఇది ప్రత్యేకమైన బాధ్యతగా నేను భావించడం లేదు. ఇందులో ఏముంది? మొదటి పేజీలో వ్యాసాలను తయారుచేయడం, మీకు తెలుసా వాక్యాలను చేర్చడమే కదా! ఈ పని అందరూ చేయవచ్చు. 2013లో మొదటి పేజీ నిర్వహణ చేసేవారు తగ్గినందున మీకు తెలుసా వాక్యాలు ప్రచురించబడకపోవడం వలన నేను స్వచ్ఛందంగా ఈ కార్యక్రమంలోకి చేరాను. అప్పటి నుండి ఈ ప్రస్థానాన్ని కొనసాగిస్తూ వస్తున్నాను. ఇందులో భాగం ఇవ్వడానికి ఏముంది సార్. అందరం సమిష్టి కృషితో మొదటి పేజీ నిర్వహణ చేద్దాం.'''{{Spaced en dash}}''' [[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Lucida Handwriting; color: #0000CD"><small>K.Venkataramana</small></span>''']] '''{{Spaced en dash}}''' [[User talk:K.Venkataramana|'''<span style="font-family:Lucida Handwriting; color: green"><big>☎</big></span>''']] 06:14, 19 అక్టోబరు 2020 (UTC)
==సహాయం కావాలి==
[[ఎస్.పి.బాలసుబ్రహ్మణ్యం తెలుగు సినిమా పాటల జాబితా]]లో "ఎస్.పి.బాలసుబ్రహ్మణ్యం పాటలు" మూసలో మూలాల జాబితా, బయటి వనరులు merge అయిపోయి కనిపిస్తున్నాయి. వాటిని విడివిడిగా కనిపించేలా చేయగలరు. --[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 15:27, 24 అక్టోబరు 2020 (UTC)
:::[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] గారూ, మీరు తయారు చేసిన మూసలో సమాచారం చేర్చిన తరువాత క్లోసింగ్ బ్రాకెట్లు " |} " లు చేర్చక పోవడం వలన అలా జరిగింది. సరిచేసాను.'''{{Spaced en dash}}''' [[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Lucida Handwriting; color: #0000CD"><small>K.Venkataramana</small></span>''']] '''{{Spaced en dash}}''' [[User talk:K.Venkataramana|'''<span style="font-family:Lucida Handwriting; color: green"><big>☎</big></span>''']] 01:48, 25 అక్టోబరు 2020 (UTC)
== Mahatma Gandhi 2020 edit-a-thon: Token of appreciation ==
<div style=" border-left:12px blue ridge; padding-left:18px;box-shadow: 10px 10px;box-radius:40px;>[[File:Mahatma-Gandhi, studio, 1931.jpg|right|50px]]
Namaste, we would like to thank you for participating in [[:m: Mahatma Gandhi 2020 edit-a-thon|Mahatma Gandhi 2020 edit-a-thon]]. Your participation made the edit-a-thon fruitful. Now, we are sending a token of appreciation to them who contributed to this event. Please fill the Google form for providing your personal information as soon as possible. After getting the addresses we can proceed further. Please find the form [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSfyc-GyLOV8YsT0bKKuZlTvja4Kv2ifmZMvU5FdfI0g6C93BQ/viewform here]. [[వాడుకరి:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nitesh (CIS-A2K)|చర్చ]]) 17:19, 26 అక్టోబరు 2020 (UTC)
</div>
== Festive Season 2020 edit-a-thon ==
<div style=" border-left:12px red ridge; padding-left:18px;box-shadow: 10px 10px;box-radius:40px;>[[File:Rangoli on Diwali 2020 at Moga, Punjab, India.jpg|right|160px]]
Dear editor,
Hope you are doing well. First of all, thank you for your participation in [[:m: Mahatma Gandhi 2020 edit-a-thon|Mahatma Gandhi 2020 edit-a-thon]]. <br>Now, CIS-A2K is going to conduct a 2-day-long '''[[:m: Festive Season 2020 edit-a-thon|Festive Season 2020 edit-a-thon]]''' to celebrate Indian festivals. We request you in person, please contribute in this event too, enthusiastically. Let's make it successful and develop the content on our different Wikimedia projects regarding festivities. Thank you [[User:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[User talk:Nitesh (CIS-A2K)|talk]]) 18:22, 27 November 2020 (UTC)
</div>
<!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Nitesh_(CIS-A2K)/Festive_season_2020_edit-a-thon_Participants&oldid=20720417 -->
== Reminder: Festive Season 2020 edit-a-thon ==
Dear Wikimedians,
Hope you are doing well. This message is to remind you about "[[Festive Season 2020 edit-a-thon|Festive Season 2020 edit-a-thon]]", which is going to start from tonight (5 December) 00:01 am and will run till 6 December, 11:59 pm IST. <br/><br/>
Please give some time and provide your support to this event and participate. You are the one who can make it successful! Happy editing! Thank You [[User:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[User talk:Nitesh (CIS-A2K)|talk]]) 15:53, 4 December 2020 (UTC)
<!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Satpal_(CIS-A2K)/Festive_Season_2020_Participants&oldid=20746996 -->
== మన్నించండి ==
[[User talk:K.Venkataramana|గురువుగారు వెంకటరమణ గారు]] మీకు చెప్పకుండానే మధ్యలో ప్రతిపాదన నిర్వాహకం సార్ మీతో సహా ముగ్గురు నన్ను సమర్థించారు. వారికి నా వందనాలు, ఇప్పటికీ ముగ్గురు నిర్వాహకులు వ్యతిరేకించారు. [[వికీపీడియా:నిర్వాహక హోదా కొరకు విజ్ఞప్తి/ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల]] వీరి అభిప్రాయం మరి కొంతకాలం ఆగాలన్నరు. దానికి నా ప్రతిపాదన వెనక్కి తీసుకుంటున్నాను. తొందరపాటు నిర్ణయం కాదు, ఎందుకు అంటే కలిసి పని చేయాలి వీరు నాకు ఓటు వేయలేదు వీరు వేశారు. నేను కొన్ని పనులను చేస్తుంటే మధ్యలో అంశాల వారీగా బేధాభిప్రాయాలు రావడం గ్రూపుగా, వర్గాలుగా విడిపోకూడదని నా అభిప్రాయం. నేను ఏమి విధ్వంసం పనులు చేసే వాడిని కాదు కానీ, అవకాశం ఇస్తే ఒక్కొక్కటి నేర్చుకొని అనుభవం వచ్చి ఉండేది, నిర్వాహక పదవి కోసం ఇంతకు ముందు జరిగిన వికీలో గతంలో జరిగినవి అన్ని చదివాను. బేదాభిప్రాయాలు పెంచుకొని తెగేదాక లాగితే ఉద్దేశం నాకు లేదు. అందరితో కావాలని కలిసిపోవాలి అనుకుంటున్నాను. అందుకే మధ్యలోనే నా ప్రతిపాదన వెనక్కి తీసుకున్నాను నా మీద నమ్మకంతో ప్రతిపాదించిన అందుకు మీకు ధన్యవాదాలు ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల|<font color="Blue"> ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల </font>]]<sup>[[వాడుకరి:ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల|<font color="green"> చర్చ </font>]]</sup> 08:12, 16 డిసెంబరు 2020 (UTC)
::::[[వాడుకరి:ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల|<font color="Blue"> ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల </font>]] గారూ వికీపీడియాలో ఎంతమంది నిర్వాహకులున్నా నిర్వాహక పనులపై శ్రద్ధ చూపేది కొందరు మాత్రమే. ఈ నేపధ్యంలో మీరు నిర్వాహక పనులపై ఎక్కువగా శ్రద్ధ కనబరుస్తున్నందున మిమ్మల్ని నిర్వాహకునిగా ప్రతిపాదించాను. అందుకు మీరు సమ్మతి తెలిపినందుకు ధన్యవాదాలు. ఇక్కడ వచ్చే నిర్వాహకులు గానీ, సభ్యులు గానీ ప్రారంభంలో వికీ విధానాలు తెలియక అనేక పొరపాట్లు చేస్తారు. "తప్పులెన్నువారు తండోపతండంబు-లుర్విజనులకెల్ల నుండు తప్పు" అన్నట్లుగా ఎవరి దిద్దుబాట్లు మొత్తం పరిశీలించినా తప్పులు దొరుకుతూనే ఉంటాయి. ఇక్కడ ఎవరూ వికీ పండితులు కాదు కదా. అందరూ కాలానుగుణంగా వికీ విధానాలు తెలుసుకుంటారు. తాము వికీలో గతంలో చేసిన దోషాలను తెలుసుకొని సరిదిద్దుకుంటారు. నేను వికీపీడియాలో చేరి నిర్వాహకునిగా ఎన్నికయిన తరువాత మిగిలిన నిర్వాహకులు చేస్తున్న కార్యకలాపాలను పరిశీలించి, "turn the page, learn the work" అన్నట్లుగా కొన్ని విషయాలను చేర్చుకున్నాను. ఇప్పటికీ వికీ సముద్రం నుండి గ్రహించినది కొన్ని నీటి బిందువులు మాత్రమే. ఇంకా తెలుసుకోవలసినది ఎంతో ఉంది. నేర్చుకుంటున్నాను. అలాగే మీకు విధానాలను తెలుసుకోవాలనే ఆసక్తి ఉంది. సహ సభ్యుల పట్ల గౌరవం ఉంది. ఎవరైనా విధానాలను చెబితే వాటిని అనుసరించే గుణం ఉంది. సహసభ్యుల సూచనలతో మంచి నిర్వాహకునిగా ఎదిగి వికీపీడియా అభివృద్ధికి తోడ్పడతారని అనుకున్నాను. కానీ అభ్యర్థనలో సహసభ్యులు మీరు వికీకి చేస్తున్న సేవలను గుర్తిస్తూనే ఇంకా విధానాలపై అవగాహన పెంచుకుని కొంతకాలం తరువాత నిర్వాహకత్వానికి అభ్యర్థించమని కోరారు. వారి కోరికను మన్నించి మీరు ప్రతిపాదనను వెనక్కి తీసుకున్నారు. మీ అభిప్రాయానికి అభినందిస్తున్నాను. గతంలోలాగే వికీలో మీరు కృషి కొనసాగించాలని కోరుకుంటున్నాను. వికీ అభివృద్ధి చేయాలంటే నిర్వాహకులమే కానక్కరలేదు. పాలగిరి, వేమూరి గార్లలా సభ్యునిగా కూడా వికీపీడియాలో విశేష సేవలనందించవచ్చు. ధన్యవాదాలు.'''{{Spaced en dash}}''' [[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Lucida Handwriting; color: #0000CD"><small>K.Venkataramana</small></span>''']] '''{{Spaced en dash}}''' [[User talk:K.Venkataramana|'''<span style="font-family:Lucida Handwriting; color: green"><big>☎</big></span>''']] 14:01, 16 డిసెంబరు 2020 (UTC)
==కాల్సియం సమ్మేళనాలు వర్గం చర్చ==
[[User:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ, [[:వర్గం చర్చ:కాల్సియం సమ్మేళనాలు]] వర్గంలో మీ స్పందనలు గురించి 14న అడిగాను. .బహుశా గమనించలేదనుకుంటాను. తెలియజేయగలరు.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 16:38, 20 జనవరి 2021 (UTC)
::[[:వర్గం చర్చ:కాల్సియం సమ్మేళనాలు]] లో నా స్పందన తెలియ జేసాను.'''{{Spaced en dash}}''' [[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Lucida Handwriting; color: #0000CD"><small>K.Venkataramana</small></span>''']] '''{{Spaced en dash}}''' [[User talk:K.Venkataramana|'''<span style="font-family:Lucida Handwriting; color: green"><big>☎</big></span>''']] 16:47, 20 జనవరి 2021 (UTC)
==సంగీత నాటక అకాడమీ అవార్డు==
[[User:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ, పై వ్యాసంలోని సమాచారపెట్టె మూస సంగతి చూడగలరు.--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 05:50, 7 ఫిబ్రవరి 2021 (UTC)
:::[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] గారూ అందులో మూసను సరిచేసితిని.'''--''' [[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Lucida Handwriting; color: #0000CD"><small>K.Venkataramana</small></span>''']] '''--''' [[User talk:K.Venkataramana|'''<span style="font-family:Lucida Handwriting; color: green"><big>☎</big></span>''']] 06:14, 7 ఫిబ్రవరి 2021 (UTC)
::::: ధన్యవాదాలు [[User:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ!--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 06:27, 7 ఫిబ్రవరి 2021 (UTC)
==ధన్యవాదాలు==
[[User:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ!--మీతో మాట్లాడటం చాలా సంతోషం కలిగించింది. మీ సూచనలు తప్పక అనుసరిస్తాను. 14:48, 23 February 2021 [[వాడుకరి:శరత్ బాబు|<bdi>శరత్ బాబు</bdi>]]
==వికీడేటా అంశం==
[[User:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ! నేను [[ఎం.ఎ.నరసింహాచార్]] అనే వ్యాసాన్ని సృష్టించి దానికి వికీడేటాలో Q105644354 అనే అంశాన్ని చేర్చాను. దానిలో తెలుగు వికీపీడియాలోని వ్యాసాన్ని జతచేశాను. కానీ [[ఎం.ఎ.నరసింహాచార్]] వ్యాసం సృష్టించబడని వర్గం "Articles without Wikidata item"లో కనిపిస్తున్నది. కారణం తెలుపగలరా? --[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 10:59, 24 ఫిబ్రవరి 2021 (UTC)
:::[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] గారూ వికీడేటాలో ఆంగ్లంలో పుటను సృష్టించాలి. ఆంగ్ల వ్యాసం లేనప్పటికీ ఒక వ్యాస శీర్షికను సృష్టించి అందులో తెలుగు వ్యాసాన్ని లింకు చేయాలి. అలా చేయడం జరిగినది.'''--''' [[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Lucida Handwriting; color: #0000CD"><small>K.Venkataramana</small></span>''']] '''--''' [[User talk:K.Venkataramana|'''<span style="font-family:Lucida Handwriting; color: green"><big>☎</big></span>''']] 11:35, 24 ఫిబ్రవరి 2021 (UTC)
::::[[User:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ! మీరు చెప్పినట్లే వికీడేటాలో ఆంగ్లంలో ఎస్.వి.పార్థసారథి పుటను సృష్టించి తెలుగు వ్యాసాన్ని లింకు చేశాను. అయినా "Articles without Wikidata item" అని వస్తున్నది.--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 07:26, 25 ఫిబ్రవరి 2021 (UTC)
== వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డ్ అఫ్ ట్రస్టీస్: కమ్యూనిటీ బోర్డు స్థానాల కోసం సంప్రదింపులు ==
వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డ్ అఫ్ ట్రస్టీస్ వారు ఫిబ్రవరి 1 నుండి మర్చి 14 వరకు, [[:m:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Community Board seats|కమ్యూనిటీ ద్వారా ఎన్నుకోబడే బోర్డు స్థానాల కోసం సంప్రదింపులు జరుపుతున్నారు]]. దీనికి కారణం; గత పది సంవత్సరాలలో వికీమీడియా ఫౌండేషన్, ప్రాజెక్టులు ఐదు రెట్లు పెరగగా, బోర్డ్ పనితీరు, ఏర్పాట్లు, ఏమి మారలేదు. ఇప్పుడు ఉన్న విధానాల ప్రకారం, బోర్డుకు తగినంత సామర్థ్యం, ప్రాతినిధ్యం లేవు. మామూలుగా జరిగే ఎన్నికలు, బహిర్ముఖులుగా ఉంటూ ఇంగ్లీష్ వికీపీడియా వంటి పెద్ద ప్రాజెక్టులు లేదా అమెరికా వంటి పాశ్చాత్య దేశాలు నుండి వచ్చేవారికి తోడ్పడుతున్నాయి. మిగిలిన వారికీ ఎన్ని శక్తిసామర్ధ్యాలు ఉన్నా తగినంత ప్రచారం లేనందు వలన వారికి ఓటు వేసే వారు తక్కువ మంది. ఉదాహరణకి, వికీమీడియా ఫౌండేషన్ పదిహేను సంవత్సరాల చరిత్రలో, భారత ఉపఖండం నుండి కేవలం ఒక్కళ్ళు మాత్రమే బోర్డు లో సేవలు అందించారు. వారు కూడా నిర్దిష్ట నైపుణ్యం కోసం నేరుగా నియమించబడ్డవారే గాని, ఎన్నుకోబడలేదు.
రానున్న నెలలో, మొత్తం ఆరు కమ్యూనిటీ బోర్డు స్థానాల కోసం ఎన్నికలు జరగాల్సి ఉంది. ఇప్పుడు జరుగుతున్న సంప్రదింపుల ద్వారా బోర్డు వారు కమ్యూనిటీల నుండి వారి పద్ధతుల మీద అభిప్రాయం సేకరిస్తున్నారు. ఈ నిమిత్తం తెలుగు కమ్యూనిటీలో తో మాట్లాడేందుకు ఒక ఆన్లైన్ సమావేశం ఏర్పాటు చేయబడింది. ఇది ఫిబ్రవరి 6 (శనివారం), 6:00 pm నుండి 7:30 pm వరకు జరుగుతుంది; పాల్గొనడానికి గూగుల్ మీట్ లింకు ఇది https://meet.google.com/oki-espq-kog. ఈ కార్యక్రమములో పాల్గొనవలసిందిగా మిమల్ని ఆహ్వానితున్నాను. [[User:KCVelaga (WMF)|KCVelaga (WMF)]], 11:24, 1 మార్చి 2021 (UTC)
<!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Telugu_volunteers&oldid=21164917 -->
==[[ఖనిజ తైలము]] వ్యాసం తొలగింపు ప్రతిపాదన==
[[Image:Ambox warning yellow.svg|left|link=|48px|]]
[[ఖనిజ తైలము]] వ్యాసాన్ని ఈ దిగువ కారణం వలన తొలగింపు కొరకు ప్రతిపాదించాను  :
:'''ఈ వ్యాసం 2012 డిసెంబరులో సృష్టించబడింది.అప్పటి నుండి మొలకగానే ఉంది.ఆంగ్ల వికీపీడియాలో Mineral oil అనే వ్యాసం ఉంది.దాని ఆధారంగా విస్తరించటానికి ప్రయత్నించగా సాంకేతిక పదాలలో ఉన్నందున సాధ్యంకాలేదు. దీనిని సృష్టించిన వాడుకరి లేదా ఇలాంటి వ్యాసాలలో అనుభవం ఉన్న మరే ఇతర వాడుకరులెవరైనా 2021 మే 5 వ తేదీలోపు తగిన మూలాలతో విస్తరించనియెడల తొలగించాలి.'''
వికీపీడియాలో నిర్మాణాత్మకమైన రచనలన్నీ స్వాగతించబడినప్పటికీ, [[WP:DEL|వివిధ కారణాల రీత్యా]] కొన్ని వ్యాసాలు లేదా రచనలను తొలగించాల్సిన అవసరం పడవచ్చు. ఈ వ్యాసాన్ని తొలగించకూడదని మీరు భావిస్తే, ఈ ప్రతిపాదనకు వ్యతిరేకంగా మీ వాదనను [[వికీపీడియా:తొలగింపు కొరకు వ్యాసాలు/ఖనిజ తైలము]] పేజీలో రాయవచ్చు. లేదా [[చర్చ:ఖనిజ తైలము|వ్యాసపు చర్చా పేజీలో]] నైనా రాయవచ్చు.
తొలగింపులో ఎత్తిచూపిన కారణాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని వ్యాసాన్ని మెరుగుపరచండి. ఏ మార్పూ చెయ్యకుండా, ఏ చర్చా లేకుండా తొలగింపు నోటీసును దయచేసి తీసెయ్యకండి. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 16:18, 28 ఏప్రిల్ 2021 (UTC) <!-- Template:Proposed deletion notify --> [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 16:18, 28 ఏప్రిల్ 2021 (UTC)
==[[గురుత్వ మాపకాలు]] వ్యాసం తొలగింపు ప్రతిపాదన==
[[Image:Ambox warning yellow.svg|left|link=|48px|]]
[[గురుత్వ మాపకాలు]] వ్యాసాన్ని ఈ దిగువ కారణం వలన తొలగింపు కొరకు ప్రతిపాదించాను  :
:'''ఈ వ్యాసం 2013 జనవరిలో సృష్టించబడింది.అప్పటి నుండి మొలకగానే ఉంది.ఆంగ్ల వికీపీడియాలో వికీడేటా లింకు కలిపిలేదు.సాంకేతిక పదాలలో ఉన్నందున విస్తరించటానికి సాధ్యంకాలేదు .దీనిని సృష్టించిన వాడుకరి లేదా ఇలాంటి వ్యాసాలలో అనుభవం ఉన్న మరే ఇతర వాడుకరులెవరైనా 2021 మే 11 వ తేదీలోపు విస్తరించనియెడల తొలగించాలి.'''
వికీపీడియాలో నిర్మాణాత్మకమైన రచనలన్నీ స్వాగతించబడినప్పటికీ, [[WP:DEL|వివిధ కారణాల రీత్యా]] కొన్ని వ్యాసాలు లేదా రచనలను తొలగించాల్సిన అవసరం పడవచ్చు. ఈ వ్యాసాన్ని తొలగించకూడదని మీరు భావిస్తే, ఈ ప్రతిపాదనకు వ్యతిరేకంగా మీ వాదనను [[వికీపీడియా:తొలగింపు కొరకు వ్యాసాలు/గురుత్వ మాపకాలు]] పేజీలో రాయవచ్చు. లేదా [[చర్చ:గురుత్వ మాపకాలు|వ్యాసపు చర్చా పేజీలో]] నైనా రాయవచ్చు.
తొలగింపులో ఎత్తిచూపిన కారణాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని వ్యాసాన్ని మెరుగుపరచండి. ఏ మార్పూ చెయ్యకుండా, ఏ చర్చా లేకుండా తొలగింపు నోటీసును దయచేసి తీసెయ్యకండి. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 12:44, 4 మే 2021 (UTC) <!-- Template:Proposed deletion notify --> [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 12:44, 4 మే 2021 (UTC)
==బంగారయ్యపేట గ్రామానికి చేర్చిన వర్గం గురించి==
[[వాడుకరి:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ నమస్కారం.[[బంగారయ్యపేట]] గ్రామానికి [[:వర్గం:కోటనందూరు మండలంలోని గ్రామాలు]] అని చేర్చిన విషయంలో మీ దృష్టికి చిన్న వివరణ ఇవ్వాలనే ఉద్దేశ్యం.బంగారయ్యపేట శివారు గ్రామం.అనగా రెవెన్యూయేతర గ్రామం.ఇలాంటివి మూసలో ఉండవు.మండలంలోని గ్రామాలు వర్గంలో కూడా చేరవు. మండలపేజీలో మండలంలోని రెవెన్యూ గ్రామాలు విభాగంలో కూడా ఉండవు.ఇటువంటి గ్రామాలు మండలంలోని గ్రామాలు విభాగంలో "రెవెన్యూయేతర గ్రామాలు" ఉప విభాగంలో చేర్చబడుతున్నవి.అటువంటి వాటిని మూసలో చేర్చటం, లేదా ఆ పేజీకి మూసను చేర్చటం, వాటికి మండలంలోని గ్రామాలు వర్గం చేర్చటం అవసరంలేేదు.మీరు దానివలన నష్టం ఏమిటి? అనే సందేహం రావచ్చు.భారత జనాభా లెక్కలు ప్రకారం "గ్రామం" అంటే రెవెన్యూ గ్రామం మాత్రమే పరిగణనలోకి తీసుకుంటారు.రెవెన్యూయేతర గ్రామాలుకు ప్రత్యేకంగా భారత జనాభా లెక్కలలో డేటా ఉండదు.అది ఏగ్రామానికి శివారుగ్రామమో దాని డేటా కూడా అందులో కలిసే ఉంటుంది.అలా వర్గంలో చేరినందున మండలంలోని గ్రామాల మూలం లింకులో ఉన్న గ్రామాలకు, మండలంలోని గ్రామాలు వర్గానికి సంఖ్యాపరంగా తేడా కనపడుతుంది.దీనివలన ఆ జిల్లాలోని గ్రామాలు మొత్తం, అలాగే రాష్ట్రంలోని గ్రామాలు సంఖ్య సరియైన అంకెలు రాకుండా తారుమారుగా ఉంటాయి.అటువంటి గ్రామాలను గుర్తించి మరలా వర్గం నుండి తొలగించాలంటే చాలా కష్టం.నేను ఇప్పుడు చేస్తున్న పని అదే. శ్రీకాకుళం జిల్లా, విజయనగరం జిల్లా. విశాఖపట్టణం జిల్లా, తూర్పు గోదావరి జిల్లా సుమారు 30 మండలాలకు పైగా పరిశీలిస్తూ సవరిస్తున్నాను. రెవెన్యూయేతర గ్రామాలలో గ్రామ పంచాయితీలు కూడా ఉన్నవి.అవి ఎలా తెలుస్తవి, మండలంలోని రెవెన్యూ గ్రామాలు సంఖ్య సరియైన సంఖ్య ఎలా తెలుస్తవి అనే సందేహం కూడా కలుగువచ్చు.దానికి సింపులుగా రెండే మార్గాలు.భారత జనగణన డేటా నుండి సెమీ ఆటోమాటిగ్గా తయారు చేసిన పాఠ్యాన్ని ఎక్కించని గ్రామాలు అన్నీ రెవెన్యూయేతర గ్రామాలు.ఇందులో ఎక్కడన్నా పొరపాటున డేటాఎక్కించపోతే ప్రతి గ్రామం పరిశీలించి ఇప్పుడు ఎక్కిస్తున్నాను.ఇక మండలంలోని [https://www.census2011.co.in/data/subdistrict/4889-kotananduru-east-godavari-andhra-pradesh.html రెవెన్యూ గ్రామాలు సంఖ్య ఇలా తెలుసుకోవచ్చు] ఈలింకుద్వారా కోటనందూరు మండలంలోని గ్రామాలు 14 ఉన్నట్లుగా తెలియుచున్నది.పరిశీలించండి మీరు మండలంలోని గ్రామాలు వర్గం చేర్చిన బంగారయ్యపేట ఇందులో లేదు.కానీ [[:వర్గం:కోటనందూరు మండలంలోని గ్రామాలు]] వర్గం పరిశీలించగా 15 గ్రామాలు ఉన్నట్లు చూపిస్తుంది.అందువలన మీరు ఇలాంటి వాటిని రెవెన్యూయేతరగ్రామాలుగా భావించి ------ మండలం లోని రెవెన్యూయేతరగ్రామాలు అనే వర్గం చేర్చగలరు.ధ్యన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 13:24, 2 జూన్ 2021 (UTC)
::::[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారూ, రెవెన్యూ, రెవెన్యూయేతర గ్రామాల గూర్చి సవివరంగా తెలియజేసినందుకు ధన్యవాదాలు.<span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''[[User:K.Venkataramana|➠ కె.వెంకటరమణ]]'''⇒[[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span> 14:44, 2 జూన్ 2021 (UTC)
== interdisciplinary పదానికి సరైన పదం ==
[[వాడుకరి:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ నమస్కారం. నేను భౌతిక శాస్త్రం పేజీని మెరుగు పరచడానికి ప్రయత్నిస్తున్నాను. interdisciplinary అన్న అంగ్ల పదానికి సరైన తెలుగు పదం సూచించగలరు. ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:Abhich98|Abhich98]] ([[వాడుకరి చర్చ:Abhich98|చర్చ]]) 19:54, 8 జూన్ 2021 (UTC)
==చిత్రలేఖనం ప్రాజెక్టు==
సోదర సమానులు [[వాడుకరి:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారికి నమస్కారం. మిమ్మల్ని పలకరించి చాలా రోజులు అయ్యింది. అంతా క్షేమం అనుకొంటాను. (వాస్తవానికి నేను తెవికీ లోకి త్రొంగి చూచి కూడా చాలా రోజులు అయినది.)
విషయానికి వస్తే, చిత్రలేఖనం ప్రాజెక్టు ను మొదలు పెట్టి చాలా కాలం అయిననూ, ప్రాజెక్టు పెద్దగా ముందుకు పోలేదు. [[వాడుకరి:Rajasekhar1961|రాజశేఖర్]] గారి సహాయ సహకారాలతో దీనిని ఇప్పుడు మరల ముందుకు తీసుకెళ్ళ దలచుకొన్నాను. ఫోన్ లో ఆయనతో చర్చించాను కూడా.
దీనిని మొదలు పెట్టటానికి తొలుత మీ సహాయం కొంత కావాలి. (అటు పిమ్మట రాజశేఖర్ గారు, నేను వీటిని ముందుకు తీసుకెళతాం.) అవి:
# [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/కళాసమాహారం/చిత్రలేఖనం|ప్రాజెక్టు చిత్రలేఖనం]] ను సందర్శించగలరు. నేను కొన్ని మార్పులు చేశాను. మీ సలహాలు/సూచనలకు ఇదే మా ఆహ్వానం. ప్రాజెక్టు కొనసాగింపు కై మీరు దీనిని మరింత ఆకర్షణీయంగా/ఒక ట్రాకర్ లాగా తీర్చిదిద్దవలసిందిగా మనవి.
# [[వాడుకరి:Veera.sj/sandbox/చిత్రలేఖనం|చిత్రలేఖనం పై నా ఇసుకతిన్నె]] ను సందర్శించగలరు. దీనిని ప్రాజెక్టు లో ఏ విధం గా పొందుపరచాలో నాకు అర్థం కావటం లేదు. సృష్టించబడని వ్యాసం ఎలాగూ ఎరుపు లంకె గా కనబడుతుంది. మొలక స్థాయి దాటని వ్యాసాలకు పసుపు పచ్చరంగు (మొలక స్థాయి అని టెక్స్టు వచ్చి, దాని బ్యాక్ గ్రౌండ్ లో పసుపు పచ్చ రంగు రావాలి), దాటిన వ్యాసాలకు ఆకుపచ్చ రంగు, విస్తరణ అవసరం అయిన వ్యాసాలకు మరేదైనా రంగు వచ్చేలా ఏదయినా చేయవచ్చునా? పరిశీలించగలరు. మీకు వేరే కలర్ కోడ్ ప్రణాళిక ఉన్నా మాకు తెలుపగలరు.
# ఈ ప్రాజెక్టు నిర్వహణ కు ఇతరత్రా ఏవైనా సలహాలు/సూచనలు ఉన్నా తెలుపగలరు
ధన్యవాదాలు!
-[[వాడుకరి:Veera.sj|శశి]] ([[వాడుకరి చర్చ:Veera.sj|చర్చ]]) 18:01, 11 జూన్ 2021 (UTC)
:: ప్రియ మిత్రులు [[వాడుకరి:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారు, కొంత శ్రమించి పై రెండు పాయింట్లలో ఏదో సాధించాను. కావున మీ విలువైన సమయం వికీ లో ఇతర ముఖ్య కార్యకలాపాలకు వెచ్చించవచ్చును. మూడవ పాయింటుకు మీరు ఎల్లప్పుడూ ఆహ్వానితులే! ధన్యవాదాలు - [[వాడుకరి:Veera.sj|శశి]] ([[వాడుకరి చర్చ:Veera.sj|చర్చ]]) 12:01, 14 జూన్ 2021 (UTC)
==ఈ రెండు వ్యాసాలు పరిశీలించి గలరా==
[[వాడుకరి:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ [[సముద్రమట్టానికి ఎత్తు]], [[భూస్థాయి కంటే ఎత్తు]] ఈ రెండు వ్యాసాలు ఆంగ్ల వ్యాసాల నుండి అనువాద యంత్రం ద్వారా అనువదించాను.అయితే సాంకేతిక పదాలలో నాకంత పరిజ్ఞానం లేదని భావించి, మీ పరిశీలనకు పెడుతున్నాను.శీర్షికలు కూడా ఈ వ్యాసానికి తగినట్లుగా ఉన్నది,లేనిది పరిశీలించగలరు. ఏమైనా సవరణలు చేయాల్సిఉంటే నేరుగా సవరించగలరు. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 13:04, 26 జూన్ 2021 (UTC)
::అలాగే...శుద్ధి చేయడానికి ప్రయత్నిస్తాను.<span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''[[User:K.Venkataramana|➠ కె.వెంకటరమణ]]'''⇒[[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span> 13:07, 26 జూన్ 2021 (UTC)
== 2021 Wikimedia Foundation Board elections: Eligibility requirements for voters ==
Greetings,
The eligibility requirements for voters to participate in the 2021 Board of Trustees elections have been published. You can check the requirements on [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021#Eligibility_requirements_for_voters|this page]].
You can also verify your eligibility using the [https://meta.toolforge.org/accounteligibility/56 AccountEligiblity tool].
[[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 16:38, 30 జూన్ 2021 (UTC)
<small>''Note: You are receiving this message as part of outreach efforts to create awareness among the voters.''</small>
<!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&oldid=21669859 -->
== WPWP ==
నమస్కారం @[[వాడుకరి:K.Venkataramana| వెంకటరమణ]] గారు [[అగర్ మాళ్వా జిల్లా]] పేజీలో మీరు మ్యాపుని చేర్చడం చూసాను ఆలా చేర్చి #WPWP ని ఉపయోగించవచ్చా? మ్యాపులను చేర్చడం ఫోటోని చేర్చినట్టేనా , దయచేసి నా సందేహానికి బదులివ్వవగలరు. ధన్యవాదములు [[వాడుకరి:Nskjnv|Nskjnv]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nskjnv|చర్చ]]) 13:19, 8 జూలై 2021 (UTC)
:*[[వాడుకరి:Nskjnv|Nskjnv]] గారూ, మ్యాప్ కూడా కామన్స్ లోని చిత్రమే కదా. దీనిని చేర్చడంలో తప్పు లేదని భావిస్తున్నాను. ప్రాజెక్టు పేజీలోని నియమాలలో అలా చేర్చకూడదని లేదు. దీనిపై సరైన సందేహ నివృత్తికి [[వాడుకరి:chaduvari]] ని సంప్రదించండి.<span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''[[User:K.Venkataramana|➠ కె.వెంకటరమణ]]'''⇒[[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span> 13:28, 8 జూలై 2021 (UTC)
:*పోటీ పేరును బట్టి చూస్తే ఫొటోలనే పరిగణించాలి. కానీ, మ్యాపులను చేరిస్తే ఈ పోటీ లోకి పరిగణించరని స్పష్టంగా ఎక్కడా చెప్పలేదు. మ్యాపులను పరిగణించవద్దని నేను ప్రాజెక్టు చర్చ పేజీలో ప్రతిపాదించాను గానీ, దానికి ఒక్కరు మాత్రమే స్పందించారు. అంచేత ఆ విషయంపై స్పష్టత ఏర్పడలేదు. పై కారణాలను చూస్తే మ్యాపులను పరిగణించాలి అని నా అభిప్రాయం. అయితే [[వాడుకరి:Nskjnv|Nskjnv]] గారి సందేహంలో పాయింటుంది కాబట్టి వీలైనంత వరకు ఫొటోలను మాత్రమే చేరిస్తే బాగుంటుందని నేను భావిస్తాను. పోటీ నిర్వాహకులైన [[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] గారు ఏమంటారో చూద్దాం.__[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 23:09, 8 జూలై 2021 (UTC)
::*[[వాడుకరి:Nskjnv|Nskjnv]] గారూ, [[User:Chaduvari|చదువరి]] గారూ ఈ విషయమై #WPWPCampaign 2021 ప్రాజెక్ట్ మేనేజర్, కో ఆర్డినేటర్ ఇసాక్ను వివరణ అడిగాను. వారి సమాధానం ఈ విధంగా ఉంది. "The use of maps in relevant articles are valid and counts for WPWP." --[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 02:27, 9 జూలై 2021 (UTC)
== ఆహ్వానం WPWP పునసమీక్షా సమావేశం ==
వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2021 లో మీ చేర్పులకు ధన్యవాదములు, ఇందులో భాగంగా జూలై 15వ తేదీ సాయంత్రం 7.00 నుండి 8.00 IST వరకు జరుగుతున్న సభ్యుల పునసమీక్షా సమావేశంలో గూగుల్ మీట్ ద్వారా చేరగలరు ([https://meet.google.com/bqk-vdyf-gzc లింకు]) Or Open Google Meet and enter this code: bqk-vdyf-gzc , ప్రాజెక్టు జరిగే కాలంలో ఇందులో పాల్గోనే అందరూ సబ్యులూ వీలయితే నేర్చుకొన్న విషయాలు పంచుకోవచ్చు,సూచనలు కూడా చేయవచ్చు, కొత్త వారికి ప్రోత్సాహకరంగా కూడా ఉంటుంది.
== [Wikimedia Foundation elections 2021] Candidates meet with South Asia + ESEAP communities ==
Hello,
As you may already know, the [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021|2021 Wikimedia Foundation Board of Trustees elections]] are from 4 August 2021 to 17 August 2021. Members of the Wikimedia community have the opportunity to elect four candidates to a three-year term. After a three-week-long Call for Candidates, there are [[:m:Template:WMF elections candidate/2021/candidates gallery|20 candidates for the 2021 election]].
An <u>event for community members to know and interact with the candidates</u> is being organized. During the event, the candidates will briefly introduce themselves and then answer questions from community members. The event details are as follows:
*Date: 31 July 2021 (Saturday)
*Timings: [https://zonestamp.toolforge.org/1627727412 check in your local time]
:*Bangladesh: 4:30 pm to 7:00 pm
:*India & Sri Lanka: 4:00 pm to 6:30 pm
:*Nepal: 4:15 pm to 6:45 pm
:*Pakistan & Maldives: 3:30 pm to 6:00 pm
* Live interpretation is being provided in Hindi.
*'''Please register using [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSflJge3dFia9ejDG57OOwAHDq9yqnTdVD0HWEsRBhS4PrLGIg/viewform?usp=sf_link this form]
For more details, please visit the event page at [[:m:Wikimedia Foundation elections/2021/Meetings/South Asia + ESEAP|Wikimedia Foundation elections/2021/Meetings/South Asia + ESEAP]].
Hope that you are able to join us, [[:m:User:KCVelaga (WMF)|KCVelaga (WMF)]], 06:35, 23 జూలై 2021 (UTC)
<!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&oldid=21774789 -->
==మూస:Infobox body of water గురించి==
నమస్కారం [[వాడుకరి:K.Venkataramana]] గారూ, నేను 100 వికీ డేస్ లో భాగంగా భారత దేశంలోని సరస్సుల జాబితా తీసుకొని అందులో రోజుకు ఒకటి చొప్పున ఆంగ్ల వికీ నుండి అనువాదం చేసి రాస్తున్నాను. దీనికోసం [[మూస:Infobox body of water]] అనే మూస వాడుతున్నాను. ఈ మూసను మీరు సృష్టించినట్లుగా తెలుస్తోంది.
విషయమేమంటే గత వారం రోజుల నుండి ఈ మూస లోని సమాచారం కి సంబంధించి ఎడమ వైపు ఉన్న హెడ్డింగ్స్ తెలుగులో రావట్లేదు. ఉదాహరణకు [[భృగు సరస్సు]] చూడండి. దయచేసి దాని సమస్య ఏంటో పరిష్కరించగలరు.[[వాడుకరి:MYADAM ABHILASH|Abhi]] ([[వాడుకరి చర్చ:MYADAM ABHILASH|చర్చ]]) 07:09, 27 జూలై 2021 (UTC)
:::[[వాడుకరి:MYADAM ABHILASH|Abhi]] గారూ, మూసలోని లేబుల్స్ ను అనువాదం చేయడం ద్వారా సమస్య పరిష్కారమైనది.<span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''[[User:K.Venkataramana|➠ కె.వెంకటరమణ]]'''⇒[[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span> 07:23, 27 జూలై 2021 (UTC)
: అడిగిన వెంబడే సమస్య పరిష్కరించినందుకు హృదయ పూర్వక ధన్యవాదాలు సర్[[వాడుకరి:MYADAM ABHILASH|Abhi]] ([[వాడుకరి చర్చ:MYADAM ABHILASH|చర్చ]]) 07:26, 27 జూలై 2021 (UTC)
నమస్కారం [[వాడుకరి:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ, మొన్న మీరు [[మూస:Infobox body of water]]లో లేబుల్స్ ను అనువాదం చేశారు. కానీ ఇంకా కొన్ని అనువాదం కాలేనట్టున్నాయి. దయచేసి ఒకసారి వాటి సంగతి కూడా చూడండి. ఉదాహరణకు [[నాకో సరస్సు]], [[పరాశర సరస్సు]]లను చూడండి._[[వాడుకరి:MYADAM ABHILASH|Abhilash]] ([[వాడుకరి చర్చ:MYADAM ABHILASH|చర్చ]]) 17:03, 29 జూలై 2021 (UTC)
==[[కొత్తలూరు (శావల్యాపురం)]]==
[[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] గారూ మరొక గ్రామంలో లోపాలు జరగకుండా చూడటానికి, ఈ గ్రామ సవరణలలో లోపాలు వివరించగలరు.ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 04:06, 2 ఆగస్టు 2021 (UTC)
:::[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారూ మొబైల్ లో ఇటీవలి మార్పులు పరిశీలిస్తున్నప్పుడు నాకు తెలీకుండా మీరు చేసిన మార్పులు "roll back" అయ్యాయి. క్షమించండి. వ్యాసంలో మీ మార్పులను సరిచేసాను.<span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''[[User:K.Venkataramana|➠ కె.వెంకటరమణ]]'''⇒[[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span> 16:15, 2 ఆగస్టు 2021 (UTC)
::::ఇది సహజమే వెంకటరమణ గారూ! నాకూ ఇలాంటి అనుభవాలు జరిగాయి.నేను అనుకున్నది పటం కూర్పులో తప్పు ఉన్నదేమోనని అభిప్రాయపడ్డాను. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 16:54, 2 ఆగస్టు 2021 (UTC)
== Feedback for Mini edit-a-thons ==
Dear Wikimedian,
Hope everything is fine around you. If you remember that A2K organised [[:Category: Mini edit-a-thons by CIS-A2K|a series of edit-a-thons]] last year and this year. These were only two days long edit-a-thons with different themes. Also, the working area or Wiki project was not restricted. Now, it's time to grab your feedback or opinions on this idea for further work. I would like to request you that please spend a few minutes filling this form out. You can find the form link [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdNw6NruQnukDDaZq1OMalhwg7WR2AeqF9ot2HEJfpeKDmYZw/viewform here]. You can fill the form by 31 August because your feedback is precious for us. Thank you [[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 18:58, 16 ఆగస్టు 2021 (UTC)
<!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Nitesh_(CIS-A2K)/Mini_edit-a-thon_Participants&oldid=21886141 -->
== ''Invitation for Wiki Loves Women South Asia 2021'' ==
<div style = "line-height: 1.2">
<span style="font-size:200%;">'''Wiki Loves Women South Asia 2021'''</span><br>'''September 1 - September 30, 2021'''<span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Wiki Loves Women South Asia 2021|<span style="font-size:10px;color:red">''view details!''</span>]]</span>
----[[File:Wiki Loves Women South Asia.svg|right|frameless]]'''Wiki Loves Women South Asia''' is back with the 2021 edition. Join us to minify gender gaps and enrich Wikipedia with more diversity. Happening from 1 September - 30 September, [[metawiki:Wiki Loves Women South Asia 2021|Wiki Loves Women South Asia]] welcomes the articles created on gender gap theme. This year we will focus on women's empowerment and gender discrimination related topics.
We are proud to announce and invite you and your community to participate in the competition. You can learn more about the scope and the prizes at the [[metawiki:Wiki Loves Women South Asia 2021|''project page'']].
<span style="color: grey;font-size:10px;">''This message has been sent to you because you participated in the last edition of this event as an organizer.''</span>
Best wishes,<br>
[[m:Wiki Loves Women South Asia 2021|Wiki Loves Women Team]] 01:25, 28 ఆగస్టు 2021 (UTC)
</div>
== 2021 వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డు ఎన్నికలలో ఓటు వేయండి ==
నమస్తే K.Venkataramana,
2021 వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డు అఫ్ ట్రస్టీస్ ఎన్నికలలు మొదలయ్యాయి. ఈ ఎన్నిక 18 ఆగష్టు 2021 న మొదలైంది, 31 ఆగష్టు 2021 న ముగుస్తుంది. వికీమీడియా ఫౌండేషన్ తెలుగు వికీపీడియా వంటి ప్రాజెక్టులకు మద్దతు ఇస్తుంది. వికీమీడియా ఫౌండేషన్ కార్యకలాపాలను పర్యవేక్షించేందుకు వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డ్ ఆఫ్ ట్రస్టీస్ ఉంటుంది. బోర్డ్ ఆఫ్ ట్రస్టీల గురించి [[:m:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Overview|ఈ లింకులో]] తెలుసుకోండి.
ఈ సంవత్సరం నాలుగు బోర్డు సీట్లకు ఎన్నిక జరుగుతుంది. వీటి కోసం 19 మంది అభ్యర్థులు ఉన్నారు. [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021/Candidates#Candidate_Table|అభ్యర్థుల గురించి మరింత సమాచారం ఈ పేజీలో తెలుసుకోండి]].
70,000 ఓటర్లు ఉన్నారు. ఓటింగ్ ప్రక్రియ 31 ఆగష్టు 23:59 UTC వరకు నడుస్తుంది.
*[[Special:SecurePoll/vote/Wikimedia_Foundation_Board_Elections_2021|'''తెలుగు వికీపీడియా మీద సెక్యూర్ పోల్ లో మీ ఓటు వేయండి''']].
మీరు ఇప్పటికే ఓటు వేసినట్టు అయితే, దయచేసి ఈ ఇమెయిల్ను విస్మరించండి. ఓటర్లు ఒక్కసారి మాత్రమే ఓటు వేయవచ్చు.
[[:m:Wikimedia Foundation elections/2021|ఈ ఎన్నికలు గురించి మరింత సమాచారం తెలుసుకోండి]]. [[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 05:01, 29 ఆగస్టు 2021 (UTC)
<!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&oldid=21949528 -->
== ఆహ్వానం : ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం - మొదటి Edit-a-thon ( 1 సెప్టెంబర్ నుంచి 14 నవంబర్ 2021 వరకు) ==
నమస్కారం ,
తెలుగు వికీపీడియాలో భారత స్వాతంత్ర పోరాటం లో వెలుగు చూడని వీరుల గాథలు, మహిళా స్వాతంత్ర సమరయోధులు, స్వతంత్ర భారతంలో వెలుగు చూసిన ఉద్యమాలు, కీలక సంఘటనల గురించిన సమాచారం, సంబంధిత ఫొటోలు లాంటి విషయాలకు అనుగుణంగా 75 రోజులు ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం అనే పేరుతో నిర్వహిస్తున్నాము, ఇందులో భాగంగా ఈ బుధవారం 1 సెప్టెంబర్ నుంచి 14 నవంబర్ 2021 వరకూ జరిగే మొదటి విడత ఎడిట్ థాన్ కార్యక్రమంలో లో వికీపీడియన్లు అందరూ పాల్గొని విజయవంతం చేయవలసిందిగా అభ్యర్థిస్తున్నాము. ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవ సంబరాలు ఘనంగా జరుపుకోడానికి సభ్యులందరు తప్పక చొరవ తీసుకుంటారని ఆశిస్తున్నాము. ఆసక్తి గల సభ్యులు, మరిన్ని వివరాలకు , పాల్గొనటానికి [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆజాదీ_కా_అమృత్_మహోత్సవం|ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం ప్రాజెక్టు పేజీ ]] చూడగలరు : [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]] ([[వాడుకరి చర్చ:Kasyap|చర్చ]]) 04:15, 1 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
==అభినందనలు==
[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2021|వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2021]] ప్రాజెక్టులో మీ కృషి అమోఘం. అభినందనలు. త్వరలో మీకు బహుమతి, సర్టిఫికెట్ పంపబడతాయి. దయచేసి వెంటనే ఈ క్రింది లంకెలో ఉన్న ఫారంలో మీ వివరాలు తెలియజేయండి.
https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSd-TaLmENAW9Y3HbSDtLyBsneiZqiGFbStEjrr-lC9ASAZywA/viewform
--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 09:39, 9 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
==కానుక==
{| style="border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;"
|rowspan="2" style="vertical-align:middle;" | [[File:WPWPTE logo 2.png|100px]]
|rowspan="2" |
|style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''బొమ్మలు చేర్చిన నేర్పరులు'''
|-
|style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;" | వికీపీడియా పేజీలలో సముచితమైన బొమ్మలను చేర్చినందులకు గుర్తుగా ఈ మెడల్ను స్వీకరించండి.--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 09:31, 14 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
|}
== తెవికీ నిర్వహణపై ఆసక్తి ==
నమస్కారం [[వాడుకరి:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ, తెవికీలో కృషి చేయడం నాకు చాలా ఆనందాన్ని కలిగిస్తుంది. నేను వికీలో చేరిన గత తొమ్మిది నెలలుగా వికీ పట్ల చక్కటి అవగాహన ఏర్పరచుకున్నాను. వికీలో నా సేవలు మరింత విస్తృత స్థాయిలో చేపడుతూ ముందుకు సాగాలని నా ఆశయం .. ఈ క్రమంలో వికీ నిర్వహణ పట్ల నాకు ఆసక్తి కలిగింది, ఈ విషయంపై మీ అభిప్రాయాలు సూచనలు తెలియజేయవలసిందినంగా కోరుతున్నాను. <span style="background:Gainsboro">[[User:Nskjnv|<font color="#FF9933">'''Nsk'''</font><font color="white">'''jnv'''</font> ]][[User Talk:Nskjnv|<font color="#128807"><sub>☚╣✉╠☛</sub></font>]] </span> 19:00, 23 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
::[[User:Nskjnv|సాయి కిరణ్]] గారూ, మీకు నిర్వాహకత్వం ఆసక్తి ఉన్నందుకు అభినందనలు. ప్రస్తుతం వికీలో పనిచేయని నిర్వాహకుల కంటే, నిర్వాహక పనులు చేయవలసిన నిర్వాహకుల ఆవశ్యకత ఎంతైనా ఉంది. మీకు వికీ విధానాలపై అవగాహన ఉంది. నిరంతరం వికీలోపనిచేస్తున్న మీకు నిర్వాహకత్వ పనులపై కూడా క్రమంగా అవగాహన వస్తుంది. మీకు నిర్వాహకునిగా అర్హత ఉందని భావిస్తున్నాను. మీరు స్వీయ నిర్వాహకత్వ ప్రతిపాదన చేయండి. నా మద్దతు ఉంటుంది.-- <span style='border-radius:10px;border-top:4px solid #F63; border-bottom:4px solid #0C6'>'''[[User:kvr.lohith|<small><font colour="white" face="segoe script">కె.వెంకటరమణ</font></small>]]'''</span> 01:57, 24 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
:నేను అభిప్రాయాలు కోరిన సదరు వాడుకరులు సూచించినట్లు నిర్వహణ బాధ్యతలు చేపట్టే ముందు నాకు మరింత సమయం, అవగాహన అవసరమని నేను భావిస్తున్నాను. ఇక వికీలో నా అనుభవం, అవగాహన నన్ను నిర్వాహక స్థాయిలో నిలబెట్టే రోజు త్వరలోనే వస్తుందని ఆశిస్తున్నాను. మీ సూచనలకు ధన్యవాదాలు, <span style="background:Gainsboro">[[User:Nskjnv|<font color="#FF9933">'''Nsk'''</font><font color="white">'''jnv'''</font> ]][[User Talk:Nskjnv|<font color="#128807"><sub>☚╣✉╠☛</sub></font>]] </span> 18:17, 26 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
== Mahatma Gandhi 2021 edit-a-thon to celebrate Mahatma Gandhi's birth anniversary ==
[[File:Mahatma Gandhi 2021 edit-a-thon poster 2nd.pdf|thumb|100px|right|Mahatma Gandhi 2021 edit-a-thon]]
Dear Wikimedian,
Hope you are doing well. Glad to inform you that A2K is going to conduct a mini edit-a-thon to celebrate Mahatma Gandhi's birth anniversary. It is the second iteration of Mahatma Gandhi mini edit-a-thon. The edit-a-thon will be on the same dates 2nd and 3rd October (Weekend). During the last iteration, we had created or developed or uploaded content related to Mahatma Gandhi. This time, we will create or develop content about Mahatma Gandhi and any article directly related to the Indian Independence movement. The list of articles is given on the [[:m: Mahatma Gandhi 2021 edit-a-thon|event page]]. Feel free to add more relevant articles to the list. The event is not restricted to any single Wikimedia project. For more information, you can visit the event page and if you have any questions or doubts email me at nitesh@cis-india.org. Thank you [[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 17:33, 28 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
<!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Nitesh_(CIS-A2K)/Mini_edit-a-thon_Participants&oldid=21886141 -->
== మూస దిగుమతి ==
వెంకటరమణ గారు {{tl|Infobox YouTube personality}} మూసను దిగుమతి చేయండి.
అలాగే మూసను ఎలా దిగుమతి చెయ్యాలో నాకు చెప్పండి.[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]] ([[వాడుకరి చర్చ:Ch Maheswara Raju|చర్చ]]) 05:05, 5 అక్టోబరు 2021 (UTC)
::ఈ మూసను ఇప్పటికే చదువరి గారు దిగుమతి చేసారు.--<span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue">-- [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ⇒ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 07:04, 6 అక్టోబరు 2021 (UTC)
== వికీడేటా సమాచారపెట్టే మూస ==
నమస్కారం వెంకటరమణ గారూ , ఈ మద్యే మరాఠి వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు చేస్తూ ఒక మూసను చూసాను. [[:en:Template:Wikidata Infobox]] ఇదే అది, ఈ మూస తగిలిస్తే వికీడేటాలో ఉన్న అంశాలతో సమాచారపెట్టే యిట్టె తయారయిపోతుంది. పరిశీలించండి.
వీటిని తెలుగులోకి దిగుమతి చేయవలసిందిగా అభ్యర్థిస్తున్నాను. అలాగే ఈ మూసలలో మార్పులు చేయడంపై నాకు కొన్ని సందేహాలు కూడా ఉన్నాయి. మూసలలో దిద్దుబాట్లు చేయడానికి, మూసలను తెలుగీకరించడానికి ఒక వివరణ గాని నేర్చుకోవడానికి ఏదైనా వనరునిగాని సూచించండి. <span style="background:Gainsboro">[[User:Nskjnv|<font color="#FF9933">'''Nsk'''</font><font color="white">'''jnv'''</font> ]][[User Talk:Nskjnv|<font color="#128807"><sub>☚╣✉╠☛</sub></font>]] </span> 17:29, 8 అక్టోబరు 2021 (UTC)
::[[User:Nskjnv|సాయికిరణ్]] గారూ, మూసలు, మాడ్యూల్స్, ఇతర పుటలు ఇతర వికీల నుండి మన వికీలోకి దిగుమతి చేసుకొనే అవకాశం నిర్వాహకులకు ఉంది. నిర్వాహకులు కానివారు మూసలను తెవికీలోకి తేవాలంటే ఆంగ్ల వికీలోని మూస లో "ఎడిట్ సోర్స్" క్లిక్ చేసి అందులోని పాఠ్యాన్ని తెలుగువికీలో సంబంధిత మూసను సృష్టించి అందులో పేస్టు చేసుకొని తయారుచేయవచ్చు. సేవ్ చేసిన తరువాత అందులో ఎర్ర లింకులలో ఎవైనా మాడ్యూల్స్ గానీ, మూసలు గానీ ఉన్నచో వాటిని కూడా ఆంగ్ల వికీ నుండి కాపీ పేస్టు ద్వారా సృష్టించవచ్చు. ఇలా సృష్టించిన తరువాత తెలుగు వికీలో మూసలో సరిదిద్దేటప్పుడు అందులో గల "label" , label2, label3 ..... ల వద్ద ఆంగ్లంలో ఉన్న అంశాన్ని తెలుగులోకి అనువాదం చేసి భద్రపరచండి. తరువాత మూసను సంబంధిత పుటలో వాడినపుడు తెలుగులో లేబుల్స్ వస్తాయి.--<span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue">-- [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ⇒ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 03:53, 9 అక్టోబరు 2021 (UTC)
== Movement Charter Drafting Committee - Community Elections to take place October 11 - 24 ==
నమస్కారం వెంకటరమణ గారూ ,
వికీమీడియా ఉద్యమంలో వికిపీమీడియన్ల పాత్రలు బాధ్యతలను ఉద్యమ చార్టర్ నిర్వచిస్తుంది. అందరి భాగస్వామ్యంతో వ్యూహాత్మక దిశలో కలిసి పనిచేయడానికి ఈ ఫ్రేమ్వర్క్ ఉపయోగపడననుంది.
ఉద్యమ చార్టర్ డ్రాఫ్టింగ్ కమిటీ ఈ చార్టర్ ముసాయిదాను రూపొందిస్తుంది. కంటెంట్ ఈక్విటీ ఇన్ డెసిషన్ మేకింగ్ "అనే మూవ్మెంట్ స్ట్రాటజీ సిఫార్సును అనుసరిస్తుంది. కమిటీ పని ముసాయిదా రాయడం వరకు విస్తరించింది. ఇందులో కమ్యూనిటీలు, నిపుణులు, సంస్థలతో పరిశోధన ఇంకా సంప్రదింపులు ఉంటాయి. ఈ ముసాయిదా చార్టర్గా మారడానికి ముందు ఉద్యమం-అంతటా ఆమోదం ద్వారా ఏకాభిప్రాయం పొందాలి.
ఈ గ్రూపులో దాదాపు 15 మంది సభ్యులు ఉంటారు. ఇది ఉద్యమంలో వైవిధ్యాన్ని సూచిస్తుందని భావిస్తున్నారు. లింగం, భాష, భౌగోళికం అనుభవం లాంటి వివిధ వైవిద్యాలతో అభ్యర్థుల ఎంపిక జరగనుంది . ఈ సమూహ సభ్యులు ప్రాజెక్టులు, అనుబంధ సంస్థలు వికీమీడియా ఫౌండేషన్కి సంబందించిన కార్యకలాపాలలో పాల్గొనవలసి ఉంటుంది.
సభ్యుడిగా మారడానికి ఆంగ్ల భాష వచ్చి ఉండవలసిన అవసరం లేదు. అవసరమైతే అనువాదం, వివరణ మద్దతు అందించబడుతుంది. ఈ కార్యక్రమంలో పాల్గొనే వారికి ప్రతి రెండు నెలలకు US $ 100 పారితోషికం అందిచంబడుతుంది.
ఈ పోటీలో భారత్ నుండి 9 మంది వ్యక్తులు ఉండగా మన తెలుగు వికీ నుండి నేను ఒక్కడిని పాల్గొంటున్నాను అక్టోబరు 11 అనగా రేపటి నుండి దీని ఎన్నికలు జరగనున్నాయి. ఇది నా [https://meta.wikimedia.org/wiki/Movement_Charter/Drafting_Committee/Candidates#Nethi_Sai_Kiran_(Nskjnv) సభ్యత్వ పేజీ ] , పరిశీలించగలరు.
వికీమీడియా ఉద్యమంపై మంచి అవగాహన ఉన్న, నాకు మరింత అనుభవం అవసరమని భావిస్తున్నాను. కానీ, ఇటువంటి కార్యాచరణాలలో నేను భాగం కావడం నా కెరీర్ కి చాలా ఉపయోగపడనుంది.
ఈ పోటీలో నాకు మీ మద్దతు ఉంటుందని ఆశిస్తున్నాను. ఒకవేళ నేను ఈ సమూహంలో సభ్యుడను కాగలిగితే మీ అనుభవం నుండి నేర్చుకుంటూ ముందుకు సాగాలని కోరుకుంటున్నాను. ధన్యవాదాలు. <span style="background:Gainsboro">[[User:Nskjnv|<font color="#FF9933">'''Nsk'''</font><font color="white">'''jnv'''</font> ]][[User Talk:Nskjnv|<font color="#128807"><sub>☚╣✉╠☛</sub></font>]] </span> 06:25, 10 అక్టోబరు 2021 (UTC)
== 🙏అభ్యర్థన ==
మీరు నా పేజీని బ్లాక్ చేసారు, దయచేసి తీసివేయండి. [[వాడుకరి:ATTTTOOOTTTTA|ATTTTOOOTTTTA]] ([[వాడుకరి చర్చ:ATTTTOOOTTTTA|చర్చ]]) 02:26, 30 అక్టోబరు 2021 (UTC)
== ఉత్తరేశ్వర స్వామి వారి దేవాలయం గురించి ==
నమస్తే. మీరు వికీపేడియాలో చేర్చిన ఉత్తరేశ్వర స్వామి వారి దేవాలయం ఫోటోను నా వ్యాసంలో చేర్చడం ఎలా ? అవకాశముంటే దానిని మెరుగుపరచండి.
[[వాడుకరి:Newafrican|Newafrican]] ([[వాడుకరి చర్చ:Newafrican|చర్చ]]) 02:25, 28 నవంబరు 2021 (UTC)
==మీరు ఎక్కించిన ఫైళ్ల లైసెన్స్ వివరాలు చేర్చటం==
@[[User:K.Venkataramana|K.Venkataramana]] గారు, మీరు బొమ్మలు ఎక్కించడం ద్వారా వికీపీడియా అభివృద్ధికి కృషి చేసినందులకు అభివందనాలు.
మీరు ఎక్కించిన క్రింది బొమ్మ(ల)కు లైసెన్స్ వివరాలు చేర్చలేదు. లైసెన్స్ లేని ఫైళ్లు వికీ సమగ్రతకు భంగం, వాటిని తొలగించే వీలుంది.
# [[:File:A.S.Rao,scientist.jpg]]
# [[:File:Eye_testing_for_illiterates.jpg]]
# [[:File:J.v.somayajulu.jpg]]
# [[:File:Mesham.jpg]]
వీటికి లైసెన్స్ వివరాలు సరిచేయటం సులభమే. ఈ పేజీలో {{tl|Information}} లేక {{tl|Non-free use rationale}} తో
[[:వర్గం:Wikipedia_image_copyright_templates]] లో సరిపోయిన లైసెన్స్ మూసను వాటికి తగిన శీర్షికలతో చేర్చాలి. ఉదాహరణలకు ఆంగ్లవికీలో
అటువంటి ఫైళ్ల వివరాలు చూడండి. ఒకవేళ ఉచితం కాని ఫైళ్ల లెసెన్స్ వివరాలు గుర్తించలేకపోతే, వాటిని తొలగించమని కోరవచ్చు. ఏమైనా సందేహాలుంటే మీరు సంబంధిత ఫైల్
చర్చాపేజీలో లేక ఇదే పేజీలో వాడుకరి:Arjunaraoc పేర్కొంటు(లింకు ఇవ్వటం ద్వారా) అడగండి. పై వాటిని సవరించితే పై ఫైళ్ల వరుసలో
సరిచేసిన వివరాలను చేర్చండి. ఒక వారంలోగా మీ నుండి స్పందన లేకపోతే బొమ్మలు తొలగించుతాను. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:Arjunaraocbot|Arjunaraocbot]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraocbot|చర్చ]]) 05:59, 21 డిసెంబరు 2021 (UTC)
==మీరు ఎక్కించిన అనాధ ఫైళ్లు ==
@[[User:K.Venkataramana|K.Venkataramana]] గారు, మీరు బొమ్మలు ఎక్కించడం ద్వారా వికీపీడియా అభివృద్ధికి కృషి చేసినందులకు అభివందనాలు.
[[వికీపీడియా:బొమ్మల నిర్వహణ/non-free-orphan-20220102#K.Venkataramana |మీరు ఎక్కించిన స్వేచ్ఛానకలు హక్కులు లేని బొమ్మ(లు)]]
వ్యాస పేరుబరిలో వాడలేదు కావున వికీసమగ్రతకొరకు వాటిని తొలగించే వీలుంది.
వీటిని తొలగించకుండా కాపాడాలంటే వాటిని ఏ వ్యాసంలో వాడదలచారో నిర్ణయించి, దానికి తగిన సముచిత వినియోగ వివరణ చేర్చాలి లేక సవరించాలి. దీనికొరకు బొమ్మ పేజీలో
అవసరమైతే {{tl|Non-free use rationale 2}} వాడండి, అలాగే లైసెన్స్ కూడా అవసరమైతే సరిచేయండి. లైసెన్స్ ఉదాహరణలు
[[:వర్గం:Wikipedia_image_copyright_templates]] లో చూడండి. ఏమైనా సందేహాలుంటే మీరు సంబంధిత ఫైల్
చర్చాపేజీలో లేక ఇదే పేజీలో వాడుకరి:Arjunaraoc పేర్కొంటు(లింకు ఇవ్వటం ద్వారా) అడగండి. మీరు సవరణలు చేస్తే ఆ వివరం
[[వికీపీడియా:బొమ్మల నిర్వహణ/non-free-orphan-20220102#K.Venkataramana | స్వేచ్ఛానకలు హక్కులు లేని మీ బొమ్మ(లు)]] విభాగంలో
ఆ బొమ్మ పేరు తరువాత చేర్చండి. ఒక వారంలోగా మీ నుండి స్పందన లేకపోతే బొమ్మలు తొలగించుతాను. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:Arjunaraocbot|Arjunaraocbot]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraocbot|చర్చ]]) 11:20, 2 జనవరి 2022 (UTC)
== How we will see unregistered users ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin=content/>
Hi!
You get this message because you are an admin on a Wikimedia wiki.
When someone edits a Wikimedia wiki without being logged in today, we show their IP address. As you may already know, we will not be able to do this in the future. This is a decision by the Wikimedia Foundation Legal department, because norms and regulations for privacy online have changed.
Instead of the IP we will show a masked identity. You as an admin '''will still be able to access the IP'''. There will also be a new user right for those who need to see the full IPs of unregistered users to fight vandalism, harassment and spam without being admins. Patrollers will also see part of the IP even without this user right. We are also working on [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/Improving tools|better tools]] to help.
If you have not seen it before, you can [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|read more on Meta]]. If you want to make sure you don’t miss technical changes on the Wikimedia wikis, you can [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|subscribe]] to [[m:Tech/News|the weekly technical newsletter]].
We have [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation#IP Masking Implementation Approaches (FAQ)|two suggested ways]] this identity could work. '''We would appreciate your feedback''' on which way you think would work best for you and your wiki, now and in the future. You can [[m:Talk:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|let us know on the talk page]]. You can write in your language. The suggestions were posted in October and we will decide after 17 January.
Thank you.
/[[m:User:Johan (WMF)|Johan (WMF)]]<section end=content/>
</div>
18:20, 4 జనవరి 2022 (UTC)
<!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Target_lists/Admins2022(7)&oldid=22532681 -->
==మీరు ఎక్కించిన సముచిత వినియోగ వివరాలు లేని ఫైళ్లు ==
@[[User:K.Venkataramana|K.Venkataramana]] గారు, మీరు బొమ్మలు ఎక్కించడం ద్వారా వికీపీడియా అభివృద్ధికి కృషి చేసినందులకు అభివందనాలు.
[[వికీపీడియా:బొమ్మల నిర్వహణ/non-free-no-rationale-20220111#K.Venkataramana |మీరు ఎక్కించిన స్వేచ్ఛానకలు హక్కులు లేని బొమ్మ(లు)]]
వ్యాస పేరుబరిలో వాడారు కాని, వాటికి సముచిత వినియోగం వివరాలు చేర్చలేదు. కావున వికీసమగ్రతకొరకు వాటిని తొలగించే వీలుంది.
వీటిని తొలగించకుండా కాపాడాలంటే వాటిని ఏ వ్యాసంలో వాడుతున్నారో, దానికి తగిన సముచిత వినియోగ వివరణ చేర్చాలి లేక సవరించాలి. దీనికొరకు బొమ్మ పేజీలో
{{tl|Non-free use rationale 2}} లేక అటువంటి మూస వాడండి, అలాగే లైసెన్స్ కూడా అవసరమైతే సరిచేయండి. లైసెన్స్ ఉదాహరణలు
[[:వర్గం:Wikipedia_image_copyright_templates]] లో చూడండి. ఏమైనా సందేహాలుంటే మీరు సంబంధిత ఫైల్
చర్చాపేజీలో లేక ఇదే పేజీలో వాడుకరి:Arjunaraoc పేర్కొంటు(లింకు ఇవ్వటం ద్వారా) అడగండి. మీరు సవరణలు చేస్తే ఆ వివరం
[[వికీపీడియా:బొమ్మల నిర్వహణ/non-free-no-rationale-20220111#K.Venkataramana | మీ బొమ్మ(లు)]] విభాగంలో
ఆ బొమ్మ పేరు తరువాత చేర్చండి. ఒక వారంలోగా మీ నుండి స్పందన లేకపోతే బొమ్మలు తొలగించుతాను. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:Arjunaraocbot|Arjunaraocbot]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraocbot|చర్చ]]) 01:11, 11 జనవరి 2022 (UTC)
:@[[User:K.Venkataramana|K.Venkataramana]] గారు, మీ బొమ్మలు సవరించటానికి ప్రయత్నిస్తున్నందులకు ధన్యవాదాలు. నేను స్వల్పంగా సవరించాను. గమనించండి. సవరణలు పూర్తిచేయడానికి అదనపు సమయం కావాలంటే తెలపండి. --[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 13:35, 17 జనవరి 2022 (UTC)
==సహాయం కావాలి==
@[[User:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ, [[మనోరమ (2009 సినిమా)]] వ్యాసంలో Track listing మూసలో సాహిత్యం (లేదా) రచయిత కాలమ్ కనిపించేలా చూడగలరు. --[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 14:31, 10 ఫిబ్రవరి 2022 (UTC)
== International Mother Language Day 2022 edit-a-thon ==
Dear Wikimedian,
CIS-A2K announced [[:m:International Mother Language Day 2022 edit-a-thon|International Mother Language Day]] edit-a-thon which is going to take place on 19 & 20 February 2022. The motive of conducting this edit-a-thon is to celebrate International Mother Language Day.
This time we will celebrate the day by creating & developing articles on local Wikimedia projects, such as proofreading the content on Wikisource, items that need to be created on Wikidata [edit Labels & Descriptions], some language-related content must be uploaded on Wikimedia Commons and so on. It will be a two-days long edit-a-thon to increase content about languages or related to languages. Anyone can participate in this event and editors can add their names [https://meta.wikimedia.org/wiki/International_Mother_Language_Day_2022_edit-a-thon#Participants here]. Thank you [[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 13:13, 15 ఫిబ్రవరి 2022 (UTC)
<small>
On behalf of [[User:Nitesh (CIS-A2K)]]</small>
<!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Nitesh_(CIS-A2K)/Mini_edit-a-thon_Participants&oldid=21886141 -->
==2013-11-19కి ముందు ఎక్కించిన సముచిత వినియోగ వివరాలు లేని ఫైళ్లు ==
@[[User:K.Venkataramana|K.Venkataramana]] గారు, మీరు బొమ్మలు ఎక్కించడం ద్వారా వికీపీడియా అభివృద్ధికి కృషి చేసినందులకు అభివందనాలు.
[[వికీపీడియా:బొమ్మల_నిర్వహణ/non-free_no-template-NFUR_before_20131119#K.Venkataramana |2013-11-19కి ముందు ఎక్కించిన స్వేచ్ఛానకలు హక్కులు లేని బొమ్మ(లు)]]
వ్యాస పేరుబరిలో వాడారు కాని, వాటికి సముచిత వినియోగం వివరాలు NFUR లాంటి మూస వాడి చేర్చలేదు. కావున వికీసమగ్రతకొరకు వాటిని తొలగించే వీలుంది.
వీటిని తొలగించకుండా కాపాడాలంటే వాటిని ఏ వ్యాసంలో వాడుతున్నారో, దానికి తగిన సముచిత వినియోగ వివరణ చేర్చాలి లేక సవరించాలి. దీనికొరకు బొమ్మ పేజీలో
{{tl|Non-free use rationale 2}} లేక అటువంటి మూస వాడండి, అలాగే లైసెన్స్ కూడా అవసరమైతే సరిచేయండి. లైసెన్స్ ఉదాహరణలు
[[:వర్గం:Wikipedia_image_copyright_templates]] లో చూడండి. ఏమైనా సందేహాలుంటే మీరు సంబంధిత ఫైల్
చర్చాపేజీలో లేక ఇదే పేజీలో వాడుకరి:Arjunaraoc పేర్కొంటు(లింకు ఇవ్వటం ద్వారా) అడగండి. మీరు సవరణలు చేస్తే ఆ వివరం
[[వికీపీడియా:బొమ్మల_నిర్వహణ/non-free_no-template-NFUR_before_20131119#K.Venkataramana | మీ బొమ్మ(లు)]] విభాగంలో
ఆ బొమ్మ పేరు తరువాత చేర్చండి. మీరు ప్రయత్నించి, ఒక వారం రోజులలోగా మీకు అదనపు సమయం కావలసి వస్తే తెలియచేయండి. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:Arjunaraocbot|Arjunaraocbot]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraocbot|చర్చ]]) 15:05, 1 మార్చి 2022 (UTC)
== International Women's Month 2022 edit-a-thon ==
Dear Wikimedians,
Hope you are doing well. Glad to inform you that to celebrate the month of March, A2K is to be conducting a mini edit-a-thon, International Women Month 2022 edit-a-thon. The dates are for the event is 19 March and 20 March 2022. It will be a two-day long edit-a-thon, just like the previous mini edit-a-thons. The edits are not restricted to any specific project. We will provide a list of articles to editors which will be suggested by the Art+Feminism team. If users want to add their own list, they are most welcome. Visit the given [[:m:International Women's Month 2022 edit-a-thon|link]] of the event page and add your name and language project. If you have any questions or doubts please write on [[:m:Talk:International Women's Month 2022 edit-a-thon|event discussion page]] or email at nitesh@cis-india.org. Thank you [[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 12:53, 14 మార్చి 2022 (UTC)
<small>On behalf of [[User:Nitesh (CIS-A2K)]]</small>
<!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Nitesh_(CIS-A2K)/Mini_edit-a-thon_Participants&oldid=21886141 -->
== చర్చలలో చురుకైనవారు ==
{| style="border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;"
|rowspan="2" style="vertical-align:middle;" | [[File:Noun discuss 3764702.svg|100px]]
|rowspan="2" |
|style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''చర్చలలో చురుకైనవారు'''
|-
|style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;" | @[[User:K.Venkataramana|K.Venkataramana]] గారు, 2021 లో వ్యాస, వికీపీడియా పేరుబరుల చర్చాపేజీలలో చురుకుగా పాల్గొన్నందులకు అభివందనాలు. గుర్తింపుగా ఈ పతకాన్ని స్వీకరించండి. [[వికీపీడియా:2021 సమీక్ష/active talk pages of article, wikipedia namespaces-participants|మరిన్ని వివరాలు]] చూడండి. వికీపీడియా అభివృద్ధికి సామరస్యపూర్వక చర్చలు కీలకం. మీరు మరింత క్రియాశీలంగా చర్చలలో పాల్గొంటారని ఆశిస్తున్నాను. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 06:56, 23 మార్చి 2022 (UTC)
|}
== Translation request ==
Hello.
Can you translate and upload the articles [[:en:National Museum of History of Azerbaijan]] and [[:en:National Art Museum of Azerbaijan]] in Telugu Wikipedia? They do not need to be long.
Yours sincerely, [[వాడుకరి:Multituberculata|Multituberculata]] ([[వాడుకరి చర్చ:Multituberculata|చర్చ]]) 13:45, 9 మే 2022 (UTC)
== మూలాలు లేని వ్యాసాలు ==
[[జాని తక్కెడశిల]] వ్యాసం మూలాలు బొత్తిగా లేవు.తొలగింపు పేజీకి చేర్చండి. [[వాడుకరి:భాను వారణాసి|భాను వారణాసి]] ([[వాడుకరి చర్చ:భాను వారణాసి|చర్చ]]) 03:30, 28 మే 2022 (UTC)
::::[[వాడుకరి:భాను వారణాసి|భాను వారణాసి]] గారూ మీరు వికీపీడియా వ్యాసాలు శోధించినపుడు ఏ వ్యాసమైనా వికీనియమాలకు అనుగుణంగా లేదని భావించినా, వ్యక్తుల వ్యాసాలకు విశ్వసనీయ మూలాలు లేకపోయినా, మీరే ఆ వ్యాసంలో తొలగింపు మూసను చేర్చండి. ఉదా: <nowiki>{{తొలగించు|తొలగింపునకు కారణం}}</nowiki> మూసను చేర్చి, మూసలో "తొలగింపునకు కారణం" వద్ద మీరు ఎందుకు ఆ వ్యాసాన్ని తొలగింపునకు ప్రతిపాదిస్తున్నారో కారణం తెలపండి. అపుడు ఆ వ్యాసంపై చర్చ జరుగుతుంది. చర్చలో అది వికీలో ఉండదగినది కాదు అని భావిస్తే తొలగించబడుతుంది.➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 04:14, 28 మే 2022 (UTC)
==ధన్యవాదాలు ==
అన్ని విధాలా ప్రోత్సహిస్తున్న మీకు ధన్యవాదాలు గురువుగారు - --[[వాడుకరి:Muralikrishna m|Muralikrishna m]] ([[వాడుకరి చర్చ:Muralikrishna m|చర్చ]]) 03:48, 7 జూన్ 2022 (UTC)
== ఆహ్వానం: '''వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ (WPWP) 2022''' ==
'''వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ (WPWP)''' అనేది ప్రతి యేటా నిర్వహించే ఉద్యమం. దీనిలో పాల్గొనే వాడుకరులు బొమ్మలు లేని వ్యాసాలలో బొమ్మలను చేరుస్తారు. వికీమీడియా నిర్వహించే అనేక ఫోటోగ్రఫీ పోటీలద్వారా, ఫోటో వాక్ల ద్వారా సేకరించిన ఫోటోలను వికీపీడియా వ్యాసాలలో ఉపయోగించడాన్ని ప్రోత్సహించడమే ఈ ఉద్యమం ఉద్దేశం. బొమ్మలు పాఠకుల దృష్టిని అక్షరాలకన్నా ఎక్కువగా ఆకర్షిస్తాయి. సచిత్ర వ్యాసాలు బొమ్మలు లేని వ్యాసాలతో పోలిస్తే ఆకర్షణీయంగా ఉండి పాఠకుల మనసును ఆకట్టుకుంటాయి.
[[వికీ లవ్స్ మాన్యుమెంట్స్]], వికీ లవ్స్ ఆఫ్రికా, వికీ లవ్స్ ఎర్త్, వికీ లవ్స్ ఫోక్లోర్ వంటి అనేక అంతర్జాతీయ పోటీలద్వారా, ఇతర అనేక మార్గాల ద్వారా వికీమీడియా కామన్స్లో ఎన్నో వేల చిత్రాలను చేర్చారు. ఐతే వీటిలో కొన్ని మాత్రమే వికీపీడియా వ్యాసాలలో ఉపయోగించబడ్డాయి. ఈ ఖాళీని పూరించడమే ఈ ప్రాజెక్టు లక్ష్యం.
ఈ ప్రాజెక్టుని ఘనంగా జరుపుకోవడానికి మన తెలుగు వికీపీడియా సభ్యులందరూ చొరవ తీసుకుంటారని ఆశిస్తున్నాము. ఆసక్తి గల సభ్యులు, మరిన్ని వివరాలకు , పాల్గొనటానికి ప్రాజెక్టు పేజీ [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2022|వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2022]] ని చూడగలరు.
మీ <span style="background:Gainsboro">[[User:Nskjnv|<font color="#FF9933">'''Nsk'''</font><font color="white">'''jnv'''</font> ]][[User Talk:Nskjnv|<font color="#128807"><sub>☚╣✉╠☛</sub></font>]] </span> 18:24, 28 జూన్ 2022 (UTC)
==అనుపమ రాఘవన్==
[[వాడుకరి:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ! అనుపమ రాఘవన్ వ్యాసంలోని వివరాలు ఇంగ్లీషు వికీపీడియాలోని [[:en:Nirupama Raghavan|నిరుపమ రాఘవన్]] వ్యాసంలోని వివరాలు ఒకేలా ఉన్నాయి. ఒకసారి ఆమె పేరు అనుపమా లేక నిరుపమా అనే విషయం నిర్ధారించుకోగలరు. [[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 01:47, 12 జూలై 2022 (UTC)
:::వ్యాసం [[నిరుపమ రాఘవన్]] అయినందున శీర్షికను మార్చాను.➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 12:27, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
== ఫొన్ నెంబర్ కోసం ==
నేను వికీ పిడియాలో రాస్తూ ఈమధ్య వేరే పనులు, ఆరోగ్య కారణాల రీత్యా దూరంగా ఉన్నాను .. మళ్ళీ ఎంట్రీ ఇస్తున్నాను .. అయితే కొన్ని సందేహాలు అడగాలంటే ఫోన్ నెంబర్ ఇవ్వగలరని మనవి రాఘవీయం 10:54, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
gvdf7eee9u9idc2lsdumy96f6vt40ck
3620132
3620126
2022-08-10T12:34:06Z
K.Venkataramana
27319
/* ఫొన్ నెంబర్ కోసం */
wikitext
text/x-wiki
{{వాడుకరి:K.Venkataramana/discussion page header}} ప్లీహం గురించి ఇంకా వివరాలు పూర్తిగా పెట్టండి
<div style="position: fixed; left:5px; bottom:-140px; display:block; height:500px; width:130px;">[[File:India flag-XL-anim.gif|150px|link=|alt=]]
</div>
==జావేద్ మియాందాద్ వ్యాసంలో మూసల గురించి==
[[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] గారూ నేను [[జావేద్ మియాందాద్]] వ్యాసాన్ని ఆంగ్లవికీ నుండి అనువదించాను. దానిలో టెస్ట్ ప్రదర్శన, వన్డే ప్రదర్శన అనే పేరాల క్రింద ఉన్న పట్టికలలో cr|ENG,cr|IND,cr|NZL,cr|WIN,cr|ZIM,cr|RSA,cr|UAE మూసలు సరిచేయవలసి ఉంది. అలాగే అదే వ్యాసంలో రికార్డులు, ఘనతలు అనే శీర్షిక క్రింద ఉన్న మూస Age in years and days తెలుగులో కనిపించేలా మార్చగలరా? మీ సహాయానికి ముందస్తు ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 16:16, 12 జూన్ 2020 (UTC)
::మూసలు సరిచేసితిని.[[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Jokerman; color: #0047AB">K.Venkataramana</span>''']][[User talk:K.Venkataramana|(talk)]] 04:31, 13 జూన్ 2020 (UTC)
::::[[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] గారూ ధన్యవాదాలు. అయితే [[జావేద్ మియాందాద్]] వ్యాసంలో ఇంకా ఎర్రలింకులు అలాగే ఉండిపోయాయి. ఉదాహరణకు ఆస్ట్రేలియా క్రికెట్ జట్టు పుట తెవికీలో లేదు కనుక ఆ మూసలో ఆస్ట్రేలియా క్రికెట్ జట్టుకు కాక [[ఆస్ట్రేలియా]] దేశానికి లంకె ఇస్తే బాగుంటుంది. --[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 13:58, 13 జూన్ 2020 (UTC)
:::[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] గారూ, అన్ని మూసలలో క్రికెట్ జట్టు వ్యాసాలు లేనందున, ఎర్ర లింకులు నివారించుటకు దేశాల పేర్లను మూసలలో చేర్చితిని. కానీ [[వెస్ట్ ఇండీస్]] వ్యాసం తెవికీలో లేదు. మిగిలిన మూసలన్నీ సరిచేసితిని.[[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Jokerman; color: #0047AB">K.Venkataramana</span>''']][[User talk:K.Venkataramana|(talk)]] 14:47, 13 జూన్ 2020 (UTC)
==ప్రారంభ ముగింపు తేదీలు మూస==
[[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] గారూ [[రెండవ ప్రపంచ తెలుగు మహాసభలు]] పేజీలో సమాచారపెట్టె కొరకు మూస:Start and end dates అనే మూస పేజీని సృష్టించాలి. దయచేసి ఆ మూసను సృష్టించగలరు. --[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 13:52, 26 జూన్ 2020 (UTC)
::{{tl|Start and end dates}} దిగుమతి చేయడం జగిరింది.[[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Jokerman; color: #0047AB">K.Venkataramana</span>''']][[User talk:K.Venkataramana|(talk)]] 14:04, 26 జూన్ 2020 (UTC)
== ప్రస్థానత్రయం పేజీలో ==
[[ప్రస్థానత్రయం]] పేజీలో వ్యాఖ్య విభాగంలో ఉన్న పాఠ్యంలోని వాక్యాల సవరణలు చెయ్యాల్సిన అవసరం ఉందనిపించింది. కానీ చెయ్యాలంటే నాకు విషయం తెలియక చెయ్యలేకపోయాను. ఆ పాఠ్యాన్ని మీరు చేర్చారు కాబట్టి మీకు అవగాహన ఉండవచ్చు అనిపించింది. మీకు వీలున్నపుడు పరిశీలించగలరు. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 00:59, 29 జూన్ 2020 (UTC)
:[[User:Chaduvari|చదువరి]] గారూ [[ప్రస్థానత్రయం]] వ్యాసం ఒక అజ్ఞాత సృష్టించినది. అంతకు ముందు కూడా[[ప్రస్థానాత్రయం]] అనే మరొక వ్యసం వికీలో ఉంది. విలీనం చేసే కార్యక్రమంలో భాగంగా 2013 ఆగస్టు 17న [[ప్రస్థానాత్రయం]] లోని మొత్త సమాచారన్ని ఈ వ్యాసంలో చేర్చాను. అప్పుడు నాకు వికీ విధానాలపై, శుద్ధి కార్యక్రమాలపై సరైన అవగాహన లేనందున శుద్ధి చేయలేకపోయాను. నాకు కూడా ఆ విషయంపై సరైన అవగాహన లేనందున యదాతథంగా చేర్చాను. కనుక ఆ విభాగం అర్థవంతంగా మార్చలేని పక్షంలో తొలగించవచ్చు.[[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Jokerman; color: #0047AB">K.Venkataramana</span>''']][[User talk:K.Venkataramana|(talk)]] 02:15, 29 జూన్ 2020 (UTC)
::సరేనండి. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 02:40, 29 జూన్ 2020 (UTC)
== మూస దిగుమతి ==
[[వాడుకరి:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారు ఈ మూస {{tl|Infobox firearm cartridge}} ను దిగుమతి చేయండి.[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]] ([[వాడుకరి చర్చ:Ch Maheswara Raju|చర్చ]]) 06:44, 12 జూలై 2020 (UTC)
:::దిగుమతి చేసి అనువదించాను.[[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Jokerman; color: #0047AB">K.Venkataramana</span>''']][[User talk:K.Venkataramana|(talk)]] 07:45, 12 జూలై 2020 (UTC)
::: ధన్యవాదాలు అండి[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]] ([[వాడుకరి చర్చ:Ch Maheswara Raju|చర్చ]]) 08:01, 12 జూలై 2020 (UTC)
==మరింగంటి వంశవృక్షం ==
[[తాలాంక నందినీ పరిణయము]] (1980) గ్రంథంలో మరింగంటి కవుల వంశవృక్షం ఉన్నది. దయచేసి తయారుచేయడానికి ప్రయత్నించండి. లింకు: https://te.wikisource.org/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%9F:TALANKA-NANDINI-PARINAYAMU.pdf/10&action=edit&redlink=1
--[[వాడుకరి:Rajasekhar1961|Rajasekhar1961]] ([[వాడుకరి చర్చ:Rajasekhar1961|చర్చ]]) 06:39, 15 జూలై 2020 (UTC)
== మీ విస్తరణ జాబితాలో ==
[[మొదటి ప్రోలరాజు]], [[కందిమళ్ల ప్రతాపరెడ్డి]], [[గుంటుపల్లి గోపాలకృష్ణకవి]] - మూడు పేజీలనూ మీరు విస్తరించి మూస తీసేసారు గానీ మీ మొలకల విస్తరణ జాబితాలో చేర్చలేదు. పరిశీలించండి. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 07:53, 25 జూలై 2020 (UTC)
:[[రాగోలు చిన అప్పలస్వామి]], [[ఆరతీ ఛాబ్రియా]], [[జె.జె. థామ్సన్]] _ ఈ మూడు పేజీలను వేరే పేజీల్లో విలీనం చేసి, వీటిని దారిమార్పుగా చేసారు. వీటిని కూడా మీ జాబితా లోకి చేర్చుకోవాలనుకుంటాను. తొలగించిన పేజీలు తప్ప అన్నీ మన జాబితాలో ఉండాల్సిందే కదా! పరిశీలించండి.__[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 08:34, 25 జూలై 2020 (UTC)
== పురపాలక సంఘ వ్యాసాలలో మ్యాప్ గురించి ==
పురపాలక సంఘ వ్యాసాలలో సమాచార పెట్టె లో మ్యాప్ వచ్చే విధంగా పెట్టండి. ఉదా[[అమలాపురం పురపాలక సంఘం]] లో పెట్టండి మిగిలిన వ్యాసాలలో నేను మార్పు చేస్తాను.[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]] ([[వాడుకరి చర్చ:Ch Maheswara Raju|చర్చ]]) 07:30, 13 ఆగస్టు 2020 (UTC)
==తెలుగు అనువాద వ్యాసాల పతకం==
{| class="barnstar" style="border:1px solid gray; background:#dff2f3;"
|-
|rowspan="2" style="padding-right:5px;" | [[Image:Translation_Barnstar_te.svg|80px]]
|style="font-size:1.65em; padding:0; height: 1.1em;" | '''తెలుగు అనువాద వ్యాసాల పతకం'''
|-
|style="border-top: 1px solid gray;" |[[User:K.Venkataramana|K.Venkataramana]] గారికి, జూన్ 2015-జులై 2020 కాలంలో తెలుగులో కంటెంట్ ట్రాన్స్లేషన్ ఉపకరణం వాడి తొలగింపుకు గురికాని 1238 వ్యాసాలకు కృషిచేసిన 149 మందిలో వ్యాసాల సంఖ్యా పరంగా 80% వ్యాసాలు చేర్చిన 23 మందిలో మీరొకరు. మీరు చేసిన కృషికి గుర్తింపుగా ఈ పతకం అందజేస్తున్నాను. మీరిలాగే తెవికీలో అభివృద్ధికి కృషి చేయాలని కోరుతూ..--[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 07:42, 13 ఆగస్టు 2020 (UTC)
|}
==బైస దేవదాస్ ==
[[బైస దేవదాస్]] పేజీని విస్తరించారు గానీ, మూసను తీసెయ్యలేదు. మీ లెక్క లోకీ చేరలేదు. పరిశీలించండి. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 05:37, 17 ఆగస్టు 2020 (UTC)
:*[[చెన్నకేశవుల రంగారావు]] కూడా చూడండి. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 05:51, 17 ఆగస్టు 2020 (UTC)
:* [[దార్ల నరసింహాచార్యులు]] __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 06:36, 17 ఆగస్టు 2020 (UTC)
:::విస్తరణ చేసిన పై వ్యాసాలకు మొలక మూసలు తొలగించడం జరిగింది.[[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Jokerman; color: #0047AB">K.Venkataramana</span>''']][[User talk:K.Venkataramana|(talk)]] 02:45, 21 ఆగస్టు 2020 (UTC)
== పాత చర్చలకు ప్రధానపేజీలు అవసరంలేదు ==
[[వాడుకరి:K.Venkataramana/పాత చర్చ 2]] అవసరంలేదు, అందువలన [[:వర్గం:ఆంగ్ల_వికీ_వ్యాసాలని_తెలుగు_వికీ_లో_అనువదించే_వాడుకరులు]] పరిశీలించేటప్పుడు ఆ పేజీలు కూడా చేరుతున్నాయి. పరిశీలించి తొలగించండి. --[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 06:24, 23 ఆగస్టు 2020 (UTC)
:అలాగే [[మూస:వాడుకరి:Kvr.lohith/వాడుకరి పెట్టెలు]] కూడా పరిశీలించి నేరుగా వాడుకరిపేజీ లో ఆ విషయాన్ని చేర్చటం మంచిదనుకుంటాను. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 06:27, 23 ఆగస్టు 2020 (UTC)
:అలాగే మీ AWB ఖాతా పేజీలో కూడా వాడుకరి పెట్టెలు సరిచేస్తే బాగుంటుంది. --[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 06:45, 23 ఆగస్టు 2020 (UTC)
:మార్పులు చేసినందులకు ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:K.Venkataramana/పాత చర్చ 3]] లో కూడా మార్పులు చేయవలసివుంది. పరిశీలించండి. --[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 08:14, 23 ఆగస్టు 2020 (UTC)
::మీరు తెలియజేసిన మార్పులన్నీ చేసాను[[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Jokerman; color: #0047AB">K.Venkataramana</span>''']][[User talk:K.Venkataramana|(talk)]] 08:48, 23 ఆగస్టు 2020 (UTC)
:::[[User:K.Venkataramana]] గారు, ధన్యవాదాలు. --[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 10:47, 23 ఆగస్టు 2020 (UTC)
== ఈ పేజీ చూడండి ==
[[విరియాల కామసాని గూడూరు శాసనము]]
__[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 09:24, 31 ఆగస్టు 2020 (UTC)
=='''''మొలకల విస్తరణ ఋతువు 2020 ప్రాజెక్టు''''' విజయవంతమైనందుకు అభినందిస్తూ...==
[[File:Stub Barnstar 2019.png|thumb|center|<center>మొలకల విస్తరణ ఋతువు ప్రాజెక్టులో భాగంగా మీరు చేసిన కృషికి గుర్తింపుగా ఈ పతకాన్ని స్వీకరించండి - స్వరలాసిక</center>]]
:::పతకం ఇచ్చి మరింత కృషి చేయడానికి ప్రోత్సాహం ఇచ్చిన స్వరలాసిక గారికి ధన్యవాదాలు.[[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Jokerman; color: #0047AB">K.Venkataramana</span>''']][[User talk:K.Venkataramana|(talk)]] 14:33, 3 సెప్టెంబరు 2020 (UTC)
==వెల్ది ఇందిర చిత్రం చేర్చుట గూర్చి==
వెంకటరమణ గారు నా ఫోటోను తెలంగాణ హైదరాబాద్ కవులలో వెల్ది ఇందిర ఏడ్ ఎలా చెయ్యాలి దయచేసి సహాయం చేయగలరు.16:13, 5 September 2020 [[వాడుకరి:వెల్ది.ఇందిర|<bdi>వెల్ది.ఇందిర</bdi>]] [[వాడుకరి చర్చ:వెల్ది.ఇందిర|talk]]
:::[[వాడుకరి:వెల్ది.ఇందిర|వెల్ది ఇందిర]] గారూ, మీ వాడుకరి పేజీలో మీ గురించి విషయాలను చేర్చారు. మీరు రచయిత్రి, కవయిత్రి అని తెలియజేసే వార్తాపత్రిక మూలాలు లభ్యమగుట లేదు. అంతర్జాలంలో గానీ, మీరు రచించిన పుస్తకాల సమీక్షలు గానీ లభ్యమగుట లేదు. కనుక మీ వ్యాసాన్ని వికీలో ప్రస్తుతం సృష్టించలేము. మీ గురించి ఏవేనీ వార్తా పత్రికల లేదా అంతర్జాల మూలాలు లభిస్తే మీరు మీ వ్యాసాన్ని సృష్టించరాదు. ఎవరైనా మీ వ్యాసాన్ని సృష్టిస్తారు. విషయ ప్రాముఖ్యత ఉన్నప్పుడు మీ చిత్రాన్ని హైదరాబాదు కవుల జాబితాలో చేర్చవచ్చు. ప్రస్తుతానికి మీ ఫోటోను మీ వాడుకరి పేజీలోకి అప్లోడ్ చేయండి. అప్లోడ్ చేసే విధానాన్ని ఈ క్రింద తెలియజేస్తున్నాను.
# మీరు తీసిన చిత్రం (స్వంత చిత్రం) ను వికీపీడియాలో సుసువుగా అప్లోడ్ చేయవచ్చు. వివిధ వెబ్సైట్లలో గల కాపీహక్కులు కలిగిన చిత్రాలను తగు అనుమతి లేనిదే వికీపీడియాలో చేర్చరాదు.
# మీరు మొదట వికీమీడియా కామన్స్ పుటను తెరవండి. ఈ [https://commons.wikimedia.org/wiki/Main_Page లింకు] తెరవండి.
# అందులో <font style="color: white;background:navy">''' '' Upload '' '''</font> బటన్ పై క్లిక్ చేయండి.
# ఆ పుటలో <font style="color: white;background:blue">''' '' Select media files to share '' '''</font> బటన్ పై క్లిక్ చేయండి.
# మీ కంప్యూటర్ లో ఉన్న స్వంత చిత్రాన్ని అప్లోడ్ చేయండి.
# ఒకటి కంటే ఎక్కువ చిత్రాలను ఒకేసారి చేర్చదలిస్తే <font style="color: white;background:blue">''' '' మరిన్ని దస్త్రాలను చేర్చండి '' '''</font> పైన లేదా ఒకే చిత్రం చేర్చదలిస్తే <font style="color: white;background:blue">''' '' కొనసాగించు '' '''</font> పై క్లిక్ చేయండి.
# ఆ చిత్రం మీ స్వంత కృతి అయితే {{Circle}} లో క్లిక్ చేయండి.
# తరువాత పుటలో <font style="color: white;background:blue">''' '' తదుపరి '' '''</font> పై క్లిక్ చేయండి.
# తరువాత పుటలో చిత్రం గురించి వివరణ, తేదీని చేర్చి, <font style="color: white;background:blue">''' '' తదుపరి '' '''</font> బటన్ క్లిక్ చేస్తే మీ చిత్రం అప్లోడ్ అవుతుంది. అప్లోడ్ అయిన చిత్రం యొక్క వివరణ కనబడుతుంది. దానిని ఏ వికీలోనైనా సంబంధిత వ్యాసంలో చేర్చవచ్చు.
మీరు రచయిత్రి, కవయిత్రిగా అనేక రచనలు చేసి ఉంటారు. మీరు తెలుగు వికీపీడియాలో మీ రచనలను కొనసాగించండి. ఏవైనా సందేహాలుంటే తెలియజేయండి.[[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Jokerman; color: #0047AB">K.Venkataramana</span>''']][[User talk:K.Venkataramana|(talk)]] 05:39, 6 సెప్టెంబరు 2020 (UTC)
== ది రేస్క్యూయర్స్ ==
Hello. On [[ది రేస్క్యూయర్స్]], there is an Infobox, but most of it is in English. Could that be translated? Also, it's one of many Disney articles that are underdeveloped. I saw you worked a bit on ''Dumbo'', but that page also has English names in the Infobox. Also, I found out that the remake of ''Dumbo'' (the 2019 film of the same name) has been dubbed into Telugu, but no article about it exists yet. Should there be one? Also, it's one of the many facts missing from the page about the 1941 film of ''Dumbo'', that the remake premiered in 2019. There is also a sequel to ''The Rescuers'', [[en:The Rescuers Down Under]]. Again, no article exists. What would it be called? [[ప్రత్యేక:చేర్పులు/2602:306:CEF1:7BF0:A050:49CD:1650:3B20|2602:306:CEF1:7BF0:A050:49CD:1650:3B20]] 20:32, 16 సెప్టెంబరు 2020 (UTC)
:Also, I saw you deleted [[షార్లోట్టేస్ వెబ్]], but can a new article be written to replace the old one? [[ప్రత్యేక:చేర్పులు/2602:306:CEF1:7BF0:A050:49CD:1650:3B20|2602:306:CEF1:7BF0:A050:49CD:1650:3B20]] 20:51, 16 సెప్టెంబరు 2020 (UTC)
::Two more pages that were deleted were [[ఆలివెర్ ఎండ్ కంపెనీ]] and [[ఫ్రోజెన్ 2]]. They were both deleted for Wikipedia management. So, should ది రేస్క్యూయర్స్ be deleted or improved? Dumbo was improved for example. But what about [[షార్లోట్టేస్ వెబ్ (1973 సినిమా)]] and [[షార్లోట్టేస్ వెబ్ 2: విల్బుర్స్ గ్రేట్ అడ్వెంచర్]]? [[ప్రత్యేక:చేర్పులు/2600:1700:53F0:AD70:B01C:9F4A:DFB7:E9A7|2600:1700:53F0:AD70:B01C:9F4A:DFB7:E9A7]] 19:36, 11 అక్టోబరు 2020 (UTC)
== We sent you an e-mail ==
Hello {{PAGENAME}},
Really sorry for the inconvenience. This is a gentle note to request that you check your email. We sent you a message titled "The Community Insights survey is coming!". If you have questions, email surveys@wikimedia.org.
You can [[:m:Special:Diff/20479077|see my explanation here]].
[[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 18:54, 25 సెప్టెంబరు 2020 (UTC)
<!-- Message sent by User:Samuel (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Samuel_(WMF)/Community_Insights_survey/other-languages&oldid=20479295 -->
== Mahatma Gandhi edit-a-thon on 2 and 3 October 2020 ==
<div style=" border-left:12px blue ridge; padding-left:18px;box-shadow: 10px 10px;box-radius:40px;>[[File:Mahatma-Gandhi, studio, 1931.jpg|right|180px]]
Hello,<br>
Thanks for showing interest to participate in the <span style="text-shadow: 1px 1px yellow;">'''[[:m:Mahatma Gandhi 2020 edit-a-thon|Mahatma Gandhi 2020 edit-a-thon]]'''</span>. The event starts tomorrow 2 October 12:01 am IST and will run till 3 October 11:59 pm IST.
'''Note a few points'''<br>
* You may contribute to any Wikimedia project on the topic: Mahatma Gandhi, his life and contribution. Please see [[:m:Mahatma_Gandhi_2020_edit-a-thon#Scope|this section]] for more details.
* If you have added your name in the "[[:m:Mahatma_Gandhi_2020_edit-a-thon#Participants|Participants]]" section, please make sure that you have mentioned only those projects where you'll participate for this particular edit-a-thon. The list is not supposed to be all the projects once contributes to in general. You may go back to the page and re-edit if needed.
If you have questions, feel free to ask.<br>
Happy Gandhi Jayanti. -- [[User:Nitesh (CIS-A2K)]] <small>(sent using [[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 23:09, 30 సెప్టెంబరు 2020 (UTC))</small>
</div>
<!-- Message sent by User:Titodutta@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Satpal_(CIS-A2K)/Mahatma_Gandhi_2020_edit-a-thon_Participants&oldid=20496916 -->
==మూసలలో సవరణకై విజ్ఞప్తి==
[[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] గారూ నమస్కారం. మీ నుండి ఈ క్రింది రెండు సహాయాలు అర్థిస్తున్నాను.
# మూస:Lang-la వాడినప్పుడు [[Latin]] అని కాకుండా [[లాటిన్]] అని కనిపించాలి. ([[సెయింట్ ఆన్స్ హైస్కూలు, సికిందరాబాదు]] సమాచారపెట్టె చూడండి.)
# మూస:Infobox model వాడినప్పుడు alma_mater పారామీటర్ తెలుగులో కనిపించాలి. ([[సుష్మితా సేన్]] వ్యాసం చూడండి.)
ధన్యవాదాలతో --[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 09:03, 18 అక్టోబరు 2020 (UTC)
:::[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] గారూ, మీరడిగిన మార్పులు చేసాను.'''{{Spaced en dash}}''' [[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Lucida Handwriting; color: #0000CD"><small>K.Venkataramana</small></span>''']] '''{{Spaced en dash}}''' [[User talk:K.Venkataramana|'''<span style="font-family:Lucida Handwriting; color: green"><big>☎</big></span>''']] 10:13, 18 అక్టోబరు 2020 (UTC)
::::[[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] గారూ ధన్యవాదాలు. మూస:Infobox pageant titleholderలో రెండు పారామీటర్లు ఇంగ్లీషులో ఉన్నాయి. (చూడండి [[డయానా హేడెన్]])--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 14:19, 18 అక్టోబరు 2020 (UTC)
:::::::చేసాను. {{tick}} '''{{Spaced en dash}}''' [[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Lucida Handwriting; color: #0000CD"><small>K.Venkataramana</small></span>''']] '''{{Spaced en dash}}''' [[User talk:K.Venkataramana|'''<span style="font-family:Lucida Handwriting; color: green"><big>☎</big></span>''']] 14:36, 18 అక్టోబరు 2020 (UTC)
== మొదటిపేజీ నిర్వహణ ==
మొదటిపేజీని నిరంతరాయంగా ఒంటిచేత్తో ఏళ్ళ తరబడి నిర్వహిస్తూ వస్తున్నారు. అందుకుగాను మీకు ధన్యవాదాలు. ఈ పనిలో మీ భారాన్ని కొంత నేను కూడా తీసుకోవాలని అనుకుంటున్నాను. ఏదైనా కొంత భాగాన్ని నాకు ఇవ్వండి. లేదా ఆ భారాన్ని పూర్తిగా నాపై వేసినా నాకు అభ్యంతరం లేదు. పరిశీలించండి. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 06:03, 19 అక్టోబరు 2020 (UTC)
::::[[User:Chaduvari|చదువరి]] గారూ, ఇది ప్రత్యేకమైన బాధ్యతగా నేను భావించడం లేదు. ఇందులో ఏముంది? మొదటి పేజీలో వ్యాసాలను తయారుచేయడం, మీకు తెలుసా వాక్యాలను చేర్చడమే కదా! ఈ పని అందరూ చేయవచ్చు. 2013లో మొదటి పేజీ నిర్వహణ చేసేవారు తగ్గినందున మీకు తెలుసా వాక్యాలు ప్రచురించబడకపోవడం వలన నేను స్వచ్ఛందంగా ఈ కార్యక్రమంలోకి చేరాను. అప్పటి నుండి ఈ ప్రస్థానాన్ని కొనసాగిస్తూ వస్తున్నాను. ఇందులో భాగం ఇవ్వడానికి ఏముంది సార్. అందరం సమిష్టి కృషితో మొదటి పేజీ నిర్వహణ చేద్దాం.'''{{Spaced en dash}}''' [[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Lucida Handwriting; color: #0000CD"><small>K.Venkataramana</small></span>''']] '''{{Spaced en dash}}''' [[User talk:K.Venkataramana|'''<span style="font-family:Lucida Handwriting; color: green"><big>☎</big></span>''']] 06:14, 19 అక్టోబరు 2020 (UTC)
==సహాయం కావాలి==
[[ఎస్.పి.బాలసుబ్రహ్మణ్యం తెలుగు సినిమా పాటల జాబితా]]లో "ఎస్.పి.బాలసుబ్రహ్మణ్యం పాటలు" మూసలో మూలాల జాబితా, బయటి వనరులు merge అయిపోయి కనిపిస్తున్నాయి. వాటిని విడివిడిగా కనిపించేలా చేయగలరు. --[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 15:27, 24 అక్టోబరు 2020 (UTC)
:::[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] గారూ, మీరు తయారు చేసిన మూసలో సమాచారం చేర్చిన తరువాత క్లోసింగ్ బ్రాకెట్లు " |} " లు చేర్చక పోవడం వలన అలా జరిగింది. సరిచేసాను.'''{{Spaced en dash}}''' [[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Lucida Handwriting; color: #0000CD"><small>K.Venkataramana</small></span>''']] '''{{Spaced en dash}}''' [[User talk:K.Venkataramana|'''<span style="font-family:Lucida Handwriting; color: green"><big>☎</big></span>''']] 01:48, 25 అక్టోబరు 2020 (UTC)
== Mahatma Gandhi 2020 edit-a-thon: Token of appreciation ==
<div style=" border-left:12px blue ridge; padding-left:18px;box-shadow: 10px 10px;box-radius:40px;>[[File:Mahatma-Gandhi, studio, 1931.jpg|right|50px]]
Namaste, we would like to thank you for participating in [[:m: Mahatma Gandhi 2020 edit-a-thon|Mahatma Gandhi 2020 edit-a-thon]]. Your participation made the edit-a-thon fruitful. Now, we are sending a token of appreciation to them who contributed to this event. Please fill the Google form for providing your personal information as soon as possible. After getting the addresses we can proceed further. Please find the form [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSfyc-GyLOV8YsT0bKKuZlTvja4Kv2ifmZMvU5FdfI0g6C93BQ/viewform here]. [[వాడుకరి:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nitesh (CIS-A2K)|చర్చ]]) 17:19, 26 అక్టోబరు 2020 (UTC)
</div>
== Festive Season 2020 edit-a-thon ==
<div style=" border-left:12px red ridge; padding-left:18px;box-shadow: 10px 10px;box-radius:40px;>[[File:Rangoli on Diwali 2020 at Moga, Punjab, India.jpg|right|160px]]
Dear editor,
Hope you are doing well. First of all, thank you for your participation in [[:m: Mahatma Gandhi 2020 edit-a-thon|Mahatma Gandhi 2020 edit-a-thon]]. <br>Now, CIS-A2K is going to conduct a 2-day-long '''[[:m: Festive Season 2020 edit-a-thon|Festive Season 2020 edit-a-thon]]''' to celebrate Indian festivals. We request you in person, please contribute in this event too, enthusiastically. Let's make it successful and develop the content on our different Wikimedia projects regarding festivities. Thank you [[User:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[User talk:Nitesh (CIS-A2K)|talk]]) 18:22, 27 November 2020 (UTC)
</div>
<!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Nitesh_(CIS-A2K)/Festive_season_2020_edit-a-thon_Participants&oldid=20720417 -->
== Reminder: Festive Season 2020 edit-a-thon ==
Dear Wikimedians,
Hope you are doing well. This message is to remind you about "[[Festive Season 2020 edit-a-thon|Festive Season 2020 edit-a-thon]]", which is going to start from tonight (5 December) 00:01 am and will run till 6 December, 11:59 pm IST. <br/><br/>
Please give some time and provide your support to this event and participate. You are the one who can make it successful! Happy editing! Thank You [[User:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[User talk:Nitesh (CIS-A2K)|talk]]) 15:53, 4 December 2020 (UTC)
<!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Satpal_(CIS-A2K)/Festive_Season_2020_Participants&oldid=20746996 -->
== మన్నించండి ==
[[User talk:K.Venkataramana|గురువుగారు వెంకటరమణ గారు]] మీకు చెప్పకుండానే మధ్యలో ప్రతిపాదన నిర్వాహకం సార్ మీతో సహా ముగ్గురు నన్ను సమర్థించారు. వారికి నా వందనాలు, ఇప్పటికీ ముగ్గురు నిర్వాహకులు వ్యతిరేకించారు. [[వికీపీడియా:నిర్వాహక హోదా కొరకు విజ్ఞప్తి/ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల]] వీరి అభిప్రాయం మరి కొంతకాలం ఆగాలన్నరు. దానికి నా ప్రతిపాదన వెనక్కి తీసుకుంటున్నాను. తొందరపాటు నిర్ణయం కాదు, ఎందుకు అంటే కలిసి పని చేయాలి వీరు నాకు ఓటు వేయలేదు వీరు వేశారు. నేను కొన్ని పనులను చేస్తుంటే మధ్యలో అంశాల వారీగా బేధాభిప్రాయాలు రావడం గ్రూపుగా, వర్గాలుగా విడిపోకూడదని నా అభిప్రాయం. నేను ఏమి విధ్వంసం పనులు చేసే వాడిని కాదు కానీ, అవకాశం ఇస్తే ఒక్కొక్కటి నేర్చుకొని అనుభవం వచ్చి ఉండేది, నిర్వాహక పదవి కోసం ఇంతకు ముందు జరిగిన వికీలో గతంలో జరిగినవి అన్ని చదివాను. బేదాభిప్రాయాలు పెంచుకొని తెగేదాక లాగితే ఉద్దేశం నాకు లేదు. అందరితో కావాలని కలిసిపోవాలి అనుకుంటున్నాను. అందుకే మధ్యలోనే నా ప్రతిపాదన వెనక్కి తీసుకున్నాను నా మీద నమ్మకంతో ప్రతిపాదించిన అందుకు మీకు ధన్యవాదాలు ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల|<font color="Blue"> ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల </font>]]<sup>[[వాడుకరి:ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల|<font color="green"> చర్చ </font>]]</sup> 08:12, 16 డిసెంబరు 2020 (UTC)
::::[[వాడుకరి:ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల|<font color="Blue"> ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల </font>]] గారూ వికీపీడియాలో ఎంతమంది నిర్వాహకులున్నా నిర్వాహక పనులపై శ్రద్ధ చూపేది కొందరు మాత్రమే. ఈ నేపధ్యంలో మీరు నిర్వాహక పనులపై ఎక్కువగా శ్రద్ధ కనబరుస్తున్నందున మిమ్మల్ని నిర్వాహకునిగా ప్రతిపాదించాను. అందుకు మీరు సమ్మతి తెలిపినందుకు ధన్యవాదాలు. ఇక్కడ వచ్చే నిర్వాహకులు గానీ, సభ్యులు గానీ ప్రారంభంలో వికీ విధానాలు తెలియక అనేక పొరపాట్లు చేస్తారు. "తప్పులెన్నువారు తండోపతండంబు-లుర్విజనులకెల్ల నుండు తప్పు" అన్నట్లుగా ఎవరి దిద్దుబాట్లు మొత్తం పరిశీలించినా తప్పులు దొరుకుతూనే ఉంటాయి. ఇక్కడ ఎవరూ వికీ పండితులు కాదు కదా. అందరూ కాలానుగుణంగా వికీ విధానాలు తెలుసుకుంటారు. తాము వికీలో గతంలో చేసిన దోషాలను తెలుసుకొని సరిదిద్దుకుంటారు. నేను వికీపీడియాలో చేరి నిర్వాహకునిగా ఎన్నికయిన తరువాత మిగిలిన నిర్వాహకులు చేస్తున్న కార్యకలాపాలను పరిశీలించి, "turn the page, learn the work" అన్నట్లుగా కొన్ని విషయాలను చేర్చుకున్నాను. ఇప్పటికీ వికీ సముద్రం నుండి గ్రహించినది కొన్ని నీటి బిందువులు మాత్రమే. ఇంకా తెలుసుకోవలసినది ఎంతో ఉంది. నేర్చుకుంటున్నాను. అలాగే మీకు విధానాలను తెలుసుకోవాలనే ఆసక్తి ఉంది. సహ సభ్యుల పట్ల గౌరవం ఉంది. ఎవరైనా విధానాలను చెబితే వాటిని అనుసరించే గుణం ఉంది. సహసభ్యుల సూచనలతో మంచి నిర్వాహకునిగా ఎదిగి వికీపీడియా అభివృద్ధికి తోడ్పడతారని అనుకున్నాను. కానీ అభ్యర్థనలో సహసభ్యులు మీరు వికీకి చేస్తున్న సేవలను గుర్తిస్తూనే ఇంకా విధానాలపై అవగాహన పెంచుకుని కొంతకాలం తరువాత నిర్వాహకత్వానికి అభ్యర్థించమని కోరారు. వారి కోరికను మన్నించి మీరు ప్రతిపాదనను వెనక్కి తీసుకున్నారు. మీ అభిప్రాయానికి అభినందిస్తున్నాను. గతంలోలాగే వికీలో మీరు కృషి కొనసాగించాలని కోరుకుంటున్నాను. వికీ అభివృద్ధి చేయాలంటే నిర్వాహకులమే కానక్కరలేదు. పాలగిరి, వేమూరి గార్లలా సభ్యునిగా కూడా వికీపీడియాలో విశేష సేవలనందించవచ్చు. ధన్యవాదాలు.'''{{Spaced en dash}}''' [[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Lucida Handwriting; color: #0000CD"><small>K.Venkataramana</small></span>''']] '''{{Spaced en dash}}''' [[User talk:K.Venkataramana|'''<span style="font-family:Lucida Handwriting; color: green"><big>☎</big></span>''']] 14:01, 16 డిసెంబరు 2020 (UTC)
==కాల్సియం సమ్మేళనాలు వర్గం చర్చ==
[[User:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ, [[:వర్గం చర్చ:కాల్సియం సమ్మేళనాలు]] వర్గంలో మీ స్పందనలు గురించి 14న అడిగాను. .బహుశా గమనించలేదనుకుంటాను. తెలియజేయగలరు.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 16:38, 20 జనవరి 2021 (UTC)
::[[:వర్గం చర్చ:కాల్సియం సమ్మేళనాలు]] లో నా స్పందన తెలియ జేసాను.'''{{Spaced en dash}}''' [[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Lucida Handwriting; color: #0000CD"><small>K.Venkataramana</small></span>''']] '''{{Spaced en dash}}''' [[User talk:K.Venkataramana|'''<span style="font-family:Lucida Handwriting; color: green"><big>☎</big></span>''']] 16:47, 20 జనవరి 2021 (UTC)
==సంగీత నాటక అకాడమీ అవార్డు==
[[User:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ, పై వ్యాసంలోని సమాచారపెట్టె మూస సంగతి చూడగలరు.--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 05:50, 7 ఫిబ్రవరి 2021 (UTC)
:::[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] గారూ అందులో మూసను సరిచేసితిని.'''--''' [[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Lucida Handwriting; color: #0000CD"><small>K.Venkataramana</small></span>''']] '''--''' [[User talk:K.Venkataramana|'''<span style="font-family:Lucida Handwriting; color: green"><big>☎</big></span>''']] 06:14, 7 ఫిబ్రవరి 2021 (UTC)
::::: ధన్యవాదాలు [[User:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ!--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 06:27, 7 ఫిబ్రవరి 2021 (UTC)
==ధన్యవాదాలు==
[[User:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ!--మీతో మాట్లాడటం చాలా సంతోషం కలిగించింది. మీ సూచనలు తప్పక అనుసరిస్తాను. 14:48, 23 February 2021 [[వాడుకరి:శరత్ బాబు|<bdi>శరత్ బాబు</bdi>]]
==వికీడేటా అంశం==
[[User:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ! నేను [[ఎం.ఎ.నరసింహాచార్]] అనే వ్యాసాన్ని సృష్టించి దానికి వికీడేటాలో Q105644354 అనే అంశాన్ని చేర్చాను. దానిలో తెలుగు వికీపీడియాలోని వ్యాసాన్ని జతచేశాను. కానీ [[ఎం.ఎ.నరసింహాచార్]] వ్యాసం సృష్టించబడని వర్గం "Articles without Wikidata item"లో కనిపిస్తున్నది. కారణం తెలుపగలరా? --[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 10:59, 24 ఫిబ్రవరి 2021 (UTC)
:::[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] గారూ వికీడేటాలో ఆంగ్లంలో పుటను సృష్టించాలి. ఆంగ్ల వ్యాసం లేనప్పటికీ ఒక వ్యాస శీర్షికను సృష్టించి అందులో తెలుగు వ్యాసాన్ని లింకు చేయాలి. అలా చేయడం జరిగినది.'''--''' [[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Lucida Handwriting; color: #0000CD"><small>K.Venkataramana</small></span>''']] '''--''' [[User talk:K.Venkataramana|'''<span style="font-family:Lucida Handwriting; color: green"><big>☎</big></span>''']] 11:35, 24 ఫిబ్రవరి 2021 (UTC)
::::[[User:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ! మీరు చెప్పినట్లే వికీడేటాలో ఆంగ్లంలో ఎస్.వి.పార్థసారథి పుటను సృష్టించి తెలుగు వ్యాసాన్ని లింకు చేశాను. అయినా "Articles without Wikidata item" అని వస్తున్నది.--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 07:26, 25 ఫిబ్రవరి 2021 (UTC)
== వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డ్ అఫ్ ట్రస్టీస్: కమ్యూనిటీ బోర్డు స్థానాల కోసం సంప్రదింపులు ==
వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డ్ అఫ్ ట్రస్టీస్ వారు ఫిబ్రవరి 1 నుండి మర్చి 14 వరకు, [[:m:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Community Board seats|కమ్యూనిటీ ద్వారా ఎన్నుకోబడే బోర్డు స్థానాల కోసం సంప్రదింపులు జరుపుతున్నారు]]. దీనికి కారణం; గత పది సంవత్సరాలలో వికీమీడియా ఫౌండేషన్, ప్రాజెక్టులు ఐదు రెట్లు పెరగగా, బోర్డ్ పనితీరు, ఏర్పాట్లు, ఏమి మారలేదు. ఇప్పుడు ఉన్న విధానాల ప్రకారం, బోర్డుకు తగినంత సామర్థ్యం, ప్రాతినిధ్యం లేవు. మామూలుగా జరిగే ఎన్నికలు, బహిర్ముఖులుగా ఉంటూ ఇంగ్లీష్ వికీపీడియా వంటి పెద్ద ప్రాజెక్టులు లేదా అమెరికా వంటి పాశ్చాత్య దేశాలు నుండి వచ్చేవారికి తోడ్పడుతున్నాయి. మిగిలిన వారికీ ఎన్ని శక్తిసామర్ధ్యాలు ఉన్నా తగినంత ప్రచారం లేనందు వలన వారికి ఓటు వేసే వారు తక్కువ మంది. ఉదాహరణకి, వికీమీడియా ఫౌండేషన్ పదిహేను సంవత్సరాల చరిత్రలో, భారత ఉపఖండం నుండి కేవలం ఒక్కళ్ళు మాత్రమే బోర్డు లో సేవలు అందించారు. వారు కూడా నిర్దిష్ట నైపుణ్యం కోసం నేరుగా నియమించబడ్డవారే గాని, ఎన్నుకోబడలేదు.
రానున్న నెలలో, మొత్తం ఆరు కమ్యూనిటీ బోర్డు స్థానాల కోసం ఎన్నికలు జరగాల్సి ఉంది. ఇప్పుడు జరుగుతున్న సంప్రదింపుల ద్వారా బోర్డు వారు కమ్యూనిటీల నుండి వారి పద్ధతుల మీద అభిప్రాయం సేకరిస్తున్నారు. ఈ నిమిత్తం తెలుగు కమ్యూనిటీలో తో మాట్లాడేందుకు ఒక ఆన్లైన్ సమావేశం ఏర్పాటు చేయబడింది. ఇది ఫిబ్రవరి 6 (శనివారం), 6:00 pm నుండి 7:30 pm వరకు జరుగుతుంది; పాల్గొనడానికి గూగుల్ మీట్ లింకు ఇది https://meet.google.com/oki-espq-kog. ఈ కార్యక్రమములో పాల్గొనవలసిందిగా మిమల్ని ఆహ్వానితున్నాను. [[User:KCVelaga (WMF)|KCVelaga (WMF)]], 11:24, 1 మార్చి 2021 (UTC)
<!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Telugu_volunteers&oldid=21164917 -->
==[[ఖనిజ తైలము]] వ్యాసం తొలగింపు ప్రతిపాదన==
[[Image:Ambox warning yellow.svg|left|link=|48px|]]
[[ఖనిజ తైలము]] వ్యాసాన్ని ఈ దిగువ కారణం వలన తొలగింపు కొరకు ప్రతిపాదించాను  :
:'''ఈ వ్యాసం 2012 డిసెంబరులో సృష్టించబడింది.అప్పటి నుండి మొలకగానే ఉంది.ఆంగ్ల వికీపీడియాలో Mineral oil అనే వ్యాసం ఉంది.దాని ఆధారంగా విస్తరించటానికి ప్రయత్నించగా సాంకేతిక పదాలలో ఉన్నందున సాధ్యంకాలేదు. దీనిని సృష్టించిన వాడుకరి లేదా ఇలాంటి వ్యాసాలలో అనుభవం ఉన్న మరే ఇతర వాడుకరులెవరైనా 2021 మే 5 వ తేదీలోపు తగిన మూలాలతో విస్తరించనియెడల తొలగించాలి.'''
వికీపీడియాలో నిర్మాణాత్మకమైన రచనలన్నీ స్వాగతించబడినప్పటికీ, [[WP:DEL|వివిధ కారణాల రీత్యా]] కొన్ని వ్యాసాలు లేదా రచనలను తొలగించాల్సిన అవసరం పడవచ్చు. ఈ వ్యాసాన్ని తొలగించకూడదని మీరు భావిస్తే, ఈ ప్రతిపాదనకు వ్యతిరేకంగా మీ వాదనను [[వికీపీడియా:తొలగింపు కొరకు వ్యాసాలు/ఖనిజ తైలము]] పేజీలో రాయవచ్చు. లేదా [[చర్చ:ఖనిజ తైలము|వ్యాసపు చర్చా పేజీలో]] నైనా రాయవచ్చు.
తొలగింపులో ఎత్తిచూపిన కారణాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని వ్యాసాన్ని మెరుగుపరచండి. ఏ మార్పూ చెయ్యకుండా, ఏ చర్చా లేకుండా తొలగింపు నోటీసును దయచేసి తీసెయ్యకండి. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 16:18, 28 ఏప్రిల్ 2021 (UTC) <!-- Template:Proposed deletion notify --> [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 16:18, 28 ఏప్రిల్ 2021 (UTC)
==[[గురుత్వ మాపకాలు]] వ్యాసం తొలగింపు ప్రతిపాదన==
[[Image:Ambox warning yellow.svg|left|link=|48px|]]
[[గురుత్వ మాపకాలు]] వ్యాసాన్ని ఈ దిగువ కారణం వలన తొలగింపు కొరకు ప్రతిపాదించాను  :
:'''ఈ వ్యాసం 2013 జనవరిలో సృష్టించబడింది.అప్పటి నుండి మొలకగానే ఉంది.ఆంగ్ల వికీపీడియాలో వికీడేటా లింకు కలిపిలేదు.సాంకేతిక పదాలలో ఉన్నందున విస్తరించటానికి సాధ్యంకాలేదు .దీనిని సృష్టించిన వాడుకరి లేదా ఇలాంటి వ్యాసాలలో అనుభవం ఉన్న మరే ఇతర వాడుకరులెవరైనా 2021 మే 11 వ తేదీలోపు విస్తరించనియెడల తొలగించాలి.'''
వికీపీడియాలో నిర్మాణాత్మకమైన రచనలన్నీ స్వాగతించబడినప్పటికీ, [[WP:DEL|వివిధ కారణాల రీత్యా]] కొన్ని వ్యాసాలు లేదా రచనలను తొలగించాల్సిన అవసరం పడవచ్చు. ఈ వ్యాసాన్ని తొలగించకూడదని మీరు భావిస్తే, ఈ ప్రతిపాదనకు వ్యతిరేకంగా మీ వాదనను [[వికీపీడియా:తొలగింపు కొరకు వ్యాసాలు/గురుత్వ మాపకాలు]] పేజీలో రాయవచ్చు. లేదా [[చర్చ:గురుత్వ మాపకాలు|వ్యాసపు చర్చా పేజీలో]] నైనా రాయవచ్చు.
తొలగింపులో ఎత్తిచూపిన కారణాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని వ్యాసాన్ని మెరుగుపరచండి. ఏ మార్పూ చెయ్యకుండా, ఏ చర్చా లేకుండా తొలగింపు నోటీసును దయచేసి తీసెయ్యకండి. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 12:44, 4 మే 2021 (UTC) <!-- Template:Proposed deletion notify --> [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 12:44, 4 మే 2021 (UTC)
==బంగారయ్యపేట గ్రామానికి చేర్చిన వర్గం గురించి==
[[వాడుకరి:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ నమస్కారం.[[బంగారయ్యపేట]] గ్రామానికి [[:వర్గం:కోటనందూరు మండలంలోని గ్రామాలు]] అని చేర్చిన విషయంలో మీ దృష్టికి చిన్న వివరణ ఇవ్వాలనే ఉద్దేశ్యం.బంగారయ్యపేట శివారు గ్రామం.అనగా రెవెన్యూయేతర గ్రామం.ఇలాంటివి మూసలో ఉండవు.మండలంలోని గ్రామాలు వర్గంలో కూడా చేరవు. మండలపేజీలో మండలంలోని రెవెన్యూ గ్రామాలు విభాగంలో కూడా ఉండవు.ఇటువంటి గ్రామాలు మండలంలోని గ్రామాలు విభాగంలో "రెవెన్యూయేతర గ్రామాలు" ఉప విభాగంలో చేర్చబడుతున్నవి.అటువంటి వాటిని మూసలో చేర్చటం, లేదా ఆ పేజీకి మూసను చేర్చటం, వాటికి మండలంలోని గ్రామాలు వర్గం చేర్చటం అవసరంలేేదు.మీరు దానివలన నష్టం ఏమిటి? అనే సందేహం రావచ్చు.భారత జనాభా లెక్కలు ప్రకారం "గ్రామం" అంటే రెవెన్యూ గ్రామం మాత్రమే పరిగణనలోకి తీసుకుంటారు.రెవెన్యూయేతర గ్రామాలుకు ప్రత్యేకంగా భారత జనాభా లెక్కలలో డేటా ఉండదు.అది ఏగ్రామానికి శివారుగ్రామమో దాని డేటా కూడా అందులో కలిసే ఉంటుంది.అలా వర్గంలో చేరినందున మండలంలోని గ్రామాల మూలం లింకులో ఉన్న గ్రామాలకు, మండలంలోని గ్రామాలు వర్గానికి సంఖ్యాపరంగా తేడా కనపడుతుంది.దీనివలన ఆ జిల్లాలోని గ్రామాలు మొత్తం, అలాగే రాష్ట్రంలోని గ్రామాలు సంఖ్య సరియైన అంకెలు రాకుండా తారుమారుగా ఉంటాయి.అటువంటి గ్రామాలను గుర్తించి మరలా వర్గం నుండి తొలగించాలంటే చాలా కష్టం.నేను ఇప్పుడు చేస్తున్న పని అదే. శ్రీకాకుళం జిల్లా, విజయనగరం జిల్లా. విశాఖపట్టణం జిల్లా, తూర్పు గోదావరి జిల్లా సుమారు 30 మండలాలకు పైగా పరిశీలిస్తూ సవరిస్తున్నాను. రెవెన్యూయేతర గ్రామాలలో గ్రామ పంచాయితీలు కూడా ఉన్నవి.అవి ఎలా తెలుస్తవి, మండలంలోని రెవెన్యూ గ్రామాలు సంఖ్య సరియైన సంఖ్య ఎలా తెలుస్తవి అనే సందేహం కూడా కలుగువచ్చు.దానికి సింపులుగా రెండే మార్గాలు.భారత జనగణన డేటా నుండి సెమీ ఆటోమాటిగ్గా తయారు చేసిన పాఠ్యాన్ని ఎక్కించని గ్రామాలు అన్నీ రెవెన్యూయేతర గ్రామాలు.ఇందులో ఎక్కడన్నా పొరపాటున డేటాఎక్కించపోతే ప్రతి గ్రామం పరిశీలించి ఇప్పుడు ఎక్కిస్తున్నాను.ఇక మండలంలోని [https://www.census2011.co.in/data/subdistrict/4889-kotananduru-east-godavari-andhra-pradesh.html రెవెన్యూ గ్రామాలు సంఖ్య ఇలా తెలుసుకోవచ్చు] ఈలింకుద్వారా కోటనందూరు మండలంలోని గ్రామాలు 14 ఉన్నట్లుగా తెలియుచున్నది.పరిశీలించండి మీరు మండలంలోని గ్రామాలు వర్గం చేర్చిన బంగారయ్యపేట ఇందులో లేదు.కానీ [[:వర్గం:కోటనందూరు మండలంలోని గ్రామాలు]] వర్గం పరిశీలించగా 15 గ్రామాలు ఉన్నట్లు చూపిస్తుంది.అందువలన మీరు ఇలాంటి వాటిని రెవెన్యూయేతరగ్రామాలుగా భావించి ------ మండలం లోని రెవెన్యూయేతరగ్రామాలు అనే వర్గం చేర్చగలరు.ధ్యన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 13:24, 2 జూన్ 2021 (UTC)
::::[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారూ, రెవెన్యూ, రెవెన్యూయేతర గ్రామాల గూర్చి సవివరంగా తెలియజేసినందుకు ధన్యవాదాలు.<span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''[[User:K.Venkataramana|➠ కె.వెంకటరమణ]]'''⇒[[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span> 14:44, 2 జూన్ 2021 (UTC)
== interdisciplinary పదానికి సరైన పదం ==
[[వాడుకరి:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ నమస్కారం. నేను భౌతిక శాస్త్రం పేజీని మెరుగు పరచడానికి ప్రయత్నిస్తున్నాను. interdisciplinary అన్న అంగ్ల పదానికి సరైన తెలుగు పదం సూచించగలరు. ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:Abhich98|Abhich98]] ([[వాడుకరి చర్చ:Abhich98|చర్చ]]) 19:54, 8 జూన్ 2021 (UTC)
==చిత్రలేఖనం ప్రాజెక్టు==
సోదర సమానులు [[వాడుకరి:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారికి నమస్కారం. మిమ్మల్ని పలకరించి చాలా రోజులు అయ్యింది. అంతా క్షేమం అనుకొంటాను. (వాస్తవానికి నేను తెవికీ లోకి త్రొంగి చూచి కూడా చాలా రోజులు అయినది.)
విషయానికి వస్తే, చిత్రలేఖనం ప్రాజెక్టు ను మొదలు పెట్టి చాలా కాలం అయిననూ, ప్రాజెక్టు పెద్దగా ముందుకు పోలేదు. [[వాడుకరి:Rajasekhar1961|రాజశేఖర్]] గారి సహాయ సహకారాలతో దీనిని ఇప్పుడు మరల ముందుకు తీసుకెళ్ళ దలచుకొన్నాను. ఫోన్ లో ఆయనతో చర్చించాను కూడా.
దీనిని మొదలు పెట్టటానికి తొలుత మీ సహాయం కొంత కావాలి. (అటు పిమ్మట రాజశేఖర్ గారు, నేను వీటిని ముందుకు తీసుకెళతాం.) అవి:
# [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/కళాసమాహారం/చిత్రలేఖనం|ప్రాజెక్టు చిత్రలేఖనం]] ను సందర్శించగలరు. నేను కొన్ని మార్పులు చేశాను. మీ సలహాలు/సూచనలకు ఇదే మా ఆహ్వానం. ప్రాజెక్టు కొనసాగింపు కై మీరు దీనిని మరింత ఆకర్షణీయంగా/ఒక ట్రాకర్ లాగా తీర్చిదిద్దవలసిందిగా మనవి.
# [[వాడుకరి:Veera.sj/sandbox/చిత్రలేఖనం|చిత్రలేఖనం పై నా ఇసుకతిన్నె]] ను సందర్శించగలరు. దీనిని ప్రాజెక్టు లో ఏ విధం గా పొందుపరచాలో నాకు అర్థం కావటం లేదు. సృష్టించబడని వ్యాసం ఎలాగూ ఎరుపు లంకె గా కనబడుతుంది. మొలక స్థాయి దాటని వ్యాసాలకు పసుపు పచ్చరంగు (మొలక స్థాయి అని టెక్స్టు వచ్చి, దాని బ్యాక్ గ్రౌండ్ లో పసుపు పచ్చ రంగు రావాలి), దాటిన వ్యాసాలకు ఆకుపచ్చ రంగు, విస్తరణ అవసరం అయిన వ్యాసాలకు మరేదైనా రంగు వచ్చేలా ఏదయినా చేయవచ్చునా? పరిశీలించగలరు. మీకు వేరే కలర్ కోడ్ ప్రణాళిక ఉన్నా మాకు తెలుపగలరు.
# ఈ ప్రాజెక్టు నిర్వహణ కు ఇతరత్రా ఏవైనా సలహాలు/సూచనలు ఉన్నా తెలుపగలరు
ధన్యవాదాలు!
-[[వాడుకరి:Veera.sj|శశి]] ([[వాడుకరి చర్చ:Veera.sj|చర్చ]]) 18:01, 11 జూన్ 2021 (UTC)
:: ప్రియ మిత్రులు [[వాడుకరి:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారు, కొంత శ్రమించి పై రెండు పాయింట్లలో ఏదో సాధించాను. కావున మీ విలువైన సమయం వికీ లో ఇతర ముఖ్య కార్యకలాపాలకు వెచ్చించవచ్చును. మూడవ పాయింటుకు మీరు ఎల్లప్పుడూ ఆహ్వానితులే! ధన్యవాదాలు - [[వాడుకరి:Veera.sj|శశి]] ([[వాడుకరి చర్చ:Veera.sj|చర్చ]]) 12:01, 14 జూన్ 2021 (UTC)
==ఈ రెండు వ్యాసాలు పరిశీలించి గలరా==
[[వాడుకరి:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ [[సముద్రమట్టానికి ఎత్తు]], [[భూస్థాయి కంటే ఎత్తు]] ఈ రెండు వ్యాసాలు ఆంగ్ల వ్యాసాల నుండి అనువాద యంత్రం ద్వారా అనువదించాను.అయితే సాంకేతిక పదాలలో నాకంత పరిజ్ఞానం లేదని భావించి, మీ పరిశీలనకు పెడుతున్నాను.శీర్షికలు కూడా ఈ వ్యాసానికి తగినట్లుగా ఉన్నది,లేనిది పరిశీలించగలరు. ఏమైనా సవరణలు చేయాల్సిఉంటే నేరుగా సవరించగలరు. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 13:04, 26 జూన్ 2021 (UTC)
::అలాగే...శుద్ధి చేయడానికి ప్రయత్నిస్తాను.<span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''[[User:K.Venkataramana|➠ కె.వెంకటరమణ]]'''⇒[[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span> 13:07, 26 జూన్ 2021 (UTC)
== 2021 Wikimedia Foundation Board elections: Eligibility requirements for voters ==
Greetings,
The eligibility requirements for voters to participate in the 2021 Board of Trustees elections have been published. You can check the requirements on [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021#Eligibility_requirements_for_voters|this page]].
You can also verify your eligibility using the [https://meta.toolforge.org/accounteligibility/56 AccountEligiblity tool].
[[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 16:38, 30 జూన్ 2021 (UTC)
<small>''Note: You are receiving this message as part of outreach efforts to create awareness among the voters.''</small>
<!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&oldid=21669859 -->
== WPWP ==
నమస్కారం @[[వాడుకరి:K.Venkataramana| వెంకటరమణ]] గారు [[అగర్ మాళ్వా జిల్లా]] పేజీలో మీరు మ్యాపుని చేర్చడం చూసాను ఆలా చేర్చి #WPWP ని ఉపయోగించవచ్చా? మ్యాపులను చేర్చడం ఫోటోని చేర్చినట్టేనా , దయచేసి నా సందేహానికి బదులివ్వవగలరు. ధన్యవాదములు [[వాడుకరి:Nskjnv|Nskjnv]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nskjnv|చర్చ]]) 13:19, 8 జూలై 2021 (UTC)
:*[[వాడుకరి:Nskjnv|Nskjnv]] గారూ, మ్యాప్ కూడా కామన్స్ లోని చిత్రమే కదా. దీనిని చేర్చడంలో తప్పు లేదని భావిస్తున్నాను. ప్రాజెక్టు పేజీలోని నియమాలలో అలా చేర్చకూడదని లేదు. దీనిపై సరైన సందేహ నివృత్తికి [[వాడుకరి:chaduvari]] ని సంప్రదించండి.<span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''[[User:K.Venkataramana|➠ కె.వెంకటరమణ]]'''⇒[[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span> 13:28, 8 జూలై 2021 (UTC)
:*పోటీ పేరును బట్టి చూస్తే ఫొటోలనే పరిగణించాలి. కానీ, మ్యాపులను చేరిస్తే ఈ పోటీ లోకి పరిగణించరని స్పష్టంగా ఎక్కడా చెప్పలేదు. మ్యాపులను పరిగణించవద్దని నేను ప్రాజెక్టు చర్చ పేజీలో ప్రతిపాదించాను గానీ, దానికి ఒక్కరు మాత్రమే స్పందించారు. అంచేత ఆ విషయంపై స్పష్టత ఏర్పడలేదు. పై కారణాలను చూస్తే మ్యాపులను పరిగణించాలి అని నా అభిప్రాయం. అయితే [[వాడుకరి:Nskjnv|Nskjnv]] గారి సందేహంలో పాయింటుంది కాబట్టి వీలైనంత వరకు ఫొటోలను మాత్రమే చేరిస్తే బాగుంటుందని నేను భావిస్తాను. పోటీ నిర్వాహకులైన [[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] గారు ఏమంటారో చూద్దాం.__[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 23:09, 8 జూలై 2021 (UTC)
::*[[వాడుకరి:Nskjnv|Nskjnv]] గారూ, [[User:Chaduvari|చదువరి]] గారూ ఈ విషయమై #WPWPCampaign 2021 ప్రాజెక్ట్ మేనేజర్, కో ఆర్డినేటర్ ఇసాక్ను వివరణ అడిగాను. వారి సమాధానం ఈ విధంగా ఉంది. "The use of maps in relevant articles are valid and counts for WPWP." --[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 02:27, 9 జూలై 2021 (UTC)
== ఆహ్వానం WPWP పునసమీక్షా సమావేశం ==
వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2021 లో మీ చేర్పులకు ధన్యవాదములు, ఇందులో భాగంగా జూలై 15వ తేదీ సాయంత్రం 7.00 నుండి 8.00 IST వరకు జరుగుతున్న సభ్యుల పునసమీక్షా సమావేశంలో గూగుల్ మీట్ ద్వారా చేరగలరు ([https://meet.google.com/bqk-vdyf-gzc లింకు]) Or Open Google Meet and enter this code: bqk-vdyf-gzc , ప్రాజెక్టు జరిగే కాలంలో ఇందులో పాల్గోనే అందరూ సబ్యులూ వీలయితే నేర్చుకొన్న విషయాలు పంచుకోవచ్చు,సూచనలు కూడా చేయవచ్చు, కొత్త వారికి ప్రోత్సాహకరంగా కూడా ఉంటుంది.
== [Wikimedia Foundation elections 2021] Candidates meet with South Asia + ESEAP communities ==
Hello,
As you may already know, the [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021|2021 Wikimedia Foundation Board of Trustees elections]] are from 4 August 2021 to 17 August 2021. Members of the Wikimedia community have the opportunity to elect four candidates to a three-year term. After a three-week-long Call for Candidates, there are [[:m:Template:WMF elections candidate/2021/candidates gallery|20 candidates for the 2021 election]].
An <u>event for community members to know and interact with the candidates</u> is being organized. During the event, the candidates will briefly introduce themselves and then answer questions from community members. The event details are as follows:
*Date: 31 July 2021 (Saturday)
*Timings: [https://zonestamp.toolforge.org/1627727412 check in your local time]
:*Bangladesh: 4:30 pm to 7:00 pm
:*India & Sri Lanka: 4:00 pm to 6:30 pm
:*Nepal: 4:15 pm to 6:45 pm
:*Pakistan & Maldives: 3:30 pm to 6:00 pm
* Live interpretation is being provided in Hindi.
*'''Please register using [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSflJge3dFia9ejDG57OOwAHDq9yqnTdVD0HWEsRBhS4PrLGIg/viewform?usp=sf_link this form]
For more details, please visit the event page at [[:m:Wikimedia Foundation elections/2021/Meetings/South Asia + ESEAP|Wikimedia Foundation elections/2021/Meetings/South Asia + ESEAP]].
Hope that you are able to join us, [[:m:User:KCVelaga (WMF)|KCVelaga (WMF)]], 06:35, 23 జూలై 2021 (UTC)
<!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&oldid=21774789 -->
==మూస:Infobox body of water గురించి==
నమస్కారం [[వాడుకరి:K.Venkataramana]] గారూ, నేను 100 వికీ డేస్ లో భాగంగా భారత దేశంలోని సరస్సుల జాబితా తీసుకొని అందులో రోజుకు ఒకటి చొప్పున ఆంగ్ల వికీ నుండి అనువాదం చేసి రాస్తున్నాను. దీనికోసం [[మూస:Infobox body of water]] అనే మూస వాడుతున్నాను. ఈ మూసను మీరు సృష్టించినట్లుగా తెలుస్తోంది.
విషయమేమంటే గత వారం రోజుల నుండి ఈ మూస లోని సమాచారం కి సంబంధించి ఎడమ వైపు ఉన్న హెడ్డింగ్స్ తెలుగులో రావట్లేదు. ఉదాహరణకు [[భృగు సరస్సు]] చూడండి. దయచేసి దాని సమస్య ఏంటో పరిష్కరించగలరు.[[వాడుకరి:MYADAM ABHILASH|Abhi]] ([[వాడుకరి చర్చ:MYADAM ABHILASH|చర్చ]]) 07:09, 27 జూలై 2021 (UTC)
:::[[వాడుకరి:MYADAM ABHILASH|Abhi]] గారూ, మూసలోని లేబుల్స్ ను అనువాదం చేయడం ద్వారా సమస్య పరిష్కారమైనది.<span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''[[User:K.Venkataramana|➠ కె.వెంకటరమణ]]'''⇒[[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span> 07:23, 27 జూలై 2021 (UTC)
: అడిగిన వెంబడే సమస్య పరిష్కరించినందుకు హృదయ పూర్వక ధన్యవాదాలు సర్[[వాడుకరి:MYADAM ABHILASH|Abhi]] ([[వాడుకరి చర్చ:MYADAM ABHILASH|చర్చ]]) 07:26, 27 జూలై 2021 (UTC)
నమస్కారం [[వాడుకరి:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ, మొన్న మీరు [[మూస:Infobox body of water]]లో లేబుల్స్ ను అనువాదం చేశారు. కానీ ఇంకా కొన్ని అనువాదం కాలేనట్టున్నాయి. దయచేసి ఒకసారి వాటి సంగతి కూడా చూడండి. ఉదాహరణకు [[నాకో సరస్సు]], [[పరాశర సరస్సు]]లను చూడండి._[[వాడుకరి:MYADAM ABHILASH|Abhilash]] ([[వాడుకరి చర్చ:MYADAM ABHILASH|చర్చ]]) 17:03, 29 జూలై 2021 (UTC)
==[[కొత్తలూరు (శావల్యాపురం)]]==
[[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] గారూ మరొక గ్రామంలో లోపాలు జరగకుండా చూడటానికి, ఈ గ్రామ సవరణలలో లోపాలు వివరించగలరు.ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 04:06, 2 ఆగస్టు 2021 (UTC)
:::[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారూ మొబైల్ లో ఇటీవలి మార్పులు పరిశీలిస్తున్నప్పుడు నాకు తెలీకుండా మీరు చేసిన మార్పులు "roll back" అయ్యాయి. క్షమించండి. వ్యాసంలో మీ మార్పులను సరిచేసాను.<span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''[[User:K.Venkataramana|➠ కె.వెంకటరమణ]]'''⇒[[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span> 16:15, 2 ఆగస్టు 2021 (UTC)
::::ఇది సహజమే వెంకటరమణ గారూ! నాకూ ఇలాంటి అనుభవాలు జరిగాయి.నేను అనుకున్నది పటం కూర్పులో తప్పు ఉన్నదేమోనని అభిప్రాయపడ్డాను. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 16:54, 2 ఆగస్టు 2021 (UTC)
== Feedback for Mini edit-a-thons ==
Dear Wikimedian,
Hope everything is fine around you. If you remember that A2K organised [[:Category: Mini edit-a-thons by CIS-A2K|a series of edit-a-thons]] last year and this year. These were only two days long edit-a-thons with different themes. Also, the working area or Wiki project was not restricted. Now, it's time to grab your feedback or opinions on this idea for further work. I would like to request you that please spend a few minutes filling this form out. You can find the form link [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdNw6NruQnukDDaZq1OMalhwg7WR2AeqF9ot2HEJfpeKDmYZw/viewform here]. You can fill the form by 31 August because your feedback is precious for us. Thank you [[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 18:58, 16 ఆగస్టు 2021 (UTC)
<!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Nitesh_(CIS-A2K)/Mini_edit-a-thon_Participants&oldid=21886141 -->
== ''Invitation for Wiki Loves Women South Asia 2021'' ==
<div style = "line-height: 1.2">
<span style="font-size:200%;">'''Wiki Loves Women South Asia 2021'''</span><br>'''September 1 - September 30, 2021'''<span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Wiki Loves Women South Asia 2021|<span style="font-size:10px;color:red">''view details!''</span>]]</span>
----[[File:Wiki Loves Women South Asia.svg|right|frameless]]'''Wiki Loves Women South Asia''' is back with the 2021 edition. Join us to minify gender gaps and enrich Wikipedia with more diversity. Happening from 1 September - 30 September, [[metawiki:Wiki Loves Women South Asia 2021|Wiki Loves Women South Asia]] welcomes the articles created on gender gap theme. This year we will focus on women's empowerment and gender discrimination related topics.
We are proud to announce and invite you and your community to participate in the competition. You can learn more about the scope and the prizes at the [[metawiki:Wiki Loves Women South Asia 2021|''project page'']].
<span style="color: grey;font-size:10px;">''This message has been sent to you because you participated in the last edition of this event as an organizer.''</span>
Best wishes,<br>
[[m:Wiki Loves Women South Asia 2021|Wiki Loves Women Team]] 01:25, 28 ఆగస్టు 2021 (UTC)
</div>
== 2021 వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డు ఎన్నికలలో ఓటు వేయండి ==
నమస్తే K.Venkataramana,
2021 వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డు అఫ్ ట్రస్టీస్ ఎన్నికలలు మొదలయ్యాయి. ఈ ఎన్నిక 18 ఆగష్టు 2021 న మొదలైంది, 31 ఆగష్టు 2021 న ముగుస్తుంది. వికీమీడియా ఫౌండేషన్ తెలుగు వికీపీడియా వంటి ప్రాజెక్టులకు మద్దతు ఇస్తుంది. వికీమీడియా ఫౌండేషన్ కార్యకలాపాలను పర్యవేక్షించేందుకు వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డ్ ఆఫ్ ట్రస్టీస్ ఉంటుంది. బోర్డ్ ఆఫ్ ట్రస్టీల గురించి [[:m:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Overview|ఈ లింకులో]] తెలుసుకోండి.
ఈ సంవత్సరం నాలుగు బోర్డు సీట్లకు ఎన్నిక జరుగుతుంది. వీటి కోసం 19 మంది అభ్యర్థులు ఉన్నారు. [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021/Candidates#Candidate_Table|అభ్యర్థుల గురించి మరింత సమాచారం ఈ పేజీలో తెలుసుకోండి]].
70,000 ఓటర్లు ఉన్నారు. ఓటింగ్ ప్రక్రియ 31 ఆగష్టు 23:59 UTC వరకు నడుస్తుంది.
*[[Special:SecurePoll/vote/Wikimedia_Foundation_Board_Elections_2021|'''తెలుగు వికీపీడియా మీద సెక్యూర్ పోల్ లో మీ ఓటు వేయండి''']].
మీరు ఇప్పటికే ఓటు వేసినట్టు అయితే, దయచేసి ఈ ఇమెయిల్ను విస్మరించండి. ఓటర్లు ఒక్కసారి మాత్రమే ఓటు వేయవచ్చు.
[[:m:Wikimedia Foundation elections/2021|ఈ ఎన్నికలు గురించి మరింత సమాచారం తెలుసుకోండి]]. [[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 05:01, 29 ఆగస్టు 2021 (UTC)
<!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&oldid=21949528 -->
== ఆహ్వానం : ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం - మొదటి Edit-a-thon ( 1 సెప్టెంబర్ నుంచి 14 నవంబర్ 2021 వరకు) ==
నమస్కారం ,
తెలుగు వికీపీడియాలో భారత స్వాతంత్ర పోరాటం లో వెలుగు చూడని వీరుల గాథలు, మహిళా స్వాతంత్ర సమరయోధులు, స్వతంత్ర భారతంలో వెలుగు చూసిన ఉద్యమాలు, కీలక సంఘటనల గురించిన సమాచారం, సంబంధిత ఫొటోలు లాంటి విషయాలకు అనుగుణంగా 75 రోజులు ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం అనే పేరుతో నిర్వహిస్తున్నాము, ఇందులో భాగంగా ఈ బుధవారం 1 సెప్టెంబర్ నుంచి 14 నవంబర్ 2021 వరకూ జరిగే మొదటి విడత ఎడిట్ థాన్ కార్యక్రమంలో లో వికీపీడియన్లు అందరూ పాల్గొని విజయవంతం చేయవలసిందిగా అభ్యర్థిస్తున్నాము. ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవ సంబరాలు ఘనంగా జరుపుకోడానికి సభ్యులందరు తప్పక చొరవ తీసుకుంటారని ఆశిస్తున్నాము. ఆసక్తి గల సభ్యులు, మరిన్ని వివరాలకు , పాల్గొనటానికి [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆజాదీ_కా_అమృత్_మహోత్సవం|ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం ప్రాజెక్టు పేజీ ]] చూడగలరు : [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]] ([[వాడుకరి చర్చ:Kasyap|చర్చ]]) 04:15, 1 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
==అభినందనలు==
[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2021|వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2021]] ప్రాజెక్టులో మీ కృషి అమోఘం. అభినందనలు. త్వరలో మీకు బహుమతి, సర్టిఫికెట్ పంపబడతాయి. దయచేసి వెంటనే ఈ క్రింది లంకెలో ఉన్న ఫారంలో మీ వివరాలు తెలియజేయండి.
https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSd-TaLmENAW9Y3HbSDtLyBsneiZqiGFbStEjrr-lC9ASAZywA/viewform
--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 09:39, 9 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
==కానుక==
{| style="border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;"
|rowspan="2" style="vertical-align:middle;" | [[File:WPWPTE logo 2.png|100px]]
|rowspan="2" |
|style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''బొమ్మలు చేర్చిన నేర్పరులు'''
|-
|style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;" | వికీపీడియా పేజీలలో సముచితమైన బొమ్మలను చేర్చినందులకు గుర్తుగా ఈ మెడల్ను స్వీకరించండి.--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 09:31, 14 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
|}
== తెవికీ నిర్వహణపై ఆసక్తి ==
నమస్కారం [[వాడుకరి:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ, తెవికీలో కృషి చేయడం నాకు చాలా ఆనందాన్ని కలిగిస్తుంది. నేను వికీలో చేరిన గత తొమ్మిది నెలలుగా వికీ పట్ల చక్కటి అవగాహన ఏర్పరచుకున్నాను. వికీలో నా సేవలు మరింత విస్తృత స్థాయిలో చేపడుతూ ముందుకు సాగాలని నా ఆశయం .. ఈ క్రమంలో వికీ నిర్వహణ పట్ల నాకు ఆసక్తి కలిగింది, ఈ విషయంపై మీ అభిప్రాయాలు సూచనలు తెలియజేయవలసిందినంగా కోరుతున్నాను. <span style="background:Gainsboro">[[User:Nskjnv|<font color="#FF9933">'''Nsk'''</font><font color="white">'''jnv'''</font> ]][[User Talk:Nskjnv|<font color="#128807"><sub>☚╣✉╠☛</sub></font>]] </span> 19:00, 23 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
::[[User:Nskjnv|సాయి కిరణ్]] గారూ, మీకు నిర్వాహకత్వం ఆసక్తి ఉన్నందుకు అభినందనలు. ప్రస్తుతం వికీలో పనిచేయని నిర్వాహకుల కంటే, నిర్వాహక పనులు చేయవలసిన నిర్వాహకుల ఆవశ్యకత ఎంతైనా ఉంది. మీకు వికీ విధానాలపై అవగాహన ఉంది. నిరంతరం వికీలోపనిచేస్తున్న మీకు నిర్వాహకత్వ పనులపై కూడా క్రమంగా అవగాహన వస్తుంది. మీకు నిర్వాహకునిగా అర్హత ఉందని భావిస్తున్నాను. మీరు స్వీయ నిర్వాహకత్వ ప్రతిపాదన చేయండి. నా మద్దతు ఉంటుంది.-- <span style='border-radius:10px;border-top:4px solid #F63; border-bottom:4px solid #0C6'>'''[[User:kvr.lohith|<small><font colour="white" face="segoe script">కె.వెంకటరమణ</font></small>]]'''</span> 01:57, 24 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
:నేను అభిప్రాయాలు కోరిన సదరు వాడుకరులు సూచించినట్లు నిర్వహణ బాధ్యతలు చేపట్టే ముందు నాకు మరింత సమయం, అవగాహన అవసరమని నేను భావిస్తున్నాను. ఇక వికీలో నా అనుభవం, అవగాహన నన్ను నిర్వాహక స్థాయిలో నిలబెట్టే రోజు త్వరలోనే వస్తుందని ఆశిస్తున్నాను. మీ సూచనలకు ధన్యవాదాలు, <span style="background:Gainsboro">[[User:Nskjnv|<font color="#FF9933">'''Nsk'''</font><font color="white">'''jnv'''</font> ]][[User Talk:Nskjnv|<font color="#128807"><sub>☚╣✉╠☛</sub></font>]] </span> 18:17, 26 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
== Mahatma Gandhi 2021 edit-a-thon to celebrate Mahatma Gandhi's birth anniversary ==
[[File:Mahatma Gandhi 2021 edit-a-thon poster 2nd.pdf|thumb|100px|right|Mahatma Gandhi 2021 edit-a-thon]]
Dear Wikimedian,
Hope you are doing well. Glad to inform you that A2K is going to conduct a mini edit-a-thon to celebrate Mahatma Gandhi's birth anniversary. It is the second iteration of Mahatma Gandhi mini edit-a-thon. The edit-a-thon will be on the same dates 2nd and 3rd October (Weekend). During the last iteration, we had created or developed or uploaded content related to Mahatma Gandhi. This time, we will create or develop content about Mahatma Gandhi and any article directly related to the Indian Independence movement. The list of articles is given on the [[:m: Mahatma Gandhi 2021 edit-a-thon|event page]]. Feel free to add more relevant articles to the list. The event is not restricted to any single Wikimedia project. For more information, you can visit the event page and if you have any questions or doubts email me at nitesh@cis-india.org. Thank you [[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 17:33, 28 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
<!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Nitesh_(CIS-A2K)/Mini_edit-a-thon_Participants&oldid=21886141 -->
== మూస దిగుమతి ==
వెంకటరమణ గారు {{tl|Infobox YouTube personality}} మూసను దిగుమతి చేయండి.
అలాగే మూసను ఎలా దిగుమతి చెయ్యాలో నాకు చెప్పండి.[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]] ([[వాడుకరి చర్చ:Ch Maheswara Raju|చర్చ]]) 05:05, 5 అక్టోబరు 2021 (UTC)
::ఈ మూసను ఇప్పటికే చదువరి గారు దిగుమతి చేసారు.--<span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue">-- [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ⇒ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 07:04, 6 అక్టోబరు 2021 (UTC)
== వికీడేటా సమాచారపెట్టే మూస ==
నమస్కారం వెంకటరమణ గారూ , ఈ మద్యే మరాఠి వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు చేస్తూ ఒక మూసను చూసాను. [[:en:Template:Wikidata Infobox]] ఇదే అది, ఈ మూస తగిలిస్తే వికీడేటాలో ఉన్న అంశాలతో సమాచారపెట్టే యిట్టె తయారయిపోతుంది. పరిశీలించండి.
వీటిని తెలుగులోకి దిగుమతి చేయవలసిందిగా అభ్యర్థిస్తున్నాను. అలాగే ఈ మూసలలో మార్పులు చేయడంపై నాకు కొన్ని సందేహాలు కూడా ఉన్నాయి. మూసలలో దిద్దుబాట్లు చేయడానికి, మూసలను తెలుగీకరించడానికి ఒక వివరణ గాని నేర్చుకోవడానికి ఏదైనా వనరునిగాని సూచించండి. <span style="background:Gainsboro">[[User:Nskjnv|<font color="#FF9933">'''Nsk'''</font><font color="white">'''jnv'''</font> ]][[User Talk:Nskjnv|<font color="#128807"><sub>☚╣✉╠☛</sub></font>]] </span> 17:29, 8 అక్టోబరు 2021 (UTC)
::[[User:Nskjnv|సాయికిరణ్]] గారూ, మూసలు, మాడ్యూల్స్, ఇతర పుటలు ఇతర వికీల నుండి మన వికీలోకి దిగుమతి చేసుకొనే అవకాశం నిర్వాహకులకు ఉంది. నిర్వాహకులు కానివారు మూసలను తెవికీలోకి తేవాలంటే ఆంగ్ల వికీలోని మూస లో "ఎడిట్ సోర్స్" క్లిక్ చేసి అందులోని పాఠ్యాన్ని తెలుగువికీలో సంబంధిత మూసను సృష్టించి అందులో పేస్టు చేసుకొని తయారుచేయవచ్చు. సేవ్ చేసిన తరువాత అందులో ఎర్ర లింకులలో ఎవైనా మాడ్యూల్స్ గానీ, మూసలు గానీ ఉన్నచో వాటిని కూడా ఆంగ్ల వికీ నుండి కాపీ పేస్టు ద్వారా సృష్టించవచ్చు. ఇలా సృష్టించిన తరువాత తెలుగు వికీలో మూసలో సరిదిద్దేటప్పుడు అందులో గల "label" , label2, label3 ..... ల వద్ద ఆంగ్లంలో ఉన్న అంశాన్ని తెలుగులోకి అనువాదం చేసి భద్రపరచండి. తరువాత మూసను సంబంధిత పుటలో వాడినపుడు తెలుగులో లేబుల్స్ వస్తాయి.--<span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue">-- [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ⇒ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 03:53, 9 అక్టోబరు 2021 (UTC)
== Movement Charter Drafting Committee - Community Elections to take place October 11 - 24 ==
నమస్కారం వెంకటరమణ గారూ ,
వికీమీడియా ఉద్యమంలో వికిపీమీడియన్ల పాత్రలు బాధ్యతలను ఉద్యమ చార్టర్ నిర్వచిస్తుంది. అందరి భాగస్వామ్యంతో వ్యూహాత్మక దిశలో కలిసి పనిచేయడానికి ఈ ఫ్రేమ్వర్క్ ఉపయోగపడననుంది.
ఉద్యమ చార్టర్ డ్రాఫ్టింగ్ కమిటీ ఈ చార్టర్ ముసాయిదాను రూపొందిస్తుంది. కంటెంట్ ఈక్విటీ ఇన్ డెసిషన్ మేకింగ్ "అనే మూవ్మెంట్ స్ట్రాటజీ సిఫార్సును అనుసరిస్తుంది. కమిటీ పని ముసాయిదా రాయడం వరకు విస్తరించింది. ఇందులో కమ్యూనిటీలు, నిపుణులు, సంస్థలతో పరిశోధన ఇంకా సంప్రదింపులు ఉంటాయి. ఈ ముసాయిదా చార్టర్గా మారడానికి ముందు ఉద్యమం-అంతటా ఆమోదం ద్వారా ఏకాభిప్రాయం పొందాలి.
ఈ గ్రూపులో దాదాపు 15 మంది సభ్యులు ఉంటారు. ఇది ఉద్యమంలో వైవిధ్యాన్ని సూచిస్తుందని భావిస్తున్నారు. లింగం, భాష, భౌగోళికం అనుభవం లాంటి వివిధ వైవిద్యాలతో అభ్యర్థుల ఎంపిక జరగనుంది . ఈ సమూహ సభ్యులు ప్రాజెక్టులు, అనుబంధ సంస్థలు వికీమీడియా ఫౌండేషన్కి సంబందించిన కార్యకలాపాలలో పాల్గొనవలసి ఉంటుంది.
సభ్యుడిగా మారడానికి ఆంగ్ల భాష వచ్చి ఉండవలసిన అవసరం లేదు. అవసరమైతే అనువాదం, వివరణ మద్దతు అందించబడుతుంది. ఈ కార్యక్రమంలో పాల్గొనే వారికి ప్రతి రెండు నెలలకు US $ 100 పారితోషికం అందిచంబడుతుంది.
ఈ పోటీలో భారత్ నుండి 9 మంది వ్యక్తులు ఉండగా మన తెలుగు వికీ నుండి నేను ఒక్కడిని పాల్గొంటున్నాను అక్టోబరు 11 అనగా రేపటి నుండి దీని ఎన్నికలు జరగనున్నాయి. ఇది నా [https://meta.wikimedia.org/wiki/Movement_Charter/Drafting_Committee/Candidates#Nethi_Sai_Kiran_(Nskjnv) సభ్యత్వ పేజీ ] , పరిశీలించగలరు.
వికీమీడియా ఉద్యమంపై మంచి అవగాహన ఉన్న, నాకు మరింత అనుభవం అవసరమని భావిస్తున్నాను. కానీ, ఇటువంటి కార్యాచరణాలలో నేను భాగం కావడం నా కెరీర్ కి చాలా ఉపయోగపడనుంది.
ఈ పోటీలో నాకు మీ మద్దతు ఉంటుందని ఆశిస్తున్నాను. ఒకవేళ నేను ఈ సమూహంలో సభ్యుడను కాగలిగితే మీ అనుభవం నుండి నేర్చుకుంటూ ముందుకు సాగాలని కోరుకుంటున్నాను. ధన్యవాదాలు. <span style="background:Gainsboro">[[User:Nskjnv|<font color="#FF9933">'''Nsk'''</font><font color="white">'''jnv'''</font> ]][[User Talk:Nskjnv|<font color="#128807"><sub>☚╣✉╠☛</sub></font>]] </span> 06:25, 10 అక్టోబరు 2021 (UTC)
== 🙏అభ్యర్థన ==
మీరు నా పేజీని బ్లాక్ చేసారు, దయచేసి తీసివేయండి. [[వాడుకరి:ATTTTOOOTTTTA|ATTTTOOOTTTTA]] ([[వాడుకరి చర్చ:ATTTTOOOTTTTA|చర్చ]]) 02:26, 30 అక్టోబరు 2021 (UTC)
== ఉత్తరేశ్వర స్వామి వారి దేవాలయం గురించి ==
నమస్తే. మీరు వికీపేడియాలో చేర్చిన ఉత్తరేశ్వర స్వామి వారి దేవాలయం ఫోటోను నా వ్యాసంలో చేర్చడం ఎలా ? అవకాశముంటే దానిని మెరుగుపరచండి.
[[వాడుకరి:Newafrican|Newafrican]] ([[వాడుకరి చర్చ:Newafrican|చర్చ]]) 02:25, 28 నవంబరు 2021 (UTC)
==మీరు ఎక్కించిన ఫైళ్ల లైసెన్స్ వివరాలు చేర్చటం==
@[[User:K.Venkataramana|K.Venkataramana]] గారు, మీరు బొమ్మలు ఎక్కించడం ద్వారా వికీపీడియా అభివృద్ధికి కృషి చేసినందులకు అభివందనాలు.
మీరు ఎక్కించిన క్రింది బొమ్మ(ల)కు లైసెన్స్ వివరాలు చేర్చలేదు. లైసెన్స్ లేని ఫైళ్లు వికీ సమగ్రతకు భంగం, వాటిని తొలగించే వీలుంది.
# [[:File:A.S.Rao,scientist.jpg]]
# [[:File:Eye_testing_for_illiterates.jpg]]
# [[:File:J.v.somayajulu.jpg]]
# [[:File:Mesham.jpg]]
వీటికి లైసెన్స్ వివరాలు సరిచేయటం సులభమే. ఈ పేజీలో {{tl|Information}} లేక {{tl|Non-free use rationale}} తో
[[:వర్గం:Wikipedia_image_copyright_templates]] లో సరిపోయిన లైసెన్స్ మూసను వాటికి తగిన శీర్షికలతో చేర్చాలి. ఉదాహరణలకు ఆంగ్లవికీలో
అటువంటి ఫైళ్ల వివరాలు చూడండి. ఒకవేళ ఉచితం కాని ఫైళ్ల లెసెన్స్ వివరాలు గుర్తించలేకపోతే, వాటిని తొలగించమని కోరవచ్చు. ఏమైనా సందేహాలుంటే మీరు సంబంధిత ఫైల్
చర్చాపేజీలో లేక ఇదే పేజీలో వాడుకరి:Arjunaraoc పేర్కొంటు(లింకు ఇవ్వటం ద్వారా) అడగండి. పై వాటిని సవరించితే పై ఫైళ్ల వరుసలో
సరిచేసిన వివరాలను చేర్చండి. ఒక వారంలోగా మీ నుండి స్పందన లేకపోతే బొమ్మలు తొలగించుతాను. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:Arjunaraocbot|Arjunaraocbot]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraocbot|చర్చ]]) 05:59, 21 డిసెంబరు 2021 (UTC)
==మీరు ఎక్కించిన అనాధ ఫైళ్లు ==
@[[User:K.Venkataramana|K.Venkataramana]] గారు, మీరు బొమ్మలు ఎక్కించడం ద్వారా వికీపీడియా అభివృద్ధికి కృషి చేసినందులకు అభివందనాలు.
[[వికీపీడియా:బొమ్మల నిర్వహణ/non-free-orphan-20220102#K.Venkataramana |మీరు ఎక్కించిన స్వేచ్ఛానకలు హక్కులు లేని బొమ్మ(లు)]]
వ్యాస పేరుబరిలో వాడలేదు కావున వికీసమగ్రతకొరకు వాటిని తొలగించే వీలుంది.
వీటిని తొలగించకుండా కాపాడాలంటే వాటిని ఏ వ్యాసంలో వాడదలచారో నిర్ణయించి, దానికి తగిన సముచిత వినియోగ వివరణ చేర్చాలి లేక సవరించాలి. దీనికొరకు బొమ్మ పేజీలో
అవసరమైతే {{tl|Non-free use rationale 2}} వాడండి, అలాగే లైసెన్స్ కూడా అవసరమైతే సరిచేయండి. లైసెన్స్ ఉదాహరణలు
[[:వర్గం:Wikipedia_image_copyright_templates]] లో చూడండి. ఏమైనా సందేహాలుంటే మీరు సంబంధిత ఫైల్
చర్చాపేజీలో లేక ఇదే పేజీలో వాడుకరి:Arjunaraoc పేర్కొంటు(లింకు ఇవ్వటం ద్వారా) అడగండి. మీరు సవరణలు చేస్తే ఆ వివరం
[[వికీపీడియా:బొమ్మల నిర్వహణ/non-free-orphan-20220102#K.Venkataramana | స్వేచ్ఛానకలు హక్కులు లేని మీ బొమ్మ(లు)]] విభాగంలో
ఆ బొమ్మ పేరు తరువాత చేర్చండి. ఒక వారంలోగా మీ నుండి స్పందన లేకపోతే బొమ్మలు తొలగించుతాను. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:Arjunaraocbot|Arjunaraocbot]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraocbot|చర్చ]]) 11:20, 2 జనవరి 2022 (UTC)
== How we will see unregistered users ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin=content/>
Hi!
You get this message because you are an admin on a Wikimedia wiki.
When someone edits a Wikimedia wiki without being logged in today, we show their IP address. As you may already know, we will not be able to do this in the future. This is a decision by the Wikimedia Foundation Legal department, because norms and regulations for privacy online have changed.
Instead of the IP we will show a masked identity. You as an admin '''will still be able to access the IP'''. There will also be a new user right for those who need to see the full IPs of unregistered users to fight vandalism, harassment and spam without being admins. Patrollers will also see part of the IP even without this user right. We are also working on [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/Improving tools|better tools]] to help.
If you have not seen it before, you can [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|read more on Meta]]. If you want to make sure you don’t miss technical changes on the Wikimedia wikis, you can [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|subscribe]] to [[m:Tech/News|the weekly technical newsletter]].
We have [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation#IP Masking Implementation Approaches (FAQ)|two suggested ways]] this identity could work. '''We would appreciate your feedback''' on which way you think would work best for you and your wiki, now and in the future. You can [[m:Talk:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|let us know on the talk page]]. You can write in your language. The suggestions were posted in October and we will decide after 17 January.
Thank you.
/[[m:User:Johan (WMF)|Johan (WMF)]]<section end=content/>
</div>
18:20, 4 జనవరి 2022 (UTC)
<!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Target_lists/Admins2022(7)&oldid=22532681 -->
==మీరు ఎక్కించిన సముచిత వినియోగ వివరాలు లేని ఫైళ్లు ==
@[[User:K.Venkataramana|K.Venkataramana]] గారు, మీరు బొమ్మలు ఎక్కించడం ద్వారా వికీపీడియా అభివృద్ధికి కృషి చేసినందులకు అభివందనాలు.
[[వికీపీడియా:బొమ్మల నిర్వహణ/non-free-no-rationale-20220111#K.Venkataramana |మీరు ఎక్కించిన స్వేచ్ఛానకలు హక్కులు లేని బొమ్మ(లు)]]
వ్యాస పేరుబరిలో వాడారు కాని, వాటికి సముచిత వినియోగం వివరాలు చేర్చలేదు. కావున వికీసమగ్రతకొరకు వాటిని తొలగించే వీలుంది.
వీటిని తొలగించకుండా కాపాడాలంటే వాటిని ఏ వ్యాసంలో వాడుతున్నారో, దానికి తగిన సముచిత వినియోగ వివరణ చేర్చాలి లేక సవరించాలి. దీనికొరకు బొమ్మ పేజీలో
{{tl|Non-free use rationale 2}} లేక అటువంటి మూస వాడండి, అలాగే లైసెన్స్ కూడా అవసరమైతే సరిచేయండి. లైసెన్స్ ఉదాహరణలు
[[:వర్గం:Wikipedia_image_copyright_templates]] లో చూడండి. ఏమైనా సందేహాలుంటే మీరు సంబంధిత ఫైల్
చర్చాపేజీలో లేక ఇదే పేజీలో వాడుకరి:Arjunaraoc పేర్కొంటు(లింకు ఇవ్వటం ద్వారా) అడగండి. మీరు సవరణలు చేస్తే ఆ వివరం
[[వికీపీడియా:బొమ్మల నిర్వహణ/non-free-no-rationale-20220111#K.Venkataramana | మీ బొమ్మ(లు)]] విభాగంలో
ఆ బొమ్మ పేరు తరువాత చేర్చండి. ఒక వారంలోగా మీ నుండి స్పందన లేకపోతే బొమ్మలు తొలగించుతాను. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:Arjunaraocbot|Arjunaraocbot]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraocbot|చర్చ]]) 01:11, 11 జనవరి 2022 (UTC)
:@[[User:K.Venkataramana|K.Venkataramana]] గారు, మీ బొమ్మలు సవరించటానికి ప్రయత్నిస్తున్నందులకు ధన్యవాదాలు. నేను స్వల్పంగా సవరించాను. గమనించండి. సవరణలు పూర్తిచేయడానికి అదనపు సమయం కావాలంటే తెలపండి. --[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 13:35, 17 జనవరి 2022 (UTC)
==సహాయం కావాలి==
@[[User:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ, [[మనోరమ (2009 సినిమా)]] వ్యాసంలో Track listing మూసలో సాహిత్యం (లేదా) రచయిత కాలమ్ కనిపించేలా చూడగలరు. --[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 14:31, 10 ఫిబ్రవరి 2022 (UTC)
== International Mother Language Day 2022 edit-a-thon ==
Dear Wikimedian,
CIS-A2K announced [[:m:International Mother Language Day 2022 edit-a-thon|International Mother Language Day]] edit-a-thon which is going to take place on 19 & 20 February 2022. The motive of conducting this edit-a-thon is to celebrate International Mother Language Day.
This time we will celebrate the day by creating & developing articles on local Wikimedia projects, such as proofreading the content on Wikisource, items that need to be created on Wikidata [edit Labels & Descriptions], some language-related content must be uploaded on Wikimedia Commons and so on. It will be a two-days long edit-a-thon to increase content about languages or related to languages. Anyone can participate in this event and editors can add their names [https://meta.wikimedia.org/wiki/International_Mother_Language_Day_2022_edit-a-thon#Participants here]. Thank you [[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 13:13, 15 ఫిబ్రవరి 2022 (UTC)
<small>
On behalf of [[User:Nitesh (CIS-A2K)]]</small>
<!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Nitesh_(CIS-A2K)/Mini_edit-a-thon_Participants&oldid=21886141 -->
==2013-11-19కి ముందు ఎక్కించిన సముచిత వినియోగ వివరాలు లేని ఫైళ్లు ==
@[[User:K.Venkataramana|K.Venkataramana]] గారు, మీరు బొమ్మలు ఎక్కించడం ద్వారా వికీపీడియా అభివృద్ధికి కృషి చేసినందులకు అభివందనాలు.
[[వికీపీడియా:బొమ్మల_నిర్వహణ/non-free_no-template-NFUR_before_20131119#K.Venkataramana |2013-11-19కి ముందు ఎక్కించిన స్వేచ్ఛానకలు హక్కులు లేని బొమ్మ(లు)]]
వ్యాస పేరుబరిలో వాడారు కాని, వాటికి సముచిత వినియోగం వివరాలు NFUR లాంటి మూస వాడి చేర్చలేదు. కావున వికీసమగ్రతకొరకు వాటిని తొలగించే వీలుంది.
వీటిని తొలగించకుండా కాపాడాలంటే వాటిని ఏ వ్యాసంలో వాడుతున్నారో, దానికి తగిన సముచిత వినియోగ వివరణ చేర్చాలి లేక సవరించాలి. దీనికొరకు బొమ్మ పేజీలో
{{tl|Non-free use rationale 2}} లేక అటువంటి మూస వాడండి, అలాగే లైసెన్స్ కూడా అవసరమైతే సరిచేయండి. లైసెన్స్ ఉదాహరణలు
[[:వర్గం:Wikipedia_image_copyright_templates]] లో చూడండి. ఏమైనా సందేహాలుంటే మీరు సంబంధిత ఫైల్
చర్చాపేజీలో లేక ఇదే పేజీలో వాడుకరి:Arjunaraoc పేర్కొంటు(లింకు ఇవ్వటం ద్వారా) అడగండి. మీరు సవరణలు చేస్తే ఆ వివరం
[[వికీపీడియా:బొమ్మల_నిర్వహణ/non-free_no-template-NFUR_before_20131119#K.Venkataramana | మీ బొమ్మ(లు)]] విభాగంలో
ఆ బొమ్మ పేరు తరువాత చేర్చండి. మీరు ప్రయత్నించి, ఒక వారం రోజులలోగా మీకు అదనపు సమయం కావలసి వస్తే తెలియచేయండి. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:Arjunaraocbot|Arjunaraocbot]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraocbot|చర్చ]]) 15:05, 1 మార్చి 2022 (UTC)
== International Women's Month 2022 edit-a-thon ==
Dear Wikimedians,
Hope you are doing well. Glad to inform you that to celebrate the month of March, A2K is to be conducting a mini edit-a-thon, International Women Month 2022 edit-a-thon. The dates are for the event is 19 March and 20 March 2022. It will be a two-day long edit-a-thon, just like the previous mini edit-a-thons. The edits are not restricted to any specific project. We will provide a list of articles to editors which will be suggested by the Art+Feminism team. If users want to add their own list, they are most welcome. Visit the given [[:m:International Women's Month 2022 edit-a-thon|link]] of the event page and add your name and language project. If you have any questions or doubts please write on [[:m:Talk:International Women's Month 2022 edit-a-thon|event discussion page]] or email at nitesh@cis-india.org. Thank you [[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 12:53, 14 మార్చి 2022 (UTC)
<small>On behalf of [[User:Nitesh (CIS-A2K)]]</small>
<!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Nitesh_(CIS-A2K)/Mini_edit-a-thon_Participants&oldid=21886141 -->
== చర్చలలో చురుకైనవారు ==
{| style="border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;"
|rowspan="2" style="vertical-align:middle;" | [[File:Noun discuss 3764702.svg|100px]]
|rowspan="2" |
|style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''చర్చలలో చురుకైనవారు'''
|-
|style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;" | @[[User:K.Venkataramana|K.Venkataramana]] గారు, 2021 లో వ్యాస, వికీపీడియా పేరుబరుల చర్చాపేజీలలో చురుకుగా పాల్గొన్నందులకు అభివందనాలు. గుర్తింపుగా ఈ పతకాన్ని స్వీకరించండి. [[వికీపీడియా:2021 సమీక్ష/active talk pages of article, wikipedia namespaces-participants|మరిన్ని వివరాలు]] చూడండి. వికీపీడియా అభివృద్ధికి సామరస్యపూర్వక చర్చలు కీలకం. మీరు మరింత క్రియాశీలంగా చర్చలలో పాల్గొంటారని ఆశిస్తున్నాను. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 06:56, 23 మార్చి 2022 (UTC)
|}
== Translation request ==
Hello.
Can you translate and upload the articles [[:en:National Museum of History of Azerbaijan]] and [[:en:National Art Museum of Azerbaijan]] in Telugu Wikipedia? They do not need to be long.
Yours sincerely, [[వాడుకరి:Multituberculata|Multituberculata]] ([[వాడుకరి చర్చ:Multituberculata|చర్చ]]) 13:45, 9 మే 2022 (UTC)
== మూలాలు లేని వ్యాసాలు ==
[[జాని తక్కెడశిల]] వ్యాసం మూలాలు బొత్తిగా లేవు.తొలగింపు పేజీకి చేర్చండి. [[వాడుకరి:భాను వారణాసి|భాను వారణాసి]] ([[వాడుకరి చర్చ:భాను వారణాసి|చర్చ]]) 03:30, 28 మే 2022 (UTC)
::::[[వాడుకరి:భాను వారణాసి|భాను వారణాసి]] గారూ మీరు వికీపీడియా వ్యాసాలు శోధించినపుడు ఏ వ్యాసమైనా వికీనియమాలకు అనుగుణంగా లేదని భావించినా, వ్యక్తుల వ్యాసాలకు విశ్వసనీయ మూలాలు లేకపోయినా, మీరే ఆ వ్యాసంలో తొలగింపు మూసను చేర్చండి. ఉదా: <nowiki>{{తొలగించు|తొలగింపునకు కారణం}}</nowiki> మూసను చేర్చి, మూసలో "తొలగింపునకు కారణం" వద్ద మీరు ఎందుకు ఆ వ్యాసాన్ని తొలగింపునకు ప్రతిపాదిస్తున్నారో కారణం తెలపండి. అపుడు ఆ వ్యాసంపై చర్చ జరుగుతుంది. చర్చలో అది వికీలో ఉండదగినది కాదు అని భావిస్తే తొలగించబడుతుంది.➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 04:14, 28 మే 2022 (UTC)
==ధన్యవాదాలు ==
అన్ని విధాలా ప్రోత్సహిస్తున్న మీకు ధన్యవాదాలు గురువుగారు - --[[వాడుకరి:Muralikrishna m|Muralikrishna m]] ([[వాడుకరి చర్చ:Muralikrishna m|చర్చ]]) 03:48, 7 జూన్ 2022 (UTC)
== ఆహ్వానం: '''వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ (WPWP) 2022''' ==
'''వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ (WPWP)''' అనేది ప్రతి యేటా నిర్వహించే ఉద్యమం. దీనిలో పాల్గొనే వాడుకరులు బొమ్మలు లేని వ్యాసాలలో బొమ్మలను చేరుస్తారు. వికీమీడియా నిర్వహించే అనేక ఫోటోగ్రఫీ పోటీలద్వారా, ఫోటో వాక్ల ద్వారా సేకరించిన ఫోటోలను వికీపీడియా వ్యాసాలలో ఉపయోగించడాన్ని ప్రోత్సహించడమే ఈ ఉద్యమం ఉద్దేశం. బొమ్మలు పాఠకుల దృష్టిని అక్షరాలకన్నా ఎక్కువగా ఆకర్షిస్తాయి. సచిత్ర వ్యాసాలు బొమ్మలు లేని వ్యాసాలతో పోలిస్తే ఆకర్షణీయంగా ఉండి పాఠకుల మనసును ఆకట్టుకుంటాయి.
[[వికీ లవ్స్ మాన్యుమెంట్స్]], వికీ లవ్స్ ఆఫ్రికా, వికీ లవ్స్ ఎర్త్, వికీ లవ్స్ ఫోక్లోర్ వంటి అనేక అంతర్జాతీయ పోటీలద్వారా, ఇతర అనేక మార్గాల ద్వారా వికీమీడియా కామన్స్లో ఎన్నో వేల చిత్రాలను చేర్చారు. ఐతే వీటిలో కొన్ని మాత్రమే వికీపీడియా వ్యాసాలలో ఉపయోగించబడ్డాయి. ఈ ఖాళీని పూరించడమే ఈ ప్రాజెక్టు లక్ష్యం.
ఈ ప్రాజెక్టుని ఘనంగా జరుపుకోవడానికి మన తెలుగు వికీపీడియా సభ్యులందరూ చొరవ తీసుకుంటారని ఆశిస్తున్నాము. ఆసక్తి గల సభ్యులు, మరిన్ని వివరాలకు , పాల్గొనటానికి ప్రాజెక్టు పేజీ [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2022|వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2022]] ని చూడగలరు.
మీ <span style="background:Gainsboro">[[User:Nskjnv|<font color="#FF9933">'''Nsk'''</font><font color="white">'''jnv'''</font> ]][[User Talk:Nskjnv|<font color="#128807"><sub>☚╣✉╠☛</sub></font>]] </span> 18:24, 28 జూన్ 2022 (UTC)
==అనుపమ రాఘవన్==
[[వాడుకరి:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ! అనుపమ రాఘవన్ వ్యాసంలోని వివరాలు ఇంగ్లీషు వికీపీడియాలోని [[:en:Nirupama Raghavan|నిరుపమ రాఘవన్]] వ్యాసంలోని వివరాలు ఒకేలా ఉన్నాయి. ఒకసారి ఆమె పేరు అనుపమా లేక నిరుపమా అనే విషయం నిర్ధారించుకోగలరు. [[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 01:47, 12 జూలై 2022 (UTC)
:::వ్యాసం [[నిరుపమ రాఘవన్]] అయినందున శీర్షికను మార్చాను.➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 12:27, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
== ఫొన్ నెంబర్ కోసం ==
నేను వికీ పిడియాలో రాస్తూ ఈమధ్య వేరే పనులు, ఆరోగ్య కారణాల రీత్యా దూరంగా ఉన్నాను .. మళ్ళీ ఎంట్రీ ఇస్తున్నాను .. అయితే కొన్ని సందేహాలు అడగాలంటే ఫోన్ నెంబర్ ఇవ్వగలరని మనవి రాఘవీయం 10:54, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
::[[వాడుకరి:Bhamidipalli v raghavarao|రాఘవరావు]] గారికి, నాలుగు సంవత్సరాల తరువాత తిగిరి తెవికీలోని ప్రవేశించినందుకు ధన్యవాదాలు. మీరు తెవికీలో మీ సేవలను కొనసాగించండి. మీరు రాసిన వ్యాసాలలో ఏదైనా సందేహముంటే ఆ వ్యాస చర్చా పేజీలో సందేహాన్ని చేర్చి {{సహాయం కావాలి}} మూసను చేర్చండి. అనుభవమున్న వికీ గురువులు మీకు సందేహ నివృత్తి చేస్తారు. వికీపీడియా గురించిన ప్రశ్నలు అడగటానికీ, వ్యాసాలు రాసే విషయంలో సహాయం పొందటానికి సరియైన స్థలం [[వికీపీడియా:సహాయ కేంద్రం]]. అక్కడ మీరు మీ సందేహాలను అడగవచ్చు. అనుభమున్న వ్యక్తులు మీ సందేహాలకు పరిస్కారాలను అందిస్తారు.➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 12:34, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
25d46t175a443hhjlpbls74u70jimo2
3620133
3620132
2022-08-10T12:34:43Z
K.Venkataramana
27319
/* ఫొన్ నెంబర్ కోసం */
wikitext
text/x-wiki
{{వాడుకరి:K.Venkataramana/discussion page header}} ప్లీహం గురించి ఇంకా వివరాలు పూర్తిగా పెట్టండి
<div style="position: fixed; left:5px; bottom:-140px; display:block; height:500px; width:130px;">[[File:India flag-XL-anim.gif|150px|link=|alt=]]
</div>
==జావేద్ మియాందాద్ వ్యాసంలో మూసల గురించి==
[[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] గారూ నేను [[జావేద్ మియాందాద్]] వ్యాసాన్ని ఆంగ్లవికీ నుండి అనువదించాను. దానిలో టెస్ట్ ప్రదర్శన, వన్డే ప్రదర్శన అనే పేరాల క్రింద ఉన్న పట్టికలలో cr|ENG,cr|IND,cr|NZL,cr|WIN,cr|ZIM,cr|RSA,cr|UAE మూసలు సరిచేయవలసి ఉంది. అలాగే అదే వ్యాసంలో రికార్డులు, ఘనతలు అనే శీర్షిక క్రింద ఉన్న మూస Age in years and days తెలుగులో కనిపించేలా మార్చగలరా? మీ సహాయానికి ముందస్తు ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 16:16, 12 జూన్ 2020 (UTC)
::మూసలు సరిచేసితిని.[[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Jokerman; color: #0047AB">K.Venkataramana</span>''']][[User talk:K.Venkataramana|(talk)]] 04:31, 13 జూన్ 2020 (UTC)
::::[[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] గారూ ధన్యవాదాలు. అయితే [[జావేద్ మియాందాద్]] వ్యాసంలో ఇంకా ఎర్రలింకులు అలాగే ఉండిపోయాయి. ఉదాహరణకు ఆస్ట్రేలియా క్రికెట్ జట్టు పుట తెవికీలో లేదు కనుక ఆ మూసలో ఆస్ట్రేలియా క్రికెట్ జట్టుకు కాక [[ఆస్ట్రేలియా]] దేశానికి లంకె ఇస్తే బాగుంటుంది. --[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 13:58, 13 జూన్ 2020 (UTC)
:::[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] గారూ, అన్ని మూసలలో క్రికెట్ జట్టు వ్యాసాలు లేనందున, ఎర్ర లింకులు నివారించుటకు దేశాల పేర్లను మూసలలో చేర్చితిని. కానీ [[వెస్ట్ ఇండీస్]] వ్యాసం తెవికీలో లేదు. మిగిలిన మూసలన్నీ సరిచేసితిని.[[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Jokerman; color: #0047AB">K.Venkataramana</span>''']][[User talk:K.Venkataramana|(talk)]] 14:47, 13 జూన్ 2020 (UTC)
==ప్రారంభ ముగింపు తేదీలు మూస==
[[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] గారూ [[రెండవ ప్రపంచ తెలుగు మహాసభలు]] పేజీలో సమాచారపెట్టె కొరకు మూస:Start and end dates అనే మూస పేజీని సృష్టించాలి. దయచేసి ఆ మూసను సృష్టించగలరు. --[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 13:52, 26 జూన్ 2020 (UTC)
::{{tl|Start and end dates}} దిగుమతి చేయడం జగిరింది.[[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Jokerman; color: #0047AB">K.Venkataramana</span>''']][[User talk:K.Venkataramana|(talk)]] 14:04, 26 జూన్ 2020 (UTC)
== ప్రస్థానత్రయం పేజీలో ==
[[ప్రస్థానత్రయం]] పేజీలో వ్యాఖ్య విభాగంలో ఉన్న పాఠ్యంలోని వాక్యాల సవరణలు చెయ్యాల్సిన అవసరం ఉందనిపించింది. కానీ చెయ్యాలంటే నాకు విషయం తెలియక చెయ్యలేకపోయాను. ఆ పాఠ్యాన్ని మీరు చేర్చారు కాబట్టి మీకు అవగాహన ఉండవచ్చు అనిపించింది. మీకు వీలున్నపుడు పరిశీలించగలరు. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 00:59, 29 జూన్ 2020 (UTC)
:[[User:Chaduvari|చదువరి]] గారూ [[ప్రస్థానత్రయం]] వ్యాసం ఒక అజ్ఞాత సృష్టించినది. అంతకు ముందు కూడా[[ప్రస్థానాత్రయం]] అనే మరొక వ్యసం వికీలో ఉంది. విలీనం చేసే కార్యక్రమంలో భాగంగా 2013 ఆగస్టు 17న [[ప్రస్థానాత్రయం]] లోని మొత్త సమాచారన్ని ఈ వ్యాసంలో చేర్చాను. అప్పుడు నాకు వికీ విధానాలపై, శుద్ధి కార్యక్రమాలపై సరైన అవగాహన లేనందున శుద్ధి చేయలేకపోయాను. నాకు కూడా ఆ విషయంపై సరైన అవగాహన లేనందున యదాతథంగా చేర్చాను. కనుక ఆ విభాగం అర్థవంతంగా మార్చలేని పక్షంలో తొలగించవచ్చు.[[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Jokerman; color: #0047AB">K.Venkataramana</span>''']][[User talk:K.Venkataramana|(talk)]] 02:15, 29 జూన్ 2020 (UTC)
::సరేనండి. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 02:40, 29 జూన్ 2020 (UTC)
== మూస దిగుమతి ==
[[వాడుకరి:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారు ఈ మూస {{tl|Infobox firearm cartridge}} ను దిగుమతి చేయండి.[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]] ([[వాడుకరి చర్చ:Ch Maheswara Raju|చర్చ]]) 06:44, 12 జూలై 2020 (UTC)
:::దిగుమతి చేసి అనువదించాను.[[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Jokerman; color: #0047AB">K.Venkataramana</span>''']][[User talk:K.Venkataramana|(talk)]] 07:45, 12 జూలై 2020 (UTC)
::: ధన్యవాదాలు అండి[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]] ([[వాడుకరి చర్చ:Ch Maheswara Raju|చర్చ]]) 08:01, 12 జూలై 2020 (UTC)
==మరింగంటి వంశవృక్షం ==
[[తాలాంక నందినీ పరిణయము]] (1980) గ్రంథంలో మరింగంటి కవుల వంశవృక్షం ఉన్నది. దయచేసి తయారుచేయడానికి ప్రయత్నించండి. లింకు: https://te.wikisource.org/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%9F:TALANKA-NANDINI-PARINAYAMU.pdf/10&action=edit&redlink=1
--[[వాడుకరి:Rajasekhar1961|Rajasekhar1961]] ([[వాడుకరి చర్చ:Rajasekhar1961|చర్చ]]) 06:39, 15 జూలై 2020 (UTC)
== మీ విస్తరణ జాబితాలో ==
[[మొదటి ప్రోలరాజు]], [[కందిమళ్ల ప్రతాపరెడ్డి]], [[గుంటుపల్లి గోపాలకృష్ణకవి]] - మూడు పేజీలనూ మీరు విస్తరించి మూస తీసేసారు గానీ మీ మొలకల విస్తరణ జాబితాలో చేర్చలేదు. పరిశీలించండి. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 07:53, 25 జూలై 2020 (UTC)
:[[రాగోలు చిన అప్పలస్వామి]], [[ఆరతీ ఛాబ్రియా]], [[జె.జె. థామ్సన్]] _ ఈ మూడు పేజీలను వేరే పేజీల్లో విలీనం చేసి, వీటిని దారిమార్పుగా చేసారు. వీటిని కూడా మీ జాబితా లోకి చేర్చుకోవాలనుకుంటాను. తొలగించిన పేజీలు తప్ప అన్నీ మన జాబితాలో ఉండాల్సిందే కదా! పరిశీలించండి.__[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 08:34, 25 జూలై 2020 (UTC)
== పురపాలక సంఘ వ్యాసాలలో మ్యాప్ గురించి ==
పురపాలక సంఘ వ్యాసాలలో సమాచార పెట్టె లో మ్యాప్ వచ్చే విధంగా పెట్టండి. ఉదా[[అమలాపురం పురపాలక సంఘం]] లో పెట్టండి మిగిలిన వ్యాసాలలో నేను మార్పు చేస్తాను.[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]] ([[వాడుకరి చర్చ:Ch Maheswara Raju|చర్చ]]) 07:30, 13 ఆగస్టు 2020 (UTC)
==తెలుగు అనువాద వ్యాసాల పతకం==
{| class="barnstar" style="border:1px solid gray; background:#dff2f3;"
|-
|rowspan="2" style="padding-right:5px;" | [[Image:Translation_Barnstar_te.svg|80px]]
|style="font-size:1.65em; padding:0; height: 1.1em;" | '''తెలుగు అనువాద వ్యాసాల పతకం'''
|-
|style="border-top: 1px solid gray;" |[[User:K.Venkataramana|K.Venkataramana]] గారికి, జూన్ 2015-జులై 2020 కాలంలో తెలుగులో కంటెంట్ ట్రాన్స్లేషన్ ఉపకరణం వాడి తొలగింపుకు గురికాని 1238 వ్యాసాలకు కృషిచేసిన 149 మందిలో వ్యాసాల సంఖ్యా పరంగా 80% వ్యాసాలు చేర్చిన 23 మందిలో మీరొకరు. మీరు చేసిన కృషికి గుర్తింపుగా ఈ పతకం అందజేస్తున్నాను. మీరిలాగే తెవికీలో అభివృద్ధికి కృషి చేయాలని కోరుతూ..--[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 07:42, 13 ఆగస్టు 2020 (UTC)
|}
==బైస దేవదాస్ ==
[[బైస దేవదాస్]] పేజీని విస్తరించారు గానీ, మూసను తీసెయ్యలేదు. మీ లెక్క లోకీ చేరలేదు. పరిశీలించండి. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 05:37, 17 ఆగస్టు 2020 (UTC)
:*[[చెన్నకేశవుల రంగారావు]] కూడా చూడండి. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 05:51, 17 ఆగస్టు 2020 (UTC)
:* [[దార్ల నరసింహాచార్యులు]] __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 06:36, 17 ఆగస్టు 2020 (UTC)
:::విస్తరణ చేసిన పై వ్యాసాలకు మొలక మూసలు తొలగించడం జరిగింది.[[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Jokerman; color: #0047AB">K.Venkataramana</span>''']][[User talk:K.Venkataramana|(talk)]] 02:45, 21 ఆగస్టు 2020 (UTC)
== పాత చర్చలకు ప్రధానపేజీలు అవసరంలేదు ==
[[వాడుకరి:K.Venkataramana/పాత చర్చ 2]] అవసరంలేదు, అందువలన [[:వర్గం:ఆంగ్ల_వికీ_వ్యాసాలని_తెలుగు_వికీ_లో_అనువదించే_వాడుకరులు]] పరిశీలించేటప్పుడు ఆ పేజీలు కూడా చేరుతున్నాయి. పరిశీలించి తొలగించండి. --[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 06:24, 23 ఆగస్టు 2020 (UTC)
:అలాగే [[మూస:వాడుకరి:Kvr.lohith/వాడుకరి పెట్టెలు]] కూడా పరిశీలించి నేరుగా వాడుకరిపేజీ లో ఆ విషయాన్ని చేర్చటం మంచిదనుకుంటాను. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 06:27, 23 ఆగస్టు 2020 (UTC)
:అలాగే మీ AWB ఖాతా పేజీలో కూడా వాడుకరి పెట్టెలు సరిచేస్తే బాగుంటుంది. --[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 06:45, 23 ఆగస్టు 2020 (UTC)
:మార్పులు చేసినందులకు ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:K.Venkataramana/పాత చర్చ 3]] లో కూడా మార్పులు చేయవలసివుంది. పరిశీలించండి. --[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 08:14, 23 ఆగస్టు 2020 (UTC)
::మీరు తెలియజేసిన మార్పులన్నీ చేసాను[[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Jokerman; color: #0047AB">K.Venkataramana</span>''']][[User talk:K.Venkataramana|(talk)]] 08:48, 23 ఆగస్టు 2020 (UTC)
:::[[User:K.Venkataramana]] గారు, ధన్యవాదాలు. --[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 10:47, 23 ఆగస్టు 2020 (UTC)
== ఈ పేజీ చూడండి ==
[[విరియాల కామసాని గూడూరు శాసనము]]
__[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 09:24, 31 ఆగస్టు 2020 (UTC)
=='''''మొలకల విస్తరణ ఋతువు 2020 ప్రాజెక్టు''''' విజయవంతమైనందుకు అభినందిస్తూ...==
[[File:Stub Barnstar 2019.png|thumb|center|<center>మొలకల విస్తరణ ఋతువు ప్రాజెక్టులో భాగంగా మీరు చేసిన కృషికి గుర్తింపుగా ఈ పతకాన్ని స్వీకరించండి - స్వరలాసిక</center>]]
:::పతకం ఇచ్చి మరింత కృషి చేయడానికి ప్రోత్సాహం ఇచ్చిన స్వరలాసిక గారికి ధన్యవాదాలు.[[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Jokerman; color: #0047AB">K.Venkataramana</span>''']][[User talk:K.Venkataramana|(talk)]] 14:33, 3 సెప్టెంబరు 2020 (UTC)
==వెల్ది ఇందిర చిత్రం చేర్చుట గూర్చి==
వెంకటరమణ గారు నా ఫోటోను తెలంగాణ హైదరాబాద్ కవులలో వెల్ది ఇందిర ఏడ్ ఎలా చెయ్యాలి దయచేసి సహాయం చేయగలరు.16:13, 5 September 2020 [[వాడుకరి:వెల్ది.ఇందిర|<bdi>వెల్ది.ఇందిర</bdi>]] [[వాడుకరి చర్చ:వెల్ది.ఇందిర|talk]]
:::[[వాడుకరి:వెల్ది.ఇందిర|వెల్ది ఇందిర]] గారూ, మీ వాడుకరి పేజీలో మీ గురించి విషయాలను చేర్చారు. మీరు రచయిత్రి, కవయిత్రి అని తెలియజేసే వార్తాపత్రిక మూలాలు లభ్యమగుట లేదు. అంతర్జాలంలో గానీ, మీరు రచించిన పుస్తకాల సమీక్షలు గానీ లభ్యమగుట లేదు. కనుక మీ వ్యాసాన్ని వికీలో ప్రస్తుతం సృష్టించలేము. మీ గురించి ఏవేనీ వార్తా పత్రికల లేదా అంతర్జాల మూలాలు లభిస్తే మీరు మీ వ్యాసాన్ని సృష్టించరాదు. ఎవరైనా మీ వ్యాసాన్ని సృష్టిస్తారు. విషయ ప్రాముఖ్యత ఉన్నప్పుడు మీ చిత్రాన్ని హైదరాబాదు కవుల జాబితాలో చేర్చవచ్చు. ప్రస్తుతానికి మీ ఫోటోను మీ వాడుకరి పేజీలోకి అప్లోడ్ చేయండి. అప్లోడ్ చేసే విధానాన్ని ఈ క్రింద తెలియజేస్తున్నాను.
# మీరు తీసిన చిత్రం (స్వంత చిత్రం) ను వికీపీడియాలో సుసువుగా అప్లోడ్ చేయవచ్చు. వివిధ వెబ్సైట్లలో గల కాపీహక్కులు కలిగిన చిత్రాలను తగు అనుమతి లేనిదే వికీపీడియాలో చేర్చరాదు.
# మీరు మొదట వికీమీడియా కామన్స్ పుటను తెరవండి. ఈ [https://commons.wikimedia.org/wiki/Main_Page లింకు] తెరవండి.
# అందులో <font style="color: white;background:navy">''' '' Upload '' '''</font> బటన్ పై క్లిక్ చేయండి.
# ఆ పుటలో <font style="color: white;background:blue">''' '' Select media files to share '' '''</font> బటన్ పై క్లిక్ చేయండి.
# మీ కంప్యూటర్ లో ఉన్న స్వంత చిత్రాన్ని అప్లోడ్ చేయండి.
# ఒకటి కంటే ఎక్కువ చిత్రాలను ఒకేసారి చేర్చదలిస్తే <font style="color: white;background:blue">''' '' మరిన్ని దస్త్రాలను చేర్చండి '' '''</font> పైన లేదా ఒకే చిత్రం చేర్చదలిస్తే <font style="color: white;background:blue">''' '' కొనసాగించు '' '''</font> పై క్లిక్ చేయండి.
# ఆ చిత్రం మీ స్వంత కృతి అయితే {{Circle}} లో క్లిక్ చేయండి.
# తరువాత పుటలో <font style="color: white;background:blue">''' '' తదుపరి '' '''</font> పై క్లిక్ చేయండి.
# తరువాత పుటలో చిత్రం గురించి వివరణ, తేదీని చేర్చి, <font style="color: white;background:blue">''' '' తదుపరి '' '''</font> బటన్ క్లిక్ చేస్తే మీ చిత్రం అప్లోడ్ అవుతుంది. అప్లోడ్ అయిన చిత్రం యొక్క వివరణ కనబడుతుంది. దానిని ఏ వికీలోనైనా సంబంధిత వ్యాసంలో చేర్చవచ్చు.
మీరు రచయిత్రి, కవయిత్రిగా అనేక రచనలు చేసి ఉంటారు. మీరు తెలుగు వికీపీడియాలో మీ రచనలను కొనసాగించండి. ఏవైనా సందేహాలుంటే తెలియజేయండి.[[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Jokerman; color: #0047AB">K.Venkataramana</span>''']][[User talk:K.Venkataramana|(talk)]] 05:39, 6 సెప్టెంబరు 2020 (UTC)
== ది రేస్క్యూయర్స్ ==
Hello. On [[ది రేస్క్యూయర్స్]], there is an Infobox, but most of it is in English. Could that be translated? Also, it's one of many Disney articles that are underdeveloped. I saw you worked a bit on ''Dumbo'', but that page also has English names in the Infobox. Also, I found out that the remake of ''Dumbo'' (the 2019 film of the same name) has been dubbed into Telugu, but no article about it exists yet. Should there be one? Also, it's one of the many facts missing from the page about the 1941 film of ''Dumbo'', that the remake premiered in 2019. There is also a sequel to ''The Rescuers'', [[en:The Rescuers Down Under]]. Again, no article exists. What would it be called? [[ప్రత్యేక:చేర్పులు/2602:306:CEF1:7BF0:A050:49CD:1650:3B20|2602:306:CEF1:7BF0:A050:49CD:1650:3B20]] 20:32, 16 సెప్టెంబరు 2020 (UTC)
:Also, I saw you deleted [[షార్లోట్టేస్ వెబ్]], but can a new article be written to replace the old one? [[ప్రత్యేక:చేర్పులు/2602:306:CEF1:7BF0:A050:49CD:1650:3B20|2602:306:CEF1:7BF0:A050:49CD:1650:3B20]] 20:51, 16 సెప్టెంబరు 2020 (UTC)
::Two more pages that were deleted were [[ఆలివెర్ ఎండ్ కంపెనీ]] and [[ఫ్రోజెన్ 2]]. They were both deleted for Wikipedia management. So, should ది రేస్క్యూయర్స్ be deleted or improved? Dumbo was improved for example. But what about [[షార్లోట్టేస్ వెబ్ (1973 సినిమా)]] and [[షార్లోట్టేస్ వెబ్ 2: విల్బుర్స్ గ్రేట్ అడ్వెంచర్]]? [[ప్రత్యేక:చేర్పులు/2600:1700:53F0:AD70:B01C:9F4A:DFB7:E9A7|2600:1700:53F0:AD70:B01C:9F4A:DFB7:E9A7]] 19:36, 11 అక్టోబరు 2020 (UTC)
== We sent you an e-mail ==
Hello {{PAGENAME}},
Really sorry for the inconvenience. This is a gentle note to request that you check your email. We sent you a message titled "The Community Insights survey is coming!". If you have questions, email surveys@wikimedia.org.
You can [[:m:Special:Diff/20479077|see my explanation here]].
[[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 18:54, 25 సెప్టెంబరు 2020 (UTC)
<!-- Message sent by User:Samuel (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Samuel_(WMF)/Community_Insights_survey/other-languages&oldid=20479295 -->
== Mahatma Gandhi edit-a-thon on 2 and 3 October 2020 ==
<div style=" border-left:12px blue ridge; padding-left:18px;box-shadow: 10px 10px;box-radius:40px;>[[File:Mahatma-Gandhi, studio, 1931.jpg|right|180px]]
Hello,<br>
Thanks for showing interest to participate in the <span style="text-shadow: 1px 1px yellow;">'''[[:m:Mahatma Gandhi 2020 edit-a-thon|Mahatma Gandhi 2020 edit-a-thon]]'''</span>. The event starts tomorrow 2 October 12:01 am IST and will run till 3 October 11:59 pm IST.
'''Note a few points'''<br>
* You may contribute to any Wikimedia project on the topic: Mahatma Gandhi, his life and contribution. Please see [[:m:Mahatma_Gandhi_2020_edit-a-thon#Scope|this section]] for more details.
* If you have added your name in the "[[:m:Mahatma_Gandhi_2020_edit-a-thon#Participants|Participants]]" section, please make sure that you have mentioned only those projects where you'll participate for this particular edit-a-thon. The list is not supposed to be all the projects once contributes to in general. You may go back to the page and re-edit if needed.
If you have questions, feel free to ask.<br>
Happy Gandhi Jayanti. -- [[User:Nitesh (CIS-A2K)]] <small>(sent using [[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 23:09, 30 సెప్టెంబరు 2020 (UTC))</small>
</div>
<!-- Message sent by User:Titodutta@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Satpal_(CIS-A2K)/Mahatma_Gandhi_2020_edit-a-thon_Participants&oldid=20496916 -->
==మూసలలో సవరణకై విజ్ఞప్తి==
[[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] గారూ నమస్కారం. మీ నుండి ఈ క్రింది రెండు సహాయాలు అర్థిస్తున్నాను.
# మూస:Lang-la వాడినప్పుడు [[Latin]] అని కాకుండా [[లాటిన్]] అని కనిపించాలి. ([[సెయింట్ ఆన్స్ హైస్కూలు, సికిందరాబాదు]] సమాచారపెట్టె చూడండి.)
# మూస:Infobox model వాడినప్పుడు alma_mater పారామీటర్ తెలుగులో కనిపించాలి. ([[సుష్మితా సేన్]] వ్యాసం చూడండి.)
ధన్యవాదాలతో --[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 09:03, 18 అక్టోబరు 2020 (UTC)
:::[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] గారూ, మీరడిగిన మార్పులు చేసాను.'''{{Spaced en dash}}''' [[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Lucida Handwriting; color: #0000CD"><small>K.Venkataramana</small></span>''']] '''{{Spaced en dash}}''' [[User talk:K.Venkataramana|'''<span style="font-family:Lucida Handwriting; color: green"><big>☎</big></span>''']] 10:13, 18 అక్టోబరు 2020 (UTC)
::::[[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] గారూ ధన్యవాదాలు. మూస:Infobox pageant titleholderలో రెండు పారామీటర్లు ఇంగ్లీషులో ఉన్నాయి. (చూడండి [[డయానా హేడెన్]])--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 14:19, 18 అక్టోబరు 2020 (UTC)
:::::::చేసాను. {{tick}} '''{{Spaced en dash}}''' [[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Lucida Handwriting; color: #0000CD"><small>K.Venkataramana</small></span>''']] '''{{Spaced en dash}}''' [[User talk:K.Venkataramana|'''<span style="font-family:Lucida Handwriting; color: green"><big>☎</big></span>''']] 14:36, 18 అక్టోబరు 2020 (UTC)
== మొదటిపేజీ నిర్వహణ ==
మొదటిపేజీని నిరంతరాయంగా ఒంటిచేత్తో ఏళ్ళ తరబడి నిర్వహిస్తూ వస్తున్నారు. అందుకుగాను మీకు ధన్యవాదాలు. ఈ పనిలో మీ భారాన్ని కొంత నేను కూడా తీసుకోవాలని అనుకుంటున్నాను. ఏదైనా కొంత భాగాన్ని నాకు ఇవ్వండి. లేదా ఆ భారాన్ని పూర్తిగా నాపై వేసినా నాకు అభ్యంతరం లేదు. పరిశీలించండి. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 06:03, 19 అక్టోబరు 2020 (UTC)
::::[[User:Chaduvari|చదువరి]] గారూ, ఇది ప్రత్యేకమైన బాధ్యతగా నేను భావించడం లేదు. ఇందులో ఏముంది? మొదటి పేజీలో వ్యాసాలను తయారుచేయడం, మీకు తెలుసా వాక్యాలను చేర్చడమే కదా! ఈ పని అందరూ చేయవచ్చు. 2013లో మొదటి పేజీ నిర్వహణ చేసేవారు తగ్గినందున మీకు తెలుసా వాక్యాలు ప్రచురించబడకపోవడం వలన నేను స్వచ్ఛందంగా ఈ కార్యక్రమంలోకి చేరాను. అప్పటి నుండి ఈ ప్రస్థానాన్ని కొనసాగిస్తూ వస్తున్నాను. ఇందులో భాగం ఇవ్వడానికి ఏముంది సార్. అందరం సమిష్టి కృషితో మొదటి పేజీ నిర్వహణ చేద్దాం.'''{{Spaced en dash}}''' [[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Lucida Handwriting; color: #0000CD"><small>K.Venkataramana</small></span>''']] '''{{Spaced en dash}}''' [[User talk:K.Venkataramana|'''<span style="font-family:Lucida Handwriting; color: green"><big>☎</big></span>''']] 06:14, 19 అక్టోబరు 2020 (UTC)
==సహాయం కావాలి==
[[ఎస్.పి.బాలసుబ్రహ్మణ్యం తెలుగు సినిమా పాటల జాబితా]]లో "ఎస్.పి.బాలసుబ్రహ్మణ్యం పాటలు" మూసలో మూలాల జాబితా, బయటి వనరులు merge అయిపోయి కనిపిస్తున్నాయి. వాటిని విడివిడిగా కనిపించేలా చేయగలరు. --[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 15:27, 24 అక్టోబరు 2020 (UTC)
:::[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] గారూ, మీరు తయారు చేసిన మూసలో సమాచారం చేర్చిన తరువాత క్లోసింగ్ బ్రాకెట్లు " |} " లు చేర్చక పోవడం వలన అలా జరిగింది. సరిచేసాను.'''{{Spaced en dash}}''' [[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Lucida Handwriting; color: #0000CD"><small>K.Venkataramana</small></span>''']] '''{{Spaced en dash}}''' [[User talk:K.Venkataramana|'''<span style="font-family:Lucida Handwriting; color: green"><big>☎</big></span>''']] 01:48, 25 అక్టోబరు 2020 (UTC)
== Mahatma Gandhi 2020 edit-a-thon: Token of appreciation ==
<div style=" border-left:12px blue ridge; padding-left:18px;box-shadow: 10px 10px;box-radius:40px;>[[File:Mahatma-Gandhi, studio, 1931.jpg|right|50px]]
Namaste, we would like to thank you for participating in [[:m: Mahatma Gandhi 2020 edit-a-thon|Mahatma Gandhi 2020 edit-a-thon]]. Your participation made the edit-a-thon fruitful. Now, we are sending a token of appreciation to them who contributed to this event. Please fill the Google form for providing your personal information as soon as possible. After getting the addresses we can proceed further. Please find the form [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSfyc-GyLOV8YsT0bKKuZlTvja4Kv2ifmZMvU5FdfI0g6C93BQ/viewform here]. [[వాడుకరి:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nitesh (CIS-A2K)|చర్చ]]) 17:19, 26 అక్టోబరు 2020 (UTC)
</div>
== Festive Season 2020 edit-a-thon ==
<div style=" border-left:12px red ridge; padding-left:18px;box-shadow: 10px 10px;box-radius:40px;>[[File:Rangoli on Diwali 2020 at Moga, Punjab, India.jpg|right|160px]]
Dear editor,
Hope you are doing well. First of all, thank you for your participation in [[:m: Mahatma Gandhi 2020 edit-a-thon|Mahatma Gandhi 2020 edit-a-thon]]. <br>Now, CIS-A2K is going to conduct a 2-day-long '''[[:m: Festive Season 2020 edit-a-thon|Festive Season 2020 edit-a-thon]]''' to celebrate Indian festivals. We request you in person, please contribute in this event too, enthusiastically. Let's make it successful and develop the content on our different Wikimedia projects regarding festivities. Thank you [[User:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[User talk:Nitesh (CIS-A2K)|talk]]) 18:22, 27 November 2020 (UTC)
</div>
<!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Nitesh_(CIS-A2K)/Festive_season_2020_edit-a-thon_Participants&oldid=20720417 -->
== Reminder: Festive Season 2020 edit-a-thon ==
Dear Wikimedians,
Hope you are doing well. This message is to remind you about "[[Festive Season 2020 edit-a-thon|Festive Season 2020 edit-a-thon]]", which is going to start from tonight (5 December) 00:01 am and will run till 6 December, 11:59 pm IST. <br/><br/>
Please give some time and provide your support to this event and participate. You are the one who can make it successful! Happy editing! Thank You [[User:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[User talk:Nitesh (CIS-A2K)|talk]]) 15:53, 4 December 2020 (UTC)
<!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Satpal_(CIS-A2K)/Festive_Season_2020_Participants&oldid=20746996 -->
== మన్నించండి ==
[[User talk:K.Venkataramana|గురువుగారు వెంకటరమణ గారు]] మీకు చెప్పకుండానే మధ్యలో ప్రతిపాదన నిర్వాహకం సార్ మీతో సహా ముగ్గురు నన్ను సమర్థించారు. వారికి నా వందనాలు, ఇప్పటికీ ముగ్గురు నిర్వాహకులు వ్యతిరేకించారు. [[వికీపీడియా:నిర్వాహక హోదా కొరకు విజ్ఞప్తి/ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల]] వీరి అభిప్రాయం మరి కొంతకాలం ఆగాలన్నరు. దానికి నా ప్రతిపాదన వెనక్కి తీసుకుంటున్నాను. తొందరపాటు నిర్ణయం కాదు, ఎందుకు అంటే కలిసి పని చేయాలి వీరు నాకు ఓటు వేయలేదు వీరు వేశారు. నేను కొన్ని పనులను చేస్తుంటే మధ్యలో అంశాల వారీగా బేధాభిప్రాయాలు రావడం గ్రూపుగా, వర్గాలుగా విడిపోకూడదని నా అభిప్రాయం. నేను ఏమి విధ్వంసం పనులు చేసే వాడిని కాదు కానీ, అవకాశం ఇస్తే ఒక్కొక్కటి నేర్చుకొని అనుభవం వచ్చి ఉండేది, నిర్వాహక పదవి కోసం ఇంతకు ముందు జరిగిన వికీలో గతంలో జరిగినవి అన్ని చదివాను. బేదాభిప్రాయాలు పెంచుకొని తెగేదాక లాగితే ఉద్దేశం నాకు లేదు. అందరితో కావాలని కలిసిపోవాలి అనుకుంటున్నాను. అందుకే మధ్యలోనే నా ప్రతిపాదన వెనక్కి తీసుకున్నాను నా మీద నమ్మకంతో ప్రతిపాదించిన అందుకు మీకు ధన్యవాదాలు ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల|<font color="Blue"> ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల </font>]]<sup>[[వాడుకరి:ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల|<font color="green"> చర్చ </font>]]</sup> 08:12, 16 డిసెంబరు 2020 (UTC)
::::[[వాడుకరి:ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల|<font color="Blue"> ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల </font>]] గారూ వికీపీడియాలో ఎంతమంది నిర్వాహకులున్నా నిర్వాహక పనులపై శ్రద్ధ చూపేది కొందరు మాత్రమే. ఈ నేపధ్యంలో మీరు నిర్వాహక పనులపై ఎక్కువగా శ్రద్ధ కనబరుస్తున్నందున మిమ్మల్ని నిర్వాహకునిగా ప్రతిపాదించాను. అందుకు మీరు సమ్మతి తెలిపినందుకు ధన్యవాదాలు. ఇక్కడ వచ్చే నిర్వాహకులు గానీ, సభ్యులు గానీ ప్రారంభంలో వికీ విధానాలు తెలియక అనేక పొరపాట్లు చేస్తారు. "తప్పులెన్నువారు తండోపతండంబు-లుర్విజనులకెల్ల నుండు తప్పు" అన్నట్లుగా ఎవరి దిద్దుబాట్లు మొత్తం పరిశీలించినా తప్పులు దొరుకుతూనే ఉంటాయి. ఇక్కడ ఎవరూ వికీ పండితులు కాదు కదా. అందరూ కాలానుగుణంగా వికీ విధానాలు తెలుసుకుంటారు. తాము వికీలో గతంలో చేసిన దోషాలను తెలుసుకొని సరిదిద్దుకుంటారు. నేను వికీపీడియాలో చేరి నిర్వాహకునిగా ఎన్నికయిన తరువాత మిగిలిన నిర్వాహకులు చేస్తున్న కార్యకలాపాలను పరిశీలించి, "turn the page, learn the work" అన్నట్లుగా కొన్ని విషయాలను చేర్చుకున్నాను. ఇప్పటికీ వికీ సముద్రం నుండి గ్రహించినది కొన్ని నీటి బిందువులు మాత్రమే. ఇంకా తెలుసుకోవలసినది ఎంతో ఉంది. నేర్చుకుంటున్నాను. అలాగే మీకు విధానాలను తెలుసుకోవాలనే ఆసక్తి ఉంది. సహ సభ్యుల పట్ల గౌరవం ఉంది. ఎవరైనా విధానాలను చెబితే వాటిని అనుసరించే గుణం ఉంది. సహసభ్యుల సూచనలతో మంచి నిర్వాహకునిగా ఎదిగి వికీపీడియా అభివృద్ధికి తోడ్పడతారని అనుకున్నాను. కానీ అభ్యర్థనలో సహసభ్యులు మీరు వికీకి చేస్తున్న సేవలను గుర్తిస్తూనే ఇంకా విధానాలపై అవగాహన పెంచుకుని కొంతకాలం తరువాత నిర్వాహకత్వానికి అభ్యర్థించమని కోరారు. వారి కోరికను మన్నించి మీరు ప్రతిపాదనను వెనక్కి తీసుకున్నారు. మీ అభిప్రాయానికి అభినందిస్తున్నాను. గతంలోలాగే వికీలో మీరు కృషి కొనసాగించాలని కోరుకుంటున్నాను. వికీ అభివృద్ధి చేయాలంటే నిర్వాహకులమే కానక్కరలేదు. పాలగిరి, వేమూరి గార్లలా సభ్యునిగా కూడా వికీపీడియాలో విశేష సేవలనందించవచ్చు. ధన్యవాదాలు.'''{{Spaced en dash}}''' [[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Lucida Handwriting; color: #0000CD"><small>K.Venkataramana</small></span>''']] '''{{Spaced en dash}}''' [[User talk:K.Venkataramana|'''<span style="font-family:Lucida Handwriting; color: green"><big>☎</big></span>''']] 14:01, 16 డిసెంబరు 2020 (UTC)
==కాల్సియం సమ్మేళనాలు వర్గం చర్చ==
[[User:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ, [[:వర్గం చర్చ:కాల్సియం సమ్మేళనాలు]] వర్గంలో మీ స్పందనలు గురించి 14న అడిగాను. .బహుశా గమనించలేదనుకుంటాను. తెలియజేయగలరు.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 16:38, 20 జనవరి 2021 (UTC)
::[[:వర్గం చర్చ:కాల్సియం సమ్మేళనాలు]] లో నా స్పందన తెలియ జేసాను.'''{{Spaced en dash}}''' [[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Lucida Handwriting; color: #0000CD"><small>K.Venkataramana</small></span>''']] '''{{Spaced en dash}}''' [[User talk:K.Venkataramana|'''<span style="font-family:Lucida Handwriting; color: green"><big>☎</big></span>''']] 16:47, 20 జనవరి 2021 (UTC)
==సంగీత నాటక అకాడమీ అవార్డు==
[[User:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ, పై వ్యాసంలోని సమాచారపెట్టె మూస సంగతి చూడగలరు.--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 05:50, 7 ఫిబ్రవరి 2021 (UTC)
:::[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] గారూ అందులో మూసను సరిచేసితిని.'''--''' [[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Lucida Handwriting; color: #0000CD"><small>K.Venkataramana</small></span>''']] '''--''' [[User talk:K.Venkataramana|'''<span style="font-family:Lucida Handwriting; color: green"><big>☎</big></span>''']] 06:14, 7 ఫిబ్రవరి 2021 (UTC)
::::: ధన్యవాదాలు [[User:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ!--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 06:27, 7 ఫిబ్రవరి 2021 (UTC)
==ధన్యవాదాలు==
[[User:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ!--మీతో మాట్లాడటం చాలా సంతోషం కలిగించింది. మీ సూచనలు తప్పక అనుసరిస్తాను. 14:48, 23 February 2021 [[వాడుకరి:శరత్ బాబు|<bdi>శరత్ బాబు</bdi>]]
==వికీడేటా అంశం==
[[User:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ! నేను [[ఎం.ఎ.నరసింహాచార్]] అనే వ్యాసాన్ని సృష్టించి దానికి వికీడేటాలో Q105644354 అనే అంశాన్ని చేర్చాను. దానిలో తెలుగు వికీపీడియాలోని వ్యాసాన్ని జతచేశాను. కానీ [[ఎం.ఎ.నరసింహాచార్]] వ్యాసం సృష్టించబడని వర్గం "Articles without Wikidata item"లో కనిపిస్తున్నది. కారణం తెలుపగలరా? --[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 10:59, 24 ఫిబ్రవరి 2021 (UTC)
:::[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] గారూ వికీడేటాలో ఆంగ్లంలో పుటను సృష్టించాలి. ఆంగ్ల వ్యాసం లేనప్పటికీ ఒక వ్యాస శీర్షికను సృష్టించి అందులో తెలుగు వ్యాసాన్ని లింకు చేయాలి. అలా చేయడం జరిగినది.'''--''' [[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Lucida Handwriting; color: #0000CD"><small>K.Venkataramana</small></span>''']] '''--''' [[User talk:K.Venkataramana|'''<span style="font-family:Lucida Handwriting; color: green"><big>☎</big></span>''']] 11:35, 24 ఫిబ్రవరి 2021 (UTC)
::::[[User:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ! మీరు చెప్పినట్లే వికీడేటాలో ఆంగ్లంలో ఎస్.వి.పార్థసారథి పుటను సృష్టించి తెలుగు వ్యాసాన్ని లింకు చేశాను. అయినా "Articles without Wikidata item" అని వస్తున్నది.--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 07:26, 25 ఫిబ్రవరి 2021 (UTC)
== వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డ్ అఫ్ ట్రస్టీస్: కమ్యూనిటీ బోర్డు స్థానాల కోసం సంప్రదింపులు ==
వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డ్ అఫ్ ట్రస్టీస్ వారు ఫిబ్రవరి 1 నుండి మర్చి 14 వరకు, [[:m:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Community Board seats|కమ్యూనిటీ ద్వారా ఎన్నుకోబడే బోర్డు స్థానాల కోసం సంప్రదింపులు జరుపుతున్నారు]]. దీనికి కారణం; గత పది సంవత్సరాలలో వికీమీడియా ఫౌండేషన్, ప్రాజెక్టులు ఐదు రెట్లు పెరగగా, బోర్డ్ పనితీరు, ఏర్పాట్లు, ఏమి మారలేదు. ఇప్పుడు ఉన్న విధానాల ప్రకారం, బోర్డుకు తగినంత సామర్థ్యం, ప్రాతినిధ్యం లేవు. మామూలుగా జరిగే ఎన్నికలు, బహిర్ముఖులుగా ఉంటూ ఇంగ్లీష్ వికీపీడియా వంటి పెద్ద ప్రాజెక్టులు లేదా అమెరికా వంటి పాశ్చాత్య దేశాలు నుండి వచ్చేవారికి తోడ్పడుతున్నాయి. మిగిలిన వారికీ ఎన్ని శక్తిసామర్ధ్యాలు ఉన్నా తగినంత ప్రచారం లేనందు వలన వారికి ఓటు వేసే వారు తక్కువ మంది. ఉదాహరణకి, వికీమీడియా ఫౌండేషన్ పదిహేను సంవత్సరాల చరిత్రలో, భారత ఉపఖండం నుండి కేవలం ఒక్కళ్ళు మాత్రమే బోర్డు లో సేవలు అందించారు. వారు కూడా నిర్దిష్ట నైపుణ్యం కోసం నేరుగా నియమించబడ్డవారే గాని, ఎన్నుకోబడలేదు.
రానున్న నెలలో, మొత్తం ఆరు కమ్యూనిటీ బోర్డు స్థానాల కోసం ఎన్నికలు జరగాల్సి ఉంది. ఇప్పుడు జరుగుతున్న సంప్రదింపుల ద్వారా బోర్డు వారు కమ్యూనిటీల నుండి వారి పద్ధతుల మీద అభిప్రాయం సేకరిస్తున్నారు. ఈ నిమిత్తం తెలుగు కమ్యూనిటీలో తో మాట్లాడేందుకు ఒక ఆన్లైన్ సమావేశం ఏర్పాటు చేయబడింది. ఇది ఫిబ్రవరి 6 (శనివారం), 6:00 pm నుండి 7:30 pm వరకు జరుగుతుంది; పాల్గొనడానికి గూగుల్ మీట్ లింకు ఇది https://meet.google.com/oki-espq-kog. ఈ కార్యక్రమములో పాల్గొనవలసిందిగా మిమల్ని ఆహ్వానితున్నాను. [[User:KCVelaga (WMF)|KCVelaga (WMF)]], 11:24, 1 మార్చి 2021 (UTC)
<!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Telugu_volunteers&oldid=21164917 -->
==[[ఖనిజ తైలము]] వ్యాసం తొలగింపు ప్రతిపాదన==
[[Image:Ambox warning yellow.svg|left|link=|48px|]]
[[ఖనిజ తైలము]] వ్యాసాన్ని ఈ దిగువ కారణం వలన తొలగింపు కొరకు ప్రతిపాదించాను  :
:'''ఈ వ్యాసం 2012 డిసెంబరులో సృష్టించబడింది.అప్పటి నుండి మొలకగానే ఉంది.ఆంగ్ల వికీపీడియాలో Mineral oil అనే వ్యాసం ఉంది.దాని ఆధారంగా విస్తరించటానికి ప్రయత్నించగా సాంకేతిక పదాలలో ఉన్నందున సాధ్యంకాలేదు. దీనిని సృష్టించిన వాడుకరి లేదా ఇలాంటి వ్యాసాలలో అనుభవం ఉన్న మరే ఇతర వాడుకరులెవరైనా 2021 మే 5 వ తేదీలోపు తగిన మూలాలతో విస్తరించనియెడల తొలగించాలి.'''
వికీపీడియాలో నిర్మాణాత్మకమైన రచనలన్నీ స్వాగతించబడినప్పటికీ, [[WP:DEL|వివిధ కారణాల రీత్యా]] కొన్ని వ్యాసాలు లేదా రచనలను తొలగించాల్సిన అవసరం పడవచ్చు. ఈ వ్యాసాన్ని తొలగించకూడదని మీరు భావిస్తే, ఈ ప్రతిపాదనకు వ్యతిరేకంగా మీ వాదనను [[వికీపీడియా:తొలగింపు కొరకు వ్యాసాలు/ఖనిజ తైలము]] పేజీలో రాయవచ్చు. లేదా [[చర్చ:ఖనిజ తైలము|వ్యాసపు చర్చా పేజీలో]] నైనా రాయవచ్చు.
తొలగింపులో ఎత్తిచూపిన కారణాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని వ్యాసాన్ని మెరుగుపరచండి. ఏ మార్పూ చెయ్యకుండా, ఏ చర్చా లేకుండా తొలగింపు నోటీసును దయచేసి తీసెయ్యకండి. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 16:18, 28 ఏప్రిల్ 2021 (UTC) <!-- Template:Proposed deletion notify --> [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 16:18, 28 ఏప్రిల్ 2021 (UTC)
==[[గురుత్వ మాపకాలు]] వ్యాసం తొలగింపు ప్రతిపాదన==
[[Image:Ambox warning yellow.svg|left|link=|48px|]]
[[గురుత్వ మాపకాలు]] వ్యాసాన్ని ఈ దిగువ కారణం వలన తొలగింపు కొరకు ప్రతిపాదించాను  :
:'''ఈ వ్యాసం 2013 జనవరిలో సృష్టించబడింది.అప్పటి నుండి మొలకగానే ఉంది.ఆంగ్ల వికీపీడియాలో వికీడేటా లింకు కలిపిలేదు.సాంకేతిక పదాలలో ఉన్నందున విస్తరించటానికి సాధ్యంకాలేదు .దీనిని సృష్టించిన వాడుకరి లేదా ఇలాంటి వ్యాసాలలో అనుభవం ఉన్న మరే ఇతర వాడుకరులెవరైనా 2021 మే 11 వ తేదీలోపు విస్తరించనియెడల తొలగించాలి.'''
వికీపీడియాలో నిర్మాణాత్మకమైన రచనలన్నీ స్వాగతించబడినప్పటికీ, [[WP:DEL|వివిధ కారణాల రీత్యా]] కొన్ని వ్యాసాలు లేదా రచనలను తొలగించాల్సిన అవసరం పడవచ్చు. ఈ వ్యాసాన్ని తొలగించకూడదని మీరు భావిస్తే, ఈ ప్రతిపాదనకు వ్యతిరేకంగా మీ వాదనను [[వికీపీడియా:తొలగింపు కొరకు వ్యాసాలు/గురుత్వ మాపకాలు]] పేజీలో రాయవచ్చు. లేదా [[చర్చ:గురుత్వ మాపకాలు|వ్యాసపు చర్చా పేజీలో]] నైనా రాయవచ్చు.
తొలగింపులో ఎత్తిచూపిన కారణాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని వ్యాసాన్ని మెరుగుపరచండి. ఏ మార్పూ చెయ్యకుండా, ఏ చర్చా లేకుండా తొలగింపు నోటీసును దయచేసి తీసెయ్యకండి. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 12:44, 4 మే 2021 (UTC) <!-- Template:Proposed deletion notify --> [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 12:44, 4 మే 2021 (UTC)
==బంగారయ్యపేట గ్రామానికి చేర్చిన వర్గం గురించి==
[[వాడుకరి:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ నమస్కారం.[[బంగారయ్యపేట]] గ్రామానికి [[:వర్గం:కోటనందూరు మండలంలోని గ్రామాలు]] అని చేర్చిన విషయంలో మీ దృష్టికి చిన్న వివరణ ఇవ్వాలనే ఉద్దేశ్యం.బంగారయ్యపేట శివారు గ్రామం.అనగా రెవెన్యూయేతర గ్రామం.ఇలాంటివి మూసలో ఉండవు.మండలంలోని గ్రామాలు వర్గంలో కూడా చేరవు. మండలపేజీలో మండలంలోని రెవెన్యూ గ్రామాలు విభాగంలో కూడా ఉండవు.ఇటువంటి గ్రామాలు మండలంలోని గ్రామాలు విభాగంలో "రెవెన్యూయేతర గ్రామాలు" ఉప విభాగంలో చేర్చబడుతున్నవి.అటువంటి వాటిని మూసలో చేర్చటం, లేదా ఆ పేజీకి మూసను చేర్చటం, వాటికి మండలంలోని గ్రామాలు వర్గం చేర్చటం అవసరంలేేదు.మీరు దానివలన నష్టం ఏమిటి? అనే సందేహం రావచ్చు.భారత జనాభా లెక్కలు ప్రకారం "గ్రామం" అంటే రెవెన్యూ గ్రామం మాత్రమే పరిగణనలోకి తీసుకుంటారు.రెవెన్యూయేతర గ్రామాలుకు ప్రత్యేకంగా భారత జనాభా లెక్కలలో డేటా ఉండదు.అది ఏగ్రామానికి శివారుగ్రామమో దాని డేటా కూడా అందులో కలిసే ఉంటుంది.అలా వర్గంలో చేరినందున మండలంలోని గ్రామాల మూలం లింకులో ఉన్న గ్రామాలకు, మండలంలోని గ్రామాలు వర్గానికి సంఖ్యాపరంగా తేడా కనపడుతుంది.దీనివలన ఆ జిల్లాలోని గ్రామాలు మొత్తం, అలాగే రాష్ట్రంలోని గ్రామాలు సంఖ్య సరియైన అంకెలు రాకుండా తారుమారుగా ఉంటాయి.అటువంటి గ్రామాలను గుర్తించి మరలా వర్గం నుండి తొలగించాలంటే చాలా కష్టం.నేను ఇప్పుడు చేస్తున్న పని అదే. శ్రీకాకుళం జిల్లా, విజయనగరం జిల్లా. విశాఖపట్టణం జిల్లా, తూర్పు గోదావరి జిల్లా సుమారు 30 మండలాలకు పైగా పరిశీలిస్తూ సవరిస్తున్నాను. రెవెన్యూయేతర గ్రామాలలో గ్రామ పంచాయితీలు కూడా ఉన్నవి.అవి ఎలా తెలుస్తవి, మండలంలోని రెవెన్యూ గ్రామాలు సంఖ్య సరియైన సంఖ్య ఎలా తెలుస్తవి అనే సందేహం కూడా కలుగువచ్చు.దానికి సింపులుగా రెండే మార్గాలు.భారత జనగణన డేటా నుండి సెమీ ఆటోమాటిగ్గా తయారు చేసిన పాఠ్యాన్ని ఎక్కించని గ్రామాలు అన్నీ రెవెన్యూయేతర గ్రామాలు.ఇందులో ఎక్కడన్నా పొరపాటున డేటాఎక్కించపోతే ప్రతి గ్రామం పరిశీలించి ఇప్పుడు ఎక్కిస్తున్నాను.ఇక మండలంలోని [https://www.census2011.co.in/data/subdistrict/4889-kotananduru-east-godavari-andhra-pradesh.html రెవెన్యూ గ్రామాలు సంఖ్య ఇలా తెలుసుకోవచ్చు] ఈలింకుద్వారా కోటనందూరు మండలంలోని గ్రామాలు 14 ఉన్నట్లుగా తెలియుచున్నది.పరిశీలించండి మీరు మండలంలోని గ్రామాలు వర్గం చేర్చిన బంగారయ్యపేట ఇందులో లేదు.కానీ [[:వర్గం:కోటనందూరు మండలంలోని గ్రామాలు]] వర్గం పరిశీలించగా 15 గ్రామాలు ఉన్నట్లు చూపిస్తుంది.అందువలన మీరు ఇలాంటి వాటిని రెవెన్యూయేతరగ్రామాలుగా భావించి ------ మండలం లోని రెవెన్యూయేతరగ్రామాలు అనే వర్గం చేర్చగలరు.ధ్యన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 13:24, 2 జూన్ 2021 (UTC)
::::[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారూ, రెవెన్యూ, రెవెన్యూయేతర గ్రామాల గూర్చి సవివరంగా తెలియజేసినందుకు ధన్యవాదాలు.<span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''[[User:K.Venkataramana|➠ కె.వెంకటరమణ]]'''⇒[[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span> 14:44, 2 జూన్ 2021 (UTC)
== interdisciplinary పదానికి సరైన పదం ==
[[వాడుకరి:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ నమస్కారం. నేను భౌతిక శాస్త్రం పేజీని మెరుగు పరచడానికి ప్రయత్నిస్తున్నాను. interdisciplinary అన్న అంగ్ల పదానికి సరైన తెలుగు పదం సూచించగలరు. ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:Abhich98|Abhich98]] ([[వాడుకరి చర్చ:Abhich98|చర్చ]]) 19:54, 8 జూన్ 2021 (UTC)
==చిత్రలేఖనం ప్రాజెక్టు==
సోదర సమానులు [[వాడుకరి:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారికి నమస్కారం. మిమ్మల్ని పలకరించి చాలా రోజులు అయ్యింది. అంతా క్షేమం అనుకొంటాను. (వాస్తవానికి నేను తెవికీ లోకి త్రొంగి చూచి కూడా చాలా రోజులు అయినది.)
విషయానికి వస్తే, చిత్రలేఖనం ప్రాజెక్టు ను మొదలు పెట్టి చాలా కాలం అయిననూ, ప్రాజెక్టు పెద్దగా ముందుకు పోలేదు. [[వాడుకరి:Rajasekhar1961|రాజశేఖర్]] గారి సహాయ సహకారాలతో దీనిని ఇప్పుడు మరల ముందుకు తీసుకెళ్ళ దలచుకొన్నాను. ఫోన్ లో ఆయనతో చర్చించాను కూడా.
దీనిని మొదలు పెట్టటానికి తొలుత మీ సహాయం కొంత కావాలి. (అటు పిమ్మట రాజశేఖర్ గారు, నేను వీటిని ముందుకు తీసుకెళతాం.) అవి:
# [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/కళాసమాహారం/చిత్రలేఖనం|ప్రాజెక్టు చిత్రలేఖనం]] ను సందర్శించగలరు. నేను కొన్ని మార్పులు చేశాను. మీ సలహాలు/సూచనలకు ఇదే మా ఆహ్వానం. ప్రాజెక్టు కొనసాగింపు కై మీరు దీనిని మరింత ఆకర్షణీయంగా/ఒక ట్రాకర్ లాగా తీర్చిదిద్దవలసిందిగా మనవి.
# [[వాడుకరి:Veera.sj/sandbox/చిత్రలేఖనం|చిత్రలేఖనం పై నా ఇసుకతిన్నె]] ను సందర్శించగలరు. దీనిని ప్రాజెక్టు లో ఏ విధం గా పొందుపరచాలో నాకు అర్థం కావటం లేదు. సృష్టించబడని వ్యాసం ఎలాగూ ఎరుపు లంకె గా కనబడుతుంది. మొలక స్థాయి దాటని వ్యాసాలకు పసుపు పచ్చరంగు (మొలక స్థాయి అని టెక్స్టు వచ్చి, దాని బ్యాక్ గ్రౌండ్ లో పసుపు పచ్చ రంగు రావాలి), దాటిన వ్యాసాలకు ఆకుపచ్చ రంగు, విస్తరణ అవసరం అయిన వ్యాసాలకు మరేదైనా రంగు వచ్చేలా ఏదయినా చేయవచ్చునా? పరిశీలించగలరు. మీకు వేరే కలర్ కోడ్ ప్రణాళిక ఉన్నా మాకు తెలుపగలరు.
# ఈ ప్రాజెక్టు నిర్వహణ కు ఇతరత్రా ఏవైనా సలహాలు/సూచనలు ఉన్నా తెలుపగలరు
ధన్యవాదాలు!
-[[వాడుకరి:Veera.sj|శశి]] ([[వాడుకరి చర్చ:Veera.sj|చర్చ]]) 18:01, 11 జూన్ 2021 (UTC)
:: ప్రియ మిత్రులు [[వాడుకరి:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారు, కొంత శ్రమించి పై రెండు పాయింట్లలో ఏదో సాధించాను. కావున మీ విలువైన సమయం వికీ లో ఇతర ముఖ్య కార్యకలాపాలకు వెచ్చించవచ్చును. మూడవ పాయింటుకు మీరు ఎల్లప్పుడూ ఆహ్వానితులే! ధన్యవాదాలు - [[వాడుకరి:Veera.sj|శశి]] ([[వాడుకరి చర్చ:Veera.sj|చర్చ]]) 12:01, 14 జూన్ 2021 (UTC)
==ఈ రెండు వ్యాసాలు పరిశీలించి గలరా==
[[వాడుకరి:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ [[సముద్రమట్టానికి ఎత్తు]], [[భూస్థాయి కంటే ఎత్తు]] ఈ రెండు వ్యాసాలు ఆంగ్ల వ్యాసాల నుండి అనువాద యంత్రం ద్వారా అనువదించాను.అయితే సాంకేతిక పదాలలో నాకంత పరిజ్ఞానం లేదని భావించి, మీ పరిశీలనకు పెడుతున్నాను.శీర్షికలు కూడా ఈ వ్యాసానికి తగినట్లుగా ఉన్నది,లేనిది పరిశీలించగలరు. ఏమైనా సవరణలు చేయాల్సిఉంటే నేరుగా సవరించగలరు. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 13:04, 26 జూన్ 2021 (UTC)
::అలాగే...శుద్ధి చేయడానికి ప్రయత్నిస్తాను.<span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''[[User:K.Venkataramana|➠ కె.వెంకటరమణ]]'''⇒[[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span> 13:07, 26 జూన్ 2021 (UTC)
== 2021 Wikimedia Foundation Board elections: Eligibility requirements for voters ==
Greetings,
The eligibility requirements for voters to participate in the 2021 Board of Trustees elections have been published. You can check the requirements on [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021#Eligibility_requirements_for_voters|this page]].
You can also verify your eligibility using the [https://meta.toolforge.org/accounteligibility/56 AccountEligiblity tool].
[[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 16:38, 30 జూన్ 2021 (UTC)
<small>''Note: You are receiving this message as part of outreach efforts to create awareness among the voters.''</small>
<!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&oldid=21669859 -->
== WPWP ==
నమస్కారం @[[వాడుకరి:K.Venkataramana| వెంకటరమణ]] గారు [[అగర్ మాళ్వా జిల్లా]] పేజీలో మీరు మ్యాపుని చేర్చడం చూసాను ఆలా చేర్చి #WPWP ని ఉపయోగించవచ్చా? మ్యాపులను చేర్చడం ఫోటోని చేర్చినట్టేనా , దయచేసి నా సందేహానికి బదులివ్వవగలరు. ధన్యవాదములు [[వాడుకరి:Nskjnv|Nskjnv]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nskjnv|చర్చ]]) 13:19, 8 జూలై 2021 (UTC)
:*[[వాడుకరి:Nskjnv|Nskjnv]] గారూ, మ్యాప్ కూడా కామన్స్ లోని చిత్రమే కదా. దీనిని చేర్చడంలో తప్పు లేదని భావిస్తున్నాను. ప్రాజెక్టు పేజీలోని నియమాలలో అలా చేర్చకూడదని లేదు. దీనిపై సరైన సందేహ నివృత్తికి [[వాడుకరి:chaduvari]] ని సంప్రదించండి.<span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''[[User:K.Venkataramana|➠ కె.వెంకటరమణ]]'''⇒[[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span> 13:28, 8 జూలై 2021 (UTC)
:*పోటీ పేరును బట్టి చూస్తే ఫొటోలనే పరిగణించాలి. కానీ, మ్యాపులను చేరిస్తే ఈ పోటీ లోకి పరిగణించరని స్పష్టంగా ఎక్కడా చెప్పలేదు. మ్యాపులను పరిగణించవద్దని నేను ప్రాజెక్టు చర్చ పేజీలో ప్రతిపాదించాను గానీ, దానికి ఒక్కరు మాత్రమే స్పందించారు. అంచేత ఆ విషయంపై స్పష్టత ఏర్పడలేదు. పై కారణాలను చూస్తే మ్యాపులను పరిగణించాలి అని నా అభిప్రాయం. అయితే [[వాడుకరి:Nskjnv|Nskjnv]] గారి సందేహంలో పాయింటుంది కాబట్టి వీలైనంత వరకు ఫొటోలను మాత్రమే చేరిస్తే బాగుంటుందని నేను భావిస్తాను. పోటీ నిర్వాహకులైన [[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] గారు ఏమంటారో చూద్దాం.__[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 23:09, 8 జూలై 2021 (UTC)
::*[[వాడుకరి:Nskjnv|Nskjnv]] గారూ, [[User:Chaduvari|చదువరి]] గారూ ఈ విషయమై #WPWPCampaign 2021 ప్రాజెక్ట్ మేనేజర్, కో ఆర్డినేటర్ ఇసాక్ను వివరణ అడిగాను. వారి సమాధానం ఈ విధంగా ఉంది. "The use of maps in relevant articles are valid and counts for WPWP." --[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 02:27, 9 జూలై 2021 (UTC)
== ఆహ్వానం WPWP పునసమీక్షా సమావేశం ==
వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2021 లో మీ చేర్పులకు ధన్యవాదములు, ఇందులో భాగంగా జూలై 15వ తేదీ సాయంత్రం 7.00 నుండి 8.00 IST వరకు జరుగుతున్న సభ్యుల పునసమీక్షా సమావేశంలో గూగుల్ మీట్ ద్వారా చేరగలరు ([https://meet.google.com/bqk-vdyf-gzc లింకు]) Or Open Google Meet and enter this code: bqk-vdyf-gzc , ప్రాజెక్టు జరిగే కాలంలో ఇందులో పాల్గోనే అందరూ సబ్యులూ వీలయితే నేర్చుకొన్న విషయాలు పంచుకోవచ్చు,సూచనలు కూడా చేయవచ్చు, కొత్త వారికి ప్రోత్సాహకరంగా కూడా ఉంటుంది.
== [Wikimedia Foundation elections 2021] Candidates meet with South Asia + ESEAP communities ==
Hello,
As you may already know, the [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021|2021 Wikimedia Foundation Board of Trustees elections]] are from 4 August 2021 to 17 August 2021. Members of the Wikimedia community have the opportunity to elect four candidates to a three-year term. After a three-week-long Call for Candidates, there are [[:m:Template:WMF elections candidate/2021/candidates gallery|20 candidates for the 2021 election]].
An <u>event for community members to know and interact with the candidates</u> is being organized. During the event, the candidates will briefly introduce themselves and then answer questions from community members. The event details are as follows:
*Date: 31 July 2021 (Saturday)
*Timings: [https://zonestamp.toolforge.org/1627727412 check in your local time]
:*Bangladesh: 4:30 pm to 7:00 pm
:*India & Sri Lanka: 4:00 pm to 6:30 pm
:*Nepal: 4:15 pm to 6:45 pm
:*Pakistan & Maldives: 3:30 pm to 6:00 pm
* Live interpretation is being provided in Hindi.
*'''Please register using [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSflJge3dFia9ejDG57OOwAHDq9yqnTdVD0HWEsRBhS4PrLGIg/viewform?usp=sf_link this form]
For more details, please visit the event page at [[:m:Wikimedia Foundation elections/2021/Meetings/South Asia + ESEAP|Wikimedia Foundation elections/2021/Meetings/South Asia + ESEAP]].
Hope that you are able to join us, [[:m:User:KCVelaga (WMF)|KCVelaga (WMF)]], 06:35, 23 జూలై 2021 (UTC)
<!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&oldid=21774789 -->
==మూస:Infobox body of water గురించి==
నమస్కారం [[వాడుకరి:K.Venkataramana]] గారూ, నేను 100 వికీ డేస్ లో భాగంగా భారత దేశంలోని సరస్సుల జాబితా తీసుకొని అందులో రోజుకు ఒకటి చొప్పున ఆంగ్ల వికీ నుండి అనువాదం చేసి రాస్తున్నాను. దీనికోసం [[మూస:Infobox body of water]] అనే మూస వాడుతున్నాను. ఈ మూసను మీరు సృష్టించినట్లుగా తెలుస్తోంది.
విషయమేమంటే గత వారం రోజుల నుండి ఈ మూస లోని సమాచారం కి సంబంధించి ఎడమ వైపు ఉన్న హెడ్డింగ్స్ తెలుగులో రావట్లేదు. ఉదాహరణకు [[భృగు సరస్సు]] చూడండి. దయచేసి దాని సమస్య ఏంటో పరిష్కరించగలరు.[[వాడుకరి:MYADAM ABHILASH|Abhi]] ([[వాడుకరి చర్చ:MYADAM ABHILASH|చర్చ]]) 07:09, 27 జూలై 2021 (UTC)
:::[[వాడుకరి:MYADAM ABHILASH|Abhi]] గారూ, మూసలోని లేబుల్స్ ను అనువాదం చేయడం ద్వారా సమస్య పరిష్కారమైనది.<span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''[[User:K.Venkataramana|➠ కె.వెంకటరమణ]]'''⇒[[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span> 07:23, 27 జూలై 2021 (UTC)
: అడిగిన వెంబడే సమస్య పరిష్కరించినందుకు హృదయ పూర్వక ధన్యవాదాలు సర్[[వాడుకరి:MYADAM ABHILASH|Abhi]] ([[వాడుకరి చర్చ:MYADAM ABHILASH|చర్చ]]) 07:26, 27 జూలై 2021 (UTC)
నమస్కారం [[వాడుకరి:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ, మొన్న మీరు [[మూస:Infobox body of water]]లో లేబుల్స్ ను అనువాదం చేశారు. కానీ ఇంకా కొన్ని అనువాదం కాలేనట్టున్నాయి. దయచేసి ఒకసారి వాటి సంగతి కూడా చూడండి. ఉదాహరణకు [[నాకో సరస్సు]], [[పరాశర సరస్సు]]లను చూడండి._[[వాడుకరి:MYADAM ABHILASH|Abhilash]] ([[వాడుకరి చర్చ:MYADAM ABHILASH|చర్చ]]) 17:03, 29 జూలై 2021 (UTC)
==[[కొత్తలూరు (శావల్యాపురం)]]==
[[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] గారూ మరొక గ్రామంలో లోపాలు జరగకుండా చూడటానికి, ఈ గ్రామ సవరణలలో లోపాలు వివరించగలరు.ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 04:06, 2 ఆగస్టు 2021 (UTC)
:::[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారూ మొబైల్ లో ఇటీవలి మార్పులు పరిశీలిస్తున్నప్పుడు నాకు తెలీకుండా మీరు చేసిన మార్పులు "roll back" అయ్యాయి. క్షమించండి. వ్యాసంలో మీ మార్పులను సరిచేసాను.<span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''[[User:K.Venkataramana|➠ కె.వెంకటరమణ]]'''⇒[[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span> 16:15, 2 ఆగస్టు 2021 (UTC)
::::ఇది సహజమే వెంకటరమణ గారూ! నాకూ ఇలాంటి అనుభవాలు జరిగాయి.నేను అనుకున్నది పటం కూర్పులో తప్పు ఉన్నదేమోనని అభిప్రాయపడ్డాను. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 16:54, 2 ఆగస్టు 2021 (UTC)
== Feedback for Mini edit-a-thons ==
Dear Wikimedian,
Hope everything is fine around you. If you remember that A2K organised [[:Category: Mini edit-a-thons by CIS-A2K|a series of edit-a-thons]] last year and this year. These were only two days long edit-a-thons with different themes. Also, the working area or Wiki project was not restricted. Now, it's time to grab your feedback or opinions on this idea for further work. I would like to request you that please spend a few minutes filling this form out. You can find the form link [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdNw6NruQnukDDaZq1OMalhwg7WR2AeqF9ot2HEJfpeKDmYZw/viewform here]. You can fill the form by 31 August because your feedback is precious for us. Thank you [[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 18:58, 16 ఆగస్టు 2021 (UTC)
<!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Nitesh_(CIS-A2K)/Mini_edit-a-thon_Participants&oldid=21886141 -->
== ''Invitation for Wiki Loves Women South Asia 2021'' ==
<div style = "line-height: 1.2">
<span style="font-size:200%;">'''Wiki Loves Women South Asia 2021'''</span><br>'''September 1 - September 30, 2021'''<span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Wiki Loves Women South Asia 2021|<span style="font-size:10px;color:red">''view details!''</span>]]</span>
----[[File:Wiki Loves Women South Asia.svg|right|frameless]]'''Wiki Loves Women South Asia''' is back with the 2021 edition. Join us to minify gender gaps and enrich Wikipedia with more diversity. Happening from 1 September - 30 September, [[metawiki:Wiki Loves Women South Asia 2021|Wiki Loves Women South Asia]] welcomes the articles created on gender gap theme. This year we will focus on women's empowerment and gender discrimination related topics.
We are proud to announce and invite you and your community to participate in the competition. You can learn more about the scope and the prizes at the [[metawiki:Wiki Loves Women South Asia 2021|''project page'']].
<span style="color: grey;font-size:10px;">''This message has been sent to you because you participated in the last edition of this event as an organizer.''</span>
Best wishes,<br>
[[m:Wiki Loves Women South Asia 2021|Wiki Loves Women Team]] 01:25, 28 ఆగస్టు 2021 (UTC)
</div>
== 2021 వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డు ఎన్నికలలో ఓటు వేయండి ==
నమస్తే K.Venkataramana,
2021 వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డు అఫ్ ట్రస్టీస్ ఎన్నికలలు మొదలయ్యాయి. ఈ ఎన్నిక 18 ఆగష్టు 2021 న మొదలైంది, 31 ఆగష్టు 2021 న ముగుస్తుంది. వికీమీడియా ఫౌండేషన్ తెలుగు వికీపీడియా వంటి ప్రాజెక్టులకు మద్దతు ఇస్తుంది. వికీమీడియా ఫౌండేషన్ కార్యకలాపాలను పర్యవేక్షించేందుకు వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డ్ ఆఫ్ ట్రస్టీస్ ఉంటుంది. బోర్డ్ ఆఫ్ ట్రస్టీల గురించి [[:m:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Overview|ఈ లింకులో]] తెలుసుకోండి.
ఈ సంవత్సరం నాలుగు బోర్డు సీట్లకు ఎన్నిక జరుగుతుంది. వీటి కోసం 19 మంది అభ్యర్థులు ఉన్నారు. [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021/Candidates#Candidate_Table|అభ్యర్థుల గురించి మరింత సమాచారం ఈ పేజీలో తెలుసుకోండి]].
70,000 ఓటర్లు ఉన్నారు. ఓటింగ్ ప్రక్రియ 31 ఆగష్టు 23:59 UTC వరకు నడుస్తుంది.
*[[Special:SecurePoll/vote/Wikimedia_Foundation_Board_Elections_2021|'''తెలుగు వికీపీడియా మీద సెక్యూర్ పోల్ లో మీ ఓటు వేయండి''']].
మీరు ఇప్పటికే ఓటు వేసినట్టు అయితే, దయచేసి ఈ ఇమెయిల్ను విస్మరించండి. ఓటర్లు ఒక్కసారి మాత్రమే ఓటు వేయవచ్చు.
[[:m:Wikimedia Foundation elections/2021|ఈ ఎన్నికలు గురించి మరింత సమాచారం తెలుసుకోండి]]. [[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 05:01, 29 ఆగస్టు 2021 (UTC)
<!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&oldid=21949528 -->
== ఆహ్వానం : ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం - మొదటి Edit-a-thon ( 1 సెప్టెంబర్ నుంచి 14 నవంబర్ 2021 వరకు) ==
నమస్కారం ,
తెలుగు వికీపీడియాలో భారత స్వాతంత్ర పోరాటం లో వెలుగు చూడని వీరుల గాథలు, మహిళా స్వాతంత్ర సమరయోధులు, స్వతంత్ర భారతంలో వెలుగు చూసిన ఉద్యమాలు, కీలక సంఘటనల గురించిన సమాచారం, సంబంధిత ఫొటోలు లాంటి విషయాలకు అనుగుణంగా 75 రోజులు ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం అనే పేరుతో నిర్వహిస్తున్నాము, ఇందులో భాగంగా ఈ బుధవారం 1 సెప్టెంబర్ నుంచి 14 నవంబర్ 2021 వరకూ జరిగే మొదటి విడత ఎడిట్ థాన్ కార్యక్రమంలో లో వికీపీడియన్లు అందరూ పాల్గొని విజయవంతం చేయవలసిందిగా అభ్యర్థిస్తున్నాము. ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవ సంబరాలు ఘనంగా జరుపుకోడానికి సభ్యులందరు తప్పక చొరవ తీసుకుంటారని ఆశిస్తున్నాము. ఆసక్తి గల సభ్యులు, మరిన్ని వివరాలకు , పాల్గొనటానికి [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆజాదీ_కా_అమృత్_మహోత్సవం|ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం ప్రాజెక్టు పేజీ ]] చూడగలరు : [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]] ([[వాడుకరి చర్చ:Kasyap|చర్చ]]) 04:15, 1 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
==అభినందనలు==
[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2021|వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2021]] ప్రాజెక్టులో మీ కృషి అమోఘం. అభినందనలు. త్వరలో మీకు బహుమతి, సర్టిఫికెట్ పంపబడతాయి. దయచేసి వెంటనే ఈ క్రింది లంకెలో ఉన్న ఫారంలో మీ వివరాలు తెలియజేయండి.
https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSd-TaLmENAW9Y3HbSDtLyBsneiZqiGFbStEjrr-lC9ASAZywA/viewform
--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 09:39, 9 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
==కానుక==
{| style="border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;"
|rowspan="2" style="vertical-align:middle;" | [[File:WPWPTE logo 2.png|100px]]
|rowspan="2" |
|style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''బొమ్మలు చేర్చిన నేర్పరులు'''
|-
|style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;" | వికీపీడియా పేజీలలో సముచితమైన బొమ్మలను చేర్చినందులకు గుర్తుగా ఈ మెడల్ను స్వీకరించండి.--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 09:31, 14 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
|}
== తెవికీ నిర్వహణపై ఆసక్తి ==
నమస్కారం [[వాడుకరి:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ, తెవికీలో కృషి చేయడం నాకు చాలా ఆనందాన్ని కలిగిస్తుంది. నేను వికీలో చేరిన గత తొమ్మిది నెలలుగా వికీ పట్ల చక్కటి అవగాహన ఏర్పరచుకున్నాను. వికీలో నా సేవలు మరింత విస్తృత స్థాయిలో చేపడుతూ ముందుకు సాగాలని నా ఆశయం .. ఈ క్రమంలో వికీ నిర్వహణ పట్ల నాకు ఆసక్తి కలిగింది, ఈ విషయంపై మీ అభిప్రాయాలు సూచనలు తెలియజేయవలసిందినంగా కోరుతున్నాను. <span style="background:Gainsboro">[[User:Nskjnv|<font color="#FF9933">'''Nsk'''</font><font color="white">'''jnv'''</font> ]][[User Talk:Nskjnv|<font color="#128807"><sub>☚╣✉╠☛</sub></font>]] </span> 19:00, 23 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
::[[User:Nskjnv|సాయి కిరణ్]] గారూ, మీకు నిర్వాహకత్వం ఆసక్తి ఉన్నందుకు అభినందనలు. ప్రస్తుతం వికీలో పనిచేయని నిర్వాహకుల కంటే, నిర్వాహక పనులు చేయవలసిన నిర్వాహకుల ఆవశ్యకత ఎంతైనా ఉంది. మీకు వికీ విధానాలపై అవగాహన ఉంది. నిరంతరం వికీలోపనిచేస్తున్న మీకు నిర్వాహకత్వ పనులపై కూడా క్రమంగా అవగాహన వస్తుంది. మీకు నిర్వాహకునిగా అర్హత ఉందని భావిస్తున్నాను. మీరు స్వీయ నిర్వాహకత్వ ప్రతిపాదన చేయండి. నా మద్దతు ఉంటుంది.-- <span style='border-radius:10px;border-top:4px solid #F63; border-bottom:4px solid #0C6'>'''[[User:kvr.lohith|<small><font colour="white" face="segoe script">కె.వెంకటరమణ</font></small>]]'''</span> 01:57, 24 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
:నేను అభిప్రాయాలు కోరిన సదరు వాడుకరులు సూచించినట్లు నిర్వహణ బాధ్యతలు చేపట్టే ముందు నాకు మరింత సమయం, అవగాహన అవసరమని నేను భావిస్తున్నాను. ఇక వికీలో నా అనుభవం, అవగాహన నన్ను నిర్వాహక స్థాయిలో నిలబెట్టే రోజు త్వరలోనే వస్తుందని ఆశిస్తున్నాను. మీ సూచనలకు ధన్యవాదాలు, <span style="background:Gainsboro">[[User:Nskjnv|<font color="#FF9933">'''Nsk'''</font><font color="white">'''jnv'''</font> ]][[User Talk:Nskjnv|<font color="#128807"><sub>☚╣✉╠☛</sub></font>]] </span> 18:17, 26 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
== Mahatma Gandhi 2021 edit-a-thon to celebrate Mahatma Gandhi's birth anniversary ==
[[File:Mahatma Gandhi 2021 edit-a-thon poster 2nd.pdf|thumb|100px|right|Mahatma Gandhi 2021 edit-a-thon]]
Dear Wikimedian,
Hope you are doing well. Glad to inform you that A2K is going to conduct a mini edit-a-thon to celebrate Mahatma Gandhi's birth anniversary. It is the second iteration of Mahatma Gandhi mini edit-a-thon. The edit-a-thon will be on the same dates 2nd and 3rd October (Weekend). During the last iteration, we had created or developed or uploaded content related to Mahatma Gandhi. This time, we will create or develop content about Mahatma Gandhi and any article directly related to the Indian Independence movement. The list of articles is given on the [[:m: Mahatma Gandhi 2021 edit-a-thon|event page]]. Feel free to add more relevant articles to the list. The event is not restricted to any single Wikimedia project. For more information, you can visit the event page and if you have any questions or doubts email me at nitesh@cis-india.org. Thank you [[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 17:33, 28 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
<!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Nitesh_(CIS-A2K)/Mini_edit-a-thon_Participants&oldid=21886141 -->
== మూస దిగుమతి ==
వెంకటరమణ గారు {{tl|Infobox YouTube personality}} మూసను దిగుమతి చేయండి.
అలాగే మూసను ఎలా దిగుమతి చెయ్యాలో నాకు చెప్పండి.[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]] ([[వాడుకరి చర్చ:Ch Maheswara Raju|చర్చ]]) 05:05, 5 అక్టోబరు 2021 (UTC)
::ఈ మూసను ఇప్పటికే చదువరి గారు దిగుమతి చేసారు.--<span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue">-- [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ⇒ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 07:04, 6 అక్టోబరు 2021 (UTC)
== వికీడేటా సమాచారపెట్టే మూస ==
నమస్కారం వెంకటరమణ గారూ , ఈ మద్యే మరాఠి వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు చేస్తూ ఒక మూసను చూసాను. [[:en:Template:Wikidata Infobox]] ఇదే అది, ఈ మూస తగిలిస్తే వికీడేటాలో ఉన్న అంశాలతో సమాచారపెట్టే యిట్టె తయారయిపోతుంది. పరిశీలించండి.
వీటిని తెలుగులోకి దిగుమతి చేయవలసిందిగా అభ్యర్థిస్తున్నాను. అలాగే ఈ మూసలలో మార్పులు చేయడంపై నాకు కొన్ని సందేహాలు కూడా ఉన్నాయి. మూసలలో దిద్దుబాట్లు చేయడానికి, మూసలను తెలుగీకరించడానికి ఒక వివరణ గాని నేర్చుకోవడానికి ఏదైనా వనరునిగాని సూచించండి. <span style="background:Gainsboro">[[User:Nskjnv|<font color="#FF9933">'''Nsk'''</font><font color="white">'''jnv'''</font> ]][[User Talk:Nskjnv|<font color="#128807"><sub>☚╣✉╠☛</sub></font>]] </span> 17:29, 8 అక్టోబరు 2021 (UTC)
::[[User:Nskjnv|సాయికిరణ్]] గారూ, మూసలు, మాడ్యూల్స్, ఇతర పుటలు ఇతర వికీల నుండి మన వికీలోకి దిగుమతి చేసుకొనే అవకాశం నిర్వాహకులకు ఉంది. నిర్వాహకులు కానివారు మూసలను తెవికీలోకి తేవాలంటే ఆంగ్ల వికీలోని మూస లో "ఎడిట్ సోర్స్" క్లిక్ చేసి అందులోని పాఠ్యాన్ని తెలుగువికీలో సంబంధిత మూసను సృష్టించి అందులో పేస్టు చేసుకొని తయారుచేయవచ్చు. సేవ్ చేసిన తరువాత అందులో ఎర్ర లింకులలో ఎవైనా మాడ్యూల్స్ గానీ, మూసలు గానీ ఉన్నచో వాటిని కూడా ఆంగ్ల వికీ నుండి కాపీ పేస్టు ద్వారా సృష్టించవచ్చు. ఇలా సృష్టించిన తరువాత తెలుగు వికీలో మూసలో సరిదిద్దేటప్పుడు అందులో గల "label" , label2, label3 ..... ల వద్ద ఆంగ్లంలో ఉన్న అంశాన్ని తెలుగులోకి అనువాదం చేసి భద్రపరచండి. తరువాత మూసను సంబంధిత పుటలో వాడినపుడు తెలుగులో లేబుల్స్ వస్తాయి.--<span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue">-- [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ⇒ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 03:53, 9 అక్టోబరు 2021 (UTC)
== Movement Charter Drafting Committee - Community Elections to take place October 11 - 24 ==
నమస్కారం వెంకటరమణ గారూ ,
వికీమీడియా ఉద్యమంలో వికిపీమీడియన్ల పాత్రలు బాధ్యతలను ఉద్యమ చార్టర్ నిర్వచిస్తుంది. అందరి భాగస్వామ్యంతో వ్యూహాత్మక దిశలో కలిసి పనిచేయడానికి ఈ ఫ్రేమ్వర్క్ ఉపయోగపడననుంది.
ఉద్యమ చార్టర్ డ్రాఫ్టింగ్ కమిటీ ఈ చార్టర్ ముసాయిదాను రూపొందిస్తుంది. కంటెంట్ ఈక్విటీ ఇన్ డెసిషన్ మేకింగ్ "అనే మూవ్మెంట్ స్ట్రాటజీ సిఫార్సును అనుసరిస్తుంది. కమిటీ పని ముసాయిదా రాయడం వరకు విస్తరించింది. ఇందులో కమ్యూనిటీలు, నిపుణులు, సంస్థలతో పరిశోధన ఇంకా సంప్రదింపులు ఉంటాయి. ఈ ముసాయిదా చార్టర్గా మారడానికి ముందు ఉద్యమం-అంతటా ఆమోదం ద్వారా ఏకాభిప్రాయం పొందాలి.
ఈ గ్రూపులో దాదాపు 15 మంది సభ్యులు ఉంటారు. ఇది ఉద్యమంలో వైవిధ్యాన్ని సూచిస్తుందని భావిస్తున్నారు. లింగం, భాష, భౌగోళికం అనుభవం లాంటి వివిధ వైవిద్యాలతో అభ్యర్థుల ఎంపిక జరగనుంది . ఈ సమూహ సభ్యులు ప్రాజెక్టులు, అనుబంధ సంస్థలు వికీమీడియా ఫౌండేషన్కి సంబందించిన కార్యకలాపాలలో పాల్గొనవలసి ఉంటుంది.
సభ్యుడిగా మారడానికి ఆంగ్ల భాష వచ్చి ఉండవలసిన అవసరం లేదు. అవసరమైతే అనువాదం, వివరణ మద్దతు అందించబడుతుంది. ఈ కార్యక్రమంలో పాల్గొనే వారికి ప్రతి రెండు నెలలకు US $ 100 పారితోషికం అందిచంబడుతుంది.
ఈ పోటీలో భారత్ నుండి 9 మంది వ్యక్తులు ఉండగా మన తెలుగు వికీ నుండి నేను ఒక్కడిని పాల్గొంటున్నాను అక్టోబరు 11 అనగా రేపటి నుండి దీని ఎన్నికలు జరగనున్నాయి. ఇది నా [https://meta.wikimedia.org/wiki/Movement_Charter/Drafting_Committee/Candidates#Nethi_Sai_Kiran_(Nskjnv) సభ్యత్వ పేజీ ] , పరిశీలించగలరు.
వికీమీడియా ఉద్యమంపై మంచి అవగాహన ఉన్న, నాకు మరింత అనుభవం అవసరమని భావిస్తున్నాను. కానీ, ఇటువంటి కార్యాచరణాలలో నేను భాగం కావడం నా కెరీర్ కి చాలా ఉపయోగపడనుంది.
ఈ పోటీలో నాకు మీ మద్దతు ఉంటుందని ఆశిస్తున్నాను. ఒకవేళ నేను ఈ సమూహంలో సభ్యుడను కాగలిగితే మీ అనుభవం నుండి నేర్చుకుంటూ ముందుకు సాగాలని కోరుకుంటున్నాను. ధన్యవాదాలు. <span style="background:Gainsboro">[[User:Nskjnv|<font color="#FF9933">'''Nsk'''</font><font color="white">'''jnv'''</font> ]][[User Talk:Nskjnv|<font color="#128807"><sub>☚╣✉╠☛</sub></font>]] </span> 06:25, 10 అక్టోబరు 2021 (UTC)
== 🙏అభ్యర్థన ==
మీరు నా పేజీని బ్లాక్ చేసారు, దయచేసి తీసివేయండి. [[వాడుకరి:ATTTTOOOTTTTA|ATTTTOOOTTTTA]] ([[వాడుకరి చర్చ:ATTTTOOOTTTTA|చర్చ]]) 02:26, 30 అక్టోబరు 2021 (UTC)
== ఉత్తరేశ్వర స్వామి వారి దేవాలయం గురించి ==
నమస్తే. మీరు వికీపేడియాలో చేర్చిన ఉత్తరేశ్వర స్వామి వారి దేవాలయం ఫోటోను నా వ్యాసంలో చేర్చడం ఎలా ? అవకాశముంటే దానిని మెరుగుపరచండి.
[[వాడుకరి:Newafrican|Newafrican]] ([[వాడుకరి చర్చ:Newafrican|చర్చ]]) 02:25, 28 నవంబరు 2021 (UTC)
==మీరు ఎక్కించిన ఫైళ్ల లైసెన్స్ వివరాలు చేర్చటం==
@[[User:K.Venkataramana|K.Venkataramana]] గారు, మీరు బొమ్మలు ఎక్కించడం ద్వారా వికీపీడియా అభివృద్ధికి కృషి చేసినందులకు అభివందనాలు.
మీరు ఎక్కించిన క్రింది బొమ్మ(ల)కు లైసెన్స్ వివరాలు చేర్చలేదు. లైసెన్స్ లేని ఫైళ్లు వికీ సమగ్రతకు భంగం, వాటిని తొలగించే వీలుంది.
# [[:File:A.S.Rao,scientist.jpg]]
# [[:File:Eye_testing_for_illiterates.jpg]]
# [[:File:J.v.somayajulu.jpg]]
# [[:File:Mesham.jpg]]
వీటికి లైసెన్స్ వివరాలు సరిచేయటం సులభమే. ఈ పేజీలో {{tl|Information}} లేక {{tl|Non-free use rationale}} తో
[[:వర్గం:Wikipedia_image_copyright_templates]] లో సరిపోయిన లైసెన్స్ మూసను వాటికి తగిన శీర్షికలతో చేర్చాలి. ఉదాహరణలకు ఆంగ్లవికీలో
అటువంటి ఫైళ్ల వివరాలు చూడండి. ఒకవేళ ఉచితం కాని ఫైళ్ల లెసెన్స్ వివరాలు గుర్తించలేకపోతే, వాటిని తొలగించమని కోరవచ్చు. ఏమైనా సందేహాలుంటే మీరు సంబంధిత ఫైల్
చర్చాపేజీలో లేక ఇదే పేజీలో వాడుకరి:Arjunaraoc పేర్కొంటు(లింకు ఇవ్వటం ద్వారా) అడగండి. పై వాటిని సవరించితే పై ఫైళ్ల వరుసలో
సరిచేసిన వివరాలను చేర్చండి. ఒక వారంలోగా మీ నుండి స్పందన లేకపోతే బొమ్మలు తొలగించుతాను. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:Arjunaraocbot|Arjunaraocbot]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraocbot|చర్చ]]) 05:59, 21 డిసెంబరు 2021 (UTC)
==మీరు ఎక్కించిన అనాధ ఫైళ్లు ==
@[[User:K.Venkataramana|K.Venkataramana]] గారు, మీరు బొమ్మలు ఎక్కించడం ద్వారా వికీపీడియా అభివృద్ధికి కృషి చేసినందులకు అభివందనాలు.
[[వికీపీడియా:బొమ్మల నిర్వహణ/non-free-orphan-20220102#K.Venkataramana |మీరు ఎక్కించిన స్వేచ్ఛానకలు హక్కులు లేని బొమ్మ(లు)]]
వ్యాస పేరుబరిలో వాడలేదు కావున వికీసమగ్రతకొరకు వాటిని తొలగించే వీలుంది.
వీటిని తొలగించకుండా కాపాడాలంటే వాటిని ఏ వ్యాసంలో వాడదలచారో నిర్ణయించి, దానికి తగిన సముచిత వినియోగ వివరణ చేర్చాలి లేక సవరించాలి. దీనికొరకు బొమ్మ పేజీలో
అవసరమైతే {{tl|Non-free use rationale 2}} వాడండి, అలాగే లైసెన్స్ కూడా అవసరమైతే సరిచేయండి. లైసెన్స్ ఉదాహరణలు
[[:వర్గం:Wikipedia_image_copyright_templates]] లో చూడండి. ఏమైనా సందేహాలుంటే మీరు సంబంధిత ఫైల్
చర్చాపేజీలో లేక ఇదే పేజీలో వాడుకరి:Arjunaraoc పేర్కొంటు(లింకు ఇవ్వటం ద్వారా) అడగండి. మీరు సవరణలు చేస్తే ఆ వివరం
[[వికీపీడియా:బొమ్మల నిర్వహణ/non-free-orphan-20220102#K.Venkataramana | స్వేచ్ఛానకలు హక్కులు లేని మీ బొమ్మ(లు)]] విభాగంలో
ఆ బొమ్మ పేరు తరువాత చేర్చండి. ఒక వారంలోగా మీ నుండి స్పందన లేకపోతే బొమ్మలు తొలగించుతాను. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:Arjunaraocbot|Arjunaraocbot]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraocbot|చర్చ]]) 11:20, 2 జనవరి 2022 (UTC)
== How we will see unregistered users ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin=content/>
Hi!
You get this message because you are an admin on a Wikimedia wiki.
When someone edits a Wikimedia wiki without being logged in today, we show their IP address. As you may already know, we will not be able to do this in the future. This is a decision by the Wikimedia Foundation Legal department, because norms and regulations for privacy online have changed.
Instead of the IP we will show a masked identity. You as an admin '''will still be able to access the IP'''. There will also be a new user right for those who need to see the full IPs of unregistered users to fight vandalism, harassment and spam without being admins. Patrollers will also see part of the IP even without this user right. We are also working on [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/Improving tools|better tools]] to help.
If you have not seen it before, you can [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|read more on Meta]]. If you want to make sure you don’t miss technical changes on the Wikimedia wikis, you can [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|subscribe]] to [[m:Tech/News|the weekly technical newsletter]].
We have [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation#IP Masking Implementation Approaches (FAQ)|two suggested ways]] this identity could work. '''We would appreciate your feedback''' on which way you think would work best for you and your wiki, now and in the future. You can [[m:Talk:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|let us know on the talk page]]. You can write in your language. The suggestions were posted in October and we will decide after 17 January.
Thank you.
/[[m:User:Johan (WMF)|Johan (WMF)]]<section end=content/>
</div>
18:20, 4 జనవరి 2022 (UTC)
<!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Target_lists/Admins2022(7)&oldid=22532681 -->
==మీరు ఎక్కించిన సముచిత వినియోగ వివరాలు లేని ఫైళ్లు ==
@[[User:K.Venkataramana|K.Venkataramana]] గారు, మీరు బొమ్మలు ఎక్కించడం ద్వారా వికీపీడియా అభివృద్ధికి కృషి చేసినందులకు అభివందనాలు.
[[వికీపీడియా:బొమ్మల నిర్వహణ/non-free-no-rationale-20220111#K.Venkataramana |మీరు ఎక్కించిన స్వేచ్ఛానకలు హక్కులు లేని బొమ్మ(లు)]]
వ్యాస పేరుబరిలో వాడారు కాని, వాటికి సముచిత వినియోగం వివరాలు చేర్చలేదు. కావున వికీసమగ్రతకొరకు వాటిని తొలగించే వీలుంది.
వీటిని తొలగించకుండా కాపాడాలంటే వాటిని ఏ వ్యాసంలో వాడుతున్నారో, దానికి తగిన సముచిత వినియోగ వివరణ చేర్చాలి లేక సవరించాలి. దీనికొరకు బొమ్మ పేజీలో
{{tl|Non-free use rationale 2}} లేక అటువంటి మూస వాడండి, అలాగే లైసెన్స్ కూడా అవసరమైతే సరిచేయండి. లైసెన్స్ ఉదాహరణలు
[[:వర్గం:Wikipedia_image_copyright_templates]] లో చూడండి. ఏమైనా సందేహాలుంటే మీరు సంబంధిత ఫైల్
చర్చాపేజీలో లేక ఇదే పేజీలో వాడుకరి:Arjunaraoc పేర్కొంటు(లింకు ఇవ్వటం ద్వారా) అడగండి. మీరు సవరణలు చేస్తే ఆ వివరం
[[వికీపీడియా:బొమ్మల నిర్వహణ/non-free-no-rationale-20220111#K.Venkataramana | మీ బొమ్మ(లు)]] విభాగంలో
ఆ బొమ్మ పేరు తరువాత చేర్చండి. ఒక వారంలోగా మీ నుండి స్పందన లేకపోతే బొమ్మలు తొలగించుతాను. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:Arjunaraocbot|Arjunaraocbot]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraocbot|చర్చ]]) 01:11, 11 జనవరి 2022 (UTC)
:@[[User:K.Venkataramana|K.Venkataramana]] గారు, మీ బొమ్మలు సవరించటానికి ప్రయత్నిస్తున్నందులకు ధన్యవాదాలు. నేను స్వల్పంగా సవరించాను. గమనించండి. సవరణలు పూర్తిచేయడానికి అదనపు సమయం కావాలంటే తెలపండి. --[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 13:35, 17 జనవరి 2022 (UTC)
==సహాయం కావాలి==
@[[User:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ, [[మనోరమ (2009 సినిమా)]] వ్యాసంలో Track listing మూసలో సాహిత్యం (లేదా) రచయిత కాలమ్ కనిపించేలా చూడగలరు. --[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 14:31, 10 ఫిబ్రవరి 2022 (UTC)
== International Mother Language Day 2022 edit-a-thon ==
Dear Wikimedian,
CIS-A2K announced [[:m:International Mother Language Day 2022 edit-a-thon|International Mother Language Day]] edit-a-thon which is going to take place on 19 & 20 February 2022. The motive of conducting this edit-a-thon is to celebrate International Mother Language Day.
This time we will celebrate the day by creating & developing articles on local Wikimedia projects, such as proofreading the content on Wikisource, items that need to be created on Wikidata [edit Labels & Descriptions], some language-related content must be uploaded on Wikimedia Commons and so on. It will be a two-days long edit-a-thon to increase content about languages or related to languages. Anyone can participate in this event and editors can add their names [https://meta.wikimedia.org/wiki/International_Mother_Language_Day_2022_edit-a-thon#Participants here]. Thank you [[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 13:13, 15 ఫిబ్రవరి 2022 (UTC)
<small>
On behalf of [[User:Nitesh (CIS-A2K)]]</small>
<!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Nitesh_(CIS-A2K)/Mini_edit-a-thon_Participants&oldid=21886141 -->
==2013-11-19కి ముందు ఎక్కించిన సముచిత వినియోగ వివరాలు లేని ఫైళ్లు ==
@[[User:K.Venkataramana|K.Venkataramana]] గారు, మీరు బొమ్మలు ఎక్కించడం ద్వారా వికీపీడియా అభివృద్ధికి కృషి చేసినందులకు అభివందనాలు.
[[వికీపీడియా:బొమ్మల_నిర్వహణ/non-free_no-template-NFUR_before_20131119#K.Venkataramana |2013-11-19కి ముందు ఎక్కించిన స్వేచ్ఛానకలు హక్కులు లేని బొమ్మ(లు)]]
వ్యాస పేరుబరిలో వాడారు కాని, వాటికి సముచిత వినియోగం వివరాలు NFUR లాంటి మూస వాడి చేర్చలేదు. కావున వికీసమగ్రతకొరకు వాటిని తొలగించే వీలుంది.
వీటిని తొలగించకుండా కాపాడాలంటే వాటిని ఏ వ్యాసంలో వాడుతున్నారో, దానికి తగిన సముచిత వినియోగ వివరణ చేర్చాలి లేక సవరించాలి. దీనికొరకు బొమ్మ పేజీలో
{{tl|Non-free use rationale 2}} లేక అటువంటి మూస వాడండి, అలాగే లైసెన్స్ కూడా అవసరమైతే సరిచేయండి. లైసెన్స్ ఉదాహరణలు
[[:వర్గం:Wikipedia_image_copyright_templates]] లో చూడండి. ఏమైనా సందేహాలుంటే మీరు సంబంధిత ఫైల్
చర్చాపేజీలో లేక ఇదే పేజీలో వాడుకరి:Arjunaraoc పేర్కొంటు(లింకు ఇవ్వటం ద్వారా) అడగండి. మీరు సవరణలు చేస్తే ఆ వివరం
[[వికీపీడియా:బొమ్మల_నిర్వహణ/non-free_no-template-NFUR_before_20131119#K.Venkataramana | మీ బొమ్మ(లు)]] విభాగంలో
ఆ బొమ్మ పేరు తరువాత చేర్చండి. మీరు ప్రయత్నించి, ఒక వారం రోజులలోగా మీకు అదనపు సమయం కావలసి వస్తే తెలియచేయండి. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:Arjunaraocbot|Arjunaraocbot]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraocbot|చర్చ]]) 15:05, 1 మార్చి 2022 (UTC)
== International Women's Month 2022 edit-a-thon ==
Dear Wikimedians,
Hope you are doing well. Glad to inform you that to celebrate the month of March, A2K is to be conducting a mini edit-a-thon, International Women Month 2022 edit-a-thon. The dates are for the event is 19 March and 20 March 2022. It will be a two-day long edit-a-thon, just like the previous mini edit-a-thons. The edits are not restricted to any specific project. We will provide a list of articles to editors which will be suggested by the Art+Feminism team. If users want to add their own list, they are most welcome. Visit the given [[:m:International Women's Month 2022 edit-a-thon|link]] of the event page and add your name and language project. If you have any questions or doubts please write on [[:m:Talk:International Women's Month 2022 edit-a-thon|event discussion page]] or email at nitesh@cis-india.org. Thank you [[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 12:53, 14 మార్చి 2022 (UTC)
<small>On behalf of [[User:Nitesh (CIS-A2K)]]</small>
<!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Nitesh_(CIS-A2K)/Mini_edit-a-thon_Participants&oldid=21886141 -->
== చర్చలలో చురుకైనవారు ==
{| style="border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;"
|rowspan="2" style="vertical-align:middle;" | [[File:Noun discuss 3764702.svg|100px]]
|rowspan="2" |
|style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''చర్చలలో చురుకైనవారు'''
|-
|style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;" | @[[User:K.Venkataramana|K.Venkataramana]] గారు, 2021 లో వ్యాస, వికీపీడియా పేరుబరుల చర్చాపేజీలలో చురుకుగా పాల్గొన్నందులకు అభివందనాలు. గుర్తింపుగా ఈ పతకాన్ని స్వీకరించండి. [[వికీపీడియా:2021 సమీక్ష/active talk pages of article, wikipedia namespaces-participants|మరిన్ని వివరాలు]] చూడండి. వికీపీడియా అభివృద్ధికి సామరస్యపూర్వక చర్చలు కీలకం. మీరు మరింత క్రియాశీలంగా చర్చలలో పాల్గొంటారని ఆశిస్తున్నాను. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 06:56, 23 మార్చి 2022 (UTC)
|}
== Translation request ==
Hello.
Can you translate and upload the articles [[:en:National Museum of History of Azerbaijan]] and [[:en:National Art Museum of Azerbaijan]] in Telugu Wikipedia? They do not need to be long.
Yours sincerely, [[వాడుకరి:Multituberculata|Multituberculata]] ([[వాడుకరి చర్చ:Multituberculata|చర్చ]]) 13:45, 9 మే 2022 (UTC)
== మూలాలు లేని వ్యాసాలు ==
[[జాని తక్కెడశిల]] వ్యాసం మూలాలు బొత్తిగా లేవు.తొలగింపు పేజీకి చేర్చండి. [[వాడుకరి:భాను వారణాసి|భాను వారణాసి]] ([[వాడుకరి చర్చ:భాను వారణాసి|చర్చ]]) 03:30, 28 మే 2022 (UTC)
::::[[వాడుకరి:భాను వారణాసి|భాను వారణాసి]] గారూ మీరు వికీపీడియా వ్యాసాలు శోధించినపుడు ఏ వ్యాసమైనా వికీనియమాలకు అనుగుణంగా లేదని భావించినా, వ్యక్తుల వ్యాసాలకు విశ్వసనీయ మూలాలు లేకపోయినా, మీరే ఆ వ్యాసంలో తొలగింపు మూసను చేర్చండి. ఉదా: <nowiki>{{తొలగించు|తొలగింపునకు కారణం}}</nowiki> మూసను చేర్చి, మూసలో "తొలగింపునకు కారణం" వద్ద మీరు ఎందుకు ఆ వ్యాసాన్ని తొలగింపునకు ప్రతిపాదిస్తున్నారో కారణం తెలపండి. అపుడు ఆ వ్యాసంపై చర్చ జరుగుతుంది. చర్చలో అది వికీలో ఉండదగినది కాదు అని భావిస్తే తొలగించబడుతుంది.➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 04:14, 28 మే 2022 (UTC)
==ధన్యవాదాలు ==
అన్ని విధాలా ప్రోత్సహిస్తున్న మీకు ధన్యవాదాలు గురువుగారు - --[[వాడుకరి:Muralikrishna m|Muralikrishna m]] ([[వాడుకరి చర్చ:Muralikrishna m|చర్చ]]) 03:48, 7 జూన్ 2022 (UTC)
== ఆహ్వానం: '''వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ (WPWP) 2022''' ==
'''వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ (WPWP)''' అనేది ప్రతి యేటా నిర్వహించే ఉద్యమం. దీనిలో పాల్గొనే వాడుకరులు బొమ్మలు లేని వ్యాసాలలో బొమ్మలను చేరుస్తారు. వికీమీడియా నిర్వహించే అనేక ఫోటోగ్రఫీ పోటీలద్వారా, ఫోటో వాక్ల ద్వారా సేకరించిన ఫోటోలను వికీపీడియా వ్యాసాలలో ఉపయోగించడాన్ని ప్రోత్సహించడమే ఈ ఉద్యమం ఉద్దేశం. బొమ్మలు పాఠకుల దృష్టిని అక్షరాలకన్నా ఎక్కువగా ఆకర్షిస్తాయి. సచిత్ర వ్యాసాలు బొమ్మలు లేని వ్యాసాలతో పోలిస్తే ఆకర్షణీయంగా ఉండి పాఠకుల మనసును ఆకట్టుకుంటాయి.
[[వికీ లవ్స్ మాన్యుమెంట్స్]], వికీ లవ్స్ ఆఫ్రికా, వికీ లవ్స్ ఎర్త్, వికీ లవ్స్ ఫోక్లోర్ వంటి అనేక అంతర్జాతీయ పోటీలద్వారా, ఇతర అనేక మార్గాల ద్వారా వికీమీడియా కామన్స్లో ఎన్నో వేల చిత్రాలను చేర్చారు. ఐతే వీటిలో కొన్ని మాత్రమే వికీపీడియా వ్యాసాలలో ఉపయోగించబడ్డాయి. ఈ ఖాళీని పూరించడమే ఈ ప్రాజెక్టు లక్ష్యం.
ఈ ప్రాజెక్టుని ఘనంగా జరుపుకోవడానికి మన తెలుగు వికీపీడియా సభ్యులందరూ చొరవ తీసుకుంటారని ఆశిస్తున్నాము. ఆసక్తి గల సభ్యులు, మరిన్ని వివరాలకు , పాల్గొనటానికి ప్రాజెక్టు పేజీ [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2022|వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2022]] ని చూడగలరు.
మీ <span style="background:Gainsboro">[[User:Nskjnv|<font color="#FF9933">'''Nsk'''</font><font color="white">'''jnv'''</font> ]][[User Talk:Nskjnv|<font color="#128807"><sub>☚╣✉╠☛</sub></font>]] </span> 18:24, 28 జూన్ 2022 (UTC)
==అనుపమ రాఘవన్==
[[వాడుకరి:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ! అనుపమ రాఘవన్ వ్యాసంలోని వివరాలు ఇంగ్లీషు వికీపీడియాలోని [[:en:Nirupama Raghavan|నిరుపమ రాఘవన్]] వ్యాసంలోని వివరాలు ఒకేలా ఉన్నాయి. ఒకసారి ఆమె పేరు అనుపమా లేక నిరుపమా అనే విషయం నిర్ధారించుకోగలరు. [[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 01:47, 12 జూలై 2022 (UTC)
:::వ్యాసం [[నిరుపమ రాఘవన్]] అయినందున శీర్షికను మార్చాను.➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 12:27, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
== ఫొన్ నెంబర్ కోసం ==
నేను వికీ పిడియాలో రాస్తూ ఈమధ్య వేరే పనులు, ఆరోగ్య కారణాల రీత్యా దూరంగా ఉన్నాను .. మళ్ళీ ఎంట్రీ ఇస్తున్నాను .. అయితే కొన్ని సందేహాలు అడగాలంటే ఫోన్ నెంబర్ ఇవ్వగలరని మనవి రాఘవీయం 10:54, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
::[[వాడుకరి:Bhamidipalli v raghavarao|రాఘవరావు]] గారికి, నాలుగు సంవత్సరాల తరువాత తిగిరి తెవికీలోని ప్రవేశించినందుకు ధన్యవాదాలు. మీరు తెవికీలో మీ సేవలను కొనసాగించండి. మీరు రాసిన వ్యాసాలలో ఏదైనా సందేహముంటే ఆ వ్యాస చర్చా పేజీలో సందేహాన్ని చేర్చి {{tl|సహాయం కావాలి}} మూసను చేర్చండి. అనుభవమున్న వికీ గురువులు మీకు సందేహ నివృత్తి చేస్తారు. వికీపీడియా గురించిన ప్రశ్నలు అడగటానికీ, వ్యాసాలు రాసే విషయంలో సహాయం పొందటానికి సరియైన స్థలం [[వికీపీడియా:సహాయ కేంద్రం]]. అక్కడ మీరు మీ సందేహాలను అడగవచ్చు. అనుభమున్న వ్యక్తులు మీ సందేహాలకు పరిస్కారాలను అందిస్తారు.➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 12:34, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
fvksr60asor66s78q8k9p6cazr0h0ed
వాడుకరి:K.Venkataramana
2
128541
3620134
3447811
2022-08-10T12:37:12Z
K.Venkataramana
27319
wikitext
text/x-wiki
{{administrator|icon_nr=1}}
{{ఋతువు 2020 topicon}}
{{DISPLAYTITLE:<span style="display:none;"></span><span style="text-shadow:10px 10px 15px Black;font-family:Papyrus;font-size:30px"><b><font color=Blue>User:K.Venkataramana</font></b></span>}}
{| cellpadding="5" cellspacing="1" style="width: 100%; background-color: #FFB7C5; border: 6px solid pink; vertical-align: top; horizontal-align: left"
| style="background-color: #FFDDF4; border-width: 5px 7px 7px 5px; border-style: solid; border-color: #FC89AC; vertical-align: top;" rowspan="3" |
<div style="padding: 4px; border:1px solid #4682B4; background-color: Navy;{{Round corners}} margin: 5px; text-align:left">
{{col-begin}}
{{col-break|width=10%}}
[[File:SMirC-hi.svg|60px|center]]
{{col-break}}
<span style="font-family: Times New Roman; color: #FFF; font-size:150%;">నా వాడుకరి పుట లోనికి విచ్చేసిన అతిథులకు స్వాగతం</span><br />
'''<font style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,yellow -0.8em -0.8em 0.9em,aqua 0.7em 0.7em 0.8em;color:#000000"><span style="color:pink"><big>మీ సందేహాన్ని</span></big> '''[[వాడుకరి చర్చ:K.Venkataramana|<font color="yellow">నా చర్చా పేజీలో</font>]]''' '''<font style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,yellow -0.8em -0.8em 0.9em,aqua 0.7em 0.7em 0.8em;color:#000000"><span style="color:pink"><big>తెలియజేయండి.</span></big>'''
{{col-break}}
[[File:Allah الله.gif|130px|center]]
{{col-break}}
<div style="background:black; padding:5px 15px; border:3px inset cyan; -moz-border-radius:15px; -webkit-border-radius:15px; width:200px;">
{{User:K.Venkataramana/digiclock
|format = 12
|offset = +5.5
|size = 30
|color = yellow
}}
</div>
{{col-end}}
</div>
{{వాడుకరి:K.Venkataramana/TASKBAR1}}
<p style="text-align: Left; margin:0 0 0 0;">''
<div style="{{Round corners}}; background-color: #FFDDF4; border: 1px solid #8888aa; padding: 10px; margin-top: 3px;">
<div style="text-align: justify;">
<div style="{{Round corners}}; background-color: CornflowerBlue; border: 1px solid #8888aa; padding: 5px;"><font style="color: white; font-weight: bold;"><span style="text-shadow:#E05FFF 0.2em 0.2em 0.5em; class=texhtml"><center>'''<big><em style="font-family:Matisse itc;color:#FFF700">దేశ భాషలందు తెలుగు లెస్స</em></big>'''</center></span></font></div>
<div style="{{Round corners}}; float: left; margin-top: 3px; background-color: CornflowerBlue; border: 1px solid #8888aa; padding: 10px; width: 290px; clear: both;">
<div style="{{Round corners}}; margin-left: -5px; margin-bottom: 5px; margin-top: -5px; margin-right: -5px; padding: 5px; background: LightCyan; border: 1px solid #8888aa; border-right-width:2px; border-bottom-width:2px;"><center>'''{{Currentyear}},{{CURRENTMONTHNAME}} {{CURRENTDAY}},{{CURRENTDAYNAME}} '''</center></div>
<div style="{{Round corners}}; margin-left: -5px; margin-bottom: 5px; margin-top: 5px; margin-right: -5px; padding: 5px; padding-top: 0; background: LightCyan; border: 1px solid #8888aa; border-right-width:2px; border-bottom-width:2px;">
<div style="height:72em; overflow:auto; border: 1px solid #088">
{{సభ్యుల డబ్బా మూత|<big>ప్రాజెక్టు సభ్య పెట్టెలు</big>}}
{{User IND Citiz}}{{శ్రీకాకుళంలోని వికీపీడియనులు}}{{వికీపీడియా నిర్వాహకుడు}}{{User Wikipedian For|year=2012|month=10|day=19}}{{మొలకల విస్తరణ ఋతువు 2020-ప్రాజెక్టు సభ్యులు}}{{సభ్యులు పరిశోధకుడు}}{{సభ్యుల-మార్పులు|100000}}{{User helper}}{{BiteVandals}}{{వికీ ఒక విశ్వసనీయ మూలం}}{{మూస:తెవికీ పహారా 1}}{{వాడుకరి:K.Venkataramana/DeepSearch}}{{User AfD and AfC}}{{Edit Count Usefulness}}{{వాడుకరి:K.Venkataramana/references}}{{User pen green}}{{తెలుగు సాహిత్య అంశాలు ప్రాజెక్టులో సభ్యులు}}{{Userbox/Thank Button}}{{User humility|1744}}{{User edit percentage|100000}}{{User Wikipedia Orphan}}{{ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం-ప్రాజెక్టు సభ్యులు}}{{ఆంగ్ల వికీ అనువాదకులు}}{{తెలుగు ప్రముఖులు-ప్రాజెక్టు సభ్యుడు}}{{ఆంధ్ర ప్రదేశ్ పుణ్యక్షేత్రాలు ప్రాజెక్టులో సభ్యుడు}}{{వాడుకరి - విజ్జానశాస్త్రం}}{{వాడుకరి-ఉపాధ్యాయులు}}{{శాస్త్రవేత్తల జీవిత చరిత్రలు తీర్చిదిద్దే వాడుకరి}}{{మొలక వ్యాసాల విస్తరణ సభ్యులు}}{{తెలంగాణ ప్రాజెక్టు}}{{ప్రాజెక్టు టైగర్ రచనా పోటీలో సభ్యులు}} {{వాడుకరి:K.Venkataramana/Userboxes/HotCat}}{{వికీపీడియా:AutoWikiBrowser/Userbox}}{{మూస:కామన్స్ వాడుకరి}}{{User Wikidata}}
{{clear}}
{{సభ్యుల డబ్బా అడుగు}}</div>
</center></div>
<div style="{{Round corners}}; margin-left: -5px; margin-right: -5px; margin-bottom: 5px; margin-top: 5px; padding: 5px; padding-top: 5px; background: LightCyan; border: 1px solid #8888aa; border-right-width:2px; border-bottom-width:2px;"><center>
{| border="0" cellspacing="0" width="254px" style="background: #F8FFF8;"
|ఈ వాడుకరి యొక్క వివరాలను [[వాడుకరి:K.Venkataramana/నా గురించి|ఇక్కడ]] చూడండి
|}
</center></div>
</div>
<div style="{{Round corners}}; background-color: PowderBlue; border: 1px solid #8888aa; padding: 10px; margin-top: 3px; margin-left: 316px;">
<div style="text-align: justify;">
<div style="font-family: 'Maiandra GD', 'Tempus Sans ITC', 'sans-serif'; font-size: 10pt;">
__NOTOC__
====నా గురించి====
[[File:K.Venkataramana.jpg|80px|right|]]
'''నా పేరు <span style="color:green">కె.వెంకటరమణ</span>'''. నేను '''భౌతిక శాస్త్రోపాధ్యాయుడను.'''</font> నేను తెలుగు వికీపీడియాలో [[అక్టోబరు 19]] [[2012]] న స్వచ్ఛందంగా సేవలనందించడానికి చేరితిని. అందులో శాస్త్ర విజ్ఞాన వ్యాసాలతో పాటు తెలుగు ప్రముఖుల వ్యాసాలను తీర్చిదిద్దుచున్నాను. చేరిన 7 నెలల తర్వాత తెవికీలో నిర్వాహకునిగా ఎంపికైన తరువాత కొత్తవాడుకరులు రాసిన వ్యాసాలు పర్యవేక్షించుట, తెవికీలో విశేషమైన వ్యాసములు చేర్చుట, యితరుల వ్యాసములు శుద్ధి చేయుట, విస్తరించుట వంటి కార్యక్రమములతో పాటు తెలుగు వికీపీడియా లో మొదటి పేజీలోని శీర్షికలను కూడా నిర్వహించుచున్నాను. నేను నిర్వహిస్తున్న భౌతిక రసాయనిక శాస్త్రాల బ్లాగు [http://physicalscience4ever.blogspot.com/ www.physicalscience4ever.blogspot.com] <br /> </div>
</div></div></div>
<div style="{{Round corners}}; background-color: PowderBlue; border: 1px solid #8888aa; padding: 10px; margin-top: 3px; margin-left: 316px;">
<div style="text-align: justify;">
<div style="font-family: 'Maiandra GD', 'Tempus Sans ITC', 'sans-serif'; font-size: 10pt;">
===నేను రచనలు చేసే రంగాలు===
{{Div col|colwidth=10em|rules=yes|gap=2em}}
* [[భౌతిక శాస్త్రము]]
* [[భౌతిక శాస్త్ర నిఘంటువు]]
* [[రసాయన శాస్త్రము]]
* [[గణిత శాస్త్రము]]
* [[ప్రపంచ ప్రఖ్యాత శాస్త్రవేత్తలు|ప్రపంచ_ప్రఖ్యాత_శాస్త్రవేత్తలు]]
* విజ్ఞాన శాస్త్ర అంశాలు
* [[వికీపీడియా:మొలకల జాబితా/1.5|మొలక పేజీల విస్తరణ]]
* [[వికీపీడియా:తెలుగు ప్రముఖుల జాబితా|తెలుగు ప్రముఖులు]]
* ప్రముఖ దేవాలయాలు
* హిందూ మత వ్యాసాలు
* ప్రపంచ ప్రసిద్ధులు
* జీవ శాస్త్ర వ్యాసాలు
{{div col end}}
</div></div></div>
<div style="{{Round corners}}; background-color: PowderBlue; border: 1px solid #8888aa; padding: 10px; margin-top: 3px; margin-left: 316px;">
<div style="text-align: justify;">
<div style="font-family: 'Maiandra GD', 'Tempus Sans ITC', 'sans-serif'; font-size: 10pt;">
===మరికొన్ని విశేషాలు===
{{Div col|colwidth=10em|rules=yes|gap=2em}}
* [https://xtools.wmflabs.org/pages/te.wikipedia.org/K.Venkataramana రచనలు]
* [http://tools.wmflabs.org/xtools/pcount/index.php?name=K.Venkataramana&lang=te&wiki=wikipedia నా-గణాంకాలు]
* [http://stats.wikimedia.org/EN/TablesWikipediaTE.htm వికీపీడియా_గణాంకాలు]
* [http://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:Contributions/K.Venkataramana నామార్పులు_చేర్పులు]
* [http://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%AB%E0%B1%88%E0%B0%B3%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%9C%E0%B0%BE%E0%B0%AC%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B0%BE/K.Venkataramana బొమ్మలు]
* [https://drive.google.com/file/d/1DcG29OVwKkClKKdyNm9Wt-TyHh35Oyuc/view?usp=sharing తెవికీ అక్షర సేనానులు]
* [http://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%90%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E2%80%8C%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%80%E0%B0%A8%E0%B1%8D ఇష్టమైన శాస్త్రవేత్త]
* [http://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AE%E0%B0%B9%E0%B0%BE%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%BE_%E0%B0%97%E0%B0%BE%E0%B0%82%E0%B0%A7%E0%B1%80 ఇష్టమైన వ్యక్తి]
{{Div col end}}
</div></div></div>
<div style="{{Round corners}}; background-color: PowderBlue; border: 1px solid #8888aa; padding: 10px; margin-top: 3px; margin-left: 316px;">
<div style="text-align: justify;">
<div style="font-family: 'Maiandra GD', 'Tempus Sans ITC', 'sans-serif'; font-size: 10pt;">
===ప్రఖ్యాత వ్యక్తుల సూక్తులు===
{| class="wikitable" align="center"
|+
|-style="background:PowderBlue; color:navy" align="center"
|[[File:Swami Vivekananda-1893-09-signed.jpg|60px]]
|[[స్వామీ వివేకానంద]]
|గమ్యం తెలియక నియంత్రణ లేని మనస్సు మనల్ని పతనమొందిస్తుంది.నిగ్రహంతో లక్ష్యం వైపు సాగిపోయే మనస్సు విముక్తిని ప్రసాదించి, విజయ శిఖరాలను అధిరోహింపజేస్తుంది.
|-style="background:PowderBlue; color:navy" align="center"
| [[File:GodfreyKneller-IsaacNewton-1689.jpg|60px]]
|[[ఐజాక్ న్యూటన్]]
|నేను ప్రపంచానికి ఎలా కనిపిస్తున్నానో నాకు తెలియదు. కానీ నాకు మాత్రం నేను అంతులేని రహస్యాలతో కూడిన మహా సముద్రం ఎదుట ఉండగా, మామూలు కన్నా అందమైన గులక రాయి కోసం దృష్టి మరల్చుకుంటూ, ఒడ్డున ఆడుకుంటున్న బాలుడననిపిస్తుంది.
|-style="background:PowderBlue; color:navy" align="center"
|[[File:Einstein1921 by F Schmutzer 4.jpg|60px]]
|[[ఆల్బర్ట్ ఐన్స్టీన్]]
|ఆశయాలు, విధి నిర్వహణల్లోంచి నిజంగా విలువయినదేదీ వెలికి రాదు. మానవాళి పట్ల గల ప్రేమ, ఆరాధనల్లోంచి మాత్రమే అవి వస్తాయి.
|-style="background:PowderBlue; color:navy" align="center"
|[[దస్త్రం:Radhakrishnan.jpg|60px]]
|[[సర్వేపల్లి రాధాకృష్ణన్]]
|బోధనే జీవిత పరమార్థంగా భావించి బోధించే ఉపాధ్యాయులు లేనంతకాలం,రానంత కాలం మనకి మంచి చదువు లభించదు.
|-style="background:PowderBlue; color:navy" align="center"
|[[దస్త్రం:Martin Luther King Jr NYWTS.jpg|60px]]
|[[మార్టిన్ లూథర్ కింగ్]]
|ఎగరలేకపోతే పరుగెత్తు.పరుగెత్తలేకపోతే నడువు.నడవలేకపోతే ప్రాకుతూనైనా వెళ్ళు...కానీ ముందుకు వెళ్ళడం మాత్రం మానకు.
|}
</div></div></div>
<div style="{{Round corners}}; background-color: PowderBlue; border: 1px solid #8888aa; padding: 10px; margin-top: 3px; margin-left: 316px;">
<div style="text-align: justify;">
{{వాడుకరి:K.Venkataramana/పతకాలు-1}}
</div></div></div>
<div style="{{Round corners}}; background-color: PowderBlue; border: 1px solid #8888aa; padding: 10px; margin-top: 3px;">
<div style="text-align: justify;">
{{hidden
| headercss = background: CornflowerBlue; color:white; font-size: 110%; width: 100%;
| contentcss = text-align: left; color:#552463; font-size: 100%; width: 100%;
| header = తెవికీలో నేను చేసిన దిద్దుబాట్లు
| content =
1. తెవికీ లో నా యొక్క మొదటి దిద్దుబాటు - 19.10.2012 - [[శ్రీకాకుళం జిల్లా]]-[http://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B1%80%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%B3%E0%B0%82_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE&diff=766628&oldid=765928 తేలినీలాపురం]<br />
2. తెవికీ లో నా 1000 వ దిద్దుబాటు -10.01.2013 నాటికి - [[అయ్యప్ప స్వామి అష్టోత్తర శత నామావళి]]<br />
3. తెవికీ లో నా 2000 వ దిద్దుబాటు - 27.02.2013 నాటికి - [[గూగ్లి ఎల్మో మార్కోని]]<br />
4. తెవికీ లో నా 3000 వ దిద్దుబాటు - 06.04.2013 నాటికి - [[విలియం క్రూక్స్]]<br />
5. తెవికీ లో నా 4000 వ దిద్దుబాటు - 19.04.2013 నాటికి - [[సత్యేంద్రనాథ్ బోస్]] (6 నెలల వాడుకరి కాలం పూర్తయిన సందర్భం,శ్రీరామనవమి సందర్భం)<br />
6. తెవికీ లో నా 5000 వ దిద్దుబాటు - 26.04.2013 నాటికి - [[అలెగ్జాండర్ ఫ్లెమింగ్]]<br />
7. తెవికీ లో నా 6000 వ దిద్దుబాటు - 04-05-2013 నాటికి - [[భావరాజు సర్వేశ్వరరావు]] (6 నెలల 15 రోజుల వాడుకరి కాలం)<br />
8. తెవికీ లో నా 7000 వ దిద్దుబాటు - 13-05-2013 నాటికి - [[డేవిడ్ ఎడ్వర్డ్ హ్యుస్]](6 నెలల 24 రోజుల వాడుకరి కాలం)<br />
9. తెవికీ లో నా 8000 వ దిద్దుబాటు - 23.05.2013 నాటికి - [[మధునాపంతుల సూర్యనారాయణ మూర్తి]]<br />
10. తెవికీ లో నా 9000 వ దిద్దుబాటు - 03.06.2013 నాటికి - [[మూస:భారతీయ గణిత శాస్త్రవేత్తలు]]<br />
11. తెవికీ లో నా 10,000 వ దిద్దుబాటు - 15-06.2013 నాటికి - [[లాహిరి మహాశయులు]](7 నెలల 27 రోజుల కాలం)<br />
12. తెవికీ లో నా 11,000 వ దిద్దుబాటు - 16-07-2013 నాటికి - [[జగన్నాధ సామ్రాట్]] (8 నెలల 27 రోజులు)<br />
<big><big>* తే.10.07.2013 దీ. న వైజాసత్యగారు ప్రతిపాదించిన [[వికీపీడియా:నిర్వాహక హోదా కొరకు విజ్ఞప్తి/Kvr.lohith|నిర్వాహక హోదా]] ప్రతిపాదన మేరకు తే.18.07.2013 దీ నుండి నిర్వాహక హోదా వచ్చినది.</big></big><br />
13. తెవికీ లో నా యొక్క 12,000 వ దిద్దుబాటు - 08-08-2013 నాటికి - [[బీర్బల్ సహాని]] (9 నెలల 20 రోజులు)<br />
14. తెవికీ లో నాయొక్క 13000 వ దిద్దుబాటు - 25-08-2013 నాటికి - [[దీవి గోపాలాచార్యులు]] (10 నెలల 6 రోజులు)<br />
15. తెవికీలో నా 100000 వ దిద్దిబాటు - 12.05.2020 నాటికి - [[సురేంద్రనాథ్ బెనర్జీ]]
}}
{{hidden
| headercss = background: CornflowerBlue; color:white; font-size: 110%; width: 100%;
| contentcss = text-align: left; color:#552463; font-size: 100%; width: 100%;
| header = 10000 ప్రస్థానంలో నేను తెవికీకి అందించిన సేవలు
| content =
1. తెవికీ లోనికి శాస్త్ర సంబంధిత అంశాలను చేర్చి విద్యార్థులకు ఉపయోగ పడేటట్లు చేయాలనేది నా ఆకాంక్ష. అందుకోసం తెవికీలోనికి ప్రవేశించితిని.<br />
2. తెవికీలో అనేక భౌతిక, రసాయన, గణిత సంబంధిత వ్యాసాలను చేర్చితిని.<br />
3. మొదటి పేజీలో "మీకు తెలుసా" మరియు "చరిత్రలో ఈ రోజు" శీర్షికల నిర్వహణకు సహకరించితిని. దానిని నిర్విఘ్నంగా కొనసాగే ప్రయత్నం చేయుచున్నాను. "మీకు తెలుసా" లో విచిత్ర విషయాలు దొరకనందువల్ల కొన్ని ఆశ్చర్యకర విషయాల వ్యాసాలను తయారు చేసి అందులో చేర్చే ప్రయత్నం చేయుచున్నాను.<br />
4.ప్రత్యేక పేజీలలో గల వర్గాలు లేని కొన్ని వేల వ్యాసాలకు వర్గాలను చేర్చి ప్రస్తుతం వర్గాలు లేని వ్యాసం తెవికీ లో లేకుండా చేయగలిగాను.<br />
5. వర్గాలు లేని అనేక వర్గాలకు వర్గాలను చేర్చి నిర్వాహకుకలు సహకరించితిని.<br />
6 తెలుగు ప్రముఖుల ప్రాజెక్టు కు సహాయపడదలచి అనేక ప్రముఖ వ్యక్తుల చరిత్రలను చేర్చితిని. సమాచార పెట్టెలను చేర్చితిని, చిత్రాలను చేర్చితిని.<br />
7. భౌతిక, రసాయన, గణిత శాస్త్రవేత్తల జీవిత చరిత్రలను తెవికీ లో చేర్చితిని ఇంకనూ చేర్చుచున్నాను.<br />
8. హిందూ మత వ్యాసాలకు, శాస్త్రవ్యాసాలకు కావలసిన అనేక మూసలను తయారు చేసి ఆ వ్యాసాసు సొగసుగా కనబడేటట్లు చేసితిని.<br />
9. గూగుల్ అనువాద వ్యాసాలను అనువదించితిని. కొన్ని వ్యాసాలకు వికీకరణ చేసితిని.<br />
10. అనేక వ్యాసాలకు (సుమారు 200) తగు రీతిగా విలీనం, శుద్ధి కార్యక్రమాలు చేసితిని.<br />
11. మొలక వ్యాసాల విస్తరణకు కృషి చేసితిని. ఇంకనూ చేయుదును.<br />
12. ఇంకనూ తెవికీ వ్యాసాల అభివృద్ధి కి అనేక సేవలు చేయగలవాడను.<br />
13.తెలుగు వికీపీడియాకు అవసరమైన మూసలను తెలుగులోని దిగుమతి చేసి అనువదించితిని.
}}
{{hidden
| headercss = background: CornflowerBlue; color:white; font-size: 110%; width: 100%;
| contentcss = text-align: left; color:#552463; font-size: 100%; width: 100%;
| header = వాడుకరి బేబెల్ సమాచారం
| content =
{{#babel:te-N|en-2|hi-2}}
}}
|}
</div></div>
<div style="position: fixed; right:0; bottom:0; display:block;">
[[File:New-Bouncywikilogo.gif|100px|link=|alt=]]
</div>
<div style="position: fixed; left:5px; bottom:-140px; display:block; height:500px; width:130px;">[[File:India flag-XL-anim.gif|150px|link=|alt=]]
</div>
[[వర్గం:శ్రీకాకుళంలోని వికీపీడియనులు]]
[[వర్గం:తెలుగు భాషాభిమానులు]]
[[వర్గం:భౌతిక శాస్త్ర ప్రాజెక్టు సభ్యులు]]
[[వర్గం:రసాయన శాస్త్ర ప్రాజెక్టు సభ్యులు]]
[[వర్గం:గణిత శాస్త్ర సభ్యులు]]
[[వర్గం:వికీపీడియనులు]]
[[వర్గం:అక్షరదోష నిర్మూలన దళ సభ్యులు]]
[[వర్గం:శుద్ధి దళ సభ్యులు]]
[[వర్గం:వేదికలని సృష్టించిన వాడుకరులు]]
[[వర్గం:కొమర్రాజు లక్ష్మణరావు పురస్కార గ్రహీతలు]]
[[వర్గం:వికీపీడియా నిర్వాహకులు]]
gb92f5hgg3g9nkrfyk5lep0xfdj1zac
వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు
3
133441
3620197
3611562
2022-08-10T14:14:34Z
Arjunaraoc
2379
ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ కృషిలో చురుకైనవారు
wikitext
text/x-wiki
<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;">
<center ><font size="+1" color="Black">{{PAGENAME}} గారు, తెలుగు వికిపీడియాకు <font color="white">[[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]]</font>! [[Image:Wikipedia-logo.png|40px]]</font></center></div>
<div style="align: left; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: white;">
{{PAGENAME}} గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit§ion=new&preload=template:helpme-preload ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
{{ #if: | |
* తెలుగులో ఎలా రాయాలో తెలుసుకోవడానికి [[వికీపీడియా:తెలుగులో రచనలు చెయ్యడం|తెలుగులో రచనలు చెయ్యడం]] మరియు [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]] మరియు [[కీ బోర్డు]] చదవండి.
* వికీపీడియాలో మీరు సహాయం చేయదగిన [[వికీపీడియా:WikiProject|ప్రాజెక్టు]]లు కొన్ని నిర్వహిస్తున్నారు. అందులో మీ సహకారం అందించండి.
* దిద్దుబాటు పెట్టె పై భాగంలో ని కలంతోసంతకం వున్న బొమ్మ పై నొక్కిన లేక నాలుగు టిల్డెలతో <nowiki>(~~~~)</nowiki> ఇలా సంతకం చేస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి. (ఇది చర్చా పేజీలకు మాత్రమే పరిమితం, చర్చ ఎవరు జరిపారో తెలియడానికి, వ్యాసాలలో చెయ్యరాదు.)
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి మరియు ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [http://www.facebook.com/pages/%E0%B0%A4%E0%B1%86%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80/319640018072022 తెవికీ సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి.
* మీరు ఈ సైటు గురించి అభిప్రాయాలు ఇక్కడ వ్రాయండి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]]
<!--
* [[వికీపీడియా:ఈ వారపు వ్యాసం|ఈ వారం వ్యాసం]] ఈ-మైయిల్ ద్వారా తెప్పించుకొదలిస్తే [mailto:tewiki-maiku-subscribe@googlegroups.com tewiki-maiku-subscribe@googlegroups.com] అనే ఈ ఎడ్రస్సుకు ఒక మైయిల్ పంపండి.
-->
}}
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] [[వాడుకరి:JVRKPRASAD|జె.వి.ఆర్.కె.ప్రసాద్]] ([[వాడుకరి చర్చ:JVRKPRASAD|చర్చ]]) 14:58, 8 ఏప్రిల్ 2013 (UTC)
</div>
<!-- Template:Welcome -->
{{Rounded table| bg = green| bc = #78866B| w = 75%| align = center | content =
{{Rounded table| bg = #FFFDD0| bc = green| w = 100%| content =
{{Rounded table| bg = #FFFDD0| bc = #FFFDD0| w = 90%| align = center| content =
'''ఈ నాటి చిట్కా...'''
----
[[Image:Wiki-help.png|right|75px|]]{{Wikipedia:వికీ చిట్కాలు/{{CURRENTMONTHNAME}} {{CURRENTDAY}}}}
<br>
<center style="font-size:87%">ఈ తనంతట తాను అప్డేట్ అయ్యే మూసను మీ సభ్య పేజీలో తగిలించుకోవడానికి '''{{tl|ఈ నాటి చిట్కా}}'''ను వాడండి.</center>
}}
}}
}}
----
<br />
== శ్రీ కాశీ విశ్వేశ్వరస్వామి దేవాలయం (పొనుగుపాడు) ==
యర్రా రామారావు గారికి నమస్కారములు, మీరు వికీలో సృష్టించిన [[శ్రీ కాశీ విశ్వేశ్వరస్వామి దేవాలయం (పొనుగుపాడు)]] వ్యాసం బాగుంది. వ్యాసాన్ని విస్తరించినందుకు ధన్యవాదాలు. వికీలో వ్యాసానికి మూలాలు ప్రధానం కనుక మీరు ఏ మూలాల నుండి ఆ వ్యాసం లోని విషయాలను వ్రాసారో ఆ మూలాలను చేర్చగలరు. --<span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''--[[User:kvr.lohith|కె.వెంకటరమణ]]⇒[[User talk:kvr.lohith|చర్చ]]'''</span> 06:19, 22 సెప్టెంబరు 2017 (UTC)
==[[విశ్వనాధుని ఖండ్రిక]] వ్యాసం యొక్క [[Wikipedia:Proposed deletion|తొలగింపు ప్రతిపాదన]]==
[[Image:Ambox warning yellow.svg|left|link=|48px|]]
[[విశ్వనాధుని ఖండ్రిక]] వ్యాసాన్ని ఈ దిగువ కారణం వలన [[Wikipedia:Proposed deletion|తొలగింపు కొరకు ప్రతిపాదిస్తున్నాను]]  :'''దీనిని వ్యాసంగా పరిగణించలేము. ఎటువంటి ములాలు లేవు. విషయం సంగ్రహం.'''
వికీపీడియాలో నిర్మాణాత్మకమైన రచనలన్నీ స్వాగతించబడినప్పటికీ, [[WP:DEL#REASON|వివిధ కారాణాల రీత్యా]] కొన్ని వ్యాసాలు లేదా రచనలను తొలగించవచ్చు.
{{Tlc|proposed deletion/dated}} నోటీసును తీసివేసి, మీరు ప్రతిపాదించిన తొలగింపును ఆపవచ్చు. కానీ దానికి కారణాన్ని మీ [[సహాయం:దిద్దుబాటు సారాంశం|దిద్దుబాటు సారాంశం]]లో గానీ, [[Talk:విశ్వనాధుని ఖండ్రిక|వ్యాసపు చర్చా పేజీలో]] గానీ రాయండి.
తొలగింపులో ఎత్తిచూపిన కారణాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని వ్యాసాన్ని మెరుగుపరచండి. {{Tlc|proposed deletion/dated}} నోటీసును తీసెయ్యడంతో, [[Wikipedia:Proposed deletion|proposed deletion process]] ఆగవచ్చు. కానీ, చర్చలేమీ లేకుండా [[వికీపీడియా:సత్వర తొలగింపు|సత్వరమే తొలగించడం]], చర్చ ద్వారా ఒక అభిప్రాయానికి వచ్చే [[వికీపీడియా:తొలగింపు కొరకు వ్యాసాలు|తొలగింపు కొరకు వ్యాసాలు]] వంటి ఇతర [[వికీపీడియా:తొలగింపు పద్ధతి|తొలగింపు పద్ధతులు]] కూడా ఉన్నాయి. <span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''--[[User:kvr.lohith|కె.వెంకటరమణ]]⇒[[User talk:kvr.lohith|చర్చ]]'''</span> 14:35, 12 అక్టోబరు 2017 (UTC) <!-- Template:Proposed deletion notify --> <span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''--[[User:kvr.lohith|కె.వెంకటరమణ]]⇒[[User talk:kvr.lohith|చర్చ]]'''</span> 14:35, 12 అక్టోబరు 2017 (UTC)
== గ్రామాల పేజీల్లో చేర్పులు ==
సార్, గ్రామాల పేజీల్లో సమాచారాన్ని చేర్చేటపుడు మొదటి పేరా చివర్లో, పిన్కోడుకు ముందు ఉండే మూలాన్ని తీసేస్తున్నట్లున్నారు. ఉంచేందుకు ఏదైనా సమస్య ఎదురౌతోందా? సమస్య ఏమీ లేకపోతే ఉంచెయ్యండి. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 16:16, 16 అక్టోబరు 2017 (UTC)
== గ్రామ వ్యాసాల్లో జనగణన సమాచారం చేర్పు - అభివృద్ధి నమోదు ==
యర్రా రామారావు గారూ, జనగణన సమాచారంతో గ్రామాల వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేసే ప్రాజెక్టులో మీ నిరంతర కృషి చాలా బావుంది. ఈ సందర్భంగా ప్రస్తుతం మీరు అభివృద్ధి చేస్తున్న మహబూబ్ నగర్ జిల్లా గ్రామాలలో అభివృద్ధి నమోదుకు [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్ర ప్రదేశ్, తెలంగాణ గ్రామాలు/భారత జనగణన డేటాను పేజీలో చేర్చడం/మహబూబ్ నగర్|ఓ పేజీ]] రూపొందించి అందిస్తున్నాను. మీకు ఇది ఉపకరిస్తుందని ఆశిస్తున్నాను. ఐతే ఇది తెలంగాణ జిల్లాల విభజనకు పూర్వం ఉమ్మడి మహబూబ్ నగర్ జిల్లాలోని మండలాలను స్వీకరించినట్టుంది కాబట్టి గమనించండి. ధన్యవాదాలతో --[[వాడుకరి:Pavan santhosh.s|పవన్ సంతోష్ (సీఐఎస్-ఎ2కె)]] ([[వాడుకరి చర్చ:Pavan santhosh.s|చర్చ]]) 07:39, 15 డిసెంబరు 2017 (UTC)
: మీరు కోరిన విధంగా, మీ అవసరాలకు తగ్గట్టు పై విధమైన పేజీని [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్ర ప్రదేశ్, తెలంగాణ గ్రామాలు/భారత జనగణన డేటాను పేజీలో చేర్చడం/ఖమ్మం|పాత ఖమ్మం జిల్లా]]కు చేసి ఇస్తున్నాను. ఉపయోగించుకుంటారని ఆశిస్తున్నాను. --[[వాడుకరి:Pavan santhosh.s|పవన్ సంతోష్ (సీఐఎస్-ఎ2కె)]] ([[వాడుకరి చర్చ:Pavan santhosh.s|చర్చ]]) 06:42, 22 డిసెంబరు 2017 (UTC)
: పాత వరంగల్ జిల్లాకు సంబంధించి [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్ర ప్రదేశ్, తెలంగాణ గ్రామాలు/భారత జనగణన డేటాను పేజీలో చేర్చడం/వరంగల్|ఇక్కడ]] తయారుచేశాను. --[[వాడుకరి:Pavan santhosh.s|పవన్ సంతోష్ (సీఐఎస్-ఎ2కె)]] ([[వాడుకరి చర్చ:Pavan santhosh.s|చర్చ]]) 07:09, 22 డిసెంబరు 2017 (UTC)
== మీ కృషికి ఒక పతకం ==
{| style="border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;"
|rowspan="2" style="vertical-align:middle;" | {{#ifeq:alt|alt|[[File:New editor delivery Hires.png|100px]]|[[File:New editor delivery.png|100px]]}}
|rowspan="2" |
|style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''విశిష్టమైన కొత్త వాడుకరి పతకం'''<br/>'''<span style="font-family:Garamond;font-size:14pt;color:blue">తొలి అడుగులే చరిత్ర సృష్టించే మారథాన్ గా మలుచుకుంటున్నందుకు</span>'''
|-
|style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;" | 2012లోనూ, 2016లోనూ మొత్తం కలిపి నాలుగే మార్పులు చేశారు కాబట్టి 2017 డిసెంబరులో మీరు విజృంభించి చేస్తున్న కృషిని విశిష్టమైన కొత్త వాడుకరి పతకానికి అర్హుల్ని చేస్తున్నాయి. అంతేకాక గత సంవత్సరపు కొత్తవాడుకరుల్లో మీకు ప్రత్యేకతను ఆపాదించిపెట్టేలా వేలాది తెలుగు గ్రామాల వ్యాసాల ముఖచిత్రం మార్చే మీ కృషి అభినందనీయం. చేయిచేయి కలిపి ప్రాజెక్టు ముఖచిత్రాన్ని మార్చేయాలని ఆశిస్తూ మీకు ఈ పతకాన్ని ప్రదానం చేస్తున్నాను. --[[వాడుకరి:Pavan santhosh.s|పవన్ సంతోష్]] ([[వాడుకరి చర్చ:Pavan santhosh.s|చర్చ]]) 07:49, 4 జనవరి 2018 (UTC)
|}
== గ్రామ వ్యాసాలు - వర్గీకరణ ==
[[File:Telugu Wikipedia Villages Categorization Model 1.png|thumb|గ్రామ వ్యాసాల వర్గీకరణ]]
రామారావు గారూ,<br>
నమస్తే. మీరు వర్గీకరణ గురించి నన్ను అడిగిన సందేహంపై నేను తెలిసిన కొన్ని విషయాలు చెప్తాను. ప్రామాణికంగా నాకు తెలియకపోయినా, అనుభవపూర్వకంగా తెలుసుకున్న విషయాలను - ఆంగ్ల వికీపీడియాలో [[:en:WP:CAT|వర్గీకరణ గురించిన మార్గదర్శకాలతో]] సరిజూసుకుని చెప్తున్నాను.
* గ్రామ వ్యాసాల పరిపాలనా విభాగాల వర్గీకరణలో ప్రధానంగా ఈ కింది పద్ధతి అనుసరిస్తున్నారు.
** గ్రామ వ్యాసంలో కేవలం ''ఫలానా మండలంలోని గ్రామాలు'' అన్న వర్గం మాత్రమే ఉంటుంది. ఆ ''ఫలానా మండలంలోని గ్రామాలు'' అన్న వర్గం ''ఫలానా జిల్లాలోని మండలాలు'' మరియు ''ఫలానా జిల్లాలోని గ్రామాలు'' అన్న వర్గాల్లో ఉంటాయి. ఈ జిల్లాలకు సంబంధించిన వర్గాలు అన్నీ ''వర్గం:ఆంధ్ర ప్రదేశ్ మండలాలు'' లేదా ''వర్గం:తెలంగాణ మండలాలు'' అన్నదానిలోకి చేరుతోంది.
* గ్రామాన్ని అనుసరించి మిగతా విభాగాల్లోకి కూడా వర్గీకరణలు చేయవచ్చు. ఉదాహరణకు
** ప్రాథమిక ఆరోగ్యకేంద్రం లేని విశాఖ జిల్లా గ్రామాలు, ప్రాథమిక పాఠశాల లేని చిత్తూరు జిల్లా గ్రామాలు వంటి వర్గాలు సృష్టించి ఉపయోగించవచ్చు. అలానే పర్యాటక ప్రదేశాలు, పుణ్యక్షేత్రాలు వంటివి ఉంటే వాటినీ వర్గీకరించవచ్చు.
నేను అందించిన సమాచారంపై ఏవేని సందేహాలున్నా, వేరేదైనా అడగదలిచినా తప్పక రాయండి. ఉంటాను. --[[వాడుకరి:Pavan santhosh.s|పవన్ సంతోష్]] ([[వాడుకరి చర్చ:Pavan santhosh.s|చర్చ]]) 10:25, 3 ఫిబ్రవరి 2018 (UTC)
==[[ఒకే గ్రామానికి ఎక్కువ పేర్లతో ఉన్న గ్రామ వ్యాసాలు]] వ్యాసం యొక్క [[Wikipedia:Proposed deletion|తొలగింపు ప్రతిపాదన]]==
[[Image:Ambox warning yellow.svg|left|link=|48px|]]
[[ఒకే గ్రామానికి ఎక్కువ పేర్లతో ఉన్న గ్రామ వ్యాసాలు]] వ్యాసాన్ని ఈ దిగువ కారణం వలన [[Wikipedia:Proposed deletion|తొలగింపు కొరకు ప్రతిపాదిస్తున్నాను]]  :
:'''మొదటి పేరు బరి లో ఇది అనవసరం'''
వికీపీడియాలో నిర్మాణాత్మకమైన రచనలన్నీ స్వాగతించబడినప్పటికీ, [[WP:DEL#REASON|వివిధ కారాణాల రీత్యా]] కొన్ని వ్యాసాలు లేదా రచనలను తొలగించవచ్చు.
{{Tlc|proposed deletion/dated}} నోటీసును తీసివేసి, మీరు ప్రతిపాదించిన తొలగింపును ఆపవచ్చు. కానీ దానికి కారణాన్ని మీ [[సహాయం:దిద్దుబాటు సారాంశం|దిద్దుబాటు సారాంశం]]లో గానీ, [[Talk:ఒకే గ్రామానికి ఎక్కువ పేర్లతో ఉన్న గ్రామ వ్యాసాలు|వ్యాసపు చర్చా పేజీలో]] గానీ రాయండి.
తొలగింపులో ఎత్తిచూపిన కారణాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని వ్యాసాన్ని మెరుగుపరచండి. {{Tlc|proposed deletion/dated}} నోటీసును తీసెయ్యడంతో, [[Wikipedia:Proposed deletion|proposed deletion process]] ఆగవచ్చు. కానీ, చర్చలేమీ లేకుండా [[వికీపీడియా:సత్వర తొలగింపు|సత్వరమే తొలగించడం]], చర్చ ద్వారా ఒక అభిప్రాయానికి వచ్చే [[వికీపీడియా:తొలగింపు కొరకు వ్యాసాలు|తొలగింపు కొరకు వ్యాసాలు]] వంటి ఇతర [[వికీపీడియా:తొలగింపు పద్ధతి|తొలగింపు పద్ధతులు]] కూడా ఉన్నాయి. <!-- Template:Proposed deletion notify --> [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 12:33, 14 మే 2018 (UTC)
== గ్రామ వ్యాసాల్లో మీరు చేస్తున్న కృషి ==
సార్, గ్రామ వ్యాసాల పేజీలు ఖాళీగానో, ఖాళీ విభాగాలతోనో ఉండేవి. అలాంటి కొన్ని వేల పేజీల్లో సమాచారాన్ని చేర్చే బృహత్కార్యంలో పాలుపంచుకుని నిర్విరామంగా కృషి చేస్తున్నందుకు అభినందనలతో ఈ తారకను ఇస్తున్నాను. స్వీకరించగలరు. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 02:04, 14 సెప్టెంబరు 2018 (UTC)
{| style="border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;"
|rowspan="2" style="vertical-align:top;" | {{#ifeq:{{{2}}}|alt|[[File:Globe-barnstar Hires.png|100px]]|[[Image:APTS-Villages-barnstar.png|100px]]}}
|rowspan="2" |
|style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: bottom; height: 1.1em;" | '''గ్రామ తారక'''
|-
|style="vertical-align: top; border-top: 1px solid gray;" | వేలాది గ్రామాల పేజీల్లో సమాచారాన్ని చేర్చే పనిని నిర్విరామంగా చేస్తున్నందుకు, అభినందనలతో.. [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 02:04, 14 సెప్టెంబరు 2018 (UTC)
|}
రామారావు గారు.. గ్రామ వ్యాసాల్లో మీ కృషి అనన్య సామాన్యం.. ఏం చేస్తున్నారండి.. సూపర్..సాగించండి మీ కృషిని అదే వేగంతో... మీకు నా అభినందనలు..[[వాడుకరి:B.K.Viswanadh|B.K.Viswanadh]] ([[వాడుకరి చర్చ:B.K.Viswanadh|చర్చ]])
== మీ నిర్వాహకత్వ ప్రతిపాదన ==
మిమ్మల్ని [[వికీపీడియా:నిర్వాహక హోదా కొరకు విజ్ఞప్తి/యర్రా రామారావు]] పుటలో నిర్వాహకహోదాకై ప్రతిపాదించాను. ఆ పుటలో మీ అభిప్రాయాన్ని, సమ్మతిని తెలియజేయగలరు.<span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''--[[వాడుకరి:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]]⇒[[వాడుకరి చర్చ:K.Venkataramana|చర్చ]]'''</span> 14:36, 16 జనవరి 2019 (UTC)
:[[వాడుకరి:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] గారూ సమ్మతిని తెలియపర్చాను
== అభినందనలు ==
[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారూ, నిర్వాహకు డైనందుకు మిమ్మల్ని అభినందిస్తున్నాను. కొద్ది కాలం లోనే వికీ నియమ నిబంధనలను అర్థం చేసుకుని తదనుగుణంగా అనేక ఉపయుక్తమైన రచనలు చేస్తూ ఉన్న మీరు ఈ బాధ్యతకు పూర్తిగా అర్హులని నేను భావిస్తున్నాను. గ్రామవ్యాసాలకు ఒక ఊపూ రూపూ తెచ్చిన మీరు నిర్వాహకుడిగా కూడా అదే ఉత్సాహాన్ని కొనసాగిస్తారని భావిస్తున్నాను, నమ్ముతున్నాను. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 01:27, 24 జనవరి 2019 (UTC)
:::నిర్వాహకునిగా అయినందుకు అభినందనలు. <span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''--[[వాడుకరి:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]]⇒[[వాడుకరి చర్చ:K.Venkataramana|చర్చ]]'''</span> 01:52, 24 జనవరి 2019 (UTC)
:[[వాడుకరి:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] గారూ మీరు నాపై పెట్టుకున్న నమ్మకాన్ని ఎల్లప్పుడూ గుర్తుంచుకుంటాను. మీకు ప్రత్యేక ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 04:02, 24 జనవరి 2019 (UTC)
== నిర్వాహకుడిగా ==
సార్, నిర్వాహకుడిగా మారాక, కొత్త బాధ్యతలను నిర్వర్తించడానికి ఉన్న వెసులుబాట్లేమిటో పరిశీలించండి. ఇదివరకిటికి, ఇప్పటికీ ఇంటర్ఫేసు లోను, ఇతరత్రానూ ఏమేం మార్పులొచ్చాయో గమనించండి. పేజీలను తొలగించే విధానం, పద్ధతి మొదలైన పేజీలను గమనించండి. మొదటిపేజీ నిర్వహణ ఏమిటో చూడండి. నిర్వాహకుల నోటీసు బోర్డును ఒకసారి చూడండి. ప్రత్యేకపేజీల్లోను, "మరిన్ని" లలో వచ్చిన మార్పులు గమనించండి. ప్రస్తుతం మీరు చేస్తున్న పనికి కొద్దిగా విరామం తీసుకుని ఈ మార్పులను గమనించండి. ఏమైనా సందేహాలుంటే.. ఇతర నిర్వాహకులున్నారు, నేనున్నాను. కొత్త బాధ్యతలు మీకు సంతృప్తి కలిగిస్తాయని తలుస్తాను. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 01:36, 24 జనవరి 2019 (UTC)
:[[User:Chaduvari|చదువరి]] గారూ మీ సూచనలు, సలహాలు ఎల్లప్పుడూ కోరుతూ, నాకు నిర్వాహక భాధ్యతలను బదలాయించినందుకు మీకు ప్రత్యేక ధన్యవాదాలు--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 04:08, 24 జనవరి 2019 (UTC)
== మొదటి ఆన్ లైన్ తరగతి: శుద్ధి చేయాల్సిన వ్యాసం ==
మొదటి ఆన్ లైన్ తరగతిలో 2019 ఫిబ్రవరి 10 తేదీన జరిగింది. ముందుగా రాలేకపోతున్న సంగతి తెలియపరిచినందుకు ధన్యవాదాలు. మీరు రాలేకపోయినా, వచ్చే వారం జరిగే రెండవ తరగతికి హాజరు కాగలిగేలా [[వికీపీడియా:తటస్థ దృక్కోణం]], [[వికీపీడియా:మౌలిక పరిశోధనలు నిషిద్ధం]] అన్న రెండు అంశాలను చదవండి. తరగతిలో నిర్ణయించుకున్న విధంగా [[చంద్రశేఖరేంద్ర సరస్వతి స్వామి]] వ్యాసాన్ని పరిశీలించి, దిద్దమని సూచిస్తున్నాను. ప్రధానంగా [[వికీపీడియా:తటస్థ దృక్కోణం]], [[వికీపీడియా:మౌలిక పరిశోధనలు నిషిద్ధం]] అన్న రెండు సూత్రాలను ఈ వ్యాసంలోని ప్రతీ వాక్యంలోనూ ఎలా ప్రతిఫలిస్తున్నాయో పరిశీలించండి. సరిగా లేనిచోట్ల మీరే సరిదిద్దండి. ఆపైన పూర్తయ్యాకా నన్ను పింగ్ చేస్తూ [[చర్చ:చంద్రశేఖరేంద్ర సరస్వతి స్వామి]] పేజీలో కానీ, ఇక్కడే కానీ రాస్తే నేను పున:పరిశీలన చేసి మీకు సహాయం అందిస్తాను. --[[వాడుకరి:Pavan santhosh.s|పవన్ సంతోష్]] ([[వాడుకరి చర్చ:Pavan santhosh.s|చర్చ]]) 07:18, 16 ఫిబ్రవరి 2019 (UTC)
::[[వాడుకరి:Pavan santhosh.s|పవన్ సంతోష్]] గారూ '[[చంద్రశేఖరేంద్ర సరస్వతి స్వామి]]' వ్యాసాన్ని వికీపీడియా శైలి,మార్గదర్శకాలుకు అనుగుణంగా సవరించాను.మీరు పున:పరిశీలన చేయవలసిందిగా కోరుచున్నాను.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 15:47, 22 ఫిబ్రవరి 2019 (UTC)
:::{{Ping|యర్రా రామారావు}} గారూ బావుందండీ. కానీ తటస్థతను దెబ్బతీస్తూ కొన్ని "శ్రీ"లు, బహువచన ప్రయోగాలు ఉన్నాయి. వ్యక్తిగత భావనలకు సంబంధం లేకుండానే మనం ఈ మార్పుచేర్పులు చేయకతప్పదు. ఉదాహరణకు నేను మిమ్మల్ని చర్చాపేజీల్లో మీరు, గారు అని రాస్తాను కానీ మీకంటూ ఒక వ్యాసం రాయదగ్గ విషయ ప్రాముఖ్యత బయటి మూలాల్లో నిర్ధారణ అయినాకా రాయవలిసి వస్తే "యర్రా రామారావు తన గ్రామ చరిత్ర, గ్రామంలోని ఆలయం చరిత్ర మీద పుస్తకాలు రాశాడు" అనే రాయకతప్పదు కదా. --[[వాడుకరి:Pavan santhosh.s|పవన్ సంతోష్]] ([[వాడుకరి చర్చ:Pavan santhosh.s|చర్చ]]) 16:08, 22 ఫిబ్రవరి 2019 (UTC)
=== తర్వాతి టాస్కు ===
నమస్తే, ఆన్ లైన్ తరగతుల్లో పాల్గొంటున్నందుకు ధన్యవాదాలు. ఇటీవలి తరగతిలో మనం చర్చించుకున్న [[వికీపీడియా:శైలి/వ్యాస పరిచయం|వ్యాస పరిచయం]] ఎలావుండాలి, బహువచనం (చేశారు అన్నది చేశాడు, ఆయన అన్నది అతను, వగైరా) అన్న రెండు శైలీ పరమైన అంశాలు ఎలా ఉన్నాయన్నది మీకు ఇంతకుముందు ఇచ్చిన వ్యాసాల్లోనే పరిశీలించి, సరిగా లేకపోతే మార్చి 24 నాటికి దిద్దగలరు. ధన్యవాదాలతో --[[వాడుకరి:Pavan santhosh.s|పవన్ సంతోష్]] ([[వాడుకరి చర్చ:Pavan santhosh.s|చర్చ]]) 12:52, 6 మార్చి 2019 (UTC)
== నిరోధం గురించి ==
రామారావు గారూ, ఎవరైనా అనుచిత మార్పులు చేస్తున్నపుడు ముందుగా వారికి తెలియ జెప్పి, వారు అలాంటి మార్పులు ఆపనప్పుడు మాత్రమే నిరోధం విధించాలి. [[వాడుకరి:రవిచంద్ర|రవిచంద్ర]] [[వాడుకరి చర్చ:రవిచంద్ర|(చర్చ)]] 12:37, 7 మార్చి 2019 (UTC)
:[[వాడుకరి:రవిచంద్ర|రవిచంద్ర]] గారూ ఆ వాడకరి పదేపదే స్వంత సంస్థ పేరును, ఇతర అనుచితమైన రాతలు రాస్తూ ఉంటే అంత దూరం ఆలోచించకుండా నిరోధం విధించాను.గమనించి తెలిపినందుకు ధన్యవాదాలు.మీరు నిరోధం ఎత్తివేసి హెచ్చరిక సందేశం తెలుపగలరు. --[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 12:52, 7 మార్చి 2019 (UTC)
::రామారావు గారూ, మీరు చేసిన నిరోధం సబబే. నేను నిరోధం ఎత్తివేయలేదు. ఆ ఖాతా ఇంతకు ముందుకు కూడా దుశ్చర్యలు పాల్పడింది నేను గమనించ లేదు. ఇక ముందు నిరోధం విధించేటపుడు గుర్తుంచుకుంటారని ఈ విషయం మీకు తెలియజేశాను. దయచేసి మరోలా భావించవద్దు. [[వాడుకరి:రవిచంద్ర|రవిచంద్ర]] [[వాడుకరి చర్చ:రవిచంద్ర|(చర్చ)]] 13:02, 7 మార్చి 2019 (UTC)
== చలసాని ప్రసాద్/ప్రసాదరావు ==
చలసాని ప్రసాద్, చలసాని ప్రసాదరావు - వీళ్ళిద్దరూ వేరువేరు వ్యక్తు లనుకుంటానండి. ఈ పేజీల విలీనం కూడదు.__[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 05:51, 8 జూన్ 2019 (UTC)
:[[User:Chaduvari|చదువరి]] గారూ చలసాని ప్రసాద్, చలసాని ప్రసాదరావు - రెండు వ్యాసాలు పరిశీలించగా మీరు చెప్పినట్లు వీళ్ళిద్దరూ వేరువేరు వ్యక్తులని తెలుస్తుంది. విలీనం మూస తొలగించగలరు. --[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 08:17, 8 జూన్ 2019 (UTC)
::మీరు పెట్టారు గదా.., అందుకే మీకు చెప్పాను. మీరే తొలగించండి.__[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 10:17, 8 జూన్ 2019 (UTC)
:[[User:Chaduvari|చదువరి]] గారూ విలీనం మూస తొలగించాను.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 13:25, 8 జూన్ 2019 (UTC)
::ధన్యవాదాల్సార్!__[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 14:30, 8 జూన్ 2019 (UTC)
== చాంద్ బవోరి మెట్ల బావి ==
యర్రా రామారావు గారూ చాంద్ బవోరి మెట్ల బావి వ్యాసం కి మూలాలు ఇచ్చాను అండి. ఒక సారి మీరు పరిశీలించి మూసలను తొలగించండి. ధన్యవాదములు [[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]] ([[వాడుకరి చర్చ:Ch Maheswara Raju|చర్చ]]) 03:40, 2 జూలై 2019 (UTC)
== WikiConference India 2020: IRC today ==
{{subst:WCI2020-IRC (Oct 2019)}}
[[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 05:27, 20 అక్టోబరు 2019 (UTC)
<!-- Message sent by User:KCVelaga@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/WCI2020&oldid=19473034 -->
== WikiConference India 2020: IRC today ==
Greetings, thanks for taking part in the initial conversation around the [[:m:WikiConference_India_2020:_Initial_conversations|proposal for WikiConference India 2020]] in Hyderabad. Firstly, we are happy to share the news that there has been a very good positive response [[:m:WikiConference_India_2020:_Initial_conversations#Individual_Wikimedians|from individual Wikimedians]]. Also there have been community-wide discussions on local Village Pumps on various languages. Several of these discussions [[:m:WikiConference_India_2020:_Initial_conversations#Community_endorsements|have reached consensus]], and supported the initiative. To conclude this initial conversation and formalise the consensus, an IRC is being hosted today evening. We can clear any concerns/doubts that we have during the IRC. Looking forward to your participation.
<u>The details of the IRC are</u>
*Timings and Date: 6:00 pm IST (12:30 pm UTC) on 20 August 2019
*Website: https://webchat.freenode.net/
*Channel: #wci
<small>'''''Note:''' Initially, all the users who have engaged on [[:m:WikiConference India 2020: Initial conversations|WikiConference India 2020: Initial conversations]] page or its talk page were added to the [[:m:Global message delivery/Targets/WCI2020|WCI2020 notification list]]. Members of this list will receive regular updates regarding WCI2020. If you would like to opt-out or change the target page, please do so on [[:m:Global message delivery/Targets/WCI2020|this page]].''</small>
This message is being sent again because template substitution failed on non-Meta-Wiki Wikis. Sorry for the inconvenience. [[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 05:58, 20 అక్టోబరు 2019 (UTC)
<!-- Message sent by User:KCVelaga@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/WCI2020&oldid=19473034 -->
== [[యానాం విమోచనోద్యమం]] ==
Hello, Will you please let me know why did you revert [[Special:Diff/2762943|my edit]]? Kind regards, [[వాడుకరి:Tulsi Bhagat|Tulsi Bhagat]] ([[వాడుకరి చర్చ:Tulsi Bhagat|చర్చ]]) 08:54, 24 అక్టోబరు 2019 (UTC)
::Dear Friend [[వాడుకరి:Tulsi Bhagat|Tulsi Bhagat]] garu Something went wrong. Sorry.edit rectified.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 10:00, 24 అక్టోబరు 2019 (UTC)
:::No problem. Thank you! Kind regards, [[వాడుకరి:Tulsi Bhagat|Tulsi Bhagat]] ([[వాడుకరి చర్చ:Tulsi Bhagat|చర్చ]]) 10:03, 24 అక్టోబరు 2019 (UTC)
== [[గ్రామం]] ==
I am sorry for using English. Hello! హాయ్! Looking at your [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%82&diff=next&oldid=2772280 revert edit], I think I made a mistake. Could you tell me what was the problem? This is to ensure that the same mistakes are not repeated. ధన్యవాదాలు and Kind regards, [[వాడుకరి:Sotiale|Sotiale]] ([[వాడుకరి చర్చ:Sotiale|చర్చ]]) 14:34, 14 నవంబర్ 2019 (UTC)
: Ahh..! I guess that members of some group have assignments and leave their name after they write contents. Is it right? --[[వాడుకరి:Sotiale|Sotiale]] ([[వాడుకరి చర్చ:Sotiale|చర్చ]]) 14:51, 14 నవంబర్ 2019 (UTC)
::Dear Friend [[వాడుకరి:Sotiale|Sotiale]] garu Something went wrong. Sorry.edit rectified.----[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 17:21, 4 డిసెంబరు 2019 (UTC)
== ముసునూరి నాయకులు పేజీలో మార్పులు ==
నమస్కారం యర్రా రామారావు గారు ముసునూరి నాయకులు పేజీలో మార్పులు చేయవలసిందిగా నేను కోరుతున్నాను. అందులో అనేక తప్పులు ఉన్నవి. మల్లంపల్లి సోమశేఖర శర్మ గారు రచించిన ముసునూరి నాయకులు గ్రంధాన్ని పరిశీలించాక నేను ఈ మార్పులు ప్రతిపాదిస్తున్నాను
1. వీరి రాజ్య ప్రారంభ సంవంత్సరం 1324. పతన సంవంత్సరం 1369. పేజీలో చూపిన ఆధారాలు సరైనవి కాదు
2. ఈ నాయకుల పేర్లు ప్రోలయ్య నాయకుడు మరియు కాపయ్య నాయకుడు వ్యాసంలో తప్పగా నాయుడు అని సంబోధించటం జరిగింది. ఈ ఇద్దరికీ సంబంధించిన పేజీల పేర్లు కూడా మార్చవలసిందిగా కోరుతున్నాను. [[వాడుకరి:Pavanayani|Pavanayani]] ([[వాడుకరి చర్చ:Pavanayani|చర్చ]]) 19:28, 8 డిసెంబరు 2019 (UTC)
== [WikiConference India 2020] Invitation to participate in the Community Engagement Survey ==
This is an invitation to participate in the Community Engagement Survey, which is one of the key requirements for drafting the Conference & Event Grant application for WikiConference India 2020 to the Wikimedia Foundation. The survey will have questions regarding a few demographic details, your experience with Wikimedia, challenges and needs, and your expectations for WCI 2020. The responses will help us to form an initial idea of what is expected out of WCI 2020, and draft the grant application accordingly. Please note that this will not directly influence the specificities of the program, there will be a detailed survey to assess the program needs post-funding decision.
*Please fill the survey at; https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSd7_hpoIKHxGW31RepX_y4QxVqoodsCFOKatMTzxsJ2Vbkd-Q/viewform
*The survey will be open until 23:59 hrs of 22 December 2019.
[[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 05:10, 12 డిసెంబరు 2019 (UTC)
<!-- Message sent by User:KCVelaga@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/WCI2020&oldid=19617891 -->
==[[వాడుకరు:ప్రయోగశాల యర్రా]] వ్యాసం యొక్క [[Wikipedia:Proposed deletion|తొలగింపు ప్రతిపాదన]]==
[[Image:Ambox warning yellow.svg|left|link=|48px|]]
[[వాడుకరు:ప్రయోగశాల యర్రా]] వ్యాసాన్ని ఈ దిగువ కారణం వలన [[Wikipedia:Proposed deletion|తొలగింపు కొరకు ప్రతిపాదిస్తున్నాను]]  :
:'''వ్యాసం పేజీలో ఎటువంటి మసాచారం లేదు'''
వికీపీడియాలో నిర్మాణాత్మకమైన రచనలన్నీ స్వాగతించబడినప్పటికీ, [[WP:DEL#REASON|వివిధ కారాణాల రీత్యా]] కొన్ని వ్యాసాలు లేదా రచనలను తొలగించవచ్చు.
{{Tlc|proposed deletion/dated}} నోటీసును తీసివేసి, మీరు ప్రతిపాదించిన తొలగింపును ఆపవచ్చు. కానీ దానికి కారణాన్ని మీ [[సహాయం:దిద్దుబాటు సారాంశం|దిద్దుబాటు సారాంశం]]లో గానీ, [[Talk:వాడుకరు:ప్రయోగశాల యర్రా|వ్యాసపు చర్చా పేజీలో]] గానీ రాయండి.
తొలగింపులో ఎత్తిచూపిన కారణాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని వ్యాసాన్ని మెరుగుపరచండి. {{Tlc|proposed deletion/dated}} నోటీసును తీసెయ్యడంతో, [[Wikipedia:Proposed deletion|proposed deletion process]] ఆగవచ్చు. కానీ, చర్చలేమీ లేకుండా [[వికీపీడియా:సత్వర తొలగింపు|సత్వరమే తొలగించడం]], చర్చ ద్వారా ఒక అభిప్రాయానికి వచ్చే [[వికీపీడియా:తొలగింపు కొరకు వ్యాసాలు|తొలగింపు కొరకు వ్యాసాలు]] వంటి ఇతర [[వికీపీడియా:తొలగింపు పద్ధతి|తొలగింపు పద్ధతులు]] కూడా ఉన్నాయి. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 09:48, 12 జనవరి 2020 (UTC) <!-- Template:Proposed deletion notify --> [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 09:48, 12 జనవరి 2020 (UTC)
== అనువదించాల్సిన పేజీలు ==
ఇంగ్లీషులో ఉన్న వ్యాసాల విషయంలో కింది పద్ధతిని పాటించవచ్చని నా అభిప్రాయం.
# వ్యాసం అసలు అనువాదమే కాకపోతే TWTW --> CSD చెయ్యాలి.
# వ్యాసం 75% కంటే పైన అనువాదం కాకుండా ఉంటే, తొలగింపుకు ప్రతిపాదించడం ఉత్తమం.
# అనువదించాల్సినది 75% లోపే ఉంటే, పేజీలో పైన <code><nowiki>{{అనువాదము}}</nowiki></code> మూస పెడితే సరిపోతుంది. ఆ పేజీ ఆటోమాటిగ్గా [[:వర్గం:అనువాదము కోరబడిన పేజీలు]] వర్గం లోకి చేరుతుంది. ఈ పద్ధతిలో, పేజీ చూసే వారికి అనువాదం అభ్యర్ధన కూడా కనబడుతుంది.
పరిశీలించండి.__[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 00:31, 13 జనవరి 2020 (UTC)
== పురపాలక వ్యాసాల కోసం ==
సార్, [http://www.eenadupratibha.net/Pratibha/OnlineDesk/gk/stock_gktel91.html ఈ లింకు] పురపాలక స్థానిక సంస్థల వ్యాసాలకు పనికి రావచ్చు. దీన్ని [https://web.archive.org/web/20190706081611/http://www.eenadupratibha.net/Pratibha/OnlineDesk/gk/stock_gktel91.html ఆర్కైవు] కూడా చేసాను. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 08:33, 27 జనవరి 2020 (UTC)
:[[User:Chaduvari|చదువరి]] గారూ ఉపయోగపడుతుంది. తెలిపినందుకు ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 14:17, 27 జనవరి 2020 (UTC)
== దిద్దుబాటు రద్దు ==
[https://te.wikipedia.org/w/index.php?diff=2846776&oldid=2846740&title=%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8:%E0%B0%86%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B7%E0%B0%BE_%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%AA%E0%B0%82%E0%B0%9A%E0%B0%82&diffmode=source ఈ రద్దు] ఎందుకు చేసారో అర్థం కాలేద్సార్. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 02:57, 12 ఫిబ్రవరి 2020 (UTC)
:క్షమించండి చదువరిగారూ, సెల్ లో ఇటీవల మార్పులు చూస్తూ పొరపాటున టచ్ అయింది.మరలా వెంటనే మీ కూర్పు వరకు తిప్పికొట్టాను.గమనించగలరు--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 03:11, 12 ఫిబ్రవరి 2020 (UTC)
::ధన్యవాదాలు సార్. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 05:27, 12 ఫిబ్రవరి 2020 (UTC)
== [WikiConference India 2020] Conference & Event Grant proposal ==
WikiConference India 2020 team is happy to inform you that the [[m:Grants:Conference/WikiConference India 2020|Conference & Event Grant proposal for WikiConference India 2020]] has been submitted to the Wikimedia Foundation. This is to notify community members that for the last two weeks we have opened the proposal for community review, according to the [[m:Grants:Conference|timeline]], post notifying on Indian Wikimedia community mailing list. After receiving feedback from several community members, certain aspects of the proposal and the budget have been changed. However, community members can still continue engage on the talk page, for any suggestions/questions/comments. After going through the proposal + [[m:Grants:Conference/WikiConference_India_2020#FAQs|FAQs]], if you feel contented, please endorse the proposal at [[m:Grants:Conference/WikiConference_India_2020#Endorsements|''WikiConference_India_2020#Endorsements'']], along with a rationale for endorsing this project. [[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 18:21, 19 ఫిబ్రవరి 2020 (UTC)
<!-- Message sent by User:KCVelaga@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/WCI2020&oldid=19740275 -->
== "మరియు"ల తొలగింపు ==
''"మరియు"లను తొలగించడమనేది AWB ద్వారా చెయ్యవచ్చేమో పరిశీలించండి, తొందరగా అయిపోతుంది గదా'' అని మీరు రెండుసార్లు అన్నారు నాతో. అవదేమో, ప్రతీదీ చూసుకుంటూ చెయ్యాలేమో అనే ఉద్దేశంతో ఉండేవాణ్ని నేను. అదే ముక్క మీతోనూ అన్నాను. అయితే మీరు అన్నాక, మళ్ళీ పరిశీలిస్తే, పరిమిత స్థాయిలో యాంత్రికీకరణ చెయ్యవచ్చు అనిపించింది, పరీక్షార్థం చేసి చూసాను, ఫలితం బానే ఉంది. ప్రస్తుతం AWB వాడి, గ్రామాల పేజీల్లో తీసేస్తున్నాను. ఆ పేజీల్లో తేడాపాడాలేమైనా కనిపిస్తే చెప్పండి సార్. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 01:39, 25 ఫిబ్రవరి 2020 (UTC)
== గ్రామ వ్యాసాల్లో సమాచారం. ==
రామారావు గారు. గ్రామ వ్యాసాల్లో మనం ఎక్కిస్తున్న ఒకేలాంటి మూస సమాచారం, అప్పటికే ఉన్న సమాచారానికి పైన తగిలిస్తున్నారు. దీని వలన చదువరులకు ఏ గ్రామ వ్యాసం చూసినా ఒకే తీరున ఇంకేం ఆశక్తి కలిగించే సమాచారంగా కానరావడం లేదు. కిందకు వచ్చి చూసేదానికి కూడా ఆశక్తి చూపడం లేదు. సమాచారం కొంత ఉన్నా కూడా దాని కిందే ఈ మూస సమాచారం ఉంటే. ముందున్న ఆ సహజమైన కొన్ని విశేషాలనూ చదువుతారు. మార్పులు చేస్తున్నపుడు మీకు అలాంటివేవైనా కనిపిస్తే ఈ సమాచారాన్ని కిందికి జరిపితే బావుంటుందని నా అభిప్రాయం.[[వాడుకరి:B.K.Viswanadh|B.K.Viswanadh]] ([[వాడుకరి చర్చ:B.K.Viswanadh|చర్చ]]) 08:26, 6 మార్చి 2020 (UTC)
:[[వాడుకరి:B.K.Viswanadh|B.K.Viswanadh]] గారూ అలాగే ఇంతకన్నా ముఖ్యమైన సమాచారం ఉంటే దానికి పైన ఉండేటట్టు చూడగలను.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 08:34, 6 మార్చి 2020 (UTC)
[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు]] నమస్కారం అండి. నాకు పటం ఎక్కించేటపుడు |pushpin_map = నాకు తెలియదు అందుకే నేను పెట్టలేకపోయాను. మీరు చెప్పాక అన్ని సరిచేసాను.([[వాడుకరి:Tmamatha]])([[వాడుకరి:Tmamatha|చర్చ]])
== రమణ మహర్షి వ్యాసం గురించి మీ సూచనలకు ధన్యవాదాలు ==
రామారావుగారు, మీరు చెప్పింది నిజమే, తెలియకే బహువచన ప్రయోగం చేశాను. మీరు సహృదయం తో సూచనలు చెప్పినందుకు ధన్యవాదాలు. ఈసారి నుంచి వ్యాసాలను రాసేటప్పుడు, అనువదించేటప్పుడు ఏకవచనమే వాడతాను. రమణ మహర్షి వ్యాసంలో కూడా మళ్ళీ ఏకవచన ప్రయోగంతో మార్పులు చేస్తాను [[వాడుకరి:Tpathanjali|టి పతంజలి]] ([[వాడుకరి చర్చ:Tpathanjali|చర్చ]]) 16:33, 12 మార్చి 2020 (UTC)
:ధన్యవాదాలు సార్--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 17:21, 12 మార్చి 2020 (UTC)
== "మరియు"ల ఏరివేత ==
"మరియు" ల ఏరివేత పూర్తైంది సార్. ప్రధాన పేరుబరిలో ఒక్కటి కూడా లేకుండా చేసాం. ఒక ప్రాజెక్టు లాగా తీసుకుని చేసాం కాబట్టి ఇది అయింది. దాదాపు రెండేళ్ళ నుండి నేను అనుకుంటున్నదిది. మీరూ పట్టుబట్టాకే ఈ పని ముందుకు పోయింది. అభినందనలు, ధన్యవాదాలు సార్. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 01:09, 23 మార్చి 2020 (UTC)
:[[User:Chaduvari|చదువరి]] గారూ నడిచే వాళ్లకన్నా నడిపించేవాళ్లు ముఖ్యం అని నాభావన.ఇలాంటివి గమనించి పనిపూర్తైయ్యేదాకా రెవ్వూ చేస్తూ ఆచరించటంలో మీ తరువాతనే మేము. అందువలన అభినందనలు, ధన్యవాదాలు మీకే దక్కుతాయి.నిన్న మీరు చేసిన భారీ మార్పులు గమనించాను.వ్యాసాల విభాగాలలో, సమాచారపెట్టెలలో ఉన్నాయనుకుంటాను.అవి కూడా ఒకసారి గమనిద్దాం.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 02:43, 23 మార్చి 2020 (UTC)
::సెర్చెలో పరిశీలిస్తే జీరో చూపిస్త్తుంది.మరొకసారి చప్పట్లు [[User:Chaduvari|చదువరి]] గారూ.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 02:52, 23 మార్చి 2020 (UTC)
==రాయ్పుర్==
Additional information has been added to [[రాయ్పుర్]] Article. Request to reconsider your decision of deleting the article. Your Talk page is not allowing me to type in Telugu using Firefox Browser.--[[వాడుకరి:సుల్తాన్ ఖాదర్|సుల్తాన్ ఖాదర్]] ([[వాడుకరి చర్చ:సుల్తాన్ ఖాదర్|చర్చ]]) 09:55, 20 ఏప్రిల్ 2020 (UTC)
::[[వాడుకరి:సుల్తాన్ ఖాదర్|సుల్తాన్ ఖాదర్]] గారూ మీరు వెంటనే స్పందించి, ఈ వ్యాసాన్ని అభివృద్ధి చేసినందుకు ధన్యవాదాలు.తొలగింపు మూస తొలగించాను--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 16:24, 20 ఏప్రిల్ 2020 (UTC)
== వాడుకరి టూల్స్ ==
*[https://xtools.wmflabs.org/ec/te.wikipedia.org/%E0%B0%AF%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%20%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B1%81 వికీపీడియా ఎడిట్ కౌంట్]
==తొలగించబడిన వ్యాసాలలో మొలక స్థాయి దాటించ గల వ్యాసాన్ని నేను ప్రారంభించాలనుకుంటే ఏమి చేయాలి==
:: రామారావు గారు, నమస్కారం, ప్రస్తుతం ఏ వ్యాసంను మొలక స్థాయి దాటించి వ్రాయగలనో లేదో నాకు తెలియదు, కావున ఏదైనా వ్యాసం తొలగిస్తే మొలక స్థాయి దాటించ గల వ్యాసాన్ని నేను ప్రారంభించాలనుకుంటే ఏమి చేయాలనేది నాకు తెలియదు కావున వివరిస్తే వికీ నియమాల ప్రకారం తొలగించిన వ్యాసాన్ని సృష్టిస్తాను. తొలగించబడిన వ్యాసాలను ఎలా ప్రారంభించాలో తెలిపే తెలుగు సమాచారం ఉన్న లింకు ఇస్తే అక్కడి నియమాల ప్రకారం మాత్రమే తొలగించబడిన వ్యాసాలను ప్రారంభిస్తాను. ఎవరికైనా వికీ నియమాలు తెలియకపోతే, ముఖ్యంగా నాకు వికీ నియమాలు తెలియనందున (నాకు నిజంగా తెలియదు) వికీ నిర్వాహకులైన మీకు వికీ నియమాలను వివరించవలసిన బాధ్యత వుంది. [[వాడుకరి:YVSREDDY|YVSREDDY]] ([[వాడుకరి చర్చ:YVSREDDY|చర్చ]]) 07:09, 15 మే 2020 (UTC)
::::[[వాడుకరి:YVSREDDY|YVSR]] గారూ ఇది మీరు అడగదగ్గ సందేహంకాదు.నిన్న మెన్న వికీపీడియోలో అడుగిడిన కొత్త వాడుకరులు అడగవలసిన సందేహం.అసలు మీగురించి, వికీపీడియాలో మీ ప్రతిభను గురించి, వికీపీడియాలో మీ ప్రయాణం గురించి [[వాడుకరి చర్చ:YVSREDDY/తొలగింపు కొరకు వ్యాసాలు|చర్చాపేజీలో]] జరిగిన చర్చలద్వారా ద్వారా నాకు తెలియని విషయాలు చాలా తెలుసుకున్నాను.మీకు ఇప్పటికే మన గౌరవ నిర్వాహకులు వివరించారు కాబట్టి నేను వివరించవలసిన అవసరంలేదు.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 16:02, 15 మే 2020 (UTC)
== ఫొటోలు ఎక్కించడంలో సమస్య ==
[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు]] గారు, వేరే పేజీలో మీరు పేర్కొన్న సమస్య "వికీ మీడియా కామన్స్ (కామన్సు ఎలా ఉందో చూడండి) ఫోటోలు వ్యాసలలో ఎక్కించాలంటే అసలు చూపటలేదు.ఏమిటా వికీమీడియా కామన్స్ అభిరుచులులోకి వెళ్లి పరిశీలించగా "Your current signature is invalid. Although you can still use it, you won't be able to change it until you correct it.
Your signature must include a link to your user page, talk page or contributions. Please add it, for example: యర్రా రామారావు (చర్చ)." అని ఉంది.పరిష్కారం కనుగొనగలరు.--యర్రా రామారావు (చర్చ) 09:39, 22 జూలై 2020 (UTC)"
: నేను ఫొటోలు ఎక్కించడానికి సమస్య ఎదుర్కొన్నాను. ఫైల్ పేరు ఎంపిక పెట్టె తెరుచుకోదు. దీనికి కారణం నేను ఉబుంటు లో వాడతున్న Firefox snap 78.x రూపం అని తేలింది, snap కాని రూపం 68.x సరిగా పనిచేసింది. మీరు విండోస్ వాడుకరలయ్యుంటారు కాబట్టి, ఫైర్ఫాక్ ఇటీవలది అయితే ఆ సమస్య నాకు కనిపించలేదు. విహరిణి లు తరచుగా అభివృద్ధికి లోనవుతున్నాయి. అప్పుడు కొన్ని కొత్త బగ్గులు వుంటున్నాయి. ఇటువంటి సమస్య వచ్చినప్పుడు ఇతర విహరిణి(Chrome, Edge) ప్రయత్నించండి. మరిన్ని వివరాలతో అనగా ఆపరేటింగ్ సిస్టమ్, విహరిణి వర్షన్ తో మీరు స్పందిస్తే ఇతరులు మీ సమస్యని ధృవీకరించటానికి వీలవుతుంది. ఇది కామన్స్ కి మాత్రమే సంబంధించినది కాదు. తెలుగు వికీపీడియాలో లేక ఇంగ్లీషు వికీపీడియాలో కూడా స్థానికంగా ఫొటోలను ఎక్కించడానికి వీలవుతుందేమో మీరు ప్రయత్నించవచ్చు. ఇక మీ కామన్స్ లో సంతకం గురించిన సందేశం నాకు అనుభవంలేదు.-- [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 10:43, 22 జూలై 2020 (UTC)
== మీ విస్తరణ జాబితాలో ==
కింది పేజీలను మీరు విస్తరించి మూసను తొలగించి ఉన్నారు. కానీ అవి మీ మొలకల విస్తరణ జాబితాలో కనబడలేదు. పరిశీలించండి.
* గోల్కొండ వజ్రం
* కార్యాలయం
* రామాలయం
* అమరావతి (స్వర్గం)
* వరుణుడు
* వాయుదేవుడు
* శబరి
* శూర్పణఖ
__[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 07:53, 25 జూలై 2020 (UTC)
:[[User:Chaduvari|చదువరి]] గారూ సాయంత్రంలోగా జాబితా తాజాపరుస్తాను.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 08:11, 25 జూలై 2020 (UTC)
==తెలుగు అనువాద వ్యాసాల పతకం==
{| class="barnstar" style="border:1px solid gray; background:#dff2f3;"
|-
|rowspan="2" style="padding-right:5px;" | [[Image:Translation_Barnstar_te.svg|80px]]
|style="font-size:1.65em; padding:0; height: 1.1em;" | '''తెలుగు అనువాద వ్యాసాల పతకం'''
|-
|style="border-top: 1px solid gray;" |[[User:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారికి, జూన్ 2015-జులై 2020 కాలంలో తెలుగులో కంటెంట్ ట్రాన్స్లేషన్ ఉపకరణం వాడి తొలగింపుకు గురికాని 1238 వ్యాసాలకు కృషిచేసిన 149 మందిలో వ్యాసాల సంఖ్యా పరంగా 80% వ్యాసాలు చేర్చిన 23 మందిలో మీరొకరు. మీరు చేసిన కృషికి గుర్తింపుగా ఈ పతకం అందజేస్తున్నాను. మీరిలాగే తెవికీలో అభివృద్ధికి కృషి చేయాలని కోరుతూ..--[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 07:43, 13 ఆగస్టు 2020 (UTC)
|}
:[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] గారూ అభిమానంతో మీరు గుర్తించి,పతకం అందజేసినందుకు ధన్యవాదాలు.నాకు ఓపిక ఉన్నంతవరకు తెవికీ అభివృద్ధికి నా వంతు కృషి అందిస్తానని ఈ సందర్బంగా తెలియజేస్తున్నాను
== ఆయిల్ అండ్ నాచురల్ గ్యాస్ కార్పొరేషన్ ==
ఆయిల్ అండ్ నాచురల్ గ్యాస్ కార్పొరేషన్ పేజీని విస్తరించారు గానీ, మూసను తీసెయ్యలేదు. పరిశీలించండి. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 04:57, 17 ఆగస్టు 2020 (UTC)
== నీలమణి ==
[[నీలమణి]] వ్యాసాన్ని విస్తరించారు గానీ మూస తీసెయ్యలేదు. పరిశీలించండి. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 09:28, 31 ఆగస్టు 2020 (UTC)
==మొలకల విస్తరణ ఋతువు 2020 ప్రాజెక్టు విజయవంతమైనందుకు అభినందిస్తూ==
[[File:Stub Barnstar 2019.png|thumb|center|<center>మొలకల విస్తరణ ఋతువు ప్రాజెక్టులో భాగంగా మీరు చేసిన కృషికి గుర్తింపుగా ఈ పతకాన్ని స్వీకరించండి - స్వరలాసిక</center>]]
::[[వాడుకరి:స్వరలాసిక]] గారూ మీరు గుర్తించి పతకం బహుకరించినందుకు ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 14:31, 3 సెప్టెంబరు 2020 (UTC)
== We sent you an e-mail ==
Hello {{PAGENAME}},
Really sorry for the inconvenience. This is a gentle note to request that you check your email. We sent you a message titled "The Community Insights survey is coming!". If you have questions, email surveys@wikimedia.org.
You can [[:m:Special:Diff/20479077|see my explanation here]].
[[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 18:54, 25 సెప్టెంబరు 2020 (UTC)
<!-- Message sent by User:Samuel (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Samuel_(WMF)/Community_Insights_survey/other-languages&oldid=20479295 -->
== రెండు వ్యాసాలు ఒకటే ==
[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారు[[శ్రీ రాజరాజేశ్వరస్వామి ఆలయం (వేములవాడ)]]&[[శ్రీరాజరాజేశ్వరస్వామి దేవాలయం, వేములవాడ]] ఈ రెండు వ్యాసాలు ఒకటే వికి ప్రామాణికంగా ఈ వ్యాసం ఉన్నది [[శ్రీ రాజరాజేశ్వరస్వామి ఆలయం (వేములవాడ)]] దీనిని ఉంచి మరొక వ్యాసాన్ని తొలగించగలరు.[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|𝓒𝓱 𝓜𝓪𝓱𝓮𝓼𝔀𝓪𝓻𝓪 𝓡𝓪𝓳𝓾 ]] ([[వాడుకరి చర్చ:Ch Maheswara Raju|చర్చ]]) 02:23, 7 డిసెంబరు 2020 (UTC)
==ఉషారాణి భాటియా==
[[ఉషారాణి భాటియా]] వ్యాసాన్ని దయచేసి డిలీట్ చేయగలరు. ఈ వ్యాసం రాసి క్షమించరాని తప్పు చేశాను.--[[వాడుకరి:సుల్తాన్ ఖాదర్|సుల్తాన్ ఖాదర్]] ([[వాడుకరి చర్చ:సుల్తాన్ ఖాదర్|చర్చ]]) 16:11, 2 జనవరి 2021 (UTC)
== వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డ్ అఫ్ ట్రస్టీస్: కమ్యూనిటీ బోర్డు స్థానాల కోసం సంప్రదింపులు ==
వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డ్ అఫ్ ట్రస్టీస్ వారు ఫిబ్రవరి 1 నుండి మర్చి 14 వరకు, [[:m:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Community Board seats|కమ్యూనిటీ ద్వారా ఎన్నుకోబడే బోర్డు స్థానాల కోసం సంప్రదింపులు జరుపుతున్నారు]]. దీనికి కారణం; గత పది సంవత్సరాలలో వికీమీడియా ఫౌండేషన్, ప్రాజెక్టులు ఐదు రెట్లు పెరగగా, బోర్డ్ పనితీరు, ఏర్పాట్లు, ఏమి మారలేదు. ఇప్పుడు ఉన్న విధానాల ప్రకారం, బోర్డుకు తగినంత సామర్థ్యం, ప్రాతినిధ్యం లేవు. మామూలుగా జరిగే ఎన్నికలు, బహిర్ముఖులుగా ఉంటూ ఇంగ్లీష్ వికీపీడియా వంటి పెద్ద ప్రాజెక్టులు లేదా అమెరికా వంటి పాశ్చాత్య దేశాలు నుండి వచ్చేవారికి తోడ్పడుతున్నాయి. మిగిలిన వారికీ ఎన్ని శక్తిసామర్ధ్యాలు ఉన్నా తగినంత ప్రచారం లేనందు వలన వారికి ఓటు వేసే వారు తక్కువ మంది. ఉదాహరణకి, వికీమీడియా ఫౌండేషన్ పదిహేను సంవత్సరాల చరిత్రలో, భారత ఉపఖండం నుండి కేవలం ఒక్కళ్ళు మాత్రమే బోర్డు లో సేవలు అందించారు. వారు కూడా నిర్దిష్ట నైపుణ్యం కోసం నేరుగా నియమించబడ్డవారే గాని, ఎన్నుకోబడలేదు.
రానున్న నెలలో, మొత్తం ఆరు కమ్యూనిటీ బోర్డు స్థానాల కోసం ఎన్నికలు జరగాల్సి ఉంది. ఇప్పుడు జరుగుతున్న సంప్రదింపుల ద్వారా బోర్డు వారు కమ్యూనిటీల నుండి వారి పద్ధతుల మీద అభిప్రాయం సేకరిస్తున్నారు. ఈ నిమిత్తం తెలుగు కమ్యూనిటీలో తో మాట్లాడేందుకు ఒక ఆన్లైన్ సమావేశం ఏర్పాటు చేయబడింది. ఇది ఫిబ్రవరి 6 (శనివారం), 6:00 pm నుండి 7:30 pm వరకు జరుగుతుంది; పాల్గొనడానికి గూగుల్ మీట్ లింకు ఇది https://meet.google.com/oki-espq-kog. ఈ కార్యక్రమములో పాల్గొనవలసిందిగా మిమల్ని ఆహ్వానితున్నాను. [[User:KCVelaga (WMF)|KCVelaga (WMF)]], 11:24, 1 మార్చి 2021 (UTC)
<!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Telugu_volunteers&oldid=21164917 -->
== నిర్జన గ్రామాల వివరం ==
[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు]] గారు, నిర్జన గ్రామాల వ్యాసాలు తొలగించినా ([https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8:%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%A4%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2%E0%B0%82%E0%B0%B2%E0%B1%8B%E0%B0%A8%E0%B0%BF_%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81&curid=69102&diff=3148851&oldid=2964340 ఉదాహరణ తొలగింపు]), వాటి పేర్లు సంబంధిత మండలం వ్యాసంలో చేర్చడం చారిత్రక అవసరాలకు ఉపయోగంగా వుంటుంది. పరిశీలించండి. గత చర్చలో ఈ విషయం వ్యక్తమయిందో లేదో నాకు గుర్తులేదు.--[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 05:59, 6 మార్చి 2021 (UTC)
:గతంలో ఈ విషయం సముదాయంలో చర్చించి నిర్ణయం తీసుకొనబడలేదు.సముదాయం నిర్ణయం మేరకు తొలగించబడుతున్నవి.చారిత్రక గ్రామాలు అలాగే మండల వ్యాసంలో తొలగించకుండా వేరే విభాగంలో ఉంటున్నవి.చేసేవారికి మీరు పని పెంచే సూచనలు చేయవద్దని నా మనవి. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 06:27, 6 మార్చి 2021 (UTC)
== మొలకల గురించి.. ==
మొలకల విస్తరణ 2021 ప్రాజెక్టు కోసం కింది పనులు చేసాను
# మొలక స్థాయి దాటిన వాటిని మొలక వర్గాల నుండి తీసేసాను.
# వర్గాల్లో చేరని మొలక వ్యాసాలను ఇప్పుడు చేర్చాను.
# [[:వర్గం:మొలక|వర్గం:మొలక]] లో ఉన్న వ్యాసాల సంబంధిత ఉప వర్గాల్లోకి చేర్చాను. ఈ వర్గంలో ఇంకా 40 దాకా వ్యాసాలున్నాయి - 27 జాబితా వ్యాసాలు (వీటిని మొలకలుగా పరిగణించరాదని నా అభిప్రాయం, సముదాయం నిర్ణయం అవసరం), రెండు వాడుకరి పేజీ లింకులు, మూడు తప్పు లింకులు (ఆంధ్రప్రదేశ్ పేజీ నుండి), మూణ్ణాలుగు వికీపీడియా, మూస పేరుబరుల్లోని పేజీలు, మరో మూణ్ణాలుగు పెద్దబాలశిక్ష పేజీలు.
మొలక నిర్వచనంగా 2048 బైట్లు కాక, 2148 బైట్లు తీసుకున్నాను (నిర్వహణ మూస ఉంటుందని కూడా పరిగణించి). ఇక ప్రాజెక్టు కోసం పేజీలు సిద్ధమైనట్లే. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 14:00, 21 మార్చి 2021 (UTC)
:గమనించాను.ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 14:53, 21 మార్చి 2021 (UTC)
:::[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారూ, మొలక గ్రామ వ్యాసాలలో ఎక్కువగా ప్రకాశం జిల్లాకు చెందినవి ఉన్నట్లున్నాయి. వాటిని విస్తరించడానికి ఏవైనా వనరులు ఉన్నాయా? '''--''' [[User:K.Venkataramana|''' <span style="font-family:Lucida Handwriting; color: #0000CD"><small>K.Venkataramana</small></span>''']] '''--''' [[User talk:K.Venkataramana|'''<span style="font-family:Lucida Handwriting; color: green"><big>☎</big></span>''']] 12:31, 17 ఏప్రిల్ 2021 (UTC)
::::[[వాడుకరి:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ ముందుగా ఆలస్యంగా స్పందించినందుకు క్షమించాలి.మొలకగా ఉన్న గ్రామాలు దాదాపుగా చాలా వరకు రెవెన్యూయేతర గ్రామాలు. ఇవి అన్నీ వెరే రెవెన్యూ గ్రామాలకు శివారు గ్రామాలు,కొన్ని గ్రామ పంచాయితీలు, హేమ్లెట్సు . వీటికి ప్రత్యేకంగా డేటా ఏమీ లేదు. సంబందిత రెవెన్యూ గ్రామ డేటాలోనే వీటి డేటా, జనాభా వివరాలు కూడా మిళితమై ఉంటాయి.విస్తారించాలన్నా చాలా కష్టమైన పనిగా ఉంది.సరియైన సమాచారం దొరకదు.వీటి మీద సముదాయం నిర్ణయం చేయాలి.తీసివేయటానికి ఏదో ఘోరం జరిగిపోతుందని భావిస్తారు.అలాని పరిష్కార దిశగా అలోచనలు జరుగుటలేదు.నేను అదే అలోచనలో ఉన్నాను.వీటిని గురించి మొలకలు కార్యక్రమం అయినాక ఆలోచిద్దామని అనుకుంటున్నాను.ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 02:53, 19 ఏప్రిల్ 2021 (UTC)
== [[తెలుగు కులాలు]] గురించి [[User:Agnivahnikukutpally|Agnivahnikukutpally]] అడుగుతున్న ప్రశ్న (18:08, 24 మే 2021) ==
The page https://te.wikipedia.org/wiki/తెలుగు_కులాలు contains false information. I want rights to edit. I am a Professor in JNTU, Hyderabad(http://sites.google.com/site/chandraksekharaiah). Please help me for editing rights for corrections by me. --[[వాడుకరి:Agnivahnikukutpally|Agnivahnikukutpally]] ([[వాడుకరి చర్చ:Agnivahnikukutpally|చర్చ]]) 18:08, 24 మే 2021 (UTC)
:[[వాడుకరి:Agnivahnikukutpally|Agnivahnikukutpally]] గారూ నమస్కారం. ముందుగా తెలుగు వికీపీడియాలో పని చేయడానికి ఆసక్తితో ఉన్న మీకు ధన్యవాదాలు సార్, తెలుగు వికీపీడియా సముదాయం తరుపున మీకు స్వాగతం.మీరు తెలుగు కులాలు వ్యాసంలో తప్పుడు సమాచారం ఉన్నదని గుర్తించి, సవరించటానికి ముందుకు వచ్చినందుకు వికీపీడియా తరుపున అభినందనలు.మీరు పంపిన లింకు చూసాను.మీలాంటివారు తెలుగు వికీపీడియాకు చాలా అవసరం.మీకు వికీపీడియా గురించి సరైన అవగాహన ఉందని నేను భావించటంలో తప్పులేదనుకుంటాను.సరే ఇక అసలు విషయానికి వస్తాను.నాకు తెలిసినంతవరకు మీకు అర్థం అయ్యేలాగున కొన్ని విషయాలు మీ ముందుంచుతున్నాను.
:# ఇది తెలుగు వికీపీడియా కావున తెలుగులోనే రాయాలి.
:# ప్రజలే ప్రజల కోసం రాస్తున్న విజ్ఞాన సర్వస్వం ఇది.
:# ఇక కులాలు వ్యాసాలు సహజంగా వివాదాస్పదంగా ఉంటాయి.అందరూ కాదు, కానీ ఎక్కువ మంది రాసే వారి కులాన్ని గురించి కొన్ని వాస్తవంకాని గొప్పలు రాస్తుంటారు.దాని వలన ఈ వ్యాసాలు ఒకరు రాసినవి ఇంకొకరు అభ్యంతరాలు లేవదీయటం, వివాదాస్పదం కావటం సహజం.ఇలాంటి వ్యాసాలలో సహనంతో, సున్నితంగా వ్యవహరించవలసిన అవసరం ప్రతి వాడుకరిపైన ఉంది.
:# వికీపీడియాలో రాసిన సమాచారానికి సరియైన మూలాలు (ఆధారాలు) చూపించాల్సిన అవసరం ఉంటుంది.ఆధారంలేని సమాచారం, వ్యాసాలు తొలగింపుకు తరుచూ గురి అవుతూ ఉంటాయి.
:# మీరు ఎన్నుకున్న వ్యాసానికి వాస్తవంగా ఒక్క మూలం లేదు.అందువలన ఆ వ్యాసంలో తప్పుడు సమాచారం ఉందనే అభిప్రాయం మీకు కలగటం సహజం.
:# దేని గురించైనా గూగుల్లో తెలుగులో వెతికి చూస్తే, 90% కేసుల్లో, ఫలితాల్లో తెలుగు వికీపీడియా మొట్టమొదటి స్థానంలో కనిపిస్తుంది.అందువలన దీనిలో సరియైన సమాచారం తప్పనిసరిగా ఉండాలి.
:# కావున మీరు ఆ వ్యాసంలో తగిన ఆధారాలతో కూడిన సమాచారం నిరభ్యంతరంగా చేర్చవచ్చు.
:# వ్యాసం చర్చాపేజీ కూడా ఒకసారి పరిశీలించండి
:నేను మీకు సంతృప్తిగా వివరించాననుకుంటున్నాను.ఇంకా మీకు ఎప్పుడైనా, ఎటువంటి సందేహం వచ్చినా నిరభ్యంతరంగా అడగండి.నాకు తెలిసినంతవరకు వివరించటానికి ప్రయత్నిస్తాను.ధన్యవాదాలు సార్ [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 06:50, 25 మే 2021 (UTC)
== Give me editing rights to correct the false information in https://te.wikipedia.org/wiki/తెలుగు_కులాలు ==
{{సహాయం చేయబడింది}}
<!-- మీ ప్రశ్నలను తెలుగు, లేక ఇంగ్లీషులో "విషయం/ శీర్షిక" పెట్టె లో 'సందేహం' బదులుగా క్లుప్తంగా మీ సందేహం శీర్షిక రాయండి, దాని విస్తరణ ఈ వరుస క్రింద రాయండి. ఆ తరువాత 'మార్పులను ప్రచురించు' పెట్టె పై నొక్కి భద్రపరచండి. ధన్యవాదాలు-->
Sir,
Good time.
I am (http://sites.google.com/site/chandraksekharaiah) a Professor in Computer Science & Engineering in JNT University, India.
The article in https://te.wikipedia.org/wiki/తెలుగు_కులాలు has errors that are damaging to our community whose website is in the signature field below. Please inform me immediately the modus operandi to change it correctly.
When will I get the editing rights to correct the false information?
How to correct the false information?
Regards,
Dr.K.Chandra Sekharaiah, Founder of the Caste Organization, Agni(Vahni)Kula Kshatriya Seva Samsthan, whose website is https://sites.google.com/site/agnivahnikukutpally
***************************************************************************************
Agni(Vahni)Kula Kshatriya Seva Sansthan(Sangam),
Registered No. 553 of 2019,
Kukutpally, Hyderabad, Telangana
Branch@Miyapur
email-id: agnivahnikukutpally@gmail.com (C):9849352231
https://sites.google.com/site/agnivahnikukutpally
***************************************************************************************
<!-- ఈ వరుస తరువాత మీ సంతకం తేదీ తో చేరుతుంది కావున మార్చవద్దు-->
—[[వాడుకరి:Agnivahnikukutpally|Agnivahnikukutpally]] ([[వాడుకరి చర్చ:Agnivahnikukutpally|చర్చ]]) 17:48, 25 మే 2021 (UTC)
:రామారావు గారూ, అది సంరక్షిత పేజీ కాబట్టి వారికి రాసే వీలు కలగడం లేదు. అలాంటివారు తాము రాయదలచినదాన్ని చర్చ పేజీలో రాస్తే, తెలిసినవాళ్ళు దాన్ని పరిశీలించి సముచితంగా ఉంటే పేజీలో చేరుస్తారు. అయితే ఆ విషయం సంరక్షణ సందేశంలో వివరంగా లేదు.
:అందుచేత, ప్రస్తుతం నేను ఆ పేజీ సంరక్షణను తాత్కాలికంగా తీసేసాను. ఇక @[[వాడుకరి:Agnivahnikukutpally|Agnivahnikukutpally]] గారు తాను రాయదలచిన దాన్ని నేరుగా అక్కడే రాయవచ్చు. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 01:53, 26 మే 2021 (UTC)
::చదువరి గారూ నేను ఆ విషయం గమనించలేదండీ.మీరు గమనించి స్పందించినందుకు ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 03:47, 26 మే 2021 (UTC)
:::@[[వాడుకరి:Agnivahnikukutpally|Agnivahnikukutpally]] గారు తెలుగు కులాలు వ్యాసం పేజీలో మీరు సవరణలు చేయటానికి వీలుగా సంరక్షణను తాత్కాలికంగా తొలగించబడినది.మీరు చేర్చదలుచుకున్న సమాచారం తగిన ఆధారాలతో చేర్చగలరు. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 07:03, 26 మే 2021 (UTC)
== 2021 Wikimedia Foundation Board elections: Eligibility requirements for voters ==
Greetings,
The eligibility requirements for voters to participate in the 2021 Board of Trustees elections have been published. You can check the requirements on [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021#Eligibility_requirements_for_voters|this page]].
You can also verify your eligibility using the [https://meta.toolforge.org/accounteligibility/56 AccountEligiblity tool].
[[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 16:39, 30 జూన్ 2021 (UTC)
<small>''Note: You are receiving this message as part of outreach efforts to create awareness among the voters.''</small>
<!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&oldid=21669859 -->
==మట్టెవాడ (వరంగల్) ==
[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|రామారావు]] గారూ! [[మట్టెవాడ (వరంగల్)]] వ్యాసానికి చెందిన డేటాతో వ్యాసాన్ని అభివృద్ధి చేయగలరు. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 578478. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 06:57, 10 జూలై 2021 (UTC)
:[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] గారూ [[మట్టెవాడ (వరంగల్)]] గ్రామం మీరు ఏడేటా ఆధారంతో సృష్టించారో చెప్పగలరా! ఎందుకంటే [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%AE%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%86%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%A1_(%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B0%82%E0%B0%97%E0%B0%B2%E0%B1%8D)&oldid=3263534 పేజీ సృష్టించి,దానిలోని ఎక్కించిన డేటా] ఆ గ్రామానికి చెందింది కాదు.అది మహబూబాబాదు జిల్లా, [[గూడూర్ మండలం (మహబూబాబాదు జిల్లా)|గూడూర్ మండలం]] లోని [[మట్వాడ]] గ్రామానికి చెందిన డేటా. అందులోని జనాభా వివరాలు, గ్రామం జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 578478 [[మట్వాడ]] గ్రామానికి చెందినవి.మీరు సృష్టించిన [[మట్టెవాడ (వరంగల్)]] గ్రామం [[వరంగల్ పట్టణ జిల్లా]], [[వరంగల్ మండలం|వరంగల్]] మండలంలోని రెవెన్యూ గ్రామం.ఇంతవరకు సరియైన సమాచారం.ఇది వరంగల్ పట్టణంలో విలీనమైన గ్రామం.[http://gwmc.gov.in/Attachments/DELIMITATION.pdf ఈ లింకును పరిశీలించండి].వరంగల్ నగరపాలక సంస్థ 25 వ వార్డులో విలీనమైనట్లుగా ఈ లింకు ద్వారా తెలుస్తుంది.అందువలనే రెవెన్యూ గ్రామానికి సరిపోను డేటా లేనందున గ్రామ పేజీ గతంలో సృష్టించలేదు.క్షమించాలి.అందువలన నేను ఆ గ్రామ వ్యాసం పేజీని విస్తరించటానికి, సవరించటానికి అవకాశం కలగలేదు.ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 05:46, 12 జూలై 2021 (UTC)
::[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]గారూ! [https://censusindia.gov.in/pca/cdb_pca_census/Houselisting-housing-AP.html ఈ లంకెలోని వరంగల్ జిల్లా] సమాచారంతో నేను ఈ వ్యాసాన్ని సృష్టించాను. అప్పటికి మహబూబాబాద్ జిల్లా లేదు కాబట్టి నేనే పొరబడి ఉండవచ్చు. గ్రామ వ్యాసాన్ని ఖాళీ చేస్తున్నాను. ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 06:43, 12 జూలై 2021 (UTC)
== ఆహ్వానం WPWP పునసమీక్షా సమావేశం ==
వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2021 లో మీ చేర్పులకు ధన్యవాదములు, ఇందులో భాగంగా జూలై 15వ తేదీ సాయంత్రం 7.00 నుండి 8.00 IST వరకు జరుగుతున్న సభ్యుల పునసమీక్షా సమావేశంలో గూగుల్ మీట్ ద్వారా చేరగలరు ([https://meet.google.com/bqk-vdyf-gzc లింకు]) Or Open Google Meet and enter this code: bqk-vdyf-gzc , ప్రాజెక్టు జరిగే కాలంలో ఇందులో పాల్గోనే అందరూ సబ్యులూ వీలయితే నేర్చుకొన్న విషయాలు పంచుకోవచ్చు,సూచనలు కూడా చేయవచ్చు, కొత్త వారికి ప్రోత్సాహకరంగా కూడా ఉంటుంది.
== [Wikimedia Foundation elections 2021] Candidates meet with South Asia + ESEAP communities ==
Hello,
As you may already know, the [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021|2021 Wikimedia Foundation Board of Trustees elections]] are from 4 August 2021 to 17 August 2021. Members of the Wikimedia community have the opportunity to elect four candidates to a three-year term. After a three-week-long Call for Candidates, there are [[:m:Template:WMF elections candidate/2021/candidates gallery|20 candidates for the 2021 election]].
An <u>event for community members to know and interact with the candidates</u> is being organized. During the event, the candidates will briefly introduce themselves and then answer questions from community members. The event details are as follows:
*Date: 31 July 2021 (Saturday)
*Timings: [https://zonestamp.toolforge.org/1627727412 check in your local time]
:*Bangladesh: 4:30 pm to 7:00 pm
:*India & Sri Lanka: 4:00 pm to 6:30 pm
:*Nepal: 4:15 pm to 6:45 pm
:*Pakistan & Maldives: 3:30 pm to 6:00 pm
* Live interpretation is being provided in Hindi.
*'''Please register using [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSflJge3dFia9ejDG57OOwAHDq9yqnTdVD0HWEsRBhS4PrLGIg/viewform?usp=sf_link this form]
For more details, please visit the event page at [[:m:Wikimedia Foundation elections/2021/Meetings/South Asia + ESEAP|Wikimedia Foundation elections/2021/Meetings/South Asia + ESEAP]].
Hope that you are able to join us, [[:m:User:KCVelaga (WMF)|KCVelaga (WMF)]], 06:35, 23 జూలై 2021 (UTC)
<!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&oldid=21774789 -->
== [[జీవా (తమిళ నటుడు)]] గురించి [[User:Surendra Bojanapu|Surendra Bojanapu]] అడుగుతున్న ప్రశ్న (02:57, 25 జూలై 2021) ==
నమస్తే గురువుగారు నా ప్రశ్న ఏమంటే పేజీలోని ఫోటోని మార్చచడం ఎలా అని? --[[వాడుకరి:Surendra Bojanapu|Surendra Bojanapu]] ([[వాడుకరి చర్చ:Surendra Bojanapu|చర్చ]]) 02:57, 25 జూలై 2021 (UTC)
:@[[వాడుకరి:Surendra Bojanapu|Surendra Bojanapu]] గారూ నమస్తే.ఆ వ్యాసంలో పొరపాటున తెలుగు నటుడు జీవా ఫొటో పెట్టినట్లుగా ఉంది.మీరు [[c:Category:Jiiva|వికీమీడియా కామన్స్ ఈ పేజీలో]] లోకి వెళ్లి మీరు అందులో మీరు పెట్టాలన్న బొమ్మను సెలక్ట్ చేసుకుని,దానిమీద క్లిక్ చేయండి.ఆ ఫొటో కు సంబందించన పేజీ తెరుచుకుంటుంది.ఆ పేజీ దిగువున మరిన్ని వివరాలు అని ఉంటుంది.దాని మీద క్లిక్ చేస్తే పూర్తి పేజీ కనపడుతుంది.పైన ఉన్న బొమ్మ పేరును File:అనే వరకు వదిలేసి కాపీ చేసి, ఆ వ్యాసం సోర్స్ ఎటిట్ మోడ్ లోకి వెళ్లి సమాచారపెట్టెలోని పాత బొమ్మను తొలగించి దాని స్థానంలో పేస్టు చేసి ప్రచురించండి..ప్రయత్నం చేయండి.ఏదోనా అవసరమైతే సంప్రదించండి.ధన్యవాదాలు [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 03:46, 25 జూలై 2021 (UTC)
ధన్యవాదాలండీ. [[వాడుకరి:Surendra Bojanapu|Surendra Bojanapu]] ([[వాడుకరి చర్చ:Surendra Bojanapu|చర్చ]]) 04:35, 25 జూలై 2021 (UTC
==ఎలక్ట్రానిక్ వోటింగ్ మెషిన్ సవరణలు గురించి==
[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారు నమస్తే నేను రాసిన ఎలక్ట్రానిక్ వోటింగ్ మెషిన్ లో మీ నుంచి చిన్న సవరణ జరిగింది. ధన్యవాదములు .
నాది చిన్న విన్నపం ఎలక్ట్రానిక్ వోటింగ్ మెషిన్ లను భారత్ ఎలక్ట్రానిక్ మెషిన్, బెంగళూర్ వారు , ఎలక్ట్రానిక్ కార్పొరేషన్ అఫ్ ఇండియా హైదరాబాద్ వారు సంయుక్తం నిర్మాణము చేసినారు.
నేను వ్యాసములో రాసిన వ్యాసములో మీరు భారత్ ఎలక్ట్రానిక్ మెషిన్ ను భారత్ హెవి ఎలెక్ట్రికల్స్ లిమిటెడ్ గా సవరించారు. నేను ఈ రెండింటికి మూలములు జతచేసినాను. ఒకసారి మీరు పరిశీలించగలరు.
కృతజ్ఞతలు[[వాడుకరి:Prasharma681|Prasharma681]] ([[వాడుకరి చర్చ:Prasharma681|చర్చ]]) 06:15, 9 ఆగస్టు 2021 (UTC)
:@[[వాడుకరి:Prasharma681|Prasharma681]] గారూ ఆలస్యంగా స్పందిస్తున్నందుకు క్షమించాలి. మూలం లేనందున నేను పొరపాటున ఎర్రలింకులు సవరిస్తూ సవరణలు చేసాను. మీరు వాటిని తిరిగి సవరించి, మూలం కూర్పు చేసినందుకు ధన్యవాదాలు.ఇంకొక విషయం. వ్యాసంలో సవరించేటప్పుడు సాధ్యమైనంతవరకు ఎర్రలింకులు కలపటానికి ప్రయత్నించగలరు.కొద్ది తేడాతో తెవికీలో వ్యాసం ఉండటానికి అవకాశం ఉంది. దానికి ఉదాహరణగా [[ఎలక్ట్రానిక్ వోటింగ్ మిషన్]] వ్యాసం లోనే [[భారత ఎన్నికల సంఘం|భారత ఎన్నికల కమిషన్]] అనే ఎర్ర లింకు ఉంది.కానీ వాస్తవంగా తెవికీలో [[భారత ఎన్నికల కమిషను]] అనే పేరుతో వ్యాసం ఉంది.దీనికి కలపాలి.లేదా [[భారత ఎన్నికల సంఘం|భారత ఎన్నికల కమిషన్]] అనే పేరుతోపేజీ సృష్టించి దారిమార్పు అయినా ఇవ్వవచ్చు. ఇలాంటివి కూడా గమనించగలరు. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 09:30, 11 ఆగస్టు 2021 (UTC)
[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారు నమస్తే. పెద్దవారు మీరు వికీపీడియా ను తీర్చి దిద్దుతున్నారు. నేను ఇంకా ప్రాథమిక దశలోనే ఉన్నాను. మీరు నాకు సూచనలు ఇవ్వగలరు. ఎలక్ట్రానిక్ వోటింగ్ మెషిన్ ( ఇ.వి.ఎం ) తో ఉన్న మొలక వ్యాసం,( వర్గం పరికరములు)నుంచి అభివృద్ధి చేసినాను . మున్ముందు నా వ్యాసములలో ఇలాంటి తప్పులు రాకుండా సరిచేసుకోగలను. కృతజ్ఞతలు [[వాడుకరి:Prasharma681|Prasharma681]] ([[వాడుకరి చర్చ:Prasharma681|చర్చ]]) 10:29, 11 ఆగస్టు 2021 (UTC)
== ''Invitation for Wiki Loves Women South Asia 2021'' ==
<div style = "line-height: 1.2">
<span style="font-size:200%;">'''Wiki Loves Women South Asia 2021'''</span><br>'''September 1 - September 30, 2021'''<span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Wiki Loves Women South Asia 2021|<span style="font-size:10px;color:red">''view details!''</span>]]</span>
----[[File:Wiki Loves Women South Asia.svg|right|frameless]]'''Wiki Loves Women South Asia''' is back with the 2021 edition. Join us to minify gender gaps and enrich Wikipedia with more diversity. Happening from 1 September - 30 September, [[metawiki:Wiki Loves Women South Asia 2021|Wiki Loves Women South Asia]] welcomes the articles created on gender gap theme. This year we will focus on women's empowerment and gender discrimination related topics.
We are proud to announce and invite you and your community to participate in the competition. You can learn more about the scope and the prizes at the [[metawiki:Wiki Loves Women South Asia 2021|''project page'']].
<span style="color: grey;font-size:10px;">''This message has been sent to you because you participated in the last edition of this event as an organizer.''</span>
Best wishes,<br>
[[m:Wiki Loves Women South Asia 2021|Wiki Loves Women Team]] 01:28, 28 ఆగస్టు 2021 (UTC)
</div>
== 2021 వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డు ఎన్నికలలో ఓటు వేయండి ==
నమస్తే యర్రా రామారావు,
2021 వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డు అఫ్ ట్రస్టీస్ ఎన్నికలలు మొదలయ్యాయి. ఈ ఎన్నిక 18 ఆగష్టు 2021 న మొదలైంది, 31 ఆగష్టు 2021 న ముగుస్తుంది. వికీమీడియా ఫౌండేషన్ తెలుగు వికీపీడియా వంటి ప్రాజెక్టులకు మద్దతు ఇస్తుంది. వికీమీడియా ఫౌండేషన్ కార్యకలాపాలను పర్యవేక్షించేందుకు వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డ్ ఆఫ్ ట్రస్టీస్ ఉంటుంది. బోర్డ్ ఆఫ్ ట్రస్టీల గురించి [[:m:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Overview|ఈ లింకులో]] తెలుసుకోండి.
ఈ సంవత్సరం నాలుగు బోర్డు సీట్లకు ఎన్నిక జరుగుతుంది. వీటి కోసం 19 మంది అభ్యర్థులు ఉన్నారు. [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021/Candidates#Candidate_Table|అభ్యర్థుల గురించి మరింత సమాచారం ఈ పేజీలో తెలుసుకోండి]].
70,000 ఓటర్లు ఉన్నారు. ఓటింగ్ ప్రక్రియ 31 ఆగష్టు 23:59 UTC వరకు నడుస్తుంది.
*[[Special:SecurePoll/vote/Wikimedia_Foundation_Board_Elections_2021|'''తెలుగు వికీపీడియా మీద సెక్యూర్ పోల్ లో మీ ఓటు వేయండి''']].
మీరు ఇప్పటికే ఓటు వేసినట్టు అయితే, దయచేసి ఈ ఇమెయిల్ను విస్మరించండి. ఓటర్లు ఒక్కసారి మాత్రమే ఓటు వేయవచ్చు.
[[:m:Wikimedia Foundation elections/2021|ఈ ఎన్నికలు గురించి మరింత సమాచారం తెలుసుకోండి]]. [[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 05:02, 29 ఆగస్టు 2021 (UTC)
<!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&oldid=21949528 -->
== ఆహ్వానం : ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం - మొదటి Edit-a-thon ( 1 సెప్టెంబర్ నుంచి 14 నవంబర్ 2021 వరకు) ==
నమస్కారం ,
తెలుగు వికీపీడియాలో భారత స్వాతంత్ర పోరాటం లో వెలుగు చూడని వీరుల గాథలు, మహిళా స్వాతంత్ర సమరయోధులు, స్వతంత్ర భారతంలో వెలుగు చూసిన ఉద్యమాలు, కీలక సంఘటనల గురించిన సమాచారం, సంబంధిత ఫొటోలు లాంటి విషయాలకు అనుగుణంగా 75 రోజులు ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం అనే పేరుతో నిర్వహిస్తున్నాము, ఇందులో భాగంగా ఈ బుధవారం 1 సెప్టెంబర్ నుంచి 14 నవంబర్ 2021 వరకూ జరిగే మొదటి విడత ఎడిట్ థాన్ కార్యక్రమంలో లో వికీపీడియన్లు అందరూ పాల్గొని విజయవంతం చేయవలసిందిగా అభ్యర్థిస్తున్నాము. ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవ సంబరాలు ఘనంగా జరుపుకోడానికి సభ్యులందరు తప్పక చొరవ తీసుకుంటారని ఆశిస్తున్నాము. ఆసక్తి గల సభ్యులు, మరిన్ని వివరాలకు , పాల్గొనటానికి [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆజాదీ_కా_అమృత్_మహోత్సవం|ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం ప్రాజెక్టు పేజీ ]] చూడగలరు : [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]] ([[వాడుకరి చర్చ:Kasyap|చర్చ]]) 05:12, 1 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
==అభినందనలు==
[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2021|వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2021]] ప్రాజెక్టులో మీ కృషి అమోఘం. అభినందనలు. త్వరలో మీకు WPWP సావినీర్లు, సర్టిఫికెట్ పంపబడతాయి. దయచేసి వెంటనే ఈ క్రింది లంకెలో ఉన్న ఫారంలో మీ వివరాలు తెలియజేయండి.
https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSd-TaLmENAW9Y3HbSDtLyBsneiZqiGFbStEjrr-lC9ASAZywA/viewform
--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 09:41, 9 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
:@[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] గారూ పై లంకెలో ఉన్న ఫారంలో వివరాలు పంపాను.ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 13:59, 9 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
==కానుక==
{| style="border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;"
|rowspan="2" style="vertical-align:middle;" | [[File:WPWPTE logo 2.png|100px]]
|rowspan="2" |
|style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''బొమ్మలు చేర్చిన నేర్పరులు'''
|-
|style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;" | వికీపీడియా పేజీలలో సముచితమైన బొమ్మలను చేర్చినందులకు గుర్తుగా ఈ మెడల్ను స్వీకరించండి.--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 09:31, 14 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
|}
== తెవికీ నిర్వహణపై ఆసక్తి ==
నమస్కారం [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారూ, తెవికీలో కృషి చేయడం నాకు చాలా ఆనందాన్ని కలిగిస్తుంది. నేను వికీలో చేరిన గత తొమ్మిది నెలలుగా వికీ పట్ల చక్కటి అవగాహన ఏర్పరచుకున్నాను. వికీలో నా సేవలు మరింత విస్తృత స్థాయిలో చేపడుతూ ముందుకు సాగాలని నా ఆశయం .. ఈ క్రమంలో వికీ నిర్వహణ పట్ల నాకు ఆసక్తి కలిగింది, ఈ విషయంపై మీ అభిప్రాయాలు సూచనలు తెలియజేయవలసిందినంగా కోరుతున్నాను. <span style="background:Gainsboro">[[User:Nskjnv|<font color="#FF9933">'''Nsk'''</font><font color="white">'''jnv'''</font> ]][[User Talk:Nskjnv|<font color="#128807"><sub>☚╣✉╠☛</sub></font>]] </span> 19:00, 23 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
:@[[వాడుకరి:Nskjnv|Nskjnv]] గారూ మీరు తెవికీలో నిర్వహణ లేదా నిర్వహకపదవి పట్ల మీ ఆసక్తికి ధన్యవాదాలు.మీరు మీ స్వీయ ప్రతిపాదనను సముదాయం దృష్టికి ప్రతిపాదించండి.సముదాయం పరిశీలించి మీరు దానికి అర్హులని భావిస్తే తప్పక సానుకూలనిర్ణయం తీసుకుంటుంది. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 08:49, 25 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
== Movement Charter Drafting Committee - Community Elections to take place October 11 - 24 ==
నమస్కారం రామారావు గారూ ,
వికీమీడియా ఉద్యమంలో వికిపీమీడియన్ల పాత్రలు బాధ్యతలను ఉద్యమ చార్టర్ నిర్వచిస్తుంది. అందరి భాగస్వామ్యంతో వ్యూహాత్మక దిశలో కలిసి పనిచేయడానికి ఈ ఫ్రేమ్వర్క్ ఉపయోగపడననుంది.
ఉద్యమ చార్టర్ డ్రాఫ్టింగ్ కమిటీ ఈ చార్టర్ ముసాయిదాను రూపొందిస్తుంది. కంటెంట్ ఈక్విటీ ఇన్ డెసిషన్ మేకింగ్ "అనే మూవ్మెంట్ స్ట్రాటజీ సిఫార్సును అనుసరిస్తుంది. కమిటీ పని ముసాయిదా రాయడం వరకు విస్తరించింది. ఇందులో కమ్యూనిటీలు, నిపుణులు, సంస్థలతో పరిశోధన ఇంకా సంప్రదింపులు ఉంటాయి. ఈ ముసాయిదా చార్టర్గా మారడానికి ముందు ఉద్యమం-అంతటా ఆమోదం ద్వారా ఏకాభిప్రాయం పొందాలి.
ఈ గ్రూపులో దాదాపు 15 మంది సభ్యులు ఉంటారు. ఇది ఉద్యమంలో వైవిధ్యాన్ని సూచిస్తుందని భావిస్తున్నారు. లింగం, భాష, భౌగోళికం అనుభవం లాంటి వివిధ వైవిద్యాలతో అభ్యర్థుల ఎంపిక జరగనుంది . ఈ సమూహ సభ్యులు ప్రాజెక్టులు, అనుబంధ సంస్థలు వికీమీడియా ఫౌండేషన్కి సంబందించిన కార్యకలాపాలలో పాల్గొనవలసి ఉంటుంది.
సభ్యుడిగా మారడానికి ఆంగ్ల భాష వచ్చి ఉండవలసిన అవసరం లేదు. అవసరమైతే అనువాదం, వివరణ మద్దతు అందించబడుతుంది. ఈ కార్యక్రమంలో పాల్గొనే వారికి ప్రతి రెండు నెలలకు US $ 100 పారితోషికం అందిచంబడుతుంది.
ఈ పోటీలో భారత్ నుండి 9 మంది వ్యక్తులు ఉండగా మన తెలుగు వికీ నుండి నేను ఒక్కడిని పాల్గొంటున్నాను అక్టోబరు 11 అనగా రేపటి నుండి దీని ఎన్నికలు జరగనున్నాయి. ఇది నా [https://meta.wikimedia.org/wiki/Movement_Charter/Drafting_Committee/Candidates#Nethi_Sai_Kiran_(Nskjnv) సభ్యత్వ పేజీ ] , పరిశీలించగలరు.
వికీమీడియా ఉద్యమంపై మంచి అవగాహన ఉన్న, నాకు సరిపడా అనుభవం లేదనేది వాస్తవం. కానీ, ఇటువంటి కార్యాచరణాలలో నేను భాగం కావడం నా కెరీర్ కి చాలా ఉపయోగపడనుంది.
ఈ పోటీలో నాకు మీ మద్దతు ఉంటుందని ఆశిస్తున్నాను. ఒకవేళ నేను ఈ సమూహంలో సభ్యుడను కాగలిగితే మీ అనుభవం నుండి నేర్చుకుంటూ ముందుకు సాగాలని కోరుకుంటున్నాను. ధన్యవాదాలు. <span style="background:Gainsboro">[[User:Nskjnv|<font color="#FF9933">'''Nsk'''</font><font color="white">'''jnv'''</font> ]][[User Talk:Nskjnv|<font color="#128807"><sub>☚╣✉╠☛</sub></font>]] </span> 06:25, 10 అక్టోబరు 2021 (UTC)
== సహాయం ==
తెవికీలో [[వింజమూరు]] అనే మండల కేంద్రం వ్యాసం ఉండగా, [[వింజమూరు (వింజమూరు మండలం)]] అనే వ్యాసం కూడా ఉంది. అలాగే మండల వ్యాసం కూడా వేరుగా ఉంది. ఈ రెండు వ్యాసాలను పరిశీలించి సరైన రీతిలో సరిదిద్దగలరు.➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 16:25, 19 అక్టోబరు 2021 (UTC)
:[[వాడుకరి:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ వింజమూరు గ్రామ వ్యాసాలు రెండు ఉన్నాయి.మండల వ్యాసం వేరేగా ఉంది.తొలగించే వ్యాసంలోని సమాచారం సరిచూసి, సరియైన వ్యాసంలో చేర్చి దానిని తొలగించాను.గమనించి దృష్టికి తీసుకువచ్చినందుకు ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 05:57, 20 అక్టోబరు 2021 (UTC)
==ప్రామిసరీ నోట్ వ్యాసం తొలగింపు==
రామారావు గారు, ప్రామిసరీ నోట్ వ్యాసం సరిచేసే అంత సరి చేసే అంత సమయం నాకు లేదు... తొలగిస్తారు సరి చేస్తారు మీ ఇష్టం... ధన్యవాదాలు.__ .@[[File:Plume pen w.gif|30px|]][[వాడుకరి:ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల|<span style="text-shadow:#EE82EE 3px 3px 2px;"><font color="#0000FF"><sup></sup><b>ప్రభాకర్ గౌడ్</b></font></span>]]<sup>[[వాడుకరి చర్చ:ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల|<font color="green">చర్చ</font>]]</sup> 07:45, 3 నవంబరు 2021 (UTC) ః
:[[వాడుకరి:ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల|ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల]] గారూ నమస్కారం. మీ స్పందనకు ధన్యవాదాలు.దయచేసి మీ అభిప్రాయం [[వికీపీడియా:తొలగింపు కొరకు వ్యాసాలు/ప్రామిసరీ నోటు|తొలగింపు కొరకు వ్యాసాలు/ప్రామిసరీ నోటు]] పేజీలో రాయగలరు. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 08:02, 3 నవంబరు 2021 (UTC)
== [[User:SAYYED YASIN|SAYYED YASIN]] అడుగుతున్న ప్రశ్న (14:06, 1 డిసెంబరు 2021) ==
Wikipedia Peru ela marchali? --[[వాడుకరి:SAYYED YASIN|SAYYED YASIN]] ([[వాడుకరి చర్చ:SAYYED YASIN|చర్చ]]) 14:06, 1 డిసెంబరు 2021 (UTC)
:@[[వాడుకరి:SAYYED YASIN|SAYYED YASIN]] గారూ తెవికీలో అడుగు పెట్టినందుకు ధన్యవాదాలు.మీకు సమాధానం ఇవ్యటానికి సమయం పట్టినందుకు క్షంతవ్యుడును.మీరు అడిగిన ప్రశ్న వికీపీడియా పేరు ఎలా మార్చాలి అని అడిగారు.మీ దృష్టిలో వాడుకరిపేరు ఎలా మార్చాలని అని అనుకుంటాను.అదే అయితే [[:en:Special:GlobalRenameRequest|ఈ లింకు పేజీలో తగిన కారణంతో అభ్యర్థన పంపించండి]] తెవికీలో మళ్లీ మళ్లీ కలుద్దాం. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 04:59, 4 డిసెంబరు 2021 (UTC)
== సంరక్షణ ==
[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|రామారావు]] గారు నా వాడుకరి పేజీ అజ్ఞాత వాడుకరులను నుండి సంరక్షించండి.[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|➵𝐂𝐡 𝐌𝐚𝐡𝐞𝐬𝐰𝐚𝐫𝐚 𝐑𝐚𝐣𝐮☻]] ([[వాడుకరి చర్చ:Ch Maheswara Raju|చర్చ]]) 11:00, 24 డిసెంబరు 2021 (UTC)
== How we will see unregistered users ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin=content/>
Hi!
You get this message because you are an admin on a Wikimedia wiki.
When someone edits a Wikimedia wiki without being logged in today, we show their IP address. As you may already know, we will not be able to do this in the future. This is a decision by the Wikimedia Foundation Legal department, because norms and regulations for privacy online have changed.
Instead of the IP we will show a masked identity. You as an admin '''will still be able to access the IP'''. There will also be a new user right for those who need to see the full IPs of unregistered users to fight vandalism, harassment and spam without being admins. Patrollers will also see part of the IP even without this user right. We are also working on [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/Improving tools|better tools]] to help.
If you have not seen it before, you can [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|read more on Meta]]. If you want to make sure you don’t miss technical changes on the Wikimedia wikis, you can [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|subscribe]] to [[m:Tech/News|the weekly technical newsletter]].
We have [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation#IP Masking Implementation Approaches (FAQ)|two suggested ways]] this identity could work. '''We would appreciate your feedback''' on which way you think would work best for you and your wiki, now and in the future. You can [[m:Talk:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|let us know on the talk page]]. You can write in your language. The suggestions were posted in October and we will decide after 17 January.
Thank you.
/[[m:User:Johan (WMF)|Johan (WMF)]]<section end=content/>
</div>
18:20, 4 జనవరి 2022 (UTC)
<!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Target_lists/Admins2022(7)&oldid=22532681 -->
== [[User:Vijaykumar Medical LibrarIan|Vijaykumar Medical LibrarIan]] అడుగుతున్న ప్రశ్న (13:56, 9 జనవరి 2022) ==
గురువు గారికి నమస్కారం
నెను వ్యాసాలు రాయాలని ఉంది
మీరు సహాయం చెయగలరు --[[వాడుకరి:Vijaykumar Medical LibrarIan|Vijaykumar Medical LibrarIan]] ([[వాడుకరి చర్చ:Vijaykumar Medical LibrarIan|చర్చ]]) 13:56, 9 జనవరి 2022 (UTC)
:[[వాడుకరి:Vijaykumar Medical LibrarIan|విజయకుమార్ ఎం.ఎల్]] గారూ తెలుగు వికీపీడియాలో చేరినందుకు ధన్యవాదాలు.తప్పనిసరిగా నాసహాయ సహకారాలు అందిస్తాను.అయితే మీరు రాయాలనుకున్న వ్యాసం సృష్టించే ముందు ఇంతకు ముందే శీర్షిక అక్షరభేధాలతో ఉందేమో ఒకసారి పరిక్షించండి.అది ఎలాగా ఉంటే వెతుకు పెట్టెలో శీర్షిక పేరు పలురకాలుగా ఉన్నదేమో పరిశీలించి లేదని నిర్థారించుకున్న తరువాత సృష్టించండి.మరిన్ని సందేహాలుకు సంప్రదించండి.మరొకసారి ధన్యావాదాలు [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 07:29, 11 జనవరి 2022 (UTC)
== చర్చలలో చురుకైనవారు ==
{| style="border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;"
|rowspan="2" style="vertical-align:middle;" | [[File:Noun discuss 3764702.svg|100px]]
|rowspan="2" |
|style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''చర్చలలో చురుకైనవారు'''
|-
|style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;" | @[[User:యర్రా_రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారు, 2021 లో వ్యాస, వికీపీడియా పేరుబరుల చర్చాపేజీలలో చురుకుగా పాల్గొన్నందులకు అభివందనాలు. గుర్తింపుగా ఈ పతకాన్ని స్వీకరించండి. [[వికీపీడియా:2021 సమీక్ష/active talk pages of article, wikipedia namespaces-participants|మరిన్ని వివరాలు]] చూడండి. వికీపీడియా అభివృద్ధికి సామరస్యపూర్వక చర్చలు కీలకం. మీరు మరింత క్రియాశీలంగా చర్చలలో పాల్గొంటారని ఆశిస్తున్నాను. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 06:52, 23 మార్చి 2022 (UTC)
|}
:[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జునరావు]] గారూ వికీ గణాంకాలు ద్వారా పేరుబరుల చర్చలలో చురుకైన వారిగా గుర్తించి పతకాన్ని బహుకరించినందుకు ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 07:39, 23 మార్చి 2022 (UTC)
== శుభకృత్ ==
శుభకృత్, శుభములు కలిగించే తెలుగు ఉగాది సంవత్సరానికి స్వాగతిస్తూ మీకు శుభాకాంక్షలు, మీ లాంటి వాళ్ళ మార్గదర్శకత్వంలో తెలుగు వికీపీడియా తెలుగు విజ్ఙానాన్ని నలు దిశలు వ్యాపించాలి అని కోరుకుంటున్న [[వాడుకరి:Pkraja1234|Pkraja1234]] ([[వాడుకరి చర్చ:Pkraja1234|చర్చ]]) 07:41, 2 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:[[వాడుకరి:Pkraja1234|పికె రాజా]] గారూ నమస్కారం.ధన్యవాదాలు.అలాగే మీకు ఉగాది సంవత్సరాన్ని స్వాగతిస్తూ శుభాకాంక్షలు.మనందరం కలిసి సమన్వమయంతో తెలుగు వికీపీడియాను మరింత అభివృద్ధిలోకి తీసుకెళదాం. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 12:59, 2 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
== వాడుకరి పేజీ సంరక్షణ ==
[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|రామారావు]]గారు నా వాడుకరి పేజీనీ ఒక అజ్ఞాత వాడుకరి అసభ్యకరమైన పదజాలం ఉపయోగించి రాస్తున్నాడు.ఒకసారి మీరు పరిశీలించి వాడుకరి పేజీని సంరక్షించండి.ఈ అజ్ఞాత వాడుకరి [https://te.m.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%9A%E0%B1%87%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81/2401:4900:4FD7:27B4:0:0:637:CE7A అజ్ఞాత వాడుకరి IP address] తో రాసిన వ్యాసం [[మొసలిగంటి]] దీనినీ వ్యాసం కింద పరిగణించలేము. దీనిని కూడా తొలగించండి. ఈ వ్యాసంలో మార్పులు చేసినందుకే నా వాడుకరి పేజీలో అసభ్య పదజాలంతో వాడుకరి పేజీ లో ఉన్న సమాచారాన్ని తొలగించాడు.
== Translation request ==
Hello.
Can you translate and upload the article [[:en:List of World Heritage Sites in Azerbaijan]] in Telugu Wikipedia?
Yours sincerely, [[వాడుకరి:Multituberculata|Multituberculata]] ([[వాడుకరి చర్చ:Multituberculata|చర్చ]]) 11:16, 8 మే 2022 (UTC)
== గ్రామ పేజీలలో మీ సవరణలు ==
@[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారు, గ్రామ పేజీలలో మీరు చెక్ లిస్ట్ ప్రకారం చేస్తున్న సవరణలు కొన్ని రోజులుగా గమనిస్తున్నాను. గ్రామపేజీలలో జనగణన ఆధారంగా [[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత చర్చ 65#భారత జనగణన డేటా ప్రాజెక్టు పై చర్చ|జరిగిన సవరణల గురించి పెద్ద చర్చ]], ఆ తరువాత గ్రామపేజీలు మెరుగు చేయటానికి [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్ర ప్రదేశ్ గ్రామాలు/సమాచారపెట్టె మెరుగు/వికీడేటా|ఒక పైలట్ ప్రాజెక్టు]] జరిగినవి. మీ చెక్ లిస్ట్ కు వాటిని పరిగణించినట్లు లేదు. మీరు ఆయా చర్చలను, ప్రాజెక్టును పరిశీలించి మీ చెక్ లిస్ట్ ను తాజా చేసి, స్పష్టతకూడిన,ఋణాత్మకసమాచారం లేని, ఉపయోగపడే జనగణన సమాచారం మాత్రమే పరిగణించి సవరణలు చేస్తే వికీపీడియా అభివృద్ధికి దోహదంగా వుంటుంది. పరిశీలించండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 07:26, 13 మే 2022 (UTC)
:[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జునరావు]] గారూ గ్రామ పేజీలలో నేను చెక్ లిస్ట్ ప్రకారం చేస్తున్న సవరణలు గమనించినందులకు ధన్యవాదాలు. అలాగే మీరు ఉదహరించిన
:# జనగణన ఆధారంగా [[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత చర్చ 65#%E0%B0%AD%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B0%A4%20%E0%B0%9C%E0%B0%A8%E0%B0%97%E0%B0%A3%E0%B0%A8%20%E0%B0%A1%E0%B1%87%E0%B0%9F%E0%B0%BE%20%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%9C%E0%B1%86%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%9F%E0%B1%81%20%E0%B0%AA%E0%B1%88%20%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A|జరిగిన సవరణల గురించి పెద్ద చర్చ]] లింకును పరిశీలించాను.దీనిమీద జరిగిన పెద్ద చర్చలో ఎటువంటి నిర్ణయాలు వెలువరించనందున దానిని అంతగా పరిగణనలోకి తీసుకోనవసరంలేదు.
:# గ్రామపేజీలు మెరుగు చేయటానికి [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్ర ప్రదేశ్ గ్రామాలు/సమాచారపెట్టె మెరుగు/వికీడేటా|ఒక పైలట్ ప్రాజెక్టు]] లింకును పరిశీలించాను.దానిలో కూడా పరిగణనలోకి తీసుకోవాల్సిన అంశాలు ఏమిలేవు.దీనిలో ఎక్కువుగా మీ వ్యక్తిగత అభిప్రాయాలు మాత్రమే ఉన్నవి.
:# అసలు ఈ సవరణలు 2017 అక్టోబరు నుండి [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్ర ప్రదేశ్, తెలంగాణ గ్రామాలు/భారత జనగణన డేటాను పేజీలో చేర్చడం/వరంగల్|ఈ ప్రాజెక్టు ప్రకారం]] చేస్తున్నాను. తెలంగాణ రాష్ట్రంలో అన్ని జిల్లాలలో నేను పూర్తిచేసిన విషయం మీకు తెలుసు.ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో అసంపూర్తిగా ఉన్న అవే సవరణలు ఒక్కో జిల్లా తీసుకుని సవరించుట జరుగుతుంది.గమనించగలరు.
:# తరువాత గ్రామ, మండల వ్యాసాలలో చేసిన సవరణలు అనుభవ దృష్ట్యా [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్ర ప్రదేశ్, తెలంగాణ గ్రామాలు/గ్రామ, మండల వ్యాసాల చెక్లిస్టు|గ్రామ, మండల వ్యాసాల చెక్లిస్టు]] నొకదానిని తయారు చేసాను.మీరు ఏదో ఆ చెక్ లిష్టును తాజాచేయాలని అంటున్నారు. అవి అన్నీ ప్రాక్టికల్ గా సంభవించిన సవరణలకు అనుగుణంగా తయారుచేయబడినవి.మీరు క్షుణ్ణంగా పరిశీలించి [[వికీపీడియా చర్చ:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్ర ప్రదేశ్, తెలంగాణ గ్రామాలు/గ్రామ, మండల వ్యాసాల చెక్లిస్టు|గ్రామ మండల వ్యాసాల చెక్ లిష్టు చర్చా పేజీలో]] రాయండి. నేను వాటిని పరిశీలించి చేర్చవలసిన అవకాశం ఉన్నవాటిని నేను చేరుస్తాను.దయచేసి నేరుగా మీరు సవరించవద్దు.అవి చాలా అలోచించి కష్టపడి రాసినవి.
:# గతంలో [[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత చర్చ 82#మండల, గ్రామ వ్యాసాల సవరణలుపై అపోహలు|మండల, గ్రామ వ్యాసాల సవరణలుపై అపోహలు]] పై జరిగిన చర్చకూడా ఒకసారి పరిశీలించండి.
:# చివరగా ఈ సవరణలు 13 పాత జిల్లాలలో 6 జిల్లాలలో మాత్రమే అయింది.ఇంకా 7 పాత జిల్లాలలో సవరించాల్సి ఉంది.మరి ఇంకా ఎంతకాలం పట్టిందో ఏమో అర్థం కాకుండా ఉంది.నేను అనుకున్న విధంగా సవరించటమే నాధ్యేయం.
:# చివరగా నాదొక అభ్యర్థన. గ్రామ, మండల వ్యాసాల సవరణలు గమనించి మీరు సలహాలు అభిప్రాయాలు ఇస్తున్నారు కాబట్టి, మీకు వీటిమీద చాలా ఉత్సాహం ఉందని నేను భావిస్తున్నాను. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జునరావు]] గారూ మీరు కూడా ఈ బృహత్తర కార్యక్రమంలో నాకు తోడుగా భాగస్వామ్యం కావలసిందిగా అభ్యర్థిస్తున్నాను.
:[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 08:54, 15 మే 2022 (UTC)
::@[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]గారు, గతంలో జరిగిన చర్చలకు, కృషికి మీరు విలువనివ్వకుండా, గతంలో లాగానే మీరు జనగణన సమాచారం చేర్చటం, మీకు ఇష్టమైన విధంగా మీరు మార్పులు చేయటమే మీ ఉద్దేశ్యమని పై స్పందన సారాంశమని నాకు అనిపించినందున, ఈ చర్చవలన ఉపయోగంలేదు కావున విరమిస్తున్నాను. ఈ ధోరణి వికీపీడియా సహకారం పెరగడానికి, తద్వారా పురోగతికి ఏమాత్రం సహకరించదు. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 06:25, 24 మే 2022 (UTC)
:::[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జునరావు]] గారూ అసలు నేను పైన రాసినవాటిలో [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్ర ప్రదేశ్, తెలంగాణ గ్రామాలు/గ్రామ, మండల వ్యాసాల చెక్లిస్టు|గ్రామ, మండల వ్యాసాల చెక్లిస్టులో]] ఏమి సవరించాలో దాని చర్చాపేజీలో రాయవలసిందిగా అభ్యర్థించాను.కానీ ఆ పని మీరుచేయలేదు. నిర్మాణత్మకమైన చర్చలకు నేను ఎల్లప్పుడూ ముందుంటాను, గౌరవిస్తుంటాను.అందులో భాగంగానే నేను గ్రామ, మండల వ్యాసాలలో సవరణలు చేస్తున్నాను.మీ దోరణి చూస్తుంటే గ్రామ, మండల వ్యాసాలు అంత ముఖ్యమైనవి కావనే ధోరణి వ్యక్తపరుస్తున్నట్లుంది.నేను సవరణలు చేపట్టక ముందు మండలంలోని గ్రామాలు విభాగంలో,మండలం లోని గ్రామాలు మూసలో కూర్పు చేసిన గ్రామాలలో ఏది [[రెవెన్యూ గ్రామం]], ఏది [[గ్రామం|రెవెన్యూయేతర గ్రామం]], ఏది [[జనగణన పట్టణం]], ఏది [[నిర్జన గ్రామాలు|నిర్జనగ్రామం]] అని గుర్తించలేని పరిస్థితి ఉందని మీకు తెలుసు. నేను చేస్తున్నపని అదే అని గమనించగలరు. మీరు వికీపీడియాలో చాలా అనుభవం ఉన్న పెద్ద (సీనియర్) వికీపీడియను. మీ మీద మాకు గౌరవం ఉంది. మిగతా అన్ని విషయాలు మీ విజ్ఞతకే వదిలివేస్తున్నాను. ధన్వవాదాలు.నావైపు నుండి చర్చను ముగించాను. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 04:35, 28 మే 2022 (UTC)
== నిర్జనగ్రామాలకు మండల పేజీలో లింకులు ==
@[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]గారు, నిర్జన గ్రామాలను తొలగించినపుడు, వాటి వికీడేటా అంశాలకు సంబంధిత మండల పేజీలో లింకుచేర్చండి. ఈ విషయం మండల గణాంకాల వివరాలకు ఉపయోగంగావుంటుంది. [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%85%E0%B0%AE%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B0%A4%E0%B0%BF_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2%E0%B0%82&type=revision&diff=3579502&oldid=3578655 ఉదాహరణ]. నేను చేసిన అటువంటి గత సవరణలను మీరు పట్టించుకున్నట్లు లేనందున మరొక్కసారి మీ దృష్టికి తెలియపరచడానికి ఈ వ్యాఖ్య చేరుస్తున్నాను. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 06:32, 13 జూన్ 2022 (UTC)
:[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జునరావు]] గారూ ముందుగా ఆలస్యంగా స్పందించినందుకు క్షంతవ్యుడను. సముదాయం నిర్ణయం మేరకు తొలగించిన నిర్జన గ్రామాల శీర్షికలును మండల వ్యాసాల పేజీలలో వికీ డేటా సైటుకు కొత్తగా మీరు దారి మార్పు లింకు ఇవ్యటం గమనించాను.నా దృష్టిలో ఇది సరియైన చర్య కాదు. ఎందుకంటే మనం తెలుగు వికీపీడియాలో ఎక్కడైనా ఆంగ్ల వ్యాసాలకు దారిమార్పు లింకులు కలిపిఉంటే వాటిని మనం తొలగిస్తున్నాం. ఇంకా ఈ విషయం మండల గణాంకాల వివరాలకు ఉపయోగంగా వుంటుంది అని మీరు వాఖ్య చేసారు.మీరు చెప్పినదాని ప్రకారం అలాగైతే తొలగించిన పేజీలన్నింటికి ఎక్కడ లింకులు ఇస్తున్నాం.నిర్జన గ్రామాలు తొలగింపు ప్రక్రియ ఈ రోజు ఏదో కొత్తగా జరుగుతుంది కాదు.గత నాలుగు సంవత్సరాల నుండి నేను రెండు తెలుగు రాష్ట్రాలలోని వివిధ ప్రాజెక్టులలో గ్రామ మండల వ్యాసాలలో తగిన సవరణలు చేస్తూ వాటిని గుర్తించినప్పుడు తొలగించుట జరుగుతుంది. ఉపయోగం లేని ఈ ఆలోచన మరి మీకు ఆకస్మికంగా ఎందుకు కలిగిందో నాకర్థం కాలేదు.నా దృష్టిలో అలా ఇవ్వాలిసిన అవసరం లేదు.దయచేసి మీరు కూడా అలా లింకులు ఇవ్వవద్దని మిమ్మల్ని కోరుచున్నాను.దాని వలన ఎటువంటి ఉపయోగం లేకపోగా పని భారం మనపై ఎక్కువ ఉంటుంది. గమనించగలరు.ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 11:59, 14 జూన్ 2022 (UTC)
::@[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]గారు, మండల గణాంక వివరాలకు ఉపయోగ మనేది మీరు సరిగా అర్ధం చేసుకున్నట్లులేదు. దానిని గురించి, మీ ఇతర అనుమానాల గురించి కాస్త విస్తరించే ప్రయత్నం క్రింది విభాగాలలో చేస్తాను. పరిశీలించండి. --[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 05:17, 18 జూన్ 2022 (UTC)
===సమగ్ర సమాచార లక్ష్యానికి తోడ్పాటు===
విజ్ఞానసర్వస్వ వ్యాసమన్నప్పుడు వ్యాసం గురించిన సమగ్ర, సంగ్రహ సమాచారం వుండాలనే అభిప్రాయంతో మీరు ఏకీభవిస్తారని అనుకుంటున్నాను. మండలంలోని నిర్జన గ్రామాలు కూడా మండలంలో భాగమేకావున, జనావాస రెవిన్యూ గ్రామాలతో పాటు వాటి వివరాలు ఉండటం వ్యాసం సమగ్రంగా వుండటానికి తప్పనిసరి. గతంలో నిర్జనగ్రామాలకు ప్రత్యేక వ్యాసాలు చేర్చుతున్నప్పుడు వాటిని తొలగించాలన్న విషయమై [[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత చర్చ 61#నిర్జన గ్రామాల తయారీ సరికాదు|రచ్చబండ చర్చను]] ఇప్పుడు గమనించాను. ఆ చర్చను విధానంగా ప్రకటించడంలో వికీపీడియా విధానాల నిర్ణయ పద్ధతి సరిగా వాడనందున దానిని సరియైన సముదాయ నిర్ణయంగా భావించలేము. అయినా నేను నిర్జనగ్రామాలను తొలగించడానికి అభ్యంతరం చెప్పుటలేదు. ఆ చర్చలో ఇతరులు కూడా నిర్జనగ్రామాలను తొలగించినపుడు వాటి పేర్లు జాబితాలో వుండాలని తెలిపారు గమనించండి. నా అభిప్రాయం ఆ పేరు మండలం వ్యాసంలో చేర్చితే మంచిదని.--[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 05:17, 18 జూన్ 2022 (UTC)
:మీ వివరణలకు ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 05:53, 21 జూన్ 2022 (UTC)
===నిర్జనగ్రామాల సంఖ్య ధృవీకరణకు తోడ్పాటు===
మీరు కొన్ని చోట్ల నిర్జనగ్రామాల సంఖ్యని కూడా ప్రస్తావిస్తున్నారు. అటువంటి సంఖ్యని తెలిపేటప్పుడు ఎవరైనా దానిని ధృవీకరించుకోవాటానికి అవసరమైన పేర్లు ఆ మండల వ్యాసంలో వుండడం సహాయంగా వుంటుంది. రచ్చబండ చర్చలో వ్యక్తమయినట్లుగా అటువంటి వాటికి చారిత్రక విశేషాలేమైనా వుంటే వాటి గురించి మరల వ్యాసం తయారు చేయటానికి సౌలభ్యంగా వుంటుంది.--[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 05:17, 18 జూన్ 2022 (UTC)
:మీ సూచనలకు ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 05:55, 21 జూన్ 2022 (UTC)
===వికీడేటా అంశాలు అనాధలు కాకుండా వుండటానికి సహాయం===
నిర్జన గ్రామాల వ్యాసాలు ఉనికిలో వున్నప్పుడో లేక సమాంతరంగానో ఆ గ్రామాలకు వికీడేటాలో అంశాలు ఏర్పడ్డాయి. నిర్జనగ్రామం తొలగించినపుడు, ఆ వ్యాసంలో ముఖ్యమైన సమాచారమైన విస్తీర్ణం, మండలం లాంటి వివరాలు వికీడేటాలో అందుబాటులోనున్నందున వికీడేటాకు లింకు ఇవ్వడం ద్వారా ఆ నిర్జనగ్రామం గురించి ఆసక్తి వున్నవారికి ఆ సమచారం పొందే అవకాశం వుంది. వికీడేటా అంశాలు అనాధలుగా మిగిలిపోకుండాకూడా సహాయంగా వుంటుంది.--[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 05:17, 18 జూన్ 2022 (UTC)
:మీరు ఇవ్యమన్నట్లుగా తొలగించిన నిర్డనగ్రామాల పేర్లకు మండల వ్యాసంలో వికీడేటా లింకు ఇవ్యనవసరంలేదు.నేను మొదట తెలిపిన అభిప్రాయంలో ఎటువంటి మార్పులేదు.దయచేసి మీరు కూడా ఇవ్వద్దని కోరుచున్నాను. లేదు మీరు ఇవ్వాలనే అభిప్రాయం మీకుంటే రచ్చబండ చర్చను ప్రవేశపెట్టండి.సముదాయం నిర్ణయం ప్రకారం నడుచుకుందాం.దీని గురించి ఇక నావైపు నుండి చేప్పేదేమిలేదు.ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 06:02, 21 జూన్ 2022 (UTC)
===నాలుగు సంవత్సరాల నుండి కృషి జరుగుతున్నా ఇప్పుడెందుకు ఈ సలహా===
గ్రామ వ్యాసాల విస్తరణ నేను అంత చురుకుగా లేని కాలంలో జరిగింది. నేను ఆ తరువాత మరల క్రియాశీలమైనప్పుడు దానిలోని లోపాలను గుర్తించి చర్చలో పాల్గొన్నాను. గ్రామ వ్యాసాలను సరి చేయడానికి నావంతు పైలట్ ప్రాజెక్టు కూడా చేశాను. ఆ ప్రాజెక్టు సమయంలో ఇతర వాడుకరులను పేరుపెట్టి పిలిచి స్పందించమన్నా స్పందన కరవైంది. వికీపీడీయా సముదాయ బలం పుంజుకోకపోవడం వలన అంత వీక్షణలు లేని గ్రామ వ్యాసాలపై కృషి చేయటకంటే నా సమయాన్ని ఎక్కువ వీక్షణలుండే జిల్లా, మండల స్థాయి వ్యాసాలపై కృషి చేయడం మెరుగనే అభిప్రాయానికొచ్చాను. ఇటీవలి అంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో భాగంగా జిల్లా, మండల వ్యాసాలపై నేను కృషి చేయటం మీకు తెలిసినదే. ఈ విషయం మండల స్థాయి వ్యాసాలను ప్రభావితం చేస్తున్నది కావున స్పందించాను.
గ్రామాల వ్యాసాలను మెరుగుచేయడానికి చురుకుగా వున్న వికీపీడియన్లకు కూడా అంత ఆసక్తి లేదని విషయం నేను మీకు చెప్పనవసరంలేదు. తక్కువ ఆసక్తిగల వ్యాసాల నాణ్యత, ఒక్కరు ఎంతకష్టపడినా మెరుగవదు అని నా అభిప్రాయం. మరలా మరలా సవరణలు చేయవలసి వస్తూనే వుంటుంది. ఇప్పటివరకు నిర్జనగ్రామాల గురించి, మీ కృషిలో పురోగతి ఎంతవరకు జరిగిందో నాకు తెలియదుకాని ఆంధ్రప్రదేశ్ నిర్జనగ్రామాల గురించి ఇంకా చాలా జరగవలసివుందని నేను భావిస్తున్నాను. వికీపీడియా నాణ్యత పెంచే విషయమై ఎప్పుడు ఇతర అభిప్రాయాలు వచ్చినా స్వాగతించటమే మంచిది. ఆ అభిప్రాయంలో విలువ వుందనిపిస్తే అప్పటినుండి ఆ అభిప్రాయం పరిగణించి సవరణలు చేయటం మంచిది. మీకు విలువలేదనిపిస్తే, నిర్జన గ్రామాలను తొలగించటం నిలిపివేయటమైనా మంచిదే. (సముదాయనిర్ణయం, వికీపీడియా విధానాల పద్ధతి ప్రకారం జరగలేదని పైన తెలిపాను. గమనించండి).--[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 05:17, 18 జూన్ 2022 (UTC)
:మీ సూచనలకు, అభిప్రాయాలకు ధన్యవాదాలు.కానీ ప్రతిసారి "వీక్షణలు లేని గ్రామ వ్యాసాలపై కృషి చేయటకంటే" అనే వాక్యం పదేపదే వాడి గ్రామ వ్యాసాలను కించపర్చినట్లుగా అభిప్రాయం వ్యక్తంచేయటం నాకు భాధంగా ఉంది. ఉన్న నిర్జన గ్రామాలు తొలగించే పని మధ్యలో ఆపే ప్రసక్తిలేదు. ఆ కార్యక్రమం పూర్తిగా గట్టెక్కేవరకు చేసేపని. ఇక నేను ఈ విషయంపై నావైపు నుంచి చెప్పేదేమిలేదు. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 07:06, 21 జూన్ 2022 (UTC)
===దారిమార్పు లింకులు?===
నేను నిర్జన గ్రామాలకు ఇస్తున్న లింకులు దారిమార్పు లింకులు కావు. తొలగించిన వ్యాసం లింకులు, వికీడేటా లింకులు. తొలగించిన వ్యాసం లింకు ఉంటే, ఎవరైనా ఆ వ్యాసాన్ని మరల సృష్టించదలిచినప్పుడు, వారికి అది అంతకుముందు తొలగించిన వ్యాసమని వికీపీడియా హెచ్చరిక చేయటం వలన, వారు మరింత అర్ధం చేసుకొని అవసరమైతేనే మరల సృష్టించే అవకాశం వుంటుంది. వికీడేటా, కామన్స్ లాగా అన్ని వికీపీడియా ప్రాజెక్టులకు ఉపయోగపడే ప్రాజెక్టు. దీనిని మీరు ఆంగ్ల వికీపీడియా లింకులతో పోల్చటం తగదు. అయినా తెలుగు వికీలో ఆంగ్ల వికీ వ్యాసాలకు లింకు వుంటే వాటిని తొలగించే బదులు అది ఆంగ్ల వ్యాసం లింకు అని తెలిపే వివరం చేర్చటం నేను పాటిస్తున్నాను. --[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 05:17, 18 జూన్ 2022 (UTC)
:అవి దారిమార్పు లింకులు కావు. నిజమే! అవి తొలగించిన వ్యాసానికి వికీడేటా లింకులు.నాది అదే అభిప్రాయం. కానీ సమయానికి ఆ అభిప్రాయం వ్యక్తపరచలేకపోయాను.క్షమించాలి. సమయానికి సరియైన అభిప్రాయం చెప్పలేకపోయారని భావిస్తారు అని అనుకున్నాను. తప్పును ఎత్తిచూపినందుకు ధన్యవాదాలు. ఇంతకంటే ఇకనావైపు నుండి చేప్పేదేమీలేదు.ధన్యవాదాలు [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 07:15, 21 జూన్ 2022 (UTC)
== ఆహ్వానం: '''వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ (WPWP) 2022''' ==
నమస్కారం గురువుగారు,
'''వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ (WPWP)''' అనేది ప్రతి యేటా నిర్వహించే ఉద్యమం. దీనిలో పాల్గొనే వాడుకరులు బొమ్మలు లేని వ్యాసాలలో బొమ్మలను చేరుస్తారు. వికీమీడియా నిర్వహించే అనేక ఫోటోగ్రఫీ పోటీలద్వారా, ఫోటో వాక్ల ద్వారా సేకరించిన ఫోటోలను వికీపీడియా వ్యాసాలలో ఉపయోగించడాన్ని ప్రోత్సహించడమే ఈ ఉద్యమం ఉద్దేశం. బొమ్మలు పాఠకుల దృష్టిని అక్షరాలకన్నా ఎక్కువగా ఆకర్షిస్తాయి. సచిత్ర వ్యాసాలు బొమ్మలు లేని వ్యాసాలతో పోలిస్తే ఆకర్షణీయంగా ఉండి పాఠకుల మనసును ఆకట్టుకుంటాయి.
[[వికీ లవ్స్ మాన్యుమెంట్స్]], వికీ లవ్స్ ఆఫ్రికా, వికీ లవ్స్ ఎర్త్, వికీ లవ్స్ ఫోక్లోర్ వంటి అనేక అంతర్జాతీయ పోటీలద్వారా, ఇతర అనేక మార్గాల ద్వారా వికీమీడియా కామన్స్లో ఎన్నో వేల చిత్రాలను చేర్చారు. ఐతే వీటిలో కొన్ని మాత్రమే వికీపీడియా వ్యాసాలలో ఉపయోగించబడ్డాయి. ఈ ఖాళీని పూరించడమే ఈ ప్రాజెక్టు లక్ష్యం.
ఈ ప్రాజెక్టుని ఘనంగా జరుపుకోవడానికి మన తెలుగు వికీపీడియా సభ్యులందరూ చొరవ తీసుకుంటారని ఆశిస్తున్నాము. ఆసక్తి గల సభ్యులు, మరిన్ని వివరాలకు , పాల్గొనటానికి ప్రాజెక్టు పేజీ [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2022|వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2022]] ని చూడగలరు.
మీ <span style="background:Gainsboro">[[User:Nskjnv|<font color="#FF9933">'''Nsk'''</font><font color="white">'''jnv'''</font> ]][[User Talk:Nskjnv|<font color="#128807"><sub>☚╣✉╠☛</sub></font>]] </span> 18:24, 28 జూన్ 2022 (UTC)
== చర్చ పేజీలను తుడిచెయ్యడం ==
సార్, [[చర్చ:చిట్యాల మండలం (నల్గొండ జిల్లా)]], [[చర్చ:కొండమల్లేపల్లి మండలం]] పేజీలను మీరు తుడిచెయ్యడం గమనించాను. వాటిలో {{tl|మొలకల విస్తరణ ఋతువు 2020 లో విస్తరించిన పేజీ}} అనే మూసను తీసేసారు. అవి ఒక ప్రాజెక్టుకు సంబంధించిన మూసలు కాబట్టి ఆ మూసలు శాశ్వతంగా ఉండాల్సినవే.
* ఆ మూసలను పొరపాటున చేర్చి ఉంటే
లేదా
* ఏదైనా ప్రత్యేకమైన కారణం ఉన్నా
వాటిని తీసెయ్యవచ్చు. లేదంటే సాధారణంగా వాటిని తీసెయ్యరు. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 00:54, 31 జూలై 2022 (UTC)
:[[వాడుకరి:Chaduvari|చదువరి]] గారూ క్షమించాలి. సరిగా గమనించకుండా వ్యాసం అభివృద్ధి జరిగిందికదా, మూస:మొలక అనే భావనతో చర్చాపేజీలు ఆరెండు తొలగించుట జరిగింది.ఆ మార్పులు రెండూ రద్దు చేసాను. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 03:26, 31 జూలై 2022 (UTC)
==ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ కృషిలో చురుకైనవారు==
{| style="border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;"
|rowspan="2" style="vertical-align:middle;" | [[File:Andhra Pradesh districts - Telugu.svg|100px]]
|rowspan="2" |
|style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ కృషిలో చురుకైనవారు'''
|-
|style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;" | @[[User:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారికి, [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీరణ 2022 - సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యతా వ్యాసాల అభివృద్ధి కృషిలో]] చురుకుగా పాల్గొన్నందులకు,మీ సహకారానికి ధన్యవాదాలు. గుర్తింపుగా ఈ పతకాన్ని స్వీకరించండి.. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 14:14, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
|}
9x01seswbm2gbpzsfl559awvmrlf421
మూస:WikiProject status
10
149621
3620380
3477631
2022-08-11T05:01:55Z
Chaduvari
97
"విజయవంతంగా పూర్తైంద"నే కొత్త స్థితిని చేర్చాను
wikitext
text/x-wiki
{{ombox
|class=hlist
|type=notice
|style={{#if:{{{margin|}}} | margin-left:{{{margin}}};margin-right:{{{margin}}}; }}{{{style|}}}
|image = {{{image|[[Image:People icon.svg|45px]]}}}
|text={{#switch:{{lc:{{{1|}}}}}
|active
|#default='''This is {{#switch:{{{project-type}}}
|topic={{#if:{{{topic|}}}
|{{#if:{{{taskforce|}}}
|the {{{topic}}} [[Wikipedia:WikiProject Council/Guide/Task forces|task force]]
|[[Wikipedia:WikiProject|WikiProject]] {{{topic}}}
}},''' a collaboration area for Wikipedians interested in improving coverage of {{{topic}}}.
|a {{#if:{{{taskforce|}}}
|[[Wikipedia:WikiProject Council/Guide/Task forces|task force]]
|[[Wikipedia:WikiProject|WikiProject]]
}},''' an area for focused collaboration among Wikipedians.
}}
|process={{#if:{{{process|}}}
|{{#if:{{{taskforce|}}}
|the {{{process}}} [[Wikipedia:WikiProject Council/Guide/Task forces|task force]]
|[[Wikipedia:WikiProject|WikiProject]] {{{process}}}
}}, an area for focused collaboration among Wikipedians.
|a {{#if:{{{taskforce|}}}
|[[Wikipedia:WikiProject Council/Guide/Task forces|task force]]
|[[Wikipedia:WikiProject|WikiProject]]
}}, a collaboration area and open group of editors''' dedicated to organi{{#if:{{{en-gb|}}}|s|z}}ing an internal process on Wikipedia.
}}
|#default=a {{#if:{{{taskforce|}}}
|[[Wikipedia:WikiProject Council/Guide/Task forces|task force]]
|[[Wikipedia:WikiProject|WikiProject]]
}},''' an area for focused collaboration among Wikipedians.
}}
|semi
|semi-active = '''This [[Wikipedia:WikiProject|WikiProject]] is believed to be semi-active.''' Activity is slower than it once was. If you are not currently a member of the project, please consider joining it {{#if:{{{parent|}}}|and/or its parent project [[Wikipedia:WikiProject {{{parent}}}|WikiProject {{{parent}}}]] }}to help. See [[WP:INACTIVEWP|the WikiProject Guide]] for advice on reviving an inactive WikiProject.<br /><small>Feel free to remove this tag if activity resumes or if this tag was placed in error. If almost no activity occurs in this WikiProject, consider replacing this tag with {{tlg|WikiProject status|Inactive}}.
|inactive = '''This {{#if:{{{wp|}}}
|Wikipedia 
}}{{#switch:{{{type}}}
|game=game-related
|edu=education-related
|sports=sports-related
|geo=geographical
|band=music-related
|TV show=TV-related
|anime and manga=anime and manga-related
}} [[Wikipedia:WikiProject|WikiProject]] is believed to be inactive.''' If you are not currently a member of the project, please consider joining it {{#if:{{{parent|}}}
|and/or its parent project [[Wikipedia:WikiProject {{{parent}}}|WikiProject {{{parent}}}]] 
}}to help. This tag may be removed if activity resumes, or if this tag has been placed in error.
|defunct = '''This [[Wikipedia:WikiProject|WikiProject]] is defunct.'''<br /> {{#if:{{{mergedto|}}}
|It has been merged into or replaced by [[Wikipedia:WikiProject {{{mergedto}}}|WikiProject {{{mergedto}}}]].
}} Consider {{#if:{{{mergedto|}}}
|joining that or 
}}looking for related projects {{#if:{{{parent|}}}
|such as [[Wikipedia:WikiProject {{{parent}}}|WikiProject {{{parent}}}]] 
}}to help. If you feel this defunct project may be worth reviving, please discuss with related projects first. See [[WP:INACTIVEWP|the WikiProject Guide]] for advice on reviving an inactive WikiProject.<br> <small>Feel free to remove this tag if it was placed in error.</small>
|success = '''ఈ [[Wikipedia:WikiProject|వికీప్రాజెక్టు]] విజయవంతంగా ముగిసింది.''' ఈ ప్రాజెక్టు తలపెట్టిన లక్ష్యాలన్నీ పూర్తయ్యాయి. ఇక ఇక్కడ చెయ్యడానికి పనేమీ లేదు. దీని లక్ష్యాలను దాటి, మరికొన్ని పనులు చెయ్యాలని మీరు భావిస్తే, అందుకు అనుగుణంగా ఇతర ప్రాజెక్టులేంఐనా ఉన్నాయేమో పరిశీలించండి. లేదా సదరు లక్ష్యాలతో ఒక కొత్త ప్రాజెక్టును ప్రారంభించండి.
}}{{#if:{{{date|}}}
| ''(Tag placed {{{date}}})''
}}</small>{{#if:{{{note|}}}
|<br>{{{note}}}
}}<br><small>
* [[Wikipedia:WikiProject Council/Guide|Guide to WikiProjects]]
* [[Wikipedia:WikiProject Council/Directory|Directory of WikiProjects]]{{#if:{{{portal|}}}
|*[[Portal:{{{portal}}}]]
}}
{{#switch:{{lc:{{{1|}}}}}
|inactive=
* [[WP:INACTIVEWP|Advice on dealing with inactive WikiProjects]]
* [[Wikipedia:WikiProject Council/Inactive projects|List of inactive WikiProjects]]
}}</small>
|imageright = {{#if:{{{sc1<includeonly>|</includeonly>}}}
|{{Ombox/shortcut|{{{sc1|}}}|{{{sc2|}}}|{{{sc3|}}}|{{{sc4|}}}|{{{sc5|}}}}}
}}
}}{{category handler
|nocat={{{nocat|}}}
|wikipedia={{#switch:{{lc:{{{1|}}}}}
|active
|#default = [[Category:Active WikiProjects|{{WikiProjectbasename}}]]
|semi
|semi-active = [[Category:Semi-active WikiProjects|{{WikiProjectbasename}} ]]
|inactive = {{#ifeq: {{lc:false}}|false|[[Category:Inactive {{#ifeq:{{{type}}}|game|game-related |}}{{#ifeq:{{{type}}}|edu|education-related |}}{{#ifeq:{{{type}}}|sports|sports-related |}}{{#ifeq:{{{type}}}|geo|geographical |}}{{#ifeq:{{{type}}}|TV show|TV-related |}}{{#ifeq:{{{type}}}|anime and manga|anime and manga-related |}}{{#ifeq:{{{type}}}|band|music-related |}}{{#if:|Wikipedia }}WikiProjects|{{WikiProjectbasename}}]]| <!-- Category suppressed --> }}
|defunct = [[Category:Defunct WikiProjects|{{WikiProjectbasename}}]]
}}
}}<noinclude>
{{Documentation}}
</noinclude>
tgkk8h7k3bdd2npzw91i2nyrqqv9csz
3620381
3620380
2022-08-11T05:06:06Z
Chaduvari
97
+వర్గాలు
wikitext
text/x-wiki
{{ombox
|class=hlist
|type=notice
|style={{#if:{{{margin|}}} | margin-left:{{{margin}}};margin-right:{{{margin}}}; }}{{{style|}}}
|image = {{{image|[[Image:People icon.svg|45px]]}}}
|text={{#switch:{{lc:{{{1|}}}}}
|active
|#default='''This is {{#switch:{{{project-type}}}
|topic={{#if:{{{topic|}}}
|{{#if:{{{taskforce|}}}
|the {{{topic}}} [[Wikipedia:WikiProject Council/Guide/Task forces|task force]]
|[[Wikipedia:WikiProject|WikiProject]] {{{topic}}}
}},''' a collaboration area for Wikipedians interested in improving coverage of {{{topic}}}.
|a {{#if:{{{taskforce|}}}
|[[Wikipedia:WikiProject Council/Guide/Task forces|task force]]
|[[Wikipedia:WikiProject|WikiProject]]
}},''' an area for focused collaboration among Wikipedians.
}}
|process={{#if:{{{process|}}}
|{{#if:{{{taskforce|}}}
|the {{{process}}} [[Wikipedia:WikiProject Council/Guide/Task forces|task force]]
|[[Wikipedia:WikiProject|WikiProject]] {{{process}}}
}}, an area for focused collaboration among Wikipedians.
|a {{#if:{{{taskforce|}}}
|[[Wikipedia:WikiProject Council/Guide/Task forces|task force]]
|[[Wikipedia:WikiProject|WikiProject]]
}}, a collaboration area and open group of editors''' dedicated to organi{{#if:{{{en-gb|}}}|s|z}}ing an internal process on Wikipedia.
}}
|#default=a {{#if:{{{taskforce|}}}
|[[Wikipedia:WikiProject Council/Guide/Task forces|task force]]
|[[Wikipedia:WikiProject|WikiProject]]
}},''' an area for focused collaboration among Wikipedians.
}}
|semi
|semi-active = '''This [[Wikipedia:WikiProject|WikiProject]] is believed to be semi-active.''' Activity is slower than it once was. If you are not currently a member of the project, please consider joining it {{#if:{{{parent|}}}|and/or its parent project [[Wikipedia:WikiProject {{{parent}}}|WikiProject {{{parent}}}]] }}to help. See [[WP:INACTIVEWP|the WikiProject Guide]] for advice on reviving an inactive WikiProject.<br /><small>Feel free to remove this tag if activity resumes or if this tag was placed in error. If almost no activity occurs in this WikiProject, consider replacing this tag with {{tlg|WikiProject status|Inactive}}.
|inactive = '''This {{#if:{{{wp|}}}
|Wikipedia 
}}{{#switch:{{{type}}}
|game=game-related
|edu=education-related
|sports=sports-related
|geo=geographical
|band=music-related
|TV show=TV-related
|anime and manga=anime and manga-related
}} [[Wikipedia:WikiProject|WikiProject]] is believed to be inactive.''' If you are not currently a member of the project, please consider joining it {{#if:{{{parent|}}}
|and/or its parent project [[Wikipedia:WikiProject {{{parent}}}|WikiProject {{{parent}}}]] 
}}to help. This tag may be removed if activity resumes, or if this tag has been placed in error.
|defunct = '''This [[Wikipedia:WikiProject|WikiProject]] is defunct.'''<br /> {{#if:{{{mergedto|}}}
|It has been merged into or replaced by [[Wikipedia:WikiProject {{{mergedto}}}|WikiProject {{{mergedto}}}]].
}} Consider {{#if:{{{mergedto|}}}
|joining that or 
}}looking for related projects {{#if:{{{parent|}}}
|such as [[Wikipedia:WikiProject {{{parent}}}|WikiProject {{{parent}}}]] 
}}to help. If you feel this defunct project may be worth reviving, please discuss with related projects first. See [[WP:INACTIVEWP|the WikiProject Guide]] for advice on reviving an inactive WikiProject.<br> <small>Feel free to remove this tag if it was placed in error.</small>
|success = '''ఈ [[Wikipedia:WikiProject|వికీప్రాజెక్టు]] విజయవంతంగా ముగిసింది.''' ఈ ప్రాజెక్టు తలపెట్టిన లక్ష్యాలన్నీ పూర్తయ్యాయి. ఇక ఇక్కడ చెయ్యడానికి పనేమీ లేదు. దీని లక్ష్యాలను దాటి, మరికొన్ని పనులు చెయ్యాలని మీరు భావిస్తే, అందుకు అనుగుణంగా ఇతర ప్రాజెక్టులేమైనా ఉన్నాయేమో పరిశీలించండి. లేదా సదరు లక్ష్యాలతో ఒక కొత్త ప్రాజెక్టును ప్రారంభించండి.
}}{{#if:{{{date|}}}
| ''(Tag placed {{{date}}})''
}}</small>{{#if:{{{note|}}}
|<br>{{{note}}}
}}<br><small>
* [[Wikipedia:WikiProject Council/Guide|Guide to WikiProjects]]
* [[Wikipedia:WikiProject Council/Directory|Directory of WikiProjects]]{{#if:{{{portal|}}}
|*[[Portal:{{{portal}}}]]
}}
{{#switch:{{lc:{{{1|}}}}}
|inactive=
* [[WP:INACTIVEWP|Advice on dealing with inactive WikiProjects]]
* [[Wikipedia:WikiProject Council/Inactive projects|List of inactive WikiProjects]]
}}</small>
|imageright = {{#if:{{{sc1<includeonly>|</includeonly>}}}
|{{Ombox/shortcut|{{{sc1|}}}|{{{sc2|}}}|{{{sc3|}}}|{{{sc4|}}}|{{{sc5|}}}}}
}}
}}{{category handler
|nocat={{{nocat|}}}
|wikipedia={{#switch:{{lc:{{{1|}}}}}
|active
|#default = [[వర్గం:ప్రస్తుతం నడుస్తూ ఉన్న వికీప్రాజెక్టులు|{{WikiProjectbasename}}]]
|semi
|semi-active = [[వర్గం:అంతగా చురుగ్గా లేని వికీప్రాజెక్టులు|{{WikiProjectbasename}} ]]
|inactive = {{#ifeq: {{lc:false}}|false|[[Category:Inactive {{#ifeq:{{{type}}}|game|game-related |}}{{#ifeq:{{{type}}}|edu|education-related |}}{{#ifeq:{{{type}}}|sports|sports-related |}}{{#ifeq:{{{type}}}|geo|geographical |}}{{#ifeq:{{{type}}}|TV show|TV-related |}}{{#ifeq:{{{type}}}|anime and manga|anime and manga-related |}}{{#ifeq:{{{type}}}|band|music-related |}}{{#if:|Wikipedia }}WikiProjects|{{WikiProjectbasename}}]]| <!-- Category suppressed --> }}
|defunct = [[వర్గం:అర్ధంతరంగా ఆగిపోయిన వికీప్రాజెక్టులు|{{WikiProjectbasename}}]]
|success = [[వర్గం:విజయవంతంగా ముగిసిన వికీప్రాజెక్టులు|{{WikiProjectbasename}}]]
}}
}}<noinclude>
{{Documentation}}
</noinclude>
i8kl45c1plz6mrnfk9yshhqab0q6fc6
3620382
3620381
2022-08-11T05:09:05Z
Chaduvari
97
లింకుల మార్పు
wikitext
text/x-wiki
{{ombox
|class=hlist
|type=notice
|style={{#if:{{{margin|}}} | margin-left:{{{margin}}};margin-right:{{{margin}}}; }}{{{style|}}}
|image = {{{image|[[Image:People icon.svg|45px]]}}}
|text={{#switch:{{lc:{{{1|}}}}}
|active
|#default='''This is {{#switch:{{{project-type}}}
|topic={{#if:{{{topic|}}}
|{{#if:{{{taskforce|}}}
|the {{{topic}}} [[Wikipedia:WikiProject Council/Guide/Task forces|task force]]
|[[Wikipedia:WikiProject|WikiProject]] {{{topic}}}
}},''' a collaboration area for Wikipedians interested in improving coverage of {{{topic}}}.
|a {{#if:{{{taskforce|}}}
|[[Wikipedia:WikiProject Council/Guide/Task forces|task force]]
|[[Wikipedia:WikiProject|WikiProject]]
}},''' an area for focused collaboration among Wikipedians.
}}
|process={{#if:{{{process|}}}
|{{#if:{{{taskforce|}}}
|the {{{process}}} [[Wikipedia:WikiProject Council/Guide/Task forces|task force]]
|[[Wikipedia:WikiProject|WikiProject]] {{{process}}}
}}, an area for focused collaboration among Wikipedians.
|a {{#if:{{{taskforce|}}}
|[[Wikipedia:WikiProject Council/Guide/Task forces|task force]]
|[[Wikipedia:WikiProject|WikiProject]]
}}, a collaboration area and open group of editors''' dedicated to organi{{#if:{{{en-gb|}}}|s|z}}ing an internal process on Wikipedia.
}}
|#default=a {{#if:{{{taskforce|}}}
|[[Wikipedia:WikiProject Council/Guide/Task forces|task force]]
|[[Wikipedia:WikiProject|WikiProject]]
}},''' an area for focused collaboration among Wikipedians.
}}
|semi
|semi-active = '''This [[Wikipedia:WikiProject|WikiProject]] is believed to be semi-active.''' Activity is slower than it once was. If you are not currently a member of the project, please consider joining it {{#if:{{{parent|}}}|and/or its parent project [[Wikipedia:WikiProject {{{parent}}}|WikiProject {{{parent}}}]] }}to help. See [[WP:INACTIVEWP|the WikiProject Guide]] for advice on reviving an inactive WikiProject.<br /><small>Feel free to remove this tag if activity resumes or if this tag was placed in error. If almost no activity occurs in this WikiProject, consider replacing this tag with {{tlg|WikiProject status|Inactive}}.
|inactive = '''This {{#if:{{{wp|}}}
|Wikipedia 
}}{{#switch:{{{type}}}
|game=game-related
|edu=education-related
|sports=sports-related
|geo=geographical
|band=music-related
|TV show=TV-related
|anime and manga=anime and manga-related
}} [[Wikipedia:WikiProject|WikiProject]] is believed to be inactive.''' If you are not currently a member of the project, please consider joining it {{#if:{{{parent|}}}
|and/or its parent project [[Wikipedia:WikiProject {{{parent}}}|WikiProject {{{parent}}}]] 
}}to help. This tag may be removed if activity resumes, or if this tag has been placed in error.
|defunct = '''This [[Wikipedia:WikiProject|WikiProject]] is defunct.'''<br /> {{#if:{{{mergedto|}}}
|It has been merged into or replaced by [[Wikipedia:WikiProject {{{mergedto}}}|WikiProject {{{mergedto}}}]].
}} Consider {{#if:{{{mergedto|}}}
|joining that or 
}}looking for related projects {{#if:{{{parent|}}}
|such as [[Wikipedia:WikiProject {{{parent}}}|WikiProject {{{parent}}}]] 
}}to help. If you feel this defunct project may be worth reviving, please discuss with related projects first. See [[WP:INACTIVEWP|the WikiProject Guide]] for advice on reviving an inactive WikiProject.<br> <small>Feel free to remove this tag if it was placed in error.</small>
|success = '''ఈ [[Wikipedia:WikiProject|వికీప్రాజెక్టు]] విజయవంతంగా ముగిసింది.''' ఈ ప్రాజెక్టు తలపెట్టిన లక్ష్యాలన్నీ పూర్తయ్యాయి. ఇక ఇక్కడ చెయ్యడానికి పనేమీ లేదు. దీని లక్ష్యాలను దాటి, మరికొన్ని పనులు చెయ్యాలని మీరు భావిస్తే, అందుకు అనుగుణంగా ఇతర ప్రాజెక్టులేమైనా ఉన్నాయేమో పరిశీలించండి. లేదా సదరు లక్ష్యాలతో ఒక కొత్త ప్రాజెక్టును ప్రారంభించండి.
}}{{#if:{{{date|}}}
| ''(Tag placed {{{date}}})''
}}</small>{{#if:{{{note|}}}
|<br>{{{note}}}
}}<br><small>
* [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు|వికీప్రాజెక్టుల వివరాలు]]
* [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు#స్థూల_దృష్టి|వికీప్రాజెక్టుల జాబితా]]{{#if:{{{portal|}}}
|*[[Portal:{{{portal}}}]]
}}
{{#switch:{{lc:{{{1|}}}}}
|inactive=
* [[WP:INACTIVEWP|Advice on dealing with inactive WikiProjects]]
* [[Wikipedia:WikiProject Council/Inactive projects|List of inactive WikiProjects]]
}}</small>
|imageright = {{#if:{{{sc1<includeonly>|</includeonly>}}}
|{{Ombox/shortcut|{{{sc1|}}}|{{{sc2|}}}|{{{sc3|}}}|{{{sc4|}}}|{{{sc5|}}}}}
}}
}}{{category handler
|nocat={{{nocat|}}}
|wikipedia={{#switch:{{lc:{{{1|}}}}}
|active
|#default = [[వర్గం:ప్రస్తుతం నడుస్తూ ఉన్న వికీప్రాజెక్టులు|{{WikiProjectbasename}}]]
|semi
|semi-active = [[వర్గం:అంతగా చురుగ్గా లేని వికీప్రాజెక్టులు|{{WikiProjectbasename}} ]]
|inactive = {{#ifeq: {{lc:false}}|false|[[Category:Inactive {{#ifeq:{{{type}}}|game|game-related |}}{{#ifeq:{{{type}}}|edu|education-related |}}{{#ifeq:{{{type}}}|sports|sports-related |}}{{#ifeq:{{{type}}}|geo|geographical |}}{{#ifeq:{{{type}}}|TV show|TV-related |}}{{#ifeq:{{{type}}}|anime and manga|anime and manga-related |}}{{#ifeq:{{{type}}}|band|music-related |}}{{#if:|Wikipedia }}WikiProjects|{{WikiProjectbasename}}]]| <!-- Category suppressed --> }}
|defunct = [[వర్గం:అర్ధంతరంగా ఆగిపోయిన వికీప్రాజెక్టులు|{{WikiProjectbasename}}]]
|success = [[వర్గం:విజయవంతంగా ముగిసిన వికీప్రాజెక్టులు|{{WikiProjectbasename}}]]
}}
}}<noinclude>
{{Documentation}}
</noinclude>
0gsw5g56cuu9q340hnk4vw0zkgl11si
3620383
3620382
2022-08-11T05:10:40Z
Chaduvari
97
లింకు సవరణ
wikitext
text/x-wiki
{{ombox
|class=hlist
|type=notice
|style={{#if:{{{margin|}}} | margin-left:{{{margin}}};margin-right:{{{margin}}}; }}{{{style|}}}
|image = {{{image|[[Image:People icon.svg|45px]]}}}
|text={{#switch:{{lc:{{{1|}}}}}
|active
|#default='''This is {{#switch:{{{project-type}}}
|topic={{#if:{{{topic|}}}
|{{#if:{{{taskforce|}}}
|the {{{topic}}} [[Wikipedia:WikiProject Council/Guide/Task forces|task force]]
|[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు|WikiProject]] {{{topic}}}
}},''' a collaboration area for Wikipedians interested in improving coverage of {{{topic}}}.
|a {{#if:{{{taskforce|}}}
|[[Wikipedia:WikiProject Council/Guide/Task forces|task force]]
|[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు|WikiProject]]
}},''' an area for focused collaboration among Wikipedians.
}}
|process={{#if:{{{process|}}}
|{{#if:{{{taskforce|}}}
|the {{{process}}} [[Wikipedia:WikiProject Council/Guide/Task forces|task force]]
|[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు|WikiProject]] {{{process}}}
}}, an area for focused collaboration among Wikipedians.
|a {{#if:{{{taskforce|}}}
|[[Wikipedia:WikiProject Council/Guide/Task forces|task force]]
|[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు|WikiProject]]
}}, a collaboration area and open group of editors''' dedicated to organi{{#if:{{{en-gb|}}}|s|z}}ing an internal process on Wikipedia.
}}
|#default=a {{#if:{{{taskforce|}}}
|[[Wikipedia:WikiProject Council/Guide/Task forces|task force]]
|[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు|WikiProject]]
}},''' an area for focused collaboration among Wikipedians.
}}
|semi
|semi-active = '''This [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు|WikiProject]] is believed to be semi-active.''' Activity is slower than it once was. If you are not currently a member of the project, please consider joining it {{#if:{{{parent|}}}|and/or its parent project [[Wikipedia:WikiProject {{{parent}}}|WikiProject {{{parent}}}]] }}to help. See [[WP:INACTIVEWP|the WikiProject Guide]] for advice on reviving an inactive WikiProject.<br /><small>Feel free to remove this tag if activity resumes or if this tag was placed in error. If almost no activity occurs in this WikiProject, consider replacing this tag with {{tlg|WikiProject status|Inactive}}.
|inactive = '''This {{#if:{{{wp|}}}
|Wikipedia 
}}{{#switch:{{{type}}}
|game=game-related
|edu=education-related
|sports=sports-related
|geo=geographical
|band=music-related
|TV show=TV-related
|anime and manga=anime and manga-related
}} [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు|WikiProject]] is believed to be inactive.''' If you are not currently a member of the project, please consider joining it {{#if:{{{parent|}}}
|and/or its parent project [[Wikipedia:WikiProject {{{parent}}}|WikiProject {{{parent}}}]] 
}}to help. This tag may be removed if activity resumes, or if this tag has been placed in error.
|defunct = '''This [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు|WikiProject]] is defunct.'''<br /> {{#if:{{{mergedto|}}}
|It has been merged into or replaced by [[Wikipedia:WikiProject {{{mergedto}}}|WikiProject {{{mergedto}}}]].
}} Consider {{#if:{{{mergedto|}}}
|joining that or 
}}looking for related projects {{#if:{{{parent|}}}
|such as [[Wikipedia:WikiProject {{{parent}}}|WikiProject {{{parent}}}]] 
}}to help. If you feel this defunct project may be worth reviving, please discuss with related projects first. See [[WP:INACTIVEWP|the WikiProject Guide]] for advice on reviving an inactive WikiProject.<br> <small>Feel free to remove this tag if it was placed in error.</small>
|success = '''ఈ [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు|వికీప్రాజెక్టు]] విజయవంతంగా ముగిసింది.''' ఈ ప్రాజెక్టు తలపెట్టిన లక్ష్యాలన్నీ పూర్తయ్యాయి. ఇక ఇక్కడ చెయ్యడానికి పనేమీ లేదు. దీని లక్ష్యాలను దాటి, మరికొన్ని పనులు చెయ్యాలని మీరు భావిస్తే, అందుకు అనుగుణంగా ఇతర ప్రాజెక్టులేమైనా ఉన్నాయేమో పరిశీలించండి. లేదా సదరు లక్ష్యాలతో ఒక కొత్త ప్రాజెక్టును ప్రారంభించండి.
}}{{#if:{{{date|}}}
| ''(Tag placed {{{date}}})''
}}</small>{{#if:{{{note|}}}
|<br>{{{note}}}
}}<br><small>
* [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు|వికీప్రాజెక్టుల వివరాలు]]
* [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు#స్థూల_దృష్టి|వికీప్రాజెక్టుల జాబితా]]{{#if:{{{portal|}}}
|*[[Portal:{{{portal}}}]]
}}
{{#switch:{{lc:{{{1|}}}}}
|inactive=
* [[WP:INACTIVEWP|Advice on dealing with inactive WikiProjects]]
* [[Wikipedia:WikiProject Council/Inactive projects|List of inactive WikiProjects]]
}}</small>
|imageright = {{#if:{{{sc1<includeonly>|</includeonly>}}}
|{{Ombox/shortcut|{{{sc1|}}}|{{{sc2|}}}|{{{sc3|}}}|{{{sc4|}}}|{{{sc5|}}}}}
}}
}}{{category handler
|nocat={{{nocat|}}}
|wikipedia={{#switch:{{lc:{{{1|}}}}}
|active
|#default = [[వర్గం:ప్రస్తుతం నడుస్తూ ఉన్న వికీప్రాజెక్టులు|{{WikiProjectbasename}}]]
|semi
|semi-active = [[వర్గం:అంతగా చురుగ్గా లేని వికీప్రాజెక్టులు|{{WikiProjectbasename}} ]]
|inactive = {{#ifeq: {{lc:false}}|false|[[Category:Inactive {{#ifeq:{{{type}}}|game|game-related |}}{{#ifeq:{{{type}}}|edu|education-related |}}{{#ifeq:{{{type}}}|sports|sports-related |}}{{#ifeq:{{{type}}}|geo|geographical |}}{{#ifeq:{{{type}}}|TV show|TV-related |}}{{#ifeq:{{{type}}}|anime and manga|anime and manga-related |}}{{#ifeq:{{{type}}}|band|music-related |}}{{#if:|Wikipedia }}WikiProjects|{{WikiProjectbasename}}]]| <!-- Category suppressed --> }}
|defunct = [[వర్గం:అర్ధంతరంగా ఆగిపోయిన వికీప్రాజెక్టులు|{{WikiProjectbasename}}]]
|success = [[వర్గం:విజయవంతంగా ముగిసిన వికీప్రాజెక్టులు|{{WikiProjectbasename}}]]
}}
}}<noinclude>
{{Documentation}}
</noinclude>
05ea5bz8vo71qn9q24gdzvaompexnoz
భూత్పూర్ (భూత్పూర్ మండలం)
0
151388
3620536
3546565
2022-08-11T11:30:15Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Settlement|
|name = భూత్పూర్
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline = Bhoothpur Village.jpg
|imagesize = 200px
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = తెలంగాణ
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption =
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[తెలంగాణ]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[మహబూబ్నగర్ జిల్లా]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[భూత్పూర్]]
<!-- Politics ----------------->
|government_footnotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name = టి.శోభాదేవి
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 6248
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 = 3161
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 = 3087
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 = 1331
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2011
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 3449
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 = 2012
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 = 1437
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 16.70
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 78.06
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 509382
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info = 08542
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
'''భూత్పూర్,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[మహబూబ్ నగర్ జిల్లా]], [[భూత్పూర్ మండలం|భూత్పూర్]] మండలంలోని గ్రామం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 241 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> [[తెలంగాణ ప్రభుత్వం]] చేసిన పురపాలక సవరణ బిల్లులో భాగంగా 2018, ఆగస్టు 2న [[భూత్పూర్ పురపాలకసంఘం]]గా ఏర్పడింది.<ref name="రాష్ట్రంలో కొత్త పురపాలికలు ఇవే...">{{cite news|last1=నమస్తే తెలంగాణ| title=రాష్ట్రంలో కొత్త పురపాలికలు ఇవే...|url=https://www.ntnews.com/telangana-news/new-municipalities-in-telangana-state-1-1-561519.html| accessdate=15 April 2021|date=28 March 2018|archiveurl= https://web.archive.org/web/20180913190605/https://www.ntnews.com/telangana-news/new-municipalities-in-telangana-state-1-1-561519.html|archivedate=13 September 2018}}</ref>ఈ గ్రామం జిల్లా కేంద్రం మహబూబ్నగర్కు 8 కిమీ దూరంలో 44వ నెంబరు (పాతపేరు 7వ నెంబరు) జాతీయ రహదారిపై 16°42' ఉత్తర అక్షాంశం, 78°3' తూర్పు రేఖాంశంపై ఉపస్థితియై ఉంది.<ref>Handbook of Statistics, Mahabubnagar Dist, 2010, PNo 57</ref> మహబూబ్నగర్ నుంచి [[శ్రీశైలం]] వెళ్ళు ప్రధాన రహదారి కూడా గ్రామం మీదుగా వెళ్ళుచుండటంతో ఈ గ్రామం ప్రధాన రోడ్డు కూడలిగా మారింది.మొదట జడ్చర్ల తాలుకాలో భాగంగా ఉన్న ఈ గ్రామం 1986లో మండల వ్యవస్థ ఏర్పడిన పిదప ప్రత్యేకంగా మండల కేంద్రంగా మారింది.
== గణాంకాలు ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1331 ఇళ్లతో, 6248 జనాభాతో 1414 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 3161, ఆడవారి సంఖ్య 3087. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 928 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 1117. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 575543<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 509382. జనాభాలో ఎస్సీలు 928, ఎస్టీలు 1117 ఉన్నారు. అక్షరాస్యత శాతం 55.20%. గ్రామ కోడ్ సంఖ్య 575543. మండలంలో ఇది రెండో పెద్ద గ్రామం. జిల్లాలో 61వ పెద్ద గ్రామం.
== కార్యాలయాలు ==
గ్రామంలో మండల కార్యాలయాలతో పాటు, గ్రామపంచాయతి కార్యాలయం, సహకార పరపతి సంఘం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, శాఖా గ్రంథాలయం, వ్యవసాయ కార్యాలయం, ఉప-తపాలా కార్యాలయం ఉన్నాయి. శ్రీ[[సత్యసాయిబాబా|సత్యసాయి]] గురుకుల పాఠశాలతో పాటు గ్రామంలో జడ్పీ, మండల పరిషత్తు, ప్రైవేటుకు సంబంధించిన పలు విద్యాసంస్థలున్నాయి.
==భౌగోళికం, సరిహద్దులు==
[[File:Bhutpur X road.jpg|thumb|భూత్పూరు చౌరస్తా]]
ఈ గ్రామం 16°42' ఉత్తర అక్షాంశం, 78°3' తూర్పు రేఖాంశంపై ఉంది. భౌగోళికంగా ఈ గ్రామం మండలంలో ఉత్తరం వైపున మహబూబ్నగర్ మండలం సరిహద్దులో ఉంది. ఉత్తరాన మహబూబ్నగర్ మండలం ఉండగా, తూర్పున తాడిపర్తి, కొత్తూర్ గ్రామాలు, దక్షిణాన [[కొత్తమొల్గర]], గోప్లాపూర్ ఖుర్డ్ గ్రామాలు, పశ్చిమాన [[అమిస్తాపూర్]] గ్రామం సరిహద్దులుగా ఉన్నాయి.
==చరిత్ర==
[[దస్త్రం:భూత్పూరు శిలా శాసనం 3.jpg|220x220px|thumb|భూత్పూరు గ్రామంలోని ప్రాచీన శిలాశాసనం|alt=]]
చరిత్రలో బూదపురంగా పిలువబడిన ఈ గ్రామం పలు యుద్ధాలకు స్థానమైంది. తొలి తెలుగు కవయిత్రి [[కుప్పాంబిక]] వేయించిన శాసనంతో పాటు ఈ గ్రామంలో గోనరెడ్ల పాలకులకు, చాళుక్యులకు సంబంధించిన పలు చారిత్రక ఆధారాలు, శాసనాలున్నాయి.ఈ గ్రామంలోనే కాకుండా గ్రామ పరిసరాలలో కూడా పలు చారిత్రక ఆధారాలు, [[శాసనాలు]] ఉన్నాయి. ఒకప్పుడు రాజధానులుగా వర్థిల్లిన వర్థమానపురం, [[కందూరు]] లాంటి చారిత్రక ప్రాంతాలు కూడా గ్రామానికి సమీపంలోనే ఉన్నాయి.
భూత్పూరు ప్రాంతానికి ఘనమైన చారిత్రక ప్రాశస్త్యం ఉంది. బృహచ్ఛిలాయుగం నాటి ఆనవాళ్ళు లభించిన బాదేపల్లి, [[జడ్చర్ల]], [[బిజినపల్లి|బిజినేపల్లి]] ఈ గ్రామానికి సమీపంలో ఉన్నాయి.<ref>తెలంగాణ చరిత్ర, రచన:సుంకిరెడ్డి నారాయణరెడ్డి, 2011 ముద్రణ, పేజీ 23</ref> శాతవాహనుల కాలంలో ఈ ప్రాంతం భాగంగా ఉండేది. సా.శ.3వ శతాబ్దిలో ఇది ఇక్ష్వాకుల పాలనలోకి వెళ్ళింది. ఆ తర్వాత వాకాటకులు, విష్ణుకుండినుల అధీనంలో నుంచి సా.శ.6వ శతాబ్దిలో చాళుక్యుల పాలనలో చేరింది. కళ్యాణి చాళుక్యులకు సంబంధించిన [[శాసనం]] కూడా గ్రామంలో ఉంది.<ref>మహబూబ్నగర్ జిల్లా సర్వస్వము, రచన: బీఎన్ శాస్త్రి, పేజీ 127</ref> సా.శ.10వ శతాబ్దిలో కందూరు చోడుల రాజధాని అయిన కందూరు ఈ గ్రామానికి సమీపంలోనే ఉంది. 12వ శతాబ్దిలో గోనరెడ్లు అధికారంలోకి వచ్చి రాజధానిని వర్థమానపురానికి మార్చారు. ఈ రాజధాని కూడా భూత్పూరు గ్రామ సమీపంలోనిదే. ఈ కాలంలోనే [[గోన బుద్ధారెడ్డి]] రంగనాథ రామాయణం రచించాడు. ఇది తెలుగులో తొలి రామాయణం. గోన బుద్ధారెడ్డి సొదరి [[కుప్పాంబిక]] సా.శ.1276లో<ref>తెలంగాణ సాహిత్య వైశిష్ట్యం, రచన: ఆచార్య ఎస్వీ రామారావు, పేజీ 29</ref> ఈ గ్రామంలో ఒక శాసనం వేయించింది. ఇదే బూదపురం శాసనంగా ప్రసిద్ధి చెందింది.<ref>తెలంగాణ చరిత్ర, రచన:సుంకిరెడ్డి నారాయణరెడ్డి, 2011 ముద్రణ, పేజీ 129</ref> ఈమె [[తెలుగు]]లో తొలి కవయిత్రిగా గణతికెక్కింది. వర్థమానపురం పాలకుడు మల్యాల గుండయ బూదపురం సమీపంలో బానసముద్రం, కుప్పసముద్రం త్రవ్వించాడు. గణపతిదేవుని పేరిట గణపసముద్రం కూడా త్రవ్వించాడు.<ref>మహబూబ్నగర్ జిల్లా సర్వస్వము, రచన:బీఎన్ శాస్త్రి, పేజీ 225</ref> ఇతను 1259లో బూదపురంలో శాసనం వేయించాడు.<ref>నాగర్కర్నూల్ తాలుకా గ్రామాలు- చరిత్ర, రచన:కపిలవాయి కిశోర్బాబు</ref> కాకతీయ గణపతిదేవుడు వర్థమానపురంపైకి దండెత్తి రావడంతో ఈ ప్రాంతం కాకతీయ సామ్రాజ్యంలో భాగమైంది. వర్థమానపురం పాలకులకు, కాకతీయులకు మధ్యన భారీ యుద్ధం ఈ ప్రాంతంలోనే జరినట్లు తెలుస్తుంది. ఆ తర్వాత [[గణపతిదేవుడు]] వర్థమాన పురాన్ని గాడిదలచే దున్నించి గ్రామం మొత్తాన్ని నాశనం చేసి గుండదండాధీశుడిని ఈ ప్రాంతపు ప్రతినిధిగా నియమించి వెళ్ళిపోయాడు.<ref>మహబూబ్నగర్ జిల్లా సర్వస్వము, రచన: [[బీఎన్ శాస్త్రి]], పేజీ 242</ref> గుండదండాధీశుడు వేయించిన శాసనం కూడా భూత్పూరులో లభ్యమైంది. భూత్పూరు సమీపంలోని [[పోతులమడుగు]] గ్రామంలోని శిలాశాసనం ఆధారంగా ఈ ప్రాంతం 13వ శతాబ్దిలో బాదామి చాళుక్యులు ఏలినట్లు చరిత్రకారులు నిర్థారించారు.<ref>ఈనాడు దినపత్రిక, మహబూబ్నగర్ జిల్లా టాబ్లాయిడ్, తేది 17-08-2008</ref> 14వ శతాబ్దంలో ఇది పద్మనాయక సామ్రాజ్యంలో ఉండింది. ఆ తర్వాత బహమనీలు, [[కుతుబ్షాహీలు]], [[ఆసఫ్జాహీలు]] పాలించారు. 1948, సెప్టెంబరులో నిజాం పాలన నుంచి బయటపడి భారతదేశంలో భాగమైంది. 1948 నుంచి 1956 వరకు హైదరాబాదు రాష్ట్రంలో ఉండి, భాషా ప్రయుక్త రాష్ట్రాల అవతరణతో [[తెలంగాణ]] మొత్తంతో పాటు ఆంధ్రప్రదేశ్లో భాగమైంది. 2014 జూన్ 2న తెలంగాణ ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా అవతరించడంతో ఇది కూడా తెలంగాణ రాష్ట్రంలో భాగమైంది.
ప్రారంభంలో ఈ ప్రాంతం [[నల్గొండ జిల్లా]]లో భాగంగా ఉండేది. 1870లో నల్గొండను విభజించి [[నాగర్కర్నూలు]] జిల్లా ఏర్పాటు చేయడంతో ఈ ప్రాంతం కూడా నాగర్కర్నూలు జిల్లాలో చేరింది. 1883లో మహబూబ్నగర్ జిల్లా కేంద్రం కావడంతో<ref>పాలమూరు సాహితీవైభవం, రచన: ఆచార్య [[ఎస్వీ రామారావు]], 2010 ప్రచురణ, పేజీ 4</ref> ఈ జిల్లాలో భాగమై కొనసాగుతోంది. మొదట నాగర్కర్నూలు తాలుకాలో, ఆ తర్వాత 1986 వరకు జడ్చర్ల తాలుకాలో ఉండగా, మండల వ్యవస్థ ఏర్పాటుతో ఈ గ్రామం ప్రత్యేకంగా మండల కేంద్రం అయింది.
==దేవాలయాలు==
[[File:Sri Muniranga Swamy Temple, Bhutpur.jpg|thumb|శ్రీమునిరంగస్వామి దేవాలయం, భూత్పూరు]]
పురాతనమైన నందీశ్వరాలయం గ్రామం నడిబొడ్డున ఉంది.
==రవాణా సౌకర్యాలు==
[[దస్త్రం:Bhoothpu-MNagar Road.jpg|220x220px|thumb|భూత్పూరు నుంచి మహబూబ్నగర్ వెళ్ళు రహదారి|alt=]]
[[దస్త్రం:భూత్పూరు గ్రామ రహదారి చిత్రం.png|220x220px|thumb|భూత్పూరు గ్రామ రోడ్డు రహదారి చిత్రం|alt=]]
'''రోడ్డు రవాణా:''' జిల్లా కేంద్రానికి అతిసమీపంలో ఉండుట, 44వ నెంబరు జాతీయ రహదారిపై ఉండుటచే రవాణా పరంగా గ్రామానికి మంచి సౌలభ్యం ఉంది. భూత్పూర్ ప్రముఖ కూడలి ప్రదేశం. జాతీయ రహదారిపై నుంచి [[హైదరాబాదు]]- [[బెంగుళూరు]] వైపులకే కాకుండా కూడలి నుంచి మహబూబ్నగర్, [[శ్రీశైలం]] వైపు రహదారులున్నాయి. జాతీయ రహదారిపై ఫ్లైఓవర్ నిర్మించబడింది.
'''రైలురవాణా:''' గ్రామానికి రైలు సదుపాయము లేదు. అయిననూ 8 కిమీ దూరంలో ఉన్న మహబూబ్నగర్ రైల్వేస్టేషను గ్రామస్థులకు అందుబాటులో ఉంది.
'''వాయురవాణా:''' ఈ గ్రామానికి సమీపంలో ఉన్న విమానాశ్రయం శంషాబాదులోని రాజీవ్గాంధీ అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం. ఇది భూత్పూర్ నుంచి 90 కిమీ దూరంలో ఉంది.
==రాజకీయాలు==
ఈ గ్రామం [[దేవరకద్ర అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం]], [[మహబూబ్ నగర్ లోకసభ నియోజకవర్గం]]లో భాగంగా ఉంది. నియోజకవర్గాల పునర్విభజనకు ముందు జడ్చర్ల అసెంబ్లీ నియోజకవర్గంలో ఉండేది.2001లో గ్రామ సర్పంచిగా నారాయణరెడ్డి, 2006లో కాట్రావత్ ప్రమీల (ఇండిపెండెంట్) గెలుపొందినారు. 2013, ఫిబ్రవరిలో జరిగిన సహకార సంఘపు ఎన్నికలో సింగిల్ విండోలోని 13 డైరెక్టర్ స్థానాలలో పదింటిని [[తెరాస]], రెండు తెలుగుదేశం పార్టీ, ఒక స్థానంలో కాంగ్రెస్ పార్టీ గెలుపొందాయి.<ref>archive.andhrabhoomi.net/content/b-1036</ref> 2013, జూలై 23న జరిగిన పంచాయతి ఎన్నికలలో సర్పంచిగా టి.శోభాదేవి ఎన్నికైనది.<ref>ఈనాడు దినపత్రిక, మహబూబ్నగర్ జిల్లా టాబ్లాయిడ్, తేది 24-07-2013</ref>
==విద్యాసంస్థలు==
గ్రామంలో రెండు మండల పరిషత్తు ప్రాథమిక పాఠశాలలు, ఒక ఉర్దూమీడియం మండల పరిషత్తు ప్రాథమిక పాఠశాల, ఒక జిల్లాపరిషత్తు ఉన్నత పాఠశాల, ఒక మండల పరిషత్తు ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల, ప్రైవేట్ పాఠశాలలు (శ్రీసత్యసాయి గురుకులం ఉన్నత పాఠశాల, న్యూటాలెంట్ స్కూల్, వివేకానంద విద్యాలయం) ఉన్నాయి. గ్రామంలో డిగ్రీ కళాశాల లేదు. దీనికై విద్యార్థులు మహబూబ్నగర్ పట్టణానికి లేదా జడ్చర్లకు వెళ్ళవలసివస్తుంది.
==శాఖా గ్రంథాలయం==
గ్రామం నడిబొడ్డున పురాతనమైన నందీశ్వరాలయం ప్రక్కనే శాఖా [[గ్రంథాలయం]] ఉంది. [[తెలుగు]]. [[హిందీ భాష|హిందీ]], [[ఆంగ్ల భాష|ఆంగ్లం]], [[ఉర్దూ భాష|ఉర్దూ]] పుస్తకాలే కాకుండా దినపత్రికలు, వారపత్రికలు గ్రామస్థులకు అందుబాటులో ఉన్నాయి. ఈ శాఖా గ్రంథాలయానికి కావలసిన వనరులు జిల్లా గ్రంథాలయ సంస్థ నుంచి సమకూరుతుంది. ఉదయం, సాయంత్రం వేళలలో గ్రంథాలయం పనిచేస్తుంది.
==గ్రామపాలన==
[[దస్త్రం:Bhoothpur Grampanchayath Office.jpg|220x220px|thumb|భూత్పూరు గ్రామపంచాయతీ కార్యాలయం, ముందు నిలబడింది మాజీ సర్పంచి నారాయణరెడ్డి|alt=]]
భూత్పూర్ గ్రామపాలన గ్రామపంచాయతీచే నిర్వహించబడుతుంది. 2013 ఎన్నికల నాటికి పంచాయతి పరిధిలో 14 వార్డులు ఉన్నాయి. ఒక్కో వార్డుకు ఒక వార్డు సభ్యుడు ఎన్నికయ్యాడు. గ్రామపంచాయతికి అధిపతి సర్పంచి. 2013, జూలై 23న జరిగిన పంచాయతి ఎన్నికలలో టి.శోబాధేవి సర్పంచిగా ఎన్నికైనది. పారిశుద్ధ్యం, వీధిదీపాల ఏర్పాటు, త్రాగునీటి సరఫరా గ్రామపంచాయతి ముఖ్యవిధులు. కేంద్ర-రాష్ట్ర ఆర్థిక సంఘం నిధుల నుంచి పలు నిర్మాణ పనులు కూడా జరిగాయి. [[జాతీయ రహదారి]]పై ఉన్న ఫ్లైఓవర్ ప్రక్కనే (జడ్చర్ల వైపు) గ్రామపంచాయతి కార్యాలయం ఉంది.
'''ఆదాయవనరులు:''' గ్రామపంచాయతికి ముఖ్యంగా వసూలు చేసే ఇంటి పన్నులు, నీటి పన్నులు, లైసెన్స్ ఫీజు, అనుమతి ఫీజుతదితరాలే కాకుండా 13వ ఆర్థిక సంఘం నిధులు, రాష్ట్ర ఆర్థిక సంఘం నిధులు కూడా లభిస్తాయి. ఆర్థిక సంఘం నిధుల నుంచి నిర్మాణాత్మకమైన పనులు అనగా కాల్వల నిర్మాణం, స్లాబుల నిర్మాణం, ప్రహరీ గోడలు, బోర్వెల్స్ వేయడం తదితరాలకై వినియోగించబడుతుంది.
==వాతావరణం, వర్షపాతం==
ఈ గ్రామం 16 డిగ్రీల ఉత్తర అక్షాంశంపై ఉండుట వల్ల జిల్లాలోని ఇతర ప్రాంతాల వలె ఇక్కడ కూడా వేసవిలో వేడిగా ఉంటుంది. ఏప్రిల్, మేలలో 39 డిగ్రీల సెంటిగ్రేడ్ వరకు గరిష్ఠ ఉష్ణోగ్రత, డిసెంబరు-జనవరిలలో 16 డిగ్రీల సెంటిగ్రేడ్ వరకు కనిష్ఠ ఉష్ణోగ్రతలు నమోదు అవుతుంటాయి. ఈ గ్రామం సరాసరి వార్షిక వర్షపాతం 626 మిల్లిమీటర్లు.<ref>Handbook of Statistics, Mahabubnagar Dist, 2010, PNo 42</ref> ఇందులో అధికభాగం జూన్-జూలై మాసాలలో నైరుతి రుతుపవనాల వల్ల కురుస్తుంది.
==వ్యవసాయం, పంటలు==
గ్రామ ప్రజల ప్రధాన జీవనాధారం వ్యవసాయము. గ్రామంలో పండించే ముఖ్యమైన పంట [[వరి]]. [[మొక్కజొన్న]], జొన్నలు, [[కందులు]] కూడా పండిస్తారు. వరి పంట ఖరీఫ్, రబీలలో పండగా, మొక్కజొన్న, జొన్నలు, కందులు [[ఖరీఫ్ పంట|ఖరీఫ్లో]] మాత్రమే పండుతుంది. ఇక్కడ పండించే పంటను వ్యవసాయదారులు [[జడ్చర్ల]] లేదా మహబూబ్నగర్ మార్కెట్ కమిటీలకు తరలించి విక్రయిస్తారు. ఇవి కాకుండా కూరగాయలు పండించి స్థానికంగా విక్రయిస్తారు. ప్రతి ఆదివారం రోజు జాతీయ రహదారి ప్రధాన కూడలి వద్ద పెద్ద సంత జరుగుతుంది.
==గ్రామ సంస్కృతి==
'''పండుగలు:''' దసరా, దీపావళి, సంక్రాంతి, ఉగాది, వినాయక చవితి, రంజాన్, క్రిస్మస్, మొహర్రం తదితరపండుగలు గ్రామంలో జరుపుకొనే ప్రధాన పండుగలు. వినాయక చవితి సందర్భంగా వీధివీధనా గణపతి విగ్రహాలు ప్రతిష్ఠించి, ఐదురోజుల అనంతరం నిమజ్జనం చేస్తారు. సీతారామలక్ష్మణ సంజీవరాయ యువజన సంఘం ఆధ్వర్యంలో భారీ వినాయకుడిని ప్రతిష్ఠిస్తారు.<ref>[[ఆంధ్రజ్యోతి]] దినపత్రిక, మహబుబ్నగర్ జిల్లా టాబ్లాయిడ్, తేది 13-09-2013</ref>
'''వేషధారణ:'''జిల్లాలోని ఇతర ప్రాంతాల వలె ఈ గ్రామంలో కూడా పురుషుల సంఖ్య ప్యాంటు, చొక్కా, వృద్ధులు (పురుషుల సంఖ్య) [[ధోవతి]], చొక్కా, స్త్రీల సంఖ్య చీర, [[రవిక]] ధరిస్తారు. టీనేజి అమ్మాయిలు / అబ్బాయిలు కొత్త కొత్త ఆకర్షణీయమైన దుస్తులలో కనిపిస్తారు.
'''వంటలు, భోజనం:'''జిల్లాలోని ఇఅతర ప్రాంతాల మాదిరిగా ఇక్కడ కూడా వరి అన్నం, కూరగాయలు ప్రధాన ఆహారంగా తీసుకుంటారు. [[జొన్నరొట్టెలు]] ఉదయం పూట టిఫిన్గా కాకుండా భోజనంలో కూడా అదనంగా తీసుకుంటారు. మారుతున్న జీవన విధానం వల్ల టిఫిన్లో కొత్తకొత్త రకాలు చోటుచేసుకుంటున్నాయి.
'''భాష:'''ఇక్కడి వారు పలికే భాషలో జిల్లాలోని మిగితా ప్రాంతాల మాదిరిగానే తెలంగాణ యాస అధికంగా ఉంటుంది. మహబూబ్నగర్ పట్టణం సమీపంలోనే ఉన్ననూ ఇక్కడ భాషలో మాత్రం గ్రామీణ ప్రభావం కనిపిస్తుంది.
==గ్రామ వీధులు==
గ్రామం గుండా హైదరాబాదు-బెంగుళూరు జాతీయ రహదారి, మహబూబ్నగర్-శ్రీశైలం రహదారులు వెళ్ళుచున్నందున మిగితా రహదారులు అభివృద్ధి చెందలేవు. గ్రామంలోని ప్రధాన దుకాణములన్నియూ ఈ రెండు రహదారుల వెంబడే ఉన్నాయి. రెండూ ప్రధాన రహదారుల కూడలే గ్రామం ప్రధాన కూడలి. మండల కార్యాలయాలు కూడలికి సమీపంలో మహబూబ్నగర్ వెళ్ళు రహదారిపై ఉన్నాయి. గ్రామపంచాయతి కార్యాలయం జాతీయ రహదారిపై హైదరాబాదు వెళ్ళు వైపు ఉంది. సహకార సంఘం, సబ్-పోస్టాఫీసు కూడా గ్రామపంచాయతికి సమీపంలోనే జాతీయ రహదారిపై ఉన్నాయి.
==దేవాలయాలు==
[[దస్త్రం:Bhoothpur Anjaneya Temple.jpg|220x220px|thumb|భూత్పూరులోని ప్రాచీనమైన శ్రీ ఆంజనేయ స్వామి ఆలయం, ఆలయం ఎదుట ప్రాచీన శిలాశాసనం|alt=]]
భూత్పూరు గ్రామంలో పలు ప్రాచీన ఆలయాలున్నాయి. గ్రామం నడిబొడ్డున ఉన్న ఆంజనేయస్వామి ఆలయం ముందు గోనవంశపు రెడ్లు వేయించిన శిలాశాసనం ఉంది. జాతీయ రహదారి సమీపంలో మునిరంగస్వామి ఆలయం ఉంది. 600 సంవత్సరాల చరిత్ర కల ఈ ఆలయానికి ఏటా బ్రహ్మోత్సవాలు నిర్వహిస్తారు. సంజీవరాయుని దేవాలయం, శాఖా గ్రంథాలయం సమీపంలో పురాతనమైన నందీశ్వరాలయం ఉన్నాయి.
==సందర్శనీయ ప్రాంతాలు==
[[దస్త్రం:భూత్పూరు సమీపంలోని దర్శనీయ ప్రాంతాలు.png|thumb|భూత్పూరు సమీపంలోని దర్శనీయ ప్రాంతాలు|alt=|220x220px]]
భూత్పూర్ సమీపంలో పలు అధ్యాత్మిక, చారిత్రక సందర్శనీయ ప్రాంతాలు చాలా ఉన్నాయి. [[పిల్లలమర్రి (వృక్షం)|పిల్లలమర్రి]] 12 కిమీ దూరంలో, ప్రముఖమైన వట్టెం శ్రీవేంకటేశ్వరస్వామి దేవాలయం, మన్యంకొండ ఆలయం, కందూరు, వర్థమానపురం లాంటి చారిత్రక ప్రాంతాలు సమీపంలో ఉన్నాయి.
==సదుపాయాలు==
[[దస్త్రం:Bhuthpur Co-Op Society.jpg|220x220px|thumb|భూత్పూర్ ప్రాథమిక వ్యవసాయ సహకార సంఘం కార్యాలయం|alt=]]
[[దస్త్రం:Bhuthpur Flyover Bridge.jpg|220x220px|thumb|భూత్పూర్ వద్ద జాతీయ రహదారిపై ఉన్న రోడ్డు వంతెన|alt=]]
* ఆంధ్రప్రదేశ్ గ్రామీణ వికాస్ బ్యాంకు,
* స్టేట్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా,
* పోలీస్ స్టేషను,
* సబ్-పోస్టాఫీసు,
* వ్యవసాయ సహకార సంఘం,
* శాఖా గ్రంథాలయము
* వ్యవసాయ అధికారి కార్యాలయము
==కాలరేఖ==
*1122: త్రిభువనమల్ల ఆరవ విక్రమాదిత్యునిచే బూదపురంలో శాసనం వేయబడింది.<ref>మహబూబ్నగర్ జిల్లా సర్వస్వము, రచన; బి.ఎస్.శాస్త్రి, పేజీ 179</ref>
*1276: భర్త మల్యాలగుండన మరణానంతరం కుప్పాంబిక బూదపురంలో శాసనం వేయించింది.
*1986: జడ్చర్ల తాలుకాలో ఉన్న ఈ గ్రామం మండల వ్యవస్థ ఏర్పాటుతో ప్రత్యేకంగా మండలకేంద్రంగా మారింది.
*2011, మే 4: మంచినీటి సరఫరా పథకం (కొత్త) ప్రారంభమైంది.
*2013, ఫిబ్రవరిలో జరిగిన భూత్పూరు ప్రాథమిక సహకార పరపతి సంఘం ఎన్నికలలో తెలంగాణ రాష్ట్ర సమితి విజయం సాధించింది.
*2013, ఏప్రిల్ 14: గ్రామంలో రాష్ట్ర మంత్రి [[డి.కె.అరుణ]] చే అంబేద్కర్ విగ్రహం ఆవిష్కరించబడింది.
*2013, జూలై 23న జరిగిన పంచాయతి ఎన్నికలలో టి.శోబాధేవి సర్పంచిగా ఎన్నికైనది
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
== వెలుపలి లింకులు ==
{{Navbox
|name = భూత్పూరు సమీపంలోని సందర్శనీయ ప్రదేశాలు
|titlestyle=background:#78befc;
|title= భూత్పూరు సమీపంలోని సందర్శనీయ ప్రదేశాలు
|state={{{state|}}}
|group1 =
|list1=
[[బొమ్మ:భూత్పూరు సమీపంలోని దర్శనీయ ప్రాంతాలు.png|500px]]}}
{{భూత్పూర్ మండలం లోని గ్రామాలు}}
{{పాలమూరు జిల్లా చారిత్రక గ్రామాలు}}
[[వర్గం:ఈ వారం వ్యాసాలు]]
9s3sy5jlk95ls2h4vpmczc102wk51jd
3620537
3620536
2022-08-11T11:33:40Z
యర్రా రామారావు
28161
ఇది గ్రామ వ్యాసం మండల పటం అవసరం లేదు
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Settlement|
|name = భూత్పూర్
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవెన్యూ గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize = 200px
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = తెలంగాణ
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption =
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[తెలంగాణ]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[మహబూబ్నగర్ జిల్లా]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[భూత్పూర్]]
<!-- Politics ----------------->
|government_footnotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name = టి.శోభాదేవి
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 6248
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 = 3161
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 = 3087
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 = 1331
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2011
|literacy_footnotes =
|literacy_total = 3449
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 = 2012
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 = 1437
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 16.70
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 78.06
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 509382
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info = 08542
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
'''భూత్పూర్,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[మహబూబ్ నగర్ జిల్లా]], [[భూత్పూర్ మండలం|భూత్పూర్]] మండలంలోని గ్రామం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 241 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> [[తెలంగాణ ప్రభుత్వం]] చేసిన పురపాలక సవరణ బిల్లులో భాగంగా 2018, ఆగస్టు 2న [[భూత్పూర్ పురపాలకసంఘం]]గా ఏర్పడింది.<ref name="రాష్ట్రంలో కొత్త పురపాలికలు ఇవే...">{{cite news|last1=నమస్తే తెలంగాణ| title=రాష్ట్రంలో కొత్త పురపాలికలు ఇవే...|url=https://www.ntnews.com/telangana-news/new-municipalities-in-telangana-state-1-1-561519.html| accessdate=15 April 2021|date=28 March 2018|archiveurl= https://web.archive.org/web/20180913190605/https://www.ntnews.com/telangana-news/new-municipalities-in-telangana-state-1-1-561519.html|archivedate=13 September 2018}}</ref>ఈ గ్రామం జిల్లా కేంద్రం మహబూబ్నగర్కు 8 కిమీ దూరంలో 44వ నెంబరు (పాతపేరు 7వ నెంబరు) జాతీయ రహదారిపై 16°42' ఉత్తర అక్షాంశం, 78°3' తూర్పు రేఖాంశంపై ఉపస్థితియై ఉంది.<ref>Handbook of Statistics, Mahabubnagar Dist, 2010, PNo 57</ref> మహబూబ్నగర్ నుంచి [[శ్రీశైలం]] వెళ్ళు ప్రధాన రహదారి కూడా గ్రామం మీదుగా వెళ్ళుచుండటంతో ఈ గ్రామం ప్రధాన రోడ్డు కూడలిగా మారింది.మొదట జడ్చర్ల తాలుకాలో భాగంగా ఉన్న ఈ గ్రామం 1986లో మండల వ్యవస్థ ఏర్పడిన పిదప ప్రత్యేకంగా మండల కేంద్రంగా మారింది.
== గణాంకాలు ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1331 ఇళ్లతో, 6248 జనాభాతో 1414 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 3161, ఆడవారి సంఖ్య 3087. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 928 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 1117. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 575543<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 509382. జనాభాలో ఎస్సీలు 928, ఎస్టీలు 1117 ఉన్నారు. అక్షరాస్యత శాతం 55.20%. గ్రామ కోడ్ సంఖ్య 575543. మండలంలో ఇది రెండో పెద్ద గ్రామం. జిల్లాలో 61వ పెద్ద గ్రామం.
== కార్యాలయాలు ==
గ్రామంలో మండల కార్యాలయాలతో పాటు, గ్రామపంచాయతి కార్యాలయం, సహకార పరపతి సంఘం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, శాఖా గ్రంథాలయం, వ్యవసాయ కార్యాలయం, ఉప-తపాలా కార్యాలయం ఉన్నాయి. శ్రీ[[సత్యసాయిబాబా|సత్యసాయి]] గురుకుల పాఠశాలతో పాటు గ్రామంలో జడ్పీ, మండల పరిషత్తు, ప్రైవేటుకు సంబంధించిన పలు విద్యాసంస్థలున్నాయి.
==భౌగోళికం, సరిహద్దులు==
[[File:Bhutpur X road.jpg|thumb|భూత్పూరు చౌరస్తా]]
ఈ గ్రామం 16°42' ఉత్తర అక్షాంశం, 78°3' తూర్పు రేఖాంశంపై ఉంది. భౌగోళికంగా ఈ గ్రామం మండలంలో ఉత్తరం వైపున మహబూబ్నగర్ మండలం సరిహద్దులో ఉంది. ఉత్తరాన మహబూబ్నగర్ మండలం ఉండగా, తూర్పున తాడిపర్తి, కొత్తూర్ గ్రామాలు, దక్షిణాన [[కొత్తమొల్గర]], గోప్లాపూర్ ఖుర్డ్ గ్రామాలు, పశ్చిమాన [[అమిస్తాపూర్]] గ్రామం సరిహద్దులుగా ఉన్నాయి.
==చరిత్ర==
[[దస్త్రం:భూత్పూరు శిలా శాసనం 3.jpg|220x220px|thumb|భూత్పూరు గ్రామంలోని ప్రాచీన శిలాశాసనం|alt=]]
చరిత్రలో బూదపురంగా పిలువబడిన ఈ గ్రామం పలు యుద్ధాలకు స్థానమైంది. తొలి తెలుగు కవయిత్రి [[కుప్పాంబిక]] వేయించిన శాసనంతో పాటు ఈ గ్రామంలో గోనరెడ్ల పాలకులకు, చాళుక్యులకు సంబంధించిన పలు చారిత్రక ఆధారాలు, శాసనాలున్నాయి.ఈ గ్రామంలోనే కాకుండా గ్రామ పరిసరాలలో కూడా పలు చారిత్రక ఆధారాలు, [[శాసనాలు]] ఉన్నాయి. ఒకప్పుడు రాజధానులుగా వర్థిల్లిన వర్థమానపురం, [[కందూరు]] లాంటి చారిత్రక ప్రాంతాలు కూడా గ్రామానికి సమీపంలోనే ఉన్నాయి.
భూత్పూరు ప్రాంతానికి ఘనమైన చారిత్రక ప్రాశస్త్యం ఉంది. బృహచ్ఛిలాయుగం నాటి ఆనవాళ్ళు లభించిన బాదేపల్లి, [[జడ్చర్ల]], [[బిజినపల్లి|బిజినేపల్లి]] ఈ గ్రామానికి సమీపంలో ఉన్నాయి.<ref>తెలంగాణ చరిత్ర, రచన:సుంకిరెడ్డి నారాయణరెడ్డి, 2011 ముద్రణ, పేజీ 23</ref> శాతవాహనుల కాలంలో ఈ ప్రాంతం భాగంగా ఉండేది. సా.శ.3వ శతాబ్దిలో ఇది ఇక్ష్వాకుల పాలనలోకి వెళ్ళింది. ఆ తర్వాత వాకాటకులు, విష్ణుకుండినుల అధీనంలో నుంచి సా.శ.6వ శతాబ్దిలో చాళుక్యుల పాలనలో చేరింది. కళ్యాణి చాళుక్యులకు సంబంధించిన [[శాసనం]] కూడా గ్రామంలో ఉంది.<ref>మహబూబ్నగర్ జిల్లా సర్వస్వము, రచన: బీఎన్ శాస్త్రి, పేజీ 127</ref> సా.శ.10వ శతాబ్దిలో కందూరు చోడుల రాజధాని అయిన కందూరు ఈ గ్రామానికి సమీపంలోనే ఉంది. 12వ శతాబ్దిలో గోనరెడ్లు అధికారంలోకి వచ్చి రాజధానిని వర్థమానపురానికి మార్చారు. ఈ రాజధాని కూడా భూత్పూరు గ్రామ సమీపంలోనిదే. ఈ కాలంలోనే [[గోన బుద్ధారెడ్డి]] రంగనాథ రామాయణం రచించాడు. ఇది తెలుగులో తొలి రామాయణం. గోన బుద్ధారెడ్డి సొదరి [[కుప్పాంబిక]] సా.శ.1276లో<ref>తెలంగాణ సాహిత్య వైశిష్ట్యం, రచన: ఆచార్య ఎస్వీ రామారావు, పేజీ 29</ref> ఈ గ్రామంలో ఒక శాసనం వేయించింది. ఇదే బూదపురం శాసనంగా ప్రసిద్ధి చెందింది.<ref>తెలంగాణ చరిత్ర, రచన:సుంకిరెడ్డి నారాయణరెడ్డి, 2011 ముద్రణ, పేజీ 129</ref> ఈమె [[తెలుగు]]లో తొలి కవయిత్రిగా గణతికెక్కింది. వర్థమానపురం పాలకుడు మల్యాల గుండయ బూదపురం సమీపంలో బానసముద్రం, కుప్పసముద్రం త్రవ్వించాడు. గణపతిదేవుని పేరిట గణపసముద్రం కూడా త్రవ్వించాడు.<ref>మహబూబ్నగర్ జిల్లా సర్వస్వము, రచన:బీఎన్ శాస్త్రి, పేజీ 225</ref> ఇతను 1259లో బూదపురంలో శాసనం వేయించాడు.<ref>నాగర్కర్నూల్ తాలుకా గ్రామాలు- చరిత్ర, రచన:కపిలవాయి కిశోర్బాబు</ref> కాకతీయ గణపతిదేవుడు వర్థమానపురంపైకి దండెత్తి రావడంతో ఈ ప్రాంతం కాకతీయ సామ్రాజ్యంలో భాగమైంది. వర్థమానపురం పాలకులకు, కాకతీయులకు మధ్యన భారీ యుద్ధం ఈ ప్రాంతంలోనే జరినట్లు తెలుస్తుంది. ఆ తర్వాత [[గణపతిదేవుడు]] వర్థమాన పురాన్ని గాడిదలచే దున్నించి గ్రామం మొత్తాన్ని నాశనం చేసి గుండదండాధీశుడిని ఈ ప్రాంతపు ప్రతినిధిగా నియమించి వెళ్ళిపోయాడు.<ref>మహబూబ్నగర్ జిల్లా సర్వస్వము, రచన: [[బీఎన్ శాస్త్రి]], పేజీ 242</ref> గుండదండాధీశుడు వేయించిన శాసనం కూడా భూత్పూరులో లభ్యమైంది. భూత్పూరు సమీపంలోని [[పోతులమడుగు]] గ్రామంలోని శిలాశాసనం ఆధారంగా ఈ ప్రాంతం 13వ శతాబ్దిలో బాదామి చాళుక్యులు ఏలినట్లు చరిత్రకారులు నిర్థారించారు.<ref>ఈనాడు దినపత్రిక, మహబూబ్నగర్ జిల్లా టాబ్లాయిడ్, తేది 17-08-2008</ref> 14వ శతాబ్దంలో ఇది పద్మనాయక సామ్రాజ్యంలో ఉండింది. ఆ తర్వాత బహమనీలు, [[కుతుబ్షాహీలు]], [[ఆసఫ్జాహీలు]] పాలించారు. 1948, సెప్టెంబరులో నిజాం పాలన నుంచి బయటపడి భారతదేశంలో భాగమైంది. 1948 నుంచి 1956 వరకు హైదరాబాదు రాష్ట్రంలో ఉండి, భాషా ప్రయుక్త రాష్ట్రాల అవతరణతో [[తెలంగాణ]] మొత్తంతో పాటు ఆంధ్రప్రదేశ్లో భాగమైంది. 2014 జూన్ 2న తెలంగాణ ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా అవతరించడంతో ఇది కూడా తెలంగాణ రాష్ట్రంలో భాగమైంది.
ప్రారంభంలో ఈ ప్రాంతం [[నల్గొండ జిల్లా]]లో భాగంగా ఉండేది. 1870లో నల్గొండను విభజించి [[నాగర్కర్నూలు]] జిల్లా ఏర్పాటు చేయడంతో ఈ ప్రాంతం కూడా నాగర్కర్నూలు జిల్లాలో చేరింది. 1883లో మహబూబ్నగర్ జిల్లా కేంద్రం కావడంతో<ref>పాలమూరు సాహితీవైభవం, రచన: ఆచార్య [[ఎస్వీ రామారావు]], 2010 ప్రచురణ, పేజీ 4</ref> ఈ జిల్లాలో భాగమై కొనసాగుతోంది. మొదట నాగర్కర్నూలు తాలుకాలో, ఆ తర్వాత 1986 వరకు జడ్చర్ల తాలుకాలో ఉండగా, మండల వ్యవస్థ ఏర్పాటుతో ఈ గ్రామం ప్రత్యేకంగా మండల కేంద్రం అయింది.
==దేవాలయాలు==
[[File:Sri Muniranga Swamy Temple, Bhutpur.jpg|thumb|శ్రీమునిరంగస్వామి దేవాలయం, భూత్పూరు]]
పురాతనమైన నందీశ్వరాలయం గ్రామం నడిబొడ్డున ఉంది.
==రవాణా సౌకర్యాలు==
[[దస్త్రం:Bhoothpu-MNagar Road.jpg|220x220px|thumb|భూత్పూరు నుంచి మహబూబ్నగర్ వెళ్ళు రహదారి|alt=]]
[[దస్త్రం:భూత్పూరు గ్రామ రహదారి చిత్రం.png|220x220px|thumb|భూత్పూరు గ్రామ రోడ్డు రహదారి చిత్రం|alt=]]
'''రోడ్డు రవాణా:''' జిల్లా కేంద్రానికి అతిసమీపంలో ఉండుట, 44వ నెంబరు జాతీయ రహదారిపై ఉండుటచే రవాణా పరంగా గ్రామానికి మంచి సౌలభ్యం ఉంది. భూత్పూర్ ప్రముఖ కూడలి ప్రదేశం. జాతీయ రహదారిపై నుంచి [[హైదరాబాదు]]- [[బెంగుళూరు]] వైపులకే కాకుండా కూడలి నుంచి మహబూబ్నగర్, [[శ్రీశైలం]] వైపు రహదారులున్నాయి. జాతీయ రహదారిపై ఫ్లైఓవర్ నిర్మించబడింది.
'''రైలురవాణా:''' గ్రామానికి రైలు సదుపాయము లేదు. అయిననూ 8 కిమీ దూరంలో ఉన్న మహబూబ్నగర్ రైల్వేస్టేషను గ్రామస్థులకు అందుబాటులో ఉంది.
'''వాయురవాణా:''' ఈ గ్రామానికి సమీపంలో ఉన్న విమానాశ్రయం శంషాబాదులోని రాజీవ్గాంధీ అంతర్జాతీయ విమానాశ్రయం. ఇది భూత్పూర్ నుంచి 90 కిమీ దూరంలో ఉంది.
==రాజకీయాలు==
ఈ గ్రామం [[దేవరకద్ర అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం]], [[మహబూబ్ నగర్ లోకసభ నియోజకవర్గం]]లో భాగంగా ఉంది. నియోజకవర్గాల పునర్విభజనకు ముందు జడ్చర్ల అసెంబ్లీ నియోజకవర్గంలో ఉండేది.2001లో గ్రామ సర్పంచిగా నారాయణరెడ్డి, 2006లో కాట్రావత్ ప్రమీల (ఇండిపెండెంట్) గెలుపొందినారు. 2013, ఫిబ్రవరిలో జరిగిన సహకార సంఘపు ఎన్నికలో సింగిల్ విండోలోని 13 డైరెక్టర్ స్థానాలలో పదింటిని [[తెరాస]], రెండు తెలుగుదేశం పార్టీ, ఒక స్థానంలో కాంగ్రెస్ పార్టీ గెలుపొందాయి.<ref>archive.andhrabhoomi.net/content/b-1036</ref> 2013, జూలై 23న జరిగిన పంచాయతి ఎన్నికలలో సర్పంచిగా టి.శోభాదేవి ఎన్నికైనది.<ref>ఈనాడు దినపత్రిక, మహబూబ్నగర్ జిల్లా టాబ్లాయిడ్, తేది 24-07-2013</ref>
==విద్యాసంస్థలు==
గ్రామంలో రెండు మండల పరిషత్తు ప్రాథమిక పాఠశాలలు, ఒక ఉర్దూమీడియం మండల పరిషత్తు ప్రాథమిక పాఠశాల, ఒక జిల్లాపరిషత్తు ఉన్నత పాఠశాల, ఒక మండల పరిషత్తు ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల, ప్రైవేట్ పాఠశాలలు (శ్రీసత్యసాయి గురుకులం ఉన్నత పాఠశాల, న్యూటాలెంట్ స్కూల్, వివేకానంద విద్యాలయం) ఉన్నాయి. గ్రామంలో డిగ్రీ కళాశాల లేదు. దీనికై విద్యార్థులు మహబూబ్నగర్ పట్టణానికి లేదా జడ్చర్లకు వెళ్ళవలసివస్తుంది.
==శాఖా గ్రంథాలయం==
గ్రామం నడిబొడ్డున పురాతనమైన నందీశ్వరాలయం ప్రక్కనే శాఖా [[గ్రంథాలయం]] ఉంది. [[తెలుగు]]. [[హిందీ భాష|హిందీ]], [[ఆంగ్ల భాష|ఆంగ్లం]], [[ఉర్దూ భాష|ఉర్దూ]] పుస్తకాలే కాకుండా దినపత్రికలు, వారపత్రికలు గ్రామస్థులకు అందుబాటులో ఉన్నాయి. ఈ శాఖా గ్రంథాలయానికి కావలసిన వనరులు జిల్లా గ్రంథాలయ సంస్థ నుంచి సమకూరుతుంది. ఉదయం, సాయంత్రం వేళలలో గ్రంథాలయం పనిచేస్తుంది.
==గ్రామపాలన==
[[దస్త్రం:Bhoothpur Grampanchayath Office.jpg|220x220px|thumb|భూత్పూరు గ్రామపంచాయతీ కార్యాలయం, ముందు నిలబడింది మాజీ సర్పంచి నారాయణరెడ్డి|alt=]]
భూత్పూర్ గ్రామపాలన గ్రామపంచాయతీచే నిర్వహించబడుతుంది. 2013 ఎన్నికల నాటికి పంచాయతి పరిధిలో 14 వార్డులు ఉన్నాయి. ఒక్కో వార్డుకు ఒక వార్డు సభ్యుడు ఎన్నికయ్యాడు. గ్రామపంచాయతికి అధిపతి సర్పంచి. 2013, జూలై 23న జరిగిన పంచాయతి ఎన్నికలలో టి.శోబాధేవి సర్పంచిగా ఎన్నికైనది. పారిశుద్ధ్యం, వీధిదీపాల ఏర్పాటు, త్రాగునీటి సరఫరా గ్రామపంచాయతి ముఖ్యవిధులు. కేంద్ర-రాష్ట్ర ఆర్థిక సంఘం నిధుల నుంచి పలు నిర్మాణ పనులు కూడా జరిగాయి. [[జాతీయ రహదారి]]పై ఉన్న ఫ్లైఓవర్ ప్రక్కనే (జడ్చర్ల వైపు) గ్రామపంచాయతి కార్యాలయం ఉంది.
'''ఆదాయవనరులు:''' గ్రామపంచాయతికి ముఖ్యంగా వసూలు చేసే ఇంటి పన్నులు, నీటి పన్నులు, లైసెన్స్ ఫీజు, అనుమతి ఫీజుతదితరాలే కాకుండా 13వ ఆర్థిక సంఘం నిధులు, రాష్ట్ర ఆర్థిక సంఘం నిధులు కూడా లభిస్తాయి. ఆర్థిక సంఘం నిధుల నుంచి నిర్మాణాత్మకమైన పనులు అనగా కాల్వల నిర్మాణం, స్లాబుల నిర్మాణం, ప్రహరీ గోడలు, బోర్వెల్స్ వేయడం తదితరాలకై వినియోగించబడుతుంది.
==వాతావరణం, వర్షపాతం==
ఈ గ్రామం 16 డిగ్రీల ఉత్తర అక్షాంశంపై ఉండుట వల్ల జిల్లాలోని ఇతర ప్రాంతాల వలె ఇక్కడ కూడా వేసవిలో వేడిగా ఉంటుంది. ఏప్రిల్, మేలలో 39 డిగ్రీల సెంటిగ్రేడ్ వరకు గరిష్ఠ ఉష్ణోగ్రత, డిసెంబరు-జనవరిలలో 16 డిగ్రీల సెంటిగ్రేడ్ వరకు కనిష్ఠ ఉష్ణోగ్రతలు నమోదు అవుతుంటాయి. ఈ గ్రామం సరాసరి వార్షిక వర్షపాతం 626 మిల్లిమీటర్లు.<ref>Handbook of Statistics, Mahabubnagar Dist, 2010, PNo 42</ref> ఇందులో అధికభాగం జూన్-జూలై మాసాలలో నైరుతి రుతుపవనాల వల్ల కురుస్తుంది.
==వ్యవసాయం, పంటలు==
గ్రామ ప్రజల ప్రధాన జీవనాధారం వ్యవసాయము. గ్రామంలో పండించే ముఖ్యమైన పంట [[వరి]]. [[మొక్కజొన్న]], జొన్నలు, [[కందులు]] కూడా పండిస్తారు. వరి పంట ఖరీఫ్, రబీలలో పండగా, మొక్కజొన్న, జొన్నలు, కందులు [[ఖరీఫ్ పంట|ఖరీఫ్లో]] మాత్రమే పండుతుంది. ఇక్కడ పండించే పంటను వ్యవసాయదారులు [[జడ్చర్ల]] లేదా మహబూబ్నగర్ మార్కెట్ కమిటీలకు తరలించి విక్రయిస్తారు. ఇవి కాకుండా కూరగాయలు పండించి స్థానికంగా విక్రయిస్తారు. ప్రతి ఆదివారం రోజు జాతీయ రహదారి ప్రధాన కూడలి వద్ద పెద్ద సంత జరుగుతుంది.
==గ్రామ సంస్కృతి==
'''పండుగలు:''' దసరా, దీపావళి, సంక్రాంతి, ఉగాది, వినాయక చవితి, రంజాన్, క్రిస్మస్, మొహర్రం తదితరపండుగలు గ్రామంలో జరుపుకొనే ప్రధాన పండుగలు. వినాయక చవితి సందర్భంగా వీధివీధనా గణపతి విగ్రహాలు ప్రతిష్ఠించి, ఐదురోజుల అనంతరం నిమజ్జనం చేస్తారు. సీతారామలక్ష్మణ సంజీవరాయ యువజన సంఘం ఆధ్వర్యంలో భారీ వినాయకుడిని ప్రతిష్ఠిస్తారు.<ref>[[ఆంధ్రజ్యోతి]] దినపత్రిక, మహబుబ్నగర్ జిల్లా టాబ్లాయిడ్, తేది 13-09-2013</ref>
'''వేషధారణ:'''జిల్లాలోని ఇతర ప్రాంతాల వలె ఈ గ్రామంలో కూడా పురుషుల సంఖ్య ప్యాంటు, చొక్కా, వృద్ధులు (పురుషుల సంఖ్య) [[ధోవతి]], చొక్కా, స్త్రీల సంఖ్య చీర, [[రవిక]] ధరిస్తారు. టీనేజి అమ్మాయిలు / అబ్బాయిలు కొత్త కొత్త ఆకర్షణీయమైన దుస్తులలో కనిపిస్తారు.
'''వంటలు, భోజనం:'''జిల్లాలోని ఇఅతర ప్రాంతాల మాదిరిగా ఇక్కడ కూడా వరి అన్నం, కూరగాయలు ప్రధాన ఆహారంగా తీసుకుంటారు. [[జొన్నరొట్టెలు]] ఉదయం పూట టిఫిన్గా కాకుండా భోజనంలో కూడా అదనంగా తీసుకుంటారు. మారుతున్న జీవన విధానం వల్ల టిఫిన్లో కొత్తకొత్త రకాలు చోటుచేసుకుంటున్నాయి.
'''భాష:'''ఇక్కడి వారు పలికే భాషలో జిల్లాలోని మిగితా ప్రాంతాల మాదిరిగానే తెలంగాణ యాస అధికంగా ఉంటుంది. మహబూబ్నగర్ పట్టణం సమీపంలోనే ఉన్ననూ ఇక్కడ భాషలో మాత్రం గ్రామీణ ప్రభావం కనిపిస్తుంది.
==గ్రామ వీధులు==
గ్రామం గుండా హైదరాబాదు-బెంగుళూరు జాతీయ రహదారి, మహబూబ్నగర్-శ్రీశైలం రహదారులు వెళ్ళుచున్నందున మిగితా రహదారులు అభివృద్ధి చెందలేవు. గ్రామంలోని ప్రధాన దుకాణములన్నియూ ఈ రెండు రహదారుల వెంబడే ఉన్నాయి. రెండూ ప్రధాన రహదారుల కూడలే గ్రామం ప్రధాన కూడలి. మండల కార్యాలయాలు కూడలికి సమీపంలో మహబూబ్నగర్ వెళ్ళు రహదారిపై ఉన్నాయి. గ్రామపంచాయతి కార్యాలయం జాతీయ రహదారిపై హైదరాబాదు వెళ్ళు వైపు ఉంది. సహకార సంఘం, సబ్-పోస్టాఫీసు కూడా గ్రామపంచాయతికి సమీపంలోనే జాతీయ రహదారిపై ఉన్నాయి.
==దేవాలయాలు==
[[దస్త్రం:Bhoothpur Anjaneya Temple.jpg|220x220px|thumb|భూత్పూరులోని ప్రాచీనమైన శ్రీ ఆంజనేయ స్వామి ఆలయం, ఆలయం ఎదుట ప్రాచీన శిలాశాసనం|alt=]]
భూత్పూరు గ్రామంలో పలు ప్రాచీన ఆలయాలున్నాయి. గ్రామం నడిబొడ్డున ఉన్న ఆంజనేయస్వామి ఆలయం ముందు గోనవంశపు రెడ్లు వేయించిన శిలాశాసనం ఉంది. జాతీయ రహదారి సమీపంలో మునిరంగస్వామి ఆలయం ఉంది. 600 సంవత్సరాల చరిత్ర కల ఈ ఆలయానికి ఏటా బ్రహ్మోత్సవాలు నిర్వహిస్తారు. సంజీవరాయుని దేవాలయం, శాఖా గ్రంథాలయం సమీపంలో పురాతనమైన నందీశ్వరాలయం ఉన్నాయి.
==సందర్శనీయ ప్రాంతాలు==
[[దస్త్రం:భూత్పూరు సమీపంలోని దర్శనీయ ప్రాంతాలు.png|thumb|భూత్పూరు సమీపంలోని దర్శనీయ ప్రాంతాలు|alt=|220x220px]]
భూత్పూర్ సమీపంలో పలు అధ్యాత్మిక, చారిత్రక సందర్శనీయ ప్రాంతాలు చాలా ఉన్నాయి. [[పిల్లలమర్రి (వృక్షం)|పిల్లలమర్రి]] 12 కిమీ దూరంలో, ప్రముఖమైన వట్టెం శ్రీవేంకటేశ్వరస్వామి దేవాలయం, మన్యంకొండ ఆలయం, కందూరు, వర్థమానపురం లాంటి చారిత్రక ప్రాంతాలు సమీపంలో ఉన్నాయి.
==సదుపాయాలు==
[[దస్త్రం:Bhuthpur Co-Op Society.jpg|220x220px|thumb|భూత్పూర్ ప్రాథమిక వ్యవసాయ సహకార సంఘం కార్యాలయం|alt=]]
[[దస్త్రం:Bhuthpur Flyover Bridge.jpg|220x220px|thumb|భూత్పూర్ వద్ద జాతీయ రహదారిపై ఉన్న రోడ్డు వంతెన|alt=]]
* ఆంధ్రప్రదేశ్ గ్రామీణ వికాస్ బ్యాంకు,
* స్టేట్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా,
* పోలీస్ స్టేషను,
* సబ్-పోస్టాఫీసు,
* వ్యవసాయ సహకార సంఘం,
* శాఖా గ్రంథాలయము
* వ్యవసాయ అధికారి కార్యాలయము
==కాలరేఖ==
*1122: త్రిభువనమల్ల ఆరవ విక్రమాదిత్యునిచే బూదపురంలో శాసనం వేయబడింది.<ref>మహబూబ్నగర్ జిల్లా సర్వస్వము, రచన; బి.ఎస్.శాస్త్రి, పేజీ 179</ref>
*1276: భర్త మల్యాలగుండన మరణానంతరం కుప్పాంబిక బూదపురంలో శాసనం వేయించింది.
*1986: జడ్చర్ల తాలుకాలో ఉన్న ఈ గ్రామం మండల వ్యవస్థ ఏర్పాటుతో ప్రత్యేకంగా మండలకేంద్రంగా మారింది.
*2011, మే 4: మంచినీటి సరఫరా పథకం (కొత్త) ప్రారంభమైంది.
*2013, ఫిబ్రవరిలో జరిగిన భూత్పూరు ప్రాథమిక సహకార పరపతి సంఘం ఎన్నికలలో తెలంగాణ రాష్ట్ర సమితి విజయం సాధించింది.
*2013, ఏప్రిల్ 14: గ్రామంలో రాష్ట్ర మంత్రి [[డి.కె.అరుణ]] చే అంబేద్కర్ విగ్రహం ఆవిష్కరించబడింది.
*2013, జూలై 23న జరిగిన పంచాయతి ఎన్నికలలో టి.శోబాధేవి సర్పంచిగా ఎన్నికైనది
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
== వెలుపలి లింకులు ==
{{Navbox
|name = భూత్పూరు సమీపంలోని సందర్శనీయ ప్రదేశాలు
|titlestyle=background:#78befc;
|title= భూత్పూరు సమీపంలోని సందర్శనీయ ప్రదేశాలు
|state={{{state|}}}
|group1 =
|list1=
[[బొమ్మ:భూత్పూరు సమీపంలోని దర్శనీయ ప్రాంతాలు.png|500px]]}}
{{భూత్పూర్ మండలం లోని గ్రామాలు}}
{{పాలమూరు జిల్లా చారిత్రక గ్రామాలు}}
[[వర్గం:ఈ వారం వ్యాసాలు]]
8bjo30zd1jd824ynnrngitpiyek142u
హైకూ
0
153317
3620281
3457616
2022-08-10T19:14:21Z
2401:4900:4FEB:3A2D:8460:11FF:FE13:9D2D
/* హైకూలను చర్చించిన పరిశోధన గ్రంథాలు */Expand the abbreviation of PSTU, a varsity name
wikitext
text/x-wiki
'''హైకూ''' అనునది ఆధునిక తెలుగు కవిత్వ ప్రక్రియ. జపనీ సాహిత్యంలో విశేష ఆదరణ పొందిన ఈ ప్రక్రియ తెలుగులోకి దిగుమతి అయింది.
[[దస్త్రం:A_little_cuckoo_across_a_hydrangea(Haiga)_by_Yosa_Buson.jpg|thumb]]తెలుగు హైకు-ఒక పరిశీలన పేరుతో పొట్టి శ్రీరాములు తెలుగు విశ్వవిద్యాలయానికి కవి, బహుగ్రంథకర్త, అధ్యాపకులు, పాత్రికేయులు సత్య శ్రీనివాసు ( సశ్రీ ) 2006 నవంబరులో తన సిద్ధాంత గ్రంథం సమర్పించి, 2007 లో డాక్టరేట్ పట్టా పొందారు. హైకూ సాహిత్యానికి సంబంధించి ఇదే తొట్ట తొలి పరిశోధక రచన. డాక్టర్ సశ్రీ 2004 లో తన రాజకీయ హైకూ సంపుటి ' నడిచే శవాలు ' తెచ్చారు.
== నిర్మాణం ==
హైకూ మూడు పాదాలలో పదిహేడు 'అక్షరాలు' ( సిలబుల్స్) కలిగిన త్రిపద. మొదటి పాదంలో ఐదు, రెండో పాదంలో ఏడు, మూడో పాదంలో ఐదు చొప్పున అక్షరాలు ఉంటాయి.
== ప్రత్యేకత ==
సాధారణ విషయాలలో అద్భుతాన్ని చూపగల ప్రక్రియ. ఏ ఆలోచన చేయకుండా ఒక దృశ్యాన్నో, సంఘటననో చూసి కవి మెరుపు వేగంతో చెప్పే ప్రక్రియ. '' మానవాత్మనీ, భూమ్యాకాశాల్ని, వెలుగునీడలను ఒకే స్నాప్ షాట్లో పట్టే ప్రక్రియ '' అంటారు ప్రముఖ సాహితీకారులు [[వాడ్రేవు చినవీరభద్రుడు]]. కొలనులోకి రాయి విసిరితే వృత్తాలు వ్యాపించినట్లు హైకూ పాఠకునిలో ఆలోచనాతరంగాలను సృష్టిస్తుంది.
== తెలుగు హైకూల చరిత్ర ==
తెలుగులో హైకూలను పరిచయం చేసింది [[ఇస్మాయిల్ (కవి)]] గారు<ref>తెలుగు సాహిత్య చరిత్ర, రచన:డాక్టర్ ద్వా.నా.శాస్త్రి, విశాలంధ్ర ప్రచురణలు, 2001, పుట-315</ref>. [[1991]]లో [[పెన్నా శివరామకృష్ణ]] ' రహస్యద్వారం ' పేరుతో తొలి తెలుగు హైకూ కవిత్వ సంపుటిని తీసుకవచ్చాడు. "చినుకుల చిత్రాలు" (2000),2003 లో ర్యాలి ప్రసాద్ "రాలిన పూలు"ప్రచురించాడు. పెన్నా శివరామకృష్ణ 2006 లో రెండు హైకూ సంకలనాలను కూడా ప్రచురించాడు. ప్రపంచంలోని, భారతదేశంలోని వివిధ భాషలలో వచ్చిన కొన్ని హైకూలను తెలుగులోనికి అనువదించి "దేశదేశాల హైకూ" (పాలపిట్ట బుక్స్ ప్రచురణ, 2009) అనే మరో అనువాద రచనను కూడా పెన్నా శివరామకృష్ణ వెలువరించాడు. "ప్రపంచ వ్యాప్త కవితా ప్రక్రియ హైకూ", "హైకూ - స్వరూప స్వభావాలు" అనే శీర్షికలతో పెన్నా శివరామకృష్ణ రాసిన రెండు వ్యాసాలు కూడా "దేశదేశాల హైకూ" పుస్తకంలో ప్రచురింపబడినాయి. [[1994]]లో [[గాలి నాసరరెడ్డి]] జపాన్ హైకూలను తెలుగులోకి అనువదించారు. ప్రస్తుతం [[తలతోటి పృథ్విరాజ్]] ' ఇండియన్ హైకూ క్లబ్ ' ని స్థాపించి ఈ ప్రక్రియకు విస్తృత ప్రచారం కల్పించి, విరివిగా రాస్తున్నారు. హైకూ సంకలనాలు, అవార్డులు ప్రదానం చేస్తున్నారు. బి.వి.వి. ప్రసాద్, ర్యాలి ప్రసాద్,లలితానంద ప్రసాద్, వెంకటరావు, హైకూ వరలక్ష్మి మొదలగు తెలుగు కవులు హైకూలు రాస్తున్నారు.
తెలుగు హైకూ గురించిన మొట్టమొదటి విమర్శ గ్రంథం 'తెలుగులో హైకు కవిత్వం, అనుశీలన - ఒక పరామర్శ' 1992లో వచ్చింది. రచయిత మాకినీడి సూర్య భాస్కర్. దీనికి పీఠికను డాక్టర్ అద్దేపల్లి రామమోహన రావు రాశారు. హైకూ పరిశోధకులకు ఈ పుస్తకం ఎంతో ఉపయోగకరంగా ఉందని శ్రీవేంకటేశ్వర విశ్వవిద్యాలయ ఆచార్యులు మేడపల్లి రవికుమార్ పేర్కొన్నారు. ఈ విమర్శ గ్రంథం కాక మాకినీడి ఐదు హైకూ కవితాసంపుటాలు ప్రచురించారు - హైకూ చిత్రాలు, ప్రకృతి (ఫోటో హైకూ), హైకూ-హైగా, రాలిన పుప్పొడి, ఋతురాగాలు అనేవి. 1990లో హైకూ ప్రక్రియ ప్రాధాన్యత పొందడంలో, హైకూ రహస్యాలను వివరించడం విశ్లేషణ చేయడంలో అద్దేపల్లిది ప్రధాన పాత్ర. హైకూ పై వీరి వ్యాసాలు హైకూ ఆ కవితా ప్రక్రియ రూపం ను విశ్లేషణ కు ఉపయోగపడింది. అలాగే శిఖామణి గారు రాసిన వ్యాస సంకలనం వివిధ (1998)లో 9-వ్యాసాలు ఉన్నాయి. దీనిలో ఒకటి హైకూ లపై ఉంది. ఈ వ్యాసం హైకూల పరిపుష్టిని వివరించింది. రెంటాల శ్రీ వేంకటేశ్వర రావు గారు రాసిన వ్యాస సంపుటి అవగాహన. దీనిలో సాహిత్య ప్రక్రియల స్వరూప స్వభావాలను వివరించారు. దీనిలో హైకూ ప్రస్తావన కూడా ఉంది. రెంటాల గారే రాసిన లోపలికి అనే మరో వ్యాస సంపుటిలో 17 వ్యాసాలు ఉన్నాయి.దీనిలో సైతం హైకూ వస్తువు ఉపన్యాసం అనే వ్యాసంలో హైకూ ప్రక్రియ పై విలువైన విషయాలు తెలిపారు. డా.తలతోటి పృధ్వీరాజ్ గారు తెలుగు హైకూల వ్యాప్తి కై ఇండియన్ హైకూ క్లబ్ ను అనకాపల్లిలో(2002) స్థాపించారు. ఇదే సంస్థ హైకూ సాహిత్య మాస పత్రిక (2003) ను స్థాపితం చేసి అక్షరకుటీరం పేరిట ఒక హైకూల సంకలనాన్ని (2004) వెలువరించింది. హైకూ పరంగా డాక్టర్ తలతోటి పృథ్విరాజ్ చేసిన అపార కృషికిగాను, 'హైకు సంయుక్తను చేపట్టిన పృథ్విరాజ్' అని మాకినీడి సూర్య భాస్కర్ అభివర్ణించారు.
== కొన్ని హైకూలు ==
''వర్షం''
క్షణం పూచే
నీటిపూలతో
ఊరునిండిపోయింది
- బి.వి.వి. ప్రసాద్
''వాగు ప్రవాహానికి''
అన్నీ కొట్టుకపోతున్నాయి
చంద్రుడు తప్పించి ''
-తలతోటి పృథ్విరాజ్
చిన్నప్పుడు
నేనేలిన మహాసామ్రాజ్యం
మేముంటున్న ఇంటి సందు
-మాకినీడి సూర్య భాస్కర్
<br />
* తెలుగు కవితా ప్రక్రియలో హైకూ ప్రస్థానం ఐ.చిదానందం
హైకూ రూపం చిన్నది.కానీ దీని భావం పెద్దది.అలాగే హైకూ చరిత్ర కూడా. త్రివిక్రమమైన వామన రూపం హైకూ. హైకూ ప్రక్రియ జపాన్ ప్రభావంతో తెలుగు లోకి వచ్చిన కవితా ప్రక్రియ. అలాంటి ప్రక్రియకు తెలుగు కవులు ఒక ప్రత్యేక స్థానం ఇచ్చారు.
=హైకూ లక్షణాలు=
మూడు పదాలు కలిగివుండడం
మొదటి పాదానికి ఐదు, రెండవ, మూడవ పాదాలకు పదిహేడు మాత్రల ఓంజిలు (జపాన్ భాషలో ఓంజిలు అనగా ఏకమాత్ర పరిమాణంలో కలవి)
పదచిత్రం - దృశ్య అనుభూతి
లక్షణ వ్యంజన అభివ్యక్తీ
ప్రకృతి చిత్రణ
సార్వ కాలీనత
అమూర్త భావనల మూర్తీకరణ
బౌద్ధ తత్వసారాన్ని ఆలంబన చేసుకోవడం
వస్తు, కాల, స్థలాలు అనే మూడంశాలపై అధార పడి కవిత ఉండడం.
ఇక్కడ తొలి హైకూ లను గమనిస్తే జపాన్ ప్రక్రియలో మొదలైన హైకూ కవితా ప్రక్రియ నేరుగా తెలుగు లోకి రాలేదు. అదీ తెలుగులోకి ఇంగ్లీష్ అనువాదాల ద్వారా దిగుమతి అయింది. హైకూలో తక్కువ అక్షరాలు ఉండడం వల్ల ఒక్క వ్యర్ద పదం కూడా ఉండటానికి వీలు లేదు. సాధారణంగా హైకూ లలో ఏదైన ఒక దృశ్యం కి సంబంధించి వుంటుంది. కొన్ని ఉదాహరణలు చూస్తే
నదిలో ఈత
చంద్రునిలో శకలాలు
గుచ్చుకుంటాయి
గాలి నాసర రెడ్డి రాసిన ఈ హైకూలో స్థలవస్తు కాలాలను పరిశీలన చేస్తే స్థలం నది ; కాలం రాత్రి ; వస్తువు చంద్ర బింబం. ఇక్కడ చంద్రుని ప్రతిబింబం కదులుతున్న నదీలో శకలాలు గా ఉన్నాయనీ కవి భావన.
పచ్చిక మొలిచింది
బాటని కప్పేసింది
ఎన్ని వందల కాళ్ళవసరమో
కప్పల నిశ్శబ్దం లోని ఇస్మాయిల్ గారి ఈ హైకూలో పచ్చిక గడ్డి వుండే దారిలో ఒక బాట ఏర్పడాలి అంటే ఎంతో మంది ఆ దారిలో నడవాలి అలా పచ్చిక అణిగిపోతేనే ఇతరులు నడవడానికి అనుకూలంగా ఒక దారి ఏర్పడుతుంది. అయితే పై విషయం ను కేవలం మనం పచ్చిక దారి కే అన్వయించుకోలేం. ఎన్నో సార్లు ఓటమి తర్వాత గెలుపు అనీ ; కఠోర సాధన చేస్తే విజయం అనీ ఇలా తాత్వికతో ఆలోచన చేయవచ్చు.
ఖాళీ పాత్ర
శూన్యానికి
ఆకారమిస్తూ
ఆకాశ దీపాలు (లలితానంద్) లోని ఈ హైకూలో ఖాళీ పాత్రలో పాత్ర ఏ రూపం కలిగి వుంటుందో ఆ పాత్ర లోకి శూన్యము చేరిపోతుంది. మనిషీ ఏ వ్యాపకం ఎంచుకుంటే ఆ పాత్ర లోకి ఒదిగి పోవడం ఇందులో ఒక భావం. సామాజిక జీవితం ను పురాణ పాత్రల అధారం గా కవిత్వం చెప్పడంను మిథోపోయి అంటారు. ఉదాహరణ కు
తన శిరసు
తానే భస్మం చేసుకుంది
అగ్గిపుల్ల
మాధవి సనార రాసిన ఈ హైకూ చదివితే మనకు భస్మాసుర కథ స్పురణ కు వస్తుంది. ఇలాంటి పౌరణిక గాథలను గుర్తుకు చేయడమే మిథోపోయి. దీనికి మరో ఉదాహరణ....
పద్మవ్యూహం లో
అభిమన్య కీటకం
సాలీడు వేట
నీలాకాశం (తలతోటి)
అయితే తెలుగులో తప్ప ; జపాన్ హైకూ సాహిత్యంలో ఎక్కడా మిథోపోయి లక్షణ వర్ణనలు లేవట.
పాత కోనేరు
కప్ప దుమికింది
నీళ్ల చప్పుడు
ఇస్మాయిల్ గారి ఈ అనువాద హైకూలో మనం కేవలం కప్ప కు హైకూ ను అన్వయించలేము. సమాజం లోని వ్యాపారాత్మక ధోరణిని మనిషీ స్థితిగతులను వివేచన చేయవచ్చు.
మరికొన్ని హైకూలు
నీళ్ల లోకి దుమికింది కప్ప
ఒకసారి నిద్ర లేచి
మళ్లీ నిదరపోయింది (చెరువు)
రత్నమాల (వెన్నెల రాత్రి వాన)
నాడు కోడుకు
హస్టల్ల్ ;నేడు తండ్రి
వృద్దాశ్రమంలో
గుమ్మా సాంబ శివరావు
ఊరంతా నిద్ర
కప్పలు చినుకుల
సంభాషణ
లలితానంద్
కట్టి క్షణమైనా కాలేదు
ఇసుక గుడికి అల వచ్చి
దేవుడి పాదాలు కడిగేసింది
జి.రంగ బాబు
కాలం
మైలురాళ్ల మజిలీలు
గమ్యం తుది శ్వాస
ఆర్.వి.ఎస్.భరద్వాజ్
కోనేరు కాంత
కలువలతో ముస్తాబు
ప్రియుడేవరో
తలతోటి పృధ్వీరాజ్
విడవలేక విడవలేక
విడవలేక వానబోట్టు
చూరు విడిచింది
ఇస్మాయిల్
అంతా చీకటి
నీ జ్ఞాపకం ఒక్కటే
వెలుగుతుంది
రత్నమాల
ఆహుతి అవుతున్నాయి
కోవ్వోత్తి కోసం అగ్గిపుల్ల
వేలుగు కోసం కోవ్వోత్తి
రోజుకో సూర్యుడు (డా.తలతోటి)
హైకూ లక్షణాలను పూర్తిగా పాటించుటకు తెలుగులో వీలుపడదు.కారణం జపాన్లో లాగా మనకు అక్షరాల సంఖ్య పరిమితి కాదు. అలాగే జపాన్లో సర్వనామం ప్రత్యేకంగా వుండదు.ఏకవచనం కు బహువచనం కు తేడా వుండదు. అయితే హైకూ లను ఉన్న పరిధిలో అందం గా చేప్పవచ్చు. ప్రాసలతో అందంగా మలచవచ్చు.
జపానీయ హైకూ కవిత్వం ను గురించి దువ్వూరి రామి రెడ్డి గారు తోలి సారి గా ప్రస్థావించిన ధాఖలాలున్నాయి.1923లో వీరు రాసిన మర్మ కవిత్వం అనే వ్యాసంలో జపానీయ చిత్రపటం ను వివరిస్తూ హైకూ గురించి ప్రస్తావన చేసారు. అలాగే రాళ్లపల్లి అనంత కృష్ణ శర్మ గారి శాలివాహన గాధా సప్త శతి సారం అనే రచన ముందు మాటలో కట్టమంచి వారు ఒక జపానీయ హైకూను అనువదించినారు. ఈ పై విషయాలు గాలి నాసర రెడ్డి గారి జపానీయ హైకూల తోలి తెలుగు అనువాదాలు అనే వ్యాసంలో ఉంది.అనువాద రచనలు కాకుండా మొట్ట మొదట గా హైకూలను రాసిన కవి గాలి నాసర రేడ్డి. తెలుగులో హైకూల పేరిట వీరి హైకూలు ఆంధ్రభూమిలో ప్రచురితం అయినవి. అయితే హైకూలను ఎక్కువ ఆదరించిన కవి మాత్రం ఇస్మాయిల్. అలాగే తెలుగులో మొట్ట మొదటగా హైకూ సంపుటి గా వెలువడినది మాత్రం 1991లో . ఆ రచన పేన్నా శివరామకృష్ణ గారి రహస్య ద్వారం. పెన్నా తర్వాత దృశ్యాదృశ్యం-1995 (బి.వి.వి.ప్రసాద్) ; కప్పల నిశ్శబ్దం - 1997 (ఇస్మాయిల్) వరుసగా వచ్చాయి. అయితే అంతకు ముందే ఇస్మాయిల్ గారి అనువాద కవితలు కంజీర అనే సంపుటి తో 1994లో ప్రచురితం అయినవి. ఇప్పటి వరకు దాదాపు 150 దాకా హైకూ సంపుటాలు వచ్చాయి.
==కొన్ని హైకూ రచనలు - కవులు==
# రహస్య ద్వారం - పెన్నా శివరామకృష్ణ
# కప్పల నిశ్శబ్దం - ఇస్మాయిల్
# కంజీర - గాలి నాసర రెడ్డి
# సాంగత్యం - గాలి నాసర రెడ్డి
# చినుకుల చిత్రాలు - పెన్నా శివరామకృష్ణ
# రాలిన పూలు - ర్యాలి ప్రసాద్
# దృశ్యా దృశ్యం - బి.వి.వి.ప్రసాద్
# హైకూ పూలు - బి.వి.వి.ప్రసాద్
# ఆకాశ దీపాలు - బి.వి.వి.ప్రసాద్
#
# సీతా కోక చిలుక - శిరీష
# రంగుల నింగి - కె.రామ చంద్రా రేడ్డి
# వర్ష సంగీతం - ఆకుంది శ్రీనివాస రాజ రావు
# చిలకల సంగీతం - నల్లా నరసింహ మూర్తి
# హైకూ సమయం - శంకర వెంకట నారాయణ రావు
# బంతి పూలు - పత్తిపాక మోహన్
# సామాజిక హైకూలు - రావి రంగారావు
# తెలంగాణ హైకూలు - సబ్బని లక్ష్మి నారాయణ
# హైకూలు - మన్నవ గంగాధర ప్రసాద్
# భావ చిత్రాలు - పి.లక్ష్మణ రావు
# వేకువ పిట్ట - రౌతు కవి
# కోత్త వాన - ఆర్ వి ఏస్ భరద్వాజ
# సందె గుమ్మం - జి.గోపాలయ్య
# రామంచ శతకం - రంగిశేట్టి సంజీవ రావు
# 1.హైకూ చిత్రాలు(అక్టోబర్ 1997) 2. ప్రకృతి - ఫొటో హైకూ, (అక్టోబర్ 1998 ప్రథమ ముద్రణ, ఏప్రిల్ 2017 ద్వితీయ ముద్రణ) 3. రాలిన పుప్పొడి (జనవరి 2000) 4. ఋతురాగాలు (జనవరి 2000) 5. హైకు - హైగా.
# చిగురు కల - బోలిముంతల రమణ రావు
# సంపెంగ లోలకం - డా.రూప్ కుమార్ డబ్బీకర్
# నడిచే శవాలు - సశ్రీ
# అరవై రెళ్లు నూట ఇరవై - మొదు రాజేశ్వర రావు
# చంద్ర భాగ - ఆవంత్స సోమసుందర్
# వెన్నెలలా ఉంది - కసిరెడ్డి రామకృష్ణ రావు
# పోద్దు పూసింది - అశోక్ కుమార్
# మారెడు దళం - బూర్లే నరసింహ శాస్త్రి
# పున్నమి - అద్దేపల్లి జ్యోతి
# చూరు - వసుధ
# ఊరు యేరు ఎన్నెల - కత్తుల కిషోర్ కుమార్
# దస్తఖత్ - అనిశేట్టి రజిత
# చైతన్య లోలకం - వి.కె.సభాపతి
# ఎటి ఒడ్డున ప్రయాణం - భగ్వాన్
# వెన్నెల రాత్రి వాన - రత్నమాల
# నత్త ప్రణయ యాత్ర - రత్నమాల
# హరివిల్లు - శిరీష
# ముంజంత మృదువైన - శ్రీనివాస్ గౌడ్
# దిగులు వర్ణాలు - శ్రీనివాస్ గౌడ్
# ఆకాశం నేల పాలైంది - బూర్ల వేంకటేశ్వర్లు
# రంగుల విల్లు - బూర్ల వేంకటేశ్వర్లు
# పూల చినుకులు - జోసేఫ్
# గఱిక పూలు - జోసేఫ్
# మాధవి - గజపతి చంద్ర శేఖర రాజు
# మాధురి - గజపతి చంద్ర శేఖర రాజు
# పూలు రాలాయి - బి.వి.వి.ప్రసాద్
# సులోచనాలు - పెన్నా శివరామకృష్ణ
# దేశదేశాల హైకూ - పెన్నా శివరామకృష్ణ
# వెన్నెల - తలతోటి పృధ్వీరాజ్
# చినుకులు - తలతోటి పృధ్వీరాజ్
# వసంతం - తలతోటి పృధ్వీరాజ్
# నీలాకాశం - తలతోటి పృధ్వీరాజ్
# చంద్ర కిరీటి - తలతోటి పృధ్వీరాజ్
# బుుతు భ్రమణం - తలతోటి పృధ్వీరాజ్
# కలువలు - తలతోటి పృధ్వీరాజ్
# రోజుకో సూర్యుడు - తలతోటి పృధ్వీరాజ్
# ఫోటో హైకూలు - తలతోటి పృధ్వీరాజ్
# సాహితీ హైకూలు - తలతోటి పృధ్వీరాజ్
# బాల్కనీలో పిచ్చుక - ఎన్.శైలజ
# చిగురు కల - బోల్లిముంతల వెంకట రమణ రావు
# ఆకాశ దీపాలు - లలితానంద్<br />
==హైకూ పై వచ్చిన వ్యాసాలు==
* హైకూలపై అపోహలు - వివరణలు - బి.లలితనంద ప్రసాద్
* ఆధునిక కవితా ప్రక్రియ గా హైకూ - కె.కోటా రావు
* తెలుగులో హైకూ కవిత - మాకినిడి సూర్య భాస్కర్
* యువ కవులను ఆకర్షిస్తున్న హైకూ - వసుధ బసవేశ్వర రావు
* తెలుగు హైకూలు - గాలి నాసర రెడ్డి
* హైకూల గురించి ఇంత ఆర్బాటామేలా - చందు సుబ్బారావు
* హైకూల తత్వ్తాన్ని ఒంట బట్టిచుకున్న కవి నాసర రేడ్డి - చేరా
* జపానీయ హైకూల తోలి తెలుగు అనువాదాలు - గాలి నాసర రెడ్డి
* మినీ కవిత ప్రభావం వల్ల హైకూలకు ప్రచారం - రావి రంగారావు
* సాహిత్యంలో తాత్విక చిత్రలిపి హైకూ - కోంపేల్ల కామేశ్వర రావు
* హైకూ ఒక మానసికం అవసరం - మాదిరాజు రంగారావు
* హైకూలలో అనుభూతి స్పర్శ - నల్లా నరసింహ మూర్తి
* జేన్ బౌద్దం - సంజీవ్ దేవ్
* హైకూల కన్నా మినీ కవిత్వం మిన్న - ద్వానా శాస్త్రి
* చంద్రుణ్ణి చూపించే వేలు - ఇస్మాయిల్
* హైకూ కవిత్వం అనుశీలన - ఒక అవగహన - మాకనీడి సూర్య భాస్కర్
* తెలుగులో హైకూ సాహిత్యం - అద్దేపల్లి రాంమోహంన్ రావు
* హైకూ - భాషో - వాడ్రేవు చిన వీర భద్రుడు
* హైకూ మూల వేదంలో - రూప్ కుమార్ డబ్బీకర్
* హైకూ ల్లో మిథపోయి - రూప్ కుమార్ డబ్బీకర్
* ఆధునిక హైకూ భాష్యకారుడు మసవోక షికి - రూప్ కుమార్ డబ్బీకర్
* హైకూ అంటే జీవన స్పృహ - బి.వి.వి.ప్రసాద్
* హైకూ తెలుగు సాహిత్యంలో ఒక ప్రయోగం - కాత్యాయనీ విద్మహే
* తెలుగులో హైకూలు - అద్దేపల్లి రాంమోహన్ రావు
* తెలుగులో వచ్చిన హైకూ సాహిత్యం - రెంటాల శ్రీ వేంకటేశ్వర రావు
* కవితా ప్రక్రియ హైకూ స్వరూప స్వభావాలు - పెన్నా శివ రామకృష్ణ
=హైకూ విమర్శకులు=
*
* డాక్టర్ అద్దేపల్లి రామమోహనరావు
* ఇస్మాయిల్
* డాక్టర్ సశ్రీ
*
* రెంటాల శ్రీ వేంకటేశ్వర రావు
* డాక్టర్ తలతోటి పృథ్వీరాజ్
* డా.మాకినీడి సూర్యభాస్కర్
*
*
*
*
*
==హైకూ గురించి ప్రముఖుల మాటల్లో==
* జపాన్ లోని అనేక కళారూపాలలో అత్యంత గౌరవం తేచ్చే వాటిలో మోదటిది హైకూ అయితే చివఱిది కూడా హైకూనే - మసవో కుయే
* విషాదంలో మునిగిఉన్నప్పుడు ఆ విషాదం హైకూ సృష్టించలేదు.అలాగే ఆనందంలో మునిగి తేలే సమయంలో ఆ ఆనందం హైకూ ను రచించినలేము -ఓట్సాజి
* మూడు పాదాలలుగా కాకుండా ఒక కోత్త రూపాన్ని ఆపాదించి హైకూలు రాయవచ్చు అనీ ఆంగ్లకవులు నాలుగు పాదాలతోనే కాకుండా ఏకపాద ద్విపాద హైకూలు కూడా రాసారు. - శంకర వెంకట నారాయణ రావు
* హైకూ రాయటమంటే తన పరిసరాలతో సామరస్యం గా జీవించటం నేర్చుకోవడమే. - ఇస్మాయిల్
* హైకూ రాయటం సులువే.మంచి హైకూ రాయటం మరీ సులువు. హైకూ కవి కావటమే కష్టం. - బి.వి.వి.ప్రసాద్
* హైకూ రావాలి కానీ రాయాలి అనుకోవడం పోరపాటు. - అద్దేపల్లి రాంమోహన్ రావు
నిత్య జీవితంలో జరిగే సాధరణ విషయాలను సైతం తాదాత్మ్యం తో తెలుపడాన్ని హైకూ అనవచ్చు. నిజానికీ హైకూలలో కవి చాలా విషయాలను చెబుతాడు కాని అదీ పాఠకుడి భావనను బట్టి మారుతుంది. హైకూ లలో పొడి పొడి మాటలు ఉంటాయి. కాని అర్దం మాత్రం సుదీర్ఘం. హైకూ నియమనిబంధనలను కేవలం అతి తక్కువ మంది మాత్రమే పాటిస్తున్నారు. ఒక పద్దతిలో కాకుండా కేవలం మూడు పాదాలు రాసి దానికీ హైకూ అనీ పేరు పేట్టేస్తున్నారు.ఒక పువ్వును మొదటి సారి గా తుంచి దాని పరిమళం చూసినప్పుడు ; అలాగే వర్షం వచ్చినప్పుడు మట్టి వాసన ఇవ్వన్నీ కొద్దీ కాలమే నిలువగలవు అలాంటిదే హైకూ అనుభూతి..అయితే హైకూ ప్రక్రియను ద్వానా శాస్త్రి ; చందు సుబ్బా రావు లాంటి వారు తీవ్రంగా అధిక్షేపించారు.1999లో మొట్టమొదటి సారిగా మాకనీడు సూర్య భాస్కర్ గారు హైకూ కవిత్వం - అనుశీలన - ఒక అవగహన అనే విమర్శ గ్రంథాన్ని రాసారు.
==హైకూపై విమర్శ గ్రంథాలు==
* హైకూ కవిత్వం:అనుశీలన - ఒక అవగాహన - మాకినీడి సూర్య భాస్కర్. తెలుగు హైకూ కవిత్వంపై మొదటి విమర్శ గ్రంథం, ప్రచురణ జనవరి 1999
*ప్రకృతి అంతా హైకూ మయం - బి.వి.వి.ప్రసాద్ రావు
* హైకూ సారస్వతం - డా. రూప్ కుమార్ డబ్బీకర్
* హైకూ యాత్ర - వాడ్రేవు చిన వీర భద్రుడు
==హైకూలను చర్చించిన పరిశోధన గ్రంథాలు==
* తెలుగుహైకు-ఒక పరిశీలన (2007-పొట్టిశ్రీరాములు తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం)-ఎన్. సత్యశ్రీనివాసు(సశ్రీ)
* మినీ కవిత నిర్మాణ శిల్పం భావాభివ్యక్తీ (1986- హెచ్ సియూ) - ఎం.చంద్రిక
* మినీ కవితా ప్రయోజనం (1990-ఓయూ) - కె.విజయ్ కుమార్
* ఆధునిక తెలుగు లఘు కవితలు (2000-2006) - టి.సురేష్ (2010- హెచ్ సియూ)
ఈ మధ్య తెలుగు సాహిత్యంలో కొత్త కొత్త ప్రక్రియలు వస్తున్న ఈ కాలంలో కళాత్మకమైన హైకూలు రాయగలిగే వారు తక్కువ అవుతున్నారు. హైకూలపై దృష్టి పెట్టేవారు తగ్గిపోతున్నారు.
== సంప్రదించిన గ్రంథాలు ==
* ఎరుక (వ్యాసాలు) - పెన్నా శివరామకృష్ణ
* హైకూ సారస్వతం - డా.రూప్ కుమార్ డబ్బీకర్
* తెలుగు సాహిత్య విమర్శ సిద్దాంతాలు - వెలమల సిమ్మన్న
* కదంబం - మూసీ పత్రిక పబ్లికేషన్
* చేరాతలు - చేరా
* దేశ దేశాల హైకూ - పెన్నా శివరామ కృష్ణ
==మరికొన్ని హైకులు==
పూలవనం ఆ యింటాయనిదే!/సీతాకోక చిలుకలుమాత్రం/తోటమాలి నేస్తంలైనాయి.
జన్మనిచ్చిన ఋణం తీర్చుకుంటున్నాయి/రాలిపడిన ఆకులు/ఎరువై చెట్టుకు బలాన్నిస్తున్నాయి.
మింగేస్తుంది/నోరు తెరుచుకున్న కొండ/రోజుకో సూర్యుడ్ని... రోజుకో సూర్యుడ్ని/మింగబట్టేనేమో.../అగ్నిపర్వతమయింది
చినుకు ముద్దుకు/ సిగ్గుతో ముడుచుకుంటోంది/ టచ్మీనాట్
చలికి వణుకుతున్నా సరే.../తెల్లరేదాక నదిని ఈదుతూ/పున్నమి చంద్రుడు!
గూటికి చేరి/మళ్ళీ ఎగిరెళ్తూ పక్షులు-/సూర్య గ్రహణం! ప్రత్యక్షమయ్యాయి/తప్పిపోయాయనుకున్న గొర్రెలు/దిగుడు బావిలోంచి!
ఆస్వాదించేందుకు/వచ్చి వెళ్తున్నాయి పక్షులు-మంచెపై/డబ్బా గలగలల సంగీతం కోసం!
పోటా పోటీతో/మేల్కొల్పు గీతం/కాకులూ ...కోళ్ళూ. మంటలతో అడవి./పాపం గడ్డి పొదల్లో/పక్షుల పొద రిళ్ళూ...పిల్లలు
చినుకుల రాయబారితో/నింగికి నేలతల్లి ప్రత్యుత్తరం/పుడమి పరిమళం! ~ డా. తలతోటి పృథ్వి రాజ్ " రోజుకోసూర్యుడు..."కవితా సంపుటినుండి
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:తెలుగు సాహిత్య ప్రక్రియలు]]
idwxxg1j52t3fyjc4d1vm0fgo8bzwoz
3620285
3620281
2022-08-10T19:17:36Z
2401:4900:4FEB:3A2D:8460:11FF:FE13:9D2D
/* హైకూలను చర్చించిన పరిశోధన గ్రంథాలు */Added to the text, a technical word, Ph.D.,
wikitext
text/x-wiki
'''హైకూ''' అనునది ఆధునిక తెలుగు కవిత్వ ప్రక్రియ. జపనీ సాహిత్యంలో విశేష ఆదరణ పొందిన ఈ ప్రక్రియ తెలుగులోకి దిగుమతి అయింది.
[[దస్త్రం:A_little_cuckoo_across_a_hydrangea(Haiga)_by_Yosa_Buson.jpg|thumb]]తెలుగు హైకు-ఒక పరిశీలన పేరుతో పొట్టి శ్రీరాములు తెలుగు విశ్వవిద్యాలయానికి కవి, బహుగ్రంథకర్త, అధ్యాపకులు, పాత్రికేయులు సత్య శ్రీనివాసు ( సశ్రీ ) 2006 నవంబరులో తన సిద్ధాంత గ్రంథం సమర్పించి, 2007 లో డాక్టరేట్ పట్టా పొందారు. హైకూ సాహిత్యానికి సంబంధించి ఇదే తొట్ట తొలి పరిశోధక రచన. డాక్టర్ సశ్రీ 2004 లో తన రాజకీయ హైకూ సంపుటి ' నడిచే శవాలు ' తెచ్చారు.
== నిర్మాణం ==
హైకూ మూడు పాదాలలో పదిహేడు 'అక్షరాలు' ( సిలబుల్స్) కలిగిన త్రిపద. మొదటి పాదంలో ఐదు, రెండో పాదంలో ఏడు, మూడో పాదంలో ఐదు చొప్పున అక్షరాలు ఉంటాయి.
== ప్రత్యేకత ==
సాధారణ విషయాలలో అద్భుతాన్ని చూపగల ప్రక్రియ. ఏ ఆలోచన చేయకుండా ఒక దృశ్యాన్నో, సంఘటననో చూసి కవి మెరుపు వేగంతో చెప్పే ప్రక్రియ. '' మానవాత్మనీ, భూమ్యాకాశాల్ని, వెలుగునీడలను ఒకే స్నాప్ షాట్లో పట్టే ప్రక్రియ '' అంటారు ప్రముఖ సాహితీకారులు [[వాడ్రేవు చినవీరభద్రుడు]]. కొలనులోకి రాయి విసిరితే వృత్తాలు వ్యాపించినట్లు హైకూ పాఠకునిలో ఆలోచనాతరంగాలను సృష్టిస్తుంది.
== తెలుగు హైకూల చరిత్ర ==
తెలుగులో హైకూలను పరిచయం చేసింది [[ఇస్మాయిల్ (కవి)]] గారు<ref>తెలుగు సాహిత్య చరిత్ర, రచన:డాక్టర్ ద్వా.నా.శాస్త్రి, విశాలంధ్ర ప్రచురణలు, 2001, పుట-315</ref>. [[1991]]లో [[పెన్నా శివరామకృష్ణ]] ' రహస్యద్వారం ' పేరుతో తొలి తెలుగు హైకూ కవిత్వ సంపుటిని తీసుకవచ్చాడు. "చినుకుల చిత్రాలు" (2000),2003 లో ర్యాలి ప్రసాద్ "రాలిన పూలు"ప్రచురించాడు. పెన్నా శివరామకృష్ణ 2006 లో రెండు హైకూ సంకలనాలను కూడా ప్రచురించాడు. ప్రపంచంలోని, భారతదేశంలోని వివిధ భాషలలో వచ్చిన కొన్ని హైకూలను తెలుగులోనికి అనువదించి "దేశదేశాల హైకూ" (పాలపిట్ట బుక్స్ ప్రచురణ, 2009) అనే మరో అనువాద రచనను కూడా పెన్నా శివరామకృష్ణ వెలువరించాడు. "ప్రపంచ వ్యాప్త కవితా ప్రక్రియ హైకూ", "హైకూ - స్వరూప స్వభావాలు" అనే శీర్షికలతో పెన్నా శివరామకృష్ణ రాసిన రెండు వ్యాసాలు కూడా "దేశదేశాల హైకూ" పుస్తకంలో ప్రచురింపబడినాయి. [[1994]]లో [[గాలి నాసరరెడ్డి]] జపాన్ హైకూలను తెలుగులోకి అనువదించారు. ప్రస్తుతం [[తలతోటి పృథ్విరాజ్]] ' ఇండియన్ హైకూ క్లబ్ ' ని స్థాపించి ఈ ప్రక్రియకు విస్తృత ప్రచారం కల్పించి, విరివిగా రాస్తున్నారు. హైకూ సంకలనాలు, అవార్డులు ప్రదానం చేస్తున్నారు. బి.వి.వి. ప్రసాద్, ర్యాలి ప్రసాద్,లలితానంద ప్రసాద్, వెంకటరావు, హైకూ వరలక్ష్మి మొదలగు తెలుగు కవులు హైకూలు రాస్తున్నారు.
తెలుగు హైకూ గురించిన మొట్టమొదటి విమర్శ గ్రంథం 'తెలుగులో హైకు కవిత్వం, అనుశీలన - ఒక పరామర్శ' 1992లో వచ్చింది. రచయిత మాకినీడి సూర్య భాస్కర్. దీనికి పీఠికను డాక్టర్ అద్దేపల్లి రామమోహన రావు రాశారు. హైకూ పరిశోధకులకు ఈ పుస్తకం ఎంతో ఉపయోగకరంగా ఉందని శ్రీవేంకటేశ్వర విశ్వవిద్యాలయ ఆచార్యులు మేడపల్లి రవికుమార్ పేర్కొన్నారు. ఈ విమర్శ గ్రంథం కాక మాకినీడి ఐదు హైకూ కవితాసంపుటాలు ప్రచురించారు - హైకూ చిత్రాలు, ప్రకృతి (ఫోటో హైకూ), హైకూ-హైగా, రాలిన పుప్పొడి, ఋతురాగాలు అనేవి. 1990లో హైకూ ప్రక్రియ ప్రాధాన్యత పొందడంలో, హైకూ రహస్యాలను వివరించడం విశ్లేషణ చేయడంలో అద్దేపల్లిది ప్రధాన పాత్ర. హైకూ పై వీరి వ్యాసాలు హైకూ ఆ కవితా ప్రక్రియ రూపం ను విశ్లేషణ కు ఉపయోగపడింది. అలాగే శిఖామణి గారు రాసిన వ్యాస సంకలనం వివిధ (1998)లో 9-వ్యాసాలు ఉన్నాయి. దీనిలో ఒకటి హైకూ లపై ఉంది. ఈ వ్యాసం హైకూల పరిపుష్టిని వివరించింది. రెంటాల శ్రీ వేంకటేశ్వర రావు గారు రాసిన వ్యాస సంపుటి అవగాహన. దీనిలో సాహిత్య ప్రక్రియల స్వరూప స్వభావాలను వివరించారు. దీనిలో హైకూ ప్రస్తావన కూడా ఉంది. రెంటాల గారే రాసిన లోపలికి అనే మరో వ్యాస సంపుటిలో 17 వ్యాసాలు ఉన్నాయి.దీనిలో సైతం హైకూ వస్తువు ఉపన్యాసం అనే వ్యాసంలో హైకూ ప్రక్రియ పై విలువైన విషయాలు తెలిపారు. డా.తలతోటి పృధ్వీరాజ్ గారు తెలుగు హైకూల వ్యాప్తి కై ఇండియన్ హైకూ క్లబ్ ను అనకాపల్లిలో(2002) స్థాపించారు. ఇదే సంస్థ హైకూ సాహిత్య మాస పత్రిక (2003) ను స్థాపితం చేసి అక్షరకుటీరం పేరిట ఒక హైకూల సంకలనాన్ని (2004) వెలువరించింది. హైకూ పరంగా డాక్టర్ తలతోటి పృథ్విరాజ్ చేసిన అపార కృషికిగాను, 'హైకు సంయుక్తను చేపట్టిన పృథ్విరాజ్' అని మాకినీడి సూర్య భాస్కర్ అభివర్ణించారు.
== కొన్ని హైకూలు ==
''వర్షం''
క్షణం పూచే
నీటిపూలతో
ఊరునిండిపోయింది
- బి.వి.వి. ప్రసాద్
''వాగు ప్రవాహానికి''
అన్నీ కొట్టుకపోతున్నాయి
చంద్రుడు తప్పించి ''
-తలతోటి పృథ్విరాజ్
చిన్నప్పుడు
నేనేలిన మహాసామ్రాజ్యం
మేముంటున్న ఇంటి సందు
-మాకినీడి సూర్య భాస్కర్
<br />
* తెలుగు కవితా ప్రక్రియలో హైకూ ప్రస్థానం ఐ.చిదానందం
హైకూ రూపం చిన్నది.కానీ దీని భావం పెద్దది.అలాగే హైకూ చరిత్ర కూడా. త్రివిక్రమమైన వామన రూపం హైకూ. హైకూ ప్రక్రియ జపాన్ ప్రభావంతో తెలుగు లోకి వచ్చిన కవితా ప్రక్రియ. అలాంటి ప్రక్రియకు తెలుగు కవులు ఒక ప్రత్యేక స్థానం ఇచ్చారు.
=హైకూ లక్షణాలు=
మూడు పదాలు కలిగివుండడం
మొదటి పాదానికి ఐదు, రెండవ, మూడవ పాదాలకు పదిహేడు మాత్రల ఓంజిలు (జపాన్ భాషలో ఓంజిలు అనగా ఏకమాత్ర పరిమాణంలో కలవి)
పదచిత్రం - దృశ్య అనుభూతి
లక్షణ వ్యంజన అభివ్యక్తీ
ప్రకృతి చిత్రణ
సార్వ కాలీనత
అమూర్త భావనల మూర్తీకరణ
బౌద్ధ తత్వసారాన్ని ఆలంబన చేసుకోవడం
వస్తు, కాల, స్థలాలు అనే మూడంశాలపై అధార పడి కవిత ఉండడం.
ఇక్కడ తొలి హైకూ లను గమనిస్తే జపాన్ ప్రక్రియలో మొదలైన హైకూ కవితా ప్రక్రియ నేరుగా తెలుగు లోకి రాలేదు. అదీ తెలుగులోకి ఇంగ్లీష్ అనువాదాల ద్వారా దిగుమతి అయింది. హైకూలో తక్కువ అక్షరాలు ఉండడం వల్ల ఒక్క వ్యర్ద పదం కూడా ఉండటానికి వీలు లేదు. సాధారణంగా హైకూ లలో ఏదైన ఒక దృశ్యం కి సంబంధించి వుంటుంది. కొన్ని ఉదాహరణలు చూస్తే
నదిలో ఈత
చంద్రునిలో శకలాలు
గుచ్చుకుంటాయి
గాలి నాసర రెడ్డి రాసిన ఈ హైకూలో స్థలవస్తు కాలాలను పరిశీలన చేస్తే స్థలం నది ; కాలం రాత్రి ; వస్తువు చంద్ర బింబం. ఇక్కడ చంద్రుని ప్రతిబింబం కదులుతున్న నదీలో శకలాలు గా ఉన్నాయనీ కవి భావన.
పచ్చిక మొలిచింది
బాటని కప్పేసింది
ఎన్ని వందల కాళ్ళవసరమో
కప్పల నిశ్శబ్దం లోని ఇస్మాయిల్ గారి ఈ హైకూలో పచ్చిక గడ్డి వుండే దారిలో ఒక బాట ఏర్పడాలి అంటే ఎంతో మంది ఆ దారిలో నడవాలి అలా పచ్చిక అణిగిపోతేనే ఇతరులు నడవడానికి అనుకూలంగా ఒక దారి ఏర్పడుతుంది. అయితే పై విషయం ను కేవలం మనం పచ్చిక దారి కే అన్వయించుకోలేం. ఎన్నో సార్లు ఓటమి తర్వాత గెలుపు అనీ ; కఠోర సాధన చేస్తే విజయం అనీ ఇలా తాత్వికతో ఆలోచన చేయవచ్చు.
ఖాళీ పాత్ర
శూన్యానికి
ఆకారమిస్తూ
ఆకాశ దీపాలు (లలితానంద్) లోని ఈ హైకూలో ఖాళీ పాత్రలో పాత్ర ఏ రూపం కలిగి వుంటుందో ఆ పాత్ర లోకి శూన్యము చేరిపోతుంది. మనిషీ ఏ వ్యాపకం ఎంచుకుంటే ఆ పాత్ర లోకి ఒదిగి పోవడం ఇందులో ఒక భావం. సామాజిక జీవితం ను పురాణ పాత్రల అధారం గా కవిత్వం చెప్పడంను మిథోపోయి అంటారు. ఉదాహరణ కు
తన శిరసు
తానే భస్మం చేసుకుంది
అగ్గిపుల్ల
మాధవి సనార రాసిన ఈ హైకూ చదివితే మనకు భస్మాసుర కథ స్పురణ కు వస్తుంది. ఇలాంటి పౌరణిక గాథలను గుర్తుకు చేయడమే మిథోపోయి. దీనికి మరో ఉదాహరణ....
పద్మవ్యూహం లో
అభిమన్య కీటకం
సాలీడు వేట
నీలాకాశం (తలతోటి)
అయితే తెలుగులో తప్ప ; జపాన్ హైకూ సాహిత్యంలో ఎక్కడా మిథోపోయి లక్షణ వర్ణనలు లేవట.
పాత కోనేరు
కప్ప దుమికింది
నీళ్ల చప్పుడు
ఇస్మాయిల్ గారి ఈ అనువాద హైకూలో మనం కేవలం కప్ప కు హైకూ ను అన్వయించలేము. సమాజం లోని వ్యాపారాత్మక ధోరణిని మనిషీ స్థితిగతులను వివేచన చేయవచ్చు.
మరికొన్ని హైకూలు
నీళ్ల లోకి దుమికింది కప్ప
ఒకసారి నిద్ర లేచి
మళ్లీ నిదరపోయింది (చెరువు)
రత్నమాల (వెన్నెల రాత్రి వాన)
నాడు కోడుకు
హస్టల్ల్ ;నేడు తండ్రి
వృద్దాశ్రమంలో
గుమ్మా సాంబ శివరావు
ఊరంతా నిద్ర
కప్పలు చినుకుల
సంభాషణ
లలితానంద్
కట్టి క్షణమైనా కాలేదు
ఇసుక గుడికి అల వచ్చి
దేవుడి పాదాలు కడిగేసింది
జి.రంగ బాబు
కాలం
మైలురాళ్ల మజిలీలు
గమ్యం తుది శ్వాస
ఆర్.వి.ఎస్.భరద్వాజ్
కోనేరు కాంత
కలువలతో ముస్తాబు
ప్రియుడేవరో
తలతోటి పృధ్వీరాజ్
విడవలేక విడవలేక
విడవలేక వానబోట్టు
చూరు విడిచింది
ఇస్మాయిల్
అంతా చీకటి
నీ జ్ఞాపకం ఒక్కటే
వెలుగుతుంది
రత్నమాల
ఆహుతి అవుతున్నాయి
కోవ్వోత్తి కోసం అగ్గిపుల్ల
వేలుగు కోసం కోవ్వోత్తి
రోజుకో సూర్యుడు (డా.తలతోటి)
హైకూ లక్షణాలను పూర్తిగా పాటించుటకు తెలుగులో వీలుపడదు.కారణం జపాన్లో లాగా మనకు అక్షరాల సంఖ్య పరిమితి కాదు. అలాగే జపాన్లో సర్వనామం ప్రత్యేకంగా వుండదు.ఏకవచనం కు బహువచనం కు తేడా వుండదు. అయితే హైకూ లను ఉన్న పరిధిలో అందం గా చేప్పవచ్చు. ప్రాసలతో అందంగా మలచవచ్చు.
జపానీయ హైకూ కవిత్వం ను గురించి దువ్వూరి రామి రెడ్డి గారు తోలి సారి గా ప్రస్థావించిన ధాఖలాలున్నాయి.1923లో వీరు రాసిన మర్మ కవిత్వం అనే వ్యాసంలో జపానీయ చిత్రపటం ను వివరిస్తూ హైకూ గురించి ప్రస్తావన చేసారు. అలాగే రాళ్లపల్లి అనంత కృష్ణ శర్మ గారి శాలివాహన గాధా సప్త శతి సారం అనే రచన ముందు మాటలో కట్టమంచి వారు ఒక జపానీయ హైకూను అనువదించినారు. ఈ పై విషయాలు గాలి నాసర రెడ్డి గారి జపానీయ హైకూల తోలి తెలుగు అనువాదాలు అనే వ్యాసంలో ఉంది.అనువాద రచనలు కాకుండా మొట్ట మొదట గా హైకూలను రాసిన కవి గాలి నాసర రేడ్డి. తెలుగులో హైకూల పేరిట వీరి హైకూలు ఆంధ్రభూమిలో ప్రచురితం అయినవి. అయితే హైకూలను ఎక్కువ ఆదరించిన కవి మాత్రం ఇస్మాయిల్. అలాగే తెలుగులో మొట్ట మొదటగా హైకూ సంపుటి గా వెలువడినది మాత్రం 1991లో . ఆ రచన పేన్నా శివరామకృష్ణ గారి రహస్య ద్వారం. పెన్నా తర్వాత దృశ్యాదృశ్యం-1995 (బి.వి.వి.ప్రసాద్) ; కప్పల నిశ్శబ్దం - 1997 (ఇస్మాయిల్) వరుసగా వచ్చాయి. అయితే అంతకు ముందే ఇస్మాయిల్ గారి అనువాద కవితలు కంజీర అనే సంపుటి తో 1994లో ప్రచురితం అయినవి. ఇప్పటి వరకు దాదాపు 150 దాకా హైకూ సంపుటాలు వచ్చాయి.
==కొన్ని హైకూ రచనలు - కవులు==
# రహస్య ద్వారం - పెన్నా శివరామకృష్ణ
# కప్పల నిశ్శబ్దం - ఇస్మాయిల్
# కంజీర - గాలి నాసర రెడ్డి
# సాంగత్యం - గాలి నాసర రెడ్డి
# చినుకుల చిత్రాలు - పెన్నా శివరామకృష్ణ
# రాలిన పూలు - ర్యాలి ప్రసాద్
# దృశ్యా దృశ్యం - బి.వి.వి.ప్రసాద్
# హైకూ పూలు - బి.వి.వి.ప్రసాద్
# ఆకాశ దీపాలు - బి.వి.వి.ప్రసాద్
#
# సీతా కోక చిలుక - శిరీష
# రంగుల నింగి - కె.రామ చంద్రా రేడ్డి
# వర్ష సంగీతం - ఆకుంది శ్రీనివాస రాజ రావు
# చిలకల సంగీతం - నల్లా నరసింహ మూర్తి
# హైకూ సమయం - శంకర వెంకట నారాయణ రావు
# బంతి పూలు - పత్తిపాక మోహన్
# సామాజిక హైకూలు - రావి రంగారావు
# తెలంగాణ హైకూలు - సబ్బని లక్ష్మి నారాయణ
# హైకూలు - మన్నవ గంగాధర ప్రసాద్
# భావ చిత్రాలు - పి.లక్ష్మణ రావు
# వేకువ పిట్ట - రౌతు కవి
# కోత్త వాన - ఆర్ వి ఏస్ భరద్వాజ
# సందె గుమ్మం - జి.గోపాలయ్య
# రామంచ శతకం - రంగిశేట్టి సంజీవ రావు
# 1.హైకూ చిత్రాలు(అక్టోబర్ 1997) 2. ప్రకృతి - ఫొటో హైకూ, (అక్టోబర్ 1998 ప్రథమ ముద్రణ, ఏప్రిల్ 2017 ద్వితీయ ముద్రణ) 3. రాలిన పుప్పొడి (జనవరి 2000) 4. ఋతురాగాలు (జనవరి 2000) 5. హైకు - హైగా.
# చిగురు కల - బోలిముంతల రమణ రావు
# సంపెంగ లోలకం - డా.రూప్ కుమార్ డబ్బీకర్
# నడిచే శవాలు - సశ్రీ
# అరవై రెళ్లు నూట ఇరవై - మొదు రాజేశ్వర రావు
# చంద్ర భాగ - ఆవంత్స సోమసుందర్
# వెన్నెలలా ఉంది - కసిరెడ్డి రామకృష్ణ రావు
# పోద్దు పూసింది - అశోక్ కుమార్
# మారెడు దళం - బూర్లే నరసింహ శాస్త్రి
# పున్నమి - అద్దేపల్లి జ్యోతి
# చూరు - వసుధ
# ఊరు యేరు ఎన్నెల - కత్తుల కిషోర్ కుమార్
# దస్తఖత్ - అనిశేట్టి రజిత
# చైతన్య లోలకం - వి.కె.సభాపతి
# ఎటి ఒడ్డున ప్రయాణం - భగ్వాన్
# వెన్నెల రాత్రి వాన - రత్నమాల
# నత్త ప్రణయ యాత్ర - రత్నమాల
# హరివిల్లు - శిరీష
# ముంజంత మృదువైన - శ్రీనివాస్ గౌడ్
# దిగులు వర్ణాలు - శ్రీనివాస్ గౌడ్
# ఆకాశం నేల పాలైంది - బూర్ల వేంకటేశ్వర్లు
# రంగుల విల్లు - బూర్ల వేంకటేశ్వర్లు
# పూల చినుకులు - జోసేఫ్
# గఱిక పూలు - జోసేఫ్
# మాధవి - గజపతి చంద్ర శేఖర రాజు
# మాధురి - గజపతి చంద్ర శేఖర రాజు
# పూలు రాలాయి - బి.వి.వి.ప్రసాద్
# సులోచనాలు - పెన్నా శివరామకృష్ణ
# దేశదేశాల హైకూ - పెన్నా శివరామకృష్ణ
# వెన్నెల - తలతోటి పృధ్వీరాజ్
# చినుకులు - తలతోటి పృధ్వీరాజ్
# వసంతం - తలతోటి పృధ్వీరాజ్
# నీలాకాశం - తలతోటి పృధ్వీరాజ్
# చంద్ర కిరీటి - తలతోటి పృధ్వీరాజ్
# బుుతు భ్రమణం - తలతోటి పృధ్వీరాజ్
# కలువలు - తలతోటి పృధ్వీరాజ్
# రోజుకో సూర్యుడు - తలతోటి పృధ్వీరాజ్
# ఫోటో హైకూలు - తలతోటి పృధ్వీరాజ్
# సాహితీ హైకూలు - తలతోటి పృధ్వీరాజ్
# బాల్కనీలో పిచ్చుక - ఎన్.శైలజ
# చిగురు కల - బోల్లిముంతల వెంకట రమణ రావు
# ఆకాశ దీపాలు - లలితానంద్<br />
==హైకూ పై వచ్చిన వ్యాసాలు==
* హైకూలపై అపోహలు - వివరణలు - బి.లలితనంద ప్రసాద్
* ఆధునిక కవితా ప్రక్రియ గా హైకూ - కె.కోటా రావు
* తెలుగులో హైకూ కవిత - మాకినిడి సూర్య భాస్కర్
* యువ కవులను ఆకర్షిస్తున్న హైకూ - వసుధ బసవేశ్వర రావు
* తెలుగు హైకూలు - గాలి నాసర రెడ్డి
* హైకూల గురించి ఇంత ఆర్బాటామేలా - చందు సుబ్బారావు
* హైకూల తత్వ్తాన్ని ఒంట బట్టిచుకున్న కవి నాసర రేడ్డి - చేరా
* జపానీయ హైకూల తోలి తెలుగు అనువాదాలు - గాలి నాసర రెడ్డి
* మినీ కవిత ప్రభావం వల్ల హైకూలకు ప్రచారం - రావి రంగారావు
* సాహిత్యంలో తాత్విక చిత్రలిపి హైకూ - కోంపేల్ల కామేశ్వర రావు
* హైకూ ఒక మానసికం అవసరం - మాదిరాజు రంగారావు
* హైకూలలో అనుభూతి స్పర్శ - నల్లా నరసింహ మూర్తి
* జేన్ బౌద్దం - సంజీవ్ దేవ్
* హైకూల కన్నా మినీ కవిత్వం మిన్న - ద్వానా శాస్త్రి
* చంద్రుణ్ణి చూపించే వేలు - ఇస్మాయిల్
* హైకూ కవిత్వం అనుశీలన - ఒక అవగహన - మాకనీడి సూర్య భాస్కర్
* తెలుగులో హైకూ సాహిత్యం - అద్దేపల్లి రాంమోహంన్ రావు
* హైకూ - భాషో - వాడ్రేవు చిన వీర భద్రుడు
* హైకూ మూల వేదంలో - రూప్ కుమార్ డబ్బీకర్
* హైకూ ల్లో మిథపోయి - రూప్ కుమార్ డబ్బీకర్
* ఆధునిక హైకూ భాష్యకారుడు మసవోక షికి - రూప్ కుమార్ డబ్బీకర్
* హైకూ అంటే జీవన స్పృహ - బి.వి.వి.ప్రసాద్
* హైకూ తెలుగు సాహిత్యంలో ఒక ప్రయోగం - కాత్యాయనీ విద్మహే
* తెలుగులో హైకూలు - అద్దేపల్లి రాంమోహన్ రావు
* తెలుగులో వచ్చిన హైకూ సాహిత్యం - రెంటాల శ్రీ వేంకటేశ్వర రావు
* కవితా ప్రక్రియ హైకూ స్వరూప స్వభావాలు - పెన్నా శివ రామకృష్ణ
=హైకూ విమర్శకులు=
*
* డాక్టర్ అద్దేపల్లి రామమోహనరావు
* ఇస్మాయిల్
* డాక్టర్ సశ్రీ
*
* రెంటాల శ్రీ వేంకటేశ్వర రావు
* డాక్టర్ తలతోటి పృథ్వీరాజ్
* డా.మాకినీడి సూర్యభాస్కర్
*
*
*
*
*
==హైకూ గురించి ప్రముఖుల మాటల్లో==
* జపాన్ లోని అనేక కళారూపాలలో అత్యంత గౌరవం తేచ్చే వాటిలో మోదటిది హైకూ అయితే చివఱిది కూడా హైకూనే - మసవో కుయే
* విషాదంలో మునిగిఉన్నప్పుడు ఆ విషాదం హైకూ సృష్టించలేదు.అలాగే ఆనందంలో మునిగి తేలే సమయంలో ఆ ఆనందం హైకూ ను రచించినలేము -ఓట్సాజి
* మూడు పాదాలలుగా కాకుండా ఒక కోత్త రూపాన్ని ఆపాదించి హైకూలు రాయవచ్చు అనీ ఆంగ్లకవులు నాలుగు పాదాలతోనే కాకుండా ఏకపాద ద్విపాద హైకూలు కూడా రాసారు. - శంకర వెంకట నారాయణ రావు
* హైకూ రాయటమంటే తన పరిసరాలతో సామరస్యం గా జీవించటం నేర్చుకోవడమే. - ఇస్మాయిల్
* హైకూ రాయటం సులువే.మంచి హైకూ రాయటం మరీ సులువు. హైకూ కవి కావటమే కష్టం. - బి.వి.వి.ప్రసాద్
* హైకూ రావాలి కానీ రాయాలి అనుకోవడం పోరపాటు. - అద్దేపల్లి రాంమోహన్ రావు
నిత్య జీవితంలో జరిగే సాధరణ విషయాలను సైతం తాదాత్మ్యం తో తెలుపడాన్ని హైకూ అనవచ్చు. నిజానికీ హైకూలలో కవి చాలా విషయాలను చెబుతాడు కాని అదీ పాఠకుడి భావనను బట్టి మారుతుంది. హైకూ లలో పొడి పొడి మాటలు ఉంటాయి. కాని అర్దం మాత్రం సుదీర్ఘం. హైకూ నియమనిబంధనలను కేవలం అతి తక్కువ మంది మాత్రమే పాటిస్తున్నారు. ఒక పద్దతిలో కాకుండా కేవలం మూడు పాదాలు రాసి దానికీ హైకూ అనీ పేరు పేట్టేస్తున్నారు.ఒక పువ్వును మొదటి సారి గా తుంచి దాని పరిమళం చూసినప్పుడు ; అలాగే వర్షం వచ్చినప్పుడు మట్టి వాసన ఇవ్వన్నీ కొద్దీ కాలమే నిలువగలవు అలాంటిదే హైకూ అనుభూతి..అయితే హైకూ ప్రక్రియను ద్వానా శాస్త్రి ; చందు సుబ్బా రావు లాంటి వారు తీవ్రంగా అధిక్షేపించారు.1999లో మొట్టమొదటి సారిగా మాకనీడు సూర్య భాస్కర్ గారు హైకూ కవిత్వం - అనుశీలన - ఒక అవగహన అనే విమర్శ గ్రంథాన్ని రాసారు.
==హైకూపై విమర్శ గ్రంథాలు==
* హైకూ కవిత్వం:అనుశీలన - ఒక అవగాహన - మాకినీడి సూర్య భాస్కర్. తెలుగు హైకూ కవిత్వంపై మొదటి విమర్శ గ్రంథం, ప్రచురణ జనవరి 1999
*ప్రకృతి అంతా హైకూ మయం - బి.వి.వి.ప్రసాద్ రావు
* హైకూ సారస్వతం - డా. రూప్ కుమార్ డబ్బీకర్
* హైకూ యాత్ర - వాడ్రేవు చిన వీర భద్రుడు
==హైకూలను చర్చించిన పరిశోధన గ్రంథాలు==
* తెలుగుహైకు-ఒక పరిశీలన (2007లో పొట్టిశ్రీరాములు తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం పీహెచ్డి అవార్డు పొందిన సిధ్ధాంత రచన)-ఎన్. సత్యశ్రీనివాసు(సశ్రీ)
* మినీ కవిత నిర్మాణ శిల్పం భావాభివ్యక్తీ (1986- హెచ్ సియూ) - ఎం.చంద్రిక
* మినీ కవితా ప్రయోజనం (1990-ఓయూ) - కె.విజయ్ కుమార్
* ఆధునిక తెలుగు లఘు కవితలు (2000-2006) - టి.సురేష్ (2010- హెచ్ సియూ)
ఈ మధ్య తెలుగు సాహిత్యంలో కొత్త కొత్త ప్రక్రియలు వస్తున్న ఈ కాలంలో కళాత్మకమైన హైకూలు రాయగలిగే వారు తక్కువ అవుతున్నారు. హైకూలపై దృష్టి పెట్టేవారు తగ్గిపోతున్నారు.
== సంప్రదించిన గ్రంథాలు ==
* ఎరుక (వ్యాసాలు) - పెన్నా శివరామకృష్ణ
* హైకూ సారస్వతం - డా.రూప్ కుమార్ డబ్బీకర్
* తెలుగు సాహిత్య విమర్శ సిద్దాంతాలు - వెలమల సిమ్మన్న
* కదంబం - మూసీ పత్రిక పబ్లికేషన్
* చేరాతలు - చేరా
* దేశ దేశాల హైకూ - పెన్నా శివరామ కృష్ణ
==మరికొన్ని హైకులు==
పూలవనం ఆ యింటాయనిదే!/సీతాకోక చిలుకలుమాత్రం/తోటమాలి నేస్తంలైనాయి.
జన్మనిచ్చిన ఋణం తీర్చుకుంటున్నాయి/రాలిపడిన ఆకులు/ఎరువై చెట్టుకు బలాన్నిస్తున్నాయి.
మింగేస్తుంది/నోరు తెరుచుకున్న కొండ/రోజుకో సూర్యుడ్ని... రోజుకో సూర్యుడ్ని/మింగబట్టేనేమో.../అగ్నిపర్వతమయింది
చినుకు ముద్దుకు/ సిగ్గుతో ముడుచుకుంటోంది/ టచ్మీనాట్
చలికి వణుకుతున్నా సరే.../తెల్లరేదాక నదిని ఈదుతూ/పున్నమి చంద్రుడు!
గూటికి చేరి/మళ్ళీ ఎగిరెళ్తూ పక్షులు-/సూర్య గ్రహణం! ప్రత్యక్షమయ్యాయి/తప్పిపోయాయనుకున్న గొర్రెలు/దిగుడు బావిలోంచి!
ఆస్వాదించేందుకు/వచ్చి వెళ్తున్నాయి పక్షులు-మంచెపై/డబ్బా గలగలల సంగీతం కోసం!
పోటా పోటీతో/మేల్కొల్పు గీతం/కాకులూ ...కోళ్ళూ. మంటలతో అడవి./పాపం గడ్డి పొదల్లో/పక్షుల పొద రిళ్ళూ...పిల్లలు
చినుకుల రాయబారితో/నింగికి నేలతల్లి ప్రత్యుత్తరం/పుడమి పరిమళం! ~ డా. తలతోటి పృథ్వి రాజ్ " రోజుకోసూర్యుడు..."కవితా సంపుటినుండి
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:తెలుగు సాహిత్య ప్రక్రియలు]]
ojtgrkr51fjjx9r6a498lt5yhy073ml
గార్లదిన్నె(పెద్దపప్పూరు మండలం)
0
160479
3620094
3525873
2022-08-10T12:07:52Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
'''గార్లదిన్నె,''' [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్|ఆంధ్రప్రదేశ్]] రాష్ట్రం, [[అనంతపురం జిల్లా]], [[పెద్దపప్పూరు మండలం|పెద్దపప్పూరు]] మండలంలోని గ్రామం.
{{Infobox Settlement|
|name = గార్లదెన్నె
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్రప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = ఆంధ్రప్రదేశ్లో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[పెద్దపప్పూరు మండలం|పెద్దపప్పూరు]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 1126
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 = 592
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 = 534
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 = 294
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.9450313
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.8639348
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code =
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
ఇది మండల కేంద్రమైన పెద్దపప్పూరు నుండి 4 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[తాడిపత్రి]] నుండి 22 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.
== గణాంక వివరాలు ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 294 ఇళ్లతో, 1126 జనాభాతో 622 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 592, ఆడవారి సంఖ్య 534. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 135 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 0. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 594829<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 515445.
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి , ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి.సమీప బాలబడి [[పెద్దపప్పూరు|పెద్దపప్పూరులో]] ఉంది.సమీప జూనియర్ కళాశాల పెద్దపప్పూరులోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాలలు తాడిపత్రిలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల అనంతపురంలోను, పాలీటెక్నిక్ [[తాడిపత్రి|తాడిపత్రిలోనూ]] ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల పెద్దపప్పూరులోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు అనంతపురంలోనూ ఉన్నాయి.
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
సమీప ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
== పారిశుధ్యం ==
గ్రామంలో మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉంది. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్ గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. వారం వారం సంత గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ.లోపు దూరంలో ఉంది. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 6 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
== భూమి వినియోగం ==
గార్లదిన్నెలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 139 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 78 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 24 హెక్టార్లు
* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 47 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 80 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 254 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 65 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 316 హెక్టార్లు
== నీటిపారుదల సౌకర్యాలు ==
గార్లదిన్నెలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* బావులు/బోరు బావులు: 316 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి ==
గార్లదిన్నెలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
=== ప్రధాన పంటలు ===
[[వేరుశనగ]], [[శనగ]], [[పొద్దుతిరుగుడు]]
==మూలాలు==
{{మూలాలు}}
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{పెద్దపప్పూరు మండలంలోని గ్రామాలు}}
s5hhehikn5qyx0vajoravb81239zx5l
కల్లూరు (గార్లదిన్నె మండలం)
0
160485
3620135
3523662
2022-08-10T12:37:39Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Settlement|
|name = కల్లూరు
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = ఆంధ్రప్రదేశ్ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[గార్లదిన్నె మండలం|గార్లదిన్నె]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 9404
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 = 4652
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 = 4752
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 = 2289
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.919549
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.581598
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code =
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
'''కల్లూరు''' [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్]] రాష్ట్రం, [[అనంతపురం జిల్లా]], [[గార్లదిన్నె]] మండలంలోని గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన గార్లదిన్నె నుండి 11 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[అనంతపురం]] నుండి 29 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 448 ఇళ్లతో, 1841 జనాభాతో 868 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 947, ఆడవారి సంఖ్య 894. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 933 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 1. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 594983<ref>{{Cite web|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx}}</ref>.పిన్ కోడ్: 515774.
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి.బాలబడి, మాధ్యమిక పాఠశాలలు [[కల్లూరు అగ్రహారం|కల్లూరు అగ్రహారంలో]] ఉన్నాయి.సమీప జూనియర్ కళాశాల గార్లదిన్నెలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల అనంతపురంలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ [[అనంతపురం|అనంతపురంలో]] ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల గార్లదిన్నెలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు అనంతపురంలోనూ ఉన్నాయి.
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
కల్లూరులో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
== పారిశుధ్యం ==
మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది.
ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి.
== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆశా కార్యకర్త గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ.లోపు దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 12 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
== భూమి వినియోగం ==
కల్లూరులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 10 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 57 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 38 హెక్టార్లు
* సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 285 హెక్టార్లు
* బంజరు భూమి: 85 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 390 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 248 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 513 హెక్టార్లు
== నీటిపారుదల సౌకర్యాలు ==
కల్లూరులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* కాలువలు: 202 హెక్టార్లు
* బావులు/బోరు బావులు: 133 హెక్టార్లు
* ఇతర వనరుల ద్వారా: 178 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి ==
కల్లూరులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
=== ప్రధాన పంటలు ===
[[వరి]], [[వేరుశనగ]], [[కమలాలు]]
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{గార్లదిన్నె మండలంలోని గ్రామాలు}}
9t8woaijodu4mqozzibf31vcvlz9qqf
3620155
3620135
2022-08-10T12:53:43Z
యర్రా రామారావు
28161
[[WP:AES|←]]Redirected page to [[కల్లూరు (గార్లదిన్నె]]
wikitext
text/x-wiki
#దారిమార్పు[[కల్లూరు (గార్లదిన్నె]])
g0w9y6reuvczail5tjvqje9d175wgqw
3620157
3620155
2022-08-10T12:55:07Z
యర్రా రామారావు
28161
దారిమార్పును [[కల్లూరు (గార్లదిన్నె]] నుండి [[కల్లూరు (గార్లదిన్నె)]] కు మార్చారు
wikitext
text/x-wiki
#దారిమార్పు[[కల్లూరు (గార్లదిన్నె)]]
a6ascrbc5p7n5ud4aaahgh70s9cg14g
మొక్కుబడి
0
162626
3620361
2558242
2022-08-11T02:47:32Z
Muralikrishna m
106628
wikitext
text/x-wiki
{{మూలాలు లేవు}}
'''మొక్కుబడి''' లేదా మ్రొక్కుబడి అనగా .......
దేవున్ని భక్తులు ఫలాన కోరిక తీర్చమని మ్రొక్కి ఆ కోరిక తీరితే పలానిది సమర్పిస్తానని దేవునికి మ్రొక్కు కొనడము. ఉదాహరణకు.................... దేవుడా నాకు సంతానం కలిగితే నీకు నిలువుదోపిడి సమర్పిస్తాను అని గానీ / లేదా ఇంత మొత్తం సమర్పిస్తానని గాని మ్రొక్కి తదదుగుణంగా తమ కోరిక నెరవేరిన తర్వాత వారు వాగ్దానము చేసిన మ్రొక్కులు తోర్చడం అని అర్థం. ఆవిధంగా కొంత మంది భక్తులు నిలువుదోపిడి ఇస్తామని కొంత మంది ఈ మద్య కాలంలో తాము పోగు చేసిన ధనాన్ని సమర్పిస్తామని ఇలా.... మ్రొక్కుకుంటారు. వారు తమకోరిక నెరవేరిన తర్వాత తాము వగ్ధానము చేసిన ప్రకారము తమ మ్రొక్కులను తీర్చు కుంటారు. ఇది నిజార్థము.
కానీ నిజ జీవితంలో ప్రజలలో [[మ్రొక్కుబడి]] అనే దానికి వేరే అర్థమున్నది. అనేక సాంఘిక సంప్రదాయాలు కచ్చితంగా అమలు పర్చాలంటే.............. కష్టసాద్యమైన ఈ రోజుల్లో ............ [[తూతూ మంత్రం]]గా ఆయా సంప్రదాయాలను అయిందనిపించి దాట వేస్తుంటారు...... ఆ వ్యవహారాన్ని కూడా [[మ్రొక్కుభడి]] అని అంటారు. ప్రజల మూడ నమ్మకాల విషయంలో సర్వ సాధారణంగా జరిగే తతంగమే ఇది. సాంప్రదాయ బద్దంగా సాంఘిక సంప్రదాయాలను అమలు పర్చలేక ............... ఏదో అయిందనిపించి ([[తూతూ మంత్రంగా]] అయిందనిపించే ) పద్ధతినిని మ్రొక్కుబడి అంటారు.
[[వర్గం:పదజాలం]]
npky54x2gytjso0nru0dy5gc46lbatd
3620363
3620361
2022-08-11T02:53:12Z
Muralikrishna m
106628
wikitext
text/x-wiki
{{మూలాలు లేవు}}
[[దస్త్రం:Joginitemple.jpg|thumb|జోగిని దేవాలయంలో అమ్మవారికి మొక్కు తీర్చుకుంటున్న భక్తులు]]
'''మొక్కుబడి''' లేదా మ్రొక్కుబడి అనగా .......
దేవున్ని భక్తులు ఫలాన కోరిక తీర్చమని మ్రొక్కి ఆ కోరిక తీరితే పలానిది సమర్పిస్తానని దేవునికి మ్రొక్కు కొనడము. ఉదాహరణకు.................... దేవుడా నాకు సంతానం కలిగితే నీకు నిలువుదోపిడి సమర్పిస్తాను అని గానీ / లేదా ఇంత మొత్తం సమర్పిస్తానని గాని మ్రొక్కి తదదుగుణంగా తమ కోరిక నెరవేరిన తర్వాత వారు వాగ్దానము చేసిన మ్రొక్కులు తోర్చడం అని అర్థం. ఆవిధంగా కొంత మంది భక్తులు నిలువుదోపిడి ఇస్తామని కొంత మంది ఈ మద్య కాలంలో తాము పోగు చేసిన ధనాన్ని సమర్పిస్తామని ఇలా.... మ్రొక్కుకుంటారు. వారు తమకోరిక నెరవేరిన తర్వాత తాము వగ్ధానము చేసిన ప్రకారము తమ మ్రొక్కులను తీర్చు కుంటారు. ఇది నిజార్థము.
కానీ నిజ జీవితంలో ప్రజలలో మ్రొక్కుబడి అనే దానికి వేరే అర్థమున్నది. అనేక సాంఘిక సంప్రదాయాలు కచ్చితంగా అమలు పర్చాలంటే.............. కష్టసాద్యమైన ఈ రోజుల్లో ............ [[తూతూ మంత్రం]]గా ఆయా సంప్రదాయాలను అయిందనిపించి దాట వేస్తుంటారు...... ఆ వ్యవహారాన్ని కూడా మ్రొక్కుభడి అని అంటారు. ప్రజల మూడ నమ్మకాల విషయంలో సర్వ సాధారణంగా జరిగే తతంగమే ఇది. సాంప్రదాయ బద్దంగా సాంఘిక సంప్రదాయాలను అమలు పర్చలేక ............... ఏదో అయిందనిపించి (తూతూ మంత్రంగా అయిందనిపించే ) పద్ధతినిని మ్రొక్కుబడి అంటారు.
[[వర్గం:పదజాలం]]
s57ptwrtxtq2y9mjrlp16utlhe9jjyw
నరేంద్రపురం (అచ్యుతాపురం)
0
165253
3620366
3485085
2022-08-11T03:00:41Z
Muralikrishna m
106628
wikitext
text/x-wiki
నరేంద్రపురం ఒక చిన్న పల్లెటూరు. ఇది [[విశాఖపట్నం జిల్లా]] [[అచ్యుతాపురం మండలం]] లోని [[ఉప్పవరం]] పంచాయతీకి శివారు గ్రామం.ఉప్పవరం పంచాయతీ పరిధి మూడు గ్రామాల సమూహంతోకూడి ఉంది. (ఉప్పవరం + మల్లవరం + నరేంద్రపురం).<ref name="censusindia.gov.in">{{Cite web|url=http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&district_code=13|title=భారత ప్రభుత్వం నిర్వహించిన 2011 గణాంకాల జాలగూడు|website=|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20140714171612/http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&district_code=13|archive-date=2014-07-14|access-date=2015-09-14}}</ref>ఇది రెవెన్యూయేతర గ్రామం.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:అచ్యుతాపురం మండలం లోని రెవెన్యూయేతర గ్రామాలు]]
3qm0scrivqkappp5744ruzkyn1vnk11
జానీ లీవర్
0
204392
3620442
3306297
2022-08-11T09:14:47Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox comedian
| name = జానీ లీవర్
| image =JohnnyLever.jpg
| caption = 2011లో జానీ లీవర్
| birth_name = జాన్ ప్రకాశరావు జనుమల
| birth_date = {{birth date and age|1957|8|14|df=yes}}
| birth_place = [[కనిగిరి]], [[ప్రకాశం జిల్లా]], [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]<ref>{{cite web|title=Comedy is serious business: Johnny Lever|url=http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-andhrapradesh/comedy-is-serious-business-johnny-lever/article369772.ece|website=www.thehindu.com|accessdate=23 September 2014}}</ref>
| occupation = నటుడు, సుప్రఖ్యాత హాస్యకారుడు
| yearsactive = 1984–ప్రస్తుతం
| spouse = సుజాత జనుమల
| relatives= [[జిమ్మీ మోసెస్]] (brother)
| children = [[జామీ లివర్]]<br/>జెస్సీ జనుమల
| signature=Johny Lever signature.jpg
| signature_alt=జానీ లీవర్ సంతకం
}}
'''జానీ లీవర్'''గా సుప్రఖ్యాతుడైన '''జాన్ ప్రకాశరావు జనుమల''' ({{lang-hi|जॉन प्रकाश राओ जनुमाला}}; 14 August 1957, [[కనిగిరి]], [[ప్రకాశం జిల్లా]]లో),<ref name=Maps>{{cite web|url=http://www.mapsofindia.com/on-this-day/14th-august-1957-popular-bollywood-actor-and-comedian-johnny-lever-is-born|title=14th August 1957: Popular Bollywood Actor and Comedian Johnny Lever is Born|accessdate=2014-01-05}}</ref> భారతీయ సినీనటుడు, [[హిందీ భాష|హిందీ]] చిత్రసీమలో సుప్రసిద్ధి పొందిన హాస్యనటుల్లో ఒకరు.<ref name="BenegalHeide2006">{{cite book|author1=Shyam Benegal|author2=William Van Der Heide|title=Bollywood Babylon: Interviews With Shyam Benegal|url=http://books.google.com/books?id=_3fi_o1JzY4C&pg=PA196|accessdate=31 May 2012|date=12 June 2006|publisher=Berg|isbn=978-1-84520-405-1|pages=196–}}</ref>
లీవర్ 13మార్లు [[ఫిలింఫేర్]] హాస్యపాత్రలో ఉత్తమ ప్రదర్శన విభాగానికి పురస్కారం కొరకు నామినేట్ కాగా, రెండుసార్లు (దీవానా మస్తానా (1997), దుల్హే రాజా (1998)ల్లో నటనకు) పురస్కారం పొందారు. 1984లో ఆయన నటజీవితాన్ని ఆరంభించి, మూడువందలకు పైగా [[బాలీవుడ్]] సినిమాల్లో నటించారు.<ref>[http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-andhrapradesh/comedy-is-serious-business-johnny-lever/article369772.ece Comedy is serious business: Johnny Lever - The Hindu<!-- Bot generated title -->]</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.hindustantimes.com/entertainment/bollywood/johnny-lever-feels-his-talent-is-under-utilised/article1-820144.aspx |title=Johnny Lever feels his talent is under-utilised - Hindustan Times<!-- Bot generated title --> |access-date=2015-06-02 |website= |archive-date=2014-01-04 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140104221637/http://www.hindustantimes.com/Entertainment/Bollywood/Johnny-Lever-feels-his-talent-is-under-utilised/Article1-820144.aspx |url-status=dead }}</ref>
వీరి తల్లిదండ్రులు కరుణమ్మ, జనుముల ప్రకాశరావు. శ్రీ ప్రకాశరావు, [[ముంబాయి]]లోని హిందుస్థాన్ లీవర్ ఉద్యోగి కావడంతో, వారు కుటుంబంతో ముంబాయిలోనే స్థిరపడినారు. శ్రీ జానీ లీవర్ ముంబాయిలోనే జన్మించినారు. ఆయన బాల్యమంతా అక్కడే గడిపినారు. అయినా వీరు ఇంగ్లీషు, [[హిందీ భాష|హిందీ]] ఎంత ధారాళంగా మట్లాడగలరో, [[తెలుగు]]లోనూ అంత మధురంగా మట్లాడగలరు. వీరు మూడు దశబ్దాలుగా 300 చిత్రాలలో నటించినారు. వీరి బంధులంతా [[దర్శి]], [[కనిగిరి]], [[సంతనూతలపాడు]] ప్రాంతాలలో ఉన్నారు. అందువలన వీరు జిల్లాకు వస్తూనే ఉంటారు. [ఈనాడు ప్రకాశం; 2015,అక్టోబరు-5; 9వపేజీ]
amma
ps6oizzm961mozqohdcxc2fmt11g1de
సంజీవపురం (గార్లదిన్నె)
0
206967
3620137
3597416
2022-08-10T12:39:42Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
'''సంజీవపురం ''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[గార్లదిన్నె మండలం|గార్లదిన్నె]] మండలానికి చెందిన రెవెన్యూయేతర గ్రామం.
{{Infobox Settlement|
|name = సంజీవపురం
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవెన్యూయేతర గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్రప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption =
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[గార్లదిన్నె మండలం|గార్లదిన్నె]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total =
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 =
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 =
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 =
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.822
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.598
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code =
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
==మూలాలు==
{{Reflist}}
==మూలాలజాబితా==
[[వర్గం:గార్లలదిన్నె మండలంలోని రెవిన్వూయేతర గ్రామాలు]]
ocupokznwr25lwtz6yucrxt1acj4iwe
3620148
3620137
2022-08-10T12:49:29Z
యర్రా రామారావు
28161
[[వర్గం:గార్లలదిన్నె మండలంలోని రెవిన్వూయేతర గ్రామాలు]] ను తీసివేసారు (హాట్కేట్ ఉపయోగించి)
wikitext
text/x-wiki
'''సంజీవపురం ''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[గార్లదిన్నె మండలం|గార్లదిన్నె]] మండలానికి చెందిన రెవెన్యూయేతర గ్రామం.
{{Infobox Settlement|
|name = సంజీవపురం
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవెన్యూయేతర గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్రప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption =
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[గార్లదిన్నె మండలం|గార్లదిన్నె]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total =
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 =
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 =
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 =
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.822
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.598
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code =
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
==మూలాలు==
{{Reflist}}
==మూలాలజాబితా==
pnrxz6xoq7fuezwhr9q7sprwtjszaz6
3620149
3620148
2022-08-10T12:49:46Z
యర్రా రామారావు
28161
[[Special:Contributions/యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[User talk:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) దిద్దుబాటు చేసిన కూర్పు 3620148 ను రద్దు చేసారు
wikitext
text/x-wiki
'''సంజీవపురం ''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[గార్లదిన్నె మండలం|గార్లదిన్నె]] మండలానికి చెందిన రెవెన్యూయేతర గ్రామం.
{{Infobox Settlement|
|name = సంజీవపురం
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవెన్యూయేతర గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్రప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption =
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[గార్లదిన్నె మండలం|గార్లదిన్నె]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total =
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 =
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 =
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 =
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.822
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.598
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code =
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
==మూలాలు==
{{Reflist}}
==మూలాలజాబితా==
[[వర్గం:గార్లలదిన్నె మండలంలోని రెవిన్వూయేతర గ్రామాలు]]
ocupokznwr25lwtz6yucrxt1acj4iwe
గుడ్డాలపల్లి (గార్లదిన్నె మండలం)
0
206968
3620138
3597072
2022-08-10T12:40:19Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
'''గుడ్డాలపల్లి ''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[గార్లదిన్నె మండలం|గార్లదిన్నె]] మండలానికి చెందిన రెవెన్యూయేతర గ్రామం
{{Infobox Settlement|
|name = గుడ్డాలపల్లి
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవెన్యూయేతర గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్రప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption =
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[గార్లదిన్నె మండలం|గార్లదిన్నె]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total =
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 =
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 =
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 =
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.865580
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.575303
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code =
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
==మూలాలు==
{{Reflist}}
==మూలాలజాబితా==
[[వర్గం:గార్లలదిన్నె మండలంలోని రెవిన్వూయేతర గ్రామాలు]]
afouknbebo2grm8w39jxlnaemm1xij8
ముకుందాపురం (గార్లదిన్నె మండలం)
0
206969
3620139
3609595
2022-08-10T12:40:42Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
'''ముకుందాపురం ''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[గార్లదిన్నె మండలం|గార్లదిన్నె]] మండలానికి చెందిన రెవెన్యూయేతర గ్రామం
{{Infobox Settlement|
|name = ముకుందాపురం
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవెన్యూయేతర గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్రప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption =
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[గార్లదిన్నె మండలం|గార్లదిన్నె]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total =
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 =
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 =
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 =
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 15.162897
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 78.613358
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code =
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
==మూలాలు==
{{Reflist}}
==మూలాలజాబితా==
[[వర్గం:గార్లలదిన్నె మండలంలోని రెవిన్వూయేతర గ్రామాలు]]
6pm8tv05cl0ii9k9zjbjun9844clbq0
ఎ.కొండాపురం
0
206986
3620141
3597039
2022-08-10T12:44:41Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
'''ఎ.కొండాపురం''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[పుట్లూరు మండలం|పుట్లూరు మండలానికి]] చెందిన రెవెన్యూయేతర గ్రామం.
{{Infobox Settlement|
|name =ఎ.కొండాపురం
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవెన్యూయేతర గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption =
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[పుట్లూరు మండలం|పుట్లూరు]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total =
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 =
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 =
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 =
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.866780
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.905444
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code =
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:పుట్లూరు మండలంలోని గ్రామాలు]]
0rcsc32neoy2cwktwn7bxd1ud1pf2iu
3620146
3620141
2022-08-10T12:48:53Z
యర్రా రామారావు
28161
[[వర్గం:పుట్లూరు మండలంలోని గ్రామాలు]] ను తీసివేసారు (హాట్కేట్ ఉపయోగించి)
wikitext
text/x-wiki
'''ఎ.కొండాపురం''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[పుట్లూరు మండలం|పుట్లూరు మండలానికి]] చెందిన రెవెన్యూయేతర గ్రామం.
{{Infobox Settlement|
|name =ఎ.కొండాపురం
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవెన్యూయేతర గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption =
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[పుట్లూరు మండలం|పుట్లూరు]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total =
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 =
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 =
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 =
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.866780
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.905444
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code =
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
2ggs9vog5purgzxffwugkq0r9iksezh
నిదనవద
0
206987
3620099
3609592
2022-08-10T12:10:26Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
'''నిదనవద ''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[పెద్దపప్పూరు మండలం|పెద్దపప్పూరు]] మండలానికి చెందిన రెవెన్యూయేతర గ్రామం.
{{Infobox Settlement|
|name = నిదనవద
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవెన్యూయేతర గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్రప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption =
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[పెద్దపప్పూరు మండలం|పెద్దపప్పూరు]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2001
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total =
|population_density_km2 =
|population_blank1 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 =
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 =
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.902457
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.732767
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 515445
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==వెలుపలి లంకెలు==
[[వర్గం:పెద్దపప్పూరు మండలంలోని రెవిన్యూయేతర గ్రామాలు]]
1spk5ie7pwtejp6ge05t76wjifip2kd
చెర్లోపల్లె (పెద్దపప్పూరు)
0
206990
3620097
3599304
2022-08-10T12:10:02Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
'''చెర్లోపల్లె ''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[పెద్దపప్పూరు మండలం|పెద్దపప్పూరు]] మండలానికి చెందిన రెవెన్యూయేతర గ్రామం
{{Infobox Settlement|
|name = చెర్లోపల్లె
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవెన్యూయేతర గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్రప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption =
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[పెద్దపప్పూరు మండలం|పెద్దపప్పూరు]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2001
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total =
|population_density_km2 =
|population_blank1 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 =
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 =
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.931142869681024
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.86304702301696
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code =
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==వెలుపలి లంకెలు==
[[వర్గం:పెద్దపప్పూరు మండలంలోని రెవిన్యూయేతర గ్రామాలు]]
dhty9wasg03ypuo0fh508vee2o8og5q
యెంగంపేట (పెద్దపప్పూరు)
0
206991
3620100
3613224
2022-08-10T12:10:59Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
'''యెంగంపేట ''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[పెద్దపప్పూరు మండలం|పెద్దపప్పూరు]] మండలానికి చెందిన రెవెన్యూయేతర గ్రామం
{{Infobox Settlement|
|name = యెంగంపేట
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవెన్యూయేతర గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్రప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption =
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[పెద్దపప్పూరు మండలం|పెద్దపప్పూరు]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2001
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total =
|population_density_km2 =
|population_blank1 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 =
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 =
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.931516
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.858
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code =
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==వెలుపలి లంకెలు==
[[వర్గం:పెద్దపప్పూరు మండలంలోని రెవిన్యూయేతర గ్రామాలు]]
cn7mgsdj9u4g657iq6fzby0vj79h8ld
ఆదిత్య రాయ్ కపూర్
0
226500
3620284
3604527
2022-08-10T19:16:50Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
/* తొలినాళ్ళ జీవితం */
wikitext
text/x-wiki
'''ఆదిత్య రాయ్ కపూర్''' (జననం 16 నవంబరు 1985) ప్రముఖ [[బాలీవుడ్]] నటుడు. మొదట చానల్ వి లో వీడియో జాకీగా పనిచేసేవారు. లండన్ డ్రీమ్స్(2009) సినిమాలో ఓ చిన్న పాత్రతో తెరంగేట్రం చేసిన ఆదిత్య యాక్షన్ రీప్లే(2010), గుజారిష్(2010) సినిమాల్లో సహాయ నటునిగా నటించారు. 2013లో [[ఆషికి 2]] సినిమాతో హీరోగా మారారు. ఈ సినిమా మంచి విజయాన్ని సాధించింది. ఆ తరువాత యే జవాహీ హై దివాని సినిమాలో సహాయ నటునిగా కనిపించారు. ఈ సినిమా భారి విజయాన్ని నమోదు చేసుకుంది. అతి ఎక్కువ వసూళ్ళు సాధించిన సినిమాగా కూడా నిలిచింది.
== తొలినాళ్ళ జీవితం ==
16 నవంబర్ 1985లో [[పంజాబీ హిందువులు|పంజాబీ హిందూ]] కుటుంబంలో [[ముంబై]]లో జన్మించారు ఆదిత్య.<ref>{{Cite news|url=http://www.deccanchronicle.com/131116/entertainment-bollywood/gallery/birthday-exclusive-aditya-roy-kapur|title=Birthday Exclusive: Aditya Roy Kapur|date=26 November 2013|newspaper=Deccan Chronicle|accessdate=12 February 2014}}</ref> ఆయన తండ్రి [[పంజాబీ భాష|పంజాబీ]], తల్లి భారతీయ [[యూదు మతము|యూదు]] మతస్థురాలు.<ref>{{వెబ్ మూలము|url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2013-05-26/news-interviews/39521869_1_kunaal-siddharth-aditya-roy-kapur|title=Shraddha and I are really, really close: Aditya Roy Kapur|date=26 May 2013|accessdate=11 June 2013|publisher=The Times of India|archive-date=19 October 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20131019051512/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2013-05-26/news-interviews/39521869_1_kunaal-siddharth-aditya-roy-kapur|url-status=dead}}</ref> ముగ్గురు అన్నదమ్ముల్లో ఆదిత్య ఆఖరివారు. ఆదిత్య పెద్ద అన్నయ్య సిద్దార్ధ్ రాయ్ కపూర్ యూటివి మోషన్ పిక్చర్స్ సంస్థకు ముఖ్య కార్యనిర్వహణాధికారి, రెండో అన్నయ్య [[కునాల్ రాయ్ కపూర్]] కూడా నటుడే.<ref name="tehelka13">{{వెబ్ మూలము|url=http://tehelka.com/born-to-sweet-delight/|title=Born to Sweet Delight|date=22 June 2013|accessdate=15 June 2013|publisher=Tehelka|issue=25|volume=10|archive-date=16 September 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130916012044/http://www.tehelka.com/born-to-sweet-delight/|url-status=dead}}</ref> ప్రముఖ బాలీవుడ్ నటి [[విద్యా బాలన్]] ఆదిత్య పెద్ద అన్నయ్య సిద్దర్ధ్ రాయ్ కపూర్ ను వివాహం చేసుకున్నారు.
ఆయన తాత రఘుపతి రాయ్ కపూర్ సినీ నిర్మాత.<ref name="ecotimes">{{Cite news|url=http://economictimes.indiatimes.com/features/business-of-bollywood/another-gennext-kapur-family-finds-feet-in-bollywood/articleshow/6957918.cms|title=Another GenNext Kapur family finds feet in Bollywood|date=20 Nov 2010|newspaper=The Economic Times|accessdate=15 June 2013|pages=1–2}}</ref><ref>{{ఐఎండీబీ పేరు|0707533|G. Rakesh}}</ref> ఆదిత్య తాత, అమ్మమ్మ ప్రముఖ నాట్యకళాకారులు. భారతదేశానికి సామా నాట్యాన్ని పరిచయం చేసింది వీరే.<ref name="ecotimes" /> ముంబైలోని కుఫే పరేడ్ లో జి.డి.సోమానీ మెమోరియల్ స్కూల్ లోనూ, సెయింట్ గ్జేవియర్స్ కళాశాలలోనూ చదువుకున్నారు ఆదిత్య.<ref name="ecotimes" />
నటనలో ఎటువంటి శిక్షణా తీసుకోని ఆదిత్య, నాట్యంలోనూ, వాచకంలోనూ శిక్షణ తీసుకున్నారు. ఆయనకు నటునిగా అవ్వాలనే బలమైన కోరిక లేకపోయినా లండన్ డ్రీమ్స్ సినిమాకు ఆడిషన్స్ కు వెళ్ళిన తరువాత నటనపై శ్రద్ధ పెరిగింది. చిన్నప్పుడు క్రికెటర్ అవ్వాలనే కోరిక ఉన్నా 6వ తరగతి తరువాత [[క్రికెట్]] శిక్షణా తరగతులకు వెళ్ళడం మానేశారు ఆదిత్య.
== కెరీర్ ==
=== తొలి చిత్రం, కెరీర్ లో ఒడిదుడుకులు (2009–2010) ===
మ్యూజిక్ చానెల్ అయిన చానెల్ వి లో వీడియో జాకీగా కెరీర్ ప్రారంభించారు ఆదిత్య. ప్రత్యేకమైన వాక్ శైలి, కామెడీ టైమింగ్ ఆయన షోలను హిట్ అయ్యేలా చేశాయి. 2009లో విపుల్ షా దర్శకత్వంలో లండన్ డ్రీమ్స్ సినిమాలో చిన్న పాత్రలో కనిపించారాయన. ఈ సినిమాలో సల్మాన్ ఖాన్, అజయ్ దేవగణ్ లతో కలసి నటించారు. ఈ సినిమా పెద్దగా ఆడలేదు.
[[అక్షయ్ కుమార్]], [[ఐశ్వర్య రాయ్]] నటించిన యాక్షన్ రీప్లే లో ఆదిత్య సహాయ నటునిగా చేశారు. ఈ సినిమా కూడా హిట్ కాలేదు. ఆ తరువాత సంజయ్ లీలా భన్సాలీ దర్శకత్వం వహించిన గుజారిష్(2010) సినిమాలో [[హృతిక్ రోషన్]], ఐశ్వర్య రాయ్ లతో కలసి సహాయ నటునిగా నటించారు. ఈ సినిమా కూడా విజయం సాధించలేదు.
=== కెరీర్ లో మలుపు (2013) ===
[[దస్త్రం:_Aditya_Roy_Kapur_&_Shraddha_Kapoor_during_success_bash_of_Aashiqui_2_at_Escobar.jpg|alt=Aditya Roy Kapur and Shraddha Kapoor smiles for the camera|ఎడమ|thumb| [[ఆషికి 2]] సినిమా విజయోత్సవ సభలో నటి శ్రద్ధాకపూర్ తో ఆదిత్య.]]
2013లో మోహిత్ సూరి దర్శకత్వంలో విడుదలైన [[ఆషికి 2]] సినిమాతో ఆదిత్య కెరీర్ పెద్ద మలుపు తిరిగింది. ఈ సినిమా కమర్షియల్ గా పెద్ద [[హిట్]] కావడమే కాక, విమర్శకుల నుంచీ ప్రశంసలు అందుకుంది. ఈ సినిమాలోని ఆదిత్య నటనకు కూడా పలువురు విమర్శకులు ప్రశంసలు కురిపించారు.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindustantimes.com/Entertainment/Reviews/Anupama-Chopra-s-review-Aashiqui-2/Article1-1050953.aspx|title=Anupama Chopra's review: Aashiqui 2|last=Chopra|first=Anupama|date=26 April 2013|newspaper=Hindustan Times|accessdate=4 Aug 2014|archive-date=30 May 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130530141750/http://www.hindustantimes.com/Entertainment/Reviews/Anupama-Chopra-s-review-Aashiqui-2/Article1-1050953.aspx|url-status=dead}}</ref> 2013లో ఈ సినిమా అతి ఎక్కువ వసూళ్ళు సాధించిన చిత్రంగా నిలిచింది.
ఆ తరువాత రణబీర్ కపూర్, [[దీపికా పడుకోణె]] లు ప్రధాన పాత్రధారులుగా నటించిన యే జవానీ హై దివానీ(2013) సినిమాలో సహాయనటునిగా కనిపించారు ఆదిత్య. ఈ సినిమాలోని ఆయన నటనకు ఫిలింఫేర్ ఉత్తమ సహాయ నటుడు పురస్కారానికి నామినేషన్ లభించింది. 2013 సంవత్సరానికిగానూ ఈ సినిమా 4వ అతి ఎక్కువ వసూళ్ళు సాధించిన సినిమాగా నిలిచింది.
2014లో హబిబ్ ఫైసల్ దర్శకత్వంలో [[పరిణీతి చోప్రా]] తో కలసి దావత్-ఎ-ఇష్క్ సినిమాలో నటించారు ఆదిత్య
హాలీవుడ్ సినిమా గ్రేట్ ఎక్స్ పెక్టేషన్స్ కు [[హిందీ భాష|హిందీ]] రీమేక్ అయిన ఫితూర్ సినిమాలో [[కత్రినా కైఫ్]], [[టబు]] లతో కలసి నటించారు ఆదిత్య. ఈ సినిమా జనవరి 2016 కల్లా షూటింగ్ పూర్తిచేసుకుంది.<ref>{{వెబ్ మూలము|url=http://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/aditya-roy-kapur-worked-hard-to-play-kashmiri-in-fitoor-abhishek-kapoor|title=Aditya Roy Kapur worked hard to play Kashmiri in ‘Fitoor’: Abhishek Kapoor|date=30 January 2016|accessdate=27 January 2016|publisher=The Indian Express}}</ref> ప్రస్తుతం [[తమిళ భాష|తమిళ్]] సినిమా ఓ కాదల్ కణ్మణి(తెలుగులో [[ఓకే బంగారం]]) సినిమాకు హిందీ రీమేక్ ఓకే జానూ లో నటిస్తున్నారు. ఈ సినిమాలో ఆదిత్య తో కలసి శ్రద్ధ కపూర్ నటించనున్నారు.<ref>{{వెబ్ మూలము|url=http://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/hindi/bollywood/news/Aashiqui-2-lovers-Aditya-Roy-Kapur-and-Shraddha-Kapoor-reunite-for-another-romance/articleshow/49812457.cms|title=Aashiqui 2 lovers – Aditya Roy Kapur and Shraddha Kapoor reunite for another romance|date=17 November 2015|accessdate=17 November 2015|publisher=The Times of India}}</ref>
== సినిమాలు ==
{| class="wikitable"
|- style="text-align:center;"
! scope="col"|సంవత్సరం
! scope="col"|చిత్రం
! scope="col"|పాత్ర
|-
| 2009 || లండన్ డ్రీమ్స్ || వసిం ఖాన్
|-
| rowspan="2" | 2010 || యాక్షన్ రీప్లే || బంటి
|-
|| గుజారిష్ || ఒమర్ సిద్దికీ
|-
| rowspan="2" | 2013 || [[ఆషికి 2]] || రాహుల్ జయకర్
|-
|| యే జవానీ హై దివానీ || అవినాష్ "అవి" అరోరా
|-
| 2014 || దావత్-ఎ-ఇష్క్ || తరిక్ "తారూ" హైదర్
|-
| 2016 || ఫితూర్ || నూర్ నైజామీ
|-
| 2017 || ఓకే జానూ ||
|-
|2020|| [[మలంగ్]] ||
|-|}
== అవార్డులు, నామినేషన్లు ==
{| class="wikitable" border="1"
|-
! సంవత్సరం
! పురస్కారం
! చిత్రం
! ఫలితం
|-
| rowspan="2"| 2013
| బిగ్ స్టార్ ఎంటర్టైన్మెంట్ అవార్డులు
| rowspan="4"| [[ఆషికి 2]]
| గెలిచారు<ref name="truthdive.com">{{cite web|title=Big Star Entertainment Awards 2013 – List of winners|url=http://truthdive.com/2013/12/19/big-star-entertainment-awards-2013-list-of-winners.html|work=truthdive.com|accessdate=19 December 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20131219211225/http://truthdive.com/2013/12/19/big-star-entertainment-awards-2013-list-of-winners.html|archive-date=19 December 2013|url-status=dead}}</ref>
|-
| బిగ్ స్టార్ ఎంటర్టైన్మెంట్ అవార్డ్ ఫర్ ది మోస్ట్ రొమాంటిక్ అవార్డ్ ఫర్ 2013 <small>(శ్రద్ధ కపూర్ తో కలసి)</small>
| గెలిచారు<ref name="truthdive.com"/>
|-
| rowspan="4"| 2014
| స్క్రీన్ అవార్డ్ ఫర్ జోడి నెం.1 <small>(శ్రద్ధకపూర్ తో కలసి)</small>
| గెలిచారు<ref>{{cite news|title=20th Annual Life OK Screen Awards: List of winners|url=http://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/20th-annual-life-ok-screen-awards-list-of-winners/|accessdate=17 January 2014|newspaper=The Indian Express|date=15 January 2014}}</ref>
|-
| స్టార్ గిల్డ్ అవార్డ్ ఫర్ జోడి ఆఫ్ ది ఇయర్ <small>(శ్రద్ధ కపూర్ తో కలసి)</small>
| గెలిచారు<ref>{{cite web|title=Winners of 9th Renault Star Guild Awards|url=http://www.bollywoodhungama.com/movies/features/type/view/id/6035|publisher=Bollywood Hungama|accessdate=17 January 2014|date=17 January 2014}}</ref>
|-
| ఫిలింఫేర్ ఉత్తమ సహాయ నటుడు పురస్కారం
| rowspan="2"| యే జవానీ హై దివానీ
| నామినేషన్<ref>{{cite web|title=59th Filmfare Awards: Nominations’ Full List|url=http://www.koimoi.com/bollywood-popular/59th-filmfare-awards-nominations-full-list/|publisher=koimoi.com|accessdate=4 March 2014}}</ref>
|-
| ఐఫా ఉత్తమ సహాయనటుడు అవార్డు
| గెలిచారు<ref>{{cite news|last=Bhowmik|first=Arijita|title=IIFA Awards 2014: Deepika Padukone, Farhan Akhtar, 'Bhaag Milkha Bhaag' Take Away Major Honours [Full Winner's List]|url=http://www.ibtimes.co.in/articles/549676/20140427/iifa-awards-2014-winners-deepika-farhan-bhaag.htm|accessdate=27 April 2014|work=International Business Times|date=27 April 2014}}</ref>
|}
== References ==
{{Reflist}}
[[వర్గం:1985 జననాలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
r0atiy3syi21unqrdnepaqg64o3ukuw
వాడుకరి చర్చ:Bhamidipalli v raghavarao
3
228099
3620112
3252285
2022-08-10T12:18:01Z
K.Venkataramana
27319
/* స్వాగతం */ కొత్త విభాగం
wikitext
text/x-wiki
<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;">
<center ><font size="+1" color="Black">{{PAGENAME}} గారు, తెలుగు వికిపీడియాకు <font color="white">[[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]]</font>! [[Image:Wikipedia-logo.png|40px]]</font></center></div>
<div style="align: left; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: white;">
{{PAGENAME}} గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit§ion=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
{{ #if: | |
* తెలుగులో ఎలా రాయాలో తెలుసుకోవడానికి [[వికీపీడియా:తెలుగులో రచనలు చెయ్యడం|తెలుగులో రచనలు చెయ్యడం]] మరియు [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]] మరియు [[కీ బోర్డు]] చదవండి.
* వికీపీడియాలో మీరు సహాయం చేయదగిన [[వికీపీడియా:WikiProject|ప్రాజెక్టు]]లు కొన్ని నిర్వహిస్తున్నారు. అందులో మీ సహకారం అందించండి.
* దిద్దుబాటు పెట్టె పై భాగంలో ని కలంతోసంతకం వున్న బొమ్మ పై ([[Image:Signature icon.png]] లేక [[File:Insert-signature.png]] ) నొక్కిన లేక నాలుగు టిల్డెలతో <nowiki>(~~~~)</nowiki> ఇలా సంతకం చేస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి. (ఇది చర్చా పేజీలకు మాత్రమే పరిమితం, చర్చ ఎవరు జరిపారో తెలియడానికి, వ్యాసాలలో చెయ్యరాదు.)
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి మరియు ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [http://www.facebook.com/pages/%E0%B0%A4%E0%B1%86%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80/319640018072022 తెవికీ సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి.
* మీరు ఈ సైటు గురించి అభిప్రాయాలు ఇక్కడ వ్రాయండి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]]
<!--
* [[వికీపీడియా:ఈ వారపు వ్యాసం|ఈ వారం వ్యాసం]] ఈ-మైయిల్ ద్వారా తెప్పించుకొదలిస్తే [mailto:tewiki-maiku-subscribe@googlegroups.com tewiki-maiku-subscribe@googlegroups.com] అనే ఈ ఎడ్రస్సుకు ఒక మైయిల్ పంపండి.
-->
</div>
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] [[వాడుకరి:Bhaskaranaidu|భాస్కరనాయుడు]] ([[వాడుకరి చర్చ:Bhaskaranaidu|చర్చ]]) 03:27, 12 ఆగష్టు 2016 (UTC)
----
{{వికీపీడియా ప్రకటనలు}}
{{ఈ నాటి చిట్కా}}
'''కొన్ని ఉపయోగకరమైన లింకులు:''' [[వికీపీడియా:పరిచయము|పరిచయము]] • [[వికీపీడియా:5 నిమిషాల్లో వికీ|5 నిమిషాల్లో వికీ]] • [[వికీపీడియా:పాఠం|పాఠం]] • [[వికీపీడియా:ఐదు మూలస్థంబాలు|వికిపీడియా 5 మూలస్థంబాలు]] • [[సహాయము:సూచిక|సహాయ సూచిక]] • [[వికీపీడియా:సహాయ కేంద్రం|సహాయ కేంద్రం]] • [[వికీపీడియా:శైలి|శైలి మాన్యువల్]] • [[వికీపీడియా:ఇసుకపెట్టె|ప్రయోగశాల]]
"
|}
== వికిపీడియాలో ఆర్టికల్ గురించి ==
{{సహాయం చేయబడింది}}
<!-- మీ ప్రశ్నలను తెలుగు, లేక ఇంగ్లీషులో "విషయం/ శీర్షిక" పెట్టె లో 'సందేహం' బదులుగా క్లుప్తంగా మీ సందేహం శీర్షిక రాయండి, దాని విస్తరణ ఈ వరుస క్రింద రాయండి. ఆ తరువాత పెట్టె క్రింద 'పేజీని భద్రపరచు ' నొక్కి భద్రపరచండి. ధన్యవాదాలు-->
<!-- ఈ వరుస తరువాత మీ సంతకం తేదీ తో చేరుతుంది కావున మార్చవద్దు-->
—[[వాడుకరి:Bhamidipalli v raghavarao|Bhamidipalli v raghavarao]] ([[వాడుకరి చర్చ:Bhamidipalli v raghavarao|చర్చ]]) 17:21, 5 సెప్టెంబరు 2016 (UTC)
నేను 'సరికొత్త సమాచారం' వార పత్రిక ఇదే పేరుతో వెబ్ సైట్ నడుపుతున్నాను. రాజమహేంద్రవరం ప్రముఖులు , హిస్టారికల్ ప్రదేశాలు గురించి రాయాలని వుంది. వీరేశలింగం టౌన్ హాలు గురించి కొద్దిసేపటి క్రితం రాసాను. నాకు ఈ పేజీ గురించి పూర్తిగా తెలీదు. ఎలా అనుసరించాలి చెప్పండి
అలాగే గూగుల్ ట్రాన్స్ లేట్ టైపు చేసి ఇక్కడ పేస్ట్ చేస్తున్నాను అలా చేయవచ్చా--[[వాడుకరి:Bhamidipalli v raghavarao|Bhamidipalli v raghavarao]] ([[వాడుకరి చర్చ:Bhamidipalli v raghavarao|చర్చ]]) 17:21, 5 సెప్టెంబరు 2016 (UTC)
bv raghavarao
# భమిడిపాటి రాఘవరావుగార్కి స్వాగతం! వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు. మీరు నడుపుతున్న [http://sarikothasamacharam.com/20th-issue-2016-september-2/ సరికొత్త సమాచారం] పత్రిక చూసాను. బాగుంది. మీరు మీకు తెలిసిన విషయాలను వికీపీడియాలో వ్యాసాలు రాయవచ్చు. రాజమహేంద్రవరం ప్రముఖులు, చారిత్రిక ప్రదేశాల గూర్చి వ్యాసాలను సృష్టించి రాయండి. కానీ మీరు చేర్చిన విషయం ఏ మూలం నుండి గ్రహించారో ఆయా విషయం చివర రాయాలి. మీరు మీ కృషిని కొనసాగించండి. ఏదైనా సహాయం అవసరమైతే తెలియజేయండి. విధానాలు తెలిసిన సభ్యులు సహకరిస్తారు.
# మీరు గూగుల్ ట్రాన్స్ లేటర్ టూల్ ద్వారా కాపీ పేస్టు చేసినట్లయితే ఆ వ్యాసంలోని వాక్యాలు కృత్రిమంగా ఎవరూ అర్థం చేసుకోని విధంగా అనువదింపబడతాయి. మీరు ఆ వ్యాసాన్ని తగురీతిలో శుద్ధి చేయవలసి ఉంటుంది.
# మూలాలను చేర్చే విధానం: మీరు "వినాయకచవితి" అనే వ్యాసంలో మీ [http://sarikothasamacharam.com/20th-issue-2016-september-2/ పత్రిక] లోని వినాయక చవితి పరమార్థం అనే విభాగం చేర్చాలనుకున్నారనుకుందాం. అందులోని కొన్ని వాక్యాలను చేర్చి చివర మీ పత్రిక మూలాన్నుంచాలి. పత్రికలలో వచ్చిన వ్యాసాన్నంతా యదాతథంగా కాపీ పేస్టు చేయరాదు. కాపీహక్కుల ఉల్లంఘనకు వస్తుందని గమనించాలి. కొన్ని ముఖ్యమైన వాక్యాలను చేర్చాలి. ఉదాహరణకు, వినాయక చవితి వ్యాసంలో మీరు మీ పత్రికలో గల వ్యాసంలో "వినాయక చవితికి ఉపయోగించే ఆకులలో చాలా విశేష ఔషథ గుణాలు ఉన్నాయి." అనే వాక్యం చేర్చారనుకుందాం దానిని ఈ క్రిందివిధంగా మూలాన్ని చేరుస్తూ టైప్ చేయాలి.
వినాయక చవితికి ఉపయోగించే ఆకులలో చాలా విశేష ఔషథ గుణాలు ఉన్నాయి.<nowiki><ref>[http://sarikothasamacharam.com/20th-issue-2016-september-2/ వినాయకచవితి- పరమార్థం - సరికొత్త సమాచరం పత్రిక -5-9-2015]</ref></nowiki>
పేజీని భద్రపరచిన తరువాత ఆ వాక్యం ఈ క్రింది విధంగా కనబడుతుంది.
వినాయక చవితికి ఉపయోగించే ఆకులలో చాలా విశేష ఔషథ గుణాలు ఉన్నాయి.<sup>[1]</sup>
ధన్యవాదాలు.--<span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''[[File:Admin logo.gif|20px|ఈ వాడుకరి నిర్వాహకుడు]][[User:kvr.lohith|కె.వెంకటరమణ]]⇒[[User talk:kvr.lohith|చర్చ]]'''</span> 04:30, 10 సెప్టెంబరు 2016 (UTC)
== ఫోటోల అప్ లోడ్ గురించి ==
{{సహాయం చేయబడింది}}
<!-- మీ ప్రశ్నలను తెలుగు, లేక ఇంగ్లీషులో "విషయం/ శీర్షిక" పెట్టె లో 'సందేహం' బదులుగా క్లుప్తంగా మీ సందేహం శీర్షిక రాయండి, దాని విస్తరణ ఈ వరుస క్రింద రాయండి. ఆ తరువాత పెట్టె క్రింద 'పేజీని భద్రపరచు ' నొక్కి భద్రపరచండి. ధన్యవాదాలు-->
<!-- ఈ వరుస తరువాత మీ సంతకం తేదీ తో చేరుతుంది కావున మార్చవద్దు-->
—[[వాడుకరి:Bhamidipalli v raghavarao|Bhamidipalli v raghavarao]] ([[వాడుకరి చర్చ:Bhamidipalli v raghavarao|చర్చ]]) 05:08, 10 సెప్టెంబరు 2016 (UTC)
శ్రీ వెంకటరమణ గారికి కృతజ్ఞతలు ...అయ్యా మీరు బానే చెప్పారు. ఫోటోలు పెట్టాలంటే ఎలాగ , కొన్ని ఫోటోలు అప్ లోడ్ అవ్వడం లేదు. ఎన్ని ఫోటొలు పెట్టవచ్చు . ఇక వీడియో లింక్ లు ఇవ్వ వచ్చా .
===ఫోటోలను అప్ లోడ్ చేసే విధానం===
# మీరు తీసిన చిత్రం (స్వంత చిత్రం) ను వికీపీడియాలో సుసువుగా అప్లోడ్ చేయవచ్చు. వివిధ వెబ్సైట్లలో గల కాపీహక్కులు కలిగిన చిత్రాలను తగు అనుమతి లేనిదే వికీపీడియాలో చేర్చరాదు.
# మీరు మొదట వికీమీడియా కామన్స్ పుటను తెరవండి. ఈ [https://commons.wikimedia.org/wiki/Main_Page లింకు] తెరవండి.
# అందులో <font style="color: white;background:navy">''' '' Upload '' '''</font> బటన్ పై క్లిక్ చేయండి.
# ఆ పుటలో <font style="color: white;background:blue">''' '' Select media files to share '' '''</font> బటన్ పై క్లిక్ చేయండి.
# మీ కంప్యూటర్ లో ఉన్న స్వంత చిత్రాన్ని అప్లోడ్ చేయండి.
# ఒకటి కంటే ఎక్కువ చిత్రాలను ఒకేసారి చేర్చదలిస్తే <font style="color: white;background:blue">''' '' మరిన్ని దస్త్రాలను చేర్చండి '' '''</font> పైన లేదా ఒకే చిత్రం చేర్చదలిస్తే <font style="color: white;background:blue">''' '' కొనసాగించు '' '''</font> పై క్లిక్ చేయండి.
# ఆ చిత్రం మీ స్వంత కృతి అయితే {{Circle}} లో క్లిక్ చేయండి.
# తరువాత పుటలో <font style="color: white;background:blue">''' '' తదుపరి '' '''</font> పై క్లిక్ చేయండి.
# తరువాత పుటలో చిత్రం గురించి వివరణ, తేదీని చేర్చి, <font style="color: white;background:blue">''' '' తదుపరి '' '''</font> బటన్ క్లిక్ చేస్తే మీ చిత్రం అప్లోడ్ అవుతుంది. అప్లోడ్ అయిన చిత్రం యొక్క వివరణ కనబడుతుంది. దానిని ఏ వికీలోనైనా సంబంధిత వ్యాసంలో చేర్చవచ్చు.
ఏ విధమైన సహాయం కావలసి వస్తే సంప్రదించండి.--<span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''[[File:Admin logo.gif|20px|ఈ వాడుకరి నిర్వాహకుడు]][[User:kvr.lohith|కె.వెంకటరమణ]]⇒[[User talk:kvr.lohith|చర్చ]]'''</span> 05:17, 10 సెప్టెంబరు 2016 (UTC)
===ఎన్ని చిత్రాలను చేర్చాలి===
ఒక చిన్న వ్యాసానికి అనేక చిత్రాలను చేర్చితే బాగుండదు. అవసరాన్ని బట్టి చిత్రాలను చేర్చాలి. మహాత్మా గాంధీ గురించి కామన్స్ లో ప్రస్తుతం 90 చిత్రాలున్నాయి. అన్ని చిత్రాలను వ్యాసంలో చేర్చలేము కదా! ముఖ్యమైన ఆ వ్యాసానికి తగిన చిత్రాలను చేర్చి వ్యాసం క్రింది భాగంలో <nowiki>{{commonscat|Mohandas K. Gandhi}}</nowiki> అనే మూసను చేర్చితే వ్యాసం చివర కుడివైపున {{commonscat|Mohandas K. Gandhi}} మహాత్మా గాంధీ యొక్క కామన్స్ లో ఉన్న చిత్ర వర్గం కనబడుతుంది. చిత్రాలను శోధించేవారు ఆ లింకును సందర్శిస్తారు. ధన్యవాదాలు.--<span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''[[File:Admin logo.gif|20px|ఈ వాడుకరి నిర్వాహకుడు]][[User:kvr.lohith|కె.వెంకటరమణ]]⇒[[User talk:kvr.lohith|చర్చ]]'''</span> 05:35, 10 సెప్టెంబరు 2016 (UTC)
===వీడియో లింకులు===
వికీపీడియాలో వీడియో లింకుల గూర్చి [[:en:Wikipedia:Video links|Video links]] వ్యాసం సందర్శించంది.--<span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''[[File:Admin logo.gif|20px|ఈ వాడుకరి నిర్వాహకుడు]][[User:kvr.lohith|కె.వెంకటరమణ]]⇒[[User talk:kvr.lohith|చర్చ]]'''</span> 05:38, 10 సెప్టెంబరు 2016 (UTC)
== ఆధారాలు ఎలా ==
{{సహాయం చేయబడింది}}
<!-- మీ ప్రశ్నలను తెలుగు, లేక ఇంగ్లీషులో "విషయం/ శీర్షిక" పెట్టె లో 'సందేహం' బదులుగా క్లుప్తంగా మీ సందేహం శీర్షిక రాయండి, దాని విస్తరణ ఈ వరుస క్రింద రాయండి. ఆ తరువాత పెట్టె క్రింద 'పేజీని భద్రపరచు ' నొక్కి భద్రపరచండి. ధన్యవాదాలు-->
<!-- ఈ వరుస తరువాత మీ సంతకం తేదీ తో చేరుతుంది కావున మార్చవద్దు-->
అయ్యా వెంకట రమణ గారు , మాఇంటి పేరు భమిడిపల్లి . భమిడిపాటి కాదు ... భమిడిపాటి రాధాకృష్ణ గారి గురించి కూడా రాస్తాను. కొంతమంది ప్రముఖుల కు సంబంధించి వివరాలు సేకరించి రాస్తే వాటికి , లింక్ లు , ఆధారాలు ఎలా చూపాలి .. చెప్పగలరు—[[వాడుకరి:Bhamidipalli v raghavarao|Bhamidipalli v raghavarao]] ([[వాడుకరి చర్చ:Bhamidipalli v raghavarao|చర్చ]]) 05:11, 10 సెప్టెంబరు 2016 (UTC)
:::నేను మీ ఇంటిపేరును సరిగా పరిశీలించలేదు. క్షంతవ్యుణ్ణి. మీరు ఏ ప్రముఖుని వ్యాసమైన చేర్చాలనుకుంటే ఆ వ్యక్తి గురించి ఉన్న నోటబిలిటీ ఉన్న వివిధ పుస్తకాల లింకులను కూడా చేర్చవచ్చు. గూగుల్ లో శోధించి ఆయన గూర్చి వివిధ పత్రికలలొ వచ్చే ఆర్టికల్స్ నుండి వాక్యాలను సేకరించి వాటి మూలాలను కూడా చేర్చవచ్చు. మరింత సమాచారానికి [[:en:Wikipedia:Citing sources|ఈ లింకు]] చూడండి.--<span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''[[File:Admin logo.gif|20px|ఈ వాడుకరి నిర్వాహకుడు]][[User:kvr.lohith|కె.వెంకటరమణ]]⇒[[User talk:kvr.lohith|చర్చ]]'''</span> 05:27, 10 సెప్టెంబరు 2016 (UTC)
మీరు [[వికీపీడియా:మూలాలను పేర్కొనడం]] వ్యాసం చూడండి.--<span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''[[File:Admin logo.gif|20px|ఈ వాడుకరి నిర్వాహకుడు]][[User:kvr.lohith|కె.వెంకటరమణ]]⇒[[User talk:kvr.lohith|చర్చ]]'''</span> 05:31, 10 సెప్టెంబరు 2016 (UTC)
==వీరేశలింగం టౌన్ హాల్==
[[వీరేశలింగం టౌన్ హాల్]] వ్యాసం సృష్టించినందులకు ధన్యవాదాలు. ఒక పేరాగ్రాప్ ప్రారంభించినపుడు ముందు స్పేస్ ఇవ్వకండి. ఒకవేళ యిస్తే అది బాక్స్ లో కనబడుతుంది. అందులో విభాగాలు కావలసి వస్తే ఉదాహరణకు "టౌన్ హాల్ విశేషాలు" అనే విభాగం చేర్చదలిస్తే <nowiki>==టౌన్ హాల్ విశేషాలు==</nowiki> అని ప్రారంభించాలి. అప్పుడు సేవ్ చేసిన తదుపరి ఉప విభాగంగా కనబడుతుంది. మూలాలను చేర్చేటప్పుడు ప్రతీ మూలానికి <nowiki><ref> మూలం </ref></nowiki> ట్యాగ్స్ ను ఉపయోగించండి. వ్యాసం చివర "మూలాలు" అనే విభాగాన్ని చేర్చి అందులో <nowiki>{{మూలాలజాబితా}}</nowiki> అనే మూసను చేర్చాలి. అప్పుడు మీరు చేర్చిన మూలాలన్నీ అక్కడికి చేరుతాయి. సంఖ్య మరియు బిందు జాబితాలకోసం # మరియు * అనే గుర్తులను ఉంచండి. మరిన్ని సాంకేతిక ఫార్మాటింగ్ అంశాలను ఎడిట్ చేస్తున్న పేజీలో పై వైపున చూడవచ్చు.--<span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''[[File:Admin logo.gif|20px|ఈ వాడుకరి నిర్వాహకుడు]][[User:kvr.lohith|కె.వెంకటరమణ]]⇒[[User talk:kvr.lohith|చర్చ]]'''</span> 06:38, 10 సెప్టెంబరు 2016 (UTC)
==చిత్రాలను చేర్చండి==
మీరు రాసిన వీరేశలింగం టౌన్ హాల్ యొక్క చిత్రాలను అప్ లోడ్ చేసి వ్యాసంలో చేర్చగలరు.--<span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''[[File:Admin logo.gif|20px|ఈ వాడుకరి నిర్వాహకుడు]][[User:kvr.lohith|కె.వెంకటరమణ]]⇒[[User talk:kvr.lohith|చర్చ]]'''</span> 09:37, 10 సెప్టెంబరు 2016 (UTC)[[దస్త్రం:Example.jpg|thumb]]
==సందేహం==
;ఫోటోలు, సొంత పేజీ గురించి, కొంచెం వివరంగా చెప్పగలరు.
# వెంకటరమణ గారు మీతో పరిచయం ఆనందం కలిగిస్తోంది. మీరు అందించిన వివరాలు కొంచెం అర్ధం అయ్యాయి. అయితే తెలుగులో కొడుతుంటే కొన్ని పదాలు పడడం లేదు. అందుకే గూగుల్ ట్రాన్స్ లేషన్ లో కొడ్తున్నాను. ఇక్కడే నేరుగా టైపు చేయాలంటే ఏం చేయాలి?
# ఇక వీరేశలింగం ఆర్టికల్ ఆమోదం అయిందా. ఫోటోలు తర్వాత పెట్టవచ్చా? ఇక నా పేరుతొ పేజీ వస్తుందా? ఎప్పుడు? ఎలా?
# 22 ఏళ్ళ నుంచి జర్నలిస్టుగా ఉన్న నేను వీకీపీడియాలో పేజీ సృష్టించుకోగలనా? --16:37, 10 సెప్టెంబరు 2016 Bhamidipalli v raghavarao (చర్చ|రచనలు)
====సమాధానం====
# వ్యాసాలలో మీ యొక్క స్వంతంగా తీసిన చిత్రాలను కామన్స్ లో ఎక్కించాలి. కామన్స్ లో చిత్రం అప్లోడ్ అయిన తదుపరి చిత్రం యొక్క వివరాలను ఆ వ్యాసంలో చేర్చవచ్చు. ఆ చిత్రాలను <nowiki>[[File:Example|250px|right|చిత్రం వివరం]]</nowiki> అని వ్యాసంలో మీకు కావలసిన విభాగంలో చేర్చితే మీకు కావలసిన చిత్రం కనబడుతుంది.
# మీయొక్క వాడుకరి పేజీలో మీయొక్క వివరాలను మీరే చేర్చవచ్చు. వాడుకరి పేజీలో మీ యొక్క బయోగ్రఫీని మీరే వ్రాసుకోవచ్చు.
# తెలుగులో అక్షరాలు టైప్ కానప్పుడు cntrol+M ఒత్తితే లిప్యంతరీకరణ ఏక్టివేట్ అయి తెలుగు అక్షరాలను సులువుగా నేరుగా టైప్ చేయవచ్చు.
# సరైన మూలాలు ఉన్నప్పుడు ఆ వ్యాసం మంచి వ్యాసం అవుతుంది. కనుక వీరేశలింగం టౌన్ హాల్ సరియైన వ్యాసమే.
# మీరు లాగిన్ అయిన తరువాత వెంటనే ఎర్ర లింకుతో మీ పేరు కనవడిన మీ వాడుకరి పేజీ [[వాడుకరి:Bhamidipalli v raghavarao]] అని ఉంటుంది. దానిని ఓపెన్ చేసి మీ యొక్క వివరాలను మీరే చేర్చవచ్చు.
# మీరు ఎవరి గురించి అయినా మూలాలు లభిస్తే వ్యాసాలు వ్రాయవచ్చు. కానీ మీరు నోటబిలిటీ ఉన్న వ్యక్తి అయినా మీయొక్క పేజీని వ్యాసంగా మీరు సృష్టించకూడదు. సరియైన మూలాలు లభిస్తే యితర వాడుకరులు మీయొక్క వ్యాసాన్ని సృష్టిస్తారు. మీ గురించి వార్తాపత్రికల, అంతర్జాల మూలాలెమైనా ఉంటే తెలియజేయండి. మీ గురించి వ్యాసం వ్రాయగలము.--<span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''[[File:Admin logo.gif|20px|ఈ వాడుకరి నిర్వాహకుడు]][[User:kvr.lohith|కె.వెంకటరమణ]]⇒[[User talk:kvr.lohith|చర్చ]]'''</span> 04:55, 11 సెప్టెంబరు 2016 (UTC)
== ఫొటొ గురించి ==
అయ్యా , వీరెశలింగం టౌన్ హలు ఫొటొ అప్ లొడ్ చెసాను ఒకసారి ఎలా వచ్చిందొ ఒకసారి పరిశీలించగలరు. అది పాత ఫొటొ. కమిటీ వాళ్ళ దగ్గర సంపాదించాను. వ్యాసం లొ అప్ లొడ్ అయ్యిందా?
ఇక మెల్లిగా వికీలొనె కొదుతున్నాను, కొన్ని అక్షరాలు సరిగ్గా రాలెదు అది ఎలాగొ చెప్పండి
సంతంకం అంటున్నారు అది ఎలా? ఇలాగెనా--[[వాడుకరి:Bhamidipalli v raghavarao|Bhamidipalli v raghavarao]] ([[వాడుకరి చర్చ:Bhamidipalli v raghavarao|చర్చ]]) 16:45, 17 సెప్టెంబరు 2016 (UTC)
:::: రాఘవరావుగారూ, మీరు అప్లోడ్ చేసిన వీరేశలింగం టౌన్ హాల్ కామన్స్ లో అప్లోడ్ అయినది. దానిని File:Town hal.jpg గా అప్లోడ్ చేసారు. దీనిని వీరేశలింగం టౌన్ హాల్ వ్యాసంలో <nowiki>[[File:Town hal.jpg|right|250px|thumb|వేరేశలింగం టౌన్హాల్]]</nowiki> అని చేర్చితే ఆ చిత్రం వ్యాసంలో చేరుతుంది. మీరు సరిగ్గానే తెలుగు టైపింగ్ నేర్చుకున్నారు. ఏవైనా పదాల టైపింగులో కష్టమనిపిస్తే సహాయాన్ని అభ్యర్థించండి. మీరు సంతకం సరిగ్గానే చేసారు. మీరు మరిన్ని ప్రముఖుల వ్యాసాలను తెవికీకి అందించాలని మా ఆకాంక్ష.--<span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''[[File:Admin logo.gif|20px|ఈ వాడుకరి నిర్వాహకుడు]][[User:kvr.lohith|కె.వెంకటరమణ]]⇒[[User talk:kvr.lohith|చర్చ]]'''</span> 07:26, 18 సెప్టెంబరు 2016 (UTC)
== నా పరిచయం రాసిన చోట ==
మీరు వీరేసశలింగం ఫొటో అప్ లోడ్ చేశారు చూసాను. కాని నా పరిచయం రాసాను సరిపొతుందా. ఇక అక్కడ నా ఫొటో అప్ లోడ్ అవుతుందా అది ఎలా అప్ లోడ్ చేయాలి. కేటగిరీ అడిగిన చోట అసలు ఎమి రాయాలొ తెలియడం లేదు. ఎలాగో చెప్పరూ..--రాఘవీయం 08:45, 18 సెప్టెంబరు 2016 (UTC)
::మీరు కామన్స్ లో చేర్చిన చిత్రాన్నే నేను వీరేశలింగం టౌన్హాల్ వ్యాసంలో చేర్చాను. మీరు కామన్స్ లో అప్ లోడ్ అయిన తదుపరి "ఈ దస్త్రాన్ని వికీలలో ఉపయోగించడానికి, ఈ పాఠ్యాన్ని పేజీ లోనికి కాపీచెయ్యండి:" అనే బాక్సులో గల విషయాన్ని కాపీచేసి సంబంధిత వ్యాసంలో పేస్టు చేసినట్లయితే ఆ చిత్రం అప్లోడ్ అవుతుంది. మీ యొక్క వివరాలను మీ యొక్క వాడుకరిపేజీలో సంగ్రహంగా చేర్చారు. ఇంకా ఏవైనా వివరాలు ఉంటే చేర్చుకోవచ్చు. పై విధంగానే పోటో అప్లోడ్ చేసినపుడు కేటగిరీ విభాగంలో "wikipedians" అని చేర్చండి.--<span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''[[File:Admin logo.gif|20px|ఈ వాడుకరి నిర్వాహకుడు]][[User:kvr.lohith|కె.వెంకటరమణ]]⇒[[User talk:kvr.lohith|చర్చ]]'''</span> 09:05, 18 సెప్టెంబరు 2016 (UTC)
==మూలాలు==
మీరు రాసిన [[రాజమండ్రి దేవీచౌక్]] బాగుంది. వ్యాసంలో చిత్రాలు చేర్చినందులకు ధన్యవాదాలు. వ్యాసం చివర "మూలాలు" అనే విభాగం <nowiki>==మూలాలు==</nowiki> గా చేర్చి అందులో <nowiki>{{మూలాలజాబితా}}</nowiki> అనే మూసను చేర్చి భద్రపరచండి. మూలాలు అనేకం ఉండవచ్చు. మీరు వ్యాసం లొ విభాగంలో <nowiki><ref>[http://godavarisakshi.com/%E0%B0%AD%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B0%A4%E0%B1%8B-%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B5%E0%B1%80%E0%B0%9A%E0%B1%8C%E0%B0%95%E0%B1%8D%E2%80%8C-%E0%B0%95%E0%B0%BF%E0%B0%9F%E0%B0%95%E0%B0%BF/ భక్తులతో దేవీచౌక్ కిటకిట]</ref></nowiki> అని చేర్చి తరువాత భద్రపరిస్తే మూలాల విభాగంలోనికి "భక్తులతో దేవీచౌక్ కిటకిట" అనే లింకు చేరుతుంది. ప్రయత్నించండి. --<span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''[[File:Admin logo.gif|20px|ఈ వాడుకరి నిర్వాహకుడు]][[User:kvr.lohith|కె.వెంకటరమణ]]⇒[[User talk:kvr.lohith|చర్చ]]'''</span> 10:52, 8 అక్టోబరు 2016 (UTC) చరవాణి:8008423323
== రత్నం బాల్ పెన్ వర్క్స్ ==
నమస్కారం రాఘవరావు గారూ. [[రత్నం బాల్ పెన్ వర్క్స్]] వ్యాసం చాలా బాగుంది. తెవికీలో నేను చూసిన గొప్ప ఒరిజినల్ వ్యాసాల్లో ఇదొకటి. ఈ వ్యాసాన్ని సమర్పించినందుకు ధన్యవాదాలు. ఈ వారపు వ్యాసం గాను, విశేష వ్యాసం గానూ దీన్ని అభివృద్ధి చెయ్యవచ్చు. కొన్ని సూచనలు - మూలాలు చేర్చాలి. జాలంలో చూస్తే మూలాలు దొరికాయి, వాటిని చేర్చవచ్చు. ఈ విషయంలో నన్నూ ఓ చెయ్యి వెయ్యమంటే వేస్తాను. మరింత సమాచారం దొరికితే వ్యాసాన్ని విస్తరించవచ్చు. ఫొటోలు పెడితే బాగుంటుంది. గాంధీజీ రాసిన ఉత్తరం ఇప్పటికీ వారిదగ్గర ఉందట గదా.., దొరికితే ఆ ఫొటో కూడా పెట్టవచ్చు. వీలైతే పరిశీలించండి.
కుతూహలం కొద్దీ అడుగుతున్నాను.. వ్యాసం పేరు బాల్ పెన్ వర్క్స్ ఆని ఎందుకు పెట్టారు, రత్నం పెన్ వర్క్స్ అని పెట్టవచ్చు కదా? __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 05:58, 14 అక్టోబరు 2016 (UTC)
అయ్యా నమస్కారం ,
మీ కాంప్లిమెంట్ కి ధన్యవాదాలు. మూలాలకు సంబంధించి ఆయా పేపర్ లలొ పడిన తేదీలకోసం చూస్తున్నా, ఒకవేళ మీకు తెలిస్తే పెట్టండి. ఇక గాంధి గారి లెఖ ఫొటొ పెట్టాను, కానీ కాపీరైట్ అనే మెసెజ్ ఇచ్చి తొలగించారు. ఇప్పటికీ నాకు అలా ఎందుకు తీసారొ అర్ధం కాలేదు. దీని గురించి కెవిఆర్.లోహిత్ గారిని సందేహం అడిగాను. ఇంకా బదులు రాలేదు. బాల్ పెన్ వర్క్స్ అని ఎందుకు పెట్టానంటె వాళ్ళతో ఎక్కువ అనుబంధం వుంది. పైగా రెందు షాపులు ఎదురెదురుగానే వుంటాయి. మార్చాలంటె మార్చవచ్చు. అయినా చాలా కొత్తగా వుంది. ఎది రాస్తె ఇబ్బందొ అని అనిపిస్తొంది. మరొసారి ధన్యవాదాలు. --రాఘవీయం 06:59, 14 అక్టోబరు 2016 (UTC)
== 2021 Wikimedia Foundation Board elections: Eligibility requirements for voters ==
Greetings,
The eligibility requirements for voters to participate in the 2021 Board of Trustees elections have been published. You can check the requirements on [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021#Eligibility_requirements_for_voters|this page]].
You can also verify your eligibility using the [https://meta.toolforge.org/accounteligibility/56 AccountEligiblity tool].
[[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 16:37, 30 జూన్ 2021 (UTC)
<small>''Note: You are receiving this message as part of outreach efforts to create awareness among the voters.''</small>
<!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&oldid=21669859 -->
== స్వాగతం ==
రాఘవరావు గార్కి నమస్కారములు. తెవికీలోకి నాలుగు సంవత్సరాల తరువాత తిరిగి ప్రవేశించినందుకు స్వాగతం. మీ కృషిని మరలా కొనసాగించండి. ఏదైనా సందేహాలుంటే తెలియజేయండి.➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 12:18, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
0m1eghk50dhnkt7nc5h61d16hz40wrw
భొప్పల మదుగు(వావిలి చేను)
0
228341
3620359
3546596
2022-08-11T02:43:11Z
Muralikrishna m
106628
బొమ్మ చేర్చాను
wikitext
text/x-wiki
{{గ్రామం పేరు లేదు}}
{{మూలాలు సమీక్షించండి}}
'''భొప్పల మదుగు(వావిలి చేను)''' చిత్తూరు జిల్లా, [[వెదురుకుప్పం]] మండలానికి చెందిన గ్రామం
{{Infobox Settlement|
|name = భొప్పల మదుగు(వావిలి చేను)
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption =
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[చిత్తూరు]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[వెదురుకుప్పం]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total =
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 =
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 =
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 =
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషులు
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీలు
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 13.38890714283787
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 79.27142074730729
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code =
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
rjuqdpcp9qjwuwvke9xyak1c1ejaart
రేమాల రావు
0
230913
3620374
3436126
2022-08-11T03:39:49Z
Muralikrishna m
106628
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = రేమాల రావు
| image =
| birth_date =
| birth_place = [[కొత్తపాలెం (పెదనందిపాడు)|కొత్తపాళెం]]
| death_date =
| caption =
| residence = [[సియాటిల్]], [[అమెరికా]]
| father =
| mother =
| spouse =
| children =
| occupation = సాఫ్టువేర్ ఇంజనీర్
}}
[[రేమాల రావు|'''రేమాల రావు''']] [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] కు చెందిన ఒక ప్రముఖ సాఫ్టువేర్ ఇంజనీరు. [[మైక్రోసాఫ్ట్]] లో మొట్ట మొదటి భారతీయ ఉద్యోగి. ప్రపంచంలో అత్యధికంగా వాడబడుతున్న [[విండోస్|విండోస్ ఆపరేటింగ్ సిస్టం]]ని అభివృద్ధి చేయడంలో ముఖ్య పాత్ర పోషించాడు.<ref name=littleindia>{{cite web|last1=LIFS|title=Rao Remala Microsoft's First Indian Hire|url=http://www.littleindia.com/odds-ends/1083-rao-remala-microsoft-039-s-first-indian-hire.html|website=littleindia.com|accessdate=4 October 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20161003080618/http://www.littleindia.com/odds-ends/1083-rao-remala-microsoft-039-s-first-indian-hire.html|archive-date=3 అక్టోబర్ 2016|url-status=dead}}</ref> ఆయన [[నేషనల్ ఇన్స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ, వరంగల్|నేషనల్ ఇన్ స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ వరంగల్]] నుంచి [[ఎలక్ట్రికల్ ఇంజనీరింగ్]] లో బీటెక్, ఐఐటీ కాన్పూర్ నుంచి ఎంటెక్ చేశాడు. ప్రస్తుతం ఆయన ఏంజెల్ ఇన్వెస్టరు గానూ, సేవా కార్యక్రమాలలోనూ కాలం గడుపుతున్నాడు. 2000 సంవత్సరంలో ''రేమాల ఫౌండేషన్'' అనే సంస్థను స్థాపించి దాని ద్వారా సేవా కార్యక్రమాలు చేపడుతున్నాడు.<ref name=literacybridge/> ''లిటరసీ బ్రిడ్జ్'' (అక్షరాస్యతా వారధి) అనే స్వచ్ఛంద సంస్థలో బోర్డు సభ్యుడిగా కొనసాగుతున్నాడు.<ref name=literacybridge/>
== బాల్యం, విద్యాభ్యాసం ==
రావు [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్|ఆంధ్రప్రదేశ్]] లోని [[విజయవాడ]]కు సమీపంలోని [[కొత్తపాలెం (పెదనందిపాడు)|కొత్తపాలెం]] గ్రామంలో జన్మించాడు.<ref name=timesofindia>{{cite web|last1=చిదానంద్|first1=రాజ్ ఘట్టల్|title=Dil da maamla or Bill da maamla? Part II|url=http://timesofindia.indiatimes.com/business/international-business/Dil-da-maamla-or-Bill-da-maamla-Part-II/articleshow/28160333.cms|website=timesofindia.indiatimes.com|publisher=టైమ్స్ న్యూస్ నెట్వర్క్|accessdate=4 October 2016}}</ref> ఆయన [[అమ్మ|తల్లి]] నిరక్షరాస్యురాలు. తండ్రి ఏదో కొద్దిగా చదువుకున్నవాడు. తన ఆరుగురు పిల్లలకు మంచిగా చదువుకోవాలని ఆశించాడు.<ref name=literacybridge>{{cite web|title=Welcome to Literacy Bridge Board Member – Rao Remala|url=http://www.literacybridge.org/2013/06/17/welcome-to-literacy-bridge-board-member-rao-remala/|website=literacybridge.org|accessdate=4 October 2016}}{{Dead link|date=మార్చి 2020 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> రావు ప్రతి రోజు బడికి ఆరు కిలోమీటర్లు నడిచి వెళ్ళి చదువుకునేవాడు.<ref name=Bhatt>{{cite book|last1=Bhatt|first1=Amy|last2=Banerjee|first2=Nalini Iyer|title=Roots & reflections South Asians in the Pacific Northwest|date=2013|publisher=University of Washington Press in association with the South Asian Oral History Project and the University of Washington Libraries|location=Seattle|isbn=9780295804552|edition=First edition.|url=https://books.google.co.in/books?id=oC348W-71U4C&pg=PA124&lpg=PA124&dq=rao+remala&source=bl&ots=T3ZlCUTNQv&sig=kyABRyiJU_UZuoa4WBl366WlJvI&hl=en&sa=X&ved=0ahUKEwiQ2Zny5sDPAhUIu48KHbFuBNM4ChDoAQhAMAg#v=onepage&q=rao%20remala&f=false|accessdate=4 October 2016}}</ref>
== వృత్తి జీవితం ==
రావు ముందుగా [[హెచ్సీఎల్ టెక్నాలజీస్|హె.సి.ఎల్ సంస్థ]]<nowiki/>లో పనిచేసేవాడు. అర్జున్ మల్హోత్రా, [[శివ నాడార్]] లాంటి దార్శనికులు ఆయన సమకాలికులు. 1981లో [[మైక్రోసాఫ్ట్]] లో చేరాడు. అప్పటికి [[మైక్రోసాఫ్ట్]] యాభైమందికి కన్నా తక్కువ మంది పనిచేసే చిన్న స్టార్టప్ కంపెనీ. ఆయన 39వ ఉద్యోగి.<ref name=timesofindia/> అప్పటికి ఆయన వయసు 32 ఏళ్ళు. 23 సంవత్సరాలు సుధీర్ఘ కాలం పనిచేసిన తరువాత 2004 లో పదవీ విరమణ చేశాడు.<ref name="economictimes">{{cite web|title=Microsoft's first-ever Indian logs out|url=http://economictimes.indiatimes.com/news/industry/tech/software/Microsofts-first-ever-Indian-logs-out/articleshow/555455.cms|website=economictimes.indiatimes.com|publisher=Times News Network|accessdate=4 October 2016}}{{Dead link|date=డిసెంబర్ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> ఆయన సహచరులు చాలామంది స్టార్టప్ సంస్థలు స్థాపించినా ఆయన మాత్రం ప్రశాంత జీవనం గడపడానికి అలాంటి వాటి జోలికి వెళ్ళలేదు. ప్రస్తుతం ఆయన ఏంజెల్ ఇన్వెస్టరు గానూ, సేవా కార్యక్రమాల్లోనూ కాలం గడుపుతున్నాడు.
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:ప్రవాస భారతీయులు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
nb7npvv90kuhhnmqf12hw1q1dkojfvo
పిల్ల రాక్షసి
0
232550
3620489
3433932
2022-08-11T09:54:37Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
/* నటవర్గం */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox film
| name = పిల్ల రాక్షసి
| image = Annmariya Kalippilaanu.jpg
| image_size =
| alt =
| caption =
| director = [[m:en:Midhun Manuel Thomas|మిథున్ మాన్యుల్ థామస్]]
| producer = శ్రీ తిరుమల తిరుపతి వెంకటేశ్వర ఫిలింస్
| writer = మిథున్ మాన్యుల్ థామస్<br>జాన్ మంత్రిచల్
| starring = [[m:en:Baby Sara|సారా అర్జున్]]<br>[[m:en:Sunny Wayne|సన్నివాయ్నే]]<br>[[m:en:Aju Varghese|అజువర్గీస్]]
| music = '''పాటలు :'''<br>[[m:en:Shaan Rahman|షాన్ రహమాన్]]<br>'''నేపథ్య సంగీతం:'''<br>సూరజ్ ఎస్ కురుప్
| cinematography = విష్ణుశర్మ
| screenplay =మిథున్ మాన్యుల్ థామస్<br>జాన్ మంత్రిచల్
| editing = లిజో పాల్
| studio =
| distributor =
| released = {{Film date|df=yes|2016|11|04}}
| runtime = 127 నిమిషాలు
| country = భారత్
| language = తెలుగు
| budget =
| gross =
}}
'''పిల్ల రాక్షసి ''' 2016 లో విడుదలైన తెలుగు అనువాద చిత్రము.<ref name="పిల్ల రాక్షసి">{{cite news |title=పిల్ల రాక్షసి |url=https://www.andhrajyothy.com/telugunews/abnarchievestorys-330187 |accessdate=25 September 2021 |work= |date= |archivedate=25 September 2021 |language=te}}</ref>
==కథ==
నాలుగో తరగతి చదివే అనన్య(సారా అర్జున్)కు తన తండ్రి అంటే చాలా ఇష్టం. తన తండ్రి చెప్పాడనే కారణంగా లాంగ్ జంప్లో గోల్డ్ మెడల్ సాధించాలనుకుంటుంది. అందుకోసం స్కూల్లో జరిగే ఇంటర్ స్పోర్ట్స్లో పాల్గొనాలనుకుంటుంది. పీటీ మాస్టర్ డేవిడ్(జాన్ కైప్పాల్లి) కావాలనే అనన్యను ఫౌల్ చేసిందని చెప్పేస్తాడు. దాంతో అనన్యకు డేవిడ్ అంటే కోపం వస్తుంది. ఎలాగైనా డేవిడ్ను కిరాయి రౌడీలతో కొట్టించాలనుకుని తన స్నేహితుడిని హెల్ప్ అడుగుతుంది. అతని సలహా వల్ల గొంగలిపురుగు గిరీష్(సన్ని వాయ్నే), అంబ్రోస్(అజు వర్గీస్)ను కలుస్తుంది. డేవిడ్ను కొట్టమని చెప్పి, తన తండ్రి ప్రేమగా ఇచ్చిన ఐఫోన్ను ఇచ్చేస్తుంది. అప్పుడేం జరుగుతుంది? డేవిడ్ను గిరీష్, అంబ్రోస్లు కొట్టారా? అసలు అనన్యకు డేవిడ్ కొట్టేంత అవసరమెమోచ్చింది? అనే విషయాలు మిగిలిన కథలో భాగం.<ref name="Review-Pilla Rakshasi">http://www.123telugu.com/reviews/pilla-rakshasi-telugu-movie-review.html</ref><ref name="Review-Pilla Rakshasi 2">{{Cite web |url=https://thetelugufilmnagar.com/2016/11/04/pilla-rakshasi-review/ |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2016-11-05 |website= |archive-date=2020-11-08 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201108133201/https://www.thetelugufilmnagar.com/2016/11/04/pilla-rakshasi-review/ |url-status=dead }}</ref>
==నటవర్గం==
*బేబి సారా అర్జున్
*[[దుల్కర్ సల్మాన్]](అతిథి పాత్ర)
*సన్నివాయ్నే
*లియోనా లిషాయ్
*జాన్ కైప్పాల్లి
*సిద్ధికీ
[[అజు వర్గీస్]]
==సాంకేతికవర్గం==
*నిర్మాణ సంస్థ: శ్రీ తిరుమల తిరుపతి వెంకటేశ్వర ఫిలింస్
*సంగీతం: షాన్ రెహమాన్
*సినిమాటోగ్రఫీ: విష్ణుశర్మ
*ఎడిటింగ్: లిజో పాల్
*మాటలు, పాటలు: భాషాశ్రీ
*నిర్మాత: చదలవాడ పద్మావతి
*దర్శకత్వం: మిథున్ మాన్యుల్ థామస్
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లంకెలు==
[[వర్గం:2016 తెలుగు సినిమాలు]]
2qh17cymd0c20yriirptf3tue8n7an9
3620491
3620489
2022-08-11T09:55:14Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
/* నటవర్గం */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox film
| name = పిల్ల రాక్షసి
| image = Annmariya Kalippilaanu.jpg
| image_size =
| alt =
| caption =
| director = [[m:en:Midhun Manuel Thomas|మిథున్ మాన్యుల్ థామస్]]
| producer = శ్రీ తిరుమల తిరుపతి వెంకటేశ్వర ఫిలింస్
| writer = మిథున్ మాన్యుల్ థామస్<br>జాన్ మంత్రిచల్
| starring = [[m:en:Baby Sara|సారా అర్జున్]]<br>[[m:en:Sunny Wayne|సన్నివాయ్నే]]<br>[[m:en:Aju Varghese|అజువర్గీస్]]
| music = '''పాటలు :'''<br>[[m:en:Shaan Rahman|షాన్ రహమాన్]]<br>'''నేపథ్య సంగీతం:'''<br>సూరజ్ ఎస్ కురుప్
| cinematography = విష్ణుశర్మ
| screenplay =మిథున్ మాన్యుల్ థామస్<br>జాన్ మంత్రిచల్
| editing = లిజో పాల్
| studio =
| distributor =
| released = {{Film date|df=yes|2016|11|04}}
| runtime = 127 నిమిషాలు
| country = భారత్
| language = తెలుగు
| budget =
| gross =
}}
'''పిల్ల రాక్షసి ''' 2016 లో విడుదలైన తెలుగు అనువాద చిత్రము.<ref name="పిల్ల రాక్షసి">{{cite news |title=పిల్ల రాక్షసి |url=https://www.andhrajyothy.com/telugunews/abnarchievestorys-330187 |accessdate=25 September 2021 |work= |date= |archivedate=25 September 2021 |language=te}}</ref>
==కథ==
నాలుగో తరగతి చదివే అనన్య(సారా అర్జున్)కు తన తండ్రి అంటే చాలా ఇష్టం. తన తండ్రి చెప్పాడనే కారణంగా లాంగ్ జంప్లో గోల్డ్ మెడల్ సాధించాలనుకుంటుంది. అందుకోసం స్కూల్లో జరిగే ఇంటర్ స్పోర్ట్స్లో పాల్గొనాలనుకుంటుంది. పీటీ మాస్టర్ డేవిడ్(జాన్ కైప్పాల్లి) కావాలనే అనన్యను ఫౌల్ చేసిందని చెప్పేస్తాడు. దాంతో అనన్యకు డేవిడ్ అంటే కోపం వస్తుంది. ఎలాగైనా డేవిడ్ను కిరాయి రౌడీలతో కొట్టించాలనుకుని తన స్నేహితుడిని హెల్ప్ అడుగుతుంది. అతని సలహా వల్ల గొంగలిపురుగు గిరీష్(సన్ని వాయ్నే), అంబ్రోస్(అజు వర్గీస్)ను కలుస్తుంది. డేవిడ్ను కొట్టమని చెప్పి, తన తండ్రి ప్రేమగా ఇచ్చిన ఐఫోన్ను ఇచ్చేస్తుంది. అప్పుడేం జరుగుతుంది? డేవిడ్ను గిరీష్, అంబ్రోస్లు కొట్టారా? అసలు అనన్యకు డేవిడ్ కొట్టేంత అవసరమెమోచ్చింది? అనే విషయాలు మిగిలిన కథలో భాగం.<ref name="Review-Pilla Rakshasi">http://www.123telugu.com/reviews/pilla-rakshasi-telugu-movie-review.html</ref><ref name="Review-Pilla Rakshasi 2">{{Cite web |url=https://thetelugufilmnagar.com/2016/11/04/pilla-rakshasi-review/ |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2016-11-05 |website= |archive-date=2020-11-08 |archive-url=https://web.archive.org/web/20201108133201/https://www.thetelugufilmnagar.com/2016/11/04/pilla-rakshasi-review/ |url-status=dead }}</ref>
==నటవర్గం==
*బేబి సారా అర్జున్
*[[దుల్కర్ సల్మాన్]](అతిథి పాత్ర)
*సన్నివాయ్నే
*లియోనా లిషాయ్
*జాన్ కైప్పాల్లి
*సిద్ధికీ
*[[అజు వర్గీస్]]
==సాంకేతికవర్గం==
*నిర్మాణ సంస్థ: శ్రీ తిరుమల తిరుపతి వెంకటేశ్వర ఫిలింస్
*సంగీతం: షాన్ రెహమాన్
*సినిమాటోగ్రఫీ: విష్ణుశర్మ
*ఎడిటింగ్: లిజో పాల్
*మాటలు, పాటలు: భాషాశ్రీ
*నిర్మాత: చదలవాడ పద్మావతి
*దర్శకత్వం: మిథున్ మాన్యుల్ థామస్
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లంకెలు==
[[వర్గం:2016 తెలుగు సినిమాలు]]
dv6jgjqim6f50gmnwu3sd9pxruxabwd
వికీపీడియా:చరిత్రలో ఈ రోజు/ఆగస్టు 11
4
242458
3620364
3439723
2022-08-11T02:58:40Z
Muralikrishna m
106628
wikitext
text/x-wiki
* [[1926]] : [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] కు చెందిన ప్రముఖ రచయిత [[ఎక్కిరాల కృష్ణమాచార్య]] జననం (మ.1984).
* [[1943]] : [[పాకిస్తాన్]] సైన్యం యొక్క సైనిక దళాల ప్రధానాధికారిగా పనిచేసిన ఒక పాకిస్తానీ రాజకీయవేత్త మరియు సైనిక నాయకుడు [[పర్వేజ్ ముషార్రఫ్]] జననం.
* [[1949]] : [[భారతీయ రిజర్వ్ బాంక్]] కు 22 వ గవర్నర్గా నియమితుడైన [[దువ్వూరి సుబ్బారావు]] జననం.(చిత్రంలో)
* [[1953]] : నైపుణ్యం కలిగిన కుస్తీ యోధుడు [[en:Hulk Hogan|హల్క్ హొగన్]] జననం.
* [[1960]] : [[చాద్]] స్వాతంత్ర్యం పొందింది.
* [[1962]] : ప్రముఖ కవి, రచయిత [[పూడిపెద్ది కాశీవిశ్వనాథ శాస్త్రి]] మరణం(జ.1900).
* [[2000]] : భారత సినీరంగంలో ప్రసిద్ధ నటుడు, నిర్మాత మరియు [[దాదాసాహెబ్ ఫాల్కే అవార్డు]] గ్రహీత [[పైడి జైరాజ్]] మరణం. (జ.1909)
* [[2008]] : [[భారత దేశం|భారత దేశానికి]] చెందిన [[అభినవ్ బింద్రా]] [[2008 ఒలింపిక్ క్రీడలు|ఒలింపిక్ క్రీడలలో]] స్వర్ణ పతకం గెలుచుకున్నాడు.
<noinclude>[[వర్గం:చరిత్రలో ఈ రోజు]]</noinclude>
t1jl77fj4l3o63w1zzzc0dplbnxjera
మనోడు
0
244375
3620372
3474354
2022-08-11T03:35:15Z
Muralikrishna m
106628
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox film
| name = మనోడు
| image =
| caption = మనోడు తెలుగు సినిమా పోస్టర్
| director = [[ప్రియదర్శిని రామ్]]
| producer = సిద్దార్థ & శారద.
| writer = ప్రియదర్శిని రామ్
| narrator = ప్రియదర్శిని రామ్
| starring = ప్రియదర్శిని రామ్,<br>భరత్,<br> రాధిక జోషి,<br> విశ్వేందర్ రెడ్డి,<br>కేజే శర్మ,<br>రత్నకుమార్
| music = కె. ప్రశాంత్
| cinematography = సురేంద్ర రెడ్డి
| editing =
| distributor =
| released = {{film date|df=y|2006|2|24}}
| runtime =
| country = భారతదేశం
| language = తెలుగు
| budget = 40 లక్షలు
| preceded_by =
| followed_by =
| website =
}}
'''మనోడు''' 2006, ఫిబ్రవరి 24న విడుదలైన [[తెలుగు]] [[చలనచిత్రం]]. ప్రియదర్షిని రామ్ దర్శకత్వంలో భరత్, రాధిక జోషి, ప్రియదర్శిని రామ్ తదితరులు నటించారు.<ref name=మనోడు>{{cite web|last1=తెలుగు ఫిల్మీబీట్|title=మనోడు|url=https://telugu.filmibeat.com/movies/manodu.html|website=telugu.filmibeat.com|accessdate=25 September 2017}}</ref>
== నటవర్గం ==
* ప్రియదర్శిని రామ్
* భరత్
* రాధిక జోషి
* విశ్వేందర్ రెడ్డి
* కేజే శర్మ
* రత్నకుమార్
== సాంకేతికవర్గం ==
* దర్శకత్వం: ప్రియదర్శిని రామ్
* నిర్మాత: సిద్దార్థ & శారద
* రచన: ప్రియదర్శిని రామ్
* వ్యాఖ్యానం: ప్రియదర్శిని రామ్
* సంగీతం: కె. ప్రశాంత్
* ఛాయాగ్రహణం: సురేంద్ర రెడ్డి
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:తెలుగు ప్రేమకథ చిత్రాలు]]
[[వర్గం:తెలుగు కుటుంబకథా చిత్రాలు]]
p6seoayzhwv15i9hp11u954c3jabo1q
వాడుకరి:Yashwanth Chinthapatla
2
246488
3620187
3619217
2022-08-10T13:40:08Z
2409:4070:4805:A1E0:0:0:1DFE:68AC
Added real data
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Wikipedia user
| abovecolor =
| color = #b2ff66
| fontcolor = #0018A8
| abovefontcolor = #D3212D
| headerfontcolor =
| tablecolor = #EFDECD
| title = Yashwanth Chinthapatla
| image =Yashwanth chinthapatla.jpg
| image_caption = Yashwanth Chinthapatla- 2017లో చిత్రం
| image_width =
| name = Yashwanth Chinthapatla
| birthname =
| real_name =
| gender = Male
| custom_gender = <!-- used to display "Gender" field in list -->
| pronoun =
| languages = తెలుగు, ఆంగ్లం, హిందీ
| birthdate = {{Birth date and age|1998|8|13}}
| birthplace = NAGARKURNOOL
| location = NAGARKURNOOL
| country = india
| timezone = UTC+5:30
| current_time =8:19 am
| nationality = భారతీయుడు
| ethnicity =
| race =
| height =
| weight =
| hair =
| eyes =
| handedness =
| blood_type = O+
| sexuality =
| iq =
| personality_type =
| alignment =
<!-- FAMILY & FRIENDS ---------->
| marital status =
| girlfriend = 2😍😘
| boyfriend =
| siblings =
| parents = JAYASREE CHINTHAPATLA<br/>PRABHAKAR CHINTHAPATLA
| pets =
<!-- EDUCATION & EMPLOYMENT ---->
| occupation = TECHNICAL STUDENT
| employer = 😎 SOON
| education = DIPLOMA, B.TECH, m.tech
|Primaryschool = SRI SARASWATHI SHISHU MANDIR,NGKL
| highschool = b.tech,hyd
|College = G.P.T,MBNR
| university = JNTUH
| classes = <!-- For use with Wikipedia Campus Ambassadors -->
<!-- INTERESTS & BELIEFS ------->
| hobbies = PLAYING VIDEO GAMES, AND CRICKET,[[వికీపీడియా]] అభివృద్ధి చేయుట,బ్లాగు నిర్వహణ
| religion = హిందూ
| politics = interested
| aliases =
| movies = Robo
| shows =
| books = poor and rich
| interests = playing video games, computers, electronics, communication
<!-- CONTACT INFO -------------->
| website = <!-- {{http://www.knowledge-4ever.blogspot.com}} -->
| blog =
{{URL|Chinthapatlayashwanth.blogspot.com}}
| email = {{no spam|c.yashwanth16|gmail.com}}
| icq =
| aim =
| gtalk =
| jabber =
| skype =
| msn =
| yahoo = {{no yahoo.com}}
| mac =
| irc =
| facebook = {{no spam|yashwanth chinthapatla|facebook.com}}
| google+ =
| instagram =
| linkedin = Yashwanthchinthapatla
| myspace =
| pinterest =
| twitter =
| youtube = https://www.youtube.com/c/BIGBOSSNONSTOPSHINDU
| flickr =
<!-- SUBPAGES ----------------->
| subpages =
<!-- ACCOUNT STATISTICS ------>
| joined_date =
| first_edit =
| autoconfirmed = <!-- overrides confirmed parameter -->
| confirmed = <!-- may be used in place of autoconfirmed parameter (displays "Confirmed" as label) -->
| account_creator =
| autopatrolled =
| file_mover =
| mass_message_sender =
| new_page_reviewer =
| page_mover =
| reviewer =
| rollbacker =
| template_editor =
| admin =
| edit_filter_manager =
| bureaucrat =
| check_user =
| overseer =
| edit_count =
| permissions =
| signature =
<!-- USERBOXES ---------------->
| userboxes =
<!-- CUSTOM FIELDS ------------>
| custom_header =
| custom_data =
| custom_label1 =
| custom_data1 =
| custom_label2 =
| custom_data2 =
| custom_label3 =
| custom_data3 =
| custom_label4 =
| custom_data4 =
| custom_label5 =
| custom_data5 =
| custom_label6 =
| custom_data6 =
| custom_label7 =
| custom_data7 =
| custom_label8 =
| custom_data8 =
| custom_label9 =
| custom_data9 =
}}
నా పేరు చింతాపట్ల యశ్వంత్ మా స్వగ్రామం [NAGARKURNOOL]. నా బాల్యంలో చాలా భాగం మా అమ్మమ్మ గారి ఊరైన వనపర్తి లో గడిచింది. నా పై చదువుల కోసం ఆ గ్రామాన్ని వదలడం నన్ను ఇప్పటికీ భాధిస్తుంటుంది.
1rp07owoirx6z67m1bxu0pp2881f1oe
3620188
3620187
2022-08-10T13:42:07Z
2409:4070:4805:A1E0:0:0:1DFE:68AC
Added youtube
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Wikipedia user
| abovecolor =
| color = #b2ff66
| fontcolor = #0018A8
| abovefontcolor = #D3212D
| headerfontcolor =
| tablecolor = #EFDECD
| title = Yashwanth Chinthapatla
| image =Yashwanth chinthapatla.jpg
| image_caption = Yashwanth Chinthapatla- 2017లో చిత్రం
| image_width =
| name = Yashwanth Chinthapatla
| birthname =
| real_name =
| gender = Male
| custom_gender = <!-- used to display "Gender" field in list -->
| pronoun =
| languages = తెలుగు, ఆంగ్లం, హిందీ
| birthdate = {{Birth date and age|1998|8|13}}
| birthplace = NAGARKURNOOL
| location = NAGARKURNOOL
| country = india
| timezone = UTC+5:30
| current_time =8:19 am
| nationality = భారతీయుడు
| ethnicity =
| race =
| height =
| weight =
| hair =
| eyes =
| handedness =
| blood_type = O+
| sexuality =
| iq =
| personality_type =
| alignment =
<!-- FAMILY & FRIENDS ---------->
| marital status =
| girlfriend = 2😍😘
| boyfriend =
| siblings =
| parents = JAYASREE CHINTHAPATLA<br/>PRABHAKAR CHINTHAPATLA
| pets =
<!-- EDUCATION & EMPLOYMENT ---->
| occupation = TECHNICAL STUDENT
| employer = 😎 SOON
| education = DIPLOMA, B.TECH, m.tech
|Primaryschool = SRI SARASWATHI SHISHU MANDIR,NGKL
| highschool = b.tech,hyd
|College = G.P.T,MBNR
| university = JNTUH
| classes = <!-- For use with Wikipedia Campus Ambassadors -->
<!-- INTERESTS & BELIEFS ------->
| hobbies = PLAYING VIDEO GAMES, AND CRICKET,[[వికీపీడియా]] అభివృద్ధి చేయుట,బ్లాగు నిర్వహణ
| religion = హిందూ
| politics = interested
| aliases =
| movies = Robo
| shows =
| books = poor and rich
| interests = playing video games, computers, electronics, communication
<!-- CONTACT INFO -------------->
| website = <!-- {{http://www.knowledge-4ever.blogspot.com}} -->
| blog =
{{URL|Chinthapatlayashwanth.blogspot.com}}
| email = {{no spam|c.yashwanth16|gmail.com}}
| icq =
| aim =
| gtalk =
| jabber =
| skype =
| msn =
| yahoo = {{no yahoo.com}}
| mac =
| irc =
| facebook = {{no spam|yashwanth chinthapatla|facebook.com}}
| google+ =
| instagram =
| linkedin = Yashwanthchinthapatla
| myspace =
| pinterest =
| twitter =
| youtube = {{URL|https://youtube.com/channel/UCddVJJ0dMhnLEpun6ZjsKRg}}
| flickr =
<!-- SUBPAGES ----------------->
| subpages =
<!-- ACCOUNT STATISTICS ------>
| joined_date =
| first_edit =
| autoconfirmed = <!-- overrides confirmed parameter -->
| confirmed = <!-- may be used in place of autoconfirmed parameter (displays "Confirmed" as label) -->
| account_creator =
| autopatrolled =
| file_mover =
| mass_message_sender =
| new_page_reviewer =
| page_mover =
| reviewer =
| rollbacker =
| template_editor =
| admin =
| edit_filter_manager =
| bureaucrat =
| check_user =
| overseer =
| edit_count =
| permissions =
| signature =
<!-- USERBOXES ---------------->
| userboxes =
<!-- CUSTOM FIELDS ------------>
| custom_header =
| custom_data =
| custom_label1 =
| custom_data1 =
| custom_label2 =
| custom_data2 =
| custom_label3 =
| custom_data3 =
| custom_label4 =
| custom_data4 =
| custom_label5 =
| custom_data5 =
| custom_label6 =
| custom_data6 =
| custom_label7 =
| custom_data7 =
| custom_label8 =
| custom_data8 =
| custom_label9 =
| custom_data9 =
}}
నా పేరు చింతాపట్ల యశ్వంత్ మా స్వగ్రామం [NAGARKURNOOL]. నా బాల్యంలో చాలా భాగం మా అమ్మమ్మ గారి ఊరైన వనపర్తి లో గడిచింది. నా పై చదువుల కోసం ఆ గ్రామాన్ని వదలడం నన్ను ఇప్పటికీ భాధిస్తుంటుంది.
bmhp141udig5mpsvsnzy1l445n5pduc
3620189
3620188
2022-08-10T13:42:53Z
2409:4070:4805:A1E0:0:0:1DFE:68AC
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Wikipedia user
| abovecolor =
| color = #b2ff66
| fontcolor = #0018A8
| abovefontcolor = #D3212D
| headerfontcolor =
| tablecolor = #EFDECD
| title = Yashwanth Chinthapatla
| image =Yashwanth chinthapatla.jpg
| image_caption = Yashwanth Chinthapatla- 2017లో చిత్రం
| image_width =
| name = Yashwanth Chinthapatla
| birthname =
| real_name =
| gender = Male
| custom_gender = <!-- used to display "Gender" field in list -->
| pronoun =
| languages = తెలుగు, ఆంగ్లం, హిందీ
| birthdate = {{Birth date and age|1998|8|13}}
| birthplace = NAGARKURNOOL
| location = NAGARKURNOOL
| country = india
| timezone = UTC+5:30
| current_time =8:19 am
| nationality = భారతీయుడు
| ethnicity =
| race =
| height =
| weight =
| hair =
| eyes =
| handedness =
| blood_type = O+
| sexuality =
| iq =
| personality_type =
| alignment =
<!-- FAMILY & FRIENDS ---------->
| marital status =
| girlfriend = 2😍😘
| boyfriend =
| siblings =
| parents = JAYASREE CHINTHAPATLA<br/>PRABHAKAR CHINTHAPATLA
| pets =
<!-- EDUCATION & EMPLOYMENT ---->
| occupation = TECHNICAL STUDENT
| employer = 😎 SOON
| education = DIPLOMA, B.TECH, m.tech
|Primaryschool = SRI SARASWATHI SHISHU MANDIR,NGKL
| highschool = b.tech,hyd
|College = G.P.T,MBNR
| university = JNTUH
| classes = <!-- For use with Wikipedia Campus Ambassadors -->
<!-- INTERESTS & BELIEFS ------->
| hobbies = PLAYING VIDEO GAMES, AND CRICKET,[[వికీపీడియా]] అభివృద్ధి చేయుట,బ్లాగు నిర్వహణ
| religion = హిందూ
| politics = interested
| aliases =
| movies = Robo
| shows =
| books = poor and rich
| interests = playing video games, computers, electronics, communication
<!-- CONTACT INFO -------------->
| website = <!-- {{http://www.knowledge-4ever.blogspot.com}} -->
| blog =
{{URL|Chinthapatlayashwanth.blogspot.com}}
| email = {{no spam|c.yashwanth16|gmail.com}}
| icq =
| aim =
| gtalk =
| jabber =
| skype =
| msn =
| yahoo = {{no yahoo.com}}
| mac =
| irc =
| facebook = {{no spam|yashwanth chinthapatla|facebook.com}}
| google+ =
| instagram =
| linkedin = Yashwanthchinthapatla
| myspace =
| pinterest =
| twitter =
| youtube = {{https://youtube.com/channel/UCddVJJ0dMhnLEpun6ZjsKRg}}
| flickr =
<!-- SUBPAGES ----------------->
| subpages =
<!-- ACCOUNT STATISTICS ------>
| joined_date =
| first_edit =
| autoconfirmed = <!-- overrides confirmed parameter -->
| confirmed = <!-- may be used in place of autoconfirmed parameter (displays "Confirmed" as label) -->
| account_creator =
| autopatrolled =
| file_mover =
| mass_message_sender =
| new_page_reviewer =
| page_mover =
| reviewer =
| rollbacker =
| template_editor =
| admin =
| edit_filter_manager =
| bureaucrat =
| check_user =
| overseer =
| edit_count =
| permissions =
| signature =
<!-- USERBOXES ---------------->
| userboxes =
<!-- CUSTOM FIELDS ------------>
| custom_header =
| custom_data =
| custom_label1 =
| custom_data1 =
| custom_label2 =
| custom_data2 =
| custom_label3 =
| custom_data3 =
| custom_label4 =
| custom_data4 =
| custom_label5 =
| custom_data5 =
| custom_label6 =
| custom_data6 =
| custom_label7 =
| custom_data7 =
| custom_label8 =
| custom_data8 =
| custom_label9 =
| custom_data9 =
}}
నా పేరు చింతాపట్ల యశ్వంత్ మా స్వగ్రామం [NAGARKURNOOL]. నా బాల్యంలో చాలా భాగం మా అమ్మమ్మ గారి ఊరైన వనపర్తి లో గడిచింది. నా పై చదువుల కోసం ఆ గ్రామాన్ని వదలడం నన్ను ఇప్పటికీ భాధిస్తుంటుంది.
fq20qzv4rv4uxmhpvbm2z3j75ns4464
3620190
3620189
2022-08-10T13:45:42Z
2409:4070:4805:A1E0:0:0:1DFE:68AC
Add
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Wikipedia user
| abovecolor =
| color = #b2ff66
| fontcolor = #0018A8
| abovefontcolor = #D3212D
| headerfontcolor =
| tablecolor = #EFDECD
| title = Yashwanth Chinthapatla
| image =Yashwanth chinthapatla.jpg
| image_caption = Yashwanth Chinthapatla- 2017లో చిత్రం
| image_width =
| name = Yashwanth Chinthapatla
| birthname =
| real_name =
| gender = Male
| custom_gender = <!-- used to display "Gender" field in list -->
| pronoun =
| languages = తెలుగు, ఆంగ్లం, హిందీ
| birthdate = {{Birth date and age|1998|8|13}}
| birthplace = NAGARKURNOOL
| location = NAGARKURNOOL
| country = india
| timezone = UTC+5:30
| current_time =8:19 am
| nationality = భారతీయుడు
| ethnicity =
| race =
| height =
| weight =
| hair =
| eyes =
| handedness =
| blood_type = O+
| sexuality =
| iq =
| personality_type =
| alignment =
<!-- FAMILY & FRIENDS ---------->
| marital status =
| girlfriend = 2😍😘
| boyfriend =
| siblings =
| parents = JAYASREE CHINTHAPATLA<br/>PRABHAKAR CHINTHAPATLA
| pets =
<!-- EDUCATION & EMPLOYMENT ---->
| occupation = TECHNICAL STUDENT
| employer = 😎 SOON
| education = DIPLOMA, B.TECH, m.tech
|Primaryschool = SRI SARASWATHI SHISHU MANDIR,NGKL
| highschool = b.tech,hyd
|College = G.P.T,MBNR
| university = JNTUH
| classes = <!-- For use with Wikipedia Campus Ambassadors -->
<!-- INTERESTS & BELIEFS ------->
| hobbies = PLAYING VIDEO GAMES, AND CRICKET,[[వికీపీడియా]] అభివృద్ధి చేయుట,బ్లాగు నిర్వహణ
| religion = హిందూ
| politics = interested
| aliases =
| movies = Robo
| shows =
| books = poor and rich
| interests = playing video games, computers, electronics, communication
<!-- CONTACT INFO -------------->
| website = <!-- {{http://www.knowledge-4ever.blogspot.com}} -->
| blog =
{{URL|Chinthapatlayashwanth.blogspot.com}}
| email = {{no spam|c.yashwanth16|gmail.com}}
| icq =
| aim =
| gtalk =
| jabber =
| skype =
| msn =
| yahoo = {{no yahoo.com}}
| mac =
| irc =
| facebook = {{no spam|yashwanth chinthapatla|facebook.com}}
| google+ =
| instagram =
| linkedin = Yashwanthchinthapatla
| myspace =
| pinterest =
| twitter =
| youtube =.
{{https://youtube.com/channel/UCddVJJ0dMhnLEpun6ZjsKRg }}
| flickr =
<!-- SUBPAGES ----------------->
| subpages =
<!-- ACCOUNT STATISTICS ------>
| joined_date =
| first_edit =
| autoconfirmed = <!-- overrides confirmed parameter -->
| confirmed = <!-- may be used in place of autoconfirmed parameter (displays "Confirmed" as label) -->
| account_creator =
| autopatrolled =
| file_mover =
| mass_message_sender =
| new_page_reviewer =
| page_mover =
| reviewer =
| rollbacker =
| template_editor =
| admin =
| edit_filter_manager =
| bureaucrat =
| check_user =
| overseer =
| edit_count =
| permissions =
| signature =
<!-- USERBOXES ---------------->
| userboxes =
<!-- CUSTOM FIELDS ------------>
| custom_header =
| custom_data =
| custom_label1 =
| custom_data1 =
| custom_label2 =
| custom_data2 =
| custom_label3 =
| custom_data3 =
| custom_label4 =
| custom_data4 =
| custom_label5 =
| custom_data5 =
| custom_label6 =
| custom_data6 =
| custom_label7 =
| custom_data7 =
| custom_label8 =
| custom_data8 =
| custom_label9 =
| custom_data9 =
}}
నా పేరు చింతాపట్ల యశ్వంత్ మా స్వగ్రామం [NAGARKURNOOL]. నా బాల్యంలో చాలా భాగం మా అమ్మమ్మ గారి ఊరైన వనపర్తి లో గడిచింది. నా పై చదువుల కోసం ఆ గ్రామాన్ని వదలడం నన్ను ఇప్పటికీ భాధిస్తుంటుంది.
7x80k084amzqckjc831a7qxq4ljn53w
మూసాపేట్ మండలం (మహబూబ్నగర్ జిల్లా)
0
256589
3620373
3450215
2022-08-11T03:39:44Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
'''మూసాపేట్ మండలం''',[[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[మహబూబ్ నగర్ జిల్లా|మహబూబ్ నగర్ జిల్లాకు]] చెందిన మండలం. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో భాగంగా ఈ మండలాన్ని ఏర్పరచారు. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|title=మహబూబ్ నగర్ జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211224165130/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ఇందులో 13 గ్రామాలున్నాయి. దానికి ముందు కూడా ఈ మండలం ఇదే జిల్లాలో ఉండేది.<ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|title=మహబూబ్ నగర్ జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211224165130/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం మహబూబ్ నగర్ రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 13 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి.నిర్జన గ్రామాలు లేవు.మండల కేంద్రం [[మూసాపేట్ (మూసాపేట్)|మూసాపేట్]].
== 2016 లో ఏర్పడిన కొత్త మండలం ==
లోగడ మూసాపేట్ గ్రామం మహబూబ్నగర్ జిల్లా, మహబూబ్నగర్ రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలోని అడ్డకల్ మండల పరిధిలో ఉంది.2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల పునర్య్వస్థీకరణలో భాగంగా మూసాపేట్ గ్రామాన్ని (0+13) పదమూడు గ్రామాలుతో నూతన మండల కేంధ్రంగా మహబూబ్నగర్ జిల్లా, మహబూబ్నగర్ రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 241 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>
== మండలం లోని గ్రామాలు ==
=== రెవిన్యూ గ్రామాలు ===
# [[సంకలమద్ది]]
# [[తుంకినిపూర్]]
# [[వేముల (అడ్డకల్ మండలం)|వేముల]]
# [[నిజలాపూర్]]
# [[జానంపేట (అడ్డకల్ మండలం)|జానంపేట]]
# [[కొమిరెడ్డిపల్లి]]
# [[దాసరిపల్లి|దాసరపల్లి]]
# [[శక్రపూర్|చక్రాపూర్]]
# [[కంకాపూర్ (అడ్డకల్)|కంకాపూర్]]
# [[పోల్కంపల్లి (అడ్డకల్ మండలం)|పోల్కంపల్లి]]
# [[తిమ్మాపూర్ (అడ్డకల్ మండలం)|తిమ్మాపూర్]]
# [[మొహమ్మద్ హుస్సేన్పల్లి]]
# [[నందిపేట్ (అడ్డకల్ మండలం)|నందిపేట్]]
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లింకులు ==
{{మహబూబ్ నగర్ జిల్లా మండలాలు}}
[[వర్గం:2016 లో ఏర్పాటైన తెలంగాణ మండలాలు]]
0zmbsgfzpbxhd6iefhzmc83nconc0ld
3620525
3620373
2022-08-11T11:00:09Z
యర్రా రామారావు
28161
కొత్త మ్యాపు ఎక్కింపు, తాజా గణాంకాలు కూర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|native_name=మూసాపేట్|district=మహబూబ్నగర్ జిల్లా|mandal_hq=మూసాపేట్ (మూసాపేట్)|villages=12|area_total=95|population_as_of=2016|area_magnitude=చ.కి.మీ=|population_total=26930|population_male=13586|population_female=13344|mandal_map=Telangana-mandal-Mahabubnagar Moosapet-2022.svg}}
'''మూసాపేట్ మండలం''',[[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[మహబూబ్ నగర్ జిల్లా|మహబూబ్ నగర్ జిల్లాకు]] చెందిన మండలం. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో భాగంగా ఈ మండలాన్ని ఏర్పరచారు. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|title=మహబూబ్ నగర్ జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211224165130/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ఇందులో 13 గ్రామాలున్నాయి. దానికి ముందు కూడా ఈ మండలం ఇదే జిల్లాలో ఉండేది.<ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|title=మహబూబ్ నగర్ జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211224165130/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం మహబూబ్ నగర్ రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 13 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి.నిర్జన గ్రామాలు లేవు.మండల కేంద్రం [[మూసాపేట్ (మూసాపేట్)|మూసాపేట్]].
== గణాంకాలు ==
2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణలో ఏర్పడిన ఈ మండల వైశాల్యం 95 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 26,930. జనాభాలో పురుషులు 13,586 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 13,344. మండలంలో 5,505 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
== 2016 లో ఏర్పడిన కొత్త మండలం ==
లోగడ మూసాపేట్ గ్రామం మహబూబ్నగర్ జిల్లా, మహబూబ్నగర్ రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలోని అడ్డకల్ మండల పరిధిలో ఉంది.2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల పునర్య్వస్థీకరణలో భాగంగా మూసాపేట్ గ్రామాన్ని (0+13) పదమూడు గ్రామాలుతో నూతన మండల కేంధ్రంగా మహబూబ్నగర్ జిల్లా, మహబూబ్నగర్ రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 241 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>
== మండలం లోని గ్రామాలు ==
=== రెవిన్యూ గ్రామాలు ===
# [[సంకలమద్ది]]
# [[తుంకినిపూర్]]
# [[వేముల (అడ్డకల్ మండలం)|వేముల]]
# [[నిజలాపూర్]]
# [[జానంపేట (అడ్డకల్ మండలం)|జానంపేట]]
# [[కొమిరెడ్డిపల్లి]]
# [[దాసరిపల్లి|దాసరపల్లి]]
# [[శక్రపూర్|చక్రాపూర్]]
# [[కంకాపూర్ (అడ్డకల్)|కంకాపూర్]]
# [[పోల్కంపల్లి (అడ్డకల్ మండలం)|పోల్కంపల్లి]]
# [[తిమ్మాపూర్ (అడ్డకల్ మండలం)|తిమ్మాపూర్]]
# [[మొహమ్మద్ హుస్సేన్పల్లి]]
# [[నందిపేట్ (అడ్డకల్ మండలం)|నందిపేట్]]
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లింకులు ==
{{మహబూబ్ నగర్ జిల్లా మండలాలు}}
[[వర్గం:2016 లో ఏర్పాటైన తెలంగాణ మండలాలు]]
pg5qxpnd20ls65eyhtl5vjzfhwhhg9n
వాడుకరి చర్చ:Ch Maheswara Raju
3
258174
3620198
3583461
2022-08-10T14:16:34Z
Arjunaraoc
2379
ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ కృషిలో చురుకైనవారు
wikitext
text/x-wiki
{{పాత చర్చల పెట్టె|auto=yes}}
<!-- ఇక రాయండి -->
<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;">
<center ><font size="+1" color="Black">{{PAGENAME}} గారు, తెలుగు వికిపీడియాకు <font color="white">[[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]]</font>! [[Image:Wikipedia-logo.png|40px]]</font></center></div>
<div style="align: left; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: white;">
{{PAGENAME}} గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit§ion=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
{{ #if: | |
* తెలుగులో ఎలా రాయాలో తెలుసుకోవడానికి [[వికీపీడియా:తెలుగులో రచనలు చెయ్యడం|తెలుగులో రచనలు చెయ్యడం]] మరియు [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]] మరియు [[కీ బోర్డు]] చదవండి.
* వికీపీడియాలో మీరు సహాయం చేయదగిన [[వికీపీడియా:WikiProject|ప్రాజెక్టు]]లు కొన్ని నిర్వహిస్తున్నారు. అందులో మీ సహకారం అందించండి.
* దిద్దుబాటు పెట్టె పై భాగంలో ని కలంతోసంతకం వున్న బొమ్మ పై ([[Image:Signature icon.png]] లేక [[File:Insert-signature.png]] ) నొక్కిన లేక నాలుగు టిల్డెలతో <nowiki>(~~~~)</nowiki> ఇలా సంతకం చేస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి. (ఇది చర్చా పేజీలకు మాత్రమే పరిమితం, చర్చ ఎవరు జరిపారో తెలియడానికి, వ్యాసాలలో చెయ్యరాదు.)
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి మరియు ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [http://www.facebook.com/pages/%E0%B0%A4%E0%B1%86%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80/319640018072022 తెవికీ సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి.
* మీరు ఈ సైటు గురించి అభిప్రాయాలు ఇక్కడ వ్రాయండి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]]
<!--
* [[వికీపీడియా:ఈ వారపు వ్యాసం|ఈ వారం వ్యాసం]] ఈ-మైయిల్ ద్వారా తెప్పించుకొదలిస్తే [mailto:tewiki-maiku-subscribe@googlegroups.com tewiki-maiku-subscribe@googlegroups.com] అనే ఈ ఎడ్రస్సుకు ఒక మైయిల్ పంపండి.
-->
}}
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] [[వాడుకరి:శ్రీరామమూర్తి|శ్రీరామమూర్తి]] ([[వాడుకరి చర్చ:శ్రీరామమూర్తి|చర్చ]]) 15:00, 1 జూన్ 2018 (UTC)
</div>
== మూలాల గురించి. ==
[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju]] మీరు తెలుగు వికీలో రచనలు చేయుటకు ఉత్సాహం చూపడం బాగుంది. అయితే మీరు కొన్ని నియమాలు తెలుసుకోవడానికి కొంత సమయం వెచ్చించండి. తెలుగు వికీలో మూలాలు లేదా ఆధారాలు అంటే పుస్తకాలు, పరిశోధనా పత్రాలు, వార్తా పత్రికల వెబ్ సైట్లు మొదలైనవి. తెలుగు వికీలో వ్యాసం రాస్తూ తెలుగు వికీలోని మరో వ్యాసాన్ని మూలంగా అంగీకరించబడదు. మూలల గురించి మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:మూలాలను పేర్కొనడం|ఇక్కడ]] చూడండి. [[వాడుకరి:రవిచంద్ర|రవిచంద్ర]] [[వాడుకరి చర్చ:రవిచంద్ర|(చర్చ)]] 06:55, 28 మార్చి 2019 (UTC)
: మీకు మూలాలు ఇవ్వడం గురించి పూర్తిగా తెలియలేదు. దయచేసి మీరు పైన ఇచ్చిన లింకు చదివి, ఉదాహరణలు చూసి నేర్చుకోగలరు. నేర్చుకోవడానికి ప్రయోగశాల పద్ధతి సరైనది. [[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju/ప్రయోగశాల|ప్రయోగశాల]] లింకును నొక్కి మీ ప్రయోగాలు చేయండి. అన్నీ సరిగా చేయగలిగినప్పుడు వ్యాసంలో మార్పులు చేయడానికి ప్రయత్నించండి.[[వాడుకరి:రవిచంద్ర|రవిచంద్ర]] [[వాడుకరి చర్చ:రవిచంద్ర|(చర్చ)]] 17:15, 31 మార్చి 2019 (UTC)
::[[వాడుకరి:Pavan santhosh.s|పవన్]] మన దగ్గర మూలాల గురించి వీడియో పాఠాలు ఉంటే ఇక్కడ లింకు ఇవ్వండి. [[వాడుకరి:రవిచంద్ర|రవిచంద్ర]] [[వాడుకరి చర్చ:రవిచంద్ర|(చర్చ)]] 18:56, 31 మార్చి 2019 (UTC)
== శ్రీ కోనసీమ భనోజీ రామర్స్ కళాశాల వ్యాసంలో తొలగింపు మూస గురించి. ==
[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju]] గారూ వికీపీడియాలో ఎడా,పెడా వ్యాసాలు రాస్తున్నందుకు అభినందనలు. మనం ఎన్ని రాసామన్నది ముఖ్యం కాదు. వికీపీడియా రాసికన్నా వాసి ముఖ్యం అనే సూత్రానికి విలువ ఇస్తుంది. మీ వ్యాసాలు కొన్ని పరిశీలించగా వికీనియమాలుకు విరుద్దంగా ఉన్నట్లు తెలుస్తుంది. కొత్తలో తప్పులు చేయటం అందరికి సహజం.తప్పులు చేసేదానికన్నా ముందుగా వికీపీడియా నియమాలు, [[వికీపీడియా:శైలి]], [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]], [[మూస:వికీపీడియా విధానాలు,మార్గదర్శకాలు|వికీపీడియా విధానాలు,మార్గదర్శకాలు]], [[వికీపీడియా:శైలి/మార్గదర్శక, విధాన నిర్ణయాలు]], [[వికీపీడియా:శైలి/వ్యాస పరిచయం]] వీటన్నిటిని ఒకసారి చదివి అర్దం చేసుకొని ముందుకు వెళ్లండి. [[గ్రీబ్ పక్షి|ఏక వ్యాక్యం]] , [[బిరుదురాజు శేషాద్రి రాజు|మూలాలు లేని వ్యాసాలు]], ప్రచారం చేసే విధంగా రాసినట్లుగా ఉన్న వ్యాసాలు వికీపీడియా శైలి నియమాలకు విరుద్దం.శ్రీ కోనసీమ భనోజీ రామర్స్ కళాశాల వ్యాసంలో తొలగింపు మూసను మీరు తొలగించారు. వికీపీడియా నిర్వహణలో భాగంగా ఈ మూసలు చేర్చుతారు. వాటిని మీరు తొలగిస్తున్నారు.మీరు తొలగించకూడదు.వ్యాసాన్ని సరిచేసి నిర్వహకులను సంప్రదిస్తే వారు వ్యాసాన్ని పరిశీలించి వారు తొలగిస్తారు. మీ వ్యాసాలలో రాసిన చర్చాపేజీలు పరిశీలించండి.మీరు ఏ [[చర్చ:ఓటు హక్కు|ఒక్క దానికి]] స్పందించ లేదు.వికీపీడియాలో కొత్త వ్యాసాలు సృష్టించేదానికన్నా ఉన్న వ్యాసాలను అభివృద్ది చేయుటలో భాగస్వామ్యం వహించవచ్చు.నా దృష్టిలో ఇదే గొప్ప కార్యక్రమం.మీరు ఈ విషయాలలో స్పందించి ముందుకు వెళ్లగలరు. మీకు తెలియని విషయం, సందిగ్దంగా తోచిన విషయాలు తోటి వీకీపీడియన్స్ , లేదా నిర్వహకులను సంప్రదించండి.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 03:47, 30 ఏప్రిల్ 2019 (UTC)
::[[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారూ నేను వికిపిడియా లో కొత్త సభ్యుడిని. వికీపీడియా లో అంతా గందరగోళంగా ఉంది. ఇప్పుడు ఇప్పుడే వికిపిడియా గురించి తెలుసుకున్న.కోనసీమ భనోజీ రామర్స్ కళాశాల అనేది తూర్పుగోదావరి జిల్లా కోనసీమ పేరుగాంచిన కళాశాల అందుకని వికీపీడియా వ్యాసము వ్రాసిన, కానీ వికీపీడియా నియమాలకు విరుద్ధంగా ఉంది కనుక సరైన మూలాలు ఇచ్చి వికిపిడియా నిబంధనలు ప్రకారం వ్రాస్తాను. నాకు తెలియక మూసలు తెలియ తొలిగించాను.ఇక నుండి వికీపీడియా లో వ్యాసాలు రాసే ముందు సరైన మూలాలు ఇచ్చి వికీపీడియా నియమాలు ప్రకారం వ్రాస్తాను.మీరు చెప్పినట్లు వ్యాసాలు అభివృద్ధి చేయుటలో భాగస్వామ్యం అవుతాను. '' ~~[[Ch Maheswara Raju]] ~~ 04:23, 30 ఏప్రిల్ 2019 (UTC)
:[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju]] గారూ అర్థం చేసుకుని స్పందించినందుకు ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 05:27, 30 ఏప్రిల్ 2019 (UTC)
== మీరు సృష్టిస్తున్న వ్యాసాల్లో ==
రాజు గారూ, కొత్త వ్యాసాలను సృష్టిస్తున్నందుకు, వికీలో చురుగ్గా రాస్తున్నందుకూ ధన్యవాదాలు. ఈ వ్యాసాలకు సంబంధించి కొన్ని సూచనలు..
* యంత్రం చేసిన అనువాదాలు: యంత్రం చేసే అనువాదాలు అసహజంగా ఉంటాయి. చదివే వాళ్ళకు వికీ పట్ల చులకన భావం కలిగిస్తాయి. ఓ రెండు ఉదాహరణలు కింద ఇస్తున్నాను, పరిశీలించండి.
**"''దీనిని పేరు విక్రమ శీలా సేతు అని పురాతన మహావిహరా అనే పేరు పెట్టారు.''"
**"''ఈ గుహలు తాబ్లా యొక్క చరిత్రకు సంబంధించిన ముఖ్యమైన రుజువులను కూడా ఉన్నాయి.''"
:యాంత్రికానువాద పాఠ్యంతో సృష్టించిన పేజీలను నిర్దాక్షిణ్యంగా తొలగించాలని గతంలో అనేక మార్లు సముదాయం తీర్మానించింది. మీరు కొత్తవారు కనుక మీ దృష్టికి తీసుకు వస్తున్నాను. ఒకవేళ యాంత్రికానువాదం చేసినా, దాన్ని సరిచేసుకున్నాకే ప్రచురించాలి. లేదా పూర్తిగా మానవికంగానే అనువదించాలి. తెలుగులో యాంత్రికానువాదం ఇంకా పాసు మార్కులు కూడా తెచ్చుకోలేదు. దయచేసి దాన్ని వదిలెయ్యండి. ఇప్పటికే సృష్టించిన పేజీల్లో ఆయా అనువాదాలను సవరించగలరు. ఇకపై యాంత్రిక అనువాదాలను వదిలేసి, సొంతంగా చెయ్యవలసినదిగాఅ మనవి.
* పేజీ పేర్లు: కొన్ని కొత్త పేజీలకు పెడుతున్న పేర్లు సరి చూసుకోవాలి -ముఖ్యంగా తెలుగేతర ప్రాంతాల్లోని విషయాలకు సంబంధించిన పేర్లు. ఉదాహరణకు [[విక్రమ్ శీలా సేతు]], [[కోతుంసర్ గుహలు]], [[భజ గుహలు]] (వ్యాసంలో "భాజ గుహలు" అని రాసారు. ఏది సరైనది?), [[వెంబనాద్ రైల్వే వంతెన]] (వెంబనాడ్ అని పేజీలో సరిగ్గానే రాసారు.). వీటిని సరి చూసుకోండి. సరి కాని వాటిని సవరించ గలరు.
* గతంలో మీకు వివరించినట్టు, ఇంగ్లీషు వ్యాసం నుండి కాపీ చేసి తెచ్చేటపుడు, అక్కడి పేజీని ఎడిట్ మోడ్లో తెరిచి (view source ను గాని, edit source ను గాని, edit ను గానీ నొక్కండి) అప్పుడు పాఠ్యాన్ని కాపీ చెయ్యండి. దాంతో అక్కడి మూలాలు కూడా కాపీ అవుతాయి. లేకపోతే.. ''గుప్పీలు 25.5 మరియు 27.8 ° C (78 మరియు 82 ° F) మరియు 19 l (5 US గ్యాలన్లు) కు ఒక టేబుల్ స్పూన్ కు సమానమైన ఉప్పు స్థాయిలు మధ్య ఒక హార్డ్-హార్డ్ ఆక్వేరియంను ఇష్టపడతారు. [50] '' అనే వాక్యం చూడండి.. అందులో [50] అనేది కూడా కాపీ అయింది. అది మూలం సంఖ్య. సంఖ్య మాత్రమే వచ్చింది గాని దానికి సంబంధించిన మూలం రాలేదు. రాదు కూడా. పైగా ఈ అంకెలను జాగర్తగా తొలగించుకుంటూ ఉండాలి. పైగా మూలాలను ప్రత్యేకంగా తెచ్చి పెట్టుకోవాల్సి ఉంటుంది. అదొక పెద్ద పని. ఎడిట్ మోడ్లో తెస్తే అన్నీ వస్తాయి.
మరొక్కటి.. "మరియు" అనేది మన భాషకు పొసగని మాట. ఇంగ్లీషులో అండ్ వచ్చిన చోటల్లా మరియు రాసేస్తూంటుంది, యంత్రం. మానవికంగా అనువాదాలు చేసేటపుడు కూడా కొందరు ఇది రాస్తూంటారు. కానీ మనకు దాని అవసరం లేదు. గమనించగలరు. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 00:06, 27 మే 2019 (UTC)
==మీ వ్యాసాలకు మరి కొన్ని హంగులు==
రాజు గారూ, వికీలో రాయటంలో మీరు చూపిస్తున్న ఉత్సాహం సంతోషం కలిగిస్తోంది. మీ వ్యాసాలకు కొన్ని హంగులు చేకూరిస్తే వాటికి మరింత శోభ చేకూరుతుంది. వాటిలో ఒక అంశాన్ని మీకు చెబుతాను. అదే "వర్గం"! వ్యాసానికి అన్నిటి కంటే దిగువన వర్గాలు ఉంటాయి. ఆ పేజీ ఏయే వర్గాల్లో ఉందో ఇవి చూపిస్తాయి. వికీలో పేజీలను వెతకడానికి ఇదొక దగ్గరి దారి. ఉదాహరణకు 1983 లో మరణించిన వారు ఎవరో చూడాలని అనుకుంటే [[:వర్గం:1983 మరణాలు]] అనే వర్గాన్ని చూస్తే తెలిసిపోతుంది. అలాగే మీరు సృష్టించిన [[మహానది రైల్వే వంతెన]] పేజీని [[:వర్గం:ఒరిస్సాలో మహానదిపై ఉన్న రైల్వే వంతెనలు]] అనే వర్గం లోకి చేర్చారనుకుందాం. ఈ వర్గంలోకి ఒరిస్సాలో నదులపై ఉన్న రైల్వే వంతెనలన్నీ చేర్చవచ్చు. ఆ పేజీలన్ని ఒక్కచోటే చేరి ఆ పేజీలను కనుక్కోవడం పాఠకుడికి తేలికై పోతుంది. అన్నట్టూ ఆ పేజీని నిన్నటి వరకు 20 మంది చూసారు. మీరు కాకుండా కనీసం 10 మందైనా చూసి ఉంటారు. వాళ్ళు ఈ పేజీ చూసినపుడు ఇలాంటి వంతెనలకు సంబంధించిన మిగతా పేజీలను కూడా చూసే వీలు వర్గాలుంటే కలుగుతుంది. అంచేత వర్గీకరించే పద్ధతిని చూడండి. ఈ మహానది రైల్వే వంతెన పేజీని కింది విధంగా వర్గీకరించవచ్చు:
[[మహానది రైల్వే వంతెన]] --> [[:వర్గం:ఒరిస్సాలో మహానదిపై ఉన్న రైల్వే వంతెనలు]]
పేజీని పై విధంగా వర్గూఈకరించాలి. ఆ తరువాత ఆ వర్గాన్ని కింది విధంగా వర్గీకరించవచ్చు:
[[:వర్గం:ఒరిస్సాలో మహానదిపై ఉన్న రైల్వే వంతెనలు]] --> [[:వర్గం:ఒరిస్సాలో నదులపై ఉన్న రైల్వే వంతెనలు]]
[[:వర్గం:ఒరిస్సాలో నదులపై ఉన్న రైల్వే వంతెనలు]] --> [[:వర్గం:ఒరిస్సా లోని రైల్వే వంతెనలు]]
[[:వర్గం:ఒరిస్సా లోని రైల్వే వంతెనలు]] --> [[:వర్గం:భారతదేశం లోని రైల్వే వంతెనలు]]
ఇలా వర్గీకరించుకుంటూ పోవచ్చు. దీనిపై దృష్టి సారించగలరు. ప్రస్తుతానికి ఈ పేజీని నేను వర్గీకరిస్తున్నాను, గమనించగలరు. ఆ తరువాత నేనేమైనా సాయపడాలంటే చెప్పండి, నేన్రెడీ. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 05:50, 31 మే 2019 (UTC)
== వర్గం గురించి ==
చదువరి గారూ తప్పకుండా చెస్తాను అండి. కొత్త సభ్యుడిని కదా అందుకే వాటి జోలికి పోలేదు.మీరు చెప్పినట్టే చేస్తాను. అలాగే నేను రాసిన వ్యాసాలులో కూడా మార్పులు చేయాలని గతంలో మీరు చెప్పారు. తప్పకుండా చేస్తాను. ఇక నుంచి నేను వ్రాసిన వ్యాసము విస్తరణ చేయడం మరియు సరైన మూలాలు ఇవ్వడంలో సృష్టింపెడతాను. ఏమైనా సహయం కావలి అంటే మిమ్మల్ని సంప్రదిస్తాను ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]] ([[వాడుకరి చర్చ:Ch Maheswara Raju|చర్చ]]) 07:06, 31 మే 2019 (UTC)
== Community Insights Survey ==
<div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">
'''Share your experience in this survey'''
Hi {{PAGENAME}},
The Wikimedia Foundation is asking for your feedback in a survey about your experience with {{SITENAME}} and Wikimedia. The purpose of this survey is to learn how well the Foundation is supporting your work on wiki and how we can change or improve things in the future. The opinions you share will directly affect the current and future work of the Wikimedia Foundation.
Please take 15 to 25 minutes to '''[https://wikimedia.qualtrics.com/jfe/form/SV_0pSrrkJAKVRXPpj?Target=CI2019List(asiawps,act5) give your feedback through this survey]'''. It is available in various languages.
This survey is hosted by a third-party and [https://foundation.wikimedia.org/wiki/Community_Insights_2019_Survey_Privacy_Statement governed by this privacy statement] (in English).
Find [[m:Community Insights/Frequent questions|more information about this project]]. [mailto:surveys@wikimedia.org Email us] if you have any questions, or if you don't want to receive future messages about taking this survey.
Sincerely,
</div> [[User:RMaung (WMF)|RMaung (WMF)]] 14:33, 6 సెప్టెంబరు 2019 (UTC)
<!-- Message sent by User:RMaung (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=CI2019List(asia_wps,act5)&oldid=19352606 -->
== Reminder: Community Insights Survey ==
<div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">
'''Share your experience in this survey'''
Hi {{PAGENAME}},
A couple of weeks ago, we invited you to take the Community Insights Survey. It is the Wikimedia Foundation’s annual survey of our global communities. We want to learn how well we support your work on wiki. We are 10% towards our goal for participation. If you have not already taken the survey, you can help us reach our goal! '''Your voice matters to us.'''
Please take 15 to 25 minutes to '''[https://wikimedia.qualtrics.com/jfe/form/SV_0pSrrkJAKVRXPpj?Target=CI2019List(asiawps,act5) give your feedback through this survey]'''. It is available in various languages.
This survey is hosted by a third-party and [https://foundation.wikimedia.org/wiki/Community_Insights_2019_Survey_Privacy_Statement governed by this privacy statement] (in English).
Find [[m:Community Insights/Frequent questions|more information about this project]]. [mailto:surveys@wikimedia.org Email us] if you have any questions, or if you don't want to receive future messages about taking this survey.
Sincerely,
</div> [[User:RMaung (WMF)|RMaung (WMF)]] 15:09, 20 సెప్టెంబరు 2019 (UTC)
<!-- Message sent by User:RMaung (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=CI2019List(asia_wps,act5)&oldid=19395159 -->
== Reminder: Community Insights Survey ==
<div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">
'''Share your experience in this survey'''
Hi {{PAGENAME}},
There are only a few weeks left to take the Community Insights Survey! We are 30% towards our goal for participation. If you have not already taken the survey, you can help us reach our goal!
With this poll, the Wikimedia Foundation gathers feedback on how well we support your work on wiki. It only takes 15-25 minutes to complete, and it has a direct impact on the support we provide.
Please take 15 to 25 minutes to '''[https://wikimedia.qualtrics.com/jfe/form/SV_0pSrrkJAKVRXPpj?Target=CI2019List(asiawps,act5) give your feedback through this survey]'''. It is available in various languages.
This survey is hosted by a third-party and [https://foundation.wikimedia.org/wiki/Community_Insights_2019_Survey_Privacy_Statement governed by this privacy statement] (in English).
Find [[m:Community Insights/Frequent questions|more information about this project]]. [mailto:surveys@wikimedia.org Email us] if you have any questions, or if you don't want to receive future messages about taking this survey.
Sincerely,
</div> [[User:RMaung (WMF)|RMaung (WMF)]] 19:01, 3 అక్టోబరు 2019 (UTC)
<!-- Message sent by User:RMaung (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=CI2019List(asia_wps,act5)&oldid=19433228 -->
==వ్యాసాలు సృష్టించేటప్పడు వెతుకు పెట్టెలో పరిశీలించుట==
[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju]] గారూ మీరు సృష్టించే వ్యాసాలు లోగడ ఏమైనా సృష్టించబడి ఉన్నాయా? అని వెతుకు పెట్టెలో పరిశీలించకుండా సృష్టిస్తున్నారు.అవి విలీనం చేయాల్సిన అవసరం ఉంటుంది.మీరు లోగడ సృష్టించిన వ్యాసాలలోనే అభివృద్ది చేయవచ్చు.[[ప్రపంచ పోదుపు దినోత్సవం]] అనే పేజి సృష్టించారు.లోగడ ఇదే పేరుతో [[ప్రపంచ పొదుపు దినోత్సవం]] వ్యాసం ఉంది.లోగడ [[ఓటు హక్కు]] అనే పేజి సృష్టించారు.అదే పేరుతో లోగడ [[ఓటు]] అనే వ్యాసం ఉంది.ఈ రెండు వ్యాసాలను విలీనం చేయగలరు.ఇక ముందు ఈ విషయంలో తగు జాగ్రత్తలు గైకొనగలరు.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 05:10, 30 అక్టోబరు 2019 (UTC)
== వ్యాసాలను మధ్యలోనే వదిలేయడం ==
[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju]] గారు... మీరు తెలుగు వికీలో రాస్తుంన్నందుకు ధన్యవాదాలు. మీరు సృష్టించిన వ్యాసాలను పూర్తిచేయకుండానే మరిన్ని వ్యాసాలను సృష్టిస్తున్నారు. వాటిల్లో కొన్ని ఉదా: [[మడోనా]], [[టెలిగ్రామ్]], [[ట్రిపుల్ తలాక్]], [[అభిషేక్ భట్]]. ఇలా చాలా వ్యాసాలు ఉన్నాయి. తెవికీ నిబంధనల ప్రకారం వ్యాసాల సంఖ్యకంటే వ్యాసాల నాణ్యతకు అధిక ప్రాముఖ్యత ఉంటుంది. కాబట్టి, వ్యాసాలను పరిమిత సైజుకు తీసుకువచ్చి నాణ్యత గత వ్యాసాలుగా మార్చండి. అలా చేయని పక్షంలో వాటిని తొలగించే అవకాశం ఉంది.<font color="RED" face="Segoe Script" size="4"><b> [[User:Pranayraj1985|Pranayraj Vangari]] </b></font><sup><font face="Andalus"> ([[User talk:Pranayraj1985|Talk2Me]]|[[Special:Contributions/Pranayraj1985|Contribs]]) </font></sup> 09:41, 19 నవంబర్ 2019 (UTC)
==[[వాయు తుఫాను]] వ్యాసం యొక్క [[Wikipedia:Proposed deletion|తొలగింపు ప్రతిపాదన]]==
[[Image:Ambox warning yellow.svg|left|link=|48px|]]
[[వాయు తుఫాను]] వ్యాసాన్ని ఈ దిగువ కారణం వలన [[Wikipedia:Proposed deletion|తొలగింపు కొరకు ప్రతిపాదిస్తున్నాను]]  :
:'''ఈ వ్యాసం పేజీ 2019 జూన్ 13న సృష్టించబడింది.ఎటువంటి విషయ సంగ్రహం లేదు.కావున తొలగించటానికి ప్రతిపాదించటమైనది'''
వికీపీడియాలో నిర్మాణాత్మకమైన రచనలన్నీ స్వాగతించబడినప్పటికీ, [[WP:DEL#REASON|వివిధ కారాణాల రీత్యా]] కొన్ని వ్యాసాలు లేదా రచనలను తొలగించవచ్చు.
{{Tlc|proposed deletion/dated}} నోటీసును తీసివేసి, మీరు ప్రతిపాదించిన తొలగింపును ఆపవచ్చు. కానీ దానికి కారణాన్ని మీ [[సహాయం:దిద్దుబాటు సారాంశం|దిద్దుబాటు సారాంశం]]లో గానీ, [[Talk:వాయు తుఫాను|వ్యాసపు చర్చా పేజీలో]] గానీ రాయండి.
తొలగింపులో ఎత్తిచూపిన కారణాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని వ్యాసాన్ని మెరుగుపరచండి. {{Tlc|proposed deletion/dated}} నోటీసును తీసెయ్యడంతో, [[Wikipedia:Proposed deletion|proposed deletion process]] ఆగవచ్చు. కానీ, చర్చలేమీ లేకుండా [[వికీపీడియా:సత్వర తొలగింపు|సత్వరమే తొలగించడం]], చర్చ ద్వారా ఒక అభిప్రాయానికి వచ్చే [[వికీపీడియా:తొలగింపు కొరకు వ్యాసాలు|తొలగింపు కొరకు వ్యాసాలు]] వంటి ఇతర [[వికీపీడియా:తొలగింపు పద్ధతి|తొలగింపు పద్ధతులు]] కూడా ఉన్నాయి. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 14:42, 1 మార్చి 2020 (UTC) <!-- Template:Proposed deletion notify --> [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 14:42, 1 మార్చి 2020 (UTC)
==[[పబ్ జి వీడియో గేమ్]] వ్యాసం యొక్క [[Wikipedia:Proposed deletion|తొలగింపు ప్రతిపాదన]]==
[[Image:Ambox warning yellow.svg|left|link=|48px|]]
[[పబ్ జి వీడియో గేమ్]] వ్యాసాన్ని ఈ దిగువ కారణం వలన [[Wikipedia:Proposed deletion|తొలగింపు కొరకు ప్రతిపాదిస్తున్నాను]]. The proposed deletion notice added to the article should explain why.
వికీపీడియాలో నిర్మాణాత్మకమైన రచనలన్నీ స్వాగతించబడినప్పటికీ, [[WP:DEL#REASON|వివిధ కారాణాల రీత్యా]] కొన్ని వ్యాసాలు లేదా రచనలను తొలగించవచ్చు.
{{Tlc|proposed deletion/dated}} నోటీసును తీసివేసి, మీరు ప్రతిపాదించిన తొలగింపును ఆపవచ్చు. కానీ దానికి కారణాన్ని మీ [[సహాయం:దిద్దుబాటు సారాంశం|దిద్దుబాటు సారాంశం]]లో గానీ, [[Talk:పబ్ జి వీడియో గేమ్|వ్యాసపు చర్చా పేజీలో]] గానీ రాయండి.
తొలగింపులో ఎత్తిచూపిన కారణాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని వ్యాసాన్ని మెరుగుపరచండి. {{Tlc|proposed deletion/dated}} నోటీసును తీసెయ్యడంతో, [[Wikipedia:Proposed deletion|proposed deletion process]] ఆగవచ్చు. కానీ, చర్చలేమీ లేకుండా [[వికీపీడియా:సత్వర తొలగింపు|సత్వరమే తొలగించడం]], చర్చ ద్వారా ఒక అభిప్రాయానికి వచ్చే [[వికీపీడియా:తొలగింపు కొరకు వ్యాసాలు|తొలగింపు కొరకు వ్యాసాలు]] వంటి ఇతర [[వికీపీడియా:తొలగింపు పద్ధతి|తొలగింపు పద్ధతులు]] కూడా ఉన్నాయి. [[వాడుకరి:B.K.Viswanadh|B.K.Viswanadh]] ([[వాడుకరి చర్చ:B.K.Viswanadh|చర్చ]]) 04:43, 2 మార్చి 2020 (UTC) <!-- Template:Proposed deletion notify --> [[వాడుకరి:B.K.Viswanadh|B.K.Viswanadh]] ([[వాడుకరి చర్చ:B.K.Viswanadh|చర్చ]]) 04:43, 2 మార్చి 2020 (UTC)
B.K.Viswanadh గారు ఈ వ్యాసాన్ని తొలగించవద్దు.
కొన్ని మార్పులు చేశాను.ఒక సారి చూడండి.. [[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]] ([[వాడుకరి చర్చ:Ch Maheswara Raju|చర్చ]]) 07:36, 2 మార్చి 2020 (UTC)
==మడోనా వ్యాసం విస్తరణ, ఆంగ్లభాషతో ఉన్న విభాగాలు అనువదించుట గురించి==
[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]] గారూ [[మడోనా]] వ్యాసం ఆంగ్ల వ్యాసం [https://en.wikipedia.org/wiki/Madonna_(entertainer) Madonna (entertainer)]నుండి గ్రహించిన అసంపూర్తి సమాచారంతో వ్యాసం సృష్టించబడింది. అందులో కొన్ని విభాగాలు ఆంగ్లబాషలో ఉన్నవి.సమయం తీసుకుని సవరించవలసినదిగా కోరుచున్నాను.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 15:54, 15 మార్చి 2020 (UTC)
[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు]] గారు మడోనా వ్యాసం
వార్తాపత్రికల్లో వచ్చిన తక్కువ సమాచారంతో ఈ పేజీని సృష్టించాను. తరువాత అభివృద్ధి చేద్దాం అనుకున్న కానీ కుదరలేదు.తరువాత [[వాడుకరి:B.K.Viswanadh]]గారు ఆంగ్ల వికీపీడియాలో ఉన్నది,ఉన్నట్టు తెలుగులో అనువాదం చేయకుండా ఈ పేజీలో పెట్టారు. ఈ వ్యాసంలో తెలుగు పదాల కంటే ఇంగ్లీషు పదాలే ఎక్కువగా ఉన్నాయి. ఈ వ్యాసాన్ని అభివృద్ధి చెయ్యలేను. తొలగించండి. [[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]] ([[వాడుకరి చర్చ:Ch Maheswara Raju|చర్చ]]) 11:24, 16 మార్చి 2020 (UTC)
==[[అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన వెబ్సైట్ల జాబితా]] వ్యాసం యొక్క [[Wikipedia:Proposed deletion|తొలగింపు ప్రతిపాదన]]==
[[Image:Ambox warning yellow.svg|left|link=|48px|]]
[[అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన వెబ్సైట్ల జాబితా]] వ్యాసాన్ని ఈ దిగువ కారణం వలన [[Wikipedia:Proposed deletion|తొలగింపు కొరకు ప్రతిపాదిస్తున్నాను]]  :
:'''మూలాలు, లింకులు లేవు. మొలక. దీనిని వ్యాసంగా పరిగణించలేము'''
వికీపీడియాలో నిర్మాణాత్మకమైన రచనలన్నీ స్వాగతించబడినప్పటికీ, [[WP:DEL#REASON|వివిధ కారాణాల రీత్యా]] కొన్ని వ్యాసాలు లేదా రచనలను తొలగించవచ్చు.
{{Tlc|proposed deletion/dated}} నోటీసును తీసివేసి, మీరు ప్రతిపాదించిన తొలగింపును ఆపవచ్చు. కానీ దానికి కారణాన్ని మీ [[సహాయం:దిద్దుబాటు సారాంశం|దిద్దుబాటు సారాంశం]]లో గానీ, [[Talk:అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన వెబ్సైట్ల జాబితా|వ్యాసపు చర్చా పేజీలో]] గానీ రాయండి.
తొలగింపులో ఎత్తిచూపిన కారణాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని వ్యాసాన్ని మెరుగుపరచండి. {{Tlc|proposed deletion/dated}} నోటీసును తీసెయ్యడంతో, [[Wikipedia:Proposed deletion|proposed deletion process]] ఆగవచ్చు. కానీ, చర్చలేమీ లేకుండా [[వికీపీడియా:సత్వర తొలగింపు|సత్వరమే తొలగించడం]], చర్చ ద్వారా ఒక అభిప్రాయానికి వచ్చే [[వికీపీడియా:తొలగింపు కొరకు వ్యాసాలు|తొలగింపు కొరకు వ్యాసాలు]] వంటి ఇతర [[వికీపీడియా:తొలగింపు పద్ధతి|తొలగింపు పద్ధతులు]] కూడా ఉన్నాయి. <span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''--[[వాడుకరి:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]]⇒[[వాడుకరి చర్చ:K.Venkataramana|చర్చ]]'''</span> 09:45, 10 ఏప్రిల్ 2020 (UTC) <!-- Template:Proposed deletion notify --> <span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''--[[వాడుకరి:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]]⇒[[వాడుకరి చర్చ:K.Venkataramana|చర్చ]]'''</span> 09:45, 10 ఏప్రిల్ 2020 (UTC)
==[[2019 క్రికెట్ ప్రపంచ కప్]] వ్యాసం తొలగింపు ప్రతిపాదన==
[[Image:Ambox warning yellow.svg|left|link=|48px|]]
[[2019 క్రికెట్ ప్రపంచ కప్]] వ్యాసాన్ని ఈ దిగువ కారణం వలన తొలగింపు కొరకు ప్రతిపాదించాను  :
:'''ఏక వాక్యం, మూస మాత్రమే కలిగిన మొలక వ్యాసం.కావున తొలగించటానికి ప్రతిపాదిస్తున్నాను'''
వికీపీడియాలో నిర్మాణాత్మకమైన రచనలన్నీ స్వాగతించబడినప్పటికీ, [[WP:DEL#REASON|వివిధ కారాణాల రీత్యా]] కొన్ని వ్యాసాలు లేదా రచనలను తొలగించాల్సిన అవసరం పడవచ్చు. ఈ వ్యాసాన్ని తొలగించకూడదని మీరు భావిస్తే, ప్రతిపాదనకు వ్యతిరేకంగా, మీ వాదనను [[వికీపీడియా:తొలగింపు కొరకు వ్యాసాలు/2019 క్రికెట్ ప్రపంచ కప్]] పేజీలో రాయవచ్చు. లేదా [[Talk:2019 క్రికెట్ ప్రపంచ కప్|వ్యాసపు చర్చా పేజీలో]] నైనా రాయవచ్చు.
తొలగింపులో ఎత్తిచూపిన కారణాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని వ్యాసాన్ని మెరుగుపరచండి. ఏ మార్పూ చెయ్యకుండా, ఏ చర్చా లేకుండా తొలగింపు నోటీసును దయచేసి తీసెయ్యకండి. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 07:21, 4 మే 2020 (UTC) <!-- Template:Proposed deletion notify --> [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 07:21, 4 మే 2020 (UTC)
== [[ఓవీఎం 6948 కెమెరా]] ==
ఓవీఎం 6948 కెమెరా వ్యాసాన్ని విస్తరించండి. [[User:K.Venkataramana|<span style="background:#cedff2;color:#11e">''' కె.వెంకటరమణ '''</span>]][[User talk:K.Venkataramana|<span style="background:#cedff2;color:#11e">(చర్చ)</span>]] 12:45, 10 మే 2020 (UTC)
:: [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] గారు వ్యాసాన్ని ఇంకా రాయడానికి పెద్దగా సమాచారం లేదు అండి. ఆంగ్ల వ్యాసాల్లో కూడా చూశాను పెద్దగా సమాచారం లేదు. సరైన సమాచారం వచ్చినప్పుడు రాస్తాను.కానీ ఈ వ్యాసాన్ని తొలగించవద్దు.[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]] ([[వాడుకరి చర్చ:Ch Maheswara Raju|చర్చ]]) 16:07, 10 మే 2020 (UTC)
:::వ్యాసం రాయాలంటే ఆంగ్లవికీ అవసరం లేదు. సరైన మూలాలు సేకరించి వ్యాసాన్ని విస్తరించవచ్చు. నేను విస్తరించాను. చూడండి.[[User:K.Venkataramana|<span style="background:#cedff2;color:#11e">''' కె.వెంకటరమణ '''</span>]][[User talk:K.Venkataramana|<span style="background:#cedff2;color:#11e">(చర్చ)</span>]] 04:06, 11 మే 2020 (UTC)
చూసానండి విస్తరించినందుకు ధన్యవాదాలు.ఆంగ్ల వికీలో లేకపోవడం వల్ల చేయలేకపోయాను.[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]] ([[వాడుకరి చర్చ:Ch Maheswara Raju|చర్చ]]) 04:12, 11 మే 2020 (UTC)
== [[2019 క్రికెట్ ప్రపంచ కప్]] ==
ఈ వ్యాసం విస్తరించండి. లేనిచో తొలగించబడుతుంది.[[User:K.Venkataramana|<span style="background:#cedff2;color:#11e">''' కె.వెంకటరమణ '''</span>]][[User talk:K.Venkataramana|<span style="background:#cedff2;color:#11e">(చర్చ)</span>]] 05:26, 11 మే 2020 (UTC)
[[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]]గారు నేను ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరిస్తారు.[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]] ([[వాడుకరి చర్చ:Ch Maheswara Raju|చర్చ]]) 05:36, 11 మే 2020 (UTC)
[[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]]గారు ఈ వ్యాసాన్ని పూర్తిగా రాయాలని అనుకున్న కానీ చేయలేనండి. నాకు సమయం లేకపోవడం వల్ల చేయలేకపోతున్నా. వ్యాసాన్ని తొలగించండి.[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]] ([[వాడుకరి చర్చ:Ch Maheswara Raju|చర్చ]]) 06:08, 11 మే 2020 (UTC)
==తెలుగు అనువాద వ్యాసాల పతకం==
{| class="barnstar" style="border:1px solid gray; background:#dff2f3;"
|-
|rowspan="2" style="padding-right:5px;" | [[Image:Translation_Barnstar_te.svg|80px]]
|style="font-size:1.65em; padding:0; height: 1.1em;" | '''తెలుగు అనువాద వ్యాసాల పతకం'''
|-
|style="border-top: 1px solid gray;" |[[User:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]] గారికి, జూన్ 2015-జులై 2020 కాలంలో తెలుగులో కంటెంట్ ట్రాన్స్లేషన్ ఉపకరణం వాడి తొలగింపుకు గురికాని 1238 వ్యాసాలకు కృషిచేసిన 149 మందిలో వ్యాసాల సంఖ్యా పరంగా 80% వ్యాసాలు చేర్చిన 23 మందిలో మీరొకరు. మీరు చేసిన కృషికి గుర్తింపుగా ఈ పతకం అందజేస్తున్నాను. మీరిలాగే తెవికీలో అభివృద్ధికి కృషి చేయాలని కోరుతూ..--[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 07:44, 13 ఆగస్టు 2020 (UTC)
|}
:[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] గారు గుర్తించి,పతకం అందజేసినందుకు ధన్యవాదాలు.నా వంతు తెవికీ కృషి అందిస్తానని ఈ సందర్బంగా తెలియజేస్తున్నాను. 2020-08-14T22:07:27 [[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|<bdi>Ch Maheswara Raju</bdi>]]
==యాంత్రికానువాదాల నాణ్యతా నియంత్రణ చర్చలు==
[[User:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]] గారికి, నమస్కారం.
[[వికీపీడియా_చర్చ:యాంత్రికానువాదాల_నాణ్యతా_నియంత్రణ#70% కంటే తక్కువ మెరుగుపరచిన యాంత్రిక అనువాద స్థాయి విధానం సమీక్ష|ప్రస్తుత కంటెంట్ ట్రాన్స్లేషన్ ఉపకరణ నాణ్యత నియంత్రణ విధానం సమీక్ష]] చర్చ, [[వికీపీడియా_చర్చ:యాంత్రికానువాదాల_నాణ్యతా_నియంత్రణ#కొత్త విధానానికి ప్రతిపాదనలు|కొత్త విధానానికి ప్రతిపాదనలు]] చర్చ ప్రారంభమై రెండు వారాలైంది. ఇప్పటివరకు 8 మంది సహసభ్యులు చర్చలో పాల్గొన్నారు. ఉపకరణం పై అనుభవంగల మీరు ఇంకా చర్చలో పాల్గొనలేదు. ఈ సందర్భంలో [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/అనువాద ఉపకరణ వ్యాసాల నాణ్యతాభివృద్ధి| అనువాద ఉపకరణ వ్యాసాల నాణ్యతాభివృద్ధి]] ప్రాజెక్టు కూడా చూసి, మీ విలువైన అభిప్రాయాలు, కొత్త ప్రతిపాదనలు ఆయా చర్చలలో ఒక వారంలోగా చర్చించవలసినదిగా కోరుతున్నాను. ఆ తరువాత [[వికీపీడియా:విధానాలు, మార్గదర్శకాలకు ఓటు పద్ధతి]] ప్రకారం జరిగే ఓటుపద్ధతిలో కేవలం ఓటు మాత్రమే పరిగణింపబడుతుంది, అప్పుడు మీ అభిప్రాయం తెలిపినా అది ఫలితం గణించడాన్ని ప్రభావితం చేయదు. మీ సహకారానికి ధన్యవాదాలు. -[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 00:32, 29 ఆగస్టు 2020 (UTC)
== We sent you an e-mail ==
Hello {{PAGENAME}},
Really sorry for the inconvenience. This is a gentle note to request that you check your email. We sent you a message titled "The Community Insights survey is coming!". If you have questions, email surveys@wikimedia.org.
You can [[:m:Special:Diff/20479077|see my explanation here]].
[[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 18:54, 25 సెప్టెంబరు 2020 (UTC)
<!-- Message sent by User:Samuel (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Samuel_(WMF)/Community_Insights_survey/other-languages&oldid=20479295 -->
== 2021 Wikimedia Foundation Board elections: Eligibility requirements for voters ==
Greetings,
The eligibility requirements for voters to participate in the 2021 Board of Trustees elections have been published. You can check the requirements on [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021#Eligibility_requirements_for_voters|this page]].
You can also verify your eligibility using the [https://meta.toolforge.org/accounteligibility/56 AccountEligiblity tool].
[[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 16:37, 30 జూన్ 2021 (UTC)
<small>''Note: You are receiving this message as part of outreach efforts to create awareness among the voters.''</small>
<!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&oldid=21669859 -->
== ఆహ్వానం WPWP పునసమీక్షా సమావేశం ==
వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2021 లో మీ చేర్పులకు ధన్యవాదములు, ఇందులో భాగంగా జూలై 15వ తేదీ సాయంత్రం 7.00 నుండి 8.00 IST వరకు జరుగుతున్న సభ్యుల పునసమీక్షా సమావేశంలో గూగుల్ మీట్ ద్వారా చేరగలరు ([https://meet.google.com/bqk-vdyf-gzc లింకు]) Or Open Google Meet and enter this code: bqk-vdyf-gzc , ప్రాజెక్టు జరిగే కాలంలో ఇందులో పాల్గోనే అందరూ సబ్యులూ వీలయితే నేర్చుకొన్న విషయాలు పంచుకోవచ్చు,సూచనలు కూడా చేయవచ్చు, కొత్త వారికి ప్రోత్సాహకరంగా కూడా ఉంటుంది.
== [Wikimedia Foundation elections 2021] Candidates meet with South Asia + ESEAP communities ==
Hello,
As you may already know, the [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021|2021 Wikimedia Foundation Board of Trustees elections]] are from 4 August 2021 to 17 August 2021. Members of the Wikimedia community have the opportunity to elect four candidates to a three-year term. After a three-week-long Call for Candidates, there are [[:m:Template:WMF elections candidate/2021/candidates gallery|20 candidates for the 2021 election]].
An <u>event for community members to know and interact with the candidates</u> is being organized. During the event, the candidates will briefly introduce themselves and then answer questions from community members. The event details are as follows:
*Date: 31 July 2021 (Saturday)
*Timings: [https://zonestamp.toolforge.org/1627727412 check in your local time]
:*Bangladesh: 4:30 pm to 7:00 pm
:*India & Sri Lanka: 4:00 pm to 6:30 pm
:*Nepal: 4:15 pm to 6:45 pm
:*Pakistan & Maldives: 3:30 pm to 6:00 pm
* Live interpretation is being provided in Hindi.
*'''Please register using [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSflJge3dFia9ejDG57OOwAHDq9yqnTdVD0HWEsRBhS4PrLGIg/viewform?usp=sf_link this form]
For more details, please visit the event page at [[:m:Wikimedia Foundation elections/2021/Meetings/South Asia + ESEAP|Wikimedia Foundation elections/2021/Meetings/South Asia + ESEAP]].
Hope that you are able to join us, [[:m:User:KCVelaga (WMF)|KCVelaga (WMF)]], 06:35, 23 జూలై 2021 (UTC)
<!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&oldid=21774789 -->
== 2021 వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డు ఎన్నికలలో ఓటు వేయండి ==
నమస్తే Ch Maheswara Raju,
2021 వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డు అఫ్ ట్రస్టీస్ ఎన్నికలలు మొదలయ్యాయి. ఈ ఎన్నిక 18 ఆగష్టు 2021 న మొదలైంది, 31 ఆగష్టు 2021 న ముగుస్తుంది. వికీమీడియా ఫౌండేషన్ తెలుగు వికీపీడియా వంటి ప్రాజెక్టులకు మద్దతు ఇస్తుంది. వికీమీడియా ఫౌండేషన్ కార్యకలాపాలను పర్యవేక్షించేందుకు వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డ్ ఆఫ్ ట్రస్టీస్ ఉంటుంది. బోర్డ్ ఆఫ్ ట్రస్టీల గురించి [[:m:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Overview|ఈ లింకులో]] తెలుసుకోండి.
ఈ సంవత్సరం నాలుగు బోర్డు సీట్లకు ఎన్నిక జరుగుతుంది. వీటి కోసం 19 మంది అభ్యర్థులు ఉన్నారు. [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021/Candidates#Candidate_Table|అభ్యర్థుల గురించి మరింత సమాచారం ఈ పేజీలో తెలుసుకోండి]].
70,000 ఓటర్లు ఉన్నారు. ఓటింగ్ ప్రక్రియ 31 ఆగష్టు 23:59 UTC వరకు నడుస్తుంది.
*[[Special:SecurePoll/vote/Wikimedia_Foundation_Board_Elections_2021|'''తెలుగు వికీపీడియా మీద సెక్యూర్ పోల్ లో మీ ఓటు వేయండి''']].
మీరు ఇప్పటికే ఓటు వేసినట్టు అయితే, దయచేసి ఈ ఇమెయిల్ను విస్మరించండి. ఓటర్లు ఒక్కసారి మాత్రమే ఓటు వేయవచ్చు.
[[:m:Wikimedia Foundation elections/2021|ఈ ఎన్నికలు గురించి మరింత సమాచారం తెలుసుకోండి]]. [[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 05:01, 29 ఆగస్టు 2021 (UTC)
<!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&oldid=21949528 -->
== ఆహ్వానం : ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం - మొదటి Edit-a-thon ( 1 సెప్టెంబర్ నుంచి 14 నవంబర్ 2021 వరకు) ==
నమస్కారం ,
తెలుగు వికీపీడియాలో భారత స్వాతంత్ర పోరాటం లో వెలుగు చూడని వీరుల గాథలు, మహిళా స్వాతంత్ర సమరయోధులు, స్వతంత్ర భారతంలో వెలుగు చూసిన ఉద్యమాలు, కీలక సంఘటనల గురించిన సమాచారం, సంబంధిత ఫొటోలు లాంటి విషయాలకు అనుగుణంగా 75 రోజులు ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం అనే పేరుతో నిర్వహిస్తున్నాము, ఇందులో భాగంగా ఈ బుధవారం 1 సెప్టెంబర్ నుంచి 14 నవంబర్ 2021 వరకూ జరిగే మొదటి విడత ఎడిట్ థాన్ కార్యక్రమంలో లో వికీపీడియన్లు అందరూ పాల్గొని విజయవంతం చేయవలసిందిగా అభ్యర్థిస్తున్నాము. ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవ సంబరాలు ఘనంగా జరుపుకోడానికి సభ్యులందరు తప్పక చొరవ తీసుకుంటారని ఆశిస్తున్నాము. ఆసక్తి గల సభ్యులు, మరిన్ని వివరాలకు , పాల్గొనటానికి [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆజాదీ_కా_అమృత్_మహోత్సవం|ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం ప్రాజెక్టు పేజీ ]] చూడగలరు : [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]] ([[వాడుకరి చర్చ:Kasyap|చర్చ]]) 04:14, 1 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
==అభినందనలు==
[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2021|వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2021]] ప్రాజెక్టులో పాల్గొన్నందుకు ధన్యవాదాలు. అభినందనలు. త్వరలో మీకు WPWP సావినీర్లు, సర్టిఫికెట్ పంపబడతాయి. దయచేసి వెంటనే ఈ క్రింది లంకెలో ఉన్న ఫారంలో మీ వివరాలు తెలియజేయండి.
https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSd-TaLmENAW9Y3HbSDtLyBsneiZqiGFbStEjrr-lC9ASAZywA/viewform
--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 10:01, 9 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
== Movement Charter Drafting Committee - Community Elections to take place October 11 - 24 ==
నమస్కారం Ch Maheswara Raju గారూ ,
వికీమీడియా ఉద్యమంలో వికిపీమీడియన్ల పాత్రలు బాధ్యతలను ఉద్యమ చార్టర్ నిర్వచిస్తుంది. అందరి భాగస్వామ్యంతో వ్యూహాత్మక దిశలో కలిసి పనిచేయడానికి ఈ ఫ్రేమ్వర్క్ ఉపయోగపడననుంది.
ఉద్యమ చార్టర్ డ్రాఫ్టింగ్ కమిటీ ఈ చార్టర్ ముసాయిదాను రూపొందిస్తుంది. కంటెంట్ ఈక్విటీ ఇన్ డెసిషన్ మేకింగ్ "అనే మూవ్మెంట్ స్ట్రాటజీ సిఫార్సును అనుసరిస్తుంది. కమిటీ పని ముసాయిదా రాయడం వరకు విస్తరించింది. ఇందులో కమ్యూనిటీలు, నిపుణులు, సంస్థలతో పరిశోధన ఇంకా సంప్రదింపులు ఉంటాయి. ఈ ముసాయిదా చార్టర్గా మారడానికి ముందు ఉద్యమం-అంతటా ఆమోదం ద్వారా ఏకాభిప్రాయం పొందాలి.
ఈ గ్రూపులో దాదాపు 15 మంది సభ్యులు ఉంటారు. ఇది ఉద్యమంలో వైవిధ్యాన్ని సూచిస్తుందని భావిస్తున్నారు. లింగం, భాష, భౌగోళికం అనుభవం లాంటి వివిధ వైవిద్యాలతో అభ్యర్థుల ఎంపిక జరగనుంది . ఈ సమూహ సభ్యులు ప్రాజెక్టులు, అనుబంధ సంస్థలు వికీమీడియా ఫౌండేషన్కి సంబందించిన కార్యకలాపాలలో పాల్గొనవలసి ఉంటుంది.
సభ్యుడిగా మారడానికి ఆంగ్ల భాష వచ్చి ఉండవలసిన అవసరం లేదు. అవసరమైతే అనువాదం, వివరణ మద్దతు అందించబడుతుంది. ఈ కార్యక్రమంలో పాల్గొనే వారికి ప్రతి రెండు నెలలకు US $ 100 పారితోషికం అందిచంబడుతుంది.
ఈ పోటీలో భారత్ నుండి 9 మంది వ్యక్తులు ఉండగా మన తెలుగు వికీ నుండి నేను ఒక్కడిని పాల్గొంటున్నాను అక్టోబరు 11 అనగా రేపటి నుండి దీని ఎన్నికలు జరగనున్నాయి. ఇది నా [https://meta.wikimedia.org/wiki/Movement_Charter/Drafting_Committee/Candidates#Nethi_Sai_Kiran_(Nskjnv) సభ్యత్వ పేజీ] , పరిశీలించగలరు.
ఈ పోటీలో నాకు మీ మద్దతు ఉంటుందని ఆశిస్తున్నాను. ధన్యవాదాలు. <span style="background:Gainsboro">[[User:Nskjnv|<font color="#FF9933">'''Nsk'''</font><font color="white">'''jnv'''</font> ]][[User Talk:Nskjnv|<font color="#128807"><sub>☚╣✉╠☛</sub></font>]] </span> 06:25, 10 అక్టోబరు 2021 (UTC)
==మీరు ఎక్కించిన ఫైళ్ల లైసెన్స్ వివరాలు చేర్చటం==
@[[User:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]] గారు, మీరు బొమ్మలు ఎక్కించడం ద్వారా వికీపీడియా అభివృద్ధికి కృషి చేసినందులకు అభివందనాలు.
మీరు ఎక్కించిన క్రింది బొమ్మ(ల)కు లైసెన్స్ వివరాలు చేర్చలేదు. లైసెన్స్ లేని ఫైళ్లు వికీ సమగ్రతకు భంగం, వాటిని తొలగించే వీలుంది.
# [[:File:ఘంటా_మల్లికాంబ.jpeg]]
# [[:File:రామచంద్రపురం_కోట.jpeg]]
# [[:File:ఆనందయ్య_ఆయుర్వేద_ముందు_కోసం_లైన్_లో_ఉన్న_జనాలు.jpeg]]
# [[:File:టి_వెంకటేశ్వరరావు.jpeg]]
# [[:File:Maheswara_Raju.jpeg]]
# [[:File:అభిరాం_వర్మ.jpeg]]
# [[:File:Masood_Azhar.jpeg]]
# [[:File:పురుషుడు.webp]]
# [[:File:అంకాలమ్మ_కోట.jpeg]]
వీటికి లైసెన్స్ వివరాలు సరిచేయటం సులభమే. ఈ పేజీలో {{tl|Information}} లేక {{tl|Non-free use rationale}} తో
[[:వర్గం:Wikipedia_image_copyright_templates]] లో సరిపోయిన లైసెన్స్ మూసను వాటికి తగిన శీర్షికలతో చేర్చాలి. ఉదాహరణలకు ఆంగ్లవికీలో
అటువంటి ఫైళ్ల వివరాలు చూడండి. ఒకవేళ ఉచితం కాని ఫైళ్ల లెసెన్స్ వివరాలు గుర్తించలేకపోతే, వాటిని తొలగించమని కోరవచ్చు. ఏమైనా సందేహాలుంటే మీరు సంబంధిత ఫైల్
చర్చాపేజీలో లేక ఇదే పేజీలో వాడుకరి:Arjunaraoc పేర్కొంటు(లింకు ఇవ్వటం ద్వారా) అడగండి. పై వాటిని సవరించితే పై ఫైళ్ల వరుసలో
సరిచేసిన వివరాలను చేర్చండి. ఒక వారంలోగా మీ నుండి స్పందన లేకపోతే బొమ్మలు తొలగించుతాను. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:Arjunaraocbot|Arjunaraocbot]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraocbot|చర్చ]]) 05:59, 21 డిసెంబరు 2021 (UTC)
== మీ సంతకం గల పేజీలు మొబైల్ వీక్షణలో అస్పష్టం ==
@[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]] గారు, మీ సంతకం గల పేజీలను మొబైల్ ఫైర్ఫాక్స్, క్రోమ్ వాడి చూస్తే, నీలం రంగు పెట్టెలు లాగా కనబడతున్నది. మీరు ఒకసారి పరిశీలించి సవరించితే బాగుంటుంది. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 13:13, 29 డిసెంబరు 2021 (UTC)
[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] గారు చూడండి మార్చాను[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju☻]] ([[వాడుకరి చర్చ:Ch Maheswara Raju|చర్చ]]) 13:31, 29 డిసెంబరు 2021 (UTC)
:@[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]] ఇప్పుడు సరిగా వుంది. ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 13:33, 29 డిసెంబరు 2021 (UTC)
సరేనండి ఈ విషయం తెలిపినందుకు ధన్యవాదాలు[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju☻]] ([[వాడుకరి చర్చ:Ch Maheswara Raju|చర్చ]]) 13:36, 29 డిసెంబరు 2021 (UTC)
== [[చర్చ:మొదటి పేజీ]] గురించి [[User:తండ్రి చెప్పిన కాలధర్మ తీర్పు|తండ్రి చెప్పిన కాలధర్మ తీర్పు]] అడుగుతున్న ప్రశ్న (08:54, 30 డిసెంబరు 2021) ==
అయ్యా గురువుగారు నమస్కారము నేను ఈ వికీపీడియా లో ఈరోజు ప్రవేశించాను ఇందులో సందేహం వచ్చినచో సంప్రదించగలను --[[వాడుకరి:తండ్రి చెప్పిన కాలధర్మ తీర్పు|తండ్రి చెప్పిన కాలధర్మ తీర్పు]] ([[వాడుకరి చర్చ:తండ్రి చెప్పిన కాలధర్మ తీర్పు|చర్చ]]) 08:54, 30 డిసెంబరు 2021 (UTC)
[[వాడుకరి:తండ్రి చెప్పిన కాలధర్మ తీర్పు|తండ్రి చెప్పిన కాలధర్మ తీర్పు]] గారు వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు ధన్యవాదాలు.మీకు ఏమైనా సహాయం కావాలంటే అడగండి చేయడానికి సిద్ధంగా ఉన్నాను.[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju☻]] ([[వాడుకరి చర్చ:Ch Maheswara Raju|చర్చ]]) 14:58, 30 డిసెంబరు 2021 (UTC)
==మీరు ఎక్కించిన అనాధ ఫైళ్లు ==
@[[User:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]] గారు, మీరు బొమ్మలు ఎక్కించడం ద్వారా వికీపీడియా అభివృద్ధికి కృషి చేసినందులకు అభివందనాలు.
[[వికీపీడియా:బొమ్మల నిర్వహణ/non-free-orphan-20220102#Ch Maheswara Raju |మీరు ఎక్కించిన స్వేచ్ఛానకలు హక్కులు లేని బొమ్మ(లు)]]
వ్యాస పేరుబరిలో వాడలేదు కావున వికీసమగ్రతకొరకు వాటిని తొలగించే వీలుంది.
వీటిని తొలగించకుండా కాపాడాలంటే వాటిని ఏ వ్యాసంలో వాడదలచారో నిర్ణయించి, దానికి తగిన సముచిత వినియోగ వివరణ చేర్చాలి లేక సవరించాలి. దీనికొరకు బొమ్మ పేజీలో
అవసరమైతే {{tl|Non-free use rationale 2}} వాడండి, అలాగే లైసెన్స్ కూడా అవసరమైతే సరిచేయండి. లైసెన్స్ ఉదాహరణలు
[[:వర్గం:Wikipedia_image_copyright_templates]] లో చూడండి. ఏమైనా సందేహాలుంటే మీరు సంబంధిత ఫైల్
చర్చాపేజీలో లేక ఇదే పేజీలో వాడుకరి:Arjunaraoc పేర్కొంటు(లింకు ఇవ్వటం ద్వారా) అడగండి. మీరు సవరణలు చేస్తే ఆ వివరం
[[వికీపీడియా:బొమ్మల నిర్వహణ/non-free-orphan-20220102#Ch Maheswara Raju | స్వేచ్ఛానకలు హక్కులు లేని మీ బొమ్మ(లు)]] విభాగంలో
ఆ బొమ్మ పేరు తరువాత చేర్చండి. ఒక వారంలోగా మీ నుండి స్పందన లేకపోతే బొమ్మలు తొలగించుతాను. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:Arjunaraocbot|Arjunaraocbot]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraocbot|చర్చ]]) 11:20, 2 జనవరి 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]] గారు, నేను ఒక బొమ్మ సవరించాను( [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82%3AT_News_logo.png&type=revision&diff=3444644&oldid=3257790 ] [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%9F%E0%B1%80_%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%82%E0%B0%B8%E0%B1%8D&diff=prev&oldid=3444643 ]). NFUR ధృవీకరణ అనగా "|image has rationale=yes"అని చేర్చటం ఎక్కించిన వారు కాక ఇతరులు చేయాలి. మిగతా సవరణ మీరు చేయవచ్చు. మీ బొమ్మలకు, ఇతరులు చేర్చిన ఆసక్తికరమైన బొమ్మలకు అటువంటి సవరణలు చేసి సహకరించండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 04:46, 5 జనవరి 2022 (UTC)
సరేనండి[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju☻]] ([[వాడుకరి చర్చ:Ch Maheswara Raju|చర్చ]]) 10:31, 5 జనవరి 2022 (UTC)
==మీరు ఎక్కించిన సముచిత వినియోగ వివరాలు లేని ఫైళ్లు ==
@[[User:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]] గారు, మీరు బొమ్మలు ఎక్కించడం ద్వారా వికీపీడియా అభివృద్ధికి కృషి చేసినందులకు అభివందనాలు.
[[వికీపీడియా:బొమ్మల నిర్వహణ/non-free-no-rationale-20220111#Ch Maheswara Raju |మీరు ఎక్కించిన స్వేచ్ఛానకలు హక్కులు లేని బొమ్మ(లు)]]
వ్యాస పేరుబరిలో వాడారు కాని, వాటికి సముచిత వినియోగం వివరాలు చేర్చలేదు. కావున వికీసమగ్రతకొరకు వాటిని తొలగించే వీలుంది.
వీటిని తొలగించకుండా కాపాడాలంటే వాటిని ఏ వ్యాసంలో వాడుతున్నారో, దానికి తగిన సముచిత వినియోగ వివరణ చేర్చాలి లేక సవరించాలి. దీనికొరకు బొమ్మ పేజీలో
{{tl|Non-free use rationale 2}} లేక అటువంటి మూస వాడండి, అలాగే లైసెన్స్ కూడా అవసరమైతే సరిచేయండి. లైసెన్స్ ఉదాహరణలు
[[:వర్గం:Wikipedia_image_copyright_templates]] లో చూడండి. ఏమైనా సందేహాలుంటే మీరు సంబంధిత ఫైల్
చర్చాపేజీలో లేక ఇదే పేజీలో వాడుకరి:Arjunaraoc పేర్కొంటు(లింకు ఇవ్వటం ద్వారా) అడగండి. మీరు సవరణలు చేస్తే ఆ వివరం
[[వికీపీడియా:బొమ్మల నిర్వహణ/non-free-no-rationale-20220111#Ch Maheswara Raju | మీ బొమ్మ(లు)]] విభాగంలో
ఆ బొమ్మ పేరు తరువాత చేర్చండి. ఒక వారంలోగా మీ నుండి స్పందన లేకపోతే బొమ్మలు తొలగించుతాను. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:Arjunaraocbot|Arjunaraocbot]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraocbot|చర్చ]]) 01:00, 11 జనవరి 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]] గారు, మీ లోగో బొమ్మలకు సముచిత వినియోగాన్ని చేర్చటానికి [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82%3AYelamanchili_Municipality_logo.png&type=revision&diff=3465928&oldid=2975683 ఉదాహరణ] చూడండి. ఆ విధంగా మీ ఇతర లోగో బొమ్మలకు సరిచేయండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 06:32, 17 ఫిబ్రవరి 2022 (UTC)
==Non-free rationale for దస్త్రం:Gangu bai.jpg==
[[File:Copyright-problem.svg|64px|left|alt=|link=]]
Thanks for uploading or contributing to '''[[:దస్త్రం:Gangu bai.jpg]]'''. I notice the file page specifies that the file is being used under [[WP:NFCC|non-free content criteria]], but there is not a suitable explanation or rationale as to why each specific use in Wikipedia is acceptable. Please go to [[:దస్త్రం:Gangu bai.jpg|the file description page]], and edit it to include a [[Wikipedia:Non-free use rationale guideline|non-free rationale]].
If you have uploaded other non-free media, consider checking that you have specified the non-free rationale on those pages too. You can find a list of 'file' pages you have edited by clicking on the "[[Special:Contributions/Ch Maheswara Raju|my contributions]]" link (it is located at the very top of any Wikipedia page when you are logged in), and then selecting "File" from the dropdown box. Note that any non-free media lacking such an explanation will be deleted one week after they have been tagged, as described on [[Wikipedia:Criteria for speedy deletion#Images.2FMedia|criteria for speedy deletion]]. If the file is already gone, you can still make a [[Wikipedia:Requests for undeletion|request for undeletion]] and ask for a chance to fix the problem.<!-- Template:You can request undeletion --> If you have any questions, please ask them at the [[Wikipedia:media copyright questions|Media copyright questions page]]. Thank you.<!-- Template:Di-no fair use rationale-notice --> [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 04:55, 1 ఫిబ్రవరి 2022 (UTC)
== చర్చలలో చురుకైనవారు ==
{| style="border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;"
|rowspan="2" style="vertical-align:middle;" | [[File:Noun discuss 3764702.svg|100px]]
|rowspan="2" |
|style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''చర్చలలో చురుకైనవారు'''
|-
|style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;" | @[[User:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]] గారు, 2021 లో వ్యాస, వికీపీడియా పేరుబరుల చర్చాపేజీలలో చురుకుగా పాల్గొన్నందులకు అభివందనాలు. గుర్తింపుగా ఈ పతకాన్ని స్వీకరించండి. [[వికీపీడియా:2021 సమీక్ష/active talk pages of article, wikipedia namespaces-participants|మరిన్ని వివరాలు]] చూడండి. వికీపీడియా అభివృద్ధికి సామరస్యపూర్వక చర్చలు కీలకం. మీరు మరింత క్రియాశీలంగా చర్చలలో పాల్గొంటారని ఆశిస్తున్నాను. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 07:12, 23 మార్చి 2022 (UTC)
|}
:[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జునరావు]] గారు చర్చలలో చురుకైన వారిగా గుర్తించి పతకాన్ని బహుకరించినందుకు ధన్యవాదాలు. -- 2022-04-06T16:27:31 Ch Maheswara Raju
== చర్చాంశాలను తొలగించకూడదు ==
@[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]] గారు, [[చర్చ:అనకాపల్లి జిల్లా]], మీరు తొలగించిన చర్చాంశాన్ని పునరుద్ధరించాను, చర్చలు తొలగించకూడదు కాబట్టి. పొరబాటుగా చేర్చానని వ్యాఖ్య చేరిస్తే సరిపోతుంది. అందులో వున్న మూలం మిగతావారికి ఉపయోగపడే అవకాశం వుంది. అలాగే వికీపీడియాలోచర్చాంశాలు, సహకారస్థితిని గమనించడానికి ముఖ్య సూచికలు. గమనించండి. ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 22:34, 22 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
సరేనండి [[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju☻]] ([[వాడుకరి చర్చ:Ch Maheswara Raju|చర్చ]]) 02:00, 23 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
==ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ కృషిలో చురుకైనవారు==
{| style="border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;"
|rowspan="2" style="vertical-align:middle;" | [[File:Andhra Pradesh districts - Telugu.svg|100px]]
|rowspan="2" |
|style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ కృషిలో చురుకైనవారు'''
|-
|style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;" | @[[User:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]] గారికి, [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీరణ 2022 - సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యతా వ్యాసాల అభివృద్ధి కృషిలో]] చురుకుగా పాల్గొన్నందులకు,మీ సహకారానికి ధన్యవాదాలు. గుర్తింపుగా ఈ పతకాన్ని స్వీకరించండి.. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 14:16, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
|}
6eeco9r9nedrn9741v53qgmgjt3q23e
వాడుకరి చర్చ:Batthini Vinay Kumar Goud
3
265339
3620142
3619577
2022-08-10T12:47:15Z
K.Venkataramana
27319
wikitext
text/x-wiki
<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;">
<center ><font size="+1" color="Black">{{PAGENAME}} గారు, తెలుగు వికిపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<font color="white">స్వాగతం!</font>]]! [[Image:Wikipedia-logo.png|40px]]</font></center></div>
<div style="align: left; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: white;">
{{PAGENAME}} గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit§ion=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
{{ #if: | |
* తెలుగులో ఎలా రాయాలో తెలుసుకోవడానికి [[వికీపీడియా:తెలుగులో రచనలు చెయ్యడం|తెలుగులో రచనలు చెయ్యడం]] మరియు [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]] మరియు [[కీ బోర్డు]] చదవండి.
* వికీపీడియాలో మీరు సహాయం చేయదగిన [[వికీపీడియా:WikiProject|ప్రాజెక్టు]]లు కొన్ని నిర్వహిస్తున్నారు. అందులో మీ సహకారం అందించండి.
* దిద్దుబాటు పెట్టె పై భాగంలో ని కలంతోసంతకం వున్న బొమ్మ పై ([[Image:Signature icon.png]] లేక [[File:Insert-signature.png]] ) నొక్కిన లేక నాలుగు టిల్డెలతో <nowiki>(~~~~)</nowiki> ఇలా సంతకం చేస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి. (ఇది చర్చా పేజీలకు మాత్రమే పరిమితం, చర్చ ఎవరు జరిపారో తెలియడానికి, వ్యాసాలలో చెయ్యరాదు.)
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి మరియు ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [http://www.facebook.com/pages/%E0%B0%A4%E0%B1%86%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80/319640018072022 తెవికీ సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి.
* మీరు ఈ సైటు గురించి అభిప్రాయాలు ఇక్కడ వ్రాయండి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]]
<!--
* [[వికీపీడియా:ఈ వారపు వ్యాసం|ఈ వారం వ్యాసం]] ఈ-మైయిల్ ద్వారా తెప్పించుకొదలిస్తే [mailto:tewiki-maiku-subscribe@googlegroups.com tewiki-maiku-subscribe@googlegroups.com] అనే ఈ ఎడ్రస్సుకు ఒక మైయిల్ పంపండి.
-->
}}
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 12:33, 29 సెప్టెంబరు 2018 (UTC)
</div>
----
{{వికీపీడియా ప్రకటనలు}}
{{ఈ నాటి చిట్కా}}
'''కొన్ని ఉపయోగకరమైన లింకులు:''' [[వికీపీడియా:పరిచయము|పరిచయము]] • [[వికీపీడియా:5 నిమిషాల్లో వికీ|5 నిమిషాల్లో వికీ]] • [[వికీపీడియా:పాఠం|పాఠం]] • [[వికీపీడియా:ఐదు మూలస్థంబాలు|వికిపీడియా 5 మూలస్థంబాలు]] • [[సహాయము:సూచిక|సహాయ సూచిక]] • [[వికీపీడియా:సహాయ కేంద్రం|సహాయ కేంద్రం]] • [[వికీపీడియా:శైలి|శైలి మాన్యువల్]] • [[వికీపీడియా:ఇసుకపెట్టె|ప్రయోగశాల]]
[[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 12:33, 29 సెప్టెంబరు 2018 (UTC)
== తొలగింపు ప్రతిపాదన ==
==[[Wikipedia:Criteria for speedy deletion|Speedy deletion]] nomination of [[:రోషం బాలు]]==
[[Image:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]]
[[:రోషం బాలు]] పేజీని వికీపీడియా నుండి సత్వరమే తొలగించాలని దానిలో ఒక ట్యాగు పెట్టారు. కింది కారణం వల్ల ఆ ప్రతిపాదన చేసారు:
<center>''విషయ ప్రాముఖ్యత లేదు. యూట్యూబు వీడియోలు మూలాలుగా పనికిరావు.''</center>
[[WP:CSD#General criteria|సత్వర తొలగింపు ప్రమాణాల]] ప్రకారం, వికీపీడియా ప్రమాణాలకు అనుగుణంగా లేని వ్యాసాలను ఏ క్షణంలోనైనా తొలగించవచ్చు.
ఈ కారణం వలన ఈ పేజీని తొలగించకూడదని మీరనుకుంటే, [[:రోషం బాలు|పేజీకి వెళ్ళి]] అక్కడ ఉన్న "ఈ సత్వర తొలగింపును సవాలు చెయ్యండి" అనే మీటను నొక్కి '''ఈ ప్రతిపాదనను సవాలు చెయ్యవచ్చు'''. అక్కడ, పేజీని ఎందుకు తొలగించకూడదని మీరు అనుకుంటున్నారో వివరించవచ్చు. అయితే, సత్వర తొలగింపు ట్యాగు పెట్టిన పేజీని వెంటనే, ఆలస్యం లేకుండా తొలగించే అవకాశం ఉంది. ఈ సత్వర తొలగింపు ట్యాగును మీరు తీసివెయ్యకండి. కానీ [[Wikipedia:List of policies|వికీపీడియా విధానాలు, మార్గదర్శకాలకు]] అనుగుణంగా సమాచారాన్ని చేర్చేందుకు వెనకాడకండి. పేజీని ఈసరికే తొలగించి ఉంటే, తొలగించిన పాఠ్యాన్ని మెరుగుపరచేందుకు కావాలని మీరు అనుకుంటే [[వికీపీడియా:నిర్వాహకుల నోటీసుబోర్డు|ఇక్కడ]] అభ్యర్ధించవచ్చు. <!-- Template:Db-reason-notice -->
== We sent you an e-mail ==
Hello {{PAGENAME}},
Really sorry for the inconvenience. This is a gentle note to request that you check your email. We sent you a message titled "The Community Insights survey is coming!". If you have questions, email surveys@wikimedia.org.
You can [[:m:Special:Diff/20479077|see my explanation here]].
[[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 18:54, 25 సెప్టెంబరు 2020 (UTC)
<!-- Message sent by User:Samuel (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Samuel_(WMF)/Community_Insights_survey/other-languages&oldid=20479295 -->
== వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డ్ అఫ్ ట్రస్టీస్: కమ్యూనిటీ బోర్డు స్థానాల కోసం సంప్రదింపులు ==
వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డ్ అఫ్ ట్రస్టీస్ వారు ఫిబ్రవరి 1 నుండి మర్చి 14 వరకు, [[:m:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Community Board seats|కమ్యూనిటీ ద్వారా ఎన్నుకోబడే బోర్డు స్థానాల కోసం సంప్రదింపులు జరుపుతున్నారు]]. దీనికి కారణం; గత పది సంవత్సరాలలో వికీమీడియా ఫౌండేషన్, ప్రాజెక్టులు ఐదు రెట్లు పెరగగా, బోర్డ్ పనితీరు, ఏర్పాట్లు, ఏమి మారలేదు. ఇప్పుడు ఉన్న విధానాల ప్రకారం, బోర్డుకు తగినంత సామర్థ్యం, ప్రాతినిధ్యం లేవు. మామూలుగా జరిగే ఎన్నికలు, బహిర్ముఖులుగా ఉంటూ ఇంగ్లీష్ వికీపీడియా వంటి పెద్ద ప్రాజెక్టులు లేదా అమెరికా వంటి పాశ్చాత్య దేశాలు నుండి వచ్చేవారికి తోడ్పడుతున్నాయి. మిగిలిన వారికీ ఎన్ని శక్తిసామర్ధ్యాలు ఉన్నా తగినంత ప్రచారం లేనందు వలన వారికి ఓటు వేసే వారు తక్కువ మంది. ఉదాహరణకి, వికీమీడియా ఫౌండేషన్ పదిహేను సంవత్సరాల చరిత్రలో, భారత ఉపఖండం నుండి కేవలం ఒక్కళ్ళు మాత్రమే బోర్డు లో సేవలు అందించారు. వారు కూడా నిర్దిష్ట నైపుణ్యం కోసం నేరుగా నియమించబడ్డవారే గాని, ఎన్నుకోబడలేదు.
రానున్న నెలలో, మొత్తం ఆరు కమ్యూనిటీ బోర్డు స్థానాల కోసం ఎన్నికలు జరగాల్సి ఉంది. ఇప్పుడు జరుగుతున్న సంప్రదింపుల ద్వారా బోర్డు వారు కమ్యూనిటీల నుండి వారి పద్ధతుల మీద అభిప్రాయం సేకరిస్తున్నారు. ఈ నిమిత్తం తెలుగు కమ్యూనిటీలో తో మాట్లాడేందుకు ఒక ఆన్లైన్ సమావేశం ఏర్పాటు చేయబడింది. ఇది ఫిబ్రవరి 6 (శనివారం), 6:00 pm నుండి 7:30 pm వరకు జరుగుతుంది; పాల్గొనడానికి గూగుల్ మీట్ లింకు ఇది https://meet.google.com/oki-espq-kog. ఈ కార్యక్రమములో పాల్గొనవలసిందిగా మిమల్ని ఆహ్వానితున్నాను. [[User:KCVelaga (WMF)|KCVelaga (WMF)]], 11:24, 1 మార్చి 2021 (UTC)
<!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Telugu_volunteers&oldid=21164917 -->
==స్వతంత్ర భారత అమృతోత్సవాలు (ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవ్) వ్యాసం సృష్టింపు==
[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|బివికె గౌడ్ ]] గారూ వికీపీడియాలో మీరు చురుకుగా పాల్గోంటున్నందుకు ధన్యవాదాలు.స్వతంత్ర భారత అమృతోత్సవాలు (ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవ్) వ్యాసం సృష్టింపు చేసారు.మంచి వ్యాసం.కాని [[ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం]] అనే పేరుతో ఇంతకుముందే పేజీ సృష్టించబడింది.స్వతంత్ర భారత అమృతోత్సవాలు (ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవ్) పేరుతో తరలింపు చేసి,ఆ వ్యాసం అభివృద్ధి చేస్తే మంచిదని నా అభిప్రాయం.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 07:17, 10 ఏప్రిల్ 2021 (UTC)
: నమస్కారం [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారు. ఇంతకుముందే వేరే పేరుతో వ్యాసం ఉన్నది చూసుకోలేదు. అందుకే ఆ వ్యాసాన్ని సృష్టించి, ఆ ఉత్సవాల్లో భాగంగా తెలంగాణ ప్రభుత్వం ఇప్పటివరకు నిర్వహించిన కార్యక్రమాల గురించి రాసి, తగిన మూలాలు కూడా ఇచ్చాను. సభ్యులు పరిశీలించి వ్యాసం మీద ఎలాంటి నిర్ణయం తీసుకున్నా నాకు సమ్మతమే. --[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] ([[వాడుకరి చర్చ:Batthini Vinay Kumar Goud|చర్చ]]) 11:43, 17 ఏప్రిల్ 2021 (UTC)
== తెవికీలో మీ కృషికి ==
{| cellpadding="1" width="10%" style="float: center;border: 1px solid #8888aa; background: #FFDFBF; padding: 5px; font-size: 75%; margin: 0 15px 0 15px;"
|-
| [[File:Tireless Contributor Barnstar Hires.gif]]
|-
| style="text-align: center;" |[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|బత్తిని వినయ్ కుమార్ గౌడ్]] గారు తెవికీలో 100 వ్యాసాలు పూర్తిచేసుకున్న సందర్భంగా, ఆయన చేస్తున్న కృషిను అభినందిస్తూ ప్రణయ్రాజ్ వంగరి చదివిస్తున్న తార.
|} [[User:Pranayraj1985|''' <span style="font-family:Georgia; color:MediumVioletRed">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</span>''']] ([[User talk:Pranayraj1985|చర్చ]]|[[Special:Contributions/Pranayraj1985|రచనలు]]) 11:44, 21 ఏప్రిల్ 2021 (UTC)
== మీ కృషికి ధన్యవాదాలు ==
వినయ్ గారూ, వికీపీడియాలో మీరు చేస్తున్న కృషి ఆదర్శవంతంగా ఉంది. చక్కటి భాషలో రాస్తున్నారు. వేగంగా రాస్తున్నారు. ఈ సంవత్సరంలో ఇప్పటికే దాదాపుగా వంద కొత్త వ్యాసాలు రాసారు. వికీలో మీరు చేస్తున్న కృషీ, అందులోని నాణ్యత కొత్తవారికే కాకుండా, చాలా కాలంగా పని చేస్తున్న నాలాంటి పాతవాళ్ళెందరికో కూడా అనుసరణీయం. మీ కృషి దినదిన ప్రవర్థమానం కావాలని కోరుకుంటున్నాను. మీరు చేస్తున్న కృషి పైన దృష్టి పెట్టడం మాత్రమే కాకుండా, ఇతరులు పని చేస్తున్న పేజీలను కూడా చూస్తూ, ఆయా పేజీల్లో చెయ్యాల్సిన దిద్దుబాట్లేమైనా ఉంటే వెనకాడకుండా చేయమని మీకు నా విజ్ఞప్తి. ధన్యవాదాలతో__ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 10:02, 26 ఏప్రిల్ 2021 (UTC)
:మీ ప్రోత్సాహానికి ధన్యవాదాలు [[User:Chaduvari|చదువరి]] గారు. నేను రాస్తున్న వ్యాసాలకు సంబంధించి ఇతర పేజీల్లో వికీ లింకులు ఇస్తున్నాను. మీరు సూచించినట్టుగా ఇతర పేజీల్లో కూడా దిద్దుబాట్లు చేయడానికి ప్రయత్నం చేస్తాను.--[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] ([[వాడుకరి చర్చ:Batthini Vinay Kumar Goud|చర్చ]]) 11:07, 26 ఏప్రిల్ 2021 (UTC)
==మొలక వ్యాసాలు==
వినయ్ కుమార్ గారూ, మీరు మూలాలు లేని ఏక వాక్య వ్యాసాలను వికీలో చేరుస్తున్నారు. దయచేసి వాటిని విస్తరించగలరు. ఉదా:[[అరుణ్ అదిత్]], [[పూజ రామచంద్రన్|పూజ రామచంద్రన్]], [[మనీషా ఈరభతిని]], [[సామ్రాట్ (నటుడు)]] , [[భానుశ్రీ]] మొ.నవి. విస్తరించనిచో ఈ వ్యాసాలు తొలగించబడతాయి. <span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''[[User:K.Venkataramana|➠ కె.వెంకటరమణ]]'''⇒[[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span> 12:06, 13 జూన్ 2021 (UTC):[[User:K.Venkataramana| కె.వెంకటరమణ]] గారు, నాలుగైదు రోజుల్లో అన్ని వ్యాసాలను విస్తరిస్తాను.--~~
==సరైన నిర్ణయం తీసుకోండి==
రచ్చ''వాలు పాఠ్యం''బండలో చదువరిపై అధికార, నిర్వాహక హోదాల నిరోధంపై సరైన నిర్ణయం తీసుకొని తెవికీ అభివృద్ధికై తోడ్పడండి. [[వికీపీడియా:రచ్చబండ#చదువరిపై అధికార, నిర్వాహక హోదాలపై నిరోధం ప్రతిపాదన]] / / అజయ్ కుమార్ / / తెలుగు భాషాభిమాని.
== 2021 Wikimedia Foundation Board elections: Eligibility requirements for voters ==
Greetings,
The eligibility requirements for voters to participate in the 2021 Board of Trustees elections have been published. You can check the requirements on [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021#Eligibility_requirements_for_voters|this page]].
You can also verify your eligibility using the [https://meta.toolforge.org/accounteligibility/56 AccountEligiblity tool].
[[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 16:37, 30 జూన్ 2021 (UTC)
<small>''Note: You are receiving this message as part of outreach efforts to create awareness among the voters.''</small>
<!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&oldid=21669859 -->
== [Wikimedia Foundation elections 2021] Candidates meet with South Asia + ESEAP communities ==
Hello,
As you may already know, the [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021|2021 Wikimedia Foundation Board of Trustees elections]] are from 4 August 2021 to 17 August 2021. Members of the Wikimedia community have the opportunity to elect four candidates to a three-year term. After a three-week-long Call for Candidates, there are [[:m:Template:WMF elections candidate/2021/candidates gallery|20 candidates for the 2021 election]].
An <u>event for community members to know and interact with the candidates</u> is being organized. During the event, the candidates will briefly introduce themselves and then answer questions from community members. The event details are as follows:
*Date: 31 July 2021 (Saturday)
*Timings: [https://zonestamp.toolforge.org/1627727412 check in your local time]
:*Bangladesh: 4:30 pm to 7:00 pm
:*India & Sri Lanka: 4:00 pm to 6:30 pm
:*Nepal: 4:15 pm to 6:45 pm
:*Pakistan & Maldives: 3:30 pm to 6:00 pm
* Live interpretation is being provided in Hindi.
*'''Please register using [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSflJge3dFia9ejDG57OOwAHDq9yqnTdVD0HWEsRBhS4PrLGIg/viewform?usp=sf_link this form]
For more details, please visit the event page at [[:m:Wikimedia Foundation elections/2021/Meetings/South Asia + ESEAP|Wikimedia Foundation elections/2021/Meetings/South Asia + ESEAP]].
Hope that you are able to join us, [[:m:User:KCVelaga (WMF)|KCVelaga (WMF)]], 06:35, 23 జూలై 2021 (UTC)
<!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&oldid=21774789 -->
== 2021 వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డు ఎన్నికలలో ఓటు వేయండి ==
నమస్తే Batthini Vinay Kumar Goud,
2021 వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డు అఫ్ ట్రస్టీస్ ఎన్నికలలు మొదలయ్యాయి. ఈ ఎన్నిక 18 ఆగష్టు 2021 న మొదలైంది, 31 ఆగష్టు 2021 న ముగుస్తుంది. వికీమీడియా ఫౌండేషన్ తెలుగు వికీపీడియా వంటి ప్రాజెక్టులకు మద్దతు ఇస్తుంది. వికీమీడియా ఫౌండేషన్ కార్యకలాపాలను పర్యవేక్షించేందుకు వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డ్ ఆఫ్ ట్రస్టీస్ ఉంటుంది. బోర్డ్ ఆఫ్ ట్రస్టీల గురించి [[:m:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Overview|ఈ లింకులో]] తెలుసుకోండి.
ఈ సంవత్సరం నాలుగు బోర్డు సీట్లకు ఎన్నిక జరుగుతుంది. వీటి కోసం 19 మంది అభ్యర్థులు ఉన్నారు. [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021/Candidates#Candidate_Table|అభ్యర్థుల గురించి మరింత సమాచారం ఈ పేజీలో తెలుసుకోండి]].
70,000 ఓటర్లు ఉన్నారు. ఓటింగ్ ప్రక్రియ 31 ఆగష్టు 23:59 UTC వరకు నడుస్తుంది.
*[[Special:SecurePoll/vote/Wikimedia_Foundation_Board_Elections_2021|'''తెలుగు వికీపీడియా మీద సెక్యూర్ పోల్ లో మీ ఓటు వేయండి''']].
మీరు ఇప్పటికే ఓటు వేసినట్టు అయితే, దయచేసి ఈ ఇమెయిల్ను విస్మరించండి. ఓటర్లు ఒక్కసారి మాత్రమే ఓటు వేయవచ్చు.
[[:m:Wikimedia Foundation elections/2021|ఈ ఎన్నికలు గురించి మరింత సమాచారం తెలుసుకోండి]]. [[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 05:01, 29 ఆగస్టు 2021 (UTC)
<!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&oldid=21949528 -->
== ఆహ్వానం : ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం - మొదటి Edit-a-thon ( 1 సెప్టెంబర్ నుంచి 14 నవంబర్ 2021 వరకు) ==
నమస్కారం ,
తెలుగు వికీపీడియాలో భారత స్వాతంత్ర పోరాటం లో వెలుగు చూడని వీరుల గాథలు, మహిళా స్వాతంత్ర సమరయోధులు, స్వతంత్ర భారతంలో వెలుగు చూసిన ఉద్యమాలు, కీలక సంఘటనల గురించిన సమాచారం, సంబంధిత ఫొటోలు లాంటి విషయాలకు అనుగుణంగా 75 రోజులు ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం అనే పేరుతో నిర్వహిస్తున్నాము, ఇందులో భాగంగా ఈ బుధవారం 1 సెప్టెంబర్ నుంచి 14 నవంబర్ 2021 వరకూ జరిగే మొదటి విడత ఎడిట్ థాన్ కార్యక్రమంలో లో వికీపీడియన్లు అందరూ పాల్గొని విజయవంతం చేయవలసిందిగా అభ్యర్థిస్తున్నాము. ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవ సంబరాలు ఘనంగా జరుపుకోడానికి సభ్యులందరు తప్పక చొరవ తీసుకుంటారని ఆశిస్తున్నాము. ఆసక్తి గల సభ్యులు, మరిన్ని వివరాలకు , పాల్గొనటానికి [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆజాదీ_కా_అమృత్_మహోత్సవం|ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం ప్రాజెక్టు పేజీ ]] చూడగలరు : [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]] ([[వాడుకరి చర్చ:Kasyap|చర్చ]]) 16:28, 1 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
: ధన్యవాదాలు [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]] గారు, తప్పకుండా పాల్గొంటాను.--[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] ([[వాడుకరి చర్చ:Batthini Vinay Kumar Goud|చర్చ]]) 12:05, 8 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
== మీరు ఎక్కించిన స్వేచ్ఛా నకలు హక్కులు లేని చిత్రాలు ==
@[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] గారు, తెవికీ అభివృద్ధికి మీరు చేస్తున్న కృషికి ధన్యవాదాలు. మీరు చాలా స్వేచ్ఛా నకలు హక్కులు లేని చిత్రాలు తెలుగు వికీపీడియాలో ఎక్కించుతున్నారు. ([[:దస్త్రం:Konapuramlo jarigina kadha.jpg|ఉదాహరణ]]) అయితే వాటికి సంబంధించిన వివరాలు చేర్చటం లేదని గమనించాను. మీరు చిత్రం ఎక్కడినుండి సేకరించారు, సేకరించిన తేది, చిత్రానికి హక్కులు కలిగినవారి వివరాలు, ఎందువలన ఆ చిత్ర సముచిత వినియోగం క్రింద వాడవచ్చో తెలపాలి. ఇవన్నీ తెలపటానికి [[WP:FUW]] వాడాలి లేక సంబంధిత మూసలు తగిన వివరాలతో చేర్చాలి. ([[:దస్త్రం:Chatura_final_issue.png|ఉదాహరణ చిత్రం]]) ఇప్పటికే ఎక్కించిన చిత్రాలకు తగిన వివరాలు సాధ్యమైనంతవరకు చేర్చండి. కొత్తవాటికి తప్పక చేర్చండి. మీకేమైనా సందేహాలుంటే అడగండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 11:57, 8 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
: అలాగేనండి [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] గారు.--[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] ([[వాడుకరి చర్చ:Batthini Vinay Kumar Goud|చర్చ]]) 12:07, 8 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
::@[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]], మీరు మూలపు బొమ్మ పరిమాణాన్ని కుదించి (సుమారుగా 500*500 కంటే తక్కువ, మూలమే తక్కువ పరిమాణంలో వుంటే తప్ప) ఎక్కించాలి. అలాగే మూసలో Infobox అనే ఆంగ్ల పదం వాడాలి. Licensing వివరం మూసకూడా చేర్చాలి. నేను చేసిన [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82%3ARahasyam.jpg&type=revision&diff=3357414&oldid=3356919 ఉదాహరణ మార్పులు]చూడండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 12:28, 10 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
== Your Application has been approved ==
Dear Wikimedian,
Thanks for applying to the Internet support program. The committee has been approved your application. I also sent you an email regarding the same.
We would like to ask you your phone number which you want to recharge. Also, select your three-month plan and tell us the amount, service (Jio, Airtel etc.) and region (to mark the state in Paytm sometimes). For any query please email nitesh{{at}}cis-india{{dot}}org. Thank you [[వాడుకరి:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nitesh (CIS-A2K)|చర్చ]]) 14:49, 17 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
: Thank you [[వాడుకరి:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]], Thank you for your support.--[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] ([[వాడుకరి చర్చ:Batthini Vinay Kumar Goud|చర్చ]]) 04:16, 19 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
==సైదాపురం (యాదగిరిగుట్ట మండలం) సృష్టింపు గురించి ==
[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|వినయ్ కుమార్ గౌడ్]] గారూ గ్రామ వ్యాసాలుపై మీ ఆసక్తికి ధన్యవాదాలు.మీరు తాజాగా [[సైదాపురం (యాదగిరిగుట్ట మండలం)]] అనే పేజీని కొత్తగా సృష్టించారు.ఆ గ్రామ వ్యాసం పేజీ [[సైదాపూర్ (యాదగిరిగుట్ట)]] అనే పేరుతో ఇంతకుముందే సృష్టించి ఉంది.అందువలన మీరు సృష్టించిన వ్యాసం పేజీలో విలీనం మూస పెట్టాను.గమనించి వ్యాసంలో విలీనం చేయగలరు.ధన్యవాదాలు
: ధన్యవాదాలు [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారు. వ్యాసాన్ని విలీనం చేయడమెలాగో నాకు తెలియడం లేదు. కాబట్టి, [[సైదాపురం (యాదగిరిగుట్ట మండలం)]] పేజీలో నేను రాసిన సమాచారాన్ని [[సైదాపూర్ (యాదగిరిగుట్ట)]] పేజీలో చేర్చి వ్యాసాన్ని విలీనం చేయవలసిందిగా కోరుతున్నాను.--[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] ([[వాడుకరి చర్చ:Batthini Vinay Kumar Goud|చర్చ]]) 04:29, 19 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
:మీ స్పందనకు ధన్యవాదాలు. విలీనం చేసాను. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 12:33, 19 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
== మీరు ఎక్కించే స్వేచ్ఛానకలుహక్కులు లేని బొమ్మలు ==
మీరు ఎక్కిస్తున్న స్వేచ్ఛానకలుహక్కులు లేని బొమ్మలలో కొన్ని బొమ్మలు మూల నాణ్యతను కలిగివుంటున్నాయి. [[:దస్త్రం:Janatha-hotel.jpg|(ఉదా:)]] వాటిన తక్కువ నాణ్యత(పరిమాణం) తో సరిదిద్దండి. కొత్త ఎక్కింపులు చేసేటప్పడు పరిమాణం గురించి ధ్యాసపెట్టండి. ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 10:00, 8 అక్టోబరు 2021 (UTC)
== Movement Charter Drafting Committee - Community Elections to take place October 11 - 24 ==
నమస్కారం వినయ్ అన్న గారూ ,
వికీమీడియా ఉద్యమంలో వికిపీమీడియన్ల పాత్రలు బాధ్యతలను ఉద్యమ చార్టర్ నిర్వచిస్తుంది. అందరి భాగస్వామ్యంతో వ్యూహాత్మక దిశలో కలిసి పనిచేయడానికి ఈ ఫ్రేమ్వర్క్ ఉపయోగపడననుంది.
ఉద్యమ చార్టర్ డ్రాఫ్టింగ్ కమిటీ ఈ చార్టర్ ముసాయిదాను రూపొందిస్తుంది. కంటెంట్ ఈక్విటీ ఇన్ డెసిషన్ మేకింగ్ "అనే మూవ్మెంట్ స్ట్రాటజీ సిఫార్సును అనుసరిస్తుంది. కమిటీ పని ముసాయిదా రాయడం వరకు విస్తరించింది. ఇందులో కమ్యూనిటీలు, నిపుణులు, సంస్థలతో పరిశోధన ఇంకా సంప్రదింపులు ఉంటాయి. ఈ ముసాయిదా చార్టర్గా మారడానికి ముందు ఉద్యమం-అంతటా ఆమోదం ద్వారా ఏకాభిప్రాయం పొందాలి.
ఈ గ్రూపులో దాదాపు 15 మంది సభ్యులు ఉంటారు. ఇది ఉద్యమంలో వైవిధ్యాన్ని సూచిస్తుందని భావిస్తున్నారు. లింగం, భాష, భౌగోళికం అనుభవం లాంటి వివిధ వైవిద్యాలతో అభ్యర్థుల ఎంపిక జరగనుంది . ఈ సమూహ సభ్యులు ప్రాజెక్టులు, అనుబంధ సంస్థలు వికీమీడియా ఫౌండేషన్కి సంబందించిన కార్యకలాపాలలో పాల్గొనవలసి ఉంటుంది.
సభ్యుడిగా మారడానికి ఆంగ్ల భాష వచ్చి ఉండవలసిన అవసరం లేదు. అవసరమైతే అనువాదం, వివరణ మద్దతు అందించబడుతుంది. ఈ కార్యక్రమంలో పాల్గొనే వారికి ప్రతి రెండు నెలలకు US $ 100 పారితోషికం అందిచంబడుతుంది.
ఈ పోటీలో భారత్ నుండి 9 మంది వ్యక్తులు ఉండగా మన తెలుగు వికీ నుండి నేను ఒక్కడిని పాల్గొంటున్నాను అక్టోబరు 11 అనగా రేపటి నుండి దీని ఎన్నికలు జరగనున్నాయి. ఇది నా [https://meta.wikimedia.org/wiki/Movement_Charter/Drafting_Committee/Candidates#Nethi_Sai_Kiran_(Nskjnv) సభ్యత్వ పేజీ] , పరిశీలించగలరు.
ఈ పోటీలో నాకు మీ మద్దతు ఉంటుందని ఆశిస్తున్నాను. ధన్యవాదాలు. <span style="background:Gainsboro">[[User:Nskjnv|<font color="#FF9933">'''Nsk'''</font><font color="white">'''jnv'''</font> ]][[User Talk:Nskjnv|<font color="#128807"><sub>☚╣✉╠☛</sub></font>]] </span> 06:25, 10 అక్టోబరు 2021 (UTC)
==సినిమా వ్యాసాల పురస్కారం==
{| style="border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;"
|rowspan="2" style="vertical-align:middle;" | [[Image:Film Barnstar Hires Gold.svg|100px]]
|rowspan="2" |
|style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''చురుకైన సినిమా వ్యాస రచయితలు'''
|-
|style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;" | అలుపెరుగని కృషి చేస్తూ, అనేక సినిమా వ్యాసాలను రాయడమే కాక సినిమా సంబంధిత వ్యక్తుల వ్యాసాలను వికీలో చేర్చుతూ, తెవికీ అభివృద్ధికి తోడ్పడుతున్న బత్తిని వినయ్ కుమార్ గౌడ్ గారికి తెలుగు వికీపీడియా తరఫున కె.వెంకటరమణ అందించే చిరుకానుకను స్వీకరించండి. (దీన్ని మీ సభ్యపేజీలో ఉంచుకోగలరు)---<span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue">-- [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ⇒ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 16:57, 13 అక్టోబరు 2021 (UTC)
|}
: మీ ప్రోత్సాహానికి కృతజ్ఞతలు [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] గారు. మీరు బహూకరించిన ఈ కానుక నాకు ఎంతో అపురూపం. ఇది నా బాధ్యతను మరింతగా పెంచింది. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] ([[వాడుకరి చర్చ:Batthini Vinay Kumar Goud|చర్చ]]) 14:37, 17 అక్టోబరు 2021 (UTC)
== చర్చలకు స్పందన, సహకారం ==
@[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] గారు, ఐదు రోజుల క్రిందట నేను [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82%E0%B0%AA%E0%B1%88_%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A:Shubapradh_patel.jpeg&oldid=3420747 చేర్చినవ్యాఖ్యకు]మీరు ఇంతవరకు స్పందించలేదు. ఇటువంటి విషయమై రెండు నెలల క్రిందటే మీ చర్చాపేజీలో [[వాడుకరి చర్చ:Batthini Vinay Kumar Goud#%E0%B0%AE%E0%B1%80%E0%B0%B0%E0%B1%81 %E0%B0%8E%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%9A%E0%B1%87 %E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B1%87%E0%B0%9A%E0%B1%8D%E0%B0%9B%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%95%E0%B0%B2%E0%B1%81%E0%B0%B9%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81 %E0%B0%B2%E0%B1%87%E0%B0%A8%E0%B0%BF %E0%B0%AC%E0%B1%8A%E0%B0%AE%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%B2%E0%B1%81|సూచన చేయడం]] జరిగింది. దానికి స్పందన లేదు. అంతేకాక అదేరకమైన దోషాలతో మీ కృషిని కొనసాగించటం గమనించాను. ([https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:N_amarnath_reddy.jpg&oldid=3423594 ఉదాహరణ]) ఇలా చేయటం వికీపీడియా అభివృద్ధికి సహకరించదు. కావున మీరు వెంటనే స్పందించి అవసరమైన సవరణలు చేయమని, అలాగే మీరు ఎక్కించిన బొమ్మలన్నీ ఒకసారి తనిఖీ చేసి అవసరమైన సవరణలు చేయమని మరొక్కసారి కోరుతున్నాను. లేనిచో మీరు బొమ్మలు ఎక్కించటంపై నిరోధం విధించే అవకాశముంది. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 05:13, 11 డిసెంబరు 2021 (UTC)
:చర్చలకు ఎవరైనా వెంటనే స్పందించి అవసరనైన చర్యలు,సహకారం అందించాల్సిన అవసరముంది. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 07:28, 11 డిసెంబరు 2021 (UTC)
:: [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] గారు, బొమ్మలు ఎక్కించడంలో నాకు సరైన అవగాహన లేదు. దయచేసి నేను ఎక్కించిన బొమ్మలన్నీ ఒకసారి తనిఖీ చేసి అవసరమైన సవరణలు చేయమని మిమ్మల్ని కోరుతున్నాను. అలాగే బొమ్మలు ఎక్కించడంలో మీవంటి అనుభవజ్ఞుల నుండి మాలాంటి కొత్త వాడుకరులు నేర్చకుకోవలసివుంది. కాబట్టి, మీ ఆధ్వర్యంలో బొమ్మలు ఎక్కించడం విషయంలో ఒక ఆన్లైన్ శిక్షణా కార్యక్రమాన్ని నిర్వహించాలని కోరుతున్నాను.--[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] ([[వాడుకరి చర్చ:Batthini Vinay Kumar Goud|చర్చ]]) 13:10, 11 డిసెంబరు 2021 (UTC)
:::@[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] గారు, ఒకరు విస్తారంగా చేసిన పనిలో దోషాలుంటే ఆ దోషాలు ఎలా సవరించాలో తెలుసుకొని వారే ఆ దోషాలను సరిచేయటం వికీపీడియా పద్ధతి. బొమ్మలు ఎక్కించడం వాటి వివరాలు సరిగా చేర్చటానికి ఆన్లైన్ శిక్షణలు లాంటి పెద్ద కార్యక్రమాలు అవసరంలేదు. ఆంగ్లవికీలో అటువంటి బొమ్మల వివరాలు ఎలా వున్నాయో తెలుసుకొని అలానే చేస్తే సరిపోతుంది. నేను సినిమా పోస్టర్ కు సంబంధించిన వివరాలు సరిచేయటం ఎలాగో గతంలో ఉదాహరణగా మీకు [[వాడుకరి చర్చ:Batthini Vinay Kumar Goud#మీరు ఎక్కించిన స్వేచ్ఛా నకలు హక్కులు లేని చిత్రాలు|తెలిపాను]]. అలాగే పోస్టర్ కాని వాటికి [[:వర్గం:Non-free use rationale templates|సముచిత వినియోగం మూసలలో]] సరిపోయిన మూస వాడితే సరిపోతుంది. సరిపోయిన మూసదొరకనపుడు, [[మూస:Non-free use rationale|సాధారణ సముచిత వినియోగ మూస]] సందర్భోచితమైన వివరణలతో వాడితే సరిపోతుంది. ఈ సూచనలు ఉపయోగించి మీరు ఎక్కించిన బొమ్మలకు వివరాలు సరిచేయండి. ఇంకా సందేహాలుంటే అడగండి. ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 04:07, 12 డిసెంబరు 2021 (UTC)
== వ్యక్తుల చిత్రాలకు మెరుగైన మూస ==
@[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] గారు, మీ దస్త్రానికి [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82%3AP_Sudheer.jpg&type=revision&diff=3429202&oldid=3428246 నా సవరణ] గమనించండి. వ్యక్తుల చిత్రాలకు [[మూస:Non-free use rationale biog|మెరుగైన మూస]] వాడడం మంచిది. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 04:03, 18 డిసెంబరు 2021 (UTC)
==మీరు ఎక్కించిన ఫైళ్ల లైసెన్స్ వివరాలు చేర్చటం==
@[[User:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] గారు, మీరు బొమ్మలు ఎక్కించడం ద్వారా వికీపీడియా అభివృద్ధికి కృషి చేసినందులకు అభివందనాలు.
మీరు ఎక్కించిన క్రింది బొమ్మ(ల)కు లైసెన్స్ వివరాలు చేర్చలేదు. లైసెన్స్ లేని ఫైళ్లు వికీ సమగ్రతకు భంగం, వాటిని తొలగించే వీలుంది.
# [[:File:Priya_Actoer.jpg]]
# [[:File:Jessie.jpg]]
# [[:File:Lobbo.jpg]]
# [[:File:Tangirala_Sowmya.jpg]]
# [[:File:Sillu_Karuppatti.jpg]]
# [[:File:Sunny-bigg-boss.jpg]]
వీటికి లైసెన్స్ వివరాలు సరిచేయటం సులభమే. ఈ పేజీలో {{tl|Information}} లేక {{tl|Non-free use rationale}} తో
[[:వర్గం:Wikipedia_image_copyright_templates]] లో సరిపోయిన లైసెన్స్ మూసను వాటికి తగిన శీర్షికలతో చేర్చాలి. ఉదాహరణలకు ఆంగ్లవికీలో
అటువంటి ఫైళ్ల వివరాలు చూడండి. ఒకవేళ ఉచితం కాని ఫైళ్ల లెసెన్స్ వివరాలు గుర్తించలేకపోతే, వాటిని తొలగించమని కోరవచ్చు. ఏమైనా సందేహాలుంటే మీరు సంబంధిత ఫైల్
చర్చాపేజీలో లేక ఇదే పేజీలో వాడుకరి:Arjunaraoc పేర్కొంటు(లింకు ఇవ్వటం ద్వారా) అడగండి. పై వాటిని సవరించితే పై ఫైళ్ల వరుసలో
సరిచేసిన వివరాలను చేర్చండి. ఒక వారంలోగా మీ నుండి స్పందన లేకపోతే బొమ్మలు తొలగించుతాను. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:Arjunaraocbot|Arjunaraocbot]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraocbot|చర్చ]]) 05:59, 21 డిసెంబరు 2021 (UTC)
==Non-free rationale for దస్త్రం:SreeramaChandra.jpg==
[[File:Copyright-problem.svg|64px|left|alt=|link=]]
Thanks for uploading or contributing to '''[[:దస్త్రం:SreeramaChandra.jpg]]'''. I notice the file page specifies that the file is being used under [[WP:NFCC|non-free content criteria]], but there is not a suitable explanation or rationale as to why each specific use in Wikipedia is acceptable. Please go to [[:దస్త్రం:SreeramaChandra.jpg|the file description page]], and edit it to include a [[Wikipedia:Non-free use rationale guideline|non-free rationale]].
If you have uploaded other non-free media, consider checking that you have specified the non-free rationale on those pages too. You can find a list of 'file' pages you have edited by clicking on the "[[Special:Contributions/Batthini Vinay Kumar Goud|my contributions]]" link (it is located at the very top of any Wikipedia page when you are logged in), and then selecting "File" from the dropdown box. Note that any non-free media lacking such an explanation will be deleted one week after they have been tagged, as described on [[Wikipedia:Criteria for speedy deletion#Images.2FMedia|criteria for speedy deletion]]. If the file is already gone, you can still make a [[Wikipedia:Requests for undeletion|request for undeletion]] and ask for a chance to fix the problem.<!-- Template:You can request undeletion --> If you have any questions, please ask them at the [[Wikipedia:media copyright questions|Media copyright questions page]]. Thank you.<!-- Template:Di-no fair use rationale-notice --> [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 10:57, 21 డిసెంబరు 2021 (UTC)
==Disputed non-free use rationale for File:Shivathmika.jpg==
[[File:Copyright-problem.svg|64px|left|alt=|link=]]
Thank you for uploading '''[[:File:Shivathmika.jpg]]'''. However, there is a concern that the rationale provided for using this file on Wikipedia may not meet the criteria required by [[Wikipedia:Non-free content]]. This can be corrected by going to the file description page and adding or clarifying the reason why the file qualifies under this policy. Adding and completing one of the templates available from [[Wikipedia:Non-free use rationale guideline]] is an easy way to ensure that your file is in compliance with Wikipedia policy. Please be aware that a non-free use rationale is not the same as an [[Wikipedia:Image copyright tags/Non-free|image copyright tag]]; descriptions for files used under the non-free content policy require both a copyright tag and a non-free use rationale.
If it is determined that the file does not qualify under the non-free content policy, it might be deleted by an administrator seven days after the file was tagged in accordance with [[Wikipedia:Criteria for speedy deletion#F7|section F7 of the criteria for speedy deletion]]. If you have any questions, please ask them at the [[Wikipedia:Media copyright questions|media copyright questions page]]. Thank you.<!-- Template:Di-disputed fair use rationale-notice --> [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 04:32, 23 డిసెంబరు 2021 (UTC)
== జీవించివున్న వ్యక్తుల వ్యాసాలలో అధికమైన వ్యక్తిగత విషయాలు ==
@[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] గారు, జీవించివున్న వ్యక్తుల వ్యాసాలలో అధికమైన వ్యక్తిగత విషయాలకు వికీపీడియా వేదిక కాదు. మీరు ఇటీవల చేసిన ఒక సవరణ సముచితం కాదని నా అభిప్రాయం. ఆంగ్ల వికీలో జీవించివున్న వ్యక్తుల ఛాయాచిత్రాలు వారి గోప్యత హక్కులకు భంగంకలుగుతుందని సముచిత వినియోగం క్రింద కూడా చేర్చరు. గమనించండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 05:45, 28 డిసెంబరు 2021 (UTC)
==మీరు ఎక్కించిన అనాధ ఫైళ్లు ==
@[[User:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] గారు, మీరు బొమ్మలు ఎక్కించడం ద్వారా వికీపీడియా అభివృద్ధికి కృషి చేసినందులకు అభివందనాలు.
[[వికీపీడియా:బొమ్మల నిర్వహణ/non-free-orphan-20220102#Batthini Vinay Kumar Goud |మీరు ఎక్కించిన స్వేచ్ఛానకలు హక్కులు లేని బొమ్మ(లు)]]
వ్యాస పేరుబరిలో వాడలేదు కావున వికీసమగ్రతకొరకు వాటిని తొలగించే వీలుంది.
వీటిని తొలగించకుండా కాపాడాలంటే వాటిని ఏ వ్యాసంలో వాడదలచారో నిర్ణయించి, దానికి తగిన సముచిత వినియోగ వివరణ చేర్చాలి లేక సవరించాలి. దీనికొరకు బొమ్మ పేజీలో
అవసరమైతే {{tl|Non-free use rationale 2}} వాడండి, అలాగే లైసెన్స్ కూడా అవసరమైతే సరిచేయండి. లైసెన్స్ ఉదాహరణలు
[[:వర్గం:Wikipedia_image_copyright_templates]] లో చూడండి. ఏమైనా సందేహాలుంటే మీరు సంబంధిత ఫైల్
చర్చాపేజీలో లేక ఇదే పేజీలో వాడుకరి:Arjunaraoc పేర్కొంటు(లింకు ఇవ్వటం ద్వారా) అడగండి. మీరు సవరణలు చేస్తే ఆ వివరం
[[వికీపీడియా:బొమ్మల నిర్వహణ/non-free-orphan-20220102#Batthini Vinay Kumar Goud | స్వేచ్ఛానకలు హక్కులు లేని మీ బొమ్మ(లు)]] విభాగంలో
ఆ బొమ్మ పేరు తరువాత చేర్చండి. ఒక వారంలోగా మీ నుండి స్పందన లేకపోతే బొమ్మలు తొలగించుతాను. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:Arjunaraocbot|Arjunaraocbot]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraocbot|చర్చ]]) 11:20, 2 జనవరి 2022 (UTC)
==Disputed non-free use rationale for File:Super machi.jpg==
[[File:Copyright-problem.svg|64px|left|alt=|link=]]
Thank you for uploading '''[[:File:Super machi.jpg]]'''. However, there is a concern that the rationale provided for using this file on Wikipedia may not meet the criteria required by [[Wikipedia:Non-free content]]. This can be corrected by going to the file description page and adding or clarifying the reason why the file qualifies under this policy. Adding and completing one of the templates available from [[Wikipedia:Non-free use rationale guideline]] is an easy way to ensure that your file is in compliance with Wikipedia policy. Please be aware that a non-free use rationale is not the same as an [[Wikipedia:Image copyright tags/Non-free|image copyright tag]]; descriptions for files used under the non-free content policy require both a copyright tag and a non-free use rationale.
If it is determined that the file does not qualify under the non-free content policy, it might be deleted by an administrator seven days after the file was tagged in accordance with [[Wikipedia:Criteria for speedy deletion#F7|section F7 of the criteria for speedy deletion]]. If you have any questions, please ask them at the [[Wikipedia:Media copyright questions|media copyright questions page]]. Thank you.<!-- Template:Di-disputed fair use rationale-notice --> [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 05:58, 4 జనవరి 2022 (UTC)
==మీరు ఎక్కించిన సముచిత వినియోగ వివరాలు లేని ఫైళ్లు ==
@[[User:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] గారు, మీరు బొమ్మలు ఎక్కించడం ద్వారా వికీపీడియా అభివృద్ధికి కృషి చేసినందులకు అభివందనాలు.
[[వికీపీడియా:బొమ్మల నిర్వహణ/non-free-no-rationale-20220111#Batthini Vinay Kumar Goud |మీరు ఎక్కించిన స్వేచ్ఛానకలు హక్కులు లేని బొమ్మ(లు)]]
వ్యాస పేరుబరిలో వాడారు కాని, వాటికి సముచిత వినియోగం వివరాలు చేర్చలేదు. కావున వికీసమగ్రతకొరకు వాటిని తొలగించే వీలుంది.
వీటిని తొలగించకుండా కాపాడాలంటే వాటిని ఏ వ్యాసంలో వాడుతున్నారో, దానికి తగిన సముచిత వినియోగ వివరణ చేర్చాలి లేక సవరించాలి. దీనికొరకు బొమ్మ పేజీలో
{{tl|Non-free use rationale 2}} లేక అటువంటి మూస వాడండి, అలాగే లైసెన్స్ కూడా అవసరమైతే సరిచేయండి. లైసెన్స్ ఉదాహరణలు
[[:వర్గం:Wikipedia_image_copyright_templates]] లో చూడండి. ఏమైనా సందేహాలుంటే మీరు సంబంధిత ఫైల్
చర్చాపేజీలో లేక ఇదే పేజీలో వాడుకరి:Arjunaraoc పేర్కొంటు(లింకు ఇవ్వటం ద్వారా) అడగండి. మీరు సవరణలు చేస్తే ఆ వివరం
[[వికీపీడియా:బొమ్మల నిర్వహణ/non-free-no-rationale-20220111#Batthini Vinay Kumar Goud | మీ బొమ్మ(లు)]] విభాగంలో
ఆ బొమ్మ పేరు తరువాత చేర్చండి. ఒక వారంలోగా మీ నుండి స్పందన లేకపోతే బొమ్మలు తొలగించుతాను. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:Arjunaraocbot|Arjunaraocbot]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraocbot|చర్చ]]) 01:00, 11 జనవరి 2022 (UTC)
==Disputed non-free use rationale for File:ARRDHAM-TELUGU.jpg==
[[File:Copyright-problem.svg|64px|left|alt=|link=]]
Thank you for uploading '''[[:File:ARRDHAM-TELUGU.jpg]]'''. However, there is a concern that the rationale provided for using this file on Wikipedia may not meet the criteria required by [[Wikipedia:Non-free content]]. This can be corrected by going to the file description page and adding or clarifying the reason why the file qualifies under this policy. Adding and completing one of the templates available from [[Wikipedia:Non-free use rationale guideline]] is an easy way to ensure that your file is in compliance with Wikipedia policy. Please be aware that a non-free use rationale is not the same as an [[Wikipedia:Image copyright tags/Non-free|image copyright tag]]; descriptions for files used under the non-free content policy require both a copyright tag and a non-free use rationale.
If it is determined that the file does not qualify under the non-free content policy, it might be deleted by an administrator seven days after the file was tagged in accordance with [[Wikipedia:Criteria for speedy deletion#F7|section F7 of the criteria for speedy deletion]]. If you have any questions, please ask them at the [[Wikipedia:Media copyright questions|media copyright questions page]]. Thank you.<!-- Template:Di-disputed fair use rationale-notice --> [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 05:28, 17 జనవరి 2022 (UTC)
==నేరేడుచర్ల మండల వ్యాసంలో మీ సవరణలపై వివరణ==
మీరు సృష్టించే వ్యాసాలకు లింకులు ఇచ్చే క్రమంలో తరుచూ గ్రామ వ్యాసాలలో సవరణలు చేస్తున్నందుకు ధన్యవాదాలు.అయితే మీరు నేరేడుచర్ల మండల వ్యాసంలో చేసిన [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%A8%E0%B1%87%E0%B0%B0%E0%B1%87%E0%B0%A1%E0%B1%81%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B2_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2%E0%B0%82&diff=next&oldid=3101679 ఈ సవరణలు లింకులో] మండలంలోని రెవెన్యూ గ్రామాలు విభాగంలో అంతకుముందే కూర్పు చేసిన (వ.సంఖ్య 6)లో ఉన్న చిల్లేపల్లి గ్రామ వ్యాసం శీర్షికను మరలా (వ.సంఖ్య 14)లో కూర్పు చేసారు.అయితే మీరు సవరణలు చేయబోయే ముందు ఒకసారి ఇలాంటివి పరిశీలిస్తే బాగుంటుందని నా అభిప్రాయం.మీకు అవకాశం ఉంటే [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్ర ప్రదేశ్, తెలంగాణ గ్రామాలు/గ్రామ, మండల వ్యాసాల చెక్లిస్టు]] ఒకసారి పరిశీలించగలరు.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 09:54, 21 జనవరి 2022 (UTC)
== తేదీ ఆకృతి గురించి ==
@[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] గారూ, తేదీ ఆకృతి తెలుగు భాషకు సహజమైన yyyy month dd రూపంలో రాయాలి. ఉదాహరణకు, 2022 ఫిబ్రవరి 5న అని రాయాలి. ఈ విషయమై [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=వికీపీడియా:రచ్చబండ_(పాలసీలు)&oldid=2636283#తేదీ_ఆకృతి_ఎలా_ఉండాలి రచ్చబండలో జరిగిన చర్చను] చూడగలరు. ధన్యవాదాలు.-- <span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 06:48, 5 ఫిబ్రవరి 2022 (UTC)
==File copyright problem with దస్త్రం:Goodlucksakhi.jpg==
[[File:Copyright-problem.svg|64px|left|alt=|link=]]
Thank you for uploading [[:దస్త్రం:Goodlucksakhi.jpg]]. However, it currently is missing information on its '''copyright''' and '''licensing''' status. Wikipedia takes [[Wikipedia:Copyrights|copyright]] very seriously. It may be deleted soon, unless we can verify that it has an acceptable license status and a verifiable source. Please add this information by editing the [[:దస్త్రం:Goodlucksakhi.jpg|image description page]]. You may refer to the '''[[WP:IUP#Adding images|image use policy]]''' to learn what files you can or cannot upload on Wikipedia. The page on '''[[Wikipedia:Image copyright tags|copyright tags]]''' may help you to find the correct tag to use for your file. If the file is already gone, you can still make a [[Wikipedia:Requests for undeletion|request for undeletion]] and ask for a chance to fix the problem.<!-- Template:You can request undeletion -->
Please also check any other files you may have uploaded to make sure they are correctly tagged. Here is [{{fullurl:Special:Log|type=upload&user=Batthini_Vinay_Kumar_Goud}} a list of your uploads].
If you have any questions, please feel free to ask them at the [[Wikipedia:Media copyright questions|media copyright questions page]]. Thanks again for your cooperation.<!-- Template:Di-no license-notice --> [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 10:53, 28 ఫిబ్రవరి 2022 (UTC)
== మూలాల మూసలలో తెలుగు తేదీలు ==
@[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] గారు, మూలాల మూసలలో తేదీ ఆకృతి దోషాలుంటే, రెండు అంకెల తేదీతో పాటు నెల ([[వికీపీడియా:శైలి#నెలల_పేర్లు|తెలుగు ప్రామాణిక పేర్లు]]) , సంవత్సరం కూడా వాడవచ్చు. ఆంగ్లంలోకి తప్పనిసరిగా మార్చవలసిన అవసరం లేదు. గమనించండి. ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 07:18, 8 మార్చి 2022 (UTC)
:అలాగేనండి, ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] గారు.--[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] ([[వాడుకరి చర్చ:Batthini Vinay Kumar Goud|చర్చ]]) 14:49, 8 మార్చి 2022 (UTC)
==Disputed non-free use rationale for File:Garikapati recieved Padmasri award from President of India.jpg==
[[File:Copyright-problem.svg|64px|left|alt=|link=]]
Thank you for uploading '''[[:File:Garikapati recieved Padmasri award from President of India.jpg]]'''. However, there is a concern that the rationale provided for using this file on Wikipedia may not meet the criteria required by [[Wikipedia:Non-free content]]. This can be corrected by going to the file description page and adding or clarifying the reason why the file qualifies under this policy. Adding and completing one of the templates available from [[Wikipedia:Non-free use rationale guideline]] is an easy way to ensure that your file is in compliance with Wikipedia policy. Please be aware that a non-free use rationale is not the same as an [[Wikipedia:Image copyright tags/Non-free|image copyright tag]]; descriptions for files used under the non-free content policy require both a copyright tag and a non-free use rationale.
If it is determined that the file does not qualify under the non-free content policy, it might be deleted by an administrator seven days after the file was tagged in accordance with [[Wikipedia:Criteria for speedy deletion#F7|section F7 of the criteria for speedy deletion]]. If you have any questions, please ask them at the [[Wikipedia:Media copyright questions|media copyright questions page]]. Thank you.<!-- Template:Di-disputed fair use rationale-notice --> [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 22:43, 21 మార్చి 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] గారు, దీని తరువాత లేక ముందు ఇటీవలి కాలంలో ఎక్కించిన మీ ఇతర ఫైళ్లుకూడా సరిచూడండి. ప్రతి వ్యాసానికి బొమ్మ తప్పనిసరేమి కాదు. జీవించివున్న వారి బొమ్మలు సముచిత వినియోగం కానివి చేరిస్తే, ఇంకెవరైనా స్వేచ్ఛావినియోగ బొమ్మ చేర్చే అవకాశం తక్కువవుతుంది, గమనించండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 22:46, 21 మార్చి 2022 (UTC)
:: అలాగేనండీ [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] గారు.--[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] ([[వాడుకరి చర్చ:Batthini Vinay Kumar Goud|చర్చ]]) 07:14, 31 మార్చి 2022 (UTC)
<h2>Possibly unfree దస్త్రం:Garikapati recieved Padmasri award from President of India.jpg</h2>
A file that you uploaded or altered, [[:దస్త్రం:Garikapati recieved Padmasri award from President of India.jpg]], has been listed at [[Wikipedia:Possibly unfree files]] because its copyright status is unclear or disputed. If the file's copyright status cannot be verified, it may be deleted. You may find more information on the [[:దస్త్రం:Garikapati recieved Padmasri award from President of India.jpg|file description page]]. You are welcome to add comments to its entry at [[Wikipedia:Possibly unfree files/2022 మార్చి 24#దస్త్రం:Garikapati recieved Padmasri award from President of India.jpg|the discussion]] if you object to the listing for any reason. Thank you. <!-- Template:Fdw-puf --> [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 06:25, 24 మార్చి 2022 (UTC)
== ఇన్కమింగు లింకులు, "మరియు"లు ==
వినయ్ గారూ, మీరు సృష్టిస్తున్న వ్యాసాల్లో చాలా వాటికి ఇన్కమింగు లింకులు ఇస్తూ ఉన్నారు. దీనివలన మీరు సృష్టించిన వ్యాసాల్లో అలా లింకుల్లేని వాటి సంఖ్య బాగా తగ్గి ప్రస్తుతం 160 కి చేరింది. ధన్యవాదాలు. అది సున్నా ఎప్పుడు అవుతుందో చూస్తాను. :-)
ఒక సూచన: గతంలో మీరు సృష్టించిన వ్యాసాల్లో "మరియు"లు అంతగా ఉండేవి కావు. ఈమధ్య సృష్టిస్తున్న వ్యాసాల్లో కొన్నిట్లో ఉంటున్నై. సాధారణంగా చక్కటి తేట తెలుగు రాసే వాడుకరుల్లో మీరొకరు. "మరియు"ల విషయంలో జాగ్రత్త వహించవలసినది. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 04:49, 31 మే 2022 (UTC)
:ధన్యవాదాలు [[User:Chaduvari|చదువరి]] గారు. అనాథ, అగాధ పేజీల గురించి ఈ మధ్యనే తెలిసింది. అందుకే వీలైనంతగా ఆయా వ్యాసాలలో ఇన్కమింగు లింకులు చేరుస్తున్నాను. నేను రాసిన వ్యాసాలలో అనాథ, అగాధ పేజీల జాబితా ఎక్కడ చూడవచ్చో తెలిస్తే, ఆ 160 వ్యాసాలలో కూడా ఇన్కమింగు లింకులు చేరుస్తాను. అలాగే, కొన్నిరోజుల కిందట వికీ అనువాద ఉపకరణం గురించి తెలుసుకొని, ఆ ఉపకరణాన్ని ఉపయోగించి వ్యాసాలను అనువాదం చేస్తున్నాను. అయితే, నేను వికీలో లాగిన్ అయినపుడు వికీలో టైంపిగ్ చేద్దామంటే నాకు కీబోర్టు కనిపించడం లేదు. అనువాదం ఉపకరణంలో అనువాదం చేసిన పాఠ్యాన్ని, ఆన్లైన్ తెలుగు టైపింగ్ సైట్ లో మార్పులు చేసి, తెవికీలో ప్రచురిస్తున్నాను. అందుకే ఇటీవలి వ్యాసాల్లో "మరియు"లు ఉంటున్నాయి. ఇకపై "మరియు"లు లేకుండా వ్యాసాలను రాస్తాను. వికీ టైపింగ్ కోసం కీబోర్టు ఎందుకు కనిపించడంలేదో, అది కనిపించడానికి ఏంచేయాలో తెలుపగలరు.--[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] ([[వాడుకరి చర్చ:Batthini Vinay Kumar Goud|చర్చ]]) 08:16, 1 జూన్ 2022 (UTC)
::[https://quarry.wmcloud.org/query/63978 ఈ లింకులో] మీ అనాథ పేజీల జాబితా ఉంది. అయితే దీని తాజా జాబితా కావాలంటే ఏం చెయ్యాలో [[వికీపీడియా:వాడుకరులకు_సూచనలు#ఇతరులు రాసిన క్వెరీని నడిపి తాజా సమాచారం తెచ్చుకోవడం ఎలా|వాడుకరులకు సూచనలు]] అనే పేజీలో చూడవచ్చు.
::పోతే, "వికీలో టైంపిగ్ చేద్దామంటే నాకు కీబోర్టు కనిపించడం లేదు." అని అన్నారు. నాకు అర్థం కాలేదు.. మీరు చేస్తున్న మార్పుచేర్పులు మొబైలు నుండి కాదని తెలుస్తోంది. అలా అయితే -
::* మీరు కంప్యూటరు లోని కీబోర్డు వాడరా?
::* సవరించు/మార్చు/మూలపాఠ్యాన్ని సవరించు లలో ఏదో ఒకదాన్ని నొక్కి పేజీని దిద్దుబాటు మోడ్లో తెరిచినపుడు మీరు దిద్దుబాటు పెట్టెలో టైపు చెయ్యలేకపోతున్నారా?
::__ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 08:44, 1 జూన్ 2022 (UTC)
:::: అనాథ పేజీల జాబితా ఇచ్చినందుకు ధన్యవాదాలు [[User:Chaduvari|చదువరి]] గారు. నేను కంప్యూటరులోని కీబోర్డు వాడకుండా ఆన్లైన్ తెలుగు టైపింగ్ సైట్ లో మార్పులు చేసి, తెవికీలో ప్రచురిస్తున్నాను. ఇంతకాలం అలాగే ప్రచురించాను. ఇప్పుడు డైరెక్టుగా వికీలో తెలుగు టైపింగ్ చేద్దామని దిద్దుబాటు మోడ్లో తెరిచినపుడు దిద్దుబాటు పెట్టెలో ఇంగ్లీషు పాఠ్యం మాత్రమే టైపు అవుతోంది, తెలుగులోకి మార్చుకోవడానికి దిద్దుబాటు పెట్టెలో నొక్కినపుడు కనపడాల్సిన కీబోర్డు గుర్తు కనిపించడంలేదు.--[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] ([[వాడుకరి చర్చ:Batthini Vinay Kumar Goud|చర్చ]]) 09:00, 1 జూన్ 2022 (UTC)
:::::దిద్దుబాటు పెట్టెలో కర్సరు పెట్టగానే పెట్టెకు కుడివైపు చివర ఒక కీబోర్డు బొమ్మ తేలుతూ కనిపిస్తుంది. కాసేపటికి ఇది అదృశ్యమౌతుంది. కర్సరును బైటికి తీసి మళ్ళీ దిద్దుబాటు పెట్టెలో పెడితే మళ్ళీ కనిపిస్తుంది. కీబోర్డు బొమ్మ పక్కనే ఒక బాణం బొమ్మ ఉంటుంది. దాన్ని నొక్కితే మీకు కొన్ని ఎంపికలు కనిపిస్తాయి.. వాటిలో తెలుగు లిప్యంతరీకరణను ఎంచుకుంటే చాలు, ఇక మీరు ఇంగ్లీషు లిపిలో టైపు చెయ్యడం అది తెలుగులో రాసుకుంటూ పోవడం.. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 09:31, 1 జూన్ 2022 (UTC)
== ఆహ్వానం: '''వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ (WPWP) 2022''' ==
నమస్కారం
'''వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ (WPWP)''' అనేది ప్రతి యేటా నిర్వహించే ఉద్యమం. దీనిలో పాల్గొనే వాడుకరులు బొమ్మలు లేని వ్యాసాలలో బొమ్మలను చేరుస్తారు. వికీమీడియా నిర్వహించే అనేక ఫోటోగ్రఫీ పోటీలద్వారా, ఫోటో వాక్ల ద్వారా సేకరించిన ఫోటోలను వికీపీడియా వ్యాసాలలో ఉపయోగించడాన్ని ప్రోత్సహించడమే ఈ ఉద్యమం ఉద్దేశం. బొమ్మలు పాఠకుల దృష్టిని అక్షరాలకన్నా ఎక్కువగా ఆకర్షిస్తాయి. సచిత్ర వ్యాసాలు బొమ్మలు లేని వ్యాసాలతో పోలిస్తే ఆకర్షణీయంగా ఉండి పాఠకుల మనసును ఆకట్టుకుంటాయి.
[[వికీ లవ్స్ మాన్యుమెంట్స్]], వికీ లవ్స్ ఆఫ్రికా, వికీ లవ్స్ ఎర్త్, వికీ లవ్స్ ఫోక్లోర్ వంటి అనేక అంతర్జాతీయ పోటీలద్వారా, ఇతర అనేక మార్గాల ద్వారా వికీమీడియా కామన్స్లో ఎన్నో వేల చిత్రాలను చేర్చారు. ఐతే వీటిలో కొన్ని మాత్రమే వికీపీడియా వ్యాసాలలో ఉపయోగించబడ్డాయి. ఈ ఖాళీని పూరించడమే ఈ ప్రాజెక్టు లక్ష్యం.
ఈ ప్రాజెక్టుని ఘనంగా జరుపుకోవడానికి మన తెలుగు వికీపీడియా సభ్యులందరూ చొరవ తీసుకుంటారని ఆశిస్తున్నాము. ఆసక్తి గల సభ్యులు, మరిన్ని వివరాలకు , పాల్గొనటానికి ప్రాజెక్టు పేజీ [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2022|వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2022]] ని చూడగలరు.
మీ <span style="background:Gainsboro">[[వాడుకరి:Nskjnv|<font color="green">'''Nsk'''</font><font color="blue">'''Jnv'''</font>]] </span> 18:13, 29 జూన్ 2022 (UTC)
==[[సుదంశు పాండే]] వ్యాసం తొలగింపు ప్రతిపాదన==
[[Image:Ambox warning yellow.svg|left|link=|48px|]]
[[సుదంశు పాండే]] వ్యాసాన్ని ఈ దిగువ కారణం వలన తొలగింపు కొరకు ప్రతిపాదించాను  :
:'''18 రోజులుగా ఏక వాక్య వ్యాసం. తోలగించాలి.'''
వికీపీడియాలో నిర్మాణాత్మకమైన రచనలన్నీ స్వాగతించబడినప్పటికీ, [[WP:DEL|వివిధ కారణాల రీత్యా]] కొన్ని వ్యాసాలు లేదా రచనలను తొలగించాల్సిన అవసరం పడవచ్చు. ఈ వ్యాసాన్ని తొలగించకూడదని మీరు భావిస్తే, ఈ ప్రతిపాదనకు వ్యతిరేకంగా మీ వాదనను [[వికీపీడియా:తొలగింపు కొరకు వ్యాసాలు/సుదంశు పాండే]] పేజీలో రాయవచ్చు. లేదా [[చర్చ:సుదంశు పాండే|వ్యాసపు చర్చా పేజీలో]] నైనా రాయవచ్చు.
తొలగింపులో ఎత్తిచూపిన కారణాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని వ్యాసాన్ని మెరుగుపరచండి. ఏ మార్పూ చెయ్యకుండా, ఏ చర్చా లేకుండా తొలగింపు నోటీసును దయచేసి తీసెయ్యకండి. ➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 14:32, 9 ఆగస్టు 2022 (UTC) <!-- Template:Proposed deletion notify --> ➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 14:32, 9 ఆగస్టు 2022 (UTC)
:::తొలగింపు ప్రతిపాదన చేసిన వెంటనే ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించినందుకు ధన్యవాదాలు. ఆ వ్యాసంలో తొలగింపు మూసను చేసివేసాను.➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 12:47, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
==[[అర్జున్ కనుంగో]] వ్యాసం తొలగింపు ప్రతిపాదన==
[[Image:Ambox warning yellow.svg|left|link=|48px|]]
[[అర్జున్ కనుంగో]] వ్యాసాన్ని ఈ దిగువ కారణం వలన తొలగింపు కొరకు ప్రతిపాదించాను  :
:'''గత 19 రోజులుగా ఏక వాక్య వ్యాసం. తొలగించాలి.'''
వికీపీడియాలో నిర్మాణాత్మకమైన రచనలన్నీ స్వాగతించబడినప్పటికీ, [[WP:DEL|వివిధ కారణాల రీత్యా]] కొన్ని వ్యాసాలు లేదా రచనలను తొలగించాల్సిన అవసరం పడవచ్చు. ఈ వ్యాసాన్ని తొలగించకూడదని మీరు భావిస్తే, ఈ ప్రతిపాదనకు వ్యతిరేకంగా మీ వాదనను [[వికీపీడియా:తొలగింపు కొరకు వ్యాసాలు/అర్జున్ కనుంగో]] పేజీలో రాయవచ్చు. లేదా [[చర్చ:అర్జున్ కనుంగో|వ్యాసపు చర్చా పేజీలో]] నైనా రాయవచ్చు.
తొలగింపులో ఎత్తిచూపిన కారణాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని వ్యాసాన్ని మెరుగుపరచండి. ఏ మార్పూ చెయ్యకుండా, ఏ చర్చా లేకుండా తొలగింపు నోటీసును దయచేసి తీసెయ్యకండి. ➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 14:33, 9 ఆగస్టు 2022 (UTC) <!-- Template:Proposed deletion notify --> ➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 14:33, 9 ఆగస్టు 2022 (UTC)
:::తొలగింపు ప్రతిపాదన చేసిన వెంటనే ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించినందుకు ధన్యవాదాలు. ఆ వ్యాసంలో తొలగింపు మూసను చేసివేసాను.➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 12:47, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
==[[జితేంద్ర జోషి]] వ్యాసం తొలగింపు ప్రతిపాదన==
[[Image:Ambox warning yellow.svg|left|link=|48px|]]
[[జితేంద్ర జోషి]] వ్యాసాన్ని ఈ దిగువ కారణం వలన తొలగింపు కొరకు ప్రతిపాదించాను  :
:'''20 రోజులుగా ఏక వాక్య వ్యాసం తొలగించాలి.'''
వికీపీడియాలో నిర్మాణాత్మకమైన రచనలన్నీ స్వాగతించబడినప్పటికీ, [[WP:DEL|వివిధ కారణాల రీత్యా]] కొన్ని వ్యాసాలు లేదా రచనలను తొలగించాల్సిన అవసరం పడవచ్చు. ఈ వ్యాసాన్ని తొలగించకూడదని మీరు భావిస్తే, ఈ ప్రతిపాదనకు వ్యతిరేకంగా మీ వాదనను [[వికీపీడియా:తొలగింపు కొరకు వ్యాసాలు/జితేంద్ర జోషి]] పేజీలో రాయవచ్చు. లేదా [[చర్చ:జితేంద్ర జోషి|వ్యాసపు చర్చా పేజీలో]] నైనా రాయవచ్చు.
తొలగింపులో ఎత్తిచూపిన కారణాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని వ్యాసాన్ని మెరుగుపరచండి. ఏ మార్పూ చెయ్యకుండా, ఏ చర్చా లేకుండా తొలగింపు నోటీసును దయచేసి తీసెయ్యకండి. ➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 14:34, 9 ఆగస్టు 2022 (UTC) <!-- Template:Proposed deletion notify --> ➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 14:34, 9 ఆగస్టు 2022 (UTC)
:::తొలగింపు ప్రతిపాదన చేసిన వెంటనే ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించినందుకు ధన్యవాదాలు. ఆ వ్యాసంలో తొలగింపు మూసను చేసివేసాను.➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 12:47, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
==[[సిద్ధార్థ జాదవ్]] వ్యాసం తొలగింపు ప్రతిపాదన==
[[Image:Ambox warning yellow.svg|left|link=|48px|]]
[[సిద్ధార్థ జాదవ్]] వ్యాసాన్ని ఈ దిగువ కారణం వలన తొలగింపు కొరకు ప్రతిపాదించాను  :
:'''గత 22 రోజులుగా ఏక వాక్య వ్యాసం తొలగించాలి'''
వికీపీడియాలో నిర్మాణాత్మకమైన రచనలన్నీ స్వాగతించబడినప్పటికీ, [[WP:DEL|వివిధ కారణాల రీత్యా]] కొన్ని వ్యాసాలు లేదా రచనలను తొలగించాల్సిన అవసరం పడవచ్చు. ఈ వ్యాసాన్ని తొలగించకూడదని మీరు భావిస్తే, ఈ ప్రతిపాదనకు వ్యతిరేకంగా మీ వాదనను [[వికీపీడియా:తొలగింపు కొరకు వ్యాసాలు/సిద్ధార్థ జాదవ్]] పేజీలో రాయవచ్చు. లేదా [[చర్చ:సిద్ధార్థ జాదవ్|వ్యాసపు చర్చా పేజీలో]] నైనా రాయవచ్చు.
తొలగింపులో ఎత్తిచూపిన కారణాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని వ్యాసాన్ని మెరుగుపరచండి. ఏ మార్పూ చెయ్యకుండా, ఏ చర్చా లేకుండా తొలగింపు నోటీసును దయచేసి తీసెయ్యకండి. ➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 14:34, 9 ఆగస్టు 2022 (UTC) <!-- Template:Proposed deletion notify --> ➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 14:34, 9 ఆగస్టు 2022 (UTC)
:::తొలగింపు ప్రతిపాదన చేసిన వెంటనే ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించినందుకు ధన్యవాదాలు. ఆ వ్యాసంలో తొలగింపు మూసను చేసివేసాను.➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 12:47, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
==[[గోవింద్ నామ్దేవ్]] వ్యాసం తొలగింపు ప్రతిపాదన==
[[Image:Ambox warning yellow.svg|left|link=|48px|]]
[[గోవింద్ నామ్దేవ్]] వ్యాసాన్ని ఈ దిగువ కారణం వలన తొలగింపు కొరకు ప్రతిపాదించాను  :
:'''20 రోజులుగా ఏక వాక్య వ్యాసం. తొలగించాలి.'''
వికీపీడియాలో నిర్మాణాత్మకమైన రచనలన్నీ స్వాగతించబడినప్పటికీ, [[WP:DEL|వివిధ కారణాల రీత్యా]] కొన్ని వ్యాసాలు లేదా రచనలను తొలగించాల్సిన అవసరం పడవచ్చు. ఈ వ్యాసాన్ని తొలగించకూడదని మీరు భావిస్తే, ఈ ప్రతిపాదనకు వ్యతిరేకంగా మీ వాదనను [[వికీపీడియా:తొలగింపు కొరకు వ్యాసాలు/గోవింద్ నామ్దేవ్]] పేజీలో రాయవచ్చు. లేదా [[చర్చ:గోవింద్ నామ్దేవ్|వ్యాసపు చర్చా పేజీలో]] నైనా రాయవచ్చు.
తొలగింపులో ఎత్తిచూపిన కారణాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని వ్యాసాన్ని మెరుగుపరచండి. ఏ మార్పూ చెయ్యకుండా, ఏ చర్చా లేకుండా తొలగింపు నోటీసును దయచేసి తీసెయ్యకండి. ➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 14:35, 9 ఆగస్టు 2022 (UTC) <!-- Template:Proposed deletion notify --> ➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 14:35, 9 ఆగస్టు 2022 (UTC)
:::తొలగింపు ప్రతిపాదన చేసిన వెంటనే ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించినందుకు ధన్యవాదాలు. ఆ వ్యాసంలో తొలగింపు మూసను చేసివేసాను.➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 12:47, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
trq5cl83qrwdkehrl3qoqts1y3tgne3
3620164
3620142
2022-08-10T13:01:06Z
K.Venkataramana
27319
wikitext
text/x-wiki
<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;">
<center ><font size="+1" color="Black">{{PAGENAME}} గారు, తెలుగు వికిపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<font color="white">స్వాగతం!</font>]]! [[Image:Wikipedia-logo.png|40px]]</font></center></div>
<div style="align: left; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: white;">
{{PAGENAME}} గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit§ion=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
{{ #if: | |
* తెలుగులో ఎలా రాయాలో తెలుసుకోవడానికి [[వికీపీడియా:తెలుగులో రచనలు చెయ్యడం|తెలుగులో రచనలు చెయ్యడం]] మరియు [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]] మరియు [[కీ బోర్డు]] చదవండి.
* వికీపీడియాలో మీరు సహాయం చేయదగిన [[వికీపీడియా:WikiProject|ప్రాజెక్టు]]లు కొన్ని నిర్వహిస్తున్నారు. అందులో మీ సహకారం అందించండి.
* దిద్దుబాటు పెట్టె పై భాగంలో ని కలంతోసంతకం వున్న బొమ్మ పై ([[Image:Signature icon.png]] లేక [[File:Insert-signature.png]] ) నొక్కిన లేక నాలుగు టిల్డెలతో <nowiki>(~~~~)</nowiki> ఇలా సంతకం చేస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి. (ఇది చర్చా పేజీలకు మాత్రమే పరిమితం, చర్చ ఎవరు జరిపారో తెలియడానికి, వ్యాసాలలో చెయ్యరాదు.)
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి మరియు ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [http://www.facebook.com/pages/%E0%B0%A4%E0%B1%86%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80/319640018072022 తెవికీ సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి.
* మీరు ఈ సైటు గురించి అభిప్రాయాలు ఇక్కడ వ్రాయండి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]]
<!--
* [[వికీపీడియా:ఈ వారపు వ్యాసం|ఈ వారం వ్యాసం]] ఈ-మైయిల్ ద్వారా తెప్పించుకొదలిస్తే [mailto:tewiki-maiku-subscribe@googlegroups.com tewiki-maiku-subscribe@googlegroups.com] అనే ఈ ఎడ్రస్సుకు ఒక మైయిల్ పంపండి.
-->
}}
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 12:33, 29 సెప్టెంబరు 2018 (UTC)
</div>
----
{{వికీపీడియా ప్రకటనలు}}
{{ఈ నాటి చిట్కా}}
'''కొన్ని ఉపయోగకరమైన లింకులు:''' [[వికీపీడియా:పరిచయము|పరిచయము]] • [[వికీపీడియా:5 నిమిషాల్లో వికీ|5 నిమిషాల్లో వికీ]] • [[వికీపీడియా:పాఠం|పాఠం]] • [[వికీపీడియా:ఐదు మూలస్థంబాలు|వికిపీడియా 5 మూలస్థంబాలు]] • [[సహాయము:సూచిక|సహాయ సూచిక]] • [[వికీపీడియా:సహాయ కేంద్రం|సహాయ కేంద్రం]] • [[వికీపీడియా:శైలి|శైలి మాన్యువల్]] • [[వికీపీడియా:ఇసుకపెట్టె|ప్రయోగశాల]]
[[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 12:33, 29 సెప్టెంబరు 2018 (UTC)
== తొలగింపు ప్రతిపాదన ==
==[[Wikipedia:Criteria for speedy deletion|Speedy deletion]] nomination of [[:రోషం బాలు]]==
[[Image:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]]
[[:రోషం బాలు]] పేజీని వికీపీడియా నుండి సత్వరమే తొలగించాలని దానిలో ఒక ట్యాగు పెట్టారు. కింది కారణం వల్ల ఆ ప్రతిపాదన చేసారు:
<center>''విషయ ప్రాముఖ్యత లేదు. యూట్యూబు వీడియోలు మూలాలుగా పనికిరావు.''</center>
[[WP:CSD#General criteria|సత్వర తొలగింపు ప్రమాణాల]] ప్రకారం, వికీపీడియా ప్రమాణాలకు అనుగుణంగా లేని వ్యాసాలను ఏ క్షణంలోనైనా తొలగించవచ్చు.
ఈ కారణం వలన ఈ పేజీని తొలగించకూడదని మీరనుకుంటే, [[:రోషం బాలు|పేజీకి వెళ్ళి]] అక్కడ ఉన్న "ఈ సత్వర తొలగింపును సవాలు చెయ్యండి" అనే మీటను నొక్కి '''ఈ ప్రతిపాదనను సవాలు చెయ్యవచ్చు'''. అక్కడ, పేజీని ఎందుకు తొలగించకూడదని మీరు అనుకుంటున్నారో వివరించవచ్చు. అయితే, సత్వర తొలగింపు ట్యాగు పెట్టిన పేజీని వెంటనే, ఆలస్యం లేకుండా తొలగించే అవకాశం ఉంది. ఈ సత్వర తొలగింపు ట్యాగును మీరు తీసివెయ్యకండి. కానీ [[Wikipedia:List of policies|వికీపీడియా విధానాలు, మార్గదర్శకాలకు]] అనుగుణంగా సమాచారాన్ని చేర్చేందుకు వెనకాడకండి. పేజీని ఈసరికే తొలగించి ఉంటే, తొలగించిన పాఠ్యాన్ని మెరుగుపరచేందుకు కావాలని మీరు అనుకుంటే [[వికీపీడియా:నిర్వాహకుల నోటీసుబోర్డు|ఇక్కడ]] అభ్యర్ధించవచ్చు. <!-- Template:Db-reason-notice -->
== We sent you an e-mail ==
Hello {{PAGENAME}},
Really sorry for the inconvenience. This is a gentle note to request that you check your email. We sent you a message titled "The Community Insights survey is coming!". If you have questions, email surveys@wikimedia.org.
You can [[:m:Special:Diff/20479077|see my explanation here]].
[[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 18:54, 25 సెప్టెంబరు 2020 (UTC)
<!-- Message sent by User:Samuel (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Samuel_(WMF)/Community_Insights_survey/other-languages&oldid=20479295 -->
== వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డ్ అఫ్ ట్రస్టీస్: కమ్యూనిటీ బోర్డు స్థానాల కోసం సంప్రదింపులు ==
వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డ్ అఫ్ ట్రస్టీస్ వారు ఫిబ్రవరి 1 నుండి మర్చి 14 వరకు, [[:m:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Call for feedback: Community Board seats|కమ్యూనిటీ ద్వారా ఎన్నుకోబడే బోర్డు స్థానాల కోసం సంప్రదింపులు జరుపుతున్నారు]]. దీనికి కారణం; గత పది సంవత్సరాలలో వికీమీడియా ఫౌండేషన్, ప్రాజెక్టులు ఐదు రెట్లు పెరగగా, బోర్డ్ పనితీరు, ఏర్పాట్లు, ఏమి మారలేదు. ఇప్పుడు ఉన్న విధానాల ప్రకారం, బోర్డుకు తగినంత సామర్థ్యం, ప్రాతినిధ్యం లేవు. మామూలుగా జరిగే ఎన్నికలు, బహిర్ముఖులుగా ఉంటూ ఇంగ్లీష్ వికీపీడియా వంటి పెద్ద ప్రాజెక్టులు లేదా అమెరికా వంటి పాశ్చాత్య దేశాలు నుండి వచ్చేవారికి తోడ్పడుతున్నాయి. మిగిలిన వారికీ ఎన్ని శక్తిసామర్ధ్యాలు ఉన్నా తగినంత ప్రచారం లేనందు వలన వారికి ఓటు వేసే వారు తక్కువ మంది. ఉదాహరణకి, వికీమీడియా ఫౌండేషన్ పదిహేను సంవత్సరాల చరిత్రలో, భారత ఉపఖండం నుండి కేవలం ఒక్కళ్ళు మాత్రమే బోర్డు లో సేవలు అందించారు. వారు కూడా నిర్దిష్ట నైపుణ్యం కోసం నేరుగా నియమించబడ్డవారే గాని, ఎన్నుకోబడలేదు.
రానున్న నెలలో, మొత్తం ఆరు కమ్యూనిటీ బోర్డు స్థానాల కోసం ఎన్నికలు జరగాల్సి ఉంది. ఇప్పుడు జరుగుతున్న సంప్రదింపుల ద్వారా బోర్డు వారు కమ్యూనిటీల నుండి వారి పద్ధతుల మీద అభిప్రాయం సేకరిస్తున్నారు. ఈ నిమిత్తం తెలుగు కమ్యూనిటీలో తో మాట్లాడేందుకు ఒక ఆన్లైన్ సమావేశం ఏర్పాటు చేయబడింది. ఇది ఫిబ్రవరి 6 (శనివారం), 6:00 pm నుండి 7:30 pm వరకు జరుగుతుంది; పాల్గొనడానికి గూగుల్ మీట్ లింకు ఇది https://meet.google.com/oki-espq-kog. ఈ కార్యక్రమములో పాల్గొనవలసిందిగా మిమల్ని ఆహ్వానితున్నాను. [[User:KCVelaga (WMF)|KCVelaga (WMF)]], 11:24, 1 మార్చి 2021 (UTC)
<!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Telugu_volunteers&oldid=21164917 -->
==స్వతంత్ర భారత అమృతోత్సవాలు (ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవ్) వ్యాసం సృష్టింపు==
[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|బివికె గౌడ్ ]] గారూ వికీపీడియాలో మీరు చురుకుగా పాల్గోంటున్నందుకు ధన్యవాదాలు.స్వతంత్ర భారత అమృతోత్సవాలు (ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవ్) వ్యాసం సృష్టింపు చేసారు.మంచి వ్యాసం.కాని [[ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం]] అనే పేరుతో ఇంతకుముందే పేజీ సృష్టించబడింది.స్వతంత్ర భారత అమృతోత్సవాలు (ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవ్) పేరుతో తరలింపు చేసి,ఆ వ్యాసం అభివృద్ధి చేస్తే మంచిదని నా అభిప్రాయం.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 07:17, 10 ఏప్రిల్ 2021 (UTC)
: నమస్కారం [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారు. ఇంతకుముందే వేరే పేరుతో వ్యాసం ఉన్నది చూసుకోలేదు. అందుకే ఆ వ్యాసాన్ని సృష్టించి, ఆ ఉత్సవాల్లో భాగంగా తెలంగాణ ప్రభుత్వం ఇప్పటివరకు నిర్వహించిన కార్యక్రమాల గురించి రాసి, తగిన మూలాలు కూడా ఇచ్చాను. సభ్యులు పరిశీలించి వ్యాసం మీద ఎలాంటి నిర్ణయం తీసుకున్నా నాకు సమ్మతమే. --[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] ([[వాడుకరి చర్చ:Batthini Vinay Kumar Goud|చర్చ]]) 11:43, 17 ఏప్రిల్ 2021 (UTC)
== తెవికీలో మీ కృషికి ==
{| cellpadding="1" width="10%" style="float: center;border: 1px solid #8888aa; background: #FFDFBF; padding: 5px; font-size: 75%; margin: 0 15px 0 15px;"
|-
| [[File:Tireless Contributor Barnstar Hires.gif]]
|-
| style="text-align: center;" |[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|బత్తిని వినయ్ కుమార్ గౌడ్]] గారు తెవికీలో 100 వ్యాసాలు పూర్తిచేసుకున్న సందర్భంగా, ఆయన చేస్తున్న కృషిను అభినందిస్తూ ప్రణయ్రాజ్ వంగరి చదివిస్తున్న తార.
|} [[User:Pranayraj1985|''' <span style="font-family:Georgia; color:MediumVioletRed">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</span>''']] ([[User talk:Pranayraj1985|చర్చ]]|[[Special:Contributions/Pranayraj1985|రచనలు]]) 11:44, 21 ఏప్రిల్ 2021 (UTC)
== మీ కృషికి ధన్యవాదాలు ==
వినయ్ గారూ, వికీపీడియాలో మీరు చేస్తున్న కృషి ఆదర్శవంతంగా ఉంది. చక్కటి భాషలో రాస్తున్నారు. వేగంగా రాస్తున్నారు. ఈ సంవత్సరంలో ఇప్పటికే దాదాపుగా వంద కొత్త వ్యాసాలు రాసారు. వికీలో మీరు చేస్తున్న కృషీ, అందులోని నాణ్యత కొత్తవారికే కాకుండా, చాలా కాలంగా పని చేస్తున్న నాలాంటి పాతవాళ్ళెందరికో కూడా అనుసరణీయం. మీ కృషి దినదిన ప్రవర్థమానం కావాలని కోరుకుంటున్నాను. మీరు చేస్తున్న కృషి పైన దృష్టి పెట్టడం మాత్రమే కాకుండా, ఇతరులు పని చేస్తున్న పేజీలను కూడా చూస్తూ, ఆయా పేజీల్లో చెయ్యాల్సిన దిద్దుబాట్లేమైనా ఉంటే వెనకాడకుండా చేయమని మీకు నా విజ్ఞప్తి. ధన్యవాదాలతో__ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 10:02, 26 ఏప్రిల్ 2021 (UTC)
:మీ ప్రోత్సాహానికి ధన్యవాదాలు [[User:Chaduvari|చదువరి]] గారు. నేను రాస్తున్న వ్యాసాలకు సంబంధించి ఇతర పేజీల్లో వికీ లింకులు ఇస్తున్నాను. మీరు సూచించినట్టుగా ఇతర పేజీల్లో కూడా దిద్దుబాట్లు చేయడానికి ప్రయత్నం చేస్తాను.--[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] ([[వాడుకరి చర్చ:Batthini Vinay Kumar Goud|చర్చ]]) 11:07, 26 ఏప్రిల్ 2021 (UTC)
==మొలక వ్యాసాలు==
వినయ్ కుమార్ గారూ, మీరు మూలాలు లేని ఏక వాక్య వ్యాసాలను వికీలో చేరుస్తున్నారు. దయచేసి వాటిని విస్తరించగలరు. ఉదా:[[అరుణ్ అదిత్]], [[పూజ రామచంద్రన్|పూజ రామచంద్రన్]], [[మనీషా ఈరభతిని]], [[సామ్రాట్ (నటుడు)]] , [[భానుశ్రీ]] మొ.నవి. విస్తరించనిచో ఈ వ్యాసాలు తొలగించబడతాయి. <span style="white-space:nowrap;text-shadow:#00BFFF 0em 0em 0.8em,#EE82EE -0.8em -0.8em 0.9em,#1D6B00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#FF0000">'''[[User:K.Venkataramana|➠ కె.వెంకటరమణ]]'''⇒[[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span> 12:06, 13 జూన్ 2021 (UTC):[[User:K.Venkataramana| కె.వెంకటరమణ]] గారు, నాలుగైదు రోజుల్లో అన్ని వ్యాసాలను విస్తరిస్తాను.--~~
==సరైన నిర్ణయం తీసుకోండి==
రచ్చ''వాలు పాఠ్యం''బండలో చదువరిపై అధికార, నిర్వాహక హోదాల నిరోధంపై సరైన నిర్ణయం తీసుకొని తెవికీ అభివృద్ధికై తోడ్పడండి. [[వికీపీడియా:రచ్చబండ#చదువరిపై అధికార, నిర్వాహక హోదాలపై నిరోధం ప్రతిపాదన]] / / అజయ్ కుమార్ / / తెలుగు భాషాభిమాని.
== 2021 Wikimedia Foundation Board elections: Eligibility requirements for voters ==
Greetings,
The eligibility requirements for voters to participate in the 2021 Board of Trustees elections have been published. You can check the requirements on [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021#Eligibility_requirements_for_voters|this page]].
You can also verify your eligibility using the [https://meta.toolforge.org/accounteligibility/56 AccountEligiblity tool].
[[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 16:37, 30 జూన్ 2021 (UTC)
<small>''Note: You are receiving this message as part of outreach efforts to create awareness among the voters.''</small>
<!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&oldid=21669859 -->
== [Wikimedia Foundation elections 2021] Candidates meet with South Asia + ESEAP communities ==
Hello,
As you may already know, the [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021|2021 Wikimedia Foundation Board of Trustees elections]] are from 4 August 2021 to 17 August 2021. Members of the Wikimedia community have the opportunity to elect four candidates to a three-year term. After a three-week-long Call for Candidates, there are [[:m:Template:WMF elections candidate/2021/candidates gallery|20 candidates for the 2021 election]].
An <u>event for community members to know and interact with the candidates</u> is being organized. During the event, the candidates will briefly introduce themselves and then answer questions from community members. The event details are as follows:
*Date: 31 July 2021 (Saturday)
*Timings: [https://zonestamp.toolforge.org/1627727412 check in your local time]
:*Bangladesh: 4:30 pm to 7:00 pm
:*India & Sri Lanka: 4:00 pm to 6:30 pm
:*Nepal: 4:15 pm to 6:45 pm
:*Pakistan & Maldives: 3:30 pm to 6:00 pm
* Live interpretation is being provided in Hindi.
*'''Please register using [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSflJge3dFia9ejDG57OOwAHDq9yqnTdVD0HWEsRBhS4PrLGIg/viewform?usp=sf_link this form]
For more details, please visit the event page at [[:m:Wikimedia Foundation elections/2021/Meetings/South Asia + ESEAP|Wikimedia Foundation elections/2021/Meetings/South Asia + ESEAP]].
Hope that you are able to join us, [[:m:User:KCVelaga (WMF)|KCVelaga (WMF)]], 06:35, 23 జూలై 2021 (UTC)
<!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&oldid=21774789 -->
== 2021 వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డు ఎన్నికలలో ఓటు వేయండి ==
నమస్తే Batthini Vinay Kumar Goud,
2021 వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డు అఫ్ ట్రస్టీస్ ఎన్నికలలు మొదలయ్యాయి. ఈ ఎన్నిక 18 ఆగష్టు 2021 న మొదలైంది, 31 ఆగష్టు 2021 న ముగుస్తుంది. వికీమీడియా ఫౌండేషన్ తెలుగు వికీపీడియా వంటి ప్రాజెక్టులకు మద్దతు ఇస్తుంది. వికీమీడియా ఫౌండేషన్ కార్యకలాపాలను పర్యవేక్షించేందుకు వికీమీడియా ఫౌండేషన్ బోర్డ్ ఆఫ్ ట్రస్టీస్ ఉంటుంది. బోర్డ్ ఆఫ్ ట్రస్టీల గురించి [[:m:Wikimedia Foundation Board of Trustees/Overview|ఈ లింకులో]] తెలుసుకోండి.
ఈ సంవత్సరం నాలుగు బోర్డు సీట్లకు ఎన్నిక జరుగుతుంది. వీటి కోసం 19 మంది అభ్యర్థులు ఉన్నారు. [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021/Candidates#Candidate_Table|అభ్యర్థుల గురించి మరింత సమాచారం ఈ పేజీలో తెలుసుకోండి]].
70,000 ఓటర్లు ఉన్నారు. ఓటింగ్ ప్రక్రియ 31 ఆగష్టు 23:59 UTC వరకు నడుస్తుంది.
*[[Special:SecurePoll/vote/Wikimedia_Foundation_Board_Elections_2021|'''తెలుగు వికీపీడియా మీద సెక్యూర్ పోల్ లో మీ ఓటు వేయండి''']].
మీరు ఇప్పటికే ఓటు వేసినట్టు అయితే, దయచేసి ఈ ఇమెయిల్ను విస్మరించండి. ఓటర్లు ఒక్కసారి మాత్రమే ఓటు వేయవచ్చు.
[[:m:Wikimedia Foundation elections/2021|ఈ ఎన్నికలు గురించి మరింత సమాచారం తెలుసుకోండి]]. [[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 05:01, 29 ఆగస్టు 2021 (UTC)
<!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&oldid=21949528 -->
== ఆహ్వానం : ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం - మొదటి Edit-a-thon ( 1 సెప్టెంబర్ నుంచి 14 నవంబర్ 2021 వరకు) ==
నమస్కారం ,
తెలుగు వికీపీడియాలో భారత స్వాతంత్ర పోరాటం లో వెలుగు చూడని వీరుల గాథలు, మహిళా స్వాతంత్ర సమరయోధులు, స్వతంత్ర భారతంలో వెలుగు చూసిన ఉద్యమాలు, కీలక సంఘటనల గురించిన సమాచారం, సంబంధిత ఫొటోలు లాంటి విషయాలకు అనుగుణంగా 75 రోజులు ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం అనే పేరుతో నిర్వహిస్తున్నాము, ఇందులో భాగంగా ఈ బుధవారం 1 సెప్టెంబర్ నుంచి 14 నవంబర్ 2021 వరకూ జరిగే మొదటి విడత ఎడిట్ థాన్ కార్యక్రమంలో లో వికీపీడియన్లు అందరూ పాల్గొని విజయవంతం చేయవలసిందిగా అభ్యర్థిస్తున్నాము. ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవ సంబరాలు ఘనంగా జరుపుకోడానికి సభ్యులందరు తప్పక చొరవ తీసుకుంటారని ఆశిస్తున్నాము. ఆసక్తి గల సభ్యులు, మరిన్ని వివరాలకు , పాల్గొనటానికి [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆజాదీ_కా_అమృత్_మహోత్సవం|ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం ప్రాజెక్టు పేజీ ]] చూడగలరు : [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]] ([[వాడుకరి చర్చ:Kasyap|చర్చ]]) 16:28, 1 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
: ధన్యవాదాలు [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]] గారు, తప్పకుండా పాల్గొంటాను.--[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] ([[వాడుకరి చర్చ:Batthini Vinay Kumar Goud|చర్చ]]) 12:05, 8 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
== మీరు ఎక్కించిన స్వేచ్ఛా నకలు హక్కులు లేని చిత్రాలు ==
@[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] గారు, తెవికీ అభివృద్ధికి మీరు చేస్తున్న కృషికి ధన్యవాదాలు. మీరు చాలా స్వేచ్ఛా నకలు హక్కులు లేని చిత్రాలు తెలుగు వికీపీడియాలో ఎక్కించుతున్నారు. ([[:దస్త్రం:Konapuramlo jarigina kadha.jpg|ఉదాహరణ]]) అయితే వాటికి సంబంధించిన వివరాలు చేర్చటం లేదని గమనించాను. మీరు చిత్రం ఎక్కడినుండి సేకరించారు, సేకరించిన తేది, చిత్రానికి హక్కులు కలిగినవారి వివరాలు, ఎందువలన ఆ చిత్ర సముచిత వినియోగం క్రింద వాడవచ్చో తెలపాలి. ఇవన్నీ తెలపటానికి [[WP:FUW]] వాడాలి లేక సంబంధిత మూసలు తగిన వివరాలతో చేర్చాలి. ([[:దస్త్రం:Chatura_final_issue.png|ఉదాహరణ చిత్రం]]) ఇప్పటికే ఎక్కించిన చిత్రాలకు తగిన వివరాలు సాధ్యమైనంతవరకు చేర్చండి. కొత్తవాటికి తప్పక చేర్చండి. మీకేమైనా సందేహాలుంటే అడగండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 11:57, 8 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
: అలాగేనండి [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] గారు.--[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] ([[వాడుకరి చర్చ:Batthini Vinay Kumar Goud|చర్చ]]) 12:07, 8 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
::@[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]], మీరు మూలపు బొమ్మ పరిమాణాన్ని కుదించి (సుమారుగా 500*500 కంటే తక్కువ, మూలమే తక్కువ పరిమాణంలో వుంటే తప్ప) ఎక్కించాలి. అలాగే మూసలో Infobox అనే ఆంగ్ల పదం వాడాలి. Licensing వివరం మూసకూడా చేర్చాలి. నేను చేసిన [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82%3ARahasyam.jpg&type=revision&diff=3357414&oldid=3356919 ఉదాహరణ మార్పులు]చూడండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 12:28, 10 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
== Your Application has been approved ==
Dear Wikimedian,
Thanks for applying to the Internet support program. The committee has been approved your application. I also sent you an email regarding the same.
We would like to ask you your phone number which you want to recharge. Also, select your three-month plan and tell us the amount, service (Jio, Airtel etc.) and region (to mark the state in Paytm sometimes). For any query please email nitesh{{at}}cis-india{{dot}}org. Thank you [[వాడుకరి:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nitesh (CIS-A2K)|చర్చ]]) 14:49, 17 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
: Thank you [[వాడుకరి:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]], Thank you for your support.--[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] ([[వాడుకరి చర్చ:Batthini Vinay Kumar Goud|చర్చ]]) 04:16, 19 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
==సైదాపురం (యాదగిరిగుట్ట మండలం) సృష్టింపు గురించి ==
[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|వినయ్ కుమార్ గౌడ్]] గారూ గ్రామ వ్యాసాలుపై మీ ఆసక్తికి ధన్యవాదాలు.మీరు తాజాగా [[సైదాపురం (యాదగిరిగుట్ట మండలం)]] అనే పేజీని కొత్తగా సృష్టించారు.ఆ గ్రామ వ్యాసం పేజీ [[సైదాపూర్ (యాదగిరిగుట్ట)]] అనే పేరుతో ఇంతకుముందే సృష్టించి ఉంది.అందువలన మీరు సృష్టించిన వ్యాసం పేజీలో విలీనం మూస పెట్టాను.గమనించి వ్యాసంలో విలీనం చేయగలరు.ధన్యవాదాలు
: ధన్యవాదాలు [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారు. వ్యాసాన్ని విలీనం చేయడమెలాగో నాకు తెలియడం లేదు. కాబట్టి, [[సైదాపురం (యాదగిరిగుట్ట మండలం)]] పేజీలో నేను రాసిన సమాచారాన్ని [[సైదాపూర్ (యాదగిరిగుట్ట)]] పేజీలో చేర్చి వ్యాసాన్ని విలీనం చేయవలసిందిగా కోరుతున్నాను.--[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] ([[వాడుకరి చర్చ:Batthini Vinay Kumar Goud|చర్చ]]) 04:29, 19 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
:మీ స్పందనకు ధన్యవాదాలు. విలీనం చేసాను. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 12:33, 19 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
== మీరు ఎక్కించే స్వేచ్ఛానకలుహక్కులు లేని బొమ్మలు ==
మీరు ఎక్కిస్తున్న స్వేచ్ఛానకలుహక్కులు లేని బొమ్మలలో కొన్ని బొమ్మలు మూల నాణ్యతను కలిగివుంటున్నాయి. [[:దస్త్రం:Janatha-hotel.jpg|(ఉదా:)]] వాటిన తక్కువ నాణ్యత(పరిమాణం) తో సరిదిద్దండి. కొత్త ఎక్కింపులు చేసేటప్పడు పరిమాణం గురించి ధ్యాసపెట్టండి. ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 10:00, 8 అక్టోబరు 2021 (UTC)
== Movement Charter Drafting Committee - Community Elections to take place October 11 - 24 ==
నమస్కారం వినయ్ అన్న గారూ ,
వికీమీడియా ఉద్యమంలో వికిపీమీడియన్ల పాత్రలు బాధ్యతలను ఉద్యమ చార్టర్ నిర్వచిస్తుంది. అందరి భాగస్వామ్యంతో వ్యూహాత్మక దిశలో కలిసి పనిచేయడానికి ఈ ఫ్రేమ్వర్క్ ఉపయోగపడననుంది.
ఉద్యమ చార్టర్ డ్రాఫ్టింగ్ కమిటీ ఈ చార్టర్ ముసాయిదాను రూపొందిస్తుంది. కంటెంట్ ఈక్విటీ ఇన్ డెసిషన్ మేకింగ్ "అనే మూవ్మెంట్ స్ట్రాటజీ సిఫార్సును అనుసరిస్తుంది. కమిటీ పని ముసాయిదా రాయడం వరకు విస్తరించింది. ఇందులో కమ్యూనిటీలు, నిపుణులు, సంస్థలతో పరిశోధన ఇంకా సంప్రదింపులు ఉంటాయి. ఈ ముసాయిదా చార్టర్గా మారడానికి ముందు ఉద్యమం-అంతటా ఆమోదం ద్వారా ఏకాభిప్రాయం పొందాలి.
ఈ గ్రూపులో దాదాపు 15 మంది సభ్యులు ఉంటారు. ఇది ఉద్యమంలో వైవిధ్యాన్ని సూచిస్తుందని భావిస్తున్నారు. లింగం, భాష, భౌగోళికం అనుభవం లాంటి వివిధ వైవిద్యాలతో అభ్యర్థుల ఎంపిక జరగనుంది . ఈ సమూహ సభ్యులు ప్రాజెక్టులు, అనుబంధ సంస్థలు వికీమీడియా ఫౌండేషన్కి సంబందించిన కార్యకలాపాలలో పాల్గొనవలసి ఉంటుంది.
సభ్యుడిగా మారడానికి ఆంగ్ల భాష వచ్చి ఉండవలసిన అవసరం లేదు. అవసరమైతే అనువాదం, వివరణ మద్దతు అందించబడుతుంది. ఈ కార్యక్రమంలో పాల్గొనే వారికి ప్రతి రెండు నెలలకు US $ 100 పారితోషికం అందిచంబడుతుంది.
ఈ పోటీలో భారత్ నుండి 9 మంది వ్యక్తులు ఉండగా మన తెలుగు వికీ నుండి నేను ఒక్కడిని పాల్గొంటున్నాను అక్టోబరు 11 అనగా రేపటి నుండి దీని ఎన్నికలు జరగనున్నాయి. ఇది నా [https://meta.wikimedia.org/wiki/Movement_Charter/Drafting_Committee/Candidates#Nethi_Sai_Kiran_(Nskjnv) సభ్యత్వ పేజీ] , పరిశీలించగలరు.
ఈ పోటీలో నాకు మీ మద్దతు ఉంటుందని ఆశిస్తున్నాను. ధన్యవాదాలు. <span style="background:Gainsboro">[[User:Nskjnv|<font color="#FF9933">'''Nsk'''</font><font color="white">'''jnv'''</font> ]][[User Talk:Nskjnv|<font color="#128807"><sub>☚╣✉╠☛</sub></font>]] </span> 06:25, 10 అక్టోబరు 2021 (UTC)
==సినిమా వ్యాసాల పురస్కారం==
{| style="border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;"
|rowspan="2" style="vertical-align:middle;" | [[Image:Film Barnstar Hires Gold.svg|100px]]
|rowspan="2" |
|style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''చురుకైన సినిమా వ్యాస రచయితలు'''
|-
|style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;" | అలుపెరుగని కృషి చేస్తూ, అనేక సినిమా వ్యాసాలను రాయడమే కాక సినిమా సంబంధిత వ్యక్తుల వ్యాసాలను వికీలో చేర్చుతూ, తెవికీ అభివృద్ధికి తోడ్పడుతున్న బత్తిని వినయ్ కుమార్ గౌడ్ గారికి తెలుగు వికీపీడియా తరఫున కె.వెంకటరమణ అందించే చిరుకానుకను స్వీకరించండి. (దీన్ని మీ సభ్యపేజీలో ఉంచుకోగలరు)---<span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue">-- [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ⇒ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 16:57, 13 అక్టోబరు 2021 (UTC)
|}
: మీ ప్రోత్సాహానికి కృతజ్ఞతలు [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] గారు. మీరు బహూకరించిన ఈ కానుక నాకు ఎంతో అపురూపం. ఇది నా బాధ్యతను మరింతగా పెంచింది. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] ([[వాడుకరి చర్చ:Batthini Vinay Kumar Goud|చర్చ]]) 14:37, 17 అక్టోబరు 2021 (UTC)
== చర్చలకు స్పందన, సహకారం ==
@[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] గారు, ఐదు రోజుల క్రిందట నేను [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82%E0%B0%AA%E0%B1%88_%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%9A:Shubapradh_patel.jpeg&oldid=3420747 చేర్చినవ్యాఖ్యకు]మీరు ఇంతవరకు స్పందించలేదు. ఇటువంటి విషయమై రెండు నెలల క్రిందటే మీ చర్చాపేజీలో [[వాడుకరి చర్చ:Batthini Vinay Kumar Goud#%E0%B0%AE%E0%B1%80%E0%B0%B0%E0%B1%81 %E0%B0%8E%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B0%BF%E0%B0%82%E0%B0%9A%E0%B1%87 %E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B1%87%E0%B0%9A%E0%B1%8D%E0%B0%9B%E0%B0%BE%E0%B0%A8%E0%B0%95%E0%B0%B2%E0%B1%81%E0%B0%B9%E0%B0%95%E0%B1%8D%E0%B0%95%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B1%81 %E0%B0%B2%E0%B1%87%E0%B0%A8%E0%B0%BF %E0%B0%AC%E0%B1%8A%E0%B0%AE%E0%B1%8D%E0%B0%AE%E0%B0%B2%E0%B1%81|సూచన చేయడం]] జరిగింది. దానికి స్పందన లేదు. అంతేకాక అదేరకమైన దోషాలతో మీ కృషిని కొనసాగించటం గమనించాను. ([https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82:N_amarnath_reddy.jpg&oldid=3423594 ఉదాహరణ]) ఇలా చేయటం వికీపీడియా అభివృద్ధికి సహకరించదు. కావున మీరు వెంటనే స్పందించి అవసరమైన సవరణలు చేయమని, అలాగే మీరు ఎక్కించిన బొమ్మలన్నీ ఒకసారి తనిఖీ చేసి అవసరమైన సవరణలు చేయమని మరొక్కసారి కోరుతున్నాను. లేనిచో మీరు బొమ్మలు ఎక్కించటంపై నిరోధం విధించే అవకాశముంది. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 05:13, 11 డిసెంబరు 2021 (UTC)
:చర్చలకు ఎవరైనా వెంటనే స్పందించి అవసరనైన చర్యలు,సహకారం అందించాల్సిన అవసరముంది. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 07:28, 11 డిసెంబరు 2021 (UTC)
:: [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] గారు, బొమ్మలు ఎక్కించడంలో నాకు సరైన అవగాహన లేదు. దయచేసి నేను ఎక్కించిన బొమ్మలన్నీ ఒకసారి తనిఖీ చేసి అవసరమైన సవరణలు చేయమని మిమ్మల్ని కోరుతున్నాను. అలాగే బొమ్మలు ఎక్కించడంలో మీవంటి అనుభవజ్ఞుల నుండి మాలాంటి కొత్త వాడుకరులు నేర్చకుకోవలసివుంది. కాబట్టి, మీ ఆధ్వర్యంలో బొమ్మలు ఎక్కించడం విషయంలో ఒక ఆన్లైన్ శిక్షణా కార్యక్రమాన్ని నిర్వహించాలని కోరుతున్నాను.--[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] ([[వాడుకరి చర్చ:Batthini Vinay Kumar Goud|చర్చ]]) 13:10, 11 డిసెంబరు 2021 (UTC)
:::@[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] గారు, ఒకరు విస్తారంగా చేసిన పనిలో దోషాలుంటే ఆ దోషాలు ఎలా సవరించాలో తెలుసుకొని వారే ఆ దోషాలను సరిచేయటం వికీపీడియా పద్ధతి. బొమ్మలు ఎక్కించడం వాటి వివరాలు సరిగా చేర్చటానికి ఆన్లైన్ శిక్షణలు లాంటి పెద్ద కార్యక్రమాలు అవసరంలేదు. ఆంగ్లవికీలో అటువంటి బొమ్మల వివరాలు ఎలా వున్నాయో తెలుసుకొని అలానే చేస్తే సరిపోతుంది. నేను సినిమా పోస్టర్ కు సంబంధించిన వివరాలు సరిచేయటం ఎలాగో గతంలో ఉదాహరణగా మీకు [[వాడుకరి చర్చ:Batthini Vinay Kumar Goud#మీరు ఎక్కించిన స్వేచ్ఛా నకలు హక్కులు లేని చిత్రాలు|తెలిపాను]]. అలాగే పోస్టర్ కాని వాటికి [[:వర్గం:Non-free use rationale templates|సముచిత వినియోగం మూసలలో]] సరిపోయిన మూస వాడితే సరిపోతుంది. సరిపోయిన మూసదొరకనపుడు, [[మూస:Non-free use rationale|సాధారణ సముచిత వినియోగ మూస]] సందర్భోచితమైన వివరణలతో వాడితే సరిపోతుంది. ఈ సూచనలు ఉపయోగించి మీరు ఎక్కించిన బొమ్మలకు వివరాలు సరిచేయండి. ఇంకా సందేహాలుంటే అడగండి. ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 04:07, 12 డిసెంబరు 2021 (UTC)
== వ్యక్తుల చిత్రాలకు మెరుగైన మూస ==
@[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] గారు, మీ దస్త్రానికి [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%A6%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%82%3AP_Sudheer.jpg&type=revision&diff=3429202&oldid=3428246 నా సవరణ] గమనించండి. వ్యక్తుల చిత్రాలకు [[మూస:Non-free use rationale biog|మెరుగైన మూస]] వాడడం మంచిది. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 04:03, 18 డిసెంబరు 2021 (UTC)
==మీరు ఎక్కించిన ఫైళ్ల లైసెన్స్ వివరాలు చేర్చటం==
@[[User:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] గారు, మీరు బొమ్మలు ఎక్కించడం ద్వారా వికీపీడియా అభివృద్ధికి కృషి చేసినందులకు అభివందనాలు.
మీరు ఎక్కించిన క్రింది బొమ్మ(ల)కు లైసెన్స్ వివరాలు చేర్చలేదు. లైసెన్స్ లేని ఫైళ్లు వికీ సమగ్రతకు భంగం, వాటిని తొలగించే వీలుంది.
# [[:File:Priya_Actoer.jpg]]
# [[:File:Jessie.jpg]]
# [[:File:Lobbo.jpg]]
# [[:File:Tangirala_Sowmya.jpg]]
# [[:File:Sillu_Karuppatti.jpg]]
# [[:File:Sunny-bigg-boss.jpg]]
వీటికి లైసెన్స్ వివరాలు సరిచేయటం సులభమే. ఈ పేజీలో {{tl|Information}} లేక {{tl|Non-free use rationale}} తో
[[:వర్గం:Wikipedia_image_copyright_templates]] లో సరిపోయిన లైసెన్స్ మూసను వాటికి తగిన శీర్షికలతో చేర్చాలి. ఉదాహరణలకు ఆంగ్లవికీలో
అటువంటి ఫైళ్ల వివరాలు చూడండి. ఒకవేళ ఉచితం కాని ఫైళ్ల లెసెన్స్ వివరాలు గుర్తించలేకపోతే, వాటిని తొలగించమని కోరవచ్చు. ఏమైనా సందేహాలుంటే మీరు సంబంధిత ఫైల్
చర్చాపేజీలో లేక ఇదే పేజీలో వాడుకరి:Arjunaraoc పేర్కొంటు(లింకు ఇవ్వటం ద్వారా) అడగండి. పై వాటిని సవరించితే పై ఫైళ్ల వరుసలో
సరిచేసిన వివరాలను చేర్చండి. ఒక వారంలోగా మీ నుండి స్పందన లేకపోతే బొమ్మలు తొలగించుతాను. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:Arjunaraocbot|Arjunaraocbot]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraocbot|చర్చ]]) 05:59, 21 డిసెంబరు 2021 (UTC)
==Non-free rationale for దస్త్రం:SreeramaChandra.jpg==
[[File:Copyright-problem.svg|64px|left|alt=|link=]]
Thanks for uploading or contributing to '''[[:దస్త్రం:SreeramaChandra.jpg]]'''. I notice the file page specifies that the file is being used under [[WP:NFCC|non-free content criteria]], but there is not a suitable explanation or rationale as to why each specific use in Wikipedia is acceptable. Please go to [[:దస్త్రం:SreeramaChandra.jpg|the file description page]], and edit it to include a [[Wikipedia:Non-free use rationale guideline|non-free rationale]].
If you have uploaded other non-free media, consider checking that you have specified the non-free rationale on those pages too. You can find a list of 'file' pages you have edited by clicking on the "[[Special:Contributions/Batthini Vinay Kumar Goud|my contributions]]" link (it is located at the very top of any Wikipedia page when you are logged in), and then selecting "File" from the dropdown box. Note that any non-free media lacking such an explanation will be deleted one week after they have been tagged, as described on [[Wikipedia:Criteria for speedy deletion#Images.2FMedia|criteria for speedy deletion]]. If the file is already gone, you can still make a [[Wikipedia:Requests for undeletion|request for undeletion]] and ask for a chance to fix the problem.<!-- Template:You can request undeletion --> If you have any questions, please ask them at the [[Wikipedia:media copyright questions|Media copyright questions page]]. Thank you.<!-- Template:Di-no fair use rationale-notice --> [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 10:57, 21 డిసెంబరు 2021 (UTC)
==Disputed non-free use rationale for File:Shivathmika.jpg==
[[File:Copyright-problem.svg|64px|left|alt=|link=]]
Thank you for uploading '''[[:File:Shivathmika.jpg]]'''. However, there is a concern that the rationale provided for using this file on Wikipedia may not meet the criteria required by [[Wikipedia:Non-free content]]. This can be corrected by going to the file description page and adding or clarifying the reason why the file qualifies under this policy. Adding and completing one of the templates available from [[Wikipedia:Non-free use rationale guideline]] is an easy way to ensure that your file is in compliance with Wikipedia policy. Please be aware that a non-free use rationale is not the same as an [[Wikipedia:Image copyright tags/Non-free|image copyright tag]]; descriptions for files used under the non-free content policy require both a copyright tag and a non-free use rationale.
If it is determined that the file does not qualify under the non-free content policy, it might be deleted by an administrator seven days after the file was tagged in accordance with [[Wikipedia:Criteria for speedy deletion#F7|section F7 of the criteria for speedy deletion]]. If you have any questions, please ask them at the [[Wikipedia:Media copyright questions|media copyright questions page]]. Thank you.<!-- Template:Di-disputed fair use rationale-notice --> [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 04:32, 23 డిసెంబరు 2021 (UTC)
== జీవించివున్న వ్యక్తుల వ్యాసాలలో అధికమైన వ్యక్తిగత విషయాలు ==
@[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] గారు, జీవించివున్న వ్యక్తుల వ్యాసాలలో అధికమైన వ్యక్తిగత విషయాలకు వికీపీడియా వేదిక కాదు. మీరు ఇటీవల చేసిన ఒక సవరణ సముచితం కాదని నా అభిప్రాయం. ఆంగ్ల వికీలో జీవించివున్న వ్యక్తుల ఛాయాచిత్రాలు వారి గోప్యత హక్కులకు భంగంకలుగుతుందని సముచిత వినియోగం క్రింద కూడా చేర్చరు. గమనించండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 05:45, 28 డిసెంబరు 2021 (UTC)
==మీరు ఎక్కించిన అనాధ ఫైళ్లు ==
@[[User:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] గారు, మీరు బొమ్మలు ఎక్కించడం ద్వారా వికీపీడియా అభివృద్ధికి కృషి చేసినందులకు అభివందనాలు.
[[వికీపీడియా:బొమ్మల నిర్వహణ/non-free-orphan-20220102#Batthini Vinay Kumar Goud |మీరు ఎక్కించిన స్వేచ్ఛానకలు హక్కులు లేని బొమ్మ(లు)]]
వ్యాస పేరుబరిలో వాడలేదు కావున వికీసమగ్రతకొరకు వాటిని తొలగించే వీలుంది.
వీటిని తొలగించకుండా కాపాడాలంటే వాటిని ఏ వ్యాసంలో వాడదలచారో నిర్ణయించి, దానికి తగిన సముచిత వినియోగ వివరణ చేర్చాలి లేక సవరించాలి. దీనికొరకు బొమ్మ పేజీలో
అవసరమైతే {{tl|Non-free use rationale 2}} వాడండి, అలాగే లైసెన్స్ కూడా అవసరమైతే సరిచేయండి. లైసెన్స్ ఉదాహరణలు
[[:వర్గం:Wikipedia_image_copyright_templates]] లో చూడండి. ఏమైనా సందేహాలుంటే మీరు సంబంధిత ఫైల్
చర్చాపేజీలో లేక ఇదే పేజీలో వాడుకరి:Arjunaraoc పేర్కొంటు(లింకు ఇవ్వటం ద్వారా) అడగండి. మీరు సవరణలు చేస్తే ఆ వివరం
[[వికీపీడియా:బొమ్మల నిర్వహణ/non-free-orphan-20220102#Batthini Vinay Kumar Goud | స్వేచ్ఛానకలు హక్కులు లేని మీ బొమ్మ(లు)]] విభాగంలో
ఆ బొమ్మ పేరు తరువాత చేర్చండి. ఒక వారంలోగా మీ నుండి స్పందన లేకపోతే బొమ్మలు తొలగించుతాను. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:Arjunaraocbot|Arjunaraocbot]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraocbot|చర్చ]]) 11:20, 2 జనవరి 2022 (UTC)
==Disputed non-free use rationale for File:Super machi.jpg==
[[File:Copyright-problem.svg|64px|left|alt=|link=]]
Thank you for uploading '''[[:File:Super machi.jpg]]'''. However, there is a concern that the rationale provided for using this file on Wikipedia may not meet the criteria required by [[Wikipedia:Non-free content]]. This can be corrected by going to the file description page and adding or clarifying the reason why the file qualifies under this policy. Adding and completing one of the templates available from [[Wikipedia:Non-free use rationale guideline]] is an easy way to ensure that your file is in compliance with Wikipedia policy. Please be aware that a non-free use rationale is not the same as an [[Wikipedia:Image copyright tags/Non-free|image copyright tag]]; descriptions for files used under the non-free content policy require both a copyright tag and a non-free use rationale.
If it is determined that the file does not qualify under the non-free content policy, it might be deleted by an administrator seven days after the file was tagged in accordance with [[Wikipedia:Criteria for speedy deletion#F7|section F7 of the criteria for speedy deletion]]. If you have any questions, please ask them at the [[Wikipedia:Media copyright questions|media copyright questions page]]. Thank you.<!-- Template:Di-disputed fair use rationale-notice --> [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 05:58, 4 జనవరి 2022 (UTC)
==మీరు ఎక్కించిన సముచిత వినియోగ వివరాలు లేని ఫైళ్లు ==
@[[User:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] గారు, మీరు బొమ్మలు ఎక్కించడం ద్వారా వికీపీడియా అభివృద్ధికి కృషి చేసినందులకు అభివందనాలు.
[[వికీపీడియా:బొమ్మల నిర్వహణ/non-free-no-rationale-20220111#Batthini Vinay Kumar Goud |మీరు ఎక్కించిన స్వేచ్ఛానకలు హక్కులు లేని బొమ్మ(లు)]]
వ్యాస పేరుబరిలో వాడారు కాని, వాటికి సముచిత వినియోగం వివరాలు చేర్చలేదు. కావున వికీసమగ్రతకొరకు వాటిని తొలగించే వీలుంది.
వీటిని తొలగించకుండా కాపాడాలంటే వాటిని ఏ వ్యాసంలో వాడుతున్నారో, దానికి తగిన సముచిత వినియోగ వివరణ చేర్చాలి లేక సవరించాలి. దీనికొరకు బొమ్మ పేజీలో
{{tl|Non-free use rationale 2}} లేక అటువంటి మూస వాడండి, అలాగే లైసెన్స్ కూడా అవసరమైతే సరిచేయండి. లైసెన్స్ ఉదాహరణలు
[[:వర్గం:Wikipedia_image_copyright_templates]] లో చూడండి. ఏమైనా సందేహాలుంటే మీరు సంబంధిత ఫైల్
చర్చాపేజీలో లేక ఇదే పేజీలో వాడుకరి:Arjunaraoc పేర్కొంటు(లింకు ఇవ్వటం ద్వారా) అడగండి. మీరు సవరణలు చేస్తే ఆ వివరం
[[వికీపీడియా:బొమ్మల నిర్వహణ/non-free-no-rationale-20220111#Batthini Vinay Kumar Goud | మీ బొమ్మ(లు)]] విభాగంలో
ఆ బొమ్మ పేరు తరువాత చేర్చండి. ఒక వారంలోగా మీ నుండి స్పందన లేకపోతే బొమ్మలు తొలగించుతాను. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:Arjunaraocbot|Arjunaraocbot]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraocbot|చర్చ]]) 01:00, 11 జనవరి 2022 (UTC)
==Disputed non-free use rationale for File:ARRDHAM-TELUGU.jpg==
[[File:Copyright-problem.svg|64px|left|alt=|link=]]
Thank you for uploading '''[[:File:ARRDHAM-TELUGU.jpg]]'''. However, there is a concern that the rationale provided for using this file on Wikipedia may not meet the criteria required by [[Wikipedia:Non-free content]]. This can be corrected by going to the file description page and adding or clarifying the reason why the file qualifies under this policy. Adding and completing one of the templates available from [[Wikipedia:Non-free use rationale guideline]] is an easy way to ensure that your file is in compliance with Wikipedia policy. Please be aware that a non-free use rationale is not the same as an [[Wikipedia:Image copyright tags/Non-free|image copyright tag]]; descriptions for files used under the non-free content policy require both a copyright tag and a non-free use rationale.
If it is determined that the file does not qualify under the non-free content policy, it might be deleted by an administrator seven days after the file was tagged in accordance with [[Wikipedia:Criteria for speedy deletion#F7|section F7 of the criteria for speedy deletion]]. If you have any questions, please ask them at the [[Wikipedia:Media copyright questions|media copyright questions page]]. Thank you.<!-- Template:Di-disputed fair use rationale-notice --> [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 05:28, 17 జనవరి 2022 (UTC)
==నేరేడుచర్ల మండల వ్యాసంలో మీ సవరణలపై వివరణ==
మీరు సృష్టించే వ్యాసాలకు లింకులు ఇచ్చే క్రమంలో తరుచూ గ్రామ వ్యాసాలలో సవరణలు చేస్తున్నందుకు ధన్యవాదాలు.అయితే మీరు నేరేడుచర్ల మండల వ్యాసంలో చేసిన [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%A8%E0%B1%87%E0%B0%B0%E0%B1%87%E0%B0%A1%E0%B1%81%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B2_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2%E0%B0%82&diff=next&oldid=3101679 ఈ సవరణలు లింకులో] మండలంలోని రెవెన్యూ గ్రామాలు విభాగంలో అంతకుముందే కూర్పు చేసిన (వ.సంఖ్య 6)లో ఉన్న చిల్లేపల్లి గ్రామ వ్యాసం శీర్షికను మరలా (వ.సంఖ్య 14)లో కూర్పు చేసారు.అయితే మీరు సవరణలు చేయబోయే ముందు ఒకసారి ఇలాంటివి పరిశీలిస్తే బాగుంటుందని నా అభిప్రాయం.మీకు అవకాశం ఉంటే [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్ర ప్రదేశ్, తెలంగాణ గ్రామాలు/గ్రామ, మండల వ్యాసాల చెక్లిస్టు]] ఒకసారి పరిశీలించగలరు.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 09:54, 21 జనవరి 2022 (UTC)
== తేదీ ఆకృతి గురించి ==
@[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] గారూ, తేదీ ఆకృతి తెలుగు భాషకు సహజమైన yyyy month dd రూపంలో రాయాలి. ఉదాహరణకు, 2022 ఫిబ్రవరి 5న అని రాయాలి. ఈ విషయమై [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=వికీపీడియా:రచ్చబండ_(పాలసీలు)&oldid=2636283#తేదీ_ఆకృతి_ఎలా_ఉండాలి రచ్చబండలో జరిగిన చర్చను] చూడగలరు. ధన్యవాదాలు.-- <span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 06:48, 5 ఫిబ్రవరి 2022 (UTC)
==File copyright problem with దస్త్రం:Goodlucksakhi.jpg==
[[File:Copyright-problem.svg|64px|left|alt=|link=]]
Thank you for uploading [[:దస్త్రం:Goodlucksakhi.jpg]]. However, it currently is missing information on its '''copyright''' and '''licensing''' status. Wikipedia takes [[Wikipedia:Copyrights|copyright]] very seriously. It may be deleted soon, unless we can verify that it has an acceptable license status and a verifiable source. Please add this information by editing the [[:దస్త్రం:Goodlucksakhi.jpg|image description page]]. You may refer to the '''[[WP:IUP#Adding images|image use policy]]''' to learn what files you can or cannot upload on Wikipedia. The page on '''[[Wikipedia:Image copyright tags|copyright tags]]''' may help you to find the correct tag to use for your file. If the file is already gone, you can still make a [[Wikipedia:Requests for undeletion|request for undeletion]] and ask for a chance to fix the problem.<!-- Template:You can request undeletion -->
Please also check any other files you may have uploaded to make sure they are correctly tagged. Here is [{{fullurl:Special:Log|type=upload&user=Batthini_Vinay_Kumar_Goud}} a list of your uploads].
If you have any questions, please feel free to ask them at the [[Wikipedia:Media copyright questions|media copyright questions page]]. Thanks again for your cooperation.<!-- Template:Di-no license-notice --> [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 10:53, 28 ఫిబ్రవరి 2022 (UTC)
== మూలాల మూసలలో తెలుగు తేదీలు ==
@[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] గారు, మూలాల మూసలలో తేదీ ఆకృతి దోషాలుంటే, రెండు అంకెల తేదీతో పాటు నెల ([[వికీపీడియా:శైలి#నెలల_పేర్లు|తెలుగు ప్రామాణిక పేర్లు]]) , సంవత్సరం కూడా వాడవచ్చు. ఆంగ్లంలోకి తప్పనిసరిగా మార్చవలసిన అవసరం లేదు. గమనించండి. ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 07:18, 8 మార్చి 2022 (UTC)
:అలాగేనండి, ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] గారు.--[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] ([[వాడుకరి చర్చ:Batthini Vinay Kumar Goud|చర్చ]]) 14:49, 8 మార్చి 2022 (UTC)
==Disputed non-free use rationale for File:Garikapati recieved Padmasri award from President of India.jpg==
[[File:Copyright-problem.svg|64px|left|alt=|link=]]
Thank you for uploading '''[[:File:Garikapati recieved Padmasri award from President of India.jpg]]'''. However, there is a concern that the rationale provided for using this file on Wikipedia may not meet the criteria required by [[Wikipedia:Non-free content]]. This can be corrected by going to the file description page and adding or clarifying the reason why the file qualifies under this policy. Adding and completing one of the templates available from [[Wikipedia:Non-free use rationale guideline]] is an easy way to ensure that your file is in compliance with Wikipedia policy. Please be aware that a non-free use rationale is not the same as an [[Wikipedia:Image copyright tags/Non-free|image copyright tag]]; descriptions for files used under the non-free content policy require both a copyright tag and a non-free use rationale.
If it is determined that the file does not qualify under the non-free content policy, it might be deleted by an administrator seven days after the file was tagged in accordance with [[Wikipedia:Criteria for speedy deletion#F7|section F7 of the criteria for speedy deletion]]. If you have any questions, please ask them at the [[Wikipedia:Media copyright questions|media copyright questions page]]. Thank you.<!-- Template:Di-disputed fair use rationale-notice --> [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 22:43, 21 మార్చి 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] గారు, దీని తరువాత లేక ముందు ఇటీవలి కాలంలో ఎక్కించిన మీ ఇతర ఫైళ్లుకూడా సరిచూడండి. ప్రతి వ్యాసానికి బొమ్మ తప్పనిసరేమి కాదు. జీవించివున్న వారి బొమ్మలు సముచిత వినియోగం కానివి చేరిస్తే, ఇంకెవరైనా స్వేచ్ఛావినియోగ బొమ్మ చేర్చే అవకాశం తక్కువవుతుంది, గమనించండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 22:46, 21 మార్చి 2022 (UTC)
:: అలాగేనండీ [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] గారు.--[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] ([[వాడుకరి చర్చ:Batthini Vinay Kumar Goud|చర్చ]]) 07:14, 31 మార్చి 2022 (UTC)
<h2>Possibly unfree దస్త్రం:Garikapati recieved Padmasri award from President of India.jpg</h2>
A file that you uploaded or altered, [[:దస్త్రం:Garikapati recieved Padmasri award from President of India.jpg]], has been listed at [[Wikipedia:Possibly unfree files]] because its copyright status is unclear or disputed. If the file's copyright status cannot be verified, it may be deleted. You may find more information on the [[:దస్త్రం:Garikapati recieved Padmasri award from President of India.jpg|file description page]]. You are welcome to add comments to its entry at [[Wikipedia:Possibly unfree files/2022 మార్చి 24#దస్త్రం:Garikapati recieved Padmasri award from President of India.jpg|the discussion]] if you object to the listing for any reason. Thank you. <!-- Template:Fdw-puf --> [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 06:25, 24 మార్చి 2022 (UTC)
== ఇన్కమింగు లింకులు, "మరియు"లు ==
వినయ్ గారూ, మీరు సృష్టిస్తున్న వ్యాసాల్లో చాలా వాటికి ఇన్కమింగు లింకులు ఇస్తూ ఉన్నారు. దీనివలన మీరు సృష్టించిన వ్యాసాల్లో అలా లింకుల్లేని వాటి సంఖ్య బాగా తగ్గి ప్రస్తుతం 160 కి చేరింది. ధన్యవాదాలు. అది సున్నా ఎప్పుడు అవుతుందో చూస్తాను. :-)
ఒక సూచన: గతంలో మీరు సృష్టించిన వ్యాసాల్లో "మరియు"లు అంతగా ఉండేవి కావు. ఈమధ్య సృష్టిస్తున్న వ్యాసాల్లో కొన్నిట్లో ఉంటున్నై. సాధారణంగా చక్కటి తేట తెలుగు రాసే వాడుకరుల్లో మీరొకరు. "మరియు"ల విషయంలో జాగ్రత్త వహించవలసినది. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 04:49, 31 మే 2022 (UTC)
:ధన్యవాదాలు [[User:Chaduvari|చదువరి]] గారు. అనాథ, అగాధ పేజీల గురించి ఈ మధ్యనే తెలిసింది. అందుకే వీలైనంతగా ఆయా వ్యాసాలలో ఇన్కమింగు లింకులు చేరుస్తున్నాను. నేను రాసిన వ్యాసాలలో అనాథ, అగాధ పేజీల జాబితా ఎక్కడ చూడవచ్చో తెలిస్తే, ఆ 160 వ్యాసాలలో కూడా ఇన్కమింగు లింకులు చేరుస్తాను. అలాగే, కొన్నిరోజుల కిందట వికీ అనువాద ఉపకరణం గురించి తెలుసుకొని, ఆ ఉపకరణాన్ని ఉపయోగించి వ్యాసాలను అనువాదం చేస్తున్నాను. అయితే, నేను వికీలో లాగిన్ అయినపుడు వికీలో టైంపిగ్ చేద్దామంటే నాకు కీబోర్టు కనిపించడం లేదు. అనువాదం ఉపకరణంలో అనువాదం చేసిన పాఠ్యాన్ని, ఆన్లైన్ తెలుగు టైపింగ్ సైట్ లో మార్పులు చేసి, తెవికీలో ప్రచురిస్తున్నాను. అందుకే ఇటీవలి వ్యాసాల్లో "మరియు"లు ఉంటున్నాయి. ఇకపై "మరియు"లు లేకుండా వ్యాసాలను రాస్తాను. వికీ టైపింగ్ కోసం కీబోర్టు ఎందుకు కనిపించడంలేదో, అది కనిపించడానికి ఏంచేయాలో తెలుపగలరు.--[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] ([[వాడుకరి చర్చ:Batthini Vinay Kumar Goud|చర్చ]]) 08:16, 1 జూన్ 2022 (UTC)
::[https://quarry.wmcloud.org/query/63978 ఈ లింకులో] మీ అనాథ పేజీల జాబితా ఉంది. అయితే దీని తాజా జాబితా కావాలంటే ఏం చెయ్యాలో [[వికీపీడియా:వాడుకరులకు_సూచనలు#ఇతరులు రాసిన క్వెరీని నడిపి తాజా సమాచారం తెచ్చుకోవడం ఎలా|వాడుకరులకు సూచనలు]] అనే పేజీలో చూడవచ్చు.
::పోతే, "వికీలో టైంపిగ్ చేద్దామంటే నాకు కీబోర్టు కనిపించడం లేదు." అని అన్నారు. నాకు అర్థం కాలేదు.. మీరు చేస్తున్న మార్పుచేర్పులు మొబైలు నుండి కాదని తెలుస్తోంది. అలా అయితే -
::* మీరు కంప్యూటరు లోని కీబోర్డు వాడరా?
::* సవరించు/మార్చు/మూలపాఠ్యాన్ని సవరించు లలో ఏదో ఒకదాన్ని నొక్కి పేజీని దిద్దుబాటు మోడ్లో తెరిచినపుడు మీరు దిద్దుబాటు పెట్టెలో టైపు చెయ్యలేకపోతున్నారా?
::__ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 08:44, 1 జూన్ 2022 (UTC)
:::: అనాథ పేజీల జాబితా ఇచ్చినందుకు ధన్యవాదాలు [[User:Chaduvari|చదువరి]] గారు. నేను కంప్యూటరులోని కీబోర్డు వాడకుండా ఆన్లైన్ తెలుగు టైపింగ్ సైట్ లో మార్పులు చేసి, తెవికీలో ప్రచురిస్తున్నాను. ఇంతకాలం అలాగే ప్రచురించాను. ఇప్పుడు డైరెక్టుగా వికీలో తెలుగు టైపింగ్ చేద్దామని దిద్దుబాటు మోడ్లో తెరిచినపుడు దిద్దుబాటు పెట్టెలో ఇంగ్లీషు పాఠ్యం మాత్రమే టైపు అవుతోంది, తెలుగులోకి మార్చుకోవడానికి దిద్దుబాటు పెట్టెలో నొక్కినపుడు కనపడాల్సిన కీబోర్డు గుర్తు కనిపించడంలేదు.--[[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]] ([[వాడుకరి చర్చ:Batthini Vinay Kumar Goud|చర్చ]]) 09:00, 1 జూన్ 2022 (UTC)
:::::దిద్దుబాటు పెట్టెలో కర్సరు పెట్టగానే పెట్టెకు కుడివైపు చివర ఒక కీబోర్డు బొమ్మ తేలుతూ కనిపిస్తుంది. కాసేపటికి ఇది అదృశ్యమౌతుంది. కర్సరును బైటికి తీసి మళ్ళీ దిద్దుబాటు పెట్టెలో పెడితే మళ్ళీ కనిపిస్తుంది. కీబోర్డు బొమ్మ పక్కనే ఒక బాణం బొమ్మ ఉంటుంది. దాన్ని నొక్కితే మీకు కొన్ని ఎంపికలు కనిపిస్తాయి.. వాటిలో తెలుగు లిప్యంతరీకరణను ఎంచుకుంటే చాలు, ఇక మీరు ఇంగ్లీషు లిపిలో టైపు చెయ్యడం అది తెలుగులో రాసుకుంటూ పోవడం.. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 09:31, 1 జూన్ 2022 (UTC)
== ఆహ్వానం: '''వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ (WPWP) 2022''' ==
నమస్కారం
'''వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ (WPWP)''' అనేది ప్రతి యేటా నిర్వహించే ఉద్యమం. దీనిలో పాల్గొనే వాడుకరులు బొమ్మలు లేని వ్యాసాలలో బొమ్మలను చేరుస్తారు. వికీమీడియా నిర్వహించే అనేక ఫోటోగ్రఫీ పోటీలద్వారా, ఫోటో వాక్ల ద్వారా సేకరించిన ఫోటోలను వికీపీడియా వ్యాసాలలో ఉపయోగించడాన్ని ప్రోత్సహించడమే ఈ ఉద్యమం ఉద్దేశం. బొమ్మలు పాఠకుల దృష్టిని అక్షరాలకన్నా ఎక్కువగా ఆకర్షిస్తాయి. సచిత్ర వ్యాసాలు బొమ్మలు లేని వ్యాసాలతో పోలిస్తే ఆకర్షణీయంగా ఉండి పాఠకుల మనసును ఆకట్టుకుంటాయి.
[[వికీ లవ్స్ మాన్యుమెంట్స్]], వికీ లవ్స్ ఆఫ్రికా, వికీ లవ్స్ ఎర్త్, వికీ లవ్స్ ఫోక్లోర్ వంటి అనేక అంతర్జాతీయ పోటీలద్వారా, ఇతర అనేక మార్గాల ద్వారా వికీమీడియా కామన్స్లో ఎన్నో వేల చిత్రాలను చేర్చారు. ఐతే వీటిలో కొన్ని మాత్రమే వికీపీడియా వ్యాసాలలో ఉపయోగించబడ్డాయి. ఈ ఖాళీని పూరించడమే ఈ ప్రాజెక్టు లక్ష్యం.
ఈ ప్రాజెక్టుని ఘనంగా జరుపుకోవడానికి మన తెలుగు వికీపీడియా సభ్యులందరూ చొరవ తీసుకుంటారని ఆశిస్తున్నాము. ఆసక్తి గల సభ్యులు, మరిన్ని వివరాలకు , పాల్గొనటానికి ప్రాజెక్టు పేజీ [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2022|వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2022]] ని చూడగలరు.
మీ <span style="background:Gainsboro">[[వాడుకరి:Nskjnv|<font color="green">'''Nsk'''</font><font color="blue">'''Jnv'''</font>]] </span> 18:13, 29 జూన్ 2022 (UTC)
==[[సుదంశు పాండే]] వ్యాసం తొలగింపు ప్రతిపాదన==
[[Image:Ambox warning yellow.svg|left|link=|48px|]]
[[సుదంశు పాండే]] వ్యాసాన్ని ఈ దిగువ కారణం వలన తొలగింపు కొరకు ప్రతిపాదించాను  :
:'''18 రోజులుగా ఏక వాక్య వ్యాసం. తోలగించాలి.'''
వికీపీడియాలో నిర్మాణాత్మకమైన రచనలన్నీ స్వాగతించబడినప్పటికీ, [[WP:DEL|వివిధ కారణాల రీత్యా]] కొన్ని వ్యాసాలు లేదా రచనలను తొలగించాల్సిన అవసరం పడవచ్చు. ఈ వ్యాసాన్ని తొలగించకూడదని మీరు భావిస్తే, ఈ ప్రతిపాదనకు వ్యతిరేకంగా మీ వాదనను [[వికీపీడియా:తొలగింపు కొరకు వ్యాసాలు/సుదంశు పాండే]] పేజీలో రాయవచ్చు. లేదా [[చర్చ:సుదంశు పాండే|వ్యాసపు చర్చా పేజీలో]] నైనా రాయవచ్చు.
తొలగింపులో ఎత్తిచూపిన కారణాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని వ్యాసాన్ని మెరుగుపరచండి. ఏ మార్పూ చెయ్యకుండా, ఏ చర్చా లేకుండా తొలగింపు నోటీసును దయచేసి తీసెయ్యకండి. ➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 14:32, 9 ఆగస్టు 2022 (UTC) <!-- Template:Proposed deletion notify --> ➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 14:32, 9 ఆగస్టు 2022 (UTC)
:::తొలగింపు ప్రతిపాదన చేసిన వెంటనే ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించినందుకు ధన్యవాదాలు. ఆ వ్యాసంలో తొలగింపు మూసను తొలగించాను.➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 12:47, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
==[[అర్జున్ కనుంగో]] వ్యాసం తొలగింపు ప్రతిపాదన==
[[Image:Ambox warning yellow.svg|left|link=|48px|]]
[[అర్జున్ కనుంగో]] వ్యాసాన్ని ఈ దిగువ కారణం వలన తొలగింపు కొరకు ప్రతిపాదించాను  :
:'''గత 19 రోజులుగా ఏక వాక్య వ్యాసం. తొలగించాలి.'''
వికీపీడియాలో నిర్మాణాత్మకమైన రచనలన్నీ స్వాగతించబడినప్పటికీ, [[WP:DEL|వివిధ కారణాల రీత్యా]] కొన్ని వ్యాసాలు లేదా రచనలను తొలగించాల్సిన అవసరం పడవచ్చు. ఈ వ్యాసాన్ని తొలగించకూడదని మీరు భావిస్తే, ఈ ప్రతిపాదనకు వ్యతిరేకంగా మీ వాదనను [[వికీపీడియా:తొలగింపు కొరకు వ్యాసాలు/అర్జున్ కనుంగో]] పేజీలో రాయవచ్చు. లేదా [[చర్చ:అర్జున్ కనుంగో|వ్యాసపు చర్చా పేజీలో]] నైనా రాయవచ్చు.
తొలగింపులో ఎత్తిచూపిన కారణాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని వ్యాసాన్ని మెరుగుపరచండి. ఏ మార్పూ చెయ్యకుండా, ఏ చర్చా లేకుండా తొలగింపు నోటీసును దయచేసి తీసెయ్యకండి. ➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 14:33, 9 ఆగస్టు 2022 (UTC) <!-- Template:Proposed deletion notify --> ➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 14:33, 9 ఆగస్టు 2022 (UTC)
:::తొలగింపు ప్రతిపాదన చేసిన వెంటనే ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించినందుకు ధన్యవాదాలు. ఆ వ్యాసంలో తొలగింపు మూసను తొలగించాను.➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 12:47, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
==[[జితేంద్ర జోషి]] వ్యాసం తొలగింపు ప్రతిపాదన==
[[Image:Ambox warning yellow.svg|left|link=|48px|]]
[[జితేంద్ర జోషి]] వ్యాసాన్ని ఈ దిగువ కారణం వలన తొలగింపు కొరకు ప్రతిపాదించాను  :
:'''20 రోజులుగా ఏక వాక్య వ్యాసం తొలగించాలి.'''
వికీపీడియాలో నిర్మాణాత్మకమైన రచనలన్నీ స్వాగతించబడినప్పటికీ, [[WP:DEL|వివిధ కారణాల రీత్యా]] కొన్ని వ్యాసాలు లేదా రచనలను తొలగించాల్సిన అవసరం పడవచ్చు. ఈ వ్యాసాన్ని తొలగించకూడదని మీరు భావిస్తే, ఈ ప్రతిపాదనకు వ్యతిరేకంగా మీ వాదనను [[వికీపీడియా:తొలగింపు కొరకు వ్యాసాలు/జితేంద్ర జోషి]] పేజీలో రాయవచ్చు. లేదా [[చర్చ:జితేంద్ర జోషి|వ్యాసపు చర్చా పేజీలో]] నైనా రాయవచ్చు.
తొలగింపులో ఎత్తిచూపిన కారణాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని వ్యాసాన్ని మెరుగుపరచండి. ఏ మార్పూ చెయ్యకుండా, ఏ చర్చా లేకుండా తొలగింపు నోటీసును దయచేసి తీసెయ్యకండి. ➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 14:34, 9 ఆగస్టు 2022 (UTC) <!-- Template:Proposed deletion notify --> ➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 14:34, 9 ఆగస్టు 2022 (UTC)
:::తొలగింపు ప్రతిపాదన చేసిన వెంటనే ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించినందుకు ధన్యవాదాలు. ఆ వ్యాసంలో తొలగింపు మూసను తొలగించాను.➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 12:47, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
==[[సిద్ధార్థ జాదవ్]] వ్యాసం తొలగింపు ప్రతిపాదన==
[[Image:Ambox warning yellow.svg|left|link=|48px|]]
[[సిద్ధార్థ జాదవ్]] వ్యాసాన్ని ఈ దిగువ కారణం వలన తొలగింపు కొరకు ప్రతిపాదించాను  :
:'''గత 22 రోజులుగా ఏక వాక్య వ్యాసం తొలగించాలి'''
వికీపీడియాలో నిర్మాణాత్మకమైన రచనలన్నీ స్వాగతించబడినప్పటికీ, [[WP:DEL|వివిధ కారణాల రీత్యా]] కొన్ని వ్యాసాలు లేదా రచనలను తొలగించాల్సిన అవసరం పడవచ్చు. ఈ వ్యాసాన్ని తొలగించకూడదని మీరు భావిస్తే, ఈ ప్రతిపాదనకు వ్యతిరేకంగా మీ వాదనను [[వికీపీడియా:తొలగింపు కొరకు వ్యాసాలు/సిద్ధార్థ జాదవ్]] పేజీలో రాయవచ్చు. లేదా [[చర్చ:సిద్ధార్థ జాదవ్|వ్యాసపు చర్చా పేజీలో]] నైనా రాయవచ్చు.
తొలగింపులో ఎత్తిచూపిన కారణాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని వ్యాసాన్ని మెరుగుపరచండి. ఏ మార్పూ చెయ్యకుండా, ఏ చర్చా లేకుండా తొలగింపు నోటీసును దయచేసి తీసెయ్యకండి. ➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 14:34, 9 ఆగస్టు 2022 (UTC) <!-- Template:Proposed deletion notify --> ➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 14:34, 9 ఆగస్టు 2022 (UTC)
:::తొలగింపు ప్రతిపాదన చేసిన వెంటనే ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించినందుకు ధన్యవాదాలు. ఆ వ్యాసంలో తొలగింపు మూసను తొలగించాను.➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 12:47, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
==[[గోవింద్ నామ్దేవ్]] వ్యాసం తొలగింపు ప్రతిపాదన==
[[Image:Ambox warning yellow.svg|left|link=|48px|]]
[[గోవింద్ నామ్దేవ్]] వ్యాసాన్ని ఈ దిగువ కారణం వలన తొలగింపు కొరకు ప్రతిపాదించాను  :
:'''20 రోజులుగా ఏక వాక్య వ్యాసం. తొలగించాలి.'''
వికీపీడియాలో నిర్మాణాత్మకమైన రచనలన్నీ స్వాగతించబడినప్పటికీ, [[WP:DEL|వివిధ కారణాల రీత్యా]] కొన్ని వ్యాసాలు లేదా రచనలను తొలగించాల్సిన అవసరం పడవచ్చు. ఈ వ్యాసాన్ని తొలగించకూడదని మీరు భావిస్తే, ఈ ప్రతిపాదనకు వ్యతిరేకంగా మీ వాదనను [[వికీపీడియా:తొలగింపు కొరకు వ్యాసాలు/గోవింద్ నామ్దేవ్]] పేజీలో రాయవచ్చు. లేదా [[చర్చ:గోవింద్ నామ్దేవ్|వ్యాసపు చర్చా పేజీలో]] నైనా రాయవచ్చు.
తొలగింపులో ఎత్తిచూపిన కారణాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని వ్యాసాన్ని మెరుగుపరచండి. ఏ మార్పూ చెయ్యకుండా, ఏ చర్చా లేకుండా తొలగింపు నోటీసును దయచేసి తీసెయ్యకండి. ➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 14:35, 9 ఆగస్టు 2022 (UTC) <!-- Template:Proposed deletion notify --> ➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 14:35, 9 ఆగస్టు 2022 (UTC)
:::తొలగింపు ప్రతిపాదన చేసిన వెంటనే ఈ వ్యాసాన్ని విస్తరించినందుకు ధన్యవాదాలు. ఆ వ్యాసంలో తొలగింపు మూసను తొలగించాను.➤ <span style="white-space:nowrap;text-shadow:white 0em 0em 0.8em,#FF5800 -0.8em -0.8em 0.9em,#00FF00 0.7em 0.7em 0.8em;color:#00FF00"><span style="color:blue"> [[User:K.Venkataramana|కె.వెంకటరమణ]] ❋ [[User talk:K.Venkataramana|చర్చ]]</span></span> 12:47, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
gldeuov9h7bpqwqstiwueudxp1szjon
వికారాబాద్ మండలం
0
268676
3620349
3566353
2022-08-11T02:08:28Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాల చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=వికారాబాద్ మండలం|district=వికారాబాదు జిల్లా|latd=17.33|latm=|lats=|latNS=N|longd=77.90|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Vikarabad Vikarabad-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=వికారాబాద్|villages=25|area_total=|population_total=85410|population_male=42769|population_female=42641|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=63.60|literacy_male=74.59|literacy_female=52.47}}
'''వికారాబాద్ మండలం''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని [[వికారాబాదు జిల్లా|వికారాబాదు జిల్లాకు]] చెందిన ఒక మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 248 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[రంగారెడ్డి జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Vikarabad.pdf|title=వికారాబాదు జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227081746/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Vikarabad.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం వికారాబాదు రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది చేవెళ్ళ డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 39 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో రెండు నిర్జన గ్రామాలు. [[వికారాబాద్]], ఈ మండలానికి కేంద్రం
== మండల గణాంకాలు ==
[[దస్త్రం:Rangareddy mandals Vikarabad pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త రంగారెడ్డి జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం జనాభా - మొత్తం 85,410 - పురుషులు 42,769 - స్త్రీలు 42,641<ref name="”మూలం”2">http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&districtcode=03{{Dead link|date=జనవరి 2020 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref> అక్షరాస్యత - మొత్తం 63.60% - పురుషులు 74.59% - స్త్రీలు 52.47%. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 274 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 89,496. జనాభాలో పురుషులు 44,806 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 44,690. మండలంలో 19,075 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
== భౌగోళిక సరిహద్దులు ==
ఈ మండలానికి వికారాబాద్ మండలం పశ్చిమ వికారాబాదు జిల్లా మధ్యభాగంలో 7 మండలాలను సరిహద్దులుగా కలిగి ఉంది. తూర్పున [[చేవెళ్ళ మండలం]], ఈశాన్యాన [[నవాబ్పేట్ మండలం|నవాబ్పేట మండలం]], ఆగ్నేయాన [[పూడూర్ మండలం|పూడూర్ మండలం]], దక్షిణాన [[పరిగి మండలం (వికారాబాదు జిల్లా)|పరిగి మండలం]], పశ్చిమాన [[ధరూర్ మండలం (వికారాబాదు జిల్లా)|ధరూర్ మండలం]], వాయువ్యాన [[బంట్వారం మండలం|బంట్వారం మండలం,]] ఉత్తరాన [[మోమిన్పేట్ మండలం|మోమిన్పేట్ మండలం]] సరిహద్దులుగా ఉన్నాయి.
== మండలంలోని పట్టణాలు ==
* [[వికారాబాద్|వికారాబాద్ (ఎన్.పి)]]
== మండలంలోని రెవెన్యూ గ్రామాలు ==
ఈ మండలంలో మొత్తం 39 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి.{{Div col|colwidth=20em|rules=yes|gap=2em}}
# [[పీలారం]]
# [[మదన్పల్లి (వికారాబాద్)|మదన్పల్లి]]
# [[ఫూల్మద్ది]]
# [[ఎర్రవల్లి (వికారాబాద్)|ఎర్రవల్లి]]
# [[అత్త్వెల్లి (వికారాబాద్ మండలం)|అత్త్వెల్లి]]
# [[కొంపల్లి (వికారాబాద్)|కొంపల్లి]]
# [[గిర్గెట్పల్లి]]
# [[నారాయణపూర్ (వికారాబాద్)|నారాయణపూర్]]
# [[పెండ్లిమడుగు]]
# [[కామారెడ్డిగూడ]]
# [[పాతూరు (వికారాబాదు)|పాతూరు]]
# [[పులుసుమామిడి (వికారాబాద్)|పులుసుమామిడి]]
# [[సిడ్లూర్ ముంగల్]]
# [[సిడ్లూర్ (చెంచెలం)]]
# [[సిడ్లూర్ పైగా]]
# [[పీరంపల్లి (వికారాబాద్)|పీరంపల్లి]]
# [[బుర్హన్పల్లి (వికారాబాద్)|బుర్హన్పల్లి]]
# [[ధన్నారం (వికారాబాద్)|ధన్నారం]]
# [[బూర్గుపల్లి (వికారాబాద్)|బూర్గుపల్లి]]
# [[దాచారం (వికారాబాద్)|దాచారం]]
# [[ఐనాపూర్ (వికారాబాద్)|ఐనాపూర్]]
# [[గొట్టిముక్కల (వికారాబాదు)|గొట్టిముక్కల]]
# [[మద్గుల్ చిట్టెంపల్లి]]
# [[గుడ్పల్లి]]
# [[మైలార్దేవరంపల్లి]]
# [[వికారాబాద్ |వికారాబాద్]]
# [[జైదుపల్లి]]
# [[గొడంగూడ|గోదంగూడ]]
# [[సర్పన్పల్లి]]
# [[అలంపల్లి (వికారాబాద్)|అలంపల్లి]]
# [[కొత్తగడి (వికారాబాద్)|కొత్తగడి]]
# [[గంగారం (వికారాబాద్)|గంగారం]]
# [[రాళ్ళ చిట్టంపల్లి (వికారాబాద్)|రాళ్ళ చిట్టంపల్లి]]
# [[ఎన్నెపల్లి]]
# [[శివారెడ్డిపేట్]]
# [[కొత్రేపల్లి]]
# [[అనంతగిరిపల్లి (వికారాబాద్)|అనంతగిరిపల్లి]]
{{Div end}}
గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు రెండు పరిగణించబడలేదు.
గమనిక: వికారాబాద్ పురపాలక సంఘాన్ని ఏర్పాటు చేసేటప్పుడు పరిసర రెవెన్యూ గ్రామాలైన ఎన్నెపల్లి, శివారెడ్డిపేట్, కొత్రెపల్లి, అనంతగిరిపల్లి గ్రామాలు పురపాలకసంఘం పరిధిలో విలీనం చేసారు.
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{వికారాబాదు జిల్లా మండలాలు}}
a5hc2az9xhzmuaw7dgvl9qyvfsiey53
కోదాడ మండలం
0
268705
3620394
3570446
2022-08-11T06:06:06Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాల చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=కోదాడ మండలం|district=సూర్యాపేట జిల్లా|latd=16|latm=59|lats=52|latNS=N|longd=79|longm=57|longs=55|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Suryapet Kodad-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=కోదాడ|villages=16|area_total=|population_total=133130|population_male=66604|population_female=66526|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=65.08|literacy_male=75.19|literacy_female=54.35|pincode=508206}}
'''కోదాడ మండలం,'''[[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సూర్యాపేట జిల్లా|సూర్యాపేట జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 246 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016 </ref> 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[నల్గొండ జిల్లా]]<nowiki/>లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|title=సూర్యాపేట జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227080545/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం కోదాడ రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది సూర్యాపేట డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 12 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. నిర్జన గ్రామాలు లేవు. మండలకేంద్రం, [[కోదాడ]].
== మండల జనాభా ==
[[దస్త్రం:Nalgonda mandals Kodada pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త నల్గొండ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2011 భారత జనాభా లెక్కల ప్రకారం సూర్యాపేట జిల్లాకు చెందిన కోదాడ మండలం మొత్తం జనాభా 1,33,130. వీరిలో 66,604 మంది పురుషులు కాగా 66,526 మంది మహిళలు ఉన్నారు. కోదాడ మండలం పరిధిలో మొత్తం 34,366 కుటుంబాలు నివసిస్తున్నాయి. కోదాడ మండల సగటు సెక్స్ నిష్పత్తి 999.2011 భారత జనాభా లెక్కల ప్రకారం మొత్తం జనాభాలో 48.2% మంది పట్టణ ప్రాంతాల్లో నివసిస్తుండగా, 51.8% మంది గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో నివసిస్తున్నారు. పట్టణ ప్రాంతాల్లో సగటు అక్షరాస్యత రేటు 81.7% కాగా, గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో 62.9%గా ఉంది. కోదాడ మండలంలోని పట్టణ ప్రాంతాల లింగ నిష్పత్తి 1,007 కాగా, గ్రామీణ ప్రాంతాల లింగ నిష్పత్తి 992గా ఉంది.మండలం పరిధిలో 0-6 సంవత్సరాల వయస్సు గల పిల్లల జనాభా 13217 మంది ఉన్నారు.ఇది మొత్తం జనాభాలో 10%గా ఉంది.వారిలో 0-6 సంవత్సరాల మధ్య 6759 మంది మగ పిల్లలు, 6458 మంది ఆడ పిల్లలు ఉన్నారు.మండల పిల్ల లింగనిష్పత్తి రేటు 955, ఇది కోదాడ మండల సగటు లింగ నిష్పత్తి 999 కన్నా తక్కువ.మండల మొత్తం అక్షరాస్యత 72.03%. కోడాడ్ పురుషుల అక్షరాస్యత రేటు 71.91%, మహిళా అక్షరాస్యత రేటు 57.84%.<ref>{{Cite web|url=https://www.censusindia.co.in/subdistrict/kodad-mandal-nalgonda-andhra-pradesh-4668|title=Kodad Mandal Population, Religion, Caste Nalgonda district, Andhra Pradesh - Census India|website=www.censusindia.co.in|language=en-US|access-date=2021-04-13}}</ref>
2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 175 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 1,11,940. జనాభాలో పురుషులు 55,911 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 56,029. మండలంలో 28,702 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
== మండలంలోని గ్రామాలు ==
=== రెవిన్యూ గ్రామాలు ===
#[[కోదాడ]]
# [[దొరకుంట]]
# [[చిమిర్యాల (కోదాడ)|చిమిర్యాల]]
# [[కొమరబండ]]
# [[కాపుగల్లు]]
# [[గుడిబండ (కోదాడ మండలం)|గుడిబండ]]
# [[తొగర్రాయి (కోదాడ)|తొగర్రాయి]]
# [[యర్రారం]]
# [[గణపవరం (కోదాడ)|గణపవరం]]
# [[కూచిపూడి (కోదాడ)|కూచిపూడి]]
# [[రెడ్లకుంట]]
# [[తమ్మరబండపాలెం]]
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{సూర్యాపేట జిల్లా మండలాలు}}
mxdp4u0mzh8jwzxs0eeujlke3oktr4h
సూర్యాపేట మండలం
0
268734
3620511
3454778
2022-08-11T10:42:26Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాలు, పాత మ్యాపు, సపె చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=సూర్యాపేట మండలం|district=సూర్యాపేట జిల్లా|latd=17.151487|latm=|lats=|latNS=N|longd=79.620151|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Suryapet Suryapet-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=సూర్యాపేట|villages=16|area_total=219|population_total=155422|population_male=77072|population_female=78350|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=|literacy_male=|literacy_female=|pincode=508213}}సూర్యాపేట మండలం, [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సూర్యాపేట జిల్లా|సూర్యాపేట జిల్లాకు]] చెందిన ఒక మండలం.<ref name=":0">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 246 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016 </ref> [[సూర్యాపేట]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఈ మండలంలో 3 నిర్జన గ్రామాలుతో కలిపి 20 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. మండలం కోడ్: 04638.<ref>{{Cite web|url=http://vlist.in/sub-district/04638.html|title=Suryapet Mandal Villages, Nalgonda, Andhra Pradesh @VList.in|website=vlist.in|access-date=2020-06-21|archive-url=https://web.archive.org/web/20190906222443/http://vlist.in/sub-district/04638.html|archive-date=2019-09-06|url-status=dead}}</ref> ఈ మండలం [[భువనగిరి లోకసభ నియోజకవర్గం|భువనగిరి లోకసభ నియోజకవర్గంలోని]], [[సూర్యాపేట అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం|సూర్యాపేట శాసనసభ నియోజకవర్గం]] పరిధిలో భాగంగా నిర్వహించబడుతుంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[నల్గొండ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|title=సూర్యాపేట జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227080545/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం సూర్యాపేట రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.
== నల్గొండ జిల్లా నుండి మార్పు ==
[[దస్త్రం:Nalgonda mandals Suryapeta pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త నల్గొండ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
లోగడ సూర్యాపేట మండలం,[[నల్గొండ జిల్లా]], సూర్యాపేట రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలో ఉంది.2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా సూర్యాపేట మండలాన్ని,కొత్తగా ఏర్పడిన సూర్యాపేట జిల్లా పరిధిలోకి చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వులు జారీ చేసింది.<ref name=":0" />
2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 219 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 155,422. జనాభాలో పురుషులు 77,072 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 78,350. మండలంలో 38,012 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
== మండలంలోని గ్రామాలు ==
=== రెవిన్యూ గ్రామాలు ===
# [[బాలెంల]]
# [[రాయన్ గూడెం|రామన్నగూడ]]
# [[ఎర్కారం]]
# [[రామవరం (సూర్యాపేట)|రామవరం]]
# [[రామచంద్రాపురం (సూర్యాపేట)|రామచంద్రాపురం]]
# [[సోలిపేట్ (సూర్యాపేట)|సోలిపేట్]]
# [[ఎండ్లపల్లి]]
# [[టేకుమట్ల (సూర్యాపేట)|టేకుమట్ల]]
# [[పిన్నయ్యపాలెం]]
# [[పిల్లలమర్రి]]
#[[సూర్యాపేట]]
# [[ఇమాంపేట్]]
# [[కేశారం]]
# [[తాల్లఖమ్మంపాడు]]
# [[కొంకతిమ్మని అన్నారం|కె.టి.అన్నారం]]
# [[కాసారబాద్]]
#[[బి మాదారం|బి.మాదారం]]
గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు మూడు పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{సూర్యాపేట జిల్లా మండలాలు}}
c277nbksa6g0gkh3v8qtycb7zhzfqho
సుమేరియన్ నాగరికత
0
270032
3620145
3620056
2022-08-10T12:48:38Z
Inquisitive creature
49670
/* సంస్కృతి */ లింకులు చేర్చబడ్డాయి
wikitext
text/x-wiki
{{Ancient history}}
సుమేరు <ref group="గమనిక"></ref>
[[నాగరికత]] [[తామ్ర శిలా యుగం]], మొదటి [[కంచుయుగం|కంచు యుగ]] కాలాల్లో, సుమారు క్రీ.పూ. 5–6 సహస్రాబ్దుల్లో, దక్షిణ [[మెసొపొటేమియా]] (ఆధునిక దక్షిణ-మధ్య [[ఇరాక్]]) ప్రాంతములో మొదలైంది. ఇది మెసొపొటేమియాలోని నాగరికతల్లో మొదటిది. [[సింధు లోయ నాగరికత|సింధూ నాగరికత]], [[:en:Ancient Egypt|ప్రాచీన ఈజిప్టు]], [[:en:Elam|ఈలము]], [[:en:ancient china|ప్రాచీన చైనా]], [[:en:Minoan civilization|మనోవు నాగరికత]], [[:en:Caral-Supe civilization|కారలు నాగరికత]]లతో పాటు [[:en:Cradle of civilization|ప్రపంచంలోని మొట్టమొదటి నాగరికతలలో]] ఇది కూడా ఒకటి. [[:en:Tigris|టైగ్రిసూ]], [[యూఫ్రటీస్|యూఫ్రెటీసు]] లోయలలో నివసించిన సుమేరు రైతులు ధాన్యం, ఇతర పంటలను విస్తారంగా సాగుచేసారు. ఆ పంట మిగులు వారు పట్టణావాసాలు ఏర్పరిచేందుకు దోహదపడింది. క్రీ.పూ 3000 నాటికీ [[:en:Proto-writing|ఆదిలేఖన పద్ధతులు]] ఈ నాగరికతలో కనిపిస్తాయి. ఈ నాగరికత యొక్క అత్యంత పురాతన రచనలు [[:en:uruk|ఉరుక్]], [[:en:Jemdet Nasr|జెమ్డేట్ నస్ర్]] నగరాలలో లభించాయి. ఇవీ క్రీ.పూ 3500–3000 నాటివి.
==ఉచ్చారణ==
సుమేరు అనే పదాన్ని బ్రిటిష్ ఆంగ్లములో సూమర్ (రకారము పలుకబడదు. సూమహ్కీ సూమర్కీ మధ్యస్థంగా ఉంటుంది. ([[Help:IPA/English|/ˈsuːmər/]])) అని పలుకగా, అమెరికా వారు సూమఱ్(దాదాపుగా) అని పలుకుతారు. భారతీయ ఆంగ్ల ఉచ్ఛారణలో సుమేరు కీ సుమాహ్కీ మధ్యస్థంగా పలుకబడుతుంది.
==పుట్టుపూర్వోత్తరాలు==
సుమేరు లో సుమారు క్రీ.పూ. 5500–4000 మధ్యన మనుషులు స్థిరనివాసాలు ఏర్పర్చుకున్నారని చరిత్రకారుల అంచనా. వీరు [[:en: Western Asia|పశ్చిమాసియా]] వాసులయ్యుండొచ్చు. పట్టణాలూ, నదులూ, వృత్తులకు ఉన్న పేర్ల ఆధారంగా వీరు సుమేరు భాష మాట్లాడేవారని తెలుస్తోంది. ఈ భాష [[:en:language isolate|ఏ కుటుంబానికీ చెందినది కాదు]]. తరువాతి సెమిట భాషల వలె కాక ఇది ఒక అగ్లూటినేటివ్ లాంగ్వేజ్ ({{ill|agglutinative language|en}}).
<ref>{{Cite web|url=http://oi.uchicago.edu/OI/MUS/ED/TRC/MESO/writing.html|title=Ancient Mesopotamia. Teaching materials|publisher=Oriental Institute in collaboration with Chicago Web Docent and eCUIP, The Digital Library|access-date=5 March 2015}}</ref><ref>
[http://www.metmuseum.org/toah/hd/ubai/hd_ubai.htm "The Ubaid Period (5500–4000 B.C.)" In Heilbrunn Timeline of Art History. Department of Ancient Near Eastern Art. The Metropolitan Museum of Art, New York (October 2003)]</ref><ref>[https://www.britishmuseum.org/explore/highlights/articles/u/ubaid_culture.aspx "Ubaid Culture", The British Museum]</ref><ref>[http://oi.uchicago.edu/pdf/saoc63.pdf "Beyond the Ubaid", (Carter, Rober A. and Graham, Philip, eds.), University of Durham, April 2006]</ref>
[[File:Blau Monuments (front).jpg|thumb|upright=1.5|[[:en:Blau Monuments|బ్లౌ స్మారక చిహ్నాలు]]. ప్రస్తుతం బ్రిటిష్ సంగ్రహశాలలో ఉన్న ఇవి జెమ్డెట్ నస్ర్ కాలంలో క్రీ.పూ 3100–2700 మధ్యలో చెక్కబడినవి. వీటిలో ఆ కాలం నాటి సుమేరుల బొమ్మలూ అలాగే ఆదిమ శరాకార లిపిలో ఉన్న గుర్తులూ కనిపిస్తాయి.]]
ఐతే [[:en:North Africa|ఉత్తర ఆఫ్రికా]]లోని అలనాటి [[:en:African humid period|పచ్చటి సహారా]]లో నివసించిన వారే [[మధ్యప్రాచ్యం|మధ్యప్రాచ్యము]]లోని సుమేరుకు వలస వచ్చి అక్కడ వ్యవసాయాన్ని వ్యాపింపజేసారని మరికొందరి పరిశోధకుల వాదన.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=MJWcSRSz9wEC&pg=PA22|title=Prehistoric Iberia: Genetics, Anthropology, and Linguistics : [proceedings of an International Conference on Prehistoric Iberia : Genetics, Anthropology, and Linguistics, Held November 16–17, 1998, in Madrid, Spain]|last1=Arnaiz-Villena|first1=Antonio|last2=Martínez-Laso|first2=Jorge|last3=Gómez-Casado|first3=Eduardo|date=2000|publisher=Springer Science & Business Media|isbn=978-0-306-46364-8|pages=22}}</ref> కానీ వ్యవసాయము మొదట [[:en:Fertile Crescent|ఫెర్టైల్ క్రిసెంట్]]లో<ref group="గమనిక">అనువాదము=సారవంతమైన నెలవంక. ఆ నేల నెలవంక ఆకారములో ఉన్నందున ఈ పేరు వచ్చినది</ref>మొదలైందని బలమైన ఆధారాలున్నందున ఈ పరికల్పనకు పెద్దగా మద్దతు లభించలేదు.<ref name="Genomic insights into the origin of">{{cite journal |last1=Lazaridis |first1=I. |last2=Nadel |first2=D. |last3=Rollefson |first3=G. |title=Genomic insights into the origin of farming in the ancient Near East |journal=Nature |date=2016 |volume=536 |issue=7617 |pages=419–424 |doi=10.1038/nature19310 |pmid=27459054 |url= |pmc=5003663 |bibcode=2016Natur.536..419L }}</ref> ప్రత్యేకించి సుమేరులను గూర్చి చెప్పనప్పటికీ, 2016లో లౙారిడిస్ బృందము మధ్యప్రాచ్యములోని సెమిట సంస్కృతి మొదలవ్వడానికి ముందు నివసించిన వారిలో, ముఖ్యంగా [[:en:Natufian culture|నాటూఫుల్లో]], [[:en:Haplogroup E-M215 (Y-DNA)|కొంత ఉత్తర ఆఫ్రికా సంతతి]] ఉందని ప్రతాపాదించారు. వీరు నాటూఫులూ, [[:en:Pre-Pottery Neolithic|ప్రీ పోటరీ నియోలిథిక్ కాలపు]] వారి పై జన్యు పరిశోధనలు చేసి, ఈ నిర్ణయానికి వచ్చారు.<ref name="Genomic insights into the origin of"/><ref>"Craniometric analyses have suggested an affinity between the Natufians and populations of north or sub-Saharan Africa, a result that finds some support from Y chromosome analysis which shows that the Natufians and successor Levantine Neolithic populations carried haplogroup E, of likely ultimate African origin, which has not been detected in other ancient males from West Eurasia. However, no affinity of Natufians to sub-Saharan Africans is evident in our genome-wide analysis, as present-day sub-Saharan Africans do not share more alleles with Natufians than with other ancient Eurasians" (తెలుగు అనువాదము: కపాలమాపన విశ్లేషణల్లో నాటూఫులకూ, ఉత్తర సహారా అలాగే సహారాకు దక్షిణాన ఉండే వారితో కూడా జన్యు సంబంధాలుండే అవకాశముందని తెలిసింది. పురుష వర్ణగ్రాహక విశ్లేషణలు కూడా నాటూఫులూ, వారి వారసులైన నవీన శిలా యుగపు లెవాంటు సమాజాల్లో ఆఫ్రికా సంతతికి చెందిన యుగ్మ వికల్పాలు ఉన్నట్లుగా తేల్చాయి. ఈ వికల్పములు పడమటి యురాసియుల్లో లేవు. కానీ మా విశ్లేషణల్లో సహారాకు దక్షిణాన ఉండే ఆధునిక ఆఫ్రికా వాసులకు, నాటూఫులతో ఇతర యురాసియులకంటే దగ్గరి జన్యు సంబంధములున్నాయనడానికి ఆధారాలేమీ లభించలేదు.) in {{Cite journal|last1=Reich|first1=David|last2=Pinhasi|first2=Ron|last3=Patterson|first3=Nick|last4=Hovhannisyan|first4=Nelli A.|last5=Yengo|first5=Loic|last6=Wilson|first6=James F.|last7=Torroni|first7=Antonio|last8=Tönjes|first8=Anke|last9=Stumvoll|first9=Michael|date=August 2016|title=Genomic insights into the origin of farming in the ancient Near East|journal=Nature|volume=536|issue=7617|pages=419–424|doi=10.1038/nature19310|pmid=27459054|pmc=5003663|issn=1476-4687|bibcode=2016Natur.536..419L}}</ref> ఇది కాక 2013లో నాలుగు సుమేరు అస్థిపంజరాల నుండి సేకరించిన డి.ఎన్.ఎ నమూనాలపై జన్యు విశ్లేషణ పరీక్షలు జరుపగా, వారికీ సింధు నాగరికత వారికీ సారూప్యతలున్నట్లు తెలిసింది. పురాతన [[:en:Indus–Mesopotamia relations|సింధూ-మెసొపొటేమియా సంబంధాల]] వల్ల ఇది జరిగి ఉండవచ్చు.<ref name="EBA">{{cite journal |last1=Płoszaj |first1=Tomasz |last2=Chaubey |first2=Gyaneshwer |last3=Jędrychowska-Dańska |first3=Krystyna |last4=Tomczyk |first4=Jacek |last5=Witas |first5=Henryk W. |title=mtDNA from the Early Bronze Age to the Roman Period Suggests a Genetic Link between the Indian Subcontinent and Mesopotamian Cradle of Civilization |journal=PLOS ONE |date=11 September 2013 |volume=8 |issue=9 |pages=e73682 |doi=10.1371/journal.pone.0073682 |pmid=24040024 |language=en |issn=1932-6203|pmc=3770703 |bibcode=2013PLoSO...873682W |doi-access=free }}</ref> ఇవికాక సుమేరులలో [[:en:Hurrians|హరియులూ]], ఇంకా [[:en:Urartu|ఉరాట్యుల]] సంతతి కూడా ఉందనడానికీ, తద్వారా వీరు [[:en:Caucasus|కోకసస్]] నుండి వలస వచ్చారనీ చెప్పేందుకు కూడా ఆధారాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=Sumerians had connections with the Caucasus|url=https://scientificrussia.ru/articles/shumery-imeli-svjazi-na-kavkaze|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415032734/https://scientificrussia.ru/articles/shumery-imeli-svjazi-na-kavkaze|archive-date=2021-04-15|access-date=|website=|publisher=scientificrussia}}</ref><ref>{{Cite web|last=|first=|year=2014|title=Lexical Matches between Sumerian and Hurro-Urartian: Possible Historical Scenarios|url=https://cdli.ucla.edu/pubs/cdlj/2014/cdlj2014_004.html|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=|website=|publisher=Cuneiform Digital Library Journal}}</ref><ref>{{Cite book|last=|first=|title=The Diversity of the Chechen culture: from historical roots to the present|url=https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000186004|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=|website=|year=2009|publisher=UNESCO|page=14|isbn=978-5-904549-01-5}}</ref>
సుమేరులకు ముందు ఈ ప్రాంతములో నివాసమున్న ఆది మానవులని [[:en:Proto-Euphratean language|ప్రోటో-యూఫ్రెటీయన్స్]] లేదా ఉబైడులుగా పిలుస్తారు.<ref name="britannica">{{cite web| url= http://www.britannica.com/EBchecked/topic/573176/Sumer |title=Sumer (ancient region, Iraq) |publisher= Britannica.com | work=Britannica Online Encyclopedia |accessdate=2012-03-29}}</ref>
ఉత్తర మెసొపొటేమియా [[:en:samarra culture|సామర్రా సంస్కృతి]] వారి నుండి వీరు ఉద్భవించారని సిద్ధాంతీకరించారు.<ref>{{Cite book | url = https://books.google.com/?id=dWuQ70MtnIQC&pg=PA51&dq=samarra+culture#v=snippet&q=%22As%20the%20Samarra%20culture%20spread%20south%2C%20it%20evolved%20into%20the%20Ubaid%20culture%22&f=false | title = Cities, Change, and Conflict: A Political Economy of Urban Life | isbn = 978-0495812227 | author1 = Kleniewski | first1 = Nancy | last2 = Thomas | first2 = Alexander R | date = 2010-03-26}}</ref><ref>{{Cite book | url = https://books.google.com/?id=tupSM5y9yEkC&pg=PA139&dq=samarra+culture#v=onepage&q=%22cultural%20descendants%20of%20the%20originating%20Samarran%20culture%22&f=false | title = The Near East: Archaeology in the "Cradle of Civilization" | isbn = 978-0415047425 | author1 = Maisels | first1 = Charles Keith | year = 1993}}</ref><ref>{{Cite book | url = https://books.google.com/?id=i7_hcCxJd9AC&pg=PA147&dq=ubaid+samarra#v=snippet&q=%22Ubaid%200%20is%20thus%20clearly%20derived%20from%20the%20earliest%20culture%20to%20move%20into%20lower%20mesopotamia%2C%20the%20Samarra%22&f=false | title = Early Civilizations of the Old World: The Formative Histories of Egypt, the Levant, Mesopotamia, India and China | isbn = 978-0415109765 | author1 = Maisels | first1 = Charles Keith | year = 2001}}</ref><ref>{{Cite book | url = https://books.google.com/?id=zmvNogJO2ZgC&pg=PA505&dq=samarra+culture#v=onepage&q=%22similar%20to%20those%20of%20the%20ubaid%20period%22&f=false | title = A dictionary of archaeology | isbn = 978-0631235835 | author1 = Shaw | first1 = Ian | last2 = Jameson | first2 = Robert | year = 2002}}</ref> సుమేరులు ఎన్నడూ ఉబైడుల గురించి ప్రస్తావించ లేదు కానీ వీరే సుమేర్లోని మొట్టమొదటి నాగరిక శక్తి అని అనేక ఆధునిక పరిశోధకుల అభిప్రాయం. వారు చిత్తడి నేల నుండి నీటిని బయటకు పారించి [[వ్యవసాయం|వ్యవసాయానికి]] అనువుగా మలిచారు, వాణిజ్యం అభివృద్ధి చేసి, [[చేనేత|నేతపనీ]], [[:en:Leather crafting|తోలుపని]], [[లోహక్రియ| లోహపు పని]], [[:en:Masonry|తాపీపనీ]], [[మృణ్మయ పాత్రలు| మృణ్మయకళలలో]] నైపుణ్యం సాధించారు.<ref name="britannica" />
[[File:Enthroned King of Ur.jpg|thumb|upright=1.5|ఇది సుమారు క్రీ.పూ 2600లో చెక్కబడ్డ [[:en:Standard of Ur|ఉర్ కేతనం]]. ఇందులో పరిచారకుల మధ్యన సింహాసనం పై కూర్చున్న [[:en:Ur|ఉర్]] రాజును మనం చూడవచ్చు. ఇతడు [[:en:Ur-Pabilsag|ఉర్-పబిల్సాగ్]] అయ్యుంటాడని శాస్త్రీయ అంచనా.]]
కొంతమంది పరిశోధకులు మాత్రము ప్రోటో-యూఫ్రెటియన్ భాష నుండి సుమేరు భాష వచ్చిందనే సిద్ధాంతముతో విభేదిస్తారు. అలాగే మరొక భాష ప్రభావము సుమేరు భాషపై ఉందనే ([[:en:Substratum (linguistics)|substrate effect]]) సిద్ధాంతముతో కూడా వీరు ఏకీభవించరు. [[వేట|వేటాడటమూ]], [[:en:Fishing|చేపలు పట్టడమూ]] జీవనాధారాలుగా అరేబియా సముద్రానికి [[:en:Eastern Arabia|తూర్పున]] తీర ప్రాంతాల్లోనూ, చిత్తడి నేలల్లోనూ కొందరు జనాలుండేవారు. రెండు వైపులా చదును చేయబడ్డ పనిముట్ల వాడకము వీరి ప్రత్యేకత. వీరి భాషే సుమేరు భాష అని ఈ విభేదించే వర్గాల వారి అభిప్రాయము.<ref>Margarethe Uepermann (2007), "Structuring the Late Stone Age of Southeastern Arabia" (Arabian Archaeology and Epigraphy Arabian Archaeology and Epigraphy Volume 3, Issue 2, pp. 65–109)</ref> చరిత్ర గ్రంథస్తమవ్వడమనే ప్రక్రియ సుమేరు నాగరికత ఏర్పడ్డ చాలా కాలానికి మొదలైంది. తొట్టతొలి లిఖితపూర్వక చరిత్ర [[:en:Enmebaragesi|ఎన్మెబరగేసీ]] కాలములోనిది (అంటే ఆదివంశపు కాలము). [[:en:Last Glacial Period|మంచు యుగం]] చివరిలో వరదల్లో మునిగిపోక ముందు తూర్పు అరేబియా ప్రాంత (నేటి పర్షియా గల్ఫ్ ప్రాంతం) తీరాన సుమేరులు నివసించేవారని [[:en:Juris Zarins|జురిస్ ౙరిఞ్శ]] అభిప్రాయము.<ref>{{cite journal |last=Hamblin |first=Dora Jane |date=May 1987 |title=Has the Garden of Eden been located at last? |url=http://www.theeffect.org/resources/articles/pdfsetc/Eden.pdf |format=PDF |journal=Smithsonian Magazine |volume=18 |issue=2 |pages= |doi= |accessdate=8 January 2014 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140109135715/http://www.theeffect.org/resources/articles/pdfsetc/Eden.pdf |archivedate=9 January 2014 |df= }}</ref>
సుమేరు నాగరికత ఉరుక్ కాలం (క్రీ.పూ.4 వ సహస్రాబ్ది) లో ప్రారంభమై, జెమ్డిట్ నస్ర్, ఆది వంశపు కాలాల వరకు కొనసాగింది.
క్రీ.పూ. 3 వ సహస్రాబ్దిలో సుమేరు, అకేడు భాషలు ఒకదాని వలన మరొకటి ప్రభావితమయ్యాయి. పదజాలమూ, వ్యాకరణమూ, ఉచ్చారణా వంటి అన్ని అంశాల్లోనూ ఈ పరస్పర ప్రభావాన్ని గమనించవచ్చు. కనుక ఈ రెండు భాషలనూ శ్ప్రాఖ్బుంట్ ({{ill|Sprachbund|en}}-భౌగోళిక దగ్గరితనము కారణంగా పరస్పర ప్రభావానికి గురైన భాషలు)గా చెప్పవచ్చు.<ref name="Deutscher">{{cite book|title=Syntactic Change in Akkadian: The Evolution of Sentential Complementation|author=Deutscher, Guy|authorlink=Guy Deutscher (linguist)|publisher=[[Oxford University Press|Oxford University Press US]]|year=2007|isbn=978-0199532223|pages=20–21|url=https://books.google.com/books?id=XFwUxmCdG94C}}</ref>
సుమారు క్రీ.పూ 2270లో ([[:en:chronology of the ancient Near East|కురచ కాలవృత్తాంతము ప్రకారము]]) వాయువ్య దిశన అకేడు రాజుల ఆక్రమణ మొదలైంది. క్రమంగా సుమేరు మొత్తాన్నీ వారు స్వాధీనము చేసుకున్నారు. రాజ్యాధికారము సుమేరుల చేతి నుండి అకేడుల చేతిలోకి వచ్చింది. ఈ సమయములో సుమేరు భాష వాడుక తగ్గినప్పటికీ, అది [[:en:sacred language|ధార్మిక భాష]]గా కొనసాగింది. మరల సుమారు క్రీ.పూ. 2100–2000 నాటికి రాజ్యాధికారము సుమేరులైన ఉర్ మూడో రాజవంశము చేతికి వచ్చింది. శతాబ్దము పాటు కొనసాగిన వీరి పాలనలో కూడా అకేడు భాషే వాడుక భాషగా చెలామణీ అయ్యింది.<ref name="Leick, Gwendolyn 2003">Leick, Gwendolyn (2003), "Mesopotamia, the Invention of the City" (Penguin)</ref>
పెర్షియన్ గల్ఫ్ తీరంలోని సుమేరు నగరమైన ఎరిడు, [[:en:List of oldest continuously inhabited cities|ప్రపంచంలోని అతి పురాతన నగరాల్లో]] ఒకటిగా పరిగణించబడుతుంది. ఇక్కడ మూడు వేర్వేరు సంస్కృతుల కలయిక జరిగి ఉండవచ్చు. అవి:
# మట్టి ఇటుకల గుడిసెల్లో నివసిస్తూ, నీటిపారుదల మెళకువల పై పట్టు సాధించిన ఉబైడు రైతులు,
# నల్ల గుడారాలలో నివసిస్తూ గొర్రెలూ, మేకల మందలను కాచుకుంటూ బతికే సెమిట సంచార జాతీ
# చిత్తడి నేలల్లో పూరిళ్ళలో బ్రతికే మత్స్యకారులూ. ఈ మత్స్యకార గుంపే సుమేరుల పూర్వికులయ్యుండొచ్చు<ref name="Leick, Gwendolyn 2003"/>
==పేరు వెనుక చరిత్ర ==
{{multiple image|perrow=2|total_width=350|caption_align=center
| align = right
| direction =horizontal
| header=సుమేరులు
| image1 = Head of Gudea (Metropolitan Museum of Art).jpg
| image2 = Saĝ-gíg (cuneiforms).jpg
| footer=ఎడమ వైపు: సుమారు క్రీ.పూ 2150లో చెక్కబడ్డ సుమేరు రాజు [[:en:Gudea|గుడియా]] తల. కుడి వైపు: [[:en:Cuneiform|శరాకార లిపి]]లో వ్రాయబడ్డ సాంగ్ గిగ్ (𒊕𒈪). నల్ల తల గలవారు అని దీని అర్థం. ఇది సుమేరులు తమని తాము పిలుచుకున్న పేరు. మొదటిది తలకు పద సంజ్ఞ(తలకు సంకేత చిత్రమైన[[File:Saĝ (linear script, head).jpg|14px]]పదసంజ్ఞగా మారి ఇలా అయ్యింది- [[File:Saĝ (Sumero-Akkadian cuneiform, head).jpg|12px]]), రెండవది నలుపుకూ, రాత్రికీ సంజ్ఞ(సంకేత చిత్రం[[File:Gíg (linear script, night-black).jpg|14px]] నుండి వచ్చిన సంజ్ఞ- [[File:Gíg (Sumero-Akkadian cuneiform, night-black).jpg|12px]]).<ref name="DAF">{{cite book |last1=Foxvog |first1=Daniel A. |title=Elementary Sumerian Glossary |date=2016 |publisher=University of California at Berkeley |page=52 |url=https://cdli.ucla.edu/pubs/cdlp/cdlp0003_20160104.pdf}}</ref><ref name="PUSD">{{cite web |title=The Pennsylvania Sumerian Dictionary: saĝgiga[humankind] |url=http://psd.museum.upenn.edu/epsd/epsd/e4703.html |website=psd.museum.upenn.edu}}</ref><ref name="IMD">{{cite book |last1=Diakonoff |first1=I. M. |last2=D'I︠A︡konov |first2=Igor' Mik︠h︡aílovich |title=Early Antiquity |date=1991 |publisher=University of Chicago Press |isbn=978-0-226-14465-8 |page=72 |url=https://books.google.com/books?id=JSRAUIYENZoC&pg=PA72 |language=en}}</ref><ref name="GF">{{cite book |last1=Feuerstein |first1=Georg |last2=Kak |first2=Subhash |last3=Frawley |first3=David |date=2005 |title=The Search of the Cradle of Civilization: New Light on Ancient India |edition=Second Revised |publisher=Motilal Banarsidass Publishers |isbn=978-81-208-2037-1 |page=117 |url=https://books.google.com/books?id=wNlsRZh3rwgC&pg=PA117 |language=en}}</ref>}}
దక్షిణ మెసొపొటేమియాకు చెందిన సెమిటేతర భాషలు మాట్లాడే పురాతన నివాసుల భాషను, వారి తరువాత అక్కడ తూర్పు మెసొపొటేమియాలో స్థిరపడ్డ అకేడులు షుమేరు (𒋗𒈨𒊒-షుమేరు/శుమేరు/చుమేరు)<ref>{{cite web |title=emeĝir [SUMERIAN] |url=http://psd.museum.upenn.edu/epsd/epsd/e1283.html |website=The Pennsylvania Sumerian Dictionary |publisher=University of Pennsylvania Museum of Anthropology and Archaeology |access-date=14 July 2021}}</ref> అని పిలిచినందున సుమేరు అనే పదం పుటిందని భావిస్తున్నారు.<ref name="ANE29"/><ref>{{cite book |last1=Black |first1=Jeremy A. |last2=George |first2=A. R. |last3=Postgate |first3=J. N. |last4=Breckwoldt |first4=Tina |title=A Concise Dictionary of Akkadian |date=2000 |publisher=Otto Harrassowitz Verlag |isbn=978-3-447-04264-2 |page=384 |url=https://books.google.com/books?id=-qIuVCsRb98C&pg=PA384 |language=en}}</ref><ref>{{cite book |last1=Miller |first1=Douglas B. |last2=Shipp |first2=R. Mark |title=An Akkadian Handbook: Paradigms, Helps, Glossary, Logograms, and Sign List |date=1996 |publisher=Eisenbrauns |isbn=978-0-931464-86-7 |page=68 |url=https://books.google.com/books?id=27m3y6MNRzYC&pg=PA68 |language=en}}</ref> సుమేరులు తమ భాషను ఎమెగిర్గా పిలుచుకున్నారు.
సుమేరులు తమని తాము " సాంగ్ గిగ్/సాంగ్ గిగ్ గా " అని చెప్పుకున్నారు. దీనికి అర్థం "నల్ల-తల గల ప్రజలు."<ref name="ANE29"/><ref>"The origin of the Sumerians is unknown; they described themselves as the 'black-headed people'" {{cite book |last1=Haywood |first1=John |title=The Penguin Historical Atlas of Ancient Civilizations |date=2005 |publisher=Penguin |isbn=978-0-14-101448-7 |page=28 |url=https://books.google.com/books?id=xtjtAAAAMAAJ |language=en}}</ref><ref>{{cite book |last1=Diakonoff |first1=I. M. |title=Early Antiquity |date=2013 |publisher=University of Chicago Press |isbn=978-0-226-14467-2 |page=72 |url=https://books.google.com/books?id=JU8pegs94uoC&pg=PA72 |language=en}}</ref><ref>{{cite book |last1=Finer |first1=Samuel Edward |last2=Finer |first2=S. E. |title=The History of Government from the Earliest Times: Ancient monarchies and empires |date=1997 |publisher=Oxford University Press |isbn=978-0-19-820664-4 |page=99 |url=https://books.google.com/books?id=aEziNfjinnMC&pg=PA99 |language=en}}</ref> సుమేరు రాజు షుల్గీ/శుల్గీ/చుల్గీ తనను తాను నాలుగు పావు భాగాలకూ రాజుగా, నల్ల తల గల ప్రజలకు కాపరిగా చెప్పుకున్నాడు.<ref>"I am the king of the four quarters, I am a shepherd, the pastor of the "black-headed people (అనువాదము: నేను నాలుగు పావులకూ రాజును, నేను గొల్లవాడను, నల్ల తలగల జనాలకు కాపరిని"" in {{cite book |last1=Liverani |first1=Mario |title=The Ancient Near East: History, Society and Economy |date=2013 |publisher=Routledge |isbn=978-1-134-75084-9 |page=167 |url=https://books.google.com/books?id=0d1JAgAAQBAJ&pg=PA167 |language=en}}</ref> అకేడ్లు కూడా సుమేరులను అకేడు భాషలో 'నల్ల తల గల వారు' అనే అర్థము వచ్చే 'సల్మాత్ కక్కడీ' అనే పేరుతో పిలిచేవారు.<ref name="PUSD"/><ref name="IMD" />
అలాగే సుమేరులు వారి భూమిని కి- ఎన్-గిర్ ('స్థలం' + 'ప్రభువులు' + 'ప్రముఖులు')గా పిలుచుకున్నారని నాటి శాసనాలను బట్టి తెలుస్తోంది. దీని అర్థం "ఉన్నత ప్రభువుల ప్రదేశం".<ref name="ANE29">"The area in question (the extreme south of Mesopotamia) may now be called Sumer, and its inhabitants Sumerians, although these names are only English approximations of the Akkadian designations; the Sumerians themselves called their land Kengir, their language Emegir, and themselves Sag-giga, "black-headed ones. (అనువాదము: ఇక్కడ చర్చించబడుతున్న ఈ ప్రాంతమును (మెసొపొటేమియా దక్షిణ కొన) ఇక సుమేరని పిలవవచ్చు. అలాగే ఆ ప్రాంతపు వారిని సుమేరులుగా పిలవవచ్చు. ఐతే ఈ పేర్లు నాటి అకేడు పదాలకు అంగ్లీకరణలు మాత్రమే. సుమేరులు తమ ప్రాంతాన్ని కెంగిర్ అనీ, తమ భాషను ఎమెగిర్ అనీ తమను తాము సాంగ్-గిగా, అనగా నల్ల తల గాళ్ళు అనీ పిలుచుకున్నారు)" in {{cite book|title=The Ancient Near East|url=https://archive.org/details/ancientneareasth0000hall|author1=W. Hallo|author2=W. Simpson|publisher=New York: Harcourt, Brace, Jovanovich|year=1971|page=[https://archive.org/details/ancientneareasth0000hall/page/29 29]}}</ref><ref>{{cite book |last1=Toorn |first1=Karel van der |last2=Becking |first2=Bob |last3=Horst |first3=Pieter Willem van der |title=Dictionary of Deities and Demons in the Bible |date=1999 |publisher=Wm. B. Eerdmans Publishing |isbn=978-0-8028-2491-2 |page=32 |url=https://books.google.com/books?id=yCkRz5pfxz0C&pg=PA32 |language=en}}</ref><ref>{{cite book |last1=Edzard |first1=Dietz Otto |title=Sumerian Grammar |date=2003 |publisher=Brill |isbn=978-90-474-0340-1 |page=1 |url=https://books.google.com/books?id=HOx5DwAAQBAJ&pg=PA1 |language=en}}</ref>
అకేడు భాషలో ఈ సుమర్ పదము వ్యుత్పత్తి ఏమిటన్నది తెలియదు.<ref name="Nimrod">{{cite journal|title=Nimrod before and after the Bible|author=K. van der Toorn, P.W. van der Horst|journal=The Harvard Theological Review|year=Jan 1990| volume=83| issue=1| pages=1–29|doi=10.1017/S0017816000005502}}</ref> దక్షిణ మెసొపొటేమియాను హిబ్రూలో [[:en:Shinar|షైనార్ (శైనార్)]] అనీ, [[:en:Egyptian language|ఈజిప్టు భాష]]లో సింగ్ర్ అనీ, [[:en:Hittite|హిటైట్]]లో షన్హర్(ర) అనీ పిలుస్తారు. ఈ పదాలన్నీ సుమేరు పదంలో మార్పుల వల్ల వచ్చుండొచ్చు.<ref name="Nimrod"/>
==మెసపొటేమియా లోని నగర రాజ్యాలు ==
{{Further|{{ill|List of cities of the ancient Near East|en}}|{{ill|Geography of Mesopotamia|en}}}}
క్రీ.పూ. 4 వ సహస్రాబ్ది ఆఖరుకు సుమేరు అనేక స్వతంత్ర [[:en:city-state|నగర-రాజ్యాల]] సమాహారంగా ఉండేది. సరిహద్దు గుర్తులుగా కాలువలూ, సరిహద్దు రాళ్ళూ ఉండేవి. ప్రతి నగరం మధ్యలో ఆ నగర దేవత లేదా దేవునికి అంకితం చేయబడిన ఒక ఆలయం ఉంటుంది. ఈ నగర-రాజ్యాలూ పూజారి ఐన గవర్నరు ([[:en:Ensi (Sumerian)|ఎన్సీ]]) పాలనలో గానీ లేదా మతపరమైన కార్యకలాపాలతో మమేకవుతూ ఉండే రాజు ([[:en:Lugal|లుగల్]]) పాలనలో గానీ ఉండేవి.
{{multiple image|perrow=2|total_width=300|caption_align=center
| align = right
| direction =vertical
| header=అను ౙిగ్గురత్తూ, తెల్ల గుడీ
| image2 = The White Temple 'E at Uruk, 3500-3000 BCE.jpg
| image1 = White Temple ziggurat in Uruk.jpg
| footer=ఉరుక్లో ఉన్న అనూ ౙిగ్గురత్తూ, తెల్ల గుడీ. పిరమిడ్ ఆకృతిలో కట్టబడ్డ అను ౙిగ్గురత్తు క్రీ.పూ 4000 నాటిది. సుమారు క్రీ.పూ 3500లో దాని పైన తెల్ల గుడి కట్టబడింది.<ref>{{cite book |last1=Crüsemann |first1=Nicola |last2=Ess |first2=Margarete van |last3=Hilgert |first3=Markus |last4=Salje |first4=Beate |last5=Potts |first5=Timothy |title=Uruk: First City of the Ancient World |date=2019 |publisher=Getty Publications |isbn=978-1-60606-444-3 |page=325 |url=https://books.google.com/books?id=muCvDwAAQBAJ&pg=PT325 |language=en}}</ref> [[ఈజిప్టు పిరమిడ్లు|ఈజిప్టు పిరమిడ్లలో]] అత్యంత పురాతనమైనది సుమారు క్రీ.పూ 2600 నాటిది. వాటి ఆకృతికి ౙిగ్గురత్తులే ఆధారమయ్యుండొచ్చు.<ref>"The stepped design of the Pyramid of Zoser at Saqqara, the oldest known pyramid along the Nile, suggests that it was borrowed from the Mesopotamian ziggurat concept.(అనువాదము: నైలు నదీ తీరాన అత్యంత పురాతన పిరమిడ్ ఐన సక్కారాలోని జోసర్ పిరమిడ్ యొక్క శ్రేణీకృత నిర్మాణ శైలికి మెసొపొటేమియా ౙిగ్గురత్తుల నిర్మాణ శైలే ఆధారమయ్యుండొచ్చు.)" in {{cite book |last1=Held |first1=Colbert C. (University of Nebraska)|title=Middle East Patterns, Student Economy Edition: Places, People, and Politics |date=2018 |publisher=Routledge |isbn=978-0-429-96199-1 |page=63 |url=https://books.google.com/books?id=fOlgDwAAQBAJ&pg=PA63 |language=en}}</ref><ref>{{cite book |last1=Samuels |first1=Charlie |title=Ancient Science (Prehistory – A.D. 500): Prehistory-A.D. 500 |date=2010 |publisher=Gareth Stevens Publishing LLLP |isbn=978-1-4339-4137-5 |page=23 |url=https://books.google.com/books?id=0KQCscrPDgUC&pg=PA23 |language=en}}</ref>
}}
నగర-రాజ్యాలు:
* [[:en:Eridu|ఎరిదు]] (టెల్ అబు షహ్రెయిన్)
* [[:en:Bad-tibira|బాడ్-టిబిరా]] (బహుశా టెల్ అల్-మడైన్)
* [[:en:Larak|లారక్]] <sup>1<sup>
* [[:en:Sippar|సిప్పర్]] (టెల్ అబూ హబ్బహ్)
* [[:en:Shuruppak|షురుపక్]] (టెల్ ఫారా)
పై 5 నగరాలు జలప్రళయానికి ముందు అధికార కేంద్రాలుగా ఉండేవనీ, జలప్రళయము తరువాత ఆదివంశపు కాలము మొదలైందనీ సుమేరులు నమ్మేవారు.
ఇతర ప్రధాన నగర-రాజ్యాలు:
* ఉరుక్ (వార్క)
* కిష్ (టెల్ ఉహీమిర్, ఇన్గార్రా)
* ఉర్ (టెల్ అల్ ముకయార్)
* నిప్పూర్ (అఫాక్)
* లగష్ (టెల్ అల్ హిబా)
* గిర్సు (టెల్లో లేదా టెలోహ్)
* ఉమ్మా (టెల్ జోఖా)
* హమాౙీ <sup>1<sup>
* అడాబ్ (టెల్ బిస్మాయ)
* మారి (టెల్ హరిరి) <sup>2<sup>
* అక్షక్ <sup>1<sup>
* అక్కాడ్ <sup>1<sup>
* ఇసిన్ (ఇషాన్ అల్-బహ్రియాత్)
* లార్సా
({{sup|1}}సంబంధిత ఆధునిక ప్రదేశము తెలియరాలేదు)<br>
({{sup|2}}ఉత్తర మెసొపొటేమియాలోని సుదూర నగరము)
చిన్న నగరాలు (దక్షిణము నుండి ఉత్తరము వరకు వరసక్రమములో):
* కురా (టెల్ అల్ లాహ్మ్)
* జబాలా (టెల్ ఇబ్జీఖ్కు)
* కిసుర్రా (టెల్ అబు హతాబ్)
* మరాడ్ (టెల్ వన్నత్ ఎస్-సడుం)
* డిల్బాట్ (టెల్ ఎడ్-దెలిం)
* బోర్సిప్ప (బీర్స్ నిమ్రుడ్)
* కుతః (ఇబ్రాహీం చెప్పండి)
* డెర్ (అల్-బద్ర)
* ఎష్నన్న (టెల్ అస్మార్)
* నగర్ (టెల్ బ్రాక్) <sup>2<sup>
({{sup|2}}ఉత్తర మెసొపొటేమియాలోని సుదూర నగరము)
ఆగేడ్కు నైరుతి వైపున 330 కి.మీ (205 మైళ్ళ) దూరములో మారీ నగరము ఉండేది. ఇదీనూ, మారుమూల నగరమైన నగర్ను మినహాయిస్తే మిగిలిన నగరాలన్నీ బాగ్దాదుకు దక్షిణాన ఉన్న యూఫ్రేటీసు-టైగ్రిసు సారవంత మైదానంలో ఉన్నాయి. వీటి ప్రస్తుత పేర్లు బాబిల్, దియాలా, వాసిట్, దిహ ఖర్, బస్రా, అల్ ముత్తానా, అల్-ఖాడిసియ్యా (ఇరాక్ గవర్నరేట్స్).
==చరిత్ర విభజన==
{{main|[[:en:History of Sumer|సుమేరు చరిత్ర]]}}
[[File:Portrait of a Sumerian prisoner on a victory stele of Sargon of Akkad.jpg|thumb|[[:en:Sargon of Akkad|సార్గొను మహావీరుడి]] విజయఫలకంపైనున్న సుమేరు యుద్ధఖైదీ బొమ్మ. సుమారు క్రీ.పూ 2300లో చెక్కబడ్డ ఈ ఫలకం ఇప్పుడు [[లౌవ్రే మ్యూజియం|లూవ సంగ్రహశాల]]లో ఉంది.<ref name="ArchaeologyofElam">{{cite book |last1=Potts |first1=D. T. |title=The Archaeology of Elam: Formation and Transformation of an Ancient Iranian State |date=1999 |publisher=Cambridge University Press |isbn=978-0-521-56496-0 |page=104 |url=https://books.google.com/books?id=mc4cfzkRVj4C&pg=PA104 }}</ref> ఖైదీల యొక్క కేశాలంకరణ సుమేరుల శైలిలో ఉంది (నెత్తి మీద ఉంగరాల జుట్టూ, పక్కలన కురచ వెంట్రుకలూ). ఈ శైలి ఉర్ కేతనం పైన కూడా కనిపిస్తుంది.<ref name="TwoSteles">{{cite journal |last1=Nigro |first1=Lorenzo |title=The Two Steles of Sargon: Iconology and Visual Propaganda at the Beginning of Royal Akkadian Relief |journal=Iraq |volume=60 |date=1998 |pages=85–102 |publisher=British Institute for the Study of Iraq |doi=10.2307/4200454 |jstor=4200454 }}</ref>]]
[[File:Mesopotamia male worshiper 2750-2600 B.C.jpg|thumb|టెల్ అస్మార్లోని ఈ విగ్రహం దేవునికి సమర్పణగా ఇచ్చినది. ఇది క్రీ.పూ 2750–2600 కాలానికి చెందినది.]]
చరిత్రపూర్వ ఉబైడు, ఉరుక్ కాలాలలో సుమేరు నగర-రాజ్యాలు అధికారంలోకి వచ్చాయి. సుమేరు లిఖితచరిత్ర క్రీ.పూ. 27 వ శతాబ్దం నుండి మొదలైంది. అయితే మూడవ ఆదివంశపు కాలం వరకు అనగా సుమారు క్రీ.పూ 23 వ శతాబ్దం వరకు చరిత్ర అస్పష్టంగానే ఉంది. ఆ తరువాత నుండి శాసనాలకు ఆధునిక కాలములో పరిష్కరింపబడ్డ సుమేరు లిపి వాడబడింది. క్రీ.పూ. 23 వ శతాబ్దిలో అకేడు సామ్రాజ్య పాలనలో మొదటిసారిగా మెసొపొటేమియా మొత్తం ఒక్క త్రాటి పైకి తీసుకురాబడింది. అలాగే గూట్య కాలం తరువాత మూడవ ఉర్ రాజ్యము ఇలాగే మెసొపొటెమియా ఉత్తర, దక్షిణ భాగాలను ఏకము చేసింది. క్రీ.పూ.2వ సహస్రాబ్దిలో అమోరీయుల దండయాత్రలతో ఈ సామ్రాజ్యము పడిపోయింది. ఆ తరువాత క్రీ.పూ. 1700 వరకు అమోరీయుల "ఇసిన్ రాజవంశం" కొనసాగింది. మెసొపొటేమియా బాబిలోనియ పాలనలో సమైక్యంగా ఉన్న కాలములో, అనగా క్రీ.పూ. 1700 వరకు, కూడా అమొరీయ ఇసిన్ రాజవంశము మిగిలి ఉంది. సుమేరులు చివరకు అకేడు (అస్సీర-బాబిలోనియ) జనాభాలో కలిసిపోయారు.{{Citation needed|date=October 2017}}
* ఉబైడు కాలం: క్రీ.పూ. 6500–4100 (మట్టిపాత్రల కొత్తరాతియుగం నుండి తామ్రశిలా యుగము వరకు)
* ఉరుక్ కాలవ్యవధి: క్రీ.పూ. 4100–2900 (చివరి తామ్రశిలా యుగము నుండి మొదటి కంచు యుగం I వరకు)
** ఉరుక్ XIV–V : క్రీ.పూ. 4100–3300
** ఉరుక్ IV కాలం: క్రీ.పూ. 3300–3100
** జెమ్డిట్ నస్ర్ కాలం (ఉరుక్ III ): 3100–2900 క్రీ.పూ
* ఆదివంశపు కాలం (మొదటి కంచు యుగము II–IV)
** మొదటి ఆదివంశపు కాలం: క్రీ.పూ. 2900–2800
** రెండవ ఆదివంశపు కాలం: క్రీ.పూ. 2800–2600 (గిల్గమేష్)
** మూడవ ఎ ఆదివంశపు కాలం: 2600–2500
** మూడవ బి ఆదివంశపు కాలం: క్రీ.పూ. 2500–2334
* అకేడు సామ్రాజ్య కాలం: సుమారు క్రీ.పూ 2334–2218 (సర్గోన్)
* గూట్యపు కాలం: క్రీ.పూ. 2218–2047 (ప్రారంభ నాలుగవ కాంస్య యుగం)
* మూడవ ఉర్ కాలం: క్రీ.పూ. 2047–1940.
[[File:Samarra bowl.jpg|thumb|బెర్లిన్లోని పర్గమన్ సంగ్రహశాలలోనున్న సామర్రా పాత్ర. పాత్రకు మధ్యన ఉన్న స్వస్తికం పునర్నిర్మాణము ద్వారా చేర్చబడింది.<ref>
Stanley A. Freed, ''Research Pitfalls as a Result of the Restoration of Museum Specimens'', Annals of the New York Academy of Sciences, Volume 376, The Research Potential of Anthropological Museum Collections pp. 229–245, December 1981.</ref>]]
==ఉబైడు కాలం ==
{{main|[[:en:Ubaid period|ఉబైడు కాలం]]}}
[[Image:Frieze-group-3-example1.jpg|thumb|right|ఉబైడు కాలం నాటి మృణ్మయ పాత్ర]]
చక్కటి చిత్రాలతో అలంకరింపబడి, విలక్షణ శైలిలో తయారు చేయబడ్డ, మృణ్మయ పాత్రలు ఈ కాలములో మనకి కనిపించే ప్రముఖ అంశము. ఉబైడు కాలములో ఈ కుమ్మర శైలి మెసొపొటేమియా, పెర్షియన్ గల్ఫ్ ప్రాంతాల్లో ప్రాచుర్యంలో ఉండేది. అత్యంత పురాతన మానవ నివాసాలు [[:en:Tell el-'Oueili|టెల్ ఎల్ ఒఎలీ]]లో ఉన్నట్లుగా ఆధారాలు ఉన్నాయి. ఐతే ఉబైడు కాలానికంటే చాలా ముందు నుండే దక్షిణ మెసొపొటేమియాలోని పరిస్థితులూ, వాతావరణమూ మానవ నివాసానికి అనుకూలంగా ఉండేవి. కనుక ఇప్పటికింకా కనుగొనని మరింత పురాతన నివాస స్థలాలు ఉండే అవకాశము మెండుగా ఉంది. ఈ ఉబైడు కాలపు సంస్కృతిని పరిశీలిస్తే, ఈ సంస్కృతి ఉత్తర మెసొపొటేమియాలోని సామర్రపు సంస్కృతి ప్రభావముతో ఏర్పడినట్లుగా అనిపిస్తుంది. ఈ కాలపు తరువాతిదైన ఉరుక్ కాలము వారిని సుమేరులుగా గుర్తించారు. ఉరుక్ కాలపు వారు ఉబైడు కాలపు ప్రజల తరువాతి తరాలా లేక వారు వేరే సంస్కృతికి చెందినవారా అన్నది తెలియదు. ఉబైడు కాలములో ముఖ్య రాజకీయ, సాంస్కృతిక కేంద్రముగా ఎరీడు ఉండేది. నాగరిక జ్ఞానాన్ని ([[:en:Me (mythology)|
మీ]]) ఎరీడు గ్రామ దైవమూ, జ్ఞానానికి ప్రతీక ఐన [[:en:Enki|ఎంకీ]], ఉరుక్ గ్రామ దేవతా, ప్రేమకూ యుద్ధానికీ ప్రతీక ఐన [[:en:Inanna|ఇనానా]]కు ఇచ్చే కథ, బహుశా ఎరీడు ప్రాభవము తగ్గి ఉరుక్ వైభవము యొక్క ఆరంభాన్ని సూచిస్తుండవచ్చు.<ref name=WolksteinKramer1983>{{cite book|last1=Wolkstein|first1=Diane|last2=Kramer|first2=Samuel Noah|title=Inanna: Queen of Heaven and Earth: Her Stories and Hymns from Sumer|url=https://archive.org/details/inannaqueenofhea00wolk|date=1983|publisher=Harper & Row|location=New York|isbn=978-0060147136}}</ref>{{rp|174}}
==ఉరుక్ కాలం ==
ఉబైడు కాలములో కుమ్మర పరిశ్రమ ఒక కుటీర పరిశ్రమగా ఉండేది. నెమ్మదిగా కదిలే [[కుమ్మరి చక్రం|కుమ్మరి చక్రాల]]తో పాత్రలను తయారు చేసీ, వాటిని అందమైన చిత్రాలతో అలంకరించేవారు. క్రమంగా ఈ పాత్రలు, వేగంగా కదిలే చక్రాలపై నిపుణుల చేత భారీ మొత్తములో ఉత్పత్తి చేయబడ్డాయి. ఈ పాత్రలకు అలంకరణలుండేవి కాదు. ఈ కుమ్మర పరిశ్రమ విధానాల్లో వచ్చిన మార్పే ఉరుక్ కాలానికీ, ఉబైడు కాలనికీ మధ్య ప్రముఖ వ్యత్యాసము.
<ref>{{cite book|url=https://books.google.nl/books?id=gnpyREWsfG0C&pg=PA353#v=onepage&q&f=false|title= Upon this Foundation: The N̜baid Reconsidered : Proceedings from the U̜baid Symposium, Elsinore, May 30th-June 1st 1988|author1=Elizabeth F. Henrickson |author2=Ingolf Thuesen |author3=I. Thuesen |page= 353|year= 1989|isbn= 978-8772890708}}</ref><ref>{{cite book|url=https://books.google.nl/books?id=fhMTRcUm9WsC&pg=PA31#v=onepage&q&f=false|title= The Invention of Cuneiform: Writing in Sumer|author= Jean-Jacques Glassner|page= 31|year= 2003|isbn= 978-0801873898}}</ref>
{{multiple image
| perrow = 2
| total_width = 250
| caption_align = center
| align = left
| direction = vertical
| header = పవిత్ర మందకు మేత వేస్తున్న ఉరుక్ పురోహిత రాజు (మతాధికారి)
| image1 = Yale University. Uruk period priest-king.jpg
| caption1 = పవిత్ర మందకు మేత వేస్తున్న ఉరుక్ పురోహిత రాజూ, అతని శిష్యుడూ. సుమారు క్రీ.పూ 3200 నాటి చిత్రం
| image2 = Uruk King priest feeding the sacred herd.jpg
| caption2 = క్రీ.పూ 3100 నాటి ఉరుక్ కాలపు ముద్ర. లూవ సంగ్రహశాలలోనిది.
}}
ఉరుక్ కాలంలో (సుమారుగా 4100-2900 క్రీ.పూ.) దక్షిణ మెసొపొటేమియాలోని నదులూ, కాలువల గుండా పెద్ద మొత్తంలో వ్యాపార సరుకుల రవాణా జరిగేది. ఈ వ్యాపారాలు పెద్ద, పెద్ద పట్టణాల ఆవిర్భావానికి తోడ్పడ్డాయి. నగర-సామ్రాజ్యాల వలె ఈ నగరాల నడిబొడ్డున కూడా ఒక ఆలయము ఉండేది. 10,000కు పైగా జనాభా కల ఈ నగరాల్లో [[:en:Social stratification|అన్ని సామాజిక వర్గాలకు చెందిన ప్రజలూ]] ఉండేవారు. ఈ నగరాల్లో కేంద్రీకృత పాలనా యంత్రాంగము ఉండేది. ఈ యంత్రాంగము నగర నిర్వహణ కొరకు వివిధ శాఖల్లో సిబ్బంది నియామకాలు జరిపేది. ఉరుక్ కాలంలోనే పర్వతదేశం నుండి పట్టుబడ్డ వారిని [[:en:Slavery in antiquity|బానిస కార్మికులు]]గా ఉపయోగించుకోవడం ప్రారంభం అయింది. పురాతన గ్రంథాలలో ఈ పట్టుబడ్డ బానిసలతో పనులు చేయించారనడానికి తగినన్ని సాక్ష్యాధారాలున్నాయి. [[టర్కీ]]లోని [[:en:Taurus Mountains|టౌరసు పర్వతాల]] నుండి పశ్చిమాన [[మధ్యధరా సముద్రం|మధ్యధరా సముద్రమూ]], తూర్పున [[ఇరాన్|ఇరాను]] వరకు ఉరుక్ నాగరికతకు చెందిన గుర్తులూ, కాలనీలు కనుగొనబడ్డాయి.<ref name="Algaze, Guillermo 2005">[[Guillermo Algaze|Algaze, Guillermo]] (2005). ''[[iarchive:urukworldsystemd0000alga|The Uruk World System: The Dynamics of Expansion of Early Mesopotamian Civilization]]'', Second Edition, University of Chicago Press.</ref>{{Rp|2–3}}
ఉరుక్ కాలంనాటి నాగరికత పరిసర ప్రాంతాలలో ఉన్న ప్రజల మీద ప్రభావం చూపించింది. సుమేరు వ్యాపారస్తులూ, ద్వారా సుమేరు సంస్కృతి ఈ చుట్టుపక్కల జనాలకు పరిచయమైంది. ఫలితంగా వీరు కూడా క్రమంగా ఇదే తరహాలో ఉన్న వారి స్వంత ఆర్థికవ్యస్థను, సంస్కృతులను అభివృద్ధి చేసుకున్నారు (ఉదా: [[:en:Tell Brak|టెల్ బ్రాక్]]). దీనితో సుమేరు నగరాలు సుదూర కాలనీలను సైనిక బలగముతో తమ గుప్పిట్లో ఉంచుకోలేకపోయాయి.<ref name="Algaze, Guillermo 2005"/>
ఉరుక్ కాలంలో సుమేరు నగరాల పాలనావ్యవస్థ [[:en:Theocracy|మతరాజ్యవ్యవస్థ]] అయ్యి ఉండి, మతాధికారి (పురోహిత రాజు) పాలనలో ఉండుండవచ్చు. ఈ విధానములో నగరములోని మందిరము, పురుషులూ, మహిళలతో కూడుకుని ఉండే ఒక పెద్దల మండలి ఆధీనములో ఉండేది. ప్రతీ మండలికీ అధ్యక్షునిగా ఒక మతాధికారి (ఎస్సి) ఉండేవారు. ఈ మతాధికారి నేతృత్వములో మండలి నగరపాలన చేసేది. నగర దైవము పురుషుడైతే మహిళా, స్త్రీ ఐతే పురుషుడూ, మతాధికారులుగా ఉండేవారు.<ref name=Jacobsen>Jacobsen, Thorkild (Ed) (1939),"The Sumerian King List" (Oriental Institute of the University of Chicago; Assyriological Studies, No. 11., 1939)</ref> ఈ రాజకీయ నిర్మాణం ఆధారంగానే తరువాతి కాలములో సుమేరు [[:en:pantheon|దేవగణము]] రూపుదిద్దుకుని ఉండవచ్చు. ఉరుక్ కాలంలో యుద్ధాలు, సుశిక్షితులైన సైనిక బలగమూ ఉన్నాయనడానికి పెద్దగా ఆధారాలు లేవు. పట్టణాలకు కూడా సాధారణంగా ప్రకారాలు ఉండేవి కాదు. ఈ కాలములో ఉరుక్ ప్రపంచంలోనే అత్యంత పట్టణీకరణ గల నగరముగా అవతరించింది. నగర జనాభా సంఖ్య మొదటిసారి 50,000ను దాటింది.
పురాతన సుమేరు రాజ జాబితాలో ఈ కాలములోని అనేక ప్రముఖ నగరాలను పాలించిన రాజవంశాల పేర్లు ఉన్నాయి. ఈ మొదటి దఫాలో ఉన్న రాజులందరూ జలప్రళయం సంభవించే ముందు ఈ ప్రాంతాన్ని పాలించినట్లు చెప్పబడింది. వీరు కాల్పనిక వ్యక్తులు అయ్యుండవచ్చు. ప్రసిద్ధ పౌరాణిక వ్యక్తులైన [[:en:Alulim|ఆల్యులిమ్]], [[:en:Dumuzid|డూమిౙిడ్]] వంటివాళ్ళ పేర్లు కూడా ఈ దఫాలో ఉన్నాయి.<ref name=Jacobsen/>
9000–5000 ఏళ్ళ క్రితము భూమిపై వెచ్చటి, తేమపూరిత వాతావరణము ఏర్పడింది. దీన్ని హోలోసీన్ క్లైమాటిక్ ఆప్టిమమ్గా ({{ill|Holocene climatic optimum|en}}) వ్యవహరిస్తారు. ఈ వాతావరణము పోయి, భూమిపై పొడి వాతావరణము ఏర్పడ్డ చర్యను పియొర ఆసిలేషన్ ({{ill|Piora Oscillation|en}}) అంటారు. పియొర ఆసిలేషన్ సుమారు క్రీ.పూ 3200–2900 మధ్యకాలంలో జరిగింది. సరిగ్గా ఈ పియొర ఆసిలేషన్ సమయానికే ఉరుక్ కాలము ముగిసింది.<ref>Lamb, Hubert H. (1995). Climate, History, and the Modern World. London: Routledge. {{ISBN|0415127351}}</ref>
==ఆది వంశపు కాలం ==
{{Main|[[:en:Early Dynastic Period (Mesopotamia)|ఆది వంశపు కాలం]]|[[:en:First Dynasty of Ur|ఉర్ మొదటి వంశం]]}}
[[File:Meskalamdug helmet British Museum electrotype copy original is in the Iraq Museum, Bagdad.jpg|thumb|క్రీ.పూ 26వ శతాబ్దం నాటి బంగారు శిరస్త్రాణం. ఇది [[:en:Meskalamdug|మిస్కలమ్డగ్]] అనే రాజుది. ఇతడు [[:en:First Dynasty of Ur|ఉర్ మొదటి వంశపు]] వ్యవస్థాపకుడు అయ్యుండొచ్చు.]]
క్రీ.పూ. 2900తో పెద్దల మండలి పాలనావిధానము పోయి, సుమేరులో రాచరికము మొదలైంది. దీనితో పాలనావ్యవహారాల్లో మతానికున్న ప్రాముఖ్యత తగ్గింది.<ref>Jacobsen, Thorkild (1976), "The Harps that Once...; Sumerian Poetry in Translation" and "Treasures of Darkness: a history of Mesopotamian Religion"</ref> రాజును సుమేరు భాషలో లూగల్ (లు = మనిషి, గాల్ = గొప్ప) గా వ్యవహరించేవారు. ఈ కాలపు రాజులలో, సుమేరు సంప్రదాయాలలో పితృసమాన గౌరవము కల, [[:en:Dumuzid|డుముౙిడ్]], [[:en:Lugalbanda|లుగల్బాండ]], [[గిల్గమేష్]] వంటి ప్రముఖులు కూడా ఉన్నారు. వీరి పాలన సంకేత చిత్రాల లిపి నుండి ఇప్పుడు మనము చదవగలిగే అక్షర చిహ్నాల లిపి అభివృద్ధికి కొన్ని శతాబ్దాల ముందు, అనగా కీ.పూ.2900లో నడిచింది. ఈ సమయములో సుమేరు సాంస్కృతిక కేంద్రముగా దక్షిణ మెసొపొటేమియా ఉన్నప్పటికీ, పాలకులు తమ రాజ్యాలను పొరుగు ప్రాంతాలకు విస్తరింపజేయడముతో, అక్కడి సెమిట వాసులు సుమేరు సంస్కృతిని చాలా వరకు తమ ఆచార వ్యవహారాల్లో భాగము చేసుకున్నారు.
సుమేరు రాజ జాబితాలో ఉన్నవారిలో, వీరగాథల్లో ప్రస్తావించబడ్డ మొదటి రాజు [[:en:Etana|ఎథనా]]. ఇతడు [[:en:Kish (Sumer)|కిషు]] మొదటి రాజవంశంలో 13 వ రాజు. పురావస్తు పరిశోధనల ఆధారంగా ధ్రువీకరింపబడిన వాళ్ళలో అత్యంత పురతనమైనవాడు కిషు రాజవంశానికి చెందిన [[:en:Enmebaragesi|ఎన్మెబరగేసి]]. ఇతడి పేరూ [[:en:Epic of Gilgamesh|గిల్గమేష్ పురాణకావ్యంలో]] కూడా పేర్కొనబడింది. ఈ విషయాన్ని ఆధారము చేసుకుని, గిల్గమేష్ కూడా చారిత్రాక ఉరుక్ రాజు అనే ప్రతిపాదన చేయబడింది. ఈ కాలములో యుద్ధాలు పెరిగాయి. ఈ మార్పు గిల్గమేషు కావ్యములో కూడా ప్రతిబింబిస్తుంది. నగరాల విస్తీర్ణము పెరిగీ, రక్షణగా ప్రాకారాలు నిర్మించబడ్డాయి. ప్రాకారాల పరిమాణం అధికరించబడింది. దక్షిణ మెసొపొటేమియాలోని ప్రాకారాలు లేని పల్లెలు కనుమరుగైపోయాయి. (ఎన్మర్కర్, గిల్గమేషులిరువురూ కూడా ఉరుక్ పట్టణానికి ప్రకారాలు నిర్మించినట్లు గాథల్లో చెప్పబడింది.)<ref>George, Andrew (Translator)(2003), "The Epic of Gilgamesh" (Penguin Classics)</ref>.
====లగాషు మొదటి రాజవంశం ====
[[File:Stele of Vultures detail 02.jpg|thumb|left|[[:en:Eannatum|ఎన్నాటుము]] [[:en:Stele of the Vultures|రాబందుల శిలాఫలకము]]లో ఒక ముక్క]]
{{Main|[[:en:Lagash|లగాషు]]}}
లగాషు రాజవంశాన్ని (సుమారు క్రీ.పూ. 2500–2270) రాజుల జాబితాలో పేర్కొననప్పటికీ అనేక ముఖ్యమైన స్మారక కట్టడాలూ, పురావస్తు పరిశోధనా ఫలితాల ద్వారా ఆ వంశపు ఉనికి ధ్రువీకరించబడింది.
కొంతకాలం మాత్రమే ఉనికిలో ఉన్నప్పటికీ చరిత్రకు తెలిసిన మొట్టమొదటి చక్రవర్తులలో ఒకరుగా లాఘాషు రాజవంశానికి చెందిన [[:en:Eannatum|ఎన్నాటం]] ప్రత్యేకత సంతరించుకున్నాడు. ఇతడు కిష్, ఉరుక్, [[:en:Ur|ఉర్]], [[:en:Larsa|లార్సా]]లతో సహా మొత్తం సుమేరును ఆక్రమించి తన సామ్రాజ్యములో కలుపుకున్నాడు. అలాగే లగషు చిరకాల ప్రత్యర్థి ఐన [[:en:Umma|ఉమ్మా]]ను తన సామంత రాజ్యంగా మార్చాడు. అంతేకాక ఆయన రాజ్యం [[:en:Elam|ఈలం]], పర్షియన్ గల్ఫు ప్రాంతాలకు కూడా విస్తరించి ఉండేది. అందరినీ భయభ్రాంతులను చేసి అదుపులో పెట్టడమే ఆయన విధానమని అనిపిస్తుంది.<ref name=roux1993>{{cite book |last=Roux |first=Georges |authorlink=Georges Roux (assyriologist) |year=1993 |title=Ancient Iraq |url=https://archive.org/details/ancientiraq00roux |location= Harmondsworth |publisher=Penguin |isbn=978-0140125238}}</ref> అతని [[:en:Stele of the Vultures|రాబందుల శిలాఫలకము]]లో ఖండఖండాలుగా నరికిన ప్రత్యర్థుల శరీరాలను రాబందులు పీక్కు తింటున్నట్లు చెక్కబడింది. అతను మరణంచిన కొద్దికాలానికే ఆ సామ్రాజ్యం చిన్నాభిన్నమైపోయింది.
తరువాత ఉమా మతాధికారి-రాజు [[:en:Lugal-Zage-Si|లాగాల్-జాగే-సి]] ఉరుక్ను జయించడంతో లగషు రాజవంశ వైభవము మగిసింది. ఉరుక్ అతని రాజధానిగా మారింది. తరువాత ఆయన పర్షియన్ గల్ఫు నుండి మధ్యధరా వరకు విస్తరించి ఉన్న సామ్రాజ్యాన్ని పాలించాడు. అకేడు రాజు [[:en:Sargon of Akkad|సర్గోను]] అధికారములోకి రావడానికి ముందు ఉన్న సుమేరు జాతి రాజులలో ఇతను చివరివాడు.<ref name="Leick, Gwendolyn 2003"/>
==అకేడు సామ్రాజ్యం ==
{{Main|[[:en:Akkadian Empire|అకేడు సామ్రాజ్యం]]}}
[[File:Prisoners on the victory stele of an Akkadian king circa 2300 BCE Louvre Museum Sb 3.jpg|left|thumb|సుమారు క్రీ.పూ 2300 నాటి అకేడు రాజు [[:en:Sargon of Akkad|సార్గొను]] విజయఫలకం పైనున్న సుమేరు యుద్ధఖైదీలు.<ref name="ArchaeologyofElam" /><ref name="TwoSteles" /> లూవ సంగ్రహశాలలోనిది]]
అకేడు సామ్రాజ్యము క్రీ.పూ. 2234–2154 మధ్య కాలములో నడిచింది. [[:en:East Semitic languages|తూర్పు సెమిటపు]] [[:en:Akkadian language|అకేడు భాష]] కిషు రాజుల పేర్లు వ్రాయడానికి, మొదటిసారి క్రీ.పూ. 2800లో, వాడబడింది.<ref name=roux1993/> ఈ భాషలోనే ఆ పేర్లు తదుపరి రాజ జాబితాలలో కూడా వ్రాయబడ్డాయి. పూర్తిగా ప్రాచీన అకేడు భాషలో వ్రాసిన రచనలు క్రీ.పూ.2500 నుండి ఉన్నాయి. [[:en:Sargon of Akkad|సర్గోను మహావీరుడి]] (క్రీస్తుపూర్వం 2270-2215) పాలనలో ప్రాచీన అకేడు భాష వాడకము శిఖరాగ్రమును చేరుకుంది. అయినప్పటికీ పరిపాలనా కార్యకలాపాలకు సంబంధించిన ఫలకాలను వ్రాయడానికి రాయసగాళ్ళు సుమేరు భాషనే ఎక్కువ వాడేవారు. అకేడు, సుమేరు భాషలు రెండూ కూడా సుమారు వెయ్యి సంవత్సరాల వరకు వాడుక భాషలుగా ఉన్నాయి. కానీ క్రీ.పూ. 1800 నాటికి సుమేరు భాష ప్రధానంగా పండితులకూ, వ్రాయసగాళ్ళకూ మాత్రమే తెలిసిన గ్రాంథిక భాషగా మారింది. సర్గోనుకు ముందూ, తరువాతి కాలాలను పోల్చి చూస్తే చారిత్రక పరిస్థితుల్లో పెద్దగా అసంబద్ధత లేదనీ, సెమిటులూ, సుమేరుల మధ్య కలహాలకు, చరిత్రాకారులు ఆ కలహము చూపిన ప్రభావము కంటే ఎక్కువ ప్రాధాన్యత ఇస్తున్నారని [[:en:Thorkild Peter Rudolph Jacobsen|థార్కిద్ద్ జాకబ్సెన్]] వాదించాడు.<ref>''Toward the Image of Tammuz and Other Essays on Mesopotamian History and Culture'' by T. Jacobsen</ref> ఐతే, సర్గోను ఆక్రమించుకున్న ఈలము భాగాలలో కొంతకాలం అకేడు భాష అక్కడి వారిపై రుద్దబడిందనడానికి తిరుగులేని ఆధారాలున్నాయి.
==గూట్యపు కాలం ==
{{Main|[[:en:Gutian dynasty|గూట్యపు వంశం]]}}
క్రీ.పూ. 2083–2050 (స్వల్పకాలం ఉనికిలో ఉంది).
====లగాషు 2 వ రాజవంశం ====
[[File:Gudea of Lagash Girsu.jpg|thumb|right|లగాషు వంశస్థుడు [[:en:Gudea|గుడియా]]. ఇతనివి అనేక ప్రతిమలు మనకు దొరికాయి.]]
[[File:Ur-Ningirsu ruler of Lagash portrait circa 2110 BCE.jpg|thumb|right|గుడియా కుమారుడు [[:en:Ur-Ningirsu|ఉర్-నింగిర్సూ]] ప్రతిమ. సుమారు క్రీ.పూ 2100 నాటిది. లూవ సంగ్రహశాలలోనిది.]]
[[File:Head Gudea Louvre AO13.jpg|thumb|right|లగాషు వంశస్థుడు గుడియా]]
క్రీ.పూ. 2093–2046 (స్వల్పకాల చరిత్ర)
క్రీ.పూ. 2093-2046 (స్వల్పకాలం)గూట్యుల చేతిలో అకేడు సామ్రాజ్యం పతనమైన తరువాత సుమేరు జాతి పాలకుడైన లాఘాషుకు చెందిన [[:en:Gudea|గుడియా]] ప్రాముఖ్యతను సంతరించుకున్నాడు. తమకి తాము దైవత్వాన్ని ఆపాదించుకునే [[:en:List of kings of Akkad#Sargonic dynasty (c. 2334 – 2193 BC)|సార్గోనిక రాజుల]] విధానాన్ని ఇతడు కూడా కొనసాగించాడు. మునుపటి లాగాషు రాజవంశీకుల వలె గుడియా ఇంకా ఆయన వారసులు కూడా కళలకు ప్రోత్సాహం అందించడముతో, వీరి కాలానికి చెందిన అనేక కళాఖండాలూ, ఉత్పత్తులూ పెద్ద సంఖ్యలో పురావస్తు పరిశోధనల్లో లభ్యమయ్యాయి.
==మూడవ ఉర్ కాలం==
[[File:Ziggurat of ur.jpg|thumb|left|ఇరాక్లోని నాస్రీయాహ్ దగ్గరున్న సుమారు క్రీ.పూ 2100 నాటి [[:en:Ziggurat of Ur|ఉర్ మహా ౙిగ్గురత్తు]]]]
{{Main|[[:en:Third Dynasty of Ur|మూడవ ఉర్ రాజవంశం]]}}
క్రీ.పూ. 2047-1940 (స్వల్పకాల చరిత్ర)
తరువాత, ఉర్ యొక్క 3 వ రాజవంశస్తులైన [[:en:Ur-Nammu|ఉర్-నమ్మూ]], అతని వారసుడు [[:en:Shulgi|షుల్గీ]]లు సుమేరును పాలించారు. వీరి సామ్రాజ్యము దక్షిణ అస్సీరియా వరకు విస్తరించి ఉండేది. ఇందుమూలాన ఇంతకు ముందు కొందరు చరిత్రకారులు, ఈ కాలానికి సుమేరు పునరుజ్జీవ కాలమని తప్పుడు పేరు ఇచ్చారు.<ref>{{Cite book|last=Cooper|first=Jerrold S.|url=https://www.worldcat.org/oclc/944087535|title=Problems of canonicity and identity formation in ancient Egypt and Mesopotamia|date=2016|others=Kim Ryholt, Gojko Barjamovic, Københavns universitet, Denmark) Problems of Canonicity and Identity Formation in Ancient Egypt and Mesopotamia (2010 : Copenhagen, Denmark) Literature and Identity Formation (2010 : Copenhagen|isbn=978-87-635-4372-9|location=Copenhagen|pages=1–18|chapter=Sumerian literature and Sumerian identity|oclc=944087535}}</ref>తప్పుడు పేరు ఎందుకైందంటే అప్పటికే ఈ ప్రాంతంలో సుమేరు కంటే సెమిట సంస్కృతులే ఎక్కువ ఉన్నాయి. అస్సీరియా, తదితర ప్రాంతాల్లో అకేడ్ల జనాభా పెరగడమే కాక సెమిటులైన మార్టులు ([[:en:Amorites|అమొరులు]]) అనేక దఫాల్లో ఇక్కడికి వలస వచ్చారు. వీరు దక్షిణప్రాంతంలో [[:en:Isin|ఇసిన్]], [[:en:Larsa|లార్సా]], [[:en:Eshnunna|ఎష్నున్న]] మరి కొంతకాలం తర్వాత [[బాబిలోనియా]] వంటి స్థానిక రాజ్యాలను స్థాపించారు. క్రీ.పూ. 21వ శతాబ్దిలో ఉత్తర భాగములో పురాతన అస్సిరియా సామ్రాజ్యము వలె దక్షిణాన బాబిలోనియా సామ్రాజ్యము కూడా కొంత కాలము ప్రధాన శక్తిగా నిలబడింది. మధ్యయుగములో [[లాటిన్|లాటిను]] భాషలాగే, శరాకార లిపి వాడుకలో ఉన్నంత కాలము సుమేరు భాష బాబిలోనియా, ఇంకా అస్సీరియా పాఠశాలల్లో ధార్మిక భాషగా నేర్పబడేది.
==పతనం ==
దక్షిణ మెసొపొటేమియా నుండి ప్రజలు ఉత్తరభాగానికి అధిక సంఖ్యలలో వలసవెళ్ళడం ఎప్పడు మొదలైందో అప్పుడే సుమేరు పతనం మొదలైంది. మట్టిలో క్రమంగా పెరుగుతున్న లవణీయత కారణంగా సుమేరు భూముల వ్యవసాయ ఉత్పాదకత తగ్గుముఖం పట్టింది. ఇదే ఈ వలసలకు కారణం. ఈ ప్రాంతంలో ముందునుండే [[:en:Soil salinity|మట్టి లవణీయత]] ప్రధాన సమస్యగా గుర్తించబడింది.<ref>{{cite journal|last=Jacobsen T |first=Adams RM. |year=1958 |title=Salt and Silt in Ancient Mesopotamian Agriculture: Progressive changes in soil salinity and sedimentation contributed to the breakup of past civilizations. |url=https://www.science.org/doi/10.1126/science.128.3334.1251|journal=Science |doi= 10.1126/science.128.3334.1251 |volume= 128| pages=1251–8|issue=3334}}.</ref> పేలవమైన డ్రైనేజ్ కారణంగా వ్యవసాయ భూముల్లో నీరు నిలబడిపోయేది. అక్కడి పొడి వాతావరణములో ఈ నీరు ఆవిరవగా, నీటిలోని లవణాలు నేలలో మిగిలిపోయి, క్రమంగా భూలవణీయత పెరగసాగింది. అకేడు సామ్రాజ్య కాలమూ, తదుపరి ఉర్ మూడవ వంశపు కాలాలలో [[గోధుమ]]ల పంట వేయడము నుండి లవణీయతను తట్టుకోగలిగిన [[యవలు|యవల]]పంట సాగుకు రైతులు మారారు. కానీ అది ప్రజలకు తగినంత ఆహారం అందించ లేదు. దీనివలన క్రీ.పూ 2100 నుండి క్రీ.పూ. 1700 మధ్యలో ఈ ప్రాంతంలో జనాభా దాదాపు ఐదింట మూడు వంతులు తగ్గిందని అంచనా.<ref>{{cite journal|last=Thompson |first=William R. |year=2004 |title=Complexity, Diminishing Marginal Returns and Serial Mesopotamian Fragmentation |journal=Journal of World Systems Research |url=http://jwsr.ucr.edu/archive/vol10/number3/pdf/jwsr-v10n3-thompson.pdf |format=PDF |doi=10.5195/jwsr.2004.288 |volume=10 |pages=612–652 |issue=3 |url-status=unfit |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120219134627/http://jwsr.ucr.edu/archive/vol10/number3/pdf/jwsr-v10n3-thompson.pdf |archivedate=February 19, 2012 }}</ref> దీనితో అకేడు భాష మాట్లాడే ప్రాంతాల్లో జనాభా పెరిగి, సుమేరు భాష ప్రధానంగా ఉన్న ప్రాంతాలలో జనాభా గణనీయముగా తగ్గినది. క్రమంగా సుమేరు మాతృభాషగా అంతరించిపోయి [[:en:Literary language|గ్రాంథిక భాషా]], [[:en:Sacred language|ధార్మిక భాష]]గా మిగిలింది.
మూడవ ఉర్ వంశపు చివరి రాజైన [[:en:Ibbi-Sin|ఇబ్బి-సిన్]]ను (సుమారు క్రీ.పూ 2028–2004) ఓడించి, ఈలములు ఉర్ను కొల్లగొట్టాక
{{citation needed|reason=Doesn't cite any evidence of sack of Ur?|date=October 2015}},
సుమేరు అమోరీయుల పాలనలోకి వచ్చింది (ఈ ఘట్టంతో మధ్యకాంస్య యుగం మొదలైనట్టుగా పరిగణిస్తారు). 20 – 18 వ శతాబ్దాల్లో ఉనికిలో ఉన్న ఈ స్వతంత్ర అమోరు రాజ్యాలు "[[:en:Dynasty of Isin|ఇసిన్ రాజవంశం]]"గా రాజ జాబితాలో పేర్కొనబడ్డాయి. సుమారు క్రీ.పూ. 1800లో [[హమ్మురాబి]] ఆధ్వర్యంలోని బాబిలోనియా విస్తరణతో ఈ వంశము యొక్క శకం ముగిసింది.
తరువాతి కాలాల్లో అస్సిరియా, బాబిలోనియాలను పాలించిన రాజుల్లో కొంతమంది అరుదుగా సార్గోనిక రాజుల బిరుదు ఐన "సుమేరూ, అకేడు ప్రాంతాలకు రాజు"ను తమకు ఆపాదించుకున్నారు. ఇందుకు ఒక ఉదాహరణ సుమారు క్రీ.పూ 1225లో అస్సిరియాను పాలించిన [[:en:Tukulti-NinurtaI|మొదటి టుకుల్టీ నినుర్టా]].
==జనాభా==
సుమేర్లోని అతిపెద్ద నగరాల్లో ఒకటైన ఉరుక్ వైభవము తారాస్థాయిలో ఉన్నప్పుడు, నగర జనాభా 50,000–80,000 ఉండేదని అంచనా వేయబడింది.
<ref>[https://archive.is/20150411005800/http://proteus.brown.edu/mesopotamianarchaeology/ Harmansah, Ömür, The Archaeology of Mesopotamia: Ceremonial centers, urbanization and state formation in Southern Mesopotamia, 2007, p.699]</ref> సుమేర్లో ఇతర ప్రముఖ నగరాలు ఉండడమూ, పెద్దసంఖ్యలో వ్యవసాయ జనాభా ఉండడాన్నీ బట్టి చూస్తే, సుమేరు జనాభా సుమారుగా 8 నుండి 15 లక్షల దాకా ఉండుంటుందని అంచనా. ఈ కాలంలో ప్రపంచ జనాభా 2.7 కోట్లుగా అంచనా వేయబడింది.<ref>Colin McEvedy and Richard Jones, 1978, ''Atlas of World Population History'', Facts on File, New York, {{ISBN|0713910313}}.</ref>
సుమేరు భాషకు వేరే ఏ భాషతోను పోలికలూ, సంబంధాలూ లేవు (లాంగ్వేజ్ ఐసొలేట్). ఐతే ఆ కాలములో తక్కువ సాంస్కృతికంగా తక్కువ ప్రాధాన్యత ఇవ్వబడిన వేరే భాష ఉండేదనీ ([[:en:Stratum (linguistics)|substrate]]), ఆ భాష ఏమిటో ఈనాడు మనకి తెలియనప్పటికీ, సుమేరు భాషపై దాని ప్రభావాము తెలుస్తోందనీ (substrate effect), అనేక భాషాశాస్త్రవేత్తలు అభిప్రాయపడ్డారు. సుమేరులోని కొన్ని ప్రధాన నగరాలకు సుమేరు భాషకు చెందని పేర్లు ఉన్నాయి. ఇదే వీరి ప్రతిపాదనకు ఆధారము. ఈ పేర్లూ, వీరికి ముందు ఇక్కడ నివసించిన జనాల భాషలోనివని వీరి అభిప్రాయము.<ref name="Nemet-Nejat1998">{{cite book|author=Karen Rhea Nemet-Nejat|title=Daily life in ancient Mesopotamia|url=https://books.google.com/books?id=lbmXsaTGNKUC&pg=PA13|accessdate=29 November 2011|year=1998|publisher=Greenwood Publishing Group| isbn= 978-0313294976| page=13}}</ref> ఏదేమైనా దక్షిణ మెసొపొటేమియాలో ఉబైడు కాలం (క్రీ.పూ.5300–4700([[రేడియోకార్బన్ డేటింగ్|C-14]])) నుండి మొదలుకొని సంస్కృతిలో పెను మార్పులేవీ చోటుచేసుకోలేదని [[:en:archaeological record|పురావస్తు అవశేషాలను]] బట్టి తెలుస్తోంది. ఇక్కడ స్థిరపడిన సుమేరు ప్రజలు టైగ్రిసు, యూఫ్రేటీసు నదుల కారణంగా సారవంతమైన ఈ ప్రాంతపు భూములను సాగుచేసి వ్యవసాయక్షేత్రాలుగా మార్చారు.
ప్రాచీన సుమేరు భాషను మాట్లాడిన పురాతన సుమేరులు, ఉత్తర భాగాన నివసించిన రైతులని కొందరు పరిశోధకులు భావిస్తున్నారు. నీటిపారుదల వ్యవసాయ విధానాలను ఆకళింపు చేసుకున్న తరువాత వీరు దక్షిణ భాగానికి వలస వచ్చి ఉంటారని వారి భావన. సామర్రులు ఆదిమ నీటి పారదుల పద్ధతుల నుపయోగించి వ్యవసాయము చేసేవారు. టైగ్రీసూ, దాని ఉపనదుల పరీవాహక ప్రాంతాల్లో ఈ పద్ధతి వాడిన వారిలో వీళ్ళే మొదటివారు. క్రీ.పూ 5700–4900 ప్రాంతములో వీరికి మృణ్మయ పరిశ్రమలుండేవని తెలుస్తోంది. [[:en:Choga Mami|చోగ మామీ]] (క్రీ.పూ. 5700–4900 [[రేడియోకార్బన్ డేటింగ్|C-14]]) మృణ్మయ పాత్రల్లో సామర్రపు పద్ధతులూ, సుమేరు పద్ధతులూ (ఉబైడు కాలము నాటివి) కూడా కనిపిస్తాయి. 1980 లలో ఫ్రెంచివారు జరిపిన త్రవ్వకాలలో [[:en:Larsa|లాస్సా]]కు సమీపంలోని [[:en:Tell el-'Oueili|టెల్ అవేలి (ఓయిల్లె, ఓయులి)]] వద్ద ఉబైడు కాలనికి పూర్వము తయారైన పాత్రలు ఎనిమిది స్థాయిలలో లభ్యమయ్యాయి. ఇవి సామర్రపు పాతరలను పోలి ఉన్నాయి. కనుక ఉత్తరాన వ్యవసాయ సంస్కృతిని అలవర్చుకున్న సామర్రులు, నీటి పారదుల నైపుణ్యమూ, శ్రామికుల చేత సేద్యాన్ని నడిపించడానికి కావలసిన సామాజిక వర్గీకరణా పొందాక, దక్షిణ భాగానికి వలస వచ్చుంటారని సిద్ధాంతీకరించడమైనది.
{{Citation needed|date=June 2011}}
అరేబియా సముద్రతీరాన లభ్యమైన పనిముట్ల ఆధారంగా వేటాడడము, చేపలు పట్టడము ద్వారా బతుకుతున్న అక్కడి స్థానికులే నెమ్మదిగా వ్యవసాయాధారిత సమాజాన్ని నిర్మించుకున్నారని మరికొందరు అభిప్రాయపడ్డారు. మంచుయుగానికి చివరిలో జలప్రళయానికి ముందు పర్షియన్ గల్ఫు ప్రాంతంలో నివసించిన ప్రజలే సుమేరులని జురిస్ ౙరిఞ్శ విశ్వసిస్తున్నారు.<ref>{{Cite web | url=http://www.ldolphin.org/eden/ | title=Has the Garden of Eden been located at last? | website= | access-date=2018-12-21 | archive-url=https://web.archive.org/web/20051029101558/http://www.ldolphin.org/eden/ | archive-date=2005-10-29 | url-status=dead }}</ref>
==సంస్కృతి ==
===సాంఘిక, కుటుంబజీవితం ===
[[File:Upper part of a gypsum statue of a Sumerian woman. The hands are folds in worship. Circa 2400 BCE. From Mesopotamia, Iraq. The British Museum, London.jpg|left|thumb|సుమారు క్రీ.పూ 2400 నాటి ఈ [[:en:Gypsum|హరశోఠపు]] శిల్పంలో చేతులు జోడించి ప్రార్థిస్తున్న సుమేరు మహిళను చూడవచ్చు. ఇది ప్రస్తుతం లండన్లోని బ్రిటిష్ సంగ్రహశాలలో ఉంది.]]
[[File:Reconstructed sumerian headgear necklaces british museum.JPG|thumb|right|సుమేరు మహిళల సమాధుల్లో (ఉర్ రాచ శ్మశానములో) దొరికిన వస్తువుల ఆధారంగా పునర్నిర్మించిన శిరోభూషణమూ, కంఠహారాలూ. ఇది లండన్లోని బ్రిటిష్ సంగ్రహశాలలో ఉంది.]]
సుమేరు సంస్కృతి తొలినాళ్ళ నాటివైన ఆదిమ చిత్రాల ఆధారంగా ఈ క్రింది విషయాలు తెలుస్తున్నాయి:<ref name="Sayce"/>
* "మృణ్మయ పాత్రల వాడుక చాలా ఎక్కువగా ఉండేది. గిన్నెలూ, పూల జాడీలూ, వివిధరకాల వంటపాత్రలూ తయారు చేయబడుతూ ఉండేవి. తేనే, వెన్నా, మద్యం, ద్రాక్షారసం వంటి ఒక్కొక పదార్థానికీ ప్రత్యేకంగా వాటిని నిల్వ చేసుకోవడానికి తయారైన పాత్రలుండేవి. మద్యాన్ని ఖర్జూర పళ్ళ నుండి తయారుచేసుండొచ్చు. కొన్ని పూల జాడీలకు కొనదేలిన కాళ్ళు ఉండేవి. x ఆకారములో ఉన్న కాళ్ళుండే బల్లలపై ఈ జాడీలనుంచేవారు. సమంగా నిలబడే జాడీలను చతుస్ర లేదా దీర్ఘ చతుస్రాకారాల్లో ఉండే చెక్క బల్లల పై ఉంచేవారు. నూనె జాడీ, బహుశా పదార్థాలను నిల్వ ఉంచే ఇతర జాడీలకు కూడా, మట్టితో మూతచుట్టూ మూసివేసేవారు. ఈ పద్ధతి ప్రాచీన ఈజిప్టులో కూడా ఉంది. ఈ మట్టి పాత్రలను అనుకరిస్తూ, రాతితో పూలజాడీలనూ, గిన్నెలనూ తయారుచేసేవారు."
* "ఈకలతో చేసిన తురాయిని పెట్టుకునేవారు. మంచాలూ, ఎత్తుపీటలు, కుర్చీలూ వాడేవారు. వీటి కాళ్ళు ఎద్దు కాళ్ళలాగా ఉండేవి. అగ్ని-స్థలాలూ, హోమగుండాలూ ఉండేవి."
* "కత్తులూ, పిడిసానా, ఉలీ, ఇంకా ఒక రంపం లాంటి పరికరమూ వీరు వాడేవారు. ఈటెలూ, అమ్ములూ, విల్లులూ, బాకులూ (గురిచూసి విసిరే చిన్న కత్తి) యుద్ధంలో ఉపయోగించబడ్డాయి కానీ ఖడ్గాలు వాడారనడానికి ఆధారాలు లేవు. "
* "వ్రాసేందుకు ఫలకాలు వాడేవారు. చురకత్తి (బాకు) అలుగును లోహముతో చేయగా, పిడిని చెక్కతో తయారుచేసేవారు. బంగారు హారాలు వాడేవారు."
* "చంద్రమానంతో కాలగణన లెక్కించబడింది."
సుమేరు సంగీతానికి సంబంధించి చాలా సమాచారము లభించింది. వేణువూ, [[:en:Yoke lutes|లైరు]] అనే ఒక తంత్రీ వాయిద్యమూ ఉపయోగించబడ్డాయి. లైరు అనగా [[:en:Ancient veena|ప్రాచీన వీణ]] (ఆధునిక వీణ కాదు) వంటిది. వీరి వాయిద్యాలలో నేటి కాలములో అందరూ ఎరిగినవి [[:en:Lyres of Ur|ఉర్ లైరులు]].<ref name="Goss_2017_mesopotamian_flutes">{{cite web |last=Goss |first=Clint |title=Flutes of Gilgamesh and Ancient Mesopotamia |url=http://www.Flutopedia.com/mesopotamian_flutes.htm |date=15 April 2017 |website=Flutopedia |access-date=14 June 2017 }}</ref>
లాఘాష్ రాజు [[:en:Urukagina|ఉరుకాగినా]] (సుమారు క్రీ.పూ. 2300) అప్పటి ఆచారమైన బహుభర్త్రుత్వాన్ని రద్దు చేశారని శాసనాలు తెలియజేస్తున్నాయి. బహుభర్త్రుత్వానికి పాల్పడిన స్త్రీని ఆమె నేరము చెక్కబడ్డ రాళ్ళతో కొట్టి చంపాలని ఆయన చట్టము చేసారు. .<ref>[https://books.google.com/books?id=mpjk74blFDgC&pg=PA62&dq=urukagina+%22two+men%22&client=firefox-a&sig=29we4cFBrgMpJ9qsy4zjpCywAQY ''Gender and the Journal: Diaries and Academic Discourse'' p. 62] by Cinthia Gannett, 1992</ref>
{{multiple image
| align = right
| direction =horizontal
| header=సుమేరు యువరాణీ (సుమారు క్రీ.పూ 2150)
| total_width=350
| image1 = Sumerian princess of the time of Gudea circa 2150 BCE.jpg
| caption1 = {{center|గుడియా కాలము నాటి (సుమారు క్రీ.పూ 2150) సుమేరు యువరాణీ.}}
| image2 = Sumerian princess of the time of Gudea 2150 BCE. Louvre Museum AO 295.jpg
| caption2 = {{center|శిల్పం యొక్క ముందు భాగము<br />లూవ సంగ్రహశాల AO 295.}}
| footer=
}}
సుమేరు సమాజము పురుషాధిక్య సమాజము. అలాగే సామాజిక వర్గీకరణ ఉండేది. సుమేరు స్మృతులలో మనకి దొరికిన వాటిలో పురాతనమైనది [[:en:Code of Ur-Nammu|ఉర్-నమ్ము స్మృతి]]. ఇది మూడవ ఉర్ కాలము నాటిది. ఈ స్మృతిని అధ్యయనము చేయడము ద్వారా ఆనాటి సామాజిక నిర్మాణము పై ఒక మౌలిక అవగాహన వస్తుంది. లు-గాలు ("గొప్ప వ్యక్తి" లేదా రాజు) కింద రెండు ప్రాథమిక వర్గాలుగా సమాజంలోని వారందరూ వర్గీకరించబడ్డారు:
# "లు" లేదా స్వేచ్ఛకలిగిన వ్యక్తీ,
# బానిసా (పురుషుడు ఐతే ఆరాడ్, స్త్రీ ఐతే జెమి).
'లు' కొడుకును పెళ్ళికి ముందు డుము-నిటగా పిలుస్తారు. ఒక స్త్రీ (మునుస్)ను పెళ్ళికి ముందు కూతురిగా (డూము-మి), పెళ్ళి తర్వాత భార్య (డామ్)గా, భర్త చనిపోతే విధవగా (నుమసు) గుర్తిస్తారు. ఒక విధవ అదే తెగకు చెందిన మరో వ్యక్తిని మళ్ళీ పెళ్ళి చేసుకోవచ్చు.
వివాహాలు సాధారణంగా వధూవరుల తల్లితండ్రుల చేత నిర్ణయించబడేవి<ref name=Kramer1963>{{cite book|last1=Kramer|first1=Samuel Noah|title=The Sumerians: Their History, Culture, and Character|date=1963|publisher=The Univ. of Chicago Press|isbn=978-0-226-45238-8|url=https://archive.org/details/sumerianstheirhi00samu|url-access=registration}}</ref>{{rp|78}}. నిశ్చితార్థములో ఇరు పక్షాలూ పెళ్ళి నిశ్చయమైనట్లు మట్టి ఫలకాలపై నమోదు చేయించేవారు.<ref name=Kramer1963/> పెళ్ళికొడుకు పెళ్ళికూతురి తండ్రికి కానుకలివ్వగానే పెళ్ళికి చట్టబద్దత వస్తుంది.<ref name=Kramer1963/> సంతోషకరమైన దాంపత్యాన్ని వర్ణిస్తూ ఒక భర్త, తన భార్య తనకు ఎనిమిది మంది కొడుకులనిచ్చినప్పటికీ, ఇంకా తనతో సంభోగించడానికి ఆసక్తి చూపుతుందని చెప్పాడని ఒక సుమేరు నానుడి.<ref name="NemetNejat">{{citation|last=Nemet-Nejat|first=Karen Rhea|author-link=Karen Rhea Nemet-Nejat|date=1998|title=Daily Life in Ancient Mesopotamia|publisher=Greenwood|series=Daily Life|isbn=978-0-313-29497-6|page=[https://archive.org/details/dailylifeinancie00neme/page/132 132]|url=https://archive.org/details/dailylifeinancie00neme/page/132}}</ref>
సుమేరులు పెళ్ళికి ముందు లైంగిక సంబంధాలను ఆమోదించినట్లుగా కనిపించదు.<ref>''Celibacy in the Ancient World: Its Ideal and Practice in Pre-Hellenistic Israel, Mesopotamia, and Greece'' by Dale Launderville, p. 28</ref> సుమేరు భాషలో కానీ, అకేడు భాషలో కానీ, కన్యత్వము అనే పదానికి సమానార్థకము లేదు. వీరు కన్యత్వం అనే భావనను సంభోగింపబడని, సంభోగానికి గురికాబడని, పురుషాంగము తెలియని స్త్రీ అనే వాక్యాలు వాడి వ్యక్తపరిచేవారు.<ref name="Cooper">{{cite book|last1=Cooper|first1=Jerrold S.|article=Virginity in Ancient Mesopotamia|title=Sex and Gender in the Ancient Near East: Proceedings of the 47th Rencontre Assyriologique Internationale, Helsinki|year=2001|location=Baltimore, Maryland|publisher=Johns Hopkins University Press|url=http://krieger2.jhu.edu/neareast/pdf/jcooper/jc%20Virginity.pdf|isbn=978-951-45-9054-2}}</ref>{{rp|91–93}} అకేడు వైద్య గ్రంథాల్లో పేర్కొనబడిన షిషితు అనే పదము కన్నెపొరను సూచిస్తుందా లేక మరేదైనా అర్థముందా అనేదానిపై స్పష్టత లేదు. ఐతే మహిళ కన్యత్వాన్ని నిర్ణయించడములో తరువాతి కాలపు మధ్యప్రాచ్య సంస్కృతులతో పోల్చితే కన్నెపొర పాత్ర చాలా తక్కువ అనిపిస్తుంది.<ref name="Cooper"/>{{rp|92}} కన్యత్వము విషయములో స్త్రీ మాటలకే ప్రాధాన్యత ఎక్కువ ఉండేది.<ref name="Cooper"/>{{rp|91–92}}
ప్రాచీన ఆధారాలను బట్టి సుమేరులు శృంగారము పట్ల చాలా ఉదార వైఖరి కలిగియున్నారని తెలుస్తోంది.<ref name="Dening1996">{{cite book|last=Dening|first=Sarah|date=1996|chapter=Chapter 3: Sex in Ancient Civilizations|title=The Mythology of Sex|chapter-url=http://www.ishtartemple.org/myth.htm|location=London|publisher=Macmillan|isbn=978-0-02-861207-2|url-access=registration|url=https://archive.org/details/mythologyofsexan0000deni}}</ref> లైంగిక కట్టుబాట్లు నైతికత మీదకంటే, ఫలానా సంబంధము వారిని మతకర్మలలో పాల్గొనలేని విధంగా మైలు పరిచే అవకాశమెంత అనే విషయము మీద ఆధారపడి ఉండేవి.<ref name="Dening1996">{{cite book|last=Dening|first=Sarah|date=1996|chapter=Chapter 3: Sex in Ancient Civilizations|title=The Mythology of Sex|chapter-url=http://www.ishtartemple.org/myth.htm|location=London|publisher=Macmillan|isbn=978-0-02-861207-2|url-access=registration|url=https://archive.org/details/mythologyofsexan0000deni}}</ref> ఇక వీరు స్వయంతృప్తి లైంగిక పటుత్వాన్ని పెంచుతుందని నమ్మేవారు.<ref name="Dening1996">{{cite book|last=Dening|first=Sarah|date=1996|chapter=Chapter 3: Sex in Ancient Civilizations|title=The Mythology of Sex|chapter-url=http://www.ishtartemple.org/myth.htm|location=London|publisher=Macmillan|isbn=978-0-02-861207-2|url-access=registration|url=https://archive.org/details/mythologyofsexan0000deni}}</ref> సొంతంగానూ, అలాగే వారి లైంగిక భాగస్వాములతో కలిసీ కూడా స్వయంతృప్తి పొందేవారు.<ref name="Dening1996">{{cite book|last=Dening|first=Sarah|date=1996|chapter=Chapter 3: Sex in Ancient Civilizations|title=The Mythology of Sex|chapter-url=http://www.ishtartemple.org/myth.htm|location=London|publisher=Macmillan|isbn=978-0-02-861207-2|url-access=registration|url=https://archive.org/details/mythologyofsexan0000deni}}</ref> [[గుద మైథునం]] కూడా వీరికి ఆమోదయోగ్యమే.<ref name="Dening1996">{{cite book|last=Dening|first=Sarah|date=1996|chapter=Chapter 3: Sex in Ancient Civilizations|title=The Mythology of Sex|chapter-url=http://www.ishtartemple.org/myth.htm|location=London|publisher=Macmillan|isbn=978-0-02-861207-2|url-access=registration|url=https://archive.org/details/mythologyofsexan0000deni}}</ref> ఎంతూకు పూజారులైన స్త్రీలకు పిల్లల్ని కనడము నిషిద్దము.<ref name="Leick2013">{{citation|last=Leick|first=Gwendolyn|title=Sex and Eroticism in Mesopotamian Literature|publisher=Routledge|year=2013|isbn=978-1-134-92074-7|location=New York |page=219|orig-year=1994|url=https://books.google.com/books?id=WKoWblE4pd0C&pg=PA64}}</ref><ref name="NemetNejat"/> కనుక వీరు [[గుదరతి]]లో ఎక్కువగా పాల్గొనేవారు.<ref name="Leick2013"/><ref name="Dening1996"/><ref name="NemetNejat"/> వ్యభిచారము ఉండేది కానీ మన దేవదాసీ వ్యవస్థ వంటిది ఏదైనా ఉండేదా అన్నది స్పష్టంగా తెలియలేదు.
===భాష, లిపి ===
{{Main|[[:en:History of writing|వ్రాత యొక్క చరిత్ర]]|[[:en:Sumerian language|సుమేరు భాష]]|[[:en:Cuneiform|శరాకార లిపి]]}}
[[File:Early writing tablet recording the allocation of beer.jpg|thumb|బీరు కేటాయింపులను నమోదు చేయడానికి వాడిన వ్రాత ఫలకం. క్రీ.పూ 3100–3000 కాలం నాటిది.]]
[[File:P1150884_Louvre_Uruk_III_tablette_écriture_précunéiforme_AO19936_rwk.jpg|thumb|శరాకార లిపికి ఆధారమైన సంకేత చిత్రాలు గల సున్నపురాతి ఫలకం. క్రీ.పూ 4వ సహస్రాబ్ది నాటిది. లూవ సంగ్రహశాలలోనిది.]]
[[File:Development of writing.jpg|thumb|వ్రాత అభివృద్ధి ప్రక్రియ యొక్క ప్రామాణిక శాస్త్రీయ పునర్నిర్మాణం. నేటి లిపుల పుట్టుకలో శరాకార లిపి పాత్రను కూడా ఇందులో మనం చూడవచ్చు.<ref>{{cite book |last1=Barraclough |first1=Geoffrey |last2=Stone |first2=Norman |title=The Times Atlas of World History |date=1989 |publisher=Hammond Incorporated |isbn=978-0-7230-0304-5 |page=[https://archive.org/details/isbn_9780723003045/page/53 53] |url=https://archive.org/details/isbn_9780723003045 |url-access=registration }}</ref><ref>{{cite book |last1=Senner |first1=Wayne M. |title=The Origins of Writing |date=1991 |publisher=University of Nebraska Press |isbn=978-0-8032-9167-6 |page=77 |url=https://books.google.com/books?id=Kc4xAlunCSEC&pg=PA77 }}</ref>]]
సుమేరు పురావస్తు పరిశోధనల్లో కనుగొన్నవాటిల్లో అన్నిటికంటే ముఖ్యమైనవి, [[:en:Cuneiform|శరాకార లిపి]]లో వ్రాయబడి ఉన్న [[:en:Clay tablet|మట్టి ఫలకాలు]]. ఇవి పెద్ద సంఖ్యలో దొరికాయి. సుమేరు సంస్కృతిలో వ్రాత అభివృద్ధి అవ్వడము అనేది చారిత్రకాంశాలను పొందుపరచడములోనే కాక, ఇతిహాస కవితలూ, కథలూ అలాగే ప్రార్థనలూ, చట్టాల వంటి వివిధ రకాల సాహిత్యాన్ని సృష్టించే క్రమములో మానవాళి చరిత్రలోనే గొప్ప మైలురాయిగా పరిగణించబడుతుంది.
మొదట్లో బొమ్మలు, అనగా [[:en:hieroglyph|గూఢచిత్రాలు]] వాడినప్పటికీ, కొద్ది కాలములోనే శరాకార లిపీ, ఆ తదుపరి [[:en:Ideogram|పదసంజ్ఞలూ]] (ఆలోచనలను వ్యక్తపరిచేందుకు గుర్తులు) వాడబడ్డాయి.
తడి మట్టిపై త్రిభుజాకారపు రెల్లుతో వ్రాసేవారు. సుమేరు భాషలో కొన్ని వేల వ్రాతలు బయటపడ్డాయి. వ్యక్తిగత, వ్యాపార లేఖలు, రసీదులు, [[:en:Lexical lists|పద కోశాలూ]], చట్టాలు, శ్లోకాలు, ప్రార్థనలు, కథలు, రోజువారీ లెక్కల వంటివి ఉన్నాయి. మట్టి పలకల గ్రంథాలయాలు కనుగొనబడ్డాయి. స్మారక శాసనాలూ, అలాగే విగ్రహాలు లేదా ఇటుకలు వంటి వివిధ వస్తువులపై వ్రాతలూ సర్వసాధారణము. శిక్షణలో భాగంగా [[:en:Scribe|వ్రాయసగాళ్ళు]] ఒక్కొక గ్రంథాన్నీ అనేక సార్లు గ్రంథస్తము చేయడముతో, చాలా గ్రంథాలవి అనేక ప్రతులు మనకు దొరికాయి. సెమిట సమాజములో కూడా వాడుక భాష సెమిట భాష ఐనప్పటికీ చాలా కాలము పాటు మతసంబంధ అలాగే చట్టసంబంధ కార్యకలాపాలకు సుమేరు భాష వాడుకలో ఉంది.
శరాకార లిపిలో వ్రాయబడ్డ వాటిల్లో ముఖ్యమైనది 'గిల్గమేష్' అనే ఒక సుదీర్ఘ కావ్యము. ఉరుక్ శిథిలాల్లో లభ్యమైన ఈ కావ్యము ప్రామాణిక శరాకార లిపిలో వ్రాయబడి ఉంది. ఇది రెండవ ఆదిమ వంశపు కాలంలో పాలించిన గిల్గమేష్ (అకేడు భాషలో) ("బిల్గమేష్ (సుమేరులో)") అనే రాజు గురించి చెబుతుంది. ఈ కథలో గిల్గమేషు, అతని సహచరుడు [[:en:Enkidu|ఎన్కిడు]]ల కాల్పనిక సాహసాలు ఉన్నాయి. అనేక మట్టి పలకలపై వ్రాయబడ్డ ఈ కథ మనకు తెలిసినంతలో చరిత్రలోనే మొట్టమొదటి సారి వ్రాయబడ్డ కాల్పనిక సాహిత్యముగా గుర్తింపు పొందింది.
సుమేరు భాషకు దగ్గరగా ఉన్న భాష ఏదీ లేదు. కనుక ఇది ఏ భాషా కుటుంబానికీ చెందదు. ఇలాంటి భాషను భాషాశాస్త్ర పరిభాషలో లాంగ్వేజ్ ఐసొలేట్గా పిలుస్తారు (ఒంటరి భాష అని అర్థము). అకేడు భాష మాత్రము ఆఫ్రోయాసియాటిక్ భాషా కుటుంబంలో సెమిటిక్ విభాగానికి చెందినది. సుమేరు భాష యొక్క భాషా కుటుంబాన్ని కనుక్కోవడానికి జరిగిన అనేక ప్రయత్నాలు ఫలించలేదు. సుమేరు భాషలో పదముకు ఉపసర్గలూ, ప్రత్యయాలు వంటివి చేరడము ద్వారా అర్థము మారుతుంది. ఇలాంటి భాషలను భాషాశాస్త్ర పరిభాషలో అగ్లుటినేటివ్ లాంగ్వేజ్ అంటారు. అనేక శాస్త్రజ్ఞులు సుమేరు భౌగోళిక అంశాలూ, వివిధ కళలూ, వ్యవసాయ విధానాలూ పరిశీలించి ఒక తక్కువ (substratum) లేదా సమాన పలుకుబడి (adstratum) కలిగిన భాష యొక్క ప్రభావమీ సుమేరు భాషపై ఉందని ప్రతిపాదించారు. ఈ ఊహాజనిత భాషకి ప్రోటో-యుఫ్రేటీయ భాష లేదా ప్రోటో-టైగ్రీయ భాషగా పేరు పెట్టారు. ఐతే ఈ ప్రతిపాదనను వ్యతిరేకించే శాస్త్రవేత్తలు కూడా చాలా మంది ఉన్నారు.
ప్రాచీన సుమేరు వ్రాతలు, వ్రాయసగాళ్ళు తాము విషయాన్ని గుర్తుపెట్టుకోవడానికి ఊతంగా కొన్ని ముఖ్య పదాలు మాత్రము వ్రాసిపెట్టుకున్న సంగ్రహ రూపాలు; అనగా [[:en:Aide-mémoire|జ్ఞాపన పత్రాలు]]. వీటిని వ్రాసేది తమ వ్యక్తిగత వాడుకకే కనుక ఇవి వ్యాకరణ నియమాలననుసరించక, గజిబిజిగా ఉంటాయి. అందువలన ఈ ప్రాచీన వ్రాతలనర్థము చేసుకోవడము చాలా కష్టము<ref>{{Cite book|title=The Oxford Handbook of the History of Linguistics|last=Allan|first=Keith|publisher=Oxford University Press|year=2013|isbn=978-0191643439|location=Oxford|pages=56–57}}</ref>
క్రీ.పూ. 3 వ–2 వ సహస్రాబ్ది సమయానికి క్రమంగా వాడుక భాషగా సుమేరు స్థానాన్ని అకేడు భాష ఆక్రమించుకుంది .<ref name="woods">Woods C. 2006 [http://oi.uchicago.edu/pdf/OIS2.pdf “Bilingualism, Scribal Learning, and the Death of Sumerian”]. In S.L. Sanders (ed) ''Margins of Writing, Origins of Culture'': 91–120 Chicago</ref> అయితే సా.శ. 1 వ శతాబ్దం వరకు సుమేరు భాష బాబిలోనియా, అస్సీరియాలో పవిత్ర, గ్రాంథిక, శాస్త్రీయ భాషగా వాడబడింది.<ref>{{cite book|last=Campbell|first=Lyle|title=A glossary of historical linguistics|url=https://archive.org/details/glossaryhistoric00camp_191|year=2007|publisher=Edinburgh University Press| isbn=978-0748623792|author2=Mauricio J. Mixco |page=[https://archive.org/details/glossaryhistoric00camp_191/page/n202 196]}}</ref>
<gallery widths="170px" heights="170px">
Cuneiform tablet- administrative account with entries concerning malt and barley groats MET DP293245.jpg|శరాకార లిపిలో యవ నాణేల లెక్కలు వ్రాసి ఉన్న లెక్కలఫలకము. క్రీ.పూ 3100–2900 నాటిది. న్యూయార్క్ లోని [[:en:Metropolitan Museum of Art |మెట్రోపాలిటన్ మ్యూజియం ఆఫ్ ఆర్ట్]] లో ఉంది.
Bill of sale Louvre AO3766.jpg|[[:en:Shuruppak|షురుప్పక్]]లో పొలాన్నీ, ఇంటినీ అమ్మకానికి పెడుతూ ప్రకటన. సుమారు క్రీ.పూ 2600నాటిది. లూవ సంగ్రహశాలలోనిది
Stele of Vultures detail 02.jpg|'సున్నపురాతిపై చెక్కబడ్డ రాబందుల శిలాఫలకం. సుమారు క్రీ.పూ 2450 లోనిది. దీన్ని 1881లో [[:en:Girsu|గిర్సూ]]లో (ఇరాక్లోని ఆధునిక టెల్ టెలోహ్) జరిపిన తవ్వకాల్లో ఎడ్వర్డ్ డీ సార్ౙెక్ కనుగొన్నారు. లూవ సంగ్రహశాలలో ఉన్నది.
</gallery>
===మతం ===
[[File:Ebih-Il Louvre AO17551 n01.jpg|upright=0.8|thumb|క్రీ.పూ 24వ శతాబ్ది నాటి ప్రార్థనలో ఉన్న సుమేరు పురుషుడి శిల్పం (ఆధునిక తూర్పు సిరియాలో దొరికింది)]]
{{multiple image|perrow=2|total_width=400|caption_align=center
| align = right
| direction =horizontal
| header =సుమేరు మతము
| image1 = Wall plaque showing libation scene from Ur, Iraq, 2500 BCE. British Museum (adjusted for perspective).jpg
| caption1 = ఉర్ గుడిలో ఆసీనుడైన దేవునికి అర్ఘ్యము సమర్పణను చూపిస్తున్న శిల్పము. క్రీ.పూ 2500 నాటిది.
| image2 = Wall plaque showing libation scene from Ur, Iraq, 2500 BCE. British Museum (libation detail).jpg
| caption2 = ఉర్లోని గుడిలో అర్ఘ్యమును సమర్పిస్తున్న నగ్న పూజారి. క్రీ.పూ 2500 నాటిది.
| footer=
}}
సుమేరులు వారికి సంబంధించిన అన్ని విషయాలనూ దైవానికి ఆపాదించేవారు. మరణం, దైవాగ్రహము వంటి విషయాలలో తాము అశక్తులమని విశ్వసించేవారు.<ref name=Kramer1963/>
సుమేరు మతవిశ్వాసాల ప్రకారము విశ్వసృష్టికి మూలమైన వృత్తాంతాలు రెండు. ఈ వృత్తాంతాలే వీరి మతానికి మూలస్తంభాలు. మొదటి వృత్తాంతము ప్రకారము సృష్టి అనేది కొన్ని పవిత్రమైన వివాహాలు ఫలితంగా ఉద్భవించింది. ఈ వివాహాల ఫలితంగా వ్యతిరేక శక్తులకు ప్రతీకలైన స్త్రీ, పురుష దైవిక అంశల సంగమము జరిగింది. ఈ సంగమమే సృష్టికి మూలము.
ఈ పవిత్ర వివాహ నమ్మకము యొక్క ప్రభావము మెసొపొటేమియలో తర్వాతి నాగరికతల్లోని మత విశ్వాసాలపై ఉంది. అకేడు మతములో సృష్టి వృత్తాంతాన్ని ఎనుమ ఎలిష్గా వ్యవహరిస్తారు. దీని ప్రకారము మంచినీటి దేవుడూ, పురషాంశ ఐన అబ్ౙు, ఉప్పునీటి దైవమూ, స్త్రీ అంశ ఐన తియామత్ల కలయిక సృష్టికి మూలము. ఈ కలయికతో జనియించిన వారు లాహ్మ్, లహ్మూలు. వీరిని బురదమయమైన వారు/మట్టితో నిండినవారిగా పిలుస్తారు. ఈ పేర్లను ఎరీడులో ఎంకి దేవాలయమైన ఈ-అబ్ౙులోని ద్వారపాలకులకు బిరుదులుగా ఇచ్చేవారు.
యుఫ్రటీసు సముద్రములో కలిసే చోట, నదిలో కొట్టుకొచ్చిన మట్టితో చిన్న, చిన్న దీవులు ఏర్పడతాయి. ఈ ప్రక్రియను తలపించేలా రెండో పవిత్ర వివాహ జరిగింది. ఈ వివాహ ప్రతిఫలాలే అన్షార్ (ఆకాశపు ఇరుసు), కిషార్లు (భూమి యొక్క ఇరుసు). వీరిద్దరి పసంతానమే అను (ఆకాశము), కీ (భూమి)లు.
మరో ముఖ్యమైన పవిత్ర వివాహము పర్వతాలకు దేవి ఐన నిన్హుర్సాగ్కు, మంచినీటికి అధిపతీ, ఎరీడు నగర దైవమైన ఎంకికీ మధ్య జరిగింది. వీరి కలయిక భూమికి పచ్చదనాన్నీ, పచ్చిక బయళ్ళనూ ప్రసాదించింది.
సుమేరు సంస్కృతి ఏర్పడ్డ తొలి దశలో దక్షిణాన ఉన్న ఎరీడు ముఖ్య ఆధ్యాత్మిక కేంద్రంగా ఉండేది. ఐతే చరిత్ర వ్రాయబడడము మొదలైన తొలినాళ్ళలోనే మధ్య భాగములోని నిప్పూరు నగరము ఎరీడు స్థానాన్ని ఆక్రమించుకుంది. తర్వాత సుమేరు నాగరికత ఉన్నంత కాలమూ, ఈ నగరము తన స్థానాన్ని నిలుపుకుంది. ఇక్కడి పూజారులకు ఇతర నగర-రాజ్యాలమీద రాజకీయ అజమాయిషీ ఉండేది.
====దేవుళ్ళు ====
[[File:Ea (Babilonian) - EnKi (Sumerian).jpg|thumb|upright=1.3|క్రీ.పూ 2300 ప్రాంతం నాటి అకేడు ముద్ర. ఇందులో మనం వారి దేవుళ్ళైన ఇనానా, ఉటు, ఎంకీ, ఇసిముద్లను చూడవచ్చు.]]
సుమేరులు దేవుళ్ళు అనేకులనీ (బహుదేవతావాదము), మానవ రూపాలు కలవారనీ విశ్వసించారు. ప్రతీ నగర రాజ్యానికీ ప్రత్యేకముగా నగర దేవతలూ, వారికి అంకితమైన నగర రాజులూ, మతాధికారులూ ఉండేవారు. ఐతే ఆయా నగర దేవతల ఆరాధన, ఆ నగరానికే పరిమతమవ్వాలని లేదు. ఒకే దైవము వివిధ నగరాల్లో పూజలందుకునేవారు. మతవిశ్వాసాలను గ్రంథస్తము చేసిన మొట్టమొదటి సమాజాల్లో సుమేరులు కూడా ఒకరు. కనుక వీరి విశ్వాసాలు మెసొపొటేమియాలోని తదుపరి నాగరికతల మతం, నమ్మకాలూ, జ్యోతిషశాస్త్రాలను ప్రభావితము చేసాయి.
సుమేరులు ఆరాధించే దేవుళ్ళు:
* వీరు స్వర్గాధిపతిని 'ఆన్'గా పిలుస్తారు. ఆకాశాన్ని కూడా సుమేరు భాషలో ఆన్ అనే అంటారు. ఆన్ దేవేరి 'కీ' (భూమికి ప్రతీక)
* దక్షిణాన ఉన్న ఎరిదులోని ఆలయంలో ఉండే ఎంకి. సంక్షేమానికీ, జ్ఞానానికి దైవంగా, భూగర్భ జలాలకు అధిపతిగా, వ్యాధుల నుండి స్వస్థత చేకూర్చే శక్తి కలవాడిగా ఆరాధించబడ్డాడు. మానవాళికి మిత్రుడైన అతడు, మనుష్యులకు కళలు, శాస్త్రాలూ, నాగరిక బుద్ధులూ ప్రసాదించాడు. మొట్టమొదటి చట్టస్మృతి కూడా ఇతని సృష్టిగా భావించబడింది.
* ఎన్లిల్ తుఫాను, వాయువూ, వర్షాలకు దేవుడు.<ref name=ColemanDavidson2015>{{citation|last1=Coleman|first1=J.A.|last2=Davidson|first2=George|title=The Dictionary of Mythology: An A–Z of Themes, Legends, and Heroes|date=2015|publisher=Arcturus Publishing Limited|location=London, England|isbn=978-1784044787}}</ref> నిప్పూరు నగర దేవుడైన ఆయన సుమేరుల ప్రధానదైవంగా ఆరాధించబడ్డాడు.<ref name=ColemanDavidson2015 />{{rp|108}}<ref>{{citation|first=Samuel Noah|last=Kramer|title=The Sumerian Deluge Myth: Reviewed and Revised|journal=Anatolian Studies|volume=33|date=1983|pages= 115–121|jstor=3642699|doi=10.2307/3642699}}</ref>{{rp|115–121}} ఆయన దేవేరి నిన్లిల్. ఈమె దక్షిణపవనాలకు దేవత.<ref>{{citation|last1=Black|first1=Jeremy A.|last2=Cunningham|first2=Graham|last3=Robson|first3=Eleanor|title=The Literature of Ancient Sumer|url=https://books.google.com/books?id=a1W2mTtGVV4C&pg=PA106|date=2006|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0199296330}}</ref>{{rp|106}}
* ఇనాన ప్రేమకు, శృంగారానికి, యుద్ధానికి దేవత.;<ref name=WolksteinKramer1983/>{{page needed|date=July 2017}}<ref name="Black">Black, Jeremy; Green, Anthony (1992), ''[[iarchive:gods-demons-and-symbols-of-ancient-mesopotamia-an-illustrated-dictionary 202012|Gods, Demons and Symbols of Ancient Mesopotamia: An Illustrated Dictionary]]'', University of Texas Press, {{ISBN|0-292-70794-0}}</ref>{{rp|109}}శుక్ర గ్రహానికి ఈమె దేవ రూపము. ఉరుక్ నగర మందిరములో ఆన్తో పాటు ఈమె కూడా పూజలందుకునేది. తమకు దైవత్వాన్ని ఆపాదించుకున్న రాజులు, ఇనానా, డుముౙిడ్ల వివాహ ఘట్టాన్ని, తాము పూజారిణులను వివాహమాడడము ద్వారా ప్రదర్శించి ఉండవచ్చు.<ref name=Black/>
* సూర్య భగవానుడు ఐన ఉతు. ఇతడు దక్షిణాన లార్సా, ఉత్తరాన సిప్పర్లలో నగరదేవునిగా కొలవబడేవాడు.
* ఉర్ నగరదేవుడూ, చంద్రభగవానుడూ ఐన సిన్
[[File:Genealogy of Sumero-Akkadian Gods.jpg|thumb|upright=2.05|left|సుమేరులూ, తొలినాటి అకేడ్ల దేవగణము]]
వీరంతా ప్రధాన దేవుళ్ళు. ఆపైన వందల కొద్దీ చిన్న, చిన్న దేవతలు ఉన్నారు. సుమేరు దేవతలు వివిధ నగరాలతో అనుసంధానించబడి ఉంటారు. ఈ నగరాల రాజకీయ ప్రాముఖ్యతతో పాటే మతపరంగా వారి ప్రాముఖ్యతా మారుతుండేది. దేవుళ్ళు వారికి సేవ చేయించుకొనుటకై బంకమట్టితో మనుష్యులను సృష్టించారు అని సుమేరుల విశ్వాసము. దేవాలయాలు నీటిపారుదల వ్యవసాయానికి అవసరమైన శ్రమదాన కార్యక్రమాలు నిర్వహించేవి. పౌరులందరూ ఆలయానికి కొంత శ్రమదానం చేయడము తప్పనిసరి. ఐతే వెండి చెల్లించడం ద్వారా వారు ఈ బాధ్యత నుండి విముక్తులవ్వవచ్చు.
====విశ్వము ====
విశ్వము ఒక పెద్ద గుమ్మటంతో కప్పబడ్డ సమాంతర బింబమని సుమేరులు నమ్మేవారు. మరణము తరువాత మనిషి శోకతప్తమైన అధోలోకములోకి కుప్పకూలి, అక్కడ అనంతకాలాల పాటు గిడిమ్ అనే ఒక అధమ ప్రేతము వలె పడి ఉండవలెనని నమ్మేవారు.<ref>{{cite book |last1=Black |first1=Jeremy |authorlink1=Jeremy Black (assyriologist) |last2=Green | first2=Anthony |title= Gods, Demons, and Symbols of Ancient Mesopotamia: An Illustrated Dictionary |date=1992 |publisher=University of Texas Press |isbn=978-0292707948}}</ref>
విశ్వం వీరిచే నాలుగు భాగాలుగా విభజించబడింది:
* ఉత్తరాన కొండప్రాంతంలో నివసిస్తున్న సుబర్తులు. వీరిపై బానిసలు, కలప, ఇతర ముడి పదార్థాల కొరకు అడపాదడపా దాడులు చేసేవారు.
* పశ్చిమాన గుడార వాసులైన మార్టులు. వీరు పురాతన సెమిట భాష మాట్లాడే ఆదిమానవులు. వీరు మేకలూ, గొర్రెలను కాచుకుంటూ బ్రతికే ఒక సంచార జాతి.
* దక్షిణాన డిల్మున్ అనే వాణిజ్య రాజ్యము. ఇది మరణించిన వారి భూమిగా, సృష్టి జరుగు ప్రదేశముగా చెప్పబడింది.<ref name="Carl Phillips 2013">Geoffrey Bibby and Carl Phillips, ''Looking for Dilmun'' (London: Stacey International, 1996; reprinted London: Knopf, 2013). {{ISBN|978-0-905743-90-5}}</ref>
* తూర్పున ఈలములు. ప్రత్యర్థులైన వీరితో సుమేరులకు తరచూ యుద్ధాలు జరిగేవి.
వారికి తెలిసిన ప్రపంచపు సరిహద్దులు: ఎగువ సముద్రం (మధ్యధరా సముద్రతీరం), దిగువ సముద్రం (పెర్షియన్ గల్ఫ్), మెలుహ్హా (బహుశా సింధూ లోయ), రాగి నిక్షేపాలకు ప్రసిద్ధి చెందిన మగన్ (ఒమన్).
====ఆలయాలు ====
ప్రతి ౙీగ్గురాట్టుకూ (సుమేరుల దేవాలయాలు) ఒక ప్రత్యేకమైన పేరు ఉండేది. ౙిగ్గురాట్టుకు ఒక ముంగిలి ఉంటుంది. ముంగిలికి మధ్య భాగాన పరిశుద్ధులయ్యేందుకు ఒక కొలను ఉంటుంది.<ref>Leick, Gwendolyn (2003), Mesopotamia: The Invention of the City' (Penguin)</ref> దేవాలయానికి ఒక నడిమిసాల్పూ, దానికి ఇరువైపులా పక్కసాల్పులూ ఉంటాయి. పక్కసాల్పులకు చివరన పూజారులకు గదులుంటాయి. ఒక మూలన జంతుబలికి బలిపీఠం, శాకాహార సమర్పణ కొరకు ఒక బల్లా ఉంటాయి. ధాన్యాగారాలూ, గోదాములూ సాధారణంగా ఆలయాల సమీపంలో ఉండేవి. కొంతకాలం తర్వాత సుమేరులు అనేక పెద్ద పేద్ద దిమ్మలను ఒకదానిపైనొకటి కట్టి వాటిపైన గర్భగుడిని ఉంచసాగారు. ఇది నిర్మాణ విధానాల్లో ౙిగ్గురత్తు శైలిగా చెప్పబడుతుంది.<ref>Mark M. Jarzombek and Vikramaditya Prakash, ''A Global History of Architecture'' (London: Wiley, 2011), 33–39. {{ISBN|978-0-470-90248-6}}</ref><ref>Crawford, Harriet (1993), "Sumer and the Sumerians" (Cambridge University Press, (New York 1993)), {{ISBN|0521388503}}.</ref>
====అంత్యక్రియలు====
మరణము తరువాత మనుషులు శోకతప్తమైన అధోలోకములో మగ్గుతారని వీరి నమ్మకము. ఈ లోకము ఎరిష్కిగాల్ అనే దేవత పాలనలో ఉంటుంది. రాకపోకలను నిరోధించడానికి, వివిధ భూతాలు ఆరాజ్య ముఖద్వారంలో ఉండి కాపలా కాస్తుంటాయని విశ్వసించేవారు. మృతదేహాలను నగరం వెలుపల ఖననం చేసేవారు. అక్కడ మృతదేహాలను ఒక చిన్న మట్టిదిబ్బతో కింద పూడ్చి, భూతాలకి కొంత ఆహారమూ, ఇతర సమర్పణలను ప్రదానము చేసేవారు. సంపన్నులు డిల్మున్లో ఖననం చేసేవారు.<ref>Bibby Geoffrey and Carl Phillips (2013), "Looking for Dilmun" (Alfred A. Knopf)</ref> ఉర్ రాజశ్మశానములో ప్వాబి రాణిని పూడ్చినప్పుడు, ఆమె పరివారాన్ని కూడా నరబలిగా సమర్పించారని మనకు తెలుస్తోంది.
===వ్యవసాయం, వేట ===
సుమేరలు సుమారుగా క్రీ.పూ. 5000–4500 కాలములో వ్యవసాయ జీవనాన్ని అలవర్చుకున్నారు. అభివృద్ధి చెందిన నీటిపారుదల వ్యవస్థా, పెద్ద మొత్తములో సాగు, నాగలి వాడకము, సంవత్సరము పొడుగూతా ఒకే పంటను వెయ్యడమూ, నగరపాలక వ్యవస్థ నేతృత్వములో ప్రత్యేక వ్యవసాయ కార్మిక శక్తి నిర్వహణా వంటి అనేక ప్రధాన వ్యవసాయ విధానాలు ఈ ప్రాంతంలో వాడుకలో ఉండేవి. ఈ వ్యవస్థ కారణంగా దేవాలయ ఖాతాలను నిర్వహించాల్సి రావడమే వ్రాత అభివృద్ధికి దారితీసింది (సుమారుగా క్రీ.పూ.3500లో).
[[File:Ur mosaic.jpg|thumb|upright=1.35|ఉర్ రాజ సమాధులలో దొరికిన కళాకృతి. లాపిస్ లజూలీ, నత్త గుల్లలతో తయారు చేయబడిన దీనిలో సుమేరు సమాజపు దైనందిన వ్యవహారాన్ని చూడవచ్చు.]]
ఉరుక్ కాలంలోని చిత్రాల ఆధారంగా గొర్రెలు, మేకలు, పశువులు, పందుల వంటి పెంపుడు జంతువులను పెంచేవారని తెలుస్తోంది. వారు వారి ప్రాథమిక వాహనముగా గాడిదనూ ఇతర ఈక్విడ్లనూ, బరువులు లాగడానికి ఎద్దులనూ ఉపయోగించారు. "జంతువుల ఉన్ని (వెంట్రుకలతో)తో ఉన్ని దుస్తులు, తివాచీలూ తయారు చేయబడ్డాయి. ఇంటి చుట్టూ పరివేష్టిత తోటలలో చెట్లు, ఇతర మొక్కలు పెంచుకునేవారు. పొలాల్లో గోధుమలూ, బహుశా ఇతర ధాన్యాలు కూడా, సాగుచేయబడ్డాయి. నీరు పెట్టేందుకు [[ఏతాము]] ఉపయోగించబడింది. కుండీలూ, జాడీలలో కూడా మొక్కలను పెంచుకునేవారు "<ref name="Sayce"/>
[[File:Issue of barley rations.JPG|thumb|ఉరుకాగినా రాజా ఏలుబడిలోని నాలుగో ఏటన (అనగా సుమారు క్రీ.పూ 2350) వ్రాయబడ్డ మట్టి ఫలకము. ఇందులో పిల్లలకూ, పెద్దలకూ మంజూరవుతున్న నెలవారీ యవ కేటాయింపుల వివరాలను శరాకార లిపిలో పొందుపరిచారు.]]
బీరు త్రాగడము మొదలుపెటిన మొట్టమొదటి వారిలో సుమేరులొకరు. వీరు మద్యాన్ని తమ ముఖ్య పంట ఐన ధాన్యపు గింజలతో చేసేవారు. వారు గోధుమ, యవలూ, అలాగే మిశ్రమ ధాన్యాలతో కూడా బీర్లను తయారుచేశావారు. బీర్ల తయారీ వారి సంస్కృతిలో ముఖ్య భాగము. గిల్గమేష్ కావ్యములో ఎంకిడుకీ గిల్గమేష్ రాజ్యపు ఆహారాన్నీ, బీరునీ పరిచయము చేసే ఘట్టము ఇలా వర్ణించబడింది: "ఈ నేల ఆచారాన్ని అనుసరించి బీరును పుచ్చుకో ... అతను ఏడు చెంబుల బీరు త్రాగి బెరుకును వదిలి, ఆనందంతో పాడ సాగాడు "<ref>{{cite book|last1=Gately|first1=Iain|title=Drink: A Cultural History of Alcohol|url=https://archive.org/details/drinkculturalhis00gate_0|publisher=Gotham Books|isbn=978-1592403035|page=[https://archive.org/details/drinkculturalhis00gate_0/page/5 5]|year=2008}}</ref>
సుమేరుల నీటిపారుదల పద్ధతులు ఈజిప్టులో వాడబడ్డ పద్ధతుల లాంటివే.<ref>{{cite book| last = Mackenzie| first = Donald Alexander| year = 1927 | title = Footprints of Early Man| url = https://archive.org/details/b2982767x| publisher = Blackie & Son Limited}}</ref> పట్టణీకరణకూ, నీటిపారుదల పద్ధతుల అభివృద్ధికీ అనుబంధం ఉందనీ, 89% జనాభా నగరాల్లోనే నివసించారనీ అమెరికా ఆంత్రొపాలజిస్టు రాబర్ట్ మెక్కార్మిక్ ఆడమ్స్ పేర్కొన్నాడు.<ref>{{cite book| last = Adams| first = R. McC.| year = 1981 | title = Heartland of Cities| publisher = University of Chicago Press}}</ref>
వారు యవలూ, శనగలూ, కాయధాన్యాలూ, గోధుమలూ, ఖర్జూరాలూ, ఉల్లిపాయలూ, వెల్లుల్లీ, ఆకుకోసులూ, లీకులూ (ఉల్లిపాయ లాంటి ఒక రకమైన కూరగాయ), ఆవాలూ పండించేవారు. సుమేరులు విరివిరిగా చేపలను పట్టడమే కాక, రకరకాల కోళ్ళనూ, జింకలనూ వేటాడేవారు.<ref>{{cite book|title=The fine art of food | first=Reay |last=Tannahill | publisher=Folio Society| year=1968}}{{Page needed|date=March 2012}}</ref>
సుమేరులు వారి వ్యవసాయానికి నీటిపారుదల పద్ధతులపై ఎక్కువగా ఆధారపడేవారు. ఏతాలు వాడీ, కాలువలూ, కరకట్టలూ, వలకట్టులూ, జలాశయాలూ కట్టి తగినంత నీటి సరఫరా ఉండేలా చూసుకునే వారు. యుఫ్రేటీసు కొంచెము తక్కువే ఐనప్పటికీ, టైగ్రీసు తరుచూ భారీ వరదలతో సుమేరును ముంచెత్తేది. కనుక కాలువలకు తరుచుగా మరమ్మత్తులు చేసి, వండలిని తీసి, భూమికొలత గుర్తులనూ, సరిహద్దు రాళ్ళనూ మాటిమాటికీ పాతవలసి వచ్చేది. అందుచేత పౌరులందరూ వంతుల వారీగా కాలువల నిర్వహణ పనులు చేయాలని ప్రభుత్వ నియమము ఉండేది. ఐతే డబ్బు చెల్లించి ఈ నియమము నుండి మినహాయింపు పొందవచ్చు.
"సుమేరు రైతు పంచాంగము" మనకి వీరి వ్యవసాయ పద్ధతులపై కొంత అవగాహన ఇస్తుంది. వీరు మొత్తము మూడు సార్లు కాలువల నుండి పొలాలకు నీళ్ళు వదిలేవారు. ఒకటి వరదల కాలం తరువాత, రెండు వసంత విషువత్తు తరువాత, మూడు వీరి సంవత్సరాది ఐన అకిటు నాట. ఇలా కాలువలలోని నీళ్ళను పొలాల్లో నింపి, మళ్ళీ నీళ్ళను బయటికి వదిలేసేవారు. తరువాత ఎద్దులను నేలలో నడిపించి కలుపు మొక్కలను నాశనం చేసేవారు. తదుపరీ, గుద్దళ్ళతో చదును చేసేవారు. నేల బాగా ఎండాక వరుసగా మూడు సార్లు దున్ని, పులక చేసి, కెల్లగించేవారు. ఆ పిమ్మట తొలికలతో మట్టిగడ్డలూ, రాళ్ళూ పగలగొట్టి తదుపరి విత్తనాలు నాటేవారు. వీరికి కాలువల్లో నుండి పొలాల్లోకి వదిలిన నీటిని మరల బయటికి పంపేందుకు సరైన వ్యవస్థ లేదు. కనుక నీరు వదిలాక అది ఆవిరయ్యేవరకు, నీళ్ళలాగే నిలిచి ఉండేవీ. నీరు ఆవిరవగా వాటిలోని ఉప్పులు మట్టిలో కలిసిపోయేవి. దురదృష్టవశాత్తు దీని వల్ల వారి పొలాల్లో మట్టి లవణీయత క్రమంగా పెరిగింది. మూడవ ఉర్ కాలానికి, గోధుమ బదులు లవణీయతను తట్టుకోగలిగిన యవలు వారి ప్రధాన పంటగా ఉండేవి.
వీరు వసంతంలో కోతలు కోసేవారు. ఇందుకు గానూ ముగ్గురు కలసి ఒకటిగా జట్టు కట్టేవారు. వీరిలో కోతలు కోయువారొకరూ, పనలను కట్టలుగా కట్టువారొకరూ, కట్టలను చూసుకొను వారొకరూనూ.<ref>By the sweat of thy brow: Work in the Western world, Melvin Kranzberg, Joseph Gies, Putnam, 1975</ref> ఈ కుప్పలను మొదట ఎద్దులతో నులియజేసి కంకులను వేరుచేసేవారు. ఆ పిమ్మట బల్లపై నూర్చి గింజలను వేరుచేసేవారు. ఆ పొట్టుతో పాటున్న గింజల్ని చెరిగి, పొట్టును వదిలించే వారు.
===కళాఖండాలు===
[[File:Royal Tombs of Ur Objects from tomb PG 580.jpg|thumb|upright=1.2|ఉర్ రాచశ్మశానములో (వ్యక్తిగత సమాధి 580) దొరికిన బంగారు బాకు.]]
సుమేరులో రాతికి కొరత ఉండేది కనుక, దాన్ని కేవలం శిల్పాలకే వాడేవారు. ఇతర కళాకృతులన్నిటికీ మట్టిని వాడేవారు. వీరు కళాఖండాలను ఇతర ప్రాంతాల నుండి దిగుమతి చేసుకున్న లాపిస్ లౙూలీ, పాలరాయి, డయొరైట్ వంటి విలువైన రాళ్ళతో పాటు బంగారం వంటి విలువైన లోహాలతో కూడా అలంకరించేవారు. బంగారం, రాగీ, కంచూ వంటి లోహాలతో పాటు ఆల్చిప్పలూ, రత్నాలను కొన్ని ప్రత్యేకమైన శిల్పాలకూ అలాగే ఇతర కళాకృతులలో తాపేందుకూ వాడేవారు. లాపిస్, అలబాస్టర్, సర్పెంటినైట్ వంటి విలువైన రాళ్ళతో పాటు రకరకాల చిన్న చిన్న రాళ్ళను ముద్రలు తయారుచేసేందుకు వాడారు.
వీరి కళాకృతుల్లో అత్యంత ప్రసిద్ధమైనవి ఉర్ లైరులు. ఇవి మనకు తెలిసినంతలో ప్రపంచంలోనే అత్యంత పురాతన తంత్రీ వాయిద్యాలు. 1922–24 వరకు జరిగిన ఉర్ రాచ శ్మశానము యొక్క తవ్వకాల్లో, వీటిని లెనర్డ్ వులీ కనుగొన్నారు.
<gallery widths="170px" heights="170px">
Cylinder seal and modern impression- ritual scene before a temple facade MET DP270679.jpg|గుడి ముంగిట జరుగుతున్న ఉత్సవాన్ని తలపిస్తున్న మట్టితైలపు సున్నపురాతి ముద్రా, దాని అచ్చూ. క్రీ.పూ 3500–3100 నాటిది. న్యుయార్క్లోని మెట్రోపాలిటన్ మ్యూౙియం ఆఫ్ ఆర్ట్లోనిది.
Raminathicket2.jpg|''పొదల్లో పొట్టేలు. క్రీ.పూ 2600–2400 నాటిది; బంగారమూ, రాగీ, నత్తగుల్లలూ, లాపిస్, సున్నపురాతిలతో తయారుచేయబడింది. ఉర్ రాచ శ్మశానములోనిది (దీ ఖార్ గవర్నరేట్; ఇరాక్లో). ప్రస్తుతము లండన్లోని బ్రిటిష్ సంగ్రహశాలలో ఉన్నది.
Denis Bourez - British Museum, London (8747049029) (2).jpg|'క్రీ.పూ 2600–2400 నాటి ఉర్ కేతనము. చెక్కపై నత్తగుల్లలూ, ఎర్రటి సున్నపురాయీ, లాపిస్లతో తయారుచేయబడింది. ఉర్ రాచశ్మశానములో దొరికిన ఈ కళాకృతీ పరస్తుతము బ్రిటిష్ సంగ్రహశాలలో ఉన్నది.
Bull's head ornament for a lyre MET DP260070.jpg|లైరుకు అలంకరణగా ఉన్న ఎద్దు తల. కంచులో నత్తగుల్లలనూ, లాపిస్నూ పొదిగి తయారు చేయబడ్డది. క్రీ.పూ 2600–2350 నాటిది. మెట్రోపాలిటన్ మ్యూజియం ఆఫ్ ఆర్ట్ లో ఉంది.
</gallery>
===నిర్మాణశైలి ===
[[File:Ancient ziggurat at Ali Air Base Iraq 2005.jpg|300px|thumb|ఉర్ మహా ౙిగ్గురత్తుగా పిలవబడే ఈ కట్టడాన్ని ఉర్ మూడవ రాజవంశపు కాలములో (సుమారు క్రీ.పూ 2100) కట్టారు. ఇందులో ప్రధాన దైవం చంద్దదేవుడు నాన్నా. ఇది ఆధునిక ఇరాక్లోని దీ ఖార్ గవర్నరేట్ లో ఉంది.]]
టైగ్రిస్-యుఫ్రేటీసు మైదానములో ఖనిజాలు కానీ, చెట్లు కానీ లేవు. సుమేరుల నిర్మాణాలు అర్ధగోళాకారపు మట్టి ఇటుకలతో నిర్మించబడ్డాయి. వీటిని మాలుతో కానీ సిమెంటుతో కానీ స్థిరపరచే పద్ధతి లేదు. మట్టి ఇటుకలతో కట్టిన కట్టడాలు కొంచెము కొంచెముగా కూలిపోవాల్సిందే. కనుక వాటిని అప్పుడప్పుడూ కూల్చేసి, మళ్ళీ అదే చోటులో కట్టేవారు. ఈ నిరంతర పునర్నిర్మాణంతో క్రమంగా నగరాలు నేల కంటే కొంత ఎత్తులోకి వచ్చి, ప్రతీ నగరము ఒక కొండ లాగా తయారయ్యింది. ఈ కొండలను టెల్లు (tells) అంటారు. ఇవి మధ్యప్రాచ్యమంతా మనకి కనిపిస్తూ ఉంటాయి.
ఆర్చిబాల్డ్ సేస్ ప్రకారము ఉరుక్ కాలం నాటి చిత్రగుర్తులను బట్టి చూస్తే "రాతికి కొరత ఉండేది. ఉన్న కాస్తను మాత్రము దిమ్మలుగా కోయడమో, ముద్రలుగా మార్చడమో చేసేవారు. నిర్మాణమంతా ఇటుకలతో జరిగేది. నగరాలు, కోటలు, గుళ్ళూ, ఇళ్ళూ అన్నీ ఇటుకలతోటే కట్టేవారు. నగరానికి స్థూపాలుండేవి. నగరాన్ని ఒక మానవ నిర్మితమైన మెరకపై కట్టేవారు. నివాస గృహాలు కూడా స్థూపము వంటి ఆకృతిని కలిగి ఉండేవి. ఇంటి తలుపులు కీలు ఆధారంగా తిరుగుతుండేవి. ఒక విధమైన తాళంచెవితో ఇవి తెరవబడి ఉండవచ్చు అని భావిస్తున్నారు. పురద్వారము పెద్ద ఎత్తున నిర్మితమై ఉండేది. బహుశ రెండు రెండు ద్వారాలు ఉండి ఉండవచ్చు. పునాది రాళ్ళ (ఇటుకల) కింద కొన్ని వస్తువులను ఉంచి, పునాదులను వాటిపై ప్రతిష్ఠించేవారు ".<ref name="Sayce">{{cite book| authorlink=Archibald Sayce| last=Sayce | first=Rev. A. H.| url=https://archive.org/stream/archaeologyofcun00sayc/archaeologyofcun00sayc_djvu.txt |title= The Archaeology of the Cuneiform Inscriptions|edition=2nd revised | year=1908 | publisher=Society for Promoting Christian Knowledge | location=London, Brighton, New York |pages=98–100}}</ref>
సుమేరుల కట్టడాల్లోకెల్లా అత్యంత ఆకర్షణీయమైన, ప్రసిద్ధమైన భవనాలు ౙిగ్గురత్తులు. కొన్ని అంతస్తుల వరకు కట్టిన పెద్ద పెద్ద దిమ్మలపై ఒక గుడి ఉంచితే అది ౙిగ్గురత్తు. సుమేరు లోహపు అచ్చులలో రెళ్ళతో కట్టిన ఇళ్ళను చూడవచ్చు. ఇవి దాదాపు సా.శ 400 వరకు కూడా దక్షిణ ఇరాక్లో మార్ష్ అరబ్బుల ఇళ్ళకి దగ్గరగానే ఉన్నాయి. సుమేరులకు కమాను నిర్మాణము గురించి తెలుసు. కనుక వారు బలమైన గుమ్మటాల్ని కట్టగలిగారు. అనేక కమానులు కట్టి, వాటిని ఒకటిగా కలిపి, వాటి సహాయముతో గుమ్మటాలు కట్టేవారు. సుమేరు దేవాలయాలు, రాజభవనాలు నిర్మించడానికి సంక్లిష్ట పదార్థాలు, పద్ధతులు ఉపయోగించబడ్డాయి. వాటిలో ముఖ్యమైనవి అండగోడ, గర్భాగారము, పోటు కంబమూ. వీటితో పాటు వీరు దేవాలయాలు లాంటి ముఖ్య కట్టడాల్లోకి మట్టితో చేసిన మేకులు దిగ్గొట్టేవారు. ఈ మేకులపై రాజునో, దేవుణ్ణో కీర్తిస్తూ శాసనాలుండేవి.
[[File:Sumerian - Dedication Nail - Walters 481457 - View A.jpg|thumb|అంకితమివ్వబడ్డ మేకు. సుమారు క్రీ.పూ 2100 నాటిది.]]
===గణితం ===
సుమారు క్రీ.పూ 4000కు సుమేరులు ఒక సంక్లిష్ట కొలతల వ్యవస్థను అభివృద్ధి చేసారు. దీని ఆసరాతో అంకగణితం, రేఖాగణితము, బీజగణితములను సూత్రీకరించారు. క్రీ.పూ. 2600 తరువాత నుండి సుమేరులు మట్టి పలకలపై గుణకార పట్టికలు (ఎక్కాలు) రచించటమూ, రేఖాగణిత అభ్యాసాలూ, సమస్యలను పరిష్కరించడము మొదలుపెట్టారు. బాబిలోనియా అంకెల తొలి జాడలు కూడా ఈ కాలములో చూడవచ్చు.<ref>Duncan J. Melville (2003). [http://it.stlawu.edu/~dmelvill/mesomath/3Mill/chronology.html Third Millennium Chronology] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180707213616/http://it.stlawu.edu/~dmelvill/mesomath/3Mill/chronology.html |date=2018-07-07 }}, ''Third Millennium Mathematics''. [[St. Lawrence University]].</ref>
సుమారు క్రీ.పూ. 2700–2300 సమయానికి వీరు పూసలపాటీని కనుగొన్నారు. అలాగే మొట్టమొదటి వరుస స్తంభాల పట్టిక తయారైంది. ఇది వారి సెగెజెస్మేల్ నంబర్ సిస్టం పరిమాణం వరుస ఆదేశాలు వేరు చేసింది.<ref>Ifrah, Georges (2001), The Universal History of Computing: From the Abacus to the Quantum Computer, New York: John Wiley & Sons, ISBN 0-471-39671-0</ref>{{rp|11}} సుమేరులు మొట్టమొదటిగా స్థలం విలువను లెక్కించడానికి సంఖ్యా వ్యవస్థను ఉపయోగించారు. ఖగోళ గణితములో వీరు స్లైడ్ రూల్ లాంటి ఒక గణన యంత్రాన్ని ఉపయోగించినట్లు ఆధారాలున్నాయి. త్రిభుజము యొక్క వైశాల్యాన్నీ, ఘనము యొక్క ఘనపరిమాణాన్నీ లెక్కగట్టిన మొదటి సంస్కృతి వీరిదే.<ref>{{cite book| url= https://books.google.com/?id=BKRE5AjRM3AC&printsec=frontcover&dq=sherlock+holmes+in+babylon#PPA7,M1 |title=Sherlock Holmes in Babylon: and other tales of mathematical history | first1=Marlow |last1=Anderson | first2=Robin J. |last2=Wilson |year= 2004 |accessdate=2012-03-29| isbn= 978-0883855461}}</ref>
===ఆర్థిక స్థితీ, వాణిజ్యమూ ===
[[File:Bill of sale Louvre AO3765.jpg|thumb|షురుప్పక్లో ఒక మగ బానిసనూ, కట్టడాన్నీ అమ్మకానికి పెడుతూ ఇచ్చిన ప్రకటన. సుమారు క్రీ.పూ 2600 నాటిది.]]
అనటోలియాలోని (ఆధునిక టర్కీ) సుదూర ప్రాంతాల నుండి వచ్చిన అబ్సిడియన్ (శిలాద్రవము చల్లబడగా తయారయ్యే స్ఫటికము), ఈశాన్య ఆఫ్ఘనిస్థాన్లోని బదక్షన్కు చెందిన లాపిస్ లౙూలీ (రాజావర్తము వంటి రాయి), డిల్మున్ (ఆధునిక బహ్రైన్)కు చెందిన పూసలూ, సింధూ లిపి చెక్కబడి ఉన్న అనేక ముద్రలూ సుమేరులో లభించాయి. వీటిని బట్టి పర్షియన్ గల్ఫ్ కేంద్రంగా జరిగిన నాటి సుమేరు వాణిజ్య కార్యకలాపాల విస్తృతిని మనము అర్థము చేసుకోవచ్చు. ఉదాహరణకు ప్రపంచంలోని అనేక ప్రాంతాల నుండి ఉర్కు దిగుమతులు జరిగేవీ. ముఖ్యంగా అన్ని రకాల లోహాలను అక్కడి వారు దిగుమతి చేసుకున్నారు.
మెసొపొటేమియాలో అరుదుగా లభించే చెక్క వంటి సరుకులను సుదూరప్రాంతాల నుండి దిగుమతి చేసుకున్నట్లు గిల్గమేషు కావ్యంలో ఉంది. లెబనన్ సీడరుకు (భారతీయ సీడరుకు తెలుగులో సమానార్థకము దేవదారు. కనుక లెబనన్ సీడరును తెలుగులో లెబనన్ దేవదారు అనుకోవచ్చు. ఇవన్నీ ఒకే కుటుంబానికి చెందిన వేర్వేరు చెట్లు. అన్నీ కూడా చెక్కకు ప్రసిద్ధములే) సుమేరులో చాలా విలువ ఉండేది. ఉర్లోని ప్వాబీ రాణి సమాధిలో చెట్టు బంక (వేష్టము) కనుగొనబడింది. సుమేరులు వేష్టమును ముౙాంబీకు వంటి సుదూర ప్రాంతాల నుండి దిగుమతి చేసుకునేవారు.
సుమేరులో బానిసలు ఉన్నప్పటికీ ఆర్థిక వ్యవస్థకు వారి సేవలు పెద్ద ఎక్కువేమీ కాదు. బానిస స్త్రీలు నేతగత్తెలూ, గానుగల్లోనూ, మరల్లోనూ కార్మికులుగా, బరువులు మోసే కూలీలుగా పనిచేసేవారు.
సుమేరు కుమ్మరులు వారి కుండలను దేవదారు నూనెతో గీసిన బొమ్మలతో అలంకరించేవారు. కుమ్మరిపనికి అవసరమైన అగ్నిని ఉత్పత్తి చేయడానికి వీరు బౌ డ్రిల్ అనే యంత్రము వాడేవారు. సుమేరు తాపీవారూ, మణికారులూ తమ పనుల్లో అలబాస్టర్ (ఒక రకమైన హరశోఠము), (ఏనుగు)దంతం, ఇనుము, బంగారం, వెండి, కార్నీలియన్, లపిస్ లౙులీలను వాడేవారు.<ref>Diplomacy by design: Luxury arts and an "international style" in the ancient Near East, 1400–1200 BC, Marian H. Feldman, University of Chicago Press, 2006, pp. 120–121</ref>
====సింధూలోయ వాసులతో వ్యాపార సంబంధాలు====
[[File:British Museum Middle East 14022019 Gold and carnelian beads 2600-2300 BC Royal cemetery of Ur (composite).jpg|thumb|తెల్లటి ఆకృతులు నిక్షారితము చేయబడ్డ ఈ కార్నీలియన్ పూసల హారము ఉర్ రాచ శ్మశానములో దొరికింది. ఆదివంశపు కాలానికి చెందిన ఈ కళాకృతి సింధూ లోయ నుండి దిగుమతి చేసుకొనబడిందని చరిత్తకారుల అభిప్రాయం. ప్రస్తుతము ఈ హారము బ్రిటిష్ సంగ్రహశాలలో ఉన్నది.<ref name="BM Carnelian">British Museum notice: "Gold and carnelians beads. The two beads etched with patterns in white were probably imported from the Indus Valley. They were made by a technique developed by the Harappan civilization" [[:File:Ur Grave gold and carnelian beads necklace.jpg|Photograph of the necklace in question]]</ref>]]
[[File:Mesopotamia-Indus.jpg|thumb|left|క్రీ.పూ 3వ సహస్రాబ్దిలో సముద్ర మట్టాలు తక్కువగా ఉన్న కారణంగా సముద్ర మార్గాన సింధూ లోయకూ మెసొపొటేమియాకూ మధ్య దూరము ఇప్పటి కంటే చాలా తక్కువగా ఉండి ఉండవచ్చు.<ref name="JR12">{{cite book |last1=Reade |first1=Julian E. |title=The Indus-Mesopotamia relationship reconsidered (Gs Elisabeth During Caspers) |date=2008 |publisher=Archaeopress |isbn=978-1-4073-0312-3 |pages=12–14 |url=https://www.academia.edu/28245304 }}</ref>]]
సుమారు క్రీ.పూ 2350 నుండి సింధు నాగరికత నుండి ఉర్కు దిగుమతులు జరిగినట్లుగా ఆధారాలున్నాయి.<ref name="JR14">{{cite book |last1=Reade |first1=Julian E. |title=The Indus-Mesopotamia relationship reconsidered (Gs Elisabeth During Caspers) |date=2008 |publisher=Archaeopress |isbn=978-1-4073-0312-3 |pages=14–17 |url=https://www.academia.edu/28245304 }}</ref> సింధూ తీరాన కనబడే నత్తల గుల్లలతో చేసిన వివిధ వస్తువులు పురావస్తు పరిశోధనల్లో దొరికాయి. ఇవన్నీ క్రీ.పూ 2500–2000 మధ్య కాలంలో తయారైనవని శాస్త్రవేత్తల అంచనా.<ref>{{cite journal |last1=Gensheimer |first1=T. R. |title=The Role of shell in Mesopotamia : evidence for trade exchange with Oman and the Indus Valley |journal=Paléorient |date=1984 |volume=10 |pages=71–72 |doi=10.3406/paleo.1984.4350 |url=https://www.persee.fr/doc/paleo_0153-9345_1984_num_10_1_4350}}</ref> క్రీ.పూ 2600–2450 కాలంలో సింధూ లోయలో తయారైన కార్నీలియన్ పూసలు సుమేరులోని సమాధుల్లో, ముఖ్యంగా ఉర్ రాచ శ్మశానములో దొరికాయి.<ref name="JMI">{{cite book |last1=McIntosh |first1=Jane |title=The Ancient Indus Valley: New Perspectives |date=2008 |publisher=ABC-CLIO |isbn=978-1-57607-907-2 |pages=182–190 |url=https://books.google.com/books?id=1AJO2A-CbccC&pg=PA189 }}</ref> కొన్ని కార్నీలియన్ పూసలపై తెల్లటి రంగులో ఉన్న ఆకృతులు నిక్షారితం చేయబడ్డాయి. ఇలా ఆమ్లంతో నిక్షారితం చేసే ప్రక్రియను అభివృద్ధి చేసింది సింధూ వాసులు కనుక, వీటిని సింధూ లోయ నుండి దిగుమతి చేసి ఉండవచ్చు.<ref>నిక్షారణ పద్ధతి వివరాలకు {{cite journal |last1=MacKay |first1=Ernest |title=Sumerian Connexions with Ancient India |journal=The Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland |issue=4 |date=1925 |pages=699 |jstor=25220818 }} చూడండి</ref><ref name="BM Carnelian" /><ref>{{cite book |last1=Guimet |first1=Musée |title=Les Cités oubliées de l'Indus: Archéologie du Pakistan |date=2016 |publisher=FeniXX réédition numérique |isbn=978-2-402-05246-7 |page=355 |url=https://books.google.com/books?id=-HpYDwAAQBAJ&pg=PA355 |language=fr}}</ref> లాపిస్ లౙులీ రెండవ నకాదా కాలంలోని (సుమారు క్రీ.పూ 3200) అనేక సమాధుల్లో దొరికాయి. లాపిస్ను సుమేరు నుండి ఈజిప్టు వారు దిగుమతి చేసుకునే వారు. ఆఫ్ఘనిస్తాన్లో తప్ప వేరెక్కడా లాపిస్ ఉన్నట్లు ఆధారాలు లేవు కనుక, ఈ రాయి అక్కడి నుండి ఇరాన్ పీఠభూమి మీదుగా సుమేరుకు రవాణా చేయబడి ఉండవచ్చు.<ref>{{cite book |last1=Demand |first1=Nancy H. |title=The Mediterranean Context of Early Greek History |date=2011 |publisher=John Wiley & Sons |isbn=978-1-4443-4234-5 |pages=71–72 |url=https://books.google.com/books?id=YVSg-DOHzJMC&pg=PA71 }}</ref><ref name="CP">{{cite book |last1=Rowlands |first1=Michael J. |title=Centre and Periphery in the Ancient World |date=1987 |publisher=Cambridge University Press |isbn=978-0-521-25103-7 |page=37 |url=https://books.google.com/books?id=YDs9AAAAIAAJ&pg=PA37 }}</ref>
సింధూ లిపిలో ఉన్న ఎన్నో ముద్రలు మెసొపొటేమియాలో, ముఖ్యంగా ఉర్, బాబిలోనియా, కిష్లలో, దొరికాయి.<ref>మెసొపొటేమియాలో దొరికిన సింధూ లోయ ముద్రల పూర్తి జాబితా కొరకు {{cite book |last1=Reade |first1=Julian |title=Indian Ocean In Antiquity |date=2013 |publisher=Routledge |isbn=978-1-136-15531-4 |pages=148–152 |url=https://books.google.com/books?id=PtzWAQAAQBAJ&pg=PA148 }}చూడండి</ref><ref>ఇంకో మెసొపొటేమియాలో దొరికిన సింధూ లోయ ముద్రల జాబితా: {{cite book |last1=Possehl |first1=Gregory L. |title=The Indus Civilization: A Contemporary Perspective |date=2002 |publisher=Rowman Altamira |isbn=978-0-7591-0172-2 |page=221 |url=https://books.google.com/books?id=pmAuAsi4ePIC&pg=PA221 }}</ref><ref>{{cite web |title=Indus stamp-seal found in Ur BM 122187 |url=https://www.britishmuseum.org/research/collection_online/collection_object_details.aspx?objectId=805148&partId=1&images=true |website=British Museum}}<br />{{cite web |title=Indus stamp-seal discovered in Ur BM 123208 |url=https://www.britishmuseum.org/research/collection_online/collection_object_details.aspx?objectId=804667&partId=1&museumno=1932.1008.178&page=2 |website=British Museum}}<br />{{cite web |title=Indus stamp-seal discovered in Ur BM 120228 |url=https://www.britishmuseum.org/research/collection_online/collection_object_details.aspx?objectId=805338&partId=1&images=true |website=British Museum}}</ref><ref>{{cite book |last1=Gadd |first1=G. J. |title=Seals of Ancient Indian style found at Ur |date=1958 |url=https://archive.org/details/in.gov.ignca.33779/page/n11}}</ref><ref>{{cite book|title=Brotherhood of Kings: How International Relations Shaped the Ancient Near East|page=49|url=https://books.google.com/books?id=JTvRCwAAQBAJ&pg=PA49|first=Amanda H.|last=Podany|publisher=Oxford University Press|year=2012|isbn=978-0-19-971829-0}}</ref><ref>{{cite book|title=Art of the First Cities: The Third Millennium B.C. from the Mediterranean to the Indus|url=https://books.google.com/books?id=8l9X_3rHFdEC&pg=PA246|quote=Square-shaped Indus seals of fired steatite have been found at a few sites in Mesopotamia.|author1=Joan Aruz|author2=Ronald Wallenfels|page=246|isbn=978-1-58839-043-1|year=2003}}(అనువాదము: చతురస్రాకృతిలోనున్న కాల్చిన బలపపురాతి సింధూ లోయ ముద్రలు మెసొపొటేమియాలో కొన్ని చోట్ల దొరికాయి)</ref>
మూడవ ఉర్ కాలం నాటి రాజైన గుడియా, ప్రకాశభేద్యమైన కార్నీలియన్ను మెలూహ్హా నుండి దిగుమతి చేసుకున్నట్లు గ్రంథస్తము చేయబడి ఉంది. ఈ మెలుహ్హా సింధూ లోయేనని చాలామంది నిపుణుల అభిప్రాయం.<ref name="JMI"/> మెలూహ్హా నుండి వచ్చిన వ్యాపారులూ, తుపాసీలు మెసొపొటేమియాలో ఉన్న విషయం చాలా శాసనాల్లో చెప్పబడినది.<ref name="JMI"/> అకేడూ ఇంకా మూడవ ఉర్ ప్రాంతాలలో సింధూ లిపితో ఉన్నవి కానీ సింధూ లోయతో సంబంధాన్ని సూచించేవి కానీ మొత్తం కలిపి సుమారు ఇరవై ముద్రలు దాకా దొరికాయి.<ref name="JMI"/>
సింధూ నాగరికత క్రీ.పూ 2400–1800 వరకు తారాస్థాయిలో విలసిల్లింది. ఐతే ఈ వ్యాపార లావాదేవీలు నెరపిన నాటికి ఇది సుమేరు నాగరికత కన్నా చాలా పెద్దది. 65,000 చదరపు అడుగుల వైశాల్యము గల సుమేరుతో పోల్చితే సింధూ నాగరికత 12 లక్షల చ.అ లో విస్తరించి ఉండి, కొన్ని వేల నివాసాలకు అలవాలంగా ఉండేది. రెండు నాగరికతల్లోనూ అతిపెద్ద నగరాలు మాత్రం ఒకే విధమైన వైశాల్యంతో, దాదాపుగా 30–40 వేల జనాభాతో ఉండేవి.<ref>{{cite book |last1=Cotterell |first1=Arthur |title=Asia: A Concise History |date=2011 |publisher=John Wiley & Sons |isbn=978-0-470-82959-2 |page=42 |url=https://books.google.com/books?id=9_vVTWXK5kQC&pg=PT42 }}</ref>
====ధనం, ఋణం ====
వీరు యవలనూ, వెండినీ ద్రవ్యముగా వాడేవారు. పెద్ద పెద్ద సంస్థలన్నీ వాటి లెక్కలను యవలూ, వెండిలలో నమోదు చేసేవి. ఆ రెంటికీ మధ్య ఒక స్థిరమైన మారక విలువ ఉండేది. సుంకాలూ, అప్పులూ, ధరవరలన్నీ ఆ రెంటిలో ఏదో ఒక దానిలో లెక్కగట్టబడేవి. చాలా లావాదేవీల్లో అప్పుల పాత్ర ఎక్కువగా ఉండేది. ఉదాహరణకు వర్తకులకు గుళ్ళచే కేటాయింపబడ్డ సరుకులు, అలాగే మద్యము వ్యాపారుల దగ్గర ఖాతాలో వ్రాయించుకుని మద్యము తీసుకోగా పడ్డ బాకీలూ వంటివి.<ref name = debt>{{cite book |title= Debt and Economic Renewal in the Ancient Near East|editor=Michael Hudson and Marc Van De Mieroop|last= Hudson|first= Michael|year= 1998|publisher= CDL|location= Bethesda, Maryland|isbn= 978-1883053710|pages= 23–35}}</ref> సుమేరులో మద్యము తయారీ ఒక కుటీర పరిశ్రమగా ఉండేది. ఈ తయారీదారులు ఎక్కువగా స్త్రీలు. వీరే బేరసారాలు కూడా జరిపేవారు.
సుమేరులో రెండు రకాల ఋణాలు ఎక్కువగా ఉండేవి. ఒకటి వాణిజ్య ఋణాలూ, ఇంకొకటి వ్యక్తిగత వ్యవసాయ ఋణాలూ. వాణిజ్యమును ప్రోత్సహించుటకు దేవాలయాలు ఈ వ్యాపార ఋణాలు మంజూరు చేసేవి. సుమేరు వ్యాపారులు సముద్ర ప్రయాణాలు చేసి, ఇతర ప్రదేశాల్లో కూడా వ్యాపారము చేసేవారు. వ్యాపార ఋణాలను ఎక్కువగా ఈ ప్రయాణ ఖర్చులకై వీరు తీసుకునేవారు. వీటి మారకము వెండి. సుమారు క్రీ.పూ.2000 ముందు వడ్డీ నెలకి అసలులో అరవయ్యో వంతు(1/60)గా (ఒక మినాకు ఒక షెకెల్ చొప్పున) నిర్ణయింపబడింది. తరువాతి రెండు వేల సంవత్సరాల పాటు వడ్డీ మొత్తము ఈ స్థాయిలోనే ఉంది.<ref name = debt/> ఈ రెండూ కాక మరో రకమైన ఋణాలు గ్రామీణ ఋణాలు. ప్రజలెవరైనా తమ సుంకాలను చెల్లించకపోతే ఆ బకాయిలను వారు రాజ్యము నుండి తీసుకున్న అప్పుగా పరిగణించేవారు. ఈ బకాయిలు ఎక్కువగా దేవాలయాలకు కట్టని సుంకముల మూలంగా పడేవి.<ref name = debt2>{{cite book |title= Debt and Economic Renewal in the Ancient Near East|editor=Michael Hudson and Marc Van De Mieroop|last= Van De Mieroop|first= Marc|year= 1998|publisher= CDL|location= Bethesda, Maryland|isbn= 978-1883053710|page= 63}}</ref>వీటికి వడ్డీలు ఎక్కువగా ఉండేవి—అసలులో మూడోవంతు (1/3) నుండి సగము (1/2) దాకా. ఈ అప్పుల లావాదేవీలకు మారకంగా యవలూ, ఇతర పంటలూ వాడబడేవి.<ref name = debt/>
ఈ గ్రామీణ ఋణాలను పాలకులు మధ్య మధ్యలో మాఫీ చేసి, ఋణగ్రస్తులను వదలివేసేవారు. సాధారణంగా ఏడాదికొకసారి, వారు పట్టాభిషిక్తులైన రోజున, ఇది జరిగేది. ఇది కాక యుద్ధాలూ, కరువుకాటకాలూ వచ్చి పడినప్పుడు కూడా ఋణమాఫీ జరిగేది. మనకి తెలిసినంతవరకు, మొదటిసారి ఋణమాఫీ చేసిన వారు లగాషు రాజులైన ఎన్మెటెనా, ఉరుకాగినాలు. జరిగిన కాలం క్రీ.పూ 2400–2350లో. హడ్సన్ ప్రకారం ఈ అప్పులు పేరుకుపోతే సన్నకారు రైతులు భూములన్నా కోల్పోతారు లేక వెట్టిచాకిరీలో చిక్కుకుంటారు. వీటిలో ఏది జరిగినా యుద్ధానికి సైనికబలం తగ్గుతుంది. అలా జరగకుండా ఉండేందుకే ఈ మాఫీలు.<ref name = debt/>
===సైన్యం ===
[[File:Standard of Ur chariots.jpg|thumb|సుమారు క్రీ.పూ 2600 నాటి ఉర్ కేతనముపై చెక్కబడ్డ తొలినాటి రథాలు.]]
[[File:Stele of Vultures detail 01-transparent.png|thumb|రాబందుల ఫలకముపై చెక్కబడ్డ యుద్ధ అమరికలు. సుమేరు రాజు ఎన్నాటుం నేతృత్వంలో ఫాలాంక్స్ అను యుద్ధ వ్యూహములో అమరి ఉన్న సైనికులు.]]
[[File:Silver model of a boat, tomb PG 789, Royal Cemetery of UR, 2600-2500 BCE.jpg|thumb|నాటి పడవ యొక్క వెండి నమూనా. క్రీ.పూ 2600–2500 నాటిది. ఉర్ రాచశ్మశానములో 789వ వ్యక్తిగత సమాధిలో దొరికింది.]]
సుమేరు నగర-రాజ్యాల మధ్య 2000 ఏళ్ళ పాటుగా జరిగిన దాదాపు ఎడతెరపి లేని పోరాటాలు అక్కడ యుద్ధ పద్ధతులూ, సాంకేతికతా అభివృద్ధి చెందేందుకు దోహదపడచడాయి.<ref>Roux, Georges (1992), "Ancient Iraq" (Penguin)</ref>గ్రంథస్థమైన మొదటి యుద్ధము లగాషూ, ఉమ్మా రాజ్యాల మధ్య సుమారు క్రీ.పూ 2450లో జరిగిన పోరాటము. ఇది రాబందుల శిలాశాసనము పైన చెక్కబడింది. దీనిలో పదాతి దళాలకు లగాషు రాజు నాయకత్వము వహించడము మనము చూడవచ్చు. ఈ పదాతి దళం ఈటెలూ, దీర్ఘచతుస్రాకారపు డాలుతో సన్నద్దమయ్యి, రాగి శిరస్త్రాణాలను ను ధరించి, ఉన్నట్లుగా చెక్కబడి ఉంది. ఈ శాసనములో వీరందరూ ఫాలాంక్స్ వంటి ఒక అమరికలో నిలబడినట్లు తెలుస్తోంది. ఇలాంటి వ్యూహనిర్మాణానికి శిక్షణా, క్రమశిక్షణా అవసరము కనుక, సుమేరులో సుశిక్షితులైన సైనిక బలగము ఉండేదని తెలుస్తోంది.<ref>Winter, Irene J. (1985). "After the Battle is Over: The 'Stele of the Vultures' and the Beginning of Historical Narrative in the Art of the Ancient Near East". In Kessler, Herbert L.; Simpson, Marianna Shreve. Pictorial Narrative in Antiquity and the Middle Ages. Center for Advanced Study in the Visual Arts, Symposium Series IV 16. Washington, DC: National Gallery of Art. pp. 11–32. {{ISSN|0091-7338}}</ref>
సుమేరు సైన్యం ఒనేజర్లను పూన్చిన బళ్ళను రథాలుగా వాడేది. ఈ తొలినాటి రథాలు యుద్ధములో వాడేందుకు తరువాతి కాలపు వాటంత అనువైనవి కావు. కొంతమంది ఈ రథాలు ప్రధానంగా రవాణాకు వాడేవారని సూచించారు. ఐతే ఈ రథాల్లోని పరివారము గొడ్డళ్ళూ, ఈటెలూ పూని ఉండేవారని తెలుస్తోంది. రథాలకు నాలుగు లేదా రెండు చక్రాలు ఉండేవి. నాలుగు ఒనేజర్లు పూన్చబడ్డ వీటికి ఇద్దరు సారథులుండేవారు. ఇక రథము యొక్క బండిగా చెకడాబండి ఉండేది. బండి చక్రాలకు మూడు భాగాలుండేవి; మధ్యలో దిండూ, చుట్టూ దాకళ్ళూ, వాటిని చుట్టేస్తూ బయటన ఒక కమ్మి. అలాగే బండికి నేత జల్ల ఉండేది.
సుమేరు నగరాలకు రక్షణ ప్రాకారాలు ఉండేవి. నగర-రాజ్యాల మధ్య యుద్ధాలు ఎక్కువగా ముట్టుకోళ్ళ యుద్ధాలు. ఐతే ఆనాటి మట్టి ఇటుకల గోడలు కొందరు శత్రువులను అడ్డుకోగలిగాయి.
===సాంకేతిక పరిజ్ఞానం ===
సుమేరుల సాంకేతిక పరిజ్ఞానానికి ఉదాహరణలు: చక్రం, శరాకార లిపీ, అంకగణితం, రేఖాగణితము, నీటిపారుదల వ్యవస్థలు, పడవలు, చాంద్ర-సౌరమాన కాలగణనము, కంచు, జంతుతోలు, రంపం, ఉలి, సుత్తి, పిడిసాన, కళ్ళెం, మేకులు, గుండుసూదులు, ఉంగరాలు, తవ్వుకోలా, గొడ్డలి, కత్తులు, ఈటెలు, బాణములు, బాణం ములుకులు, ఖడ్గం, బంక, నీటితిత్తి, సంచి, కవచం, అంబులపొది, యుద్ధ రథాలు, ఒర, బూట్లు, చెప్పులు, పంట్రకోల, బీరు.
సుమేరులకు మూడు రకాల పడవలు ఉండేవి:
* మొదటి రకము తెరచాప పడవలు. జుట్టుతో కుట్టబడ్డ వీటిని క్లింకర్ పద్ధతిలో తయారు చేసేవారు. నీరు లోపలికి ఇంకకుండా మట్టి తైలపు పూత పూసేవారు.
* జంతు తోలూ, రెల్లు గడ్డితో చేసిన తోలు పడవలు రెండో రకము
* తెడ్డు నౌకలు మూడో రకము. వీటిని చెక్క తెడ్లతో నడుపుతారు. కొన్నిసార్లు ఇవి రాదారి పడవలుగా వాడబడేవి—అనగా తీరం వెంబడి నడుస్తున్న జనాలూ, జంతువులచే ప్రవాహానికి ఎదురు లాగబడేవి.
==వారసత్వం ==
[[File:Sumer map.jpg|thumb|సుమేరు పటము]]
ఇప్పటి వరకూ జరిగిన పరిశోధనల ప్రకారము చక్రవాహనాల వాడకము క్రీ.పూ 4 వ సహస్రాబ్ది మధ్యభాగములో మొదలైంది. దాదాపు ఒకేసారి మూడు వేర్వేరు సమాజాల్లో వీటి మొదటి వాడకము కనిపిస్తోంది. అవీ మెసొపొటేమియా, ఉత్తర కాకసస్ (మైకాప్ సంస్కృతి), మధ్య ఐరోపాలు. చక్రం కనుగొన్న మొదట్లో దాన్ని కుమ్మరి చక్రంగా వాడారు. నెమ్మదిగా వాహనాలకూ, కర్మాగారాలకూ దీని వాడకము విస్తరించింది. పరిష్కృత లిపుల్లో ఈజిప్టు గూఢచిత్ర లిపి తరువాత అతి పురాతనమైనది సుమేరు శరాకార లిపి (దానికంటే పురాతనమైన జియాహూ గుర్తులు, టార్టరియా పలకలు వంటివాటిపై అనేక వివాదాలు ఉన్నాయి). సుమేరులు మొట్టమొదటి ఖగోళ శాస్త్రవేత్తలలో ఒకరు. వీరు నక్షత్రాలను నక్షత్ర సముదాయాలుగా విభజించారు. ఈ సముదాయాలలో చాలా వాటిని పురాతన గ్రీకులు కూడా గుర్తించారు. కొన్ని సముదాయాలు నేటి రాశి చక్రములో కూడా వాడుకలో ఉన్నాయి.<ref name="Thompson">{{cite web |author=Gary Thompson |url=http://members.optusnet.com.au/~gtosiris/page11-4.html |title=History of Constellation and Star Names |publisher=Members.optusnet.com.au |access-date=2012-03-29 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120821025411/http://members.optusnet.com.au/~gtosiris/page11-4.html |archive-date=2012-08-21 }}</ref>{{Unreliable source?|failed=y|date=March 2012}} కంటికి కనిపించే ఐదు గ్రహాల గురించి కూడా వారికి తెలుసు.<ref name="SumerFAQ2">{{cite web |url=http://www.sumerian.org/sumerfaq.htm#s39 |title=Sumerian Questions and Answers |publisher=Sumerian.org |accessdate=2012-03-29 |website= |archive-url=https://web.archive.org/web/20120414150755/http://www.sumerian.org/sumerfaq.htm#s39 |archive-date=2012-04-14 |url-status=dead }}</ref>
వారు ఒక ప్రత్యామ్నాయ బేస్ 10, బేస్ 6 తో ఒక మిశ్రమ రేడిక్స్ వ్యవస్థతో సహా అనేక విభిన్న సంఖ్యా వ్యవస్థలను ఉపయోగించి అంకగణితం అభివృద్ధి చేసారు. సుమేరు, బాబిలోనియాలో ఈ సెక్స్మేసిమల్ సిస్టమ్ ప్రామాణిక సంఖ్యా వ్యవస్థగా మారింది. వీరు సైనిక నిర్మాణాలను (యుద్ధ వ్యూహాలను) కనుగొని ఉండవచ్చు. సైనికులను అంగాలుగా విభజించే పద్ధతిని కనుగొన్నారు. వీరి సైనిక అంగాలు: పదాతి, అశ్వికదళం, విలుకాండ్రు. వారు మొట్టమొదటిగా న్యాయ వ్యవస్థ, పరిపాలనా వ్యవస్థలను క్రోడీకరించి అభివృద్ధి చేశారు. వీరి వ్యవస్థ న్యాయస్థానాలు, కారాగారాలూ, ప్రభుత్వ కవిలెలతో సంపూర్ణంగా ఉండేది. మొట్టమొదటి నగర రాజ్యాలు సుమేరులో వెలిసాయి. ఐతే ఆధునిక సిరియా, లెబనన్ ప్రాంతాల్లో కూడా అదే సమయానికి నగర రాజ్యాల లాంటి వ్యవస్థలు ఏర్పడ్డాయి. శరాకార లిపి తయారుచేసాక కొన్ని శతాబ్దాల పాటు దాన్ని అప్పులూ, జమా ఖర్చుల లెక్కలకే వాడేవారు. నెమ్మదిగా సుమారు క్రీ.పూ. 2600 నాటికి సందేశాలు, వర్తమానాలు, చరిత్ర, కథలూ, గణితం, ఖగోళ విశేషాలూ, ఇతర విషయాలను లిపిని ఉపయోగించి నమోదు చేయడము మొదలైంది. వ్రాత సమాజములో వ్యాప్తి చెందడముతో, గ్రామ దేవాలయాల నిర్వహణలో మొట్టమొదటి బడులు ఏర్పడ్డాయి.
==ఇవి కూడా చూడండి==
* [[:en:History of Iraq|ఇరాక్ చరిత్ర]]
* [[:en:History of writing numbers|అంకము]]
* [[:en:Ancient Mesopotamian units of measurement|ప్రాచీన మెసొపొటేమియాలో కొలమానాలు]]
* [[:en:Ancient Mesopotamian religion|ప్రాచీన మెసొపొటేమియా యొక్క మత సంప్రదాయాలు]]
* [[:en:Indus-Mesopotamia relations|సింధూ-మెసొపొటేమియాల మధ్య సంబంధాలు]]
==గమనికలు==
<references group="గమనిక"/>
==మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
==మరింత సమాచారము కోసము==
{{refbegin|35em}}
* Ascalone, Enrico. 2007. ''Mesopotamia: Assyrians, Sumerians, Babylonians (Dictionaries of Civilizations; 1)''. Berkeley: University of California Press. {{ISBN|0-520-25266-7}} (paperback).
* Bottéro, Jean, André Finet, Bertrand Lafont, and George Roux. 2001. ''Everyday Life in Ancient Mesopotamia''. Edinburgh: Edinburgh University Press, Baltimore: Johns Hopkins University Press.
* Crawford, Harriet E. W. 2004. ''Sumer and the Sumerians''. Cambridge: Cambridge University Press.
* Leick, Gwendolyn. 2002. ''Mesopotamia: Invention of the City''. London and New York: Penguin.
* Lloyd, Seton. 1978. ''The Archaeology of Mesopotamia: From the Old Stone Age to the Persian Conquest''. London: Thames and Hudson.
* Nemet-Nejat, Karen Rhea. 1998. ''Daily Life in Ancient Mesopotamia''. London and Westport, Conn.: Greenwood Press.
* {{cite book|last1=Kramer|first1=Samuel Noah|title=Sumerian Mythology: A Study of Spiritual and Literary Achievement in the Third Millennium B.C.|url=https://archive.org/details/sumerianmytholog0000kram|date=1972|publisher=University of Pennsylvania Press|location=Philadelphia|isbn=978-0-8122-1047-7|edition=Rev.}}
* Roux, Georges. 1992. ''Ancient Iraq'', 560 pages. London: Penguin (earlier printings may have different pagination: 1966, 480 pages, Pelican; 1964, 431 pages, London: Allen and Urwin).
* Schomp, Virginia. ''Ancient Mesopotamia: The Sumerians, Babylonians, and Assyrians''.
* ''Sumer: Cities of Eden (Timelife Lost Civilizations)''. Alexandria, VA: [[:en:Time Life|Time-Life Books]], 1993 (hardcover, {{ISBN|0-8094-9887-1}}).
* [[Leonard Woolley|Woolley, C. Leonard]]. 1929. ''[https://www.fadedpage.com/books/20170924/html.php The Sumerians]''. Oxford: Clarendon Press.
{{refend}}
cu97z8v1smioj6kjmyo3p1ibsw50y3n
3620443
3620145
2022-08-11T09:15:16Z
Inquisitive creature
49670
/* సంస్కృతి */
wikitext
text/x-wiki
{{Ancient history}}
సుమేరు <ref group="గమనిక"></ref>
[[నాగరికత]] [[తామ్ర శిలా యుగం]], మొదటి [[కంచుయుగం|కంచు యుగ]] కాలాల్లో, సుమారు క్రీ.పూ. 5–6 సహస్రాబ్దుల్లో, దక్షిణ [[మెసొపొటేమియా]] (ఆధునిక దక్షిణ-మధ్య [[ఇరాక్]]) ప్రాంతములో మొదలైంది. ఇది మెసొపొటేమియాలోని నాగరికతల్లో మొదటిది. [[సింధు లోయ నాగరికత|సింధూ నాగరికత]], [[:en:Ancient Egypt|ప్రాచీన ఈజిప్టు]], [[:en:Elam|ఈలము]], [[:en:ancient china|ప్రాచీన చైనా]], [[:en:Minoan civilization|మనోవు నాగరికత]], [[:en:Caral-Supe civilization|కారలు నాగరికత]]లతో పాటు [[:en:Cradle of civilization|ప్రపంచంలోని మొట్టమొదటి నాగరికతలలో]] ఇది కూడా ఒకటి. [[:en:Tigris|టైగ్రిసూ]], [[యూఫ్రటీస్|యూఫ్రెటీసు]] లోయలలో నివసించిన సుమేరు రైతులు ధాన్యం, ఇతర పంటలను విస్తారంగా సాగుచేసారు. ఆ పంట మిగులు వారు పట్టణావాసాలు ఏర్పరిచేందుకు దోహదపడింది. క్రీ.పూ 3000 నాటికీ [[:en:Proto-writing|ఆదిలేఖన పద్ధతులు]] ఈ నాగరికతలో కనిపిస్తాయి. ఈ నాగరికత యొక్క అత్యంత పురాతన రచనలు [[:en:uruk|ఉరుక్]], [[:en:Jemdet Nasr|జెమ్డేట్ నస్ర్]] నగరాలలో లభించాయి. ఇవీ క్రీ.పూ 3500–3000 నాటివి.
==ఉచ్చారణ==
సుమేరు అనే పదాన్ని బ్రిటిష్ ఆంగ్లములో సూమర్ (రకారము పలుకబడదు. సూమహ్కీ సూమర్కీ మధ్యస్థంగా ఉంటుంది. ([[Help:IPA/English|/ˈsuːmər/]])) అని పలుకగా, అమెరికా వారు సూమఱ్(దాదాపుగా) అని పలుకుతారు. భారతీయ ఆంగ్ల ఉచ్ఛారణలో సుమేరు కీ సుమాహ్కీ మధ్యస్థంగా పలుకబడుతుంది.
==పుట్టుపూర్వోత్తరాలు==
సుమేరు లో సుమారు క్రీ.పూ. 5500–4000 మధ్యన మనుషులు స్థిరనివాసాలు ఏర్పర్చుకున్నారని చరిత్రకారుల అంచనా. వీరు [[:en: Western Asia|పశ్చిమాసియా]] వాసులయ్యుండొచ్చు. పట్టణాలూ, నదులూ, వృత్తులకు ఉన్న పేర్ల ఆధారంగా వీరు సుమేరు భాష మాట్లాడేవారని తెలుస్తోంది. ఈ భాష [[:en:language isolate|ఏ కుటుంబానికీ చెందినది కాదు]]. తరువాతి సెమిట భాషల వలె కాక ఇది ఒక అగ్లూటినేటివ్ లాంగ్వేజ్ ({{ill|agglutinative language|en}}).
<ref>{{Cite web|url=http://oi.uchicago.edu/OI/MUS/ED/TRC/MESO/writing.html|title=Ancient Mesopotamia. Teaching materials|publisher=Oriental Institute in collaboration with Chicago Web Docent and eCUIP, The Digital Library|access-date=5 March 2015}}</ref><ref>
[http://www.metmuseum.org/toah/hd/ubai/hd_ubai.htm "The Ubaid Period (5500–4000 B.C.)" In Heilbrunn Timeline of Art History. Department of Ancient Near Eastern Art. The Metropolitan Museum of Art, New York (October 2003)]</ref><ref>[https://www.britishmuseum.org/explore/highlights/articles/u/ubaid_culture.aspx "Ubaid Culture", The British Museum]</ref><ref>[http://oi.uchicago.edu/pdf/saoc63.pdf "Beyond the Ubaid", (Carter, Rober A. and Graham, Philip, eds.), University of Durham, April 2006]</ref>
[[File:Blau Monuments (front).jpg|thumb|upright=1.5|[[:en:Blau Monuments|బ్లౌ స్మారక చిహ్నాలు]]. ప్రస్తుతం బ్రిటిష్ సంగ్రహశాలలో ఉన్న ఇవి జెమ్డెట్ నస్ర్ కాలంలో క్రీ.పూ 3100–2700 మధ్యలో చెక్కబడినవి. వీటిలో ఆ కాలం నాటి సుమేరుల బొమ్మలూ అలాగే ఆదిమ శరాకార లిపిలో ఉన్న గుర్తులూ కనిపిస్తాయి.]]
ఐతే [[:en:North Africa|ఉత్తర ఆఫ్రికా]]లోని అలనాటి [[:en:African humid period|పచ్చటి సహారా]]లో నివసించిన వారే [[మధ్యప్రాచ్యం|మధ్యప్రాచ్యము]]లోని సుమేరుకు వలస వచ్చి అక్కడ వ్యవసాయాన్ని వ్యాపింపజేసారని మరికొందరి పరిశోధకుల వాదన.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=MJWcSRSz9wEC&pg=PA22|title=Prehistoric Iberia: Genetics, Anthropology, and Linguistics : [proceedings of an International Conference on Prehistoric Iberia : Genetics, Anthropology, and Linguistics, Held November 16–17, 1998, in Madrid, Spain]|last1=Arnaiz-Villena|first1=Antonio|last2=Martínez-Laso|first2=Jorge|last3=Gómez-Casado|first3=Eduardo|date=2000|publisher=Springer Science & Business Media|isbn=978-0-306-46364-8|pages=22}}</ref> కానీ వ్యవసాయము మొదట [[:en:Fertile Crescent|ఫెర్టైల్ క్రిసెంట్]]లో<ref group="గమనిక">అనువాదము=సారవంతమైన నెలవంక. ఆ నేల నెలవంక ఆకారములో ఉన్నందున ఈ పేరు వచ్చినది</ref>మొదలైందని బలమైన ఆధారాలున్నందున ఈ పరికల్పనకు పెద్దగా మద్దతు లభించలేదు.<ref name="Genomic insights into the origin of">{{cite journal |last1=Lazaridis |first1=I. |last2=Nadel |first2=D. |last3=Rollefson |first3=G. |title=Genomic insights into the origin of farming in the ancient Near East |journal=Nature |date=2016 |volume=536 |issue=7617 |pages=419–424 |doi=10.1038/nature19310 |pmid=27459054 |url= |pmc=5003663 |bibcode=2016Natur.536..419L }}</ref> ప్రత్యేకించి సుమేరులను గూర్చి చెప్పనప్పటికీ, 2016లో లౙారిడిస్ బృందము మధ్యప్రాచ్యములోని సెమిట సంస్కృతి మొదలవ్వడానికి ముందు నివసించిన వారిలో, ముఖ్యంగా [[:en:Natufian culture|నాటూఫుల్లో]], [[:en:Haplogroup E-M215 (Y-DNA)|కొంత ఉత్తర ఆఫ్రికా సంతతి]] ఉందని ప్రతాపాదించారు. వీరు నాటూఫులూ, [[:en:Pre-Pottery Neolithic|ప్రీ పోటరీ నియోలిథిక్ కాలపు]] వారి పై జన్యు పరిశోధనలు చేసి, ఈ నిర్ణయానికి వచ్చారు.<ref name="Genomic insights into the origin of"/><ref>"Craniometric analyses have suggested an affinity between the Natufians and populations of north or sub-Saharan Africa, a result that finds some support from Y chromosome analysis which shows that the Natufians and successor Levantine Neolithic populations carried haplogroup E, of likely ultimate African origin, which has not been detected in other ancient males from West Eurasia. However, no affinity of Natufians to sub-Saharan Africans is evident in our genome-wide analysis, as present-day sub-Saharan Africans do not share more alleles with Natufians than with other ancient Eurasians" (తెలుగు అనువాదము: కపాలమాపన విశ్లేషణల్లో నాటూఫులకూ, ఉత్తర సహారా అలాగే సహారాకు దక్షిణాన ఉండే వారితో కూడా జన్యు సంబంధాలుండే అవకాశముందని తెలిసింది. పురుష వర్ణగ్రాహక విశ్లేషణలు కూడా నాటూఫులూ, వారి వారసులైన నవీన శిలా యుగపు లెవాంటు సమాజాల్లో ఆఫ్రికా సంతతికి చెందిన యుగ్మ వికల్పాలు ఉన్నట్లుగా తేల్చాయి. ఈ వికల్పములు పడమటి యురాసియుల్లో లేవు. కానీ మా విశ్లేషణల్లో సహారాకు దక్షిణాన ఉండే ఆధునిక ఆఫ్రికా వాసులకు, నాటూఫులతో ఇతర యురాసియులకంటే దగ్గరి జన్యు సంబంధములున్నాయనడానికి ఆధారాలేమీ లభించలేదు.) in {{Cite journal|last1=Reich|first1=David|last2=Pinhasi|first2=Ron|last3=Patterson|first3=Nick|last4=Hovhannisyan|first4=Nelli A.|last5=Yengo|first5=Loic|last6=Wilson|first6=James F.|last7=Torroni|first7=Antonio|last8=Tönjes|first8=Anke|last9=Stumvoll|first9=Michael|date=August 2016|title=Genomic insights into the origin of farming in the ancient Near East|journal=Nature|volume=536|issue=7617|pages=419–424|doi=10.1038/nature19310|pmid=27459054|pmc=5003663|issn=1476-4687|bibcode=2016Natur.536..419L}}</ref> ఇది కాక 2013లో నాలుగు సుమేరు అస్థిపంజరాల నుండి సేకరించిన డి.ఎన్.ఎ నమూనాలపై జన్యు విశ్లేషణ పరీక్షలు జరుపగా, వారికీ సింధు నాగరికత వారికీ సారూప్యతలున్నట్లు తెలిసింది. పురాతన [[:en:Indus–Mesopotamia relations|సింధూ-మెసొపొటేమియా సంబంధాల]] వల్ల ఇది జరిగి ఉండవచ్చు.<ref name="EBA">{{cite journal |last1=Płoszaj |first1=Tomasz |last2=Chaubey |first2=Gyaneshwer |last3=Jędrychowska-Dańska |first3=Krystyna |last4=Tomczyk |first4=Jacek |last5=Witas |first5=Henryk W. |title=mtDNA from the Early Bronze Age to the Roman Period Suggests a Genetic Link between the Indian Subcontinent and Mesopotamian Cradle of Civilization |journal=PLOS ONE |date=11 September 2013 |volume=8 |issue=9 |pages=e73682 |doi=10.1371/journal.pone.0073682 |pmid=24040024 |language=en |issn=1932-6203|pmc=3770703 |bibcode=2013PLoSO...873682W |doi-access=free }}</ref> ఇవికాక సుమేరులలో [[:en:Hurrians|హరియులూ]], ఇంకా [[:en:Urartu|ఉరాట్యుల]] సంతతి కూడా ఉందనడానికీ, తద్వారా వీరు [[:en:Caucasus|కోకసస్]] నుండి వలస వచ్చారనీ చెప్పేందుకు కూడా ఆధారాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=Sumerians had connections with the Caucasus|url=https://scientificrussia.ru/articles/shumery-imeli-svjazi-na-kavkaze|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415032734/https://scientificrussia.ru/articles/shumery-imeli-svjazi-na-kavkaze|archive-date=2021-04-15|access-date=|website=|publisher=scientificrussia}}</ref><ref>{{Cite web|last=|first=|year=2014|title=Lexical Matches between Sumerian and Hurro-Urartian: Possible Historical Scenarios|url=https://cdli.ucla.edu/pubs/cdlj/2014/cdlj2014_004.html|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=|website=|publisher=Cuneiform Digital Library Journal}}</ref><ref>{{Cite book|last=|first=|title=The Diversity of the Chechen culture: from historical roots to the present|url=https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000186004|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=|website=|year=2009|publisher=UNESCO|page=14|isbn=978-5-904549-01-5}}</ref>
సుమేరులకు ముందు ఈ ప్రాంతములో నివాసమున్న ఆది మానవులని [[:en:Proto-Euphratean language|ప్రోటో-యూఫ్రెటీయన్స్]] లేదా ఉబైడులుగా పిలుస్తారు.<ref name="britannica">{{cite web| url= http://www.britannica.com/EBchecked/topic/573176/Sumer |title=Sumer (ancient region, Iraq) |publisher= Britannica.com | work=Britannica Online Encyclopedia |accessdate=2012-03-29}}</ref>
ఉత్తర మెసొపొటేమియా [[:en:samarra culture|సామర్రా సంస్కృతి]] వారి నుండి వీరు ఉద్భవించారని సిద్ధాంతీకరించారు.<ref>{{Cite book | url = https://books.google.com/?id=dWuQ70MtnIQC&pg=PA51&dq=samarra+culture#v=snippet&q=%22As%20the%20Samarra%20culture%20spread%20south%2C%20it%20evolved%20into%20the%20Ubaid%20culture%22&f=false | title = Cities, Change, and Conflict: A Political Economy of Urban Life | isbn = 978-0495812227 | author1 = Kleniewski | first1 = Nancy | last2 = Thomas | first2 = Alexander R | date = 2010-03-26}}</ref><ref>{{Cite book | url = https://books.google.com/?id=tupSM5y9yEkC&pg=PA139&dq=samarra+culture#v=onepage&q=%22cultural%20descendants%20of%20the%20originating%20Samarran%20culture%22&f=false | title = The Near East: Archaeology in the "Cradle of Civilization" | isbn = 978-0415047425 | author1 = Maisels | first1 = Charles Keith | year = 1993}}</ref><ref>{{Cite book | url = https://books.google.com/?id=i7_hcCxJd9AC&pg=PA147&dq=ubaid+samarra#v=snippet&q=%22Ubaid%200%20is%20thus%20clearly%20derived%20from%20the%20earliest%20culture%20to%20move%20into%20lower%20mesopotamia%2C%20the%20Samarra%22&f=false | title = Early Civilizations of the Old World: The Formative Histories of Egypt, the Levant, Mesopotamia, India and China | isbn = 978-0415109765 | author1 = Maisels | first1 = Charles Keith | year = 2001}}</ref><ref>{{Cite book | url = https://books.google.com/?id=zmvNogJO2ZgC&pg=PA505&dq=samarra+culture#v=onepage&q=%22similar%20to%20those%20of%20the%20ubaid%20period%22&f=false | title = A dictionary of archaeology | isbn = 978-0631235835 | author1 = Shaw | first1 = Ian | last2 = Jameson | first2 = Robert | year = 2002}}</ref> సుమేరులు ఎన్నడూ ఉబైడుల గురించి ప్రస్తావించ లేదు కానీ వీరే సుమేర్లోని మొట్టమొదటి నాగరిక శక్తి అని అనేక ఆధునిక పరిశోధకుల అభిప్రాయం. వారు చిత్తడి నేల నుండి నీటిని బయటకు పారించి [[వ్యవసాయం|వ్యవసాయానికి]] అనువుగా మలిచారు, వాణిజ్యం అభివృద్ధి చేసి, [[చేనేత|నేతపనీ]], [[:en:Leather crafting|తోలుపని]], [[లోహక్రియ| లోహపు పని]], [[:en:Masonry|తాపీపనీ]], [[మృణ్మయ పాత్రలు| మృణ్మయకళలలో]] నైపుణ్యం సాధించారు.<ref name="britannica" />
[[File:Enthroned King of Ur.jpg|thumb|upright=1.5|ఇది సుమారు క్రీ.పూ 2600లో చెక్కబడ్డ [[:en:Standard of Ur|ఉర్ కేతనం]]. ఇందులో పరిచారకుల మధ్యన సింహాసనం పై కూర్చున్న [[:en:Ur|ఉర్]] రాజును మనం చూడవచ్చు. ఇతడు [[:en:Ur-Pabilsag|ఉర్-పబిల్సాగ్]] అయ్యుంటాడని శాస్త్రీయ అంచనా.]]
కొంతమంది పరిశోధకులు మాత్రము ప్రోటో-యూఫ్రెటియన్ భాష నుండి సుమేరు భాష వచ్చిందనే సిద్ధాంతముతో విభేదిస్తారు. అలాగే మరొక భాష ప్రభావము సుమేరు భాషపై ఉందనే ([[:en:Substratum (linguistics)|substrate effect]]) సిద్ధాంతముతో కూడా వీరు ఏకీభవించరు. [[వేట|వేటాడటమూ]], [[:en:Fishing|చేపలు పట్టడమూ]] జీవనాధారాలుగా అరేబియా సముద్రానికి [[:en:Eastern Arabia|తూర్పున]] తీర ప్రాంతాల్లోనూ, చిత్తడి నేలల్లోనూ కొందరు జనాలుండేవారు. రెండు వైపులా చదును చేయబడ్డ పనిముట్ల వాడకము వీరి ప్రత్యేకత. వీరి భాషే సుమేరు భాష అని ఈ విభేదించే వర్గాల వారి అభిప్రాయము.<ref>Margarethe Uepermann (2007), "Structuring the Late Stone Age of Southeastern Arabia" (Arabian Archaeology and Epigraphy Arabian Archaeology and Epigraphy Volume 3, Issue 2, pp. 65–109)</ref> చరిత్ర గ్రంథస్తమవ్వడమనే ప్రక్రియ సుమేరు నాగరికత ఏర్పడ్డ చాలా కాలానికి మొదలైంది. తొట్టతొలి లిఖితపూర్వక చరిత్ర [[:en:Enmebaragesi|ఎన్మెబరగేసీ]] కాలములోనిది (అంటే ఆదివంశపు కాలము). [[:en:Last Glacial Period|మంచు యుగం]] చివరిలో వరదల్లో మునిగిపోక ముందు తూర్పు అరేబియా ప్రాంత (నేటి పర్షియా గల్ఫ్ ప్రాంతం) తీరాన సుమేరులు నివసించేవారని [[:en:Juris Zarins|జురిస్ ౙరిఞ్శ]] అభిప్రాయము.<ref>{{cite journal |last=Hamblin |first=Dora Jane |date=May 1987 |title=Has the Garden of Eden been located at last? |url=http://www.theeffect.org/resources/articles/pdfsetc/Eden.pdf |format=PDF |journal=Smithsonian Magazine |volume=18 |issue=2 |pages= |doi= |accessdate=8 January 2014 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140109135715/http://www.theeffect.org/resources/articles/pdfsetc/Eden.pdf |archivedate=9 January 2014 |df= }}</ref>
సుమేరు నాగరికత ఉరుక్ కాలం (క్రీ.పూ.4 వ సహస్రాబ్ది) లో ప్రారంభమై, జెమ్డిట్ నస్ర్, ఆది వంశపు కాలాల వరకు కొనసాగింది.
క్రీ.పూ. 3 వ సహస్రాబ్దిలో సుమేరు, అకేడు భాషలు ఒకదాని వలన మరొకటి ప్రభావితమయ్యాయి. పదజాలమూ, వ్యాకరణమూ, ఉచ్చారణా వంటి అన్ని అంశాల్లోనూ ఈ పరస్పర ప్రభావాన్ని గమనించవచ్చు. కనుక ఈ రెండు భాషలనూ శ్ప్రాఖ్బుంట్ ({{ill|Sprachbund|en}}-భౌగోళిక దగ్గరితనము కారణంగా పరస్పర ప్రభావానికి గురైన భాషలు)గా చెప్పవచ్చు.<ref name="Deutscher">{{cite book|title=Syntactic Change in Akkadian: The Evolution of Sentential Complementation|author=Deutscher, Guy|authorlink=Guy Deutscher (linguist)|publisher=[[Oxford University Press|Oxford University Press US]]|year=2007|isbn=978-0199532223|pages=20–21|url=https://books.google.com/books?id=XFwUxmCdG94C}}</ref>
సుమారు క్రీ.పూ 2270లో ([[:en:chronology of the ancient Near East|కురచ కాలవృత్తాంతము ప్రకారము]]) వాయువ్య దిశన అకేడు రాజుల ఆక్రమణ మొదలైంది. క్రమంగా సుమేరు మొత్తాన్నీ వారు స్వాధీనము చేసుకున్నారు. రాజ్యాధికారము సుమేరుల చేతి నుండి అకేడుల చేతిలోకి వచ్చింది. ఈ సమయములో సుమేరు భాష వాడుక తగ్గినప్పటికీ, అది [[:en:sacred language|ధార్మిక భాష]]గా కొనసాగింది. మరల సుమారు క్రీ.పూ. 2100–2000 నాటికి రాజ్యాధికారము సుమేరులైన ఉర్ మూడో రాజవంశము చేతికి వచ్చింది. శతాబ్దము పాటు కొనసాగిన వీరి పాలనలో కూడా అకేడు భాషే వాడుక భాషగా చెలామణీ అయ్యింది.<ref name="Leick, Gwendolyn 2003">Leick, Gwendolyn (2003), "Mesopotamia, the Invention of the City" (Penguin)</ref>
పెర్షియన్ గల్ఫ్ తీరంలోని సుమేరు నగరమైన ఎరిడు, [[:en:List of oldest continuously inhabited cities|ప్రపంచంలోని అతి పురాతన నగరాల్లో]] ఒకటిగా పరిగణించబడుతుంది. ఇక్కడ మూడు వేర్వేరు సంస్కృతుల కలయిక జరిగి ఉండవచ్చు. అవి:
# మట్టి ఇటుకల గుడిసెల్లో నివసిస్తూ, నీటిపారుదల మెళకువల పై పట్టు సాధించిన ఉబైడు రైతులు,
# నల్ల గుడారాలలో నివసిస్తూ గొర్రెలూ, మేకల మందలను కాచుకుంటూ బతికే సెమిట సంచార జాతీ
# చిత్తడి నేలల్లో పూరిళ్ళలో బ్రతికే మత్స్యకారులూ. ఈ మత్స్యకార గుంపే సుమేరుల పూర్వికులయ్యుండొచ్చు<ref name="Leick, Gwendolyn 2003"/>
==పేరు వెనుక చరిత్ర ==
{{multiple image|perrow=2|total_width=350|caption_align=center
| align = right
| direction =horizontal
| header=సుమేరులు
| image1 = Head of Gudea (Metropolitan Museum of Art).jpg
| image2 = Saĝ-gíg (cuneiforms).jpg
| footer=ఎడమ వైపు: సుమారు క్రీ.పూ 2150లో చెక్కబడ్డ సుమేరు రాజు [[:en:Gudea|గుడియా]] తల. కుడి వైపు: [[:en:Cuneiform|శరాకార లిపి]]లో వ్రాయబడ్డ సాంగ్ గిగ్ (𒊕𒈪). నల్ల తల గలవారు అని దీని అర్థం. ఇది సుమేరులు తమని తాము పిలుచుకున్న పేరు. మొదటిది తలకు పద సంజ్ఞ(తలకు సంకేత చిత్రమైన[[File:Saĝ (linear script, head).jpg|14px]]పదసంజ్ఞగా మారి ఇలా అయ్యింది- [[File:Saĝ (Sumero-Akkadian cuneiform, head).jpg|12px]]), రెండవది నలుపుకూ, రాత్రికీ సంజ్ఞ(సంకేత చిత్రం[[File:Gíg (linear script, night-black).jpg|14px]] నుండి వచ్చిన సంజ్ఞ- [[File:Gíg (Sumero-Akkadian cuneiform, night-black).jpg|12px]]).<ref name="DAF">{{cite book |last1=Foxvog |first1=Daniel A. |title=Elementary Sumerian Glossary |date=2016 |publisher=University of California at Berkeley |page=52 |url=https://cdli.ucla.edu/pubs/cdlp/cdlp0003_20160104.pdf}}</ref><ref name="PUSD">{{cite web |title=The Pennsylvania Sumerian Dictionary: saĝgiga[humankind] |url=http://psd.museum.upenn.edu/epsd/epsd/e4703.html |website=psd.museum.upenn.edu}}</ref><ref name="IMD">{{cite book |last1=Diakonoff |first1=I. M. |last2=D'I︠A︡konov |first2=Igor' Mik︠h︡aílovich |title=Early Antiquity |date=1991 |publisher=University of Chicago Press |isbn=978-0-226-14465-8 |page=72 |url=https://books.google.com/books?id=JSRAUIYENZoC&pg=PA72 |language=en}}</ref><ref name="GF">{{cite book |last1=Feuerstein |first1=Georg |last2=Kak |first2=Subhash |last3=Frawley |first3=David |date=2005 |title=The Search of the Cradle of Civilization: New Light on Ancient India |edition=Second Revised |publisher=Motilal Banarsidass Publishers |isbn=978-81-208-2037-1 |page=117 |url=https://books.google.com/books?id=wNlsRZh3rwgC&pg=PA117 |language=en}}</ref>}}
దక్షిణ మెసొపొటేమియాకు చెందిన సెమిటేతర భాషలు మాట్లాడే పురాతన నివాసుల భాషను, వారి తరువాత అక్కడ తూర్పు మెసొపొటేమియాలో స్థిరపడ్డ అకేడులు షుమేరు (𒋗𒈨𒊒-షుమేరు/శుమేరు/చుమేరు)<ref>{{cite web |title=emeĝir [SUMERIAN] |url=http://psd.museum.upenn.edu/epsd/epsd/e1283.html |website=The Pennsylvania Sumerian Dictionary |publisher=University of Pennsylvania Museum of Anthropology and Archaeology |access-date=14 July 2021}}</ref> అని పిలిచినందున సుమేరు అనే పదం పుటిందని భావిస్తున్నారు.<ref name="ANE29"/><ref>{{cite book |last1=Black |first1=Jeremy A. |last2=George |first2=A. R. |last3=Postgate |first3=J. N. |last4=Breckwoldt |first4=Tina |title=A Concise Dictionary of Akkadian |date=2000 |publisher=Otto Harrassowitz Verlag |isbn=978-3-447-04264-2 |page=384 |url=https://books.google.com/books?id=-qIuVCsRb98C&pg=PA384 |language=en}}</ref><ref>{{cite book |last1=Miller |first1=Douglas B. |last2=Shipp |first2=R. Mark |title=An Akkadian Handbook: Paradigms, Helps, Glossary, Logograms, and Sign List |date=1996 |publisher=Eisenbrauns |isbn=978-0-931464-86-7 |page=68 |url=https://books.google.com/books?id=27m3y6MNRzYC&pg=PA68 |language=en}}</ref> సుమేరులు తమ భాషను ఎమెగిర్గా పిలుచుకున్నారు.
సుమేరులు తమని తాము " సాంగ్ గిగ్/సాంగ్ గిగ్ గా " అని చెప్పుకున్నారు. దీనికి అర్థం "నల్ల-తల గల ప్రజలు."<ref name="ANE29"/><ref>"The origin of the Sumerians is unknown; they described themselves as the 'black-headed people'" {{cite book |last1=Haywood |first1=John |title=The Penguin Historical Atlas of Ancient Civilizations |date=2005 |publisher=Penguin |isbn=978-0-14-101448-7 |page=28 |url=https://books.google.com/books?id=xtjtAAAAMAAJ |language=en}}</ref><ref>{{cite book |last1=Diakonoff |first1=I. M. |title=Early Antiquity |date=2013 |publisher=University of Chicago Press |isbn=978-0-226-14467-2 |page=72 |url=https://books.google.com/books?id=JU8pegs94uoC&pg=PA72 |language=en}}</ref><ref>{{cite book |last1=Finer |first1=Samuel Edward |last2=Finer |first2=S. E. |title=The History of Government from the Earliest Times: Ancient monarchies and empires |date=1997 |publisher=Oxford University Press |isbn=978-0-19-820664-4 |page=99 |url=https://books.google.com/books?id=aEziNfjinnMC&pg=PA99 |language=en}}</ref> సుమేరు రాజు షుల్గీ/శుల్గీ/చుల్గీ తనను తాను నాలుగు పావు భాగాలకూ రాజుగా, నల్ల తల గల ప్రజలకు కాపరిగా చెప్పుకున్నాడు.<ref>"I am the king of the four quarters, I am a shepherd, the pastor of the "black-headed people (అనువాదము: నేను నాలుగు పావులకూ రాజును, నేను గొల్లవాడను, నల్ల తలగల జనాలకు కాపరిని"" in {{cite book |last1=Liverani |first1=Mario |title=The Ancient Near East: History, Society and Economy |date=2013 |publisher=Routledge |isbn=978-1-134-75084-9 |page=167 |url=https://books.google.com/books?id=0d1JAgAAQBAJ&pg=PA167 |language=en}}</ref> అకేడ్లు కూడా సుమేరులను అకేడు భాషలో 'నల్ల తల గల వారు' అనే అర్థము వచ్చే 'సల్మాత్ కక్కడీ' అనే పేరుతో పిలిచేవారు.<ref name="PUSD"/><ref name="IMD" />
అలాగే సుమేరులు వారి భూమిని కి- ఎన్-గిర్ ('స్థలం' + 'ప్రభువులు' + 'ప్రముఖులు')గా పిలుచుకున్నారని నాటి శాసనాలను బట్టి తెలుస్తోంది. దీని అర్థం "ఉన్నత ప్రభువుల ప్రదేశం".<ref name="ANE29">"The area in question (the extreme south of Mesopotamia) may now be called Sumer, and its inhabitants Sumerians, although these names are only English approximations of the Akkadian designations; the Sumerians themselves called their land Kengir, their language Emegir, and themselves Sag-giga, "black-headed ones. (అనువాదము: ఇక్కడ చర్చించబడుతున్న ఈ ప్రాంతమును (మెసొపొటేమియా దక్షిణ కొన) ఇక సుమేరని పిలవవచ్చు. అలాగే ఆ ప్రాంతపు వారిని సుమేరులుగా పిలవవచ్చు. ఐతే ఈ పేర్లు నాటి అకేడు పదాలకు అంగ్లీకరణలు మాత్రమే. సుమేరులు తమ ప్రాంతాన్ని కెంగిర్ అనీ, తమ భాషను ఎమెగిర్ అనీ తమను తాము సాంగ్-గిగా, అనగా నల్ల తల గాళ్ళు అనీ పిలుచుకున్నారు)" in {{cite book|title=The Ancient Near East|url=https://archive.org/details/ancientneareasth0000hall|author1=W. Hallo|author2=W. Simpson|publisher=New York: Harcourt, Brace, Jovanovich|year=1971|page=[https://archive.org/details/ancientneareasth0000hall/page/29 29]}}</ref><ref>{{cite book |last1=Toorn |first1=Karel van der |last2=Becking |first2=Bob |last3=Horst |first3=Pieter Willem van der |title=Dictionary of Deities and Demons in the Bible |date=1999 |publisher=Wm. B. Eerdmans Publishing |isbn=978-0-8028-2491-2 |page=32 |url=https://books.google.com/books?id=yCkRz5pfxz0C&pg=PA32 |language=en}}</ref><ref>{{cite book |last1=Edzard |first1=Dietz Otto |title=Sumerian Grammar |date=2003 |publisher=Brill |isbn=978-90-474-0340-1 |page=1 |url=https://books.google.com/books?id=HOx5DwAAQBAJ&pg=PA1 |language=en}}</ref>
అకేడు భాషలో ఈ సుమర్ పదము వ్యుత్పత్తి ఏమిటన్నది తెలియదు.<ref name="Nimrod">{{cite journal|title=Nimrod before and after the Bible|author=K. van der Toorn, P.W. van der Horst|journal=The Harvard Theological Review|year=Jan 1990| volume=83| issue=1| pages=1–29|doi=10.1017/S0017816000005502}}</ref> దక్షిణ మెసొపొటేమియాను హిబ్రూలో [[:en:Shinar|షైనార్ (శైనార్)]] అనీ, [[:en:Egyptian language|ఈజిప్టు భాష]]లో సింగ్ర్ అనీ, [[:en:Hittite|హిటైట్]]లో షన్హర్(ర) అనీ పిలుస్తారు. ఈ పదాలన్నీ సుమేరు పదంలో మార్పుల వల్ల వచ్చుండొచ్చు.<ref name="Nimrod"/>
==మెసపొటేమియా లోని నగర రాజ్యాలు ==
{{Further|{{ill|List of cities of the ancient Near East|en}}|{{ill|Geography of Mesopotamia|en}}}}
క్రీ.పూ. 4 వ సహస్రాబ్ది ఆఖరుకు సుమేరు అనేక స్వతంత్ర [[:en:city-state|నగర-రాజ్యాల]] సమాహారంగా ఉండేది. సరిహద్దు గుర్తులుగా కాలువలూ, సరిహద్దు రాళ్ళూ ఉండేవి. ప్రతి నగరం మధ్యలో ఆ నగర దేవత లేదా దేవునికి అంకితం చేయబడిన ఒక ఆలయం ఉంటుంది. ఈ నగర-రాజ్యాలూ పూజారి ఐన గవర్నరు ([[:en:Ensi (Sumerian)|ఎన్సీ]]) పాలనలో గానీ లేదా మతపరమైన కార్యకలాపాలతో మమేకవుతూ ఉండే రాజు ([[:en:Lugal|లుగల్]]) పాలనలో గానీ ఉండేవి.
{{multiple image|perrow=2|total_width=300|caption_align=center
| align = right
| direction =vertical
| header=అను ౙిగ్గురత్తూ, తెల్ల గుడీ
| image2 = The White Temple 'E at Uruk, 3500-3000 BCE.jpg
| image1 = White Temple ziggurat in Uruk.jpg
| footer=ఉరుక్లో ఉన్న అనూ ౙిగ్గురత్తూ, తెల్ల గుడీ. పిరమిడ్ ఆకృతిలో కట్టబడ్డ అను ౙిగ్గురత్తు క్రీ.పూ 4000 నాటిది. సుమారు క్రీ.పూ 3500లో దాని పైన తెల్ల గుడి కట్టబడింది.<ref>{{cite book |last1=Crüsemann |first1=Nicola |last2=Ess |first2=Margarete van |last3=Hilgert |first3=Markus |last4=Salje |first4=Beate |last5=Potts |first5=Timothy |title=Uruk: First City of the Ancient World |date=2019 |publisher=Getty Publications |isbn=978-1-60606-444-3 |page=325 |url=https://books.google.com/books?id=muCvDwAAQBAJ&pg=PT325 |language=en}}</ref> [[ఈజిప్టు పిరమిడ్లు|ఈజిప్టు పిరమిడ్లలో]] అత్యంత పురాతనమైనది సుమారు క్రీ.పూ 2600 నాటిది. వాటి ఆకృతికి ౙిగ్గురత్తులే ఆధారమయ్యుండొచ్చు.<ref>"The stepped design of the Pyramid of Zoser at Saqqara, the oldest known pyramid along the Nile, suggests that it was borrowed from the Mesopotamian ziggurat concept.(అనువాదము: నైలు నదీ తీరాన అత్యంత పురాతన పిరమిడ్ ఐన సక్కారాలోని జోసర్ పిరమిడ్ యొక్క శ్రేణీకృత నిర్మాణ శైలికి మెసొపొటేమియా ౙిగ్గురత్తుల నిర్మాణ శైలే ఆధారమయ్యుండొచ్చు.)" in {{cite book |last1=Held |first1=Colbert C. (University of Nebraska)|title=Middle East Patterns, Student Economy Edition: Places, People, and Politics |date=2018 |publisher=Routledge |isbn=978-0-429-96199-1 |page=63 |url=https://books.google.com/books?id=fOlgDwAAQBAJ&pg=PA63 |language=en}}</ref><ref>{{cite book |last1=Samuels |first1=Charlie |title=Ancient Science (Prehistory – A.D. 500): Prehistory-A.D. 500 |date=2010 |publisher=Gareth Stevens Publishing LLLP |isbn=978-1-4339-4137-5 |page=23 |url=https://books.google.com/books?id=0KQCscrPDgUC&pg=PA23 |language=en}}</ref>
}}
నగర-రాజ్యాలు:
* [[:en:Eridu|ఎరిదు]] (టెల్ అబు షహ్రెయిన్)
* [[:en:Bad-tibira|బాడ్-టిబిరా]] (బహుశా టెల్ అల్-మడైన్)
* [[:en:Larak|లారక్]] <sup>1<sup>
* [[:en:Sippar|సిప్పర్]] (టెల్ అబూ హబ్బహ్)
* [[:en:Shuruppak|షురుపక్]] (టెల్ ఫారా)
పై 5 నగరాలు జలప్రళయానికి ముందు అధికార కేంద్రాలుగా ఉండేవనీ, జలప్రళయము తరువాత ఆదివంశపు కాలము మొదలైందనీ సుమేరులు నమ్మేవారు.
ఇతర ప్రధాన నగర-రాజ్యాలు:
* ఉరుక్ (వార్క)
* కిష్ (టెల్ ఉహీమిర్, ఇన్గార్రా)
* ఉర్ (టెల్ అల్ ముకయార్)
* నిప్పూర్ (అఫాక్)
* లగష్ (టెల్ అల్ హిబా)
* గిర్సు (టెల్లో లేదా టెలోహ్)
* ఉమ్మా (టెల్ జోఖా)
* హమాౙీ <sup>1<sup>
* అడాబ్ (టెల్ బిస్మాయ)
* మారి (టెల్ హరిరి) <sup>2<sup>
* అక్షక్ <sup>1<sup>
* అక్కాడ్ <sup>1<sup>
* ఇసిన్ (ఇషాన్ అల్-బహ్రియాత్)
* లార్సా
({{sup|1}}సంబంధిత ఆధునిక ప్రదేశము తెలియరాలేదు)<br>
({{sup|2}}ఉత్తర మెసొపొటేమియాలోని సుదూర నగరము)
చిన్న నగరాలు (దక్షిణము నుండి ఉత్తరము వరకు వరసక్రమములో):
* కురా (టెల్ అల్ లాహ్మ్)
* జబాలా (టెల్ ఇబ్జీఖ్కు)
* కిసుర్రా (టెల్ అబు హతాబ్)
* మరాడ్ (టెల్ వన్నత్ ఎస్-సడుం)
* డిల్బాట్ (టెల్ ఎడ్-దెలిం)
* బోర్సిప్ప (బీర్స్ నిమ్రుడ్)
* కుతః (ఇబ్రాహీం చెప్పండి)
* డెర్ (అల్-బద్ర)
* ఎష్నన్న (టెల్ అస్మార్)
* నగర్ (టెల్ బ్రాక్) <sup>2<sup>
({{sup|2}}ఉత్తర మెసొపొటేమియాలోని సుదూర నగరము)
ఆగేడ్కు నైరుతి వైపున 330 కి.మీ (205 మైళ్ళ) దూరములో మారీ నగరము ఉండేది. ఇదీనూ, మారుమూల నగరమైన నగర్ను మినహాయిస్తే మిగిలిన నగరాలన్నీ బాగ్దాదుకు దక్షిణాన ఉన్న యూఫ్రేటీసు-టైగ్రిసు సారవంత మైదానంలో ఉన్నాయి. వీటి ప్రస్తుత పేర్లు బాబిల్, దియాలా, వాసిట్, దిహ ఖర్, బస్రా, అల్ ముత్తానా, అల్-ఖాడిసియ్యా (ఇరాక్ గవర్నరేట్స్).
==చరిత్ర విభజన==
{{main|[[:en:History of Sumer|సుమేరు చరిత్ర]]}}
[[File:Portrait of a Sumerian prisoner on a victory stele of Sargon of Akkad.jpg|thumb|[[:en:Sargon of Akkad|సార్గొను మహావీరుడి]] విజయఫలకంపైనున్న సుమేరు యుద్ధఖైదీ బొమ్మ. సుమారు క్రీ.పూ 2300లో చెక్కబడ్డ ఈ ఫలకం ఇప్పుడు [[లౌవ్రే మ్యూజియం|లూవ సంగ్రహశాల]]లో ఉంది.<ref name="ArchaeologyofElam">{{cite book |last1=Potts |first1=D. T. |title=The Archaeology of Elam: Formation and Transformation of an Ancient Iranian State |date=1999 |publisher=Cambridge University Press |isbn=978-0-521-56496-0 |page=104 |url=https://books.google.com/books?id=mc4cfzkRVj4C&pg=PA104 }}</ref> ఖైదీల యొక్క కేశాలంకరణ సుమేరుల శైలిలో ఉంది (నెత్తి మీద ఉంగరాల జుట్టూ, పక్కలన కురచ వెంట్రుకలూ). ఈ శైలి ఉర్ కేతనం పైన కూడా కనిపిస్తుంది.<ref name="TwoSteles">{{cite journal |last1=Nigro |first1=Lorenzo |title=The Two Steles of Sargon: Iconology and Visual Propaganda at the Beginning of Royal Akkadian Relief |journal=Iraq |volume=60 |date=1998 |pages=85–102 |publisher=British Institute for the Study of Iraq |doi=10.2307/4200454 |jstor=4200454 }}</ref>]]
[[File:Mesopotamia male worshiper 2750-2600 B.C.jpg|thumb|టెల్ అస్మార్లోని ఈ విగ్రహం దేవునికి సమర్పణగా ఇచ్చినది. ఇది క్రీ.పూ 2750–2600 కాలానికి చెందినది.]]
చరిత్రపూర్వ ఉబైడు, ఉరుక్ కాలాలలో సుమేరు నగర-రాజ్యాలు అధికారంలోకి వచ్చాయి. సుమేరు లిఖితచరిత్ర క్రీ.పూ. 27 వ శతాబ్దం నుండి మొదలైంది. అయితే మూడవ ఆదివంశపు కాలం వరకు అనగా సుమారు క్రీ.పూ 23 వ శతాబ్దం వరకు చరిత్ర అస్పష్టంగానే ఉంది. ఆ తరువాత నుండి శాసనాలకు ఆధునిక కాలములో పరిష్కరింపబడ్డ సుమేరు లిపి వాడబడింది. క్రీ.పూ. 23 వ శతాబ్దిలో అకేడు సామ్రాజ్య పాలనలో మొదటిసారిగా మెసొపొటేమియా మొత్తం ఒక్క త్రాటి పైకి తీసుకురాబడింది. అలాగే గూట్య కాలం తరువాత మూడవ ఉర్ రాజ్యము ఇలాగే మెసొపొటెమియా ఉత్తర, దక్షిణ భాగాలను ఏకము చేసింది. క్రీ.పూ.2వ సహస్రాబ్దిలో అమోరీయుల దండయాత్రలతో ఈ సామ్రాజ్యము పడిపోయింది. ఆ తరువాత క్రీ.పూ. 1700 వరకు అమోరీయుల "ఇసిన్ రాజవంశం" కొనసాగింది. మెసొపొటేమియా బాబిలోనియ పాలనలో సమైక్యంగా ఉన్న కాలములో, అనగా క్రీ.పూ. 1700 వరకు, కూడా అమొరీయ ఇసిన్ రాజవంశము మిగిలి ఉంది. సుమేరులు చివరకు అకేడు (అస్సీర-బాబిలోనియ) జనాభాలో కలిసిపోయారు.{{Citation needed|date=October 2017}}
* ఉబైడు కాలం: క్రీ.పూ. 6500–4100 (మట్టిపాత్రల కొత్తరాతియుగం నుండి తామ్రశిలా యుగము వరకు)
* ఉరుక్ కాలవ్యవధి: క్రీ.పూ. 4100–2900 (చివరి తామ్రశిలా యుగము నుండి మొదటి కంచు యుగం I వరకు)
** ఉరుక్ XIV–V : క్రీ.పూ. 4100–3300
** ఉరుక్ IV కాలం: క్రీ.పూ. 3300–3100
** జెమ్డిట్ నస్ర్ కాలం (ఉరుక్ III ): 3100–2900 క్రీ.పూ
* ఆదివంశపు కాలం (మొదటి కంచు యుగము II–IV)
** మొదటి ఆదివంశపు కాలం: క్రీ.పూ. 2900–2800
** రెండవ ఆదివంశపు కాలం: క్రీ.పూ. 2800–2600 (గిల్గమేష్)
** మూడవ ఎ ఆదివంశపు కాలం: 2600–2500
** మూడవ బి ఆదివంశపు కాలం: క్రీ.పూ. 2500–2334
* అకేడు సామ్రాజ్య కాలం: సుమారు క్రీ.పూ 2334–2218 (సర్గోన్)
* గూట్యపు కాలం: క్రీ.పూ. 2218–2047 (ప్రారంభ నాలుగవ కాంస్య యుగం)
* మూడవ ఉర్ కాలం: క్రీ.పూ. 2047–1940.
[[File:Samarra bowl.jpg|thumb|బెర్లిన్లోని పర్గమన్ సంగ్రహశాలలోనున్న సామర్రా పాత్ర. పాత్రకు మధ్యన ఉన్న స్వస్తికం పునర్నిర్మాణము ద్వారా చేర్చబడింది.<ref>
Stanley A. Freed, ''Research Pitfalls as a Result of the Restoration of Museum Specimens'', Annals of the New York Academy of Sciences, Volume 376, The Research Potential of Anthropological Museum Collections pp. 229–245, December 1981.</ref>]]
==ఉబైడు కాలం ==
{{main|[[:en:Ubaid period|ఉబైడు కాలం]]}}
[[Image:Frieze-group-3-example1.jpg|thumb|right|ఉబైడు కాలం నాటి మృణ్మయ పాత్ర]]
చక్కటి చిత్రాలతో అలంకరింపబడి, విలక్షణ శైలిలో తయారు చేయబడ్డ, మృణ్మయ పాత్రలు ఈ కాలములో మనకి కనిపించే ప్రముఖ అంశము. ఉబైడు కాలములో ఈ కుమ్మర శైలి మెసొపొటేమియా, పెర్షియన్ గల్ఫ్ ప్రాంతాల్లో ప్రాచుర్యంలో ఉండేది. అత్యంత పురాతన మానవ నివాసాలు [[:en:Tell el-'Oueili|టెల్ ఎల్ ఒఎలీ]]లో ఉన్నట్లుగా ఆధారాలు ఉన్నాయి. ఐతే ఉబైడు కాలానికంటే చాలా ముందు నుండే దక్షిణ మెసొపొటేమియాలోని పరిస్థితులూ, వాతావరణమూ మానవ నివాసానికి అనుకూలంగా ఉండేవి. కనుక ఇప్పటికింకా కనుగొనని మరింత పురాతన నివాస స్థలాలు ఉండే అవకాశము మెండుగా ఉంది. ఈ ఉబైడు కాలపు సంస్కృతిని పరిశీలిస్తే, ఈ సంస్కృతి ఉత్తర మెసొపొటేమియాలోని సామర్రపు సంస్కృతి ప్రభావముతో ఏర్పడినట్లుగా అనిపిస్తుంది. ఈ కాలపు తరువాతిదైన ఉరుక్ కాలము వారిని సుమేరులుగా గుర్తించారు. ఉరుక్ కాలపు వారు ఉబైడు కాలపు ప్రజల తరువాతి తరాలా లేక వారు వేరే సంస్కృతికి చెందినవారా అన్నది తెలియదు. ఉబైడు కాలములో ముఖ్య రాజకీయ, సాంస్కృతిక కేంద్రముగా ఎరీడు ఉండేది. నాగరిక జ్ఞానాన్ని ([[:en:Me (mythology)|
మీ]]) ఎరీడు గ్రామ దైవమూ, జ్ఞానానికి ప్రతీక ఐన [[:en:Enki|ఎంకీ]], ఉరుక్ గ్రామ దేవతా, ప్రేమకూ యుద్ధానికీ ప్రతీక ఐన [[:en:Inanna|ఇనానా]]కు ఇచ్చే కథ, బహుశా ఎరీడు ప్రాభవము తగ్గి ఉరుక్ వైభవము యొక్క ఆరంభాన్ని సూచిస్తుండవచ్చు.<ref name=WolksteinKramer1983>{{cite book|last1=Wolkstein|first1=Diane|last2=Kramer|first2=Samuel Noah|title=Inanna: Queen of Heaven and Earth: Her Stories and Hymns from Sumer|url=https://archive.org/details/inannaqueenofhea00wolk|date=1983|publisher=Harper & Row|location=New York|isbn=978-0060147136}}</ref>{{rp|174}}
==ఉరుక్ కాలం ==
ఉబైడు కాలములో కుమ్మర పరిశ్రమ ఒక కుటీర పరిశ్రమగా ఉండేది. నెమ్మదిగా కదిలే [[కుమ్మరి చక్రం|కుమ్మరి చక్రాల]]తో పాత్రలను తయారు చేసీ, వాటిని అందమైన చిత్రాలతో అలంకరించేవారు. క్రమంగా ఈ పాత్రలు, వేగంగా కదిలే చక్రాలపై నిపుణుల చేత భారీ మొత్తములో ఉత్పత్తి చేయబడ్డాయి. ఈ పాత్రలకు అలంకరణలుండేవి కాదు. ఈ కుమ్మర పరిశ్రమ విధానాల్లో వచ్చిన మార్పే ఉరుక్ కాలానికీ, ఉబైడు కాలనికీ మధ్య ప్రముఖ వ్యత్యాసము.
<ref>{{cite book|url=https://books.google.nl/books?id=gnpyREWsfG0C&pg=PA353#v=onepage&q&f=false|title= Upon this Foundation: The N̜baid Reconsidered : Proceedings from the U̜baid Symposium, Elsinore, May 30th-June 1st 1988|author1=Elizabeth F. Henrickson |author2=Ingolf Thuesen |author3=I. Thuesen |page= 353|year= 1989|isbn= 978-8772890708}}</ref><ref>{{cite book|url=https://books.google.nl/books?id=fhMTRcUm9WsC&pg=PA31#v=onepage&q&f=false|title= The Invention of Cuneiform: Writing in Sumer|author= Jean-Jacques Glassner|page= 31|year= 2003|isbn= 978-0801873898}}</ref>
{{multiple image
| perrow = 2
| total_width = 250
| caption_align = center
| align = left
| direction = vertical
| header = పవిత్ర మందకు మేత వేస్తున్న ఉరుక్ పురోహిత రాజు (మతాధికారి)
| image1 = Yale University. Uruk period priest-king.jpg
| caption1 = పవిత్ర మందకు మేత వేస్తున్న ఉరుక్ పురోహిత రాజూ, అతని శిష్యుడూ. సుమారు క్రీ.పూ 3200 నాటి చిత్రం
| image2 = Uruk King priest feeding the sacred herd.jpg
| caption2 = క్రీ.పూ 3100 నాటి ఉరుక్ కాలపు ముద్ర. లూవ సంగ్రహశాలలోనిది.
}}
ఉరుక్ కాలంలో (సుమారుగా 4100-2900 క్రీ.పూ.) దక్షిణ మెసొపొటేమియాలోని నదులూ, కాలువల గుండా పెద్ద మొత్తంలో వ్యాపార సరుకుల రవాణా జరిగేది. ఈ వ్యాపారాలు పెద్ద, పెద్ద పట్టణాల ఆవిర్భావానికి తోడ్పడ్డాయి. నగర-సామ్రాజ్యాల వలె ఈ నగరాల నడిబొడ్డున కూడా ఒక ఆలయము ఉండేది. 10,000కు పైగా జనాభా కల ఈ నగరాల్లో [[:en:Social stratification|అన్ని సామాజిక వర్గాలకు చెందిన ప్రజలూ]] ఉండేవారు. ఈ నగరాల్లో కేంద్రీకృత పాలనా యంత్రాంగము ఉండేది. ఈ యంత్రాంగము నగర నిర్వహణ కొరకు వివిధ శాఖల్లో సిబ్బంది నియామకాలు జరిపేది. ఉరుక్ కాలంలోనే పర్వతదేశం నుండి పట్టుబడ్డ వారిని [[:en:Slavery in antiquity|బానిస కార్మికులు]]గా ఉపయోగించుకోవడం ప్రారంభం అయింది. పురాతన గ్రంథాలలో ఈ పట్టుబడ్డ బానిసలతో పనులు చేయించారనడానికి తగినన్ని సాక్ష్యాధారాలున్నాయి. [[టర్కీ]]లోని [[:en:Taurus Mountains|టౌరసు పర్వతాల]] నుండి పశ్చిమాన [[మధ్యధరా సముద్రం|మధ్యధరా సముద్రమూ]], తూర్పున [[ఇరాన్|ఇరాను]] వరకు ఉరుక్ నాగరికతకు చెందిన గుర్తులూ, కాలనీలు కనుగొనబడ్డాయి.<ref name="Algaze, Guillermo 2005">[[Guillermo Algaze|Algaze, Guillermo]] (2005). ''[[iarchive:urukworldsystemd0000alga|The Uruk World System: The Dynamics of Expansion of Early Mesopotamian Civilization]]'', Second Edition, University of Chicago Press.</ref>{{Rp|2–3}}
ఉరుక్ కాలంనాటి నాగరికత పరిసర ప్రాంతాలలో ఉన్న ప్రజల మీద ప్రభావం చూపించింది. సుమేరు వ్యాపారస్తులూ, ద్వారా సుమేరు సంస్కృతి ఈ చుట్టుపక్కల జనాలకు పరిచయమైంది. ఫలితంగా వీరు కూడా క్రమంగా ఇదే తరహాలో ఉన్న వారి స్వంత ఆర్థికవ్యస్థను, సంస్కృతులను అభివృద్ధి చేసుకున్నారు (ఉదా: [[:en:Tell Brak|టెల్ బ్రాక్]]). దీనితో సుమేరు నగరాలు సుదూర కాలనీలను సైనిక బలగముతో తమ గుప్పిట్లో ఉంచుకోలేకపోయాయి.<ref name="Algaze, Guillermo 2005"/>
ఉరుక్ కాలంలో సుమేరు నగరాల పాలనావ్యవస్థ [[:en:Theocracy|మతరాజ్యవ్యవస్థ]] అయ్యి ఉండి, మతాధికారి (పురోహిత రాజు) పాలనలో ఉండుండవచ్చు. ఈ విధానములో నగరములోని మందిరము, పురుషులూ, మహిళలతో కూడుకుని ఉండే ఒక పెద్దల మండలి ఆధీనములో ఉండేది. ప్రతీ మండలికీ అధ్యక్షునిగా ఒక మతాధికారి (ఎస్సి) ఉండేవారు. ఈ మతాధికారి నేతృత్వములో మండలి నగరపాలన చేసేది. నగర దైవము పురుషుడైతే మహిళా, స్త్రీ ఐతే పురుషుడూ, మతాధికారులుగా ఉండేవారు.<ref name=Jacobsen>Jacobsen, Thorkild (Ed) (1939),"The Sumerian King List" (Oriental Institute of the University of Chicago; Assyriological Studies, No. 11., 1939)</ref> ఈ రాజకీయ నిర్మాణం ఆధారంగానే తరువాతి కాలములో సుమేరు [[:en:pantheon|దేవగణము]] రూపుదిద్దుకుని ఉండవచ్చు. ఉరుక్ కాలంలో యుద్ధాలు, సుశిక్షితులైన సైనిక బలగమూ ఉన్నాయనడానికి పెద్దగా ఆధారాలు లేవు. పట్టణాలకు కూడా సాధారణంగా ప్రకారాలు ఉండేవి కాదు. ఈ కాలములో ఉరుక్ ప్రపంచంలోనే అత్యంత పట్టణీకరణ గల నగరముగా అవతరించింది. నగర జనాభా సంఖ్య మొదటిసారి 50,000ను దాటింది.
పురాతన సుమేరు రాజ జాబితాలో ఈ కాలములోని అనేక ప్రముఖ నగరాలను పాలించిన రాజవంశాల పేర్లు ఉన్నాయి. ఈ మొదటి దఫాలో ఉన్న రాజులందరూ జలప్రళయం సంభవించే ముందు ఈ ప్రాంతాన్ని పాలించినట్లు చెప్పబడింది. వీరు కాల్పనిక వ్యక్తులు అయ్యుండవచ్చు. ప్రసిద్ధ పౌరాణిక వ్యక్తులైన [[:en:Alulim|ఆల్యులిమ్]], [[:en:Dumuzid|డూమిౙిడ్]] వంటివాళ్ళ పేర్లు కూడా ఈ దఫాలో ఉన్నాయి.<ref name=Jacobsen/>
9000–5000 ఏళ్ళ క్రితము భూమిపై వెచ్చటి, తేమపూరిత వాతావరణము ఏర్పడింది. దీన్ని హోలోసీన్ క్లైమాటిక్ ఆప్టిమమ్గా ({{ill|Holocene climatic optimum|en}}) వ్యవహరిస్తారు. ఈ వాతావరణము పోయి, భూమిపై పొడి వాతావరణము ఏర్పడ్డ చర్యను పియొర ఆసిలేషన్ ({{ill|Piora Oscillation|en}}) అంటారు. పియొర ఆసిలేషన్ సుమారు క్రీ.పూ 3200–2900 మధ్యకాలంలో జరిగింది. సరిగ్గా ఈ పియొర ఆసిలేషన్ సమయానికే ఉరుక్ కాలము ముగిసింది.<ref>Lamb, Hubert H. (1995). Climate, History, and the Modern World. London: Routledge. {{ISBN|0415127351}}</ref>
==ఆది వంశపు కాలం ==
{{Main|[[:en:Early Dynastic Period (Mesopotamia)|ఆది వంశపు కాలం]]|[[:en:First Dynasty of Ur|ఉర్ మొదటి వంశం]]}}
[[File:Meskalamdug helmet British Museum electrotype copy original is in the Iraq Museum, Bagdad.jpg|thumb|క్రీ.పూ 26వ శతాబ్దం నాటి బంగారు శిరస్త్రాణం. ఇది [[:en:Meskalamdug|మిస్కలమ్డగ్]] అనే రాజుది. ఇతడు [[:en:First Dynasty of Ur|ఉర్ మొదటి వంశపు]] వ్యవస్థాపకుడు అయ్యుండొచ్చు.]]
క్రీ.పూ. 2900తో పెద్దల మండలి పాలనావిధానము పోయి, సుమేరులో రాచరికము మొదలైంది. దీనితో పాలనావ్యవహారాల్లో మతానికున్న ప్రాముఖ్యత తగ్గింది.<ref>Jacobsen, Thorkild (1976), "The Harps that Once...; Sumerian Poetry in Translation" and "Treasures of Darkness: a history of Mesopotamian Religion"</ref> రాజును సుమేరు భాషలో లూగల్ (లు = మనిషి, గాల్ = గొప్ప) గా వ్యవహరించేవారు. ఈ కాలపు రాజులలో, సుమేరు సంప్రదాయాలలో పితృసమాన గౌరవము కల, [[:en:Dumuzid|డుముౙిడ్]], [[:en:Lugalbanda|లుగల్బాండ]], [[గిల్గమేష్]] వంటి ప్రముఖులు కూడా ఉన్నారు. వీరి పాలన సంకేత చిత్రాల లిపి నుండి ఇప్పుడు మనము చదవగలిగే అక్షర చిహ్నాల లిపి అభివృద్ధికి కొన్ని శతాబ్దాల ముందు, అనగా కీ.పూ.2900లో నడిచింది. ఈ సమయములో సుమేరు సాంస్కృతిక కేంద్రముగా దక్షిణ మెసొపొటేమియా ఉన్నప్పటికీ, పాలకులు తమ రాజ్యాలను పొరుగు ప్రాంతాలకు విస్తరింపజేయడముతో, అక్కడి సెమిట వాసులు సుమేరు సంస్కృతిని చాలా వరకు తమ ఆచార వ్యవహారాల్లో భాగము చేసుకున్నారు.
సుమేరు రాజ జాబితాలో ఉన్నవారిలో, వీరగాథల్లో ప్రస్తావించబడ్డ మొదటి రాజు [[:en:Etana|ఎథనా]]. ఇతడు [[:en:Kish (Sumer)|కిషు]] మొదటి రాజవంశంలో 13 వ రాజు. పురావస్తు పరిశోధనల ఆధారంగా ధ్రువీకరింపబడిన వాళ్ళలో అత్యంత పురతనమైనవాడు కిషు రాజవంశానికి చెందిన [[:en:Enmebaragesi|ఎన్మెబరగేసి]]. ఇతడి పేరూ [[:en:Epic of Gilgamesh|గిల్గమేష్ పురాణకావ్యంలో]] కూడా పేర్కొనబడింది. ఈ విషయాన్ని ఆధారము చేసుకుని, గిల్గమేష్ కూడా చారిత్రాక ఉరుక్ రాజు అనే ప్రతిపాదన చేయబడింది. ఈ కాలములో యుద్ధాలు పెరిగాయి. ఈ మార్పు గిల్గమేషు కావ్యములో కూడా ప్రతిబింబిస్తుంది. నగరాల విస్తీర్ణము పెరిగీ, రక్షణగా ప్రాకారాలు నిర్మించబడ్డాయి. ప్రాకారాల పరిమాణం అధికరించబడింది. దక్షిణ మెసొపొటేమియాలోని ప్రాకారాలు లేని పల్లెలు కనుమరుగైపోయాయి. (ఎన్మర్కర్, గిల్గమేషులిరువురూ కూడా ఉరుక్ పట్టణానికి ప్రకారాలు నిర్మించినట్లు గాథల్లో చెప్పబడింది.)<ref>George, Andrew (Translator)(2003), "The Epic of Gilgamesh" (Penguin Classics)</ref>.
====లగాషు మొదటి రాజవంశం ====
[[File:Stele of Vultures detail 02.jpg|thumb|left|[[:en:Eannatum|ఎన్నాటుము]] [[:en:Stele of the Vultures|రాబందుల శిలాఫలకము]]లో ఒక ముక్క]]
{{Main|[[:en:Lagash|లగాషు]]}}
లగాషు రాజవంశాన్ని (సుమారు క్రీ.పూ. 2500–2270) రాజుల జాబితాలో పేర్కొననప్పటికీ అనేక ముఖ్యమైన స్మారక కట్టడాలూ, పురావస్తు పరిశోధనా ఫలితాల ద్వారా ఆ వంశపు ఉనికి ధ్రువీకరించబడింది.
కొంతకాలం మాత్రమే ఉనికిలో ఉన్నప్పటికీ చరిత్రకు తెలిసిన మొట్టమొదటి చక్రవర్తులలో ఒకరుగా లాఘాషు రాజవంశానికి చెందిన [[:en:Eannatum|ఎన్నాటం]] ప్రత్యేకత సంతరించుకున్నాడు. ఇతడు కిష్, ఉరుక్, [[:en:Ur|ఉర్]], [[:en:Larsa|లార్సా]]లతో సహా మొత్తం సుమేరును ఆక్రమించి తన సామ్రాజ్యములో కలుపుకున్నాడు. అలాగే లగషు చిరకాల ప్రత్యర్థి ఐన [[:en:Umma|ఉమ్మా]]ను తన సామంత రాజ్యంగా మార్చాడు. అంతేకాక ఆయన రాజ్యం [[:en:Elam|ఈలం]], పర్షియన్ గల్ఫు ప్రాంతాలకు కూడా విస్తరించి ఉండేది. అందరినీ భయభ్రాంతులను చేసి అదుపులో పెట్టడమే ఆయన విధానమని అనిపిస్తుంది.<ref name=roux1993>{{cite book |last=Roux |first=Georges |authorlink=Georges Roux (assyriologist) |year=1993 |title=Ancient Iraq |url=https://archive.org/details/ancientiraq00roux |location= Harmondsworth |publisher=Penguin |isbn=978-0140125238}}</ref> అతని [[:en:Stele of the Vultures|రాబందుల శిలాఫలకము]]లో ఖండఖండాలుగా నరికిన ప్రత్యర్థుల శరీరాలను రాబందులు పీక్కు తింటున్నట్లు చెక్కబడింది. అతను మరణంచిన కొద్దికాలానికే ఆ సామ్రాజ్యం చిన్నాభిన్నమైపోయింది.
తరువాత ఉమా మతాధికారి-రాజు [[:en:Lugal-Zage-Si|లాగాల్-జాగే-సి]] ఉరుక్ను జయించడంతో లగషు రాజవంశ వైభవము మగిసింది. ఉరుక్ అతని రాజధానిగా మారింది. తరువాత ఆయన పర్షియన్ గల్ఫు నుండి మధ్యధరా వరకు విస్తరించి ఉన్న సామ్రాజ్యాన్ని పాలించాడు. అకేడు రాజు [[:en:Sargon of Akkad|సర్గోను]] అధికారములోకి రావడానికి ముందు ఉన్న సుమేరు జాతి రాజులలో ఇతను చివరివాడు.<ref name="Leick, Gwendolyn 2003"/>
==అకేడు సామ్రాజ్యం ==
{{Main|[[:en:Akkadian Empire|అకేడు సామ్రాజ్యం]]}}
[[File:Prisoners on the victory stele of an Akkadian king circa 2300 BCE Louvre Museum Sb 3.jpg|left|thumb|సుమారు క్రీ.పూ 2300 నాటి అకేడు రాజు [[:en:Sargon of Akkad|సార్గొను]] విజయఫలకం పైనున్న సుమేరు యుద్ధఖైదీలు.<ref name="ArchaeologyofElam" /><ref name="TwoSteles" /> లూవ సంగ్రహశాలలోనిది]]
అకేడు సామ్రాజ్యము క్రీ.పూ. 2234–2154 మధ్య కాలములో నడిచింది. [[:en:East Semitic languages|తూర్పు సెమిటపు]] [[:en:Akkadian language|అకేడు భాష]] కిషు రాజుల పేర్లు వ్రాయడానికి, మొదటిసారి క్రీ.పూ. 2800లో, వాడబడింది.<ref name=roux1993/> ఈ భాషలోనే ఆ పేర్లు తదుపరి రాజ జాబితాలలో కూడా వ్రాయబడ్డాయి. పూర్తిగా ప్రాచీన అకేడు భాషలో వ్రాసిన రచనలు క్రీ.పూ.2500 నుండి ఉన్నాయి. [[:en:Sargon of Akkad|సర్గోను మహావీరుడి]] (క్రీస్తుపూర్వం 2270-2215) పాలనలో ప్రాచీన అకేడు భాష వాడకము శిఖరాగ్రమును చేరుకుంది. అయినప్పటికీ పరిపాలనా కార్యకలాపాలకు సంబంధించిన ఫలకాలను వ్రాయడానికి రాయసగాళ్ళు సుమేరు భాషనే ఎక్కువ వాడేవారు. అకేడు, సుమేరు భాషలు రెండూ కూడా సుమారు వెయ్యి సంవత్సరాల వరకు వాడుక భాషలుగా ఉన్నాయి. కానీ క్రీ.పూ. 1800 నాటికి సుమేరు భాష ప్రధానంగా పండితులకూ, వ్రాయసగాళ్ళకూ మాత్రమే తెలిసిన గ్రాంథిక భాషగా మారింది. సర్గోనుకు ముందూ, తరువాతి కాలాలను పోల్చి చూస్తే చారిత్రక పరిస్థితుల్లో పెద్దగా అసంబద్ధత లేదనీ, సెమిటులూ, సుమేరుల మధ్య కలహాలకు, చరిత్రాకారులు ఆ కలహము చూపిన ప్రభావము కంటే ఎక్కువ ప్రాధాన్యత ఇస్తున్నారని [[:en:Thorkild Peter Rudolph Jacobsen|థార్కిద్ద్ జాకబ్సెన్]] వాదించాడు.<ref>''Toward the Image of Tammuz and Other Essays on Mesopotamian History and Culture'' by T. Jacobsen</ref> ఐతే, సర్గోను ఆక్రమించుకున్న ఈలము భాగాలలో కొంతకాలం అకేడు భాష అక్కడి వారిపై రుద్దబడిందనడానికి తిరుగులేని ఆధారాలున్నాయి.
==గూట్యపు కాలం ==
{{Main|[[:en:Gutian dynasty|గూట్యపు వంశం]]}}
క్రీ.పూ. 2083–2050 (స్వల్పకాలం ఉనికిలో ఉంది).
====లగాషు 2 వ రాజవంశం ====
[[File:Gudea of Lagash Girsu.jpg|thumb|right|లగాషు వంశస్థుడు [[:en:Gudea|గుడియా]]. ఇతనివి అనేక ప్రతిమలు మనకు దొరికాయి.]]
[[File:Ur-Ningirsu ruler of Lagash portrait circa 2110 BCE.jpg|thumb|right|గుడియా కుమారుడు [[:en:Ur-Ningirsu|ఉర్-నింగిర్సూ]] ప్రతిమ. సుమారు క్రీ.పూ 2100 నాటిది. లూవ సంగ్రహశాలలోనిది.]]
[[File:Head Gudea Louvre AO13.jpg|thumb|right|లగాషు వంశస్థుడు గుడియా]]
క్రీ.పూ. 2093–2046 (స్వల్పకాల చరిత్ర)
క్రీ.పూ. 2093-2046 (స్వల్పకాలం)గూట్యుల చేతిలో అకేడు సామ్రాజ్యం పతనమైన తరువాత సుమేరు జాతి పాలకుడైన లాఘాషుకు చెందిన [[:en:Gudea|గుడియా]] ప్రాముఖ్యతను సంతరించుకున్నాడు. తమకి తాము దైవత్వాన్ని ఆపాదించుకునే [[:en:List of kings of Akkad#Sargonic dynasty (c. 2334 – 2193 BC)|సార్గోనిక రాజుల]] విధానాన్ని ఇతడు కూడా కొనసాగించాడు. మునుపటి లాగాషు రాజవంశీకుల వలె గుడియా ఇంకా ఆయన వారసులు కూడా కళలకు ప్రోత్సాహం అందించడముతో, వీరి కాలానికి చెందిన అనేక కళాఖండాలూ, ఉత్పత్తులూ పెద్ద సంఖ్యలో పురావస్తు పరిశోధనల్లో లభ్యమయ్యాయి.
==మూడవ ఉర్ కాలం==
[[File:Ziggurat of ur.jpg|thumb|left|ఇరాక్లోని నాస్రీయాహ్ దగ్గరున్న సుమారు క్రీ.పూ 2100 నాటి [[:en:Ziggurat of Ur|ఉర్ మహా ౙిగ్గురత్తు]]]]
{{Main|[[:en:Third Dynasty of Ur|మూడవ ఉర్ రాజవంశం]]}}
క్రీ.పూ. 2047-1940 (స్వల్పకాల చరిత్ర)
తరువాత, ఉర్ యొక్క 3 వ రాజవంశస్తులైన [[:en:Ur-Nammu|ఉర్-నమ్మూ]], అతని వారసుడు [[:en:Shulgi|షుల్గీ]]లు సుమేరును పాలించారు. వీరి సామ్రాజ్యము దక్షిణ అస్సీరియా వరకు విస్తరించి ఉండేది. ఇందుమూలాన ఇంతకు ముందు కొందరు చరిత్రకారులు, ఈ కాలానికి సుమేరు పునరుజ్జీవ కాలమని తప్పుడు పేరు ఇచ్చారు.<ref>{{Cite book|last=Cooper|first=Jerrold S.|url=https://www.worldcat.org/oclc/944087535|title=Problems of canonicity and identity formation in ancient Egypt and Mesopotamia|date=2016|others=Kim Ryholt, Gojko Barjamovic, Københavns universitet, Denmark) Problems of Canonicity and Identity Formation in Ancient Egypt and Mesopotamia (2010 : Copenhagen, Denmark) Literature and Identity Formation (2010 : Copenhagen|isbn=978-87-635-4372-9|location=Copenhagen|pages=1–18|chapter=Sumerian literature and Sumerian identity|oclc=944087535}}</ref>తప్పుడు పేరు ఎందుకైందంటే అప్పటికే ఈ ప్రాంతంలో సుమేరు కంటే సెమిట సంస్కృతులే ఎక్కువ ఉన్నాయి. అస్సీరియా, తదితర ప్రాంతాల్లో అకేడ్ల జనాభా పెరగడమే కాక సెమిటులైన మార్టులు ([[:en:Amorites|అమొరులు]]) అనేక దఫాల్లో ఇక్కడికి వలస వచ్చారు. వీరు దక్షిణప్రాంతంలో [[:en:Isin|ఇసిన్]], [[:en:Larsa|లార్సా]], [[:en:Eshnunna|ఎష్నున్న]] మరి కొంతకాలం తర్వాత [[బాబిలోనియా]] వంటి స్థానిక రాజ్యాలను స్థాపించారు. క్రీ.పూ. 21వ శతాబ్దిలో ఉత్తర భాగములో పురాతన అస్సిరియా సామ్రాజ్యము వలె దక్షిణాన బాబిలోనియా సామ్రాజ్యము కూడా కొంత కాలము ప్రధాన శక్తిగా నిలబడింది. మధ్యయుగములో [[లాటిన్|లాటిను]] భాషలాగే, శరాకార లిపి వాడుకలో ఉన్నంత కాలము సుమేరు భాష బాబిలోనియా, ఇంకా అస్సీరియా పాఠశాలల్లో ధార్మిక భాషగా నేర్పబడేది.
==పతనం ==
దక్షిణ మెసొపొటేమియా నుండి ప్రజలు ఉత్తరభాగానికి అధిక సంఖ్యలలో వలసవెళ్ళడం ఎప్పడు మొదలైందో అప్పుడే సుమేరు పతనం మొదలైంది. మట్టిలో క్రమంగా పెరుగుతున్న లవణీయత కారణంగా సుమేరు భూముల వ్యవసాయ ఉత్పాదకత తగ్గుముఖం పట్టింది. ఇదే ఈ వలసలకు కారణం. ఈ ప్రాంతంలో ముందునుండే [[:en:Soil salinity|మట్టి లవణీయత]] ప్రధాన సమస్యగా గుర్తించబడింది.<ref>{{cite journal|last=Jacobsen T |first=Adams RM. |year=1958 |title=Salt and Silt in Ancient Mesopotamian Agriculture: Progressive changes in soil salinity and sedimentation contributed to the breakup of past civilizations. |url=https://www.science.org/doi/10.1126/science.128.3334.1251|journal=Science |doi= 10.1126/science.128.3334.1251 |volume= 128| pages=1251–8|issue=3334}}.</ref> పేలవమైన డ్రైనేజ్ కారణంగా వ్యవసాయ భూముల్లో నీరు నిలబడిపోయేది. అక్కడి పొడి వాతావరణములో ఈ నీరు ఆవిరవగా, నీటిలోని లవణాలు నేలలో మిగిలిపోయి, క్రమంగా భూలవణీయత పెరగసాగింది. అకేడు సామ్రాజ్య కాలమూ, తదుపరి ఉర్ మూడవ వంశపు కాలాలలో [[గోధుమ]]ల పంట వేయడము నుండి లవణీయతను తట్టుకోగలిగిన [[యవలు|యవల]]పంట సాగుకు రైతులు మారారు. కానీ అది ప్రజలకు తగినంత ఆహారం అందించ లేదు. దీనివలన క్రీ.పూ 2100 నుండి క్రీ.పూ. 1700 మధ్యలో ఈ ప్రాంతంలో జనాభా దాదాపు ఐదింట మూడు వంతులు తగ్గిందని అంచనా.<ref>{{cite journal|last=Thompson |first=William R. |year=2004 |title=Complexity, Diminishing Marginal Returns and Serial Mesopotamian Fragmentation |journal=Journal of World Systems Research |url=http://jwsr.ucr.edu/archive/vol10/number3/pdf/jwsr-v10n3-thompson.pdf |format=PDF |doi=10.5195/jwsr.2004.288 |volume=10 |pages=612–652 |issue=3 |url-status=unfit |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120219134627/http://jwsr.ucr.edu/archive/vol10/number3/pdf/jwsr-v10n3-thompson.pdf |archivedate=February 19, 2012 }}</ref> దీనితో అకేడు భాష మాట్లాడే ప్రాంతాల్లో జనాభా పెరిగి, సుమేరు భాష ప్రధానంగా ఉన్న ప్రాంతాలలో జనాభా గణనీయముగా తగ్గినది. క్రమంగా సుమేరు మాతృభాషగా అంతరించిపోయి [[:en:Literary language|గ్రాంథిక భాషా]], [[:en:Sacred language|ధార్మిక భాష]]గా మిగిలింది.
మూడవ ఉర్ వంశపు చివరి రాజైన [[:en:Ibbi-Sin|ఇబ్బి-సిన్]]ను (సుమారు క్రీ.పూ 2028–2004) ఓడించి, ఈలములు ఉర్ను కొల్లగొట్టాక
{{citation needed|reason=Doesn't cite any evidence of sack of Ur?|date=October 2015}},
సుమేరు అమోరీయుల పాలనలోకి వచ్చింది (ఈ ఘట్టంతో మధ్యకాంస్య యుగం మొదలైనట్టుగా పరిగణిస్తారు). 20 – 18 వ శతాబ్దాల్లో ఉనికిలో ఉన్న ఈ స్వతంత్ర అమోరు రాజ్యాలు "[[:en:Dynasty of Isin|ఇసిన్ రాజవంశం]]"గా రాజ జాబితాలో పేర్కొనబడ్డాయి. సుమారు క్రీ.పూ. 1800లో [[హమ్మురాబి]] ఆధ్వర్యంలోని బాబిలోనియా విస్తరణతో ఈ వంశము యొక్క శకం ముగిసింది.
తరువాతి కాలాల్లో అస్సిరియా, బాబిలోనియాలను పాలించిన రాజుల్లో కొంతమంది అరుదుగా సార్గోనిక రాజుల బిరుదు ఐన "సుమేరూ, అకేడు ప్రాంతాలకు రాజు"ను తమకు ఆపాదించుకున్నారు. ఇందుకు ఒక ఉదాహరణ సుమారు క్రీ.పూ 1225లో అస్సిరియాను పాలించిన [[:en:Tukulti-NinurtaI|మొదటి టుకుల్టీ నినుర్టా]].
==జనాభా==
సుమేర్లోని అతిపెద్ద నగరాల్లో ఒకటైన ఉరుక్ వైభవము తారాస్థాయిలో ఉన్నప్పుడు, నగర జనాభా 50,000–80,000 ఉండేదని అంచనా వేయబడింది.
<ref>[https://archive.is/20150411005800/http://proteus.brown.edu/mesopotamianarchaeology/ Harmansah, Ömür, The Archaeology of Mesopotamia: Ceremonial centers, urbanization and state formation in Southern Mesopotamia, 2007, p.699]</ref> సుమేర్లో ఇతర ప్రముఖ నగరాలు ఉండడమూ, పెద్దసంఖ్యలో వ్యవసాయ జనాభా ఉండడాన్నీ బట్టి చూస్తే, సుమేరు జనాభా సుమారుగా 8 నుండి 15 లక్షల దాకా ఉండుంటుందని అంచనా. ఈ కాలంలో ప్రపంచ జనాభా 2.7 కోట్లుగా అంచనా వేయబడింది.<ref>Colin McEvedy and Richard Jones, 1978, ''Atlas of World Population History'', Facts on File, New York, {{ISBN|0713910313}}.</ref>
సుమేరు భాషకు వేరే ఏ భాషతోను పోలికలూ, సంబంధాలూ లేవు (లాంగ్వేజ్ ఐసొలేట్). ఐతే ఆ కాలములో తక్కువ సాంస్కృతికంగా తక్కువ ప్రాధాన్యత ఇవ్వబడిన వేరే భాష ఉండేదనీ ([[:en:Stratum (linguistics)|substrate]]), ఆ భాష ఏమిటో ఈనాడు మనకి తెలియనప్పటికీ, సుమేరు భాషపై దాని ప్రభావాము తెలుస్తోందనీ (substrate effect), అనేక భాషాశాస్త్రవేత్తలు అభిప్రాయపడ్డారు. సుమేరులోని కొన్ని ప్రధాన నగరాలకు సుమేరు భాషకు చెందని పేర్లు ఉన్నాయి. ఇదే వీరి ప్రతిపాదనకు ఆధారము. ఈ పేర్లూ, వీరికి ముందు ఇక్కడ నివసించిన జనాల భాషలోనివని వీరి అభిప్రాయము.<ref name="Nemet-Nejat1998">{{cite book|author=Karen Rhea Nemet-Nejat|title=Daily life in ancient Mesopotamia|url=https://books.google.com/books?id=lbmXsaTGNKUC&pg=PA13|accessdate=29 November 2011|year=1998|publisher=Greenwood Publishing Group| isbn= 978-0313294976| page=13}}</ref> ఏదేమైనా దక్షిణ మెసొపొటేమియాలో ఉబైడు కాలం (క్రీ.పూ.5300–4700([[రేడియోకార్బన్ డేటింగ్|C-14]])) నుండి మొదలుకొని సంస్కృతిలో పెను మార్పులేవీ చోటుచేసుకోలేదని [[:en:archaeological record|పురావస్తు అవశేషాలను]] బట్టి తెలుస్తోంది. ఇక్కడ స్థిరపడిన సుమేరు ప్రజలు టైగ్రిసు, యూఫ్రేటీసు నదుల కారణంగా సారవంతమైన ఈ ప్రాంతపు భూములను సాగుచేసి వ్యవసాయక్షేత్రాలుగా మార్చారు.
ప్రాచీన సుమేరు భాషను మాట్లాడిన పురాతన సుమేరులు, ఉత్తర భాగాన నివసించిన రైతులని కొందరు పరిశోధకులు భావిస్తున్నారు. నీటిపారుదల వ్యవసాయ విధానాలను ఆకళింపు చేసుకున్న తరువాత వీరు దక్షిణ భాగానికి వలస వచ్చి ఉంటారని వారి భావన. సామర్రులు ఆదిమ నీటి పారదుల పద్ధతుల నుపయోగించి వ్యవసాయము చేసేవారు. టైగ్రీసూ, దాని ఉపనదుల పరీవాహక ప్రాంతాల్లో ఈ పద్ధతి వాడిన వారిలో వీళ్ళే మొదటివారు. క్రీ.పూ 5700–4900 ప్రాంతములో వీరికి మృణ్మయ పరిశ్రమలుండేవని తెలుస్తోంది. [[:en:Choga Mami|చోగ మామీ]] (క్రీ.పూ. 5700–4900 [[రేడియోకార్బన్ డేటింగ్|C-14]]) మృణ్మయ పాత్రల్లో సామర్రపు పద్ధతులూ, సుమేరు పద్ధతులూ (ఉబైడు కాలము నాటివి) కూడా కనిపిస్తాయి. 1980 లలో ఫ్రెంచివారు జరిపిన త్రవ్వకాలలో [[:en:Larsa|లాస్సా]]కు సమీపంలోని [[:en:Tell el-'Oueili|టెల్ అవేలి (ఓయిల్లె, ఓయులి)]] వద్ద ఉబైడు కాలనికి పూర్వము తయారైన పాత్రలు ఎనిమిది స్థాయిలలో లభ్యమయ్యాయి. ఇవి సామర్రపు పాతరలను పోలి ఉన్నాయి. కనుక ఉత్తరాన వ్యవసాయ సంస్కృతిని అలవర్చుకున్న సామర్రులు, నీటి పారదుల నైపుణ్యమూ, శ్రామికుల చేత సేద్యాన్ని నడిపించడానికి కావలసిన సామాజిక వర్గీకరణా పొందాక, దక్షిణ భాగానికి వలస వచ్చుంటారని సిద్ధాంతీకరించడమైనది.
{{Citation needed|date=June 2011}}
అరేబియా సముద్రతీరాన లభ్యమైన పనిముట్ల ఆధారంగా వేటాడడము, చేపలు పట్టడము ద్వారా బతుకుతున్న అక్కడి స్థానికులే నెమ్మదిగా వ్యవసాయాధారిత సమాజాన్ని నిర్మించుకున్నారని మరికొందరు అభిప్రాయపడ్డారు. మంచుయుగానికి చివరిలో జలప్రళయానికి ముందు పర్షియన్ గల్ఫు ప్రాంతంలో నివసించిన ప్రజలే సుమేరులని జురిస్ ౙరిఞ్శ విశ్వసిస్తున్నారు.<ref>{{Cite web | url=http://www.ldolphin.org/eden/ | title=Has the Garden of Eden been located at last? | website= | access-date=2018-12-21 | archive-url=https://web.archive.org/web/20051029101558/http://www.ldolphin.org/eden/ | archive-date=2005-10-29 | url-status=dead }}</ref>
==సంస్కృతి ==
===సాంఘిక, కుటుంబజీవితం ===
[[File:Upper part of a gypsum statue of a Sumerian woman. The hands are folds in worship. Circa 2400 BCE. From Mesopotamia, Iraq. The British Museum, London.jpg|left|thumb|సుమారు క్రీ.పూ 2400 నాటి ఈ [[:en:Gypsum|హరశోఠపు]] శిల్పంలో చేతులు జోడించి ప్రార్థిస్తున్న సుమేరు మహిళను చూడవచ్చు. ఇది ప్రస్తుతం లండన్లోని బ్రిటిష్ సంగ్రహశాలలో ఉంది.]]
[[File:Reconstructed sumerian headgear necklaces british museum.JPG|thumb|right|సుమేరు మహిళల సమాధుల్లో (ఉర్ రాచ శ్మశానములో) దొరికిన వస్తువుల ఆధారంగా పునర్నిర్మించిన శిరోభూషణమూ, కంఠహారాలూ. ఇది లండన్లోని బ్రిటిష్ సంగ్రహశాలలో ఉంది.]]
సుమేరు సంస్కృతి తొలినాళ్ళ నాటివైన ఆదిమ చిత్రాల ఆధారంగా ఈ క్రింది విషయాలు తెలుస్తున్నాయి:<ref name="Sayce"/>
* "మృణ్మయ పాత్రల వాడుక చాలా ఎక్కువగా ఉండేది. గిన్నెలూ, పూల జాడీలూ, వివిధరకాల వంటపాత్రలూ తయారు చేయబడుతూ ఉండేవి. తేనే, వెన్నా, మద్యం, ద్రాక్షారసం వంటి ఒక్కొక పదార్థానికీ ప్రత్యేకంగా వాటిని నిల్వ చేసుకోవడానికి తయారైన పాత్రలుండేవి. మద్యాన్ని ఖర్జూర పళ్ళ నుండి తయారుచేసుండొచ్చు. కొన్ని పూల జాడీలకు కొనదేలిన కాళ్ళు ఉండేవి. x ఆకారములో ఉన్న కాళ్ళుండే బల్లలపై ఈ జాడీలనుంచేవారు. సమంగా నిలబడే జాడీలను చతుస్ర లేదా దీర్ఘ చతుస్రాకారాల్లో ఉండే చెక్క బల్లల పై ఉంచేవారు. నూనె జాడీ, బహుశా పదార్థాలను నిల్వ ఉంచే ఇతర జాడీలకు కూడా, మట్టితో మూతచుట్టూ మూసివేసేవారు. ఈ పద్ధతి ప్రాచీన ఈజిప్టులో కూడా ఉంది. ఈ మట్టి పాత్రలను అనుకరిస్తూ, రాతితో పూలజాడీలనూ, గిన్నెలనూ తయారుచేసేవారు."
* "ఈకలతో చేసిన తురాయిని పెట్టుకునేవారు. మంచాలూ, ఎత్తుపీటలు, కుర్చీలూ వాడేవారు. వీటి కాళ్ళు ఎద్దు కాళ్ళలాగా ఉండేవి. అగ్ని-స్థలాలూ, హోమగుండాలూ ఉండేవి."
* "కత్తులూ, పిడిసానా, ఉలీ, ఇంకా ఒక రంపం లాంటి పరికరమూ వీరు వాడేవారు. ఈటెలూ, అమ్ములూ, విల్లులూ, బాకులూ (గురిచూసి విసిరే చిన్న కత్తి) యుద్ధంలో ఉపయోగించబడ్డాయి కానీ ఖడ్గాలు వాడారనడానికి ఆధారాలు లేవు. "
* "వ్రాసేందుకు ఫలకాలు వాడేవారు. చురకత్తి (బాకు) అలుగును లోహముతో చేయగా, పిడిని చెక్కతో తయారుచేసేవారు. బంగారు హారాలు వాడేవారు."
* "చంద్రమానంతో కాలగణన లెక్కించబడింది."
సుమేరు సంగీతానికి సంబంధించి చాలా సమాచారము లభించింది. వేణువూ, [[:en:Yoke lutes|లైరు]] అనే ఒక తంత్రీ వాయిద్యమూ ఉపయోగించబడ్డాయి. లైరు అనగా [[:en:Ancient veena|ప్రాచీన వీణ]] (ఆధునిక వీణ కాదు) వంటిది. వీరి వాయిద్యాలలో నేటి కాలములో అందరూ ఎరిగినవి [[:en:Lyres of Ur|ఉర్ లైరులు]].<ref name="Goss_2017_mesopotamian_flutes">{{cite web |last=Goss |first=Clint |title=Flutes of Gilgamesh and Ancient Mesopotamia |url=http://www.Flutopedia.com/mesopotamian_flutes.htm |date=15 April 2017 |website=Flutopedia |access-date=14 June 2017 }}</ref>
లాఘాష్ రాజు [[:en:Urukagina|ఉరుకాగినా]] (సుమారు క్రీ.పూ. 2300) అప్పటి ఆచారమైన బహుభర్త్రుత్వాన్ని రద్దు చేశారని శాసనాలు తెలియజేస్తున్నాయి. బహుభర్త్రుత్వానికి పాల్పడిన స్త్రీని ఆమె నేరము చెక్కబడ్డ రాళ్ళతో కొట్టి చంపాలని ఆయన చట్టము చేసారు. .<ref>[https://books.google.com/books?id=mpjk74blFDgC&pg=PA62&dq=urukagina+%22two+men%22&client=firefox-a&sig=29we4cFBrgMpJ9qsy4zjpCywAQY ''Gender and the Journal: Diaries and Academic Discourse'' p. 62] by Cinthia Gannett, 1992</ref>
{{multiple image
| align = right
| direction =horizontal
| header=సుమేరు యువరాణీ (సుమారు క్రీ.పూ 2150)
| total_width=350
| image1 = Sumerian princess of the time of Gudea circa 2150 BCE.jpg
| caption1 = {{center|గుడియా కాలము నాటి (సుమారు క్రీ.పూ 2150) సుమేరు యువరాణీ.}}
| image2 = Sumerian princess of the time of Gudea 2150 BCE. Louvre Museum AO 295.jpg
| caption2 = {{center|శిల్పం యొక్క ముందు భాగము<br />లూవ సంగ్రహశాల AO 295.}}
| footer=
}}
సుమేరు సమాజము పురుషాధిక్య సమాజము. అలాగే సామాజిక వర్గీకరణ ఉండేది. సుమేరు స్మృతులలో మనకి దొరికిన వాటిలో పురాతనమైనది [[:en:Code of Ur-Nammu|ఉర్-నమ్ము స్మృతి]]. ఇది మూడవ ఉర్ కాలము నాటిది. ఈ స్మృతిని అధ్యయనము చేయడము ద్వారా ఆనాటి సామాజిక నిర్మాణము పై ఒక మౌలిక అవగాహన వస్తుంది. లు-గాలు ("గొప్ప వ్యక్తి" లేదా రాజు) కింద రెండు ప్రాథమిక వర్గాలుగా సమాజంలోని వారందరూ వర్గీకరించబడ్డారు:
# "లు" లేదా స్వేచ్ఛకలిగిన వ్యక్తీ,
# బానిసా (పురుషుడు ఐతే ఆరాడ్, స్త్రీ ఐతే జెమి).
'లు' కొడుకును పెళ్ళికి ముందు డుము-నిటగా పిలుస్తారు. ఒక స్త్రీ (మునుస్)ను పెళ్ళికి ముందు కూతురిగా (డూము-మి), పెళ్ళి తర్వాత భార్య (డామ్)గా, భర్త చనిపోతే విధవగా (నుమసు) గుర్తిస్తారు. ఒక విధవ అదే తెగకు చెందిన మరో వ్యక్తిని మళ్ళీ పెళ్ళి చేసుకోవచ్చు.
వివాహాలు సాధారణంగా వధూవరుల తల్లితండ్రుల చేత నిర్ణయించబడేవి<ref name=Kramer1963>{{cite book|last1=Kramer|first1=Samuel Noah|title=The Sumerians: Their History, Culture, and Character|date=1963|publisher=The Univ. of Chicago Press|isbn=978-0-226-45238-8|url=https://archive.org/details/sumerianstheirhi00samu|url-access=registration}}</ref>{{rp|78}}. నిశ్చితార్థములో ఇరు పక్షాలూ పెళ్ళి నిశ్చయమైనట్లు మట్టి ఫలకాలపై నమోదు చేయించేవారు.<ref name=Kramer1963/> పెళ్ళికొడుకు పెళ్ళికూతురి తండ్రికి కానుకలివ్వగానే పెళ్ళికి చట్టబద్దత వస్తుంది.<ref name=Kramer1963/> సంతోషకరమైన దాంపత్యాన్ని వర్ణిస్తూ ఒక భర్త, తన భార్య తనకు ఎనిమిది మంది కొడుకులనిచ్చినప్పటికీ, ఇంకా తనతో సంభోగించడానికి ఆసక్తి చూపుతుందని చెప్పాడని ఒక సుమేరు నానుడి.<ref name="NemetNejat">{{citation|last=Nemet-Nejat|first=Karen Rhea|author-link=Karen Rhea Nemet-Nejat|date=1998|title=Daily Life in Ancient Mesopotamia|publisher=Greenwood|series=Daily Life|isbn=978-0-313-29497-6|page=[https://archive.org/details/dailylifeinancie00neme/page/132 132]|url=https://archive.org/details/dailylifeinancie00neme/page/132}}</ref>
సుమేరులు పెళ్ళికి ముందు లైంగిక సంబంధాలను ఆమోదించినట్లుగా కనిపించదు.<ref>''Celibacy in the Ancient World: Its Ideal and Practice in Pre-Hellenistic Israel, Mesopotamia, and Greece'' by Dale Launderville, p. 28</ref> సుమేరు భాషలో కానీ, అకేడు భాషలో కానీ, కన్యత్వము అనే పదానికి సమానార్థకము లేదు. వీరు కన్యత్వం అనే భావనను సంభోగింపబడని, సంభోగానికి గురికాబడని, పురుషాంగము తెలియని స్త్రీ అనే వాక్యాలు వాడి వ్యక్తపరిచేవారు.<ref name="Cooper">{{cite book|last1=Cooper|first1=Jerrold S.|article=Virginity in Ancient Mesopotamia|title=Sex and Gender in the Ancient Near East: Proceedings of the 47th Rencontre Assyriologique Internationale, Helsinki|year=2001|location=Baltimore, Maryland|publisher=Johns Hopkins University Press|url=http://krieger2.jhu.edu/neareast/pdf/jcooper/jc%20Virginity.pdf|isbn=978-951-45-9054-2}}</ref>{{rp|91–93}} అకేడు వైద్య గ్రంథాల్లో పేర్కొనబడిన షిషితు అనే పదము కన్నెపొరను సూచిస్తుందా లేక మరేదైనా అర్థముందా అనేదానిపై స్పష్టత లేదు. ఐతే మహిళ కన్యత్వాన్ని నిర్ణయించడములో తరువాతి కాలపు మధ్యప్రాచ్య సంస్కృతులతో పోల్చితే కన్నెపొర పాత్ర చాలా తక్కువ అనిపిస్తుంది.<ref name="Cooper"/>{{rp|92}} కన్యత్వము విషయములో స్త్రీ మాటలకే ప్రాధాన్యత ఎక్కువ ఉండేది.<ref name="Cooper"/>{{rp|91–92}}
ప్రాచీన ఆధారాలను బట్టి సుమేరులు శృంగారము పట్ల చాలా ఉదార వైఖరి కలిగియున్నారని తెలుస్తోంది.<ref name="Dening1996">{{cite book|last=Dening|first=Sarah|date=1996|chapter=Chapter 3: Sex in Ancient Civilizations|title=The Mythology of Sex|chapter-url=http://www.ishtartemple.org/myth.htm|location=London|publisher=Macmillan|isbn=978-0-02-861207-2|url-access=registration|url=https://archive.org/details/mythologyofsexan0000deni}}</ref> లైంగిక కట్టుబాట్లు నైతికత మీదకంటే, ఫలానా సంబంధము వారిని మతకర్మలలో పాల్గొనలేని విధంగా మైలు పరిచే అవకాశమెంత అనే విషయము మీద ఆధారపడి ఉండేవి.<ref name="Dening1996">{{cite book|last=Dening|first=Sarah|date=1996|chapter=Chapter 3: Sex in Ancient Civilizations|title=The Mythology of Sex|chapter-url=http://www.ishtartemple.org/myth.htm|location=London|publisher=Macmillan|isbn=978-0-02-861207-2|url-access=registration|url=https://archive.org/details/mythologyofsexan0000deni}}</ref> ఇక వీరు స్వయంతృప్తి లైంగిక పటుత్వాన్ని పెంచుతుందని నమ్మేవారు.<ref name="Dening1996">{{cite book|last=Dening|first=Sarah|date=1996|chapter=Chapter 3: Sex in Ancient Civilizations|title=The Mythology of Sex|chapter-url=http://www.ishtartemple.org/myth.htm|location=London|publisher=Macmillan|isbn=978-0-02-861207-2|url-access=registration|url=https://archive.org/details/mythologyofsexan0000deni}}</ref> సొంతంగానూ, అలాగే వారి లైంగిక భాగస్వాములతో కలిసీ కూడా స్వయంతృప్తి పొందేవారు.<ref name="Dening1996">{{cite book|last=Dening|first=Sarah|date=1996|chapter=Chapter 3: Sex in Ancient Civilizations|title=The Mythology of Sex|chapter-url=http://www.ishtartemple.org/myth.htm|location=London|publisher=Macmillan|isbn=978-0-02-861207-2|url-access=registration|url=https://archive.org/details/mythologyofsexan0000deni}}</ref> [[గుద మైథునం]] కూడా వీరికి ఆమోదయోగ్యమే.<ref name="Dening1996">{{cite book|last=Dening|first=Sarah|date=1996|chapter=Chapter 3: Sex in Ancient Civilizations|title=The Mythology of Sex|chapter-url=http://www.ishtartemple.org/myth.htm|location=London|publisher=Macmillan|isbn=978-0-02-861207-2|url-access=registration|url=https://archive.org/details/mythologyofsexan0000deni}}</ref> ఎంతూకు పూజారులైన స్త్రీలకు పిల్లల్ని కనడము నిషిద్దము.<ref name="Leick2013">{{citation|last=Leick|first=Gwendolyn|title=Sex and Eroticism in Mesopotamian Literature|publisher=Routledge|year=2013|isbn=978-1-134-92074-7|location=New York |page=219|orig-year=1994|url=https://books.google.com/books?id=WKoWblE4pd0C&pg=PA64}}</ref><ref name="NemetNejat"/> కనుక వీరు [[గుదరతి]]లో ఎక్కువగా పాల్గొనేవారు.<ref name="Leick2013"/><ref name="Dening1996"/><ref name="NemetNejat"/> వ్యభిచారము ఉండేది కానీ మన దేవదాసీ వ్యవస్థ వంటిది ఏదైనా ఉండేదా అన్నది స్పష్టంగా తెలియలేదు.
===భాష, లిపి ===
{{Main|[[:en:History of writing|వ్రాత యొక్క చరిత్ర]]|[[:en:Sumerian language|సుమేరు భాష]]|[[:en:Cuneiform|శరాకార లిపి]]}}
[[File:Early writing tablet recording the allocation of beer.jpg|thumb|బీరు కేటాయింపులను నమోదు చేయడానికి వాడిన వ్రాత ఫలకం. క్రీ.పూ 3100–3000 కాలం నాటిది.]]
[[File:P1150884_Louvre_Uruk_III_tablette_écriture_précunéiforme_AO19936_rwk.jpg|thumb|శరాకార లిపికి ఆధారమైన సంకేత చిత్రాలు గల సున్నపురాతి ఫలకం. క్రీ.పూ 4వ సహస్రాబ్ది నాటిది. లూవ సంగ్రహశాలలోనిది.]]
[[File:Development of writing.jpg|thumb|వ్రాత అభివృద్ధి ప్రక్రియ యొక్క ప్రామాణిక శాస్త్రీయ పునర్నిర్మాణం. నేటి లిపుల పుట్టుకలో శరాకార లిపి పాత్రను కూడా ఇందులో మనం చూడవచ్చు.<ref>{{cite book |last1=Barraclough |first1=Geoffrey |last2=Stone |first2=Norman |title=The Times Atlas of World History |date=1989 |publisher=Hammond Incorporated |isbn=978-0-7230-0304-5 |page=[https://archive.org/details/isbn_9780723003045/page/53 53] |url=https://archive.org/details/isbn_9780723003045 |url-access=registration }}</ref><ref>{{cite book |last1=Senner |first1=Wayne M. |title=The Origins of Writing |date=1991 |publisher=University of Nebraska Press |isbn=978-0-8032-9167-6 |page=77 |url=https://books.google.com/books?id=Kc4xAlunCSEC&pg=PA77 }}</ref>]]
సుమేరు పురావస్తు పరిశోధనల్లో కనుగొన్నవాటిల్లో అన్నిటికంటే ముఖ్యమైనవి, [[:en:Cuneiform|శరాకార లిపి]]లో వ్రాయబడి ఉన్న [[:en:Clay tablet|మట్టి ఫలకాలు]]. ఇవి పెద్ద సంఖ్యలో దొరికాయి. సుమేరు సంస్కృతిలో వ్రాత అభివృద్ధి అవ్వడము అనేది చారిత్రకాంశాలను పొందుపరచడములోనే కాక, ఇతిహాస కవితలూ, కథలూ అలాగే ప్రార్థనలూ, చట్టాల వంటి వివిధ రకాల సాహిత్యాన్ని సృష్టించే క్రమములో మానవాళి చరిత్రలోనే గొప్ప మైలురాయిగా పరిగణించబడుతుంది.
మొదట్లో బొమ్మలు, అనగా [[:en:hieroglyph|గూఢచిత్రాలు]] వాడినప్పటికీ, కొద్ది కాలములోనే శరాకార లిపీ, ఆ తదుపరి [[:en:Ideogram|పదసంజ్ఞలూ]] (ఆలోచనలను వ్యక్తపరిచేందుకు గుర్తులు) వాడబడ్డాయి.
తడి మట్టిపై త్రిభుజాకారపు రెల్లుతో వ్రాసేవారు. సుమేరు భాషలో కొన్ని వేల వ్రాతలు బయటపడ్డాయి. వ్యక్తిగత, వ్యాపార లేఖలు, రసీదులు, [[:en:Lexical lists|పద కోశాలూ]], చట్టాలు, శ్లోకాలు, ప్రార్థనలు, కథలు, రోజువారీ లెక్కల వంటివి ఉన్నాయి. మట్టి పలకల గ్రంథాలయాలు కనుగొనబడ్డాయి. స్మారక శాసనాలూ, అలాగే విగ్రహాలు లేదా ఇటుకలు వంటి వివిధ వస్తువులపై వ్రాతలూ సర్వసాధారణము. శిక్షణలో భాగంగా [[:en:Scribe|వ్రాయసగాళ్ళు]] ఒక్కొక గ్రంథాన్నీ అనేక సార్లు గ్రంథస్తము చేయడముతో, చాలా గ్రంథాలవి అనేక ప్రతులు మనకు దొరికాయి. సెమిట సమాజములో కూడా వాడుక భాష సెమిట భాష ఐనప్పటికీ చాలా కాలము పాటు మతసంబంధ అలాగే చట్టసంబంధ కార్యకలాపాలకు సుమేరు భాష వాడుకలో ఉంది.
శరాకార లిపిలో వ్రాయబడ్డ వాటిల్లో ముఖ్యమైనది 'గిల్గమేష్' అనే ఒక సుదీర్ఘ కావ్యము. ఉరుక్ శిథిలాల్లో లభ్యమైన ఈ కావ్యము ప్రామాణిక శరాకార లిపిలో వ్రాయబడి ఉంది. ఇది రెండవ ఆదిమ వంశపు కాలంలో పాలించిన గిల్గమేష్ (అకేడు భాషలో) ("బిల్గమేష్ (సుమేరులో)") అనే రాజు గురించి చెబుతుంది. ఈ కథలో గిల్గమేషు, అతని సహచరుడు [[:en:Enkidu|ఎన్కిడు]]ల కాల్పనిక సాహసాలు ఉన్నాయి. అనేక మట్టి పలకలపై వ్రాయబడ్డ ఈ కథ మనకు తెలిసినంతలో చరిత్రలోనే మొట్టమొదటి సారి వ్రాయబడ్డ కాల్పనిక సాహిత్యముగా గుర్తింపు పొందింది.
సుమేరు భాషకు దగ్గరగా ఉన్న భాష ఏదీ లేదు. కనుక ఇది ఏ భాషా కుటుంబానికీ చెందదు. ఇలాంటి భాషను భాషాశాస్త్ర పరిభాషలో లాంగ్వేజ్ ఐసొలేట్గా పిలుస్తారు (ఒంటరి భాష అని అర్థము). అకేడు భాష మాత్రము ఆఫ్రోయాసియాటిక్ భాషా కుటుంబంలో సెమిటిక్ విభాగానికి చెందినది. సుమేరు భాష యొక్క భాషా కుటుంబాన్ని కనుక్కోవడానికి జరిగిన అనేక ప్రయత్నాలు ఫలించలేదు. సుమేరు భాషలో పదముకు ఉపసర్గలూ, ప్రత్యయాలు వంటివి చేరడము ద్వారా అర్థము మారుతుంది. ఇలాంటి భాషలను భాషాశాస్త్ర పరిభాషలో అగ్లుటినేటివ్ లాంగ్వేజ్ అంటారు. అనేక శాస్త్రజ్ఞులు సుమేరు భౌగోళిక అంశాలూ, వివిధ కళలూ, వ్యవసాయ విధానాలూ పరిశీలించి ఒక తక్కువ (substratum) లేదా సమాన పలుకుబడి (adstratum) కలిగిన భాష యొక్క ప్రభావమీ సుమేరు భాషపై ఉందని ప్రతిపాదించారు. ఈ ఊహాజనిత భాషకి ప్రోటో-యుఫ్రేటీయ భాష లేదా ప్రోటో-టైగ్రీయ భాషగా పేరు పెట్టారు. ఐతే ఈ ప్రతిపాదనను వ్యతిరేకించే శాస్త్రవేత్తలు కూడా చాలా మంది ఉన్నారు.
ప్రాచీన సుమేరు వ్రాతలు, వ్రాయసగాళ్ళు తాము విషయాన్ని గుర్తుపెట్టుకోవడానికి ఊతంగా కొన్ని ముఖ్య పదాలు మాత్రము వ్రాసిపెట్టుకున్న సంగ్రహ రూపాలు; అనగా [[:en:Aide-mémoire|జ్ఞాపన పత్రాలు]]. వీటిని వ్రాసేది తమ వ్యక్తిగత వాడుకకే కనుక ఇవి వ్యాకరణ నియమాలననుసరించక, గజిబిజిగా ఉంటాయి. అందువలన ఈ ప్రాచీన వ్రాతలనర్థము చేసుకోవడము చాలా కష్టము<ref>{{Cite book|title=The Oxford Handbook of the History of Linguistics|last=Allan|first=Keith|publisher=Oxford University Press|year=2013|isbn=978-0191643439|location=Oxford|pages=56–57}}</ref>
క్రీ.పూ. 3 వ–2 వ సహస్రాబ్ది సమయానికి క్రమంగా వాడుక భాషగా సుమేరు స్థానాన్ని అకేడు భాష ఆక్రమించుకుంది .<ref name="woods">Woods C. 2006 [http://oi.uchicago.edu/pdf/OIS2.pdf “Bilingualism, Scribal Learning, and the Death of Sumerian”]. In S.L. Sanders (ed) ''Margins of Writing, Origins of Culture'': 91–120 Chicago</ref> అయితే సా.శ. 1 వ శతాబ్దం వరకు సుమేరు భాష బాబిలోనియా, అస్సీరియాలో పవిత్ర, గ్రాంథిక, శాస్త్రీయ భాషగా వాడబడింది.<ref>{{cite book|last=Campbell|first=Lyle|title=A glossary of historical linguistics|url=https://archive.org/details/glossaryhistoric00camp_191|year=2007|publisher=Edinburgh University Press| isbn=978-0748623792|author2=Mauricio J. Mixco |page=[https://archive.org/details/glossaryhistoric00camp_191/page/n202 196]}}</ref>
<gallery widths="170px" heights="170px">
Cuneiform tablet- administrative account with entries concerning malt and barley groats MET DP293245.jpg|శరాకార లిపిలో యవ నాణేల లెక్కలు వ్రాసి ఉన్న లెక్కలఫలకము. క్రీ.పూ 3100–2900 నాటిది. న్యూయార్క్ లోని [[:en:Metropolitan Museum of Art |మెట్రోపాలిటన్ మ్యూజియం ఆఫ్ ఆర్ట్]] లో ఉంది.
Bill of sale Louvre AO3766.jpg|[[:en:Shuruppak|షురుప్పక్]]లో పొలాన్నీ, ఇంటినీ అమ్మకానికి పెడుతూ ప్రకటన. సుమారు క్రీ.పూ 2600నాటిది. లూవ సంగ్రహశాలలోనిది
Stele of Vultures detail 02.jpg|'సున్నపురాతిపై చెక్కబడ్డ రాబందుల శిలాఫలకం. సుమారు క్రీ.పూ 2450 లోనిది. దీన్ని 1881లో [[:en:Girsu|గిర్సూ]]లో (ఇరాక్లోని ఆధునిక టెల్ టెలోహ్) జరిపిన తవ్వకాల్లో ఎడ్వర్డ్ డీ సార్ౙెక్ కనుగొన్నారు. లూవ సంగ్రహశాలలో ఉన్నది.
</gallery>
===మతం ===
{{ప్రధాన వ్యాసం: [[:en:Sumerian religion|సుమేరు మతం]]}}
[[File:Ebih-Il Louvre AO17551 n01.jpg|upright=0.8|thumb|క్రీ.పూ 24వ శతాబ్ది నాటి ప్రార్థనలో ఉన్న సుమేరు పురుషుడి శిల్పం (ఆధునిక తూర్పు సిరియాలో దొరికింది)]]
{{multiple image|perrow=2|total_width=400|caption_align=center
| align = right
| direction =horizontal
| header =సుమేరు మతము
| image1 = Wall plaque showing libation scene from Ur, Iraq, 2500 BCE. British Museum (adjusted for perspective).jpg
| caption1 = ఉర్ గుడిలో ఆసీనుడైన దేవునికి అర్ఘ్యము సమర్పణను చూపిస్తున్న శిల్పము. క్రీ.పూ 2500 నాటిది.
| image2 = Wall plaque showing libation scene from Ur, Iraq, 2500 BCE. British Museum (libation detail).jpg
| caption2 = ఉర్లోని గుడిలో అర్ఘ్యమును సమర్పిస్తున్న నగ్న పూజారి. క్రీ.పూ 2500 నాటిది.
| footer=
}}
సుమేరులు వారికి సంబంధించిన అన్ని విషయాలనూ దైవానికి ఆపాదించేవారు. మరణం, దైవాగ్రహము వంటి విషయాలలో తాము అశక్తులమని విశ్వసించేవారు.<ref name=Kramer1963/>
సుమేరు మతవిశ్వాసాల ప్రకారము విశ్వసృష్టికి మూలమైన వృత్తాంతాలు రెండు. ఈ వృత్తాంతాలే వీరి మతానికి మూలస్తంభాలు. మొదటి వృత్తాంతము ప్రకారము సృష్టి అనేది కొన్ని పవిత్రమైన వివాహాలు ఫలితంగా ఉద్భవించింది. ఈ వివాహాల ఫలితంగా వ్యతిరేక శక్తులకు ప్రతీకలైన స్త్రీ, పురుష దైవిక అంశల సంగమము జరిగింది. ఈ సంగమమే సృష్టికి మూలము.
ఈ పవిత్ర వివాహ నమ్మకము యొక్క ప్రభావము మెసొపొటేమియలో తర్వాతి నాగరికతల్లోని మత విశ్వాసాలపై ఉంది. అకేడు మతములో సృష్టి వృత్తాంతాన్ని ఎనుమ ఎలిష్గా వ్యవహరిస్తారు. దీని ప్రకారము మంచినీటి దేవుడూ, పురషాంశ ఐన అబ్ౙు, ఉప్పునీటి దైవమూ, స్త్రీ అంశ ఐన తియామత్ల కలయిక సృష్టికి మూలము. ఈ కలయికతో జనియించిన వారు లాహ్మ్, లహ్మూలు. వీరిని బురదమయమైన వారు/మట్టితో నిండినవారిగా పిలుస్తారు. ఈ పేర్లను ఎరీడులో ఎంకి దేవాలయమైన ఈ-అబ్ౙులోని ద్వారపాలకులకు బిరుదులుగా ఇచ్చేవారు.
యుఫ్రటీసు సముద్రములో కలిసే చోట, నదిలో కొట్టుకొచ్చిన మట్టితో చిన్న, చిన్న దీవులు ఏర్పడతాయి. ఈ ప్రక్రియను తలపించేలా రెండో పవిత్ర వివాహ జరిగింది. ఈ వివాహ ప్రతిఫలాలే అన్షార్ (ఆకాశపు ఇరుసు), కిషార్లు (భూమి యొక్క ఇరుసు). వీరిద్దరి పసంతానమే అను (ఆకాశము), కీ (భూమి)లు.
మరో ముఖ్యమైన పవిత్ర వివాహము పర్వతాలకు దేవి ఐన నిన్హుర్సాగ్కు, మంచినీటికి అధిపతీ, ఎరీడు నగర దైవమైన ఎంకికీ మధ్య జరిగింది. వీరి కలయిక భూమికి పచ్చదనాన్నీ, పచ్చిక బయళ్ళనూ ప్రసాదించింది.
సుమేరు సంస్కృతి ఏర్పడ్డ తొలి దశలో దక్షిణాన ఉన్న ఎరీడు ముఖ్య ఆధ్యాత్మిక కేంద్రంగా ఉండేది. ఐతే చరిత్ర వ్రాయబడడము మొదలైన తొలినాళ్ళలోనే మధ్య భాగములోని నిప్పూరు నగరము ఎరీడు స్థానాన్ని ఆక్రమించుకుంది. తర్వాత సుమేరు నాగరికత ఉన్నంత కాలమూ, ఈ నగరము తన స్థానాన్ని నిలుపుకుంది. ఇక్కడి పూజారులకు ఇతర నగర-రాజ్యాలమీద రాజకీయ అజమాయిషీ ఉండేది.
====దేవుళ్ళు ====
[[File:Ea (Babilonian) - EnKi (Sumerian).jpg|thumb|upright=1.3|క్రీ.పూ 2300 ప్రాంతం నాటి అకేడు ముద్ర. ఇందులో మనం వారి దేవుళ్ళైన ఇనానా, ఉటు, ఎంకీ, ఇసిముద్లను చూడవచ్చు.]]
సుమేరులు దేవుళ్ళు అనేకులనీ (బహుదేవతావాదము), మానవ రూపాలు కలవారనీ విశ్వసించారు. ప్రతీ నగర రాజ్యానికీ ప్రత్యేకముగా నగర దేవతలూ, వారికి అంకితమైన నగర రాజులూ, మతాధికారులూ ఉండేవారు. ఐతే ఆయా నగర దేవతల ఆరాధన, ఆ నగరానికే పరిమతమవ్వాలని లేదు. ఒకే దైవము వివిధ నగరాల్లో పూజలందుకునేవారు. మతవిశ్వాసాలను గ్రంథస్తము చేసిన మొట్టమొదటి సమాజాల్లో సుమేరులు కూడా ఒకరు. కనుక వీరి విశ్వాసాలు మెసొపొటేమియాలోని తదుపరి నాగరికతల మతం, నమ్మకాలూ, జ్యోతిషశాస్త్రాలను ప్రభావితము చేసాయి.
సుమేరులు ఆరాధించే దేవుళ్ళు:
* వీరు స్వర్గాధిపతిని 'ఆన్'గా పిలుస్తారు. ఆకాశాన్ని కూడా సుమేరు భాషలో ఆన్ అనే అంటారు. ఆన్ దేవేరి 'కీ' (భూమికి ప్రతీక)
* దక్షిణాన ఉన్న ఎరిదులోని ఆలయంలో ఉండే ఎంకి. సంక్షేమానికీ, జ్ఞానానికి దైవంగా, భూగర్భ జలాలకు అధిపతిగా, వ్యాధుల నుండి స్వస్థత చేకూర్చే శక్తి కలవాడిగా ఆరాధించబడ్డాడు. మానవాళికి మిత్రుడైన అతడు, మనుష్యులకు కళలు, శాస్త్రాలూ, నాగరిక బుద్ధులూ ప్రసాదించాడు. మొట్టమొదటి చట్టస్మృతి కూడా ఇతని సృష్టిగా భావించబడింది.
* ఎన్లిల్ తుఫాను, వాయువూ, వర్షాలకు దేవుడు.<ref name=ColemanDavidson2015>{{citation|last1=Coleman|first1=J.A.|last2=Davidson|first2=George|title=The Dictionary of Mythology: An A–Z of Themes, Legends, and Heroes|date=2015|publisher=Arcturus Publishing Limited|location=London, England|isbn=978-1784044787}}</ref> నిప్పూరు నగర దేవుడైన ఆయన సుమేరుల ప్రధానదైవంగా ఆరాధించబడ్డాడు.<ref name=ColemanDavidson2015 />{{rp|108}}<ref>{{citation|first=Samuel Noah|last=Kramer|title=The Sumerian Deluge Myth: Reviewed and Revised|journal=Anatolian Studies|volume=33|date=1983|pages= 115–121|jstor=3642699|doi=10.2307/3642699}}</ref>{{rp|115–121}} ఆయన దేవేరి నిన్లిల్. ఈమె దక్షిణపవనాలకు దేవత.<ref>{{citation|last1=Black|first1=Jeremy A.|last2=Cunningham|first2=Graham|last3=Robson|first3=Eleanor|title=The Literature of Ancient Sumer|url=https://books.google.com/books?id=a1W2mTtGVV4C&pg=PA106|date=2006|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0199296330}}</ref>{{rp|106}}
* ఇనాన ప్రేమకు, శృంగారానికి, యుద్ధానికి దేవత.;<ref name=WolksteinKramer1983/>{{page needed|date=July 2017}}<ref name="Black">Black, Jeremy; Green, Anthony (1992), ''[[iarchive:gods-demons-and-symbols-of-ancient-mesopotamia-an-illustrated-dictionary 202012|Gods, Demons and Symbols of Ancient Mesopotamia: An Illustrated Dictionary]]'', University of Texas Press, {{ISBN|0-292-70794-0}}</ref>{{rp|109}}శుక్ర గ్రహానికి ఈమె దేవ రూపము. ఉరుక్ నగర మందిరములో ఆన్తో పాటు ఈమె కూడా పూజలందుకునేది. తమకు దైవత్వాన్ని ఆపాదించుకున్న రాజులు, ఇనానా, డుముౙిడ్ల వివాహ ఘట్టాన్ని, తాము పూజారిణులను వివాహమాడడము ద్వారా ప్రదర్శించి ఉండవచ్చు.<ref name=Black/>
* సూర్య భగవానుడు ఐన ఉతు. ఇతడు దక్షిణాన లార్సా, ఉత్తరాన సిప్పర్లలో నగరదేవునిగా కొలవబడేవాడు.
* ఉర్ నగరదేవుడూ, చంద్రభగవానుడూ ఐన సిన్
[[File:Genealogy of Sumero-Akkadian Gods.jpg|thumb|upright=2.05|left|సుమేరులూ, తొలినాటి అకేడ్ల దేవగణము]]
వీరంతా ప్రధాన దేవుళ్ళు. ఆపైన వందల కొద్దీ చిన్న, చిన్న దేవతలు ఉన్నారు. సుమేరు దేవతలు వివిధ నగరాలతో అనుసంధానించబడి ఉంటారు. ఈ నగరాల రాజకీయ ప్రాముఖ్యతతో పాటే మతపరంగా వారి ప్రాముఖ్యతా మారుతుండేది. దేవుళ్ళు వారికి సేవ చేయించుకొనుటకై బంకమట్టితో మనుష్యులను సృష్టించారు అని సుమేరుల విశ్వాసము. దేవాలయాలు నీటిపారుదల వ్యవసాయానికి అవసరమైన శ్రమదాన కార్యక్రమాలు నిర్వహించేవి. పౌరులందరూ ఆలయానికి కొంత శ్రమదానం చేయడము తప్పనిసరి. ఐతే వెండి చెల్లించడం ద్వారా వారు ఈ బాధ్యత నుండి విముక్తులవ్వవచ్చు.
====విశ్వము ====
విశ్వము ఒక పెద్ద గుమ్మటంతో కప్పబడ్డ సమాంతర బింబమని సుమేరులు నమ్మేవారు. మరణము తరువాత మనిషి శోకతప్తమైన అధోలోకములోకి కుప్పకూలి, అక్కడ అనంతకాలాల పాటు గిడిమ్ అనే ఒక అధమ ప్రేతము వలె పడి ఉండవలెనని నమ్మేవారు.<ref>{{cite book |last1=Black |first1=Jeremy |authorlink1=Jeremy Black (assyriologist) |last2=Green | first2=Anthony |title= Gods, Demons, and Symbols of Ancient Mesopotamia: An Illustrated Dictionary |date=1992 |publisher=University of Texas Press |isbn=978-0292707948}}</ref>
విశ్వం వీరిచే నాలుగు భాగాలుగా విభజించబడింది:
* ఉత్తరాన కొండప్రాంతంలో నివసిస్తున్న సుబర్తులు. వీరిపై బానిసలు, కలప, ఇతర ముడి పదార్థాల కొరకు అడపాదడపా దాడులు చేసేవారు.
* పశ్చిమాన గుడార వాసులైన మార్టులు. వీరు పురాతన సెమిట భాష మాట్లాడే ఆదిమానవులు. వీరు మేకలూ, గొర్రెలను కాచుకుంటూ బ్రతికే ఒక సంచార జాతి.
* దక్షిణాన డిల్మున్ అనే వాణిజ్య రాజ్యము. ఇది మరణించిన వారి భూమిగా, సృష్టి జరుగు ప్రదేశముగా చెప్పబడింది.<ref name="Carl Phillips 2013">Geoffrey Bibby and Carl Phillips, ''Looking for Dilmun'' (London: Stacey International, 1996; reprinted London: Knopf, 2013). {{ISBN|978-0-905743-90-5}}</ref>
* తూర్పున ఈలములు. ప్రత్యర్థులైన వీరితో సుమేరులకు తరచూ యుద్ధాలు జరిగేవి.
వారికి తెలిసిన ప్రపంచపు సరిహద్దులు: ఎగువ సముద్రం (మధ్యధరా సముద్రతీరం), దిగువ సముద్రం (పెర్షియన్ గల్ఫ్), మెలుహ్హా (బహుశా సింధూ లోయ), రాగి నిక్షేపాలకు ప్రసిద్ధి చెందిన మగన్ (ఒమన్).
====ఆలయాలు ====
ప్రతి ౙీగ్గురాట్టుకూ (సుమేరుల దేవాలయాలు) ఒక ప్రత్యేకమైన పేరు ఉండేది. ౙిగ్గురాట్టుకు ఒక ముంగిలి ఉంటుంది. ముంగిలికి మధ్య భాగాన పరిశుద్ధులయ్యేందుకు ఒక కొలను ఉంటుంది.<ref>Leick, Gwendolyn (2003), Mesopotamia: The Invention of the City' (Penguin)</ref> దేవాలయానికి ఒక నడిమిసాల్పూ, దానికి ఇరువైపులా పక్కసాల్పులూ ఉంటాయి. పక్కసాల్పులకు చివరన పూజారులకు గదులుంటాయి. ఒక మూలన జంతుబలికి బలిపీఠం, శాకాహార సమర్పణ కొరకు ఒక బల్లా ఉంటాయి. ధాన్యాగారాలూ, గోదాములూ సాధారణంగా ఆలయాల సమీపంలో ఉండేవి. కొంతకాలం తర్వాత సుమేరులు అనేక పెద్ద పేద్ద దిమ్మలను ఒకదానిపైనొకటి కట్టి వాటిపైన గర్భగుడిని ఉంచసాగారు. ఇది నిర్మాణ విధానాల్లో ౙిగ్గురత్తు శైలిగా చెప్పబడుతుంది.<ref>Mark M. Jarzombek and Vikramaditya Prakash, ''A Global History of Architecture'' (London: Wiley, 2011), 33–39. {{ISBN|978-0-470-90248-6}}</ref><ref>Crawford, Harriet (1993), "Sumer and the Sumerians" (Cambridge University Press, (New York 1993)), {{ISBN|0521388503}}.</ref>
====అంత్యక్రియలు====
మరణము తరువాత మనుషులు శోకతప్తమైన అధోలోకములో మగ్గుతారని వీరి నమ్మకము. ఈ లోకము ఎరిష్కిగాల్ అనే దేవత పాలనలో ఉంటుంది. రాకపోకలను నిరోధించడానికి, వివిధ భూతాలు ఆరాజ్య ముఖద్వారంలో ఉండి కాపలా కాస్తుంటాయని విశ్వసించేవారు. మృతదేహాలను నగరం వెలుపల ఖననం చేసేవారు. అక్కడ మృతదేహాలను ఒక చిన్న మట్టిదిబ్బతో కింద పూడ్చి, భూతాలకి కొంత ఆహారమూ, ఇతర సమర్పణలను ప్రదానము చేసేవారు. సంపన్నులు డిల్మున్లో ఖననం చేసేవారు.<ref>Bibby Geoffrey and Carl Phillips (2013), "Looking for Dilmun" (Alfred A. Knopf)</ref> ఉర్ రాజశ్మశానములో ప్వాబి రాణిని పూడ్చినప్పుడు, ఆమె పరివారాన్ని కూడా నరబలిగా సమర్పించారని మనకు తెలుస్తోంది.
===వ్యవసాయం, వేట ===
సుమేరలు సుమారుగా క్రీ.పూ. 5000–4500 కాలములో వ్యవసాయ జీవనాన్ని అలవర్చుకున్నారు. అభివృద్ధి చెందిన నీటిపారుదల వ్యవస్థా, పెద్ద మొత్తములో సాగు, నాగలి వాడకము, సంవత్సరము పొడుగూతా ఒకే పంటను వెయ్యడమూ, నగరపాలక వ్యవస్థ నేతృత్వములో ప్రత్యేక వ్యవసాయ కార్మిక శక్తి నిర్వహణా వంటి అనేక ప్రధాన వ్యవసాయ విధానాలు ఈ ప్రాంతంలో వాడుకలో ఉండేవి. ఈ వ్యవస్థ కారణంగా దేవాలయ ఖాతాలను నిర్వహించాల్సి రావడమే వ్రాత అభివృద్ధికి దారితీసింది (సుమారుగా క్రీ.పూ.3500లో).
[[File:Ur mosaic.jpg|thumb|upright=1.35|ఉర్ రాజ సమాధులలో దొరికిన కళాకృతి. లాపిస్ లజూలీ, నత్త గుల్లలతో తయారు చేయబడిన దీనిలో సుమేరు సమాజపు దైనందిన వ్యవహారాన్ని చూడవచ్చు.]]
ఉరుక్ కాలంలోని చిత్రాల ఆధారంగా గొర్రెలు, మేకలు, పశువులు, పందుల వంటి పెంపుడు జంతువులను పెంచేవారని తెలుస్తోంది. వారు వారి ప్రాథమిక వాహనముగా గాడిదనూ ఇతర ఈక్విడ్లనూ, బరువులు లాగడానికి ఎద్దులనూ ఉపయోగించారు. "జంతువుల ఉన్ని (వెంట్రుకలతో)తో ఉన్ని దుస్తులు, తివాచీలూ తయారు చేయబడ్డాయి. ఇంటి చుట్టూ పరివేష్టిత తోటలలో చెట్లు, ఇతర మొక్కలు పెంచుకునేవారు. పొలాల్లో గోధుమలూ, బహుశా ఇతర ధాన్యాలు కూడా, సాగుచేయబడ్డాయి. నీరు పెట్టేందుకు [[ఏతాము]] ఉపయోగించబడింది. కుండీలూ, జాడీలలో కూడా మొక్కలను పెంచుకునేవారు "<ref name="Sayce"/>
[[File:Issue of barley rations.JPG|thumb|ఉరుకాగినా రాజా ఏలుబడిలోని నాలుగో ఏటన (అనగా సుమారు క్రీ.పూ 2350) వ్రాయబడ్డ మట్టి ఫలకము. ఇందులో పిల్లలకూ, పెద్దలకూ మంజూరవుతున్న నెలవారీ యవ కేటాయింపుల వివరాలను శరాకార లిపిలో పొందుపరిచారు.]]
బీరు త్రాగడము మొదలుపెటిన మొట్టమొదటి వారిలో సుమేరులొకరు. వీరు మద్యాన్ని తమ ముఖ్య పంట ఐన ధాన్యపు గింజలతో చేసేవారు. వారు గోధుమ, యవలూ, అలాగే మిశ్రమ ధాన్యాలతో కూడా బీర్లను తయారుచేశావారు. బీర్ల తయారీ వారి సంస్కృతిలో ముఖ్య భాగము. గిల్గమేష్ కావ్యములో ఎంకిడుకీ గిల్గమేష్ రాజ్యపు ఆహారాన్నీ, బీరునీ పరిచయము చేసే ఘట్టము ఇలా వర్ణించబడింది: "ఈ నేల ఆచారాన్ని అనుసరించి బీరును పుచ్చుకో ... అతను ఏడు చెంబుల బీరు త్రాగి బెరుకును వదిలి, ఆనందంతో పాడ సాగాడు "<ref>{{cite book|last1=Gately|first1=Iain|title=Drink: A Cultural History of Alcohol|url=https://archive.org/details/drinkculturalhis00gate_0|publisher=Gotham Books|isbn=978-1592403035|page=[https://archive.org/details/drinkculturalhis00gate_0/page/5 5]|year=2008}}</ref>
సుమేరుల నీటిపారుదల పద్ధతులు ఈజిప్టులో వాడబడ్డ పద్ధతుల లాంటివే.<ref>{{cite book| last = Mackenzie| first = Donald Alexander| year = 1927 | title = Footprints of Early Man| url = https://archive.org/details/b2982767x| publisher = Blackie & Son Limited}}</ref> పట్టణీకరణకూ, నీటిపారుదల పద్ధతుల అభివృద్ధికీ అనుబంధం ఉందనీ, 89% జనాభా నగరాల్లోనే నివసించారనీ అమెరికా ఆంత్రొపాలజిస్టు రాబర్ట్ మెక్కార్మిక్ ఆడమ్స్ పేర్కొన్నాడు.<ref>{{cite book| last = Adams| first = R. McC.| year = 1981 | title = Heartland of Cities| publisher = University of Chicago Press}}</ref>
వారు యవలూ, శనగలూ, కాయధాన్యాలూ, గోధుమలూ, ఖర్జూరాలూ, ఉల్లిపాయలూ, వెల్లుల్లీ, ఆకుకోసులూ, లీకులూ (ఉల్లిపాయ లాంటి ఒక రకమైన కూరగాయ), ఆవాలూ పండించేవారు. సుమేరులు విరివిరిగా చేపలను పట్టడమే కాక, రకరకాల కోళ్ళనూ, జింకలనూ వేటాడేవారు.<ref>{{cite book|title=The fine art of food | first=Reay |last=Tannahill | publisher=Folio Society| year=1968}}{{Page needed|date=March 2012}}</ref>
సుమేరులు వారి వ్యవసాయానికి నీటిపారుదల పద్ధతులపై ఎక్కువగా ఆధారపడేవారు. ఏతాలు వాడీ, కాలువలూ, కరకట్టలూ, వలకట్టులూ, జలాశయాలూ కట్టి తగినంత నీటి సరఫరా ఉండేలా చూసుకునే వారు. యుఫ్రేటీసు కొంచెము తక్కువే ఐనప్పటికీ, టైగ్రీసు తరుచూ భారీ వరదలతో సుమేరును ముంచెత్తేది. కనుక కాలువలకు తరుచుగా మరమ్మత్తులు చేసి, వండలిని తీసి, భూమికొలత గుర్తులనూ, సరిహద్దు రాళ్ళనూ మాటిమాటికీ పాతవలసి వచ్చేది. అందుచేత పౌరులందరూ వంతుల వారీగా కాలువల నిర్వహణ పనులు చేయాలని ప్రభుత్వ నియమము ఉండేది. ఐతే డబ్బు చెల్లించి ఈ నియమము నుండి మినహాయింపు పొందవచ్చు.
"సుమేరు రైతు పంచాంగము" మనకి వీరి వ్యవసాయ పద్ధతులపై కొంత అవగాహన ఇస్తుంది. వీరు మొత్తము మూడు సార్లు కాలువల నుండి పొలాలకు నీళ్ళు వదిలేవారు. ఒకటి వరదల కాలం తరువాత, రెండు వసంత విషువత్తు తరువాత, మూడు వీరి సంవత్సరాది ఐన అకిటు నాట. ఇలా కాలువలలోని నీళ్ళను పొలాల్లో నింపి, మళ్ళీ నీళ్ళను బయటికి వదిలేసేవారు. తరువాత ఎద్దులను నేలలో నడిపించి కలుపు మొక్కలను నాశనం చేసేవారు. తదుపరీ, గుద్దళ్ళతో చదును చేసేవారు. నేల బాగా ఎండాక వరుసగా మూడు సార్లు దున్ని, పులక చేసి, కెల్లగించేవారు. ఆ పిమ్మట తొలికలతో మట్టిగడ్డలూ, రాళ్ళూ పగలగొట్టి తదుపరి విత్తనాలు నాటేవారు. వీరికి కాలువల్లో నుండి పొలాల్లోకి వదిలిన నీటిని మరల బయటికి పంపేందుకు సరైన వ్యవస్థ లేదు. కనుక నీరు వదిలాక అది ఆవిరయ్యేవరకు, నీళ్ళలాగే నిలిచి ఉండేవీ. నీరు ఆవిరవగా వాటిలోని ఉప్పులు మట్టిలో కలిసిపోయేవి. దురదృష్టవశాత్తు దీని వల్ల వారి పొలాల్లో మట్టి లవణీయత క్రమంగా పెరిగింది. మూడవ ఉర్ కాలానికి, గోధుమ బదులు లవణీయతను తట్టుకోగలిగిన యవలు వారి ప్రధాన పంటగా ఉండేవి.
వీరు వసంతంలో కోతలు కోసేవారు. ఇందుకు గానూ ముగ్గురు కలసి ఒకటిగా జట్టు కట్టేవారు. వీరిలో కోతలు కోయువారొకరూ, పనలను కట్టలుగా కట్టువారొకరూ, కట్టలను చూసుకొను వారొకరూనూ.<ref>By the sweat of thy brow: Work in the Western world, Melvin Kranzberg, Joseph Gies, Putnam, 1975</ref> ఈ కుప్పలను మొదట ఎద్దులతో నులియజేసి కంకులను వేరుచేసేవారు. ఆ పిమ్మట బల్లపై నూర్చి గింజలను వేరుచేసేవారు. ఆ పొట్టుతో పాటున్న గింజల్ని చెరిగి, పొట్టును వదిలించే వారు.
===కళాఖండాలు===
[[File:Royal Tombs of Ur Objects from tomb PG 580.jpg|thumb|upright=1.2|ఉర్ రాచశ్మశానములో (వ్యక్తిగత సమాధి 580) దొరికిన బంగారు బాకు.]]
సుమేరులో రాతికి కొరత ఉండేది కనుక, దాన్ని కేవలం శిల్పాలకే వాడేవారు. ఇతర కళాకృతులన్నిటికీ మట్టిని వాడేవారు. వీరు కళాఖండాలను ఇతర ప్రాంతాల నుండి దిగుమతి చేసుకున్న లాపిస్ లౙూలీ, పాలరాయి, డయొరైట్ వంటి విలువైన రాళ్ళతో పాటు బంగారం వంటి విలువైన లోహాలతో కూడా అలంకరించేవారు. బంగారం, రాగీ, కంచూ వంటి లోహాలతో పాటు ఆల్చిప్పలూ, రత్నాలను కొన్ని ప్రత్యేకమైన శిల్పాలకూ అలాగే ఇతర కళాకృతులలో తాపేందుకూ వాడేవారు. లాపిస్, అలబాస్టర్, సర్పెంటినైట్ వంటి విలువైన రాళ్ళతో పాటు రకరకాల చిన్న చిన్న రాళ్ళను ముద్రలు తయారుచేసేందుకు వాడారు.
వీరి కళాకృతుల్లో అత్యంత ప్రసిద్ధమైనవి ఉర్ లైరులు. ఇవి మనకు తెలిసినంతలో ప్రపంచంలోనే అత్యంత పురాతన తంత్రీ వాయిద్యాలు. 1922–24 వరకు జరిగిన ఉర్ రాచ శ్మశానము యొక్క తవ్వకాల్లో, వీటిని లెనర్డ్ వులీ కనుగొన్నారు.
<gallery widths="170px" heights="170px">
Cylinder seal and modern impression- ritual scene before a temple facade MET DP270679.jpg|గుడి ముంగిట జరుగుతున్న ఉత్సవాన్ని తలపిస్తున్న మట్టితైలపు సున్నపురాతి ముద్రా, దాని అచ్చూ. క్రీ.పూ 3500–3100 నాటిది. న్యుయార్క్లోని మెట్రోపాలిటన్ మ్యూౙియం ఆఫ్ ఆర్ట్లోనిది.
Raminathicket2.jpg|''పొదల్లో పొట్టేలు. క్రీ.పూ 2600–2400 నాటిది; బంగారమూ, రాగీ, నత్తగుల్లలూ, లాపిస్, సున్నపురాతిలతో తయారుచేయబడింది. ఉర్ రాచ శ్మశానములోనిది (దీ ఖార్ గవర్నరేట్; ఇరాక్లో). ప్రస్తుతము లండన్లోని బ్రిటిష్ సంగ్రహశాలలో ఉన్నది.
Denis Bourez - British Museum, London (8747049029) (2).jpg|'క్రీ.పూ 2600–2400 నాటి ఉర్ కేతనము. చెక్కపై నత్తగుల్లలూ, ఎర్రటి సున్నపురాయీ, లాపిస్లతో తయారుచేయబడింది. ఉర్ రాచశ్మశానములో దొరికిన ఈ కళాకృతీ పరస్తుతము బ్రిటిష్ సంగ్రహశాలలో ఉన్నది.
Bull's head ornament for a lyre MET DP260070.jpg|లైరుకు అలంకరణగా ఉన్న ఎద్దు తల. కంచులో నత్తగుల్లలనూ, లాపిస్నూ పొదిగి తయారు చేయబడ్డది. క్రీ.పూ 2600–2350 నాటిది. మెట్రోపాలిటన్ మ్యూజియం ఆఫ్ ఆర్ట్ లో ఉంది.
</gallery>
===నిర్మాణశైలి ===
[[File:Ancient ziggurat at Ali Air Base Iraq 2005.jpg|300px|thumb|ఉర్ మహా ౙిగ్గురత్తుగా పిలవబడే ఈ కట్టడాన్ని ఉర్ మూడవ రాజవంశపు కాలములో (సుమారు క్రీ.పూ 2100) కట్టారు. ఇందులో ప్రధాన దైవం చంద్దదేవుడు నాన్నా. ఇది ఆధునిక ఇరాక్లోని దీ ఖార్ గవర్నరేట్ లో ఉంది.]]
టైగ్రిస్-యుఫ్రేటీసు మైదానములో ఖనిజాలు కానీ, చెట్లు కానీ లేవు. సుమేరుల నిర్మాణాలు అర్ధగోళాకారపు మట్టి ఇటుకలతో నిర్మించబడ్డాయి. వీటిని మాలుతో కానీ సిమెంటుతో కానీ స్థిరపరచే పద్ధతి లేదు. మట్టి ఇటుకలతో కట్టిన కట్టడాలు కొంచెము కొంచెముగా కూలిపోవాల్సిందే. కనుక వాటిని అప్పుడప్పుడూ కూల్చేసి, మళ్ళీ అదే చోటులో కట్టేవారు. ఈ నిరంతర పునర్నిర్మాణంతో క్రమంగా నగరాలు నేల కంటే కొంత ఎత్తులోకి వచ్చి, ప్రతీ నగరము ఒక కొండ లాగా తయారయ్యింది. ఈ కొండలను టెల్లు (tells) అంటారు. ఇవి మధ్యప్రాచ్యమంతా మనకి కనిపిస్తూ ఉంటాయి.
ఆర్చిబాల్డ్ సేస్ ప్రకారము ఉరుక్ కాలం నాటి చిత్రగుర్తులను బట్టి చూస్తే "రాతికి కొరత ఉండేది. ఉన్న కాస్తను మాత్రము దిమ్మలుగా కోయడమో, ముద్రలుగా మార్చడమో చేసేవారు. నిర్మాణమంతా ఇటుకలతో జరిగేది. నగరాలు, కోటలు, గుళ్ళూ, ఇళ్ళూ అన్నీ ఇటుకలతోటే కట్టేవారు. నగరానికి స్థూపాలుండేవి. నగరాన్ని ఒక మానవ నిర్మితమైన మెరకపై కట్టేవారు. నివాస గృహాలు కూడా స్థూపము వంటి ఆకృతిని కలిగి ఉండేవి. ఇంటి తలుపులు కీలు ఆధారంగా తిరుగుతుండేవి. ఒక విధమైన తాళంచెవితో ఇవి తెరవబడి ఉండవచ్చు అని భావిస్తున్నారు. పురద్వారము పెద్ద ఎత్తున నిర్మితమై ఉండేది. బహుశ రెండు రెండు ద్వారాలు ఉండి ఉండవచ్చు. పునాది రాళ్ళ (ఇటుకల) కింద కొన్ని వస్తువులను ఉంచి, పునాదులను వాటిపై ప్రతిష్ఠించేవారు ".<ref name="Sayce">{{cite book| authorlink=Archibald Sayce| last=Sayce | first=Rev. A. H.| url=https://archive.org/stream/archaeologyofcun00sayc/archaeologyofcun00sayc_djvu.txt |title= The Archaeology of the Cuneiform Inscriptions|edition=2nd revised | year=1908 | publisher=Society for Promoting Christian Knowledge | location=London, Brighton, New York |pages=98–100}}</ref>
సుమేరుల కట్టడాల్లోకెల్లా అత్యంత ఆకర్షణీయమైన, ప్రసిద్ధమైన భవనాలు ౙిగ్గురత్తులు. కొన్ని అంతస్తుల వరకు కట్టిన పెద్ద పెద్ద దిమ్మలపై ఒక గుడి ఉంచితే అది ౙిగ్గురత్తు. సుమేరు లోహపు అచ్చులలో రెళ్ళతో కట్టిన ఇళ్ళను చూడవచ్చు. ఇవి దాదాపు సా.శ 400 వరకు కూడా దక్షిణ ఇరాక్లో మార్ష్ అరబ్బుల ఇళ్ళకి దగ్గరగానే ఉన్నాయి. సుమేరులకు కమాను నిర్మాణము గురించి తెలుసు. కనుక వారు బలమైన గుమ్మటాల్ని కట్టగలిగారు. అనేక కమానులు కట్టి, వాటిని ఒకటిగా కలిపి, వాటి సహాయముతో గుమ్మటాలు కట్టేవారు. సుమేరు దేవాలయాలు, రాజభవనాలు నిర్మించడానికి సంక్లిష్ట పదార్థాలు, పద్ధతులు ఉపయోగించబడ్డాయి. వాటిలో ముఖ్యమైనవి అండగోడ, గర్భాగారము, పోటు కంబమూ. వీటితో పాటు వీరు దేవాలయాలు లాంటి ముఖ్య కట్టడాల్లోకి మట్టితో చేసిన మేకులు దిగ్గొట్టేవారు. ఈ మేకులపై రాజునో, దేవుణ్ణో కీర్తిస్తూ శాసనాలుండేవి.
[[File:Sumerian - Dedication Nail - Walters 481457 - View A.jpg|thumb|అంకితమివ్వబడ్డ మేకు. సుమారు క్రీ.పూ 2100 నాటిది.]]
===గణితం ===
సుమారు క్రీ.పూ 4000కు సుమేరులు ఒక సంక్లిష్ట కొలతల వ్యవస్థను అభివృద్ధి చేసారు. దీని ఆసరాతో అంకగణితం, రేఖాగణితము, బీజగణితములను సూత్రీకరించారు. క్రీ.పూ. 2600 తరువాత నుండి సుమేరులు మట్టి పలకలపై గుణకార పట్టికలు (ఎక్కాలు) రచించటమూ, రేఖాగణిత అభ్యాసాలూ, సమస్యలను పరిష్కరించడము మొదలుపెట్టారు. బాబిలోనియా అంకెల తొలి జాడలు కూడా ఈ కాలములో చూడవచ్చు.<ref>Duncan J. Melville (2003). [http://it.stlawu.edu/~dmelvill/mesomath/3Mill/chronology.html Third Millennium Chronology] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180707213616/http://it.stlawu.edu/~dmelvill/mesomath/3Mill/chronology.html |date=2018-07-07 }}, ''Third Millennium Mathematics''. [[St. Lawrence University]].</ref>
సుమారు క్రీ.పూ. 2700–2300 సమయానికి వీరు పూసలపాటీని కనుగొన్నారు. అలాగే మొట్టమొదటి వరుస స్తంభాల పట్టిక తయారైంది. ఇది వారి సెగెజెస్మేల్ నంబర్ సిస్టం పరిమాణం వరుస ఆదేశాలు వేరు చేసింది.<ref>Ifrah, Georges (2001), The Universal History of Computing: From the Abacus to the Quantum Computer, New York: John Wiley & Sons, ISBN 0-471-39671-0</ref>{{rp|11}} సుమేరులు మొట్టమొదటిగా స్థలం విలువను లెక్కించడానికి సంఖ్యా వ్యవస్థను ఉపయోగించారు. ఖగోళ గణితములో వీరు స్లైడ్ రూల్ లాంటి ఒక గణన యంత్రాన్ని ఉపయోగించినట్లు ఆధారాలున్నాయి. త్రిభుజము యొక్క వైశాల్యాన్నీ, ఘనము యొక్క ఘనపరిమాణాన్నీ లెక్కగట్టిన మొదటి సంస్కృతి వీరిదే.<ref>{{cite book| url= https://books.google.com/?id=BKRE5AjRM3AC&printsec=frontcover&dq=sherlock+holmes+in+babylon#PPA7,M1 |title=Sherlock Holmes in Babylon: and other tales of mathematical history | first1=Marlow |last1=Anderson | first2=Robin J. |last2=Wilson |year= 2004 |accessdate=2012-03-29| isbn= 978-0883855461}}</ref>
===ఆర్థిక స్థితీ, వాణిజ్యమూ ===
[[File:Bill of sale Louvre AO3765.jpg|thumb|షురుప్పక్లో ఒక మగ బానిసనూ, కట్టడాన్నీ అమ్మకానికి పెడుతూ ఇచ్చిన ప్రకటన. సుమారు క్రీ.పూ 2600 నాటిది.]]
అనటోలియాలోని (ఆధునిక టర్కీ) సుదూర ప్రాంతాల నుండి వచ్చిన అబ్సిడియన్ (శిలాద్రవము చల్లబడగా తయారయ్యే స్ఫటికము), ఈశాన్య ఆఫ్ఘనిస్థాన్లోని బదక్షన్కు చెందిన లాపిస్ లౙూలీ (రాజావర్తము వంటి రాయి), డిల్మున్ (ఆధునిక బహ్రైన్)కు చెందిన పూసలూ, సింధూ లిపి చెక్కబడి ఉన్న అనేక ముద్రలూ సుమేరులో లభించాయి. వీటిని బట్టి పర్షియన్ గల్ఫ్ కేంద్రంగా జరిగిన నాటి సుమేరు వాణిజ్య కార్యకలాపాల విస్తృతిని మనము అర్థము చేసుకోవచ్చు. ఉదాహరణకు ప్రపంచంలోని అనేక ప్రాంతాల నుండి ఉర్కు దిగుమతులు జరిగేవీ. ముఖ్యంగా అన్ని రకాల లోహాలను అక్కడి వారు దిగుమతి చేసుకున్నారు.
మెసొపొటేమియాలో అరుదుగా లభించే చెక్క వంటి సరుకులను సుదూరప్రాంతాల నుండి దిగుమతి చేసుకున్నట్లు గిల్గమేషు కావ్యంలో ఉంది. లెబనన్ సీడరుకు (భారతీయ సీడరుకు తెలుగులో సమానార్థకము దేవదారు. కనుక లెబనన్ సీడరును తెలుగులో లెబనన్ దేవదారు అనుకోవచ్చు. ఇవన్నీ ఒకే కుటుంబానికి చెందిన వేర్వేరు చెట్లు. అన్నీ కూడా చెక్కకు ప్రసిద్ధములే) సుమేరులో చాలా విలువ ఉండేది. ఉర్లోని ప్వాబీ రాణి సమాధిలో చెట్టు బంక (వేష్టము) కనుగొనబడింది. సుమేరులు వేష్టమును ముౙాంబీకు వంటి సుదూర ప్రాంతాల నుండి దిగుమతి చేసుకునేవారు.
సుమేరులో బానిసలు ఉన్నప్పటికీ ఆర్థిక వ్యవస్థకు వారి సేవలు పెద్ద ఎక్కువేమీ కాదు. బానిస స్త్రీలు నేతగత్తెలూ, గానుగల్లోనూ, మరల్లోనూ కార్మికులుగా, బరువులు మోసే కూలీలుగా పనిచేసేవారు.
సుమేరు కుమ్మరులు వారి కుండలను దేవదారు నూనెతో గీసిన బొమ్మలతో అలంకరించేవారు. కుమ్మరిపనికి అవసరమైన అగ్నిని ఉత్పత్తి చేయడానికి వీరు బౌ డ్రిల్ అనే యంత్రము వాడేవారు. సుమేరు తాపీవారూ, మణికారులూ తమ పనుల్లో అలబాస్టర్ (ఒక రకమైన హరశోఠము), (ఏనుగు)దంతం, ఇనుము, బంగారం, వెండి, కార్నీలియన్, లపిస్ లౙులీలను వాడేవారు.<ref>Diplomacy by design: Luxury arts and an "international style" in the ancient Near East, 1400–1200 BC, Marian H. Feldman, University of Chicago Press, 2006, pp. 120–121</ref>
====సింధూలోయ వాసులతో వ్యాపార సంబంధాలు====
[[File:British Museum Middle East 14022019 Gold and carnelian beads 2600-2300 BC Royal cemetery of Ur (composite).jpg|thumb|తెల్లటి ఆకృతులు నిక్షారితము చేయబడ్డ ఈ కార్నీలియన్ పూసల హారము ఉర్ రాచ శ్మశానములో దొరికింది. ఆదివంశపు కాలానికి చెందిన ఈ కళాకృతి సింధూ లోయ నుండి దిగుమతి చేసుకొనబడిందని చరిత్తకారుల అభిప్రాయం. ప్రస్తుతము ఈ హారము బ్రిటిష్ సంగ్రహశాలలో ఉన్నది.<ref name="BM Carnelian">British Museum notice: "Gold and carnelians beads. The two beads etched with patterns in white were probably imported from the Indus Valley. They were made by a technique developed by the Harappan civilization" [[:File:Ur Grave gold and carnelian beads necklace.jpg|Photograph of the necklace in question]]</ref>]]
[[File:Mesopotamia-Indus.jpg|thumb|left|క్రీ.పూ 3వ సహస్రాబ్దిలో సముద్ర మట్టాలు తక్కువగా ఉన్న కారణంగా సముద్ర మార్గాన సింధూ లోయకూ మెసొపొటేమియాకూ మధ్య దూరము ఇప్పటి కంటే చాలా తక్కువగా ఉండి ఉండవచ్చు.<ref name="JR12">{{cite book |last1=Reade |first1=Julian E. |title=The Indus-Mesopotamia relationship reconsidered (Gs Elisabeth During Caspers) |date=2008 |publisher=Archaeopress |isbn=978-1-4073-0312-3 |pages=12–14 |url=https://www.academia.edu/28245304 }}</ref>]]
సుమారు క్రీ.పూ 2350 నుండి సింధు నాగరికత నుండి ఉర్కు దిగుమతులు జరిగినట్లుగా ఆధారాలున్నాయి.<ref name="JR14">{{cite book |last1=Reade |first1=Julian E. |title=The Indus-Mesopotamia relationship reconsidered (Gs Elisabeth During Caspers) |date=2008 |publisher=Archaeopress |isbn=978-1-4073-0312-3 |pages=14–17 |url=https://www.academia.edu/28245304 }}</ref> సింధూ తీరాన కనబడే నత్తల గుల్లలతో చేసిన వివిధ వస్తువులు పురావస్తు పరిశోధనల్లో దొరికాయి. ఇవన్నీ క్రీ.పూ 2500–2000 మధ్య కాలంలో తయారైనవని శాస్త్రవేత్తల అంచనా.<ref>{{cite journal |last1=Gensheimer |first1=T. R. |title=The Role of shell in Mesopotamia : evidence for trade exchange with Oman and the Indus Valley |journal=Paléorient |date=1984 |volume=10 |pages=71–72 |doi=10.3406/paleo.1984.4350 |url=https://www.persee.fr/doc/paleo_0153-9345_1984_num_10_1_4350}}</ref> క్రీ.పూ 2600–2450 కాలంలో సింధూ లోయలో తయారైన కార్నీలియన్ పూసలు సుమేరులోని సమాధుల్లో, ముఖ్యంగా ఉర్ రాచ శ్మశానములో దొరికాయి.<ref name="JMI">{{cite book |last1=McIntosh |first1=Jane |title=The Ancient Indus Valley: New Perspectives |date=2008 |publisher=ABC-CLIO |isbn=978-1-57607-907-2 |pages=182–190 |url=https://books.google.com/books?id=1AJO2A-CbccC&pg=PA189 }}</ref> కొన్ని కార్నీలియన్ పూసలపై తెల్లటి రంగులో ఉన్న ఆకృతులు నిక్షారితం చేయబడ్డాయి. ఇలా ఆమ్లంతో నిక్షారితం చేసే ప్రక్రియను అభివృద్ధి చేసింది సింధూ వాసులు కనుక, వీటిని సింధూ లోయ నుండి దిగుమతి చేసి ఉండవచ్చు.<ref>నిక్షారణ పద్ధతి వివరాలకు {{cite journal |last1=MacKay |first1=Ernest |title=Sumerian Connexions with Ancient India |journal=The Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland |issue=4 |date=1925 |pages=699 |jstor=25220818 }} చూడండి</ref><ref name="BM Carnelian" /><ref>{{cite book |last1=Guimet |first1=Musée |title=Les Cités oubliées de l'Indus: Archéologie du Pakistan |date=2016 |publisher=FeniXX réédition numérique |isbn=978-2-402-05246-7 |page=355 |url=https://books.google.com/books?id=-HpYDwAAQBAJ&pg=PA355 |language=fr}}</ref> లాపిస్ లౙులీ రెండవ నకాదా కాలంలోని (సుమారు క్రీ.పూ 3200) అనేక సమాధుల్లో దొరికాయి. లాపిస్ను సుమేరు నుండి ఈజిప్టు వారు దిగుమతి చేసుకునే వారు. ఆఫ్ఘనిస్తాన్లో తప్ప వేరెక్కడా లాపిస్ ఉన్నట్లు ఆధారాలు లేవు కనుక, ఈ రాయి అక్కడి నుండి ఇరాన్ పీఠభూమి మీదుగా సుమేరుకు రవాణా చేయబడి ఉండవచ్చు.<ref>{{cite book |last1=Demand |first1=Nancy H. |title=The Mediterranean Context of Early Greek History |date=2011 |publisher=John Wiley & Sons |isbn=978-1-4443-4234-5 |pages=71–72 |url=https://books.google.com/books?id=YVSg-DOHzJMC&pg=PA71 }}</ref><ref name="CP">{{cite book |last1=Rowlands |first1=Michael J. |title=Centre and Periphery in the Ancient World |date=1987 |publisher=Cambridge University Press |isbn=978-0-521-25103-7 |page=37 |url=https://books.google.com/books?id=YDs9AAAAIAAJ&pg=PA37 }}</ref>
సింధూ లిపిలో ఉన్న ఎన్నో ముద్రలు మెసొపొటేమియాలో, ముఖ్యంగా ఉర్, బాబిలోనియా, కిష్లలో, దొరికాయి.<ref>మెసొపొటేమియాలో దొరికిన సింధూ లోయ ముద్రల పూర్తి జాబితా కొరకు {{cite book |last1=Reade |first1=Julian |title=Indian Ocean In Antiquity |date=2013 |publisher=Routledge |isbn=978-1-136-15531-4 |pages=148–152 |url=https://books.google.com/books?id=PtzWAQAAQBAJ&pg=PA148 }}చూడండి</ref><ref>ఇంకో మెసొపొటేమియాలో దొరికిన సింధూ లోయ ముద్రల జాబితా: {{cite book |last1=Possehl |first1=Gregory L. |title=The Indus Civilization: A Contemporary Perspective |date=2002 |publisher=Rowman Altamira |isbn=978-0-7591-0172-2 |page=221 |url=https://books.google.com/books?id=pmAuAsi4ePIC&pg=PA221 }}</ref><ref>{{cite web |title=Indus stamp-seal found in Ur BM 122187 |url=https://www.britishmuseum.org/research/collection_online/collection_object_details.aspx?objectId=805148&partId=1&images=true |website=British Museum}}<br />{{cite web |title=Indus stamp-seal discovered in Ur BM 123208 |url=https://www.britishmuseum.org/research/collection_online/collection_object_details.aspx?objectId=804667&partId=1&museumno=1932.1008.178&page=2 |website=British Museum}}<br />{{cite web |title=Indus stamp-seal discovered in Ur BM 120228 |url=https://www.britishmuseum.org/research/collection_online/collection_object_details.aspx?objectId=805338&partId=1&images=true |website=British Museum}}</ref><ref>{{cite book |last1=Gadd |first1=G. J. |title=Seals of Ancient Indian style found at Ur |date=1958 |url=https://archive.org/details/in.gov.ignca.33779/page/n11}}</ref><ref>{{cite book|title=Brotherhood of Kings: How International Relations Shaped the Ancient Near East|page=49|url=https://books.google.com/books?id=JTvRCwAAQBAJ&pg=PA49|first=Amanda H.|last=Podany|publisher=Oxford University Press|year=2012|isbn=978-0-19-971829-0}}</ref><ref>{{cite book|title=Art of the First Cities: The Third Millennium B.C. from the Mediterranean to the Indus|url=https://books.google.com/books?id=8l9X_3rHFdEC&pg=PA246|quote=Square-shaped Indus seals of fired steatite have been found at a few sites in Mesopotamia.|author1=Joan Aruz|author2=Ronald Wallenfels|page=246|isbn=978-1-58839-043-1|year=2003}}(అనువాదము: చతురస్రాకృతిలోనున్న కాల్చిన బలపపురాతి సింధూ లోయ ముద్రలు మెసొపొటేమియాలో కొన్ని చోట్ల దొరికాయి)</ref>
మూడవ ఉర్ కాలం నాటి రాజైన గుడియా, ప్రకాశభేద్యమైన కార్నీలియన్ను మెలూహ్హా నుండి దిగుమతి చేసుకున్నట్లు గ్రంథస్తము చేయబడి ఉంది. ఈ మెలుహ్హా సింధూ లోయేనని చాలామంది నిపుణుల అభిప్రాయం.<ref name="JMI"/> మెలూహ్హా నుండి వచ్చిన వ్యాపారులూ, తుపాసీలు మెసొపొటేమియాలో ఉన్న విషయం చాలా శాసనాల్లో చెప్పబడినది.<ref name="JMI"/> అకేడూ ఇంకా మూడవ ఉర్ ప్రాంతాలలో సింధూ లిపితో ఉన్నవి కానీ సింధూ లోయతో సంబంధాన్ని సూచించేవి కానీ మొత్తం కలిపి సుమారు ఇరవై ముద్రలు దాకా దొరికాయి.<ref name="JMI"/>
సింధూ నాగరికత క్రీ.పూ 2400–1800 వరకు తారాస్థాయిలో విలసిల్లింది. ఐతే ఈ వ్యాపార లావాదేవీలు నెరపిన నాటికి ఇది సుమేరు నాగరికత కన్నా చాలా పెద్దది. 65,000 చదరపు అడుగుల వైశాల్యము గల సుమేరుతో పోల్చితే సింధూ నాగరికత 12 లక్షల చ.అ లో విస్తరించి ఉండి, కొన్ని వేల నివాసాలకు అలవాలంగా ఉండేది. రెండు నాగరికతల్లోనూ అతిపెద్ద నగరాలు మాత్రం ఒకే విధమైన వైశాల్యంతో, దాదాపుగా 30–40 వేల జనాభాతో ఉండేవి.<ref>{{cite book |last1=Cotterell |first1=Arthur |title=Asia: A Concise History |date=2011 |publisher=John Wiley & Sons |isbn=978-0-470-82959-2 |page=42 |url=https://books.google.com/books?id=9_vVTWXK5kQC&pg=PT42 }}</ref>
====ధనం, ఋణం ====
వీరు యవలనూ, వెండినీ ద్రవ్యముగా వాడేవారు. పెద్ద పెద్ద సంస్థలన్నీ వాటి లెక్కలను యవలూ, వెండిలలో నమోదు చేసేవి. ఆ రెంటికీ మధ్య ఒక స్థిరమైన మారక విలువ ఉండేది. సుంకాలూ, అప్పులూ, ధరవరలన్నీ ఆ రెంటిలో ఏదో ఒక దానిలో లెక్కగట్టబడేవి. చాలా లావాదేవీల్లో అప్పుల పాత్ర ఎక్కువగా ఉండేది. ఉదాహరణకు వర్తకులకు గుళ్ళచే కేటాయింపబడ్డ సరుకులు, అలాగే మద్యము వ్యాపారుల దగ్గర ఖాతాలో వ్రాయించుకుని మద్యము తీసుకోగా పడ్డ బాకీలూ వంటివి.<ref name = debt>{{cite book |title= Debt and Economic Renewal in the Ancient Near East|editor=Michael Hudson and Marc Van De Mieroop|last= Hudson|first= Michael|year= 1998|publisher= CDL|location= Bethesda, Maryland|isbn= 978-1883053710|pages= 23–35}}</ref> సుమేరులో మద్యము తయారీ ఒక కుటీర పరిశ్రమగా ఉండేది. ఈ తయారీదారులు ఎక్కువగా స్త్రీలు. వీరే బేరసారాలు కూడా జరిపేవారు.
సుమేరులో రెండు రకాల ఋణాలు ఎక్కువగా ఉండేవి. ఒకటి వాణిజ్య ఋణాలూ, ఇంకొకటి వ్యక్తిగత వ్యవసాయ ఋణాలూ. వాణిజ్యమును ప్రోత్సహించుటకు దేవాలయాలు ఈ వ్యాపార ఋణాలు మంజూరు చేసేవి. సుమేరు వ్యాపారులు సముద్ర ప్రయాణాలు చేసి, ఇతర ప్రదేశాల్లో కూడా వ్యాపారము చేసేవారు. వ్యాపార ఋణాలను ఎక్కువగా ఈ ప్రయాణ ఖర్చులకై వీరు తీసుకునేవారు. వీటి మారకము వెండి. సుమారు క్రీ.పూ.2000 ముందు వడ్డీ నెలకి అసలులో అరవయ్యో వంతు(1/60)గా (ఒక మినాకు ఒక షెకెల్ చొప్పున) నిర్ణయింపబడింది. తరువాతి రెండు వేల సంవత్సరాల పాటు వడ్డీ మొత్తము ఈ స్థాయిలోనే ఉంది.<ref name = debt/> ఈ రెండూ కాక మరో రకమైన ఋణాలు గ్రామీణ ఋణాలు. ప్రజలెవరైనా తమ సుంకాలను చెల్లించకపోతే ఆ బకాయిలను వారు రాజ్యము నుండి తీసుకున్న అప్పుగా పరిగణించేవారు. ఈ బకాయిలు ఎక్కువగా దేవాలయాలకు కట్టని సుంకముల మూలంగా పడేవి.<ref name = debt2>{{cite book |title= Debt and Economic Renewal in the Ancient Near East|editor=Michael Hudson and Marc Van De Mieroop|last= Van De Mieroop|first= Marc|year= 1998|publisher= CDL|location= Bethesda, Maryland|isbn= 978-1883053710|page= 63}}</ref>వీటికి వడ్డీలు ఎక్కువగా ఉండేవి—అసలులో మూడోవంతు (1/3) నుండి సగము (1/2) దాకా. ఈ అప్పుల లావాదేవీలకు మారకంగా యవలూ, ఇతర పంటలూ వాడబడేవి.<ref name = debt/>
ఈ గ్రామీణ ఋణాలను పాలకులు మధ్య మధ్యలో మాఫీ చేసి, ఋణగ్రస్తులను వదలివేసేవారు. సాధారణంగా ఏడాదికొకసారి, వారు పట్టాభిషిక్తులైన రోజున, ఇది జరిగేది. ఇది కాక యుద్ధాలూ, కరువుకాటకాలూ వచ్చి పడినప్పుడు కూడా ఋణమాఫీ జరిగేది. మనకి తెలిసినంతవరకు, మొదటిసారి ఋణమాఫీ చేసిన వారు లగాషు రాజులైన ఎన్మెటెనా, ఉరుకాగినాలు. జరిగిన కాలం క్రీ.పూ 2400–2350లో. హడ్సన్ ప్రకారం ఈ అప్పులు పేరుకుపోతే సన్నకారు రైతులు భూములన్నా కోల్పోతారు లేక వెట్టిచాకిరీలో చిక్కుకుంటారు. వీటిలో ఏది జరిగినా యుద్ధానికి సైనికబలం తగ్గుతుంది. అలా జరగకుండా ఉండేందుకే ఈ మాఫీలు.<ref name = debt/>
===సైన్యం ===
[[File:Standard of Ur chariots.jpg|thumb|సుమారు క్రీ.పూ 2600 నాటి ఉర్ కేతనముపై చెక్కబడ్డ తొలినాటి రథాలు.]]
[[File:Stele of Vultures detail 01-transparent.png|thumb|రాబందుల ఫలకముపై చెక్కబడ్డ యుద్ధ అమరికలు. సుమేరు రాజు ఎన్నాటుం నేతృత్వంలో ఫాలాంక్స్ అను యుద్ధ వ్యూహములో అమరి ఉన్న సైనికులు.]]
[[File:Silver model of a boat, tomb PG 789, Royal Cemetery of UR, 2600-2500 BCE.jpg|thumb|నాటి పడవ యొక్క వెండి నమూనా. క్రీ.పూ 2600–2500 నాటిది. ఉర్ రాచశ్మశానములో 789వ వ్యక్తిగత సమాధిలో దొరికింది.]]
సుమేరు నగర-రాజ్యాల మధ్య 2000 ఏళ్ళ పాటుగా జరిగిన దాదాపు ఎడతెరపి లేని పోరాటాలు అక్కడ యుద్ధ పద్ధతులూ, సాంకేతికతా అభివృద్ధి చెందేందుకు దోహదపడచడాయి.<ref>Roux, Georges (1992), "Ancient Iraq" (Penguin)</ref>గ్రంథస్థమైన మొదటి యుద్ధము లగాషూ, ఉమ్మా రాజ్యాల మధ్య సుమారు క్రీ.పూ 2450లో జరిగిన పోరాటము. ఇది రాబందుల శిలాశాసనము పైన చెక్కబడింది. దీనిలో పదాతి దళాలకు లగాషు రాజు నాయకత్వము వహించడము మనము చూడవచ్చు. ఈ పదాతి దళం ఈటెలూ, దీర్ఘచతుస్రాకారపు డాలుతో సన్నద్దమయ్యి, రాగి శిరస్త్రాణాలను ను ధరించి, ఉన్నట్లుగా చెక్కబడి ఉంది. ఈ శాసనములో వీరందరూ ఫాలాంక్స్ వంటి ఒక అమరికలో నిలబడినట్లు తెలుస్తోంది. ఇలాంటి వ్యూహనిర్మాణానికి శిక్షణా, క్రమశిక్షణా అవసరము కనుక, సుమేరులో సుశిక్షితులైన సైనిక బలగము ఉండేదని తెలుస్తోంది.<ref>Winter, Irene J. (1985). "After the Battle is Over: The 'Stele of the Vultures' and the Beginning of Historical Narrative in the Art of the Ancient Near East". In Kessler, Herbert L.; Simpson, Marianna Shreve. Pictorial Narrative in Antiquity and the Middle Ages. Center for Advanced Study in the Visual Arts, Symposium Series IV 16. Washington, DC: National Gallery of Art. pp. 11–32. {{ISSN|0091-7338}}</ref>
సుమేరు సైన్యం ఒనేజర్లను పూన్చిన బళ్ళను రథాలుగా వాడేది. ఈ తొలినాటి రథాలు యుద్ధములో వాడేందుకు తరువాతి కాలపు వాటంత అనువైనవి కావు. కొంతమంది ఈ రథాలు ప్రధానంగా రవాణాకు వాడేవారని సూచించారు. ఐతే ఈ రథాల్లోని పరివారము గొడ్డళ్ళూ, ఈటెలూ పూని ఉండేవారని తెలుస్తోంది. రథాలకు నాలుగు లేదా రెండు చక్రాలు ఉండేవి. నాలుగు ఒనేజర్లు పూన్చబడ్డ వీటికి ఇద్దరు సారథులుండేవారు. ఇక రథము యొక్క బండిగా చెకడాబండి ఉండేది. బండి చక్రాలకు మూడు భాగాలుండేవి; మధ్యలో దిండూ, చుట్టూ దాకళ్ళూ, వాటిని చుట్టేస్తూ బయటన ఒక కమ్మి. అలాగే బండికి నేత జల్ల ఉండేది.
సుమేరు నగరాలకు రక్షణ ప్రాకారాలు ఉండేవి. నగర-రాజ్యాల మధ్య యుద్ధాలు ఎక్కువగా ముట్టుకోళ్ళ యుద్ధాలు. ఐతే ఆనాటి మట్టి ఇటుకల గోడలు కొందరు శత్రువులను అడ్డుకోగలిగాయి.
===సాంకేతిక పరిజ్ఞానం ===
సుమేరుల సాంకేతిక పరిజ్ఞానానికి ఉదాహరణలు: చక్రం, శరాకార లిపీ, అంకగణితం, రేఖాగణితము, నీటిపారుదల వ్యవస్థలు, పడవలు, చాంద్ర-సౌరమాన కాలగణనము, కంచు, జంతుతోలు, రంపం, ఉలి, సుత్తి, పిడిసాన, కళ్ళెం, మేకులు, గుండుసూదులు, ఉంగరాలు, తవ్వుకోలా, గొడ్డలి, కత్తులు, ఈటెలు, బాణములు, బాణం ములుకులు, ఖడ్గం, బంక, నీటితిత్తి, సంచి, కవచం, అంబులపొది, యుద్ధ రథాలు, ఒర, బూట్లు, చెప్పులు, పంట్రకోల, బీరు.
సుమేరులకు మూడు రకాల పడవలు ఉండేవి:
* మొదటి రకము తెరచాప పడవలు. జుట్టుతో కుట్టబడ్డ వీటిని క్లింకర్ పద్ధతిలో తయారు చేసేవారు. నీరు లోపలికి ఇంకకుండా మట్టి తైలపు పూత పూసేవారు.
* జంతు తోలూ, రెల్లు గడ్డితో చేసిన తోలు పడవలు రెండో రకము
* తెడ్డు నౌకలు మూడో రకము. వీటిని చెక్క తెడ్లతో నడుపుతారు. కొన్నిసార్లు ఇవి రాదారి పడవలుగా వాడబడేవి—అనగా తీరం వెంబడి నడుస్తున్న జనాలూ, జంతువులచే ప్రవాహానికి ఎదురు లాగబడేవి.
==వారసత్వం ==
[[File:Sumer map.jpg|thumb|సుమేరు పటము]]
ఇప్పటి వరకూ జరిగిన పరిశోధనల ప్రకారము చక్రవాహనాల వాడకము క్రీ.పూ 4 వ సహస్రాబ్ది మధ్యభాగములో మొదలైంది. దాదాపు ఒకేసారి మూడు వేర్వేరు సమాజాల్లో వీటి మొదటి వాడకము కనిపిస్తోంది. అవీ మెసొపొటేమియా, ఉత్తర కాకసస్ (మైకాప్ సంస్కృతి), మధ్య ఐరోపాలు. చక్రం కనుగొన్న మొదట్లో దాన్ని కుమ్మరి చక్రంగా వాడారు. నెమ్మదిగా వాహనాలకూ, కర్మాగారాలకూ దీని వాడకము విస్తరించింది. పరిష్కృత లిపుల్లో ఈజిప్టు గూఢచిత్ర లిపి తరువాత అతి పురాతనమైనది సుమేరు శరాకార లిపి (దానికంటే పురాతనమైన జియాహూ గుర్తులు, టార్టరియా పలకలు వంటివాటిపై అనేక వివాదాలు ఉన్నాయి). సుమేరులు మొట్టమొదటి ఖగోళ శాస్త్రవేత్తలలో ఒకరు. వీరు నక్షత్రాలను నక్షత్ర సముదాయాలుగా విభజించారు. ఈ సముదాయాలలో చాలా వాటిని పురాతన గ్రీకులు కూడా గుర్తించారు. కొన్ని సముదాయాలు నేటి రాశి చక్రములో కూడా వాడుకలో ఉన్నాయి.<ref name="Thompson">{{cite web |author=Gary Thompson |url=http://members.optusnet.com.au/~gtosiris/page11-4.html |title=History of Constellation and Star Names |publisher=Members.optusnet.com.au |access-date=2012-03-29 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120821025411/http://members.optusnet.com.au/~gtosiris/page11-4.html |archive-date=2012-08-21 }}</ref>{{Unreliable source?|failed=y|date=March 2012}} కంటికి కనిపించే ఐదు గ్రహాల గురించి కూడా వారికి తెలుసు.<ref name="SumerFAQ2">{{cite web |url=http://www.sumerian.org/sumerfaq.htm#s39 |title=Sumerian Questions and Answers |publisher=Sumerian.org |accessdate=2012-03-29 |website= |archive-url=https://web.archive.org/web/20120414150755/http://www.sumerian.org/sumerfaq.htm#s39 |archive-date=2012-04-14 |url-status=dead }}</ref>
వారు ఒక ప్రత్యామ్నాయ బేస్ 10, బేస్ 6 తో ఒక మిశ్రమ రేడిక్స్ వ్యవస్థతో సహా అనేక విభిన్న సంఖ్యా వ్యవస్థలను ఉపయోగించి అంకగణితం అభివృద్ధి చేసారు. సుమేరు, బాబిలోనియాలో ఈ సెక్స్మేసిమల్ సిస్టమ్ ప్రామాణిక సంఖ్యా వ్యవస్థగా మారింది. వీరు సైనిక నిర్మాణాలను (యుద్ధ వ్యూహాలను) కనుగొని ఉండవచ్చు. సైనికులను అంగాలుగా విభజించే పద్ధతిని కనుగొన్నారు. వీరి సైనిక అంగాలు: పదాతి, అశ్వికదళం, విలుకాండ్రు. వారు మొట్టమొదటిగా న్యాయ వ్యవస్థ, పరిపాలనా వ్యవస్థలను క్రోడీకరించి అభివృద్ధి చేశారు. వీరి వ్యవస్థ న్యాయస్థానాలు, కారాగారాలూ, ప్రభుత్వ కవిలెలతో సంపూర్ణంగా ఉండేది. మొట్టమొదటి నగర రాజ్యాలు సుమేరులో వెలిసాయి. ఐతే ఆధునిక సిరియా, లెబనన్ ప్రాంతాల్లో కూడా అదే సమయానికి నగర రాజ్యాల లాంటి వ్యవస్థలు ఏర్పడ్డాయి. శరాకార లిపి తయారుచేసాక కొన్ని శతాబ్దాల పాటు దాన్ని అప్పులూ, జమా ఖర్చుల లెక్కలకే వాడేవారు. నెమ్మదిగా సుమారు క్రీ.పూ. 2600 నాటికి సందేశాలు, వర్తమానాలు, చరిత్ర, కథలూ, గణితం, ఖగోళ విశేషాలూ, ఇతర విషయాలను లిపిని ఉపయోగించి నమోదు చేయడము మొదలైంది. వ్రాత సమాజములో వ్యాప్తి చెందడముతో, గ్రామ దేవాలయాల నిర్వహణలో మొట్టమొదటి బడులు ఏర్పడ్డాయి.
==ఇవి కూడా చూడండి==
* [[:en:History of Iraq|ఇరాక్ చరిత్ర]]
* [[:en:History of writing numbers|అంకము]]
* [[:en:Ancient Mesopotamian units of measurement|ప్రాచీన మెసొపొటేమియాలో కొలమానాలు]]
* [[:en:Ancient Mesopotamian religion|ప్రాచీన మెసొపొటేమియా యొక్క మత సంప్రదాయాలు]]
* [[:en:Indus-Mesopotamia relations|సింధూ-మెసొపొటేమియాల మధ్య సంబంధాలు]]
==గమనికలు==
<references group="గమనిక"/>
==మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
==మరింత సమాచారము కోసము==
{{refbegin|35em}}
* Ascalone, Enrico. 2007. ''Mesopotamia: Assyrians, Sumerians, Babylonians (Dictionaries of Civilizations; 1)''. Berkeley: University of California Press. {{ISBN|0-520-25266-7}} (paperback).
* Bottéro, Jean, André Finet, Bertrand Lafont, and George Roux. 2001. ''Everyday Life in Ancient Mesopotamia''. Edinburgh: Edinburgh University Press, Baltimore: Johns Hopkins University Press.
* Crawford, Harriet E. W. 2004. ''Sumer and the Sumerians''. Cambridge: Cambridge University Press.
* Leick, Gwendolyn. 2002. ''Mesopotamia: Invention of the City''. London and New York: Penguin.
* Lloyd, Seton. 1978. ''The Archaeology of Mesopotamia: From the Old Stone Age to the Persian Conquest''. London: Thames and Hudson.
* Nemet-Nejat, Karen Rhea. 1998. ''Daily Life in Ancient Mesopotamia''. London and Westport, Conn.: Greenwood Press.
* {{cite book|last1=Kramer|first1=Samuel Noah|title=Sumerian Mythology: A Study of Spiritual and Literary Achievement in the Third Millennium B.C.|url=https://archive.org/details/sumerianmytholog0000kram|date=1972|publisher=University of Pennsylvania Press|location=Philadelphia|isbn=978-0-8122-1047-7|edition=Rev.}}
* Roux, Georges. 1992. ''Ancient Iraq'', 560 pages. London: Penguin (earlier printings may have different pagination: 1966, 480 pages, Pelican; 1964, 431 pages, London: Allen and Urwin).
* Schomp, Virginia. ''Ancient Mesopotamia: The Sumerians, Babylonians, and Assyrians''.
* ''Sumer: Cities of Eden (Timelife Lost Civilizations)''. Alexandria, VA: [[:en:Time Life|Time-Life Books]], 1993 (hardcover, {{ISBN|0-8094-9887-1}}).
* [[Leonard Woolley|Woolley, C. Leonard]]. 1929. ''[https://www.fadedpage.com/books/20170924/html.php The Sumerians]''. Oxford: Clarendon Press.
{{refend}}
tm77tipekfu9tvs53z4rekshop0ccmc
3620449
3620443
2022-08-11T09:17:15Z
Inquisitive creature
49670
/* సంస్కృతి */ లింకులు చేర్చబడ్డాయి
wikitext
text/x-wiki
{{Ancient history}}
సుమేరు <ref group="గమనిక"></ref>
[[నాగరికత]] [[తామ్ర శిలా యుగం]], మొదటి [[కంచుయుగం|కంచు యుగ]] కాలాల్లో, సుమారు క్రీ.పూ. 5–6 సహస్రాబ్దుల్లో, దక్షిణ [[మెసొపొటేమియా]] (ఆధునిక దక్షిణ-మధ్య [[ఇరాక్]]) ప్రాంతములో మొదలైంది. ఇది మెసొపొటేమియాలోని నాగరికతల్లో మొదటిది. [[సింధు లోయ నాగరికత|సింధూ నాగరికత]], [[:en:Ancient Egypt|ప్రాచీన ఈజిప్టు]], [[:en:Elam|ఈలము]], [[:en:ancient china|ప్రాచీన చైనా]], [[:en:Minoan civilization|మనోవు నాగరికత]], [[:en:Caral-Supe civilization|కారలు నాగరికత]]లతో పాటు [[:en:Cradle of civilization|ప్రపంచంలోని మొట్టమొదటి నాగరికతలలో]] ఇది కూడా ఒకటి. [[:en:Tigris|టైగ్రిసూ]], [[యూఫ్రటీస్|యూఫ్రెటీసు]] లోయలలో నివసించిన సుమేరు రైతులు ధాన్యం, ఇతర పంటలను విస్తారంగా సాగుచేసారు. ఆ పంట మిగులు వారు పట్టణావాసాలు ఏర్పరిచేందుకు దోహదపడింది. క్రీ.పూ 3000 నాటికీ [[:en:Proto-writing|ఆదిలేఖన పద్ధతులు]] ఈ నాగరికతలో కనిపిస్తాయి. ఈ నాగరికత యొక్క అత్యంత పురాతన రచనలు [[:en:uruk|ఉరుక్]], [[:en:Jemdet Nasr|జెమ్డేట్ నస్ర్]] నగరాలలో లభించాయి. ఇవీ క్రీ.పూ 3500–3000 నాటివి.
==ఉచ్చారణ==
సుమేరు అనే పదాన్ని బ్రిటిష్ ఆంగ్లములో సూమర్ (రకారము పలుకబడదు. సూమహ్కీ సూమర్కీ మధ్యస్థంగా ఉంటుంది. ([[Help:IPA/English|/ˈsuːmər/]])) అని పలుకగా, అమెరికా వారు సూమఱ్(దాదాపుగా) అని పలుకుతారు. భారతీయ ఆంగ్ల ఉచ్ఛారణలో సుమేరు కీ సుమాహ్కీ మధ్యస్థంగా పలుకబడుతుంది.
==పుట్టుపూర్వోత్తరాలు==
సుమేరు లో సుమారు క్రీ.పూ. 5500–4000 మధ్యన మనుషులు స్థిరనివాసాలు ఏర్పర్చుకున్నారని చరిత్రకారుల అంచనా. వీరు [[:en: Western Asia|పశ్చిమాసియా]] వాసులయ్యుండొచ్చు. పట్టణాలూ, నదులూ, వృత్తులకు ఉన్న పేర్ల ఆధారంగా వీరు సుమేరు భాష మాట్లాడేవారని తెలుస్తోంది. ఈ భాష [[:en:language isolate|ఏ కుటుంబానికీ చెందినది కాదు]]. తరువాతి సెమిట భాషల వలె కాక ఇది ఒక అగ్లూటినేటివ్ లాంగ్వేజ్ ({{ill|agglutinative language|en}}).
<ref>{{Cite web|url=http://oi.uchicago.edu/OI/MUS/ED/TRC/MESO/writing.html|title=Ancient Mesopotamia. Teaching materials|publisher=Oriental Institute in collaboration with Chicago Web Docent and eCUIP, The Digital Library|access-date=5 March 2015}}</ref><ref>
[http://www.metmuseum.org/toah/hd/ubai/hd_ubai.htm "The Ubaid Period (5500–4000 B.C.)" In Heilbrunn Timeline of Art History. Department of Ancient Near Eastern Art. The Metropolitan Museum of Art, New York (October 2003)]</ref><ref>[https://www.britishmuseum.org/explore/highlights/articles/u/ubaid_culture.aspx "Ubaid Culture", The British Museum]</ref><ref>[http://oi.uchicago.edu/pdf/saoc63.pdf "Beyond the Ubaid", (Carter, Rober A. and Graham, Philip, eds.), University of Durham, April 2006]</ref>
[[File:Blau Monuments (front).jpg|thumb|upright=1.5|[[:en:Blau Monuments|బ్లౌ స్మారక చిహ్నాలు]]. ప్రస్తుతం బ్రిటిష్ సంగ్రహశాలలో ఉన్న ఇవి జెమ్డెట్ నస్ర్ కాలంలో క్రీ.పూ 3100–2700 మధ్యలో చెక్కబడినవి. వీటిలో ఆ కాలం నాటి సుమేరుల బొమ్మలూ అలాగే ఆదిమ శరాకార లిపిలో ఉన్న గుర్తులూ కనిపిస్తాయి.]]
ఐతే [[:en:North Africa|ఉత్తర ఆఫ్రికా]]లోని అలనాటి [[:en:African humid period|పచ్చటి సహారా]]లో నివసించిన వారే [[మధ్యప్రాచ్యం|మధ్యప్రాచ్యము]]లోని సుమేరుకు వలస వచ్చి అక్కడ వ్యవసాయాన్ని వ్యాపింపజేసారని మరికొందరి పరిశోధకుల వాదన.<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=MJWcSRSz9wEC&pg=PA22|title=Prehistoric Iberia: Genetics, Anthropology, and Linguistics : [proceedings of an International Conference on Prehistoric Iberia : Genetics, Anthropology, and Linguistics, Held November 16–17, 1998, in Madrid, Spain]|last1=Arnaiz-Villena|first1=Antonio|last2=Martínez-Laso|first2=Jorge|last3=Gómez-Casado|first3=Eduardo|date=2000|publisher=Springer Science & Business Media|isbn=978-0-306-46364-8|pages=22}}</ref> కానీ వ్యవసాయము మొదట [[:en:Fertile Crescent|ఫెర్టైల్ క్రిసెంట్]]లో<ref group="గమనిక">అనువాదము=సారవంతమైన నెలవంక. ఆ నేల నెలవంక ఆకారములో ఉన్నందున ఈ పేరు వచ్చినది</ref>మొదలైందని బలమైన ఆధారాలున్నందున ఈ పరికల్పనకు పెద్దగా మద్దతు లభించలేదు.<ref name="Genomic insights into the origin of">{{cite journal |last1=Lazaridis |first1=I. |last2=Nadel |first2=D. |last3=Rollefson |first3=G. |title=Genomic insights into the origin of farming in the ancient Near East |journal=Nature |date=2016 |volume=536 |issue=7617 |pages=419–424 |doi=10.1038/nature19310 |pmid=27459054 |url= |pmc=5003663 |bibcode=2016Natur.536..419L }}</ref> ప్రత్యేకించి సుమేరులను గూర్చి చెప్పనప్పటికీ, 2016లో లౙారిడిస్ బృందము మధ్యప్రాచ్యములోని సెమిట సంస్కృతి మొదలవ్వడానికి ముందు నివసించిన వారిలో, ముఖ్యంగా [[:en:Natufian culture|నాటూఫుల్లో]], [[:en:Haplogroup E-M215 (Y-DNA)|కొంత ఉత్తర ఆఫ్రికా సంతతి]] ఉందని ప్రతాపాదించారు. వీరు నాటూఫులూ, [[:en:Pre-Pottery Neolithic|ప్రీ పోటరీ నియోలిథిక్ కాలపు]] వారి పై జన్యు పరిశోధనలు చేసి, ఈ నిర్ణయానికి వచ్చారు.<ref name="Genomic insights into the origin of"/><ref>"Craniometric analyses have suggested an affinity between the Natufians and populations of north or sub-Saharan Africa, a result that finds some support from Y chromosome analysis which shows that the Natufians and successor Levantine Neolithic populations carried haplogroup E, of likely ultimate African origin, which has not been detected in other ancient males from West Eurasia. However, no affinity of Natufians to sub-Saharan Africans is evident in our genome-wide analysis, as present-day sub-Saharan Africans do not share more alleles with Natufians than with other ancient Eurasians" (తెలుగు అనువాదము: కపాలమాపన విశ్లేషణల్లో నాటూఫులకూ, ఉత్తర సహారా అలాగే సహారాకు దక్షిణాన ఉండే వారితో కూడా జన్యు సంబంధాలుండే అవకాశముందని తెలిసింది. పురుష వర్ణగ్రాహక విశ్లేషణలు కూడా నాటూఫులూ, వారి వారసులైన నవీన శిలా యుగపు లెవాంటు సమాజాల్లో ఆఫ్రికా సంతతికి చెందిన యుగ్మ వికల్పాలు ఉన్నట్లుగా తేల్చాయి. ఈ వికల్పములు పడమటి యురాసియుల్లో లేవు. కానీ మా విశ్లేషణల్లో సహారాకు దక్షిణాన ఉండే ఆధునిక ఆఫ్రికా వాసులకు, నాటూఫులతో ఇతర యురాసియులకంటే దగ్గరి జన్యు సంబంధములున్నాయనడానికి ఆధారాలేమీ లభించలేదు.) in {{Cite journal|last1=Reich|first1=David|last2=Pinhasi|first2=Ron|last3=Patterson|first3=Nick|last4=Hovhannisyan|first4=Nelli A.|last5=Yengo|first5=Loic|last6=Wilson|first6=James F.|last7=Torroni|first7=Antonio|last8=Tönjes|first8=Anke|last9=Stumvoll|first9=Michael|date=August 2016|title=Genomic insights into the origin of farming in the ancient Near East|journal=Nature|volume=536|issue=7617|pages=419–424|doi=10.1038/nature19310|pmid=27459054|pmc=5003663|issn=1476-4687|bibcode=2016Natur.536..419L}}</ref> ఇది కాక 2013లో నాలుగు సుమేరు అస్థిపంజరాల నుండి సేకరించిన డి.ఎన్.ఎ నమూనాలపై జన్యు విశ్లేషణ పరీక్షలు జరుపగా, వారికీ సింధు నాగరికత వారికీ సారూప్యతలున్నట్లు తెలిసింది. పురాతన [[:en:Indus–Mesopotamia relations|సింధూ-మెసొపొటేమియా సంబంధాల]] వల్ల ఇది జరిగి ఉండవచ్చు.<ref name="EBA">{{cite journal |last1=Płoszaj |first1=Tomasz |last2=Chaubey |first2=Gyaneshwer |last3=Jędrychowska-Dańska |first3=Krystyna |last4=Tomczyk |first4=Jacek |last5=Witas |first5=Henryk W. |title=mtDNA from the Early Bronze Age to the Roman Period Suggests a Genetic Link between the Indian Subcontinent and Mesopotamian Cradle of Civilization |journal=PLOS ONE |date=11 September 2013 |volume=8 |issue=9 |pages=e73682 |doi=10.1371/journal.pone.0073682 |pmid=24040024 |language=en |issn=1932-6203|pmc=3770703 |bibcode=2013PLoSO...873682W |doi-access=free }}</ref> ఇవికాక సుమేరులలో [[:en:Hurrians|హరియులూ]], ఇంకా [[:en:Urartu|ఉరాట్యుల]] సంతతి కూడా ఉందనడానికీ, తద్వారా వీరు [[:en:Caucasus|కోకసస్]] నుండి వలస వచ్చారనీ చెప్పేందుకు కూడా ఆధారాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=Sumerians had connections with the Caucasus|url=https://scientificrussia.ru/articles/shumery-imeli-svjazi-na-kavkaze|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20210415032734/https://scientificrussia.ru/articles/shumery-imeli-svjazi-na-kavkaze|archive-date=2021-04-15|access-date=|website=|publisher=scientificrussia}}</ref><ref>{{Cite web|last=|first=|year=2014|title=Lexical Matches between Sumerian and Hurro-Urartian: Possible Historical Scenarios|url=https://cdli.ucla.edu/pubs/cdlj/2014/cdlj2014_004.html|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=|website=|publisher=Cuneiform Digital Library Journal}}</ref><ref>{{Cite book|last=|first=|title=The Diversity of the Chechen culture: from historical roots to the present|url=https://unesdoc.unesco.org/ark:/48223/pf0000186004|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=|website=|year=2009|publisher=UNESCO|page=14|isbn=978-5-904549-01-5}}</ref>
సుమేరులకు ముందు ఈ ప్రాంతములో నివాసమున్న ఆది మానవులని [[:en:Proto-Euphratean language|ప్రోటో-యూఫ్రెటీయన్స్]] లేదా ఉబైడులుగా పిలుస్తారు.<ref name="britannica">{{cite web| url= http://www.britannica.com/EBchecked/topic/573176/Sumer |title=Sumer (ancient region, Iraq) |publisher= Britannica.com | work=Britannica Online Encyclopedia |accessdate=2012-03-29}}</ref>
ఉత్తర మెసొపొటేమియా [[:en:samarra culture|సామర్రా సంస్కృతి]] వారి నుండి వీరు ఉద్భవించారని సిద్ధాంతీకరించారు.<ref>{{Cite book | url = https://books.google.com/?id=dWuQ70MtnIQC&pg=PA51&dq=samarra+culture#v=snippet&q=%22As%20the%20Samarra%20culture%20spread%20south%2C%20it%20evolved%20into%20the%20Ubaid%20culture%22&f=false | title = Cities, Change, and Conflict: A Political Economy of Urban Life | isbn = 978-0495812227 | author1 = Kleniewski | first1 = Nancy | last2 = Thomas | first2 = Alexander R | date = 2010-03-26}}</ref><ref>{{Cite book | url = https://books.google.com/?id=tupSM5y9yEkC&pg=PA139&dq=samarra+culture#v=onepage&q=%22cultural%20descendants%20of%20the%20originating%20Samarran%20culture%22&f=false | title = The Near East: Archaeology in the "Cradle of Civilization" | isbn = 978-0415047425 | author1 = Maisels | first1 = Charles Keith | year = 1993}}</ref><ref>{{Cite book | url = https://books.google.com/?id=i7_hcCxJd9AC&pg=PA147&dq=ubaid+samarra#v=snippet&q=%22Ubaid%200%20is%20thus%20clearly%20derived%20from%20the%20earliest%20culture%20to%20move%20into%20lower%20mesopotamia%2C%20the%20Samarra%22&f=false | title = Early Civilizations of the Old World: The Formative Histories of Egypt, the Levant, Mesopotamia, India and China | isbn = 978-0415109765 | author1 = Maisels | first1 = Charles Keith | year = 2001}}</ref><ref>{{Cite book | url = https://books.google.com/?id=zmvNogJO2ZgC&pg=PA505&dq=samarra+culture#v=onepage&q=%22similar%20to%20those%20of%20the%20ubaid%20period%22&f=false | title = A dictionary of archaeology | isbn = 978-0631235835 | author1 = Shaw | first1 = Ian | last2 = Jameson | first2 = Robert | year = 2002}}</ref> సుమేరులు ఎన్నడూ ఉబైడుల గురించి ప్రస్తావించ లేదు కానీ వీరే సుమేర్లోని మొట్టమొదటి నాగరిక శక్తి అని అనేక ఆధునిక పరిశోధకుల అభిప్రాయం. వారు చిత్తడి నేల నుండి నీటిని బయటకు పారించి [[వ్యవసాయం|వ్యవసాయానికి]] అనువుగా మలిచారు, వాణిజ్యం అభివృద్ధి చేసి, [[చేనేత|నేతపనీ]], [[:en:Leather crafting|తోలుపని]], [[లోహక్రియ| లోహపు పని]], [[:en:Masonry|తాపీపనీ]], [[మృణ్మయ పాత్రలు| మృణ్మయకళలలో]] నైపుణ్యం సాధించారు.<ref name="britannica" />
[[File:Enthroned King of Ur.jpg|thumb|upright=1.5|ఇది సుమారు క్రీ.పూ 2600లో చెక్కబడ్డ [[:en:Standard of Ur|ఉర్ కేతనం]]. ఇందులో పరిచారకుల మధ్యన సింహాసనం పై కూర్చున్న [[:en:Ur|ఉర్]] రాజును మనం చూడవచ్చు. ఇతడు [[:en:Ur-Pabilsag|ఉర్-పబిల్సాగ్]] అయ్యుంటాడని శాస్త్రీయ అంచనా.]]
కొంతమంది పరిశోధకులు మాత్రము ప్రోటో-యూఫ్రెటియన్ భాష నుండి సుమేరు భాష వచ్చిందనే సిద్ధాంతముతో విభేదిస్తారు. అలాగే మరొక భాష ప్రభావము సుమేరు భాషపై ఉందనే ([[:en:Substratum (linguistics)|substrate effect]]) సిద్ధాంతముతో కూడా వీరు ఏకీభవించరు. [[వేట|వేటాడటమూ]], [[:en:Fishing|చేపలు పట్టడమూ]] జీవనాధారాలుగా అరేబియా సముద్రానికి [[:en:Eastern Arabia|తూర్పున]] తీర ప్రాంతాల్లోనూ, చిత్తడి నేలల్లోనూ కొందరు జనాలుండేవారు. రెండు వైపులా చదును చేయబడ్డ పనిముట్ల వాడకము వీరి ప్రత్యేకత. వీరి భాషే సుమేరు భాష అని ఈ విభేదించే వర్గాల వారి అభిప్రాయము.<ref>Margarethe Uepermann (2007), "Structuring the Late Stone Age of Southeastern Arabia" (Arabian Archaeology and Epigraphy Arabian Archaeology and Epigraphy Volume 3, Issue 2, pp. 65–109)</ref> చరిత్ర గ్రంథస్తమవ్వడమనే ప్రక్రియ సుమేరు నాగరికత ఏర్పడ్డ చాలా కాలానికి మొదలైంది. తొట్టతొలి లిఖితపూర్వక చరిత్ర [[:en:Enmebaragesi|ఎన్మెబరగేసీ]] కాలములోనిది (అంటే ఆదివంశపు కాలము). [[:en:Last Glacial Period|మంచు యుగం]] చివరిలో వరదల్లో మునిగిపోక ముందు తూర్పు అరేబియా ప్రాంత (నేటి పర్షియా గల్ఫ్ ప్రాంతం) తీరాన సుమేరులు నివసించేవారని [[:en:Juris Zarins|జురిస్ ౙరిఞ్శ]] అభిప్రాయము.<ref>{{cite journal |last=Hamblin |first=Dora Jane |date=May 1987 |title=Has the Garden of Eden been located at last? |url=http://www.theeffect.org/resources/articles/pdfsetc/Eden.pdf |format=PDF |journal=Smithsonian Magazine |volume=18 |issue=2 |pages= |doi= |accessdate=8 January 2014 |url-status=dead |archiveurl=https://web.archive.org/web/20140109135715/http://www.theeffect.org/resources/articles/pdfsetc/Eden.pdf |archivedate=9 January 2014 |df= }}</ref>
సుమేరు నాగరికత ఉరుక్ కాలం (క్రీ.పూ.4 వ సహస్రాబ్ది) లో ప్రారంభమై, జెమ్డిట్ నస్ర్, ఆది వంశపు కాలాల వరకు కొనసాగింది.
క్రీ.పూ. 3 వ సహస్రాబ్దిలో సుమేరు, అకేడు భాషలు ఒకదాని వలన మరొకటి ప్రభావితమయ్యాయి. పదజాలమూ, వ్యాకరణమూ, ఉచ్చారణా వంటి అన్ని అంశాల్లోనూ ఈ పరస్పర ప్రభావాన్ని గమనించవచ్చు. కనుక ఈ రెండు భాషలనూ శ్ప్రాఖ్బుంట్ ({{ill|Sprachbund|en}}-భౌగోళిక దగ్గరితనము కారణంగా పరస్పర ప్రభావానికి గురైన భాషలు)గా చెప్పవచ్చు.<ref name="Deutscher">{{cite book|title=Syntactic Change in Akkadian: The Evolution of Sentential Complementation|author=Deutscher, Guy|authorlink=Guy Deutscher (linguist)|publisher=[[Oxford University Press|Oxford University Press US]]|year=2007|isbn=978-0199532223|pages=20–21|url=https://books.google.com/books?id=XFwUxmCdG94C}}</ref>
సుమారు క్రీ.పూ 2270లో ([[:en:chronology of the ancient Near East|కురచ కాలవృత్తాంతము ప్రకారము]]) వాయువ్య దిశన అకేడు రాజుల ఆక్రమణ మొదలైంది. క్రమంగా సుమేరు మొత్తాన్నీ వారు స్వాధీనము చేసుకున్నారు. రాజ్యాధికారము సుమేరుల చేతి నుండి అకేడుల చేతిలోకి వచ్చింది. ఈ సమయములో సుమేరు భాష వాడుక తగ్గినప్పటికీ, అది [[:en:sacred language|ధార్మిక భాష]]గా కొనసాగింది. మరల సుమారు క్రీ.పూ. 2100–2000 నాటికి రాజ్యాధికారము సుమేరులైన ఉర్ మూడో రాజవంశము చేతికి వచ్చింది. శతాబ్దము పాటు కొనసాగిన వీరి పాలనలో కూడా అకేడు భాషే వాడుక భాషగా చెలామణీ అయ్యింది.<ref name="Leick, Gwendolyn 2003">Leick, Gwendolyn (2003), "Mesopotamia, the Invention of the City" (Penguin)</ref>
పెర్షియన్ గల్ఫ్ తీరంలోని సుమేరు నగరమైన ఎరిడు, [[:en:List of oldest continuously inhabited cities|ప్రపంచంలోని అతి పురాతన నగరాల్లో]] ఒకటిగా పరిగణించబడుతుంది. ఇక్కడ మూడు వేర్వేరు సంస్కృతుల కలయిక జరిగి ఉండవచ్చు. అవి:
# మట్టి ఇటుకల గుడిసెల్లో నివసిస్తూ, నీటిపారుదల మెళకువల పై పట్టు సాధించిన ఉబైడు రైతులు,
# నల్ల గుడారాలలో నివసిస్తూ గొర్రెలూ, మేకల మందలను కాచుకుంటూ బతికే సెమిట సంచార జాతీ
# చిత్తడి నేలల్లో పూరిళ్ళలో బ్రతికే మత్స్యకారులూ. ఈ మత్స్యకార గుంపే సుమేరుల పూర్వికులయ్యుండొచ్చు<ref name="Leick, Gwendolyn 2003"/>
==పేరు వెనుక చరిత్ర ==
{{multiple image|perrow=2|total_width=350|caption_align=center
| align = right
| direction =horizontal
| header=సుమేరులు
| image1 = Head of Gudea (Metropolitan Museum of Art).jpg
| image2 = Saĝ-gíg (cuneiforms).jpg
| footer=ఎడమ వైపు: సుమారు క్రీ.పూ 2150లో చెక్కబడ్డ సుమేరు రాజు [[:en:Gudea|గుడియా]] తల. కుడి వైపు: [[:en:Cuneiform|శరాకార లిపి]]లో వ్రాయబడ్డ సాంగ్ గిగ్ (𒊕𒈪). నల్ల తల గలవారు అని దీని అర్థం. ఇది సుమేరులు తమని తాము పిలుచుకున్న పేరు. మొదటిది తలకు పద సంజ్ఞ(తలకు సంకేత చిత్రమైన[[File:Saĝ (linear script, head).jpg|14px]]పదసంజ్ఞగా మారి ఇలా అయ్యింది- [[File:Saĝ (Sumero-Akkadian cuneiform, head).jpg|12px]]), రెండవది నలుపుకూ, రాత్రికీ సంజ్ఞ(సంకేత చిత్రం[[File:Gíg (linear script, night-black).jpg|14px]] నుండి వచ్చిన సంజ్ఞ- [[File:Gíg (Sumero-Akkadian cuneiform, night-black).jpg|12px]]).<ref name="DAF">{{cite book |last1=Foxvog |first1=Daniel A. |title=Elementary Sumerian Glossary |date=2016 |publisher=University of California at Berkeley |page=52 |url=https://cdli.ucla.edu/pubs/cdlp/cdlp0003_20160104.pdf}}</ref><ref name="PUSD">{{cite web |title=The Pennsylvania Sumerian Dictionary: saĝgiga[humankind] |url=http://psd.museum.upenn.edu/epsd/epsd/e4703.html |website=psd.museum.upenn.edu}}</ref><ref name="IMD">{{cite book |last1=Diakonoff |first1=I. M. |last2=D'I︠A︡konov |first2=Igor' Mik︠h︡aílovich |title=Early Antiquity |date=1991 |publisher=University of Chicago Press |isbn=978-0-226-14465-8 |page=72 |url=https://books.google.com/books?id=JSRAUIYENZoC&pg=PA72 |language=en}}</ref><ref name="GF">{{cite book |last1=Feuerstein |first1=Georg |last2=Kak |first2=Subhash |last3=Frawley |first3=David |date=2005 |title=The Search of the Cradle of Civilization: New Light on Ancient India |edition=Second Revised |publisher=Motilal Banarsidass Publishers |isbn=978-81-208-2037-1 |page=117 |url=https://books.google.com/books?id=wNlsRZh3rwgC&pg=PA117 |language=en}}</ref>}}
దక్షిణ మెసొపొటేమియాకు చెందిన సెమిటేతర భాషలు మాట్లాడే పురాతన నివాసుల భాషను, వారి తరువాత అక్కడ తూర్పు మెసొపొటేమియాలో స్థిరపడ్డ అకేడులు షుమేరు (𒋗𒈨𒊒-షుమేరు/శుమేరు/చుమేరు)<ref>{{cite web |title=emeĝir [SUMERIAN] |url=http://psd.museum.upenn.edu/epsd/epsd/e1283.html |website=The Pennsylvania Sumerian Dictionary |publisher=University of Pennsylvania Museum of Anthropology and Archaeology |access-date=14 July 2021}}</ref> అని పిలిచినందున సుమేరు అనే పదం పుటిందని భావిస్తున్నారు.<ref name="ANE29"/><ref>{{cite book |last1=Black |first1=Jeremy A. |last2=George |first2=A. R. |last3=Postgate |first3=J. N. |last4=Breckwoldt |first4=Tina |title=A Concise Dictionary of Akkadian |date=2000 |publisher=Otto Harrassowitz Verlag |isbn=978-3-447-04264-2 |page=384 |url=https://books.google.com/books?id=-qIuVCsRb98C&pg=PA384 |language=en}}</ref><ref>{{cite book |last1=Miller |first1=Douglas B. |last2=Shipp |first2=R. Mark |title=An Akkadian Handbook: Paradigms, Helps, Glossary, Logograms, and Sign List |date=1996 |publisher=Eisenbrauns |isbn=978-0-931464-86-7 |page=68 |url=https://books.google.com/books?id=27m3y6MNRzYC&pg=PA68 |language=en}}</ref> సుమేరులు తమ భాషను ఎమెగిర్గా పిలుచుకున్నారు.
సుమేరులు తమని తాము " సాంగ్ గిగ్/సాంగ్ గిగ్ గా " అని చెప్పుకున్నారు. దీనికి అర్థం "నల్ల-తల గల ప్రజలు."<ref name="ANE29"/><ref>"The origin of the Sumerians is unknown; they described themselves as the 'black-headed people'" {{cite book |last1=Haywood |first1=John |title=The Penguin Historical Atlas of Ancient Civilizations |date=2005 |publisher=Penguin |isbn=978-0-14-101448-7 |page=28 |url=https://books.google.com/books?id=xtjtAAAAMAAJ |language=en}}</ref><ref>{{cite book |last1=Diakonoff |first1=I. M. |title=Early Antiquity |date=2013 |publisher=University of Chicago Press |isbn=978-0-226-14467-2 |page=72 |url=https://books.google.com/books?id=JU8pegs94uoC&pg=PA72 |language=en}}</ref><ref>{{cite book |last1=Finer |first1=Samuel Edward |last2=Finer |first2=S. E. |title=The History of Government from the Earliest Times: Ancient monarchies and empires |date=1997 |publisher=Oxford University Press |isbn=978-0-19-820664-4 |page=99 |url=https://books.google.com/books?id=aEziNfjinnMC&pg=PA99 |language=en}}</ref> సుమేరు రాజు షుల్గీ/శుల్గీ/చుల్గీ తనను తాను నాలుగు పావు భాగాలకూ రాజుగా, నల్ల తల గల ప్రజలకు కాపరిగా చెప్పుకున్నాడు.<ref>"I am the king of the four quarters, I am a shepherd, the pastor of the "black-headed people (అనువాదము: నేను నాలుగు పావులకూ రాజును, నేను గొల్లవాడను, నల్ల తలగల జనాలకు కాపరిని"" in {{cite book |last1=Liverani |first1=Mario |title=The Ancient Near East: History, Society and Economy |date=2013 |publisher=Routledge |isbn=978-1-134-75084-9 |page=167 |url=https://books.google.com/books?id=0d1JAgAAQBAJ&pg=PA167 |language=en}}</ref> అకేడ్లు కూడా సుమేరులను అకేడు భాషలో 'నల్ల తల గల వారు' అనే అర్థము వచ్చే 'సల్మాత్ కక్కడీ' అనే పేరుతో పిలిచేవారు.<ref name="PUSD"/><ref name="IMD" />
అలాగే సుమేరులు వారి భూమిని కి- ఎన్-గిర్ ('స్థలం' + 'ప్రభువులు' + 'ప్రముఖులు')గా పిలుచుకున్నారని నాటి శాసనాలను బట్టి తెలుస్తోంది. దీని అర్థం "ఉన్నత ప్రభువుల ప్రదేశం".<ref name="ANE29">"The area in question (the extreme south of Mesopotamia) may now be called Sumer, and its inhabitants Sumerians, although these names are only English approximations of the Akkadian designations; the Sumerians themselves called their land Kengir, their language Emegir, and themselves Sag-giga, "black-headed ones. (అనువాదము: ఇక్కడ చర్చించబడుతున్న ఈ ప్రాంతమును (మెసొపొటేమియా దక్షిణ కొన) ఇక సుమేరని పిలవవచ్చు. అలాగే ఆ ప్రాంతపు వారిని సుమేరులుగా పిలవవచ్చు. ఐతే ఈ పేర్లు నాటి అకేడు పదాలకు అంగ్లీకరణలు మాత్రమే. సుమేరులు తమ ప్రాంతాన్ని కెంగిర్ అనీ, తమ భాషను ఎమెగిర్ అనీ తమను తాము సాంగ్-గిగా, అనగా నల్ల తల గాళ్ళు అనీ పిలుచుకున్నారు)" in {{cite book|title=The Ancient Near East|url=https://archive.org/details/ancientneareasth0000hall|author1=W. Hallo|author2=W. Simpson|publisher=New York: Harcourt, Brace, Jovanovich|year=1971|page=[https://archive.org/details/ancientneareasth0000hall/page/29 29]}}</ref><ref>{{cite book |last1=Toorn |first1=Karel van der |last2=Becking |first2=Bob |last3=Horst |first3=Pieter Willem van der |title=Dictionary of Deities and Demons in the Bible |date=1999 |publisher=Wm. B. Eerdmans Publishing |isbn=978-0-8028-2491-2 |page=32 |url=https://books.google.com/books?id=yCkRz5pfxz0C&pg=PA32 |language=en}}</ref><ref>{{cite book |last1=Edzard |first1=Dietz Otto |title=Sumerian Grammar |date=2003 |publisher=Brill |isbn=978-90-474-0340-1 |page=1 |url=https://books.google.com/books?id=HOx5DwAAQBAJ&pg=PA1 |language=en}}</ref>
అకేడు భాషలో ఈ సుమర్ పదము వ్యుత్పత్తి ఏమిటన్నది తెలియదు.<ref name="Nimrod">{{cite journal|title=Nimrod before and after the Bible|author=K. van der Toorn, P.W. van der Horst|journal=The Harvard Theological Review|year=Jan 1990| volume=83| issue=1| pages=1–29|doi=10.1017/S0017816000005502}}</ref> దక్షిణ మెసొపొటేమియాను హిబ్రూలో [[:en:Shinar|షైనార్ (శైనార్)]] అనీ, [[:en:Egyptian language|ఈజిప్టు భాష]]లో సింగ్ర్ అనీ, [[:en:Hittite|హిటైట్]]లో షన్హర్(ర) అనీ పిలుస్తారు. ఈ పదాలన్నీ సుమేరు పదంలో మార్పుల వల్ల వచ్చుండొచ్చు.<ref name="Nimrod"/>
==మెసపొటేమియా లోని నగర రాజ్యాలు ==
{{Further|{{ill|List of cities of the ancient Near East|en}}|{{ill|Geography of Mesopotamia|en}}}}
క్రీ.పూ. 4 వ సహస్రాబ్ది ఆఖరుకు సుమేరు అనేక స్వతంత్ర [[:en:city-state|నగర-రాజ్యాల]] సమాహారంగా ఉండేది. సరిహద్దు గుర్తులుగా కాలువలూ, సరిహద్దు రాళ్ళూ ఉండేవి. ప్రతి నగరం మధ్యలో ఆ నగర దేవత లేదా దేవునికి అంకితం చేయబడిన ఒక ఆలయం ఉంటుంది. ఈ నగర-రాజ్యాలూ పూజారి ఐన గవర్నరు ([[:en:Ensi (Sumerian)|ఎన్సీ]]) పాలనలో గానీ లేదా మతపరమైన కార్యకలాపాలతో మమేకవుతూ ఉండే రాజు ([[:en:Lugal|లుగల్]]) పాలనలో గానీ ఉండేవి.
{{multiple image|perrow=2|total_width=300|caption_align=center
| align = right
| direction =vertical
| header=అను ౙిగ్గురత్తూ, తెల్ల గుడీ
| image2 = The White Temple 'E at Uruk, 3500-3000 BCE.jpg
| image1 = White Temple ziggurat in Uruk.jpg
| footer=ఉరుక్లో ఉన్న అనూ ౙిగ్గురత్తూ, తెల్ల గుడీ. పిరమిడ్ ఆకృతిలో కట్టబడ్డ అను ౙిగ్గురత్తు క్రీ.పూ 4000 నాటిది. సుమారు క్రీ.పూ 3500లో దాని పైన తెల్ల గుడి కట్టబడింది.<ref>{{cite book |last1=Crüsemann |first1=Nicola |last2=Ess |first2=Margarete van |last3=Hilgert |first3=Markus |last4=Salje |first4=Beate |last5=Potts |first5=Timothy |title=Uruk: First City of the Ancient World |date=2019 |publisher=Getty Publications |isbn=978-1-60606-444-3 |page=325 |url=https://books.google.com/books?id=muCvDwAAQBAJ&pg=PT325 |language=en}}</ref> [[ఈజిప్టు పిరమిడ్లు|ఈజిప్టు పిరమిడ్లలో]] అత్యంత పురాతనమైనది సుమారు క్రీ.పూ 2600 నాటిది. వాటి ఆకృతికి ౙిగ్గురత్తులే ఆధారమయ్యుండొచ్చు.<ref>"The stepped design of the Pyramid of Zoser at Saqqara, the oldest known pyramid along the Nile, suggests that it was borrowed from the Mesopotamian ziggurat concept.(అనువాదము: నైలు నదీ తీరాన అత్యంత పురాతన పిరమిడ్ ఐన సక్కారాలోని జోసర్ పిరమిడ్ యొక్క శ్రేణీకృత నిర్మాణ శైలికి మెసొపొటేమియా ౙిగ్గురత్తుల నిర్మాణ శైలే ఆధారమయ్యుండొచ్చు.)" in {{cite book |last1=Held |first1=Colbert C. (University of Nebraska)|title=Middle East Patterns, Student Economy Edition: Places, People, and Politics |date=2018 |publisher=Routledge |isbn=978-0-429-96199-1 |page=63 |url=https://books.google.com/books?id=fOlgDwAAQBAJ&pg=PA63 |language=en}}</ref><ref>{{cite book |last1=Samuels |first1=Charlie |title=Ancient Science (Prehistory – A.D. 500): Prehistory-A.D. 500 |date=2010 |publisher=Gareth Stevens Publishing LLLP |isbn=978-1-4339-4137-5 |page=23 |url=https://books.google.com/books?id=0KQCscrPDgUC&pg=PA23 |language=en}}</ref>
}}
నగర-రాజ్యాలు:
* [[:en:Eridu|ఎరిదు]] (టెల్ అబు షహ్రెయిన్)
* [[:en:Bad-tibira|బాడ్-టిబిరా]] (బహుశా టెల్ అల్-మడైన్)
* [[:en:Larak|లారక్]] <sup>1<sup>
* [[:en:Sippar|సిప్పర్]] (టెల్ అబూ హబ్బహ్)
* [[:en:Shuruppak|షురుపక్]] (టెల్ ఫారా)
పై 5 నగరాలు జలప్రళయానికి ముందు అధికార కేంద్రాలుగా ఉండేవనీ, జలప్రళయము తరువాత ఆదివంశపు కాలము మొదలైందనీ సుమేరులు నమ్మేవారు.
ఇతర ప్రధాన నగర-రాజ్యాలు:
* ఉరుక్ (వార్క)
* కిష్ (టెల్ ఉహీమిర్, ఇన్గార్రా)
* ఉర్ (టెల్ అల్ ముకయార్)
* నిప్పూర్ (అఫాక్)
* లగష్ (టెల్ అల్ హిబా)
* గిర్సు (టెల్లో లేదా టెలోహ్)
* ఉమ్మా (టెల్ జోఖా)
* హమాౙీ <sup>1<sup>
* అడాబ్ (టెల్ బిస్మాయ)
* మారి (టెల్ హరిరి) <sup>2<sup>
* అక్షక్ <sup>1<sup>
* అక్కాడ్ <sup>1<sup>
* ఇసిన్ (ఇషాన్ అల్-బహ్రియాత్)
* లార్సా
({{sup|1}}సంబంధిత ఆధునిక ప్రదేశము తెలియరాలేదు)<br>
({{sup|2}}ఉత్తర మెసొపొటేమియాలోని సుదూర నగరము)
చిన్న నగరాలు (దక్షిణము నుండి ఉత్తరము వరకు వరసక్రమములో):
* కురా (టెల్ అల్ లాహ్మ్)
* జబాలా (టెల్ ఇబ్జీఖ్కు)
* కిసుర్రా (టెల్ అబు హతాబ్)
* మరాడ్ (టెల్ వన్నత్ ఎస్-సడుం)
* డిల్బాట్ (టెల్ ఎడ్-దెలిం)
* బోర్సిప్ప (బీర్స్ నిమ్రుడ్)
* కుతః (ఇబ్రాహీం చెప్పండి)
* డెర్ (అల్-బద్ర)
* ఎష్నన్న (టెల్ అస్మార్)
* నగర్ (టెల్ బ్రాక్) <sup>2<sup>
({{sup|2}}ఉత్తర మెసొపొటేమియాలోని సుదూర నగరము)
ఆగేడ్కు నైరుతి వైపున 330 కి.మీ (205 మైళ్ళ) దూరములో మారీ నగరము ఉండేది. ఇదీనూ, మారుమూల నగరమైన నగర్ను మినహాయిస్తే మిగిలిన నగరాలన్నీ బాగ్దాదుకు దక్షిణాన ఉన్న యూఫ్రేటీసు-టైగ్రిసు సారవంత మైదానంలో ఉన్నాయి. వీటి ప్రస్తుత పేర్లు బాబిల్, దియాలా, వాసిట్, దిహ ఖర్, బస్రా, అల్ ముత్తానా, అల్-ఖాడిసియ్యా (ఇరాక్ గవర్నరేట్స్).
==చరిత్ర విభజన==
{{main|[[:en:History of Sumer|సుమేరు చరిత్ర]]}}
[[File:Portrait of a Sumerian prisoner on a victory stele of Sargon of Akkad.jpg|thumb|[[:en:Sargon of Akkad|సార్గొను మహావీరుడి]] విజయఫలకంపైనున్న సుమేరు యుద్ధఖైదీ బొమ్మ. సుమారు క్రీ.పూ 2300లో చెక్కబడ్డ ఈ ఫలకం ఇప్పుడు [[లౌవ్రే మ్యూజియం|లూవ సంగ్రహశాల]]లో ఉంది.<ref name="ArchaeologyofElam">{{cite book |last1=Potts |first1=D. T. |title=The Archaeology of Elam: Formation and Transformation of an Ancient Iranian State |date=1999 |publisher=Cambridge University Press |isbn=978-0-521-56496-0 |page=104 |url=https://books.google.com/books?id=mc4cfzkRVj4C&pg=PA104 }}</ref> ఖైదీల యొక్క కేశాలంకరణ సుమేరుల శైలిలో ఉంది (నెత్తి మీద ఉంగరాల జుట్టూ, పక్కలన కురచ వెంట్రుకలూ). ఈ శైలి ఉర్ కేతనం పైన కూడా కనిపిస్తుంది.<ref name="TwoSteles">{{cite journal |last1=Nigro |first1=Lorenzo |title=The Two Steles of Sargon: Iconology and Visual Propaganda at the Beginning of Royal Akkadian Relief |journal=Iraq |volume=60 |date=1998 |pages=85–102 |publisher=British Institute for the Study of Iraq |doi=10.2307/4200454 |jstor=4200454 }}</ref>]]
[[File:Mesopotamia male worshiper 2750-2600 B.C.jpg|thumb|టెల్ అస్మార్లోని ఈ విగ్రహం దేవునికి సమర్పణగా ఇచ్చినది. ఇది క్రీ.పూ 2750–2600 కాలానికి చెందినది.]]
చరిత్రపూర్వ ఉబైడు, ఉరుక్ కాలాలలో సుమేరు నగర-రాజ్యాలు అధికారంలోకి వచ్చాయి. సుమేరు లిఖితచరిత్ర క్రీ.పూ. 27 వ శతాబ్దం నుండి మొదలైంది. అయితే మూడవ ఆదివంశపు కాలం వరకు అనగా సుమారు క్రీ.పూ 23 వ శతాబ్దం వరకు చరిత్ర అస్పష్టంగానే ఉంది. ఆ తరువాత నుండి శాసనాలకు ఆధునిక కాలములో పరిష్కరింపబడ్డ సుమేరు లిపి వాడబడింది. క్రీ.పూ. 23 వ శతాబ్దిలో అకేడు సామ్రాజ్య పాలనలో మొదటిసారిగా మెసొపొటేమియా మొత్తం ఒక్క త్రాటి పైకి తీసుకురాబడింది. అలాగే గూట్య కాలం తరువాత మూడవ ఉర్ రాజ్యము ఇలాగే మెసొపొటెమియా ఉత్తర, దక్షిణ భాగాలను ఏకము చేసింది. క్రీ.పూ.2వ సహస్రాబ్దిలో అమోరీయుల దండయాత్రలతో ఈ సామ్రాజ్యము పడిపోయింది. ఆ తరువాత క్రీ.పూ. 1700 వరకు అమోరీయుల "ఇసిన్ రాజవంశం" కొనసాగింది. మెసొపొటేమియా బాబిలోనియ పాలనలో సమైక్యంగా ఉన్న కాలములో, అనగా క్రీ.పూ. 1700 వరకు, కూడా అమొరీయ ఇసిన్ రాజవంశము మిగిలి ఉంది. సుమేరులు చివరకు అకేడు (అస్సీర-బాబిలోనియ) జనాభాలో కలిసిపోయారు.{{Citation needed|date=October 2017}}
* ఉబైడు కాలం: క్రీ.పూ. 6500–4100 (మట్టిపాత్రల కొత్తరాతియుగం నుండి తామ్రశిలా యుగము వరకు)
* ఉరుక్ కాలవ్యవధి: క్రీ.పూ. 4100–2900 (చివరి తామ్రశిలా యుగము నుండి మొదటి కంచు యుగం I వరకు)
** ఉరుక్ XIV–V : క్రీ.పూ. 4100–3300
** ఉరుక్ IV కాలం: క్రీ.పూ. 3300–3100
** జెమ్డిట్ నస్ర్ కాలం (ఉరుక్ III ): 3100–2900 క్రీ.పూ
* ఆదివంశపు కాలం (మొదటి కంచు యుగము II–IV)
** మొదటి ఆదివంశపు కాలం: క్రీ.పూ. 2900–2800
** రెండవ ఆదివంశపు కాలం: క్రీ.పూ. 2800–2600 (గిల్గమేష్)
** మూడవ ఎ ఆదివంశపు కాలం: 2600–2500
** మూడవ బి ఆదివంశపు కాలం: క్రీ.పూ. 2500–2334
* అకేడు సామ్రాజ్య కాలం: సుమారు క్రీ.పూ 2334–2218 (సర్గోన్)
* గూట్యపు కాలం: క్రీ.పూ. 2218–2047 (ప్రారంభ నాలుగవ కాంస్య యుగం)
* మూడవ ఉర్ కాలం: క్రీ.పూ. 2047–1940.
[[File:Samarra bowl.jpg|thumb|బెర్లిన్లోని పర్గమన్ సంగ్రహశాలలోనున్న సామర్రా పాత్ర. పాత్రకు మధ్యన ఉన్న స్వస్తికం పునర్నిర్మాణము ద్వారా చేర్చబడింది.<ref>
Stanley A. Freed, ''Research Pitfalls as a Result of the Restoration of Museum Specimens'', Annals of the New York Academy of Sciences, Volume 376, The Research Potential of Anthropological Museum Collections pp. 229–245, December 1981.</ref>]]
==ఉబైడు కాలం ==
{{main|[[:en:Ubaid period|ఉబైడు కాలం]]}}
[[Image:Frieze-group-3-example1.jpg|thumb|right|ఉబైడు కాలం నాటి మృణ్మయ పాత్ర]]
చక్కటి చిత్రాలతో అలంకరింపబడి, విలక్షణ శైలిలో తయారు చేయబడ్డ, మృణ్మయ పాత్రలు ఈ కాలములో మనకి కనిపించే ప్రముఖ అంశము. ఉబైడు కాలములో ఈ కుమ్మర శైలి మెసొపొటేమియా, పెర్షియన్ గల్ఫ్ ప్రాంతాల్లో ప్రాచుర్యంలో ఉండేది. అత్యంత పురాతన మానవ నివాసాలు [[:en:Tell el-'Oueili|టెల్ ఎల్ ఒఎలీ]]లో ఉన్నట్లుగా ఆధారాలు ఉన్నాయి. ఐతే ఉబైడు కాలానికంటే చాలా ముందు నుండే దక్షిణ మెసొపొటేమియాలోని పరిస్థితులూ, వాతావరణమూ మానవ నివాసానికి అనుకూలంగా ఉండేవి. కనుక ఇప్పటికింకా కనుగొనని మరింత పురాతన నివాస స్థలాలు ఉండే అవకాశము మెండుగా ఉంది. ఈ ఉబైడు కాలపు సంస్కృతిని పరిశీలిస్తే, ఈ సంస్కృతి ఉత్తర మెసొపొటేమియాలోని సామర్రపు సంస్కృతి ప్రభావముతో ఏర్పడినట్లుగా అనిపిస్తుంది. ఈ కాలపు తరువాతిదైన ఉరుక్ కాలము వారిని సుమేరులుగా గుర్తించారు. ఉరుక్ కాలపు వారు ఉబైడు కాలపు ప్రజల తరువాతి తరాలా లేక వారు వేరే సంస్కృతికి చెందినవారా అన్నది తెలియదు. ఉబైడు కాలములో ముఖ్య రాజకీయ, సాంస్కృతిక కేంద్రముగా ఎరీడు ఉండేది. నాగరిక జ్ఞానాన్ని ([[:en:Me (mythology)|
మీ]]) ఎరీడు గ్రామ దైవమూ, జ్ఞానానికి ప్రతీక ఐన [[:en:Enki|ఎంకీ]], ఉరుక్ గ్రామ దేవతా, ప్రేమకూ యుద్ధానికీ ప్రతీక ఐన [[:en:Inanna|ఇనానా]]కు ఇచ్చే కథ, బహుశా ఎరీడు ప్రాభవము తగ్గి ఉరుక్ వైభవము యొక్క ఆరంభాన్ని సూచిస్తుండవచ్చు.<ref name=WolksteinKramer1983>{{cite book|last1=Wolkstein|first1=Diane|last2=Kramer|first2=Samuel Noah|title=Inanna: Queen of Heaven and Earth: Her Stories and Hymns from Sumer|url=https://archive.org/details/inannaqueenofhea00wolk|date=1983|publisher=Harper & Row|location=New York|isbn=978-0060147136}}</ref>{{rp|174}}
==ఉరుక్ కాలం ==
ఉబైడు కాలములో కుమ్మర పరిశ్రమ ఒక కుటీర పరిశ్రమగా ఉండేది. నెమ్మదిగా కదిలే [[కుమ్మరి చక్రం|కుమ్మరి చక్రాల]]తో పాత్రలను తయారు చేసీ, వాటిని అందమైన చిత్రాలతో అలంకరించేవారు. క్రమంగా ఈ పాత్రలు, వేగంగా కదిలే చక్రాలపై నిపుణుల చేత భారీ మొత్తములో ఉత్పత్తి చేయబడ్డాయి. ఈ పాత్రలకు అలంకరణలుండేవి కాదు. ఈ కుమ్మర పరిశ్రమ విధానాల్లో వచ్చిన మార్పే ఉరుక్ కాలానికీ, ఉబైడు కాలనికీ మధ్య ప్రముఖ వ్యత్యాసము.
<ref>{{cite book|url=https://books.google.nl/books?id=gnpyREWsfG0C&pg=PA353#v=onepage&q&f=false|title= Upon this Foundation: The N̜baid Reconsidered : Proceedings from the U̜baid Symposium, Elsinore, May 30th-June 1st 1988|author1=Elizabeth F. Henrickson |author2=Ingolf Thuesen |author3=I. Thuesen |page= 353|year= 1989|isbn= 978-8772890708}}</ref><ref>{{cite book|url=https://books.google.nl/books?id=fhMTRcUm9WsC&pg=PA31#v=onepage&q&f=false|title= The Invention of Cuneiform: Writing in Sumer|author= Jean-Jacques Glassner|page= 31|year= 2003|isbn= 978-0801873898}}</ref>
{{multiple image
| perrow = 2
| total_width = 250
| caption_align = center
| align = left
| direction = vertical
| header = పవిత్ర మందకు మేత వేస్తున్న ఉరుక్ పురోహిత రాజు (మతాధికారి)
| image1 = Yale University. Uruk period priest-king.jpg
| caption1 = పవిత్ర మందకు మేత వేస్తున్న ఉరుక్ పురోహిత రాజూ, అతని శిష్యుడూ. సుమారు క్రీ.పూ 3200 నాటి చిత్రం
| image2 = Uruk King priest feeding the sacred herd.jpg
| caption2 = క్రీ.పూ 3100 నాటి ఉరుక్ కాలపు ముద్ర. లూవ సంగ్రహశాలలోనిది.
}}
ఉరుక్ కాలంలో (సుమారుగా 4100-2900 క్రీ.పూ.) దక్షిణ మెసొపొటేమియాలోని నదులూ, కాలువల గుండా పెద్ద మొత్తంలో వ్యాపార సరుకుల రవాణా జరిగేది. ఈ వ్యాపారాలు పెద్ద, పెద్ద పట్టణాల ఆవిర్భావానికి తోడ్పడ్డాయి. నగర-సామ్రాజ్యాల వలె ఈ నగరాల నడిబొడ్డున కూడా ఒక ఆలయము ఉండేది. 10,000కు పైగా జనాభా కల ఈ నగరాల్లో [[:en:Social stratification|అన్ని సామాజిక వర్గాలకు చెందిన ప్రజలూ]] ఉండేవారు. ఈ నగరాల్లో కేంద్రీకృత పాలనా యంత్రాంగము ఉండేది. ఈ యంత్రాంగము నగర నిర్వహణ కొరకు వివిధ శాఖల్లో సిబ్బంది నియామకాలు జరిపేది. ఉరుక్ కాలంలోనే పర్వతదేశం నుండి పట్టుబడ్డ వారిని [[:en:Slavery in antiquity|బానిస కార్మికులు]]గా ఉపయోగించుకోవడం ప్రారంభం అయింది. పురాతన గ్రంథాలలో ఈ పట్టుబడ్డ బానిసలతో పనులు చేయించారనడానికి తగినన్ని సాక్ష్యాధారాలున్నాయి. [[టర్కీ]]లోని [[:en:Taurus Mountains|టౌరసు పర్వతాల]] నుండి పశ్చిమాన [[మధ్యధరా సముద్రం|మధ్యధరా సముద్రమూ]], తూర్పున [[ఇరాన్|ఇరాను]] వరకు ఉరుక్ నాగరికతకు చెందిన గుర్తులూ, కాలనీలు కనుగొనబడ్డాయి.<ref name="Algaze, Guillermo 2005">[[Guillermo Algaze|Algaze, Guillermo]] (2005). ''[[iarchive:urukworldsystemd0000alga|The Uruk World System: The Dynamics of Expansion of Early Mesopotamian Civilization]]'', Second Edition, University of Chicago Press.</ref>{{Rp|2–3}}
ఉరుక్ కాలంనాటి నాగరికత పరిసర ప్రాంతాలలో ఉన్న ప్రజల మీద ప్రభావం చూపించింది. సుమేరు వ్యాపారస్తులూ, ద్వారా సుమేరు సంస్కృతి ఈ చుట్టుపక్కల జనాలకు పరిచయమైంది. ఫలితంగా వీరు కూడా క్రమంగా ఇదే తరహాలో ఉన్న వారి స్వంత ఆర్థికవ్యస్థను, సంస్కృతులను అభివృద్ధి చేసుకున్నారు (ఉదా: [[:en:Tell Brak|టెల్ బ్రాక్]]). దీనితో సుమేరు నగరాలు సుదూర కాలనీలను సైనిక బలగముతో తమ గుప్పిట్లో ఉంచుకోలేకపోయాయి.<ref name="Algaze, Guillermo 2005"/>
ఉరుక్ కాలంలో సుమేరు నగరాల పాలనావ్యవస్థ [[:en:Theocracy|మతరాజ్యవ్యవస్థ]] అయ్యి ఉండి, మతాధికారి (పురోహిత రాజు) పాలనలో ఉండుండవచ్చు. ఈ విధానములో నగరములోని మందిరము, పురుషులూ, మహిళలతో కూడుకుని ఉండే ఒక పెద్దల మండలి ఆధీనములో ఉండేది. ప్రతీ మండలికీ అధ్యక్షునిగా ఒక మతాధికారి (ఎస్సి) ఉండేవారు. ఈ మతాధికారి నేతృత్వములో మండలి నగరపాలన చేసేది. నగర దైవము పురుషుడైతే మహిళా, స్త్రీ ఐతే పురుషుడూ, మతాధికారులుగా ఉండేవారు.<ref name=Jacobsen>Jacobsen, Thorkild (Ed) (1939),"The Sumerian King List" (Oriental Institute of the University of Chicago; Assyriological Studies, No. 11., 1939)</ref> ఈ రాజకీయ నిర్మాణం ఆధారంగానే తరువాతి కాలములో సుమేరు [[:en:pantheon|దేవగణము]] రూపుదిద్దుకుని ఉండవచ్చు. ఉరుక్ కాలంలో యుద్ధాలు, సుశిక్షితులైన సైనిక బలగమూ ఉన్నాయనడానికి పెద్దగా ఆధారాలు లేవు. పట్టణాలకు కూడా సాధారణంగా ప్రకారాలు ఉండేవి కాదు. ఈ కాలములో ఉరుక్ ప్రపంచంలోనే అత్యంత పట్టణీకరణ గల నగరముగా అవతరించింది. నగర జనాభా సంఖ్య మొదటిసారి 50,000ను దాటింది.
పురాతన సుమేరు రాజ జాబితాలో ఈ కాలములోని అనేక ప్రముఖ నగరాలను పాలించిన రాజవంశాల పేర్లు ఉన్నాయి. ఈ మొదటి దఫాలో ఉన్న రాజులందరూ జలప్రళయం సంభవించే ముందు ఈ ప్రాంతాన్ని పాలించినట్లు చెప్పబడింది. వీరు కాల్పనిక వ్యక్తులు అయ్యుండవచ్చు. ప్రసిద్ధ పౌరాణిక వ్యక్తులైన [[:en:Alulim|ఆల్యులిమ్]], [[:en:Dumuzid|డూమిౙిడ్]] వంటివాళ్ళ పేర్లు కూడా ఈ దఫాలో ఉన్నాయి.<ref name=Jacobsen/>
9000–5000 ఏళ్ళ క్రితము భూమిపై వెచ్చటి, తేమపూరిత వాతావరణము ఏర్పడింది. దీన్ని హోలోసీన్ క్లైమాటిక్ ఆప్టిమమ్గా ({{ill|Holocene climatic optimum|en}}) వ్యవహరిస్తారు. ఈ వాతావరణము పోయి, భూమిపై పొడి వాతావరణము ఏర్పడ్డ చర్యను పియొర ఆసిలేషన్ ({{ill|Piora Oscillation|en}}) అంటారు. పియొర ఆసిలేషన్ సుమారు క్రీ.పూ 3200–2900 మధ్యకాలంలో జరిగింది. సరిగ్గా ఈ పియొర ఆసిలేషన్ సమయానికే ఉరుక్ కాలము ముగిసింది.<ref>Lamb, Hubert H. (1995). Climate, History, and the Modern World. London: Routledge. {{ISBN|0415127351}}</ref>
==ఆది వంశపు కాలం ==
{{Main|[[:en:Early Dynastic Period (Mesopotamia)|ఆది వంశపు కాలం]]|[[:en:First Dynasty of Ur|ఉర్ మొదటి వంశం]]}}
[[File:Meskalamdug helmet British Museum electrotype copy original is in the Iraq Museum, Bagdad.jpg|thumb|క్రీ.పూ 26వ శతాబ్దం నాటి బంగారు శిరస్త్రాణం. ఇది [[:en:Meskalamdug|మిస్కలమ్డగ్]] అనే రాజుది. ఇతడు [[:en:First Dynasty of Ur|ఉర్ మొదటి వంశపు]] వ్యవస్థాపకుడు అయ్యుండొచ్చు.]]
క్రీ.పూ. 2900తో పెద్దల మండలి పాలనావిధానము పోయి, సుమేరులో రాచరికము మొదలైంది. దీనితో పాలనావ్యవహారాల్లో మతానికున్న ప్రాముఖ్యత తగ్గింది.<ref>Jacobsen, Thorkild (1976), "The Harps that Once...; Sumerian Poetry in Translation" and "Treasures of Darkness: a history of Mesopotamian Religion"</ref> రాజును సుమేరు భాషలో లూగల్ (లు = మనిషి, గాల్ = గొప్ప) గా వ్యవహరించేవారు. ఈ కాలపు రాజులలో, సుమేరు సంప్రదాయాలలో పితృసమాన గౌరవము కల, [[:en:Dumuzid|డుముౙిడ్]], [[:en:Lugalbanda|లుగల్బాండ]], [[గిల్గమేష్]] వంటి ప్రముఖులు కూడా ఉన్నారు. వీరి పాలన సంకేత చిత్రాల లిపి నుండి ఇప్పుడు మనము చదవగలిగే అక్షర చిహ్నాల లిపి అభివృద్ధికి కొన్ని శతాబ్దాల ముందు, అనగా కీ.పూ.2900లో నడిచింది. ఈ సమయములో సుమేరు సాంస్కృతిక కేంద్రముగా దక్షిణ మెసొపొటేమియా ఉన్నప్పటికీ, పాలకులు తమ రాజ్యాలను పొరుగు ప్రాంతాలకు విస్తరింపజేయడముతో, అక్కడి సెమిట వాసులు సుమేరు సంస్కృతిని చాలా వరకు తమ ఆచార వ్యవహారాల్లో భాగము చేసుకున్నారు.
సుమేరు రాజ జాబితాలో ఉన్నవారిలో, వీరగాథల్లో ప్రస్తావించబడ్డ మొదటి రాజు [[:en:Etana|ఎథనా]]. ఇతడు [[:en:Kish (Sumer)|కిషు]] మొదటి రాజవంశంలో 13 వ రాజు. పురావస్తు పరిశోధనల ఆధారంగా ధ్రువీకరింపబడిన వాళ్ళలో అత్యంత పురతనమైనవాడు కిషు రాజవంశానికి చెందిన [[:en:Enmebaragesi|ఎన్మెబరగేసి]]. ఇతడి పేరూ [[:en:Epic of Gilgamesh|గిల్గమేష్ పురాణకావ్యంలో]] కూడా పేర్కొనబడింది. ఈ విషయాన్ని ఆధారము చేసుకుని, గిల్గమేష్ కూడా చారిత్రాక ఉరుక్ రాజు అనే ప్రతిపాదన చేయబడింది. ఈ కాలములో యుద్ధాలు పెరిగాయి. ఈ మార్పు గిల్గమేషు కావ్యములో కూడా ప్రతిబింబిస్తుంది. నగరాల విస్తీర్ణము పెరిగీ, రక్షణగా ప్రాకారాలు నిర్మించబడ్డాయి. ప్రాకారాల పరిమాణం అధికరించబడింది. దక్షిణ మెసొపొటేమియాలోని ప్రాకారాలు లేని పల్లెలు కనుమరుగైపోయాయి. (ఎన్మర్కర్, గిల్గమేషులిరువురూ కూడా ఉరుక్ పట్టణానికి ప్రకారాలు నిర్మించినట్లు గాథల్లో చెప్పబడింది.)<ref>George, Andrew (Translator)(2003), "The Epic of Gilgamesh" (Penguin Classics)</ref>.
====లగాషు మొదటి రాజవంశం ====
[[File:Stele of Vultures detail 02.jpg|thumb|left|[[:en:Eannatum|ఎన్నాటుము]] [[:en:Stele of the Vultures|రాబందుల శిలాఫలకము]]లో ఒక ముక్క]]
{{Main|[[:en:Lagash|లగాషు]]}}
లగాషు రాజవంశాన్ని (సుమారు క్రీ.పూ. 2500–2270) రాజుల జాబితాలో పేర్కొననప్పటికీ అనేక ముఖ్యమైన స్మారక కట్టడాలూ, పురావస్తు పరిశోధనా ఫలితాల ద్వారా ఆ వంశపు ఉనికి ధ్రువీకరించబడింది.
కొంతకాలం మాత్రమే ఉనికిలో ఉన్నప్పటికీ చరిత్రకు తెలిసిన మొట్టమొదటి చక్రవర్తులలో ఒకరుగా లాఘాషు రాజవంశానికి చెందిన [[:en:Eannatum|ఎన్నాటం]] ప్రత్యేకత సంతరించుకున్నాడు. ఇతడు కిష్, ఉరుక్, [[:en:Ur|ఉర్]], [[:en:Larsa|లార్సా]]లతో సహా మొత్తం సుమేరును ఆక్రమించి తన సామ్రాజ్యములో కలుపుకున్నాడు. అలాగే లగషు చిరకాల ప్రత్యర్థి ఐన [[:en:Umma|ఉమ్మా]]ను తన సామంత రాజ్యంగా మార్చాడు. అంతేకాక ఆయన రాజ్యం [[:en:Elam|ఈలం]], పర్షియన్ గల్ఫు ప్రాంతాలకు కూడా విస్తరించి ఉండేది. అందరినీ భయభ్రాంతులను చేసి అదుపులో పెట్టడమే ఆయన విధానమని అనిపిస్తుంది.<ref name=roux1993>{{cite book |last=Roux |first=Georges |authorlink=Georges Roux (assyriologist) |year=1993 |title=Ancient Iraq |url=https://archive.org/details/ancientiraq00roux |location= Harmondsworth |publisher=Penguin |isbn=978-0140125238}}</ref> అతని [[:en:Stele of the Vultures|రాబందుల శిలాఫలకము]]లో ఖండఖండాలుగా నరికిన ప్రత్యర్థుల శరీరాలను రాబందులు పీక్కు తింటున్నట్లు చెక్కబడింది. అతను మరణంచిన కొద్దికాలానికే ఆ సామ్రాజ్యం చిన్నాభిన్నమైపోయింది.
తరువాత ఉమా మతాధికారి-రాజు [[:en:Lugal-Zage-Si|లాగాల్-జాగే-సి]] ఉరుక్ను జయించడంతో లగషు రాజవంశ వైభవము మగిసింది. ఉరుక్ అతని రాజధానిగా మారింది. తరువాత ఆయన పర్షియన్ గల్ఫు నుండి మధ్యధరా వరకు విస్తరించి ఉన్న సామ్రాజ్యాన్ని పాలించాడు. అకేడు రాజు [[:en:Sargon of Akkad|సర్గోను]] అధికారములోకి రావడానికి ముందు ఉన్న సుమేరు జాతి రాజులలో ఇతను చివరివాడు.<ref name="Leick, Gwendolyn 2003"/>
==అకేడు సామ్రాజ్యం ==
{{Main|[[:en:Akkadian Empire|అకేడు సామ్రాజ్యం]]}}
[[File:Prisoners on the victory stele of an Akkadian king circa 2300 BCE Louvre Museum Sb 3.jpg|left|thumb|సుమారు క్రీ.పూ 2300 నాటి అకేడు రాజు [[:en:Sargon of Akkad|సార్గొను]] విజయఫలకం పైనున్న సుమేరు యుద్ధఖైదీలు.<ref name="ArchaeologyofElam" /><ref name="TwoSteles" /> లూవ సంగ్రహశాలలోనిది]]
అకేడు సామ్రాజ్యము క్రీ.పూ. 2234–2154 మధ్య కాలములో నడిచింది. [[:en:East Semitic languages|తూర్పు సెమిటపు]] [[:en:Akkadian language|అకేడు భాష]] కిషు రాజుల పేర్లు వ్రాయడానికి, మొదటిసారి క్రీ.పూ. 2800లో, వాడబడింది.<ref name=roux1993/> ఈ భాషలోనే ఆ పేర్లు తదుపరి రాజ జాబితాలలో కూడా వ్రాయబడ్డాయి. పూర్తిగా ప్రాచీన అకేడు భాషలో వ్రాసిన రచనలు క్రీ.పూ.2500 నుండి ఉన్నాయి. [[:en:Sargon of Akkad|సర్గోను మహావీరుడి]] (క్రీస్తుపూర్వం 2270-2215) పాలనలో ప్రాచీన అకేడు భాష వాడకము శిఖరాగ్రమును చేరుకుంది. అయినప్పటికీ పరిపాలనా కార్యకలాపాలకు సంబంధించిన ఫలకాలను వ్రాయడానికి రాయసగాళ్ళు సుమేరు భాషనే ఎక్కువ వాడేవారు. అకేడు, సుమేరు భాషలు రెండూ కూడా సుమారు వెయ్యి సంవత్సరాల వరకు వాడుక భాషలుగా ఉన్నాయి. కానీ క్రీ.పూ. 1800 నాటికి సుమేరు భాష ప్రధానంగా పండితులకూ, వ్రాయసగాళ్ళకూ మాత్రమే తెలిసిన గ్రాంథిక భాషగా మారింది. సర్గోనుకు ముందూ, తరువాతి కాలాలను పోల్చి చూస్తే చారిత్రక పరిస్థితుల్లో పెద్దగా అసంబద్ధత లేదనీ, సెమిటులూ, సుమేరుల మధ్య కలహాలకు, చరిత్రాకారులు ఆ కలహము చూపిన ప్రభావము కంటే ఎక్కువ ప్రాధాన్యత ఇస్తున్నారని [[:en:Thorkild Peter Rudolph Jacobsen|థార్కిద్ద్ జాకబ్సెన్]] వాదించాడు.<ref>''Toward the Image of Tammuz and Other Essays on Mesopotamian History and Culture'' by T. Jacobsen</ref> ఐతే, సర్గోను ఆక్రమించుకున్న ఈలము భాగాలలో కొంతకాలం అకేడు భాష అక్కడి వారిపై రుద్దబడిందనడానికి తిరుగులేని ఆధారాలున్నాయి.
==గూట్యపు కాలం ==
{{Main|[[:en:Gutian dynasty|గూట్యపు వంశం]]}}
క్రీ.పూ. 2083–2050 (స్వల్పకాలం ఉనికిలో ఉంది).
====లగాషు 2 వ రాజవంశం ====
[[File:Gudea of Lagash Girsu.jpg|thumb|right|లగాషు వంశస్థుడు [[:en:Gudea|గుడియా]]. ఇతనివి అనేక ప్రతిమలు మనకు దొరికాయి.]]
[[File:Ur-Ningirsu ruler of Lagash portrait circa 2110 BCE.jpg|thumb|right|గుడియా కుమారుడు [[:en:Ur-Ningirsu|ఉర్-నింగిర్సూ]] ప్రతిమ. సుమారు క్రీ.పూ 2100 నాటిది. లూవ సంగ్రహశాలలోనిది.]]
[[File:Head Gudea Louvre AO13.jpg|thumb|right|లగాషు వంశస్థుడు గుడియా]]
క్రీ.పూ. 2093–2046 (స్వల్పకాల చరిత్ర)
క్రీ.పూ. 2093-2046 (స్వల్పకాలం)గూట్యుల చేతిలో అకేడు సామ్రాజ్యం పతనమైన తరువాత సుమేరు జాతి పాలకుడైన లాఘాషుకు చెందిన [[:en:Gudea|గుడియా]] ప్రాముఖ్యతను సంతరించుకున్నాడు. తమకి తాము దైవత్వాన్ని ఆపాదించుకునే [[:en:List of kings of Akkad#Sargonic dynasty (c. 2334 – 2193 BC)|సార్గోనిక రాజుల]] విధానాన్ని ఇతడు కూడా కొనసాగించాడు. మునుపటి లాగాషు రాజవంశీకుల వలె గుడియా ఇంకా ఆయన వారసులు కూడా కళలకు ప్రోత్సాహం అందించడముతో, వీరి కాలానికి చెందిన అనేక కళాఖండాలూ, ఉత్పత్తులూ పెద్ద సంఖ్యలో పురావస్తు పరిశోధనల్లో లభ్యమయ్యాయి.
==మూడవ ఉర్ కాలం==
[[File:Ziggurat of ur.jpg|thumb|left|ఇరాక్లోని నాస్రీయాహ్ దగ్గరున్న సుమారు క్రీ.పూ 2100 నాటి [[:en:Ziggurat of Ur|ఉర్ మహా ౙిగ్గురత్తు]]]]
{{Main|[[:en:Third Dynasty of Ur|మూడవ ఉర్ రాజవంశం]]}}
క్రీ.పూ. 2047-1940 (స్వల్పకాల చరిత్ర)
తరువాత, ఉర్ యొక్క 3 వ రాజవంశస్తులైన [[:en:Ur-Nammu|ఉర్-నమ్మూ]], అతని వారసుడు [[:en:Shulgi|షుల్గీ]]లు సుమేరును పాలించారు. వీరి సామ్రాజ్యము దక్షిణ అస్సీరియా వరకు విస్తరించి ఉండేది. ఇందుమూలాన ఇంతకు ముందు కొందరు చరిత్రకారులు, ఈ కాలానికి సుమేరు పునరుజ్జీవ కాలమని తప్పుడు పేరు ఇచ్చారు.<ref>{{Cite book|last=Cooper|first=Jerrold S.|url=https://www.worldcat.org/oclc/944087535|title=Problems of canonicity and identity formation in ancient Egypt and Mesopotamia|date=2016|others=Kim Ryholt, Gojko Barjamovic, Københavns universitet, Denmark) Problems of Canonicity and Identity Formation in Ancient Egypt and Mesopotamia (2010 : Copenhagen, Denmark) Literature and Identity Formation (2010 : Copenhagen|isbn=978-87-635-4372-9|location=Copenhagen|pages=1–18|chapter=Sumerian literature and Sumerian identity|oclc=944087535}}</ref>తప్పుడు పేరు ఎందుకైందంటే అప్పటికే ఈ ప్రాంతంలో సుమేరు కంటే సెమిట సంస్కృతులే ఎక్కువ ఉన్నాయి. అస్సీరియా, తదితర ప్రాంతాల్లో అకేడ్ల జనాభా పెరగడమే కాక సెమిటులైన మార్టులు ([[:en:Amorites|అమొరులు]]) అనేక దఫాల్లో ఇక్కడికి వలస వచ్చారు. వీరు దక్షిణప్రాంతంలో [[:en:Isin|ఇసిన్]], [[:en:Larsa|లార్సా]], [[:en:Eshnunna|ఎష్నున్న]] మరి కొంతకాలం తర్వాత [[బాబిలోనియా]] వంటి స్థానిక రాజ్యాలను స్థాపించారు. క్రీ.పూ. 21వ శతాబ్దిలో ఉత్తర భాగములో పురాతన అస్సిరియా సామ్రాజ్యము వలె దక్షిణాన బాబిలోనియా సామ్రాజ్యము కూడా కొంత కాలము ప్రధాన శక్తిగా నిలబడింది. మధ్యయుగములో [[లాటిన్|లాటిను]] భాషలాగే, శరాకార లిపి వాడుకలో ఉన్నంత కాలము సుమేరు భాష బాబిలోనియా, ఇంకా అస్సీరియా పాఠశాలల్లో ధార్మిక భాషగా నేర్పబడేది.
==పతనం ==
దక్షిణ మెసొపొటేమియా నుండి ప్రజలు ఉత్తరభాగానికి అధిక సంఖ్యలలో వలసవెళ్ళడం ఎప్పడు మొదలైందో అప్పుడే సుమేరు పతనం మొదలైంది. మట్టిలో క్రమంగా పెరుగుతున్న లవణీయత కారణంగా సుమేరు భూముల వ్యవసాయ ఉత్పాదకత తగ్గుముఖం పట్టింది. ఇదే ఈ వలసలకు కారణం. ఈ ప్రాంతంలో ముందునుండే [[:en:Soil salinity|మట్టి లవణీయత]] ప్రధాన సమస్యగా గుర్తించబడింది.<ref>{{cite journal|last=Jacobsen T |first=Adams RM. |year=1958 |title=Salt and Silt in Ancient Mesopotamian Agriculture: Progressive changes in soil salinity and sedimentation contributed to the breakup of past civilizations. |url=https://www.science.org/doi/10.1126/science.128.3334.1251|journal=Science |doi= 10.1126/science.128.3334.1251 |volume= 128| pages=1251–8|issue=3334}}.</ref> పేలవమైన డ్రైనేజ్ కారణంగా వ్యవసాయ భూముల్లో నీరు నిలబడిపోయేది. అక్కడి పొడి వాతావరణములో ఈ నీరు ఆవిరవగా, నీటిలోని లవణాలు నేలలో మిగిలిపోయి, క్రమంగా భూలవణీయత పెరగసాగింది. అకేడు సామ్రాజ్య కాలమూ, తదుపరి ఉర్ మూడవ వంశపు కాలాలలో [[గోధుమ]]ల పంట వేయడము నుండి లవణీయతను తట్టుకోగలిగిన [[యవలు|యవల]]పంట సాగుకు రైతులు మారారు. కానీ అది ప్రజలకు తగినంత ఆహారం అందించ లేదు. దీనివలన క్రీ.పూ 2100 నుండి క్రీ.పూ. 1700 మధ్యలో ఈ ప్రాంతంలో జనాభా దాదాపు ఐదింట మూడు వంతులు తగ్గిందని అంచనా.<ref>{{cite journal|last=Thompson |first=William R. |year=2004 |title=Complexity, Diminishing Marginal Returns and Serial Mesopotamian Fragmentation |journal=Journal of World Systems Research |url=http://jwsr.ucr.edu/archive/vol10/number3/pdf/jwsr-v10n3-thompson.pdf |format=PDF |doi=10.5195/jwsr.2004.288 |volume=10 |pages=612–652 |issue=3 |url-status=unfit |archiveurl=https://web.archive.org/web/20120219134627/http://jwsr.ucr.edu/archive/vol10/number3/pdf/jwsr-v10n3-thompson.pdf |archivedate=February 19, 2012 }}</ref> దీనితో అకేడు భాష మాట్లాడే ప్రాంతాల్లో జనాభా పెరిగి, సుమేరు భాష ప్రధానంగా ఉన్న ప్రాంతాలలో జనాభా గణనీయముగా తగ్గినది. క్రమంగా సుమేరు మాతృభాషగా అంతరించిపోయి [[:en:Literary language|గ్రాంథిక భాషా]], [[:en:Sacred language|ధార్మిక భాష]]గా మిగిలింది.
మూడవ ఉర్ వంశపు చివరి రాజైన [[:en:Ibbi-Sin|ఇబ్బి-సిన్]]ను (సుమారు క్రీ.పూ 2028–2004) ఓడించి, ఈలములు ఉర్ను కొల్లగొట్టాక
{{citation needed|reason=Doesn't cite any evidence of sack of Ur?|date=October 2015}},
సుమేరు అమోరీయుల పాలనలోకి వచ్చింది (ఈ ఘట్టంతో మధ్యకాంస్య యుగం మొదలైనట్టుగా పరిగణిస్తారు). 20 – 18 వ శతాబ్దాల్లో ఉనికిలో ఉన్న ఈ స్వతంత్ర అమోరు రాజ్యాలు "[[:en:Dynasty of Isin|ఇసిన్ రాజవంశం]]"గా రాజ జాబితాలో పేర్కొనబడ్డాయి. సుమారు క్రీ.పూ. 1800లో [[హమ్మురాబి]] ఆధ్వర్యంలోని బాబిలోనియా విస్తరణతో ఈ వంశము యొక్క శకం ముగిసింది.
తరువాతి కాలాల్లో అస్సిరియా, బాబిలోనియాలను పాలించిన రాజుల్లో కొంతమంది అరుదుగా సార్గోనిక రాజుల బిరుదు ఐన "సుమేరూ, అకేడు ప్రాంతాలకు రాజు"ను తమకు ఆపాదించుకున్నారు. ఇందుకు ఒక ఉదాహరణ సుమారు క్రీ.పూ 1225లో అస్సిరియాను పాలించిన [[:en:Tukulti-NinurtaI|మొదటి టుకుల్టీ నినుర్టా]].
==జనాభా==
సుమేర్లోని అతిపెద్ద నగరాల్లో ఒకటైన ఉరుక్ వైభవము తారాస్థాయిలో ఉన్నప్పుడు, నగర జనాభా 50,000–80,000 ఉండేదని అంచనా వేయబడింది.
<ref>[https://archive.is/20150411005800/http://proteus.brown.edu/mesopotamianarchaeology/ Harmansah, Ömür, The Archaeology of Mesopotamia: Ceremonial centers, urbanization and state formation in Southern Mesopotamia, 2007, p.699]</ref> సుమేర్లో ఇతర ప్రముఖ నగరాలు ఉండడమూ, పెద్దసంఖ్యలో వ్యవసాయ జనాభా ఉండడాన్నీ బట్టి చూస్తే, సుమేరు జనాభా సుమారుగా 8 నుండి 15 లక్షల దాకా ఉండుంటుందని అంచనా. ఈ కాలంలో ప్రపంచ జనాభా 2.7 కోట్లుగా అంచనా వేయబడింది.<ref>Colin McEvedy and Richard Jones, 1978, ''Atlas of World Population History'', Facts on File, New York, {{ISBN|0713910313}}.</ref>
సుమేరు భాషకు వేరే ఏ భాషతోను పోలికలూ, సంబంధాలూ లేవు (లాంగ్వేజ్ ఐసొలేట్). ఐతే ఆ కాలములో తక్కువ సాంస్కృతికంగా తక్కువ ప్రాధాన్యత ఇవ్వబడిన వేరే భాష ఉండేదనీ ([[:en:Stratum (linguistics)|substrate]]), ఆ భాష ఏమిటో ఈనాడు మనకి తెలియనప్పటికీ, సుమేరు భాషపై దాని ప్రభావాము తెలుస్తోందనీ (substrate effect), అనేక భాషాశాస్త్రవేత్తలు అభిప్రాయపడ్డారు. సుమేరులోని కొన్ని ప్రధాన నగరాలకు సుమేరు భాషకు చెందని పేర్లు ఉన్నాయి. ఇదే వీరి ప్రతిపాదనకు ఆధారము. ఈ పేర్లూ, వీరికి ముందు ఇక్కడ నివసించిన జనాల భాషలోనివని వీరి అభిప్రాయము.<ref name="Nemet-Nejat1998">{{cite book|author=Karen Rhea Nemet-Nejat|title=Daily life in ancient Mesopotamia|url=https://books.google.com/books?id=lbmXsaTGNKUC&pg=PA13|accessdate=29 November 2011|year=1998|publisher=Greenwood Publishing Group| isbn= 978-0313294976| page=13}}</ref> ఏదేమైనా దక్షిణ మెసొపొటేమియాలో ఉబైడు కాలం (క్రీ.పూ.5300–4700([[రేడియోకార్బన్ డేటింగ్|C-14]])) నుండి మొదలుకొని సంస్కృతిలో పెను మార్పులేవీ చోటుచేసుకోలేదని [[:en:archaeological record|పురావస్తు అవశేషాలను]] బట్టి తెలుస్తోంది. ఇక్కడ స్థిరపడిన సుమేరు ప్రజలు టైగ్రిసు, యూఫ్రేటీసు నదుల కారణంగా సారవంతమైన ఈ ప్రాంతపు భూములను సాగుచేసి వ్యవసాయక్షేత్రాలుగా మార్చారు.
ప్రాచీన సుమేరు భాషను మాట్లాడిన పురాతన సుమేరులు, ఉత్తర భాగాన నివసించిన రైతులని కొందరు పరిశోధకులు భావిస్తున్నారు. నీటిపారుదల వ్యవసాయ విధానాలను ఆకళింపు చేసుకున్న తరువాత వీరు దక్షిణ భాగానికి వలస వచ్చి ఉంటారని వారి భావన. సామర్రులు ఆదిమ నీటి పారదుల పద్ధతుల నుపయోగించి వ్యవసాయము చేసేవారు. టైగ్రీసూ, దాని ఉపనదుల పరీవాహక ప్రాంతాల్లో ఈ పద్ధతి వాడిన వారిలో వీళ్ళే మొదటివారు. క్రీ.పూ 5700–4900 ప్రాంతములో వీరికి మృణ్మయ పరిశ్రమలుండేవని తెలుస్తోంది. [[:en:Choga Mami|చోగ మామీ]] (క్రీ.పూ. 5700–4900 [[రేడియోకార్బన్ డేటింగ్|C-14]]) మృణ్మయ పాత్రల్లో సామర్రపు పద్ధతులూ, సుమేరు పద్ధతులూ (ఉబైడు కాలము నాటివి) కూడా కనిపిస్తాయి. 1980 లలో ఫ్రెంచివారు జరిపిన త్రవ్వకాలలో [[:en:Larsa|లాస్సా]]కు సమీపంలోని [[:en:Tell el-'Oueili|టెల్ అవేలి (ఓయిల్లె, ఓయులి)]] వద్ద ఉబైడు కాలనికి పూర్వము తయారైన పాత్రలు ఎనిమిది స్థాయిలలో లభ్యమయ్యాయి. ఇవి సామర్రపు పాతరలను పోలి ఉన్నాయి. కనుక ఉత్తరాన వ్యవసాయ సంస్కృతిని అలవర్చుకున్న సామర్రులు, నీటి పారదుల నైపుణ్యమూ, శ్రామికుల చేత సేద్యాన్ని నడిపించడానికి కావలసిన సామాజిక వర్గీకరణా పొందాక, దక్షిణ భాగానికి వలస వచ్చుంటారని సిద్ధాంతీకరించడమైనది.
{{Citation needed|date=June 2011}}
అరేబియా సముద్రతీరాన లభ్యమైన పనిముట్ల ఆధారంగా వేటాడడము, చేపలు పట్టడము ద్వారా బతుకుతున్న అక్కడి స్థానికులే నెమ్మదిగా వ్యవసాయాధారిత సమాజాన్ని నిర్మించుకున్నారని మరికొందరు అభిప్రాయపడ్డారు. మంచుయుగానికి చివరిలో జలప్రళయానికి ముందు పర్షియన్ గల్ఫు ప్రాంతంలో నివసించిన ప్రజలే సుమేరులని జురిస్ ౙరిఞ్శ విశ్వసిస్తున్నారు.<ref>{{Cite web | url=http://www.ldolphin.org/eden/ | title=Has the Garden of Eden been located at last? | website= | access-date=2018-12-21 | archive-url=https://web.archive.org/web/20051029101558/http://www.ldolphin.org/eden/ | archive-date=2005-10-29 | url-status=dead }}</ref>
==సంస్కృతి ==
===సాంఘిక, కుటుంబజీవితం ===
[[File:Upper part of a gypsum statue of a Sumerian woman. The hands are folds in worship. Circa 2400 BCE. From Mesopotamia, Iraq. The British Museum, London.jpg|left|thumb|సుమారు క్రీ.పూ 2400 నాటి ఈ [[:en:Gypsum|హరశోఠపు]] శిల్పంలో చేతులు జోడించి ప్రార్థిస్తున్న సుమేరు మహిళను చూడవచ్చు. ఇది ప్రస్తుతం లండన్లోని బ్రిటిష్ సంగ్రహశాలలో ఉంది.]]
[[File:Reconstructed sumerian headgear necklaces british museum.JPG|thumb|right|సుమేరు మహిళల సమాధుల్లో (ఉర్ రాచ శ్మశానములో) దొరికిన వస్తువుల ఆధారంగా పునర్నిర్మించిన శిరోభూషణమూ, కంఠహారాలూ. ఇది లండన్లోని బ్రిటిష్ సంగ్రహశాలలో ఉంది.]]
సుమేరు సంస్కృతి తొలినాళ్ళ నాటివైన ఆదిమ చిత్రాల ఆధారంగా ఈ క్రింది విషయాలు తెలుస్తున్నాయి:<ref name="Sayce"/>
* "మృణ్మయ పాత్రల వాడుక చాలా ఎక్కువగా ఉండేది. గిన్నెలూ, పూల జాడీలూ, వివిధరకాల వంటపాత్రలూ తయారు చేయబడుతూ ఉండేవి. తేనే, వెన్నా, మద్యం, ద్రాక్షారసం వంటి ఒక్కొక పదార్థానికీ ప్రత్యేకంగా వాటిని నిల్వ చేసుకోవడానికి తయారైన పాత్రలుండేవి. మద్యాన్ని ఖర్జూర పళ్ళ నుండి తయారుచేసుండొచ్చు. కొన్ని పూల జాడీలకు కొనదేలిన కాళ్ళు ఉండేవి. x ఆకారములో ఉన్న కాళ్ళుండే బల్లలపై ఈ జాడీలనుంచేవారు. సమంగా నిలబడే జాడీలను చతుస్ర లేదా దీర్ఘ చతుస్రాకారాల్లో ఉండే చెక్క బల్లల పై ఉంచేవారు. నూనె జాడీ, బహుశా పదార్థాలను నిల్వ ఉంచే ఇతర జాడీలకు కూడా, మట్టితో మూతచుట్టూ మూసివేసేవారు. ఈ పద్ధతి ప్రాచీన ఈజిప్టులో కూడా ఉంది. ఈ మట్టి పాత్రలను అనుకరిస్తూ, రాతితో పూలజాడీలనూ, గిన్నెలనూ తయారుచేసేవారు."
* "ఈకలతో చేసిన తురాయిని పెట్టుకునేవారు. మంచాలూ, ఎత్తుపీటలు, కుర్చీలూ వాడేవారు. వీటి కాళ్ళు ఎద్దు కాళ్ళలాగా ఉండేవి. అగ్ని-స్థలాలూ, హోమగుండాలూ ఉండేవి."
* "కత్తులూ, పిడిసానా, ఉలీ, ఇంకా ఒక రంపం లాంటి పరికరమూ వీరు వాడేవారు. ఈటెలూ, అమ్ములూ, విల్లులూ, బాకులూ (గురిచూసి విసిరే చిన్న కత్తి) యుద్ధంలో ఉపయోగించబడ్డాయి కానీ ఖడ్గాలు వాడారనడానికి ఆధారాలు లేవు. "
* "వ్రాసేందుకు ఫలకాలు వాడేవారు. చురకత్తి (బాకు) అలుగును లోహముతో చేయగా, పిడిని చెక్కతో తయారుచేసేవారు. బంగారు హారాలు వాడేవారు."
* "చంద్రమానంతో కాలగణన లెక్కించబడింది."
సుమేరు సంగీతానికి సంబంధించి చాలా సమాచారము లభించింది. వేణువూ, [[:en:Yoke lutes|లైరు]] అనే ఒక తంత్రీ వాయిద్యమూ ఉపయోగించబడ్డాయి. లైరు అనగా [[:en:Ancient veena|ప్రాచీన వీణ]] (ఆధునిక వీణ కాదు) వంటిది. వీరి వాయిద్యాలలో నేటి కాలములో అందరూ ఎరిగినవి [[:en:Lyres of Ur|ఉర్ లైరులు]].<ref name="Goss_2017_mesopotamian_flutes">{{cite web |last=Goss |first=Clint |title=Flutes of Gilgamesh and Ancient Mesopotamia |url=http://www.Flutopedia.com/mesopotamian_flutes.htm |date=15 April 2017 |website=Flutopedia |access-date=14 June 2017 }}</ref>
లాఘాష్ రాజు [[:en:Urukagina|ఉరుకాగినా]] (సుమారు క్రీ.పూ. 2300) అప్పటి ఆచారమైన బహుభర్త్రుత్వాన్ని రద్దు చేశారని శాసనాలు తెలియజేస్తున్నాయి. బహుభర్త్రుత్వానికి పాల్పడిన స్త్రీని ఆమె నేరము చెక్కబడ్డ రాళ్ళతో కొట్టి చంపాలని ఆయన చట్టము చేసారు. .<ref>[https://books.google.com/books?id=mpjk74blFDgC&pg=PA62&dq=urukagina+%22two+men%22&client=firefox-a&sig=29we4cFBrgMpJ9qsy4zjpCywAQY ''Gender and the Journal: Diaries and Academic Discourse'' p. 62] by Cinthia Gannett, 1992</ref>
{{multiple image
| align = right
| direction =horizontal
| header=సుమేరు యువరాణీ (సుమారు క్రీ.పూ 2150)
| total_width=350
| image1 = Sumerian princess of the time of Gudea circa 2150 BCE.jpg
| caption1 = {{center|గుడియా కాలము నాటి (సుమారు క్రీ.పూ 2150) సుమేరు యువరాణీ.}}
| image2 = Sumerian princess of the time of Gudea 2150 BCE. Louvre Museum AO 295.jpg
| caption2 = {{center|శిల్పం యొక్క ముందు భాగము<br />లూవ సంగ్రహశాల AO 295.}}
| footer=
}}
సుమేరు సమాజము పురుషాధిక్య సమాజము. అలాగే సామాజిక వర్గీకరణ ఉండేది. సుమేరు స్మృతులలో మనకి దొరికిన వాటిలో పురాతనమైనది [[:en:Code of Ur-Nammu|ఉర్-నమ్ము స్మృతి]]. ఇది మూడవ ఉర్ కాలము నాటిది. ఈ స్మృతిని అధ్యయనము చేయడము ద్వారా ఆనాటి సామాజిక నిర్మాణము పై ఒక మౌలిక అవగాహన వస్తుంది. లు-గాలు ("గొప్ప వ్యక్తి" లేదా రాజు) కింద రెండు ప్రాథమిక వర్గాలుగా సమాజంలోని వారందరూ వర్గీకరించబడ్డారు:
# "లు" లేదా స్వేచ్ఛకలిగిన వ్యక్తీ,
# బానిసా (పురుషుడు ఐతే ఆరాడ్, స్త్రీ ఐతే జెమి).
'లు' కొడుకును పెళ్ళికి ముందు డుము-నిటగా పిలుస్తారు. ఒక స్త్రీ (మునుస్)ను పెళ్ళికి ముందు కూతురిగా (డూము-మి), పెళ్ళి తర్వాత భార్య (డామ్)గా, భర్త చనిపోతే విధవగా (నుమసు) గుర్తిస్తారు. ఒక విధవ అదే తెగకు చెందిన మరో వ్యక్తిని మళ్ళీ పెళ్ళి చేసుకోవచ్చు.
వివాహాలు సాధారణంగా వధూవరుల తల్లితండ్రుల చేత నిర్ణయించబడేవి<ref name=Kramer1963>{{cite book|last1=Kramer|first1=Samuel Noah|title=The Sumerians: Their History, Culture, and Character|date=1963|publisher=The Univ. of Chicago Press|isbn=978-0-226-45238-8|url=https://archive.org/details/sumerianstheirhi00samu|url-access=registration}}</ref>{{rp|78}}. నిశ్చితార్థములో ఇరు పక్షాలూ పెళ్ళి నిశ్చయమైనట్లు మట్టి ఫలకాలపై నమోదు చేయించేవారు.<ref name=Kramer1963/> పెళ్ళికొడుకు పెళ్ళికూతురి తండ్రికి కానుకలివ్వగానే పెళ్ళికి చట్టబద్దత వస్తుంది.<ref name=Kramer1963/> సంతోషకరమైన దాంపత్యాన్ని వర్ణిస్తూ ఒక భర్త, తన భార్య తనకు ఎనిమిది మంది కొడుకులనిచ్చినప్పటికీ, ఇంకా తనతో సంభోగించడానికి ఆసక్తి చూపుతుందని చెప్పాడని ఒక సుమేరు నానుడి.<ref name="NemetNejat">{{citation|last=Nemet-Nejat|first=Karen Rhea|author-link=Karen Rhea Nemet-Nejat|date=1998|title=Daily Life in Ancient Mesopotamia|publisher=Greenwood|series=Daily Life|isbn=978-0-313-29497-6|page=[https://archive.org/details/dailylifeinancie00neme/page/132 132]|url=https://archive.org/details/dailylifeinancie00neme/page/132}}</ref>
సుమేరులు పెళ్ళికి ముందు లైంగిక సంబంధాలను ఆమోదించినట్లుగా కనిపించదు.<ref>''Celibacy in the Ancient World: Its Ideal and Practice in Pre-Hellenistic Israel, Mesopotamia, and Greece'' by Dale Launderville, p. 28</ref> సుమేరు భాషలో కానీ, అకేడు భాషలో కానీ, కన్యత్వము అనే పదానికి సమానార్థకము లేదు. వీరు కన్యత్వం అనే భావనను సంభోగింపబడని, సంభోగానికి గురికాబడని, పురుషాంగము తెలియని స్త్రీ అనే వాక్యాలు వాడి వ్యక్తపరిచేవారు.<ref name="Cooper">{{cite book|last1=Cooper|first1=Jerrold S.|article=Virginity in Ancient Mesopotamia|title=Sex and Gender in the Ancient Near East: Proceedings of the 47th Rencontre Assyriologique Internationale, Helsinki|year=2001|location=Baltimore, Maryland|publisher=Johns Hopkins University Press|url=http://krieger2.jhu.edu/neareast/pdf/jcooper/jc%20Virginity.pdf|isbn=978-951-45-9054-2}}</ref>{{rp|91–93}} అకేడు వైద్య గ్రంథాల్లో పేర్కొనబడిన షిషితు అనే పదము కన్నెపొరను సూచిస్తుందా లేక మరేదైనా అర్థముందా అనేదానిపై స్పష్టత లేదు. ఐతే మహిళ కన్యత్వాన్ని నిర్ణయించడములో తరువాతి కాలపు మధ్యప్రాచ్య సంస్కృతులతో పోల్చితే కన్నెపొర పాత్ర చాలా తక్కువ అనిపిస్తుంది.<ref name="Cooper"/>{{rp|92}} కన్యత్వము విషయములో స్త్రీ మాటలకే ప్రాధాన్యత ఎక్కువ ఉండేది.<ref name="Cooper"/>{{rp|91–92}}
ప్రాచీన ఆధారాలను బట్టి సుమేరులు శృంగారము పట్ల చాలా ఉదార వైఖరి కలిగియున్నారని తెలుస్తోంది.<ref name="Dening1996">{{cite book|last=Dening|first=Sarah|date=1996|chapter=Chapter 3: Sex in Ancient Civilizations|title=The Mythology of Sex|chapter-url=http://www.ishtartemple.org/myth.htm|location=London|publisher=Macmillan|isbn=978-0-02-861207-2|url-access=registration|url=https://archive.org/details/mythologyofsexan0000deni}}</ref> లైంగిక కట్టుబాట్లు నైతికత మీదకంటే, ఫలానా సంబంధము వారిని మతకర్మలలో పాల్గొనలేని విధంగా మైలు పరిచే అవకాశమెంత అనే విషయము మీద ఆధారపడి ఉండేవి.<ref name="Dening1996">{{cite book|last=Dening|first=Sarah|date=1996|chapter=Chapter 3: Sex in Ancient Civilizations|title=The Mythology of Sex|chapter-url=http://www.ishtartemple.org/myth.htm|location=London|publisher=Macmillan|isbn=978-0-02-861207-2|url-access=registration|url=https://archive.org/details/mythologyofsexan0000deni}}</ref> ఇక వీరు స్వయంతృప్తి లైంగిక పటుత్వాన్ని పెంచుతుందని నమ్మేవారు.<ref name="Dening1996">{{cite book|last=Dening|first=Sarah|date=1996|chapter=Chapter 3: Sex in Ancient Civilizations|title=The Mythology of Sex|chapter-url=http://www.ishtartemple.org/myth.htm|location=London|publisher=Macmillan|isbn=978-0-02-861207-2|url-access=registration|url=https://archive.org/details/mythologyofsexan0000deni}}</ref> సొంతంగానూ, అలాగే వారి లైంగిక భాగస్వాములతో కలిసీ కూడా స్వయంతృప్తి పొందేవారు.<ref name="Dening1996">{{cite book|last=Dening|first=Sarah|date=1996|chapter=Chapter 3: Sex in Ancient Civilizations|title=The Mythology of Sex|chapter-url=http://www.ishtartemple.org/myth.htm|location=London|publisher=Macmillan|isbn=978-0-02-861207-2|url-access=registration|url=https://archive.org/details/mythologyofsexan0000deni}}</ref> [[గుద మైథునం]] కూడా వీరికి ఆమోదయోగ్యమే.<ref name="Dening1996">{{cite book|last=Dening|first=Sarah|date=1996|chapter=Chapter 3: Sex in Ancient Civilizations|title=The Mythology of Sex|chapter-url=http://www.ishtartemple.org/myth.htm|location=London|publisher=Macmillan|isbn=978-0-02-861207-2|url-access=registration|url=https://archive.org/details/mythologyofsexan0000deni}}</ref> ఎంతూకు పూజారులైన స్త్రీలకు పిల్లల్ని కనడము నిషిద్దము.<ref name="Leick2013">{{citation|last=Leick|first=Gwendolyn|title=Sex and Eroticism in Mesopotamian Literature|publisher=Routledge|year=2013|isbn=978-1-134-92074-7|location=New York |page=219|orig-year=1994|url=https://books.google.com/books?id=WKoWblE4pd0C&pg=PA64}}</ref><ref name="NemetNejat"/> కనుక వీరు [[గుదరతి]]లో ఎక్కువగా పాల్గొనేవారు.<ref name="Leick2013"/><ref name="Dening1996"/><ref name="NemetNejat"/> వ్యభిచారము ఉండేది కానీ మన దేవదాసీ వ్యవస్థ వంటిది ఏదైనా ఉండేదా అన్నది స్పష్టంగా తెలియలేదు.
===భాష, లిపి ===
{{Main|[[:en:History of writing|వ్రాత యొక్క చరిత్ర]]|[[:en:Sumerian language|సుమేరు భాష]]|[[:en:Cuneiform|శరాకార లిపి]]}}
[[File:Early writing tablet recording the allocation of beer.jpg|thumb|బీరు కేటాయింపులను నమోదు చేయడానికి వాడిన వ్రాత ఫలకం. క్రీ.పూ 3100–3000 కాలం నాటిది.]]
[[File:P1150884_Louvre_Uruk_III_tablette_écriture_précunéiforme_AO19936_rwk.jpg|thumb|శరాకార లిపికి ఆధారమైన సంకేత చిత్రాలు గల సున్నపురాతి ఫలకం. క్రీ.పూ 4వ సహస్రాబ్ది నాటిది. లూవ సంగ్రహశాలలోనిది.]]
[[File:Development of writing.jpg|thumb|వ్రాత అభివృద్ధి ప్రక్రియ యొక్క ప్రామాణిక శాస్త్రీయ పునర్నిర్మాణం. నేటి లిపుల పుట్టుకలో శరాకార లిపి పాత్రను కూడా ఇందులో మనం చూడవచ్చు.<ref>{{cite book |last1=Barraclough |first1=Geoffrey |last2=Stone |first2=Norman |title=The Times Atlas of World History |date=1989 |publisher=Hammond Incorporated |isbn=978-0-7230-0304-5 |page=[https://archive.org/details/isbn_9780723003045/page/53 53] |url=https://archive.org/details/isbn_9780723003045 |url-access=registration }}</ref><ref>{{cite book |last1=Senner |first1=Wayne M. |title=The Origins of Writing |date=1991 |publisher=University of Nebraska Press |isbn=978-0-8032-9167-6 |page=77 |url=https://books.google.com/books?id=Kc4xAlunCSEC&pg=PA77 }}</ref>]]
సుమేరు పురావస్తు పరిశోధనల్లో కనుగొన్నవాటిల్లో అన్నిటికంటే ముఖ్యమైనవి, [[:en:Cuneiform|శరాకార లిపి]]లో వ్రాయబడి ఉన్న [[:en:Clay tablet|మట్టి ఫలకాలు]]. ఇవి పెద్ద సంఖ్యలో దొరికాయి. సుమేరు సంస్కృతిలో వ్రాత అభివృద్ధి అవ్వడము అనేది చారిత్రకాంశాలను పొందుపరచడములోనే కాక, ఇతిహాస కవితలూ, కథలూ అలాగే ప్రార్థనలూ, చట్టాల వంటి వివిధ రకాల సాహిత్యాన్ని సృష్టించే క్రమములో మానవాళి చరిత్రలోనే గొప్ప మైలురాయిగా పరిగణించబడుతుంది.
మొదట్లో బొమ్మలు, అనగా [[:en:hieroglyph|గూఢచిత్రాలు]] వాడినప్పటికీ, కొద్ది కాలములోనే శరాకార లిపీ, ఆ తదుపరి [[:en:Ideogram|పదసంజ్ఞలూ]] (ఆలోచనలను వ్యక్తపరిచేందుకు గుర్తులు) వాడబడ్డాయి.
తడి మట్టిపై త్రిభుజాకారపు రెల్లుతో వ్రాసేవారు. సుమేరు భాషలో కొన్ని వేల వ్రాతలు బయటపడ్డాయి. వ్యక్తిగత, వ్యాపార లేఖలు, రసీదులు, [[:en:Lexical lists|పద కోశాలూ]], చట్టాలు, శ్లోకాలు, ప్రార్థనలు, కథలు, రోజువారీ లెక్కల వంటివి ఉన్నాయి. మట్టి పలకల గ్రంథాలయాలు కనుగొనబడ్డాయి. స్మారక శాసనాలూ, అలాగే విగ్రహాలు లేదా ఇటుకలు వంటి వివిధ వస్తువులపై వ్రాతలూ సర్వసాధారణము. శిక్షణలో భాగంగా [[:en:Scribe|వ్రాయసగాళ్ళు]] ఒక్కొక గ్రంథాన్నీ అనేక సార్లు గ్రంథస్తము చేయడముతో, చాలా గ్రంథాలవి అనేక ప్రతులు మనకు దొరికాయి. సెమిట సమాజములో కూడా వాడుక భాష సెమిట భాష ఐనప్పటికీ చాలా కాలము పాటు మతసంబంధ అలాగే చట్టసంబంధ కార్యకలాపాలకు సుమేరు భాష వాడుకలో ఉంది.
శరాకార లిపిలో వ్రాయబడ్డ వాటిల్లో ముఖ్యమైనది 'గిల్గమేష్' అనే ఒక సుదీర్ఘ కావ్యము. ఉరుక్ శిథిలాల్లో లభ్యమైన ఈ కావ్యము ప్రామాణిక శరాకార లిపిలో వ్రాయబడి ఉంది. ఇది రెండవ ఆదిమ వంశపు కాలంలో పాలించిన గిల్గమేష్ (అకేడు భాషలో) ("బిల్గమేష్ (సుమేరులో)") అనే రాజు గురించి చెబుతుంది. ఈ కథలో గిల్గమేషు, అతని సహచరుడు [[:en:Enkidu|ఎన్కిడు]]ల కాల్పనిక సాహసాలు ఉన్నాయి. అనేక మట్టి పలకలపై వ్రాయబడ్డ ఈ కథ మనకు తెలిసినంతలో చరిత్రలోనే మొట్టమొదటి సారి వ్రాయబడ్డ కాల్పనిక సాహిత్యముగా గుర్తింపు పొందింది.
సుమేరు భాషకు దగ్గరగా ఉన్న భాష ఏదీ లేదు. కనుక ఇది ఏ భాషా కుటుంబానికీ చెందదు. ఇలాంటి భాషను భాషాశాస్త్ర పరిభాషలో లాంగ్వేజ్ ఐసొలేట్గా పిలుస్తారు (ఒంటరి భాష అని అర్థము). అకేడు భాష మాత్రము ఆఫ్రోయాసియాటిక్ భాషా కుటుంబంలో సెమిటిక్ విభాగానికి చెందినది. సుమేరు భాష యొక్క భాషా కుటుంబాన్ని కనుక్కోవడానికి జరిగిన అనేక ప్రయత్నాలు ఫలించలేదు. సుమేరు భాషలో పదముకు ఉపసర్గలూ, ప్రత్యయాలు వంటివి చేరడము ద్వారా అర్థము మారుతుంది. ఇలాంటి భాషలను భాషాశాస్త్ర పరిభాషలో అగ్లుటినేటివ్ లాంగ్వేజ్ అంటారు. అనేక శాస్త్రజ్ఞులు సుమేరు భౌగోళిక అంశాలూ, వివిధ కళలూ, వ్యవసాయ విధానాలూ పరిశీలించి ఒక తక్కువ (substratum) లేదా సమాన పలుకుబడి (adstratum) కలిగిన భాష యొక్క ప్రభావమీ సుమేరు భాషపై ఉందని ప్రతిపాదించారు. ఈ ఊహాజనిత భాషకి ప్రోటో-యుఫ్రేటీయ భాష లేదా ప్రోటో-టైగ్రీయ భాషగా పేరు పెట్టారు. ఐతే ఈ ప్రతిపాదనను వ్యతిరేకించే శాస్త్రవేత్తలు కూడా చాలా మంది ఉన్నారు.
ప్రాచీన సుమేరు వ్రాతలు, వ్రాయసగాళ్ళు తాము విషయాన్ని గుర్తుపెట్టుకోవడానికి ఊతంగా కొన్ని ముఖ్య పదాలు మాత్రము వ్రాసిపెట్టుకున్న సంగ్రహ రూపాలు; అనగా [[:en:Aide-mémoire|జ్ఞాపన పత్రాలు]]. వీటిని వ్రాసేది తమ వ్యక్తిగత వాడుకకే కనుక ఇవి వ్యాకరణ నియమాలననుసరించక, గజిబిజిగా ఉంటాయి. అందువలన ఈ ప్రాచీన వ్రాతలనర్థము చేసుకోవడము చాలా కష్టము<ref>{{Cite book|title=The Oxford Handbook of the History of Linguistics|last=Allan|first=Keith|publisher=Oxford University Press|year=2013|isbn=978-0191643439|location=Oxford|pages=56–57}}</ref>
క్రీ.పూ. 3 వ–2 వ సహస్రాబ్ది సమయానికి క్రమంగా వాడుక భాషగా సుమేరు స్థానాన్ని అకేడు భాష ఆక్రమించుకుంది .<ref name="woods">Woods C. 2006 [http://oi.uchicago.edu/pdf/OIS2.pdf “Bilingualism, Scribal Learning, and the Death of Sumerian”]. In S.L. Sanders (ed) ''Margins of Writing, Origins of Culture'': 91–120 Chicago</ref> అయితే సా.శ. 1 వ శతాబ్దం వరకు సుమేరు భాష బాబిలోనియా, అస్సీరియాలో పవిత్ర, గ్రాంథిక, శాస్త్రీయ భాషగా వాడబడింది.<ref>{{cite book|last=Campbell|first=Lyle|title=A glossary of historical linguistics|url=https://archive.org/details/glossaryhistoric00camp_191|year=2007|publisher=Edinburgh University Press| isbn=978-0748623792|author2=Mauricio J. Mixco |page=[https://archive.org/details/glossaryhistoric00camp_191/page/n202 196]}}</ref>
<gallery widths="170px" heights="170px">
Cuneiform tablet- administrative account with entries concerning malt and barley groats MET DP293245.jpg|శరాకార లిపిలో యవ నాణేల లెక్కలు వ్రాసి ఉన్న లెక్కలఫలకము. క్రీ.పూ 3100–2900 నాటిది. న్యూయార్క్ లోని [[:en:Metropolitan Museum of Art |మెట్రోపాలిటన్ మ్యూజియం ఆఫ్ ఆర్ట్]] లో ఉంది.
Bill of sale Louvre AO3766.jpg|[[:en:Shuruppak|షురుప్పక్]]లో పొలాన్నీ, ఇంటినీ అమ్మకానికి పెడుతూ ప్రకటన. సుమారు క్రీ.పూ 2600నాటిది. లూవ సంగ్రహశాలలోనిది
Stele of Vultures detail 02.jpg|'సున్నపురాతిపై చెక్కబడ్డ రాబందుల శిలాఫలకం. సుమారు క్రీ.పూ 2450 లోనిది. దీన్ని 1881లో [[:en:Girsu|గిర్సూ]]లో (ఇరాక్లోని ఆధునిక టెల్ టెలోహ్) జరిపిన తవ్వకాల్లో ఎడ్వర్డ్ డీ సార్ౙెక్ కనుగొన్నారు. లూవ సంగ్రహశాలలో ఉన్నది.
</gallery>
===మతం ===
{{Main|[[:en:Sumerian religion|సుమేరు మతం]]}}
[[File:Ebih-Il Louvre AO17551 n01.jpg|upright=0.8|thumb|క్రీ.పూ 24వ శతాబ్ది నాటి ప్రార్థనలో ఉన్న సుమేరు పురుషుడి శిల్పం (ఆధునిక తూర్పు సిరియాలో దొరికింది)]]
{{multiple image|perrow=2|total_width=400|caption_align=center
| align = right
| direction =horizontal
| header =సుమేరు మతము
| image1 = Wall plaque showing libation scene from Ur, Iraq, 2500 BCE. British Museum (adjusted for perspective).jpg
| caption1 = ఉర్ గుడిలో ఆసీనుడైన దేవునికి అర్ఘ్యము సమర్పణను చూపిస్తున్న శిల్పము. క్రీ.పూ 2500 నాటిది.
| image2 = Wall plaque showing libation scene from Ur, Iraq, 2500 BCE. British Museum (libation detail).jpg
| caption2 = ఉర్లోని గుడిలో అర్ఘ్యమును సమర్పిస్తున్న నగ్న పూజారి. క్రీ.పూ 2500 నాటిది.
| footer=
}}
సుమేరులు వారికి సంబంధించిన అన్ని విషయాలనూ దైవానికి ఆపాదించేవారు. మరణం, దైవాగ్రహము వంటి విషయాలలో తాము అశక్తులమని విశ్వసించేవారు.<ref name=Kramer1963/>
సుమేరు మతవిశ్వాసాల ప్రకారము విశ్వసృష్టికి మూలమైన వృత్తాంతాలు రెండు. ఈ వృత్తాంతాలే వీరి మతానికి మూలస్తంభాలు. మొదటి వృత్తాంతము ప్రకారము సృష్టి అనేది కొన్ని పవిత్రమైన వివాహాలు ఫలితంగా ఉద్భవించింది. ఈ వివాహాల ఫలితంగా వ్యతిరేక శక్తులకు ప్రతీకలైన స్త్రీ, పురుష దైవిక అంశల సంగమము జరిగింది. ఈ సంగమమే సృష్టికి మూలము.
ఈ పవిత్ర వివాహ నమ్మకము యొక్క ప్రభావము మెసొపొటేమియలో తర్వాతి నాగరికతల్లోని మత విశ్వాసాలపై ఉంది. అకేడు మతములో సృష్టి వృత్తాంతాన్ని ఎనుమ ఎలిష్గా వ్యవహరిస్తారు. దీని ప్రకారము మంచినీటి దేవుడూ, పురషాంశ ఐన అబ్ౙు, ఉప్పునీటి దైవమూ, స్త్రీ అంశ ఐన తియామత్ల కలయిక సృష్టికి మూలము. ఈ కలయికతో జనియించిన వారు లాహ్మ్, లహ్మూలు. వీరిని బురదమయమైన వారు/మట్టితో నిండినవారిగా పిలుస్తారు. ఈ పేర్లను ఎరీడులో ఎంకి దేవాలయమైన ఈ-అబ్ౙులోని ద్వారపాలకులకు బిరుదులుగా ఇచ్చేవారు.
యుఫ్రటీసు సముద్రములో కలిసే చోట, నదిలో కొట్టుకొచ్చిన మట్టితో చిన్న, చిన్న దీవులు ఏర్పడతాయి. ఈ ప్రక్రియను తలపించేలా రెండో పవిత్ర వివాహ జరిగింది. ఈ వివాహ ప్రతిఫలాలే అన్షార్ (ఆకాశపు ఇరుసు), కిషార్లు (భూమి యొక్క ఇరుసు). వీరిద్దరి పసంతానమే అను (ఆకాశము), కీ (భూమి)లు.
మరో ముఖ్యమైన పవిత్ర వివాహము పర్వతాలకు దేవి ఐన నిన్హుర్సాగ్కు, మంచినీటికి అధిపతీ, ఎరీడు నగర దైవమైన ఎంకికీ మధ్య జరిగింది. వీరి కలయిక భూమికి పచ్చదనాన్నీ, పచ్చిక బయళ్ళనూ ప్రసాదించింది.
సుమేరు సంస్కృతి ఏర్పడ్డ తొలి దశలో దక్షిణాన ఉన్న ఎరీడు ముఖ్య ఆధ్యాత్మిక కేంద్రంగా ఉండేది. ఐతే చరిత్ర వ్రాయబడడము మొదలైన తొలినాళ్ళలోనే మధ్య భాగములోని నిప్పూరు నగరము ఎరీడు స్థానాన్ని ఆక్రమించుకుంది. తర్వాత సుమేరు నాగరికత ఉన్నంత కాలమూ, ఈ నగరము తన స్థానాన్ని నిలుపుకుంది. ఇక్కడి పూజారులకు ఇతర నగర-రాజ్యాలమీద రాజకీయ అజమాయిషీ ఉండేది.
====దేవుళ్ళు ====
[[File:Ea (Babilonian) - EnKi (Sumerian).jpg|thumb|upright=1.3|క్రీ.పూ 2300 ప్రాంతం నాటి అకేడు ముద్ర. ఇందులో మనం వారి దేవుళ్ళైన ఇనానా, ఉటు, ఎంకీ, ఇసిముద్లను చూడవచ్చు.]]
సుమేరులు దేవుళ్ళు అనేకులనీ (బహుదేవతావాదము), మానవ రూపాలు కలవారనీ విశ్వసించారు. ప్రతీ నగర రాజ్యానికీ ప్రత్యేకముగా నగర దేవతలూ, వారికి అంకితమైన నగర రాజులూ, మతాధికారులూ ఉండేవారు. ఐతే ఆయా నగర దేవతల ఆరాధన, ఆ నగరానికే పరిమతమవ్వాలని లేదు. ఒకే దైవము వివిధ నగరాల్లో పూజలందుకునేవారు. మతవిశ్వాసాలను గ్రంథస్తము చేసిన మొట్టమొదటి సమాజాల్లో సుమేరులు కూడా ఒకరు. కనుక వీరి విశ్వాసాలు మెసొపొటేమియాలోని తదుపరి నాగరికతల మతం, నమ్మకాలూ, జ్యోతిషశాస్త్రాలను ప్రభావితము చేసాయి.
సుమేరులు ఆరాధించే దేవుళ్ళు:
* వీరు స్వర్గాధిపతిని 'ఆన్'గా పిలుస్తారు. ఆకాశాన్ని కూడా సుమేరు భాషలో ఆన్ అనే అంటారు. ఆన్ దేవేరి 'కీ' (భూమికి ప్రతీక)
* దక్షిణాన ఉన్న ఎరిదులోని ఆలయంలో ఉండే ఎంకి. సంక్షేమానికీ, జ్ఞానానికి దైవంగా, భూగర్భ జలాలకు అధిపతిగా, వ్యాధుల నుండి స్వస్థత చేకూర్చే శక్తి కలవాడిగా ఆరాధించబడ్డాడు. మానవాళికి మిత్రుడైన అతడు, మనుష్యులకు కళలు, శాస్త్రాలూ, నాగరిక బుద్ధులూ ప్రసాదించాడు. మొట్టమొదటి చట్టస్మృతి కూడా ఇతని సృష్టిగా భావించబడింది.
* ఎన్లిల్ తుఫాను, వాయువూ, వర్షాలకు దేవుడు.<ref name=ColemanDavidson2015>{{citation|last1=Coleman|first1=J.A.|last2=Davidson|first2=George|title=The Dictionary of Mythology: An A–Z of Themes, Legends, and Heroes|date=2015|publisher=Arcturus Publishing Limited|location=London, England|isbn=978-1784044787}}</ref> నిప్పూరు నగర దేవుడైన ఆయన సుమేరుల ప్రధానదైవంగా ఆరాధించబడ్డాడు.<ref name=ColemanDavidson2015 />{{rp|108}}<ref>{{citation|first=Samuel Noah|last=Kramer|title=The Sumerian Deluge Myth: Reviewed and Revised|journal=Anatolian Studies|volume=33|date=1983|pages= 115–121|jstor=3642699|doi=10.2307/3642699}}</ref>{{rp|115–121}} ఆయన దేవేరి నిన్లిల్. ఈమె దక్షిణపవనాలకు దేవత.<ref>{{citation|last1=Black|first1=Jeremy A.|last2=Cunningham|first2=Graham|last3=Robson|first3=Eleanor|title=The Literature of Ancient Sumer|url=https://books.google.com/books?id=a1W2mTtGVV4C&pg=PA106|date=2006|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0199296330}}</ref>{{rp|106}}
* ఇనాన ప్రేమకు, శృంగారానికి, యుద్ధానికి దేవత.;<ref name=WolksteinKramer1983/>{{page needed|date=July 2017}}<ref name="Black">Black, Jeremy; Green, Anthony (1992), ''[[iarchive:gods-demons-and-symbols-of-ancient-mesopotamia-an-illustrated-dictionary 202012|Gods, Demons and Symbols of Ancient Mesopotamia: An Illustrated Dictionary]]'', University of Texas Press, {{ISBN|0-292-70794-0}}</ref>{{rp|109}}శుక్ర గ్రహానికి ఈమె దేవ రూపము. ఉరుక్ నగర మందిరములో ఆన్తో పాటు ఈమె కూడా పూజలందుకునేది. తమకు దైవత్వాన్ని ఆపాదించుకున్న రాజులు, ఇనానా, డుముౙిడ్ల వివాహ ఘట్టాన్ని, తాము పూజారిణులను వివాహమాడడము ద్వారా ప్రదర్శించి ఉండవచ్చు.<ref name=Black/>
* సూర్య భగవానుడు ఐన ఉతు. ఇతడు దక్షిణాన లార్సా, ఉత్తరాన సిప్పర్లలో నగరదేవునిగా కొలవబడేవాడు.
* ఉర్ నగరదేవుడూ, చంద్రభగవానుడూ ఐన సిన్
[[File:Genealogy of Sumero-Akkadian Gods.jpg|thumb|upright=2.05|left|సుమేరులూ, తొలినాటి అకేడ్ల దేవగణము]]
వీరంతా ప్రధాన దేవుళ్ళు. ఆపైన వందల కొద్దీ చిన్న, చిన్న దేవతలు ఉన్నారు. సుమేరు దేవతలు వివిధ నగరాలతో అనుసంధానించబడి ఉంటారు. ఈ నగరాల రాజకీయ ప్రాముఖ్యతతో పాటే మతపరంగా వారి ప్రాముఖ్యతా మారుతుండేది. దేవుళ్ళు వారికి సేవ చేయించుకొనుటకై బంకమట్టితో మనుష్యులను సృష్టించారు అని సుమేరుల విశ్వాసము. దేవాలయాలు నీటిపారుదల వ్యవసాయానికి అవసరమైన శ్రమదాన కార్యక్రమాలు నిర్వహించేవి. పౌరులందరూ ఆలయానికి కొంత శ్రమదానం చేయడము తప్పనిసరి. ఐతే వెండి చెల్లించడం ద్వారా వారు ఈ బాధ్యత నుండి విముక్తులవ్వవచ్చు.
====విశ్వము ====
విశ్వము ఒక పెద్ద గుమ్మటంతో కప్పబడ్డ సమాంతర బింబమని సుమేరులు నమ్మేవారు. మరణము తరువాత మనిషి శోకతప్తమైన అధోలోకములోకి కుప్పకూలి, అక్కడ అనంతకాలాల పాటు గిడిమ్ అనే ఒక అధమ ప్రేతము వలె పడి ఉండవలెనని నమ్మేవారు.<ref>{{cite book |last1=Black |first1=Jeremy |authorlink1=Jeremy Black (assyriologist) |last2=Green | first2=Anthony |title= Gods, Demons, and Symbols of Ancient Mesopotamia: An Illustrated Dictionary |date=1992 |publisher=University of Texas Press |isbn=978-0292707948}}</ref>
విశ్వం వీరిచే నాలుగు భాగాలుగా విభజించబడింది:
* ఉత్తరాన కొండప్రాంతంలో నివసిస్తున్న సుబర్తులు. వీరిపై బానిసలు, కలప, ఇతర ముడి పదార్థాల కొరకు అడపాదడపా దాడులు చేసేవారు.
* పశ్చిమాన గుడార వాసులైన మార్టులు. వీరు పురాతన సెమిట భాష మాట్లాడే ఆదిమానవులు. వీరు మేకలూ, గొర్రెలను కాచుకుంటూ బ్రతికే ఒక సంచార జాతి.
* దక్షిణాన డిల్మున్ అనే వాణిజ్య రాజ్యము. ఇది మరణించిన వారి భూమిగా, సృష్టి జరుగు ప్రదేశముగా చెప్పబడింది.<ref name="Carl Phillips 2013">Geoffrey Bibby and Carl Phillips, ''Looking for Dilmun'' (London: Stacey International, 1996; reprinted London: Knopf, 2013). {{ISBN|978-0-905743-90-5}}</ref>
* తూర్పున ఈలములు. ప్రత్యర్థులైన వీరితో సుమేరులకు తరచూ యుద్ధాలు జరిగేవి.
వారికి తెలిసిన ప్రపంచపు సరిహద్దులు: ఎగువ సముద్రం (మధ్యధరా సముద్రతీరం), దిగువ సముద్రం (పెర్షియన్ గల్ఫ్), మెలుహ్హా (బహుశా సింధూ లోయ), రాగి నిక్షేపాలకు ప్రసిద్ధి చెందిన మగన్ (ఒమన్).
====ఆలయాలు ====
ప్రతి ౙీగ్గురాట్టుకూ (సుమేరుల దేవాలయాలు) ఒక ప్రత్యేకమైన పేరు ఉండేది. ౙిగ్గురాట్టుకు ఒక ముంగిలి ఉంటుంది. ముంగిలికి మధ్య భాగాన పరిశుద్ధులయ్యేందుకు ఒక కొలను ఉంటుంది.<ref>Leick, Gwendolyn (2003), Mesopotamia: The Invention of the City' (Penguin)</ref> దేవాలయానికి ఒక నడిమిసాల్పూ, దానికి ఇరువైపులా పక్కసాల్పులూ ఉంటాయి. పక్కసాల్పులకు చివరన పూజారులకు గదులుంటాయి. ఒక మూలన జంతుబలికి బలిపీఠం, శాకాహార సమర్పణ కొరకు ఒక బల్లా ఉంటాయి. ధాన్యాగారాలూ, గోదాములూ సాధారణంగా ఆలయాల సమీపంలో ఉండేవి. కొంతకాలం తర్వాత సుమేరులు అనేక పెద్ద పేద్ద దిమ్మలను ఒకదానిపైనొకటి కట్టి వాటిపైన గర్భగుడిని ఉంచసాగారు. ఇది నిర్మాణ విధానాల్లో ౙిగ్గురత్తు శైలిగా చెప్పబడుతుంది.<ref>Mark M. Jarzombek and Vikramaditya Prakash, ''A Global History of Architecture'' (London: Wiley, 2011), 33–39. {{ISBN|978-0-470-90248-6}}</ref><ref>Crawford, Harriet (1993), "Sumer and the Sumerians" (Cambridge University Press, (New York 1993)), {{ISBN|0521388503}}.</ref>
====అంత్యక్రియలు====
మరణము తరువాత మనుషులు శోకతప్తమైన అధోలోకములో మగ్గుతారని వీరి నమ్మకము. ఈ లోకము ఎరిష్కిగాల్ అనే దేవత పాలనలో ఉంటుంది. రాకపోకలను నిరోధించడానికి, వివిధ భూతాలు ఆరాజ్య ముఖద్వారంలో ఉండి కాపలా కాస్తుంటాయని విశ్వసించేవారు. మృతదేహాలను నగరం వెలుపల ఖననం చేసేవారు. అక్కడ మృతదేహాలను ఒక చిన్న మట్టిదిబ్బతో కింద పూడ్చి, భూతాలకి కొంత ఆహారమూ, ఇతర సమర్పణలను ప్రదానము చేసేవారు. సంపన్నులు డిల్మున్లో ఖననం చేసేవారు.<ref>Bibby Geoffrey and Carl Phillips (2013), "Looking for Dilmun" (Alfred A. Knopf)</ref> ఉర్ రాజశ్మశానములో ప్వాబి రాణిని పూడ్చినప్పుడు, ఆమె పరివారాన్ని కూడా నరబలిగా సమర్పించారని మనకు తెలుస్తోంది.
===వ్యవసాయం, వేట ===
సుమేరలు సుమారుగా క్రీ.పూ. 5000–4500 కాలములో వ్యవసాయ జీవనాన్ని అలవర్చుకున్నారు. అభివృద్ధి చెందిన నీటిపారుదల వ్యవస్థా, పెద్ద మొత్తములో సాగు, నాగలి వాడకము, సంవత్సరము పొడుగూతా ఒకే పంటను వెయ్యడమూ, నగరపాలక వ్యవస్థ నేతృత్వములో ప్రత్యేక వ్యవసాయ కార్మిక శక్తి నిర్వహణా వంటి అనేక ప్రధాన వ్యవసాయ విధానాలు ఈ ప్రాంతంలో వాడుకలో ఉండేవి. ఈ వ్యవస్థ కారణంగా దేవాలయ ఖాతాలను నిర్వహించాల్సి రావడమే వ్రాత అభివృద్ధికి దారితీసింది (సుమారుగా క్రీ.పూ.3500లో).
[[File:Ur mosaic.jpg|thumb|upright=1.35|ఉర్ రాజ సమాధులలో దొరికిన కళాకృతి. లాపిస్ లజూలీ, నత్త గుల్లలతో తయారు చేయబడిన దీనిలో సుమేరు సమాజపు దైనందిన వ్యవహారాన్ని చూడవచ్చు.]]
ఉరుక్ కాలంలోని చిత్రాల ఆధారంగా గొర్రెలు, మేకలు, పశువులు, పందుల వంటి పెంపుడు జంతువులను పెంచేవారని తెలుస్తోంది. వారు వారి ప్రాథమిక వాహనముగా గాడిదనూ ఇతర ఈక్విడ్లనూ, బరువులు లాగడానికి ఎద్దులనూ ఉపయోగించారు. "జంతువుల ఉన్ని (వెంట్రుకలతో)తో ఉన్ని దుస్తులు, తివాచీలూ తయారు చేయబడ్డాయి. ఇంటి చుట్టూ పరివేష్టిత తోటలలో చెట్లు, ఇతర మొక్కలు పెంచుకునేవారు. పొలాల్లో గోధుమలూ, బహుశా ఇతర ధాన్యాలు కూడా, సాగుచేయబడ్డాయి. నీరు పెట్టేందుకు [[ఏతాము]] ఉపయోగించబడింది. కుండీలూ, జాడీలలో కూడా మొక్కలను పెంచుకునేవారు "<ref name="Sayce"/>
[[File:Issue of barley rations.JPG|thumb|ఉరుకాగినా రాజా ఏలుబడిలోని నాలుగో ఏటన (అనగా సుమారు క్రీ.పూ 2350) వ్రాయబడ్డ మట్టి ఫలకము. ఇందులో పిల్లలకూ, పెద్దలకూ మంజూరవుతున్న నెలవారీ యవ కేటాయింపుల వివరాలను శరాకార లిపిలో పొందుపరిచారు.]]
బీరు త్రాగడము మొదలుపెటిన మొట్టమొదటి వారిలో సుమేరులొకరు. వీరు మద్యాన్ని తమ ముఖ్య పంట ఐన ధాన్యపు గింజలతో చేసేవారు. వారు గోధుమ, యవలూ, అలాగే మిశ్రమ ధాన్యాలతో కూడా బీర్లను తయారుచేశావారు. బీర్ల తయారీ వారి సంస్కృతిలో ముఖ్య భాగము. గిల్గమేష్ కావ్యములో ఎంకిడుకీ గిల్గమేష్ రాజ్యపు ఆహారాన్నీ, బీరునీ పరిచయము చేసే ఘట్టము ఇలా వర్ణించబడింది: "ఈ నేల ఆచారాన్ని అనుసరించి బీరును పుచ్చుకో ... అతను ఏడు చెంబుల బీరు త్రాగి బెరుకును వదిలి, ఆనందంతో పాడ సాగాడు "<ref>{{cite book|last1=Gately|first1=Iain|title=Drink: A Cultural History of Alcohol|url=https://archive.org/details/drinkculturalhis00gate_0|publisher=Gotham Books|isbn=978-1592403035|page=[https://archive.org/details/drinkculturalhis00gate_0/page/5 5]|year=2008}}</ref>
సుమేరుల నీటిపారుదల పద్ధతులు ఈజిప్టులో వాడబడ్డ పద్ధతుల లాంటివే.<ref>{{cite book| last = Mackenzie| first = Donald Alexander| year = 1927 | title = Footprints of Early Man| url = https://archive.org/details/b2982767x| publisher = Blackie & Son Limited}}</ref> పట్టణీకరణకూ, నీటిపారుదల పద్ధతుల అభివృద్ధికీ అనుబంధం ఉందనీ, 89% జనాభా నగరాల్లోనే నివసించారనీ అమెరికా ఆంత్రొపాలజిస్టు రాబర్ట్ మెక్కార్మిక్ ఆడమ్స్ పేర్కొన్నాడు.<ref>{{cite book| last = Adams| first = R. McC.| year = 1981 | title = Heartland of Cities| publisher = University of Chicago Press}}</ref>
వారు యవలూ, శనగలూ, కాయధాన్యాలూ, గోధుమలూ, ఖర్జూరాలూ, ఉల్లిపాయలూ, వెల్లుల్లీ, ఆకుకోసులూ, లీకులూ (ఉల్లిపాయ లాంటి ఒక రకమైన కూరగాయ), ఆవాలూ పండించేవారు. సుమేరులు విరివిరిగా చేపలను పట్టడమే కాక, రకరకాల కోళ్ళనూ, జింకలనూ వేటాడేవారు.<ref>{{cite book|title=The fine art of food | first=Reay |last=Tannahill | publisher=Folio Society| year=1968}}{{Page needed|date=March 2012}}</ref>
సుమేరులు వారి వ్యవసాయానికి నీటిపారుదల పద్ధతులపై ఎక్కువగా ఆధారపడేవారు. ఏతాలు వాడీ, కాలువలూ, కరకట్టలూ, వలకట్టులూ, జలాశయాలూ కట్టి తగినంత నీటి సరఫరా ఉండేలా చూసుకునే వారు. యుఫ్రేటీసు కొంచెము తక్కువే ఐనప్పటికీ, టైగ్రీసు తరుచూ భారీ వరదలతో సుమేరును ముంచెత్తేది. కనుక కాలువలకు తరుచుగా మరమ్మత్తులు చేసి, వండలిని తీసి, భూమికొలత గుర్తులనూ, సరిహద్దు రాళ్ళనూ మాటిమాటికీ పాతవలసి వచ్చేది. అందుచేత పౌరులందరూ వంతుల వారీగా కాలువల నిర్వహణ పనులు చేయాలని ప్రభుత్వ నియమము ఉండేది. ఐతే డబ్బు చెల్లించి ఈ నియమము నుండి మినహాయింపు పొందవచ్చు.
"సుమేరు రైతు పంచాంగము" మనకి వీరి వ్యవసాయ పద్ధతులపై కొంత అవగాహన ఇస్తుంది. వీరు మొత్తము మూడు సార్లు కాలువల నుండి పొలాలకు నీళ్ళు వదిలేవారు. ఒకటి వరదల కాలం తరువాత, రెండు వసంత విషువత్తు తరువాత, మూడు వీరి సంవత్సరాది ఐన అకిటు నాట. ఇలా కాలువలలోని నీళ్ళను పొలాల్లో నింపి, మళ్ళీ నీళ్ళను బయటికి వదిలేసేవారు. తరువాత ఎద్దులను నేలలో నడిపించి కలుపు మొక్కలను నాశనం చేసేవారు. తదుపరీ, గుద్దళ్ళతో చదును చేసేవారు. నేల బాగా ఎండాక వరుసగా మూడు సార్లు దున్ని, పులక చేసి, కెల్లగించేవారు. ఆ పిమ్మట తొలికలతో మట్టిగడ్డలూ, రాళ్ళూ పగలగొట్టి తదుపరి విత్తనాలు నాటేవారు. వీరికి కాలువల్లో నుండి పొలాల్లోకి వదిలిన నీటిని మరల బయటికి పంపేందుకు సరైన వ్యవస్థ లేదు. కనుక నీరు వదిలాక అది ఆవిరయ్యేవరకు, నీళ్ళలాగే నిలిచి ఉండేవీ. నీరు ఆవిరవగా వాటిలోని ఉప్పులు మట్టిలో కలిసిపోయేవి. దురదృష్టవశాత్తు దీని వల్ల వారి పొలాల్లో మట్టి లవణీయత క్రమంగా పెరిగింది. మూడవ ఉర్ కాలానికి, గోధుమ బదులు లవణీయతను తట్టుకోగలిగిన యవలు వారి ప్రధాన పంటగా ఉండేవి.
వీరు వసంతంలో కోతలు కోసేవారు. ఇందుకు గానూ ముగ్గురు కలసి ఒకటిగా జట్టు కట్టేవారు. వీరిలో కోతలు కోయువారొకరూ, పనలను కట్టలుగా కట్టువారొకరూ, కట్టలను చూసుకొను వారొకరూనూ.<ref>By the sweat of thy brow: Work in the Western world, Melvin Kranzberg, Joseph Gies, Putnam, 1975</ref> ఈ కుప్పలను మొదట ఎద్దులతో నులియజేసి కంకులను వేరుచేసేవారు. ఆ పిమ్మట బల్లపై నూర్చి గింజలను వేరుచేసేవారు. ఆ పొట్టుతో పాటున్న గింజల్ని చెరిగి, పొట్టును వదిలించే వారు.
===కళాఖండాలు===
[[File:Royal Tombs of Ur Objects from tomb PG 580.jpg|thumb|upright=1.2|ఉర్ రాచశ్మశానములో (వ్యక్తిగత సమాధి 580) దొరికిన బంగారు బాకు.]]
సుమేరులో రాతికి కొరత ఉండేది కనుక, దాన్ని కేవలం శిల్పాలకే వాడేవారు. ఇతర కళాకృతులన్నిటికీ మట్టిని వాడేవారు. వీరు కళాఖండాలను ఇతర ప్రాంతాల నుండి దిగుమతి చేసుకున్న లాపిస్ లౙూలీ, పాలరాయి, డయొరైట్ వంటి విలువైన రాళ్ళతో పాటు బంగారం వంటి విలువైన లోహాలతో కూడా అలంకరించేవారు. బంగారం, రాగీ, కంచూ వంటి లోహాలతో పాటు ఆల్చిప్పలూ, రత్నాలను కొన్ని ప్రత్యేకమైన శిల్పాలకూ అలాగే ఇతర కళాకృతులలో తాపేందుకూ వాడేవారు. లాపిస్, అలబాస్టర్, సర్పెంటినైట్ వంటి విలువైన రాళ్ళతో పాటు రకరకాల చిన్న చిన్న రాళ్ళను ముద్రలు తయారుచేసేందుకు వాడారు.
వీరి కళాకృతుల్లో అత్యంత ప్రసిద్ధమైనవి ఉర్ లైరులు. ఇవి మనకు తెలిసినంతలో ప్రపంచంలోనే అత్యంత పురాతన తంత్రీ వాయిద్యాలు. 1922–24 వరకు జరిగిన ఉర్ రాచ శ్మశానము యొక్క తవ్వకాల్లో, వీటిని లెనర్డ్ వులీ కనుగొన్నారు.
<gallery widths="170px" heights="170px">
Cylinder seal and modern impression- ritual scene before a temple facade MET DP270679.jpg|గుడి ముంగిట జరుగుతున్న ఉత్సవాన్ని తలపిస్తున్న మట్టితైలపు సున్నపురాతి ముద్రా, దాని అచ్చూ. క్రీ.పూ 3500–3100 నాటిది. న్యుయార్క్లోని మెట్రోపాలిటన్ మ్యూౙియం ఆఫ్ ఆర్ట్లోనిది.
Raminathicket2.jpg|''పొదల్లో పొట్టేలు. క్రీ.పూ 2600–2400 నాటిది; బంగారమూ, రాగీ, నత్తగుల్లలూ, లాపిస్, సున్నపురాతిలతో తయారుచేయబడింది. ఉర్ రాచ శ్మశానములోనిది (దీ ఖార్ గవర్నరేట్; ఇరాక్లో). ప్రస్తుతము లండన్లోని బ్రిటిష్ సంగ్రహశాలలో ఉన్నది.
Denis Bourez - British Museum, London (8747049029) (2).jpg|'క్రీ.పూ 2600–2400 నాటి ఉర్ కేతనము. చెక్కపై నత్తగుల్లలూ, ఎర్రటి సున్నపురాయీ, లాపిస్లతో తయారుచేయబడింది. ఉర్ రాచశ్మశానములో దొరికిన ఈ కళాకృతీ పరస్తుతము బ్రిటిష్ సంగ్రహశాలలో ఉన్నది.
Bull's head ornament for a lyre MET DP260070.jpg|లైరుకు అలంకరణగా ఉన్న ఎద్దు తల. కంచులో నత్తగుల్లలనూ, లాపిస్నూ పొదిగి తయారు చేయబడ్డది. క్రీ.పూ 2600–2350 నాటిది. మెట్రోపాలిటన్ మ్యూజియం ఆఫ్ ఆర్ట్ లో ఉంది.
</gallery>
===నిర్మాణశైలి ===
[[File:Ancient ziggurat at Ali Air Base Iraq 2005.jpg|300px|thumb|ఉర్ మహా ౙిగ్గురత్తుగా పిలవబడే ఈ కట్టడాన్ని ఉర్ మూడవ రాజవంశపు కాలములో (సుమారు క్రీ.పూ 2100) కట్టారు. ఇందులో ప్రధాన దైవం చంద్దదేవుడు నాన్నా. ఇది ఆధునిక ఇరాక్లోని దీ ఖార్ గవర్నరేట్ లో ఉంది.]]
టైగ్రిస్-యుఫ్రేటీసు మైదానములో ఖనిజాలు కానీ, చెట్లు కానీ లేవు. సుమేరుల నిర్మాణాలు అర్ధగోళాకారపు మట్టి ఇటుకలతో నిర్మించబడ్డాయి. వీటిని మాలుతో కానీ సిమెంటుతో కానీ స్థిరపరచే పద్ధతి లేదు. మట్టి ఇటుకలతో కట్టిన కట్టడాలు కొంచెము కొంచెముగా కూలిపోవాల్సిందే. కనుక వాటిని అప్పుడప్పుడూ కూల్చేసి, మళ్ళీ అదే చోటులో కట్టేవారు. ఈ నిరంతర పునర్నిర్మాణంతో క్రమంగా నగరాలు నేల కంటే కొంత ఎత్తులోకి వచ్చి, ప్రతీ నగరము ఒక కొండ లాగా తయారయ్యింది. ఈ కొండలను టెల్లు (tells) అంటారు. ఇవి మధ్యప్రాచ్యమంతా మనకి కనిపిస్తూ ఉంటాయి.
ఆర్చిబాల్డ్ సేస్ ప్రకారము ఉరుక్ కాలం నాటి చిత్రగుర్తులను బట్టి చూస్తే "రాతికి కొరత ఉండేది. ఉన్న కాస్తను మాత్రము దిమ్మలుగా కోయడమో, ముద్రలుగా మార్చడమో చేసేవారు. నిర్మాణమంతా ఇటుకలతో జరిగేది. నగరాలు, కోటలు, గుళ్ళూ, ఇళ్ళూ అన్నీ ఇటుకలతోటే కట్టేవారు. నగరానికి స్థూపాలుండేవి. నగరాన్ని ఒక మానవ నిర్మితమైన మెరకపై కట్టేవారు. నివాస గృహాలు కూడా స్థూపము వంటి ఆకృతిని కలిగి ఉండేవి. ఇంటి తలుపులు కీలు ఆధారంగా తిరుగుతుండేవి. ఒక విధమైన తాళంచెవితో ఇవి తెరవబడి ఉండవచ్చు అని భావిస్తున్నారు. పురద్వారము పెద్ద ఎత్తున నిర్మితమై ఉండేది. బహుశ రెండు రెండు ద్వారాలు ఉండి ఉండవచ్చు. పునాది రాళ్ళ (ఇటుకల) కింద కొన్ని వస్తువులను ఉంచి, పునాదులను వాటిపై ప్రతిష్ఠించేవారు ".<ref name="Sayce">{{cite book| authorlink=Archibald Sayce| last=Sayce | first=Rev. A. H.| url=https://archive.org/stream/archaeologyofcun00sayc/archaeologyofcun00sayc_djvu.txt |title= The Archaeology of the Cuneiform Inscriptions|edition=2nd revised | year=1908 | publisher=Society for Promoting Christian Knowledge | location=London, Brighton, New York |pages=98–100}}</ref>
సుమేరుల కట్టడాల్లోకెల్లా అత్యంత ఆకర్షణీయమైన, ప్రసిద్ధమైన భవనాలు ౙిగ్గురత్తులు. కొన్ని అంతస్తుల వరకు కట్టిన పెద్ద పెద్ద దిమ్మలపై ఒక గుడి ఉంచితే అది ౙిగ్గురత్తు. సుమేరు లోహపు అచ్చులలో రెళ్ళతో కట్టిన ఇళ్ళను చూడవచ్చు. ఇవి దాదాపు సా.శ 400 వరకు కూడా దక్షిణ ఇరాక్లో మార్ష్ అరబ్బుల ఇళ్ళకి దగ్గరగానే ఉన్నాయి. సుమేరులకు కమాను నిర్మాణము గురించి తెలుసు. కనుక వారు బలమైన గుమ్మటాల్ని కట్టగలిగారు. అనేక కమానులు కట్టి, వాటిని ఒకటిగా కలిపి, వాటి సహాయముతో గుమ్మటాలు కట్టేవారు. సుమేరు దేవాలయాలు, రాజభవనాలు నిర్మించడానికి సంక్లిష్ట పదార్థాలు, పద్ధతులు ఉపయోగించబడ్డాయి. వాటిలో ముఖ్యమైనవి అండగోడ, గర్భాగారము, పోటు కంబమూ. వీటితో పాటు వీరు దేవాలయాలు లాంటి ముఖ్య కట్టడాల్లోకి మట్టితో చేసిన మేకులు దిగ్గొట్టేవారు. ఈ మేకులపై రాజునో, దేవుణ్ణో కీర్తిస్తూ శాసనాలుండేవి.
[[File:Sumerian - Dedication Nail - Walters 481457 - View A.jpg|thumb|అంకితమివ్వబడ్డ మేకు. సుమారు క్రీ.పూ 2100 నాటిది.]]
===గణితం ===
సుమారు క్రీ.పూ 4000కు సుమేరులు ఒక సంక్లిష్ట కొలతల వ్యవస్థను అభివృద్ధి చేసారు. దీని ఆసరాతో అంకగణితం, రేఖాగణితము, బీజగణితములను సూత్రీకరించారు. క్రీ.పూ. 2600 తరువాత నుండి సుమేరులు మట్టి పలకలపై గుణకార పట్టికలు (ఎక్కాలు) రచించటమూ, రేఖాగణిత అభ్యాసాలూ, సమస్యలను పరిష్కరించడము మొదలుపెట్టారు. బాబిలోనియా అంకెల తొలి జాడలు కూడా ఈ కాలములో చూడవచ్చు.<ref>Duncan J. Melville (2003). [http://it.stlawu.edu/~dmelvill/mesomath/3Mill/chronology.html Third Millennium Chronology] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20180707213616/http://it.stlawu.edu/~dmelvill/mesomath/3Mill/chronology.html |date=2018-07-07 }}, ''Third Millennium Mathematics''. [[St. Lawrence University]].</ref>
సుమారు క్రీ.పూ. 2700–2300 సమయానికి వీరు పూసలపాటీని కనుగొన్నారు. అలాగే మొట్టమొదటి వరుస స్తంభాల పట్టిక తయారైంది. ఇది వారి సెగెజెస్మేల్ నంబర్ సిస్టం పరిమాణం వరుస ఆదేశాలు వేరు చేసింది.<ref>Ifrah, Georges (2001), The Universal History of Computing: From the Abacus to the Quantum Computer, New York: John Wiley & Sons, ISBN 0-471-39671-0</ref>{{rp|11}} సుమేరులు మొట్టమొదటిగా స్థలం విలువను లెక్కించడానికి సంఖ్యా వ్యవస్థను ఉపయోగించారు. ఖగోళ గణితములో వీరు స్లైడ్ రూల్ లాంటి ఒక గణన యంత్రాన్ని ఉపయోగించినట్లు ఆధారాలున్నాయి. త్రిభుజము యొక్క వైశాల్యాన్నీ, ఘనము యొక్క ఘనపరిమాణాన్నీ లెక్కగట్టిన మొదటి సంస్కృతి వీరిదే.<ref>{{cite book| url= https://books.google.com/?id=BKRE5AjRM3AC&printsec=frontcover&dq=sherlock+holmes+in+babylon#PPA7,M1 |title=Sherlock Holmes in Babylon: and other tales of mathematical history | first1=Marlow |last1=Anderson | first2=Robin J. |last2=Wilson |year= 2004 |accessdate=2012-03-29| isbn= 978-0883855461}}</ref>
===ఆర్థిక స్థితీ, వాణిజ్యమూ ===
[[File:Bill of sale Louvre AO3765.jpg|thumb|షురుప్పక్లో ఒక మగ బానిసనూ, కట్టడాన్నీ అమ్మకానికి పెడుతూ ఇచ్చిన ప్రకటన. సుమారు క్రీ.పూ 2600 నాటిది.]]
అనటోలియాలోని (ఆధునిక టర్కీ) సుదూర ప్రాంతాల నుండి వచ్చిన అబ్సిడియన్ (శిలాద్రవము చల్లబడగా తయారయ్యే స్ఫటికము), ఈశాన్య ఆఫ్ఘనిస్థాన్లోని బదక్షన్కు చెందిన లాపిస్ లౙూలీ (రాజావర్తము వంటి రాయి), డిల్మున్ (ఆధునిక బహ్రైన్)కు చెందిన పూసలూ, సింధూ లిపి చెక్కబడి ఉన్న అనేక ముద్రలూ సుమేరులో లభించాయి. వీటిని బట్టి పర్షియన్ గల్ఫ్ కేంద్రంగా జరిగిన నాటి సుమేరు వాణిజ్య కార్యకలాపాల విస్తృతిని మనము అర్థము చేసుకోవచ్చు. ఉదాహరణకు ప్రపంచంలోని అనేక ప్రాంతాల నుండి ఉర్కు దిగుమతులు జరిగేవీ. ముఖ్యంగా అన్ని రకాల లోహాలను అక్కడి వారు దిగుమతి చేసుకున్నారు.
మెసొపొటేమియాలో అరుదుగా లభించే చెక్క వంటి సరుకులను సుదూరప్రాంతాల నుండి దిగుమతి చేసుకున్నట్లు గిల్గమేషు కావ్యంలో ఉంది. లెబనన్ సీడరుకు (భారతీయ సీడరుకు తెలుగులో సమానార్థకము దేవదారు. కనుక లెబనన్ సీడరును తెలుగులో లెబనన్ దేవదారు అనుకోవచ్చు. ఇవన్నీ ఒకే కుటుంబానికి చెందిన వేర్వేరు చెట్లు. అన్నీ కూడా చెక్కకు ప్రసిద్ధములే) సుమేరులో చాలా విలువ ఉండేది. ఉర్లోని ప్వాబీ రాణి సమాధిలో చెట్టు బంక (వేష్టము) కనుగొనబడింది. సుమేరులు వేష్టమును ముౙాంబీకు వంటి సుదూర ప్రాంతాల నుండి దిగుమతి చేసుకునేవారు.
సుమేరులో బానిసలు ఉన్నప్పటికీ ఆర్థిక వ్యవస్థకు వారి సేవలు పెద్ద ఎక్కువేమీ కాదు. బానిస స్త్రీలు నేతగత్తెలూ, గానుగల్లోనూ, మరల్లోనూ కార్మికులుగా, బరువులు మోసే కూలీలుగా పనిచేసేవారు.
సుమేరు కుమ్మరులు వారి కుండలను దేవదారు నూనెతో గీసిన బొమ్మలతో అలంకరించేవారు. కుమ్మరిపనికి అవసరమైన అగ్నిని ఉత్పత్తి చేయడానికి వీరు బౌ డ్రిల్ అనే యంత్రము వాడేవారు. సుమేరు తాపీవారూ, మణికారులూ తమ పనుల్లో అలబాస్టర్ (ఒక రకమైన హరశోఠము), (ఏనుగు)దంతం, ఇనుము, బంగారం, వెండి, కార్నీలియన్, లపిస్ లౙులీలను వాడేవారు.<ref>Diplomacy by design: Luxury arts and an "international style" in the ancient Near East, 1400–1200 BC, Marian H. Feldman, University of Chicago Press, 2006, pp. 120–121</ref>
====సింధూలోయ వాసులతో వ్యాపార సంబంధాలు====
[[File:British Museum Middle East 14022019 Gold and carnelian beads 2600-2300 BC Royal cemetery of Ur (composite).jpg|thumb|తెల్లటి ఆకృతులు నిక్షారితము చేయబడ్డ ఈ కార్నీలియన్ పూసల హారము ఉర్ రాచ శ్మశానములో దొరికింది. ఆదివంశపు కాలానికి చెందిన ఈ కళాకృతి సింధూ లోయ నుండి దిగుమతి చేసుకొనబడిందని చరిత్తకారుల అభిప్రాయం. ప్రస్తుతము ఈ హారము బ్రిటిష్ సంగ్రహశాలలో ఉన్నది.<ref name="BM Carnelian">British Museum notice: "Gold and carnelians beads. The two beads etched with patterns in white were probably imported from the Indus Valley. They were made by a technique developed by the Harappan civilization" [[:File:Ur Grave gold and carnelian beads necklace.jpg|Photograph of the necklace in question]]</ref>]]
[[File:Mesopotamia-Indus.jpg|thumb|left|క్రీ.పూ 3వ సహస్రాబ్దిలో సముద్ర మట్టాలు తక్కువగా ఉన్న కారణంగా సముద్ర మార్గాన సింధూ లోయకూ మెసొపొటేమియాకూ మధ్య దూరము ఇప్పటి కంటే చాలా తక్కువగా ఉండి ఉండవచ్చు.<ref name="JR12">{{cite book |last1=Reade |first1=Julian E. |title=The Indus-Mesopotamia relationship reconsidered (Gs Elisabeth During Caspers) |date=2008 |publisher=Archaeopress |isbn=978-1-4073-0312-3 |pages=12–14 |url=https://www.academia.edu/28245304 }}</ref>]]
సుమారు క్రీ.పూ 2350 నుండి సింధు నాగరికత నుండి ఉర్కు దిగుమతులు జరిగినట్లుగా ఆధారాలున్నాయి.<ref name="JR14">{{cite book |last1=Reade |first1=Julian E. |title=The Indus-Mesopotamia relationship reconsidered (Gs Elisabeth During Caspers) |date=2008 |publisher=Archaeopress |isbn=978-1-4073-0312-3 |pages=14–17 |url=https://www.academia.edu/28245304 }}</ref> సింధూ తీరాన కనబడే నత్తల గుల్లలతో చేసిన వివిధ వస్తువులు పురావస్తు పరిశోధనల్లో దొరికాయి. ఇవన్నీ క్రీ.పూ 2500–2000 మధ్య కాలంలో తయారైనవని శాస్త్రవేత్తల అంచనా.<ref>{{cite journal |last1=Gensheimer |first1=T. R. |title=The Role of shell in Mesopotamia : evidence for trade exchange with Oman and the Indus Valley |journal=Paléorient |date=1984 |volume=10 |pages=71–72 |doi=10.3406/paleo.1984.4350 |url=https://www.persee.fr/doc/paleo_0153-9345_1984_num_10_1_4350}}</ref> క్రీ.పూ 2600–2450 కాలంలో సింధూ లోయలో తయారైన కార్నీలియన్ పూసలు సుమేరులోని సమాధుల్లో, ముఖ్యంగా ఉర్ రాచ శ్మశానములో దొరికాయి.<ref name="JMI">{{cite book |last1=McIntosh |first1=Jane |title=The Ancient Indus Valley: New Perspectives |date=2008 |publisher=ABC-CLIO |isbn=978-1-57607-907-2 |pages=182–190 |url=https://books.google.com/books?id=1AJO2A-CbccC&pg=PA189 }}</ref> కొన్ని కార్నీలియన్ పూసలపై తెల్లటి రంగులో ఉన్న ఆకృతులు నిక్షారితం చేయబడ్డాయి. ఇలా ఆమ్లంతో నిక్షారితం చేసే ప్రక్రియను అభివృద్ధి చేసింది సింధూ వాసులు కనుక, వీటిని సింధూ లోయ నుండి దిగుమతి చేసి ఉండవచ్చు.<ref>నిక్షారణ పద్ధతి వివరాలకు {{cite journal |last1=MacKay |first1=Ernest |title=Sumerian Connexions with Ancient India |journal=The Journal of the Royal Asiatic Society of Great Britain and Ireland |issue=4 |date=1925 |pages=699 |jstor=25220818 }} చూడండి</ref><ref name="BM Carnelian" /><ref>{{cite book |last1=Guimet |first1=Musée |title=Les Cités oubliées de l'Indus: Archéologie du Pakistan |date=2016 |publisher=FeniXX réédition numérique |isbn=978-2-402-05246-7 |page=355 |url=https://books.google.com/books?id=-HpYDwAAQBAJ&pg=PA355 |language=fr}}</ref> లాపిస్ లౙులీ రెండవ నకాదా కాలంలోని (సుమారు క్రీ.పూ 3200) అనేక సమాధుల్లో దొరికాయి. లాపిస్ను సుమేరు నుండి ఈజిప్టు వారు దిగుమతి చేసుకునే వారు. ఆఫ్ఘనిస్తాన్లో తప్ప వేరెక్కడా లాపిస్ ఉన్నట్లు ఆధారాలు లేవు కనుక, ఈ రాయి అక్కడి నుండి ఇరాన్ పీఠభూమి మీదుగా సుమేరుకు రవాణా చేయబడి ఉండవచ్చు.<ref>{{cite book |last1=Demand |first1=Nancy H. |title=The Mediterranean Context of Early Greek History |date=2011 |publisher=John Wiley & Sons |isbn=978-1-4443-4234-5 |pages=71–72 |url=https://books.google.com/books?id=YVSg-DOHzJMC&pg=PA71 }}</ref><ref name="CP">{{cite book |last1=Rowlands |first1=Michael J. |title=Centre and Periphery in the Ancient World |date=1987 |publisher=Cambridge University Press |isbn=978-0-521-25103-7 |page=37 |url=https://books.google.com/books?id=YDs9AAAAIAAJ&pg=PA37 }}</ref>
సింధూ లిపిలో ఉన్న ఎన్నో ముద్రలు మెసొపొటేమియాలో, ముఖ్యంగా ఉర్, బాబిలోనియా, కిష్లలో, దొరికాయి.<ref>మెసొపొటేమియాలో దొరికిన సింధూ లోయ ముద్రల పూర్తి జాబితా కొరకు {{cite book |last1=Reade |first1=Julian |title=Indian Ocean In Antiquity |date=2013 |publisher=Routledge |isbn=978-1-136-15531-4 |pages=148–152 |url=https://books.google.com/books?id=PtzWAQAAQBAJ&pg=PA148 }}చూడండి</ref><ref>ఇంకో మెసొపొటేమియాలో దొరికిన సింధూ లోయ ముద్రల జాబితా: {{cite book |last1=Possehl |first1=Gregory L. |title=The Indus Civilization: A Contemporary Perspective |date=2002 |publisher=Rowman Altamira |isbn=978-0-7591-0172-2 |page=221 |url=https://books.google.com/books?id=pmAuAsi4ePIC&pg=PA221 }}</ref><ref>{{cite web |title=Indus stamp-seal found in Ur BM 122187 |url=https://www.britishmuseum.org/research/collection_online/collection_object_details.aspx?objectId=805148&partId=1&images=true |website=British Museum}}<br />{{cite web |title=Indus stamp-seal discovered in Ur BM 123208 |url=https://www.britishmuseum.org/research/collection_online/collection_object_details.aspx?objectId=804667&partId=1&museumno=1932.1008.178&page=2 |website=British Museum}}<br />{{cite web |title=Indus stamp-seal discovered in Ur BM 120228 |url=https://www.britishmuseum.org/research/collection_online/collection_object_details.aspx?objectId=805338&partId=1&images=true |website=British Museum}}</ref><ref>{{cite book |last1=Gadd |first1=G. J. |title=Seals of Ancient Indian style found at Ur |date=1958 |url=https://archive.org/details/in.gov.ignca.33779/page/n11}}</ref><ref>{{cite book|title=Brotherhood of Kings: How International Relations Shaped the Ancient Near East|page=49|url=https://books.google.com/books?id=JTvRCwAAQBAJ&pg=PA49|first=Amanda H.|last=Podany|publisher=Oxford University Press|year=2012|isbn=978-0-19-971829-0}}</ref><ref>{{cite book|title=Art of the First Cities: The Third Millennium B.C. from the Mediterranean to the Indus|url=https://books.google.com/books?id=8l9X_3rHFdEC&pg=PA246|quote=Square-shaped Indus seals of fired steatite have been found at a few sites in Mesopotamia.|author1=Joan Aruz|author2=Ronald Wallenfels|page=246|isbn=978-1-58839-043-1|year=2003}}(అనువాదము: చతురస్రాకృతిలోనున్న కాల్చిన బలపపురాతి సింధూ లోయ ముద్రలు మెసొపొటేమియాలో కొన్ని చోట్ల దొరికాయి)</ref>
మూడవ ఉర్ కాలం నాటి రాజైన గుడియా, ప్రకాశభేద్యమైన కార్నీలియన్ను మెలూహ్హా నుండి దిగుమతి చేసుకున్నట్లు గ్రంథస్తము చేయబడి ఉంది. ఈ మెలుహ్హా సింధూ లోయేనని చాలామంది నిపుణుల అభిప్రాయం.<ref name="JMI"/> మెలూహ్హా నుండి వచ్చిన వ్యాపారులూ, తుపాసీలు మెసొపొటేమియాలో ఉన్న విషయం చాలా శాసనాల్లో చెప్పబడినది.<ref name="JMI"/> అకేడూ ఇంకా మూడవ ఉర్ ప్రాంతాలలో సింధూ లిపితో ఉన్నవి కానీ సింధూ లోయతో సంబంధాన్ని సూచించేవి కానీ మొత్తం కలిపి సుమారు ఇరవై ముద్రలు దాకా దొరికాయి.<ref name="JMI"/>
సింధూ నాగరికత క్రీ.పూ 2400–1800 వరకు తారాస్థాయిలో విలసిల్లింది. ఐతే ఈ వ్యాపార లావాదేవీలు నెరపిన నాటికి ఇది సుమేరు నాగరికత కన్నా చాలా పెద్దది. 65,000 చదరపు అడుగుల వైశాల్యము గల సుమేరుతో పోల్చితే సింధూ నాగరికత 12 లక్షల చ.అ లో విస్తరించి ఉండి, కొన్ని వేల నివాసాలకు అలవాలంగా ఉండేది. రెండు నాగరికతల్లోనూ అతిపెద్ద నగరాలు మాత్రం ఒకే విధమైన వైశాల్యంతో, దాదాపుగా 30–40 వేల జనాభాతో ఉండేవి.<ref>{{cite book |last1=Cotterell |first1=Arthur |title=Asia: A Concise History |date=2011 |publisher=John Wiley & Sons |isbn=978-0-470-82959-2 |page=42 |url=https://books.google.com/books?id=9_vVTWXK5kQC&pg=PT42 }}</ref>
====ధనం, ఋణం ====
వీరు యవలనూ, వెండినీ ద్రవ్యముగా వాడేవారు. పెద్ద పెద్ద సంస్థలన్నీ వాటి లెక్కలను యవలూ, వెండిలలో నమోదు చేసేవి. ఆ రెంటికీ మధ్య ఒక స్థిరమైన మారక విలువ ఉండేది. సుంకాలూ, అప్పులూ, ధరవరలన్నీ ఆ రెంటిలో ఏదో ఒక దానిలో లెక్కగట్టబడేవి. చాలా లావాదేవీల్లో అప్పుల పాత్ర ఎక్కువగా ఉండేది. ఉదాహరణకు వర్తకులకు గుళ్ళచే కేటాయింపబడ్డ సరుకులు, అలాగే మద్యము వ్యాపారుల దగ్గర ఖాతాలో వ్రాయించుకుని మద్యము తీసుకోగా పడ్డ బాకీలూ వంటివి.<ref name = debt>{{cite book |title= Debt and Economic Renewal in the Ancient Near East|editor=Michael Hudson and Marc Van De Mieroop|last= Hudson|first= Michael|year= 1998|publisher= CDL|location= Bethesda, Maryland|isbn= 978-1883053710|pages= 23–35}}</ref> సుమేరులో మద్యము తయారీ ఒక కుటీర పరిశ్రమగా ఉండేది. ఈ తయారీదారులు ఎక్కువగా స్త్రీలు. వీరే బేరసారాలు కూడా జరిపేవారు.
సుమేరులో రెండు రకాల ఋణాలు ఎక్కువగా ఉండేవి. ఒకటి వాణిజ్య ఋణాలూ, ఇంకొకటి వ్యక్తిగత వ్యవసాయ ఋణాలూ. వాణిజ్యమును ప్రోత్సహించుటకు దేవాలయాలు ఈ వ్యాపార ఋణాలు మంజూరు చేసేవి. సుమేరు వ్యాపారులు సముద్ర ప్రయాణాలు చేసి, ఇతర ప్రదేశాల్లో కూడా వ్యాపారము చేసేవారు. వ్యాపార ఋణాలను ఎక్కువగా ఈ ప్రయాణ ఖర్చులకై వీరు తీసుకునేవారు. వీటి మారకము వెండి. సుమారు క్రీ.పూ.2000 ముందు వడ్డీ నెలకి అసలులో అరవయ్యో వంతు(1/60)గా (ఒక మినాకు ఒక షెకెల్ చొప్పున) నిర్ణయింపబడింది. తరువాతి రెండు వేల సంవత్సరాల పాటు వడ్డీ మొత్తము ఈ స్థాయిలోనే ఉంది.<ref name = debt/> ఈ రెండూ కాక మరో రకమైన ఋణాలు గ్రామీణ ఋణాలు. ప్రజలెవరైనా తమ సుంకాలను చెల్లించకపోతే ఆ బకాయిలను వారు రాజ్యము నుండి తీసుకున్న అప్పుగా పరిగణించేవారు. ఈ బకాయిలు ఎక్కువగా దేవాలయాలకు కట్టని సుంకముల మూలంగా పడేవి.<ref name = debt2>{{cite book |title= Debt and Economic Renewal in the Ancient Near East|editor=Michael Hudson and Marc Van De Mieroop|last= Van De Mieroop|first= Marc|year= 1998|publisher= CDL|location= Bethesda, Maryland|isbn= 978-1883053710|page= 63}}</ref>వీటికి వడ్డీలు ఎక్కువగా ఉండేవి—అసలులో మూడోవంతు (1/3) నుండి సగము (1/2) దాకా. ఈ అప్పుల లావాదేవీలకు మారకంగా యవలూ, ఇతర పంటలూ వాడబడేవి.<ref name = debt/>
ఈ గ్రామీణ ఋణాలను పాలకులు మధ్య మధ్యలో మాఫీ చేసి, ఋణగ్రస్తులను వదలివేసేవారు. సాధారణంగా ఏడాదికొకసారి, వారు పట్టాభిషిక్తులైన రోజున, ఇది జరిగేది. ఇది కాక యుద్ధాలూ, కరువుకాటకాలూ వచ్చి పడినప్పుడు కూడా ఋణమాఫీ జరిగేది. మనకి తెలిసినంతవరకు, మొదటిసారి ఋణమాఫీ చేసిన వారు లగాషు రాజులైన ఎన్మెటెనా, ఉరుకాగినాలు. జరిగిన కాలం క్రీ.పూ 2400–2350లో. హడ్సన్ ప్రకారం ఈ అప్పులు పేరుకుపోతే సన్నకారు రైతులు భూములన్నా కోల్పోతారు లేక వెట్టిచాకిరీలో చిక్కుకుంటారు. వీటిలో ఏది జరిగినా యుద్ధానికి సైనికబలం తగ్గుతుంది. అలా జరగకుండా ఉండేందుకే ఈ మాఫీలు.<ref name = debt/>
===సైన్యం ===
[[File:Standard of Ur chariots.jpg|thumb|సుమారు క్రీ.పూ 2600 నాటి ఉర్ కేతనముపై చెక్కబడ్డ తొలినాటి రథాలు.]]
[[File:Stele of Vultures detail 01-transparent.png|thumb|రాబందుల ఫలకముపై చెక్కబడ్డ యుద్ధ అమరికలు. సుమేరు రాజు ఎన్నాటుం నేతృత్వంలో ఫాలాంక్స్ అను యుద్ధ వ్యూహములో అమరి ఉన్న సైనికులు.]]
[[File:Silver model of a boat, tomb PG 789, Royal Cemetery of UR, 2600-2500 BCE.jpg|thumb|నాటి పడవ యొక్క వెండి నమూనా. క్రీ.పూ 2600–2500 నాటిది. ఉర్ రాచశ్మశానములో 789వ వ్యక్తిగత సమాధిలో దొరికింది.]]
సుమేరు నగర-రాజ్యాల మధ్య 2000 ఏళ్ళ పాటుగా జరిగిన దాదాపు ఎడతెరపి లేని పోరాటాలు అక్కడ యుద్ధ పద్ధతులూ, సాంకేతికతా అభివృద్ధి చెందేందుకు దోహదపడచడాయి.<ref>Roux, Georges (1992), "Ancient Iraq" (Penguin)</ref>గ్రంథస్థమైన మొదటి యుద్ధము లగాషూ, ఉమ్మా రాజ్యాల మధ్య సుమారు క్రీ.పూ 2450లో జరిగిన పోరాటము. ఇది రాబందుల శిలాశాసనము పైన చెక్కబడింది. దీనిలో పదాతి దళాలకు లగాషు రాజు నాయకత్వము వహించడము మనము చూడవచ్చు. ఈ పదాతి దళం ఈటెలూ, దీర్ఘచతుస్రాకారపు డాలుతో సన్నద్దమయ్యి, రాగి శిరస్త్రాణాలను ను ధరించి, ఉన్నట్లుగా చెక్కబడి ఉంది. ఈ శాసనములో వీరందరూ ఫాలాంక్స్ వంటి ఒక అమరికలో నిలబడినట్లు తెలుస్తోంది. ఇలాంటి వ్యూహనిర్మాణానికి శిక్షణా, క్రమశిక్షణా అవసరము కనుక, సుమేరులో సుశిక్షితులైన సైనిక బలగము ఉండేదని తెలుస్తోంది.<ref>Winter, Irene J. (1985). "After the Battle is Over: The 'Stele of the Vultures' and the Beginning of Historical Narrative in the Art of the Ancient Near East". In Kessler, Herbert L.; Simpson, Marianna Shreve. Pictorial Narrative in Antiquity and the Middle Ages. Center for Advanced Study in the Visual Arts, Symposium Series IV 16. Washington, DC: National Gallery of Art. pp. 11–32. {{ISSN|0091-7338}}</ref>
సుమేరు సైన్యం ఒనేజర్లను పూన్చిన బళ్ళను రథాలుగా వాడేది. ఈ తొలినాటి రథాలు యుద్ధములో వాడేందుకు తరువాతి కాలపు వాటంత అనువైనవి కావు. కొంతమంది ఈ రథాలు ప్రధానంగా రవాణాకు వాడేవారని సూచించారు. ఐతే ఈ రథాల్లోని పరివారము గొడ్డళ్ళూ, ఈటెలూ పూని ఉండేవారని తెలుస్తోంది. రథాలకు నాలుగు లేదా రెండు చక్రాలు ఉండేవి. నాలుగు ఒనేజర్లు పూన్చబడ్డ వీటికి ఇద్దరు సారథులుండేవారు. ఇక రథము యొక్క బండిగా చెకడాబండి ఉండేది. బండి చక్రాలకు మూడు భాగాలుండేవి; మధ్యలో దిండూ, చుట్టూ దాకళ్ళూ, వాటిని చుట్టేస్తూ బయటన ఒక కమ్మి. అలాగే బండికి నేత జల్ల ఉండేది.
సుమేరు నగరాలకు రక్షణ ప్రాకారాలు ఉండేవి. నగర-రాజ్యాల మధ్య యుద్ధాలు ఎక్కువగా ముట్టుకోళ్ళ యుద్ధాలు. ఐతే ఆనాటి మట్టి ఇటుకల గోడలు కొందరు శత్రువులను అడ్డుకోగలిగాయి.
===సాంకేతిక పరిజ్ఞానం ===
సుమేరుల సాంకేతిక పరిజ్ఞానానికి ఉదాహరణలు: చక్రం, శరాకార లిపీ, అంకగణితం, రేఖాగణితము, నీటిపారుదల వ్యవస్థలు, పడవలు, చాంద్ర-సౌరమాన కాలగణనము, కంచు, జంతుతోలు, రంపం, ఉలి, సుత్తి, పిడిసాన, కళ్ళెం, మేకులు, గుండుసూదులు, ఉంగరాలు, తవ్వుకోలా, గొడ్డలి, కత్తులు, ఈటెలు, బాణములు, బాణం ములుకులు, ఖడ్గం, బంక, నీటితిత్తి, సంచి, కవచం, అంబులపొది, యుద్ధ రథాలు, ఒర, బూట్లు, చెప్పులు, పంట్రకోల, బీరు.
సుమేరులకు మూడు రకాల పడవలు ఉండేవి:
* మొదటి రకము తెరచాప పడవలు. జుట్టుతో కుట్టబడ్డ వీటిని క్లింకర్ పద్ధతిలో తయారు చేసేవారు. నీరు లోపలికి ఇంకకుండా మట్టి తైలపు పూత పూసేవారు.
* జంతు తోలూ, రెల్లు గడ్డితో చేసిన తోలు పడవలు రెండో రకము
* తెడ్డు నౌకలు మూడో రకము. వీటిని చెక్క తెడ్లతో నడుపుతారు. కొన్నిసార్లు ఇవి రాదారి పడవలుగా వాడబడేవి—అనగా తీరం వెంబడి నడుస్తున్న జనాలూ, జంతువులచే ప్రవాహానికి ఎదురు లాగబడేవి.
==వారసత్వం ==
[[File:Sumer map.jpg|thumb|సుమేరు పటము]]
ఇప్పటి వరకూ జరిగిన పరిశోధనల ప్రకారము చక్రవాహనాల వాడకము క్రీ.పూ 4 వ సహస్రాబ్ది మధ్యభాగములో మొదలైంది. దాదాపు ఒకేసారి మూడు వేర్వేరు సమాజాల్లో వీటి మొదటి వాడకము కనిపిస్తోంది. అవీ మెసొపొటేమియా, ఉత్తర కాకసస్ (మైకాప్ సంస్కృతి), మధ్య ఐరోపాలు. చక్రం కనుగొన్న మొదట్లో దాన్ని కుమ్మరి చక్రంగా వాడారు. నెమ్మదిగా వాహనాలకూ, కర్మాగారాలకూ దీని వాడకము విస్తరించింది. పరిష్కృత లిపుల్లో ఈజిప్టు గూఢచిత్ర లిపి తరువాత అతి పురాతనమైనది సుమేరు శరాకార లిపి (దానికంటే పురాతనమైన జియాహూ గుర్తులు, టార్టరియా పలకలు వంటివాటిపై అనేక వివాదాలు ఉన్నాయి). సుమేరులు మొట్టమొదటి ఖగోళ శాస్త్రవేత్తలలో ఒకరు. వీరు నక్షత్రాలను నక్షత్ర సముదాయాలుగా విభజించారు. ఈ సముదాయాలలో చాలా వాటిని పురాతన గ్రీకులు కూడా గుర్తించారు. కొన్ని సముదాయాలు నేటి రాశి చక్రములో కూడా వాడుకలో ఉన్నాయి.<ref name="Thompson">{{cite web |author=Gary Thompson |url=http://members.optusnet.com.au/~gtosiris/page11-4.html |title=History of Constellation and Star Names |publisher=Members.optusnet.com.au |access-date=2012-03-29 |url-status=dead |archive-url=https://web.archive.org/web/20120821025411/http://members.optusnet.com.au/~gtosiris/page11-4.html |archive-date=2012-08-21 }}</ref>{{Unreliable source?|failed=y|date=March 2012}} కంటికి కనిపించే ఐదు గ్రహాల గురించి కూడా వారికి తెలుసు.<ref name="SumerFAQ2">{{cite web |url=http://www.sumerian.org/sumerfaq.htm#s39 |title=Sumerian Questions and Answers |publisher=Sumerian.org |accessdate=2012-03-29 |website= |archive-url=https://web.archive.org/web/20120414150755/http://www.sumerian.org/sumerfaq.htm#s39 |archive-date=2012-04-14 |url-status=dead }}</ref>
వారు ఒక ప్రత్యామ్నాయ బేస్ 10, బేస్ 6 తో ఒక మిశ్రమ రేడిక్స్ వ్యవస్థతో సహా అనేక విభిన్న సంఖ్యా వ్యవస్థలను ఉపయోగించి అంకగణితం అభివృద్ధి చేసారు. సుమేరు, బాబిలోనియాలో ఈ సెక్స్మేసిమల్ సిస్టమ్ ప్రామాణిక సంఖ్యా వ్యవస్థగా మారింది. వీరు సైనిక నిర్మాణాలను (యుద్ధ వ్యూహాలను) కనుగొని ఉండవచ్చు. సైనికులను అంగాలుగా విభజించే పద్ధతిని కనుగొన్నారు. వీరి సైనిక అంగాలు: పదాతి, అశ్వికదళం, విలుకాండ్రు. వారు మొట్టమొదటిగా న్యాయ వ్యవస్థ, పరిపాలనా వ్యవస్థలను క్రోడీకరించి అభివృద్ధి చేశారు. వీరి వ్యవస్థ న్యాయస్థానాలు, కారాగారాలూ, ప్రభుత్వ కవిలెలతో సంపూర్ణంగా ఉండేది. మొట్టమొదటి నగర రాజ్యాలు సుమేరులో వెలిసాయి. ఐతే ఆధునిక సిరియా, లెబనన్ ప్రాంతాల్లో కూడా అదే సమయానికి నగర రాజ్యాల లాంటి వ్యవస్థలు ఏర్పడ్డాయి. శరాకార లిపి తయారుచేసాక కొన్ని శతాబ్దాల పాటు దాన్ని అప్పులూ, జమా ఖర్చుల లెక్కలకే వాడేవారు. నెమ్మదిగా సుమారు క్రీ.పూ. 2600 నాటికి సందేశాలు, వర్తమానాలు, చరిత్ర, కథలూ, గణితం, ఖగోళ విశేషాలూ, ఇతర విషయాలను లిపిని ఉపయోగించి నమోదు చేయడము మొదలైంది. వ్రాత సమాజములో వ్యాప్తి చెందడముతో, గ్రామ దేవాలయాల నిర్వహణలో మొట్టమొదటి బడులు ఏర్పడ్డాయి.
==ఇవి కూడా చూడండి==
* [[:en:History of Iraq|ఇరాక్ చరిత్ర]]
* [[:en:History of writing numbers|అంకము]]
* [[:en:Ancient Mesopotamian units of measurement|ప్రాచీన మెసొపొటేమియాలో కొలమానాలు]]
* [[:en:Ancient Mesopotamian religion|ప్రాచీన మెసొపొటేమియా యొక్క మత సంప్రదాయాలు]]
* [[:en:Indus-Mesopotamia relations|సింధూ-మెసొపొటేమియాల మధ్య సంబంధాలు]]
==గమనికలు==
<references group="గమనిక"/>
==మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
==మరింత సమాచారము కోసము==
{{refbegin|35em}}
* Ascalone, Enrico. 2007. ''Mesopotamia: Assyrians, Sumerians, Babylonians (Dictionaries of Civilizations; 1)''. Berkeley: University of California Press. {{ISBN|0-520-25266-7}} (paperback).
* Bottéro, Jean, André Finet, Bertrand Lafont, and George Roux. 2001. ''Everyday Life in Ancient Mesopotamia''. Edinburgh: Edinburgh University Press, Baltimore: Johns Hopkins University Press.
* Crawford, Harriet E. W. 2004. ''Sumer and the Sumerians''. Cambridge: Cambridge University Press.
* Leick, Gwendolyn. 2002. ''Mesopotamia: Invention of the City''. London and New York: Penguin.
* Lloyd, Seton. 1978. ''The Archaeology of Mesopotamia: From the Old Stone Age to the Persian Conquest''. London: Thames and Hudson.
* Nemet-Nejat, Karen Rhea. 1998. ''Daily Life in Ancient Mesopotamia''. London and Westport, Conn.: Greenwood Press.
* {{cite book|last1=Kramer|first1=Samuel Noah|title=Sumerian Mythology: A Study of Spiritual and Literary Achievement in the Third Millennium B.C.|url=https://archive.org/details/sumerianmytholog0000kram|date=1972|publisher=University of Pennsylvania Press|location=Philadelphia|isbn=978-0-8122-1047-7|edition=Rev.}}
* Roux, Georges. 1992. ''Ancient Iraq'', 560 pages. London: Penguin (earlier printings may have different pagination: 1966, 480 pages, Pelican; 1964, 431 pages, London: Allen and Urwin).
* Schomp, Virginia. ''Ancient Mesopotamia: The Sumerians, Babylonians, and Assyrians''.
* ''Sumer: Cities of Eden (Timelife Lost Civilizations)''. Alexandria, VA: [[:en:Time Life|Time-Life Books]], 1993 (hardcover, {{ISBN|0-8094-9887-1}}).
* [[Leonard Woolley|Woolley, C. Leonard]]. 1929. ''[https://www.fadedpage.com/books/20170924/html.php The Sumerians]''. Oxford: Clarendon Press.
{{refend}}
ddff4y32rk6krcudyzurwth1qq65qou
గార్లదిన్నె మండలం
0
271042
3620128
3511410
2022-08-10T12:30:55Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox India AP Mandal}}'''గార్లదిన్నె మండలం''', [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్|ఆంధ్రప్రదేశ్]] రాష్ట్రంలోని [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం జిల్లాకు]] చెందిన ఒక మండలం{{maplink|type=shape|display=inline|text=OSM గతిశీల పటము}}
== మండలం లోని గ్రామాలు ==
=== రెవిన్యూ గ్రామలు ===
# [[పెనకచెర్ల]]
# [[కొప్పలకొండ]]
# [[కేశవాపురం (గార్లదిన్నె మండలం)|కేశవాపురం]]
# [[ముంటిమడుగు]]
# [[కల్లూరు అగ్రహారం]]
# [[కల్లూరు (గార్లదిన్నె మండలం)|కల్లూరు]]
# [[ఇల్లూరు (గార్లదిన్నె మండలం)|ఇల్లూరు]]
# [[కనంపల్లి (గార్లదిన్నె మండలం)|కనంపల్లి]]
# [[అంకంపేట]]
# [[సిరివరం (గార్లదిన్నె మండలం)|సిరివరం]]
#[[కృిష్ణాపురం (గార్లదిన్నె మండలం)|కృిష్ణాపురం]]
# [[ఎర్రగుంట్ల (గార్లదిన్నె మండలం)|ఎర్రగుంట్ల]]
# [[కోటంక]]
# [[మర్తాడు (గార్లదిన్నె మండలం)|మర్తాడు]]
# [[బూదేడు]]
# [[గార్లదిన్నె]]
# [[ఓబులాపురం (గార్లదిన్నె మండలం)|ఓబులాపురం]]
# [[జంబులదిన్నె (గార్లదిన్నె మండలం)|జంబులదిన్నె]]
=== రెవిన్యూయేతర గ్రామాలు ===
* [[సంజీవపురం (గార్లదిన్నె)|సంజీవపురం]]
* [[గుడ్డాలపల్లి (గార్లదిన్నె మండలం)|గుడ్డాలపల్లి]]
* [[ముకుందాపురం (గార్లదిన్నె మండలం)|ముకుందాపురం]]
== మూలాలు ==
{{మూలాలు}}
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{అనంతపురం జిల్లా మండలాలు}}
fsyok9qa1x0jpv5pott6zi9k2qy8vtz
పుట్లూరు మండలం
0
271066
3620140
3511582
2022-08-10T12:41:56Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox India AP Mandal}}'''పుట్లూరు మండలం''', [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్|ఆంధ్రప్రదేశ్]] రాష్ట్రంలోని [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.{{maplink|type=shape|display=inline|text=OSM గతిశీల పటము}}
== మండలం లోని గ్రామాలు ==
=== రెవెన్యూ గ్రామాలు ===
#[[అరకటివేముల]]
#[[సూరేపల్లి (పుట్లూరు మండలం)|సూరేపల్లి]]
#[[చింతకుంట (పుట్లూరు మండలం)|చింతకుంట]]
#[[కందికాపుల]]
#[[పుట్లూరు]]
#[[గాండ్లపాడు]]
#[[శనగలగూడూరు]]
#[[కోమటికుంట్ల]]
#[[చెర్లోపల్లి (పుట్లూరు మండలం)|చెర్లోపల్లి]]
#[[కడవకల్లు]]
#[[దోసలేడు]]
#[[మడుగుపల్లి]]
#[[ఎల్లుట్ల]]
#[[కుమ్మనమల]]
#[[చాలవేముల]]
#[[చిన్నమల్లేపల్లి]]
#[[చింతలపల్లి (పుట్లూరు మండలం)|చింతలపల్లి]]
=== రెవెన్యూయేతర గ్రామాలు ===
*[[ఎ.కొండాపురం]]
== మూలాలు ==
{{మూలాలు}}
== వెలుపలి వంకెలు ==
{{అనంతపురం జిల్లా మండలాలు}}
qoi513p3r9jgzeorhakwt3uc8p5857b
పెద్దపప్పూరు మండలం
0
271067
3620087
3511604
2022-08-10T12:02:29Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox India AP Mandal}}
'''పెద్దపప్పూరు మండలం''', [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్|ఆంధ్రప్రదేశ్]] రాష్ట్రంలోని [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.
మండలంలో చాలా కాలం క్రితం ఫ్యాక్షన్ ఉండేది. ఇప్పటికీ పలు చోట్ల ఫ్యాక్షన్ ఉంది అయితే పోలీస్ వ్యవస్థ బల పడ్డాక ఫ్యాక్షన్ 90% తగ్గింది అని చెప్పవచ్చు.{{maplink|type=shape|display=inline|text=OSM గతిశీల పటము}}
== మండల గణాంకాలు ==
మండల కేంద్రం పెద్దపప్పూరు, గ్రామాలు 17 ప్రభుత్వం - మండల ప్రజాపరిషత్
2001 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం జనాభా - మొత్తం 33,556 - పురుషులు 17,288 - స్త్రీలు 16,268.అక్షరాస్యత - మొత్తం 54.34% - పురుషులు 68.90%- స్త్రీలు 38.78%
== మండలం లోని గ్రామాలు ==
=== రెవిన్యూ గ్రామాలు ===
#[[పెద్దపప్పూరు]]
#[[దేవనుప్పలపాడు]]
#[[చిన్నయక్కలూరు]]
#[[పెద్దయక్కలూరు]]
# [[పసలూరు]]
# [[అత్తిరాళ్లదిన్నె]]
#[[పెండేకల్లు (పెద్దపప్పూరు మండలం)|పెండేకల్లు]]
#[[కుమ్మెత్త]]
#[[నరసాపురం (పెద్దపప్పూరు మండలం)|నరసాపురం]]
#[[జోడిధర్మాపురం]]
#[[జూటూరు (పెద్దపప్పూరు మండలం)|జూటూరు]]
#[[ధర్మాపురం (పెద్దపప్పూరు మండలం)|ధర్మాపురం]]
# [[చాగళ్లు]]
# [[తబ్జుల]]
# [[ముచ్చుకోట]]
#[[అమళ్లదిన్నె]]
#[[గార్లదిన్నె(పెద్దపప్పూరు మండలం)|గార్లదిన్నె]]
=== రెవిన్యూయేతర గ్రామాలు ===
*[[తురకపల్లె(పెద్దపప్పూరు)|తురకపల్లె]]
*[[చెర్లోపల్లె (పెద్దపప్పూరు)|చెర్లోపల్లె]]
*[[నిదనవద]]
*[[యెంగంపేట (పెద్దపప్పూరు)|యెంగంపేట]]
== మూలాలు ==
{{మూలాలు}}
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{అనంతపురం జిల్లా మండలాలు}}
:
2xgrix4835mx1kplvgna37buk83dje4
శింగనమల మండలం
0
271128
3620102
3511791
2022-08-10T12:12:00Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox India AP Mandal}}'''శింగనమల మండలం''', [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్|ఆంధ్రప్రదేశ్]] రాష్ట్రంలోని [[అనంతపురం]] జిల్లాకు చెందిన మండలం.{{maplink|type=shape|display=inline|text=OSM గతిశీల పటము}}
== మండలం లోని గ్రామాలు ==
=== రెవిన్యూ గ్రామాలు ===
# [[ఆకులేడు]]
# [[ఆనందరావుపేట]]
# [[ఉల్లికల్లు]]
# [[కల్లుమడి]]
# [[కొరివిపల్లి (శింగనమల మండలం)|కొరివిపల్లి]]
# [[చక్రాయపేట (శింగనమల మండలం)|చక్రాయపేట]]
#[[చీలేపల్లి (శింగనమల మండలం)|చీలేపల్లి]]
# [[చెన్నవరం (శింగనమల మండలం)|చెన్నవరం]]
# [[జూలకాల్వ]]
# [[తరిమెల]]
# [[నర్సాపురం (శింగనమల మండలం)|నర్సాపురం]]
# [[నిదనవాడ]]
# [[పెరవలి (శింగనమల మండలం)|పెరవలి]]
# [[మట్లగొంది]]
# [[రాచపల్లి (శింగనమల మండలం)|రాచపల్లి]]
# [[లోలూరు]]
# [[సలకంచెరువు]]
# [[శింగనమల]]
# [[సోదనపల్లి]]
గమనిక:నిర్జన గ్రామం ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు
=== రెవెన్యూయేతర గ్రామాలు ===
* [[పెద్దజలాల్పురం]]
* [[బుడ్డేపల్లె]]
== మూలాలు ==
{{మూలాలు}}
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{అనంతపురం జిల్లా మండలాలు}}
ejk8qjdc3sirktonvm18j51ar4p7zdy
3620127
3620102
2022-08-10T12:30:04Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox India AP Mandal}}'''శింగనమల మండలం''', [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్|ఆంధ్రప్రదేశ్]] రాష్ట్రంలోని [[అనంతపురం]] జిల్లాకు చెందిన మండలం.{{maplink|type=shape|display=inline|text=OSM గతిశీల పటము}}
== మండలం లోని గ్రామాలు ==
=== రెవిన్యూ గ్రామాలు ===
# [[ఆకులేడు]]
# [[ఆనందరావుపేట]]
# [[ఉల్లికల్లు]]
# [[కల్లుమడి]]
# [[కొరివిపల్లి (శింగనమల మండలం)|కొరివిపల్లి]]
# [[చక్రాయపేట (శింగనమల మండలం)|చక్రాయపేట]]
#[[చీలేపల్లి (శింగనమల మండలం)|చీలేపల్లి]]
# [[చెన్నవరం (శింగనమల మండలం)|చెన్నవరం]]
# [[జూలకాల్వ]]
# [[తరిమెల]]
# [[నర్సాపురం (శింగనమల మండలం)|నర్సాపురం]]
# [[నిదనవాడ]]
# [[పెరవలి (శింగనమల మండలం)|పెరవలి]]
# [[మట్లగొంది]]
# [[రాచపల్లి (శింగనమల మండలం)|రాచపల్లి]]
# [[లోలూరు]]
# [[సలకంచెరువు]]
# [[శింగనమల]]
# [[సోదనపల్లి]]
గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు మూడు పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు
== మూలాలు ==
{{మూలాలు}}
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{అనంతపురం జిల్లా మండలాలు}}
ee4btmtdm7hnynnymj6yjrc93hv22ta
భువన్ షోమ్ (సినిమా)
0
271305
3620423
3473866
2022-08-11T08:42:01Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox film
| name = భువన్ షోమ్
| image =
| image_size =
| caption = భువన్ షోమ్ సినిమా డివిడి కవర్
| director = [[మృణాళ్ సేన్]]
| producer =మృణాళ్ సేన్ ప్రొడక్షన్
| writer = బాలాయ్ చంద్ ముఖోపాధ్యాయ్
| narrator =[[అమితాబ్ బచ్చన్]]
| starring = ఉత్పల్ దత్ <br> [[సుహాసిని ములే]]
| music = విజయ్ రాఘవ్ రావు
| cinematography = కె.కె. మహజన్
| editing =
| distributor =
| released = 1969, మే 12
| runtime = 96 నిముషాలు
| country = భారతదేశం
| language = [[హిందీ]]
| budget =
| gross =
}}
'''భువన్ షోమ్''' 1969, మే 12న [[మృణాళ్ సేన్]] దర్శకత్వంలో విడుదలైన హిందీ [[చలనచిత్రం]]. బాలాయ్ చంద్ ముఖోపాధ్యాయ్ రచించిన బెంగాళీ కథ అధారంగా రూపొందిన ఈ చిత్రంలో ఉత్పల్ దత్, సుహాసిని ములే నటించారు. 1969 [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు|భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలలో]] ఈ చిత్రం [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ సినిమా|జాతీయ ఉత్తమ చిత్రం]], [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ దర్శకుడు|జాతీయ ఉత్తమ దర్శకుడు]] (మృణాళ్ సేన్), [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ నటుడు|జాతీయ ఉత్తమ నటుడు]] (ఉత్పల్ దత్) విభాగాల్లో బహుమతులను అందుకుంది.<ref name="సుప్రసిద్ధ సినీ దర్శకుడు మృణాల్సేన్ అస్తమయం">{{cite news |last1=నమస్తే తెలంగాణ |first1=జాతీయ వార్తలు |title=సుప్రసిద్ధ సినీ దర్శకుడు మృణాల్సేన్ అస్తమయం |url=https://www.ntnews.com/NationalNews-in-Telugu/mrinal-sen-legendary-filmmaker-and-phalke-awardee-passes-away-at-95-1-3-591725.html |accessdate=7 January 2019 |date=31 December 2018 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190107190438/https://www.ntnews.com/NationalNews-in-Telugu/mrinal-sen-legendary-filmmaker-and-phalke-awardee-passes-away-at-95-1-3-591725.html |archivedate=7 January 2019}}</ref>
== నటవర్గం ==
* ఉత్పల్ దత్
* [[సుహాసిని ములే]]
* శేఖర్ ఛటర్జీ
* సాధు మెహర్
* పున్య దాస్
* రోచక్ పండిట్
== సాంకేతికవర్గం ==
* దర్శకత్వం: [[మృణాళ్ సేన్]]
* నిర్మాత: మృణాళ్ సేన్ ప్రొడక్షన్
* రచన: బాలాయ్ చంద్ ముఖోపాధ్యాయ్
* వ్యాఖ్యానం: [[అమితాబ్ బచ్చన్]]
* సంగీతం: విజయ్ రాఘవ్ రావు
* ఛాయాగ్రహణం: కె.కె. మహజన్
== అవార్డులు ==
* 1969 [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు]]
# [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ సినిమా|జాతీయ ఉత్తమ చిత్రం]]
# [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ దర్శకుడు|జాతీయ ఉత్తమ దర్శకుడు]] (మృణాళ్ సేన్)
# [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ నటుడు|జాతీయ ఉత్తమ నటుడు]] (ఉత్పల్ దత్)
== ఇతర వివరాలు ==
# ఇది మృణాళ్ సేన్ తొలి హిందీ చిత్రం.
# ఈ చిత్రానికి [[అమితాబ్ బచ్చన్]] నేపథ్య గాత్రాన్ని అందించాడు.<ref name="వెండితెరపై సామాజిక వ్యాఖ్యాత">{{cite news |last1=ఆంధ్రజ్యోతి |first1=సంపాదకీయం |title=వెండితెరపై సామాజిక వ్యాఖ్యాత |url=http://www.andhrajyothy.com/artical?SID=690050 |accessdate=7 January 2019 |date=2 January 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190107191139/http://www.andhrajyothy.com/artical?SID=690050 |archivedate=7 January 2019}}</ref><ref>{{cite web|url=https://thereel.scroll.in/852519/before-stardom-amitabh-bachchans-drudge-years-are-a-study-in-perseverance-and-persona-building|title=Before stardom: Amitabh Bachchan’s drudge years are a study in perseverance and persona building}}{{Dead link|date=జనవరి 2020 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>
# భారతీయ చిత్ర పరిశ్రమలో ఒక సంచలనం సృష్టించిన ఈ చిత్రం ఇండియన్ ఆర్ట్ సినిమా లేదా న్యూవేవ్ సినిమాకు నాంది పలికింది.
# దైనందిన జీవితంలో తారసపడే పాత్రలు, సంఘటనలతో కూడా సినిమాలు నిర్మించి వాటిని కేవలం అవార్డులకే పరిమితం చేయకుండా ప్రేక్షకుల మన్ననలు పొందేలా తీర్చిదిద్దవచ్చని ఈ చిత్రం నిరూపించింది.<ref name="సుప్రసిద్ధ సినీ దర్శకుడు మృణాల్సేన్ అస్తమయం">{{cite news |last1=నమస్తే తెలంగాణ |first1=జాతీయ వార్తలు |title=సుప్రసిద్ధ సినీ దర్శకుడు మృణాల్సేన్ అస్తమయం |url=https://www.ntnews.com/NationalNews-in-Telugu/mrinal-sen-legendary-filmmaker-and-phalke-awardee-passes-away-at-95-1-3-591725.html |accessdate=7 January 2019 |date=31 December 2018 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190107190438/https://www.ntnews.com/NationalNews-in-Telugu/mrinal-sen-legendary-filmmaker-and-phalke-awardee-passes-away-at-95-1-3-591725.html |archivedate=7 January 2019}}</ref>
# ఆధునిక భారతీయ చలనచిత్రాలలో ఒకటిగా గుర్తించబడింది.<ref>[http://www.sscnet.ucla.edu/southasia/Culture/Cinema/Mrinal.html Mrinal Sen] ucla</ref>
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
== ఇతర లంకెలు ==
*{{IMDb title|0064086}}
[[వర్గం:మృణాళ్ సేన్ చిత్రాలు]]
[[వర్గం:హిందీ సినిమా]]
[[వర్గం:హిందీ-భాషా చలనచిత్రాలు]]
[[వర్గం:జాతీయ ఉత్తమ చిత్రం పురస్కారం పొందిన సినిమాలు]]
p53mwjmcm44sd7fr8qocxymzqjlczss
దౌలతాబాద్ మండలం (వికారాబాదు జిల్లా)
0
272446
3620331
3566838
2022-08-11T01:18:58Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాల చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=దౌలతాబాద్ మండలం|district=వికారాబాదు జిల్లా|latd=17.000|latm=|lats=|latNS=N|longd=77.5667|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Vikarabad Doulthabad-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=దౌలతాబాద్ (వికారాబాద్)|villages=26|area_total=|population_total=51497|population_male=25656|population_female=25841|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=36.34|literacy_male=48.98|literacy_female=23.80}}
'''దౌలతాబాద్ మండలం''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[వికారాబాదు జిల్లా|వికారాబాదు జిల్లాలోని]] మండలం. <ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 248 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016 </ref> [[దౌలతాబాద్ (వికారాబాద్)|దౌలతాబాద్]], ఈ మండల కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[నారాయణపేట]] నుండి 45 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[మహబూబ్నగర్ జిల్లా]]<nowiki/>లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Vikarabad.pdf|title=వికారాబాదు జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227081746/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Vikarabad.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం తాండూర్ రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది నారాయణపేట డివిజనులో ఉండేది. ఈ మండలంలో 26 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. నిర్జన గ్రామాలు లేవు.
2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల గణాంకాల్లో మార్పేమీ రాలేదు. మండల వైశాల్యం 203 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 51,497. జనాభాలో పురుషులు 25,656 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 25,841. మండలంలో 10,456 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
== గణాంక వివరాలు ==
=== పశుసంపద ===
1997 నాటి పశుసంపద ప్రకారం మండలంలో 28వేల గొర్రెలు, 9వేల మేకలు, 2వేల పందులు, 580 కుక్కలు, 22800 కోళ్ళు, 4500 దున్నపోతులు ఉన్నాయి.
== కొన్ని విషయాలు ==
* అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం: కొడంగల్.
* పార్లమెంటు నియోజకవర్గం: మహబూబ్ నగర్.
* ఎమ్పీటీసి: బి.మోహన్ రెడ్డి.
* మండల అధ్యక్షుడు: భీమమ్మ.
== మండలంలోని రెవెన్యూ గ్రామాలు ==
[[దస్త్రం:Mahabubnagar mandals Doulatabad pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త మహబూబ్నగర్ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# [[చంద్రాకల్]]
# [[కుప్పగిరి]]
# [[మాటూరు (దౌలతాబాద్)|మాటూరు]]
# [[నీటూరు]]
# [[కౌదీద్]]
# [[నందారం (దౌలతాబాద్)|నందారం]]
# [[కుదిరిమళ్ళ]]
# [[సలీంపూర్]]
# [[సూరాయిపల్లి]]
# [[ఇమ్దాపూర్]]
# [[యాంకి]]
# [[దౌలతాబాద్ (వికారాబాద్)|దౌలతాబాద్]]
# [[బీచల్]]
# [[అంత్వర్]]
# [[బాలంపేట]]
# [[గుండేపల్లి (దౌలతాబాద్)|గుండేపల్లి]]
# [[అల్లాపూర్ (దౌలతాబాద్)|అల్లాపూర్]]
# [[తిమ్మారెడ్డిపల్లి (దౌలతాబాద్)|తిమ్మారెడ్డిపల్లి]]
# [[సుల్తాన్పూర్ (దౌలతాబాద్)|సుల్తాన్పూర్]]
# [[తిరుమలాపూర్ (దౌలతాబాద్)|తిరుమలాపూర్]]
# [[నాగసార్]]
# [[దేవర్ఫసల్వాడ్]]
# [[పోల్కంపల్లి (దౌలతాబాద్)|పోల్కంపల్లి]]
# [[గోకాఫసల్వాడ్]]
# [[ఎర్లపల్లి (దౌలతాబాద్)|ఎర్లపల్లి]]
# [[చల్లాపూర్]]
{{div end}}
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{వికారాబాదు జిల్లా మండలాలు}}
pztug79j1v9n1b1zg9kjfp3rgi6gjom
ధరూర్ మండలం (వికారాబాదు జిల్లా)
0
272449
3620332
3566355
2022-08-11T01:22:10Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాల చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=ధరూర్ మండలం|district=వికారాబాదు జిల్లా|latd=17.313932|latm=|lats=|latNS=N|longd=77.778854|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Vikarabad Dharoor-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=ధరూర్ (వికారాబాద్)|villages=37|area_total=|population_total=44900|population_male=22392|population_female=22508|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=42.67|literacy_male=54.46|literacy_female=30.75|pincode=501121}}'''ధరూర్ మండలం,'''[[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[వికారాబాదు జిల్లా]] చెందిన మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 248 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>[[ధరూర్ (వికారాబాద్)|ధరూర్]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[వికారాబాద్]] నుండి 18 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. [[హైదరాబాదు]] నుంచి [[తాండూర్]] వెళ్ళు మార్గములో ఉంది.హైదరాబాదు నుంచి 89 కిలోమీటర్ల దూరంలో, తాండూర్ నుంచి 15 కిలో మీటర్ల దూరంలో ఉంది.ఈ గ్రామమునకు రైలు సదుపాయము ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[రంగారెడ్డి జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Vikarabad.pdf|title=వికారాబాదు జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227081746/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Vikarabad.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం వికారాబాదు రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 34 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం.
== మండల జనాభా ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల జనాభా మొత్తం 44,900 - పురుషులు 22,392 - స్త్రీలు 22,508. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 204 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 40,814. జనాభాలో పురుషులు 20,355 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 20,459. మండలంలో 8,733 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
== సమీప మండలాలు ==
తూర్పు: వికారాబాద్, పడమర: పెద్దేముల్, ఉత్తరం: బంట్వారం, దక్షిణం: బొంరాస్ పేట్
== మండలంలోని రెవెన్యూ గ్రామాలు ==
[[దస్త్రం:Rangareddy mandals Dharoor pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త మహబూబ్నగర్ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# [[ధర్మాపూర్ (ధరూర్)|ధర్మాపూర్]]
# [[సోమారం (ధరూర్)|సోమారం]]
# [[కాచారం (ధరూర్)|కాచారం]]
# [[కొండాపూర్ ఖుర్ద్]]
# [[కుక్కింద|కుకింద]]
# [[ఔసాపల్లి]]
# [[రాంపూర్ (ధరూర్)|రాంపూర్]]
# [[ఘట్టేపల్లి]]
# [[రుద్రారం (ధరూర్ (రంగారెడ్డి))|రుద్రారం]]
# [[ధరూర్ (వికారాబాద్)|ధరూర్]]
# [[అల్లీపూర్ (ధరూర్)|అల్లీపూర్]]
# [[ఎబ్బనూర్]]
# [[కేరెల్లి|కేరెళ్ళి]]
# [[బాచారం (ధరూర్ (రంగారెడ్డి))|బాచారం]]
# [[హరిదాస్పల్లి (ధరూర్)|హరిదాస్పల్లి]]
# [[చింతకుంట (ధరూర్)|చింతకుంట]]
# [[దోర్నాల్]]
# [[కుమ్మర్పల్లి|కుమ్మర్ పల్లి]]
# [[మైలారం (ధరూర్)|మైలారం]]
# [[తరిగోపుల్]]
# [[నాగారం (ధరూర్ (రంగారెడ్డి))|నాగారం]]
# [[అంపల్లి]]
# [[గురుదొట్ల]]
# [[మోమిన్ఖుర్ద్]]
# [[రాజాపూర్ (ధరూర్)|రాజాపూర్]]
# [[మోమిన్కలాన్]]
# [[అంతారం (ధరూర్)|అంతారం]]
# [[నాగసాన్పల్లి (ధరూర్)|నాగసానిపల్లి]]
# [[నాగసముందర్ (ధరూర్)|నాగసముందర్]]
# [[గంగారం (ధరూర్)|గడ్డమీది గంగారం]]
# [[నర్సాపూర్ (ధరూర్)|నరసాపూర్]]
# [[కొండాపూర్కలాన్|కొండాపూర్ కలాన్]]
# [[అల్లాపుర్]]
{{Div end}}
గమనిక:నిర్జన గ్రామం ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{వికారాబాదు జిల్లా మండలాలు}}
bokvpoafzwxechy2fuu7ggzt10ifuvs
బంట్వారం మండలం
0
272462
3620341
3566356
2022-08-11T01:41:50Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాల చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=బంట్వారం మండలం|district=వికారాబాదు జిల్లా|latd=17.425339|latm=|lats=|latNS=N|longd=77.766495|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Vikarabad Bantwaram-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=బంట్వారం|villages=24|area_total=|population_total=33159|population_male=16533|population_female=16626|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=43.34|literacy_male=55.13|literacy_female=31.47|pincode=501106}}'''బంట్వారం మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[వికారాబాదు జిల్లా|వికారాబాదు జిల్లాకు,]] చెందిన మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 248 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016 </ref> [[బంట్వారం]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[తాండూరు]] నుండి 30 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. హైదరాబాదుకు 54 కి.మీ. దూరంలోవున్నది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[రంగారెడ్డి జిల్లా]]<nowiki/>లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Vikarabad.pdf|title=వికారాబాదు జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227081746/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Vikarabad.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం వికారాబాదు రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 13 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం.
== గణాంక వివరాలు ==
[[దస్త్రం:Rangareddy mandals Bantwaram pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త రంగారెడ్డి జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం - మొత్తం 33,159 - పురుషులు 16,533 - స్త్రీలు 16,626. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 95 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 18,229. జనాభాలో పురుషులు 9,073 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 9,156. మండలంలో 4,299 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
== సమీప మండలాలు ==
దక్షిణాన [[పెద్దేముల్|పెద్దేముల్ మండలం]], [[ధరూర్|ధరూర్ మండలం]], ఉత్తరం [[మర్పల్లి|మర్పల్లి మండలం]], [[కోహిర్ మండలం]]
== మండలంలోని రెవెన్యూ గ్రామాలు ==
# [[బోపన్వారం]]
# [[తురుమామిడి (బంట్వారం)|తురుమామిడి]]
#[[బంట్వారం]]
# [[నాగారం (బంట్వారం)|నాగారం]]
# [[రొంపల్లి (బంట్వారం)|రొంపల్లి]]
# [[మంగ్రాస్పల్లి]]
# [[సుల్తాన్పూర్ (బంట్వారం)|సుల్తాన్పూర్]]
# [[నూరుల్లాపూర్]]
# [[యాచారం (బంట్వారం)|యాచారం]]
# [[సొమారం|సొమారం.యమ్]]
# [[మాధవాపూర్]]
# [[సల్బతాపూర్]]
గమనిక:నిర్జన గ్రామం ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{వికారాబాదు జిల్లా మండలాలు}}
t8g5zuvnwnfefzp7xuy0fzvzne1duwy
బొంరాస్పేట్ మండలం (వికారాబాదు జిల్లా)
0
272464
3620344
3566836
2022-08-11T01:59:05Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాల చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=బొంరాస్పేట్ మండలం|district=వికారాబాదు జిల్లా|latd=17.169659|latm=|lats=|latNS=N|longd=77.744293|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Vikarabad Bommaraspeta-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=బొంరాస్పేట్ (బొంరాస్పేట్ మండలం)|villages=25|area_total=|population_total=55937|population_male=27858|population_female=28079|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=34.61|literacy_male=46.99|literacy_female=22.64|pincode=509338}}'''బొంరాస్ పేట్ మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[వికారాబాదు జిల్లా|వికారాబాదు జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 248 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016 </ref> [[బొంరాస్పేట్ (బొంరాస్పేట్ మండలం)|బొంరాస్పేట్]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[మహబూబ్ నగర్]] నుండి 62 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.ఈ గ్రామం పూర్వపు మహబుబ్ నగర్ జిల్లా లోనిది.ఇది [[కోడంగల్]] నుంచి [[హైదరాబాదు]] వెళ్ళు ప్రధాన మార్గమునకు ఎడమవైపున 2 కిలోమీటర్ల లోనికి ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[మహబూబ్ నగర్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Vikarabad.pdf|title=వికారాబాదు జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227081746/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Vikarabad.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం తాండూర్ రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది నారాయణపేట డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 25 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో రెండు నిర్జన గ్రామాలు.
2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 218 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 51,211. జనాభాలో పురుషులు 25,523 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 25,688. మండలంలో 9,844 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
== మండల గణాంకాలు ==
=== పశుసంపద ===
1997 నాటి పశుగణన ప్రకారం మండలంలో 20వేల గొర్రెలు, 24వేల మేకలు, 600 పందులు, 780 కుక్కలు, 229500 కోళ్ళు, 12వేల దున్నపోతులు ఉన్నాయి.
== కొన్ని విషయాలు ==
* శాసనసభ నియోజకవర్గం: కొడంగల్.
* లోకసభ నియోజకవర్గం; మహబూబ్ నగర్.
* జడ్పీటీసి : మల్కి రెడ్డి
* మండల అధ్యక్షుడు : గోబ్రియా నాయక్
== మండలంలోని రెవెన్యూ గ్రామాలు ==
[[దస్త్రం:Mahabubnagar mandals Bomraspet pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త మహబూబ్నగర్ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# [[ఎనికేపల్లి]]
# [[వాడిచర్ల]]
# [[కొత్తూరు (బొమ్మరాసుపేట)|కొత్తూరు]]
# [[తుమ్కిమెట్ల]]
# [[బొమ్మరాసుపేట]]
# [[దూప్చర్ల]]
# [[సలీందాపూర్]]
# [[మదనపల్లి (బొమ్మరాసుపేట)|మదనపల్లి]]
# [[బుర్హాన్పూర్ (బొమ్మరాసుపేట)|బుర్హాన్పూర్]]
# [[మెట్లకుంట]]
# [[నాందార్పూర్]]
# [[లింగంపల్లి (బొమ్మరాసుపేట)|లింగంపల్లి]]
# [[నాగిరెడ్డిపల్లి (బొమ్మరాసుపేట)|నాగిరెడ్డిపల్లి]]
# [[రేగడి మైలారం]]
# [[నాజ్ఖాన్పల్లి]]
# [[చిల్మల్ మైలారం]]
# [[అంసాన్పల్లి (బొమ్మరాసుపేట)|అంసాన్పల్లి]]
# [[చౌదర్పల్లి (బొమ్మరాసుపేట)|చౌదర్పల్లి]]
# [[ఎరుపుమళ్ళ]]
# [[గౌరారం (బొమ్మరాసుపేట)|గౌరారం]]
# [[దుద్యాల్]]
# [[లగ్చర్ల]]
# [[మాచంపల్లె (బొమ్మరాసుపేట)|మాచంపల్లె]]
# [[తిరుమలాపూర్ (బొమ్మరాసుపేట)|తిరుమలాపూర్]]
# [[ఎర్లపల్లి (బొమ్మరాసుపేట)|ఎర్లపల్లి]]
{{Div end}}
గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు రెండు పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{వికారాబాదు జిల్లా మండలాలు}}
doc7ixu7b8u97u5vv631l1iamw8ex6c
అనంతగిరి మండలం (సూర్యాపేట జిల్లా)
0
272619
3620387
3454753
2022-08-11T05:46:19Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాల చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=అనంతగిరి మండలం|district=సూర్యాపేట జిల్లా|latd=17.052942|latm=|lats=|latNS=N|longd=79.982474|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Rajanna Sircilla Chendurthi-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=అనంతగిరి (సూర్యాపేట జిల్లా)|villages=10|area_total=115|population_total=30972|population_male=15589|population_female=15383|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=|literacy_male=|literacy_female=|pincode=508234}}'''అనంతగిరి మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సూర్యాపేట జిల్లా|సూర్యాపేట జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 246 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> [[అనంతగిరి (సూర్యాపేట జిల్లా)|అనంతగిరి]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[జగ్గయ్యపేట]] నుండి 33 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో భాగంగా ఈ మండలాన్ని ఏర్పరచారు. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|title=సూర్యాపేట జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227080545/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> దానికి ముందు ఈ మండలం [[నల్గొండ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|title=సూర్యాపేట జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227080545/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం కొత్తగా ఏర్పాటైన కోదాడ రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది సూర్యాపేట డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 10 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి.నిర్జన గ్రామాలు లేవు
== కొత్త మండల కేంద్రంగా గుర్తింపు ==
లోగడ అనంతగిరి గ్రామం [[నల్గొండ జిల్లా]] [[సూర్యాపేట రెవెన్యూ డివిజను]] పరిధిలోని కోదాడ మండల పరిధిలో ఉంది. 2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా అనంతగిరి నూతన మండల కేంద్రంగా, కొత్తగా ఏర్పడిన సూర్యాపేట జిల్లా, [[కోదాడ రెవెన్యూ డివిజను]] పరిధి క్రింద 1+09 (పది) గ్రామాలుతో నూతన మండలంగా ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వులు జారీ చేసింది.<ref>{{Cite web |url=http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2020-01-20 |website= |archive-date=2019-12-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191209040904/http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |url-status=dead }}</ref> పునర్వ్యవస్థీకరణలో ఏర్పడిన ఈ మండల వైశాల్యం 115 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 30,972. జనాభాలో పురుషులు 15,589 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 15,383. మండలంలో 8,337 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
== మండలంలోని రెవిన్యూ గ్రామాలు ==
# [[పాలారం]]
# [[చానపల్లి]]
# [[యసంతాపురం (అనంతగిరి మండలం)|యసంతాపురం]]
# [[సింగవరం (నడిగూడెం)|సింగవరం]]
# [[త్రిపురవరం (నడిగూడెం)|త్రిపురవరం]]
# [[గొండ్రియాల]]
# [[లక్మవరం]]
# [[ఖానాపురం (కోదాడ మండలం)|ఖానాపురం]]
#[[అనంతగిరి (సూర్యాపేట జిల్లా)|అనంతగిరి]]
#[[తిరుఅన్నారం]]
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{సూర్యాపేట జిల్లా మండలాలు}}
[[వర్గం:2016 లో ఏర్పాటైన తెలంగాణ మండలాలు]]
6mil8fa3i5hpxp7k011d50ylpbu53hk
3620389
3620387
2022-08-11T05:57:41Z
Chaduvari
97
సపెలో మ్యాపు మార్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=అనంతగిరి మండలం|district=సూర్యాపేట జిల్లా|latd=17.052942|latm=|lats=|latNS=N|longd=79.982474|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Suryapet Ananthagiri-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=అనంతగిరి (సూర్యాపేట జిల్లా)|villages=10|area_total=115|population_total=30972|population_male=15589|population_female=15383|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=|literacy_male=|literacy_female=|pincode=508234}}'''అనంతగిరి మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సూర్యాపేట జిల్లా|సూర్యాపేట జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 246 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> [[అనంతగిరి (సూర్యాపేట జిల్లా)|అనంతగిరి]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[జగ్గయ్యపేట]] నుండి 33 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో భాగంగా ఈ మండలాన్ని ఏర్పరచారు. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|title=సూర్యాపేట జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227080545/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> దానికి ముందు ఈ మండలం [[నల్గొండ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|title=సూర్యాపేట జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227080545/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం కొత్తగా ఏర్పాటైన కోదాడ రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది సూర్యాపేట డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 10 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి.నిర్జన గ్రామాలు లేవు
== కొత్త మండల కేంద్రంగా గుర్తింపు ==
లోగడ అనంతగిరి గ్రామం [[నల్గొండ జిల్లా]] [[సూర్యాపేట రెవెన్యూ డివిజను]] పరిధిలోని కోదాడ మండల పరిధిలో ఉంది. 2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా అనంతగిరి నూతన మండల కేంద్రంగా, కొత్తగా ఏర్పడిన సూర్యాపేట జిల్లా, [[కోదాడ రెవెన్యూ డివిజను]] పరిధి క్రింద 1+09 (పది) గ్రామాలుతో నూతన మండలంగా ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వులు జారీ చేసింది.<ref>{{Cite web |url=http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2020-01-20 |website= |archive-date=2019-12-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191209040904/http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |url-status=dead }}</ref> పునర్వ్యవస్థీకరణలో ఏర్పడిన ఈ మండల వైశాల్యం 115 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 30,972. జనాభాలో పురుషులు 15,589 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 15,383. మండలంలో 8,337 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
== మండలంలోని రెవిన్యూ గ్రామాలు ==
# [[పాలారం]]
# [[చానపల్లి]]
# [[యసంతాపురం (అనంతగిరి మండలం)|యసంతాపురం]]
# [[సింగవరం (నడిగూడెం)|సింగవరం]]
# [[త్రిపురవరం (నడిగూడెం)|త్రిపురవరం]]
# [[గొండ్రియాల]]
# [[లక్మవరం]]
# [[ఖానాపురం (కోదాడ మండలం)|ఖానాపురం]]
#[[అనంతగిరి (సూర్యాపేట జిల్లా)|అనంతగిరి]]
#[[తిరుఅన్నారం]]
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{సూర్యాపేట జిల్లా మండలాలు}}
[[వర్గం:2016 లో ఏర్పాటైన తెలంగాణ మండలాలు]]
se2cmunvqzjfn9qi0kzs183kaoz2ax1
ఆత్మకూరు మండలం (సూర్యాపేట జిల్లా)
0
272625
3620388
3454754
2022-08-11T05:57:08Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాలు, పాత మ్యాపు, సపె చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=ఆత్మకూరు మండలం|district=సూర్యాపేట జిల్లా|latd=17.233943|latm=|lats=|latNS=N|longd=79.696671|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Suryapet Atmakur S-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=ఆత్మకూరు (సూర్యాపేట జిల్లా)|villages=19|area_total=115206|population_total=50970|population_male=25693|population_female=25277|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=|literacy_male=|literacy_female=|pincode=508212}}'''ఆత్మకూరు మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సూర్యాపేట జిల్లా|సూర్యాపేట జిల్లాకు]] చెందిన ఒక మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 246 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> [[ఆత్మకూరు (సూర్యాపేట జిల్లా)|ఆత్మకూరు]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[సూర్యాపేట]] నుండి 16 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.<ref>{{Cite web |url=http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2020-01-20 |website= |archive-date=2019-12-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191209040904/http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |url-status=dead }}</ref> 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[నల్గొండ జిల్లా]]<nowiki/>లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|title=సూర్యాపేట జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227080545/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం సూర్యాపేట రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 20 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం.
== నల్గొండ జిల్లా నుండి సూర్యాపేట మార్పు ==
లోగడ ఆత్నకూరు మండలం,నల్గొండ జిల్లా,సూర్యాపేట రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలో ఉంది.2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా (1+19) ఇరవై గ్రామాలతో ఆత్మకూరు కేంద్రంగా, కొత్తగా ఏర్పడిన సూర్యాపేట జిల్లా, సూర్యాపేట రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది.
== మండల జనాభా ==
[[దస్త్రం:Nalgonda mandals Atmakur S pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త నల్గొండ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2011భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల పరిధిలోని జనాభా - మొత్తం 50,970 - పురుషులు 25,693 - స్త్రీలు 25,277. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల గణాంకాల్లో మార్పేమీ లేదు. మండల వైశాల్యం 206 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 50,970. జనాభాలో పురుషులు 25,693 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 25,277. మండలంలో 13,067 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
== మండలంలోని రెవిన్యూ గ్రామాలు ==
# [[కందగట్ల]]
# [[గట్టికల్]]
# [[పత్తర్లపహాడ్|పత్తర్లపహడ్]]
# [[ఇస్తల్లపుర్]]
# [[ముక్కుడు దేవులపల్లి]]
# [[ఐపూర్ (ఆత్మకూరు)|ఐపూర్]]
# [[బొప్పారం (ఆత్మకూరు)|బొప్పారం]]
# [[మిడ్తాంపల్లి]]
# [[మక్తకొత్తగూడెం]]
# [[సెట్టిగూడ]]
# [[నారాయణప్పగూడ]]
# [[నసీంపేట్]]
#[[ఆత్మకూరు (సూర్యాపేట జిల్లా)|ఆత్మకూరు (S)]]
# [[నమ్మికల్]]
# [[ఎనుబంల]]
# [[గొల్లగూడ]]
# [[దాచారం (ఆత్మకూరు)|దాచారం]]
# [[తుమ్మలపెన్పహాడ్]]
# [[కొత్తపహాడ్]]
గమనిక:నిర్జన గ్రామం ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు
== మూలాలు ==
{{Reflist}}{{సూర్యాపేట జిల్లా మండలాలు}}
a7uhyy2daygjwvi7nc0sjlw2brwcr9q
3620397
3620388
2022-08-11T06:17:39Z
Chaduvari
97
సపె సవరణ
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=ఆత్మకూరు మండలం|district=సూర్యాపేట జిల్లా|latd=17.233943|latm=|lats=|latNS=N|longd=79.696671|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Suryapet Atmakur S-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=ఆత్మకూరు (సూర్యాపేట జిల్లా)|villages=19|area_total=206|population_total=50970|population_male=25693|population_female=25277|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=|literacy_male=|literacy_female=|pincode=508212}}'''ఆత్మకూరు మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సూర్యాపేట జిల్లా|సూర్యాపేట జిల్లాకు]] చెందిన ఒక మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 246 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> [[ఆత్మకూరు (సూర్యాపేట జిల్లా)|ఆత్మకూరు]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[సూర్యాపేట]] నుండి 16 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది.<ref>{{Cite web |url=http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2020-01-20 |website= |archive-date=2019-12-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191209040904/http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |url-status=dead }}</ref> 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[నల్గొండ జిల్లా]]<nowiki/>లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|title=సూర్యాపేట జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227080545/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం సూర్యాపేట రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 20 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం.
== నల్గొండ జిల్లా నుండి సూర్యాపేట మార్పు ==
లోగడ ఆత్నకూరు మండలం,నల్గొండ జిల్లా,సూర్యాపేట రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలో ఉంది.2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా (1+19) ఇరవై గ్రామాలతో ఆత్మకూరు కేంద్రంగా, కొత్తగా ఏర్పడిన సూర్యాపేట జిల్లా, సూర్యాపేట రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది.
== మండల జనాభా ==
[[దస్త్రం:Nalgonda mandals Atmakur S pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త నల్గొండ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2011భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల పరిధిలోని జనాభా - మొత్తం 50,970 - పురుషులు 25,693 - స్త్రీలు 25,277. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల గణాంకాల్లో మార్పేమీ లేదు. మండల వైశాల్యం 206 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 50,970. జనాభాలో పురుషులు 25,693 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 25,277. మండలంలో 13,067 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
== మండలంలోని రెవిన్యూ గ్రామాలు ==
# [[కందగట్ల]]
# [[గట్టికల్]]
# [[పత్తర్లపహాడ్|పత్తర్లపహడ్]]
# [[ఇస్తల్లపుర్]]
# [[ముక్కుడు దేవులపల్లి]]
# [[ఐపూర్ (ఆత్మకూరు)|ఐపూర్]]
# [[బొప్పారం (ఆత్మకూరు)|బొప్పారం]]
# [[మిడ్తాంపల్లి]]
# [[మక్తకొత్తగూడెం]]
# [[సెట్టిగూడ]]
# [[నారాయణప్పగూడ]]
# [[నసీంపేట్]]
#[[ఆత్మకూరు (సూర్యాపేట జిల్లా)|ఆత్మకూరు (S)]]
# [[నమ్మికల్]]
# [[ఎనుబంల]]
# [[గొల్లగూడ]]
# [[దాచారం (ఆత్మకూరు)|దాచారం]]
# [[తుమ్మలపెన్పహాడ్]]
# [[కొత్తపహాడ్]]
గమనిక:నిర్జన గ్రామం ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు
== మూలాలు ==
{{Reflist}}{{సూర్యాపేట జిల్లా మండలాలు}}
hovryc168g5djd9e5tlax3vz6fkqweb
గరిడేపల్లి మండలం
0
272627
3620395
3454756
2022-08-11T06:11:46Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాల చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=గరిడేపల్లి మండలం|district=సూర్యాపేట జిల్లా|latd=16.892684|latm=|lats=|latNS=N|longd=79.737611|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Suryapet Garidepalli-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=గరిడేపల్లి|villages=11|area_total=194|population_total=56179|population_male=28135|population_female=28044|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=|literacy_male=|literacy_female=|pincode=508201}}'''గరిడేపల్లి మండలం.''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సూర్యాపేట జిల్లా|సూర్యాపేట జిల్లాలో]] ఉన్న మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 246 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> [[గరిడేపల్లి]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[మిర్యాలగూడ]] నుండి 22 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[నల్గొండ జిల్లా]]<nowiki/>లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|title=సూర్యాపేట జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227080545/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం సూర్యాపేట రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది మిర్యాలగూడ డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 11 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి..నిర్జన గ్రామాలు లేవు
== మండల జనాభా ==
[[దస్త్రం:Nalgonda mandals Garidepalli pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త నల్గొండ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల పరిధిలోని జనాభా - మొత్తం 56,179 - పురుషులు 28,135 - స్త్రీలు 28,044. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల గణాంకాల్లో మార్పేమీ లేదు. మండల వైశాల్యం 194 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 56,179. జనాభాలో పురుషులు 28,135 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 28,044. మండలంలో 15,463 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
== నల్గొండ నుండి సూర్యాపేట జిల్లాకు మార్పు ==
లోగడ గరిడేపల్లి మండలం,నల్గొండ జిల్లా, [[మిర్యాలగూడ రెవెన్యూ డివిజను]] పరిధిలో ఉంది.2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా గరిడేపల్లి మండలాన్ని (1+10) పదకొండు గ్రామాలుతో కొత్తగా ఏర్పడిన సూర్యాపేట జిల్లా, సూర్యాపేట రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది.<ref>{{Cite web |url=http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2020-01-20 |website= |archive-date=2019-12-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191209040904/http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |url-status=dead }}</ref>
== మండలంలో ప్రముఖులు ==
* [[గంటా గోపాలరెడ్డి]], శాస్త్రజ్ఞుడు
* అంజయ్య, పాత్రికేయుడు
== మండలంలోని రెవిన్యూ గ్రామాలు ==
#[[గరిడేపల్లి]]
# [[పొనుగోడు (గరిడేపల్లి)|పొనుగోడు]]
# [[గడ్డిపల్లె]]
# [[కుతుబ్షాపురం]]
# [[వెలిదండ]]
# [[రాయినిగూడెం]]
# [[తాళ్లమల్కాపురం]]
# [[సర్వారం (గరిడేపల్లి)|సర్వారం]]
# [[కలువపల్లి]]
# [[గానుగబండ (గరిడేపల్లి మండలం)|గానుగబండ]]
# [[కల్మలచెరువు]]
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{సూర్యాపేట జిల్లా మండలాలు}}
49ift7p9wbdrl2zor13lxcme5n0f4og
చింతలపాలెం మండలం
0
272628
3620396
3454758
2022-08-11T06:17:12Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాలు, పాత మ్యాపు, సపె చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=చింతలపాలెం మండలం|district=సూర్యాపేట జిల్లా|latd=16.591398|latm=|lats=|latNS=N|longd=79.385608|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Suryapet Chinthala palem-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=చింతలపాలెం (సూర్యాపేట జిల్లా)|villages=10|area_total=201|population_total=36542|population_male=18269|population_female=18273|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=|literacy_male=|literacy_female=|pincode=508202}}'''చింతలపాలెం మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సూర్యాపేట జిల్లా|సూర్యాపేట జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 246 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> [[చింతలపాలెం (సూర్యాపేట జిల్లా)|చింతలపాలెం]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[జగ్గయ్యపేట]] నుండి 25 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో భాగంగా ఈ మండలాన్ని ఏర్పరచారు. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|title=సూర్యాపేట జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227080545/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> దానికి ముందు ఈ మండలం [[నల్గొండ జిల్లా]]<nowiki/>లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|title=సూర్యాపేట జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227080545/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం కోదాడ రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది సూర్యాపేట డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 10 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి.నిర్జన గ్రామాలు లేవు
== మండల జనాభా ==
[[దస్త్రం:Nalgonda mandals Chintapalli pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త నల్గొండ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణలో ఏర్పడిన ఈ మండల వైశాల్యం 201 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 36,542. జనాభాలో పురుషులు 18,269 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 18,273. మండలంలో 9,969 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
== కొత్త మండల కేంద్రంగా గుర్తింపు ==
లోగడ చింతలపాలెం గ్రామం నల్గొండ జిల్లా సూర్యాపేట రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలోని మేళ్లచెరువు మండల పరిధిలో ఉంది. 2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా చింతలపాలం గ్రామాన్ని నూతన మండల కేంద్రంగా, కొత్తగా ఏర్పడిన - సూర్యాపేట జిల్లా, కోదాడ రెవెన్యూ డివిజను పరిధి క్రింద 1+09 (పది) గ్రామాలుతో నూతన మండలంగా ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వులు జారీ చేసింది.<ref>{{Cite web |url=http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2020-01-24 |website= |archive-date=2019-12-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191209040904/http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |url-status=dead }}</ref>
== మండలంలోని రెవిన్యూ గ్రామాలు ==
# [[అడ్లూరు]]
# [[గుడిమల్కాపూర్ (మేళ్లచెరువు)|గుడిమల్కాపూర్]]
# [[చింతలపాలెం (సూర్యాపేట జిల్లా)|చింతలపాలెం]]
# [[చింత్రియాల]]
# [[తమ్మారం]]
# [[దొండపాడు (మేళ్లచెరువు)|దొండపాడు]]
# [[నెమలిపురి (మేళ్లచెరువు)|నెమలిపురి]]
# [[రేబల్లె (చింతలపాలెం)|రేబల్లె]]
# [[వజినేపల్లి (మేళ్లచెరువు)|వజినేపల్లి]]
# [[వెల్లటూరు (మేళ్లచెరువు)|వెల్లటూరు]]
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{సూర్యాపేట జిల్లా మండలాలు}}
[[వర్గం:2016 లో ఏర్పాటైన తెలంగాణ మండలాలు]]
4ric5lf65m2w1pkfn5w3onkvuve3wtx
చిలుకూరు మండలం
0
272629
3620398
3570445
2022-08-11T06:20:24Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాల చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=చిలుకూరు మండలం|district=సూర్యాపేట జిల్లా|latd=16.961905|latm=|lats=|latNS=N|longd=79.912291|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Suryapet Chilkur-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=చిలుకూరు (సూర్యాపేట జిల్లా)|villages=4|area_total=|population_total=39225|population_male=19754|population_female=19471|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=58.58|literacy_male=69.49|literacy_female=47.43|pincode=508206}}
'''చిలుకూరు మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సూర్యాపేట జిల్లా|సూర్యాపేట జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 246 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> [[చిలుకూరు (సూర్యాపేట జిల్లా)|చిలుకూరు]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[జగ్గయ్యపేట]] నుండి 30 కి. మీ. దూరంలో, కోదాడ - హూజూర్నగర్ మార్గంలో ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[నల్గొండ జిల్లా]]<nowiki/>లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|title=సూర్యాపేట జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227080545/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం కోదాడ రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది సూర్యాపేట డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 4 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. నిర్జన గ్రామాలు లేవు
== మండల జనాభా ==
[[దస్త్రం:Nalgonda mandals Chilkur pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త నల్గొండ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల పరిధిలోని జనాభా - మొత్తం 39,225 - పురుషులు 19,754 - స్త్రీలు 19,471. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల గణాంకాల్లో మార్పేమీ లేదు. మండల వైశాల్యం 108 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 39,225. జనాభాలో పురుషులు 19,754 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 19,471. మండలంలో 10,682 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
== నల్గొండ జిల్లా నుండి మార్పు ==
లోగడ చిలుకూరు మండలం, నల్గొండ జిల్లా,సూర్యాపేట రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలో ఉంది.2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా చిలుకూరు మండలాన్ని (1+03) నాలుగు గ్రామాలతో కొత్తగా ఏర్పడిన సూర్యాపేట జిల్లా,కోదాడ రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది.<ref>{{Cite web |url=http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2020-01-24 |website= |archive-date=2019-12-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191209040904/http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |url-status=dead }}</ref>
== మండలంలోని రెవిన్యూ గ్రామాలు ==
# [[బేతవోలు (చిలుకూరు)|బేతవోలు]]
# [[కొండాపురం (చిలుకూరు మండలం)|కొండాపురం]]
#[[చిలుకూరు (సూర్యాపేట జిల్లా)|చిలుకూరు]]
# [[పాలె అన్నారం]]
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{సూర్యాపేట జిల్లా మండలాలు}}
m0n9ieq810ib8fk4hpgr4s3k7312aau
చివ్వేంల మండలం
0
272631
3620399
3570408
2022-08-11T06:23:05Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాల చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=చివ్వేంల మండలం |district=సూర్యాపేట జిల్లా|latd=17.100105|latm=|lats=|latNS=N|longd=79.693222|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Suryapet Chivvemla-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=చివ్వేంల|villages=15|area_total=|population_total=47835|population_male=23948|population_female=23887|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=49.92|literacy_male=61.88|literacy_female=37.40|pincode=508213}}'''చివ్వేంల మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సూర్యాపేట జిల్లా|సూర్యాపేట జిల్లాకు]], చెందిన మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 246 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> [[చివ్వేంల|చివ్వెంల]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[సూర్యాపేట]] నుండి 6 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[నల్గొండ జిల్లా]]<nowiki/>లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|title=సూర్యాపేట జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227080545/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం సూర్యాపేట రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 15 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి.నిర్జన గ్రామాలు లేవు.
== మండల జనాభా ==
[[దస్త్రం:Nalgonda mandals Chivvemla pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త నల్గొండ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల పరిధిలోని జనాభా - మొత్తం 47,835 - పురుషులు 23,948 - స్త్రీలు 23,887. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల గణాంకాల్లో మార్పేమీ లేదు. మండల వైశాల్యం 151 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 47,835. జనాభాలో పురుషులు 23,948 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 23,887. మండలంలో 12,010 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
== నల్గొండ జిల్లా నుండి మార్పు ==
లోగడ చివ్వేంల మండలం,నల్గొండ జిల్లా,సూర్యాపేట రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలో ఉంది.2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా చివ్వేంల మండలాన్ని (1+14) 15 గ్రామాలుతో కొత్తగా ఏర్పడిన సూర్యాపేట జిల్లా,సూర్యాపేట రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది.<ref>{{Cite web |url=http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2020-01-24 |website= |archive-date=2019-12-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191209040904/http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |url-status=dead }}</ref>
== మండలంలోని రెవిన్యూ గ్రామాలు ==
# [[ఐలాపూర్ (చేవేముల)|ఐలాపూర్]]
# [[కుదకుద]]
# [[బీబిగూడెం]]
# [[గయంవారిగూడ]]
# [[వత్తిఖమ్మంపహాడ్]]
# [[చెందుపట్ల]]
# [[తిమ్మాపురం (చేవేముల)|తిమ్మాపురం]]
#[[చివ్వేంల]]
# [[దురజ్పల్లి]]
# [[ఉండ్రుగొండ]]
# [[తుల్జారావుపేట్]]
# [[వల్లభాపూర్ (చేవేముల)|వల్లభాపూర్]]
# [[గుంపుల (చేవేముల)|గుంపుల]]
# [[తిరుమలగిరి (చేవేముల)|తిరుమలగిరి]]
# [[గుంజలూరు]]
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== గణాంక వివరాలు ==
{{సూర్యాపేట జిల్లా మండలాలు}}
9nejtjz5enlt3khkdf7s5i5tdvqmn2d
జాజిరెడ్డిగూడెం మండలం
0
272660
3620407
3570395
2022-08-11T07:20:04Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాల చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=జాజిరెడ్డిగూడెం మండలం|district=సూర్యాపేట జిల్లా|latd=17.327698|latm=|lats=|latNS=N|longd=79.571114|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Suryapet Jajireddigudem-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=జాజిరెడ్డిగూడెం|villages=14|area_total=|population_total=40785|population_male=20463|population_female=20322|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=50.40|literacy_male=63.80|literacy_female=36.69|pincode=508222}}
'''జాజిరెడ్డిగూడెం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సూర్యాపేట జిల్లా|సూర్యాపేట జిల్లాలో]] ఇదే పేరుతో ఉన్న మండల కేంద్రం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 246 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> [[జాజిరెడ్డిగూడెం]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[సూర్యాపేట]] నుండి 26 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[నల్గొండ జిల్లా]]<nowiki/>లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|title=సూర్యాపేట జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227080545/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం సూర్యాపేట రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 12 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. నిర్జన గ్రామాలు లేవు.
== మండల జనాభా ==
[[దస్త్రం:Nalgonda mandals Jajireddygudem pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త నల్గొండ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల పరిధిలోని జనాభా - మొత్తం 40,785 - పురుషులు 20,463 - స్త్రీలు 20,322. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 134 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 28,637. జనాభాలో పురుషులు 14,329 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 14,308. మండలంలో 7,207 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
== మండలంలో ప్రముఖులు ==
* [[ఆర్. విద్యాసాగర్రావు]] (నీటిపారుదల రంగ నిపుణుడు, జాజిరెడ్డిగూడెం)
== మండలంలోని రెవిన్యూ గ్రామాలు ==
# [[పరసైపల్లి]]
# [[బొల్లంపల్లి (జాజిరెడ్డిగూడెం)|బొల్లంపల్లి]]
# [[జాజిరెడ్డిగూడెం]]
# [[ఉయ్యాలవాడ (జాజిరెడ్డిగూడెం)|ఉయ్యాలవాడ]]
# [[కుంచమర్తి]]
# [[తిమ్మాపురం (జాజిరెడ్డిగూడెం)|తిమ్మాపురం]]
# [[ఆదివేముల]]
# [[వేల్పుచెర్ల (జాజిరెడ్డిగూడెం)|వేల్పుచెర్ల]]
# [[కాసర్లపహాడ్]]
# [[కొమ్మల]]
# [[కోడూర్ (జాజిరెడ్డిగూడెం)|కోడూర్]]
గమనిక:నిర్జన గ్రామం ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{సూర్యాపేట జిల్లా మండలాలు}}
slpz1tuqgigm3w31pyc2fppbhhfcxup
తిరుమలగిరి మండలం (సూర్యాపేట జిల్లా)
0
272664
3620438
3570391
2022-08-11T09:10:32Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాల చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=తిరుమలగిరి మండలం|district=సూర్యాపేట జిల్లా|latd=17.503938|latm=|lats=|latNS=N|longd=79.42955|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Suryapet Tirumalagiri-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=తిరుమలగిరి (సూర్యాపేట జిల్లా)|villages=16|area_total=|population_total=47657|population_male=24106|population_female=23551|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=50.80|literacy_male=63.41|literacy_female=37.69|pincode=508223}}'''తిరుమలగిరి మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సూర్యాపేట జిల్లా]] లోని మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 246 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> [[తిరుమలగిరి (సూర్యాపేట జిల్లా)|తిరుమలగిరి]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[సూర్యాపేట]] నుండి 45 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[నల్గొండ జిల్లా]]<nowiki/>లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|title=సూర్యాపేట జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227080545/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం సూర్యాపేట రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 12 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి.నిర్జన గ్రామాలు లేవు
== మండల జనాభా ==
[[దస్త్రం:Nalgonda mandals Tirumalagiri pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త నల్గొండ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల పరిధిలోని జనాభా- మొత్తం 47,657 - పురుషులు 24,106 - స్త్రీలు 23,551 అక్షరాస్యత (2011) - మొత్తం 50.80% - పురుషులు 63.41% - స్త్రీలు 37.69%. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 133 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 38,808. జనాభాలో పురుషులు 19,682 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 19,126. మండలంలో 9,645 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
== నల్గొండ జిల్లా నుండి మార్పు ==
లోగడ తిరుమలగిరి మండలం,నల్గొండ జిల్లా,సూర్యాపేట రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలో ఉంది.2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా తిరిమలగిరి మండలాన్ని (1+12) 13 గ్రామాలుతో కొత్తగా ఏర్పడిన సూర్యాపేట జిల్లా,సూర్యాపేట రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది.<ref>{{Cite web |url=http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2020-01-24 |website= |archive-date=2019-12-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191209040904/http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |url-status=dead }}</ref>
== మండలంలోని రెవిన్యూ గ్రామాలు ==
# [[తాటిపముల|తాటిపాముల]]
# [[నందాపురం]]
# [[తిరుమలగిరి (సూర్యాపేట జిల్లా)|తిరుమలగిరి]]
# [[తొండా]]
# [[వెల్చలా]]
# [[మామిడియాల]]
# [[బండ్లపల్లి]]
# [[మాలిపురం]]
# [[అనంతారం (తిరుమలగిరి)|అనంతారం]]
# [[గుoడెపూరి|గుండెపూరి]]
# [[సిద్దసముద్రం]]
# [[జలాల్ పురం (తిరుమలగిరి)|జలాల్ పురం]]
== మూలాలు ==
<references />
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{సూర్యాపేట జిల్లా మండలాలు}}
ls39ahaw9tdnkz1o7pp9mbjoqkxeto2
తుంగతుర్తి మండలం (సూర్యాపేట జిల్లా)
0
272671
3620437
3570392
2022-08-11T09:10:26Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాల చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=తుంగతుర్తి మండలం|district=సూర్యాపేట జిల్లా|latd=17.456783|latm=|lats=|latNS=N|longd=79.625931|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Suryapet Thungathurthy-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=తుంగతుర్తి|villages=20|area_total=|population_total=57905|population_male=28679|population_female=29226|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=45.97|literacy_male=58.13|literacy_female=33.75|pincode=508280}}
'''తుంగతుర్తి,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సూర్యాపేట జిల్లా|సూర్యాపేట జిల్లాలో]] ఇదే పేరుతో ఉన్న మండల కేంద్రం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 246 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> [[తుంగతుర్తి]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[సూర్యాపేట]] నుండి 40 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[నల్గొండ జిల్లా]]<nowiki/>లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|title=సూర్యాపేట జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227080545/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం సూర్యాపేట రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 12 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. నిర్జన గ్రామాలు లేవు.
== మండల జనాభా ==
[[దస్త్రం:Nalgonda mandals Tungaturthy pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త నల్గొండ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల పరిధిలోని జనాభా - మొత్తం 57,905 - పురుషులు 28,679 - స్త్రీలు 29,226, అక్షరాస్యత - మొత్తం 45.97% - పురుషులు 58.13% - స్త్రీలు 33.75%. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 157 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 43,342. జనాభాలో పురుషులు 21,387 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 21,955. మండలంలో 10,532 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
== సమీప మండలాలు ==
[[అరవపల్లి]] మండలం దక్షిణం వైపున, [[జాజిరెడ్డిగూడెం]] మండలం పడమర వైపున, [[నూతనకల్లు]] మండలం తూర్పు దిక్కున, [[కొడకండ్ల]] మండలం తూర్పు దిశలో ఉన్నాయి.
== మండలంలోని రెవిన్యూ గ్రామాలు ==
# [[గొట్టిపర్తి]]
# [[రవులపల్లి]]
# [[మనాపూర్]]
# [[వెంపటి]]
# [[బండరామారం]]
#[[తుంగతుర్తి (సూర్యాపేట జిల్లా)|తుంగతుర్తి]]
# [[గానుగుబండ (తుంగతుర్తి మండలం)|గానుగుబండ]]
# [[కరివిరాల (తుంగతుర్తి)|కరివిరాల]]
# [[అన్నారం (తుంగతుర్తి)|అన్నారం]]
# [[వెలుగ్పల్లి]]
# [[కేశవాపురం(తుంగతుర్తి)|కేశవాపురం]]
# [[సంగం (తుంగతుర్తి)|సంగం]]
== మూలాలు ==
<references />
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{సూర్యాపేట జిల్లా మండలాలు}}
ap2kj4jseyby3fl1h387k4bm3elvbqi
నాగారం మండలం (సూర్యాపేట జిల్లా)
0
272674
3620447
3454766
2022-08-11T09:16:55Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాలు, సపె చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=నాగారం మండలం|district=సూర్యాపేట జిల్లా|latd=17.393591|latm=|lats=|latNS=N|longd=79.489565|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Suryapet Atmakur S-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=నాగారం (సూర్యాపేట జిల్లా)|villages=10|area_total=136|population_total=27596|population_male=13877|population_female=13719|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=|literacy_male=|literacy_female=|pincode=508279}}'''నాగారం మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సూర్యాపేట జిల్లా|సూర్యాపేట జిల్లాకు]] చెందిన ఒక మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 246 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> [[నాగారం (సూర్యాపేట జిల్లా)|నాగారం]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[సూర్యాపేట]] నుండి 36 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో భాగంగా ఈ మండలాన్ని ఏర్పరచారు. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|title=సూర్యాపేట జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227080545/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> దానికి ముందు ఈ మండలం [[నల్గొండ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|title=సూర్యాపేట జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227080545/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం సూర్యాపేట రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 10 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి.నిర్జన గ్రామాలు లేవు
== కొత్త మండల కేంద్రంగా గుర్తింపు ==
లోగడ నాగారం గ్రామం నల్గొండ జిల్లా సూర్యాపేట రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలోని జాజిరెడ్డిగూడెం మండల పరిధిలో ఉంది. 2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా నాగారం గ్రామాన్ని నూతన మండల కేంద్రంగా, కొత్తగా ఏర్పడిన సూర్యాపేట జిల్లా, సూర్యాపేట రెవెన్యూ డివిజను పరిధి క్రింద 1+09 (పది) గ్రామాలుతో నూతన మండలంగా ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వులు జారీ చేసింది.<ref>{{Cite web |url=http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2020-01-24 |website= |archive-date=2019-12-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191209040904/http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |url-status=dead }}</ref> ఈ మండల వైశాల్యం 136 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 27,596. జనాభాలో పురుషులు 13,877 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 13,719. మండలంలో 6,955 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
== మండలంలోని రెవిన్యూ గ్రామాలు ==
# [[పస్తాల]]
# [[పస్నూర్ (తుంగతుర్తి)|పస్నూర్]]
# [[లక్ష్మాపుర్ (తుంగతుర్తి)|లక్ష్మాపుర్]]
# [[మామిడిపల్లి (తిరుమలగిరి మండలం)|మామిడిపల్లి]]
# [[ఈటూర్]]
# [[ఫణిగిరి]]
# [[చెన్నాపురం (తిరుమలగిరి)|చెన్నాపురం]]
#[[నాగారం (సూర్యాపేట జిల్లా)|నాగారం]]
# [[వర్ధమానుకోట]]
# [[దేవరనేని కొత్తపల్లి|దేవరనేనికొత్తపల్లి]]
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{సూర్యాపేట జిల్లా మండలాలు}}
[[వర్గం:2016 లో ఏర్పాటైన తెలంగాణ మండలాలు]]
n4zlb3k6swvun5pw7z2i0254fws69ip
నడిగూడెం మండలం
0
272678
3620439
3570410
2022-08-11T09:12:50Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాల చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=నడిగూడెం మండలం|district=సూర్యాపేట జిల్లా|latd=17.152601|latm=|lats=|latNS=N|longd=79.882736|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Suryapet Nadigudem-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=నడిగూడెం|villages=16|area_total=|population_total=39335|population_male=19558|population_female=19777|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=54.50|literacy_male=65.12|literacy_female=49.33|pincode=508234}}
'''నడిగూడెం మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సూర్యాపేట జిల్లా|సూర్యాపేట జిల్లాలో]] ఇదే పేరుతో ఉన్న మండల కేంద్రం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 246 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> [[నడిగూడెం]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[సూర్యాపేట]] నుండి 30 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[నల్గొండ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|title=సూర్యాపేట జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227080545/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం కోదాడ రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది సూర్యాపేట డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 11 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి.నిర్జన గ్రామాలు లేవు
== నల్గొండ జిల్లా నుండి మార్పు ==
[[దస్త్రం:Nalgonda mandals Nadigudem pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త నల్గొండ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
లోగడ నడిగూడెం మండలం,నల్గొండ జిల్లా,సూర్యాపేట రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలో ఉంది.2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా నడిగూడెం మండలాన్ని (1+10) 11 గ్రామాలుతో కొత్తగా ఏర్పడిన సూర్యాపేట జిల్లా, కోదాడ రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది.<ref>{{Cite web |url=http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2020-01-24 |website= |archive-date=2019-12-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191209040904/http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |url-status=dead }}</ref>
2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 133 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 29,553. జనాభాలో పురుషులు 14,662 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 14,891. మండలంలో 7,918 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
== మండల జనాభా ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల పరిధిలోని జనాభా - మొత్తం 39,335 - పురుషులు 19,558 - స్త్రీలు 19,777
== మండలంలోని రెవిన్యూ గ్రామాలు ==
# [[ఏక్లాష్ఖాన్ పేట]]
# [[తెల్లబలి]]
# [[వల్లాపురం (నడిగూడెం)|వల్లాపురం]]
# [[రత్నవరం]]
# [[రామాపురం (నడిగూడెం)|రామాపురం]]
# [[నడిగూడెం]]
# [[చకిరాల]]
# [[సిరిపురం (నడిగూడెం)|సిరిపురం]]
# [[కాగిత రామచంద్రపురం]]
# [[కరివిరాల (నడిగూడెం)|కరివిరాల]]
# [[బృందావనపురం]]
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{సూర్యాపేట జిల్లా మండలాలు}}
fuj53utbqm7qa1k45b7neg7u85j6hq5
నూతనకల్లు మండలం
0
272690
3620453
3570393
2022-08-11T09:21:02Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాల చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=నూతనకల్లు మండలం|district=సూర్యాపేట జిల్లా|latd=17.362435|latm=|lats=|latNS=N|longd=79.711075|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Suryapet Noothankal-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=నూతనకల్లు|villages=21|area_total=|population_total=56991|population_male=28833|population_female=28158|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=46.64|literacy_male=58.87|literacy_female=34.14|pincode=508221}}
'''నూతనకల్లు మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సూర్యాపేట జిల్లా]] లోని మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 246 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> [[నూతనకల్లు]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[సూర్యాపేట]] నుండి 23 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[నల్గొండ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|title=సూర్యాపేట జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227080545/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం సూర్యాపేట రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 14 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. నిర్జన గ్రామాలు లేవు.
== నల్గొండ జిల్లా నుండి మార్పు ==
[[దస్త్రం:Nalgonda mandals Nutankal pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త నల్గొండ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
లోగడ నూతనకల్లు మండలం,నల్గొండ జిల్లా,సూర్యాపేట రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలో ఉంది.2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా నూతనకల్లు మండలాన్ని (1+12) 13 గ్రామాలుతో కొత్తగా ఏర్పడిన సూర్యాపేట జిల్లా,సూర్యాపేట రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది.<ref>{{Cite web |url=http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2020-01-24 |website= |archive-date=2019-12-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191209040904/http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |url-status=dead }}</ref>
== మండల జనాభా ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల పరిధిలోని జనాభా - మొత్తం 56,991 - పురుషులు 28,833 - స్త్రీలు 28,158. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 120 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 34,335. జనాభాలో పురుషులు 17,462 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 16,873. మండలంలో 8,696 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
== మండలంలోని రెవిన్యూ గ్రామాలు ==
# [[ఎర్రపహాడ్]]
#[[నూతనకల్లు]]
# [[చిల్పకుంట]]
# [[వెంకెపల్లి]]
# [[తాల్లసింగారం]]
# [[యాదవల్లి]]
# [[గుండ్లసింగారం (నూతనకల్లు)|గుండ్లసింగారం]]
# [[మిర్యాల]]
# [[దిరిసనపల్లి]]
# [[పెదనెమిల]]
# [[భికుమల్ల]]
# [[లింగంపల్లి (నూతనకల్లు)|లింగంపల్లి]]
# [[మచంపల్లి]]
గమనిక:నిర్జన గ్రామం ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{సూర్యాపేట జిల్లా మండలాలు}}
dztx9tlopczfsxhra95zqqwzeqk82nq
నేరేడుచర్ల మండలం
0
272691
3620454
3570449
2022-08-11T09:22:42Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాల చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=నేరేడుచర్ల మండలం|district=సూర్యాపేట జిల్లా|latd=16.932019|latm=|lats=|latNS=N|longd=79.668503|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Suryapet Nereducherla-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=నేరేడుచర్ల|villages=27|area_total=|population_total=66499|population_male=33388|population_female=33111|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=59.73|literacy_male=71.50|literacy_female=47.45|pincode=508218}}
'''నేరేడుచర్ల మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సూర్యాపేట జిల్లా|సూర్యాపేట జిల్లాలో]] ఇదే పేరుతో ఉన్న మండల కేంద్రం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 246 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> [[నేరేడుచర్ల]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[మిర్యాలగూడ]] నుండి 15 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[నల్గొండ జిల్లా]]<nowiki/>లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|title=సూర్యాపేట జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227080545/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం సూర్యాపేట రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది మిర్యాలగూడ డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 13 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. నిర్జన గ్రామాలు లేవు.
== నల్గొండ జిల్లా నుండి మార్పు ==
[[దస్త్రం:Nalgonda mandals Nereducharla pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త నల్గొండ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
లోగడ నేరేడుచర్ల మండలం,నల్గొండ జిల్లా,మిర్యాలగూడ రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలో ఉంది.2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా నేరేడుచర్ల మండలాన్ని (1+12) 13 గ్రామాలుతో కొత్తగా ఏర్పడిన సూర్యాపేట జిల్లా,కొదాడ రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది.<ref>{{Cite web |url=http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2020-01-24 |website= |archive-date=2019-12-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191209040904/http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |url-status=dead }}</ref>
== మండల జనాభా ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల పరిధిలోని జనాభా - మొత్తం 66,499 - పురుషులు 33,388 - స్త్రీలు 33,111. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 127 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 41,047. జనాభాలో పురుషులు 20,610 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 20,437. మండలంలో 11,220 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
== మండలం లోని గ్రామాలు ==
=== రెవిన్యూ గ్రామాలు ===
#[[నేరేడుచర్ల]]
# [[జనలదిన్నె]]
# [[బోదలదిన్నె]]
# [[పెంచికలదిన్నె]]
# [[కాల్వలదిన్నె]]
# [[చిల్లేపల్లి]]
# [[దిరిసెనచర్ల]]
# [[సోమవరం (నేరేడుచర్ల మండలం)|సోమవరం]]
# [[దాచారం (నేరేడుచర్ల)|దాచారం]]
# [[ఎల్లారం (నేరేడుచర్ల)|ఎల్లారం]]
# [[ఫతేపురం]]
# [[కల్లూరు (నేరేడుచర్ల)|కల్లూరు]]
# [[మేడారం (నేరేడుచర్ల)|మేడారం]]
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{సూర్యాపేట జిల్లా మండలాలు}}
kdz3vajnz4s99pktre4a450ovm0lw9c
పాలకీడు మండలం
0
272692
3620459
3454770
2022-08-11T09:26:03Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాలు, సపె చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=పాలకీడు మండలం|district=సూర్యాపేట జిల్లా|latd=16.800192|latm=|lats=|latNS=N|longd=79.706004|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Suryapet Palakeedu-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=పాలకీడు|villages=14|area_total=133|population_total=25452|population_male=12778|population_female=12674|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=|literacy_male=|literacy_female=|pincode=508218}}'''పాలకీడు మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సూర్యాపేట జిల్లా|సూర్యాపేట జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 246 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> [[పాలకీడు]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[మిర్యాలగూడ]] నుండి 26 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో భాగంగా ఈ మండలాన్ని ఏర్పరచారు. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|title=సూర్యాపేట జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227080545/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> దానికి ముందు ఈ మండల ప్రాంతం [[నల్గొండ జిల్లా]]<nowiki/>లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|title=సూర్యాపేట జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227080545/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం సూర్యాపేట రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది మిర్యాలగూడ డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 14 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి.నిర్జన గ్రామాలు లేవు
== కొత్త మండల కేంద్రంగా గుర్తింపు ==
లోగడ పాలకీడు గ్రామం నల్గొండ జిల్లా [[మిర్యాలగూడ రెవెన్యూ డివిజను]] పరిధిలోని నేరేడుచర్ల మండల పరిధిలో ఉంది. 2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా పాలకీడు గ్రామాన్ని నూతన మండల కేంద్రంగా, కొత్తగా ఏర్పడిన సూర్యాపేట జిల్లా, [[సూర్యాపేట రెవెన్యూ డివిజను]] పరిధి క్రింద 1+09 (పది) గ్రామాలుతో నూతన మండలంగా ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వులు జారీ చేసింది.<ref>{{Cite web |url=http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2020-01-24 |website= |archive-date=2019-12-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191209040904/http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |url-status=dead }}</ref>
2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణలో ఏర్పడిన ఈ మండల వైశాల్యం 133 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 25,452. జనాభాలో పురుషులు 12,778 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 12,674. మండలంలో 6,953 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
== మండలంలోని రెవిన్యూ గ్రామాలు ==
# [[అలంగాపురం]]
# [[ఎల్లాపురం (నేరేడుచర్ల)|ఎల్లాపురం]]
# [[కోమటికుంట (నేరేడుచర్ల)|కోమటికుంట]]
# [[గుండెబోయినగూడెం]]
# [[గుండ్లపహాడ్ (నేరేడుచర్ల)|గుండ్లపహాడ్]]
# [[గుడుగుంట్లపాలెం]]
# [[జాన్పహాడ్]]
# [[పాలకీడు]]
# [[బోతలపాలెం]]
# [[మహంకాళిగూడెం]]
# [[మూసిఒడ్డుసింగారం]]
# [[రావిపహాడ్ (నేరేడుచర్ల)|రావిపహాడ్]]
# [[సజ్జాపురం (నేరేడుచర్ల)|సజ్జాపురం]]
# [[సున్యపహాడ్]]
== మూలాలు ==
{{Reflist}}{{సూర్యాపేట జిల్లా మండలాలు}}
[[వర్గం:2016 లో ఏర్పాటైన తెలంగాణ మండలాలు]]
i58x2i2hpnh9ko2g15n3obctqvxg3iy
హుజూర్నగర్ మండలం
0
272704
3620514
3570448
2022-08-11T10:46:32Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాల చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం||type=mandal|latd=16.894100|longd=79.872226|native_name=హుజూర్నగర్ మండలం|district=సూర్యాపేట జిల్లా|mandal_map=Telangana-mandal-Suryapet Huzur nagar-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=హుజూర్నగర్|villages=7|area_total=|population_total=60426|population_male=30177|population_female=30249|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=61.90|literacy_male=72.91|literacy_female=50.50|pincode=508204|latNS=N|longEW=E}}'''హుజూర్నగర్ మండలం''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని, [[సూర్యాపేట జిల్లా|సూర్యాపేట జిల్లాకు]]చెందిన మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 246 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> [[హుజూర్నగర్]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[మిర్యాలగూడ]] నుండి 35 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[నల్గొండ జిల్లా]]<nowiki/>లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|title=సూర్యాపేట జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227080545/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం కోదాడ రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది మిర్యాలగూడ డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 7 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. నిర్జన గ్రామాలు లేవు.
== నల్గొండ జిల్లా నుండి మార్పు ==
[[దస్త్రం:Nalgonda mandals Huzurnagar pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త నల్గొండ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
లోగడ హుజూర్నగర్ మండలం,నల్గొండ జిల్లా,మిర్యాలగూడ రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలో ఉంది.2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా హుజూర్నగర్ మండలాన్ని (1+06) ఏడు గ్రామాలుతో కొత్తగా ఏర్పడిన సూర్యాపేట జిల్లా, కోదాడ రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది.<ref>{{Cite web |url=http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2020-01-24 |website= |archive-date=2019-12-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191209040904/http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |url-status=dead }}</ref>
== మండల జనాభా ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల పరిధిలోని జనాభా - మొత్తం 60,426 - పురుషులు 30,177 - స్త్రీలు 30,249
== మండలంలోని రెవిన్యూ గ్రామాలు ==
# [[మాచవరం (హుజూర్నగర్)|మాచవరం]]
# [[బూరుగడ్డ]]
# [[లింగగిరి (హుజూర్నగర్)|లింగగిరి]]
# [[అమరవరం (హుజూర్నగర్)|అమరవరం]]
# [[లక్కవరం (హుజూర్నగర్)|లక్కవరం]]
# [[హుజూర్నగర్]]
# [[ఏపలసింగారం]]
== మూలాలు ==
<references />
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{సూర్యాపేట జిల్లా మండలాలు}}
4668evfun3b5roi554oi8v3t5h67dj6
మద్దిరాల మండలం (సూర్యాపేట జిల్లా)
0
272705
3620495
3602279
2022-08-11T10:00:13Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాల చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=మద్దిరాల మండలం|district=సూర్యాపేట జిల్లా|latd=17.421050|latm=|lats=|latNS=N|longd=79.704813|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Suryapet Maddirala-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=మద్దిరాల (సూర్యాపేట జిల్లా)|villages=13|area_total=129|population_total=30620|population_male=15344|population_female=15276|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=|literacy_male=|literacy_female=|pincode=508280}}'''మద్దిరాల మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సూర్యాపేట జిల్లా|సూర్యాపేట జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 246 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> [[మద్దిరాల (సూర్యాపేట జిల్లా)|మద్దిరాల]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[సూర్యాపేట]] నుండి 35 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2016లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో భాగంగా ఈ మండలాన్ని ఏర్పరచారు.<ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|title=సూర్యాపేట జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227080545/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> దానికి ముందు ఈ మండలం [[నల్గొండ జిల్లా]]<nowiki/>లో ఉండేది.<ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|title=సూర్యాపేట జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227080545/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం సూర్యాపేట రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 13 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. నిర్జన గ్రామాలు లేవు.
== కొత్త మండల కేంద్రంగా గుర్తింపు ==
లోగడ మద్దిరాల గ్రామం నల్గొండ జిల్లా సూర్యాపేట రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలోని నూతనకల్లు మండల పరిధిలో ఉంది. 2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా మద్దిరాల గ్రామాన్ని నూతన మండల కేంద్రంగా, కొత్తగా ఏర్పడిన సూర్యాపేట జిల్లా, సూర్యాపేట రెవెన్యూ డివిజను పరిధి క్రింద 1+12 (పదమూడు) గ్రామాలుతో నూతన మండలంగా ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వులు జారీ చేసింది.<ref>{{Cite web |url=http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2020-01-24 |website= |archive-date=2019-12-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191209040904/http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |url-status=dead }}</ref>
2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణలో ఏర్పడిన ఈ మండల వైశాల్యం 129 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 30,620. జనాభాలో పురుషులు 15,344 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 15,276. మండలంలో 7,817 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
== మండలంలోని రెవిన్యూ గ్రామాలు ==
# [[గంజివారికొత్తపల్లి]]
# [[ముకుందపురం (నూతనకల్లు)|ముకుందపురం]]
# [[మద్దిరాల (సూర్యాపేట జిల్లా)|మద్దిరాల]]
# [[చందుపట్ల (నూతనకల్లు మండలం)|చందుపట్ల]]
# [[పోలుమల్ల]]
# [[గోరెంట్ల]]
# [[మామిండ్లమాధవ]]
# [[చిన్ననెమిల]]
# [[గుమ్మడవల్లి (తుంగతుర్తి)|గుమ్మడవల్లి]]
# [[రామచంద్రాపురం (తుంగతుర్తి మండలం)|రామచంద్రాపురం]]
# [[కుక్కడం (తుంగతుర్తి)|కుక్కడం]]
# [[రెడ్డిగూడ]]
# [[కుంటపల్లి]]
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{సూర్యాపేట జిల్లా మండలాలు}}
[[వర్గం:2016 లో ఏర్పాటైన తెలంగాణ మండలాలు]]
stpw9pso858uo9q8rzsefucuhratfqc
మునగాల మండలం (సూర్యాపేట జిల్లా)
0
272707
3620497
3570411
2022-08-11T10:01:59Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాల చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=మునగాల మండలం|district=సూర్యాపేట జిల్లా|latd=17.0500|latm=|lats=|latNS=N|longd=79.8333|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Suryapet Munagala-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=మునగాల (సూర్యాపేట జిల్లా)|villages=11|area_total=|population_total=43824|population_male=22326|population_female=21498|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=56.36|literacy_male=67.56|literacy_female=44.84|pincode=508233}}
'''మునగాల మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సూర్యాపేట జిల్లా|సూర్యాపేట జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 246 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> [[మునగాల (సూర్యాపేట జిల్లా)|మునగాల]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[సూర్యాపేట]] నుండి 30 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[నల్గొండ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|title=సూర్యాపేట జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227080545/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం కోదాడ రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది సూర్యాపేట డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 11 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి.నిర్జన గ్రామాలు లేవు
== నల్గొండ జిల్లా నుండి మార్పు ==
[[దస్త్రం:Nalgonda mandals Munagala pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త నల్గొండ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
లోగడ మునగాల మండలం,నల్గొండ జిల్లా,సూర్యాపేట రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలో ఉంది.2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా మునగాల మండలాన్ని (1+10) 11 గ్రామాలుతో కొత్తగా ఏర్పడిన సూర్యాపేట జిల్లా, కోదాడ రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది.<ref>{{Cite web |url=http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2020-01-24 |website= |archive-date=2019-12-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191209040904/http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |url-status=dead }}</ref>
== మండల జనాభా ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల పరిధిలోని జనాభా - మొత్తం 43,824 - పురుషులు 22,326 - స్త్రీలు 21,498
== మండలంలోని రెవిన్యూ గ్రామాలు ==
# [[నేలమర్రి]]
# [[తాడ్వాయి (మునగాల మండలం)|తాడ్వాయి]]
# [[సయ్యద్ముజావర్ పేట]]
# [[మాదారం (మునగాల)|మాదారం]]
# [[రేపాల]]
# [[కలకోవ]]
#[[మునగాల (సూర్యాపేట జిల్లా)|మునగాల]]
# [[గణపవరం (మునగాల)|గణపవరం]]
# [[కొక్కిరేణి]]
# [[బరాఖత్ గూడెం]]
# [[ఆకుపాముల]]
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{సూర్యాపేట జిల్లా మండలాలు}}
ai02all2mric7pjj5eahxh8nc3j2xqj
మేళ్లచెరువు మండలం (సూర్యాపేట జిల్లా)
0
272708
3620499
3570447
2022-08-11T10:04:52Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాల చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=మేళ్లచెరువు మండలం|district=సూర్యాపేట జిల్లా|latd=16.770357|latm=|lats=|latNS=N|longd=79.985733|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Suryapet Mellachervu-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=మేళ్లచెరువు (సూర్యాపేట జిల్లా)|villages=14|area_total=|population_total=74682|population_male=37448|population_female=37234|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=51.75|literacy_male=64.35|literacy_female=38.72|pincode=508246}}
'''మేళ్ళచెరువు మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సూర్యాపేట జిల్లా|సూర్యాపేట జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 246 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> [[మేళ్లచెరువు (సూర్యాపేట జిల్లా)|మేళ్ళచెరువు]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[జగ్గయ్యపేట]] నుండి 33 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[నల్గొండ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|title=సూర్యాపేట జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227080545/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం కోదాడ రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది సూర్యాపేట డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 4 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. నిర్జన గ్రామాలు లేవు.
== నల్గొండ జిల్లా నుండి మార్పు ==
[[దస్త్రం:Nalgonda mandals Mellacheruvu pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త నల్గొండ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
లోగడ మేళ్లచెరువు మండలం,నల్గొండ జిల్లా,సూర్యాపేట రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలో ఉంది.2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా మేళ్లచెరువు మండలాన్ని (1+03) నాలుగు గ్రామాలుతో కొత్తగా ఏర్పడిన సూర్యాపేట జిల్లా, కోదాడ రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది.<ref>{{Cite web |url=http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2020-01-24 |website= |archive-date=2019-12-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191209040904/http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |url-status=dead }}</ref>
2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 152 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 38,140. జనాభాలో పురుషులు 19,179 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 18,961. మండలంలో 10,313 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
== మండల జనాభా ==
2011భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల పరిధిలోని జనాభా - మొత్తం 74,682 - పురుషులు 37,448 - స్త్రీలు 37,234
== మండలంలోని రెవిన్యూ గ్రామాలు ==
#[[మేళ్లచెరువు (సూర్యాపేట జిల్లా)|మేళ్లచెరువు]]
# [[ఏపలమాదారం]]
# [[రేవూరు (మేళ్లచెరువు)|రేవూరు]]
# [[కందిబండ]]
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{సూర్యాపేట జిల్లా మండలాలు}}
m1co4kupmksevy94tii5x6du1crb2yw
మోతే మండలం
0
272711
3620500
3570409
2022-08-11T10:06:48Z
Chaduvari
97
కొత్త మ్యాపు, కొత్త గణాంకాల చేర్పు
wikitext
text/x-wiki
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=మోతే మండలం|district=సూర్యాపేట జిల్లా|latd=17.1667|latm=|lats=|latNS=N|longd=79.8000|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Suryapet Mothey-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=మోతే|villages=16|area_total=|population_total=44132|population_male=22212|population_female=21920|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=43.13|literacy_male=54.16|literacy_female=31.89|pincode=508212}}
'''మోతె మండలం''' లేదా '''మోతే మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సూర్యాపేట జిల్లా|సూర్యాపేట జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 246 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> [[మోతే]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[సూర్యాపేట]] నుండి 20 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[నల్గొండ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|title=సూర్యాపేట జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227080545/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Suryapet.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం సూర్యాపేట రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 17 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో రెండు నిర్జన గ్రామాలు.
== నల్గొండ జిల్లా నుండి మార్పు ==
లోగడ మోతే మండలం,నల్గొండ జిల్లా,మిర్యాలగూడ రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలో ఉంది.2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా మోతే మండలాన్ని (1+15) పదహారు గ్రామాలుతో కొత్తగా ఏర్పడిన సూర్యాపేట జిల్లా, సూర్యాపేట రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది.<ref>{{Cite web |url=http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2020-01-24 |website= |archive-date=2019-12-09 |archive-url=https://web.archive.org/web/20191209040904/http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/246.Suryapet.-Final.pdf |url-status=dead }}</ref>
2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 191 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 44,132. జనాభాలో పురుషులు 22,212 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 21,920. మండలంలో 11,676 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
== మండల జనాభా ==
2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల పరిధిలోని జనాభా - మొత్తం 44,132 - పురుషులు 22,212 - స్త్రీలు 21,920
== మండలంలోని రెవిన్యూ గ్రామాలు ==
# [[రవిపహాడ్]]
# [[సర్వారం (మోతే)|సర్వారం]]
# [[కూడలి (గ్రామం)|కూడలి]]
# [[ఉర్లుగుండ]]
# [[నెరెదవాయి]]
# [[అన్నారిగూడెం]]
# [[విభలపూర్]]
# [[బుర్కచర్ల]]
# [[సిరికొండ (మోతే)|సిరికొండ]]
# [[నామవరం (మోతే)|నామవరం]]
# [[రాఘవపూర్ (మోతే)|రాఘవపూరం]]
# [[మోతే]]
# [[హుసైనాబాద్]]
# [[తుమ్మలపల్లి (మోతే)|తుమ్మలపల్లి]]
# [[మామిల్లగూడెం]]
గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు రెండు పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు
== మూలాలు ==
<references />
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{సూర్యాపేట జిల్లా మండలాలు}}
lqwy0njn4xvcv1p0jg02kt0s5ej9ubw
అడ్డాకల్ మండలం
0
273734
3620353
3566858
2022-08-11T02:24:35Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
'''అడ్డాకల్ మండలం''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని [[మహబూబ్ నగర్]] జిల్లాకు చెందిన ఒక మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 241 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>.
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=అడ్డాకల్|district=మహబూబ్ నగర్|latd=16.623033|latm=|lats=|latNS=N|longd=78.057861|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Mahabubnagar mandals Addakal pre 2016.png|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=అడ్డాకల్|villages=19|area_total=|population_total=52381|population_male=26462|population_female=25919|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=40.99|literacy_male=53.28|literacy_female=28.28}}
ఇది సమీప పట్టణమైన [[మహబూబ్ నగర్]] నుండి 42 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.ఇది 7 వ నెంబరు [[జాతీయ రహదారి]] పై ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఈ మండలం ఇదే జిల్లాలో ఉండేది.<ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|title=మహబూబ్ నగర్ జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211224165130/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం మహబూబ్ నగర్ రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. ఈ మండలంలో 14 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి.నిర్జన గ్రామాలు లేవు.మండల కేంద్రం [[అడ్డాకల్]].
== మండలం లోని విద్యాసంస్థలు ==
2008-09 నాటికి మండలంలో 33 మండలపరిషత్ ప్రాథమిక పాఠశాలలు,7 ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు,12 ఉన్నత పాఠశాలలు,1 ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాలల ఉన్నాయి
== మండల సరిహద్దులు ==
* తూర్పున: [[ఘనపూర్|ఘనపూర్]], పశ్చిమాన: [[దేవరకద్ర]], ఉత్తరాన: [[భూత్పూర్|భూత్పూర్]], దక్షిణాన: [[పెద్దమందడి|పెద్ద మందడి]]
== మండలం లోని గ్రామాలు ==
=== రెవిన్యూ గ్రామాలు ===
#[[అడ్డాకల్]]
# [[కాతవరం|కాటవరం]]
# [[శాఖాపూర్ (అడ్డకల్ మండలం)|శాఖాపూర్]]
# [[గుదిబండ (అడ్డకల్ మండలం)|గుదిబండ]]
# [[కందూర్]]
# [[తిమ్మాయిపల్లి (అడ్డకల్ మండలం)|తిమ్మాయిపల్లి]]
# [[పొన్నకల్]]
# [[రాచాల (అడ్డాకల్ మండలం)|రాచాల]]
# [[చిన్నమునగాలచేడ్]]
# [[పెద్దమునగలచేడు|పెద్దమునగాలచేడు]]
# [[బలీదుపల్లి|బాలీదుపల్లి]]
# [[కన్మనూర్]]
# [[ముత్యాలంపల్లి]]
# [[వెర్నె]]
== మూలాలు ==
<references />
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{మహబూబ్ నగర్ జిల్లా మండలాలు}}
hxjqerzef2viw9hsd0mp3jov00gz81s
3620357
3620353
2022-08-11T02:33:29Z
యర్రా రామారావు
28161
కొత్త మ్యాపు ఎక్కింపు, తాజా గణాంకాలు కూర్పు
wikitext
text/x-wiki
'''అడ్డాకల్ మండలం''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని [[మహబూబ్ నగర్]] జిల్లాకు చెందిన ఒక మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 241 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>.
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=అడ్డాకల్|district=మహబూబ్ నగర్ జిల్లా|latd=16.623033|latm=|lats=|latNS=N|longd=78.057861|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=అడ్డాకల్|villages=14|area_total=134|population_total=52381|population_male=26462|population_female=25919|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=40.99|literacy_male=53.28|literacy_female=28.28}}
ఇది సమీప పట్టణమైన [[మహబూబ్ నగర్]] నుండి 42 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.ఇది 7 వ నెంబరు [[జాతీయ రహదారి]] పై ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఈ మండలం ఇదే జిల్లాలో ఉండేది.<ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|title=మహబూబ్ నగర్ జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211224165130/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం మహబూబ్ నగర్ రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. ఈ మండలంలో 14 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి.నిర్జన గ్రామాలు లేవు.మండల కేంద్రం [[అడ్డాకల్]].
== గణాంకాలు ==
[[దస్త్రం:Mahabubnagar mandals Addakal pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త మహబూబ్ నగర జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 134 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 31,224. జనాభాలో పురుషులు 15,739 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 15,485. మండలంలో 6,256 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
2011 భారత జనాభా లెక్కలు ప్రకారం మండల జనాభా మొత్తం 52,381, అందలో పురుషులు 26,462 కాగా,స్త్రీలు 25,919.మండల అక్షరాస్యత మొత్తం 40.99%, పురుషులు అక్షరాస్యత 53.28%,స్త్రీల అక్షరాస్యత 28.28%
== మండలం లోని విద్యాసంస్థలు ==
2008-09 నాటికి మండలంలో 33 మండలపరిషత్ ప్రాథమిక పాఠశాలలు,7 ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు,12 ఉన్నత పాఠశాలలు,1 ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాలల ఉన్నాయి
== మండల సరిహద్దులు ==
* తూర్పున: [[ఘనపూర్|ఘనపూర్]], పశ్చిమాన: [[దేవరకద్ర]], ఉత్తరాన: [[భూత్పూర్|భూత్పూర్]], దక్షిణాన: [[పెద్దమందడి|పెద్ద మందడి]]
== మండలం లోని గ్రామాలు ==
=== రెవిన్యూ గ్రామాలు ===
#[[అడ్డాకల్]]
# [[కాతవరం|కాటవరం]]
# [[శాఖాపూర్ (అడ్డకల్ మండలం)|శాఖాపూర్]]
# [[గుదిబండ (అడ్డకల్ మండలం)|గుదిబండ]]
# [[కందూర్]]
# [[తిమ్మాయిపల్లి (అడ్డకల్ మండలం)|తిమ్మాయిపల్లి]]
# [[పొన్నకల్]]
# [[రాచాల (అడ్డాకల్ మండలం)|రాచాల]]
# [[చిన్నమునగాలచేడ్]]
# [[పెద్దమునగలచేడు|పెద్దమునగాలచేడు]]
# [[బలీదుపల్లి|బాలీదుపల్లి]]
# [[కన్మనూర్]]
# [[ముత్యాలంపల్లి]]
# [[వెర్నె]]
== మూలాలు ==
<references />
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{మహబూబ్ నగర్ జిల్లా మండలాలు}}
279dyb4wqpc1ww95tp1sp4riudui59e
3620358
3620357
2022-08-11T02:35:20Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
'''అడ్డాకల్ మండలం''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని [[మహబూబ్ నగర్]] జిల్లాకు చెందిన ఒక మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 241 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>.
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=అడ్డాకల్|district=మహబూబ్నగర్ జిల్లా|latd=16.623033|latm=|lats=|latNS=N|longd=78.057861|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=అడ్డాకల్|villages=14|area_total=134|population_total=52381|population_male=26462|population_female=25919|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=40.99|literacy_male=53.28|literacy_female=28.28}}
ఇది సమీప పట్టణమైన [[మహబూబ్ నగర్]] నుండి 42 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.ఇది 7 వ నెంబరు [[జాతీయ రహదారి]] పై ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఈ మండలం ఇదే జిల్లాలో ఉండేది.<ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|title=మహబూబ్ నగర్ జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211224165130/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం మహబూబ్ నగర్ రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. ఈ మండలంలో 14 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి.నిర్జన గ్రామాలు లేవు.మండల కేంద్రం [[అడ్డాకల్]].
== గణాంకాలు ==
[[దస్త్రం:Mahabubnagar mandals Addakal pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త మహబూబ్ నగర జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 134 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 31,224. జనాభాలో పురుషులు 15,739 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 15,485. మండలంలో 6,256 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
2011 భారత జనాభా లెక్కలు ప్రకారం మండల జనాభా మొత్తం 52,381, అందలో పురుషులు 26,462 కాగా,స్త్రీలు 25,919.మండల అక్షరాస్యత మొత్తం 40.99%, పురుషులు అక్షరాస్యత 53.28%,స్త్రీల అక్షరాస్యత 28.28%
== మండలం లోని విద్యాసంస్థలు ==
2008-09 నాటికి మండలంలో 33 మండలపరిషత్ ప్రాథమిక పాఠశాలలు,7 ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు,12 ఉన్నత పాఠశాలలు,1 ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాలల ఉన్నాయి
== మండల సరిహద్దులు ==
* తూర్పున: [[ఘనపూర్|ఘనపూర్]], పశ్చిమాన: [[దేవరకద్ర]], ఉత్తరాన: [[భూత్పూర్|భూత్పూర్]], దక్షిణాన: [[పెద్దమందడి|పెద్ద మందడి]]
== మండలం లోని గ్రామాలు ==
=== రెవిన్యూ గ్రామాలు ===
#[[అడ్డాకల్]]
# [[కాతవరం|కాటవరం]]
# [[శాఖాపూర్ (అడ్డకల్ మండలం)|శాఖాపూర్]]
# [[గుదిబండ (అడ్డకల్ మండలం)|గుదిబండ]]
# [[కందూర్]]
# [[తిమ్మాయిపల్లి (అడ్డకల్ మండలం)|తిమ్మాయిపల్లి]]
# [[పొన్నకల్]]
# [[రాచాల (అడ్డాకల్ మండలం)|రాచాల]]
# [[చిన్నమునగాలచేడ్]]
# [[పెద్దమునగలచేడు|పెద్దమునగాలచేడు]]
# [[బలీదుపల్లి|బాలీదుపల్లి]]
# [[కన్మనూర్]]
# [[ముత్యాలంపల్లి]]
# [[వెర్నె]]
== మూలాలు ==
<references />
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{మహబూబ్ నగర్ జిల్లా మండలాలు}}
6jllvbcb618jpunaytuf6vbsc4bea6p
3620519
3620358
2022-08-11T10:51:57Z
యర్రా రామారావు
28161
కొత్త మ్యాపు ఎక్కింపు,
wikitext
text/x-wiki
'''అడ్డాకల్ మండలం''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని [[మహబూబ్ నగర్]] జిల్లాకు చెందిన ఒక మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 241 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>.
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=అడ్డాకల్|district=మహబూబ్నగర్ జిల్లా|latd=16.623033|latm=|lats=|latNS=N|longd=78.057861|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Mahabubnagar Addakal-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=అడ్డాకల్|villages=14|area_total=134|population_total=52381|population_male=26462|population_female=25919|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=40.99|literacy_male=53.28|literacy_female=28.28}}
ఇది సమీప పట్టణమైన [[మహబూబ్ నగర్]] నుండి 42 కి. మీ. దూరంలో ఉంది.ఇది 7 వ నెంబరు [[జాతీయ రహదారి]] పై ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఈ మండలం ఇదే జిల్లాలో ఉండేది.<ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|title=మహబూబ్ నగర్ జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211224165130/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం మహబూబ్ నగర్ రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. ఈ మండలంలో 14 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి.నిర్జన గ్రామాలు లేవు.మండల కేంద్రం [[అడ్డాకల్]].
== గణాంకాలు ==
[[దస్త్రం:Mahabubnagar mandals Addakal pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త మహబూబ్ నగర జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 134 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 31,224. జనాభాలో పురుషులు 15,739 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 15,485. మండలంలో 6,256 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
2011 భారత జనాభా లెక్కలు ప్రకారం మండల జనాభా మొత్తం 52,381, అందలో పురుషులు 26,462 కాగా,స్త్రీలు 25,919.మండల అక్షరాస్యత మొత్తం 40.99%, పురుషులు అక్షరాస్యత 53.28%,స్త్రీల అక్షరాస్యత 28.28%
== మండలం లోని విద్యాసంస్థలు ==
2008-09 నాటికి మండలంలో 33 మండలపరిషత్ ప్రాథమిక పాఠశాలలు,7 ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు,12 ఉన్నత పాఠశాలలు,1 ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాలల ఉన్నాయి
== మండల సరిహద్దులు ==
* తూర్పున: [[ఘనపూర్|ఘనపూర్]], పశ్చిమాన: [[దేవరకద్ర]], ఉత్తరాన: [[భూత్పూర్|భూత్పూర్]], దక్షిణాన: [[పెద్దమందడి|పెద్ద మందడి]]
== మండలం లోని గ్రామాలు ==
=== రెవిన్యూ గ్రామాలు ===
#[[అడ్డాకల్]]
# [[కాతవరం|కాటవరం]]
# [[శాఖాపూర్ (అడ్డకల్ మండలం)|శాఖాపూర్]]
# [[గుదిబండ (అడ్డకల్ మండలం)|గుదిబండ]]
# [[కందూర్]]
# [[తిమ్మాయిపల్లి (అడ్డకల్ మండలం)|తిమ్మాయిపల్లి]]
# [[పొన్నకల్]]
# [[రాచాల (అడ్డాకల్ మండలం)|రాచాల]]
# [[చిన్నమునగాలచేడ్]]
# [[పెద్దమునగలచేడు|పెద్దమునగాలచేడు]]
# [[బలీదుపల్లి|బాలీదుపల్లి]]
# [[కన్మనూర్]]
# [[ముత్యాలంపల్లి]]
# [[వెర్నె]]
== మూలాలు ==
<references />
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{మహబూబ్ నగర్ జిల్లా మండలాలు}}
b5bn0vhhtbo01jbg2h4oc8segvlsu67
కోయిలకొండ మండలం
0
275781
3620542
3566841
2022-08-11T11:48:50Z
యర్రా రామారావు
28161
కొత్త మ్యాపు ఎక్కింపు, తాజా గణాంకాలు కూర్పు
wikitext
text/x-wiki
'''కోయిలకొండ మండలం''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రములోని [[మహబూబ్ నగర్]] జిల్లాకు చెందిన ఒక మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 241 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>
{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=కోయిలకొండ|district=మహబూబ్నగర్ జిల్లా|latd=16.7500|latm=|lats=|latNS=N|longd=77.7833|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Mahabubnagar Koilkonda-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=కోయిలకొండ|villages=35|area_total=222|population_total=66721|population_male=33816|population_female=32905|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=38.27|literacy_male=51.43|literacy_female=24.92|pincode=509371}}
ఇది సమీప పట్టణమైన [[మహబూబ్ నగర్]] నుండి 23 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఈ మండలం ఇదే జిల్లాలో ఉండేది.<ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|title=మహబూబ్ నగర్ జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211224165130/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం మహబూబ్ నగర్ రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 35 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. నిర్జన గ్రామాలు లేవు.మండల కేంద్రం [[కోయిలకొండ]].
== మండల గణాంకాలు ==
[[దస్త్రం:Mahabubnagar mandals Koilakonda pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త మహబూబ్నగర్ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం మండల జనాభా 66710. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 33852, స్త్రీల సంఖ్య 32858. అక్షరాస్యుల సంఖ్య 30047.<ref>Census of India 2011, Provisional Population Totals, Anadhra Pradesh, Published by Director of Census Operations AP, Page No.127</ref> మండలంలో 7 జిల్లా పరిషత్తు ఉన్నత పాఠశాలలు, 2 ప్రైవేటు ఉన్నత పాఠశాలలు ఉన్నాయి.
2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 222 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 61,932. జనాభాలో పురుషులు 31,364 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 30,568. మండలంలో 12,236 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
== మండలం లోని గ్రామాలు ==
=== రెవెన్యూ గ్రామాలు ===
{{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}}
# [[ఎల్లారెడ్డిపల్లి]]
# [[వింజమూర్ (కోయిలకొండ)|వింజమూర్]]
# [[కుష్మొహమ్మద్పల్లి]]
# [[మోదీపూర్]]
# [[సేరివెంకటాపూర్]]
# [[లింగాల్చేడ్]]
# [[సూరారం (కోయిలకొండ)|సూరారం]]
# [[మల్లాపూర్ (కోయిలకొండ)|మల్లాపూర్]]
# [[కొత్లవాడ్]]
# [[బూరుగుపల్లి (కోయిలకొండ)|బూరుగుపల్లి]]
# [[చంద్రాస్పల్లి]]
# [[తిరుమలంపల్లి (కోయిలకొండ)|తిరుమలంపల్లి]]
# [[చన్మన్పల్లి]]
# [[కన్నాయిపల్లి (కోయిలకొండ)|కన్నాయిపల్లి]]
# [[లింగుపల్లి (కోయిలకొండ)|లింగుపల్లి]]
# [[పార్పల్లి]]
# [[వీరంపల్లి]]
# [[అనంతపూర్ (కోయిలకొండ)|అనంతపూర్]]
# [[సాలెపల్లి]]
# [[ఖాజీపూర్ (కోయిలకొండ మండలం)|ఖాజీపూర్]]
# [[నెల్లవల్లి]]
# [[జమాల్పూర్]]
# [[అంకిళ్ళ]]
# [[చందాపూర్ (కోయిలకొండ)|చందాపూర్]]
# [[అయ్యవార్పల్లి]]
# [[ఇబ్రహీంనగర్ (కోయిలకొండ)|ఇబ్రహీంనగర్]]
# [[కోయిలకొండ]]
# [[ఆచార్యపూర్]]
# [[కేశవాపూర్ (కోయిలకొండ)|కేశవాపూర్]]
# [[పెర్కివీడు]]
# [[మల్కాపూర్ (కోయిలకొండ)|మల్కాపూర్]]
# [[అక్కాయిపల్లి]]
# [[రాంపూర్ (కోయిలకొండ)|రాంపూర్]]
# [[అభాంగపట్నం]]
# [[గార్లపాడు (కోయిలకొండ మండలం)|గార్లపాడు]]
{{Div col end}}
== మూలాలు ==
{{మూలాలు}}
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{మహబూబ్ నగర్ జిల్లా మండలాలు}}
n8gfxn4x4yt9y0x7jqaqae6kq2se3uq
హన్వాడ మండలం
0
276031
3620541
3566842
2022-08-11T11:42:47Z
యర్రా రామారావు
28161
కొత్త మ్యాపు ఎక్కింపు, తాజా గణాంకాలు కూర్పు
wikitext
text/x-wiki
'''హన్వాడ మండలం''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని [[మహబూబ్ నగర్]] జిల్లాకు చెందిన మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 241 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> {{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=హన్వాడ|district=మహబూబ్నగర్ జిల్లా|latd=16.7333|latm=|lats=|latNS=N|longd=77.9333|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Mahabubnagar Hanwada-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=హన్వాడ|villages=18|area_total=172|population_total=44540|population_male=22480|population_female=22060|population_density=|population_as_of=2001|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=37.15|literacy_male=50.06|literacy_female=24.00|pincode=509334}}
ఇది జిల్లా కేంద్రమైన మహబూబ్ నగర్ నుంచి 8 కిలోమీటర్ల దూరంలో [[రంగారెడ్డి జిల్లా]] [[తాండూర్]] వెళ్ళు రహదారిలో ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఈ మండలం ఇదే జిల్లాలో ఉండేది.<ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|title=మహబూబ్ నగర్ జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211224165130/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం మహబూబ్ నగర్ రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 20 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో రెండు నిర్జన గ్రామాలు. మండల కేంద్రం [[హన్వాడ]]
== గణాంకాలు ==
[[దస్త్రం:Mahabubnagar mandals Hanwada pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త మహబూబ్నగర్ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 172 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 55,044. జనాభాలో పురుషులు 27,690 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 27,354. మండలంలో 11,175 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
2011 భారత జనాభా లెక్కలు ప్రకారం మొత్తం జనాభా 44,540.అంధులో పురుషులు 22,480 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 22,060. అక్షరాస్యత మొత్తం 37,15%, పురుషుల అక్షరాస్యత 50.06%, స్త్రీల అక్షరాస్యత 24.06%
== మండలంలోనిగ్రామాలు ==
=== రెవిన్యూ గ్రామాలు ===
# [[వేపూర్]]
# [[గుండియాల్]]
# [[అయోధ్యానగర్]]
# [[షేక్పల్లి]]
# [[మునిమోక్షం]]
# [[ఎరెన్పల్లి]]
# [[మాదారం (హన్వాడ)|మాదారం]]
# [[అమ్మాపూర్ (హన్వాడ)|అమ్మాపూర్]]
# [[నాగినోనిపల్లి]]
# [[హన్వాడ]]
# [[పెద్ద దర్పల్లి]]
# [[చిన్నదర్పల్లి]]
# [[కొత్తపేట (హన్వాడ మండలం)|కొత్తపేట]]
# [[టంకర]]
# [[బుద్దారం (హన్వాడ)|బుద్దారం]]
# [[ఇబ్రహీంబాద్ (హన్వాడ)|ఇబ్రహీంబాద్]]
# [[గుడిమల్కాపూర్ (హన్వాడ)|గుడిమల్కాపూర్]]
# [[దాచెక్పల్లి]]
గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు రెండు పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు
== మూలాలు ==
<references />
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{మహబూబ్ నగర్ జిల్లా మండలాలు}}
i9jxfmlngsu79wq7bncel4hn791h5ro
3620543
3620541
2022-08-11T11:49:35Z
యర్రా రామారావు
28161
wikitext
text/x-wiki
'''హన్వాడ మండలం''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని [[మహబూబ్ నగర్]] జిల్లాకు చెందిన మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 241 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> {{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|||type=mandal|native_name=హన్వాడ|district=మహబూబ్నగర్ జిల్లా|latd=16.7333|latm=|lats=|latNS=N|longd=77.9333|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Mahabubnagar Hanwada-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=హన్వాడ|villages=18|area_total=172|population_total=44540|population_male=22480|population_female=22060|population_density=|population_as_of=2001|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=37.15|literacy_male=50.06|literacy_female=24.00|pincode=509334}}
ఇది జిల్లా కేంద్రమైన మహబూబ్ నగర్ నుంచి 8 కిలోమీటర్ల దూరంలో [[రంగారెడ్డి జిల్లా]] [[తాండూర్]] వెళ్ళు రహదారిలో ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఈ మండలం ఇదే జిల్లాలో ఉండేది.<ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|title=మహబూబ్ నగర్ జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211224165130/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Mahabubnagar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం మహబూబ్ నగర్ రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 20 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో రెండు నిర్జన గ్రామాలు. మండల కేంద్రం [[హన్వాడ]]
== గణాంకాలు ==
[[దస్త్రం:Mahabubnagar mandals Hanwada pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త మహబూబ్నగర్ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]]
2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 172 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 55,044. జనాభాలో పురుషులు 27,690 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 27,354. మండలంలో 11,175 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref>
2011 భారత జనాభా లెక్కలు ప్రకారం మొత్తం జనాభా 44,540.అంధులో పురుషులు 22,480 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 22,060. అక్షరాస్యత మొత్తం 37,15%, పురుషుల అక్షరాస్యత 50.06%, స్త్రీల అక్షరాస్యత 24.06%
== మండలం లోనిగ్రామాలు ==
=== రెవిన్యూ గ్రామాలు ===
# [[వేపూర్]]
# [[గుండియాల్]]
# [[అయోధ్యానగర్]]
# [[షేక్పల్లి]]
# [[మునిమోక్షం]]
# [[ఎరెన్పల్లి]]
# [[మాదారం (హన్వాడ)|మాదారం]]
# [[అమ్మాపూర్ (హన్వాడ)|అమ్మాపూర్]]
# [[నాగినోనిపల్లి]]
# [[హన్వాడ]]
# [[పెద్ద దర్పల్లి]]
# [[చిన్నదర్పల్లి]]
# [[కొత్తపేట (హన్వాడ మండలం)|కొత్తపేట]]
# [[టంకర]]
# [[బుద్దారం (హన్వాడ)|బుద్దారం]]
# [[ఇబ్రహీంబాద్ (హన్వాడ)|ఇబ్రహీంబాద్]]
# [[గుడిమల్కాపూర్ (హన్వాడ)|గుడిమల్కాపూర్]]
# [[దాచెక్పల్లి]]
గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు రెండు పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు
== మూలాలు ==
<references />
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{మహబూబ్ నగర్ జిల్లా మండలాలు}}
kkgbfcu70i8ep3gkf5imzdfglynvadh
మాడ్యూల్:Unicode data/scripts
828
276488
3620312
3460619
2022-07-04T08:52:33Z
Paine Ellsworth
11035
per edit request on talk page - update per [[ISO 15924#Nkoo|ISO 15924]]
Scribunto
text/plain
--[=[
-- Official Unicode script values for individual codepoints and ranges of
-- codepoints.
-- https://www.unicode.org/Public/UNIDATA/Scripts.txt provided
-- the script names, and https://www.unicode.org/Public/UNIDATA/PropertyValueAliases.txt
-- provided script codes corresponding to the names (see [[Script (Unicode)]]).
--]=]
local data = {
singles = {
[0x000AA] = "Latn",
[0x000BA] = "Latn",
[0x000D7] = "Zyyy",
[0x000F7] = "Zyyy",
[0x00374] = "Zyyy",
[0x0037E] = "Zyyy",
[0x0037F] = "Grek",
[0x00384] = "Grek",
[0x00385] = "Zyyy",
[0x00386] = "Grek",
[0x00387] = "Zyyy",
[0x0038C] = "Grek",
[0x00605] = "Zyyy",
[0x0060C] = "Zyyy",
[0x0061B] = "Zyyy",
[0x0061F] = "Zyyy",
[0x00640] = "Zyyy",
[0x00670] = "Zinh",
[0x006DD] = "Zyyy",
[0x0085E] = "Mand",
[0x008E2] = "Zyyy",
[0x009B2] = "Beng",
[0x009D7] = "Beng",
[0x00A3C] = "Guru",
[0x00A51] = "Guru",
[0x00A5E] = "Guru",
[0x00AD0] = "Gujr",
[0x00B9C] = "Taml",
[0x00BD0] = "Taml",
[0x00BD7] = "Taml",
[0x00C5D] = "Telu",
[0x00DBD] = "Sinh",
[0x00DCA] = "Sinh",
[0x00DD6] = "Sinh",
[0x00E3F] = "Zyyy",
[0x00E84] = "Laoo",
[0x00EA5] = "Laoo",
[0x00EC6] = "Laoo",
[0x010C7] = "Geor",
[0x010CD] = "Geor",
[0x010FB] = "Zyyy",
[0x01258] = "Ethi",
[0x012C0] = "Ethi",
[0x0171F] = "Tglg",
[0x01804] = "Mong",
[0x01805] = "Zyyy",
[0x01940] = "Limb",
[0x01CD3] = "Zyyy",
[0x01CE1] = "Zyyy",
[0x01CED] = "Zinh",
[0x01CF4] = "Zinh",
[0x01CFA] = "Zyyy",
[0x01D2B] = "Cyrl",
[0x01D78] = "Cyrl",
[0x01DBF] = "Grek",
[0x01F59] = "Grek",
[0x01F5B] = "Grek",
[0x01F5D] = "Grek",
[0x02071] = "Latn",
[0x0207F] = "Latn",
[0x02126] = "Grek",
[0x02132] = "Latn",
[0x0214E] = "Latn",
[0x02D27] = "Geor",
[0x02D2D] = "Geor",
[0x02D7F] = "Tfng",
[0x03005] = "Hani",
[0x03006] = "Zyyy",
[0x03007] = "Hani",
[0x030A0] = "Zyyy",
[0x032FF] = "Zyyy",
[0x0A7D3] = "Latn",
[0x0A92E] = "Zyyy",
[0x0A92F] = "Kali",
[0x0A95F] = "Rjng",
[0x0A9CF] = "Zyyy",
[0x0AB5B] = "Zyyy",
[0x0AB65] = "Grek",
[0x0FB3E] = "Hebr",
[0x0FDCF] = "Arab",
[0x0FEFF] = "Zyyy",
[0x0FF70] = "Zyyy",
[0x101A0] = "Grek",
[0x101FD] = "Zinh",
[0x102E0] = "Zinh",
[0x1039F] = "Ugar",
[0x1056F] = "Aghb",
[0x10808] = "Cprt",
[0x1083C] = "Cprt",
[0x1083F] = "Cprt",
[0x1091F] = "Phnx",
[0x1093F] = "Lydi",
[0x1107F] = "Brah",
[0x110CD] = "Kthi",
[0x11288] = "Mult",
[0x1133B] = "Zinh",
[0x11350] = "Gran",
[0x11357] = "Gran",
[0x118FF] = "Wara",
[0x11909] = "Diak",
[0x11D3A] = "Gonm",
[0x11FB0] = "Lisu",
[0x11FFF] = "Taml",
[0x16FE0] = "Tang",
[0x16FE1] = "Nshu",
[0x16FE4] = "Kits",
[0x1B000] = "Kana",
[0x1D4A2] = "Zyyy",
[0x1D4BB] = "Zyyy",
[0x1D546] = "Zyyy",
[0x1E2FF] = "Wcho",
[0x1EE24] = "Arab",
[0x1EE27] = "Arab",
[0x1EE39] = "Arab",
[0x1EE3B] = "Arab",
[0x1EE42] = "Arab",
[0x1EE47] = "Arab",
[0x1EE49] = "Arab",
[0x1EE4B] = "Arab",
[0x1EE54] = "Arab",
[0x1EE57] = "Arab",
[0x1EE59] = "Arab",
[0x1EE5B] = "Arab",
[0x1EE5D] = "Arab",
[0x1EE5F] = "Arab",
[0x1EE64] = "Arab",
[0x1EE7E] = "Arab",
[0x1F200] = "Hira",
[0x1F7F0] = "Zyyy",
[0xE0001] = "Zyyy",
},
ranges = {
{ 0x00000, 0x00040, "Zyyy" },
{ 0x00041, 0x0005A, "Latn" },
{ 0x0005B, 0x00060, "Zyyy" },
{ 0x00061, 0x0007A, "Latn" },
{ 0x0007B, 0x000A9, "Zyyy" },
{ 0x000AB, 0x000B9, "Zyyy" },
{ 0x000BB, 0x000BF, "Zyyy" },
{ 0x000C0, 0x000D6, "Latn" },
{ 0x000D8, 0x000F6, "Latn" },
{ 0x000F8, 0x002B8, "Latn" },
{ 0x002B9, 0x002DF, "Zyyy" },
{ 0x002E0, 0x002E4, "Latn" },
{ 0x002E5, 0x002E9, "Zyyy" },
{ 0x002EA, 0x002EB, "Bopo" },
{ 0x002EC, 0x002FF, "Zyyy" },
{ 0x00300, 0x0036F, "Zinh" },
{ 0x00370, 0x00373, "Grek" },
{ 0x00375, 0x00377, "Grek" },
{ 0x0037A, 0x0037D, "Grek" },
{ 0x00388, 0x0038A, "Grek" },
{ 0x0038E, 0x003A1, "Grek" },
{ 0x003A3, 0x003E1, "Grek" },
{ 0x003E2, 0x003EF, "Copt" },
{ 0x003F0, 0x003FF, "Grek" },
{ 0x00400, 0x00484, "Cyrl" },
{ 0x00485, 0x00486, "Zinh" },
{ 0x00487, 0x0052F, "Cyrl" },
{ 0x00531, 0x00556, "Armn" },
{ 0x00559, 0x0058A, "Armn" },
{ 0x0058D, 0x0058F, "Armn" },
{ 0x00591, 0x005C7, "Hebr" },
{ 0x005D0, 0x005EA, "Hebr" },
{ 0x005EF, 0x005F4, "Hebr" },
{ 0x00600, 0x00604, "Arab" },
{ 0x00606, 0x0060B, "Arab" },
{ 0x0060D, 0x0061A, "Arab" },
{ 0x0061C, 0x0061E, "Arab" },
{ 0x00620, 0x0063F, "Arab" },
{ 0x00641, 0x0064A, "Arab" },
{ 0x0064B, 0x00655, "Zinh" },
{ 0x00656, 0x0066F, "Arab" },
{ 0x00671, 0x006DC, "Arab" },
{ 0x006DE, 0x006FF, "Arab" },
{ 0x00700, 0x0070D, "Syrc" },
{ 0x0070F, 0x0074A, "Syrc" },
{ 0x0074D, 0x0074F, "Syrc" },
{ 0x00750, 0x0077F, "Arab" },
{ 0x00780, 0x007B1, "Thaa" },
{ 0x007C0, 0x007FA, "Nkoo" },
{ 0x007FD, 0x007FF, "Nkoo" },
{ 0x00800, 0x0082D, "Samr" },
{ 0x00830, 0x0083E, "Samr" },
{ 0x00840, 0x0085B, "Mand" },
{ 0x00860, 0x0086A, "Syrc" },
{ 0x00870, 0x0088E, "Arab" },
{ 0x00890, 0x00891, "Arab" },
{ 0x00898, 0x008E1, "Arab" },
{ 0x008E3, 0x008FF, "Arab" },
{ 0x00900, 0x00950, "Deva" },
{ 0x00951, 0x00954, "Zinh" },
{ 0x00955, 0x00963, "Deva" },
{ 0x00964, 0x00965, "Zyyy" },
{ 0x00966, 0x0097F, "Deva" },
{ 0x00980, 0x00983, "Beng" },
{ 0x00985, 0x0098C, "Beng" },
{ 0x0098F, 0x00990, "Beng" },
{ 0x00993, 0x009A8, "Beng" },
{ 0x009AA, 0x009B0, "Beng" },
{ 0x009B6, 0x009B9, "Beng" },
{ 0x009BC, 0x009C4, "Beng" },
{ 0x009C7, 0x009C8, "Beng" },
{ 0x009CB, 0x009CE, "Beng" },
{ 0x009DC, 0x009DD, "Beng" },
{ 0x009DF, 0x009E3, "Beng" },
{ 0x009E6, 0x009FE, "Beng" },
{ 0x00A01, 0x00A03, "Guru" },
{ 0x00A05, 0x00A0A, "Guru" },
{ 0x00A0F, 0x00A10, "Guru" },
{ 0x00A13, 0x00A28, "Guru" },
{ 0x00A2A, 0x00A30, "Guru" },
{ 0x00A32, 0x00A33, "Guru" },
{ 0x00A35, 0x00A36, "Guru" },
{ 0x00A38, 0x00A39, "Guru" },
{ 0x00A3E, 0x00A42, "Guru" },
{ 0x00A47, 0x00A48, "Guru" },
{ 0x00A4B, 0x00A4D, "Guru" },
{ 0x00A59, 0x00A5C, "Guru" },
{ 0x00A66, 0x00A76, "Guru" },
{ 0x00A81, 0x00A83, "Gujr" },
{ 0x00A85, 0x00A8D, "Gujr" },
{ 0x00A8F, 0x00A91, "Gujr" },
{ 0x00A93, 0x00AA8, "Gujr" },
{ 0x00AAA, 0x00AB0, "Gujr" },
{ 0x00AB2, 0x00AB3, "Gujr" },
{ 0x00AB5, 0x00AB9, "Gujr" },
{ 0x00ABC, 0x00AC5, "Gujr" },
{ 0x00AC7, 0x00AC9, "Gujr" },
{ 0x00ACB, 0x00ACD, "Gujr" },
{ 0x00AE0, 0x00AE3, "Gujr" },
{ 0x00AE6, 0x00AF1, "Gujr" },
{ 0x00AF9, 0x00AFF, "Gujr" },
{ 0x00B01, 0x00B03, "Orya" },
{ 0x00B05, 0x00B0C, "Orya" },
{ 0x00B0F, 0x00B10, "Orya" },
{ 0x00B13, 0x00B28, "Orya" },
{ 0x00B2A, 0x00B30, "Orya" },
{ 0x00B32, 0x00B33, "Orya" },
{ 0x00B35, 0x00B39, "Orya" },
{ 0x00B3C, 0x00B44, "Orya" },
{ 0x00B47, 0x00B48, "Orya" },
{ 0x00B4B, 0x00B4D, "Orya" },
{ 0x00B55, 0x00B57, "Orya" },
{ 0x00B5C, 0x00B5D, "Orya" },
{ 0x00B5F, 0x00B63, "Orya" },
{ 0x00B66, 0x00B77, "Orya" },
{ 0x00B82, 0x00B83, "Taml" },
{ 0x00B85, 0x00B8A, "Taml" },
{ 0x00B8E, 0x00B90, "Taml" },
{ 0x00B92, 0x00B95, "Taml" },
{ 0x00B99, 0x00B9A, "Taml" },
{ 0x00B9E, 0x00B9F, "Taml" },
{ 0x00BA3, 0x00BA4, "Taml" },
{ 0x00BA8, 0x00BAA, "Taml" },
{ 0x00BAE, 0x00BB9, "Taml" },
{ 0x00BBE, 0x00BC2, "Taml" },
{ 0x00BC6, 0x00BC8, "Taml" },
{ 0x00BCA, 0x00BCD, "Taml" },
{ 0x00BE6, 0x00BFA, "Taml" },
{ 0x00C00, 0x00C0C, "Telu" },
{ 0x00C0E, 0x00C10, "Telu" },
{ 0x00C12, 0x00C28, "Telu" },
{ 0x00C2A, 0x00C39, "Telu" },
{ 0x00C3C, 0x00C44, "Telu" },
{ 0x00C46, 0x00C48, "Telu" },
{ 0x00C4A, 0x00C4D, "Telu" },
{ 0x00C55, 0x00C56, "Telu" },
{ 0x00C58, 0x00C5A, "Telu" },
{ 0x00C60, 0x00C63, "Telu" },
{ 0x00C66, 0x00C6F, "Telu" },
{ 0x00C77, 0x00C7F, "Telu" },
{ 0x00C80, 0x00C8C, "Knda" },
{ 0x00C8E, 0x00C90, "Knda" },
{ 0x00C92, 0x00CA8, "Knda" },
{ 0x00CAA, 0x00CB3, "Knda" },
{ 0x00CB5, 0x00CB9, "Knda" },
{ 0x00CBC, 0x00CC4, "Knda" },
{ 0x00CC6, 0x00CC8, "Knda" },
{ 0x00CCA, 0x00CCD, "Knda" },
{ 0x00CD5, 0x00CD6, "Knda" },
{ 0x00CDD, 0x00CDE, "Knda" },
{ 0x00CE0, 0x00CE3, "Knda" },
{ 0x00CE6, 0x00CEF, "Knda" },
{ 0x00CF1, 0x00CF2, "Knda" },
{ 0x00D00, 0x00D0C, "Mlym" },
{ 0x00D0E, 0x00D10, "Mlym" },
{ 0x00D12, 0x00D44, "Mlym" },
{ 0x00D46, 0x00D48, "Mlym" },
{ 0x00D4A, 0x00D4F, "Mlym" },
{ 0x00D54, 0x00D63, "Mlym" },
{ 0x00D66, 0x00D7F, "Mlym" },
{ 0x00D81, 0x00D83, "Sinh" },
{ 0x00D85, 0x00D96, "Sinh" },
{ 0x00D9A, 0x00DB1, "Sinh" },
{ 0x00DB3, 0x00DBB, "Sinh" },
{ 0x00DC0, 0x00DC6, "Sinh" },
{ 0x00DCF, 0x00DD4, "Sinh" },
{ 0x00DD8, 0x00DDF, "Sinh" },
{ 0x00DE6, 0x00DEF, "Sinh" },
{ 0x00DF2, 0x00DF4, "Sinh" },
{ 0x00E01, 0x00E3A, "Thai" },
{ 0x00E40, 0x00E5B, "Thai" },
{ 0x00E81, 0x00E82, "Laoo" },
{ 0x00E86, 0x00E8A, "Laoo" },
{ 0x00E8C, 0x00EA3, "Laoo" },
{ 0x00EA7, 0x00EBD, "Laoo" },
{ 0x00EC0, 0x00EC4, "Laoo" },
{ 0x00EC8, 0x00ECD, "Laoo" },
{ 0x00ED0, 0x00ED9, "Laoo" },
{ 0x00EDC, 0x00EDF, "Laoo" },
{ 0x00F00, 0x00F47, "Tibt" },
{ 0x00F49, 0x00F6C, "Tibt" },
{ 0x00F71, 0x00F97, "Tibt" },
{ 0x00F99, 0x00FBC, "Tibt" },
{ 0x00FBE, 0x00FCC, "Tibt" },
{ 0x00FCE, 0x00FD4, "Tibt" },
{ 0x00FD5, 0x00FD8, "Zyyy" },
{ 0x00FD9, 0x00FDA, "Tibt" },
{ 0x01000, 0x0109F, "Mymr" },
{ 0x010A0, 0x010C5, "Geor" },
{ 0x010D0, 0x010FA, "Geor" },
{ 0x010FC, 0x010FF, "Geor" },
{ 0x01100, 0x011FF, "Hang" },
{ 0x01200, 0x01248, "Ethi" },
{ 0x0124A, 0x0124D, "Ethi" },
{ 0x01250, 0x01256, "Ethi" },
{ 0x0125A, 0x0125D, "Ethi" },
{ 0x01260, 0x01288, "Ethi" },
{ 0x0128A, 0x0128D, "Ethi" },
{ 0x01290, 0x012B0, "Ethi" },
{ 0x012B2, 0x012B5, "Ethi" },
{ 0x012B8, 0x012BE, "Ethi" },
{ 0x012C2, 0x012C5, "Ethi" },
{ 0x012C8, 0x012D6, "Ethi" },
{ 0x012D8, 0x01310, "Ethi" },
{ 0x01312, 0x01315, "Ethi" },
{ 0x01318, 0x0135A, "Ethi" },
{ 0x0135D, 0x0137C, "Ethi" },
{ 0x01380, 0x01399, "Ethi" },
{ 0x013A0, 0x013F5, "Cher" },
{ 0x013F8, 0x013FD, "Cher" },
{ 0x01400, 0x0167F, "Cans" },
{ 0x01680, 0x0169C, "Ogam" },
{ 0x016A0, 0x016EA, "Runr" },
{ 0x016EB, 0x016ED, "Zyyy" },
{ 0x016EE, 0x016F8, "Runr" },
{ 0x01700, 0x01715, "Tglg" },
{ 0x01720, 0x01734, "Hano" },
{ 0x01735, 0x01736, "Zyyy" },
{ 0x01740, 0x01753, "Buhd" },
{ 0x01760, 0x0176C, "Tagb" },
{ 0x0176E, 0x01770, "Tagb" },
{ 0x01772, 0x01773, "Tagb" },
{ 0x01780, 0x017DD, "Khmr" },
{ 0x017E0, 0x017E9, "Khmr" },
{ 0x017F0, 0x017F9, "Khmr" },
{ 0x01800, 0x01801, "Mong" },
{ 0x01802, 0x01803, "Zyyy" },
{ 0x01806, 0x01819, "Mong" },
{ 0x01820, 0x01878, "Mong" },
{ 0x01880, 0x018AA, "Mong" },
{ 0x018B0, 0x018F5, "Cans" },
{ 0x01900, 0x0191E, "Limb" },
{ 0x01920, 0x0192B, "Limb" },
{ 0x01930, 0x0193B, "Limb" },
{ 0x01944, 0x0194F, "Limb" },
{ 0x01950, 0x0196D, "Tale" },
{ 0x01970, 0x01974, "Tale" },
{ 0x01980, 0x019AB, "Talu" },
{ 0x019B0, 0x019C9, "Talu" },
{ 0x019D0, 0x019DA, "Talu" },
{ 0x019DE, 0x019DF, "Talu" },
{ 0x019E0, 0x019FF, "Khmr" },
{ 0x01A00, 0x01A1B, "Bugi" },
{ 0x01A1E, 0x01A1F, "Bugi" },
{ 0x01A20, 0x01A5E, "Lana" },
{ 0x01A60, 0x01A7C, "Lana" },
{ 0x01A7F, 0x01A89, "Lana" },
{ 0x01A90, 0x01A99, "Lana" },
{ 0x01AA0, 0x01AAD, "Lana" },
{ 0x01AB0, 0x01ACE, "Zinh" },
{ 0x01B00, 0x01B4C, "Bali" },
{ 0x01B50, 0x01B7E, "Bali" },
{ 0x01B80, 0x01BBF, "Sund" },
{ 0x01BC0, 0x01BF3, "Batk" },
{ 0x01BFC, 0x01BFF, "Batk" },
{ 0x01C00, 0x01C37, "Lepc" },
{ 0x01C3B, 0x01C49, "Lepc" },
{ 0x01C4D, 0x01C4F, "Lepc" },
{ 0x01C50, 0x01C7F, "Olck" },
{ 0x01C80, 0x01C88, "Cyrl" },
{ 0x01C90, 0x01CBA, "Geor" },
{ 0x01CBD, 0x01CBF, "Geor" },
{ 0x01CC0, 0x01CC7, "Sund" },
{ 0x01CD0, 0x01CD2, "Zinh" },
{ 0x01CD4, 0x01CE0, "Zinh" },
{ 0x01CE2, 0x01CE8, "Zinh" },
{ 0x01CE9, 0x01CEC, "Zyyy" },
{ 0x01CEE, 0x01CF3, "Zyyy" },
{ 0x01CF5, 0x01CF7, "Zyyy" },
{ 0x01CF8, 0x01CF9, "Zinh" },
{ 0x01D00, 0x01D25, "Latn" },
{ 0x01D26, 0x01D2A, "Grek" },
{ 0x01D2C, 0x01D5C, "Latn" },
{ 0x01D5D, 0x01D61, "Grek" },
{ 0x01D62, 0x01D65, "Latn" },
{ 0x01D66, 0x01D6A, "Grek" },
{ 0x01D6B, 0x01D77, "Latn" },
{ 0x01D79, 0x01DBE, "Latn" },
{ 0x01DC0, 0x01DFF, "Zinh" },
{ 0x01E00, 0x01EFF, "Latn" },
{ 0x01F00, 0x01F15, "Grek" },
{ 0x01F18, 0x01F1D, "Grek" },
{ 0x01F20, 0x01F45, "Grek" },
{ 0x01F48, 0x01F4D, "Grek" },
{ 0x01F50, 0x01F57, "Grek" },
{ 0x01F5F, 0x01F7D, "Grek" },
{ 0x01F80, 0x01FB4, "Grek" },
{ 0x01FB6, 0x01FC4, "Grek" },
{ 0x01FC6, 0x01FD3, "Grek" },
{ 0x01FD6, 0x01FDB, "Grek" },
{ 0x01FDD, 0x01FEF, "Grek" },
{ 0x01FF2, 0x01FF4, "Grek" },
{ 0x01FF6, 0x01FFE, "Grek" },
{ 0x02000, 0x0200B, "Zyyy" },
{ 0x0200C, 0x0200D, "Zinh" },
{ 0x0200E, 0x02064, "Zyyy" },
{ 0x02066, 0x02070, "Zyyy" },
{ 0x02074, 0x0207E, "Zyyy" },
{ 0x02080, 0x0208E, "Zyyy" },
{ 0x02090, 0x0209C, "Latn" },
{ 0x020A0, 0x020C0, "Zyyy" },
{ 0x020D0, 0x020F0, "Zinh" },
{ 0x02100, 0x02125, "Zyyy" },
{ 0x02127, 0x02129, "Zyyy" },
{ 0x0212A, 0x0212B, "Latn" },
{ 0x0212C, 0x02131, "Zyyy" },
{ 0x02133, 0x0214D, "Zyyy" },
{ 0x0214F, 0x0215F, "Zyyy" },
{ 0x02160, 0x02188, "Latn" },
{ 0x02189, 0x0218B, "Zyyy" },
{ 0x02190, 0x02426, "Zyyy" },
{ 0x02440, 0x0244A, "Zyyy" },
{ 0x02460, 0x027FF, "Zyyy" },
{ 0x02800, 0x028FF, "Brai" },
{ 0x02900, 0x02B73, "Zyyy" },
{ 0x02B76, 0x02B95, "Zyyy" },
{ 0x02B97, 0x02BFF, "Zyyy" },
{ 0x02C00, 0x02C5F, "Glag" },
{ 0x02C60, 0x02C7F, "Latn" },
{ 0x02C80, 0x02CF3, "Copt" },
{ 0x02CF9, 0x02CFF, "Copt" },
{ 0x02D00, 0x02D25, "Geor" },
{ 0x02D30, 0x02D67, "Tfng" },
{ 0x02D6F, 0x02D70, "Tfng" },
{ 0x02D80, 0x02D96, "Ethi" },
{ 0x02DA0, 0x02DA6, "Ethi" },
{ 0x02DA8, 0x02DAE, "Ethi" },
{ 0x02DB0, 0x02DB6, "Ethi" },
{ 0x02DB8, 0x02DBE, "Ethi" },
{ 0x02DC0, 0x02DC6, "Ethi" },
{ 0x02DC8, 0x02DCE, "Ethi" },
{ 0x02DD0, 0x02DD6, "Ethi" },
{ 0x02DD8, 0x02DDE, "Ethi" },
{ 0x02DE0, 0x02DFF, "Cyrl" },
{ 0x02E00, 0x02E5D, "Zyyy" },
{ 0x02E80, 0x02E99, "Hani" },
{ 0x02E9B, 0x02EF3, "Hani" },
{ 0x02F00, 0x02FD5, "Hani" },
{ 0x02FF0, 0x02FFB, "Zyyy" },
{ 0x03000, 0x03004, "Zyyy" },
{ 0x03008, 0x03020, "Zyyy" },
{ 0x03021, 0x03029, "Hani" },
{ 0x0302A, 0x0302D, "Zinh" },
{ 0x0302E, 0x0302F, "Hang" },
{ 0x03030, 0x03037, "Zyyy" },
{ 0x03038, 0x0303B, "Hani" },
{ 0x0303C, 0x0303F, "Zyyy" },
{ 0x03041, 0x03096, "Hira" },
{ 0x03099, 0x0309A, "Zinh" },
{ 0x0309B, 0x0309C, "Zyyy" },
{ 0x0309D, 0x0309F, "Hira" },
{ 0x030A1, 0x030FA, "Kana" },
{ 0x030FB, 0x030FC, "Zyyy" },
{ 0x030FD, 0x030FF, "Kana" },
{ 0x03105, 0x0312F, "Bopo" },
{ 0x03131, 0x0318E, "Hang" },
{ 0x03190, 0x0319F, "Zyyy" },
{ 0x031A0, 0x031BF, "Bopo" },
{ 0x031C0, 0x031E3, "Zyyy" },
{ 0x031F0, 0x031FF, "Kana" },
{ 0x03200, 0x0321E, "Hang" },
{ 0x03220, 0x0325F, "Zyyy" },
{ 0x03260, 0x0327E, "Hang" },
{ 0x0327F, 0x032CF, "Zyyy" },
{ 0x032D0, 0x032FE, "Kana" },
{ 0x03300, 0x03357, "Kana" },
{ 0x03358, 0x033FF, "Zyyy" },
{ 0x03400, 0x04DBF, "Hani" },
{ 0x04DC0, 0x04DFF, "Zyyy" },
{ 0x04E00, 0x09FFF, "Hani" },
{ 0x0A000, 0x0A48C, "Yiii" },
{ 0x0A490, 0x0A4C6, "Yiii" },
{ 0x0A4D0, 0x0A4FF, "Lisu" },
{ 0x0A500, 0x0A62B, "Vaii" },
{ 0x0A640, 0x0A69F, "Cyrl" },
{ 0x0A6A0, 0x0A6F7, "Bamu" },
{ 0x0A700, 0x0A721, "Zyyy" },
{ 0x0A722, 0x0A787, "Latn" },
{ 0x0A788, 0x0A78A, "Zyyy" },
{ 0x0A78B, 0x0A7CA, "Latn" },
{ 0x0A7D0, 0x0A7D1, "Latn" },
{ 0x0A7D5, 0x0A7D9, "Latn" },
{ 0x0A7F2, 0x0A7FF, "Latn" },
{ 0x0A800, 0x0A82C, "Sylo" },
{ 0x0A830, 0x0A839, "Zyyy" },
{ 0x0A840, 0x0A877, "Phag" },
{ 0x0A880, 0x0A8C5, "Saur" },
{ 0x0A8CE, 0x0A8D9, "Saur" },
{ 0x0A8E0, 0x0A8FF, "Deva" },
{ 0x0A900, 0x0A92D, "Kali" },
{ 0x0A930, 0x0A953, "Rjng" },
{ 0x0A960, 0x0A97C, "Hang" },
{ 0x0A980, 0x0A9CD, "Java" },
{ 0x0A9D0, 0x0A9D9, "Java" },
{ 0x0A9DE, 0x0A9DF, "Java" },
{ 0x0A9E0, 0x0A9FE, "Mymr" },
{ 0x0AA00, 0x0AA36, "Cham" },
{ 0x0AA40, 0x0AA4D, "Cham" },
{ 0x0AA50, 0x0AA59, "Cham" },
{ 0x0AA5C, 0x0AA5F, "Cham" },
{ 0x0AA60, 0x0AA7F, "Mymr" },
{ 0x0AA80, 0x0AAC2, "Tavt" },
{ 0x0AADB, 0x0AADF, "Tavt" },
{ 0x0AAE0, 0x0AAF6, "Mtei" },
{ 0x0AB01, 0x0AB06, "Ethi" },
{ 0x0AB09, 0x0AB0E, "Ethi" },
{ 0x0AB11, 0x0AB16, "Ethi" },
{ 0x0AB20, 0x0AB26, "Ethi" },
{ 0x0AB28, 0x0AB2E, "Ethi" },
{ 0x0AB30, 0x0AB5A, "Latn" },
{ 0x0AB5C, 0x0AB64, "Latn" },
{ 0x0AB66, 0x0AB69, "Latn" },
{ 0x0AB6A, 0x0AB6B, "Zyyy" },
{ 0x0AB70, 0x0ABBF, "Cher" },
{ 0x0ABC0, 0x0ABED, "Mtei" },
{ 0x0ABF0, 0x0ABF9, "Mtei" },
{ 0x0AC00, 0x0D7A3, "Hang" },
{ 0x0D7B0, 0x0D7C6, "Hang" },
{ 0x0D7CB, 0x0D7FB, "Hang" },
{ 0x0F900, 0x0FA6D, "Hani" },
{ 0x0FA70, 0x0FAD9, "Hani" },
{ 0x0FB00, 0x0FB06, "Latn" },
{ 0x0FB13, 0x0FB17, "Armn" },
{ 0x0FB1D, 0x0FB36, "Hebr" },
{ 0x0FB38, 0x0FB3C, "Hebr" },
{ 0x0FB40, 0x0FB41, "Hebr" },
{ 0x0FB43, 0x0FB44, "Hebr" },
{ 0x0FB46, 0x0FB4F, "Hebr" },
{ 0x0FB50, 0x0FBC2, "Arab" },
{ 0x0FBD3, 0x0FD3D, "Arab" },
{ 0x0FD3E, 0x0FD3F, "Zyyy" },
{ 0x0FD40, 0x0FD8F, "Arab" },
{ 0x0FD92, 0x0FDC7, "Arab" },
{ 0x0FDF0, 0x0FDFF, "Arab" },
{ 0x0FE00, 0x0FE0F, "Zinh" },
{ 0x0FE10, 0x0FE19, "Zyyy" },
{ 0x0FE20, 0x0FE2D, "Zinh" },
{ 0x0FE2E, 0x0FE2F, "Cyrl" },
{ 0x0FE30, 0x0FE52, "Zyyy" },
{ 0x0FE54, 0x0FE66, "Zyyy" },
{ 0x0FE68, 0x0FE6B, "Zyyy" },
{ 0x0FE70, 0x0FE74, "Arab" },
{ 0x0FE76, 0x0FEFC, "Arab" },
{ 0x0FF01, 0x0FF20, "Zyyy" },
{ 0x0FF21, 0x0FF3A, "Latn" },
{ 0x0FF3B, 0x0FF40, "Zyyy" },
{ 0x0FF41, 0x0FF5A, "Latn" },
{ 0x0FF5B, 0x0FF65, "Zyyy" },
{ 0x0FF66, 0x0FF6F, "Kana" },
{ 0x0FF71, 0x0FF9D, "Kana" },
{ 0x0FF9E, 0x0FF9F, "Zyyy" },
{ 0x0FFA0, 0x0FFBE, "Hang" },
{ 0x0FFC2, 0x0FFC7, "Hang" },
{ 0x0FFCA, 0x0FFCF, "Hang" },
{ 0x0FFD2, 0x0FFD7, "Hang" },
{ 0x0FFDA, 0x0FFDC, "Hang" },
{ 0x0FFE0, 0x0FFE6, "Zyyy" },
{ 0x0FFE8, 0x0FFEE, "Zyyy" },
{ 0x0FFF9, 0x0FFFD, "Zyyy" },
{ 0x10000, 0x1000B, "Linb" },
{ 0x1000D, 0x10026, "Linb" },
{ 0x10028, 0x1003A, "Linb" },
{ 0x1003C, 0x1003D, "Linb" },
{ 0x1003F, 0x1004D, "Linb" },
{ 0x10050, 0x1005D, "Linb" },
{ 0x10080, 0x100FA, "Linb" },
{ 0x10100, 0x10102, "Zyyy" },
{ 0x10107, 0x10133, "Zyyy" },
{ 0x10137, 0x1013F, "Zyyy" },
{ 0x10140, 0x1018E, "Grek" },
{ 0x10190, 0x1019C, "Zyyy" },
{ 0x101D0, 0x101FC, "Zyyy" },
{ 0x10280, 0x1029C, "Lyci" },
{ 0x102A0, 0x102D0, "Cari" },
{ 0x102E1, 0x102FB, "Zyyy" },
{ 0x10300, 0x10323, "Ital" },
{ 0x1032D, 0x1032F, "Ital" },
{ 0x10330, 0x1034A, "Goth" },
{ 0x10350, 0x1037A, "Perm" },
{ 0x10380, 0x1039D, "Ugar" },
{ 0x103A0, 0x103C3, "Xpeo" },
{ 0x103C8, 0x103D5, "Xpeo" },
{ 0x10400, 0x1044F, "Dsrt" },
{ 0x10450, 0x1047F, "Shaw" },
{ 0x10480, 0x1049D, "Osma" },
{ 0x104A0, 0x104A9, "Osma" },
{ 0x104B0, 0x104D3, "Osge" },
{ 0x104D8, 0x104FB, "Osge" },
{ 0x10500, 0x10527, "Elba" },
{ 0x10530, 0x10563, "Aghb" },
{ 0x10570, 0x1057A, "Vith" },
{ 0x1057C, 0x1058A, "Vith" },
{ 0x1058C, 0x10592, "Vith" },
{ 0x10594, 0x10595, "Vith" },
{ 0x10597, 0x105A1, "Vith" },
{ 0x105A3, 0x105B1, "Vith" },
{ 0x105B3, 0x105B9, "Vith" },
{ 0x105BB, 0x105BC, "Vith" },
{ 0x10600, 0x10736, "Lina" },
{ 0x10740, 0x10755, "Lina" },
{ 0x10760, 0x10767, "Lina" },
{ 0x10780, 0x10785, "Latn" },
{ 0x10787, 0x107B0, "Latn" },
{ 0x107B2, 0x107BA, "Latn" },
{ 0x10800, 0x10805, "Cprt" },
{ 0x1080A, 0x10835, "Cprt" },
{ 0x10837, 0x10838, "Cprt" },
{ 0x10840, 0x10855, "Armi" },
{ 0x10857, 0x1085F, "Armi" },
{ 0x10860, 0x1087F, "Palm" },
{ 0x10880, 0x1089E, "Nbat" },
{ 0x108A7, 0x108AF, "Nbat" },
{ 0x108E0, 0x108F2, "Hatr" },
{ 0x108F4, 0x108F5, "Hatr" },
{ 0x108FB, 0x108FF, "Hatr" },
{ 0x10900, 0x1091B, "Phnx" },
{ 0x10920, 0x10939, "Lydi" },
{ 0x10980, 0x1099F, "Mero" },
{ 0x109A0, 0x109B7, "Merc" },
{ 0x109BC, 0x109CF, "Merc" },
{ 0x109D2, 0x109FF, "Merc" },
{ 0x10A00, 0x10A03, "Khar" },
{ 0x10A05, 0x10A06, "Khar" },
{ 0x10A0C, 0x10A13, "Khar" },
{ 0x10A15, 0x10A17, "Khar" },
{ 0x10A19, 0x10A35, "Khar" },
{ 0x10A38, 0x10A3A, "Khar" },
{ 0x10A3F, 0x10A48, "Khar" },
{ 0x10A50, 0x10A58, "Khar" },
{ 0x10A60, 0x10A7F, "Sarb" },
{ 0x10A80, 0x10A9F, "Narb" },
{ 0x10AC0, 0x10AE6, "Mani" },
{ 0x10AEB, 0x10AF6, "Mani" },
{ 0x10B00, 0x10B35, "Avst" },
{ 0x10B39, 0x10B3F, "Avst" },
{ 0x10B40, 0x10B55, "Prti" },
{ 0x10B58, 0x10B5F, "Prti" },
{ 0x10B60, 0x10B72, "Phli" },
{ 0x10B78, 0x10B7F, "Phli" },
{ 0x10B80, 0x10B91, "Phlp" },
{ 0x10B99, 0x10B9C, "Phlp" },
{ 0x10BA9, 0x10BAF, "Phlp" },
{ 0x10C00, 0x10C48, "Orkh" },
{ 0x10C80, 0x10CB2, "Hung" },
{ 0x10CC0, 0x10CF2, "Hung" },
{ 0x10CFA, 0x10CFF, "Hung" },
{ 0x10D00, 0x10D27, "Rohg" },
{ 0x10D30, 0x10D39, "Rohg" },
{ 0x10E60, 0x10E7E, "Arab" },
{ 0x10E80, 0x10EA9, "Yezi" },
{ 0x10EAB, 0x10EAD, "Yezi" },
{ 0x10EB0, 0x10EB1, "Yezi" },
{ 0x10F00, 0x10F27, "Sogo" },
{ 0x10F30, 0x10F59, "Sogd" },
{ 0x10F70, 0x10F89, "Ougr" },
{ 0x10FB0, 0x10FCB, "Chrs" },
{ 0x10FE0, 0x10FF6, "Elym" },
{ 0x11000, 0x1104D, "Brah" },
{ 0x11052, 0x11075, "Brah" },
{ 0x11080, 0x110C2, "Kthi" },
{ 0x110D0, 0x110E8, "Sora" },
{ 0x110F0, 0x110F9, "Sora" },
{ 0x11100, 0x11134, "Cakm" },
{ 0x11136, 0x11147, "Cakm" },
{ 0x11150, 0x11176, "Mahj" },
{ 0x11180, 0x111DF, "Shrd" },
{ 0x111E1, 0x111F4, "Sinh" },
{ 0x11200, 0x11211, "Khoj" },
{ 0x11213, 0x1123E, "Khoj" },
{ 0x11280, 0x11286, "Mult" },
{ 0x1128A, 0x1128D, "Mult" },
{ 0x1128F, 0x1129D, "Mult" },
{ 0x1129F, 0x112A9, "Mult" },
{ 0x112B0, 0x112EA, "Sind" },
{ 0x112F0, 0x112F9, "Sind" },
{ 0x11300, 0x11303, "Gran" },
{ 0x11305, 0x1130C, "Gran" },
{ 0x1130F, 0x11310, "Gran" },
{ 0x11313, 0x11328, "Gran" },
{ 0x1132A, 0x11330, "Gran" },
{ 0x11332, 0x11333, "Gran" },
{ 0x11335, 0x11339, "Gran" },
{ 0x1133C, 0x11344, "Gran" },
{ 0x11347, 0x11348, "Gran" },
{ 0x1134B, 0x1134D, "Gran" },
{ 0x1135D, 0x11363, "Gran" },
{ 0x11366, 0x1136C, "Gran" },
{ 0x11370, 0x11374, "Gran" },
{ 0x11400, 0x1145B, "Newa" },
{ 0x1145D, 0x11461, "Newa" },
{ 0x11480, 0x114C7, "Tirh" },
{ 0x114D0, 0x114D9, "Tirh" },
{ 0x11580, 0x115B5, "Sidd" },
{ 0x115B8, 0x115DD, "Sidd" },
{ 0x11600, 0x11644, "Modi" },
{ 0x11650, 0x11659, "Modi" },
{ 0x11660, 0x1166C, "Mong" },
{ 0x11680, 0x116B9, "Takr" },
{ 0x116C0, 0x116C9, "Takr" },
{ 0x11700, 0x1171A, "Ahom" },
{ 0x1171D, 0x1172B, "Ahom" },
{ 0x11730, 0x11746, "Ahom" },
{ 0x11800, 0x1183B, "Dogr" },
{ 0x118A0, 0x118F2, "Wara" },
{ 0x11900, 0x11906, "Diak" },
{ 0x1190C, 0x11913, "Diak" },
{ 0x11915, 0x11916, "Diak" },
{ 0x11918, 0x11935, "Diak" },
{ 0x11937, 0x11938, "Diak" },
{ 0x1193B, 0x11946, "Diak" },
{ 0x11950, 0x11959, "Diak" },
{ 0x119A0, 0x119A7, "Nand" },
{ 0x119AA, 0x119D7, "Nand" },
{ 0x119DA, 0x119E4, "Nand" },
{ 0x11A00, 0x11A47, "Zanb" },
{ 0x11A50, 0x11AA2, "Soyo" },
{ 0x11AB0, 0x11ABF, "Cans" },
{ 0x11AC0, 0x11AF8, "Pauc" },
{ 0x11C00, 0x11C08, "Bhks" },
{ 0x11C0A, 0x11C36, "Bhks" },
{ 0x11C38, 0x11C45, "Bhks" },
{ 0x11C50, 0x11C6C, "Bhks" },
{ 0x11C70, 0x11C8F, "Marc" },
{ 0x11C92, 0x11CA7, "Marc" },
{ 0x11CA9, 0x11CB6, "Marc" },
{ 0x11D00, 0x11D06, "Gonm" },
{ 0x11D08, 0x11D09, "Gonm" },
{ 0x11D0B, 0x11D36, "Gonm" },
{ 0x11D3C, 0x11D3D, "Gonm" },
{ 0x11D3F, 0x11D47, "Gonm" },
{ 0x11D50, 0x11D59, "Gonm" },
{ 0x11D60, 0x11D65, "Gong" },
{ 0x11D67, 0x11D68, "Gong" },
{ 0x11D6A, 0x11D8E, "Gong" },
{ 0x11D90, 0x11D91, "Gong" },
{ 0x11D93, 0x11D98, "Gong" },
{ 0x11DA0, 0x11DA9, "Gong" },
{ 0x11EE0, 0x11EF8, "Maka" },
{ 0x11FC0, 0x11FF1, "Taml" },
{ 0x12000, 0x12399, "Xsux" },
{ 0x12400, 0x1246E, "Xsux" },
{ 0x12470, 0x12474, "Xsux" },
{ 0x12480, 0x12543, "Xsux" },
{ 0x12F90, 0x12FF2, "Cpmn" },
{ 0x13000, 0x1342E, "Egyp" },
{ 0x13430, 0x13438, "Egyp" },
{ 0x14400, 0x14646, "Hluw" },
{ 0x16800, 0x16A38, "Bamu" },
{ 0x16A40, 0x16A5E, "Mroo" },
{ 0x16A60, 0x16A69, "Mroo" },
{ 0x16A6E, 0x16A6F, "Mroo" },
{ 0x16A70, 0x16ABE, "Tnsa" },
{ 0x16AC0, 0x16AC9, "Tnsa" },
{ 0x16AD0, 0x16AED, "Bass" },
{ 0x16AF0, 0x16AF5, "Bass" },
{ 0x16B00, 0x16B45, "Hmng" },
{ 0x16B50, 0x16B59, "Hmng" },
{ 0x16B5B, 0x16B61, "Hmng" },
{ 0x16B63, 0x16B77, "Hmng" },
{ 0x16B7D, 0x16B8F, "Hmng" },
{ 0x16E40, 0x16E9A, "Medf" },
{ 0x16F00, 0x16F4A, "Plrd" },
{ 0x16F4F, 0x16F87, "Plrd" },
{ 0x16F8F, 0x16F9F, "Plrd" },
{ 0x16FE2, 0x16FE3, "Hani" },
{ 0x16FF0, 0x16FF1, "Hani" },
{ 0x17000, 0x187F7, "Tang" },
{ 0x18800, 0x18AFF, "Tang" },
{ 0x18B00, 0x18CD5, "Kits" },
{ 0x18D00, 0x18D08, "Tang" },
{ 0x1AFF0, 0x1AFF3, "Kana" },
{ 0x1AFF5, 0x1AFFB, "Kana" },
{ 0x1AFFD, 0x1AFFE, "Kana" },
{ 0x1B001, 0x1B11F, "Hira" },
{ 0x1B120, 0x1B122, "Kana" },
{ 0x1B150, 0x1B152, "Hira" },
{ 0x1B164, 0x1B167, "Kana" },
{ 0x1B170, 0x1B2FB, "Nshu" },
{ 0x1BC00, 0x1BC6A, "Dupl" },
{ 0x1BC70, 0x1BC7C, "Dupl" },
{ 0x1BC80, 0x1BC88, "Dupl" },
{ 0x1BC90, 0x1BC99, "Dupl" },
{ 0x1BC9C, 0x1BC9F, "Dupl" },
{ 0x1BCA0, 0x1BCA3, "Zyyy" },
{ 0x1CF00, 0x1CF2D, "Zinh" },
{ 0x1CF30, 0x1CF46, "Zinh" },
{ 0x1CF50, 0x1CFC3, "Zyyy" },
{ 0x1D000, 0x1D0F5, "Zyyy" },
{ 0x1D100, 0x1D126, "Zyyy" },
{ 0x1D129, 0x1D166, "Zyyy" },
{ 0x1D167, 0x1D169, "Zinh" },
{ 0x1D16A, 0x1D17A, "Zyyy" },
{ 0x1D17B, 0x1D182, "Zinh" },
{ 0x1D183, 0x1D184, "Zyyy" },
{ 0x1D185, 0x1D18B, "Zinh" },
{ 0x1D18C, 0x1D1A9, "Zyyy" },
{ 0x1D1AA, 0x1D1AD, "Zinh" },
{ 0x1D1AE, 0x1D1EA, "Zyyy" },
{ 0x1D200, 0x1D245, "Grek" },
{ 0x1D2E0, 0x1D2F3, "Zyyy" },
{ 0x1D300, 0x1D356, "Zyyy" },
{ 0x1D360, 0x1D378, "Zyyy" },
{ 0x1D400, 0x1D454, "Zyyy" },
{ 0x1D456, 0x1D49C, "Zyyy" },
{ 0x1D49E, 0x1D49F, "Zyyy" },
{ 0x1D4A5, 0x1D4A6, "Zyyy" },
{ 0x1D4A9, 0x1D4AC, "Zyyy" },
{ 0x1D4AE, 0x1D4B9, "Zyyy" },
{ 0x1D4BD, 0x1D4C3, "Zyyy" },
{ 0x1D4C5, 0x1D505, "Zyyy" },
{ 0x1D507, 0x1D50A, "Zyyy" },
{ 0x1D50D, 0x1D514, "Zyyy" },
{ 0x1D516, 0x1D51C, "Zyyy" },
{ 0x1D51E, 0x1D539, "Zyyy" },
{ 0x1D53B, 0x1D53E, "Zyyy" },
{ 0x1D540, 0x1D544, "Zyyy" },
{ 0x1D54A, 0x1D550, "Zyyy" },
{ 0x1D552, 0x1D6A5, "Zyyy" },
{ 0x1D6A8, 0x1D7CB, "Zyyy" },
{ 0x1D7CE, 0x1D7FF, "Zyyy" },
{ 0x1D800, 0x1DA8B, "Sgnw" },
{ 0x1DA9B, 0x1DA9F, "Sgnw" },
{ 0x1DAA1, 0x1DAAF, "Sgnw" },
{ 0x1DF00, 0x1DF1E, "Latn" },
{ 0x1E000, 0x1E006, "Glag" },
{ 0x1E008, 0x1E018, "Glag" },
{ 0x1E01B, 0x1E021, "Glag" },
{ 0x1E023, 0x1E024, "Glag" },
{ 0x1E026, 0x1E02A, "Glag" },
{ 0x1E100, 0x1E12C, "Hmnp" },
{ 0x1E130, 0x1E13D, "Hmnp" },
{ 0x1E140, 0x1E149, "Hmnp" },
{ 0x1E14E, 0x1E14F, "Hmnp" },
{ 0x1E290, 0x1E2AE, "Toto" },
{ 0x1E2C0, 0x1E2F9, "Wcho" },
{ 0x1E7E0, 0x1E7E6, "Ethi" },
{ 0x1E7E8, 0x1E7EB, "Ethi" },
{ 0x1E7ED, 0x1E7EE, "Ethi" },
{ 0x1E7F0, 0x1E7FE, "Ethi" },
{ 0x1E800, 0x1E8C4, "Mend" },
{ 0x1E8C7, 0x1E8D6, "Mend" },
{ 0x1E900, 0x1E94B, "Adlm" },
{ 0x1E950, 0x1E959, "Adlm" },
{ 0x1E95E, 0x1E95F, "Adlm" },
{ 0x1EC71, 0x1ECB4, "Zyyy" },
{ 0x1ED01, 0x1ED3D, "Zyyy" },
{ 0x1EE00, 0x1EE03, "Arab" },
{ 0x1EE05, 0x1EE1F, "Arab" },
{ 0x1EE21, 0x1EE22, "Arab" },
{ 0x1EE29, 0x1EE32, "Arab" },
{ 0x1EE34, 0x1EE37, "Arab" },
{ 0x1EE4D, 0x1EE4F, "Arab" },
{ 0x1EE51, 0x1EE52, "Arab" },
{ 0x1EE61, 0x1EE62, "Arab" },
{ 0x1EE67, 0x1EE6A, "Arab" },
{ 0x1EE6C, 0x1EE72, "Arab" },
{ 0x1EE74, 0x1EE77, "Arab" },
{ 0x1EE79, 0x1EE7C, "Arab" },
{ 0x1EE80, 0x1EE89, "Arab" },
{ 0x1EE8B, 0x1EE9B, "Arab" },
{ 0x1EEA1, 0x1EEA3, "Arab" },
{ 0x1EEA5, 0x1EEA9, "Arab" },
{ 0x1EEAB, 0x1EEBB, "Arab" },
{ 0x1EEF0, 0x1EEF1, "Arab" },
{ 0x1F000, 0x1F02B, "Zyyy" },
{ 0x1F030, 0x1F093, "Zyyy" },
{ 0x1F0A0, 0x1F0AE, "Zyyy" },
{ 0x1F0B1, 0x1F0BF, "Zyyy" },
{ 0x1F0C1, 0x1F0CF, "Zyyy" },
{ 0x1F0D1, 0x1F0F5, "Zyyy" },
{ 0x1F100, 0x1F1AD, "Zyyy" },
{ 0x1F1E6, 0x1F1FF, "Zyyy" },
{ 0x1F201, 0x1F202, "Zyyy" },
{ 0x1F210, 0x1F23B, "Zyyy" },
{ 0x1F240, 0x1F248, "Zyyy" },
{ 0x1F250, 0x1F251, "Zyyy" },
{ 0x1F260, 0x1F265, "Zyyy" },
{ 0x1F300, 0x1F6D7, "Zyyy" },
{ 0x1F6DD, 0x1F6EC, "Zyyy" },
{ 0x1F6F0, 0x1F6FC, "Zyyy" },
{ 0x1F700, 0x1F773, "Zyyy" },
{ 0x1F780, 0x1F7D8, "Zyyy" },
{ 0x1F7E0, 0x1F7EB, "Zyyy" },
{ 0x1F800, 0x1F80B, "Zyyy" },
{ 0x1F810, 0x1F847, "Zyyy" },
{ 0x1F850, 0x1F859, "Zyyy" },
{ 0x1F860, 0x1F887, "Zyyy" },
{ 0x1F890, 0x1F8AD, "Zyyy" },
{ 0x1F8B0, 0x1F8B1, "Zyyy" },
{ 0x1F900, 0x1FA53, "Zyyy" },
{ 0x1FA60, 0x1FA6D, "Zyyy" },
{ 0x1FA70, 0x1FA74, "Zyyy" },
{ 0x1FA78, 0x1FA7C, "Zyyy" },
{ 0x1FA80, 0x1FA86, "Zyyy" },
{ 0x1FA90, 0x1FAAC, "Zyyy" },
{ 0x1FAB0, 0x1FABA, "Zyyy" },
{ 0x1FAC0, 0x1FAC5, "Zyyy" },
{ 0x1FAD0, 0x1FAD9, "Zyyy" },
{ 0x1FAE0, 0x1FAE7, "Zyyy" },
{ 0x1FAF0, 0x1FAF6, "Zyyy" },
{ 0x1FB00, 0x1FB92, "Zyyy" },
{ 0x1FB94, 0x1FBCA, "Zyyy" },
{ 0x1FBF0, 0x1FBF9, "Zyyy" },
{ 0x20000, 0x2A6DF, "Hani" },
{ 0x2A700, 0x2B738, "Hani" },
{ 0x2B740, 0x2B81D, "Hani" },
{ 0x2B820, 0x2CEA1, "Hani" },
{ 0x2CEB0, 0x2EBE0, "Hani" },
{ 0x2F800, 0x2FA1D, "Hani" },
{ 0x30000, 0x3134A, "Hani" },
{ 0xE0020, 0xE007F, "Zyyy" },
{ 0xE0100, 0xE01EF, "Zinh" },
},
-- Scripts.txt gives full names; here we consider them aliases to save space.
aliases = {
Adlm = "Adlam",
Aghb = "Caucasian Albanian",
Ahom = "Ahom",
Arab = "Arabic",
Armi = "Imperial Aramaic",
Armn = "Armenian",
Avst = "Avestan",
Bali = "Balinese",
Bamu = "Bamum",
Bass = "Bassa Vah",
Batk = "Batak",
Beng = "Bengali",
Bhks = "Bhaiksuki",
Bopo = "Bopomofo",
Brah = "Brahmi",
Brai = "Braille",
Bugi = "Buginese",
Buhd = "Buhid",
Cakm = "Chakma",
Cans = "Canadian Aboriginal",
Cari = "Carian",
Cham = "Cham",
Cher = "Cherokee",
Chrs = "Chorasmian",
Copt = "Coptic",
Cpmn = "Cypro Minoan",
Cprt = "Cypriot",
Cyrl = "Cyrillic",
Deva = "Devanagari",
Diak = "Dives Akuru",
Dogr = "Dogra",
Dsrt = "Deseret",
Dupl = "Duployan",
Egyp = "Egyptian Hieroglyphs",
Elba = "Elbasan",
Elym = "Elymaic",
Ethi = "Ethiopic",
Geor = "Georgian",
Glag = "Glagolitic",
Gong = "Gunjala Gondi",
Gonm = "Masaram Gondi",
Goth = "Gothic",
Gran = "Grantha",
Grek = "Greek",
Gujr = "Gujarati",
Guru = "Gurmukhi",
Hang = "Hangul",
Hani = "Han",
Hano = "Hanunoo",
Hatr = "Hatran",
Hebr = "Hebrew",
Hira = "Hiragana",
Hluw = "Anatolian Hieroglyphs",
Hmng = "Pahawh Hmong",
Hmnp = "Nyiakeng Puachue Hmong",
Hrkt = "Katakana Or Hiragana",
Hung = "Old Hungarian",
Ital = "Old Italic",
Java = "Javanese",
Kali = "Kayah Li",
Kana = "Katakana",
Khar = "Kharoshthi",
Khmr = "Khmer",
Khoj = "Khojki",
Kits = "Khitan Small Script",
Knda = "Kannada",
Kthi = "Kaithi",
Lana = "Tai Tham",
Laoo = "Lao",
Latn = "Latin",
Lepc = "Lepcha",
Limb = "Limbu",
Lina = "Linear A",
Linb = "Linear B",
Lisu = "Lisu",
Lyci = "Lycian",
Lydi = "Lydian",
Mahj = "Mahajani",
Maka = "Makasar",
Mand = "Mandaic",
Mani = "Manichaean",
Marc = "Marchen",
Medf = "Medefaidrin",
Mend = "Mende Kikakui",
Merc = "Meroitic Cursive",
Mero = "Meroitic Hieroglyphs",
Mlym = "Malayalam",
Modi = "Modi",
Mong = "Mongolian",
Mroo = "Mro",
Mtei = "Meetei Mayek",
Mult = "Multani",
Mymr = "Myanmar",
Nand = "Nandinagari",
Narb = "Old North Arabian",
Nbat = "Nabataean",
Newa = "Newa",
Nkoo = "NKo",
Nshu = "Nushu",
Ogam = "Ogham",
Olck = "Ol Chiki",
Orkh = "Old Turkic",
Orya = "Oriya",
Osge = "Osage",
Osma = "Osmanya",
Ougr = "Old Uyghur",
Palm = "Palmyrene",
Pauc = "Pau Cin Hau",
Perm = "Old Permic",
Phag = "Phags Pa",
Phli = "Inscriptional Pahlavi",
Phlp = "Psalter Pahlavi",
Phnx = "Phoenician",
Plrd = "Miao",
Prti = "Inscriptional Parthian",
Rjng = "Rejang",
Rohg = "Hanifi Rohingya",
Runr = "Runic",
Samr = "Samaritan",
Sarb = "Old South Arabian",
Saur = "Saurashtra",
Sgnw = "SignWriting",
Shaw = "Shavian",
Shrd = "Sharada",
Sidd = "Siddham",
Sind = "Khudawadi",
Sinh = "Sinhala",
Sogd = "Sogdian",
Sogo = "Old Sogdian",
Sora = "Sora Sompeng",
Soyo = "Soyombo",
Sund = "Sundanese",
Sylo = "Syloti Nagri",
Syrc = "Syriac",
Tagb = "Tagbanwa",
Takr = "Takri",
Tale = "Tai Le",
Talu = "New Tai Lue",
Taml = "Tamil",
Tang = "Tangut",
Tavt = "Tai Viet",
Telu = "Telugu",
Tfng = "Tifinagh",
Tglg = "Tagalog",
Thaa = "Thaana",
Thai = "Thai",
Tibt = "Tibetan",
Tirh = "Tirhuta",
Tnsa = "Tangsa",
Toto = "Toto",
Ugar = "Ugaritic",
Vaii = "Vai",
Vith = "Vithkuqi",
Wara = "Warang Citi",
Wcho = "Wancho",
Xpeo = "Old Persian",
Xsux = "Cuneiform",
Yezi = "Yezidi",
Yiii = "Yi",
Zanb = "Zanabazar Square",
Zinh = "Inherited",
Zyyy = "Common",
Zzzz = "Unknown",
},
}
-- Required for binary search function in [[Module:Language/scripts]].
-- Cannot get length of module loaded with mw.loadData.
data.ranges.length = #data.ranges
data.rtl = {}
for _, script in ipairs(mw.loadData "Module:Lang/data".rtl_scripts) do
-- [[Module:Lang/data]] has script codes in lowercase;
-- this module has script codes with the first letter capitalized.
data.rtl[script:gsub("^%a", string.upper)] = true
end
return data
0g97u9lzssl0err53xjvtlcq2nu4mnh
3620313
3620312
2022-08-10T23:47:10Z
Arjunaraoc
2379
[[:en:Module:Unicode_data/scripts]] నుండి కూర్పును దిగుమతి చేసాం: తెవికీలోకి [[వాడుకరి:Divya4232]] గారి అభ్యర్ధనపై
Scribunto
text/plain
--[=[
-- Official Unicode script values for individual codepoints and ranges of
-- codepoints.
-- https://www.unicode.org/Public/UNIDATA/Scripts.txt provided
-- the script names, and https://www.unicode.org/Public/UNIDATA/PropertyValueAliases.txt
-- provided script codes corresponding to the names (see [[Script (Unicode)]]).
--]=]
local data = {
singles = {
[0x000AA] = "Latn",
[0x000BA] = "Latn",
[0x000D7] = "Zyyy",
[0x000F7] = "Zyyy",
[0x00374] = "Zyyy",
[0x0037E] = "Zyyy",
[0x0037F] = "Grek",
[0x00384] = "Grek",
[0x00385] = "Zyyy",
[0x00386] = "Grek",
[0x00387] = "Zyyy",
[0x0038C] = "Grek",
[0x00605] = "Zyyy",
[0x0060C] = "Zyyy",
[0x0061B] = "Zyyy",
[0x0061F] = "Zyyy",
[0x00640] = "Zyyy",
[0x00670] = "Zinh",
[0x006DD] = "Zyyy",
[0x0085E] = "Mand",
[0x008E2] = "Zyyy",
[0x009B2] = "Beng",
[0x009D7] = "Beng",
[0x00A3C] = "Guru",
[0x00A51] = "Guru",
[0x00A5E] = "Guru",
[0x00AD0] = "Gujr",
[0x00B9C] = "Taml",
[0x00BD0] = "Taml",
[0x00BD7] = "Taml",
[0x00C5D] = "Telu",
[0x00DBD] = "Sinh",
[0x00DCA] = "Sinh",
[0x00DD6] = "Sinh",
[0x00E3F] = "Zyyy",
[0x00E84] = "Laoo",
[0x00EA5] = "Laoo",
[0x00EC6] = "Laoo",
[0x010C7] = "Geor",
[0x010CD] = "Geor",
[0x010FB] = "Zyyy",
[0x01258] = "Ethi",
[0x012C0] = "Ethi",
[0x0171F] = "Tglg",
[0x01804] = "Mong",
[0x01805] = "Zyyy",
[0x01940] = "Limb",
[0x01CD3] = "Zyyy",
[0x01CE1] = "Zyyy",
[0x01CED] = "Zinh",
[0x01CF4] = "Zinh",
[0x01CFA] = "Zyyy",
[0x01D2B] = "Cyrl",
[0x01D78] = "Cyrl",
[0x01DBF] = "Grek",
[0x01F59] = "Grek",
[0x01F5B] = "Grek",
[0x01F5D] = "Grek",
[0x02071] = "Latn",
[0x0207F] = "Latn",
[0x02126] = "Grek",
[0x02132] = "Latn",
[0x0214E] = "Latn",
[0x02D27] = "Geor",
[0x02D2D] = "Geor",
[0x02D7F] = "Tfng",
[0x03005] = "Hani",
[0x03006] = "Zyyy",
[0x03007] = "Hani",
[0x030A0] = "Zyyy",
[0x032FF] = "Zyyy",
[0x0A7D3] = "Latn",
[0x0A92E] = "Zyyy",
[0x0A92F] = "Kali",
[0x0A95F] = "Rjng",
[0x0A9CF] = "Zyyy",
[0x0AB5B] = "Zyyy",
[0x0AB65] = "Grek",
[0x0FB3E] = "Hebr",
[0x0FDCF] = "Arab",
[0x0FEFF] = "Zyyy",
[0x0FF70] = "Zyyy",
[0x101A0] = "Grek",
[0x101FD] = "Zinh",
[0x102E0] = "Zinh",
[0x1039F] = "Ugar",
[0x1056F] = "Aghb",
[0x10808] = "Cprt",
[0x1083C] = "Cprt",
[0x1083F] = "Cprt",
[0x1091F] = "Phnx",
[0x1093F] = "Lydi",
[0x1107F] = "Brah",
[0x110CD] = "Kthi",
[0x11288] = "Mult",
[0x1133B] = "Zinh",
[0x11350] = "Gran",
[0x11357] = "Gran",
[0x118FF] = "Wara",
[0x11909] = "Diak",
[0x11D3A] = "Gonm",
[0x11FB0] = "Lisu",
[0x11FFF] = "Taml",
[0x16FE0] = "Tang",
[0x16FE1] = "Nshu",
[0x16FE4] = "Kits",
[0x1B000] = "Kana",
[0x1D4A2] = "Zyyy",
[0x1D4BB] = "Zyyy",
[0x1D546] = "Zyyy",
[0x1E2FF] = "Wcho",
[0x1EE24] = "Arab",
[0x1EE27] = "Arab",
[0x1EE39] = "Arab",
[0x1EE3B] = "Arab",
[0x1EE42] = "Arab",
[0x1EE47] = "Arab",
[0x1EE49] = "Arab",
[0x1EE4B] = "Arab",
[0x1EE54] = "Arab",
[0x1EE57] = "Arab",
[0x1EE59] = "Arab",
[0x1EE5B] = "Arab",
[0x1EE5D] = "Arab",
[0x1EE5F] = "Arab",
[0x1EE64] = "Arab",
[0x1EE7E] = "Arab",
[0x1F200] = "Hira",
[0x1F7F0] = "Zyyy",
[0xE0001] = "Zyyy",
},
ranges = {
{ 0x00000, 0x00040, "Zyyy" },
{ 0x00041, 0x0005A, "Latn" },
{ 0x0005B, 0x00060, "Zyyy" },
{ 0x00061, 0x0007A, "Latn" },
{ 0x0007B, 0x000A9, "Zyyy" },
{ 0x000AB, 0x000B9, "Zyyy" },
{ 0x000BB, 0x000BF, "Zyyy" },
{ 0x000C0, 0x000D6, "Latn" },
{ 0x000D8, 0x000F6, "Latn" },
{ 0x000F8, 0x002B8, "Latn" },
{ 0x002B9, 0x002DF, "Zyyy" },
{ 0x002E0, 0x002E4, "Latn" },
{ 0x002E5, 0x002E9, "Zyyy" },
{ 0x002EA, 0x002EB, "Bopo" },
{ 0x002EC, 0x002FF, "Zyyy" },
{ 0x00300, 0x0036F, "Zinh" },
{ 0x00370, 0x00373, "Grek" },
{ 0x00375, 0x00377, "Grek" },
{ 0x0037A, 0x0037D, "Grek" },
{ 0x00388, 0x0038A, "Grek" },
{ 0x0038E, 0x003A1, "Grek" },
{ 0x003A3, 0x003E1, "Grek" },
{ 0x003E2, 0x003EF, "Copt" },
{ 0x003F0, 0x003FF, "Grek" },
{ 0x00400, 0x00484, "Cyrl" },
{ 0x00485, 0x00486, "Zinh" },
{ 0x00487, 0x0052F, "Cyrl" },
{ 0x00531, 0x00556, "Armn" },
{ 0x00559, 0x0058A, "Armn" },
{ 0x0058D, 0x0058F, "Armn" },
{ 0x00591, 0x005C7, "Hebr" },
{ 0x005D0, 0x005EA, "Hebr" },
{ 0x005EF, 0x005F4, "Hebr" },
{ 0x00600, 0x00604, "Arab" },
{ 0x00606, 0x0060B, "Arab" },
{ 0x0060D, 0x0061A, "Arab" },
{ 0x0061C, 0x0061E, "Arab" },
{ 0x00620, 0x0063F, "Arab" },
{ 0x00641, 0x0064A, "Arab" },
{ 0x0064B, 0x00655, "Zinh" },
{ 0x00656, 0x0066F, "Arab" },
{ 0x00671, 0x006DC, "Arab" },
{ 0x006DE, 0x006FF, "Arab" },
{ 0x00700, 0x0070D, "Syrc" },
{ 0x0070F, 0x0074A, "Syrc" },
{ 0x0074D, 0x0074F, "Syrc" },
{ 0x00750, 0x0077F, "Arab" },
{ 0x00780, 0x007B1, "Thaa" },
{ 0x007C0, 0x007FA, "Nkoo" },
{ 0x007FD, 0x007FF, "Nkoo" },
{ 0x00800, 0x0082D, "Samr" },
{ 0x00830, 0x0083E, "Samr" },
{ 0x00840, 0x0085B, "Mand" },
{ 0x00860, 0x0086A, "Syrc" },
{ 0x00870, 0x0088E, "Arab" },
{ 0x00890, 0x00891, "Arab" },
{ 0x00898, 0x008E1, "Arab" },
{ 0x008E3, 0x008FF, "Arab" },
{ 0x00900, 0x00950, "Deva" },
{ 0x00951, 0x00954, "Zinh" },
{ 0x00955, 0x00963, "Deva" },
{ 0x00964, 0x00965, "Zyyy" },
{ 0x00966, 0x0097F, "Deva" },
{ 0x00980, 0x00983, "Beng" },
{ 0x00985, 0x0098C, "Beng" },
{ 0x0098F, 0x00990, "Beng" },
{ 0x00993, 0x009A8, "Beng" },
{ 0x009AA, 0x009B0, "Beng" },
{ 0x009B6, 0x009B9, "Beng" },
{ 0x009BC, 0x009C4, "Beng" },
{ 0x009C7, 0x009C8, "Beng" },
{ 0x009CB, 0x009CE, "Beng" },
{ 0x009DC, 0x009DD, "Beng" },
{ 0x009DF, 0x009E3, "Beng" },
{ 0x009E6, 0x009FE, "Beng" },
{ 0x00A01, 0x00A03, "Guru" },
{ 0x00A05, 0x00A0A, "Guru" },
{ 0x00A0F, 0x00A10, "Guru" },
{ 0x00A13, 0x00A28, "Guru" },
{ 0x00A2A, 0x00A30, "Guru" },
{ 0x00A32, 0x00A33, "Guru" },
{ 0x00A35, 0x00A36, "Guru" },
{ 0x00A38, 0x00A39, "Guru" },
{ 0x00A3E, 0x00A42, "Guru" },
{ 0x00A47, 0x00A48, "Guru" },
{ 0x00A4B, 0x00A4D, "Guru" },
{ 0x00A59, 0x00A5C, "Guru" },
{ 0x00A66, 0x00A76, "Guru" },
{ 0x00A81, 0x00A83, "Gujr" },
{ 0x00A85, 0x00A8D, "Gujr" },
{ 0x00A8F, 0x00A91, "Gujr" },
{ 0x00A93, 0x00AA8, "Gujr" },
{ 0x00AAA, 0x00AB0, "Gujr" },
{ 0x00AB2, 0x00AB3, "Gujr" },
{ 0x00AB5, 0x00AB9, "Gujr" },
{ 0x00ABC, 0x00AC5, "Gujr" },
{ 0x00AC7, 0x00AC9, "Gujr" },
{ 0x00ACB, 0x00ACD, "Gujr" },
{ 0x00AE0, 0x00AE3, "Gujr" },
{ 0x00AE6, 0x00AF1, "Gujr" },
{ 0x00AF9, 0x00AFF, "Gujr" },
{ 0x00B01, 0x00B03, "Orya" },
{ 0x00B05, 0x00B0C, "Orya" },
{ 0x00B0F, 0x00B10, "Orya" },
{ 0x00B13, 0x00B28, "Orya" },
{ 0x00B2A, 0x00B30, "Orya" },
{ 0x00B32, 0x00B33, "Orya" },
{ 0x00B35, 0x00B39, "Orya" },
{ 0x00B3C, 0x00B44, "Orya" },
{ 0x00B47, 0x00B48, "Orya" },
{ 0x00B4B, 0x00B4D, "Orya" },
{ 0x00B55, 0x00B57, "Orya" },
{ 0x00B5C, 0x00B5D, "Orya" },
{ 0x00B5F, 0x00B63, "Orya" },
{ 0x00B66, 0x00B77, "Orya" },
{ 0x00B82, 0x00B83, "Taml" },
{ 0x00B85, 0x00B8A, "Taml" },
{ 0x00B8E, 0x00B90, "Taml" },
{ 0x00B92, 0x00B95, "Taml" },
{ 0x00B99, 0x00B9A, "Taml" },
{ 0x00B9E, 0x00B9F, "Taml" },
{ 0x00BA3, 0x00BA4, "Taml" },
{ 0x00BA8, 0x00BAA, "Taml" },
{ 0x00BAE, 0x00BB9, "Taml" },
{ 0x00BBE, 0x00BC2, "Taml" },
{ 0x00BC6, 0x00BC8, "Taml" },
{ 0x00BCA, 0x00BCD, "Taml" },
{ 0x00BE6, 0x00BFA, "Taml" },
{ 0x00C00, 0x00C0C, "Telu" },
{ 0x00C0E, 0x00C10, "Telu" },
{ 0x00C12, 0x00C28, "Telu" },
{ 0x00C2A, 0x00C39, "Telu" },
{ 0x00C3C, 0x00C44, "Telu" },
{ 0x00C46, 0x00C48, "Telu" },
{ 0x00C4A, 0x00C4D, "Telu" },
{ 0x00C55, 0x00C56, "Telu" },
{ 0x00C58, 0x00C5A, "Telu" },
{ 0x00C60, 0x00C63, "Telu" },
{ 0x00C66, 0x00C6F, "Telu" },
{ 0x00C77, 0x00C7F, "Telu" },
{ 0x00C80, 0x00C8C, "Knda" },
{ 0x00C8E, 0x00C90, "Knda" },
{ 0x00C92, 0x00CA8, "Knda" },
{ 0x00CAA, 0x00CB3, "Knda" },
{ 0x00CB5, 0x00CB9, "Knda" },
{ 0x00CBC, 0x00CC4, "Knda" },
{ 0x00CC6, 0x00CC8, "Knda" },
{ 0x00CCA, 0x00CCD, "Knda" },
{ 0x00CD5, 0x00CD6, "Knda" },
{ 0x00CDD, 0x00CDE, "Knda" },
{ 0x00CE0, 0x00CE3, "Knda" },
{ 0x00CE6, 0x00CEF, "Knda" },
{ 0x00CF1, 0x00CF2, "Knda" },
{ 0x00D00, 0x00D0C, "Mlym" },
{ 0x00D0E, 0x00D10, "Mlym" },
{ 0x00D12, 0x00D44, "Mlym" },
{ 0x00D46, 0x00D48, "Mlym" },
{ 0x00D4A, 0x00D4F, "Mlym" },
{ 0x00D54, 0x00D63, "Mlym" },
{ 0x00D66, 0x00D7F, "Mlym" },
{ 0x00D81, 0x00D83, "Sinh" },
{ 0x00D85, 0x00D96, "Sinh" },
{ 0x00D9A, 0x00DB1, "Sinh" },
{ 0x00DB3, 0x00DBB, "Sinh" },
{ 0x00DC0, 0x00DC6, "Sinh" },
{ 0x00DCF, 0x00DD4, "Sinh" },
{ 0x00DD8, 0x00DDF, "Sinh" },
{ 0x00DE6, 0x00DEF, "Sinh" },
{ 0x00DF2, 0x00DF4, "Sinh" },
{ 0x00E01, 0x00E3A, "Thai" },
{ 0x00E40, 0x00E5B, "Thai" },
{ 0x00E81, 0x00E82, "Laoo" },
{ 0x00E86, 0x00E8A, "Laoo" },
{ 0x00E8C, 0x00EA3, "Laoo" },
{ 0x00EA7, 0x00EBD, "Laoo" },
{ 0x00EC0, 0x00EC4, "Laoo" },
{ 0x00EC8, 0x00ECD, "Laoo" },
{ 0x00ED0, 0x00ED9, "Laoo" },
{ 0x00EDC, 0x00EDF, "Laoo" },
{ 0x00F00, 0x00F47, "Tibt" },
{ 0x00F49, 0x00F6C, "Tibt" },
{ 0x00F71, 0x00F97, "Tibt" },
{ 0x00F99, 0x00FBC, "Tibt" },
{ 0x00FBE, 0x00FCC, "Tibt" },
{ 0x00FCE, 0x00FD4, "Tibt" },
{ 0x00FD5, 0x00FD8, "Zyyy" },
{ 0x00FD9, 0x00FDA, "Tibt" },
{ 0x01000, 0x0109F, "Mymr" },
{ 0x010A0, 0x010C5, "Geor" },
{ 0x010D0, 0x010FA, "Geor" },
{ 0x010FC, 0x010FF, "Geor" },
{ 0x01100, 0x011FF, "Hang" },
{ 0x01200, 0x01248, "Ethi" },
{ 0x0124A, 0x0124D, "Ethi" },
{ 0x01250, 0x01256, "Ethi" },
{ 0x0125A, 0x0125D, "Ethi" },
{ 0x01260, 0x01288, "Ethi" },
{ 0x0128A, 0x0128D, "Ethi" },
{ 0x01290, 0x012B0, "Ethi" },
{ 0x012B2, 0x012B5, "Ethi" },
{ 0x012B8, 0x012BE, "Ethi" },
{ 0x012C2, 0x012C5, "Ethi" },
{ 0x012C8, 0x012D6, "Ethi" },
{ 0x012D8, 0x01310, "Ethi" },
{ 0x01312, 0x01315, "Ethi" },
{ 0x01318, 0x0135A, "Ethi" },
{ 0x0135D, 0x0137C, "Ethi" },
{ 0x01380, 0x01399, "Ethi" },
{ 0x013A0, 0x013F5, "Cher" },
{ 0x013F8, 0x013FD, "Cher" },
{ 0x01400, 0x0167F, "Cans" },
{ 0x01680, 0x0169C, "Ogam" },
{ 0x016A0, 0x016EA, "Runr" },
{ 0x016EB, 0x016ED, "Zyyy" },
{ 0x016EE, 0x016F8, "Runr" },
{ 0x01700, 0x01715, "Tglg" },
{ 0x01720, 0x01734, "Hano" },
{ 0x01735, 0x01736, "Zyyy" },
{ 0x01740, 0x01753, "Buhd" },
{ 0x01760, 0x0176C, "Tagb" },
{ 0x0176E, 0x01770, "Tagb" },
{ 0x01772, 0x01773, "Tagb" },
{ 0x01780, 0x017DD, "Khmr" },
{ 0x017E0, 0x017E9, "Khmr" },
{ 0x017F0, 0x017F9, "Khmr" },
{ 0x01800, 0x01801, "Mong" },
{ 0x01802, 0x01803, "Zyyy" },
{ 0x01806, 0x01819, "Mong" },
{ 0x01820, 0x01878, "Mong" },
{ 0x01880, 0x018AA, "Mong" },
{ 0x018B0, 0x018F5, "Cans" },
{ 0x01900, 0x0191E, "Limb" },
{ 0x01920, 0x0192B, "Limb" },
{ 0x01930, 0x0193B, "Limb" },
{ 0x01944, 0x0194F, "Limb" },
{ 0x01950, 0x0196D, "Tale" },
{ 0x01970, 0x01974, "Tale" },
{ 0x01980, 0x019AB, "Talu" },
{ 0x019B0, 0x019C9, "Talu" },
{ 0x019D0, 0x019DA, "Talu" },
{ 0x019DE, 0x019DF, "Talu" },
{ 0x019E0, 0x019FF, "Khmr" },
{ 0x01A00, 0x01A1B, "Bugi" },
{ 0x01A1E, 0x01A1F, "Bugi" },
{ 0x01A20, 0x01A5E, "Lana" },
{ 0x01A60, 0x01A7C, "Lana" },
{ 0x01A7F, 0x01A89, "Lana" },
{ 0x01A90, 0x01A99, "Lana" },
{ 0x01AA0, 0x01AAD, "Lana" },
{ 0x01AB0, 0x01ACE, "Zinh" },
{ 0x01B00, 0x01B4C, "Bali" },
{ 0x01B50, 0x01B7E, "Bali" },
{ 0x01B80, 0x01BBF, "Sund" },
{ 0x01BC0, 0x01BF3, "Batk" },
{ 0x01BFC, 0x01BFF, "Batk" },
{ 0x01C00, 0x01C37, "Lepc" },
{ 0x01C3B, 0x01C49, "Lepc" },
{ 0x01C4D, 0x01C4F, "Lepc" },
{ 0x01C50, 0x01C7F, "Olck" },
{ 0x01C80, 0x01C88, "Cyrl" },
{ 0x01C90, 0x01CBA, "Geor" },
{ 0x01CBD, 0x01CBF, "Geor" },
{ 0x01CC0, 0x01CC7, "Sund" },
{ 0x01CD0, 0x01CD2, "Zinh" },
{ 0x01CD4, 0x01CE0, "Zinh" },
{ 0x01CE2, 0x01CE8, "Zinh" },
{ 0x01CE9, 0x01CEC, "Zyyy" },
{ 0x01CEE, 0x01CF3, "Zyyy" },
{ 0x01CF5, 0x01CF7, "Zyyy" },
{ 0x01CF8, 0x01CF9, "Zinh" },
{ 0x01D00, 0x01D25, "Latn" },
{ 0x01D26, 0x01D2A, "Grek" },
{ 0x01D2C, 0x01D5C, "Latn" },
{ 0x01D5D, 0x01D61, "Grek" },
{ 0x01D62, 0x01D65, "Latn" },
{ 0x01D66, 0x01D6A, "Grek" },
{ 0x01D6B, 0x01D77, "Latn" },
{ 0x01D79, 0x01DBE, "Latn" },
{ 0x01DC0, 0x01DFF, "Zinh" },
{ 0x01E00, 0x01EFF, "Latn" },
{ 0x01F00, 0x01F15, "Grek" },
{ 0x01F18, 0x01F1D, "Grek" },
{ 0x01F20, 0x01F45, "Grek" },
{ 0x01F48, 0x01F4D, "Grek" },
{ 0x01F50, 0x01F57, "Grek" },
{ 0x01F5F, 0x01F7D, "Grek" },
{ 0x01F80, 0x01FB4, "Grek" },
{ 0x01FB6, 0x01FC4, "Grek" },
{ 0x01FC6, 0x01FD3, "Grek" },
{ 0x01FD6, 0x01FDB, "Grek" },
{ 0x01FDD, 0x01FEF, "Grek" },
{ 0x01FF2, 0x01FF4, "Grek" },
{ 0x01FF6, 0x01FFE, "Grek" },
{ 0x02000, 0x0200B, "Zyyy" },
{ 0x0200C, 0x0200D, "Zinh" },
{ 0x0200E, 0x02064, "Zyyy" },
{ 0x02066, 0x02070, "Zyyy" },
{ 0x02074, 0x0207E, "Zyyy" },
{ 0x02080, 0x0208E, "Zyyy" },
{ 0x02090, 0x0209C, "Latn" },
{ 0x020A0, 0x020C0, "Zyyy" },
{ 0x020D0, 0x020F0, "Zinh" },
{ 0x02100, 0x02125, "Zyyy" },
{ 0x02127, 0x02129, "Zyyy" },
{ 0x0212A, 0x0212B, "Latn" },
{ 0x0212C, 0x02131, "Zyyy" },
{ 0x02133, 0x0214D, "Zyyy" },
{ 0x0214F, 0x0215F, "Zyyy" },
{ 0x02160, 0x02188, "Latn" },
{ 0x02189, 0x0218B, "Zyyy" },
{ 0x02190, 0x02426, "Zyyy" },
{ 0x02440, 0x0244A, "Zyyy" },
{ 0x02460, 0x027FF, "Zyyy" },
{ 0x02800, 0x028FF, "Brai" },
{ 0x02900, 0x02B73, "Zyyy" },
{ 0x02B76, 0x02B95, "Zyyy" },
{ 0x02B97, 0x02BFF, "Zyyy" },
{ 0x02C00, 0x02C5F, "Glag" },
{ 0x02C60, 0x02C7F, "Latn" },
{ 0x02C80, 0x02CF3, "Copt" },
{ 0x02CF9, 0x02CFF, "Copt" },
{ 0x02D00, 0x02D25, "Geor" },
{ 0x02D30, 0x02D67, "Tfng" },
{ 0x02D6F, 0x02D70, "Tfng" },
{ 0x02D80, 0x02D96, "Ethi" },
{ 0x02DA0, 0x02DA6, "Ethi" },
{ 0x02DA8, 0x02DAE, "Ethi" },
{ 0x02DB0, 0x02DB6, "Ethi" },
{ 0x02DB8, 0x02DBE, "Ethi" },
{ 0x02DC0, 0x02DC6, "Ethi" },
{ 0x02DC8, 0x02DCE, "Ethi" },
{ 0x02DD0, 0x02DD6, "Ethi" },
{ 0x02DD8, 0x02DDE, "Ethi" },
{ 0x02DE0, 0x02DFF, "Cyrl" },
{ 0x02E00, 0x02E5D, "Zyyy" },
{ 0x02E80, 0x02E99, "Hani" },
{ 0x02E9B, 0x02EF3, "Hani" },
{ 0x02F00, 0x02FD5, "Hani" },
{ 0x02FF0, 0x02FFB, "Zyyy" },
{ 0x03000, 0x03004, "Zyyy" },
{ 0x03008, 0x03020, "Zyyy" },
{ 0x03021, 0x03029, "Hani" },
{ 0x0302A, 0x0302D, "Zinh" },
{ 0x0302E, 0x0302F, "Hang" },
{ 0x03030, 0x03037, "Zyyy" },
{ 0x03038, 0x0303B, "Hani" },
{ 0x0303C, 0x0303F, "Zyyy" },
{ 0x03041, 0x03096, "Hira" },
{ 0x03099, 0x0309A, "Zinh" },
{ 0x0309B, 0x0309C, "Zyyy" },
{ 0x0309D, 0x0309F, "Hira" },
{ 0x030A1, 0x030FA, "Kana" },
{ 0x030FB, 0x030FC, "Zyyy" },
{ 0x030FD, 0x030FF, "Kana" },
{ 0x03105, 0x0312F, "Bopo" },
{ 0x03131, 0x0318E, "Hang" },
{ 0x03190, 0x0319F, "Zyyy" },
{ 0x031A0, 0x031BF, "Bopo" },
{ 0x031C0, 0x031E3, "Zyyy" },
{ 0x031F0, 0x031FF, "Kana" },
{ 0x03200, 0x0321E, "Hang" },
{ 0x03220, 0x0325F, "Zyyy" },
{ 0x03260, 0x0327E, "Hang" },
{ 0x0327F, 0x032CF, "Zyyy" },
{ 0x032D0, 0x032FE, "Kana" },
{ 0x03300, 0x03357, "Kana" },
{ 0x03358, 0x033FF, "Zyyy" },
{ 0x03400, 0x04DBF, "Hani" },
{ 0x04DC0, 0x04DFF, "Zyyy" },
{ 0x04E00, 0x09FFF, "Hani" },
{ 0x0A000, 0x0A48C, "Yiii" },
{ 0x0A490, 0x0A4C6, "Yiii" },
{ 0x0A4D0, 0x0A4FF, "Lisu" },
{ 0x0A500, 0x0A62B, "Vaii" },
{ 0x0A640, 0x0A69F, "Cyrl" },
{ 0x0A6A0, 0x0A6F7, "Bamu" },
{ 0x0A700, 0x0A721, "Zyyy" },
{ 0x0A722, 0x0A787, "Latn" },
{ 0x0A788, 0x0A78A, "Zyyy" },
{ 0x0A78B, 0x0A7CA, "Latn" },
{ 0x0A7D0, 0x0A7D1, "Latn" },
{ 0x0A7D5, 0x0A7D9, "Latn" },
{ 0x0A7F2, 0x0A7FF, "Latn" },
{ 0x0A800, 0x0A82C, "Sylo" },
{ 0x0A830, 0x0A839, "Zyyy" },
{ 0x0A840, 0x0A877, "Phag" },
{ 0x0A880, 0x0A8C5, "Saur" },
{ 0x0A8CE, 0x0A8D9, "Saur" },
{ 0x0A8E0, 0x0A8FF, "Deva" },
{ 0x0A900, 0x0A92D, "Kali" },
{ 0x0A930, 0x0A953, "Rjng" },
{ 0x0A960, 0x0A97C, "Hang" },
{ 0x0A980, 0x0A9CD, "Java" },
{ 0x0A9D0, 0x0A9D9, "Java" },
{ 0x0A9DE, 0x0A9DF, "Java" },
{ 0x0A9E0, 0x0A9FE, "Mymr" },
{ 0x0AA00, 0x0AA36, "Cham" },
{ 0x0AA40, 0x0AA4D, "Cham" },
{ 0x0AA50, 0x0AA59, "Cham" },
{ 0x0AA5C, 0x0AA5F, "Cham" },
{ 0x0AA60, 0x0AA7F, "Mymr" },
{ 0x0AA80, 0x0AAC2, "Tavt" },
{ 0x0AADB, 0x0AADF, "Tavt" },
{ 0x0AAE0, 0x0AAF6, "Mtei" },
{ 0x0AB01, 0x0AB06, "Ethi" },
{ 0x0AB09, 0x0AB0E, "Ethi" },
{ 0x0AB11, 0x0AB16, "Ethi" },
{ 0x0AB20, 0x0AB26, "Ethi" },
{ 0x0AB28, 0x0AB2E, "Ethi" },
{ 0x0AB30, 0x0AB5A, "Latn" },
{ 0x0AB5C, 0x0AB64, "Latn" },
{ 0x0AB66, 0x0AB69, "Latn" },
{ 0x0AB6A, 0x0AB6B, "Zyyy" },
{ 0x0AB70, 0x0ABBF, "Cher" },
{ 0x0ABC0, 0x0ABED, "Mtei" },
{ 0x0ABF0, 0x0ABF9, "Mtei" },
{ 0x0AC00, 0x0D7A3, "Hang" },
{ 0x0D7B0, 0x0D7C6, "Hang" },
{ 0x0D7CB, 0x0D7FB, "Hang" },
{ 0x0F900, 0x0FA6D, "Hani" },
{ 0x0FA70, 0x0FAD9, "Hani" },
{ 0x0FB00, 0x0FB06, "Latn" },
{ 0x0FB13, 0x0FB17, "Armn" },
{ 0x0FB1D, 0x0FB36, "Hebr" },
{ 0x0FB38, 0x0FB3C, "Hebr" },
{ 0x0FB40, 0x0FB41, "Hebr" },
{ 0x0FB43, 0x0FB44, "Hebr" },
{ 0x0FB46, 0x0FB4F, "Hebr" },
{ 0x0FB50, 0x0FBC2, "Arab" },
{ 0x0FBD3, 0x0FD3D, "Arab" },
{ 0x0FD3E, 0x0FD3F, "Zyyy" },
{ 0x0FD40, 0x0FD8F, "Arab" },
{ 0x0FD92, 0x0FDC7, "Arab" },
{ 0x0FDF0, 0x0FDFF, "Arab" },
{ 0x0FE00, 0x0FE0F, "Zinh" },
{ 0x0FE10, 0x0FE19, "Zyyy" },
{ 0x0FE20, 0x0FE2D, "Zinh" },
{ 0x0FE2E, 0x0FE2F, "Cyrl" },
{ 0x0FE30, 0x0FE52, "Zyyy" },
{ 0x0FE54, 0x0FE66, "Zyyy" },
{ 0x0FE68, 0x0FE6B, "Zyyy" },
{ 0x0FE70, 0x0FE74, "Arab" },
{ 0x0FE76, 0x0FEFC, "Arab" },
{ 0x0FF01, 0x0FF20, "Zyyy" },
{ 0x0FF21, 0x0FF3A, "Latn" },
{ 0x0FF3B, 0x0FF40, "Zyyy" },
{ 0x0FF41, 0x0FF5A, "Latn" },
{ 0x0FF5B, 0x0FF65, "Zyyy" },
{ 0x0FF66, 0x0FF6F, "Kana" },
{ 0x0FF71, 0x0FF9D, "Kana" },
{ 0x0FF9E, 0x0FF9F, "Zyyy" },
{ 0x0FFA0, 0x0FFBE, "Hang" },
{ 0x0FFC2, 0x0FFC7, "Hang" },
{ 0x0FFCA, 0x0FFCF, "Hang" },
{ 0x0FFD2, 0x0FFD7, "Hang" },
{ 0x0FFDA, 0x0FFDC, "Hang" },
{ 0x0FFE0, 0x0FFE6, "Zyyy" },
{ 0x0FFE8, 0x0FFEE, "Zyyy" },
{ 0x0FFF9, 0x0FFFD, "Zyyy" },
{ 0x10000, 0x1000B, "Linb" },
{ 0x1000D, 0x10026, "Linb" },
{ 0x10028, 0x1003A, "Linb" },
{ 0x1003C, 0x1003D, "Linb" },
{ 0x1003F, 0x1004D, "Linb" },
{ 0x10050, 0x1005D, "Linb" },
{ 0x10080, 0x100FA, "Linb" },
{ 0x10100, 0x10102, "Zyyy" },
{ 0x10107, 0x10133, "Zyyy" },
{ 0x10137, 0x1013F, "Zyyy" },
{ 0x10140, 0x1018E, "Grek" },
{ 0x10190, 0x1019C, "Zyyy" },
{ 0x101D0, 0x101FC, "Zyyy" },
{ 0x10280, 0x1029C, "Lyci" },
{ 0x102A0, 0x102D0, "Cari" },
{ 0x102E1, 0x102FB, "Zyyy" },
{ 0x10300, 0x10323, "Ital" },
{ 0x1032D, 0x1032F, "Ital" },
{ 0x10330, 0x1034A, "Goth" },
{ 0x10350, 0x1037A, "Perm" },
{ 0x10380, 0x1039D, "Ugar" },
{ 0x103A0, 0x103C3, "Xpeo" },
{ 0x103C8, 0x103D5, "Xpeo" },
{ 0x10400, 0x1044F, "Dsrt" },
{ 0x10450, 0x1047F, "Shaw" },
{ 0x10480, 0x1049D, "Osma" },
{ 0x104A0, 0x104A9, "Osma" },
{ 0x104B0, 0x104D3, "Osge" },
{ 0x104D8, 0x104FB, "Osge" },
{ 0x10500, 0x10527, "Elba" },
{ 0x10530, 0x10563, "Aghb" },
{ 0x10570, 0x1057A, "Vith" },
{ 0x1057C, 0x1058A, "Vith" },
{ 0x1058C, 0x10592, "Vith" },
{ 0x10594, 0x10595, "Vith" },
{ 0x10597, 0x105A1, "Vith" },
{ 0x105A3, 0x105B1, "Vith" },
{ 0x105B3, 0x105B9, "Vith" },
{ 0x105BB, 0x105BC, "Vith" },
{ 0x10600, 0x10736, "Lina" },
{ 0x10740, 0x10755, "Lina" },
{ 0x10760, 0x10767, "Lina" },
{ 0x10780, 0x10785, "Latn" },
{ 0x10787, 0x107B0, "Latn" },
{ 0x107B2, 0x107BA, "Latn" },
{ 0x10800, 0x10805, "Cprt" },
{ 0x1080A, 0x10835, "Cprt" },
{ 0x10837, 0x10838, "Cprt" },
{ 0x10840, 0x10855, "Armi" },
{ 0x10857, 0x1085F, "Armi" },
{ 0x10860, 0x1087F, "Palm" },
{ 0x10880, 0x1089E, "Nbat" },
{ 0x108A7, 0x108AF, "Nbat" },
{ 0x108E0, 0x108F2, "Hatr" },
{ 0x108F4, 0x108F5, "Hatr" },
{ 0x108FB, 0x108FF, "Hatr" },
{ 0x10900, 0x1091B, "Phnx" },
{ 0x10920, 0x10939, "Lydi" },
{ 0x10980, 0x1099F, "Mero" },
{ 0x109A0, 0x109B7, "Merc" },
{ 0x109BC, 0x109CF, "Merc" },
{ 0x109D2, 0x109FF, "Merc" },
{ 0x10A00, 0x10A03, "Khar" },
{ 0x10A05, 0x10A06, "Khar" },
{ 0x10A0C, 0x10A13, "Khar" },
{ 0x10A15, 0x10A17, "Khar" },
{ 0x10A19, 0x10A35, "Khar" },
{ 0x10A38, 0x10A3A, "Khar" },
{ 0x10A3F, 0x10A48, "Khar" },
{ 0x10A50, 0x10A58, "Khar" },
{ 0x10A60, 0x10A7F, "Sarb" },
{ 0x10A80, 0x10A9F, "Narb" },
{ 0x10AC0, 0x10AE6, "Mani" },
{ 0x10AEB, 0x10AF6, "Mani" },
{ 0x10B00, 0x10B35, "Avst" },
{ 0x10B39, 0x10B3F, "Avst" },
{ 0x10B40, 0x10B55, "Prti" },
{ 0x10B58, 0x10B5F, "Prti" },
{ 0x10B60, 0x10B72, "Phli" },
{ 0x10B78, 0x10B7F, "Phli" },
{ 0x10B80, 0x10B91, "Phlp" },
{ 0x10B99, 0x10B9C, "Phlp" },
{ 0x10BA9, 0x10BAF, "Phlp" },
{ 0x10C00, 0x10C48, "Orkh" },
{ 0x10C80, 0x10CB2, "Hung" },
{ 0x10CC0, 0x10CF2, "Hung" },
{ 0x10CFA, 0x10CFF, "Hung" },
{ 0x10D00, 0x10D27, "Rohg" },
{ 0x10D30, 0x10D39, "Rohg" },
{ 0x10E60, 0x10E7E, "Arab" },
{ 0x10E80, 0x10EA9, "Yezi" },
{ 0x10EAB, 0x10EAD, "Yezi" },
{ 0x10EB0, 0x10EB1, "Yezi" },
{ 0x10F00, 0x10F27, "Sogo" },
{ 0x10F30, 0x10F59, "Sogd" },
{ 0x10F70, 0x10F89, "Ougr" },
{ 0x10FB0, 0x10FCB, "Chrs" },
{ 0x10FE0, 0x10FF6, "Elym" },
{ 0x11000, 0x1104D, "Brah" },
{ 0x11052, 0x11075, "Brah" },
{ 0x11080, 0x110C2, "Kthi" },
{ 0x110D0, 0x110E8, "Sora" },
{ 0x110F0, 0x110F9, "Sora" },
{ 0x11100, 0x11134, "Cakm" },
{ 0x11136, 0x11147, "Cakm" },
{ 0x11150, 0x11176, "Mahj" },
{ 0x11180, 0x111DF, "Shrd" },
{ 0x111E1, 0x111F4, "Sinh" },
{ 0x11200, 0x11211, "Khoj" },
{ 0x11213, 0x1123E, "Khoj" },
{ 0x11280, 0x11286, "Mult" },
{ 0x1128A, 0x1128D, "Mult" },
{ 0x1128F, 0x1129D, "Mult" },
{ 0x1129F, 0x112A9, "Mult" },
{ 0x112B0, 0x112EA, "Sind" },
{ 0x112F0, 0x112F9, "Sind" },
{ 0x11300, 0x11303, "Gran" },
{ 0x11305, 0x1130C, "Gran" },
{ 0x1130F, 0x11310, "Gran" },
{ 0x11313, 0x11328, "Gran" },
{ 0x1132A, 0x11330, "Gran" },
{ 0x11332, 0x11333, "Gran" },
{ 0x11335, 0x11339, "Gran" },
{ 0x1133C, 0x11344, "Gran" },
{ 0x11347, 0x11348, "Gran" },
{ 0x1134B, 0x1134D, "Gran" },
{ 0x1135D, 0x11363, "Gran" },
{ 0x11366, 0x1136C, "Gran" },
{ 0x11370, 0x11374, "Gran" },
{ 0x11400, 0x1145B, "Newa" },
{ 0x1145D, 0x11461, "Newa" },
{ 0x11480, 0x114C7, "Tirh" },
{ 0x114D0, 0x114D9, "Tirh" },
{ 0x11580, 0x115B5, "Sidd" },
{ 0x115B8, 0x115DD, "Sidd" },
{ 0x11600, 0x11644, "Modi" },
{ 0x11650, 0x11659, "Modi" },
{ 0x11660, 0x1166C, "Mong" },
{ 0x11680, 0x116B9, "Takr" },
{ 0x116C0, 0x116C9, "Takr" },
{ 0x11700, 0x1171A, "Ahom" },
{ 0x1171D, 0x1172B, "Ahom" },
{ 0x11730, 0x11746, "Ahom" },
{ 0x11800, 0x1183B, "Dogr" },
{ 0x118A0, 0x118F2, "Wara" },
{ 0x11900, 0x11906, "Diak" },
{ 0x1190C, 0x11913, "Diak" },
{ 0x11915, 0x11916, "Diak" },
{ 0x11918, 0x11935, "Diak" },
{ 0x11937, 0x11938, "Diak" },
{ 0x1193B, 0x11946, "Diak" },
{ 0x11950, 0x11959, "Diak" },
{ 0x119A0, 0x119A7, "Nand" },
{ 0x119AA, 0x119D7, "Nand" },
{ 0x119DA, 0x119E4, "Nand" },
{ 0x11A00, 0x11A47, "Zanb" },
{ 0x11A50, 0x11AA2, "Soyo" },
{ 0x11AB0, 0x11ABF, "Cans" },
{ 0x11AC0, 0x11AF8, "Pauc" },
{ 0x11C00, 0x11C08, "Bhks" },
{ 0x11C0A, 0x11C36, "Bhks" },
{ 0x11C38, 0x11C45, "Bhks" },
{ 0x11C50, 0x11C6C, "Bhks" },
{ 0x11C70, 0x11C8F, "Marc" },
{ 0x11C92, 0x11CA7, "Marc" },
{ 0x11CA9, 0x11CB6, "Marc" },
{ 0x11D00, 0x11D06, "Gonm" },
{ 0x11D08, 0x11D09, "Gonm" },
{ 0x11D0B, 0x11D36, "Gonm" },
{ 0x11D3C, 0x11D3D, "Gonm" },
{ 0x11D3F, 0x11D47, "Gonm" },
{ 0x11D50, 0x11D59, "Gonm" },
{ 0x11D60, 0x11D65, "Gong" },
{ 0x11D67, 0x11D68, "Gong" },
{ 0x11D6A, 0x11D8E, "Gong" },
{ 0x11D90, 0x11D91, "Gong" },
{ 0x11D93, 0x11D98, "Gong" },
{ 0x11DA0, 0x11DA9, "Gong" },
{ 0x11EE0, 0x11EF8, "Maka" },
{ 0x11FC0, 0x11FF1, "Taml" },
{ 0x12000, 0x12399, "Xsux" },
{ 0x12400, 0x1246E, "Xsux" },
{ 0x12470, 0x12474, "Xsux" },
{ 0x12480, 0x12543, "Xsux" },
{ 0x12F90, 0x12FF2, "Cpmn" },
{ 0x13000, 0x1342E, "Egyp" },
{ 0x13430, 0x13438, "Egyp" },
{ 0x14400, 0x14646, "Hluw" },
{ 0x16800, 0x16A38, "Bamu" },
{ 0x16A40, 0x16A5E, "Mroo" },
{ 0x16A60, 0x16A69, "Mroo" },
{ 0x16A6E, 0x16A6F, "Mroo" },
{ 0x16A70, 0x16ABE, "Tnsa" },
{ 0x16AC0, 0x16AC9, "Tnsa" },
{ 0x16AD0, 0x16AED, "Bass" },
{ 0x16AF0, 0x16AF5, "Bass" },
{ 0x16B00, 0x16B45, "Hmng" },
{ 0x16B50, 0x16B59, "Hmng" },
{ 0x16B5B, 0x16B61, "Hmng" },
{ 0x16B63, 0x16B77, "Hmng" },
{ 0x16B7D, 0x16B8F, "Hmng" },
{ 0x16E40, 0x16E9A, "Medf" },
{ 0x16F00, 0x16F4A, "Plrd" },
{ 0x16F4F, 0x16F87, "Plrd" },
{ 0x16F8F, 0x16F9F, "Plrd" },
{ 0x16FE2, 0x16FE3, "Hani" },
{ 0x16FF0, 0x16FF1, "Hani" },
{ 0x17000, 0x187F7, "Tang" },
{ 0x18800, 0x18AFF, "Tang" },
{ 0x18B00, 0x18CD5, "Kits" },
{ 0x18D00, 0x18D08, "Tang" },
{ 0x1AFF0, 0x1AFF3, "Kana" },
{ 0x1AFF5, 0x1AFFB, "Kana" },
{ 0x1AFFD, 0x1AFFE, "Kana" },
{ 0x1B001, 0x1B11F, "Hira" },
{ 0x1B120, 0x1B122, "Kana" },
{ 0x1B150, 0x1B152, "Hira" },
{ 0x1B164, 0x1B167, "Kana" },
{ 0x1B170, 0x1B2FB, "Nshu" },
{ 0x1BC00, 0x1BC6A, "Dupl" },
{ 0x1BC70, 0x1BC7C, "Dupl" },
{ 0x1BC80, 0x1BC88, "Dupl" },
{ 0x1BC90, 0x1BC99, "Dupl" },
{ 0x1BC9C, 0x1BC9F, "Dupl" },
{ 0x1BCA0, 0x1BCA3, "Zyyy" },
{ 0x1CF00, 0x1CF2D, "Zinh" },
{ 0x1CF30, 0x1CF46, "Zinh" },
{ 0x1CF50, 0x1CFC3, "Zyyy" },
{ 0x1D000, 0x1D0F5, "Zyyy" },
{ 0x1D100, 0x1D126, "Zyyy" },
{ 0x1D129, 0x1D166, "Zyyy" },
{ 0x1D167, 0x1D169, "Zinh" },
{ 0x1D16A, 0x1D17A, "Zyyy" },
{ 0x1D17B, 0x1D182, "Zinh" },
{ 0x1D183, 0x1D184, "Zyyy" },
{ 0x1D185, 0x1D18B, "Zinh" },
{ 0x1D18C, 0x1D1A9, "Zyyy" },
{ 0x1D1AA, 0x1D1AD, "Zinh" },
{ 0x1D1AE, 0x1D1EA, "Zyyy" },
{ 0x1D200, 0x1D245, "Grek" },
{ 0x1D2E0, 0x1D2F3, "Zyyy" },
{ 0x1D300, 0x1D356, "Zyyy" },
{ 0x1D360, 0x1D378, "Zyyy" },
{ 0x1D400, 0x1D454, "Zyyy" },
{ 0x1D456, 0x1D49C, "Zyyy" },
{ 0x1D49E, 0x1D49F, "Zyyy" },
{ 0x1D4A5, 0x1D4A6, "Zyyy" },
{ 0x1D4A9, 0x1D4AC, "Zyyy" },
{ 0x1D4AE, 0x1D4B9, "Zyyy" },
{ 0x1D4BD, 0x1D4C3, "Zyyy" },
{ 0x1D4C5, 0x1D505, "Zyyy" },
{ 0x1D507, 0x1D50A, "Zyyy" },
{ 0x1D50D, 0x1D514, "Zyyy" },
{ 0x1D516, 0x1D51C, "Zyyy" },
{ 0x1D51E, 0x1D539, "Zyyy" },
{ 0x1D53B, 0x1D53E, "Zyyy" },
{ 0x1D540, 0x1D544, "Zyyy" },
{ 0x1D54A, 0x1D550, "Zyyy" },
{ 0x1D552, 0x1D6A5, "Zyyy" },
{ 0x1D6A8, 0x1D7CB, "Zyyy" },
{ 0x1D7CE, 0x1D7FF, "Zyyy" },
{ 0x1D800, 0x1DA8B, "Sgnw" },
{ 0x1DA9B, 0x1DA9F, "Sgnw" },
{ 0x1DAA1, 0x1DAAF, "Sgnw" },
{ 0x1DF00, 0x1DF1E, "Latn" },
{ 0x1E000, 0x1E006, "Glag" },
{ 0x1E008, 0x1E018, "Glag" },
{ 0x1E01B, 0x1E021, "Glag" },
{ 0x1E023, 0x1E024, "Glag" },
{ 0x1E026, 0x1E02A, "Glag" },
{ 0x1E100, 0x1E12C, "Hmnp" },
{ 0x1E130, 0x1E13D, "Hmnp" },
{ 0x1E140, 0x1E149, "Hmnp" },
{ 0x1E14E, 0x1E14F, "Hmnp" },
{ 0x1E290, 0x1E2AE, "Toto" },
{ 0x1E2C0, 0x1E2F9, "Wcho" },
{ 0x1E7E0, 0x1E7E6, "Ethi" },
{ 0x1E7E8, 0x1E7EB, "Ethi" },
{ 0x1E7ED, 0x1E7EE, "Ethi" },
{ 0x1E7F0, 0x1E7FE, "Ethi" },
{ 0x1E800, 0x1E8C4, "Mend" },
{ 0x1E8C7, 0x1E8D6, "Mend" },
{ 0x1E900, 0x1E94B, "Adlm" },
{ 0x1E950, 0x1E959, "Adlm" },
{ 0x1E95E, 0x1E95F, "Adlm" },
{ 0x1EC71, 0x1ECB4, "Zyyy" },
{ 0x1ED01, 0x1ED3D, "Zyyy" },
{ 0x1EE00, 0x1EE03, "Arab" },
{ 0x1EE05, 0x1EE1F, "Arab" },
{ 0x1EE21, 0x1EE22, "Arab" },
{ 0x1EE29, 0x1EE32, "Arab" },
{ 0x1EE34, 0x1EE37, "Arab" },
{ 0x1EE4D, 0x1EE4F, "Arab" },
{ 0x1EE51, 0x1EE52, "Arab" },
{ 0x1EE61, 0x1EE62, "Arab" },
{ 0x1EE67, 0x1EE6A, "Arab" },
{ 0x1EE6C, 0x1EE72, "Arab" },
{ 0x1EE74, 0x1EE77, "Arab" },
{ 0x1EE79, 0x1EE7C, "Arab" },
{ 0x1EE80, 0x1EE89, "Arab" },
{ 0x1EE8B, 0x1EE9B, "Arab" },
{ 0x1EEA1, 0x1EEA3, "Arab" },
{ 0x1EEA5, 0x1EEA9, "Arab" },
{ 0x1EEAB, 0x1EEBB, "Arab" },
{ 0x1EEF0, 0x1EEF1, "Arab" },
{ 0x1F000, 0x1F02B, "Zyyy" },
{ 0x1F030, 0x1F093, "Zyyy" },
{ 0x1F0A0, 0x1F0AE, "Zyyy" },
{ 0x1F0B1, 0x1F0BF, "Zyyy" },
{ 0x1F0C1, 0x1F0CF, "Zyyy" },
{ 0x1F0D1, 0x1F0F5, "Zyyy" },
{ 0x1F100, 0x1F1AD, "Zyyy" },
{ 0x1F1E6, 0x1F1FF, "Zyyy" },
{ 0x1F201, 0x1F202, "Zyyy" },
{ 0x1F210, 0x1F23B, "Zyyy" },
{ 0x1F240, 0x1F248, "Zyyy" },
{ 0x1F250, 0x1F251, "Zyyy" },
{ 0x1F260, 0x1F265, "Zyyy" },
{ 0x1F300, 0x1F6D7, "Zyyy" },
{ 0x1F6DD, 0x1F6EC, "Zyyy" },
{ 0x1F6F0, 0x1F6FC, "Zyyy" },
{ 0x1F700, 0x1F773, "Zyyy" },
{ 0x1F780, 0x1F7D8, "Zyyy" },
{ 0x1F7E0, 0x1F7EB, "Zyyy" },
{ 0x1F800, 0x1F80B, "Zyyy" },
{ 0x1F810, 0x1F847, "Zyyy" },
{ 0x1F850, 0x1F859, "Zyyy" },
{ 0x1F860, 0x1F887, "Zyyy" },
{ 0x1F890, 0x1F8AD, "Zyyy" },
{ 0x1F8B0, 0x1F8B1, "Zyyy" },
{ 0x1F900, 0x1FA53, "Zyyy" },
{ 0x1FA60, 0x1FA6D, "Zyyy" },
{ 0x1FA70, 0x1FA74, "Zyyy" },
{ 0x1FA78, 0x1FA7C, "Zyyy" },
{ 0x1FA80, 0x1FA86, "Zyyy" },
{ 0x1FA90, 0x1FAAC, "Zyyy" },
{ 0x1FAB0, 0x1FABA, "Zyyy" },
{ 0x1FAC0, 0x1FAC5, "Zyyy" },
{ 0x1FAD0, 0x1FAD9, "Zyyy" },
{ 0x1FAE0, 0x1FAE7, "Zyyy" },
{ 0x1FAF0, 0x1FAF6, "Zyyy" },
{ 0x1FB00, 0x1FB92, "Zyyy" },
{ 0x1FB94, 0x1FBCA, "Zyyy" },
{ 0x1FBF0, 0x1FBF9, "Zyyy" },
{ 0x20000, 0x2A6DF, "Hani" },
{ 0x2A700, 0x2B738, "Hani" },
{ 0x2B740, 0x2B81D, "Hani" },
{ 0x2B820, 0x2CEA1, "Hani" },
{ 0x2CEB0, 0x2EBE0, "Hani" },
{ 0x2F800, 0x2FA1D, "Hani" },
{ 0x30000, 0x3134A, "Hani" },
{ 0xE0020, 0xE007F, "Zyyy" },
{ 0xE0100, 0xE01EF, "Zinh" },
},
-- Scripts.txt gives full names; here we consider them aliases to save space.
aliases = {
Adlm = "Adlam",
Aghb = "Caucasian Albanian",
Ahom = "Ahom",
Arab = "Arabic",
Armi = "Imperial Aramaic",
Armn = "Armenian",
Avst = "Avestan",
Bali = "Balinese",
Bamu = "Bamum",
Bass = "Bassa Vah",
Batk = "Batak",
Beng = "Bengali",
Bhks = "Bhaiksuki",
Bopo = "Bopomofo",
Brah = "Brahmi",
Brai = "Braille",
Bugi = "Buginese",
Buhd = "Buhid",
Cakm = "Chakma",
Cans = "Canadian Aboriginal",
Cari = "Carian",
Cham = "Cham",
Cher = "Cherokee",
Chrs = "Chorasmian",
Copt = "Coptic",
Cpmn = "Cypro Minoan",
Cprt = "Cypriot",
Cyrl = "Cyrillic",
Deva = "Devanagari",
Diak = "Dives Akuru",
Dogr = "Dogra",
Dsrt = "Deseret",
Dupl = "Duployan",
Egyp = "Egyptian Hieroglyphs",
Elba = "Elbasan",
Elym = "Elymaic",
Ethi = "Ethiopic",
Geor = "Georgian",
Glag = "Glagolitic",
Gong = "Gunjala Gondi",
Gonm = "Masaram Gondi",
Goth = "Gothic",
Gran = "Grantha",
Grek = "Greek",
Gujr = "Gujarati",
Guru = "Gurmukhi",
Hang = "Hangul",
Hani = "Han",
Hano = "Hanunoo",
Hatr = "Hatran",
Hebr = "Hebrew",
Hira = "Hiragana",
Hluw = "Anatolian Hieroglyphs",
Hmng = "Pahawh Hmong",
Hmnp = "Nyiakeng Puachue Hmong",
Hrkt = "Katakana Or Hiragana",
Hung = "Old Hungarian",
Ital = "Old Italic",
Java = "Javanese",
Kali = "Kayah Li",
Kana = "Katakana",
Khar = "Kharoshthi",
Khmr = "Khmer",
Khoj = "Khojki",
Kits = "Khitan Small Script",
Knda = "Kannada",
Kthi = "Kaithi",
Lana = "Tai Tham",
Laoo = "Lao",
Latn = "Latin",
Lepc = "Lepcha",
Limb = "Limbu",
Lina = "Linear A",
Linb = "Linear B",
Lisu = "Lisu",
Lyci = "Lycian",
Lydi = "Lydian",
Mahj = "Mahajani",
Maka = "Makasar",
Mand = "Mandaic",
Mani = "Manichaean",
Marc = "Marchen",
Medf = "Medefaidrin",
Mend = "Mende Kikakui",
Merc = "Meroitic Cursive",
Mero = "Meroitic Hieroglyphs",
Mlym = "Malayalam",
Modi = "Modi",
Mong = "Mongolian",
Mroo = "Mro",
Mtei = "Meetei Mayek",
Mult = "Multani",
Mymr = "Myanmar",
Nand = "Nandinagari",
Narb = "Old North Arabian",
Nbat = "Nabataean",
Newa = "Newa",
Nkoo = "NKo",
Nshu = "Nushu",
Ogam = "Ogham",
Olck = "Ol Chiki",
Orkh = "Old Turkic",
Orya = "Oriya",
Osge = "Osage",
Osma = "Osmanya",
Ougr = "Old Uyghur",
Palm = "Palmyrene",
Pauc = "Pau Cin Hau",
Perm = "Old Permic",
Phag = "Phags Pa",
Phli = "Inscriptional Pahlavi",
Phlp = "Psalter Pahlavi",
Phnx = "Phoenician",
Plrd = "Miao",
Prti = "Inscriptional Parthian",
Rjng = "Rejang",
Rohg = "Hanifi Rohingya",
Runr = "Runic",
Samr = "Samaritan",
Sarb = "Old South Arabian",
Saur = "Saurashtra",
Sgnw = "SignWriting",
Shaw = "Shavian",
Shrd = "Sharada",
Sidd = "Siddham",
Sind = "Khudawadi",
Sinh = "Sinhala",
Sogd = "Sogdian",
Sogo = "Old Sogdian",
Sora = "Sora Sompeng",
Soyo = "Soyombo",
Sund = "Sundanese",
Sylo = "Syloti Nagri",
Syrc = "Syriac",
Tagb = "Tagbanwa",
Takr = "Takri",
Tale = "Tai Le",
Talu = "New Tai Lue",
Taml = "Tamil",
Tang = "Tangut",
Tavt = "Tai Viet",
Telu = "Telugu",
Tfng = "Tifinagh",
Tglg = "Tagalog",
Thaa = "Thaana",
Thai = "Thai",
Tibt = "Tibetan",
Tirh = "Tirhuta",
Tnsa = "Tangsa",
Toto = "Toto",
Ugar = "Ugaritic",
Vaii = "Vai",
Vith = "Vithkuqi",
Wara = "Warang Citi",
Wcho = "Wancho",
Xpeo = "Old Persian",
Xsux = "Cuneiform",
Yezi = "Yezidi",
Yiii = "Yi",
Zanb = "Zanabazar Square",
Zinh = "Inherited",
Zyyy = "Common",
Zzzz = "Unknown",
},
}
-- Required for binary search function in [[Module:Language/scripts]].
-- Cannot get length of module loaded with mw.loadData.
data.ranges.length = #data.ranges
data.rtl = {}
for _, script in ipairs(mw.loadData "Module:Lang/data".rtl_scripts) do
-- [[Module:Lang/data]] has script codes in lowercase;
-- this module has script codes with the first letter capitalized.
data.rtl[script:gsub("^%a", string.upper)] = true
end
return data
0g97u9lzssl0err53xjvtlcq2nu4mnh
తిరుమల దేవి
0
292610
3620365
3614231
2022-08-11T02:59:53Z
Muralikrishna m
106628
wikitext
text/x-wiki
{{Use dmy dates|date=December 2018}}
{{Use Indian English|date=December 2018}}
{{Infobox royalty
| consort = yes
| name = తిరుమల దేవి
| image =
| image_size = 250px
| caption = Krishnadevaraya with his two wives Tirumala Devi and Chinna Devi. Tirumala Devi is on the right.<ref>{{cite book|last1=Arunachalam|first1=P.|title=Sketches of Ceylon history|date=1993|publisher=Asian Educational Services|location=Madras, New Delhi|isbn=9788120608009|page=46|edition=AES-Reprint.}}</ref><ref>{{cite book|last1=Ayyar|first1=P. V. Jagadisa|title=South Indian Shrines|date=1993|publisher=Asian Educational Services|location=New Delhi [u.a.]|isbn=9788120601512|page=518|edition=Rev. and enl.}}</ref>
| succession = [[Empress consort]] of the [[Vijayanagara Empire]]
| title = [[Princess]] of [[Srirangapattana]]<br>Patta Mahishi<ref>{{cite book|title=Life and Achievements of Sri Krishnadevaraya|date=2010|publisher=Directorate of Archaeology and Museums, Government of Karnataka|page=25|language=en}}</ref>
| successor =
| predecessor =
| reign = 8 August 1509 – {{circa}} 1529
| spouse = [[Krishnadevaraya]]
| house = [[Tuluva Dynasty|Tuluva]] ''(by marriage)''
| father = King Veerappodeya
| issue = Tirumalamba<br>Tirumala Raya<br>Ramachandra
| birth_date =
| birth_place =
| death_date =
| death_place =
| burial_place =
| religion = [[Hinduism]]
}}
తిరుమల దేవి (తిరుమలాంబ అని కూడా పిలుస్తారు) (మరణించారు 1553).<ref name="Jackson16">{{cite book|last1=Jackson|first1=William J.|title=Vijayanagara Voices: Exploring South Indian History and Hindu Literature|date=2016|publisher=Routledge|isbn=9781317001928|language=en|chapter=7}}</ref> ఆమె శ్రీకృష్ణదేవరాయుని పట్టపురాణి. <ref name="Jackson16" /><ref name="Verghese">{{cite book|last1=Verghese|first1=Anila|title=Hampi|date=2001|publisher=Oxford University Press|location=Delhi|isbn=9780195654332|page=15}}</ref><ref>{{cite book|last1=Asher|first1=Catherine B.|last2=Talbot|first2=Cynthia|title=India before Europe|url=https://archive.org/details/indiabeforeeurop0000ashe|date=2006|publisher=Cambridge University Press|location=New York|isbn=9780521809047|page=[https://archive.org/details/indiabeforeeurop0000ashe/page/68 68]|edition=Reprint.}}</ref> విజయనగరానికి గొప్ప పాలకుడిగా పరిగణించబడే కృష్ణదేవరాయ చక్రవర్తి పెద్దభార్య, ప్రధాన రాణి(పట్టమహిషి)<ref>{{cite book|last1=Raychaudhuri|first1=edited by Tapan|last2=Habib|first2=Irfan|title=The Cambridge economic history of India|date=1981|publisher=Cambridge University Press|location=Cambridge [Eng.]|isbn=9780521226929|page=106|edition=1. publ.}}</ref><ref>{{cite book|last1=Rao|first1=P. Raghunanda|title=Indian heritage and culture|date=1989|publisher=Sterling Publishers Private Unlimited|location=New Delhi|isbn=9788120709300|edition=1st|page=38}}</ref> ఆమె కృష్ణదేవరాయ అత్యంత గౌరవనీయమైన భార్య,<ref name=Rao>{{cite book|last1=Rao|first1=M. Rama|title=Krishnadeva Raya|date=1971|publisher=National Book Trust, India; [chief stockists in India: India Book House, Bombay|page=12|language=en}}</ref> అతని బాల్యంలో మరణించిన ఆయన వారసుడు-స్పష్టమైన రాకుమారుడు తిరుమల తల్లి.
<ref name="Verghese" /> పుట్టుకతో, తిరుమల దేవి విజయనగర సామ్రాజ్యం ఉప రాజ్యమైన శ్రీరంగపట్టణానికి యువరాణి. దీనిని ఆమె తండ్రి రాజు వీరప్పోడయ పాలించారు.
==వివాహం==
[[దస్త్రం:Vijayanagara.jpg|thumb|తిరుమల దేవి ఆమె శ్రీకృష్ణదేవరాయుని పట్టపురాణి]]
శ్రీరంగపట్టణాన్ని పరిపాలించిన వీరప్పోడయ రాజు కుమార్తెలలో తిరుమల దేవి ఒకరు. ఆమె 1498 లో కృష్ణదేవరాయలును వివాహం చేసుకుంది. 1509 లో విజయనగర సింహాసనాన్ని అధిష్టించిన తరువాత ఆయన ప్రధాన సామ్రాజ్ఞిగా ఆమెకు పట్టాభిషేకం చేయబడింది. తిరుమల దేవి తన భర్త పాలన మొత్తం కాలం పాటు స్పష్టంగా జీవించి, నిరంతరం ఆయన వెంట ఉండేది. ఈ కాలంలో ఆమె ప్రధాన సామ్రాజ్ఞిగా ఆధిపత్య పాత్ర పోషించింది. కళింగ యుద్ధంతో సహా తన సైనిక పోరాటాలలో కృష్ణదేవరాయతో వెన్నంటి వచ్చింది.<ref>{{cite book|last1=Rao|first1=G. Surya Prakash|title=Krishnadeva Raya: The Great Poet-emperor of Vijayanagara|date=2004|publisher=Potti Sreeramulu Telugu University|page=21|language=en}}</ref>
తిరుమల దేవికి కవిత్వం మీద చాలా ఆసక్తి ఉండేది. ఆమెకు తన సొంత ఖజానా, తన సొంత మహిళా సేవకులు ఉన్నారు. ఆమెకు పూర్తి స్వాతంత్ర్యం ఉంది. ఆమె కూడా గొప్ప భక్తురాలు, గొప్ప దాత. ఆమె కృష్ణదేవరాయకు ఇష్టమైనది కాబట్టి రాజసభలో అన్ని అధికారాలను ఆస్వాదించింది.
ప్రఖ్యాత తెలుగు కవి, కృష్ణదేవరాయ ఆస్థానంలో అష్టదిగ్గజాలలో ఒకరైన [[నంది తిమ్మన]] (ముక్కు తిమ్మన అని పిలుస్తారు)ను తిరుమల దేవి తండ్రి తన అల్లుడికి ఇచ్చిన బహుమతి. అల్లసాని పెద్దన తరువాత రాజ సభలో ముక్కు తిమ్మన రెండవ గొప్ప కవి. ఆయన జీవితంలో ప్రధాన రచన పారిజతపహారణ (ఇది తెలుగు సాహిత్యంలో చాలా ఉన్నత స్థానాన్ని ఆక్రమించింది) కృష్ణదేవరాయకు అంకితం చేయబడింది. కృష్ణదేవరాయ, తిరుమల దేవిల మధ్య పోరాటాన్ని పరిష్కరించడానికి రచించబడింది.<ref>{{cite book|last1=Chenchiah|first1=P.|last2=Reddy|first2=Raja M. Bhujanga Rao Bahadur ; foreword by C.R.|title=A history of Telugu literature|date=1988|publisher=Asian Educational Services|location=New Delhi|isbn=9788120603134|pages=74–75}}</ref>
తిరుమల దేవి కృష్ణదేవరాయకు అత్యంత గౌరవనీయమైన భార్య.<ref name=Rao/> తిరుమల దేవి గౌరవార్థం తిరుమల-దేవి పట్టానా శివారు (హోస్పెట్లోని ప్రస్తుత సన్నక్కి వీరభద్ర ఆలయం ప్రాంతం) కృష్ణదేవరాయ పాలనలో ఏర్పాటు చేయబడింది.<ref>{{cite book|last1=Verghese|first1=Anila|title=Religious traditions at Vijayanagara : as revealed through its monuments|date=1995|publisher=Manohar|location=New Delhi|isbn=9788173040863|page=73|edition=1. publ.}}</ref> నాగలాపురానికి కృష్ణదేవరాయ తల్లి నాగాల దేవి పేరు పెట్టారు.<ref>{{cite book|last1=Rao|first1=edited by Nalini|title=Sangama : a confluence of art and culture during the Vijayanagara period|date=2006|publisher=Originals|location=Delhi|isbn=9788188629480|page=77}}</ref>
===సంతానం===
తిరుమల దేవి కృష్ణదేవరాయకు ముగ్గురు పిల్లలు: ఒక కుమార్తె, ఇద్దరు కుమారులు. కుమార్తె తిరుమలంబ అరవీటి రంగా కుమారుడు రామరాయను వివాహం చేసుకున్నది. వివాహం తరువాత ఆయన [[అలియ రామరాయ]] అని పిలువబడ్డాడు.<ref name=Life>{{cite book|title=Life and Achievements of Sri Krishnadevaraya|date=2010|publisher=Directorate of Archaeology and Museums, Government of Karnataka|page=27|language=en}}</ref>
తిరుమల పెద్ద కుమారుడు, వారసుడు 1518 లో జన్మించాడు. ఈ సందర్భంగా కృష్ణదేవరాయలు, తిరుమల దేవి 1518 అక్టోబరు 16 న తిరుమలలోని వెంకటేశ్వర ఆలయాన్ని సందర్శించారు. అయితే యువరాజు చిన్నతనంలోనే మరణించాడు. ఆయన వారసుడి మరణం కృష్ణదేవరాయలను బాగా కలవరపెట్టినట్లు అనిపిస్తుంది. ఆయన పాలన చివరి ఐదేళ్ళు కొంత బాధ, కొంత అసంతృప్తికి గురయ్యాయి. ఈ కాలంలో ఆయన సోదరుడు అచ్యుత దేవరాయ చేత పరిపాలన జరిగింది.<ref>{{cite book|last1=Aiyangar|first1=Sakkottai Krishnaswami|title=A History of Tirupati|url=https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.172417|date=1941|publisher=Sri C. Sambaiya Pantulu|page=[https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.172417/page/n129 107]|language=en}}</ref>
తిరుమల దేవికి కృష్ణదేవరాయ జీవిత కాలం ముగిసే సమయానికి మరో కుమారుడు జన్మించాడు. ఆయన పేరు కొన్ని మూలాల ప్రకారం రామచంద్ర. ఆయన కూడా పద్దెనిమిది నెలల ప్రాయంలో చిన్నతనంలోనే మరణించాడు.<ref name="Life" />
===చక్రవర్తిని ===
చక్రవర్తినిగా తిరుమదేవి పట్టమహిషిగా ఉండేది. ఆమె అల్లుడు రాజప్రతినిధిగా ఉన్నాడు.<ref>{{cite book|last1=Oppert|first1=Gustav Salomon|title=Contributions to the History of Southern India|url=https://archive.org/details/pli.kerala.rare.19254|date=1882|publisher=Higginbotham|page=65|language=en}}</ref>
==భక్తి==
మతానికి ఆధ్యాత్మికతకు అత్యధిక ప్రాధాన్యం ఇచ్చిన తిరుమలాదేవి పలు దేశాలయాలకు అనేక చందాలు ఇచ్చింది. ఆమె 1514 లో వెంకటేశ్వర స్వామికి అత్యంత ఖరీదైన " చక్రపతకం ", పిరాట్టికుళత్తూరు అనే గ్రామాన్ని సమర్పించింది.<ref>{{cite book|last1=Nanaiah|first1=N. Saraswathi|title=The Position of Women During Vijayanagara Period, 1336-1646|date=1992|publisher=Southern Printers|page=56|language=en}}</ref>
==సంప్రదాయంలో==
* బి.ఎస్. రంగ చిత్రం " తెనాలి రామక్రిష్ణ " (1956) లో తిరుమలదేవి పాత్రను నటి " సంధ్య " పోషించింది.
* ఎస్.ఎ.బి. టి.వి.లో ప్రదర్శించిన " తెనాలిరామ " సీరియలులో తిరుమలదేవి ఉహాత్మక కథనం ప్రదర్శించబడింది.<ref>{{cite news|title=Actress Priyanka Singh and Sonia Sharma plays the role of Krishnadevraya's wives in Tenali Rama|url=http://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/hindi/actress-priyanka-singh-and-sonia-sharma-plays-the-role-of-krishnadevrayas-wives-in-tenali-rama/articleshow/59666735.cms|accessdate=13 August 2017|work=[[The Times of India]]|date=Jul 19, 2017}}</ref>
==మూలాలు==
{{Reflist|30em}}
[[Category:Vijayanagara Empire]]
[[Category:People of the Vijayanagara Empire]]
[[Category:Ancient queens consort]]
[[Category:Indian empresses]]
[[Category:Ancient Indian people]]
[[Category:Ancient Indian women]]
3n7arl41oqtl44ybxu2xwi9n3va058h
బాహ్లికులు
0
292817
3620367
3506075
2022-08-11T03:07:04Z
Muralikrishna m
106628
బొమ్మ చేర్చాను
wikitext
text/x-wiki
[[File:EpicIndia.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:EpicIndia.jpg|కుడి|thumb|411x411px|భరత ఖండంలో రాజ్యాలు, రిపబ్లిక్ల ఇతర స్థానాలతో పాటు బహ్లికా రాజ్యం]]
బాహ్లిఖులో (సంస్కృతం:बलिख) నివసించే ప్రజలను '''బాహ్లికులు''' (సంస్కృతం:बाह्लिक) అంటారు. వీరి గురించి అధర్వవేదం, మహాభారతం, రామాయణం, పురాణాలు, కాత్యాయన వర్తీక, బృహత్సంహిత, అమరకోశం, మొదలైన వాటిలో, పురాతన శాసనాలలో పేర్కొనబడింది. బహ్లిక నామం ఇతర వనరులలో బహ్లీ, బల్హికా, వహ్లికా, వల్హికా, బహ్లావా, బహ్లాం / బహ్లిం అని వైవిధ్యంగా పేర్కొనబడింది.
==భౌగోళిక ప్రాంతాలు ==
===బాల్ఖు లేక బాక్ట్రియాలో బాహ్లికులు ===
పురాణాలలోని భువనకోష విభాగం ఆధారంగా బహ్లికా ఉడిచ్యా (ఉత్తరాపాత) విభాగంలో ఉన్న జనపద పదరూపంలో ప్రస్తావించబడింది.
<ref>Vayu I.45.115</ref><ref>Vamana 13.37</ref><ref>Garuda 55.16</ref><ref>Brahamanda, 27.24-52v etc</ref>
అధర్వవేదం కొన్ని శ్లోకాలు గాంధారి, మహావర్సాలు (పంజాబు తెగ), ముజావంతులు, బహ్లికులుగా పేర్కొంటాయి. ముజావంతులని హిందూకుషు / పామిరులో ఉన్న ఒక కొండ ప్రజలను పేర్కొంటారు.<ref>Early Eastern Iran and the Atharvaveda, Persica-9, 1980, p 87, Dr [[Michael Witzel]]</ref>
అధర్వవేదం-పారిసిష్ట వేద బహ్లికాలను కాంభోజులతో (అంటే కంబోజా-బహ్లికా -) జతచేస్తుంది.<ref>AV-Par, 57.2.5</ref><ref name="Witzel_106">Early East Iran and the Atharvaveda, Persica-9, 1980, p 106, Dr Michael Witzel</ref>
అధర్వవేద పారిసిష్టాతో పాటు, అనేక ఇతర పురాతన గ్రంథాలు కూడా బహ్లికాలను కంభోజాలతో అనుబంధించాయి.
: షకా.కాంభోజా.బహ్లికా.యవనా.పారదాస్తథా | '' <ref>MBH 7/98/13</ref>
: కృతవర్మ తు సాహితా కంభోజైవరు బహ్లికైహు |<ref>MBH 6/75/17</ref><ref>MBH 2/27/23-23 etc</ref>
: వనాయుజను పార్వతియను కాంభోజ.అరట్ట.బహ్లికను |<ref>Mahabharata 7.36.36</ref>
: కంబోజా.విషాయే జటైరు బహ్లికైష్చ హయోట్టమైహు | <ref name="Valmiki Ramayana I.6.22">Valmiki Ramayana I.6.22.</ref>
పురాతన రామాయణం కాశ్మీరు పునరావృతానికి ఈ క్రింది పఠనం ఉంది:
: "అరట్ట.కపిషం.బాహ్లిం"....<ref>''Ramayana, 4/44/23''</ref>
కాశ్మీరుకు చెందిన సంస్కృత ఆచార్య క్షేంద్ర మీద పాఠాన్ని తన రామాయణ మంజ్రీలో ఈ క్రింది విధంగా అనువదించారు:
అరట్ట.బహ్లికా.కంబోజా ... ....<ref>''Ramayana Manjri, 4/252''</ref>
కాంబోజాలతో పాటు అధర్వవేద-పారిసిష్టా కూడా వేద బహ్లికాలను సాకులు, యవనాలు, తుషారసాలు (సాకా-యవన-తుఖారా-వహ్లికైచ) తో అనుబంధిస్తుంది.<ref name="Witzel_106"/><ref>Atharvaveda Pari. 51.33</ref>
పురాణ ఆధారాలు ఉత్తరాపాతలోని బహ్లికాలను గుర్తించాయి. కాంభోజులతో పాటు అథర్వవేద పారిసిష్టాలోని తుషారులి, సాకాలు, యవనాలతో బహ్లికాలు మరింత సన్నిహిత సంబంధం కలిగివున్నారని పేర్కొన్నాయి. మరికొన్ని పురాతన వనరులలో బహ్లికాలు దగ్గరి పొరుగువారుగా తుషారాలు, సాకాలు, యవనాలు, కంబోజాలు మొదలైన వారు ఉన్నారని సూచిస్తున్నాయి. బాక్టీరియాలో బహ్లికాలు (బహ్లా) ప్రజలకు కాంబోజాలు (బదాక్షను, పామిర్ల), తుషారులు (పామిర్కుల ఉత్తరప్రాంతం), సాకాలు (జాక్సార్టెలు నదీతీరాలలో) పొరుగువారై ఉండాలి.
చక్లు (ఆక్సాలు లేదా అము దర్యా) బహ్లావాలు (బహ్లికాలు) భూమి గుండా ప్రవహించిందని బ్రహ్మ పురాణం ధ్రువీకరిస్తుంది.
రాజు చంద్ర (కామను ఎరా 4) రాసిన ఢిల్లీ శాసనం ఇనుప స్తంభం, సింధు నదికి (సింధు) పడమటి వైపున బహ్లికాలు నివసిస్తున్నట్లు పేర్కొంది. సింధు సప్తముఖద్వారాలు దాటిన తరువాత చంద్ర రాజు బహ్లికాలను ఓడించాడని చెప్పబడింది.<ref>Indian Historical Quarterly, XXVI, 118n</ref>
అరాట్ట.కపిష్ము.బాహ్లిం ...
పైన పేర్కొన్న అనేక సూచనలు బహ్లికాలు మొదట బాక్టీరియా దేశంలో సింధు నది సప్తముఖద్వారాలు ఉన్నాయని, దానికి ఆక్ససు నది ద్వారా నీరు అందించబడిందని ధ్రువీకరిస్తుంది. కానీ తరువాత, ఈ వ్యక్తులలో ఒక భాగం బాల్ఖు నుండి పంజాబుకు వెళ్లారు, మరికొందరు నైరుతి భారతదేశంలోని సౌరాష్ట్రాలు, సౌవిరాసలోని అభిరాసులకు పొరుగువారుగా మారారు.
===పంజాబు మైదానాలలో బాహ్లికులు ===
పంజాబులోని బెహలు, బహలు, బాహ్లులు ఇంటిపేరు ఉన్న ప్రజలు బహ్లికుల ప్రత్యక్ష వారసులు. మహాభారతంలో సూచించిన మద్రా రాజు శల్యుడిని బహ్లికపుంగవ అని పిలుస్తారు. అనగా బహ్లికులలో అగ్రగామి.<ref>MBH I. 67.6</ref><ref>MBH I.112.3</ref>
మద్రా రాజకుంటుంబానికి చెందిన యువరాణి మాద్రిని బహ్లికి అని పిలుస్తారు. అనగా బహ్లికా వంశానికి చెందిన యువరాణి.<ref>MBH I. 124. 21</ref>
పాండవమధ్యముడైన అర్జునుడి దిగ్విజయ యాత్రలో అర్జునుడితో పోరాడిన బహ్లికులు అనే వ్యక్తుల గురించి ప్రస్తావించబడింది.<ref>Tatah paramavikranto'''Bahlika'''nkurunandanah..MBH 2.27.22</ref> వారు కాశ్మీరు దక్షిణ భాగంలో ఉర్సా, సింహాపురా రాజ్యాలకు పొరుగువారని పేర్కొన్నారు.<ref>Mahabharata, II.27.20-23</ref>
రామాయణంలోని ఒక భాగం అయోధ్య నుండి కేకయకు వెళ్ళేటప్పుడు, పంజాబులో ఎక్కడో ఉన్న బహ్లిక దేశం గుండా వెళ్ళవలసి ఉందని ధ్రువీకరిస్తుంది. పురాతన బహ్లికులు పంజాబులో కూడా స్థిరపడి, ఒక స్థావరాన్ని స్థాపించినట్లు ఇది చూపిస్తుంది.<ref>Ramayana II.54.18-19</ref><ref>Geographical Data in Early Puranas, p 120, Dr M. R. Singh</ref> This is also verified from the epic Mahabharata.
బాక్టీరియాలో ఉన్న దేశంతో పాటు మరో బహ్లిక దేశం కూడా ఉందని ఇది చూపిస్తుంది.
డాక్టరు పి. ఇ. పార్గిటరు పంజాబు మైదానంలో మద్రాదేశానికి దక్షిణాన మరో బహ్లికా స్థావరం ఉందని అభిప్రాయపడ్డారు.<ref name="Pargiter_50">The Puranas Text of the Dynastics of the Kali Age, p 50, Dr P. E. Pargiter</ref><ref name="singh127">Geographical Data in Early Puranas, p 127, Dr M. R. Singh</ref>
===సౌరాష్ట్రలో బాహ్లికులు ===
బాహ్లుకుల మూడవ స్థావరం పశ్చిమ భారతదేశం సౌరాష్ట్రాలకు పొరుగుప్రాంతంగా ఉంది. రామాయణం (సౌరాష్ట్రులు.బహ్లికన్.చంద్రచిట్రాన్స్టాథైవాచా) ను సూచిస్తుంది. పద్మ పురాణంలో కూడా ఇదే విధమైన వ్యక్తీకరణ ఉంది (సూరష్ట్రాణ.బహ్లికులు. సుద్రభిరాస్తతైవాచ). ఈ పురాతన సూచనలు బహ్లికులు సౌరాష్ట్రులు అభిరాలకు పొరుగువారిగా నివసిస్తున్నారని ధ్రువీకరిస్తున్నాయి. పురాణాల ఆధారంగా ఈ ప్రజల శాఖ వింధ్యాలలో పరిపాలించింది.<ref name="Pargiter_50"/><ref name="singh127" />
పెరిప్లసు బరాకా సంస్కృత గ్రంథాల బహ్లికా మాదిరిగానే తీసుకోబడింది.<ref>Periplus, p 74</ref><ref>Ethnic Settlements in Ancient India, p 174.</ref> వింధ్యాల దగ్గర బహ్లికుల ఒక శాఖ పాలించినట్లు పురాణాలు ధ్రువీకరిస్తున్నాయి.<ref name="Pargiter_50"/>
==బాహ్లిక రాజులు ==
పురాణ సంప్రదాయాల ఆధారంగా మనువు తొమ్మిది మంది కుమారులలో ధ్రస్ట ఒకరు. ఆయన నుండి క్షత్రియులుగా పరిగణించబడే అనేక ధ్రష్టకులు వంశాలు వచ్చాయి. శివపురాణం ఆధారంగా ధ్రష్టకరాకుమారులు బహ్లిక పాలకులయ్యారు.
కౌరవ్య (కౌరవ) అని పిలిచే బహ్లికరాజు గురించి సతాపాత బ్రాహ్మణకు తెలుసు.<ref>Satapatha Brahamana XII 9.3.3</ref> ఈ కౌరవ రాజు మహాభారతానికి చెందిన బహ్లికరాజుగా సూచింపజేయబడింది.<ref>MBH V, 23.9</ref><ref>MBH 149.27</ref><ref>Journal of the Royal Asiatic Society, 1910, p 52</ref>
మహాభారతం ఆధారంగా సూర్యగ్రహణం సందర్భంలో కురుక్షేత్రంలోని శ్యామంతపంచకం వద్ద బహ్లికరాజు హాజరయ్యాడు. 'బహ్లిక దేశా' అనే పేరుతో హస్థినాపుర రాజు ప్రతీపుడికి మధ్య కుమారుడు ఉన్నాడు. బాహ్లికుడు తన పితృ రాజ్యాన్ని విడిచిపెట్టి తన మామయ్యతో కలిసి బహ్లికుడితో నివసించి ఆయన నుండి రాజ్యాన్ని వారసత్వంగా పొందాడు. అందువలన పెద్దవాడిగా ఉన్న బాహ్లికుడు శాంతనరాజు, భీష్ముడి పితామహుడు కంటే ముందుకాలం నుండి జీవించాడు.
బాహ్లిక ప్రజలు యుధిష్ఠరుడికి పదివేల గాడిదలు (గాడిదలు), అనేక ఉన్ని దుప్పట్లు, అనేక జింక చర్మాలు, జనపనార నుండి తయారైన బట్టలు, కీటకాలు తయారు చేసిన దారాలతో నేసిన వస్త్రాలు కప్పంగా అందించబడ్డాయి. వారు తామర రంగు వస్త్రాలు, వేలాది మృదువైన గొర్రెలు-చర్మాలు, పదునైన, పొడవైన కత్తులు, చురకత్తులు, హాట్చెట్లు (చిన్న పిడితో ఉండే గొడ్డలి), చక్కటి అంచుగల యుద్ధంలో ఉపయోగించే-గొడ్డలి, పరిమళ ద్రవ్యాలు, వివిధ రకాల రత్నాలను పొదిగిన ఉన్న వేలాది ఇతర బట్టలు కూడా ఇచ్చారు కానుకలుగా సమర్పించారు (2.50)
రాజసుయా వేడుక (2.53.5) సమయంలో నాలుగు తెల్లటి కంబోజా ఉంగరాలతో అల్లబడిన మాలికలతో అలంకరించబడిన బంగారు రథాన్ని బహ్లికరాజు యుధిష్ట్రరుడికి కానుకలుగా సమర్పించారు.
కర్ణుడు రాజనగరంలోని కాంభోజులతో అమ్వాష్టాలు, విదేహులు, గాంధర్వులు, హిమావతు, ఉత్పాలాలు, మేకలాలు, పాండ్రాలు, కళింగలు, ఆంధ్రులు, నిషాదులు, త్రిగర్తులు (7.4.5-6).
కురుక్షేత్ర యుద్ధంలో బహ్లికరాజు పాల్గొన్నాడు. మహాభారతం ఆయనను శక్తివంతమైన (మహాబలశాలి) రాజు అని పేర్కొన్నది.<ref>''Bahlikan cha mahabalam : 5.155.33''.</ref> ఆయన కుమారుడు సోమదత్తుడు, మనవడు భూరిశ్రవావులతో, బహ్లికరాజు మహాభారత యుద్ధంలో బహ్లికసైనికుల ఒక అక్షౌహిని సైన్యంతో పాల్గొన్నాడు. పాండవులకు వ్యతిరేకంగా కౌరవులతో కలిసి ఉన్నాడు. దుర్యోధనుడు నియమించిన కౌరవ సైన్యంలోని పదకొండు మంది విశిష్ట సేనాపతిలలో బహ్లికుడు, ఆయన మనవడు భూరిశ్రవులు ఉన్నారు.<ref>Mahabharata 5.155.30-33</ref>
==కురులు- బాహ్లికులు- కాంభోజులు-మద్రాల మద్య సంబంధాలు ==
రామాయణం బహ్లికదేశంలో ఉత్తరకురులను స్థానికీకరించినట్లు కనిపిస్తోంది.<ref>Ethnic Settlements in Ancient India, p 110</ref> దాని ఆధారంగా బహ్లీ (బహ్లిక) దేశానికి చెందిన రాజు ప్రజాపతి కర్దామ కుమారుడు "ఇల" తన కుమారుడు ససబిందుకు బహ్లీని విడిచిపెట్టి, మధ్యదేశంలో ప్రతిస్థానపురాన్ని స్థాపించాడు. ఇలరాజవంశం రాకుమారులు (ఇది కురుల రాజవంశం కూడా) కర్దమేయ అని పిలువబడింది.<ref>Ramayana, (Lahore Edition), Uttarakanda, 89-3-2, pp 299-300, 309</ref><ref>cf: Ethnic Settlements in Ancient India, p 110</ref> కర్దామేయులు తమ పేర్లను పర్షియాలోని కర్దామా నది నుండి పొందారు. అందువలన వారి మాతృభూమి బహ్లిక (బాక్ట్రియా) గా గుర్తించబడింది.<ref>Studies in Indian Antiquaries, p 234</ref><ref>Geographical Data in Early Puranas, 1972, p 123-24, Dr M. R. Singh</ref> కురు వంశాల అసలు నివాసం బహ్లిక (బాక్ట్రియా) అని ఇది సూచిస్తుంది.
వాత్సాయనుడు తన కామసూత్రంలో బహ్లికులలో ప్రబలంగా ఉన్న ఒక విలక్షణమైన ఆచారాన్ని నమోదు చేశాడు. అనగా చాలా మంది యువకులు బహ్లికా దేశంలో, స్ట్రీరాజ్యలోని ఒంటరి స్త్రీని వివాహం చేసుకున్నారు.<ref>Kamasutra of Vatsyayana, p 385</ref> పాండవ సోదరులు (అనగా కురులు) ద్రౌపది అనే స్త్రీని వివాహం చేసుకున్నారని మహాభారతంలో చెప్పబడింది. కురులు మొదట బహ్లిక ప్రజలు, ఇది ఉత్తరకురు (డాక్టరు ఎం. ఆర్. సింగు) తో సమానంగా ఉందని ఇది మళ్ళీ సూచిస్తుంది. ఐతరేయ బ్రాహ్మణుడి ఉత్తరకురు హిమాలయానికి మించి ఉందని చెబుతారు కాబట్టి, బహ్లికా (బాక్ట్రియ) కూడా హిందూకుషు (అంటే హిమాలయ శ్రేణి) దాటి ఉంది.
కురులతో మద్ర కూడా ముందు బహ్లిక పరిసరప్రాంతాలలో నివసించే ప్రజలు, సామవేదంలోని బ్రాహ్మణవంశజులుగా పేర్కొనబడింది.<ref>Vamsa Brahmana 1.18-19.</ref> సూచించినట్లు ఈ వచనం ఒక " మద్రాగర షౌంగాయని " ఔపమన్యాయ కాంభోజ గురువుగా సూచిస్తుంది. వేద సూచిక రచయితలు డాక్టరు జిమ్మరు ఇరానియ ఉత్తరామద్రలు, కంబోజులు పరస్పర సంబంధాన్ని కలిగి ఉన్నారని పేర్కొన్నారు. ఈ రెండుసమూహాలు ప్రాచీన భారతదేశం వాయవ్య భాగంలో ఇరుగు పొరుగువారుగా ఉన్నారని సూచించబడింది.<ref>Vedic Index, I, p 84-85, 138</ref><ref name="Aggarwal_50">India as Known to Panini, 1953, p 50, Dr Aggarwal</ref><ref>Some Kshatriya Tribes, p 232, Dr B. C. Law</ref><ref name="Singh_65_164">Geographical Data in Early Puranas, pp 65, 164, Dr M. R. Singh.</ref> జీను ప్రజిలుస్కీ అభిప్రాయం ఆధారంగా బహ్లికా (బాల్ఖు) మద్రాల ఇరానియ స్థావరం, వీరిని బహ్లికా-ఉత్తరామద్రాలు అని భావిస్తున్నారు.
<ref name="Aggarwal_50"/><ref name="Singh_65_164"/><ref>The Udumbras, Journal Asiatique, 1926, p 11, Jean Przylusky, showing that Bahlika (Balkh) was an Iranian settlement of the Madras who were known as Bahlika-Uttaramadras</ref>
ఐతరేయ బ్రాహ్మణంలో ఉత్తరకురులు, ఉత్తరమద్రులు హిమాలయ (పరేను హిమవంతం) దాటి నివసిస్తున్నట్లు పేర్కొన్నారు.<ref>Aitareya Brahmana, VIII/14.</ref>
పురాతన కాలంలో (వేద యుగం), మద్రాలు (ఇరానియా స్థావరం) బక్లికా (బాక్ట్రియా) లోని కొన్ని ప్రాంతాలలో (ఆక్ససు దేశంలోని పశ్చిమ భాగాలు) ఉన్నారు. ఈ మద్రాలు వాస్తవానికి ఐతరేయ బ్రాహ్మణ (8 / 14) ఉత్తరమద్రులు.<ref>In accordance with the views of Dr J. Przyluski, [[A. B. Keith]], [[A. A. Macdonell]], Dr V. S. Aggarwal, Dr M.R. Singh, Dr J. L. Kamboj</ref> అయినప్పటికీ క్రీస్తుపూర్వం 4 వ శతాబ్దంలో ఈ బహ్లిక (బాక్ట్రియా) యవన (గ్రీకు) రాజకీయ నియంత్రణలోకి వచ్చింది. అందువలన ఈ భూమిని కొన్ని ప్రాచీన సంస్కృత గ్రంథాలలో బహ్లికా-యవనులుగా పేర్కొనడం ప్రారంభమైంది.
అందువలన పైన పేర్కొన్న ఉత్తరకురులు, ఉత్తరమద్రులు, కంభోజులు-ఇవన్నీ హిమాలయ (హిందూకుషు) శ్రేణులను దాటి ఉన్నారని సూచిస్తున్నాయి. బహుశా ఉత్తరకురులు బహ్లికా ఉత్తర భాగాలలో, ఉత్తరమద్రాలు దాని దక్షిణ భాగాలలో, కాంభోజులు (పరమ కంబోజాలు) బహ్లికాకు తూర్పున ట్రాన్సోక్సియానా ప్రాంతంలో ఉన్నారు. పురాతన బహ్లికా పెద్ద భూభాగంలో విస్తరించి ఉన్నట్లు తెలుస్తోంది. బాణ భట్టుని యొక్క హర్ష-చరిత వ్యాఖ్యాత కూడా కాంభోజులను కాంభోజా-బహ్లికా-దేశజా అని నిర్వచించారు. అనగా కాంభోజులు బహ్లికాలో ఉద్భవించారు. అందువలన మారుమూల పురాతన కాలంలో ఉత్తరకురులు, ఉత్తరమద్రులు, పరమ కాంభోజుల పూర్వీకులు ఒకే ప్రజలు లేకపోతే ఒకరికి ఒకరు దగ్గరి సంబంధంతో బహ్లిక (బాక్టీరియా) పరిసరప్రాంతాలతో నివసించినట్లు తెలుస్తోంది.
==ఇతర వనరులలో బాహ్లికులు ==
అమరకోశం బహ్లిక, కాశ్మీర దేశాల కుంకుమపువ్వు గురించి ప్రస్తావించింది.<ref>Amarkosha, p 159, Amarsimha.</ref> సా.శ. 4 వ శతాబ్దంలో కవి కాళిదాసు రఘువంశ నాటకంలో కూడా బహ్లిక కుంకుమపువ్వు గురించి ఇదే ప్రస్తావన ఉంది. రఘువంశజులు హ్యూణులతో పోరాటం చేసిన సమయంలో ఆక్ససు ఒడ్డున తిరగబడిన సమయంలో రఘువంశం రఘు గుర్రాలకు కుంకుమపువ్వు ఉందని పేర్కొన్నారు. దాడి చేయడానికి ముందు ఆక్ససు నదికి మరొక వైపున కాంభోజులు ఉన్నారు.<ref>Raghuvamsa IV.67-70.</ref>
బృహతు సంహిత బహ్లికాలను సినాలు, గాంధారాలు, సులికాలు, పరాటాలు, వైశ్యులు మొదలైన వారితో కలిసి ప్రస్తావించారు.
రాజశేఖరుడు రచించిన " కావ్యమీమాంశ " (సా.శ. 10 వ శతాబ్దం) బాహ్లికులను సాకాలు, తుషారులు, వోకనాలు, హ్యూణులు, కాంభోజులు, పహ్లవాలు, తంగనాలు మొదలైన వారితో కలిసి జాబితా చేయబడ్డారు. అదనంగా వారిని ఉత్తరాపధ విభాగంలో నివసిస్తున్న గిరిజనప్రజలుగా సూచించబడింది.<ref>Kavyamimamsa, Ch 17, Rajshekhar.</ref>
బౌద్ధ నాటక రచయిత విశాఖదత్తుడి ముద్రక్షాసం గ్రంథంలో జైన రచనలు పారిషీష్టపర్వను హిమాలయ రాజు పర్వతుడితో చంద్రగుప్తుడి పొత్తును సూచిస్తుంది. ముద్రా-రాక్షసంలో పేర్కొన్న విధంగా హిమాలయ కూటమి చంద్రగుప్తుడికి యవనులు, కంభోజులులు, సాకాలు, కిరాతులు, పరాసికాలు, బహ్లికులతో కూడిన మిశ్రమ సైన్యాన్ని సూచిస్తుంది.<ref>History and Culture of Indian People, Age of Imperial Kanauj, p 57, Dr Pusalkar and Dr Majumdar</ref><ref>Ancient India, 1956, pp 141-142, Dr R. K. Mukerjee</ref><ref>Political and Social Movements in Ancient Panjab, 1964, p 202, Dr Buddha Parkash</ref><ref>The Culture and Art of India, p 1959, p 91</ref><ref>Comprehensive History of Ancient India, Vol II, 1957, p 4, Dr K. A. N. Sastri
:'''Original text from Mudrarakshasa in Sanskrit''':
:asti tava Shaka-Yavana-Kirata-Kamboja-Parsika-'''Bahlika''' parbhutibhih
:Chankyamatipragrahittaishcha Chandergupta Parvateshvara
:balairudidhibhiriva parchalitsalilaih samantaad uprudham Kusumpurama
::(See: Mudrarakshasa 2)</ref>
==కలియుగంలో మ్లేచ్ఛరాజులుగా బాహ్లుకులు ==
చివరి బ్రాహ్మణ సాహిత్యంలో బహ్లికాలు మ్లేచ్చులుగా పేర్కొనబడ్డారు. మహాభారతంలో సాకాలు, యవనులు, కాంభోజులు, బహ్లికులు మొదలైన రాజులు కలియుగంలో అన్యాయంగా పాలన చేస్తారని మహాభారతంలో ఒక స్పష్టమైన వివరణ ఉంది. (3.188.34-36).
<ref>
:viparite tada loke purvarupa.n kshayasya tat.34
:bahavo mechchha rajanah prithivyam manujadhipa .
:mithyanushasinah papa mrishavadaparayanah. 35.
:Andhrah ShakAh Pulindashcha Yavanashcha naradhipah .
:Kamboja '''Bahlikah''' Shudrastathabhira narottama. 36.
::(MBH 3/187/28-30)</ref>
==బాహ్లిక అశ్వాలు ==
===మహాభారతంలో బాహ్లిక గుర్రాలు ===
Like Kamboja, Bahlika region was famous for its horses. They were used by kings in wars.
కాంభోజుల మాదిరిగానే బహ్లికప్రాంతం గుర్రాలకు ప్రసిద్ధి చెందింది. వాటిని రాజులు యుద్ధాలలో ఉపయోగించారు.
* వాసుదేవ కృష్ణుడు అర్జునుడికి బాహ్లిక దేశం నుండి లక్షలాది గుర్రాలను తన సోదరి, సుభద్ర అద్భుతమైన కట్నంగా ఇచ్చాడు. (1,223)
* శిఖండి కుమారుడు క్షత్రదేవ కురుక్షేత్ర యుద్ధంలో (7,23) బాహ్లికజాతి గుర్రాలను ఉపయోగించాడు.
* కురుక్షేత్ర యుద్ధంలో ఉపయోగించే గుర్రాలలో బహ్లికజాతి గుర్రాలు ఒకటి. వనాయు, కొండ, కంబోజా, బాహ్లిక జాతుల గుర్రాలు తోకలు, చెవులు, కళ్ళు కదలకుండా, స్థిరంగా ఉండి గొప్ప వేగం కలిగివున్నాయి. బాగా శిక్షణ పొంది కత్తులు, బరిసెలతో సాయుధ యోధులచే నడుపబడుతున్నాయి ( 7,34).
* భాగీరధ బహ్లిక జాతికి చెందిన లక్ష శ్వేతవర్ణ గుర్రాలను, బంగారు దండలతో అలంకరించారు. (13,103) .
* ధృతరాష్ట్రుడు బంగారంతో తయారు చేసిన పదహారు రథాలను ఇవ్వాలనుకున్నాడు. ఒక్కొక్కటి నాలుగు అద్భుతమైన, చక్కగా అలంకరించబడిన ఏకరీతి రంగులతో, బహ్లిక జాతికి చెందిన వాసుదేవ కృష్ణకు పాండవుల తరపున (5,86) తనతో మాట్లాడటానికి వచ్చాడు.
===వనరులలో బాహ్లిక గుర్రాలు ===
బ్రహ్మాణ్డపురాణం బహ్లికా నుండి వచ్చిన గుర్రాలను సూచిస్తుంది.<ref>Brahmanda (V), III, Upodghata-Pada, Ch 16.17.</ref> అదేవిధంగా వాల్మీకి రామాయణం బహ్లిక, కాంభోజ, వనాయు దేశాల గుర్రాలను అద్భుతమైన జాతిగా సూచిస్తుంది.<ref name="Valmiki Ramayana I.6.22"/> ఉపమితిభవప్రపంచకథ బహ్లిక, కాంభోజ, తురుక్ష గుర్రాలు ఉత్తమమైనవిగా గుర్తించబడ్డాయి.<ref>Upamiti 474</ref><ref name="Majumdar_405">History and Culture of Indian People, The age of Imperial Kanauj, p 405, Dr [[R. C. Majumdar]], Dr A. D. Pusalkar.</ref>
అభిధనరత్నమాలలో బహ్లికా, పర్షియా, కంబోజా, వనాయు, సింధు, సరిహద్దులో ఉన్న అద్భుతమైన గుర్రాల ఉదాహరణలు కూడా ఉన్నాయి.<ref name="Majumdar_405"/><ref>II, No 511, 284</ref>
==బాహ్లిక, సమ్మోహతంత్ర ==
" సమ్మోహ తంత్రం " బహ్లిక, కిరాత, భోటా, సినా, మహాసినా, పరాసికా, ఐరాకా (ఇరాకు), కంబోజా, హ్యూన, యవన, గాంధార, నేపాలు వంటి తాంత్రిక సంస్కృతి గురించి మాట్లాడుతుంది.
==మూలాలు==
{{Reflist|24em}}
==వెలుపలి లింకులు==
{{Tribes and kingdoms of the Mahabharata}}
[[వర్గం:History of Pakistan]]
[[వర్గం:Kambojas]]
oek8gm7ojyqn252u5yn8jn38eurdnzs
మాడ్యూల్:Transclusion count/data/I
828
311437
3620310
3616442
2022-08-07T05:12:20Z
Ahechtbot
95575
[[Wikipedia:BOT|Bot]]: Updated page.
Scribunto
text/plain
return {
["IAAF_name"] = 2200,
["IAST"] = 5700,
["IBDB_name"] = 9000,
["ICD10"] = 4600,
["ICD9"] = 4400,
["ICS"] = 2800,
["IDN"] = 3200,
["IMDb_episode"] = 9100,
["IMDb_episodes"] = 2100,
["IMDb_name"] = 148000,
["IMDb_title"] = 182000,
["IMO_Number"] = 3900,
["IMSLP"] = 7900,
["IND"] = 7600,
["INR"] = 5900,
["INRConvert"] = 5200,
["INRConvert/CurrentRate"] = 5200,
["INRConvert/USD"] = 5200,
["INRConvert/out"] = 5200,
["IOC_profile"] = 6400,
["IP"] = 2500,
["IPA"] = 132000,
["IPA-all"] = 3300,
["IPA-de"] = 7400,
["IPA-es"] = 7600,
["IPA-fr"] = 39000,
["IPA-it"] = 5600,
["IPA-nl"] = 3400,
["IPA-pl"] = 3800,
["IPA-pt"] = 3500,
["IPA-ru"] = 2500,
["IPA-sh"] = 2700,
["IPA-sl"] = 6800,
["IPA-th"] = 2900,
["IPA_audio_link"] = 17000,
["IPA_link"] = 3000,
["IPAc-cmn"] = 2500,
["IPAc-en"] = 45000,
["IPAc-pl"] = 52000,
["IPC_athlete"] = 2400,
["IPSummary"] = 77000,
["IP_summary"] = 77000,
["IPsock"] = 13000,
["IPtalk"] = 25000,
["IPuser"] = 7000,
["IPvandal"] = 12000,
["IRC"] = 9100,
["IRI"] = 2100,
["IRL"] = 5400,
["IRN"] = 3500,
["ISBN"] = 457000,
["ISBNT"] = 37000,
["ISL"] = 2000,
["ISO_15924/script-example-character"] = 2700,
["ISO_15924/wp-article"] = 2700,
["ISO_15924/wp-article/format"] = 2700,
["ISO_15924/wp-article/label"] = 2600,
["ISO_3166_code"] = 224000,
["ISO_3166_name"] = 16000,
["ISO_639_name"] = 6400,
["ISP"] = 6700,
["ISR"] = 4500,
["ISSN"] = 11000,
["ISSN_link"] = 29000,
["ISTAT"] = 8100,
["ISU_figure_skater"] = 2400,
["ITA"] = 17000,
["ITF"] = 5700,
["ITF_profile"] = 8500,
["ITIS"] = 4200,
["ITN_talk"] = 9000,
["ITN_talk/date"] = 9000,
["IUCN_banner"] = 15000,
["I_sup"] = 4400,
["Iaaf_name"] = 7400,
["Ice_hockey"] = 20000,
["Ice_hockey_stats"] = 15000,
["Icehockeystats"] = 11000,
["Icon"] = 546000,
["If"] = 256000,
["If_all"] = 5700,
["If_between"] = 3700,
["If_both"] = 9650000,
["If_empty"] = 2860000,
["If_first_display_both"] = 60000,
["If_in_page"] = 7300,
["If_last_display_both"] = 27000,
["If_preview"] = 55000,
["If_then_show"] = 234000,
["Ifempty"] = 4000,
["Iferror_then_show"] = 2900,
["Ifexist_not_redirect"] = 1080000,
["Ifnotempty"] = 13000,
["Ifnumber"] = 23000,
["Ifsubst"] = 65000,
["Ih"] = 7500,
["Ill"] = 95000,
["Illm"] = 6900,
["Image_frame"] = 3500,
["Image_label"] = 4500,
["Image_label_begin"] = 3800,
["Image_label_end"] = 3400,
["Image_label_small"] = 2600,
["Image_needed"] = 4500,
["Image_other"] = 290000,
["Image_requested"] = 168000,
["Image_requested/Category_helper"] = 161000,
["Imbox"] = 904000,
["Imdb_name"] = 5300,
["Imdb_title"] = 5800,
["Import_style"] = 12000,
["Import_style/inputbox.css"] = 12000,
["Importance"] = 5450000,
["Importance/colour"] = 5470000,
["Importance_mask"] = 8630000,
["Improve_categories"] = 6300,
["In_class"] = 5100,
["In_lang"] = 342000,
["In_progress"] = 2800,
["In_string"] = 63000,
["In_title"] = 17000,
["Inactive_WikiProject_banner"] = 182000,
["Inactive_userpage_blanked"] = 4700,
["Include-USGov"] = 30000,
["Incomplete_list"] = 22000,
["Increase"] = 39000,
["Incumbent_pope"] = 4300,
["Indent"] = 3900,
["IndexFungorum"] = 2200,
["Indian_English"] = 3900,
["Indian_Rupee"] = 9600,
["Indian_railway_code"] = 3100,
["Inflation"] = 17000,
["Inflation-fn"] = 5100,
["Inflation-year"] = 4200,
["Inflation/IN/startyear"] = 5200,
["Inflation/UK"] = 4000,
["Inflation/UK/dataset"] = 4000,
["Inflation/UK/startyear"] = 4000,
["Inflation/US"] = 11000,
["Inflation/US/dataset"] = 11000,
["Inflation/US/startyear"] = 11000,
["Inflation/fn"] = 5700,
["Inflation/year"] = 21000,
["Info"] = 7100,
["Infobox"] = 3490000,
["Infobox/Columns"] = 2100,
["Infobox/mobileviewfix.css"] = 17000,
["Infobox3cols"] = 290000,
["Infobox_AFL_biography"] = 14000,
["Infobox_Aircraft_Begin"] = 5700,
["Infobox_Aircraft_Type"] = 5000,
["Infobox_Athletics_Championships"] = 2500,
["Infobox_Australian_place"] = 15000,
["Infobox_CFL_biography"] = 2300,
["Infobox_COA_wide"] = 2900,
["Infobox_Canada_electoral_district"] = 2400,
["Infobox_Canadian_Football_League_biography"] = 5900,
["Infobox_Canadian_Football_League_biography/position"] = 5900,
["Infobox_Chinese"] = 18000,
["Infobox_Chinese/Footer"] = 8800,
["Infobox_Chinese/Header"] = 8800,
["Infobox_Chinese/Korean"] = 14000,
["Infobox_Christian_leader"] = 17000,
["Infobox_Election"] = 2500,
["Infobox_French_commune"] = 37000,
["Infobox_GAA_player"] = 3200,
["Infobox_Gaelic_Athletic_Association_player"] = 4800,
["Infobox_German_location"] = 13000,
["Infobox_German_place"] = 14000,
["Infobox_Greece_place"] = 2800,
["Infobox_Greek_Dimos"] = 2800,
["Infobox_Hindu_temple"] = 2300,
["Infobox_Indian_state_legislative_assembly_constituency"] = 3600,
["Infobox_Italian_comune"] = 8100,
["Infobox_Korean_name"] = 15000,
["Infobox_Korean_name/categories"] = 14000,
["Infobox_MLB_yearly"] = 3000,
["Infobox_NCAA_team_season"] = 19000,
["Infobox_NFL_biography"] = 27000,
["Infobox_NFL_player"] = 8400,
["Infobox_NFL_season"] = 2600,
["Infobox_NFL_team_season"] = 3800,
["Infobox_NRHP"] = 72000,
["Infobox_NRHP/conv"] = 18000,
["Infobox_NRHP/locmapin2region"] = 65000,
["Infobox_Officeholder"] = 6100,
["Infobox_Olympic_event"] = 7200,
["Infobox_Olympic_event/games_text"] = 7200,
["Infobox_Paralympic_event"] = 2500,
["Infobox_Paralympic_event/games_text"] = 2500,
["Infobox_Person"] = 2200,
["Infobox_Politician"] = 2700,
["Infobox_Romanian_subdivision"] = 3100,
["Infobox_Russian_district"] = 2000,
["Infobox_Russian_inhabited_locality"] = 4300,
["Infobox_SCOTUS_case"] = 3600,
["Infobox_Site_of_Special_Scientific_Interest"] = 2000,
["Infobox_Software"] = 2000,
["Infobox_Swiss_town"] = 2800,
["Infobox_Switzerland_municipality"] = 2900,
["Infobox_U.S._county"] = 3000,
["Infobox_U.S._county/district"] = 3000,
["Infobox_UK_legislation"] = 2200,
["Infobox_UK_place"] = 25000,
["Infobox_UK_place/NoDialCode"] = 7700,
["Infobox_UK_place/NoPostCode"] = 2800,
["Infobox_UK_place/area"] = 2300,
["Infobox_UK_place/dist"] = 2400,
["Infobox_UK_place/local"] = 25000,
["Infobox_UK_place/styles.css"] = 25000,
["Infobox_UN_resolution"] = 2200,
["Infobox_US_Supreme_Court_case"] = 3800,
["Infobox_US_Supreme_Court_case/courts"] = 3700,
["Infobox_Wikipedia_user"] = 8900,
["Infobox_YouTube_personality"] = 2300,
["Infobox_academic"] = 11000,
["Infobox_aircraft_begin"] = 14000,
["Infobox_aircraft_occurrence"] = 2200,
["Infobox_aircraft_type"] = 13000,
["Infobox_airline"] = 4500,
["Infobox_airport"] = 15000,
["Infobox_airport/datatable"] = 15000,
["Infobox_album"] = 159000,
["Infobox_album/color"] = 185000,
["Infobox_album/link"] = 159000,
["Infobox_anatomy"] = 4400,
["Infobox_ancient_site"] = 5000,
["Infobox_animanga/Footer"] = 6500,
["Infobox_animanga/Header"] = 6500,
["Infobox_animanga/Print"] = 5200,
["Infobox_animanga/Video"] = 4500,
["Infobox_architect"] = 3400,
["Infobox_artist"] = 27000,
["Infobox_artist_discography"] = 5800,
["Infobox_artwork"] = 10000,
["Infobox_athlete"] = 3200,
["Infobox_automobile"] = 8000,
["Infobox_award"] = 12000,
["Infobox_badminton_player"] = 3100,
["Infobox_baseball_biography"] = 28000,
["Infobox_baseball_biography/style"] = 28000,
["Infobox_baseball_biography/styles.css"] = 28000,
["Infobox_basketball_biography"] = 20000,
["Infobox_basketball_biography/style"] = 20000,
["Infobox_basketball_club"] = 2900,
["Infobox_beauty_pageant"] = 2200,
["Infobox_bilateral_relations"] = 4200,
["Infobox_body_of_water"] = 17000,
["Infobox_book"] = 50000,
["Infobox_boxer"] = 5500,
["Infobox_bridge"] = 5800,
["Infobox_building"] = 25000,
["Infobox_character"] = 7700,
["Infobox_chess_biography"] = 3400,
["Infobox_chess_player"] = 2900,
["Infobox_church"] = 14000,
["Infobox_church/denomination"] = 14000,
["Infobox_church/font_color"] = 14000,
["Infobox_civil_conflict"] = 2100,
["Infobox_civilian_attack"] = 4700,
["Infobox_college_coach"] = 11000,
["Infobox_college_sports_team_season"] = 36000,
["Infobox_college_sports_team_season/link"] = 36000,
["Infobox_college_sports_team_season/name"] = 36000,
["Infobox_college_sports_team_season/succession"] = 36000,
["Infobox_college_sports_team_season/team"] = 36000,
["Infobox_comic_book_title"] = 2900,
["Infobox_comics_character"] = 3600,
["Infobox_comics_creator"] = 3400,
["Infobox_company"] = 81000,
["Infobox_concert"] = 3200,
["Infobox_constituency"] = 4900,
["Infobox_country"] = 6000,
["Infobox_country/formernext"] = 5800,
["Infobox_country/imagetable"] = 4900,
["Infobox_country/multirow"] = 7800,
["Infobox_country/status_text"] = 2600,
["Infobox_country/styles.css"] = 6000,
["Infobox_country_at_games"] = 14000,
["Infobox_country_at_games/core"] = 14000,
["Infobox_country_at_games/see_also"] = 11000,
["Infobox_court_case"] = 4400,
["Infobox_court_case/images"] = 2300,
["Infobox_cricket_tournament"] = 2100,
["Infobox_cricketer"] = 32000,
["Infobox_cricketer/career"] = 32000,
["Infobox_cricketer/national_side"] = 7600,
["Infobox_criminal"] = 5700,
["Infobox_curler"] = 2500,
["Infobox_cycling_race_report"] = 4300,
["Infobox_cyclist"] = 16000,
["Infobox_dam"] = 5400,
["Infobox_designation_list"] = 18000,
["Infobox_designation_list/entry"] = 16000,
["Infobox_dim"] = 6500,
["Infobox_dim/core"] = 6500,
["Infobox_diocese"] = 3800,
["Infobox_drug"] = 9100,
["Infobox_drug/chemical_formula"] = 9100,
["Infobox_drug/data_page_link"] = 9100,
["Infobox_drug/formatATC"] = 9000,
["Infobox_drug/formatCASnumber"] = 9100,
["Infobox_drug/formatChEBI"] = 9100,
["Infobox_drug/formatChEMBL"] = 9100,
["Infobox_drug/formatChemDBNIAID"] = 9100,
["Infobox_drug/formatChemSpider"] = 9100,
["Infobox_drug/formatCompTox"] = 9100,
["Infobox_drug/formatDrugBank"] = 9100,
["Infobox_drug/formatIUPHARBPS"] = 9100,
["Infobox_drug/formatJmol"] = 9100,
["Infobox_drug/formatKEGG"] = 9100,
["Infobox_drug/formatPDBligand"] = 8500,
["Infobox_drug/formatPubChemCID"] = 9100,
["Infobox_drug/formatPubChemSID"] = 9100,
["Infobox_drug/formatUNII"] = 9100,
["Infobox_drug/legal_status"] = 9200,
["Infobox_drug/licence"] = 9100,
["Infobox_drug/maintenance_categories"] = 9100,
["Infobox_drug/pregnancy_category"] = 9100,
["Infobox_drug/title"] = 9100,
["Infobox_election"] = 26000,
["Infobox_election/row"] = 26000,
["Infobox_election/shortname"] = 25000,
["Infobox_enzyme"] = 5100,
["Infobox_ethnic_group"] = 6900,
["Infobox_event"] = 4600,
["Infobox_figure_skater"] = 4100,
["Infobox_film"] = 150000,
["Infobox_film/short_description"] = 146000,
["Infobox_film_awards"] = 2400,
["Infobox_film_awards/link"] = 2400,
["Infobox_film_awards/style"] = 2400,
["Infobox_food"] = 6600,
["Infobox_football_biography"] = 200000,
["Infobox_football_club"] = 26000,
["Infobox_football_club_season"] = 19000,
["Infobox_football_league"] = 2500,
["Infobox_football_league_season"] = 18000,
["Infobox_football_match"] = 5500,
["Infobox_football_tournament_season"] = 6900,
["Infobox_former_subdivision"] = 3200,
["Infobox_former_subdivision/styles.css"] = 3200,
["Infobox_game"] = 2300,
["Infobox_game_score"] = 3300,
["Infobox_gene"] = 13000,
["Infobox_given_name"] = 3900,
["Infobox_golfer"] = 4200,
["Infobox_golfer/highest_ranking"] = 4200,
["Infobox_government_agency"] = 9700,
["Infobox_government_cabinet"] = 2300,
["Infobox_gridiron_football_person"] = 2800,
["Infobox_gridiron_football_person/position"] = 5900,
["Infobox_gymnast"] = 3200,
["Infobox_handball_biography"] = 4700,
["Infobox_historic_site"] = 10000,
["Infobox_horseraces"] = 2500,
["Infobox_hospital"] = 6100,
["Infobox_hospital/care_system"] = 6100,
["Infobox_hospital/lists"] = 6100,
["Infobox_ice_hockey_biography"] = 19000,
["Infobox_ice_hockey_player"] = 19000,
["Infobox_ice_hockey_team"] = 2400,
["Infobox_ice_hockey_team_season"] = 2000,
["Infobox_information_appliance"] = 2200,
["Infobox_international_football_competition"] = 5400,
["Infobox_islands"] = 8400,
["Infobox_islands/area"] = 8800,
["Infobox_islands/density"] = 8800,
["Infobox_islands/length"] = 8400,
["Infobox_islands/styles.css"] = 8400,
["Infobox_journal"] = 9500,
["Infobox_journal/Abbreviation_search"] = 9400,
["Infobox_journal/Bluebook_check"] = 9200,
["Infobox_journal/Former_check"] = 9200,
["Infobox_journal/ISO_4_check"] = 9200,
["Infobox_journal/ISSN-eISSN"] = 9200,
["Infobox_journal/Indexing_search"] = 9300,
["Infobox_journal/MathSciNet_check"] = 9200,
["Infobox_journal/NLM_check"] = 9200,
["Infobox_journal/frequency"] = 8400,
["Infobox_judge"] = 2200,
["Infobox_lake"] = 4600,
["Infobox_language"] = 9400,
["Infobox_language/family-color"] = 11000,
["Infobox_language/genetic"] = 6500,
["Infobox_language/linguistlist"] = 9400,
["Infobox_language/ref"] = 6900,
["Infobox_legislature"] = 3400,
["Infobox_library"] = 2000,
["Infobox_lighthouse"] = 2600,
["Infobox_lighthouse/light"] = 2600,
["Infobox_locomotive"] = 4800,
["Infobox_magazine"] = 7300,
["Infobox_manner_of_address"] = 3200,
["Infobox_mapframe"] = 75000,
["Infobox_martial_artist"] = 5500,
["Infobox_martial_artist/record"] = 5500,
["Infobox_medal_templates"] = 409000,
["Infobox_medical_condition"] = 9700,
["Infobox_medical_condition_(new)"] = 8200,
["Infobox_military_conflict"] = 20000,
["Infobox_military_installation"] = 9200,
["Infobox_military_person"] = 43000,
["Infobox_military_unit"] = 25000,
["Infobox_mine"] = 2100,
["Infobox_model"] = 2300,
["Infobox_mountain"] = 27000,
["Infobox_museum"] = 9600,
["Infobox_musical_artist"] = 118000,
["Infobox_musical_artist/color"] = 119000,
["Infobox_musical_artist/hCard_class"] = 304000,
["Infobox_musical_composition"] = 2600,
["Infobox_name"] = 7200,
["Infobox_name_module"] = 11000,
["Infobox_newspaper"] = 9200,
["Infobox_nobility"] = 2400,
["Infobox_noble"] = 6700,
["Infobox_officeholder"] = 199000,
["Infobox_officeholder/office"] = 203000,
["Infobox_official_post"] = 7300,
["Infobox_organization"] = 34000,
["Infobox_pageant_titleholder"] = 2800,
["Infobox_park"] = 6900,
["Infobox_person"] = 443000,
["Infobox_person/Wikidata"] = 4500,
["Infobox_person/height"] = 110000,
["Infobox_person/length"] = 6800,
["Infobox_person/weight"] = 75000,
["Infobox_philosopher"] = 3200,
["Infobox_planet"] = 4600,
["Infobox_play"] = 3600,
["Infobox_political_party"] = 13000,
["Infobox_power_station"] = 2900,
["Infobox_prepared_food"] = 3400,
["Infobox_professional_wrestler"] = 4100,
["Infobox_professional_wrestling_event"] = 2500,
["Infobox_protected_area"] = 14000,
["Infobox_protein_family"] = 2100,
["Infobox_publisher"] = 2300,
["Infobox_racehorse"] = 5400,
["Infobox_racing_driver"] = 3400,
["Infobox_radio_station"] = 22000,
["Infobox_rail"] = 2800,
["Infobox_rail_line"] = 6900,
["Infobox_rail_line/tracking"] = 6900,
["Infobox_rail_service"] = 2800,
["Infobox_rail_service/doc"] = 2800,
["Infobox_reality_competition_season"] = 3100,
["Infobox_record_label"] = 4000,
["Infobox_recurring_event"] = 6000,
["Infobox_religious_biography"] = 4700,
["Infobox_religious_building"] = 11000,
["Infobox_religious_building/color"] = 16000,
["Infobox_restaurant"] = 2000,
["Infobox_river"] = 29000,
["Infobox_river/calcunit"] = 29000,
["Infobox_river/discharge"] = 29000,
["Infobox_river/row-style"] = 29000,
["Infobox_river/source"] = 29000,
["Infobox_road"] = 24000,
["Infobox_road/banner"] = 13000,
["Infobox_road/hide/cities"] = 2200,
["Infobox_road/meta/errors"] = 24000,
["Infobox_road/meta/mask/category"] = 24000,
["Infobox_road/meta/mask/country"] = 24000,
["Infobox_road/meta/mask/subtype1"] = 13000,
["Infobox_road/meta/mask/subtype2"] = 12000,
["Infobox_road/name/USA"] = 13000,
["Infobox_road/name/USA/StateName"] = 5300,
["Infobox_road/shield/USA"] = 13000,
["Infobox_road/shieldmain/USA"] = 13000,
["Infobox_road/styles.css"] = 25000,
["Infobox_road_small"] = 2200,
["Infobox_rockunit"] = 6400,
["Infobox_royalty"] = 20000,
["Infobox_royalty/short_description"] = 13000,
["Infobox_rugby_biography"] = 15000,
["Infobox_rugby_biography/correct_date"] = 15000,
["Infobox_rugby_biography/depcheck"] = 6700,
["Infobox_rugby_league_biography"] = 9500,
["Infobox_rugby_league_biography/PLAYER"] = 9400,
["Infobox_rugby_team"] = 2600,
["Infobox_sailboat_specifications"] = 2000,
["Infobox_saint"] = 4800,
["Infobox_school"] = 38000,
["Infobox_school/short_description"] = 38000,
["Infobox_school_district"] = 5600,
["Infobox_school_district/styles.css"] = 5600,
["Infobox_scientist"] = 45000,
["Infobox_service_record"] = 2600,
["Infobox_settlement"] = 547000,
["Infobox_settlement/areadisp"] = 228000,
["Infobox_settlement/columns"] = 90000,
["Infobox_settlement/columns/styles.css"] = 90000,
["Infobox_settlement/densdisp"] = 417000,
["Infobox_settlement/impus"] = 80000,
["Infobox_settlement/lengthdisp"] = 165000,
["Infobox_settlement/link"] = 90000,
["Infobox_settlement/metric"] = 203000,
["Infobox_settlement/pref"] = 283000,
["Infobox_settlement/styles.css"] = 547000,
["Infobox_ship_begin"] = 40000,
["Infobox_ship_career"] = 36000,
["Infobox_ship_characteristics"] = 40000,
["Infobox_ship_class_overview"] = 4000,
["Infobox_ship_image"] = 39000,
["Infobox_shopping_mall"] = 3300,
["Infobox_short_story"] = 2200,
["Infobox_skier"] = 2600,
["Infobox_soap_character"] = 2900,
["Infobox_software"] = 14000,
["Infobox_software/simple"] = 14000,
["Infobox_song"] = 73000,
["Infobox_song/color"] = 73000,
["Infobox_song/link"] = 73000,
["Infobox_spaceflight"] = 3500,
["Infobox_spaceflight/styles.css"] = 3500,
["Infobox_sports_competition_event"] = 14000,
["Infobox_sports_competition_event/medalrow"] = 9400,
["Infobox_sports_league"] = 4800,
["Infobox_sports_season"] = 4600,
["Infobox_sports_team"] = 2300,
["Infobox_sportsperson"] = 104000,
["Infobox_stadium"] = 3900,
["Infobox_station"] = 54000,
["Infobox_station/doc"] = 54000,
["Infobox_station/services"] = 54000,
["Infobox_station/styles.css"] = 54000,
["Infobox_street"] = 3100,
["Infobox_swimmer"] = 9300,
["Infobox_television"] = 54000,
["Infobox_television_channel"] = 6200,
["Infobox_television_episode"] = 11000,
["Infobox_television_episode/styles.css"] = 11000,
["Infobox_television_season"] = 8900,
["Infobox_television_station"] = 3600,
["Infobox_tennis_biography"] = 9500,
["Infobox_tennis_event"] = 2200,
["Infobox_tennis_tournament_event"] = 17000,
["Infobox_tennis_tournament_year"] = 8600,
["Infobox_tennis_tournament_year/color"] = 26000,
["Infobox_tennis_tournament_year/footer"] = 26000,
["Infobox_train"] = 2200,
["Infobox_tropical_cyclone"] = 2200,
["Infobox_union"] = 2200,
["Infobox_university"] = 26000,
["Infobox_user"] = 2600,
["Infobox_venue"] = 17000,
["Infobox_video_game"] = 27000,
["Infobox_volleyball_biography"] = 5100,
["Infobox_weapon"] = 7100,
["Infobox_website"] = 7600,
["Infobox_writer"] = 36000,
["Information"] = 110000,
["Information/styles.css"] = 110000,
["Input_link"] = 33000,
["Instagram"] = 9000,
["Interlanguage_link"] = 131000,
["Interlanguage_link_multi"] = 20000,
["Internet_Archive_author"] = 18000,
["Internet_Archive_film"] = 2400,
["Intitle"] = 11000,
["Invalid_SVG"] = 3900,
["Invalid_SVG/styles.css"] = 3900,
["Ipsock"] = 12000,
["Iptalk"] = 22000,
["IranCensus2006"] = 54000,
["IranNCSGN"] = 3300,
["Iran_Census_2006"] = 54000,
["Irc"] = 2100,
["Irish_place_name"] = 2500,
["IsValidPageName"] = 127000,
["Is_country_in_Central_America"] = 13000,
["Is_country_in_the_Caribbean"] = 13000,
["Is_interwiki_link"] = 6000,
["Is_italic_taxon"] = 427000,
["Isbn"] = 5900,
["Isfdb_name"] = 4000,
["Isfdb_title"] = 4400,
["Isnumeric"] = 194000,
["Iso2continent"] = 28000,
["Iso2country"] = 22000,
["Iso2country/article"] = 22000,
["Iso2country/data"] = 22000,
["Iso2nationality"] = 65000,
["Issubst"] = 78000,
["Isu_name"] = 2200,
["Italic_dab2"] = 5000,
["Italic_title"] = 759000,
["Italic_title_prefixed"] = 8600,
["Italics_colon"] = 3100,
["Italictitle"] = 4600,
["Ivm"] = 5800,
["Ivm/styles.css"] = 5800,
["Ivmbox"] = 119000,
["Ivory_messagebox"] = 129000,
["Module:I18n/complex_date"] = 67000,
["Module:IP"] = 110000,
["Module:IPA_symbol"] = 4200,
["Module:IPA_symbol/data"] = 4200,
["Module:IPAc-en"] = 45000,
["Module:IPAc-en/data"] = 45000,
["Module:IPAc-en/phonemes"] = 45000,
["Module:IPAc-en/pronunciation"] = 45000,
["Module:IPAddress"] = 132000,
["Module:ISO_3166"] = 711000,
["Module:ISO_3166/data/AT"] = 2500,
["Module:ISO_3166/data/BA"] = 3400,
["Module:ISO_3166/data/CA"] = 2700,
["Module:ISO_3166/data/DE"] = 14000,
["Module:ISO_3166/data/ES"] = 3500,
["Module:ISO_3166/data/FR"] = 38000,
["Module:ISO_3166/data/GB"] = 6300,
["Module:ISO_3166/data/GR"] = 3000,
["Module:ISO_3166/data/IN"] = 28000,
["Module:ISO_3166/data/National"] = 711000,
["Module:ISO_3166/data/RS"] = 3200,
["Module:ISO_3166/data/RU"] = 24000,
["Module:ISO_3166/data/TR"] = 2400,
["Module:ISO_3166/data/US"] = 83000,
["Module:ISO_639_name"] = 13000,
["Module:ISOdate"] = 67000,
["Module:Icon"] = 546000,
["Module:Icon/data"] = 546000,
["Module:If_empty"] = 2860000,
["Module:If_in_page"] = 7300,
["Module:If_preview"] = 451000,
["Module:If_preview/configuration"] = 451000,
["Module:If_preview/styles.css"] = 451000,
["Module:Import_style"] = 12000,
["Module:In_lang"] = 342000,
["Module:Indent"] = 3900,
["Module:Infobox"] = 3920000,
["Module:Infobox/dates"] = 63000,
["Module:Infobox/styles.css"] = 4170000,
["Module:Infobox3cols"] = 290000,
["Module:InfoboxImage"] = 4200000,
["Module:Infobox_body_of_water_tracking"] = 17000,
["Module:Infobox_cyclist_tracking"] = 16000,
["Module:Infobox_gene"] = 13000,
["Module:Infobox_mapframe"] = 365000,
["Module:Infobox_military_conflict"] = 20000,
["Module:Infobox_military_conflict/styles.css"] = 20000,
["Module:Infobox_multi-lingual_name"] = 18000,
["Module:Infobox_multi-lingual_name/data"] = 18000,
["Module:Infobox_power_station"] = 2900,
["Module:Infobox_road"] = 25000,
["Module:Infobox_road/browselinks"] = 25000,
["Module:Infobox_road/length"] = 25000,
["Module:Infobox_road/locations"] = 24000,
["Module:Infobox_road/map"] = 25000,
["Module:Infobox_road/route"] = 25000,
["Module:Infobox_road/sections"] = 24000,
["Module:Infobox_television"] = 54000,
["Module:Infobox_television_disambiguation_check"] = 61000,
["Module:Infobox_television_episode"] = 11000,
["Module:Infobox_television_season_disambiguation_check"] = 8400,
["Module:Infobox_television_season_name"] = 8900,
["Module:Internet_Archive"] = 18000,
["Module:IrelandByCountyCatNav"] = 2500,
["Module:Is_infobox_in_lead"] = 370000,
["Module:Is_instance"] = 2400,
["Module:Italic_title"] = 1070000,
["Module:Italic_title2"] = 5000,
}
rlt9xvn2ahaij0pv7585dwmd7dw0cgv
3620311
3620310
2022-08-10T23:47:10Z
Arjunaraoc
2379
[[:en:Module:Transclusion_count/data/I]] నుండి కూర్పును దిగుమతి చేసాం: తెవికీలోకి [[వాడుకరి:Divya4232]] గారి అభ్యర్ధనపై
Scribunto
text/plain
return {
["IAAF_name"] = 2200,
["IAST"] = 5700,
["IBDB_name"] = 9000,
["ICD10"] = 4600,
["ICD9"] = 4400,
["ICS"] = 2800,
["IDN"] = 3200,
["IMDb_episode"] = 9100,
["IMDb_episodes"] = 2100,
["IMDb_name"] = 148000,
["IMDb_title"] = 182000,
["IMO_Number"] = 3900,
["IMSLP"] = 7900,
["IND"] = 7600,
["INR"] = 5900,
["INRConvert"] = 5200,
["INRConvert/CurrentRate"] = 5200,
["INRConvert/USD"] = 5200,
["INRConvert/out"] = 5200,
["IOC_profile"] = 6400,
["IP"] = 2500,
["IPA"] = 132000,
["IPA-all"] = 3300,
["IPA-de"] = 7400,
["IPA-es"] = 7600,
["IPA-fr"] = 39000,
["IPA-it"] = 5600,
["IPA-nl"] = 3400,
["IPA-pl"] = 3800,
["IPA-pt"] = 3500,
["IPA-ru"] = 2500,
["IPA-sh"] = 2700,
["IPA-sl"] = 6800,
["IPA-th"] = 2900,
["IPA_audio_link"] = 17000,
["IPA_link"] = 3000,
["IPAc-cmn"] = 2500,
["IPAc-en"] = 45000,
["IPAc-pl"] = 52000,
["IPC_athlete"] = 2400,
["IPSummary"] = 77000,
["IP_summary"] = 77000,
["IPsock"] = 13000,
["IPtalk"] = 25000,
["IPuser"] = 7000,
["IPvandal"] = 12000,
["IRC"] = 9100,
["IRI"] = 2100,
["IRL"] = 5400,
["IRN"] = 3500,
["ISBN"] = 457000,
["ISBNT"] = 37000,
["ISL"] = 2000,
["ISO_15924/script-example-character"] = 2700,
["ISO_15924/wp-article"] = 2700,
["ISO_15924/wp-article/format"] = 2700,
["ISO_15924/wp-article/label"] = 2600,
["ISO_3166_code"] = 224000,
["ISO_3166_name"] = 16000,
["ISO_639_name"] = 6400,
["ISP"] = 6700,
["ISR"] = 4500,
["ISSN"] = 11000,
["ISSN_link"] = 29000,
["ISTAT"] = 8100,
["ISU_figure_skater"] = 2400,
["ITA"] = 17000,
["ITF"] = 5700,
["ITF_profile"] = 8500,
["ITIS"] = 4200,
["ITN_talk"] = 9000,
["ITN_talk/date"] = 9000,
["IUCN_banner"] = 15000,
["I_sup"] = 4400,
["Iaaf_name"] = 7400,
["Ice_hockey"] = 20000,
["Ice_hockey_stats"] = 15000,
["Icehockeystats"] = 11000,
["Icon"] = 546000,
["If"] = 256000,
["If_all"] = 5700,
["If_between"] = 3700,
["If_both"] = 9650000,
["If_empty"] = 2860000,
["If_first_display_both"] = 60000,
["If_in_page"] = 7300,
["If_last_display_both"] = 27000,
["If_preview"] = 55000,
["If_then_show"] = 234000,
["Ifempty"] = 4000,
["Iferror_then_show"] = 2900,
["Ifexist_not_redirect"] = 1080000,
["Ifnotempty"] = 13000,
["Ifnumber"] = 23000,
["Ifsubst"] = 65000,
["Ih"] = 7500,
["Ill"] = 95000,
["Illm"] = 6900,
["Image_frame"] = 3500,
["Image_label"] = 4500,
["Image_label_begin"] = 3800,
["Image_label_end"] = 3400,
["Image_label_small"] = 2600,
["Image_needed"] = 4500,
["Image_other"] = 290000,
["Image_requested"] = 168000,
["Image_requested/Category_helper"] = 161000,
["Imbox"] = 904000,
["Imdb_name"] = 5300,
["Imdb_title"] = 5800,
["Import_style"] = 12000,
["Import_style/inputbox.css"] = 12000,
["Importance"] = 5450000,
["Importance/colour"] = 5470000,
["Importance_mask"] = 8630000,
["Improve_categories"] = 6300,
["In_class"] = 5100,
["In_lang"] = 342000,
["In_progress"] = 2800,
["In_string"] = 63000,
["In_title"] = 17000,
["Inactive_WikiProject_banner"] = 182000,
["Inactive_userpage_blanked"] = 4700,
["Include-USGov"] = 30000,
["Incomplete_list"] = 22000,
["Increase"] = 39000,
["Incumbent_pope"] = 4300,
["Indent"] = 3900,
["IndexFungorum"] = 2200,
["Indian_English"] = 3900,
["Indian_Rupee"] = 9600,
["Indian_railway_code"] = 3100,
["Inflation"] = 17000,
["Inflation-fn"] = 5100,
["Inflation-year"] = 4200,
["Inflation/IN/startyear"] = 5200,
["Inflation/UK"] = 4000,
["Inflation/UK/dataset"] = 4000,
["Inflation/UK/startyear"] = 4000,
["Inflation/US"] = 11000,
["Inflation/US/dataset"] = 11000,
["Inflation/US/startyear"] = 11000,
["Inflation/fn"] = 5700,
["Inflation/year"] = 21000,
["Info"] = 7100,
["Infobox"] = 3490000,
["Infobox/Columns"] = 2100,
["Infobox/mobileviewfix.css"] = 17000,
["Infobox3cols"] = 290000,
["Infobox_AFL_biography"] = 14000,
["Infobox_Aircraft_Begin"] = 5700,
["Infobox_Aircraft_Type"] = 5000,
["Infobox_Athletics_Championships"] = 2500,
["Infobox_Australian_place"] = 15000,
["Infobox_CFL_biography"] = 2300,
["Infobox_COA_wide"] = 2900,
["Infobox_Canada_electoral_district"] = 2400,
["Infobox_Canadian_Football_League_biography"] = 5900,
["Infobox_Canadian_Football_League_biography/position"] = 5900,
["Infobox_Chinese"] = 18000,
["Infobox_Chinese/Footer"] = 8800,
["Infobox_Chinese/Header"] = 8800,
["Infobox_Chinese/Korean"] = 14000,
["Infobox_Christian_leader"] = 17000,
["Infobox_Election"] = 2500,
["Infobox_French_commune"] = 37000,
["Infobox_GAA_player"] = 3200,
["Infobox_Gaelic_Athletic_Association_player"] = 4800,
["Infobox_German_location"] = 13000,
["Infobox_German_place"] = 14000,
["Infobox_Greece_place"] = 2800,
["Infobox_Greek_Dimos"] = 2800,
["Infobox_Hindu_temple"] = 2300,
["Infobox_Indian_state_legislative_assembly_constituency"] = 3600,
["Infobox_Italian_comune"] = 8100,
["Infobox_Korean_name"] = 15000,
["Infobox_Korean_name/categories"] = 14000,
["Infobox_MLB_yearly"] = 3000,
["Infobox_NCAA_team_season"] = 19000,
["Infobox_NFL_biography"] = 27000,
["Infobox_NFL_player"] = 8400,
["Infobox_NFL_season"] = 2600,
["Infobox_NFL_team_season"] = 3800,
["Infobox_NRHP"] = 72000,
["Infobox_NRHP/conv"] = 18000,
["Infobox_NRHP/locmapin2region"] = 65000,
["Infobox_Officeholder"] = 6100,
["Infobox_Olympic_event"] = 7200,
["Infobox_Olympic_event/games_text"] = 7200,
["Infobox_Paralympic_event"] = 2500,
["Infobox_Paralympic_event/games_text"] = 2500,
["Infobox_Person"] = 2200,
["Infobox_Politician"] = 2700,
["Infobox_Romanian_subdivision"] = 3100,
["Infobox_Russian_district"] = 2000,
["Infobox_Russian_inhabited_locality"] = 4300,
["Infobox_SCOTUS_case"] = 3600,
["Infobox_Site_of_Special_Scientific_Interest"] = 2000,
["Infobox_Software"] = 2000,
["Infobox_Swiss_town"] = 2800,
["Infobox_Switzerland_municipality"] = 2900,
["Infobox_U.S._county"] = 3000,
["Infobox_U.S._county/district"] = 3000,
["Infobox_UK_legislation"] = 2200,
["Infobox_UK_place"] = 25000,
["Infobox_UK_place/NoDialCode"] = 7700,
["Infobox_UK_place/NoPostCode"] = 2800,
["Infobox_UK_place/area"] = 2300,
["Infobox_UK_place/dist"] = 2400,
["Infobox_UK_place/local"] = 25000,
["Infobox_UK_place/styles.css"] = 25000,
["Infobox_UN_resolution"] = 2200,
["Infobox_US_Supreme_Court_case"] = 3800,
["Infobox_US_Supreme_Court_case/courts"] = 3700,
["Infobox_Wikipedia_user"] = 8900,
["Infobox_YouTube_personality"] = 2300,
["Infobox_academic"] = 11000,
["Infobox_aircraft_begin"] = 14000,
["Infobox_aircraft_occurrence"] = 2200,
["Infobox_aircraft_type"] = 13000,
["Infobox_airline"] = 4500,
["Infobox_airport"] = 15000,
["Infobox_airport/datatable"] = 15000,
["Infobox_album"] = 159000,
["Infobox_album/color"] = 185000,
["Infobox_album/link"] = 159000,
["Infobox_anatomy"] = 4400,
["Infobox_ancient_site"] = 5000,
["Infobox_animanga/Footer"] = 6500,
["Infobox_animanga/Header"] = 6500,
["Infobox_animanga/Print"] = 5200,
["Infobox_animanga/Video"] = 4500,
["Infobox_architect"] = 3400,
["Infobox_artist"] = 27000,
["Infobox_artist_discography"] = 5800,
["Infobox_artwork"] = 10000,
["Infobox_athlete"] = 3200,
["Infobox_automobile"] = 8000,
["Infobox_award"] = 12000,
["Infobox_badminton_player"] = 3100,
["Infobox_baseball_biography"] = 28000,
["Infobox_baseball_biography/style"] = 28000,
["Infobox_baseball_biography/styles.css"] = 28000,
["Infobox_basketball_biography"] = 20000,
["Infobox_basketball_biography/style"] = 20000,
["Infobox_basketball_club"] = 2900,
["Infobox_beauty_pageant"] = 2200,
["Infobox_bilateral_relations"] = 4200,
["Infobox_body_of_water"] = 17000,
["Infobox_book"] = 50000,
["Infobox_boxer"] = 5500,
["Infobox_bridge"] = 5800,
["Infobox_building"] = 25000,
["Infobox_character"] = 7700,
["Infobox_chess_biography"] = 3400,
["Infobox_chess_player"] = 2900,
["Infobox_church"] = 14000,
["Infobox_church/denomination"] = 14000,
["Infobox_church/font_color"] = 14000,
["Infobox_civil_conflict"] = 2100,
["Infobox_civilian_attack"] = 4700,
["Infobox_college_coach"] = 11000,
["Infobox_college_sports_team_season"] = 36000,
["Infobox_college_sports_team_season/link"] = 36000,
["Infobox_college_sports_team_season/name"] = 36000,
["Infobox_college_sports_team_season/succession"] = 36000,
["Infobox_college_sports_team_season/team"] = 36000,
["Infobox_comic_book_title"] = 2900,
["Infobox_comics_character"] = 3600,
["Infobox_comics_creator"] = 3400,
["Infobox_company"] = 81000,
["Infobox_concert"] = 3200,
["Infobox_constituency"] = 4900,
["Infobox_country"] = 6000,
["Infobox_country/formernext"] = 5800,
["Infobox_country/imagetable"] = 4900,
["Infobox_country/multirow"] = 7800,
["Infobox_country/status_text"] = 2600,
["Infobox_country/styles.css"] = 6000,
["Infobox_country_at_games"] = 14000,
["Infobox_country_at_games/core"] = 14000,
["Infobox_country_at_games/see_also"] = 11000,
["Infobox_court_case"] = 4400,
["Infobox_court_case/images"] = 2300,
["Infobox_cricket_tournament"] = 2100,
["Infobox_cricketer"] = 32000,
["Infobox_cricketer/career"] = 32000,
["Infobox_cricketer/national_side"] = 7600,
["Infobox_criminal"] = 5700,
["Infobox_curler"] = 2500,
["Infobox_cycling_race_report"] = 4300,
["Infobox_cyclist"] = 16000,
["Infobox_dam"] = 5400,
["Infobox_designation_list"] = 18000,
["Infobox_designation_list/entry"] = 16000,
["Infobox_dim"] = 6500,
["Infobox_dim/core"] = 6500,
["Infobox_diocese"] = 3800,
["Infobox_drug"] = 9100,
["Infobox_drug/chemical_formula"] = 9100,
["Infobox_drug/data_page_link"] = 9100,
["Infobox_drug/formatATC"] = 9000,
["Infobox_drug/formatCASnumber"] = 9100,
["Infobox_drug/formatChEBI"] = 9100,
["Infobox_drug/formatChEMBL"] = 9100,
["Infobox_drug/formatChemDBNIAID"] = 9100,
["Infobox_drug/formatChemSpider"] = 9100,
["Infobox_drug/formatCompTox"] = 9100,
["Infobox_drug/formatDrugBank"] = 9100,
["Infobox_drug/formatIUPHARBPS"] = 9100,
["Infobox_drug/formatJmol"] = 9100,
["Infobox_drug/formatKEGG"] = 9100,
["Infobox_drug/formatPDBligand"] = 8500,
["Infobox_drug/formatPubChemCID"] = 9100,
["Infobox_drug/formatPubChemSID"] = 9100,
["Infobox_drug/formatUNII"] = 9100,
["Infobox_drug/legal_status"] = 9200,
["Infobox_drug/licence"] = 9100,
["Infobox_drug/maintenance_categories"] = 9100,
["Infobox_drug/pregnancy_category"] = 9100,
["Infobox_drug/title"] = 9100,
["Infobox_election"] = 26000,
["Infobox_election/row"] = 26000,
["Infobox_election/shortname"] = 25000,
["Infobox_enzyme"] = 5100,
["Infobox_ethnic_group"] = 6900,
["Infobox_event"] = 4600,
["Infobox_figure_skater"] = 4100,
["Infobox_film"] = 150000,
["Infobox_film/short_description"] = 146000,
["Infobox_film_awards"] = 2400,
["Infobox_film_awards/link"] = 2400,
["Infobox_film_awards/style"] = 2400,
["Infobox_food"] = 6600,
["Infobox_football_biography"] = 200000,
["Infobox_football_club"] = 26000,
["Infobox_football_club_season"] = 19000,
["Infobox_football_league"] = 2500,
["Infobox_football_league_season"] = 18000,
["Infobox_football_match"] = 5500,
["Infobox_football_tournament_season"] = 6900,
["Infobox_former_subdivision"] = 3200,
["Infobox_former_subdivision/styles.css"] = 3200,
["Infobox_game"] = 2300,
["Infobox_game_score"] = 3300,
["Infobox_gene"] = 13000,
["Infobox_given_name"] = 3900,
["Infobox_golfer"] = 4200,
["Infobox_golfer/highest_ranking"] = 4200,
["Infobox_government_agency"] = 9700,
["Infobox_government_cabinet"] = 2300,
["Infobox_gridiron_football_person"] = 2800,
["Infobox_gridiron_football_person/position"] = 5900,
["Infobox_gymnast"] = 3200,
["Infobox_handball_biography"] = 4700,
["Infobox_historic_site"] = 10000,
["Infobox_horseraces"] = 2500,
["Infobox_hospital"] = 6100,
["Infobox_hospital/care_system"] = 6100,
["Infobox_hospital/lists"] = 6100,
["Infobox_ice_hockey_biography"] = 19000,
["Infobox_ice_hockey_player"] = 19000,
["Infobox_ice_hockey_team"] = 2400,
["Infobox_ice_hockey_team_season"] = 2000,
["Infobox_information_appliance"] = 2200,
["Infobox_international_football_competition"] = 5400,
["Infobox_islands"] = 8400,
["Infobox_islands/area"] = 8800,
["Infobox_islands/density"] = 8800,
["Infobox_islands/length"] = 8400,
["Infobox_islands/styles.css"] = 8400,
["Infobox_journal"] = 9500,
["Infobox_journal/Abbreviation_search"] = 9400,
["Infobox_journal/Bluebook_check"] = 9200,
["Infobox_journal/Former_check"] = 9200,
["Infobox_journal/ISO_4_check"] = 9200,
["Infobox_journal/ISSN-eISSN"] = 9200,
["Infobox_journal/Indexing_search"] = 9300,
["Infobox_journal/MathSciNet_check"] = 9200,
["Infobox_journal/NLM_check"] = 9200,
["Infobox_journal/frequency"] = 8400,
["Infobox_judge"] = 2200,
["Infobox_lake"] = 4600,
["Infobox_language"] = 9400,
["Infobox_language/family-color"] = 11000,
["Infobox_language/genetic"] = 6500,
["Infobox_language/linguistlist"] = 9400,
["Infobox_language/ref"] = 6900,
["Infobox_legislature"] = 3400,
["Infobox_library"] = 2000,
["Infobox_lighthouse"] = 2600,
["Infobox_lighthouse/light"] = 2600,
["Infobox_locomotive"] = 4800,
["Infobox_magazine"] = 7300,
["Infobox_manner_of_address"] = 3200,
["Infobox_mapframe"] = 75000,
["Infobox_martial_artist"] = 5500,
["Infobox_martial_artist/record"] = 5500,
["Infobox_medal_templates"] = 409000,
["Infobox_medical_condition"] = 9700,
["Infobox_medical_condition_(new)"] = 8200,
["Infobox_military_conflict"] = 20000,
["Infobox_military_installation"] = 9200,
["Infobox_military_person"] = 43000,
["Infobox_military_unit"] = 25000,
["Infobox_mine"] = 2100,
["Infobox_model"] = 2300,
["Infobox_mountain"] = 27000,
["Infobox_museum"] = 9600,
["Infobox_musical_artist"] = 118000,
["Infobox_musical_artist/color"] = 119000,
["Infobox_musical_artist/hCard_class"] = 304000,
["Infobox_musical_composition"] = 2600,
["Infobox_name"] = 7200,
["Infobox_name_module"] = 11000,
["Infobox_newspaper"] = 9200,
["Infobox_nobility"] = 2400,
["Infobox_noble"] = 6700,
["Infobox_officeholder"] = 199000,
["Infobox_officeholder/office"] = 203000,
["Infobox_official_post"] = 7300,
["Infobox_organization"] = 34000,
["Infobox_pageant_titleholder"] = 2800,
["Infobox_park"] = 6900,
["Infobox_person"] = 443000,
["Infobox_person/Wikidata"] = 4500,
["Infobox_person/height"] = 110000,
["Infobox_person/length"] = 6800,
["Infobox_person/weight"] = 75000,
["Infobox_philosopher"] = 3200,
["Infobox_planet"] = 4600,
["Infobox_play"] = 3600,
["Infobox_political_party"] = 13000,
["Infobox_power_station"] = 2900,
["Infobox_prepared_food"] = 3400,
["Infobox_professional_wrestler"] = 4100,
["Infobox_professional_wrestling_event"] = 2500,
["Infobox_protected_area"] = 14000,
["Infobox_protein_family"] = 2100,
["Infobox_publisher"] = 2300,
["Infobox_racehorse"] = 5400,
["Infobox_racing_driver"] = 3400,
["Infobox_radio_station"] = 22000,
["Infobox_rail"] = 2800,
["Infobox_rail_line"] = 6900,
["Infobox_rail_line/tracking"] = 6900,
["Infobox_rail_service"] = 2800,
["Infobox_rail_service/doc"] = 2800,
["Infobox_reality_competition_season"] = 3100,
["Infobox_record_label"] = 4000,
["Infobox_recurring_event"] = 6000,
["Infobox_religious_biography"] = 4700,
["Infobox_religious_building"] = 11000,
["Infobox_religious_building/color"] = 16000,
["Infobox_restaurant"] = 2000,
["Infobox_river"] = 29000,
["Infobox_river/calcunit"] = 29000,
["Infobox_river/discharge"] = 29000,
["Infobox_river/row-style"] = 29000,
["Infobox_river/source"] = 29000,
["Infobox_road"] = 24000,
["Infobox_road/banner"] = 13000,
["Infobox_road/hide/cities"] = 2200,
["Infobox_road/meta/errors"] = 24000,
["Infobox_road/meta/mask/category"] = 24000,
["Infobox_road/meta/mask/country"] = 24000,
["Infobox_road/meta/mask/subtype1"] = 13000,
["Infobox_road/meta/mask/subtype2"] = 12000,
["Infobox_road/name/USA"] = 13000,
["Infobox_road/name/USA/StateName"] = 5300,
["Infobox_road/shield/USA"] = 13000,
["Infobox_road/shieldmain/USA"] = 13000,
["Infobox_road/styles.css"] = 25000,
["Infobox_road_small"] = 2200,
["Infobox_rockunit"] = 6400,
["Infobox_royalty"] = 20000,
["Infobox_royalty/short_description"] = 13000,
["Infobox_rugby_biography"] = 15000,
["Infobox_rugby_biography/correct_date"] = 15000,
["Infobox_rugby_biography/depcheck"] = 6700,
["Infobox_rugby_league_biography"] = 9500,
["Infobox_rugby_league_biography/PLAYER"] = 9400,
["Infobox_rugby_team"] = 2600,
["Infobox_sailboat_specifications"] = 2000,
["Infobox_saint"] = 4800,
["Infobox_school"] = 38000,
["Infobox_school/short_description"] = 38000,
["Infobox_school_district"] = 5600,
["Infobox_school_district/styles.css"] = 5600,
["Infobox_scientist"] = 45000,
["Infobox_service_record"] = 2600,
["Infobox_settlement"] = 547000,
["Infobox_settlement/areadisp"] = 228000,
["Infobox_settlement/columns"] = 90000,
["Infobox_settlement/columns/styles.css"] = 90000,
["Infobox_settlement/densdisp"] = 417000,
["Infobox_settlement/impus"] = 80000,
["Infobox_settlement/lengthdisp"] = 165000,
["Infobox_settlement/link"] = 90000,
["Infobox_settlement/metric"] = 203000,
["Infobox_settlement/pref"] = 283000,
["Infobox_settlement/styles.css"] = 547000,
["Infobox_ship_begin"] = 40000,
["Infobox_ship_career"] = 36000,
["Infobox_ship_characteristics"] = 40000,
["Infobox_ship_class_overview"] = 4000,
["Infobox_ship_image"] = 39000,
["Infobox_shopping_mall"] = 3300,
["Infobox_short_story"] = 2200,
["Infobox_skier"] = 2600,
["Infobox_soap_character"] = 2900,
["Infobox_software"] = 14000,
["Infobox_software/simple"] = 14000,
["Infobox_song"] = 73000,
["Infobox_song/color"] = 73000,
["Infobox_song/link"] = 73000,
["Infobox_spaceflight"] = 3500,
["Infobox_spaceflight/styles.css"] = 3500,
["Infobox_sports_competition_event"] = 14000,
["Infobox_sports_competition_event/medalrow"] = 9400,
["Infobox_sports_league"] = 4800,
["Infobox_sports_season"] = 4600,
["Infobox_sports_team"] = 2300,
["Infobox_sportsperson"] = 104000,
["Infobox_stadium"] = 3900,
["Infobox_station"] = 54000,
["Infobox_station/doc"] = 54000,
["Infobox_station/services"] = 54000,
["Infobox_station/styles.css"] = 54000,
["Infobox_street"] = 3100,
["Infobox_swimmer"] = 9300,
["Infobox_television"] = 54000,
["Infobox_television_channel"] = 6200,
["Infobox_television_episode"] = 11000,
["Infobox_television_episode/styles.css"] = 11000,
["Infobox_television_season"] = 8900,
["Infobox_television_station"] = 3600,
["Infobox_tennis_biography"] = 9500,
["Infobox_tennis_event"] = 2200,
["Infobox_tennis_tournament_event"] = 17000,
["Infobox_tennis_tournament_year"] = 8600,
["Infobox_tennis_tournament_year/color"] = 26000,
["Infobox_tennis_tournament_year/footer"] = 26000,
["Infobox_train"] = 2200,
["Infobox_tropical_cyclone"] = 2200,
["Infobox_union"] = 2200,
["Infobox_university"] = 26000,
["Infobox_user"] = 2600,
["Infobox_venue"] = 17000,
["Infobox_video_game"] = 27000,
["Infobox_volleyball_biography"] = 5100,
["Infobox_weapon"] = 7100,
["Infobox_website"] = 7600,
["Infobox_writer"] = 36000,
["Information"] = 110000,
["Information/styles.css"] = 110000,
["Input_link"] = 33000,
["Instagram"] = 9000,
["Interlanguage_link"] = 131000,
["Interlanguage_link_multi"] = 20000,
["Internet_Archive_author"] = 18000,
["Internet_Archive_film"] = 2400,
["Intitle"] = 11000,
["Invalid_SVG"] = 3900,
["Invalid_SVG/styles.css"] = 3900,
["Ipsock"] = 12000,
["Iptalk"] = 22000,
["IranCensus2006"] = 54000,
["IranNCSGN"] = 3300,
["Iran_Census_2006"] = 54000,
["Irc"] = 2100,
["Irish_place_name"] = 2500,
["IsValidPageName"] = 127000,
["Is_country_in_Central_America"] = 13000,
["Is_country_in_the_Caribbean"] = 13000,
["Is_interwiki_link"] = 6000,
["Is_italic_taxon"] = 427000,
["Isbn"] = 5900,
["Isfdb_name"] = 4000,
["Isfdb_title"] = 4400,
["Isnumeric"] = 194000,
["Iso2continent"] = 28000,
["Iso2country"] = 22000,
["Iso2country/article"] = 22000,
["Iso2country/data"] = 22000,
["Iso2nationality"] = 65000,
["Issubst"] = 78000,
["Isu_name"] = 2200,
["Italic_dab2"] = 5000,
["Italic_title"] = 759000,
["Italic_title_prefixed"] = 8600,
["Italics_colon"] = 3100,
["Italictitle"] = 4600,
["Ivm"] = 5800,
["Ivm/styles.css"] = 5800,
["Ivmbox"] = 119000,
["Ivory_messagebox"] = 129000,
["Module:I18n/complex_date"] = 67000,
["Module:IP"] = 110000,
["Module:IPA_symbol"] = 4200,
["Module:IPA_symbol/data"] = 4200,
["Module:IPAc-en"] = 45000,
["Module:IPAc-en/data"] = 45000,
["Module:IPAc-en/phonemes"] = 45000,
["Module:IPAc-en/pronunciation"] = 45000,
["Module:IPAddress"] = 132000,
["Module:ISO_3166"] = 711000,
["Module:ISO_3166/data/AT"] = 2500,
["Module:ISO_3166/data/BA"] = 3400,
["Module:ISO_3166/data/CA"] = 2700,
["Module:ISO_3166/data/DE"] = 14000,
["Module:ISO_3166/data/ES"] = 3500,
["Module:ISO_3166/data/FR"] = 38000,
["Module:ISO_3166/data/GB"] = 6300,
["Module:ISO_3166/data/GR"] = 3000,
["Module:ISO_3166/data/IN"] = 28000,
["Module:ISO_3166/data/National"] = 711000,
["Module:ISO_3166/data/RS"] = 3200,
["Module:ISO_3166/data/RU"] = 24000,
["Module:ISO_3166/data/TR"] = 2400,
["Module:ISO_3166/data/US"] = 83000,
["Module:ISO_639_name"] = 13000,
["Module:ISOdate"] = 67000,
["Module:Icon"] = 546000,
["Module:Icon/data"] = 546000,
["Module:If_empty"] = 2860000,
["Module:If_in_page"] = 7300,
["Module:If_preview"] = 451000,
["Module:If_preview/configuration"] = 451000,
["Module:If_preview/styles.css"] = 451000,
["Module:Import_style"] = 12000,
["Module:In_lang"] = 342000,
["Module:Indent"] = 3900,
["Module:Infobox"] = 3920000,
["Module:Infobox/dates"] = 63000,
["Module:Infobox/styles.css"] = 4170000,
["Module:Infobox3cols"] = 290000,
["Module:InfoboxImage"] = 4200000,
["Module:Infobox_body_of_water_tracking"] = 17000,
["Module:Infobox_cyclist_tracking"] = 16000,
["Module:Infobox_gene"] = 13000,
["Module:Infobox_mapframe"] = 365000,
["Module:Infobox_military_conflict"] = 20000,
["Module:Infobox_military_conflict/styles.css"] = 20000,
["Module:Infobox_multi-lingual_name"] = 18000,
["Module:Infobox_multi-lingual_name/data"] = 18000,
["Module:Infobox_power_station"] = 2900,
["Module:Infobox_road"] = 25000,
["Module:Infobox_road/browselinks"] = 25000,
["Module:Infobox_road/length"] = 25000,
["Module:Infobox_road/locations"] = 24000,
["Module:Infobox_road/map"] = 25000,
["Module:Infobox_road/route"] = 25000,
["Module:Infobox_road/sections"] = 24000,
["Module:Infobox_television"] = 54000,
["Module:Infobox_television_disambiguation_check"] = 61000,
["Module:Infobox_television_episode"] = 11000,
["Module:Infobox_television_season_disambiguation_check"] = 8400,
["Module:Infobox_television_season_name"] = 8900,
["Module:Internet_Archive"] = 18000,
["Module:IrelandByCountyCatNav"] = 2500,
["Module:Is_infobox_in_lead"] = 370000,
["Module:Is_instance"] = 2400,
["Module:Italic_title"] = 1070000,
["Module:Italic_title2"] = 5000,
}
rlt9xvn2ahaij0pv7585dwmd7dw0cgv
వాడుకరి చర్చ:Divya4232
3
321864
3620210
3606643
2022-08-10T14:49:19Z
Divya4232
105587
wikitext
text/x-wiki
==స్వాగతం==
<!--{{Subst:Welcome}}~~~~ -->
<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;">
<center ><font size="+1" color="Black">Divya4232 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<font color="white">స్వాగతం!</font>]]! [[Image:Wikipedia-logo.png|40px]]</font></center></div>
Divya4232 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;">
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}}
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట, 2014 (ఈ-పుస్తకం)]], [[వికీపీడియా:తెలుగులో రచనలు చెయ్యడం|తెలుగులో రచనలు చెయ్యడం (వికీ వ్యాసాలు)]], [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] చదవండి.
* "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి.
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా?
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు పేరుబరుల్లో ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి.
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit§ion=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] <!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 04:24, 30 మార్చి 2021 (UTC)
== 2021 Wikimedia Foundation Board elections: Eligibility requirements for voters ==
Greetings,
The eligibility requirements for voters to participate in the 2021 Board of Trustees elections have been published. You can check the requirements on [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021#Eligibility_requirements_for_voters|this page]].
You can also verify your eligibility using the [https://meta.toolforge.org/accounteligibility/56 AccountEligiblity tool].
[[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 16:37, 30 జూన్ 2021 (UTC)
==మ్యాపులు చురుకుగా చేరుస్తునందుకు ధన్యవాదాలు==
:[[వాడుకరి:Divya4232|దివ్య]] గారూ అనతికాలంలోనే తెవికీలో చురుకుగా గ్రామ పుటలలో, ప్రత్యేకంగా స్థానిక స్వపరిపాలన సంస్థల పుటలను గుర్తించి మ్యాపులు చేరుస్తున్నందుకు ధన్యవాదాలు.తెవికీ పరంగా ఏమైనా సందేహాలు ఉంటే ఇప్పుడు నేను సంప్రదించినట్టే, నాచర్చాపేజీ ద్వారా మీరూ సంప్రదించవచ్చు. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 18:44, 26 ఆగస్టు 2021 (UTC)
<small>''Note: You are receiving this message as part of outreach efforts to create awareness among the voters.''</small>
<!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&oldid=21669859 -->
== ఆహ్వానం : ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం - మొదటి Edit-a-thon ( 1 సెప్టెంబర్ నుంచి 14 నవంబర్ 2021 వరకు) ==
నమస్కారం ,
తెలుగు వికీపీడియాలో భారత స్వాతంత్ర పోరాటం లో వెలుగు చూడని వీరుల గాథలు, మహిళా స్వాతంత్ర సమరయోధులు, స్వతంత్ర భారతంలో వెలుగు చూసిన ఉద్యమాలు, కీలక సంఘటనల గురించిన సమాచారం, సంబంధిత ఫొటోలు లాంటి విషయాలకు అనుగుణంగా 75 రోజులు ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం అనే పేరుతో నిర్వహిస్తున్నాము, ఇందులో భాగంగా ఈ బుధవారం 1 సెప్టెంబర్ నుంచి 14 నవంబర్ 2021 వరకూ జరిగే మొదటి విడత ఎడిట్ థాన్ కార్యక్రమంలో లో వికీపీడియన్లు అందరూ పాల్గొని విజయవంతం చేయవలసిందిగా అభ్యర్థిస్తున్నాము. ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవ సంబరాలు ఘనంగా జరుపుకోడానికి సభ్యులందరు తప్పక చొరవ తీసుకుంటారని ఆశిస్తున్నాము. ఆసక్తి గల సభ్యులు, మరిన్ని వివరాలకు , పాల్గొనటానికి [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆజాదీ_కా_అమృత్_మహోత్సవం|ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం ప్రాజెక్టు పేజీ ]] చూడగలరు : [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]] ([[వాడుకరి చర్చ:Kasyap|చర్చ]]) 05:59, 1 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
==అభినందనలు==
[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2021|వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2021]] ప్రాజెక్టులో మీ కృషి అమోఘం. అభినందనలు. త్వరలో మీకు WPWP సావినీర్లు, సర్టిఫికెట్ పంపబడతాయి. దయచేసి వెంటనే ఈ క్రింది లంకెలో ఉన్న ఫారంలో మీ వివరాలు తెలియజేయండి.
https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSd-TaLmENAW9Y3HbSDtLyBsneiZqiGFbStEjrr-lC9ASAZywA/viewform
--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 09:45, 9 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
==కానుక==
{| style="border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;"
|rowspan="2" style="vertical-align:middle;" | [[File:WPWPTE logo 2.png|100px]]
|rowspan="2" |
|style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''బొమ్మలు చేర్చిన నేర్పరులు'''
|-
|style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;" | వికీపీడియా పేజీలలో సముచితమైన బొమ్మలను చేర్చినందులకు గుర్తుగా ఈ మెడల్ను స్వీకరించండి.--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 09:31, 14 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
|}
== Movement Charter Drafting Committee - Community Elections to take place October 11 - 24 ==
నమస్కారం దివ్య గారూ ,
వికీమీడియా ఉద్యమంలో వికిపీమీడియన్ల పాత్రలు బాధ్యతలను ఉద్యమ చార్టర్ నిర్వచిస్తుంది. అందరి భాగస్వామ్యంతో వ్యూహాత్మక దిశలో కలిసి పనిచేయడానికి ఈ ఫ్రేమ్వర్క్ ఉపయోగపడననుంది.
ఉద్యమ చార్టర్ డ్రాఫ్టింగ్ కమిటీ ఈ చార్టర్ ముసాయిదాను రూపొందిస్తుంది. కంటెంట్ ఈక్విటీ ఇన్ డెసిషన్ మేకింగ్ "అనే మూవ్మెంట్ స్ట్రాటజీ సిఫార్సును అనుసరిస్తుంది. కమిటీ పని ముసాయిదా రాయడం వరకు విస్తరించింది. ఇందులో కమ్యూనిటీలు, నిపుణులు, సంస్థలతో పరిశోధన ఇంకా సంప్రదింపులు ఉంటాయి. ఈ ముసాయిదా చార్టర్గా మారడానికి ముందు ఉద్యమం-అంతటా ఆమోదం ద్వారా ఏకాభిప్రాయం పొందాలి.
ఈ గ్రూపులో దాదాపు 15 మంది సభ్యులు ఉంటారు. ఇది ఉద్యమంలో వైవిధ్యాన్ని సూచిస్తుందని భావిస్తున్నారు. లింగం, భాష, భౌగోళికం అనుభవం లాంటి వివిధ వైవిద్యాలతో అభ్యర్థుల ఎంపిక జరగనుంది . ఈ సమూహ సభ్యులు ప్రాజెక్టులు, అనుబంధ సంస్థలు వికీమీడియా ఫౌండేషన్కి సంబందించిన కార్యకలాపాలలో పాల్గొనవలసి ఉంటుంది.
ఈ పోటీలో భారత్ నుండి 9 మంది వ్యక్తులు ఉండగా మన తెలుగు వికీ నుండి నేను ఒక్కడిని పాల్గొంటున్నాను అక్టోబరు 11 అనగా రేపటి నుండి దీని ఎన్నికలు జరగనున్నాయి. ఇది నా [https://meta.wikimedia.org/wiki/Movement_Charter/Drafting_Committee/Candidates#Nethi_Sai_Kiran_(Nskjnv) సభ్యత్వ పేజీ] , పరిశీలించగలరు.
ఈ పోటీలో నాకు మీ మద్దతు ఉంటుందని ఆశిస్తున్నాను. ధన్యవాదాలు. <span style="background:Gainsboro">[[User:Nskjnv|<font color="#FF9933">'''Nsk'''</font><font color="white">'''jnv'''</font> ]][[User Talk:Nskjnv|<font color="#128807"><sub>☚╣✉╠☛</sub></font>]] </span> 06:25, 10 అక్టోబరు 2021 (UTC)
[[వాడుకరి:Nskjnv|నేతి సాయికిరణ్]] గారూ నమస్కారం, తప్పకుండా నా మద్దతు మీకు ఉంటుంది. ధన్యవాదాలు --[[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] ([[వాడుకరి చర్చ:Divya4232|చర్చ]]) 08:47, 12 అక్టోబరు 2021 (UTC)
==మీరు ఎక్కించిన ఫైళ్ల లైసెన్స్ వివరాలు చేర్చటం==
@[[User:Divya4232|Divya4232]] గారు, మీరు బొమ్మలు ఎక్కించడం ద్వారా వికీపీడియా అభివృద్ధికి కృషి చేసినందులకు అభివందనాలు.
మీరు ఎక్కించిన క్రింది బొమ్మ(ల)కు లైసెన్స్ వివరాలు చేర్చలేదు. లైసెన్స్ లేని ఫైళ్లు వికీ సమగ్రతకు భంగం, వాటిని తొలగించే వీలుంది.
# [[:File:Anuragalu-1975jpeg-242x300.jpg]]
# [[:File:Allare_Allari_(2006)_Telugu_in_HD.jpg]]
వీటికి లైసెన్స్ వివరాలు సరిచేయటం సులభమే. ఈ పేజీలో {{tl|Information}} లేక {{tl|Non-free use rationale}} తో
[[:వర్గం:Wikipedia_image_copyright_templates]] లో సరిపోయిన లైసెన్స్ మూసను వాటికి తగిన శీర్షికలతో చేర్చాలి. ఉదాహరణలకు ఆంగ్లవికీలో
అటువంటి ఫైళ్ల వివరాలు చూడండి. ఒకవేళ ఉచితం కాని ఫైళ్ల లెసెన్స్ వివరాలు గుర్తించలేకపోతే, వాటిని తొలగించమని కోరవచ్చు. ఏమైనా సందేహాలుంటే మీరు సంబంధిత ఫైల్
చర్చాపేజీలో లేక ఇదే పేజీలో వాడుకరి:Arjunaraoc పేర్కొంటు(లింకు ఇవ్వటం ద్వారా) అడగండి. పై వాటిని సవరించితే పై ఫైళ్ల వరుసలో
సరిచేసిన వివరాలను చేర్చండి. ఒక వారంలోగా మీ నుండి స్పందన లేకపోతే బొమ్మలు తొలగించుతాను. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:Arjunaraocbot|Arjunaraocbot]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraocbot|చర్చ]]) 05:59, 21 డిసెంబరు 2021 (UTC)
== అంతర్వికీ లింకులు ==
దివ్య గారూ, మీరు సృష్టించిన పేజీలకు ఇతర భాషల లింకులు ఇవ్వండి. దాని వలన రెండు ముఖ్యమైన ఉపయోగాలున్నై:
# వేరే పేరుతో మరొకరు ఆ పేజీని సృష్టించకుండా ఉండేందుకు పనికొస్తుంది.
# మీరు సృష్టించినది వేరేపేరుతో ఈసరికే ఉందేమో దీనిద్వారా తెలుస్తుంది.
__ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 14:01, 25 మార్చి 2022 (UTC)
== యాంత్రికనువాద వ్యాసాలు ==
@[[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] గారూ, మీరు కొత్తగా రాస్తున్న వ్యాసాలను యాంత్రికనువాదం ద్వారా ఉన్నద్దున్నట్లుగా కాపీపేస్టు చేస్తున్నారు. అటువంటి వ్యాసాలు తొలగించబడుతాయి. గమనించగలరు.-- <span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 17:46, 12 మే 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:Pranayraj1985|Pranayraj1985]] గారూ, ఏమైనా అక్షర దోషాలు ఉంటే సరిచేయండి ప్రతి వ్యాసాలకు యాంత్రికనువాదం అని పేటి వ్యాసాలను తొలిగించవద్దు నేను వ్యాసాలు వ్రాయటం నేర్చుకొంటున్నాను. [[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] ([[వాడుకరి చర్చ:Divya4232|చర్చ]]) 18:23, 12 మే 2022 (UTC)
:: @[[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] గారూ, మీరు వ్యాసాలు వ్రాయటం నేర్చుకుంటున్నట్లయితే అందుకు మీ [[వాడుకరి:Divya4232/ప్రయోగశాల|ప్రయోగశాల]]ను ఉపయోగించండి. అంతేకానీ, వికీపీడియాను ప్రయోగశాలగా మార్చకండి. మీరు రాస్తున్న వ్యాసాలలో చిన్నచిన్న అక్షర దోషాలు ఉంటే సరిచేయవచ్చు, కానీ ప్రతి వ్యాసం యాంత్రికనువాదంలోనే ఉంది. కాబట్టి, మీరు కొత్త వ్యాసాలను రాయడానికి ముందు గతంలో మీరు రాసిన యాంత్రికనువాద వ్యాసాలను శుద్దిచేసే పని చేపట్టండి. ధన్యవాదాలు.--<span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 18:57, 12 మే 2022 (UTC)
::: @[[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] గారూ, వ్యాసాలలో పెట్టిన నిర్వాహణ మూసలను తొలగించారు. వ్యాసాలను శుద్ధి చేయకుండా ఆయా మూసలను తొలగించవద్దు. మీరు వ్యాసాలను శుద్ధి చేసిన తరువాత, ఆయా వ్యాసాల చర్చాపేజీలో తెలియపరిస్తే వికీ సభ్యులు పరిశీలించి సరిగా ఉన్న తరువాతే మూసలను తొలగిస్తారు. గమనించగలరు.--<span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 05:14, 13 మే 2022 (UTC)
::::@[[వాడుకరి:Pranayraj1985|Pranayraj1985]] గారూ, వన విహార్ జాతీయ ఉద్యానవనం అనే వ్యాసంలో [[వాడుకరి:రవిచంద్ర|<bdi>రవిచంద్ర</bdi>]]@ గారూ సవరణ చేసారు అయిన మీరు దానిని యాంత్రిక అనువాదం అని పెట్టారు. సాధ్యమైన అంతవరకు మీరు తెలిపిన సూచనలు పాటించగలను [[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] ([[వాడుకరి చర్చ:Divya4232|చర్చ]]) 05:23, 13 మే 2022 (UTC)
::::: అలాగేనండీ @[[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] గారూ, ఆ వ్యాసాన్ని పరిశీలించి మూస తొలగిస్తాను. ఇకపై వ్యాసాలను యాంత్రిక అనువాదం నుండి రాసిన తరువాత వాటిని శుద్ధి చేయగలరు. ధన్యవాదాలు.--<span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 09:05, 13 మే 2022 (UTC)
== వికీ కామన్స్ లో ఫోటోల ఎక్కింపు ==
నమస్కారం, వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ (WPWP) 2022 పాల్గొంటున్నందుకు ధన్యవాదాలు. ఈ పోటీలో భాగంగా కాపీరైట్స్ ఉన్న ఫోటోలను మీరు వికీ కామన్స్ లోకి ఎక్కిస్తున్నారు. సరైన లైసెన్స్ వివరాలు కూడా చేర్చడంలేదు. మీరు [https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:ListFiles/Divya4232&ilshowall=1 కామన్స్ లో ఎక్కించిన అన్ని] సినిమా పోస్టర్లకు తొలగింపు మూస చేర్చబడింది. కాపీరైట్స్ ఉన్న ఫోటోలు వికీకామన్స్ నుండి తొలగించబడుతాయి. అప్పుడు వ్యాసాలలోని ఫోటో లింకు తెగిపోతుంది. మీరు పడిన శ్రమంతా వృధా అవుతుంది. సరైన లైసెన్స్ వివరాలతోనో లేదా కాపీరైట్స్ లేని ఫోటోలనో వికీకీమన్స్ లోకి చేర్చగలరు.-- <span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 12:12, 23 జూలై 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:Pranayraj1985|Pranayraj1985]] గారూ, తెలియక ఫోటోలు పెట్టాను, ఇకనుండి లైసెన్స్ వివరాలు చూసుకొని పెడతాను. [[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] ([[వాడుకరి చర్చ:Divya4232|చర్చ]]) 13:04, 23 జూలై 2022 (UTC)
:: ధన్యవాదాలు [[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] గారు, వికీ రచనలో ఏవైనా సందేహాలు ఉంటే మీరు నన్ను సంప్రదించవచ్చు.--<span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 14:10, 23 జూలై 2022 (UTC)
==సమాచార పెట్టే మూస దిగుమతి==
{{సహాయం కావాలి}}
{{tl|Infobox diocese}} ఈ సమాచార పెట్టేను దిగుమతి చేయండి [[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] ([[వాడుకరి చర్చ:Divya4232|చర్చ]]) 14:49, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
2luyepze884zk3w0fr5tlcyloxhdpat
3620314
3620210
2022-08-10T23:48:10Z
Arjunaraoc
2379
/* సమాచార పెట్టే మూస దిగుమతి */ సమాధానం
wikitext
text/x-wiki
==స్వాగతం==
<!--{{Subst:Welcome}}~~~~ -->
<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;">
<center ><font size="+1" color="Black">Divya4232 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<font color="white">స్వాగతం!</font>]]! [[Image:Wikipedia-logo.png|40px]]</font></center></div>
Divya4232 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;">
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}}
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట, 2014 (ఈ-పుస్తకం)]], [[వికీపీడియా:తెలుగులో రచనలు చెయ్యడం|తెలుగులో రచనలు చెయ్యడం (వికీ వ్యాసాలు)]], [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] చదవండి.
* "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి.
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా?
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు పేరుబరుల్లో ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి.
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit§ion=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] <!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 04:24, 30 మార్చి 2021 (UTC)
== 2021 Wikimedia Foundation Board elections: Eligibility requirements for voters ==
Greetings,
The eligibility requirements for voters to participate in the 2021 Board of Trustees elections have been published. You can check the requirements on [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021#Eligibility_requirements_for_voters|this page]].
You can also verify your eligibility using the [https://meta.toolforge.org/accounteligibility/56 AccountEligiblity tool].
[[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 16:37, 30 జూన్ 2021 (UTC)
==మ్యాపులు చురుకుగా చేరుస్తునందుకు ధన్యవాదాలు==
:[[వాడుకరి:Divya4232|దివ్య]] గారూ అనతికాలంలోనే తెవికీలో చురుకుగా గ్రామ పుటలలో, ప్రత్యేకంగా స్థానిక స్వపరిపాలన సంస్థల పుటలను గుర్తించి మ్యాపులు చేరుస్తున్నందుకు ధన్యవాదాలు.తెవికీ పరంగా ఏమైనా సందేహాలు ఉంటే ఇప్పుడు నేను సంప్రదించినట్టే, నాచర్చాపేజీ ద్వారా మీరూ సంప్రదించవచ్చు. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 18:44, 26 ఆగస్టు 2021 (UTC)
<small>''Note: You are receiving this message as part of outreach efforts to create awareness among the voters.''</small>
<!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&oldid=21669859 -->
== ఆహ్వానం : ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం - మొదటి Edit-a-thon ( 1 సెప్టెంబర్ నుంచి 14 నవంబర్ 2021 వరకు) ==
నమస్కారం ,
తెలుగు వికీపీడియాలో భారత స్వాతంత్ర పోరాటం లో వెలుగు చూడని వీరుల గాథలు, మహిళా స్వాతంత్ర సమరయోధులు, స్వతంత్ర భారతంలో వెలుగు చూసిన ఉద్యమాలు, కీలక సంఘటనల గురించిన సమాచారం, సంబంధిత ఫొటోలు లాంటి విషయాలకు అనుగుణంగా 75 రోజులు ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం అనే పేరుతో నిర్వహిస్తున్నాము, ఇందులో భాగంగా ఈ బుధవారం 1 సెప్టెంబర్ నుంచి 14 నవంబర్ 2021 వరకూ జరిగే మొదటి విడత ఎడిట్ థాన్ కార్యక్రమంలో లో వికీపీడియన్లు అందరూ పాల్గొని విజయవంతం చేయవలసిందిగా అభ్యర్థిస్తున్నాము. ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవ సంబరాలు ఘనంగా జరుపుకోడానికి సభ్యులందరు తప్పక చొరవ తీసుకుంటారని ఆశిస్తున్నాము. ఆసక్తి గల సభ్యులు, మరిన్ని వివరాలకు , పాల్గొనటానికి [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆజాదీ_కా_అమృత్_మహోత్సవం|ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం ప్రాజెక్టు పేజీ ]] చూడగలరు : [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]] ([[వాడుకరి చర్చ:Kasyap|చర్చ]]) 05:59, 1 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
==అభినందనలు==
[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2021|వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2021]] ప్రాజెక్టులో మీ కృషి అమోఘం. అభినందనలు. త్వరలో మీకు WPWP సావినీర్లు, సర్టిఫికెట్ పంపబడతాయి. దయచేసి వెంటనే ఈ క్రింది లంకెలో ఉన్న ఫారంలో మీ వివరాలు తెలియజేయండి.
https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSd-TaLmENAW9Y3HbSDtLyBsneiZqiGFbStEjrr-lC9ASAZywA/viewform
--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 09:45, 9 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
==కానుక==
{| style="border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;"
|rowspan="2" style="vertical-align:middle;" | [[File:WPWPTE logo 2.png|100px]]
|rowspan="2" |
|style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''బొమ్మలు చేర్చిన నేర్పరులు'''
|-
|style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;" | వికీపీడియా పేజీలలో సముచితమైన బొమ్మలను చేర్చినందులకు గుర్తుగా ఈ మెడల్ను స్వీకరించండి.--[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 09:31, 14 సెప్టెంబరు 2021 (UTC)
|}
== Movement Charter Drafting Committee - Community Elections to take place October 11 - 24 ==
నమస్కారం దివ్య గారూ ,
వికీమీడియా ఉద్యమంలో వికిపీమీడియన్ల పాత్రలు బాధ్యతలను ఉద్యమ చార్టర్ నిర్వచిస్తుంది. అందరి భాగస్వామ్యంతో వ్యూహాత్మక దిశలో కలిసి పనిచేయడానికి ఈ ఫ్రేమ్వర్క్ ఉపయోగపడననుంది.
ఉద్యమ చార్టర్ డ్రాఫ్టింగ్ కమిటీ ఈ చార్టర్ ముసాయిదాను రూపొందిస్తుంది. కంటెంట్ ఈక్విటీ ఇన్ డెసిషన్ మేకింగ్ "అనే మూవ్మెంట్ స్ట్రాటజీ సిఫార్సును అనుసరిస్తుంది. కమిటీ పని ముసాయిదా రాయడం వరకు విస్తరించింది. ఇందులో కమ్యూనిటీలు, నిపుణులు, సంస్థలతో పరిశోధన ఇంకా సంప్రదింపులు ఉంటాయి. ఈ ముసాయిదా చార్టర్గా మారడానికి ముందు ఉద్యమం-అంతటా ఆమోదం ద్వారా ఏకాభిప్రాయం పొందాలి.
ఈ గ్రూపులో దాదాపు 15 మంది సభ్యులు ఉంటారు. ఇది ఉద్యమంలో వైవిధ్యాన్ని సూచిస్తుందని భావిస్తున్నారు. లింగం, భాష, భౌగోళికం అనుభవం లాంటి వివిధ వైవిద్యాలతో అభ్యర్థుల ఎంపిక జరగనుంది . ఈ సమూహ సభ్యులు ప్రాజెక్టులు, అనుబంధ సంస్థలు వికీమీడియా ఫౌండేషన్కి సంబందించిన కార్యకలాపాలలో పాల్గొనవలసి ఉంటుంది.
ఈ పోటీలో భారత్ నుండి 9 మంది వ్యక్తులు ఉండగా మన తెలుగు వికీ నుండి నేను ఒక్కడిని పాల్గొంటున్నాను అక్టోబరు 11 అనగా రేపటి నుండి దీని ఎన్నికలు జరగనున్నాయి. ఇది నా [https://meta.wikimedia.org/wiki/Movement_Charter/Drafting_Committee/Candidates#Nethi_Sai_Kiran_(Nskjnv) సభ్యత్వ పేజీ] , పరిశీలించగలరు.
ఈ పోటీలో నాకు మీ మద్దతు ఉంటుందని ఆశిస్తున్నాను. ధన్యవాదాలు. <span style="background:Gainsboro">[[User:Nskjnv|<font color="#FF9933">'''Nsk'''</font><font color="white">'''jnv'''</font> ]][[User Talk:Nskjnv|<font color="#128807"><sub>☚╣✉╠☛</sub></font>]] </span> 06:25, 10 అక్టోబరు 2021 (UTC)
[[వాడుకరి:Nskjnv|నేతి సాయికిరణ్]] గారూ నమస్కారం, తప్పకుండా నా మద్దతు మీకు ఉంటుంది. ధన్యవాదాలు --[[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] ([[వాడుకరి చర్చ:Divya4232|చర్చ]]) 08:47, 12 అక్టోబరు 2021 (UTC)
==మీరు ఎక్కించిన ఫైళ్ల లైసెన్స్ వివరాలు చేర్చటం==
@[[User:Divya4232|Divya4232]] గారు, మీరు బొమ్మలు ఎక్కించడం ద్వారా వికీపీడియా అభివృద్ధికి కృషి చేసినందులకు అభివందనాలు.
మీరు ఎక్కించిన క్రింది బొమ్మ(ల)కు లైసెన్స్ వివరాలు చేర్చలేదు. లైసెన్స్ లేని ఫైళ్లు వికీ సమగ్రతకు భంగం, వాటిని తొలగించే వీలుంది.
# [[:File:Anuragalu-1975jpeg-242x300.jpg]]
# [[:File:Allare_Allari_(2006)_Telugu_in_HD.jpg]]
వీటికి లైసెన్స్ వివరాలు సరిచేయటం సులభమే. ఈ పేజీలో {{tl|Information}} లేక {{tl|Non-free use rationale}} తో
[[:వర్గం:Wikipedia_image_copyright_templates]] లో సరిపోయిన లైసెన్స్ మూసను వాటికి తగిన శీర్షికలతో చేర్చాలి. ఉదాహరణలకు ఆంగ్లవికీలో
అటువంటి ఫైళ్ల వివరాలు చూడండి. ఒకవేళ ఉచితం కాని ఫైళ్ల లెసెన్స్ వివరాలు గుర్తించలేకపోతే, వాటిని తొలగించమని కోరవచ్చు. ఏమైనా సందేహాలుంటే మీరు సంబంధిత ఫైల్
చర్చాపేజీలో లేక ఇదే పేజీలో వాడుకరి:Arjunaraoc పేర్కొంటు(లింకు ఇవ్వటం ద్వారా) అడగండి. పై వాటిని సవరించితే పై ఫైళ్ల వరుసలో
సరిచేసిన వివరాలను చేర్చండి. ఒక వారంలోగా మీ నుండి స్పందన లేకపోతే బొమ్మలు తొలగించుతాను. ధన్యవాదాలు.--[[వాడుకరి:Arjunaraocbot|Arjunaraocbot]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraocbot|చర్చ]]) 05:59, 21 డిసెంబరు 2021 (UTC)
== అంతర్వికీ లింకులు ==
దివ్య గారూ, మీరు సృష్టించిన పేజీలకు ఇతర భాషల లింకులు ఇవ్వండి. దాని వలన రెండు ముఖ్యమైన ఉపయోగాలున్నై:
# వేరే పేరుతో మరొకరు ఆ పేజీని సృష్టించకుండా ఉండేందుకు పనికొస్తుంది.
# మీరు సృష్టించినది వేరేపేరుతో ఈసరికే ఉందేమో దీనిద్వారా తెలుస్తుంది.
__ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 14:01, 25 మార్చి 2022 (UTC)
== యాంత్రికనువాద వ్యాసాలు ==
@[[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] గారూ, మీరు కొత్తగా రాస్తున్న వ్యాసాలను యాంత్రికనువాదం ద్వారా ఉన్నద్దున్నట్లుగా కాపీపేస్టు చేస్తున్నారు. అటువంటి వ్యాసాలు తొలగించబడుతాయి. గమనించగలరు.-- <span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 17:46, 12 మే 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:Pranayraj1985|Pranayraj1985]] గారూ, ఏమైనా అక్షర దోషాలు ఉంటే సరిచేయండి ప్రతి వ్యాసాలకు యాంత్రికనువాదం అని పేటి వ్యాసాలను తొలిగించవద్దు నేను వ్యాసాలు వ్రాయటం నేర్చుకొంటున్నాను. [[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] ([[వాడుకరి చర్చ:Divya4232|చర్చ]]) 18:23, 12 మే 2022 (UTC)
:: @[[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] గారూ, మీరు వ్యాసాలు వ్రాయటం నేర్చుకుంటున్నట్లయితే అందుకు మీ [[వాడుకరి:Divya4232/ప్రయోగశాల|ప్రయోగశాల]]ను ఉపయోగించండి. అంతేకానీ, వికీపీడియాను ప్రయోగశాలగా మార్చకండి. మీరు రాస్తున్న వ్యాసాలలో చిన్నచిన్న అక్షర దోషాలు ఉంటే సరిచేయవచ్చు, కానీ ప్రతి వ్యాసం యాంత్రికనువాదంలోనే ఉంది. కాబట్టి, మీరు కొత్త వ్యాసాలను రాయడానికి ముందు గతంలో మీరు రాసిన యాంత్రికనువాద వ్యాసాలను శుద్దిచేసే పని చేపట్టండి. ధన్యవాదాలు.--<span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 18:57, 12 మే 2022 (UTC)
::: @[[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] గారూ, వ్యాసాలలో పెట్టిన నిర్వాహణ మూసలను తొలగించారు. వ్యాసాలను శుద్ధి చేయకుండా ఆయా మూసలను తొలగించవద్దు. మీరు వ్యాసాలను శుద్ధి చేసిన తరువాత, ఆయా వ్యాసాల చర్చాపేజీలో తెలియపరిస్తే వికీ సభ్యులు పరిశీలించి సరిగా ఉన్న తరువాతే మూసలను తొలగిస్తారు. గమనించగలరు.--<span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 05:14, 13 మే 2022 (UTC)
::::@[[వాడుకరి:Pranayraj1985|Pranayraj1985]] గారూ, వన విహార్ జాతీయ ఉద్యానవనం అనే వ్యాసంలో [[వాడుకరి:రవిచంద్ర|<bdi>రవిచంద్ర</bdi>]]@ గారూ సవరణ చేసారు అయిన మీరు దానిని యాంత్రిక అనువాదం అని పెట్టారు. సాధ్యమైన అంతవరకు మీరు తెలిపిన సూచనలు పాటించగలను [[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] ([[వాడుకరి చర్చ:Divya4232|చర్చ]]) 05:23, 13 మే 2022 (UTC)
::::: అలాగేనండీ @[[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] గారూ, ఆ వ్యాసాన్ని పరిశీలించి మూస తొలగిస్తాను. ఇకపై వ్యాసాలను యాంత్రిక అనువాదం నుండి రాసిన తరువాత వాటిని శుద్ధి చేయగలరు. ధన్యవాదాలు.--<span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 09:05, 13 మే 2022 (UTC)
== వికీ కామన్స్ లో ఫోటోల ఎక్కింపు ==
నమస్కారం, వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ (WPWP) 2022 పాల్గొంటున్నందుకు ధన్యవాదాలు. ఈ పోటీలో భాగంగా కాపీరైట్స్ ఉన్న ఫోటోలను మీరు వికీ కామన్స్ లోకి ఎక్కిస్తున్నారు. సరైన లైసెన్స్ వివరాలు కూడా చేర్చడంలేదు. మీరు [https://commons.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:ListFiles/Divya4232&ilshowall=1 కామన్స్ లో ఎక్కించిన అన్ని] సినిమా పోస్టర్లకు తొలగింపు మూస చేర్చబడింది. కాపీరైట్స్ ఉన్న ఫోటోలు వికీకామన్స్ నుండి తొలగించబడుతాయి. అప్పుడు వ్యాసాలలోని ఫోటో లింకు తెగిపోతుంది. మీరు పడిన శ్రమంతా వృధా అవుతుంది. సరైన లైసెన్స్ వివరాలతోనో లేదా కాపీరైట్స్ లేని ఫోటోలనో వికీకీమన్స్ లోకి చేర్చగలరు.-- <span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 12:12, 23 జూలై 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:Pranayraj1985|Pranayraj1985]] గారూ, తెలియక ఫోటోలు పెట్టాను, ఇకనుండి లైసెన్స్ వివరాలు చూసుకొని పెడతాను. [[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] ([[వాడుకరి చర్చ:Divya4232|చర్చ]]) 13:04, 23 జూలై 2022 (UTC)
:: ధన్యవాదాలు [[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] గారు, వికీ రచనలో ఏవైనా సందేహాలు ఉంటే మీరు నన్ను సంప్రదించవచ్చు.--<span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 14:10, 23 జూలై 2022 (UTC)
==సమాచార పెట్టే మూస దిగుమతి==
{{సహాయం కావాలి}}
{{tl|Infobox diocese}} ఈ సమాచార పెట్టేను దిగుమతి చేయండి [[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] ([[వాడుకరి చర్చ:Divya4232|చర్చ]]) 14:49, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:Divya4232|Divya4232]] గారు, దిగుమతి చేశాను. పరిశీలించండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 23:48, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
sq1qzgokoxp2mddoqchslwuqknzsleh
చర్చ:లీటరు
1
325959
3620316
3619164
2022-08-10T23:52:46Z
Arjunaraoc
2379
/* బీరు గ్లాసు బొమ్మ సముచితంగాలేదు */ సమాధానం
wikitext
text/x-wiki
{{మీకు తెలుసా|24|2008}}
==బీరు గ్లాసు బొమ్మ సముచితంగాలేదు==
{{సహాయం కావాలి}}
ఈ వ్యాసంలోని బొమ్మ సముచితంగా తోచడంలేదు --[[వాడుకరి:Muralikrishna m|Muralikrishna m]] ([[వాడుకరి చర్చ:Muralikrishna m|చర్చ]]) 12:35, 5 ఆగస్టు 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:Muralikrishna m|Muralikrishna m]] గారు, ఆంగ్ల వ్యాసంలో అదే బొమ్మ వాడారు. ప్రపంచీకరణతో బీరు తెలుగు ప్రాంతాలకు కూడా సాధారణమై పోయింది కదా. [[:File:Messbecher.png]] బొమ్మ అంత ఆసక్తికరంగా లేదు. కావున బొమ్మ వాడుకపై నాకు అభ్యంతరమేమి అనిపించడం లేదు. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 23:52, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
nsxvcen47ojojqgifz44reeqthsvcqf
3620325
3620316
2022-08-11T01:06:11Z
Muralikrishna m
106628
/* బీరు గ్లాసు బొమ్మ సముచితంగాలేదు */ సమాధానం
wikitext
text/x-wiki
{{మీకు తెలుసా|24|2008}}
==బీరు గ్లాసు బొమ్మ సముచితంగాలేదు==
{{సహాయం కావాలి}}
ఈ వ్యాసంలోని బొమ్మ సముచితంగా తోచడంలేదు --[[వాడుకరి:Muralikrishna m|Muralikrishna m]] ([[వాడుకరి చర్చ:Muralikrishna m|చర్చ]]) 12:35, 5 ఆగస్టు 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:Muralikrishna m|Muralikrishna m]] గారు, ఆంగ్ల వ్యాసంలో అదే బొమ్మ వాడారు. ప్రపంచీకరణతో బీరు తెలుగు ప్రాంతాలకు కూడా సాధారణమై పోయింది కదా. [[:File:Messbecher.png]] బొమ్మ అంత ఆసక్తికరంగా లేదు. కావున బొమ్మ వాడుకపై నాకు అభ్యంతరమేమి అనిపించడం లేదు. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 23:52, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
::శుభోదయం, మీరు ఉదహరించిన బొమ్మ(File:Messbecher.png) ఆసక్తికరంగా లేదు అన్నారు. కానీ వివరంగా ఉంది. ముఖ్యంగా విద్యార్థులకు ఉపయోగకరంగా ఉంటుంది. [[వాడుకరి:Muralikrishna m|Muralikrishna m]] ([[వాడుకరి చర్చ:Muralikrishna m|చర్చ]]) 01:06, 11 ఆగస్టు 2022 (UTC)
fju5wjf14r4w2gw5nonv9hdsckjrk9i
3620351
3620325
2022-08-11T02:20:04Z
Chaduvari
97
/* బీరు గ్లాసు బొమ్మ సముచితంగాలేదు */
wikitext
text/x-wiki
{{మీకు తెలుసా|24|2008}}
==బీరు గ్లాసు బొమ్మ సముచితంగాలేదు==
{{సహాయం కావాలి}}
ఈ వ్యాసంలోని బొమ్మ సముచితంగా తోచడంలేదు --[[వాడుకరి:Muralikrishna m|Muralikrishna m]] ([[వాడుకరి చర్చ:Muralikrishna m|చర్చ]]) 12:35, 5 ఆగస్టు 2022 (UTC)
:*@[[వాడుకరి:Muralikrishna m|Muralikrishna m]] గారు, ఆంగ్ల వ్యాసంలో అదే బొమ్మ వాడారు. ప్రపంచీకరణతో బీరు తెలుగు ప్రాంతాలకు కూడా సాధారణమై పోయింది కదా. [[:File:Messbecher.png]] బొమ్మ అంత ఆసక్తికరంగా లేదు. కావున బొమ్మ వాడుకపై నాకు అభ్యంతరమేమి అనిపించడం లేదు. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 23:52, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
:*శుభోదయం, మీరు ఉదహరించిన బొమ్మ(File:Messbecher.png) ఆసక్తికరంగా లేదు అన్నారు. కానీ వివరంగా ఉంది. ముఖ్యంగా విద్యార్థులకు ఉపయోగకరంగా ఉంటుంది. [[వాడుకరి:Muralikrishna m|Muralikrishna m]] ([[వాడుకరి చర్చ:Muralikrishna m|చర్చ]]) 01:06, 11 ఆగస్టు 2022 (UTC)
:* ఇప్పుడున్నది బీరు పార్టీ బొమ్మలాగా ఉంది గానీ, లీటరు బొమ్మలా లేదు. ఈ బొమ్మలను పరిశీలించండి:
:*#[[:దస్త్రం:CubeLitre.svg]] - ఇది అత్యుత్తమం - లీటరంటే ఫలానా కొలతలున్న క్యూబు ఘనపరిమాణం అని చూపిస్తోంది. లేదూ అంత సైంటిఫిగ్గా వొద్దు, గ్లాసే కావాలి అనేపనైతే..
:*#[[:దస్త్రం:Ein Mikroliter (Messbecher).jpg]] - ఇదిగో ఇది వాడొచ్చు.
::__[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 02:20, 11 ఆగస్టు 2022 (UTC)
4oix64f78offket2vaeg2d7x33035d3
బెలూన్ ( 2020 సినిమా)
0
327109
3620471
3612145
2022-08-11T09:34:32Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
/* నటీనటులు */
wikitext
text/x-wiki
{{Use dmy dates|date=February 2017}}
{{Use Indian English|date=February 2017}}
{{Infobox film
| name = బెలూన్
| image = Balloon Film Poster.jpg
| alt =
| caption =
| director = శినీష్ శ్రీధరన్
| producer = మహేష్ గోవిందరాజ్
| writer =
| starring = జై<br>[[అంజలి (నటి)|అంజలి]]<br>[[జనని అయ్యర్]]<br>[[రాజ్ తరుణ్]]
| music = [[యువన్ శంకర్ రాజా]]
| cinematography = ఆర్. శరవణన్
| editing = రూబన్
| studio =
| distributor =
| released = {{Film date|2020|7|10|ref1=}}
| runtime = 2 గంటల 13 నిమిషాలు
| country = ఇండియా
| language = తెలుగు
| budget =
| gross =
}}
'''బెలూన్''' 2020లో విడుదలైన తెలుగు సినిమా. 2017లో తమిళంలో విడుదలైన బెలూన్ సినిమాను అదే పేరుతో తెలుగులో డబ్బింగ్ చేసి విడుదల చేశారు. ఈ సినిమా 10 జులై 2020న జీ5లో విడుదలైంది.<ref name="Balloon Movie Review: బెలూన్ సినిమా రివ్యూ">{{cite news |last1=HMTV |title=Balloon Movie Review: బెలూన్ సినిమా రివ్యూ |url=https://www.hmtvlive.com/moviereviews/tollywood-updates-actress-anjali-balloon-movie-review-49035 |accessdate=3 June 2021 |work=www.hmtvlive.com |date=14 July 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210603104330/https://www.hmtvlive.com/moviereviews/tollywood-updates-actress-anjali-balloon-movie-review-49035 |archivedate=3 జూన్ 2021 |language=te |url-status=live }}</ref><ref name="బెలూన్ మూవీ రివ్యూ">{{cite news |last1=Zee Cinemalu |title=బెలూన్ మూవీ రివ్యూ |url=http://www.zeecinemalu.com/movie-review/balloon-telugu-movie-review-176578/ |accessdate=3 June 2021 |work=www.zeecinemalu.com |date=10 July 2020 |archiveurl=http://www.zeecinemalu.com/movie-review/balloon-telugu-movie-review-176578/ |archivedate=3 June 2021 |language=en}}</ref>
==కథ==
జీవా ( జై) తాను సినిమా కథ వ్రాయాలని తన భార్య జాక్వలిన్ (అంజలి), మేనల్లుడు పప్పు (మాస్టర్ రిషి) తో కలిసి అరకు వెళ్తాడు. వీళ్లంతా అక్కడ ఒక పాత ఇంట్లో ఉంటారు. అప్పుడు ఆ సమయం లో గతం గుర్తు వచ్చి ఊహించని సంఘటనలు జరుగుతూ ఉంటాయి. ఆ సంఘటనలు ఏమిటి? వాటిని ఎలా అధిగమించారు అనేది మిగతా సినిమా కథ.
==నటీనటులు==
*జై - కిట్టూ అలియాస్ కృష్ణ (ద్విపాత్రాభినయం)
*[[అంజలి (నటి)|అంజలి]] - జాక్వెలిన్
*[[జనని అయ్యర్]]
*[[రాజ్ తరుణ్]] - జీవానందం (అతిధి పాత్రలో)
*[[నాగినీడు]]
*[[రాజా రవీంద్ర]]
*యోగిబాబు - పాండా
*[[జాయ్ మాథ్యూ]]
*[[రామచంద్రన్ దురైరాజ్]]
*మాస్టర్ రిషి - పప్పు
*బేబీ మోనికా
*గాయత్రి రాజా
*కార్తీక్ యోగి
==సాంకేతిక నిపుణులు==
*నిర్మాత: మహేష్ గోవిందరాజ్
*కథ-స్క్రీన్ ప్లే-దర్శకత్వం: శినీష్ <ref name="Balloon movie review: This Jai and Anjali starrer is a mosaic of horror moments from yore">{{cite news |last1=The New Indian Express |title=Balloon movie review: This Jai and Anjali starrer is a mosaic of horror moments from yore |url=https://indianexpress.com/article/entertainment/movie-review/balloon-movie-review-jai-anjali-star-rating-5001074/ |accessdate=3 June 2021 |work=The Indian Express |date=31 December 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210603105236/https://indianexpress.com/article/entertainment/movie-review/balloon-movie-review-jai-anjali-star-rating-5001074/ |archivedate=3 జూన్ 2021 |language=en |url-status=live }}</ref>
*సినిమాటోగ్రాఫర్: ఆర్. శరవణన్
*సౌండ్ డిజైన్స్: సచిన్, సుధాకర్
*సంగీత దర్శకుడు: [[యువన్ శంకర్ రాజా|యువన్ శంకర్ రాజా]]
*ఆర్ట్: శక్తి వెంకట్ రాజ్
*ఎడిటర్: రూబన్
*పాటలు: రాకేందు మౌళి
*మాటలు: నందు తుర్లపాటి
==మూలాలు==
[[వర్గం:2020 సినిమాలు]]
[[వర్గం:2020 తెలుగు సినిమాలు]]
6uscdrxr6bg3jqmek1k1clu68w7ke0b
చర్చ:కోదాడ
1
328818
3620392
3249433
2022-08-11T06:04:41Z
Chaduvari
97
Chaduvari, [[చర్చ:కోదాడ (కోదాడ మండలం)]] పేజీని [[చర్చ:కోదాడ]] కు తరలించారు: ఈ పేరుతో ఉన్నవాటిలో ఇది ప్రముఖమైన స్థలం. దీనికి బ్రాకెట్లక్కర్లేదు.
wikitext
text/x-wiki
{{బొమ్మ అభ్యర్థన|వ్యాసం రకం=గ్రామం}}
{{Infobox requested|వ్యాసం రకం=గ్రామం}}
qrglpv6beax9yjdg3ft8yb4h7myqfsk
హోమీ మోతీవాలా
0
330670
3620376
3482901
2022-08-11T03:49:05Z
Muralikrishna m
106628
wikitext
text/x-wiki
హోమీ దాడీ మోతీవాలా (జూన్ 1958 జననం 18) ఒక [[భారత దేశం|భారతీయ]] యాచింగ్ [[క్రీడలు|క్రీడాకారుడు]]. హోమీ మోతీలాల్ నౌకా దళం లో సి.డి.ఆర్ కమాండర్ గా పనిచెసాడు. అతను ఐ.ఎన్.ఎస్ తరంగిణి లొ పనిచెసాడు.
== జీవిత విశేషాలు ==
హోమీ మోతీవాలా బొంయై స్కాటిష్ హై స్కూలులో విద్యనభ్యసించాడు. 1975 - 78 లలొ ఎన్.డి.ఏ నుంచి పట్టభద్రులయ్యాడు. ఆ తరువత నౌకా దళంలో ఉద్యొగం సంపాందించాడు. 2004 నుంచి 2008 వరకు కెప్టెన్ గా చేసాడు. 1990లలో నౌకాయానంలో శిక్షణా తరగతులు చెప్తూండేవాడు.
INS [[:en:INS_Tarangini_(A75)|తరంగిణి]] 1995 డిసెంబరు 1న ప్రారంభించబడింది. 1997 భారత నావికాదళానికి సెయిల్ ట్రైనింగ్ లోషిప్గాఉండి, 2003, 2004 మధ్యకాలంలో ప్రపంచవ్యాప్తంగా ప్రదక్షిణ చేసిన మొదటి భారతీయ నావికాదళ [[ఓడ]]<nowiki/>గా నిలిచింది. అనేక యాచింగ్ క్రీడలలో పాల్గొంది.
== పురస్కారాలు ==
* హోమీ మోతీలాల్ అనేక పురస్కారాలు లభించాయి.
* రాజీవ్ ఖెల్ [https://dsya.kerala.gov.in/award/award_winners/2 రత్న]
* [https://prabook.com/web/homi.motivala/726788 ద్రోణాచార్య]
* యాచింగ్ లో అర్జున [https://sports.mapsofindia.com/awards/arjuna/yachting.html పురస్కారం]
* నౌకాదళం లో సేవలకు గాను శౌర్య చక్ర, ఎషియన్ పోటీలకుగాను1986, 1990 1994 లలో [http://www.self.gutenberg.org/articles/eng/Homi_Motivala నావికులుగాను]
== మూలాలు ==
{{మూలాల జాబితా}}
* [https://archive.pib.gov.in/archive/releases98/lyr2003/raug2003/29082003/r2908200311.html] https://archive.pib.gov.in/archive/releases98/lyr2003/raug2003/29082003/r2908200311.html
* [https://www.wikiwand.com/en/INS_Tarangini_(A75)] https://www.wikiwand.com/en/INS_Tarangini_(A75)
* [https://www.telegraphindia.com/sports/khel-ratna-for-jyotirmoyee/cid/1224032] https://www.telegraphindia.com/sports/khel-ratna-for-jyotirmoyee/cid/1224032
* [https://de.zxc.wiki/wiki/Dronacharya_Award] https://de.zxc.wiki/wiki/Dronacharya_Award
* https://sports.mapsofindia.com/awards/arjuna/yachting.html
* https://prabook.com/web/homi.motivala/726788
* https://dsya.kerala.gov.in/award/award_winners/2
* http://www.self.gutenberg.org/articles/eng/Homi_Motivala
[[వర్గం:1958 జననాలు]]
[[వర్గం:ద్రోణాచార్య పురస్కార గ్రహీతలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:పార్శీ వ్యక్తులు]]
[[వర్గం:మేజర్ ధ్యాన్ చంద్ ఖేల్ రత్న పురస్కార గ్రహీతలు]]
[[వర్గం:అర్జున అవార్డు గ్రహీతలు]]
[[వర్గం:శౌర్య చక్ర పురస్కార గ్రహీతలు]]
l7ivmiuivg63rx27kaynfeazp10ttuc
చోక్డ్
0
333594
3620432
3617941
2022-08-11T08:56:21Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
/* నటీనటులు */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox film
| name = చోక్డ్
| image =
| caption =
| alt =
| director =[[అనురాగ్ కశ్యప్]]
| producer = [[అనురాగ్ కశ్యప్]], ధృవ్ జగాసియా, అక్షయ్ థక్కర్
| writer = నిహిత్ భావే
| starring = {{Plainlist|
* సయామీ ఖేర్
*రోషన్ మాథ్యూ
*అమృతా సుభాష్
*రాజ్శ్రీ దేశ్పాండే
}}
| music = కర్ష్ కాలే
| cinematography = సిల్వస్టర్ ఫోన్సెకా
| editing = కోణార్క్ సాక్సేన
| studio = జేఏఆర్ పిక్చర్స్<br />గుడ్ బ్యాడ్ ఫిలింస్
| distributor =నెట్ఫ్లిక్స్
| released = {{Film date|df=y|2020|06|05}}
| runtime = 114 నిమిషాలు
| country = {{IND}}
| language = హిందీ
}}
'''చోక్డ్''' 2020లో హిందీలో విడుదలైన సినిమా. గుడ్ బ్యాడ్ ఫిలింస్ బ్యానర్ పై అనురాగ్ కశ్యప్, ధృవ్ జగాసియా, అక్షయ్ థక్కర్ నిర్మించిన ఈ సినిమాకు అనురాగ్ కశ్యప్ దర్శకత్వం వహించాడు. 2016లో కేంద్ర ప్రభుత్వం అమలు చేసిన “నోట్ల రద్దు” నేపథ్యంలో ఈ సినిమాను నిర్మించారు. సయామీ ఖేర్, రోషన్ మాథ్యూ, అమృతా సుభాష్, రాజ్శ్రీ దేశ్పాండే ప్రధాన పాత్రల్లో నటించిన ఈ సినిమా జూన్ 05, 2020న నెట్ఫ్లిక్స్ ఓటిటీలో విడుదలైంది.
==కథ==
ముంబయి మధ్య తరగతి గృహిణి అయిన సరిత (సయామీ ఖేర్) బ్యాంకు ఉద్యోగిగా పనిచేస్తూ ఉంటుంది. నిరుద్యోగి భర్త సుశాంత్ (రోషన్ మాథ్యూ) తో, తన చిన్న కొడుకుతో బాధపడుతూ సరిత కుటుంబ పోషణ భారం మొత్తం ఒక్కటే మోస్తూ ఉంటుంది. మధ్య తరగతి ఇల్లాలిగా అనేక బాధలుపడుతున్న సరితకు అనుకోకుండా డబ్బు వచ్చి చేరుతుంది. ఒక్కసారిగా వచ్చి పడిన సంపదతో ఆనందంగా గడుపుతున్న సరిత జీవితంలో పెద్ద నోట్ల రద్దు పిడిగుపాటులా మారుతుంది. తన దగ్గర ఉన్న డబ్బు మొత్తం చెల్లని నోట్లని తెల్సిన సరిత ఆ డబ్బును ఏమి చేసింది..?ఆ డబ్బువల్ల ఆమెకు వచ్చిన ఇబ్బంది ఏమిటీ అనేది మిగతా సినిమా కథ?
==నటీనటులు==
* [[సయామీఖేర్|సయామీ ఖేర్]] - సరిత పిళ్ళై <ref name="Saiyami Kher on Choked: 'Grateful to Anurag Kashyap, stuck with his word and made the film with me'">{{cite news |last1=Hindustan Times |title=Saiyami Kher on Choked: 'Grateful to Anurag Kashyap, stuck with his word and made the film with me' |url=https://www.hindustantimes.com/entertainment/bollywood/saiyami-kher-on-choked-grateful-to-anurag-kashyap-stuck-with-his-word-and-made-the-film-with-me-101618506429252.html |accessdate=19 August 2021 |date=15 April 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210819050912/https://www.hindustantimes.com/entertainment/bollywood/saiyami-kher-on-choked-grateful-to-anurag-kashyap-stuck-with-his-word-and-made-the-film-with-me-101618506429252.html |archivedate=19 August 2021 |language=en |work= |url-status=live }}</ref>
*[[రోషన్ మాథ్యూ]] - సుశాంత్ పిళ్ళై <ref name="Roshan Mathew set to make Bollywood début with Anurag Kashyap’s Netflix original ‘Choked’">{{cite news |last1=The Hindu |first1= |title=Roshan Mathew set to make Bollywood début with Anurag Kashyap’s Netflix original ‘Choked’ |url=https://www.thehindu.com/entertainment/movies/mollywood-actor-roshan-mathew-set-to-make-bollywood-dbut-with-anurag-kashyaps-netflix-original-choked/article31630805.ece |accessdate=19 August 2021 |date=20 May 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210819050739/https://www.thehindu.com/entertainment/movies/mollywood-actor-roshan-mathew-set-to-make-bollywood-dbut-with-anurag-kashyaps-netflix-original-choked/article31630805.ece |archivedate=19 August 2021 |language=en-IN |work= |url-status=live }}</ref>
* [[అమృతా సుభాష్]] - శార్వరి తాయి
*[[రాజశ్రీ దేశ్పాండే]] - నీతా
*తావిడ్ రైక్ జామున్ - నీతా స్నేహితుడు
*తుషార్ దాల్వి - బ్యాంకు మేనేజర్
*ఉపేంద్ర లిమయే - రెడ్డి
*మిలింద్ ఫాఠక్ - జోషి
*ఉదయ్ నేనే - దినేష్
*వందన మరాఠే - ఆర్య
*పర్తవీర్ శుక్ల - సమీర్ పిళ్ళై
==సాంకేతిక నిపుణులు==
*బ్యానర్: గుడ్ బ్యాడ్ ఫిలింస్
*నిర్మాత: [[అనురాగ్ కశ్యప్]], ధృవ్ జగాసియా, అక్షయ్ థక్కర్
*కథ: నిహిత్ భావే
*స్క్రీన్ ప్లే, దర్శకత్వం: [[అనురాగ్ కశ్యప్]]
*సంగీతం: కర్ష్ కాలే
*సినిమాటోగ్రఫీ:సిల్వస్టర్ ఫోన్సెకా
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:2020 సినిమాలు]]
[[వర్గం:హిందీ సినిమా]]
kyiw73jvrngg50aq1e7p48jic6yjrp4
100 డేస్ ఆఫ్ లవ్
0
334746
3620488
3420244
2022-08-11T09:54:15Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
/* నటీనటులు */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox film
| name = 100 డేస్ ఆఫ్ లవ్
| image =
| caption =
| director = జీనస్ మహమ్మద్
| producer = వెంకట రత్నం
| writer = జీనస్ మహమ్మద్
| starring = [[దుల్కర్ సల్మాన్]] <br>[[నిత్యా మీనన్]]<br>శేఖర్ మీనన్ <br>అజు వర్గీస్
| music = '''పాటలు:'''<br> గోవింద్ మీనన్<br>'''బ్యాక్ గ్రౌండ్ సంగీతం :'''<br> బిజీబాల్
| cinematography = ప్రతీష్ వర్మ
| editing = సందీప్ కుమార్
| studio = ఎస్.ఎస్.సి.మూవీస్
| distributor =
| released = {{film date|df=y|2016|8|26}}
| runtime =
| country = {{IND}}
| language = తెలుగు
| budget =
| gross =
}}
'''100 డేస్ ఆఫ్ లవ్''' 2016లో విడుదలైన తెలుగు సినిమా.<ref name="100 Days of Love: Do Dulquer Salmaan, Nithya Menen have another hit on hands?">{{cite news |last1=The Indian Express |title=100 Days of Love: Do Dulquer Salmaan, Nithya Menen have another hit on hands? |url=https://indianexpress.com/article/entertainment/regional/100-days-of-love-do-dulquer-salmaan-nithya-menen-2995423/ |accessdate=11 September 2021 |date=25 August 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210911062338/https://indianexpress.com/article/entertainment/regional/100-days-of-love-do-dulquer-salmaan-nithya-menen-2995423/ |archivedate=11 September 2021 |language=en |work= |url-status=live }}</ref> అభిషేక్ పిక్చర్స్ సమర్పణలో ఎస్.ఎస్.సి.మూవీస్ బ్యానర్పై వెంకట రత్నం ఈ సినిమా తెలుగులో విడుదల చేశాడు. [[దుల్కర్ సల్మాన్]], [[నిత్యా మీనన్]] హీరో హీరోయిన్లుగా నటించిన ఈ సినిమాకు జీనస్ మహమ్మద్ దర్శకత్వం వహించగా, 26 ఆగష్టు 2016న విడుదల చేశారు.<ref name="Dulquer's 100 Days of Love to be remade in Telugu">{{cite news |last1=The Times of India |title=Dulquer's 100 Days of Love to be remade in Telugu - Times of India |url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/dulquers-100-days-of-love-to-be-remade-in-telugu/articleshow/51778643.cms |accessdate=11 September 2021 |work= |date=12 April 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210911062359/https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/dulquers-100-days-of-love-to-be-remade-in-telugu/articleshow/51778643.cms |archivedate=11 September 2021 |language=en |url-status=live }}</ref>
==కథ==
రావుగోపాల రావు (సల్మాన్ దుల్కర్) టైమ్స్ సంస్థలో పని చేస్తుంటాడు. ఆయనకు సావిత్రి (నిత్యా మీనన్) పరిచయం ఆవుతుంది. అయితే ఆమె తాను చిన్నప్పుడు ఎంతగానో అసహ్యించుకన్న తన స్కూల్ మేట్ సావిత్రి అని తెలుస్తోంది. అప్పటి నుంచి సావిత్రిని పక్కనపెట్టడానికి ప్రయత్నిస్తుంటాడు. కానీ, సావిత్రి మాత్రం అతనికి దగ్గరవుతూనే ఉంటుంది. సావిత్రికి మరో వ్యక్తితో ఎంగేజ్ మెంట్ జరగటం, ఆపై గోపాల్ రావుకి ఆమె ప్రేమ కలగటం ఒకేసారి జరుగుతాయి. మరి వారిద్దరూ ఎలా ఒకటయ్యారు అనేదే మిగతా సినిమా కథ.<ref name="100 Days of Love Movie Review {3/5}: Critic Review of 100 Days of Love">{{cite news |last1=The Times of India |title=100 Days of Love Movie Review {3/5}: Critic Review of 100 Days of Love by Times of India |url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movie-reviews/100-days-of-love/movie-review/53885293.cms |accessdate=11 September 2021 |date=26 August 2016 |archiveurl=http://web.archive.org/web/20210911062943/https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movie-reviews/100-days-of-love/movie-review/53885293.cms |archivedate=11 September 2021}}</ref>
==నటీనటులు==
*[[దుల్కర్ సల్మాన్]]
*[[నిత్యా మీనన్]]
*శేఖర్ మీనన్
*[[అజు వర్గీస్]]
*వినీత్
*ప్రవీణ
*రాహుల్ మాధవ్
*వి.కె. ప్రకాష్
*అభిరామి సురేష్
*జాకబ్ గ్రెగొరీ
==సాంకేతిక నిపుణులు==
*బ్యానర్: అభిషేక్ పిక్చర్స్
*నిర్మాత: వెంకట రత్నం
*కథ, స్క్రీన్ ప్లే, దర్శకత్వం: జీనస్ మహమ్మద్
*సంగీతం: గోవింద్ మీనన్
*సినిమాటోగ్రఫీ: ప్రతీష్ వర్మ
*ఎడిటర్: సందీప్ కుమార్
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:2016 తెలుగు సినిమాలు]]
6xx7khq5co8eq1n4y0lvfubh6zc9mr8
అజార్
0
334760
3620286
3600831
2022-08-10T19:18:04Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
/* నటీనటులు */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox film
| name = అజార్
| image =
| alt =
| caption =
| native_name =
| director = టోనీ డిసౌజా
| producer = {{unbulleted list|శోభా కపూర్|[[ఏక్తా కపూర్]]|సోనీ పిక్చర్స్}}
| writer = రాజత్ అరోరా
| based_on
| starring = ఇమ్రాన్ హష్మీ, [[లారా దత్తా]], నర్గీస్ ఫక్రీ, ప్రాచీ దేశాయ్
| narrator =
| music = '''పాటలు:'''అమాల్ మాలిక్<br /> ప్రీతమ్<br />డీజే చేతస్ <br />'''బ్యాక్ గ్రౌండ్ స్కోర్: '''<br /> సందీప్ శిరోద్కర్
| cinematography = రాకేష్ సింగ్
| editing = దేవ్ జాదవ్ <br />విపుల్ చౌహన్
| studio = {{unbulleted list| సోనీ పిక్చర్స్|బాలాజీ మోషన్ పిక్చర్స్}}
| distributor = పనోరమా స్టూడియోస్ <br />సోనీ పిక్చర్స్
| released = {{Film date|2016|05|13|df=y}}
| runtime = 130 నిమిషాలు
| country = {{IND}}
| language = [[హిందీ]]
| budget =
| gross =
}}
'''అజార్''' 2016లో విడుదలైన హిందీ సినిమా. సోనీ పిక్చర్స్, బాలాజీ మోషన్ పిక్చర్స్ బ్యానర్ల పై శోభా కపూర్, [[ఏక్తా కపూర్]], సోనీ పిక్చర్స్ నిర్మించిన ఈ సినిమాకు టోనీ డిసౌజా దర్శకత్వం వహించాడు. ఇమ్రాన్ హష్మీ, [[లారా దత్తా]], నర్గీస్ ఫక్రీ, ప్రాచీ దేశాయ్ ప్రధాన పాత్రల్లో నటించిన ఈ సినిమా 13 మే 2016న విడుదలైంది.
==కథ==
భారత మాజీ క్రికెటర్ అజారుద్దీన్ జీవిత చరిత్ర ఆధారంగా ఈ సినిమాను నిర్మించారు. అజారుద్దీన్ 99వ టెస్ట్ మ్యాచ్ లో స్టింగ్ ఆపరేషన్ జరిపి 100వ టెస్ట్ మ్యాచ్ ఆడనివ్వకుండా ఆపేస్తారు. ఆ తర్వాత అజార్ తన పెళ్లి, సంసారంలో వచ్చిన మార్పులు, అతని జీవితంలో ఎలాంటి సంఘటనలు చోటు చేసుకున్నాయి అనేది మిగతా సినిమా కథ.<ref name="Azhar: Lacks spine">{{cite news |last1=The Hindu |first1= |title=Azhar: Lacks spine |url=https://www.thehindu.com/features/cinema/azhar-review-a-fascinating-character-but-a-dispassionate-film/article8594749.ece |accessdate=11 September 2021 |date=13 May 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210911090932/https://www.thehindu.com/features/cinema/azhar-review-a-fascinating-character-but-a-dispassionate-film/article8594749.ece |archivedate=11 September 2021 |language=en-IN |work= |url-status=live }}</ref><ref name="Samiuddin">{{cite news |last1=Samiuddin |first1=Osdin |title=Bollywood tries but fails miserably to tell the real story of Mohammad Azharuddin |url=http://www.thenational.ae/sport/cricket/bollywood-tries-but-fails-miserably-to-tell-the-real-story-of-mohammad-azharuddin#full |access-date=1 April 2017 |publisher=The National |date=22 May 2016}}</ref><ref name="Dwivedi">{{cite news |last1=Dwivedi |first1=Sandeep |title=Don't play it again, Azhar |url=http://indianexpress.com/article/opinion/columns/biopic-mohammad-azharuddin-dont-play-it-again-azhar-2802398/ |access-date=1 April 2017 |publisher=The Indian Express |date=16 May 2016}}</ref><ref name="Ferrero Sharma">{{cite news |last1=Ferrero Sharma |first1=Ruchir |title=Sorry Bollywood, The Truth About Azhar Lies in His Own Confessions |access-date=1 April 2017 |work=The Huffington Post |date=18 May 2016 |url=http://www.huffingtonpost.in/ruchir-ferrero-sharma/sorry-bollywood-the-truth_b_10001876.html}}</ref>
==నటీనటులు==
{{refbegin|2}}
*[[ఇమ్రాన్ హష్మి]] <ref>[http://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/hindi/bollywood/news/Emraan-Hashmi-turns-Azharuddin-on-Azhar-poster/articleshow/51648354.cms "Emraan Hashmi turns Azharuddin on ‘Azhar’ poster"]</ref>
*[[లారా దత్తా]]
*[[నర్గీస్ ఫక్రీ]]
*[[ప్రాచి దేశాయ్|ప్రాచీ దేశాయ్]]
*[[కునాల్ రాయ్ కపూర్]]
*[[గౌతమ్ గులాటి]]
*మంజాత్ సింగ్
*కరణ్ వీర్ శర్మ
*[[రాజేష్ శర్మ]]
*[[వరుణ్ బడోలా]]
*కులభూషణ్ ఖర్బందా
*హేమంత్ చౌదరి
*వీరేంద్ర సాక్సన్
*జమీల్ ఖాన్
*అశోక్ మందన్న
*షెర్నేజ్ పటేల్
*ఆశిష్ పాథోడ్
*శ్వేతా కావాత్ర
*రంజిత్ కపూర్
*నవదీప్
{{refend}}
==సాంకేతిక నిపుణులు==
*బ్యానర్లు: సోనీ పిక్చర్స్, బాలాజీ మోషన్ పిక్చర్స్
*నిర్మాత: శోభా కపూర్, [[ఏక్తా కపూర్]], సోనీ పిక్చర్స్
*కథ: రజత్ అరోరా
*స్క్రీన్ ప్లే, దర్శకత్వం: టోనీ డిసౌజా
*సంగీతం: అమాల్ మాలిక్, ప్రీతమ్
*సినిమాటోగ్రఫీ: రాకేష్ సింగ్
*ఎడిటర్: దేవ్ జాదవ్, విపుల్ చౌహన్
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:హిందీ సినిమా]]
n1gdoce3jgeyqxu461jw7aukmarc53c
రేడియో మాధవ్
0
335107
3620530
3618355
2022-08-11T11:06:00Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
/* నటీనటులు */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox film
| name = రేడియో మాధవ్
| image = Radiomadhava.jpg
| caption =
| director = సనల్ కలతిల్
| producer = డి.వి కృష్ణ స్వామి
| writer =సనల్ కలతిల్
| screenplay = సనల్ కలతిల్<br>రిజిష్ మిథిలా
| starring = [[విజయ్ సేతుపతి]], జయరామ్, ఆత్మీయ రాజన్
| music = ఏం. జయచంద్రన్
| cinematography = సజన్ కలతిల్
| editing = షామీర్ ముహమ్మెద్
| studio = లక్ష్మీ చెన్నకేశవ ఫిలిమ్స్
| distributor =
| released =
| runtime = 150 నిమిషాలు
| country = {{IND}}
| language = తెలుగు
| budget =
| gross =
}}
'''రేడియో మాధవ్''' 2021లో విడుదలైన తెలుగు సినిమా.<ref name="రేడియో మాధవ్">{{cite news |last1=Sakshi |title=రేడియో మాధవ్ |url=https://www.sakshi.com/telugu-news/movies/radio-madhav-first-look-released-sri-vishnu-1320076 |accessdate=17 September 2021 |work= |date=8 October 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210917040012/https://www.sakshi.com/telugu-news/movies/radio-madhav-first-look-released-sri-vishnu-1320076 |archivedate=17 September 2021 |language=te |url-status=live }}</ref> మలయాళంలో 2019లో ‘మార్కొని మతాయ్’ పేరుతో విడుదలైన ఈ సినిమాను తెలుగులో 'రేడియో మాధవ్' పేరుతో గుండేపూడి శ్రీను సమర్పణలో లక్ష్మీ చెన్నకేశవ ఫిలిమ్స్ బ్యానర్ పై డి.వి కృష్ణ స్వామి విడుదల చేశాడు.<ref name="Malayalam blockbuster coming in Telugu as 'Radio Madhav'">{{cite news |last1=Telangana Today |title=Malayalam blockbuster coming in Telugu as 'Radio Madhav' |url=https://telanganatoday.com/malayalam-blockbuster-coming-in-telugu-as-radio-madhav |accessdate=17 September 2021 |date=8 October 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210917034925/https://telanganatoday.com/malayalam-blockbuster-coming-in-telugu-as-radio-madhav |archivedate=17 September 2021 |work= |url-status=live }}</ref> [[విజయ్ సేతుపతి]], జయరామ్, ఆత్మీయ రాజన్, పూర్ణ, నరేన్, అజూ వర్గీస్ ప్రధాన పాత్రల్లో నటించిన ఈ సినిమాకు సనల్ కలతిల్ దర్శకత్వం వహించాడు. రేడియో మాధవ్ ఫస్ట్లుక్ను హీరో [[శ్రీవిష్ణు (నటుడు)|శ్రీ విష్ణు]] అక్టోబర్ 7, 2020 న విడుదల చేశాడు.<ref name="‘రేడియో మాధవ్’ వస్తున్నాడు.. రెడీగా ఉండండి..">{{cite news |last1=10TV |title=‘రేడియో మాధవ్’ వస్తున్నాడు.. రెడీగా ఉండండి.. |url=https://10tv.in/movies/sreevishnu-launches-vijay-sethupathis-radio-madhav-firstlook-126978.html |accessdate=17 September 2021 |work= |date=7 October 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210917034545/https://10tv.in/movies/sreevishnu-launches-vijay-sethupathis-radio-madhav-firstlook-126978.html |archivedate=17 September 2021 |language=telugu |url-status=live }}</ref>ఈ సినిమా ఏప్రిల్ 23న విడుదలైంది.<ref name="Jayaram and Vijay Sethupathi's ''Radio Madhav'' set for a grand release on April 23 - Times of India">{{cite news |last1=The Times of India |title=Jayaram and Vijay Sethupathi's ''Radio Madhav'' set for a grand release on April 23 - Times of India |url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movies/news/jayaram-and-vijay-sethupathis-radio-madhav-set-for-a-grand-release-on-april-23/articleshow/81931487.cms |accessdate=17 September 2021 |work= |date=6 April 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210917040239/https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movies/news/jayaram-and-vijay-sethupathis-radio-madhav-set-for-a-grand-release-on-april-23/articleshow/81931487.cms |archivedate=17 September 2021 |language=en |url-status=live }}</ref>
==నటీనటులు==
*[[విజయ్ సేతుపతి]] <ref name="ఏంట్రా మన ఖర్మ..అంటున్న విజయ్సేతుపతి!">{{cite news |last1=Eenadu |title=ఏంట్రా మన ఖర్మ..అంటున్న విజయ్సేతుపతి! - radio madhav movie song teaser |url=https://www.eenadu.net/cinema/newsarticle/radio-madhav-movie-song-teaser/0211/121031901 |accessdate=17 September 2021 |work= |date=13 February 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210917040342/https://www.eenadu.net/cinema/newsarticle/radio-madhav-movie-song-teaser/0211/121031901 |archivedate=17 September 2021 |language=te |url-status=live }}</ref>
*జయరామ్
*[[ఆత్మీయ రాజన్]]
*పూర్ణ
*[[నరైన్]]
*[[అజు వర్గీస్]]
* [[లక్ష్మీ నక్షత్ర]]
==సాంకేతిక నిపుణులు==
*బ్యానర్: లక్ష్మీ చెన్నకేశవ ఫిలిమ్స్
*సమర్పణ: గుండేపూడి శీను
*నిర్మాత: డి.వి కృష్ణ స్వామి
*కథ, స్క్రీన్ప్లే , దర్శకత్వం: సనల్ కలతిల్
*సంగీతం: ఏం. జయచంద్రన్
*మాటలు & పాటలు : భాష్య శ్రీ
*సినిమాటోగ్రఫీ: సజన్ కలతిల్
*ఎడిటింగ్: షామీర్ ముహమ్మెద్
*పీఆర్వో: సురేంద్ర కుమార్ నాయుడు, ఫణి కందుకూరి
*ఎగ్జిక్యూటివ్ నిర్మాత: ఎన్. శ్రీనివాస మూర్తి
*సహ- నిర్మాత: డి.వి . చలం
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:2021 తెలుగు సినిమాలు]]
[[వర్గం:2021 సినిమాలు]]
cl7gdzww343e26wmkh52p2gq7rf9d5f
పొట్లూరి మోహన రామ ప్రసాదు
0
340845
3620276
3424692
2022-08-10T19:10:25Z
2401:4900:4FEB:3A2D:8460:11FF:FE13:9D2D
/* మా ఊరు ఒక హైకు */Added designation of the critic
wikitext
text/x-wiki
'''పొట్లూరి మోహన రామ ప్రసాదు ''' [[తెలుగు]] [[కవి]], కథా రచయిత, న్యాయవాది. ప్రధానంగా [[హైకూ]] కవి. ఇప్పటికి నాలుగు హైకూ సంపుటాలు వెలువరించాడు. రంగస్థలంపై నటించిన అనుభవం కూడా ఉంది. దాదాపు 20 నాటకాలు వేశాడు. లఘు చిత్రాలను నిర్మించాడు. కథ స్క్రీన్ ప్లే, దర్శకత్వం వహిస్తూ పలు లఘు చిత్రాలను తీశాడు.
== స్వస్థలం ==
[[ఆంధ్రప్రదేశ్]] రాష్ట్రం, [[కృష్ణా జిల్లా|కృష్ణా జిల్లా, కంకిపాడు మండలం]]<nowiki/>లోని [[తెన్నేరు]] వీరి స్వస్థలం.. తల్లిదండ్రులు అన్నపూర్ణాదేవి, కృష్ణమూర్తి. ప్రస్తుతం [[విజయవాడ]]<nowiki/>లో స్థిరపడ్డాడు.
== విద్యాభ్యాసం ==
వాణిజ్య శాస్త్రంలో మాస్టర్ డిగ్రీ చేశాడు. పూణే విశ్వవిద్యాలయం నుండి 1987 లో లా డిగ్రీ ని పొందాడు.
== వృత్తి ==
వృత్తిరీత్యా ఇతను న్యాయవాది. ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలోని విజయవాడలో న్యాయవాదిగా పనిచేస్తున్నాడు.
[[File:Potluri Books.jpg|thumb|పొట్లూరి పుస్తకాలు]]
== రచనలు ==
మా ఊరు ఒక హైకూ<ref>మా ఊరు ఒక హైకూ -పొట్లూరి మోహన రామ ప్రసాదు- చినుకు పబ్లికేషన్స్, గాంధీనగర్, విజయవాడ, ఆగస్టు 2020</ref> మా బడిలో హైకూలు<ref>మా బడిలో పొట్లూరి మోహన రామ ప్రసాద్ చినుకు పబ్లికేషన్స్, గాంధీనగర్, విజయవాడ, సెప్టెంబర్, 2020 </ref>, పూల రేకులు<ref>పూల రేకులు-పొట్లూరి మోహన రామ ప్రసాదు- చినుకు పబ్లికేషన్స్, గాంధీనగర్, విజయవాడ, ఫిబ్రవరి, 2021 </ref>, తనేను<ref> తనేను - పొట్లూరి మోహన రామ ప్రసాద్-చినుకు పబ్లికేషన్స్, గాంధీనగర్, విజయవాడ, ఆగస్టు, 2021</ref> అను నాలుగు హైకూ సంపుటాలు వెలువరించాడు.
=== మా ఊరు ఒక హైకు ===
ఈ హైకూల రచనాకాలం 1995. ఈ పుస్తకం అట్లూరి రాజ మనోహరం అట్లూరి రాజగోపాల రావులకు అంకితమివ్వబడినది. ఈ పుస్తకానికి శ్యామ్ కుమార్ కర్రి ముఖచిత్రం వేశాడు. ఈ పుస్తకానికి కవిత్వం తొడుక్కున్న ఊరు_కనురెప్పల నిశ్శబ్దమోహనరాగం అంటూ ప్రముఖ విమర్శకులు, ఆంగ్లాచార్యులు, పత్రికా సంపాదకులు డాక్టర్ సశ్రీ ముందుమాట రాశాడు. ఇందులో కొన్ని హైకూలు
"చింత తోపుల్లోంచి/ చందమామని చూస్తే/మా ఊరు కనిపిస్తుంది", "ఊళ్లో రైలు ఆగేది/ఎక్కింది దిగింది/లెక్కేలేదు", "జడలాగినమ్మాయిని/మా ఆవిడకి చూపించా/ఇద్దరూ నవ్వుకున్నారు".
=== మా బడిలో హైకూలు ===
ఈ పుస్తకంలోని హైకూలు 1995 1996 కాలంలో రచించబడినవి. ఇందులోని కొన్ని హైకూలు..."మా బడికెళ్ళా/వేసిన గోడకుర్చీ/కనిపించలేదు", "మాబడికెళ్ళా/బెంచీల మీద పేర్లు/చెరగలేదు", "బడి గుర్తొస్తే/సిరామరకలన్నీ/గుర్తుకొస్తాయి".
=== పూల రేకులు ===
ఈ పుస్తకానికి ముఖచిత్రం శ్యామ్ కుమార్ కర్రీ వేశాడు. 'హైకూ మోహన సమ్మోహనం పూలరేకులు ' అంటూ చిత్తలూరి సత్యనారాయణ ఈ పుస్తకానికి ముందుమాట రాశాడు.
ఇందులోని కొన్ని హైకూలు..."బంతి చేమంతి/తోటలోనే రాలాయి/కోయలేదుగా", "వానచినుకు/కొమ్మల మీద పడి/పువ్వులైనాయి", "నల్లని మబ్బు/తోటమీంచి వెళుతూ/పూలనిచ్చింది".
=== తనేను ===
ఇందులోని కొన్ని హైకూలు..."ఆమె వెళ్ళింది/కొన్ని అక్షరాలని/కవిత చేసి", "ఆమె లేకుంటే/ప్రపంచమే లేదుగా/ఉన్నా అంతేగా", "తోటలో పూలు/పూస్తున్నా రాలవేంటి/ ఆమె వచ్చిందా?"
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:తెలుగు హైకూ కవులు]]
[[వర్గం:తెలుగు కవులు]]
[[వర్గం:కృష్ణా జిల్లా కవులు]]
[[వర్గం:కృష్ణా జిల్లా కథా రచయితలు]]
[[వర్గం:ఆంధ్రప్రదేశ్ కవులు]]
3r0tsoh1iobxd6nwh8q8goqgfajzja2
మేడమ్ చీఫ్ మినిస్టర్
0
343689
3620262
3616592
2022-08-10T18:57:33Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
/* నటీనటులు */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox film
| name = మేడమ్ చీఫ్ మినిస్టర్
| image = Madam Chief Minister film poster.jpg
| alt =
| caption =
| director = సుభాష్ కపూర్
| producer = భూషణ్ కుమార్, క్రిషన్ కుమార్, నరేన్ కుమార్, డింపుల్ ఖర్బందా
| writer = సుభాష్ కపూర్
| starring = [[రిచా చద్దా]]<br/>మానవ్ కౌల్
| music = మంగేష్ దక్కడే
| cinematography = జయేష్ నాయర్
| editing = చంద్రశేఖర్ ప్రజాపతి
| studio = టీ -సిరీస్ <br>ఏ కంగ్రా టాకీస్ ప్రొడక్షన్
| distributor = ఏఏ ఫిలిమ్స్
| released = {{Film date|df=yes|2021|1|22}}
| runtime = 122 నిముషాలు<ref>{{cite web |url=https://www.bbfc.co.uk/release/madam-chief-minister-q29sbgvjdglvbjpwwc01mzizntc|title=Madam Chief Minister (2021) |website= British Board of Film Classification |access-date=20 July 2021}}</ref>
| country = {{IND}}
| budget =
| gross =
| language = హిందీ /ఇంగ్లీష్
}}
'''మేడమ్ చీఫ్ మినిస్టర్''' 2021లో హిందీలో విడుదలైన పొలిటికల్ డ్రామా సినిమా. టి. సిరీస్ ఫిలిమ్స్, ఏ కంగ్రా టాకీస్ ప్రొడక్షన్ బ్యానర్లపై భూషణ్ కుమార్, క్రిషన్ కుమార్, నరేన్ కుమార్, డింపుల్ ఖర్బందా నిర్మించిన ఈ సినిమాకు సుభాష్ కపూర్ దర్శకత్వం వహించాడు. రిచా చద్దా, సౌరభ్ శుక్లా, మానవ్ కౌల్, అక్షయ్ ఒబెరాయ్లు ప్రధాన పాత్రల్లో నటించిన ఈ సినిమా 22 జనవరి 2021న విడుదలైంది.<ref name="`మేడమ్ చీఫ్ మినిస్టర్` మేకింగ్ వీడియో!">{{cite news |last1=Andhra Jyothy |title=`మేడమ్ చీఫ్ మినిస్టర్` మేకింగ్ వీడియో! |url=https://www.andhrajyothy.com/telugunews/madam-chief-minister-making-video-2021011812382063 |accessdate=13 February 2022 |work= |date=18 January 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220213143427/https://www.andhrajyothy.com/telugunews/madam-chief-minister-making-video-2021011812382063 |archivedate=13 February 2022 |language=te}}</ref>
==నటీనటులు==
* [[రిచా చద్దా]]<ref name="చీఫ్ మినిస్టర్ చద్దా">{{cite news |last1=Sakshi |title=చీఫ్ మినిస్టర్ చద్దా |url=https://m.sakshi.com/news/movies/richa-chadha-finishes-shooting-madam-chief-minister-1263037 |accessdate=13 February 2022 |work= |date=13 February 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220213143654/https://m.sakshi.com/news/movies/richa-chadha-finishes-shooting-madam-chief-minister-1263037 |archivedate=13 February 2022 |language=te}}</ref>
*[[మానవ్ కౌల్]]
* [[అక్షయ్ ఒబెరాయ్|అక్షయ్ ఒబెరాయ్]]
* [[సౌరభ్ శుక్లా]]
* సుభ్రజ్యోతి భరత్
* నిఖిల్ విజయ్
* బోలోరామ్ దాస్
* సంగం బహుగుణ
* శ్రేయ అవస్థి
* రవిజా చౌహన్
* సుశీల్ శుక్ల
*రాజ్ వర్ధన్ పాండే
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:2021 సినిమాలు]]
4t86m3asmp276ubxra5e86ogxmk3v7v
వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి
4
345294
3620194
3620076
2022-08-10T14:04:35Z
Arjunaraoc
2379
/* ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 సంబంధిత కృషి (202204 - 202208) */
wikitext
text/x-wiki
{| class= "floatright" style="border: 0px solid darkgray;"
|{{Blue button |elink=http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{NAMESPACE}}:{{PAGENAMEE}}&action=edit§ion=new |text=అభివృద్ధి సూచన చేర్చు}}
|}
{{Archives|auto=yes}}
[[దస్త్రం:India Andhra Pradesh location map (current).svg|right|thumb|[[ఆంధ్రప్రదేశ్]]]]
[[ఆంధ్రప్రదేశ్]] వ్యాసం, దానిలో లింకులుగల ఇతర ప్రధాన పేరుబరి వ్యాసాల అభివృద్ధి పనుల నిర్వహణ పని సమన్వయం చేయటం ఈ పేజీ ఉద్దేశ్యం. తెవికీ లో క్రియాశీలక సభ్యుల సంఖ్య తక్కువగా వున్నందున, [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/నిర్వహణ సూత్రాలు|ప్రామాణిక ప్రాజెక్టు]] నిర్వహించటం వలన ఉపయోగం తక్కువ. కావున ఈ ప్రత్యామ్నాయ నిర్వహణ వికీస్ఫూర్తితో ప్రయోగాత్మకంగా చేయబడుతున్నది. దీనిలో ప్రత్యేక సభ్యత్వం అనేది వుండదు. కాల అవధి వుండదు. ఒక నిర్దేశించిన నాయకుడు/నాయకురాలు వుండరు. ఖాతాతో ప్రవేశించిన సభ్యులు, అనామక సభ్యులు, రచనలు చేసేవారు, సూచనలు చేసేవారు అందరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
==ఎలా ఉపయోగించుకోవాలి?==
* ఈ వ్యాసాలలో వృద్ధి చేయటానికి మీ ఆలోచనలు, సూచనలు [[#పని సూచనలు, పురోగతి|పని సూచనలు, పురోగతి]] విభాగంలో చేర్చండి. ప్రస్తుత ఘటనల ఆధారంగా నైతే ఆ ఘటన జరిగే తేదీ చేర్చండి. తదుపరి వరుసలో మార్పు జరగవలసిన ప్రధాన వ్యాసం పేరు చేర్చండి.
* విషయానికి సంబంధించిన ప్రధాన వ్యాసం, సంబంధిత వ్యాసాలు వృద్ధి పరచినట్లైతే ఆ అంశం ముందు {{tl|టిక్కు}} చేర్చండి. (ఉదాహరణకు రాజధానికి సంబంధించిన వార్త, [[అమరావతి]] వ్యాసంలో దాని సంబంధిత వ్యాసాలైన [[ఆంధ్రప్రదేశ్ రాజధాని ప్రాంత అభివృద్ధి ప్రాధికార సంస్థ|అంధ్రప్రదేశ్ రాజధాని ప్రాంత అభివృద్ధి ప్రాధికార సంస్థ]], అవసరమనుకుంటే [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] వ్యాసంలో మార్పులు చేయాలి.
* ఒక వ్యాసానికి సంబంధించిన చర్చ అయితే ఆయా వ్యాస చర్చాపేజీలో వ్యాఖ్యతో పాటు, ఈ అంశంలో చురుకుగా వున్నవారికి లింకు చేయండి.
* మార్పులు చాలా వ్యాసాలలో చేయవలసినట్లైతే ఈ పేజీలో సంబంధిత విభాగంలో చేర్చండి. సందేహాలుంటే దీని చర్చా పేజీలో చర్చించండి.
* ఈ పేజీలో జరుగుతున్న మార్పులను గమనించటానికి మీ వీక్షణ జాబితా (రెండవ వరుస ఆదేశాలపెట్టెలో చరిత్ర తరువాత కనబడే నక్షత్రం గుర్తుని నొక్కటం ద్వారా) లో చేర్చుకోండి.
* వ్యాసాలు అభివృద్ధి చేసేవారికి ప్రోత్సాహకంగా, [https://te.wikipedia.org/wiki/Special:RecentChangesLinked?hidebots=1&hidecategorization=1&hideWikibase=1&target=ఆంధ్రప్రదేశ్&limit=500&days=30&enhanced=1&urlversion=2 సంబంధిత సవరణలకు] ధన్యవాదాలు తెలపండి.
==ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి ==
పని జరిగిన కాలం: 202204 - 202208
;2022 ఏప్రిల్ లో ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ అమలైనందున, జిల్లా వ్యాసం, సంబంధిత వ్యాసాల మార్పులపై పని ప్రధానంగా జరుగుతున్నది.
ఎవరైనా సూచనలు చేర్చినట్లైతే వ్యాసం చివర విభాగాలలో కనబడతాయి.
===సవరణలు===
====జిల్లా సవరణల మదింపుకు కొలమానం====
ఈ కొలమానం నాణ్యతా పరంగా ఉత్కృష్ట స్థాయిలోనిది కాదు. అందరు సులభంగా అర్ధం చేసుకొని వాడుటకు ఉద్దేశించబడినది. దీనిని వాడుటకు {{tl|taskp}} చూడండి.
* '''భౌగోళిక పరిపాలన విభాగాలు, ప్రాథమిక జన గణన గణాంకాలు, ప్రధాన సమాచారపెట్టె కృషి''' : పావు వంతు (25 మార్కులు)
* '''చరిత్ర,విద్య, పరిశ్రమలు, దర్శనీయ ప్రదేశాలు, రవాణా లాంటి వ్యాస విభాగాలలో సగం కృషి''': పావు వంతు
* '''చరిత్ర,విద్య, పరిశ్రమలు, దర్శనీయ ప్రదేశాలు, రవాణా లాంటి వ్యాస విభాగాలలో పూర్తి కృషి''': అర్ధ వంతు
* '''తనిఖీ చేసి అభివృద్ధి చేయటం''' : - పావు వంతు. (వ్యాసంలో ప్రధానంగా కృషి చేసినవారు కాక ఇతరులు చేయాలి)
==== పాత జిల్లాలు====
* జిల్లా పేరు తరువాత ప్రధానంగా కృషి చేస్తున్న వారి పేర్లు, చివరలో తనిఖీ చేసినవారి పేరు చేర్చండి. (కామా విరామ చిహ్నంతో పేర్లను వేరుచేయండి)
*పురోగతి 75 శాతం చూపిస్తుంటే, చొరవతో ఆ వ్యాసం తనిఖీ చేసి అభివృద్ధికి చర్చలు లేక నేరుగా అభివృద్ధి చేయండి.
# {{taskp|75}}, [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[కర్నూలు జిల్లా|కర్నూలు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[కృష్ణా జిల్లా|కృష్ణా]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[గుంటూరు జిల్లా|గుంటూరు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[చిత్తూరు జిల్లా|చిత్తూరు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[తూర్పు గోదావరి జిల్లా|తూర్పు గోదావరి]] - B.K.Viswanadh, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[పశ్చిమ గోదావరి జిల్లా|పశ్చిమ గోదావరి]] - B.K.Viswanadh, పండు అనిల్ కుమార్, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ప్రకాశం జిల్లా|ప్రకాశం]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[విజయనగరం జిల్లా|విజయనగరం]] - యర్రా రామారావు, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[విశాఖపట్నం జిల్లా|విశాఖపట్నం]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[వైఎస్ఆర్ జిల్లా|వైఎస్ఆర్]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు జిల్లా|శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు]] -Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[శ్రీకాకుళం జిల్లా|శ్రీకాకుళం]] - యర్రా రామారావు,Arjunaraoc
====కొత్త జిల్లాలు====
* జిల్లా పేరు తరువాత ప్రధానంగా కృషి చేస్తున్న వారి పేర్లు, చివరలో తనిఖీ చేసినవారి పేరు చేర్చండి. (కామా విరామ చిహ్నంతో పేర్లను వేరుచేయండి)
* పురోగతి 75 శాతం చూపిస్తుంటే, చొరవతో ఆ వ్యాసం తనిఖీ చేసి అభివృద్ధికి చర్చలుగాని నేరుగా అభివృద్ధిగాని చేయండి.
# {{taskp|75}}, [[అనకాపల్లి జిల్లా|అనకాపల్లి]] - Ch Maheswara Raju, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[అన్నమయ్య జిల్లా|అన్నమయ్య]] - Arjunaraoc, Ch Maheswara Raju
# {{taskp|75}}, [[అల్లూరి సీతారామరాజు జిల్లా|అల్లూరి సీతారామరాజు]] - Ch Maheswara Raju, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఎన్టీఆర్ జిల్లా|ఎన్టీఆర్]] - Ch Maheswara Raju,యర్రా రామారావు,Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఏలూరు జిల్లా| ఏలూరు]] - Ch Maheswara Raju,B.K.Viswanadh, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[కాకినాడ జిల్లా|కాకినాడ]] - Ch Maheswara Raju,Pkraja1234,యర్రా రామారావు, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[కోనసీమ జిల్లా|కోనసీమ]] - Ch Maheswara Raju, B.K.Viswanadh,Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[తిరుపతి జిల్లా|తిరుపతి]] - Ch Maheswara Raju, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[నంద్యాల జిల్లా|నంద్యాల]] - Ch Maheswara Raju,యర్రా రామారావు,Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[పల్నాడు జిల్లా|పల్నాడు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[పార్వతీపురం మన్యం జిల్లా|పార్వతీపురం మన్యం]] - Ch Maheswara Raju,యర్రా రామారావు,Pkraja1234, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[బాపట్ల జిల్లా|బాపట్ల]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[శ్రీ సత్యసాయి జిల్లా|శ్రీ సత్యసాయి]] - Arjunaraoc,Ch Maheswara Raju
====ఇతర రాష్ట్రస్థాయి వ్యాసాలు====
* వీటికి కొలబద్ద: 25/50/75 పురోగతి, 100 తనిఖీ, అభివృద్ధి పూర్తి
# {{taskp|75}}, [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}},[[ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాలు]] - ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఆంధ్రప్రదేశ్ మండలాలు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|}},[[ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ - 2022]] - యర్రా రామారావు,Arjunaraoc, ([[చర్చ:ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ - 2022]] చూడండి.)
# {{taskp|75}},[[ఆంధ్రప్రదేశ్ పురపాలక సంఘాలు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఆంధ్రప్రదేశ్ రెవెన్యూ డివిజన్ల జాబితా]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ నియోజకవర్గాల జాబితా]] -Arjunaraoc
====ఇతర సవరణలు====
* జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాల సవరణలు [[చర్చ:బాపట్ల_జిల్లా#కొత్త_జిల్లా_సంబంధిత_వ్యాసాల_సవరణల_పురోగతి |ఉదాహరణ (బాపట్ల జిల్లా)]]
* [[/జిల్లా సంబంధిత వర్గ వ్యాసాల సవరణలకు సూచనలు]]
====సమన్వయానికి లింకులు, సమాచారం====
* పైన జిల్లాల విభాగాలలో పురోగతికి సంబంధించి సవరణలు, పనిచేసిన వ్యాసాల చివరలో వాడుకరి పేర్లు(లింకులు కాదు), చేస్తూవుంటే ఇతరులతో సమన్వయం సులభమవుతుంది. 75% పురోగతి కి చేరినవాటిని ఆ వ్యాసానికి ప్రధాన కృషి చేయని ఇతరులు తనిఖీచేసి అభివృద్ధికి చర్చలు చేయటం లేక అభివృద్ధి చేసిన తరువాత 100% పురోగతికి మార్చాలి.
* కొత్త జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాల పురోగతి సూచించుటకు కొత్త జిల్లా చర్చపేజీలలో తొలిగా {{tl|New district checklist}} చేర్చాను. పాత జిల్లాల సవరణలు దీనిలో భాగంగానే వుంటాయి, పాత లేక కొనసాగుతున్న జిల్లాలకు వేరే పురోగతి మూస అవసరంలేదు.
* జిల్లాలు మారిన అసెంబ్లీ నియోజకవర్గాల వివరం వికీడేటాలో తాజాపరచాను. [https://w.wiki/55$i క్వెరీలో జిల్లా ఎంచుకొని వివరాలు పొందవచ్చు]
* [[:commons:category:SVG locator maps of districts of Andhra Pradesh |కామన్స్ లో ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లా సూచిక పటాలు]] తాజాపడ్డాయి. కొత్త జిల్లాలలో చేర్చవచ్చు.
* [https://overpass-turbo.eu/s/1hPY overpass-turbo క్వెరీ] తో తగిన ప్రాంతాన్ని ఎంచుకొని, క్వెరీ నడిపి, జిల్లాల హద్దులను తెలుగు పేర్లతో చూడవచ్చు.
* 2022-04-05 నాడు ఈనాడు దినపత్రిక కొత్త జిల్లాలకు కూడా ప్రత్యేక ప్రాంతీయ సంచిక ప్రారంభించింది. తొలి సంచికలో జిల్లా చరిత్ర, ఆకర్షణలు, ప్రత్యేకఅంశాలు ఉపయోగంగా వుండవచ్చు. పిడిఎఫ్ పేపర్లు వారంరోజులు మాత్రమే నెట్లో వుంటాయి. ఆసక్తిగల వారు సంబంధిత పేజీని భద్రపరచుకోవటం లేక సదరు సాధారణ వెబ్ వార్తను ఆర్కీవ్ లో భద్రపరచుకొంటే మంచిది.
* కొత్త జిల్లాలకు వెబ్సైట్లు ఉనికిలోకి వచ్చాయి. వాటిలో కొన్నిటికి కొత్త జిల్లా కరపుస్తకాల లింకులున్నాయి. ఉదాహరణ [http://bapatla.ap.gov.in బాపట్ల]
* జిల్లా సంబంధిత సవరణ పనులను నిర్వహించటానికి జిల్లా చర్చలో చేర్చితే ఉపయోగం. ప్రయోగాత్మకంగా [[ చర్చ:బాపట్ల జిల్లా]] చూడండి స్పందించండి.
* కొత్త జిల్లాల వివరాలు చేర్చటం పూర్తయిన తర్వాత, దానికి అనుబంధ పాత జిల్లాల అంశాల సవరణలు చేస్తే సౌలభ్యంగా వుంటుంది.
* [https://cdn.s3waas.gov.in/s3c399862d3b9d6b76c8436e924a68c45b/uploads/2022/04/2022040412.pdf Sample extract of Krishna district from the government document]'
* {{Cite web |title=Andhra Pradesh New Districts: కొత్త జిల్లాల స్వరూపమిదే..పెద్ద జిల్లా, చిన్న జిల్లాలు ఇవే.. |url=https://www.sakshi.com/telugu-news/andhra-pradesh/area-and-population-new-districts-ap-1446058|publisher=Sakshi|date=2022-04-03|access-date=2022-04-04}} (విస్తీర్ణం, జనాభా, మండలాల వివరాలు)
* {{Cite web|title=New Districts In AP: ఏపీలో కొత్త జిల్లాలివే.. గెజిట్ విడుదల|url=https://www.etvbharat.com/telugu/telangana/city/hyderabad/final-notification-on-formation-of-new-districts-in-andhra-pradesh/ts20220403052257663|access-date=2022-04-03|website=ETV Bharat News}}
* సంబంధిత ఆంగ్లవికీ వ్యాసాలు (భాషాలింకులు ద్వారా)
*జివోలు (AP districts reorganisaton gazetted orders are issued on 2022-04-03, Please search on website (https://apegazette.cgg.gov.in/homeEgazetteSearch.do ) with the following parameters Department:All, Gazett type=Extraordinary, Gazet part:Part 1, Gazette from date 03042022 gazette to date 03042022 and search text : FORMATION)([https://github.com/satya-kvs/andhra_pradesh/tree/main/GO_Andhra%20Pradesh%20District%20Reorganization%202022_04_03 గిట్హబ్ లో GO నకళ్ళు (ఇవి శాశ్వతం కాదు, వ్యక్తిగత ఖాతాకు సంబంధించినవి కావున మూలాలుగా వాడవద్దు. సంబంధిత వివరాలు గెజిట్ సంఖ్య లాంటివి ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పట్టికలో వాడితే చాలు) ])
*[[వికీపీడియా_చర్చ:వికీప్రాజెక్టు/తెలంగాణ-భౌగోళికం/జిల్లాలు_మండలాల_మార్పుచేర్పులు#ప్రాజెక్టు_పని_నిర్వహణలో_యర్రా_రామారావు_అనుభవాలు,_గుర్తించిన_విషయాలు,_లోపాలు_సూచనలు | తెలంగాణ జిల్లాల మార్పుల ప్రాజెక్టుపై యర్రా రామారావు అభిప్రాయాలు]]
*<s>[https://docs.google.com/spreadsheets/d/1QfzQUzThLwTx389XCx9uPnOuXvmCIyYXRbrIGOY8MvI/edit?usp=sharing మండలాలకు పాత రెవిన్యూ డివిజన్, కొత్త రెవిన్యూ డివిజన్, కొత్త జిల్లా వ్యాసాల పేర్లు సంబంధిత నిలువవరుసలో నమోదు చేయటకు పంచుకొన్న గూగుల్ షీట్]</s>
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/info/mandals with new district, old district]]
===వికీడేటా క్వెరీలు===
వీటిలో కావలసిన జిల్లా మార్చి క్వెరీ రన్ చేసి, వచ్చిన ఫలితంలో చివరి అంశంతో ఫైల్ లో చేర్చి, సంబంధిత మార్పులకు వాడుకోవాలి.
# [https://w.wiki/54$Y mandals with tewikiarticle link for a district for use in template/district page (post reorg)]
# [https://w.wiki/55DH mandals with tewikiarticle for a district]
# [https://w.wiki/55Wy tewiki articles which are not of human settlement in a district for updating district name]
===OSM క్వెరీలు===
# [http://overpass-turbo.eu/?Q=%2F*%0AFor%20displaying%20districts%20in%20bbox%20for%20example%20to%20see%20districts%20near%20borders%20of%20Telugu%20state%0A*%2F%0A%0A%5Bbbox%3A%7B%7Bbbox%7D%7D%5D%3B%0A%0A%2F%2F%20gather%20results%0A(%0A%0A%20%20relation%5B%22admin_level%22%3D%225%22%5D-%3E.dist%3B%0A%20%20rel(pivot.dist)%3B%0A)%3B%0A%2F%2F%20print%20results%0Aout%20body%20geom%3B%0A%0A%7B%7Bstyle%3A%0Anode%2Cway%2Crelation%20%7B%0A%20%20%20%20text%3Aeval('tag(%22name%3Ate%22)')%3B%0A%7D%0A%7D%7D&C=15.90058;80.38971;8 ప్రాంతంలో గల జిల్లాలు వివరాలు తెలుసుకొనుటకు, జిల్లా హద్దులు వ్యాసంలో చేర్చటానికి ఉపయోగం]
*[https://overpass-turbo.eu/s/1hON| జిల్లా మండలాల పటం(ఉదాహరణ బాపట్ల జిల్లా)] (క్వెరీలో జిల్లా పేరు(ఆంగ్లం) మార్చి, నడిపి, తరువాత share చేయగా వచ్చిన URL ను {{tl|Overpass-turbo}} లో వాడుకోవాలి.
=== క్వారీ క్వెరీలు===
fork చేసి నడుపుకుంటే తాజా వివరాలు వస్తాయి. అర్జున అప్పుడప్పుడు నడిపి చూస్తాడు. ఆ వివరాలు ఇతరులు నేరుగా చూడవచ్చు.
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63602 AP districts restructure edits pagewise from 20220403 in tewiki (quarry query)]
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63603 AP districts restructure active editors from 20220403 in tewiki (quarry query)]
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63585 AP districts restructure edit activity detailed from 20220403 in tewiki (quarry query) ]
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63605 AP districts restructure active editors from 20220403 in enwiki (quarry query)]
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63587 AP districts restructure edit activity from 20220403 in enwiki (quarry query) ]
===పెట్స్కాన్ క్వెరీలు===
* [https://petscan.wmflabs.org/?psid=22605725 జిల్లా పేజీలనుండి లింకైన వ్యాసాలు(petscan query)](2118 వ్యాసాలు 2022-07-25నాడు, వీటిలో 1614 పేజీలు కనీసం సగటున రోజుకి ఒక వీక్షణం కలిగివున్నాయి, 1418 పేజీలకు 2022 ఏప్రిల్ 3 తరువాత దిద్దుబాట్లు జరిగాయి)
===పురోగతి, సమీక్షలు===
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/status/mandals per district |మండల వ్యాసాల పురోగతి చిట్టా]]
* జిల్లా వ్యాసానికి లింకైన వ్యాసాల సవరణల పురోగతికి ఆయా జిల్లా చర్చాపేజీ చూడండి.
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Initial Implementation experiences on Bapatla district by Arjunaraoc]]
==ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల గణాంకాలు==
===గత 30 రోజులలో వీక్షణలు===
* [[/views | గత 30 రోజులలో వీక్షణలు]]
(అదనపు గణాంకాలు లేక విశ్లేషణ ఏమైనా అవసరమైతే క్వెరీల సహాయం కొరకు చర్చాపేజీలో అడగండి)
===గత 30 రోజులలో సంబంధిత సవరణలు===
* [https://te.wikipedia.org/wiki/Special:RecentChangesLinked?hidebots=1&hidecategorization=1&hideWikibase=1&target=ఆంధ్రప్రదేశ్&limit=500&days=30&enhanced=1&urlversion=2 గత 30 రోజులలో సంబంధిత సవరణలు]
===ఇతర గణాంకాలు===
* [[/contributors |కనీసం 5 మార్పులు చేసినవారు]]
* [[/active-articles | కనీసం 5 మార్పులు జరిగిన పేజీలు]]
* [[/article-list | రాష్ట్ర పేజీనుండి లింకైన వ్యాసాలు]]
==ఇవీ చూడండి==
*[[వాడుకరి:Arjunaraoc/ఆంధ్రప్రదేశ్ నుండి లింకుల మెరుగు అనుభవాలు | ఈ తరహా పని నేపథ్యానికి 2021 లో అర్జున పని అనుభవాలు]]
*[[వికీపీడియా: పరస్పర సహకార నిర్వహణలు]]
*[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జిల్లాలు]]
*[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు]]
[[వర్గం:వికీపీడియా పరస్పర సహకార నిర్వహణ]]
== చారిత్రిక సమాచారాన్ని తీసేసారు ==
"అభివృద్ధి సూచన చేర్చు" అని పేజీలో పైన ఒక లింకు ఉంది. అది నొక్కి, ఇక్కడ రాస్తున్నాను.
కొత్త జిల్లాలు ఏర్పడిన తరువాత పాత జిల్లాల పేజీల్లోని సమాచారాన్ని తీసివేసి ఆ స్థానంలో కొత్త సమాచారాన్ని చేర్చారు. ఉదాహరణకు మండలాలు, జనాభా వివరాలు మొదలైనవి. వికీపీడియా అనేది విజ్ఞానసర్వస్వం. వ్యాస విషయానికి సంబంధించి నేటి సమాచారం ఎంత ముఖ్యమో చారిత్రిక సమాచారం కూడా అంతే ముఖ్యం. అసలు విజ్ఞాన సర్వస్వపు విశిష్టతల్లో అదొకటి. కానీ చారిత్రిక సమాచారం తీసివెయ్యడంతో ఈ పేజీలు ఆ మాత్రపు విలువను కోల్పోయాయి. ఉదాహరణకు, అనంతపురం జిల్లా పేజీలో -
# అది ఒకప్పుడు ఆంధ్రప్రదేశ్ లోని అతిపెద్ద జిల్లా.
# 1882 లో బళ్ళారి నుండి విడదీసి దీన్ని దీన్ని ఏర్పాటు చేసారు.
# ఫలానా మండలాలుండేవి
# జనాభా ఇంత ఉండేది
వగైరా సమాచారం ఎంతో ఉండేది. ఇప్పుడు దీన్నంతటినీ తీసేసారు. కొత్త సమాచారాన్ని చేర్చడానికి పాత దాన్ని తీసెయ్యడమెందుకో నాకు అర్థం కాలేదు. జిల్లాను విభజించినంత మాత్రాన దాని చరిత్రను చెరిపేస్తారా? ఈ విషయమై గతంలో కింది సందర్భాల్లో చర్చ జరిగింది:
# [[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత_చర్చ_85#కొత్త_జిల్లాల_సమాచారం_చేర్పు|రచ్చబండలో తొలిసారి 2022 ఏప్రిల్ 5 న లేవనెత్తాను]]
# [[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత_చర్చ_85#ఆంధ్రప్రదేశ్_2022_జిల్లాల_పునర్వ్యస్థీకరణలో_పాత_జిల్లాల_పేజీల_సవరణలలో_గమనించాల్సినవి|రచ్చబండ లోనే ఏప్రిల్ 8న]] జరిగింది
# [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%B0%E0%B0%9A%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B0%AC%E0%B0%82%E0%B0%A1&oldid=3614191#%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A8%E0%B1%81_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%A1%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%BF రచ్చబండలోనే మళ్ళీ] జూన్ 4 న మొదలైంది.
ఇన్ని చర్చలు జరిగినా చారిత్రిక సమాచారాన్ని తీసెయ్యడం ఆగలేదు. ఇలా చాలాపేజీల్లో జరిగింది. కనీసం ఇప్పుడైనా ఆయా పేజీల్లో చారిత్రిక సమాచారాన్ని తిరిగి చేర్చాలని నా సూచన. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 08:51, 7 ఆగస్టు 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:Chaduvari|Chaduvari]]గారు, మీ సూచనకు ధన్యవాదాలు. నేను గతంలో చేసిన వ్యాఖ్యలు ( [[చర్చ:ఆంధ్రప్రదేశ్_జిల్లాల_పునర్వ్యవస్థీకరణ_-_2022#చరిత్ర విభాగం మెరుగుచేయటం|స్పందన 1 (2022 జూన్ 24)]], [[వికీపీడియా_చర్చ:ఆంధ్రప్రదేశ్_లింకు_వ్యాసాల_అభివృద్ధి#పాత జిల్లా వ్యాసాలలో మండలాల తొలగింపు, చేర్చు వివరాలు| స్పందన 2 (2022 జూలై 4)]] ) చర్చ చూసే ఇతరులకు ఉపయోగపడవచ్చు కావున తెలుపుతున్నాను. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 11:07, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
dmh169sslvkf1qfj71daflys4gevab3
3620195
3620194
2022-08-10T14:05:05Z
Arjunaraoc
2379
/* ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి */
wikitext
text/x-wiki
{| class= "floatright" style="border: 0px solid darkgray;"
|{{Blue button |elink=http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{NAMESPACE}}:{{PAGENAMEE}}&action=edit§ion=new |text=అభివృద్ధి సూచన చేర్చు}}
|}
{{Archives|auto=yes}}
[[దస్త్రం:India Andhra Pradesh location map (current).svg|right|thumb|[[ఆంధ్రప్రదేశ్]]]]
[[ఆంధ్రప్రదేశ్]] వ్యాసం, దానిలో లింకులుగల ఇతర ప్రధాన పేరుబరి వ్యాసాల అభివృద్ధి పనుల నిర్వహణ పని సమన్వయం చేయటం ఈ పేజీ ఉద్దేశ్యం. తెవికీ లో క్రియాశీలక సభ్యుల సంఖ్య తక్కువగా వున్నందున, [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/నిర్వహణ సూత్రాలు|ప్రామాణిక ప్రాజెక్టు]] నిర్వహించటం వలన ఉపయోగం తక్కువ. కావున ఈ ప్రత్యామ్నాయ నిర్వహణ వికీస్ఫూర్తితో ప్రయోగాత్మకంగా చేయబడుతున్నది. దీనిలో ప్రత్యేక సభ్యత్వం అనేది వుండదు. కాల అవధి వుండదు. ఒక నిర్దేశించిన నాయకుడు/నాయకురాలు వుండరు. ఖాతాతో ప్రవేశించిన సభ్యులు, అనామక సభ్యులు, రచనలు చేసేవారు, సూచనలు చేసేవారు అందరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
==ఎలా ఉపయోగించుకోవాలి?==
* ఈ వ్యాసాలలో వృద్ధి చేయటానికి మీ ఆలోచనలు, సూచనలు [[#పని సూచనలు, పురోగతి|పని సూచనలు, పురోగతి]] విభాగంలో చేర్చండి. ప్రస్తుత ఘటనల ఆధారంగా నైతే ఆ ఘటన జరిగే తేదీ చేర్చండి. తదుపరి వరుసలో మార్పు జరగవలసిన ప్రధాన వ్యాసం పేరు చేర్చండి.
* విషయానికి సంబంధించిన ప్రధాన వ్యాసం, సంబంధిత వ్యాసాలు వృద్ధి పరచినట్లైతే ఆ అంశం ముందు {{tl|టిక్కు}} చేర్చండి. (ఉదాహరణకు రాజధానికి సంబంధించిన వార్త, [[అమరావతి]] వ్యాసంలో దాని సంబంధిత వ్యాసాలైన [[ఆంధ్రప్రదేశ్ రాజధాని ప్రాంత అభివృద్ధి ప్రాధికార సంస్థ|అంధ్రప్రదేశ్ రాజధాని ప్రాంత అభివృద్ధి ప్రాధికార సంస్థ]], అవసరమనుకుంటే [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] వ్యాసంలో మార్పులు చేయాలి.
* ఒక వ్యాసానికి సంబంధించిన చర్చ అయితే ఆయా వ్యాస చర్చాపేజీలో వ్యాఖ్యతో పాటు, ఈ అంశంలో చురుకుగా వున్నవారికి లింకు చేయండి.
* మార్పులు చాలా వ్యాసాలలో చేయవలసినట్లైతే ఈ పేజీలో సంబంధిత విభాగంలో చేర్చండి. సందేహాలుంటే దీని చర్చా పేజీలో చర్చించండి.
* ఈ పేజీలో జరుగుతున్న మార్పులను గమనించటానికి మీ వీక్షణ జాబితా (రెండవ వరుస ఆదేశాలపెట్టెలో చరిత్ర తరువాత కనబడే నక్షత్రం గుర్తుని నొక్కటం ద్వారా) లో చేర్చుకోండి.
* వ్యాసాలు అభివృద్ధి చేసేవారికి ప్రోత్సాహకంగా, [https://te.wikipedia.org/wiki/Special:RecentChangesLinked?hidebots=1&hidecategorization=1&hideWikibase=1&target=ఆంధ్రప్రదేశ్&limit=500&days=30&enhanced=1&urlversion=2 సంబంధిత సవరణలకు] ధన్యవాదాలు తెలపండి.
==ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి ==
పని కాల అవధి: 202204 - 202208
;2022 ఏప్రిల్ లో ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ అమలైనందున, జిల్లా వ్యాసం, సంబంధిత వ్యాసాల మార్పులపై పని ప్రధానంగా జరుగుతున్నది.
ఎవరైనా సూచనలు చేర్చినట్లైతే వ్యాసం చివర విభాగాలలో కనబడతాయి.
===సవరణలు===
====జిల్లా సవరణల మదింపుకు కొలమానం====
ఈ కొలమానం నాణ్యతా పరంగా ఉత్కృష్ట స్థాయిలోనిది కాదు. అందరు సులభంగా అర్ధం చేసుకొని వాడుటకు ఉద్దేశించబడినది. దీనిని వాడుటకు {{tl|taskp}} చూడండి.
* '''భౌగోళిక పరిపాలన విభాగాలు, ప్రాథమిక జన గణన గణాంకాలు, ప్రధాన సమాచారపెట్టె కృషి''' : పావు వంతు (25 మార్కులు)
* '''చరిత్ర,విద్య, పరిశ్రమలు, దర్శనీయ ప్రదేశాలు, రవాణా లాంటి వ్యాస విభాగాలలో సగం కృషి''': పావు వంతు
* '''చరిత్ర,విద్య, పరిశ్రమలు, దర్శనీయ ప్రదేశాలు, రవాణా లాంటి వ్యాస విభాగాలలో పూర్తి కృషి''': అర్ధ వంతు
* '''తనిఖీ చేసి అభివృద్ధి చేయటం''' : - పావు వంతు. (వ్యాసంలో ప్రధానంగా కృషి చేసినవారు కాక ఇతరులు చేయాలి)
==== పాత జిల్లాలు====
* జిల్లా పేరు తరువాత ప్రధానంగా కృషి చేస్తున్న వారి పేర్లు, చివరలో తనిఖీ చేసినవారి పేరు చేర్చండి. (కామా విరామ చిహ్నంతో పేర్లను వేరుచేయండి)
*పురోగతి 75 శాతం చూపిస్తుంటే, చొరవతో ఆ వ్యాసం తనిఖీ చేసి అభివృద్ధికి చర్చలు లేక నేరుగా అభివృద్ధి చేయండి.
# {{taskp|75}}, [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[కర్నూలు జిల్లా|కర్నూలు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[కృష్ణా జిల్లా|కృష్ణా]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[గుంటూరు జిల్లా|గుంటూరు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[చిత్తూరు జిల్లా|చిత్తూరు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[తూర్పు గోదావరి జిల్లా|తూర్పు గోదావరి]] - B.K.Viswanadh, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[పశ్చిమ గోదావరి జిల్లా|పశ్చిమ గోదావరి]] - B.K.Viswanadh, పండు అనిల్ కుమార్, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ప్రకాశం జిల్లా|ప్రకాశం]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[విజయనగరం జిల్లా|విజయనగరం]] - యర్రా రామారావు, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[విశాఖపట్నం జిల్లా|విశాఖపట్నం]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[వైఎస్ఆర్ జిల్లా|వైఎస్ఆర్]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు జిల్లా|శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు]] -Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[శ్రీకాకుళం జిల్లా|శ్రీకాకుళం]] - యర్రా రామారావు,Arjunaraoc
====కొత్త జిల్లాలు====
* జిల్లా పేరు తరువాత ప్రధానంగా కృషి చేస్తున్న వారి పేర్లు, చివరలో తనిఖీ చేసినవారి పేరు చేర్చండి. (కామా విరామ చిహ్నంతో పేర్లను వేరుచేయండి)
* పురోగతి 75 శాతం చూపిస్తుంటే, చొరవతో ఆ వ్యాసం తనిఖీ చేసి అభివృద్ధికి చర్చలుగాని నేరుగా అభివృద్ధిగాని చేయండి.
# {{taskp|75}}, [[అనకాపల్లి జిల్లా|అనకాపల్లి]] - Ch Maheswara Raju, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[అన్నమయ్య జిల్లా|అన్నమయ్య]] - Arjunaraoc, Ch Maheswara Raju
# {{taskp|75}}, [[అల్లూరి సీతారామరాజు జిల్లా|అల్లూరి సీతారామరాజు]] - Ch Maheswara Raju, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఎన్టీఆర్ జిల్లా|ఎన్టీఆర్]] - Ch Maheswara Raju,యర్రా రామారావు,Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఏలూరు జిల్లా| ఏలూరు]] - Ch Maheswara Raju,B.K.Viswanadh, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[కాకినాడ జిల్లా|కాకినాడ]] - Ch Maheswara Raju,Pkraja1234,యర్రా రామారావు, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[కోనసీమ జిల్లా|కోనసీమ]] - Ch Maheswara Raju, B.K.Viswanadh,Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[తిరుపతి జిల్లా|తిరుపతి]] - Ch Maheswara Raju, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[నంద్యాల జిల్లా|నంద్యాల]] - Ch Maheswara Raju,యర్రా రామారావు,Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[పల్నాడు జిల్లా|పల్నాడు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[పార్వతీపురం మన్యం జిల్లా|పార్వతీపురం మన్యం]] - Ch Maheswara Raju,యర్రా రామారావు,Pkraja1234, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[బాపట్ల జిల్లా|బాపట్ల]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[శ్రీ సత్యసాయి జిల్లా|శ్రీ సత్యసాయి]] - Arjunaraoc,Ch Maheswara Raju
====ఇతర రాష్ట్రస్థాయి వ్యాసాలు====
* వీటికి కొలబద్ద: 25/50/75 పురోగతి, 100 తనిఖీ, అభివృద్ధి పూర్తి
# {{taskp|75}}, [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}},[[ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాలు]] - ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఆంధ్రప్రదేశ్ మండలాలు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|}},[[ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ - 2022]] - యర్రా రామారావు,Arjunaraoc, ([[చర్చ:ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ - 2022]] చూడండి.)
# {{taskp|75}},[[ఆంధ్రప్రదేశ్ పురపాలక సంఘాలు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఆంధ్రప్రదేశ్ రెవెన్యూ డివిజన్ల జాబితా]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ నియోజకవర్గాల జాబితా]] -Arjunaraoc
====ఇతర సవరణలు====
* జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాల సవరణలు [[చర్చ:బాపట్ల_జిల్లా#కొత్త_జిల్లా_సంబంధిత_వ్యాసాల_సవరణల_పురోగతి |ఉదాహరణ (బాపట్ల జిల్లా)]]
* [[/జిల్లా సంబంధిత వర్గ వ్యాసాల సవరణలకు సూచనలు]]
====సమన్వయానికి లింకులు, సమాచారం====
* పైన జిల్లాల విభాగాలలో పురోగతికి సంబంధించి సవరణలు, పనిచేసిన వ్యాసాల చివరలో వాడుకరి పేర్లు(లింకులు కాదు), చేస్తూవుంటే ఇతరులతో సమన్వయం సులభమవుతుంది. 75% పురోగతి కి చేరినవాటిని ఆ వ్యాసానికి ప్రధాన కృషి చేయని ఇతరులు తనిఖీచేసి అభివృద్ధికి చర్చలు చేయటం లేక అభివృద్ధి చేసిన తరువాత 100% పురోగతికి మార్చాలి.
* కొత్త జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాల పురోగతి సూచించుటకు కొత్త జిల్లా చర్చపేజీలలో తొలిగా {{tl|New district checklist}} చేర్చాను. పాత జిల్లాల సవరణలు దీనిలో భాగంగానే వుంటాయి, పాత లేక కొనసాగుతున్న జిల్లాలకు వేరే పురోగతి మూస అవసరంలేదు.
* జిల్లాలు మారిన అసెంబ్లీ నియోజకవర్గాల వివరం వికీడేటాలో తాజాపరచాను. [https://w.wiki/55$i క్వెరీలో జిల్లా ఎంచుకొని వివరాలు పొందవచ్చు]
* [[:commons:category:SVG locator maps of districts of Andhra Pradesh |కామన్స్ లో ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లా సూచిక పటాలు]] తాజాపడ్డాయి. కొత్త జిల్లాలలో చేర్చవచ్చు.
* [https://overpass-turbo.eu/s/1hPY overpass-turbo క్వెరీ] తో తగిన ప్రాంతాన్ని ఎంచుకొని, క్వెరీ నడిపి, జిల్లాల హద్దులను తెలుగు పేర్లతో చూడవచ్చు.
* 2022-04-05 నాడు ఈనాడు దినపత్రిక కొత్త జిల్లాలకు కూడా ప్రత్యేక ప్రాంతీయ సంచిక ప్రారంభించింది. తొలి సంచికలో జిల్లా చరిత్ర, ఆకర్షణలు, ప్రత్యేకఅంశాలు ఉపయోగంగా వుండవచ్చు. పిడిఎఫ్ పేపర్లు వారంరోజులు మాత్రమే నెట్లో వుంటాయి. ఆసక్తిగల వారు సంబంధిత పేజీని భద్రపరచుకోవటం లేక సదరు సాధారణ వెబ్ వార్తను ఆర్కీవ్ లో భద్రపరచుకొంటే మంచిది.
* కొత్త జిల్లాలకు వెబ్సైట్లు ఉనికిలోకి వచ్చాయి. వాటిలో కొన్నిటికి కొత్త జిల్లా కరపుస్తకాల లింకులున్నాయి. ఉదాహరణ [http://bapatla.ap.gov.in బాపట్ల]
* జిల్లా సంబంధిత సవరణ పనులను నిర్వహించటానికి జిల్లా చర్చలో చేర్చితే ఉపయోగం. ప్రయోగాత్మకంగా [[ చర్చ:బాపట్ల జిల్లా]] చూడండి స్పందించండి.
* కొత్త జిల్లాల వివరాలు చేర్చటం పూర్తయిన తర్వాత, దానికి అనుబంధ పాత జిల్లాల అంశాల సవరణలు చేస్తే సౌలభ్యంగా వుంటుంది.
* [https://cdn.s3waas.gov.in/s3c399862d3b9d6b76c8436e924a68c45b/uploads/2022/04/2022040412.pdf Sample extract of Krishna district from the government document]'
* {{Cite web |title=Andhra Pradesh New Districts: కొత్త జిల్లాల స్వరూపమిదే..పెద్ద జిల్లా, చిన్న జిల్లాలు ఇవే.. |url=https://www.sakshi.com/telugu-news/andhra-pradesh/area-and-population-new-districts-ap-1446058|publisher=Sakshi|date=2022-04-03|access-date=2022-04-04}} (విస్తీర్ణం, జనాభా, మండలాల వివరాలు)
* {{Cite web|title=New Districts In AP: ఏపీలో కొత్త జిల్లాలివే.. గెజిట్ విడుదల|url=https://www.etvbharat.com/telugu/telangana/city/hyderabad/final-notification-on-formation-of-new-districts-in-andhra-pradesh/ts20220403052257663|access-date=2022-04-03|website=ETV Bharat News}}
* సంబంధిత ఆంగ్లవికీ వ్యాసాలు (భాషాలింకులు ద్వారా)
*జివోలు (AP districts reorganisaton gazetted orders are issued on 2022-04-03, Please search on website (https://apegazette.cgg.gov.in/homeEgazetteSearch.do ) with the following parameters Department:All, Gazett type=Extraordinary, Gazet part:Part 1, Gazette from date 03042022 gazette to date 03042022 and search text : FORMATION)([https://github.com/satya-kvs/andhra_pradesh/tree/main/GO_Andhra%20Pradesh%20District%20Reorganization%202022_04_03 గిట్హబ్ లో GO నకళ్ళు (ఇవి శాశ్వతం కాదు, వ్యక్తిగత ఖాతాకు సంబంధించినవి కావున మూలాలుగా వాడవద్దు. సంబంధిత వివరాలు గెజిట్ సంఖ్య లాంటివి ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పట్టికలో వాడితే చాలు) ])
*[[వికీపీడియా_చర్చ:వికీప్రాజెక్టు/తెలంగాణ-భౌగోళికం/జిల్లాలు_మండలాల_మార్పుచేర్పులు#ప్రాజెక్టు_పని_నిర్వహణలో_యర్రా_రామారావు_అనుభవాలు,_గుర్తించిన_విషయాలు,_లోపాలు_సూచనలు | తెలంగాణ జిల్లాల మార్పుల ప్రాజెక్టుపై యర్రా రామారావు అభిప్రాయాలు]]
*<s>[https://docs.google.com/spreadsheets/d/1QfzQUzThLwTx389XCx9uPnOuXvmCIyYXRbrIGOY8MvI/edit?usp=sharing మండలాలకు పాత రెవిన్యూ డివిజన్, కొత్త రెవిన్యూ డివిజన్, కొత్త జిల్లా వ్యాసాల పేర్లు సంబంధిత నిలువవరుసలో నమోదు చేయటకు పంచుకొన్న గూగుల్ షీట్]</s>
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/info/mandals with new district, old district]]
===వికీడేటా క్వెరీలు===
వీటిలో కావలసిన జిల్లా మార్చి క్వెరీ రన్ చేసి, వచ్చిన ఫలితంలో చివరి అంశంతో ఫైల్ లో చేర్చి, సంబంధిత మార్పులకు వాడుకోవాలి.
# [https://w.wiki/54$Y mandals with tewikiarticle link for a district for use in template/district page (post reorg)]
# [https://w.wiki/55DH mandals with tewikiarticle for a district]
# [https://w.wiki/55Wy tewiki articles which are not of human settlement in a district for updating district name]
===OSM క్వెరీలు===
# [http://overpass-turbo.eu/?Q=%2F*%0AFor%20displaying%20districts%20in%20bbox%20for%20example%20to%20see%20districts%20near%20borders%20of%20Telugu%20state%0A*%2F%0A%0A%5Bbbox%3A%7B%7Bbbox%7D%7D%5D%3B%0A%0A%2F%2F%20gather%20results%0A(%0A%0A%20%20relation%5B%22admin_level%22%3D%225%22%5D-%3E.dist%3B%0A%20%20rel(pivot.dist)%3B%0A)%3B%0A%2F%2F%20print%20results%0Aout%20body%20geom%3B%0A%0A%7B%7Bstyle%3A%0Anode%2Cway%2Crelation%20%7B%0A%20%20%20%20text%3Aeval('tag(%22name%3Ate%22)')%3B%0A%7D%0A%7D%7D&C=15.90058;80.38971;8 ప్రాంతంలో గల జిల్లాలు వివరాలు తెలుసుకొనుటకు, జిల్లా హద్దులు వ్యాసంలో చేర్చటానికి ఉపయోగం]
*[https://overpass-turbo.eu/s/1hON| జిల్లా మండలాల పటం(ఉదాహరణ బాపట్ల జిల్లా)] (క్వెరీలో జిల్లా పేరు(ఆంగ్లం) మార్చి, నడిపి, తరువాత share చేయగా వచ్చిన URL ను {{tl|Overpass-turbo}} లో వాడుకోవాలి.
=== క్వారీ క్వెరీలు===
fork చేసి నడుపుకుంటే తాజా వివరాలు వస్తాయి. అర్జున అప్పుడప్పుడు నడిపి చూస్తాడు. ఆ వివరాలు ఇతరులు నేరుగా చూడవచ్చు.
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63602 AP districts restructure edits pagewise from 20220403 in tewiki (quarry query)]
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63603 AP districts restructure active editors from 20220403 in tewiki (quarry query)]
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63585 AP districts restructure edit activity detailed from 20220403 in tewiki (quarry query) ]
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63605 AP districts restructure active editors from 20220403 in enwiki (quarry query)]
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63587 AP districts restructure edit activity from 20220403 in enwiki (quarry query) ]
===పెట్స్కాన్ క్వెరీలు===
* [https://petscan.wmflabs.org/?psid=22605725 జిల్లా పేజీలనుండి లింకైన వ్యాసాలు(petscan query)](2118 వ్యాసాలు 2022-07-25నాడు, వీటిలో 1614 పేజీలు కనీసం సగటున రోజుకి ఒక వీక్షణం కలిగివున్నాయి, 1418 పేజీలకు 2022 ఏప్రిల్ 3 తరువాత దిద్దుబాట్లు జరిగాయి)
===పురోగతి, సమీక్షలు===
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/status/mandals per district |మండల వ్యాసాల పురోగతి చిట్టా]]
* జిల్లా వ్యాసానికి లింకైన వ్యాసాల సవరణల పురోగతికి ఆయా జిల్లా చర్చాపేజీ చూడండి.
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Initial Implementation experiences on Bapatla district by Arjunaraoc]]
==ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల గణాంకాలు==
===గత 30 రోజులలో వీక్షణలు===
* [[/views | గత 30 రోజులలో వీక్షణలు]]
(అదనపు గణాంకాలు లేక విశ్లేషణ ఏమైనా అవసరమైతే క్వెరీల సహాయం కొరకు చర్చాపేజీలో అడగండి)
===గత 30 రోజులలో సంబంధిత సవరణలు===
* [https://te.wikipedia.org/wiki/Special:RecentChangesLinked?hidebots=1&hidecategorization=1&hideWikibase=1&target=ఆంధ్రప్రదేశ్&limit=500&days=30&enhanced=1&urlversion=2 గత 30 రోజులలో సంబంధిత సవరణలు]
===ఇతర గణాంకాలు===
* [[/contributors |కనీసం 5 మార్పులు చేసినవారు]]
* [[/active-articles | కనీసం 5 మార్పులు జరిగిన పేజీలు]]
* [[/article-list | రాష్ట్ర పేజీనుండి లింకైన వ్యాసాలు]]
==ఇవీ చూడండి==
*[[వాడుకరి:Arjunaraoc/ఆంధ్రప్రదేశ్ నుండి లింకుల మెరుగు అనుభవాలు | ఈ తరహా పని నేపథ్యానికి 2021 లో అర్జున పని అనుభవాలు]]
*[[వికీపీడియా: పరస్పర సహకార నిర్వహణలు]]
*[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జిల్లాలు]]
*[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు]]
[[వర్గం:వికీపీడియా పరస్పర సహకార నిర్వహణ]]
== చారిత్రిక సమాచారాన్ని తీసేసారు ==
"అభివృద్ధి సూచన చేర్చు" అని పేజీలో పైన ఒక లింకు ఉంది. అది నొక్కి, ఇక్కడ రాస్తున్నాను.
కొత్త జిల్లాలు ఏర్పడిన తరువాత పాత జిల్లాల పేజీల్లోని సమాచారాన్ని తీసివేసి ఆ స్థానంలో కొత్త సమాచారాన్ని చేర్చారు. ఉదాహరణకు మండలాలు, జనాభా వివరాలు మొదలైనవి. వికీపీడియా అనేది విజ్ఞానసర్వస్వం. వ్యాస విషయానికి సంబంధించి నేటి సమాచారం ఎంత ముఖ్యమో చారిత్రిక సమాచారం కూడా అంతే ముఖ్యం. అసలు విజ్ఞాన సర్వస్వపు విశిష్టతల్లో అదొకటి. కానీ చారిత్రిక సమాచారం తీసివెయ్యడంతో ఈ పేజీలు ఆ మాత్రపు విలువను కోల్పోయాయి. ఉదాహరణకు, అనంతపురం జిల్లా పేజీలో -
# అది ఒకప్పుడు ఆంధ్రప్రదేశ్ లోని అతిపెద్ద జిల్లా.
# 1882 లో బళ్ళారి నుండి విడదీసి దీన్ని దీన్ని ఏర్పాటు చేసారు.
# ఫలానా మండలాలుండేవి
# జనాభా ఇంత ఉండేది
వగైరా సమాచారం ఎంతో ఉండేది. ఇప్పుడు దీన్నంతటినీ తీసేసారు. కొత్త సమాచారాన్ని చేర్చడానికి పాత దాన్ని తీసెయ్యడమెందుకో నాకు అర్థం కాలేదు. జిల్లాను విభజించినంత మాత్రాన దాని చరిత్రను చెరిపేస్తారా? ఈ విషయమై గతంలో కింది సందర్భాల్లో చర్చ జరిగింది:
# [[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత_చర్చ_85#కొత్త_జిల్లాల_సమాచారం_చేర్పు|రచ్చబండలో తొలిసారి 2022 ఏప్రిల్ 5 న లేవనెత్తాను]]
# [[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత_చర్చ_85#ఆంధ్రప్రదేశ్_2022_జిల్లాల_పునర్వ్యస్థీకరణలో_పాత_జిల్లాల_పేజీల_సవరణలలో_గమనించాల్సినవి|రచ్చబండ లోనే ఏప్రిల్ 8న]] జరిగింది
# [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%B0%E0%B0%9A%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B0%AC%E0%B0%82%E0%B0%A1&oldid=3614191#%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A8%E0%B1%81_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%A1%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%BF రచ్చబండలోనే మళ్ళీ] జూన్ 4 న మొదలైంది.
ఇన్ని చర్చలు జరిగినా చారిత్రిక సమాచారాన్ని తీసెయ్యడం ఆగలేదు. ఇలా చాలాపేజీల్లో జరిగింది. కనీసం ఇప్పుడైనా ఆయా పేజీల్లో చారిత్రిక సమాచారాన్ని తిరిగి చేర్చాలని నా సూచన. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 08:51, 7 ఆగస్టు 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:Chaduvari|Chaduvari]]గారు, మీ సూచనకు ధన్యవాదాలు. నేను గతంలో చేసిన వ్యాఖ్యలు ( [[చర్చ:ఆంధ్రప్రదేశ్_జిల్లాల_పునర్వ్యవస్థీకరణ_-_2022#చరిత్ర విభాగం మెరుగుచేయటం|స్పందన 1 (2022 జూన్ 24)]], [[వికీపీడియా_చర్చ:ఆంధ్రప్రదేశ్_లింకు_వ్యాసాల_అభివృద్ధి#పాత జిల్లా వ్యాసాలలో మండలాల తొలగింపు, చేర్చు వివరాలు| స్పందన 2 (2022 జూలై 4)]] ) చర్చ చూసే ఇతరులకు ఉపయోగపడవచ్చు కావున తెలుపుతున్నాను. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 11:07, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
36g9br3ntb1yiftkye1jbp2qjxpeenr
3620201
3620195
2022-08-10T14:21:03Z
Arjunaraoc
2379
/* ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి */
wikitext
text/x-wiki
{| class= "floatright" style="border: 0px solid darkgray;"
|{{Blue button |elink=http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{NAMESPACE}}:{{PAGENAMEE}}&action=edit§ion=new |text=అభివృద్ధి సూచన చేర్చు}}
|}
{{Archives|auto=yes}}
[[దస్త్రం:India Andhra Pradesh location map (current).svg|right|thumb|[[ఆంధ్రప్రదేశ్]]]]
[[ఆంధ్రప్రదేశ్]] వ్యాసం, దానిలో లింకులుగల ఇతర ప్రధాన పేరుబరి వ్యాసాల అభివృద్ధి పనుల నిర్వహణ పని సమన్వయం చేయటం ఈ పేజీ ఉద్దేశ్యం. తెవికీ లో క్రియాశీలక సభ్యుల సంఖ్య తక్కువగా వున్నందున, [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/నిర్వహణ సూత్రాలు|ప్రామాణిక ప్రాజెక్టు]] నిర్వహించటం వలన ఉపయోగం తక్కువ. కావున ఈ ప్రత్యామ్నాయ నిర్వహణ వికీస్ఫూర్తితో ప్రయోగాత్మకంగా చేయబడుతున్నది. దీనిలో ప్రత్యేక సభ్యత్వం అనేది వుండదు. కాల అవధి వుండదు. ఒక నిర్దేశించిన నాయకుడు/నాయకురాలు వుండరు. ఖాతాతో ప్రవేశించిన సభ్యులు, అనామక సభ్యులు, రచనలు చేసేవారు, సూచనలు చేసేవారు అందరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
==ఎలా ఉపయోగించుకోవాలి?==
* ఈ వ్యాసాలలో వృద్ధి చేయటానికి మీ ఆలోచనలు, సూచనలు [[#పని సూచనలు, పురోగతి|పని సూచనలు, పురోగతి]] విభాగంలో చేర్చండి. ప్రస్తుత ఘటనల ఆధారంగా నైతే ఆ ఘటన జరిగే తేదీ చేర్చండి. తదుపరి వరుసలో మార్పు జరగవలసిన ప్రధాన వ్యాసం పేరు చేర్చండి.
* విషయానికి సంబంధించిన ప్రధాన వ్యాసం, సంబంధిత వ్యాసాలు వృద్ధి పరచినట్లైతే ఆ అంశం ముందు {{tl|టిక్కు}} చేర్చండి. (ఉదాహరణకు రాజధానికి సంబంధించిన వార్త, [[అమరావతి]] వ్యాసంలో దాని సంబంధిత వ్యాసాలైన [[ఆంధ్రప్రదేశ్ రాజధాని ప్రాంత అభివృద్ధి ప్రాధికార సంస్థ|అంధ్రప్రదేశ్ రాజధాని ప్రాంత అభివృద్ధి ప్రాధికార సంస్థ]], అవసరమనుకుంటే [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] వ్యాసంలో మార్పులు చేయాలి.
* ఒక వ్యాసానికి సంబంధించిన చర్చ అయితే ఆయా వ్యాస చర్చాపేజీలో వ్యాఖ్యతో పాటు, ఈ అంశంలో చురుకుగా వున్నవారికి లింకు చేయండి.
* మార్పులు చాలా వ్యాసాలలో చేయవలసినట్లైతే ఈ పేజీలో సంబంధిత విభాగంలో చేర్చండి. సందేహాలుంటే దీని చర్చా పేజీలో చర్చించండి.
* ఈ పేజీలో జరుగుతున్న మార్పులను గమనించటానికి మీ వీక్షణ జాబితా (రెండవ వరుస ఆదేశాలపెట్టెలో చరిత్ర తరువాత కనబడే నక్షత్రం గుర్తుని నొక్కటం ద్వారా) లో చేర్చుకోండి.
* వ్యాసాలు అభివృద్ధి చేసేవారికి ప్రోత్సాహకంగా, [https://te.wikipedia.org/wiki/Special:RecentChangesLinked?hidebots=1&hidecategorization=1&hideWikibase=1&target=ఆంధ్రప్రదేశ్&limit=500&days=30&enhanced=1&urlversion=2 సంబంధిత సవరణలకు] ధన్యవాదాలు తెలపండి.
==ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి ==
పని కాల అవధి: 202204 - 202208
;2022 ఏప్రిల్ లో ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ అమలైనందున, జిల్లా వ్యాసం, సంబంధిత వ్యాసాల మార్పులపై పని ప్రధానంగా జరుగుతున్నది.
ఎవరైనా సూచనలు చేర్చినట్లైతే వ్యాసం చివర విభాగాలలో కనబడతాయి.
===సవరణలు===
====జిల్లా సవరణల మదింపుకు కొలమానం====
ఈ కొలమానం నాణ్యతా పరంగా ఉత్కృష్ట స్థాయిలోనిది కాదు. అందరు సులభంగా అర్ధం చేసుకొని వాడుటకు ఉద్దేశించబడినది. దీనిని వాడుటకు {{tl|taskp}} చూడండి.
* '''భౌగోళిక పరిపాలన విభాగాలు, ప్రాథమిక జన గణన గణాంకాలు, ప్రధాన సమాచారపెట్టె కృషి''' : పావు వంతు (25 మార్కులు)
* '''చరిత్ర,విద్య, పరిశ్రమలు, దర్శనీయ ప్రదేశాలు, రవాణా లాంటి వ్యాస విభాగాలలో సగం కృషి''': పావు వంతు
* '''చరిత్ర,విద్య, పరిశ్రమలు, దర్శనీయ ప్రదేశాలు, రవాణా లాంటి వ్యాస విభాగాలలో పూర్తి కృషి''': అర్ధ వంతు
* '''తనిఖీ చేసి అభివృద్ధి చేయటం''' : - పావు వంతు. (వ్యాసంలో ప్రధానంగా కృషి చేసినవారు కాక ఇతరులు చేయాలి)
==== పాత జిల్లాలు====
* జిల్లా పేరు తరువాత ప్రధానంగా కృషి చేస్తున్న వారి పేర్లు, చివరలో తనిఖీ చేసినవారి పేరు చేర్చండి. (కామా విరామ చిహ్నంతో పేర్లను వేరుచేయండి)
*పురోగతి 75 శాతం చూపిస్తుంటే, చొరవతో ఆ వ్యాసం తనిఖీ చేసి అభివృద్ధికి చర్చలు లేక నేరుగా అభివృద్ధి చేయండి.
# {{taskp|75}}, [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[కర్నూలు జిల్లా|కర్నూలు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[కృష్ణా జిల్లా|కృష్ణా]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[గుంటూరు జిల్లా|గుంటూరు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[చిత్తూరు జిల్లా|చిత్తూరు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[తూర్పు గోదావరి జిల్లా|తూర్పు గోదావరి]] - B.K.Viswanadh, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[పశ్చిమ గోదావరి జిల్లా|పశ్చిమ గోదావరి]] - B.K.Viswanadh, పండు అనిల్ కుమార్, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ప్రకాశం జిల్లా|ప్రకాశం]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[విజయనగరం జిల్లా|విజయనగరం]] - యర్రా రామారావు, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[విశాఖపట్నం జిల్లా|విశాఖపట్నం]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[వైఎస్ఆర్ జిల్లా|వైఎస్ఆర్]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు జిల్లా|శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు]] -Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[శ్రీకాకుళం జిల్లా|శ్రీకాకుళం]] - యర్రా రామారావు,Arjunaraoc
====కొత్త జిల్లాలు====
* జిల్లా పేరు తరువాత ప్రధానంగా కృషి చేస్తున్న వారి పేర్లు, చివరలో తనిఖీ చేసినవారి పేరు చేర్చండి. (కామా విరామ చిహ్నంతో పేర్లను వేరుచేయండి)
* పురోగతి 75 శాతం చూపిస్తుంటే, చొరవతో ఆ వ్యాసం తనిఖీ చేసి అభివృద్ధికి చర్చలుగాని నేరుగా అభివృద్ధిగాని చేయండి.
# {{taskp|75}}, [[అనకాపల్లి జిల్లా|అనకాపల్లి]] - Ch Maheswara Raju, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[అన్నమయ్య జిల్లా|అన్నమయ్య]] - Arjunaraoc, Ch Maheswara Raju
# {{taskp|75}}, [[అల్లూరి సీతారామరాజు జిల్లా|అల్లూరి సీతారామరాజు]] - Ch Maheswara Raju, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఎన్టీఆర్ జిల్లా|ఎన్టీఆర్]] - Ch Maheswara Raju,యర్రా రామారావు,Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఏలూరు జిల్లా| ఏలూరు]] - Ch Maheswara Raju,B.K.Viswanadh, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[కాకినాడ జిల్లా|కాకినాడ]] - Ch Maheswara Raju,Pkraja1234,యర్రా రామారావు, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[కోనసీమ జిల్లా|కోనసీమ]] - Ch Maheswara Raju, B.K.Viswanadh,Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[తిరుపతి జిల్లా|తిరుపతి]] - Ch Maheswara Raju, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[నంద్యాల జిల్లా|నంద్యాల]] - Ch Maheswara Raju,యర్రా రామారావు,Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[పల్నాడు జిల్లా|పల్నాడు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[పార్వతీపురం మన్యం జిల్లా|పార్వతీపురం మన్యం]] - Ch Maheswara Raju,యర్రా రామారావు,Pkraja1234, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[బాపట్ల జిల్లా|బాపట్ల]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[శ్రీ సత్యసాయి జిల్లా|శ్రీ సత్యసాయి]] - Arjunaraoc,Ch Maheswara Raju
====ఇతర రాష్ట్రస్థాయి వ్యాసాలు====
* వీటికి కొలబద్ద: 25/50/75 పురోగతి, 100 తనిఖీ, అభివృద్ధి పూర్తి
# {{taskp|75}}, [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}},[[ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాలు]] - ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఆంధ్రప్రదేశ్ మండలాలు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|}},[[ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ - 2022]] - యర్రా రామారావు,Arjunaraoc, ([[చర్చ:ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ - 2022]] చూడండి.)
# {{taskp|75}},[[ఆంధ్రప్రదేశ్ పురపాలక సంఘాలు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఆంధ్రప్రదేశ్ రెవెన్యూ డివిజన్ల జాబితా]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ నియోజకవర్గాల జాబితా]] -Arjunaraoc
====ఇతర సవరణలు====
* జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాల సవరణలు [[చర్చ:బాపట్ల_జిల్లా#కొత్త_జిల్లా_సంబంధిత_వ్యాసాల_సవరణల_పురోగతి |ఉదాహరణ (బాపట్ల జిల్లా)]]
* [[/జిల్లా సంబంధిత వర్గ వ్యాసాల సవరణలకు సూచనలు]]
====సమన్వయానికి లింకులు, సమాచారం====
* పైన జిల్లాల విభాగాలలో పురోగతికి సంబంధించి సవరణలు, పనిచేసిన వ్యాసాల చివరలో వాడుకరి పేర్లు(లింకులు కాదు), చేస్తూవుంటే ఇతరులతో సమన్వయం సులభమవుతుంది. 75% పురోగతి కి చేరినవాటిని ఆ వ్యాసానికి ప్రధాన కృషి చేయని ఇతరులు తనిఖీచేసి అభివృద్ధికి చర్చలు చేయటం లేక అభివృద్ధి చేసిన తరువాత 100% పురోగతికి మార్చాలి.
* కొత్త జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాల పురోగతి సూచించుటకు కొత్త జిల్లా చర్చపేజీలలో తొలిగా {{tl|New district checklist}} చేర్చాను. పాత జిల్లాల సవరణలు దీనిలో భాగంగానే వుంటాయి, పాత లేక కొనసాగుతున్న జిల్లాలకు వేరే పురోగతి మూస అవసరంలేదు.
* జిల్లాలు మారిన అసెంబ్లీ నియోజకవర్గాల వివరం వికీడేటాలో తాజాపరచాను. [https://w.wiki/55$i క్వెరీలో జిల్లా ఎంచుకొని వివరాలు పొందవచ్చు]
* [[:commons:category:SVG locator maps of districts of Andhra Pradesh |కామన్స్ లో ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లా సూచిక పటాలు]] తాజాపడ్డాయి. కొత్త జిల్లాలలో చేర్చవచ్చు.
* [https://overpass-turbo.eu/s/1hPY overpass-turbo క్వెరీ] తో తగిన ప్రాంతాన్ని ఎంచుకొని, క్వెరీ నడిపి, జిల్లాల హద్దులను తెలుగు పేర్లతో చూడవచ్చు.
* 2022-04-05 నాడు ఈనాడు దినపత్రిక కొత్త జిల్లాలకు కూడా ప్రత్యేక ప్రాంతీయ సంచిక ప్రారంభించింది. తొలి సంచికలో జిల్లా చరిత్ర, ఆకర్షణలు, ప్రత్యేకఅంశాలు ఉపయోగంగా వుండవచ్చు. పిడిఎఫ్ పేపర్లు వారంరోజులు మాత్రమే నెట్లో వుంటాయి. ఆసక్తిగల వారు సంబంధిత పేజీని భద్రపరచుకోవటం లేక సదరు సాధారణ వెబ్ వార్తను ఆర్కీవ్ లో భద్రపరచుకొంటే మంచిది.
* కొత్త జిల్లాలకు వెబ్సైట్లు ఉనికిలోకి వచ్చాయి. వాటిలో కొన్నిటికి కొత్త జిల్లా కరపుస్తకాల లింకులున్నాయి. ఉదాహరణ [http://bapatla.ap.gov.in బాపట్ల]
* జిల్లా సంబంధిత సవరణ పనులను నిర్వహించటానికి జిల్లా చర్చలో చేర్చితే ఉపయోగం. ప్రయోగాత్మకంగా [[ చర్చ:బాపట్ల జిల్లా]] చూడండి స్పందించండి.
* కొత్త జిల్లాల వివరాలు చేర్చటం పూర్తయిన తర్వాత, దానికి అనుబంధ పాత జిల్లాల అంశాల సవరణలు చేస్తే సౌలభ్యంగా వుంటుంది.
* [https://cdn.s3waas.gov.in/s3c399862d3b9d6b76c8436e924a68c45b/uploads/2022/04/2022040412.pdf Sample extract of Krishna district from the government document]'
* {{Cite web |title=Andhra Pradesh New Districts: కొత్త జిల్లాల స్వరూపమిదే..పెద్ద జిల్లా, చిన్న జిల్లాలు ఇవే.. |url=https://www.sakshi.com/telugu-news/andhra-pradesh/area-and-population-new-districts-ap-1446058|publisher=Sakshi|date=2022-04-03|access-date=2022-04-04}} (విస్తీర్ణం, జనాభా, మండలాల వివరాలు)
* {{Cite web|title=New Districts In AP: ఏపీలో కొత్త జిల్లాలివే.. గెజిట్ విడుదల|url=https://www.etvbharat.com/telugu/telangana/city/hyderabad/final-notification-on-formation-of-new-districts-in-andhra-pradesh/ts20220403052257663|access-date=2022-04-03|website=ETV Bharat News}}
* సంబంధిత ఆంగ్లవికీ వ్యాసాలు (భాషాలింకులు ద్వారా)
*జివోలు (AP districts reorganisaton gazetted orders are issued on 2022-04-03, Please search on website (https://apegazette.cgg.gov.in/homeEgazetteSearch.do ) with the following parameters Department:All, Gazett type=Extraordinary, Gazet part:Part 1, Gazette from date 03042022 gazette to date 03042022 and search text : FORMATION)([https://github.com/satya-kvs/andhra_pradesh/tree/main/GO_Andhra%20Pradesh%20District%20Reorganization%202022_04_03 గిట్హబ్ లో GO నకళ్ళు (ఇవి శాశ్వతం కాదు, వ్యక్తిగత ఖాతాకు సంబంధించినవి కావున మూలాలుగా వాడవద్దు. సంబంధిత వివరాలు గెజిట్ సంఖ్య లాంటివి ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పట్టికలో వాడితే చాలు) ])
*[[వికీపీడియా_చర్చ:వికీప్రాజెక్టు/తెలంగాణ-భౌగోళికం/జిల్లాలు_మండలాల_మార్పుచేర్పులు#ప్రాజెక్టు_పని_నిర్వహణలో_యర్రా_రామారావు_అనుభవాలు,_గుర్తించిన_విషయాలు,_లోపాలు_సూచనలు | తెలంగాణ జిల్లాల మార్పుల ప్రాజెక్టుపై యర్రా రామారావు అభిప్రాయాలు]]
*<s>[https://docs.google.com/spreadsheets/d/1QfzQUzThLwTx389XCx9uPnOuXvmCIyYXRbrIGOY8MvI/edit?usp=sharing మండలాలకు పాత రెవిన్యూ డివిజన్, కొత్త రెవిన్యూ డివిజన్, కొత్త జిల్లా వ్యాసాల పేర్లు సంబంధిత నిలువవరుసలో నమోదు చేయటకు పంచుకొన్న గూగుల్ షీట్]</s>
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/info/mandals with new district, old district]]
===వికీడేటా క్వెరీలు===
వీటిలో కావలసిన జిల్లా మార్చి క్వెరీ రన్ చేసి, వచ్చిన ఫలితంలో చివరి అంశంతో ఫైల్ లో చేర్చి, సంబంధిత మార్పులకు వాడుకోవాలి.
# [https://w.wiki/54$Y mandals with tewikiarticle link for a district for use in template/district page (post reorg)]
# [https://w.wiki/55DH mandals with tewikiarticle for a district]
# [https://w.wiki/55Wy tewiki articles which are not of human settlement in a district for updating district name]
===OSM క్వెరీలు===
# [http://overpass-turbo.eu/?Q=%2F*%0AFor%20displaying%20districts%20in%20bbox%20for%20example%20to%20see%20districts%20near%20borders%20of%20Telugu%20state%0A*%2F%0A%0A%5Bbbox%3A%7B%7Bbbox%7D%7D%5D%3B%0A%0A%2F%2F%20gather%20results%0A(%0A%0A%20%20relation%5B%22admin_level%22%3D%225%22%5D-%3E.dist%3B%0A%20%20rel(pivot.dist)%3B%0A)%3B%0A%2F%2F%20print%20results%0Aout%20body%20geom%3B%0A%0A%7B%7Bstyle%3A%0Anode%2Cway%2Crelation%20%7B%0A%20%20%20%20text%3Aeval('tag(%22name%3Ate%22)')%3B%0A%7D%0A%7D%7D&C=15.90058;80.38971;8 ప్రాంతంలో గల జిల్లాలు వివరాలు తెలుసుకొనుటకు, జిల్లా హద్దులు వ్యాసంలో చేర్చటానికి ఉపయోగం]
*[https://overpass-turbo.eu/s/1hON| జిల్లా మండలాల పటం(ఉదాహరణ బాపట్ల జిల్లా)] (క్వెరీలో జిల్లా పేరు(ఆంగ్లం) మార్చి, నడిపి, తరువాత share చేయగా వచ్చిన URL ను {{tl|Overpass-turbo}} లో వాడుకోవాలి.
=== క్వారీ క్వెరీలు===
fork చేసి నడుపుకుంటే తాజా వివరాలు వస్తాయి. అర్జున అప్పుడప్పుడు నడిపి చూస్తాడు. ఆ వివరాలు ఇతరులు నేరుగా చూడవచ్చు.
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63602 AP districts restructure edits pagewise from 20220403 in tewiki (quarry query)]
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63603 AP districts restructure active editors from 20220403 in tewiki (quarry query)]
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63585 AP districts restructure edit activity detailed from 20220403 in tewiki (quarry query) ]
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63605 AP districts restructure active editors from 20220403 in enwiki (quarry query)]
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63587 AP districts restructure edit activity from 20220403 in enwiki (quarry query) ]
===పెట్స్కాన్ క్వెరీలు===
* [https://petscan.wmflabs.org/?psid=22605725 జిల్లా పేజీలనుండి లింకైన వ్యాసాలు(petscan query)](2118 వ్యాసాలు 2022-07-25నాడు, వీటిలో 1614 పేజీలు కనీసం సగటున రోజుకి ఒక వీక్షణం కలిగివున్నాయి, 1418 పేజీలకు 2022 ఏప్రిల్ 3 తరువాత దిద్దుబాట్లు జరిగాయి)
===పురోగతి, సమీక్షలు===
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/status/mandals per district |మండల వ్యాసాల పురోగతి చిట్టా]]
* జిల్లా వ్యాసానికి లింకైన వ్యాసాల సవరణల పురోగతికి ఆయా జిల్లా చర్చాపేజీ చూడండి.
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Initial Implementation experiences on Bapatla district by Arjunaraoc]]
==ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల గణాంకాలు==
===గత 30 రోజులలో వీక్షణలు===
* [[/views | గత 30 రోజులలో వీక్షణలు]]
(అదనపు గణాంకాలు లేక విశ్లేషణ ఏమైనా అవసరమైతే క్వెరీల సహాయం కొరకు చర్చాపేజీలో అడగండి)
===గత 30 రోజులలో సంబంధిత సవరణలు===
* [https://te.wikipedia.org/wiki/Special:RecentChangesLinked?hidebots=1&hidecategorization=1&hideWikibase=1&target=ఆంధ్రప్రదేశ్&limit=500&days=30&enhanced=1&urlversion=2 గత 30 రోజులలో సంబంధిత సవరణలు]
===ఇతర గణాంకాలు===
* [[/contributors |కనీసం 5 మార్పులు చేసినవారు]]
* [[/active-articles | కనీసం 5 మార్పులు జరిగిన పేజీలు]]
* [[/article-list | రాష్ట్ర పేజీనుండి లింకైన వ్యాసాలు]]
==ఇవీ చూడండి==
*[[వాడుకరి:Arjunaraoc/ఆంధ్రప్రదేశ్ నుండి లింకుల మెరుగు అనుభవాలు | ఈ తరహా పని నేపథ్యానికి 2021 లో అర్జున పని అనుభవాలు]]
*[[వికీపీడియా: పరస్పర సహకార నిర్వహణలు]]
*[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జిల్లాలు]]
*[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు]]
[[వర్గం:వికీపీడియా పరస్పర సహకార నిర్వహణ]]
== చారిత్రిక సమాచారాన్ని తీసేసారు ==
"అభివృద్ధి సూచన చేర్చు" అని పేజీలో పైన ఒక లింకు ఉంది. అది నొక్కి, ఇక్కడ రాస్తున్నాను.
కొత్త జిల్లాలు ఏర్పడిన తరువాత పాత జిల్లాల పేజీల్లోని సమాచారాన్ని తీసివేసి ఆ స్థానంలో కొత్త సమాచారాన్ని చేర్చారు. ఉదాహరణకు మండలాలు, జనాభా వివరాలు మొదలైనవి. వికీపీడియా అనేది విజ్ఞానసర్వస్వం. వ్యాస విషయానికి సంబంధించి నేటి సమాచారం ఎంత ముఖ్యమో చారిత్రిక సమాచారం కూడా అంతే ముఖ్యం. అసలు విజ్ఞాన సర్వస్వపు విశిష్టతల్లో అదొకటి. కానీ చారిత్రిక సమాచారం తీసివెయ్యడంతో ఈ పేజీలు ఆ మాత్రపు విలువను కోల్పోయాయి. ఉదాహరణకు, అనంతపురం జిల్లా పేజీలో -
# అది ఒకప్పుడు ఆంధ్రప్రదేశ్ లోని అతిపెద్ద జిల్లా.
# 1882 లో బళ్ళారి నుండి విడదీసి దీన్ని దీన్ని ఏర్పాటు చేసారు.
# ఫలానా మండలాలుండేవి
# జనాభా ఇంత ఉండేది
వగైరా సమాచారం ఎంతో ఉండేది. ఇప్పుడు దీన్నంతటినీ తీసేసారు. కొత్త సమాచారాన్ని చేర్చడానికి పాత దాన్ని తీసెయ్యడమెందుకో నాకు అర్థం కాలేదు. జిల్లాను విభజించినంత మాత్రాన దాని చరిత్రను చెరిపేస్తారా? ఈ విషయమై గతంలో కింది సందర్భాల్లో చర్చ జరిగింది:
# [[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత_చర్చ_85#కొత్త_జిల్లాల_సమాచారం_చేర్పు|రచ్చబండలో తొలిసారి 2022 ఏప్రిల్ 5 న లేవనెత్తాను]]
# [[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత_చర్చ_85#ఆంధ్రప్రదేశ్_2022_జిల్లాల_పునర్వ్యస్థీకరణలో_పాత_జిల్లాల_పేజీల_సవరణలలో_గమనించాల్సినవి|రచ్చబండ లోనే ఏప్రిల్ 8న]] జరిగింది
# [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%B0%E0%B0%9A%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B0%AC%E0%B0%82%E0%B0%A1&oldid=3614191#%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A8%E0%B1%81_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%A1%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%BF రచ్చబండలోనే మళ్ళీ] జూన్ 4 న మొదలైంది.
ఇన్ని చర్చలు జరిగినా చారిత్రిక సమాచారాన్ని తీసెయ్యడం ఆగలేదు. ఇలా చాలాపేజీల్లో జరిగింది. కనీసం ఇప్పుడైనా ఆయా పేజీల్లో చారిత్రిక సమాచారాన్ని తిరిగి చేర్చాలని నా సూచన. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 08:51, 7 ఆగస్టు 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:Chaduvari|Chaduvari]]గారు, మీ సూచనకు ధన్యవాదాలు. నేను గతంలో చేసిన వ్యాఖ్యలు ( [[చర్చ:ఆంధ్రప్రదేశ్_జిల్లాల_పునర్వ్యవస్థీకరణ_-_2022#చరిత్ర విభాగం మెరుగుచేయటం|స్పందన 1 (2022 జూన్ 24)]], [[వికీపీడియా_చర్చ:ఆంధ్రప్రదేశ్_లింకు_వ్యాసాల_అభివృద్ధి#పాత జిల్లా వ్యాసాలలో మండలాల తొలగింపు, చేర్చు వివరాలు| స్పందన 2 (2022 జూలై 4)]] ) చర్చ చూసే ఇతరులకు ఉపయోగపడవచ్చు కావున తెలుపుతున్నాను. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 11:07, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
1qwz863o5nuxnrdpw90k33ocyoqsplx
3620206
3620201
2022-08-10T14:28:16Z
Arjunaraoc
2379
/* ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి */
wikitext
text/x-wiki
{| class= "floatright" style="border: 0px solid darkgray;"
|{{Blue button |elink=http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{NAMESPACE}}:{{PAGENAMEE}}&action=edit§ion=new |text=అభివృద్ధి సూచన చేర్చు}}
|}
{{Archives|auto=yes}}
[[దస్త్రం:India Andhra Pradesh location map (current).svg|right|thumb|[[ఆంధ్రప్రదేశ్]]]]
[[ఆంధ్రప్రదేశ్]] వ్యాసం, దానిలో లింకులుగల ఇతర ప్రధాన పేరుబరి వ్యాసాల అభివృద్ధి పనుల నిర్వహణ పని సమన్వయం చేయటం ఈ పేజీ ఉద్దేశ్యం. తెవికీ లో క్రియాశీలక సభ్యుల సంఖ్య తక్కువగా వున్నందున, [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/నిర్వహణ సూత్రాలు|ప్రామాణిక ప్రాజెక్టు]] నిర్వహించటం వలన ఉపయోగం తక్కువ. కావున ఈ ప్రత్యామ్నాయ నిర్వహణ వికీస్ఫూర్తితో ప్రయోగాత్మకంగా చేయబడుతున్నది. దీనిలో ప్రత్యేక సభ్యత్వం అనేది వుండదు. కాల అవధి వుండదు. ఒక నిర్దేశించిన నాయకుడు/నాయకురాలు వుండరు. ఖాతాతో ప్రవేశించిన సభ్యులు, అనామక సభ్యులు, రచనలు చేసేవారు, సూచనలు చేసేవారు అందరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
==ఎలా ఉపయోగించుకోవాలి?==
* ఈ వ్యాసాలలో వృద్ధి చేయటానికి మీ ఆలోచనలు, సూచనలు [[#పని సూచనలు, పురోగతి|పని సూచనలు, పురోగతి]] విభాగంలో చేర్చండి. ప్రస్తుత ఘటనల ఆధారంగా నైతే ఆ ఘటన జరిగే తేదీ చేర్చండి. తదుపరి వరుసలో మార్పు జరగవలసిన ప్రధాన వ్యాసం పేరు చేర్చండి.
* విషయానికి సంబంధించిన ప్రధాన వ్యాసం, సంబంధిత వ్యాసాలు వృద్ధి పరచినట్లైతే ఆ అంశం ముందు {{tl|టిక్కు}} చేర్చండి. (ఉదాహరణకు రాజధానికి సంబంధించిన వార్త, [[అమరావతి]] వ్యాసంలో దాని సంబంధిత వ్యాసాలైన [[ఆంధ్రప్రదేశ్ రాజధాని ప్రాంత అభివృద్ధి ప్రాధికార సంస్థ|అంధ్రప్రదేశ్ రాజధాని ప్రాంత అభివృద్ధి ప్రాధికార సంస్థ]], అవసరమనుకుంటే [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] వ్యాసంలో మార్పులు చేయాలి.
* ఒక వ్యాసానికి సంబంధించిన చర్చ అయితే ఆయా వ్యాస చర్చాపేజీలో వ్యాఖ్యతో పాటు, ఈ అంశంలో చురుకుగా వున్నవారికి లింకు చేయండి.
* మార్పులు చాలా వ్యాసాలలో చేయవలసినట్లైతే ఈ పేజీలో సంబంధిత విభాగంలో చేర్చండి. సందేహాలుంటే దీని చర్చా పేజీలో చర్చించండి.
* ఈ పేజీలో జరుగుతున్న మార్పులను గమనించటానికి మీ వీక్షణ జాబితా (రెండవ వరుస ఆదేశాలపెట్టెలో చరిత్ర తరువాత కనబడే నక్షత్రం గుర్తుని నొక్కటం ద్వారా) లో చేర్చుకోండి.
* వ్యాసాలు అభివృద్ధి చేసేవారికి ప్రోత్సాహకంగా, [https://te.wikipedia.org/wiki/Special:RecentChangesLinked?hidebots=1&hidecategorization=1&hideWikibase=1&target=ఆంధ్రప్రదేశ్&limit=500&days=30&enhanced=1&urlversion=2 సంబంధిత సవరణలకు] ధన్యవాదాలు తెలపండి.
==ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి ==
పని జరుగుతున్న కాలం: 202204 - 202208
;2022 ఏప్రిల్ లో ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ అమలైనందున, జిల్లా వ్యాసం, సంబంధిత వ్యాసాల మార్పులపై పని ప్రధానంగా జరుగుతున్నది.
ఎవరైనా సూచనలు చేర్చినట్లైతే వ్యాసం చివర విభాగాలలో కనబడతాయి.
===సవరణలు===
====జిల్లా సవరణల మదింపుకు కొలమానం====
ఈ కొలమానం నాణ్యతా పరంగా ఉత్కృష్ట స్థాయిలోనిది కాదు. అందరు సులభంగా అర్ధం చేసుకొని వాడుటకు ఉద్దేశించబడినది. దీనిని వాడుటకు {{tl|taskp}} చూడండి.
* '''భౌగోళిక పరిపాలన విభాగాలు, ప్రాథమిక జన గణన గణాంకాలు, ప్రధాన సమాచారపెట్టె కృషి''' : పావు వంతు (25 మార్కులు)
* '''చరిత్ర,విద్య, పరిశ్రమలు, దర్శనీయ ప్రదేశాలు, రవాణా లాంటి వ్యాస విభాగాలలో సగం కృషి''': పావు వంతు
* '''చరిత్ర,విద్య, పరిశ్రమలు, దర్శనీయ ప్రదేశాలు, రవాణా లాంటి వ్యాస విభాగాలలో పూర్తి కృషి''': అర్ధ వంతు
* '''తనిఖీ చేసి అభివృద్ధి చేయటం''' : - పావు వంతు. (వ్యాసంలో ప్రధానంగా కృషి చేసినవారు కాక ఇతరులు చేయాలి)
==== పాత జిల్లాలు====
* జిల్లా పేరు తరువాత ప్రధానంగా కృషి చేస్తున్న వారి పేర్లు, చివరలో తనిఖీ చేసినవారి పేరు చేర్చండి. (కామా విరామ చిహ్నంతో పేర్లను వేరుచేయండి)
*పురోగతి 75 శాతం చూపిస్తుంటే, చొరవతో ఆ వ్యాసం తనిఖీ చేసి అభివృద్ధికి చర్చలు లేక నేరుగా అభివృద్ధి చేయండి.
# {{taskp|75}}, [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[కర్నూలు జిల్లా|కర్నూలు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[కృష్ణా జిల్లా|కృష్ణా]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[గుంటూరు జిల్లా|గుంటూరు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[చిత్తూరు జిల్లా|చిత్తూరు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[తూర్పు గోదావరి జిల్లా|తూర్పు గోదావరి]] - B.K.Viswanadh, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[పశ్చిమ గోదావరి జిల్లా|పశ్చిమ గోదావరి]] - B.K.Viswanadh, పండు అనిల్ కుమార్, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ప్రకాశం జిల్లా|ప్రకాశం]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[విజయనగరం జిల్లా|విజయనగరం]] - యర్రా రామారావు, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[విశాఖపట్నం జిల్లా|విశాఖపట్నం]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[వైఎస్ఆర్ జిల్లా|వైఎస్ఆర్]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు జిల్లా|శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు]] -Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[శ్రీకాకుళం జిల్లా|శ్రీకాకుళం]] - యర్రా రామారావు,Arjunaraoc
====కొత్త జిల్లాలు====
* జిల్లా పేరు తరువాత ప్రధానంగా కృషి చేస్తున్న వారి పేర్లు, చివరలో తనిఖీ చేసినవారి పేరు చేర్చండి. (కామా విరామ చిహ్నంతో పేర్లను వేరుచేయండి)
* పురోగతి 75 శాతం చూపిస్తుంటే, చొరవతో ఆ వ్యాసం తనిఖీ చేసి అభివృద్ధికి చర్చలుగాని నేరుగా అభివృద్ధిగాని చేయండి.
# {{taskp|75}}, [[అనకాపల్లి జిల్లా|అనకాపల్లి]] - Ch Maheswara Raju, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[అన్నమయ్య జిల్లా|అన్నమయ్య]] - Arjunaraoc, Ch Maheswara Raju
# {{taskp|75}}, [[అల్లూరి సీతారామరాజు జిల్లా|అల్లూరి సీతారామరాజు]] - Ch Maheswara Raju, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఎన్టీఆర్ జిల్లా|ఎన్టీఆర్]] - Ch Maheswara Raju,యర్రా రామారావు,Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఏలూరు జిల్లా| ఏలూరు]] - Ch Maheswara Raju,B.K.Viswanadh, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[కాకినాడ జిల్లా|కాకినాడ]] - Ch Maheswara Raju,Pkraja1234,యర్రా రామారావు, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[కోనసీమ జిల్లా|కోనసీమ]] - Ch Maheswara Raju, B.K.Viswanadh,Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[తిరుపతి జిల్లా|తిరుపతి]] - Ch Maheswara Raju, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[నంద్యాల జిల్లా|నంద్యాల]] - Ch Maheswara Raju,యర్రా రామారావు,Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[పల్నాడు జిల్లా|పల్నాడు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[పార్వతీపురం మన్యం జిల్లా|పార్వతీపురం మన్యం]] - Ch Maheswara Raju,యర్రా రామారావు,Pkraja1234, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[బాపట్ల జిల్లా|బాపట్ల]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[శ్రీ సత్యసాయి జిల్లా|శ్రీ సత్యసాయి]] - Arjunaraoc,Ch Maheswara Raju
====ఇతర రాష్ట్రస్థాయి వ్యాసాలు====
* వీటికి కొలబద్ద: 25/50/75 పురోగతి, 100 తనిఖీ, అభివృద్ధి పూర్తి
# {{taskp|75}}, [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}},[[ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాలు]] - ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఆంధ్రప్రదేశ్ మండలాలు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|}},[[ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ - 2022]] - యర్రా రామారావు,Arjunaraoc, ([[చర్చ:ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ - 2022]] చూడండి.)
# {{taskp|75}},[[ఆంధ్రప్రదేశ్ పురపాలక సంఘాలు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఆంధ్రప్రదేశ్ రెవెన్యూ డివిజన్ల జాబితా]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ నియోజకవర్గాల జాబితా]] -Arjunaraoc
====ఇతర సవరణలు====
* జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాల సవరణలు [[చర్చ:బాపట్ల_జిల్లా#కొత్త_జిల్లా_సంబంధిత_వ్యాసాల_సవరణల_పురోగతి |ఉదాహరణ (బాపట్ల జిల్లా)]]
* [[/జిల్లా సంబంధిత వర్గ వ్యాసాల సవరణలకు సూచనలు]]
====సమన్వయానికి లింకులు, సమాచారం====
* పైన జిల్లాల విభాగాలలో పురోగతికి సంబంధించి సవరణలు, పనిచేసిన వ్యాసాల చివరలో వాడుకరి పేర్లు(లింకులు కాదు), చేస్తూవుంటే ఇతరులతో సమన్వయం సులభమవుతుంది. 75% పురోగతి కి చేరినవాటిని ఆ వ్యాసానికి ప్రధాన కృషి చేయని ఇతరులు తనిఖీచేసి అభివృద్ధికి చర్చలు చేయటం లేక అభివృద్ధి చేసిన తరువాత 100% పురోగతికి మార్చాలి.
* కొత్త జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాల పురోగతి సూచించుటకు కొత్త జిల్లా చర్చపేజీలలో తొలిగా {{tl|New district checklist}} చేర్చాను. పాత జిల్లాల సవరణలు దీనిలో భాగంగానే వుంటాయి, పాత లేక కొనసాగుతున్న జిల్లాలకు వేరే పురోగతి మూస అవసరంలేదు.
* జిల్లాలు మారిన అసెంబ్లీ నియోజకవర్గాల వివరం వికీడేటాలో తాజాపరచాను. [https://w.wiki/55$i క్వెరీలో జిల్లా ఎంచుకొని వివరాలు పొందవచ్చు]
* [[:commons:category:SVG locator maps of districts of Andhra Pradesh |కామన్స్ లో ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లా సూచిక పటాలు]] తాజాపడ్డాయి. కొత్త జిల్లాలలో చేర్చవచ్చు.
* [https://overpass-turbo.eu/s/1hPY overpass-turbo క్వెరీ] తో తగిన ప్రాంతాన్ని ఎంచుకొని, క్వెరీ నడిపి, జిల్లాల హద్దులను తెలుగు పేర్లతో చూడవచ్చు.
* 2022-04-05 నాడు ఈనాడు దినపత్రిక కొత్త జిల్లాలకు కూడా ప్రత్యేక ప్రాంతీయ సంచిక ప్రారంభించింది. తొలి సంచికలో జిల్లా చరిత్ర, ఆకర్షణలు, ప్రత్యేకఅంశాలు ఉపయోగంగా వుండవచ్చు. పిడిఎఫ్ పేపర్లు వారంరోజులు మాత్రమే నెట్లో వుంటాయి. ఆసక్తిగల వారు సంబంధిత పేజీని భద్రపరచుకోవటం లేక సదరు సాధారణ వెబ్ వార్తను ఆర్కీవ్ లో భద్రపరచుకొంటే మంచిది.
* కొత్త జిల్లాలకు వెబ్సైట్లు ఉనికిలోకి వచ్చాయి. వాటిలో కొన్నిటికి కొత్త జిల్లా కరపుస్తకాల లింకులున్నాయి. ఉదాహరణ [http://bapatla.ap.gov.in బాపట్ల]
* జిల్లా సంబంధిత సవరణ పనులను నిర్వహించటానికి జిల్లా చర్చలో చేర్చితే ఉపయోగం. ప్రయోగాత్మకంగా [[ చర్చ:బాపట్ల జిల్లా]] చూడండి స్పందించండి.
* కొత్త జిల్లాల వివరాలు చేర్చటం పూర్తయిన తర్వాత, దానికి అనుబంధ పాత జిల్లాల అంశాల సవరణలు చేస్తే సౌలభ్యంగా వుంటుంది.
* [https://cdn.s3waas.gov.in/s3c399862d3b9d6b76c8436e924a68c45b/uploads/2022/04/2022040412.pdf Sample extract of Krishna district from the government document]'
* {{Cite web |title=Andhra Pradesh New Districts: కొత్త జిల్లాల స్వరూపమిదే..పెద్ద జిల్లా, చిన్న జిల్లాలు ఇవే.. |url=https://www.sakshi.com/telugu-news/andhra-pradesh/area-and-population-new-districts-ap-1446058|publisher=Sakshi|date=2022-04-03|access-date=2022-04-04}} (విస్తీర్ణం, జనాభా, మండలాల వివరాలు)
* {{Cite web|title=New Districts In AP: ఏపీలో కొత్త జిల్లాలివే.. గెజిట్ విడుదల|url=https://www.etvbharat.com/telugu/telangana/city/hyderabad/final-notification-on-formation-of-new-districts-in-andhra-pradesh/ts20220403052257663|access-date=2022-04-03|website=ETV Bharat News}}
* సంబంధిత ఆంగ్లవికీ వ్యాసాలు (భాషాలింకులు ద్వారా)
*జివోలు (AP districts reorganisaton gazetted orders are issued on 2022-04-03, Please search on website (https://apegazette.cgg.gov.in/homeEgazetteSearch.do ) with the following parameters Department:All, Gazett type=Extraordinary, Gazet part:Part 1, Gazette from date 03042022 gazette to date 03042022 and search text : FORMATION)([https://github.com/satya-kvs/andhra_pradesh/tree/main/GO_Andhra%20Pradesh%20District%20Reorganization%202022_04_03 గిట్హబ్ లో GO నకళ్ళు (ఇవి శాశ్వతం కాదు, వ్యక్తిగత ఖాతాకు సంబంధించినవి కావున మూలాలుగా వాడవద్దు. సంబంధిత వివరాలు గెజిట్ సంఖ్య లాంటివి ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పట్టికలో వాడితే చాలు) ])
*[[వికీపీడియా_చర్చ:వికీప్రాజెక్టు/తెలంగాణ-భౌగోళికం/జిల్లాలు_మండలాల_మార్పుచేర్పులు#ప్రాజెక్టు_పని_నిర్వహణలో_యర్రా_రామారావు_అనుభవాలు,_గుర్తించిన_విషయాలు,_లోపాలు_సూచనలు | తెలంగాణ జిల్లాల మార్పుల ప్రాజెక్టుపై యర్రా రామారావు అభిప్రాయాలు]]
*<s>[https://docs.google.com/spreadsheets/d/1QfzQUzThLwTx389XCx9uPnOuXvmCIyYXRbrIGOY8MvI/edit?usp=sharing మండలాలకు పాత రెవిన్యూ డివిజన్, కొత్త రెవిన్యూ డివిజన్, కొత్త జిల్లా వ్యాసాల పేర్లు సంబంధిత నిలువవరుసలో నమోదు చేయటకు పంచుకొన్న గూగుల్ షీట్]</s>
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/info/mandals with new district, old district]]
===వికీడేటా క్వెరీలు===
వీటిలో కావలసిన జిల్లా మార్చి క్వెరీ రన్ చేసి, వచ్చిన ఫలితంలో చివరి అంశంతో ఫైల్ లో చేర్చి, సంబంధిత మార్పులకు వాడుకోవాలి.
# [https://w.wiki/54$Y mandals with tewikiarticle link for a district for use in template/district page (post reorg)]
# [https://w.wiki/55DH mandals with tewikiarticle for a district]
# [https://w.wiki/55Wy tewiki articles which are not of human settlement in a district for updating district name]
===OSM క్వెరీలు===
# [http://overpass-turbo.eu/?Q=%2F*%0AFor%20displaying%20districts%20in%20bbox%20for%20example%20to%20see%20districts%20near%20borders%20of%20Telugu%20state%0A*%2F%0A%0A%5Bbbox%3A%7B%7Bbbox%7D%7D%5D%3B%0A%0A%2F%2F%20gather%20results%0A(%0A%0A%20%20relation%5B%22admin_level%22%3D%225%22%5D-%3E.dist%3B%0A%20%20rel(pivot.dist)%3B%0A)%3B%0A%2F%2F%20print%20results%0Aout%20body%20geom%3B%0A%0A%7B%7Bstyle%3A%0Anode%2Cway%2Crelation%20%7B%0A%20%20%20%20text%3Aeval('tag(%22name%3Ate%22)')%3B%0A%7D%0A%7D%7D&C=15.90058;80.38971;8 ప్రాంతంలో గల జిల్లాలు వివరాలు తెలుసుకొనుటకు, జిల్లా హద్దులు వ్యాసంలో చేర్చటానికి ఉపయోగం]
*[https://overpass-turbo.eu/s/1hON| జిల్లా మండలాల పటం(ఉదాహరణ బాపట్ల జిల్లా)] (క్వెరీలో జిల్లా పేరు(ఆంగ్లం) మార్చి, నడిపి, తరువాత share చేయగా వచ్చిన URL ను {{tl|Overpass-turbo}} లో వాడుకోవాలి.
=== క్వారీ క్వెరీలు===
fork చేసి నడుపుకుంటే తాజా వివరాలు వస్తాయి. అర్జున అప్పుడప్పుడు నడిపి చూస్తాడు. ఆ వివరాలు ఇతరులు నేరుగా చూడవచ్చు.
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63602 AP districts restructure edits pagewise from 20220403 in tewiki (quarry query)]
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63603 AP districts restructure active editors from 20220403 in tewiki (quarry query)]
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63585 AP districts restructure edit activity detailed from 20220403 in tewiki (quarry query) ]
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63605 AP districts restructure active editors from 20220403 in enwiki (quarry query)]
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63587 AP districts restructure edit activity from 20220403 in enwiki (quarry query) ]
===పెట్స్కాన్ క్వెరీలు===
* [https://petscan.wmflabs.org/?psid=22605725 జిల్లా పేజీలనుండి లింకైన వ్యాసాలు(petscan query)](2118 వ్యాసాలు 2022-07-25నాడు, వీటిలో 1614 పేజీలు కనీసం సగటున రోజుకి ఒక వీక్షణం కలిగివున్నాయి, 1418 పేజీలకు 2022 ఏప్రిల్ 3 తరువాత దిద్దుబాట్లు జరిగాయి)
===పురోగతి, సమీక్షలు===
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/status/mandals per district |మండల వ్యాసాల పురోగతి చిట్టా]]
* జిల్లా వ్యాసానికి లింకైన వ్యాసాల సవరణల పురోగతికి ఆయా జిల్లా చర్చాపేజీ చూడండి.
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Initial Implementation experiences on Bapatla district by Arjunaraoc]]
==ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల గణాంకాలు==
===గత 30 రోజులలో వీక్షణలు===
* [[/views | గత 30 రోజులలో వీక్షణలు]]
(అదనపు గణాంకాలు లేక విశ్లేషణ ఏమైనా అవసరమైతే క్వెరీల సహాయం కొరకు చర్చాపేజీలో అడగండి)
===గత 30 రోజులలో సంబంధిత సవరణలు===
* [https://te.wikipedia.org/wiki/Special:RecentChangesLinked?hidebots=1&hidecategorization=1&hideWikibase=1&target=ఆంధ్రప్రదేశ్&limit=500&days=30&enhanced=1&urlversion=2 గత 30 రోజులలో సంబంధిత సవరణలు]
===ఇతర గణాంకాలు===
* [[/contributors |కనీసం 5 మార్పులు చేసినవారు]]
* [[/active-articles | కనీసం 5 మార్పులు జరిగిన పేజీలు]]
* [[/article-list | రాష్ట్ర పేజీనుండి లింకైన వ్యాసాలు]]
==ఇవీ చూడండి==
*[[వాడుకరి:Arjunaraoc/ఆంధ్రప్రదేశ్ నుండి లింకుల మెరుగు అనుభవాలు | ఈ తరహా పని నేపథ్యానికి 2021 లో అర్జున పని అనుభవాలు]]
*[[వికీపీడియా: పరస్పర సహకార నిర్వహణలు]]
*[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జిల్లాలు]]
*[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు]]
[[వర్గం:వికీపీడియా పరస్పర సహకార నిర్వహణ]]
== చారిత్రిక సమాచారాన్ని తీసేసారు ==
"అభివృద్ధి సూచన చేర్చు" అని పేజీలో పైన ఒక లింకు ఉంది. అది నొక్కి, ఇక్కడ రాస్తున్నాను.
కొత్త జిల్లాలు ఏర్పడిన తరువాత పాత జిల్లాల పేజీల్లోని సమాచారాన్ని తీసివేసి ఆ స్థానంలో కొత్త సమాచారాన్ని చేర్చారు. ఉదాహరణకు మండలాలు, జనాభా వివరాలు మొదలైనవి. వికీపీడియా అనేది విజ్ఞానసర్వస్వం. వ్యాస విషయానికి సంబంధించి నేటి సమాచారం ఎంత ముఖ్యమో చారిత్రిక సమాచారం కూడా అంతే ముఖ్యం. అసలు విజ్ఞాన సర్వస్వపు విశిష్టతల్లో అదొకటి. కానీ చారిత్రిక సమాచారం తీసివెయ్యడంతో ఈ పేజీలు ఆ మాత్రపు విలువను కోల్పోయాయి. ఉదాహరణకు, అనంతపురం జిల్లా పేజీలో -
# అది ఒకప్పుడు ఆంధ్రప్రదేశ్ లోని అతిపెద్ద జిల్లా.
# 1882 లో బళ్ళారి నుండి విడదీసి దీన్ని దీన్ని ఏర్పాటు చేసారు.
# ఫలానా మండలాలుండేవి
# జనాభా ఇంత ఉండేది
వగైరా సమాచారం ఎంతో ఉండేది. ఇప్పుడు దీన్నంతటినీ తీసేసారు. కొత్త సమాచారాన్ని చేర్చడానికి పాత దాన్ని తీసెయ్యడమెందుకో నాకు అర్థం కాలేదు. జిల్లాను విభజించినంత మాత్రాన దాని చరిత్రను చెరిపేస్తారా? ఈ విషయమై గతంలో కింది సందర్భాల్లో చర్చ జరిగింది:
# [[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత_చర్చ_85#కొత్త_జిల్లాల_సమాచారం_చేర్పు|రచ్చబండలో తొలిసారి 2022 ఏప్రిల్ 5 న లేవనెత్తాను]]
# [[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత_చర్చ_85#ఆంధ్రప్రదేశ్_2022_జిల్లాల_పునర్వ్యస్థీకరణలో_పాత_జిల్లాల_పేజీల_సవరణలలో_గమనించాల్సినవి|రచ్చబండ లోనే ఏప్రిల్ 8న]] జరిగింది
# [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%B0%E0%B0%9A%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B0%AC%E0%B0%82%E0%B0%A1&oldid=3614191#%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A8%E0%B1%81_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%A1%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%BF రచ్చబండలోనే మళ్ళీ] జూన్ 4 న మొదలైంది.
ఇన్ని చర్చలు జరిగినా చారిత్రిక సమాచారాన్ని తీసెయ్యడం ఆగలేదు. ఇలా చాలాపేజీల్లో జరిగింది. కనీసం ఇప్పుడైనా ఆయా పేజీల్లో చారిత్రిక సమాచారాన్ని తిరిగి చేర్చాలని నా సూచన. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 08:51, 7 ఆగస్టు 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:Chaduvari|Chaduvari]]గారు, మీ సూచనకు ధన్యవాదాలు. నేను గతంలో చేసిన వ్యాఖ్యలు ( [[చర్చ:ఆంధ్రప్రదేశ్_జిల్లాల_పునర్వ్యవస్థీకరణ_-_2022#చరిత్ర విభాగం మెరుగుచేయటం|స్పందన 1 (2022 జూన్ 24)]], [[వికీపీడియా_చర్చ:ఆంధ్రప్రదేశ్_లింకు_వ్యాసాల_అభివృద్ధి#పాత జిల్లా వ్యాసాలలో మండలాల తొలగింపు, చేర్చు వివరాలు| స్పందన 2 (2022 జూలై 4)]] ) చర్చ చూసే ఇతరులకు ఉపయోగపడవచ్చు కావున తెలుపుతున్నాను. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 11:07, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
q63jlds8g3xneyhe8v8vx01wjd5dcon
3620213
3620206
2022-08-10T15:00:14Z
Arjunaraoc
2379
/* పురోగతి, సమీక్షలు */
wikitext
text/x-wiki
{| class= "floatright" style="border: 0px solid darkgray;"
|{{Blue button |elink=http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{NAMESPACE}}:{{PAGENAMEE}}&action=edit§ion=new |text=అభివృద్ధి సూచన చేర్చు}}
|}
{{Archives|auto=yes}}
[[దస్త్రం:India Andhra Pradesh location map (current).svg|right|thumb|[[ఆంధ్రప్రదేశ్]]]]
[[ఆంధ్రప్రదేశ్]] వ్యాసం, దానిలో లింకులుగల ఇతర ప్రధాన పేరుబరి వ్యాసాల అభివృద్ధి పనుల నిర్వహణ పని సమన్వయం చేయటం ఈ పేజీ ఉద్దేశ్యం. తెవికీ లో క్రియాశీలక సభ్యుల సంఖ్య తక్కువగా వున్నందున, [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/నిర్వహణ సూత్రాలు|ప్రామాణిక ప్రాజెక్టు]] నిర్వహించటం వలన ఉపయోగం తక్కువ. కావున ఈ ప్రత్యామ్నాయ నిర్వహణ వికీస్ఫూర్తితో ప్రయోగాత్మకంగా చేయబడుతున్నది. దీనిలో ప్రత్యేక సభ్యత్వం అనేది వుండదు. కాల అవధి వుండదు. ఒక నిర్దేశించిన నాయకుడు/నాయకురాలు వుండరు. ఖాతాతో ప్రవేశించిన సభ్యులు, అనామక సభ్యులు, రచనలు చేసేవారు, సూచనలు చేసేవారు అందరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
==ఎలా ఉపయోగించుకోవాలి?==
* ఈ వ్యాసాలలో వృద్ధి చేయటానికి మీ ఆలోచనలు, సూచనలు [[#పని సూచనలు, పురోగతి|పని సూచనలు, పురోగతి]] విభాగంలో చేర్చండి. ప్రస్తుత ఘటనల ఆధారంగా నైతే ఆ ఘటన జరిగే తేదీ చేర్చండి. తదుపరి వరుసలో మార్పు జరగవలసిన ప్రధాన వ్యాసం పేరు చేర్చండి.
* విషయానికి సంబంధించిన ప్రధాన వ్యాసం, సంబంధిత వ్యాసాలు వృద్ధి పరచినట్లైతే ఆ అంశం ముందు {{tl|టిక్కు}} చేర్చండి. (ఉదాహరణకు రాజధానికి సంబంధించిన వార్త, [[అమరావతి]] వ్యాసంలో దాని సంబంధిత వ్యాసాలైన [[ఆంధ్రప్రదేశ్ రాజధాని ప్రాంత అభివృద్ధి ప్రాధికార సంస్థ|అంధ్రప్రదేశ్ రాజధాని ప్రాంత అభివృద్ధి ప్రాధికార సంస్థ]], అవసరమనుకుంటే [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] వ్యాసంలో మార్పులు చేయాలి.
* ఒక వ్యాసానికి సంబంధించిన చర్చ అయితే ఆయా వ్యాస చర్చాపేజీలో వ్యాఖ్యతో పాటు, ఈ అంశంలో చురుకుగా వున్నవారికి లింకు చేయండి.
* మార్పులు చాలా వ్యాసాలలో చేయవలసినట్లైతే ఈ పేజీలో సంబంధిత విభాగంలో చేర్చండి. సందేహాలుంటే దీని చర్చా పేజీలో చర్చించండి.
* ఈ పేజీలో జరుగుతున్న మార్పులను గమనించటానికి మీ వీక్షణ జాబితా (రెండవ వరుస ఆదేశాలపెట్టెలో చరిత్ర తరువాత కనబడే నక్షత్రం గుర్తుని నొక్కటం ద్వారా) లో చేర్చుకోండి.
* వ్యాసాలు అభివృద్ధి చేసేవారికి ప్రోత్సాహకంగా, [https://te.wikipedia.org/wiki/Special:RecentChangesLinked?hidebots=1&hidecategorization=1&hideWikibase=1&target=ఆంధ్రప్రదేశ్&limit=500&days=30&enhanced=1&urlversion=2 సంబంధిత సవరణలకు] ధన్యవాదాలు తెలపండి.
==ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి ==
పని జరుగుతున్న కాలం: 202204 - 202208
;2022 ఏప్రిల్ లో ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ అమలైనందున, జిల్లా వ్యాసం, సంబంధిత వ్యాసాల మార్పులపై పని ప్రధానంగా జరుగుతున్నది.
ఎవరైనా సూచనలు చేర్చినట్లైతే వ్యాసం చివర విభాగాలలో కనబడతాయి.
===సవరణలు===
====జిల్లా సవరణల మదింపుకు కొలమానం====
ఈ కొలమానం నాణ్యతా పరంగా ఉత్కృష్ట స్థాయిలోనిది కాదు. అందరు సులభంగా అర్ధం చేసుకొని వాడుటకు ఉద్దేశించబడినది. దీనిని వాడుటకు {{tl|taskp}} చూడండి.
* '''భౌగోళిక పరిపాలన విభాగాలు, ప్రాథమిక జన గణన గణాంకాలు, ప్రధాన సమాచారపెట్టె కృషి''' : పావు వంతు (25 మార్కులు)
* '''చరిత్ర,విద్య, పరిశ్రమలు, దర్శనీయ ప్రదేశాలు, రవాణా లాంటి వ్యాస విభాగాలలో సగం కృషి''': పావు వంతు
* '''చరిత్ర,విద్య, పరిశ్రమలు, దర్శనీయ ప్రదేశాలు, రవాణా లాంటి వ్యాస విభాగాలలో పూర్తి కృషి''': అర్ధ వంతు
* '''తనిఖీ చేసి అభివృద్ధి చేయటం''' : - పావు వంతు. (వ్యాసంలో ప్రధానంగా కృషి చేసినవారు కాక ఇతరులు చేయాలి)
==== పాత జిల్లాలు====
* జిల్లా పేరు తరువాత ప్రధానంగా కృషి చేస్తున్న వారి పేర్లు, చివరలో తనిఖీ చేసినవారి పేరు చేర్చండి. (కామా విరామ చిహ్నంతో పేర్లను వేరుచేయండి)
*పురోగతి 75 శాతం చూపిస్తుంటే, చొరవతో ఆ వ్యాసం తనిఖీ చేసి అభివృద్ధికి చర్చలు లేక నేరుగా అభివృద్ధి చేయండి.
# {{taskp|75}}, [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[కర్నూలు జిల్లా|కర్నూలు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[కృష్ణా జిల్లా|కృష్ణా]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[గుంటూరు జిల్లా|గుంటూరు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[చిత్తూరు జిల్లా|చిత్తూరు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[తూర్పు గోదావరి జిల్లా|తూర్పు గోదావరి]] - B.K.Viswanadh, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[పశ్చిమ గోదావరి జిల్లా|పశ్చిమ గోదావరి]] - B.K.Viswanadh, పండు అనిల్ కుమార్, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ప్రకాశం జిల్లా|ప్రకాశం]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[విజయనగరం జిల్లా|విజయనగరం]] - యర్రా రామారావు, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[విశాఖపట్నం జిల్లా|విశాఖపట్నం]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[వైఎస్ఆర్ జిల్లా|వైఎస్ఆర్]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు జిల్లా|శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు]] -Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[శ్రీకాకుళం జిల్లా|శ్రీకాకుళం]] - యర్రా రామారావు,Arjunaraoc
====కొత్త జిల్లాలు====
* జిల్లా పేరు తరువాత ప్రధానంగా కృషి చేస్తున్న వారి పేర్లు, చివరలో తనిఖీ చేసినవారి పేరు చేర్చండి. (కామా విరామ చిహ్నంతో పేర్లను వేరుచేయండి)
* పురోగతి 75 శాతం చూపిస్తుంటే, చొరవతో ఆ వ్యాసం తనిఖీ చేసి అభివృద్ధికి చర్చలుగాని నేరుగా అభివృద్ధిగాని చేయండి.
# {{taskp|75}}, [[అనకాపల్లి జిల్లా|అనకాపల్లి]] - Ch Maheswara Raju, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[అన్నమయ్య జిల్లా|అన్నమయ్య]] - Arjunaraoc, Ch Maheswara Raju
# {{taskp|75}}, [[అల్లూరి సీతారామరాజు జిల్లా|అల్లూరి సీతారామరాజు]] - Ch Maheswara Raju, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఎన్టీఆర్ జిల్లా|ఎన్టీఆర్]] - Ch Maheswara Raju,యర్రా రామారావు,Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఏలూరు జిల్లా| ఏలూరు]] - Ch Maheswara Raju,B.K.Viswanadh, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[కాకినాడ జిల్లా|కాకినాడ]] - Ch Maheswara Raju,Pkraja1234,యర్రా రామారావు, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[కోనసీమ జిల్లా|కోనసీమ]] - Ch Maheswara Raju, B.K.Viswanadh,Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[తిరుపతి జిల్లా|తిరుపతి]] - Ch Maheswara Raju, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[నంద్యాల జిల్లా|నంద్యాల]] - Ch Maheswara Raju,యర్రా రామారావు,Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[పల్నాడు జిల్లా|పల్నాడు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[పార్వతీపురం మన్యం జిల్లా|పార్వతీపురం మన్యం]] - Ch Maheswara Raju,యర్రా రామారావు,Pkraja1234, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[బాపట్ల జిల్లా|బాపట్ల]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[శ్రీ సత్యసాయి జిల్లా|శ్రీ సత్యసాయి]] - Arjunaraoc,Ch Maheswara Raju
====ఇతర రాష్ట్రస్థాయి వ్యాసాలు====
* వీటికి కొలబద్ద: 25/50/75 పురోగతి, 100 తనిఖీ, అభివృద్ధి పూర్తి
# {{taskp|75}}, [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}},[[ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాలు]] - ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఆంధ్రప్రదేశ్ మండలాలు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|}},[[ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ - 2022]] - యర్రా రామారావు,Arjunaraoc, ([[చర్చ:ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ - 2022]] చూడండి.)
# {{taskp|75}},[[ఆంధ్రప్రదేశ్ పురపాలక సంఘాలు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఆంధ్రప్రదేశ్ రెవెన్యూ డివిజన్ల జాబితా]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ నియోజకవర్గాల జాబితా]] -Arjunaraoc
====ఇతర సవరణలు====
* జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాల సవరణలు [[చర్చ:బాపట్ల_జిల్లా#కొత్త_జిల్లా_సంబంధిత_వ్యాసాల_సవరణల_పురోగతి |ఉదాహరణ (బాపట్ల జిల్లా)]]
* [[/జిల్లా సంబంధిత వర్గ వ్యాసాల సవరణలకు సూచనలు]]
====సమన్వయానికి లింకులు, సమాచారం====
* పైన జిల్లాల విభాగాలలో పురోగతికి సంబంధించి సవరణలు, పనిచేసిన వ్యాసాల చివరలో వాడుకరి పేర్లు(లింకులు కాదు), చేస్తూవుంటే ఇతరులతో సమన్వయం సులభమవుతుంది. 75% పురోగతి కి చేరినవాటిని ఆ వ్యాసానికి ప్రధాన కృషి చేయని ఇతరులు తనిఖీచేసి అభివృద్ధికి చర్చలు చేయటం లేక అభివృద్ధి చేసిన తరువాత 100% పురోగతికి మార్చాలి.
* కొత్త జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాల పురోగతి సూచించుటకు కొత్త జిల్లా చర్చపేజీలలో తొలిగా {{tl|New district checklist}} చేర్చాను. పాత జిల్లాల సవరణలు దీనిలో భాగంగానే వుంటాయి, పాత లేక కొనసాగుతున్న జిల్లాలకు వేరే పురోగతి మూస అవసరంలేదు.
* జిల్లాలు మారిన అసెంబ్లీ నియోజకవర్గాల వివరం వికీడేటాలో తాజాపరచాను. [https://w.wiki/55$i క్వెరీలో జిల్లా ఎంచుకొని వివరాలు పొందవచ్చు]
* [[:commons:category:SVG locator maps of districts of Andhra Pradesh |కామన్స్ లో ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లా సూచిక పటాలు]] తాజాపడ్డాయి. కొత్త జిల్లాలలో చేర్చవచ్చు.
* [https://overpass-turbo.eu/s/1hPY overpass-turbo క్వెరీ] తో తగిన ప్రాంతాన్ని ఎంచుకొని, క్వెరీ నడిపి, జిల్లాల హద్దులను తెలుగు పేర్లతో చూడవచ్చు.
* 2022-04-05 నాడు ఈనాడు దినపత్రిక కొత్త జిల్లాలకు కూడా ప్రత్యేక ప్రాంతీయ సంచిక ప్రారంభించింది. తొలి సంచికలో జిల్లా చరిత్ర, ఆకర్షణలు, ప్రత్యేకఅంశాలు ఉపయోగంగా వుండవచ్చు. పిడిఎఫ్ పేపర్లు వారంరోజులు మాత్రమే నెట్లో వుంటాయి. ఆసక్తిగల వారు సంబంధిత పేజీని భద్రపరచుకోవటం లేక సదరు సాధారణ వెబ్ వార్తను ఆర్కీవ్ లో భద్రపరచుకొంటే మంచిది.
* కొత్త జిల్లాలకు వెబ్సైట్లు ఉనికిలోకి వచ్చాయి. వాటిలో కొన్నిటికి కొత్త జిల్లా కరపుస్తకాల లింకులున్నాయి. ఉదాహరణ [http://bapatla.ap.gov.in బాపట్ల]
* జిల్లా సంబంధిత సవరణ పనులను నిర్వహించటానికి జిల్లా చర్చలో చేర్చితే ఉపయోగం. ప్రయోగాత్మకంగా [[ చర్చ:బాపట్ల జిల్లా]] చూడండి స్పందించండి.
* కొత్త జిల్లాల వివరాలు చేర్చటం పూర్తయిన తర్వాత, దానికి అనుబంధ పాత జిల్లాల అంశాల సవరణలు చేస్తే సౌలభ్యంగా వుంటుంది.
* [https://cdn.s3waas.gov.in/s3c399862d3b9d6b76c8436e924a68c45b/uploads/2022/04/2022040412.pdf Sample extract of Krishna district from the government document]'
* {{Cite web |title=Andhra Pradesh New Districts: కొత్త జిల్లాల స్వరూపమిదే..పెద్ద జిల్లా, చిన్న జిల్లాలు ఇవే.. |url=https://www.sakshi.com/telugu-news/andhra-pradesh/area-and-population-new-districts-ap-1446058|publisher=Sakshi|date=2022-04-03|access-date=2022-04-04}} (విస్తీర్ణం, జనాభా, మండలాల వివరాలు)
* {{Cite web|title=New Districts In AP: ఏపీలో కొత్త జిల్లాలివే.. గెజిట్ విడుదల|url=https://www.etvbharat.com/telugu/telangana/city/hyderabad/final-notification-on-formation-of-new-districts-in-andhra-pradesh/ts20220403052257663|access-date=2022-04-03|website=ETV Bharat News}}
* సంబంధిత ఆంగ్లవికీ వ్యాసాలు (భాషాలింకులు ద్వారా)
*జివోలు (AP districts reorganisaton gazetted orders are issued on 2022-04-03, Please search on website (https://apegazette.cgg.gov.in/homeEgazetteSearch.do ) with the following parameters Department:All, Gazett type=Extraordinary, Gazet part:Part 1, Gazette from date 03042022 gazette to date 03042022 and search text : FORMATION)([https://github.com/satya-kvs/andhra_pradesh/tree/main/GO_Andhra%20Pradesh%20District%20Reorganization%202022_04_03 గిట్హబ్ లో GO నకళ్ళు (ఇవి శాశ్వతం కాదు, వ్యక్తిగత ఖాతాకు సంబంధించినవి కావున మూలాలుగా వాడవద్దు. సంబంధిత వివరాలు గెజిట్ సంఖ్య లాంటివి ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పట్టికలో వాడితే చాలు) ])
*[[వికీపీడియా_చర్చ:వికీప్రాజెక్టు/తెలంగాణ-భౌగోళికం/జిల్లాలు_మండలాల_మార్పుచేర్పులు#ప్రాజెక్టు_పని_నిర్వహణలో_యర్రా_రామారావు_అనుభవాలు,_గుర్తించిన_విషయాలు,_లోపాలు_సూచనలు | తెలంగాణ జిల్లాల మార్పుల ప్రాజెక్టుపై యర్రా రామారావు అభిప్రాయాలు]]
*<s>[https://docs.google.com/spreadsheets/d/1QfzQUzThLwTx389XCx9uPnOuXvmCIyYXRbrIGOY8MvI/edit?usp=sharing మండలాలకు పాత రెవిన్యూ డివిజన్, కొత్త రెవిన్యూ డివిజన్, కొత్త జిల్లా వ్యాసాల పేర్లు సంబంధిత నిలువవరుసలో నమోదు చేయటకు పంచుకొన్న గూగుల్ షీట్]</s>
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/info/mandals with new district, old district]]
===వికీడేటా క్వెరీలు===
వీటిలో కావలసిన జిల్లా మార్చి క్వెరీ రన్ చేసి, వచ్చిన ఫలితంలో చివరి అంశంతో ఫైల్ లో చేర్చి, సంబంధిత మార్పులకు వాడుకోవాలి.
# [https://w.wiki/54$Y mandals with tewikiarticle link for a district for use in template/district page (post reorg)]
# [https://w.wiki/55DH mandals with tewikiarticle for a district]
# [https://w.wiki/55Wy tewiki articles which are not of human settlement in a district for updating district name]
===OSM క్వెరీలు===
# [http://overpass-turbo.eu/?Q=%2F*%0AFor%20displaying%20districts%20in%20bbox%20for%20example%20to%20see%20districts%20near%20borders%20of%20Telugu%20state%0A*%2F%0A%0A%5Bbbox%3A%7B%7Bbbox%7D%7D%5D%3B%0A%0A%2F%2F%20gather%20results%0A(%0A%0A%20%20relation%5B%22admin_level%22%3D%225%22%5D-%3E.dist%3B%0A%20%20rel(pivot.dist)%3B%0A)%3B%0A%2F%2F%20print%20results%0Aout%20body%20geom%3B%0A%0A%7B%7Bstyle%3A%0Anode%2Cway%2Crelation%20%7B%0A%20%20%20%20text%3Aeval('tag(%22name%3Ate%22)')%3B%0A%7D%0A%7D%7D&C=15.90058;80.38971;8 ప్రాంతంలో గల జిల్లాలు వివరాలు తెలుసుకొనుటకు, జిల్లా హద్దులు వ్యాసంలో చేర్చటానికి ఉపయోగం]
*[https://overpass-turbo.eu/s/1hON| జిల్లా మండలాల పటం(ఉదాహరణ బాపట్ల జిల్లా)] (క్వెరీలో జిల్లా పేరు(ఆంగ్లం) మార్చి, నడిపి, తరువాత share చేయగా వచ్చిన URL ను {{tl|Overpass-turbo}} లో వాడుకోవాలి.
=== క్వారీ క్వెరీలు===
fork చేసి నడుపుకుంటే తాజా వివరాలు వస్తాయి. అర్జున అప్పుడప్పుడు నడిపి చూస్తాడు. ఆ వివరాలు ఇతరులు నేరుగా చూడవచ్చు.
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63602 AP districts restructure edits pagewise from 20220403 in tewiki (quarry query)]
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63603 AP districts restructure active editors from 20220403 in tewiki (quarry query)]
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63585 AP districts restructure edit activity detailed from 20220403 in tewiki (quarry query) ]
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63605 AP districts restructure active editors from 20220403 in enwiki (quarry query)]
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63587 AP districts restructure edit activity from 20220403 in enwiki (quarry query) ]
===పెట్స్కాన్ క్వెరీలు===
* [https://petscan.wmflabs.org/?psid=22605725 జిల్లా పేజీలనుండి లింకైన వ్యాసాలు(petscan query)](2118 వ్యాసాలు 2022-07-25నాడు, వీటిలో 1614 పేజీలు కనీసం సగటున రోజుకి ఒక వీక్షణం కలిగివున్నాయి, 1418 పేజీలకు 2022 ఏప్రిల్ 3 తరువాత దిద్దుబాట్లు జరిగాయి)
===పురోగతి, సమీక్షలు===
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/status/mandals per district |మండల వ్యాసాల పురోగతి చిట్టా]]
* జిల్లా వ్యాసానికి లింకైన వ్యాసాల సవరణల పురోగతికి ఆయా జిల్లా చర్చాపేజీ చూడండి.
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Initial implementation experiences on Bapatla district by Arjunaraoc]]
==ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల గణాంకాలు==
===గత 30 రోజులలో వీక్షణలు===
* [[/views | గత 30 రోజులలో వీక్షణలు]]
(అదనపు గణాంకాలు లేక విశ్లేషణ ఏమైనా అవసరమైతే క్వెరీల సహాయం కొరకు చర్చాపేజీలో అడగండి)
===గత 30 రోజులలో సంబంధిత సవరణలు===
* [https://te.wikipedia.org/wiki/Special:RecentChangesLinked?hidebots=1&hidecategorization=1&hideWikibase=1&target=ఆంధ్రప్రదేశ్&limit=500&days=30&enhanced=1&urlversion=2 గత 30 రోజులలో సంబంధిత సవరణలు]
===ఇతర గణాంకాలు===
* [[/contributors |కనీసం 5 మార్పులు చేసినవారు]]
* [[/active-articles | కనీసం 5 మార్పులు జరిగిన పేజీలు]]
* [[/article-list | రాష్ట్ర పేజీనుండి లింకైన వ్యాసాలు]]
==ఇవీ చూడండి==
*[[వాడుకరి:Arjunaraoc/ఆంధ్రప్రదేశ్ నుండి లింకుల మెరుగు అనుభవాలు | ఈ తరహా పని నేపథ్యానికి 2021 లో అర్జున పని అనుభవాలు]]
*[[వికీపీడియా: పరస్పర సహకార నిర్వహణలు]]
*[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జిల్లాలు]]
*[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు]]
[[వర్గం:వికీపీడియా పరస్పర సహకార నిర్వహణ]]
== చారిత్రిక సమాచారాన్ని తీసేసారు ==
"అభివృద్ధి సూచన చేర్చు" అని పేజీలో పైన ఒక లింకు ఉంది. అది నొక్కి, ఇక్కడ రాస్తున్నాను.
కొత్త జిల్లాలు ఏర్పడిన తరువాత పాత జిల్లాల పేజీల్లోని సమాచారాన్ని తీసివేసి ఆ స్థానంలో కొత్త సమాచారాన్ని చేర్చారు. ఉదాహరణకు మండలాలు, జనాభా వివరాలు మొదలైనవి. వికీపీడియా అనేది విజ్ఞానసర్వస్వం. వ్యాస విషయానికి సంబంధించి నేటి సమాచారం ఎంత ముఖ్యమో చారిత్రిక సమాచారం కూడా అంతే ముఖ్యం. అసలు విజ్ఞాన సర్వస్వపు విశిష్టతల్లో అదొకటి. కానీ చారిత్రిక సమాచారం తీసివెయ్యడంతో ఈ పేజీలు ఆ మాత్రపు విలువను కోల్పోయాయి. ఉదాహరణకు, అనంతపురం జిల్లా పేజీలో -
# అది ఒకప్పుడు ఆంధ్రప్రదేశ్ లోని అతిపెద్ద జిల్లా.
# 1882 లో బళ్ళారి నుండి విడదీసి దీన్ని దీన్ని ఏర్పాటు చేసారు.
# ఫలానా మండలాలుండేవి
# జనాభా ఇంత ఉండేది
వగైరా సమాచారం ఎంతో ఉండేది. ఇప్పుడు దీన్నంతటినీ తీసేసారు. కొత్త సమాచారాన్ని చేర్చడానికి పాత దాన్ని తీసెయ్యడమెందుకో నాకు అర్థం కాలేదు. జిల్లాను విభజించినంత మాత్రాన దాని చరిత్రను చెరిపేస్తారా? ఈ విషయమై గతంలో కింది సందర్భాల్లో చర్చ జరిగింది:
# [[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత_చర్చ_85#కొత్త_జిల్లాల_సమాచారం_చేర్పు|రచ్చబండలో తొలిసారి 2022 ఏప్రిల్ 5 న లేవనెత్తాను]]
# [[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత_చర్చ_85#ఆంధ్రప్రదేశ్_2022_జిల్లాల_పునర్వ్యస్థీకరణలో_పాత_జిల్లాల_పేజీల_సవరణలలో_గమనించాల్సినవి|రచ్చబండ లోనే ఏప్రిల్ 8న]] జరిగింది
# [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%B0%E0%B0%9A%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B0%AC%E0%B0%82%E0%B0%A1&oldid=3614191#%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A8%E0%B1%81_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%A1%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%BF రచ్చబండలోనే మళ్ళీ] జూన్ 4 న మొదలైంది.
ఇన్ని చర్చలు జరిగినా చారిత్రిక సమాచారాన్ని తీసెయ్యడం ఆగలేదు. ఇలా చాలాపేజీల్లో జరిగింది. కనీసం ఇప్పుడైనా ఆయా పేజీల్లో చారిత్రిక సమాచారాన్ని తిరిగి చేర్చాలని నా సూచన. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 08:51, 7 ఆగస్టు 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:Chaduvari|Chaduvari]]గారు, మీ సూచనకు ధన్యవాదాలు. నేను గతంలో చేసిన వ్యాఖ్యలు ( [[చర్చ:ఆంధ్రప్రదేశ్_జిల్లాల_పునర్వ్యవస్థీకరణ_-_2022#చరిత్ర విభాగం మెరుగుచేయటం|స్పందన 1 (2022 జూన్ 24)]], [[వికీపీడియా_చర్చ:ఆంధ్రప్రదేశ్_లింకు_వ్యాసాల_అభివృద్ధి#పాత జిల్లా వ్యాసాలలో మండలాల తొలగింపు, చేర్చు వివరాలు| స్పందన 2 (2022 జూలై 4)]] ) చర్చ చూసే ఇతరులకు ఉపయోగపడవచ్చు కావున తెలుపుతున్నాను. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 11:07, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
31vm0m2e1c8k1vhcbp5a363o825uh93
3620214
3620213
2022-08-10T15:01:10Z
Arjunaraoc
2379
/* పురోగతి, సమీక్షలు */
wikitext
text/x-wiki
{| class= "floatright" style="border: 0px solid darkgray;"
|{{Blue button |elink=http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{NAMESPACE}}:{{PAGENAMEE}}&action=edit§ion=new |text=అభివృద్ధి సూచన చేర్చు}}
|}
{{Archives|auto=yes}}
[[దస్త్రం:India Andhra Pradesh location map (current).svg|right|thumb|[[ఆంధ్రప్రదేశ్]]]]
[[ఆంధ్రప్రదేశ్]] వ్యాసం, దానిలో లింకులుగల ఇతర ప్రధాన పేరుబరి వ్యాసాల అభివృద్ధి పనుల నిర్వహణ పని సమన్వయం చేయటం ఈ పేజీ ఉద్దేశ్యం. తెవికీ లో క్రియాశీలక సభ్యుల సంఖ్య తక్కువగా వున్నందున, [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/నిర్వహణ సూత్రాలు|ప్రామాణిక ప్రాజెక్టు]] నిర్వహించటం వలన ఉపయోగం తక్కువ. కావున ఈ ప్రత్యామ్నాయ నిర్వహణ వికీస్ఫూర్తితో ప్రయోగాత్మకంగా చేయబడుతున్నది. దీనిలో ప్రత్యేక సభ్యత్వం అనేది వుండదు. కాల అవధి వుండదు. ఒక నిర్దేశించిన నాయకుడు/నాయకురాలు వుండరు. ఖాతాతో ప్రవేశించిన సభ్యులు, అనామక సభ్యులు, రచనలు చేసేవారు, సూచనలు చేసేవారు అందరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
==ఎలా ఉపయోగించుకోవాలి?==
* ఈ వ్యాసాలలో వృద్ధి చేయటానికి మీ ఆలోచనలు, సూచనలు [[#పని సూచనలు, పురోగతి|పని సూచనలు, పురోగతి]] విభాగంలో చేర్చండి. ప్రస్తుత ఘటనల ఆధారంగా నైతే ఆ ఘటన జరిగే తేదీ చేర్చండి. తదుపరి వరుసలో మార్పు జరగవలసిన ప్రధాన వ్యాసం పేరు చేర్చండి.
* విషయానికి సంబంధించిన ప్రధాన వ్యాసం, సంబంధిత వ్యాసాలు వృద్ధి పరచినట్లైతే ఆ అంశం ముందు {{tl|టిక్కు}} చేర్చండి. (ఉదాహరణకు రాజధానికి సంబంధించిన వార్త, [[అమరావతి]] వ్యాసంలో దాని సంబంధిత వ్యాసాలైన [[ఆంధ్రప్రదేశ్ రాజధాని ప్రాంత అభివృద్ధి ప్రాధికార సంస్థ|అంధ్రప్రదేశ్ రాజధాని ప్రాంత అభివృద్ధి ప్రాధికార సంస్థ]], అవసరమనుకుంటే [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] వ్యాసంలో మార్పులు చేయాలి.
* ఒక వ్యాసానికి సంబంధించిన చర్చ అయితే ఆయా వ్యాస చర్చాపేజీలో వ్యాఖ్యతో పాటు, ఈ అంశంలో చురుకుగా వున్నవారికి లింకు చేయండి.
* మార్పులు చాలా వ్యాసాలలో చేయవలసినట్లైతే ఈ పేజీలో సంబంధిత విభాగంలో చేర్చండి. సందేహాలుంటే దీని చర్చా పేజీలో చర్చించండి.
* ఈ పేజీలో జరుగుతున్న మార్పులను గమనించటానికి మీ వీక్షణ జాబితా (రెండవ వరుస ఆదేశాలపెట్టెలో చరిత్ర తరువాత కనబడే నక్షత్రం గుర్తుని నొక్కటం ద్వారా) లో చేర్చుకోండి.
* వ్యాసాలు అభివృద్ధి చేసేవారికి ప్రోత్సాహకంగా, [https://te.wikipedia.org/wiki/Special:RecentChangesLinked?hidebots=1&hidecategorization=1&hideWikibase=1&target=ఆంధ్రప్రదేశ్&limit=500&days=30&enhanced=1&urlversion=2 సంబంధిత సవరణలకు] ధన్యవాదాలు తెలపండి.
==ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి ==
పని జరుగుతున్న కాలం: 202204 - 202208
;2022 ఏప్రిల్ లో ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ అమలైనందున, జిల్లా వ్యాసం, సంబంధిత వ్యాసాల మార్పులపై పని ప్రధానంగా జరుగుతున్నది.
ఎవరైనా సూచనలు చేర్చినట్లైతే వ్యాసం చివర విభాగాలలో కనబడతాయి.
===సవరణలు===
====జిల్లా సవరణల మదింపుకు కొలమానం====
ఈ కొలమానం నాణ్యతా పరంగా ఉత్కృష్ట స్థాయిలోనిది కాదు. అందరు సులభంగా అర్ధం చేసుకొని వాడుటకు ఉద్దేశించబడినది. దీనిని వాడుటకు {{tl|taskp}} చూడండి.
* '''భౌగోళిక పరిపాలన విభాగాలు, ప్రాథమిక జన గణన గణాంకాలు, ప్రధాన సమాచారపెట్టె కృషి''' : పావు వంతు (25 మార్కులు)
* '''చరిత్ర,విద్య, పరిశ్రమలు, దర్శనీయ ప్రదేశాలు, రవాణా లాంటి వ్యాస విభాగాలలో సగం కృషి''': పావు వంతు
* '''చరిత్ర,విద్య, పరిశ్రమలు, దర్శనీయ ప్రదేశాలు, రవాణా లాంటి వ్యాస విభాగాలలో పూర్తి కృషి''': అర్ధ వంతు
* '''తనిఖీ చేసి అభివృద్ధి చేయటం''' : - పావు వంతు. (వ్యాసంలో ప్రధానంగా కృషి చేసినవారు కాక ఇతరులు చేయాలి)
==== పాత జిల్లాలు====
* జిల్లా పేరు తరువాత ప్రధానంగా కృషి చేస్తున్న వారి పేర్లు, చివరలో తనిఖీ చేసినవారి పేరు చేర్చండి. (కామా విరామ చిహ్నంతో పేర్లను వేరుచేయండి)
*పురోగతి 75 శాతం చూపిస్తుంటే, చొరవతో ఆ వ్యాసం తనిఖీ చేసి అభివృద్ధికి చర్చలు లేక నేరుగా అభివృద్ధి చేయండి.
# {{taskp|75}}, [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[కర్నూలు జిల్లా|కర్నూలు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[కృష్ణా జిల్లా|కృష్ణా]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[గుంటూరు జిల్లా|గుంటూరు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[చిత్తూరు జిల్లా|చిత్తూరు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[తూర్పు గోదావరి జిల్లా|తూర్పు గోదావరి]] - B.K.Viswanadh, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[పశ్చిమ గోదావరి జిల్లా|పశ్చిమ గోదావరి]] - B.K.Viswanadh, పండు అనిల్ కుమార్, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ప్రకాశం జిల్లా|ప్రకాశం]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[విజయనగరం జిల్లా|విజయనగరం]] - యర్రా రామారావు, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[విశాఖపట్నం జిల్లా|విశాఖపట్నం]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[వైఎస్ఆర్ జిల్లా|వైఎస్ఆర్]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు జిల్లా|శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు]] -Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[శ్రీకాకుళం జిల్లా|శ్రీకాకుళం]] - యర్రా రామారావు,Arjunaraoc
====కొత్త జిల్లాలు====
* జిల్లా పేరు తరువాత ప్రధానంగా కృషి చేస్తున్న వారి పేర్లు, చివరలో తనిఖీ చేసినవారి పేరు చేర్చండి. (కామా విరామ చిహ్నంతో పేర్లను వేరుచేయండి)
* పురోగతి 75 శాతం చూపిస్తుంటే, చొరవతో ఆ వ్యాసం తనిఖీ చేసి అభివృద్ధికి చర్చలుగాని నేరుగా అభివృద్ధిగాని చేయండి.
# {{taskp|75}}, [[అనకాపల్లి జిల్లా|అనకాపల్లి]] - Ch Maheswara Raju, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[అన్నమయ్య జిల్లా|అన్నమయ్య]] - Arjunaraoc, Ch Maheswara Raju
# {{taskp|75}}, [[అల్లూరి సీతారామరాజు జిల్లా|అల్లూరి సీతారామరాజు]] - Ch Maheswara Raju, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఎన్టీఆర్ జిల్లా|ఎన్టీఆర్]] - Ch Maheswara Raju,యర్రా రామారావు,Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఏలూరు జిల్లా| ఏలూరు]] - Ch Maheswara Raju,B.K.Viswanadh, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[కాకినాడ జిల్లా|కాకినాడ]] - Ch Maheswara Raju,Pkraja1234,యర్రా రామారావు, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[కోనసీమ జిల్లా|కోనసీమ]] - Ch Maheswara Raju, B.K.Viswanadh,Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[తిరుపతి జిల్లా|తిరుపతి]] - Ch Maheswara Raju, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[నంద్యాల జిల్లా|నంద్యాల]] - Ch Maheswara Raju,యర్రా రామారావు,Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[పల్నాడు జిల్లా|పల్నాడు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[పార్వతీపురం మన్యం జిల్లా|పార్వతీపురం మన్యం]] - Ch Maheswara Raju,యర్రా రామారావు,Pkraja1234, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[బాపట్ల జిల్లా|బాపట్ల]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[శ్రీ సత్యసాయి జిల్లా|శ్రీ సత్యసాయి]] - Arjunaraoc,Ch Maheswara Raju
====ఇతర రాష్ట్రస్థాయి వ్యాసాలు====
* వీటికి కొలబద్ద: 25/50/75 పురోగతి, 100 తనిఖీ, అభివృద్ధి పూర్తి
# {{taskp|75}}, [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}},[[ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాలు]] - ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఆంధ్రప్రదేశ్ మండలాలు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|}},[[ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ - 2022]] - యర్రా రామారావు,Arjunaraoc, ([[చర్చ:ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ - 2022]] చూడండి.)
# {{taskp|75}},[[ఆంధ్రప్రదేశ్ పురపాలక సంఘాలు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఆంధ్రప్రదేశ్ రెవెన్యూ డివిజన్ల జాబితా]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ నియోజకవర్గాల జాబితా]] -Arjunaraoc
====ఇతర సవరణలు====
* జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాల సవరణలు [[చర్చ:బాపట్ల_జిల్లా#కొత్త_జిల్లా_సంబంధిత_వ్యాసాల_సవరణల_పురోగతి |ఉదాహరణ (బాపట్ల జిల్లా)]]
* [[/జిల్లా సంబంధిత వర్గ వ్యాసాల సవరణలకు సూచనలు]]
====సమన్వయానికి లింకులు, సమాచారం====
* పైన జిల్లాల విభాగాలలో పురోగతికి సంబంధించి సవరణలు, పనిచేసిన వ్యాసాల చివరలో వాడుకరి పేర్లు(లింకులు కాదు), చేస్తూవుంటే ఇతరులతో సమన్వయం సులభమవుతుంది. 75% పురోగతి కి చేరినవాటిని ఆ వ్యాసానికి ప్రధాన కృషి చేయని ఇతరులు తనిఖీచేసి అభివృద్ధికి చర్చలు చేయటం లేక అభివృద్ధి చేసిన తరువాత 100% పురోగతికి మార్చాలి.
* కొత్త జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాల పురోగతి సూచించుటకు కొత్త జిల్లా చర్చపేజీలలో తొలిగా {{tl|New district checklist}} చేర్చాను. పాత జిల్లాల సవరణలు దీనిలో భాగంగానే వుంటాయి, పాత లేక కొనసాగుతున్న జిల్లాలకు వేరే పురోగతి మూస అవసరంలేదు.
* జిల్లాలు మారిన అసెంబ్లీ నియోజకవర్గాల వివరం వికీడేటాలో తాజాపరచాను. [https://w.wiki/55$i క్వెరీలో జిల్లా ఎంచుకొని వివరాలు పొందవచ్చు]
* [[:commons:category:SVG locator maps of districts of Andhra Pradesh |కామన్స్ లో ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లా సూచిక పటాలు]] తాజాపడ్డాయి. కొత్త జిల్లాలలో చేర్చవచ్చు.
* [https://overpass-turbo.eu/s/1hPY overpass-turbo క్వెరీ] తో తగిన ప్రాంతాన్ని ఎంచుకొని, క్వెరీ నడిపి, జిల్లాల హద్దులను తెలుగు పేర్లతో చూడవచ్చు.
* 2022-04-05 నాడు ఈనాడు దినపత్రిక కొత్త జిల్లాలకు కూడా ప్రత్యేక ప్రాంతీయ సంచిక ప్రారంభించింది. తొలి సంచికలో జిల్లా చరిత్ర, ఆకర్షణలు, ప్రత్యేకఅంశాలు ఉపయోగంగా వుండవచ్చు. పిడిఎఫ్ పేపర్లు వారంరోజులు మాత్రమే నెట్లో వుంటాయి. ఆసక్తిగల వారు సంబంధిత పేజీని భద్రపరచుకోవటం లేక సదరు సాధారణ వెబ్ వార్తను ఆర్కీవ్ లో భద్రపరచుకొంటే మంచిది.
* కొత్త జిల్లాలకు వెబ్సైట్లు ఉనికిలోకి వచ్చాయి. వాటిలో కొన్నిటికి కొత్త జిల్లా కరపుస్తకాల లింకులున్నాయి. ఉదాహరణ [http://bapatla.ap.gov.in బాపట్ల]
* జిల్లా సంబంధిత సవరణ పనులను నిర్వహించటానికి జిల్లా చర్చలో చేర్చితే ఉపయోగం. ప్రయోగాత్మకంగా [[ చర్చ:బాపట్ల జిల్లా]] చూడండి స్పందించండి.
* కొత్త జిల్లాల వివరాలు చేర్చటం పూర్తయిన తర్వాత, దానికి అనుబంధ పాత జిల్లాల అంశాల సవరణలు చేస్తే సౌలభ్యంగా వుంటుంది.
* [https://cdn.s3waas.gov.in/s3c399862d3b9d6b76c8436e924a68c45b/uploads/2022/04/2022040412.pdf Sample extract of Krishna district from the government document]'
* {{Cite web |title=Andhra Pradesh New Districts: కొత్త జిల్లాల స్వరూపమిదే..పెద్ద జిల్లా, చిన్న జిల్లాలు ఇవే.. |url=https://www.sakshi.com/telugu-news/andhra-pradesh/area-and-population-new-districts-ap-1446058|publisher=Sakshi|date=2022-04-03|access-date=2022-04-04}} (విస్తీర్ణం, జనాభా, మండలాల వివరాలు)
* {{Cite web|title=New Districts In AP: ఏపీలో కొత్త జిల్లాలివే.. గెజిట్ విడుదల|url=https://www.etvbharat.com/telugu/telangana/city/hyderabad/final-notification-on-formation-of-new-districts-in-andhra-pradesh/ts20220403052257663|access-date=2022-04-03|website=ETV Bharat News}}
* సంబంధిత ఆంగ్లవికీ వ్యాసాలు (భాషాలింకులు ద్వారా)
*జివోలు (AP districts reorganisaton gazetted orders are issued on 2022-04-03, Please search on website (https://apegazette.cgg.gov.in/homeEgazetteSearch.do ) with the following parameters Department:All, Gazett type=Extraordinary, Gazet part:Part 1, Gazette from date 03042022 gazette to date 03042022 and search text : FORMATION)([https://github.com/satya-kvs/andhra_pradesh/tree/main/GO_Andhra%20Pradesh%20District%20Reorganization%202022_04_03 గిట్హబ్ లో GO నకళ్ళు (ఇవి శాశ్వతం కాదు, వ్యక్తిగత ఖాతాకు సంబంధించినవి కావున మూలాలుగా వాడవద్దు. సంబంధిత వివరాలు గెజిట్ సంఖ్య లాంటివి ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పట్టికలో వాడితే చాలు) ])
*[[వికీపీడియా_చర్చ:వికీప్రాజెక్టు/తెలంగాణ-భౌగోళికం/జిల్లాలు_మండలాల_మార్పుచేర్పులు#ప్రాజెక్టు_పని_నిర్వహణలో_యర్రా_రామారావు_అనుభవాలు,_గుర్తించిన_విషయాలు,_లోపాలు_సూచనలు | తెలంగాణ జిల్లాల మార్పుల ప్రాజెక్టుపై యర్రా రామారావు అభిప్రాయాలు]]
*<s>[https://docs.google.com/spreadsheets/d/1QfzQUzThLwTx389XCx9uPnOuXvmCIyYXRbrIGOY8MvI/edit?usp=sharing మండలాలకు పాత రెవిన్యూ డివిజన్, కొత్త రెవిన్యూ డివిజన్, కొత్త జిల్లా వ్యాసాల పేర్లు సంబంధిత నిలువవరుసలో నమోదు చేయటకు పంచుకొన్న గూగుల్ షీట్]</s>
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/info/mandals with new district, old district]]
===వికీడేటా క్వెరీలు===
వీటిలో కావలసిన జిల్లా మార్చి క్వెరీ రన్ చేసి, వచ్చిన ఫలితంలో చివరి అంశంతో ఫైల్ లో చేర్చి, సంబంధిత మార్పులకు వాడుకోవాలి.
# [https://w.wiki/54$Y mandals with tewikiarticle link for a district for use in template/district page (post reorg)]
# [https://w.wiki/55DH mandals with tewikiarticle for a district]
# [https://w.wiki/55Wy tewiki articles which are not of human settlement in a district for updating district name]
===OSM క్వెరీలు===
# [http://overpass-turbo.eu/?Q=%2F*%0AFor%20displaying%20districts%20in%20bbox%20for%20example%20to%20see%20districts%20near%20borders%20of%20Telugu%20state%0A*%2F%0A%0A%5Bbbox%3A%7B%7Bbbox%7D%7D%5D%3B%0A%0A%2F%2F%20gather%20results%0A(%0A%0A%20%20relation%5B%22admin_level%22%3D%225%22%5D-%3E.dist%3B%0A%20%20rel(pivot.dist)%3B%0A)%3B%0A%2F%2F%20print%20results%0Aout%20body%20geom%3B%0A%0A%7B%7Bstyle%3A%0Anode%2Cway%2Crelation%20%7B%0A%20%20%20%20text%3Aeval('tag(%22name%3Ate%22)')%3B%0A%7D%0A%7D%7D&C=15.90058;80.38971;8 ప్రాంతంలో గల జిల్లాలు వివరాలు తెలుసుకొనుటకు, జిల్లా హద్దులు వ్యాసంలో చేర్చటానికి ఉపయోగం]
*[https://overpass-turbo.eu/s/1hON| జిల్లా మండలాల పటం(ఉదాహరణ బాపట్ల జిల్లా)] (క్వెరీలో జిల్లా పేరు(ఆంగ్లం) మార్చి, నడిపి, తరువాత share చేయగా వచ్చిన URL ను {{tl|Overpass-turbo}} లో వాడుకోవాలి.
=== క్వారీ క్వెరీలు===
fork చేసి నడుపుకుంటే తాజా వివరాలు వస్తాయి. అర్జున అప్పుడప్పుడు నడిపి చూస్తాడు. ఆ వివరాలు ఇతరులు నేరుగా చూడవచ్చు.
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63602 AP districts restructure edits pagewise from 20220403 in tewiki (quarry query)]
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63603 AP districts restructure active editors from 20220403 in tewiki (quarry query)]
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63585 AP districts restructure edit activity detailed from 20220403 in tewiki (quarry query) ]
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63605 AP districts restructure active editors from 20220403 in enwiki (quarry query)]
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63587 AP districts restructure edit activity from 20220403 in enwiki (quarry query) ]
===పెట్స్కాన్ క్వెరీలు===
* [https://petscan.wmflabs.org/?psid=22605725 జిల్లా పేజీలనుండి లింకైన వ్యాసాలు(petscan query)](2118 వ్యాసాలు 2022-07-25నాడు, వీటిలో 1614 పేజీలు కనీసం సగటున రోజుకి ఒక వీక్షణం కలిగివున్నాయి, 1418 పేజీలకు 2022 ఏప్రిల్ 3 తరువాత దిద్దుబాట్లు జరిగాయి)
===పురోగతి, సమీక్షలు===
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/status/mandals per district |మండల వ్యాసాల పురోగతి చిట్టా]]
* జిల్లా వ్యాసానికి లింకైన వ్యాసాల సవరణల పురోగతికి ఆయా జిల్లా చర్చాపేజీ చూడండి.
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Initial implementation experiences on Bapatla district by Arjunaraoc]]
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Experience sharing by Arjunaraoc]]
==ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల గణాంకాలు==
===గత 30 రోజులలో వీక్షణలు===
* [[/views | గత 30 రోజులలో వీక్షణలు]]
(అదనపు గణాంకాలు లేక విశ్లేషణ ఏమైనా అవసరమైతే క్వెరీల సహాయం కొరకు చర్చాపేజీలో అడగండి)
===గత 30 రోజులలో సంబంధిత సవరణలు===
* [https://te.wikipedia.org/wiki/Special:RecentChangesLinked?hidebots=1&hidecategorization=1&hideWikibase=1&target=ఆంధ్రప్రదేశ్&limit=500&days=30&enhanced=1&urlversion=2 గత 30 రోజులలో సంబంధిత సవరణలు]
===ఇతర గణాంకాలు===
* [[/contributors |కనీసం 5 మార్పులు చేసినవారు]]
* [[/active-articles | కనీసం 5 మార్పులు జరిగిన పేజీలు]]
* [[/article-list | రాష్ట్ర పేజీనుండి లింకైన వ్యాసాలు]]
==ఇవీ చూడండి==
*[[వాడుకరి:Arjunaraoc/ఆంధ్రప్రదేశ్ నుండి లింకుల మెరుగు అనుభవాలు | ఈ తరహా పని నేపథ్యానికి 2021 లో అర్జున పని అనుభవాలు]]
*[[వికీపీడియా: పరస్పర సహకార నిర్వహణలు]]
*[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జిల్లాలు]]
*[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు]]
[[వర్గం:వికీపీడియా పరస్పర సహకార నిర్వహణ]]
== చారిత్రిక సమాచారాన్ని తీసేసారు ==
"అభివృద్ధి సూచన చేర్చు" అని పేజీలో పైన ఒక లింకు ఉంది. అది నొక్కి, ఇక్కడ రాస్తున్నాను.
కొత్త జిల్లాలు ఏర్పడిన తరువాత పాత జిల్లాల పేజీల్లోని సమాచారాన్ని తీసివేసి ఆ స్థానంలో కొత్త సమాచారాన్ని చేర్చారు. ఉదాహరణకు మండలాలు, జనాభా వివరాలు మొదలైనవి. వికీపీడియా అనేది విజ్ఞానసర్వస్వం. వ్యాస విషయానికి సంబంధించి నేటి సమాచారం ఎంత ముఖ్యమో చారిత్రిక సమాచారం కూడా అంతే ముఖ్యం. అసలు విజ్ఞాన సర్వస్వపు విశిష్టతల్లో అదొకటి. కానీ చారిత్రిక సమాచారం తీసివెయ్యడంతో ఈ పేజీలు ఆ మాత్రపు విలువను కోల్పోయాయి. ఉదాహరణకు, అనంతపురం జిల్లా పేజీలో -
# అది ఒకప్పుడు ఆంధ్రప్రదేశ్ లోని అతిపెద్ద జిల్లా.
# 1882 లో బళ్ళారి నుండి విడదీసి దీన్ని దీన్ని ఏర్పాటు చేసారు.
# ఫలానా మండలాలుండేవి
# జనాభా ఇంత ఉండేది
వగైరా సమాచారం ఎంతో ఉండేది. ఇప్పుడు దీన్నంతటినీ తీసేసారు. కొత్త సమాచారాన్ని చేర్చడానికి పాత దాన్ని తీసెయ్యడమెందుకో నాకు అర్థం కాలేదు. జిల్లాను విభజించినంత మాత్రాన దాని చరిత్రను చెరిపేస్తారా? ఈ విషయమై గతంలో కింది సందర్భాల్లో చర్చ జరిగింది:
# [[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత_చర్చ_85#కొత్త_జిల్లాల_సమాచారం_చేర్పు|రచ్చబండలో తొలిసారి 2022 ఏప్రిల్ 5 న లేవనెత్తాను]]
# [[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత_చర్చ_85#ఆంధ్రప్రదేశ్_2022_జిల్లాల_పునర్వ్యస్థీకరణలో_పాత_జిల్లాల_పేజీల_సవరణలలో_గమనించాల్సినవి|రచ్చబండ లోనే ఏప్రిల్ 8న]] జరిగింది
# [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%B0%E0%B0%9A%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B0%AC%E0%B0%82%E0%B0%A1&oldid=3614191#%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A8%E0%B1%81_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%A1%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%BF రచ్చబండలోనే మళ్ళీ] జూన్ 4 న మొదలైంది.
ఇన్ని చర్చలు జరిగినా చారిత్రిక సమాచారాన్ని తీసెయ్యడం ఆగలేదు. ఇలా చాలాపేజీల్లో జరిగింది. కనీసం ఇప్పుడైనా ఆయా పేజీల్లో చారిత్రిక సమాచారాన్ని తిరిగి చేర్చాలని నా సూచన. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 08:51, 7 ఆగస్టు 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:Chaduvari|Chaduvari]]గారు, మీ సూచనకు ధన్యవాదాలు. నేను గతంలో చేసిన వ్యాఖ్యలు ( [[చర్చ:ఆంధ్రప్రదేశ్_జిల్లాల_పునర్వ్యవస్థీకరణ_-_2022#చరిత్ర విభాగం మెరుగుచేయటం|స్పందన 1 (2022 జూన్ 24)]], [[వికీపీడియా_చర్చ:ఆంధ్రప్రదేశ్_లింకు_వ్యాసాల_అభివృద్ధి#పాత జిల్లా వ్యాసాలలో మండలాల తొలగింపు, చేర్చు వివరాలు| స్పందన 2 (2022 జూలై 4)]] ) చర్చ చూసే ఇతరులకు ఉపయోగపడవచ్చు కావున తెలుపుతున్నాను. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 11:07, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
aeeh7k0b6up2t13fh3594atwiwqlcv4
3620317
3620214
2022-08-10T23:54:51Z
Arjunaraoc
2379
wikitext
text/x-wiki
{| class= "floatright" style="border: 0px solid darkgray;"
|{{Blue button |elink=http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{NAMESPACE}}:{{PAGENAMEE}}&action=edit§ion=new |text=అభివృద్ధి సూచన చేర్చు}}
|}
{{Archives|auto=yes}}
[[దస్త్రం:India Andhra Pradesh location map (current).svg|right|thumb|[[ఆంధ్రప్రదేశ్]]]]
[[ఆంధ్రప్రదేశ్]] వ్యాసం, దానిలో లింకులుగల ఇతర ప్రధాన పేరుబరి వ్యాసాల అభివృద్ధి పనుల నిర్వహణ పని సమన్వయం చేయటం ఈ పేజీ ఉద్దేశ్యం. తెవికీ లో క్రియాశీలక సభ్యుల సంఖ్య తక్కువగా వున్నందున, [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/నిర్వహణ సూత్రాలు|ప్రామాణిక ప్రాజెక్టు]] నిర్వహించటం వలన ఉపయోగం తక్కువ. కావున ఈ [[వికీపీడియా:పరస్పర సహకార నిర్వహణలు|ప్రత్యామ్నాయ నిర్వహణ]] వికీస్ఫూర్తితో ప్రయోగాత్మకంగా చేయబడుతున్నది. దీనిలో ప్రత్యేక సభ్యత్వం అనేది వుండదు. కాల అవధి వుండదు. ఒక నిర్దేశించిన నాయకుడు/నాయకురాలు వుండరు. ఖాతాతో ప్రవేశించిన సభ్యులు, అనామక సభ్యులు, రచనలు చేసేవారు, సూచనలు చేసేవారు అందరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
==ఎలా ఉపయోగించుకోవాలి?==
* ఈ వ్యాసాలలో వృద్ధి చేయటానికి మీ ఆలోచనలు, సూచనలు [[#పని సూచనలు, పురోగతి|పని సూచనలు, పురోగతి]] విభాగంలో చేర్చండి. ప్రస్తుత ఘటనల ఆధారంగా నైతే ఆ ఘటన జరిగే తేదీ చేర్చండి. తదుపరి వరుసలో మార్పు జరగవలసిన ప్రధాన వ్యాసం పేరు చేర్చండి.
* విషయానికి సంబంధించిన ప్రధాన వ్యాసం, సంబంధిత వ్యాసాలు వృద్ధి పరచినట్లైతే ఆ అంశం ముందు {{tl|టిక్కు}} చేర్చండి. (ఉదాహరణకు రాజధానికి సంబంధించిన వార్త, [[అమరావతి]] వ్యాసంలో దాని సంబంధిత వ్యాసాలైన [[ఆంధ్రప్రదేశ్ రాజధాని ప్రాంత అభివృద్ధి ప్రాధికార సంస్థ|అంధ్రప్రదేశ్ రాజధాని ప్రాంత అభివృద్ధి ప్రాధికార సంస్థ]], అవసరమనుకుంటే [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] వ్యాసంలో మార్పులు చేయాలి.
* ఒక వ్యాసానికి సంబంధించిన చర్చ అయితే ఆయా వ్యాస చర్చాపేజీలో వ్యాఖ్యతో పాటు, ఈ అంశంలో చురుకుగా వున్నవారికి లింకు చేయండి.
* మార్పులు చాలా వ్యాసాలలో చేయవలసినట్లైతే ఈ పేజీలో సంబంధిత విభాగంలో చేర్చండి. సందేహాలుంటే దీని చర్చా పేజీలో చర్చించండి.
* ఈ పేజీలో జరుగుతున్న మార్పులను గమనించటానికి మీ వీక్షణ జాబితా (రెండవ వరుస ఆదేశాలపెట్టెలో చరిత్ర తరువాత కనబడే నక్షత్రం గుర్తుని నొక్కటం ద్వారా) లో చేర్చుకోండి.
* వ్యాసాలు అభివృద్ధి చేసేవారికి ప్రోత్సాహకంగా, [https://te.wikipedia.org/wiki/Special:RecentChangesLinked?hidebots=1&hidecategorization=1&hideWikibase=1&target=ఆంధ్రప్రదేశ్&limit=500&days=30&enhanced=1&urlversion=2 సంబంధిత సవరణలకు] ధన్యవాదాలు తెలపండి.
==ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి ==
పని జరుగుతున్న కాలం: 202204 - 202208
;2022 ఏప్రిల్ లో ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ అమలైనందున, జిల్లా వ్యాసం, సంబంధిత వ్యాసాల మార్పులపై పని ప్రధానంగా జరుగుతున్నది.
ఎవరైనా సూచనలు చేర్చినట్లైతే వ్యాసం చివర విభాగాలలో కనబడతాయి.
===సవరణలు===
====జిల్లా సవరణల మదింపుకు కొలమానం====
ఈ కొలమానం నాణ్యతా పరంగా ఉత్కృష్ట స్థాయిలోనిది కాదు. అందరు సులభంగా అర్ధం చేసుకొని వాడుటకు ఉద్దేశించబడినది. దీనిని వాడుటకు {{tl|taskp}} చూడండి.
* '''భౌగోళిక పరిపాలన విభాగాలు, ప్రాథమిక జన గణన గణాంకాలు, ప్రధాన సమాచారపెట్టె కృషి''' : పావు వంతు (25 మార్కులు)
* '''చరిత్ర,విద్య, పరిశ్రమలు, దర్శనీయ ప్రదేశాలు, రవాణా లాంటి వ్యాస విభాగాలలో సగం కృషి''': పావు వంతు
* '''చరిత్ర,విద్య, పరిశ్రమలు, దర్శనీయ ప్రదేశాలు, రవాణా లాంటి వ్యాస విభాగాలలో పూర్తి కృషి''': అర్ధ వంతు
* '''తనిఖీ చేసి అభివృద్ధి చేయటం''' : - పావు వంతు. (వ్యాసంలో ప్రధానంగా కృషి చేసినవారు కాక ఇతరులు చేయాలి)
==== పాత జిల్లాలు====
* జిల్లా పేరు తరువాత ప్రధానంగా కృషి చేస్తున్న వారి పేర్లు, చివరలో తనిఖీ చేసినవారి పేరు చేర్చండి. (కామా విరామ చిహ్నంతో పేర్లను వేరుచేయండి)
*పురోగతి 75 శాతం చూపిస్తుంటే, చొరవతో ఆ వ్యాసం తనిఖీ చేసి అభివృద్ధికి చర్చలు లేక నేరుగా అభివృద్ధి చేయండి.
# {{taskp|75}}, [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[కర్నూలు జిల్లా|కర్నూలు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[కృష్ణా జిల్లా|కృష్ణా]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[గుంటూరు జిల్లా|గుంటూరు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[చిత్తూరు జిల్లా|చిత్తూరు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[తూర్పు గోదావరి జిల్లా|తూర్పు గోదావరి]] - B.K.Viswanadh, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[పశ్చిమ గోదావరి జిల్లా|పశ్చిమ గోదావరి]] - B.K.Viswanadh, పండు అనిల్ కుమార్, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ప్రకాశం జిల్లా|ప్రకాశం]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[విజయనగరం జిల్లా|విజయనగరం]] - యర్రా రామారావు, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[విశాఖపట్నం జిల్లా|విశాఖపట్నం]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[వైఎస్ఆర్ జిల్లా|వైఎస్ఆర్]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు జిల్లా|శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు]] -Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[శ్రీకాకుళం జిల్లా|శ్రీకాకుళం]] - యర్రా రామారావు,Arjunaraoc
====కొత్త జిల్లాలు====
* జిల్లా పేరు తరువాత ప్రధానంగా కృషి చేస్తున్న వారి పేర్లు, చివరలో తనిఖీ చేసినవారి పేరు చేర్చండి. (కామా విరామ చిహ్నంతో పేర్లను వేరుచేయండి)
* పురోగతి 75 శాతం చూపిస్తుంటే, చొరవతో ఆ వ్యాసం తనిఖీ చేసి అభివృద్ధికి చర్చలుగాని నేరుగా అభివృద్ధిగాని చేయండి.
# {{taskp|75}}, [[అనకాపల్లి జిల్లా|అనకాపల్లి]] - Ch Maheswara Raju, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[అన్నమయ్య జిల్లా|అన్నమయ్య]] - Arjunaraoc, Ch Maheswara Raju
# {{taskp|75}}, [[అల్లూరి సీతారామరాజు జిల్లా|అల్లూరి సీతారామరాజు]] - Ch Maheswara Raju, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఎన్టీఆర్ జిల్లా|ఎన్టీఆర్]] - Ch Maheswara Raju,యర్రా రామారావు,Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఏలూరు జిల్లా| ఏలూరు]] - Ch Maheswara Raju,B.K.Viswanadh, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[కాకినాడ జిల్లా|కాకినాడ]] - Ch Maheswara Raju,Pkraja1234,యర్రా రామారావు, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[కోనసీమ జిల్లా|కోనసీమ]] - Ch Maheswara Raju, B.K.Viswanadh,Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[తిరుపతి జిల్లా|తిరుపతి]] - Ch Maheswara Raju, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[నంద్యాల జిల్లా|నంద్యాల]] - Ch Maheswara Raju,యర్రా రామారావు,Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[పల్నాడు జిల్లా|పల్నాడు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[పార్వతీపురం మన్యం జిల్లా|పార్వతీపురం మన్యం]] - Ch Maheswara Raju,యర్రా రామారావు,Pkraja1234, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[బాపట్ల జిల్లా|బాపట్ల]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[శ్రీ సత్యసాయి జిల్లా|శ్రీ సత్యసాయి]] - Arjunaraoc,Ch Maheswara Raju
====ఇతర రాష్ట్రస్థాయి వ్యాసాలు====
* వీటికి కొలబద్ద: 25/50/75 పురోగతి, 100 తనిఖీ, అభివృద్ధి పూర్తి
# {{taskp|75}}, [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}},[[ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాలు]] - ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల, Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఆంధ్రప్రదేశ్ మండలాలు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|}},[[ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ - 2022]] - యర్రా రామారావు,Arjunaraoc, ([[చర్చ:ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ - 2022]] చూడండి.)
# {{taskp|75}},[[ఆంధ్రప్రదేశ్ పురపాలక సంఘాలు]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఆంధ్రప్రదేశ్ రెవెన్యూ డివిజన్ల జాబితా]] - Arjunaraoc
# {{taskp|75}}, [[ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ నియోజకవర్గాల జాబితా]] -Arjunaraoc
====ఇతర సవరణలు====
* జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాల సవరణలు [[చర్చ:బాపట్ల_జిల్లా#కొత్త_జిల్లా_సంబంధిత_వ్యాసాల_సవరణల_పురోగతి |ఉదాహరణ (బాపట్ల జిల్లా)]]
* [[/జిల్లా సంబంధిత వర్గ వ్యాసాల సవరణలకు సూచనలు]]
====సమన్వయానికి లింకులు, సమాచారం====
* పైన జిల్లాల విభాగాలలో పురోగతికి సంబంధించి సవరణలు, పనిచేసిన వ్యాసాల చివరలో వాడుకరి పేర్లు(లింకులు కాదు), చేస్తూవుంటే ఇతరులతో సమన్వయం సులభమవుతుంది. 75% పురోగతి కి చేరినవాటిని ఆ వ్యాసానికి ప్రధాన కృషి చేయని ఇతరులు తనిఖీచేసి అభివృద్ధికి చర్చలు చేయటం లేక అభివృద్ధి చేసిన తరువాత 100% పురోగతికి మార్చాలి.
* కొత్త జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాల పురోగతి సూచించుటకు కొత్త జిల్లా చర్చపేజీలలో తొలిగా {{tl|New district checklist}} చేర్చాను. పాత జిల్లాల సవరణలు దీనిలో భాగంగానే వుంటాయి, పాత లేక కొనసాగుతున్న జిల్లాలకు వేరే పురోగతి మూస అవసరంలేదు.
* జిల్లాలు మారిన అసెంబ్లీ నియోజకవర్గాల వివరం వికీడేటాలో తాజాపరచాను. [https://w.wiki/55$i క్వెరీలో జిల్లా ఎంచుకొని వివరాలు పొందవచ్చు]
* [[:commons:category:SVG locator maps of districts of Andhra Pradesh |కామన్స్ లో ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లా సూచిక పటాలు]] తాజాపడ్డాయి. కొత్త జిల్లాలలో చేర్చవచ్చు.
* [https://overpass-turbo.eu/s/1hPY overpass-turbo క్వెరీ] తో తగిన ప్రాంతాన్ని ఎంచుకొని, క్వెరీ నడిపి, జిల్లాల హద్దులను తెలుగు పేర్లతో చూడవచ్చు.
* 2022-04-05 నాడు ఈనాడు దినపత్రిక కొత్త జిల్లాలకు కూడా ప్రత్యేక ప్రాంతీయ సంచిక ప్రారంభించింది. తొలి సంచికలో జిల్లా చరిత్ర, ఆకర్షణలు, ప్రత్యేకఅంశాలు ఉపయోగంగా వుండవచ్చు. పిడిఎఫ్ పేపర్లు వారంరోజులు మాత్రమే నెట్లో వుంటాయి. ఆసక్తిగల వారు సంబంధిత పేజీని భద్రపరచుకోవటం లేక సదరు సాధారణ వెబ్ వార్తను ఆర్కీవ్ లో భద్రపరచుకొంటే మంచిది.
* కొత్త జిల్లాలకు వెబ్సైట్లు ఉనికిలోకి వచ్చాయి. వాటిలో కొన్నిటికి కొత్త జిల్లా కరపుస్తకాల లింకులున్నాయి. ఉదాహరణ [http://bapatla.ap.gov.in బాపట్ల]
* జిల్లా సంబంధిత సవరణ పనులను నిర్వహించటానికి జిల్లా చర్చలో చేర్చితే ఉపయోగం. ప్రయోగాత్మకంగా [[ చర్చ:బాపట్ల జిల్లా]] చూడండి స్పందించండి.
* కొత్త జిల్లాల వివరాలు చేర్చటం పూర్తయిన తర్వాత, దానికి అనుబంధ పాత జిల్లాల అంశాల సవరణలు చేస్తే సౌలభ్యంగా వుంటుంది.
* [https://cdn.s3waas.gov.in/s3c399862d3b9d6b76c8436e924a68c45b/uploads/2022/04/2022040412.pdf Sample extract of Krishna district from the government document]'
* {{Cite web |title=Andhra Pradesh New Districts: కొత్త జిల్లాల స్వరూపమిదే..పెద్ద జిల్లా, చిన్న జిల్లాలు ఇవే.. |url=https://www.sakshi.com/telugu-news/andhra-pradesh/area-and-population-new-districts-ap-1446058|publisher=Sakshi|date=2022-04-03|access-date=2022-04-04}} (విస్తీర్ణం, జనాభా, మండలాల వివరాలు)
* {{Cite web|title=New Districts In AP: ఏపీలో కొత్త జిల్లాలివే.. గెజిట్ విడుదల|url=https://www.etvbharat.com/telugu/telangana/city/hyderabad/final-notification-on-formation-of-new-districts-in-andhra-pradesh/ts20220403052257663|access-date=2022-04-03|website=ETV Bharat News}}
* సంబంధిత ఆంగ్లవికీ వ్యాసాలు (భాషాలింకులు ద్వారా)
*జివోలు (AP districts reorganisaton gazetted orders are issued on 2022-04-03, Please search on website (https://apegazette.cgg.gov.in/homeEgazetteSearch.do ) with the following parameters Department:All, Gazett type=Extraordinary, Gazet part:Part 1, Gazette from date 03042022 gazette to date 03042022 and search text : FORMATION)([https://github.com/satya-kvs/andhra_pradesh/tree/main/GO_Andhra%20Pradesh%20District%20Reorganization%202022_04_03 గిట్హబ్ లో GO నకళ్ళు (ఇవి శాశ్వతం కాదు, వ్యక్తిగత ఖాతాకు సంబంధించినవి కావున మూలాలుగా వాడవద్దు. సంబంధిత వివరాలు గెజిట్ సంఖ్య లాంటివి ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పట్టికలో వాడితే చాలు) ])
*[[వికీపీడియా_చర్చ:వికీప్రాజెక్టు/తెలంగాణ-భౌగోళికం/జిల్లాలు_మండలాల_మార్పుచేర్పులు#ప్రాజెక్టు_పని_నిర్వహణలో_యర్రా_రామారావు_అనుభవాలు,_గుర్తించిన_విషయాలు,_లోపాలు_సూచనలు | తెలంగాణ జిల్లాల మార్పుల ప్రాజెక్టుపై యర్రా రామారావు అభిప్రాయాలు]]
*<s>[https://docs.google.com/spreadsheets/d/1QfzQUzThLwTx389XCx9uPnOuXvmCIyYXRbrIGOY8MvI/edit?usp=sharing మండలాలకు పాత రెవిన్యూ డివిజన్, కొత్త రెవిన్యూ డివిజన్, కొత్త జిల్లా వ్యాసాల పేర్లు సంబంధిత నిలువవరుసలో నమోదు చేయటకు పంచుకొన్న గూగుల్ షీట్]</s>
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/info/mandals with new district, old district]]
===వికీడేటా క్వెరీలు===
వీటిలో కావలసిన జిల్లా మార్చి క్వెరీ రన్ చేసి, వచ్చిన ఫలితంలో చివరి అంశంతో ఫైల్ లో చేర్చి, సంబంధిత మార్పులకు వాడుకోవాలి.
# [https://w.wiki/54$Y mandals with tewikiarticle link for a district for use in template/district page (post reorg)]
# [https://w.wiki/55DH mandals with tewikiarticle for a district]
# [https://w.wiki/55Wy tewiki articles which are not of human settlement in a district for updating district name]
===OSM క్వెరీలు===
# [http://overpass-turbo.eu/?Q=%2F*%0AFor%20displaying%20districts%20in%20bbox%20for%20example%20to%20see%20districts%20near%20borders%20of%20Telugu%20state%0A*%2F%0A%0A%5Bbbox%3A%7B%7Bbbox%7D%7D%5D%3B%0A%0A%2F%2F%20gather%20results%0A(%0A%0A%20%20relation%5B%22admin_level%22%3D%225%22%5D-%3E.dist%3B%0A%20%20rel(pivot.dist)%3B%0A)%3B%0A%2F%2F%20print%20results%0Aout%20body%20geom%3B%0A%0A%7B%7Bstyle%3A%0Anode%2Cway%2Crelation%20%7B%0A%20%20%20%20text%3Aeval('tag(%22name%3Ate%22)')%3B%0A%7D%0A%7D%7D&C=15.90058;80.38971;8 ప్రాంతంలో గల జిల్లాలు వివరాలు తెలుసుకొనుటకు, జిల్లా హద్దులు వ్యాసంలో చేర్చటానికి ఉపయోగం]
*[https://overpass-turbo.eu/s/1hON| జిల్లా మండలాల పటం(ఉదాహరణ బాపట్ల జిల్లా)] (క్వెరీలో జిల్లా పేరు(ఆంగ్లం) మార్చి, నడిపి, తరువాత share చేయగా వచ్చిన URL ను {{tl|Overpass-turbo}} లో వాడుకోవాలి.
=== క్వారీ క్వెరీలు===
fork చేసి నడుపుకుంటే తాజా వివరాలు వస్తాయి. అర్జున అప్పుడప్పుడు నడిపి చూస్తాడు. ఆ వివరాలు ఇతరులు నేరుగా చూడవచ్చు.
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63602 AP districts restructure edits pagewise from 20220403 in tewiki (quarry query)]
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63603 AP districts restructure active editors from 20220403 in tewiki (quarry query)]
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63585 AP districts restructure edit activity detailed from 20220403 in tewiki (quarry query) ]
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63605 AP districts restructure active editors from 20220403 in enwiki (quarry query)]
*[https://quarry.wmcloud.org/query/63587 AP districts restructure edit activity from 20220403 in enwiki (quarry query) ]
===పెట్స్కాన్ క్వెరీలు===
* [https://petscan.wmflabs.org/?psid=22605725 జిల్లా పేజీలనుండి లింకైన వ్యాసాలు(petscan query)](2118 వ్యాసాలు 2022-07-25నాడు, వీటిలో 1614 పేజీలు కనీసం సగటున రోజుకి ఒక వీక్షణం కలిగివున్నాయి, 1418 పేజీలకు 2022 ఏప్రిల్ 3 తరువాత దిద్దుబాట్లు జరిగాయి)
===పురోగతి, సమీక్షలు===
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/status/mandals per district |మండల వ్యాసాల పురోగతి చిట్టా]]
* జిల్లా వ్యాసానికి లింకైన వ్యాసాల సవరణల పురోగతికి ఆయా జిల్లా చర్చాపేజీ చూడండి.
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Initial implementation experiences on Bapatla district by Arjunaraoc]]
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Experience sharing by Arjunaraoc]]
==ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల గణాంకాలు==
===గత 30 రోజులలో వీక్షణలు===
* [[/views | గత 30 రోజులలో వీక్షణలు]]
(అదనపు గణాంకాలు లేక విశ్లేషణ ఏమైనా అవసరమైతే క్వెరీల సహాయం కొరకు చర్చాపేజీలో అడగండి)
===గత 30 రోజులలో సంబంధిత సవరణలు===
* [https://te.wikipedia.org/wiki/Special:RecentChangesLinked?hidebots=1&hidecategorization=1&hideWikibase=1&target=ఆంధ్రప్రదేశ్&limit=500&days=30&enhanced=1&urlversion=2 గత 30 రోజులలో సంబంధిత సవరణలు]
===ఇతర గణాంకాలు===
* [[/contributors |కనీసం 5 మార్పులు చేసినవారు]]
* [[/active-articles | కనీసం 5 మార్పులు జరిగిన పేజీలు]]
* [[/article-list | రాష్ట్ర పేజీనుండి లింకైన వ్యాసాలు]]
==ఇవీ చూడండి==
*[[వాడుకరి:Arjunaraoc/ఆంధ్రప్రదేశ్ నుండి లింకుల మెరుగు అనుభవాలు | ఈ తరహా పని నేపథ్యానికి 2021 లో అర్జున పని అనుభవాలు]]
*[[వికీపీడియా: పరస్పర సహకార నిర్వహణలు]]
*[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జిల్లాలు]]
*[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు]]
[[వర్గం:వికీపీడియా పరస్పర సహకార నిర్వహణ]]
== చారిత్రిక సమాచారాన్ని తీసేసారు ==
"అభివృద్ధి సూచన చేర్చు" అని పేజీలో పైన ఒక లింకు ఉంది. అది నొక్కి, ఇక్కడ రాస్తున్నాను.
కొత్త జిల్లాలు ఏర్పడిన తరువాత పాత జిల్లాల పేజీల్లోని సమాచారాన్ని తీసివేసి ఆ స్థానంలో కొత్త సమాచారాన్ని చేర్చారు. ఉదాహరణకు మండలాలు, జనాభా వివరాలు మొదలైనవి. వికీపీడియా అనేది విజ్ఞానసర్వస్వం. వ్యాస విషయానికి సంబంధించి నేటి సమాచారం ఎంత ముఖ్యమో చారిత్రిక సమాచారం కూడా అంతే ముఖ్యం. అసలు విజ్ఞాన సర్వస్వపు విశిష్టతల్లో అదొకటి. కానీ చారిత్రిక సమాచారం తీసివెయ్యడంతో ఈ పేజీలు ఆ మాత్రపు విలువను కోల్పోయాయి. ఉదాహరణకు, అనంతపురం జిల్లా పేజీలో -
# అది ఒకప్పుడు ఆంధ్రప్రదేశ్ లోని అతిపెద్ద జిల్లా.
# 1882 లో బళ్ళారి నుండి విడదీసి దీన్ని దీన్ని ఏర్పాటు చేసారు.
# ఫలానా మండలాలుండేవి
# జనాభా ఇంత ఉండేది
వగైరా సమాచారం ఎంతో ఉండేది. ఇప్పుడు దీన్నంతటినీ తీసేసారు. కొత్త సమాచారాన్ని చేర్చడానికి పాత దాన్ని తీసెయ్యడమెందుకో నాకు అర్థం కాలేదు. జిల్లాను విభజించినంత మాత్రాన దాని చరిత్రను చెరిపేస్తారా? ఈ విషయమై గతంలో కింది సందర్భాల్లో చర్చ జరిగింది:
# [[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత_చర్చ_85#కొత్త_జిల్లాల_సమాచారం_చేర్పు|రచ్చబండలో తొలిసారి 2022 ఏప్రిల్ 5 న లేవనెత్తాను]]
# [[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత_చర్చ_85#ఆంధ్రప్రదేశ్_2022_జిల్లాల_పునర్వ్యస్థీకరణలో_పాత_జిల్లాల_పేజీల_సవరణలలో_గమనించాల్సినవి|రచ్చబండ లోనే ఏప్రిల్ 8న]] జరిగింది
# [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%B0%E0%B0%9A%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B0%AC%E0%B0%82%E0%B0%A1&oldid=3614191#%E0%B0%9A%E0%B0%B0%E0%B0%BF%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A8%E0%B1%81_%E0%B0%95%E0%B0%BE%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%A1%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%BF రచ్చబండలోనే మళ్ళీ] జూన్ 4 న మొదలైంది.
ఇన్ని చర్చలు జరిగినా చారిత్రిక సమాచారాన్ని తీసెయ్యడం ఆగలేదు. ఇలా చాలాపేజీల్లో జరిగింది. కనీసం ఇప్పుడైనా ఆయా పేజీల్లో చారిత్రిక సమాచారాన్ని తిరిగి చేర్చాలని నా సూచన. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 08:51, 7 ఆగస్టు 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:Chaduvari|Chaduvari]]గారు, మీ సూచనకు ధన్యవాదాలు. నేను గతంలో చేసిన వ్యాఖ్యలు ( [[చర్చ:ఆంధ్రప్రదేశ్_జిల్లాల_పునర్వ్యవస్థీకరణ_-_2022#చరిత్ర విభాగం మెరుగుచేయటం|స్పందన 1 (2022 జూన్ 24)]], [[వికీపీడియా_చర్చ:ఆంధ్రప్రదేశ్_లింకు_వ్యాసాల_అభివృద్ధి#పాత జిల్లా వ్యాసాలలో మండలాల తొలగింపు, చేర్చు వివరాలు| స్పందన 2 (2022 జూలై 4)]] ) చర్చ చూసే ఇతరులకు ఉపయోగపడవచ్చు కావున తెలుపుతున్నాను. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 11:07, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
15f5jncaya3zty1gyvuxqn6d5o4t0bn
జల్సా (2022 సినిమా)
0
347097
3620264
3499355
2022-08-10T18:58:46Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
/* నటీనటులు */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox film
| name = జల్సా
| image =
| alt =
| caption =
| director = సురేష్ త్రివేణి
| producer = భూషణ్ కుమార్<br />క్రిషన్ కుమార్<br />విక్రమ్ మల్హోత్రా<br />శిఖా శర్మ
| writer = ప్రజ్వల్ చంద్రశేఖర్<br />సురేష్ త్రివేణి<br />హుస్సేన్ దలాల్<br />అబ్బాస్ దలాల్
| starring =[[విద్యా బాలన్]]<br /> [[షెఫాలీ షా]]<br /> [[రోహిణీ హట్టంగడి]]
| cinematography = సౌరభ్ గోస్వామి
| editing = శివకుమార్ వీ. పాణికెర్
| music = గౌరవ్ ఛటర్జీ (తేహార్)
| studio = టీ -సిరీస్<br />అబున్ దంతియా ఎంటర్టైన్మెంట్
| distributor = [[అమెజాన్ ప్రైమ్ వీడియో]]
| released = {{Film date|2022|03|18|df=y}}
| runti<ref name="మూడోసారీ ఓటీటీకే">{{cite news |last1=Eenadu |title=మూడోసారీ ఓటీటీకే |url=https://www.eenadu.net/telugu-news/movies/vidya-balan-jalsa-release-on-ott/0209/122045725 |accessdate=23 March 2022 |work= |date=7 March 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220323160732/https://www.eenadu.net/telugu-news/movies/vidya-balan-jalsa-release-on-ott/0209/122045725 |archivedate=23 March 2022 |language=te}}</ref>me = 126 నిముషాలు
| country = {{IND}}
| budget = <!--Must be attributed to a reliable published source with an established reputation for fact-checking. No blogs, no IMDb.-->
| gross = <!--Must be attributed to a reliable published source with an established reputation for fact-checking. No blogs, no IMDb.-->
| language = హిందీ
}}
'''జల్సా''' 2022లో విడుదలైన హిందీ సినిమా. అబున్ దంతియా ఎంటర్టైన్మెంట్, టీ - సిరీస్ భూషణ్ కుమార్, క్రిషన్ కుమార్, విక్రమ్ మల్హోత్రా, శిఖా శర్మ నిర్మించిన ఈ సినిమాకు సురేష్ త్రివేణి దర్శకత్వం వహించాడు. [[విద్యా బాలన్]], [[షెఫాలీ షా]], [[రోహిణీ హట్టంగడి]] ప్రధాన పాత్రల్లో నటించిన ఈ సినిమా ట్రైలర్ను 2022 మార్చి 9న విడుదల చేసి<ref name="పాత్రికేయురాలిగా విద్యాబాలన్.. ఆసక్తిగా ‘జల్సా’ ట్రైలర్">{{cite news |last1=Eenadu |title=పాత్రికేయురాలిగా విద్యాబాలన్.. ఆసక్తిగా ‘జల్సా’ ట్రైలర్ |url=https://www.eenadu.net/telugu-news/movies/jalsa-movie-official-trailer-vidya-balan-shefali-shah/0201/122047607 |accessdate=21 March 2022 |work= |date=9 March 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220309123931/https://www.eenadu.net/telugu-news/movies/jalsa-movie-official-trailer-vidya-balan-shefali-shah/0201/122047607 |archivedate=21 March 2022 |language=te}}</ref>, సినిమాను 2022 మార్చి 18న [[అమెజాన్ ప్రైమ్ వీడియో]] ఓటీటీలో విడుదల చేశారు.<ref name="New on Amazon Prime in March: ‘Jalsa,’ ‘Upload’ Season 2, and more">{{cite news |last1=The Hindu |first1= |title=New on Amazon Prime in March: ‘Jalsa,’ ‘Upload’ Season 2, and more |url=https://www.thehindu.com/entertainment/movies/new-on-amazon-prime-in-march-jalsa-upload-season-2-and-more/article65204027.ece |accessdate=23 March 2022 |date=8 March 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220323160119/https://www.thehindu.com/entertainment/movies/new-on-amazon-prime-in-march-jalsa-upload-season-2-and-more/article65204027.ece |archivedate=23 March 2022 |language=en-IN}}</ref><ref name="నేరమూ క్షమా విమెన్ మూవీ">{{cite news |last1=Sakshi |title=నేరమూ క్షమా విమెన్ మూవీ |url=https://www.sakshi.com/telugu-news/family/vidya-balan-shefali-shah-deliver-acting-masterclass-amazon-film-jalsa-1444290 |accessdate=27 March 2022 |work= |date=27 March 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220327053637/https://www.sakshi.com/telugu-news/family/vidya-balan-shefali-shah-deliver-acting-masterclass-amazon-film-jalsa-1444290 |archivedate=27 March 2022 |language=te}}</ref>
==నటీనటులు==
* [[విద్యా బాలన్]]
* [[షెఫాలీ షా]]
* [[రోహిణీ హట్టంగడి]]
* సూర్య కాశీభట్ల <ref name="సినిమాలోనే కాదు.. నిజ జీవితంలోనూ ఈ బాలుడికి అదే వ్యాధి !!">{{cite news |last1=Namasthe Telangana |first1= |title=సినిమాలోనే కాదు.. నిజ జీవితంలోనూ ఈ బాలుడికి అదే వ్యాధి !! |url=https://www.ntnews.com/zindagi/how-jalsa-director-selected-surya-kasibhatla-for-this-movie-explained-in-interview-517405 |accessdate=31 March 2022 |date=30 March 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220331080605/https://www.ntnews.com/zindagi/how-jalsa-director-selected-surya-kasibhatla-for-this-movie-explained-in-interview-517405 |archivedate=31 March 2022 |language=te}}</ref>
* [[మానవ్ కౌల్]]
* కాశీష్ రిజవాన్
* షఫీన్ పటేల్
* విధాత్రి బండి
* మహమ్మద్ ఇక్బాల్ ఖాన్
* ఘనశ్యామ్ లల్స
* శ్రీకాంత్ మోహన్ యాదవ్
* జునైద్ ఖాన్
* గూర్పల్ సింగ్
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb title|15361028}}
if6c92yvb3l66yy9ekzwe1bzikd7aep
3620269
3620264
2022-08-10T19:06:01Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
/* నటీనటులు */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox film
| name = జల్సా
| image =
| alt =
| caption =
| director = సురేష్ త్రివేణి
| producer = భూషణ్ కుమార్<br />క్రిషన్ కుమార్<br />విక్రమ్ మల్హోత్రా<br />శిఖా శర్మ
| writer = ప్రజ్వల్ చంద్రశేఖర్<br />సురేష్ త్రివేణి<br />హుస్సేన్ దలాల్<br />అబ్బాస్ దలాల్
| starring =[[విద్యా బాలన్]]<br /> [[షెఫాలీ షా]]<br /> [[రోహిణీ హట్టంగడి]]
| cinematography = సౌరభ్ గోస్వామి
| editing = శివకుమార్ వీ. పాణికెర్
| music = గౌరవ్ ఛటర్జీ (తేహార్)
| studio = టీ -సిరీస్<br />అబున్ దంతియా ఎంటర్టైన్మెంట్
| distributor = [[అమెజాన్ ప్రైమ్ వీడియో]]
| released = {{Film date|2022|03|18|df=y}}
| runti<ref name="మూడోసారీ ఓటీటీకే">{{cite news |last1=Eenadu |title=మూడోసారీ ఓటీటీకే |url=https://www.eenadu.net/telugu-news/movies/vidya-balan-jalsa-release-on-ott/0209/122045725 |accessdate=23 March 2022 |work= |date=7 March 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220323160732/https://www.eenadu.net/telugu-news/movies/vidya-balan-jalsa-release-on-ott/0209/122045725 |archivedate=23 March 2022 |language=te}}</ref>me = 126 నిముషాలు
| country = {{IND}}
| budget = <!--Must be attributed to a reliable published source with an established reputation for fact-checking. No blogs, no IMDb.-->
| gross = <!--Must be attributed to a reliable published source with an established reputation for fact-checking. No blogs, no IMDb.-->
| language = హిందీ
}}
'''జల్సా''' 2022లో విడుదలైన హిందీ సినిమా. అబున్ దంతియా ఎంటర్టైన్మెంట్, టీ - సిరీస్ భూషణ్ కుమార్, క్రిషన్ కుమార్, విక్రమ్ మల్హోత్రా, శిఖా శర్మ నిర్మించిన ఈ సినిమాకు సురేష్ త్రివేణి దర్శకత్వం వహించాడు. [[విద్యా బాలన్]], [[షెఫాలీ షా]], [[రోహిణీ హట్టంగడి]] ప్రధాన పాత్రల్లో నటించిన ఈ సినిమా ట్రైలర్ను 2022 మార్చి 9న విడుదల చేసి<ref name="పాత్రికేయురాలిగా విద్యాబాలన్.. ఆసక్తిగా ‘జల్సా’ ట్రైలర్">{{cite news |last1=Eenadu |title=పాత్రికేయురాలిగా విద్యాబాలన్.. ఆసక్తిగా ‘జల్సా’ ట్రైలర్ |url=https://www.eenadu.net/telugu-news/movies/jalsa-movie-official-trailer-vidya-balan-shefali-shah/0201/122047607 |accessdate=21 March 2022 |work= |date=9 March 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220309123931/https://www.eenadu.net/telugu-news/movies/jalsa-movie-official-trailer-vidya-balan-shefali-shah/0201/122047607 |archivedate=21 March 2022 |language=te}}</ref>, సినిమాను 2022 మార్చి 18న [[అమెజాన్ ప్రైమ్ వీడియో]] ఓటీటీలో విడుదల చేశారు.<ref name="New on Amazon Prime in March: ‘Jalsa,’ ‘Upload’ Season 2, and more">{{cite news |last1=The Hindu |first1= |title=New on Amazon Prime in March: ‘Jalsa,’ ‘Upload’ Season 2, and more |url=https://www.thehindu.com/entertainment/movies/new-on-amazon-prime-in-march-jalsa-upload-season-2-and-more/article65204027.ece |accessdate=23 March 2022 |date=8 March 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220323160119/https://www.thehindu.com/entertainment/movies/new-on-amazon-prime-in-march-jalsa-upload-season-2-and-more/article65204027.ece |archivedate=23 March 2022 |language=en-IN}}</ref><ref name="నేరమూ క్షమా విమెన్ మూవీ">{{cite news |last1=Sakshi |title=నేరమూ క్షమా విమెన్ మూవీ |url=https://www.sakshi.com/telugu-news/family/vidya-balan-shefali-shah-deliver-acting-masterclass-amazon-film-jalsa-1444290 |accessdate=27 March 2022 |work= |date=27 March 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220327053637/https://www.sakshi.com/telugu-news/family/vidya-balan-shefali-shah-deliver-acting-masterclass-amazon-film-jalsa-1444290 |archivedate=27 March 2022 |language=te}}</ref>
==నటీనటులు==
* [[విద్యా బాలన్]]
* [[షెఫాలీ షా]]
* [[రోహిణీ హట్టంగడి]]
* సూర్య కాశీభట్ల <ref name="సినిమాలోనే కాదు.. నిజ జీవితంలోనూ ఈ బాలుడికి అదే వ్యాధి !!">{{cite news |last1=Namasthe Telangana |first1= |title=సినిమాలోనే కాదు.. నిజ జీవితంలోనూ ఈ బాలుడికి అదే వ్యాధి !! |url=https://www.ntnews.com/zindagi/how-jalsa-director-selected-surya-kasibhatla-for-this-movie-explained-in-interview-517405 |accessdate=31 March 2022 |date=30 March 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220331080605/https://www.ntnews.com/zindagi/how-jalsa-director-selected-surya-kasibhatla-for-this-movie-explained-in-interview-517405 |archivedate=31 March 2022 |language=te}}</ref>
* [[మానవ్ కౌల్]]
* కాశీష్ రిజవాన్
* షఫీన్ పటేల్
* విధాత్రి బండి
* [[మొహమ్మద్ ఇక్బాల్ ఖాన్]]
* ఘనశ్యామ్ లల్స
* శ్రీకాంత్ మోహన్ యాదవ్
* జునైద్ ఖాన్
* గూర్పల్ సింగ్
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb title|15361028}}
ptlmsavtp2x1ezoye5mv535a2q8xrzb
వికీపీడియా చర్చ:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి
5
348046
3620173
3619171
2022-08-10T13:17:22Z
Arjunaraoc
2379
/* జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ కృషిపై అర్జున అనుభవాలు */ కొత్త విభాగం
wikitext
text/x-wiki
==వికీడేటాలో సవరణల సమన్వయం==
జిల్లాల పరిధులు మారినందున, మండలాల రెవిన్యూ డివిజన్, జిల్లా పేర్లలో మార్పులు జరిగాయి. చాలామండలాలకు గతంలో వికీడేటాలో రెవిన్యూ డివిజన్ చేర్చలేదు. కావున మండలాల వ్యాసాలలో పనిచేసేవారు, అలాగే జిల్లాలో కొత్త రెవిన్యూ డివిజన్ వారీగా మండలాలను చేర్చేవారు, <s> [https://docs.google.com/spreadsheets/d/1QfzQUzThLwTx389XCx9uPnOuXvmCIyYXRbrIGOY8MvI/edit?usp=sharing గూగుల్ షీట్]</s> లో నమోదు చేయటం ద్వారా సహకరించండి. జాబితా పూర్తయిన తర్వాత దీని అధారంగా వికీడేటా సవరణలు, దాని ఫలితంగా మండలాల సమాచారపెట్టెలు తాజా పడతాయి. ఏమైనా సందేహాలుంటే అడగండి.--[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 07:14, 4 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జనరావు]] గారూ [https://docs.google.com/spreadsheets/d/1QfzQUzThLwTx389XCx9uPnOuXvmCIyYXRbrIGOY8MvI/edit?usp=sharing గూగుల్ షీట్] లో నమోదు చేయటం ద్వారా సహకరించండి. అని అన్నారు.మరింత వివరంగా తెలుపగలరు. మీరు మాదిరిగా ఏమైనా చేసి చూపించగలరు.నాకైతే అర్థం కాలేదు. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 07:56, 4 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
::@[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారు, నేను ఊహించని విధంగా కొత్త రెవిన్యూ విభాగాలేకాక, కొత్త మండలాలను కూడా జిల్లాల సవరణలో భాగంగా చేసినట్లున్నారు. ఉదాహరణకు విశాఖపట్నం జిల్లా మండలాల మూసలో మీరు చేసిన [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%AE%E0%B1%82%E0%B0%B8%3A%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%B6%E0%B0%BE%E0%B0%96%E0%B0%AA%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B0%82_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2 సవరణలు] చూస్తే, [[సీతమ్మధార మండలం|సీతమ్మధార]], [[గోపాలపట్నం మండలం|గోపాలపట్నం]], [[ములుగాడ మండలం|ములగాడ]], [[మహారాణిపేట మండలం|మహారాణిపేట]] కొత్త మండలాలు. వీటికి గూగుల్ షీట్ లో అడుగున కొత్త వరుసలలో సవరణలు చేశాను. గమనించండి. అలానే మిగతా వరుసలకు చేయాలి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 09:32, 4 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
::@[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారు,అవసరమైన మార్పులు (కొత్త మండలాల సృష్టింపు తప్పించి) OSM లో తాజాపరచిన సమాచారం ద్వారా పొందగలిగాను కాబట్టి, ఈ గూగుల్ షీట్ ఉపయోగం లేదు. గమనించండి. --[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 11:35, 9 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
== జిల్లా వ్యాసం, సంబంధిత వ్యాసాల మార్పులు ==
జిల్లా పేజీల సవరణలలో ప్రస్తుతం నలుగురే పాలుపంచుకుంటున్నారు. వికీపీడియా వ్యాసాల సంఖ్య ఎక్కువయ్యే సరికి చేయవలసిన మార్పులు కూడా ఎక్కువవుతున్నాయి. [[బాపట్ల జిల్లా]] వ్యాసాన్ని కాస్త విస్తరించి, సంబంధిత సవరణలు దాని చర్చాపేజీలో చేరుస్తున్నాను. తెలంగాణా జిల్లాల సవరణలలో కీలకపాత్ర పోషించిన [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]], క్రియాశీలంగా వున్న @[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]], @[[వాడుకరి:Pkraja1234|Pkraja1234]] గారలు, ఈ పనిలో పాలుపంచుకుందామనుకుంటున్నవారు ఇప్పటికి వరకు జరిగిన పని గురించి కాని, ఏ విధంగా ఈ పని పూర్తి చేయాలన్న దాని గురించి కాని అభిప్రాయాలు తెలపండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 12:50, 5 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:ధన్యవాదములు, నేను [[అనకాపల్లి జిల్లా]], [[అల్లూరి సీతారామరాజు జిల్లా]], [[పార్వతీపురం మన్యం జిల్లా]], [[విజయనగరం జిల్లా]], [[విశాఖపట్నం జిల్లా]], [[శ్రీకాకుళం జిల్లా]], పేజీలను మరో 2 లేదా 3 వారాల్లో తగు విధముగా విదేకరించగలను. [[వాడుకరి:Pkraja1234|Pkraja1234]] ([[వాడుకరి చర్చ:Pkraja1234|చర్చ]]) 18:01, 5 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
::[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] గారు నూతనంగా ఏర్పాటు చేసిన జిల్లాలు అన్ని సృష్టించడం జరిగింది.వాటిలో సమాచారం రాస్తున్నాను. మొదట పార్వతీపురం మన్యం జిల్లా నుండి మొదలు పెట్టాను. జిల్లాల్లో పూర్తి సమాచారం ఇచ్చిన తరువాత మిగిలిన వ్యాసాలు పై దృష్టి పెడతానాండి.[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju☻]] ([[వాడుకరి చర్చ:Ch Maheswara Raju|చర్చ]]) 13:09, 6 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:::@[[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]], @[[వాడుకరి:Pkraja1234|Pkraja1234]] మీ స్పందనలకు ధన్యవాదాలు. మీ సూచనలు బాగానే వున్నాయి. నేను OSM పటాల పనిలో వున్నాను. ఆ పనిపూర్తయిన తరువాత, మండలాల సమాచారపెట్టెల పని చేస్తాను. బాట్ లేక AWB తో పనిచేయగలిగే సామర్ధ్యం పెంచుకోగలిగితే, చాలా మార్పులు వేగంగా చేయవచ్చు. [[చర్చ:బాపట్ల జిల్లా]]లో కొత్త జిల్లా వ్యాసాలకు సంబంధిత సవరణలు నేను గమనించినవి చేర్చాను. మీరు గమనించినవి కూడా చేర్చండి. అది సమగ్రం అనుకుంటే దానినుండి ఒక తనిఖీ మూస చేసి ఇతర కొత్త జిల్లాల చర్చాపేజీలలో చేర్చుదాము. అలాగే పాత జిల్లాలకు కూడా ఇంకో మూస తయారు చేయటం మంచిది. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 01:31, 8 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
== Interwiki coordination to Andhra Pradesh and its related articles ==
I have added a comment at [[En:Talk:Andhra Pradesh#AP districts restructure on 2002-04-04 - Interwiki coordination|Talk:Andhra_Pradesh#AP districts restructure on 2002-04-04 - Interwiki coordination]] for interwiki coordination. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 05:43, 8 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
== మండలాల వ్యాసాల్లో మూస మార్పులు ==
@[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారు, మండలాల వ్యాసాల్లో మూస మార్పులు చేయటం గమనించాను ([https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%A6%E0%B1%87%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B0%AA%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BF_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2%E0%B0%82_(%E0%B0%AA%E0%B0%B6%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B0%BF%E0%B0%AE_%E0%B0%97%E0%B1%8B%E0%B0%A6%E0%B0%BE%E0%B0%B5%E0%B0%B0%E0%B0%BF)&curid=272281&diff=3504730&oldid=3493400 ఉదాహరణ]). ఇవి నేను బాట్ తో చేద్దామనుకుంటున్నాను. ఇప్పటికే బాపట్ల జిల్లాకు సంబంధించి చేశాను. మీరు ప్రస్తుతం చేస్తున్న పని ఏ జిల్లాకు సంబంధించినదో అంతవరకు పూర్తి చేయండి. మీరు ఇతర పనులు, ముఖ్యంగా జిల్లా వ్యాసాల అభివృద్ధి పై కృషి చేయగలిగితే వ్యాస నాణ్యత మరింత మెరుగవుతుంది అని నా అభిప్రాయం. పరిశీలించండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 06:02, 8 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
== మండల సమాచారపెట్టెల సవరణ ==
ఆంధ్రప్రదేశ్ లో దాదాపు సగం మండలాలకు జిల్లాలు మారాయి. జిల్లాల రూపురేఖలు మారిపోయాయి. ప్రస్తుతం మండల వ్యాసాల్లో వాడుతున్న సమాచారపెట్టెలో మండల పటం ఇకపై వాడలేము. కావున {{tl|Infobox India AP Mandal}} వాడాలని ప్రతిపాదిస్తున్నాను. ఇది ఇప్పటికే ప్రకాశం జిల్లా మండలాలలో వాడాము. పాత సమాచారపెట్టెలో నుండి అందుబాటులో వున్న అక్షాంశ రేఖాంశాలు వికీడేటాలో చేర్చాను. పునర్విభజనకు ముందున్న అన్ని మండలాలకు(670) అక్షాంశ రేఖాంశాలున్నాయి. ఇప్పటికే కనీసంగా మొత్తం జనాభా గణాంకాలు(2011నాటివి) వికీడేటాలో వున్నాయి. ఇక పాత సమాచారపెట్టెలో PIN ఒకటే ఇచ్చినందున అది మండల వ్యాసానికి అనువైనది కాదు. కావున దానిని వదిలి వేద్దామనుకుంటున్నాను. అక్షరాస్యత గణాంకాలు వికీడేటాలో చేరిస్తే అవికూడా కొత్త సమాచారపెట్టెలో కనబడేటట్లు చేయవచ్చు. ఉదాహరణ పోలిక [[అడ్డతీగల మండలం]] వ్యాసం లో (పైన కొత్త సమాచారపట్టికి, క్రింద పాతసమాచారపట్టిక(మండలపటం తప్పించి) చూడండి. ఏమైనా సూచనలు చేయాలంటే రెండు రోజులలో తెలపండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 12:24, 9 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
===సందేహాలు===
దీని మీద కొన్ని సందేహాలు ఉన్నాయి,-- యర్రా రామారావు (చర్చ) 17:21, 10 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారు, చర్చా విషయంపై స్పందనకు ధన్యవాదాలు. మెరుగైన చర్చ కొరకు మీ ప్రశ్నను ఉపవిభాగాలుగా చేసి స్పందన చేరుస్తున్నాను. వాటిలో అదనపు స్పందన చేయదలిస్తే అదే విభాగంలో చేర్చండి. --[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 23:00, 12 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
====మండల పటం వాడుక====
ప్రస్తుత మండల వ్యాసాల్లో వాడుతున్న సమాచారపెట్టెలో మండల పటం ఇకపై వాడలేము.అని తెలిపారు.ఎందుకు వాడలేమో వివరిస్తే తెలుసుకోవాలని ఉంది. -- యర్రా రామారావు (చర్చ) 17:21, 10 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:ప్రస్తుత మండల వ్యాసాల్లో వాడుతున్న సమాచారపెట్టెలో పటం సంబంధిత జిల్లాపటం లో మండలహద్దులు చేర్చి వాడుతున్న మండలపు హద్దులవరకు రంగు నింపిన స్థిర చిత్రం [[:File:Prakasam mandals outline44.png|ఉదాహరణ ప్రకాశం జిల్లా ఒంగోలు మండలం]]. చాలా ఏళ్ల క్రిందట ఇటువంటి చిత్రాలను బహుశా మానవీయంగా చేసే తెవికీలో ఎక్కించారు. జిల్లా రూపురేఖలు మారినందున ఈ పటం వాడలేము. ఇలాగే ఎవరైన కొత్త జిల్లా రూపురేఖలతో పటాలు చేసి చేరిస్తే, నా పదిహేనేళ్ల పైగా వికీ అనుభవంప్రకారం, ప్రస్తుతం అటువంటి పని వేగంగా ఎవరైనా చేస్తారనిపించుటలేదు. ఆంగ్లవికీపీడియాలో పనిచేసేవారు ఆంధ్రప్రదేశ్ పటంలో కొత్త జిల్లాలకు అటువంటి మార్పులు చేసి ఎక్కించారు. అటువంటి తాజాపడిన పటాలు అదేపేరుతో కొనసాగుతున్న జిల్లావ్యాసాలలో చూడవచ్చు (ఉదా:[[ప్రకాశం జిల్లా]]). ఒక వేళ ఎవరైనా అలా చేసినప్పుడు ఆ పటం ప్రత్యామ్నాయ పటం కన్నా మెరుగనిపించితే కొత్త పటం మూసలో సవరణతో వాటిని వాడుకొనేటట్లు చేయవచ్చు. --[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 23:14, 12 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
::మీ స్పందనకు ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 07:10, 13 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
====ప్రస్తుత సమాచారపెట్టెలో సమాచారం కొత్త సమాచారపట్టికలో చేర్చే అవకాశం====
:పాత సమాచారపెట్టెలో జనాభా వివరాలు మండల జనాభా వివరాలకు తోడు పురుషులు, స్తీలు వివరాలు ఉన్నాయి.కొత్త సమాచారపెట్టెలో ఇవి పూర్తిగా లేవు.వీటిని చేర్చేఅవకాశం ఉందా లేదా?
:పాత సమాచారపెట్టెలో మండలంలోని గ్రామాలు సంఖ్య నమోదై ఉంది. కొత్త సమాచారపెట్టెలో ఈ అవకాశం ఉందా లేదా?
:పాత సమాచారపెట్టెలో ప్రభుత్వం, మండలాధ్యక్షుడు వివరాలు నమోదు చేయటానికి అవకాశం ఉంది. కొత్త సమాచారపెట్టెలో ఈ అవకాశం ఉందా లేదా? -- యర్రా రామారావు (చర్చ) 17:21, 10 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:: నేను చర్చ తొలి వ్యాఖ్యలో "అక్షరాస్యత గణాంకాలు వికీడేటాలో చేరిస్తే అవికూడా కొత్త సమాచారపెట్టెలో కనబడేటట్లు చేయవచ్చు." పేర్కొన్నట్లు, ఏ సమాచారమైనా వికీడేటాలో నమోదు చేసి, సంబంధిత మూసలో స్వల్ప సవరణ ద్వారా వాడుకోవచ్చు. --[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 23:16, 12 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:::మీ స్పందనకు ధన్యవాదాలు.అయితే మాదిరి అడ్డతీగల మండల వ్యాసం వికీ డేటాలో సాధ్యమైనన్ని వివరాలు చేర్చి, సంబందిత వ్యాసం సమాచారపెట్టె పూర్తి ఆకారం కనపడేటట్లుగా చేస్తే దాని పూర్తి స్వరూపం నాలాంటివారికి తెలుస్తుంది. ఈ భాధ్యతను పూర్తిగా చేపట్టగలరు. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 07:20, 13 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
::::@[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారు, సంబంధిత వికీడేటాను, సమాచారపెట్టెను సాధ్యమైనంతవరకు మరింత మెరుగు చేశాను. ప్రస్తుత సమాచారపెట్టెలలో అక్షరాస్యత గణాంకాలు 2001 జనగణన నాటివని గమనించాను. కొన్ని మండలాలలో 2011 జనగణన జనాభా గణాంకాలు మానవీయంగా తాజా చేసినా, కూడా ప్రస్తుత మూసలో లోపం వలన, అక్షరాస్యతకు కూడా 2011 అని చూపెడుతున్నది. ([https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%86%E0%B0%A6%E0%B0%97%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%A1_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2%E0%B0%82&diff=prev&oldid=1860021 ఉదాహరణ], కావున ఇవి తాజా గణాంకాలు కానందున, తప్పు సూచికలవలన ఈ సమాచారంవలన వ్యాస నాణ్యత దెబ్బతింటున్నందున వదలివేయడమే మంచిది. నేను ఇటీవలి మండలాల విస్తీర్ణం వికీడేటాలో చేర్చడానికి ప్రతి ఒక్క పాత జిల్లా కరపుస్తకంలో ఆ పేజీ సమాచారాన్ని సేకరించి, దానిని వికీడేటాలో వాడగలిగే ఎక్సెల్ లేక (csv) తీరుకు మార్చి, వికీడేటాలోని సంబంధిత అంశాలతో అన్వయించి, చేర్చడానికి కొన్ని రోజులు పూర్తికాలం శ్రమపడవలసి వచ్చింది. వికీడేటాలో సమచారం పరికరాలతో చేర్చటానికి ఇంతకు ముందు పనిచేసిన వారు కూడా సహకరిస్తే, ఈ పని త్వరలో పూర్తి చేసి, 2011 నాటి అక్షరాస్యత సమాచారం కూడా సమాచారపెట్టెలో కనబడేటట్లు చేయవచ్చు. [[#మండల_వ్యాసాలకు_ప్రాథమిక_వికీడేటా_సమాచార_సంసిద్ధత|మరిన్ని వివరాలు]] చూడండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 22:23, 15 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
====కొత్త సమాచారపెట్టెలో సమాచారం చేర్చటం కష్టమైన పని====
:పాత సమాచారపెట్టెలో ఎవరైనా సవరించటానికి సులభమైన అవకాశాలు ఉన్నాయి.కొత్త సమాచారపెట్టెలో ఏది ఎక్కడ రాయలో, ఏది రాస్తే ఏమవుతుందో, అసలు ఆ సమాచారపెట్టెలో ఏదైనా ఎడిటు చేయటానికి అవకాశం ఉందో లేదో, దానిలో రాయవచ్చో, రాయకూడదో లేదా ఆ వ్యాసానికి చెందిన వికీడేటాలోనే కూర్పు చేయాలా... ఇత్యాది సందేహాలు చాలా ఉన్నాయి. ఒకవేళ వికీడేటాలో రాయవలసి వస్తే మానవీయంగా చేయటానికి అందరికి సాద్యపడే విషయమేనా ?బాటు నడిపేవారు ఒకరు ఇద్దరు తప్పితే లేరు. బాటు నడిపేవార్కి ఈ పనులుమీద ఇంట్రెస్టు లేకపోతే పరిస్థితి ఏమిటి? ఇవి అన్నిటికి ప్రత్యామ్నాయ మార్గం ఉండాలని నా అభిప్రాయం.దీనికన్నా పాతసమాచారపెట్టె బాగుందనే అభిప్రాయం రాకూడదుకదా.. -- యర్రా రామారావు (చర్చ) 17:21, 10 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
::పైన తెలిపినట్లు పాతసమాచారపెట్టెలో కనబడే సమాచారం అంతా వికీడేటాలో చేర్చటం ద్వారా కొత్త సమాచారపెట్టె ద్వారా కనబడేటట్లు చేయవచ్చు. వికీడేటాలో సమాచారం చేర్చటం గురించి ఎవరైనా ఒక అరగంటలో నేర్చుకొని చేర్చవచ్చు. మీరు కూడా వికీడేటాలో క్రియాశీలంగా వున్నందున నాతో ఏకీభవిస్తారని భావిస్తాను. అది సమాచారపెట్టెలో కనబడేటట్లు చేయటానికి మూస సాంకేతికాలు, వికీడేటాను మూసలో వాడుకకు సాంకేతికాల గురించి తెలిసినవారు ఒకరిద్దరు వుంటే చాలు. ఒకవేళ అలా లేకున్నా ఆంగ్లవికీపీడియా లేక వికీడేటాలో సాంకేతిక నిపుణులను అభ్యర్ధించి అటువంటి సహాయం పొందవచ్చు.--[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 23:23, 12 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:::మీ స్పందనకు ధన్యవాదాలు.వికీడేటాలో సమాచారం చేర్చటం గురించి ఎవరైనా ఒక అరగంటలో నేర్చుకొని చేర్చవచ్చు అని ఉన్నారు.ఇది ఎలా సాధ్యపడుతుంది.ఈ విషయంలో మీరు ఎలాంటి సహాయం చేయగలరు. ఈ విషయంలో నాసహకారం అందించటానికి నేను సిద్దం. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 07:29, 13 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
::::@[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారు, ఒక అంశం విలువ తప్పుగా వుందని తెలిసినపుడు, దానిని మార్చటానికి, [[వికీడేటా]] పై ప్రాథమిక అవగాహన వుంటే వికీవ్యాసంలో పాఠ్యంలోగల సమాచారం మార్చినంత తేలికగానే చేయవచ్చని నా అభిప్రాయం. ఈ విషయమై మీరు సహకారం అందించటానికి సంసిద్ధతను వ్యక్తం చేసినందులకు ధన్యవాదాలు. వికీడేటా పై సందేహాలు తీర్చడానికి నేను కూడా సిద్ధం. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 22:30, 15 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
====కొత్త సమాచారపెట్టె వలన చేరిన అదనపు వర్గాల వలన నాణ్యత దెబ్బతిన్నట్లున్నది====
:కొత్త సమాచారపెట్టెను ప్రయోగాత్మకంగా వాడిన అడ్డతీగల వ్యాసం పరిశీలించగా సమాచారపెట్టెను పెట్టిన తరువాత అదనంగా ఈ దిగువ వర్గాలు అదనంగా చేరాయి.
:* [[:వర్గం:Pages with malformed coordinate tags|Pages with malformed coordinate tags]]
:* [[:వర్గం:Articles with short description|Articles with short description]]
:* [[:వర్గం:Short description is different from Wikidata|Short description is different from Wikidata]]
:* [[:వర్గం:Infobox settlement pages with bad settlement type|Infobox settlement pages with bad settlement type]]
:* [[:వర్గం:Infobox mapframe without OSM relation ID on Wikidata|Infobox mapframe without OSM relation ID on Wikidata]]
:ఈ వర్గాలు వ్యాసనాణ్యతను పెంచినట్గుగా పరిగణించాలా! లేక వ్యాస నాణ్యతను దెబ్బతీసినట్లుగా పరిగణించాలా! [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 17:21, 10 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
::మీరు తెలిపిన అదనపు వర్గాలు నిర్వహణ వర్గాలు. ప్రస్తుత మూస ఆంగ్ల మూసను వాడుకొని చేసినందున అది అంత మంచిపద్ధతి కానందున ఇవి చేరుతున్నాయి. ఇవి సాధారణ పాఠకులకు, వికీపీడియాలో ఖాతాగల వాడుకరులు వారి అభిరుచులలో నిర్వహణ వర్గాలు చూపమని ఎంపిక చేయపోతే కనబడవు. ఈ దోషాలు పరిహరించుటకు మూసలో మార్పులు లేక ఆంగ్లమూసపై ఆధారపడని కొత్త మూస తయారు చేస్తే సరిపోతుంది. కావున వీటివలన నాణ్యత దెబ్బతిన్నది అనుకొనటం అపోహ మాత్రమే. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 23:29, 12 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:::మీ స్పందనకు ధన్యవాదాలు.ఇవి సాధారణ పాఠకులకు, వికీపీడియాలో ఖాతాగల వాడుకరులు వారి అభిరుచులలో నిర్వహణ వర్గాలు చూపమని ఎంపిక చేయపోతే కనబడవు అని అన్నారు. నిర్వహకులు కాకుండా సాధారణ వాడుకరులకు వారి అభిరుచులతో పనిలేకుండా ఇవి కనపడకుండా చేయుట సాధ్యమయ్యే పనికాదనుకుంటాను.ఈ దోషాలు పరిహరించుటకు మూసలో మార్పులు లేక ఆంగ్లమూసపై ఆధారపడని కొత్త మూస తయారు చేస్తే సరిపోతుంది అని అన్నారు.మీరు సాంకేతికంగా దీనికి ఏమైనా బాధ్యత వహించగల అవకాశం ఉందా? [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 07:35, 13 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
::::@[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారు, నాకు తెలిసినంతవరకు అప్రమేయంగా ఈ నిర్వహణ వర్గాల ఎంపిక చేతనం కాదు. మూసల సాంకేతికాలతో క్లిష్టత వుంది. పదిహేనేళ్లుగా కృషి చేస్తున్నా నాకు కూడా పూర్తి పట్టు వుందనుకోను. కాని ఇవి వికీపీడియా నాణ్యతకు కీలకం కాబట్టి నాకు చేతనైనంతవరకు చేయటానికి ప్రయత్నిస్తున్నాను. కొత్త మూస తయారు చేయటం, దాని కూలంకషంగా తనిఖీ చేయడం, దానిని నిర్వహించడంతో వచ్చే లాభనష్టాలను, ఆంగ్లవికీలో నాణ్యతగల మూసను వాడటంలో గల లాభనష్టాలను బేరీజు వేసుకుంటే, ప్రస్తుతానికి ఆంగ్లమూస ఆధారిత మూస వాడడమే మెరుగని నా అభిప్రాయం. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 22:35, 15 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
===నాణ్యత మెరుగుకు కొత్త సమాచారపెట్టె తోడ్పాటు===
కొత్త సమాచారపెట్టె వలన నాణ్యత మెరుగవుతుందా అనే విషయంలో ఇంకా సందేహాలున్నవారు గమనించవలసిన విషయాలు క్రింది విభాగాలలో చేర్చాను. సందేహాలుంటే అనువైన చర్చా విభాగంలో చేర్చండి. అటువంటిది లేకపోతే కొత్త విభాగంతో చేర్చుతూ ప్రతిస్పందించండి.--[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 23:40, 12 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
====OSM గతిశీలపటం====
కొత్త సమాచారపెట్టెలో మండలాన్ని చూపుటకు వాడుతున్నది [[ఓపెన్స్ట్రీట్మేప్(OSM)|OSM గతిశీల పటం]]. దీనివలన మండల హద్దుల రూపమే కాక, మండలంలో గల ప్రాంతాల వివరాలు, సరిహద్దు ప్రాంతాల వివరాలు, భౌగోళికంగా ఉపయోగంగా వుండే రహదారులు, రైలు మార్గాలు, నదులు లాంటివి కోరుకున్న జూమ్ తో చూడవచ్చు. ఈ కొత్త పటం OSM లో చేర్చే వివరాలతో ఎప్పటికప్పుడు తాజా పడుతుంది. OSM లో తెలుగు పేరులు చేరినప్పుడు ఆంగ్ల పేరు కాక తెలుగు పేరు కనబడుతుంది. ప్రస్తుతం వాడుతున్న పటం కంటె ఎన్నో రెట్లు మెరుగైనది. దీనిని మూసలో ఇంకొన్ని మార్పుల ద్వారా జిల్లాపటం హద్దులు కూడా కనబడేటట్లు చేయవచ్చు. ఈ పటం రూపంలో తాజాపడడంలో కొన్ని సాంకేతిక సమస్యలున్నా వాటిగురించి వికీమీడియా ఫౌండేషన్, వికీమీడియా చాప్టర్ జర్మనీ వార్లు కృషి చేస్తున్నందున, ముందు ముందు అవి తొలగే అవకాశముంది. --[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 23:40, 12 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
==== సమాచారపెట్టెలో వున్న వివరాల నాణ్యత నిర్వహణ====
పాత సమాచారపెట్టెలో మానవీయంగా ఒక పరామితికి విలువ చేర్చేవారు. ఇలా చేర్చినప్పుడు సంబంధిత వనరును మూలంగా పేర్కొనటం చాలా తక్కువ. పాత సమాచారపెట్టెలో ఉండవలసిన పరామితులు, తొలిగా మూస చేసిన వారి అవగాహన ప్రకారం వుంటాయి. అది సాధారణ వాడుకకు సంబంధించినది కావున వ్యాసపు రకానికి తగ్గట్లు నియంత్రించలేము. ఉదాహరణకు మండలం పిన్ కోడ్ కు సంబంధించి, మండలంలోని ప్రాంతాలకు అన్వయించే కోడ్ ల సంక్షిప్త రూపం చేర్చాలి, కాని ఒక్క పిన్ కోడ్ చేర్చటం వలన సమాచారపెట్టె నాణ్యత దెబ్బతింది. వీటిని సరిచేయడం మానవీయంగా కష్టమైనది, నాణ్యతగా చేయలేనిది. బాట్ ద్వారా చేయాలన్నా దోషాలు ఏర్పడే అవకాశాలు ఎక్కువ.
జిల్లా గణాంకాల పట్టికలో వందలకొద్ది పరామితులుంటాయి. వాటిలో వీలైనన్ని సమాచారపెట్టెలో ప్రదర్శించటం వలన నాణ్యత మెరుగుగా వున్నదనుకోవటం అపోహ మాత్రమే. ఉదాహరణకు నా అభిప్రాయంలో మండలానికి విస్తీర్ణం, జనాభా, జనసాంద్రత వివరాలు, ఉపయోగిత కొలబద్ద ప్రకారం హెచ్చు స్థాయిలో వుండగా, జనాభాలో పురుషులు, స్త్రీలు, గణాంకాలు తక్కువ స్థాయిలో వుంటాయి. ప్రస్తుత సమాచారపెట్టె వాడుకలో విస్తీర్ణం, జనసాంద్రత లేవు కాని పురుషులు, స్త్రీల గణాంకాలున్నాయి. అలాగే మండలాధ్యక్షుడు పరామితి వున్నంత మాత్రాన ఆ వివరాలను మూలంతో చేర్చడం, నాణ్యతగా నిర్వహించడం తెలుగు వికీలో క్రియాశీల సభ్యులు తక్కువ కావున మానవీయంగా సాధ్యమయ్యే పనికాదు. జిల్లా గణాంకాల అదనపు వివరాలు, మూలం ద్వారా ఆసక్తిగల వాడుకరులు పొందగలుగుతారు.
కొత్త సమాచారపెట్టెలో వికీడేటాద్వార మూలం వుంటేనే విలువ ప్రదర్శించేటట్లు చేయవచ్చు. వికీడేటా వలన సమాచారపెట్టె ద్వారా ప్రదర్శితమయ్యే విలువల వివరాలను తనిఖీ చేయ్యటం, అవసరమైన సవరణలు సూచించడం వికీడేటా క్వెరీల ద్వారా, సవరణలు చేయడం మానవీయంగా లేక వికీడేటా ఉపకరణాల ద్వారా వీలవుతుంది. కొత్త మూస వలన నిర్వహణ భారం కొంత పెరిగినా నాణ్యత నియంత్రణ సులభమవుతుంది. --[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 23:57, 12 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
====మానవీయంగా చేర్చడానికి, సరిదిద్దడానికి తోడ్పాటు====
వికీడేటాలో బాట్ తో చేర్చిన వివరాలు నాణ్యంగా వుంటాయి. కొన్ని పరామితులు, మానవీయంగా నిర్వహించడానికి అనువైనవి, వాటిలో దోషాలున్నా నిర్ధారించుకోవటానికి సమస్య కాదు అని నిర్ణయిస్తే (ఉదాహరణకు డేటాబేస్ లో దొరకని జాలస్థలి వివరాలు) ఆ పరామితుల విలువ స్థానంలో పెన్సిల్ బొమ్మ కనబడేటట్లు చేయవచ్చు. ఆ బొమ్మ నొక్కి చేర్పులు, సవరణలు చేయవచ్చు. --[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 00:03, 13 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
====నిర్వహణ పనికి సౌలభ్యం====
ప్రస్తుత సమాచారపెట్టెలో వికీపీడియా గురించి అవగాహన తక్కువ గలవారు, పరామితికి ఒక విలువ మూలం లేకుండా చేరుస్తారు. ఇటువంటి మార్పులు జరిగే వ్యాసాల సంఖ్య ఎక్కువగా వున్నందున, వాటిని తనిఖీ చేయడం, తొలగించడం లేక హెచ్చరికలు చేయడం, క్రియాశీల సభ్యులు తక్కువగా వున్నందున సమర్ధవంతంగా చేయదగిన పనికాదు. కొత్త సమాచారపెట్టెలో అటువంటి మార్పులకు అవకాశాన్ని తగ్గించినందున, వ్యాసంలో సమాచారపెట్టె నాణ్యమైన సమాచారంతో కొనసాగగలిగే వీలు ఎక్కువ.--[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 00:28, 13 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
====ఇతర వికీప్రాజెక్టుల సభ్యుల సహకారంతో వేగంగా సవరణలు====
జిల్లాలలో సవరణలు, జనగణన తాజా గణంకాలు లాంటి వివరాలు మారినప్పుడు, పాత సమాచారపెట్టెతో తాజా చేయడానికి నెలలు లేక సంవత్సరాల పైగా సమయం పడుతుందన్నదని తెలంగాణాలో జిల్లాల సవరణ పనివలన తెలుస్తున్నది., ఆ పని మానవీయంగా జరిగితే నాణ్యత నియంత్రించడం కష్టం. ఆ పని నాణ్యతగా చేయడానికి ఆసక్తి వున్నవారు కూడా తక్కువని వికీపీడియాలో అనుభవాలు చెప్తున్నాయి. కొత్త సమాచారపెట్టెతో ఒక వారం రోజులలో సమాచారపెట్టెలు తాజాపడేటట్లు చేయవచ్చు. తెలుగు వికీపీడియా సభ్యులే కాక వికీడేటాలో ఇతర సభ్యుల కృషి కూడా ఈ పనిలో సహకరిస్తుంది. బొమ్మలకు కామన్స్ ఏ విధంగా సహాయంగా వుంటున్నదో, డేటాకు వికీడేటాకు ఆ విధంగా సహాయం పడుతుంది. --[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 00:34, 13 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
== ఆటోమేషను చేద్దాం ==
పైన జరిగిన చర్చను ముందు నుంచీ గమనించనందువలన, ఎవరి అభిప్రాయం ఏంటో తెలీకుండా పోయి నాకు కొంత గందరగోళంగా ఉంది. ఈ చర్చ, వికీడేటానుండి డేటాను తెచ్చుకుని ఇక్కడి సమాచారపెట్టెలో పెట్టడం గురించి అని అనుకుంటున్నాను. దానిపై నా అభిప్రాయం ఇది:
* వికీడేటా నుండీ డేటాను తెచ్చుకుని ఇక్కడ సమాచారపెట్టెలో పెట్టడం అనేది తెలివైన పని. దాని వలన మానవికంగా చేసే పని తగ్గుతుంది. మానవికంగా చెయ్యడం కంటే ఆటోమాటిగ్గా సెమీ ఆటోమాటిగ్గా చెయ్యడానికే నేణు మొగ్గు చూపుతాను, చేస్తూంటాను కూడా.
* సమాచారపెట్టెలో ఉన్న డేటా అంతా వస్తే - కనీసం ఇప్పుడు ఉన్న డేటా అంతా వస్తేనే - అలా చెయ్యడం సబబు. కొద్ది డేటా మాత్రమే వచ్చే పనైతే అది చెయ్యకూడదు. గతంలో చేసిన ప్రయత్నంలో కొంత డేటా మాత్రమే తేగలిగారని నాకు గుర్తు (కారణమేదైనా కావచ్చు).
ఇది నా అభిప్రాయం.
@[[వాడుకరి:Arjunaraoc|Arjunaraoc]] గారూ, నేను ఇక్కడ రాసిన అభిప్రాయాలను విడదీయకండి. ఒక్కోదానికి విడివిడీగా స్పందించదలిస్తే వాటిని కాపీ చేసుకుని పెట్టండి -దీన్ని మాత్రం ఇలాగే ఉండనివ్వండి. పైన మీరు అలా చెయ్యడం వలన అసలు ఎవరు ఏం చెప్పారో స్పష్టత లేకుండా పోయింది.__ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 09:29, 15 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:Chaduvari|Chaduvari]] గారు, వికీడేటా ఆధారిత సమాచారపెట్టె వాడుకకు మీరు మద్దతిస్తున్నందులకు ధన్యవాదాలు. ప్రతి కీలకమార్పుకు కొన్ని లాభాలు, నష్టాలు వుంటాయి. లాభాలు నష్టాలకంటే మెరుగైనపుడు, ఆ మార్పుతో ముందుకు వెళ్లడమే మంచిదని నా అభిప్రాయం. చర్చలు మెరుగుగా జరగటానికి నేను చాలా చర్చలలో copy edit సవరణలు చేస్తుంటాను. అలాగే విషయం ఎవరైనా సులభంగా అర్ధం చేసుకోవటానికి నా సవరణలు దోహదపడతాయని నా అభిప్రాయం. మీరు కూడా కాస్త సమయం వెచ్చించి చర్చ చదివితే గందరగోళం పడే పరిస్థితే వుండదు. ఒకవేళ ఎక్కడైనా స్పష్టత కొరబడితే ఆ విభాగంలో స్పందించితే ఆ ఆస్పష్టత తొలగించడానికి నేను ఎప్పుడూ ప్రతిస్పందిస్తాను. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 22:52, 15 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
::@[[వాడుకరి:Arjunaraoc|Arjunaraoc]] గారూ, "''చర్చలు మెరుగుగా జరగటానికి నేను చాలా చర్చలలో copy edit సవరణలు చేస్తుంటాను..''" మీరు ఎందుకు చేసినా, అవి మాత్రం గందరగోళమౌతూంటాయి. గతంలో ఒక చర్చలో నేను రాసిన దాన్ని అలా మార్చేసి, చివరికి నా అభిప్రాయాన్నే గందరగోళ పరచారు. నేను మళ్ళీ వివరణ ఇచ్చుకోవాల్సి వచ్చింది. అలా చెయ్యవద్దని మిమ్మల్ని అభ్యర్థించాల్సి వచ్చింది. అయినా మీరు అలా చెయ్యడం మానలేదు. ఈ సమాచారపెట్టెల మార్పులు కూడా అలా కాకుండా చూడండి. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 23:17, 15 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:::@[[వాడుకరి:Chaduvari|Chaduvari]] గారు, copy edit ప్రధానంగా ఉపవిభాగాల శీర్షికలు సృష్టించడానికి వాడినప్పుడు ఎంత జాగ్రత్తగా చేసినా చాలా అరుదుగా, అభిప్రాయ శీర్షిక కొంత వక్రీకరణకు గురయ్యే అవకాశముంది. దానికి copy edit చేసిన వారినే బాధ్యులుగా చేయడం సరికాదు. ఎందుకంటె తొలి వ్యాఖ్యలో అస్పష్టతకూడా వుండవచ్చు. ఏదో ఒకసారి వక్రీకరణ జరిగిందని, ప్రతీసారి అలాగే జరుగుతుందనే అభిప్రాయం కల్పించుకోవడం కూడా నా దృష్టిలో సరికాదు. వికీపీడియా వ్యాసాలు చాలావరకు copy edit చేయడంవలననే మెరుగుపడతాయి. అటువంటి ప్రక్రియనే చర్చలకు వాడటం మంచిది. చర్చలు చేసేవారు తక్కువై, చర్చా నైపుణ్యాలు తక్కువైన తెవికీ సముదాయంలో చర్చలు మెరుగుగా జరగటానికి ఇది చాలా ముఖ్యం. ఒక చర్చలో చాలా వేరు వేరు విషయాలు పేర్కొన్నప్పుడు, వాటికి స్పందించడానికి వాటిని మరల ఆ విషయాన్ని క్లుప్తంగా మరల పేర్కొనటంకంటె, చర్చను విడివిభాగాలగా కాపీ ఎడిట్ చేసినప్పుడు, విషయాన్ని మరల పేర్కొనకుండా, చర్చ సులభంగా సాగటానికి, అర్ధం చేసుకోవటానికి వీలుంటుంది. మీరు వాడుతున్న చర్చా విధానం కాగితాలమీద చర్చలకు, లేక ఈ మెయిల్ ఆధారిత చర్చలకు ( అనగా మార్పులు సులభంగా చేయలేని చర్చలకు) సంబంధించిన పాత విధానం అని నా అభిప్రాయం. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 23:23, 18 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
== మండల వ్యాసాలకు ప్రాథమిక వికీడేటా సమాచార సంసిద్ధత ==
వికీడేటాలో మండల వ్యాసాలకు సంబంధించిన ప్రాథమిక సమాచారం చేర్చటం, తనిఖీ చేసి సరిచేయటం చేశాను. ఈ పనిలో దీనికి ఆంగ్ల వికీపీడియాలోను,వికీడేటాలోను క్రియాశీలంగా వుండే [[:en:User:DaxServer|Daxserver]], OSM పనిలో Heinz సహకరించారు. వారికి నా ధన్యవాదాలు. ప్రస్తుతానికి సమాచారపెట్టెలో కనబడే సమాచారం:
# మండలం వున్న జిల్లా(లు). <s>కొత్త జిల్లాకు మారినట్లైతే పాతజిల్లాకు ముగింపు తేది, కొత్త జిల్లా ప్రారంభ తేది కనబడుతాయి.</s> కొత్త జిల్లా కనబడుతుంది.
# మండలానికి(అనగా మండలకేంద్రానికి) అక్షాంశ రేఖాంశ సమాచారం. ఇప్పటికే వున్న అక్షాంశ రేఖాంశాలు OSM లో సూచించిన అక్షాంశ రేఖాంశాలు పోల్చి, వాటి దూరం 1000మీటర్లు కంటే ఎక్కువైతే (దాదాపు 381 మండలాలకు) వికీడేటాలో OSM అధారిత అక్షాంశ రేఖాంశాలతో సవరించాను.
# మండల విస్తీర్ణం. ఇది పాత సమాచారపెట్టెలో లేదు. వికీడేటాలో చదరపు కిలోమీటరు కొలతతో, ప్రామాణిక మూలంతో సహా చేర్చాను. పాత డేటాలో కొన్ని చోట్ల హెక్టేరులలో, ఇంకొన్ని చోట్ల చదరపు కిమీలో వుండేది చాలావరకు వికీపీడియానే మూలంగా పేర్కొనటం జరిగింది.
# మండల జనాభా. దీనికి అవసరమైన గణన పద్ధతి వివరాలు నమోదు కాని చోట్ల సరిచేశాను. (2001,2011 కొరకు, మొత్తం జనాభా, పురుషుల సంఖ్య, స్త్రీల సంఖ్యవివరాలకు) సమాచారపెట్టెలో మొత్తం జనాభా మాత్రమే చూపుతాము. పురుషుల, స్త్రీల సంఖ్య చూపుటకు ఆధార మూసలో ఏర్పాటు లేదు. ఆ వివరాలను లింగ నిష్పత్తి అనే గణాంకంతో చూపుతున్నాను. వేరుగా పురుషుల, స్త్రీల సంఖ్యను చూపటంకంటే విషయం అర్ధం చేసుకొనటానికి ఇది మెరుగైనది.
# మండల జనసాంద్రత: పాత సమాచారపెట్టెలో లేదు, ఆధార మూస ద్వారా గణించబడి చూపుతుంది.
ప్రస్తుత సమాచారపెట్టె రూపం [[:వర్గం:ప్రకాశం జిల్లా మండలాలు|ప్రకాశం జిల్లా మండలాలలో]], [[అడ్డతీగల మండలం]] లో చూడవచ్చు. వీటితో పాటు, [[:వర్గం:ఆంధ్రప్రదేశ్ మండలాలు| ఆంధ్రప్రదేశ్ మండలాల వర్గీకరణలో]] నాలుగైదు యాధృచ్చిక మండలాలకు మండల పేజీలో వున్న సమాచారపెట్టె లేక వ్యాసంలో గల సమాచారంతో సంబంధిత వికీడేటా పేజీ (ఎడమప్రక్క పట్టీలో పరికరాలపెట్టె శీర్షికలో గల వికీడేటా అంశం పై నొక్కి) గల సమాచారంతో పోల్చి దోషాలేమైనా వుంటే రెండు రోజులలో తెలియచేయమని కోరుతున్నాను. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 09:58, 15 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
===తొలగింపుకు గురయ్యే ప్రస్తుత సమాచారపెట్టెలో వున్న సమాచారం===
ప్రస్తుత సమాచారపెట్టెలో వున్నను, కొత్త సమాచారపెట్టె వాడుకతో కనబడని సమాచారం వివరాలు
# గ్రామాల సంఖ్య: ఇది వికీడేటాలో లేదు. రెవిన్యూ గ్రామాలకు మాత్రమే సంబంధించినది. గ్రామమంటే రెవిన్యూ గ్రామమే కాకుండా గ్రామ పంచాయితీలు కూడా కావచ్చు. రెవిన్యూ గ్రామాల జాబితా వ్యాసంలో తెలుపుతున్నాము.
# మండలాధ్యక్షుడు : ఇది నా పరిశీలనలో ఖాళీగానే వుంది.
# అక్షరాస్యత సమాచారం 2001 నాటిది, కొన్ని మండలాలలో 2011 అని చూపెడుతున్నా అది కేవలం 2011 జనాభా గణాంకాలను మాత్రమే తాజాపరచడంవలన, మూసలో లోపం వలన అలా కనబడుతున్నదని తెలిసింది ([https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%86%E0%B0%A6%E0%B0%97%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%A1_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2%E0%B0%82&diff=prev&oldid=1860021 ఉదాహరణ]). కావున దీనిని వదిలివేయడమే మెరుగు. వికీడేటాలో కృషి చేసేవారు పెరిగి, సహకరిస్తే వీలువెంబడి 2011 నాటి సమాచారం వికీడేటాలో చేర్చి ఆ తదుపరి కొత్త సమాచారపెట్టెలో కనబడేటట్లు చేయవచ్చు.
# పిన్ కోడ్ : సరైనది కాదు, చాలా చోట్ల చేర్చలేదు కూడా, కావున వదిలివేయడమైనది
--[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 23:01, 15 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
==కొత్త మండల సమాచారపెట్టెలో ఇంకా పాటించవలసిన సవరణలు==
• ము అనుస్వారం బదులు సున్నా వాడాలి.
• కామాల తర్వాత స్పేసు ఉండాలి.
• పదం, బ్రాకెటు మధ్య స్పేసు ఉండాలి.
• లింగ నిష్పత్తి (1000 మంది పురుషులకు స్త్రీలు) ఇది సమాచారపెట్టెలో చూడగానే కొంత గంధరగోళంగా ఉంది.చూడగానే లింగ నిష్పత్తి (1000 993 మంది పురుషులకు స్త్రీలు) అని కంటిన్యూ గా కనపడుతుంది. బహుశా సమాచారపెట్టె ఎడమ వైపు వివరాలకు, కుడివైపు వివరాలకు మధ్యలో = లేదా : లాంటి గుర్తులు లేకపోవుటవలన అయిువుంటంది.లింగ నిష్పత్తి :ప్రతి 1000 మంది పురుషులకు 993 మంది స్త్రీలు ఉన్నారుఅని ఉంటే బాగుంటుంది.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 14:17, 16 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారు, మండలాల వ్యాసాలవిషయంలో క్రియాశీలంగా తరచు స్పందిస్తున్నందులకు, సమాచారపెట్టె రూపంపై మీ స్పందనకు ధన్యవాదాలు. మీలాగా మరింతమంది స్పందిస్తే మరింత నాణ్యతతో ఈ పని పూర్తిచేయవచ్చు. సమాచారపెట్టెకు కొన్ని సవరణలు చేశాను గమనించండి.
:* లింగనిష్పత్తి కి వివరణ లేకుండా వ్యాసానికి లింకు చేశాను.
:* జిల్లా పేరు లేక మండలం పేరు అంతంలో 'ము' గురించి మీరు పేర్కొన్నట్లైతే, నేను చాలావరకు వికీడేటాలో Label వద్ద సవరించాను. వికీపీడియా వ్యాసంలో నైతే ఇప్పటికే సరియైన రూపంలో వున్నాయని అనుకుంటున్నాను. ఉదాహరణ పేజీ తెలపండి. ఇంకేమైనా మిగిలి వుంటే మరల సరిచేయడానికి ప్రయత్నిస్తాను.
:* సంఖ్యలలో కామాలు వచ్చినప్పుడు నాకు తెలిసి స్పేసు వాడరు, కామాయే విరామ చిహ్నం కదా. అదీగాక, ఈ సమాచారపెట్టెలో వివరాన్ని ఇతరులు వాడుకోవలసివచ్చినప్పుడు సంఖ్యారూపంలో మార్చటానికి కామాని గుర్తించి అప్రమయేంగా మార్చే సాంకేతిక పరికరాలున్నాయి. మనం అనవసరంగా స్పేస్ చేరిస్తే ఇతర వాడకాలకు అవరోధం కలుగుతుంది. ఈ తీరు కొరకు మీడియావికీ సాంకేతికాలు వాడుతున్నందున, ప్రామాణీకరించిన విధంగా కనబడుతుంది.
:* బ్రాకెట్ ముందు ఖాళీ అక్షరం వున్నది. అలా కాకుండా వున్న పేజీ గణాంక వివరాలు తెలపండి.
:ముఖ్యంగా, ఏ మండలానికైనా కొత్త జిల్లా పేరు చూపటంలో, లేక ఇతర మండలా గణాంకాలు వికీడేటాలో సరిగాలేనట్లు, మీ దృష్టికి వచ్చినట్లైతే తెలియచేయండి. ఇంకేమైనా సూచనలుంటే తెలియచేయండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 01:43, 17 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
::* నేను వివరించిన వాటిలో 4వ దానికి లింగనిష్పత్తి కి వివరణ లేకుండా వ్యాసానికి లింకు చేశాను. దీనికి లింకు ఇవ్వాల్సిన వ్యాసం ఇది కాదనుకుంటాను.దీనికి అనుగుణమైన వ్యాసం మానవ లింగ నిష్పత్తి (Human sex ratio) కి లింకు ఇవ్వాలనుకుంటాను.మీరు అనవచ్చు ఆంగ్లంలో ఇదే ఇచ్చారు.కొన్ని విషయాలలో వారు చేసినదానినే పాటించాల్సిన అవసరంలేదు.ఇది నాఅభిప్రాయంమాత్రమే.
::* నేను వివరించిన వాటిలో 2 వదానికి కామాల తర్వాత స్పేసు ఉండాలి అనే దానికి నేను పదం తరువాత పెట్టిన కామా తరువాత స్పేసు ఉండాలి అని నా అభిప్రాయం. దానిని మీరు అంకెలకు అని అన్వయించుకున్నారు. అంకెలకు ఎవ్వరూ కామా తరువాత స్పేసు ఇవ్వరు.ఇది కామన్.
::* నేను వివరించినవాటిలో 3 వ దానికి పదం, "బ్రాకెటు మధ్య స్పేసు ఉండాలి" అనే దానికి "బ్రాకెట్ ముందు ఖాళీ అక్షరం వున్నది" అని తెలిపారు.ఇది నాకు ఒక పట్టాన ఇంతవరకు అర్థం కాలేదు.నా అభిప్రాయం ప్రకారం ఉదాహరణ కొత్త సమాచారపెట్టెలో జనాభా(2011) అని ఉంది. అది అలాకాదు జనాభా (2011) ఇలా ఉండాలి. ఇలా ఉండాలి అని నాఅభిప్రాయం.ఇది ప్రామాణికం. అలాంటివి సమాచారపెట్టెలో పాటించాలని నా అభిప్రాయం.
::* ము అనుస్వారం పై గుర్తు పెట్టుకున్నందుకు ధన్యవాదాలు.
::[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 04:37, 17 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:::@[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారు, మీ వివరణకు ధన్యవాదాలు.
:::* లింగనిష్పత్తికి లింకు మీరు మార్పు చేయదలిస్తే చేయండి. నాకు అభ్యంతరం లేదు.
:::* జనాభా(2011) అనేది ఆంగ్ల మూస {{tl|Infobox settlement}} వలన జరుగుతున్నది. ఇది ఆంగ్లం నుండి దిగుమతి చేసుకున్నది, తెలుగులో వీలైనన్ని తక్కువ మార్పులు అంటే కేవలం అనువాదాలు మాత్రమే చేసి వాడుకోవటం మంచిది. కావున సమాచారపెట్టెలకు సంబంధించి శైలికి మినహాయింపులా భావించమని కోరుతున్నాను. ఉదాహరణకు తేదీలకు శైలి నియమం వుంది కాని, మనకు గల సాంకేతికాల పరిమితులవలన పూర్తిగా పాటించటం లేదన్నది మీకు తెలిసినదే.-- [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 06:07, 17 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
::ఏ మండలానికైనా కొత్త జిల్లా పేరు చూపటంలో, లేక ఇతర మండలా గణాంకాలు వికీడేటాలో సరిగాలేనట్లు నేను గుర్తిస్తే మీ దృష్టికి తీసుకురాగలను. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 04:39, 17 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
== జిల్లా వ్యాసాల పురోగతి సూచికకు మూస ==
సులభమైన మూసతో జిల్లా వ్యాసాల పురోగతిని సూచించవచ్చు. దీనికి {{tl|taskp}} వాడండి. కొలబద్దకు [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్_లింకు_వ్యాసాల_అభివృద్ధి#సవరణల మదింపుకు కొలమానం| ప్రాజెక్టు పేజీ విభాగం]] చూడండి. జిల్లా వ్యాసాలలో పనిచేన్తున్న వారు [[user:Ch Maheswara Raju]],
[[user:యర్రా రామారావు]],
[[user:పండు అనిల్ కుమార్]],
[[user:Pkraja1234]],
[[user:ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల]],[[user:మురళీకృష్ణ ముసునూరి]],
[[user:Kkonduri2]] ఈ స్థితిని మార్చుతూ వుండండి. చివరి మదింపు అనగా 100% పూర్తి అయినట్లు మాత్రమే ప్రధానంగా మార్పులు చేసినవారు కాక, ఇతరులు తనిఖీ చేసి చేయాలి. నేను ప్రకాశం, అనంతపురం, బాపట్ల, పల్నాడు,శ్రీసత్యసాయి జిల్లాలకు ప్రాథమిక పురోగతి మదింపు చేశాను చూడండి. సందేహాలుంటే అడగండి. ----[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 01:27, 18 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
== మండల సమాచారపెట్టెలు సవరణ ==
ఇప్పటికి వరకు వచ్చిన స్పందనల ప్రకారం, మండల సమాచారపెట్టె తీరులో సవరణలు పూర్తయినవి. వికీడేటాలో గణాంకాల గురించి ఎవ్వరూ స్పందించలేదు. కావున వికీడేటా సరిగానే వుందని భావించడమైనది. బాటుతో కొత్త సమాచారపెట్టెతో మార్చేపని ప్రారంభిస్తున్నాను. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 05:11, 18 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:మండల వ్యాసాలలో
:{{maplink|type=shape|display=inline|text=OSM గతిశీల పటం}} అని ఉంది.ఇది ఎందుకు ఉంచుతున్నట్టు. సమాచారపెట్టెలో OSM మ్యాపు వస్తుంది గదా.దీనిని బాటు ద్వారా తొలగించగలరు. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 05:26, 18 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
::@[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారు, మండలపటానికి జూమ్ విలువ వికీడేటా ద్వారా వచ్చేటట్లు సరిచేశాను. అందుకని తాత్కాలికంగా మీకు దోషమేమైనా కనబడిందేమో. ఒకసారి కాషె పర్జ్ చేసి చూడండి. ఇంకా దోషం కనబడుతుంటే ఆ వ్యాసం లింకు తెలపండి. పరిశీలిస్తాను. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 05:32, 18 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:::అసలు ఈ లింకు అవసరం లేదని నేను అంటున్నాను. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 05:35, 18 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
::::@[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారు, కాస్త ఓపికగా అడిగిన దానికి ప్రత్యుత్తరమిస్తే నేను పరిశీలించి సరిచేస్తాను. మీకు దోషం కనబడుతున్న పేజీ వివరం తెలపండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 05:52, 18 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:::::@[[వాడుకరి:Arjunaraoc|Arjunaraoc]] గారూ, నేను [[వేంపల్లె మండలం]] పేజీని పరిశీలించాను. సమాచారపెట్టె (సపె) మొత్తమ్మీద బాగుంది. నేను గమనించినవివి:
:::::# సపె లో OSM గతిశీల పటము ఉండడం బాగుంది. అయితే పేజీలో కూడా అది ఉండాల్సిన అవసరం ఉందా?
:::::# సపె లో పురుషులు (P1540), స్త్రీల జనసంఖ్య (P1539) ఉంటే బాగుంటుంది. వాటిని తేవడంలో ఇబ్బందేమైనా ఉందా?
:::::__ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 07:58, 18 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
::::::# సపె లో OSM గతిశీల పటము ఉండడం బాగుంది. అయితే పేజీలో కూడా అది ఉండాల్సిన అవసరం ఉందా?
::::::నేను అదే ఉద్దేశ్వంతో అడిగాను.దానికి సూటిగా సమాధానం చెప్పకుండా,కాస్త ఓపికగా అడిగిన దానికి ప్రత్యుత్తరమిస్తే నేను పరిశీలించి సరిచేస్తాను. మీకు దోషం కనబడుతున్న పేజీ వివరం తెలపండి అని తెలిపారు. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 08:07, 18 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:::::::@[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారు, చర్చలలో మీ వ్యాఖ్యలు అర్ధం చేసుకోవటంలో ఇబ్బంది కలుగుతున్నందని గమనించండి. కాస్త పూర్తి వివరాలతో మీ చర్చా వ్యాఖ్యలు వ్రాసి, లేక స్పందనలకు మెరుగైన ప్రత్యుత్తరాలిచ్చి, చర్చలు సామరస్యకర వాతావరణంలో జరగడానికి సహకరించండి. ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 08:17, 18 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
::::::::నేను అడిగినది అసలు ఈ లింకు అవసరం లేదని అన్నాను.నేరుగా సమాధానం చెప్పలేదు.మీరు ఏమి చెప్పారో ఒకసారి పైన గమనించండి.చర్చలలో పాల్గొనేవారిని గంధరగోళపర్చవద్దు.మీరు జరిపే చర్చలలో కూడా నాకు ఈ ఇబ్బంది ఉందని గ్రహించగలరు. ధన్యవాదాలు.చర్చలలో పాల్గొనేవార్కి సహకారమివ్వగలరు.ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 08:24, 18 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:::::::::@[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారు, నేను నాకు సాధ్యమైనంత సహకారాన్ని అన్ని చర్చలలో అందిస్తున్నానండి. అయినా అప్పుడప్పుడూ చర్చలలో ఒకరి అభిప్రాయం ఇంకొకరు అర్ధం చేసుకోవటానికి అదనపు సహకారం అవసరం. ఈ చర్చ విషయంలో ఏమి జరిగిందో ఇప్పుడు అర్ధమైంది. మీ వ్యాఖ్యలో మీరు వికీటెక్స్ట్ యథాతథంగా వాడారు. నాకు అది దోషంగా చర్చలో కనబడింది. అయితే మండలాల పేజీలలో దోషమేమి కనబడుటలేదు. అందువలన నేను సమాచార పెట్టె మూసలో ఇటీవల మార్పుల కారణంగా మీకు మండల వ్యాసాలలో తాత్కాలికంగా అలా కనబడిందేమో అన్న అనుమానం నాకు వచ్చింది. (ఒక్కోసారి అలా జరుగుతుంది) చర్చలో ప్రతిస్పందనకు చర్చా ఉపకరణాలు వాడుతున్నాను కాబట్టి సోర్స్ కోడ్ చూడకుండా స్పందించాను. ఇప్పుడు మీ వ్యాఖ్య గనక <nowiki>{{maplink|type=shape|display=inline|text=OSM గతిశీల పటం}}</nowiki> (వికీటెక్స్ట్ అచేతనం చేసి) చూపినట్లైతే, నాకు సులభంగా అర్ధమయ్యివుండేది. లేక మీరు గనక ఈ దోషం అన్ని పేజీలలో వుందని సమాధానమిచ్చివుంటే నాకు మెరుగుగా అర్ధమయ్యి స్పందించేవాడిని. ఏది ఏమైనా, క్లిష్టవిషయాలైన చర్చలలో క్రియాశీలంగా వుండే అతి కొద్దిమందిలో మీరు ప్రముఖులు. మీరు చేసే చాలా సూచనలు, నా పని మెరుగు చేయడానికి తోడ్పడతాయి. కావున మీకు ధన్యవాదాలు. కాకపోతే మీ స్పందనలు, వ్యాఖ్యలు కాస్త మెరుగుగా వుంటే బాగుంటుంది. పై వివరణను బట్టి నేను ఈ చర్చలో మీ పట్ల పూర్తి గౌరవంతో స్పందించానని నేను భావిస్తున్నాను. ఒకవేళ మీరు అలా భావించనట్లైతే మీకు నా క్షమాపణలు. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 09:28, 18 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
::::::@[[వాడుకరి:Chaduvari|Chaduvari]] గారు, మీ స్పందనకు, సమాచారపెట్టె తీరు మీకు నచ్చినందులకు ధన్యవాదాలు. నేను కొన్ని మండలాలు తనిఖీ చేశాను.
::::::* వ్యాసంలో OSM గతిశీల పటం ద్వారా జూమ్ పెద్ద స్థాయిలో గల పటానికి నేరుగా వెళ్లగలుగుతారు. సమాచారపెట్టె లో పెద్దబొమ్మ చూపే గుర్తులు నొక్కటం ద్వారా సమాచారపెట్టెలో కనబడే జూమ్ స్థాయిలోనే పెద్దపటం చూపెడుతుంది. కావున, వాడుకరుల ఇష్టానికి అనుగుణంగా వాడుకోటానికి రెండు వుంచటం మంచిదని నా అభిప్రాయం.
::::::* సమాచారపెట్టెలో పురుషులు, స్త్రీలు సంఖ్యని చూపించడానికి కొన్ని మార్పులతో అదనపు జనగణాంకాల శీర్షికలో కనబడేటట్లు చేయవచ్చు. అయితే దాదాపుగా జనాభాలో సగం పురుషులు, సగం స్త్రీలు వుంటారు కాబట్టి, ఈ సంఖ్యలను ప్రదర్శించటం ద్వారా సమాచారపెట్టెలో అదనపు వరుసలుండి చాలా డేటావుందనే భావం కల్గించటమే కాని అసలు విషయం లింగనిష్పత్తితో మాత్రమే తెలుస్తుంది. ఈ విషయం పై చర్చా విభాగాలలో చర్చించాను. ఈ మూసకు ఆధారమైన {{tl|Infobox settlement}} లో పట్టణ, గ్రామీణ జనాభా గణాంకాలను నేరుగా చూపుటకు వీలున్నదని, పురుషులు, స్త్రీల సంఖ్యలు నేరుగా చూపటానికి వీలులేదని గమనించండి. లింగ నిష్పత్తి ఇప్పటికే చూపుతున్నందున, ఇవి కూడా చేర్చితే సమాచారపెట్టె కు అదనపు విలువచేకూరదని, అంతేకాక లింగనిష్పత్తిపై వుండవలసిన ధ్యాస తగ్గుతుందని నేను భావిస్తున్నాను కావున, చేర్చే అభిప్రాయం నాకు అంగీకారం కాదు. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 08:12, 18 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:::::::[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] గారూ మీ అనంగీకారాన్ని గమనించాను. అయితే, దానికి మీరిచ్చిన హేతువులు సరిగ్గా లేవు.
:::::::* "''దాదాపుగా జనాభాలో సగం పురుషులు, సగం స్త్రీలు వుంటారు కాబట్టి''" అలా అయితే లింగనిష్పత్తి కూడా దాదాపుగా వెయ్యి/వెయ్యే ఉంటుందిగా, మరి దాన్నీ తీసేద్దామా?
:::::::* "''ఎక్కువ డేటా ఉందనే భావన కలించడం తప్ప ఉపయోగం లేదు''" అనే వాదన కూడా సరికాదు. అదే అయితే సపె లో ఒక మ్యాపు పెట్టి, అదే మ్యాపును పేజీ బాడీలో పెట్టడం కూడా అదే అవుతుంది గమనించండి. zoom అనే పరామితి విలువను డిఫాల్టు నుండి పదికో పన్నెండుకో మారిస్తే సరిపోయే దానికి రెండు మ్యాపులు అవసరమా? అని ప్రశ్న వస్తుంది గదా!
:::::::* ఇది సాధించడంలో పెద్ద సాంకేతక ఛాలెంజి లేమీ లేవని నా ఉద్దేశం. ఒకవేళ అలాంటిదేదైనా ఉంటే చెప్పండి.
::::::: __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 05:27, 19 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:కొన్ని మండల వ్యాసాలలో {{tl|సమాచారపెట్టె ఆంధ్రప్రదేశ్ మండలం}} వాడకుండా {{tl|infobox settlement}}, {{tl|infobox settlement/sandbox}}, {{tl|భారత స్థల సమాచారపెట్టె}} వాడినట్లు గమనించాను. కొన్నిటిలో సమాచార పెట్టె లేదు. అటువంటివన్ని సరిచేశాను. ఇప్పుడు జిల్లా పునర్వవస్థీకరణకు ముందున్న 670 మండలాలలో ఏకరీతి కొత్త సమాచారపెట్టె అందుబాటులోకి వచ్చింది. ఏవైనా దోషాలుంటే తెలపండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 09:17, 18 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
::ర్యాండమ్ గా కొన్ని మండలాలు పరిశీలించగా ప్రస్తుతానికి ఏమీ దోషాలు కనపడలేదు. శ్ర్రమ తీసుకుని 670 మండలాలలో ఏకరీతి సమాచారపెట్టెలు కూర్పు చేసినందుకు ఈ సందర్బంగా [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జునరావు]] గార్కి అభినందనలు, ధన్యవాదాలు.అలాగే తెలంగాణాలోని 594 మండలాలలో ఏకరీతి సమాచారపెట్టెలు అందుబాటులోకి తీసుకురాగలను ఆశిస్తున్నాను. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 15:45, 18 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:::@[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారు, తనిఖీ చేసి నాణ్యత నిర్ధారించినందులకు మీకు ధన్యవాదాలు. అలాగే ఈ పనిని మెచ్చుకున్నందుకు సంతోషం. తొలినుంచి ఈ పనిలో స్పందిస్తూ , సహకరించినందులకు మీకు కృతజ్ఞతలు. నేను ప్రస్తుతం ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లా వ్యాసాల సంబంధిత సవరణలపై ధ్యాసతో పనిచేస్తున్నాను. వీలువెంబడి మీరు ప్రతిపాదించిన పని పరిశీలిస్తాను. తెవికీ సుస్థిర నాణ్యతకు ఇటువంటి పనులు చేయగలిగే సభ్యులు పెరగవలసిన ఆవశ్యకత వుంది. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 23:07, 18 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
===మండల సమాచారపెట్టెల్లో చెయ్యవలసిన పనులు===
[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] గారూ మండల సమాచార పెట్టెల్లో మార్పులను పూర్తి చేసారు. గతంలో లేని సమాచారాన్ని కూడా చేర్చినట్టు కొన్ని పేజీల్లో గమనించాను. ధన్యవాదాలు, అభినందనలు. ఇంకా చెయ్యవలసిన మార్పులు ఏమేం ఉన్నాయో ఒక జాబితా తయారు చేస్తే వీలు వెంబడి ఆ పనులు చేపట్టవచ్చు. కొన్ని మీకు అంగీకారం కాదని/ఉండకూడదనీ/చేర్చే వీలులేదనీ పైన చెప్పినట్టున్నారు. అయినప్పటికీ వాటన్నిటినీ ఒక జాబితాగా చేస్తే అవి ఎందుకు సముచితంగా ఉంటాయో, ఎందుకు అంగీకారంగా/అనంగీకారంగా ఉంటాయో పరిశీలిద్దాం. తదనుగుణంగా వాటిని చేర్చవచ్చు/మార్చవచ్చు.
[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారూ, మీరు వీటిపై ఎక్కువగా పనిచేసి ఉన్నారు. ఈ విషయంలో మీకంటే బాగా తెలిసినవాళ్ళు తక్కువ మంది. పైగా మీరు మండలాల పేజీలకు, గ్రామాల పేజీలకూ చెక్లిస్టులు తయారు చేసి ఉన్నారు కూడా. మీరు ఈ జాబితాను పరిశీలించి ఇందులో అవసరమైన మార్పుచేర్పులు చెయ్యవలసినది. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 05:27, 19 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
# పురుషులు, స్త్రీల జనసంఖ్య వివరాలను చేర్చాలి
# "నిర్దేశాంకాలు" అంటూ రెండు నిర్దేశాంకాలు ఇచ్చారు. మండలం అనేది ఒక బిందువు కాదు, కాబట్టి ఇలా నిర్దేశాంకాలు ఇవ్వడం సరికాదు. వాటిని -
## తీసెయ్యాలి (లేదా)
## మండల కేంద్రపు నిర్దేశాంకాలు అని శీర్షిక పెట్టాలి.
[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]], [[User:Chaduvari|చదువరి]] గార్లకు నమస్తే..గతిశీల పటము అనేది పైన పేరాలో కాక మరెక్కడైనా అంటే దిగువ పేరాల్లో ఉంచితే ఎలాఉంటుంది. టెక్స్ట్ బాక్స్ లో విస్తీర్ణం మొత్తం, జనాభా మొత్తం ఒకే పదాలు కదా.. నాకు రెండుగా ఒకదాని కింద ఒకటి కనిపిస్తున్నాయి. అంటే విస్తీర్ణం దానికింద బటన్ (*) తరువాత మొత్తం, అలాగే దాని కింద జనాభా మళ్ళీ కింద బటన్ (*) తరువాత మొత్తం ఇలా. ఇవి ఒకే లైన్ లో వస్తాయా.. * (బటన్) లేకుండా... అలాగే స్త్రీ పురుష జన సంఖ్య ఉండాలి అనెదే నా అభిప్రాయం. [[వాడుకరి:B.K.Viswanadh|B.K.Viswanadh]] ([[వాడుకరి చర్చ:B.K.Viswanadh|చర్చ]]) 06:36, 29 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:B.K.Viswanadh|B.K.Viswanadh]] గారూ, మీ సూచనలు బాగున్నై. నా అభిప్రాయాలివి:
:* సమాచార పెట్టెలో ఉన్నది కూడా గతిశీల పటమే. దాన్ని నొక్కినా పెద్ద పటం కనిపిస్తుంది. పేజీలో మరోటి అవసరం లేదు.
:* విస్తీర్ణం, మొత్తం అనేవి ఒకే పంక్తిలో ఉండాలి.
:* జనాభా అనే శీర్షిక కింద మొత్తం, పురుష, స్త్రీ, లింగ నిష్పత్తి, సాంద్రత అనేవి దాని కింద ఉండవచ్చు.
:__ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 08:12, 29 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
== జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాలలో సవరణల పురోగతి, నాణ్యత తనిఖీ కి చిట్టా ==
{{tl|New district checklist}} చిత్తు ప్రతి చేశాను. దీనిని పరిశీలించి రెండు రోజులలో ఆ [[మూస చర్చ:New district checklist|మూస చర్చాపేజీలో]] ఏమైనా మార్పులు అవసరమనుకుంటే సూచించండి [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 12:51, 18 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
== జనావాస వ్యాసాలకు వికీడేటాలో వివరణలో జిల్లా సవరణలు ==
ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణం కారణంగా, జనవాస వ్యాసాలకు (నగరాలు, పట్ణణాలు, గ్రామాలు) అవసరమైన జిల్లా మార్పులు, సంబంధిత వికీడేటా అంశపు వివరణలో (description) సవరించాను. దీనివలన, వ్యాస పాఠ్యంలో పాత జిల్లా వివరాలు కనబడుతున్నా, మొబైల్ వాడుకరులకు, [[వికీపీడియా:రచ్చబండ#డెస్క్_టాప్_వాడుకరులకు_క్లుప్త_వివరణ|Short descr ఉపకరణం]] చేతనం చేసుకున్న డెస్క్ టాప్ వాడుకరులకు, వ్యాస శీర్షిక క్రింద క్లుప్త వివరణలో తాజా జిల్లా వివరం తెలుస్తుంది. ఇంకా ఏమైనా దోషాలు మిగిలివుంటే సవరించండి. చాలా ఎక్కువ దోషాలున్నట్లైతే నాకు తెలియచేయండి. నేను ఉపకరణాల ద్వారా సవరించే ప్రయత్నం చేస్తాను. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 04:54, 18 మే 2022 (UTC)
== మూడు నెలల కాలంలో పురోగతి ==
జిల్లా పునర్వ్యవస్థీకరణ అమల్లోకి వచ్చి మూడు నెలలు గడిచింది. ఈ కాలంలో 15 కొత్త, పాత జిల్లాల వ్యాసాలకు (అనగా 58 శాతం), వాటిలో లింకులున్న వ్యాసాలకు, అందుబాటులో వున్న సమాచారం మేరకు సవరణలు పూర్తయ్యాయి. అయితే తెలుగు వికీపీడియా ప్రాజెక్టులలో ప్రధానలోపమైన, నాణ్యత తనిఖీ పని ఈ ప్రక్రియలో ప్రధాన అంశంగా చేసినా, కేవలం ఒకరే ప్రధానంగా కృషి చేస్తున్నందున జరగలేదు. అయితే కృషికి సంబంధించిన చర్చలలో ప్రధానంగా ముగ్గురు పాల్గొన్నారు. జిల్లా పేరుల వరకే సవరణ చేయాలనే ఉద్దేశ్యంతో ప్రారంభించినా, పలు నగరాల, పట్టణాల వ్యాసాలు ఆదర్శ వ్యాసాలుగా వుండక డైరెక్టరీ సమాచారంతో వున్నందున, అటువంటి వ్యాసాలను సరిచేయటం, అలాగే ఇతర లింకైన వ్యాసాలను కాపీ ఎడిట్ చేయడం కూడా చేపట్టటం జరిగింది. ఇదే వేగంతో పని ముందుకు సాగితే, ఇంకో మూడు నెలల లోపు కనీసం సవరణల పని పూర్తయ్యే అవకాశం వుంది. జిల్లా వ్యాసాలకు, జిల్లా వ్యాసంలో లింకైన వ్యాసాల తనిఖీ ప్రక్రియలో, ఆయా జిల్లాలలో నివసించే, లేక అయా జిల్లాలతో అనుభవం కలవారిని పాల్గొనమని మరొక్కసారి విజ్ఞప్తి చేస్తున్నాను. ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 11:45, 4 జూలై 2022 (UTC)
==జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ గురించి ఇతర చర్చాపేజీలలో ప్రస్తావనలు==
జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ సవరణల గురించి ఈ పేజీలో, సంబంధిత వ్యాస చర్చాపేజీలలో చాలావరకు సరిగానే సాగాయి. చాలావరకు ఏకాభిప్రాయం కుదిరింది. అయితే రచ్చబండలో, ఇతర చర్చలలో జిల్లా వ్యాసాల మెరుగుకు సంబంధించినవి అప్పుడప్పుడు ప్రస్తావనకు వచ్చాయి. నా పేరు ప్రస్తావించిన చోట నేను కొంతవరకు స్పందించడం జరిగింది. అయినా ఇంకొన్ని సందేహాలకు స్పందన ఇవ్వవలసివున్నందున, ఇప్పుడు నా అభిప్రాయం వివరంగా తెలియదల్చుకున్నాను. వీటిపై చర్చను స్వాగతిస్తాను.--[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 12:30, 4 జూలై 2022 (UTC)
===పాత జిల్లా వ్యాసాలలో మండలాల తొలగింపు, చేర్చు వివరాలు===
నా పదిహేనేళ్లపైబడిన వికీఅనుభవంలో, వికీ వ్యాసాన్ని వికీ చదువరుల దృష్టికోణంతో చూసి ఆదర్శవ్యాసానికి దగ్గరి స్థాయిలో రూపు దిద్దగలిగినవారు చాలా కొద్దిమంది. తమకు తట్టిన ఆలోచనతో వ్యాసాన్ని విస్తరించటమే ప్రధానంగా కృషి జరగటం నేను గమనించాను. వాటిని ఎవరైనా విమర్శించినా, దానికి స్పందించి సాధ్యమైనంతవరకు ఏకాభిప్రాయం సాధించి వ్యాసాన్ని తగువిధంగా సవరించటంలో సహకరించినవారు దాదాపు అరుదని చెప్పవచ్చు. నా దృష్టిలో జిల్లా చరిత్రలో ప్రధానంగా జిల్లా స్థాయిలో వచ్చిన మార్పులు వివరించడం, సంబంధిత మండల చరిత్రలో జిల్లా లేక రెవిన్యూ డివిజన్ మార్పులను వివరించడం, వ్యాసం చదివేవారికి అనుకూలంగా వుంటుంది. అలా కాకుండా, మండల స్థాయిలో మార్పులను జిల్లా వ్యాసంలో పేర్కొనటం, అదీ చరిత్ర విభాగంలోనే కాక, ఇతర విభాగాలలో పేర్కొనటం, వ్యాస ఆకృతికి, చదివే వారి ఆసక్తికి ప్రతికూలంగా వుంటుందని ఒక వికీని చదివేవానిగా నా అభిప్రాయం. ఈ మండలాల మార్పు చేర్పులు, జిల్లా వ్యాసంలో కూడా వుండాలనడం వికీపీడియా అనేది ఒక లింకులు గల విజ్ఞానసర్వస్వమనే అవగాహనలో లోపంగా నేను భావిస్తాను. అయినా ఏకాభిప్రాయ సాధనకి తోడ్పాటుగా, ఆ వివరాలు జిల్లా వ్యాసాలలో చరిత్ర విభాగంలో చేర్చడాన్ని నేను వ్యతిరేకించుటలేదు.--[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 12:30, 4 జూలై 2022 (UTC)
===ప్రాజెక్టు గా చేపట్టకుండా, పరస్పర సహకార నిర్వహణగా చేపట్టటం===
సాంప్రదాయక వికీప్రాజెక్టుల నిర్వహణలో లోపాలున్నందున పరస్పర సహకార నిర్వహణగా ఈ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ పని ప్రారంభించాను. దీనికి సభ్యుల సహకారం చాలావరకు లోపించిందనే చెప్పాలి. అయితే ప్రాజెక్టుగానే నిర్వహించాలనే అభిప్రాయం వ్యక్తం చేసేవారికి నేను చెప్పదలచుకొన్నవిషయాలు.
* ప్రాజెక్టు సక్రమంగా నిర్వహించడానికి, ప్రాజెక్టు విషయంపై నిబద్ధతతో, నేర్చుకొనే దృక్పథంతో కృషిచేయగల సభ్యుల సంఖ్య పెరగలేదు, కావున సాంప్రదాయక ప్రాజెక్టు వలన ఉపయోగంలేదు.
* కొత్త ప్రక్రియలో పాలుపంచుకొనేవారికి, కృషి సమన్వయం చేసుకోవటం, పురోగతి గణాంకాలు పొందడం సులభమవుతుంది.
* కొత్తదనాన్ని స్వాగతించే స్వభావం మానవ సహజం కాదు. కాని తెవికీలాంటి క్రియాశీలత్వం బలహీనంగా వున్న వికీపీడియాలు కొత్త దనాన్ని స్వాగతించకపోతే సుస్థిర నిర్వహణకు దూరమై, వేగంగా వాటి విలువను కోల్పోతాయి అని నా అభిప్రాయం.--[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 12:30, 4 జూలై 2022 (UTC)
== జిల్లా వ్యాసాలు, వాటినుండి లింకులు గల ప్రధాన వ్యాసాల సవరణలు పూర్తి ==
జిల్లా వ్యాసాలు, వాటినుండి లింకులు గల ప్రధాన వ్యాసాల సవరణలు సమాచారం లభ్యతమేరకు, నా శక్తికొలది పూర్తి చేశాను. వీటిని మరింత మెరుగు చేయడానికి, మిగిలిపోయిన దోషాలు సవరించటానికి సహాయపడమని, ఈ ప్రక్రియలో ప్రధానంగా పాల్గొన్న (2022 ఏప్రిల్ 4 నుండి కనీసం 5 సవరణలు చేసిన) సహసభ్యులను [[user:Ch Maheswara Raju]],
[[user:యర్రా రామారావు]],
[[user:Pkraja1234]],
[[user:B.K.Viswanadh]],
[[user:పండు అనిల్ కుమార్]],
[[user:Chaduvari]],
[[user:K.Venkataramana]],
[[user:ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల]] గార్లను, ఇతర సభ్యులను కోరుచున్నాను. భవిష్యత్ కృషికి ఉపయోగం కొరకు, పనిపై స్పందనలు, సమీక్షలు, ప్రక్రియ మరింత మెరుగుగా చేయడానికి సూచనలు తెలపమని, చర్చించమని కోరుతున్నాను. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 06:25, 9 ఆగస్టు 2022 (UTC)
== జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ కృషిపై అర్జున అనుభవాలు ==
[[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Experience sharing by Arjunaraoc| జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ కృషిపై అర్జున అనుభవాలు]] చూడండి. సభ్యులందరు దీనిపై స్పందించి చర్చిస్తే భవిష్యత్ కృషికి ఉపయోగపడుతుంది. ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 13:17, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
1h56xxzeebxyncc02nl4m8eym0fkt5n
వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Initial implementation experiences on Bapatla district by Arjunaraoc
4
349223
3620158
3620074
2022-08-10T12:55:17Z
Arjunaraoc
2379
Arjunaraoc, పేజీ [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Initial Implementation experiences on Bapatla district by Arjunaraoc]] ను [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Initial implementation experiences on Bapatla district by Arjunaraoc]] కు దారిమార్పు లేకుండా తరలించారు
wikitext
text/x-wiki
ప్రధాన విషయంలో చివరి సవరణ తేది: 2022-05-04T09:24:17(IST) <br>
రచయిత: Arjunaraoc
ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ 2022 ఏప్రిల్ 4 న అమలులోకి వచ్చింది. దీనికి సంబంధించి జిల్లా పేజీల సవరణలు, సంబంధిత కొత్త జిల్లా పేజీల సృష్టి విస్తరణ లో భాగంగా [[బాపట్ల జిల్లా]] పై కృషి 2022 ఏప్రిల్ 24 కి చాలావరకు పూర్తయింది. ఈ కృషిలో సింహభాగం నేను చేశాను. ఈ సందర్భంలో కలిగిన అనుభవాలను పంచుకోవడమే ఈ వ్యాసం ఉద్దేశ్యం. మరిన్ని వివరాలకు [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి]], ఆ వ్యాసం చర్చాపేజీ చూడండి.
* జిల్లా వ్యాసాలలో 2022 ఏప్రిల్ 26 నాటికి కనీసం ఐదు మార్పులు చేసిన సభ్యులు తెవికీలో 6 కాగా, ఆంగ్ల వికీలో 27మంది వున్నారు.
* కొత్తగా వ్యాసాలు చేర్చినపుడు దోషపూరిత సమాచారం అత్యల్ప స్థాయిలో వుంటుంది. అయితే జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ జరిగినపుడు చాలా సమాచారం వెనువెంటనే దోషపూరితమవుతుంది. ఆంధ్రప్రదేశ్ విషయానికొస్తే 670 మండలాలలో 345 మండలాల జిల్లాలు మారినందున 50 శాతంపై సమాచారం దోషపూరితమైంది. కాని ఏ సమాచారం దోషపూరితమో గుర్తించనందున, దోషాలను సవరించేవరకు, మొత్త సమాచారం దోషపూరితంగానే భావించాలి.
* ఇటువంటి పరిస్థితి ఆంగ్ల భాష కాని భాషలపై విపరీతమైన ప్రతికూల ప్రభావంచూపుతుంది. నేను ఇటీవల ఒక మధ్యవయస్కుడితో వికీపీడియా గురించి మాట్లాడుతుంటే, వికీపీడియా చూస్తున్నానని, అయితే వికీపీడియాలో అంతా దోషాలే వున్నాయని అన్నారు. అది కాస్త అతిశయోక్తి అనిపించినా, ఈ పరిస్థితులలో కొంతవరకు నిజమేనని ఒప్పకొనవలసిన పరిస్థితి.
* ఈ పరిస్థితిని ఎదుర్కొనడానికి, ఆంగ్ల వికీపీడియాలో కూడా వికీపీడియా తొలినాళ్లలో ఉపయోగించిన వికీపీడియా ప్రాజెక్టు వ్యవస్థని వాడలేదు. తెలుగులో ప్రయత్నించిన ప్రత్యామ్నాయ విధానానికి సహకారం కొరవడింది.
* మండలం వ్యాసాలు సులభంగా సరియైన స్థితికి మార్చడానికి, OSM లో మార్పులు, దాని ఆధారంగా, వికీడేటాలో మార్పులు, ఆ తదుపరి, వికీడేటా సమాచారంతో సమాచారపెట్టె మార్పులు కొంతవరకు సహాయంపడింది. బాపట్ల జిల్లా మండలాల వ్యాసాల పాఠ్యంలో కూడా అవసరమైన సవరణలు పూర్తవవగా, ఇతర మండలాల పాఠ్యంలో సవరణలు ఇంకా కొనసాగుతున్నాయి.
* జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ గురించిన సమగ్ర సమాచారం, ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వం District Statistical Handbook ప్రచురించి, పత్రికల వార్తల ఛాయాచిత్రాలలో చూపించినా అది 2022 ఏప్రిల్ 26 నాటివరకు వెబ్సైట్ లో చేర్చలేదు. దీనిలోని కొన్ని భాగాలు రెండు మూడు కొత్త జిల్లాల వెబ్ సైట్ లో లభ్యమవుతున్నాయి. దీనిని సంపాదిద్దామని ఒక జర్నలిస్టు మిత్రుడు ద్వారా ప్రయత్నించాను. అతను ఆంధ్రప్రదేశ్ ప్రభుత్వంలో పైస్థాయి అధికారితో సంప్రదించితే తెలిసిందేమంటే, ఇంకొక జిల్లా ఏర్పాటు చేసే సూచనలున్నందున, పుస్తకం విడుదల చేయలేదట.
* ఉమ్మడి జిల్లా వ్యాసంలో పూర్తి సవరణకు, District Statistical Handbook అవసరం కావున ప్రస్తుతానికి, ఉమ్మడి జిల్లా కు సంబంధించిన చరిత్ర, గణాంకాలు లాంటివాటికి '''ఉమ్మడి''' లేక విభజన పూర్వపు అనే విశేషణాన్ని చేర్చడం మెరుగు. సంవత్సరాంతంలోపు కొత్త జిల్లాకు సంబంధించి తాజా సమాచారంతో కూడిన పుస్తకం విడుదలవుతుంది కాబట్టి అప్పుడు ఆయా పేరాలు సవరించవచ్చు.
* గ్రామ వ్యాసాల సవరణలలో ఒకటి రెండు వాక్యాలతో రెవిన్యూయేతర గ్రామాల పేజీలు చాలా గుంటూరు జిల్లా పరిధిలో సృష్టించి ఉండడం గమనించాను. వాటిని అలా వుంచి, వర్గాలు ఏర్పాటు చేయటంతో, వాటిని నిర్వహించే పని క్లిష్టమవుతుంది. వికీపీడియా సుస్థిర నాణ్యతకు ఆయా వివరాలను సంబంధిత మండల వ్యాసాలలో చేర్చటం మెరుగు అయితే ఇప్పటికే వేరు వ్యాసాలుగా వున్నవాటిని, వికీడేటాతో అనుసంధానమైనట్లైతే కొనసాగించడమే మంచిది.
* వర్గాల పేరులలో "లోని" "సంబంధించిన" అనే పదాలు వాడడం గమనించాను. అవి వాడకపోయినా అర్ధం చెడదు కాబట్టి అవి తొలగించటమే మంచిది.
* కొన్నిమండలాల పేర్లకు అయోమయ నివృత్తి కొరకు పేరు తరువాత జిల్లా పేరు వాడారు. అటువంటి వాటి పేర్లను కొత్త జిల్లా పేరుతో దారిమళ్లింపు చేయడం, పాత పేరు వాడుకలను, కొత్త పేరుతో సవరించడం చేయాలి. కొత్త పేరులో 'మండలం' తర్వాత జిల్లా పేరు బ్రాకెట్లలో చేర్చడం మెరుగు. పాత పేరులో మండలం అనే పదానికి ముందు జిల్లాపేరు బ్రాకెట్ లో చేర్చడం గమనించాను.
* గ్రామ వ్యాసాలలో చాలావరకు వికీపీడియా వ్యాస నాణ్యతకు వ్యతిరేకమైనా డైరెక్టరీ లాంటి సమాచారం, వికీపీడీయా శైలిని పాటించని అంశాలు చాలా వున్నాయి. కొత్త వారిని వికీపీడియా వైపుకు ఆకర్షించడానికి గ్రామ వ్యాసాల చేర్చండి లేక సవరించండి అనే ప్రయోగం సత్ఫలితాలనివ్వకపోగా, ప్రాముఖ్యమున్న విషయాలలో కూడా నాణ్యతను భంగపరిచే అటువంటి సమాచారం చేరినట్లు గమనించాను.
* గ్రామ వ్యాసాలలో మండలం సూచించే దానికి తొలిలో మండలాల వ్యాసాలు సృష్టించనందున, గ్రామం లింకులు చాలావున్నాయి. వాటిన గమనించి లింకులు సవరించాలి.
* మొబైల్ వీక్షణలలో క్లుప్త వివరణ వికీడేటానుండి చూపబడుతుంది కాబట్టి, ప్రభావితమైన అంశాలకు సంబంధించి వికీడేటాలో సవరణలు చేయాలి.
*చాలా పనులకు మూల సమాచారం, లేక మార్పులు జరగవలసిన అంశాలను వికీడేటా క్వెరీలతో పొందవచ్చు. వాటిని వాడుకోవడం ద్వారా సవరణపని వేగంగా చేయవచ్చు.
* పైవికీపీడియాబాట్ ద్వారా regex వాడి జిల్లా పేరు మార్పులు చేసేటప్పుడు, కొన్ని ఊహించని మార్పులు జరిగే అవకాశముంది. వాటిని గమనించి సరిచేయడం లేక దోషంఎక్కువపేజీలలో జరిగితే మరల ఇంకొక regex వాడి దోషాలను సరిదిద్దడం చేయాలి.
::<nowiki>ఉదాహరణ regex ప్రయోగం
::pwb.py replace -file:pagestofix.txt -summary:"update district" -regex "\[\[వర్గం:.+? జిల్లా" "[[వర్గం:బాపట్ల జిల్లా" "\{\{.+? జిల్లా" "{{బాపట్ల జిల్లా" "\[\[.+?\]\] జిల్లా\s?కు" "[[బాపట్ల జిల్లా]]కు" "\[\[.+?\]\] జిల్లా\s?లో" "[[బాపట్ల జిల్లా]]లో" "\[\[.+? జిల్లా\]\]" "[[బాపట్ల జిల్లా]]" "గుంటూరు జిల్లా\|గుంటూరు" "బాపట్ల జిల్లా|బాపట్ల" "ప్రకాశం జిల్లా\|ప్రకాశం" "బాపట్ల జిల్లా|బాపట్ల"
</nowiki>
* వర్గాలను మార్చటానికి pwb స్క్రిప్ట్ category ఉపయోగపడుతుంది.
* నియోజకవర్గాల వ్యాసాలలో సంఖ్యతో కూడిన వివరాలు పాఠ్యంలో, మూసలో వున్నాయి. కొత్త జిల్లాలు చిన్నవైనందున సంఖ్యా వివరాలు పూర్తిగా క్రమంలో వుండవు కావున, ఆ సంఖ్యలను తొలగించాను.
* పాత జిల్లా పేరు ఇంకా అలానే వున్నదేమో కనుక్కోడానికి శోధన యంత్రంలో deepcat వాడి వెతకండి ఉదాహరణ [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%85%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B1%87%E0%B0%B7%E0%B0%A3&limit=100&offset=0&profile=default&search=%22%E0%B0%97%E0%B1%81%E0%B0%82%E0%B0%9F%E0%B1%82%E0%B0%B0%E0%B1%81+%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE%22+deepcat%3A%E0%B0%AA%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%A8%E0%B0%BE%E0%B0%A1%E0%B1%81_%E0%B0%9C%E0%B0%BF%E0%B0%B2%E0%B1%8D%E0%B0%B2%E0%B0%BE_%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%BE%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B2%E0%B1%81&ns0=1 "గుంటూరు జిల్లా" deepcat:పల్నాడు_జిల్లా_గ్రామాలు]. ఆ వెతుకపదాన్ని petscan లో వాడి ఆ పేజీలు పొంది regex వాడి మార్చండి.
* జిల్లాగ్రామాల వర్గం వృక్షంలో రెవిన్యూయేతర గ్రామాలు స్థాయి అట్టడుగున, రెవిన్యూగ్రామాలు దానికంటె పై స్థాయిలో వున్నాయి. సరైన వర్గ వృక్షానికి ఆ రెండు ఒకే స్థాయిలో వుండేటట్లు చేయాలి.
* అయోమయ నివృత్తి పేజీలలో జిల్లా పేరు మార్చటం, అంశం లేకపోతే చేర్చటం చేసేటప్పుడు గమనింపులు. petscan తో మొదలు జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాలన్ని సేకరించాలి. ఆ తరువాత అయోమయ నివృత్తి మూసకు లింకు వున్నావ్యాసాలకు, ఈ వ్యాసాలు లింకైనవి కనుక్కోవాలి. ([[చర్చ:బాపట్ల_జిల్లా#అయోమయ_నివృత్తి_సవరణలు| ఉదాహరణ బాపట్ల జిల్లా జాబితా వివరాలకు లింకు]]) ఆ జాబితాలో నుండి ఒక్కోవ్యాసాన్ని గమనిస్తూ, దానికి గల లింకులలో జిల్లాకు సంబంధించిన అంశాలలో అయోమయ నివృత్తి వ్యాసానికి కాకుండా తగిన వ్యాసానికి లింకులు సరిచేయాలి. అయోమయ నివృత్తి పేజీలో చాలా అంశాలుంటే, ఆయా అయోమయ నివృత్తి వ్యాసం పేరు జిల్లా పేరు తో జిల్లావర్గం పేరు వర్గవృక్షంలో (deepcat:) వెతికితే, పరిశీలించవలసిన వ్యాసాల సంఖ్య తగ్గించుకోవచ్చు. గతంలో విపరీతమైన దోషపూరితమైన లింకులు అయోమయనివృత్తి వ్యాసాలకి వుండడంవలన, గ్రామాలవ్యాసాలలో దగ్గరి గ్రామాలకు కూడా దోషపూరిత అయోమయ నివృత్తి వ్యాసాలకు లింకులుండడం వలన, అయోమయనివృత్తి సవరణలు, మండల వ్యాసాలు, దానిలోని గ్రామ వ్యాసాల లింకులపై ప్రధానంగా ధ్యాస పెట్టాలి. ఆ తరువాత, మండల మూసలు, వ్యక్తుల వ్యాసాలు కాని మిగతా వ్యాసాలపై ధ్యాసపెట్టాలి.
pzetfrcnkkcqxi2oa34he2103u4lpdt
త్రిభంగా (సినిమా)
0
349451
3620279
3599715
2022-08-10T19:11:00Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
/* నటీనటులు */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox film
| name = త్రిభంగా
| image =
| alt =
| caption =
| director = [[రేణుకా సహాని]]
| producer = {{Plainlist|
*[[అజయ్ దేవ్గణ్]],
* దీపక్ ధర్
*సిద్ధార్థ్ పి. మల్హోత్రా
* పరాగ్ దేశాయ్
* రిషి నేగి
* సప్నా మల్హోత్రా
}}
| writer = [[రేణుకా సహాని]]
| starring = {{Plainlist|
*[[కాజోల్]]
* తన్వీ ఆజ్మీ
* మిథిలా పాల్కర్
}}
| music = సంజోయ్ చౌధురి
| cinematography = బాబా ఆజ్మీ
| editing = జబీన్ మర్చంట్
| studio = {{Plainlist|
*[[అజయ్ దేవ్గణ్]] ఎఫ్ ఫిలింస్
* బనిజె ఆసియా
* ఆల్కెమీ ప్రొడక్షన్స్ స్టూడియోస్
}}
| distributor = నెట్ ఫ్లిక్స్
| released = {{Film date|df=yes|2021|1|15}}
| runtime = 95 నిముషాలు
| country = India
| language = {{Plainlist|
* హిందీ
* ఇంగ్లీష్
* మరాఠీ
}}
| budget =
| gross =
}}'''త్రిభంగా''' 2021లో విడుదలైన హిందీ సినిమా. [[అజయ్ దేవ్గణ్]] ఎఫ్ ఫిలింస్, బనిజె ఆసియా, ఆల్కెమీ ప్రొడక్షన్స్ స్టూడియోస్ బ్యానర్పై [[అజయ్ దేవ్గణ్]], దీపక్ ధర్
సిద్ధార్థ్ పి. మల్హోత్రా, పరాగ్ దేశాయ్, రిషి నేగి, సప్నా మల్హోత్రా నిర్మించిన ఈ సినిమాకు [[రేణుకా సహాని]] దర్శకత్వం వహించింది. [[కాజోల్]], తన్వీ ఆజ్మీ, మిథిలా పాల్కర్ ప్రధాన పాత్రల్లో నటించిన ఈ సినిమా ట్రైలర్ను [[జనవరి]] 4న విడుదల చేసి<ref name="ఒడిస్సీ డ్యాన్సర్గా మారిన కాజోల్.. ఆసక్తికరంగా 'త్రిభంగా' టీజర్.. రిలీజ్ ఎప్పుడంటే..">{{cite news |last1=TeluguTV9 Telugu |first1= |title=ఒడిస్సీ డ్యాన్సర్గా మారిన కాజోల్.. ఆసక్తికరంగా 'త్రిభంగా' టీజర్.. రిలీజ్ ఎప్పుడంటే.. |url=https://tv9telugu.com/entertainment/heroine-kajol-digital-debut-tribhanga-teaser-out-380254.html |accessdate=29 April 2022 |date=2 January 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220429182553/https://tv9telugu.com/entertainment/heroine-kajol-digital-debut-tribhanga-teaser-out-380254.html |archivedate=29 April 2022 |language=te}}</ref>, సినిమాను నెట్ ఫ్లిక్స్ ఓటీటీలో [[జనవరి]] 15న విడుదలైంది.<ref name="డిజిటల్ మీడియాలోకి అడుగుపెట్టనున్న అలనాటి హీరోయిన్.. 'త్రిభంగా'తో రానున్న బాలీవుడ్ భామ..">{{cite news |last1=TV9 Telugu |first1= |title=డిజిటల్ మీడియాలోకి అడుగుపెట్టనున్న అలనాటి హీరోయిన్.. 'త్రిభంగా'తో రానున్న బాలీవుడ్ భామ.. |url=https://tv9telugu.com/entertainment/bollywood-heroine-kajol-digital-media-entry-375005.html |accessdate=1 May 2022 |date=26 December 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220501180532/https://tv9telugu.com/entertainment/bollywood-heroine-kajol-digital-media-entry-375005.html |archivedate=1 May 2022 |language=te}}</ref>
==నటీనటులు==
*కాజోల్ - అనురాధ "అను" ఆప్టే<ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/entertainment/web-series/ajay-devgn-netflix-production-tribhanga-kajol-renuka-shahane-6062235/|title=Kajol to make her digital debut with Ajay Devgn production Tribhanga|date=2019-10-10|website=The Indian Express|language=en-US|access-date=2020-03-02|archive-date=2 March 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200302012323/https://indianexpress.com/article/entertainment/web-series/ajay-devgn-netflix-production-tribhanga-kajol-renuka-shahane-6062235/|url-status=live}}</ref>
*నౌఫల్ అజ్మీర్ ఖాన్ - ఆరవ్
*[[తన్వి అజ్మీ]] - నయనతార "నయన్" ఆప్టే
*శ్వేతా మెహెందాలే
*[[మిథిలా పాల్కర్]] - మాషా
* కునాల్ రాయ్ కపూర్ - మిలన్
* వైభవ్ తత్వవాది - రాబిందోరో
* [[మానవ్ గోహిల్]] - రాఘవ
*నిశాంక్ వర్మ - విక్రమాదిత్య
*కన్వల్జిత్ సింగ్ రైనా (అతి అతిధి పాత్ర)
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:2021 సినిమాలు]]
[[వర్గం:హిందీ సినిమా]]
kjj19wpj9j1f9i56zgi4vdy3b99yzpz
3620287
3620279
2022-08-10T19:18:28Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
/* నటీనటులు */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox film
| name = త్రిభంగా
| image =
| alt =
| caption =
| director = [[రేణుకా సహాని]]
| producer = {{Plainlist|
*[[అజయ్ దేవ్గణ్]],
* దీపక్ ధర్
*సిద్ధార్థ్ పి. మల్హోత్రా
* పరాగ్ దేశాయ్
* రిషి నేగి
* సప్నా మల్హోత్రా
}}
| writer = [[రేణుకా సహాని]]
| starring = {{Plainlist|
*[[కాజోల్]]
* తన్వీ ఆజ్మీ
* మిథిలా పాల్కర్
}}
| music = సంజోయ్ చౌధురి
| cinematography = బాబా ఆజ్మీ
| editing = జబీన్ మర్చంట్
| studio = {{Plainlist|
*[[అజయ్ దేవ్గణ్]] ఎఫ్ ఫిలింస్
* బనిజె ఆసియా
* ఆల్కెమీ ప్రొడక్షన్స్ స్టూడియోస్
}}
| distributor = నెట్ ఫ్లిక్స్
| released = {{Film date|df=yes|2021|1|15}}
| runtime = 95 నిముషాలు
| country = India
| language = {{Plainlist|
* హిందీ
* ఇంగ్లీష్
* మరాఠీ
}}
| budget =
| gross =
}}'''త్రిభంగా''' 2021లో విడుదలైన హిందీ సినిమా. [[అజయ్ దేవ్గణ్]] ఎఫ్ ఫిలింస్, బనిజె ఆసియా, ఆల్కెమీ ప్రొడక్షన్స్ స్టూడియోస్ బ్యానర్పై [[అజయ్ దేవ్గణ్]], దీపక్ ధర్
సిద్ధార్థ్ పి. మల్హోత్రా, పరాగ్ దేశాయ్, రిషి నేగి, సప్నా మల్హోత్రా నిర్మించిన ఈ సినిమాకు [[రేణుకా సహాని]] దర్శకత్వం వహించింది. [[కాజోల్]], తన్వీ ఆజ్మీ, మిథిలా పాల్కర్ ప్రధాన పాత్రల్లో నటించిన ఈ సినిమా ట్రైలర్ను [[జనవరి]] 4న విడుదల చేసి<ref name="ఒడిస్సీ డ్యాన్సర్గా మారిన కాజోల్.. ఆసక్తికరంగా 'త్రిభంగా' టీజర్.. రిలీజ్ ఎప్పుడంటే..">{{cite news |last1=TeluguTV9 Telugu |first1= |title=ఒడిస్సీ డ్యాన్సర్గా మారిన కాజోల్.. ఆసక్తికరంగా 'త్రిభంగా' టీజర్.. రిలీజ్ ఎప్పుడంటే.. |url=https://tv9telugu.com/entertainment/heroine-kajol-digital-debut-tribhanga-teaser-out-380254.html |accessdate=29 April 2022 |date=2 January 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220429182553/https://tv9telugu.com/entertainment/heroine-kajol-digital-debut-tribhanga-teaser-out-380254.html |archivedate=29 April 2022 |language=te}}</ref>, సినిమాను నెట్ ఫ్లిక్స్ ఓటీటీలో [[జనవరి]] 15న విడుదలైంది.<ref name="డిజిటల్ మీడియాలోకి అడుగుపెట్టనున్న అలనాటి హీరోయిన్.. 'త్రిభంగా'తో రానున్న బాలీవుడ్ భామ..">{{cite news |last1=TV9 Telugu |first1= |title=డిజిటల్ మీడియాలోకి అడుగుపెట్టనున్న అలనాటి హీరోయిన్.. 'త్రిభంగా'తో రానున్న బాలీవుడ్ భామ.. |url=https://tv9telugu.com/entertainment/bollywood-heroine-kajol-digital-media-entry-375005.html |accessdate=1 May 2022 |date=26 December 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220501180532/https://tv9telugu.com/entertainment/bollywood-heroine-kajol-digital-media-entry-375005.html |archivedate=1 May 2022 |language=te}}</ref>
==నటీనటులు==
*కాజోల్ - అనురాధ "అను" ఆప్టే<ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/entertainment/web-series/ajay-devgn-netflix-production-tribhanga-kajol-renuka-shahane-6062235/|title=Kajol to make her digital debut with Ajay Devgn production Tribhanga|date=2019-10-10|website=The Indian Express|language=en-US|access-date=2020-03-02|archive-date=2 March 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200302012323/https://indianexpress.com/article/entertainment/web-series/ajay-devgn-netflix-production-tribhanga-kajol-renuka-shahane-6062235/|url-status=live}}</ref>
*నౌఫల్ అజ్మీర్ ఖాన్ - ఆరవ్
*[[తన్వి అజ్మీ]] - నయనతార "నయన్" ఆప్టే
*శ్వేతా మెహెందాలే
*[[మిథిలా పాల్కర్]] - మాషా
* [[కునాల్ రాయ్ కపూర్]] - మిలన్
* వైభవ్ తత్వవాది - రాబిందోరో
* [[మానవ్ గోహిల్]] - రాఘవ
*నిశాంక్ వర్మ - విక్రమాదిత్య
*కన్వల్జిత్ సింగ్ రైనా (అతి అతిధి పాత్ర)
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:2021 సినిమాలు]]
[[వర్గం:హిందీ సినిమా]]
l7ppatefq83tu8eth2bgqnax13iipog
3620292
3620287
2022-08-10T19:23:38Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
/* నటీనటులు */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox film
| name = త్రిభంగా
| image =
| alt =
| caption =
| director = [[రేణుకా సహాని]]
| producer = {{Plainlist|
*[[అజయ్ దేవ్గణ్]],
* దీపక్ ధర్
*సిద్ధార్థ్ పి. మల్హోత్రా
* పరాగ్ దేశాయ్
* రిషి నేగి
* సప్నా మల్హోత్రా
}}
| writer = [[రేణుకా సహాని]]
| starring = {{Plainlist|
*[[కాజోల్]]
* తన్వీ ఆజ్మీ
* మిథిలా పాల్కర్
}}
| music = సంజోయ్ చౌధురి
| cinematography = బాబా ఆజ్మీ
| editing = జబీన్ మర్చంట్
| studio = {{Plainlist|
*[[అజయ్ దేవ్గణ్]] ఎఫ్ ఫిలింస్
* బనిజె ఆసియా
* ఆల్కెమీ ప్రొడక్షన్స్ స్టూడియోస్
}}
| distributor = నెట్ ఫ్లిక్స్
| released = {{Film date|df=yes|2021|1|15}}
| runtime = 95 నిముషాలు
| country = India
| language = {{Plainlist|
* హిందీ
* ఇంగ్లీష్
* మరాఠీ
}}
| budget =
| gross =
}}'''త్రిభంగా''' 2021లో విడుదలైన హిందీ సినిమా. [[అజయ్ దేవ్గణ్]] ఎఫ్ ఫిలింస్, బనిజె ఆసియా, ఆల్కెమీ ప్రొడక్షన్స్ స్టూడియోస్ బ్యానర్పై [[అజయ్ దేవ్గణ్]], దీపక్ ధర్
సిద్ధార్థ్ పి. మల్హోత్రా, పరాగ్ దేశాయ్, రిషి నేగి, సప్నా మల్హోత్రా నిర్మించిన ఈ సినిమాకు [[రేణుకా సహాని]] దర్శకత్వం వహించింది. [[కాజోల్]], తన్వీ ఆజ్మీ, మిథిలా పాల్కర్ ప్రధాన పాత్రల్లో నటించిన ఈ సినిమా ట్రైలర్ను [[జనవరి]] 4న విడుదల చేసి<ref name="ఒడిస్సీ డ్యాన్సర్గా మారిన కాజోల్.. ఆసక్తికరంగా 'త్రిభంగా' టీజర్.. రిలీజ్ ఎప్పుడంటే..">{{cite news |last1=TeluguTV9 Telugu |first1= |title=ఒడిస్సీ డ్యాన్సర్గా మారిన కాజోల్.. ఆసక్తికరంగా 'త్రిభంగా' టీజర్.. రిలీజ్ ఎప్పుడంటే.. |url=https://tv9telugu.com/entertainment/heroine-kajol-digital-debut-tribhanga-teaser-out-380254.html |accessdate=29 April 2022 |date=2 January 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220429182553/https://tv9telugu.com/entertainment/heroine-kajol-digital-debut-tribhanga-teaser-out-380254.html |archivedate=29 April 2022 |language=te}}</ref>, సినిమాను నెట్ ఫ్లిక్స్ ఓటీటీలో [[జనవరి]] 15న విడుదలైంది.<ref name="డిజిటల్ మీడియాలోకి అడుగుపెట్టనున్న అలనాటి హీరోయిన్.. 'త్రిభంగా'తో రానున్న బాలీవుడ్ భామ..">{{cite news |last1=TV9 Telugu |first1= |title=డిజిటల్ మీడియాలోకి అడుగుపెట్టనున్న అలనాటి హీరోయిన్.. 'త్రిభంగా'తో రానున్న బాలీవుడ్ భామ.. |url=https://tv9telugu.com/entertainment/bollywood-heroine-kajol-digital-media-entry-375005.html |accessdate=1 May 2022 |date=26 December 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220501180532/https://tv9telugu.com/entertainment/bollywood-heroine-kajol-digital-media-entry-375005.html |archivedate=1 May 2022 |language=te}}</ref>
==నటీనటులు==
*కాజోల్ - అనురాధ "అను" ఆప్టే<ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/entertainment/web-series/ajay-devgn-netflix-production-tribhanga-kajol-renuka-shahane-6062235/|title=Kajol to make her digital debut with Ajay Devgn production Tribhanga|date=2019-10-10|website=The Indian Express|language=en-US|access-date=2020-03-02|archive-date=2 March 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200302012323/https://indianexpress.com/article/entertainment/web-series/ajay-devgn-netflix-production-tribhanga-kajol-renuka-shahane-6062235/|url-status=live}}</ref>
*నౌఫల్ అజ్మీర్ ఖాన్ - ఆరవ్
*[[తన్వి అజ్మీ]] - నయనతార "నయన్" ఆప్టే
*శ్వేతా మెహెందాలే
*[[మిథిలా పాల్కర్]] - మాషా
* [[కునాల్ రాయ్ కపూర్]] - మిలన్
* [[వైభవ్ తత్వవాది]] - రాబిందోరో
* [[మానవ్ గోహిల్]] - రాఘవ
*నిశాంక్ వర్మ - విక్రమాదిత్య
*కన్వల్జిత్ సింగ్ రైనా (అతి అతిధి పాత్ర)
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:2021 సినిమాలు]]
[[వర్గం:హిందీ సినిమా]]
cn2bb5ko6kqpub3cmnjqg9ukfqmnn3p
3620303
3620292
2022-08-10T23:32:54Z
Kprsastry
2847
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox film
| name = త్రిభంగా
| image =
| alt =
| caption =
| director = [[రేణుకా సహాని]]
| producer = {{Plainlist|
*[[అజయ్ దేవ్గణ్]],
* దీపక్ ధర్
*సిద్ధార్థ్ పి. మల్హోత్రా
* పరాగ్ దేశాయ్
* రిషి నేగి
* సప్నా మల్హోత్రా
}}
| writer = [[రేణుకా సహాని]]
| starring = {{Plainlist|
*[[కాజోల్]]
* తన్వీ ఆజ్మీ
* మిథిలా పాల్కర్
}}
| music = సంజోయ్ చౌధురి
| cinematography = బాబా ఆజ్మీ
| editing = జబీన్ మర్చంట్
| studio = {{Plainlist|
*[[అజయ్ దేవ్గణ్]] ఎఫ్ ఫిలింస్
* బనిజె ఆసియా
* ఆల్కెమీ ప్రొడక్షన్స్ స్టూడియోస్
}}
| distributor = నెట్ ఫ్లిక్స్
| released = {{Film date|df=yes|2021|1|15}}
| runtime = 95 నిముషాలు
| country = India
| language = {{Plainlist|
* హిందీ
* ఇంగ్లీష్
* మరాఠీ
}}
| budget =
| gross =
}}'''త్రిభంగా''' 2021లో విడుదలైన హిందీ సినిమా. [[అజయ్ దేవ్గణ్]] ఎఫ్ ఫిలింస్, బనిజె ఆసియా, ఆల్కెమీ ప్రొడక్షన్స్ స్టూడియోస్ బ్యానర్పై [[అజయ్ దేవ్గణ్]], దీపక్ ధర్
సిద్ధార్థ్ పి. మల్హోత్రా, పరాగ్ దేశాయ్, రిషి నేగి, సప్నా మల్హోత్రా నిర్మించిన ఈ సినిమాకు [[రేణుకా సహాని]] దర్శకత్వం వహించింది. [[కాజోల్]], తన్వీ ఆజ్మీ, మిథిలా పాల్కర్ ప్రధాన పాత్రల్లో నటించిన ఈ సినిమా ట్రైలర్ను [[జనవరి]] 4న విడుదల చేసి<ref name="ఒడిస్సీ డ్యాన్సర్గా మారిన కాజోల్.. ఆసక్తికరంగా 'త్రిభంగా' టీజర్.. రిలీజ్ ఎప్పుడంటే..">{{cite news |last1=TeluguTV9 Telugu |first1= |title=ఒడిస్సీ డ్యాన్సర్గా మారిన కాజోల్.. ఆసక్తికరంగా 'త్రిభంగా' టీజర్.. రిలీజ్ ఎప్పుడంటే.. |url=https://tv9telugu.com/entertainment/heroine-kajol-digital-debut-tribhanga-teaser-out-380254.html |accessdate=29 April 2022 |date=2 January 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220429182553/https://tv9telugu.com/entertainment/heroine-kajol-digital-debut-tribhanga-teaser-out-380254.html |archivedate=29 April 2022 |language=te}}</ref>, సినిమాను నెట్ ఫ్లిక్స్ ఓటీటీలో [[జనవరి]] 15న విడుదల చేశారు.<ref name="డిజిటల్ మీడియాలోకి అడుగుపెట్టనున్న అలనాటి హీరోయిన్.. 'త్రిభంగా'తో రానున్న బాలీవుడ్ భామ..">{{cite news |last1=TV9 Telugu |first1= |title=డిజిటల్ మీడియాలోకి అడుగుపెట్టనున్న అలనాటి హీరోయిన్.. 'త్రిభంగా'తో రానున్న బాలీవుడ్ భామ.. |url=https://tv9telugu.com/entertainment/bollywood-heroine-kajol-digital-media-entry-375005.html |accessdate=1 May 2022 |date=26 December 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220501180532/https://tv9telugu.com/entertainment/bollywood-heroine-kajol-digital-media-entry-375005.html |archivedate=1 May 2022 |language=te}}</ref>
==నటీనటులు==
*కాజోల్ - అనురాధ "అను" ఆప్టే<ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/entertainment/web-series/ajay-devgn-netflix-production-tribhanga-kajol-renuka-shahane-6062235/|title=Kajol to make her digital debut with Ajay Devgn production Tribhanga|date=2019-10-10|website=The Indian Express|language=en-US|access-date=2020-03-02|archive-date=2 March 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200302012323/https://indianexpress.com/article/entertainment/web-series/ajay-devgn-netflix-production-tribhanga-kajol-renuka-shahane-6062235/|url-status=live}}</ref>
*నౌఫల్ అజ్మీర్ ఖాన్ - ఆరవ్
*[[తన్వి అజ్మీ]] - నయనతార "నయన్" ఆప్టే
*శ్వేతా మెహెందాలే
*[[మిథిలా పాల్కర్]] - మాషా
* [[కునాల్ రాయ్ కపూర్]] - మిలన్
* [[వైభవ్ తత్వవాది]] - రాబిందోరో
* [[మానవ్ గోహిల్]] - రాఘవ
*నిశాంక్ వర్మ - విక్రమాదిత్య
*కన్వల్జిత్ సింగ్ రైనా (అతి అతిధి పాత్ర)
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:2021 సినిమాలు]]
[[వర్గం:హిందీ సినిమా]]
lu7kwa091ns1cbib5xxzl4ncegcowhz
3620304
3620303
2022-08-10T23:36:40Z
Kprsastry
2847
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox film
| name = త్రిభంగా
| image =
| alt =
| caption =
| director = [[రేణుకా సహాని]]
| producer = {{Plainlist|
*[[అజయ్ దేవ్గణ్]],
* దీపక్ ధర్
*సిద్ధార్థ్ పి. మల్హోత్రా
* పరాగ్ దేశాయ్
* రిషి నేగి
* సప్నా మల్హోత్రా
}}
| writer = [[రేణుకా సహాని]]
| starring = {{Plainlist|
*[[కాజోల్]]
* తన్వీ ఆజ్మీ
* మిథిలా పాల్కర్
}}
| music = సంజోయ్ చౌధురి
| cinematography = బాబా ఆజ్మీ
| editing = జబీన్ మర్చంట్
| studio = {{Plainlist|
*[[అజయ్ దేవ్గణ్]] ఎఫ్ ఫిలింస్
* బనిజె ఆసియా
* ఆల్కెమీ ప్రొడక్షన్స్ స్టూడియోస్
}}
| distributor = నెట్ ఫ్లిక్స్
| released = {{Film date|df=yes|2021|1|15}}
| runtime = 95 నిముషాలు
| country = India
| language = {{Plainlist|
* హిందీ
* ఇంగ్లీష్
* మరాఠీ
}}
| budget =
| gross =
}}'''త్రిభంగా''' 2021లో విడుదలైన హిందీ సినిమా. [[అజయ్ దేవ్గణ్]] ఎఫ్ ఫిలింస్, బనిజె ఆసియా, ఆల్కెమీ ప్రొడక్షన్స్ స్టూడియోస్ బ్యానర్పై [[అజయ్ దేవ్గణ్]], దీపక్ ధర్
సిద్ధార్థ్ పి. మల్హోత్రా, పరాగ్ దేశాయ్, రిషి నేగి, సప్నా మల్హోత్రా నిర్మించిన ఈ సినిమాకు [[రేణుకా సహాని]] దర్శకత్వం వహించింది. [[కాజోల్]], తన్వీ ఆజ్మీ, మిథిలా పాల్కర్ ప్రధాన పాత్రల్లో నటించిన ఈ సినిమా ట్రైలర్ను [[జనవరి]] 4న విడుదల చేసి<ref name="ఒడిస్సీ డ్యాన్సర్గా మారిన కాజోల్.. ఆసక్తికరంగా 'త్రిభంగా' టీజర్.. రిలీజ్ ఎప్పుడంటే..">{{cite news |last1=TeluguTV9 Telugu |first1= |title=ఒడిస్సీ డ్యాన్సర్గా మారిన కాజోల్.. ఆసక్తికరంగా 'త్రిభంగా' టీజర్.. రిలీజ్ ఎప్పుడంటే.. |url=https://tv9telugu.com/entertainment/heroine-kajol-digital-debut-tribhanga-teaser-out-380254.html |accessdate=29 April 2022 |date=2 January 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220429182553/https://tv9telugu.com/entertainment/heroine-kajol-digital-debut-tribhanga-teaser-out-380254.html |archivedate=29 April 2022 |language=te}}</ref>, సినిమాను నెట్ ఫ్లిక్స్ ఓటీటీలో [[జనవరి]] 15న విడుదల చేశారు.<ref name="డిజిటల్ మీడియాలోకి అడుగుపెట్టనున్న అలనాటి హీరోయిన్.. 'త్రిభంగా'తో రానున్న బాలీవుడ్ భామ..">{{cite news |last1=TV9 Telugu |first1= |title=డిజిటల్ మీడియాలోకి అడుగుపెట్టనున్న అలనాటి హీరోయిన్.. 'త్రిభంగా'తో రానున్న బాలీవుడ్ భామ.. |url=https://tv9telugu.com/entertainment/bollywood-heroine-kajol-digital-media-entry-375005.html |accessdate=1 May 2022 |date=26 December 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220501180532/https://tv9telugu.com/entertainment/bollywood-heroine-kajol-digital-media-entry-375005.html |archivedate=1 May 2022 |language=te}}</ref>
==నటీనటులు==
*కాజోల్ - అనురాధ "అను" ఆప్టే<ref>{{Cite web|url=https://indianexpress.com/article/entertainment/web-series/ajay-devgn-netflix-production-tribhanga-kajol-renuka-shahane-6062235/|title=Kajol to make her digital debut with Ajay Devgn production Tribhanga|date=2019-10-10|website=The Indian Express|language=en-US|access-date=2020-03-02|archive-date=2 March 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20200302012323/https://indianexpress.com/article/entertainment/web-series/ajay-devgn-netflix-production-tribhanga-kajol-renuka-shahane-6062235/|url-status=live}}</ref>
*నౌఫల్ అజ్మీర్ ఖాన్ - ఆరవ్
*[[తన్వి అజ్మీ]] - నయనతార "నయన్" ఆప్టే
*శ్వేతా మెహెందాలే
*[[మిథిలా పాల్కర్]] - మాషా
* [[కునాల్ రాయ్ కపూర్]] - మిలన్
* [[వైభవ్ తత్వవాది]] - రాబిందోరో
* [[మానవ్ గోహిల్]] - రాఘవ
*నిశాంక్ వర్మ - విక్రమాదిత్య
*కన్వల్జిత్ సింగ్ రైనా (అతిధి పాత్ర)
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:2021 సినిమాలు]]
[[వర్గం:హిందీ సినిమా]]
d9nntibxz0wwvi4205ibjz05lpyj8rs
నెయిల్ పాలిష్
0
349465
3620263
3606740
2022-08-10T18:57:50Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
/* నటీనటులు */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox film
| name = నెయిల్ పోలిష్
| image =
| caption =
| director = బగ్స్ భార్గవ కృష్ణ
| producer = {{plainlist |
* ప్రదీప్ ఉప్పూర్
* సీమ మోహాపాత్ర
* జహానారా భగవా
*ధీరజ్ వినోద్ కపూర్
}}
| writer = బగ్స్ భార్గవ కృష్ణ
| starring = {{plainlist|
*[[అర్జున్ రాంపాల్]]
* మానవ్ కౌల్
* [[మధుబాల (రోజా ఫేమ్)|మధుబాల]]
* ఆనంద్ తివారి
*రంజిత్ కపూర్
}}
| music = సంజయ్ వాన్ద్రేకర్
| cinematography = డీప్ మీట్కర్
| editing = టిన్ని మిత్ర<br>హర్షద్ పల్సులే
| studio =టెన్ ఇయర్స్ ఎంగేర్ ప్రొడక్షన్స్
| distributor = జీ5
| released = {{Film date|df=y|2021|01|01}}
| runtime = 128 నిముషాలు
| country = భారతదేశం
| language = హిందీ
}}
'''నెయిల్ పాలిష్''' 2021లో విడుదలైన [[హిందీ సినిమా]]. టెన్ ఇయర్స్ ఎంగేర్ ప్రొడక్షన్స్ బ్యానర్పై ప్రదీప్ ఉప్పూర్, సీమ మోహాపాత్ర, జహానారా భగవా, ధీరజ్ వినోద్ కపూర్ నిర్మించిన ఈ సినిమాకు బగ్స్ భార్గవ కృష్ణ దర్శకత్వం వహించాడు. అర్జున్ రాంపాల్, మానవ్ కౌల్, [[మధుబాల (రోజా ఫేమ్)|మధుబాల]], ఆనంద్ తివారి, రంజిత్ కపూర్ ప్రధాన పాత్రల్లో జనవరి 1న విడుదలైంది.<ref>{{cite news|url=https://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/nail-polish-trailer-arjun-rampal-and-manav-kaul-promise-a-riveting-courtroom-drama-7096756/|title=Nail Polish trailer: Arjun Rampal and Manav Kaul promise a riveting courtroom drama|last=Jain|first=Arushi|work=The Indian Express|date=|access-date=3 February 2021}}</ref>.
==నటీనటులు==
*[[అర్జున్ రాంపాల్]] - సిద్ధార్థ్ జైసింగ్ (సిద్)<ref name="Arjun Rampal’s next film titled ‘Nail Polish’">{{cite news |last1=The Hindu |first1= |title=Arjun Rampal’s next film titled ‘Nail Polish’ |url=https://www.thehindu.com/entertainment/movies/arjun-rampals-next-film-titled-nail-polish/article32667438.ece?homepage=true |accessdate=3 May 2022 |date=22 September 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220503143754/https://www.thehindu.com/entertainment/movies/arjun-rampals-next-film-titled-nail-polish/article32667438.ece?homepage=true |archivedate=3 May 2022 |language=en-IN |quote=}}</ref>
* [[మానవ్ కౌల్]] - వీర్ సింగ్ ; 'రంజిత్'; 'చారు రైనా'<ref name="Meet The Highly Talented Cast Of Upcoming Legal Thriller Nail Polish, A ZEE5 Original Film">{{cite news |last1=ZEE5 |title=Meet The Highly Talented Cast Of Upcoming Legal Thriller Nail Polish, A ZEE5 Original Film - Zee5 News |url=https://www.zee5.com/zee5news/meet-the-highly-talented-cast-of-upcoming-legal-thriller-nail-polish-a-zee5-original-film |accessdate=3 May 2022 |date=12 October 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220503143920/https://www.zee5.com/zee5news/meet-the-highly-talented-cast-of-upcoming-legal-thriller-nail-polish-a-zee5-original-film |archivedate=3 May 2022 |language=en}}</ref>
*ఆనంద్ తివారీ - అమిత్ కుమార్
*[[రజిత్ కపూర్]] - జడ్జి కిషోర్ భూషణ్
*మధు - శోభా భూషణ్
*సమ్రీన్ కౌర్ - చారు రైనా
*సమీర్ ధర్మాధికారి - డీసీపీ సునీల్ సచ్దేవ్
*రుషద్ రానా - యశ్పాల్ శర్మ
*నేహా హింగే - మల్తీ కుమార్
*ప్రతిభా గోరేగాంకర్ - మాట్రాన్
*మన్సీ దేశ్ముఖ్ - మాయా కవాల్
*దీపక్ చద్దా - దాదా షా
*సుకేష్ ఆనంద్ - హర్పాల్ ఫెరా
*డా. నందిగా శివ కుమార్ సుబ్రమణ్యం
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
*{{IMDb title|tt13143988}}
[[వర్గం:2021 సినిమాలు]]
[[వర్గం:హిందీ సినిమా]]
9nq9wcxzt7o312ton27e7dz8pr84fov
తప్పాడ్
0
349764
3620267
3601179
2022-08-10T19:02:52Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
/* నటీనటులు */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox film
| name = థప్పడ్
| image =
| alt =
| caption =
| director = అనుభవ్ సిన్హా
| producer = భూషణ్కుమార్<br /> కృష్ణన్ కుమార్<br /> అనుభవ్ సిన్హా
| writer = అనుభవ్ సిన్హా<br>మృణ్మయీ లాగూ వైకుల్
| starring = [[తాప్సీ|తాప్సీ పన్ను]]<br>[[దియా మీర్జా]]<br>కముద్ మిశ్రా<br>రత్నా పాఠక్ షా
| music = '''బ్యాక్గ్రౌండ్ మ్యూజిక్ :'''<br />మంగేశ్ థాకడే<br />'''పాటలు:'''<br />అనురాగ్ సాకియా
| cinematography = సౌమిక్ ముఖేర్జీ
| editing = యషా రాంచందని
| studio = బెనారస్ మీడియా వర్క్స్<br /> టీ-సిరీస్
| distributor = ఎఎ ఫిలిమ్స్
| released = {{Film date|df=y|2020|02|28|ref1=<ref name="reld">{{cite news|url=https://www.indiatoday.in/movies/bollywood/story/taapsee-pannu-s-thappad-gets-new-release-date-anubhav-sinha-says-no-one-told-me-1628708-2019-12-16|title=Taapsee Pannu's Thappad gets new release date. Anubhav Sinha says, no one told me|website=India Today|date=16 December 2019|access-date=2 February 2020}}</ref>}}
| runtime = 142 నిముషాలు<ref>{{cite web | url=https://bbfc.co.uk/releases/thappad-2020 | title=Thappad (2020) | website= British Board of Film Classification | access-date=24 February 2020}}</ref>
| country = భారతదేశం
| language = హిందీ
| budget = {{INR}}21–24 కోట్లు<ref name="au">{{cite web|url=https://www.amarujala.com/photo-gallery/entertainment/bollywood/taapsee-pannu-thappad-box-office-collection-day-5?pageId=3|title=Thappad Box Office Collection Day 5|website=Amar Ujala|access-date=19 May 2020}}</ref>
| gross = {{INR}}43.77 కోట్లు<ref name="bo">{{cite web|url=https://www.bollywoodhungama.com/movie/thappad/box-office/#bh-movie-box-office|title=Thappad Box Office|website=Bollywood Hungama|access-date=20 March 2020}}</ref>
}}
'''తప్పాడ్''' 2020లో విడుదలైన హిందీ సినిమా. బెనారస్ మీడియా వర్క్స్, టీ - సిరీస్ బ్యానర్లపై భూషణ్కుమార్, కృష్ణన్ కుమార్, అనుభవ్ సిన్హా నిర్మించిన ఈ సినిమాకి అనుభవ్ సిన్హా దర్శకత్వం వహించాడు. [[తాప్సీ|తాప్సీ పన్ను]], [[దియా మీర్జా]], కముద్ మిశ్రా, రత్నా పాఠక్ షా ప్రధాన పాత్రల్లో నటించిన ఈ సినిమా [[ఫిబ్రవరి 28]]న విడుదలైంది. ఈ సినిమా 2021లో ఏడు ఫిలింఫేర్ అవార్డులను అందుకుంది.<ref name="రికార్డు క్రియేట్ చేసిన 'తప్పాడ్'.. మరోసారి ఉత్తమ నటిగా తాప్సీ..">{{cite news |last1=TV9 Telugu |first1= |title=రికార్డు క్రియేట్ చేసిన 'తప్పాడ్'.. మరోసారి ఉత్తమ నటిగా తాప్సీ.. |url=https://tv9telugu.com/entertainment/bollywood/filmfare-awards-2021-thappad-movie-got-best-film-award-and-tapee-pannu-got-best-actress-award-and-winners-list-here-445094.html |accessdate=6 May 2022 |date=28 March 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220506165936/https://tv9telugu.com/entertainment/bollywood/filmfare-awards-2021-thappad-movie-got-best-film-award-and-tapee-pannu-got-best-actress-award-and-winners-list-here-445094.html |archivedate=6 May 2022 |language=te}}</ref>
==కథ==
తాప్సి, పావిల్ గులాటిలు భార్యాభర్తలు. పావిల్ సామాన్య జీవితం అందరిలాగానే ఇంట్లో తన మాటే నెగ్గాలి అనుకునే రకం. పావిల్ కు ప్రమోషన్ వస్తుంది. అలా ప్రమోషన్ వచ్చినపుడు ఫారెన్ వెళ్లి అక్కడే సెటిల్ అవ్వాలని అనుకుంటారు. అదే సమయంలో అనుకోకుండా వీరు ఓ ఇంటికి శుభకార్యానికి వెళ్తారు. అక్కడ భార్య తాప్సి పై చేయి చేసుకుంటాడు , తాప్సి ఆత్మగౌరవానికి సంబంధించిన విషయం కావడంతో భర్తకు విడాకులివ్వాలనే నిర్ణయం తీసుకుంటుంది. ఈ నేపథ్యంలో సమాజం నుండి ఆమె ఎదుర్కున్న అనుభవాలేమిటి? అమృత తన పోరాటంలో ఎదురైన సవాళ్ళను ఏ విధంగా ఎదుర్కొంది అనేదే మిగతా సినిమా కథ.<ref name="తాప్సీ ‘థప్పడ్’ మూవీ రివ్యూ">{{cite news |last1=Sakshi |title=తాప్సీ ‘థప్పడ్’ మూవీ రివ్యూ |url=https://www.sakshi.com/news/movies/taapsee-thappad-movie-review-telugu-1266933 |accessdate=6 May 2022 |work= |date=28 February 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220506164441/https://www.sakshi.com/news/movies/taapsee-thappad-movie-review-telugu-1266933 |archivedate=6 May 2022 |language=te}}</ref><ref name="రివ్యూ: థప్పడ్">{{cite news |last1=Eenadu |title=రివ్యూ: థప్పడ్ |url=https://www.eenadu.net/telugu-news/movies/general/0203/120027904 |accessdate=6 May 2022 |work= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220506164525/https://www.eenadu.net/telugu-news/movies/general/0203/120027904 |archivedate=6 May 2022 |language=te}}</ref>
==నటీనటులు==
*తాప్సీ పన్ను - అమృతా సబర్వాల్
*పావైల్ గులాటీ - విక్రమ్ సబర్వాల్, అమృత భర్త
*దియా మీర్జా - శివాని ఫోన్సెకాగా, అమృత స్నేహితురాలు
*మాయా సరావ్ - న్యాయవాది నేత్రా జైసింగ్
*గీతిక విద్యా ఓహ్లాన్ - సునీత
*[[కుముద్ మిశ్రా]] - సచిన్ సేథి, అమృత తండ్రి
*రత్న పాఠక్ షా - సంధ్యా సేథి, అమృత తల్లి
*[[తన్వి అజ్మీ]] - సులక్షణ సబర్వాల్, విక్రమ్ తల్లి
*[[రామ్ కపూర్]] - ప్రమోద్ గుజ్రాల్, న్యాయవాది
*నైలా గ్రేవాల్ - స్వాతి సంధు
*అంకుర్ రాథీ - కరణ్ సేథి , అమృత సోదరుడు
*సుశీల్ దహియా - రోమేష్ సబర్వాల్, విక్రమ్ తండ్రి
*[[నిధి ఉత్తమ్]] - కవితా సబర్వాల్, విక్రమ్ కోడలు
*సిద్ధాంత్ కర్నిక్ - విరాజ్ సబర్వాల్, విక్రమ్ సోదరుడు
*[[మానవ్ కౌల్]] - రోహిత్ జైసింగ్, నేత్ర భర్త
*గ్రేసీ గోస్వామి - సానియా ఫోన్సెకా
*రోహన్ ఖురానా - ప్రియన్
*శంతను ఘటక్ - సుబోధ్
*హర్ష్ ఎ. సింగ్ - రాజహన్స్ జెట్లీ
* పూర్ణేందు భట్టాచార్య - థాపర్
*అనిల్ రస్తోగి - జస్టిస్ జైసింగ్, నేత్ర మామ
*మృతుంజయ్ దేవ్ నాథ్
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb title|10964430}}
[[వర్గం:2020 సినిమాలు]]
[[వర్గం:హిందీ సినిమా]]
ccqkftzcn7zz9s4tk7p4ub7sfuv1n74
వాసుకి (2018 సినిమా)
0
351734
3620490
3617939
2022-08-11T09:54:56Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
/* నటీనటులు */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox film
| name = వాసుకి
| image =
| alt =
| caption =
| director = ఎ.కె.సజన్
| producer = {{Plainlist|
* ఎస్ఆర్ మోహన్
}}
| writer = ఎ.కె.సజన్
| starring = {{Plainlist|
* [[మమ్ముట్టి]]
* [[నయన తార|నయనతార]]
* షీలు అబ్రహమ్
*రచనా నయనకుట్టి
}}
| music = {{Plainlist|
* '''నేపధ్య సంగీతం:'''
* [[గోపీ సుందర్]]
* '''పాటలు:'''
* విను థామస్
}}
| cinematography = రోబి వర్గీస్ రాజ్
| editing = వివేక్ హర్షన్
| studio = శ్రీరామ్ సినిమా
| distributor =
| released = {{Film date|df=y|2018|07|28}}
| runtime =
| country = [[భారతదేశం]]
| language = [[తెలుగు]]
| gross =
}}
'''వాసుకి''' 2018లో విడుదలైన తెలుగు సినిమా. మలయాళంలో 2016లో విడుదలైన ‘పుతియ నియమం’ను శ్రీరామ్ సినిమా బ్యానర్పై ఎస్ఆర్ మోహన్ తెలుగులో ‘వాసుకి’ పేరుతో డబ్బింగ్ చేసి విడుదల చేశాడు.[[నయన తార|నయనతార]], [[మమ్ముట్టి]], షీలు అబ్రహమ్, రచనా నయనకుట్టి ప్రధాన పాత్రల్లో నటించిన ఈ సినిమాకు ఎ.కె.సజన్ దర్శకత్వం వహించగా జూలై 28న విడుదల చేశారు.<ref name="Vasuki Movie: Showtimes">{{cite news |last1=The Times of India |title=Vasuki Movie: Showtimes |url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movie-details/vasuki/movieshow/61315838.cms |accessdate=8 June 2022 |date=2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220608094920/https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movie-details/vasuki/movieshow/61315838.cms |archivedate=8 June 2022}}</ref>
==కథ==
వాసుకీ (నయనతార) తన భర్త (మమ్ముట్టి) , కూతురితో కలిసి అపార్ట్మెంట్లో నివసిస్తుంది. సాఫీగా సాగుతున్న వారి దాంపత్య జీవితంలో అనుకోకుండా ఒకరోజు తాను ఉండే అపార్ట్మెంట్లోని ముగ్గురు యువకులు వాసుకీని మానభంగం చేస్తారు. లైంగిక దాడికి గురైన తరువాత వాసుకీ కి మహిళ పోలీసు అధికారి పరిచయం కాగా ఆమెకు జరిగిన అన్యాయాన్ని తనతో చెప్పగా, ఆ పోలీస్ అధికారి నిందితులను కఠినంగా శిక్షిస్తానని హామీ ఇస్తుంది. కానీ వాసుకి మాత్రం తనపై అఘాయిత్యానికి పాల్పడిన ఆ ముగ్గురిని తానే చంపుతాను అని అధికారికి చెబుతుంది. వాసుకీ తన పగను తీర్చుకుందా లేదా అనేదే మిగతా సినిమా కథ.
==నటీనటులు==
{{refbegin|2}}
*[[నయన తార|నయనతార]]<ref name="Gorgeous Actress Nayantara as vasuki">{{cite news |last1=Suryaa |title=Gorgeous Actress Nayantara as vasuki |url=https://www.cinema.suryaa.com/cinema-1402-gorgeous-actress-nayantara-as-vasuki.html |accessdate=8 June 2022 |work= |date=2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220608095415/https://www.cinema.suryaa.com/cinema-1402-gorgeous-actress-nayantara-as-vasuki.html |archivedate=8 June 2022 |language=en}}</ref>
*[[మమ్ముట్టి]]
*షీలు అబ్రహమ్
*రచనా నయనకుట్టి
*ఎస్. ఎన్. స్వామి
*బేబీ అనన్య
*[[రోషన్ మాథ్యూ]]
*అనిల్ కే. రేజి
*సెంద్రయాణ్
*[[అజు వర్గీస్]]
*శ్రీలత నంబూతిరి
*సాదిక్
*పొన్నమ్మ బాబు
*సోహాన్ సీనులాల్
*జెన్నిఫర్ ఆంటోనీ
*ప్రదీప్ కొట్టాయం
*అనియప్పన్
{{refend}}
==సాంకేతిక నిపుణులు==
*బ్యానర్: శ్రీరామ్ సినిమా
*నిర్మాత: ఎస్ఆర్ మోహన్
*కథ, స్క్రీన్ప్లే, దర్శకత్వం: ఎ.కె.సజన్
*సంగీతం: [[గోపీ సుందర్]]
*సినిమాటోగ్రఫీ: రోబి వర్గీస్ రాజ్
*ఎడిటర్: వివేక్ హర్షన్
*పాటలు: వెన్నెలకంటి, భువనచంద్ర
*మాటలు: వెంకట్ మల్లూరి
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:2018 తెలుగు సినిమాలు]]
[[వర్గం:నయనతార నటించిన చిత్రాలు]]
e908mffox4ma2tvq0o2m1d86hv7mqor
వాడుకరి చర్చ:MGA73/File renaming
3
351822
3620378
3614249
2022-08-11T04:47:59Z
Chaduvari
97
/* Admin attention */ సమాధానం
wikitext
text/x-wiki
== Discusion ==
[[వాడుకరి:MGA73]], [[వాడుకరి:C1K98V]]: I noticed some discrepancies in some file names.
# File naming convention for the mandal maps of Andhra Pradesh should not be like "'''pre ''2016'''''". It should be "'''pre ''2022'''''". This is applicable to all the red linked files as of [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%BE%E0%B0%A1%E0%B1%81%E0%B0%95%E0%B0%B0%E0%B0%BF:MGA73/File_renaming&oldid=3577475 this version of the page], and also to the future renames. (All the files which are already moved to Commons (blue links) are GOOD).
# Some files seem to have wrong new names. Ex: Item #800 - "Srikakulam_mandals_Laveru_pre 2016.png". The old file "Srikakulam_mandals_outline06.png" was actually used in [[పార్వతీపురం మండలం|Parvatheepuram mandalam]] as per the [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B0%A4%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B0%E0%B0%82_%E0%B0%AE%E0%B0%82%E0%B0%A1%E0%B0%B2%E0%B0%82&oldid=3286525 page history]. In that case the files should have been renamed to "Srikakulam_mandals_Parvatheepuram_pre 2022.png". Similar is the case with "Srikakulam_mandals_Ranastalam_pre 2016.png". It should have been renamed to "Srikakulam_mandals_Makkuva_pre 2022.png". Can you please check back with your source.
Thanks.__[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 07:03, 10 జూన్ 2022 (UTC)
:[[వాడుకరి:Chaduvari]] I have fixed the year as you said. I'm sorry that I added wrong new file names. But I tried to validate again. All the source available on google states the same what I have added. Also found about these [[en:File:Mandals-srikakulam.jpg]], which states 38 not 37, so 1 file is missing here. Please guide me what to do next. Thanks.
Also, please confirm if rest new file names are all okay or not so that [[వాడుకరి:MGA73]] can proceed further and I can move files to Commons. Thanks --[[User:C1K98V|<b style="color:#FF0000">''C1K98V''</b>]] <sup>([[User talk:C1K98V|💬]] [[Special:Contribs/C1K98V|✒️]] [[Special:ListFiles/C1K98V|📂]])</sup> 08:50, 10 జూన్ 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:C1K98V|C1K98V]], @[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] - Thanks for the updates. It seems the users who are familiar with these maps are busy with other tasks. I will work on these files and add the new file names & correct the file names wherever necessary. But I may take a little time for this - may be a week or 10 days - as I have to check the page histories and, if necessary, other reliable sources too. Please bear with me. Thanks. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 09:11, 10 జూన్ 2022 (UTC)
::Thanks to you, that you were quick to find out the new files names are wrong. I had checked thrice after you informed, but no change on the result. Sorry [[User:C1K98V|<b style="color:#FF0000">''C1K98V''</b>]] <sup>([[User talk:C1K98V|💬]] [[Special:Contribs/C1K98V|✒️]] [[Special:ListFiles/C1K98V|📂]])</sup> 09:18, 10 జూన్ 2022 (UTC)
Hi [[వాడుకరి:Chaduvari]]! Thank you for checking (and fixing) and also thank you [[User:C1K98V|<b style="color:#FF0000">''C1K98V''</b>]] for your work. About [[:File:Srikakulam_mandals_outline17.png]] that shows both Sarubijjili and Lakshminarsupeta mandals the map should be split in two but as an easy solution we could name it [[:File:Srikakulam_mandals_Sarubujjili_and_Lakshminarsupeta_pre 2022.png]] and leave a note in the file description that the map should be split up in two. That will leave the serie of maps intact but also tell any users that it is not 100 % correct now. --[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] ([[వాడుకరి చర్చ:MGA73|చర్చ]]) 18:04, 10 జూన్ 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]], that sounds good. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 03:01, 11 జూన్ 2022 (UTC)
::@[[వాడుకరి:Chaduvari|Chaduvari]] Can you consider checking the first set of file name as well Anantapur if that's okay. So that @[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] can proceed adding description with Bot and I can move the files to commons. And I will keep on adding new files you can check and confirm, these way we can ease the task. Thank you, Have a great day [[User:C1K98V|<b style="color:#FF0000">''C1K98V''</b>]] <sup>([[User talk:C1K98V|💬]] [[Special:Contribs/C1K98V|✒️]] [[Special:ListFiles/C1K98V|📂]])</sup> 03:08, 11 జూన్ 2022 (UTC)
:::@[[వాడుకరి:C1K98V|C1K98V]], @[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] - The new names for all the Districts of Andhra Pradesh (excepyt the 109 deleted files) is also done. You can now move them to Commons under these new names. Thanks. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 14:08, 12 జూన్ 2022 (UTC)
::::@[[User:Chaduvari|చదువరి]] Great! I have added the description so they are ready to move. Do you think the deleted maps really are wrong or were they just outdated? --[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] ([[వాడుకరి చర్చ:MGA73|చర్చ]]) 15:30, 12 జూన్ 2022 (UTC)
:::::@[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]], the deleted files have their outer border (the District border) incorrectly drawn. They deserve the punishment :-) [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 01:06, 13 జూన్ 2022 (UTC)
[[User:Chaduvari|చదువరి]] and [[User:C1K98V|<b style="color:#FF0000">''C1K98V''</b>]]. I think all files under Rename should be ready to move to Commons now and all files under Commons should be ready to delete locally. --[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] ([[వాడుకరి చర్చ:MGA73|చర్చ]]) 09:11, 15 జూన్ 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]], @[[వాడుకరి:C1K98V|C1K98V]]: I will delete all the files together after completing Move process for the remaining files also. Thanks. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 11:11, 15 జూన్ 2022 (UTC)
== File importer ==
Hello @[[వాడుకరి:Chaduvari]] @[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]], due to network issue and rainy weather I messed up with few files of East Godavari 55,56 and 60 due to fileimporter lag. I apologise for the msitake. [[User:C1K98V|<b style="color:#FF0000">''C1K98V''</b>]] <sup>([[User talk:C1K98V|💬]] [[Special:Contribs/C1K98V|✒️]] [[Special:ListFiles/C1K98V|📂]])</sup> 06:52, 30 జూన్ 2022 (UTC)
: Hi [[User:C1K98V|<b style="color:#FF0000">''C1K98V''</b>]] I think it should be fixed now. --[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] ([[వాడుకరి చర్చ:MGA73|చర్చ]]) 14:41, 30 జూన్ 2022 (UTC)
== Comments about names ==
@[[వాడుకరి:C1K98V|C1K98V]], you have send me a ping about names. Was that ping for me or @[[వాడుకరి:Chaduvari]]? It seems to me that the questions have been solved so only issue was a rename of a file on Commons ([[:c:File:Krishna mandals outline48.png]]). Let me know if there is anything else. --[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] ([[వాడుకరి చర్చ:MGA73|చర్చ]]) 07:48, 16 జూలై 2022 (UTC)
== Admin attention ==
Hello @[[వాడుకరి:Chaduvari]], @[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] I hope both of you're doing well. Actually I'm quite curious how admins gonna delete the 700+ files or pages. Hope you dont mind, but I would like to request you to do the honour with tools. Thanks, have a good day. [[User:C1K98V|<b style="color:#FF0000">''C1K98V''</b>]] <sup>([[User talk:C1K98V|💬]] [[Special:Contribs/C1K98V|✒️]] [[Special:ListFiles/C1K98V|📂]])</sup> 04:00, 26 జూలై 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:C1K98V|C1K98V]], @[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] - Thanks for finishing the "move". There are 2 categories - one with about 900 files and the other with about 100 files. Twinkle batch delete can be used to delete these files (I used it in a previous case to delete article pages). I am Keen to know if you have anything else in mind. Thanks. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 07:58, 26 జూలై 2022 (UTC)
:: I just noticed that 68 files does not have a now commons template: [https://petscan.wmflabs.org/?wikidata_label_language=&language=te&edits%5Bflagged%5D=both&search_max_results=500&categories=Maps%20of%20divisions%20of%20India&templates_no=Now%20Commons&interface_language=en&ns%5B0%5D=1&ns%5B6%5D=1&cb_labels_yes_l=1&cb_labels_no_l=1&since_rev0=&edits%5Bbots%5D=both&project=wikipedia&active_tab=tab_templates_n_links&edits%5Banons%5D=both&cb_labels_any_l=1&sitelinks_yes=&doit= this quary] --[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] ([[వాడుకరి చర్చ:MGA73|చర్చ]]) 08:43, 26 జూలై 2022 (UTC)
:: 2 files was moved but problem is that Chittoor links to Anantapur. So we need to fix. --[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] ([[వాడుకరి చర్చ:MGA73|చర్చ]]) 08:56, 26 జూలై 2022 (UTC)
::: [[User:Chaduvari]] could you check [[వాడుకరి:MGA73/File_renaming#Chittoor_mandals]] and confirm that "New name 2" looks right? --[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] ([[వాడుకరి చర్చ:MGA73|చర్చ]]) 09:24, 26 జూలై 2022 (UTC)
::::@[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]], the names in the New name 2 column look to be good. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 01:33, 28 జూలై 2022 (UTC)
:::::@[[వాడుకరి:Chaduvari|Chaduvari]] I believe you're occupied with a lot of task, so common mistakes can happen, but after quick search I find Google doesn't list any city or mandal as Chittooru. So I think @[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]], you need to update file description again. Thanks [[User:C1K98V|<b style="color:#FF0000">''C1K98V''</b>]] <sup>([[User talk:C1K98V|💬]] [[Special:Contribs/C1K98V|✒️]] [[Special:ListFiles/C1K98V|📂]])</sup> 04:33, 30 జూలై 2022 (UTC)
:::::: [[User:C1K98V|<b style="color:#FF0000">''C1K98V''</b>]] [[:en:Chittoor mandal]]? --[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] ([[వాడుకరి చర్చ:MGA73|చర్చ]]) 08:28, 30 జూలై 2022 (UTC)
::::::: Aha Chittoor'''u''' -> Chittoor. An extra "u". --[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] ([[వాడుకరి చర్చ:MGA73|చర్చ]]) 08:42, 30 జూలై 2022 (UTC)
::::::@[[వాడుకరి:C1K98V|C1K98V]], technically I was correct in my recommendation. I went by the exact spelling of the name. Words in Telugu (Names, proper names, verbs, adjectives, whatever) end with a vowel (e.g Chittooru). It is called ajaMtaM in Samskritam and Telugu. The halantam version (which end with a consonent e.g. Chittoor) is the corrupted version of the same. We just keep watching while our names are being corrupted in English and other languages '''and use the same'''. Hence we deserve Chittoor, Nellore, Guntur, Kavur in the place of Chittooru, Nelluru, Gunturu, Kavuru etc.
::::::So, I agree with the changes you made. Thanks. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 01:42, 31 జూలై 2022 (UTC)
:::::::Hello @[[వాడుకరి:Chaduvari|Chaduvari]] I realised that I will get this reply only. The vowel part, while browsing google found Banglore and Bengaluru. So this comment was expected "end with vowel". Thanks [[User:C1K98V|<b style="color:#FF0000">''C1K98V''</b>]] <sup>([[User talk:C1K98V|💬]] [[Special:Contribs/C1K98V|✒️]] [[Special:ListFiles/C1K98V|📂]])</sup> 02:37, 31 జూలై 2022 (UTC)
:::::::: Great that it seems to be fixed :-) --[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] ([[వాడుకరి చర్చ:MGA73|చర్చ]]) 07:06, 31 జూలై 2022 (UTC)
{{outdent}}
@[[వాడుకరి:Chaduvari|Chaduvari]] All files are moved now and I have checked that they are not in use: https://quarry.wmcloud.org/query/65651 so you can delete them now.
[[User:C1K98V|<b style="color:#FF0000">''C1K98V''</b>]] is having problems editing (again) (reported on IRC). Could you unblock him (if blocked) and grant an ip block exception? --[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] ([[వాడుకరి చర్చ:MGA73|చర్చ]]) 07:15, 31 జూలై 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:Chaduvari|Chaduvari]] Yes all files moved to commons and few new file names has been tweaked. Thanks [[User:C1K98V|<b style="color:#FF0000">''C1K98V''</b>]] <sup>([[User talk:C1K98V|💬]] [[Special:Contribs/C1K98V|✒️]] [[Special:ListFiles/C1K98V|📂]])</sup> 07:08, 2 ఆగస్టు 2022 (UTC)
::@[[వాడుకరి:C1K98V|C1K98V]], I still see some red links. I assume those files are moved to a different name. But, to be sure, can you please change those red links to the correct file links, before I delete the local files. Thanks. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 07:22, 2 ఆగస్టు 2022 (UTC)
:::Yeah sure I will. These was the only pending task when I came to know about my editing issue. Thanks [[User:C1K98V|<b style="color:#FF0000">''C1K98V''</b>]] <sup>([[User talk:C1K98V|💬]] [[Special:Contribs/C1K98V|✒️]] [[Special:ListFiles/C1K98V|📂]])</sup> 07:25, 2 ఆగస్టు 2022 (UTC)
::::@[[వాడుకరి:Chaduvari|Chaduvari]] Task accomplished. [[User:C1K98V|<b style="color:#FF0000">''C1K98V''</b>]] <sup>([[User talk:C1K98V|💬]] [[Special:Contribs/C1K98V|✒️]] [[Special:ListFiles/C1K98V|📂]])</sup> 08:32, 2 ఆగస్టు 2022 (UTC)
:::::@[[వాడుకరి:C1K98V|C1K98V]], @[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] I have notified the community about the proposed mass-delete. The deletion will take place on Aug 9, and will let you know once it is done. You guys did a wonderful job. Thank you both for the time you spent on this task. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 09:08, 2 ఆగస్టు 2022 (UTC)
::::::Great, lets see what happens. I think other files moved to Commons should also be deleted. But it might be easier to delete once the maps are deleted. --[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] ([[వాడుకరి చర్చ:MGA73|చర్చ]]) 17:25, 2 ఆగస్టు 2022 (UTC)
:::::::@[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]], @[[వాడుకరి:C1K98V|C1K98V]]: All the files in those two temp categories are deleted and the categories are also deleted. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 04:47, 11 ఆగస్టు 2022 (UTC)
q5mailxctmkbuotm9cud0rfgalri2gy
వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణ లోని మండలాల పాత మ్యాపుల పేర్ల మార్పు
4
352771
3620379
3589358
2022-08-11T04:50:52Z
Chaduvari
97
/* ప్రాజెక్టు ఫలితం */
wikitext
text/x-wiki
ఇది ఒక నిర్దుష్ట సమస్యను పరిష్కరించేందుకు చేపట్టిన ప్రాజెక్టు. 2022 మే లో మొదలై జూన్లో ముగిసింది.
== సమస్య వివరణ ==
తెలుగు వికీపీడియాలో ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణ రాష్ట్రాల మండలాలన్నిటికీ పేజీలు ఉన్నాయి. ఈ పేజీల్లో ఆ మండలం మ్యాపు బొమ్మను కూడా చేర్చారు. ఈ మ్యాపు బొమ్మలను చాలావరకు ఇద్దరు వాడుకరులు ఎక్కించారు - [[వాడుకరి:Mpradeep]], [[వాడుకరి:వైజాసత్య]]. ఈ బొమ్మలకు పేర్లు పెట్టేటపుడు వీటికి ఆయా మండలం పేరు కాకుండా సంఖ్యలు ఇచ్చుకుంటూ వెళ్ళారు. ఉదా: Gunturu mandals1.jpg, Gunturu mandals7.jpg, Gunturu mandals22.jpg - ఇలా. అంటే దస్త్రం పేరును బట్టి అది ఏ జిల్లాకు సంబంధించినదో చెప్పగలం తప్ప, అది ఏ మండలానిదో చెప్పలేమన్నమాట. ఆయా మ్యాపు ఏ మండలానిదో తెలుసుకోవాలంటే, దాన్ని ఏ పేజీలో పెట్టారో చూస్తే తప్ప తెలియదు. (దాన్ని ఆ పేజీలో పెట్టినవారు సరిగ్గా పెట్టారని అనుకోవాలిక్కడ).
ఇదిలా ఉండగా, 2016 లో తెలంగాణ లోను, 2022 లో ఆంధ్రప్రదేశ్ లోనూ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ జరిగింది. కొత్త జిల్లాలు ఏర్పడ్డాయి, కొత్త మండలాలు ఏర్పడ్డాయి, మొత్తం జిల్లాల రూపురేఖలే మారిపోయాయి. దాంతో
* మొత్తం అన్ని మండలాలకీ, అన్ని జిల్లాలకీ కొత్త మ్యాపులు తయారు చెయ్యాల్సిన అవసరం ఏర్పడింది.
* జిల్లాల మండలాల పేజీల్లో ఉన్న పాత మ్యాపులను చరిత్ర విభాగం లోకి తరలించి, వాటి స్థానంలో కొత్త మ్యాపులను చేర్చాల్సిన అవసరం ఏర్పడింది.
మరో వైపు, [[వాడుకరి:MGA73]] (అన్ని భాషల వికీపీడియాల్లోనూ బొమ్మలను, వాటి లైసెన్సులనూ పరిశీలించి తగు చర్య్తలు తీసుకునే కృషి చేస్తున్న వాడుకరి) తన కృషిలో భాగంగా తెవికీ లోని బొమ్మలను పరిశిలించి వాటికి తగు లైసెన్సులను చేర్చడం, వివరణ రాయడం, సముచితమైన వాటిని కామన్సుకు తరలించడం, తప్పనిసరైతే తొలగించడం వంటి పనులు చేస్తున్నారు. వారు పై మ్యాపు బొమ్మలను పరిశీలించి ఈ నిర్ణయానికి వచ్చారు: "'''ఈ బొమ్మలన్నీ ఆ వాడుకరుల స్వంత కృతులే కాబట్టి వీటిని కామన్సుకు తరలించాలి.'''" దీనిపై [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%B0%E0%B0%9A%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B0%AC%E0%B0%82%E0%B0%A1&oldid=3586870#Cleaning_up_files_and_moving_to_Commons రచ్చబండలో జరిగిన చర్చను] చూడవచ్చు. ఈ చర్చలో కింది విషయాలు వెలుగులోకి వచ్చాయి: ఈ మండలాల మ్యాపు దస్త్రాలను కామన్సుకు తరలించే లోపే వాటిని సరైన పేర్లకు తరలించాలి.
== తీసుకున్న చర్యలు ==
* పై చర్చకు తగ్గట్టుగా, [[వాడుకరి:MGA73/File renaming]] అనే పేజీని సృష్టించి, పేర్లు మార్చాలసిన దస్త్రాలన్నిటినీ అక్కడ ఒక జాబితాగా చేర్చారు. ఇది 2022 మే 21 న జరిగింది.
* మే 24 నాటికి తెలంగాణ రాష్ట్రం లోని మండలాల మ్యాపులన్నిటికీ కొత్త పేరును సూచిస్తూ సంబంధిత పట్టికలో చేర్చారు. ఆ దస్త్రాలను కొత్త పేర్లతో కామన్సుకు తరలించదం పూర్తైంది.
* జూన్ 12 నాటికి ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రం లోని మండలాల మ్యాపులన్నిటికీ కొత్త పేరును సూచిస్తూ సంబంధిత పట్టికలో చేర్చారు. ఆ దస్త్రాలను కొత్త పేర్లతో కామన్సుకు తరలించడం జరుగుతోంది.
== ప్రాజెక్టు పరిమాణం ==
ఈ ప్రాజెక్టులో పేర్లు సవరించాల్సిన దస్త్రాలు 1003 ఉన్నాయి. వాటిలో 109 దస్త్రాలను తొలగించగా, మిగతా దస్త్రాలకు కొత్త పేర్లు పెట్టారు. ఆపై కామన్సుకు తరలించారు.
== పాల్గొన్నవారు ==
# [[వాడుకరి:MGA73|MGA73]]
# [[వాడుకరి:C1K98V|C1K98V]]
# [[వాడుకరి:Chaduvari|చదువరి]]
== ప్రాజెక్టు ఫలితం ==
# రెండు రాష్ట్రాల్లోని మండలాల మ్యాపులు (దాదాపు 900) ఇప్పుడు ఎవరైనా వాడవచ్చు.
# పేరును బట్టి అది ఏ మండలానికి చెందినదో తెలుస్తుంది కాబట్టి, దాన్ని ఏ పేజీలోని చారిత్రిక విభాగంలో పెట్టాలో ఎవరికైనా తెలిసిపోతుంది.
# కొన్ని మ్యాపులు తప్పు పేజీల్లో పెట్టి ఉండడం గమనించారు. వాటిని సరిచెయ్యవచ్చు.
# కొన్ని మ్యాపులను తప్పుగా తయారుచేసారు - ఉదా: కాకినాడ పట్టణ, గ్రామీణ మండలాలు కలిసే ఉన్నాయి. అలాగే రాజమండ్రి పట్టణ, గ్రామీణ మండలాలు కూడా కలిసే ఉన్నాయి. ఈ దోషాల గురించిన వివరాలను [[వాడుకరి చర్చ:MGA73/File renaming|ఈ చర్చ పేజీలో]] చూడవచ్చు.
# కొత్తపేర్లతో దస్త్రాలన్నిటినీ కామన్సుకు తరలించడం పూర్తైంది.
# స్థానికంగా ఉన్న దస్త్రాలను తొలగించేసాం.
దీంతో ఈ ప్రాజెక్టు ద్వారా తలపెట్టిన పనులన్నీ పూర్తయ్యాయి.
[[వర్గం:వికీప్రాజెక్టులు]]
2mm3wh04iu3uf8egbnkdevje5szxha9
3620384
3620379
2022-08-11T05:12:16Z
Chaduvari
97
+విజయవంతం మూస
wikitext
text/x-wiki
{{WikiProject status|success}}
ఇది ఒక నిర్దుష్ట సమస్యను పరిష్కరించేందుకు చేపట్టిన ప్రాజెక్టు. 2022 మే లో మొదలై జూన్లో ముగిసింది.
== సమస్య వివరణ ==
తెలుగు వికీపీడియాలో ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణ రాష్ట్రాల మండలాలన్నిటికీ పేజీలు ఉన్నాయి. ఈ పేజీల్లో ఆ మండలం మ్యాపు బొమ్మను కూడా చేర్చారు. ఈ మ్యాపు బొమ్మలను చాలావరకు ఇద్దరు వాడుకరులు ఎక్కించారు - [[వాడుకరి:Mpradeep]], [[వాడుకరి:వైజాసత్య]]. ఈ బొమ్మలకు పేర్లు పెట్టేటపుడు వీటికి ఆయా మండలం పేరు కాకుండా సంఖ్యలు ఇచ్చుకుంటూ వెళ్ళారు. ఉదా: Gunturu mandals1.jpg, Gunturu mandals7.jpg, Gunturu mandals22.jpg - ఇలా. అంటే దస్త్రం పేరును బట్టి అది ఏ జిల్లాకు సంబంధించినదో చెప్పగలం తప్ప, అది ఏ మండలానిదో చెప్పలేమన్నమాట. ఆయా మ్యాపు ఏ మండలానిదో తెలుసుకోవాలంటే, దాన్ని ఏ పేజీలో పెట్టారో చూస్తే తప్ప తెలియదు. (దాన్ని ఆ పేజీలో పెట్టినవారు సరిగ్గా పెట్టారని అనుకోవాలిక్కడ).
ఇదిలా ఉండగా, 2016 లో తెలంగాణ లోను, 2022 లో ఆంధ్రప్రదేశ్ లోనూ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ జరిగింది. కొత్త జిల్లాలు ఏర్పడ్డాయి, కొత్త మండలాలు ఏర్పడ్డాయి, మొత్తం జిల్లాల రూపురేఖలే మారిపోయాయి. దాంతో
* మొత్తం అన్ని మండలాలకీ, అన్ని జిల్లాలకీ కొత్త మ్యాపులు తయారు చెయ్యాల్సిన అవసరం ఏర్పడింది.
* జిల్లాల మండలాల పేజీల్లో ఉన్న పాత మ్యాపులను చరిత్ర విభాగం లోకి తరలించి, వాటి స్థానంలో కొత్త మ్యాపులను చేర్చాల్సిన అవసరం ఏర్పడింది.
మరో వైపు, [[వాడుకరి:MGA73]] (అన్ని భాషల వికీపీడియాల్లోనూ బొమ్మలను, వాటి లైసెన్సులనూ పరిశీలించి తగు చర్య్తలు తీసుకునే కృషి చేస్తున్న వాడుకరి) తన కృషిలో భాగంగా తెవికీ లోని బొమ్మలను పరిశిలించి వాటికి తగు లైసెన్సులను చేర్చడం, వివరణ రాయడం, సముచితమైన వాటిని కామన్సుకు తరలించడం, తప్పనిసరైతే తొలగించడం వంటి పనులు చేస్తున్నారు. వారు పై మ్యాపు బొమ్మలను పరిశీలించి ఈ నిర్ణయానికి వచ్చారు: "'''ఈ బొమ్మలన్నీ ఆ వాడుకరుల స్వంత కృతులే కాబట్టి వీటిని కామన్సుకు తరలించాలి.'''" దీనిపై [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%B0%E0%B0%9A%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B0%AC%E0%B0%82%E0%B0%A1&oldid=3586870#Cleaning_up_files_and_moving_to_Commons రచ్చబండలో జరిగిన చర్చను] చూడవచ్చు. ఈ చర్చలో కింది విషయాలు వెలుగులోకి వచ్చాయి: ఈ మండలాల మ్యాపు దస్త్రాలను కామన్సుకు తరలించే లోపే వాటిని సరైన పేర్లకు తరలించాలి.
== తీసుకున్న చర్యలు ==
* పై చర్చకు తగ్గట్టుగా, [[వాడుకరి:MGA73/File renaming]] అనే పేజీని సృష్టించి, పేర్లు మార్చాలసిన దస్త్రాలన్నిటినీ అక్కడ ఒక జాబితాగా చేర్చారు. ఇది 2022 మే 21 న జరిగింది.
* మే 24 నాటికి తెలంగాణ రాష్ట్రం లోని మండలాల మ్యాపులన్నిటికీ కొత్త పేరును సూచిస్తూ సంబంధిత పట్టికలో చేర్చారు. ఆ దస్త్రాలను కొత్త పేర్లతో కామన్సుకు తరలించదం పూర్తైంది.
* జూన్ 12 నాటికి ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రం లోని మండలాల మ్యాపులన్నిటికీ కొత్త పేరును సూచిస్తూ సంబంధిత పట్టికలో చేర్చారు. ఆ దస్త్రాలను కొత్త పేర్లతో కామన్సుకు తరలించడం జరుగుతోంది.
== ప్రాజెక్టు పరిమాణం ==
ఈ ప్రాజెక్టులో పేర్లు సవరించాల్సిన దస్త్రాలు 1003 ఉన్నాయి. వాటిలో 109 దస్త్రాలను తొలగించగా, మిగతా దస్త్రాలకు కొత్త పేర్లు పెట్టారు. ఆపై కామన్సుకు తరలించారు.
== పాల్గొన్నవారు ==
# [[వాడుకరి:MGA73|MGA73]]
# [[వాడుకరి:C1K98V|C1K98V]]
# [[వాడుకరి:Chaduvari|చదువరి]]
== ప్రాజెక్టు ఫలితం ==
# రెండు రాష్ట్రాల్లోని మండలాల మ్యాపులు (దాదాపు 900) ఇప్పుడు ఎవరైనా వాడవచ్చు.
# పేరును బట్టి అది ఏ మండలానికి చెందినదో తెలుస్తుంది కాబట్టి, దాన్ని ఏ పేజీలోని చారిత్రిక విభాగంలో పెట్టాలో ఎవరికైనా తెలిసిపోతుంది.
# కొన్ని మ్యాపులు తప్పు పేజీల్లో పెట్టి ఉండడం గమనించారు. వాటిని సరిచెయ్యవచ్చు.
# కొన్ని మ్యాపులను తప్పుగా తయారుచేసారు - ఉదా: కాకినాడ పట్టణ, గ్రామీణ మండలాలు కలిసే ఉన్నాయి. అలాగే రాజమండ్రి పట్టణ, గ్రామీణ మండలాలు కూడా కలిసే ఉన్నాయి. ఈ దోషాల గురించిన వివరాలను [[వాడుకరి చర్చ:MGA73/File renaming|ఈ చర్చ పేజీలో]] చూడవచ్చు.
# కొత్తపేర్లతో దస్త్రాలన్నిటినీ కామన్సుకు తరలించడం పూర్తైంది.
# స్థానికంగా ఉన్న దస్త్రాలను తొలగించేసాం.
దీంతో ఈ ప్రాజెక్టు ద్వారా తలపెట్టిన పనులన్నీ పూర్తయ్యాయి.
[[వర్గం:వికీప్రాజెక్టులు]]
14vcpqrqyvfzsgdn0zsvgjywpcaqj55
అంకుల్ (2018)
0
353036
3620470
3592711
2022-08-11T09:34:08Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
/* నటవర్గం */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox film
| name = అంకుల్
| director = గిరీష్ దామోదర్
| writer = జాయ్ మాథ్యూ
| screenplay = జాయ్ మాథ్యూ
| producer = జాయ్ మాథ్యూ<br> సజయ్ సెబాస్టియన్
| starring = [[మమ్ముట్టి]], కార్తీక మురళీధరన్, ముత్తుమణి
| cinematography = అళగప్పన్ ఎన్.
| music = బిజిబాల్
| studio = ఎస్.జె ఫిల్మ్స్, అబ్రా మూవీస్
| released = {{Film date|2018|04|27|df=yes}}
| country = భారతదేశం
| language = తెలుగు
| budget = <!--Must be attributed to a reliable published source with an established reputation for fact-checking. No blogs, no IMDb.-->
| gross = <!--Must be attributed to a reliable published source with an established reputation for fact-checking. No blogs, no IMDb.-->
}}
అంకుల్ [[2018]] లో విడుదల అయిన [[తెలుగు]] సినిమా. జాయ్ మాథ్యూ, సజయ్ సెబాస్టియన్ నిర్మించిన ఈ చిత్రానికి గిరీష్ దామోదర్ దర్శకత్వం వహించాడు. ఈ సినిమాలో మమ్ముట్టి, కార్తీక మురళీధరన్ నటించారు<ref>{{Cite web|date=2018-04-11|title=Uncle teaser: This Mammootty film promises to be an engaging thriller|url=https://indianexpress.com/article/entertainment/malayalam/mammootty-uncle-teaser-5131982/|access-date=2022-07-01|website=The Indian Express|language=}}</ref>. ఇది [[మలయాళ భాష|మలయాళ]] సినిమా "అంకుల్ (మై డాడ్'స్ ఫ్రెండ్)" కు అనువాదం.
==నటవర్గం==
* [[మమ్ముట్టి]]
* ముత్తుమణి
* కార్తీక మురళీధరన్
* [[జాయ్ మాథ్యూ]]
* సురేష్ కృష్ణ
* గణపతి ఎస్. పొదువాల్
* మేఘనాథన్
* కైలాష్
* జెన్నిఫర్ ఆంటోనీ
==కథ==
శ్రుతి [[ఊటీ]]<nowiki/>లోని కాలేజీలో చదువుతుంది. అక్కడ స్ట్రైక్ల కారణంగా కాలేజ్ మూసివేస్తారు. అప్పుడు ఆమె [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్]] లోని తన ఇంటికి తిరిగి వెళ్లాలనుకుంటుంది. అనుకోకుండా ఆమె, తన తండ్రి స్నేహితుడైన కృష్ణకుమార్ (కెకె)ని కలుస్తుంది. ఆమెను ఇంటి దగ్గర డ్రాప్ చేస్తాను అని చెపుతాడు. వేరే దారి లేక ఆమె అయిష్టంగానే అతనితో వెళ్తుంది. ఈ 6 గంటల ప్రయాణంలో, శృతి అతన్ని "అంకుల్" అని పిలుస్తుంది.ఈ ట్రిప్ అంతటా అనుమానాస్పద కాల్స్, అనుమానాస్పద వ్యక్తులతో మాట్లాడటం వలన శ్రుతి భయపడుతుంది<ref>{{Cite web|date=2018-04-27|title=Uncle movie review: Mammootty is badly miscast in this film|url=https://indianexpress.com/article/entertainment/movie-review/uncle-movie-review-mammootty-star-rating-5153971/|access-date=2022-07-01|website=The Indian Express|language=}}</ref>. వాళ్ళు వెళ్లే దారిలో ఉన్న సరస్సును చూడాలని అని శృతి అనుకుంటుంది. అక్కడికి వెళ్ళాక వాళ్ళు సెల్ఫీలు తీసుకుంటుండగా వాళ్ళను అక్కడి గ్రామస్తులు పోలీసులకు అప్పచెపుతారు. ఆ తరువాత ఏమి జరుగుతుంది వాళ్ళు ఎలా ఇంటికి వెళ్లారు అనేది మిగతా కథ<ref>{{Citation|title=Uncle Movie Review {4/5}: Mammootty’s Uncle is an engaging tale|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movie-reviews/uncle/movie-review/63941199.cms|access-date=2022-07-01}}</ref>.
==పాటలు==
* ఎదో హాయ్ తాకెను నన్ను
==మూలాలు==
[[వర్గం:2018 తెలుగు సినిమాలు]]
[[వర్గం:అనువాద సినిమాలు]]
[[వర్గం:మమ్ముట్టి నటించిన సినిమాలు]]
amzsxb9actgd1x9xve8eu3ifu39s91y
వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత చర్చ 85
4
353110
3620182
3620079
2022-08-10T13:24:22Z
Arjunaraoc
2379
/* ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాలు, సంబంధిత వ్యాసాల సవరణలకు సహాయం */ link update
wikitext
text/x-wiki
{{Archive navigation|{{Archive number}}}}
[[దస్త్రం:Calendar Icon.svg|20px|alt text=కేలండర్]] {{ROOTPAGENAME}} పేజీకి చెందిన ఈ పాత చర్చ జరిగిన కాలం: <big>'''2021-12-01 : 2022-02-28'''</big>
{{Archives|root=వికీపీడియా:రచ్చబండ|auto=yes}}
== 2013-11-19కి ముందు ఎక్కించిన సముచిత వినియోగ వివరణ లేని ఫైళ్లు సరిచేయటం ==
బొమ్మల నిర్వహణలో ఐదవ విడతగా (సముచిత వినియోగాల చేర్చటానికి సంబంధించి చివరి విడతగా) 58 మంది సభ్యులు, 2013 నవంబరు 19కి ముందు తెవికీలో ఎక్కించిన 2090 ఫైళ్లకు సముచిత వినియోగానికి సంబంధించిన మూసతో వివరణ లేదు. వాటి [[వికీపీడియా:బొమ్మల_నిర్వహణ/non-free_no-template-NFUR_before_20131119|జాబితా పేజీ]] చూడండి. అయితే అవి వ్యాసపేరుబరిలో వాడినందున సంబంధిత సభ్యులకు సరిచేయమని హెచ్చరిక సందేశాలు పంపాను. ఎక్కించిన సభ్యులకు మాత్రమే వాటి మూలం వివరాలు తెలుస్తాయి కాబట్టి వాటిని వారుమాత్రమే చాలావరకు సవరించే వీలున్నది. ఒకవేళం మూలం వివరాలు పేర్కొని వున్నట్లైతే, లేక ఆ బొమ్మ ఆంగ్లవికీ వ్యాసంలో కూడా వుంటే లేక పుస్తకం/డివిడి ముఖచిత్రాల వంటి వాటిని ఇతరులు కూడా సవరించే వీలుంది. తెవికీ పుట్టిననాటినుండి ఇటీవలి కాలం వరకు బొమ్మల నిర్వహణ చురుకుగా జరగలేదు. దోషాలున్న బొమ్మలు ఒక్కటి వున్నా కొత్త వికీపీడియన్లు దానినే మాదిరిగా తీసుకొని మరిన్ని అటువంటి దోషాల బొమ్మలు ఎక్కించేవీలుంది. కావున వారంలోగా చురుకుగా వున్న సభ్యులందరు ప్రయత్నించి, అదనపు సమయం అవసరం అయితే తెలియచేయండి. స్పందనలు లేకపోతే, కొన్ని వారాలు సవరణ పురోగతి గమనించిన తరువాత సవరించని బొమ్మలు తొలగించుతాను. మీ సహకారానికి ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 15:22, 1 మార్చి 2022 (UTC)
== తెవికీ పాఠ్య ప్రణాళిక-పాఠాలు ==
సముదాయ సభ్యులకు నమస్కారం.
తెలుగు వికీపీడియా [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/తెలుగు వికీ పాఠ్య ప్రణాళిక ప్రాజెక్టు|పాఠ్య ప్రణాళిక ప్రాజెక్టు]]లో భాగంగా వికీపీడియా శిక్షణకు సంబంధించి 8 పాఠాలతో 1. [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/తెవికీ పాఠ్య ప్రణాళిక/పాఠ్యాశాలు/వికీపీడియా పరిచయం|వికీపీడియా పరిచయం]], 2. [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/తెవికీ పాఠ్య ప్రణాళిక/పాఠ్యాశాలు/యూజర్ ఇంటర్ ఫేజ్ పరిచయం|యూజర్ ఇంటర్ ఫేజ్ పరిచయం]], 3. [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/తెవికీ పాఠ్య ప్రణాళిక/పాఠ్యాశాలు/వ్యాస వివరాల పరిచయం|వ్యాస వివరాల పరిచయం]], 4. [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/తెవికీ పాఠ్య ప్రణాళిక/పాఠ్యాశాలు/ఖాతాను తెరవడం|ఖాతాను తెరవడం]], 5. [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/తెవికీ పాఠ్య ప్రణాళిక/పాఠ్యాశాలు/వాడుకరి పేజీ సృష్టి|వాడుకరి పేజీ సృష్టి]], 6. [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/తెవికీ పాఠ్య ప్రణాళిక/పాఠ్యాశాలు/వాడుకరి చర్చాపేజీ|వాడుకరి చర్చాపేజీ]], 7.
[[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/తెవికీ పాఠ్య ప్రణాళిక/పాఠ్యాశాలు/ప్రయోగశాల|ప్రయోగశాల]], 8. [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/తెవికీ పాఠ్య ప్రణాళిక/పాఠ్యాశాలు/వీక్షణ జాబితా|వీక్షణ జాబితా]] పేజీలు సృష్టించడం జరిగింది. ఈ పేజీల్లో ఉన్న పాఠంతో వీడియోలు తయారుచేయడం జరుగుతుంది. కనుక, సముదాయ సభ్యులు ఈ పేజీలను పరిశీలించి తమ సలహాలు, సూచనలు, మార్పులు తెలియజేయగలరని కోరుతున్నాను -- <span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 11:09, 2 మార్చి 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:Pranayraj1985|Pranayraj1985]] గారూ, ధన్యవాదాలు. ఈ పేజీలను నేరుగా సరిదిద్దవచ్చా, చర్చ పేజీలో రాయాలా? ఎప్పటి లోగా చెయ్యాలి?__ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 11:34, 2 మార్చి 2022 (UTC)
::నమస్కారం [[User:Chaduvari|చదువరి]] గారు. పై పేజీలను నేరుగా సరిదిద్దితే పేజీలో పాఠం చెడిపోయే ప్రమాదం ఉంది. కాబట్టి సలహాలు, సూచనలు ఉంటే చర్చాపేజీలో రాసి, అక్షర దోషాలు ఉంటే పేజీలో సరిచేయవచ్చు. [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/తెవికీ పాఠ్య ప్రణాళిక/పాఠ్యాంశాలు/పాఠాలు|తెవికీ పాఠ్య ప్రణాళిక పాఠాలు]] అనే పేజీని ఒకదానిని పెట్టి, ఈ మెత్తం పాఠాల పేజీల లింకులను అందులో చేరుస్తున్నాను. కాబట్టి, ఈ మొత్తం పాఠాలకు సంబంధించిన సలహాలు, సూచనలు, మార్పులు [[వికీపీడియా చర్చ:వికీప్రాజెక్టు/తెవికీ పాఠ్య ప్రణాళిక/పాఠ్యాంశాలు/పాఠాలు|తెవికీ పాఠ్య ప్రణాళిక పాఠాలు చర్చాపేజీ]]లోనూ.., ఏఏ పాఠానికి సంబంధించిన సలహాలు, సూచనలు, మార్పులు ఆయా పేజీలకు చెందిన చర్చాపేజీలోనూ మార్చి 11వ తేది నాటికి తెలియజేయగలరని సముదాయ సభ్యులను కోరుతున్నాను.--<span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 11:37, 4 మార్చి 2022 (UTC)
== ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి సమన్వయం ==
గత 90 రోజులలో ఆంధ్రప్రదేశ్ కు లింకున్న వ్యాసాలలో కనీసం 5 మార్పులు చేసిన [[User:B.K.Viswanadh|B.K.Viswanadh]],
[[User:Batthini Vinay Kumar Goud|Batthini Vinay Kumar Goud]], [[User:Bvprasadtewiki|Bvprasadtewiki]], [[User:Ch Maheswara Raju|Ch Maheswara Raju]], [[User:Chaduvari|Chaduvari]], [[User:T.sujatha|T.sujatha]], [[User:మురళీకృష్ణ ముసునూరి|మురళీకృష్ణ ముసునూరి]], [[User:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]], [[User:రవిచంద్ర|రవిచంద్ర]] గార్లకు ధన్యవాదాలు. తెవికీలో క్రియాశీలక సభ్యులు తక్కువగా వున్నందున ప్రామాణిక ప్రాజెక్టు నిర్వహణ వలన పనికి తగ్గం ఫలితం వుండదు. కాని ఆంధ్రప్రదేశ్ కు సంబంధించిన ముఖ్యమైన వార్తలు చేర్చేటప్పుడు ఒకటి కంటే ఎక్కువ వ్యాసాలలో మార్పుల సమన్వయం కోసం ఈ [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి|ప్రత్యామ్నాయ నిర్వహణ పేజీ]] ప్రారంభించాను. దీనిలో సభ్యత్వం తీసుకోవడం, పని కాల అవధి అంటూ వుండదు. ఆసక్తిగల వారు సంబంధిత వ్యాసాలలో కృషి చేయవచ్చు, సూచనలు చేయవచ్చు. సమన్వయం కోసం ఈ పేజీని, సంబంధిత చర్చపేజీని వాడుకోవచ్చు. రాజధాని వికేంద్రీకరణ రద్దు వార్త సందర్భంలో సంబంధిత వ్యాసాలను మెరుగు చేస్తున్నాను. ఆసక్తి వున్న వారందరూ పాల్గొనమని కోరుతున్నాను. అలాగే ఈ ప్రతిపాదనపై మీ స్పందనలు, సలహాలు తెలియచేయండి.- [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 06:32, 5 మార్చి 2022 (UTC)
:గత 16 ఏళ్లలో ఎక్కువమంది పాల్గొన్న సమష్టికృషి వ్యాసాలు సంవత్సరాల వారీగా విశ్లేషణ [[వికీపీడియా:పరస్పర సహకార నిర్వహణలు/active collaboration analysis]] లో చూడండి. --[[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 06:36, 10 మార్చి 2022 (UTC)
== పేజీ శీర్షికలలో తప్పనిసరికానిచోట ZWNJ అక్షరాల వాడుక తగ్గించండి ==
[[వికీపీడియా చర్చ:శైలి/page-titles-with-unnecessary-zwnj]] లో పేజీశీర్షికలలో ZWNJ అక్షరాల చేర్చిన వారి గణాంకాలు వున్నాయి. 5598 పేజీలకు ఇవి వాడారు. ఉదాహరణ పేజీ శీర్షిక: 'బిశ్వ_భూషణ్_హరిచందన్' (వికీటెక్స్ట్ ఎడిటర్ లో ZWNJ ఎర్ర చుక్కలతో కనబడతాయి) పేజీకి లింకు చేసేటప్పుడు సాధారణంగా ZWNJ లేకుండానే లింకు చేస్తాము. కొన్ని వెబ్సైట్లు వారు ప్రతి నకారపొల్లు తరువాత ఖాళీ అక్షరం వుంటే ZWNJ చేర్చి వాడుతున్నారు. వాటిని శీర్షికలకు వాడకుండా నేరుగా టైపు చేసి కొత్త పేజీలు సృష్టించమని కోరుతున్నాను. తప్పనిసరైతే (ఉదా: [[ఓపెన్స్ట్రీట్మేప్(OSM)]])) వాడవచ్చు. ఏమైనా సందేహాలుంటే అడగండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 07:01, 7 మార్చి 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:Arjunaraoc|Arjunaraoc]] గారూ ఈ 5598 పేజీలను సరిచూడాలి. ఈ డేటా సరైనది కాకపోవచ్చు. కింది అంశాలను దృష్టిలో ఉంచుకుని మళ్ళీ జాబితా తయారు చెయ్యండి:
:# పదాంతంలో మాత్రమే ZWNJ ఉన్నవాటిని పట్టుకోవాలి.
:# దారిమార్పులను ఈ క్వెరీ లోంచి మినహాయించాలి.
:అప్పుడు సరైన జాబితా వస్తుంది. పరిశీలించగలరు. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 08:25, 7 మార్చి 2022 (UTC)
::::@[[వాడుకరి:Chaduvari|Chaduvari]] గారు, అవునండి, మీరు చెప్పేది సబబే. ZWNJ క్వెరీ తయారుచేయటానికే రెండు మూడు గంటలు పట్టింది కావున పోస్ట్ చేశాను. మీరు కోరిన విధంగా అదనపు లింకులు ఆ పేజీలో చేర్చాను, పట్టిక సరిచేశాను. ఇంకేమైనా దోషాలుంటే తెలపండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 09:15, 7 మార్చి 2022 (UTC)
:::::దారి మార్పుల పని పూర్తి చేశాను. ఏమైనా ఇంకా మిగిలిపోయివుంటే తెలపండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 00:46, 15 మార్చి 2022 (UTC)
===తెలుగు పేజీల లింకులు పంచుకోవటానికి క్లుప్త యుఆర్ఎల్ ఉపకరణం(URL)===
నేను సాధారణంగా పేజీ శీర్షికల ZWNJ వాడవలసిన పదబందాలకు ^ ( caret key /shift 6) లేదా ,మొబైల్లో వాడే GBoard లో <|> ద్వారా చేయమని సూచిస్తాను, అయితే ఉదాహరణకు మాల్వా ఎక్స్ప్రెస్ అనే వ్యాసం పంచుకొవటానికి https://www.url-encode-decode.com/ ద్వారా https://te.wikipedia.org/wiki/మాల్వా_ఎక్స్ప్రెస్ లా మార్చమనిచెపుతాను ,హిందీవికీలొ చక్కగా https://hi.wikipedia.org/s/1zut వ్యాస శీర్షికలోతయారు చేసుకొనే వీలు ఉన్నది , వీలయితే మనమూ ఆ సదుపాయం స్థాపిం చుకోవాలి , దీనివలన SMS ద్వారా కూడా తెలుగు వికీపీడియా లింకులు సులభంగా పంచుకోవచ్చు '''ప్రత్యేక పేజీలు''' మెనూ లో [https://te.wikipedia.org/wiki/Special:UrlShortener URL Shortener] ఉన్నా కూడా అది ఇలా https://w.wiki/4vPq చేయవచ్చు అని అందరికీ తెల్వకపోవచ్చు ~:[[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]] ([[వాడుకరి చర్చ:Kasyap|చర్చ]]) 08:31, 7 మార్చి 2022 (UTC)
== విభాగపు అనువాదం(Section translation) చేతనం ==
మొబైల్ వాడుకరులకు విభాగపు అనువాదం(Section translation) చేతనమైంది. డెస్క్టాప్ వాడుకరులు [https://te.m.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation మొబైల్ లింకు] తో వాడవచ్చు. [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%A7%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B0%BE%E0%B0%A8_%E0%B0%AC%E0%B1%81%E0%B0%A6%E0%B1%8D%E0%B0%A7_%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%97%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%B9%E0%B0%82&curid=345487&diff=3484648&oldid=3484158 తొలి సవరణ] చూడండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 01:09, 11 మార్చి 2022 (UTC)
: మంచి విషయం తెలియజేశారు, ధన్యవాదాలు [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] గారు.--<span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 04:51, 11 మార్చి 2022 (UTC)
:ధన్యవాదాలు [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] గారు. చాలా ఉపయోగకరంగా ఉంది.--[[వాడుకరి:MYADAM ABHILASH|అభిలాష్ మ్యాడం]] ([[వాడుకరి చర్చ:MYADAM ABHILASH|చర్చ]]) 06:04, 11 మార్చి 2022 (UTC)
::@[[వాడుకరి:MYADAM ABHILASH|MYADAM ABHILASH]], @[[వాడుకరి:Pranayraj1985|Pranayraj1985]] గార్ల స్పందనకు ధన్యవాదాలు. నేను మొబైల్ నుంచి కూడా ప్రయత్నించాను. ఆంగ్లభాషలో వ్యాసాన్ని చదువతున్నపుడు తెలుగు వ్యాసం కోసం చూస్తే, తెలుగు వ్యాసం కనిపించకపోతే, కొత్త విభాగపు అనువాదం చేసే అవకాశం ఇస్తుంది. ఒక్కో వాక్యం అనువాదం చేయాలి కాబట్టి విభాగంలో 4-5 వాక్యాలు కన్నా ఎక్కువ వుంటే కొంత కష్టమే. అత్యవసరమైనప్పుడు వాడుకొనడానికి బాగుంది. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 17:01, 11 మార్చి 2022 (UTC)
::: అవునండీ, నేను నేను కూడా ప్రయత్నించి చూశాను. --<span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 19:02, 11 మార్చి 2022 (UTC)
== CIS-A2K Newsletter February 2022 ==
[[File:Centre for Internet And Society logo.svg|180px|right|link=]]
Dear Wikimedians,
Hope you are doing well. As you know CIS-A2K updated the communities every month about their previous work through the Newsletter. This message is about February 2022 Newsletter. In this newsletter, we have mentioned our conducted events, ongoing events and upcoming events.
; Conducted events
* [[:m:CIS-A2K/Events/Launching of WikiProject Rivers with Tarun Bharat Sangh|Wikimedia session with WikiProject Rivers team]]
* [[:m:Indic Wikisource Community/Online meetup 19 February 2022|Indic Wikisource online meetup]]
* [[:m:International Mother Language Day 2022 edit-a-thon]]
* [[c:Commons:Pune_Nadi_Darshan_2022|Wikimedia Commons workshop for Rotary Water Olympiad team]]
; Ongoing events
* [[:m:Indic Wikisource Proofreadthon March 2022|Indic Wikisource Proofreadthon March 2022]] - You can still participate in this event which will run till tomorrow.
;Upcoming Events
* [[:m:International Women's Month 2022 edit-a-thon|International Women's Month 2022 edit-a-thon]] - The event is 19-20 March and you can add your name for the participation.
* [[c:Commons:Pune_Nadi_Darshan_2022|Pune Nadi Darshan 2022]] - The event is going to start by tomorrow.
* Annual proposal - CIS-A2K is currently working to prepare our next annual plan for the period 1 July 2022 – 30 June 2023
Please find the Newsletter link [[:m:CIS-A2K/Reports/Newsletter/February 2022|here]]. Thank you [[User:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[User talk:Nitesh (CIS-A2K)|talk]]) 08:58, 14 March 2022 (UTC)
<small>On behalf of [[User:Nitesh (CIS-A2K)]]</small>
<!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&oldid=22433435 -->
== Wiki Loves Folklore 2022 ends tomorrow ==
[[File:Wiki Loves Folklore Logo.svg|right|frameless|180px]]
International photographic contest [[:c:Commons:Wiki Loves Folklore 2022| Wiki Loves Folklore 2022]] ends on 15th March 2022 23:59:59 UTC. This is the last chance of the year to upload images about local folk culture, festival, cuisine, costume, folklore etc on Wikimedia Commons. Watch out our social media handles for regular updates and declaration of Winners.
([https://www.facebook.com/WikiLovesFolklore/ Facebook] , [https://twitter.com/WikiFolklore Twitter ] , [https://www.instagram.com/wikilovesfolklore/ Instagram])
The writing competition Feminism and Folklore will run till 31st of March 2022 23:59:59 UTC. Write about your local folk tradition, women, folk festivals, folk dances, folk music, folk activities, folk games, folk cuisine, folk wear, folklore, and tradition, including ballads, folktales, fairy tales, legends, traditional song and dance, folk plays, games, seasonal events, calendar customs, folk arts, folk religion, mythology etc. on your local Wikipedia. Check if your [[:m:Feminism and Folklore 2022/Project Page|local Wikipedia is participating]]
A special competition called '''Wiki Loves Falles''' is organised in Spain and the world during 15th March 2022 till 15th April 2022 to document local folk culture and [[:en:Falles|Falles]] in Valencia, Spain. Learn more about it on [[:ca:Viquiprojecte:Falles 2022|Catalan Wikipedia project page]].
We look forward for your immense co-operation.
Thanks
Wiki Loves Folklore international Team
[[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 14:40, 14 మార్చి 2022 (UTC)
<!-- Message sent by User:Rockpeterson@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Distribution_list/Global_message_delivery&oldid=22754428 -->
==Section Translation tool enabled in Telugu Wikipedia==
Hello Friends!
The Language team is pleased to let you know that the [https://www.mediawiki.org/wiki/Content_translation/Section_translation Section Translation] tool is [https://te.m.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation?from=en&to=ig&sx=true#/ now enabled in Telugu Wikipedia]. It means you can translate real content one section at a time using your mobile devices with ease.
Now you can also start translating an article on your mobile device right when you notice it is missing in Telugu. From a Wikipedia article in any language, switch languages and search for Telugu. If the article does not exist, an option to translate it will appear, as shown in the image below.
[[File:Sx-language-selector-invite-th.png|thumb|center|Image of the entry point]]
We have enabled this tool in your Wikipedia based on your interest and feedback about the tool. This tool will be useful for your community since data shows significant mobile device activity in Telugu Wikipedia.
Content created with the tool will be marked [https://te.wikipedia.org/wiki/Special:RecentChanges?limit=500&days=30&urlversion=2 with the “sectiontranslation” tag] for the community to review. We’ll monitor the content created, but we are very interested in hearing about your experience using the tool and reviewing the content created with it.
So, [https://te.m.wikipedia.org/wiki/Special:ContentTranslation enjoy the tool] and [https://www.mediawiki.org/wiki/Talk:Content_translation/Section_translation provide feedback] on improving it.
Thank you!
[[వాడుకరి:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[వాడుకరి చర్చ:UOzurumba (WMF)|చర్చ]]) 05:10, 15 మార్చి 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]]Thanks for enabling this mobile tool for Telugu Wikipedia as it is much desired option for mobile user, but I could not able to access the same in Wikipedia Android mobile app. Please let me know the section translation process with App. [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]] ([[వాడుకరి చర్చ:Kasyap|చర్చ]]) 08:04, 16 మార్చి 2022 (UTC)
::Hello [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]],
::Unfortunately, you can't access this tool from the Wikipedia Android mobile app now. We would concentrate on expanding the languages this tool supports and maybe consider the above in future.
::Thank you! [[వాడుకరి:UOzurumba (WMF)|UOzurumba (WMF)]] ([[వాడుకరి చర్చ:UOzurumba (WMF)|చర్చ]]) 22:25, 21 మార్చి 2022 (UTC)
== వీక్షణ జాబితా ప్రకటన ప్రతిపాదనకు స్పందించండి ==
[[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి]] సంబంధించిన ప్రకటనని వీక్షణజాబితా ప్రకటనలలో చూపుటకు [[మీడియావికీ చర్చ:Watchlist-messages|ప్రతిపాదన]] చూడండి. వారం రోజులలో ఆ పేజీలో స్పందించండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 05:28, 15 మార్చి 2022 (UTC)
:వీక్షణ జాబితా ప్రకటన చేతనమైంది. (దాన్ని చూసినవాళ్లు తొలగించుకొనేందుకు ఇంకా కొన్ని మార్పులు జరగవలసి వుంది). ఈ ప్రకటనకు స్పందించండి. ఇటువంటి ప్రకటనలు చేయాలనుకుంటే [[మీడియావికీ_చర్చ:Watchlist-messages]] లో చర్చించండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 07:20, 23 మార్చి 2022 (UTC)
== Pune Nadi Darshan 2022: A campaign cum photography contest ==
Dear Wikimedians,
Greetings for the Holi festival! CIS-A2K is glad to announce a campaign cum photography contest, Pune Nadi Darshan 2022, organised jointly by Rotary Water Olympiad and CIS-A2K on the occasion of ‘World Water Week’. This is a pilot campaign to document the rivers in the Pune district on Wikimedia Commons. The campaign period is from 16 March to 16 April 2022.
Under this campaign, participants are expected to click and upload the photos of rivers in the Pune district on the following topics -
* Beauty of rivers in Pune district
* Flora & fauna of rivers in Pune district
* Religious & cultural places around rivers in Pune district
* Human activities at rivers in Pune district
* Constructions on rivers in Pune district
* River Pollution in Pune district
Please visit the [[:c:commons:Pune Nadi Darshan 2022|event page]] for more details. We welcome your participation in this campaign. Thank you [[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 07:19, 15 మార్చి 2022 (UTC)
<small>On behalf of [[User:Nitesh (CIS-A2K)]]</small>
<!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&oldid=22433435 -->
== కొత్త వ్యాసపు పేజీని సృష్టించినపుడు గుర్తుంచుకోవాల్సిన అంశాలేంటి? ==
కొత్తపేజీని సృష్టించినపుడు ఏయే అంశాలు అందులో ఉండాలి అనే విషయమై [[వికీపీడియా:వాడుకరులకు సూచనలు]] పేజీలో [[వికీపీడియా:వాడుకరులకు సూచనలు#కొత్త పేజీలో ఉండాల్సిన హంగులు|కొత్త పేజీలో ఉండాల్సిన హంగులు]] అనే ఒక కొత్త విభాగాన్ని చేర్చాను. పరిశీలించి తగు మార్పుచేర్పులేమైనా అవసరమైతే చెయ్యండి.
కొత్తగా పేజీలు సృష్టిస్తున్న వాడుకరులు ఈ పేజీని ఒకసారి చూడవలసినదిగా కోరుతున్నాను. అలాగే [[వికీపీడియా:శైలి]] అనే పేజీని, దాని ఉపపేజీలను కూడా చూడవలసినది.__ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 08:54, 26 మార్చి 2022 (UTC)
: ధన్యవాదాలు [[User:Chaduvari|చదువరి]] గారు.--<span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 09:23, 26 మార్చి 2022 (UTC)
== Feminism and Folklore 2022 ends soon ==
[[File:Feminism and Folklore 2022 logo.svg|right|frameless|250px]]
[[:m:Feminism and Folklore 2022|Feminism and Folklore 2022]] which is an international writing contest organized at Wikipedia ends soon that is on <b>31 March 2022 11:59 UTC</b>. This is the last chance of the year to write about feminism, women biographies and gender-focused topics such as <i>folk festivals, folk dances, folk music, folk activities, folk games, folk cuisine, folk wear, fairy tales, folk plays, folk arts, folk religion, mythology, folk artists, folk dancers, folk singers, folk musicians, folk game athletes, women in mythology, women warriors in folklore, witches and witch hunting, fairy tales and more</i>
Keep an eye on the project page for declaration of Winners.
We look forward for your immense co-operation.
Thanks
Wiki Loves Folklore international Team
[[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 14:29, 26 మార్చి 2022 (UTC)
<!-- Message sent by User:Rockpeterson@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Rockpeterson/fnf&oldid=23060054 -->
== ఐఐఐటి ఇండిక్ వికీ ప్రాజెక్టు నమూనా వ్యాసాలు - పరిశీలనకు ==
ఐఐఐటి ఇండిక్ వికీ శాండ్ బాక్స్ లో సాంకేతిక పరిజ్ఞానంతో సృష్టించిన వేలాది వ్యాసాలను మానవీయ పరిశీలన చేసి , అవసరమైన చోట మానవీయ సహాయంతో మార్పులు చేశాము. వీటిని [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/తెవికీ-ఐఐఐటి|ప్రాజెక్టు పేజీ]] నమూనా వ్యాసాల లో చూడవచ్చు, తెలుగు వికీపీడియా సభ్యులు దీనిని పరిశీలించి తమ అభిప్రాయాలను ఆయా వ్యాసాల చర్చ పేజీలలో వెల్లడించవలసిందిగా కోరుతున్నాం. మీ సూచనలు , అభిప్రాయాలను పరిగణన లోకి తీసుకుని మిగిలిన వ్యాసాలను కూడా తదనుగుణంగా సవరించి అందుబాటులోకి తీసుకువస్తాం.--[[వాడుకరి:Po.indicwiki|Po.indicwiki]] ([[వాడుకరి చర్చ:Po.indicwiki|చర్చ]]) 11:24, 4 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:ఇక్కడ నేను రాస్తున్న అభిప్రాయాలను కింది సందర్భాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకుని చదవవలసినది:
:'''ఈ వ్యాసాలను తెవికీ పద్ధతులు, విధానాలు, శిలి, సాంకేతికత, వ్యాసాల రూపురేఖలు మొదలైన అంశాల్లో, నిపుణులైన వారి చేత ఫుల్టైమ్ శిక్షణ పొందిన వాడుకరులు సరిదిద్దారు. కాబట్టి ఈ వ్యాసాలు వికీ శిలికి వ్యాసాల ఆకృతికీ అనుగుణంగా ఉంటాయి.'''
:@[[వాడుకరి:Po.indicwiki|Po.indicwiki]] గారూ, ముందుగా మీరు తయారుచేసిన వ్యాసాలను తెవికీలో ప్రచురించడానికి సిద్ధపడీనందుకు మీకు అభినందనలు. నేను ఈ వ్యాసాల్లో కొన్నిటిని పేరిశీలించాను. వివిధ కారణాల వల్ల అవి ప్రచురణకు సిద్ధంగా లేవు. వీటన్నిటినీ ఇక్కడ విడివిడిగా వివరించేకంటే తేలికైన పద్ధతిని నేను సూచించదలచాను.
:ముందుగా.. తెలుగు వికీపీడియా సముదాయంలో చురుగ్గా కృషి చేస్తున్న వాడుకరులకు మీరు పెట్టిన వ్యాసాలన్నిటినీ పరిశీలించి, సవరించేటంత సమయం ఉందని నేను భావించడం లేదు. అంచేత -
:ఒక కొత్త పేజీకి అవసరమైన అన్ని అంశాలూ ఈ పేజీల్లో ఉన్నాయా లేదా అనేది ముందు మీరు పరిశీలించి నిర్థారించండి. ఇందుకు గాను, మీ సౌకర్యం కోసం ఒక చెక్లిస్టు తయారుచేసాను. ఆ చెక్లిస్టులో కొత్త పేజీకి ఉండాల్సిన కనీసమైన అంశాల జాబితా ఉంది. మీరు ప్రాజెక్టు పేజీకి అనుబంధంగా చేర్చిన/చేరుస్తున్న పేజీలన్నీ ఈ చెక్లిస్టుకు అనుగుణంగా ఉన్నాయో లేదో పరిశీలించి, లేనట్లైతే తదనుగుణంగా వాటిని సవరించి, ఆ తరువాత రచ్చబండలో సముదాయం దృష్టికి తీసుకురండి. అప్పుడు సముదాయం వాటిని పరిశీలిస్తుంది. ఆ చెక్లిస్టును కింది పేజీలో చూడవచ్చు:
:# [[వికీపీడియా:ఐఐఐటి వారు కొత్తగా చేర్చే వ్యాసాల చెక్లిస్టు]]
:సముదాయ సభ్యులకు విజ్ఞప్తి:
:# నేను పైన సూచించిన పద్ధతికి ఏమైనా మార్పుచేర్పులు చెయ్యదలిస్తే సూచించండి.
:# ఆ చెక్లిస్టులో కూడా ఏమైనా మార్పుచేర్పులు అవసరమనిపిస్తే, చేసెయ్యండి.
:__ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 10:06, 5 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
::@[[వాడుకరి:Po.indicwiki|Po.indicwiki]] గారూ, ఆ చెక్లిస్టులో మార్పుచేర్పుల సూచనలేమీ రాలేదు. కాబట్టి ఇక మీరు దాన్ని అనుసరించవచ్చు. ఆ చెక్లిస్టుకు అనుగుణంగా మార్పుచేర్పులు చేసి, సముదాయానికి తెలియపరచవలసినది. ధన్యవాదాలు. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 05:25, 11 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:::@[[వాడుకరి:Po.indicwiki|Po.indicwiki]] గారూ, ఐఐఐటి ఇండిక్ వికీ ప్రాజెక్టులో భాగంగా రాసిన వ్యాసాలను వికీ సముదాయ అనుసంధాన కర్తగా వికీపీడియాలో చేర్చడానికి మీ ప్రయత్నాలకు అభినందనలు. కొత్త వ్యాసాలు రాయడానికి, పాత వ్యాసాల నాణ్యత పెంచడానికి కృషి చేస్తాను అనే మీ ఈ అభిప్రాయానికి ధన్యవాదాలు.ఐఐఐటి ఇండిక్ వికీ ప్రాజెక్టు తరుపున పూర్తికాలపు శిక్షణపొందిన నిష్ణాతులైన వాడుకరులు మీ దగ్గర ఉన్నారు.తెలుగు వికీపీడియాలో చురుకైన వాడుకరులు, పరిశీలనాదృక్పధం ఉన్నవారు బహుతక్కువమంది ఉన్నారు.ఈ పరిస్థితులలో గంపగుత్తగా [[వికీపీడియా:ఐఐఐటి వారు కొత్తగా చేర్చే వ్యాసాల చెక్లిస్టు]] ప్రకారం తెవికీ వాడుకరులు పరిశీలించుట క్లిష్టతరం. ప్రతిపాదించే వ్యాసాలను మరియొకసారి మీ నిష్ణాతులైన వాడుకరులచేత [[వికీపీడియా:ఐఐఐటి వారు కొత్తగా చేర్చే వ్యాసాల చెక్లిస్టు]] ప్రకారం దానికి అనుగుణంగా సవరణలు చేసి సముదాయం దృష్టికి తీసుకునిరాగలరు.వాటిని మరలా తెలుగు వికిపీడియా సముదాయ సభ్యులు పరిశీలించి అంగీకరించిన వ్యాసాలు తెవికీలో చేర్చగలరు.ధన్యవాదాలు [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 10:30, 11 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
== కొత్త జిల్లాల సమాచారం చేర్పు ==
ఆంధ్రప్రదేశ్లో కొత్త జిల్లాల సమాచారాన్ని చేర్చేవారు, సదరు పేజీకి సంబంధించిన పాత జిల్లా సమాచారాన్ని కూడా చేర్చితే మరింత సమగ్రంగా ఉంటుంది. గమనించగలరు. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 03:47, 5 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:ఇది చాలా ముఖ్యమైన అంశంగా పరిగణించి, పాటించాలి [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 10:32, 11 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
== తెవికీ పాఠ్యప్రణాళిక ప్రాజెక్టు - ఖాతా పేరు ==
తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ సభ్యులకు నమస్కారం,
తెవికీ పాఠ్యప్రణాళిక ప్రాజెక్టుకు వీడియోల తయారీకీ, వీడియోలు పూర్తయిన తరువాత వాటిని వివిధ ఆన్లైన్ వేదికలలో ప్రచురించడానికి ఒక నిర్ధిష్టమైన ఖాతా పేరు ఉంటే బాగుంటుందని ప్రాజెక్టు కమిటీ నిర్ణయించి, ప్రాథమికంగా '''వికీ గురూజీ, వికీ గురూ, తెవికీ గురూజీ, తెవికీ గురూ''' మొదలైన పేర్లను సూచించడం జరిగింది. వీటిల్లో ఏ పేరు సముచితంగా ఉంటుందోనన్న విషయంపై సముదాయ సభ్యులు తమ స్పందనలు తెలియజేయవలసిందిగా ఆహ్వానిస్తున్నాం. కమిటీ సూచించిన పేర్లే కాకుండా ఇతర పేర్లను కూడా సముదాయ సభ్యులు సూచించవచ్చు. ధన్యవాదాలు.-- <span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 04:52, 5 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:ఈ గురూ గురూజీ అనే మాటలను నిత్య వ్యవహారాల్లో చులకన ధోరణిలో వాడడం జరుగుతూంటుంది. వాటి బదులు గురువు అనడం బాగుంటుంది. పోతే..
:# వికీవేత్త
:# వికీ ఆచార్య
:లను కూడా పరిశీలించవచ్చు. నా చాయిస్: "వికీవేత్త"
:__ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 05:35, 5 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:తెవికీ గురు అనే పేరు బాగుంటుంది అనుకుంటున్నాను.- [[వాడుకరి:రవిచంద్ర|రవిచంద్ర]] [[వాడుకరి చర్చ:రవిచంద్ర|(చర్చ)]] 17:25, 9 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
ఇక్కడ కొత్త వారికి మనం దారి చూపించే వారము, కానీ దిశానిర్దేశం చేసేవారము కాదు కావున గురువు అన్న మాట సరిపడదేమో! ఇక Guide , mentor అన్న పదానికి ఇంగ్లీష్-తెలుగు నిఘంటువుల ప్రకారం హర్కారా,సలహాదారు
మార్గదర్శకుడు, మార్గనిర్దేశకుడు, ఉపదేష్ట అని చెప్పబడింది అయితే నా చాయిస్: '''వికీ ఉపదేష్ట''' : [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]] ([[వాడుకరి చర్చ:Kasyap|చర్చ]]) 06:40, 5 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:ఈ ఖాతా చేస్తున్న పని కొత్తవారు నేర్చుకోడానికి అవసరమైన పాఠాలను తయారు చెయ్యడం. కాబట్టి గురువు అనడం సముచితమే. అంతేకాదు, గురువులకు గురువు కూడా __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 08:57, 5 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:: నేను అర్ధం చేసుకొన్నది ఆన్లైన్ వేదికలలో ప్రచురించడానికి ఒక నిర్ధిష్టమైన ఖాతా పేరు అని,అది కొంచెం విభిన్నంగా ఉంటే బాగుంటుంది అని ! [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]] ([[వాడుకరి చర్చ:Kasyap|చర్చ]]) 09:07, 5 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
::: [[User:Chaduvari|చదువరి]] గారూ, [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]] గారూ, మీ స్పందనలకు ధన్యవాదాలు. వికీవేత్త, వికీ ఆచార్య, వికీ ఉపదేష్ట పదాలను కూడా పరిశీలించాను. అయితే ఈ పదాలు సంబోధించడానికి, పలకడానికి కాస్త సులభంగా లేవు. ఈజీగా, క్యాచీగా ఉండే పేరు అయితే బాగుంటుందని అనుకుంటున్నాను. '''వికీ గురు / Wiki Guru''' అనే పేర్లను పరిశీలించగలరు. '''Guru''' అనే పదం ఇతర భాషలలో కూడా గురువు అనే పదాన్ని కూడా సూచిస్తోంది.--<span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 18:16, 6 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
::::'''వికీ / Wiki''' అనే పదం సార్వజనికమైంది, కావున తెలుగు వికీపీడియా గురు (Telugu Wikipedia Guru) లాంటి focused పేరు పరిశీలించ గలరు. :- [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]] ([[వాడుకరి చర్చ:Kasyap|చర్చ]]) 04:44, 7 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:::గురు కన్నా గురువు లేదా ఆచార్యుడు వంటి తెలుగు పదాలు గౌరవప్రదంగా బాగుంటాయి.--[[వాడుకరి:Rajasekhar1961|Rajasekhar1961]] ([[వాడుకరి చర్చ:Rajasekhar1961|చర్చ]]) 13:12, 9 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
: వికీ గురు కన్నా వికీగురువు అనటమే సముచితం. నా ఛాయిస్ '''వికీవేత్త''' లేదా '''వికీఆచార్యుడు'''-[[వాడుకరి:MYADAM ABHILASH|అభిలాష్ మ్యాడం]] ([[వాడుకరి చర్చ:MYADAM ABHILASH|చర్చ]]) 04:48, 11 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
::'''వికీ గురు తెలుగు / Wiki Guru Telugu''' పేర్లను కూడా పరిశీలించగలరు.--<span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 02:23, 28 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
== Announcing Indic Hackathon 2022 and Scholarship Applications ==
Dear Wikimedians, we are happy to announce that the Indic MediaWiki Developers User Group will be organizing [[m:Indic Hackathon 2022|Indic Hackathon 2022]], a regional event as part of the main [[mw:Wikimedia Hackathon 2022|Wikimedia Hackathon 2022]] taking place in a hybrid mode during 20-22 May 2022. The event will take place in Hyderabad. The regional event will be in-person with support for virtual participation. As it is with any hackathon, the event’s program will be semi-structured i.e. while we will have some sessions in sync with the main hackathon event, the rest of the time will be upto participants’ interest on what issues they are interested to work on. The event page can be seen on [[m:Indic Hackathon 2022|this page]].
In this regard, we would like to invite community members who would like to attend in-person to fill out a [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSc1lhp8IdXNxL55sgPmgOKzfWxknWzN870MvliqJZHhIijY5A/viewform?usp=sf_link form for scholarship application] by 17 April, which is available on the event page. Please note that the hackathon won’t be focusing on training of new skills, and it is expected that applications have some experience/knowledge contributing to technical areas of the Wikimedia movement. Please post on the event talk page if you have any queries. [[వాడుకరి:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[వాడుకరి చర్చ:MediaWiki message delivery|చర్చ]]) 18:31, 7 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
<!-- Message sent by User:KCVelaga@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/South_Asia_Village_Pumps&oldid=23115331 -->
==ఆంధ్రప్రదేశ్ 2022 జిల్లాల పునర్వ్యస్థీకరణలో పాత జిల్లాల పేజీల సవరణలలో గమనించాల్సినవి==
ఆంధ్రప్రదేశ్ 2022 జిల్లాల పునర్వ్యస్థీకరణలో 13 పాత జిల్లాల పేజీల సవరణలలో జిల్లాల పునర్వ్యస్థీకరణకు అనుగుణంగా చేపట్టే సవరణలలో ముఖ్యంగా "జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ ముందు, తరువాత జిల్లా స్థితి" అనే కోణంలో సవరిస్తేనే జిల్లా గత చరిత్ర తెలిసేది.అలా కాకుండా పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత స్థితి రాస్తే పునర్వ్యవస్థీకరణ ముందు సమాచారం మరుగున పడింది.దానిని తిరిగి తెలుసుకొనుట చాలాకష్టం.ఇది నా స్వంతంగా ఆలోచించిన విషయం కాదు.తెలంగాణలో 2016లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణలో భాగంగా పాత 10 జిల్లాలలో పూర్తిగా ఇదే పద్దతి పాటించిన అనుభవంతో వివరిస్తున్నాను.కాస్త శ్రమపడ్డా ఇది అవసరం.తిరిగి ఇదే పద్దతిని శ్రీ కాకుళం జిల్లా (పాత జిల్లా) పేజీలో పాటించాను.ఆ విభాగాలు ఈ దిగువ వివరించాను.గమనించగలరు.
* 5.1 పాలనా విభాగాలు
*5.1.1 జిల్లా కీలక అధికారులు
*5.1.2 రెవెన్యూ డివిజన్లు
*5.1.3 మండలాలు
*5.1.4 శ్రీకాకుళం జిల్లా లోని మండలాలు
*5.1.5 పార్వతీపురం మన్యం జిల్లాలో చేరిన మండలాలు
*5.1.6 విజయనగరం జిల్లాలో చేరిన మండలాలు
*5.1.7 గ్రామాలు
*5.2 జిల్లాలో పట్టణ ప్రాంతాలు
*5.3 నియోజక వర్గాలు
*5.3.1 లోక్సభ స్థానాలు
*5.3.2 శాసనసభస్థానాలు
పాతజిల్లా పేజీలలో ఆసక్తి ఉన్నవారు ఈ పద్దతిపాటించి సవరించగలరు.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 17:31, 8 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
== వికీడేటాలో పరిపాలన విభాగాల క్రమం ప్రామాణీకరించడం ==
ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లా పరిధుల సవరణ సందర్భంగా, జిల్లా సమాచారం వికీడేటాలో సవరించి, దానికి అనుగుణంగా వికీపీడియాలో సమాచారపెట్టెలలో కనీసం మండల స్థాయి వరకు వాడే పని చేపట్టాను. ప్రస్తుతం జిల్లా-మండల-(రెవిన్యూ)గ్రామం క్రమం వాడాము. పరీక్షార్ధం నేను, DaxServer కొన్ని రెవిన్యూ డివిజన్లు చేర్చాము. అయితే P131 తో కేవలం ఆ అంశం పైన తక్కువ స్థాయిలో గల పరిపాలన విభాగం ఒక్కటే చేర్చాలి. మండల స్థాయికి రెవిన్యూ డివిజన్ తక్కువ స్థాయిలో వున్న పరిపాలన అయినప్పటికి, దానిని వాడితే సమాచారం చేర్చటం, సమాచారం పొందటానికి క్వెరీలకు పని, క్లిష్టత పెరుగుతుంది. జనగణనలో కూడా జిల్లా తరువాత మండల స్థాయి అంశమే ప్రధానంగా పరిగణించబడుతుంది. రెవిన్యూ డివిజన్ జిల్లాలో పరిపాలన సౌలభ్యానికి భూ సమస్యల పరిష్కారంలో మండల కంటె పై మెట్టులో ఏర్పరచినదని నా అభిప్రాయం. ఈ విషయం ఆధారంగా రెవిన్యూ డివిజన్ అంశాన్ని వికీడేటాలో ప్రయోగాత్మక వాడుక తొలగించుటకు, ఇప్పటివరకు వాడిన జిల్లా-మండల-(రెవిన్యూ)గ్రామం ప్రామాణీకరించుటకు [https://www.wikidata.org/wiki/Wikidata_talk:WikiProject_India#P131_hierarchy_for_Andhra_Pradesh_in_wikidata వికీడేటా వికీప్రాజెక్టు ఇండియాలో] ప్రతిపాదన చేసి స్పందనలు కోరాను. తెలుగు వికీపీడియాలో కూడా తెలియచేస్తున్నాను. ఏమైనా స్పందనలుంటే రెండు రోజులలో వీలైతే వికీడేటా వికీప్రాజెక్టు ఇండియా చర్చలో తెలియచేయండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 11:08, 9 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
== అనువాద ఉపకరణంలో సమస్య ==
అనువాద ఉపకరణం ఉపయోగించి వ్యాసాన్ని అనువాదం చేస్తున్నక్రమంలో... రెండుమూడు విభాగాలు అనువాదం చేసి, మరో విభాగ అనువాదంకోసం 'అనువదించండి' నొక్కినపుడు బ్రౌజర్ (ఫైర్ ఫాక్స్ బ్రౌజర్) క్లోజ్ అవుతోంది. రెండుమూడుసార్లు ప్రయత్నించి చూశాను. అలానే జరుగుతోంది. ఇలా నా ఒక్కడికే జరిగిందా, ఇంకెవరికైనా జరుగుతోందా..?--<span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 08:03, 10 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:తెవికీలోని అనువాద యంత్రం తెలుగులోకి అనువదించటలేదు.అనువదించండి అని క్లిక్ చేస్తే తిరిగి అదే ఆంగ్ల పాఠ్యం వస్తుంది. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 10:35, 11 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
== ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణ గ్రామాలు, మండలాలు, జిల్లాల పేజీల్లో చెయ్యవలసిన మార్పులు ==
ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణ రాష్ట్రాల్లో కొత్త జిల్లాలు, మండలాలు ఏర్పడడం, ఈసరికే ఉన్నవాటిలో అనేక మార్పులు జరగడం, గ్రామాల మండలాలు, జిల్లాలు మారిపోవడం వంటి అనేక మార్పులు జరిగాయి. తదనుగుణంగా అనేక వేల పేజీల్లో మార్పుచేర్పులు చెయ్యాల్సి రావడం, వందలాది కొత్త పేజీలను సృష్టించాల్సి రావడం జరుగుతోంది. పేజీల్లో మార్పులు, పేజీల తరలింపులు, మూసల్లో మార్పులు, వర్గాల్లో మార్పులు, అయోమయ నివృత్తి పేజీల్లో మార్పులు, వివిధ పేజీల్లో బయటికి పోయే లింకుల్లో మార్పులు.. ఎన్నో చెయ్యాల్సి ఉంది. చాలా పెద్ద ప్రాజెక్టు ఇది. ఇదే సమయంలో అనేక గ్రామాల పేజీలను తప్పు పేర్లతో సృష్టించడం జరిగింది. ఇవి దాదాపు ఆరేడు వేల పేజీలుండవచ్చు. వాటిని సరైన పేరుకు తరలించాల్సిన అవసరం ఉంది. ఇవన్నీ చెయ్యాలంటే, కొన్ని లక్షల దిద్దుబాట్లు చెయ్యాల్సిన అవసరం ఉంది. తెలంగాణ గ్రామాల పేజీల్లో ఈ పనులు కొంత జరిగాయి. కానీ ఇంకా ఎంతో పని జరగాల్సి ఉంది. ఆంధ్రప్రదేశ్ గ్రామాల పేజీల్లో ఈ పనులు ఇప్పుడిప్పుడే మొదలయ్యాయి. [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్ర ప్రదేశ్, తెలంగాణ గ్రామాలు|వివిధ ప్రాజెక్టుల]] ద్వారా ఈ పనులను నిర్వహిస్తున్నారు.
ప్రస్తుతం చేపట్టిన పనుల్లో కొన్నిటిని కొంతమేర ఆటోమేటు చేసాను. తెలంగాణ లోని దాదాపు పదివేల గ్రామాల పేజీలలో చేర్చాల్సిన సమాచారాన్ని ఎక్సెల్లో తయారు చేసి పెట్టాను. ఒక్కో గ్రామపు సమాచారాన్ని దాన్లోంచి కాపీ చేసి సదరు గ్రామం పేజీలో పేస్టు చేస్తే సరిపోతుంది. తద్వారా ఈ పనిని చకచకా చేసెయ్యవచ్చు. అలాగే ఆంధ్ర గ్రామాల పేజీలకు ఆటోమేటు చేసే పని చేద్దాం. బాటుతో పనిచెయ్యగలవారు ఉంటే ఈ పనిని కూడా ఆటోమేటు చెయ్యవచ్చు. ఇక్కడ ఆ పని చెయ్యగలవారు లేరు కాబట్టి మానవికంగా చెయ్యక తప్పదు.
అయితే ప్రస్తుతం ఈ పనులు చాలా కొద్దిమందే చేస్తున్నారు. మరికొంతమంది చేరితే త్వరగా పూర్తి చేసే వీలు కలుగుతుంది. తోటి వాడుకరులను ఈ పనిలో చేరవలసినదిగా కోరుతున్నాను. తాము ప్రస్తుతం చేతున్న పనులను పూర్తిగా ఆపకుండానే ఈ పనికి కూడా కొంత సమయాన్ని కేటాయించగలిగే వీలు ఉంది. పరిశీలించండి.
ఈ విషయమై ఇక్కడ చర్చించడంతో పాటు ఒక ఆన్లైను సమావేశం పెట్టుకుని అక్కడ చర్చిస్తే మరింత వేగంగా మన ఆలోచనలను పంచుకోవచ్చు అని భావిస్తూ, ఒక సమావేశాన్ని ఏర్పాటు చేసాను. రేపు, అంటే ఏప్రిల్ 16 శనివారం నాడు, సాయంత్రం 7 గంటలకు ఒక ఆన్లైను సమావేశం పెట్టుకుందామని ప్రతిపాదిస్తున్నాను. ఆసక్తి ఉన్నవారు ఈ లింకు ద్వారా ఈ '''గూగుల్ మీట్''' సమావేశంలో పాల్గొనవచ్చు: https://meet.google.com/psg-okyi-rkb పాస్వర్డేమీ లేదు. అందరూ ఆహ్వానితులే.
చర్చాంశం: తెలుగురాష్ట్రాల గ్రామాలు, మండలాలు, జిల్లాల పేజీల్లో చెయ్యాల్సిన మార్పుచేర్పులపై ప్రణాళిక రచన
ఆసక్తి గలవారు తప్పక పాల్గొనవలసినదిగా కోరుతున్నాను. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 05:01, 15 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
'''మీటింగులో పాల్గొనేవారు'''
:# నేను పాల్గొంటాను [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 05:21, 15 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:# ఇది చాలా ఉపయోగకరమైన ప్రాజెక్టు. ఇందులో నేను కూడా భాగస్వామ్యమవుతాను. అయితే, ఈరోజు సాయంత్రం నాకు వేరే కార్యక్రమం ఉంది. అందువల్ల ఈనాటి '''గూగుల్ మీట్''' సమావేశంలో పాల్గొనలేకపోతున్నాను.--<span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 05:09, 16 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
=== తాజాకరణ ===
సమయం తక్కువగా ఉన్నందున అందరికీ తెలిసేలా, ఈ ఆన్లైన్ సమావేశాన్ని వాయిదా వేస్తున్నాను. కొత్త తేదీ, సమయం: 2022 ఏప్రిల్ 20, బుధవారం సాయంత్రం 7 గంటలు. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 05:26, 16 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:గమనించటమైనది.2022 ఏప్రిల్ 20, బుధవారం పాల్గొంటాను. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 05:49, 16 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:: నేను కూడా బుధవారం పాల్గొంటాను.--<span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 06:11, 16 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
=== సమావేశం రద్దు ===
వచ్చే ఆదివారం నాడు ప్రత్యక్ష సమావేశం ఉన్నందున, అక్కడైతే మరింత వివరంగా చర్చించే వీలున్నందున, రెండు సమావేశాల ఆవశ్యకత లేనందున, ప్రాజెక్టులపై చర్చించే వీలు అక్కడ ఉన్నందున, ఈ సమావేశాన్ని రద్దు చేస్తున్నాను. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారు, [[వాడుకరి:Pranayraj1985|ప్రణయ్ రాజ్]] గారు గమనించవలసినది. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 04:29, 18 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
: అలాగే [[User:Chaduvari|చదువరి]] గారు, 24న జరిగే సమావేశం ఎజెండాలో ఈ అంశాన్ని కూడా చేర్చాను.--<span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 04:42, 18 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
::గమనించాను.మంచిది.ఆసమావేశంలో పాల్గొంటాను [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 05:31, 18 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
== CIS-A2K Newsletter March 2022 ==
[[File:Centre for Internet And Society logo.svg|180px|right|link=]]
Dear Wikimedians,
Hope you are doing well. As you know CIS-A2K updated the communities every month about their previous work through the Newsletter. This message is about March 2022 Newsletter. In this newsletter, we have mentioned our conducted events and ongoing events.
; Conducted events
* [[:m:CIS-A2K/Events/Wikimedia session in Rajiv Gandhi University, Arunachal Pradesh|Wikimedia session in Rajiv Gandhi University, Arunachal Pradesh]]
* [[c:Commons:RIWATCH|Launching of the GLAM project with RIWATCH, Roing, Arunachal Pradesh]]
* [[c:Commons:Pune_Nadi_Darshan_2022|Wikimedia Commons workshop for Rotary Water Olympiad team]]
* [[:m:International Women's Month 2022 edit-a-thon]]
* [[:m:Indic Wikisource Proofreadthon March 2022]]
* [[:m:CIS-A2K/Events/Relicensing & digitisation of books, audios, PPTs and images in March 2022|Relicensing & digitisation of books, audios, PPTs and images in March 2022]]
* [https://msuglobaldh.org/abstracts/ Presentation on A2K Research in a session on 'Building Multilingual Internets']
; Ongoing events
* [[c:Commons:Pune_Nadi_Darshan_2022|Wikimedia Commons workshop for Rotary Water Olympiad team]]
* Two days of edit-a-thon by local communities [Punjabi & Santali]
Please find the Newsletter link [[:m:CIS-A2K/Reports/Newsletter/March 2022|here]]. Thank you [[User:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[User talk:Nitesh (CIS-A2K)|talk]]) 09:33, 16 April 2022 (UTC)
<small>On behalf of [[User:Nitesh (CIS-A2K)]]</small>
<!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&oldid=22433435 -->
==ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ - 2022 ప్రాజెక్టు పేజీ==
ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ -2022 లో గతంలో ఉన్న 13 జిల్లాలను ప్రధానంగా ప్రతి లోక్సభ నియోజకవర్గాన్ని ఒక యూనిట్గా తీసుకుని అదనంగా మరో 13 కొత్త జిల్లాలు ఏర్పాటైనవి. అయితే అరకు లోక్సభ నియోజకవర్గం విస్తృత భౌగోళిక పరిధిని దృష్టిలో పెట్టుకుని రెండు జిల్లాలుగా ఏర్పడినవి.2022 ఏప్రిల్ 4 నాటినుండి కొత్త జిల్లాల ప్రారంభానికి గెజిట్ విడుదలై అమలులోనికి వచ్యాయి.
ముఖ్యంగా ఈ ప్రాజెక్ట్ పేజీ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ ఫలితంగా దాని ప్రకారం అనుగుణంగా ఏఏ వ్యాసాలు, మూసలు, ఇంకా ఏఏ వర్గాలలోని వ్యాసాలు తాజాగా సవరించాల్సింది గుర్తించి, వాటిలో ఏమేమిసవరణలు ఎలా చేయాలి? అనే దానికి [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ - 2022|ప్రాజెక్టు పేజీ నొకదానిని]] రూపొందించటమైంది.ప్రాజెక్టు పేజీని పరిశీలించి తగు సూచనలు, సలహాలు ఈ ప్రాజెక్టు చర్చా పేజీలో వివరించగలరు. సాధ్యమైనంతవరకు జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో పనిచేయువారు ఈ ప్రాజెక్టుపేజీ ప్రకారం సవరణలు, అభివృద్ధి చేయగలరు.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 04:16, 17 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
: ధన్యవాదాలు [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారూ... నేను కూడా ఇందులో పాల్గొంటాను.--<span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 04:27, 17 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
== తెలుగు వికీపీడియా నెలవారి సమావేశం (2022, ఏప్రిల్ 24) ==
అందరికీ నమస్కారం,<br>
తెలుగు వికీపీడియా అభివృద్ధి కోసం, వివిధ కార్యక్రమాల నిర్వహణ తదితర అంశాల గురించి చర్చించుకోవడానికి కొంతమంది వికీపీడియన్లతో 2013 నుండి 2016 వరకు ప్రతినెల హైదరాబాద్ అబిడ్స్ లోని గోల్డెన్ త్రెషోల్డ్ లో తెలుగు వికీపీడియా నెలవారి సమావేశాలు నిర్వహించబడ్డాయి. భారతీయ వికీపీడియాల్లో నెలవారి సమావేశాలను ప్రారంభించిన మొదటి వికీపీడియా, మన తెలుగు వికీపీడియా. 2016 తరువాత గోల్డెన్ త్రెషోల్డ్ మనకు అందుబాటులో లేకపోవడం వల్ల నెలవారి సమావేశాలు నిర్వహించుకోలేకపోయాం.
గత, కొన్ని సంవత్సరాలుగా తెలంగాణ ప్రభుత్వ భాషా సాంస్కృతిక శాఖ సంచాలకులు మామిడి హరికృష్ణ గారు తెలుగు వికీపీడియాకు ఎల్లవేళలా తన సహకారాన్ని అందిస్తూ వస్తున్నారు. వికీ సమావేశాల గురించి హరికృష్ణ గారి ముందు ప్రస్తావించినపుడు... భాషా సాంస్కృతిక శాఖ తరపున తెలుగు వికీ సమావేశాలు, శిక్షణా శిబిరాలు నిర్వహించుకోవడానికి రవీంద్రభారతి రెండవ అంతస్తులోని పైడి జైరాజ్ ప్రివ్యూ థియేటర్ ను ఇస్తానని గతంలోనే పలుమార్లు చెప్పారు. కానీ, కరోనా కారణంగా ప్రత్యక్ష సమావేశాలను నిర్వహించుకోలేకపోయాం.
<br>
అయితే, గతంలో జరిగినట్టుగానే తెలుగు వికీపీడియా నెలవారి సమావేశాలు, కొత్తగా రాస్తున్న వాడుకరులకు, రాయాలనుకుంటున్న ఔత్సాహికులకు శిక్షణ కార్యక్రమాలు నిర్వహిస్తే ఉపయోగకరంగా ఉంటుందన్న పలువురు సభ్యుల సూచనల మేరకు ప్రతినెల మూడవ లేదా నాలుగవ ఆదివారం నాడు రవీంద్రభారతిలోని పైడి జైరాజ్ ప్రివ్యూ థియేటర్ లో తెలుగు వికీపీడియా నెలవారి సమావేశాలు, శిక్షణ కార్యక్రమాలు నిర్వహించాలనుకున్నాం. అందులో భాగంగా ఈ నెల వచ్చే ఆదివారం ఏప్రిల్ 24న మధ్యాహ్నం 2 గంటల నుండి సాయంత్రం 5 గంటల వరకు తెలుగు వికీపీడియా నెలవారి సమావేశం, శిక్షణా శిబిరం నిర్వహించబోతున్నాం. వికీ సభ్యులు, కొత్త వాడుకులు, ఔత్సాహిక రచయితలు, ఇతరులు ఈ కార్యక్రమంలో పాల్గొనాల్సిందిగా ఆహ్వానిస్తున్నాం.
పాల్గొనే సభ్యులు కార్యక్రమ పేజీ [[వికీపీడియా:సమావేశం/హైదరాబాదు/ఏప్రిల్ 24, 2022 సమావేశం|తెలుగు వికీపీడియా నెలవారి సమావేశం 2022, ఏప్రిల్ 24]] లో తమ పేరును నమోదు చేయగలరు. ధన్యవాదాలు. <span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 04:49, 17 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
: 2022, ఏప్రిల్ 24న జరిగిన తెలుగు వికీపీడియా నెలవారి సమావేశం, వికీ శిక్షణా కార్యక్రమం గురించిన కార్యక్రమ [https://te.wikipedia.org/wiki/వికీపీడియా:సమావేశం/హైదరాబాదు/ఏప్రిల్_24,_2022_సమావేశం#నివేదిక నివేదిక]ను తయారుచేశాను, సభ్యులు గమనించగలరు.--<span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 19:42, 28 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
== Extension of Pune Nadi Darshan 2022: A campaign cum photography contest ==
Dear Wikimedians,
As you already know, [[c:Commons:Pune_Nadi_Darshan_2022|Pune Nadi Darshan]] is a campaign cum photography contest on Wikimedia Commons organised jointly by Rotary Water Olympiad and CIS-A2K. The contest started on 16 March on the occasion of World Water Week and received a good response from citizens as well as organisations working on river issues.
Taking into consideration the feedback from the volunteers and organisations about extending the deadline of 16 April, the organisers have decided to extend the contest till 16 May 2022. Some leading organisations have also shown interest in donating their archive and need a sufficient time period for the process.
We are still mainly using these topics which are mentioned below.
* Beauty of rivers in Pune district
* Flora & fauna of rivers in Pune district
* Religious & cultural places around rivers in Pune district
* Human activities at rivers in Pune district
* Constructions on rivers in Pune district
* River Pollution in Pune district
Anyone can participate still now, so, we appeal to all Wikimedians to contribute to this campaign to enrich river-related content on Wikimedia Commons. For more information, you can visit the [[c:Commons:Pune_Nadi_Darshan_2022|event page]].
Regards [[User:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[User talk:Nitesh (CIS-A2K)|talk]]) 04:58, 17 April 2022 (UTC)
<small>On behalf of [[User:Nitesh (CIS-A2K)]]</small>
<!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&oldid=22433435 -->
== Join the South Asia / ESEAP Annual Plan Meeting with Maryana Iskander ==
Dear community members,
In continuation of [[m:User:MIskander-WMF|Maryana Iskander]]'s [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Chief Executive Officer/Maryana’s Listening Tour| listening tour]], the [[m:Special:MyLanguage/Movement Communications|Movement Communications]] and [[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance|Movement Strategy and Governance]] teams invite you to discuss the '''[[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation Annual Plan/2022-2023/draft|2022-23 Wikimedia Foundation Annual Plan]]'''.
The conversations are about these questions:
* The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia 2030|2030 Wikimedia Movement Strategy]] sets a direction toward "knowledge as a service" and "knowledge equity". The Wikimedia Foundation wants to plan according to these two goals. How do you think the Wikimedia Foundation should apply them to our work?
* The Wikimedia Foundation continues to explore better ways of working at a regional level. We have increased our regional focus in areas like grants, new features, and community conversations. How can we improve?
* Anyone can contribute to the Movement Strategy process. We want to know about your activities, ideas, requests, and lessons learned. How can the Wikimedia Foundation better support the volunteers and affiliates working in Movement Strategy activities?
<b>Date and Time</b>
The meeting will happen via [https://wikimedia.zoom.us/j/84673607574?pwd=dXo0Ykpxa0xkdWVZaUZPNnZta0k1UT09 Zoom] on 24 April (Sunday) at 07:00 UTC ([https://zonestamp.toolforge.org/1650783659 local time]). Kindly [https://calendar.google.com/event?action=TEMPLATE&tmeid=MmtjZnJibXVjYXYyZzVwcGtiZHVjNW1lY3YgY19vbWxxdXBsMTRqbnNhaHQ2N2Y5M2RoNDJnMEBn&tmsrc=c_omlqupl14jnsaht67f93dh42g0%40group.calendar.google.com add the event to your calendar]. Live interpretation will be available for some languages.
Regards,
[[వాడుకరి:CSinha (WMF)|CSinha (WMF)]] ([[వాడుకరి చర్చ:CSinha (WMF)|చర్చ]]) 10:27, 17 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
== ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాలు, సంబంధిత వ్యాసాల సవరణలకు సహాయం ==
[[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి]] లో భాగంగా ఈ నెలలో ప్రధానంగా ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లా వ్యాసాలు, సంబంధిత మండల వ్యాసాల పని జరుగుతున్నది. ఇప్పటివరకు ఎనిమిది మంది పాల్గొన్నా, జిల్లా వ్యాసాలలో ప్రధానంగా కృషి చేస్తున్నవారు ఇద్దరు మాత్రమే అయినా మూడు, నాలుగు కొత్త, పాత జిల్లాల వ్యాసాలు మెరుగైన స్థితికి చేరుకున్నాయి. ఎంతో ప్రాధాన్యత,వీక్షణలు గల వ్యాసాల నాణ్యతను వేగంగా మెరుగు చేయడానికి బాగా అనుభవమున్న సభ్యులు చురుకుగా పాల్గొనవలసిన అవసరమున్నా, చాలామంది బాధ్యతతో ఎందుకు కనీసం ఒక్క మార్పు కూడా చేయటానికి సాహసించటంలేదో నాకు అర్ధమవటంలేదు. పెద్ద సవరణలే కాక చిన్న చిన్న సవరణలు(తనిఖీలు) కూడా వున్నాయి. ఈ పనులో పాల్గొనడం ద్వారా, మెరుగైన వ్యాసాలపైన అవగాహన, సులభమైన పరస్పర సహకార నిర్వహణ ఎలా జరుగుతుందో అనుభవ పూర్వకంగా తెలుసుకొనే అవకాశముంది. ఇటువంటి ముఖ్యమైన పనికి తెవికీలో అనుభవమున్నవారు ఉదాసీనత ప్రదర్శించడం తెవికీ అభివృద్ధికి శ్రేయస్కరంకాదు. దయచేసి ఈ పనిలో సహకరించమని అందరిని మరొక్కసారి కోరుతున్నాను. సందేహాలుంటే అడగండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 12:41, 20 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:నా వ్యాఖ్య తరువాత @[[వాడుకరి:Chaduvari|Chaduvari]] గారు, [[బాపట్ల జిల్లా]] copy edit చేశారు. [[user:యర్రా రామారావు]] గారు కొత్త జిల్లాలలో అడపదడపా సవరణలు మొదటినుంచి చేస్తూనే వున్నారు. వారిద్దరికి ధన్యవాదాలు. జిల్లా పేజీలపై జిల్లాల వివరాల ప్రకటన వెలువడిన నాటినుండి ధ్యాస పెట్టి కృషి చేస్తున్న [[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|వాడుకరి:Ch Maheswara Raju]] గారికి నా ప్రత్యేక కృతజ్ఞతలు. బాపట్ల జిల్లా వ్యాసంలో ప్రస్తుతానికి పెద్ద సమస్యలు లేకపోతే [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి]] లో బాపట్ల జిల్లా వ్యాస పురోగతి పరామితిని 100 గా చేసి, అదేవరుసలో తన పేరు చేర్చమని లేక ఏమైనా సమస్యలుంటే చర్చాపేజీలో తెలపమని చదువరిగారిని కోరుచున్నాను. బాపట్ల జిల్లా సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల సవరణలు నా తరపునుండి పూర్తయినవి. ఆ వ్యాస [[చర్చ:బాపట్ల_జిల్లా#కొత్త_జిల్లా_సంబంధిత_అధిక_ప్రాధాన్యత_వ్యాసాల_సవరణల_పురోగతి|చర్చాపేజీలో పురోగతి విభాగంలో]] తెలిపిన అంశాల సవరణలను కూడా తనిఖీ చేసి, అదేవిధంగా పురోగతి తాజా పరచి, పేరు చేర్చి సహకరించమని సభ్యులను మరొక్కసారి కోరుతున్నాను. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 12:10, 23 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
::[[బాపట్ల జిల్లా]] తో పాటు, [[పల్నాడు జిల్లా]], వీటి మాతృ జిల్లాలైన [[గుంటూరు జిల్లా]], [[ప్రకాశం జిల్లా]] కు సంబంధించిన వ్యాసాలు, వర్గ వృక్షాల సవరణలు, పేరులో జిల్లా పేరు వున్నప్పుడు వాటికి దారిమార్పులు జరిగినప్పుడు, పాత వాడుకలకు కొత్త పేర్లు వాడటం,వాడుక లో లేని వాటిని తొలగించడం లాంటివి, సంబంధిత వికీడేటాలో సవరణలు, నేను ప్రధానంగా కృషి చేసి పూర్తిచేశాను. జిల్లా వ్యక్తుల వ్యాసాలు సాధారణంగా వారి పుట్టిన నాటి జిల్లాతోటే సూచించబడతాయి కనుక, వాటిని సవరించలేదు. ఆ వ్యాసాలకు పుట్టిన ఊరు ఇంకా వికీడేటాలో చేర్చకపోయినట్లైతే చేర్చాలి. అప్పుడు ప్రస్తుత జిల్లా ఆధారంగా జిల్లాకు సంబంధించిన వారి వివరాలు తెలుసుకోవటానికి క్వెరీల ద్వారా వీలవుతుంది. నా సవరణల గురించి మరిన్ని వివరాలకు [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Initial implementation experiences on Bapatla district by Arjunaraoc|లింకు 1]], [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/జిల్లా సంబంధిత వర్గ వ్యాసాల సవరణలకు సూచనలు|లింకు 2]] చూడండి. వీటిని తనిఖీ చేసి ఏమైనా దోషాలుంటే సరిచేయమని సభ్యులను కోరుతున్నాను. ఈ వ్యాసాలన్నిటికి ఇప్పటివరకు, వికీపీడియాలో, వికీడేటాలో కృషి చేసిన వారందరికి నా కృతజ్ఞతలు. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 11:51, 29 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:::బాపట్ల, పల్నాడు జిల్లా వర్గవృక్షపు వ్యాసాలనుండి అయోమయ నివృత్తి పేజీలలో లింకులను పరిశీలించి, అవసరమైన జిల్లా మార్పులు, వ్యాసపేజీలలో మండల, పట్టణ స్థాయి వరకు అయోమయనివృత్తి లింకులు సవరించాను. మరిన్ని వివరాలకు ఆయా జిల్లా చర్చాపేజీలు చూడండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 12:19, 4 మే 2022 (UTC)
== పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, తెలంగాణ జిల్లాలు మండలాల పటాలు ==
తెలంగాణలో జిల్లాలు, మండలాల పునర్వ్యవస్థీకరణ జరిగాక, కొత్తవి ఏర్పడ్డంతో పాటు, పాతవాటి భౌగోళిక రూపాలు బాగా మారిపోయాయి. పాత మ్యాపుల స్థానే కొత్త మ్యాపులను పెట్టాల్సిన అవసరం ఏర్పడింది. దీనికనుగుణంగా తెలంగాణ ప్రభుత్వం తయారుచేసిన మ్యాపులను దించుకుని, వాటి నుండి ఒక్కో మండలాన్నీ, సంబంధిత జిల్లానూ హైలైటు చేసి చూపుతూ ప్రతి మండలానికీ ఒక మ్యాపును తయారు చేసాం. [[వాడుకరి:Veeven|వీవెన్]] గారు ఈ పనిలో ప్రశంసనీయమైన కృషి చేసారు. ఆయనకు ధన్యవాదాలు, అభినందనలు. ఈ పటాలను కామన్సు లోకి ఎక్కించాను. వికీలో వాడుకునేందుకు ఇవి సిద్ధంగా ఉన్నాయి. ఈ దస్త్రాల పేర్లు Telangana-mandal-Mahabubnagar_Rajapur-2022.svg అనే ఆకృతిలో ఉంటాయి. మ్యాపు ఉదాహరణకు [[తలమడుగు మండలం]] పేజీ చూడవచ్చు. ఆసక్తి ఉన్నవారు మిగతా వాటిని ఆయా మండలాల పేజీల్లోకి, '''<u>పాత మ్యాపును తీసివేసి, దాని స్థానంలో</u>''' ఎక్కించవలసినది. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 11:56, 24 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:పాత మ్యాపు పేరు, mandal_map అనే ఫీల్డులో ఉంటుంది. దాని పేరు - Adilabad mandals outline04.png అనే రూపంలో ఉంటుంది. దీన్ని తీసివేసి కొత్త మ్యాపును పెట్టాలి. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 12:09, 24 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
::ఈ మండలాల మ్యాపులన్నిటినీ కామన్సు లోని [[:commons:Category:Telangana mandals]] అనే వర్గంలో చూడవచ్చు. __[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 08:15, 25 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
== New Wikipedia Library Collections Available Now - April 2022 ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
Hello Wikimedians!
[[File:Wikipedia_Library_owl.svg|thumb|upright|The TWL owl says sign up today!]]
[[m:The Wikipedia Library|The Wikipedia Library]] has free access to new paywalled reliable sources. You can these and dozens more collections at https://wikipedialibrary.wmflabs.org/:
* '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/128/ Wiley]''' – journals, books, and research resources, covering life, health, social, and physical sciences
* '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/125/ OECD]''' – OECD iLibrary, Data, and Multimedia published by the Organisation for Economic Cooperation and Development
* '''[https://wikipedialibrary.wmflabs.org/partners/129/ SPIE Digital Library]''' – journals and eBooks on optics and photonics applied research
Many other sources are freely available for experienced editors, including collections which recently became accessible to all eligible editors: Cambridge University Press, BMJ, AAAS, Érudit and more.
Do better research and help expand the use of high quality references across Wikipedia projects: log in today!
<br>--The Wikipedia Library Team 13:17, 26 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
:<small>This message was delivered via the [https://meta.wikimedia.org/wiki/MassMessage#Global_message_delivery Global Mass Message] tool to [https://meta.wikimedia.org/wiki/Global_message_delivery/Targets/Wikipedia_Library The Wikipedia Library Global Delivery List].</small>
</div>
<!-- Message sent by User:Samwalton9@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/Wikipedia_Library&oldid=23036656 -->
== ఆంధ్రప్రదేశ్ మండల వ్యాసాలలో వికీడేటా ఆధారిత సమాచారపెట్టె ==
ఇటీవలే ఆంధ్రప్రదేశ్ మండల వ్యాసాలలో వున్న సాధారణ సమాచారపెట్టె బదులుగా [[వికీపీడియా చర్చ:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి#మండల సమాచారపెట్టెలు సవరణ| వికీడేటా ఆధారిత సమాచారపెట్టె]] చేర్చబడింది. వికీడేటాలో జరిగే సవరణలు, ఈ సమాచారపెట్టెలో కనబడే వివరాలను ప్రభావితం చేస్తాయి కనుక, తెవికీ సభ్యులు [[ప్రత్యేక:అభిరుచులు|తమ అభిరుచులలో]] '''ఇటీవల మార్పులు''' టేబ్ లో '''ఉన్నత ఎంపికలు విభాగం'''లో ''' వికీడేటా మార్పులను ఇటీవలి మార్పులలో చూపించు''' అనే అంశాన్ని చేతనం చేస్తే, వికీడేటా వివరాలలో మార్పు జరిగినప్పుడు, ఇటీవలి మార్పులలో కనబడతాయి. ఈ విధంగా చెత్త మార్పులేమైనా మీరు గమనించితే వికీడేటాలో అటువంటివి రద్దు చేయడం ద్వారా, సమాచారపెట్టెలోని వివరాల నాణ్యతను కాపాడవచ్చు. సభ్యులు అందరూ గమనించి, ఆసక్తి గల వారు పాటించండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 03:55, 27 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
== Call for Candidates: 2022 Board of Trustees Election ==
Dear community members,
The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022|2022 Board of Trustees elections]] process has begun. The [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia_Foundation_elections/2022/Announcement/Call_for_Candidates|Call for Candidates]] has been announced.
The Board of Trustees oversees the operations of the Wikimedia Foundation. Community-and-affiliate selected trustees and Board-appointed trustees make up the Board of Trustees. Each trustee serves a three year term. The Wikimedia community has the opportunity to vote for community-and-affiliate selected trustees.
The Wikimedia community will vote to elect two seats on the Board of Trustees in 2022. This is an opportunity to improve the representation, diversity, and expertise of the Board of Trustees.
Kindly [[m:Special:MyLanguage/Wikimedia Foundation elections/2022/Apply to be a Candidate|submit your candidacy]] to join the Board of Trustees.
[[వాడుకరి:CSinha (WMF)|CSinha (WMF)]] ([[వాడుకరి చర్చ:CSinha (WMF)|చర్చ]]) 09:04, 29 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
== Coming soon: Improvements for templates ==
<div class="plainlinks mw-content-ltr" lang="en" dir="ltr">
<!--T:11-->
[[File:Overview of changes in the VisualEditor template dialog by WMDE Technical Wishes.webm|thumb|Fundamental changes in the template dialog.]]
Hello, more changes around templates are coming to your wiki soon:
The [[mw:Special:MyLanguage/Help:VisualEditor/User guide#Editing templates|'''template dialog''' in VisualEditor]] and in the [[mw:Special:MyLanguage/2017 wikitext editor|2017 Wikitext Editor]] (beta) will be '''improved fundamentally''':
This should help users understand better what the template expects, how to navigate the template, and how to add parameters.
* [[metawiki:WMDE Technical Wishes/VisualEditor template dialog improvements|project page]], [[metawiki:Talk:WMDE Technical Wishes/VisualEditor template dialog improvements|talk page]]
In '''syntax highlighting''' ([[mw:Special:MyLanguage/Extension:CodeMirror|CodeMirror]] extension), you can activate a '''colorblind-friendly''' color scheme with a user setting.
* [[metawiki:WMDE Technical Wishes/Improved Color Scheme of Syntax Highlighting#Color-blind_mode|project page]], [[metawiki:Talk:WMDE Technical Wishes/Improved Color Scheme of Syntax Highlighting|talk page]]
Deployment is planned for May 10. This is the last set of improvements from [[m:WMDE Technical Wishes|WMDE Technical Wishes']] focus area “[[m:WMDE Technical Wishes/Templates|Templates]]”.
We would love to hear your feedback on our talk pages!
</div> -- [[m:User:Johanna Strodt (WMDE)|Johanna Strodt (WMDE)]] 11:14, 29 ఏప్రిల్ 2022 (UTC)
<!-- Message sent by User:Johanna Strodt (WMDE)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=WMDE_Technical_Wishes/Technical_Wishes_News_list_all_village_pumps&oldid=23222263 -->
== <span lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">Editing news 2022 #1</span> ==
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
<section begin="message"/><i>[[metawiki:VisualEditor/Newsletter/2022/April|Read this in another language]] • [[m:VisualEditor/Newsletter|Subscription list for this multilingual newsletter]]</i>
[[File:Junior Contributor New Topic Tool Completion Rate.png|thumb|New editors were more successful with this new tool.]]
The [[mw:Special:MyLanguage/Help:DiscussionTools#New discussion tool|New topic tool]] helps editors create new ==Sections== on discussion pages. New editors are more successful with this new tool. You can [[mw:Talk pages project/New topic#21 April 2022|read the report]]. Soon, the Editing team will offer this to all editors at the 20 Wikipedias that participated in the test. You will be able to turn it off at [[Special:Preferences#mw-prefsection-editing-discussion]].<section end="message"/>
</div>
[[User:Whatamidoing (WMF)|Whatamidoing (WMF)]] 18:55, 2 మే 2022 (UTC)
<!-- Message sent by User:Quiddity (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/VisualEditor/Newsletter/Wikis_with_VE&oldid=22019984 -->
== ఆజాది కా అమృత్ మహోత్సవ్ లోగో మార్పులతో Vector 2022 UI సమస్య ==
[[దస్త్రం:Ajadi customisation problem on vector 2022 UI.png|thumb| Vector 2022 UI వాడేటప్పుడు ఆజాది కా అమృత్ మహోత్సవ్ లోగో మార్పుతో ప్రక్కపట్టీలో ఆదేశాలకు స్పష్టత పోతున్న సమస్య, ఉబుంటు 18.04, ఫైర్ఫాక్స్ 97.0.2(64bit), క్రోమ్, Version 99.0.4844.51 (Official Build) (64-bit)]]
[[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత_చర్చ_82#లోగోలో_వీవెన్_గారు_చేసిన_మార్పులతో_తెరపట్టు|గత చర్చ]]లో ఆజాది కా అమృత్ మహోత్సవ్ కొరకు లోగో మార్పు చేశారు. అయితే ఇది Vector 2022 UI (అభిరుచులలో, రూపురేఖలలో చేతనం చేసుకోవచ్చు) వాడేవారికి సమస్యాత్మకంగా మారింది. ప్రక్కన బొమ్మ చూడండి. జెండా నేపథ్యంగా పక్కపట్టీలో తొలి ఆదేశాలున్నాయి. కావున ఈ లోగో మార్పును తొలగించాలని ప్రతిపాదిస్తున్నాను. ఏమైనా అభ్యంతరాలుంటే లేక సమస్య కలిగించని ప్రత్యామ్నాయ లోగో ప్రతిపాదనతో వారంరోజులలోగా స్పందించండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 04:54, 4 మే 2022 (UTC)
:బానే ఉంది. సమస్యేమీ అనిపించడం లేదు. తొలగించాల్సిన అవసరం కనబళ్ళేదు. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 23:29, 4 మే 2022 (UTC)
::@[[వాడుకరి:Chaduvari|Chaduvari]]గారు, మీరు ప్రక్కనే గల బొమ్మను సరిగా గమనించలేదా? లోగోకి నేపథ్యంగా వుండవలసిన జెండా బొమ్మ, ఆదేశాల నేపథ్యంగా వుంది చూడండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 03:58, 8 మే 2022 (UTC)
:సమస్య పరిష్కరించాను. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 00:39, 13 మే 2022 (UTC)
::లోగోని తీసేసే విషయంలో ఏకపక్షంగా కాకుండా, ఇతరుల అభిప్రాయాలను కూడా పరిగణన లోకి తీసుకుంటే బాగుండేది. ఏదేమైనప్పటికీ, తీసేసారు కాబట్టి ఇక దాన్ని నేను తిరగదోడను.
::ఈ లోగోను vector రూపుకు మాత్రమే వర్తించేలా [[మీడియావికీ:Vector.css]] పేజీలో చేర్చాను. ఇప్పుడది మిగతా రూపుల్లో కనిపించడం లేదు. అయితే, vector (2022) రూపులో మాత్రం ఇంకా కనిపిస్తూనే ఉంది. బహుశా ఇది vector రూపు నుండి సీయెస్స్ను వారసత్వంగా తెచ్చుకుంటోందేమో.. [[వాడుకరి:Veeven]] గారు, [[వాడుకరి:Arjunaraoc]] గారు, [[వాడుకరి:Kasyap]] గారు, [[వాడుకరి:రవిచంద్ర]] గారు.. దీన్ని పరిశీలించి సరిచెయ్యవలసినది. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 05:09, 13 మే 2022 (UTC)
:::ఇతర అలంకారాలలోని అంశాలు మన జెండా వల్ల చూడలేట్టులేకుండా మార్చాను. ఈ మార్పులు [[వాడుకరి:Veeven/common.css]] ఫైలులో ఉన్నాయి. వీటిని [[మీడియావికీ:Common.css|మీడియావికీ:Common.cssలో]] చేర్చాలి. అనుమతులు ఉన్నవారు చేయగలరు. [[వాడుకరి:Veeven|వీవెన్]] ([[వాడుకరి చర్చ:Veeven|చర్చ]]) 13:01, 13 మే 2022 (UTC)
::::@[[వాడుకరి:Veeven|Veeven]] గారూ, అవసరమైన మార్పుచేర్పులు చేసాను. ధన్యవాదాలు. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 04:32, 14 మే 2022 (UTC)
:::@[[వాడుకరి:Chaduvari|Chaduvari]] గారు, @[[వాడుకరి:Veeven|Veeven]] గారు, మీ సహాయానికి ధన్యవాదాలు. ఉబుంటులో సమస్య పూర్తిగా తొలగలేదు కాని, ఇంతకుముందు కంటే కొంత మెరుగుగావుంది.
:::@[[వాడుకరి:Chaduvari|Chaduvari]] గారు, మీ స్పందనలో, నేను ఈ విషయమై ఏకపక్షంగా చేశానని అనటం బాధాకరం. రచ్చబండలో చర్చ ప్రారంభించి, వచ్చిన స్పందనలకు ప్రతిస్పందనలిచ్చి, గడువు తీరిన తరువాత Vector 2022 UI వాడే వికీపీడియా సభ్యుల సౌకర్యంకోసం సమస్యను తొలగించడం ఎలా ఏకపక్షం అవుతుంది? స్వేచ్ఛా జ్ఞాన సముదాయాలలో పసలేని వ్యాఖ్యలకు, పరిష్కారం సూచించని వ్యాఖ్యలకు నా అనుభవం ప్రకారం ఏమాత్రం విలువలేదండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 05:07, 18 మే 2022 (UTC)
::::@[[వాడుకరి:Arjunaraoc|Arjunaraoc]] గారూ, నేనంటున్నది కూడా అదేనండి -వచ్చిన వ్యతిరేక స్పందనకు విలువనివ్వలేదనే. "ఏకపక్షంగా" అనేది మీకు బాధ కలిగించింది కాబట్టి నేను ఆ మాటను వెనక్కి తీసుకుంటున్నాను. కానీ వ్యతిరేక స్పందనను పరిగణించలేదు, ప్రత్యామ్నాయాల గురించి ఆలోచించలేదు అని మాత్రం మళ్ళీ చెబుతున్నాను.
::::# వచ్చినది ఒక్క స్పందనే అయినప్పటికీ, అది మీ ప్రతిపాదనకు అనుకూలంగా వచ్చి ఉంటే మీరు చర్య తీసుకోవచ్చు. కాని ఇక్కడ పరిస్థితి అది కాదు.
::::# మీరు అనుభవజ్ఞులు, సాంకేతికత తెలిసినవారు, ప్రత్యామ్నాయ మార్గాలను వెతికగలిగే సామర్థ్యం ఉన్నవారు.. కనీసం ప్రత్యామ్నాయమేమైనా ఉందేమో నన్న చర్చకు కూడా తావివ్వలేదు మీరు.
::::__ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 07:22, 18 మే 2022 (UTC)
:::::@[[వాడుకరి:Chaduvari|Chaduvari]] గారు, నా తొలి వ్యాఖ్యలోనే 'సమస్య కలిగించని ప్రత్యామ్నాయ లోగో ప్రతిపాదనతో' అన్న పదాలున్నాయి. ఈ అంశంలో నా సాంకేతికనైపుణ్యం ఉపయోగపడలేదు కావుననే నేను ఇతర సభ్యులను కోరాను. నా వ్యాఖ్య మీరు సరిగా అర్ధంచేసుకున్నట్లులేదు. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 01:53, 22 మే 2022 (UTC)
== డెస్క్ టాప్ వాడుకరులకు క్లుప్త వివరణ ==
మొబైల్ లో వికీపీడియా పేజీలనుచూసినపుడు కనబడే క్లుప్త వివరణ, డెస్క్ టాప్ వాడుకరులు ఇప్పడు [[ప్రత్యేక:అభిరుచులు#mw-prefsection-gadgets|తమ ఉపకరణ అభిరుచులలో]] '''మార్పులు''' విభాగంలో '''Shortdesc helper''' ని చేతనంచేసుకొని పొందవచ్చు. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 11:32, 4 మే 2022 (UTC)
:చేతనంచేసుకొని ఒక పేజీకి క్లుప్త వివరణ కూడా చేర్చాను. ధన్యవాదాలు [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] గారు.--<span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 11:43, 4 మే 2022 (UTC)
== ఇంటర్నెట్ ఆర్కైవ్ బాటు దిద్దుబాట్లలో సమస్య ==
ఇంటర్నెట్ ఆర్కైవ్ బాటు ద్వారా మూలాల దిద్దుబాట్లలో సమస్య వస్తోంది. మూలాల్లో ఆర్కైవ్ లింకు, ఆర్కైవ్ తేదీ, మూలం తేదీ ఉన్నప్పటికి ఆయా మూలాల్లో ఇంటర్నెట్ ఆర్కైవ్ బాటు మరలా ఆర్కైవ్ లింకు, ఆర్కైవ్ తేదీ, మూలం తేదీలను చేరుస్తోంది. [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=శనిగరం_జలాశయం&diff=3502012&oldid=3474973 ఈ దిద్దుబాటు]లో ఆ సమస్యను చూడవచ్చు. దానివల్ల మూలాల్లో ఎర్రర్ రావడంతో వస్తోంది. ఇంటర్నెట్ ఆర్కైవ్ బాటు చేస్తున్న ఈ దిద్దుబాట్ల వల్ల చేయాల్సిన పని పెరగడమే తప్ప ఉపయోగం లేదనిపిస్తోంది. సభ్యులు పరిశీలించగలరు.-- <span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 14:55, 5 మే 2022 (UTC)
:[[వాడుకరి:Pranayraj1985|ప్రణయ్ రాజ్]] గారు గుర్తించిన సమస్య నాకు ఎదురైంది.నేను ఆ సమస్య ఉన్న పేజీలు గుర్తించినప్పుడు ఆ లోపం సరిదిద్దుచున్నాను.అయితే ఆలోపం గురించి నేను అంత లోతుగా పరిశీలించలేదు.దానివల్ల [[:వర్గం:CS1 errors: redundant parameter|CS1 errors: redundant parameter]] అనే వర్గం అనవసరంగా వచ్చి చేరుతుందుని అనుకుంటున్నాను.ఇంటర్నెట్ ఆర్కైవ్ బాటు చేస్తున్న ఈ దిద్దుబాట్ల వల్ల చేయాల్సిన పని పెరగడమే తప్ప ఉపయోగం లేదనిపిస్తోందనే ప్రణయ్ రాజ్ గారి అభిప్రాయంతో పూర్తిగా ఏకీభవిస్తున్నాను.ఇలాంటి పేజీలను గమనించగా 714 ఉన్నట్లు [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%AA%E0%B1%8D%E0%B0%B0%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%AF%E0%B1%87%E0%B0%95:%E0%B0%85%E0%B0%A8%E0%B1%8D%E0%B0%B5%E0%B1%87%E0%B0%B7%E0%B0%A3&limit=500&offset=500&profile=default&search=Check+date+values+in%3A+%7Caccess-date%3D+and+%7Carchive-date%3D+%28help%29%3B+More+than+one+of+%7Caccessdate%3D+and+%7Caccess-date%3D+specified+%28help%29%3B+More+than+one+of+%7Carchivedate%3D+and+%7Carchive-date%3D+specified+%28help%29%3B+More+than+one+of+%7Carchiveurl%3D+and+%7Carchive-url%3D+specified+%28help%29&ns0=1 ఈ లింకు ద్వారా] తెలుస్తుంది.అసలే చురుకైన వాడుకరులు, నిర్వాహకులు తక్కువుగా ఉండి వికీపీడియా నాణ్యత, అభివృద్ధిపనులు అంతంత మాత్రం జరుగుతుంటే ఇలాంటివాటిని వదిలించుకోవాలిగాని, పెంచుకుంటే నాణ్యత ఎలా పెరిగిందని నాఅభిప్రాయం. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 17:50, 5 మే 2022 (UTC)
:ఈ సమస్య ను సరిదిద్దటానికి ఇంటర్నెట్ ఆర్కైవ్ బాటు లో ఏమైనా సాంకేతిక మార్పులు చేయాలేమో పరిశీలించాలి, ఈ [[వికీపీడియా:మూలాలు#మూలాల వినియోగ విశ్లేషణ-జూన్ 2020|మూలాల]] పట్టిక చూసిన తరువాత ఇంకో విన్నపం మనం ఎక్కవ సంఖ్యలో ఒకటే ఆధారముగా మూలాలు ఇస్తున్నపుడు సాధ్యమైనంతవరకూ ప్రభుత్వ,ప్రసిద్ద సంస్థల వెబ్సైట్ లు మూలంగా అందించే సూచన శైలిలో చేర్చాలి ఎందుకంటే అయా లింకులు చేరుకోవటానికి, ఆ మూలాలు శాశ్వతంగా పని చేయడానికి అవకాశాలు ఎక్కువ, ఉదాహరణకు 1800 పేజీలలో మూలంగా పేర్కొన్న ourtelugunadu.com సైటు తెరుచుకోవటం లేదు, కాబట్టి వీలయితే ఆమూలాలు కూడా పరిశీలించి సరిదిద్ది / ఆర్కైవ్ చేయగలరని మనవి. [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]] ([[వాడుకరి చర్చ:Kasyap|చర్చ]]) 08:27, 6 మే 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:Pranayraj1985|Pranayraj1985]] గారు, బాట్ మార్పులలో దోషాలుంటే [[వాడుకరి_చర్చ:InternetArchiveBot]] లో తెలిపిన మెటాలింకు పేజీలో సమస్య తెలియచేస్తే, దోషాలనివారణకు బాట్ తయారీదారు తగిన చర్యలు తీసుకోవాటినికి ఉపయోగంగావుంటుంది. ఈ విషయమై నేను 2022 ఏప్రిల్ 3 న [[Meta:User talk:InternetArchiveBot/Archive/2022#Adding additional archive-date on Telugu wikipedia|సమస్య నివేదించగా,]] ఏప్రిల్ 17 న సమస్య పరిష్కారమైనట్లు తెలిపారు. ఇంకా సమస్య పరిష్కారం కానట్లైతే, లేక ఇతర సమస్యలు మీ దృష్టికి వచ్చినట్లైతే ఆ మెటా పేజీలో తెలపండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 03:56, 8 మే 2022 (UTC)
::ధన్యవాదాలు @[[వాడుకరి:Arjunaraoc|Arjunaraoc]] గారు, నేను చూసినవి ఏప్రిల్ 17 కంటే ముందు జరిగిన దిద్దుబాట్లు అనుకుంటాను. మీరు సమస్య నివేదించిన తరువాత, సమస్య పరిష్కారమైనట్లున్నది.-- <span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 04:31, 8 మే 2022 (UTC)
==జిల్లా, మండల, గ్రామ వ్యాసాల వర్గాల సవరణకు చర్చ==
రెండు తెలుగు రాష్ట్రాలకు చెందిన రాష్ట్ర, జిల్లా, మండల, గ్రామ వ్యాసాలకు చెందిన వర్గాలు అవసరంలేని పదాలతో నిడివి ఎక్కువ ఉండి, ఒకే రకం వర్గాలు కొన్ని ఒకే పద్ధతిలో కాకుండా, కొద్ధి మార్పులతో వ్యాకరణ విరుద్ధంగా వివిధరకాలుగా ఉన్నాయి.అన్నీ ఒకే రకంగా ఉంటే బాగుంటుదనే అభిప్రాయంతో వాటిని సవరించటానికి సవరణకొరకు చర్చించాల్సిన జిల్లా, మండల, గ్రామ వ్యాసాల వర్గాల జాబితాను [[వికీపీడియా:చర్చ కొరకు వర్గాలు/సవరణకొరకు చర్చించాల్సిన జిల్లా, మండల, గ్రామ వ్యాసాల వర్గాల జాబితా|చర్చకొరకు ఈ పేజీలో]] తయారుచేసి ప్రతిపాదించటమైంది.కావున [[వాడుకరి:Chaduvari|చదువరి]] గారూ, [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జునరావు]] గారూ, [[వాడుకరి:Rajasekhar1961|రాజశేఖర్]] గారూ, [[వాడుకరి:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]] గారూ, [[వాడుకరి:B.K.Viswanadh| విశ్వనాథ్]] గారూ, [[వాడుకరి:Pavan santhosh.s|పవన్ సంతోష్]] గారూ, [[వాడుకరి:రవిచంద్ర|రవిచంద్ర]] గారూ, [[వాడుకరి:Veeven|వీవన్]] గారూ, [[వాడుకరి:Pranayraj1985|ప్రణయ్ రాజ్]] గారూ, [[వాడుకరి:T.sujatha|సుజాత]] గారూ, [[వాడుకరి:రహ్మానుద్దీన్|రహ్మానుద్దీన్]] గారూ, [[వాడుకరి:Batthini Vinay Kumar Goud|బత్తిన వినయ్ కుమార్ గౌడ్]] గారూ, [[వాడుకరి:MYADAM ABHILASH|మేడం అభిలాష్]] గారూ, [[వాడుకరి:ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల|నోముల ప్రభాకర్ గౌడ్]] గారూ, [[వాడుకరి:Ch Maheswara Raju|మహేశ్వరరాజు]] గారూ, [[వాడుకరి:Nskjnv|సాయికిరణ్]] గారూ, [[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] గారూ, [[వాడుకరి:Kasyap|కశ్యప్]] గారూ, [[వాడుకరి:Ramesh bethi|బేతి రమేష్]] గారూ, [[వాడుకరి:Muralikrishna m|ముసునూరి మురళీకృష్ణ]] గారూ, ఇంకా చురుకైన ఇతర వికీపీడియన్లు [[వికీపీడియా:చర్చ కొరకు వర్గాలు/సవరణకొరకు చర్చించాల్సిన జిల్లా, మండల, గ్రామ వ్యాసాల వర్గాల జాబితా| ఈ చర్చా పేజీలో]] ఆ వర్గాలను నిశితంగా పరిశీలించి మీకు నచ్చిన ప్రతి వర్గానికి సంతకం ద్వారా ఆమోదం తెలుపగలరు.అలాగే మీసూచనలు, అభిప్రాయాలు, సలహాలు, స్పందనలు పట్టిక చివరలో తెలుపగలరు.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 16:11, 7 మే 2022 (UTC)
:అలాగేనండీ @[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గారు.-- <span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 07:03, 8 మే 2022 (UTC)
:సరేనండి. <span style="background:Gainsboro">[[User:Nskjnv|<font color="#FF9933">'''Nsk'''</font><font color="white">'''jnv'''</font> ]][[User Talk:Nskjnv|<font color="#128807"><sub>☚╣✉╠☛</sub></font>]] </span> 07:48, 11 మే 2022 (UTC)
:అలాగేనండీ, మంచి పని @[[File:Plume pen w.gif|30px|]][[వాడుకరి:ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల|<span style="text-shadow:#EE82EE 3px 3px 2px;"><font color="#0000FF"><sup></sup><b>ప్రభాకర్ గౌడ్</b></font></span>]]<sup>[[వాడుకరి చర్చ:ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల|<font color="green">చర్చ</font>]]</sup> 14:38, 12 మే 2022 (UTC)
== MGA73bot కు తెలుగువికీలో బాట్ అనుమతి ==
[[User:MGA73]] గారు, తెలుగు వికీపీడీయాలో బొమ్మల వివరాలు అభివృద్ధి పరచుటకు [[వికీపీడియా:Bot/Requests for approvals#MGA73bot| తన బాట్ ఖాతాకు అనుమతి]] అభ్యర్ధించారు. ఇప్పటికే కామన్స్, జపాను భాష వికీపీడియా లో బాట్ ఖాతా అనుమతి పొంది వున్నారు. గతంలో తెలుగు వికీపీడియాలో చిత్రాల నిర్వహణకు సంబంధించి సలహాలు, సూచనలు చేశారు. ఏమైనా వివరణ కావలసినా, అభ్యంతరాలున్నా 2022-05-15 లోగా చర్చించండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 06:18, 11 మే 2022 (UTC)
:తెలుగు వికీపీడియా లో సాధ్యమైనంత వరకూ తెలుగు రాష్ట్రాలకు , సంస్కృతికి దగ్గర గా ఉన్న బొమ్మలు ఉంటే బాగుంటుంది, ఈ అంతర్జాతీయ బాట్లు ఆడించటం వలన అంతగా నొప్పని బొమ్మలు చేరతాయేమో, ఉదాహరణకు దేవాలయాలు , నాట్యం , తోలుబొమ్మలాట , దుస్తులు వంటి వ్యాసాలలో విదేశీ బొమ్మలు ఆకట్టుకోవు అని నా అభిప్రాయం, ఒక వేళ మనకు దగ్గరగా ఉన్న సంబంధిత చిత్రాలు like GPS coordinates ఆధారిత etc.. బాట్ ద్వారా చేర్చగలిగితే మంచిదే ! : [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]] ([[వాడుకరి చర్చ:Kasyap|చర్చ]]) 07:33, 11 మే 2022 (UTC)
::@[[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]] గారు, బాట్ కొత్తగా బొమ్మలు చేర్చదు, ఉన్న బొమ్మలలో వివరాలు చేర్చడం, లేక ఇతర బొమ్మ నకలుహక్కుల హక్కులకు సంబంధించి ఏమైనా సవరణలు, హెచ్చరికలు చేర్చడం, సరిగా వున్న బొమ్మలను కామన్స్ కు తరలించడం లాంటి వాటిని మాత్రమే చేస్తుందని అభ్యర్ధనలో తెలిపారు. మీరు ఇంకొకసారి అనుమతి అభ్యర్ధనని పరిశీలించండి. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 00:42, 13 మే 2022 (UTC)
:పరిష్కరించని అభ్యంతరాలు లేక వివరణలు లేనందున, ఖాతాకు బాట్ ఫ్లాగ్ చేతనం చేశాను. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 05:00, 18 మే 2022 (UTC)
== CIS-A2K Newsletter April 2022 ==
[[File:Centre for Internet And Society logo.svg|180px|right|link=]]
Dear Wikimedians,
I hope you are doing well. As you know CIS-A2K updated the communities every month about their previous work through the Newsletter. This message is about April 2022 Newsletter. In this newsletter, we have mentioned our conducted events, ongoing events and upcoming events.
; Conducted events
* [[:m:Grants talk:Programs/Wikimedia Community Fund/Annual plan of the Centre for Internet and Society Access to Knowledge|Annual Proposal Submission]]
* [[:m:CIS-A2K/Events/Digitisation session with Dakshin Bharat Jain Sabha|Digitisation session with Dakshin Bharat Jain Sabha]]
* [[:m:CIS-A2K/Events/Wikimedia Commons sessions of organisations working on river issues|Training sessions of organisations working on river issues]]
* Two days edit-a-thon by local communities
* [[:m:CIS-A2K/Events/Digitisation review and partnerships in Goa|Digitisation review and partnerships in Goa]]
* [https://www.youtube.com/watch?v=3WHE_PiFOtU&ab_channel=JessicaStephenson Let's Connect: Learning Clinic on Qualitative Evaluation Methods]
; Ongoing events
* [[c:Commons:Pune_Nadi_Darshan_2022|Wikimedia Commons workshop for Rotary Water Olympiad team]]
; Upcoming event
* [[:m:CIS-A2K/Events/Indic Wikisource Plan 2022-23|Indic Wikisource Work-plan 2022-2023]]
Please find the Newsletter link [[:m:CIS-A2K/Reports/Newsletter/April 2022|here]]. Thank you [[User:Nitesh (CIS-A2K)|Nitesh (CIS-A2K)]] ([[User talk:Nitesh (CIS-A2K)|talk]]) 15:47, 11 May 2022 (UTC)
<small>On behalf of [[User:Nitesh (CIS-A2K)]]</small>
<!-- Message sent by User:Nitesh (CIS-A2K)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Titodutta/lists/Indic_VPs&oldid=22433435 -->
== <section begin="announcement-header" />Wikimedia Foundation Board of Trustees election 2022 - Call for Election Volunteers<section end="announcement-header" /> ==
<section begin="announcement-content" />
:''[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/2022/Call for Election Volunteers|You can find this message translated into additional languages on Meta-wiki.]]''
:''<div class="plainlinks">[[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/2022/Call for Election Volunteers|{{int:interlanguage-link-mul}}]] • [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Translate&group=page-{{urlencode:Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/2022/Call for Election Volunteers}}&language=&action=page&filter= {{int:please-translate}}]</div>''
The Movement Strategy and Governance team is looking for community members to serve as election volunteers in the upcoming Board of Trustees election.
The idea of the Election Volunteer Program came up during the 2021 Wikimedia Board of Trustees Election. This program turned out to be successful. With the help of Election Volunteers we were able to increase outreach and participation in the election by 1,753 voters over 2017. Overall turnout was 10.13%, 1.1 percentage points more, and 214 wikis were represented in the election.
There were a total of 74 wikis that did not participate in 2017 that produced voters in the 2021 election. Can you help increase the participation even more?
Election volunteers will help in the following areas:
* Translate short messages and announce the ongoing election process in community channels
* Optional: Monitor community channels for community comments and questions
Volunteers should:
* Maintain the friendly space policy during conversations and events
* Present the guidelines and voting information to the community in a neutral manner
Do you want to be an election volunteer and ensure your community is represented in the vote? Sign up [[m:Special:MyLanguage/Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/About|here]] to receive updates. You can use the [[m:Special:MyLanguage/Talk:Movement Strategy and Governance/Election Volunteers/About|talk page]] for questions about translation.<br /><section end="announcement-content" />
[[వాడుకరి:CSinha (WMF)|CSinha (WMF)]] ([[వాడుకరి చర్చ:CSinha (WMF)|చర్చ]]) 10:37, 12 మే 2022 (UTC)
==వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2022==
గత ఏడాది [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2021|వికీపీడియా వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2021]]లో మనం అందరం ఉత్సాహంగా పాల్గొని తెవికీని ప్రపంచంలో '''మూడవ స్థానం'''లో నిలిపిన సంగతి అందరికీ గుర్తుండే ఉంటుంది. ఈ ఏడాది కూడా ఈ క్యాంపెయిన్ జూలై, ఆగష్టు నెలలలో నిర్వహిస్తున్నారు. ఐతే ఈ సారి ఈ పోటీలో పాల్గొనే వాడుకరుల విషయంలో కొంత మార్పులు చేశారు. ఈ పోటీలో పాల్గొనాలంటే ఏ వికీమీడియా ప్రాజెక్టులోనైనా ఖాతాను తెరిచి కనీసం ఒక సంవత్సరం నిండి ఉండాలి. అంటే 1 జూలై 2021 ముందే వారు ఖాతా తెరిచి ఉండాలి. కొత్త వారు ఈసారి పోటీలో పాల్గొనే అవకాశం లేదు. గతంలాగే ఈ సారి కూడా మన కమ్యూనిటీ దీనిలో చురుకుగా పాల్గొనాలని ఆశిస్తున్నాను. ఈ సారి ఈ ప్రాజెక్టు నిర్వహణను [[వాడుకరి:Chaduvari|చదువరి]], [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జునరావు]], [[వాడుకరి:Rajasekhar1961|రాజశేఖర్]], [[వాడుకరి:K.Venkataramana|వెంకటరమణ]], [[వాడుకరి:Kasyap|కశ్యప్]], [[వాడుకరి:B.K.Viswanadh| విశ్వనాథ్]], [[వాడుకరి:Pavan santhosh.s|పవన్ సంతోష్]] , [[వాడుకరి:రవిచంద్ర|రవిచంద్ర]], [[వాడుకరి:Veeven|వీవెన్]], [[వాడుకరి:Pranayraj1985|ప్రణయ్ రాజ్]], [[వాడుకరి:T.sujatha|సుజాత]], [[వాడుకరి:రహ్మానుద్దీన్|రహ్మానుద్దీన్]],[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గార్లలో ఎవరో ఒకరు చేపడితే బాగుంటుంది. ప్రాజెక్టును నిర్వహించ దలచిన వారు
దయచేసి [[:meta:Wikipedia_Pages_Wanting_Photos_2022/Participating_Communities|ఇక్కడ]] నమోదు చేయగలరు. [[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 15:11, 13 మే 2022 (UTC)
: ధన్యవాదాలు [[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] గారు, నేను ఇతర వికీ ప్రాజెక్టులో ఉండడంవల్ల ఈ పోటీలో పాల్గొనలేను.--<span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 12:54, 17 మే 2022 (UTC)
::[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] గారూ మీ అభిప్రాయాలకు ధన్యవాదాలు.మీరు గతంలో మొదటిసారిగా వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2021 విజయవంతంగా నిర్వహించారు.మీకు ఆ ప్రాజెక్టుపై ఒక అవగాహన ఉంది,ఎటువంటి ఇబ్బందులు లేకపోతే వికీపీడియా పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2022 ప్రాజెక్టు కూడా మరలా మీరే నిర్వహిస్తే బాగుంటుందని నా అభిప్రాయం. నావరకు నాకైతే జిల్లా, మండల గ్రామ వ్యాసాలలో ఇంకా నిరవధిక సవరణలు చేయవలసిన అవసరం ఉన్నందున నేను ఈ ప్రాజెక్టును నిర్వహించలేను. నా అవకాశాన్ని పట్టి ప్రాజెక్టు పనిలో పాల్గొంటాను. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 14:42, 23 మే 2022 (UTC)
:: నమస్కారం [[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] గారు, ఈ ప్రాజెక్టులో గత ఏడాది పాల్గొనడం ద్వారా ప్రాజెక్టు గురించి నేర్చుకున్నాను. అదే కాకుండా WPWP పోటి అంతర్జాతీయ జూరిలో కూడా సభ్యునిగా ఉన్నాను. కావున ఈ పోటి నిర్వహించడానికి తగు అనుభవం ఉన్నదని, ఈ పోటి నిర్వహించడానికి సముదాయ సహయం, ప్రోత్సాహం అందుతుందని భావించి. ఈ పోటిని నిర్వహించడానికి నిర్ణయించుకున్నాను.
ధన్యవాదాలు <span style="background:Gainsboro">[[User:Nskjnv|<font color="#FF9933">'''Nsk'''</font><font color="white">'''jnv'''</font> ]][[User Talk:Nskjnv|<font color="#128807"><sub>☚╣✉╠☛</sub></font>]] </span> 04:20, 13 జూన్ 2022 (UTC) <br>
ధన్యవాదములు సాయి కిరణ్ <span style="background:Gainsboro">[[User:Nskjnv|<font color="#FF9933">'''Nsk'''</font><font color="white">'''jnv'''</font> ]][[User Talk:Nskjnv|<font color="#128807"><sub>☚╣✉╠☛</sub></font>]] </span> గారు, నాకు ప్రచారంలో కొంత అనుభవం ఉన్నది,మీకు పేజస్ వాంటింగ్ ఫోటోస్ 2022 ప్రచారానికి,ఫొటోలు చేర్చటంలో శాయశక్తులా తోర్పడగలను దయచేసి ఒక ప్రాజెక్టు పేజీ తయారుచేసి చేసి నియమ,నిబంధలను తెలుప విన్నపము : [[వాడుకరి:Kasyap|Kasyap]] ([[వాడుకరి చర్చ:Kasyap|చర్చ]]) 10:06, 13 జూన్ 2022 (UTC)
:::[[User:Nskjnv|సాయికిరణ్]] గారూ, ఈ ప్రాజెక్టును నిర్వహించడానికి ముందుకు వచ్చినందులకు అభినందనలు, శుభాకాంక్షలు. నావంతు సహకారం తప్పకుండా ఉంటుంది అని తెలియజేస్తున్నాను. [[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) 14:18, 13 జూన్ 2022 (UTC)
== చర్చలు చెయ్యడం, ఇతరుల అభిప్రాయాలకు విలువ నివ్వడం ==
వికీలో మంచి విశేషం ఒకటుంది -
* చర్చలు చెయ్యడం.
* అనుకూలుర/వ్యతిరేకుల సంఖ్యతో సంబంధం లేకుండా మంచి అభిప్రాయాలకు విలువ నివ్వడం.
* చర్చలో భిన్నాభిప్రాయాలు వచ్చినపుడు, చర్చలో పాలుపంచుకోనివాళ్ళు నిర్ణయాన్ని ప్రకటించడం.
* నిర్ణయాన్ని ప్రకటించేటపుడు చర్చలో వచ్చిన అభిప్రాయాలను తప్ప తన స్వంత అభిప్రాయాలను గణించకపోవడం.
వీటిలో కొన్ని విధానాలు, కొన్ని మార్గదర్శకాలు, మరికొన్ని సంప్రదాయాలు. ఇక్కడ మనందరం కలిసి సాఫీగా ప్రయాణం చెయ్యడానికి పనికొచ్చే గతుకుల్లేని బాటలివి. వీటిని పాటించకపోతే, ఏం జరుగుతుందనేదానికి మరొక ఉదాహరణ, రచ్చబండ లోనే, [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%B0%E0%B0%9A%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B0%AC%E0%B0%82%E0%B0%A1&oldid=3556893#%E0%B0%86%E0%B0%9C%E0%B0%BE%E0%B0%A6%E0%B0%BF_%E0%B0%95%E0%B0%BE_%E0%B0%85%E0%B0%AE%E0%B1%83%E0%B0%A4%E0%B1%8D_%E0%B0%AE%E0%B0%B9%E0%B1%8B%E0%B0%A4%E0%B1%8D%E0%B0%B8%E0%B0%B5%E0%B1%8D_%E0%B0%B2%E0%B1%8B%E0%B0%97%E0%B1%8B_%E0%B0%AE%E0%B0%BE%E0%B0%B0%E0%B1%8D%E0%B0%AA%E0%B1%81%E0%B0%B2%E0%B0%A4%E0%B1%8B_Vector_2022_UI_%E0%B0%B8%E0%B0%AE%E0%B0%B8%E0%B1%8D%E0%B0%AF ఆజాదీ కా అమృత్ లోగోపై జరిగిన చర్చలో] చూడొచ్చు. స్వాతంత్ర్యం సిద్ధించిన 75 ఏళ్ళయిన సందర్భంగా ఒక ఏడాది పాటు ప్రదర్శించాలని తలపెట్టి గత 9 నెలలుగా ప్రదర్శిస్తూ ఉన్న లోగోను తీసెయ్యాలనే ప్రతిపాదనను [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జునరావు]] గారు తెచ్చారు, నేను దాన్ని వ్యతిరేకించాను. ఇద్దరిలో ఎవరు రైటో ఎవరు కాదో తెలీలేదు, తేలలేదు. కానీ ఆయన, తన అభిప్రాయం మేరకే తాను తలపెట్టిన పరిష్కారాన్నే- వ్యతిరేక అభిప్రాయం ఒకటి వచ్చినప్పటికీ - అమలు చేసేసారు. కానీ ఆ తరువాత, అంతకంటే మెరుగైన పరిష్కారం ఉందని తేలింది, దాన్ని అమలు చేసాం.
చర్చలో మరింత మంది పాల్గొని ఉంటే, బహుశా మరింత మెరుగైన పరిష్కారం దొరికి ఉండేదేమో. లేదా ఒరిజినల్గా ఉన్నదే మంచిదనో, ప్రతిపాదనే తెలివైనదనో తేలి ఉండేదేమో! తోటి వాడుకరుల మౌనం కారణంగా బహుశా ఒక మంచి పరిష్కారాన్ని కోల్పోయామేమో తెలీదు.
చర్చల్లో వ్యతిరేక అభిప్రాయాలు వచ్చినపుడు, ఒక నిర్ణయం వెలువడనంతవరకు, తొందరపడి మార్పులు చేసెయ్యకూడదు. ఇతరుల అభిప్రాయాలను కోరాలి. నిర్ణయం చెయ్యమని ఇతర నిర్వాహకులను కోరాలి. ఈ అభ్యర్థనలను ఎవరూ పట్టించుకోనట్లైతే, ఆ చర్చను అంతటితో ముగిస్తూ, '''వ్యతిరేక అభిప్రాయాలు వచ్చాయి కాబట్టి, యథాతథ స్థితిని ఉంచెయ్యాలి'''. అంతేగానీ, ప్రతిపాదకులు తాము ప్రతిపాదించినదే సరైనదనుకుని దాన్ని అమలు చేసెయ్యకూడదు.__ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 09:03, 14 మే 2022 (UTC)
:గత ఐదు రోజులుగా ఆన్ లైన్ లో లేను. ఉండుంటే ఈ చర్చలో పాల్గొనేవాడిని. మళ్ళీ చూస్తాను.- [[వాడుకరి:రవిచంద్ర|రవిచంద్ర]] [[వాడుకరి చర్చ:రవిచంద్ర|(చర్చ)]] 05:28, 16 మే 2022 (UTC)
:: అలాగేనండి.--<span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 12:51, 17 మే 2022 (UTC)
==జిల్లా, మండల, గ్రామ వ్యాసాల వర్గాల సవరణకు జరిగిన చర్చపై నిర్ణయం కొరకు అభ్యర్థన==
[[వికీపీడియా:రచ్చబండ#జిల్లా, మండల, గ్రామ వ్యాసాల వర్గాల సవరణకు చర్చ|జిల్లా, మండల, గ్రామ వ్యాసాల వర్గాల సవరణకు చర్చ]] జరిగిన సంగతి మనందరికి తెలుసు.చర్చకు కాలపరిమితి ముగిసింది.చర్చలో పాల్గొనిన అందరికి ధన్యవాదాలు.ఈ చర్చలలో పాల్గొనని ఎవరైనా వాడుకరులు రెండురోజులలో [[వికీపీడియా:చర్చ కొరకు వర్గాలు/సవరణకొరకు చర్చించాల్సిన జిల్లా, మండల, గ్రామ వ్యాసాల వర్గాల జాబితా|సవరణకొరకు చర్చించాల్సిన జిల్లా, మండల, గ్రామ వ్యాసాల వర్గాల జాబితా పేజిీలో]] నిర్ణయాలు/నిర్ణయం ప్రకటించవలసిందిగా అభ్యర్థిస్తున్నాను.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 07:55, 19 మే 2022 (UTC)
:[[వాడుకరి:రవిచంద్ర|రవిచంద్ర]] గారూ [[వికీపీడియా:చర్చ కొరకు వర్గాలు/సవరణకొరకు చర్చించాల్సిన జిల్లా, మండల, గ్రామ వ్యాసాల వర్గాల జాబితా|సవరణకొరకు చర్చించాల్సిన జిల్లా, మండల, గ్రామ వ్యాసాల వర్గాల జాబితా పేజిీని]] పరిశీలించి నిర్ణయాలు/నిర్ణయం ప్రకటించవలసిందిగా అభ్యర్థిస్తున్నాను. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 07:05, 22 మే 2022 (UTC)
::[[వాడుకరి:రవిచంద్ర|రవిచంద్ర]] గారూ ఈ చర్చలో మిమ్మల్ని నిర్ణయం ప్రకటించవలసిందిగా కోరాం.మీరు పని వత్తిడి వలన దీనిని చూడలేదనుకుంటున్నాను.రెండు రోజులలో నిర్ణయం ప్రకటించగలరు. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 07:22, 30 మే 2022 (UTC)
:::రామారావు గారూ, సమయం తీసుకున్నందుకు క్షమించాలి. వ్యక్తిగత పనులమీదనే వికీలో పాల్గొనడం ఆలస్యమైంది. ఇప్పుడే చర్చా ఫలితాన్ని ప్రకటించాను.- [[వాడుకరి:రవిచంద్ర|రవిచంద్ర]] [[వాడుకరి చర్చ:రవిచంద్ర|(చర్చ)]] 07:32, 31 మే 2022 (UTC)
::::[[వాడుకరి:రవిచంద్ర|రవిచంద్ర]] గారూ నిర్ణయ ఫలితం ప్రకటించినందుకు ధన్యవాదాలు. [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 08:26, 31 మే 2022 (UTC)
== Cleaning up files and moving to Commons ==
Hi everyone! Sorry to write in English but hope those that are interessted in files understand or can use Google Translate.
I like to work on files and make sure that they have a valid license and a good source and author. For that I use my bot [[User:MGA73bot]]. I have been working on many wikis for example Hindi Wikipedia. Recently I have been working on Japanese Wikipedia but I would also like to help here. I mostly work on free files and I like to move them to Commons so other wikis can use the files too.
For users that have uploaded many files I sometimes create categories like [[:ja:Category:Files uploaded by Maechan0360]] and [[:c:Category:Files uploaded by Maechan0360]] because that can make it easier to make sure that the files have the relevant information. And if some users did not understand how copyright work before they uploaded the files it also makes it easier to make sure the files do not get moved to Commons but are fixed locally or deleted.
When I prepare files for Commons I usually also add a temporary category like "Category:Unidentified subjects in India" so they end up in [[:c:Category:Unidentified subjects in India]] when they are moved to Commons. That is to make sure that the file will be related to India when moved to Commons and that should make it easier for users that know about India to categorize the files better. There are more than a million uncategorized files on Commons so I think it is better this way.
Sadly some users are no longer active. So we can't ask them to fix any problems. But all the users that is still active here on tewiki are very welcome to help check/fix own uploads.
My plan is to add {{tl|Information}} and "Category:Unidentified subjects in India" and "Category:Files uploaded by N.N.". See [[:దస్త్రం:Warangal mandals outline44.png]] as an example. On that file I added a more specific category because User:Mpradeep have uploaded hundreds of maps.
If anyone would like to help or know more you are very welcome to let me know. I will try to update [[వాడుకరి:MGA73/Status]] so it is easier to see the categories I create.
For example files on [[Special:UnusedFiles]] are not in use so if they look like copyvios, are missing information or look unusable then it may be better to delete them. So you can help by looking for files that should be deleted and nominate them for deletion.
You are also very welcome to check files in [[:c:Category:Unidentified subjects in India]] and help categorize them. --[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] ([[వాడుకరి చర్చ:MGA73|చర్చ]]) 16:51, 20 మే 2022 (UTC)
: I started on the files uploaded by JVRKPRASAD. Some are now in [[:వర్గం:Files uploaded by JVRKPRASAD]]. You are welcome to help check and perhaps add a good description and a good file name. --[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] ([[వాడుకరి చర్చ:MGA73|చర్చ]]) 19:43, 20 మే 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] gaaru, thanks for taking up this work. some points for your notice:
:# There are many files (several hundreds) which require to be renamed now. Many of the files (maps) uploaded by User:Mpradeep require renaming. Most of these maps are outdated now, because there have been many changes to the administrative boundaries. If we do not rename these files NOW, they might soon lose their historical relevance. Reason: All these files were named by the machine with numbers in the names. These numbers are just random; do not indicate the relevant administrative region. The description on these files also do not show the administrative area. Once we start replacing these files with the newer ones on the relevant article pages, these files will become orphans and then the only source of identifying these files will be lost. (Agreed, the renaming should have been done long back, but was not done). For example, [[:దస్త్రం:Warangal mandals outline44.png]] is now used on [[ఘనపూర్ మండలం (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)]] article. But but image has to be replaced with the Commons file [[:File:Telangana-mandal-Jayashankar Bhupalpally Ghanapur Mulug-2022.svg]]. We need to rename the old file now from the current "Warangal mandals outline44.png" to "Warangal mandals Ghanpur pre-2016.png", so that we know what the file depicts. Similar action is required on most of the files uploaded by User:Mpradeep. [[User:Arjunaraoc]] has done extensive work in this area. He can be of good help in renaming (moving) the files. [[User:యర్రా రామారావు]] and [[User:Pranayraj1985]] also can help. I may be of some help too. Let us create a table with "old name" and "new name" columns. The bot, if it has relevant permissions, can move these files ''en masse''.
:# There might be some free files which are required only in tewiki, but are not required anywhere else. These need not be moved to commons. Ex:[[:దస్త్రం:Chaduvari Translations 100 in a month.png]]. Perhaps, as a generic rule, you may not move the screenshots to Commons.
:# There might be some files which are non-encyclopedic -not required anywhere. These should not be moved to Commons. Ex: [[:దస్త్రం:J.Padmavathi Prasad.jpg]]
:[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 02:07, 21 మే 2022 (UTC)
::[[User:MGA73]], [[User:Arjunaraoc]], [[User:యర్రా రామారావు]], [[User:Pranayraj1985]].. Please see the page [[వాడుకరి:MGA73/File renaming]] for the list of files to be renamed. You may please add/remove items from the list. Thanks.__ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 03:18, 21 మే 2022 (UTC)
::: Hi [[User:Chaduvari|చదువరి]]! Thank you for your input.
::#I agree that it is a good idea to rename the files. It can either be done here or during transfer to Commons. I'm not yet sure what is the easiest solution.
::#Screenshots are welcome on Commons even if they are not likely to be used outside tewiki. Some screenshots may be usable for other te-projects like wikibooks, wikisource etc.
::#If it is just an orphan userpage image then it should be deleted. If in use it is welcome on Commons with the template [[:c:Template:Userpageimage]].
:::No matter if the file stays on tewiki or are moved to Commons it should have a good description so users have a chance to see what the file show. So it would be a good idea to check all files manually. I an add {{tl|Information}} with my bot but the bot can't tell if the description is good. If there is no description then it is possible to add the file name as description but it is only useful if the file name is good.
:::Personally I profer that once a file is checked and fixed then it is moved to Commons and deleted because that way it is super easy to see which files are checked. And also if the file is not usable then nominate it for deletion so it can be deleted. --[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] ([[వాడుకరి చర్చ:MGA73|చర్చ]]) 06:37, 21 మే 2022 (UTC)
::::Hi @[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]], I have finished the work on the files related to Telangana state. All these files can now be renamed to the new name mentioned in the "New name" column. You may do it either now or while transferring these files to Commons.
::::I request the other users to carry out this job on Andhra Pradesh related files.
::::Thanks.__ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 07:18, 24 మే 2022 (UTC)
::::: Wow that is awesome [[User:Chaduvari|చదువరి]]! First I will add information template and put the files in [[:Category:Files uploaded by Mpradeep]]. If a local admin transfer the files then the files can be deleted in the same process. If I or another non-admin move the files a {{tl|NowCommons}} will be added. --[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] ([[వాడుకరి చర్చ:MGA73|చర్చ]]) 14:24, 24 మే 2022 (UTC)
:::I will be involved as much as I can do helf in this project work [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 07:34, 21 మే 2022 (UTC)
::::I will be involved in this project work.--<span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 18:58, 24 మే 2022 (UTC)
{{Outdent}}
Many of the maps on [[వాడుకరి:MGA73/File_renaming]] have been fixed and is ready to rename and/or move to Commons. I can't rename the files locally. So either an admin rename them or we just move them to Commons with the new name. --[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] ([[వాడుకరి చర్చ:MGA73|చర్చ]]) 09:32, 25 మే 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]], pl move them to Commons. We will delete them after that. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 09:39, 25 మే 2022 (UTC)
::Hello {{Reply to|Chaduvari|MGA73}} Could you please have a look here [[వికీపీడియా:Files for deletion/2017 February 24]], if you both somehow missed it. Thanks.--[[User:C1K98V|<b style="color:#FF0000">''C1K98V''</b>]] <sup>([[User talk:C1K98V|💬]] [[Special:Contribs/C1K98V|✒️]] [[Special:ListFiles/C1K98V|📂]])</sup> 12:44, 25 మే 2022 (UTC)
:::Hi! As I understand it the map is/was not incorrect. It is just outdated. In that case I would keep so it can show a part of the history. --[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] ([[వాడుకరి చర్చ:MGA73|చర్చ]]) 13:03, 25 మే 2022 (UTC)
::::@[[వాడుకరి:C1K98V|C1K98V]], the deletion proposal was rejected as the maps have historical value. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 15:00, 25 మే 2022 (UTC)
:::::Thank you [[User:Chaduvari|చదువరి]]. [[వాడుకరి:C1K98V|C1K98V]] can't reply atm. He told me on IRC that an autoblock prevent him from editing. Can you grant an IP exempt for C1K98V that is helping with the files? --[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] ([[వాడుకరి చర్చ:MGA73|చర్చ]]) 15:42, 25 మే 2022 (UTC)
::::::@[[వాడుకరి:C1K98V|C1K98V]], @[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] Done.{{Tick}} [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 04:57, 26 మే 2022 (UTC)
:::::::Thanks for the quick response. stay safe [[User:C1K98V|<b style="color:#FF0000">''C1K98V''</b>]] <sup>([[User talk:C1K98V|💬]] [[Special:Contribs/C1K98V|✒️]] [[Special:ListFiles/C1K98V|📂]])</sup> 04:59, 26 మే 2022 (UTC)
{{Outdent}}
Its been a busy day but I did have a little time to work on the maps. I have been changing he articles so they now use the files on Commons instead. So the maps that have been moved can now be deleted locally. I suggest to check the files manually. At least some of them to check that they info is correct.
There are 4 files that point to the same 2 file names on Commons. I imagine that it is a mistake. If there are 2 areas with the same name then they should be named (north) and (south) for example.
Since 109 files was deleted because they were incorredt (see [[వాడుకరి_చర్చ:Arjunaraoc#Working_on_files_with_bot]]) then there are now fewer files to worry about.
There are also files that are not maps in [[:Category:All Wikipedia files with the same name on Wikimedia Commons]] and [[:Category:All Wikipedia files with a different name on Wikimedia Commons]]. I added many of those there but it is safer to check manually before they are deleted. Just in case :-) --[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] ([[వాడుకరి చర్చ:MGA73|చర్చ]]) 19:06, 26 మే 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] gaaru, thanks for the update. I will delete the local copies of the moved files - after checking the same.
:Also, Surprised to know that there are 109 incorrect files. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 01:18, 27 మే 2022 (UTC)
:: Hi [[User:Chaduvari|చదువరి]]. Sounds good. I do not know what the problem was with the 109 files. If they were just out of date they could be kept as historical but I guess there was another problem with them so they were never correct. --[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] ([[వాడుకరి చర్చ:MGA73|చర్చ]]) 07:15, 27 మే 2022 (UTC)
Hello again! A few users wrote above that they would like to help and that is great. Does anyone need help or input on how to get started on this? --[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] ([[వాడుకరి చర్చ:MGA73|చర్చ]]) 14:56, 9 జూన్ 2022 (UTC)
: If someone have a little time there is an easy task: The files in [[:వర్గం:Files uploaded by Chavakiran]] need a description. Perhaps copy the text from where the files are used? Then move to Commons and if possible add a better category than the one I added. --[[వాడుకరి:MGA73|MGA73]] ([[వాడుకరి చర్చ:MGA73|చర్చ]]) 10:36, 12 జూన్ 2022 (UTC)
==అంధ్రప్రదేశ్ మండలవ్యాసాల సమాచారపెట్టెలలోని లింకులులో దోషం==
అంధ్రప్రదేశ్ లోని 670 మండలవ్యాసాలలో ఏకరీతి సమాచారపెట్టెలు తాజా కూర్పు చేయబడినవి.అయితే దానిలో కూర్పు చేయబడిన రెండవ లింకు అన్ని మండలాలకు అదే లింకు చూపబడింది. కానీ ఆ లింకులను కొన్ని మండలాలలో పరిశీలిస్తే [https://censusindia.gov.in/pca/pcadata/DDW_PCA2816_2011_MDDS%20with%20UI.xlsx Not Found The requested URL /pca/pcadata/DDW_PCA2816_2011_MDDS with UI.xlsx was not found on this server.] అని చూపుతుంది.దోషం తెలిసినవారు సవరించవలసిందిగా కోరుచున్నాను.--[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 14:42, 24 మే 2022 (UTC)
:నేను [[పెనుగొండ మండలం (పశ్చిమ గోదావరి)]], [[తాడేపల్లిగూడెం మండలం]] పేజీల్లో చూసాను.. మూలాన్ని నొక్కినపుడు
:"Not Found
:The requested URL /pca/pcadata/DDW_PCA2815_2011_MDDS with UI.xlsx was not found on this server."
:అని వస్తోంది. @[[వాడుకరి:Arjunaraoc|Arjunaraoc]] గారూ పరిశీలించి, సవరించవలసినది.__ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 04:25, 30 మే 2022 (UTC)
::@[[వాడుకరి:Chaduvari|Chaduvari]], @[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] గార్లకు, మండలపేజీలలో జనగణన మూలానికి ఆర్కైవ్ లింకుకూడా చూపటం ద్వారా సమస్య పరిష్కరించాను. వికీడేటాలో మూలాలు చేర్చేటప్పుడు ఎక్కువ అంశాలలో వాడే మూలమైతే కేవలం "stated in" లక్షణం మాత్రమే వాడటం, ఆ మూలం గురించి పూర్తి వివరాలు దాని లక్ష్యమైన వికీడేటా అంశంలో (తెలుగు నామం(label), వివరణ(description), శీర్షిక, భాష, ఆర్కైవ్ లింకు లాంటి వివరాలు) చేర్చటం మెరుగు. లేకపోతే 'reference URL' తో పాటు 'archive URL' , 'archive date' చేర్చాలి. అప్పుడే మూలం వివరాలు సరిగా చూపెట్టబడతాయి. వికీడేటా మాడ్యూలు కోడ్ లో ఇంకా కొన్ని దోషాలుండటం గమనించి [[:En:Module talk:Wd#Reference is shown differently on Tewiki when only 'stated in' is present|ఆంగ్లవికీపీడియా చర్చా పేజీలో]] చేర్చాను. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 04:53, 8 జూన్ 2022 (UTC)
== వికీపీడియా లో తెలుగు వ్యాసాలు ==
తెలుగు వ్యాసాల్లో చాలా అక్షర దోషములు ఉన్నవి. స్వయంచాలక అనువాదములు, గూగుల్ అనువాదములు సరిదిద్ది ప్రచురించవలెను. తెలుగుభాష మీద పట్టు, ప్రావీణ్యము వాడురులకు వుండవలెను. చదువరులకు వ్యాసం చదివిన వెంటనే సంతృప్తి కలుగవలెను. వ్యాసనిర్మాణము పట్ల శ్రద్ధ వహించవలెను. మూలము లేని వ్యాసము ప్రచురించవద్దు. 07:09, 25 May 2022 [[వాడుకరి:భాను వారణాసి|<bdi>భాను వారణాసి</bdi>]]
== తెలుగు వికీపీడియా నెలవారి సమావేశం (2022, మే 29) ==
అందరికీ నమస్కారం,<br> [[తెలుగు వికీపీడియా]] నెలవారీ సమావేశాల్లో భాగంగా మే 29న మధ్యాహ్నం 2 గంటల నుండి సాయంత్రం 5 గంటల వరకు రవీంద్రభారతి రెండవ అంతస్తులోని పైడి జైరాజ్ ప్రివ్యూ థియేటర్ లో తెలుగు వికీపీడియా నెలవారి సమావేశం, శిక్షణా శిబిరం నిర్వహించబోతున్నాం. వికీ సభ్యులు, కొత్త వాడుకులు, ఔత్సాహిక రచయితలు, ఇతరులు ఈ కార్యక్రమంలో పాల్గొనాల్సిందిగా ఆహ్వానిస్తున్నాం. '''ఈ సమావేశంలో వికీ సభ్యులందరూ పాల్గొనేలా అవకాశం కలిగించడం కోసం సమావేశం జరిపే 3 గంటలలో గంటన్నరపాటు ఆఫ్లైన్ (రవీంద్రభారతి), గంటన్నరపాటు ఆన్లైన్ (జూమ్/గూగుల్ మీట్) పద్ధతిలో సమావేశం నిర్వహించబడుతోంది.'''
పాల్గొనే సభ్యులు కార్యక్రమ పేజీ [[వికీపీడియా:సమావేశం/హైదరాబాదు/మే 29, 2022 సమావేశం|తెలుగు వికీపీడియా నెలవారి సమావేశం 2022, మే 29]] లో తమ పేరును నమోదు చేయగలరు. ధన్యవాదాలు.-- <span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 05:04, 26 మే 2022 (UTC)
== ప్రకాశం, కడప జిల్లాల మండలాల మ్యాపుల తొలగింపు ==
@[[వాడుకరి:Arjunaraoc|Arjunaraoc]] గారూ, ప్రకాశం, కడప జిల్లాల మండలాల మ్యాపులను తొలగించారని రచ్చబండలో చర్చలో [https://te.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%B0%B5%E0%B0%BF%E0%B0%95%E0%B1%80%E0%B0%AA%E0%B1%80%E0%B0%A1%E0%B0%BF%E0%B0%AF%E0%B0%BE:%E0%B0%B0%E0%B0%9A%E0%B1%8D%E0%B0%9A%E0%B0%AC%E0%B0%82%E0%B0%A1&oldid=3565816#Cleaning_up_files_and_moving_to_Commons దస్త్రాలపై పనిచేస్తున్న వాడుకరి రాయగా] తెలిసింది. మీ వాడుకరి చర్చ పేజీకి వెళ్ళి అక్కడ తొలగింపు గురించి మీరు రాసినది చూసాను. "109 మ్యాపులు తప్పుగా ఉన్నాయా?" అని నాకు ఆశ్చర్యం కలిగింది. వాటిలో తప్పు ఏమిటో తెలుసుకోవాలని అనిపించింది. ఆ తప్పుల గురించి, ఆ దస్త్రాల తొలగింపు గురించీ చర్చ ఎక్కడ జరిగిందో చూద్దామని వెతికాను కానీ నాకు దొరకలేదు. ఆ చర్చ ఎక్కడుందో, తొలగించాలని ఎక్కడ నిర్ణయించారో ఆ లింకులు ఇవ్వవలసినది. __ [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> 01:28, 27 మే 2022 (UTC)
:@[[వాడుకరి:Chaduvari|Chaduvari]] గారు, [[దస్త్రంపై చర్చ:Prakasammandals.jpg]], [[దస్త్రంపై చర్చ:Cudapah mandals.jpg]] చూడండి. ఈ లింకులు తొలగింపు చిట్టాలో కనబడే తొలగింపు సవరణలకు సారాంశ వ్యాఖ్యలలో గూడా చేర్చాను. నా వాడుకరి పేజీ చర్చలో భాగంగా కూడా ప్రకాశం మండలాల చర్చకు లింకు వున్నది. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 01:35, 27 మే 2022 (UTC)
00c89jtnmjplajddtiom153q1lf43we
వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/తెలంగాణా మండలాల పేజీల్లో చెయ్యవలసిన మార్పుచేర్పులు
4
353882
3620356
3619954
2022-08-11T02:32:26Z
Chaduvari
97
/* ప్రాజెక్టు పురోగతి */
wikitext
text/x-wiki
తెలంగాణ మండలాల పేజీల్లో చెయ్యవలసిన కొన్ని నిర్దుష్టమైన పనుల కోసం ఈ ప్రాజెక్టును ఉద్దేశించాం. ఇది ఎవ్వరైనా పాల్గొనగలిగే చిన్న ప్రాజెక్టు. తెలంగాణలో 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, వివిధ మండలాల రూపురేఖలు, గణాంకాల సమాచారాన్ని ఆయా పేజీల్లో చేర్చే ప్రాజెక్టు ఇది. ఈ పని గురించి గతంలో రచ్చబండలో చేసిన ప్రకటనను [[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత చర్చ 85#పునర్వ్యవస్థీకరణ_తరువాత,_తెలంగాణ_జిల్లాలు_మండలాల_పటాలు|ఇక్కడ]] చూడవచ్చు.
== తలపెట్టిన పనులు ==
తెలంగాణ మండలాల పేజీల్లో కింది పనులు చెయ్యవలసి ఉంది.
# కొన్ని మండలాల పేజీల్లో సమాచారపెట్టె లేదు. దాన్ని సృష్టించాలి.
# సమాచారపెట్టెలో ఉన్న పాత మ్యాపు బొమ్మను తీసేసి, దాని స్థానంలో కొత్త మ్యాపు బొమ్మను చేర్చాలి.
# పాత మ్యాపు బొమ్మను పేజీలో మరొక చోట చేర్చాలి.
# 2016 జిల్లాల, మండలాల పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత వివిధ గణాంకాల స్థితిని చేర్చాలి.
వీటిని సాధించేందుకు ఏర్పరచిన ప్రాజెక్టు ఇది. పై పనులను దాదాపు 600 పేజీల్లో చెయ్యాల్సి ఉంది.
== ప్రాజెక్టు సభ్యులు ==
# [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small>
# <span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 04:26, 18 జూలై 2022 (UTC)
# [[User:Chaduvari|యర్రా రామారావు]]<small> ([[User_Talk:యర్రా రామారావు|చర్చ]] • [[Special:Contributions/యర్రా రామారావు|రచనలు]])</small>
# [[వాడుకరి:Nagarani Bethi|Nagarani Bethi]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nagarani Bethi|చర్చ]]) 10:43, 18 జూలై 2022 (UTC)
== పనిలో సూచనలు ==
# మండలం 2016 లో కొత్తగా ఏర్పడినదైతే, దానికి పాత మ్యాపు ఉండదు.
# కొత్త మండలానికి సమాచార పెట్టే ఉండే అవకాశం తక్కువ. దానికి సమాచారాపెట్టె చేర్చాలి. అందులో సమాచారం మొత్తాన్ని చేర్చాలి. 2011 నాటి సమాచారం ఉంటే మార్చనక్కర్లేదు. అది లేని పక్షంలో 2016 నాటి సమాచారం (స్ప్రెడ్షీటులో ఉన్న సమాచారం) చేర్చాలి.
# పేజీలో సమాచారపెట్టె ఈసరికే ఉంటే, అందులో మ్యాపు మాత్రం మారిస్తే సరిపోతుంది. మిగతా గణాంకాలను మార్చవద్దు.
# అక్షాంశ రేఖాంశాలను గూగుల్ మ్యాప్స్ నుండి తీసుకోవచ్చు.
# సమాచార పెట్టెలో -
## పేజీ పేరులో "మండలం" అనేది ఉండాలి. లేకపోతే చేర్చండి.
## జిల్లా పేరులో "జిల్లా" అనే పదం ఉండాలి. లేకపోతే చేర్చండి.
## వికీలింకు ([[]]) ఇవ్వకూడదు.
## జనాభా వివరాలు చేర్చేటప్పుడు స్థానాలు సూచించే కామాలు లేకుండా చేర్చాలి.కామాలు తో కూర్పు చేస్తే Pages with non-numeric formatnum arguments అనే అవసరంలేని వర్గంలోకి చేరతాయి.సమాచారపెట్టెకు ఆటోమాటిక్ గా కామాలు పెట్టె ఏర్పాటు ఉంది.
# పేజీ పాఠ్యంలో - సమాచారపెట్టెలో కాదు - మండల కేంద్రం గురించిన వివరం చాలా పేజీల్లో లేదు. ఆ సమాచారాన్ని, ఆ గ్రామానికి లింకుతో సహా, చేర్చాలి.
== ప్రాజెక్టు వనరులు ==
# మండలాల కొత్త మ్యాపులు [[commons:Category:Telangana mandals]] అనే వర్గంలో ఉన్నాయి.
# పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాతి గణాంకాలు తయారై సిద్ధంగా ఉన్నాయి. కోరిన సభ్యులకు వాటిని ఈమెయిల్లో పంపిస్తాం. ఆ ఫైల్లో ఉన్న వాక్యాన్ని కాపీ చేసి పేజీలో పేస్టు చేస్తే సరిపోతుంది. మూలం కూడా చేరుతుంది.
== ప్రాజెక్టు వ్యవధి ==
ఈ ప్రాజెక్టును 2022 ఆగస్టు 31 నాటికి పూర్తి చెయ్యాలనేది సంకల్పం.
== ప్రాజెక్టు పురోగతి ==
{| class="wikitable"
!క్ర.సం
!జిల్లా
!మొత్తం
మండలాల సంఖ్య
!పని పూర్తైన
మండలాల సంఖ్య
!పనిచేస్తున్న వాడుకరి
!పనులన్నీ పూర్తైతే
{{Tl|Tick}} టిక్కు పెట్టండి
|-
|1
|[[:వర్గం:ఆదిలాబాదు జిల్లా మండలాలు|ఆదిలాబాద్ జిల్లా]]
|18
|18
|[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small>
|{{Tick}}
|-
|2
|[[:వర్గం:కరీంనగర్ జిల్లా మండలాలు|కరీంనగర్ జిల్లా]]
|16
|16
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|3
|[[:వర్గం:కామారెడ్డి జిల్లా మండలాలు|కామారెడ్డి జిల్లా]]
|22
|22
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|4
|[[:వర్గం:కొమరంభీం జిల్లా మండలాలు|కొమరంభీం జిల్లా]]
|15
|15
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|5
|[[:వర్గం:ఖమ్మం జిల్లా మండలాలు|ఖమ్మం జిల్లా]]
|21
|21
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|6
|[[:వర్గం:జగిత్యాల జిల్లా మండలాలు|జగిత్యాల జిల్లా]]
|18
|18
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|7
|[[:వర్గం:జనగామ జిల్లా మండలాలు|జనగామ జిల్లా]]
|12
|12
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|8
|[[:వర్గం:జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు|జయశంకర్ జిల్లా]]
|11
|11
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|9
|[[:వర్గం:జోగులాంబ గద్వాల జిల్లా మండలాలు|జోగులాంబ జిల్లా]]
|12
|12
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|10
|[[:వర్గం:నల్గొండ జిల్లా మండలాలు|నల్గొండ జిల్లా]]
|31
|31
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|11
|[[:వర్గం:నాగర్కర్నూల్ జిల్లా మండలాలు|నాగర్కర్నూల్ జిల్లా]]
|20
|20
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|12
|[[:వర్గం:నారాయణపేట జిల్లా మండలాలు|నారాయణపేట జిల్లా]]
|11
|11
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|13
|[[:వర్గం:నిజామాబాదు జిల్లా మండలాలు|నిజామాబాదు జిల్లా]]
|29
|29
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|14
|[[:వర్గం:నిర్మల్ జిల్లా మండలాలు|నిర్మల్ జిల్లా]]
|19
|19
|[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small>
|{{Tick}}
|-
|15
|[[:వర్గం:పెద్దపల్లి జిల్లా మండలాలు|పెద్దపల్లి జిల్లా]]
|14
|14
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|16
|[[:వర్గం:భద్రాద్రి కొత్తగూడెం జిల్లా మండలాలు|భద్రాద్రి జిల్లా]]
|23
|23
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|17
|[[:వర్గం:మంచిర్యాల జిల్లా మండలాలు|మంచిర్యాల జిల్లా]]
|18
|18
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|18
|[[:వర్గం:మహబూబాబాదు జిల్లా మండలాలు|మహబూబాబాదు జిల్లా]]
|16
|16
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|19
|[[:వర్గం:మహబూబ్ నగర్ జిల్లా మండలాలు|మహబూబ్నగర్ జిల్లా]]
|16
|
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|
|-
|20
|[[:వర్గం:ములుగు జిల్లా మండలాలు|ములుగు జిల్లా]]
|9
|9
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|21
|[[:వర్గం:మెదక్ జిల్లా మండలాలు|మెదక్ జిల్లా]]
|21
|
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|
|-
|22
|[[:వర్గం:మేడ్చల్ - మల్కాజ్గిరి జిల్లా మండలాలు|మేడ్చల్ మల్కాజ్గిరి జిల్లా]]
|15
|15
|[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]])
|{{Tick}}
|-
|23
|[[:వర్గం:యాదాద్రి భువనగిరి జిల్లా మండలాలు|యాదాద్రి జిల్లా]]
|17
|
|
|
|-
|24
|[[:వర్గం:రంగారెడ్డి జిల్లా మండలాలు|రంగారెడ్డి జిల్లా]]
|27
|27
|[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small>
|{{Tick}}
|-
|25
|[[:వర్గం:రాజన్న సిరిసిల్ల జిల్లా మండలాలు|రాజన్న జిల్లా]]
|13
|13
|[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small>
|{{Tick}}
|-
|26
|[[:వర్గం:వనపర్తి జిల్లా మండలాలు|వనపర్తి జిల్లా]]
|14
|14
|[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small>
|{{Tick}}
|-
|27
|[[:వర్గం:వరంగల్ జిల్లా మండలాలు|వరంగల్ జిల్లా]]
|13
|13
|[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small>
|{{Tick}}
|-
|28
|[[:వర్గం:వికారాబాదు జిల్లా మండలాలు|వికారాబాదు జిల్లా]]
|19
|19
|[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small>
|{{Tick}}
|-
|29
|[[:వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా మండలాలు|సంగారెడ్డి జిల్లా]]
|27
|27
|[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small>
|{{Tick}}
|-
|30
|[[:వర్గం:సిద్దిపేట జిల్లా మండలాలు|సిద్దిపేట జిల్లా]]
|24
|24
|[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small>
|{{Tick}}
|-
|31
|[[:వర్గం:సూర్యాపేట జిల్లా మండలాలు|సూర్యాపేట జిల్లా]]
|23
|
|[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small>
|
|-
|32
|[[:వర్గం:హన్మకొండ జిల్లా మండలాలు|హనుమకొండ జిల్లా]]
|14
|14
|[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small>
|{{Tick}}
|-
|33
|[[:వర్గం:హైదరాబాద్ జిల్లా మండలాలు|హైదరాబాదు జిల్లా]]
|16
|
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|
|}
== ప్రాజెక్టు నిర్వహణ ==
[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small>
== సంబంధిత ప్రాజెక్టులు ==
* [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/తెలంగాణా గ్రామాల పేజీల్లో చెయ్యవలసిన మార్పుచేర్పులు]]
t0ezdppq0zj64ic5t172lotxj36hruo
3620516
3620356
2022-08-11T10:47:28Z
Chaduvari
97
/* ప్రాజెక్టు పురోగతి */
wikitext
text/x-wiki
తెలంగాణ మండలాల పేజీల్లో చెయ్యవలసిన కొన్ని నిర్దుష్టమైన పనుల కోసం ఈ ప్రాజెక్టును ఉద్దేశించాం. ఇది ఎవ్వరైనా పాల్గొనగలిగే చిన్న ప్రాజెక్టు. తెలంగాణలో 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, వివిధ మండలాల రూపురేఖలు, గణాంకాల సమాచారాన్ని ఆయా పేజీల్లో చేర్చే ప్రాజెక్టు ఇది. ఈ పని గురించి గతంలో రచ్చబండలో చేసిన ప్రకటనను [[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత చర్చ 85#పునర్వ్యవస్థీకరణ_తరువాత,_తెలంగాణ_జిల్లాలు_మండలాల_పటాలు|ఇక్కడ]] చూడవచ్చు.
== తలపెట్టిన పనులు ==
తెలంగాణ మండలాల పేజీల్లో కింది పనులు చెయ్యవలసి ఉంది.
# కొన్ని మండలాల పేజీల్లో సమాచారపెట్టె లేదు. దాన్ని సృష్టించాలి.
# సమాచారపెట్టెలో ఉన్న పాత మ్యాపు బొమ్మను తీసేసి, దాని స్థానంలో కొత్త మ్యాపు బొమ్మను చేర్చాలి.
# పాత మ్యాపు బొమ్మను పేజీలో మరొక చోట చేర్చాలి.
# 2016 జిల్లాల, మండలాల పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత వివిధ గణాంకాల స్థితిని చేర్చాలి.
వీటిని సాధించేందుకు ఏర్పరచిన ప్రాజెక్టు ఇది. పై పనులను దాదాపు 600 పేజీల్లో చెయ్యాల్సి ఉంది.
== ప్రాజెక్టు సభ్యులు ==
# [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small>
# <span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 04:26, 18 జూలై 2022 (UTC)
# [[User:Chaduvari|యర్రా రామారావు]]<small> ([[User_Talk:యర్రా రామారావు|చర్చ]] • [[Special:Contributions/యర్రా రామారావు|రచనలు]])</small>
# [[వాడుకరి:Nagarani Bethi|Nagarani Bethi]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nagarani Bethi|చర్చ]]) 10:43, 18 జూలై 2022 (UTC)
== పనిలో సూచనలు ==
# మండలం 2016 లో కొత్తగా ఏర్పడినదైతే, దానికి పాత మ్యాపు ఉండదు.
# కొత్త మండలానికి సమాచార పెట్టే ఉండే అవకాశం తక్కువ. దానికి సమాచారాపెట్టె చేర్చాలి. అందులో సమాచారం మొత్తాన్ని చేర్చాలి. 2011 నాటి సమాచారం ఉంటే మార్చనక్కర్లేదు. అది లేని పక్షంలో 2016 నాటి సమాచారం (స్ప్రెడ్షీటులో ఉన్న సమాచారం) చేర్చాలి.
# పేజీలో సమాచారపెట్టె ఈసరికే ఉంటే, అందులో మ్యాపు మాత్రం మారిస్తే సరిపోతుంది. మిగతా గణాంకాలను మార్చవద్దు.
# అక్షాంశ రేఖాంశాలను గూగుల్ మ్యాప్స్ నుండి తీసుకోవచ్చు.
# సమాచార పెట్టెలో -
## పేజీ పేరులో "మండలం" అనేది ఉండాలి. లేకపోతే చేర్చండి.
## జిల్లా పేరులో "జిల్లా" అనే పదం ఉండాలి. లేకపోతే చేర్చండి.
## వికీలింకు ([[]]) ఇవ్వకూడదు.
## జనాభా వివరాలు చేర్చేటప్పుడు స్థానాలు సూచించే కామాలు లేకుండా చేర్చాలి.కామాలు తో కూర్పు చేస్తే Pages with non-numeric formatnum arguments అనే అవసరంలేని వర్గంలోకి చేరతాయి.సమాచారపెట్టెకు ఆటోమాటిక్ గా కామాలు పెట్టె ఏర్పాటు ఉంది.
# పేజీ పాఠ్యంలో - సమాచారపెట్టెలో కాదు - మండల కేంద్రం గురించిన వివరం చాలా పేజీల్లో లేదు. ఆ సమాచారాన్ని, ఆ గ్రామానికి లింకుతో సహా, చేర్చాలి.
== ప్రాజెక్టు వనరులు ==
# మండలాల కొత్త మ్యాపులు [[commons:Category:Telangana mandals]] అనే వర్గంలో ఉన్నాయి.
# పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాతి గణాంకాలు తయారై సిద్ధంగా ఉన్నాయి. కోరిన సభ్యులకు వాటిని ఈమెయిల్లో పంపిస్తాం. ఆ ఫైల్లో ఉన్న వాక్యాన్ని కాపీ చేసి పేజీలో పేస్టు చేస్తే సరిపోతుంది. మూలం కూడా చేరుతుంది.
== ప్రాజెక్టు వ్యవధి ==
ఈ ప్రాజెక్టును 2022 ఆగస్టు 31 నాటికి పూర్తి చెయ్యాలనేది సంకల్పం.
== ప్రాజెక్టు పురోగతి ==
{| class="wikitable"
!క్ర.సం
!జిల్లా
!మొత్తం
మండలాల సంఖ్య
!పని పూర్తైన
మండలాల సంఖ్య
!పనిచేస్తున్న వాడుకరి
!పనులన్నీ పూర్తైతే
{{Tl|Tick}} టిక్కు పెట్టండి
|-
|1
|[[:వర్గం:ఆదిలాబాదు జిల్లా మండలాలు|ఆదిలాబాద్ జిల్లా]]
|18
|18
|[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small>
|{{Tick}}
|-
|2
|[[:వర్గం:కరీంనగర్ జిల్లా మండలాలు|కరీంనగర్ జిల్లా]]
|16
|16
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|3
|[[:వర్గం:కామారెడ్డి జిల్లా మండలాలు|కామారెడ్డి జిల్లా]]
|22
|22
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|4
|[[:వర్గం:కొమరంభీం జిల్లా మండలాలు|కొమరంభీం జిల్లా]]
|15
|15
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|5
|[[:వర్గం:ఖమ్మం జిల్లా మండలాలు|ఖమ్మం జిల్లా]]
|21
|21
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|6
|[[:వర్గం:జగిత్యాల జిల్లా మండలాలు|జగిత్యాల జిల్లా]]
|18
|18
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|7
|[[:వర్గం:జనగామ జిల్లా మండలాలు|జనగామ జిల్లా]]
|12
|12
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|8
|[[:వర్గం:జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు|జయశంకర్ జిల్లా]]
|11
|11
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|9
|[[:వర్గం:జోగులాంబ గద్వాల జిల్లా మండలాలు|జోగులాంబ జిల్లా]]
|12
|12
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|10
|[[:వర్గం:నల్గొండ జిల్లా మండలాలు|నల్గొండ జిల్లా]]
|31
|31
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|11
|[[:వర్గం:నాగర్కర్నూల్ జిల్లా మండలాలు|నాగర్కర్నూల్ జిల్లా]]
|20
|20
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|12
|[[:వర్గం:నారాయణపేట జిల్లా మండలాలు|నారాయణపేట జిల్లా]]
|11
|11
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|13
|[[:వర్గం:నిజామాబాదు జిల్లా మండలాలు|నిజామాబాదు జిల్లా]]
|29
|29
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|14
|[[:వర్గం:నిర్మల్ జిల్లా మండలాలు|నిర్మల్ జిల్లా]]
|19
|19
|[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small>
|{{Tick}}
|-
|15
|[[:వర్గం:పెద్దపల్లి జిల్లా మండలాలు|పెద్దపల్లి జిల్లా]]
|14
|14
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|16
|[[:వర్గం:భద్రాద్రి కొత్తగూడెం జిల్లా మండలాలు|భద్రాద్రి జిల్లా]]
|23
|23
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|17
|[[:వర్గం:మంచిర్యాల జిల్లా మండలాలు|మంచిర్యాల జిల్లా]]
|18
|18
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|18
|[[:వర్గం:మహబూబాబాదు జిల్లా మండలాలు|మహబూబాబాదు జిల్లా]]
|16
|16
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|19
|[[:వర్గం:మహబూబ్ నగర్ జిల్లా మండలాలు|మహబూబ్నగర్ జిల్లా]]
|16
|
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|
|-
|20
|[[:వర్గం:ములుగు జిల్లా మండలాలు|ములుగు జిల్లా]]
|9
|9
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|{{Tick}}
|-
|21
|[[:వర్గం:మెదక్ జిల్లా మండలాలు|మెదక్ జిల్లా]]
|21
|
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|
|-
|22
|[[:వర్గం:మేడ్చల్ - మల్కాజ్గిరి జిల్లా మండలాలు|మేడ్చల్ మల్కాజ్గిరి జిల్లా]]
|15
|15
|[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]])
|{{Tick}}
|-
|23
|[[:వర్గం:యాదాద్రి భువనగిరి జిల్లా మండలాలు|యాదాద్రి జిల్లా]]
|17
|
|[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small>
|
|-
|24
|[[:వర్గం:రంగారెడ్డి జిల్లా మండలాలు|రంగారెడ్డి జిల్లా]]
|27
|27
|[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small>
|{{Tick}}
|-
|25
|[[:వర్గం:రాజన్న సిరిసిల్ల జిల్లా మండలాలు|రాజన్న జిల్లా]]
|13
|13
|[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small>
|{{Tick}}
|-
|26
|[[:వర్గం:వనపర్తి జిల్లా మండలాలు|వనపర్తి జిల్లా]]
|14
|14
|[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small>
|{{Tick}}
|-
|27
|[[:వర్గం:వరంగల్ జిల్లా మండలాలు|వరంగల్ జిల్లా]]
|13
|13
|[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small>
|{{Tick}}
|-
|28
|[[:వర్గం:వికారాబాదు జిల్లా మండలాలు|వికారాబాదు జిల్లా]]
|19
|19
|[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small>
|{{Tick}}
|-
|29
|[[:వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా మండలాలు|సంగారెడ్డి జిల్లా]]
|27
|27
|[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small>
|{{Tick}}
|-
|30
|[[:వర్గం:సిద్దిపేట జిల్లా మండలాలు|సిద్దిపేట జిల్లా]]
|24
|24
|[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small>
|{{Tick}}
|-
|31
|[[:వర్గం:సూర్యాపేట జిల్లా మండలాలు|సూర్యాపేట జిల్లా]]
|23
|23
|[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small>
|{{Tick}}
|-
|32
|[[:వర్గం:హన్మకొండ జిల్లా మండలాలు|హనుమకొండ జిల్లా]]
|14
|14
|[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small>
|{{Tick}}
|-
|33
|[[:వర్గం:హైదరాబాద్ జిల్లా మండలాలు|హైదరాబాదు జిల్లా]]
|16
|
|[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]]
|
|}
== ప్రాజెక్టు నిర్వహణ ==
[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small>
== సంబంధిత ప్రాజెక్టులు ==
* [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/తెలంగాణా గ్రామాల పేజీల్లో చెయ్యవలసిన మార్పుచేర్పులు]]
0hvv7ci40o9jh3bmr0v8y3kqtzv7mo5
సుదంశు పాండే
0
353921
3620103
3619678
2022-08-10T12:12:21Z
K.Venkataramana
27319
తొలగింపు మూస తొలగింపు
wikitext
text/x-wiki
{{ #ifeq: {{NAMESPACE}} | బొమ్మ | [[వర్గం:తొలగించవలసిన బొమ్మలు]] | [[వర్గం:తొలగించవలసిన వ్యాసములు]]
}}{{Infobox person
| name = సుదంశు పాండే
| image = Sudhanshu Pandey, Divya Dutta at Mika's birthday bash hosted by Kiran Bawa 08.jpg
| caption =
| birth_date =
| birth_place =
| nationality = భారతీయుడు
| occupation = నటుడు
| years_active = 2000-ప్రస్తుతం
| known_for = {{plainlist|
*''అనుపమ''
*''అనుపమ: నమస్తే అమెరికా''}}
| spouse = {{marriage|మోనా పాండే|1996}}<ref>{{Cite web|title=Sudhanshu Pandey:"I got married when I was 22-years-old"|url=https://www.hindustantimes.com/lifestyle/brunch/nostalgia-with-sudhanshu-pandey-i-got-married-and-moved-to-mumbai-when-i-was-22-101653683743373-amp.html|access-date=2022-06-22|website=Hindustan Times|language=en}}</ref>
| children = 2
}}
'''సుదంశు పాండే''' భారతదేశానికి చెందిన టెలివిజన్, గాయకుడు, సినిమా నటుడు. ''అనుపమ,''<ref name="Anupamaa">{{Cite web|title=Sudhanshu Pandey says ''Anupamaa'' gave me popularity that even Hollywood and Robot 2.0 can't give|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/hindi/exclusive-sudhanshu-pandey-anupamaa-gave-me-the-popularity-which-even-my-hollywood-film-or-robot-2-0-couldnt-give/articleshow/91995870.cms|access-date=2022-06-22|website=Times of India|language=en}}</ref> ''అనుపమ: నమస్తే అమెరికా<ref name="Namaste America">{{Cite web|date=2022-04-18|title=Anupama Namaste America Promo: Rupali Ganguly and Sudhanshu Pandey's Younger Look Leave Fans Excited|url=https://www.news18.com/news/movies/anupama-namaste-america-promo-rupali-ganguly-and-sudhanshu-pandeys-younger-look-leave-fans-excited-5007235.html|access-date=2022-04-19|website=News18|language=en}}</ref>'' చిత్రాలలో వనరాజ్ షా పాత్రను పోషించి ప్రసిద్ధి చెందాడు.
== వ్యక్తిగత జీవితం ==
పాండే మోనా పాండేని వివాహం చేసుకున్నాడు. వారికి నిర్వాన్, వివాన్ పాండే అనే ఇద్దరు కుమారులు ఉన్నారు.<ref>{{Cite news|url=https://www.outlookindia.com/newsscroll/sudhanshu-pandey-im-a-very-simple-person/1863722|title=Sudhanshu Pandey: I'm very simple person}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Sudhanshu Pandey speaks about his wife Mona Pandey, says "I decided that she was the one for me"|url=https://timesofindia.indiatimes.com/life-style/relationships/love-sex/i-decided-that-she-was-the-one-for-me-sudhanshu-pandey/articleshow/18985940.cms|access-date=2022-06-22|website=Times of India|language=en}}</ref>
== సినిమాలు ==
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
!శీర్షిక
!పాత్ర
!గమనికలు
|-
|2000
|''ఖిలాడీ 420''
|రాహుల్
|
|-
|2004
|''కిస్ కిస్ కో''
|సుధాంశు మాధుర్
|
|-
|
|''మధోషి''
|విద్యార్థి
|అతిధి పాత్ర
|-
| rowspan="3" |2005
|''పెహచాన్: ది ఫేస్ ఆఫ్ ట్రూత్''
|మిలింద్ డి. ఖన్నా
|
|-
|''ది మిత్''
|దాసర్ ఆలయ గార్డు కెప్టెన్
|
|-
|''యాకీన్''
|కబీర్
|
|-
|2006
|''మనోరంజన్''
|విక్కీ
|
|-
|2007
|''దస్ కహానియన్''
|ఆదిత్య సింగ్
|సంకలన చిత్రం; విభాగం: "వివాహం"
|-
|2008
|''సింగ్ ఈజ్ కింగ్''
|రాఫ్తార్
|
|-
|2011
|''సింగం''
|రాకేష్ కదమ్
|అతిధి పాత్ర
|-
|2011
|''మర్డర్ 2''
|ఇన్స్పెక్టర్ సదా
|
|-
|2012
|''బిల్లా II''
|అబ్బాసి
|తమిళ సినిమా
<nowiki></br></nowiki> నామినేట్ [[సౌత్ ఇండియన్ ఇంటర్నేషనల్ మూవీ అవార్డులు|చేయబడింది- ప్రతికూల పాత్రలో ఉత్తమ నటుడిగా SIIMA అవార్డు]]
|-
|2013
|''రాజధాని ఎక్స్ప్రెస్''
|మునీష్
|
|-
|2014
|''మేఘమాన్''
|రాణే
|తమిళ సినిమా
|-
|2015
|''చూరియన్''
|అమన్ బ్రార్
|
|-
| rowspan="1" |2017
|''ఇంద్రజిత్''
|కపిల్ శర్మ
|తమిళ సినిమా
|-
| rowspan="1" |2018
|''2.0''
|ధినేంద్ర బోహ్రా
|తమిళ సినిమా
|-
| rowspan="1" |2019
|''బైపాస్ రోడ్డు''
|నారంగ్ కపూర్
|
|-
| rowspan="4" |2021
|''[[కే3 కోటికొక్కడు|కోటిగొబ్బ 3]]''
|
|[[కన్నడ సినిమా]]
|-
|''[[రాధే (హిందీ సినిమా)|రాధే]]''
|దిలావర్
|
|-
|''[[కృష్ణమనోహర్ ఐపీఎస్|పొన్ మాణిక్కవేల్]]''
|బద్రీనాథ్
|[[తమిళ సినిమా]]
|-
|''జైలు''
|
|[[తమిళ సినిమా]]
|-
|2022
|''[[జెర్సీ (2021 సినిమా)|జెర్సీ]]''
|రణవిజయ్
|
|}
== వెబ్ సిరీస్ ==
{| class="wikitable sortable"
!సంవత్సరం
!పేరు
!పాత్ర
!గమనికలు
|-
|2019
|''జామై 2.'' ''ఓ''
|చీరం
|
|-
| rowspan="2" |2020
|''హండ్రెడ్''
|ప్రవీణ్ శుక్లా
|<ref>{{Cite news|url=https://www.dnaindia.com/television/report-raftaar-krsna-release-chaukanna-featuring-karan-wahi-inspired-by-hotstar-specials-hundred-2826382|title=Raftaar, Krsna release 'Chaukanna' featuring Karan Wahi; inspired by Hotstar Specials' 'Hundred'}}</ref>
|-
|''ది క్యాసినో''
|శైలేంద్ర సింగ్ మార్వా
|<ref>{{Cite news|url=https://www.filmfare.com/features/stars-of-zee5s-the-casino-slay-on-the-cover-of-filmfare-41517.html|title=Stars of ZEE5 The Casino slay on the cover of Filmfare}}</ref>
|-
|2022
|''అనుపమ: నమస్తే అమెరికా''
|వనరాజ్ "గుత్తులు" షా
|<ref name="Namaste America2">{{Cite web|date=2022-04-18|title=Anupama Namaste America Promo: Rupali Ganguly and Sudhanshu Pandey's Younger Look Leave Fans Excited|url=https://www.news18.com/news/movies/anupama-namaste-america-promo-rupali-ganguly-and-sudhanshu-pandeys-younger-look-leave-fans-excited-5007235.html|access-date=2022-04-19|website=News18|language=en}}</ref>
|}
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
== బయటి లింకులు ==
* {{IMDb name|id=0659249|name=Sudhanshu Pandey}}
* {{Instagram|sudanshu_pandey}}
[[వర్గం:1974 జననాలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:తమిళ సినిమా నటులు]]
[[వర్గం:టెలివిజన్ నటులు]]
[[వర్గం:తమిళ సినిమా నేపథ్యగాయకులు]]
k9yelmldvzpivh64rn311v2p9chmlgo
సిద్ధార్థ జాదవ్
0
353923
3620101
3619876
2022-08-10T12:11:22Z
K.Venkataramana
27319
తొలగింపు మూస తొలగింపు
wikitext
text/x-wiki
{{ #ifeq: {{NAMESPACE}} | బొమ్మ | [[వర్గం:తొలగించవలసిన బొమ్మలు]] | [[వర్గం:తొలగించవలసిన వ్యాసములు]]
[[వర్గం:1991 జననాలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:మహారాష్ట్ర వ్యక్తులు]]
[[వర్గం:మహారాష్ట్ర సినిమా నటులు]]
}}{{Infobox person
| name = సిద్ధార్థ జాదవ్
| image = Siddhartha Jadhav.jpg
| caption = సిద్ధార్థ జాదవ్ (2017)
| birth_date = {{birth date and age|df=yes|1981|10|23}}<ref>{{Cite web|date=28 October 2020|title=Happy Birthday Siddharth Jadhav: 'Bakula Namdeo Ghotale'to 'De Dhakka'; FIVE must-watch comedy movies of actor|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/happy-birthday-siddharth-jadhav-bakula-namdeo-ghotale-to-de-dhakka-five-must-watch-comedy-movies-of-actor/photostory/78815569.cms|access-date=18 June 2021|website=The Times of India|language=en}}</ref>
| birth_place = [[రత్నగిరి]], [[మహారాష్ట్ర]]
| nationality =
| education = సెవ్రీ మున్సిపల్ స్కూల్
| alma_mater =
| occupation = నటుడు
| years_active = 2000–ప్రస్తుతం
| spouse = {{marriage|తృప్తి|2007}}
| children = 2
| awards = యువ బాలగంధర్వ పురస్కారం (2007)<ref>{{Cite web|title=जगदीश खेबुडकर यांना 'बालगंधर्व पुरस्कार'|url=https://maharashtratimes.com/maharashtra/pune-news/-/articleshow/2663246.cms|access-date=22 September 2020|website=Maharashtra Times|language=mr}}</ref>
| website =
}}
'''సిద్ధార్థ రామచంద్ర జాదవ్''' (జననం 1981 అక్టోబర్ 23) భారతదేశానికి చెందిన సినిమా, టెలివిజన్, రంగస్థల నటుడు. అతను టెలివిజన్, [[మరాఠీ సినిమా|మరాఠీ]], [[హిందీ సినిమా|హిందీ]] చిత్రాలలో నటించాడు. ''గోల్మాల్, గోల్మాల్ రిటర్న్స్'' వంటి అనేక [[హిందీ సినిమా|బాలీవుడ్]] సినిమాలలో నటించాడు. జాదవ్ [[మిధున్ చక్రవర్తి|మిథున్ చక్రవర్తి]] హీరోగా అమీ సుభాష్ బోల్చి అనే బెంగాలీ సినిమాలో కూడా నటించాడు. మీడియాలో ఇతని గురించి "మరాఠీ సినిమా కామెడీ కింగ్"గా ప్రస్తావించబడింది.<ref>{{Cite web|title=Happy Birthday Siddharth Jadhav: FIVE Career-defining performances of the comedy king - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/happy-birthday-siddharth-jadhav-five-career-defining-performances-of-the-comedy-king/articleshow/71716715.cms|access-date=2021-05-31|website=The Times of India|language=en}}</ref>
== జననం ==
సిద్ధార్థ 1981 అక్టోబర్ 23న [[మహారాష్ట్ర]]లోని [[రత్నగిరి]]లో జన్మించాడు.
== వ్యక్తిగత జీవితం ==
సిద్ధార్థకు తృప్తితో వివాహం జరిగింది, వారికి ఇద్దరు కుమార్తెలు ఉన్నారు.<ref>{{Cite web|last=Naroji|first=Samruddhi|date=12 May 2020|title=Siddharth Jadhav Wishes Wife Trupri Jadhav In An Adorable Anniversary Post Celebrating 13 Years Of Togetherness|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/siddharth-jadhav-wishes-wife-trupri-jadhav-in-an-adorable-anniversary-post-celebrating-13-years-of-togetherness/5eba28bd0c7a3b3ddf573e67|url-status=live|access-date=18 June 2021|website=Spotboye}}</ref> <ref>{{Cite web|last=Atulkar|first=Preeti|date=13 January 2017|title=Siddharth Jadhav has become a daddy again - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/siddharth-jadhav-has-become-a-daddy-again/articleshow/47601680.cms|url-status=live|access-date=18 June 2021|website=The Times of India|language=en}}</ref> <ref>{{Cite web|date=2 July 2019|title=Siddharth Jadhav has an adorable birthday wish for wife Trupti Akkalwar along with this throwback picture|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/siddharth-jadhav-has-an-adorable-birthday-wish-for-wife-trupti-akkalwar-along-with-this-throwback-picture/articleshow/70039077.cms?from=mdr|url-status=live|access-date=18 June 2021|website=Times of India|language=en}}</ref>
== కళారంగం ==
అతను డిడి సహ్యాద్రిలో ఏక్ శూన్య బాబూరావు ద్వారా నటనారంగంలోకి ప్రవేశించాడు. హసా చకత్ఫు, ఘడ్లే బిఘడ్లే, అపన్ యన్నా పహిలత్ కా?, మొదలైన వాటిలో సహాయక పాత్రలలో కూడా నటించాడు. 2004లో కేదార్ షిండే తీసిన అగా బాయి అరేచా! సినిమాతో తన సినీరంగంలోకి వచ్చాడు. ఆ తర్వాత జాత్రా సినిమాలో అవకాశం వచ్చింది. 2006లో రోహిత్ శెట్టి తీసిన గోల్మాల్: ఫన్ అన్లిమిటెడ్ లో నటించి గుర్తింపు పొందాడు. అదే సంవత్సరం లోచ్య జాల రే అనే నాటకం నటించాడు. తర్వాత అతను బకులా నామ్దేయో ఘోటాలే, సాడే మాదే తీన్, దే ఢక్కా, మే శివాజీరాజే భోసాలే బోల్టోయ్, ఇంకా చాలా ముఖ్యమైన సినిమాలలో నటించాడు. 2008లో దే ఢక్కా చిత్రానికిగాను మహారాష్ట్ర రాజ్యపాల్ చిత్రపత్ పురస్కార్లో ఉత్తమ సహాయ నటుడి అవార్డును గెలుచుకున్నాడు.<ref>{{Cite web|title=I have learnt to enjoy failure as much as success: Siddharth Jadhav|url=https://www.hindustantimes.com/regional-movies/i-have-learnt-to-enjoy-failure-as-much-as-success-siddharth-jadhav/story-XFBvQzoNXHYLkjmy6GJjLM.html|access-date=2021-05-31|website=Hindustan Times|language=en}}</ref> బెంగాలీ చిత్రం అమీ శుభాష్ బోల్చిలో కూడా అరంగేట్రం చేశాడు. మహారాష్ట్రచా డ్యాన్సింగ్ సూపర్ స్టార్, డ్యాన్స్ మహారాష్ట్ర డ్యాన్స్తో సహా అనేక రియాలిటీ షోలకు న్యాయనిర్ణేతగా కూడా ఉన్నాడు. 2016లో గెలా ఉదత్ అనే నాటకం చేశాడు. 2021లో, రాధేలో రంజీత్ మవానీగా కనిపించాడు.<ref>{{Cite web|title=Siddharth Jadhav: Working with Prabhudeva is a dream come true - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/siddharth-jadhav-working-with-prabhudeva-is-a-dream-come-true/articleshow/82387182.cms|access-date=2021-05-31|website=The Times of India|language=en}}</ref>
== నాటకం ==
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
!నాటకంపేరు
!పాత్ర
!భాష
!మూలాలు
|-
|2006
|''లోచ్య జాలా రే''
|
| rowspan="4" |[[మరాఠీ భాష|మరాఠీ]]
|
|-
|2010
|''మి షారుఖ్ మంజర్సుంభేకర్''
|
|
|-
|2012
|''జాగో మోహన్ ప్యారే''
|
|
|-
|2016
|''గెలా ఉదత్''
|
|<ref>{{Cite web|title=Siddharth Jadhav's play 'Gela Udat' to stage 250th show|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/theatre/siddharth-jadhavs-play-gela-udat-to-stage-250th-show/articleshow/63558933.cms?from=mdr|access-date=2018-03-31|website=timesofindia.indiatimes.com|language=en}}</ref> <ref>{{Cite web|title='गेला उडत'चे शतक|url=https://www.loksatta.com/manoranjan-news/100-shows-of-marathi-natak-gela-udat-1389280/|access-date=2017-01-22|website=loksatta.com|language=en}}</ref>
|}
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
6kynfnpu92ntlukwnmsgusfgy7c8ia5
గోవింద్ నామ్దేవ్
0
353924
3620098
3619893
2022-08-10T12:10:17Z
K.Venkataramana
27319
తొలగింపు మూస తొలగింపు
wikitext
text/x-wiki
{{ #ifeq: {{NAMESPACE}} | బొమ్మ | [[వర్గం:తొలగించవలసిన బొమ్మలు]] | [[వర్గం:తొలగించవలసిన వ్యాసములు]]
[[వర్గం:1950 జననాలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
}}{{Infobox person
| name = గోవింద్ నామ్దేవ్
| image = GovindNamdeo.jpg
| image_size =
| caption = గోవింద్ నామ్దేవ్ (2010)
| birth_date = {{Birth date and age|1950|09|3|df=yes}}
| birth_place = [[సాగర్ (మధ్య ప్రదేశ్)|సాగర్]], [[మధ్య ప్రదేశ్]]
| occupation = నటి
| years_active = 1992–ప్రస్తుతం
| spouse = సుధా నామ్దేవ్
| parents =
}}
'''గోవింద్ నామ్దేవ్''' (జననం 1950 సెప్టెంబర్ 3) భారతదేశానికి చెందిన సినిమా, టెలివిజన్ నటుడు. ఆయన 1992లో షోలా ఔర్ షబ్నం సినిమా ద్వారా సినీరంగంలోకి అడుగుపెట్టాడు.<ref>[http://in.movies.yahoo.com/news-detail/9956/Govind-Namdeo-JOHNNY-GADDAAR.html Yahoo! India Movies]</ref> అనేక చిత్రాలలో విలన్గా నటించాడు. [[నేషనల్ స్కూల్ ఆఫ్ డ్రామా]]<nowiki/>లో 1977 పూర్వ విద్యార్థి. అక్కడ నటుడిగా 12-13 సంవత్సరాలు పనిచేశాడు.
== జననం ==
గోవింద్ 1950 సెప్టెంబర్ 3న [[మధ్య ప్రదేశ్|మధ్యప్రదేశ్లోని]] [[సాగర్ (మధ్య ప్రదేశ్)|సాగర్లో]] జన్మించాడు.
== సినిమారంగం ==
''ఓహ్ మై గాడ్, దమ్ మారో దమ్, [[బాండిట్ క్వీన్]], విరాసత్,'' [[సత్య (సినిమా)|సత్య]] '', కచ్ఛే ధాగే, మస్త్, తక్షక్,'' ఫిర్ భీ దిల్ హై హిందుస్తానీ'', పుకార్,'' రాజు చాచా'', సర్ఫరోష్, సత్తా, ఖయామత్'' వంటి చిత్రాలలో నటించాడు.<ref>{{Cite web|title=IMDB|url=https://www.imdb.com/name/nm0620636|website=Govind Namdeo}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://telanganatoday.com/govind-namdev-star-kashi-search-ganga|title=Govind Namdev to star in Kashi in Search of Ganga|date=3 August 2017|work=Telangana Today|access-date=8 April 2018|language=en-US}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://www.thestatesman.com/entertainment/bollywood/govind-namdev-to-star-in-kashi-in-search-of-ganga-1501682483.html|title=Govind Namdev to star in 'Kashi in Search of Ganga' - The Statesman|date=2 August 2017|work=The Statesman|access-date=8 April 2018|language=en-US}}</ref>
== టెలివిజన్ ==
* ''పరివర్తన్'' {{En dash}} హస్ముఖ్ అజ్మీరా
* ''బ్యోమకేష్ బక్షి (ఎపిసోడ్: కిలే కా రహస్య)'' (1993) {{En dash}} రాంకిషోర్ సింగ్ <ref>Archived at [https://ghostarchive.org/varchive/youtube/20211205/bb-kGfRIpKg Ghostarchive] and the [https://web.archive.org/web/20140215194331/http://www.youtube.com/watch?v=bb-kGfRIpKg&list=UUSjPe5kinQtwcyHcFJyyMfw&feature=c4-overview Wayback Machine]: {{Cite web|title=Byomkesh Bakshi: Ep#12 - Kiley ka Rahasya|url=https://www.youtube.com/watch?v=bb-kGfRIpKg|website=[[YouTube]]}}</ref>
* ''ఆహత్'' (సీజన్ 1) 1995-2001 ఎపిసోడ్ 6: తుమ్హారీ జూలియా (1995) {{En dash}} గోమ్స్, ఎపిసోడ్ 20-21 గ్యాంబ్లర్ (1995) అతుల్గా
* ''మహాయజ్ఞ'' (1997–98) {{En dash}} ఛోటే ఠాకూర్ <ref>{{Cite web|title=Tribuneindia... Film and tv|url=http://www.tribuneindia.com/1999/99jun20/sunday/filmtv.htm|access-date=5 July 2016|website=www.tribuneindia.com}}</ref>
* ''ఆశీర్వాద్'' (1998-2001) {{En dash}} పురుషోత్తం చౌదరి
* ''అభిమాన్'' (1999-00) {{En dash}} పోలీస్ కమీషనర్
* ''యువర్ హానర్'' (2000)
* ''టేల్స్ ఆఫ్ లామాస్'' (2020)
== అవార్డులు ==
* 1999: ఉత్తమ నటుడిగా స్క్రీన్ అవార్డు (టెలివిజన్) - ''మహాయజ్ఞ'' <ref>{{Cite web|title=Award Winners|url=http://www.expressindia.com/screen/awards/eve.htm|archive-url=https://web.archive.org/web/19991022044355/http://www.expressindia.com/screen/awards/eve.htm|archive-date=22 October 1999|access-date=2 October 2019|website=[[Screen (magazine)|Screen]]}}</ref>
* 1999: నామినేట్ చేయబడ్డాడు: ''[[సత్య (సినిమా)|సత్య]]'' కోసం ఫిల్మ్ఫేర్ ఉత్తమ విలన్ అవార్డు
* 2009: ''కబూతర్'' : ఒసియన్స్ ఫిల్మ్ ఫ్యాన్ వద్ద ఉత్తమ నటుడు <ref>[http://www.bollywoodhungama.com/news/2008/07/22/11708/index.html Kabootar fetches Govind Namdeo best actor award]</ref>
* సంవత్సరపు ఉత్తమ నటనకు స్క్రీన్ అవార్డు-నెగటివ్
* 2012లో ఉత్తమ నటుడిగా ఓసియన్ సినీ ఫ్యాన్ అంతర్జాతీయ అవార్డు
* మహారాష్ట్ర కళా నికేతన్ ఫిల్మ్ అవార్డు
* మధ్యప్రదేశ్ రత్న
== మూలాలు ==
9pqms10uaog6pl9hd6ndsvam23qipqe
3620108
3620098
2022-08-10T12:15:32Z
InternetArchiveBot
88395
1 మూలము(ల)ను భద్రపరచటానికి ప్రయత్నించగా, 0 పనిచేయనివిగా గుర్తించాను.) #IABot (v2.0.8.9
wikitext
text/x-wiki
{{ #ifeq: {{NAMESPACE}} | బొమ్మ | [[వర్గం:తొలగించవలసిన బొమ్మలు]] | [[వర్గం:తొలగించవలసిన వ్యాసములు]]
[[వర్గం:1950 జననాలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
}}{{Infobox person
| name = గోవింద్ నామ్దేవ్
| image = GovindNamdeo.jpg
| image_size =
| caption = గోవింద్ నామ్దేవ్ (2010)
| birth_date = {{Birth date and age|1950|09|3|df=yes}}
| birth_place = [[సాగర్ (మధ్య ప్రదేశ్)|సాగర్]], [[మధ్య ప్రదేశ్]]
| occupation = నటి
| years_active = 1992–ప్రస్తుతం
| spouse = సుధా నామ్దేవ్
| parents =
}}
'''గోవింద్ నామ్దేవ్''' (జననం 1950 సెప్టెంబర్ 3) భారతదేశానికి చెందిన సినిమా, టెలివిజన్ నటుడు. ఆయన 1992లో షోలా ఔర్ షబ్నం సినిమా ద్వారా సినీరంగంలోకి అడుగుపెట్టాడు.<ref>[http://in.movies.yahoo.com/news-detail/9956/Govind-Namdeo-JOHNNY-GADDAAR.html Yahoo! India Movies]</ref> అనేక చిత్రాలలో విలన్గా నటించాడు. [[నేషనల్ స్కూల్ ఆఫ్ డ్రామా]]<nowiki/>లో 1977 పూర్వ విద్యార్థి. అక్కడ నటుడిగా 12-13 సంవత్సరాలు పనిచేశాడు.
== జననం ==
గోవింద్ 1950 సెప్టెంబర్ 3న [[మధ్య ప్రదేశ్|మధ్యప్రదేశ్లోని]] [[సాగర్ (మధ్య ప్రదేశ్)|సాగర్లో]] జన్మించాడు.
== సినిమారంగం ==
''ఓహ్ మై గాడ్, దమ్ మారో దమ్, [[బాండిట్ క్వీన్]], విరాసత్,'' [[సత్య (సినిమా)|సత్య]] '', కచ్ఛే ధాగే, మస్త్, తక్షక్,'' ఫిర్ భీ దిల్ హై హిందుస్తానీ'', పుకార్,'' రాజు చాచా'', సర్ఫరోష్, సత్తా, ఖయామత్'' వంటి చిత్రాలలో నటించాడు.<ref>{{Cite web|title=IMDB|url=https://www.imdb.com/name/nm0620636|website=Govind Namdeo}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://telanganatoday.com/govind-namdev-star-kashi-search-ganga|title=Govind Namdev to star in Kashi in Search of Ganga|date=3 August 2017|work=Telangana Today|access-date=8 April 2018|language=en-US}}</ref> <ref>{{Cite news|url=https://www.thestatesman.com/entertainment/bollywood/govind-namdev-to-star-in-kashi-in-search-of-ganga-1501682483.html|title=Govind Namdev to star in 'Kashi in Search of Ganga' - The Statesman|date=2 August 2017|work=The Statesman|access-date=8 April 2018|language=en-US}}</ref>
== టెలివిజన్ ==
* ''పరివర్తన్'' {{En dash}} హస్ముఖ్ అజ్మీరా
* ''బ్యోమకేష్ బక్షి (ఎపిసోడ్: కిలే కా రహస్య)'' (1993) {{En dash}} రాంకిషోర్ సింగ్ <ref>Archived at [https://ghostarchive.org/varchive/youtube/20211205/bb-kGfRIpKg Ghostarchive] and the {{Cite web|title=Byomkesh Bakshi: Ep#12 - Kiley ka Rahasya|url=http://www.youtube.com/watch?v=bb-kGfRIpKg&list=UUSjPe5kinQtwcyHcFJyyMfw&feature=c4-overview|website=[[YouTube]]|access-date=2022-08-10|archive-date=2014-02-15|archive-url=https://web.archive.org/web/20140215194331/http://www.youtube.com/watch?v=bb-kGfRIpKg&list=UUSjPe5kinQtwcyHcFJyyMfw&feature=c4-overview|url-status=bot: unknown}}: {{Cite web|title=Byomkesh Bakshi: Ep#12 - Kiley ka Rahasya|url=https://www.youtube.com/watch?v=bb-kGfRIpKg|website=[[YouTube]]}}</ref>
* ''ఆహత్'' (సీజన్ 1) 1995-2001 ఎపిసోడ్ 6: తుమ్హారీ జూలియా (1995) {{En dash}} గోమ్స్, ఎపిసోడ్ 20-21 గ్యాంబ్లర్ (1995) అతుల్గా
* ''మహాయజ్ఞ'' (1997–98) {{En dash}} ఛోటే ఠాకూర్ <ref>{{Cite web|title=Tribuneindia... Film and tv|url=http://www.tribuneindia.com/1999/99jun20/sunday/filmtv.htm|access-date=5 July 2016|website=www.tribuneindia.com}}</ref>
* ''ఆశీర్వాద్'' (1998-2001) {{En dash}} పురుషోత్తం చౌదరి
* ''అభిమాన్'' (1999-00) {{En dash}} పోలీస్ కమీషనర్
* ''యువర్ హానర్'' (2000)
* ''టేల్స్ ఆఫ్ లామాస్'' (2020)
== అవార్డులు ==
* 1999: ఉత్తమ నటుడిగా స్క్రీన్ అవార్డు (టెలివిజన్) - ''మహాయజ్ఞ'' <ref>{{Cite web|title=Award Winners|url=http://www.expressindia.com/screen/awards/eve.htm|archive-url=https://web.archive.org/web/19991022044355/http://www.expressindia.com/screen/awards/eve.htm|archive-date=22 October 1999|access-date=2 October 2019|website=[[Screen (magazine)|Screen]]}}</ref>
* 1999: నామినేట్ చేయబడ్డాడు: ''[[సత్య (సినిమా)|సత్య]]'' కోసం ఫిల్మ్ఫేర్ ఉత్తమ విలన్ అవార్డు
* 2009: ''కబూతర్'' : ఒసియన్స్ ఫిల్మ్ ఫ్యాన్ వద్ద ఉత్తమ నటుడు <ref>[http://www.bollywoodhungama.com/news/2008/07/22/11708/index.html Kabootar fetches Govind Namdeo best actor award]</ref>
* సంవత్సరపు ఉత్తమ నటనకు స్క్రీన్ అవార్డు-నెగటివ్
* 2012లో ఉత్తమ నటుడిగా ఓసియన్ సినీ ఫ్యాన్ అంతర్జాతీయ అవార్డు
* మహారాష్ట్ర కళా నికేతన్ ఫిల్మ్ అవార్డు
* మధ్యప్రదేశ్ రత్న
== మూలాలు ==
jfgl8h8w350cs6a9qii3ba3993fivix
అర్జున్ కనుంగో
0
353925
3620105
3619679
2022-08-10T12:13:19Z
K.Venkataramana
27319
తొలగింపు మూస తొలగింపు
wikitext
text/x-wiki
{{ #ifeq: {{NAMESPACE}} | బొమ్మ | [[వర్గం:తొలగించవలసిన బొమ్మలు]] | [[వర్గం:తొలగించవలసిన వ్యాసములు]]}}
{{Infobox musical artist <!-- See Wikipedia:WikiProject_Musicians -->
| name = అర్జున్ కనుంగో
| image = Arjun Kanungo at Forum Vijaya.jpg
| caption = అర్జున్ కనుంగో
| background = గాయకుడు
| birth_date = {{Birth date and age|df=yes|1990|9|6}}
| birth_place = [[ముంబై]], [[మహారాష్ట్ర]]
| origin =
| instrument = గాయకుడు, గిటార్, పియానో
| genre = పాప్, రాక్, డ్యాన్స్
| occupation = సినిమా నటుడు, గాయకుడు, సంగీత దర్శకుడు
| years_active = 2010–ప్రస్తుతం
| label =
}}
'''అర్జున్ కనుంగో''' భారతదేశానికి చెందిన సినిమా నటుడు, గాయకుడు, సంగీత దర్శకుడు.<ref>{{Cite web|date=2018-07-19|title=I had no music scene till I was 18: Arjun Kanungo|url=https://www.thestatesman.com/exclusive-interviews/zero-music-sense-till-18-arjun-kanungo-1502663030.html|access-date=2020-07-26|website=The Statesman|language=en-US}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Archived copy|url=https://bollywoodmusicproject.com/new/blog/2017/11/13/arjun-kanungo/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20171201051919/https://bollywoodmusicproject.com/new/blog/2017/11/13/arjun-kanungo/|archive-date=1 December 2017|access-date=29 November 2017|website=The Bollywood Project}}</ref> <ref>{{Cite web|date=2017-06-19|title=I am a singer today only because of Asha Bhosle ji: Arjun Kanungo|url=https://www.hindustantimes.com/music/i-am-a-singer-today-only-because-of-asha-bhosle-ji-arjun-kanungo/story-wKhPykjhusw5Wq253gGsdM.html|access-date=2020-07-26|website=Hindustan Times|language=en}}</ref> బ్రేక్అవుట్ హిట్ 'బాకీ బాతేన్ పీనే బాద్'తో తన పాప్ కెరీర్ను ప్రారంభించాడు. సెంటర్ ఫైర్ పిస్టల్లో 3సార్లు జాతీయ బంగారు పతక విజేతగా నిలిచాడు. జాతీయ స్థాయి బాస్కెట్బాల్ క్రీడాకారుడు కూడా.
== జీవిత విషయాలు ==
అర్జున్ [[ముంబై|ముంబైలో]] పుట్టి పెరిగాడు.<ref name="indiatimes1">{{Cite web|date=2015-04-10|title=Arjun Kanungo: 'Umeedien' is about hope and ambition - The Times of India|url=http://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/hindi/music/news/Arjun-Kanungo-Umeedien-is-about-hope-and-ambition/articleshow/46865038.cms|access-date=2015-05-29|publisher=Timesofindia.indiatimes.com}}</ref> [[న్యూయార్క్|న్యూయార్క్ నగరంలోని]] లీ స్ట్రాస్బర్గ్ థియేటర్, ఫిల్మ్ ఇన్స్టిట్యూట్ నుండి శిక్షణ పొందాడు.<ref name="radioandmusic1">{{Cite web|date=2015-05-04|title=Arjun Kanungo to release 26 videos through one-year deal with Sony Music India|url=http://www.radioandmusic.com/biz/music/artiste/arjun-kanungo-release-26-videos-through-one-year-deal-sony-music-india-150504|access-date=2015-05-29|publisher=Radioandmusic.com}}</ref> సెంటర్ ఫైర్ పిస్టల్లో 3 సార్లు జాతీయ గోల్డ్ మెడల్ విజేత, జాతీయ స్థాయి బాస్కెట్బాల్ ఆటగాడు.<ref>{{Cite web|title=This is what I call stuff of legends: Singer Arjun Kanungo|url=https://www.theweek.in/theweek/leisure/2020/01/31/this-is-what-i-call-stuff-of-legends-singer-arjun-kanungo.html|access-date=2020-07-26|website=The Week|language=en}}</ref> శిక్షణ పొందిన భారతీయ శాస్త్రీయ గాయకుడు, పియానో & గిటార్ వాయిస్తాడు.<ref name="TimesofIndia">{{Cite web|date=2017-05-26|title=Arjun Kanungo makes his home environment-friendly|url=http://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/hindi/music/news/arjun-kanungo-makes-his-home-environment-friendly/articleshow/58839292.cms|access-date=2017-05-26|publisher=Timesofindia.indiatimes.com}}</ref> <ref name="autogenerated1">{{Cite web|title=Arjun Kanungo|url=https://www.imdb.com/name/nm4899111/bio|website=IMDb}}</ref>
== సినిమారంగం ==
[[రాధే (హిందీ సినిమా)|రాధే (2021 చిత్రం)]] లో [[సల్మాన్ ఖాన్|సల్మాన్ ఖాన్తో]] కలిసి బాలీవుడ్లో అడుగుపెట్టాడు. అందులో మన్సూర్ అనే డ్రగ్ డీలర్గా నటించాడు.<ref>{{Cite news|url=http://www.bbc.co.uk/programmes/p04xwtvc|title=Arjun Kanungo - Asian Network Live 2017 Highlights|publisher=BBC}}</ref>
== అవార్డులు, సన్మానాలు ==
{| class="wikitable"
!'''అవార్డు'''
!సంవత్సరం
!పాట/చిత్రం
!విభాగం
|-
|గ్లోబల్ ఇండియన్ మ్యూజిక్ అకాడమీ అవార్డులు
|2015
|[[అర్జున్ కనుంగో|బాకీ బాతేన్ పీనే బాద్]]
|ఉత్తమ సంగీత అరంగేట్రం కోసం జగ్జిత్ సింగ్ అవార్డు - నాన్ ఫిల్మ్ (గెలుపొందాడు) <ref>{{Cite web|title=GiMA :: NON FILM MUSIC WINNERS 2016|url=http://www.gima.co.in/non-film-award.php|access-date=2016-04-25|website=www.gima.co.in}}</ref>
|}
== సినిమాలు ==
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
!శీర్షిక
!పాత్ర
!గమనికలు
!Ref.
|-
|2018
|''[[జలేబి (చిత్రం)|జలేబి]]''
|
|అతిధి పాత్ర
|<ref>{{Cite web|date=2018-10-13|title=Jalebi movie review: Mahesh Bhatt's new-age romance|url=https://www.firstpost.com/entertainment/jalebi-movie-review-rhea-chakraborty-varun-mitra-fail-to-make-an-impression-in-mahesh-bhatts-new-age-romance-5371321.html|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20181128071335/https://www.firstpost.com/entertainment/jalebi-movie-review-rhea-chakraborty-varun-mitra-fail-to-make-an-impression-in-mahesh-bhatts-new-age-romance-5371321.html|archive-date=28 November 2018|access-date=2021-11-02|website=Firstpost|language=en}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Non-film music is reaching more people than film songs: Arjun Kanungo|url=https://www.outlookindia.com/newsscroll/nonfilm-music-is-reaching-more-people-than-film-songs-arjun-kanungo/1475507|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20190603195853/https://www.outlookindia.com/newsscroll/nonfilm-music-is-reaching-more-people-than-film-songs-arjun-kanungo/1475507|archive-date=3 June 2019|access-date=2021-11-02|website=outlookindia.com|language=en}}</ref>
|-
|2021
|''[[రాధే (హిందీ సినిమా)|రాధే]]''
|మన్సూర్
|తొలి సినిమా
|<ref>{{Cite web|date=2020-05-27|title=Arjun Kanungo on working with Salman Khan in Radhe: He is very inspiring|url=https://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/arjun-kanungo-salman-khan-film-radhe-6428491/|access-date=2021-11-02|website=The Indian Express|language=en}}</ref>
|}
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:1990 జననాలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
q5y5dt4pu2ec40l9haobnl2df6x9d9d
భారత స్వాతంత్య్ర వజ్రోత్సవ ద్విసప్తాహం
0
354433
3620240
3619638
2022-08-10T18:00:31Z
Pranayraj1985
29393
/* రాష్ట్రవ్యాప్త రోజువారీ కార్యక్రమాలు */
wikitext
text/x-wiki
{{నిర్మాణంలో ఉంది|section=పూర్తి వ్యాసం|placedby=ప్రణయ్}}{{Infobox recurring event
| name = భారత స్వాతంత్య్ర వజ్రోత్సవ ద్విసప్తాహం
| native_name =
| native_name_lang =
| logo =
| logo_alt =
| logo_caption =
| logo_size =
| image = CM KCR Inaugurated Bharatha Swathanthra Vajrostava DviSapthaham.jpg
| image_size =
| alt =
| caption = భారత స్వాతంత్య్ర వజ్రోత్సవ ద్విసప్తాహం వేడుకలను ప్రారంభించిన సీఎం కేసీఆర్
| status = <!-- e.g. defunct, active, inactive ... -->
| genre = [[భారత స్వాతంత్ర్య దినోత్సవం|భారత స్వాతంత్ర్య వేడుకలు]]
| date ={{start date|2022|08|15}}
| begins = {{start date|2022|08|08}}
| ends = {{start date|2022|07|22}}
| frequency = <!-- Weekly, Monthly, Quarterly, Semi-annually, Annually, Bi-annually, 2nd Tuesday of November, etc. -->
| venue =
| location = [[తెలంగాణ]]
| coordinates = <!-- {{coord|LAT|LON|type:event|display=inline,title}} -->
| country = [[భారత దేశం|భారతదేశం]]
| years_active = <!-- {{age|YYYY|mm|dd}} Date of the first occurrence -->
| first = <!-- {{start date|YYYY|mm|dd}} "founded=" and "established=" also work -->
| founder_name =
| last = <!-- Date of most recent event; if the event will not be held again, use {{End date|YYYY|MM|DD|df=y}} -->
| prev =
| next =
| participants = తెలంగాణ ప్రజలు
| attendance =
| capacity =
| area =
| budget =
| activity =
| leader_name =
| patron =
| organised = [[తెలంగాణా ప్రభుత్వం|తెలంగాణ ప్రభుత్వం]]
| filing =
| people =
| member =
| sponsor =
| website = <!-- {{URL|example.com}} -->
| footnotes =
}}
'''భారత స్వాతంత్య్ర వజ్రోత్సవ ద్విసప్తాహం''', అనేది [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] స్వాతంత్ర్యం వచ్చి 75 సంవత్సరాలు పూర్తవుతున్న సందర్భంగా [[తెలంగాణా ప్రభుత్వం|తెలంగాణ ప్రభుత్వం]] నిర్వహిస్తున్న అధికారిక కార్యక్రమం. ఇందులో భాగంగా స్వాతంత్య్ర సమరయోధులు, మహనీయుల త్యాగాలు, వారి పోరాట ఫలాలు నేటి తరానికి అర్థమయ్యేలా, దేశభక్తిని ద్విగుణీకృతం చేసేలా రాష్ట్రవ్యాప్తంగా వివిధ కార్యక్రమాలు రూపొందించనున్నారు. రాష్ట్రంలోని ప్రతి ఇంటిమీద జాతీయ పతాకాన్ని ఎగురవేయడంతోపాటు క్రీడా, వకృత్వ, వ్యాసరచన పోటీలు, కవిసమ్మేళనాలు, జాతీయ భావాలను రగిలించే సాంస్కృతిక కార్యక్రమాలను నిర్వహించనున్నారు.<ref>{{Cite web|date=2022-07-23|title=CM Kcr: ప్రతి ఇంటిపై త్రివర్ణ పతాకం ఎగరేయాలి: సీఎం కేసీఆర్|url=https://www.eenadu.net/telugu-news/general/cm-kcr-review-on-independence-day-celebrations/0600/122141224|archive-url=https://web.archive.org/web/20220725105621/https://www.eenadu.net/telugu-news/general/cm-kcr-review-on-independence-day-celebrations/0600/122141224|archive-date=2022-07-25|access-date=2022-07-25|website=EENADU|language=te}}</ref> 2022 ఆగస్టు 8న హెచ్ఐసీసీలో రాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రి [[కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖరరావు|కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖర్ రావు]] జాతీయ జెండాను ఆవిష్కరించి, ఉత్సవాలను ప్రారంభించాడు.<ref>{{Cite web|date=2022-08-08|title=CM KCR: స్వతంత్ర భారత వజ్రోత్సవాలను ప్రారంభించిన సీఎం కేసీఆర్|url=https://www.eenadu.net/telugu-news/general/cm-kcr-inaugurates-swathantra-bharatha-vajrotsavalu-at-hicc/0600/122151609|archive-url=https://web.archive.org/web/20220808085032/https://www.eenadu.net/telugu-news/general/cm-kcr-inaugurates-swathantra-bharatha-vajrotsavalu-at-hicc/0600/122151609|archive-date=2022-08-08|access-date=2022-08-08|website=EENADU|language=te}}</ref>
== సమీక్షా సమావేశం ==
భారత ప్రభుత్వం నిర్వహిస్తున్న [[ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం]] వేడుకలలో భాగంగా తెలంగాణ ప్రభుత్వం ఆధ్వర్యంలో వివిధ కార్యక్రమాల నిర్వహణకు 2022 జూలై 23న [[హైదరాబాదు]]<nowiki/>లోని [[ప్రగతి భవన్, హైదరాబాదు|ప్రగతి భవన్]] లో ముఖ్యమంత్రి [[కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖరరావు|కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖర్ రావు]] అధ్యక్షతన ఉన్నతాధికారులతో సమీక్షా సమావేశం జరిగింది. స్వాతంత్య్ర దినోత్సవం రోజైన [[ఆగష్టు 15|ఆగస్టు 15]]<nowiki/>కు ముందు 7 రోజులు, తర్వాత 7 రోజులు (ఆగస్టు 8 నుండి 22 వరకు) మొత్తంగా 15 రోజులపాటు రాష్ట్రవ్యాప్తంగా ‘భారత స్వాతంత్య్ర వజ్రోత్సవ ద్విసప్తాహ’ కార్యక్రమాలను నిర్వహించాలని కేసీఆర్ అధికారులకు సూచించాడు.<ref>{{Cite web|last=telugu|first=NT News|date=2022-07-24|title=స్వాతంత్య్ర స్ఫూర్తి.. వజ్రోత్సవ దీప్తి|url=https://www.ntnews.com/telangana/indian-independence-diamond-jubilee-fortnight-with-grandeur-695861|archive-url=https://web.archive.org/web/20220725103919/https://www.ntnews.com/telangana/indian-independence-diamond-jubilee-fortnight-with-grandeur-695861|archive-date=2022-07-25|access-date=2022-07-25|website=Namasthe Telangana|language=te}}</ref>
పదిహేను రోజులపాటు నిర్వహించే కార్యక్రమాలపై 2022 ఆగస్టు 2న ముఖ్యమంత్రి కె. చంద్రశేఖర్ రావు అధ్యక్షతన శ్రీ కె. కేశవరావు నేతృత్వంలోని కమిటీ సభ్యులు ఇతర ముఖ్యులతో ప్రగతి భవన్ లో రెండవ ఉన్నతస్థాయి సమీక్షా సమావేశం జరిగింది.<ref>{{Cite web|date=2022-08-02|title=CM KCR review: స్వతంత్ర్య భారత వజ్రోత్సవాల నిర్వహణపై సీఎం సమీక్ష|url=https://www.andhrajyothy.com/telugunews/cm-kcr-review-anr-mrgs-telangana-1822080203544222|archive-url=https://web.archive.org/web/20220802173127/https://www.andhrajyothy.com/telugunews/cm-kcr-review-anr-mrgs-telangana-1822080203544222|archive-date=2022-08-02|access-date=2022-08-02|website=www.andhrajyothy.com|language=en}}</ref>
== కమిటీ ==
స్వతంత్ర భారత వజ్రోత్సవాలలో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం చేపట్టే కార్యక్రమాల నిర్వహణకు ఎంపీ [[కే. కేశవరావు]] నేతృత్వంలో ఉన్నతస్థాయి కమిటీ ఏర్పాటుచేయబడింది. ఈ కమిటీలో మంత్రులు [[కల్వకుంట్ల తారక రామారావు|కల్వకుంట్ల తారకరామారావు]], [[తలసాని శ్రీనివాస్ యాదవ్|తలసాని శ్రీనివాస్ యాదవ్]], [[వి. శ్రీనివాస్ గౌడ్|వి. శ్రీనివాస్గౌడ్]], [[సబితా ఇంద్రారెడ్డి]], [[ఎర్రబెల్లి దయాకర్ రావు|ఎర్రబెల్లి దయాకర్రావు]], [[తెలంగాణ సాంస్కృతిక సారథి|సాంస్కృతిక సారథి]] చైర్మన్ [[రసమయి బాలకిషన్|రసమయి బాలకిషన్]], ప్రభుత్వ సలహాదారు [[కె.వి. రమణాచారి|కేవీ రమణాచారి]], సీఎస్ సోమేశ్కుమార్, డీజీపీ [[ఎం. మహేందర్ రెడ్డి]], ఎంపీ [[జి.రంజిత్ రెడ్డి]], ఎమ్మెల్సీ [[ఎం.ఎస్.ప్రభాకర్ రావు]], ఎమ్మెల్యే [[దేవిరెడ్డి సుధీర్ రెడ్డి|దేవిరెడ్డి సుధీర్రెడ్డి]], జీహెచ్ఎంసీ మేయర్ [[గద్వాల విజయలక్ష్మి]], [[తెలంగాణ సాహిత్య అకాడమి|తెలంగాణ సాహిత్య అకాడమీ]] చైర్మన్ [[జూలూరు గౌరీశంకర్|జూలూరు గౌరీశంకర్]], సీఎం ఓఎస్డీ [[దేశపతి శ్రీనివాస్|దేశపతి శ్రీనివాస్]], [[తెలంగాణ రాష్ట్ర భాషా సాంస్కృతిక శాఖ|భాషా సాంస్కృతిక శాఖ]] డైరెక్టర్ [[మామిడి హరికృష్ణ]], వివిధ శాఖల కార్యదర్శులు ఈ కమిటీలో సభ్యులుగా ఉన్నారు.<ref>{{Cite web|last=telugu|first=NT News|date=2022-07-26|title=భారత వజ్రోత్సవాలకు 24 మందితో కమిటీ|url=https://www.ntnews.com/telangana/a-committee-of-24-people-for-indian-diamond-festivals-698654|archive-url=https://web.archive.org/web/20220726182712/https://www.ntnews.com/telangana/a-committee-of-24-people-for-indian-diamond-festivals-698654|archive-date=2022-07-26|access-date=2022-07-26|website=Namasthe Telangana|language=te}}</ref>
== ప్రణాళిక ==
కార్యక్రమాల ప్రణాళిక<ref>{{Cite web|last=telugu|first=NT News|date=2022-07-23|title=దేశభక్తిని ద్విగుణీకృతం చేసేలా ‘భారత స్వాతంత్ర్య వజ్రోత్సవ ద్విసప్తాహ’ కార్యక్రమాలు : సీఎం కేసీఆర్|url=https://www.ntnews.com/telangana/cm-kcr-review-on-75th-independence-day-celebrations-695608|archive-url=https://web.archive.org/web/20220725105146/https://www.ntnews.com/telangana/cm-kcr-review-on-75th-independence-day-celebrations-695608|archive-date=2022-07-25|access-date=2022-07-25|website=Namasthe Telangana|language=te}}</ref>
* గడప గడపనా జాతీయ జెండా<nowiki/>లో భాగంగా ఆగస్టు 15న రాష్ట్రంలోని ప్రతి ఇంటిమీద, ప్రతి ప్రభుత్వ కార్యాలయం మీద, ప్రతి ప్రభుత్వ వాహనం మీద [[భారత జాతీయపతాకం|జాతీయ పతాకం]] ఎగరవేయడంకోసం 1 కోటి 20 లక్షల జాతీయ పతాకాల తయారీకి [[గద్వాల]], [[నారాయణపేట]], [[సిరిసిల్ల]], [[పోచంపల్లి (భూదాన్)|పోచంపల్లి]], [[భువనగిరి]], [[వరంగల్|వరంగల్]] తదితర ప్రాంతాల్లోని చేనేత, పవర్లూమ్ కార్మికులకు ఆర్డర్లు ఇచ్చారు.
* ఆగస్టు 9 నుండి రాష్ట్<nowiki/>రంలోని 563 స్క్రీన్లలో రిచర్డ్ అటెంబరో రూపొందించిన ‘గాంధీ’ సినిమా ఉచిత ప్రదర్శన వేశారు. పిల్లల్లో దేశ భక్తిని పెంపొందించాలనే ఉద్దేశంతో ఉచితంగా ప్రదర్శిస్తున్న గాంధీజీ సినిమా ప్రదర్శనను ఐమాక్స్ థియేటర్ లో తలసాని శ్రీనివాస్ యాదవ్, [[దానం నాగేందర్]], ఫిలిం డెవలప్మెంట్ కార్పొరేషన్ చైర్మన్ [[అనిల్ కుర్మాచలం|అనిల్ కూర్మచలం]] కలిసి ప్రారంభించి, పిల్లలతో కలిసి ఆ సినిమాను వీక్షించారు. సుమారు 35 లక్షల మంది విద్యార్థినీ విద్యార్థులకు స్వాతంత్ర పోరాట స్ఫూర్తిని మరోసారి కలుగచేసేందుకై ఏర్పాటుచేసిన సినిమా ప్రదర్శనను ఇంత పెద్ద సంఖ్యలో విద్యార్థులు చూడడం దేశంలోనే మొదటిసారి.
* పంచాయితీరాజ్, మున్సిపల్ శాఖల సారథ్యంలో ప్రతి గ్రామంలో స్వాతంత్య్ర వజ్రోత్సవ దీప్తిని వెలిగించడం
* బస్టాండ్లు, రైల్వే స్టేషన్లు, ఎయిర్ పోర్టులు, స్టార్ హోటల్లు, దవాఖానాల్లో, షాపింగ్ మాల్స్లో ప్రత్యేక అలంకరణల
* ప్రభుత్వ భవనాలు ఇతర ప్రతిష్టాత్మక భవనాలను ముఖ్యమైన పబ్లిక్ ప్లేసుల్లో ఈ పదిహేను రోజులపాటు విద్యుత్ దీపాలు, ప్రత్యేకాలంకరణలను ఏర్పాటు చేయాలి. జాతీయ జెండా ఎగరవేయాలి.
* దీపాంజలి కార్యక్రమంలో భాగంగా అంబేద్కర్ విగ్రహం నుంచి [[నెక్లెస్ రోడ్డు|నెక్లెస్ రోడ్డు]] మీదుగా [[సంజీవయ్య ఉద్యానవనం (హైదరాబాదు)|సంజీవయ్య పార్కు]]<nowiki/>లోని జాతీయ జెండా వరకు భారీ జాతీయ జెండా ర్యాలీ
* ఈ పదిహేను రోజుల వేడుకల్లో ఒక రోజున రాష్ట్రమంతటా ఏక కాలంలో, ఎక్కడివాల్లక్కడ ‘తెలంగాణ రాష్ట్ర సామూహిక జాతీయ గీతాలాపన’
* 15 ఆగస్టుకు ముందురోజు 14న తాలుకా, జిల్లా కేంద్రాల్లో, హైదరాబాద్ ట్యాంక్ బండ్ పై ఘనంగా బాణాసంచా కార్యక్రమాలను నిర్వహించడం
* దేశ స్థాయిలో ప్రఖ్యాతిగాంచిన ప్రముఖ గాయకులు, సంగీత విద్వాంసులతో ప్రత్యేక సంగీత విభావరిని నిర్వహించడం
* తెలంగాణ నుంచి, దేశంలోని పలు ప్రాంతాలనుంచి, దేశ స్వాతంత్య్ర సమరంలో పాల్గొన్న నాటితరం జాతీయ నాయకుల వివరాలలో కార్యక్రమాలు రూపొందించడం
* రాష్ట్రంలోని పీజీ, డిగ్రీ, జూనియర్ కళాశాలలు సహా గురుకులాలు, ప్రభుత్వ, ప్రైవేట్, కార్పోరేట్ విద్యాసంస్థలు, విశ్వవిద్యాలయాలు సహా అన్నిరకాల విద్యాసంస్థల్లో ఆటల పోటీలు, వ్యాస రచన పోటీలు, వక్తృత్వ పోటీలు, చిత్రలేఖనం పోటీలు, దేశభక్తిగీతాల పోటీలు, నాటికలు, ఏకపాత్రాభినయం తదితర దేశభక్తిని పెంపొందించే సాంస్కృతిక కార్యక్రమాలను నిర్వహించడం, ఉపాధ్యాయులు, లెక్చరర్లకు దేశభక్తి పై కవితారచన పోటీలు నిర్వహించడం.
* అన్ని ప్రభుత్వ శాఖల ఉద్యోగులు, పదిహేను రోజుల పాటు నిర్వహించే కార్యక్రమాల రోజువారీ షెడ్యూల్స్ను రూపొందించుకుని, రెండు వారాల పాటు అమలు చేయడం
* ఎంపీలు, ఎమ్మెల్సీలు, ఎమ్మెల్యేలు సహా సర్పంచ్ స్థాయి ప్రజాప్రతినిధులతో పాటు, ప్రభుత్వ కార్యదర్శులు సహా ఉన్నతాధికారులు వారివారి లెటర్హెడ్ల మీద జాతీయ జెండా బొమ్మను ముద్రించుకోవడం
* రాష్ట్రంలోని ప్రజా సంచార ప్రాంతాలు, బస్టాండ్లు, ప్రాంగణాలు, రైల్వే స్టేషన్లు, సినిమా హాళ్లు, షాపింగ్మాల్స్, పట్టణాల్లోని స్టార్ హోటళ్లు సహా ప్రధాన కూడళ్లు, రహదారుల వెంట అనువైన చోటల్లా దేశభక్తి స్పూర్తి జాలువారేలా జాతీయ జండాను ఎగురవేయడం
* ప్రజలు ఉద్యోగుల నడుమ సత్సంబంధాలు పెంపొందించేలా ఫ్రెండ్లీ ప్రభుత్వ కార్యక్రమాలను ఏర్పాటుచేయడం. ఉద్యోగుల్లో కూడా దేశభక్తిని రగిలించే సాంస్కృతిక, సాహిత్య కార్యక్రమాలను నిర్వహించడం
* మండల, జిల్లా, రాష్ట్ర స్థాయిల్లో ‘ఫ్రీడం రన్’ లను నిర్వహించడం
* జిల్లాకొక ఉత్తమ గ్రామపంచాయితీని, మున్సిపాలిటీని, పాఠశాల, ఉత్తమ రైతు, డాక్టర్, ఇంజనీరు, పోలీస్ అధికారి, తదితర ఉద్యోగులు, కళాకారుడు, గాయకుడు, కవిని గుర్తించి సత్కరించడం
* పదిహేను రోజులపాటు పత్రికల మాస్ట్హెడ్స్ మీద జాతీయ పతాక చిహ్నాన్ని ముద్రించడం. టీవీ ఛానల్స్లో 15 రోజుల పాటు జాతీయ పతాక చిహ్నాన్ని నిత్యం కనిపించేలా ప్రసారం చేయడం. దేశభక్తిని పెంపొందించే కార్యక్రమాలను రూపొందించి ప్రసారం చేయడం
* రవీంద్రభారతిలో 15రోజుల పాటు స్వాతంత్ర్య సమర స్ఫూర్తి ఉట్టిపడే విధంగా ప్రత్యేకమైన సాంస్కృతిక కార్యక్రమాలను నిర్వహించడం
* ప్రతి జిల్లా నుంచి 2 వేల మందిని తీసుకొచ్చి ఎల్బీ స్టేడియంలో ముగింపు ఉత్సవాల నిర్వహణ<ref>{{Cite web|last=telugu|first=NT News|date=2022-07-28|title=వైభవంగా వజ్రోత్సవాలు.. 22న ఎల్బీ స్టేడియంలో ముగింపు వేడుకలు|url=https://www.ntnews.com/telangana/independence-day-diamond-jubilee-celebrations-at-lb-nagar-stadium-701564|archive-url=https://web.archive.org/web/20220728062000/https://www.ntnews.com/telangana/independence-day-diamond-jubilee-celebrations-at-lb-nagar-stadium-701564|archive-date=2022-07-28|access-date=2022-07-28|website=Namasthe Telangana|language=te}}</ref><ref>{{Cite web|date=2022-07-28|title=కోటి జెండాలతో పంద్రాగస్టు|url=https://www.eenadu.net/telugu-news/ts-top-news/general/2601/122144256|archive-url=https://web.archive.org/web/20220728062330/https://www.eenadu.net/telugu-news/ts-top-news/general/2601/122144256|archive-date=2022-07-28|access-date=2022-07-28|website=EENADU|language=te}}</ref>
== రాష్ట్రవ్యాప్త రోజువారీ కార్యక్రమాలు ==
# '''ఆగస్టు 08:''' స్వతంత్ర భారత వజ్రోత్సవ ద్విసప్తాహం ప్రారంభోత్సవ కార్యక్రమంలో భాగంగా హెచ్ఐసీసీలో రాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రి [[కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖరరావు|కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖర్ రావు]] జాతీయ జెండాను ఆవిష్కరించి, ఉత్సవాలను ప్రారంభించాడు. అనంతరం జ్యోతిప్రజ్వలన చేసి.. జాతిపిత గాంధీజీ, భరతమాత విగ్రహాలకు పూలమాలలు వేశాడు. 75 మంది వీణ కళాకారులచే వీణా వాయిద్య ప్రదర్శన, సాండ్ ఆర్ట్ ప్రదర్శన, దేశభక్తి ప్రబోధ నృత్యరూపకం, ప్యూజన్ ప్రదర్శన, లేజర్ షో జరుగాయి. ఆ తరువాత తెలంగాణ ప్రజలను ఉద్దేశించి కేసీఆర్ స్వతంత్ర భారత వజ్రోత్సవాల సందేశాన్ని అందించాడు.<ref>{{Cite web|last=telugu|first=NT News|date=2022-08-08|title=అట్టహాసంగా వజ్రోత్సవ వేడుకలు.. జాతీయజెండాను ఆవిష్కరించిన సీఎం కేసీఆర్|url=https://www.ntnews.com/telangana/cm-kcr-unveils-national-flag-at-hicc-715583|archive-url=https://web.archive.org/web/20220808070856/https://www.ntnews.com/telangana/cm-kcr-unveils-national-flag-at-hicc-715583|archive-date=2022-08-08|access-date=2022-08-08|website=Namasthe Telangana|language=te}}</ref> ఈ కార్యక్రమంలో మంత్రులు, ఎంపీలు, ఎమ్మెల్సీలు, ఎమ్మెల్యేలు, జెడ్ పీ చైర్మేన్లు, మేయర్లు, డిసిసిబి, డిసిఎంఎస్ అధ్యక్షులు, అన్నిజిల్లాల రైతుబంధు సమితి అధ్యక్షులు, జెడ్పిటీసీ సభ్యులు, ఎంపీపీలు, వివిధ కార్పొరేషన్ల మేయర్లు, మున్సిపల్ ఛైర్మన్లు, అన్ని శాఖల హెచ్ఓడీలు, జిల్లా కేంద్రాల్లో ఉండే అందరు ఐఎఎస్, ఏపిఎస్, ఐఎఫ్ఎస్ అధికారులు, ఆర్మీ ఎయిర్ ఫోర్స్ తదితర రక్షణ రంగానికి చెందిన కమాండర్స్, వివిధ కేంద్ర ప్రభుత్వ రంగ సంస్థల ముఖ్యాధికారులను, తదితర రెండు వేల మంది ఆహుతులు పాల్గొన్నారు.
# '''ఆగస్టు 09:''' ఇంటింటికీ జాతీయ పతాకాల పంపిణీ కార్యక్రమం ప్రారంభమయింది.
# '''ఆగస్టు 10:''' వన మహోత్సవ కార్యక్రమంలో భాంగంగా రాష్ట్రవ్యాప్తంగా 141 మున్సిపాలిటీలు, నగర పాలక సంస్థల్లో 159 ఫ్రీడం పార్కులను ఏర్పాటుచేసి 72,130 మొక్కలు నాటారు. వజ్రోత్సవాల గుర్తుగా నాటే మొక్కల సంఖ్య 75, 750, 7,500 ఉండే విధంగానూ, 75 ఆకారం వచ్చే విధంగా ఉండేలా గ్రామ పంచాయతీలు, మున్సిపాలిటీలు, నగర పాలక సంస్థలు ఏర్పాట్లు చేశాయి.
# '''ఆగస్టు 11:''' ఫ్రీడం రన్ నిర్వహణ
# '''ఆగస్టు 12:''' రాఖీ పండుగ సందర్భంగా వివిధ మీడియా సంస్థల ద్వారా ప్రత్యేక వజ్రోత్సవ కార్యక్రమాల ప్రసారాలకు విజ్జప్తి
# '''ఆగస్టు 13:''' విద్యార్థులు, యువకులు, మహిళలు, వివిధ సమాజిక వర్గాల భాగస్వామ్యంతో వజ్రోత్సవ ర్యాలీలు
# '''ఆగస్టు 14:''' సాయంత్రం సాంస్కృతిక సారథి కళాకారుల చేత నియోజకవర్గ కేంద్రాల్లో ప్రత్యేక సాంస్కృతిక జానపద కార్యక్రమాలు. ప్రత్యేకంగా బాణాసంచాతో వెలుగులు విరజిమ్మడం
# '''ఆగస్టు 15:''' స్వాతంత్ర్య దినోత్సవ వేడుకలు
# '''ఆగస్టు 16:''' ఏక కాలంలో, ఎక్కడివారక్కడ తెలంగాణ వ్యాప్తంగా సామూహిక జాతీయ గీతాలాపన. సాయంత్రం కవి సమ్మేళనాలు, ముషాయిరాల నిర్వహణ
# '''ఆగస్టు 17:''' రక్తదాన శిబిరాల నిర్వహణ
# '''ఆగస్టు 18:''' 'ఫ్రీడం కప్' పేరుతో క్రీడల నిర్వహణ
# '''ఆగస్టు 19:''' దవాఖానాలు, వృద్ధాశ్రమాలు, అనాథ శరణాలయాలు, జైల్లలో ఖైదీలకు పండ్లు, స్వీట్ల పంపిణీ
# '''ఆగస్టు 20:''' దేశభక్తిని, జాతీయ స్ఫూర్తిని ప్రకటించే విధంగా ముగ్గుల పోటీలు
# '''ఆగస్టు 21:''' అసెంబ్లీ ప్రత్యేక సమావేశం, దాంతో పాటు ఇతర స్థానిక సంస్థల ప్రత్యేక సమావేశం
# '''ఆగస్టు 22:''' ఎల్బీ స్టేడియంలో వజ్రోత్సవ ముగింపు వేడుకలు<ref name="తెలంగాణలో 15 రోజుల పాటు స్వతంత్ర భారత వజ్రోత్సవాలు.. పూర్తి షెడ్యూల్ ఇదే..">{{cite news |last1=News18 Telugu |title=తెలంగాణలో 15 రోజుల పాటు స్వతంత్ర భారత వజ్రోత్సవాలు.. పూర్తి షెడ్యూల్ ఇదే.. |url=https://telugu.news18.com/news/telangana/this-is-the-full-schedule-of-independent-india-vajrotsavam-held-in-telangana-for-15-days-prv-1394472.html |accessdate=4 August 2022 |date=3 August 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220804183946/https://telugu.news18.com/news/telangana/this-is-the-full-schedule-of-independent-india-vajrotsavam-held-in-telangana-for-15-days-prv-1394472.html |archivedate=4 August 2022 |language=te}}</ref>
== రవీంద్రభారతిలోని కార్యక్రమాలు ==
భారత స్వాతంత్య్ర వజ్రోత్సవ ద్విసప్తాహంలో భాగంగా హైదరాబాద్లోని [[రవీంద్రభారతి]]<nowiki/>లో 2022 ఆగస్టు 9 నుంచి 21 వరకు నిర్వహించే కార్యక్రమాల షెడ్యూల్ను ఉత్సవ కమిటీ చైర్మన్, ఎంపీ కేశవరావు ఆగస్టు 4 విడుదల చేశాడు.<ref>{{Cite web|last=telugu|first=NT News|date=2022-08-05|title=స్వాతంత్య్ర స్ఫూర్తి మేల్కొలిపేలా..|url=https://www.ntnews.com/telangana/vajrotsava-fortnight-schedule-release-711957|archive-url=https://web.archive.org/web/20220805072628/https://www.ntnews.com/telangana/vajrotsava-fortnight-schedule-release-711957|archive-date=2022-08-05|access-date=2022-08-08|website=Namasthe Telangana|language=te}}</ref>
* '''ఆగస్టు 9:''' కేశవరావు, వి. శ్రీనివాస్ గౌడ్, అయాచితం శ్రీధర్, జూలూరు గౌరీశంకర్, మామిడి హరికృష్ణ తదితరులు విచ్చేసి జ్యోతిప్రజ్వలన చేసి కార్యక్రమాలను ప్రారంభించారు. అనంతరం జాతీయోద్యమ స్ఫూర్తిని ప్రతిబింబించే ‘వందేమాతరం’లో భాగంగా గురు [[కళాకృష్ణ]] బృందం (75 మంది)తో [[పేరిణి నృత్యం|పేరిణి నాట్య]] ప్రదర్శన జరిగింది.
* '''ఆగస్టు 10:''' గాంధీజీ ఆశయ గీతాలతో వీణ కచేరి జయలక్ష్మి బృందం, ప్రమోద్ కుమార్రెడ్డి బృందం నృత్యాలు.
* '''ఆగస్టు 11:''' స్వాతంత్య్ర సమర స్ఫూర్తిని రేకెత్తించే నాట్య ప్రదర్శనలు. పిడమర్తి క్రాంతి బృందం, రాఘవరాజ్ మంగళ భట్ బృందం నృత్యాలు.
* '''ఆగస్టు 12:''' విశ్వకవి రవీంద్రుని గీతాలలోని దేశభక్తి అంశాలలో “కావ్యాంజలి” నృత్యనీరాజనం. పద్మశ్రీ ఆనంద శంకర్ జయంత్ బృందం.
* '''ఆగస్టు 13:''' జాతీయ సమైక్యత గీతాలాపన ‘పాడవోయి భారతీయుడా..’.
* '''ఆగస్టు 14:''' ప్రజాదరణ పొందిన దేశభక్తి గీతాల ఆలాపన ‘తల్లి భారతి వందనం’ [[ఆకాశవాణి]] కళాకారుల బృందం.
* '''ఆగస్టు 15:''' భారతదేశ ఔన్నత్యాన్ని చాటిచెప్పే ‘సారే జహాసే అచ్చా-హిందూ సితాహమారా’ సంగీత నృత్య కార్యక్రమాలు. ప్రభుత్వ సంగీత నృత్య కళాశాలల ఉపాధ్యాయులు, విద్యార్థులు.
* '''ఆగస్టు 16:''' 'స్వాతంత్య్ర స్ఫూర్తి వజ్రోత్సవ దీప్తి' అంశంపై కవి సమ్మేళనం- [[తెలంగాణ సాహిత్య అకాడమి|తెలంగాణ సాహిత్య అకాడమీ]] సారథ్యం.
* '''ఆగస్టు 17:''' భారత స్వాతంత్ర సమరం భావనలతో పాటల కార్యక్రమం. పుణ్యభూమి నా దేశం నమో నమామి, [[రామాచారి]] శిష్య బృందం.
* '''ఆగస్టు 18, 19:''' భారతీయ కళా వైభవం-భిన్నత్వంలో ఏకత్వం దేశంలోని వివిధ నృత్యకళల సమహారం – [[తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం]].
* '''ఆగస్టు 20:''' 'భారత జాతీయోద్యమ ఘట్టాలపై' నృత్యరూపకం 'వందేమాతరం' (డాక్టర్ [[కోట్ల హనుమంతరావు]], డాక్టర్ [[అనితారావు కోట్ల]]).
* '''ఆగస్టు 21:''' [[పి.సుశీల|పి. సుశీల]], [[ఎస్.పి.శైలజ|ఎస్పీ శైలజ]] సారథ్యంలో సినీ దేశభక్తి గీతాల ఆలాపన 'భారత మాతకు జేజేలు'.
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:తెలంగాణ]]
[[వర్గం:తెలంగాణ ప్రభుత్వం]]
[[వర్గం:ఉత్సవాలు]]
[[వర్గం:భారత స్వాతంత్ర్యోద్యమం]]
7dwqu5ul9d0ecfumrhmmruiamyv3wjg
3620241
3620240
2022-08-10T18:01:36Z
Pranayraj1985
29393
/* రవీంద్రభారతిలోని కార్యక్రమాలు */
wikitext
text/x-wiki
{{నిర్మాణంలో ఉంది|section=పూర్తి వ్యాసం|placedby=ప్రణయ్}}{{Infobox recurring event
| name = భారత స్వాతంత్య్ర వజ్రోత్సవ ద్విసప్తాహం
| native_name =
| native_name_lang =
| logo =
| logo_alt =
| logo_caption =
| logo_size =
| image = CM KCR Inaugurated Bharatha Swathanthra Vajrostava DviSapthaham.jpg
| image_size =
| alt =
| caption = భారత స్వాతంత్య్ర వజ్రోత్సవ ద్విసప్తాహం వేడుకలను ప్రారంభించిన సీఎం కేసీఆర్
| status = <!-- e.g. defunct, active, inactive ... -->
| genre = [[భారత స్వాతంత్ర్య దినోత్సవం|భారత స్వాతంత్ర్య వేడుకలు]]
| date ={{start date|2022|08|15}}
| begins = {{start date|2022|08|08}}
| ends = {{start date|2022|07|22}}
| frequency = <!-- Weekly, Monthly, Quarterly, Semi-annually, Annually, Bi-annually, 2nd Tuesday of November, etc. -->
| venue =
| location = [[తెలంగాణ]]
| coordinates = <!-- {{coord|LAT|LON|type:event|display=inline,title}} -->
| country = [[భారత దేశం|భారతదేశం]]
| years_active = <!-- {{age|YYYY|mm|dd}} Date of the first occurrence -->
| first = <!-- {{start date|YYYY|mm|dd}} "founded=" and "established=" also work -->
| founder_name =
| last = <!-- Date of most recent event; if the event will not be held again, use {{End date|YYYY|MM|DD|df=y}} -->
| prev =
| next =
| participants = తెలంగాణ ప్రజలు
| attendance =
| capacity =
| area =
| budget =
| activity =
| leader_name =
| patron =
| organised = [[తెలంగాణా ప్రభుత్వం|తెలంగాణ ప్రభుత్వం]]
| filing =
| people =
| member =
| sponsor =
| website = <!-- {{URL|example.com}} -->
| footnotes =
}}
'''భారత స్వాతంత్య్ర వజ్రోత్సవ ద్విసప్తాహం''', అనేది [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] స్వాతంత్ర్యం వచ్చి 75 సంవత్సరాలు పూర్తవుతున్న సందర్భంగా [[తెలంగాణా ప్రభుత్వం|తెలంగాణ ప్రభుత్వం]] నిర్వహిస్తున్న అధికారిక కార్యక్రమం. ఇందులో భాగంగా స్వాతంత్య్ర సమరయోధులు, మహనీయుల త్యాగాలు, వారి పోరాట ఫలాలు నేటి తరానికి అర్థమయ్యేలా, దేశభక్తిని ద్విగుణీకృతం చేసేలా రాష్ట్రవ్యాప్తంగా వివిధ కార్యక్రమాలు రూపొందించనున్నారు. రాష్ట్రంలోని ప్రతి ఇంటిమీద జాతీయ పతాకాన్ని ఎగురవేయడంతోపాటు క్రీడా, వకృత్వ, వ్యాసరచన పోటీలు, కవిసమ్మేళనాలు, జాతీయ భావాలను రగిలించే సాంస్కృతిక కార్యక్రమాలను నిర్వహించనున్నారు.<ref>{{Cite web|date=2022-07-23|title=CM Kcr: ప్రతి ఇంటిపై త్రివర్ణ పతాకం ఎగరేయాలి: సీఎం కేసీఆర్|url=https://www.eenadu.net/telugu-news/general/cm-kcr-review-on-independence-day-celebrations/0600/122141224|archive-url=https://web.archive.org/web/20220725105621/https://www.eenadu.net/telugu-news/general/cm-kcr-review-on-independence-day-celebrations/0600/122141224|archive-date=2022-07-25|access-date=2022-07-25|website=EENADU|language=te}}</ref> 2022 ఆగస్టు 8న హెచ్ఐసీసీలో రాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రి [[కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖరరావు|కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖర్ రావు]] జాతీయ జెండాను ఆవిష్కరించి, ఉత్సవాలను ప్రారంభించాడు.<ref>{{Cite web|date=2022-08-08|title=CM KCR: స్వతంత్ర భారత వజ్రోత్సవాలను ప్రారంభించిన సీఎం కేసీఆర్|url=https://www.eenadu.net/telugu-news/general/cm-kcr-inaugurates-swathantra-bharatha-vajrotsavalu-at-hicc/0600/122151609|archive-url=https://web.archive.org/web/20220808085032/https://www.eenadu.net/telugu-news/general/cm-kcr-inaugurates-swathantra-bharatha-vajrotsavalu-at-hicc/0600/122151609|archive-date=2022-08-08|access-date=2022-08-08|website=EENADU|language=te}}</ref>
== సమీక్షా సమావేశం ==
భారత ప్రభుత్వం నిర్వహిస్తున్న [[ఆజాదీ కా అమృత్ మహోత్సవం]] వేడుకలలో భాగంగా తెలంగాణ ప్రభుత్వం ఆధ్వర్యంలో వివిధ కార్యక్రమాల నిర్వహణకు 2022 జూలై 23న [[హైదరాబాదు]]<nowiki/>లోని [[ప్రగతి భవన్, హైదరాబాదు|ప్రగతి భవన్]] లో ముఖ్యమంత్రి [[కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖరరావు|కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖర్ రావు]] అధ్యక్షతన ఉన్నతాధికారులతో సమీక్షా సమావేశం జరిగింది. స్వాతంత్య్ర దినోత్సవం రోజైన [[ఆగష్టు 15|ఆగస్టు 15]]<nowiki/>కు ముందు 7 రోజులు, తర్వాత 7 రోజులు (ఆగస్టు 8 నుండి 22 వరకు) మొత్తంగా 15 రోజులపాటు రాష్ట్రవ్యాప్తంగా ‘భారత స్వాతంత్య్ర వజ్రోత్సవ ద్విసప్తాహ’ కార్యక్రమాలను నిర్వహించాలని కేసీఆర్ అధికారులకు సూచించాడు.<ref>{{Cite web|last=telugu|first=NT News|date=2022-07-24|title=స్వాతంత్య్ర స్ఫూర్తి.. వజ్రోత్సవ దీప్తి|url=https://www.ntnews.com/telangana/indian-independence-diamond-jubilee-fortnight-with-grandeur-695861|archive-url=https://web.archive.org/web/20220725103919/https://www.ntnews.com/telangana/indian-independence-diamond-jubilee-fortnight-with-grandeur-695861|archive-date=2022-07-25|access-date=2022-07-25|website=Namasthe Telangana|language=te}}</ref>
పదిహేను రోజులపాటు నిర్వహించే కార్యక్రమాలపై 2022 ఆగస్టు 2న ముఖ్యమంత్రి కె. చంద్రశేఖర్ రావు అధ్యక్షతన శ్రీ కె. కేశవరావు నేతృత్వంలోని కమిటీ సభ్యులు ఇతర ముఖ్యులతో ప్రగతి భవన్ లో రెండవ ఉన్నతస్థాయి సమీక్షా సమావేశం జరిగింది.<ref>{{Cite web|date=2022-08-02|title=CM KCR review: స్వతంత్ర్య భారత వజ్రోత్సవాల నిర్వహణపై సీఎం సమీక్ష|url=https://www.andhrajyothy.com/telugunews/cm-kcr-review-anr-mrgs-telangana-1822080203544222|archive-url=https://web.archive.org/web/20220802173127/https://www.andhrajyothy.com/telugunews/cm-kcr-review-anr-mrgs-telangana-1822080203544222|archive-date=2022-08-02|access-date=2022-08-02|website=www.andhrajyothy.com|language=en}}</ref>
== కమిటీ ==
స్వతంత్ర భారత వజ్రోత్సవాలలో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం చేపట్టే కార్యక్రమాల నిర్వహణకు ఎంపీ [[కే. కేశవరావు]] నేతృత్వంలో ఉన్నతస్థాయి కమిటీ ఏర్పాటుచేయబడింది. ఈ కమిటీలో మంత్రులు [[కల్వకుంట్ల తారక రామారావు|కల్వకుంట్ల తారకరామారావు]], [[తలసాని శ్రీనివాస్ యాదవ్|తలసాని శ్రీనివాస్ యాదవ్]], [[వి. శ్రీనివాస్ గౌడ్|వి. శ్రీనివాస్గౌడ్]], [[సబితా ఇంద్రారెడ్డి]], [[ఎర్రబెల్లి దయాకర్ రావు|ఎర్రబెల్లి దయాకర్రావు]], [[తెలంగాణ సాంస్కృతిక సారథి|సాంస్కృతిక సారథి]] చైర్మన్ [[రసమయి బాలకిషన్|రసమయి బాలకిషన్]], ప్రభుత్వ సలహాదారు [[కె.వి. రమణాచారి|కేవీ రమణాచారి]], సీఎస్ సోమేశ్కుమార్, డీజీపీ [[ఎం. మహేందర్ రెడ్డి]], ఎంపీ [[జి.రంజిత్ రెడ్డి]], ఎమ్మెల్సీ [[ఎం.ఎస్.ప్రభాకర్ రావు]], ఎమ్మెల్యే [[దేవిరెడ్డి సుధీర్ రెడ్డి|దేవిరెడ్డి సుధీర్రెడ్డి]], జీహెచ్ఎంసీ మేయర్ [[గద్వాల విజయలక్ష్మి]], [[తెలంగాణ సాహిత్య అకాడమి|తెలంగాణ సాహిత్య అకాడమీ]] చైర్మన్ [[జూలూరు గౌరీశంకర్|జూలూరు గౌరీశంకర్]], సీఎం ఓఎస్డీ [[దేశపతి శ్రీనివాస్|దేశపతి శ్రీనివాస్]], [[తెలంగాణ రాష్ట్ర భాషా సాంస్కృతిక శాఖ|భాషా సాంస్కృతిక శాఖ]] డైరెక్టర్ [[మామిడి హరికృష్ణ]], వివిధ శాఖల కార్యదర్శులు ఈ కమిటీలో సభ్యులుగా ఉన్నారు.<ref>{{Cite web|last=telugu|first=NT News|date=2022-07-26|title=భారత వజ్రోత్సవాలకు 24 మందితో కమిటీ|url=https://www.ntnews.com/telangana/a-committee-of-24-people-for-indian-diamond-festivals-698654|archive-url=https://web.archive.org/web/20220726182712/https://www.ntnews.com/telangana/a-committee-of-24-people-for-indian-diamond-festivals-698654|archive-date=2022-07-26|access-date=2022-07-26|website=Namasthe Telangana|language=te}}</ref>
== ప్రణాళిక ==
కార్యక్రమాల ప్రణాళిక<ref>{{Cite web|last=telugu|first=NT News|date=2022-07-23|title=దేశభక్తిని ద్విగుణీకృతం చేసేలా ‘భారత స్వాతంత్ర్య వజ్రోత్సవ ద్విసప్తాహ’ కార్యక్రమాలు : సీఎం కేసీఆర్|url=https://www.ntnews.com/telangana/cm-kcr-review-on-75th-independence-day-celebrations-695608|archive-url=https://web.archive.org/web/20220725105146/https://www.ntnews.com/telangana/cm-kcr-review-on-75th-independence-day-celebrations-695608|archive-date=2022-07-25|access-date=2022-07-25|website=Namasthe Telangana|language=te}}</ref>
* గడప గడపనా జాతీయ జెండా<nowiki/>లో భాగంగా ఆగస్టు 15న రాష్ట్రంలోని ప్రతి ఇంటిమీద, ప్రతి ప్రభుత్వ కార్యాలయం మీద, ప్రతి ప్రభుత్వ వాహనం మీద [[భారత జాతీయపతాకం|జాతీయ పతాకం]] ఎగరవేయడంకోసం 1 కోటి 20 లక్షల జాతీయ పతాకాల తయారీకి [[గద్వాల]], [[నారాయణపేట]], [[సిరిసిల్ల]], [[పోచంపల్లి (భూదాన్)|పోచంపల్లి]], [[భువనగిరి]], [[వరంగల్|వరంగల్]] తదితర ప్రాంతాల్లోని చేనేత, పవర్లూమ్ కార్మికులకు ఆర్డర్లు ఇచ్చారు.
* ఆగస్టు 9 నుండి రాష్ట్<nowiki/>రంలోని 563 స్క్రీన్లలో రిచర్డ్ అటెంబరో రూపొందించిన ‘గాంధీ’ సినిమా ఉచిత ప్రదర్శన వేశారు. పిల్లల్లో దేశ భక్తిని పెంపొందించాలనే ఉద్దేశంతో ఉచితంగా ప్రదర్శిస్తున్న గాంధీజీ సినిమా ప్రదర్శనను ఐమాక్స్ థియేటర్ లో తలసాని శ్రీనివాస్ యాదవ్, [[దానం నాగేందర్]], ఫిలిం డెవలప్మెంట్ కార్పొరేషన్ చైర్మన్ [[అనిల్ కుర్మాచలం|అనిల్ కూర్మచలం]] కలిసి ప్రారంభించి, పిల్లలతో కలిసి ఆ సినిమాను వీక్షించారు. సుమారు 35 లక్షల మంది విద్యార్థినీ విద్యార్థులకు స్వాతంత్ర పోరాట స్ఫూర్తిని మరోసారి కలుగచేసేందుకై ఏర్పాటుచేసిన సినిమా ప్రదర్శనను ఇంత పెద్ద సంఖ్యలో విద్యార్థులు చూడడం దేశంలోనే మొదటిసారి.
* పంచాయితీరాజ్, మున్సిపల్ శాఖల సారథ్యంలో ప్రతి గ్రామంలో స్వాతంత్య్ర వజ్రోత్సవ దీప్తిని వెలిగించడం
* బస్టాండ్లు, రైల్వే స్టేషన్లు, ఎయిర్ పోర్టులు, స్టార్ హోటల్లు, దవాఖానాల్లో, షాపింగ్ మాల్స్లో ప్రత్యేక అలంకరణల
* ప్రభుత్వ భవనాలు ఇతర ప్రతిష్టాత్మక భవనాలను ముఖ్యమైన పబ్లిక్ ప్లేసుల్లో ఈ పదిహేను రోజులపాటు విద్యుత్ దీపాలు, ప్రత్యేకాలంకరణలను ఏర్పాటు చేయాలి. జాతీయ జెండా ఎగరవేయాలి.
* దీపాంజలి కార్యక్రమంలో భాగంగా అంబేద్కర్ విగ్రహం నుంచి [[నెక్లెస్ రోడ్డు|నెక్లెస్ రోడ్డు]] మీదుగా [[సంజీవయ్య ఉద్యానవనం (హైదరాబాదు)|సంజీవయ్య పార్కు]]<nowiki/>లోని జాతీయ జెండా వరకు భారీ జాతీయ జెండా ర్యాలీ
* ఈ పదిహేను రోజుల వేడుకల్లో ఒక రోజున రాష్ట్రమంతటా ఏక కాలంలో, ఎక్కడివాల్లక్కడ ‘తెలంగాణ రాష్ట్ర సామూహిక జాతీయ గీతాలాపన’
* 15 ఆగస్టుకు ముందురోజు 14న తాలుకా, జిల్లా కేంద్రాల్లో, హైదరాబాద్ ట్యాంక్ బండ్ పై ఘనంగా బాణాసంచా కార్యక్రమాలను నిర్వహించడం
* దేశ స్థాయిలో ప్రఖ్యాతిగాంచిన ప్రముఖ గాయకులు, సంగీత విద్వాంసులతో ప్రత్యేక సంగీత విభావరిని నిర్వహించడం
* తెలంగాణ నుంచి, దేశంలోని పలు ప్రాంతాలనుంచి, దేశ స్వాతంత్య్ర సమరంలో పాల్గొన్న నాటితరం జాతీయ నాయకుల వివరాలలో కార్యక్రమాలు రూపొందించడం
* రాష్ట్రంలోని పీజీ, డిగ్రీ, జూనియర్ కళాశాలలు సహా గురుకులాలు, ప్రభుత్వ, ప్రైవేట్, కార్పోరేట్ విద్యాసంస్థలు, విశ్వవిద్యాలయాలు సహా అన్నిరకాల విద్యాసంస్థల్లో ఆటల పోటీలు, వ్యాస రచన పోటీలు, వక్తృత్వ పోటీలు, చిత్రలేఖనం పోటీలు, దేశభక్తిగీతాల పోటీలు, నాటికలు, ఏకపాత్రాభినయం తదితర దేశభక్తిని పెంపొందించే సాంస్కృతిక కార్యక్రమాలను నిర్వహించడం, ఉపాధ్యాయులు, లెక్చరర్లకు దేశభక్తి పై కవితారచన పోటీలు నిర్వహించడం.
* అన్ని ప్రభుత్వ శాఖల ఉద్యోగులు, పదిహేను రోజుల పాటు నిర్వహించే కార్యక్రమాల రోజువారీ షెడ్యూల్స్ను రూపొందించుకుని, రెండు వారాల పాటు అమలు చేయడం
* ఎంపీలు, ఎమ్మెల్సీలు, ఎమ్మెల్యేలు సహా సర్పంచ్ స్థాయి ప్రజాప్రతినిధులతో పాటు, ప్రభుత్వ కార్యదర్శులు సహా ఉన్నతాధికారులు వారివారి లెటర్హెడ్ల మీద జాతీయ జెండా బొమ్మను ముద్రించుకోవడం
* రాష్ట్రంలోని ప్రజా సంచార ప్రాంతాలు, బస్టాండ్లు, ప్రాంగణాలు, రైల్వే స్టేషన్లు, సినిమా హాళ్లు, షాపింగ్మాల్స్, పట్టణాల్లోని స్టార్ హోటళ్లు సహా ప్రధాన కూడళ్లు, రహదారుల వెంట అనువైన చోటల్లా దేశభక్తి స్పూర్తి జాలువారేలా జాతీయ జండాను ఎగురవేయడం
* ప్రజలు ఉద్యోగుల నడుమ సత్సంబంధాలు పెంపొందించేలా ఫ్రెండ్లీ ప్రభుత్వ కార్యక్రమాలను ఏర్పాటుచేయడం. ఉద్యోగుల్లో కూడా దేశభక్తిని రగిలించే సాంస్కృతిక, సాహిత్య కార్యక్రమాలను నిర్వహించడం
* మండల, జిల్లా, రాష్ట్ర స్థాయిల్లో ‘ఫ్రీడం రన్’ లను నిర్వహించడం
* జిల్లాకొక ఉత్తమ గ్రామపంచాయితీని, మున్సిపాలిటీని, పాఠశాల, ఉత్తమ రైతు, డాక్టర్, ఇంజనీరు, పోలీస్ అధికారి, తదితర ఉద్యోగులు, కళాకారుడు, గాయకుడు, కవిని గుర్తించి సత్కరించడం
* పదిహేను రోజులపాటు పత్రికల మాస్ట్హెడ్స్ మీద జాతీయ పతాక చిహ్నాన్ని ముద్రించడం. టీవీ ఛానల్స్లో 15 రోజుల పాటు జాతీయ పతాక చిహ్నాన్ని నిత్యం కనిపించేలా ప్రసారం చేయడం. దేశభక్తిని పెంపొందించే కార్యక్రమాలను రూపొందించి ప్రసారం చేయడం
* రవీంద్రభారతిలో 15రోజుల పాటు స్వాతంత్ర్య సమర స్ఫూర్తి ఉట్టిపడే విధంగా ప్రత్యేకమైన సాంస్కృతిక కార్యక్రమాలను నిర్వహించడం
* ప్రతి జిల్లా నుంచి 2 వేల మందిని తీసుకొచ్చి ఎల్బీ స్టేడియంలో ముగింపు ఉత్సవాల నిర్వహణ<ref>{{Cite web|last=telugu|first=NT News|date=2022-07-28|title=వైభవంగా వజ్రోత్సవాలు.. 22న ఎల్బీ స్టేడియంలో ముగింపు వేడుకలు|url=https://www.ntnews.com/telangana/independence-day-diamond-jubilee-celebrations-at-lb-nagar-stadium-701564|archive-url=https://web.archive.org/web/20220728062000/https://www.ntnews.com/telangana/independence-day-diamond-jubilee-celebrations-at-lb-nagar-stadium-701564|archive-date=2022-07-28|access-date=2022-07-28|website=Namasthe Telangana|language=te}}</ref><ref>{{Cite web|date=2022-07-28|title=కోటి జెండాలతో పంద్రాగస్టు|url=https://www.eenadu.net/telugu-news/ts-top-news/general/2601/122144256|archive-url=https://web.archive.org/web/20220728062330/https://www.eenadu.net/telugu-news/ts-top-news/general/2601/122144256|archive-date=2022-07-28|access-date=2022-07-28|website=EENADU|language=te}}</ref>
== రాష్ట్రవ్యాప్త రోజువారీ కార్యక్రమాలు ==
# '''ఆగస్టు 08:''' స్వతంత్ర భారత వజ్రోత్సవ ద్విసప్తాహం ప్రారంభోత్సవ కార్యక్రమంలో భాగంగా హెచ్ఐసీసీలో రాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రి [[కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖరరావు|కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖర్ రావు]] జాతీయ జెండాను ఆవిష్కరించి, ఉత్సవాలను ప్రారంభించాడు. అనంతరం జ్యోతిప్రజ్వలన చేసి.. జాతిపిత గాంధీజీ, భరతమాత విగ్రహాలకు పూలమాలలు వేశాడు. 75 మంది వీణ కళాకారులచే వీణా వాయిద్య ప్రదర్శన, సాండ్ ఆర్ట్ ప్రదర్శన, దేశభక్తి ప్రబోధ నృత్యరూపకం, ప్యూజన్ ప్రదర్శన, లేజర్ షో జరుగాయి. ఆ తరువాత తెలంగాణ ప్రజలను ఉద్దేశించి కేసీఆర్ స్వతంత్ర భారత వజ్రోత్సవాల సందేశాన్ని అందించాడు.<ref>{{Cite web|last=telugu|first=NT News|date=2022-08-08|title=అట్టహాసంగా వజ్రోత్సవ వేడుకలు.. జాతీయజెండాను ఆవిష్కరించిన సీఎం కేసీఆర్|url=https://www.ntnews.com/telangana/cm-kcr-unveils-national-flag-at-hicc-715583|archive-url=https://web.archive.org/web/20220808070856/https://www.ntnews.com/telangana/cm-kcr-unveils-national-flag-at-hicc-715583|archive-date=2022-08-08|access-date=2022-08-08|website=Namasthe Telangana|language=te}}</ref> ఈ కార్యక్రమంలో మంత్రులు, ఎంపీలు, ఎమ్మెల్సీలు, ఎమ్మెల్యేలు, జెడ్ పీ చైర్మేన్లు, మేయర్లు, డిసిసిబి, డిసిఎంఎస్ అధ్యక్షులు, అన్నిజిల్లాల రైతుబంధు సమితి అధ్యక్షులు, జెడ్పిటీసీ సభ్యులు, ఎంపీపీలు, వివిధ కార్పొరేషన్ల మేయర్లు, మున్సిపల్ ఛైర్మన్లు, అన్ని శాఖల హెచ్ఓడీలు, జిల్లా కేంద్రాల్లో ఉండే అందరు ఐఎఎస్, ఏపిఎస్, ఐఎఫ్ఎస్ అధికారులు, ఆర్మీ ఎయిర్ ఫోర్స్ తదితర రక్షణ రంగానికి చెందిన కమాండర్స్, వివిధ కేంద్ర ప్రభుత్వ రంగ సంస్థల ముఖ్యాధికారులను, తదితర రెండు వేల మంది ఆహుతులు పాల్గొన్నారు.
# '''ఆగస్టు 09:''' ఇంటింటికీ జాతీయ పతాకాల పంపిణీ కార్యక్రమం ప్రారంభమయింది.
# '''ఆగస్టు 10:''' వన మహోత్సవ కార్యక్రమంలో భాంగంగా రాష్ట్రవ్యాప్తంగా 141 మున్సిపాలిటీలు, నగర పాలక సంస్థల్లో 159 ఫ్రీడం పార్కులను ఏర్పాటుచేసి 72,130 మొక్కలు నాటారు. వజ్రోత్సవాల గుర్తుగా నాటే మొక్కల సంఖ్య 75, 750, 7,500 ఉండే విధంగానూ, 75 ఆకారం వచ్చే విధంగా ఉండేలా గ్రామ పంచాయతీలు, మున్సిపాలిటీలు, నగర పాలక సంస్థలు ఏర్పాట్లు చేశాయి.
# '''ఆగస్టు 11:''' ఫ్రీడం రన్ నిర్వహణ
# '''ఆగస్టు 12:''' రాఖీ పండుగ సందర్భంగా వివిధ మీడియా సంస్థల ద్వారా ప్రత్యేక వజ్రోత్సవ కార్యక్రమాల ప్రసారాలకు విజ్జప్తి
# '''ఆగస్టు 13:''' విద్యార్థులు, యువకులు, మహిళలు, వివిధ సమాజిక వర్గాల భాగస్వామ్యంతో వజ్రోత్సవ ర్యాలీలు
# '''ఆగస్టు 14:''' సాయంత్రం సాంస్కృతిక సారథి కళాకారుల చేత నియోజకవర్గ కేంద్రాల్లో ప్రత్యేక సాంస్కృతిక జానపద కార్యక్రమాలు. ప్రత్యేకంగా బాణాసంచాతో వెలుగులు విరజిమ్మడం
# '''ఆగస్టు 15:''' స్వాతంత్ర్య దినోత్సవ వేడుకలు
# '''ఆగస్టు 16:''' ఏక కాలంలో, ఎక్కడివారక్కడ తెలంగాణ వ్యాప్తంగా సామూహిక జాతీయ గీతాలాపన. సాయంత్రం కవి సమ్మేళనాలు, ముషాయిరాల నిర్వహణ
# '''ఆగస్టు 17:''' రక్తదాన శిబిరాల నిర్వహణ
# '''ఆగస్టు 18:''' 'ఫ్రీడం కప్' పేరుతో క్రీడల నిర్వహణ
# '''ఆగస్టు 19:''' దవాఖానాలు, వృద్ధాశ్రమాలు, అనాథ శరణాలయాలు, జైల్లలో ఖైదీలకు పండ్లు, స్వీట్ల పంపిణీ
# '''ఆగస్టు 20:''' దేశభక్తిని, జాతీయ స్ఫూర్తిని ప్రకటించే విధంగా ముగ్గుల పోటీలు
# '''ఆగస్టు 21:''' అసెంబ్లీ ప్రత్యేక సమావేశం, దాంతో పాటు ఇతర స్థానిక సంస్థల ప్రత్యేక సమావేశం
# '''ఆగస్టు 22:''' ఎల్బీ స్టేడియంలో వజ్రోత్సవ ముగింపు వేడుకలు<ref name="తెలంగాణలో 15 రోజుల పాటు స్వతంత్ర భారత వజ్రోత్సవాలు.. పూర్తి షెడ్యూల్ ఇదే..">{{cite news |last1=News18 Telugu |title=తెలంగాణలో 15 రోజుల పాటు స్వతంత్ర భారత వజ్రోత్సవాలు.. పూర్తి షెడ్యూల్ ఇదే.. |url=https://telugu.news18.com/news/telangana/this-is-the-full-schedule-of-independent-india-vajrotsavam-held-in-telangana-for-15-days-prv-1394472.html |accessdate=4 August 2022 |date=3 August 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220804183946/https://telugu.news18.com/news/telangana/this-is-the-full-schedule-of-independent-india-vajrotsavam-held-in-telangana-for-15-days-prv-1394472.html |archivedate=4 August 2022 |language=te}}</ref>
== రవీంద్రభారతిలోని కార్యక్రమాలు ==
భారత స్వాతంత్య్ర వజ్రోత్సవ ద్విసప్తాహంలో భాగంగా హైదరాబాద్లోని [[రవీంద్రభారతి]]<nowiki/>లో 2022 ఆగస్టు 9 నుంచి 21 వరకు నిర్వహించే కార్యక్రమాల షెడ్యూల్ను ఉత్సవ కమిటీ చైర్మన్, ఎంపీ కేశవరావు ఆగస్టు 4 విడుదల చేశాడు.<ref>{{Cite web|last=telugu|first=NT News|date=2022-08-05|title=స్వాతంత్య్ర స్ఫూర్తి మేల్కొలిపేలా..|url=https://www.ntnews.com/telangana/vajrotsava-fortnight-schedule-release-711957|archive-url=https://web.archive.org/web/20220805072628/https://www.ntnews.com/telangana/vajrotsava-fortnight-schedule-release-711957|archive-date=2022-08-05|access-date=2022-08-08|website=Namasthe Telangana|language=te}}</ref>
* '''ఆగస్టు 9:''' కేశవరావు, వి. శ్రీనివాస్ గౌడ్, అయాచితం శ్రీధర్, జూలూరు గౌరీశంకర్, మామిడి హరికృష్ణ తదితరులు విచ్చేసి జ్యోతిప్రజ్వలన చేసి కార్యక్రమాలను ప్రారంభించారు. అనంతరం జాతీయోద్యమ స్ఫూర్తిని ప్రతిబింబించే ‘వందేమాతరం’లో భాగంగా గురు [[కళాకృష్ణ]] బృందం (75 మంది)తో [[పేరిణి నృత్యం|పేరిణి నాట్య]] ప్రదర్శన జరిగింది.
* '''ఆగస్టు 10:''' గాంధీజీ ఆశయ గీతాలతో జయలక్ష్మి బృందం వీణ కచేరి, ప్రమోద్ కుమార్రెడ్డి బృందం నృత్యాలు జరిగాయి.
* '''ఆగస్టు 11:''' స్వాతంత్య్ర సమర స్ఫూర్తిని రేకెత్తించే నాట్య ప్రదర్శనలు. పిడమర్తి క్రాంతి బృందం, రాఘవరాజ్ మంగళ భట్ బృందం నృత్యాలు.
* '''ఆగస్టు 12:''' విశ్వకవి రవీంద్రుని గీతాలలోని దేశభక్తి అంశాలలో “కావ్యాంజలి” నృత్యనీరాజనం. పద్మశ్రీ ఆనంద శంకర్ జయంత్ బృందం.
* '''ఆగస్టు 13:''' జాతీయ సమైక్యత గీతాలాపన ‘పాడవోయి భారతీయుడా..’.
* '''ఆగస్టు 14:''' ప్రజాదరణ పొందిన దేశభక్తి గీతాల ఆలాపన ‘తల్లి భారతి వందనం’ [[ఆకాశవాణి]] కళాకారుల బృందం.
* '''ఆగస్టు 15:''' భారతదేశ ఔన్నత్యాన్ని చాటిచెప్పే ‘సారే జహాసే అచ్చా-హిందూ సితాహమారా’ సంగీత నృత్య కార్యక్రమాలు. ప్రభుత్వ సంగీత నృత్య కళాశాలల ఉపాధ్యాయులు, విద్యార్థులు.
* '''ఆగస్టు 16:''' 'స్వాతంత్య్ర స్ఫూర్తి వజ్రోత్సవ దీప్తి' అంశంపై కవి సమ్మేళనం- [[తెలంగాణ సాహిత్య అకాడమి|తెలంగాణ సాహిత్య అకాడమీ]] సారథ్యం.
* '''ఆగస్టు 17:''' భారత స్వాతంత్ర సమరం భావనలతో పాటల కార్యక్రమం. పుణ్యభూమి నా దేశం నమో నమామి, [[రామాచారి]] శిష్య బృందం.
* '''ఆగస్టు 18, 19:''' భారతీయ కళా వైభవం-భిన్నత్వంలో ఏకత్వం దేశంలోని వివిధ నృత్యకళల సమహారం – [[తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం]].
* '''ఆగస్టు 20:''' 'భారత జాతీయోద్యమ ఘట్టాలపై' నృత్యరూపకం 'వందేమాతరం' (డాక్టర్ [[కోట్ల హనుమంతరావు]], డాక్టర్ [[అనితారావు కోట్ల]]).
* '''ఆగస్టు 21:''' [[పి.సుశీల|పి. సుశీల]], [[ఎస్.పి.శైలజ|ఎస్పీ శైలజ]] సారథ్యంలో సినీ దేశభక్తి గీతాల ఆలాపన 'భారత మాతకు జేజేలు'.
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:తెలంగాణ]]
[[వర్గం:తెలంగాణ ప్రభుత్వం]]
[[వర్గం:ఉత్సవాలు]]
[[వర్గం:భారత స్వాతంత్ర్యోద్యమం]]
nk6o5kpl21ustrpwe3einnh94aa2roh
జితేంద్ర జోషి
0
354608
3620104
3619845
2022-08-10T12:12:48Z
K.Venkataramana
27319
తొలగింపు మూస తొలగింపు
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = జితేంద్ర జోషి
| image = Jitendra Joshi.jpg
| image_size =
| birth_name =
| birth_date = {{birth date and age|1979|01|27|df=y}}
| birth_place = [[పూణే]], [[మహారాష్ట్ర]]
| death_date =
| death_place =
| occupation = [[నటుడు]]
| years_active = 2003 – ప్రస్తుతం
| net_worth =
| spouse = {{marriage|మిథాలీ జోషి|2009}}
| children = 1
| website =
}}
{{ #ifeq: {{NAMESPACE}} | బొమ్మ | [[వర్గం:తొలగించవలసిన బొమ్మలు]] | [[వర్గం:తొలగించవలసిన వ్యాసములు]]
[[వర్గం:1979 జననాలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:మహారాష్ట్ర సినిమా నటులు]]
}}
'''జితేంద్ర జోషి''' (జననం 1979 జనవరి 27) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా]] నటుడు, టెలివిజన్ నటుడు. ప్రధానంగా మరాఠీ సినిమాల్లో నటిస్తున్నాడు.<ref>{{Cite web|title=Star Pravah premieres National Award winning Best Marathi Film Shala|url=http://www.indiantelevision.com/release/y2k12/apr/aprrel41.php|access-date=14 Mar 2012|publisher=Indiantelevision.com}}</ref> 2012 మరాఠీ చిత్రం తుకారాంలో సంత్ [[తుకారాం]] మహారాజ్గా ప్రధాన పాత్ర పోషించాడు. అతను విజయవంతమైన నెట్ఫ్లిక్స్ టెలివిజన్ సిరీస్ ''సేక్రేడ్ గేమ్స్లో'' కానిస్టేబుల్ కాటేకర్గా నటించాడు.<ref>{{Cite web|date=23 July 2018|title=I have seen many Katekars in life, says Jitendra Joshi of 'Sacred Games' fame|url=https://www.thehindu.com/entertainment/i-have-seen-many-katekars-in-life-says-jitendra-joshi-of-sacred-games-fame/article24481713.ece|website=[[The Hindu]]}}</ref>
== జననం ==
జితేంద్ర 1979 జనవరి 27న [[మహారాష్ట్ర]]<nowiki/>లోని [[పూణే]] నగరంలో జన్మించాడు.
== వ్యక్తిగత జీవితం ==
జితేంద్రకు 2009లో మిథాలీతో వివాహం జరిగింది.
== సినిమాలు ==
{| class="wikitable sortable"
!సంవత్సరం
!పేరు
!పాత్ర
!భాష
!గమనికలు
|-
|2003
|''ప్రాణ్ జాయే పర్ షాన్ నా జాయే''
|
|హిందీ
|
|-
| rowspan="2" |2005
|''పక్ పక్ పకక్''
|
| rowspan="6" |మరాఠీ
|
|-
|''నో ప్రాబ్లం''
|
|
|-
| rowspan="3" |2006
|''మాఝీ మానస్''
|
|
|-
|''గోల్మాల్''
|సోహం
|
|-
|''అయిలా రే!'' ''!''
|రంజన్
|
|-
| rowspan="2" |2007
|''ఘర్ దోగాంచ్''
|
|
|-
|''పంగ నా లో''
|
|హిందీ
|
|-
| rowspan="3" |2009
|''సుంబరన్''
|వీరూ
| rowspan="12" |మరాఠీ
|
|-
|''గుల్మోహర్''
|డా.భగవాన్ సత్పుటే
|
|-
|''హై కై నై కై''
|సదాశివ ధపనే
|<ref>{{Cite web|date=27 Aug 2009|title=Zee Talkies ready to release its 7th movie on 28 August|url=http://www.indiantelevision.com/aac/y2k9/aac524.php|access-date=14 May 2012|publisher=[[Indian Television]]}}</ref>
|-
|2010
|''నవ్రా అవలీ బేకో లవ్లీ''
|మహేష్
|<ref name="lovely1">{{Cite web|title=Jitendra Joshi speaks on 'Navra Avali Bayko Lovely'|url=http://www.marathidhamal.com/interview05.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20120525115749/http://www.marathidhamal.com/interview05.html|archive-date=25 May 2012|access-date=14 May 2012|publisher=Marathi Dhamal (interview in Marathi)}}</ref>
|-
| rowspan="4" |2011
|''భారత్ మఝా దేశ్ ఆహే''
|
|<ref>{{Cite web|date=12 Nov 2011|title=Bhagirathi and Bharat Majha Desh Aahe to premiere at IFFI|url=http://www.indiantelevision.com/aac/y2k11/aac2066.php|access-date=14 May 2012|publisher=[[Indian Television]]}}</ref>
|-
|''శాల''
|నరుమామ
|<ref name="blogs.wsj.com Virani 2012">{{Cite web|title=At NY's Indian Film Festival, It's All About Young Actors|url=https://blogs.wsj.com/indiarealtime/2012/05/22/at-nys-indian-film-festival-its-all-about-young-actors/}}</ref>
|-
|''గుల్దస్తా''
|
|
|-
|''ఝకాస్''
|
|
|-
| rowspan="3" |2012
|''మేటర్ (2012 చిత్రం)''
|బేబ్యా
|<ref>{{Cite AV media}}</ref>
|-
|''కుటుంబం''
|నామ్దేవ్
|<ref>{{Cite web|title=- YouTube|url=https://www.youtube.com/watch?v=D9E5yciql7o|website=www.youtube.com}}</ref>
|-
|''తుకారాం''
|తుకారాం
|<ref name="lead">(6 March 2012). [http://www.afternoondc.in/film-review/tukaram-on-screen/article_49503 Tukaram on screen], ''[[Afternoon (newspaper)]]''</ref> <ref name="int2">(10 April 2012). [http://photogallery.indiatimes.com/movies/marathi/tukaram/articleshow/12608109.cms 'Sant Tukaram'], ''[[The Times of India]]'' (photos from movie included in ''The Times of India'' section on upcoming 2012 movies)</ref>
|-
| rowspan="2" |2013
|''దునియాదారి''
|సాయి
|
|-
|''[[26/11 ఇండియాపై దాడి|ది ఎటాక్ ఆఫ్ 26/11]]''
|కానిస్టేబుల్
| rowspan="2" |హిందీ
|
|-
|2014
|''సింగం రిటర్న్స్''
|
|
|-
| rowspan="4" |2015
|''బాజీ''
|మార్తాండ్
| rowspan="9" |మరాఠీ
|
|-
|''కాకన్''
|కిసు
|
|-
|''శాసన్''
|
|
|-
|''మ్హైస్''
|
|
|-
| rowspan="3" |2016
|''నటసామ్రాట్''
|
|
|-
|''పోస్టర్ గర్ల్''
|అప్ సర్పంచ్ (భరత్రావు జెండే)
|
|-
|''వెంటిలేటర్''
|ప్రసన్న కమెర్కర్
|
|-
| rowspan="3" |2017
|''బాగ్తోస్ కే ముజ్రా కర్''
|నానాసాహెబ్ దేశ్ముఖ్
|
|-
|''తు.కా. పాటిల్''
|
|<ref>{{Cite web|title=Machhindra Chate’s next TU. KA. PATIL – Glamgold|url=http://glamgold.com/machhindra-chates-next-tu-ka-patil/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20180115221408/http://glamgold.com/machhindra-chates-next-tu-ka-patil|archive-date=2018-01-15|website=glamgold.com}}</ref>
|-
|''పోస్టర్ బాయ్స్''
|ఫోటోగ్రాఫర్
|హిందీ
|
|-
|2018
|''మౌళి''
|నానా లోందే
| rowspan="2" |మరాఠీ
|
|-
|2021
|''గోదావరి''
|నిషికాంత్ దేశ్ముఖ్
|ఐఎఫ్ఐఎఫ్ ఉత్తమ నటుడు విజేత
|}
== టెలివిజన్ ==
{| class="wikitable sortable" style="width: 80em;"
!సంవత్సరం
!పేరు
!పాత్ర
!ఛానల్
! style="width: 50%;" |గమనికలు
!{{Abbr|మూలాలు|మూలాలు}}
|-
|2001
|''శ్రీయుత్ గంగాధర్ తిప్రే''
|పామి
|ఆల్ఫా టీవీ మరాఠీ
|
|
|-
|
|''ఘడ్లే బిఘడ్లే''
|కృష్ణ
|ఆల్ఫా టీవీ మరాఠీ
|
|
|-
|2004
|''క్యాంపస్ -ఎ ఫెయిర్ వార్''
|యాంకర్
|ఆల్ఫా టీవీ మరాఠీ
|'''విజేత''': ఆప్లా ఆల్ఫా అవార్డ్స్, 2004లో ''ఉత్తమ యాంకర్ (పురుషుడు)'' అవార్డు
'''విజేత''': మాతా సన్మాన్ అవార్డ్స్ 2004లో ''బెస్ట్ మేల్'' కంపియర్ అవార్డు
|<ref>{{Cite web|date=12 Aug 2004|title=Alpha TV Marathi celebrates 5th birthday with Aapla Alpha Awards|url=http://www.indiantelevision.org.in/headlines/y2k4/aug/aug115.htm|access-date=14 May 2012|publisher=[[Indian Television]]}}</ref> <ref>{{Cite web|date=16 Feb 2004|title=Alpha TV Marathi bags 12 awards at 'Maharashtra Times Sanman' awards|url=http://www.indiantelevision.org.in/headlines/y2k4/feb/feb140.htm|access-date=14 May 2012|publisher=[[Indian Television]]}}</ref>
|-
|2009
|''హోం మినిస్టర్''
|యాంకర్
|జీ మరాఠీ
|ఆదేశ్ మహారాష్ట్ర రాష్ట్ర అసెంబ్లీ ఎన్నికల్లో పోటీ చేస్తున్న సమయంలో షో రెగ్యులర్ యాంకర్ ఆదేశ్ బాండేకర్ స్థానంలో జితేంద్ర వచ్చాడు
|<ref>{{Cite news|url=http://www.dnaindia.com/entertainment/report_marathi-actor-adesh-bandekar-to-re-host-home-minister-show_1332728|title=Marathi actor Adesh Bandekar to re-host 'Home Minister' show|date=9 Jan 2010|work=[[DNA (newspaper)|DNA]]|access-date=14 May 2012|location=Mumbai}}</ref>
|-
|2008
|''హాస్య సామ్రాట్''
|యాంకర్
|జీ మరాఠీ
|
|
|-
|2011
|''మరాఠీ పాల్ పడ్తే పుధే''
|యాంకర్
|జీ మరాఠీ
|
|
|-
|2012
|''స రే గ మ ప'' (సీజన్ 11)
|పోటీదారు
|జీ మరాఠీ
|
|
|-
|2017
|''తూఫాన్ అలయ''
|యాంకర్
|జీ మరాఠీ
|కరువు పరిస్థితులతో పోరాడేందుకు [[ఆమిర్ ఖాన్|అమీర్ ఖాన్కు]] చెందిన పానీ ఫౌండేషన్ ఈ ప్రదర్శనను అందించింది
|
|-
| rowspan="2" |2019
|''బిగ్ బాస్ మరాఠీ 2''
|
|కలర్స్ మరాఠీ
|
|
|-
|''డాన్ స్పెషల్'' <ref>{{Cite web|date=31 October 2019|title="दोन स्पेशल"च्या कट्टयावर जितूसोबत रंगणार दिलखुलास गप्पा! - Marathi News {{!}} Jitendra joshi will do anchoring on new show don special {{!}} Latest television News at Lokmat.com|url=https://www.lokmat.com/television/jitendra-joshi-will-do-anchoring-new-show-don-special/|access-date=2020-04-07|website=[[Lokmat]]|language=mr-IN}}</ref>
|యాంకర్
|కలర్స్ మరాఠీ
|
|
|}
== వెబ్ సిరీస్ ==
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
!పేరు
!పాత్ర
!ఓటిటి
|-
|2018
|''పవిత్ర గేమ్స్''
|కాటేకర్
|నెట్ఫ్లిక్స్
|-
|2020
|''బేతాల్''
|అజయ్ ముధల్వన్
|నెట్ఫ్లిక్స్
|-
|2021
|''కార్టెల్''
|మధు
|ఏఎల్టి బాలాజీ
|-
|2022
|''బ్లడీ బ్రదర్స్''
|దుష్యంత్
|జీ5
|}
== నాటకం ==
{| class="wikitable"
!పేరు
!పాత్ర
!భాష
|-
|''హమ్ తో తేరే ఆషిక్ హైన్'' <ref>{{Cite web|title=Hum To Tere Aashiq Hai|url=http://www.mumbaitheatreguide.com/dramas/marathi/httah.asp|access-date=14 May 2012|publisher=Mumbaitheatreguide.com}}</ref>
|అనిల్ ప్రధాన్
|[[మరాఠీ భాష|మరాఠీ]]
|-
|''ప్రేమ్ నామ్ హై మేరా.'' ''.'' ''.'' ''ప్రేమ్ చోప్రా!'' <ref>{{Cite news|url=http://timesofindia.indiatimes.com/city/thane/Darr-ling/articleshow/4416400.cms|title=Darr-ling|date=18 Apr 2009|work=[[The Times of India]]|access-date=14 May 2012}}</ref>
|నిరంజన్
|[[మరాఠీ భాష|మరాఠీ]]
|-
|''ముక్కం పోస్ట్ బొంబిల్వాడి''
|
|[[మరాఠీ భాష|మరాఠీ]]
|-
|''చెల్ ఛబిలో గుజరాతీ''
|శ్యామ్
|[[గుజరాతీ భాష|గుజరాతీ]]
|-
|''హమీదాబాయిచి కోఠి''
|సత్తార్ భాయ్
|[[మరాఠీ భాష|మరాఠీ]]
|-
|''డాన్ స్పెషల్''
|మిలింద్ భగవత్
|[[మరాఠీ భాష|మరాఠీ]]
|}
== అవార్డులు, నామినేషన్లు ==
{| class="wikitable sortable plainrowheaders" style="width: 72.8%;"
! scope="col" |సంవత్సరం
! scope="col" |ఫెస్టివల్
! scope="col" |విభాగం
! scope="col" |సినిమా
! scope="col" |ఫలితం
! scope="col" class="unsortable" |{{Abbr|మూలాలు|మూలాలు}}
|-
|2021
|52వ ఇంటర్నేషనల్ ఫిల్మ్ ఫెస్టివల్ ఆఫ్ ఇండియా
|ఐఎఫ్ఐఎఫ్ ఉత్తమ నటుడు అవార్డు (పురుషుడు)
|''గోదావరి''
| rowspan="2" style="text-align:center" |విజేత
|<ref>{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/entertainment/entertainment-others/ringu-wandering-jitendra-joshi-and-angela-molina-win-big-at-52nd-iffi-7646179/|title=Ringu Wandering, Jitendra Joshi and Angela Molina win big at 52nd IFFI|date=28 November 2021|work=The Indian Express|access-date=28 November 2021}}</ref>
|-
|}
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
diy5m1beb1jcsmuvnf91jdna53lagff
లక్ష్మీ ప్రియా చంద్రమౌళి
0
354651
3620483
3609491
2022-08-11T09:49:40Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]] ను చేర్చారు (హాట్కేట్ ఉపయోగించి)
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = లక్ష్మీ ప్రియా చంద్రమౌళి
| image =
| birth_place = [[చెన్నై]], [[తమిళనాడు]], [[భారతదేశం]]
| occupation = నటి
| spouse = వెంకటరాఘవన్ శ్రీనివాసన్
| years_active = 2010 - ప్రస్తుతం
| other_names = ఎల్.పి<ref>{{cite web|url=http://ibnlive.in.com/news/like-to-be-known-as-actor-than-heroine-lakshmi-priyaa/383198-71-180.html |archive-url=https://archive.today/20140618124627/http://ibnlive.in.com/news/like-to-be-known-as-actor-than-heroine-lakshmi-priyaa/383198-71-180.html |url-status=dead |archive-date=2014-06-18 |title=Like to be known as actor, than heroine: Lakshmi Priyaa|publisher=CNN IBN |date= |accessdate=2014-06-18}}</ref>
| nationality = భారతీయుడు
}}'''లక్ష్మీ ప్రియా చంద్రమౌళి''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా]], [[టెలివిజన్]] నటి. ఆమె ''శివరంజినియుమ్ ఇన్నుమ్ సిల పెంగళమ్'' లో నటనకు ఉత్తమ సహాయ నటిగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును గెలుచుకుంది.<ref name="behindwoods1">{{Cite web|date=2013-11-06|title=Lakshmi Priya Chandramouli talks about life after Sutta Kadhai|url=http://www.behindwoods.com/tamil-movies-cinema-news-13/lakshmi-priya-chandramouli-talks-about-life-after-sutta-kadhai.html|access-date=2014-06-18|publisher=Behindwoods}}</ref><ref name="68th National Film Awards: Editor Sreekar Prasad wins it for the ninth time">{{cite news |last1=The New Indian Express |title=68th National Film Awards: Editor Sreekar Prasad wins it for the ninth time |url=https://www.cinemaexpress.com/tamil/news/2022/jul/22/68th-national-film-awards-editor-sreekar-prasad-wins-it-for-the-ninth-time-32960.html |accessdate=28 July 2022 |date=22 July 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220728101615/https://www.cinemaexpress.com/tamil/news/2022/jul/22/68th-national-film-awards-editor-sreekar-prasad-wins-it-for-the-ninth-time-32960.html |archivedate=28 July 2022 |language=en}}</ref>
==సినిమాలు==
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
!సినిమా
!పాత్ర
!భాష
!గమనికలు
|-
|2010
|''ముంధీనం పార్థేనీ''
|ప్రశాంతి
|తమిళం
|
|-
|2011-2012
|''శాంతి నిలయం''
|ఎజిల్
|తమిళం
|టెలివిజన్ సిరీస్
|-
|2012
|''ధర్మయుతం''
|శారద
|తమిళం
|టెలివిజన్ సిరీస్
|-
|2013
|''గౌరవం''
|శరవణన్/జగపతి భార్య
|తమిళం/తెలుగు
|
|-
|2013
|''సుత్త కధై''
|సిలాంటి
|తమిళం
|
|-
|2014
|''ఏంజిల్స్''
|జైనా
|మలయాళం
|
|-
|2015
|''కళ్లప్పడం''
|లీనా
|తమిళం
|
|-
|2015
|''యాగవరాయినుం నా కాక్క''
|నీలా
|తమిళం
|
|-
|2015
|''[[మయూరి (2015 సినిమా)|మయూరి]]''
|స్వాతి
|తమిళం
|
|-
|2015
|''సాల్ట్ మాంగో ట్రీ''
|ప్రియా
|మలయాళం
|
|-
|2016
|''కలైవు''
|స్వాతి
|తమిళం
|షార్ట్ ఫిల్మ్
|-
|2016
|''యగవరయినమ్ నా కాక్క''
|నీలా
|తెలుగు
|
|-
|2016
|''కలాం''
|దీక్ష
|తమిళం
|
|-
|2016
|''అయ్యనూరుమ్ అయ్యంతుం''
|అను
|తమిళం
|
|-
|2016
|''రివిలేషన్స్''
|శుభా
|తమిళం
|
|-
|2017
|''టిక్కెట్టు''
|శాలిని
|తమిళం
|
|-
|2017
|''లక్ష్మి''
|లక్ష్మి
|తమిళం
|షార్ట్ ఫిల్మ్
|-
|2017
|''రిచీ''
|ఫిలోమినా
|తమిళం
|
|-
|2018
|''ఓడు రాజా ఓడు''
|మీరా
|తమిళం
|
|-
|2018
|''శివరంజినియుమ్ ఇన్నుం సిల పెంగళుమ్''
|శివరంజిని
|తమిళం
|ఫిల్మ్ ఫెస్టివల్స్లో ప్రీమియర్గా ప్రదర్శించారు. [[భారత జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారాలు - ఉత్తమ సహాయ నటి|ఉత్తమ సహాయ నటిగా జాతీయ చలనచిత్ర పురస్కారం]]
|-
|2021
|''[[కర్ణన్ (2021 సినిమా)|కర్ణన్]]''
|పద్మిని
|తమిళం
|
|-
|2021
|''[[కోల్డ్కేస్(సినిమా)|కోల్డ్ కేస్]]''
|న్యాయవాది హరిత
|మలయాళం
|
|-
|2022
|''పయనిగల్ గవనిక్కవుమ్''
|తమిళ్
|తమిళం
|
|-
|}
==టెలివిజన్==
{| class="wikitable sortable"
!సంవత్సరం
!చూపించు
!పాత్ర
!ఛానెల్
|-
|2021
|''సర్వైవర్ తమిళం''
|
|జీ తమిళం
|-
|}
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|6019263}}
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
3ezwmiz1g7iu598vha3kqjw7vaps832
మరాఠీ సినిమా నటీమణుల జాబితా
0
355166
3620424
3618580
2022-08-11T08:42:35Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
/* ఎస్ */
wikitext
text/x-wiki
[[మహారాష్ట్ర]] రాష్ట్రం భాష అయిన [[మరాఠీ భాష|మరాఠీలో]] నిర్మించిన సినిమాలను మరాఠీ సినిమాలు అంటారు. పాత [[ముంబై|ముంబైలో]] ఉన్న ఈ సినిమారంగం పురాతన, మార్గదర్శక చిత్ర పరిశ్రమలలో ఒకటిగా నిలుస్తోంది. మరాఠీ సినిమారంగంలోని నటీమణుల జాబితా ఈ వ్యాసంలో ఇవ్వబడింది.
[[దస్త్రం:AshwiniBhave.jpg|thumb|200x200px| [[అశ్విని భావే]]]]
[[దస్త్రం:Sulbha_Deshpande.jpg|thumb|200x200px| సులభా దేశ్పాండే]]
[[దస్త్రం:Radhika_Apte_snapped_on_the_sets_of_Midnight_Misadventures_with_Mallika_Dua_(06)_(cropped).jpg|thumb|270x270px| [[రాధిక ఆప్టే|రాధికా ఆప్టే]]]]
[[దస్త్రం:SmitaGondkar.jpg|thumb|203x203px| స్మితా గోండ్కర్]]
[[దస్త్రం:Amruta_Khanvilkar_graces_the_SVA_collection_launch_(02).jpg|thumb|240x240px| [[అమృతా ఖాన్విల్కర్]]]]
[[దస్త్రం:Neha_Pendse_(cropped).jpg|thumb|252x252px| [[నేహా పెండ్సే బయాస్|నేహా పెండ్సే]]]]
== ఎ ==
* [[అదితి భగవత్]]<ref>{{Cite web|date=2014-01-12|title=World beneath her feet|url=http://www.deccanchronicle.com/140112/commentary-sunday-chronicle/article/world-beneath-her-feet|access-date=2022-08-05|website=Deccan Chronicle}}</ref>
* అదితి సారంగధర్<ref name="Chaturvedi 2017">{{Cite web|date=2017-01-13|title=Marathi filmmakers opt for telly stars|url=http://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/Marathi-filmmakers-opt-for-telly-stars/articleshow/50914725.cms|access-date=2022-08-05|website=The Times of India}}</ref>
* అల్కా కౌశల్
* అల్కా కుబాల్<ref>{{Cite web|date=2016-06-12|title=Documenting the dying tradition of travelling cinema in India|url=http://economictimes.indiatimes.com/magazines/panache/documenting-the-dying-tradition-of-travelling-cinema-in-india/articleshow/52706744.cms|access-date=2022-08-05|website=The Economic Times}}</ref>
* [[అమృతా సుభాష్|అమృత సుభాష్]]<ref>{{Cite web|date=2017-01-13|title=Cannes 2016: Marathi presence at the French Riviera|url=http://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/Marathi-industry-at-Cannes-2016/articleshow/52321870.cms|access-date=2022-08-05|website=The Times of India}}</ref>
* [[అమృతా ఖాన్విల్కర్]]
* [[అంజలి పాటిల్]]<ref>{{Cite web|date=2016-09-17|title=Sticking to her guns: Anjali Patil|url=http://www.thehindu.com/features/metroplus/Sticking-to-her-guns-Anjali-Patil/article14985433.ece|access-date=2022-08-05|website=The Hindu|ref={{sfnref | The Hindu | 2016}}}}</ref>
* [[అనూజా సాతే|అనుజా సాతే]]<ref>{{Cite web|date=2016-03-02|title=Anuja Sathe uses own jewellery for reel wedding|url=http://indianexpress.com/article/entertainment/television/anuja-sathe-uses-own-jewellery-for-reel-wedding/|access-date=2022-08-05|website=The Indian Express|ref={{sfnref | The Indian Express | 2016}}}}</ref>
* అనిత డేట్-కేల్కర్
* [[అంకితా లోఖండే|అంకిత లోఖండే]]
* [[అపూర్వ నెమ్లేకర్]]
* [[అర్చన జోగ్లేకర్]]
* [[అసవారీ జోషి]]
* [[ఆశా పాటిల్]]
* ఆశాలతా వాబ్గాంకర్
* [[అశ్విని భావే]]<ref>{{Cite web|date=2017-02-13|title=I would love to work with Aamir Khan, says Ashwini Bhave|url=http://www.dnaindia.com/entertainment/interview-i-would-love-to-work-with-aamir-khan-says-ashwini-bhave-2320750|access-date=2022-08-05|website=Daily News and Analysis}}</ref>
* అశ్విని ఎక్బోటే
== బి ==
* [[భాగ్యశ్రీ]]
* భారతి అచ్రేకర్
* భార్గవి చిర్ములే
* భావనా బల్సావర్
== సి ==
* చందన శర్మ
== డి ==
* దీపా పరబ్
* దీపికా జోషి-షా
* దుర్గా ఖోటే
== జి ==
* గౌతమి దేశ్పాండే
* గిరిజా జోషి
* గిరిజా ఓక్
* [[గ్రేసీ సింగ్]]
== హెచ్ ==
* [[హీనా పంచల్|హీనా పంచాల్]]
* హర్షదా ఖాన్విల్కర్
* హర్షదా గైక్వాడ్
* హృత దుర్గులే
== జె ==
* జయశ్రీ గడ్కర్
* జయశ్రీ టి.
* [[జ్యోతి సుభాష్]]
== కె ==
* కాదంబరి దానవే
* కాదంబరీ కదం
* కమలాబాయి గోఖలే
* కవితా లాడ్
* కేతకీ మాతేగావ్కర్
* కిషోరి గాడ్బోలే
* కిషోరి షహానే
== ఎల్ ==
* [[లలితా పవార్]]
* లక్ష్మీ ఛాయా
* లీనా భగవత్
== ఎం ==
* [[మాధురీ దీక్షిత్]]
* [[మానసి సాల్వి]]
* [[మానసి నాయక్]]
* [[మానవ నాయక్]]
* [[మేధా మంజ్రేకర్]]
* [[మీనాక్షి శిరోద్కర్]]
* మేఘా ధాదే
* మిటాలి మయేకర్
* [[మృణాల్ కులకర్ణి]]
* మృణ్మయీ దేశ్పాండే
* మృణ్మయీ గాడ్బోలే
* ముక్తా బార్వే
== ఎన్ ==
* [[నందా కర్నాటకి|నంద కర్నాటకి]]
* నయన ఆప్టే జోషి
* నీనా కులకర్ణి
* నేహా జోషి
* నేహా మహాజన్
* [[నేహా పెండ్సే బయాస్|నేహా పెండ్సే]]
* నేహా షిటోలే
* నిషిగంధ వాద్
* [[నగ్మా]]
* నివేద జోషి-సరాఫ్
== పి ==
* పద్మ చవాన్
* పల్లవి జోషి
* పల్లవి పాటిల్
* పల్లవి సుభాష్<ref>{{Cite web|date=2017-01-16|title=Sumanth is a true gentleman: Pallavi Subhash|url=http://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movies/news/Pallavi-Subhash/articleshow/53213124.cms|access-date=2022-08-05|website=The Times of India}}</ref>
* [[పూజా సావంత్]]
* ప్రతీక్ష లోంకర్
* ప్రజక్త మాలి
* ప్రియా బాపట్
* [[ప్రియా టెండూల్కర్]]
== ఆర్ ==
* [[రాధిక ఆప్టే|రాధికా ఆప్టే]]
* రంజనా దేశ్ముఖ్
* రసిక జోషి
* రసిక సునీల్
* రీమా లాగూ
* [[రేణుకా సహాని|రేణుకా షాహనే]]
* [[రింకూ రాజ్గురు]]
* [[రోహిణీ హట్టంగడి|రోహిణి హట్టంగడి]]
* రుతుజా బాగ్వే
* [[రితికా శ్రోత్రి]]
== ఎస్ ==
* [[సాయి మంజ్రేకర్]]
* సాయి తంహంకర్
* సలోని దాయిని
* సమిధ గురువు
* [[సంధ్యా శాంతారామ్]]
* సంస్కృతి బాల్గుడే
* [[సీమా బిస్వాస్]]
* సీమా దేవ్
* [[శకుంతలా పరాంజపే|శకుంతలా పరంజప్యే]]
* [[శర్వాణి పిళ్ళై|శర్వాణి పిళ్లై]]
* [[శిల్పా తులస్కర్]]
* శివాని సర్వే
* [[శ్రియా పిల్గొంకర్|శ్రియా పిల్గావ్కర్]]
* శుభా ఖోటే
* [[శ్వేతా షిండే]]
* స్మితా గోండ్కర్<ref>{{Cite web|date=2017-01-13|title=Smita Gondkar was a cruise worker|url=http://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/Smita-Gondkar-was-a-cruise-worker/articleshow/46823930.cms|access-date=2022-08-05|website=The Times of India}}</ref>
* [[స్మితా పాటిల్]]
* స్మితా సరవదే
* స్మితా తల్వాల్కర్
* [[స్మితా తాంబే]]
* సోనలీ కులకర్ణి
* [[సోనాలి బెంద్రే|సోనాలి బింద్రే]]
* సోనాలి ఖరే
* [[సోనాలి కులకర్ణి]]
* స్పృహ జోషి
* సుచిత్ర బాండేకర్
* సుహాస్ జోషి
* [[సుహాసిని ములే]]
* సులభా దేశ్పాండే<ref>{{Cite web|date=2016-06-05|title=Veteran Hindi, Marathi actor Sulabha Deshpande passes away|url=http://indiatoday.intoday.in/story/veteran-bollywood-actor-sulabha-deshpande-passes-away/1/683763.html|access-date=2022-08-05|website=India Today}}</ref>
* సుకన్య కులకర్ణి
* సులేఖా తల్వాల్కర్
* సులోచన లట్కర్
* [[సుప్రియా పఠారే]]
* [[సుప్రియా పిల్గొంకర్|సుప్రియా పిల్గావ్కర్]]
* సురభి హండే
* [[సుష్మా శిరోమణి]]
* సుజానే బెర్నెర్ట్
* సీమా షిండే
* [[శృతి మరాఠే]]
== టి ==
* [[తన్వి అజ్మీ|తన్వీ అజ్మీ]]
* తన్వీ కిషోర్
* [[తేజశ్రీ ప్రధాన్]]
* తేజస్విని పండిట్
* [[టిస్కా చోప్రా]]
* తృప్తి భోయిర్
== యు ==
* ఊర్మిల్లా కొఠారే
* [[ఊర్మిళ (నటి)|ఊర్మిళ మటోండ్కర్]]
* ఉషా చవాన్
* [[ఉషా జాదవ్]]
* [[ఉషా కిరణ్ (నటి)|ఉషా కిరణ్]]
* ఉషా నాదకర్ణి<ref>{{Cite web|date=2016-09-13|title=Usha Nadkarni turns 70 today|url=http://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/Usha-Nadkarni-turns-70-today/articleshow/54313096.cms|access-date=2022-08-05|website=The Times of India}}</ref>
* [[ఉషా నాయక్]]
* ఉత్తర బావోకర్
== వి ==
* [[వైభవి శాండిల్య]]
* వైదేహి పరశురామి
* వందనా గుప్తే
* వర్ష ఉస్గాంకర్
* విభావరి దేశ్పాండే<ref>{{Cite web|date=2017-01-28|title=Swara Bhaskar: My next role as a sex worker will be challenging|url=http://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/hindi/bollywood/news/Swara-Bhaskar-My-next-role-as-a-sex-worker-will-be-challenging/articleshow/53823991.cms|access-date=2022-08-05|website=The Times of India}}</ref>
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
== బాహ్య లింకులు ==
* {{Commons category-inline|Marathi film actresses}}
[[వర్గం:మరాఠీ సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:మహారాష్ట్ర మహిళలు]]
[[వర్గం:సినిమా జాబితాలు]]
ccnznvjlja9fh2ev78nbdv1ckb98onc
వాడుకరి:Kalidasu purushotham k
2
355240
3620435
3617729
2022-08-11T08:58:46Z
Purushotham9966
105954
wikitext
text/x-wiki
'''''వాలు పాఠ్యం'''''శ్రీధర లక్ష్మీనరసింహం 1929లో వెంకటగిరి టౌన్ జన్మించాడు. ఇతని తండ్రి శ్రీధర వెంకటసుబ్బయ్య వెంకటగిరి రాజాగారి ఆలయాల మీద అములుదారు. వెంకటసుబయ్యకు ఒక కుమార్తె, ముగ్గురు కుమారులు. పెద్ద కొడుకు నరసింహం వెంకటగిరిలో హైస్కూల్ చదువు పూర్తయిన తరవాత గుంటూరు హిందూ కాలేజీలో ఇఇంటర్మీడియేట్పూర్తిచేసి, ఆంధ్రాయూనివర్సిటీ, విశాఖలో బీకామ్ చదివాడు. ఆ విశ్వవిద్యాలయం రిజిస్ట్రారు గోపాలస్వామి నాయుడు ఇతని లోని నాటకకళ మీది శ్రద్ధను చూచి విశ్వవిద్యాలయ సాంస్కృతిక ఉత్సవాలలో నాటకాలలో వేషాలు వేయించాడు.
వెంకటగిరిలో ఆచార్య ఆత్రేయ వంటి వారి వలన ప్రజల్లో నాటకాల పట్ల ఆకర్షణ ఉండేది.నరసింహం కల్చరల్ ఆర్ట్స్ అసోసియేషన్ సభ్యడుగా చేరి, వెంకటగిరిలో, ఇతర పరిషత్తులలో పోటీ నాటక పరిషత్తు ప్రదర్శనల్లో పాల్గొని నటనలో అనుభవం సంపాదించాడు.
1953లో పోస్టల్ శాఖ ఉద్యోగంలో చేరి, నెల్లూరు, కోట, రాపూరు, వెంకటగిరి మొదలయినచోట్ల పోస్టుమాస్టర్ గా చేస్తూ నాటక ప్రదర్శనల్లో పాల్గొనేవాడు . ఏకపాత్రాభినయం, లలితసంగీతం, జానపద సంగీత పోటీలలో పాల్గొని పురస్కారాలు పొందేవాడు. ఇతను తిరుపతిలో పబ్లిక్ రిలేషన్స్ ఇన్స్పెక్టర్ అయిన తర్వాత సినిమాలలో నటించాడు. దాసరి నారాయణరావు దర్శకత్వంలో మామగారు సినిమాలో ముఖ్యపాత్ర ధరించి మెప్పించాడు. ఉద్యోగధర్మం, పిల్లల చదువులకు సినిమా నటన అడ్డుకాకుడదనే, అవకాశాలు వచ్చినా అంగీకరించలేదు. తిరుపతి, వేంకటగిరి, గూడూరు, నెల్లూరు లో జరిగిన ఎన్నో నాటక పరిషత్తులో నిర్ణేతగా న్సిస్పక్షపాతంగా వ్యవహరించినట్లు మంచి పేరు తెచ్చుకొన్నాడు.
1987 డిసెంబరులో ఉద్యోగవిరమణ తర్వాత నరసింహం ఆధ్యాత్మిక భజన పాటలు పాడడం, పాటలు రచించడం కొన్నాళ్ళు, తర్వాత వెంకటగిరి రాజా డాక్టర్ భాస్కరసాయికృష్ణ యాచేంద్ర "గేయధార" కార్యక్రమాల్లో ఆ ప్రక్రియను ప్రేక్షకులను పరిచయం చేస్తూ యాచేంద్రతో పాటు అనేకప్రదర్శన్లో పాల్గొని గేయధార కార్యక్రమం జయప్రదం కావడానికి తోడ్పడ్డాడు.
ఇతను రాసిన కొన్ని భక్తి గీతాలు రికార్దు అయ్యాయి.
నరసింహం మంచి ఉపన్యాసకుడు. అనేక సభల్లో సభారజకంగా ఉపన్యసించాడు 91ఒకటోఏట ఇతని పెద్దకుమారుడు, భారత సైన్యంలో మేజర్ హోదాలో పనిచేసి విశ్రాంత జీఏవిటం గడుపుతున్న డాక్టర్ సత్యనారాయణ మరణించడంతో ఆ దిగులుతో 92వ ఏట నెల్లూరులో పిల్లల వద్ద 2021 సెప్టెంబర్ 9న పూర్ణజీవితం అనుభవించి అసువులు బాశాడు.
jd5r8m9icx35x9u4oy7so5kbpnb2kq6
పూలా ఆంథోనీ
0
355410
3620172
3619469
2022-08-10T13:16:40Z
Divya4232
105587
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Christian leader
| type = ఆర్చ్ బిషప్
| honorific-prefix =
| name = ఆంథోనీ పూలా
| honorific-suffix =
| native_name =
| native_name_lang =
| title = మెట్రోపాలిటన్ ఆర్చ్ బిషప్ ఆఫ్ హైదరాబాద్
| image = Poola Anthony.jpg
| image_size =
| alt =
| caption =
| church = రోమన్ కాథలిక్ చర్చి
| archdiocese = హైదరాబాద్ ఆర్చ్ డియోసెస్
| province =
| metropolis =
| diocese =
| see = [[హైదరాబాద్]]
| elected =
| appointed = 19 నవంబర్ 2020
| term =
| term_start =
| quashed =
| term_end =
| predecessor = తుమ్మ బాల
| opposed =
| successor =
| other_post =
<!---------- Orders ---------->| ordination = 20 ఫిబ్రవరి 1992
| ordinated_by =
| consecration = 19 ఏప్రిల్ 2008
| consecrated_by = మారంపూడి జోజి
| cardinal =
| rank =
<!---------- Personal details ---------->
| birth_name =ఆంథోనీ పూలా
| birth_date = {{Birth date and age|1961|11|15|df=y}}
| birth_place = [[పోలూరు]]
| death_date = <!-- {{Death date and age|df=yes|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} (death date then birth date) -->
| death_place =
| buried =
| nationality =
| religion = రోమన్ కాథలిక్కులు
| residence = భారతదేశం
| parents =
| spouse =
| children =
| occupation =
| profession =
| previous_post = కర్నూలు బిషప్ (2008–2020)
| education =
| alma_mater =
| motto = ''పేదలకు శుభవార్త''
| signature =
| signature_alt =
| coat_of_arms =
| coat_of_arms_alt =
}}
'''ఆంథోనీ పూలా''' (జననం: 1961 నవంబరు 15) 2021 నుండి [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్]] ఆర్చ్ బిషప్గా ఉన్న కాథలిక్ చర్చి భారతీయ పీఠాధిపతి. అతను 2008 నుండి 2020 వరకు కర్నూలు బిషప్గా ఉన్నాడు. బిషప్ కావడానికి ముందు, అతను [[కడప]] డయోసీస్ లో ఫాదర్ గా పనిచేశాడు.
2022 మే 29న, పోప్ ఫ్రాన్సిస్ ఆంథోనీ పూలాను ఆగస్టు 27న జరగనున్న కాన్స్టరీలో కార్డినల్గా చేస్తానని ప్రకటించాడు.<ref>{{cite web | access-date = 30 May 2022| url = https://press.vatican.va/content/salastampa/it/bollettino/pubblico/2022/05/29/0408/00844.html | date = 29 May 2022 | language = it | title = Annuncio di Concistoro il 27 agosto per la creazione di nuovi Cardinali, 29.05.2022 | publisher = Holy See Press Office}}</ref> అతను [[దళితులు|దళిత]] కులంలో మొదటివాడు, కార్డినల్గా పేరు పొందిన తెలుగు జాతిలో మొదటివాడు.<ref>{{cite news | access-date = 31 May 2022 | url = https://www.thenewsminute.com/article/hyderabad-archbishop-anthony-poola-be-first-dalit-cardinal-164485?amp | work = The News Minute | title = Hyderabad Archbishop Anthony Poola to be first Dalit cardinal | date = 30 May 2022 }}</ref>
== జీవిత చరిత్ర ==
ఆంథోనీ పూలా 1961 నవంబరు 15న [[కర్నూలు|కర్నూలులోని]] [[పోలూరు]]<nowiki/>లో జన్మించాడు. ఏడవ తరగతి తర్వాత తన పేదరికం వల్లన పాఠశాలను విడిచిపెట్టవలసి వచ్చినప్పుడు మిషనరీలు ఆయనపట్ల ఆసక్తి చూపించి, ఆయన పాఠశాల విద్యను కొనసాగించేందుకు సహాయం చేశారు.<ref>{{cite interview | access-date = 11 June 2022 | url = https://www.vaticannews.va/en/church/news/2022-06/dalit-india-consistory-cardinal-anthony-poola-interview.html | publisher = Vatican News | title = First Dalit Cardinal: My mission, help as many poor children as possible | date = 8 June 2022 }}</ref> నూజ్విడ్ లోని మైనర్ సెమినరీకి హాజరైన తరువాత బెంగళూరులోని సెయింట్ పీటర్స్ పోంటిఫికల్ సెమినరీలో చదువుకున్నాడు. అతను 1992 ఫిబ్రవరి 20 న ఫాదర్ గా నియమితుడయ్యాడు, కడప డయోసీస్ లో చేరాడు.<ref name=vatbio/>
అతను ఈ క్రింది స్థానాలను నిర్వహించాడు: 1992 నుండి 1993 వరకు సెయింట్ మేరీస్ కేథడ్రల్ పారిష్ మతగురువు, 1993 నుండి 1994 వరకు అమగంపల్లిలో పారిష్ మతగురువు, 1994 నుండి 1995 వరకు టేకుర్ పేటలో ఫాదర్, 1995 నుండి 2000 వరకు బద్వేల్ లో ఫాదర్, 2000 నుండి 2001 వరకు వీరపల్లిలో ఫాదర్. అతను ఆరోగ్య సంరక్షణలో మాస్టర్స్ డిగ్రీ కోసం చదువుకున్నాడు, చికాగోలోని లయోలా విశ్వవిద్యాలయంలో వేదాంతంలో కోర్సులు పూర్తిచేసాడు. అతను చికాగో ఆర్చి డయోసీస్ లోని సెయింట్ జెనీవీవ్ చర్చిలో కూడా పనిచేశాడు.<ref name=vatbio/>
కడపలోని తన స్వగృహానికి తిరిగి వచ్చిన ఆయన 2004 నుంచి 2008 వరకు క్రిస్టియన్ ఫౌండేషన్ ఫర్ చిల్డ్రన్ అండ్ ఏజింగ్ కు డైరెక్టర్ గా పనిచేశాడు. డయోసీస్ కన్సల్టేటర్, ఎడ్యుకేషన్ సెక్రటరీ, స్కూల్స్ ఆఫ్ ది డయోసీస్ డిప్యూటీ అడ్మినిస్ట్రేటర్, స్పాన్సర్షిప్ ప్రోగ్రామ్ కోఆర్డినేటర్ గా కూడా పనిచేశాడు.<ref name=vatbio/>
2008 ఫిబ్రవరి 8న, [[పోప్ బెనడిక్ట్|పోప్ బెనెడిక్ట్ XVI]] ఆయనను కర్నూలు బిషప్గా నియమించారు.<ref name=vatbio>{{cite press release | access-date = 31 May 2022 | date = 8 February 2008 | publisher = Holy See Press Office | url =https://press.vatican.va/content/salastampa/it/bollettino/pubblico/2008/02/08/0082/00202.html | language = it |title = Rinunce e Nomine, 08.02.2008}}</ref>
2020 నవంబరు 19న పోప్ ఫ్రాన్సిస్ ఆయనను [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్]] ఆర్చ్ బిషప్ గా నియమించారు.<ref>{{cite press release | access-date = 31 May 2022 | date = 19 November 2020 | publisher = Holy See Press Office | url = https://press.vatican.va/content/salastampa/it/bollettino/pubblico/2020/11/19/0597/01401.html | language = it |title = Rinunce e Nomine, 19.11.2020}}</ref> అతను 2021 జనవరి 3న నియమితులయ్యారు.<ref>{{cite news | url = https://telanganatoday.com/rev-anthony-poola-installed-as-archbishop-of-hyderabad/amp | date = 3 January 2021 | access-date = 31 May 2022 | title = Rev. Anthony Poola installed as Archbishop of Hyderabad | work = Telagana Today }}</ref>
== మూలాలు ==
<references />
==== అదనపు మూలాలు ====
* {{cite web|last=అలతారా|first=స్టీఫెన్|date=29 May 2022|title=ఆంథోనీ పూలా కార్డినల్గా ఎలివేట్ చేయబడారు|url=https://ccbi.in/abp-anthony-poola-will-be-elevated-as-cardinal/|website=Conference of Catholic Bishops of India}}
== బాహ్య లింకులు ==
* {{cite web | website = Catholic Hierarchy | url = https://www.catholic-hierarchy.org/bishop/bpoola.html | title = ఆర్చ్ బిషప్ ఆంథోనీ పూలా }}
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:1961 జననాలు]]
[[వర్గం:ఆంధ్ర ప్రదేశ్ కు చెందిన క్రైస్తవ మతపెద్దలు]]
[[వర్గం:తెలుగు ప్రజలు]]
[[వర్గం:క్రైస్తవ మతము]]
[[వర్గం:క్రైస్తవ ప్రచారకులు]]
[[వర్గం:క్రైస్తవ మత ప్రముఖులు]]
nkobnwwmqlynnghvwcd5g5hyc7pq34x
3620174
3620172
2022-08-10T13:19:17Z
Divya4232
105587
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Christian leader
| type = ఆర్చ్ బిషప్
| honorific-prefix =
| name = ఆంథోనీ పూలా
| honorific-suffix =
| native_name =
| native_name_lang =
| title = మెట్రోపాలిటన్ ఆర్చ్ బిషప్ ఆఫ్ హైదరాబాద్
| image = Poola Anthony.jpg
| image_size =
| alt =
| caption =
| church = రోమన్ కాథలిక్ చర్చి
| archdiocese = [[రోమన్ కాథలిక్ ఆర్చ్ డయోసీస్ ఆఫ్ హైదరాబాద్|హైదరాబాద్ ఆర్చ్ డియోసెస్]]
| province =
| metropolis =
| diocese =
| see = [[హైదరాబాద్]]
| elected =
| appointed = 19 నవంబర్ 2020
| term =
| term_start =
| quashed =
| term_end =
| predecessor = తుమ్మ బాల
| opposed =
| successor =
| other_post =
<!---------- Orders ---------->| ordination = 20 ఫిబ్రవరి 1992
| ordinated_by =
| consecration = 19 ఏప్రిల్ 2008
| consecrated_by = మారంపూడి జోజి
| cardinal =
| rank =
<!---------- Personal details ---------->
| birth_name =ఆంథోనీ పూలా
| birth_date = {{Birth date and age|1961|11|15|df=y}}
| birth_place = [[పోలూరు]]
| death_date = <!-- {{Death date and age|df=yes|YYYY|MM|DD|YYYY|MM|DD}} (death date then birth date) -->
| death_place =
| buried =
| nationality =
| religion = రోమన్ కాథలిక్కులు
| residence = భారతదేశం
| parents =
| spouse =
| children =
| occupation =
| profession =
| previous_post = కర్నూలు బిషప్ (2008–2020)
| education =
| alma_mater =
| motto = ''పేదలకు శుభవార్త''
| signature =
| signature_alt =
| coat_of_arms =
| coat_of_arms_alt =
}}
'''ఆంథోనీ పూలా''' (జననం: 1961 నవంబరు 15) 2021 నుండి [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్]] ఆర్చ్ బిషప్గా ఉన్న కాథలిక్ చర్చి భారతీయ పీఠాధిపతి. అతను 2008 నుండి 2020 వరకు కర్నూలు బిషప్గా ఉన్నాడు. బిషప్ కావడానికి ముందు, అతను [[కడప]] డయోసీస్ లో ఫాదర్ గా పనిచేశాడు.
2022 మే 29న, పోప్ ఫ్రాన్సిస్ ఆంథోనీ పూలాను ఆగస్టు 27న జరగనున్న కాన్స్టరీలో కార్డినల్గా చేస్తానని ప్రకటించాడు.<ref>{{cite web | access-date = 30 May 2022| url = https://press.vatican.va/content/salastampa/it/bollettino/pubblico/2022/05/29/0408/00844.html | date = 29 May 2022 | language = it | title = Annuncio di Concistoro il 27 agosto per la creazione di nuovi Cardinali, 29.05.2022 | publisher = Holy See Press Office}}</ref> అతను [[దళితులు|దళిత]] కులంలో మొదటివాడు, కార్డినల్గా పేరు పొందిన తెలుగు జాతిలో మొదటివాడు.<ref>{{cite news | access-date = 31 May 2022 | url = https://www.thenewsminute.com/article/hyderabad-archbishop-anthony-poola-be-first-dalit-cardinal-164485?amp | work = The News Minute | title = Hyderabad Archbishop Anthony Poola to be first Dalit cardinal | date = 30 May 2022 }}</ref>
== జీవిత చరిత్ర ==
ఆంథోనీ పూలా 1961 నవంబరు 15న [[కర్నూలు|కర్నూలులోని]] [[పోలూరు]]<nowiki/>లో జన్మించాడు. ఏడవ తరగతి తర్వాత తన పేదరికం వల్లన పాఠశాలను విడిచిపెట్టవలసి వచ్చినప్పుడు మిషనరీలు ఆయనపట్ల ఆసక్తి చూపించి, ఆయన పాఠశాల విద్యను కొనసాగించేందుకు సహాయం చేశారు.<ref>{{cite interview | access-date = 11 June 2022 | url = https://www.vaticannews.va/en/church/news/2022-06/dalit-india-consistory-cardinal-anthony-poola-interview.html | publisher = Vatican News | title = First Dalit Cardinal: My mission, help as many poor children as possible | date = 8 June 2022 }}</ref> నూజ్విడ్ లోని మైనర్ సెమినరీకి హాజరైన తరువాత బెంగళూరులోని సెయింట్ పీటర్స్ పోంటిఫికల్ సెమినరీలో చదువుకున్నాడు. అతను 1992 ఫిబ్రవరి 20 న ఫాదర్ గా నియమితుడయ్యాడు, కడప డయోసీస్ లో చేరాడు.<ref name=vatbio/>
అతను ఈ క్రింది స్థానాలను నిర్వహించాడు: 1992 నుండి 1993 వరకు సెయింట్ మేరీస్ కేథడ్రల్ పారిష్ మతగురువు, 1993 నుండి 1994 వరకు అమగంపల్లిలో పారిష్ మతగురువు, 1994 నుండి 1995 వరకు టేకుర్ పేటలో ఫాదర్, 1995 నుండి 2000 వరకు బద్వేల్ లో ఫాదర్, 2000 నుండి 2001 వరకు వీరపల్లిలో ఫాదర్. అతను ఆరోగ్య సంరక్షణలో మాస్టర్స్ డిగ్రీ కోసం చదువుకున్నాడు, చికాగోలోని లయోలా విశ్వవిద్యాలయంలో వేదాంతంలో కోర్సులు పూర్తిచేసాడు. అతను చికాగో ఆర్చి డయోసీస్ లోని సెయింట్ జెనీవీవ్ చర్చిలో కూడా పనిచేశాడు.<ref name=vatbio/>
కడపలోని తన స్వగృహానికి తిరిగి వచ్చిన ఆయన 2004 నుంచి 2008 వరకు క్రిస్టియన్ ఫౌండేషన్ ఫర్ చిల్డ్రన్ అండ్ ఏజింగ్ కు డైరెక్టర్ గా పనిచేశాడు. డయోసీస్ కన్సల్టేటర్, ఎడ్యుకేషన్ సెక్రటరీ, స్కూల్స్ ఆఫ్ ది డయోసీస్ డిప్యూటీ అడ్మినిస్ట్రేటర్, స్పాన్సర్షిప్ ప్రోగ్రామ్ కోఆర్డినేటర్ గా కూడా పనిచేశాడు.<ref name=vatbio/>
2008 ఫిబ్రవరి 8న, [[పోప్ బెనడిక్ట్|పోప్ బెనెడిక్ట్ XVI]] ఆయనను కర్నూలు బిషప్గా నియమించారు.<ref name=vatbio>{{cite press release | access-date = 31 May 2022 | date = 8 February 2008 | publisher = Holy See Press Office | url =https://press.vatican.va/content/salastampa/it/bollettino/pubblico/2008/02/08/0082/00202.html | language = it |title = Rinunce e Nomine, 08.02.2008}}</ref>
2020 నవంబరు 19న పోప్ ఫ్రాన్సిస్ ఆయనను [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్]] ఆర్చ్ బిషప్ గా నియమించారు.<ref>{{cite press release | access-date = 31 May 2022 | date = 19 November 2020 | publisher = Holy See Press Office | url = https://press.vatican.va/content/salastampa/it/bollettino/pubblico/2020/11/19/0597/01401.html | language = it |title = Rinunce e Nomine, 19.11.2020}}</ref> అతను 2021 జనవరి 3న నియమితులయ్యారు.<ref>{{cite news | url = https://telanganatoday.com/rev-anthony-poola-installed-as-archbishop-of-hyderabad/amp | date = 3 January 2021 | access-date = 31 May 2022 | title = Rev. Anthony Poola installed as Archbishop of Hyderabad | work = Telagana Today }}</ref>
== మూలాలు ==
<references />
==== అదనపు మూలాలు ====
* {{cite web|last=అలతారా|first=స్టీఫెన్|date=29 May 2022|title=ఆంథోనీ పూలా కార్డినల్గా ఎలివేట్ చేయబడారు|url=https://ccbi.in/abp-anthony-poola-will-be-elevated-as-cardinal/|website=Conference of Catholic Bishops of India}}
== బాహ్య లింకులు ==
* {{cite web | website = Catholic Hierarchy | url = https://www.catholic-hierarchy.org/bishop/bpoola.html | title = ఆర్చ్ బిషప్ ఆంథోనీ పూలా }}
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:1961 జననాలు]]
[[వర్గం:ఆంధ్ర ప్రదేశ్ కు చెందిన క్రైస్తవ మతపెద్దలు]]
[[వర్గం:తెలుగు ప్రజలు]]
[[వర్గం:క్రైస్తవ మతము]]
[[వర్గం:క్రైస్తవ ప్రచారకులు]]
[[వర్గం:క్రైస్తవ మత ప్రముఖులు]]
bfmy3ufn3y4eqf9sdpwaf9si41wzi56
తీగలగూడ
0
355427
3620215
3619354
2022-08-10T15:29:09Z
InternetArchiveBot
88395
1 మూలము(ల)ను భద్రపరచటానికి ప్రయత్నించగా, 0 పనిచేయనివిగా గుర్తించాను.) #IABot (v2.0.8.9
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox settlement
| name = తీగలగూడ
| native_name =
| native_name_lang =
| other_name =
| nickname =
| settlement_type = సమీపప్రాంతాలు
| image_skyline =
| image_alt =
| image_caption =
| pushpin_map = <!--India Andhra Pradesh-->
| pushpin_label_position =
| pushpin_map_alt =
| pushpin_map_caption = Location in Andhra Pradesh, India
| coordinates =
| subdivision_type = దేశం
| subdivision_name = {{flag|భారతదేశం}}
| subdivision_type1 = [[రాష్ట్రం]]
| subdivision_name1 = [[తెలంగాణ]]
| subdivision_type2 = [[జిల్లా]]
| subdivision_name2 = [[హైదరాబాద్]]
| subdivision_type3 = మెట్రో
| subdivision_name3 = [[హైదరాబాద్]]
| established_title = <!-- Established -->
| established_date =
| founder =
| named_for =
| government_type =
| governing_body = [[హైదరాబాద్ మహానగర పాలక సంస్థ]]
| unit_pref = మెట్రిక్
| area_footnotes =
| area_rank =
| area_total_km2 =
| elevation_footnotes =
| elevation_m =
| population_total =
| population_as_of =
| population_rank =
| population_density_km2 = ఆటో
| population_demonym =
| population_footnotes =
| demographics_type1 = భాషలు
| demographics1_title1 = అధికారిక
| demographics1_info1 = [[తెలుగు]], [[ఉర్దూ భాష|ఉర్దూ]]
| timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]]
| utc_offset1 = +5:30
| postal_code_type = పిన్ కోడ్
| postal_code = 500036
| registration_plate = టి.ఎస్
| blank1_name_sec1 = [[లోకసభ]] నియోజకవర్గం
| blank1_info_sec1 = [[హైదరాబాదు లోక్సభ నియోజకవర్గం]]
| blank2_name_sec1 = [[శాసనసభ]] నియోజకవర్గం
| blank2_info_sec1 = [[యాకుత్పురా (శాసనసభ నియోజికవర్గం)]]
| blank3_name_sec1 = నగర ప్రణాళిక సంస్థ
| blank3_info_sec1 = [[హైదరాబాద్ మహానగర పాలక సంస్థ]]
| website = {{URL|telangana.gov.in}}
| footnotes =
}}
'''తీగలగూడ,''' [[తెలంగాణ|తెలంగాణ రాష్ట్రం]]''',''' [[హైదరాబాదు జిల్లా|హైదరాబాద్ జిల్లా]], [[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] మండలానికి చెందిన గ్రామం.<ref>{{Cite web|url=http://hyderabad.telangana.gov.in/mandals-villages/|title=Mandals & Villages list of Hyderabad District|website=|access-date=2022-08-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20190110162322/http://hyderabad.telangana.gov.in/mandals-villages/|archive-date=2019-01-10}}</ref> [[హైదరాబాదు మహానగరపాలక సంస్థ|హైదరాబాద్ మహానగరపాలక సంస్థ]] పరిధిలోని [[దిల్సుఖ్నగర్]] సమీపంలో ఉంది.<ref>{{Cite web|url=https://www.hmda.gov.in/listofGHMCVillages.aspx|title=Reorganised list of District,Mandal,Villages of GHMC|website=|access-date=2022-08-09|archive-url=https://web.archive.org/web/20190224062519/http://hmda.gov.in/listofGHMCVillages.aspx|archive-date=2019-02-24|url-status=dead}}</ref> [[మూసీ నది|మూసీనది]]<nowiki/>ని ఆనుకొని ఉండే ఈ ప్రాంతంలో సుమారు 220 కుటుంబాలు నివసిస్తున్నాయి.
== జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో ==
2016 అక్టోబరు 11న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత రంగారెడ్డి జిల్లాలోని ఇదే మండలంలో ఉండేది.<ref>{{Cite web|title=రంగారెడ్డి జిల్లా|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Rangareddy.pdf|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227084046/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Rangareddy.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2022-08-09|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ}}</ref>
== సమీప ప్రాంతాలు ==
ఇక్కడికి సమీపంలో అరవింద్ నగర్, శాలివాహన నగర్ కాలనీ, బ్యాంక్ కాలనీ, అస్మాన్గఢ్, మలక్పేట ఎక్స్టెన్షన్ మొదలైన ప్రాంతాలు ఉన్నాయి.<ref>{{Cite web|title=Teegala Guda Locality|url=http://www.onefivenine.com/india/villages/Hyderabad/Hyderabad/Teegala-Guda|archive-url=https://web.archive.org/web/20220809110100/http://www.onefivenine.com/india/villages/Hyderabad/Hyderabad/Teegala-Guda|archive-date=2022-08-09|access-date=2022-08-09|website=www.onefivenine.com|url-status=live}}</ref>
== రవాణా ==
[[తెలంగాణ రాష్ట్ర రోడ్డు రవాణా సంస్థ]] ఆధ్వర్యంలో తీగలగూడ నుండి నగరంలోని [[లాల్ బహదూర్ నగర్|ఎల్బి నగర్]], [[సికింద్రాబాద్]], ఎన్జీవోస్ కాలనీ, [[దిల్సుఖ్నగర్|దిల్సుఖ్నగర్]], న్యూ మారుతీ నగర్ మొదలైన ప్రాంతాలకు [[బస్సు]] సౌకర్యం ఉంది.<ref>{{Cite web|url=http://www.onefivenine.com/india/BusRouteStage/bus_Hyderabad_City|title=Hyderabad Local TSRTC Bus Routes|website=www.onefivenine.com|access-date=2022-08-09}}</ref> సమీపంలో [[మలక్పేట రైల్వే స్టేషను]], [[కాచిగూడ రైల్వేస్టేషను]] ఉన్నాయి.
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{సైదాబాద్ మండలంలోని గ్రామాలు}}<br />
[[వర్గం:హైదరాబాదులోని ప్రాంతాలు]]
29sc74nl8zvh5vvzxgyaw8xz4dsmw4x
తలుపూరు (ఆత్మకూరు)
0
355491
3620085
3620083
2022-08-10T12:00:03Z
యర్రా రామారావు
28161
#WPWPTE,#WPWP సమాచారపెట్టెలో పటం ఎక్కించాను
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Settlement|
|name =తలుపూరు
|native_name =
|nickname =
|settlement_type = రెవెన్యూ గ్రామం
<!-- images and maps ----------->
|image_skyline =
|imagesize =
|image_caption =
|image_map =
|mapsize = 200px
|map_caption =
|image_map1 =
|mapsize1 =
|map_caption1 =
|image_dot_map =
|dot_mapsize =
|dot_map_caption =
|dot_x = |dot_y =
|pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్
|pushpin_label_position = right
|pushpin_map_caption = ఆంధ్రప్రదేశ్ పటంలో గ్రామ స్థానం
|pushpin_mapsize = 200
<!-- Location ------------------>
|subdivision_type = [[రాష్ట్రం]]
|subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]
|subdivision_type1 = [[జిల్లా]]
|subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]
|subdivision_type2 = [[మండలం]]
|subdivision_name2 = [[ఆత్మకూరు మండలం (అనంతపురం జిల్లా)|ఆత్మకూరు]]
<!-- Politics ----------------->
|government_foonotes =
|government_type =
|leader_title = [[సర్పంచి]]
|leader_name =
|leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager -->
|leader_name1 =
|leader_title2 =
|leader_name2 =
|established_title =
|established_date =
<!-- Area --------------------->
|area_magnitude = చ.కి.మీ
|unit_pref =
|area_footnotes =
|area_total_km2 =
<!-- Population ----------------------->
|population_as_of = 2011
|population_footnotes =
|population_note =
|population_total = 4297
|population_density_km2 =
|population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|population_blank1 = 2208
|population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|population_blank2 = 2084
|population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య
|population_blank3 = 1005
<!-- literacy ----------------------->
|literacy_as_of = 2001
|literacy_footnotes =
|literacy_total =
|literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య
|literacy_blank1 =
|literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య
|literacy_blank2 =
<!-- General information --------------->
|timezone =
|utc_offset =
|timezone_DST =
|utc_offset_DST =
| latd = 14.696305
| latm =
| lats =
| latNS = N
| longd = 77.467690
| longm =
| longs =
| longEW = E
|elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags -->
|elevation_m =
|elevation_ft =
<!-- Area/postal codes & others -------->
|postal_code_type = పిన్ కోడ్
|postal_code = 515751
|area_code =
|blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్
|blank_info =
|blank1_name =
|website =
|footnotes =
}}
'''తలుపూరు''' [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్]] రాష్ట్రం, [[అనంతపురం జిల్లా]], [[ఆత్మకూరు మండలం (అనంతపురం జిల్లా)|ఆత్మకూరు మండలం]] లోని గ్రామం. ఇది మండల కేంద్రమైన ఆత్మకూరు నుండి 19 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[అనంతపురం]] నుండి 19 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1005 ఇళ్లతో, 4292 జనాభాతో 1673 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 2208, ఆడవారి సంఖ్య 2084. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1378 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 0. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 594958<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 515751.
== విద్యా సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి , ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. సమీప బాలబడి [[ఆత్మకూరు]]లో ఉంది.సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల అనంతపురంలో ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ [[అనంతపురం]]లో ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల ఆత్మకూరులోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాలలు అనంతపురంలోనూ ఉన్నాయి.
== వైద్య సౌకర్యం ==
=== ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం ===
తలుపూరులో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు.
ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి.
=== ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ===
గ్రామంలో2 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీలు చదివిన డాక్టర్లు ఇద్దరు ఉన్నారు.
== తాగు నీరు ==
గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది.
గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది.
బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది.
== పారిశుధ్యం ==
గ్రామంలో మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు.
చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు.
== సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు ==
తలుపూరులో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉన్నాయి. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి.
రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది.
గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి.
== మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు ==
గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి.
ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు ==
గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి.
== విద్యుత్తు ==
గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 14 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు.
== భూమి వినియోగం ==
తలుపూరులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది:
* అడవి: 318 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 101 హెక్టార్లు
* వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 58 హెక్టార్లు
* శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 106 హెక్టార్లు
* నికరంగా విత్తిన భూమి: 1089 హెక్టార్లు
* నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 1012 హెక్టార్లు
* వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 76 హెక్టార్లు
==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు==
తలుపూరులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది.
* బావులు/బోరు బావులు: 76 హెక్టార్లు
== ఉత్పత్తి==
తలుపూరులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి.
===ప్రధాన పంటలు===
[[వరి]], [[వేరుశనగ]], [[కంది]]
<references />
== మూలాలు ==
{{మూలాలు}}
== వెలుపలి లంకెలు ==
{{ఆత్మకూరు (అనంతపురం జిల్లా) మండలంలోని గ్రామాలు}}
4mqp3kvmgmbbcmte0h3333acdqyt5kb
సింగనమల
0
355492
3620123
2022-08-10T12:25:04Z
యర్రా రామారావు
28161
[[WP:AES|←]]Redirected page to [[శింగనమల]]
wikitext
text/x-wiki
#దారిమార్పు[[శింగనమల]]
5l2cel3afrw3gsbng5982kx1lff62dj
వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Experience sharing by Arjunaraoc
4
355493
3620143
2022-08-10T12:47:31Z
Arjunaraoc
2379
చిత్తు ప్రతి తొలిరూపం
wikitext
text/x-wiki
తొలి ప్రతి(చిత్తు) తేది: 2022-08-10
రచయిత:Arjunaraoc
2022 ఏప్రిల్ 4 న అమలులోకి వచ్చిన ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు తగినట్లు వికీపీడియాలో అవసరమైన మార్పులు చేసే పనిలో తొలి ఘట్టం అనగా అధిక వీక్షణలు పొందే వ్యాసాల సవరణల కృషికి నా వంతు పనికి 2022 ఆగష్టు 10 న ముగింపు పలుకుతున్నాను. ఈ నాలుగు నెలల 6 రోజుల కృషిపై నా అనుభవాలు ఈ వ్యాసం ద్వారా పంచుకుంటున్నాను. భవిష్యత్తు కృషికి ఈ వ్యాసం ఉపయోగపడుతుందని భావిస్తాను.
==కృషి ప్రాముఖ్యత==
15ఏళ్లపాటు జరిగిన కృషితో వికీపీడియాలో ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు ఒక ముఖ్యమైన స్థితికి చేరుకున్నాయి. తొలిగా కేవలం నగర వ్యాసాలతో ప్రారంభమైన కృషి క్రమేపి జిల్లాలకు, మండలాలకు, గ్రామాలకు, రాజకీయ నియోజకవర్గాలకు, పర్యాటక ఆకర్షణలకు, ప్రముఖ వ్యక్తులకు ఇంకా ఇతర ప్రత్యేక వ్యాసాలకు విస్తరించింది. అయితే మంచి నాణ్యత గల వ్యాసాలు తక్కువే అని చెప్పాలి. మంచి వ్యాసాలుగా అభివృద్ధి చేయటానికి ప్రాజెక్టు ప్రక్రియతో అడపదడపా కొన్ని ముఖ్యమైన వర్గాల వ్యాసాల లక్ష్యంతో జరిగింది. అయితే వికీపై మంచి అవగాహన వుండి పాల్గొనకలిగే క్రియాశీలక సభ్యులు చేతి వేళ్లమీద లెక్కింపు మాత్రంలోనే వుండడంతో ఈ కృషి మంచి ఫలితాలనివ్వలేదనే చెప్పాలి. ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణతో దాదాపు వికీలో 1/4 శాతం వ్యాసాలు భౌగోళికంగా ప్రస్తుత పరిస్థితిని ప్రతిబింబించలేకపోతాయి కావున, దీనిని సరిదిద్దటానికి జరగవలసిన కృషి చాలా కీలకమైనది. ఇది పూర్తికాకపోతే, పూర్తిగా ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు అసత్యాలుగా మిగిలే ప్రమాదం వుంది.
==ఉయోగించిన ప్రక్రియ==
ఈ 15 ఏళ్లలో, క్రియాశీలక సభ్యులు పెరగకపోవటం, పనిచేసే సభ్యుల అవగాహన చాలావరకు పరిమితంగానే వుండడం, నేను నిర్వహించిన కొన్ని ప్రాజెక్టుల బలహీనతలు తెలిసినందున, వికీకి కొత్త ప్రక్రియ అవసరమని భావించాను. దీనికి [[వికీపీడియా:పరస్పర సహకార నిర్వహణలు]] అని పేరు పెట్టాను. ఇటువంటి దానిని గతంలో ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధికి ప్రయోగాత్మకంగా వాడాను. ఆ తరువాత జిల్లాల పునర్వ్యస్థీకరణ సవరణలకు వాడటం జరిగింది.
==ఈ పని వలన ఏమి ఉపయోగం?==
ఈ పని ఏ విధంగా జరిగిందనే వివరించటానికి ముందు ఈ పనిలో ప్రభావితమైన పేజీల వలన వికీపీడియా చదివేవారికి లాభాలేంటో పరిశీలిద్దాం
* కనీసం సగటున రోజుకు 1 వీక్షణ పొందే 1500-2000 వ్యాస పేజీలలో భౌగోళిక అంశాల గురించి తాజా సమాచారమే కాకుండా, మెరుగైన వికీపీడియా వ్యాసం ద్వారా, వికీపీడియా వ్యాసం ఎలా వుండాలనే దానిపై అవగాహన మెరుగవుతుంది. వీటిలో జిల్లా, నగర, పట్టణ, మండల, నియోజకవర్గాలు, పర్యాటక ఆకర్షణల వ్యాసాలు ప్రధానంగా వుంటాయి.
* ఆంధ్రప్రదేశ్ గ్రామ వ్యాసాలలో భౌగోళిక సోపానక్రమంలో మార్పులున్నప్పుడు, కనీసం తాజా సమాచారం క్లుప్త వివరణ ద్వారా 90% మంది వీక్షకులు(మొబైల్) అందుతుంది. డెస్క్ టాప్ వాడుకరులు short description గేడ్జెట్ వాడుకొని అదే సాకర్యం పొందవచ్చు.
* చాలా భౌగోళిక వ్యాసాలలో ముఖ్యంగా మండల వ్యాసాలలో OSM పటాలు(Maps) వాడడం జరిగింది. దీనివలన వాడుకరులకు వ్యాస విషయం గురించి మెరుగైన భౌగోళిక సమాచారం అందుతుంది.
* వికీలో ఆధారాలు లేకపోయినా ఏదైనా రాయవచ్చనే తొలినాటి వికీ అవగాహన నుండి ఈ వ్యాసాల చదివే వారికి కనీసం ఆధారాలతో వ్రాయాలనే అవగాహన మెరుగుపడవచ్చు.
* వికీని ఒక డైరెక్టరీగా భావించి చేర్చిన సమాచారం చాలావరకు తొలగించటం లేక కుదించడం జరిగింది. అందువలన వికీగురించిన అవగాహన మెరుగయ్య అవకాశముంది.
==పని జరిగి విధం, పనిముట్లు==
* జిల్లా వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం, జిల్లావ్యాసంనుండి లింకైన జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం చేశాము.
* పాల్గొనే వారి కృషి సమన్వయానికి , పురోగతి పంచుకోవటానికి ఒక చర్చా పేజీ కాకుండా ప్రక్రియ చర్చాపేజీని, జిల్లా వ్యాసాల చర్చాపేజీలను వాడడం జరిగింది. దీనికొరకు చిత్రాలతో కూడిన పురోగతి ఫలకం (dashboard) వాడడం జరిగింది
* కృషిని సులభం చేయడానికి, పురోగతి తెలుసుకొనడానికి వికీడేటా క్వెరీలు, క్వారీ క్వెరీలు, పెట్ స్కాన్ క్వెరీలు వాడడం, వాటిని కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేయడం జరిగింది.
==తెలివిడులు(Learnings)==
* ఇటువంటి కృషికి సముదాయం అంతగా ఆసక్తి చూపించలేదనే చెప్పాలి. కృషిలో ప్రధానంగా ముగ్గురు పాల్గొనగా, సింహభాగం ఒక్కరే చేయవలసి వచ్చినది. చర్చలలో కూడా నలుగురైదుగురు మాత్రమే పాల్గొన్నారు, కాని ఏకాభిప్రాయదిశగా చర్చలు కొన్నిసార్లు సాగలేదు. అందువలన నాకు కూడా ఈ కృషిపై మధ్యలో విరక్తి కలిగి మానేద్దామని అనిపించినా, ప్రారంభించిన కృషి ముగింపుకు తేవడం మంచిదని కొనసాగించాను.
*OSM పటాల వినియోగం పెంచడం ఆహ్వానించదగినదైనా, WMF వారు తాజా OSM సమాచారాన్ని ఎప్పటికప్పుడు వికీపీడియాలో తాజా చేయటంలో సమస్యలు తలెత్తటంతో, పాత OSM పటాలు వివరాలు మాత్రమే కనబడుతున్నాయి. ఈ సమస్య మొదలై నాలుగు నెలలైంది. గతంలో సమస్య ఏర్పడినా కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేసేవారు. ఇప్పడు అదికూడా చేయలేదు. నేను WMF వారిని హెచ్చరించినా స్పందనరాలేదు.
==ధన్యవాదాలు==
<tbd>
0qb6rq8dbinrs0bzbbk07ac6nerwc3q
3620144
3620143
2022-08-10T12:47:53Z
Arjunaraoc
2379
/* పని జరిగి విధం, పనిముట్లు */
wikitext
text/x-wiki
తొలి ప్రతి(చిత్తు) తేది: 2022-08-10
రచయిత:Arjunaraoc
2022 ఏప్రిల్ 4 న అమలులోకి వచ్చిన ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు తగినట్లు వికీపీడియాలో అవసరమైన మార్పులు చేసే పనిలో తొలి ఘట్టం అనగా అధిక వీక్షణలు పొందే వ్యాసాల సవరణల కృషికి నా వంతు పనికి 2022 ఆగష్టు 10 న ముగింపు పలుకుతున్నాను. ఈ నాలుగు నెలల 6 రోజుల కృషిపై నా అనుభవాలు ఈ వ్యాసం ద్వారా పంచుకుంటున్నాను. భవిష్యత్తు కృషికి ఈ వ్యాసం ఉపయోగపడుతుందని భావిస్తాను.
==కృషి ప్రాముఖ్యత==
15ఏళ్లపాటు జరిగిన కృషితో వికీపీడియాలో ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు ఒక ముఖ్యమైన స్థితికి చేరుకున్నాయి. తొలిగా కేవలం నగర వ్యాసాలతో ప్రారంభమైన కృషి క్రమేపి జిల్లాలకు, మండలాలకు, గ్రామాలకు, రాజకీయ నియోజకవర్గాలకు, పర్యాటక ఆకర్షణలకు, ప్రముఖ వ్యక్తులకు ఇంకా ఇతర ప్రత్యేక వ్యాసాలకు విస్తరించింది. అయితే మంచి నాణ్యత గల వ్యాసాలు తక్కువే అని చెప్పాలి. మంచి వ్యాసాలుగా అభివృద్ధి చేయటానికి ప్రాజెక్టు ప్రక్రియతో అడపదడపా కొన్ని ముఖ్యమైన వర్గాల వ్యాసాల లక్ష్యంతో జరిగింది. అయితే వికీపై మంచి అవగాహన వుండి పాల్గొనకలిగే క్రియాశీలక సభ్యులు చేతి వేళ్లమీద లెక్కింపు మాత్రంలోనే వుండడంతో ఈ కృషి మంచి ఫలితాలనివ్వలేదనే చెప్పాలి. ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణతో దాదాపు వికీలో 1/4 శాతం వ్యాసాలు భౌగోళికంగా ప్రస్తుత పరిస్థితిని ప్రతిబింబించలేకపోతాయి కావున, దీనిని సరిదిద్దటానికి జరగవలసిన కృషి చాలా కీలకమైనది. ఇది పూర్తికాకపోతే, పూర్తిగా ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు అసత్యాలుగా మిగిలే ప్రమాదం వుంది.
==ఉయోగించిన ప్రక్రియ==
ఈ 15 ఏళ్లలో, క్రియాశీలక సభ్యులు పెరగకపోవటం, పనిచేసే సభ్యుల అవగాహన చాలావరకు పరిమితంగానే వుండడం, నేను నిర్వహించిన కొన్ని ప్రాజెక్టుల బలహీనతలు తెలిసినందున, వికీకి కొత్త ప్రక్రియ అవసరమని భావించాను. దీనికి [[వికీపీడియా:పరస్పర సహకార నిర్వహణలు]] అని పేరు పెట్టాను. ఇటువంటి దానిని గతంలో ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధికి ప్రయోగాత్మకంగా వాడాను. ఆ తరువాత జిల్లాల పునర్వ్యస్థీకరణ సవరణలకు వాడటం జరిగింది.
==ఈ పని వలన ఏమి ఉపయోగం?==
ఈ పని ఏ విధంగా జరిగిందనే వివరించటానికి ముందు ఈ పనిలో ప్రభావితమైన పేజీల వలన వికీపీడియా చదివేవారికి లాభాలేంటో పరిశీలిద్దాం
* కనీసం సగటున రోజుకు 1 వీక్షణ పొందే 1500-2000 వ్యాస పేజీలలో భౌగోళిక అంశాల గురించి తాజా సమాచారమే కాకుండా, మెరుగైన వికీపీడియా వ్యాసం ద్వారా, వికీపీడియా వ్యాసం ఎలా వుండాలనే దానిపై అవగాహన మెరుగవుతుంది. వీటిలో జిల్లా, నగర, పట్టణ, మండల, నియోజకవర్గాలు, పర్యాటక ఆకర్షణల వ్యాసాలు ప్రధానంగా వుంటాయి.
* ఆంధ్రప్రదేశ్ గ్రామ వ్యాసాలలో భౌగోళిక సోపానక్రమంలో మార్పులున్నప్పుడు, కనీసం తాజా సమాచారం క్లుప్త వివరణ ద్వారా 90% మంది వీక్షకులు(మొబైల్) అందుతుంది. డెస్క్ టాప్ వాడుకరులు short description గేడ్జెట్ వాడుకొని అదే సాకర్యం పొందవచ్చు.
* చాలా భౌగోళిక వ్యాసాలలో ముఖ్యంగా మండల వ్యాసాలలో OSM పటాలు(Maps) వాడడం జరిగింది. దీనివలన వాడుకరులకు వ్యాస విషయం గురించి మెరుగైన భౌగోళిక సమాచారం అందుతుంది.
* వికీలో ఆధారాలు లేకపోయినా ఏదైనా రాయవచ్చనే తొలినాటి వికీ అవగాహన నుండి ఈ వ్యాసాల చదివే వారికి కనీసం ఆధారాలతో వ్రాయాలనే అవగాహన మెరుగుపడవచ్చు.
* వికీని ఒక డైరెక్టరీగా భావించి చేర్చిన సమాచారం చాలావరకు తొలగించటం లేక కుదించడం జరిగింది. అందువలన వికీగురించిన అవగాహన మెరుగయ్య అవకాశముంది.
==పని జరిగిన విధం, పనిముట్లు==
* జిల్లా వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం, జిల్లావ్యాసంనుండి లింకైన జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం చేశాము.
* పాల్గొనే వారి కృషి సమన్వయానికి , పురోగతి పంచుకోవటానికి ఒక చర్చా పేజీ కాకుండా ప్రక్రియ చర్చాపేజీని, జిల్లా వ్యాసాల చర్చాపేజీలను వాడడం జరిగింది. దీనికొరకు చిత్రాలతో కూడిన పురోగతి ఫలకం (dashboard) వాడడం జరిగింది
* కృషిని సులభం చేయడానికి, పురోగతి తెలుసుకొనడానికి వికీడేటా క్వెరీలు, క్వారీ క్వెరీలు, పెట్ స్కాన్ క్వెరీలు వాడడం, వాటిని కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేయడం జరిగింది.
==తెలివిడులు(Learnings)==
* ఇటువంటి కృషికి సముదాయం అంతగా ఆసక్తి చూపించలేదనే చెప్పాలి. కృషిలో ప్రధానంగా ముగ్గురు పాల్గొనగా, సింహభాగం ఒక్కరే చేయవలసి వచ్చినది. చర్చలలో కూడా నలుగురైదుగురు మాత్రమే పాల్గొన్నారు, కాని ఏకాభిప్రాయదిశగా చర్చలు కొన్నిసార్లు సాగలేదు. అందువలన నాకు కూడా ఈ కృషిపై మధ్యలో విరక్తి కలిగి మానేద్దామని అనిపించినా, ప్రారంభించిన కృషి ముగింపుకు తేవడం మంచిదని కొనసాగించాను.
*OSM పటాల వినియోగం పెంచడం ఆహ్వానించదగినదైనా, WMF వారు తాజా OSM సమాచారాన్ని ఎప్పటికప్పుడు వికీపీడియాలో తాజా చేయటంలో సమస్యలు తలెత్తటంతో, పాత OSM పటాలు వివరాలు మాత్రమే కనబడుతున్నాయి. ఈ సమస్య మొదలై నాలుగు నెలలైంది. గతంలో సమస్య ఏర్పడినా కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేసేవారు. ఇప్పడు అదికూడా చేయలేదు. నేను WMF వారిని హెచ్చరించినా స్పందనరాలేదు.
==ధన్యవాదాలు==
<tbd>
eb0vtnqc8wgkhc3wofhqkfjunqqen2b
3620147
3620144
2022-08-10T12:49:11Z
Arjunaraoc
2379
Arjunaraoc, పేజీ [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Final Implementation experiences by Arjunaraoc]] ను [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Experience sharing by Arjunaraoc]] కు దారిమార్పు లేకుండా తరలించారు
wikitext
text/x-wiki
తొలి ప్రతి(చిత్తు) తేది: 2022-08-10
రచయిత:Arjunaraoc
2022 ఏప్రిల్ 4 న అమలులోకి వచ్చిన ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు తగినట్లు వికీపీడియాలో అవసరమైన మార్పులు చేసే పనిలో తొలి ఘట్టం అనగా అధిక వీక్షణలు పొందే వ్యాసాల సవరణల కృషికి నా వంతు పనికి 2022 ఆగష్టు 10 న ముగింపు పలుకుతున్నాను. ఈ నాలుగు నెలల 6 రోజుల కృషిపై నా అనుభవాలు ఈ వ్యాసం ద్వారా పంచుకుంటున్నాను. భవిష్యత్తు కృషికి ఈ వ్యాసం ఉపయోగపడుతుందని భావిస్తాను.
==కృషి ప్రాముఖ్యత==
15ఏళ్లపాటు జరిగిన కృషితో వికీపీడియాలో ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు ఒక ముఖ్యమైన స్థితికి చేరుకున్నాయి. తొలిగా కేవలం నగర వ్యాసాలతో ప్రారంభమైన కృషి క్రమేపి జిల్లాలకు, మండలాలకు, గ్రామాలకు, రాజకీయ నియోజకవర్గాలకు, పర్యాటక ఆకర్షణలకు, ప్రముఖ వ్యక్తులకు ఇంకా ఇతర ప్రత్యేక వ్యాసాలకు విస్తరించింది. అయితే మంచి నాణ్యత గల వ్యాసాలు తక్కువే అని చెప్పాలి. మంచి వ్యాసాలుగా అభివృద్ధి చేయటానికి ప్రాజెక్టు ప్రక్రియతో అడపదడపా కొన్ని ముఖ్యమైన వర్గాల వ్యాసాల లక్ష్యంతో జరిగింది. అయితే వికీపై మంచి అవగాహన వుండి పాల్గొనకలిగే క్రియాశీలక సభ్యులు చేతి వేళ్లమీద లెక్కింపు మాత్రంలోనే వుండడంతో ఈ కృషి మంచి ఫలితాలనివ్వలేదనే చెప్పాలి. ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణతో దాదాపు వికీలో 1/4 శాతం వ్యాసాలు భౌగోళికంగా ప్రస్తుత పరిస్థితిని ప్రతిబింబించలేకపోతాయి కావున, దీనిని సరిదిద్దటానికి జరగవలసిన కృషి చాలా కీలకమైనది. ఇది పూర్తికాకపోతే, పూర్తిగా ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు అసత్యాలుగా మిగిలే ప్రమాదం వుంది.
==ఉయోగించిన ప్రక్రియ==
ఈ 15 ఏళ్లలో, క్రియాశీలక సభ్యులు పెరగకపోవటం, పనిచేసే సభ్యుల అవగాహన చాలావరకు పరిమితంగానే వుండడం, నేను నిర్వహించిన కొన్ని ప్రాజెక్టుల బలహీనతలు తెలిసినందున, వికీకి కొత్త ప్రక్రియ అవసరమని భావించాను. దీనికి [[వికీపీడియా:పరస్పర సహకార నిర్వహణలు]] అని పేరు పెట్టాను. ఇటువంటి దానిని గతంలో ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధికి ప్రయోగాత్మకంగా వాడాను. ఆ తరువాత జిల్లాల పునర్వ్యస్థీకరణ సవరణలకు వాడటం జరిగింది.
==ఈ పని వలన ఏమి ఉపయోగం?==
ఈ పని ఏ విధంగా జరిగిందనే వివరించటానికి ముందు ఈ పనిలో ప్రభావితమైన పేజీల వలన వికీపీడియా చదివేవారికి లాభాలేంటో పరిశీలిద్దాం
* కనీసం సగటున రోజుకు 1 వీక్షణ పొందే 1500-2000 వ్యాస పేజీలలో భౌగోళిక అంశాల గురించి తాజా సమాచారమే కాకుండా, మెరుగైన వికీపీడియా వ్యాసం ద్వారా, వికీపీడియా వ్యాసం ఎలా వుండాలనే దానిపై అవగాహన మెరుగవుతుంది. వీటిలో జిల్లా, నగర, పట్టణ, మండల, నియోజకవర్గాలు, పర్యాటక ఆకర్షణల వ్యాసాలు ప్రధానంగా వుంటాయి.
* ఆంధ్రప్రదేశ్ గ్రామ వ్యాసాలలో భౌగోళిక సోపానక్రమంలో మార్పులున్నప్పుడు, కనీసం తాజా సమాచారం క్లుప్త వివరణ ద్వారా 90% మంది వీక్షకులు(మొబైల్) అందుతుంది. డెస్క్ టాప్ వాడుకరులు short description గేడ్జెట్ వాడుకొని అదే సాకర్యం పొందవచ్చు.
* చాలా భౌగోళిక వ్యాసాలలో ముఖ్యంగా మండల వ్యాసాలలో OSM పటాలు(Maps) వాడడం జరిగింది. దీనివలన వాడుకరులకు వ్యాస విషయం గురించి మెరుగైన భౌగోళిక సమాచారం అందుతుంది.
* వికీలో ఆధారాలు లేకపోయినా ఏదైనా రాయవచ్చనే తొలినాటి వికీ అవగాహన నుండి ఈ వ్యాసాల చదివే వారికి కనీసం ఆధారాలతో వ్రాయాలనే అవగాహన మెరుగుపడవచ్చు.
* వికీని ఒక డైరెక్టరీగా భావించి చేర్చిన సమాచారం చాలావరకు తొలగించటం లేక కుదించడం జరిగింది. అందువలన వికీగురించిన అవగాహన మెరుగయ్య అవకాశముంది.
==పని జరిగిన విధం, పనిముట్లు==
* జిల్లా వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం, జిల్లావ్యాసంనుండి లింకైన జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం చేశాము.
* పాల్గొనే వారి కృషి సమన్వయానికి , పురోగతి పంచుకోవటానికి ఒక చర్చా పేజీ కాకుండా ప్రక్రియ చర్చాపేజీని, జిల్లా వ్యాసాల చర్చాపేజీలను వాడడం జరిగింది. దీనికొరకు చిత్రాలతో కూడిన పురోగతి ఫలకం (dashboard) వాడడం జరిగింది
* కృషిని సులభం చేయడానికి, పురోగతి తెలుసుకొనడానికి వికీడేటా క్వెరీలు, క్వారీ క్వెరీలు, పెట్ స్కాన్ క్వెరీలు వాడడం, వాటిని కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేయడం జరిగింది.
==తెలివిడులు(Learnings)==
* ఇటువంటి కృషికి సముదాయం అంతగా ఆసక్తి చూపించలేదనే చెప్పాలి. కృషిలో ప్రధానంగా ముగ్గురు పాల్గొనగా, సింహభాగం ఒక్కరే చేయవలసి వచ్చినది. చర్చలలో కూడా నలుగురైదుగురు మాత్రమే పాల్గొన్నారు, కాని ఏకాభిప్రాయదిశగా చర్చలు కొన్నిసార్లు సాగలేదు. అందువలన నాకు కూడా ఈ కృషిపై మధ్యలో విరక్తి కలిగి మానేద్దామని అనిపించినా, ప్రారంభించిన కృషి ముగింపుకు తేవడం మంచిదని కొనసాగించాను.
*OSM పటాల వినియోగం పెంచడం ఆహ్వానించదగినదైనా, WMF వారు తాజా OSM సమాచారాన్ని ఎప్పటికప్పుడు వికీపీడియాలో తాజా చేయటంలో సమస్యలు తలెత్తటంతో, పాత OSM పటాలు వివరాలు మాత్రమే కనబడుతున్నాయి. ఈ సమస్య మొదలై నాలుగు నెలలైంది. గతంలో సమస్య ఏర్పడినా కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేసేవారు. ఇప్పడు అదికూడా చేయలేదు. నేను WMF వారిని హెచ్చరించినా స్పందనరాలేదు.
==ధన్యవాదాలు==
<tbd>
eb0vtnqc8wgkhc3wofhqkfjunqqen2b
3620150
3620147
2022-08-10T12:50:05Z
Arjunaraoc
2379
wikitext
text/x-wiki
తొలి ప్రతి(చిత్తు) తేది: 2022-08-10
రచయిత:Arjunaraoc
2022 ఏప్రిల్ 4 న అమలులోకి వచ్చిన ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు తగినట్లు వికీపీడియాలో అవసరమైన మార్పులు చేసే పనిలో తొలి ఘట్టం అనగా అధిక వీక్షణలు పొందే వ్యాసాల సవరణల కృషిలో నా వంతు పనికి 2022 ఆగష్టు 10 న ముగింపు పలుకుతున్నాను. ఈ నాలుగు నెలల 6 రోజుల కృషిపై నా అనుభవాలు ఈ వ్యాసం ద్వారా పంచుకుంటున్నాను. భవిష్యత్తు కృషికి ఈ వ్యాసం ఉపయోగపడుతుందని భావిస్తాను.
==కృషి ప్రాముఖ్యత==
15ఏళ్లపాటు జరిగిన కృషితో వికీపీడియాలో ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు ఒక ముఖ్యమైన స్థితికి చేరుకున్నాయి. తొలిగా కేవలం నగర వ్యాసాలతో ప్రారంభమైన కృషి క్రమేపి జిల్లాలకు, మండలాలకు, గ్రామాలకు, రాజకీయ నియోజకవర్గాలకు, పర్యాటక ఆకర్షణలకు, ప్రముఖ వ్యక్తులకు ఇంకా ఇతర ప్రత్యేక వ్యాసాలకు విస్తరించింది. అయితే మంచి నాణ్యత గల వ్యాసాలు తక్కువే అని చెప్పాలి. మంచి వ్యాసాలుగా అభివృద్ధి చేయటానికి ప్రాజెక్టు ప్రక్రియతో అడపదడపా కొన్ని ముఖ్యమైన వర్గాల వ్యాసాల లక్ష్యంతో జరిగింది. అయితే వికీపై మంచి అవగాహన వుండి పాల్గొనకలిగే క్రియాశీలక సభ్యులు చేతి వేళ్లమీద లెక్కింపు మాత్రంలోనే వుండడంతో ఈ కృషి మంచి ఫలితాలనివ్వలేదనే చెప్పాలి. ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణతో దాదాపు వికీలో 1/4 శాతం వ్యాసాలు భౌగోళికంగా ప్రస్తుత పరిస్థితిని ప్రతిబింబించలేకపోతాయి కావున, దీనిని సరిదిద్దటానికి జరగవలసిన కృషి చాలా కీలకమైనది. ఇది పూర్తికాకపోతే, పూర్తిగా ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు అసత్యాలుగా మిగిలే ప్రమాదం వుంది.
==ఉయోగించిన ప్రక్రియ==
ఈ 15 ఏళ్లలో, క్రియాశీలక సభ్యులు పెరగకపోవటం, పనిచేసే సభ్యుల అవగాహన చాలావరకు పరిమితంగానే వుండడం, నేను నిర్వహించిన కొన్ని ప్రాజెక్టుల బలహీనతలు తెలిసినందున, వికీకి కొత్త ప్రక్రియ అవసరమని భావించాను. దీనికి [[వికీపీడియా:పరస్పర సహకార నిర్వహణలు]] అని పేరు పెట్టాను. ఇటువంటి దానిని గతంలో ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధికి ప్రయోగాత్మకంగా వాడాను. ఆ తరువాత జిల్లాల పునర్వ్యస్థీకరణ సవరణలకు వాడటం జరిగింది.
==ఈ పని వలన ఏమి ఉపయోగం?==
ఈ పని ఏ విధంగా జరిగిందనే వివరించటానికి ముందు ఈ పనిలో ప్రభావితమైన పేజీల వలన వికీపీడియా చదివేవారికి లాభాలేంటో పరిశీలిద్దాం
* కనీసం సగటున రోజుకు 1 వీక్షణ పొందే 1500-2000 వ్యాస పేజీలలో భౌగోళిక అంశాల గురించి తాజా సమాచారమే కాకుండా, మెరుగైన వికీపీడియా వ్యాసం ద్వారా, వికీపీడియా వ్యాసం ఎలా వుండాలనే దానిపై అవగాహన మెరుగవుతుంది. వీటిలో జిల్లా, నగర, పట్టణ, మండల, నియోజకవర్గాలు, పర్యాటక ఆకర్షణల వ్యాసాలు ప్రధానంగా వుంటాయి.
* ఆంధ్రప్రదేశ్ గ్రామ వ్యాసాలలో భౌగోళిక సోపానక్రమంలో మార్పులున్నప్పుడు, కనీసం తాజా సమాచారం క్లుప్త వివరణ ద్వారా 90% మంది వీక్షకులు(మొబైల్) అందుతుంది. డెస్క్ టాప్ వాడుకరులు short description గేడ్జెట్ వాడుకొని అదే సాకర్యం పొందవచ్చు.
* చాలా భౌగోళిక వ్యాసాలలో ముఖ్యంగా మండల వ్యాసాలలో OSM పటాలు(Maps) వాడడం జరిగింది. దీనివలన వాడుకరులకు వ్యాస విషయం గురించి మెరుగైన భౌగోళిక సమాచారం అందుతుంది.
* వికీలో ఆధారాలు లేకపోయినా ఏదైనా రాయవచ్చనే తొలినాటి వికీ అవగాహన నుండి ఈ వ్యాసాల చదివే వారికి కనీసం ఆధారాలతో వ్రాయాలనే అవగాహన మెరుగుపడవచ్చు.
* వికీని ఒక డైరెక్టరీగా భావించి చేర్చిన సమాచారం చాలావరకు తొలగించటం లేక కుదించడం జరిగింది. అందువలన వికీగురించిన అవగాహన మెరుగయ్య అవకాశముంది.
==పని జరిగిన విధం, పనిముట్లు==
* జిల్లా వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం, జిల్లావ్యాసంనుండి లింకైన జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం చేశాము.
* పాల్గొనే వారి కృషి సమన్వయానికి , పురోగతి పంచుకోవటానికి ఒక చర్చా పేజీ కాకుండా ప్రక్రియ చర్చాపేజీని, జిల్లా వ్యాసాల చర్చాపేజీలను వాడడం జరిగింది. దీనికొరకు చిత్రాలతో కూడిన పురోగతి ఫలకం (dashboard) వాడడం జరిగింది
* కృషిని సులభం చేయడానికి, పురోగతి తెలుసుకొనడానికి వికీడేటా క్వెరీలు, క్వారీ క్వెరీలు, పెట్ స్కాన్ క్వెరీలు వాడడం, వాటిని కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేయడం జరిగింది.
==తెలివిడులు(Learnings)==
* ఇటువంటి కృషికి సముదాయం అంతగా ఆసక్తి చూపించలేదనే చెప్పాలి. కృషిలో ప్రధానంగా ముగ్గురు పాల్గొనగా, సింహభాగం ఒక్కరే చేయవలసి వచ్చినది. చర్చలలో కూడా నలుగురైదుగురు మాత్రమే పాల్గొన్నారు, కాని ఏకాభిప్రాయదిశగా చర్చలు కొన్నిసార్లు సాగలేదు. అందువలన నాకు కూడా ఈ కృషిపై మధ్యలో విరక్తి కలిగి మానేద్దామని అనిపించినా, ప్రారంభించిన కృషి ముగింపుకు తేవడం మంచిదని కొనసాగించాను.
*OSM పటాల వినియోగం పెంచడం ఆహ్వానించదగినదైనా, WMF వారు తాజా OSM సమాచారాన్ని ఎప్పటికప్పుడు వికీపీడియాలో తాజా చేయటంలో సమస్యలు తలెత్తటంతో, పాత OSM పటాలు వివరాలు మాత్రమే కనబడుతున్నాయి. ఈ సమస్య మొదలై నాలుగు నెలలైంది. గతంలో సమస్య ఏర్పడినా కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేసేవారు. ఇప్పడు అదికూడా చేయలేదు. నేను WMF వారిని హెచ్చరించినా స్పందనరాలేదు.
==ధన్యవాదాలు==
<tbd>
pt6yvwn5n82ykfv2mcjqtluqfd732nj
3620152
3620150
2022-08-10T12:50:46Z
Arjunaraoc
2379
wikitext
text/x-wiki
తొలి ప్రతి(చిత్తు) తేది: 2022-08-10
రచయిత:Arjunaraoc
2022 ఏప్రిల్ 4 న అమలులోకి వచ్చిన ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు తగినట్లు వికీపీడియాలో అవసరమైన మార్పులు చేసే పనిలో తొలి ఘట్టం అనగా అధిక వీక్షణలు పొందే వ్యాసాల సవరణల కృషిలో నేను చేపట్టిన పనికి 2022 ఆగష్టు 10 న ముగింపు పలుకుతున్నాను. ఈ నాలుగు నెలల 6 రోజుల కృషిపై నా అనుభవాలు ఈ వ్యాసం ద్వారా పంచుకుంటున్నాను. భవిష్యత్తు కృషికి ఈ వ్యాసం ఉపయోగపడుతుందని భావిస్తాను.
==కృషి ప్రాముఖ్యత==
15ఏళ్లపాటు జరిగిన కృషితో వికీపీడియాలో ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు ఒక ముఖ్యమైన స్థితికి చేరుకున్నాయి. తొలిగా కేవలం నగర వ్యాసాలతో ప్రారంభమైన కృషి క్రమేపి జిల్లాలకు, మండలాలకు, గ్రామాలకు, రాజకీయ నియోజకవర్గాలకు, పర్యాటక ఆకర్షణలకు, ప్రముఖ వ్యక్తులకు ఇంకా ఇతర ప్రత్యేక వ్యాసాలకు విస్తరించింది. అయితే మంచి నాణ్యత గల వ్యాసాలు తక్కువే అని చెప్పాలి. మంచి వ్యాసాలుగా అభివృద్ధి చేయటానికి ప్రాజెక్టు ప్రక్రియతో అడపదడపా కొన్ని ముఖ్యమైన వర్గాల వ్యాసాల లక్ష్యంతో జరిగింది. అయితే వికీపై మంచి అవగాహన వుండి పాల్గొనకలిగే క్రియాశీలక సభ్యులు చేతి వేళ్లమీద లెక్కింపు మాత్రంలోనే వుండడంతో ఈ కృషి మంచి ఫలితాలనివ్వలేదనే చెప్పాలి. ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణతో దాదాపు వికీలో 1/4 శాతం వ్యాసాలు భౌగోళికంగా ప్రస్తుత పరిస్థితిని ప్రతిబింబించలేకపోతాయి కావున, దీనిని సరిదిద్దటానికి జరగవలసిన కృషి చాలా కీలకమైనది. ఇది పూర్తికాకపోతే, పూర్తిగా ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు అసత్యాలుగా మిగిలే ప్రమాదం వుంది.
==ఉయోగించిన ప్రక్రియ==
ఈ 15 ఏళ్లలో, క్రియాశీలక సభ్యులు పెరగకపోవటం, పనిచేసే సభ్యుల అవగాహన చాలావరకు పరిమితంగానే వుండడం, నేను నిర్వహించిన కొన్ని ప్రాజెక్టుల బలహీనతలు తెలిసినందున, వికీకి కొత్త ప్రక్రియ అవసరమని భావించాను. దీనికి [[వికీపీడియా:పరస్పర సహకార నిర్వహణలు]] అని పేరు పెట్టాను. ఇటువంటి దానిని గతంలో ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధికి ప్రయోగాత్మకంగా వాడాను. ఆ తరువాత జిల్లాల పునర్వ్యస్థీకరణ సవరణలకు వాడటం జరిగింది.
==ఈ పని వలన ఏమి ఉపయోగం?==
ఈ పని ఏ విధంగా జరిగిందనే వివరించటానికి ముందు ఈ పనిలో ప్రభావితమైన పేజీల వలన వికీపీడియా చదివేవారికి లాభాలేంటో పరిశీలిద్దాం
* కనీసం సగటున రోజుకు 1 వీక్షణ పొందే 1500-2000 వ్యాస పేజీలలో భౌగోళిక అంశాల గురించి తాజా సమాచారమే కాకుండా, మెరుగైన వికీపీడియా వ్యాసం ద్వారా, వికీపీడియా వ్యాసం ఎలా వుండాలనే దానిపై అవగాహన మెరుగవుతుంది. వీటిలో జిల్లా, నగర, పట్టణ, మండల, నియోజకవర్గాలు, పర్యాటక ఆకర్షణల వ్యాసాలు ప్రధానంగా వుంటాయి.
* ఆంధ్రప్రదేశ్ గ్రామ వ్యాసాలలో భౌగోళిక సోపానక్రమంలో మార్పులున్నప్పుడు, కనీసం తాజా సమాచారం క్లుప్త వివరణ ద్వారా 90% మంది వీక్షకులు(మొబైల్) అందుతుంది. డెస్క్ టాప్ వాడుకరులు short description గేడ్జెట్ వాడుకొని అదే సాకర్యం పొందవచ్చు.
* చాలా భౌగోళిక వ్యాసాలలో ముఖ్యంగా మండల వ్యాసాలలో OSM పటాలు(Maps) వాడడం జరిగింది. దీనివలన వాడుకరులకు వ్యాస విషయం గురించి మెరుగైన భౌగోళిక సమాచారం అందుతుంది.
* వికీలో ఆధారాలు లేకపోయినా ఏదైనా రాయవచ్చనే తొలినాటి వికీ అవగాహన నుండి ఈ వ్యాసాల చదివే వారికి కనీసం ఆధారాలతో వ్రాయాలనే అవగాహన మెరుగుపడవచ్చు.
* వికీని ఒక డైరెక్టరీగా భావించి చేర్చిన సమాచారం చాలావరకు తొలగించటం లేక కుదించడం జరిగింది. అందువలన వికీగురించిన అవగాహన మెరుగయ్య అవకాశముంది.
==పని జరిగిన విధం, పనిముట్లు==
* జిల్లా వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం, జిల్లావ్యాసంనుండి లింకైన జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం చేశాము.
* పాల్గొనే వారి కృషి సమన్వయానికి , పురోగతి పంచుకోవటానికి ఒక చర్చా పేజీ కాకుండా ప్రక్రియ చర్చాపేజీని, జిల్లా వ్యాసాల చర్చాపేజీలను వాడడం జరిగింది. దీనికొరకు చిత్రాలతో కూడిన పురోగతి ఫలకం (dashboard) వాడడం జరిగింది
* కృషిని సులభం చేయడానికి, పురోగతి తెలుసుకొనడానికి వికీడేటా క్వెరీలు, క్వారీ క్వెరీలు, పెట్ స్కాన్ క్వెరీలు వాడడం, వాటిని కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేయడం జరిగింది.
==తెలివిడులు(Learnings)==
* ఇటువంటి కృషికి సముదాయం అంతగా ఆసక్తి చూపించలేదనే చెప్పాలి. కృషిలో ప్రధానంగా ముగ్గురు పాల్గొనగా, సింహభాగం ఒక్కరే చేయవలసి వచ్చినది. చర్చలలో కూడా నలుగురైదుగురు మాత్రమే పాల్గొన్నారు, కాని ఏకాభిప్రాయదిశగా చర్చలు కొన్నిసార్లు సాగలేదు. అందువలన నాకు కూడా ఈ కృషిపై మధ్యలో విరక్తి కలిగి మానేద్దామని అనిపించినా, ప్రారంభించిన కృషి ముగింపుకు తేవడం మంచిదని కొనసాగించాను.
*OSM పటాల వినియోగం పెంచడం ఆహ్వానించదగినదైనా, WMF వారు తాజా OSM సమాచారాన్ని ఎప్పటికప్పుడు వికీపీడియాలో తాజా చేయటంలో సమస్యలు తలెత్తటంతో, పాత OSM పటాలు వివరాలు మాత్రమే కనబడుతున్నాయి. ఈ సమస్య మొదలై నాలుగు నెలలైంది. గతంలో సమస్య ఏర్పడినా కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేసేవారు. ఇప్పడు అదికూడా చేయలేదు. నేను WMF వారిని హెచ్చరించినా స్పందనరాలేదు.
==ధన్యవాదాలు==
<tbd>
3hbdjafglioi5jytdnkfr2osnrriwtk
3620154
3620152
2022-08-10T12:52:37Z
Arjunaraoc
2379
/* పని జరిగిన విధం, పనిముట్లు */
wikitext
text/x-wiki
తొలి ప్రతి(చిత్తు) తేది: 2022-08-10
రచయిత:Arjunaraoc
2022 ఏప్రిల్ 4 న అమలులోకి వచ్చిన ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు తగినట్లు వికీపీడియాలో అవసరమైన మార్పులు చేసే పనిలో తొలి ఘట్టం అనగా అధిక వీక్షణలు పొందే వ్యాసాల సవరణల కృషిలో నేను చేపట్టిన పనికి 2022 ఆగష్టు 10 న ముగింపు పలుకుతున్నాను. ఈ నాలుగు నెలల 6 రోజుల కృషిపై నా అనుభవాలు ఈ వ్యాసం ద్వారా పంచుకుంటున్నాను. భవిష్యత్తు కృషికి ఈ వ్యాసం ఉపయోగపడుతుందని భావిస్తాను.
==కృషి ప్రాముఖ్యత==
15ఏళ్లపాటు జరిగిన కృషితో వికీపీడియాలో ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు ఒక ముఖ్యమైన స్థితికి చేరుకున్నాయి. తొలిగా కేవలం నగర వ్యాసాలతో ప్రారంభమైన కృషి క్రమేపి జిల్లాలకు, మండలాలకు, గ్రామాలకు, రాజకీయ నియోజకవర్గాలకు, పర్యాటక ఆకర్షణలకు, ప్రముఖ వ్యక్తులకు ఇంకా ఇతర ప్రత్యేక వ్యాసాలకు విస్తరించింది. అయితే మంచి నాణ్యత గల వ్యాసాలు తక్కువే అని చెప్పాలి. మంచి వ్యాసాలుగా అభివృద్ధి చేయటానికి ప్రాజెక్టు ప్రక్రియతో అడపదడపా కొన్ని ముఖ్యమైన వర్గాల వ్యాసాల లక్ష్యంతో జరిగింది. అయితే వికీపై మంచి అవగాహన వుండి పాల్గొనకలిగే క్రియాశీలక సభ్యులు చేతి వేళ్లమీద లెక్కింపు మాత్రంలోనే వుండడంతో ఈ కృషి మంచి ఫలితాలనివ్వలేదనే చెప్పాలి. ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణతో దాదాపు వికీలో 1/4 శాతం వ్యాసాలు భౌగోళికంగా ప్రస్తుత పరిస్థితిని ప్రతిబింబించలేకపోతాయి కావున, దీనిని సరిదిద్దటానికి జరగవలసిన కృషి చాలా కీలకమైనది. ఇది పూర్తికాకపోతే, పూర్తిగా ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు అసత్యాలుగా మిగిలే ప్రమాదం వుంది.
==ఉయోగించిన ప్రక్రియ==
ఈ 15 ఏళ్లలో, క్రియాశీలక సభ్యులు పెరగకపోవటం, పనిచేసే సభ్యుల అవగాహన చాలావరకు పరిమితంగానే వుండడం, నేను నిర్వహించిన కొన్ని ప్రాజెక్టుల బలహీనతలు తెలిసినందున, వికీకి కొత్త ప్రక్రియ అవసరమని భావించాను. దీనికి [[వికీపీడియా:పరస్పర సహకార నిర్వహణలు]] అని పేరు పెట్టాను. ఇటువంటి దానిని గతంలో ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధికి ప్రయోగాత్మకంగా వాడాను. ఆ తరువాత జిల్లాల పునర్వ్యస్థీకరణ సవరణలకు వాడటం జరిగింది.
==ఈ పని వలన ఏమి ఉపయోగం?==
ఈ పని ఏ విధంగా జరిగిందనే వివరించటానికి ముందు ఈ పనిలో ప్రభావితమైన పేజీల వలన వికీపీడియా చదివేవారికి లాభాలేంటో పరిశీలిద్దాం
* కనీసం సగటున రోజుకు 1 వీక్షణ పొందే 1500-2000 వ్యాస పేజీలలో భౌగోళిక అంశాల గురించి తాజా సమాచారమే కాకుండా, మెరుగైన వికీపీడియా వ్యాసం ద్వారా, వికీపీడియా వ్యాసం ఎలా వుండాలనే దానిపై అవగాహన మెరుగవుతుంది. వీటిలో జిల్లా, నగర, పట్టణ, మండల, నియోజకవర్గాలు, పర్యాటక ఆకర్షణల వ్యాసాలు ప్రధానంగా వుంటాయి.
* ఆంధ్రప్రదేశ్ గ్రామ వ్యాసాలలో భౌగోళిక సోపానక్రమంలో మార్పులున్నప్పుడు, కనీసం తాజా సమాచారం క్లుప్త వివరణ ద్వారా 90% మంది వీక్షకులు(మొబైల్) అందుతుంది. డెస్క్ టాప్ వాడుకరులు short description గేడ్జెట్ వాడుకొని అదే సాకర్యం పొందవచ్చు.
* చాలా భౌగోళిక వ్యాసాలలో ముఖ్యంగా మండల వ్యాసాలలో OSM పటాలు(Maps) వాడడం జరిగింది. దీనివలన వాడుకరులకు వ్యాస విషయం గురించి మెరుగైన భౌగోళిక సమాచారం అందుతుంది.
* వికీలో ఆధారాలు లేకపోయినా ఏదైనా రాయవచ్చనే తొలినాటి వికీ అవగాహన నుండి ఈ వ్యాసాల చదివే వారికి కనీసం ఆధారాలతో వ్రాయాలనే అవగాహన మెరుగుపడవచ్చు.
* వికీని ఒక డైరెక్టరీగా భావించి చేర్చిన సమాచారం చాలావరకు తొలగించటం లేక కుదించడం జరిగింది. అందువలన వికీగురించిన అవగాహన మెరుగయ్య అవకాశముంది.
==పని జరిగిన విధం, పనిముట్లు==
* జిల్లా వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం, జిల్లావ్యాసంనుండి లింకైన జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం చేశాము.
* పాల్గొనే వారి కృషి సమన్వయానికి , పురోగతి పంచుకోవటానికి కేవలం ఓ చర్చా పేజీ కాకుండా ప్రక్రియ చర్చాపేజీని, జిల్లా వ్యాసాల చర్చాపేజీలను వాడడం జరిగింది. దీనికొరకు చిత్రాలతో కూడిన పురోగతి ఫలకం (dashboard) వాడడం జరిగింది
* కృషిని సులభం చేయడానికి, పురోగతి తెలుసుకొనడానికి వికీడేటా క్వెరీలు, క్వారీ క్వెరీలు, పెట్ స్కాన్ క్వెరీలు వాడడం, వాటిని కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేయడం జరిగింది.
==తెలివిడులు(Learnings)==
* ఇటువంటి కృషికి సముదాయం అంతగా ఆసక్తి చూపించలేదనే చెప్పాలి. కృషిలో ప్రధానంగా ముగ్గురు పాల్గొనగా, సింహభాగం ఒక్కరే చేయవలసి వచ్చినది. చర్చలలో కూడా నలుగురైదుగురు మాత్రమే పాల్గొన్నారు, కాని ఏకాభిప్రాయదిశగా చర్చలు కొన్నిసార్లు సాగలేదు. అందువలన నాకు కూడా ఈ కృషిపై మధ్యలో విరక్తి కలిగి మానేద్దామని అనిపించినా, ప్రారంభించిన కృషి ముగింపుకు తేవడం మంచిదని కొనసాగించాను.
*OSM పటాల వినియోగం పెంచడం ఆహ్వానించదగినదైనా, WMF వారు తాజా OSM సమాచారాన్ని ఎప్పటికప్పుడు వికీపీడియాలో తాజా చేయటంలో సమస్యలు తలెత్తటంతో, పాత OSM పటాలు వివరాలు మాత్రమే కనబడుతున్నాయి. ఈ సమస్య మొదలై నాలుగు నెలలైంది. గతంలో సమస్య ఏర్పడినా కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేసేవారు. ఇప్పడు అదికూడా చేయలేదు. నేను WMF వారిని హెచ్చరించినా స్పందనరాలేదు.
==ధన్యవాదాలు==
<tbd>
f47xcdf50gz9ri4c88oxumi9ovv2pix
3620156
3620154
2022-08-10T12:53:53Z
Arjunaraoc
2379
/* కృషి ప్రాముఖ్యత */
wikitext
text/x-wiki
తొలి ప్రతి(చిత్తు) తేది: 2022-08-10
రచయిత:Arjunaraoc
2022 ఏప్రిల్ 4 న అమలులోకి వచ్చిన ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు తగినట్లు వికీపీడియాలో అవసరమైన మార్పులు చేసే పనిలో తొలి ఘట్టం అనగా అధిక వీక్షణలు పొందే వ్యాసాల సవరణల కృషిలో నేను చేపట్టిన పనికి 2022 ఆగష్టు 10 న ముగింపు పలుకుతున్నాను. ఈ నాలుగు నెలల 6 రోజుల కృషిపై నా అనుభవాలు ఈ వ్యాసం ద్వారా పంచుకుంటున్నాను. భవిష్యత్తు కృషికి ఈ వ్యాసం ఉపయోగపడుతుందని భావిస్తాను.
==కృషి ప్రాముఖ్యత==
15ఏళ్లపాటు జరిగిన కృషితో వికీపీడియాలో ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు ఒక ముఖ్యమైన స్థితికి చేరుకున్నాయి. తొలిగా కేవలం నగర వ్యాసాలతో ప్రారంభమైన కృషి క్రమేపి జిల్లాలకు, మండలాలకు, గ్రామాలకు, రాజకీయ నియోజకవర్గాలకు, పర్యాటక ఆకర్షణలకు, ప్రముఖ వ్యక్తులకు ఇంకా ఇతర ప్రత్యేక వ్యాసాలకు విస్తరించింది. అయితే మంచి నాణ్యత గల వ్యాసాలు తక్కువే అని చెప్పాలి. మంచి వ్యాసాలుగా అభివృద్ధి చేయటానికి ప్రాజెక్టు ప్రక్రియతో అడపదడపా కొన్ని ముఖ్యమైన వర్గాల వ్యాసాల లక్ష్యంతో జరిగింది. అయితే వికీపై మంచి అవగాహన వుండి పాల్గొనకలిగే క్రియాశీలక సభ్యులు చేతి వేళ్లమీద లెక్కింపు మాత్రంలోనే వుండడంతో ఈ కృషి మంచి ఫలితాలనివ్వలేదనే చెప్పాలి. ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణతో దాదాపు వికీలో 25% శాతం వ్యాసాలు భౌగోళికంగా ప్రస్తుత పరిస్థితిని ప్రతిబింబించలేకపోతాయి కావున, దీనిని సరిదిద్దటానికి జరగవలసిన కృషి చాలా కీలకమైనది. ఇది పూర్తికాకపోతే, పూర్తిగా ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు అసత్యాలుగా మిగిలే ప్రమాదం వుంది.
==ఉయోగించిన ప్రక్రియ==
ఈ 15 ఏళ్లలో, క్రియాశీలక సభ్యులు పెరగకపోవటం, పనిచేసే సభ్యుల అవగాహన చాలావరకు పరిమితంగానే వుండడం, నేను నిర్వహించిన కొన్ని ప్రాజెక్టుల బలహీనతలు తెలిసినందున, వికీకి కొత్త ప్రక్రియ అవసరమని భావించాను. దీనికి [[వికీపీడియా:పరస్పర సహకార నిర్వహణలు]] అని పేరు పెట్టాను. ఇటువంటి దానిని గతంలో ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధికి ప్రయోగాత్మకంగా వాడాను. ఆ తరువాత జిల్లాల పునర్వ్యస్థీకరణ సవరణలకు వాడటం జరిగింది.
==ఈ పని వలన ఏమి ఉపయోగం?==
ఈ పని ఏ విధంగా జరిగిందనే వివరించటానికి ముందు ఈ పనిలో ప్రభావితమైన పేజీల వలన వికీపీడియా చదివేవారికి లాభాలేంటో పరిశీలిద్దాం
* కనీసం సగటున రోజుకు 1 వీక్షణ పొందే 1500-2000 వ్యాస పేజీలలో భౌగోళిక అంశాల గురించి తాజా సమాచారమే కాకుండా, మెరుగైన వికీపీడియా వ్యాసం ద్వారా, వికీపీడియా వ్యాసం ఎలా వుండాలనే దానిపై అవగాహన మెరుగవుతుంది. వీటిలో జిల్లా, నగర, పట్టణ, మండల, నియోజకవర్గాలు, పర్యాటక ఆకర్షణల వ్యాసాలు ప్రధానంగా వుంటాయి.
* ఆంధ్రప్రదేశ్ గ్రామ వ్యాసాలలో భౌగోళిక సోపానక్రమంలో మార్పులున్నప్పుడు, కనీసం తాజా సమాచారం క్లుప్త వివరణ ద్వారా 90% మంది వీక్షకులు(మొబైల్) అందుతుంది. డెస్క్ టాప్ వాడుకరులు short description గేడ్జెట్ వాడుకొని అదే సాకర్యం పొందవచ్చు.
* చాలా భౌగోళిక వ్యాసాలలో ముఖ్యంగా మండల వ్యాసాలలో OSM పటాలు(Maps) వాడడం జరిగింది. దీనివలన వాడుకరులకు వ్యాస విషయం గురించి మెరుగైన భౌగోళిక సమాచారం అందుతుంది.
* వికీలో ఆధారాలు లేకపోయినా ఏదైనా రాయవచ్చనే తొలినాటి వికీ అవగాహన నుండి ఈ వ్యాసాల చదివే వారికి కనీసం ఆధారాలతో వ్రాయాలనే అవగాహన మెరుగుపడవచ్చు.
* వికీని ఒక డైరెక్టరీగా భావించి చేర్చిన సమాచారం చాలావరకు తొలగించటం లేక కుదించడం జరిగింది. అందువలన వికీగురించిన అవగాహన మెరుగయ్య అవకాశముంది.
==పని జరిగిన విధం, పనిముట్లు==
* జిల్లా వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం, జిల్లావ్యాసంనుండి లింకైన జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం చేశాము.
* పాల్గొనే వారి కృషి సమన్వయానికి , పురోగతి పంచుకోవటానికి కేవలం ఓ చర్చా పేజీ కాకుండా ప్రక్రియ చర్చాపేజీని, జిల్లా వ్యాసాల చర్చాపేజీలను వాడడం జరిగింది. దీనికొరకు చిత్రాలతో కూడిన పురోగతి ఫలకం (dashboard) వాడడం జరిగింది
* కృషిని సులభం చేయడానికి, పురోగతి తెలుసుకొనడానికి వికీడేటా క్వెరీలు, క్వారీ క్వెరీలు, పెట్ స్కాన్ క్వెరీలు వాడడం, వాటిని కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేయడం జరిగింది.
==తెలివిడులు(Learnings)==
* ఇటువంటి కృషికి సముదాయం అంతగా ఆసక్తి చూపించలేదనే చెప్పాలి. కృషిలో ప్రధానంగా ముగ్గురు పాల్గొనగా, సింహభాగం ఒక్కరే చేయవలసి వచ్చినది. చర్చలలో కూడా నలుగురైదుగురు మాత్రమే పాల్గొన్నారు, కాని ఏకాభిప్రాయదిశగా చర్చలు కొన్నిసార్లు సాగలేదు. అందువలన నాకు కూడా ఈ కృషిపై మధ్యలో విరక్తి కలిగి మానేద్దామని అనిపించినా, ప్రారంభించిన కృషి ముగింపుకు తేవడం మంచిదని కొనసాగించాను.
*OSM పటాల వినియోగం పెంచడం ఆహ్వానించదగినదైనా, WMF వారు తాజా OSM సమాచారాన్ని ఎప్పటికప్పుడు వికీపీడియాలో తాజా చేయటంలో సమస్యలు తలెత్తటంతో, పాత OSM పటాలు వివరాలు మాత్రమే కనబడుతున్నాయి. ఈ సమస్య మొదలై నాలుగు నెలలైంది. గతంలో సమస్య ఏర్పడినా కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేసేవారు. ఇప్పడు అదికూడా చేయలేదు. నేను WMF వారిని హెచ్చరించినా స్పందనరాలేదు.
==ధన్యవాదాలు==
<tbd>
liier6z3kpa87di0di30yjk7etjqvm7
3620160
3620156
2022-08-10T12:55:49Z
Arjunaraoc
2379
/* ధన్యవాదాలు */
wikitext
text/x-wiki
తొలి ప్రతి(చిత్తు) తేది: 2022-08-10
రచయిత:Arjunaraoc
2022 ఏప్రిల్ 4 న అమలులోకి వచ్చిన ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు తగినట్లు వికీపీడియాలో అవసరమైన మార్పులు చేసే పనిలో తొలి ఘట్టం అనగా అధిక వీక్షణలు పొందే వ్యాసాల సవరణల కృషిలో నేను చేపట్టిన పనికి 2022 ఆగష్టు 10 న ముగింపు పలుకుతున్నాను. ఈ నాలుగు నెలల 6 రోజుల కృషిపై నా అనుభవాలు ఈ వ్యాసం ద్వారా పంచుకుంటున్నాను. భవిష్యత్తు కృషికి ఈ వ్యాసం ఉపయోగపడుతుందని భావిస్తాను.
==కృషి ప్రాముఖ్యత==
15ఏళ్లపాటు జరిగిన కృషితో వికీపీడియాలో ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు ఒక ముఖ్యమైన స్థితికి చేరుకున్నాయి. తొలిగా కేవలం నగర వ్యాసాలతో ప్రారంభమైన కృషి క్రమేపి జిల్లాలకు, మండలాలకు, గ్రామాలకు, రాజకీయ నియోజకవర్గాలకు, పర్యాటక ఆకర్షణలకు, ప్రముఖ వ్యక్తులకు ఇంకా ఇతర ప్రత్యేక వ్యాసాలకు విస్తరించింది. అయితే మంచి నాణ్యత గల వ్యాసాలు తక్కువే అని చెప్పాలి. మంచి వ్యాసాలుగా అభివృద్ధి చేయటానికి ప్రాజెక్టు ప్రక్రియతో అడపదడపా కొన్ని ముఖ్యమైన వర్గాల వ్యాసాల లక్ష్యంతో జరిగింది. అయితే వికీపై మంచి అవగాహన వుండి పాల్గొనకలిగే క్రియాశీలక సభ్యులు చేతి వేళ్లమీద లెక్కింపు మాత్రంలోనే వుండడంతో ఈ కృషి మంచి ఫలితాలనివ్వలేదనే చెప్పాలి. ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణతో దాదాపు వికీలో 25% శాతం వ్యాసాలు భౌగోళికంగా ప్రస్తుత పరిస్థితిని ప్రతిబింబించలేకపోతాయి కావున, దీనిని సరిదిద్దటానికి జరగవలసిన కృషి చాలా కీలకమైనది. ఇది పూర్తికాకపోతే, పూర్తిగా ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు అసత్యాలుగా మిగిలే ప్రమాదం వుంది.
==ఉయోగించిన ప్రక్రియ==
ఈ 15 ఏళ్లలో, క్రియాశీలక సభ్యులు పెరగకపోవటం, పనిచేసే సభ్యుల అవగాహన చాలావరకు పరిమితంగానే వుండడం, నేను నిర్వహించిన కొన్ని ప్రాజెక్టుల బలహీనతలు తెలిసినందున, వికీకి కొత్త ప్రక్రియ అవసరమని భావించాను. దీనికి [[వికీపీడియా:పరస్పర సహకార నిర్వహణలు]] అని పేరు పెట్టాను. ఇటువంటి దానిని గతంలో ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధికి ప్రయోగాత్మకంగా వాడాను. ఆ తరువాత జిల్లాల పునర్వ్యస్థీకరణ సవరణలకు వాడటం జరిగింది.
==ఈ పని వలన ఏమి ఉపయోగం?==
ఈ పని ఏ విధంగా జరిగిందనే వివరించటానికి ముందు ఈ పనిలో ప్రభావితమైన పేజీల వలన వికీపీడియా చదివేవారికి లాభాలేంటో పరిశీలిద్దాం
* కనీసం సగటున రోజుకు 1 వీక్షణ పొందే 1500-2000 వ్యాస పేజీలలో భౌగోళిక అంశాల గురించి తాజా సమాచారమే కాకుండా, మెరుగైన వికీపీడియా వ్యాసం ద్వారా, వికీపీడియా వ్యాసం ఎలా వుండాలనే దానిపై అవగాహన మెరుగవుతుంది. వీటిలో జిల్లా, నగర, పట్టణ, మండల, నియోజకవర్గాలు, పర్యాటక ఆకర్షణల వ్యాసాలు ప్రధానంగా వుంటాయి.
* ఆంధ్రప్రదేశ్ గ్రామ వ్యాసాలలో భౌగోళిక సోపానక్రమంలో మార్పులున్నప్పుడు, కనీసం తాజా సమాచారం క్లుప్త వివరణ ద్వారా 90% మంది వీక్షకులు(మొబైల్) అందుతుంది. డెస్క్ టాప్ వాడుకరులు short description గేడ్జెట్ వాడుకొని అదే సాకర్యం పొందవచ్చు.
* చాలా భౌగోళిక వ్యాసాలలో ముఖ్యంగా మండల వ్యాసాలలో OSM పటాలు(Maps) వాడడం జరిగింది. దీనివలన వాడుకరులకు వ్యాస విషయం గురించి మెరుగైన భౌగోళిక సమాచారం అందుతుంది.
* వికీలో ఆధారాలు లేకపోయినా ఏదైనా రాయవచ్చనే తొలినాటి వికీ అవగాహన నుండి ఈ వ్యాసాల చదివే వారికి కనీసం ఆధారాలతో వ్రాయాలనే అవగాహన మెరుగుపడవచ్చు.
* వికీని ఒక డైరెక్టరీగా భావించి చేర్చిన సమాచారం చాలావరకు తొలగించటం లేక కుదించడం జరిగింది. అందువలన వికీగురించిన అవగాహన మెరుగయ్య అవకాశముంది.
==పని జరిగిన విధం, పనిముట్లు==
* జిల్లా వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం, జిల్లావ్యాసంనుండి లింకైన జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం చేశాము.
* పాల్గొనే వారి కృషి సమన్వయానికి , పురోగతి పంచుకోవటానికి కేవలం ఓ చర్చా పేజీ కాకుండా ప్రక్రియ చర్చాపేజీని, జిల్లా వ్యాసాల చర్చాపేజీలను వాడడం జరిగింది. దీనికొరకు చిత్రాలతో కూడిన పురోగతి ఫలకం (dashboard) వాడడం జరిగింది
* కృషిని సులభం చేయడానికి, పురోగతి తెలుసుకొనడానికి వికీడేటా క్వెరీలు, క్వారీ క్వెరీలు, పెట్ స్కాన్ క్వెరీలు వాడడం, వాటిని కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేయడం జరిగింది.
==తెలివిడులు(Learnings)==
* ఇటువంటి కృషికి సముదాయం అంతగా ఆసక్తి చూపించలేదనే చెప్పాలి. కృషిలో ప్రధానంగా ముగ్గురు పాల్గొనగా, సింహభాగం ఒక్కరే చేయవలసి వచ్చినది. చర్చలలో కూడా నలుగురైదుగురు మాత్రమే పాల్గొన్నారు, కాని ఏకాభిప్రాయదిశగా చర్చలు కొన్నిసార్లు సాగలేదు. అందువలన నాకు కూడా ఈ కృషిపై మధ్యలో విరక్తి కలిగి మానేద్దామని అనిపించినా, ప్రారంభించిన కృషి ముగింపుకు తేవడం మంచిదని కొనసాగించాను.
*OSM పటాల వినియోగం పెంచడం ఆహ్వానించదగినదైనా, WMF వారు తాజా OSM సమాచారాన్ని ఎప్పటికప్పుడు వికీపీడియాలో తాజా చేయటంలో సమస్యలు తలెత్తటంతో, పాత OSM పటాలు వివరాలు మాత్రమే కనబడుతున్నాయి. ఈ సమస్య మొదలై నాలుగు నెలలైంది. గతంలో సమస్య ఏర్పడినా కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేసేవారు. ఇప్పడు అదికూడా చేయలేదు. నేను WMF వారిని హెచ్చరించినా స్పందనరాలేదు.
==ధన్యవాదాలు==
<tbd>
==ఇవీ చూడండి==
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Initial implementation experiences on Bapatla district by Arjunaraoc]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
abp533unyncx397knwepzqu12ogroaj
3620162
3620160
2022-08-10T12:57:21Z
Arjunaraoc
2379
/* పని జరిగిన విధం, పనిముట్లు */
wikitext
text/x-wiki
తొలి ప్రతి(చిత్తు) తేది: 2022-08-10
రచయిత:Arjunaraoc
2022 ఏప్రిల్ 4 న అమలులోకి వచ్చిన ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు తగినట్లు వికీపీడియాలో అవసరమైన మార్పులు చేసే పనిలో తొలి ఘట్టం అనగా అధిక వీక్షణలు పొందే వ్యాసాల సవరణల కృషిలో నేను చేపట్టిన పనికి 2022 ఆగష్టు 10 న ముగింపు పలుకుతున్నాను. ఈ నాలుగు నెలల 6 రోజుల కృషిపై నా అనుభవాలు ఈ వ్యాసం ద్వారా పంచుకుంటున్నాను. భవిష్యత్తు కృషికి ఈ వ్యాసం ఉపయోగపడుతుందని భావిస్తాను.
==కృషి ప్రాముఖ్యత==
15ఏళ్లపాటు జరిగిన కృషితో వికీపీడియాలో ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు ఒక ముఖ్యమైన స్థితికి చేరుకున్నాయి. తొలిగా కేవలం నగర వ్యాసాలతో ప్రారంభమైన కృషి క్రమేపి జిల్లాలకు, మండలాలకు, గ్రామాలకు, రాజకీయ నియోజకవర్గాలకు, పర్యాటక ఆకర్షణలకు, ప్రముఖ వ్యక్తులకు ఇంకా ఇతర ప్రత్యేక వ్యాసాలకు విస్తరించింది. అయితే మంచి నాణ్యత గల వ్యాసాలు తక్కువే అని చెప్పాలి. మంచి వ్యాసాలుగా అభివృద్ధి చేయటానికి ప్రాజెక్టు ప్రక్రియతో అడపదడపా కొన్ని ముఖ్యమైన వర్గాల వ్యాసాల లక్ష్యంతో జరిగింది. అయితే వికీపై మంచి అవగాహన వుండి పాల్గొనకలిగే క్రియాశీలక సభ్యులు చేతి వేళ్లమీద లెక్కింపు మాత్రంలోనే వుండడంతో ఈ కృషి మంచి ఫలితాలనివ్వలేదనే చెప్పాలి. ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణతో దాదాపు వికీలో 25% శాతం వ్యాసాలు భౌగోళికంగా ప్రస్తుత పరిస్థితిని ప్రతిబింబించలేకపోతాయి కావున, దీనిని సరిదిద్దటానికి జరగవలసిన కృషి చాలా కీలకమైనది. ఇది పూర్తికాకపోతే, పూర్తిగా ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు అసత్యాలుగా మిగిలే ప్రమాదం వుంది.
==ఉయోగించిన ప్రక్రియ==
ఈ 15 ఏళ్లలో, క్రియాశీలక సభ్యులు పెరగకపోవటం, పనిచేసే సభ్యుల అవగాహన చాలావరకు పరిమితంగానే వుండడం, నేను నిర్వహించిన కొన్ని ప్రాజెక్టుల బలహీనతలు తెలిసినందున, వికీకి కొత్త ప్రక్రియ అవసరమని భావించాను. దీనికి [[వికీపీడియా:పరస్పర సహకార నిర్వహణలు]] అని పేరు పెట్టాను. ఇటువంటి దానిని గతంలో ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధికి ప్రయోగాత్మకంగా వాడాను. ఆ తరువాత జిల్లాల పునర్వ్యస్థీకరణ సవరణలకు వాడటం జరిగింది.
==ఈ పని వలన ఏమి ఉపయోగం?==
ఈ పని ఏ విధంగా జరిగిందనే వివరించటానికి ముందు ఈ పనిలో ప్రభావితమైన పేజీల వలన వికీపీడియా చదివేవారికి లాభాలేంటో పరిశీలిద్దాం
* కనీసం సగటున రోజుకు 1 వీక్షణ పొందే 1500-2000 వ్యాస పేజీలలో భౌగోళిక అంశాల గురించి తాజా సమాచారమే కాకుండా, మెరుగైన వికీపీడియా వ్యాసం ద్వారా, వికీపీడియా వ్యాసం ఎలా వుండాలనే దానిపై అవగాహన మెరుగవుతుంది. వీటిలో జిల్లా, నగర, పట్టణ, మండల, నియోజకవర్గాలు, పర్యాటక ఆకర్షణల వ్యాసాలు ప్రధానంగా వుంటాయి.
* ఆంధ్రప్రదేశ్ గ్రామ వ్యాసాలలో భౌగోళిక సోపానక్రమంలో మార్పులున్నప్పుడు, కనీసం తాజా సమాచారం క్లుప్త వివరణ ద్వారా 90% మంది వీక్షకులు(మొబైల్) అందుతుంది. డెస్క్ టాప్ వాడుకరులు short description గేడ్జెట్ వాడుకొని అదే సాకర్యం పొందవచ్చు.
* చాలా భౌగోళిక వ్యాసాలలో ముఖ్యంగా మండల వ్యాసాలలో OSM పటాలు(Maps) వాడడం జరిగింది. దీనివలన వాడుకరులకు వ్యాస విషయం గురించి మెరుగైన భౌగోళిక సమాచారం అందుతుంది.
* వికీలో ఆధారాలు లేకపోయినా ఏదైనా రాయవచ్చనే తొలినాటి వికీ అవగాహన నుండి ఈ వ్యాసాల చదివే వారికి కనీసం ఆధారాలతో వ్రాయాలనే అవగాహన మెరుగుపడవచ్చు.
* వికీని ఒక డైరెక్టరీగా భావించి చేర్చిన సమాచారం చాలావరకు తొలగించటం లేక కుదించడం జరిగింది. అందువలన వికీగురించిన అవగాహన మెరుగయ్య అవకాశముంది.
==పని జరిగిన విధం, పనిముట్లు==
* జిల్లా వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం, జిల్లావ్యాసంనుండి లింకైన జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం చేశాము.
* పాల్గొనే వారి కృషి సమన్వయానికి , పురోగతి పంచుకోవటానికి కేవలం ఓ చర్చా పేజీ కాకుండా ప్రక్రియ చర్చాపేజీని, జిల్లా వ్యాసాల చర్చాపేజీలను వాడడం జరిగింది. దీనికొరకు చిత్రాలతో కూడిన పురోగతి ఫలకం (dashboard) వాడడం జరిగింది
* కృషిని సులభం చేయడానికి, పురోగతి తెలుసుకొనడానికి వికీడేటా క్వెరీలు, క్వారీ క్వెరీలు, పెట్ స్కాన్ క్వెరీలు వాడడం, వాటిని కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేయడం జరిగింది.
* కృషికి OSM, వికీడేటా తో ఆంగ్ల, తెలుగు వికీపీడియాల అనుసంధానంతో పాటు, ఆయా ప్రాజెక్టులలో పనిచేసే వారి సహకారం తీసుకొనడం జరిగింది.
==తెలివిడులు(Learnings)==
* ఇటువంటి కృషికి సముదాయం అంతగా ఆసక్తి చూపించలేదనే చెప్పాలి. కృషిలో ప్రధానంగా ముగ్గురు పాల్గొనగా, సింహభాగం ఒక్కరే చేయవలసి వచ్చినది. చర్చలలో కూడా నలుగురైదుగురు మాత్రమే పాల్గొన్నారు, కాని ఏకాభిప్రాయదిశగా చర్చలు కొన్నిసార్లు సాగలేదు. అందువలన నాకు కూడా ఈ కృషిపై మధ్యలో విరక్తి కలిగి మానేద్దామని అనిపించినా, ప్రారంభించిన కృషి ముగింపుకు తేవడం మంచిదని కొనసాగించాను.
*OSM పటాల వినియోగం పెంచడం ఆహ్వానించదగినదైనా, WMF వారు తాజా OSM సమాచారాన్ని ఎప్పటికప్పుడు వికీపీడియాలో తాజా చేయటంలో సమస్యలు తలెత్తటంతో, పాత OSM పటాలు వివరాలు మాత్రమే కనబడుతున్నాయి. ఈ సమస్య మొదలై నాలుగు నెలలైంది. గతంలో సమస్య ఏర్పడినా కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేసేవారు. ఇప్పడు అదికూడా చేయలేదు. నేను WMF వారిని హెచ్చరించినా స్పందనరాలేదు.
==ధన్యవాదాలు==
<tbd>
==ఇవీ చూడండి==
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Initial implementation experiences on Bapatla district by Arjunaraoc]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
r2ll7uaqctjzlh9746s53ikhjs7llsl
3620165
3620162
2022-08-10T13:05:04Z
Arjunaraoc
2379
/* ధన్యవాదాలు */
wikitext
text/x-wiki
తొలి ప్రతి(చిత్తు) తేది: 2022-08-10
రచయిత:Arjunaraoc
2022 ఏప్రిల్ 4 న అమలులోకి వచ్చిన ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు తగినట్లు వికీపీడియాలో అవసరమైన మార్పులు చేసే పనిలో తొలి ఘట్టం అనగా అధిక వీక్షణలు పొందే వ్యాసాల సవరణల కృషిలో నేను చేపట్టిన పనికి 2022 ఆగష్టు 10 న ముగింపు పలుకుతున్నాను. ఈ నాలుగు నెలల 6 రోజుల కృషిపై నా అనుభవాలు ఈ వ్యాసం ద్వారా పంచుకుంటున్నాను. భవిష్యత్తు కృషికి ఈ వ్యాసం ఉపయోగపడుతుందని భావిస్తాను.
==కృషి ప్రాముఖ్యత==
15ఏళ్లపాటు జరిగిన కృషితో వికీపీడియాలో ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు ఒక ముఖ్యమైన స్థితికి చేరుకున్నాయి. తొలిగా కేవలం నగర వ్యాసాలతో ప్రారంభమైన కృషి క్రమేపి జిల్లాలకు, మండలాలకు, గ్రామాలకు, రాజకీయ నియోజకవర్గాలకు, పర్యాటక ఆకర్షణలకు, ప్రముఖ వ్యక్తులకు ఇంకా ఇతర ప్రత్యేక వ్యాసాలకు విస్తరించింది. అయితే మంచి నాణ్యత గల వ్యాసాలు తక్కువే అని చెప్పాలి. మంచి వ్యాసాలుగా అభివృద్ధి చేయటానికి ప్రాజెక్టు ప్రక్రియతో అడపదడపా కొన్ని ముఖ్యమైన వర్గాల వ్యాసాల లక్ష్యంతో జరిగింది. అయితే వికీపై మంచి అవగాహన వుండి పాల్గొనకలిగే క్రియాశీలక సభ్యులు చేతి వేళ్లమీద లెక్కింపు మాత్రంలోనే వుండడంతో ఈ కృషి మంచి ఫలితాలనివ్వలేదనే చెప్పాలి. ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణతో దాదాపు వికీలో 25% శాతం వ్యాసాలు భౌగోళికంగా ప్రస్తుత పరిస్థితిని ప్రతిబింబించలేకపోతాయి కావున, దీనిని సరిదిద్దటానికి జరగవలసిన కృషి చాలా కీలకమైనది. ఇది పూర్తికాకపోతే, పూర్తిగా ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు అసత్యాలుగా మిగిలే ప్రమాదం వుంది.
==ఉయోగించిన ప్రక్రియ==
ఈ 15 ఏళ్లలో, క్రియాశీలక సభ్యులు పెరగకపోవటం, పనిచేసే సభ్యుల అవగాహన చాలావరకు పరిమితంగానే వుండడం, నేను నిర్వహించిన కొన్ని ప్రాజెక్టుల బలహీనతలు తెలిసినందున, వికీకి కొత్త ప్రక్రియ అవసరమని భావించాను. దీనికి [[వికీపీడియా:పరస్పర సహకార నిర్వహణలు]] అని పేరు పెట్టాను. ఇటువంటి దానిని గతంలో ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధికి ప్రయోగాత్మకంగా వాడాను. ఆ తరువాత జిల్లాల పునర్వ్యస్థీకరణ సవరణలకు వాడటం జరిగింది.
==ఈ పని వలన ఏమి ఉపయోగం?==
ఈ పని ఏ విధంగా జరిగిందనే వివరించటానికి ముందు ఈ పనిలో ప్రభావితమైన పేజీల వలన వికీపీడియా చదివేవారికి లాభాలేంటో పరిశీలిద్దాం
* కనీసం సగటున రోజుకు 1 వీక్షణ పొందే 1500-2000 వ్యాస పేజీలలో భౌగోళిక అంశాల గురించి తాజా సమాచారమే కాకుండా, మెరుగైన వికీపీడియా వ్యాసం ద్వారా, వికీపీడియా వ్యాసం ఎలా వుండాలనే దానిపై అవగాహన మెరుగవుతుంది. వీటిలో జిల్లా, నగర, పట్టణ, మండల, నియోజకవర్గాలు, పర్యాటక ఆకర్షణల వ్యాసాలు ప్రధానంగా వుంటాయి.
* ఆంధ్రప్రదేశ్ గ్రామ వ్యాసాలలో భౌగోళిక సోపానక్రమంలో మార్పులున్నప్పుడు, కనీసం తాజా సమాచారం క్లుప్త వివరణ ద్వారా 90% మంది వీక్షకులు(మొబైల్) అందుతుంది. డెస్క్ టాప్ వాడుకరులు short description గేడ్జెట్ వాడుకొని అదే సాకర్యం పొందవచ్చు.
* చాలా భౌగోళిక వ్యాసాలలో ముఖ్యంగా మండల వ్యాసాలలో OSM పటాలు(Maps) వాడడం జరిగింది. దీనివలన వాడుకరులకు వ్యాస విషయం గురించి మెరుగైన భౌగోళిక సమాచారం అందుతుంది.
* వికీలో ఆధారాలు లేకపోయినా ఏదైనా రాయవచ్చనే తొలినాటి వికీ అవగాహన నుండి ఈ వ్యాసాల చదివే వారికి కనీసం ఆధారాలతో వ్రాయాలనే అవగాహన మెరుగుపడవచ్చు.
* వికీని ఒక డైరెక్టరీగా భావించి చేర్చిన సమాచారం చాలావరకు తొలగించటం లేక కుదించడం జరిగింది. అందువలన వికీగురించిన అవగాహన మెరుగయ్య అవకాశముంది.
==పని జరిగిన విధం, పనిముట్లు==
* జిల్లా వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం, జిల్లావ్యాసంనుండి లింకైన జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం చేశాము.
* పాల్గొనే వారి కృషి సమన్వయానికి , పురోగతి పంచుకోవటానికి కేవలం ఓ చర్చా పేజీ కాకుండా ప్రక్రియ చర్చాపేజీని, జిల్లా వ్యాసాల చర్చాపేజీలను వాడడం జరిగింది. దీనికొరకు చిత్రాలతో కూడిన పురోగతి ఫలకం (dashboard) వాడడం జరిగింది
* కృషిని సులభం చేయడానికి, పురోగతి తెలుసుకొనడానికి వికీడేటా క్వెరీలు, క్వారీ క్వెరీలు, పెట్ స్కాన్ క్వెరీలు వాడడం, వాటిని కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేయడం జరిగింది.
* కృషికి OSM, వికీడేటా తో ఆంగ్ల, తెలుగు వికీపీడియాల అనుసంధానంతో పాటు, ఆయా ప్రాజెక్టులలో పనిచేసే వారి సహకారం తీసుకొనడం జరిగింది.
==తెలివిడులు(Learnings)==
* ఇటువంటి కృషికి సముదాయం అంతగా ఆసక్తి చూపించలేదనే చెప్పాలి. కృషిలో ప్రధానంగా ముగ్గురు పాల్గొనగా, సింహభాగం ఒక్కరే చేయవలసి వచ్చినది. చర్చలలో కూడా నలుగురైదుగురు మాత్రమే పాల్గొన్నారు, కాని ఏకాభిప్రాయదిశగా చర్చలు కొన్నిసార్లు సాగలేదు. అందువలన నాకు కూడా ఈ కృషిపై మధ్యలో విరక్తి కలిగి మానేద్దామని అనిపించినా, ప్రారంభించిన కృషి ముగింపుకు తేవడం మంచిదని కొనసాగించాను.
*OSM పటాల వినియోగం పెంచడం ఆహ్వానించదగినదైనా, WMF వారు తాజా OSM సమాచారాన్ని ఎప్పటికప్పుడు వికీపీడియాలో తాజా చేయటంలో సమస్యలు తలెత్తటంతో, పాత OSM పటాలు వివరాలు మాత్రమే కనబడుతున్నాయి. ఈ సమస్య మొదలై నాలుగు నెలలైంది. గతంలో సమస్య ఏర్పడినా కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేసేవారు. ఇప్పడు అదికూడా చేయలేదు. నేను WMF వారిని హెచ్చరించినా స్పందనరాలేదు.
==ధన్యవాదాలు==
కృషిలో ప్రధానంగా సహకరించిన తెలుగు వికీపీడియా సభ్యులైన Ch Maheswara Raju, యర్రా రామారావు,Pkraja1234,B.K.Viswanadh,పండు అనిల్ కుమార్,Chaduvari,K.Venkataramana, ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల గార్లకు, OSM లో సహకరించిన Heinz Vieth గారికి, వికీడేటాలో సహకరించిన DaxServer గారికి, ఇంకా ఇతరత్రా సహకరించిన స్వేచ్ఛా వినియోగ వనరుల సభ్యులకు ధన్యవాదాలు.
==ఇవీ చూడండి==
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Initial implementation experiences on Bapatla district by Arjunaraoc]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
auwe29jrqbyzqw1054kzrse9imvidc6
3620166
3620165
2022-08-10T13:07:41Z
Arjunaraoc
2379
/* తెలివిడులు(Learnings) */
wikitext
text/x-wiki
తొలి ప్రతి(చిత్తు) తేది: 2022-08-10
రచయిత:Arjunaraoc
2022 ఏప్రిల్ 4 న అమలులోకి వచ్చిన ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు తగినట్లు వికీపీడియాలో అవసరమైన మార్పులు చేసే పనిలో తొలి ఘట్టం అనగా అధిక వీక్షణలు పొందే వ్యాసాల సవరణల కృషిలో నేను చేపట్టిన పనికి 2022 ఆగష్టు 10 న ముగింపు పలుకుతున్నాను. ఈ నాలుగు నెలల 6 రోజుల కృషిపై నా అనుభవాలు ఈ వ్యాసం ద్వారా పంచుకుంటున్నాను. భవిష్యత్తు కృషికి ఈ వ్యాసం ఉపయోగపడుతుందని భావిస్తాను.
==కృషి ప్రాముఖ్యత==
15ఏళ్లపాటు జరిగిన కృషితో వికీపీడియాలో ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు ఒక ముఖ్యమైన స్థితికి చేరుకున్నాయి. తొలిగా కేవలం నగర వ్యాసాలతో ప్రారంభమైన కృషి క్రమేపి జిల్లాలకు, మండలాలకు, గ్రామాలకు, రాజకీయ నియోజకవర్గాలకు, పర్యాటక ఆకర్షణలకు, ప్రముఖ వ్యక్తులకు ఇంకా ఇతర ప్రత్యేక వ్యాసాలకు విస్తరించింది. అయితే మంచి నాణ్యత గల వ్యాసాలు తక్కువే అని చెప్పాలి. మంచి వ్యాసాలుగా అభివృద్ధి చేయటానికి ప్రాజెక్టు ప్రక్రియతో అడపదడపా కొన్ని ముఖ్యమైన వర్గాల వ్యాసాల లక్ష్యంతో జరిగింది. అయితే వికీపై మంచి అవగాహన వుండి పాల్గొనకలిగే క్రియాశీలక సభ్యులు చేతి వేళ్లమీద లెక్కింపు మాత్రంలోనే వుండడంతో ఈ కృషి మంచి ఫలితాలనివ్వలేదనే చెప్పాలి. ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణతో దాదాపు వికీలో 25% శాతం వ్యాసాలు భౌగోళికంగా ప్రస్తుత పరిస్థితిని ప్రతిబింబించలేకపోతాయి కావున, దీనిని సరిదిద్దటానికి జరగవలసిన కృషి చాలా కీలకమైనది. ఇది పూర్తికాకపోతే, పూర్తిగా ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు అసత్యాలుగా మిగిలే ప్రమాదం వుంది.
==ఉయోగించిన ప్రక్రియ==
ఈ 15 ఏళ్లలో, క్రియాశీలక సభ్యులు పెరగకపోవటం, పనిచేసే సభ్యుల అవగాహన చాలావరకు పరిమితంగానే వుండడం, నేను నిర్వహించిన కొన్ని ప్రాజెక్టుల బలహీనతలు తెలిసినందున, వికీకి కొత్త ప్రక్రియ అవసరమని భావించాను. దీనికి [[వికీపీడియా:పరస్పర సహకార నిర్వహణలు]] అని పేరు పెట్టాను. ఇటువంటి దానిని గతంలో ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధికి ప్రయోగాత్మకంగా వాడాను. ఆ తరువాత జిల్లాల పునర్వ్యస్థీకరణ సవరణలకు వాడటం జరిగింది.
==ఈ పని వలన ఏమి ఉపయోగం?==
ఈ పని ఏ విధంగా జరిగిందనే వివరించటానికి ముందు ఈ పనిలో ప్రభావితమైన పేజీల వలన వికీపీడియా చదివేవారికి లాభాలేంటో పరిశీలిద్దాం
* కనీసం సగటున రోజుకు 1 వీక్షణ పొందే 1500-2000 వ్యాస పేజీలలో భౌగోళిక అంశాల గురించి తాజా సమాచారమే కాకుండా, మెరుగైన వికీపీడియా వ్యాసం ద్వారా, వికీపీడియా వ్యాసం ఎలా వుండాలనే దానిపై అవగాహన మెరుగవుతుంది. వీటిలో జిల్లా, నగర, పట్టణ, మండల, నియోజకవర్గాలు, పర్యాటక ఆకర్షణల వ్యాసాలు ప్రధానంగా వుంటాయి.
* ఆంధ్రప్రదేశ్ గ్రామ వ్యాసాలలో భౌగోళిక సోపానక్రమంలో మార్పులున్నప్పుడు, కనీసం తాజా సమాచారం క్లుప్త వివరణ ద్వారా 90% మంది వీక్షకులు(మొబైల్) అందుతుంది. డెస్క్ టాప్ వాడుకరులు short description గేడ్జెట్ వాడుకొని అదే సాకర్యం పొందవచ్చు.
* చాలా భౌగోళిక వ్యాసాలలో ముఖ్యంగా మండల వ్యాసాలలో OSM పటాలు(Maps) వాడడం జరిగింది. దీనివలన వాడుకరులకు వ్యాస విషయం గురించి మెరుగైన భౌగోళిక సమాచారం అందుతుంది.
* వికీలో ఆధారాలు లేకపోయినా ఏదైనా రాయవచ్చనే తొలినాటి వికీ అవగాహన నుండి ఈ వ్యాసాల చదివే వారికి కనీసం ఆధారాలతో వ్రాయాలనే అవగాహన మెరుగుపడవచ్చు.
* వికీని ఒక డైరెక్టరీగా భావించి చేర్చిన సమాచారం చాలావరకు తొలగించటం లేక కుదించడం జరిగింది. అందువలన వికీగురించిన అవగాహన మెరుగయ్య అవకాశముంది.
==పని జరిగిన విధం, పనిముట్లు==
* జిల్లా వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం, జిల్లావ్యాసంనుండి లింకైన జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం చేశాము.
* పాల్గొనే వారి కృషి సమన్వయానికి , పురోగతి పంచుకోవటానికి కేవలం ఓ చర్చా పేజీ కాకుండా ప్రక్రియ చర్చాపేజీని, జిల్లా వ్యాసాల చర్చాపేజీలను వాడడం జరిగింది. దీనికొరకు చిత్రాలతో కూడిన పురోగతి ఫలకం (dashboard) వాడడం జరిగింది
* కృషిని సులభం చేయడానికి, పురోగతి తెలుసుకొనడానికి వికీడేటా క్వెరీలు, క్వారీ క్వెరీలు, పెట్ స్కాన్ క్వెరీలు వాడడం, వాటిని కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేయడం జరిగింది.
* కృషికి OSM, వికీడేటా తో ఆంగ్ల, తెలుగు వికీపీడియాల అనుసంధానంతో పాటు, ఆయా ప్రాజెక్టులలో పనిచేసే వారి సహకారం తీసుకొనడం జరిగింది.
==తెలివిడులు(Learnings)==
* ఇటువంటి కృషికి సముదాయం అంతగా ఆసక్తి చూపించలేదనే చెప్పాలి. కృషిలో ప్రధానంగా ముగ్గురు పాల్గొనగా, సింహభాగం ఒక్కరే చేయవలసి వచ్చినది. చర్చలలో కూడా నలుగురైదుగురు మాత్రమే పాల్గొన్నారు, కాని ఏకాభిప్రాయదిశగా చర్చలు కొన్నిసార్లు సాగలేదు. అందువలన నాకు కూడా ఈ కృషిపై మధ్యలో విరక్తి కలిగి మానేద్దామని అనిపించినా, ప్రారంభించిన కృషి ముగింపుకు తేవడం మంచిదని కొనసాగించాను.
*OSM పటాల వినియోగం పెంచడం ఆహ్వానించదగినదైనా, WMF వారు తాజా OSM సమాచారాన్ని ఎప్పటికప్పుడు వికీపీడియాలో తాజా చేయటంలో సమస్యలు తలెత్తటంతో, పాత OSM పటాలు వివరాలు మాత్రమే కనబడుతున్నాయి. ఈ సమస్య మొదలై నాలుగు నెలలైంది. గతంలో సమస్య ఏర్పడినా కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేసేవారు. ఇప్పడు అదికూడా చేయలేదు. నేను WMF వారిని హెచ్చరించినా సమస్య పరిష్కరింపబడలేదు.<ref>{{Cite web|url=https://phabricator.wikimedia.org/T307099|title=Missing OSM geometry Bapatla district 13998258 relation|access-date=2022-08-10|website=Wikimedia Phabricator}}</ref>
==ధన్యవాదాలు==
కృషిలో ప్రధానంగా సహకరించిన తెలుగు వికీపీడియా సభ్యులైన Ch Maheswara Raju, యర్రా రామారావు,Pkraja1234,B.K.Viswanadh,పండు అనిల్ కుమార్,Chaduvari,K.Venkataramana, ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల గార్లకు, OSM లో సహకరించిన Heinz Vieth గారికి, వికీడేటాలో సహకరించిన DaxServer గారికి, ఇంకా ఇతరత్రా సహకరించిన స్వేచ్ఛా వినియోగ వనరుల సభ్యులకు ధన్యవాదాలు.
==ఇవీ చూడండి==
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Initial implementation experiences on Bapatla district by Arjunaraoc]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
ilqi11jzjwjejclnfhb7lzggfwdit95
3620167
3620166
2022-08-10T13:11:43Z
Arjunaraoc
2379
/* తెలివిడులు(Learnings) */
wikitext
text/x-wiki
తొలి ప్రతి(చిత్తు) తేది: 2022-08-10
రచయిత:Arjunaraoc
2022 ఏప్రిల్ 4 న అమలులోకి వచ్చిన ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు తగినట్లు వికీపీడియాలో అవసరమైన మార్పులు చేసే పనిలో తొలి ఘట్టం అనగా అధిక వీక్షణలు పొందే వ్యాసాల సవరణల కృషిలో నేను చేపట్టిన పనికి 2022 ఆగష్టు 10 న ముగింపు పలుకుతున్నాను. ఈ నాలుగు నెలల 6 రోజుల కృషిపై నా అనుభవాలు ఈ వ్యాసం ద్వారా పంచుకుంటున్నాను. భవిష్యత్తు కృషికి ఈ వ్యాసం ఉపయోగపడుతుందని భావిస్తాను.
==కృషి ప్రాముఖ్యత==
15ఏళ్లపాటు జరిగిన కృషితో వికీపీడియాలో ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు ఒక ముఖ్యమైన స్థితికి చేరుకున్నాయి. తొలిగా కేవలం నగర వ్యాసాలతో ప్రారంభమైన కృషి క్రమేపి జిల్లాలకు, మండలాలకు, గ్రామాలకు, రాజకీయ నియోజకవర్గాలకు, పర్యాటక ఆకర్షణలకు, ప్రముఖ వ్యక్తులకు ఇంకా ఇతర ప్రత్యేక వ్యాసాలకు విస్తరించింది. అయితే మంచి నాణ్యత గల వ్యాసాలు తక్కువే అని చెప్పాలి. మంచి వ్యాసాలుగా అభివృద్ధి చేయటానికి ప్రాజెక్టు ప్రక్రియతో అడపదడపా కొన్ని ముఖ్యమైన వర్గాల వ్యాసాల లక్ష్యంతో జరిగింది. అయితే వికీపై మంచి అవగాహన వుండి పాల్గొనకలిగే క్రియాశీలక సభ్యులు చేతి వేళ్లమీద లెక్కింపు మాత్రంలోనే వుండడంతో ఈ కృషి మంచి ఫలితాలనివ్వలేదనే చెప్పాలి. ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణతో దాదాపు వికీలో 25% శాతం వ్యాసాలు భౌగోళికంగా ప్రస్తుత పరిస్థితిని ప్రతిబింబించలేకపోతాయి కావున, దీనిని సరిదిద్దటానికి జరగవలసిన కృషి చాలా కీలకమైనది. ఇది పూర్తికాకపోతే, పూర్తిగా ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు అసత్యాలుగా మిగిలే ప్రమాదం వుంది.
==ఉయోగించిన ప్రక్రియ==
ఈ 15 ఏళ్లలో, క్రియాశీలక సభ్యులు పెరగకపోవటం, పనిచేసే సభ్యుల అవగాహన చాలావరకు పరిమితంగానే వుండడం, నేను నిర్వహించిన కొన్ని ప్రాజెక్టుల బలహీనతలు తెలిసినందున, వికీకి కొత్త ప్రక్రియ అవసరమని భావించాను. దీనికి [[వికీపీడియా:పరస్పర సహకార నిర్వహణలు]] అని పేరు పెట్టాను. ఇటువంటి దానిని గతంలో ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధికి ప్రయోగాత్మకంగా వాడాను. ఆ తరువాత జిల్లాల పునర్వ్యస్థీకరణ సవరణలకు వాడటం జరిగింది.
==ఈ పని వలన ఏమి ఉపయోగం?==
ఈ పని ఏ విధంగా జరిగిందనే వివరించటానికి ముందు ఈ పనిలో ప్రభావితమైన పేజీల వలన వికీపీడియా చదివేవారికి లాభాలేంటో పరిశీలిద్దాం
* కనీసం సగటున రోజుకు 1 వీక్షణ పొందే 1500-2000 వ్యాస పేజీలలో భౌగోళిక అంశాల గురించి తాజా సమాచారమే కాకుండా, మెరుగైన వికీపీడియా వ్యాసం ద్వారా, వికీపీడియా వ్యాసం ఎలా వుండాలనే దానిపై అవగాహన మెరుగవుతుంది. వీటిలో జిల్లా, నగర, పట్టణ, మండల, నియోజకవర్గాలు, పర్యాటక ఆకర్షణల వ్యాసాలు ప్రధానంగా వుంటాయి.
* ఆంధ్రప్రదేశ్ గ్రామ వ్యాసాలలో భౌగోళిక సోపానక్రమంలో మార్పులున్నప్పుడు, కనీసం తాజా సమాచారం క్లుప్త వివరణ ద్వారా 90% మంది వీక్షకులు(మొబైల్) అందుతుంది. డెస్క్ టాప్ వాడుకరులు short description గేడ్జెట్ వాడుకొని అదే సాకర్యం పొందవచ్చు.
* చాలా భౌగోళిక వ్యాసాలలో ముఖ్యంగా మండల వ్యాసాలలో OSM పటాలు(Maps) వాడడం జరిగింది. దీనివలన వాడుకరులకు వ్యాస విషయం గురించి మెరుగైన భౌగోళిక సమాచారం అందుతుంది.
* వికీలో ఆధారాలు లేకపోయినా ఏదైనా రాయవచ్చనే తొలినాటి వికీ అవగాహన నుండి ఈ వ్యాసాల చదివే వారికి కనీసం ఆధారాలతో వ్రాయాలనే అవగాహన మెరుగుపడవచ్చు.
* వికీని ఒక డైరెక్టరీగా భావించి చేర్చిన సమాచారం చాలావరకు తొలగించటం లేక కుదించడం జరిగింది. అందువలన వికీగురించిన అవగాహన మెరుగయ్య అవకాశముంది.
==పని జరిగిన విధం, పనిముట్లు==
* జిల్లా వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం, జిల్లావ్యాసంనుండి లింకైన జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం చేశాము.
* పాల్గొనే వారి కృషి సమన్వయానికి , పురోగతి పంచుకోవటానికి కేవలం ఓ చర్చా పేజీ కాకుండా ప్రక్రియ చర్చాపేజీని, జిల్లా వ్యాసాల చర్చాపేజీలను వాడడం జరిగింది. దీనికొరకు చిత్రాలతో కూడిన పురోగతి ఫలకం (dashboard) వాడడం జరిగింది
* కృషిని సులభం చేయడానికి, పురోగతి తెలుసుకొనడానికి వికీడేటా క్వెరీలు, క్వారీ క్వెరీలు, పెట్ స్కాన్ క్వెరీలు వాడడం, వాటిని కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేయడం జరిగింది.
* కృషికి OSM, వికీడేటా తో ఆంగ్ల, తెలుగు వికీపీడియాల అనుసంధానంతో పాటు, ఆయా ప్రాజెక్టులలో పనిచేసే వారి సహకారం తీసుకొనడం జరిగింది.
==తెలివిడులు(Learnings)==
* ఇటువంటి కృషికి సముదాయం అంతగా ఆసక్తి చూపించలేదనే చెప్పాలి. కృషిలో ప్రధానంగా ముగ్గురు పాల్గొనగా, సింహభాగం ఒక్కరే చేయవలసి వచ్చినది. చర్చలలో కూడా నలుగురైదుగురు మాత్రమే పాల్గొన్నారు, కాని ఏకాభిప్రాయదిశగా చర్చలు కొన్నిసార్లు సాగలేదు. అందువలన నాకు కూడా ఈ కృషిపై మధ్యలో విరక్తి కలిగి మానేద్దామని అనిపించినా, ప్రారంభించిన కృషి ముగింపుకు తేవడం మంచిదని కొనసాగించాను.
*OSM పటాల వినియోగం పెంచడం ఆహ్వానించదగినదైనా, WMF వారు తాజా OSM సమాచారాన్ని ఎప్పటికప్పుడు వికీపీడియాలో తాజా చేయటంలో సమస్యలు తలెత్తటంతో, పాత OSM పటాలు వివరాలు మాత్రమే కనబడుతున్నాయి. ఈ సమస్య మొదలై నాలుగు నెలలైంది. గతంలో సమస్య ఏర్పడినా కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేసేవారు. ఇప్పడు అదికూడా చేయలేదు. నేను WMF వారిని హెచ్చరించినా సమస్య పరిష్కరింపబడలేదు.<ref>{{Cite web|url=https://phabricator.wikimedia.org/T307099|title=Missing OSM geometry Bapatla district 13998258 relation|access-date=2022-08-10|website=Wikimedia Phabricator}}</ref>
*జిల్లా వ్యాసాల అంశాల ప్రామాణికతను మరల సమీక్షించాలి. చాలా ఏళ్లక్రిందట ఒక అంగీకారం కుదిరినా, ప్రస్తుత పరిస్థితులకు అనువు కాదు. ఉదాహరణకు విద్యా సౌకర్యాలు అనే శీర్షిక డైరెక్టరీ అంశాలు చేర్చటాన్ని ప్రోత్సహించవచ్చు. '''విద్యా వ్యవస్థ''' లేక '''విద్య''' అనేది మెరుగైన ప్రత్యామ్నాయం కావచ్చు.
==ధన్యవాదాలు==
కృషిలో ప్రధానంగా సహకరించిన తెలుగు వికీపీడియా సభ్యులైన Ch Maheswara Raju, యర్రా రామారావు,Pkraja1234,B.K.Viswanadh,పండు అనిల్ కుమార్,Chaduvari,K.Venkataramana, ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల గార్లకు, OSM లో సహకరించిన Heinz Vieth గారికి, వికీడేటాలో సహకరించిన DaxServer గారికి, ఇంకా ఇతరత్రా సహకరించిన స్వేచ్ఛా వినియోగ వనరుల సభ్యులకు ధన్యవాదాలు.
==ఇవీ చూడండి==
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Initial implementation experiences on Bapatla district by Arjunaraoc]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
mlmr0wrn2hr2tlgbxrr8qnvs67g6sf6
3620169
3620167
2022-08-10T13:14:35Z
Arjunaraoc
2379
wikitext
text/x-wiki
తొలి ప్రతి(చిత్తు) తేది: 2022-08-10
రచయిత:Arjunaraoc
2022 ఏప్రిల్ 4 న అమలులోకి వచ్చిన ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు తగినట్లు వికీపీడియాలో అవసరమైన మార్పులు చేసే పనిలో తొలి ఘట్టం అనగా అధిక వీక్షణలు పొందే వ్యాసాల సవరణల కృషిలో నేను చేపట్టిన పనికి 2022 ఆగష్టు 10 న ముగింపు పలుకుతున్నాను. ఈ నాలుగు నెలల 6 రోజుల కృషిపై నా అనుభవాలు ఈ వ్యాసం ద్వారా పంచుకుంటున్నాను. భవిష్యత్తు కృషికి ఈ వ్యాసం ఉపయోగపడుతుందని భావిస్తాను. వికీకి విస్తారంగా మార్పులు అవసరమయ్యే పరిస్థితులను ఎదుర్కొనడానికి ఈ వ్యాసంలో తెలిపిన ప్రక్రియ, పనిముట్లు, ఫలితాలు,తెలివిడులు ఉపయోగపడవచ్చు.
==కృషి ప్రాముఖ్యత==
15ఏళ్లపాటు జరిగిన కృషితో వికీపీడియాలో ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు ఒక ముఖ్యమైన స్థితికి చేరుకున్నాయి. తొలిగా కేవలం నగర వ్యాసాలతో ప్రారంభమైన కృషి క్రమేపి జిల్లాలకు, మండలాలకు, గ్రామాలకు, రాజకీయ నియోజకవర్గాలకు, పర్యాటక ఆకర్షణలకు, ప్రముఖ వ్యక్తులకు ఇంకా ఇతర ప్రత్యేక వ్యాసాలకు విస్తరించింది. అయితే మంచి నాణ్యత గల వ్యాసాలు తక్కువే అని చెప్పాలి. మంచి వ్యాసాలుగా అభివృద్ధి చేయటానికి ప్రాజెక్టు ప్రక్రియతో అడపదడపా కొన్ని ముఖ్యమైన వర్గాల వ్యాసాల లక్ష్యంతో జరిగింది. అయితే వికీపై మంచి అవగాహన వుండి పాల్గొనకలిగే క్రియాశీలక సభ్యులు చేతి వేళ్లమీద లెక్కింపు మాత్రంలోనే వుండడంతో ఈ కృషి మంచి ఫలితాలనివ్వలేదనే చెప్పాలి. ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణతో దాదాపు వికీలో 25% శాతం వ్యాసాలు భౌగోళికంగా ప్రస్తుత పరిస్థితిని ప్రతిబింబించలేకపోతాయి కావున, దీనిని సరిదిద్దటానికి జరగవలసిన కృషి చాలా కీలకమైనది. ఇది పూర్తికాకపోతే, పూర్తిగా ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు అసత్యాలుగా మిగిలే ప్రమాదం వుంది.
==ఉయోగించిన ప్రక్రియ==
ఈ 15 ఏళ్లలో, క్రియాశీలక సభ్యులు పెరగకపోవటం, పనిచేసే సభ్యుల అవగాహన చాలావరకు పరిమితంగానే వుండడం, నేను నిర్వహించిన కొన్ని ప్రాజెక్టుల బలహీనతలు తెలిసినందున, వికీకి కొత్త ప్రక్రియ అవసరమని భావించాను. దీనికి [[వికీపీడియా:పరస్పర సహకార నిర్వహణలు]] అని పేరు పెట్టాను. ఇటువంటి దానిని గతంలో ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధికి ప్రయోగాత్మకంగా వాడాను. ఆ తరువాత జిల్లాల పునర్వ్యస్థీకరణ సవరణలకు వాడటం జరిగింది.
==ఈ పని వలన ఏమి ఉపయోగం?==
ఈ పని ఏ విధంగా జరిగిందనే వివరించటానికి ముందు ఈ పనిలో ప్రభావితమైన పేజీల వలన వికీపీడియా చదివేవారికి లాభాలేంటో పరిశీలిద్దాం
* కనీసం సగటున రోజుకు 1 వీక్షణ పొందే 1500-2000 వ్యాస పేజీలలో భౌగోళిక అంశాల గురించి తాజా సమాచారమే కాకుండా, మెరుగైన వికీపీడియా వ్యాసం ద్వారా, వికీపీడియా వ్యాసం ఎలా వుండాలనే దానిపై అవగాహన మెరుగవుతుంది. వీటిలో జిల్లా, నగర, పట్టణ, మండల, నియోజకవర్గాలు, పర్యాటక ఆకర్షణల వ్యాసాలు ప్రధానంగా వుంటాయి.
* ఆంధ్రప్రదేశ్ గ్రామ వ్యాసాలలో భౌగోళిక సోపానక్రమంలో మార్పులున్నప్పుడు, కనీసం తాజా సమాచారం క్లుప్త వివరణ ద్వారా 90% మంది వీక్షకులు(మొబైల్) అందుతుంది. డెస్క్ టాప్ వాడుకరులు short description గేడ్జెట్ వాడుకొని అదే సాకర్యం పొందవచ్చు.
* చాలా భౌగోళిక వ్యాసాలలో ముఖ్యంగా మండల వ్యాసాలలో OSM పటాలు(Maps) వాడడం జరిగింది. దీనివలన వాడుకరులకు వ్యాస విషయం గురించి మెరుగైన భౌగోళిక సమాచారం అందుతుంది.
* వికీలో ఆధారాలు లేకపోయినా ఏదైనా రాయవచ్చనే తొలినాటి వికీ అవగాహన నుండి ఈ వ్యాసాల చదివే వారికి కనీసం ఆధారాలతో వ్రాయాలనే అవగాహన మెరుగుపడవచ్చు.
* వికీని ఒక డైరెక్టరీగా భావించి చేర్చిన సమాచారం చాలావరకు తొలగించటం లేక కుదించడం జరిగింది. అందువలన వికీగురించిన అవగాహన మెరుగయ్య అవకాశముంది.
==పని జరిగిన విధం, పనిముట్లు==
* జిల్లా వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం, జిల్లావ్యాసంనుండి లింకైన జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం చేశాము.
* పాల్గొనే వారి కృషి సమన్వయానికి , పురోగతి పంచుకోవటానికి కేవలం ఓ చర్చా పేజీ కాకుండా ప్రక్రియ చర్చాపేజీని, జిల్లా వ్యాసాల చర్చాపేజీలను వాడడం జరిగింది. దీనికొరకు చిత్రాలతో కూడిన పురోగతి ఫలకం (dashboard) వాడడం జరిగింది
* కృషిని సులభం చేయడానికి, పురోగతి తెలుసుకొనడానికి వికీడేటా క్వెరీలు, క్వారీ క్వెరీలు, పెట్ స్కాన్ క్వెరీలు వాడడం, వాటిని కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేయడం జరిగింది.
* కృషికి OSM, వికీడేటా తో ఆంగ్ల, తెలుగు వికీపీడియాల అనుసంధానంతో పాటు, ఆయా ప్రాజెక్టులలో పనిచేసే వారి సహకారం తీసుకొనడం జరిగింది.
==తెలివిడులు(Learnings)==
* ఇటువంటి కృషికి సముదాయం అంతగా ఆసక్తి చూపించలేదనే చెప్పాలి. కృషిలో ప్రధానంగా ముగ్గురు పాల్గొనగా, సింహభాగం ఒక్కరే చేయవలసి వచ్చినది. చర్చలలో కూడా నలుగురైదుగురు మాత్రమే పాల్గొన్నారు, కాని ఏకాభిప్రాయదిశగా చర్చలు కొన్నిసార్లు సాగలేదు. అందువలన నాకు కూడా ఈ కృషిపై మధ్యలో విరక్తి కలిగి మానేద్దామని అనిపించినా, ప్రారంభించిన కృషి ముగింపుకు తేవడం మంచిదని కొనసాగించాను.
*OSM పటాల వినియోగం పెంచడం ఆహ్వానించదగినదైనా, WMF వారు తాజా OSM సమాచారాన్ని ఎప్పటికప్పుడు వికీపీడియాలో తాజా చేయటంలో సమస్యలు తలెత్తటంతో, పాత OSM పటాలు వివరాలు మాత్రమే కనబడుతున్నాయి. ఈ సమస్య మొదలై నాలుగు నెలలైంది. గతంలో సమస్య ఏర్పడినా కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేసేవారు. ఇప్పడు అదికూడా చేయలేదు. నేను WMF వారిని హెచ్చరించినా సమస్య పరిష్కరింపబడలేదు.<ref>{{Cite web|url=https://phabricator.wikimedia.org/T307099|title=Missing OSM geometry Bapatla district 13998258 relation|access-date=2022-08-10|website=Wikimedia Phabricator}}</ref>
*జిల్లా వ్యాసాల అంశాల ప్రామాణికతను మరల సమీక్షించాలి. చాలా ఏళ్లక్రిందట ఒక అంగీకారం కుదిరినా, ప్రస్తుత పరిస్థితులకు అనువు కాదు. ఉదాహరణకు విద్యా సౌకర్యాలు అనే శీర్షిక డైరెక్టరీ అంశాలు చేర్చటాన్ని ప్రోత్సహించవచ్చు. '''విద్యా వ్యవస్థ''' లేక '''విద్య''' అనేది మెరుగైన ప్రత్యామ్నాయం కావచ్చు.
==ధన్యవాదాలు==
కృషిలో ప్రధానంగా సహకరించిన తెలుగు వికీపీడియా సభ్యులైన Ch Maheswara Raju, యర్రా రామారావు,Pkraja1234,B.K.Viswanadh,పండు అనిల్ కుమార్,Chaduvari,K.Venkataramana, ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల గార్లకు, OSM లో సహకరించిన Heinz Vieth గారికి, వికీడేటాలో సహకరించిన DaxServer గారికి, ఇంకా ఇతరత్రా సహకరించిన స్వేచ్ఛా వినియోగ వనరుల సభ్యులకు ధన్యవాదాలు.
==ఇవీ చూడండి==
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Initial implementation experiences on Bapatla district by Arjunaraoc]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
q2ras1mf7u4de5ot6tmspvf8kdrkzpm
3620180
3620169
2022-08-10T13:21:41Z
Arjunaraoc
2379
/* పని జరిగిన విధం, పనిముట్లు */
wikitext
text/x-wiki
తొలి ప్రతి(చిత్తు) తేది: 2022-08-10
రచయిత:Arjunaraoc
2022 ఏప్రిల్ 4 న అమలులోకి వచ్చిన ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు తగినట్లు వికీపీడియాలో అవసరమైన మార్పులు చేసే పనిలో తొలి ఘట్టం అనగా అధిక వీక్షణలు పొందే వ్యాసాల సవరణల కృషిలో నేను చేపట్టిన పనికి 2022 ఆగష్టు 10 న ముగింపు పలుకుతున్నాను. ఈ నాలుగు నెలల 6 రోజుల కృషిపై నా అనుభవాలు ఈ వ్యాసం ద్వారా పంచుకుంటున్నాను. భవిష్యత్తు కృషికి ఈ వ్యాసం ఉపయోగపడుతుందని భావిస్తాను. వికీకి విస్తారంగా మార్పులు అవసరమయ్యే పరిస్థితులను ఎదుర్కొనడానికి ఈ వ్యాసంలో తెలిపిన ప్రక్రియ, పనిముట్లు, ఫలితాలు,తెలివిడులు ఉపయోగపడవచ్చు.
==కృషి ప్రాముఖ్యత==
15ఏళ్లపాటు జరిగిన కృషితో వికీపీడియాలో ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు ఒక ముఖ్యమైన స్థితికి చేరుకున్నాయి. తొలిగా కేవలం నగర వ్యాసాలతో ప్రారంభమైన కృషి క్రమేపి జిల్లాలకు, మండలాలకు, గ్రామాలకు, రాజకీయ నియోజకవర్గాలకు, పర్యాటక ఆకర్షణలకు, ప్రముఖ వ్యక్తులకు ఇంకా ఇతర ప్రత్యేక వ్యాసాలకు విస్తరించింది. అయితే మంచి నాణ్యత గల వ్యాసాలు తక్కువే అని చెప్పాలి. మంచి వ్యాసాలుగా అభివృద్ధి చేయటానికి ప్రాజెక్టు ప్రక్రియతో అడపదడపా కొన్ని ముఖ్యమైన వర్గాల వ్యాసాల లక్ష్యంతో జరిగింది. అయితే వికీపై మంచి అవగాహన వుండి పాల్గొనకలిగే క్రియాశీలక సభ్యులు చేతి వేళ్లమీద లెక్కింపు మాత్రంలోనే వుండడంతో ఈ కృషి మంచి ఫలితాలనివ్వలేదనే చెప్పాలి. ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణతో దాదాపు వికీలో 25% శాతం వ్యాసాలు భౌగోళికంగా ప్రస్తుత పరిస్థితిని ప్రతిబింబించలేకపోతాయి కావున, దీనిని సరిదిద్దటానికి జరగవలసిన కృషి చాలా కీలకమైనది. ఇది పూర్తికాకపోతే, పూర్తిగా ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు అసత్యాలుగా మిగిలే ప్రమాదం వుంది.
==ఉయోగించిన ప్రక్రియ==
ఈ 15 ఏళ్లలో, క్రియాశీలక సభ్యులు పెరగకపోవటం, పనిచేసే సభ్యుల అవగాహన చాలావరకు పరిమితంగానే వుండడం, నేను నిర్వహించిన కొన్ని ప్రాజెక్టుల బలహీనతలు తెలిసినందున, వికీకి కొత్త ప్రక్రియ అవసరమని భావించాను. దీనికి [[వికీపీడియా:పరస్పర సహకార నిర్వహణలు]] అని పేరు పెట్టాను. ఇటువంటి దానిని గతంలో ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధికి ప్రయోగాత్మకంగా వాడాను. ఆ తరువాత జిల్లాల పునర్వ్యస్థీకరణ సవరణలకు వాడటం జరిగింది.
==ఈ పని వలన ఏమి ఉపయోగం?==
ఈ పని ఏ విధంగా జరిగిందనే వివరించటానికి ముందు ఈ పనిలో ప్రభావితమైన పేజీల వలన వికీపీడియా చదివేవారికి లాభాలేంటో పరిశీలిద్దాం
* కనీసం సగటున రోజుకు 1 వీక్షణ పొందే 1500-2000 వ్యాస పేజీలలో భౌగోళిక అంశాల గురించి తాజా సమాచారమే కాకుండా, మెరుగైన వికీపీడియా వ్యాసం ద్వారా, వికీపీడియా వ్యాసం ఎలా వుండాలనే దానిపై అవగాహన మెరుగవుతుంది. వీటిలో జిల్లా, నగర, పట్టణ, మండల, నియోజకవర్గాలు, పర్యాటక ఆకర్షణల వ్యాసాలు ప్రధానంగా వుంటాయి.
* ఆంధ్రప్రదేశ్ గ్రామ వ్యాసాలలో భౌగోళిక సోపానక్రమంలో మార్పులున్నప్పుడు, కనీసం తాజా సమాచారం క్లుప్త వివరణ ద్వారా 90% మంది వీక్షకులు(మొబైల్) అందుతుంది. డెస్క్ టాప్ వాడుకరులు short description గేడ్జెట్ వాడుకొని అదే సాకర్యం పొందవచ్చు.
* చాలా భౌగోళిక వ్యాసాలలో ముఖ్యంగా మండల వ్యాసాలలో OSM పటాలు(Maps) వాడడం జరిగింది. దీనివలన వాడుకరులకు వ్యాస విషయం గురించి మెరుగైన భౌగోళిక సమాచారం అందుతుంది.
* వికీలో ఆధారాలు లేకపోయినా ఏదైనా రాయవచ్చనే తొలినాటి వికీ అవగాహన నుండి ఈ వ్యాసాల చదివే వారికి కనీసం ఆధారాలతో వ్రాయాలనే అవగాహన మెరుగుపడవచ్చు.
* వికీని ఒక డైరెక్టరీగా భావించి చేర్చిన సమాచారం చాలావరకు తొలగించటం లేక కుదించడం జరిగింది. అందువలన వికీగురించిన అవగాహన మెరుగయ్య అవకాశముంది.
==పని జరిగిన విధం, పనిముట్లు==
* జిల్లా వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం, జిల్లావ్యాసంనుండి లింకైన జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం చేశాము.
* పాల్గొనే వారి కృషి సమన్వయానికి , పురోగతి పంచుకోవటానికి కేవలం ఓ చర్చా పేజీ కాకుండా ప్రక్రియ చర్చాపేజీని, జిల్లా వ్యాసాల చర్చాపేజీలను వాడడం జరిగింది. దీనికొరకు చిత్రాలతో కూడిన పురోగతి ఫలకం (dashboard) వాడడం జరిగింది
* కృషిని సులభం చేయడానికి, పురోగతి తెలుసుకొనడానికి వికీడేటా క్వెరీలు, క్వారీ క్వెరీలు, పెట్ స్కాన్ క్వెరీలు వాడడం, వాటిని కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేయడం జరిగింది.
* కృషికి OSM, వికీడేటా తో ఆంగ్ల, తెలుగు వికీపీడియాల అనుసంధానంతో పాటు, ఆయా ప్రాజెక్టులలో పనిచేసే వారి సహకారం తీసుకొనడం జరిగింది.
==ఇంకా జరగవలసిన పని==
* జరిగినపనిలో జిల్లా వ్యాసాలకు లింకైన వ్యాసాలను మాత్రమే సవరించడం, అభివృద్ధి చేయడం జరిగింది. జిల్లా వ్యాసాల వర్గ వృక్షాలను తనిఖీ చేసి, భౌగోళిక మార్పులు అవసరమైన వ్యాసాలలో మార్పులు చేయడం. బాపట్ల పల్నాడు జిల్లాలకు, వాటి మాతృ జిల్లాలైన గుంటూరు, ప్రకాశం జిల్లాలకు ఈ విధమైన కృషి చేయడం జరిగింది.
* గ్రామాల వ్యాసాలలో భౌగోళిక సంబంధిత సవరణలు చేయాలి. ప్రస్తుతానికి అవసరమైన సవరణలు క్లుప్త వివరణలో కనిపిస్తాయి. భవిష్యతులో నిర్వహణ సౌలభ్యానికి మండలాలకు వికీడేటా ఆధారిత సమాచార పెట్టెలు వాడినట్లుగా , గ్రామాలకు కూడా వాడడం మెరుగు. జిల్లా వ్యాసాలనుండి పర్యాటక ఆకర్షణల ద్వారా గ్రామం వ్యాసం లింకైవుంటే చాలావరకు ఆ మార్పులు చేశాను.
==తెలివిడులు(Learnings)==
* ఇటువంటి కృషికి సముదాయం అంతగా ఆసక్తి చూపించలేదనే చెప్పాలి. కృషిలో ప్రధానంగా ముగ్గురు పాల్గొనగా, సింహభాగం ఒక్కరే చేయవలసి వచ్చినది. చర్చలలో కూడా నలుగురైదుగురు మాత్రమే పాల్గొన్నారు, కాని ఏకాభిప్రాయదిశగా చర్చలు కొన్నిసార్లు సాగలేదు. అందువలన నాకు కూడా ఈ కృషిపై మధ్యలో విరక్తి కలిగి మానేద్దామని అనిపించినా, ప్రారంభించిన కృషి ముగింపుకు తేవడం మంచిదని కొనసాగించాను.
*OSM పటాల వినియోగం పెంచడం ఆహ్వానించదగినదైనా, WMF వారు తాజా OSM సమాచారాన్ని ఎప్పటికప్పుడు వికీపీడియాలో తాజా చేయటంలో సమస్యలు తలెత్తటంతో, పాత OSM పటాలు వివరాలు మాత్రమే కనబడుతున్నాయి. ఈ సమస్య మొదలై నాలుగు నెలలైంది. గతంలో సమస్య ఏర్పడినా కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేసేవారు. ఇప్పడు అదికూడా చేయలేదు. నేను WMF వారిని హెచ్చరించినా సమస్య పరిష్కరింపబడలేదు.<ref>{{Cite web|url=https://phabricator.wikimedia.org/T307099|title=Missing OSM geometry Bapatla district 13998258 relation|access-date=2022-08-10|website=Wikimedia Phabricator}}</ref>
*జిల్లా వ్యాసాల అంశాల ప్రామాణికతను మరల సమీక్షించాలి. చాలా ఏళ్లక్రిందట ఒక అంగీకారం కుదిరినా, ప్రస్తుత పరిస్థితులకు అనువు కాదు. ఉదాహరణకు విద్యా సౌకర్యాలు అనే శీర్షిక డైరెక్టరీ అంశాలు చేర్చటాన్ని ప్రోత్సహించవచ్చు. '''విద్యా వ్యవస్థ''' లేక '''విద్య''' అనేది మెరుగైన ప్రత్యామ్నాయం కావచ్చు.
==ధన్యవాదాలు==
కృషిలో ప్రధానంగా సహకరించిన తెలుగు వికీపీడియా సభ్యులైన Ch Maheswara Raju, యర్రా రామారావు,Pkraja1234,B.K.Viswanadh,పండు అనిల్ కుమార్,Chaduvari,K.Venkataramana, ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల గార్లకు, OSM లో సహకరించిన Heinz Vieth గారికి, వికీడేటాలో సహకరించిన DaxServer గారికి, ఇంకా ఇతరత్రా సహకరించిన స్వేచ్ఛా వినియోగ వనరుల సభ్యులకు ధన్యవాదాలు.
==ఇవీ చూడండి==
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Initial implementation experiences on Bapatla district by Arjunaraoc]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
5uhmyqw5ofget4mhxfv2xtc3vqvdm2f
3620199
3620180
2022-08-10T14:19:37Z
Arjunaraoc
2379
/* ఈ పని వలన ఏమి ఉపయోగం? */
wikitext
text/x-wiki
తొలి ప్రతి(చిత్తు) తేది: 2022-08-10
రచయిత:Arjunaraoc
2022 ఏప్రిల్ 4 న అమలులోకి వచ్చిన ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు తగినట్లు వికీపీడియాలో అవసరమైన మార్పులు చేసే పనిలో తొలి ఘట్టం అనగా అధిక వీక్షణలు పొందే వ్యాసాల సవరణల కృషిలో నేను చేపట్టిన పనికి 2022 ఆగష్టు 10 న ముగింపు పలుకుతున్నాను. ఈ నాలుగు నెలల 6 రోజుల కృషిపై నా అనుభవాలు ఈ వ్యాసం ద్వారా పంచుకుంటున్నాను. భవిష్యత్తు కృషికి ఈ వ్యాసం ఉపయోగపడుతుందని భావిస్తాను. వికీకి విస్తారంగా మార్పులు అవసరమయ్యే పరిస్థితులను ఎదుర్కొనడానికి ఈ వ్యాసంలో తెలిపిన ప్రక్రియ, పనిముట్లు, ఫలితాలు,తెలివిడులు ఉపయోగపడవచ్చు.
==కృషి ప్రాముఖ్యత==
15ఏళ్లపాటు జరిగిన కృషితో వికీపీడియాలో ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు ఒక ముఖ్యమైన స్థితికి చేరుకున్నాయి. తొలిగా కేవలం నగర వ్యాసాలతో ప్రారంభమైన కృషి క్రమేపి జిల్లాలకు, మండలాలకు, గ్రామాలకు, రాజకీయ నియోజకవర్గాలకు, పర్యాటక ఆకర్షణలకు, ప్రముఖ వ్యక్తులకు ఇంకా ఇతర ప్రత్యేక వ్యాసాలకు విస్తరించింది. అయితే మంచి నాణ్యత గల వ్యాసాలు తక్కువే అని చెప్పాలి. మంచి వ్యాసాలుగా అభివృద్ధి చేయటానికి ప్రాజెక్టు ప్రక్రియతో అడపదడపా కొన్ని ముఖ్యమైన వర్గాల వ్యాసాల లక్ష్యంతో జరిగింది. అయితే వికీపై మంచి అవగాహన వుండి పాల్గొనకలిగే క్రియాశీలక సభ్యులు చేతి వేళ్లమీద లెక్కింపు మాత్రంలోనే వుండడంతో ఈ కృషి మంచి ఫలితాలనివ్వలేదనే చెప్పాలి. ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణతో దాదాపు వికీలో 25% శాతం వ్యాసాలు భౌగోళికంగా ప్రస్తుత పరిస్థితిని ప్రతిబింబించలేకపోతాయి కావున, దీనిని సరిదిద్దటానికి జరగవలసిన కృషి చాలా కీలకమైనది. ఇది పూర్తికాకపోతే, పూర్తిగా ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు అసత్యాలుగా మిగిలే ప్రమాదం వుంది.
==ఉయోగించిన ప్రక్రియ==
ఈ 15 ఏళ్లలో, క్రియాశీలక సభ్యులు పెరగకపోవటం, పనిచేసే సభ్యుల అవగాహన చాలావరకు పరిమితంగానే వుండడం, నేను నిర్వహించిన కొన్ని ప్రాజెక్టుల బలహీనతలు తెలిసినందున, వికీకి కొత్త ప్రక్రియ అవసరమని భావించాను. దీనికి [[వికీపీడియా:పరస్పర సహకార నిర్వహణలు]] అని పేరు పెట్టాను. ఇటువంటి దానిని గతంలో ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధికి ప్రయోగాత్మకంగా వాడాను. ఆ తరువాత జిల్లాల పునర్వ్యస్థీకరణ సవరణలకు వాడటం జరిగింది.
==ఈ పని వలన ఏమి ఉపయోగం?==
ఈ పని ఏ విధంగా జరిగిందనే వివరించటానికి ముందు ఈ పనిలో ప్రభావితమైన పేజీల వలన వికీపీడియా చదివేవారికి లాభాలేంటో పరిశీలిద్దాం
* కనీసం సగటున రోజుకు 1 వీక్షణ పొందే 1500-2000 వ్యాస పేజీలలో భౌగోళిక అంశాల గురించి తాజా సమాచారమే కాకుండా, మెరుగైన వికీపీడియా వ్యాసం ద్వారా, వికీపీడియా వ్యాసం ఎలా వుండాలనే దానిపై అవగాహన మెరుగవుతుంది. వీటిలో జిల్లా, నగర, పట్టణ, మండల, నియోజకవర్గాలు, పర్యాటక ఆకర్షణల వ్యాసాలు ప్రధానంగా వుంటాయి.
* ఆంధ్రప్రదేశ్ గ్రామ వ్యాసాలలో భౌగోళిక సోపానక్రమంలో మార్పులున్నప్పుడు, కనీసం తాజా సమాచారం క్లుప్త వివరణ ద్వారా 90% మంది వీక్షకులు(మొబైల్) అందుతుంది. డెస్క్ టాప్ వాడుకరులు short description గేడ్జెట్ వాడుకొని అదే సాకర్యం పొందవచ్చు.
* చాలా భౌగోళిక వ్యాసాలలో ముఖ్యంగా మండల వ్యాసాలలో OSM పటాలు(Maps) వాడడం జరిగింది. దీనివలన వాడుకరులకు వ్యాస విషయం గురించి మెరుగైన భౌగోళిక సమాచారం అందుతుంది.
* వికీలో ఆధారాలు లేకపోయినా ఏదైనా రాయవచ్చనే తొలినాటి వికీ అవగాహన నుండి ఈ వ్యాసాలు చదివే వారికి కనీసం ఆధారాలతో వ్రాయాలనే అవగాహన మెరుగుపడవచ్చు.అవసరమైన చాలా చోట్ల {{tl|Citation needed}} మూసలు వాడడం జరిగింది.
* వికీని ఒక డైరెక్టరీగా భావించి చేర్చిన సమాచారం చాలావరకు తొలగించటం లేక కుదించడం జరిగింది. అందువలన వికీగురించిన అవగాహన మెరుగయ్య అవకాశముంది.
==పని జరిగిన విధం, పనిముట్లు==
* జిల్లా వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం, జిల్లావ్యాసంనుండి లింకైన జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం చేశాము.
* పాల్గొనే వారి కృషి సమన్వయానికి , పురోగతి పంచుకోవటానికి కేవలం ఓ చర్చా పేజీ కాకుండా ప్రక్రియ చర్చాపేజీని, జిల్లా వ్యాసాల చర్చాపేజీలను వాడడం జరిగింది. దీనికొరకు చిత్రాలతో కూడిన పురోగతి ఫలకం (dashboard) వాడడం జరిగింది
* కృషిని సులభం చేయడానికి, పురోగతి తెలుసుకొనడానికి వికీడేటా క్వెరీలు, క్వారీ క్వెరీలు, పెట్ స్కాన్ క్వెరీలు వాడడం, వాటిని కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేయడం జరిగింది.
* కృషికి OSM, వికీడేటా తో ఆంగ్ల, తెలుగు వికీపీడియాల అనుసంధానంతో పాటు, ఆయా ప్రాజెక్టులలో పనిచేసే వారి సహకారం తీసుకొనడం జరిగింది.
==ఇంకా జరగవలసిన పని==
* జరిగినపనిలో జిల్లా వ్యాసాలకు లింకైన వ్యాసాలను మాత్రమే సవరించడం, అభివృద్ధి చేయడం జరిగింది. జిల్లా వ్యాసాల వర్గ వృక్షాలను తనిఖీ చేసి, భౌగోళిక మార్పులు అవసరమైన వ్యాసాలలో మార్పులు చేయడం. బాపట్ల పల్నాడు జిల్లాలకు, వాటి మాతృ జిల్లాలైన గుంటూరు, ప్రకాశం జిల్లాలకు ఈ విధమైన కృషి చేయడం జరిగింది.
* గ్రామాల వ్యాసాలలో భౌగోళిక సంబంధిత సవరణలు చేయాలి. ప్రస్తుతానికి అవసరమైన సవరణలు క్లుప్త వివరణలో కనిపిస్తాయి. భవిష్యతులో నిర్వహణ సౌలభ్యానికి మండలాలకు వికీడేటా ఆధారిత సమాచార పెట్టెలు వాడినట్లుగా , గ్రామాలకు కూడా వాడడం మెరుగు. జిల్లా వ్యాసాలనుండి పర్యాటక ఆకర్షణల ద్వారా గ్రామం వ్యాసం లింకైవుంటే చాలావరకు ఆ మార్పులు చేశాను.
==తెలివిడులు(Learnings)==
* ఇటువంటి కృషికి సముదాయం అంతగా ఆసక్తి చూపించలేదనే చెప్పాలి. కృషిలో ప్రధానంగా ముగ్గురు పాల్గొనగా, సింహభాగం ఒక్కరే చేయవలసి వచ్చినది. చర్చలలో కూడా నలుగురైదుగురు మాత్రమే పాల్గొన్నారు, కాని ఏకాభిప్రాయదిశగా చర్చలు కొన్నిసార్లు సాగలేదు. అందువలన నాకు కూడా ఈ కృషిపై మధ్యలో విరక్తి కలిగి మానేద్దామని అనిపించినా, ప్రారంభించిన కృషి ముగింపుకు తేవడం మంచిదని కొనసాగించాను.
*OSM పటాల వినియోగం పెంచడం ఆహ్వానించదగినదైనా, WMF వారు తాజా OSM సమాచారాన్ని ఎప్పటికప్పుడు వికీపీడియాలో తాజా చేయటంలో సమస్యలు తలెత్తటంతో, పాత OSM పటాలు వివరాలు మాత్రమే కనబడుతున్నాయి. ఈ సమస్య మొదలై నాలుగు నెలలైంది. గతంలో సమస్య ఏర్పడినా కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేసేవారు. ఇప్పడు అదికూడా చేయలేదు. నేను WMF వారిని హెచ్చరించినా సమస్య పరిష్కరింపబడలేదు.<ref>{{Cite web|url=https://phabricator.wikimedia.org/T307099|title=Missing OSM geometry Bapatla district 13998258 relation|access-date=2022-08-10|website=Wikimedia Phabricator}}</ref>
*జిల్లా వ్యాసాల అంశాల ప్రామాణికతను మరల సమీక్షించాలి. చాలా ఏళ్లక్రిందట ఒక అంగీకారం కుదిరినా, ప్రస్తుత పరిస్థితులకు అనువు కాదు. ఉదాహరణకు విద్యా సౌకర్యాలు అనే శీర్షిక డైరెక్టరీ అంశాలు చేర్చటాన్ని ప్రోత్సహించవచ్చు. '''విద్యా వ్యవస్థ''' లేక '''విద్య''' అనేది మెరుగైన ప్రత్యామ్నాయం కావచ్చు.
==ధన్యవాదాలు==
కృషిలో ప్రధానంగా సహకరించిన తెలుగు వికీపీడియా సభ్యులైన Ch Maheswara Raju, యర్రా రామారావు,Pkraja1234,B.K.Viswanadh,పండు అనిల్ కుమార్,Chaduvari,K.Venkataramana, ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల గార్లకు, OSM లో సహకరించిన Heinz Vieth గారికి, వికీడేటాలో సహకరించిన DaxServer గారికి, ఇంకా ఇతరత్రా సహకరించిన స్వేచ్ఛా వినియోగ వనరుల సభ్యులకు ధన్యవాదాలు.
==ఇవీ చూడండి==
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Initial implementation experiences on Bapatla district by Arjunaraoc]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
pqzwsvdzzo9nsscsp0lp65pvbyhuoow
3620202
3620199
2022-08-10T14:22:14Z
Arjunaraoc
2379
/* ఇవీ చూడండి */
wikitext
text/x-wiki
తొలి ప్రతి(చిత్తు) తేది: 2022-08-10
రచయిత:Arjunaraoc
2022 ఏప్రిల్ 4 న అమలులోకి వచ్చిన ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు తగినట్లు వికీపీడియాలో అవసరమైన మార్పులు చేసే పనిలో తొలి ఘట్టం అనగా అధిక వీక్షణలు పొందే వ్యాసాల సవరణల కృషిలో నేను చేపట్టిన పనికి 2022 ఆగష్టు 10 న ముగింపు పలుకుతున్నాను. ఈ నాలుగు నెలల 6 రోజుల కృషిపై నా అనుభవాలు ఈ వ్యాసం ద్వారా పంచుకుంటున్నాను. భవిష్యత్తు కృషికి ఈ వ్యాసం ఉపయోగపడుతుందని భావిస్తాను. వికీకి విస్తారంగా మార్పులు అవసరమయ్యే పరిస్థితులను ఎదుర్కొనడానికి ఈ వ్యాసంలో తెలిపిన ప్రక్రియ, పనిముట్లు, ఫలితాలు,తెలివిడులు ఉపయోగపడవచ్చు.
==కృషి ప్రాముఖ్యత==
15ఏళ్లపాటు జరిగిన కృషితో వికీపీడియాలో ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు ఒక ముఖ్యమైన స్థితికి చేరుకున్నాయి. తొలిగా కేవలం నగర వ్యాసాలతో ప్రారంభమైన కృషి క్రమేపి జిల్లాలకు, మండలాలకు, గ్రామాలకు, రాజకీయ నియోజకవర్గాలకు, పర్యాటక ఆకర్షణలకు, ప్రముఖ వ్యక్తులకు ఇంకా ఇతర ప్రత్యేక వ్యాసాలకు విస్తరించింది. అయితే మంచి నాణ్యత గల వ్యాసాలు తక్కువే అని చెప్పాలి. మంచి వ్యాసాలుగా అభివృద్ధి చేయటానికి ప్రాజెక్టు ప్రక్రియతో అడపదడపా కొన్ని ముఖ్యమైన వర్గాల వ్యాసాల లక్ష్యంతో జరిగింది. అయితే వికీపై మంచి అవగాహన వుండి పాల్గొనకలిగే క్రియాశీలక సభ్యులు చేతి వేళ్లమీద లెక్కింపు మాత్రంలోనే వుండడంతో ఈ కృషి మంచి ఫలితాలనివ్వలేదనే చెప్పాలి. ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణతో దాదాపు వికీలో 25% శాతం వ్యాసాలు భౌగోళికంగా ప్రస్తుత పరిస్థితిని ప్రతిబింబించలేకపోతాయి కావున, దీనిని సరిదిద్దటానికి జరగవలసిన కృషి చాలా కీలకమైనది. ఇది పూర్తికాకపోతే, పూర్తిగా ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు అసత్యాలుగా మిగిలే ప్రమాదం వుంది.
==ఉయోగించిన ప్రక్రియ==
ఈ 15 ఏళ్లలో, క్రియాశీలక సభ్యులు పెరగకపోవటం, పనిచేసే సభ్యుల అవగాహన చాలావరకు పరిమితంగానే వుండడం, నేను నిర్వహించిన కొన్ని ప్రాజెక్టుల బలహీనతలు తెలిసినందున, వికీకి కొత్త ప్రక్రియ అవసరమని భావించాను. దీనికి [[వికీపీడియా:పరస్పర సహకార నిర్వహణలు]] అని పేరు పెట్టాను. ఇటువంటి దానిని గతంలో ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధికి ప్రయోగాత్మకంగా వాడాను. ఆ తరువాత జిల్లాల పునర్వ్యస్థీకరణ సవరణలకు వాడటం జరిగింది.
==ఈ పని వలన ఏమి ఉపయోగం?==
ఈ పని ఏ విధంగా జరిగిందనే వివరించటానికి ముందు ఈ పనిలో ప్రభావితమైన పేజీల వలన వికీపీడియా చదివేవారికి లాభాలేంటో పరిశీలిద్దాం
* కనీసం సగటున రోజుకు 1 వీక్షణ పొందే 1500-2000 వ్యాస పేజీలలో భౌగోళిక అంశాల గురించి తాజా సమాచారమే కాకుండా, మెరుగైన వికీపీడియా వ్యాసం ద్వారా, వికీపీడియా వ్యాసం ఎలా వుండాలనే దానిపై అవగాహన మెరుగవుతుంది. వీటిలో జిల్లా, నగర, పట్టణ, మండల, నియోజకవర్గాలు, పర్యాటక ఆకర్షణల వ్యాసాలు ప్రధానంగా వుంటాయి.
* ఆంధ్రప్రదేశ్ గ్రామ వ్యాసాలలో భౌగోళిక సోపానక్రమంలో మార్పులున్నప్పుడు, కనీసం తాజా సమాచారం క్లుప్త వివరణ ద్వారా 90% మంది వీక్షకులు(మొబైల్) అందుతుంది. డెస్క్ టాప్ వాడుకరులు short description గేడ్జెట్ వాడుకొని అదే సాకర్యం పొందవచ్చు.
* చాలా భౌగోళిక వ్యాసాలలో ముఖ్యంగా మండల వ్యాసాలలో OSM పటాలు(Maps) వాడడం జరిగింది. దీనివలన వాడుకరులకు వ్యాస విషయం గురించి మెరుగైన భౌగోళిక సమాచారం అందుతుంది.
* వికీలో ఆధారాలు లేకపోయినా ఏదైనా రాయవచ్చనే తొలినాటి వికీ అవగాహన నుండి ఈ వ్యాసాలు చదివే వారికి కనీసం ఆధారాలతో వ్రాయాలనే అవగాహన మెరుగుపడవచ్చు.అవసరమైన చాలా చోట్ల {{tl|Citation needed}} మూసలు వాడడం జరిగింది.
* వికీని ఒక డైరెక్టరీగా భావించి చేర్చిన సమాచారం చాలావరకు తొలగించటం లేక కుదించడం జరిగింది. అందువలన వికీగురించిన అవగాహన మెరుగయ్య అవకాశముంది.
==పని జరిగిన విధం, పనిముట్లు==
* జిల్లా వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం, జిల్లావ్యాసంనుండి లింకైన జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం చేశాము.
* పాల్గొనే వారి కృషి సమన్వయానికి , పురోగతి పంచుకోవటానికి కేవలం ఓ చర్చా పేజీ కాకుండా ప్రక్రియ చర్చాపేజీని, జిల్లా వ్యాసాల చర్చాపేజీలను వాడడం జరిగింది. దీనికొరకు చిత్రాలతో కూడిన పురోగతి ఫలకం (dashboard) వాడడం జరిగింది
* కృషిని సులభం చేయడానికి, పురోగతి తెలుసుకొనడానికి వికీడేటా క్వెరీలు, క్వారీ క్వెరీలు, పెట్ స్కాన్ క్వెరీలు వాడడం, వాటిని కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేయడం జరిగింది.
* కృషికి OSM, వికీడేటా తో ఆంగ్ల, తెలుగు వికీపీడియాల అనుసంధానంతో పాటు, ఆయా ప్రాజెక్టులలో పనిచేసే వారి సహకారం తీసుకొనడం జరిగింది.
==ఇంకా జరగవలసిన పని==
* జరిగినపనిలో జిల్లా వ్యాసాలకు లింకైన వ్యాసాలను మాత్రమే సవరించడం, అభివృద్ధి చేయడం జరిగింది. జిల్లా వ్యాసాల వర్గ వృక్షాలను తనిఖీ చేసి, భౌగోళిక మార్పులు అవసరమైన వ్యాసాలలో మార్పులు చేయడం. బాపట్ల పల్నాడు జిల్లాలకు, వాటి మాతృ జిల్లాలైన గుంటూరు, ప్రకాశం జిల్లాలకు ఈ విధమైన కృషి చేయడం జరిగింది.
* గ్రామాల వ్యాసాలలో భౌగోళిక సంబంధిత సవరణలు చేయాలి. ప్రస్తుతానికి అవసరమైన సవరణలు క్లుప్త వివరణలో కనిపిస్తాయి. భవిష్యతులో నిర్వహణ సౌలభ్యానికి మండలాలకు వికీడేటా ఆధారిత సమాచార పెట్టెలు వాడినట్లుగా , గ్రామాలకు కూడా వాడడం మెరుగు. జిల్లా వ్యాసాలనుండి పర్యాటక ఆకర్షణల ద్వారా గ్రామం వ్యాసం లింకైవుంటే చాలావరకు ఆ మార్పులు చేశాను.
==తెలివిడులు(Learnings)==
* ఇటువంటి కృషికి సముదాయం అంతగా ఆసక్తి చూపించలేదనే చెప్పాలి. కృషిలో ప్రధానంగా ముగ్గురు పాల్గొనగా, సింహభాగం ఒక్కరే చేయవలసి వచ్చినది. చర్చలలో కూడా నలుగురైదుగురు మాత్రమే పాల్గొన్నారు, కాని ఏకాభిప్రాయదిశగా చర్చలు కొన్నిసార్లు సాగలేదు. అందువలన నాకు కూడా ఈ కృషిపై మధ్యలో విరక్తి కలిగి మానేద్దామని అనిపించినా, ప్రారంభించిన కృషి ముగింపుకు తేవడం మంచిదని కొనసాగించాను.
*OSM పటాల వినియోగం పెంచడం ఆహ్వానించదగినదైనా, WMF వారు తాజా OSM సమాచారాన్ని ఎప్పటికప్పుడు వికీపీడియాలో తాజా చేయటంలో సమస్యలు తలెత్తటంతో, పాత OSM పటాలు వివరాలు మాత్రమే కనబడుతున్నాయి. ఈ సమస్య మొదలై నాలుగు నెలలైంది. గతంలో సమస్య ఏర్పడినా కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేసేవారు. ఇప్పడు అదికూడా చేయలేదు. నేను WMF వారిని హెచ్చరించినా సమస్య పరిష్కరింపబడలేదు.<ref>{{Cite web|url=https://phabricator.wikimedia.org/T307099|title=Missing OSM geometry Bapatla district 13998258 relation|access-date=2022-08-10|website=Wikimedia Phabricator}}</ref>
*జిల్లా వ్యాసాల అంశాల ప్రామాణికతను మరల సమీక్షించాలి. చాలా ఏళ్లక్రిందట ఒక అంగీకారం కుదిరినా, ప్రస్తుత పరిస్థితులకు అనువు కాదు. ఉదాహరణకు విద్యా సౌకర్యాలు అనే శీర్షిక డైరెక్టరీ అంశాలు చేర్చటాన్ని ప్రోత్సహించవచ్చు. '''విద్యా వ్యవస్థ''' లేక '''విద్య''' అనేది మెరుగైన ప్రత్యామ్నాయం కావచ్చు.
==ధన్యవాదాలు==
కృషిలో ప్రధానంగా సహకరించిన తెలుగు వికీపీడియా సభ్యులైన Ch Maheswara Raju, యర్రా రామారావు,Pkraja1234,B.K.Viswanadh,పండు అనిల్ కుమార్,Chaduvari,K.Venkataramana, ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల గార్లకు, OSM లో సహకరించిన Heinz Vieth గారికి, వికీడేటాలో సహకరించిన DaxServer గారికి, ఇంకా ఇతరత్రా సహకరించిన స్వేచ్ఛా వినియోగ వనరుల సభ్యులకు ధన్యవాదాలు.
==ఇవీ చూడండి==
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Initial implementation experiences on Bapatla district by Arjunaraoc]]
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి#ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
7jkyrlcyynwyj0asw4b4bwm28s9z58s
3620203
3620202
2022-08-10T14:23:22Z
Arjunaraoc
2379
/* కృషి ప్రాముఖ్యత */
wikitext
text/x-wiki
తొలి ప్రతి(చిత్తు) తేది: 2022-08-10
రచయిత:Arjunaraoc
2022 ఏప్రిల్ 4 న అమలులోకి వచ్చిన ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు తగినట్లు వికీపీడియాలో అవసరమైన మార్పులు చేసే పనిలో తొలి ఘట్టం అనగా అధిక వీక్షణలు పొందే వ్యాసాల సవరణల కృషిలో నేను చేపట్టిన పనికి 2022 ఆగష్టు 10 న ముగింపు పలుకుతున్నాను. ఈ నాలుగు నెలల 6 రోజుల కృషిపై నా అనుభవాలు ఈ వ్యాసం ద్వారా పంచుకుంటున్నాను. భవిష్యత్తు కృషికి ఈ వ్యాసం ఉపయోగపడుతుందని భావిస్తాను. వికీకి విస్తారంగా మార్పులు అవసరమయ్యే పరిస్థితులను ఎదుర్కొనడానికి ఈ వ్యాసంలో తెలిపిన ప్రక్రియ, పనిముట్లు, ఫలితాలు,తెలివిడులు ఉపయోగపడవచ్చు.
==కృషి ప్రాముఖ్యత==
15ఏళ్లపాటు జరిగిన కృషితో వికీపీడియాలో ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు ఒక ముఖ్యమైన స్థితికి చేరుకున్నాయి. తొలిగా కేవలం నగర వ్యాసాలతో ప్రారంభమైన కృషి క్రమేపి జిల్లాలకు, మండలాలకు, గ్రామాలకు, రాజకీయ నియోజకవర్గాలకు, పర్యాటక ఆకర్షణలకు, ప్రముఖ వ్యక్తులకు ఇంకా ఇతర ప్రత్యేక వ్యాసాలకు విస్తరించింది. అయితే మంచి నాణ్యత గల వ్యాసాలు తక్కువే అని చెప్పాలి. మంచి వ్యాసాలుగా అభివృద్ధి చేయటానికి ప్రాజెక్టు ప్రక్రియతో అడపదడపా కొన్ని ముఖ్యమైన వర్గాల వ్యాసాల లక్ష్యంతో జరిగింది. అయితే వికీపై మంచి అవగాహన వుండి పాల్గొనకలిగే క్రియాశీలక సభ్యులు చేతి వేళ్లమీద లెక్కింపు మాత్రంలోనే వుండడంతో ఈ కృషి మంచి ఫలితాలనివ్వలేదనే చెప్పాలి. ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణతో దాదాపు వికీలో 25% శాతం వ్యాసాలు భౌగోళికంగా ప్రస్తుత పరిస్థితిని ప్రతిబింబించలేకపోతాయి కావున, దీనిని సరిదిద్దటానికి జరగవలసిన కృషి చాలా కీలకమైనది. ఇది పూర్తికాకపోతే, పూర్తిగా ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు అసత్యాలుగా అనే అపప్రభ పడే ప్రమాదం వుంది.
==ఉయోగించిన ప్రక్రియ==
ఈ 15 ఏళ్లలో, క్రియాశీలక సభ్యులు పెరగకపోవటం, పనిచేసే సభ్యుల అవగాహన చాలావరకు పరిమితంగానే వుండడం, నేను నిర్వహించిన కొన్ని ప్రాజెక్టుల బలహీనతలు తెలిసినందున, వికీకి కొత్త ప్రక్రియ అవసరమని భావించాను. దీనికి [[వికీపీడియా:పరస్పర సహకార నిర్వహణలు]] అని పేరు పెట్టాను. ఇటువంటి దానిని గతంలో ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధికి ప్రయోగాత్మకంగా వాడాను. ఆ తరువాత జిల్లాల పునర్వ్యస్థీకరణ సవరణలకు వాడటం జరిగింది.
==ఈ పని వలన ఏమి ఉపయోగం?==
ఈ పని ఏ విధంగా జరిగిందనే వివరించటానికి ముందు ఈ పనిలో ప్రభావితమైన పేజీల వలన వికీపీడియా చదివేవారికి లాభాలేంటో పరిశీలిద్దాం
* కనీసం సగటున రోజుకు 1 వీక్షణ పొందే 1500-2000 వ్యాస పేజీలలో భౌగోళిక అంశాల గురించి తాజా సమాచారమే కాకుండా, మెరుగైన వికీపీడియా వ్యాసం ద్వారా, వికీపీడియా వ్యాసం ఎలా వుండాలనే దానిపై అవగాహన మెరుగవుతుంది. వీటిలో జిల్లా, నగర, పట్టణ, మండల, నియోజకవర్గాలు, పర్యాటక ఆకర్షణల వ్యాసాలు ప్రధానంగా వుంటాయి.
* ఆంధ్రప్రదేశ్ గ్రామ వ్యాసాలలో భౌగోళిక సోపానక్రమంలో మార్పులున్నప్పుడు, కనీసం తాజా సమాచారం క్లుప్త వివరణ ద్వారా 90% మంది వీక్షకులు(మొబైల్) అందుతుంది. డెస్క్ టాప్ వాడుకరులు short description గేడ్జెట్ వాడుకొని అదే సాకర్యం పొందవచ్చు.
* చాలా భౌగోళిక వ్యాసాలలో ముఖ్యంగా మండల వ్యాసాలలో OSM పటాలు(Maps) వాడడం జరిగింది. దీనివలన వాడుకరులకు వ్యాస విషయం గురించి మెరుగైన భౌగోళిక సమాచారం అందుతుంది.
* వికీలో ఆధారాలు లేకపోయినా ఏదైనా రాయవచ్చనే తొలినాటి వికీ అవగాహన నుండి ఈ వ్యాసాలు చదివే వారికి కనీసం ఆధారాలతో వ్రాయాలనే అవగాహన మెరుగుపడవచ్చు.అవసరమైన చాలా చోట్ల {{tl|Citation needed}} మూసలు వాడడం జరిగింది.
* వికీని ఒక డైరెక్టరీగా భావించి చేర్చిన సమాచారం చాలావరకు తొలగించటం లేక కుదించడం జరిగింది. అందువలన వికీగురించిన అవగాహన మెరుగయ్య అవకాశముంది.
==పని జరిగిన విధం, పనిముట్లు==
* జిల్లా వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం, జిల్లావ్యాసంనుండి లింకైన జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం చేశాము.
* పాల్గొనే వారి కృషి సమన్వయానికి , పురోగతి పంచుకోవటానికి కేవలం ఓ చర్చా పేజీ కాకుండా ప్రక్రియ చర్చాపేజీని, జిల్లా వ్యాసాల చర్చాపేజీలను వాడడం జరిగింది. దీనికొరకు చిత్రాలతో కూడిన పురోగతి ఫలకం (dashboard) వాడడం జరిగింది
* కృషిని సులభం చేయడానికి, పురోగతి తెలుసుకొనడానికి వికీడేటా క్వెరీలు, క్వారీ క్వెరీలు, పెట్ స్కాన్ క్వెరీలు వాడడం, వాటిని కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేయడం జరిగింది.
* కృషికి OSM, వికీడేటా తో ఆంగ్ల, తెలుగు వికీపీడియాల అనుసంధానంతో పాటు, ఆయా ప్రాజెక్టులలో పనిచేసే వారి సహకారం తీసుకొనడం జరిగింది.
==ఇంకా జరగవలసిన పని==
* జరిగినపనిలో జిల్లా వ్యాసాలకు లింకైన వ్యాసాలను మాత్రమే సవరించడం, అభివృద్ధి చేయడం జరిగింది. జిల్లా వ్యాసాల వర్గ వృక్షాలను తనిఖీ చేసి, భౌగోళిక మార్పులు అవసరమైన వ్యాసాలలో మార్పులు చేయడం. బాపట్ల పల్నాడు జిల్లాలకు, వాటి మాతృ జిల్లాలైన గుంటూరు, ప్రకాశం జిల్లాలకు ఈ విధమైన కృషి చేయడం జరిగింది.
* గ్రామాల వ్యాసాలలో భౌగోళిక సంబంధిత సవరణలు చేయాలి. ప్రస్తుతానికి అవసరమైన సవరణలు క్లుప్త వివరణలో కనిపిస్తాయి. భవిష్యతులో నిర్వహణ సౌలభ్యానికి మండలాలకు వికీడేటా ఆధారిత సమాచార పెట్టెలు వాడినట్లుగా , గ్రామాలకు కూడా వాడడం మెరుగు. జిల్లా వ్యాసాలనుండి పర్యాటక ఆకర్షణల ద్వారా గ్రామం వ్యాసం లింకైవుంటే చాలావరకు ఆ మార్పులు చేశాను.
==తెలివిడులు(Learnings)==
* ఇటువంటి కృషికి సముదాయం అంతగా ఆసక్తి చూపించలేదనే చెప్పాలి. కృషిలో ప్రధానంగా ముగ్గురు పాల్గొనగా, సింహభాగం ఒక్కరే చేయవలసి వచ్చినది. చర్చలలో కూడా నలుగురైదుగురు మాత్రమే పాల్గొన్నారు, కాని ఏకాభిప్రాయదిశగా చర్చలు కొన్నిసార్లు సాగలేదు. అందువలన నాకు కూడా ఈ కృషిపై మధ్యలో విరక్తి కలిగి మానేద్దామని అనిపించినా, ప్రారంభించిన కృషి ముగింపుకు తేవడం మంచిదని కొనసాగించాను.
*OSM పటాల వినియోగం పెంచడం ఆహ్వానించదగినదైనా, WMF వారు తాజా OSM సమాచారాన్ని ఎప్పటికప్పుడు వికీపీడియాలో తాజా చేయటంలో సమస్యలు తలెత్తటంతో, పాత OSM పటాలు వివరాలు మాత్రమే కనబడుతున్నాయి. ఈ సమస్య మొదలై నాలుగు నెలలైంది. గతంలో సమస్య ఏర్పడినా కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేసేవారు. ఇప్పడు అదికూడా చేయలేదు. నేను WMF వారిని హెచ్చరించినా సమస్య పరిష్కరింపబడలేదు.<ref>{{Cite web|url=https://phabricator.wikimedia.org/T307099|title=Missing OSM geometry Bapatla district 13998258 relation|access-date=2022-08-10|website=Wikimedia Phabricator}}</ref>
*జిల్లా వ్యాసాల అంశాల ప్రామాణికతను మరల సమీక్షించాలి. చాలా ఏళ్లక్రిందట ఒక అంగీకారం కుదిరినా, ప్రస్తుత పరిస్థితులకు అనువు కాదు. ఉదాహరణకు విద్యా సౌకర్యాలు అనే శీర్షిక డైరెక్టరీ అంశాలు చేర్చటాన్ని ప్రోత్సహించవచ్చు. '''విద్యా వ్యవస్థ''' లేక '''విద్య''' అనేది మెరుగైన ప్రత్యామ్నాయం కావచ్చు.
==ధన్యవాదాలు==
కృషిలో ప్రధానంగా సహకరించిన తెలుగు వికీపీడియా సభ్యులైన Ch Maheswara Raju, యర్రా రామారావు,Pkraja1234,B.K.Viswanadh,పండు అనిల్ కుమార్,Chaduvari,K.Venkataramana, ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల గార్లకు, OSM లో సహకరించిన Heinz Vieth గారికి, వికీడేటాలో సహకరించిన DaxServer గారికి, ఇంకా ఇతరత్రా సహకరించిన స్వేచ్ఛా వినియోగ వనరుల సభ్యులకు ధన్యవాదాలు.
==ఇవీ చూడండి==
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Initial implementation experiences on Bapatla district by Arjunaraoc]]
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి#ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
06jllmsmna2j7x782idvt3nkqlk2a0w
3620204
3620203
2022-08-10T14:23:54Z
Arjunaraoc
2379
/* ఈ పని వలన ఏమి ఉపయోగం? */
wikitext
text/x-wiki
తొలి ప్రతి(చిత్తు) తేది: 2022-08-10
రచయిత:Arjunaraoc
2022 ఏప్రిల్ 4 న అమలులోకి వచ్చిన ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు తగినట్లు వికీపీడియాలో అవసరమైన మార్పులు చేసే పనిలో తొలి ఘట్టం అనగా అధిక వీక్షణలు పొందే వ్యాసాల సవరణల కృషిలో నేను చేపట్టిన పనికి 2022 ఆగష్టు 10 న ముగింపు పలుకుతున్నాను. ఈ నాలుగు నెలల 6 రోజుల కృషిపై నా అనుభవాలు ఈ వ్యాసం ద్వారా పంచుకుంటున్నాను. భవిష్యత్తు కృషికి ఈ వ్యాసం ఉపయోగపడుతుందని భావిస్తాను. వికీకి విస్తారంగా మార్పులు అవసరమయ్యే పరిస్థితులను ఎదుర్కొనడానికి ఈ వ్యాసంలో తెలిపిన ప్రక్రియ, పనిముట్లు, ఫలితాలు,తెలివిడులు ఉపయోగపడవచ్చు.
==కృషి ప్రాముఖ్యత==
15ఏళ్లపాటు జరిగిన కృషితో వికీపీడియాలో ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు ఒక ముఖ్యమైన స్థితికి చేరుకున్నాయి. తొలిగా కేవలం నగర వ్యాసాలతో ప్రారంభమైన కృషి క్రమేపి జిల్లాలకు, మండలాలకు, గ్రామాలకు, రాజకీయ నియోజకవర్గాలకు, పర్యాటక ఆకర్షణలకు, ప్రముఖ వ్యక్తులకు ఇంకా ఇతర ప్రత్యేక వ్యాసాలకు విస్తరించింది. అయితే మంచి నాణ్యత గల వ్యాసాలు తక్కువే అని చెప్పాలి. మంచి వ్యాసాలుగా అభివృద్ధి చేయటానికి ప్రాజెక్టు ప్రక్రియతో అడపదడపా కొన్ని ముఖ్యమైన వర్గాల వ్యాసాల లక్ష్యంతో జరిగింది. అయితే వికీపై మంచి అవగాహన వుండి పాల్గొనకలిగే క్రియాశీలక సభ్యులు చేతి వేళ్లమీద లెక్కింపు మాత్రంలోనే వుండడంతో ఈ కృషి మంచి ఫలితాలనివ్వలేదనే చెప్పాలి. ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణతో దాదాపు వికీలో 25% శాతం వ్యాసాలు భౌగోళికంగా ప్రస్తుత పరిస్థితిని ప్రతిబింబించలేకపోతాయి కావున, దీనిని సరిదిద్దటానికి జరగవలసిన కృషి చాలా కీలకమైనది. ఇది పూర్తికాకపోతే, పూర్తిగా ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు అసత్యాలుగా అనే అపప్రభ పడే ప్రమాదం వుంది.
==ఉయోగించిన ప్రక్రియ==
ఈ 15 ఏళ్లలో, క్రియాశీలక సభ్యులు పెరగకపోవటం, పనిచేసే సభ్యుల అవగాహన చాలావరకు పరిమితంగానే వుండడం, నేను నిర్వహించిన కొన్ని ప్రాజెక్టుల బలహీనతలు తెలిసినందున, వికీకి కొత్త ప్రక్రియ అవసరమని భావించాను. దీనికి [[వికీపీడియా:పరస్పర సహకార నిర్వహణలు]] అని పేరు పెట్టాను. ఇటువంటి దానిని గతంలో ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధికి ప్రయోగాత్మకంగా వాడాను. ఆ తరువాత జిల్లాల పునర్వ్యస్థీకరణ సవరణలకు వాడటం జరిగింది.
==ఈ పని వలన ఏమి ఉపయోగం?==
ఈ పని ఏ విధంగా జరిగిందనే వివరించటానికి ముందు ఈ పనిలో ప్రభావితమైన పేజీల వలన వికీపీడియా చదివేవారికి లాభాలేంటో పరిశీలిద్దాం
* కనీసం సగటున రోజుకు 1 వీక్షణ పొందే 1500-2000 వ్యాస పేజీలలో భౌగోళిక అంశాల గురించి తాజా సమాచారమే కాకుండా, మెరుగైన వికీపీడియా వ్యాసం ద్వారా, వికీపీడియా వ్యాసం ఎలా వుండాలనే దానిపై అవగాహన మెరుగవుతుంది. వీటిలో జిల్లా, నగర, పట్టణ, మండల, నియోజకవర్గాలు, పర్యాటక ఆకర్షణల వ్యాసాలు ప్రధానంగా వుంటాయి.
* ఆంధ్రప్రదేశ్ గ్రామ వ్యాసాలలో భౌగోళిక సోపానక్రమంలో మార్పులున్నప్పుడు, కనీసం తాజా సమాచారం క్లుప్త వివరణ ద్వారా 90% మంది వీక్షకులు(మొబైల్) అందుతుంది. డెస్క్ టాప్ వాడుకరులు short description గేడ్జెట్ వాడుకొని అదే సాకర్యం పొందవచ్చు.
* చాలా భౌగోళిక వ్యాసాలలో ముఖ్యంగా మండల వ్యాసాలలో OSM పటాలు(Maps) వాడడం జరిగింది. దీనివలన వాడుకరులకు వ్యాస విషయం గురించి మెరుగైన భౌగోళిక సమాచారం అందుతుంది.
* వికీలో ఆధారాలు లేకపోయినా ఏదైనా రాయవచ్చనే తొలినాటి వికీ అవగాహన నుండి ఈ వ్యాసాలు చదివే వారికి కనీసం ఆధారాలతో వ్రాయాలనే అవగాహన మెరుగుపడవచ్చు.అవసరమైన చాలా చోట్ల {{tl|Citation needed}} మూసలు వాడడం జరిగింది.
* వికీని ఒక డైరెక్టరీగా భావించి చేర్చిన సమాచారం చాలావరకు తొలగించటం లేక కుదించడం జరిగింది. అందువలన వికీగురించిన అవగాహన మెరుగయ్యే అవకాశముంది.
==పని జరిగిన విధం, పనిముట్లు==
* జిల్లా వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం, జిల్లావ్యాసంనుండి లింకైన జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం చేశాము.
* పాల్గొనే వారి కృషి సమన్వయానికి , పురోగతి పంచుకోవటానికి కేవలం ఓ చర్చా పేజీ కాకుండా ప్రక్రియ చర్చాపేజీని, జిల్లా వ్యాసాల చర్చాపేజీలను వాడడం జరిగింది. దీనికొరకు చిత్రాలతో కూడిన పురోగతి ఫలకం (dashboard) వాడడం జరిగింది
* కృషిని సులభం చేయడానికి, పురోగతి తెలుసుకొనడానికి వికీడేటా క్వెరీలు, క్వారీ క్వెరీలు, పెట్ స్కాన్ క్వెరీలు వాడడం, వాటిని కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేయడం జరిగింది.
* కృషికి OSM, వికీడేటా తో ఆంగ్ల, తెలుగు వికీపీడియాల అనుసంధానంతో పాటు, ఆయా ప్రాజెక్టులలో పనిచేసే వారి సహకారం తీసుకొనడం జరిగింది.
==ఇంకా జరగవలసిన పని==
* జరిగినపనిలో జిల్లా వ్యాసాలకు లింకైన వ్యాసాలను మాత్రమే సవరించడం, అభివృద్ధి చేయడం జరిగింది. జిల్లా వ్యాసాల వర్గ వృక్షాలను తనిఖీ చేసి, భౌగోళిక మార్పులు అవసరమైన వ్యాసాలలో మార్పులు చేయడం. బాపట్ల పల్నాడు జిల్లాలకు, వాటి మాతృ జిల్లాలైన గుంటూరు, ప్రకాశం జిల్లాలకు ఈ విధమైన కృషి చేయడం జరిగింది.
* గ్రామాల వ్యాసాలలో భౌగోళిక సంబంధిత సవరణలు చేయాలి. ప్రస్తుతానికి అవసరమైన సవరణలు క్లుప్త వివరణలో కనిపిస్తాయి. భవిష్యతులో నిర్వహణ సౌలభ్యానికి మండలాలకు వికీడేటా ఆధారిత సమాచార పెట్టెలు వాడినట్లుగా , గ్రామాలకు కూడా వాడడం మెరుగు. జిల్లా వ్యాసాలనుండి పర్యాటక ఆకర్షణల ద్వారా గ్రామం వ్యాసం లింకైవుంటే చాలావరకు ఆ మార్పులు చేశాను.
==తెలివిడులు(Learnings)==
* ఇటువంటి కృషికి సముదాయం అంతగా ఆసక్తి చూపించలేదనే చెప్పాలి. కృషిలో ప్రధానంగా ముగ్గురు పాల్గొనగా, సింహభాగం ఒక్కరే చేయవలసి వచ్చినది. చర్చలలో కూడా నలుగురైదుగురు మాత్రమే పాల్గొన్నారు, కాని ఏకాభిప్రాయదిశగా చర్చలు కొన్నిసార్లు సాగలేదు. అందువలన నాకు కూడా ఈ కృషిపై మధ్యలో విరక్తి కలిగి మానేద్దామని అనిపించినా, ప్రారంభించిన కృషి ముగింపుకు తేవడం మంచిదని కొనసాగించాను.
*OSM పటాల వినియోగం పెంచడం ఆహ్వానించదగినదైనా, WMF వారు తాజా OSM సమాచారాన్ని ఎప్పటికప్పుడు వికీపీడియాలో తాజా చేయటంలో సమస్యలు తలెత్తటంతో, పాత OSM పటాలు వివరాలు మాత్రమే కనబడుతున్నాయి. ఈ సమస్య మొదలై నాలుగు నెలలైంది. గతంలో సమస్య ఏర్పడినా కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేసేవారు. ఇప్పడు అదికూడా చేయలేదు. నేను WMF వారిని హెచ్చరించినా సమస్య పరిష్కరింపబడలేదు.<ref>{{Cite web|url=https://phabricator.wikimedia.org/T307099|title=Missing OSM geometry Bapatla district 13998258 relation|access-date=2022-08-10|website=Wikimedia Phabricator}}</ref>
*జిల్లా వ్యాసాల అంశాల ప్రామాణికతను మరల సమీక్షించాలి. చాలా ఏళ్లక్రిందట ఒక అంగీకారం కుదిరినా, ప్రస్తుత పరిస్థితులకు అనువు కాదు. ఉదాహరణకు విద్యా సౌకర్యాలు అనే శీర్షిక డైరెక్టరీ అంశాలు చేర్చటాన్ని ప్రోత్సహించవచ్చు. '''విద్యా వ్యవస్థ''' లేక '''విద్య''' అనేది మెరుగైన ప్రత్యామ్నాయం కావచ్చు.
==ధన్యవాదాలు==
కృషిలో ప్రధానంగా సహకరించిన తెలుగు వికీపీడియా సభ్యులైన Ch Maheswara Raju, యర్రా రామారావు,Pkraja1234,B.K.Viswanadh,పండు అనిల్ కుమార్,Chaduvari,K.Venkataramana, ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల గార్లకు, OSM లో సహకరించిన Heinz Vieth గారికి, వికీడేటాలో సహకరించిన DaxServer గారికి, ఇంకా ఇతరత్రా సహకరించిన స్వేచ్ఛా వినియోగ వనరుల సభ్యులకు ధన్యవాదాలు.
==ఇవీ చూడండి==
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Initial implementation experiences on Bapatla district by Arjunaraoc]]
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి#ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
t5kq3yqoqhwavdvpw6bvye3yn9dc7ij
3620205
3620204
2022-08-10T14:25:26Z
Arjunaraoc
2379
/* ఇంకా జరగవలసిన పని */
wikitext
text/x-wiki
తొలి ప్రతి(చిత్తు) తేది: 2022-08-10
రచయిత:Arjunaraoc
2022 ఏప్రిల్ 4 న అమలులోకి వచ్చిన ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు తగినట్లు వికీపీడియాలో అవసరమైన మార్పులు చేసే పనిలో తొలి ఘట్టం అనగా అధిక వీక్షణలు పొందే వ్యాసాల సవరణల కృషిలో నేను చేపట్టిన పనికి 2022 ఆగష్టు 10 న ముగింపు పలుకుతున్నాను. ఈ నాలుగు నెలల 6 రోజుల కృషిపై నా అనుభవాలు ఈ వ్యాసం ద్వారా పంచుకుంటున్నాను. భవిష్యత్తు కృషికి ఈ వ్యాసం ఉపయోగపడుతుందని భావిస్తాను. వికీకి విస్తారంగా మార్పులు అవసరమయ్యే పరిస్థితులను ఎదుర్కొనడానికి ఈ వ్యాసంలో తెలిపిన ప్రక్రియ, పనిముట్లు, ఫలితాలు,తెలివిడులు ఉపయోగపడవచ్చు.
==కృషి ప్రాముఖ్యత==
15ఏళ్లపాటు జరిగిన కృషితో వికీపీడియాలో ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు ఒక ముఖ్యమైన స్థితికి చేరుకున్నాయి. తొలిగా కేవలం నగర వ్యాసాలతో ప్రారంభమైన కృషి క్రమేపి జిల్లాలకు, మండలాలకు, గ్రామాలకు, రాజకీయ నియోజకవర్గాలకు, పర్యాటక ఆకర్షణలకు, ప్రముఖ వ్యక్తులకు ఇంకా ఇతర ప్రత్యేక వ్యాసాలకు విస్తరించింది. అయితే మంచి నాణ్యత గల వ్యాసాలు తక్కువే అని చెప్పాలి. మంచి వ్యాసాలుగా అభివృద్ధి చేయటానికి ప్రాజెక్టు ప్రక్రియతో అడపదడపా కొన్ని ముఖ్యమైన వర్గాల వ్యాసాల లక్ష్యంతో జరిగింది. అయితే వికీపై మంచి అవగాహన వుండి పాల్గొనకలిగే క్రియాశీలక సభ్యులు చేతి వేళ్లమీద లెక్కింపు మాత్రంలోనే వుండడంతో ఈ కృషి మంచి ఫలితాలనివ్వలేదనే చెప్పాలి. ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణతో దాదాపు వికీలో 25% శాతం వ్యాసాలు భౌగోళికంగా ప్రస్తుత పరిస్థితిని ప్రతిబింబించలేకపోతాయి కావున, దీనిని సరిదిద్దటానికి జరగవలసిన కృషి చాలా కీలకమైనది. ఇది పూర్తికాకపోతే, పూర్తిగా ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు అసత్యాలుగా అనే అపప్రభ పడే ప్రమాదం వుంది.
==ఉయోగించిన ప్రక్రియ==
ఈ 15 ఏళ్లలో, క్రియాశీలక సభ్యులు పెరగకపోవటం, పనిచేసే సభ్యుల అవగాహన చాలావరకు పరిమితంగానే వుండడం, నేను నిర్వహించిన కొన్ని ప్రాజెక్టుల బలహీనతలు తెలిసినందున, వికీకి కొత్త ప్రక్రియ అవసరమని భావించాను. దీనికి [[వికీపీడియా:పరస్పర సహకార నిర్వహణలు]] అని పేరు పెట్టాను. ఇటువంటి దానిని గతంలో ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధికి ప్రయోగాత్మకంగా వాడాను. ఆ తరువాత జిల్లాల పునర్వ్యస్థీకరణ సవరణలకు వాడటం జరిగింది.
==ఈ పని వలన ఏమి ఉపయోగం?==
ఈ పని ఏ విధంగా జరిగిందనే వివరించటానికి ముందు ఈ పనిలో ప్రభావితమైన పేజీల వలన వికీపీడియా చదివేవారికి లాభాలేంటో పరిశీలిద్దాం
* కనీసం సగటున రోజుకు 1 వీక్షణ పొందే 1500-2000 వ్యాస పేజీలలో భౌగోళిక అంశాల గురించి తాజా సమాచారమే కాకుండా, మెరుగైన వికీపీడియా వ్యాసం ద్వారా, వికీపీడియా వ్యాసం ఎలా వుండాలనే దానిపై అవగాహన మెరుగవుతుంది. వీటిలో జిల్లా, నగర, పట్టణ, మండల, నియోజకవర్గాలు, పర్యాటక ఆకర్షణల వ్యాసాలు ప్రధానంగా వుంటాయి.
* ఆంధ్రప్రదేశ్ గ్రామ వ్యాసాలలో భౌగోళిక సోపానక్రమంలో మార్పులున్నప్పుడు, కనీసం తాజా సమాచారం క్లుప్త వివరణ ద్వారా 90% మంది వీక్షకులు(మొబైల్) అందుతుంది. డెస్క్ టాప్ వాడుకరులు short description గేడ్జెట్ వాడుకొని అదే సాకర్యం పొందవచ్చు.
* చాలా భౌగోళిక వ్యాసాలలో ముఖ్యంగా మండల వ్యాసాలలో OSM పటాలు(Maps) వాడడం జరిగింది. దీనివలన వాడుకరులకు వ్యాస విషయం గురించి మెరుగైన భౌగోళిక సమాచారం అందుతుంది.
* వికీలో ఆధారాలు లేకపోయినా ఏదైనా రాయవచ్చనే తొలినాటి వికీ అవగాహన నుండి ఈ వ్యాసాలు చదివే వారికి కనీసం ఆధారాలతో వ్రాయాలనే అవగాహన మెరుగుపడవచ్చు.అవసరమైన చాలా చోట్ల {{tl|Citation needed}} మూసలు వాడడం జరిగింది.
* వికీని ఒక డైరెక్టరీగా భావించి చేర్చిన సమాచారం చాలావరకు తొలగించటం లేక కుదించడం జరిగింది. అందువలన వికీగురించిన అవగాహన మెరుగయ్యే అవకాశముంది.
==పని జరిగిన విధం, పనిముట్లు==
* జిల్లా వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం, జిల్లావ్యాసంనుండి లింకైన జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం చేశాము.
* పాల్గొనే వారి కృషి సమన్వయానికి , పురోగతి పంచుకోవటానికి కేవలం ఓ చర్చా పేజీ కాకుండా ప్రక్రియ చర్చాపేజీని, జిల్లా వ్యాసాల చర్చాపేజీలను వాడడం జరిగింది. దీనికొరకు చిత్రాలతో కూడిన పురోగతి ఫలకం (dashboard) వాడడం జరిగింది
* కృషిని సులభం చేయడానికి, పురోగతి తెలుసుకొనడానికి వికీడేటా క్వెరీలు, క్వారీ క్వెరీలు, పెట్ స్కాన్ క్వెరీలు వాడడం, వాటిని కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేయడం జరిగింది.
* కృషికి OSM, వికీడేటా తో ఆంగ్ల, తెలుగు వికీపీడియాల అనుసంధానంతో పాటు, ఆయా ప్రాజెక్టులలో పనిచేసే వారి సహకారం తీసుకొనడం జరిగింది.
==ఇంకా జరగవలసిన పని==
* జరిగినపనిలో జిల్లా వ్యాసాలకు లింకైన వ్యాసాలను మాత్రమే సవరించడం, అభివృద్ధి చేయడం జరిగింది. జిల్లా వ్యాసాల వర్గ వృక్షాలను తనిఖీ చేసి, భౌగోళిక మార్పులు అవసరమైన వ్యాసాలలో మార్పులు చేయడం చేయాలి. బాపట్ల, పల్నాడు జిల్లాలకు, వాటి మాతృ జిల్లాలైన గుంటూరు, ప్రకాశం జిల్లాలకు ఈ విధమైన కృషి చేయడం జరిగింది.
* గ్రామాల వ్యాసాలలో భౌగోళిక సంబంధిత సవరణలు చేయాలి. ప్రస్తుతానికి అవసరమైన సవరణలు క్లుప్త వివరణలో కనిపిస్తాయి. భవిష్యతులో నిర్వహణ సౌలభ్యానికి మండలాలకు వికీడేటా ఆధారిత సమాచార పెట్టెలు వాడినట్లుగా , గ్రామాలకు కూడా వాడడం మెరుగు. జిల్లా వ్యాసాలనుండి పర్యాటక ఆకర్షణల ద్వారా గ్రామం వ్యాసం లింకైవుంటే చాలావరకు ఆ మార్పులు చేశాను.
==తెలివిడులు(Learnings)==
* ఇటువంటి కృషికి సముదాయం అంతగా ఆసక్తి చూపించలేదనే చెప్పాలి. కృషిలో ప్రధానంగా ముగ్గురు పాల్గొనగా, సింహభాగం ఒక్కరే చేయవలసి వచ్చినది. చర్చలలో కూడా నలుగురైదుగురు మాత్రమే పాల్గొన్నారు, కాని ఏకాభిప్రాయదిశగా చర్చలు కొన్నిసార్లు సాగలేదు. అందువలన నాకు కూడా ఈ కృషిపై మధ్యలో విరక్తి కలిగి మానేద్దామని అనిపించినా, ప్రారంభించిన కృషి ముగింపుకు తేవడం మంచిదని కొనసాగించాను.
*OSM పటాల వినియోగం పెంచడం ఆహ్వానించదగినదైనా, WMF వారు తాజా OSM సమాచారాన్ని ఎప్పటికప్పుడు వికీపీడియాలో తాజా చేయటంలో సమస్యలు తలెత్తటంతో, పాత OSM పటాలు వివరాలు మాత్రమే కనబడుతున్నాయి. ఈ సమస్య మొదలై నాలుగు నెలలైంది. గతంలో సమస్య ఏర్పడినా కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేసేవారు. ఇప్పడు అదికూడా చేయలేదు. నేను WMF వారిని హెచ్చరించినా సమస్య పరిష్కరింపబడలేదు.<ref>{{Cite web|url=https://phabricator.wikimedia.org/T307099|title=Missing OSM geometry Bapatla district 13998258 relation|access-date=2022-08-10|website=Wikimedia Phabricator}}</ref>
*జిల్లా వ్యాసాల అంశాల ప్రామాణికతను మరల సమీక్షించాలి. చాలా ఏళ్లక్రిందట ఒక అంగీకారం కుదిరినా, ప్రస్తుత పరిస్థితులకు అనువు కాదు. ఉదాహరణకు విద్యా సౌకర్యాలు అనే శీర్షిక డైరెక్టరీ అంశాలు చేర్చటాన్ని ప్రోత్సహించవచ్చు. '''విద్యా వ్యవస్థ''' లేక '''విద్య''' అనేది మెరుగైన ప్రత్యామ్నాయం కావచ్చు.
==ధన్యవాదాలు==
కృషిలో ప్రధానంగా సహకరించిన తెలుగు వికీపీడియా సభ్యులైన Ch Maheswara Raju, యర్రా రామారావు,Pkraja1234,B.K.Viswanadh,పండు అనిల్ కుమార్,Chaduvari,K.Venkataramana, ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల గార్లకు, OSM లో సహకరించిన Heinz Vieth గారికి, వికీడేటాలో సహకరించిన DaxServer గారికి, ఇంకా ఇతరత్రా సహకరించిన స్వేచ్ఛా వినియోగ వనరుల సభ్యులకు ధన్యవాదాలు.
==ఇవీ చూడండి==
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Initial implementation experiences on Bapatla district by Arjunaraoc]]
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి#ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
tpt0cc10tcue1g7u0g1quu59ivukebs
3620212
3620205
2022-08-10T14:56:20Z
Arjunaraoc
2379
బొమ్మ చేర్చు
wikitext
text/x-wiki
తొలి ప్రతి(చిత్తు) తేది: 2022-08-10
రచయిత:Arjunaraoc
[[దస్త్రం:Andhra Pradesh districts - Telugu.svg|thumb|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పటం -2022]]
2022 ఏప్రిల్ 4 న అమలులోకి వచ్చిన ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు తగినట్లు వికీపీడియాలో అవసరమైన మార్పులు చేసే పనిలో తొలి ఘట్టం అనగా అధిక వీక్షణలు పొందే వ్యాసాల సవరణల కృషిలో నేను చేపట్టిన పనికి 2022 ఆగష్టు 10 న ముగింపు పలుకుతున్నాను. ఈ నాలుగు నెలల 6 రోజుల కృషిపై నా అనుభవాలు ఈ వ్యాసం ద్వారా పంచుకుంటున్నాను. భవిష్యత్తు కృషికి ఈ వ్యాసం ఉపయోగపడుతుందని భావిస్తాను. వికీకి విస్తారంగా మార్పులు అవసరమయ్యే పరిస్థితులను ఎదుర్కొనడానికి ఈ వ్యాసంలో తెలిపిన ప్రక్రియ, పనిముట్లు, ఫలితాలు,తెలివిడులు ఉపయోగపడవచ్చు.
==కృషి ప్రాముఖ్యత==
15ఏళ్లపాటు జరిగిన కృషితో వికీపీడియాలో ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు ఒక ముఖ్యమైన స్థితికి చేరుకున్నాయి. తొలిగా కేవలం నగర వ్యాసాలతో ప్రారంభమైన కృషి క్రమేపి జిల్లాలకు, మండలాలకు, గ్రామాలకు, రాజకీయ నియోజకవర్గాలకు, పర్యాటక ఆకర్షణలకు, ప్రముఖ వ్యక్తులకు ఇంకా ఇతర ప్రత్యేక వ్యాసాలకు విస్తరించింది. అయితే మంచి నాణ్యత గల వ్యాసాలు తక్కువే అని చెప్పాలి. మంచి వ్యాసాలుగా అభివృద్ధి చేయటానికి ప్రాజెక్టు ప్రక్రియతో అడపదడపా కొన్ని ముఖ్యమైన వర్గాల వ్యాసాల లక్ష్యంతో జరిగింది. అయితే వికీపై మంచి అవగాహన వుండి పాల్గొనకలిగే క్రియాశీలక సభ్యులు చేతి వేళ్లమీద లెక్కింపు మాత్రంలోనే వుండడంతో ఈ కృషి మంచి ఫలితాలనివ్వలేదనే చెప్పాలి. ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణతో దాదాపు వికీలో 25% శాతం వ్యాసాలు భౌగోళికంగా ప్రస్తుత పరిస్థితిని ప్రతిబింబించలేకపోతాయి కావున, దీనిని సరిదిద్దటానికి జరగవలసిన కృషి చాలా కీలకమైనది. ఇది పూర్తికాకపోతే, పూర్తిగా ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు అసత్యాలుగా అనే అపప్రభ పడే ప్రమాదం వుంది.
==ఉయోగించిన ప్రక్రియ==
ఈ 15 ఏళ్లలో, క్రియాశీలక సభ్యులు పెరగకపోవటం, పనిచేసే సభ్యుల అవగాహన చాలావరకు పరిమితంగానే వుండడం, నేను నిర్వహించిన కొన్ని ప్రాజెక్టుల బలహీనతలు తెలిసినందున, వికీకి కొత్త ప్రక్రియ అవసరమని భావించాను. దీనికి [[వికీపీడియా:పరస్పర సహకార నిర్వహణలు]] అని పేరు పెట్టాను. ఇటువంటి దానిని గతంలో ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధికి ప్రయోగాత్మకంగా వాడాను. ఆ తరువాత జిల్లాల పునర్వ్యస్థీకరణ సవరణలకు వాడటం జరిగింది.
==ఈ పని వలన ఏమి ఉపయోగం?==
ఈ పని ఏ విధంగా జరిగిందనే వివరించటానికి ముందు ఈ పనిలో ప్రభావితమైన పేజీల వలన వికీపీడియా చదివేవారికి లాభాలేంటో పరిశీలిద్దాం
* కనీసం సగటున రోజుకు 1 వీక్షణ పొందే 1500-2000 వ్యాస పేజీలలో భౌగోళిక అంశాల గురించి తాజా సమాచారమే కాకుండా, మెరుగైన వికీపీడియా వ్యాసం ద్వారా, వికీపీడియా వ్యాసం ఎలా వుండాలనే దానిపై అవగాహన మెరుగవుతుంది. వీటిలో జిల్లా, నగర, పట్టణ, మండల, నియోజకవర్గాలు, పర్యాటక ఆకర్షణల వ్యాసాలు ప్రధానంగా వుంటాయి.
* ఆంధ్రప్రదేశ్ గ్రామ వ్యాసాలలో భౌగోళిక సోపానక్రమంలో మార్పులున్నప్పుడు, కనీసం తాజా సమాచారం క్లుప్త వివరణ ద్వారా 90% మంది వీక్షకులు(మొబైల్) అందుతుంది. డెస్క్ టాప్ వాడుకరులు short description గేడ్జెట్ వాడుకొని అదే సాకర్యం పొందవచ్చు.
* చాలా భౌగోళిక వ్యాసాలలో ముఖ్యంగా మండల వ్యాసాలలో OSM పటాలు(Maps) వాడడం జరిగింది. దీనివలన వాడుకరులకు వ్యాస విషయం గురించి మెరుగైన భౌగోళిక సమాచారం అందుతుంది.
* వికీలో ఆధారాలు లేకపోయినా ఏదైనా రాయవచ్చనే తొలినాటి వికీ అవగాహన నుండి ఈ వ్యాసాలు చదివే వారికి కనీసం ఆధారాలతో వ్రాయాలనే అవగాహన మెరుగుపడవచ్చు.అవసరమైన చాలా చోట్ల {{tl|Citation needed}} మూసలు వాడడం జరిగింది.
* వికీని ఒక డైరెక్టరీగా భావించి చేర్చిన సమాచారం చాలావరకు తొలగించటం లేక కుదించడం జరిగింది. అందువలన వికీగురించిన అవగాహన మెరుగయ్యే అవకాశముంది.
==పని జరిగిన విధం, పనిముట్లు==
* జిల్లా వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం, జిల్లావ్యాసంనుండి లింకైన జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం చేశాము.
* పాల్గొనే వారి కృషి సమన్వయానికి , పురోగతి పంచుకోవటానికి కేవలం ఓ చర్చా పేజీ కాకుండా ప్రక్రియ చర్చాపేజీని, జిల్లా వ్యాసాల చర్చాపేజీలను వాడడం జరిగింది. దీనికొరకు చిత్రాలతో కూడిన పురోగతి ఫలకం (dashboard) వాడడం జరిగింది
* కృషిని సులభం చేయడానికి, పురోగతి తెలుసుకొనడానికి వికీడేటా క్వెరీలు, క్వారీ క్వెరీలు, పెట్ స్కాన్ క్వెరీలు వాడడం, వాటిని కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేయడం జరిగింది.
* కృషికి OSM, వికీడేటా తో ఆంగ్ల, తెలుగు వికీపీడియాల అనుసంధానంతో పాటు, ఆయా ప్రాజెక్టులలో పనిచేసే వారి సహకారం తీసుకొనడం జరిగింది.
==ఇంకా జరగవలసిన పని==
* జరిగినపనిలో జిల్లా వ్యాసాలకు లింకైన వ్యాసాలను మాత్రమే సవరించడం, అభివృద్ధి చేయడం జరిగింది. జిల్లా వ్యాసాల వర్గ వృక్షాలను తనిఖీ చేసి, భౌగోళిక మార్పులు అవసరమైన వ్యాసాలలో మార్పులు చేయడం చేయాలి. బాపట్ల, పల్నాడు జిల్లాలకు, వాటి మాతృ జిల్లాలైన గుంటూరు, ప్రకాశం జిల్లాలకు ఈ విధమైన కృషి చేయడం జరిగింది.
* గ్రామాల వ్యాసాలలో భౌగోళిక సంబంధిత సవరణలు చేయాలి. ప్రస్తుతానికి అవసరమైన సవరణలు క్లుప్త వివరణలో కనిపిస్తాయి. భవిష్యతులో నిర్వహణ సౌలభ్యానికి మండలాలకు వికీడేటా ఆధారిత సమాచార పెట్టెలు వాడినట్లుగా , గ్రామాలకు కూడా వాడడం మెరుగు. జిల్లా వ్యాసాలనుండి పర్యాటక ఆకర్షణల ద్వారా గ్రామం వ్యాసం లింకైవుంటే చాలావరకు ఆ మార్పులు చేశాను.
==తెలివిడులు(Learnings)==
* ఇటువంటి కృషికి సముదాయం అంతగా ఆసక్తి చూపించలేదనే చెప్పాలి. కృషిలో ప్రధానంగా ముగ్గురు పాల్గొనగా, సింహభాగం ఒక్కరే చేయవలసి వచ్చినది. చర్చలలో కూడా నలుగురైదుగురు మాత్రమే పాల్గొన్నారు, కాని ఏకాభిప్రాయదిశగా చర్చలు కొన్నిసార్లు సాగలేదు. అందువలన నాకు కూడా ఈ కృషిపై మధ్యలో విరక్తి కలిగి మానేద్దామని అనిపించినా, ప్రారంభించిన కృషి ముగింపుకు తేవడం మంచిదని కొనసాగించాను.
*OSM పటాల వినియోగం పెంచడం ఆహ్వానించదగినదైనా, WMF వారు తాజా OSM సమాచారాన్ని ఎప్పటికప్పుడు వికీపీడియాలో తాజా చేయటంలో సమస్యలు తలెత్తటంతో, పాత OSM పటాలు వివరాలు మాత్రమే కనబడుతున్నాయి. ఈ సమస్య మొదలై నాలుగు నెలలైంది. గతంలో సమస్య ఏర్పడినా కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేసేవారు. ఇప్పడు అదికూడా చేయలేదు. నేను WMF వారిని హెచ్చరించినా సమస్య పరిష్కరింపబడలేదు.<ref>{{Cite web|url=https://phabricator.wikimedia.org/T307099|title=Missing OSM geometry Bapatla district 13998258 relation|access-date=2022-08-10|website=Wikimedia Phabricator}}</ref>
*జిల్లా వ్యాసాల అంశాల ప్రామాణికతను మరల సమీక్షించాలి. చాలా ఏళ్లక్రిందట ఒక అంగీకారం కుదిరినా, ప్రస్తుత పరిస్థితులకు అనువు కాదు. ఉదాహరణకు విద్యా సౌకర్యాలు అనే శీర్షిక డైరెక్టరీ అంశాలు చేర్చటాన్ని ప్రోత్సహించవచ్చు. '''విద్యా వ్యవస్థ''' లేక '''విద్య''' అనేది మెరుగైన ప్రత్యామ్నాయం కావచ్చు.
==ధన్యవాదాలు==
కృషిలో ప్రధానంగా సహకరించిన తెలుగు వికీపీడియా సభ్యులైన Ch Maheswara Raju, యర్రా రామారావు,Pkraja1234,B.K.Viswanadh,పండు అనిల్ కుమార్,Chaduvari,K.Venkataramana, ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల గార్లకు, OSM లో సహకరించిన Heinz Vieth గారికి, వికీడేటాలో సహకరించిన DaxServer గారికి, ఇంకా ఇతరత్రా సహకరించిన స్వేచ్ఛా వినియోగ వనరుల సభ్యులకు ధన్యవాదాలు.
==ఇవీ చూడండి==
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Initial implementation experiences on Bapatla district by Arjunaraoc]]
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి#ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
j7lmqk93u8bumck5a3bg85lc450ndyt
3620318
3620212
2022-08-11T00:20:11Z
Arjunaraoc
2379
copy edit, వికీకరణ
wikitext
text/x-wiki
తొలి ప్రతి(చిత్తు) తేది: 2022-08-10
రచయిత:Arjunaraoc
[[దస్త్రం:Andhra Pradesh districts - Telugu.svg|thumb|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పటం -2022]]
2022 ఏప్రిల్ 4 న అమలులోకి వచ్చిన [[ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ - 2022|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు]] తగినట్లు వికీపీడియాలో అవసరమైన మార్పులు చేసే పనిలో తొలి ఘట్టం అనగా [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి#ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి |అధిక వీక్షణలు పొందే వ్యాసాల సవరణల కృషిలో]] నేను చేపట్టిన పనికి 2022 ఆగష్టు 10 న ముగింపు పలుకుతున్నాను. ఈ నాలుగు నెలల ఆరు రోజుల కృషిపై నా అనుభవాలు ఈ వ్యాసం ద్వారా పంచుకుంటున్నాను. భవిష్యత్తు కృషికి ఈ వ్యాసం ఉపయోగపడుతుందని భావిస్తాను. వికీకి విస్తారంగా మార్పులు అవసరమయ్యే పరిస్థితులను ఎదుర్కొనడానికి ఈ వ్యాసంలో తెలిపిన ప్రక్రియ, పనిముట్లు, ఫలితాలు,తెలివిడులు ఉపయోగపడవచ్చు.
==కృషి ప్రాముఖ్యత==
15ఏళ్లపాటు జరిగిన కృషితో వికీపీడియాలో [[:వర్గం:ఆంధ్రప్రదేశ్|ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు]] ఒక ముఖ్యమైన స్థితికి చేరుకున్నాయి. తొలిగా కేవలం నగర వ్యాసాలతో ప్రారంభమైన కృషి క్రమేపి జిల్లాలకు, మండలాలకు, గ్రామాలకు, రాజకీయ నియోజకవర్గాలకు, పర్యాటక ఆకర్షణలకు, ప్రముఖ వ్యక్తులకు ఇంకా ఇతర ప్రత్యేక వ్యాసాలకు విస్తరించింది. అయితే మంచి నాణ్యత గల వ్యాసాలు తక్కువే అని చెప్పాలి. మంచి వ్యాసాలుగా అభివృద్ధి చేయటానికి ప్రాజెక్టు ప్రక్రియతో అడపదడపా కొన్ని ముఖ్యమైన వర్గాల వ్యాసాల లక్ష్యంతో జరిగింది. అయితే వికీపై మంచి అవగాహన వుండి పాల్గొనకలిగే క్రియాశీలక సభ్యులు చేతి వేళ్లమీద లెక్కింపు మాత్రంలోనే వుండడంతో ఈ కృషి మంచి ఫలితాలనివ్వలేదనే చెప్పాలి. ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణతో దాదాపు వికీలో 25% శాతం వ్యాసాలు భౌగోళికంగా ప్రస్తుత పరిస్థితిని ప్రతిబింబించలేకపోతాయి కావున, దీనిని సరిదిద్దటానికి జరగవలసిన కృషి చాలా కీలకమైనది. ఇది పూర్తికాకపోతే, పూర్తిగా ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు అసత్యాలుగా మిగిలే ప్రమాదం వుంది.
==ఉయోగించిన ప్రక్రియ==
ఈ 15 ఏళ్లలో, క్రియాశీలక సభ్యులు పెరగకపోవటం, పనిచేసే సభ్యుల అవగాహన చాలావరకు పరిమితంగానే వుండడం, నేను నిర్వహించిన [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జిల్లాలు/రెండవ దశ|కొన్ని ప్రాజెక్టుల బలహీనతలు]] తెలిసినందున, వికీకి కొత్త ప్రక్రియ అవసరమని భావించాను. దీనికి [[వికీపీడియా:పరస్పర సహకార నిర్వహణలు]] అని పేరు పెట్టాను. ఇటువంటి దానిని గతంలో [[వాడుకరి:Arjunaraoc/ఆంధ్రప్రదేశ్ నుండి లింకుల మెరుగు అనుభవాలు|ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధికి]] ప్రయోగాత్మకంగా వాడాను. ఆ తరువాత జిల్లాల పునర్వ్యస్థీకరణ సవరణలకు వాడటం జరిగింది.
==ఈ పని వలన ఏమి ఉపయోగం?==
ఈ పని ఏ విధంగా జరిగిందనే వివరించటానికి ముందు ఈ పనిలో ప్రభావితమైన పేజీల వలన వికీపీడియా చదివేవారికి లాభాలేంటో పరిశీలిద్దాం
* కనీసం సగటున రోజుకు 1 వీక్షణ పొందే 1500-2000 వ్యాస పేజీలలో భౌగోళిక అంశాల గురించి తాజా సమాచారమే కాకుండా, మెరుగైన వికీపీడియా వ్యాసం ద్వారా, వికీపీడియా వ్యాసం ఎలా వుండాలనే దానిపై అవగాహన మెరుగవుతుంది. వీటిలో జిల్లా, నగర, పట్టణ, మండల, నియోజకవర్గాలు, పర్యాటక ఆకర్షణల వ్యాసాలు ప్రధానంగా వుంటాయి.
* ఆంధ్రప్రదేశ్ గ్రామ వ్యాసాలలో భౌగోళిక సోపానక్రమంలో మార్పులున్నప్పుడు, కనీసం తాజా సమాచారం క్లుప్త వివరణ ద్వారా 90% మంది వీక్షకులు(మొబైల్) అందుతుంది. డెస్క్ టాప్ వాడుకరులు short description గేడ్జెట్ వాడుకొని అదే సాకర్యం పొందవచ్చు.
* చాలా భౌగోళిక వ్యాసాలలో ముఖ్యంగా మండల వ్యాసాలలో OSM పటాలు(Maps) వాడడం జరిగింది. దీనివలన వాడుకరులకు వ్యాస విషయం గురించి మెరుగైన భౌగోళిక సమాచారం అందుతుంది.
* వికీలో ఆధారాలు లేకపోయినా ఏదైనా రాయవచ్చనే తొలినాటి వికీ అవగాహన నుండి ఈ వ్యాసాలు చదివే వారికి కనీసం ఆధారాలతో వ్రాయాలనే అవగాహన మెరుగుపడవచ్చు. అవసరమైన చాలా చోట్ల {{tl|Citation needed}} మూసలు వాడడం జరిగింది.
* వికీని ఒక డైరెక్టరీగా భావించి చేర్చిన సమాచారం చాలావరకు తొలగించటం లేక కుదించడం జరిగింది. అందువలన వికీగురించిన అవగాహన మెరుగయ్యే అవకాశముంది.
==పని జరిగిన విధం, పనిముట్లు==
* జిల్లా వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం, జిల్లావ్యాసంనుండి లింకైన జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం చేశాము.
* పాల్గొనే వారి కృషి సమన్వయానికి , పురోగతి పంచుకోవటానికి కేవలం ఒక పేజీ కాకుండా ప్రక్రియ పేజీని, జిల్లా వ్యాసాల చర్చాపేజీలను ([[చర్చ:పల్నాడు జిల్లా|ఉదాహరణ]]) వాడడం జరిగింది. దీనికొరకు సచిత్ర పురోగతి ఫలకం (dashboard) వాడడం జరిగింది
* కృషిని సులభం చేయడానికి, పురోగతి తెలుసుకొనడానికి వికీడేటా క్వెరీలు, క్వారీ క్వెరీలు, పెట్ స్కాన్ క్వెరీలు వాడడం, వాటిని కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేయడం జరిగింది.
* కృషికి OSM, వికీడేటా తో ఆంగ్ల, తెలుగు వికీపీడియాల అనుసంధానంతో పాటు, ఆయా ప్రాజెక్టులలో పనిచేసే వారి సహకారం తీసుకొనడం జరిగింది. ఆయా ప్రాజెక్టులలో కూడా మార్పులు చేయటం, వాటికి తగిన పనిముట్లు వాడడం ( గూగుల్ స్ప్రెడ్ షీట్, వికీడేటాలో [https://quickstatements.toolforge.org/#/ క్విక్ స్టేట్మెంట్స్]) తద్వారా తెలుగు వికీ వాడుకరలకు ఉపయోగపడే సమచారపెట్టెలు, క్లుప్త వివరణ మెరుగు చేయడం జరిగింది.
* కృషికి అనువైన వాటికి [[User:Arjunaraocbot|నా బాట్ ఖాతా]] వాడడం జరిగింది.
==ఇంకా జరగవలసిన పని==
* జరిగినపనిలో జిల్లా వ్యాసాలకు లింకైన వ్యాసాలను మాత్రమే సవరించడం, అభివృద్ధి చేయడం జరిగింది. జిల్లా వ్యాసాల వర్గ వృక్షాలను తనిఖీ చేసి, భౌగోళిక మార్పులు అవసరమైన వ్యాసాలలో మార్పులు చేయడం చేయాలి. [[బాపట్ల జిల్లా|బాపట్ల]], [[పల్నాడు జిల్లా|పల్నాడు జిల్లాలకు]], వాటి మాతృ జిల్లాలైన [[గుంటూరు జిల్లా|గుంటూరు]], [[ప్రకాశం జిల్లా|ప్రకాశం జిల్లాలకు]] ఈ విధమైన కృషి చేయడం జరిగింది.
* గ్రామాల వ్యాసాలలో భౌగోళిక సంబంధిత సవరణలు చేయాలి. ప్రస్తుతానికి అవసరమైన సవరణలు క్లుప్త వివరణలో కనిపిస్తాయి. భవిష్యతులో నిర్వహణ సౌలభ్యానికి మండలాలకు వికీడేటా ఆధారిత సమాచార పెట్టెలు వాడినట్లుగా , గ్రామాలకు కూడా వాడడం మెరుగు. జిల్లా వ్యాసాలనుండి పర్యాటక ఆకర్షణల ద్వారా గ్రామం వ్యాసం లింకైవుంటే చాలావరకు ఆ మార్పులు చేశాను.
==తెలివిడులు(Learnings)==
* ఇటువంటి కృషికి సముదాయం అంతగా [[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత_చర్చ_85#ఆంధ్రప్రదేశ్_జిల్లాలు,_సంబంధిత_వ్యాసాల_సవరణలకు_సహాయం|ఆసక్తి చూపించలేదనే]] చెప్పాలి. కృషిలో ప్రధానంగా ముగ్గురు పాల్గొనగా, సింహభాగం ఒక్కరే చేయవలసి వచ్చినది. చర్చలలో కూడా నలుగురైదుగురు మాత్రమే పాల్గొన్నారు, కాని ఏకాభిప్రాయదిశగా చర్చలు కొన్నిసార్లు సాగలేదు. అందువలన నాకు కూడా ఈ కృషిపై మధ్యలో విరక్తి కలిగి మానేద్దామని అనిపించినా, ప్రారంభించిన కృషి ముగింపుకు తేవడం మంచిదని కొనసాగించాను.
*[[ఓపెన్స్ట్రీట్మేప్(OSM)|OSM పటాల]] వినియోగం పెంచడం ఆహ్వానించదగినదైనా, WMF వారు తాజా OSM సమాచారాన్ని ఎప్పటికప్పుడు వికీపీడియాలో తాజా చేయటంలో సమస్యలు తలెత్తటంతో, పాత OSM పటాలు వివరాలు మాత్రమే కనబడుతున్నాయి. ఈ సమస్య మొదలై నాలుగు నెలలైంది. గతంలో సమస్య ఏర్పడినా కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేసేవారు. ఇప్పడు అదికూడా చేయలేదు. నేను WMF వారిని హెచ్చరించినా సమస్య పరిష్కరింపబడలేదు.<ref>{{Cite web|url=https://phabricator.wikimedia.org/T307099|title=Missing OSM geometry Bapatla district 13998258 relation|access-date=2022-08-10|website=Wikimedia Phabricator}}</ref>
*జిల్లా వ్యాసాల అంశాల ప్రామాణికతను మరల సమీక్షించాలి. పదేళ్ల క్రిందట [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జిల్లాలు/రెండవ దశ#జిల్లా వ్యాసములో ఉండవల్సిన విభాగాలు|ఒక కూర్పు వాడినా]], ప్రస్తుత పరిస్థితులకు అనువు కాదు. ఉదాహరణకు విద్యా సంస్థలు, విద్యా సౌకర్యాలు అనే శీర్షిక పేర్లు డైరెక్టరీ అంశాలు చేర్చటాన్ని ప్రోత్సహించవచ్చు. '''విద్యా వ్యవస్థ''' లేక '''విద్య''' అనేది మెరుగైన ప్రత్యామ్నాయం కావచ్చు.
==ధన్యవాదాలు==
కృషిలో ప్రధానంగా సహకరించిన తెలుగు వికీపీడియా సభ్యులైన Ch Maheswara Raju, యర్రా రామారావు,Pkraja1234,B.K.Viswanadh,పండు అనిల్ కుమార్,Chaduvari,K.Venkataramana, ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల గార్లకు, OSM లో సహకరించిన Heinz Vieth గారికి, వికీడేటాలో సహకరించిన DaxServer గారికి, ఇంకా ఇతరత్రా సహకరించిన స్వేచ్ఛా వినియోగ వనరుల సభ్యులకు ధన్యవాదాలు.
==ఇవీ చూడండి==
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Initial implementation experiences on Bapatla district by Arjunaraoc]]
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి#ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
n0evqzqivulkh5llgh1zrdftzpt3laj
3620319
3620318
2022-08-11T00:24:52Z
Arjunaraoc
2379
/* పని జరిగిన విధం, పనిముట్లు */
wikitext
text/x-wiki
తొలి ప్రతి(చిత్తు) తేది: 2022-08-10
రచయిత:Arjunaraoc
[[దస్త్రం:Andhra Pradesh districts - Telugu.svg|thumb|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పటం -2022]]
2022 ఏప్రిల్ 4 న అమలులోకి వచ్చిన [[ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ - 2022|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు]] తగినట్లు వికీపీడియాలో అవసరమైన మార్పులు చేసే పనిలో తొలి ఘట్టం అనగా [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి#ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి |అధిక వీక్షణలు పొందే వ్యాసాల సవరణల కృషిలో]] నేను చేపట్టిన పనికి 2022 ఆగష్టు 10 న ముగింపు పలుకుతున్నాను. ఈ నాలుగు నెలల ఆరు రోజుల కృషిపై నా అనుభవాలు ఈ వ్యాసం ద్వారా పంచుకుంటున్నాను. భవిష్యత్తు కృషికి ఈ వ్యాసం ఉపయోగపడుతుందని భావిస్తాను. వికీకి విస్తారంగా మార్పులు అవసరమయ్యే పరిస్థితులను ఎదుర్కొనడానికి ఈ వ్యాసంలో తెలిపిన ప్రక్రియ, పనిముట్లు, ఫలితాలు,తెలివిడులు ఉపయోగపడవచ్చు.
==కృషి ప్రాముఖ్యత==
15ఏళ్లపాటు జరిగిన కృషితో వికీపీడియాలో [[:వర్గం:ఆంధ్రప్రదేశ్|ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు]] ఒక ముఖ్యమైన స్థితికి చేరుకున్నాయి. తొలిగా కేవలం నగర వ్యాసాలతో ప్రారంభమైన కృషి క్రమేపి జిల్లాలకు, మండలాలకు, గ్రామాలకు, రాజకీయ నియోజకవర్గాలకు, పర్యాటక ఆకర్షణలకు, ప్రముఖ వ్యక్తులకు ఇంకా ఇతర ప్రత్యేక వ్యాసాలకు విస్తరించింది. అయితే మంచి నాణ్యత గల వ్యాసాలు తక్కువే అని చెప్పాలి. మంచి వ్యాసాలుగా అభివృద్ధి చేయటానికి ప్రాజెక్టు ప్రక్రియతో అడపదడపా కొన్ని ముఖ్యమైన వర్గాల వ్యాసాల లక్ష్యంతో జరిగింది. అయితే వికీపై మంచి అవగాహన వుండి పాల్గొనకలిగే క్రియాశీలక సభ్యులు చేతి వేళ్లమీద లెక్కింపు మాత్రంలోనే వుండడంతో ఈ కృషి మంచి ఫలితాలనివ్వలేదనే చెప్పాలి. ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణతో దాదాపు వికీలో 25% శాతం వ్యాసాలు భౌగోళికంగా ప్రస్తుత పరిస్థితిని ప్రతిబింబించలేకపోతాయి కావున, దీనిని సరిదిద్దటానికి జరగవలసిన కృషి చాలా కీలకమైనది. ఇది పూర్తికాకపోతే, పూర్తిగా ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు అసత్యాలుగా మిగిలే ప్రమాదం వుంది.
==ఉయోగించిన ప్రక్రియ==
ఈ 15 ఏళ్లలో, క్రియాశీలక సభ్యులు పెరగకపోవటం, పనిచేసే సభ్యుల అవగాహన చాలావరకు పరిమితంగానే వుండడం, నేను నిర్వహించిన [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జిల్లాలు/రెండవ దశ|కొన్ని ప్రాజెక్టుల బలహీనతలు]] తెలిసినందున, వికీకి కొత్త ప్రక్రియ అవసరమని భావించాను. దీనికి [[వికీపీడియా:పరస్పర సహకార నిర్వహణలు]] అని పేరు పెట్టాను. ఇటువంటి దానిని గతంలో [[వాడుకరి:Arjunaraoc/ఆంధ్రప్రదేశ్ నుండి లింకుల మెరుగు అనుభవాలు|ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధికి]] ప్రయోగాత్మకంగా వాడాను. ఆ తరువాత జిల్లాల పునర్వ్యస్థీకరణ సవరణలకు వాడటం జరిగింది.
==ఈ పని వలన ఏమి ఉపయోగం?==
ఈ పని ఏ విధంగా జరిగిందనే వివరించటానికి ముందు ఈ పనిలో ప్రభావితమైన పేజీల వలన వికీపీడియా చదివేవారికి లాభాలేంటో పరిశీలిద్దాం
* కనీసం సగటున రోజుకు 1 వీక్షణ పొందే 1500-2000 వ్యాస పేజీలలో భౌగోళిక అంశాల గురించి తాజా సమాచారమే కాకుండా, మెరుగైన వికీపీడియా వ్యాసం ద్వారా, వికీపీడియా వ్యాసం ఎలా వుండాలనే దానిపై అవగాహన మెరుగవుతుంది. వీటిలో జిల్లా, నగర, పట్టణ, మండల, నియోజకవర్గాలు, పర్యాటక ఆకర్షణల వ్యాసాలు ప్రధానంగా వుంటాయి.
* ఆంధ్రప్రదేశ్ గ్రామ వ్యాసాలలో భౌగోళిక సోపానక్రమంలో మార్పులున్నప్పుడు, కనీసం తాజా సమాచారం క్లుప్త వివరణ ద్వారా 90% మంది వీక్షకులు(మొబైల్) అందుతుంది. డెస్క్ టాప్ వాడుకరులు short description గేడ్జెట్ వాడుకొని అదే సాకర్యం పొందవచ్చు.
* చాలా భౌగోళిక వ్యాసాలలో ముఖ్యంగా మండల వ్యాసాలలో OSM పటాలు(Maps) వాడడం జరిగింది. దీనివలన వాడుకరులకు వ్యాస విషయం గురించి మెరుగైన భౌగోళిక సమాచారం అందుతుంది.
* వికీలో ఆధారాలు లేకపోయినా ఏదైనా రాయవచ్చనే తొలినాటి వికీ అవగాహన నుండి ఈ వ్యాసాలు చదివే వారికి కనీసం ఆధారాలతో వ్రాయాలనే అవగాహన మెరుగుపడవచ్చు. అవసరమైన చాలా చోట్ల {{tl|Citation needed}} మూసలు వాడడం జరిగింది.
* వికీని ఒక డైరెక్టరీగా భావించి చేర్చిన సమాచారం చాలావరకు తొలగించటం లేక కుదించడం జరిగింది. అందువలన వికీగురించిన అవగాహన మెరుగయ్యే అవకాశముంది.
==పని జరిగిన విధం, పనిముట్లు==
* జిల్లా వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం, జిల్లావ్యాసంనుండి లింకైన జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం చేశాము.
* పాల్గొనే వారి కృషి సమన్వయానికి , పురోగతి పంచుకోవటానికి కేవలం ఒక పేజీ కాకుండా ప్రక్రియ పేజీని, జిల్లా వ్యాసాల చర్చాపేజీలను ([[చర్చ:పల్నాడు జిల్లా|ఉదాహరణ]]) వాడడం జరిగింది. దీనికొరకు సచిత్ర పురోగతి ఫలకం (dashboard) వాడడం జరిగింది
* కృషిని సులభం చేయడానికి, పురోగతి తెలుసుకొనడానికి [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్_లింకు_వ్యాసాల_అభివృద్ధి#వికీడేటా క్వెరీలు|వికీడేటా క్వెరీలు]],[[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్_లింకు_వ్యాసాల_అభివృద్ధి#OSM క్వెరీలు|OSM క్వెరీలు]], [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్_లింకు_వ్యాసాల_అభివృద్ధి#క్వారీ క్వెరీలు|క్వారీ క్వెరీలు]], [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్_లింకు_వ్యాసాల_అభివృద్ధి#పెట్స్కాన్ క్వెరీలు|పెట్ స్కాన్ క్వెరీలు]] వాడడం, వాటిలో ఉపయోగకరమైనవాటిని కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేయడం జరిగింది.
* కృషికి OSM, వికీడేటా తో ఆంగ్ల, తెలుగు వికీపీడియాల అనుసంధానంతో పాటు, ఆయా ప్రాజెక్టులలో పనిచేసే వారి సహకారం తీసుకొనడం జరిగింది. ఆయా ప్రాజెక్టులలో కూడా మార్పులు చేయటం, వాటికి తగిన పనిముట్లు వాడడం ( గూగుల్ స్ప్రెడ్ షీట్, వికీడేటాలో [https://quickstatements.toolforge.org/#/ క్విక్ స్టేట్మెంట్స్]) తద్వారా తెలుగు వికీ వాడుకరులకు ఉపయోగపడే సమచారపెట్టెలు, క్లుప్త వివరణ మెరుగు చేయడం జరిగింది.
* కృషికి అనువైన వాటికి [[User:Arjunaraocbot|నా బాట్ ఖాతా]] వాడడం జరిగింది.
==ఇంకా జరగవలసిన పని==
* జరిగినపనిలో జిల్లా వ్యాసాలకు లింకైన వ్యాసాలను మాత్రమే సవరించడం, అభివృద్ధి చేయడం జరిగింది. జిల్లా వ్యాసాల వర్గ వృక్షాలను తనిఖీ చేసి, భౌగోళిక మార్పులు అవసరమైన వ్యాసాలలో మార్పులు చేయడం చేయాలి. [[బాపట్ల జిల్లా|బాపట్ల]], [[పల్నాడు జిల్లా|పల్నాడు జిల్లాలకు]], వాటి మాతృ జిల్లాలైన [[గుంటూరు జిల్లా|గుంటూరు]], [[ప్రకాశం జిల్లా|ప్రకాశం జిల్లాలకు]] ఈ విధమైన కృషి చేయడం జరిగింది.
* గ్రామాల వ్యాసాలలో భౌగోళిక సంబంధిత సవరణలు చేయాలి. ప్రస్తుతానికి అవసరమైన సవరణలు క్లుప్త వివరణలో కనిపిస్తాయి. భవిష్యతులో నిర్వహణ సౌలభ్యానికి మండలాలకు వికీడేటా ఆధారిత సమాచార పెట్టెలు వాడినట్లుగా , గ్రామాలకు కూడా వాడడం మెరుగు. జిల్లా వ్యాసాలనుండి పర్యాటక ఆకర్షణల ద్వారా గ్రామం వ్యాసం లింకైవుంటే చాలావరకు ఆ మార్పులు చేశాను.
==తెలివిడులు(Learnings)==
* ఇటువంటి కృషికి సముదాయం అంతగా [[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత_చర్చ_85#ఆంధ్రప్రదేశ్_జిల్లాలు,_సంబంధిత_వ్యాసాల_సవరణలకు_సహాయం|ఆసక్తి చూపించలేదనే]] చెప్పాలి. కృషిలో ప్రధానంగా ముగ్గురు పాల్గొనగా, సింహభాగం ఒక్కరే చేయవలసి వచ్చినది. చర్చలలో కూడా నలుగురైదుగురు మాత్రమే పాల్గొన్నారు, కాని ఏకాభిప్రాయదిశగా చర్చలు కొన్నిసార్లు సాగలేదు. అందువలన నాకు కూడా ఈ కృషిపై మధ్యలో విరక్తి కలిగి మానేద్దామని అనిపించినా, ప్రారంభించిన కృషి ముగింపుకు తేవడం మంచిదని కొనసాగించాను.
*[[ఓపెన్స్ట్రీట్మేప్(OSM)|OSM పటాల]] వినియోగం పెంచడం ఆహ్వానించదగినదైనా, WMF వారు తాజా OSM సమాచారాన్ని ఎప్పటికప్పుడు వికీపీడియాలో తాజా చేయటంలో సమస్యలు తలెత్తటంతో, పాత OSM పటాలు వివరాలు మాత్రమే కనబడుతున్నాయి. ఈ సమస్య మొదలై నాలుగు నెలలైంది. గతంలో సమస్య ఏర్పడినా కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేసేవారు. ఇప్పడు అదికూడా చేయలేదు. నేను WMF వారిని హెచ్చరించినా సమస్య పరిష్కరింపబడలేదు.<ref>{{Cite web|url=https://phabricator.wikimedia.org/T307099|title=Missing OSM geometry Bapatla district 13998258 relation|access-date=2022-08-10|website=Wikimedia Phabricator}}</ref>
*జిల్లా వ్యాసాల అంశాల ప్రామాణికతను మరల సమీక్షించాలి. పదేళ్ల క్రిందట [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జిల్లాలు/రెండవ దశ#జిల్లా వ్యాసములో ఉండవల్సిన విభాగాలు|ఒక కూర్పు వాడినా]], ప్రస్తుత పరిస్థితులకు అనువు కాదు. ఉదాహరణకు విద్యా సంస్థలు, విద్యా సౌకర్యాలు అనే శీర్షిక పేర్లు డైరెక్టరీ అంశాలు చేర్చటాన్ని ప్రోత్సహించవచ్చు. '''విద్యా వ్యవస్థ''' లేక '''విద్య''' అనేది మెరుగైన ప్రత్యామ్నాయం కావచ్చు.
==ధన్యవాదాలు==
కృషిలో ప్రధానంగా సహకరించిన తెలుగు వికీపీడియా సభ్యులైన Ch Maheswara Raju, యర్రా రామారావు,Pkraja1234,B.K.Viswanadh,పండు అనిల్ కుమార్,Chaduvari,K.Venkataramana, ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల గార్లకు, OSM లో సహకరించిన Heinz Vieth గారికి, వికీడేటాలో సహకరించిన DaxServer గారికి, ఇంకా ఇతరత్రా సహకరించిన స్వేచ్ఛా వినియోగ వనరుల సభ్యులకు ధన్యవాదాలు.
==ఇవీ చూడండి==
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Initial implementation experiences on Bapatla district by Arjunaraoc]]
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి#ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
719jg4iq9ccvesbjo47d4notz4ch11u
3620320
3620319
2022-08-11T00:25:51Z
Arjunaraoc
2379
/* ధన్యవాదాలు */
wikitext
text/x-wiki
తొలి ప్రతి(చిత్తు) తేది: 2022-08-10
రచయిత:Arjunaraoc
[[దస్త్రం:Andhra Pradesh districts - Telugu.svg|thumb|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పటం -2022]]
2022 ఏప్రిల్ 4 న అమలులోకి వచ్చిన [[ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ - 2022|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు]] తగినట్లు వికీపీడియాలో అవసరమైన మార్పులు చేసే పనిలో తొలి ఘట్టం అనగా [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి#ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి |అధిక వీక్షణలు పొందే వ్యాసాల సవరణల కృషిలో]] నేను చేపట్టిన పనికి 2022 ఆగష్టు 10 న ముగింపు పలుకుతున్నాను. ఈ నాలుగు నెలల ఆరు రోజుల కృషిపై నా అనుభవాలు ఈ వ్యాసం ద్వారా పంచుకుంటున్నాను. భవిష్యత్తు కృషికి ఈ వ్యాసం ఉపయోగపడుతుందని భావిస్తాను. వికీకి విస్తారంగా మార్పులు అవసరమయ్యే పరిస్థితులను ఎదుర్కొనడానికి ఈ వ్యాసంలో తెలిపిన ప్రక్రియ, పనిముట్లు, ఫలితాలు,తెలివిడులు ఉపయోగపడవచ్చు.
==కృషి ప్రాముఖ్యత==
15ఏళ్లపాటు జరిగిన కృషితో వికీపీడియాలో [[:వర్గం:ఆంధ్రప్రదేశ్|ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు]] ఒక ముఖ్యమైన స్థితికి చేరుకున్నాయి. తొలిగా కేవలం నగర వ్యాసాలతో ప్రారంభమైన కృషి క్రమేపి జిల్లాలకు, మండలాలకు, గ్రామాలకు, రాజకీయ నియోజకవర్గాలకు, పర్యాటక ఆకర్షణలకు, ప్రముఖ వ్యక్తులకు ఇంకా ఇతర ప్రత్యేక వ్యాసాలకు విస్తరించింది. అయితే మంచి నాణ్యత గల వ్యాసాలు తక్కువే అని చెప్పాలి. మంచి వ్యాసాలుగా అభివృద్ధి చేయటానికి ప్రాజెక్టు ప్రక్రియతో అడపదడపా కొన్ని ముఖ్యమైన వర్గాల వ్యాసాల లక్ష్యంతో జరిగింది. అయితే వికీపై మంచి అవగాహన వుండి పాల్గొనకలిగే క్రియాశీలక సభ్యులు చేతి వేళ్లమీద లెక్కింపు మాత్రంలోనే వుండడంతో ఈ కృషి మంచి ఫలితాలనివ్వలేదనే చెప్పాలి. ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణతో దాదాపు వికీలో 25% శాతం వ్యాసాలు భౌగోళికంగా ప్రస్తుత పరిస్థితిని ప్రతిబింబించలేకపోతాయి కావున, దీనిని సరిదిద్దటానికి జరగవలసిన కృషి చాలా కీలకమైనది. ఇది పూర్తికాకపోతే, పూర్తిగా ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు అసత్యాలుగా మిగిలే ప్రమాదం వుంది.
==ఉయోగించిన ప్రక్రియ==
ఈ 15 ఏళ్లలో, క్రియాశీలక సభ్యులు పెరగకపోవటం, పనిచేసే సభ్యుల అవగాహన చాలావరకు పరిమితంగానే వుండడం, నేను నిర్వహించిన [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జిల్లాలు/రెండవ దశ|కొన్ని ప్రాజెక్టుల బలహీనతలు]] తెలిసినందున, వికీకి కొత్త ప్రక్రియ అవసరమని భావించాను. దీనికి [[వికీపీడియా:పరస్పర సహకార నిర్వహణలు]] అని పేరు పెట్టాను. ఇటువంటి దానిని గతంలో [[వాడుకరి:Arjunaraoc/ఆంధ్రప్రదేశ్ నుండి లింకుల మెరుగు అనుభవాలు|ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధికి]] ప్రయోగాత్మకంగా వాడాను. ఆ తరువాత జిల్లాల పునర్వ్యస్థీకరణ సవరణలకు వాడటం జరిగింది.
==ఈ పని వలన ఏమి ఉపయోగం?==
ఈ పని ఏ విధంగా జరిగిందనే వివరించటానికి ముందు ఈ పనిలో ప్రభావితమైన పేజీల వలన వికీపీడియా చదివేవారికి లాభాలేంటో పరిశీలిద్దాం
* కనీసం సగటున రోజుకు 1 వీక్షణ పొందే 1500-2000 వ్యాస పేజీలలో భౌగోళిక అంశాల గురించి తాజా సమాచారమే కాకుండా, మెరుగైన వికీపీడియా వ్యాసం ద్వారా, వికీపీడియా వ్యాసం ఎలా వుండాలనే దానిపై అవగాహన మెరుగవుతుంది. వీటిలో జిల్లా, నగర, పట్టణ, మండల, నియోజకవర్గాలు, పర్యాటక ఆకర్షణల వ్యాసాలు ప్రధానంగా వుంటాయి.
* ఆంధ్రప్రదేశ్ గ్రామ వ్యాసాలలో భౌగోళిక సోపానక్రమంలో మార్పులున్నప్పుడు, కనీసం తాజా సమాచారం క్లుప్త వివరణ ద్వారా 90% మంది వీక్షకులు(మొబైల్) అందుతుంది. డెస్క్ టాప్ వాడుకరులు short description గేడ్జెట్ వాడుకొని అదే సాకర్యం పొందవచ్చు.
* చాలా భౌగోళిక వ్యాసాలలో ముఖ్యంగా మండల వ్యాసాలలో OSM పటాలు(Maps) వాడడం జరిగింది. దీనివలన వాడుకరులకు వ్యాస విషయం గురించి మెరుగైన భౌగోళిక సమాచారం అందుతుంది.
* వికీలో ఆధారాలు లేకపోయినా ఏదైనా రాయవచ్చనే తొలినాటి వికీ అవగాహన నుండి ఈ వ్యాసాలు చదివే వారికి కనీసం ఆధారాలతో వ్రాయాలనే అవగాహన మెరుగుపడవచ్చు. అవసరమైన చాలా చోట్ల {{tl|Citation needed}} మూసలు వాడడం జరిగింది.
* వికీని ఒక డైరెక్టరీగా భావించి చేర్చిన సమాచారం చాలావరకు తొలగించటం లేక కుదించడం జరిగింది. అందువలన వికీగురించిన అవగాహన మెరుగయ్యే అవకాశముంది.
==పని జరిగిన విధం, పనిముట్లు==
* జిల్లా వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం, జిల్లావ్యాసంనుండి లింకైన జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం చేశాము.
* పాల్గొనే వారి కృషి సమన్వయానికి , పురోగతి పంచుకోవటానికి కేవలం ఒక పేజీ కాకుండా ప్రక్రియ పేజీని, జిల్లా వ్యాసాల చర్చాపేజీలను ([[చర్చ:పల్నాడు జిల్లా|ఉదాహరణ]]) వాడడం జరిగింది. దీనికొరకు సచిత్ర పురోగతి ఫలకం (dashboard) వాడడం జరిగింది
* కృషిని సులభం చేయడానికి, పురోగతి తెలుసుకొనడానికి [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్_లింకు_వ్యాసాల_అభివృద్ధి#వికీడేటా క్వెరీలు|వికీడేటా క్వెరీలు]],[[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్_లింకు_వ్యాసాల_అభివృద్ధి#OSM క్వెరీలు|OSM క్వెరీలు]], [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్_లింకు_వ్యాసాల_అభివృద్ధి#క్వారీ క్వెరీలు|క్వారీ క్వెరీలు]], [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్_లింకు_వ్యాసాల_అభివృద్ధి#పెట్స్కాన్ క్వెరీలు|పెట్ స్కాన్ క్వెరీలు]] వాడడం, వాటిలో ఉపయోగకరమైనవాటిని కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేయడం జరిగింది.
* కృషికి OSM, వికీడేటా తో ఆంగ్ల, తెలుగు వికీపీడియాల అనుసంధానంతో పాటు, ఆయా ప్రాజెక్టులలో పనిచేసే వారి సహకారం తీసుకొనడం జరిగింది. ఆయా ప్రాజెక్టులలో కూడా మార్పులు చేయటం, వాటికి తగిన పనిముట్లు వాడడం ( గూగుల్ స్ప్రెడ్ షీట్, వికీడేటాలో [https://quickstatements.toolforge.org/#/ క్విక్ స్టేట్మెంట్స్]) తద్వారా తెలుగు వికీ వాడుకరులకు ఉపయోగపడే సమచారపెట్టెలు, క్లుప్త వివరణ మెరుగు చేయడం జరిగింది.
* కృషికి అనువైన వాటికి [[User:Arjunaraocbot|నా బాట్ ఖాతా]] వాడడం జరిగింది.
==ఇంకా జరగవలసిన పని==
* జరిగినపనిలో జిల్లా వ్యాసాలకు లింకైన వ్యాసాలను మాత్రమే సవరించడం, అభివృద్ధి చేయడం జరిగింది. జిల్లా వ్యాసాల వర్గ వృక్షాలను తనిఖీ చేసి, భౌగోళిక మార్పులు అవసరమైన వ్యాసాలలో మార్పులు చేయడం చేయాలి. [[బాపట్ల జిల్లా|బాపట్ల]], [[పల్నాడు జిల్లా|పల్నాడు జిల్లాలకు]], వాటి మాతృ జిల్లాలైన [[గుంటూరు జిల్లా|గుంటూరు]], [[ప్రకాశం జిల్లా|ప్రకాశం జిల్లాలకు]] ఈ విధమైన కృషి చేయడం జరిగింది.
* గ్రామాల వ్యాసాలలో భౌగోళిక సంబంధిత సవరణలు చేయాలి. ప్రస్తుతానికి అవసరమైన సవరణలు క్లుప్త వివరణలో కనిపిస్తాయి. భవిష్యతులో నిర్వహణ సౌలభ్యానికి మండలాలకు వికీడేటా ఆధారిత సమాచార పెట్టెలు వాడినట్లుగా , గ్రామాలకు కూడా వాడడం మెరుగు. జిల్లా వ్యాసాలనుండి పర్యాటక ఆకర్షణల ద్వారా గ్రామం వ్యాసం లింకైవుంటే చాలావరకు ఆ మార్పులు చేశాను.
==తెలివిడులు(Learnings)==
* ఇటువంటి కృషికి సముదాయం అంతగా [[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత_చర్చ_85#ఆంధ్రప్రదేశ్_జిల్లాలు,_సంబంధిత_వ్యాసాల_సవరణలకు_సహాయం|ఆసక్తి చూపించలేదనే]] చెప్పాలి. కృషిలో ప్రధానంగా ముగ్గురు పాల్గొనగా, సింహభాగం ఒక్కరే చేయవలసి వచ్చినది. చర్చలలో కూడా నలుగురైదుగురు మాత్రమే పాల్గొన్నారు, కాని ఏకాభిప్రాయదిశగా చర్చలు కొన్నిసార్లు సాగలేదు. అందువలన నాకు కూడా ఈ కృషిపై మధ్యలో విరక్తి కలిగి మానేద్దామని అనిపించినా, ప్రారంభించిన కృషి ముగింపుకు తేవడం మంచిదని కొనసాగించాను.
*[[ఓపెన్స్ట్రీట్మేప్(OSM)|OSM పటాల]] వినియోగం పెంచడం ఆహ్వానించదగినదైనా, WMF వారు తాజా OSM సమాచారాన్ని ఎప్పటికప్పుడు వికీపీడియాలో తాజా చేయటంలో సమస్యలు తలెత్తటంతో, పాత OSM పటాలు వివరాలు మాత్రమే కనబడుతున్నాయి. ఈ సమస్య మొదలై నాలుగు నెలలైంది. గతంలో సమస్య ఏర్పడినా కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేసేవారు. ఇప్పడు అదికూడా చేయలేదు. నేను WMF వారిని హెచ్చరించినా సమస్య పరిష్కరింపబడలేదు.<ref>{{Cite web|url=https://phabricator.wikimedia.org/T307099|title=Missing OSM geometry Bapatla district 13998258 relation|access-date=2022-08-10|website=Wikimedia Phabricator}}</ref>
*జిల్లా వ్యాసాల అంశాల ప్రామాణికతను మరల సమీక్షించాలి. పదేళ్ల క్రిందట [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జిల్లాలు/రెండవ దశ#జిల్లా వ్యాసములో ఉండవల్సిన విభాగాలు|ఒక కూర్పు వాడినా]], ప్రస్తుత పరిస్థితులకు అనువు కాదు. ఉదాహరణకు విద్యా సంస్థలు, విద్యా సౌకర్యాలు అనే శీర్షిక పేర్లు డైరెక్టరీ అంశాలు చేర్చటాన్ని ప్రోత్సహించవచ్చు. '''విద్యా వ్యవస్థ''' లేక '''విద్య''' అనేది మెరుగైన ప్రత్యామ్నాయం కావచ్చు.
==ధన్యవాదాలు==
కృషిలో ప్రధానంగా సహకరించిన తెలుగు వికీపీడియా సభ్యులైన Ch Maheswara Raju, యర్రా రామారావు, Pkraja1234, B.K.Viswanadh, పండు అనిల్ కుమార్, Chaduvari, K.Venkataramana, ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల గార్లకు, OSM లో సహకరించిన Heinz Vieth గారికి, వికీడేటాలో సహకరించిన DaxServer గారికి, ఇంకా ఇతరత్రా సహకరించిన స్వేచ్ఛా వినియోగ వనరుల సభ్యులకు ధన్యవాదాలు.
==ఇవీ చూడండి==
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Initial implementation experiences on Bapatla district by Arjunaraoc]]
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి#ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
qcgncnkgi95phgsalik9mw5i2qhludy
3620321
3620320
2022-08-11T00:29:21Z
Arjunaraoc
2379
/* తెలివిడులు(Learnings) */
wikitext
text/x-wiki
తొలి ప్రతి(చిత్తు) తేది: 2022-08-10
రచయిత:Arjunaraoc
[[దస్త్రం:Andhra Pradesh districts - Telugu.svg|thumb|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పటం -2022]]
2022 ఏప్రిల్ 4 న అమలులోకి వచ్చిన [[ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ - 2022|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు]] తగినట్లు వికీపీడియాలో అవసరమైన మార్పులు చేసే పనిలో తొలి ఘట్టం అనగా [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి#ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి |అధిక వీక్షణలు పొందే వ్యాసాల సవరణల కృషిలో]] నేను చేపట్టిన పనికి 2022 ఆగష్టు 10 న ముగింపు పలుకుతున్నాను. ఈ నాలుగు నెలల ఆరు రోజుల కృషిపై నా అనుభవాలు ఈ వ్యాసం ద్వారా పంచుకుంటున్నాను. భవిష్యత్తు కృషికి ఈ వ్యాసం ఉపయోగపడుతుందని భావిస్తాను. వికీకి విస్తారంగా మార్పులు అవసరమయ్యే పరిస్థితులను ఎదుర్కొనడానికి ఈ వ్యాసంలో తెలిపిన ప్రక్రియ, పనిముట్లు, ఫలితాలు,తెలివిడులు ఉపయోగపడవచ్చు.
==కృషి ప్రాముఖ్యత==
15ఏళ్లపాటు జరిగిన కృషితో వికీపీడియాలో [[:వర్గం:ఆంధ్రప్రదేశ్|ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు]] ఒక ముఖ్యమైన స్థితికి చేరుకున్నాయి. తొలిగా కేవలం నగర వ్యాసాలతో ప్రారంభమైన కృషి క్రమేపి జిల్లాలకు, మండలాలకు, గ్రామాలకు, రాజకీయ నియోజకవర్గాలకు, పర్యాటక ఆకర్షణలకు, ప్రముఖ వ్యక్తులకు ఇంకా ఇతర ప్రత్యేక వ్యాసాలకు విస్తరించింది. అయితే మంచి నాణ్యత గల వ్యాసాలు తక్కువే అని చెప్పాలి. మంచి వ్యాసాలుగా అభివృద్ధి చేయటానికి ప్రాజెక్టు ప్రక్రియతో అడపదడపా కొన్ని ముఖ్యమైన వర్గాల వ్యాసాల లక్ష్యంతో జరిగింది. అయితే వికీపై మంచి అవగాహన వుండి పాల్గొనకలిగే క్రియాశీలక సభ్యులు చేతి వేళ్లమీద లెక్కింపు మాత్రంలోనే వుండడంతో ఈ కృషి మంచి ఫలితాలనివ్వలేదనే చెప్పాలి. ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణతో దాదాపు వికీలో 25% శాతం వ్యాసాలు భౌగోళికంగా ప్రస్తుత పరిస్థితిని ప్రతిబింబించలేకపోతాయి కావున, దీనిని సరిదిద్దటానికి జరగవలసిన కృషి చాలా కీలకమైనది. ఇది పూర్తికాకపోతే, పూర్తిగా ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు అసత్యాలుగా మిగిలే ప్రమాదం వుంది.
==ఉయోగించిన ప్రక్రియ==
ఈ 15 ఏళ్లలో, క్రియాశీలక సభ్యులు పెరగకపోవటం, పనిచేసే సభ్యుల అవగాహన చాలావరకు పరిమితంగానే వుండడం, నేను నిర్వహించిన [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జిల్లాలు/రెండవ దశ|కొన్ని ప్రాజెక్టుల బలహీనతలు]] తెలిసినందున, వికీకి కొత్త ప్రక్రియ అవసరమని భావించాను. దీనికి [[వికీపీడియా:పరస్పర సహకార నిర్వహణలు]] అని పేరు పెట్టాను. ఇటువంటి దానిని గతంలో [[వాడుకరి:Arjunaraoc/ఆంధ్రప్రదేశ్ నుండి లింకుల మెరుగు అనుభవాలు|ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధికి]] ప్రయోగాత్మకంగా వాడాను. ఆ తరువాత జిల్లాల పునర్వ్యస్థీకరణ సవరణలకు వాడటం జరిగింది.
==ఈ పని వలన ఏమి ఉపయోగం?==
ఈ పని ఏ విధంగా జరిగిందనే వివరించటానికి ముందు ఈ పనిలో ప్రభావితమైన పేజీల వలన వికీపీడియా చదివేవారికి లాభాలేంటో పరిశీలిద్దాం
* కనీసం సగటున రోజుకు 1 వీక్షణ పొందే 1500-2000 వ్యాస పేజీలలో భౌగోళిక అంశాల గురించి తాజా సమాచారమే కాకుండా, మెరుగైన వికీపీడియా వ్యాసం ద్వారా, వికీపీడియా వ్యాసం ఎలా వుండాలనే దానిపై అవగాహన మెరుగవుతుంది. వీటిలో జిల్లా, నగర, పట్టణ, మండల, నియోజకవర్గాలు, పర్యాటక ఆకర్షణల వ్యాసాలు ప్రధానంగా వుంటాయి.
* ఆంధ్రప్రదేశ్ గ్రామ వ్యాసాలలో భౌగోళిక సోపానక్రమంలో మార్పులున్నప్పుడు, కనీసం తాజా సమాచారం క్లుప్త వివరణ ద్వారా 90% మంది వీక్షకులు(మొబైల్) అందుతుంది. డెస్క్ టాప్ వాడుకరులు short description గేడ్జెట్ వాడుకొని అదే సాకర్యం పొందవచ్చు.
* చాలా భౌగోళిక వ్యాసాలలో ముఖ్యంగా మండల వ్యాసాలలో OSM పటాలు(Maps) వాడడం జరిగింది. దీనివలన వాడుకరులకు వ్యాస విషయం గురించి మెరుగైన భౌగోళిక సమాచారం అందుతుంది.
* వికీలో ఆధారాలు లేకపోయినా ఏదైనా రాయవచ్చనే తొలినాటి వికీ అవగాహన నుండి ఈ వ్యాసాలు చదివే వారికి కనీసం ఆధారాలతో వ్రాయాలనే అవగాహన మెరుగుపడవచ్చు. అవసరమైన చాలా చోట్ల {{tl|Citation needed}} మూసలు వాడడం జరిగింది.
* వికీని ఒక డైరెక్టరీగా భావించి చేర్చిన సమాచారం చాలావరకు తొలగించటం లేక కుదించడం జరిగింది. అందువలన వికీగురించిన అవగాహన మెరుగయ్యే అవకాశముంది.
==పని జరిగిన విధం, పనిముట్లు==
* జిల్లా వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం, జిల్లావ్యాసంనుండి లింకైన జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం చేశాము.
* పాల్గొనే వారి కృషి సమన్వయానికి , పురోగతి పంచుకోవటానికి కేవలం ఒక పేజీ కాకుండా ప్రక్రియ పేజీని, జిల్లా వ్యాసాల చర్చాపేజీలను ([[చర్చ:పల్నాడు జిల్లా|ఉదాహరణ]]) వాడడం జరిగింది. దీనికొరకు సచిత్ర పురోగతి ఫలకం (dashboard) వాడడం జరిగింది
* కృషిని సులభం చేయడానికి, పురోగతి తెలుసుకొనడానికి [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్_లింకు_వ్యాసాల_అభివృద్ధి#వికీడేటా క్వెరీలు|వికీడేటా క్వెరీలు]],[[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్_లింకు_వ్యాసాల_అభివృద్ధి#OSM క్వెరీలు|OSM క్వెరీలు]], [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్_లింకు_వ్యాసాల_అభివృద్ధి#క్వారీ క్వెరీలు|క్వారీ క్వెరీలు]], [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్_లింకు_వ్యాసాల_అభివృద్ధి#పెట్స్కాన్ క్వెరీలు|పెట్ స్కాన్ క్వెరీలు]] వాడడం, వాటిలో ఉపయోగకరమైనవాటిని కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేయడం జరిగింది.
* కృషికి OSM, వికీడేటా తో ఆంగ్ల, తెలుగు వికీపీడియాల అనుసంధానంతో పాటు, ఆయా ప్రాజెక్టులలో పనిచేసే వారి సహకారం తీసుకొనడం జరిగింది. ఆయా ప్రాజెక్టులలో కూడా మార్పులు చేయటం, వాటికి తగిన పనిముట్లు వాడడం ( గూగుల్ స్ప్రెడ్ షీట్, వికీడేటాలో [https://quickstatements.toolforge.org/#/ క్విక్ స్టేట్మెంట్స్]) తద్వారా తెలుగు వికీ వాడుకరులకు ఉపయోగపడే సమచారపెట్టెలు, క్లుప్త వివరణ మెరుగు చేయడం జరిగింది.
* కృషికి అనువైన వాటికి [[User:Arjunaraocbot|నా బాట్ ఖాతా]] వాడడం జరిగింది.
==ఇంకా జరగవలసిన పని==
* జరిగినపనిలో జిల్లా వ్యాసాలకు లింకైన వ్యాసాలను మాత్రమే సవరించడం, అభివృద్ధి చేయడం జరిగింది. జిల్లా వ్యాసాల వర్గ వృక్షాలను తనిఖీ చేసి, భౌగోళిక మార్పులు అవసరమైన వ్యాసాలలో మార్పులు చేయడం చేయాలి. [[బాపట్ల జిల్లా|బాపట్ల]], [[పల్నాడు జిల్లా|పల్నాడు జిల్లాలకు]], వాటి మాతృ జిల్లాలైన [[గుంటూరు జిల్లా|గుంటూరు]], [[ప్రకాశం జిల్లా|ప్రకాశం జిల్లాలకు]] ఈ విధమైన కృషి చేయడం జరిగింది.
* గ్రామాల వ్యాసాలలో భౌగోళిక సంబంధిత సవరణలు చేయాలి. ప్రస్తుతానికి అవసరమైన సవరణలు క్లుప్త వివరణలో కనిపిస్తాయి. భవిష్యతులో నిర్వహణ సౌలభ్యానికి మండలాలకు వికీడేటా ఆధారిత సమాచార పెట్టెలు వాడినట్లుగా , గ్రామాలకు కూడా వాడడం మెరుగు. జిల్లా వ్యాసాలనుండి పర్యాటక ఆకర్షణల ద్వారా గ్రామం వ్యాసం లింకైవుంటే చాలావరకు ఆ మార్పులు చేశాను.
==తెలివిడులు(Learnings)==
* ఇటువంటి కృషికి సముదాయం అంతగా [[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత_చర్చ_85#ఆంధ్రప్రదేశ్_జిల్లాలు,_సంబంధిత_వ్యాసాల_సవరణలకు_సహాయం|ఆసక్తి చూపించలేదనే]] చెప్పాలి. కృషిలో ప్రధానంగా ముగ్గురు పాల్గొనగా, సింహభాగం ఒక్కరే చేయవలసి వచ్చినది. చర్చలలో కూడా నలుగురైదుగురు మాత్రమే పాల్గొన్నారు, కాని ఏకాభిప్రాయదిశగా చర్చలు కొన్నిసార్లు సాగలేదు. అందువలన నాకు కూడా ఈ కృషిపై మధ్యలో విరక్తి కలిగి మానేద్దామని అనిపించినా, ప్రారంభించిన కృషి ముగింపుకు తేవడం మంచిదని కొనసాగించాను.
*[[ఓపెన్స్ట్రీట్మేప్(OSM)|OSM పటాల]] వినియోగం పెంచడం ఆహ్వానించదగినదైనా, WMF వారు తాజా OSM సమాచారాన్ని ఎప్పటికప్పుడు వికీపీడియాలో తాజా చేయటంలో సమస్యలు తలెత్తటంతో, పాత OSM పటాలు వివరాలు మాత్రమే కనబడుతున్నాయి. ఈ సమస్య మొదలై నాలుగు నెలలైంది. గతంలో సమస్య ఏర్పడినా కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేసేవారు. ఇప్పడు అదికూడా చేయలేదు. నేను WMF వారిని హెచ్చరించినా సమస్య పరిష్కరింపబడలేదు.<ref>{{Cite web|url=https://phabricator.wikimedia.org/T307099|title=Missing OSM geometry Bapatla district 13998258 relation|access-date=2022-08-10|website=Wikimedia Phabricator}}</ref>
==భవిష్యత్ కృషికి సూచనలు==
*జిల్లా వ్యాసాల అంశాల ప్రామాణికతను మరల సమీక్షించాలి. పదేళ్ల క్రిందట [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జిల్లాలు/రెండవ దశ#జిల్లా వ్యాసములో ఉండవల్సిన విభాగాలు|ఒక కూర్పు వాడినా]], ప్రస్తుత పరిస్థితులకు అనువు కాదు. ఉదాహరణకు విద్యా సంస్థలు, విద్యా సౌకర్యాలు అనే శీర్షిక పేర్లు డైరెక్టరీ అంశాలు చేర్చటాన్ని ప్రోత్సహించవచ్చు. '''విద్యా వ్యవస్థ''' లేక '''విద్య''' అనేది మెరుగైన ప్రత్యామ్నాయం కావచ్చు.
*వ్యాసాలలో ప్రముఖులు అనే విభాగం కొన్ని వ్యాసాలలో మరీ విస్తారంగా వుంది. వాటిని వికీపీడియా వ్యాసాలున్న వ్యక్తులకు కుదించాను. కానీ ఈ విభాగానికి సరైన ప్రాతిపదికలేకపోవటంతో విపరీతంగా విస్తరించే ఆస్కారమున్నందున, ఈ విభాగం తొలగించి, ప్రధానమైన వ్యక్తుల గురించి వ్యాసంలోనే లింకులుగా చేర్చటం మెరుగు.
==ధన్యవాదాలు==
కృషిలో ప్రధానంగా సహకరించిన తెలుగు వికీపీడియా సభ్యులైన Ch Maheswara Raju, యర్రా రామారావు, Pkraja1234, B.K.Viswanadh, పండు అనిల్ కుమార్, Chaduvari, K.Venkataramana, ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల గార్లకు, OSM లో సహకరించిన Heinz Vieth గారికి, వికీడేటాలో సహకరించిన DaxServer గారికి, ఇంకా ఇతరత్రా సహకరించిన స్వేచ్ఛా వినియోగ వనరుల సభ్యులకు ధన్యవాదాలు.
==ఇవీ చూడండి==
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Initial implementation experiences on Bapatla district by Arjunaraoc]]
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి#ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
qaa8iwyhxhkqck9pz3wicgv7o7ko6mj
3620322
3620321
2022-08-11T00:47:23Z
Arjunaraoc
2379
/* భవిష్యత్ కృషికి సూచనలు */
wikitext
text/x-wiki
తొలి ప్రతి(చిత్తు) తేది: 2022-08-10
రచయిత:Arjunaraoc
[[దస్త్రం:Andhra Pradesh districts - Telugu.svg|thumb|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పటం -2022]]
2022 ఏప్రిల్ 4 న అమలులోకి వచ్చిన [[ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ - 2022|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు]] తగినట్లు వికీపీడియాలో అవసరమైన మార్పులు చేసే పనిలో తొలి ఘట్టం అనగా [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి#ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి |అధిక వీక్షణలు పొందే వ్యాసాల సవరణల కృషిలో]] నేను చేపట్టిన పనికి 2022 ఆగష్టు 10 న ముగింపు పలుకుతున్నాను. ఈ నాలుగు నెలల ఆరు రోజుల కృషిపై నా అనుభవాలు ఈ వ్యాసం ద్వారా పంచుకుంటున్నాను. భవిష్యత్తు కృషికి ఈ వ్యాసం ఉపయోగపడుతుందని భావిస్తాను. వికీకి విస్తారంగా మార్పులు అవసరమయ్యే పరిస్థితులను ఎదుర్కొనడానికి ఈ వ్యాసంలో తెలిపిన ప్రక్రియ, పనిముట్లు, ఫలితాలు,తెలివిడులు ఉపయోగపడవచ్చు.
==కృషి ప్రాముఖ్యత==
15ఏళ్లపాటు జరిగిన కృషితో వికీపీడియాలో [[:వర్గం:ఆంధ్రప్రదేశ్|ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు]] ఒక ముఖ్యమైన స్థితికి చేరుకున్నాయి. తొలిగా కేవలం నగర వ్యాసాలతో ప్రారంభమైన కృషి క్రమేపి జిల్లాలకు, మండలాలకు, గ్రామాలకు, రాజకీయ నియోజకవర్గాలకు, పర్యాటక ఆకర్షణలకు, ప్రముఖ వ్యక్తులకు ఇంకా ఇతర ప్రత్యేక వ్యాసాలకు విస్తరించింది. అయితే మంచి నాణ్యత గల వ్యాసాలు తక్కువే అని చెప్పాలి. మంచి వ్యాసాలుగా అభివృద్ధి చేయటానికి ప్రాజెక్టు ప్రక్రియతో అడపదడపా కొన్ని ముఖ్యమైన వర్గాల వ్యాసాల లక్ష్యంతో జరిగింది. అయితే వికీపై మంచి అవగాహన వుండి పాల్గొనకలిగే క్రియాశీలక సభ్యులు చేతి వేళ్లమీద లెక్కింపు మాత్రంలోనే వుండడంతో ఈ కృషి మంచి ఫలితాలనివ్వలేదనే చెప్పాలి. ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణతో దాదాపు వికీలో 25% శాతం వ్యాసాలు భౌగోళికంగా ప్రస్తుత పరిస్థితిని ప్రతిబింబించలేకపోతాయి కావున, దీనిని సరిదిద్దటానికి జరగవలసిన కృషి చాలా కీలకమైనది. ఇది పూర్తికాకపోతే, పూర్తిగా ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు అసత్యాలుగా మిగిలే ప్రమాదం వుంది.
==ఉయోగించిన ప్రక్రియ==
ఈ 15 ఏళ్లలో, క్రియాశీలక సభ్యులు పెరగకపోవటం, పనిచేసే సభ్యుల అవగాహన చాలావరకు పరిమితంగానే వుండడం, నేను నిర్వహించిన [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జిల్లాలు/రెండవ దశ|కొన్ని ప్రాజెక్టుల బలహీనతలు]] తెలిసినందున, వికీకి కొత్త ప్రక్రియ అవసరమని భావించాను. దీనికి [[వికీపీడియా:పరస్పర సహకార నిర్వహణలు]] అని పేరు పెట్టాను. ఇటువంటి దానిని గతంలో [[వాడుకరి:Arjunaraoc/ఆంధ్రప్రదేశ్ నుండి లింకుల మెరుగు అనుభవాలు|ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధికి]] ప్రయోగాత్మకంగా వాడాను. ఆ తరువాత జిల్లాల పునర్వ్యస్థీకరణ సవరణలకు వాడటం జరిగింది.
==ఈ పని వలన ఏమి ఉపయోగం?==
ఈ పని ఏ విధంగా జరిగిందనే వివరించటానికి ముందు ఈ పనిలో ప్రభావితమైన పేజీల వలన వికీపీడియా చదివేవారికి లాభాలేంటో పరిశీలిద్దాం
* కనీసం సగటున రోజుకు 1 వీక్షణ పొందే 1500-2000 వ్యాస పేజీలలో భౌగోళిక అంశాల గురించి తాజా సమాచారమే కాకుండా, మెరుగైన వికీపీడియా వ్యాసం ద్వారా, వికీపీడియా వ్యాసం ఎలా వుండాలనే దానిపై అవగాహన మెరుగవుతుంది. వీటిలో జిల్లా, నగర, పట్టణ, మండల, నియోజకవర్గాలు, పర్యాటక ఆకర్షణల వ్యాసాలు ప్రధానంగా వుంటాయి.
* ఆంధ్రప్రదేశ్ గ్రామ వ్యాసాలలో భౌగోళిక సోపానక్రమంలో మార్పులున్నప్పుడు, కనీసం తాజా సమాచారం క్లుప్త వివరణ ద్వారా 90% మంది వీక్షకులు(మొబైల్) అందుతుంది. డెస్క్ టాప్ వాడుకరులు short description గేడ్జెట్ వాడుకొని అదే సాకర్యం పొందవచ్చు.
* చాలా భౌగోళిక వ్యాసాలలో ముఖ్యంగా మండల వ్యాసాలలో OSM పటాలు(Maps) వాడడం జరిగింది. దీనివలన వాడుకరులకు వ్యాస విషయం గురించి మెరుగైన భౌగోళిక సమాచారం అందుతుంది.
* వికీలో ఆధారాలు లేకపోయినా ఏదైనా రాయవచ్చనే తొలినాటి వికీ అవగాహన నుండి ఈ వ్యాసాలు చదివే వారికి కనీసం ఆధారాలతో వ్రాయాలనే అవగాహన మెరుగుపడవచ్చు. అవసరమైన చాలా చోట్ల {{tl|Citation needed}} మూసలు వాడడం జరిగింది.
* వికీని ఒక డైరెక్టరీగా భావించి చేర్చిన సమాచారం చాలావరకు తొలగించటం లేక కుదించడం జరిగింది. అందువలన వికీగురించిన అవగాహన మెరుగయ్యే అవకాశముంది.
==పని జరిగిన విధం, పనిముట్లు==
* జిల్లా వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం, జిల్లావ్యాసంనుండి లింకైన జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం చేశాము.
* పాల్గొనే వారి కృషి సమన్వయానికి , పురోగతి పంచుకోవటానికి కేవలం ఒక పేజీ కాకుండా ప్రక్రియ పేజీని, జిల్లా వ్యాసాల చర్చాపేజీలను ([[చర్చ:పల్నాడు జిల్లా|ఉదాహరణ]]) వాడడం జరిగింది. దీనికొరకు సచిత్ర పురోగతి ఫలకం (dashboard) వాడడం జరిగింది
* కృషిని సులభం చేయడానికి, పురోగతి తెలుసుకొనడానికి [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్_లింకు_వ్యాసాల_అభివృద్ధి#వికీడేటా క్వెరీలు|వికీడేటా క్వెరీలు]],[[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్_లింకు_వ్యాసాల_అభివృద్ధి#OSM క్వెరీలు|OSM క్వెరీలు]], [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్_లింకు_వ్యాసాల_అభివృద్ధి#క్వారీ క్వెరీలు|క్వారీ క్వెరీలు]], [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్_లింకు_వ్యాసాల_అభివృద్ధి#పెట్స్కాన్ క్వెరీలు|పెట్ స్కాన్ క్వెరీలు]] వాడడం, వాటిలో ఉపయోగకరమైనవాటిని కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేయడం జరిగింది.
* కృషికి OSM, వికీడేటా తో ఆంగ్ల, తెలుగు వికీపీడియాల అనుసంధానంతో పాటు, ఆయా ప్రాజెక్టులలో పనిచేసే వారి సహకారం తీసుకొనడం జరిగింది. ఆయా ప్రాజెక్టులలో కూడా మార్పులు చేయటం, వాటికి తగిన పనిముట్లు వాడడం ( గూగుల్ స్ప్రెడ్ షీట్, వికీడేటాలో [https://quickstatements.toolforge.org/#/ క్విక్ స్టేట్మెంట్స్]) తద్వారా తెలుగు వికీ వాడుకరులకు ఉపయోగపడే సమచారపెట్టెలు, క్లుప్త వివరణ మెరుగు చేయడం జరిగింది.
* కృషికి అనువైన వాటికి [[User:Arjunaraocbot|నా బాట్ ఖాతా]] వాడడం జరిగింది.
==ఇంకా జరగవలసిన పని==
* జరిగినపనిలో జిల్లా వ్యాసాలకు లింకైన వ్యాసాలను మాత్రమే సవరించడం, అభివృద్ధి చేయడం జరిగింది. జిల్లా వ్యాసాల వర్గ వృక్షాలను తనిఖీ చేసి, భౌగోళిక మార్పులు అవసరమైన వ్యాసాలలో మార్పులు చేయడం చేయాలి. [[బాపట్ల జిల్లా|బాపట్ల]], [[పల్నాడు జిల్లా|పల్నాడు జిల్లాలకు]], వాటి మాతృ జిల్లాలైన [[గుంటూరు జిల్లా|గుంటూరు]], [[ప్రకాశం జిల్లా|ప్రకాశం జిల్లాలకు]] ఈ విధమైన కృషి చేయడం జరిగింది.
* గ్రామాల వ్యాసాలలో భౌగోళిక సంబంధిత సవరణలు చేయాలి. ప్రస్తుతానికి అవసరమైన సవరణలు క్లుప్త వివరణలో కనిపిస్తాయి. భవిష్యతులో నిర్వహణ సౌలభ్యానికి మండలాలకు వికీడేటా ఆధారిత సమాచార పెట్టెలు వాడినట్లుగా , గ్రామాలకు కూడా వాడడం మెరుగు. జిల్లా వ్యాసాలనుండి పర్యాటక ఆకర్షణల ద్వారా గ్రామం వ్యాసం లింకైవుంటే చాలావరకు ఆ మార్పులు చేశాను.
==తెలివిడులు(Learnings)==
* ఇటువంటి కృషికి సముదాయం అంతగా [[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత_చర్చ_85#ఆంధ్రప్రదేశ్_జిల్లాలు,_సంబంధిత_వ్యాసాల_సవరణలకు_సహాయం|ఆసక్తి చూపించలేదనే]] చెప్పాలి. కృషిలో ప్రధానంగా ముగ్గురు పాల్గొనగా, సింహభాగం ఒక్కరే చేయవలసి వచ్చినది. చర్చలలో కూడా నలుగురైదుగురు మాత్రమే పాల్గొన్నారు, కాని ఏకాభిప్రాయదిశగా చర్చలు కొన్నిసార్లు సాగలేదు. అందువలన నాకు కూడా ఈ కృషిపై మధ్యలో విరక్తి కలిగి మానేద్దామని అనిపించినా, ప్రారంభించిన కృషి ముగింపుకు తేవడం మంచిదని కొనసాగించాను.
*[[ఓపెన్స్ట్రీట్మేప్(OSM)|OSM పటాల]] వినియోగం పెంచడం ఆహ్వానించదగినదైనా, WMF వారు తాజా OSM సమాచారాన్ని ఎప్పటికప్పుడు వికీపీడియాలో తాజా చేయటంలో సమస్యలు తలెత్తటంతో, పాత OSM పటాలు వివరాలు మాత్రమే కనబడుతున్నాయి. ఈ సమస్య మొదలై నాలుగు నెలలైంది. గతంలో సమస్య ఏర్పడినా కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేసేవారు. ఇప్పడు అదికూడా చేయలేదు. నేను WMF వారిని హెచ్చరించినా సమస్య పరిష్కరింపబడలేదు.<ref>{{Cite web|url=https://phabricator.wikimedia.org/T307099|title=Missing OSM geometry Bapatla district 13998258 relation|access-date=2022-08-10|website=Wikimedia Phabricator}}</ref>
==భవిష్యత్ కృషికి సూచనలు==
* జిల్లా వ్యాసాల అంశాల ప్రామాణికతను మరల సమీక్షించాలి. పదేళ్ల క్రిందట [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జిల్లాలు/రెండవ దశ#జిల్లా వ్యాసములో ఉండవల్సిన విభాగాలు|ఒక కూర్పు వాడినా]], ప్రస్తుత పరిస్థితులకు అనువు కాదు. ఉదాహరణకు విద్యా సంస్థలు, విద్యా సౌకర్యాలు అనే శీర్షిక పేర్లు డైరెక్టరీ అంశాలు చేర్చటాన్ని ప్రోత్సహించవచ్చు. '''విద్యా వ్యవస్థ''' లేక '''విద్య''' అనేది మెరుగైన ప్రత్యామ్నాయం కావచ్చు.
* వ్యాసాలలో ప్రముఖులు అనే విభాగం కొన్ని వ్యాసాలలో మరీ విస్తారంగా వుంది. వాటిని వికీపీడియా వ్యాసాలున్న వ్యక్తులకు కుదించాను. కానీ ఈ విభాగానికి సరైన ప్రాతిపదికలేకపోవటంతో విపరీతంగా విస్తరించే ఆస్కారమున్నందున, ఈ విభాగం తొలగించి, ప్రధానమైన వ్యక్తుల గురించి వ్యాసంలోనే లింకులుగా చేర్చటం మెరుగు.
* కొన్ని వ్యాసాలలో రైలు సమయాల పట్టికలు, బస్సు రూటు వివరాలు లాంటివి చేర్చడం గమనించాను. ఇవి వికీపీడియాకు అనువైనవి కావు. వీటిని తొలగించాలి.
* కొన్ని జిల్లాలలో రైలు స్టేషనుకు ఒక వ్యాసం చేర్చటం జరిగింది. తెలుగు వికీపీడియాలో వ్యాసాల సంఖ్యను విపరీతంగా విస్తరించడం, క్రియాశీలక సభ్యులు పెరగనందున సుస్థిర నిర్వహణ వీలవదు. అత్యవసరమనుకుంటేనే కొత్త వ్యాసాలు తయారు చేయడం, ఉన్న వ్యాసాలలో అధిక వీక్షణలు పొందే వాటి నాణ్యతను మరింతగా మెరుగు చేయడం, వికీ చదువరులకు, సుస్థిర నిర్వహణకు ఉపయోగం
*అనామక వ్యక్తుల దుశ్చర్యలు వికీలో సర్వసాధారణంగా కొనసాగుతూనే వుంటుండటంతో నిర్వాహకులకు, నిర్వహణలో సహాయపడే సభ్యులకు వాటిని సరిదిద్దడానికి శ్రమపడాల్సివస్తుంది. ఈ వత్తిడికి లోనైనప్పుడు కొంతమంది అనామక ఐపిలపై దీర్ఘకాలం లేక అనంతంగా నిరోధం విధించడం గమనించాను.ఈ ఐపిలు తాత్కాలికం కావున దీనివలన పెద్ద ఉపయోగం వుండదు. కావున నిర్వాహకులు, సభ్యులు వారి వారి ప్రాధాన్యతల ప్రకారం అధిక ప్రాధాన్యతలో వున్న వ్యాసాలపై దుశ్చర్యలను సరిదిద్దడంపై దృష్టి పెట్టి సుస్థిర నిర్వహణకు తోడ్పడాలి.
* పురపాలక సంఘాలు, నగర పంచాయతీలు, శాసనసభ నియోజక వర్గాల పేజీలు సృష్టించినపుడు, ఆయా పదాలల్ స్వల్ప తేడాలతో పేజీలు ఏర్పడ్డాయి. (ఉదాహరణకు నగర పంచాయతీ, నగర పంచాయితీ). వీటిని తగిన దారిమార్పుల ద్వారా ఏకరూపతకు తేవాలి.
* కొత్త పేజీలు సృష్టించేటప్పుడు ఒకే సమాచారాన్ని మరల మరల చేర్చడం గమనించాను. అటువంటి సమాచారాన్ని ఒకే చోట తగిన వ్యాసంలో చేర్చడం మెరుగు. (ఉదాహరణ రెవెన్యూ డివిజన్ వ్యాసాలలో పరిపాలన విభాగం)
* సాధ్యమైనంతగా సమాచారం వికీలో ఒకే చోట చేర్చి, దానిని ఇమడ్చటం ద్వారా ఇతర చోట్ల ప్రతిబింబించేటట్లు చేస్తే, నిర్వహణ సులభమవుతుంది. ఈ ప్రక్రియను శాసనసభ నియోజకవర్గాల పేర్లను జిల్లా పేజీలో అనువైన చోట్ల వాడాను.
* పుస్తక సమాచారాన్ని ఎక్కువ చోట్ల మూలాలుగా వాడవలసినప్పుడు {{tl|sfn}} మూసతో వేరు వేరు పేజీలు పేర్కొంటూ వాడడం మెరుగు.
==ధన్యవాదాలు==
కృషిలో ప్రధానంగా సహకరించిన తెలుగు వికీపీడియా సభ్యులైన Ch Maheswara Raju, యర్రా రామారావు, Pkraja1234, B.K.Viswanadh, పండు అనిల్ కుమార్, Chaduvari, K.Venkataramana, ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల గార్లకు, OSM లో సహకరించిన Heinz Vieth గారికి, వికీడేటాలో సహకరించిన DaxServer గారికి, ఇంకా ఇతరత్రా సహకరించిన స్వేచ్ఛా వినియోగ వనరుల సభ్యులకు ధన్యవాదాలు.
==ఇవీ చూడండి==
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Initial implementation experiences on Bapatla district by Arjunaraoc]]
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి#ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
08iyl5u5wcdw2bscnb833mi30pn4l4r
3620323
3620322
2022-08-11T00:51:03Z
Arjunaraoc
2379
/* ఈ పని వలన ఏమి ఉపయోగం? */
wikitext
text/x-wiki
తొలి ప్రతి(చిత్తు) తేది: 2022-08-10
రచయిత:Arjunaraoc
[[దస్త్రం:Andhra Pradesh districts - Telugu.svg|thumb|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పటం -2022]]
2022 ఏప్రిల్ 4 న అమలులోకి వచ్చిన [[ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ - 2022|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు]] తగినట్లు వికీపీడియాలో అవసరమైన మార్పులు చేసే పనిలో తొలి ఘట్టం అనగా [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి#ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి |అధిక వీక్షణలు పొందే వ్యాసాల సవరణల కృషిలో]] నేను చేపట్టిన పనికి 2022 ఆగష్టు 10 న ముగింపు పలుకుతున్నాను. ఈ నాలుగు నెలల ఆరు రోజుల కృషిపై నా అనుభవాలు ఈ వ్యాసం ద్వారా పంచుకుంటున్నాను. భవిష్యత్తు కృషికి ఈ వ్యాసం ఉపయోగపడుతుందని భావిస్తాను. వికీకి విస్తారంగా మార్పులు అవసరమయ్యే పరిస్థితులను ఎదుర్కొనడానికి ఈ వ్యాసంలో తెలిపిన ప్రక్రియ, పనిముట్లు, ఫలితాలు,తెలివిడులు ఉపయోగపడవచ్చు.
==కృషి ప్రాముఖ్యత==
15ఏళ్లపాటు జరిగిన కృషితో వికీపీడియాలో [[:వర్గం:ఆంధ్రప్రదేశ్|ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు]] ఒక ముఖ్యమైన స్థితికి చేరుకున్నాయి. తొలిగా కేవలం నగర వ్యాసాలతో ప్రారంభమైన కృషి క్రమేపి జిల్లాలకు, మండలాలకు, గ్రామాలకు, రాజకీయ నియోజకవర్గాలకు, పర్యాటక ఆకర్షణలకు, ప్రముఖ వ్యక్తులకు ఇంకా ఇతర ప్రత్యేక వ్యాసాలకు విస్తరించింది. అయితే మంచి నాణ్యత గల వ్యాసాలు తక్కువే అని చెప్పాలి. మంచి వ్యాసాలుగా అభివృద్ధి చేయటానికి ప్రాజెక్టు ప్రక్రియతో అడపదడపా కొన్ని ముఖ్యమైన వర్గాల వ్యాసాల లక్ష్యంతో జరిగింది. అయితే వికీపై మంచి అవగాహన వుండి పాల్గొనకలిగే క్రియాశీలక సభ్యులు చేతి వేళ్లమీద లెక్కింపు మాత్రంలోనే వుండడంతో ఈ కృషి మంచి ఫలితాలనివ్వలేదనే చెప్పాలి. ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణతో దాదాపు వికీలో 25% శాతం వ్యాసాలు భౌగోళికంగా ప్రస్తుత పరిస్థితిని ప్రతిబింబించలేకపోతాయి కావున, దీనిని సరిదిద్దటానికి జరగవలసిన కృషి చాలా కీలకమైనది. ఇది పూర్తికాకపోతే, పూర్తిగా ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు అసత్యాలుగా మిగిలే ప్రమాదం వుంది.
==ఉయోగించిన ప్రక్రియ==
ఈ 15 ఏళ్లలో, క్రియాశీలక సభ్యులు పెరగకపోవటం, పనిచేసే సభ్యుల అవగాహన చాలావరకు పరిమితంగానే వుండడం, నేను నిర్వహించిన [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జిల్లాలు/రెండవ దశ|కొన్ని ప్రాజెక్టుల బలహీనతలు]] తెలిసినందున, వికీకి కొత్త ప్రక్రియ అవసరమని భావించాను. దీనికి [[వికీపీడియా:పరస్పర సహకార నిర్వహణలు]] అని పేరు పెట్టాను. ఇటువంటి దానిని గతంలో [[వాడుకరి:Arjunaraoc/ఆంధ్రప్రదేశ్ నుండి లింకుల మెరుగు అనుభవాలు|ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధికి]] ప్రయోగాత్మకంగా వాడాను. ఆ తరువాత జిల్లాల పునర్వ్యస్థీకరణ సవరణలకు వాడటం జరిగింది.
==ఈ పని వలన ఏమి ఉపయోగం?==
ఈ పని ఏ విధంగా జరిగిందనే వివరించటానికి ముందు ఈ పనిలో ప్రభావితమైన పేజీల వలన వికీపీడియా చదివేవారికి లాభాలేంటో పరిశీలిద్దాం
* కనీసం సగటున రోజుకు 1 వీక్షణ పొందే 1500-2000 వ్యాస పేజీలలో భౌగోళిక అంశాల గురించి తాజా సమాచారమే కాకుండా, మెరుగైన వికీపీడియా వ్యాసం ద్వారా, వికీపీడియా వ్యాసం ఎలా వుండాలనే దానిపై అవగాహన మెరుగవుతుంది. వీటిలో జిల్లా, నగర, పట్టణ, మండల, నియోజకవర్గాలు, పర్యాటక ఆకర్షణల వ్యాసాలు ప్రధానంగా వుంటాయి.
* ఆంధ్రప్రదేశ్ గ్రామ వ్యాసాలలో భౌగోళిక సోపానక్రమంలో మార్పులున్నప్పుడు, కనీసం తాజా సమాచారం క్లుప్త వివరణ ద్వారా 90% మంది వీక్షకులు(మొబైల్) అందుతుంది. డెస్క్ టాప్ వాడుకరులు short description గేడ్జెట్ వాడుకొని అదే సాకర్యం పొందవచ్చు.
* చాలా భౌగోళిక వ్యాసాలలో ముఖ్యంగా మండల వ్యాసాలలో OSM పటాలు(Maps) వాడడం జరిగింది. దీనివలన వాడుకరులకు వ్యాస విషయం గురించి మెరుగైన భౌగోళిక సమాచారం అందుతుంది.
* వికీలో ఆధారాలు లేకపోయినా ఏదైనా రాయవచ్చనే తొలినాటి వికీ అవగాహన నుండి ఈ వ్యాసాలు చదివే వారికి కనీసం ఆధారాలతో వ్రాయాలనే అవగాహన మెరుగుపడవచ్చు. అవసరమైన చాలా చోట్ల {{tl|Citation needed}} మూసలు వాడడం జరిగింది.
* వికీని ఒక డైరెక్టరీగా భావించి చేర్చిన సమాచారం చాలావరకు తొలగించటం లేక కుదించడం జరిగింది. అందువలన వికీగురించిన అవగాహన మెరుగయ్యే అవకాశముంది.
* లింకులు చేర్చడం లేక సరిచేయడం (ఉదాహరణకు శాసనసభ నియోజకవర్గాల వ్యాసాలలో మండలాలు ఏర్పడకముందు లింకులు లేకుండా లేక ఊర్లకు లింకులతో ఉన్నాయి) చేర్చటం సరిచేయటం వలన వ్యాసాల నాణ్యత మెరుగై, వికీ పై సదభిప్రాయం మెరుగయ్యే అవకాశముంది.
==పని జరిగిన విధం, పనిముట్లు==
* జిల్లా వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం, జిల్లావ్యాసంనుండి లింకైన జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం చేశాము.
* పాల్గొనే వారి కృషి సమన్వయానికి , పురోగతి పంచుకోవటానికి కేవలం ఒక పేజీ కాకుండా ప్రక్రియ పేజీని, జిల్లా వ్యాసాల చర్చాపేజీలను ([[చర్చ:పల్నాడు జిల్లా|ఉదాహరణ]]) వాడడం జరిగింది. దీనికొరకు సచిత్ర పురోగతి ఫలకం (dashboard) వాడడం జరిగింది
* కృషిని సులభం చేయడానికి, పురోగతి తెలుసుకొనడానికి [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్_లింకు_వ్యాసాల_అభివృద్ధి#వికీడేటా క్వెరీలు|వికీడేటా క్వెరీలు]],[[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్_లింకు_వ్యాసాల_అభివృద్ధి#OSM క్వెరీలు|OSM క్వెరీలు]], [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్_లింకు_వ్యాసాల_అభివృద్ధి#క్వారీ క్వెరీలు|క్వారీ క్వెరీలు]], [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్_లింకు_వ్యాసాల_అభివృద్ధి#పెట్స్కాన్ క్వెరీలు|పెట్ స్కాన్ క్వెరీలు]] వాడడం, వాటిలో ఉపయోగకరమైనవాటిని కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేయడం జరిగింది.
* కృషికి OSM, వికీడేటా తో ఆంగ్ల, తెలుగు వికీపీడియాల అనుసంధానంతో పాటు, ఆయా ప్రాజెక్టులలో పనిచేసే వారి సహకారం తీసుకొనడం జరిగింది. ఆయా ప్రాజెక్టులలో కూడా మార్పులు చేయటం, వాటికి తగిన పనిముట్లు వాడడం ( గూగుల్ స్ప్రెడ్ షీట్, వికీడేటాలో [https://quickstatements.toolforge.org/#/ క్విక్ స్టేట్మెంట్స్]) తద్వారా తెలుగు వికీ వాడుకరులకు ఉపయోగపడే సమచారపెట్టెలు, క్లుప్త వివరణ మెరుగు చేయడం జరిగింది.
* కృషికి అనువైన వాటికి [[User:Arjunaraocbot|నా బాట్ ఖాతా]] వాడడం జరిగింది.
==ఇంకా జరగవలసిన పని==
* జరిగినపనిలో జిల్లా వ్యాసాలకు లింకైన వ్యాసాలను మాత్రమే సవరించడం, అభివృద్ధి చేయడం జరిగింది. జిల్లా వ్యాసాల వర్గ వృక్షాలను తనిఖీ చేసి, భౌగోళిక మార్పులు అవసరమైన వ్యాసాలలో మార్పులు చేయడం చేయాలి. [[బాపట్ల జిల్లా|బాపట్ల]], [[పల్నాడు జిల్లా|పల్నాడు జిల్లాలకు]], వాటి మాతృ జిల్లాలైన [[గుంటూరు జిల్లా|గుంటూరు]], [[ప్రకాశం జిల్లా|ప్రకాశం జిల్లాలకు]] ఈ విధమైన కృషి చేయడం జరిగింది.
* గ్రామాల వ్యాసాలలో భౌగోళిక సంబంధిత సవరణలు చేయాలి. ప్రస్తుతానికి అవసరమైన సవరణలు క్లుప్త వివరణలో కనిపిస్తాయి. భవిష్యతులో నిర్వహణ సౌలభ్యానికి మండలాలకు వికీడేటా ఆధారిత సమాచార పెట్టెలు వాడినట్లుగా , గ్రామాలకు కూడా వాడడం మెరుగు. జిల్లా వ్యాసాలనుండి పర్యాటక ఆకర్షణల ద్వారా గ్రామం వ్యాసం లింకైవుంటే చాలావరకు ఆ మార్పులు చేశాను.
==తెలివిడులు(Learnings)==
* ఇటువంటి కృషికి సముదాయం అంతగా [[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత_చర్చ_85#ఆంధ్రప్రదేశ్_జిల్లాలు,_సంబంధిత_వ్యాసాల_సవరణలకు_సహాయం|ఆసక్తి చూపించలేదనే]] చెప్పాలి. కృషిలో ప్రధానంగా ముగ్గురు పాల్గొనగా, సింహభాగం ఒక్కరే చేయవలసి వచ్చినది. చర్చలలో కూడా నలుగురైదుగురు మాత్రమే పాల్గొన్నారు, కాని ఏకాభిప్రాయదిశగా చర్చలు కొన్నిసార్లు సాగలేదు. అందువలన నాకు కూడా ఈ కృషిపై మధ్యలో విరక్తి కలిగి మానేద్దామని అనిపించినా, ప్రారంభించిన కృషి ముగింపుకు తేవడం మంచిదని కొనసాగించాను.
*[[ఓపెన్స్ట్రీట్మేప్(OSM)|OSM పటాల]] వినియోగం పెంచడం ఆహ్వానించదగినదైనా, WMF వారు తాజా OSM సమాచారాన్ని ఎప్పటికప్పుడు వికీపీడియాలో తాజా చేయటంలో సమస్యలు తలెత్తటంతో, పాత OSM పటాలు వివరాలు మాత్రమే కనబడుతున్నాయి. ఈ సమస్య మొదలై నాలుగు నెలలైంది. గతంలో సమస్య ఏర్పడినా కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేసేవారు. ఇప్పడు అదికూడా చేయలేదు. నేను WMF వారిని హెచ్చరించినా సమస్య పరిష్కరింపబడలేదు.<ref>{{Cite web|url=https://phabricator.wikimedia.org/T307099|title=Missing OSM geometry Bapatla district 13998258 relation|access-date=2022-08-10|website=Wikimedia Phabricator}}</ref>
==భవిష్యత్ కృషికి సూచనలు==
* జిల్లా వ్యాసాల అంశాల ప్రామాణికతను మరల సమీక్షించాలి. పదేళ్ల క్రిందట [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జిల్లాలు/రెండవ దశ#జిల్లా వ్యాసములో ఉండవల్సిన విభాగాలు|ఒక కూర్పు వాడినా]], ప్రస్తుత పరిస్థితులకు అనువు కాదు. ఉదాహరణకు విద్యా సంస్థలు, విద్యా సౌకర్యాలు అనే శీర్షిక పేర్లు డైరెక్టరీ అంశాలు చేర్చటాన్ని ప్రోత్సహించవచ్చు. '''విద్యా వ్యవస్థ''' లేక '''విద్య''' అనేది మెరుగైన ప్రత్యామ్నాయం కావచ్చు.
* వ్యాసాలలో ప్రముఖులు అనే విభాగం కొన్ని వ్యాసాలలో మరీ విస్తారంగా వుంది. వాటిని వికీపీడియా వ్యాసాలున్న వ్యక్తులకు కుదించాను. కానీ ఈ విభాగానికి సరైన ప్రాతిపదికలేకపోవటంతో విపరీతంగా విస్తరించే ఆస్కారమున్నందున, ఈ విభాగం తొలగించి, ప్రధానమైన వ్యక్తుల గురించి వ్యాసంలోనే లింకులుగా చేర్చటం మెరుగు.
* కొన్ని వ్యాసాలలో రైలు సమయాల పట్టికలు, బస్సు రూటు వివరాలు లాంటివి చేర్చడం గమనించాను. ఇవి వికీపీడియాకు అనువైనవి కావు. వీటిని తొలగించాలి.
* కొన్ని జిల్లాలలో రైలు స్టేషనుకు ఒక వ్యాసం చేర్చటం జరిగింది. తెలుగు వికీపీడియాలో వ్యాసాల సంఖ్యను విపరీతంగా విస్తరించడం, క్రియాశీలక సభ్యులు పెరగనందున సుస్థిర నిర్వహణ వీలవదు. అత్యవసరమనుకుంటేనే కొత్త వ్యాసాలు తయారు చేయడం, ఉన్న వ్యాసాలలో అధిక వీక్షణలు పొందే వాటి నాణ్యతను మరింతగా మెరుగు చేయడం, వికీ చదువరులకు, సుస్థిర నిర్వహణకు ఉపయోగం
*అనామక వ్యక్తుల దుశ్చర్యలు వికీలో సర్వసాధారణంగా కొనసాగుతూనే వుంటుండటంతో నిర్వాహకులకు, నిర్వహణలో సహాయపడే సభ్యులకు వాటిని సరిదిద్దడానికి శ్రమపడాల్సివస్తుంది. ఈ వత్తిడికి లోనైనప్పుడు కొంతమంది అనామక ఐపిలపై దీర్ఘకాలం లేక అనంతంగా నిరోధం విధించడం గమనించాను.ఈ ఐపిలు తాత్కాలికం కావున దీనివలన పెద్ద ఉపయోగం వుండదు. కావున నిర్వాహకులు, సభ్యులు వారి వారి ప్రాధాన్యతల ప్రకారం అధిక ప్రాధాన్యతలో వున్న వ్యాసాలపై దుశ్చర్యలను సరిదిద్దడంపై దృష్టి పెట్టి సుస్థిర నిర్వహణకు తోడ్పడాలి.
* పురపాలక సంఘాలు, నగర పంచాయతీలు, శాసనసభ నియోజక వర్గాల పేజీలు సృష్టించినపుడు, ఆయా పదాలల్ స్వల్ప తేడాలతో పేజీలు ఏర్పడ్డాయి. (ఉదాహరణకు నగర పంచాయతీ, నగర పంచాయితీ). వీటిని తగిన దారిమార్పుల ద్వారా ఏకరూపతకు తేవాలి.
* కొత్త పేజీలు సృష్టించేటప్పుడు ఒకే సమాచారాన్ని మరల మరల చేర్చడం గమనించాను. అటువంటి సమాచారాన్ని ఒకే చోట తగిన వ్యాసంలో చేర్చడం మెరుగు. (ఉదాహరణ రెవెన్యూ డివిజన్ వ్యాసాలలో పరిపాలన విభాగం)
* సాధ్యమైనంతగా సమాచారం వికీలో ఒకే చోట చేర్చి, దానిని ఇమడ్చటం ద్వారా ఇతర చోట్ల ప్రతిబింబించేటట్లు చేస్తే, నిర్వహణ సులభమవుతుంది. ఈ ప్రక్రియను శాసనసభ నియోజకవర్గాల పేర్లను జిల్లా పేజీలో అనువైన చోట్ల వాడాను.
* పుస్తక సమాచారాన్ని ఎక్కువ చోట్ల మూలాలుగా వాడవలసినప్పుడు {{tl|sfn}} మూసతో వేరు వేరు పేజీలు పేర్కొంటూ వాడడం మెరుగు.
==ధన్యవాదాలు==
కృషిలో ప్రధానంగా సహకరించిన తెలుగు వికీపీడియా సభ్యులైన Ch Maheswara Raju, యర్రా రామారావు, Pkraja1234, B.K.Viswanadh, పండు అనిల్ కుమార్, Chaduvari, K.Venkataramana, ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల గార్లకు, OSM లో సహకరించిన Heinz Vieth గారికి, వికీడేటాలో సహకరించిన DaxServer గారికి, ఇంకా ఇతరత్రా సహకరించిన స్వేచ్ఛా వినియోగ వనరుల సభ్యులకు ధన్యవాదాలు.
==ఇవీ చూడండి==
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Initial implementation experiences on Bapatla district by Arjunaraoc]]
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి#ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
lxn5w2x0aod4qh1ic5at6dv5974t8a4
3620324
3620323
2022-08-11T00:51:52Z
Arjunaraoc
2379
/* భవిష్యత్ కృషికి సూచనలు */
wikitext
text/x-wiki
తొలి ప్రతి(చిత్తు) తేది: 2022-08-10
రచయిత:Arjunaraoc
[[దస్త్రం:Andhra Pradesh districts - Telugu.svg|thumb|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పటం -2022]]
2022 ఏప్రిల్ 4 న అమలులోకి వచ్చిన [[ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ - 2022|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు]] తగినట్లు వికీపీడియాలో అవసరమైన మార్పులు చేసే పనిలో తొలి ఘట్టం అనగా [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి#ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి |అధిక వీక్షణలు పొందే వ్యాసాల సవరణల కృషిలో]] నేను చేపట్టిన పనికి 2022 ఆగష్టు 10 న ముగింపు పలుకుతున్నాను. ఈ నాలుగు నెలల ఆరు రోజుల కృషిపై నా అనుభవాలు ఈ వ్యాసం ద్వారా పంచుకుంటున్నాను. భవిష్యత్తు కృషికి ఈ వ్యాసం ఉపయోగపడుతుందని భావిస్తాను. వికీకి విస్తారంగా మార్పులు అవసరమయ్యే పరిస్థితులను ఎదుర్కొనడానికి ఈ వ్యాసంలో తెలిపిన ప్రక్రియ, పనిముట్లు, ఫలితాలు,తెలివిడులు ఉపయోగపడవచ్చు.
==కృషి ప్రాముఖ్యత==
15ఏళ్లపాటు జరిగిన కృషితో వికీపీడియాలో [[:వర్గం:ఆంధ్రప్రదేశ్|ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు]] ఒక ముఖ్యమైన స్థితికి చేరుకున్నాయి. తొలిగా కేవలం నగర వ్యాసాలతో ప్రారంభమైన కృషి క్రమేపి జిల్లాలకు, మండలాలకు, గ్రామాలకు, రాజకీయ నియోజకవర్గాలకు, పర్యాటక ఆకర్షణలకు, ప్రముఖ వ్యక్తులకు ఇంకా ఇతర ప్రత్యేక వ్యాసాలకు విస్తరించింది. అయితే మంచి నాణ్యత గల వ్యాసాలు తక్కువే అని చెప్పాలి. మంచి వ్యాసాలుగా అభివృద్ధి చేయటానికి ప్రాజెక్టు ప్రక్రియతో అడపదడపా కొన్ని ముఖ్యమైన వర్గాల వ్యాసాల లక్ష్యంతో జరిగింది. అయితే వికీపై మంచి అవగాహన వుండి పాల్గొనకలిగే క్రియాశీలక సభ్యులు చేతి వేళ్లమీద లెక్కింపు మాత్రంలోనే వుండడంతో ఈ కృషి మంచి ఫలితాలనివ్వలేదనే చెప్పాలి. ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణతో దాదాపు వికీలో 25% శాతం వ్యాసాలు భౌగోళికంగా ప్రస్తుత పరిస్థితిని ప్రతిబింబించలేకపోతాయి కావున, దీనిని సరిదిద్దటానికి జరగవలసిన కృషి చాలా కీలకమైనది. ఇది పూర్తికాకపోతే, పూర్తిగా ఆంధ్రప్రదేశ్ సంబంధిత వ్యాసాలు అసత్యాలుగా మిగిలే ప్రమాదం వుంది.
==ఉయోగించిన ప్రక్రియ==
ఈ 15 ఏళ్లలో, క్రియాశీలక సభ్యులు పెరగకపోవటం, పనిచేసే సభ్యుల అవగాహన చాలావరకు పరిమితంగానే వుండడం, నేను నిర్వహించిన [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జిల్లాలు/రెండవ దశ|కొన్ని ప్రాజెక్టుల బలహీనతలు]] తెలిసినందున, వికీకి కొత్త ప్రక్రియ అవసరమని భావించాను. దీనికి [[వికీపీడియా:పరస్పర సహకార నిర్వహణలు]] అని పేరు పెట్టాను. ఇటువంటి దానిని గతంలో [[వాడుకరి:Arjunaraoc/ఆంధ్రప్రదేశ్ నుండి లింకుల మెరుగు అనుభవాలు|ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధికి]] ప్రయోగాత్మకంగా వాడాను. ఆ తరువాత జిల్లాల పునర్వ్యస్థీకరణ సవరణలకు వాడటం జరిగింది.
==ఈ పని వలన ఏమి ఉపయోగం?==
ఈ పని ఏ విధంగా జరిగిందనే వివరించటానికి ముందు ఈ పనిలో ప్రభావితమైన పేజీల వలన వికీపీడియా చదివేవారికి లాభాలేంటో పరిశీలిద్దాం
* కనీసం సగటున రోజుకు 1 వీక్షణ పొందే 1500-2000 వ్యాస పేజీలలో భౌగోళిక అంశాల గురించి తాజా సమాచారమే కాకుండా, మెరుగైన వికీపీడియా వ్యాసం ద్వారా, వికీపీడియా వ్యాసం ఎలా వుండాలనే దానిపై అవగాహన మెరుగవుతుంది. వీటిలో జిల్లా, నగర, పట్టణ, మండల, నియోజకవర్గాలు, పర్యాటక ఆకర్షణల వ్యాసాలు ప్రధానంగా వుంటాయి.
* ఆంధ్రప్రదేశ్ గ్రామ వ్యాసాలలో భౌగోళిక సోపానక్రమంలో మార్పులున్నప్పుడు, కనీసం తాజా సమాచారం క్లుప్త వివరణ ద్వారా 90% మంది వీక్షకులు(మొబైల్) అందుతుంది. డెస్క్ టాప్ వాడుకరులు short description గేడ్జెట్ వాడుకొని అదే సాకర్యం పొందవచ్చు.
* చాలా భౌగోళిక వ్యాసాలలో ముఖ్యంగా మండల వ్యాసాలలో OSM పటాలు(Maps) వాడడం జరిగింది. దీనివలన వాడుకరులకు వ్యాస విషయం గురించి మెరుగైన భౌగోళిక సమాచారం అందుతుంది.
* వికీలో ఆధారాలు లేకపోయినా ఏదైనా రాయవచ్చనే తొలినాటి వికీ అవగాహన నుండి ఈ వ్యాసాలు చదివే వారికి కనీసం ఆధారాలతో వ్రాయాలనే అవగాహన మెరుగుపడవచ్చు. అవసరమైన చాలా చోట్ల {{tl|Citation needed}} మూసలు వాడడం జరిగింది.
* వికీని ఒక డైరెక్టరీగా భావించి చేర్చిన సమాచారం చాలావరకు తొలగించటం లేక కుదించడం జరిగింది. అందువలన వికీగురించిన అవగాహన మెరుగయ్యే అవకాశముంది.
* లింకులు చేర్చడం లేక సరిచేయడం (ఉదాహరణకు శాసనసభ నియోజకవర్గాల వ్యాసాలలో మండలాలు ఏర్పడకముందు లింకులు లేకుండా లేక ఊర్లకు లింకులతో ఉన్నాయి) చేర్చటం సరిచేయటం వలన వ్యాసాల నాణ్యత మెరుగై, వికీ పై సదభిప్రాయం మెరుగయ్యే అవకాశముంది.
==పని జరిగిన విధం, పనిముట్లు==
* జిల్లా వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం, జిల్లావ్యాసంనుండి లింకైన జిల్లా సంబంధిత వ్యాసాలను అభివృద్ధి చేయడం చేశాము.
* పాల్గొనే వారి కృషి సమన్వయానికి , పురోగతి పంచుకోవటానికి కేవలం ఒక పేజీ కాకుండా ప్రక్రియ పేజీని, జిల్లా వ్యాసాల చర్చాపేజీలను ([[చర్చ:పల్నాడు జిల్లా|ఉదాహరణ]]) వాడడం జరిగింది. దీనికొరకు సచిత్ర పురోగతి ఫలకం (dashboard) వాడడం జరిగింది
* కృషిని సులభం చేయడానికి, పురోగతి తెలుసుకొనడానికి [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్_లింకు_వ్యాసాల_అభివృద్ధి#వికీడేటా క్వెరీలు|వికీడేటా క్వెరీలు]],[[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్_లింకు_వ్యాసాల_అభివృద్ధి#OSM క్వెరీలు|OSM క్వెరీలు]], [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్_లింకు_వ్యాసాల_అభివృద్ధి#క్వారీ క్వెరీలు|క్వారీ క్వెరీలు]], [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్_లింకు_వ్యాసాల_అభివృద్ధి#పెట్స్కాన్ క్వెరీలు|పెట్ స్కాన్ క్వెరీలు]] వాడడం, వాటిలో ఉపయోగకరమైనవాటిని కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేయడం జరిగింది.
* కృషికి OSM, వికీడేటా తో ఆంగ్ల, తెలుగు వికీపీడియాల అనుసంధానంతో పాటు, ఆయా ప్రాజెక్టులలో పనిచేసే వారి సహకారం తీసుకొనడం జరిగింది. ఆయా ప్రాజెక్టులలో కూడా మార్పులు చేయటం, వాటికి తగిన పనిముట్లు వాడడం ( గూగుల్ స్ప్రెడ్ షీట్, వికీడేటాలో [https://quickstatements.toolforge.org/#/ క్విక్ స్టేట్మెంట్స్]) తద్వారా తెలుగు వికీ వాడుకరులకు ఉపయోగపడే సమచారపెట్టెలు, క్లుప్త వివరణ మెరుగు చేయడం జరిగింది.
* కృషికి అనువైన వాటికి [[User:Arjunaraocbot|నా బాట్ ఖాతా]] వాడడం జరిగింది.
==ఇంకా జరగవలసిన పని==
* జరిగినపనిలో జిల్లా వ్యాసాలకు లింకైన వ్యాసాలను మాత్రమే సవరించడం, అభివృద్ధి చేయడం జరిగింది. జిల్లా వ్యాసాల వర్గ వృక్షాలను తనిఖీ చేసి, భౌగోళిక మార్పులు అవసరమైన వ్యాసాలలో మార్పులు చేయడం చేయాలి. [[బాపట్ల జిల్లా|బాపట్ల]], [[పల్నాడు జిల్లా|పల్నాడు జిల్లాలకు]], వాటి మాతృ జిల్లాలైన [[గుంటూరు జిల్లా|గుంటూరు]], [[ప్రకాశం జిల్లా|ప్రకాశం జిల్లాలకు]] ఈ విధమైన కృషి చేయడం జరిగింది.
* గ్రామాల వ్యాసాలలో భౌగోళిక సంబంధిత సవరణలు చేయాలి. ప్రస్తుతానికి అవసరమైన సవరణలు క్లుప్త వివరణలో కనిపిస్తాయి. భవిష్యతులో నిర్వహణ సౌలభ్యానికి మండలాలకు వికీడేటా ఆధారిత సమాచార పెట్టెలు వాడినట్లుగా , గ్రామాలకు కూడా వాడడం మెరుగు. జిల్లా వ్యాసాలనుండి పర్యాటక ఆకర్షణల ద్వారా గ్రామం వ్యాసం లింకైవుంటే చాలావరకు ఆ మార్పులు చేశాను.
==తెలివిడులు(Learnings)==
* ఇటువంటి కృషికి సముదాయం అంతగా [[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత_చర్చ_85#ఆంధ్రప్రదేశ్_జిల్లాలు,_సంబంధిత_వ్యాసాల_సవరణలకు_సహాయం|ఆసక్తి చూపించలేదనే]] చెప్పాలి. కృషిలో ప్రధానంగా ముగ్గురు పాల్గొనగా, సింహభాగం ఒక్కరే చేయవలసి వచ్చినది. చర్చలలో కూడా నలుగురైదుగురు మాత్రమే పాల్గొన్నారు, కాని ఏకాభిప్రాయదిశగా చర్చలు కొన్నిసార్లు సాగలేదు. అందువలన నాకు కూడా ఈ కృషిపై మధ్యలో విరక్తి కలిగి మానేద్దామని అనిపించినా, ప్రారంభించిన కృషి ముగింపుకు తేవడం మంచిదని కొనసాగించాను.
*[[ఓపెన్స్ట్రీట్మేప్(OSM)|OSM పటాల]] వినియోగం పెంచడం ఆహ్వానించదగినదైనా, WMF వారు తాజా OSM సమాచారాన్ని ఎప్పటికప్పుడు వికీపీడియాలో తాజా చేయటంలో సమస్యలు తలెత్తటంతో, పాత OSM పటాలు వివరాలు మాత్రమే కనబడుతున్నాయి. ఈ సమస్య మొదలై నాలుగు నెలలైంది. గతంలో సమస్య ఏర్పడినా కనీసం నెలకొకసారి తాజా చేసేవారు. ఇప్పడు అదికూడా చేయలేదు. నేను WMF వారిని హెచ్చరించినా సమస్య పరిష్కరింపబడలేదు.<ref>{{Cite web|url=https://phabricator.wikimedia.org/T307099|title=Missing OSM geometry Bapatla district 13998258 relation|access-date=2022-08-10|website=Wikimedia Phabricator}}</ref>
==భవిష్యత్ కృషికి సూచనలు==
* జిల్లా వ్యాసాల అంశాల ప్రామాణికతను మరల సమీక్షించాలి. పదేళ్ల క్రిందట [[వికీపీడియా:వికీప్రాజెక్టు/ఆంధ్ర ప్రదేశ్ జిల్లాలు/రెండవ దశ#జిల్లా వ్యాసములో ఉండవల్సిన విభాగాలు|ఒక కూర్పు వాడినా]], ప్రస్తుత పరిస్థితులకు అనువు కాదు. ఉదాహరణకు విద్యా సంస్థలు, విద్యా సౌకర్యాలు అనే శీర్షిక పేర్లు డైరెక్టరీ అంశాలు చేర్చటాన్ని ప్రోత్సహించవచ్చు. '''విద్యా వ్యవస్థ''' లేక '''విద్య''' అనేది మెరుగైన ప్రత్యామ్నాయం కావచ్చు.
* వ్యాసాలలో ప్రముఖులు అనే విభాగం కొన్ని వ్యాసాలలో మరీ విస్తారంగా వుంది. వాటిని వికీపీడియా వ్యాసాలున్న వ్యక్తులకు కుదించాను. కానీ ఈ విభాగానికి సరైన ప్రాతిపదికలేకపోవటంతో విపరీతంగా విస్తరించే ఆస్కారమున్నందున, ఈ విభాగం తొలగించి, ప్రధానమైన వ్యక్తుల గురించి వ్యాసంలోనే లింకులుగా చేర్చటం మెరుగు.
* కొన్ని వ్యాసాలలో రైలు సమయాల పట్టికలు, బస్సు రూటు వివరాలు లాంటివి చేర్చడం గమనించాను. ఇవి వికీపీడియాకు అనువైనవి కావు. వీటిని తొలగించాలి.
* కొన్ని జిల్లాలలో రైలు స్టేషనుకు ఒక వ్యాసం చేర్చటం జరిగింది. తెలుగు వికీపీడియాలో వ్యాసాల సంఖ్యను విపరీతంగా విస్తరించడం, క్రియాశీలక సభ్యులు పెరగనందున సుస్థిర నిర్వహణ వీలవదు. అత్యవసరమనుకుంటేనే కొత్త వ్యాసాలు తయారు చేయడం, ఉన్న వ్యాసాలలో అధిక వీక్షణలు పొందే వాటి నాణ్యతను మరింతగా మెరుగు చేయడం, వికీ చదువరులకు, సుస్థిర నిర్వహణకు ఉపయోగం
*అనామక వ్యక్తుల దుశ్చర్యలు వికీలో సర్వసాధారణంగా కొనసాగుతూనే వుంటుండటంతో నిర్వాహకులకు, నిర్వహణలో సహాయపడే సభ్యులకు వాటిని సరిదిద్దడానికి శ్రమపడాల్సివస్తుంది. ఈ వత్తిడికి లోనైనప్పుడు కొంతమంది అనామక ఐపిలపై దీర్ఘకాలం లేక అనంతంగా నిరోధం విధించడం గమనించాను.ఈ ఐపిలు తాత్కాలికం కావున దీనివలన పెద్ద ఉపయోగం వుండదు. కావున నిర్వాహకులు, సభ్యులు వారి వారి ప్రాధాన్యతల ప్రకారం అధిక ప్రాధాన్యతలో వున్న వ్యాసాలపై దుశ్చర్యలను సరిదిద్దడంపై దృష్టి పెట్టి సుస్థిర నిర్వహణకు తోడ్పడాలి.
* పురపాలక సంఘాలు, నగర పంచాయతీలు, శాసనసభ నియోజక వర్గాల పేజీలు సృష్టించినపుడు, ఆయా పదాలకు స్వల్ప తేడాలతో పేజీలు ఏర్పడ్డాయి. (ఉదాహరణకు నగర పంచాయతీ, నగర పంచాయితీ). వీటిని తగిన దారిమార్పుల ద్వారా ఏకరూపతకు తేవాలి.
* కొత్త పేజీలు సృష్టించేటప్పుడు ఒకే సమాచారాన్ని మరల మరల చేర్చడం గమనించాను. అటువంటి సమాచారాన్ని ఒకే చోట తగిన వ్యాసంలో చేర్చడం మెరుగు. (ఉదాహరణ రెవెన్యూ డివిజన్ వ్యాసాలలో పరిపాలన విభాగం)
* సాధ్యమైనంతగా సమాచారం వికీలో ఒకే చోట చేర్చి, దానిని ఇమడ్చటం ద్వారా ఇతర చోట్ల ప్రతిబింబించేటట్లు చేస్తే, నిర్వహణ సులభమవుతుంది. ఈ ప్రక్రియను శాసనసభ నియోజకవర్గాల పేర్లను జిల్లా పేజీలో అనువైన చోట్ల వాడాను.
* పుస్తక సమాచారాన్ని ఎక్కువ చోట్ల మూలాలుగా వాడవలసినప్పుడు {{tl|sfn}} మూసతో వేరు వేరు పేజీలు పేర్కొంటూ వాడడం మెరుగు.
==ధన్యవాదాలు==
కృషిలో ప్రధానంగా సహకరించిన తెలుగు వికీపీడియా సభ్యులైన Ch Maheswara Raju, యర్రా రామారావు, Pkraja1234, B.K.Viswanadh, పండు అనిల్ కుమార్, Chaduvari, K.Venkataramana, ప్రభాకర్ గౌడ్ నోముల గార్లకు, OSM లో సహకరించిన Heinz Vieth గారికి, వికీడేటాలో సహకరించిన DaxServer గారికి, ఇంకా ఇతరత్రా సహకరించిన స్వేచ్ఛా వినియోగ వనరుల సభ్యులకు ధన్యవాదాలు.
==ఇవీ చూడండి==
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి/AP districts reorg - 2022/Initial implementation experiences on Bapatla district by Arjunaraoc]]
* [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి#ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ-2022 : సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యత వ్యాసాల కృషి]]
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
f9az8442zuvgl15ktkt113om7mqus65
రోమన్ కాథలిక్ ఆర్చ్ డయోసీస్ ఆఫ్ హైదరాబాద్
0
355494
3620153
2022-08-10T12:52:00Z
Divya4232
105587
[[WP:AES|←]]Created page with ''''రోమన్''' '''కాథలిక్ ఆర్చ్ డియోసెస్ ఆఫ్ హైదరాబాద్''' ''[[భారతదేశం]]<nowiki/>లోని'' [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్]] నగరంలో ఉన్న ఆర్చ్ డయోసీస్. == చరిత్ర == * 1851 న మద్రాసు అపోస్టోలిక్ వికారియేట్ నుండి హై...'
wikitext
text/x-wiki
'''రోమన్''' '''కాథలిక్ ఆర్చ్ డియోసెస్ ఆఫ్ హైదరాబాద్''' ''[[భారతదేశం]]<nowiki/>లోని'' [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్]] నగరంలో ఉన్న ఆర్చ్ డయోసీస్.
== చరిత్ర ==
* 1851 న మద్రాసు అపోస్టోలిక్ వికారియేట్ నుండి హైదరాబాద్ అపోస్టోలిక్ వికారియేట్గా స్థాపించబడింది.
* 1886 సెప్టెంబర్ 1న హైదరాబాద్ డయోసీస్ గా పదోన్నతి పొందింది.
* 1953 సెప్టెంబర్ 19 న హైదరాబాద్ మెట్రోపాలిటన్ డయోసీస్ గా పదోన్నతి పొందింది.
== నాయకత్వం ==
=== హైదరాబాద్ ఆర్చ్ బిషప్ లు ===
* [[పూలా ఆంథోనీ|ఆంథోనీ పూలా]] (19 నవంబర్ 2020 - ప్రస్తుతం)
* తుమ్మ బాల (12 మార్చి 2011 - 2020)
* మారంపూడి జోజి (29 జనవరి 2000 - 27 ఆగస్టు 2010)
* సామినేని అరులప్ప (6 డిసెంబర్ 1971 – 29 జనవరి 2000)
* జోసెఫ్ మార్క్ గోపు (19 సెప్టెంబర్ 1953 - 28 ఫిబ్రవరి 1971)
=== హైదరాబాద్ బిషప్లు ===
* జోసెఫ్ మార్క్ గోపు (లేటర్ ఆర్చ్ బిషప్) (8 జనవరి 1953 - 19 సెప్టెంబర్ 1953)
* అల్ఫోన్సస్ బెరెట్టా, పిఐఎంఈ (23 డిసెంబర్ 1950 - 8 జనవరి 1953)
* డియోనిగి విస్మర (11 మే 1909 - 19 ఫిబ్రవరి 1948)
* పియరీ-ఆండ్రీ విగానో, పిఐఎంఈ (25 అక్టోబర్ 1897 - 11 మే 1909)
=== వికార్స్ అపోస్టోలిక్ ఆఫ్ హైదరాబాద్ ===
* డేనియల్ మర్ఫీ (లేటర్ ఆర్చ్ బిషప్) (20 మే 1851 - 14 నవంబర్ 1865)
== సఫ్రాగన్ డయోసీస్ ==
* [[ఆదిలాబాద్]]
* [[కడప]]
* [[ఖమ్మం]]
* [[కర్నూలు]]
* [[నల్గొండ]]
* [[వరంగల్]]
1tboyf2cnv7p5b0k5wc36iu27ommaux
3620163
3620153
2022-08-10T12:59:19Z
Divya4232
105587
wikitext
text/x-wiki
'''రోమన్''' '''కాథలిక్ ఆర్చ్ డియోసెస్ ఆఫ్ హైదరాబాద్''' ''[[భారతదేశం]]<nowiki/>లోని'' [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్]] నగరంలో ఉన్న ఆర్చ్ డయోసీస్.
== చరిత్ర ==
* 1851 న మద్రాసు అపోస్టోలిక్ వికారియేట్ నుండి హైదరాబాద్ అపోస్టోలిక్ వికారియేట్గా స్థాపించబడింది.
* 1886 సెప్టెంబర్ 1న హైదరాబాద్ డయోసీస్ గా పదోన్నతి పొందింది.
* 1953 సెప్టెంబర్ 19 న హైదరాబాద్ మెట్రోపాలిటన్ డయోసీస్ గా పదోన్నతి పొందింది.
== నాయకత్వం ==
=== హైదరాబాద్ ఆర్చ్ బిషప్ లు ===
* [[పూలా ఆంథోనీ|ఆంథోనీ పూలా]] (19 నవంబర్ 2020 - ప్రస్తుతం)
* తుమ్మ బాల (12 మార్చి 2011 - 2020)
* మారంపూడి జోజి (29 జనవరి 2000 - 27 ఆగస్టు 2010)
* సామినేని అరులప్ప (6 డిసెంబర్ 1971 – 29 జనవరి 2000)
* జోసెఫ్ మార్క్ గోపు (19 సెప్టెంబర్ 1953 - 28 ఫిబ్రవరి 1971)
=== హైదరాబాద్ బిషప్లు ===
* జోసెఫ్ మార్క్ గోపు (లేటర్ ఆర్చ్ బిషప్) (8 జనవరి 1953 - 19 సెప్టెంబర్ 1953)
* అల్ఫోన్సస్ బెరెట్టా, పిఐఎంఈ (23 డిసెంబర్ 1950 - 8 జనవరి 1953)
* డియోనిగి విస్మర (11 మే 1909 - 19 ఫిబ్రవరి 1948)
* పియరీ-ఆండ్రీ విగానో, పిఐఎంఈ (25 అక్టోబర్ 1897 - 11 మే 1909)
=== వికార్స్ అపోస్టోలిక్ ఆఫ్ హైదరాబాద్ ===
* డేనియల్ మర్ఫీ (లేటర్ ఆర్చ్ బిషప్) (20 మే 1851 - 14 నవంబర్ 1865)
== సఫ్రాగన్ డయోసీస్ ==
* [[ఆదిలాబాద్]]
* [[కడప]]
* [[ఖమ్మం]]
* [[కర్నూలు]]
* [[నల్గొండ]]
* [[వరంగల్]]
== మూలాలు ==
== బాహ్య లింకులు ==
* [http://www.gcatholic.org/dioceses/diocese/hyde0.htm GCatholic.org]
* [http://www.catholic-hierarchy.org/diocese/dhyde.html కాథలిక్ హైరార్కీ ]
{{Portal|Hyderabad}}
* [http://www.newadvent.org/cathen/07592b.htm కాథలిక్ ఎన్సైక్లోపీడియా: హైదరాబాద్-డక్కన్ డయోసీస్]
tqz6q4g346zaojz403acdkrbx30kqsc
3620168
3620163
2022-08-10T13:13:35Z
Divya4232
105587
wikitext
text/x-wiki
'''రోమన్''' '''కాథలిక్ ఆర్చ్ డియోసెస్ ఆఫ్ హైదరాబాద్''' ''[[భారతదేశం]]<nowiki/>లోని'' [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్]] నగరంలో ఉన్న ఆర్చ్ డయోసీస్.<ref>{{Citation|title=Roman Catholic Archdiocese of Hyderabad|date=2022-05-30|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Roman_Catholic_Archdiocese_of_Hyderabad&oldid=1090625940|work=Wikipedia|language=en|access-date=2022-08-10}}</ref><ref>{{Cite web|title=Hyderabad (Archdiocese) [Catholic-Hierarchy]|url=https://www.catholic-hierarchy.org/diocese/dhyde.html|access-date=2022-08-10|website=www.catholic-hierarchy.org}}</ref>
== చరిత్ర ==
* 1851 న మద్రాసు అపోస్టోలిక్ వికారియేట్ నుండి హైదరాబాద్ అపోస్టోలిక్ వికారియేట్గా స్థాపించబడింది<ref name=":0">{{Cite web|title=Archdiocese of Hyderabad, India|url=http://www.gcatholic.org/dioceses/diocese/hyde0.htm|access-date=2022-08-10|website=GCatholic}}</ref>.
* 1886 సెప్టెంబర్ 1న హైదరాబాద్ డయోసీస్ గా పదోన్నతి పొందింది.
* 1953 సెప్టెంబర్ 19 న హైదరాబాద్ మెట్రోపాలిటన్ డయోసీస్ గా పదోన్నతి పొందింది<ref name=":0" />.
== నాయకత్వం ==
=== హైదరాబాద్ ఆర్చ్ బిషప్ లు ===
* [[పూలా ఆంథోనీ|ఆంథోనీ పూలా]]<ref>{{Cite web|title=Archbishop of Hyderabad becomes first Telugu to be able to vote in election of Pope|url=https://www.newindianexpress.com/states/telangana/2022/may/30/archbishop-of-hyderabad-becomes-first-telugu-to-be-able-to-vote-in-election-of-pope-2459518.html|access-date=2022-08-10|website=The New Indian Express}}</ref> (19 నవంబర్ 2020 - ప్రస్తుతం)
* తుమ్మ బాల<ref>{{Cite web|title=Archbishop Thumma Bala [Catholic-Hierarchy]|url=https://www.catholic-hierarchy.org/bishop/bbalathu.html|access-date=2022-08-10|website=www.catholic-hierarchy.org}}</ref><ref>{{Cite web|last=Mar 13|first=TNN /|last2=2011|last3=Ist|first3=04:01|title=Thumma Bala appointed new Archbishop {{!}} Hyderabad News - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/hyderabad/thumma-bala-appointed-new-archbishop/articleshow/7689089.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> (12 మార్చి 2011 - 2020)
* మారంపూడి జోజి<ref>{{Cite web|last=AsiaNews.it|title=Mgr Joji Marampudi, archbishop of Hyderabad, dies|url=https://www.asianews.it/news-en/Mgr-Joji-Marampudi,-archbishop-of-Hyderabad,-dies-19307.html|access-date=2022-08-10|website=www.asianews.it|language=en}}</ref> (29 జనవరి 2000 - 27 ఆగస్టు 2010)
* సామినేని అరులప్ప<ref>{{Citation|title=Samineni Arulappa|date=2022-05-11|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Samineni_Arulappa&oldid=1087325889|work=Wikipedia|language=en|access-date=2022-08-10}}</ref> (6 డిసెంబర్ 1971 – 29 జనవరి 2000)
* జోసెఫ్ మార్క్ గోపు<ref name=":1">{{Cite web|title=Archbishop Joseph Mark Gopu [Catholic-Hierarchy]|url=https://www.catholic-hierarchy.org/bishop/bgopuj.html|access-date=2022-08-10|website=www.catholic-hierarchy.org}}</ref> (19 సెప్టెంబర్ 1953 - 28 ఫిబ్రవరి 1971)
=== హైదరాబాద్ బిషప్లు ===
* జోసెఫ్ మార్క్ గోపు<ref name=":1" /> (లేటర్ ఆర్చ్ బిషప్) (8 జనవరి 1953 - 19 సెప్టెంబర్ 1953)
* అల్ఫోన్సస్ బెరెట్టా, పిఐఎంఈ<ref>{{Cite web|title=History – ST.ALPHONSUS HIGH SCHOOL|url=http://www.alphonsusnlg.com/history/|access-date=2022-08-10|language=en-US}}</ref> (23 డిసెంబర్ 1950 - 8 జనవరి 1953)
* డియోనిగి విస్మర (11 మే 1909 - 19 ఫిబ్రవరి 1948)
* పియరీ-ఆండ్రీ విగానో, పిఐఎంఈ (25 అక్టోబర్ 1897 - 11 మే 1909)
=== వికార్స్ అపోస్టోలిక్ ఆఫ్ హైదరాబాద్ ===
* డేనియల్ మర్ఫీ (లేటర్ ఆర్చ్ బిషప్)<ref>{{Cite web|last=Area 25|first=Archdiocese of Hyderabad Archidioecesis Hyderabadensis Location Country India Statistics|last2=Catholics12|first2=319 km2Population-Total-|last3=099|last4=000 89|last5=Bala|first5=900Information Rite Latin Rite Cathedral St Joseph’s Cathedral Current leadership Bishop Thumma|title=Roman Catholic Archdiocese of Hyderabad|url=https://en-academic.com/dic.nsf/enwiki/10684187|access-date=2022-08-10|website=Academic Dictionaries and Encyclopedias|language=en}}</ref> (20 మే 1851 - 14 నవంబర్ 1865)
== సఫ్రాగన్ డయోసీస్ ==
* [[ఆదిలాబాద్]]
* [[కడప]]
* [[ఖమ్మం]]
* [[కర్నూలు]]
* [[నల్గొండ]]
* [[వరంగల్]]
== మూలాలు ==
== బాహ్య లింకులు ==
* [http://www.gcatholic.org/dioceses/diocese/hyde0.htm GCatholic.org]
* [http://www.catholic-hierarchy.org/diocese/dhyde.html కాథలిక్ హైరార్కీ ]
{{Portal|Hyderabad}}
* [http://www.newadvent.org/cathen/07592b.htm కాథలిక్ ఎన్సైక్లోపీడియా: హైదరాబాద్-డక్కన్ డయోసీస్]
tc2wfohetz082u01l97jtxelum9sfca
3620170
3620168
2022-08-10T13:14:38Z
Divya4232
105587
wikitext
text/x-wiki
'''రోమన్''' '''కాథలిక్ ఆర్చ్ డియోసెస్ ఆఫ్ హైదరాబాద్''' ''[[భారతదేశం]]<nowiki/>లోని'' [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్]] నగరంలో ఉన్న ఆర్చ్ డయోసీస్.<ref>{{Citation|title=Roman Catholic Archdiocese of Hyderabad|date=2022-05-30|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Roman_Catholic_Archdiocese_of_Hyderabad&oldid=1090625940|work=Wikipedia|language=en|access-date=2022-08-10}}</ref><ref>{{Cite web|title=Hyderabad (Archdiocese) [Catholic-Hierarchy]|url=https://www.catholic-hierarchy.org/diocese/dhyde.html|access-date=2022-08-10|website=www.catholic-hierarchy.org}}</ref>
== చరిత్ర ==
* 1851 న మద్రాసు అపోస్టోలిక్ వికారియేట్ నుండి హైదరాబాద్ అపోస్టోలిక్ వికారియేట్గా స్థాపించబడింది<ref name=":0">{{Cite web|title=Archdiocese of Hyderabad, India|url=http://www.gcatholic.org/dioceses/diocese/hyde0.htm|access-date=2022-08-10|website=GCatholic}}</ref>.
* 1886 సెప్టెంబర్ 1న హైదరాబాద్ డయోసీస్ గా పదోన్నతి పొందింది.
* 1953 సెప్టెంబర్ 19 న హైదరాబాద్ మెట్రోపాలిటన్ డయోసీస్ గా పదోన్నతి పొందింది<ref name=":0" />.
== నాయకత్వం ==
=== హైదరాబాద్ ఆర్చ్ బిషప్ లు ===
* [[పూలా ఆంథోనీ|ఆంథోనీ పూలా]]<ref>{{Cite web|title=Archbishop of Hyderabad becomes first Telugu to be able to vote in election of Pope|url=https://www.newindianexpress.com/states/telangana/2022/may/30/archbishop-of-hyderabad-becomes-first-telugu-to-be-able-to-vote-in-election-of-pope-2459518.html|access-date=2022-08-10|website=The New Indian Express}}</ref> (19 నవంబర్ 2020 - ప్రస్తుతం)
* తుమ్మ బాల<ref>{{Cite web|title=Archbishop Thumma Bala [Catholic-Hierarchy]|url=https://www.catholic-hierarchy.org/bishop/bbalathu.html|access-date=2022-08-10|website=www.catholic-hierarchy.org}}</ref><ref>{{Cite web|last=Mar 13|first=TNN /|last2=2011|last3=Ist|first3=04:01|title=Thumma Bala appointed new Archbishop {{!}} Hyderabad News - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/hyderabad/thumma-bala-appointed-new-archbishop/articleshow/7689089.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> (12 మార్చి 2011 - 2020)
* మారంపూడి జోజి<ref>{{Cite web|last=AsiaNews.it|title=Mgr Joji Marampudi, archbishop of Hyderabad, dies|url=https://www.asianews.it/news-en/Mgr-Joji-Marampudi,-archbishop-of-Hyderabad,-dies-19307.html|access-date=2022-08-10|website=www.asianews.it|language=en}}</ref> (29 జనవరి 2000 - 27 ఆగస్టు 2010)
* సామినేని అరులప్ప<ref>{{Citation|title=Samineni Arulappa|date=2022-05-11|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Samineni_Arulappa&oldid=1087325889|work=Wikipedia|language=en|access-date=2022-08-10}}</ref> (6 డిసెంబర్ 1971 – 29 జనవరి 2000)
* జోసెఫ్ మార్క్ గోపు<ref name=":1">{{Cite web|title=Archbishop Joseph Mark Gopu [Catholic-Hierarchy]|url=https://www.catholic-hierarchy.org/bishop/bgopuj.html|access-date=2022-08-10|website=www.catholic-hierarchy.org}}</ref> (19 సెప్టెంబర్ 1953 - 28 ఫిబ్రవరి 1971)
=== హైదరాబాద్ బిషప్లు ===
* జోసెఫ్ మార్క్ గోపు<ref name=":1" /> (లేటర్ ఆర్చ్ బిషప్) (8 జనవరి 1953 - 19 సెప్టెంబర్ 1953)
* అల్ఫోన్సస్ బెరెట్టా, పిఐఎంఈ<ref>{{Cite web|title=History – ST.ALPHONSUS HIGH SCHOOL|url=http://www.alphonsusnlg.com/history/|access-date=2022-08-10|language=en-US}}</ref> (23 డిసెంబర్ 1950 - 8 జనవరి 1953)
* డియోనిగి విస్మర (11 మే 1909 - 19 ఫిబ్రవరి 1948)
* పియరీ-ఆండ్రీ విగానో, పిఐఎంఈ (25 అక్టోబర్ 1897 - 11 మే 1909)
=== వికార్స్ అపోస్టోలిక్ ఆఫ్ హైదరాబాద్ ===
* డేనియల్ మర్ఫీ (లేటర్ ఆర్చ్ బిషప్)<ref>{{Cite web|last=Area 25|first=Archdiocese of Hyderabad Archidioecesis Hyderabadensis Location Country India Statistics|last2=Catholics12|first2=319 km2Population-Total-|last3=099|last4=000 89|last5=Bala|first5=900Information Rite Latin Rite Cathedral St Joseph’s Cathedral Current leadership Bishop Thumma|title=Roman Catholic Archdiocese of Hyderabad|url=https://en-academic.com/dic.nsf/enwiki/10684187|access-date=2022-08-10|website=Academic Dictionaries and Encyclopedias|language=en}}</ref> (20 మే 1851 - 14 నవంబర్ 1865)
== సఫ్రాగన్ డయోసీస్ ==
* [[ఆదిలాబాద్]]
* [[కడప]]
* [[ఖమ్మం]]
* [[కర్నూలు]]
* [[నల్గొండ]]
* [[వరంగల్]]
== బాహ్య లింకులు ==
* [http://www.gcatholic.org/dioceses/diocese/hyde0.htm GCatholic.org]
* [http://www.catholic-hierarchy.org/diocese/dhyde.html కాథలిక్ హైరార్కీ ]
{{Portal|Hyderabad}}
* [http://www.newadvent.org/cathen/07592b.htm కాథలిక్ ఎన్సైక్లోపీడియా: హైదరాబాద్-డక్కన్ డయోసీస్]
== మూలాలు ==
kyopc0eqe6u6kfvweza8gfl4k0ggcut
3620171
3620170
2022-08-10T13:16:12Z
Divya4232
105587
wikitext
text/x-wiki
'''రోమన్''' '''కాథలిక్ ఆర్చ్ డియోసెస్ ఆఫ్ హైదరాబాద్''' ''[[భారతదేశం]]<nowiki/>లోని'' [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్]] నగరంలో ఉన్న ఆర్చ్ డయోసీస్.<ref>{{Citation|title=Roman Catholic Archdiocese of Hyderabad|date=2022-05-30|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Roman_Catholic_Archdiocese_of_Hyderabad&oldid=1090625940|work=Wikipedia|language=en|access-date=2022-08-10}}</ref><ref>{{Cite web|title=Hyderabad (Archdiocese) [Catholic-Hierarchy]|url=https://www.catholic-hierarchy.org/diocese/dhyde.html|access-date=2022-08-10|website=www.catholic-hierarchy.org}}</ref>
== చరిత్ర ==
* 1851 న మద్రాసు అపోస్టోలిక్ వికారియేట్ నుండి హైదరాబాద్ అపోస్టోలిక్ వికారియేట్గా స్థాపించబడింది<ref name=":0">{{Cite web|title=Archdiocese of Hyderabad, India|url=http://www.gcatholic.org/dioceses/diocese/hyde0.htm|access-date=2022-08-10|website=GCatholic}}</ref>.
* 1886 సెప్టెంబర్ 1న హైదరాబాద్ డయోసీస్ గా పదోన్నతి పొందింది.
* 1953 సెప్టెంబర్ 19 న హైదరాబాద్ మెట్రోపాలిటన్ డయోసీస్ గా పదోన్నతి పొందింది<ref name=":0" />.
== నాయకత్వం ==
=== హైదరాబాద్ ఆర్చ్ బిషప్ లు ===
* [[పూలా ఆంథోనీ|ఆంథోనీ పూలా]]<ref>{{Cite web|title=Archbishop of Hyderabad becomes first Telugu to be able to vote in election of Pope|url=https://www.newindianexpress.com/states/telangana/2022/may/30/archbishop-of-hyderabad-becomes-first-telugu-to-be-able-to-vote-in-election-of-pope-2459518.html|access-date=2022-08-10|website=The New Indian Express}}</ref> (19 నవంబర్ 2020 - ప్రస్తుతం)
* తుమ్మ బాల<ref>{{Cite web|title=Archbishop Thumma Bala [Catholic-Hierarchy]|url=https://www.catholic-hierarchy.org/bishop/bbalathu.html|access-date=2022-08-10|website=www.catholic-hierarchy.org}}</ref><ref>{{Cite web|last=Mar 13|first=TNN /|last2=2011|last3=Ist|first3=04:01|title=Thumma Bala appointed new Archbishop {{!}} Hyderabad News - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/hyderabad/thumma-bala-appointed-new-archbishop/articleshow/7689089.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> (12 మార్చి 2011 - 2020)
* మారంపూడి జోజి<ref>{{Cite web|last=AsiaNews.it|title=Mgr Joji Marampudi, archbishop of Hyderabad, dies|url=https://www.asianews.it/news-en/Mgr-Joji-Marampudi,-archbishop-of-Hyderabad,-dies-19307.html|access-date=2022-08-10|website=www.asianews.it|language=en}}</ref> (29 జనవరి 2000 - 27 ఆగస్టు 2010)
* సామినేని అరులప్ప<ref>{{Citation|title=Samineni Arulappa|date=2022-05-11|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Samineni_Arulappa&oldid=1087325889|work=Wikipedia|language=en|access-date=2022-08-10}}</ref> (6 డిసెంబర్ 1971 – 29 జనవరి 2000)
* జోసెఫ్ మార్క్ గోపు<ref name=":1">{{Cite web|title=Archbishop Joseph Mark Gopu [Catholic-Hierarchy]|url=https://www.catholic-hierarchy.org/bishop/bgopuj.html|access-date=2022-08-10|website=www.catholic-hierarchy.org}}</ref> (19 సెప్టెంబర్ 1953 - 28 ఫిబ్రవరి 1971)
=== హైదరాబాద్ బిషప్లు ===
* జోసెఫ్ మార్క్ గోపు<ref name=":1" /> (లేటర్ ఆర్చ్ బిషప్) (8 జనవరి 1953 - 19 సెప్టెంబర్ 1953)
* అల్ఫోన్సస్ బెరెట్టా, పిఐఎంఈ<ref>{{Cite web|title=History – ST.ALPHONSUS HIGH SCHOOL|url=http://www.alphonsusnlg.com/history/|access-date=2022-08-10|language=en-US}}</ref> (23 డిసెంబర్ 1950 - 8 జనవరి 1953)
* డియోనిగి విస్మర (11 మే 1909 - 19 ఫిబ్రవరి 1948)
* పియరీ-ఆండ్రీ విగానో, పిఐఎంఈ (25 అక్టోబర్ 1897 - 11 మే 1909)
=== వికార్స్ అపోస్టోలిక్ ఆఫ్ హైదరాబాద్ ===
* డేనియల్ మర్ఫీ (లేటర్ ఆర్చ్ బిషప్)<ref>{{Cite web|last=Area 25|first=Archdiocese of Hyderabad Archidioecesis Hyderabadensis Location Country India Statistics|last2=Catholics12|first2=319 km2Population-Total-|last3=099|last4=000 89|last5=Bala|first5=900Information Rite Latin Rite Cathedral St Joseph’s Cathedral Current leadership Bishop Thumma|title=Roman Catholic Archdiocese of Hyderabad|url=https://en-academic.com/dic.nsf/enwiki/10684187|access-date=2022-08-10|website=Academic Dictionaries and Encyclopedias|language=en}}</ref> (20 మే 1851 - 14 నవంబర్ 1865)
== సఫ్రాగన్ డయోసీస్ ==
* [[ఆదిలాబాద్]]
* [[కడప]]
* [[ఖమ్మం]]
* [[కర్నూలు]]
* [[నల్గొండ]]
* [[వరంగల్]]
== బాహ్య లింకులు ==
* [http://www.gcatholic.org/dioceses/diocese/hyde0.htm GCatholic.org]
* [http://www.catholic-hierarchy.org/diocese/dhyde.html కాథలిక్ హైరార్కీ ]
{{Portal|Hyderabad}}
* [http://www.newadvent.org/cathen/07592b.htm కాథలిక్ ఎన్సైక్లోపీడియా: హైదరాబాద్-డక్కన్ డయోసీస్]
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
4pntdh6k5clr4i40qnx04fcizo5vzbm
3620183
3620171
2022-08-10T13:25:40Z
Divya4232
105587
wikitext
text/x-wiki
'''రోమన్''' '''కాథలిక్ ఆర్చ్ డియోసెస్ ఆఫ్ హైదరాబాద్''' ''[[భారతదేశం]]<nowiki/>లోని'' [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్]] నగరంలో ఉన్న ఆర్చ్ డయోసీస్.<ref>{{Citation|title=Roman Catholic Archdiocese of Hyderabad|date=2022-05-30|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Roman_Catholic_Archdiocese_of_Hyderabad&oldid=1090625940|work=Wikipedia|language=en|access-date=2022-08-10}}</ref><ref>{{Cite web|title=Hyderabad (Archdiocese) [Catholic-Hierarchy]|url=https://www.catholic-hierarchy.org/diocese/dhyde.html|access-date=2022-08-10|website=www.catholic-hierarchy.org}}</ref>
== చరిత్ర ==
* 1851 న మద్రాసు అపోస్టోలిక్ వికారియేట్ నుండి హైదరాబాద్ అపోస్టోలిక్ వికారియేట్గా స్థాపించబడింది<ref name=":0">{{Cite web|title=Archdiocese of Hyderabad, India|url=http://www.gcatholic.org/dioceses/diocese/hyde0.htm|access-date=2022-08-10|website=GCatholic}}</ref>.
* 1886 సెప్టెంబర్ 1న హైదరాబాద్ డయోసీస్ గా పదోన్నతి పొందింది.
* 1953 సెప్టెంబర్ 19 న హైదరాబాద్ మెట్రోపాలిటన్ డయోసీస్ గా పదోన్నతి పొందింది<ref name=":0" />.
== నాయకత్వం ==
=== హైదరాబాద్ ఆర్చ్ బిషప్ లు ===
* [[పూలా ఆంథోనీ|ఆంథోనీ పూలా]]<ref>{{Cite web|title=Archbishop of Hyderabad becomes first Telugu to be able to vote in election of Pope|url=https://www.newindianexpress.com/states/telangana/2022/may/30/archbishop-of-hyderabad-becomes-first-telugu-to-be-able-to-vote-in-election-of-pope-2459518.html|access-date=2022-08-10|website=The New Indian Express}}</ref> (19 నవంబర్ 2020 - ప్రస్తుతం)
* తుమ్మ బాల<ref>{{Cite web|title=Archbishop Thumma Bala [Catholic-Hierarchy]|url=https://www.catholic-hierarchy.org/bishop/bbalathu.html|access-date=2022-08-10|website=www.catholic-hierarchy.org}}</ref><ref>{{Cite web|last=Mar 13|first=TNN /|last2=2011|last3=Ist|first3=04:01|title=Thumma Bala appointed new Archbishop {{!}} Hyderabad News - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/hyderabad/thumma-bala-appointed-new-archbishop/articleshow/7689089.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> (12 మార్చి 2011 - 2020)
* మారంపూడి జోజి<ref>{{Cite web|last=AsiaNews.it|title=Mgr Joji Marampudi, archbishop of Hyderabad, dies|url=https://www.asianews.it/news-en/Mgr-Joji-Marampudi,-archbishop-of-Hyderabad,-dies-19307.html|access-date=2022-08-10|website=www.asianews.it|language=en}}</ref> (29 జనవరి 2000 - 27 ఆగస్టు 2010)
* సామినేని అరులప్ప<ref>{{Citation|title=Samineni Arulappa|date=2022-05-11|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Samineni_Arulappa&oldid=1087325889|work=Wikipedia|language=en|access-date=2022-08-10}}</ref> (6 డిసెంబర్ 1971 – 29 జనవరి 2000)
* జోసెఫ్ మార్క్ గోపు<ref name=":1">{{Cite web|title=Archbishop Joseph Mark Gopu [Catholic-Hierarchy]|url=https://www.catholic-hierarchy.org/bishop/bgopuj.html|access-date=2022-08-10|website=www.catholic-hierarchy.org}}</ref> (19 సెప్టెంబర్ 1953 - 28 ఫిబ్రవరి 1971)
=== హైదరాబాద్ బిషప్లు ===
* జోసెఫ్ మార్క్ గోపు<ref name=":1" /> (లేటర్ ఆర్చ్ బిషప్) (8 జనవరి 1953 - 19 సెప్టెంబర్ 1953)
* అల్ఫోన్సస్ బెరెట్టా, పిఐఎంఈ<ref>{{Cite web|title=History – ST.ALPHONSUS HIGH SCHOOL|url=http://www.alphonsusnlg.com/history/|access-date=2022-08-10|language=en-US}}</ref> (23 డిసెంబర్ 1950 - 8 జనవరి 1953)
* డియోనిగి విస్మర (11 మే 1909 - 19 ఫిబ్రవరి 1948)
* పియరీ-ఆండ్రీ విగానో, పిఐఎంఈ (25 అక్టోబర్ 1897 - 11 మే 1909)
=== వికార్స్ అపోస్టోలిక్ ఆఫ్ హైదరాబాద్ ===
* డేనియల్ మర్ఫీ (లేటర్ ఆర్చ్ బిషప్)<ref>{{Cite web|last=Area 25|first=Archdiocese of Hyderabad Archidioecesis Hyderabadensis Location Country India Statistics|last2=Catholics12|first2=319 km2Population-Total-|last3=099|last4=000 89|last5=Bala|first5=900Information Rite Latin Rite Cathedral St Joseph’s Cathedral Current leadership Bishop Thumma|title=Roman Catholic Archdiocese of Hyderabad|url=https://en-academic.com/dic.nsf/enwiki/10684187|access-date=2022-08-10|website=Academic Dictionaries and Encyclopedias|language=en}}</ref> (20 మే 1851 - 14 నవంబర్ 1865)
== సఫ్రాగన్ డయోసీస్ ==
* [[ఆదిలాబాద్]]
* [[కడప]]
* [[ఖమ్మం]]
* [[కర్నూలు]]
* [[నల్గొండ]]
* [[వరంగల్]]
== బాహ్య లింకులు ==
* [http://www.gcatholic.org/dioceses/diocese/hyde0.htm GCatholic.org]
* [http://www.catholic-hierarchy.org/diocese/dhyde.html కాథలిక్ హైరార్కీ ]
{{Portal|Hyderabad}}
* [http://www.newadvent.org/cathen/07592b.htm కాథలిక్ ఎన్సైక్లోపీడియా: హైదరాబాద్-డక్కన్ డయోసీస్]
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
[[వర్గం:భారతదేశంలోని రోమన్ కాథలిక్ డియోసెస్ లు]]
[[వర్గం:క్రైస్తవ పుణ్యక్షేత్రాలు]]
[[వర్గం:క్రైస్తవ మతము]]
lk7yu0fdau6sfucvt0e5a03rx2mc8k1
3620185
3620183
2022-08-10T13:32:05Z
Divya4232
105587
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox diocese
|jurisdiction = ఆర్చ్ డియోసెస్
|name = హైదరాబాద్
|latin = ఆర్కిడియోసెసిస్ హైదరాబాడెన్సిస్
|local = हैदराबाद के सूबा
|image = Stjosephscathedralhyderabad.png
|image_size = 230px
|caption = సెయింట్ జోసెఫ్స్, హైదరాబాద్ ఆర్చ్ బిషప్ స్థానం
|country = {{flag|India}}
|province = హైదరాబాద్
|rite = లాటిన్ ఆచారం
|cathedral = సెయింట్. జోసెఫ్ కేథడ్రల్
|cocathedral =
| established ={{start date and age|df=yes|1851}}
|area_km2 = 25,319
|population = 13,195,000
|population_as_of = 2013
|catholics = 114,800
|catholics_percent= 0.9
| priests = 297
| parishes = 94
|pope = {{Incumbent pope}}
|metro_archbishop = [[పూలా ఆంథోనీ]]
|coadjutor =
|auxiliary_bishops=
}}
'''రోమన్''' '''కాథలిక్ ఆర్చ్ డియోసెస్ ఆఫ్ హైదరాబాద్''' ''[[భారతదేశం]]<nowiki/>లోని'' [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్]] నగరంలో ఉన్న ఆర్చ్ డయోసీస్.<ref>{{Citation|title=Roman Catholic Archdiocese of Hyderabad|date=2022-05-30|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Roman_Catholic_Archdiocese_of_Hyderabad&oldid=1090625940|work=Wikipedia|language=en|access-date=2022-08-10}}</ref><ref>{{Cite web|title=Hyderabad (Archdiocese) [Catholic-Hierarchy]|url=https://www.catholic-hierarchy.org/diocese/dhyde.html|access-date=2022-08-10|website=www.catholic-hierarchy.org}}</ref>
== చరిత్ర ==
* 1851 న మద్రాసు అపోస్టోలిక్ వికారియేట్ నుండి హైదరాబాద్ అపోస్టోలిక్ వికారియేట్గా స్థాపించబడింది<ref name=":0">{{Cite web|title=Archdiocese of Hyderabad, India|url=http://www.gcatholic.org/dioceses/diocese/hyde0.htm|access-date=2022-08-10|website=GCatholic}}</ref>.
* 1886 సెప్టెంబర్ 1న హైదరాబాద్ డయోసీస్ గా పదోన్నతి పొందింది.
* 1953 సెప్టెంబర్ 19 న హైదరాబాద్ మెట్రోపాలిటన్ డయోసీస్ గా పదోన్నతి పొందింది<ref name=":0" />.
== నాయకత్వం ==
=== హైదరాబాద్ ఆర్చ్ బిషప్ లు ===
* [[పూలా ఆంథోనీ|ఆంథోనీ పూలా]]<ref>{{Cite web|title=Archbishop of Hyderabad becomes first Telugu to be able to vote in election of Pope|url=https://www.newindianexpress.com/states/telangana/2022/may/30/archbishop-of-hyderabad-becomes-first-telugu-to-be-able-to-vote-in-election-of-pope-2459518.html|access-date=2022-08-10|website=The New Indian Express}}</ref> (19 నవంబర్ 2020 - ప్రస్తుతం)
* తుమ్మ బాల<ref>{{Cite web|title=Archbishop Thumma Bala [Catholic-Hierarchy]|url=https://www.catholic-hierarchy.org/bishop/bbalathu.html|access-date=2022-08-10|website=www.catholic-hierarchy.org}}</ref><ref>{{Cite web|last=Mar 13|first=TNN /|last2=2011|last3=Ist|first3=04:01|title=Thumma Bala appointed new Archbishop {{!}} Hyderabad News - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/hyderabad/thumma-bala-appointed-new-archbishop/articleshow/7689089.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> (12 మార్చి 2011 - 2020)
* మారంపూడి జోజి<ref>{{Cite web|last=AsiaNews.it|title=Mgr Joji Marampudi, archbishop of Hyderabad, dies|url=https://www.asianews.it/news-en/Mgr-Joji-Marampudi,-archbishop-of-Hyderabad,-dies-19307.html|access-date=2022-08-10|website=www.asianews.it|language=en}}</ref> (29 జనవరి 2000 - 27 ఆగస్టు 2010)
* సామినేని అరులప్ప<ref>{{Citation|title=Samineni Arulappa|date=2022-05-11|url=https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Samineni_Arulappa&oldid=1087325889|work=Wikipedia|language=en|access-date=2022-08-10}}</ref> (6 డిసెంబర్ 1971 – 29 జనవరి 2000)
* జోసెఫ్ మార్క్ గోపు<ref name=":1">{{Cite web|title=Archbishop Joseph Mark Gopu [Catholic-Hierarchy]|url=https://www.catholic-hierarchy.org/bishop/bgopuj.html|access-date=2022-08-10|website=www.catholic-hierarchy.org}}</ref> (19 సెప్టెంబర్ 1953 - 28 ఫిబ్రవరి 1971)
=== హైదరాబాద్ బిషప్లు ===
* జోసెఫ్ మార్క్ గోపు<ref name=":1" /> (లేటర్ ఆర్చ్ బిషప్) (8 జనవరి 1953 - 19 సెప్టెంబర్ 1953)
* అల్ఫోన్సస్ బెరెట్టా, పిఐఎంఈ<ref>{{Cite web|title=History – ST.ALPHONSUS HIGH SCHOOL|url=http://www.alphonsusnlg.com/history/|access-date=2022-08-10|language=en-US}}</ref> (23 డిసెంబర్ 1950 - 8 జనవరి 1953)
* డియోనిగి విస్మర (11 మే 1909 - 19 ఫిబ్రవరి 1948)
* పియరీ-ఆండ్రీ విగానో, పిఐఎంఈ (25 అక్టోబర్ 1897 - 11 మే 1909)
=== వికార్స్ అపోస్టోలిక్ ఆఫ్ హైదరాబాద్ ===
* డేనియల్ మర్ఫీ (లేటర్ ఆర్చ్ బిషప్)<ref>{{Cite web|last=Area 25|first=Archdiocese of Hyderabad Archidioecesis Hyderabadensis Location Country India Statistics|last2=Catholics12|first2=319 km2Population-Total-|last3=099|last4=000 89|last5=Bala|first5=900Information Rite Latin Rite Cathedral St Joseph’s Cathedral Current leadership Bishop Thumma|title=Roman Catholic Archdiocese of Hyderabad|url=https://en-academic.com/dic.nsf/enwiki/10684187|access-date=2022-08-10|website=Academic Dictionaries and Encyclopedias|language=en}}</ref> (20 మే 1851 - 14 నవంబర్ 1865)
== సఫ్రాగన్ డయోసీస్ ==
* [[ఆదిలాబాద్]]
* [[కడప]]
* [[ఖమ్మం]]
* [[కర్నూలు]]
* [[నల్గొండ]]
* [[వరంగల్]]
== బాహ్య లింకులు ==
* [http://www.gcatholic.org/dioceses/diocese/hyde0.htm GCatholic.org]
* [http://www.catholic-hierarchy.org/diocese/dhyde.html కాథలిక్ హైరార్కీ ]
{{Portal|Hyderabad}}
* [http://www.newadvent.org/cathen/07592b.htm కాథలిక్ ఎన్సైక్లోపీడియా: హైదరాబాద్-డక్కన్ డయోసీస్]
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
[[వర్గం:భారతదేశంలోని రోమన్ కాథలిక్ డియోసెస్ లు]]
[[వర్గం:క్రైస్తవ పుణ్యక్షేత్రాలు]]
[[వర్గం:క్రైస్తవ మతము]]
kclssuf0hzu0ibaez2coxlbwhf8eacq
వాడుకరి చర్చ:Ron Mondar
3
355495
3620175
2022-08-10T13:19:21Z
Nrgullapalli
11739
వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])
wikitext
text/x-wiki
==స్వాగతం==
<!--{{Subst:Welcome}}~~~~ -->
<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;">
<div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">Ron Mondar గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div>
Ron Mondar గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;">
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}}
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి.
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా?
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి.
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit§ion=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] <!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 13:19, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
84v5r5sk98kgiscx8fc8685xu77iy6e
వాడుకరి చర్చ:Pulimi Sai Monish
3
355496
3620176
2022-08-10T13:19:42Z
Nrgullapalli
11739
వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])
wikitext
text/x-wiki
==స్వాగతం==
<!--{{Subst:Welcome}}~~~~ -->
<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;">
<div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">Pulimi Sai Monish గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div>
Pulimi Sai Monish గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;">
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}}
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి.
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా?
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి.
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit§ion=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] <!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 13:19, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
lzxnjoneer4jpi0ypwid6yftxj8ayb7
వాడుకరి చర్చ:Ku423winz1
3
355497
3620177
2022-08-10T13:20:03Z
Nrgullapalli
11739
వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])
wikitext
text/x-wiki
==స్వాగతం==
<!--{{Subst:Welcome}}~~~~ -->
<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;">
<div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">Ku423winz1 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div>
Ku423winz1 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;">
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}}
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి.
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా?
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి.
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit§ion=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] <!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 13:20, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
d97lnc64dpnco00k5llo64u9p2l6ax0
వాడుకరి చర్చ:Jyothirmai Chukka
3
355498
3620178
2022-08-10T13:20:28Z
Nrgullapalli
11739
వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])
wikitext
text/x-wiki
==స్వాగతం==
<!--{{Subst:Welcome}}~~~~ -->
<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;">
<div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">Jyothirmai Chukka గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div>
Jyothirmai Chukka గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;">
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}}
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి.
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా?
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి.
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit§ion=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] <!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 13:20, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
0oksxiv4n43sz7x7516pin2q8bay6ne
వాడుకరి చర్చ:G Mahesh Babu
3
355499
3620179
2022-08-10T13:20:52Z
Nrgullapalli
11739
వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])
wikitext
text/x-wiki
==స్వాగతం==
<!--{{Subst:Welcome}}~~~~ -->
<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;">
<div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">G Mahesh Babu గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div>
G Mahesh Babu గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;">
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}}
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి.
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా?
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి.
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit§ion=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] <!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 13:20, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
dxle5405y5l6kfqtiguhl4k6p4psv75
మూస:Active AP district reorg contributor
10
355500
3620192
2022-08-10T13:56:34Z
Arjunaraoc
2379
[[WP:AES|←]]Created page with '{| style="border: 1px solid {{{border|gray}}}; background-color: {{{color|#fdffe7}}};" |rowspan="2" style="vertical-align:middle;" | {{SAFESUBST:<noinclude />#ifeq:{{{2}}}|alt|[[File:Noun discuss 3764702.svg|100px]]|[[File:Noun discuss 3764702.svg|100px]]}} |rowspan="2" | |style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీక...'
wikitext
text/x-wiki
{| style="border: 1px solid {{{border|gray}}}; background-color: {{{color|#fdffe7}}};"
|rowspan="2" style="vertical-align:middle;" | {{SAFESUBST:<noinclude />#ifeq:{{{2}}}|alt|[[File:Noun discuss 3764702.svg|100px]]|[[File:Noun discuss 3764702.svg|100px]]}}
|rowspan="2" |
|style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ కృషిలో చురుకైనవారు'''
|-
|style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;" | {{{1}}}
|}<noinclude>
{{Barnstar documentation|alt=yes}}
{{DEFAULTSORT:Special Barnstar, The}}
</noinclude>
1mpjb84s6ruygox0m7995cdt1wsyzjw
3620193
3620192
2022-08-10T13:58:35Z
Arjunaraoc
2379
wikitext
text/x-wiki
{| style="border: 1px solid {{{border|gray}}}; background-color: {{{color|#fdffe7}}};"
|rowspan="2" style="vertical-align:middle;" | {{SAFESUBST:<noinclude />#ifeq:{{{2}}}|alt|[[File:Andhra Pradesh districts - Telugu.svg|100px]]|[[File:Andhra Pradesh districts - Telugu.svg|100px]]}}
|rowspan="2" |
|style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ కృషిలో చురుకైనవారు'''
|-
|style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;" | {{{1}}}
|}<noinclude>
{{Barnstar documentation|alt=yes}}
{{DEFAULTSORT:Special Barnstar, The}}
</noinclude>
eic2yf28trdzivplud1lm06jlhk76mn
వాడుకరి:Arjunaraoc/barnstar Ap-districts-reorg-key-contributor
2
355501
3620196
2022-08-10T14:06:33Z
Arjunaraoc
2379
test template
wikitext
text/x-wiki
{| style="border: 1px solid gray; background-color: #fdffe7;"
|rowspan="2" style="vertical-align:middle;" | [[File:Andhra Pradesh districts - Telugu.svg|100px]]
|rowspan="2" |
|style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: middle; height: 1.1em;" | '''ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ కృషిలో చురుకైనవారు'''
|-
|style="vertical-align: middle; border-top: 1px solid gray;" | @[[User:Xyz]] గారికి, [[వికీపీడియా:ఆంధ్రప్రదేశ్ లింకు వ్యాసాల అభివృద్ధి|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీరణ 2022 - సంబంధిత అధిక ప్రాధాన్యతా వ్యాసాల అభివృద్ధి కృషిలో]] చురుకుగా పాల్గొన్నందులకు,మీ సహకారానికి అభివందనాలు. గుర్తింపుగా ఈ పతకాన్ని స్వీకరించండి. .. [[వాడుకరి:Arjunaraoc|అర్జున]] ([[వాడుకరి చర్చ:Arjunaraoc|చర్చ]]) 14:06, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
|}
tisjuhtgr54fpcqmdfv8xmobp0cwq9l
ఎల్డోస్ పాల్
0
355502
3620200
2022-08-10T14:20:59Z
MYADAM ABHILASH
104188
[[WP:AES|←]]Created page with 'ఎల్డోస్ పాల్ (జననం: 7 నవంబర్ 1996) ట్రిపుల్ జంప్లో పోటీపడే ఒక భారతీయ అథ్లెట్. 2022లో, అతను ప్రపంచ అథ్లెటిక్స్ ఛాంపియన్షిప్లో ట్రిపుల్ జంప్లో ఫైనల్కు అర్హత సాధించిన మొదటి భార...'
wikitext
text/x-wiki
ఎల్డోస్ పాల్ (జననం: 7 నవంబర్ 1996) ట్రిపుల్ జంప్లో పోటీపడే ఒక భారతీయ అథ్లెట్. 2022లో, అతను ప్రపంచ అథ్లెటిక్స్ ఛాంపియన్షిప్లో ట్రిపుల్ జంప్లో ఫైనల్కు అర్హత సాధించిన మొదటి భారతీయుడుగా పేరు సంపాదించాడు. 2022 కామన్వెల్త్ గేమ్స్లో, అతను పురుషుల ట్రిపుల్ జంప్లో బంగారు పతకం సాధించిన మొదటి భారతీయుడు.
==మూలాలు==
buwkteil76pbl8s6bmmgg37rr6g5zqn
3620208
3620200
2022-08-10T14:46:24Z
MYADAM ABHILASH
104188
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox sportsperson
| name = ఎల్డోస్ పాల్
| event = ట్రిపుల్ జంప్
| coach =
| club =
| alma_mater = మార్ అథనాసియస్ కళాశాల, కొత్తమంగళం<ref>{{cite news |title=After promising start to 2022, Eldhose Paul hoping to make big leap |url=https://www.newindianexpress.com/sport/other/2022/mar/27/after-promising-start-to-2022-eldhose-paul-hoping-to-make-big-leap-2434606.html |access-date=29 July 2022 |work=The New Indian Express}}</ref>
| birth_date = {{birth date and age|df=yes|1996|11|7}}
| birth_place = ఎర్నాకులం, [[కేరళ]], భారతదేశం
| pb = 16.99 మీ (తేన్హిపాలెం, 2022)<ref>{{cite news |title=Eldhose PAUL {{!}} Profile {{!}} World Athletics |url=https://www.worldathletics.org/athletes/india/eldhose-paul-14849696 |access-date=7 August 2022 |work=www.worldathletics.org}}</ref>
| show-medals = అవును
| medaltemplates =
{{Medal|Sport| పురుషుల ట్రిపుల్ జంప్ }}
{{Medal|Country|{{IND}}}}
{{Medal|Competition|కామన్వెల్త్ క్రీడలు}}
{{Medal|Gold|2022 కామన్వెల్త్ గేమ్స్}}
}}
ఎల్డోస్ పాల్ (జననం: 7 నవంబర్ 1996) ట్రిపుల్ జంప్లో పోటీపడే ఒక భారతీయ అథ్లెట్. 2022లో, అతను ప్రపంచ అథ్లెటిక్స్ ఛాంపియన్షిప్లో ట్రిపుల్ జంప్లో ఫైనల్కు అర్హత సాధించిన మొదటి భారతీయుడుగా పేరు సంపాదించాడు. 2022 కామన్వెల్త్ గేమ్స్లో, అతను పురుషుల ట్రిపుల్ జంప్లో బంగారు పతకం సాధించిన మొదటి భారతీయుడు.
==మూలాలు==
b7toqaiuxaqh12yedcil0g4y4i5nbfw
3620209
3620208
2022-08-10T14:47:14Z
MYADAM ABHILASH
104188
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox sportsperson
| name = ఎల్డోస్ పాల్
| event = ట్రిపుల్ జంప్
| coach =
| club =
| alma_mater = మార్ అథనాసియస్ కళాశాల, కొత్తమంగళం<ref>{{cite news |title=After promising start to 2022, Eldhose Paul hoping to make big leap |url=https://www.newindianexpress.com/sport/other/2022/mar/27/after-promising-start-to-2022-eldhose-paul-hoping-to-make-big-leap-2434606.html |access-date=29 July 2022 |work=The New Indian Express}}</ref>
| birth_date = {{birth date and age|df=yes|1996|11|7}}
| birth_place = ఎర్నాకులం, [[కేరళ]], భారతదేశం
| pb = 16.99 మీ (తేన్హిపాలెం, 2022)<ref>{{cite news |title=Eldhose PAUL {{!}} Profile {{!}} World Athletics |url=https://www.worldathletics.org/athletes/india/eldhose-paul-14849696 |access-date=7 August 2022 |work=www.worldathletics.org}}</ref>
| show-medals = అవును
| medaltemplates =
{{Medal|Sport| పురుషుల ట్రిపుల్ జంప్ }}
{{Medal|Country|{{IND}}}}
{{Medal|Competition|కామన్వెల్త్ క్రీడలు}}
{{Medal|Gold|2022 కామన్వెల్త్ గేమ్స్}}
}}
ఎల్డోస్ పాల్ (జననం: 7 నవంబర్ 1996) ట్రిపుల్ జంప్లో పోటీపడే ఒక భారతీయ అథ్లెట్. 2022లో, అతను ప్రపంచ అథ్లెటిక్స్ ఛాంపియన్షిప్లో ట్రిపుల్ జంప్లో ఫైనల్కు అర్హత సాధించిన మొదటి భారతీయుడుగా పేరు సంపాదించాడు. 2022 కామన్వెల్త్ గేమ్స్లో, అతను పురుషుల ట్రిపుల్ జంప్లో బంగారు పతకం సాధించిన మొదటి భారతీయుడు.<ref>{{cite news |date=22 July 2022 |title=Triple jumper Eldhose Paul qualifies for World C’ships final |language=en |work=The Indian Express |url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/triple-jumper-eldhose-paul-qualifies-for-world-cships-final-8044748/ |access-date=29 July 2022}}</ref><ref name=cwg22>{{Cite news |date=7 August 2022 |title=Eldhose, Abdulla give India historic 1-2 in triple jump |url=https://www.espn.in/commonwealth-games/story/_/id/34362306/cwg-2022-eldhose-paul-abdulla-aboobacker-praveen-chithravel-mens-triple-jump-medals |access-date=7 August 2022 |work=ESPN |language=en}}</ref>
==మూలాలు==
ncmb06xh82wuzxpjy6d4ifzjmvv57l2
3620211
3620209
2022-08-10T14:49:57Z
MYADAM ABHILASH
104188
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox sportsperson
| name = ఎల్డోస్ పాల్
| event = ట్రిపుల్ జంప్
| coach =
| club =
| alma_mater = మార్ అథనాసియస్ కళాశాల, కొత్తమంగళం<ref>{{cite news |title=After promising start to 2022, Eldhose Paul hoping to make big leap |url=https://www.newindianexpress.com/sport/other/2022/mar/27/after-promising-start-to-2022-eldhose-paul-hoping-to-make-big-leap-2434606.html |access-date=29 July 2022 |work=The New Indian Express}}</ref>
| birth_date = {{birth date and age|df=yes|1996|11|7}}
| birth_place = ఎర్నాకులం, [[కేరళ]], భారతదేశం
| pb = 16.99 మీ (తేన్హిపాలెం, 2022)<ref>{{cite news |title=Eldhose PAUL {{!}} Profile {{!}} World Athletics |url=https://www.worldathletics.org/athletes/india/eldhose-paul-14849696 |access-date=7 August 2022 |work=www.worldathletics.org}}</ref>
| show-medals = అవును
| medaltemplates =
{{Medal|Sport| పురుషుల ట్రిపుల్ జంప్ }}
{{Medal|Country|{{IND}}}}
{{Medal|Competition|కామన్వెల్త్ క్రీడలు}}
{{Medal|Gold|2022 కామన్వెల్త్ గేమ్స్}}
}}
'''ఎల్డోస్ పాల్''' (జననం: 7 నవంబర్ 1996) ట్రిపుల్ జంప్లో పోటీపడే ఒక [[భారతదేశ పౌరుడు|భారతీయ]] అథ్లెట్. 2022లో, అతను ప్రపంచ అథ్లెటిక్స్ ఛాంపియన్షిప్లో ట్రిపుల్ జంప్లో ఫైనల్కు అర్హత సాధించిన మొదటి భారతీయుడుగా పేరు సంపాదించాడు. 2022 కామన్వెల్త్ గేమ్స్లో, అతను పురుషుల ట్రిపుల్ జంప్లో బంగారు పతకం సాధించిన మొదటి భారతీయుడు.<ref>{{cite news |date=22 July 2022 |title=Triple jumper Eldhose Paul qualifies for World C’ships final |language=en |work=The Indian Express |url=https://indianexpress.com/article/sports/sport-others/triple-jumper-eldhose-paul-qualifies-for-world-cships-final-8044748/ |access-date=29 July 2022}}</ref><ref name=cwg22>{{Cite news |date=7 August 2022 |title=Eldhose, Abdulla give India historic 1-2 in triple jump |url=https://www.espn.in/commonwealth-games/story/_/id/34362306/cwg-2022-eldhose-paul-abdulla-aboobacker-praveen-chithravel-mens-triple-jump-medals |access-date=7 August 2022 |work=ESPN |language=en}}</ref>
==మూలాలు==
<references />
[[వర్గం:క్రీడాకారులు]]
[[వర్గం:కామన్వెల్త్ క్రీడలు]]
[[వర్గం:కామన్వెల్త్ క్రీడలలో పతకం సాధించిన భారత క్రీడాకారులు]]
3k265w10q15wa3pj6x9q7t16vamcon0
ప్రజక్తా మాలి
0
355504
3620216
2022-08-10T17:21:41Z
Pranayraj1985
29393
"[[:en:Special:Redirect/revision/1103071966|Prajakta Mali]]" పేజీని అనువదించి సృష్టించారు
wikitext
text/x-wiki
'''ప్రజక్తా మాలి''' (జననం 1989 ఆగస్టు 8) మహారాష్ట్రకు చెందిన టెలివిజన్, సినిమా నటి. 2011లో స్టార్ ప్రవాలో వచ్చిన ''సువాసిని సీరియల్ తో'' తన నటనాజీవితాన్ని ప్రారంభించింది.<ref>{{Cite web|date=June 2013|title=Prajakta Mali Suvasini|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|website=marathimovieworld}}</ref> తర్వాత, 2013లో జీ మరాఠీలో వచ్చిన ''జులున్ యేతీ రేషిమ్గతిలో'' నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2020-07-29|website=The Times of India|language=en}}</ref> సోనీ మరాఠీలో వచ్చిన ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర కార్యక్రమాన్ని'' హోస్ట్ చేసింది.
== జననం, విద్య ==
ప్రజక్తా 1989 ఆగస్టు 8న [[మహారాష్ట్ర]], [[షోలాపూర్]] జిల్లాలోని [[పండరీపురము|పండర్పూర్]]<nowiki/>లో జన్మించింది. పూణే నగరంలో పెరిగింది.<ref name="eTimesBio">{{Cite web|date=|title=Prajakta Mali: Movies, Photos, Videos, News, Biography & Birthday|url=https://timesofindia.indiatimes.com/topic/Prajakta-Mali|url-status=live|access-date=2021-03-04|website=eTimes}}</ref>
పూణే యూనివర్శిటీలోని లలిత కళా కేంద్రంలో "భరత్నాట్యం"లో (పెర్ఫార్మింగ్ ఆర్ట్స్లో) బిఏ, ఎంఏ చదివింది. భరతనాట్యంలో ఉన్నత చదువుల కోసం సాంస్కృతిక మంత్రిత్వ శాఖ నుండి స్కాలర్షిప్ను కూడా అందుకుంది.<ref>{{Cite web|date=20 September 2019|title=Prajakta Mali: Lesser known facts about the actress|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/prajakta-mali-lesser-known-facts-about-the-actress/photostory/71221470.cms|access-date=2019-09-20|website=eTimes}}</ref>
== నటనారంగం ==
2013 సంవత్సరంలో కేదార్ షిండే తీసిన ఖో-ఖో" అనే మరాఠీ పినిమాలో కూడా నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited about her debut in 'Kho Kho' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/videos/entertainment/regional/marathi/prajakta-mali-excited-about-her-debut-in-kho-kho/videoshow/19990382.cms?from=mdr|access-date=2013-05-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2014లో రాజేష్ శృంగారపురే నటించిన సంఘర్ష్ అనే మరాఠీ సినిమాలో బిజిలీ పాత్రను పోషించింది. తర్వాత, 2017లో సోనాలీ కులకర్ణితో కలిసి హంపి సినిమాలో గిరిజగా, పార్టీ సినిమాలో సువ్రత్ జోషికి జోడీగా నటించింది.<ref>{{Cite web|date=8 August 2020|title=Prajakta Mali: 'Hampi' to 'Sangharsh', five most enjoyable films of the actress - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-to-sangharsh-five-most-enjoyable-films-of-the-actress/photostory/77427055.cms|access-date=2020-08-08|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2018 నుండి 2020 వరకు సోనీ మరాఠీ కోసం మహారాష్ట్రచి హాస్య జాత్రా<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited to host Maharashtrachi Hasya Jatra once again - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-excited-to-host-maharashtrachi-hasya-jatra-once-again/articleshow/76156780.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref> మరాఠీ టెలివిజన్ షోలను, 2020 సంవత్సరంలో జీ మరాఠీ కోసం మస్త్ మహారాష్ట్ర ట్రావెల్ షోను నిర్వహించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali wraps up the shoot of her travel show 'Mast Maharashtra'|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-wraps-up-the-shoot-of-her-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/79507495.cms|website=Times of indiaaccess-date=2020-12-01}}</ref><ref>{{Cite web|date=4 July 2020|title=Masta Maharashtra: Here's Why Prajakta Mali Is The Perfect Choice To Host The Travel Show|url=https://www.zee5.com/zee5news/masta-maharashtra-heres-why-prajakta-mali-is-the-perfect-choice-to-host-the-travel-show-2|access-date=2020-07-04|website=Zee5}}</ref>
== నటించినవి ==
=== సినిమాలు ===
{| class="wikitable sortable"
!సంవత్సరం
! సినిమా
! పాత్ర
! భాష
! ఇతర వివరాలు
! మూలాలు
|-
| 2008
| ''తాండాల - ఏక్ ముఖవ్త''
| బాలనటి
| మరాఠీ
| అరంగేట్రం
| <ref>{{Cite web|title=Watch: Prajakta Mali shares a throwback video from the sets of her first Marathi film 'Tandala - Ek Mukhavata' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/watch-prajakta-mali-shares-a-throwback-video-from-the-sets-of-her-first-marathi-film-tandala-ek-mukhavata/articleshow/86004041.cms|access-date=2022-03-09|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఖో-ఖో''
| సుమన్
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=Kho Kho (2013) Cast - Actor, Actress, Director, Producer, Music Director|url=https://www.cinestaan.com/movies/kho-kho-21188/cast-crew|access-date=2021-01-28|website=Cinestaan}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Kho Kho movie: Watch Online HD Full movie|url=https://www.komparify.com/entertainment/movie/kho-kho}}</ref>
|-
| 2014
| ''సంఘర్ష్''
| బిజిలీ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2013-11-29|title=मल्टीस्टारर 'संघर्ष'चा फस्ट लूक लाँच, बघा PICS|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/article/BOL-sangharsh-first-look-launched-4449075-PHO.html|access-date=2021-01-28|website=Divya Marathi|language=mr}}</ref>
|-
| 2017
| ''హంపి''
| గిరిజ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Hampi' clocks a year: Prajakta Mali releases special teaser of song 'Marugelara' - The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/hampi-clocks-a-year-prajakta-mali-releases-special-teaser-of-song-marugelara/articleshow/66668050.cms|access-date=2021-01-28|website=[[The Times of India]]|language=en}}</ref>
|-
| 2018
| ''అని.'' ''.'' ''.'' ''డాక్టర్ కాశీనాథ్ ఘనేకర్''
| ఆశా కాలే
| మరాఠీ
| 'గోము సాంగ్టీనా' పాటలో ప్రత్యేక ప్రదర్శన
| <ref>{{Cite web|date=2018-10-26|title=डॉ. काशिनाथ घाणेकर : गोमू संगतीनं.. गाण्याची जादू पुन्हा अनुभवा!|url=https://www.loksatta.com/manoranjan-news/dr-kashinath-ghanekar-subodh-bhave-prajakta-mali-new-song-gomu-sangatine-1779054/|access-date=2021-01-28|website=[[Loksatta]]|language=mr-IN}}</ref>
|-
| 2018
| ''పార్టీ''
| అర్పిత
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2018-08-27|title=रसिकांनाही चढणार 'मैत्रीचा हँँगओव्हर',प्राजक्ता माळीची 'पार्टी' रसिकांच्या भेटीला|url=https://www.lokmat.com/marathi-cinema/prajakta-mali-new-marathi-movie-party-releasing-7th-september-2018/|access-date=2021-01-28|website=[[Lokmat]]|language=mr-IN}}</ref>
|-
| 2019
| ''డోక్యాలా షాట్''
| సుబ్బులక్ష్మి
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=''Dokyala Shot'': Survat Joshi and Prajakta Mali starrer is a complete laugh riot- The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/dokyala-shot-trailer-survat-joshi-and-prajakta-mali-starrer-is-a-complete-laugh-riot/articleshow/67884252.cms|access-date=2019-02-07|website=[[The Times of India]]|language=en}}</ref>
|-
| 2021
| ''పాండు''
| కరుణాతై పఠారే
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''పవన్ఖింద్''
| శ్రీమంత్ భవానీబాయి బండల్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2021
| ''లక్ డౌన్''
| సపానా
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2020-11-23|website=spotboye|language=en}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Ankush Chaudhari and Prajakta Mali's 'Luckdown' teaser is out! - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/ankush-chaudhari-and-prajakta-malis-luckdown-teaser-is-out/articleshow/89408431.cms|access-date=2022-05-17|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2022
| ''చంద్రముఖి''
| నయన చంద్రపుర్కర్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''వై''|{{TBA}}
| మరాఠీ
| పిఐఎఫ్ఎఫ్, ఎంఏఎంఐలో ప్రదర్శించబడింది
| <ref>{{Cite web|title='Y': Prajakta Mali Starrer Film 'Y' Reaches Pune International Film Festival (PIFF) in 2020 After Mumbai Film Festival (MAMI) in 2019|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/prajakta-mali-starrer-film-y-reaches-pune-international-film-festival-piff-in-2020-after-mumbai-film-festival-mami-in-2019/5e1ef706d996471ad814e458|access-date=2020-01-15|website=spotboye|language=en}}</ref> <ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2020-11-23|website=spotboye|language=en}}</ref>
|}
=== టెలివిజన్ ===
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
! కార్యక్రమం
! పాత్ర
! ఇతర వివరాలు
! class="unsortable" | మూలాలు
|-
| 2010-2011
| ''బంద్ రేష్మాచే''
| అదిట్టి
| స్టార్ ప్రవాహ
|
|-
| 2011-2013
| ''సువాసిని''
| సావిత్రి
| <a href="./నక్షత్ర ప్రవాహ" rel="mw:WikiLink" data-linkid="176" data-cx="{&quot;adapted&quot;:false,&quot;sourceTitle&quot;:{&quot;title&quot;:&quot;Star Pravah&quot;,&quot;description&quot;:&quot;Television channel in India&quot;,&quot;pageprops&quot;:{&quot;wikibase_item&quot;:&quot;Q4273563&quot;},&quot;pagelanguage&quot;:&quot;en&quot;},&quot;targetFrom&quot;:&quot;mt&quot;}" class="cx-link" id="mw5Q" title="నక్షత్ర ప్రవాహ">స్టార్</a> ప్రవాహ
| <ref>{{Cite web|last=|first=|date=June 2013|title='Suvasini' enabled me to find role in 'Kho Kho'|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2021-01-28|website=|language=en-US}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఏక పేక్ష ఏక్ - అప్సర ఆలీ''
| పోటీదారు
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Y': Eka Peksha Ek Apsara Aali September 17, 2013|url=https://www.youtube.com/watch?v=Qa9tl1Mwxw0&ab_channel=ZeeMarathi|access-date=2013-09-18|website=youtube}}</ref>
|-
| 2013-2015
| ''జులున్ ఏతి రేషిమ్గతి''
| మేఘనా దేశాయ్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2017
| ''నక్తిచ్య లగ్నాల యయ్చ హా!''
| నుపుర్ దేశ్పాండే
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|date=2017-01-18|title=मेघना झाली नुपूर, वाचा, 'नकटीच्या लग्नाला...'मध्ये मेन लीड साकारणा-या प्राजक्ताविषयी A to Z|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/news/BOL-MB-marathi-actress-prajakta-mali-in-new-marathi-serial-naktichya-lagnala-yaycha-ha-5507965-PHO.html|access-date=2021-01-28|website=Divya Marathi|language=mr}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Trending & Viral Photos News - Film Photos, Latest Film Pictures, Lifestyle, Sports, Travel, Health, Celebrity Pictures, News Photos Gallery, फोटो गॅलरी|url=https://www.loksatta.com/photo-news/manoranjan/1383920/naktichya-lagnala-yaycha-ha-new-serial-on-zee-marathi/}}</ref>
|-
| 2018-2022
| ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|-
| 2020
| ''మస్త్ మహారాష్ట్ర''
| హోస్ట్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Maharashtrachi Hasya Jatra' fame Prajakta Mali to host upcoming travel show 'Mast Maharashtra' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/maharashtrachi-hasya-jatra-fame-prajakta-mali-to-host-upcoming-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/76710367.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2021-2022
| ''ఇండియన్ ఐడల్ మరాఠీ''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|}
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== బయటి లింకులు ==
* {{IMDb name|2983727}}
* {{Rotten Tomatoes person|prajakta_mali|Prajakta Mali}}
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:1989 జననాలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
6nd8g5i7w9ec2rpv3abnm24kyqf41wg
3620217
3620216
2022-08-10T17:25:51Z
Pranayraj1985
29393
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = Prajakta Mali
| image =
| caption =
| other_names =
| birth_date = {{birth date and age|1989|08|08|df=y}}<ref>{{Cite web|url=https://www.zee5.com/zee5news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-sangharsh-5-films-and-tv-shows-of-the-actress-to-watch-on-zee5|title=Prajakta Mali: Happy Birthday Prajakta Mali|website=zee5|date=8 August 2020|access-date=2020-08-08}}</ref><ref name=":0">{{cite web|url=https://in.bookmyshow.com/person/prajakta-mali/36635|title=Prajakta Mali|date=29 November 2018}}</ref>
| birth_place = [[barshi Maharashtra]], India
| occupation = Actress
| years_active = 2010-present
| known_for = {{ubl|''[[Julun Yeti Reshimgathi]]''|''[[Maharashtrachi Hasyajatra]]''}}
| website = {{url|prajaktamali.in}}
| spouse =
}}
'''ప్రజక్తా మాలి''' (జననం 1989 ఆగస్టు 8) మహారాష్ట్రకు చెందిన టెలివిజన్, సినిమా నటి. 2011లో స్టార్ ప్రవాలో వచ్చిన ''సువాసిని సీరియల్ తో'' తన నటనాజీవితాన్ని ప్రారంభించింది.<ref>{{Cite web|date=June 2013|title=Prajakta Mali Suvasini|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|website=marathimovieworld}}</ref> తర్వాత, 2013లో జీ మరాఠీలో వచ్చిన ''జులున్ యేతీ రేషిమ్గతిలో'' నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2020-07-29|website=The Times of India|language=en}}</ref> సోనీ మరాఠీలో వచ్చిన ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర కార్యక్రమాన్ని'' హోస్ట్ చేసింది.
== జననం, విద్య ==
ప్రజక్తా 1989 ఆగస్టు 8న [[మహారాష్ట్ర]], [[షోలాపూర్]] జిల్లాలోని [[పండరీపురము|పండర్పూర్]]<nowiki/>లో జన్మించింది. పూణే నగరంలో పెరిగింది.<ref name="eTimesBio">{{Cite web|date=|title=Prajakta Mali: Movies, Photos, Videos, News, Biography & Birthday|url=https://timesofindia.indiatimes.com/topic/Prajakta-Mali|url-status=live|access-date=2021-03-04|website=eTimes}}</ref>
పూణే యూనివర్శిటీలోని లలిత కళా కేంద్రంలో "భరత్నాట్యం"లో (పెర్ఫార్మింగ్ ఆర్ట్స్లో) బిఏ, ఎంఏ చదివింది. భరతనాట్యంలో ఉన్నత చదువుల కోసం సాంస్కృతిక మంత్రిత్వ శాఖ నుండి స్కాలర్షిప్ను కూడా అందుకుంది.<ref>{{Cite web|date=20 September 2019|title=Prajakta Mali: Lesser known facts about the actress|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/prajakta-mali-lesser-known-facts-about-the-actress/photostory/71221470.cms|access-date=2019-09-20|website=eTimes}}</ref>
== నటనారంగం ==
2013 సంవత్సరంలో కేదార్ షిండే తీసిన ఖో-ఖో" అనే మరాఠీ పినిమాలో కూడా నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited about her debut in 'Kho Kho' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/videos/entertainment/regional/marathi/prajakta-mali-excited-about-her-debut-in-kho-kho/videoshow/19990382.cms?from=mdr|access-date=2013-05-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2014లో రాజేష్ శృంగారపురే నటించిన సంఘర్ష్ అనే మరాఠీ సినిమాలో బిజిలీ పాత్రను పోషించింది. తర్వాత, 2017లో సోనాలీ కులకర్ణితో కలిసి హంపి సినిమాలో గిరిజగా, పార్టీ సినిమాలో సువ్రత్ జోషికి జోడీగా నటించింది.<ref>{{Cite web|date=8 August 2020|title=Prajakta Mali: 'Hampi' to 'Sangharsh', five most enjoyable films of the actress - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-to-sangharsh-five-most-enjoyable-films-of-the-actress/photostory/77427055.cms|access-date=2020-08-08|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2018 నుండి 2020 వరకు సోనీ మరాఠీ కోసం మహారాష్ట్రచి హాస్య జాత్రా<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited to host Maharashtrachi Hasya Jatra once again - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-excited-to-host-maharashtrachi-hasya-jatra-once-again/articleshow/76156780.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref> మరాఠీ టెలివిజన్ షోలను, 2020 సంవత్సరంలో జీ మరాఠీ కోసం మస్త్ మహారాష్ట్ర ట్రావెల్ షోను నిర్వహించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali wraps up the shoot of her travel show 'Mast Maharashtra'|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-wraps-up-the-shoot-of-her-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/79507495.cms|website=Times of indiaaccess-date=2020-12-01}}</ref><ref>{{Cite web|date=4 July 2020|title=Masta Maharashtra: Here's Why Prajakta Mali Is The Perfect Choice To Host The Travel Show|url=https://www.zee5.com/zee5news/masta-maharashtra-heres-why-prajakta-mali-is-the-perfect-choice-to-host-the-travel-show-2|access-date=2020-07-04|website=Zee5}}</ref>
== నటించినవి ==
=== సినిమాలు ===
{| class="wikitable sortable"
!సంవత్సరం
! సినిమా
! పాత్ర
! భాష
! ఇతర వివరాలు
! మూలాలు
|-
| 2008
| ''తాండాల - ఏక్ ముఖవ్త''
| బాలనటి
| మరాఠీ
| అరంగేట్రం
| <ref>{{Cite web|title=Watch: Prajakta Mali shares a throwback video from the sets of her first Marathi film 'Tandala - Ek Mukhavata' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/watch-prajakta-mali-shares-a-throwback-video-from-the-sets-of-her-first-marathi-film-tandala-ek-mukhavata/articleshow/86004041.cms|access-date=2022-03-09|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఖో-ఖో''
| సుమన్
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=Kho Kho (2013) Cast - Actor, Actress, Director, Producer, Music Director|url=https://www.cinestaan.com/movies/kho-kho-21188/cast-crew|access-date=2021-01-28|website=Cinestaan}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Kho Kho movie: Watch Online HD Full movie|url=https://www.komparify.com/entertainment/movie/kho-kho}}</ref>
|-
| 2014
| ''సంఘర్ష్''
| బిజిలీ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2013-11-29|title=मल्टीस्टारर 'संघर्ष'चा फस्ट लूक लाँच, बघा PICS|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/article/BOL-sangharsh-first-look-launched-4449075-PHO.html|access-date=2021-01-28|website=Divya Marathi|language=mr}}</ref>
|-
| 2017
| ''హంపి''
| గిరిజ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Hampi' clocks a year: Prajakta Mali releases special teaser of song 'Marugelara' - The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/hampi-clocks-a-year-prajakta-mali-releases-special-teaser-of-song-marugelara/articleshow/66668050.cms|access-date=2021-01-28|website=[[The Times of India]]|language=en}}</ref>
|-
| 2018
| ''అని.'' ''.'' ''.'' ''డాక్టర్ కాశీనాథ్ ఘనేకర్''
| ఆశా కాలే
| మరాఠీ
| 'గోము సాంగ్టీనా' పాటలో ప్రత్యేక ప్రదర్శన
| <ref>{{Cite web|date=2018-10-26|title=डॉ. काशिनाथ घाणेकर : गोमू संगतीनं.. गाण्याची जादू पुन्हा अनुभवा!|url=https://www.loksatta.com/manoranjan-news/dr-kashinath-ghanekar-subodh-bhave-prajakta-mali-new-song-gomu-sangatine-1779054/|access-date=2021-01-28|website=[[Loksatta]]|language=mr-IN}}</ref>
|-
| 2018
| ''పార్టీ''
| అర్పిత
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2018-08-27|title=रसिकांनाही चढणार 'मैत्रीचा हँँगओव्हर',प्राजक्ता माळीची 'पार्टी' रसिकांच्या भेटीला|url=https://www.lokmat.com/marathi-cinema/prajakta-mali-new-marathi-movie-party-releasing-7th-september-2018/|access-date=2021-01-28|website=[[Lokmat]]|language=mr-IN}}</ref>
|-
| 2019
| ''డోక్యాలా షాట్''
| సుబ్బులక్ష్మి
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=''Dokyala Shot'': Survat Joshi and Prajakta Mali starrer is a complete laugh riot- The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/dokyala-shot-trailer-survat-joshi-and-prajakta-mali-starrer-is-a-complete-laugh-riot/articleshow/67884252.cms|access-date=2019-02-07|website=[[The Times of India]]|language=en}}</ref>
|-
| 2021
| ''పాండు''
| కరుణాతై పఠారే
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''పవన్ఖింద్''
| శ్రీమంత్ భవానీబాయి బండల్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2021
| ''లక్ డౌన్''
| సపానా
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2020-11-23|website=spotboye|language=en}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Ankush Chaudhari and Prajakta Mali's 'Luckdown' teaser is out! - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/ankush-chaudhari-and-prajakta-malis-luckdown-teaser-is-out/articleshow/89408431.cms|access-date=2022-05-17|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2022
| ''చంద్రముఖి''
| నయన చంద్రపుర్కర్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''వై''|{{TBA}}
| మరాఠీ
| పిఐఎఫ్ఎఫ్, ఎంఏఎంఐలో ప్రదర్శించబడింది
| <ref>{{Cite web|title='Y': Prajakta Mali Starrer Film 'Y' Reaches Pune International Film Festival (PIFF) in 2020 After Mumbai Film Festival (MAMI) in 2019|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/prajakta-mali-starrer-film-y-reaches-pune-international-film-festival-piff-in-2020-after-mumbai-film-festival-mami-in-2019/5e1ef706d996471ad814e458|access-date=2020-01-15|website=spotboye|language=en}}</ref> <ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2020-11-23|website=spotboye|language=en}}</ref>
|}
=== టెలివిజన్ ===
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
! కార్యక్రమం
! పాత్ర
! ఇతర వివరాలు
! class="unsortable" | మూలాలు
|-
| 2010-2011
| ''బంద్ రేష్మాచే''
| అదిట్టి
| స్టార్ ప్రవాహ
|
|-
| 2011-2013
| ''సువాసిని''
| సావిత్రి
| <a href="./నక్షత్ర ప్రవాహ" rel="mw:WikiLink" data-linkid="176" data-cx="{&quot;adapted&quot;:false,&quot;sourceTitle&quot;:{&quot;title&quot;:&quot;Star Pravah&quot;,&quot;description&quot;:&quot;Television channel in India&quot;,&quot;pageprops&quot;:{&quot;wikibase_item&quot;:&quot;Q4273563&quot;},&quot;pagelanguage&quot;:&quot;en&quot;},&quot;targetFrom&quot;:&quot;mt&quot;}" class="cx-link" id="mw5Q" title="నక్షత్ర ప్రవాహ">స్టార్</a> ప్రవాహ
| <ref>{{Cite web|last=|first=|date=June 2013|title='Suvasini' enabled me to find role in 'Kho Kho'|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2021-01-28|website=|language=en-US}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఏక పేక్ష ఏక్ - అప్సర ఆలీ''
| పోటీదారు
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Y': Eka Peksha Ek Apsara Aali September 17, 2013|url=https://www.youtube.com/watch?v=Qa9tl1Mwxw0&ab_channel=ZeeMarathi|access-date=2013-09-18|website=youtube}}</ref>
|-
| 2013-2015
| ''జులున్ ఏతి రేషిమ్గతి''
| మేఘనా దేశాయ్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2017
| ''నక్తిచ్య లగ్నాల యయ్చ హా!''
| నుపుర్ దేశ్పాండే
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|date=2017-01-18|title=मेघना झाली नुपूर, वाचा, 'नकटीच्या लग्नाला...'मध्ये मेन लीड साकारणा-या प्राजक्ताविषयी A to Z|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/news/BOL-MB-marathi-actress-prajakta-mali-in-new-marathi-serial-naktichya-lagnala-yaycha-ha-5507965-PHO.html|access-date=2021-01-28|website=Divya Marathi|language=mr}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Trending & Viral Photos News - Film Photos, Latest Film Pictures, Lifestyle, Sports, Travel, Health, Celebrity Pictures, News Photos Gallery, फोटो गॅलरी|url=https://www.loksatta.com/photo-news/manoranjan/1383920/naktichya-lagnala-yaycha-ha-new-serial-on-zee-marathi/}}</ref>
|-
| 2018-2022
| ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|-
| 2020
| ''మస్త్ మహారాష్ట్ర''
| హోస్ట్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Maharashtrachi Hasya Jatra' fame Prajakta Mali to host upcoming travel show 'Mast Maharashtra' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/maharashtrachi-hasya-jatra-fame-prajakta-mali-to-host-upcoming-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/76710367.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2021-2022
| ''ఇండియన్ ఐడల్ మరాఠీ''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|}
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== బయటి లింకులు ==
* {{IMDb name|2983727}}
* {{Rotten Tomatoes person|prajakta_mali|Prajakta Mali}}
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:1989 జననాలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
e0ophfbqihz09habi2l9yguj6za8jf6
3620218
3620217
2022-08-10T17:28:15Z
Pranayraj1985
29393
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ప్రజక్తా మాలి
| image =
| caption =
| other_names =
| birth_date = {{birth date and age|1989|08|08|df=y}}<ref>{{Cite web|url=https://www.zee5.com/zee5news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-sangharsh-5-films-and-tv-shows-of-the-actress-to-watch-on-zee5|title=Prajakta Mali: Happy Birthday Prajakta Mali|website=zee5|date=8 August 2020|access-date=2020-08-08}}</ref><ref name=":0">{{cite web|url=https://in.bookmyshow.com/person/prajakta-mali/36635|title=Prajakta Mali|date=29 November 2018}}</ref>
| birth_place = [[పండరీపురము|పండర్పూర్]], [[షోలాపూర్]] జిల్లా, [[మహారాష్ట్ర]]
| occupation = నటి
| years_active = 2010-ప్రస్తుతం
| known_for =
| website = {{url|prajaktamali.in}}
| spouse =
}}
'''ప్రజక్తా మాలి''' (జననం 1989 ఆగస్టు 8) మహారాష్ట్రకు చెందిన టెలివిజన్, సినిమా నటి. 2011లో స్టార్ ప్రవాలో వచ్చిన ''సువాసిని సీరియల్ తో'' తన నటనాజీవితాన్ని ప్రారంభించింది.<ref>{{Cite web|date=June 2013|title=Prajakta Mali Suvasini|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|website=marathimovieworld}}</ref> తర్వాత, 2013లో జీ మరాఠీలో వచ్చిన ''జులున్ యేతీ రేషిమ్గతిలో'' నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2020-07-29|website=The Times of India|language=en}}</ref> సోనీ మరాఠీలో వచ్చిన ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర కార్యక్రమాన్ని'' హోస్ట్ చేసింది.
== జననం, విద్య ==
ప్రజక్తా 1989 ఆగస్టు 8న [[మహారాష్ట్ర]], [[షోలాపూర్]] జిల్లాలోని [[పండరీపురము|పండర్పూర్]]<nowiki/>లో జన్మించింది. పూణే నగరంలో పెరిగింది.<ref name="eTimesBio">{{Cite web|date=|title=Prajakta Mali: Movies, Photos, Videos, News, Biography & Birthday|url=https://timesofindia.indiatimes.com/topic/Prajakta-Mali|url-status=live|access-date=2021-03-04|website=eTimes}}</ref>
పూణే యూనివర్శిటీలోని లలిత కళా కేంద్రంలో "భరత్నాట్యం"లో (పెర్ఫార్మింగ్ ఆర్ట్స్లో) బిఏ, ఎంఏ చదివింది. భరతనాట్యంలో ఉన్నత చదువుల కోసం సాంస్కృతిక మంత్రిత్వ శాఖ నుండి స్కాలర్షిప్ను కూడా అందుకుంది.<ref>{{Cite web|date=20 September 2019|title=Prajakta Mali: Lesser known facts about the actress|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/prajakta-mali-lesser-known-facts-about-the-actress/photostory/71221470.cms|access-date=2019-09-20|website=eTimes}}</ref>
== నటనారంగం ==
2013 సంవత్సరంలో కేదార్ షిండే తీసిన ఖో-ఖో" అనే మరాఠీ పినిమాలో కూడా నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited about her debut in 'Kho Kho' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/videos/entertainment/regional/marathi/prajakta-mali-excited-about-her-debut-in-kho-kho/videoshow/19990382.cms?from=mdr|access-date=2013-05-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2014లో రాజేష్ శృంగారపురే నటించిన సంఘర్ష్ అనే మరాఠీ సినిమాలో బిజిలీ పాత్రను పోషించింది. తర్వాత, 2017లో సోనాలీ కులకర్ణితో కలిసి హంపి సినిమాలో గిరిజగా, పార్టీ సినిమాలో సువ్రత్ జోషికి జోడీగా నటించింది.<ref>{{Cite web|date=8 August 2020|title=Prajakta Mali: 'Hampi' to 'Sangharsh', five most enjoyable films of the actress - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-to-sangharsh-five-most-enjoyable-films-of-the-actress/photostory/77427055.cms|access-date=2020-08-08|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2018 నుండి 2020 వరకు సోనీ మరాఠీ కోసం మహారాష్ట్రచి హాస్య జాత్రా<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited to host Maharashtrachi Hasya Jatra once again - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-excited-to-host-maharashtrachi-hasya-jatra-once-again/articleshow/76156780.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref> మరాఠీ టెలివిజన్ షోలను, 2020 సంవత్సరంలో జీ మరాఠీ కోసం మస్త్ మహారాష్ట్ర ట్రావెల్ షోను నిర్వహించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali wraps up the shoot of her travel show 'Mast Maharashtra'|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-wraps-up-the-shoot-of-her-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/79507495.cms|website=Times of indiaaccess-date=2020-12-01}}</ref><ref>{{Cite web|date=4 July 2020|title=Masta Maharashtra: Here's Why Prajakta Mali Is The Perfect Choice To Host The Travel Show|url=https://www.zee5.com/zee5news/masta-maharashtra-heres-why-prajakta-mali-is-the-perfect-choice-to-host-the-travel-show-2|access-date=2020-07-04|website=Zee5}}</ref>
== నటించినవి ==
=== సినిమాలు ===
{| class="wikitable sortable"
!సంవత్సరం
! సినిమా
! పాత్ర
! భాష
! ఇతర వివరాలు
! మూలాలు
|-
| 2008
| ''తాండాల - ఏక్ ముఖవ్త''
| బాలనటి
| మరాఠీ
| అరంగేట్రం
| <ref>{{Cite web|title=Watch: Prajakta Mali shares a throwback video from the sets of her first Marathi film 'Tandala - Ek Mukhavata' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/watch-prajakta-mali-shares-a-throwback-video-from-the-sets-of-her-first-marathi-film-tandala-ek-mukhavata/articleshow/86004041.cms|access-date=2022-03-09|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఖో-ఖో''
| సుమన్
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=Kho Kho (2013) Cast - Actor, Actress, Director, Producer, Music Director|url=https://www.cinestaan.com/movies/kho-kho-21188/cast-crew|access-date=2021-01-28|website=Cinestaan}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Kho Kho movie: Watch Online HD Full movie|url=https://www.komparify.com/entertainment/movie/kho-kho}}</ref>
|-
| 2014
| ''సంఘర్ష్''
| బిజిలీ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2013-11-29|title=मल्टीस्टारर 'संघर्ष'चा फस्ट लूक लाँच, बघा PICS|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/article/BOL-sangharsh-first-look-launched-4449075-PHO.html|access-date=2021-01-28|website=Divya Marathi|language=mr}}</ref>
|-
| 2017
| ''హంపి''
| గిరిజ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Hampi' clocks a year: Prajakta Mali releases special teaser of song 'Marugelara' - The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/hampi-clocks-a-year-prajakta-mali-releases-special-teaser-of-song-marugelara/articleshow/66668050.cms|access-date=2021-01-28|website=[[The Times of India]]|language=en}}</ref>
|-
| 2018
| ''అని.'' ''.'' ''.'' ''డాక్టర్ కాశీనాథ్ ఘనేకర్''
| ఆశా కాలే
| మరాఠీ
| 'గోము సాంగ్టీనా' పాటలో ప్రత్యేక ప్రదర్శన
| <ref>{{Cite web|date=2018-10-26|title=डॉ. काशिनाथ घाणेकर : गोमू संगतीनं.. गाण्याची जादू पुन्हा अनुभवा!|url=https://www.loksatta.com/manoranjan-news/dr-kashinath-ghanekar-subodh-bhave-prajakta-mali-new-song-gomu-sangatine-1779054/|access-date=2021-01-28|website=[[Loksatta]]|language=mr-IN}}</ref>
|-
| 2018
| ''పార్టీ''
| అర్పిత
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2018-08-27|title=रसिकांनाही चढणार 'मैत्रीचा हँँगओव्हर',प्राजक्ता माळीची 'पार्टी' रसिकांच्या भेटीला|url=https://www.lokmat.com/marathi-cinema/prajakta-mali-new-marathi-movie-party-releasing-7th-september-2018/|access-date=2021-01-28|website=[[Lokmat]]|language=mr-IN}}</ref>
|-
| 2019
| ''డోక్యాలా షాట్''
| సుబ్బులక్ష్మి
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=''Dokyala Shot'': Survat Joshi and Prajakta Mali starrer is a complete laugh riot- The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/dokyala-shot-trailer-survat-joshi-and-prajakta-mali-starrer-is-a-complete-laugh-riot/articleshow/67884252.cms|access-date=2019-02-07|website=[[The Times of India]]|language=en}}</ref>
|-
| 2021
| ''పాండు''
| కరుణాతై పఠారే
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''పవన్ఖింద్''
| శ్రీమంత్ భవానీబాయి బండల్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2021
| ''లక్ డౌన్''
| సపానా
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2020-11-23|website=spotboye|language=en}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Ankush Chaudhari and Prajakta Mali's 'Luckdown' teaser is out! - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/ankush-chaudhari-and-prajakta-malis-luckdown-teaser-is-out/articleshow/89408431.cms|access-date=2022-05-17|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2022
| ''చంద్రముఖి''
| నయన చంద్రపుర్కర్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''వై''|{{TBA}}
| మరాఠీ
| పిఐఎఫ్ఎఫ్, ఎంఏఎంఐలో ప్రదర్శించబడింది
| <ref>{{Cite web|title='Y': Prajakta Mali Starrer Film 'Y' Reaches Pune International Film Festival (PIFF) in 2020 After Mumbai Film Festival (MAMI) in 2019|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/prajakta-mali-starrer-film-y-reaches-pune-international-film-festival-piff-in-2020-after-mumbai-film-festival-mami-in-2019/5e1ef706d996471ad814e458|access-date=2020-01-15|website=spotboye|language=en}}</ref> <ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2020-11-23|website=spotboye|language=en}}</ref>
|}
=== టెలివిజన్ ===
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
! కార్యక్రమం
! పాత్ర
! ఇతర వివరాలు
! class="unsortable" | మూలాలు
|-
| 2010-2011
| ''బంద్ రేష్మాచే''
| అదిట్టి
| స్టార్ ప్రవాహ
|
|-
| 2011-2013
| ''సువాసిని''
| సావిత్రి
| <a href="./నక్షత్ర ప్రవాహ" rel="mw:WikiLink" data-linkid="176" data-cx="{&quot;adapted&quot;:false,&quot;sourceTitle&quot;:{&quot;title&quot;:&quot;Star Pravah&quot;,&quot;description&quot;:&quot;Television channel in India&quot;,&quot;pageprops&quot;:{&quot;wikibase_item&quot;:&quot;Q4273563&quot;},&quot;pagelanguage&quot;:&quot;en&quot;},&quot;targetFrom&quot;:&quot;mt&quot;}" class="cx-link" id="mw5Q" title="నక్షత్ర ప్రవాహ">స్టార్</a> ప్రవాహ
| <ref>{{Cite web|last=|first=|date=June 2013|title='Suvasini' enabled me to find role in 'Kho Kho'|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2021-01-28|website=|language=en-US}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఏక పేక్ష ఏక్ - అప్సర ఆలీ''
| పోటీదారు
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Y': Eka Peksha Ek Apsara Aali September 17, 2013|url=https://www.youtube.com/watch?v=Qa9tl1Mwxw0&ab_channel=ZeeMarathi|access-date=2013-09-18|website=youtube}}</ref>
|-
| 2013-2015
| ''జులున్ ఏతి రేషిమ్గతి''
| మేఘనా దేశాయ్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2017
| ''నక్తిచ్య లగ్నాల యయ్చ హా!''
| నుపుర్ దేశ్పాండే
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|date=2017-01-18|title=मेघना झाली नुपूर, वाचा, 'नकटीच्या लग्नाला...'मध्ये मेन लीड साकारणा-या प्राजक्ताविषयी A to Z|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/news/BOL-MB-marathi-actress-prajakta-mali-in-new-marathi-serial-naktichya-lagnala-yaycha-ha-5507965-PHO.html|access-date=2021-01-28|website=Divya Marathi|language=mr}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Trending & Viral Photos News - Film Photos, Latest Film Pictures, Lifestyle, Sports, Travel, Health, Celebrity Pictures, News Photos Gallery, फोटो गॅलरी|url=https://www.loksatta.com/photo-news/manoranjan/1383920/naktichya-lagnala-yaycha-ha-new-serial-on-zee-marathi/}}</ref>
|-
| 2018-2022
| ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|-
| 2020
| ''మస్త్ మహారాష్ట్ర''
| హోస్ట్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Maharashtrachi Hasya Jatra' fame Prajakta Mali to host upcoming travel show 'Mast Maharashtra' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/maharashtrachi-hasya-jatra-fame-prajakta-mali-to-host-upcoming-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/76710367.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2021-2022
| ''ఇండియన్ ఐడల్ మరాఠీ''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|}
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== బయటి లింకులు ==
* {{IMDb name|2983727}}
* {{Rotten Tomatoes person|prajakta_mali|Prajakta Mali}}
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:1989 జననాలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
r5rmezmi41qdcwux2c5sh69nat679tk
3620219
3620218
2022-08-10T17:29:28Z
Pranayraj1985
29393
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ప్రజక్తా మాలి
| image =
| caption =
| other_names =
| birth_date = {{birth date and age|1989|08|08|df=y}}<ref>{{Cite web|url=https://www.zee5.com/zee5news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-sangharsh-5-films-and-tv-shows-of-the-actress-to-watch-on-zee5|title=Prajakta Mali: Happy Birthday Prajakta Mali|website=zee5|date=8 August 2020|access-date=2020-08-08}}</ref><ref name=":0">{{cite web|url=https://in.bookmyshow.com/person/prajakta-mali/36635|title=Prajakta Mali|date=29 November 2018}}</ref>
| birth_place = [[పండరీపురము|పండర్పూర్]], [[షోలాపూర్]] జిల్లా, [[మహారాష్ట్ర]]
| occupation = నటి
| years_active = 2010-ప్రస్తుతం
| known_for =
| website = {{url|prajaktamali.in}}
| spouse =
}}
'''ప్రజక్తా మాలి''' (జననం 1989 ఆగస్టు 8) [[మహారాష్ట్ర]]కు చెందిన [[టెలివిజన్|టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు|సినిమా నటి]]. 2011లో స్టార్ ప్రవాలో వచ్చిన ''సువాసిని'' సీరియల్ తో తన నటనాజీవితాన్ని ప్రారంభించింది.<ref>{{Cite web|date=June 2013|title=Prajakta Mali Suvasini|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|website=marathimovieworld}}</ref> తర్వాత, 2013లో జీ మరాఠీలో వచ్చిన ''జులున్ యేతీ రేషిమ్గతిలో'' నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2020-07-29|website=The Times of India|language=en}}</ref> సోనీ మరాఠీలో వచ్చిన ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర'' కార్యక్రమాన్ని హోస్ట్ చేసింది.
== జననం, విద్య ==
ప్రజక్తా 1989 ఆగస్టు 8న [[మహారాష్ట్ర]], [[షోలాపూర్]] జిల్లాలోని [[పండరీపురము|పండర్పూర్]]<nowiki/>లో జన్మించింది. పూణే నగరంలో పెరిగింది.<ref name="eTimesBio">{{Cite web|date=|title=Prajakta Mali: Movies, Photos, Videos, News, Biography & Birthday|url=https://timesofindia.indiatimes.com/topic/Prajakta-Mali|url-status=live|access-date=2021-03-04|website=eTimes}}</ref>
పూణే యూనివర్శిటీలోని లలిత కళా కేంద్రంలో "భరత్నాట్యం"లో (పెర్ఫార్మింగ్ ఆర్ట్స్లో) బిఏ, ఎంఏ చదివింది. భరతనాట్యంలో ఉన్నత చదువుల కోసం సాంస్కృతిక మంత్రిత్వ శాఖ నుండి స్కాలర్షిప్ను కూడా అందుకుంది.<ref>{{Cite web|date=20 September 2019|title=Prajakta Mali: Lesser known facts about the actress|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/prajakta-mali-lesser-known-facts-about-the-actress/photostory/71221470.cms|access-date=2019-09-20|website=eTimes}}</ref>
== నటనారంగం ==
2013 సంవత్సరంలో కేదార్ షిండే తీసిన ఖో-ఖో" అనే మరాఠీ పినిమాలో కూడా నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited about her debut in 'Kho Kho' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/videos/entertainment/regional/marathi/prajakta-mali-excited-about-her-debut-in-kho-kho/videoshow/19990382.cms?from=mdr|access-date=2013-05-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2014లో రాజేష్ శృంగారపురే నటించిన సంఘర్ష్ అనే మరాఠీ సినిమాలో బిజిలీ పాత్రను పోషించింది. తర్వాత, 2017లో సోనాలీ కులకర్ణితో కలిసి హంపి సినిమాలో గిరిజగా, పార్టీ సినిమాలో సువ్రత్ జోషికి జోడీగా నటించింది.<ref>{{Cite web|date=8 August 2020|title=Prajakta Mali: 'Hampi' to 'Sangharsh', five most enjoyable films of the actress - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-to-sangharsh-five-most-enjoyable-films-of-the-actress/photostory/77427055.cms|access-date=2020-08-08|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2018 నుండి 2020 వరకు సోనీ మరాఠీ కోసం మహారాష్ట్రచి హాస్య జాత్రా<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited to host Maharashtrachi Hasya Jatra once again - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-excited-to-host-maharashtrachi-hasya-jatra-once-again/articleshow/76156780.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref> మరాఠీ టెలివిజన్ షోలను, 2020 సంవత్సరంలో జీ మరాఠీ కోసం మస్త్ మహారాష్ట్ర ట్రావెల్ షోను నిర్వహించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali wraps up the shoot of her travel show 'Mast Maharashtra'|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-wraps-up-the-shoot-of-her-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/79507495.cms|website=Times of indiaaccess-date=2020-12-01}}</ref><ref>{{Cite web|date=4 July 2020|title=Masta Maharashtra: Here's Why Prajakta Mali Is The Perfect Choice To Host The Travel Show|url=https://www.zee5.com/zee5news/masta-maharashtra-heres-why-prajakta-mali-is-the-perfect-choice-to-host-the-travel-show-2|access-date=2020-07-04|website=Zee5}}</ref>
== నటించినవి ==
=== సినిమాలు ===
{| class="wikitable sortable"
!సంవత్సరం
! సినిమా
! పాత్ర
! భాష
! ఇతర వివరాలు
! మూలాలు
|-
| 2008
| ''తాండాల - ఏక్ ముఖవ్త''
| బాలనటి
| మరాఠీ
| అరంగేట్రం
| <ref>{{Cite web|title=Watch: Prajakta Mali shares a throwback video from the sets of her first Marathi film 'Tandala - Ek Mukhavata' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/watch-prajakta-mali-shares-a-throwback-video-from-the-sets-of-her-first-marathi-film-tandala-ek-mukhavata/articleshow/86004041.cms|access-date=2022-03-09|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఖో-ఖో''
| సుమన్
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=Kho Kho (2013) Cast - Actor, Actress, Director, Producer, Music Director|url=https://www.cinestaan.com/movies/kho-kho-21188/cast-crew|access-date=2021-01-28|website=Cinestaan}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Kho Kho movie: Watch Online HD Full movie|url=https://www.komparify.com/entertainment/movie/kho-kho}}</ref>
|-
| 2014
| ''సంఘర్ష్''
| బిజిలీ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2013-11-29|title=मल्टीस्टारर 'संघर्ष'चा फस्ट लूक लाँच, बघा PICS|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/article/BOL-sangharsh-first-look-launched-4449075-PHO.html|access-date=2021-01-28|website=Divya Marathi|language=mr}}</ref>
|-
| 2017
| ''హంపి''
| గిరిజ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Hampi' clocks a year: Prajakta Mali releases special teaser of song 'Marugelara' - The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/hampi-clocks-a-year-prajakta-mali-releases-special-teaser-of-song-marugelara/articleshow/66668050.cms|access-date=2021-01-28|website=[[The Times of India]]|language=en}}</ref>
|-
| 2018
| ''అని.'' ''.'' ''.'' ''డాక్టర్ కాశీనాథ్ ఘనేకర్''
| ఆశా కాలే
| మరాఠీ
| 'గోము సాంగ్టీనా' పాటలో ప్రత్యేక ప్రదర్శన
| <ref>{{Cite web|date=2018-10-26|title=डॉ. काशिनाथ घाणेकर : गोमू संगतीनं.. गाण्याची जादू पुन्हा अनुभवा!|url=https://www.loksatta.com/manoranjan-news/dr-kashinath-ghanekar-subodh-bhave-prajakta-mali-new-song-gomu-sangatine-1779054/|access-date=2021-01-28|website=[[Loksatta]]|language=mr-IN}}</ref>
|-
| 2018
| ''పార్టీ''
| అర్పిత
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2018-08-27|title=रसिकांनाही चढणार 'मैत्रीचा हँँगओव्हर',प्राजक्ता माळीची 'पार्टी' रसिकांच्या भेटीला|url=https://www.lokmat.com/marathi-cinema/prajakta-mali-new-marathi-movie-party-releasing-7th-september-2018/|access-date=2021-01-28|website=[[Lokmat]]|language=mr-IN}}</ref>
|-
| 2019
| ''డోక్యాలా షాట్''
| సుబ్బులక్ష్మి
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=''Dokyala Shot'': Survat Joshi and Prajakta Mali starrer is a complete laugh riot- The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/dokyala-shot-trailer-survat-joshi-and-prajakta-mali-starrer-is-a-complete-laugh-riot/articleshow/67884252.cms|access-date=2019-02-07|website=[[The Times of India]]|language=en}}</ref>
|-
| 2021
| ''పాండు''
| కరుణాతై పఠారే
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''పవన్ఖింద్''
| శ్రీమంత్ భవానీబాయి బండల్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2021
| ''లక్ డౌన్''
| సపానా
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2020-11-23|website=spotboye|language=en}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Ankush Chaudhari and Prajakta Mali's 'Luckdown' teaser is out! - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/ankush-chaudhari-and-prajakta-malis-luckdown-teaser-is-out/articleshow/89408431.cms|access-date=2022-05-17|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2022
| ''చంద్రముఖి''
| నయన చంద్రపుర్కర్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''వై''|{{TBA}}
| మరాఠీ
| పిఐఎఫ్ఎఫ్, ఎంఏఎంఐలో ప్రదర్శించబడింది
| <ref>{{Cite web|title='Y': Prajakta Mali Starrer Film 'Y' Reaches Pune International Film Festival (PIFF) in 2020 After Mumbai Film Festival (MAMI) in 2019|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/prajakta-mali-starrer-film-y-reaches-pune-international-film-festival-piff-in-2020-after-mumbai-film-festival-mami-in-2019/5e1ef706d996471ad814e458|access-date=2020-01-15|website=spotboye|language=en}}</ref> <ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2020-11-23|website=spotboye|language=en}}</ref>
|}
=== టెలివిజన్ ===
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
! కార్యక్రమం
! పాత్ర
! ఇతర వివరాలు
! class="unsortable" | మూలాలు
|-
| 2010-2011
| ''బంద్ రేష్మాచే''
| అదిట్టి
| స్టార్ ప్రవాహ
|
|-
| 2011-2013
| ''సువాసిని''
| సావిత్రి
| <a href="./నక్షత్ర ప్రవాహ" rel="mw:WikiLink" data-linkid="176" data-cx="{&quot;adapted&quot;:false,&quot;sourceTitle&quot;:{&quot;title&quot;:&quot;Star Pravah&quot;,&quot;description&quot;:&quot;Television channel in India&quot;,&quot;pageprops&quot;:{&quot;wikibase_item&quot;:&quot;Q4273563&quot;},&quot;pagelanguage&quot;:&quot;en&quot;},&quot;targetFrom&quot;:&quot;mt&quot;}" class="cx-link" id="mw5Q" title="నక్షత్ర ప్రవాహ">స్టార్</a> ప్రవాహ
| <ref>{{Cite web|last=|first=|date=June 2013|title='Suvasini' enabled me to find role in 'Kho Kho'|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2021-01-28|website=|language=en-US}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఏక పేక్ష ఏక్ - అప్సర ఆలీ''
| పోటీదారు
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Y': Eka Peksha Ek Apsara Aali September 17, 2013|url=https://www.youtube.com/watch?v=Qa9tl1Mwxw0&ab_channel=ZeeMarathi|access-date=2013-09-18|website=youtube}}</ref>
|-
| 2013-2015
| ''జులున్ ఏతి రేషిమ్గతి''
| మేఘనా దేశాయ్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2017
| ''నక్తిచ్య లగ్నాల యయ్చ హా!''
| నుపుర్ దేశ్పాండే
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|date=2017-01-18|title=मेघना झाली नुपूर, वाचा, 'नकटीच्या लग्नाला...'मध्ये मेन लीड साकारणा-या प्राजक्ताविषयी A to Z|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/news/BOL-MB-marathi-actress-prajakta-mali-in-new-marathi-serial-naktichya-lagnala-yaycha-ha-5507965-PHO.html|access-date=2021-01-28|website=Divya Marathi|language=mr}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Trending & Viral Photos News - Film Photos, Latest Film Pictures, Lifestyle, Sports, Travel, Health, Celebrity Pictures, News Photos Gallery, फोटो गॅलरी|url=https://www.loksatta.com/photo-news/manoranjan/1383920/naktichya-lagnala-yaycha-ha-new-serial-on-zee-marathi/}}</ref>
|-
| 2018-2022
| ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|-
| 2020
| ''మస్త్ మహారాష్ట్ర''
| హోస్ట్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Maharashtrachi Hasya Jatra' fame Prajakta Mali to host upcoming travel show 'Mast Maharashtra' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/maharashtrachi-hasya-jatra-fame-prajakta-mali-to-host-upcoming-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/76710367.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2021-2022
| ''ఇండియన్ ఐడల్ మరాఠీ''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|}
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== బయటి లింకులు ==
* {{IMDb name|2983727}}
* {{Rotten Tomatoes person|prajakta_mali|Prajakta Mali}}
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:1989 జననాలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
s0v3uowv5mquy3r34mbu2o2o2grec3f
3620220
3620219
2022-08-10T17:30:12Z
Pranayraj1985
29393
/* జననం, విద్య */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ప్రజక్తా మాలి
| image =
| caption =
| other_names =
| birth_date = {{birth date and age|1989|08|08|df=y}}<ref>{{Cite web|url=https://www.zee5.com/zee5news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-sangharsh-5-films-and-tv-shows-of-the-actress-to-watch-on-zee5|title=Prajakta Mali: Happy Birthday Prajakta Mali|website=zee5|date=8 August 2020|access-date=2020-08-08}}</ref><ref name=":0">{{cite web|url=https://in.bookmyshow.com/person/prajakta-mali/36635|title=Prajakta Mali|date=29 November 2018}}</ref>
| birth_place = [[పండరీపురము|పండర్పూర్]], [[షోలాపూర్]] జిల్లా, [[మహారాష్ట్ర]]
| occupation = నటి
| years_active = 2010-ప్రస్తుతం
| known_for =
| website = {{url|prajaktamali.in}}
| spouse =
}}
'''ప్రజక్తా మాలి''' (జననం 1989 ఆగస్టు 8) [[మహారాష్ట్ర]]కు చెందిన [[టెలివిజన్|టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు|సినిమా నటి]]. 2011లో స్టార్ ప్రవాలో వచ్చిన ''సువాసిని'' సీరియల్ తో తన నటనాజీవితాన్ని ప్రారంభించింది.<ref>{{Cite web|date=June 2013|title=Prajakta Mali Suvasini|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|website=marathimovieworld}}</ref> తర్వాత, 2013లో జీ మరాఠీలో వచ్చిన ''జులున్ యేతీ రేషిమ్గతిలో'' నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2020-07-29|website=The Times of India|language=en}}</ref> సోనీ మరాఠీలో వచ్చిన ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర'' కార్యక్రమాన్ని హోస్ట్ చేసింది.
== జననం, విద్య ==
ప్రజక్తా 1989 ఆగస్టు 8న [[మహారాష్ట్ర]], [[షోలాపూర్]] జిల్లాలోని [[పండరీపురము|పండర్పూర్]]<nowiki/>లో జన్మించింది. [[పూణే]] నగరంలో పెరిగింది.<ref name="eTimesBio">{{Cite web|date=|title=Prajakta Mali: Movies, Photos, Videos, News, Biography & Birthday|url=https://timesofindia.indiatimes.com/topic/Prajakta-Mali|url-status=live|access-date=2021-03-04|website=eTimes}}</ref>
పూణే విశ్వవిద్యాలయంలోని లలితకళా కేంద్రంలో "భరత్నాట్యం"లో (పెర్ఫార్మింగ్ ఆర్ట్స్లో) బిఏ, ఎంఏ చదివింది. భరతనాట్యంలో ఉన్నత చదువుల కోసం సాంస్కృతిక మంత్రిత్వ శాఖ నుండి స్కాలర్షిప్ను కూడా అందుకుంది.<ref>{{Cite web|date=20 September 2019|title=Prajakta Mali: Lesser known facts about the actress|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/prajakta-mali-lesser-known-facts-about-the-actress/photostory/71221470.cms|access-date=2019-09-20|website=eTimes}}</ref>
== నటనారంగం ==
2013 సంవత్సరంలో కేదార్ షిండే తీసిన ఖో-ఖో" అనే మరాఠీ పినిమాలో కూడా నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited about her debut in 'Kho Kho' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/videos/entertainment/regional/marathi/prajakta-mali-excited-about-her-debut-in-kho-kho/videoshow/19990382.cms?from=mdr|access-date=2013-05-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2014లో రాజేష్ శృంగారపురే నటించిన సంఘర్ష్ అనే మరాఠీ సినిమాలో బిజిలీ పాత్రను పోషించింది. తర్వాత, 2017లో సోనాలీ కులకర్ణితో కలిసి హంపి సినిమాలో గిరిజగా, పార్టీ సినిమాలో సువ్రత్ జోషికి జోడీగా నటించింది.<ref>{{Cite web|date=8 August 2020|title=Prajakta Mali: 'Hampi' to 'Sangharsh', five most enjoyable films of the actress - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-to-sangharsh-five-most-enjoyable-films-of-the-actress/photostory/77427055.cms|access-date=2020-08-08|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2018 నుండి 2020 వరకు సోనీ మరాఠీ కోసం మహారాష్ట్రచి హాస్య జాత్రా<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited to host Maharashtrachi Hasya Jatra once again - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-excited-to-host-maharashtrachi-hasya-jatra-once-again/articleshow/76156780.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref> మరాఠీ టెలివిజన్ షోలను, 2020 సంవత్సరంలో జీ మరాఠీ కోసం మస్త్ మహారాష్ట్ర ట్రావెల్ షోను నిర్వహించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali wraps up the shoot of her travel show 'Mast Maharashtra'|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-wraps-up-the-shoot-of-her-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/79507495.cms|website=Times of indiaaccess-date=2020-12-01}}</ref><ref>{{Cite web|date=4 July 2020|title=Masta Maharashtra: Here's Why Prajakta Mali Is The Perfect Choice To Host The Travel Show|url=https://www.zee5.com/zee5news/masta-maharashtra-heres-why-prajakta-mali-is-the-perfect-choice-to-host-the-travel-show-2|access-date=2020-07-04|website=Zee5}}</ref>
== నటించినవి ==
=== సినిమాలు ===
{| class="wikitable sortable"
!సంవత్సరం
! సినిమా
! పాత్ర
! భాష
! ఇతర వివరాలు
! మూలాలు
|-
| 2008
| ''తాండాల - ఏక్ ముఖవ్త''
| బాలనటి
| మరాఠీ
| అరంగేట్రం
| <ref>{{Cite web|title=Watch: Prajakta Mali shares a throwback video from the sets of her first Marathi film 'Tandala - Ek Mukhavata' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/watch-prajakta-mali-shares-a-throwback-video-from-the-sets-of-her-first-marathi-film-tandala-ek-mukhavata/articleshow/86004041.cms|access-date=2022-03-09|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఖో-ఖో''
| సుమన్
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=Kho Kho (2013) Cast - Actor, Actress, Director, Producer, Music Director|url=https://www.cinestaan.com/movies/kho-kho-21188/cast-crew|access-date=2021-01-28|website=Cinestaan}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Kho Kho movie: Watch Online HD Full movie|url=https://www.komparify.com/entertainment/movie/kho-kho}}</ref>
|-
| 2014
| ''సంఘర్ష్''
| బిజిలీ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2013-11-29|title=मल्टीस्टारर 'संघर्ष'चा फस्ट लूक लाँच, बघा PICS|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/article/BOL-sangharsh-first-look-launched-4449075-PHO.html|access-date=2021-01-28|website=Divya Marathi|language=mr}}</ref>
|-
| 2017
| ''హంపి''
| గిరిజ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Hampi' clocks a year: Prajakta Mali releases special teaser of song 'Marugelara' - The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/hampi-clocks-a-year-prajakta-mali-releases-special-teaser-of-song-marugelara/articleshow/66668050.cms|access-date=2021-01-28|website=[[The Times of India]]|language=en}}</ref>
|-
| 2018
| ''అని.'' ''.'' ''.'' ''డాక్టర్ కాశీనాథ్ ఘనేకర్''
| ఆశా కాలే
| మరాఠీ
| 'గోము సాంగ్టీనా' పాటలో ప్రత్యేక ప్రదర్శన
| <ref>{{Cite web|date=2018-10-26|title=डॉ. काशिनाथ घाणेकर : गोमू संगतीनं.. गाण्याची जादू पुन्हा अनुभवा!|url=https://www.loksatta.com/manoranjan-news/dr-kashinath-ghanekar-subodh-bhave-prajakta-mali-new-song-gomu-sangatine-1779054/|access-date=2021-01-28|website=[[Loksatta]]|language=mr-IN}}</ref>
|-
| 2018
| ''పార్టీ''
| అర్పిత
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2018-08-27|title=रसिकांनाही चढणार 'मैत्रीचा हँँगओव्हर',प्राजक्ता माळीची 'पार्टी' रसिकांच्या भेटीला|url=https://www.lokmat.com/marathi-cinema/prajakta-mali-new-marathi-movie-party-releasing-7th-september-2018/|access-date=2021-01-28|website=[[Lokmat]]|language=mr-IN}}</ref>
|-
| 2019
| ''డోక్యాలా షాట్''
| సుబ్బులక్ష్మి
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=''Dokyala Shot'': Survat Joshi and Prajakta Mali starrer is a complete laugh riot- The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/dokyala-shot-trailer-survat-joshi-and-prajakta-mali-starrer-is-a-complete-laugh-riot/articleshow/67884252.cms|access-date=2019-02-07|website=[[The Times of India]]|language=en}}</ref>
|-
| 2021
| ''పాండు''
| కరుణాతై పఠారే
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''పవన్ఖింద్''
| శ్రీమంత్ భవానీబాయి బండల్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2021
| ''లక్ డౌన్''
| సపానా
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2020-11-23|website=spotboye|language=en}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Ankush Chaudhari and Prajakta Mali's 'Luckdown' teaser is out! - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/ankush-chaudhari-and-prajakta-malis-luckdown-teaser-is-out/articleshow/89408431.cms|access-date=2022-05-17|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2022
| ''చంద్రముఖి''
| నయన చంద్రపుర్కర్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''వై''|{{TBA}}
| మరాఠీ
| పిఐఎఫ్ఎఫ్, ఎంఏఎంఐలో ప్రదర్శించబడింది
| <ref>{{Cite web|title='Y': Prajakta Mali Starrer Film 'Y' Reaches Pune International Film Festival (PIFF) in 2020 After Mumbai Film Festival (MAMI) in 2019|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/prajakta-mali-starrer-film-y-reaches-pune-international-film-festival-piff-in-2020-after-mumbai-film-festival-mami-in-2019/5e1ef706d996471ad814e458|access-date=2020-01-15|website=spotboye|language=en}}</ref> <ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2020-11-23|website=spotboye|language=en}}</ref>
|}
=== టెలివిజన్ ===
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
! కార్యక్రమం
! పాత్ర
! ఇతర వివరాలు
! class="unsortable" | మూలాలు
|-
| 2010-2011
| ''బంద్ రేష్మాచే''
| అదిట్టి
| స్టార్ ప్రవాహ
|
|-
| 2011-2013
| ''సువాసిని''
| సావిత్రి
| <a href="./నక్షత్ర ప్రవాహ" rel="mw:WikiLink" data-linkid="176" data-cx="{&quot;adapted&quot;:false,&quot;sourceTitle&quot;:{&quot;title&quot;:&quot;Star Pravah&quot;,&quot;description&quot;:&quot;Television channel in India&quot;,&quot;pageprops&quot;:{&quot;wikibase_item&quot;:&quot;Q4273563&quot;},&quot;pagelanguage&quot;:&quot;en&quot;},&quot;targetFrom&quot;:&quot;mt&quot;}" class="cx-link" id="mw5Q" title="నక్షత్ర ప్రవాహ">స్టార్</a> ప్రవాహ
| <ref>{{Cite web|last=|first=|date=June 2013|title='Suvasini' enabled me to find role in 'Kho Kho'|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2021-01-28|website=|language=en-US}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఏక పేక్ష ఏక్ - అప్సర ఆలీ''
| పోటీదారు
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Y': Eka Peksha Ek Apsara Aali September 17, 2013|url=https://www.youtube.com/watch?v=Qa9tl1Mwxw0&ab_channel=ZeeMarathi|access-date=2013-09-18|website=youtube}}</ref>
|-
| 2013-2015
| ''జులున్ ఏతి రేషిమ్గతి''
| మేఘనా దేశాయ్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2017
| ''నక్తిచ్య లగ్నాల యయ్చ హా!''
| నుపుర్ దేశ్పాండే
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|date=2017-01-18|title=मेघना झाली नुपूर, वाचा, 'नकटीच्या लग्नाला...'मध्ये मेन लीड साकारणा-या प्राजक्ताविषयी A to Z|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/news/BOL-MB-marathi-actress-prajakta-mali-in-new-marathi-serial-naktichya-lagnala-yaycha-ha-5507965-PHO.html|access-date=2021-01-28|website=Divya Marathi|language=mr}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Trending & Viral Photos News - Film Photos, Latest Film Pictures, Lifestyle, Sports, Travel, Health, Celebrity Pictures, News Photos Gallery, फोटो गॅलरी|url=https://www.loksatta.com/photo-news/manoranjan/1383920/naktichya-lagnala-yaycha-ha-new-serial-on-zee-marathi/}}</ref>
|-
| 2018-2022
| ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|-
| 2020
| ''మస్త్ మహారాష్ట్ర''
| హోస్ట్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Maharashtrachi Hasya Jatra' fame Prajakta Mali to host upcoming travel show 'Mast Maharashtra' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/maharashtrachi-hasya-jatra-fame-prajakta-mali-to-host-upcoming-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/76710367.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2021-2022
| ''ఇండియన్ ఐడల్ మరాఠీ''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|}
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== బయటి లింకులు ==
* {{IMDb name|2983727}}
* {{Rotten Tomatoes person|prajakta_mali|Prajakta Mali}}
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:1989 జననాలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
043f28jjm2pgwihw2ukynya96aiulbf
3620221
3620220
2022-08-10T17:30:56Z
Pranayraj1985
29393
/* జననం, విద్య */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ప్రజక్తా మాలి
| image =
| caption =
| other_names =
| birth_date = {{birth date and age|1989|08|08|df=y}}<ref>{{Cite web|url=https://www.zee5.com/zee5news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-sangharsh-5-films-and-tv-shows-of-the-actress-to-watch-on-zee5|title=Prajakta Mali: Happy Birthday Prajakta Mali|website=zee5|date=8 August 2020|access-date=2020-08-08}}</ref><ref name=":0">{{cite web|url=https://in.bookmyshow.com/person/prajakta-mali/36635|title=Prajakta Mali|date=29 November 2018}}</ref>
| birth_place = [[పండరీపురము|పండర్పూర్]], [[షోలాపూర్]] జిల్లా, [[మహారాష్ట్ర]]
| occupation = నటి
| years_active = 2010-ప్రస్తుతం
| known_for =
| website = {{url|prajaktamali.in}}
| spouse =
}}
'''ప్రజక్తా మాలి''' (జననం 1989 ఆగస్టు 8) [[మహారాష్ట్ర]]కు చెందిన [[టెలివిజన్|టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు|సినిమా నటి]]. 2011లో స్టార్ ప్రవాలో వచ్చిన ''సువాసిని'' సీరియల్ తో తన నటనాజీవితాన్ని ప్రారంభించింది.<ref>{{Cite web|date=June 2013|title=Prajakta Mali Suvasini|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|website=marathimovieworld}}</ref> తర్వాత, 2013లో జీ మరాఠీలో వచ్చిన ''జులున్ యేతీ రేషిమ్గతిలో'' నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2020-07-29|website=The Times of India|language=en}}</ref> సోనీ మరాఠీలో వచ్చిన ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర'' కార్యక్రమాన్ని హోస్ట్ చేసింది.
== జననం, విద్య ==
ప్రజక్తా 1989 ఆగస్టు 8న [[మహారాష్ట్ర]], [[షోలాపూర్]] జిల్లాలోని [[పండరీపురము|పండర్పూర్]]<nowiki/>లో జన్మించింది. [[పూణే]] నగరంలో పెరిగింది.<ref name="eTimesBio">{{Cite web|date=|title=Prajakta Mali: Movies, Photos, Videos, News, Biography & Birthday|url=https://timesofindia.indiatimes.com/topic/Prajakta-Mali|url-status=live|access-date=2021-03-04|website=eTimes}}</ref> పూణే విశ్వవిద్యాలయంలోని లలితకళా కేంద్రంలో "భరత్నాట్యం"లో (పెర్ఫార్మింగ్ ఆర్ట్స్లో) బిఏ, ఎంఏ చదివింది. భరతనాట్యంలో ఉన్నత చదువుల కోసం సాంస్కృతిక మంత్రిత్వ శాఖ నుండి స్కాలర్షిప్ను కూడా అందుకుంది.<ref>{{Cite web|date=20 September 2019|title=Prajakta Mali: Lesser known facts about the actress|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/prajakta-mali-lesser-known-facts-about-the-actress/photostory/71221470.cms|access-date=2019-09-20|website=eTimes}}</ref>
== నటనారంగం ==
2013 సంవత్సరంలో కేదార్ షిండే తీసిన ఖో-ఖో" అనే మరాఠీ పినిమాలో కూడా నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited about her debut in 'Kho Kho' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/videos/entertainment/regional/marathi/prajakta-mali-excited-about-her-debut-in-kho-kho/videoshow/19990382.cms?from=mdr|access-date=2013-05-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2014లో రాజేష్ శృంగారపురే నటించిన సంఘర్ష్ అనే మరాఠీ సినిమాలో బిజిలీ పాత్రను పోషించింది. తర్వాత, 2017లో సోనాలీ కులకర్ణితో కలిసి హంపి సినిమాలో గిరిజగా, పార్టీ సినిమాలో సువ్రత్ జోషికి జోడీగా నటించింది.<ref>{{Cite web|date=8 August 2020|title=Prajakta Mali: 'Hampi' to 'Sangharsh', five most enjoyable films of the actress - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-to-sangharsh-five-most-enjoyable-films-of-the-actress/photostory/77427055.cms|access-date=2020-08-08|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2018 నుండి 2020 వరకు సోనీ మరాఠీ కోసం మహారాష్ట్రచి హాస్య జాత్రా<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited to host Maharashtrachi Hasya Jatra once again - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-excited-to-host-maharashtrachi-hasya-jatra-once-again/articleshow/76156780.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref> మరాఠీ టెలివిజన్ షోలను, 2020 సంవత్సరంలో జీ మరాఠీ కోసం మస్త్ మహారాష్ట్ర ట్రావెల్ షోను నిర్వహించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali wraps up the shoot of her travel show 'Mast Maharashtra'|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-wraps-up-the-shoot-of-her-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/79507495.cms|website=Times of indiaaccess-date=2020-12-01}}</ref><ref>{{Cite web|date=4 July 2020|title=Masta Maharashtra: Here's Why Prajakta Mali Is The Perfect Choice To Host The Travel Show|url=https://www.zee5.com/zee5news/masta-maharashtra-heres-why-prajakta-mali-is-the-perfect-choice-to-host-the-travel-show-2|access-date=2020-07-04|website=Zee5}}</ref>
== నటించినవి ==
=== సినిమాలు ===
{| class="wikitable sortable"
!సంవత్సరం
! సినిమా
! పాత్ర
! భాష
! ఇతర వివరాలు
! మూలాలు
|-
| 2008
| ''తాండాల - ఏక్ ముఖవ్త''
| బాలనటి
| మరాఠీ
| అరంగేట్రం
| <ref>{{Cite web|title=Watch: Prajakta Mali shares a throwback video from the sets of her first Marathi film 'Tandala - Ek Mukhavata' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/watch-prajakta-mali-shares-a-throwback-video-from-the-sets-of-her-first-marathi-film-tandala-ek-mukhavata/articleshow/86004041.cms|access-date=2022-03-09|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఖో-ఖో''
| సుమన్
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=Kho Kho (2013) Cast - Actor, Actress, Director, Producer, Music Director|url=https://www.cinestaan.com/movies/kho-kho-21188/cast-crew|access-date=2021-01-28|website=Cinestaan}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Kho Kho movie: Watch Online HD Full movie|url=https://www.komparify.com/entertainment/movie/kho-kho}}</ref>
|-
| 2014
| ''సంఘర్ష్''
| బిజిలీ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2013-11-29|title=मल्टीस्टारर 'संघर्ष'चा फस्ट लूक लाँच, बघा PICS|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/article/BOL-sangharsh-first-look-launched-4449075-PHO.html|access-date=2021-01-28|website=Divya Marathi|language=mr}}</ref>
|-
| 2017
| ''హంపి''
| గిరిజ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Hampi' clocks a year: Prajakta Mali releases special teaser of song 'Marugelara' - The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/hampi-clocks-a-year-prajakta-mali-releases-special-teaser-of-song-marugelara/articleshow/66668050.cms|access-date=2021-01-28|website=[[The Times of India]]|language=en}}</ref>
|-
| 2018
| ''అని.'' ''.'' ''.'' ''డాక్టర్ కాశీనాథ్ ఘనేకర్''
| ఆశా కాలే
| మరాఠీ
| 'గోము సాంగ్టీనా' పాటలో ప్రత్యేక ప్రదర్శన
| <ref>{{Cite web|date=2018-10-26|title=डॉ. काशिनाथ घाणेकर : गोमू संगतीनं.. गाण्याची जादू पुन्हा अनुभवा!|url=https://www.loksatta.com/manoranjan-news/dr-kashinath-ghanekar-subodh-bhave-prajakta-mali-new-song-gomu-sangatine-1779054/|access-date=2021-01-28|website=[[Loksatta]]|language=mr-IN}}</ref>
|-
| 2018
| ''పార్టీ''
| అర్పిత
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2018-08-27|title=रसिकांनाही चढणार 'मैत्रीचा हँँगओव्हर',प्राजक्ता माळीची 'पार्टी' रसिकांच्या भेटीला|url=https://www.lokmat.com/marathi-cinema/prajakta-mali-new-marathi-movie-party-releasing-7th-september-2018/|access-date=2021-01-28|website=[[Lokmat]]|language=mr-IN}}</ref>
|-
| 2019
| ''డోక్యాలా షాట్''
| సుబ్బులక్ష్మి
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=''Dokyala Shot'': Survat Joshi and Prajakta Mali starrer is a complete laugh riot- The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/dokyala-shot-trailer-survat-joshi-and-prajakta-mali-starrer-is-a-complete-laugh-riot/articleshow/67884252.cms|access-date=2019-02-07|website=[[The Times of India]]|language=en}}</ref>
|-
| 2021
| ''పాండు''
| కరుణాతై పఠారే
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''పవన్ఖింద్''
| శ్రీమంత్ భవానీబాయి బండల్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2021
| ''లక్ డౌన్''
| సపానా
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2020-11-23|website=spotboye|language=en}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Ankush Chaudhari and Prajakta Mali's 'Luckdown' teaser is out! - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/ankush-chaudhari-and-prajakta-malis-luckdown-teaser-is-out/articleshow/89408431.cms|access-date=2022-05-17|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2022
| ''చంద్రముఖి''
| నయన చంద్రపుర్కర్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''వై''|{{TBA}}
| మరాఠీ
| పిఐఎఫ్ఎఫ్, ఎంఏఎంఐలో ప్రదర్శించబడింది
| <ref>{{Cite web|title='Y': Prajakta Mali Starrer Film 'Y' Reaches Pune International Film Festival (PIFF) in 2020 After Mumbai Film Festival (MAMI) in 2019|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/prajakta-mali-starrer-film-y-reaches-pune-international-film-festival-piff-in-2020-after-mumbai-film-festival-mami-in-2019/5e1ef706d996471ad814e458|access-date=2020-01-15|website=spotboye|language=en}}</ref> <ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2020-11-23|website=spotboye|language=en}}</ref>
|}
=== టెలివిజన్ ===
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
! కార్యక్రమం
! పాత్ర
! ఇతర వివరాలు
! class="unsortable" | మూలాలు
|-
| 2010-2011
| ''బంద్ రేష్మాచే''
| అదిట్టి
| స్టార్ ప్రవాహ
|
|-
| 2011-2013
| ''సువాసిని''
| సావిత్రి
| <a href="./నక్షత్ర ప్రవాహ" rel="mw:WikiLink" data-linkid="176" data-cx="{&quot;adapted&quot;:false,&quot;sourceTitle&quot;:{&quot;title&quot;:&quot;Star Pravah&quot;,&quot;description&quot;:&quot;Television channel in India&quot;,&quot;pageprops&quot;:{&quot;wikibase_item&quot;:&quot;Q4273563&quot;},&quot;pagelanguage&quot;:&quot;en&quot;},&quot;targetFrom&quot;:&quot;mt&quot;}" class="cx-link" id="mw5Q" title="నక్షత్ర ప్రవాహ">స్టార్</a> ప్రవాహ
| <ref>{{Cite web|last=|first=|date=June 2013|title='Suvasini' enabled me to find role in 'Kho Kho'|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2021-01-28|website=|language=en-US}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఏక పేక్ష ఏక్ - అప్సర ఆలీ''
| పోటీదారు
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Y': Eka Peksha Ek Apsara Aali September 17, 2013|url=https://www.youtube.com/watch?v=Qa9tl1Mwxw0&ab_channel=ZeeMarathi|access-date=2013-09-18|website=youtube}}</ref>
|-
| 2013-2015
| ''జులున్ ఏతి రేషిమ్గతి''
| మేఘనా దేశాయ్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2017
| ''నక్తిచ్య లగ్నాల యయ్చ హా!''
| నుపుర్ దేశ్పాండే
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|date=2017-01-18|title=मेघना झाली नुपूर, वाचा, 'नकटीच्या लग्नाला...'मध्ये मेन लीड साकारणा-या प्राजक्ताविषयी A to Z|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/news/BOL-MB-marathi-actress-prajakta-mali-in-new-marathi-serial-naktichya-lagnala-yaycha-ha-5507965-PHO.html|access-date=2021-01-28|website=Divya Marathi|language=mr}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Trending & Viral Photos News - Film Photos, Latest Film Pictures, Lifestyle, Sports, Travel, Health, Celebrity Pictures, News Photos Gallery, फोटो गॅलरी|url=https://www.loksatta.com/photo-news/manoranjan/1383920/naktichya-lagnala-yaycha-ha-new-serial-on-zee-marathi/}}</ref>
|-
| 2018-2022
| ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|-
| 2020
| ''మస్త్ మహారాష్ట్ర''
| హోస్ట్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Maharashtrachi Hasya Jatra' fame Prajakta Mali to host upcoming travel show 'Mast Maharashtra' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/maharashtrachi-hasya-jatra-fame-prajakta-mali-to-host-upcoming-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/76710367.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2021-2022
| ''ఇండియన్ ఐడల్ మరాఠీ''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|}
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== బయటి లింకులు ==
* {{IMDb name|2983727}}
* {{Rotten Tomatoes person|prajakta_mali|Prajakta Mali}}
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:1989 జననాలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
12fv3exgrd4dzub5u39q7sn34kmbs1u
3620222
3620221
2022-08-10T17:31:47Z
Pranayraj1985
29393
/* నటనారంగం */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ప్రజక్తా మాలి
| image =
| caption =
| other_names =
| birth_date = {{birth date and age|1989|08|08|df=y}}<ref>{{Cite web|url=https://www.zee5.com/zee5news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-sangharsh-5-films-and-tv-shows-of-the-actress-to-watch-on-zee5|title=Prajakta Mali: Happy Birthday Prajakta Mali|website=zee5|date=8 August 2020|access-date=2020-08-08}}</ref><ref name=":0">{{cite web|url=https://in.bookmyshow.com/person/prajakta-mali/36635|title=Prajakta Mali|date=29 November 2018}}</ref>
| birth_place = [[పండరీపురము|పండర్పూర్]], [[షోలాపూర్]] జిల్లా, [[మహారాష్ట్ర]]
| occupation = నటి
| years_active = 2010-ప్రస్తుతం
| known_for =
| website = {{url|prajaktamali.in}}
| spouse =
}}
'''ప్రజక్తా మాలి''' (జననం 1989 ఆగస్టు 8) [[మహారాష్ట్ర]]కు చెందిన [[టెలివిజన్|టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు|సినిమా నటి]]. 2011లో స్టార్ ప్రవాలో వచ్చిన ''సువాసిని'' సీరియల్ తో తన నటనాజీవితాన్ని ప్రారంభించింది.<ref>{{Cite web|date=June 2013|title=Prajakta Mali Suvasini|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|website=marathimovieworld}}</ref> తర్వాత, 2013లో జీ మరాఠీలో వచ్చిన ''జులున్ యేతీ రేషిమ్గతిలో'' నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2020-07-29|website=The Times of India|language=en}}</ref> సోనీ మరాఠీలో వచ్చిన ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర'' కార్యక్రమాన్ని హోస్ట్ చేసింది.
== జననం, విద్య ==
ప్రజక్తా 1989 ఆగస్టు 8న [[మహారాష్ట్ర]], [[షోలాపూర్]] జిల్లాలోని [[పండరీపురము|పండర్పూర్]]<nowiki/>లో జన్మించింది. [[పూణే]] నగరంలో పెరిగింది.<ref name="eTimesBio">{{Cite web|date=|title=Prajakta Mali: Movies, Photos, Videos, News, Biography & Birthday|url=https://timesofindia.indiatimes.com/topic/Prajakta-Mali|url-status=live|access-date=2021-03-04|website=eTimes}}</ref> పూణే విశ్వవిద్యాలయంలోని లలితకళా కేంద్రంలో "భరత్నాట్యం"లో (పెర్ఫార్మింగ్ ఆర్ట్స్లో) బిఏ, ఎంఏ చదివింది. భరతనాట్యంలో ఉన్నత చదువుల కోసం సాంస్కృతిక మంత్రిత్వ శాఖ నుండి స్కాలర్షిప్ను కూడా అందుకుంది.<ref>{{Cite web|date=20 September 2019|title=Prajakta Mali: Lesser known facts about the actress|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/prajakta-mali-lesser-known-facts-about-the-actress/photostory/71221470.cms|access-date=2019-09-20|website=eTimes}}</ref>
== నటనారంగం ==
2013 సంవత్సరంలో కేదార్ షిండే తీసిన ''ఖో-ఖో'' అనే మరాఠీ పినిమాలో కూడా నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited about her debut in 'Kho Kho' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/videos/entertainment/regional/marathi/prajakta-mali-excited-about-her-debut-in-kho-kho/videoshow/19990382.cms?from=mdr|access-date=2013-05-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2014లో రాజేష్ శృంగారపురే నటించిన ''సంఘర్ష్'' అనే మరాఠీ సినిమాలో బిజిలీ పాత్రను పోషించింది. తర్వాత, 2017లో సోనాలీ కులకర్ణితో కలిసి ''హంపి'' సినిమాలో గిరిజగా, పార్టీ సినిమాలో సువ్రత్ జోషికి జోడీగా నటించింది.<ref>{{Cite web|date=8 August 2020|title=Prajakta Mali: 'Hampi' to 'Sangharsh', five most enjoyable films of the actress - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-to-sangharsh-five-most-enjoyable-films-of-the-actress/photostory/77427055.cms|access-date=2020-08-08|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2018 నుండి 2020 వరకు సోనీ మరాఠీ కోసం ''మహారాష్ట్రచి హాస్య జాత్రా''<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited to host Maharashtrachi Hasya Jatra once again - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-excited-to-host-maharashtrachi-hasya-jatra-once-again/articleshow/76156780.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref> మరాఠీ టెలివిజన్ షోలను, 2020 సంవత్సరంలో జీ మరాఠీ కోసం ''మస్త్ మహారాష్ట్ర'' ట్రావెల్ షోను నిర్వహించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali wraps up the shoot of her travel show 'Mast Maharashtra'|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-wraps-up-the-shoot-of-her-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/79507495.cms|website=Times of indiaaccess-date=2020-12-01}}</ref><ref>{{Cite web|date=4 July 2020|title=Masta Maharashtra: Here's Why Prajakta Mali Is The Perfect Choice To Host The Travel Show|url=https://www.zee5.com/zee5news/masta-maharashtra-heres-why-prajakta-mali-is-the-perfect-choice-to-host-the-travel-show-2|access-date=2020-07-04|website=Zee5}}</ref>
== నటించినవి ==
=== సినిమాలు ===
{| class="wikitable sortable"
!సంవత్సరం
! సినిమా
! పాత్ర
! భాష
! ఇతర వివరాలు
! మూలాలు
|-
| 2008
| ''తాండాల - ఏక్ ముఖవ్త''
| బాలనటి
| మరాఠీ
| అరంగేట్రం
| <ref>{{Cite web|title=Watch: Prajakta Mali shares a throwback video from the sets of her first Marathi film 'Tandala - Ek Mukhavata' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/watch-prajakta-mali-shares-a-throwback-video-from-the-sets-of-her-first-marathi-film-tandala-ek-mukhavata/articleshow/86004041.cms|access-date=2022-03-09|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఖో-ఖో''
| సుమన్
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=Kho Kho (2013) Cast - Actor, Actress, Director, Producer, Music Director|url=https://www.cinestaan.com/movies/kho-kho-21188/cast-crew|access-date=2021-01-28|website=Cinestaan}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Kho Kho movie: Watch Online HD Full movie|url=https://www.komparify.com/entertainment/movie/kho-kho}}</ref>
|-
| 2014
| ''సంఘర్ష్''
| బిజిలీ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2013-11-29|title=मल्टीस्टारर 'संघर्ष'चा फस्ट लूक लाँच, बघा PICS|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/article/BOL-sangharsh-first-look-launched-4449075-PHO.html|access-date=2021-01-28|website=Divya Marathi|language=mr}}</ref>
|-
| 2017
| ''హంపి''
| గిరిజ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Hampi' clocks a year: Prajakta Mali releases special teaser of song 'Marugelara' - The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/hampi-clocks-a-year-prajakta-mali-releases-special-teaser-of-song-marugelara/articleshow/66668050.cms|access-date=2021-01-28|website=[[The Times of India]]|language=en}}</ref>
|-
| 2018
| ''అని.'' ''.'' ''.'' ''డాక్టర్ కాశీనాథ్ ఘనేకర్''
| ఆశా కాలే
| మరాఠీ
| 'గోము సాంగ్టీనా' పాటలో ప్రత్యేక ప్రదర్శన
| <ref>{{Cite web|date=2018-10-26|title=डॉ. काशिनाथ घाणेकर : गोमू संगतीनं.. गाण्याची जादू पुन्हा अनुभवा!|url=https://www.loksatta.com/manoranjan-news/dr-kashinath-ghanekar-subodh-bhave-prajakta-mali-new-song-gomu-sangatine-1779054/|access-date=2021-01-28|website=[[Loksatta]]|language=mr-IN}}</ref>
|-
| 2018
| ''పార్టీ''
| అర్పిత
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2018-08-27|title=रसिकांनाही चढणार 'मैत्रीचा हँँगओव्हर',प्राजक्ता माळीची 'पार्टी' रसिकांच्या भेटीला|url=https://www.lokmat.com/marathi-cinema/prajakta-mali-new-marathi-movie-party-releasing-7th-september-2018/|access-date=2021-01-28|website=[[Lokmat]]|language=mr-IN}}</ref>
|-
| 2019
| ''డోక్యాలా షాట్''
| సుబ్బులక్ష్మి
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=''Dokyala Shot'': Survat Joshi and Prajakta Mali starrer is a complete laugh riot- The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/dokyala-shot-trailer-survat-joshi-and-prajakta-mali-starrer-is-a-complete-laugh-riot/articleshow/67884252.cms|access-date=2019-02-07|website=[[The Times of India]]|language=en}}</ref>
|-
| 2021
| ''పాండు''
| కరుణాతై పఠారే
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''పవన్ఖింద్''
| శ్రీమంత్ భవానీబాయి బండల్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2021
| ''లక్ డౌన్''
| సపానా
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2020-11-23|website=spotboye|language=en}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Ankush Chaudhari and Prajakta Mali's 'Luckdown' teaser is out! - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/ankush-chaudhari-and-prajakta-malis-luckdown-teaser-is-out/articleshow/89408431.cms|access-date=2022-05-17|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2022
| ''చంద్రముఖి''
| నయన చంద్రపుర్కర్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''వై''|{{TBA}}
| మరాఠీ
| పిఐఎఫ్ఎఫ్, ఎంఏఎంఐలో ప్రదర్శించబడింది
| <ref>{{Cite web|title='Y': Prajakta Mali Starrer Film 'Y' Reaches Pune International Film Festival (PIFF) in 2020 After Mumbai Film Festival (MAMI) in 2019|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/prajakta-mali-starrer-film-y-reaches-pune-international-film-festival-piff-in-2020-after-mumbai-film-festival-mami-in-2019/5e1ef706d996471ad814e458|access-date=2020-01-15|website=spotboye|language=en}}</ref> <ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2020-11-23|website=spotboye|language=en}}</ref>
|}
=== టెలివిజన్ ===
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
! కార్యక్రమం
! పాత్ర
! ఇతర వివరాలు
! class="unsortable" | మూలాలు
|-
| 2010-2011
| ''బంద్ రేష్మాచే''
| అదిట్టి
| స్టార్ ప్రవాహ
|
|-
| 2011-2013
| ''సువాసిని''
| సావిత్రి
| <a href="./నక్షత్ర ప్రవాహ" rel="mw:WikiLink" data-linkid="176" data-cx="{&quot;adapted&quot;:false,&quot;sourceTitle&quot;:{&quot;title&quot;:&quot;Star Pravah&quot;,&quot;description&quot;:&quot;Television channel in India&quot;,&quot;pageprops&quot;:{&quot;wikibase_item&quot;:&quot;Q4273563&quot;},&quot;pagelanguage&quot;:&quot;en&quot;},&quot;targetFrom&quot;:&quot;mt&quot;}" class="cx-link" id="mw5Q" title="నక్షత్ర ప్రవాహ">స్టార్</a> ప్రవాహ
| <ref>{{Cite web|last=|first=|date=June 2013|title='Suvasini' enabled me to find role in 'Kho Kho'|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2021-01-28|website=|language=en-US}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఏక పేక్ష ఏక్ - అప్సర ఆలీ''
| పోటీదారు
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Y': Eka Peksha Ek Apsara Aali September 17, 2013|url=https://www.youtube.com/watch?v=Qa9tl1Mwxw0&ab_channel=ZeeMarathi|access-date=2013-09-18|website=youtube}}</ref>
|-
| 2013-2015
| ''జులున్ ఏతి రేషిమ్గతి''
| మేఘనా దేశాయ్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2017
| ''నక్తిచ్య లగ్నాల యయ్చ హా!''
| నుపుర్ దేశ్పాండే
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|date=2017-01-18|title=मेघना झाली नुपूर, वाचा, 'नकटीच्या लग्नाला...'मध्ये मेन लीड साकारणा-या प्राजक्ताविषयी A to Z|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/news/BOL-MB-marathi-actress-prajakta-mali-in-new-marathi-serial-naktichya-lagnala-yaycha-ha-5507965-PHO.html|access-date=2021-01-28|website=Divya Marathi|language=mr}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Trending & Viral Photos News - Film Photos, Latest Film Pictures, Lifestyle, Sports, Travel, Health, Celebrity Pictures, News Photos Gallery, फोटो गॅलरी|url=https://www.loksatta.com/photo-news/manoranjan/1383920/naktichya-lagnala-yaycha-ha-new-serial-on-zee-marathi/}}</ref>
|-
| 2018-2022
| ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|-
| 2020
| ''మస్త్ మహారాష్ట్ర''
| హోస్ట్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Maharashtrachi Hasya Jatra' fame Prajakta Mali to host upcoming travel show 'Mast Maharashtra' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/maharashtrachi-hasya-jatra-fame-prajakta-mali-to-host-upcoming-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/76710367.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2021-2022
| ''ఇండియన్ ఐడల్ మరాఠీ''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|}
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== బయటి లింకులు ==
* {{IMDb name|2983727}}
* {{Rotten Tomatoes person|prajakta_mali|Prajakta Mali}}
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:1989 జననాలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
r1j1mxf60d0qq87wvbmkif90siaylkc
3620223
3620222
2022-08-10T17:36:09Z
Pranayraj1985
29393
/* సినిమాలు */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ప్రజక్తా మాలి
| image =
| caption =
| other_names =
| birth_date = {{birth date and age|1989|08|08|df=y}}<ref>{{Cite web|url=https://www.zee5.com/zee5news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-sangharsh-5-films-and-tv-shows-of-the-actress-to-watch-on-zee5|title=Prajakta Mali: Happy Birthday Prajakta Mali|website=zee5|date=8 August 2020|access-date=2020-08-08}}</ref><ref name=":0">{{cite web|url=https://in.bookmyshow.com/person/prajakta-mali/36635|title=Prajakta Mali|date=29 November 2018}}</ref>
| birth_place = [[పండరీపురము|పండర్పూర్]], [[షోలాపూర్]] జిల్లా, [[మహారాష్ట్ర]]
| occupation = నటి
| years_active = 2010-ప్రస్తుతం
| known_for =
| website = {{url|prajaktamali.in}}
| spouse =
}}
'''ప్రజక్తా మాలి''' (జననం 1989 ఆగస్టు 8) [[మహారాష్ట్ర]]కు చెందిన [[టెలివిజన్|టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు|సినిమా నటి]]. 2011లో స్టార్ ప్రవాలో వచ్చిన ''సువాసిని'' సీరియల్ తో తన నటనాజీవితాన్ని ప్రారంభించింది.<ref>{{Cite web|date=June 2013|title=Prajakta Mali Suvasini|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|website=marathimovieworld}}</ref> తర్వాత, 2013లో జీ మరాఠీలో వచ్చిన ''జులున్ యేతీ రేషిమ్గతిలో'' నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2020-07-29|website=The Times of India|language=en}}</ref> సోనీ మరాఠీలో వచ్చిన ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర'' కార్యక్రమాన్ని హోస్ట్ చేసింది.
== జననం, విద్య ==
ప్రజక్తా 1989 ఆగస్టు 8న [[మహారాష్ట్ర]], [[షోలాపూర్]] జిల్లాలోని [[పండరీపురము|పండర్పూర్]]<nowiki/>లో జన్మించింది. [[పూణే]] నగరంలో పెరిగింది.<ref name="eTimesBio">{{Cite web|date=|title=Prajakta Mali: Movies, Photos, Videos, News, Biography & Birthday|url=https://timesofindia.indiatimes.com/topic/Prajakta-Mali|url-status=live|access-date=2021-03-04|website=eTimes}}</ref> పూణే విశ్వవిద్యాలయంలోని లలితకళా కేంద్రంలో "భరత్నాట్యం"లో (పెర్ఫార్మింగ్ ఆర్ట్స్లో) బిఏ, ఎంఏ చదివింది. భరతనాట్యంలో ఉన్నత చదువుల కోసం సాంస్కృతిక మంత్రిత్వ శాఖ నుండి స్కాలర్షిప్ను కూడా అందుకుంది.<ref>{{Cite web|date=20 September 2019|title=Prajakta Mali: Lesser known facts about the actress|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/prajakta-mali-lesser-known-facts-about-the-actress/photostory/71221470.cms|access-date=2019-09-20|website=eTimes}}</ref>
== నటనారంగం ==
2013 సంవత్సరంలో కేదార్ షిండే తీసిన ''ఖో-ఖో'' అనే మరాఠీ పినిమాలో కూడా నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited about her debut in 'Kho Kho' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/videos/entertainment/regional/marathi/prajakta-mali-excited-about-her-debut-in-kho-kho/videoshow/19990382.cms?from=mdr|access-date=2013-05-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2014లో రాజేష్ శృంగారపురే నటించిన ''సంఘర్ష్'' అనే మరాఠీ సినిమాలో బిజిలీ పాత్రను పోషించింది. తర్వాత, 2017లో సోనాలీ కులకర్ణితో కలిసి ''హంపి'' సినిమాలో గిరిజగా, పార్టీ సినిమాలో సువ్రత్ జోషికి జోడీగా నటించింది.<ref>{{Cite web|date=8 August 2020|title=Prajakta Mali: 'Hampi' to 'Sangharsh', five most enjoyable films of the actress - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-to-sangharsh-five-most-enjoyable-films-of-the-actress/photostory/77427055.cms|access-date=2020-08-08|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2018 నుండి 2020 వరకు సోనీ మరాఠీ కోసం ''మహారాష్ట్రచి హాస్య జాత్రా''<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited to host Maharashtrachi Hasya Jatra once again - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-excited-to-host-maharashtrachi-hasya-jatra-once-again/articleshow/76156780.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref> మరాఠీ టెలివిజన్ షోలను, 2020 సంవత్సరంలో జీ మరాఠీ కోసం ''మస్త్ మహారాష్ట్ర'' ట్రావెల్ షోను నిర్వహించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali wraps up the shoot of her travel show 'Mast Maharashtra'|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-wraps-up-the-shoot-of-her-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/79507495.cms|website=Times of indiaaccess-date=2020-12-01}}</ref><ref>{{Cite web|date=4 July 2020|title=Masta Maharashtra: Here's Why Prajakta Mali Is The Perfect Choice To Host The Travel Show|url=https://www.zee5.com/zee5news/masta-maharashtra-heres-why-prajakta-mali-is-the-perfect-choice-to-host-the-travel-show-2|access-date=2020-07-04|website=Zee5}}</ref>
== నటించినవి ==
=== సినిమాలు ===
{| class="wikitable sortable"
! సంవత్సరం
! సినిమా
! పాత్ర
! భాష
! ఇతర వివరాలు
! మూలాలు
|-
| 2008
| ''తాండాల - ఏక్ ముఖవ్త''
| బాలనటి
| మరాఠీ
| అరంగేట్రం
| <ref>{{Cite web|title=Watch: Prajakta Mali shares a throwback video from the sets of her first Marathi film 'Tandala - Ek Mukhavata' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/watch-prajakta-mali-shares-a-throwback-video-from-the-sets-of-her-first-marathi-film-tandala-ek-mukhavata/articleshow/86004041.cms|access-date=2022-03-09|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఖో-ఖో''
| సుమన్
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=Kho Kho (2013) Cast - Actor, Actress, Director, Producer, Music Director|url=https://www.cinestaan.com/movies/kho-kho-21188/cast-crew|access-date=2021-01-28|website=Cinestaan}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Kho Kho movie: Watch Online HD Full movie|url=https://www.komparify.com/entertainment/movie/kho-kho}}</ref>
|-
| 2014
| ''సంఘర్ష్''
| బిజిలీ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2013-11-29|title=मल्टीस्टारर 'संघर्ष'चा फस्ट लूक लाँच, बघा PICS|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/article/BOL-sangharsh-first-look-launched-4449075-PHO.html|access-date=2021-01-28|website=Divya Marathi|language=mr}}</ref>
|-
| 2017
| ''హంపి''
| గిరిజ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Hampi' clocks a year: Prajakta Mali releases special teaser of song 'Marugelara' - The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/hampi-clocks-a-year-prajakta-mali-releases-special-teaser-of-song-marugelara/articleshow/66668050.cms|access-date=2021-01-28|website=[[The Times of India]]|language=en}}</ref>
|-
| 2018
| ''అని డాక్టర్ కాశీనాథ్ ఘనేకర్''
| ఆశా కాలే
| మరాఠీ
| 'గోము సాంగ్టీనా' పాటలో ప్రత్యేక ప్రదర్శన
| <ref>{{Cite web|date=2018-10-26|title=डॉ. काशिनाथ घाणेकर : गोमू संगतीनं.. गाण्याची जादू पुन्हा अनुभवा!|url=https://www.loksatta.com/manoranjan-news/dr-kashinath-ghanekar-subodh-bhave-prajakta-mali-new-song-gomu-sangatine-1779054/|access-date=2021-01-28|website=[[Loksatta]]|language=mr-IN}}</ref>
|-
| 2018
| ''పార్టీ''
| అర్పిత
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2018-08-27|title=रसिकांनाही चढणार 'मैत्रीचा हँँगओव्हर',प्राजक्ता माळीची 'पार्टी' रसिकांच्या भेटीला|url=https://www.lokmat.com/marathi-cinema/prajakta-mali-new-marathi-movie-party-releasing-7th-september-2018/|access-date=2021-01-28|website=[[Lokmat]]|language=mr-IN}}</ref>
|-
| 2019
| ''డోక్యాలా షాట్''
| సుబ్బులక్ష్మి
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=''Dokyala Shot'': Survat Joshi and Prajakta Mali starrer is a complete laugh riot- The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/dokyala-shot-trailer-survat-joshi-and-prajakta-mali-starrer-is-a-complete-laugh-riot/articleshow/67884252.cms|access-date=2019-02-07|website=[[The Times of India]]|language=en}}</ref>
|-
| 2021
| ''పాండు''
| కరుణాతై పఠారే
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''పవన్ఖింద్''
| శ్రీమంత్ భవానీబాయి బండల్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2021
| ''లక్ డౌన్''
| సపానా
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2020-11-23|website=spotboye|language=en}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Ankush Chaudhari and Prajakta Mali's 'Luckdown' teaser is out! - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/ankush-chaudhari-and-prajakta-malis-luckdown-teaser-is-out/articleshow/89408431.cms|access-date=2022-05-17|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2022
| ''చంద్రముఖి''
| నయన చంద్రపుర్కర్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''వై''|{{TBA}}
| మరాఠీ
| పిఐఎఫ్ఎఫ్, ఎంఏఎంఐలో ప్రదర్శించబడింది
| <ref>{{Cite web|title='Y': Prajakta Mali Starrer Film 'Y' Reaches Pune International Film Festival (PIFF) in 2020 After Mumbai Film Festival (MAMI) in 2019|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/prajakta-mali-starrer-film-y-reaches-pune-international-film-festival-piff-in-2020-after-mumbai-film-festival-mami-in-2019/5e1ef706d996471ad814e458|access-date=2020-01-15|website=spotboye|language=en}}</ref> <ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2020-11-23|website=spotboye|language=en}}</ref>
|}
=== టెలివిజన్ ===
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
! కార్యక్రమం
! పాత్ర
! ఇతర వివరాలు
! class="unsortable" | మూలాలు
|-
| 2010-2011
| ''బంద్ రేష్మాచే''
| అదిట్టి
| స్టార్ ప్రవాహ
|
|-
| 2011-2013
| ''సువాసిని''
| సావిత్రి
| <a href="./నక్షత్ర ప్రవాహ" rel="mw:WikiLink" data-linkid="176" data-cx="{&quot;adapted&quot;:false,&quot;sourceTitle&quot;:{&quot;title&quot;:&quot;Star Pravah&quot;,&quot;description&quot;:&quot;Television channel in India&quot;,&quot;pageprops&quot;:{&quot;wikibase_item&quot;:&quot;Q4273563&quot;},&quot;pagelanguage&quot;:&quot;en&quot;},&quot;targetFrom&quot;:&quot;mt&quot;}" class="cx-link" id="mw5Q" title="నక్షత్ర ప్రవాహ">స్టార్</a> ప్రవాహ
| <ref>{{Cite web|last=|first=|date=June 2013|title='Suvasini' enabled me to find role in 'Kho Kho'|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2021-01-28|website=|language=en-US}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఏక పేక్ష ఏక్ - అప్సర ఆలీ''
| పోటీదారు
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Y': Eka Peksha Ek Apsara Aali September 17, 2013|url=https://www.youtube.com/watch?v=Qa9tl1Mwxw0&ab_channel=ZeeMarathi|access-date=2013-09-18|website=youtube}}</ref>
|-
| 2013-2015
| ''జులున్ ఏతి రేషిమ్గతి''
| మేఘనా దేశాయ్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2017
| ''నక్తిచ్య లగ్నాల యయ్చ హా!''
| నుపుర్ దేశ్పాండే
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|date=2017-01-18|title=मेघना झाली नुपूर, वाचा, 'नकटीच्या लग्नाला...'मध्ये मेन लीड साकारणा-या प्राजक्ताविषयी A to Z|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/news/BOL-MB-marathi-actress-prajakta-mali-in-new-marathi-serial-naktichya-lagnala-yaycha-ha-5507965-PHO.html|access-date=2021-01-28|website=Divya Marathi|language=mr}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Trending & Viral Photos News - Film Photos, Latest Film Pictures, Lifestyle, Sports, Travel, Health, Celebrity Pictures, News Photos Gallery, फोटो गॅलरी|url=https://www.loksatta.com/photo-news/manoranjan/1383920/naktichya-lagnala-yaycha-ha-new-serial-on-zee-marathi/}}</ref>
|-
| 2018-2022
| ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|-
| 2020
| ''మస్త్ మహారాష్ట్ర''
| హోస్ట్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Maharashtrachi Hasya Jatra' fame Prajakta Mali to host upcoming travel show 'Mast Maharashtra' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/maharashtrachi-hasya-jatra-fame-prajakta-mali-to-host-upcoming-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/76710367.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2021-2022
| ''ఇండియన్ ఐడల్ మరాఠీ''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|}
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== బయటి లింకులు ==
* {{IMDb name|2983727}}
* {{Rotten Tomatoes person|prajakta_mali|Prajakta Mali}}
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:1989 జననాలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
cqsu4q1f32a73l03a3o2k4adu66li2c
3620224
3620223
2022-08-10T17:37:09Z
Pranayraj1985
29393
/* సినిమాలు */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ప్రజక్తా మాలి
| image =
| caption =
| other_names =
| birth_date = {{birth date and age|1989|08|08|df=y}}<ref>{{Cite web|url=https://www.zee5.com/zee5news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-sangharsh-5-films-and-tv-shows-of-the-actress-to-watch-on-zee5|title=Prajakta Mali: Happy Birthday Prajakta Mali|website=zee5|date=8 August 2020|access-date=2020-08-08}}</ref><ref name=":0">{{cite web|url=https://in.bookmyshow.com/person/prajakta-mali/36635|title=Prajakta Mali|date=29 November 2018}}</ref>
| birth_place = [[పండరీపురము|పండర్పూర్]], [[షోలాపూర్]] జిల్లా, [[మహారాష్ట్ర]]
| occupation = నటి
| years_active = 2010-ప్రస్తుతం
| known_for =
| website = {{url|prajaktamali.in}}
| spouse =
}}
'''ప్రజక్తా మాలి''' (జననం 1989 ఆగస్టు 8) [[మహారాష్ట్ర]]కు చెందిన [[టెలివిజన్|టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు|సినిమా నటి]]. 2011లో స్టార్ ప్రవాలో వచ్చిన ''సువాసిని'' సీరియల్ తో తన నటనాజీవితాన్ని ప్రారంభించింది.<ref>{{Cite web|date=June 2013|title=Prajakta Mali Suvasini|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|website=marathimovieworld}}</ref> తర్వాత, 2013లో జీ మరాఠీలో వచ్చిన ''జులున్ యేతీ రేషిమ్గతిలో'' నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2020-07-29|website=The Times of India|language=en}}</ref> సోనీ మరాఠీలో వచ్చిన ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర'' కార్యక్రమాన్ని హోస్ట్ చేసింది.
== జననం, విద్య ==
ప్రజక్తా 1989 ఆగస్టు 8న [[మహారాష్ట్ర]], [[షోలాపూర్]] జిల్లాలోని [[పండరీపురము|పండర్పూర్]]<nowiki/>లో జన్మించింది. [[పూణే]] నగరంలో పెరిగింది.<ref name="eTimesBio">{{Cite web|date=|title=Prajakta Mali: Movies, Photos, Videos, News, Biography & Birthday|url=https://timesofindia.indiatimes.com/topic/Prajakta-Mali|url-status=live|access-date=2021-03-04|website=eTimes}}</ref> పూణే విశ్వవిద్యాలయంలోని లలితకళా కేంద్రంలో "భరత్నాట్యం"లో (పెర్ఫార్మింగ్ ఆర్ట్స్లో) బిఏ, ఎంఏ చదివింది. భరతనాట్యంలో ఉన్నత చదువుల కోసం సాంస్కృతిక మంత్రిత్వ శాఖ నుండి స్కాలర్షిప్ను కూడా అందుకుంది.<ref>{{Cite web|date=20 September 2019|title=Prajakta Mali: Lesser known facts about the actress|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/prajakta-mali-lesser-known-facts-about-the-actress/photostory/71221470.cms|access-date=2019-09-20|website=eTimes}}</ref>
== నటనారంగం ==
2013 సంవత్సరంలో కేదార్ షిండే తీసిన ''ఖో-ఖో'' అనే మరాఠీ పినిమాలో కూడా నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited about her debut in 'Kho Kho' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/videos/entertainment/regional/marathi/prajakta-mali-excited-about-her-debut-in-kho-kho/videoshow/19990382.cms?from=mdr|access-date=2013-05-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2014లో రాజేష్ శృంగారపురే నటించిన ''సంఘర్ష్'' అనే మరాఠీ సినిమాలో బిజిలీ పాత్రను పోషించింది. తర్వాత, 2017లో సోనాలీ కులకర్ణితో కలిసి ''హంపి'' సినిమాలో గిరిజగా, పార్టీ సినిమాలో సువ్రత్ జోషికి జోడీగా నటించింది.<ref>{{Cite web|date=8 August 2020|title=Prajakta Mali: 'Hampi' to 'Sangharsh', five most enjoyable films of the actress - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-to-sangharsh-five-most-enjoyable-films-of-the-actress/photostory/77427055.cms|access-date=2020-08-08|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2018 నుండి 2020 వరకు సోనీ మరాఠీ కోసం ''మహారాష్ట్రచి హాస్య జాత్రా''<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited to host Maharashtrachi Hasya Jatra once again - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-excited-to-host-maharashtrachi-hasya-jatra-once-again/articleshow/76156780.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref> మరాఠీ టెలివిజన్ షోలను, 2020 సంవత్సరంలో జీ మరాఠీ కోసం ''మస్త్ మహారాష్ట్ర'' ట్రావెల్ షోను నిర్వహించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali wraps up the shoot of her travel show 'Mast Maharashtra'|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-wraps-up-the-shoot-of-her-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/79507495.cms|website=Times of indiaaccess-date=2020-12-01}}</ref><ref>{{Cite web|date=4 July 2020|title=Masta Maharashtra: Here's Why Prajakta Mali Is The Perfect Choice To Host The Travel Show|url=https://www.zee5.com/zee5news/masta-maharashtra-heres-why-prajakta-mali-is-the-perfect-choice-to-host-the-travel-show-2|access-date=2020-07-04|website=Zee5}}</ref>
== నటించినవి ==
=== సినిమాలు ===
{| class="wikitable sortable"
! సంవత్సరం
! సినిమా
! పాత్ర
! భాష
! ఇతర వివరాలు
! మూలాలు
|-
| 2008
| ''తాండాల - ఏక్ ముఖవ్త''
| బాలనటి
| మరాఠీ
| అరంగేట్రం
| <ref>{{Cite web|title=Watch: Prajakta Mali shares a throwback video from the sets of her first Marathi film 'Tandala - Ek Mukhavata' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/watch-prajakta-mali-shares-a-throwback-video-from-the-sets-of-her-first-marathi-film-tandala-ek-mukhavata/articleshow/86004041.cms|access-date=2022-03-09|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఖో-ఖో''
| సుమన్
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=Kho Kho (2013) Cast - Actor, Actress, Director, Producer, Music Director|url=https://www.cinestaan.com/movies/kho-kho-21188/cast-crew|access-date=2021-01-28|website=Cinestaan}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Kho Kho movie: Watch Online HD Full movie|url=https://www.komparify.com/entertainment/movie/kho-kho}}</ref>
|-
| 2014
| ''సంఘర్ష్''
| బిజిలీ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2013-11-29|title=मल्टीस्टारर 'संघर्ष'चा फस्ट लूक लाँच, बघा PICS|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/article/BOL-sangharsh-first-look-launched-4449075-PHO.html|access-date=2021-01-28|website=Divya Marathi|language=mr}}</ref>
|-
| 2017
| ''హంపి''
| గిరిజ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Hampi' clocks a year: Prajakta Mali releases special teaser of song 'Marugelara' - The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/hampi-clocks-a-year-prajakta-mali-releases-special-teaser-of-song-marugelara/articleshow/66668050.cms|access-date=2021-01-28|website=[[The Times of India]]|language=en}}</ref>
|-
| 2018
| ''అని డాక్టర్ కాశీనాథ్ ఘనేకర్''
| ఆశా కాలే
| మరాఠీ
| 'గోము సాంగ్టీనా' పాటలో ప్రత్యేక ప్రదర్శన
| <ref>{{Cite web|date=2018-10-26|title=डॉ. काशिनाथ घाणेकर : गोमू संगतीनं.. गाण्याची जादू पुन्हा अनुभवा!|url=https://www.loksatta.com/manoranjan-news/dr-kashinath-ghanekar-subodh-bhave-prajakta-mali-new-song-gomu-sangatine-1779054/|access-date=2021-01-28|website=[[Loksatta]]|language=mr-IN}}</ref>
|-
| 2018
| ''పార్టీ''
| అర్పిత
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2018-08-27|title=रसिकांनाही चढणार 'मैत्रीचा हँँगओव्हर',प्राजक्ता माळीची 'पार्टी' रसिकांच्या भेटीला|url=https://www.lokmat.com/marathi-cinema/prajakta-mali-new-marathi-movie-party-releasing-7th-september-2018/|access-date=2021-01-28|website=[[Lokmat]]|language=mr-IN}}</ref>
|-
| 2019
| ''డోక్యాలా షాట్''
| సుబ్బులక్ష్మి
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=''Dokyala Shot'': Survat Joshi and Prajakta Mali starrer is a complete laugh riot- The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/dokyala-shot-trailer-survat-joshi-and-prajakta-mali-starrer-is-a-complete-laugh-riot/articleshow/67884252.cms|access-date=2019-02-07|website=[[The Times of India]]|language=en}}</ref>
|-
| 2021
| ''పాండు''
| కరుణాతై పఠారే
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''పవన్ఖింద్''
| శ్రీమంత్ భవానీబాయి బండల్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2021
| ''లక్ డౌన్''
| సపానా
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2020-11-23|website=spotboye|language=en}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Ankush Chaudhari and Prajakta Mali's 'Luckdown' teaser is out! - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/ankush-chaudhari-and-prajakta-malis-luckdown-teaser-is-out/articleshow/89408431.cms|access-date=2022-05-17|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2022
| ''చంద్రముఖి''
| నయన చంద్రపుర్కర్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''వై''
|{{TBA}}
| మరాఠీ
| పిఐఎఫ్ఎఫ్, ఎంఏఎంఐలో ప్రదర్శించబడింది
| <ref>{{Cite web|title='Y': Prajakta Mali Starrer Film 'Y' Reaches Pune International Film Festival (PIFF) in 2020 After Mumbai Film Festival (MAMI) in 2019|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/prajakta-mali-starrer-film-y-reaches-pune-international-film-festival-piff-in-2020-after-mumbai-film-festival-mami-in-2019/5e1ef706d996471ad814e458|access-date=2020-01-15|website=spotboye|language=en}}</ref> <ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2020-11-23|website=spotboye|language=en}}</ref>
|}
=== టెలివిజన్ ===
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
! కార్యక్రమం
! పాత్ర
! ఇతర వివరాలు
! class="unsortable" | మూలాలు
|-
| 2010-2011
| ''బంద్ రేష్మాచే''
| అదిట్టి
| స్టార్ ప్రవాహ
|
|-
| 2011-2013
| ''సువాసిని''
| సావిత్రి
| <a href="./నక్షత్ర ప్రవాహ" rel="mw:WikiLink" data-linkid="176" data-cx="{&quot;adapted&quot;:false,&quot;sourceTitle&quot;:{&quot;title&quot;:&quot;Star Pravah&quot;,&quot;description&quot;:&quot;Television channel in India&quot;,&quot;pageprops&quot;:{&quot;wikibase_item&quot;:&quot;Q4273563&quot;},&quot;pagelanguage&quot;:&quot;en&quot;},&quot;targetFrom&quot;:&quot;mt&quot;}" class="cx-link" id="mw5Q" title="నక్షత్ర ప్రవాహ">స్టార్</a> ప్రవాహ
| <ref>{{Cite web|last=|first=|date=June 2013|title='Suvasini' enabled me to find role in 'Kho Kho'|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2021-01-28|website=|language=en-US}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఏక పేక్ష ఏక్ - అప్సర ఆలీ''
| పోటీదారు
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Y': Eka Peksha Ek Apsara Aali September 17, 2013|url=https://www.youtube.com/watch?v=Qa9tl1Mwxw0&ab_channel=ZeeMarathi|access-date=2013-09-18|website=youtube}}</ref>
|-
| 2013-2015
| ''జులున్ ఏతి రేషిమ్గతి''
| మేఘనా దేశాయ్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2017
| ''నక్తిచ్య లగ్నాల యయ్చ హా!''
| నుపుర్ దేశ్పాండే
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|date=2017-01-18|title=मेघना झाली नुपूर, वाचा, 'नकटीच्या लग्नाला...'मध्ये मेन लीड साकारणा-या प्राजक्ताविषयी A to Z|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/news/BOL-MB-marathi-actress-prajakta-mali-in-new-marathi-serial-naktichya-lagnala-yaycha-ha-5507965-PHO.html|access-date=2021-01-28|website=Divya Marathi|language=mr}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Trending & Viral Photos News - Film Photos, Latest Film Pictures, Lifestyle, Sports, Travel, Health, Celebrity Pictures, News Photos Gallery, फोटो गॅलरी|url=https://www.loksatta.com/photo-news/manoranjan/1383920/naktichya-lagnala-yaycha-ha-new-serial-on-zee-marathi/}}</ref>
|-
| 2018-2022
| ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|-
| 2020
| ''మస్త్ మహారాష్ట్ర''
| హోస్ట్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Maharashtrachi Hasya Jatra' fame Prajakta Mali to host upcoming travel show 'Mast Maharashtra' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/maharashtrachi-hasya-jatra-fame-prajakta-mali-to-host-upcoming-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/76710367.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2021-2022
| ''ఇండియన్ ఐడల్ మరాఠీ''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|}
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== బయటి లింకులు ==
* {{IMDb name|2983727}}
* {{Rotten Tomatoes person|prajakta_mali|Prajakta Mali}}
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:1989 జననాలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
okskip7su0wte01owm2qkttakaecics
3620225
3620224
2022-08-10T17:37:39Z
Pranayraj1985
29393
/* టెలివిజన్ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ప్రజక్తా మాలి
| image =
| caption =
| other_names =
| birth_date = {{birth date and age|1989|08|08|df=y}}<ref>{{Cite web|url=https://www.zee5.com/zee5news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-sangharsh-5-films-and-tv-shows-of-the-actress-to-watch-on-zee5|title=Prajakta Mali: Happy Birthday Prajakta Mali|website=zee5|date=8 August 2020|access-date=2020-08-08}}</ref><ref name=":0">{{cite web|url=https://in.bookmyshow.com/person/prajakta-mali/36635|title=Prajakta Mali|date=29 November 2018}}</ref>
| birth_place = [[పండరీపురము|పండర్పూర్]], [[షోలాపూర్]] జిల్లా, [[మహారాష్ట్ర]]
| occupation = నటి
| years_active = 2010-ప్రస్తుతం
| known_for =
| website = {{url|prajaktamali.in}}
| spouse =
}}
'''ప్రజక్తా మాలి''' (జననం 1989 ఆగస్టు 8) [[మహారాష్ట్ర]]కు చెందిన [[టెలివిజన్|టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు|సినిమా నటి]]. 2011లో స్టార్ ప్రవాలో వచ్చిన ''సువాసిని'' సీరియల్ తో తన నటనాజీవితాన్ని ప్రారంభించింది.<ref>{{Cite web|date=June 2013|title=Prajakta Mali Suvasini|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|website=marathimovieworld}}</ref> తర్వాత, 2013లో జీ మరాఠీలో వచ్చిన ''జులున్ యేతీ రేషిమ్గతిలో'' నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2020-07-29|website=The Times of India|language=en}}</ref> సోనీ మరాఠీలో వచ్చిన ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర'' కార్యక్రమాన్ని హోస్ట్ చేసింది.
== జననం, విద్య ==
ప్రజక్తా 1989 ఆగస్టు 8న [[మహారాష్ట్ర]], [[షోలాపూర్]] జిల్లాలోని [[పండరీపురము|పండర్పూర్]]<nowiki/>లో జన్మించింది. [[పూణే]] నగరంలో పెరిగింది.<ref name="eTimesBio">{{Cite web|date=|title=Prajakta Mali: Movies, Photos, Videos, News, Biography & Birthday|url=https://timesofindia.indiatimes.com/topic/Prajakta-Mali|url-status=live|access-date=2021-03-04|website=eTimes}}</ref> పూణే విశ్వవిద్యాలయంలోని లలితకళా కేంద్రంలో "భరత్నాట్యం"లో (పెర్ఫార్మింగ్ ఆర్ట్స్లో) బిఏ, ఎంఏ చదివింది. భరతనాట్యంలో ఉన్నత చదువుల కోసం సాంస్కృతిక మంత్రిత్వ శాఖ నుండి స్కాలర్షిప్ను కూడా అందుకుంది.<ref>{{Cite web|date=20 September 2019|title=Prajakta Mali: Lesser known facts about the actress|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/prajakta-mali-lesser-known-facts-about-the-actress/photostory/71221470.cms|access-date=2019-09-20|website=eTimes}}</ref>
== నటనారంగం ==
2013 సంవత్సరంలో కేదార్ షిండే తీసిన ''ఖో-ఖో'' అనే మరాఠీ పినిమాలో కూడా నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited about her debut in 'Kho Kho' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/videos/entertainment/regional/marathi/prajakta-mali-excited-about-her-debut-in-kho-kho/videoshow/19990382.cms?from=mdr|access-date=2013-05-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2014లో రాజేష్ శృంగారపురే నటించిన ''సంఘర్ష్'' అనే మరాఠీ సినిమాలో బిజిలీ పాత్రను పోషించింది. తర్వాత, 2017లో సోనాలీ కులకర్ణితో కలిసి ''హంపి'' సినిమాలో గిరిజగా, పార్టీ సినిమాలో సువ్రత్ జోషికి జోడీగా నటించింది.<ref>{{Cite web|date=8 August 2020|title=Prajakta Mali: 'Hampi' to 'Sangharsh', five most enjoyable films of the actress - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-to-sangharsh-five-most-enjoyable-films-of-the-actress/photostory/77427055.cms|access-date=2020-08-08|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2018 నుండి 2020 వరకు సోనీ మరాఠీ కోసం ''మహారాష్ట్రచి హాస్య జాత్రా''<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited to host Maharashtrachi Hasya Jatra once again - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-excited-to-host-maharashtrachi-hasya-jatra-once-again/articleshow/76156780.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref> మరాఠీ టెలివిజన్ షోలను, 2020 సంవత్సరంలో జీ మరాఠీ కోసం ''మస్త్ మహారాష్ట్ర'' ట్రావెల్ షోను నిర్వహించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali wraps up the shoot of her travel show 'Mast Maharashtra'|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-wraps-up-the-shoot-of-her-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/79507495.cms|website=Times of indiaaccess-date=2020-12-01}}</ref><ref>{{Cite web|date=4 July 2020|title=Masta Maharashtra: Here's Why Prajakta Mali Is The Perfect Choice To Host The Travel Show|url=https://www.zee5.com/zee5news/masta-maharashtra-heres-why-prajakta-mali-is-the-perfect-choice-to-host-the-travel-show-2|access-date=2020-07-04|website=Zee5}}</ref>
== నటించినవి ==
=== సినిమాలు ===
{| class="wikitable sortable"
! సంవత్సరం
! సినిమా
! పాత్ర
! భాష
! ఇతర వివరాలు
! మూలాలు
|-
| 2008
| ''తాండాల - ఏక్ ముఖవ్త''
| బాలనటి
| మరాఠీ
| అరంగేట్రం
| <ref>{{Cite web|title=Watch: Prajakta Mali shares a throwback video from the sets of her first Marathi film 'Tandala - Ek Mukhavata' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/watch-prajakta-mali-shares-a-throwback-video-from-the-sets-of-her-first-marathi-film-tandala-ek-mukhavata/articleshow/86004041.cms|access-date=2022-03-09|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఖో-ఖో''
| సుమన్
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=Kho Kho (2013) Cast - Actor, Actress, Director, Producer, Music Director|url=https://www.cinestaan.com/movies/kho-kho-21188/cast-crew|access-date=2021-01-28|website=Cinestaan}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Kho Kho movie: Watch Online HD Full movie|url=https://www.komparify.com/entertainment/movie/kho-kho}}</ref>
|-
| 2014
| ''సంఘర్ష్''
| బిజిలీ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2013-11-29|title=मल्टीस्टारर 'संघर्ष'चा फस्ट लूक लाँच, बघा PICS|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/article/BOL-sangharsh-first-look-launched-4449075-PHO.html|access-date=2021-01-28|website=Divya Marathi|language=mr}}</ref>
|-
| 2017
| ''హంపి''
| గిరిజ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Hampi' clocks a year: Prajakta Mali releases special teaser of song 'Marugelara' - The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/hampi-clocks-a-year-prajakta-mali-releases-special-teaser-of-song-marugelara/articleshow/66668050.cms|access-date=2021-01-28|website=[[The Times of India]]|language=en}}</ref>
|-
| 2018
| ''అని డాక్టర్ కాశీనాథ్ ఘనేకర్''
| ఆశా కాలే
| మరాఠీ
| 'గోము సాంగ్టీనా' పాటలో ప్రత్యేక ప్రదర్శన
| <ref>{{Cite web|date=2018-10-26|title=डॉ. काशिनाथ घाणेकर : गोमू संगतीनं.. गाण्याची जादू पुन्हा अनुभवा!|url=https://www.loksatta.com/manoranjan-news/dr-kashinath-ghanekar-subodh-bhave-prajakta-mali-new-song-gomu-sangatine-1779054/|access-date=2021-01-28|website=[[Loksatta]]|language=mr-IN}}</ref>
|-
| 2018
| ''పార్టీ''
| అర్పిత
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2018-08-27|title=रसिकांनाही चढणार 'मैत्रीचा हँँगओव्हर',प्राजक्ता माळीची 'पार्टी' रसिकांच्या भेटीला|url=https://www.lokmat.com/marathi-cinema/prajakta-mali-new-marathi-movie-party-releasing-7th-september-2018/|access-date=2021-01-28|website=[[Lokmat]]|language=mr-IN}}</ref>
|-
| 2019
| ''డోక్యాలా షాట్''
| సుబ్బులక్ష్మి
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=''Dokyala Shot'': Survat Joshi and Prajakta Mali starrer is a complete laugh riot- The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/dokyala-shot-trailer-survat-joshi-and-prajakta-mali-starrer-is-a-complete-laugh-riot/articleshow/67884252.cms|access-date=2019-02-07|website=[[The Times of India]]|language=en}}</ref>
|-
| 2021
| ''పాండు''
| కరుణాతై పఠారే
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''పవన్ఖింద్''
| శ్రీమంత్ భవానీబాయి బండల్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2021
| ''లక్ డౌన్''
| సపానా
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2020-11-23|website=spotboye|language=en}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Ankush Chaudhari and Prajakta Mali's 'Luckdown' teaser is out! - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/ankush-chaudhari-and-prajakta-malis-luckdown-teaser-is-out/articleshow/89408431.cms|access-date=2022-05-17|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2022
| ''చంద్రముఖి''
| నయన చంద్రపుర్కర్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''వై''
|{{TBA}}
| మరాఠీ
| పిఐఎఫ్ఎఫ్, ఎంఏఎంఐలో ప్రదర్శించబడింది
| <ref>{{Cite web|title='Y': Prajakta Mali Starrer Film 'Y' Reaches Pune International Film Festival (PIFF) in 2020 After Mumbai Film Festival (MAMI) in 2019|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/prajakta-mali-starrer-film-y-reaches-pune-international-film-festival-piff-in-2020-after-mumbai-film-festival-mami-in-2019/5e1ef706d996471ad814e458|access-date=2020-01-15|website=spotboye|language=en}}</ref> <ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2020-11-23|website=spotboye|language=en}}</ref>
|}
=== టెలివిజన్ ===
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
! కార్యక్రమం
! పాత్ర
! ఇతర వివరాలు
! class="unsortable" | మూలాలు
|-
| 2010-2011
| ''బంద్ రేష్మాచే''
| అదిట్టి
| స్టార్ ప్రవాహ
|
|-
| 2011-2013
| ''సువాసిని''
| సావిత్రి
| స్టార్ ప్రవాహ
| <ref>{{Cite web|last=|first=|date=June 2013|title='Suvasini' enabled me to find role in 'Kho Kho'|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2021-01-28|website=|language=en-US}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఏక పేక్ష ఏక్ - అప్సర ఆలీ''
| పోటీదారు
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Y': Eka Peksha Ek Apsara Aali September 17, 2013|url=https://www.youtube.com/watch?v=Qa9tl1Mwxw0&ab_channel=ZeeMarathi|access-date=2013-09-18|website=youtube}}</ref>
|-
| 2013-2015
| ''జులున్ ఏతి రేషిమ్గతి''
| మేఘనా దేశాయ్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2017
| ''నక్తిచ్య లగ్నాల యయ్చ హా!''
| నుపుర్ దేశ్పాండే
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|date=2017-01-18|title=मेघना झाली नुपूर, वाचा, 'नकटीच्या लग्नाला...'मध्ये मेन लीड साकारणा-या प्राजक्ताविषयी A to Z|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/news/BOL-MB-marathi-actress-prajakta-mali-in-new-marathi-serial-naktichya-lagnala-yaycha-ha-5507965-PHO.html|access-date=2021-01-28|website=Divya Marathi|language=mr}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Trending & Viral Photos News - Film Photos, Latest Film Pictures, Lifestyle, Sports, Travel, Health, Celebrity Pictures, News Photos Gallery, फोटो गॅलरी|url=https://www.loksatta.com/photo-news/manoranjan/1383920/naktichya-lagnala-yaycha-ha-new-serial-on-zee-marathi/}}</ref>
|-
| 2018-2022
| ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|-
| 2020
| ''మస్త్ మహారాష్ట్ర''
| హోస్ట్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Maharashtrachi Hasya Jatra' fame Prajakta Mali to host upcoming travel show 'Mast Maharashtra' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/maharashtrachi-hasya-jatra-fame-prajakta-mali-to-host-upcoming-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/76710367.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2021-2022
| ''ఇండియన్ ఐడల్ మరాఠీ''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|}
== మూలాలు ==
{{Reflist}}
== బయటి లింకులు ==
* {{IMDb name|2983727}}
* {{Rotten Tomatoes person|prajakta_mali|Prajakta Mali}}
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:1989 జననాలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
gzgeomdkzunbwnlcpj82awiydfj6yyz
3620226
3620225
2022-08-10T17:38:31Z
Pranayraj1985
29393
/* మూలాలు */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ప్రజక్తా మాలి
| image =
| caption =
| other_names =
| birth_date = {{birth date and age|1989|08|08|df=y}}<ref>{{Cite web|url=https://www.zee5.com/zee5news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-sangharsh-5-films-and-tv-shows-of-the-actress-to-watch-on-zee5|title=Prajakta Mali: Happy Birthday Prajakta Mali|website=zee5|date=8 August 2020|access-date=2020-08-08}}</ref><ref name=":0">{{cite web|url=https://in.bookmyshow.com/person/prajakta-mali/36635|title=Prajakta Mali|date=29 November 2018}}</ref>
| birth_place = [[పండరీపురము|పండర్పూర్]], [[షోలాపూర్]] జిల్లా, [[మహారాష్ట్ర]]
| occupation = నటి
| years_active = 2010-ప్రస్తుతం
| known_for =
| website = {{url|prajaktamali.in}}
| spouse =
}}
'''ప్రజక్తా మాలి''' (జననం 1989 ఆగస్టు 8) [[మహారాష్ట్ర]]కు చెందిన [[టెలివిజన్|టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు|సినిమా నటి]]. 2011లో స్టార్ ప్రవాలో వచ్చిన ''సువాసిని'' సీరియల్ తో తన నటనాజీవితాన్ని ప్రారంభించింది.<ref>{{Cite web|date=June 2013|title=Prajakta Mali Suvasini|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|website=marathimovieworld}}</ref> తర్వాత, 2013లో జీ మరాఠీలో వచ్చిన ''జులున్ యేతీ రేషిమ్గతిలో'' నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2020-07-29|website=The Times of India|language=en}}</ref> సోనీ మరాఠీలో వచ్చిన ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర'' కార్యక్రమాన్ని హోస్ట్ చేసింది.
== జననం, విద్య ==
ప్రజక్తా 1989 ఆగస్టు 8న [[మహారాష్ట్ర]], [[షోలాపూర్]] జిల్లాలోని [[పండరీపురము|పండర్పూర్]]<nowiki/>లో జన్మించింది. [[పూణే]] నగరంలో పెరిగింది.<ref name="eTimesBio">{{Cite web|date=|title=Prajakta Mali: Movies, Photos, Videos, News, Biography & Birthday|url=https://timesofindia.indiatimes.com/topic/Prajakta-Mali|url-status=live|access-date=2021-03-04|website=eTimes}}</ref> పూణే విశ్వవిద్యాలయంలోని లలితకళా కేంద్రంలో "భరత్నాట్యం"లో (పెర్ఫార్మింగ్ ఆర్ట్స్లో) బిఏ, ఎంఏ చదివింది. భరతనాట్యంలో ఉన్నత చదువుల కోసం సాంస్కృతిక మంత్రిత్వ శాఖ నుండి స్కాలర్షిప్ను కూడా అందుకుంది.<ref>{{Cite web|date=20 September 2019|title=Prajakta Mali: Lesser known facts about the actress|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/prajakta-mali-lesser-known-facts-about-the-actress/photostory/71221470.cms|access-date=2019-09-20|website=eTimes}}</ref>
== నటనారంగం ==
2013 సంవత్సరంలో కేదార్ షిండే తీసిన ''ఖో-ఖో'' అనే మరాఠీ పినిమాలో కూడా నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited about her debut in 'Kho Kho' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/videos/entertainment/regional/marathi/prajakta-mali-excited-about-her-debut-in-kho-kho/videoshow/19990382.cms?from=mdr|access-date=2013-05-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2014లో రాజేష్ శృంగారపురే నటించిన ''సంఘర్ష్'' అనే మరాఠీ సినిమాలో బిజిలీ పాత్రను పోషించింది. తర్వాత, 2017లో సోనాలీ కులకర్ణితో కలిసి ''హంపి'' సినిమాలో గిరిజగా, పార్టీ సినిమాలో సువ్రత్ జోషికి జోడీగా నటించింది.<ref>{{Cite web|date=8 August 2020|title=Prajakta Mali: 'Hampi' to 'Sangharsh', five most enjoyable films of the actress - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-to-sangharsh-five-most-enjoyable-films-of-the-actress/photostory/77427055.cms|access-date=2020-08-08|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2018 నుండి 2020 వరకు సోనీ మరాఠీ కోసం ''మహారాష్ట్రచి హాస్య జాత్రా''<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited to host Maharashtrachi Hasya Jatra once again - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-excited-to-host-maharashtrachi-hasya-jatra-once-again/articleshow/76156780.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref> మరాఠీ టెలివిజన్ షోలను, 2020 సంవత్సరంలో జీ మరాఠీ కోసం ''మస్త్ మహారాష్ట్ర'' ట్రావెల్ షోను నిర్వహించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali wraps up the shoot of her travel show 'Mast Maharashtra'|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-wraps-up-the-shoot-of-her-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/79507495.cms|website=Times of indiaaccess-date=2020-12-01}}</ref><ref>{{Cite web|date=4 July 2020|title=Masta Maharashtra: Here's Why Prajakta Mali Is The Perfect Choice To Host The Travel Show|url=https://www.zee5.com/zee5news/masta-maharashtra-heres-why-prajakta-mali-is-the-perfect-choice-to-host-the-travel-show-2|access-date=2020-07-04|website=Zee5}}</ref>
== నటించినవి ==
=== సినిమాలు ===
{| class="wikitable sortable"
! సంవత్సరం
! సినిమా
! పాత్ర
! భాష
! ఇతర వివరాలు
! మూలాలు
|-
| 2008
| ''తాండాల - ఏక్ ముఖవ్త''
| బాలనటి
| మరాఠీ
| అరంగేట్రం
| <ref>{{Cite web|title=Watch: Prajakta Mali shares a throwback video from the sets of her first Marathi film 'Tandala - Ek Mukhavata' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/watch-prajakta-mali-shares-a-throwback-video-from-the-sets-of-her-first-marathi-film-tandala-ek-mukhavata/articleshow/86004041.cms|access-date=2022-03-09|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఖో-ఖో''
| సుమన్
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=Kho Kho (2013) Cast - Actor, Actress, Director, Producer, Music Director|url=https://www.cinestaan.com/movies/kho-kho-21188/cast-crew|access-date=2021-01-28|website=Cinestaan}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Kho Kho movie: Watch Online HD Full movie|url=https://www.komparify.com/entertainment/movie/kho-kho}}</ref>
|-
| 2014
| ''సంఘర్ష్''
| బిజిలీ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2013-11-29|title=मल्टीस्टारर 'संघर्ष'चा फस्ट लूक लाँच, बघा PICS|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/article/BOL-sangharsh-first-look-launched-4449075-PHO.html|access-date=2021-01-28|website=Divya Marathi|language=mr}}</ref>
|-
| 2017
| ''హంపి''
| గిరిజ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Hampi' clocks a year: Prajakta Mali releases special teaser of song 'Marugelara' - The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/hampi-clocks-a-year-prajakta-mali-releases-special-teaser-of-song-marugelara/articleshow/66668050.cms|access-date=2021-01-28|website=[[The Times of India]]|language=en}}</ref>
|-
| 2018
| ''అని డాక్టర్ కాశీనాథ్ ఘనేకర్''
| ఆశా కాలే
| మరాఠీ
| 'గోము సాంగ్టీనా' పాటలో ప్రత్యేక ప్రదర్శన
| <ref>{{Cite web|date=2018-10-26|title=डॉ. काशिनाथ घाणेकर : गोमू संगतीनं.. गाण्याची जादू पुन्हा अनुभवा!|url=https://www.loksatta.com/manoranjan-news/dr-kashinath-ghanekar-subodh-bhave-prajakta-mali-new-song-gomu-sangatine-1779054/|access-date=2021-01-28|website=[[Loksatta]]|language=mr-IN}}</ref>
|-
| 2018
| ''పార్టీ''
| అర్పిత
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2018-08-27|title=रसिकांनाही चढणार 'मैत्रीचा हँँगओव्हर',प्राजक्ता माळीची 'पार्टी' रसिकांच्या भेटीला|url=https://www.lokmat.com/marathi-cinema/prajakta-mali-new-marathi-movie-party-releasing-7th-september-2018/|access-date=2021-01-28|website=[[Lokmat]]|language=mr-IN}}</ref>
|-
| 2019
| ''డోక్యాలా షాట్''
| సుబ్బులక్ష్మి
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=''Dokyala Shot'': Survat Joshi and Prajakta Mali starrer is a complete laugh riot- The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/dokyala-shot-trailer-survat-joshi-and-prajakta-mali-starrer-is-a-complete-laugh-riot/articleshow/67884252.cms|access-date=2019-02-07|website=[[The Times of India]]|language=en}}</ref>
|-
| 2021
| ''పాండు''
| కరుణాతై పఠారే
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''పవన్ఖింద్''
| శ్రీమంత్ భవానీబాయి బండల్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2021
| ''లక్ డౌన్''
| సపానా
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2020-11-23|website=spotboye|language=en}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Ankush Chaudhari and Prajakta Mali's 'Luckdown' teaser is out! - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/ankush-chaudhari-and-prajakta-malis-luckdown-teaser-is-out/articleshow/89408431.cms|access-date=2022-05-17|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2022
| ''చంద్రముఖి''
| నయన చంద్రపుర్కర్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''వై''
|{{TBA}}
| మరాఠీ
| పిఐఎఫ్ఎఫ్, ఎంఏఎంఐలో ప్రదర్శించబడింది
| <ref>{{Cite web|title='Y': Prajakta Mali Starrer Film 'Y' Reaches Pune International Film Festival (PIFF) in 2020 After Mumbai Film Festival (MAMI) in 2019|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/prajakta-mali-starrer-film-y-reaches-pune-international-film-festival-piff-in-2020-after-mumbai-film-festival-mami-in-2019/5e1ef706d996471ad814e458|access-date=2020-01-15|website=spotboye|language=en}}</ref> <ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2020-11-23|website=spotboye|language=en}}</ref>
|}
=== టెలివిజన్ ===
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
! కార్యక్రమం
! పాత్ర
! ఇతర వివరాలు
! class="unsortable" | మూలాలు
|-
| 2010-2011
| ''బంద్ రేష్మాచే''
| అదిట్టి
| స్టార్ ప్రవాహ
|
|-
| 2011-2013
| ''సువాసిని''
| సావిత్రి
| స్టార్ ప్రవాహ
| <ref>{{Cite web|last=|first=|date=June 2013|title='Suvasini' enabled me to find role in 'Kho Kho'|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2021-01-28|website=|language=en-US}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఏక పేక్ష ఏక్ - అప్సర ఆలీ''
| పోటీదారు
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Y': Eka Peksha Ek Apsara Aali September 17, 2013|url=https://www.youtube.com/watch?v=Qa9tl1Mwxw0&ab_channel=ZeeMarathi|access-date=2013-09-18|website=youtube}}</ref>
|-
| 2013-2015
| ''జులున్ ఏతి రేషిమ్గతి''
| మేఘనా దేశాయ్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2017
| ''నక్తిచ్య లగ్నాల యయ్చ హా!''
| నుపుర్ దేశ్పాండే
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|date=2017-01-18|title=मेघना झाली नुपूर, वाचा, 'नकटीच्या लग्नाला...'मध्ये मेन लीड साकारणा-या प्राजक्ताविषयी A to Z|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/news/BOL-MB-marathi-actress-prajakta-mali-in-new-marathi-serial-naktichya-lagnala-yaycha-ha-5507965-PHO.html|access-date=2021-01-28|website=Divya Marathi|language=mr}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Trending & Viral Photos News - Film Photos, Latest Film Pictures, Lifestyle, Sports, Travel, Health, Celebrity Pictures, News Photos Gallery, फोटो गॅलरी|url=https://www.loksatta.com/photo-news/manoranjan/1383920/naktichya-lagnala-yaycha-ha-new-serial-on-zee-marathi/}}</ref>
|-
| 2018-2022
| ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|-
| 2020
| ''మస్త్ మహారాష్ట్ర''
| హోస్ట్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Maharashtrachi Hasya Jatra' fame Prajakta Mali to host upcoming travel show 'Mast Maharashtra' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/maharashtrachi-hasya-jatra-fame-prajakta-mali-to-host-upcoming-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/76710367.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2021-2022
| ''ఇండియన్ ఐడల్ మరాఠీ''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|}
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
== బయటి లింకులు ==
* {{IMDb name|2983727}}
* {{Rotten Tomatoes person|prajakta_mali|Prajakta Mali}}
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:1989 జననాలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
nc35tgqhgdmz1jm5qc4plu8poiijrsv
3620227
3620226
2022-08-10T17:38:41Z
Pranayraj1985
29393
/* బయటి లింకులు */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ప్రజక్తా మాలి
| image =
| caption =
| other_names =
| birth_date = {{birth date and age|1989|08|08|df=y}}<ref>{{Cite web|url=https://www.zee5.com/zee5news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-sangharsh-5-films-and-tv-shows-of-the-actress-to-watch-on-zee5|title=Prajakta Mali: Happy Birthday Prajakta Mali|website=zee5|date=8 August 2020|access-date=2020-08-08}}</ref><ref name=":0">{{cite web|url=https://in.bookmyshow.com/person/prajakta-mali/36635|title=Prajakta Mali|date=29 November 2018}}</ref>
| birth_place = [[పండరీపురము|పండర్పూర్]], [[షోలాపూర్]] జిల్లా, [[మహారాష్ట్ర]]
| occupation = నటి
| years_active = 2010-ప్రస్తుతం
| known_for =
| website = {{url|prajaktamali.in}}
| spouse =
}}
'''ప్రజక్తా మాలి''' (జననం 1989 ఆగస్టు 8) [[మహారాష్ట్ర]]కు చెందిన [[టెలివిజన్|టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు|సినిమా నటి]]. 2011లో స్టార్ ప్రవాలో వచ్చిన ''సువాసిని'' సీరియల్ తో తన నటనాజీవితాన్ని ప్రారంభించింది.<ref>{{Cite web|date=June 2013|title=Prajakta Mali Suvasini|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|website=marathimovieworld}}</ref> తర్వాత, 2013లో జీ మరాఠీలో వచ్చిన ''జులున్ యేతీ రేషిమ్గతిలో'' నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2020-07-29|website=The Times of India|language=en}}</ref> సోనీ మరాఠీలో వచ్చిన ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర'' కార్యక్రమాన్ని హోస్ట్ చేసింది.
== జననం, విద్య ==
ప్రజక్తా 1989 ఆగస్టు 8న [[మహారాష్ట్ర]], [[షోలాపూర్]] జిల్లాలోని [[పండరీపురము|పండర్పూర్]]<nowiki/>లో జన్మించింది. [[పూణే]] నగరంలో పెరిగింది.<ref name="eTimesBio">{{Cite web|date=|title=Prajakta Mali: Movies, Photos, Videos, News, Biography & Birthday|url=https://timesofindia.indiatimes.com/topic/Prajakta-Mali|url-status=live|access-date=2021-03-04|website=eTimes}}</ref> పూణే విశ్వవిద్యాలయంలోని లలితకళా కేంద్రంలో "భరత్నాట్యం"లో (పెర్ఫార్మింగ్ ఆర్ట్స్లో) బిఏ, ఎంఏ చదివింది. భరతనాట్యంలో ఉన్నత చదువుల కోసం సాంస్కృతిక మంత్రిత్వ శాఖ నుండి స్కాలర్షిప్ను కూడా అందుకుంది.<ref>{{Cite web|date=20 September 2019|title=Prajakta Mali: Lesser known facts about the actress|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/prajakta-mali-lesser-known-facts-about-the-actress/photostory/71221470.cms|access-date=2019-09-20|website=eTimes}}</ref>
== నటనారంగం ==
2013 సంవత్సరంలో కేదార్ షిండే తీసిన ''ఖో-ఖో'' అనే మరాఠీ పినిమాలో కూడా నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited about her debut in 'Kho Kho' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/videos/entertainment/regional/marathi/prajakta-mali-excited-about-her-debut-in-kho-kho/videoshow/19990382.cms?from=mdr|access-date=2013-05-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2014లో రాజేష్ శృంగారపురే నటించిన ''సంఘర్ష్'' అనే మరాఠీ సినిమాలో బిజిలీ పాత్రను పోషించింది. తర్వాత, 2017లో సోనాలీ కులకర్ణితో కలిసి ''హంపి'' సినిమాలో గిరిజగా, పార్టీ సినిమాలో సువ్రత్ జోషికి జోడీగా నటించింది.<ref>{{Cite web|date=8 August 2020|title=Prajakta Mali: 'Hampi' to 'Sangharsh', five most enjoyable films of the actress - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-to-sangharsh-five-most-enjoyable-films-of-the-actress/photostory/77427055.cms|access-date=2020-08-08|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2018 నుండి 2020 వరకు సోనీ మరాఠీ కోసం ''మహారాష్ట్రచి హాస్య జాత్రా''<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited to host Maharashtrachi Hasya Jatra once again - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-excited-to-host-maharashtrachi-hasya-jatra-once-again/articleshow/76156780.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref> మరాఠీ టెలివిజన్ షోలను, 2020 సంవత్సరంలో జీ మరాఠీ కోసం ''మస్త్ మహారాష్ట్ర'' ట్రావెల్ షోను నిర్వహించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali wraps up the shoot of her travel show 'Mast Maharashtra'|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-wraps-up-the-shoot-of-her-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/79507495.cms|website=Times of indiaaccess-date=2020-12-01}}</ref><ref>{{Cite web|date=4 July 2020|title=Masta Maharashtra: Here's Why Prajakta Mali Is The Perfect Choice To Host The Travel Show|url=https://www.zee5.com/zee5news/masta-maharashtra-heres-why-prajakta-mali-is-the-perfect-choice-to-host-the-travel-show-2|access-date=2020-07-04|website=Zee5}}</ref>
== నటించినవి ==
=== సినిమాలు ===
{| class="wikitable sortable"
! సంవత్సరం
! సినిమా
! పాత్ర
! భాష
! ఇతర వివరాలు
! మూలాలు
|-
| 2008
| ''తాండాల - ఏక్ ముఖవ్త''
| బాలనటి
| మరాఠీ
| అరంగేట్రం
| <ref>{{Cite web|title=Watch: Prajakta Mali shares a throwback video from the sets of her first Marathi film 'Tandala - Ek Mukhavata' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/watch-prajakta-mali-shares-a-throwback-video-from-the-sets-of-her-first-marathi-film-tandala-ek-mukhavata/articleshow/86004041.cms|access-date=2022-03-09|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఖో-ఖో''
| సుమన్
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=Kho Kho (2013) Cast - Actor, Actress, Director, Producer, Music Director|url=https://www.cinestaan.com/movies/kho-kho-21188/cast-crew|access-date=2021-01-28|website=Cinestaan}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Kho Kho movie: Watch Online HD Full movie|url=https://www.komparify.com/entertainment/movie/kho-kho}}</ref>
|-
| 2014
| ''సంఘర్ష్''
| బిజిలీ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2013-11-29|title=मल्टीस्टारर 'संघर्ष'चा फस्ट लूक लाँच, बघा PICS|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/article/BOL-sangharsh-first-look-launched-4449075-PHO.html|access-date=2021-01-28|website=Divya Marathi|language=mr}}</ref>
|-
| 2017
| ''హంపి''
| గిరిజ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Hampi' clocks a year: Prajakta Mali releases special teaser of song 'Marugelara' - The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/hampi-clocks-a-year-prajakta-mali-releases-special-teaser-of-song-marugelara/articleshow/66668050.cms|access-date=2021-01-28|website=[[The Times of India]]|language=en}}</ref>
|-
| 2018
| ''అని డాక్టర్ కాశీనాథ్ ఘనేకర్''
| ఆశా కాలే
| మరాఠీ
| 'గోము సాంగ్టీనా' పాటలో ప్రత్యేక ప్రదర్శన
| <ref>{{Cite web|date=2018-10-26|title=डॉ. काशिनाथ घाणेकर : गोमू संगतीनं.. गाण्याची जादू पुन्हा अनुभवा!|url=https://www.loksatta.com/manoranjan-news/dr-kashinath-ghanekar-subodh-bhave-prajakta-mali-new-song-gomu-sangatine-1779054/|access-date=2021-01-28|website=[[Loksatta]]|language=mr-IN}}</ref>
|-
| 2018
| ''పార్టీ''
| అర్పిత
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2018-08-27|title=रसिकांनाही चढणार 'मैत्रीचा हँँगओव्हर',प्राजक्ता माळीची 'पार्टी' रसिकांच्या भेटीला|url=https://www.lokmat.com/marathi-cinema/prajakta-mali-new-marathi-movie-party-releasing-7th-september-2018/|access-date=2021-01-28|website=[[Lokmat]]|language=mr-IN}}</ref>
|-
| 2019
| ''డోక్యాలా షాట్''
| సుబ్బులక్ష్మి
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=''Dokyala Shot'': Survat Joshi and Prajakta Mali starrer is a complete laugh riot- The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/dokyala-shot-trailer-survat-joshi-and-prajakta-mali-starrer-is-a-complete-laugh-riot/articleshow/67884252.cms|access-date=2019-02-07|website=[[The Times of India]]|language=en}}</ref>
|-
| 2021
| ''పాండు''
| కరుణాతై పఠారే
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''పవన్ఖింద్''
| శ్రీమంత్ భవానీబాయి బండల్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2021
| ''లక్ డౌన్''
| సపానా
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2020-11-23|website=spotboye|language=en}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Ankush Chaudhari and Prajakta Mali's 'Luckdown' teaser is out! - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/ankush-chaudhari-and-prajakta-malis-luckdown-teaser-is-out/articleshow/89408431.cms|access-date=2022-05-17|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2022
| ''చంద్రముఖి''
| నయన చంద్రపుర్కర్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''వై''
|{{TBA}}
| మరాఠీ
| పిఐఎఫ్ఎఫ్, ఎంఏఎంఐలో ప్రదర్శించబడింది
| <ref>{{Cite web|title='Y': Prajakta Mali Starrer Film 'Y' Reaches Pune International Film Festival (PIFF) in 2020 After Mumbai Film Festival (MAMI) in 2019|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/prajakta-mali-starrer-film-y-reaches-pune-international-film-festival-piff-in-2020-after-mumbai-film-festival-mami-in-2019/5e1ef706d996471ad814e458|access-date=2020-01-15|website=spotboye|language=en}}</ref> <ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2020-11-23|website=spotboye|language=en}}</ref>
|}
=== టెలివిజన్ ===
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
! కార్యక్రమం
! పాత్ర
! ఇతర వివరాలు
! class="unsortable" | మూలాలు
|-
| 2010-2011
| ''బంద్ రేష్మాచే''
| అదిట్టి
| స్టార్ ప్రవాహ
|
|-
| 2011-2013
| ''సువాసిని''
| సావిత్రి
| స్టార్ ప్రవాహ
| <ref>{{Cite web|last=|first=|date=June 2013|title='Suvasini' enabled me to find role in 'Kho Kho'|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2021-01-28|website=|language=en-US}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఏక పేక్ష ఏక్ - అప్సర ఆలీ''
| పోటీదారు
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Y': Eka Peksha Ek Apsara Aali September 17, 2013|url=https://www.youtube.com/watch?v=Qa9tl1Mwxw0&ab_channel=ZeeMarathi|access-date=2013-09-18|website=youtube}}</ref>
|-
| 2013-2015
| ''జులున్ ఏతి రేషిమ్గతి''
| మేఘనా దేశాయ్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2017
| ''నక్తిచ్య లగ్నాల యయ్చ హా!''
| నుపుర్ దేశ్పాండే
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|date=2017-01-18|title=मेघना झाली नुपूर, वाचा, 'नकटीच्या लग्नाला...'मध्ये मेन लीड साकारणा-या प्राजक्ताविषयी A to Z|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/news/BOL-MB-marathi-actress-prajakta-mali-in-new-marathi-serial-naktichya-lagnala-yaycha-ha-5507965-PHO.html|access-date=2021-01-28|website=Divya Marathi|language=mr}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Trending & Viral Photos News - Film Photos, Latest Film Pictures, Lifestyle, Sports, Travel, Health, Celebrity Pictures, News Photos Gallery, फोटो गॅलरी|url=https://www.loksatta.com/photo-news/manoranjan/1383920/naktichya-lagnala-yaycha-ha-new-serial-on-zee-marathi/}}</ref>
|-
| 2018-2022
| ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|-
| 2020
| ''మస్త్ మహారాష్ట్ర''
| హోస్ట్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Maharashtrachi Hasya Jatra' fame Prajakta Mali to host upcoming travel show 'Mast Maharashtra' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/maharashtrachi-hasya-jatra-fame-prajakta-mali-to-host-upcoming-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/76710367.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2021-2022
| ''ఇండియన్ ఐడల్ మరాఠీ''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|}
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
== బయటి లింకులు ==
* {{IMDb name|2983727}}
* {{Rotten Tomatoes person|prajakta_mali|Prajakta Mali}}
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:1989 జననాలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
5ku8x3druoviakz2gjsrtvbsctpsm22
3620228
3620227
2022-08-10T17:39:18Z
Pranayraj1985
29393
/* సినిమాలు */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ప్రజక్తా మాలి
| image =
| caption =
| other_names =
| birth_date = {{birth date and age|1989|08|08|df=y}}<ref>{{Cite web|url=https://www.zee5.com/zee5news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-sangharsh-5-films-and-tv-shows-of-the-actress-to-watch-on-zee5|title=Prajakta Mali: Happy Birthday Prajakta Mali|website=zee5|date=8 August 2020|access-date=2020-08-08}}</ref><ref name=":0">{{cite web|url=https://in.bookmyshow.com/person/prajakta-mali/36635|title=Prajakta Mali|date=29 November 2018}}</ref>
| birth_place = [[పండరీపురము|పండర్పూర్]], [[షోలాపూర్]] జిల్లా, [[మహారాష్ట్ర]]
| occupation = నటి
| years_active = 2010-ప్రస్తుతం
| known_for =
| website = {{url|prajaktamali.in}}
| spouse =
}}
'''ప్రజక్తా మాలి''' (జననం 1989 ఆగస్టు 8) [[మహారాష్ట్ర]]కు చెందిన [[టెలివిజన్|టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు|సినిమా నటి]]. 2011లో స్టార్ ప్రవాలో వచ్చిన ''సువాసిని'' సీరియల్ తో తన నటనాజీవితాన్ని ప్రారంభించింది.<ref>{{Cite web|date=June 2013|title=Prajakta Mali Suvasini|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|website=marathimovieworld}}</ref> తర్వాత, 2013లో జీ మరాఠీలో వచ్చిన ''జులున్ యేతీ రేషిమ్గతిలో'' నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2020-07-29|website=The Times of India|language=en}}</ref> సోనీ మరాఠీలో వచ్చిన ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర'' కార్యక్రమాన్ని హోస్ట్ చేసింది.
== జననం, విద్య ==
ప్రజక్తా 1989 ఆగస్టు 8న [[మహారాష్ట్ర]], [[షోలాపూర్]] జిల్లాలోని [[పండరీపురము|పండర్పూర్]]<nowiki/>లో జన్మించింది. [[పూణే]] నగరంలో పెరిగింది.<ref name="eTimesBio">{{Cite web|date=|title=Prajakta Mali: Movies, Photos, Videos, News, Biography & Birthday|url=https://timesofindia.indiatimes.com/topic/Prajakta-Mali|url-status=live|access-date=2021-03-04|website=eTimes}}</ref> పూణే విశ్వవిద్యాలయంలోని లలితకళా కేంద్రంలో "భరత్నాట్యం"లో (పెర్ఫార్మింగ్ ఆర్ట్స్లో) బిఏ, ఎంఏ చదివింది. భరతనాట్యంలో ఉన్నత చదువుల కోసం సాంస్కృతిక మంత్రిత్వ శాఖ నుండి స్కాలర్షిప్ను కూడా అందుకుంది.<ref>{{Cite web|date=20 September 2019|title=Prajakta Mali: Lesser known facts about the actress|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/prajakta-mali-lesser-known-facts-about-the-actress/photostory/71221470.cms|access-date=2019-09-20|website=eTimes}}</ref>
== నటనారంగం ==
2013 సంవత్సరంలో కేదార్ షిండే తీసిన ''ఖో-ఖో'' అనే మరాఠీ పినిమాలో కూడా నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited about her debut in 'Kho Kho' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/videos/entertainment/regional/marathi/prajakta-mali-excited-about-her-debut-in-kho-kho/videoshow/19990382.cms?from=mdr|access-date=2013-05-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2014లో రాజేష్ శృంగారపురే నటించిన ''సంఘర్ష్'' అనే మరాఠీ సినిమాలో బిజిలీ పాత్రను పోషించింది. తర్వాత, 2017లో సోనాలీ కులకర్ణితో కలిసి ''హంపి'' సినిమాలో గిరిజగా, పార్టీ సినిమాలో సువ్రత్ జోషికి జోడీగా నటించింది.<ref>{{Cite web|date=8 August 2020|title=Prajakta Mali: 'Hampi' to 'Sangharsh', five most enjoyable films of the actress - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-to-sangharsh-five-most-enjoyable-films-of-the-actress/photostory/77427055.cms|access-date=2020-08-08|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2018 నుండి 2020 వరకు సోనీ మరాఠీ కోసం ''మహారాష్ట్రచి హాస్య జాత్రా''<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited to host Maharashtrachi Hasya Jatra once again - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-excited-to-host-maharashtrachi-hasya-jatra-once-again/articleshow/76156780.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref> మరాఠీ టెలివిజన్ షోలను, 2020 సంవత్సరంలో జీ మరాఠీ కోసం ''మస్త్ మహారాష్ట్ర'' ట్రావెల్ షోను నిర్వహించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali wraps up the shoot of her travel show 'Mast Maharashtra'|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-wraps-up-the-shoot-of-her-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/79507495.cms|website=Times of indiaaccess-date=2020-12-01}}</ref><ref>{{Cite web|date=4 July 2020|title=Masta Maharashtra: Here's Why Prajakta Mali Is The Perfect Choice To Host The Travel Show|url=https://www.zee5.com/zee5news/masta-maharashtra-heres-why-prajakta-mali-is-the-perfect-choice-to-host-the-travel-show-2|access-date=2020-07-04|website=Zee5}}</ref>
== నటించినవి ==
=== సినిమాలు ===
{| class="wikitable sortable"
! సంవత్సరం
! సినిమా
! పాత్ర
! భాష
! ఇతర వివరాలు
! మూలాలు
|-
| 2008
| ''తాండాల - ఏక్ ముఖవ్త''
| బాలనటి
| మరాఠీ
| అరంగేట్రం
| <ref>{{Cite web|title=Watch: Prajakta Mali shares a throwback video from the sets of her first Marathi film 'Tandala - Ek Mukhavata' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/watch-prajakta-mali-shares-a-throwback-video-from-the-sets-of-her-first-marathi-film-tandala-ek-mukhavata/articleshow/86004041.cms|access-date=2022-03-09|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఖో-ఖో''
| సుమన్
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=Kho Kho (2013) Cast - Actor, Actress, Director, Producer, Music Director|url=https://www.cinestaan.com/movies/kho-kho-21188/cast-crew|access-date=2021-01-28|website=Cinestaan}}</ref><ref>{{Cite web|title=Kho Kho movie: Watch Online HD Full movie|url=https://www.komparify.com/entertainment/movie/kho-kho}}</ref>
|-
| 2014
| ''సంఘర్ష్''
| బిజిలీ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2013-11-29|title=मल्टीस्टारर 'संघर्ष'चा फस्ट लूक लाँच, बघा PICS|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/article/BOL-sangharsh-first-look-launched-4449075-PHO.html|access-date=2021-01-28|website=Divya Marathi|language=mr}}</ref>
|-
| 2017
| ''హంపి''
| గిరిజ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Hampi' clocks a year: Prajakta Mali releases special teaser of song 'Marugelara' - The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/hampi-clocks-a-year-prajakta-mali-releases-special-teaser-of-song-marugelara/articleshow/66668050.cms|access-date=2021-01-28|website=[[The Times of India]]|language=en}}</ref>
|-
| 2018
| ''అని డాక్టర్ కాశీనాథ్ ఘనేకర్''
| ఆశా కాలే
| మరాఠీ
| 'గోము సాంగ్టీనా' పాటలో ప్రత్యేక ప్రదర్శన
| <ref>{{Cite web|date=2018-10-26|title=डॉ. काशिनाथ घाणेकर : गोमू संगतीनं.. गाण्याची जादू पुन्हा अनुभवा!|url=https://www.loksatta.com/manoranjan-news/dr-kashinath-ghanekar-subodh-bhave-prajakta-mali-new-song-gomu-sangatine-1779054/|access-date=2021-01-28|website=[[Loksatta]]|language=mr-IN}}</ref>
|-
| 2018
| ''పార్టీ''
| అర్పిత
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2018-08-27|title=रसिकांनाही चढणार 'मैत्रीचा हँँगओव्हर',प्राजक्ता माळीची 'पार्टी' रसिकांच्या भेटीला|url=https://www.lokmat.com/marathi-cinema/prajakta-mali-new-marathi-movie-party-releasing-7th-september-2018/|access-date=2021-01-28|website=[[Lokmat]]|language=mr-IN}}</ref>
|-
| 2019
| ''డోక్యాలా షాట్''
| సుబ్బులక్ష్మి
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=''Dokyala Shot'': Survat Joshi and Prajakta Mali starrer is a complete laugh riot- The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/dokyala-shot-trailer-survat-joshi-and-prajakta-mali-starrer-is-a-complete-laugh-riot/articleshow/67884252.cms|access-date=2019-02-07|website=[[The Times of India]]|language=en}}</ref>
|-
| 2021
| ''పాండు''
| కరుణాతై పఠారే
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''పవన్ఖింద్''
| శ్రీమంత్ భవానీబాయి బండల్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2021
| ''లక్ డౌన్''
| సపానా
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2020-11-23|website=spotboye|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=Ankush Chaudhari and Prajakta Mali's 'Luckdown' teaser is out! - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/ankush-chaudhari-and-prajakta-malis-luckdown-teaser-is-out/articleshow/89408431.cms|access-date=2022-05-17|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2022
| ''చంద్రముఖి''
| నయన చంద్రపుర్కర్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''వై''
|{{TBA}}
| మరాఠీ
| పిఐఎఫ్ఎఫ్, ఎంఏఎంఐలో ప్రదర్శించబడింది
| <ref>{{Cite web|title='Y': Prajakta Mali Starrer Film 'Y' Reaches Pune International Film Festival (PIFF) in 2020 After Mumbai Film Festival (MAMI) in 2019|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/prajakta-mali-starrer-film-y-reaches-pune-international-film-festival-piff-in-2020-after-mumbai-film-festival-mami-in-2019/5e1ef706d996471ad814e458|access-date=2020-01-15|website=spotboye|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2020-11-23|website=spotboye|language=en}}</ref>
|}
=== టెలివిజన్ ===
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
! కార్యక్రమం
! పాత్ర
! ఇతర వివరాలు
! class="unsortable" | మూలాలు
|-
| 2010-2011
| ''బంద్ రేష్మాచే''
| అదిట్టి
| స్టార్ ప్రవాహ
|
|-
| 2011-2013
| ''సువాసిని''
| సావిత్రి
| స్టార్ ప్రవాహ
| <ref>{{Cite web|last=|first=|date=June 2013|title='Suvasini' enabled me to find role in 'Kho Kho'|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2021-01-28|website=|language=en-US}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఏక పేక్ష ఏక్ - అప్సర ఆలీ''
| పోటీదారు
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Y': Eka Peksha Ek Apsara Aali September 17, 2013|url=https://www.youtube.com/watch?v=Qa9tl1Mwxw0&ab_channel=ZeeMarathi|access-date=2013-09-18|website=youtube}}</ref>
|-
| 2013-2015
| ''జులున్ ఏతి రేషిమ్గతి''
| మేఘనా దేశాయ్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2017
| ''నక్తిచ్య లగ్నాల యయ్చ హా!''
| నుపుర్ దేశ్పాండే
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|date=2017-01-18|title=मेघना झाली नुपूर, वाचा, 'नकटीच्या लग्नाला...'मध्ये मेन लीड साकारणा-या प्राजक्ताविषयी A to Z|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/news/BOL-MB-marathi-actress-prajakta-mali-in-new-marathi-serial-naktichya-lagnala-yaycha-ha-5507965-PHO.html|access-date=2021-01-28|website=Divya Marathi|language=mr}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Trending & Viral Photos News - Film Photos, Latest Film Pictures, Lifestyle, Sports, Travel, Health, Celebrity Pictures, News Photos Gallery, फोटो गॅलरी|url=https://www.loksatta.com/photo-news/manoranjan/1383920/naktichya-lagnala-yaycha-ha-new-serial-on-zee-marathi/}}</ref>
|-
| 2018-2022
| ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|-
| 2020
| ''మస్త్ మహారాష్ట్ర''
| హోస్ట్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Maharashtrachi Hasya Jatra' fame Prajakta Mali to host upcoming travel show 'Mast Maharashtra' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/maharashtrachi-hasya-jatra-fame-prajakta-mali-to-host-upcoming-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/76710367.cms|access-date=2021-01-28|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2021-2022
| ''ఇండియన్ ఐడల్ మరాఠీ''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|}
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
== బయటి లింకులు ==
* {{IMDb name|2983727}}
* {{Rotten Tomatoes person|prajakta_mali|Prajakta Mali}}
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:1989 జననాలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
9zj84zv8g9a9eq9os5nbs5jutn1yi6e
3620229
3620228
2022-08-10T17:42:31Z
Pranayraj1985
29393
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ప్రజక్తా మాలి
| image =
| caption =
| other_names =
| birth_date = {{birth date and age|1989|08|08|df=y}}<ref>{{Cite web|url=https://www.zee5.com/zee5news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-sangharsh-5-films-and-tv-shows-of-the-actress-to-watch-on-zee5|title=Prajakta Mali: Happy Birthday Prajakta Mali|website=zee5|date=8 August 2020|access-date=2022-08-10}}</ref><ref name=":0">{{cite web|url=https://in.bookmyshow.com/person/prajakta-mali/36635|title=Prajakta Mali|date=29 November 2018}}</ref>
| birth_place = [[పండరీపురము|పండర్పూర్]], [[షోలాపూర్]] జిల్లా, [[మహారాష్ట్ర]]
| occupation = నటి
| years_active = 2010-ప్రస్తుతం
| known_for =
| website = {{url|prajaktamali.in}}
| spouse =
}}
'''ప్రజక్తా మాలి''' (జననం 1989 ఆగస్టు 8) [[మహారాష్ట్ర]]కు చెందిన [[టెలివిజన్|టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు|సినిమా నటి]]. 2011లో స్టార్ ప్రవాలో వచ్చిన ''సువాసిని'' సీరియల్ తో తన నటనాజీవితాన్ని ప్రారంభించింది.<ref>{{Cite web|date=June 2013|title=Prajakta Mali Suvasini|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|website=marathimovieworld}}</ref> తర్వాత, 2013లో జీ మరాఠీలో వచ్చిన ''జులున్ యేతీ రేషిమ్గతిలో'' నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> సోనీ మరాఠీలో వచ్చిన ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర'' కార్యక్రమాన్ని హోస్ట్ చేసింది.
== జననం, విద్య ==
ప్రజక్తా 1989 ఆగస్టు 8న [[మహారాష్ట్ర]], [[షోలాపూర్]] జిల్లాలోని [[పండరీపురము|పండర్పూర్]]<nowiki/>లో జన్మించింది. [[పూణే]] నగరంలో పెరిగింది.<ref name="eTimesBio">{{Cite web|date=|title=Prajakta Mali: Movies, Photos, Videos, News, Biography & Birthday|url=https://timesofindia.indiatimes.com/topic/Prajakta-Mali|url-status=live|access-date=2022-08-10|website=eTimes}}</ref> పూణే విశ్వవిద్యాలయంలోని లలితకళా కేంద్రంలో "భరత్నాట్యం"లో (పెర్ఫార్మింగ్ ఆర్ట్స్లో) బిఏ, ఎంఏ చదివింది. భరతనాట్యంలో ఉన్నత చదువుల కోసం సాంస్కృతిక మంత్రిత్వ శాఖ నుండి స్కాలర్షిప్ను కూడా అందుకుంది.<ref>{{Cite web|date=20 September 2019|title=Prajakta Mali: Lesser known facts about the actress|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/prajakta-mali-lesser-known-facts-about-the-actress/photostory/71221470.cms|access-date=2022-08-10|website=eTimes}}</ref>
== నటనారంగం ==
2013 సంవత్సరంలో కేదార్ షిండే తీసిన ''ఖో-ఖో'' అనే మరాఠీ పినిమాలో కూడా నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited about her debut in 'Kho Kho' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/videos/entertainment/regional/marathi/prajakta-mali-excited-about-her-debut-in-kho-kho/videoshow/19990382.cms?from=mdr|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2014లో రాజేష్ శృంగారపురే నటించిన ''సంఘర్ష్'' అనే మరాఠీ సినిమాలో బిజిలీ పాత్రను పోషించింది. తర్వాత, 2017లో సోనాలీ కులకర్ణితో కలిసి ''హంపి'' సినిమాలో గిరిజగా, పార్టీ సినిమాలో సువ్రత్ జోషికి జోడీగా నటించింది.<ref>{{Cite web|date=8 August 2020|title=Prajakta Mali: 'Hampi' to 'Sangharsh', five most enjoyable films of the actress - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-to-sangharsh-five-most-enjoyable-films-of-the-actress/photostory/77427055.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2018 నుండి 2020 వరకు సోనీ మరాఠీ కోసం ''మహారాష్ట్రచి హాస్య జాత్రా''<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited to host Maharashtrachi Hasya Jatra once again - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-excited-to-host-maharashtrachi-hasya-jatra-once-again/articleshow/76156780.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> మరాఠీ టెలివిజన్ షోలను, 2020 సంవత్సరంలో జీ మరాఠీ కోసం ''మస్త్ మహారాష్ట్ర'' ట్రావెల్ షోను నిర్వహించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali wraps up the shoot of her travel show 'Mast Maharashtra'|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-wraps-up-the-shoot-of-her-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/79507495.cms|website=Times of indi|aaccess-date=22022-08-10}}</ref><ref>{{Cite web|date=4 July 2020|title=Masta Maharashtra: Here's Why Prajakta Mali Is The Perfect Choice To Host The Travel Show|url=https://www.zee5.com/zee5news/masta-maharashtra-heres-why-prajakta-mali-is-the-perfect-choice-to-host-the-travel-show-2|access-date=2022-08-10|website=Zee5}}</ref>
== నటించినవి ==
=== సినిమాలు ===
{| class="wikitable sortable"
! సంవత్సరం
! సినిమా
! పాత్ర
! భాష
! ఇతర వివరాలు
! మూలాలు
|-
| 2008
| ''తాండాల - ఏక్ ముఖవ్త''
| బాలనటి
| మరాఠీ
| అరంగేట్రం
| <ref>{{Cite web|title=Watch: Prajakta Mali shares a throwback video from the sets of her first Marathi film 'Tandala - Ek Mukhavata' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/watch-prajakta-mali-shares-a-throwback-video-from-the-sets-of-her-first-marathi-film-tandala-ek-mukhavata/articleshow/86004041.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఖో-ఖో''
| సుమన్
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=Kho Kho (2013) Cast - Actor, Actress, Director, Producer, Music Director|url=https://www.cinestaan.com/movies/kho-kho-21188/cast-crew|access-date=2022-08-10|website=Cinestaan}}</ref><ref>{{Cite web|title=Kho Kho movie: Watch Online HD Full movie|url=https://www.komparify.com/entertainment/movie/kho-kho}}</ref>
|-
| 2014
| ''సంఘర్ష్''
| బిజిలీ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2013-11-29|title=मल्टीस्टारर 'संघर्ष'चा फस्ट लूक लाँच, बघा PICS|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/article/BOL-sangharsh-first-look-launched-4449075-PHO.html|access-date=2022-08-10|website=Divya Marathi}}</ref>
|-
| 2017
| ''హంపి''
| గిరిజ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Hampi' clocks a year: Prajakta Mali releases special teaser of song 'Marugelara' - The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/hampi-clocks-a-year-prajakta-mali-releases-special-teaser-of-song-marugelara/articleshow/66668050.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2018
| ''అని డాక్టర్ కాశీనాథ్ ఘనేకర్''
| ఆశా కాలే
| మరాఠీ
| 'గోము సాంగ్టీనా' పాటలో ప్రత్యేక ప్రదర్శన
| <ref>{{Cite web|date=2018-10-26|title=डॉ. काशिनाथ घाणेकर : गोमू संगतीनं.. गाण्याची जादू पुन्हा अनुभवा!|url=https://www.loksatta.com/manoranjan-news/dr-kashinath-ghanekar-subodh-bhave-prajakta-mali-new-song-gomu-sangatine-1779054/|access-date=2022-08-10|website=Loksatta}}</ref>
|-
| 2018
| ''పార్టీ''
| అర్పిత
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2018-08-27|title=रसिकांनाही चढणार 'मैत्रीचा हँँगओव्हर',प्राजक्ता माळीची 'पार्टी' रसिकांच्या भेटीला|url=https://www.lokmat.com/marathi-cinema/prajakta-mali-new-marathi-movie-party-releasing-7th-september-2018/|access-date=2022-08-10|website=Lokmat}}</ref>
|-
| 2019
| ''డోక్యాలా షాట్''
| సుబ్బులక్ష్మి
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=''Dokyala Shot'': Survat Joshi and Prajakta Mali starrer is a complete laugh riot- The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/dokyala-shot-trailer-survat-joshi-and-prajakta-mali-starrer-is-a-complete-laugh-riot/articleshow/67884252.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2021
| ''పాండు''
| కరుణాతై పఠారే
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''పవన్ఖింద్''
| శ్రీమంత్ భవానీబాయి బండల్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2021
| ''లక్ డౌన్''
| సపానా
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2022-08-10|website=spotboye|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=Ankush Chaudhari and Prajakta Mali's 'Luckdown' teaser is out! - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/ankush-chaudhari-and-prajakta-malis-luckdown-teaser-is-out/articleshow/89408431.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2022
| ''చంద్రముఖి''
| నయన చంద్రపుర్కర్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''వై''
|{{TBA}}
| మరాఠీ
| పిఐఎఫ్ఎఫ్, ఎంఏఎంఐలో ప్రదర్శించబడింది
| <ref>{{Cite web|title='Y': Prajakta Mali Starrer Film 'Y' Reaches Pune International Film Festival (PIFF) in 2020 After Mumbai Film Festival (MAMI) in 2019|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/prajakta-mali-starrer-film-y-reaches-pune-international-film-festival-piff-in-2020-after-mumbai-film-festival-mami-in-2019/5e1ef706d996471ad814e458|access-date=2022-08-10|website=spotboye|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2022-08-10|website=spotboye|language=en}}</ref>
|}
=== టెలివిజన్ ===
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
! కార్యక్రమం
! పాత్ర
! ఇతర వివరాలు
! class="unsortable" | మూలాలు
|-
| 2010-2011
| ''బంద్ రేష్మాచే''
| అదిట్టి
| స్టార్ ప్రవాహ
|
|-
| 2011-2013
| ''సువాసిని''
| సావిత్రి
| స్టార్ ప్రవాహ
| <ref>{{Cite web|last=|first=|date=June 2013|title='Suvasini' enabled me to find role in 'Kho Kho'|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2022-08-10|website=}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఏక పేక్ష ఏక్ - అప్సర ఆలీ''
| పోటీదారు
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Y': Eka Peksha Ek Apsara Aali September 17, 2013|url=https://www.youtube.com/watch?v=Qa9tl1Mwxw0&ab_channel=ZeeMarathi|access-date=2022-08-10|website=youtube}}</ref>
|-
| 2013-2015
| ''జులున్ ఏతి రేషిమ్గతి''
| మేఘనా దేశాయ్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2017
| ''నక్తిచ్య లగ్నాల యయ్చ హా!''
| నుపుర్ దేశ్పాండే
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|date=2017-01-18|title=मेघना झाली नुपूर, वाचा, 'नकटीच्या लग्नाला...'मध्ये मेन लीड साकारणा-या प्राजक्ताविषयी A to Z|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/news/BOL-MB-marathi-actress-prajakta-mali-in-new-marathi-serial-naktichya-lagnala-yaycha-ha-5507965-PHO.html|access-date=2022-08-10|website=Divya Marathi|language=mr}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Trending & Viral Photos News - Film Photos, Latest Film Pictures, Lifestyle, Sports, Travel, Health, Celebrity Pictures, News Photos Gallery, फोटो गॅलरी|url=https://www.loksatta.com/photo-news/manoranjan/1383920/naktichya-lagnala-yaycha-ha-new-serial-on-zee-marathi/}}</ref>
|-
| 2018-2022
| ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|-
| 2020
| ''మస్త్ మహారాష్ట్ర''
| హోస్ట్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Maharashtrachi Hasya Jatra' fame Prajakta Mali to host upcoming travel show 'Mast Maharashtra' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/maharashtrachi-hasya-jatra-fame-prajakta-mali-to-host-upcoming-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/76710367.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2021-2022
| ''ఇండియన్ ఐడల్ మరాఠీ''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|}
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
== బయటి లింకులు ==
* {{IMDb name|2983727}}
* {{Rotten Tomatoes person|prajakta_mali|Prajakta Mali}}
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:1989 జననాలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
idedf24inb103tf83luk191uierzwbr
3620230
3620229
2022-08-10T17:43:55Z
Pranayraj1985
29393
/* టెలివిజన్ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ప్రజక్తా మాలి
| image =
| caption =
| other_names =
| birth_date = {{birth date and age|1989|08|08|df=y}}<ref>{{Cite web|url=https://www.zee5.com/zee5news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-sangharsh-5-films-and-tv-shows-of-the-actress-to-watch-on-zee5|title=Prajakta Mali: Happy Birthday Prajakta Mali|website=zee5|date=8 August 2020|access-date=2022-08-10}}</ref><ref name=":0">{{cite web|url=https://in.bookmyshow.com/person/prajakta-mali/36635|title=Prajakta Mali|date=29 November 2018}}</ref>
| birth_place = [[పండరీపురము|పండర్పూర్]], [[షోలాపూర్]] జిల్లా, [[మహారాష్ట్ర]]
| occupation = నటి
| years_active = 2010-ప్రస్తుతం
| known_for =
| website = {{url|prajaktamali.in}}
| spouse =
}}
'''ప్రజక్తా మాలి''' (జననం 1989 ఆగస్టు 8) [[మహారాష్ట్ర]]కు చెందిన [[టెలివిజన్|టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు|సినిమా నటి]]. 2011లో స్టార్ ప్రవాలో వచ్చిన ''సువాసిని'' సీరియల్ తో తన నటనాజీవితాన్ని ప్రారంభించింది.<ref>{{Cite web|date=June 2013|title=Prajakta Mali Suvasini|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|website=marathimovieworld}}</ref> తర్వాత, 2013లో జీ మరాఠీలో వచ్చిన ''జులున్ యేతీ రేషిమ్గతిలో'' నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> సోనీ మరాఠీలో వచ్చిన ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర'' కార్యక్రమాన్ని హోస్ట్ చేసింది.
== జననం, విద్య ==
ప్రజక్తా 1989 ఆగస్టు 8న [[మహారాష్ట్ర]], [[షోలాపూర్]] జిల్లాలోని [[పండరీపురము|పండర్పూర్]]<nowiki/>లో జన్మించింది. [[పూణే]] నగరంలో పెరిగింది.<ref name="eTimesBio">{{Cite web|date=|title=Prajakta Mali: Movies, Photos, Videos, News, Biography & Birthday|url=https://timesofindia.indiatimes.com/topic/Prajakta-Mali|url-status=live|access-date=2022-08-10|website=eTimes}}</ref> పూణే విశ్వవిద్యాలయంలోని లలితకళా కేంద్రంలో "భరత్నాట్యం"లో (పెర్ఫార్మింగ్ ఆర్ట్స్లో) బిఏ, ఎంఏ చదివింది. భరతనాట్యంలో ఉన్నత చదువుల కోసం సాంస్కృతిక మంత్రిత్వ శాఖ నుండి స్కాలర్షిప్ను కూడా అందుకుంది.<ref>{{Cite web|date=20 September 2019|title=Prajakta Mali: Lesser known facts about the actress|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/prajakta-mali-lesser-known-facts-about-the-actress/photostory/71221470.cms|access-date=2022-08-10|website=eTimes}}</ref>
== నటనారంగం ==
2013 సంవత్సరంలో కేదార్ షిండే తీసిన ''ఖో-ఖో'' అనే మరాఠీ పినిమాలో కూడా నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited about her debut in 'Kho Kho' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/videos/entertainment/regional/marathi/prajakta-mali-excited-about-her-debut-in-kho-kho/videoshow/19990382.cms?from=mdr|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2014లో రాజేష్ శృంగారపురే నటించిన ''సంఘర్ష్'' అనే మరాఠీ సినిమాలో బిజిలీ పాత్రను పోషించింది. తర్వాత, 2017లో సోనాలీ కులకర్ణితో కలిసి ''హంపి'' సినిమాలో గిరిజగా, పార్టీ సినిమాలో సువ్రత్ జోషికి జోడీగా నటించింది.<ref>{{Cite web|date=8 August 2020|title=Prajakta Mali: 'Hampi' to 'Sangharsh', five most enjoyable films of the actress - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-to-sangharsh-five-most-enjoyable-films-of-the-actress/photostory/77427055.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2018 నుండి 2020 వరకు సోనీ మరాఠీ కోసం ''మహారాష్ట్రచి హాస్య జాత్రా''<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited to host Maharashtrachi Hasya Jatra once again - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-excited-to-host-maharashtrachi-hasya-jatra-once-again/articleshow/76156780.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> మరాఠీ టెలివిజన్ షోలను, 2020 సంవత్సరంలో జీ మరాఠీ కోసం ''మస్త్ మహారాష్ట్ర'' ట్రావెల్ షోను నిర్వహించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali wraps up the shoot of her travel show 'Mast Maharashtra'|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-wraps-up-the-shoot-of-her-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/79507495.cms|website=Times of indi|aaccess-date=22022-08-10}}</ref><ref>{{Cite web|date=4 July 2020|title=Masta Maharashtra: Here's Why Prajakta Mali Is The Perfect Choice To Host The Travel Show|url=https://www.zee5.com/zee5news/masta-maharashtra-heres-why-prajakta-mali-is-the-perfect-choice-to-host-the-travel-show-2|access-date=2022-08-10|website=Zee5}}</ref>
== నటించినవి ==
=== సినిమాలు ===
{| class="wikitable sortable"
! సంవత్సరం
! సినిమా
! పాత్ర
! భాష
! ఇతర వివరాలు
! మూలాలు
|-
| 2008
| ''తాండాల - ఏక్ ముఖవ్త''
| బాలనటి
| మరాఠీ
| అరంగేట్రం
| <ref>{{Cite web|title=Watch: Prajakta Mali shares a throwback video from the sets of her first Marathi film 'Tandala - Ek Mukhavata' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/watch-prajakta-mali-shares-a-throwback-video-from-the-sets-of-her-first-marathi-film-tandala-ek-mukhavata/articleshow/86004041.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఖో-ఖో''
| సుమన్
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=Kho Kho (2013) Cast - Actor, Actress, Director, Producer, Music Director|url=https://www.cinestaan.com/movies/kho-kho-21188/cast-crew|access-date=2022-08-10|website=Cinestaan}}</ref><ref>{{Cite web|title=Kho Kho movie: Watch Online HD Full movie|url=https://www.komparify.com/entertainment/movie/kho-kho}}</ref>
|-
| 2014
| ''సంఘర్ష్''
| బిజిలీ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2013-11-29|title=मल्टीस्टारर 'संघर्ष'चा फस्ट लूक लाँच, बघा PICS|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/article/BOL-sangharsh-first-look-launched-4449075-PHO.html|access-date=2022-08-10|website=Divya Marathi}}</ref>
|-
| 2017
| ''హంపి''
| గిరిజ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Hampi' clocks a year: Prajakta Mali releases special teaser of song 'Marugelara' - The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/hampi-clocks-a-year-prajakta-mali-releases-special-teaser-of-song-marugelara/articleshow/66668050.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2018
| ''అని డాక్టర్ కాశీనాథ్ ఘనేకర్''
| ఆశా కాలే
| మరాఠీ
| 'గోము సాంగ్టీనా' పాటలో ప్రత్యేక ప్రదర్శన
| <ref>{{Cite web|date=2018-10-26|title=डॉ. काशिनाथ घाणेकर : गोमू संगतीनं.. गाण्याची जादू पुन्हा अनुभवा!|url=https://www.loksatta.com/manoranjan-news/dr-kashinath-ghanekar-subodh-bhave-prajakta-mali-new-song-gomu-sangatine-1779054/|access-date=2022-08-10|website=Loksatta}}</ref>
|-
| 2018
| ''పార్టీ''
| అర్పిత
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2018-08-27|title=रसिकांनाही चढणार 'मैत्रीचा हँँगओव्हर',प्राजक्ता माळीची 'पार्टी' रसिकांच्या भेटीला|url=https://www.lokmat.com/marathi-cinema/prajakta-mali-new-marathi-movie-party-releasing-7th-september-2018/|access-date=2022-08-10|website=Lokmat}}</ref>
|-
| 2019
| ''డోక్యాలా షాట్''
| సుబ్బులక్ష్మి
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=''Dokyala Shot'': Survat Joshi and Prajakta Mali starrer is a complete laugh riot- The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/dokyala-shot-trailer-survat-joshi-and-prajakta-mali-starrer-is-a-complete-laugh-riot/articleshow/67884252.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2021
| ''పాండు''
| కరుణాతై పఠారే
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''పవన్ఖింద్''
| శ్రీమంత్ భవానీబాయి బండల్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2021
| ''లక్ డౌన్''
| సపానా
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2022-08-10|website=spotboye|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=Ankush Chaudhari and Prajakta Mali's 'Luckdown' teaser is out! - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/ankush-chaudhari-and-prajakta-malis-luckdown-teaser-is-out/articleshow/89408431.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2022
| ''చంద్రముఖి''
| నయన చంద్రపుర్కర్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''వై''
|{{TBA}}
| మరాఠీ
| పిఐఎఫ్ఎఫ్, ఎంఏఎంఐలో ప్రదర్శించబడింది
| <ref>{{Cite web|title='Y': Prajakta Mali Starrer Film 'Y' Reaches Pune International Film Festival (PIFF) in 2020 After Mumbai Film Festival (MAMI) in 2019|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/prajakta-mali-starrer-film-y-reaches-pune-international-film-festival-piff-in-2020-after-mumbai-film-festival-mami-in-2019/5e1ef706d996471ad814e458|access-date=2022-08-10|website=spotboye|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2022-08-10|website=spotboye|language=en}}</ref>
|}
=== టెలివిజన్ ===
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
! కార్యక్రమం
! పాత్ర
! ఇతర వివరాలు
! class="unsortable" | మూలాలు
|-
| 2010-2011
| ''బంద్ రేష్మాచే''
| అదిట్టి
| స్టార్ ప్రవాహ
|
|-
| 2011-2013
| ''సువాసిని''
| సావిత్రి
| స్టార్ ప్రవాహ
| <ref>{{Cite web|last=|first=|date=June 2013|title='Suvasini' enabled me to find role in 'Kho Kho'|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2022-08-10|website=}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఏక పేక్ష ఏక్ - అప్సర ఆలీ''
| పోటీదారు
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Y': Eka Peksha Ek Apsara Aali September 17, 2013|url=https://www.youtube.com/watch?v=Qa9tl1Mwxw0&ab_channel=ZeeMarathi|access-date=2022-08-10|website=youtube}}</ref>
|-
| 2013-2015
| ''జులున్ ఏతి రేషిమ్గతి''
| మేఘనా దేశాయ్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2017
| ''నక్తిచ్య లగ్నాల యయ్చ హా!''
| నుపుర్ దేశ్పాండే
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|date=2017-01-18|title=मेघना झाली नुपूर, वाचा, 'नकटीच्या लग्नाला...'मध्ये मेन लीड साकारणा-या प्राजक्ताविषयी A to Z|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/news/BOL-MB-marathi-actress-prajakta-mali-in-new-marathi-serial-naktichya-lagnala-yaycha-ha-5507965-PHO.html|access-date=2022-08-10|website=Divya Marathi}}</ref><ref>{{Cite web|title=Trending & Viral Photos News - Film Photos, Latest Film Pictures, Lifestyle, Sports, Travel, Health, Celebrity Pictures, News Photos Gallery, फोटो गॅलरी|url=https://www.loksatta.com/photo-news/manoranjan/1383920/naktichya-lagnala-yaycha-ha-new-serial-on-zee-marathi/}}</ref>
|-
| 2018-2022
| ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|-
| 2020
| ''మస్త్ మహారాష్ట్ర''
| హోస్ట్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Maharashtrachi Hasya Jatra' fame Prajakta Mali to host upcoming travel show 'Mast Maharashtra' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/maharashtrachi-hasya-jatra-fame-prajakta-mali-to-host-upcoming-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/76710367.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2021-2022
| ''ఇండియన్ ఐడల్ మరాఠీ''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|}
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
== బయటి లింకులు ==
* {{IMDb name|2983727}}
* {{Rotten Tomatoes person|prajakta_mali|Prajakta Mali}}
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:1989 జననాలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
pugsza1aecna6fverdl45i82fhyqc2h
3620231
3620230
2022-08-10T17:44:14Z
Pranayraj1985
29393
/* నటనారంగం */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ప్రజక్తా మాలి
| image =
| caption =
| other_names =
| birth_date = {{birth date and age|1989|08|08|df=y}}<ref>{{Cite web|url=https://www.zee5.com/zee5news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-sangharsh-5-films-and-tv-shows-of-the-actress-to-watch-on-zee5|title=Prajakta Mali: Happy Birthday Prajakta Mali|website=zee5|date=8 August 2020|access-date=2022-08-10}}</ref><ref name=":0">{{cite web|url=https://in.bookmyshow.com/person/prajakta-mali/36635|title=Prajakta Mali|date=29 November 2018}}</ref>
| birth_place = [[పండరీపురము|పండర్పూర్]], [[షోలాపూర్]] జిల్లా, [[మహారాష్ట్ర]]
| occupation = నటి
| years_active = 2010-ప్రస్తుతం
| known_for =
| website = {{url|prajaktamali.in}}
| spouse =
}}
'''ప్రజక్తా మాలి''' (జననం 1989 ఆగస్టు 8) [[మహారాష్ట్ర]]కు చెందిన [[టెలివిజన్|టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు|సినిమా నటి]]. 2011లో స్టార్ ప్రవాలో వచ్చిన ''సువాసిని'' సీరియల్ తో తన నటనాజీవితాన్ని ప్రారంభించింది.<ref>{{Cite web|date=June 2013|title=Prajakta Mali Suvasini|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|website=marathimovieworld}}</ref> తర్వాత, 2013లో జీ మరాఠీలో వచ్చిన ''జులున్ యేతీ రేషిమ్గతిలో'' నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> సోనీ మరాఠీలో వచ్చిన ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర'' కార్యక్రమాన్ని హోస్ట్ చేసింది.
== జననం, విద్య ==
ప్రజక్తా 1989 ఆగస్టు 8న [[మహారాష్ట్ర]], [[షోలాపూర్]] జిల్లాలోని [[పండరీపురము|పండర్పూర్]]<nowiki/>లో జన్మించింది. [[పూణే]] నగరంలో పెరిగింది.<ref name="eTimesBio">{{Cite web|date=|title=Prajakta Mali: Movies, Photos, Videos, News, Biography & Birthday|url=https://timesofindia.indiatimes.com/topic/Prajakta-Mali|url-status=live|access-date=2022-08-10|website=eTimes}}</ref> పూణే విశ్వవిద్యాలయంలోని లలితకళా కేంద్రంలో "భరత్నాట్యం"లో (పెర్ఫార్మింగ్ ఆర్ట్స్లో) బిఏ, ఎంఏ చదివింది. భరతనాట్యంలో ఉన్నత చదువుల కోసం సాంస్కృతిక మంత్రిత్వ శాఖ నుండి స్కాలర్షిప్ను కూడా అందుకుంది.<ref>{{Cite web|date=20 September 2019|title=Prajakta Mali: Lesser known facts about the actress|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/prajakta-mali-lesser-known-facts-about-the-actress/photostory/71221470.cms|access-date=2022-08-10|website=eTimes}}</ref>
== నటనారంగం ==
2013 సంవత్సరంలో కేదార్ షిండే తీసిన ''ఖో-ఖో'' అనే మరాఠీ పినిమాలో కూడా నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited about her debut in 'Kho Kho' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/videos/entertainment/regional/marathi/prajakta-mali-excited-about-her-debut-in-kho-kho/videoshow/19990382.cms?from=mdr|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2014లో రాజేష్ శృంగారపురే నటించిన ''సంఘర్ష్'' అనే మరాఠీ సినిమాలో బిజిలీ పాత్రను పోషించింది. తర్వాత, 2017లో సోనాలీ కులకర్ణితో కలిసి ''హంపి'' సినిమాలో గిరిజగా, పార్టీ సినిమాలో సువ్రత్ జోషికి జోడీగా నటించింది.<ref>{{Cite web|date=8 August 2020|title=Prajakta Mali: 'Hampi' to 'Sangharsh', five most enjoyable films of the actress - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-to-sangharsh-five-most-enjoyable-films-of-the-actress/photostory/77427055.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2018 నుండి 2020 వరకు సోనీ మరాఠీ కోసం ''మహారాష్ట్రచి హాస్య జాత్రా''<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited to host Maharashtrachi Hasya Jatra once again - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-excited-to-host-maharashtrachi-hasya-jatra-once-again/articleshow/76156780.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> మరాఠీ టెలివిజన్ షోలను, 2020 సంవత్సరంలో జీ మరాఠీ కోసం ''మస్త్ మహారాష్ట్ర'' ట్రావెల్ షోను నిర్వహించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali wraps up the shoot of her travel show 'Mast Maharashtra'|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-wraps-up-the-shoot-of-her-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/79507495.cms|website=Times of indi|aaccess-date=2022-08-10}}</ref><ref>{{Cite web|date=4 July 2020|title=Masta Maharashtra: Here's Why Prajakta Mali Is The Perfect Choice To Host The Travel Show|url=https://www.zee5.com/zee5news/masta-maharashtra-heres-why-prajakta-mali-is-the-perfect-choice-to-host-the-travel-show-2|access-date=2022-08-10|website=Zee5}}</ref>
== నటించినవి ==
=== సినిమాలు ===
{| class="wikitable sortable"
! సంవత్సరం
! సినిమా
! పాత్ర
! భాష
! ఇతర వివరాలు
! మూలాలు
|-
| 2008
| ''తాండాల - ఏక్ ముఖవ్త''
| బాలనటి
| మరాఠీ
| అరంగేట్రం
| <ref>{{Cite web|title=Watch: Prajakta Mali shares a throwback video from the sets of her first Marathi film 'Tandala - Ek Mukhavata' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/watch-prajakta-mali-shares-a-throwback-video-from-the-sets-of-her-first-marathi-film-tandala-ek-mukhavata/articleshow/86004041.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఖో-ఖో''
| సుమన్
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=Kho Kho (2013) Cast - Actor, Actress, Director, Producer, Music Director|url=https://www.cinestaan.com/movies/kho-kho-21188/cast-crew|access-date=2022-08-10|website=Cinestaan}}</ref><ref>{{Cite web|title=Kho Kho movie: Watch Online HD Full movie|url=https://www.komparify.com/entertainment/movie/kho-kho}}</ref>
|-
| 2014
| ''సంఘర్ష్''
| బిజిలీ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2013-11-29|title=मल्टीस्टारर 'संघर्ष'चा फस्ट लूक लाँच, बघा PICS|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/article/BOL-sangharsh-first-look-launched-4449075-PHO.html|access-date=2022-08-10|website=Divya Marathi}}</ref>
|-
| 2017
| ''హంపి''
| గిరిజ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Hampi' clocks a year: Prajakta Mali releases special teaser of song 'Marugelara' - The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/hampi-clocks-a-year-prajakta-mali-releases-special-teaser-of-song-marugelara/articleshow/66668050.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2018
| ''అని డాక్టర్ కాశీనాథ్ ఘనేకర్''
| ఆశా కాలే
| మరాఠీ
| 'గోము సాంగ్టీనా' పాటలో ప్రత్యేక ప్రదర్శన
| <ref>{{Cite web|date=2018-10-26|title=डॉ. काशिनाथ घाणेकर : गोमू संगतीनं.. गाण्याची जादू पुन्हा अनुभवा!|url=https://www.loksatta.com/manoranjan-news/dr-kashinath-ghanekar-subodh-bhave-prajakta-mali-new-song-gomu-sangatine-1779054/|access-date=2022-08-10|website=Loksatta}}</ref>
|-
| 2018
| ''పార్టీ''
| అర్పిత
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2018-08-27|title=रसिकांनाही चढणार 'मैत्रीचा हँँगओव्हर',प्राजक्ता माळीची 'पार्टी' रसिकांच्या भेटीला|url=https://www.lokmat.com/marathi-cinema/prajakta-mali-new-marathi-movie-party-releasing-7th-september-2018/|access-date=2022-08-10|website=Lokmat}}</ref>
|-
| 2019
| ''డోక్యాలా షాట్''
| సుబ్బులక్ష్మి
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=''Dokyala Shot'': Survat Joshi and Prajakta Mali starrer is a complete laugh riot- The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/dokyala-shot-trailer-survat-joshi-and-prajakta-mali-starrer-is-a-complete-laugh-riot/articleshow/67884252.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2021
| ''పాండు''
| కరుణాతై పఠారే
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''పవన్ఖింద్''
| శ్రీమంత్ భవానీబాయి బండల్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2021
| ''లక్ డౌన్''
| సపానా
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2022-08-10|website=spotboye|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=Ankush Chaudhari and Prajakta Mali's 'Luckdown' teaser is out! - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/ankush-chaudhari-and-prajakta-malis-luckdown-teaser-is-out/articleshow/89408431.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2022
| ''చంద్రముఖి''
| నయన చంద్రపుర్కర్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''వై''
|{{TBA}}
| మరాఠీ
| పిఐఎఫ్ఎఫ్, ఎంఏఎంఐలో ప్రదర్శించబడింది
| <ref>{{Cite web|title='Y': Prajakta Mali Starrer Film 'Y' Reaches Pune International Film Festival (PIFF) in 2020 After Mumbai Film Festival (MAMI) in 2019|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/prajakta-mali-starrer-film-y-reaches-pune-international-film-festival-piff-in-2020-after-mumbai-film-festival-mami-in-2019/5e1ef706d996471ad814e458|access-date=2022-08-10|website=spotboye|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2022-08-10|website=spotboye|language=en}}</ref>
|}
=== టెలివిజన్ ===
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
! కార్యక్రమం
! పాత్ర
! ఇతర వివరాలు
! class="unsortable" | మూలాలు
|-
| 2010-2011
| ''బంద్ రేష్మాచే''
| అదిట్టి
| స్టార్ ప్రవాహ
|
|-
| 2011-2013
| ''సువాసిని''
| సావిత్రి
| స్టార్ ప్రవాహ
| <ref>{{Cite web|last=|first=|date=June 2013|title='Suvasini' enabled me to find role in 'Kho Kho'|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2022-08-10|website=}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఏక పేక్ష ఏక్ - అప్సర ఆలీ''
| పోటీదారు
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Y': Eka Peksha Ek Apsara Aali September 17, 2013|url=https://www.youtube.com/watch?v=Qa9tl1Mwxw0&ab_channel=ZeeMarathi|access-date=2022-08-10|website=youtube}}</ref>
|-
| 2013-2015
| ''జులున్ ఏతి రేషిమ్గతి''
| మేఘనా దేశాయ్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2017
| ''నక్తిచ్య లగ్నాల యయ్చ హా!''
| నుపుర్ దేశ్పాండే
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|date=2017-01-18|title=मेघना झाली नुपूर, वाचा, 'नकटीच्या लग्नाला...'मध्ये मेन लीड साकारणा-या प्राजक्ताविषयी A to Z|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/news/BOL-MB-marathi-actress-prajakta-mali-in-new-marathi-serial-naktichya-lagnala-yaycha-ha-5507965-PHO.html|access-date=2022-08-10|website=Divya Marathi}}</ref><ref>{{Cite web|title=Trending & Viral Photos News - Film Photos, Latest Film Pictures, Lifestyle, Sports, Travel, Health, Celebrity Pictures, News Photos Gallery, फोटो गॅलरी|url=https://www.loksatta.com/photo-news/manoranjan/1383920/naktichya-lagnala-yaycha-ha-new-serial-on-zee-marathi/}}</ref>
|-
| 2018-2022
| ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|-
| 2020
| ''మస్త్ మహారాష్ట్ర''
| హోస్ట్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Maharashtrachi Hasya Jatra' fame Prajakta Mali to host upcoming travel show 'Mast Maharashtra' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/maharashtrachi-hasya-jatra-fame-prajakta-mali-to-host-upcoming-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/76710367.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2021-2022
| ''ఇండియన్ ఐడల్ మరాఠీ''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|}
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
== బయటి లింకులు ==
* {{IMDb name|2983727}}
* {{Rotten Tomatoes person|prajakta_mali|Prajakta Mali}}
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:1989 జననాలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
t2ddvjch9sv4hm1xxlprpl2g0qov6ei
3620232
3620231
2022-08-10T17:44:40Z
Pranayraj1985
29393
/* నటనారంగం */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ప్రజక్తా మాలి
| image =
| caption =
| other_names =
| birth_date = {{birth date and age|1989|08|08|df=y}}<ref>{{Cite web|url=https://www.zee5.com/zee5news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-sangharsh-5-films-and-tv-shows-of-the-actress-to-watch-on-zee5|title=Prajakta Mali: Happy Birthday Prajakta Mali|website=zee5|date=8 August 2020|access-date=2022-08-10}}</ref><ref name=":0">{{cite web|url=https://in.bookmyshow.com/person/prajakta-mali/36635|title=Prajakta Mali|date=29 November 2018}}</ref>
| birth_place = [[పండరీపురము|పండర్పూర్]], [[షోలాపూర్]] జిల్లా, [[మహారాష్ట్ర]]
| occupation = నటి
| years_active = 2010-ప్రస్తుతం
| known_for =
| website = {{url|prajaktamali.in}}
| spouse =
}}
'''ప్రజక్తా మాలి''' (జననం 1989 ఆగస్టు 8) [[మహారాష్ట్ర]]కు చెందిన [[టెలివిజన్|టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు|సినిమా నటి]]. 2011లో స్టార్ ప్రవాలో వచ్చిన ''సువాసిని'' సీరియల్ తో తన నటనాజీవితాన్ని ప్రారంభించింది.<ref>{{Cite web|date=June 2013|title=Prajakta Mali Suvasini|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|website=marathimovieworld}}</ref> తర్వాత, 2013లో జీ మరాఠీలో వచ్చిన ''జులున్ యేతీ రేషిమ్గతిలో'' నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> సోనీ మరాఠీలో వచ్చిన ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర'' కార్యక్రమాన్ని హోస్ట్ చేసింది.
== జననం, విద్య ==
ప్రజక్తా 1989 ఆగస్టు 8న [[మహారాష్ట్ర]], [[షోలాపూర్]] జిల్లాలోని [[పండరీపురము|పండర్పూర్]]<nowiki/>లో జన్మించింది. [[పూణే]] నగరంలో పెరిగింది.<ref name="eTimesBio">{{Cite web|date=|title=Prajakta Mali: Movies, Photos, Videos, News, Biography & Birthday|url=https://timesofindia.indiatimes.com/topic/Prajakta-Mali|url-status=live|access-date=2022-08-10|website=eTimes}}</ref> పూణే విశ్వవిద్యాలయంలోని లలితకళా కేంద్రంలో "భరత్నాట్యం"లో (పెర్ఫార్మింగ్ ఆర్ట్స్లో) బిఏ, ఎంఏ చదివింది. భరతనాట్యంలో ఉన్నత చదువుల కోసం సాంస్కృతిక మంత్రిత్వ శాఖ నుండి స్కాలర్షిప్ను కూడా అందుకుంది.<ref>{{Cite web|date=20 September 2019|title=Prajakta Mali: Lesser known facts about the actress|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/prajakta-mali-lesser-known-facts-about-the-actress/photostory/71221470.cms|access-date=2022-08-10|website=eTimes}}</ref>
== నటనారంగం ==
2013 సంవత్సరంలో కేదార్ షిండే తీసిన ''ఖో-ఖో'' అనే మరాఠీ పినిమాలో కూడా నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited about her debut in 'Kho Kho' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/videos/entertainment/regional/marathi/prajakta-mali-excited-about-her-debut-in-kho-kho/videoshow/19990382.cms?from=mdr|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2014లో రాజేష్ శృంగారపురే నటించిన ''సంఘర్ష్'' అనే మరాఠీ సినిమాలో బిజిలీ పాత్రను పోషించింది. తర్వాత, 2017లో సోనాలీ కులకర్ణితో కలిసి ''హంపి'' సినిమాలో గిరిజగా, పార్టీ సినిమాలో సువ్రత్ జోషికి జోడీగా నటించింది.<ref>{{Cite web|date=8 August 2020|title=Prajakta Mali: 'Hampi' to 'Sangharsh', five most enjoyable films of the actress - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-to-sangharsh-five-most-enjoyable-films-of-the-actress/photostory/77427055.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2018 నుండి 2020 వరకు సోనీ మరాఠీ కోసం ''మహారాష్ట్రచి హాస్య జాత్రా''<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited to host Maharashtrachi Hasya Jatra once again - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-excited-to-host-maharashtrachi-hasya-jatra-once-again/articleshow/76156780.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> మరాఠీ టెలివిజన్ షోలను, 2020 సంవత్సరంలో జీ మరాఠీ కోసం ''మస్త్ మహారాష్ట్ర'' ట్రావెల్ షోను నిర్వహించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali wraps up the shoot of her travel show 'Mast Maharashtra'|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-wraps-up-the-shoot-of-her-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/79507495.cms|website=Times of india|access-date=2022-08-10}}</ref><ref>{{Cite web|date=4 July 2020|title=Masta Maharashtra: Here's Why Prajakta Mali Is The Perfect Choice To Host The Travel Show|url=https://www.zee5.com/zee5news/masta-maharashtra-heres-why-prajakta-mali-is-the-perfect-choice-to-host-the-travel-show-2|access-date=2022-08-10|website=Zee5}}</ref>
== నటించినవి ==
=== సినిమాలు ===
{| class="wikitable sortable"
! సంవత్సరం
! సినిమా
! పాత్ర
! భాష
! ఇతర వివరాలు
! మూలాలు
|-
| 2008
| ''తాండాల - ఏక్ ముఖవ్త''
| బాలనటి
| మరాఠీ
| అరంగేట్రం
| <ref>{{Cite web|title=Watch: Prajakta Mali shares a throwback video from the sets of her first Marathi film 'Tandala - Ek Mukhavata' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/watch-prajakta-mali-shares-a-throwback-video-from-the-sets-of-her-first-marathi-film-tandala-ek-mukhavata/articleshow/86004041.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఖో-ఖో''
| సుమన్
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=Kho Kho (2013) Cast - Actor, Actress, Director, Producer, Music Director|url=https://www.cinestaan.com/movies/kho-kho-21188/cast-crew|access-date=2022-08-10|website=Cinestaan}}</ref><ref>{{Cite web|title=Kho Kho movie: Watch Online HD Full movie|url=https://www.komparify.com/entertainment/movie/kho-kho}}</ref>
|-
| 2014
| ''సంఘర్ష్''
| బిజిలీ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2013-11-29|title=मल्टीस्टारर 'संघर्ष'चा फस्ट लूक लाँच, बघा PICS|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/article/BOL-sangharsh-first-look-launched-4449075-PHO.html|access-date=2022-08-10|website=Divya Marathi}}</ref>
|-
| 2017
| ''హంపి''
| గిరిజ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Hampi' clocks a year: Prajakta Mali releases special teaser of song 'Marugelara' - The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/hampi-clocks-a-year-prajakta-mali-releases-special-teaser-of-song-marugelara/articleshow/66668050.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2018
| ''అని డాక్టర్ కాశీనాథ్ ఘనేకర్''
| ఆశా కాలే
| మరాఠీ
| 'గోము సాంగ్టీనా' పాటలో ప్రత్యేక ప్రదర్శన
| <ref>{{Cite web|date=2018-10-26|title=डॉ. काशिनाथ घाणेकर : गोमू संगतीनं.. गाण्याची जादू पुन्हा अनुभवा!|url=https://www.loksatta.com/manoranjan-news/dr-kashinath-ghanekar-subodh-bhave-prajakta-mali-new-song-gomu-sangatine-1779054/|access-date=2022-08-10|website=Loksatta}}</ref>
|-
| 2018
| ''పార్టీ''
| అర్పిత
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2018-08-27|title=रसिकांनाही चढणार 'मैत्रीचा हँँगओव्हर',प्राजक्ता माळीची 'पार्टी' रसिकांच्या भेटीला|url=https://www.lokmat.com/marathi-cinema/prajakta-mali-new-marathi-movie-party-releasing-7th-september-2018/|access-date=2022-08-10|website=Lokmat}}</ref>
|-
| 2019
| ''డోక్యాలా షాట్''
| సుబ్బులక్ష్మి
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=''Dokyala Shot'': Survat Joshi and Prajakta Mali starrer is a complete laugh riot- The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/dokyala-shot-trailer-survat-joshi-and-prajakta-mali-starrer-is-a-complete-laugh-riot/articleshow/67884252.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2021
| ''పాండు''
| కరుణాతై పఠారే
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''పవన్ఖింద్''
| శ్రీమంత్ భవానీబాయి బండల్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2021
| ''లక్ డౌన్''
| సపానా
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2022-08-10|website=spotboye|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=Ankush Chaudhari and Prajakta Mali's 'Luckdown' teaser is out! - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/ankush-chaudhari-and-prajakta-malis-luckdown-teaser-is-out/articleshow/89408431.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2022
| ''చంద్రముఖి''
| నయన చంద్రపుర్కర్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''వై''
|{{TBA}}
| మరాఠీ
| పిఐఎఫ్ఎఫ్, ఎంఏఎంఐలో ప్రదర్శించబడింది
| <ref>{{Cite web|title='Y': Prajakta Mali Starrer Film 'Y' Reaches Pune International Film Festival (PIFF) in 2020 After Mumbai Film Festival (MAMI) in 2019|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/prajakta-mali-starrer-film-y-reaches-pune-international-film-festival-piff-in-2020-after-mumbai-film-festival-mami-in-2019/5e1ef706d996471ad814e458|access-date=2022-08-10|website=spotboye|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2022-08-10|website=spotboye|language=en}}</ref>
|}
=== టెలివిజన్ ===
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
! కార్యక్రమం
! పాత్ర
! ఇతర వివరాలు
! class="unsortable" | మూలాలు
|-
| 2010-2011
| ''బంద్ రేష్మాచే''
| అదిట్టి
| స్టార్ ప్రవాహ
|
|-
| 2011-2013
| ''సువాసిని''
| సావిత్రి
| స్టార్ ప్రవాహ
| <ref>{{Cite web|last=|first=|date=June 2013|title='Suvasini' enabled me to find role in 'Kho Kho'|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2022-08-10|website=}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఏక పేక్ష ఏక్ - అప్సర ఆలీ''
| పోటీదారు
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Y': Eka Peksha Ek Apsara Aali September 17, 2013|url=https://www.youtube.com/watch?v=Qa9tl1Mwxw0&ab_channel=ZeeMarathi|access-date=2022-08-10|website=youtube}}</ref>
|-
| 2013-2015
| ''జులున్ ఏతి రేషిమ్గతి''
| మేఘనా దేశాయ్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2017
| ''నక్తిచ్య లగ్నాల యయ్చ హా!''
| నుపుర్ దేశ్పాండే
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|date=2017-01-18|title=मेघना झाली नुपूर, वाचा, 'नकटीच्या लग्नाला...'मध्ये मेन लीड साकारणा-या प्राजक्ताविषयी A to Z|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/news/BOL-MB-marathi-actress-prajakta-mali-in-new-marathi-serial-naktichya-lagnala-yaycha-ha-5507965-PHO.html|access-date=2022-08-10|website=Divya Marathi}}</ref><ref>{{Cite web|title=Trending & Viral Photos News - Film Photos, Latest Film Pictures, Lifestyle, Sports, Travel, Health, Celebrity Pictures, News Photos Gallery, फोटो गॅलरी|url=https://www.loksatta.com/photo-news/manoranjan/1383920/naktichya-lagnala-yaycha-ha-new-serial-on-zee-marathi/}}</ref>
|-
| 2018-2022
| ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|-
| 2020
| ''మస్త్ మహారాష్ట్ర''
| హోస్ట్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Maharashtrachi Hasya Jatra' fame Prajakta Mali to host upcoming travel show 'Mast Maharashtra' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/maharashtrachi-hasya-jatra-fame-prajakta-mali-to-host-upcoming-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/76710367.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2021-2022
| ''ఇండియన్ ఐడల్ మరాఠీ''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|}
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
== బయటి లింకులు ==
* {{IMDb name|2983727}}
* {{Rotten Tomatoes person|prajakta_mali|Prajakta Mali}}
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:1989 జననాలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
r1969n0knzrhh0ho57z9pn8y8whewer
3620236
3620232
2022-08-10T17:55:56Z
Pranayraj1985
29393
[[వర్గం:మహారాష్ట్ర సినిమా నటీమణులు]] ను చేర్చారు (హాట్కేట్ ఉపయోగించి)
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ప్రజక్తా మాలి
| image =
| caption =
| other_names =
| birth_date = {{birth date and age|1989|08|08|df=y}}<ref>{{Cite web|url=https://www.zee5.com/zee5news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-sangharsh-5-films-and-tv-shows-of-the-actress-to-watch-on-zee5|title=Prajakta Mali: Happy Birthday Prajakta Mali|website=zee5|date=8 August 2020|access-date=2022-08-10}}</ref><ref name=":0">{{cite web|url=https://in.bookmyshow.com/person/prajakta-mali/36635|title=Prajakta Mali|date=29 November 2018}}</ref>
| birth_place = [[పండరీపురము|పండర్పూర్]], [[షోలాపూర్]] జిల్లా, [[మహారాష్ట్ర]]
| occupation = నటి
| years_active = 2010-ప్రస్తుతం
| known_for =
| website = {{url|prajaktamali.in}}
| spouse =
}}
'''ప్రజక్తా మాలి''' (జననం 1989 ఆగస్టు 8) [[మహారాష్ట్ర]]కు చెందిన [[టెలివిజన్|టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు|సినిమా నటి]]. 2011లో స్టార్ ప్రవాలో వచ్చిన ''సువాసిని'' సీరియల్ తో తన నటనాజీవితాన్ని ప్రారంభించింది.<ref>{{Cite web|date=June 2013|title=Prajakta Mali Suvasini|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|website=marathimovieworld}}</ref> తర్వాత, 2013లో జీ మరాఠీలో వచ్చిన ''జులున్ యేతీ రేషిమ్గతిలో'' నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> సోనీ మరాఠీలో వచ్చిన ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర'' కార్యక్రమాన్ని హోస్ట్ చేసింది.
== జననం, విద్య ==
ప్రజక్తా 1989 ఆగస్టు 8న [[మహారాష్ట్ర]], [[షోలాపూర్]] జిల్లాలోని [[పండరీపురము|పండర్పూర్]]<nowiki/>లో జన్మించింది. [[పూణే]] నగరంలో పెరిగింది.<ref name="eTimesBio">{{Cite web|date=|title=Prajakta Mali: Movies, Photos, Videos, News, Biography & Birthday|url=https://timesofindia.indiatimes.com/topic/Prajakta-Mali|url-status=live|access-date=2022-08-10|website=eTimes}}</ref> పూణే విశ్వవిద్యాలయంలోని లలితకళా కేంద్రంలో "భరత్నాట్యం"లో (పెర్ఫార్మింగ్ ఆర్ట్స్లో) బిఏ, ఎంఏ చదివింది. భరతనాట్యంలో ఉన్నత చదువుల కోసం సాంస్కృతిక మంత్రిత్వ శాఖ నుండి స్కాలర్షిప్ను కూడా అందుకుంది.<ref>{{Cite web|date=20 September 2019|title=Prajakta Mali: Lesser known facts about the actress|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/prajakta-mali-lesser-known-facts-about-the-actress/photostory/71221470.cms|access-date=2022-08-10|website=eTimes}}</ref>
== నటనారంగం ==
2013 సంవత్సరంలో కేదార్ షిండే తీసిన ''ఖో-ఖో'' అనే మరాఠీ పినిమాలో కూడా నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited about her debut in 'Kho Kho' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/videos/entertainment/regional/marathi/prajakta-mali-excited-about-her-debut-in-kho-kho/videoshow/19990382.cms?from=mdr|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2014లో రాజేష్ శృంగారపురే నటించిన ''సంఘర్ష్'' అనే మరాఠీ సినిమాలో బిజిలీ పాత్రను పోషించింది. తర్వాత, 2017లో సోనాలీ కులకర్ణితో కలిసి ''హంపి'' సినిమాలో గిరిజగా, పార్టీ సినిమాలో సువ్రత్ జోషికి జోడీగా నటించింది.<ref>{{Cite web|date=8 August 2020|title=Prajakta Mali: 'Hampi' to 'Sangharsh', five most enjoyable films of the actress - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-to-sangharsh-five-most-enjoyable-films-of-the-actress/photostory/77427055.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2018 నుండి 2020 వరకు సోనీ మరాఠీ కోసం ''మహారాష్ట్రచి హాస్య జాత్రా''<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited to host Maharashtrachi Hasya Jatra once again - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-excited-to-host-maharashtrachi-hasya-jatra-once-again/articleshow/76156780.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> మరాఠీ టెలివిజన్ షోలను, 2020 సంవత్సరంలో జీ మరాఠీ కోసం ''మస్త్ మహారాష్ట్ర'' ట్రావెల్ షోను నిర్వహించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali wraps up the shoot of her travel show 'Mast Maharashtra'|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-wraps-up-the-shoot-of-her-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/79507495.cms|website=Times of india|access-date=2022-08-10}}</ref><ref>{{Cite web|date=4 July 2020|title=Masta Maharashtra: Here's Why Prajakta Mali Is The Perfect Choice To Host The Travel Show|url=https://www.zee5.com/zee5news/masta-maharashtra-heres-why-prajakta-mali-is-the-perfect-choice-to-host-the-travel-show-2|access-date=2022-08-10|website=Zee5}}</ref>
== నటించినవి ==
=== సినిమాలు ===
{| class="wikitable sortable"
! సంవత్సరం
! సినిమా
! పాత్ర
! భాష
! ఇతర వివరాలు
! మూలాలు
|-
| 2008
| ''తాండాల - ఏక్ ముఖవ్త''
| బాలనటి
| మరాఠీ
| అరంగేట్రం
| <ref>{{Cite web|title=Watch: Prajakta Mali shares a throwback video from the sets of her first Marathi film 'Tandala - Ek Mukhavata' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/watch-prajakta-mali-shares-a-throwback-video-from-the-sets-of-her-first-marathi-film-tandala-ek-mukhavata/articleshow/86004041.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఖో-ఖో''
| సుమన్
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=Kho Kho (2013) Cast - Actor, Actress, Director, Producer, Music Director|url=https://www.cinestaan.com/movies/kho-kho-21188/cast-crew|access-date=2022-08-10|website=Cinestaan}}</ref><ref>{{Cite web|title=Kho Kho movie: Watch Online HD Full movie|url=https://www.komparify.com/entertainment/movie/kho-kho}}</ref>
|-
| 2014
| ''సంఘర్ష్''
| బిజిలీ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2013-11-29|title=मल्टीस्टारर 'संघर्ष'चा फस्ट लूक लाँच, बघा PICS|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/article/BOL-sangharsh-first-look-launched-4449075-PHO.html|access-date=2022-08-10|website=Divya Marathi}}</ref>
|-
| 2017
| ''హంపి''
| గిరిజ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Hampi' clocks a year: Prajakta Mali releases special teaser of song 'Marugelara' - The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/hampi-clocks-a-year-prajakta-mali-releases-special-teaser-of-song-marugelara/articleshow/66668050.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2018
| ''అని డాక్టర్ కాశీనాథ్ ఘనేకర్''
| ఆశా కాలే
| మరాఠీ
| 'గోము సాంగ్టీనా' పాటలో ప్రత్యేక ప్రదర్శన
| <ref>{{Cite web|date=2018-10-26|title=डॉ. काशिनाथ घाणेकर : गोमू संगतीनं.. गाण्याची जादू पुन्हा अनुभवा!|url=https://www.loksatta.com/manoranjan-news/dr-kashinath-ghanekar-subodh-bhave-prajakta-mali-new-song-gomu-sangatine-1779054/|access-date=2022-08-10|website=Loksatta}}</ref>
|-
| 2018
| ''పార్టీ''
| అర్పిత
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2018-08-27|title=रसिकांनाही चढणार 'मैत्रीचा हँँगओव्हर',प्राजक्ता माळीची 'पार्टी' रसिकांच्या भेटीला|url=https://www.lokmat.com/marathi-cinema/prajakta-mali-new-marathi-movie-party-releasing-7th-september-2018/|access-date=2022-08-10|website=Lokmat}}</ref>
|-
| 2019
| ''డోక్యాలా షాట్''
| సుబ్బులక్ష్మి
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=''Dokyala Shot'': Survat Joshi and Prajakta Mali starrer is a complete laugh riot- The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/dokyala-shot-trailer-survat-joshi-and-prajakta-mali-starrer-is-a-complete-laugh-riot/articleshow/67884252.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2021
| ''పాండు''
| కరుణాతై పఠారే
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''పవన్ఖింద్''
| శ్రీమంత్ భవానీబాయి బండల్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2021
| ''లక్ డౌన్''
| సపానా
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2022-08-10|website=spotboye|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=Ankush Chaudhari and Prajakta Mali's 'Luckdown' teaser is out! - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/ankush-chaudhari-and-prajakta-malis-luckdown-teaser-is-out/articleshow/89408431.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2022
| ''చంద్రముఖి''
| నయన చంద్రపుర్కర్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''వై''
|{{TBA}}
| మరాఠీ
| పిఐఎఫ్ఎఫ్, ఎంఏఎంఐలో ప్రదర్శించబడింది
| <ref>{{Cite web|title='Y': Prajakta Mali Starrer Film 'Y' Reaches Pune International Film Festival (PIFF) in 2020 After Mumbai Film Festival (MAMI) in 2019|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/prajakta-mali-starrer-film-y-reaches-pune-international-film-festival-piff-in-2020-after-mumbai-film-festival-mami-in-2019/5e1ef706d996471ad814e458|access-date=2022-08-10|website=spotboye|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2022-08-10|website=spotboye|language=en}}</ref>
|}
=== టెలివిజన్ ===
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
! కార్యక్రమం
! పాత్ర
! ఇతర వివరాలు
! class="unsortable" | మూలాలు
|-
| 2010-2011
| ''బంద్ రేష్మాచే''
| అదిట్టి
| స్టార్ ప్రవాహ
|
|-
| 2011-2013
| ''సువాసిని''
| సావిత్రి
| స్టార్ ప్రవాహ
| <ref>{{Cite web|last=|first=|date=June 2013|title='Suvasini' enabled me to find role in 'Kho Kho'|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2022-08-10|website=}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఏక పేక్ష ఏక్ - అప్సర ఆలీ''
| పోటీదారు
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Y': Eka Peksha Ek Apsara Aali September 17, 2013|url=https://www.youtube.com/watch?v=Qa9tl1Mwxw0&ab_channel=ZeeMarathi|access-date=2022-08-10|website=youtube}}</ref>
|-
| 2013-2015
| ''జులున్ ఏతి రేషిమ్గతి''
| మేఘనా దేశాయ్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2017
| ''నక్తిచ్య లగ్నాల యయ్చ హా!''
| నుపుర్ దేశ్పాండే
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|date=2017-01-18|title=मेघना झाली नुपूर, वाचा, 'नकटीच्या लग्नाला...'मध्ये मेन लीड साकारणा-या प्राजक्ताविषयी A to Z|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/news/BOL-MB-marathi-actress-prajakta-mali-in-new-marathi-serial-naktichya-lagnala-yaycha-ha-5507965-PHO.html|access-date=2022-08-10|website=Divya Marathi}}</ref><ref>{{Cite web|title=Trending & Viral Photos News - Film Photos, Latest Film Pictures, Lifestyle, Sports, Travel, Health, Celebrity Pictures, News Photos Gallery, फोटो गॅलरी|url=https://www.loksatta.com/photo-news/manoranjan/1383920/naktichya-lagnala-yaycha-ha-new-serial-on-zee-marathi/}}</ref>
|-
| 2018-2022
| ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|-
| 2020
| ''మస్త్ మహారాష్ట్ర''
| హోస్ట్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Maharashtrachi Hasya Jatra' fame Prajakta Mali to host upcoming travel show 'Mast Maharashtra' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/maharashtrachi-hasya-jatra-fame-prajakta-mali-to-host-upcoming-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/76710367.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2021-2022
| ''ఇండియన్ ఐడల్ మరాఠీ''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|}
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
== బయటి లింకులు ==
* {{IMDb name|2983727}}
* {{Rotten Tomatoes person|prajakta_mali|Prajakta Mali}}
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:1989 జననాలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:మహారాష్ట్ర సినిమా నటీమణులు]]
pey9f9klngs6p6jflrcx41244dwrsa7
3620237
3620236
2022-08-10T17:56:06Z
Pranayraj1985
29393
[[వర్గం:మహారాష్ట్ర మహిళలు]] ను చేర్చారు (హాట్కేట్ ఉపయోగించి)
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ప్రజక్తా మాలి
| image =
| caption =
| other_names =
| birth_date = {{birth date and age|1989|08|08|df=y}}<ref>{{Cite web|url=https://www.zee5.com/zee5news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-sangharsh-5-films-and-tv-shows-of-the-actress-to-watch-on-zee5|title=Prajakta Mali: Happy Birthday Prajakta Mali|website=zee5|date=8 August 2020|access-date=2022-08-10}}</ref><ref name=":0">{{cite web|url=https://in.bookmyshow.com/person/prajakta-mali/36635|title=Prajakta Mali|date=29 November 2018}}</ref>
| birth_place = [[పండరీపురము|పండర్పూర్]], [[షోలాపూర్]] జిల్లా, [[మహారాష్ట్ర]]
| occupation = నటి
| years_active = 2010-ప్రస్తుతం
| known_for =
| website = {{url|prajaktamali.in}}
| spouse =
}}
'''ప్రజక్తా మాలి''' (జననం 1989 ఆగస్టు 8) [[మహారాష్ట్ర]]కు చెందిన [[టెలివిజన్|టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు|సినిమా నటి]]. 2011లో స్టార్ ప్రవాలో వచ్చిన ''సువాసిని'' సీరియల్ తో తన నటనాజీవితాన్ని ప్రారంభించింది.<ref>{{Cite web|date=June 2013|title=Prajakta Mali Suvasini|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|website=marathimovieworld}}</ref> తర్వాత, 2013లో జీ మరాఠీలో వచ్చిన ''జులున్ యేతీ రేషిమ్గతిలో'' నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> సోనీ మరాఠీలో వచ్చిన ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర'' కార్యక్రమాన్ని హోస్ట్ చేసింది.
== జననం, విద్య ==
ప్రజక్తా 1989 ఆగస్టు 8న [[మహారాష్ట్ర]], [[షోలాపూర్]] జిల్లాలోని [[పండరీపురము|పండర్పూర్]]<nowiki/>లో జన్మించింది. [[పూణే]] నగరంలో పెరిగింది.<ref name="eTimesBio">{{Cite web|date=|title=Prajakta Mali: Movies, Photos, Videos, News, Biography & Birthday|url=https://timesofindia.indiatimes.com/topic/Prajakta-Mali|url-status=live|access-date=2022-08-10|website=eTimes}}</ref> పూణే విశ్వవిద్యాలయంలోని లలితకళా కేంద్రంలో "భరత్నాట్యం"లో (పెర్ఫార్మింగ్ ఆర్ట్స్లో) బిఏ, ఎంఏ చదివింది. భరతనాట్యంలో ఉన్నత చదువుల కోసం సాంస్కృతిక మంత్రిత్వ శాఖ నుండి స్కాలర్షిప్ను కూడా అందుకుంది.<ref>{{Cite web|date=20 September 2019|title=Prajakta Mali: Lesser known facts about the actress|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/prajakta-mali-lesser-known-facts-about-the-actress/photostory/71221470.cms|access-date=2022-08-10|website=eTimes}}</ref>
== నటనారంగం ==
2013 సంవత్సరంలో కేదార్ షిండే తీసిన ''ఖో-ఖో'' అనే మరాఠీ పినిమాలో కూడా నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited about her debut in 'Kho Kho' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/videos/entertainment/regional/marathi/prajakta-mali-excited-about-her-debut-in-kho-kho/videoshow/19990382.cms?from=mdr|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2014లో రాజేష్ శృంగారపురే నటించిన ''సంఘర్ష్'' అనే మరాఠీ సినిమాలో బిజిలీ పాత్రను పోషించింది. తర్వాత, 2017లో సోనాలీ కులకర్ణితో కలిసి ''హంపి'' సినిమాలో గిరిజగా, పార్టీ సినిమాలో సువ్రత్ జోషికి జోడీగా నటించింది.<ref>{{Cite web|date=8 August 2020|title=Prajakta Mali: 'Hampi' to 'Sangharsh', five most enjoyable films of the actress - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-to-sangharsh-five-most-enjoyable-films-of-the-actress/photostory/77427055.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2018 నుండి 2020 వరకు సోనీ మరాఠీ కోసం ''మహారాష్ట్రచి హాస్య జాత్రా''<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited to host Maharashtrachi Hasya Jatra once again - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-excited-to-host-maharashtrachi-hasya-jatra-once-again/articleshow/76156780.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> మరాఠీ టెలివిజన్ షోలను, 2020 సంవత్సరంలో జీ మరాఠీ కోసం ''మస్త్ మహారాష్ట్ర'' ట్రావెల్ షోను నిర్వహించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali wraps up the shoot of her travel show 'Mast Maharashtra'|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-wraps-up-the-shoot-of-her-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/79507495.cms|website=Times of india|access-date=2022-08-10}}</ref><ref>{{Cite web|date=4 July 2020|title=Masta Maharashtra: Here's Why Prajakta Mali Is The Perfect Choice To Host The Travel Show|url=https://www.zee5.com/zee5news/masta-maharashtra-heres-why-prajakta-mali-is-the-perfect-choice-to-host-the-travel-show-2|access-date=2022-08-10|website=Zee5}}</ref>
== నటించినవి ==
=== సినిమాలు ===
{| class="wikitable sortable"
! సంవత్సరం
! సినిమా
! పాత్ర
! భాష
! ఇతర వివరాలు
! మూలాలు
|-
| 2008
| ''తాండాల - ఏక్ ముఖవ్త''
| బాలనటి
| మరాఠీ
| అరంగేట్రం
| <ref>{{Cite web|title=Watch: Prajakta Mali shares a throwback video from the sets of her first Marathi film 'Tandala - Ek Mukhavata' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/watch-prajakta-mali-shares-a-throwback-video-from-the-sets-of-her-first-marathi-film-tandala-ek-mukhavata/articleshow/86004041.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఖో-ఖో''
| సుమన్
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=Kho Kho (2013) Cast - Actor, Actress, Director, Producer, Music Director|url=https://www.cinestaan.com/movies/kho-kho-21188/cast-crew|access-date=2022-08-10|website=Cinestaan}}</ref><ref>{{Cite web|title=Kho Kho movie: Watch Online HD Full movie|url=https://www.komparify.com/entertainment/movie/kho-kho}}</ref>
|-
| 2014
| ''సంఘర్ష్''
| బిజిలీ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2013-11-29|title=मल्टीस्टारर 'संघर्ष'चा फस्ट लूक लाँच, बघा PICS|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/article/BOL-sangharsh-first-look-launched-4449075-PHO.html|access-date=2022-08-10|website=Divya Marathi}}</ref>
|-
| 2017
| ''హంపి''
| గిరిజ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Hampi' clocks a year: Prajakta Mali releases special teaser of song 'Marugelara' - The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/hampi-clocks-a-year-prajakta-mali-releases-special-teaser-of-song-marugelara/articleshow/66668050.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2018
| ''అని డాక్టర్ కాశీనాథ్ ఘనేకర్''
| ఆశా కాలే
| మరాఠీ
| 'గోము సాంగ్టీనా' పాటలో ప్రత్యేక ప్రదర్శన
| <ref>{{Cite web|date=2018-10-26|title=डॉ. काशिनाथ घाणेकर : गोमू संगतीनं.. गाण्याची जादू पुन्हा अनुभवा!|url=https://www.loksatta.com/manoranjan-news/dr-kashinath-ghanekar-subodh-bhave-prajakta-mali-new-song-gomu-sangatine-1779054/|access-date=2022-08-10|website=Loksatta}}</ref>
|-
| 2018
| ''పార్టీ''
| అర్పిత
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2018-08-27|title=रसिकांनाही चढणार 'मैत्रीचा हँँगओव्हर',प्राजक्ता माळीची 'पार्टी' रसिकांच्या भेटीला|url=https://www.lokmat.com/marathi-cinema/prajakta-mali-new-marathi-movie-party-releasing-7th-september-2018/|access-date=2022-08-10|website=Lokmat}}</ref>
|-
| 2019
| ''డోక్యాలా షాట్''
| సుబ్బులక్ష్మి
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=''Dokyala Shot'': Survat Joshi and Prajakta Mali starrer is a complete laugh riot- The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/dokyala-shot-trailer-survat-joshi-and-prajakta-mali-starrer-is-a-complete-laugh-riot/articleshow/67884252.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2021
| ''పాండు''
| కరుణాతై పఠారే
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''పవన్ఖింద్''
| శ్రీమంత్ భవానీబాయి బండల్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2021
| ''లక్ డౌన్''
| సపానా
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2022-08-10|website=spotboye|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=Ankush Chaudhari and Prajakta Mali's 'Luckdown' teaser is out! - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/ankush-chaudhari-and-prajakta-malis-luckdown-teaser-is-out/articleshow/89408431.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2022
| ''చంద్రముఖి''
| నయన చంద్రపుర్కర్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''వై''
|{{TBA}}
| మరాఠీ
| పిఐఎఫ్ఎఫ్, ఎంఏఎంఐలో ప్రదర్శించబడింది
| <ref>{{Cite web|title='Y': Prajakta Mali Starrer Film 'Y' Reaches Pune International Film Festival (PIFF) in 2020 After Mumbai Film Festival (MAMI) in 2019|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/prajakta-mali-starrer-film-y-reaches-pune-international-film-festival-piff-in-2020-after-mumbai-film-festival-mami-in-2019/5e1ef706d996471ad814e458|access-date=2022-08-10|website=spotboye|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2022-08-10|website=spotboye|language=en}}</ref>
|}
=== టెలివిజన్ ===
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
! కార్యక్రమం
! పాత్ర
! ఇతర వివరాలు
! class="unsortable" | మూలాలు
|-
| 2010-2011
| ''బంద్ రేష్మాచే''
| అదిట్టి
| స్టార్ ప్రవాహ
|
|-
| 2011-2013
| ''సువాసిని''
| సావిత్రి
| స్టార్ ప్రవాహ
| <ref>{{Cite web|last=|first=|date=June 2013|title='Suvasini' enabled me to find role in 'Kho Kho'|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2022-08-10|website=}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఏక పేక్ష ఏక్ - అప్సర ఆలీ''
| పోటీదారు
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Y': Eka Peksha Ek Apsara Aali September 17, 2013|url=https://www.youtube.com/watch?v=Qa9tl1Mwxw0&ab_channel=ZeeMarathi|access-date=2022-08-10|website=youtube}}</ref>
|-
| 2013-2015
| ''జులున్ ఏతి రేషిమ్గతి''
| మేఘనా దేశాయ్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2017
| ''నక్తిచ్య లగ్నాల యయ్చ హా!''
| నుపుర్ దేశ్పాండే
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|date=2017-01-18|title=मेघना झाली नुपूर, वाचा, 'नकटीच्या लग्नाला...'मध्ये मेन लीड साकारणा-या प्राजक्ताविषयी A to Z|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/news/BOL-MB-marathi-actress-prajakta-mali-in-new-marathi-serial-naktichya-lagnala-yaycha-ha-5507965-PHO.html|access-date=2022-08-10|website=Divya Marathi}}</ref><ref>{{Cite web|title=Trending & Viral Photos News - Film Photos, Latest Film Pictures, Lifestyle, Sports, Travel, Health, Celebrity Pictures, News Photos Gallery, फोटो गॅलरी|url=https://www.loksatta.com/photo-news/manoranjan/1383920/naktichya-lagnala-yaycha-ha-new-serial-on-zee-marathi/}}</ref>
|-
| 2018-2022
| ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|-
| 2020
| ''మస్త్ మహారాష్ట్ర''
| హోస్ట్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Maharashtrachi Hasya Jatra' fame Prajakta Mali to host upcoming travel show 'Mast Maharashtra' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/maharashtrachi-hasya-jatra-fame-prajakta-mali-to-host-upcoming-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/76710367.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2021-2022
| ''ఇండియన్ ఐడల్ మరాఠీ''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|}
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
== బయటి లింకులు ==
* {{IMDb name|2983727}}
* {{Rotten Tomatoes person|prajakta_mali|Prajakta Mali}}
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:1989 జననాలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:మహారాష్ట్ర సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:మహారాష్ట్ర మహిళలు]]
ilnnddwpigqsynipgvc3utzsu4r1dxa
3620238
3620237
2022-08-10T17:56:26Z
Pranayraj1985
29393
[[వర్గం:మరాఠీ సినిమా నటీమణులు]] ను చేర్చారు (హాట్కేట్ ఉపయోగించి)
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ప్రజక్తా మాలి
| image =
| caption =
| other_names =
| birth_date = {{birth date and age|1989|08|08|df=y}}<ref>{{Cite web|url=https://www.zee5.com/zee5news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-sangharsh-5-films-and-tv-shows-of-the-actress-to-watch-on-zee5|title=Prajakta Mali: Happy Birthday Prajakta Mali|website=zee5|date=8 August 2020|access-date=2022-08-10}}</ref><ref name=":0">{{cite web|url=https://in.bookmyshow.com/person/prajakta-mali/36635|title=Prajakta Mali|date=29 November 2018}}</ref>
| birth_place = [[పండరీపురము|పండర్పూర్]], [[షోలాపూర్]] జిల్లా, [[మహారాష్ట్ర]]
| occupation = నటి
| years_active = 2010-ప్రస్తుతం
| known_for =
| website = {{url|prajaktamali.in}}
| spouse =
}}
'''ప్రజక్తా మాలి''' (జననం 1989 ఆగస్టు 8) [[మహారాష్ట్ర]]కు చెందిన [[టెలివిజన్|టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు|సినిమా నటి]]. 2011లో స్టార్ ప్రవాలో వచ్చిన ''సువాసిని'' సీరియల్ తో తన నటనాజీవితాన్ని ప్రారంభించింది.<ref>{{Cite web|date=June 2013|title=Prajakta Mali Suvasini|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|website=marathimovieworld}}</ref> తర్వాత, 2013లో జీ మరాఠీలో వచ్చిన ''జులున్ యేతీ రేషిమ్గతిలో'' నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> సోనీ మరాఠీలో వచ్చిన ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర'' కార్యక్రమాన్ని హోస్ట్ చేసింది.
== జననం, విద్య ==
ప్రజక్తా 1989 ఆగస్టు 8న [[మహారాష్ట్ర]], [[షోలాపూర్]] జిల్లాలోని [[పండరీపురము|పండర్పూర్]]<nowiki/>లో జన్మించింది. [[పూణే]] నగరంలో పెరిగింది.<ref name="eTimesBio">{{Cite web|date=|title=Prajakta Mali: Movies, Photos, Videos, News, Biography & Birthday|url=https://timesofindia.indiatimes.com/topic/Prajakta-Mali|url-status=live|access-date=2022-08-10|website=eTimes}}</ref> పూణే విశ్వవిద్యాలయంలోని లలితకళా కేంద్రంలో "భరత్నాట్యం"లో (పెర్ఫార్మింగ్ ఆర్ట్స్లో) బిఏ, ఎంఏ చదివింది. భరతనాట్యంలో ఉన్నత చదువుల కోసం సాంస్కృతిక మంత్రిత్వ శాఖ నుండి స్కాలర్షిప్ను కూడా అందుకుంది.<ref>{{Cite web|date=20 September 2019|title=Prajakta Mali: Lesser known facts about the actress|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/prajakta-mali-lesser-known-facts-about-the-actress/photostory/71221470.cms|access-date=2022-08-10|website=eTimes}}</ref>
== నటనారంగం ==
2013 సంవత్సరంలో కేదార్ షిండే తీసిన ''ఖో-ఖో'' అనే మరాఠీ పినిమాలో కూడా నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited about her debut in 'Kho Kho' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/videos/entertainment/regional/marathi/prajakta-mali-excited-about-her-debut-in-kho-kho/videoshow/19990382.cms?from=mdr|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2014లో రాజేష్ శృంగారపురే నటించిన ''సంఘర్ష్'' అనే మరాఠీ సినిమాలో బిజిలీ పాత్రను పోషించింది. తర్వాత, 2017లో సోనాలీ కులకర్ణితో కలిసి ''హంపి'' సినిమాలో గిరిజగా, పార్టీ సినిమాలో సువ్రత్ జోషికి జోడీగా నటించింది.<ref>{{Cite web|date=8 August 2020|title=Prajakta Mali: 'Hampi' to 'Sangharsh', five most enjoyable films of the actress - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-to-sangharsh-five-most-enjoyable-films-of-the-actress/photostory/77427055.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2018 నుండి 2020 వరకు సోనీ మరాఠీ కోసం ''మహారాష్ట్రచి హాస్య జాత్రా''<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited to host Maharashtrachi Hasya Jatra once again - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-excited-to-host-maharashtrachi-hasya-jatra-once-again/articleshow/76156780.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> మరాఠీ టెలివిజన్ షోలను, 2020 సంవత్సరంలో జీ మరాఠీ కోసం ''మస్త్ మహారాష్ట్ర'' ట్రావెల్ షోను నిర్వహించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali wraps up the shoot of her travel show 'Mast Maharashtra'|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-wraps-up-the-shoot-of-her-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/79507495.cms|website=Times of india|access-date=2022-08-10}}</ref><ref>{{Cite web|date=4 July 2020|title=Masta Maharashtra: Here's Why Prajakta Mali Is The Perfect Choice To Host The Travel Show|url=https://www.zee5.com/zee5news/masta-maharashtra-heres-why-prajakta-mali-is-the-perfect-choice-to-host-the-travel-show-2|access-date=2022-08-10|website=Zee5}}</ref>
== నటించినవి ==
=== సినిమాలు ===
{| class="wikitable sortable"
! సంవత్సరం
! సినిమా
! పాత్ర
! భాష
! ఇతర వివరాలు
! మూలాలు
|-
| 2008
| ''తాండాల - ఏక్ ముఖవ్త''
| బాలనటి
| మరాఠీ
| అరంగేట్రం
| <ref>{{Cite web|title=Watch: Prajakta Mali shares a throwback video from the sets of her first Marathi film 'Tandala - Ek Mukhavata' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/watch-prajakta-mali-shares-a-throwback-video-from-the-sets-of-her-first-marathi-film-tandala-ek-mukhavata/articleshow/86004041.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఖో-ఖో''
| సుమన్
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=Kho Kho (2013) Cast - Actor, Actress, Director, Producer, Music Director|url=https://www.cinestaan.com/movies/kho-kho-21188/cast-crew|access-date=2022-08-10|website=Cinestaan}}</ref><ref>{{Cite web|title=Kho Kho movie: Watch Online HD Full movie|url=https://www.komparify.com/entertainment/movie/kho-kho}}</ref>
|-
| 2014
| ''సంఘర్ష్''
| బిజిలీ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2013-11-29|title=मल्टीस्टारर 'संघर्ष'चा फस्ट लूक लाँच, बघा PICS|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/article/BOL-sangharsh-first-look-launched-4449075-PHO.html|access-date=2022-08-10|website=Divya Marathi}}</ref>
|-
| 2017
| ''హంపి''
| గిరిజ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Hampi' clocks a year: Prajakta Mali releases special teaser of song 'Marugelara' - The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/hampi-clocks-a-year-prajakta-mali-releases-special-teaser-of-song-marugelara/articleshow/66668050.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2018
| ''అని డాక్టర్ కాశీనాథ్ ఘనేకర్''
| ఆశా కాలే
| మరాఠీ
| 'గోము సాంగ్టీనా' పాటలో ప్రత్యేక ప్రదర్శన
| <ref>{{Cite web|date=2018-10-26|title=डॉ. काशिनाथ घाणेकर : गोमू संगतीनं.. गाण्याची जादू पुन्हा अनुभवा!|url=https://www.loksatta.com/manoranjan-news/dr-kashinath-ghanekar-subodh-bhave-prajakta-mali-new-song-gomu-sangatine-1779054/|access-date=2022-08-10|website=Loksatta}}</ref>
|-
| 2018
| ''పార్టీ''
| అర్పిత
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2018-08-27|title=रसिकांनाही चढणार 'मैत्रीचा हँँगओव्हर',प्राजक्ता माळीची 'पार्टी' रसिकांच्या भेटीला|url=https://www.lokmat.com/marathi-cinema/prajakta-mali-new-marathi-movie-party-releasing-7th-september-2018/|access-date=2022-08-10|website=Lokmat}}</ref>
|-
| 2019
| ''డోక్యాలా షాట్''
| సుబ్బులక్ష్మి
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=''Dokyala Shot'': Survat Joshi and Prajakta Mali starrer is a complete laugh riot- The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/dokyala-shot-trailer-survat-joshi-and-prajakta-mali-starrer-is-a-complete-laugh-riot/articleshow/67884252.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2021
| ''పాండు''
| కరుణాతై పఠారే
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''పవన్ఖింద్''
| శ్రీమంత్ భవానీబాయి బండల్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2021
| ''లక్ డౌన్''
| సపానా
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2022-08-10|website=spotboye|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=Ankush Chaudhari and Prajakta Mali's 'Luckdown' teaser is out! - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/ankush-chaudhari-and-prajakta-malis-luckdown-teaser-is-out/articleshow/89408431.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2022
| ''చంద్రముఖి''
| నయన చంద్రపుర్కర్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''వై''
|{{TBA}}
| మరాఠీ
| పిఐఎఫ్ఎఫ్, ఎంఏఎంఐలో ప్రదర్శించబడింది
| <ref>{{Cite web|title='Y': Prajakta Mali Starrer Film 'Y' Reaches Pune International Film Festival (PIFF) in 2020 After Mumbai Film Festival (MAMI) in 2019|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/prajakta-mali-starrer-film-y-reaches-pune-international-film-festival-piff-in-2020-after-mumbai-film-festival-mami-in-2019/5e1ef706d996471ad814e458|access-date=2022-08-10|website=spotboye|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2022-08-10|website=spotboye|language=en}}</ref>
|}
=== టెలివిజన్ ===
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
! కార్యక్రమం
! పాత్ర
! ఇతర వివరాలు
! class="unsortable" | మూలాలు
|-
| 2010-2011
| ''బంద్ రేష్మాచే''
| అదిట్టి
| స్టార్ ప్రవాహ
|
|-
| 2011-2013
| ''సువాసిని''
| సావిత్రి
| స్టార్ ప్రవాహ
| <ref>{{Cite web|last=|first=|date=June 2013|title='Suvasini' enabled me to find role in 'Kho Kho'|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2022-08-10|website=}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఏక పేక్ష ఏక్ - అప్సర ఆలీ''
| పోటీదారు
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Y': Eka Peksha Ek Apsara Aali September 17, 2013|url=https://www.youtube.com/watch?v=Qa9tl1Mwxw0&ab_channel=ZeeMarathi|access-date=2022-08-10|website=youtube}}</ref>
|-
| 2013-2015
| ''జులున్ ఏతి రేషిమ్గతి''
| మేఘనా దేశాయ్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2017
| ''నక్తిచ్య లగ్నాల యయ్చ హా!''
| నుపుర్ దేశ్పాండే
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|date=2017-01-18|title=मेघना झाली नुपूर, वाचा, 'नकटीच्या लग्नाला...'मध्ये मेन लीड साकारणा-या प्राजक्ताविषयी A to Z|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/news/BOL-MB-marathi-actress-prajakta-mali-in-new-marathi-serial-naktichya-lagnala-yaycha-ha-5507965-PHO.html|access-date=2022-08-10|website=Divya Marathi}}</ref><ref>{{Cite web|title=Trending & Viral Photos News - Film Photos, Latest Film Pictures, Lifestyle, Sports, Travel, Health, Celebrity Pictures, News Photos Gallery, फोटो गॅलरी|url=https://www.loksatta.com/photo-news/manoranjan/1383920/naktichya-lagnala-yaycha-ha-new-serial-on-zee-marathi/}}</ref>
|-
| 2018-2022
| ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|-
| 2020
| ''మస్త్ మహారాష్ట్ర''
| హోస్ట్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Maharashtrachi Hasya Jatra' fame Prajakta Mali to host upcoming travel show 'Mast Maharashtra' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/maharashtrachi-hasya-jatra-fame-prajakta-mali-to-host-upcoming-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/76710367.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2021-2022
| ''ఇండియన్ ఐడల్ మరాఠీ''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|}
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
== బయటి లింకులు ==
* {{IMDb name|2983727}}
* {{Rotten Tomatoes person|prajakta_mali|Prajakta Mali}}
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:1989 జననాలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:మహారాష్ట్ర సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:మహారాష్ట్ర మహిళలు]]
[[వర్గం:మరాఠీ సినిమా నటీమణులు]]
9ik0zqe5w48idcynvkaz90gqhktk7fs
3620239
3620238
2022-08-10T17:57:00Z
Pranayraj1985
29393
[[వర్గం:టెలివిజన్ నటీమణులు]] ను చేర్చారు (హాట్కేట్ ఉపయోగించి)
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ప్రజక్తా మాలి
| image =
| caption =
| other_names =
| birth_date = {{birth date and age|1989|08|08|df=y}}<ref>{{Cite web|url=https://www.zee5.com/zee5news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-sangharsh-5-films-and-tv-shows-of-the-actress-to-watch-on-zee5|title=Prajakta Mali: Happy Birthday Prajakta Mali|website=zee5|date=8 August 2020|access-date=2022-08-10}}</ref><ref name=":0">{{cite web|url=https://in.bookmyshow.com/person/prajakta-mali/36635|title=Prajakta Mali|date=29 November 2018}}</ref>
| birth_place = [[పండరీపురము|పండర్పూర్]], [[షోలాపూర్]] జిల్లా, [[మహారాష్ట్ర]]
| occupation = నటి
| years_active = 2010-ప్రస్తుతం
| known_for =
| website = {{url|prajaktamali.in}}
| spouse =
}}
'''ప్రజక్తా మాలి''' (జననం 1989 ఆగస్టు 8) [[మహారాష్ట్ర]]కు చెందిన [[టెలివిజన్|టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు|సినిమా నటి]]. 2011లో స్టార్ ప్రవాలో వచ్చిన ''సువాసిని'' సీరియల్ తో తన నటనాజీవితాన్ని ప్రారంభించింది.<ref>{{Cite web|date=June 2013|title=Prajakta Mali Suvasini|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|website=marathimovieworld}}</ref> తర్వాత, 2013లో జీ మరాఠీలో వచ్చిన ''జులున్ యేతీ రేషిమ్గతిలో'' నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> సోనీ మరాఠీలో వచ్చిన ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర'' కార్యక్రమాన్ని హోస్ట్ చేసింది.
== జననం, విద్య ==
ప్రజక్తా 1989 ఆగస్టు 8న [[మహారాష్ట్ర]], [[షోలాపూర్]] జిల్లాలోని [[పండరీపురము|పండర్పూర్]]<nowiki/>లో జన్మించింది. [[పూణే]] నగరంలో పెరిగింది.<ref name="eTimesBio">{{Cite web|date=|title=Prajakta Mali: Movies, Photos, Videos, News, Biography & Birthday|url=https://timesofindia.indiatimes.com/topic/Prajakta-Mali|url-status=live|access-date=2022-08-10|website=eTimes}}</ref> పూణే విశ్వవిద్యాలయంలోని లలితకళా కేంద్రంలో "భరత్నాట్యం"లో (పెర్ఫార్మింగ్ ఆర్ట్స్లో) బిఏ, ఎంఏ చదివింది. భరతనాట్యంలో ఉన్నత చదువుల కోసం సాంస్కృతిక మంత్రిత్వ శాఖ నుండి స్కాలర్షిప్ను కూడా అందుకుంది.<ref>{{Cite web|date=20 September 2019|title=Prajakta Mali: Lesser known facts about the actress|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/prajakta-mali-lesser-known-facts-about-the-actress/photostory/71221470.cms|access-date=2022-08-10|website=eTimes}}</ref>
== నటనారంగం ==
2013 సంవత్సరంలో కేదార్ షిండే తీసిన ''ఖో-ఖో'' అనే మరాఠీ పినిమాలో కూడా నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited about her debut in 'Kho Kho' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/videos/entertainment/regional/marathi/prajakta-mali-excited-about-her-debut-in-kho-kho/videoshow/19990382.cms?from=mdr|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2014లో రాజేష్ శృంగారపురే నటించిన ''సంఘర్ష్'' అనే మరాఠీ సినిమాలో బిజిలీ పాత్రను పోషించింది. తర్వాత, 2017లో సోనాలీ కులకర్ణితో కలిసి ''హంపి'' సినిమాలో గిరిజగా, పార్టీ సినిమాలో సువ్రత్ జోషికి జోడీగా నటించింది.<ref>{{Cite web|date=8 August 2020|title=Prajakta Mali: 'Hampi' to 'Sangharsh', five most enjoyable films of the actress - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/happy-birthday-prajakta-mali-hampi-to-sangharsh-five-most-enjoyable-films-of-the-actress/photostory/77427055.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> 2018 నుండి 2020 వరకు సోనీ మరాఠీ కోసం ''మహారాష్ట్రచి హాస్య జాత్రా''<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali excited to host Maharashtrachi Hasya Jatra once again - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-excited-to-host-maharashtrachi-hasya-jatra-once-again/articleshow/76156780.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref> మరాఠీ టెలివిజన్ షోలను, 2020 సంవత్సరంలో జీ మరాఠీ కోసం ''మస్త్ మహారాష్ట్ర'' ట్రావెల్ షోను నిర్వహించింది.<ref>{{Cite web|title=Prajakta Mali wraps up the shoot of her travel show 'Mast Maharashtra'|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-wraps-up-the-shoot-of-her-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/79507495.cms|website=Times of india|access-date=2022-08-10}}</ref><ref>{{Cite web|date=4 July 2020|title=Masta Maharashtra: Here's Why Prajakta Mali Is The Perfect Choice To Host The Travel Show|url=https://www.zee5.com/zee5news/masta-maharashtra-heres-why-prajakta-mali-is-the-perfect-choice-to-host-the-travel-show-2|access-date=2022-08-10|website=Zee5}}</ref>
== నటించినవి ==
=== సినిమాలు ===
{| class="wikitable sortable"
! సంవత్సరం
! సినిమా
! పాత్ర
! భాష
! ఇతర వివరాలు
! మూలాలు
|-
| 2008
| ''తాండాల - ఏక్ ముఖవ్త''
| బాలనటి
| మరాఠీ
| అరంగేట్రం
| <ref>{{Cite web|title=Watch: Prajakta Mali shares a throwback video from the sets of her first Marathi film 'Tandala - Ek Mukhavata' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/watch-prajakta-mali-shares-a-throwback-video-from-the-sets-of-her-first-marathi-film-tandala-ek-mukhavata/articleshow/86004041.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఖో-ఖో''
| సుమన్
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=Kho Kho (2013) Cast - Actor, Actress, Director, Producer, Music Director|url=https://www.cinestaan.com/movies/kho-kho-21188/cast-crew|access-date=2022-08-10|website=Cinestaan}}</ref><ref>{{Cite web|title=Kho Kho movie: Watch Online HD Full movie|url=https://www.komparify.com/entertainment/movie/kho-kho}}</ref>
|-
| 2014
| ''సంఘర్ష్''
| బిజిలీ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2013-11-29|title=मल्टीस्टारर 'संघर्ष'चा फस्ट लूक लाँच, बघा PICS|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/article/BOL-sangharsh-first-look-launched-4449075-PHO.html|access-date=2022-08-10|website=Divya Marathi}}</ref>
|-
| 2017
| ''హంపి''
| గిరిజ
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Hampi' clocks a year: Prajakta Mali releases special teaser of song 'Marugelara' - The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/hampi-clocks-a-year-prajakta-mali-releases-special-teaser-of-song-marugelara/articleshow/66668050.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2018
| ''అని డాక్టర్ కాశీనాథ్ ఘనేకర్''
| ఆశా కాలే
| మరాఠీ
| 'గోము సాంగ్టీనా' పాటలో ప్రత్యేక ప్రదర్శన
| <ref>{{Cite web|date=2018-10-26|title=डॉ. काशिनाथ घाणेकर : गोमू संगतीनं.. गाण्याची जादू पुन्हा अनुभवा!|url=https://www.loksatta.com/manoranjan-news/dr-kashinath-ghanekar-subodh-bhave-prajakta-mali-new-song-gomu-sangatine-1779054/|access-date=2022-08-10|website=Loksatta}}</ref>
|-
| 2018
| ''పార్టీ''
| అర్పిత
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|date=2018-08-27|title=रसिकांनाही चढणार 'मैत्रीचा हँँगओव्हर',प्राजक्ता माळीची 'पार्टी' रसिकांच्या भेटीला|url=https://www.lokmat.com/marathi-cinema/prajakta-mali-new-marathi-movie-party-releasing-7th-september-2018/|access-date=2022-08-10|website=Lokmat}}</ref>
|-
| 2019
| ''డోక్యాలా షాట్''
| సుబ్బులక్ష్మి
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title=''Dokyala Shot'': Survat Joshi and Prajakta Mali starrer is a complete laugh riot- The Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/dokyala-shot-trailer-survat-joshi-and-prajakta-mali-starrer-is-a-complete-laugh-riot/articleshow/67884252.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2021
| ''పాండు''
| కరుణాతై పఠారే
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''పవన్ఖింద్''
| శ్రీమంత్ భవానీబాయి బండల్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2021
| ''లక్ డౌన్''
| సపానా
| మరాఠీ
|
| <ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2022-08-10|website=spotboye|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=Ankush Chaudhari and Prajakta Mali's 'Luckdown' teaser is out! - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/marathi/movies/news/ankush-chaudhari-and-prajakta-malis-luckdown-teaser-is-out/articleshow/89408431.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2022
| ''చంద్రముఖి''
| నయన చంద్రపుర్కర్
| మరాఠీ
|
|
|-
| 2022
| ''వై''
|{{TBA}}
| మరాఠీ
| పిఐఎఫ్ఎఫ్, ఎంఏఎంఐలో ప్రదర్శించబడింది
| <ref>{{Cite web|title='Y': Prajakta Mali Starrer Film 'Y' Reaches Pune International Film Festival (PIFF) in 2020 After Mumbai Film Festival (MAMI) in 2019|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/prajakta-mali-starrer-film-y-reaches-pune-international-film-festival-piff-in-2020-after-mumbai-film-festival-mami-in-2019/5e1ef706d996471ad814e458|access-date=2022-08-10|website=spotboye|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title='Luck Down': Prajakta Mali Celebrates The Wrap Of Her New Project Alongside Ankush Chaudhari|url=https://www.spotboye.com/marathi/marathi-news/luck-down-prajakta-mali-celebrates-the-wrap-of-her-new-project-alongside-ankush-chaudhari/5fe31b8890c45f1dda8ed2eb|access-date=2022-08-10|website=spotboye|language=en}}</ref>
|}
=== టెలివిజన్ ===
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
! కార్యక్రమం
! పాత్ర
! ఇతర వివరాలు
! class="unsortable" | మూలాలు
|-
| 2010-2011
| ''బంద్ రేష్మాచే''
| అదిట్టి
| స్టార్ ప్రవాహ
|
|-
| 2011-2013
| ''సువాసిని''
| సావిత్రి
| స్టార్ ప్రవాహ
| <ref>{{Cite web|last=|first=|date=June 2013|title='Suvasini' enabled me to find role in 'Kho Kho'|url=https://marathimovieworld.com/interviews/prajakta-mali-interview.php|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2022-08-10|website=}}</ref>
|-
| 2013
| ''ఏక పేక్ష ఏక్ - అప్సర ఆలీ''
| పోటీదారు
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Y': Eka Peksha Ek Apsara Aali September 17, 2013|url=https://www.youtube.com/watch?v=Qa9tl1Mwxw0&ab_channel=ZeeMarathi|access-date=2022-08-10|website=youtube}}</ref>
|-
| 2013-2015
| ''జులున్ ఏతి రేషిమ్గతి''
| మేఘనా దేశాయ్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title=Re-telecast of Julun Yeti Reshimgathi begins, Prajakta Mali shares about the serial - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/prajakta-mali-shares-happiness-about-re-telecast-of-julun-yeti-reshimgathi/articleshow/77239322.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2017
| ''నక్తిచ్య లగ్నాల యయ్చ హా!''
| నుపుర్ దేశ్పాండే
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|date=2017-01-18|title=मेघना झाली नुपूर, वाचा, 'नकटीच्या लग्नाला...'मध्ये मेन लीड साकारणा-या प्राजक्ताविषयी A to Z|url=https://divyamarathi.bhaskar.com/news/BOL-MB-marathi-actress-prajakta-mali-in-new-marathi-serial-naktichya-lagnala-yaycha-ha-5507965-PHO.html|access-date=2022-08-10|website=Divya Marathi}}</ref><ref>{{Cite web|title=Trending & Viral Photos News - Film Photos, Latest Film Pictures, Lifestyle, Sports, Travel, Health, Celebrity Pictures, News Photos Gallery, फोटो गॅलरी|url=https://www.loksatta.com/photo-news/manoranjan/1383920/naktichya-lagnala-yaycha-ha-new-serial-on-zee-marathi/}}</ref>
|-
| 2018-2022
| ''మహారాష్ట్రచి హాస్యజాత్ర''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|-
| 2020
| ''మస్త్ మహారాష్ట్ర''
| హోస్ట్
| జీ మరాఠీ
| <ref>{{Cite web|title='Maharashtrachi Hasya Jatra' fame Prajakta Mali to host upcoming travel show 'Mast Maharashtra' - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/marathi/maharashtrachi-hasya-jatra-fame-prajakta-mali-to-host-upcoming-travel-show-mast-maharashtra/articleshow/76710367.cms|access-date=2022-08-10|website=The Times of India|language=en}}</ref>
|-
| 2021-2022
| ''ఇండియన్ ఐడల్ మరాఠీ''
| హోస్ట్
| సోనీ మరాఠీ
|
|}
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
== బయటి లింకులు ==
* {{IMDb name|2983727}}
* {{Rotten Tomatoes person|prajakta_mali|Prajakta Mali}}
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:1989 జననాలు]]
[[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]]
[[వర్గం:మహారాష్ట్ర సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:మహారాష్ట్ర మహిళలు]]
[[వర్గం:మరాఠీ సినిమా నటీమణులు]]
[[వర్గం:టెలివిజన్ నటీమణులు]]
pda4xca0b3990w93j3s0jnglztlnpez
మాధవరం రామచంద్ర రావు
0
355505
3620233
2022-08-10T17:55:03Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[WP:AES|←]]Created page with ''''మాధవరం రామచంద్ర రావు''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రానికి చెందిన [[రాజకీయవేత్త|రాజకీయ నాయకుడు]]. ఆయన ఉమ్మడి ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో ఎన్టీఆర్ మంత్రివర్గంలో కార్మిక శాఖ మంత్రిగా పని చే...'
wikitext
text/x-wiki
'''మాధవరం రామచంద్ర రావు''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రానికి చెందిన [[రాజకీయవేత్త|రాజకీయ నాయకుడు]]. ఆయన ఉమ్మడి ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో ఎన్టీఆర్ మంత్రివర్గంలో కార్మిక శాఖ మంత్రిగా పని చేశాడు.
08z45iklw5qaytjdgspho9sbjzri6mz
3620234
3620233
2022-08-10T17:55:16Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''మాధవరం రామచంద్ర రావు''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రానికి చెందిన [[రాజకీయవేత్త|రాజకీయ నాయకుడు]]. ఆయన ఉమ్మడి ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో ఎన్టీఆర్ మంత్రివర్గంలో కార్మిక శాఖ మంత్రిగా పని చేశాడు.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
4yq1vt0b8j2k6txi1q6kb45l62znofg
3620235
3620234
2022-08-10T17:55:38Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[వర్గం:తెలంగాణ వ్యక్తులు]] ను చేర్చారు (హాట్కేట్ ఉపయోగించి)
wikitext
text/x-wiki
'''మాధవరం రామచంద్ర రావు''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రానికి చెందిన [[రాజకీయవేత్త|రాజకీయ నాయకుడు]]. ఆయన ఉమ్మడి ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో ఎన్టీఆర్ మంత్రివర్గంలో కార్మిక శాఖ మంత్రిగా పని చేశాడు.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:తెలంగాణ వ్యక్తులు]]
84g5lkvbe7hwxqaeevd5f9h2jkewhw0
3620247
3620235
2022-08-10T18:07:52Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''మాధవరం రామచంద్ర రావు''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రానికి చెందిన [[రాజకీయవేత్త|రాజకీయ నాయకుడు]]. ఆయన ఉమ్మడి ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో ఎన్టీఆర్ మంత్రివర్గంలో కార్మిక శాఖ మంత్రిగా పని చేశాడు.<ref name="Andhra Pradesh CM Rama Rao traps 'corrupt' minister into taking bribe to sack him">{{cite news |last1=India Today |first1= |title=Andhra Pradesh CM Rama Rao traps 'corrupt' minister into taking bribe to sack him |url=https://www.indiatoday.in/magazine/indiascope/story/19840315-andhra-pradesh-cm-rama-rao-traps-corrupt-minister-into-taking-bribe-to-sack-him-802875-1984-03-15?utm_source=washare&utm_medium=socialicons&utm_campaign=shareurltracking |accessdate=10 August 2022 |date=15 March 1984 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220810180420/https://www.indiatoday.in/magazine/indiascope/story/19840315-andhra-pradesh-cm-rama-rao-traps-corrupt-minister-into-taking-bribe-to-sack-him-802875-1984-03-15 |archivedate=10 August 2022 |language=en}}</ref>
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:తెలంగాణ వ్యక్తులు]]
pqqufzwzfqxp6f6ijptmpiuvqqpax6w
కరిష్మా శర్మ
0
355506
3620242
2022-08-10T18:03:14Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[WP:AES|←]]Created page with ''''కరిష్మా లాలా శర్మ''' (జననం 22 డిసెంబర్ 1993) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన మోడల్, [[టెలివిజన్|టెలివిజన్]], సినిమా నటి.'
wikitext
text/x-wiki
'''కరిష్మా లాలా శర్మ''' (జననం 22 డిసెంబర్ 1993) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన మోడల్, [[టెలివిజన్|టెలివిజన్]], సినిమా నటి.
8sxiegeihxb5v15mm2aub4pfz16ns04
3620243
3620242
2022-08-10T18:04:43Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[వర్గం:1993 జననాలు]] ను చేర్చారు (హాట్కేట్ ఉపయోగించి)
wikitext
text/x-wiki
'''కరిష్మా లాలా శర్మ''' (జననం 22 డిసెంబర్ 1993) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన మోడల్, [[టెలివిజన్|టెలివిజన్]], సినిమా నటి.
[[వర్గం:1993 జననాలు]]
in9yw90lyheecvjuxuazl1cjo6ssg4k
3620244
3620243
2022-08-10T18:04:52Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]] ను చేర్చారు (హాట్కేట్ ఉపయోగించి)
wikitext
text/x-wiki
'''కరిష్మా లాలా శర్మ''' (జననం 22 డిసెంబర్ 1993) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన మోడల్, [[టెలివిజన్|టెలివిజన్]], సినిమా నటి.
[[వర్గం:1993 జననాలు]]
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
gzygugyndjb9qin5f8gjmq571kklzfc
3620245
3620244
2022-08-10T18:05:54Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''కరిష్మా లాలా శర్మ''' (జననం 22 డిసెంబర్ 1993) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన మోడల్, [[టెలివిజన్|టెలివిజన్]], సినిమా నటి.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|9284652}}
* {{Instagram|karishmasharma22}}
[[వర్గం:1993 జననాలు]]
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
no3wsytl0515jj6fg434ubcqyk0f4bs
3620246
3620245
2022-08-10T18:06:16Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''కరిష్మా లాలా శర్మ''' (జననం 22 డిసెంబర్ 1993) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన మోడల్, [[టెలివిజన్|టెలివిజన్]], సినిమా నటి.<ref>{{Cite web |url=https://indianexpress.com/article/entertainment/television/karishma-sharma-sizzles-in-first-look-of-ragini-mms-2-2-see-hot-photos-4834204/ |title=Karishma Sharma sizzles in first look of Ragini MMS 2.2 |date=8 September 2017 |website=The Indian Express |language=en-IN |access-date=8 January 2019}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.dnaindia.com/entertainment/report-pics-ragini-mms-returns-actress-karishma-sharma-s-python-print-bikini-pictures-are-too-hot-to-handle-2689979 |title=PICS: Ragini MMS Returns actress Karishma Sharma's python print bikini pictures are too-hot-to-handle! |date=27 November 2018 |website=dna |language=en |access-date=8 January 2019}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.hindustantimes.com/tv/i-knew-about-the-ragini-mms-franchise-i-am-proud-of-it-says-karishma-sharma/story-rTjFKRLfPSzJgwXWy1CTcM.html |title=I knew about the Ragini MMS franchise, I am proud of it, says Karishma Sharma |date=22 July 2018 |website=Hindustan Times |language=en |access-date=8 January 2019}}</ref>
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|9284652}}
* {{Instagram|karishmasharma22}}
[[వర్గం:1993 జననాలు]]
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
6cp7kodtk1kh4n2b9bn609m4ocnn3rg
కరిష్మా కోటక్
0
355507
3620248
2022-08-10T18:11:47Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[WP:AES|←]]Created page with ''''కరిష్మా కోటక్''' బ్రిటిష్ మోడల్, నటి మరియు టీవీ వ్యాఖ్యాత.'
wikitext
text/x-wiki
'''కరిష్మా కోటక్''' బ్రిటిష్ మోడల్, నటి మరియు టీవీ వ్యాఖ్యాత.
cwof7htmj4c3ys2u1rvj7dfd48y9e90
3620249
3620248
2022-08-10T18:13:16Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''కరిష్మా కోటక్''' బ్రిటిష్ మోడల్, నటి మరియు టీవీ వ్యాఖ్యాత.<ref name="kk1">{{cite web|title=bigg boss season 6 Contestants Karishma Kotak|url=http://colors.in.com/in/biggboss/contestant/karishma-kotak-94.html#nav|archive-url=https://web.archive.org/web/20121009223416/http://colors.in.com/in/biggboss/contestant/karishma-kotak-94.html#nav|url-status=dead|archive-date=2012-10-09}}</ref>
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
rkf4rvi9nud4zos41126e0mjul4uy3p
కరిష్మా రాంధవా
0
355508
3620250
2022-08-10T18:47:40Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[WP:AES|←]]Created page with ''''కరిష్మా ముఖే రాంధవా''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్|టెలివిజన్]], సినిమా నటి.'
wikitext
text/x-wiki
'''కరిష్మా ముఖే రాంధవా''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్|టెలివిజన్]], సినిమా నటి.
8m1s90pbw77tykdlbjkbudex2ibqwpo
3620251
3620250
2022-08-10T18:49:10Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''కరిష్మా ముఖే రాంధవా''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్|టెలివిజన్]], సినిమా నటి.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
*{{IMDb name|2948486}}
*{{Instagram|karishma.mookhey}}
[[వర్గం:1980 జననాలు]]
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
rfb1zvoyhbwv972893ae4jrzn3fwk91
3620252
3620251
2022-08-10T18:49:41Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''కరిష్మా ముఖే రాంధవా''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్|టెలివిజన్]], సినిమా నటి.<ref name=Maahi>{{cite web | url=http://www.tellychakkar.com/news/dollie-turns-preeto-maahi-ve | title=Dollie turns Preeto with Maahi Ve | publisher=Telly Chakkar | date=26 October 2005 | accessdate=7 December 2012}}</ref>
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
*{{IMDb name|2948486}}
*{{Instagram|karishma.mookhey}}
[[వర్గం:1980 జననాలు]]
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
7ukgzu1aijowmd6oo9kw35pj9cglh1r
అనికేత్ విశ్వాస్ రావు
0
355509
3620254
2022-08-10T18:53:52Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[WP:AES|←]]Created page with ''''అనికేత్ విశ్వాస్ రావు''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్|టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు]]. ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== *{{IMDb name|1798561}}'
wikitext
text/x-wiki
'''అనికేత్ విశ్వాస్ రావు''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్|టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు]].
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
*{{IMDb name|1798561}}
aos4cc1axlk7wrbcyc2sc69w0xvk4io
3620259
3620254
2022-08-10T18:54:32Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''అనికేత్ విశ్వాస్ రావు''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్|టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు]].<ref>{{Cite web|last=Herag Halli|date=31 December 2003|title=Chameli (2003)|url=https://www.imdb.com/title/tt0383975/?ref_=nm_flmg_act_8|access-date=18 April 2016|website=IMDb}}</ref>
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
*{{IMDb name|1798561}}
lg6neac8hg4kv4peqs5atzn0jq3c2ab
3620260
3620259
2022-08-10T18:55:13Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[వర్గం:1981 జననాలు]] ను చేర్చారు (హాట్కేట్ ఉపయోగించి)
wikitext
text/x-wiki
'''అనికేత్ విశ్వాస్ రావు''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్|టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు]].
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
*{{IMDb name|1798561}}
[[వర్గం:1981 జననాలు]]
f87qr935fjv2sap137zhl31trtvzni8
ధూళిపాళ సీతారామశాస్త్రి
0
355510
3620256
2022-08-10T18:54:09Z
Reo kwon
80455
Reo kwon, [[ధూళిపాళ సీతారామశాస్త్రి]] పేజీని [[ధూళిపాళ (నటుడు)]] కు తరలించారు: Common name
wikitext
text/x-wiki
#దారిమార్పు [[ధూళిపాళ (నటుడు)]]
7pfkyxapulte1bfekp9dmxlm24h5923
చర్చ:ధూళిపాళ సీతారామశాస్త్రి
1
355511
3620258
2022-08-10T18:54:09Z
Reo kwon
80455
Reo kwon, [[చర్చ:ధూళిపాళ సీతారామశాస్త్రి]] పేజీని [[చర్చ:ధూళిపాళ (నటుడు)]] కు తరలించారు: Common name
wikitext
text/x-wiki
#దారిమార్పు [[చర్చ:ధూళిపాళ (నటుడు)]]
8upcz5tyrcbjrt509vifqdls2pi1s2l
మానవ్ కౌల్
0
355512
3620261
2022-08-10T18:57:04Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[WP:AES|←]]Created page with ''''మానవ్ కౌల్''' (జననం 19 డిసెంబర్ 1976) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన రంగస్థల దర్శకుడు, నాటక రచయిత, రచయిత, సినిమా నటుడు, నిర్మాత.'
wikitext
text/x-wiki
'''మానవ్ కౌల్''' (జననం 19 డిసెంబర్ 1976) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన రంగస్థల దర్శకుడు, నాటక రచయిత, రచయిత, సినిమా నటుడు, నిర్మాత.
4nzr889ltiwjrben2ryc1bns0gzsq31
3620265
3620261
2022-08-10T18:59:37Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''మానవ్ కౌల్''' (జననం 19 డిసెంబర్ 1976) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన రంగస్థల దర్శకుడు, నాటక రచయిత, రచయిత, సినిమా నటుడు, నిర్మాత.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |1964139}}
1p0i2sye7ggj26c1r0a5166veh7uwi3
3620266
3620265
2022-08-10T18:59:53Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[వర్గం:1976 జననాలు]] ను చేర్చారు (హాట్కేట్ ఉపయోగించి)
wikitext
text/x-wiki
'''మానవ్ కౌల్''' (జననం 19 డిసెంబర్ 1976) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన రంగస్థల దర్శకుడు, నాటక రచయిత, రచయిత, సినిమా నటుడు, నిర్మాత.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |1964139}}
[[వర్గం:1976 జననాలు]]
nq618az5n9bgf3yb8rqfqywcx5mqo4q
3620273
3620266
2022-08-10T19:08:01Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''మానవ్ కౌల్''' (జననం 19 డిసెంబర్ 1976) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన రంగస్థల దర్శకుడు, నాటక రచయిత, రచయిత, సినిమా నటుడు, నిర్మాత.<ref name="I have faith in my performance: Manav Kaul">{{cite news |last1=Deccan Chronicle |first1= |title=I have faith in my performance: Manav Kaul |url=https://www.deccanchronicle.com/entertainment/bollywood/310116/i-have-faith-in-my-performance-manav-kaul-1.html |accessdate=10 August 2022 |date=31 January 2016 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220810190028/https://www.deccanchronicle.com/entertainment/bollywood/310116/i-have-faith-in-my-performance-manav-kaul-1.html |archivedate=10 August 2022 |language=en}}</ref>
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |1964139}}
[[వర్గం:1976 జననాలు]]
r32fdnrp4lpcgcxhoj5jqmoi7gs12m6
మొహమ్మద్ ఇక్బాల్ ఖాన్
0
355513
3620268
2022-08-10T19:05:19Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[WP:AES|←]]Created page with ''''మొహమ్మద్ ఇక్బాల్ ఖాన్''' (జననం 10 ఫిబ్రవరి 1980 ) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] [[టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు]]. ఆయన ఫియర్ ఫ్యాక్టర్: ఖత్రోన్ కే ఖిలాడీ 6లో కంటెస్టెంట్ గా పాల్గొన్నాడు.'
wikitext
text/x-wiki
'''మొహమ్మద్ ఇక్బాల్ ఖాన్''' (జననం 10 ఫిబ్రవరి 1980 ) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] [[టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు]]. ఆయన ఫియర్ ఫ్యాక్టర్: ఖత్రోన్ కే ఖిలాడీ 6లో కంటెస్టెంట్ గా పాల్గొన్నాడు.
t706fb6u79ft0lv6s2ybhwhmpmrpir0
3620270
3620268
2022-08-10T19:06:49Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[వర్గం:1980 జననాలు]] ను చేర్చారు (హాట్కేట్ ఉపయోగించి)
wikitext
text/x-wiki
'''మొహమ్మద్ ఇక్బాల్ ఖాన్''' (జననం 10 ఫిబ్రవరి 1980 ) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] [[టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు]]. ఆయన ఫియర్ ఫ్యాక్టర్: ఖత్రోన్ కే ఖిలాడీ 6లో కంటెస్టెంట్ గా పాల్గొన్నాడు.
[[వర్గం:1980 జననాలు]]
phqdtat0qbt1m7tkks3p5lh30td96l3
3620271
3620270
2022-08-10T19:07:16Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''మొహమ్మద్ ఇక్బాల్ ఖాన్''' (జననం 10 ఫిబ్రవరి 1980<ref name=blogbdate>[http://www.miqbalkhan.com/bio.htm "About Iqbal"], Mohammed Iqbal Khan website.</ref>) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] [[టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు]]. ఆయన ఫియర్ ఫ్యాక్టర్: ఖత్రోన్ కే ఖిలాడీ 6లో కంటెస్టెంట్ గా పాల్గొన్నాడు.
[[వర్గం:1980 జననాలు]]
qav4x9wpjhk4onq09z2zaqdwte975jp
3620272
3620271
2022-08-10T19:07:40Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''మొహమ్మద్ ఇక్బాల్ ఖాన్''' (జననం 10 ఫిబ్రవరి 1980<ref name=blogbdate>[http://www.miqbalkhan.com/bio.htm "About Iqbal"], Mohammed Iqbal Khan website.</ref>) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] [[టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు]]. ఆయన ఫియర్ ఫ్యాక్టర్: ఖత్రోన్ కే ఖిలాడీ 6లో కంటెస్టెంట్ గా పాల్గొన్నాడు.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|1511891}}
[[వర్గం:1980 జననాలు]]
bab7ful0w6ehop9t6d2huu6mz5pphze
మానవ్ గోహిల్
0
355514
3620274
2022-08-10T19:09:28Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[WP:AES|←]]Created page with ''''మానవ్ గోహిల్''' (జననం 9 నవంబర్ 1974) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] [[టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు]].'
wikitext
text/x-wiki
'''మానవ్ గోహిల్''' (జననం 9 నవంబర్ 1974) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] [[టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు]].
kowhop0313gz3mpzow719ej8q23f9vc
3620275
3620274
2022-08-10T19:09:59Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''మానవ్ గోహిల్''' (జననం 9 నవంబర్ 1974) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] [[టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు]].
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |1654837}}
7vjpqyqfxrqutmuynlg9fnbab4eycqh
3620277
3620275
2022-08-10T19:10:32Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''మానవ్ గోహిల్''' (జననం 9 నవంబర్ 1974<ref>{{cite web|url=http://www.tellychakkar.com/news/happy-birthday-manav-shalini-payal-malhar-pankaj-and-tanvi|title=Happy Birthday to Manav, Shalini, Payal, Malhar, Pankaj and Tanvi|publisher=www.tellychakkar.com|date=9 November 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20121111172612/http://www.tellychakkar.com/news/happy-birthday-manav-shalini-payal-malhar-pankaj-and-tanvi|access-date=2012-11-25|archive-date=11 November 2012}}</ref>) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] [[టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు]].
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |1654837}}
02ltwpx18kwivy266k3yz65d0cg6thb
3620278
3620277
2022-08-10T19:10:46Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[వర్గం:1974 జననాలు]] ను చేర్చారు (హాట్కేట్ ఉపయోగించి)
wikitext
text/x-wiki
'''మానవ్ గోహిల్''' (జననం 9 నవంబర్ 1974<ref>{{cite web|url=http://www.tellychakkar.com/news/happy-birthday-manav-shalini-payal-malhar-pankaj-and-tanvi|title=Happy Birthday to Manav, Shalini, Payal, Malhar, Pankaj and Tanvi|publisher=www.tellychakkar.com|date=9 November 2012|archive-url=https://web.archive.org/web/20121111172612/http://www.tellychakkar.com/news/happy-birthday-manav-shalini-payal-malhar-pankaj-and-tanvi|access-date=2012-11-25|archive-date=11 November 2012}}</ref>) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] [[టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు]].
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |1654837}}
[[వర్గం:1974 జననాలు]]
fg9pyci675eu92ufmodzji5217i8p5y
కునాల్ రాయ్ కపూర్
0
355515
3620280
2022-08-10T19:13:18Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[WP:AES|←]]Created page with ''''కునాల్ రాయ్ కపూర్''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] టెలివిజన్, [[సినిమా నటుడు]], నాటక రచయిత, సినీ నిర్మాత.'
wikitext
text/x-wiki
'''కునాల్ రాయ్ కపూర్''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] టెలివిజన్, [[సినిమా నటుడు]], నాటక రచయిత, సినీ నిర్మాత.
so2f2htskum20cl1b9uy42fkxkzaa8z
3620282
3620280
2022-08-10T19:15:27Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''కునాల్ రాయ్ కపూర్''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] టెలివిజన్, [[సినిమా నటుడు]], నాటక రచయిత, సినీ నిర్మాత.<ref>{{Cite news |url=https://www.ynetnews.com/articles/0,7340,L-4402232,00.html |title=History of India's Jewish beauty queens |newspaper=Ynetnews |date=3 August 2013 |access-date=6 March 2018 |archive-date=7 March 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180307024335/https://www.ynetnews.com/articles/0,7340,L-4402232,00.html |url-status=live |last1=Aafreedi |first1=Dr Navras Jaat }}</ref>
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |2622986}}
cwupyjqg5ma8c6jna04luk40i1ch434
3620283
3620282
2022-08-10T19:15:45Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[వర్గం:1979 జననాలు]] ను చేర్చారు (హాట్కేట్ ఉపయోగించి)
wikitext
text/x-wiki
'''కునాల్ రాయ్ కపూర్''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] టెలివిజన్, [[సినిమా నటుడు]], నాటక రచయిత, సినీ నిర్మాత.<ref>{{Cite news |url=https://www.ynetnews.com/articles/0,7340,L-4402232,00.html |title=History of India's Jewish beauty queens |newspaper=Ynetnews |date=3 August 2013 |access-date=6 March 2018 |archive-date=7 March 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180307024335/https://www.ynetnews.com/articles/0,7340,L-4402232,00.html |url-status=live |last1=Aafreedi |first1=Dr Navras Jaat }}</ref>
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |2622986}}
[[వర్గం:1979 జననాలు]]
t3wzy2azcmvw6xgn3g5h4tbp8dihpmy
వైభవ్ తత్వవాది
0
355516
3620288
2022-08-10T19:20:14Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[WP:AES|←]]Created page with ''''వైభవ్ తత్వవాది''' ( మరాఠీ: वैभव तत्ववादी ; జననం 25 సెప్టెంబర్ 1988) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] [[టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు]].'
wikitext
text/x-wiki
'''వైభవ్ తత్వవాది''' ( మరాఠీ: वैभव तत्ववादी ; జననం 25 సెప్టెంబర్ 1988) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] [[టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు]].
t4w9db4r7rfv1tpfhp1a5ikv4fc9h2w
3620289
3620288
2022-08-10T19:22:11Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''వైభవ్ తత్వవాది''' ( మరాఠీ: वैभव तत्ववादी ; జననం 25 సెప్టెంబర్ 1988) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] [[టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు]].
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|7052812}}
5283keswl1w1jkl5qxc8gi00mlq131u
3620290
3620289
2022-08-10T19:22:59Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''వైభవ్ తత్వవాది''' ( మరాఠీ: वैभव तत्ववादी ; జననం 25 సెప్టెంబర్ 1988) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] [[టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు]].<ref>{{Cite web|title=Vaibhav Tatwawaadi’s brother gets married in Nagpur|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/events/nagpur/vaibhavs-brother-gets-married-in-nagpur/articleshow/62853917.cms?from=mdr|access-date=2018-02-09|website=timesofindia.indiatimes.com|language=en}}</ref>
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|7052812}}
qati0z7qmf64c2657bk5c6sneabv1lv
3620291
3620290
2022-08-10T19:23:15Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[వర్గం:1988 జననాలు]] ను చేర్చారు (హాట్కేట్ ఉపయోగించి)
wikitext
text/x-wiki
'''వైభవ్ తత్వవాది''' ( మరాఠీ: वैभव तत्ववादी ; జననం 25 సెప్టెంబర్ 1988) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] [[టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు]].<ref>{{Cite web|title=Vaibhav Tatwawaadi’s brother gets married in Nagpur|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/events/nagpur/vaibhavs-brother-gets-married-in-nagpur/articleshow/62853917.cms?from=mdr|access-date=2018-02-09|website=timesofindia.indiatimes.com|language=en}}</ref>
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|7052812}}
[[వర్గం:1988 జననాలు]]
9pcriwhnucshh60333xb20qlagzxti7
3620305
3620291
2022-08-10T23:42:07Z
Kprsastry
2847
wikitext
text/x-wiki
'''వైభవ్ తత్వవాది''' ( మరాఠీ: वैभव तत्ववादी ; జననం 25 సెప్టెంబర్ 1988) [[భారత దేశం|భారతదేశపు]] [[టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు]].<ref>{{Cite web|title=Vaibhav Tatwawaadi’s brother gets married in Nagpur|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/events/nagpur/vaibhavs-brother-gets-married-in-nagpur/articleshow/62853917.cms?from=mdr|access-date=2018-02-09|website=timesofindia.indiatimes.com|language=en}}</ref>
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|7052812}}
[[వర్గం:1988 జననాలు]]
6h4ngl2lm8mdg3hxbpba2v9v6osb688
మూస:Infobox diocese
10
355517
3620306
2021-11-01T17:24:15Z
Jonesey95
60065
add module parameter to allow embedding within this template
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox
| bodyclass = vcard
| abovestyle = font-size: 100%
| above = <includeonly><div class="fn org" style="display:inline;font-size: 125%">{{#if:{{{jurisdiction|}}}|{{{jurisdiction}}} of {{{name|}}}|{{{name|}}}}}</div></includeonly>{{#if:{{{latin|}}}|<br />''<div class="nickname" style="display:inline;font-family: serif; font-size: 130%; ">{{lang|la|{{{latin}}}}}</div>''}}{{#if:{{{local|}}}|<br /><div class="nickname" style="display:inline;font-size: 115%">{{{local}}}</div>}}<div style="display:inline;font-size: 125%">{{#ifeq:{{{archbishopric|+}}} | {{{archbishopric|-}}}|{{#switch:1
| {{#if:{{{titleoverride|}}}|1}} | #default = {{{titleoverride|}}}
| {{#if:{{{archbishopric|}}}|1}} = Archbishop of
| {{#if:{{{bishopric|}}}|1}} = Bishop of
}} {{{archbishopric|{{{bishopric|}}}}}}|
{{#ifeq:{{{bishopric|+}}} | {{{bishopric|-}}}|
{{#switch:1
| {{#if:{{{titleoverride|}}}|1}} | #default = {{{titleoverride|}}}
| {{#if:{{{archbishopric|}}}|1}} = Archbishop of
| {{#if:{{{bishopric|}}}|1}} = Bishop of
}} {{{archbishopric|{{{bishopric|}}}}}}}}}}</div>
| subheader = {{Infobox | decat = yes | child = yes
| subheaderstyle = font-weight: bold; text-transform: uppercase; font-size: 95%; line-height: 110%; background-color: #9b0989; color: white;
| subheader = {{#ifeq: {{{archbishopric|+}}} | {{{archbishopric|-}}}|{{#if:{{{archbishopric|}}}|Archbishopric|Bishopric}}|{{#ifeq: {{{bishopric|+}}} | {{{bishopric|-}}}|Bishopric}}}}
| headerstyle = font-weight: bold; text-transform: uppercase; font-size: 95%; line-height: 110%; color: white;
background-color: {{#switch:{{lc:{{{border}}}}}|coptic=#6b3fa0|anglican=#333399|catholic=#d42424|orthodox=#008250|#858585}};
| header1 = {{{border|}}}
}}
| imagestyle = padding-bottom: 0.4em;
| image = {{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image|}}}|size={{{image_size|}}}|sizedefault=frameless|alt={{{image_alt|}}}|suppressplaceholder=yes}}
| caption = {{{caption|}}}
| image2 = {{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{coat|}}}|size={{{coat_size|}}}|sizedefault=frameless|alt={{{coat_alt|Coat of arms of the {{#if:{{{jurisdiction|}}}|{{{jurisdiction}}} of {{{name}}}|{{{name}}}}}}}}|suppressplaceholder=yes}}
| caption2 = {{{coat_caption|Coat of arms}}}
| image3 = {{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{flag|}}}|size={{{flag_size|}}}|sizedefault=frameless|border=yes|alt={{{flag_alt|Flag of the {{#if:{{{jurisdiction|}}}|{{{jurisdiction}}} of {{{name}}}|{{{name}}}}}}}}|suppressplaceholder=yes}}
| caption3 = Flag
| data1 = {{#if:{{{incumbent|}}}|'''Incumbent:<br />{{{incumbent}}}{{#if:{{{incumbent_note|}}}|<br />{{{incumbent_note|}}}}}'''}}
| label2 = [[Style (manner of address)|Style]]
| data2 = {{{style|}}}
| headerstyle = background-color: #FADA5E;
| header3 = {{#if:{{{country|}}}{{{territory|}}}{{{province|}}}{{{residence|}}}{{{metropolitan|}}}{{{headquarters|}}}{{{coordinates|}}}|Location}}
| label4 = Country
| rowclass4 = adr
| data4 = {{#if:{{{country|}}}<!--
-->|<span class="country-name">{{#switch:{{{denomination}}}
|Roman Catholic
|[[Roman Catholic]]=<!--
-->{{#ifexist:Roman Catholicism in the {{{country}}}<!--
-->|[[Roman Catholicism in the {{{country}}}|{{{country}}}]]<!--
-->|{{#ifexist:Roman Catholicism in {{{country}}}<!--
-->|[[Roman Catholicism in {{{country}}}|{{{country}}}]]<!--
-->|{{{country}}}<!--
-->}}<!--
-->}}
|#default={{{country}}}<!--
-->}}</span><!--
-->}}
| label5 = Territory
| data5 = {{{territory|}}}
| label6 = [[Ecclesiastical province]]
| data6 = {{{province|}}}
| label7 = Residence
| data7 = {{{residence|}}}
| label8 = Metropolitan
| data8 = {{{metropolitan|}}}
| label9 = [[Archdeaconry|Archdeaconries]]
| data9 = {{{archdeaconries|}}}
| label10 = [[Deanery|Deaneries]]
| data10 = {{{deaneries|}}}
| label11 = Subdivisions
| data11 = {{{subdivisions|}}}
| label12 = Headquarters
| data12 = {{{headquarters|}}}
| label13 = [[Geographic coordinates|Coordinates]]
| data13 = {{{coordinates|}}}
| header14 = {{#if:{{{area_km2|}}}{{{area_sqmi|}}}{{{population|}}}{{{parishes|}}}{{{churches|}}}{{{congregations|}}}{{{schools|}}}{{{members|}}}|Statistics}}
| label15 = Area
| data15 = {{#if:{{{area_km2|}}}{{{area_sqmi|}}}<!--
-->|{{convinfobox|{{formatnum:{{{area_km2|}}}|R}}|km2|{{formatnum:{{{area_sqmi|}}}|R}}|sqmi}}{{{area_footnotes|}}}<!--
-->}}
| label16 = Population{{#if:{{{population|}}}|<br />- Total}}{{#if:{{{catholics|}}}|<br />- Catholics (including non-members)}}
| data16 = {{#if:{{{population|}}}{{{catholics|}}}|{{#if:{{{population_as_of|}}}|(as of {{{population_as_of}}})}}}}<!--
-->{{#if:{{{population|}}}<!--
-->|<br />{{{population}}}<!--
-->}}{{#if:{{{catholics|}}}<!--
-->|<br />{{{catholics}}}{{#if:{{{catholics_percent|}}}| ({{{catholics_percent}}}%)}}<!--
-->}}
| label17 = Parishes
| data17 = {{{parishes|}}}
| label18 = Churches
| data18 = {{{churches|}}}
| label19 = Congregations
| data19 = {{{congregations|}}}
| label20 = Schools
| data20 = {{{schools|}}}
| label21 = Members
| data21 = {{{members|}}}
| header22 = {{#if:{{{rite|}}}{{{first_holder|{{{first_incumbent|}}}}}}{{{date|}}}{{{sui_iuris_church|{{{particular_church|}}}}}}{{{established|{{{founded|}}}}}}{{{dissolved|}}}{{{cathedral|}}}{{{cocathedral|}}}{{{patron|}}}{{{priests|}}}{{{language|}}}{{{calendar|}}}{{{music|}}}|Information}}
| label23 = First holder
| data23 = {{{first_holder|{{{first_incumbent|}}}}}}
| label24 = Formation
| data24 = {{{date|}}}
| label25 = Denomination
| data25 = {{{denomination|}}}
| label26 = ''[[Sui iuris]]'' church
| data26 = {{{sui_iuris_church|{{{particular_church|}}}}}}
| label27 = Rite
| data27 = {{{rite|}}}
| label28 = Established
| data28 = {{{established|{{{founded|}}}}}}
| label29 = Dissolved
| data29 = {{{dissolved|}}}
| label30 = Archdiocese
| data30 = {{{archdiocese|}}}
| label31 = Diocese
| data31 = {{{diocese|}}}
| label32 = Cathedral
| data32 = {{{cathedral|}}}
| label33 = Co-cathedral
| data33 = {{{cocathedral|}}}
| label34 = {{#if:{{{patron_title|}}}|{{{patron_title}}}|Patron saint}}
| data34 = {{{patron|}}}
| label35 = [[Secular clergy|Secular priests]]
| data35 = {{{priests|}}}
| label36 = Language
| data36 = {{{language|}}}
| label37 = Calendar
| data37 = {{{calendar|}}}
| label38 = Music
| data38 = {{{music|}}}
| header39 = {{#if:{{{bishop|}}}{{{coadjutor|}}}{{{pope|}}}|{{#if:{{{dissolved|}}}|Leadership|Current leadership}}}}
| label40 = Parent church
| data40 = {{{parent_church|}}}
| label41 = Governance
| data41 = {{{governance|}}}
| label42 = Pope
| class42 = agent
| data42 = {{{pope|}}}
| label43 = Patriarch
| class43 = agent
| data43 = {{{patriarch|}}}
| label44 = Major Archbishop
| class44 = agent
| data44 = {{{major_archbishop|}}}
| label45 = {{#if:{{{bishop_title|}}}|{{{bishop_title}}}|Bishop}}
| class45 = agent
| data45 = {{{bishop|}}}
| label46 = Metropolitan Archbishop
| class46 = agent
| data46 = {{{metro_archbishop|}}}
| label47 = Coadjutor
| class47 = agent
| data47 = {{{coadjutor|}}}
| label48 = {{#if:{{{assistant_bishops|}}}{{{assistant_bishop|}}}|[[Assistant bishop]]{{#if:{{{assistant_bishops|}}}|s}}|[[Suffragan bishop|Suffragan{{#if:{{{suffragans|}}}|s}}]]}}
| class48 = agent
| data48 = {{if empty|{{#if:{{{assistant_bishops|}}}|{{{assistant_bishops|}}}|{{{assistant_bishop|}}}}}|{{#if:{{{suffragans|}}}|{{{suffragans|}}}|{{{suffragan|}}}}}}}
| label49 = Auxiliary Bishops
| class49 = agent
| data49 = {{{auxiliary_bishops|}}}
| label50 = Apostolic Administrator
| class50 = agent
| data50 = {{{apostolic_admin|}}}
| label51 = Vicar General
| class51 = agent
| data51 = {{{vicar_general|}}}
| label52 = Episcopal Vicars
| class52 = agent
| data52 = {{{episcopal_vicar|}}}
| label53 = Judicial Vicar
| class53 = agent
| data53 = {{{judicial_vicar|}}}
| label54 = Dean
| class54 = agent
| data54 = {{{dean|}}}
| label55 = [[Archdeacon]]{{#if:{{{archdeacons|}}}|s}}
| class55 = agent
| data55 = {{if empty|{{{archdeacons|}}}|{{{archdeacon|}}}}}
| label56 = Bishops emeritus
| class56 = agent
| data56 = {{{emeritus_bishops|}}}
| header57 = {{#if:{{{map|}}}|Map}}
| data58 = {{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{map|}}}|size={{{map_size|}}}|sizedefault=frameless|alt={{{map_alt|}}}|title={{{map_caption|}}}}}{{#if:{{both|{{{map|}}}|{{{map_caption|}}}}}|<br />{{{map_caption}}}}}
| header59 = {{#if:{{{website|}}}|Website}}
| data60 = {{{website|}}}
| data99 = {{{module|}}}
| below = {{{footnotes|}}}
}}{{#invoke:Check for unknown parameters|check|unknown={{main other|[[Category:Pages using infobox diocese with unknown parameters|_VALUE_{{PAGENAME}}]]}}|preview=Page using [[Template:Infobox diocese]] with unknown parameter "_VALUE_"|ignoreblank=y| apostolic_admin | archbishopric | archdeacon | archdeaconries | archdeacons | archdiocese | area_footnotes | area_km2 | area_sqmi | assistant_bishop | assistant_bishops | auxiliary_bishops | bishop | bishop_title | bishopric | border | calendar | caption | cathedral | catholics | catholics_percent | churches | coadjutor | coat | coat_alt | coat_caption | coat_size | cocathedral | congregations | coordinates | country | date | dean | deaneries | denomination | diocese | dissolved | emeritus_bishops | episcopal_vicar | established | first_incumbent | flag | flag_alt | flag_size | footnotes | founded | governance | headquarters | image | image_alt | image_size | incumbent | incumbent_note | judicial_vicar | jurisdiction | language | latin | local | major_archbishop | map | map_alt | map_caption | map_size | members | metro_archbishop | metropolitan | module | music | name | parent_church | parishes | particular_church | patriarch | patron | patron_title | pope | population | population_as_of | priests | province | residence | rite | schools | style | subdivisions | suffragan | suffragans | sui_iuris_church | territory | titleoverride | vicar_general | website }}<noinclude>
{{documentation}}
</noinclude>
ml5o3o5azpnu66trl6nxb254p3lvql4
3620307
3620306
2022-08-10T23:47:07Z
Arjunaraoc
2379
[[:en:Template:Infobox_diocese]] నుండి కూర్పును దిగుమతి చేసాం: తెవికీలోకి [[వాడుకరి:Divya4232]] గారి అభ్యర్ధనపై
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox
| bodyclass = vcard
| abovestyle = font-size: 100%
| above = <includeonly><div class="fn org" style="display:inline;font-size: 125%">{{#if:{{{jurisdiction|}}}|{{{jurisdiction}}} of {{{name|}}}|{{{name|}}}}}</div></includeonly>{{#if:{{{latin|}}}|<br />''<div class="nickname" style="display:inline;font-family: serif; font-size: 130%; ">{{lang|la|{{{latin}}}}}</div>''}}{{#if:{{{local|}}}|<br /><div class="nickname" style="display:inline;font-size: 115%">{{{local}}}</div>}}<div style="display:inline;font-size: 125%">{{#ifeq:{{{archbishopric|+}}} | {{{archbishopric|-}}}|{{#switch:1
| {{#if:{{{titleoverride|}}}|1}} | #default = {{{titleoverride|}}}
| {{#if:{{{archbishopric|}}}|1}} = Archbishop of
| {{#if:{{{bishopric|}}}|1}} = Bishop of
}} {{{archbishopric|{{{bishopric|}}}}}}|
{{#ifeq:{{{bishopric|+}}} | {{{bishopric|-}}}|
{{#switch:1
| {{#if:{{{titleoverride|}}}|1}} | #default = {{{titleoverride|}}}
| {{#if:{{{archbishopric|}}}|1}} = Archbishop of
| {{#if:{{{bishopric|}}}|1}} = Bishop of
}} {{{archbishopric|{{{bishopric|}}}}}}}}}}</div>
| subheader = {{Infobox | decat = yes | child = yes
| subheaderstyle = font-weight: bold; text-transform: uppercase; font-size: 95%; line-height: 110%; background-color: #9b0989; color: white;
| subheader = {{#ifeq: {{{archbishopric|+}}} | {{{archbishopric|-}}}|{{#if:{{{archbishopric|}}}|Archbishopric|Bishopric}}|{{#ifeq: {{{bishopric|+}}} | {{{bishopric|-}}}|Bishopric}}}}
| headerstyle = font-weight: bold; text-transform: uppercase; font-size: 95%; line-height: 110%; color: white;
background-color: {{#switch:{{lc:{{{border}}}}}|coptic=#6b3fa0|anglican=#333399|catholic=#d42424|orthodox=#008250|#858585}};
| header1 = {{{border|}}}
}}
| imagestyle = padding-bottom: 0.4em;
| image = {{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{image|}}}|size={{{image_size|}}}|sizedefault=frameless|alt={{{image_alt|}}}|suppressplaceholder=yes}}
| caption = {{{caption|}}}
| image2 = {{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{coat|}}}|size={{{coat_size|}}}|sizedefault=frameless|alt={{{coat_alt|Coat of arms of the {{#if:{{{jurisdiction|}}}|{{{jurisdiction}}} of {{{name}}}|{{{name}}}}}}}}|suppressplaceholder=yes}}
| caption2 = {{{coat_caption|Coat of arms}}}
| image3 = {{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{flag|}}}|size={{{flag_size|}}}|sizedefault=frameless|border=yes|alt={{{flag_alt|Flag of the {{#if:{{{jurisdiction|}}}|{{{jurisdiction}}} of {{{name}}}|{{{name}}}}}}}}|suppressplaceholder=yes}}
| caption3 = Flag
| data1 = {{#if:{{{incumbent|}}}|'''Incumbent:<br />{{{incumbent}}}{{#if:{{{incumbent_note|}}}|<br />{{{incumbent_note|}}}}}'''}}
| label2 = [[Style (manner of address)|Style]]
| data2 = {{{style|}}}
| headerstyle = background-color: #FADA5E;
| header3 = {{#if:{{{country|}}}{{{territory|}}}{{{province|}}}{{{residence|}}}{{{metropolitan|}}}{{{headquarters|}}}{{{coordinates|}}}|Location}}
| label4 = Country
| rowclass4 = adr
| data4 = {{#if:{{{country|}}}<!--
-->|<span class="country-name">{{#switch:{{{denomination}}}
|Roman Catholic
|[[Roman Catholic]]=<!--
-->{{#ifexist:Roman Catholicism in the {{{country}}}<!--
-->|[[Roman Catholicism in the {{{country}}}|{{{country}}}]]<!--
-->|{{#ifexist:Roman Catholicism in {{{country}}}<!--
-->|[[Roman Catholicism in {{{country}}}|{{{country}}}]]<!--
-->|{{{country}}}<!--
-->}}<!--
-->}}
|#default={{{country}}}<!--
-->}}</span><!--
-->}}
| label5 = Territory
| data5 = {{{territory|}}}
| label6 = [[Ecclesiastical province]]
| data6 = {{{province|}}}
| label7 = Residence
| data7 = {{{residence|}}}
| label8 = Metropolitan
| data8 = {{{metropolitan|}}}
| label9 = [[Archdeaconry|Archdeaconries]]
| data9 = {{{archdeaconries|}}}
| label10 = [[Deanery|Deaneries]]
| data10 = {{{deaneries|}}}
| label11 = Subdivisions
| data11 = {{{subdivisions|}}}
| label12 = Headquarters
| data12 = {{{headquarters|}}}
| label13 = [[Geographic coordinates|Coordinates]]
| data13 = {{{coordinates|}}}
| header14 = {{#if:{{{area_km2|}}}{{{area_sqmi|}}}{{{population|}}}{{{parishes|}}}{{{churches|}}}{{{congregations|}}}{{{schools|}}}{{{members|}}}|Statistics}}
| label15 = Area
| data15 = {{#if:{{{area_km2|}}}{{{area_sqmi|}}}<!--
-->|{{convinfobox|{{formatnum:{{{area_km2|}}}|R}}|km2|{{formatnum:{{{area_sqmi|}}}|R}}|sqmi}}{{{area_footnotes|}}}<!--
-->}}
| label16 = Population{{#if:{{{population|}}}|<br />- Total}}{{#if:{{{catholics|}}}|<br />- Catholics (including non-members)}}
| data16 = {{#if:{{{population|}}}{{{catholics|}}}|{{#if:{{{population_as_of|}}}|(as of {{{population_as_of}}})}}}}<!--
-->{{#if:{{{population|}}}<!--
-->|<br />{{{population}}}<!--
-->}}{{#if:{{{catholics|}}}<!--
-->|<br />{{{catholics}}}{{#if:{{{catholics_percent|}}}| ({{{catholics_percent}}}%)}}<!--
-->}}
| label17 = Parishes
| data17 = {{{parishes|}}}
| label18 = Churches
| data18 = {{{churches|}}}
| label19 = Congregations
| data19 = {{{congregations|}}}
| label20 = Schools
| data20 = {{{schools|}}}
| label21 = Members
| data21 = {{{members|}}}
| header22 = {{#if:{{{rite|}}}{{{first_holder|{{{first_incumbent|}}}}}}{{{date|}}}{{{sui_iuris_church|{{{particular_church|}}}}}}{{{established|{{{founded|}}}}}}{{{dissolved|}}}{{{cathedral|}}}{{{cocathedral|}}}{{{patron|}}}{{{priests|}}}{{{language|}}}{{{calendar|}}}{{{music|}}}|Information}}
| label23 = First holder
| data23 = {{{first_holder|{{{first_incumbent|}}}}}}
| label24 = Formation
| data24 = {{{date|}}}
| label25 = Denomination
| data25 = {{{denomination|}}}
| label26 = ''[[Sui iuris]]'' church
| data26 = {{{sui_iuris_church|{{{particular_church|}}}}}}
| label27 = Rite
| data27 = {{{rite|}}}
| label28 = Established
| data28 = {{{established|{{{founded|}}}}}}
| label29 = Dissolved
| data29 = {{{dissolved|}}}
| label30 = Archdiocese
| data30 = {{{archdiocese|}}}
| label31 = Diocese
| data31 = {{{diocese|}}}
| label32 = Cathedral
| data32 = {{{cathedral|}}}
| label33 = Co-cathedral
| data33 = {{{cocathedral|}}}
| label34 = {{#if:{{{patron_title|}}}|{{{patron_title}}}|Patron saint}}
| data34 = {{{patron|}}}
| label35 = [[Secular clergy|Secular priests]]
| data35 = {{{priests|}}}
| label36 = Language
| data36 = {{{language|}}}
| label37 = Calendar
| data37 = {{{calendar|}}}
| label38 = Music
| data38 = {{{music|}}}
| header39 = {{#if:{{{bishop|}}}{{{coadjutor|}}}{{{pope|}}}|{{#if:{{{dissolved|}}}|Leadership|Current leadership}}}}
| label40 = Parent church
| data40 = {{{parent_church|}}}
| label41 = Governance
| data41 = {{{governance|}}}
| label42 = Pope
| class42 = agent
| data42 = {{{pope|}}}
| label43 = Patriarch
| class43 = agent
| data43 = {{{patriarch|}}}
| label44 = Major Archbishop
| class44 = agent
| data44 = {{{major_archbishop|}}}
| label45 = {{#if:{{{bishop_title|}}}|{{{bishop_title}}}|Bishop}}
| class45 = agent
| data45 = {{{bishop|}}}
| label46 = Metropolitan Archbishop
| class46 = agent
| data46 = {{{metro_archbishop|}}}
| label47 = Coadjutor
| class47 = agent
| data47 = {{{coadjutor|}}}
| label48 = {{#if:{{{assistant_bishops|}}}{{{assistant_bishop|}}}|[[Assistant bishop]]{{#if:{{{assistant_bishops|}}}|s}}|[[Suffragan bishop|Suffragan{{#if:{{{suffragans|}}}|s}}]]}}
| class48 = agent
| data48 = {{if empty|{{#if:{{{assistant_bishops|}}}|{{{assistant_bishops|}}}|{{{assistant_bishop|}}}}}|{{#if:{{{suffragans|}}}|{{{suffragans|}}}|{{{suffragan|}}}}}}}
| label49 = Auxiliary Bishops
| class49 = agent
| data49 = {{{auxiliary_bishops|}}}
| label50 = Apostolic Administrator
| class50 = agent
| data50 = {{{apostolic_admin|}}}
| label51 = Vicar General
| class51 = agent
| data51 = {{{vicar_general|}}}
| label52 = Episcopal Vicars
| class52 = agent
| data52 = {{{episcopal_vicar|}}}
| label53 = Judicial Vicar
| class53 = agent
| data53 = {{{judicial_vicar|}}}
| label54 = Dean
| class54 = agent
| data54 = {{{dean|}}}
| label55 = [[Archdeacon]]{{#if:{{{archdeacons|}}}|s}}
| class55 = agent
| data55 = {{if empty|{{{archdeacons|}}}|{{{archdeacon|}}}}}
| label56 = Bishops emeritus
| class56 = agent
| data56 = {{{emeritus_bishops|}}}
| header57 = {{#if:{{{map|}}}|Map}}
| data58 = {{#invoke:InfoboxImage|InfoboxImage|image={{{map|}}}|size={{{map_size|}}}|sizedefault=frameless|alt={{{map_alt|}}}|title={{{map_caption|}}}}}{{#if:{{both|{{{map|}}}|{{{map_caption|}}}}}|<br />{{{map_caption}}}}}
| header59 = {{#if:{{{website|}}}|Website}}
| data60 = {{{website|}}}
| data99 = {{{module|}}}
| below = {{{footnotes|}}}
}}{{#invoke:Check for unknown parameters|check|unknown={{main other|[[Category:Pages using infobox diocese with unknown parameters|_VALUE_{{PAGENAME}}]]}}|preview=Page using [[Template:Infobox diocese]] with unknown parameter "_VALUE_"|ignoreblank=y| apostolic_admin | archbishopric | archdeacon | archdeaconries | archdeacons | archdiocese | area_footnotes | area_km2 | area_sqmi | assistant_bishop | assistant_bishops | auxiliary_bishops | bishop | bishop_title | bishopric | border | calendar | caption | cathedral | catholics | catholics_percent | churches | coadjutor | coat | coat_alt | coat_caption | coat_size | cocathedral | congregations | coordinates | country | date | dean | deaneries | denomination | diocese | dissolved | emeritus_bishops | episcopal_vicar | established | first_incumbent | flag | flag_alt | flag_size | footnotes | founded | governance | headquarters | image | image_alt | image_size | incumbent | incumbent_note | judicial_vicar | jurisdiction | language | latin | local | major_archbishop | map | map_alt | map_caption | map_size | members | metro_archbishop | metropolitan | module | music | name | parent_church | parishes | particular_church | patriarch | patron | patron_title | pope | population | population_as_of | priests | province | residence | rite | schools | style | subdivisions | suffragan | suffragans | sui_iuris_church | territory | titleoverride | vicar_general | website }}<noinclude>
{{documentation}}
</noinclude>
ml5o3o5azpnu66trl6nxb254p3lvql4
మూస:Infobox diocese/doc
10
355518
3620308
2022-07-26T02:55:01Z
Paine Ellsworth
11035
/* TemplateData */ per edit request on talk page - "required" → "suggested"
wikitext
text/x-wiki
{{Documentation subpage}}
<!-- Add categories where indicated at the bottom of this page and interwikis at Wikidata -->
{{#ifeq:{{SUBPAGENAME}}|sandbox||{{High-use}}}}
{{Lua|Module:Infobox|Module:InfoboxImage|Module:Check for unknown parameters}}
== Usage ==
{{Parameter names example|_template=| apostolic_admin | archbishopric | archdeacon | archdeaconries | archdeacons | archdiocese | area_footnotes | area_km2 = 123 | assistant_bishops | auxiliary_bishops | bishop | bishop_title | bishopric | border | calendar | caption | cathedral | catholics | catholics_percent | churches | coadjutor | coat | coat_alt | coat_caption | coat_size | cocathedral | congregations | coordinates | country | date | dean | deaneries | denomination | diocese | dissolved | emeritus_bishops | episcopal_vicar | established | first_incumbent | flag | flag_alt | flag_size | footnotes | founded | governance | headquarters | image | image_alt | image_size | incumbent | incumbent_note | judicial_vicar | jurisdiction | language | latin | local | major_archbishop | map | map_alt | map_caption | map_size | members | metro_archbishop | metropolitan | module | music | name | parent_church | parishes | particular_church | patriarch | patron | patron_title | pope | population | population_as_of | priests | province | residence | rite | schools | style | subdivisions | suffragan | suffragans | sui_iuris_church | territory | titleoverride | vicar_general | website }}
<pre style="overflow:auto;">
{{Infobox diocese
| jurisdiction = <!-- Type of jurisdiction: i.e. Diocese or Archdiocese -->
| name = <!-- Place name(s) of the diocese (or archdiocese) -->
| latin = <!-- Latin name of the diocese (or archdiocese) -->
| local = <!-- Name in the native language -->
| titleoverride =
| archbishopric =
| bishopric =
| border =
| image = <!-- Or specify coat of arms below -->
| image_size =
| image_alt =
| caption =
| coat = <!-- Coat of arms file name (excluding File: prefix) -->
| coat_size =
| coat_alt =
| coat_caption =
| flag = <!-- Flag file name (excluding File: prefix) -->
| flag_size =
| flag_alt =
| incumbent =
| incumbent_note =
| style =
<!---- Locations ---->
| country =
| territory =
| province = <!-- Ecclesiastical province -->
| residence =
| metropolitan =
| archdeaconries =
| deaneries =
| subdivisions =
| headquarters =
| coordinates = <!-- Use {{coord}} -->
<!---- Statistics ---->
| area_km2 = <!-- Area in square kilometers, automatically converted -->
| area_sqmi = <!-- Area in square miles, automatically converted -->
| area_footnotes =
| population =
| population_as_of =
| catholics = <!-- Number of Catholics in the diocese -->
| catholics_percent =
| parishes = <!-- Number of parishes in the diocese -->
| churches = <!-- Number of churches in the diocese -->
| congregations = <!-- Number of congregations in the diocese -->
| schools = <!-- Number of church supported schools in the diocese -->
| members = <!-- Number of members in the diocese -->
<!---- Information ---->
| first_incumbent =
| date =
| denomination =
| sui_iuris_church = <!-- sui iuris Church, e.g., [[Latin Church]] or [[Ukrainian Greek Catholic Church]] or |particular_church= -->
| rite = <!-- e.g., [[Roman Rite]] -->
| established =
| dissolved =
| archdiocese =
| diocese =
| cathedral = <!-- Cathedral that serves as the seat of the diocese -->
| cocathedral =
| patron = <!-- Patron saint(s) of the diocese (or archdiocese) -->
| patron_title = <!-- Use to override the default label "Patron saint" -->
| priests = <!-- Number of secular priests in the diocese -->
| language =
| calendar =
| music =
<!---- Current leadership ---->
| parent_church =
| governance =
| pope = {{Incumbent pope}} <!-- DO NOT CHANGE. This will update the Popes Automatically as they change -->
| patriarch =
| major_archbishop =
| bishop = <!-- Name and title of the current ordinary of the diocese -->
| bishop_title = <!-- Type of ordinary: i.e. Bishop or Archbishop. Default is Bishop -->
| metro_archbishop = <!-- Name of the Metropolitan Archbishop of the Ecclesiastical Province -->
| coadjutor =
| suffragans = <!-- List most senior first (usually reckoned by date of consecration); use |suffragan= for one -->
| assistant_bishops = <!-- Mutually exclusive with |suffragans= ; use |assistant_bishop= for one -->
| auxiliary_bishops = <!-- List most senior first (usually reckoned by date of consecration) -->
| apostolic_admin =
| vicar_general =
| episcopal_vicar =
| judicial_vicar =
| dean =
| archdeacons = <!-- List most senior first (usually reckoned by date of first collation); use |archdeacon= for one-->
| emeritus_bishops = <!-- List most senior first (usually reckoned by date of consecration) -->
<!---- Map ---->
| map =
| map_size =
| map_alt =
| map_caption =
<!---- Website ---->
| website = <!-- {{URL|http://www.example.com}} -->
| module =
| footnotes =
}}
</pre>
==TemplateData==
{{collapse top|title=[[Wikipedia:TemplateData|TemplateData]] documentation used by [[Wikipedia:VisualEditor|VisualEditor]] and other tools}}
{{TemplateData header|noheader=1}}
<templatedata>
{
"params": {
"jurisdiction": {
"label": {
"ar": "الإقليم"
},
"description": {
"ar": "الإقليم الكنسي"
},
"required": true
},
"name": {
"label": {
"ar": "الاسم"
},
"description": {
"ar": "اسم الأبرشية/الأسقفية/المطرانية الرسمي"
},
"example": {
"ar": "مطرانية حمص و حماة و النبك للسريان الكاثوليك"
},
"required": true
},
"latin": {
"label": {
"ar": "الاسم_اللاتيني"
},
"description": {
"ar": "اسم الأبرشية/الأسقفية/المطرانية باللاتينية"
},
"suggested": true
},
"local": {
"label": {
"ar": "الاسم_المحلي"
},
"description": {
"ar": "الاسم بلغة الدولة"
},
"suggested": true
},
"image": {
"label": {
"ar": "الصورة"
},
"description": {
"ar": "صورة لمبنى تابع للأبرشية/الأسقفية/المطرانية"
},
"suggested": true
},
"image_size": {
"label": {
"ar": "حجم_الصورة"
}
},
"image_alt": {
"label": {
"ar": "صورة_بديلة"
}
},
"caption": {
"label": {
"ar": "شرح_الصورة"
}
},
"coat": {
"label": {
"ar": "الشعار"
},
"description": {
"ar": "عادة ما يكون شعار الأبرشية/الأسقفية/المطرانية على شكل درع أو قلنسوة أو صليب"
},
"suggested": true
},
"coat_size": {
"label": {
"ar": "حجم_الشعار"
}
},
"coat_alt": {
"label": {
"ar": "الشعار_البديل"
},
"description": {
"ar": "الشعارات البديلة إن وجدت"
}
},
"flag": {
"label": {
"ar": "العلم"
},
"description": {
"ar": "علم الأبرشية/الأسقفية/المطرانية"
},
"suggested": true
},
"flag_size": {
"label": {
"ar": "حجم_العلم"
}
},
"flag_alt": {
"label": {
"ar": "العلم_البديل"
}
},
"country": {
"label": {
"ar": "الدولة"
},
"description": {
"ar": "الدولة (أو الدول) التي تقع فيها الأبرشية/الأسقفية/المطرانية"
},
"required": true
},
"province": {
"label": {
"ar": "المنطقة"
},
"description": {
"ar": "المنطقة التي يقع فيها الإقليم الكنسي"
}
},
"territory": {
"label": {
"ar": "الإقليم_الجغرافي"
},
"description": {
"ar": "الإقليم الجغرافي الذي تقع فيه الأبرشيةالأسقفية/المطرانية"
},
"suggested": true
},
"metropolitan": {
"label": {
"ar": "المطران"
},
"description": {
"ar": "اسم المطران"
},
"suggested": true
},
"headquarters": {
"label": {
"ar": "المقر"
},
"description": {
"ar": "المدينة الرئيسية في الأبرشية/الأسقفية/المطرانية"
},
"suggested": true
},
"coordinates": {
"label": {
"ar": "الإحداثيات"
},
"description": {
"ar": "إحداثيات المقر"
}
},
"denomination": {
"label": {
"ar": "الطائفة"
},
"description": {
"ar": "مذهب الكنيسة"
},
"required": true
},
"archdeaconries": {
"label": {
"ar": "رئاسات_القمامصة"
},
"description": {
"ar": "عدد رؤساء القمامصة"
}
},
"deaneries": {
"label": {
"ar": "رئاسات_الشمامسة"
},
"description": {
"ar": "عدد رؤساء الشمامسة"
}
},
"subdivisions": {
"label": {
"ar": "التقسيمات_الفرعية"
},
"description": {
"ar": "تقسيمات كنسية فرعية"
}
},
"area_km2": {
"label": {
"ar": "المساحة_كم2"
},
"description": {
"ar": "المساحة بالكيلومتر المربع، تتحول آليًا"
}
},
"area_sqmi": {
"label": {
"ar": "المساحة_ميل2"
},
"description": {
"ar": "المساحة بالميل المربع، تتحول آليًا"
}
},
"population": {
"label": {
"ar": "السكان"
},
"description": {
"ar": "عدد سكان الأبرشية"
}
},
"parishes": {
"label": {
"ar": "الأبرشيات"
},
"description": {
"ar": "عدد الأبرشيات"
},
"suggested": true
},
"churches": {
"label": {
"ar": "الكنائس"
},
"description": {
"ar": "عدد الكنائس"
},
"suggested": true
},
"congregations": {
"label": {
"ar": "الرعيات"
},
"description": {
"ar": "عدد الرعيات"
}
},
"schools": {
"label": {
"ar": "المدارس"
},
"description": {
"ar": "عدد المدارس الكنسية"
}
},
"members": {
"label": {
"ar": "الأعضاء"
},
"description": {
"ar": "عدد أعضاء الكنيسة في الأبرشية"
}
},
"area_footnotes": {
"label": {
"ar": "ملاحظات_المساحة"
}
},
"catholics": {
"label": {
"ar": "الكاثوليك"
},
"description": {
"ar": "عدد الكاثوليكيون من سكان الأبرشية"
}
},
"population_as_of": {
"label": {
"ar": "السكان_منذ"
},
"description": {
"ar": "عدد السكان منذ سنة محددة تكتب بين قوسين"
},
"example": {
"ar": "1,500,000 (2016)"
}
},
"catholics_percent": {
"label": {
"ar": "نسبة_الكاثوليك"
},
"description": {
"ar": "نسبة الكاثوليكيين من السكان"
}
},
"rite": {
"label": {
"ar": "الطقس"
},
"description": {
"ar": "الطقس الليتورجي للأبرشية/الأسقفية/المطرانية"
},
"example": {
"ar": "سرياني، بيزنطي، قبطي"
},
"suggested": true
},
"sui_iuris_church": {
"label": {
"ar": "كنيسة مستقلة"
},
"description": {
"ar": "يكتفى بإجابة نعم أو لا"
},
"suggested": true
},
"particular_church": {
"label": {
"ar": "كنيسة_مميزة"
},
"description": {
"ar": "الكنائس المميزة في الأبرشية/الأسقفية/المطرانية"
}
},
"established": {
"label": {
"ar": "التأسيس"
},
"description": {
"ar": "تاريخ صدور قرار تأسيس الأبرشية/الأسقفية/المطرانية"
},
"suggested": true
},
"founded": {
"label": {
"ar": "الإنشاء"
},
"description": {
"ar": "تاريخ إنشاء الأبرشية/الأسقفية/المطرانية على الواقع"
},
"suggested": true
},
"dissolved": {
"label": {
"ar": "الإنهاء"
},
"description": {
"ar": "تاريخ إلغاء الأبرشية/الأسقفية/المطرانية"
},
"suggested": true
},
"cathedral": {
"label": {
"ar": "الكاتدرائية"
},
"description": {
"ar": "مقر كرسي الأبرشية/الأسقفية/المطرانية"
},
"suggested": true
},
"cocathedral": {
"label": {
"ar": "الكاتدرائية_المشتركة"
},
"description": {
"ar": "كاتدرائية أخرى ضمن الأبرشية/الأسقفية/المطرانية تعتبر كرسيًا آخرًا له"
}
},
"patron": {
"label": {
"ar": "الشفيع"
},
"description": {
"ar": "القديس شفيع (أو القديسون شفعاء) الأبرشية/الأسقفية/المطرانية"
},
"suggested": true
},
"priests": {
"label": {
"ar": "القساوسة"
},
"description": {
"ar": "عدد القساوسة في الأبرشية"
}
},
"language": {
"label": {
"ar": "اللغة"
},
"description": {
"ar": "اللغة المستخدمة في الصلوات في كنائس الأبرشية/الأسقفية/المطرانية"
},
"suggested": true
},
"calendar": {
"label": {
"ar": "التقويم"
},
"description": {
"ar": "التقويم المعتمد في الأعياد و المناسبات في الأبرشية/الأسقفية/المطرانية"
}
},
"music": {
"label": {
"ar": "الموسيقى"
},
"description": {
"ar": "نوع الألحان المستخدمة في الصلوات في كنائس الأبرشية/الأسقفية/المطرانية"
}
},
"patron_title": {
"label": {
"ar": "لقب_الشفيع"
},
"description": {
"ar": "يستخدم هذا الحقل لإبطال حقل الشفيع "
}
},
"bishop": {
"label": {
"ar": "الأسقف"
},
"description": {
"ar": "اسم المسؤول عن الأبرشية و لقبه بين قوسين"
},
"example": {
"ar": "ثيوفيلوس (أسقف عام)"
},
"suggested": true
},
"coadjutor": {
"label": {
"ar": "الأسقف_المساعد"
},
"description": {
"ar": "الأسقف المساعد في إدارة شؤون الأبرشية/الأسقفية/المطرانية"
}
},
"pope": {
"label": {
"ar": "البابا"
},
"description": {
"ar": "اترك هذا الحقل فارغًا"
},
"type": "content",
"autovalue": ""
},
"parent_church": {
"label": {
"ar": "الكنيسة_الأم"
},
"description": {
"ar": "الكنيسة الأم التي تتبع لها الأبرشية/الأسقفية/المطرانية"
},
"example": {
"ar": "مطرانية بيروت المارونية تتبع الكنيسة الرومانية الكاثوليكية ككنيسة أم"
}
},
"governance": {
"label": {
"ar": "الحوكمة"
},
"description": {
"ar": "نظام الحكم الكنسي في الأبرشية/الأسقفية/المطرانية"
},
"example": {
"ar": "سينودس، مجلس شمامسة، مجمع أساقفة"
}
},
"patriarch": {
"label": {
"ar": "البطريرك"
},
"description": {
"ar": "يستخدم في الكنائس الكاثوليكية الشرقية و الكنائس الأرثوذكسية على اختلافها"
}
},
"major_archbishop": {
"label": {
"ar": "رئيس_المطارنة"
},
"description": {
"ar": "اسم رئيس المطارنة إن وجد"
}
},
"bishop_title": {
"label": {
"ar": "لقب_رئيس_المطارنة"
},
"description": {
"ar": "يكتب لقب رئيس المطارنة إن وجد"
},
"example": {
"ar": "أسقف الأساقفة أو مطران المطارنة"
}
},
"metro_archbishop": {
"label": {
"ar": "المطران"
},
"description": {
"ar": "يكتب اسم مطران المطرانية"
}
},
"suffragans": {
"label": {
"ar": "الخورأساقفة"
},
"description": {
"ar": "قائمة بالخورأساقفة مرتبين حسب أقدمية الرسامة"
}
},
"suffragan": {
"label": {
"ar": "الخورأسقف"
},
"description": {
"ar": "يكتب اسم الخورأسقف هنا إذا كان الوحيد في الأبرشية"
}
},
"auxiliary_bishops": {
"label": {
"ar": "الأساقفة_المساعدون"
},
"description": {
"ar": "قائمة بالأساقفة مرتبين حسب أقدمية الرسامة"
}
},
"apostolic_admin": {
"label": {
"ar": "المدبر_الرسولي"
},
"description": {
"ar": "في حالة عدم وجود أسقف يكتب اسم المدبر المعين من قبل البابا شخصيًا"
}
},
"vicar_general": {
"label": {
"ar": "النائب_الرسولي_العام"
},
"description": {
"ar": "يكتب اسم النائب الرسولي المشرف على الأبرشية"
}
},
"episcopal_vicar": {
"label": {
"ar": "النائب_الأسقفي"
}
},
"judicial_vicar": {
"label": {
"ar": "القاضي_الكنسي"
}
},
"archdeacons": {
"label": {
"ar": "رؤساء_الشمامسة"
},
"description": {
"ar": "قائمة برؤساء الشمامسة مرتبين حسب أقدمية الرسامة"
}
},
"archdeacon": {
"label": {
"ar": "رئيس_الشمامسة"
},
"description": {
"ar": "استعمل هذا الحقل إذا كان هناك رئيس شمامسة وحيد في الأبرشية"
}
},
"emeritus_bishops": {
"label": {
"ar": "الأساقفة_السابقون"
},
"description": {
"ar": "قائمة بالأساقفة السابقين مرتبين حسب أقدمية الرسامة"
}
},
"map": {
"label": {
"ar": "الخريطة"
}
},
"map_size": {
"label": {
"ar": "حجم_الخريطة"
}
},
"map_alt": {
"label": {
"ar": "الخريطة_البديلة"
}
},
"map_caption": {
"label": {
"ar": "شرح_الخريطة"
}
},
"website": {
"label": {
"ar": "الموقع_الإلكتروني"
}
},
"footnotes": {
"label": {
"ar": "الهوامش"
}
},
"archbishopric": {},
"titleoverride": {},
"bishopric": {},
"border": {},
"coat_caption": {},
"incumbent": {},
"incumbent_note": {},
"style": {},
"residence": {},
"first_holder": {},
"first_incumbent": {},
"date": {},
"archdiocese": {},
"diocese": {},
"dean": {},
"assistant_bishops": {},
"assistant_bishop": {},
"module": {}
}
}
</templatedata>
{{collapse bottom}}
== Microformat ==
{{UF-hcard-org}}
== Tracking category ==
* {{clc|Pages using infobox diocese with unknown parameters}}
== See also ==
* {{tl|Infobox church}}
{{organization infoboxes}}
<includeonly>{{Sandbox other||
<!-- Categories below this line; interwikis at Wikidata -->
[[Category:Christian infobox templates|Diocese]]
[[Category:WikiProject Anglicanism infobox templates|Diocese]]
[[Category:Templates that add a tracking category]]
}}</includeonly>
fmvpbzrrth6752sisyh93r4jszp9mbo
3620309
3620308
2022-08-10T23:47:08Z
Arjunaraoc
2379
[[:en:Template:Infobox_diocese/doc]] నుండి కూర్పును దిగుమతి చేసాం: తెవికీలోకి [[వాడుకరి:Divya4232]] గారి అభ్యర్ధనపై
wikitext
text/x-wiki
{{Documentation subpage}}
<!-- Add categories where indicated at the bottom of this page and interwikis at Wikidata -->
{{#ifeq:{{SUBPAGENAME}}|sandbox||{{High-use}}}}
{{Lua|Module:Infobox|Module:InfoboxImage|Module:Check for unknown parameters}}
== Usage ==
{{Parameter names example|_template=| apostolic_admin | archbishopric | archdeacon | archdeaconries | archdeacons | archdiocese | area_footnotes | area_km2 = 123 | assistant_bishops | auxiliary_bishops | bishop | bishop_title | bishopric | border | calendar | caption | cathedral | catholics | catholics_percent | churches | coadjutor | coat | coat_alt | coat_caption | coat_size | cocathedral | congregations | coordinates | country | date | dean | deaneries | denomination | diocese | dissolved | emeritus_bishops | episcopal_vicar | established | first_incumbent | flag | flag_alt | flag_size | footnotes | founded | governance | headquarters | image | image_alt | image_size | incumbent | incumbent_note | judicial_vicar | jurisdiction | language | latin | local | major_archbishop | map | map_alt | map_caption | map_size | members | metro_archbishop | metropolitan | module | music | name | parent_church | parishes | particular_church | patriarch | patron | patron_title | pope | population | population_as_of | priests | province | residence | rite | schools | style | subdivisions | suffragan | suffragans | sui_iuris_church | territory | titleoverride | vicar_general | website }}
<pre style="overflow:auto;">
{{Infobox diocese
| jurisdiction = <!-- Type of jurisdiction: i.e. Diocese or Archdiocese -->
| name = <!-- Place name(s) of the diocese (or archdiocese) -->
| latin = <!-- Latin name of the diocese (or archdiocese) -->
| local = <!-- Name in the native language -->
| titleoverride =
| archbishopric =
| bishopric =
| border =
| image = <!-- Or specify coat of arms below -->
| image_size =
| image_alt =
| caption =
| coat = <!-- Coat of arms file name (excluding File: prefix) -->
| coat_size =
| coat_alt =
| coat_caption =
| flag = <!-- Flag file name (excluding File: prefix) -->
| flag_size =
| flag_alt =
| incumbent =
| incumbent_note =
| style =
<!---- Locations ---->
| country =
| territory =
| province = <!-- Ecclesiastical province -->
| residence =
| metropolitan =
| archdeaconries =
| deaneries =
| subdivisions =
| headquarters =
| coordinates = <!-- Use {{coord}} -->
<!---- Statistics ---->
| area_km2 = <!-- Area in square kilometers, automatically converted -->
| area_sqmi = <!-- Area in square miles, automatically converted -->
| area_footnotes =
| population =
| population_as_of =
| catholics = <!-- Number of Catholics in the diocese -->
| catholics_percent =
| parishes = <!-- Number of parishes in the diocese -->
| churches = <!-- Number of churches in the diocese -->
| congregations = <!-- Number of congregations in the diocese -->
| schools = <!-- Number of church supported schools in the diocese -->
| members = <!-- Number of members in the diocese -->
<!---- Information ---->
| first_incumbent =
| date =
| denomination =
| sui_iuris_church = <!-- sui iuris Church, e.g., [[Latin Church]] or [[Ukrainian Greek Catholic Church]] or |particular_church= -->
| rite = <!-- e.g., [[Roman Rite]] -->
| established =
| dissolved =
| archdiocese =
| diocese =
| cathedral = <!-- Cathedral that serves as the seat of the diocese -->
| cocathedral =
| patron = <!-- Patron saint(s) of the diocese (or archdiocese) -->
| patron_title = <!-- Use to override the default label "Patron saint" -->
| priests = <!-- Number of secular priests in the diocese -->
| language =
| calendar =
| music =
<!---- Current leadership ---->
| parent_church =
| governance =
| pope = {{Incumbent pope}} <!-- DO NOT CHANGE. This will update the Popes Automatically as they change -->
| patriarch =
| major_archbishop =
| bishop = <!-- Name and title of the current ordinary of the diocese -->
| bishop_title = <!-- Type of ordinary: i.e. Bishop or Archbishop. Default is Bishop -->
| metro_archbishop = <!-- Name of the Metropolitan Archbishop of the Ecclesiastical Province -->
| coadjutor =
| suffragans = <!-- List most senior first (usually reckoned by date of consecration); use |suffragan= for one -->
| assistant_bishops = <!-- Mutually exclusive with |suffragans= ; use |assistant_bishop= for one -->
| auxiliary_bishops = <!-- List most senior first (usually reckoned by date of consecration) -->
| apostolic_admin =
| vicar_general =
| episcopal_vicar =
| judicial_vicar =
| dean =
| archdeacons = <!-- List most senior first (usually reckoned by date of first collation); use |archdeacon= for one-->
| emeritus_bishops = <!-- List most senior first (usually reckoned by date of consecration) -->
<!---- Map ---->
| map =
| map_size =
| map_alt =
| map_caption =
<!---- Website ---->
| website = <!-- {{URL|http://www.example.com}} -->
| module =
| footnotes =
}}
</pre>
==TemplateData==
{{collapse top|title=[[Wikipedia:TemplateData|TemplateData]] documentation used by [[Wikipedia:VisualEditor|VisualEditor]] and other tools}}
{{TemplateData header|noheader=1}}
<templatedata>
{
"params": {
"jurisdiction": {
"label": {
"ar": "الإقليم"
},
"description": {
"ar": "الإقليم الكنسي"
},
"required": true
},
"name": {
"label": {
"ar": "الاسم"
},
"description": {
"ar": "اسم الأبرشية/الأسقفية/المطرانية الرسمي"
},
"example": {
"ar": "مطرانية حمص و حماة و النبك للسريان الكاثوليك"
},
"required": true
},
"latin": {
"label": {
"ar": "الاسم_اللاتيني"
},
"description": {
"ar": "اسم الأبرشية/الأسقفية/المطرانية باللاتينية"
},
"suggested": true
},
"local": {
"label": {
"ar": "الاسم_المحلي"
},
"description": {
"ar": "الاسم بلغة الدولة"
},
"suggested": true
},
"image": {
"label": {
"ar": "الصورة"
},
"description": {
"ar": "صورة لمبنى تابع للأبرشية/الأسقفية/المطرانية"
},
"suggested": true
},
"image_size": {
"label": {
"ar": "حجم_الصورة"
}
},
"image_alt": {
"label": {
"ar": "صورة_بديلة"
}
},
"caption": {
"label": {
"ar": "شرح_الصورة"
}
},
"coat": {
"label": {
"ar": "الشعار"
},
"description": {
"ar": "عادة ما يكون شعار الأبرشية/الأسقفية/المطرانية على شكل درع أو قلنسوة أو صليب"
},
"suggested": true
},
"coat_size": {
"label": {
"ar": "حجم_الشعار"
}
},
"coat_alt": {
"label": {
"ar": "الشعار_البديل"
},
"description": {
"ar": "الشعارات البديلة إن وجدت"
}
},
"flag": {
"label": {
"ar": "العلم"
},
"description": {
"ar": "علم الأبرشية/الأسقفية/المطرانية"
},
"suggested": true
},
"flag_size": {
"label": {
"ar": "حجم_العلم"
}
},
"flag_alt": {
"label": {
"ar": "العلم_البديل"
}
},
"country": {
"label": {
"ar": "الدولة"
},
"description": {
"ar": "الدولة (أو الدول) التي تقع فيها الأبرشية/الأسقفية/المطرانية"
},
"required": true
},
"province": {
"label": {
"ar": "المنطقة"
},
"description": {
"ar": "المنطقة التي يقع فيها الإقليم الكنسي"
}
},
"territory": {
"label": {
"ar": "الإقليم_الجغرافي"
},
"description": {
"ar": "الإقليم الجغرافي الذي تقع فيه الأبرشيةالأسقفية/المطرانية"
},
"suggested": true
},
"metropolitan": {
"label": {
"ar": "المطران"
},
"description": {
"ar": "اسم المطران"
},
"suggested": true
},
"headquarters": {
"label": {
"ar": "المقر"
},
"description": {
"ar": "المدينة الرئيسية في الأبرشية/الأسقفية/المطرانية"
},
"suggested": true
},
"coordinates": {
"label": {
"ar": "الإحداثيات"
},
"description": {
"ar": "إحداثيات المقر"
}
},
"denomination": {
"label": {
"ar": "الطائفة"
},
"description": {
"ar": "مذهب الكنيسة"
},
"required": true
},
"archdeaconries": {
"label": {
"ar": "رئاسات_القمامصة"
},
"description": {
"ar": "عدد رؤساء القمامصة"
}
},
"deaneries": {
"label": {
"ar": "رئاسات_الشمامسة"
},
"description": {
"ar": "عدد رؤساء الشمامسة"
}
},
"subdivisions": {
"label": {
"ar": "التقسيمات_الفرعية"
},
"description": {
"ar": "تقسيمات كنسية فرعية"
}
},
"area_km2": {
"label": {
"ar": "المساحة_كم2"
},
"description": {
"ar": "المساحة بالكيلومتر المربع، تتحول آليًا"
}
},
"area_sqmi": {
"label": {
"ar": "المساحة_ميل2"
},
"description": {
"ar": "المساحة بالميل المربع، تتحول آليًا"
}
},
"population": {
"label": {
"ar": "السكان"
},
"description": {
"ar": "عدد سكان الأبرشية"
}
},
"parishes": {
"label": {
"ar": "الأبرشيات"
},
"description": {
"ar": "عدد الأبرشيات"
},
"suggested": true
},
"churches": {
"label": {
"ar": "الكنائس"
},
"description": {
"ar": "عدد الكنائس"
},
"suggested": true
},
"congregations": {
"label": {
"ar": "الرعيات"
},
"description": {
"ar": "عدد الرعيات"
}
},
"schools": {
"label": {
"ar": "المدارس"
},
"description": {
"ar": "عدد المدارس الكنسية"
}
},
"members": {
"label": {
"ar": "الأعضاء"
},
"description": {
"ar": "عدد أعضاء الكنيسة في الأبرشية"
}
},
"area_footnotes": {
"label": {
"ar": "ملاحظات_المساحة"
}
},
"catholics": {
"label": {
"ar": "الكاثوليك"
},
"description": {
"ar": "عدد الكاثوليكيون من سكان الأبرشية"
}
},
"population_as_of": {
"label": {
"ar": "السكان_منذ"
},
"description": {
"ar": "عدد السكان منذ سنة محددة تكتب بين قوسين"
},
"example": {
"ar": "1,500,000 (2016)"
}
},
"catholics_percent": {
"label": {
"ar": "نسبة_الكاثوليك"
},
"description": {
"ar": "نسبة الكاثوليكيين من السكان"
}
},
"rite": {
"label": {
"ar": "الطقس"
},
"description": {
"ar": "الطقس الليتورجي للأبرشية/الأسقفية/المطرانية"
},
"example": {
"ar": "سرياني، بيزنطي، قبطي"
},
"suggested": true
},
"sui_iuris_church": {
"label": {
"ar": "كنيسة مستقلة"
},
"description": {
"ar": "يكتفى بإجابة نعم أو لا"
},
"suggested": true
},
"particular_church": {
"label": {
"ar": "كنيسة_مميزة"
},
"description": {
"ar": "الكنائس المميزة في الأبرشية/الأسقفية/المطرانية"
}
},
"established": {
"label": {
"ar": "التأسيس"
},
"description": {
"ar": "تاريخ صدور قرار تأسيس الأبرشية/الأسقفية/المطرانية"
},
"suggested": true
},
"founded": {
"label": {
"ar": "الإنشاء"
},
"description": {
"ar": "تاريخ إنشاء الأبرشية/الأسقفية/المطرانية على الواقع"
},
"suggested": true
},
"dissolved": {
"label": {
"ar": "الإنهاء"
},
"description": {
"ar": "تاريخ إلغاء الأبرشية/الأسقفية/المطرانية"
},
"suggested": true
},
"cathedral": {
"label": {
"ar": "الكاتدرائية"
},
"description": {
"ar": "مقر كرسي الأبرشية/الأسقفية/المطرانية"
},
"suggested": true
},
"cocathedral": {
"label": {
"ar": "الكاتدرائية_المشتركة"
},
"description": {
"ar": "كاتدرائية أخرى ضمن الأبرشية/الأسقفية/المطرانية تعتبر كرسيًا آخرًا له"
}
},
"patron": {
"label": {
"ar": "الشفيع"
},
"description": {
"ar": "القديس شفيع (أو القديسون شفعاء) الأبرشية/الأسقفية/المطرانية"
},
"suggested": true
},
"priests": {
"label": {
"ar": "القساوسة"
},
"description": {
"ar": "عدد القساوسة في الأبرشية"
}
},
"language": {
"label": {
"ar": "اللغة"
},
"description": {
"ar": "اللغة المستخدمة في الصلوات في كنائس الأبرشية/الأسقفية/المطرانية"
},
"suggested": true
},
"calendar": {
"label": {
"ar": "التقويم"
},
"description": {
"ar": "التقويم المعتمد في الأعياد و المناسبات في الأبرشية/الأسقفية/المطرانية"
}
},
"music": {
"label": {
"ar": "الموسيقى"
},
"description": {
"ar": "نوع الألحان المستخدمة في الصلوات في كنائس الأبرشية/الأسقفية/المطرانية"
}
},
"patron_title": {
"label": {
"ar": "لقب_الشفيع"
},
"description": {
"ar": "يستخدم هذا الحقل لإبطال حقل الشفيع "
}
},
"bishop": {
"label": {
"ar": "الأسقف"
},
"description": {
"ar": "اسم المسؤول عن الأبرشية و لقبه بين قوسين"
},
"example": {
"ar": "ثيوفيلوس (أسقف عام)"
},
"suggested": true
},
"coadjutor": {
"label": {
"ar": "الأسقف_المساعد"
},
"description": {
"ar": "الأسقف المساعد في إدارة شؤون الأبرشية/الأسقفية/المطرانية"
}
},
"pope": {
"label": {
"ar": "البابا"
},
"description": {
"ar": "اترك هذا الحقل فارغًا"
},
"type": "content",
"autovalue": ""
},
"parent_church": {
"label": {
"ar": "الكنيسة_الأم"
},
"description": {
"ar": "الكنيسة الأم التي تتبع لها الأبرشية/الأسقفية/المطرانية"
},
"example": {
"ar": "مطرانية بيروت المارونية تتبع الكنيسة الرومانية الكاثوليكية ككنيسة أم"
}
},
"governance": {
"label": {
"ar": "الحوكمة"
},
"description": {
"ar": "نظام الحكم الكنسي في الأبرشية/الأسقفية/المطرانية"
},
"example": {
"ar": "سينودس، مجلس شمامسة، مجمع أساقفة"
}
},
"patriarch": {
"label": {
"ar": "البطريرك"
},
"description": {
"ar": "يستخدم في الكنائس الكاثوليكية الشرقية و الكنائس الأرثوذكسية على اختلافها"
}
},
"major_archbishop": {
"label": {
"ar": "رئيس_المطارنة"
},
"description": {
"ar": "اسم رئيس المطارنة إن وجد"
}
},
"bishop_title": {
"label": {
"ar": "لقب_رئيس_المطارنة"
},
"description": {
"ar": "يكتب لقب رئيس المطارنة إن وجد"
},
"example": {
"ar": "أسقف الأساقفة أو مطران المطارنة"
}
},
"metro_archbishop": {
"label": {
"ar": "المطران"
},
"description": {
"ar": "يكتب اسم مطران المطرانية"
}
},
"suffragans": {
"label": {
"ar": "الخورأساقفة"
},
"description": {
"ar": "قائمة بالخورأساقفة مرتبين حسب أقدمية الرسامة"
}
},
"suffragan": {
"label": {
"ar": "الخورأسقف"
},
"description": {
"ar": "يكتب اسم الخورأسقف هنا إذا كان الوحيد في الأبرشية"
}
},
"auxiliary_bishops": {
"label": {
"ar": "الأساقفة_المساعدون"
},
"description": {
"ar": "قائمة بالأساقفة مرتبين حسب أقدمية الرسامة"
}
},
"apostolic_admin": {
"label": {
"ar": "المدبر_الرسولي"
},
"description": {
"ar": "في حالة عدم وجود أسقف يكتب اسم المدبر المعين من قبل البابا شخصيًا"
}
},
"vicar_general": {
"label": {
"ar": "النائب_الرسولي_العام"
},
"description": {
"ar": "يكتب اسم النائب الرسولي المشرف على الأبرشية"
}
},
"episcopal_vicar": {
"label": {
"ar": "النائب_الأسقفي"
}
},
"judicial_vicar": {
"label": {
"ar": "القاضي_الكنسي"
}
},
"archdeacons": {
"label": {
"ar": "رؤساء_الشمامسة"
},
"description": {
"ar": "قائمة برؤساء الشمامسة مرتبين حسب أقدمية الرسامة"
}
},
"archdeacon": {
"label": {
"ar": "رئيس_الشمامسة"
},
"description": {
"ar": "استعمل هذا الحقل إذا كان هناك رئيس شمامسة وحيد في الأبرشية"
}
},
"emeritus_bishops": {
"label": {
"ar": "الأساقفة_السابقون"
},
"description": {
"ar": "قائمة بالأساقفة السابقين مرتبين حسب أقدمية الرسامة"
}
},
"map": {
"label": {
"ar": "الخريطة"
}
},
"map_size": {
"label": {
"ar": "حجم_الخريطة"
}
},
"map_alt": {
"label": {
"ar": "الخريطة_البديلة"
}
},
"map_caption": {
"label": {
"ar": "شرح_الخريطة"
}
},
"website": {
"label": {
"ar": "الموقع_الإلكتروني"
}
},
"footnotes": {
"label": {
"ar": "الهوامش"
}
},
"archbishopric": {},
"titleoverride": {},
"bishopric": {},
"border": {},
"coat_caption": {},
"incumbent": {},
"incumbent_note": {},
"style": {},
"residence": {},
"first_holder": {},
"first_incumbent": {},
"date": {},
"archdiocese": {},
"diocese": {},
"dean": {},
"assistant_bishops": {},
"assistant_bishop": {},
"module": {}
}
}
</templatedata>
{{collapse bottom}}
== Microformat ==
{{UF-hcard-org}}
== Tracking category ==
* {{clc|Pages using infobox diocese with unknown parameters}}
== See also ==
* {{tl|Infobox church}}
{{organization infoboxes}}
<includeonly>{{Sandbox other||
<!-- Categories below this line; interwikis at Wikidata -->
[[Category:Christian infobox templates|Diocese]]
[[Category:WikiProject Anglicanism infobox templates|Diocese]]
[[Category:Templates that add a tracking category]]
}}</includeonly>
fmvpbzrrth6752sisyh93r4jszp9mbo
వాడుకరి చర్చ:Rajesh Olipalli
3
355519
3620315
2022-08-10T23:51:42Z
శ్రీరామమూర్తి
29922
వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])
wikitext
text/x-wiki
==స్వాగతం==
<!--{{Subst:Welcome}}~~~~ -->
<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;">
<div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">Rajesh Olipalli గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div>
Rajesh Olipalli గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;">
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}}
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి.
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా?
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి.
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit§ion=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] <!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:శ్రీరామమూర్తి|శ్రీరామమూర్తి]] ([[వాడుకరి చర్చ:శ్రీరామమూర్తి|చర్చ]]) 23:51, 10 ఆగస్టు 2022 (UTC)
dl4upvai1q9ou2d3g7l5uhaqj8ixnx7
వాడుకరి చర్చ:Raamkibommisetty
3
355520
3620326
2022-08-11T01:13:20Z
Nrgullapalli
11739
వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])
wikitext
text/x-wiki
==స్వాగతం==
<!--{{Subst:Welcome}}~~~~ -->
<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;">
<div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">Raamkibommisetty గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div>
Raamkibommisetty గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;">
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}}
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి.
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా?
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి.
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit§ion=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] <!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 01:13, 11 ఆగస్టు 2022 (UTC)
kmt57m2f4d781x1vrhjx2q3rh2kzgrr
వాడుకరి చర్చ:Manohar 556507
3
355521
3620328
2022-08-11T01:13:57Z
Nrgullapalli
11739
వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])
wikitext
text/x-wiki
==స్వాగతం==
<!--{{Subst:Welcome}}~~~~ -->
<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;">
<div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">Manohar 556507 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div>
Manohar 556507 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;">
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}}
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి.
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా?
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి.
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit§ion=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] <!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 01:13, 11 ఆగస్టు 2022 (UTC)
1f4nymrq230qxuxdwo40yjks9mgjltz
వాడుకరి చర్చ:Sudheer Gond
3
355522
3620330
2022-08-11T01:14:42Z
Nrgullapalli
11739
వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])
wikitext
text/x-wiki
==స్వాగతం==
<!--{{Subst:Welcome}}~~~~ -->
<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;">
<div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">Sudheer Gond గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div>
Sudheer Gond గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;">
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}}
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి.
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా?
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి.
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit§ion=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] <!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 01:14, 11 ఆగస్టు 2022 (UTC)
c7ocskgony2l23jxnw93jhsckb83ic6
ఉర్ఫీ జావేద్
0
355523
3620334
2022-08-11T01:31:13Z
Muralikrishna m
106628
[[WP:AES|←]]Created page with ''''ఉర్ఫీ జావేద్''' (ఆంగ్లం: Uorfi Javed) (జననం 1997 అక్టోబరు 15) ఒక భారతీయ టెలివిజన్ నటి. == వ్యక్తిగత జీవితం == ఉత్తరప్రదేశ్లోని లక్నోలో 1997 అక్టోబరు 15న ఉర్ఫీ జావేద్ జన్మించింది.<ref>{{Cite magazine|author=Grace Cyril|...'
wikitext
text/x-wiki
'''ఉర్ఫీ జావేద్''' (ఆంగ్లం: Uorfi Javed) (జననం 1997 అక్టోబరు 15) ఒక భారతీయ టెలివిజన్ నటి.
== వ్యక్తిగత జీవితం ==
ఉత్తరప్రదేశ్లోని లక్నోలో 1997 అక్టోబరు 15న ఉర్ఫీ జావేద్ జన్మించింది.<ref>{{Cite magazine|author=Grace Cyril|date=December 23, 2021|title=I don't believe in Islam, I am reading the Bhagavad Gita, says Urfi Javed|url=https://www.indiatoday.in/television/celebrity/story/i-will-never-marry-a-muslim-guy-says-urfi-javed-1890789-2021-12-22|magazine=India Today|language=en|access-date=2022-04-12}}</ref> ఆమె లక్నోలోనే చదువు పూర్తి చేసింది. సిటీ మాంటిస్సోరి స్కూల్ నుండి పాఠశాల విద్యను అభ్యసించింది. అమిటీ యూనివర్సిటీ నుండి మాస్ కమ్యూనికేషన్లో పట్టభద్రురాలైంది.<ref>{{cite news|url=https://www.indiatoday.in/television/celebrity/story/who-is-urfi-javed-and-why-is-everyone-talking-about-her-1882145-2021-11-29|title=Who is Urfi Javed and why is everyone talking about her?|last=Cyril|first=Grace|date=29 November 2021|newspaper=India Today}}</ref> 2017 నుంచి ఒక సంవత్సరం పాటు ఆమె [[:en:Meri Durga|మేరీ దుర్గా]] సహనటుడు పరాస్ కల్నావత్తో డేటింగ్ లో ఉంది.<ref>{{Cite web|last=Kumar|first=Aakash|date=2018-04-26|title='Meri Durga' actors Paras Kalnawat and Urfi javed no more together!|url=https://news.abplive.com/entertainment/television/meri-durga-actors-paras-kalnawat-and-urfi-javed-no-more-together-865570|access-date=2022-03-04|website=news.abplive.com|language=en}}</ref> 2022లో న్యూమరాలజిస్ట్ సలహా మేరకు తన పేరు ఉచ్ఛరణ మారకుండా స్పెల్లింగ్లో మార్పు చేసుకుంది.<ref>{{cite web|date=7 May 2022|title=Actress Urfi Javed Changes her Instagram Bio Name to Uorfi|url=https://www.news18.com/news/movies/actress-urfi-javed-changes-her-instagram-bio-name-to-uorfi-5127265.html|website=[[news18.com]]}}</ref><ref>{{cite web|date=10 June 2022|title=Urfi Javed changes her name to Uorfi|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/hindi/urfi-javed-changes-her-name-to-uorfi-writes-just-want-everyone-to-be-mindful-while-writing-my-name-now-so-that-even-im-mindful/articleshow/92060557.cms|website=[[indiatimes.com]]}}</ref><ref>{{cite web|author=Grace Cyril|date=11 June 2022|title=Urfi Javed reveals why she changed her name to Uorfi|url=https://www.indiatoday.in/television/celebrity/story/urfi-javed-reveals-why-she-changed-her-name-to-uorfi-find-out-here-1961191-2022-06-11|website=[[indiatoday.in]]}}</ref>
e7fz4suctja08809a0fi7124vm38kov
3620335
3620334
2022-08-11T01:31:37Z
Muralikrishna m
106628
wikitext
text/x-wiki
'''ఉర్ఫీ జావేద్''' (ఆంగ్లం: Uorfi Javed) (జననం 1997 అక్టోబరు 15) ఒక భారతీయ టెలివిజన్ నటి.
== వ్యక్తిగత జీవితం ==
ఉత్తరప్రదేశ్లోని లక్నోలో 1997 అక్టోబరు 15న ఉర్ఫీ జావేద్ జన్మించింది.<ref>{{Cite magazine|author=Grace Cyril|date=December 23, 2021|title=I don't believe in Islam, I am reading the Bhagavad Gita, says Urfi Javed|url=https://www.indiatoday.in/television/celebrity/story/i-will-never-marry-a-muslim-guy-says-urfi-javed-1890789-2021-12-22|magazine=India Today|language=en|access-date=2022-04-12}}</ref> ఆమె లక్నోలోనే చదువు పూర్తి చేసింది. సిటీ మాంటిస్సోరి స్కూల్ నుండి పాఠశాల విద్యను అభ్యసించింది. అమిటీ యూనివర్సిటీ నుండి మాస్ కమ్యూనికేషన్లో పట్టభద్రురాలైంది.<ref>{{cite news|url=https://www.indiatoday.in/television/celebrity/story/who-is-urfi-javed-and-why-is-everyone-talking-about-her-1882145-2021-11-29|title=Who is Urfi Javed and why is everyone talking about her?|last=Cyril|first=Grace|date=29 November 2021|newspaper=India Today}}</ref> 2017 నుంచి ఒక సంవత్సరం పాటు ఆమె [[:en:Meri Durga|మేరీ దుర్గా]] సహనటుడు పరాస్ కల్నావత్తో డేటింగ్ లో ఉంది.<ref>{{Cite web|last=Kumar|first=Aakash|date=2018-04-26|title='Meri Durga' actors Paras Kalnawat and Urfi javed no more together!|url=https://news.abplive.com/entertainment/television/meri-durga-actors-paras-kalnawat-and-urfi-javed-no-more-together-865570|access-date=2022-03-04|website=news.abplive.com|language=en}}</ref> 2022లో న్యూమరాలజిస్ట్ సలహా మేరకు తన పేరు ఉచ్ఛరణ మారకుండా స్పెల్లింగ్లో మార్పు చేసుకుంది.<ref>{{cite web|date=7 May 2022|title=Actress Urfi Javed Changes her Instagram Bio Name to Uorfi|url=https://www.news18.com/news/movies/actress-urfi-javed-changes-her-instagram-bio-name-to-uorfi-5127265.html|website=[[news18.com]]}}</ref><ref>{{cite web|date=10 June 2022|title=Urfi Javed changes her name to Uorfi|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/hindi/urfi-javed-changes-her-name-to-uorfi-writes-just-want-everyone-to-be-mindful-while-writing-my-name-now-so-that-even-im-mindful/articleshow/92060557.cms|website=[[indiatimes.com]]}}</ref><ref>{{cite web|author=Grace Cyril|date=11 June 2022|title=Urfi Javed reveals why she changed her name to Uorfi|url=https://www.indiatoday.in/television/celebrity/story/urfi-javed-reveals-why-she-changed-her-name-to-uorfi-find-out-here-1961191-2022-06-11|website=[[indiatoday.in]]}}</ref>
== మూలాలు ==
omzx1alf7c6d6zzlws7hxojjq3k77qo
3620338
3620335
2022-08-11T01:36:02Z
Muralikrishna m
106628
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ఉర్ఫీ జావేద్
| image = Urfi Javed snapped in Juhu.jpg
| caption = 2021లో ఉర్ఫీ జావేద్
| other_names = Urfi Javed
| birth_date = {{birth date and age|1997|10|15|df=yes}}
| birth_place = లక్నో, ఉత్తర ప్రదేశ్, భారతదేశం
| education = మాస్ కమ్యూనికేషన్లో గ్రాడ్యుయేషన్
| alma_mater = సిటీ మాంటిస్సోరి స్కూల్, లక్నో<br />అమిటీ యూనివర్సిటీ, లక్నో
| occupation = {{hlist|నటి|మోడల్|ఫ్యాషన్ ఇన్ఫ్లుయెన్సర్}}
| years_active = 2016 – ప్రస్తుతం
}}
'''ఉర్ఫీ జావేద్''' (ఆంగ్లం: Uorfi Javed) (జననం 1997 అక్టోబరు 15) ఒక భారతీయ టెలివిజన్ నటి.
== వ్యక్తిగత జీవితం ==
ఉత్తరప్రదేశ్లోని లక్నోలో 1997 అక్టోబరు 15న ఉర్ఫీ జావేద్ జన్మించింది.<ref>{{Cite magazine|author=Grace Cyril|date=December 23, 2021|title=I don't believe in Islam, I am reading the Bhagavad Gita, says Urfi Javed|url=https://www.indiatoday.in/television/celebrity/story/i-will-never-marry-a-muslim-guy-says-urfi-javed-1890789-2021-12-22|magazine=India Today|language=en|access-date=2022-04-12}}</ref> ఆమె లక్నోలోనే చదువు పూర్తి చేసింది. సిటీ మాంటిస్సోరి స్కూల్ నుండి పాఠశాల విద్యను అభ్యసించింది. అమిటీ యూనివర్సిటీ నుండి మాస్ కమ్యూనికేషన్లో పట్టభద్రురాలైంది.<ref>{{cite news|url=https://www.indiatoday.in/television/celebrity/story/who-is-urfi-javed-and-why-is-everyone-talking-about-her-1882145-2021-11-29|title=Who is Urfi Javed and why is everyone talking about her?|last=Cyril|first=Grace|date=29 November 2021|newspaper=India Today}}</ref> 2017 నుంచి ఒక సంవత్సరం పాటు ఆమె [[:en:Meri Durga|మేరీ దుర్గా]] సహనటుడు పరాస్ కల్నావత్తో డేటింగ్ లో ఉంది.<ref>{{Cite web|last=Kumar|first=Aakash|date=2018-04-26|title='Meri Durga' actors Paras Kalnawat and Urfi javed no more together!|url=https://news.abplive.com/entertainment/television/meri-durga-actors-paras-kalnawat-and-urfi-javed-no-more-together-865570|access-date=2022-03-04|website=news.abplive.com|language=en}}</ref> 2022లో న్యూమరాలజిస్ట్ సలహా మేరకు తన పేరు ఉచ్ఛరణ మారకుండా స్పెల్లింగ్లో మార్పు చేసుకుంది.<ref>{{cite web|date=7 May 2022|title=Actress Urfi Javed Changes her Instagram Bio Name to Uorfi|url=https://www.news18.com/news/movies/actress-urfi-javed-changes-her-instagram-bio-name-to-uorfi-5127265.html|website=[[news18.com]]}}</ref><ref>{{cite web|date=10 June 2022|title=Urfi Javed changes her name to Uorfi|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/hindi/urfi-javed-changes-her-name-to-uorfi-writes-just-want-everyone-to-be-mindful-while-writing-my-name-now-so-that-even-im-mindful/articleshow/92060557.cms|website=[[indiatimes.com]]}}</ref><ref>{{cite web|author=Grace Cyril|date=11 June 2022|title=Urfi Javed reveals why she changed her name to Uorfi|url=https://www.indiatoday.in/television/celebrity/story/urfi-javed-reveals-why-she-changed-her-name-to-uorfi-find-out-here-1961191-2022-06-11|website=[[indiatoday.in]]}}</ref>
== మూలాలు ==
[[వర్గం:21వ శతాబ్దపు భారతీయ నటీమణులు]]
[[వర్గం:భారత టెలివిజన్ నటీమణులు]]
[[వర్గం:బిగ్ బాస్ (హిందీ టీవీ సిరీస్) పోటీదారులు]]
[[వర్గం:1997 జననాలు]]
gbchw6gm4q69s9nulh093xov2n94z91
3620342
3620338
2022-08-11T01:45:34Z
Muralikrishna m
106628
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ఉర్ఫీ జావేద్
| image = Urfi Javed snapped in Juhu.jpg
| caption = 2021లో ఉర్ఫీ జావేద్
| other_names = Urfi Javed
| birth_date = {{birth date and age|1997|10|15|df=yes}}
| birth_place = లక్నో, ఉత్తర ప్రదేశ్, భారతదేశం
| education = మాస్ కమ్యూనికేషన్లో గ్రాడ్యుయేషన్
| alma_mater = సిటీ మాంటిస్సోరి స్కూల్, లక్నో<br />అమిటీ యూనివర్సిటీ, లక్నో
| occupation = {{hlist|నటి|మోడల్|ఫ్యాషన్ ఇన్ఫ్లుయెన్సర్}}
| years_active = 2016 – ప్రస్తుతం
}}
'''ఉర్ఫీ జావేద్''' (ఆంగ్లం: Uorfi Javed) (జననం 1997 అక్టోబరు 15) ఒక భారతీయ టెలివిజన్ నటి.
== వ్యక్తిగత జీవితం ==
ఉత్తరప్రదేశ్లోని లక్నోలో 1997 అక్టోబరు 15న ఉర్ఫీ జావేద్ జన్మించింది.<ref>{{Cite magazine|author=Grace Cyril|date=December 23, 2021|title=I don't believe in Islam, I am reading the Bhagavad Gita, says Urfi Javed|url=https://www.indiatoday.in/television/celebrity/story/i-will-never-marry-a-muslim-guy-says-urfi-javed-1890789-2021-12-22|magazine=India Today|language=en|access-date=2022-04-12}}</ref> ఆమె లక్నోలోనే చదువు పూర్తి చేసింది. సిటీ మాంటిస్సోరి స్కూల్ నుండి పాఠశాల విద్యను అభ్యసించింది. అమిటీ యూనివర్సిటీ నుండి మాస్ కమ్యూనికేషన్లో డిగ్రీ పొందింది.<ref>{{cite news|url=https://www.indiatoday.in/television/celebrity/story/who-is-urfi-javed-and-why-is-everyone-talking-about-her-1882145-2021-11-29|title=Who is Urfi Javed and why is everyone talking about her?|last=Cyril|first=Grace|date=29 November 2021|newspaper=India Today}}</ref> 2017 నుంచి ఒక సంవత్సరం పాటు ఆమె [[:en:Meri Durga|మేరీ దుర్గా]] సహనటుడు పరాస్ కల్నావత్తో డేటింగ్ లో ఉంది.<ref>{{Cite web|last=Kumar|first=Aakash|date=2018-04-26|title='Meri Durga' actors Paras Kalnawat and Urfi javed no more together!|url=https://news.abplive.com/entertainment/television/meri-durga-actors-paras-kalnawat-and-urfi-javed-no-more-together-865570|access-date=2022-03-04|website=news.abplive.com|language=en}}</ref> 2022లో న్యూమరాలజిస్ట్ సలహా మేరకు తన పేరు ఉచ్ఛరణ మారకుండా స్పెల్లింగ్లో మార్పు చేసుకుంది.<ref>{{cite web|date=7 May 2022|title=Actress Urfi Javed Changes her Instagram Bio Name to Uorfi|url=https://www.news18.com/news/movies/actress-urfi-javed-changes-her-instagram-bio-name-to-uorfi-5127265.html|website=[[news18.com]]}}</ref><ref>{{cite web|date=10 June 2022|title=Urfi Javed changes her name to Uorfi|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/hindi/urfi-javed-changes-her-name-to-uorfi-writes-just-want-everyone-to-be-mindful-while-writing-my-name-now-so-that-even-im-mindful/articleshow/92060557.cms|website=[[indiatimes.com]]}}</ref><ref>{{cite web|author=Grace Cyril|date=11 June 2022|title=Urfi Javed reveals why she changed her name to Uorfi|url=https://www.indiatoday.in/television/celebrity/story/urfi-javed-reveals-why-she-changed-her-name-to-uorfi-find-out-here-1961191-2022-06-11|website=[[indiatoday.in]]}}</ref>
== మూలాలు ==
[[వర్గం:21వ శతాబ్దపు భారతీయ నటీమణులు]]
[[వర్గం:భారత టెలివిజన్ నటీమణులు]]
[[వర్గం:బిగ్ బాస్ (హిందీ టీవీ సిరీస్) పోటీదారులు]]
[[వర్గం:1997 జననాలు]]
sm0xgus06tixr1y4atmt3iejcjk6kxb
3620347
3620342
2022-08-11T02:06:01Z
Muralikrishna m
106628
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ఉర్ఫీ జావేద్
| image = Urfi Javed snapped in Juhu.jpg
| caption = 2021లో ఉర్ఫీ జావేద్
| other_names = Urfi Javed
| birth_date = {{birth date and age|1997|10|15|df=yes}}
| birth_place = లక్నో, ఉత్తర ప్రదేశ్, భారతదేశం
| education = మాస్ కమ్యూనికేషన్లో గ్రాడ్యుయేషన్
| alma_mater = సిటీ మాంటిస్సోరి స్కూల్, లక్నో<br />అమిటీ యూనివర్సిటీ, లక్నో
| occupation = {{hlist|నటి|మోడల్|ఫ్యాషన్ ఇన్ఫ్లుయెన్సర్}}
| years_active = 2016 – ప్రస్తుతం
}}
'''ఉర్ఫీ జావేద్''' (ఆంగ్లం: Uorfi Javed) (జననం 1997 అక్టోబరు 15) ఒక భారతీయ టెలివిజన్ నటి.
== వ్యక్తిగత జీవితం ==
ఉత్తరప్రదేశ్లోని లక్నోలో 1997 అక్టోబరు 15న ఉర్ఫీ జావేద్ జన్మించింది.<ref>{{Cite magazine|author=Grace Cyril|date=December 23, 2021|title=I don't believe in Islam, I am reading the Bhagavad Gita, says Urfi Javed|url=https://www.indiatoday.in/television/celebrity/story/i-will-never-marry-a-muslim-guy-says-urfi-javed-1890789-2021-12-22|magazine=India Today|language=en|access-date=2022-04-12}}</ref> ఆమె లక్నోలోనే చదువు పూర్తి చేసింది. సిటీ మాంటిస్సోరి స్కూల్ నుండి పాఠశాల విద్యను అభ్యసించింది. అమిటీ యూనివర్సిటీ నుండి మాస్ కమ్యూనికేషన్లో డిగ్రీ పొందింది.<ref>{{cite news|url=https://www.indiatoday.in/television/celebrity/story/who-is-urfi-javed-and-why-is-everyone-talking-about-her-1882145-2021-11-29|title=Who is Urfi Javed and why is everyone talking about her?|last=Cyril|first=Grace|date=29 November 2021|newspaper=India Today}}</ref> 2017 నుంచి ఒక సంవత్సరం పాటు ఆమె [[:en:Meri Durga|మేరీ దుర్గా]] సహనటుడు పరాస్ కల్నావత్తో డేటింగ్ లో ఉంది.<ref>{{Cite web|last=Kumar|first=Aakash|date=2018-04-26|title='Meri Durga' actors Paras Kalnawat and Urfi javed no more together!|url=https://news.abplive.com/entertainment/television/meri-durga-actors-paras-kalnawat-and-urfi-javed-no-more-together-865570|access-date=2022-03-04|website=news.abplive.com|language=en}}</ref> 2022లో న్యూమరాలజిస్ట్ సలహా మేరకు తన పేరు ఉచ్ఛరణ మారకుండా స్పెల్లింగ్లో మార్పు చేసుకుంది.<ref>{{cite web|date=7 May 2022|title=Actress Urfi Javed Changes her Instagram Bio Name to Uorfi|url=https://www.news18.com/news/movies/actress-urfi-javed-changes-her-instagram-bio-name-to-uorfi-5127265.html|website=[[news18.com]]}}</ref><ref>{{cite web|date=10 June 2022|title=Urfi Javed changes her name to Uorfi|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/hindi/urfi-javed-changes-her-name-to-uorfi-writes-just-want-everyone-to-be-mindful-while-writing-my-name-now-so-that-even-im-mindful/articleshow/92060557.cms|website=[[indiatimes.com]]}}</ref><ref>{{cite web|author=Grace Cyril|date=11 June 2022|title=Urfi Javed reveals why she changed her name to Uorfi|url=https://www.indiatoday.in/television/celebrity/story/urfi-javed-reveals-why-she-changed-her-name-to-uorfi-find-out-here-1961191-2022-06-11|website=[[indiatoday.in]]}}</ref>
== కెరీర్ ==
2016లో సోనీ టీవీ ప్రసారం చేసిన [[:en:Bade Bhaiyya Ki Dulhania|బడే భయ్యా కి దుల్హనియా]]<nowiki/>లో అవనీ పంత్గా ఉర్ఫీ జావేద్ ఆలరించింది.<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=Urfi Javed sets hearts racing with these bold pictures|url=https://m.timesofindia.com/videos/tv/hindi/urfi-javed-hot-photos-sexy-video-actress-urfi-javed-sets-hearts-racing-with-these-bold-pictures/videoshow/72475632.cms|access-date=|website=Times of India|language=en}}</ref> ఆమె స్టార్ ప్లస్ లో 2016 నుండి 2017 వరకు [[:en:Chandra Nandini|చంద్ర నందిని]]<nowiki/>లో ఛాయా పాత్ర పోషించింది. ఆ తర్వాత స్టార్ ప్లస్ ప్రసారం చేసిన మేరీ దుర్గాలో ఆమె ఆర్తి పాత్ర పోషించింది.<ref>{{Cite web|title=Meri Durga actors Urfi Javed and Vicky Ahuja join &TV's Daayan|url=http://www.tellychakkar.com/tv/tv-news/meri-durga-actors-urfi-javed-and-vicky-ahuja-join-tv-s-daayan-launch-date-revealed-181119|website=Tellychakkar|language=en}}</ref> 2018లో ఆమె సబ్ టీవి సాత్ ఫెరో కి హేరా ఫెరీలో కామినీ జోషిగా, కలర్స్ టీవి బేపన్నాలో బెల్లా కపూర్గా, స్టార్ భారత్ జిజి మాలో పియాలీగా అలాగే &టీవి దయాన్లో నందినిగా నటించింది.<ref>{{Cite web|title=This actress is all set to enter Jennifer Winget and Harshad Chopda's Bepannaah|url=https://www.indiatoday.in/television/soaps/story/this-actress-is-all-set-to-enter-jennifer-winget-and-harshad-chopda-s-bepannaah-1200389-2018-03-29|website=India Today|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=Charu Asopa replaces Urfi Javed in 'Jiji Maa'|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/hindi/charu-asopa-replaces-urfi-javed-in-jiji-maa/articleshow/65656143.cms|website=The Times of India}}</ref> 2020లో యే రిష్తా క్యా కెహ్లతా హైలో శివాని భాటియాగా ఆమె చేసింది.<ref>{{Cite web|last=|first=|date=23 February 2020|title=Yeh Rishta Kya Kehlata Hai: Urfi Javed to enter as Trisha's lawyer|url=https://news.abplive.com/entertainment/television/yeh-rishta-kya-kehlata-hai-bepannaah-actress-urfi-javed-to-enter-as-trishas-laweyer-in-shivangi-joshi-mohsin-khans-show-1164072|access-date=|website=ABP Live|language=en}}</ref> ఆ తర్వాత కసౌతి జిందగీ కేలో తనీషా చక్రవర్తిగా ఆమె నటించింది.<ref>{{Cite web|last=|first=|date=3 March 2020|title=Urfi Javed to enter Kasautii Zindagii Kay post leap|url=https://news.abplive.com/entertainment/television/kasautii-zindagii-kay-2-yeh-rishta-kya-kehlata-hai-actress-urfi-javed-to-enter-parth-samthaan-erica-fernandess-show-1168769|access-date=|website=ABP Live|language=en}}</ref> ఆమె బిగ్ బాస్ OTT మొదటి సీజన్లో పోటీ పడింది.<ref>{{Cite web|date=2022-03-01|title=Urfi Javed Wears A 'Single Knot' Top Exposing Her Assets, Gets Trolled "Urfi Presents The Great Indian Circus"|url=https://www.koimoi.com/television/urfi-javed-wears-a-single-knot-top-exposing-her-assets-gets-trolled-urfi-presents-the-great-indian-circus/|access-date=2022-03-01|website=Koimoi|language=en-US}}</ref> 2022లో కున్వార్తో కలిసి ఆమె ఒక మ్యూజిక్ వీడియోలో కనిపించింది.<ref>{{Cite web|title=Befikra (Official Video) - Kunwarr ft. Urfi Javed - Dhruv G - New Punjabi Songs 2022|url=https://www.youtube.com/watch?v=0LR-5cExiQw|website=Youtube}}</ref><ref>{{Cite web|title=Urfi Javed - बीबी ओटी फेम उर्फी जावेद अपने गाने 'बेफिक्रा' के प्रचार में नजर आए|url=https://www.facebook.com/tollywoodlifeonline/videos/488863686381872/|website=Tollywood Life Facebook}}</ref>
== మూలాలు ==
[[వర్గం:21వ శతాబ్దపు భారతీయ నటీమణులు]]
[[వర్గం:భారత టెలివిజన్ నటీమణులు]]
[[వర్గం:బిగ్ బాస్ (హిందీ టీవీ సిరీస్) పోటీదారులు]]
[[వర్గం:1997 జననాలు]]
p41xgjodzxj7vyejb2bqrse2tazzkxz
3620350
3620347
2022-08-11T02:13:59Z
Muralikrishna m
106628
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = ఉర్ఫీ జావేద్
| image = Urfi Javed snapped in Juhu.jpg
| caption = 2021లో ఉర్ఫీ జావేద్
| other_names = Urfi Javed
| birth_date = {{birth date and age|1997|10|15|df=yes}}
| birth_place = లక్నో, ఉత్తర ప్రదేశ్, భారతదేశం
| education = మాస్ కమ్యూనికేషన్లో గ్రాడ్యుయేషన్
| alma_mater = సిటీ మాంటిస్సోరి స్కూల్, లక్నో<br />అమిటీ యూనివర్సిటీ, లక్నో
| occupation = {{hlist|నటి|మోడల్|ఫ్యాషన్ ఇన్ఫ్లుయెన్సర్}}
| years_active = 2016 – ప్రస్తుతం
}}
'''ఉర్ఫీ జావేద్''' (ఆంగ్లం: Uorfi Javed) (జననం 1997 అక్టోబరు 15) ఒక భారతీయ టెలివిజన్ నటి.
== వ్యక్తిగత జీవితం ==
ఉత్తరప్రదేశ్లోని లక్నోలో 1997 అక్టోబరు 15న ఉర్ఫీ జావేద్ జన్మించింది.<ref>{{Cite magazine|author=Grace Cyril|date=December 23, 2021|title=I don't believe in Islam, I am reading the Bhagavad Gita, says Urfi Javed|url=https://www.indiatoday.in/television/celebrity/story/i-will-never-marry-a-muslim-guy-says-urfi-javed-1890789-2021-12-22|magazine=India Today|language=en|access-date=2022-04-12}}</ref> ఆమె లక్నోలోనే చదువు పూర్తి చేసింది. సిటీ మాంటిస్సోరి స్కూల్ నుండి పాఠశాల విద్యను అభ్యసించింది. అమిటీ యూనివర్సిటీ నుండి మాస్ కమ్యూనికేషన్లో డిగ్రీ పొందింది.<ref>{{cite news|url=https://www.indiatoday.in/television/celebrity/story/who-is-urfi-javed-and-why-is-everyone-talking-about-her-1882145-2021-11-29|title=Who is Urfi Javed and why is everyone talking about her?|last=Cyril|first=Grace|date=29 November 2021|newspaper=India Today}}</ref> 2017 నుంచి ఒక సంవత్సరం పాటు ఆమె [[:en:Meri Durga|మేరీ దుర్గా]] సహనటుడు పరాస్ కల్నావత్తో డేటింగ్ లో ఉంది.<ref>{{Cite web|last=Kumar|first=Aakash|date=2018-04-26|title='Meri Durga' actors Paras Kalnawat and Urfi javed no more together!|url=https://news.abplive.com/entertainment/television/meri-durga-actors-paras-kalnawat-and-urfi-javed-no-more-together-865570|access-date=2022-03-04|website=news.abplive.com|language=en}}</ref> 2022లో న్యూమరాలజిస్ట్ సలహా మేరకు తన పేరు ఉచ్ఛరణ మారకుండా స్పెల్లింగ్లో మార్పు చేసుకుంది.<ref>{{cite web|date=7 May 2022|title=Actress Urfi Javed Changes her Instagram Bio Name to Uorfi|url=https://www.news18.com/news/movies/actress-urfi-javed-changes-her-instagram-bio-name-to-uorfi-5127265.html|website=[[news18.com]]}}</ref><ref>{{cite web|date=10 June 2022|title=Urfi Javed changes her name to Uorfi|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/hindi/urfi-javed-changes-her-name-to-uorfi-writes-just-want-everyone-to-be-mindful-while-writing-my-name-now-so-that-even-im-mindful/articleshow/92060557.cms|website=[[indiatimes.com]]}}</ref><ref>{{cite web|author=Grace Cyril|date=11 June 2022|title=Urfi Javed reveals why she changed her name to Uorfi|url=https://www.indiatoday.in/television/celebrity/story/urfi-javed-reveals-why-she-changed-her-name-to-uorfi-find-out-here-1961191-2022-06-11|website=[[indiatoday.in]]}}</ref>
== కెరీర్ ==
2016లో సోనీ టీవీ ప్రసారం చేసిన [[:en:Bade Bhaiyya Ki Dulhania|బడే భయ్యా కి దుల్హనియా]]<nowiki/>లో అవనీ పంత్గా ఉర్ఫీ జావేద్ ఆలరించింది.<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=Urfi Javed sets hearts racing with these bold pictures|url=https://m.timesofindia.com/videos/tv/hindi/urfi-javed-hot-photos-sexy-video-actress-urfi-javed-sets-hearts-racing-with-these-bold-pictures/videoshow/72475632.cms|access-date=|website=Times of India|language=en}}</ref> ఆమె స్టార్ ప్లస్ లో 2016 నుండి 2017 వరకు [[:en:Chandra Nandini|చంద్ర నందిని]]<nowiki/>లో ఛాయా పాత్ర పోషించింది. ఆ తర్వాత స్టార్ ప్లస్ ప్రసారం చేసిన మేరీ దుర్గాలో ఆమె ఆర్తి పాత్ర పోషించింది.<ref>{{Cite web|title=Meri Durga actors Urfi Javed and Vicky Ahuja join &TV's Daayan|url=http://www.tellychakkar.com/tv/tv-news/meri-durga-actors-urfi-javed-and-vicky-ahuja-join-tv-s-daayan-launch-date-revealed-181119|website=Tellychakkar|language=en}}</ref> 2018లో ఆమె సబ్ టీవి సాత్ ఫెరో కి హేరా ఫెరీలో కామినీ జోషిగా, కలర్స్ టీవి బేపన్నాలో బెల్లా కపూర్గా, స్టార్ భారత్ జిజి మాలో పియాలీగా అలాగే &టీవి దయాన్లో నందినిగా నటించింది.<ref>{{Cite web|title=This actress is all set to enter Jennifer Winget and Harshad Chopda's Bepannaah|url=https://www.indiatoday.in/television/soaps/story/this-actress-is-all-set-to-enter-jennifer-winget-and-harshad-chopda-s-bepannaah-1200389-2018-03-29|website=India Today|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=Charu Asopa replaces Urfi Javed in 'Jiji Maa'|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/hindi/charu-asopa-replaces-urfi-javed-in-jiji-maa/articleshow/65656143.cms|website=The Times of India}}</ref> 2020లో యే రిష్తా క్యా కెహ్లతా హైలో శివాని భాటియాగా ఆమె చేసింది.<ref>{{Cite web|last=|first=|date=23 February 2020|title=Yeh Rishta Kya Kehlata Hai: Urfi Javed to enter as Trisha's lawyer|url=https://news.abplive.com/entertainment/television/yeh-rishta-kya-kehlata-hai-bepannaah-actress-urfi-javed-to-enter-as-trishas-laweyer-in-shivangi-joshi-mohsin-khans-show-1164072|access-date=|website=ABP Live|language=en}}</ref> ఆ తర్వాత కసౌతి జిందగీ కేలో తనీషా చక్రవర్తిగా ఆమె నటించింది.<ref>{{Cite web|last=|first=|date=3 March 2020|title=Urfi Javed to enter Kasautii Zindagii Kay post leap|url=https://news.abplive.com/entertainment/television/kasautii-zindagii-kay-2-yeh-rishta-kya-kehlata-hai-actress-urfi-javed-to-enter-parth-samthaan-erica-fernandess-show-1168769|access-date=|website=ABP Live|language=en}}</ref> ఆమె బిగ్ బాస్ OTT మొదటి సీజన్లో పోటీ పడింది.<ref>{{Cite web|date=2022-03-01|title=Urfi Javed Wears A 'Single Knot' Top Exposing Her Assets, Gets Trolled "Urfi Presents The Great Indian Circus"|url=https://www.koimoi.com/television/urfi-javed-wears-a-single-knot-top-exposing-her-assets-gets-trolled-urfi-presents-the-great-indian-circus/|access-date=2022-03-01|website=Koimoi|language=en-US}}</ref> 2022లో కున్వార్తో కలిసి ఆమె ఒక మ్యూజిక్ వీడియోలో కనిపించింది.<ref>{{Cite web|title=Befikra (Official Video) - Kunwarr ft. Urfi Javed - Dhruv G - New Punjabi Songs 2022|url=https://www.youtube.com/watch?v=0LR-5cExiQw|website=Youtube}}</ref><ref>{{Cite web|title=Urfi Javed - बीबी ओटी फेम उर्फी जावेद अपने गाने 'बेफिक्रा' के प्रचार में नजर आए|url=https://www.facebook.com/tollywoodlifeonline/videos/488863686381872/|website=Tollywood Life Facebook}}</ref>
== ఫిల్మోగ్రఫీ ==
=== టెలివిజన్ ===
{| class="wikitable"
!Year
!Show
!Role
!Ref(s)
|-
|2016
|''బడే భయ్యా కి దుల్హనియా''
|అవనీ పంత్
|
|-
|2016–2017
|''చంద్ర నందిని''
|యువరాణి ఛాయా
|
|-
|2017
|''మేరీ దుర్గా''
|ఆర్తి సింఘానియా
|
|-
| rowspan="3" |2018
|''సాత్ ఫేరో కీ హేరా ఫెరీ''
|కామినీ జోషి
|
|-
|''బేపన్నాః''
|బెల్లా కపూర్
|
|-
|''జిజి మా''
|శ్రావణి పురోహిత్/ పియాలీ సెహగల్
|
|-
|2018–2019
|''దయాన్''
|నందిని
|
|-
| rowspan="3" |2020
|''యే రిష్తా క్యా కెహ్లతా హై''
|అడ్వోకేట్ శివాని భాటియా
|
|-
|''కసౌతి జిందగీ కే''
|తనీషా చక్రవర్తి
|
|-
|''ఆయ్ మేరే హమ్సఫర్''
|పాయల్ శర్మ
|<ref>{{Cite web|last=|first=|date=|title=Urfi Javed surprises her co-actors with some healthy food|url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/hindi/urfi-javed-surprises-her-co-actors-with-some-healthy-food/articleshow/78146659.cms|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=|website=[[The Times of India]]}}</ref>
|}
=== వెబ్ సిరీస్ ===
{| class="wikitable"
!Year
!Show
!Role
!Ref(s)
|-
| rowspan="2" |2021
|''పంచ్ బీట్ 2''
|మీరా
|<ref>{{cite web|author=Sana Farzeen|date=29 June 2021|title=Puncch Beat 2 first impression: The curse of second season takes down Siddharth Sharma-Priyank Sharma show|url=https://indianexpress.com/article/entertainment/web-series/puncch-beat-2-first-impression-the-curse-of-second-season-siddharth-sharma-priyank-sharma-7379403/|access-date=29 November 2021|website=indianexpress.com}}</ref>
|-
|''బిగ్ బాస్ OTT''
|పోటీదారు
|
|}
== మూలాలు ==
[[వర్గం:21వ శతాబ్దపు భారతీయ నటీమణులు]]
[[వర్గం:భారత టెలివిజన్ నటీమణులు]]
[[వర్గం:బిగ్ బాస్ (హిందీ టీవీ సిరీస్) పోటీదారులు]]
[[వర్గం:1997 జననాలు]]
h5vggeuxbgk2v4946je3a1k07jmrn9o
వాడుకరి చర్చ:Tushender
3
355524
3620370
2022-08-11T03:29:37Z
Nrgullapalli
11739
వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])
wikitext
text/x-wiki
==స్వాగతం==
<!--{{Subst:Welcome}}~~~~ -->
<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;">
<div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">Tushender గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div>
Tushender గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;">
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}}
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి.
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా?
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి.
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit§ion=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] <!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 03:29, 11 ఆగస్టు 2022 (UTC)
p4dh07vuhi7zhnrtxzkpjhsob24fqxu
వాడుకరి చర్చ:Bala4955
3
355525
3620386
2022-08-11T05:39:19Z
Nrgullapalli
11739
వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])
wikitext
text/x-wiki
==స్వాగతం==
<!--{{Subst:Welcome}}~~~~ -->
<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;">
<div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">Bala4955 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div>
Bala4955 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;">
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}}
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి.
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా?
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి.
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit§ion=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] <!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 05:39, 11 ఆగస్టు 2022 (UTC)
06f80pg51n3fkytlrscwqztrag1pnf0
కోదాడ (కోదాడ మండలం)
0
355526
3620391
2022-08-11T06:04:41Z
Chaduvari
97
Chaduvari, [[కోదాడ (కోదాడ మండలం)]] పేజీని [[కోదాడ]] కు తరలించారు: ఈ పేరుతో ఉన్నవాటిలో ఇది ప్రముఖమైన స్థలం. దీనికి బ్రాకెట్లక్కర్లేదు.
wikitext
text/x-wiki
#దారిమార్పు [[కోదాడ]]
pvbvg9hkoyani1l3kcsgcqsorxwn0ju
చర్చ:కోదాడ (కోదాడ మండలం)
1
355527
3620393
2022-08-11T06:04:41Z
Chaduvari
97
Chaduvari, [[చర్చ:కోదాడ (కోదాడ మండలం)]] పేజీని [[చర్చ:కోదాడ]] కు తరలించారు: ఈ పేరుతో ఉన్నవాటిలో ఇది ప్రముఖమైన స్థలం. దీనికి బ్రాకెట్లక్కర్లేదు.
wikitext
text/x-wiki
#దారిమార్పు [[చర్చ:కోదాడ]]
kjo1ovxajbob10cc2aejv47nfbjrp6v
రాజు శ్రీవాస్తవ
0
355528
3620400
2022-08-11T06:25:07Z
Muralikrishna m
106628
[[WP:AES|←]]Created page with ''''రాజు శ్రీవాస్తవ''' (జననం సత్య ప్రకాష్ శ్రీవాస్తవ, 1963 డిసెంబరు 25) ఒక భారతీయ హాస్యనటుడు, రాజకీయ నాయకుడు. బాలీవుడ్ నటుడైన ఆయన ఉత్తరప్రదేశ్ ఫిల్మ్ బోర్డ్ చైర్మన్ గా వ్యవహరిస్తున...'
wikitext
text/x-wiki
'''రాజు శ్రీవాస్తవ''' (జననం సత్య ప్రకాష్ శ్రీవాస్తవ, 1963 డిసెంబరు 25) ఒక భారతీయ హాస్యనటుడు, రాజకీయ నాయకుడు. బాలీవుడ్ నటుడైన ఆయన ఉత్తరప్రదేశ్ ఫిల్మ్ బోర్డ్ చైర్మన్ గా వ్యవహరిస్తున్నారు. ఆయన గజోధర్గా ఘనత పొందాడు.
== జీవితం తొలి దశలో ==
1963 డిసెంబరు 25న కాన్పూర్లో మధ్యతరగతి కుటుంబంలో రాజు శ్రీవాస్తవ జన్మించాడు. అతని తండ్రి రమేష్ చంద్ర శ్రీవాస్తవ, బాలై కాకా అని పిలువబడే కవి. రాజు శ్రీవాస్తవ చిన్నప్పటి నుంచి మిమిక్రి కళాకారుడు కావడంతో హాస్యనటుడు కావాలనే కోరిక ఉండేది.
65rusdty69csf5g419cgj31vji1wxom
3620401
3620400
2022-08-11T06:29:43Z
Muralikrishna m
106628
బొమ్మ, ఇన్ఫోబాక్స్ చేర్చాను
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox comedian|name=రాజు శ్రీవాస్తవ|birth_name=సత్య ప్రకాష్ శ్రీవాస్తవ|image=Raju-Srivastav.jpg|caption=ఒక కార్యక్రమంలో రాజు శ్రీవాస్తవ|birth_date={{Birth date and age|df=yes|1963|12|25}}|birth_place=కాన్పూర్, ఉత్తర ప్రదేశ్, భారతదేశం|yearsactive=1980 - ప్రస్తుతం|political_party=[[భారతీయ జనతా పార్టీ]]|resting_place=|resting_place_coordinates=|medium=హింధీ|education=|alma_mater=|active=|employer=|genre=అబ్జర్వేషనల్ కామెడీ, స్టాండింగ్ కామెడీ|subject=|influences=|influenced=|spouse=శిఖా శ్రీవాస్తవ|parents=|relatives=|notable_work=''ది గ్రేట్ ఇండియన్ లాఫ్టర్ ఛాలెంజ్''పై స్టాండప్ కామెడీ|memorials=|website={{URL|www.rajusrivastav.in}}}}'''రాజు శ్రీవాస్తవ''' (జననం సత్య ప్రకాష్ శ్రీవాస్తవ, 1963 డిసెంబరు 25) ఒక భారతీయ హాస్యనటుడు, రాజకీయ నాయకుడు. బాలీవుడ్ నటుడైన ఆయన ఉత్తరప్రదేశ్ ఫిల్మ్ బోర్డ్ చైర్మన్ గా వ్యవహరిస్తున్నారు. ఆయన గజోధర్గా ఘనత పొందాడు.
== జీవితం తొలి దశలో ==
1963 డిసెంబరు 25న కాన్పూర్లో మధ్యతరగతి కుటుంబంలో రాజు శ్రీవాస్తవ జన్మించాడు. అతని తండ్రి రమేష్ చంద్ర శ్రీవాస్తవ, బాలై కాకా అని పిలువబడే కవి. రాజు శ్రీవాస్తవ చిన్నప్పటి నుంచి మిమిక్రి కళాకారుడు కావడంతో హాస్యనటుడు కావాలనే కోరిక ఉండేది.
cvxdu3d318n06pz2dbwtpk3hgkxoaq6
3620402
3620401
2022-08-11T06:32:38Z
Muralikrishna m
106628
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox comedian|name=రాజు శ్రీవాస్తవ|birth_name=సత్య ప్రకాష్ శ్రీవాస్తవ|image=Raju-Srivastav.jpg|caption=ఒక కార్యక్రమంలో రాజు శ్రీవాస్తవ|birth_date={{Birth date and age|df=yes|1963|12|25}}|birth_place=కాన్పూర్, ఉత్తర ప్రదేశ్, భారతదేశం|yearsactive=1980 - ప్రస్తుతం|political_party=[[భారతీయ జనతా పార్టీ]]|resting_place=|resting_place_coordinates=|medium=హింధీ|education=|alma_mater=|active=|employer=|genre=అబ్జర్వేషనల్ కామెడీ, స్టాండింగ్ కామెడీ|subject=|influences=|influenced=|spouse=శిఖా శ్రీవాస్తవ|parents=|relatives=|notable_work=''ది గ్రేట్ ఇండియన్ లాఫ్టర్ ఛాలెంజ్''పై స్టాండప్ కామెడీ|memorials=|website={{URL|www.rajusrivastav.in}}}}'''రాజు శ్రీవాస్తవ''' (జననం సత్య ప్రకాష్ శ్రీవాస్తవ, 1963 డిసెంబరు 25) ఒక భారతీయ హాస్యనటుడు, రాజకీయ నాయకుడు. బాలీవుడ్ నటుడైన ఆయన ఉత్తరప్రదేశ్ ఫిల్మ్ బోర్డ్ చైర్మన్ గా వ్యవహరిస్తున్నారు. ఆయన గజోధర్గా ఘనత పొందాడు.
== జీవితం తొలి దశలో ==
1963 డిసెంబరు 25న కాన్పూర్లో మధ్యతరగతి కుటుంబంలో రాజు శ్రీవాస్తవ జన్మించాడు. అతని తండ్రి రమేష్ చంద్ర శ్రీవాస్తవ, బాలై కాకా అని పిలువబడే కవి. రాజు శ్రీవాస్తవ చిన్నప్పటి నుంచి మిమిక్రి కళాకారుడు కావడంతో హాస్యనటుడు కావాలనే కోరిక ఉండేది.
[[వర్గం:1963 జననాలు]]
[[వర్గం:కాన్పూర్ నుండి ప్రజలు]]
[[వర్గం:ఇండియన్ స్టాండ్-అప్ కమెడియన్స్]]
[[వర్గం:హిందీ సినిమా నటులు]]
[[వర్గం:భారత సినీ నటులు]]
[[వర్గం:భారత పురుష గాత్ర నటులు]]
[[వర్గం:బిగ్ బాస్ (హిందీ టీవీ సిరీస్) పోటీదారులు]]
82j78e096oavopgphrquomh000nkfkf
3620403
3620402
2022-08-11T06:37:56Z
Muralikrishna m
106628
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox comedian|name=రాజు శ్రీవాస్తవ|birth_name=సత్య ప్రకాష్ శ్రీవాస్తవ|image=Raju-Srivastav.jpg|caption=ఒక కార్యక్రమంలో రాజు శ్రీవాస్తవ|birth_date={{Birth date and age|df=yes|1963|12|25}}|birth_place=కాన్పూర్, ఉత్తర ప్రదేశ్, భారతదేశం|yearsactive=1980 - ప్రస్తుతం|political_party=[[భారతీయ జనతా పార్టీ]]|resting_place=|resting_place_coordinates=|medium=హింధీ|education=|alma_mater=|active=|employer=|genre=అబ్జర్వేషనల్ కామెడీ, స్టాండింగ్ కామెడీ|subject=|influences=|influenced=|spouse=శిఖా శ్రీవాస్తవ|parents=|relatives=|notable_work=''ది గ్రేట్ ఇండియన్ లాఫ్టర్ ఛాలెంజ్''పై స్టాండప్ కామెడీ|memorials=|website={{URL|www.rajusrivastav.in}}}}'''రాజు శ్రీవాస్తవ''' (జననం సత్య ప్రకాష్ శ్రీవాస్తవ, 1963 డిసెంబరు 25) ఒక భారతీయ హాస్యనటుడు, రాజకీయ నాయకుడు. బాలీవుడ్ నటుడైన ఆయన ఉత్తరప్రదేశ్ ఫిల్మ్ బోర్డ్ చైర్మన్ గా వ్యవహరిస్తున్నారు. ఆయన గజోధర్గా ఘనత పొందాడు.
== జీవితం తొలి దశలో ==
1963 డిసెంబరు 25న కాన్పూర్లో మధ్యతరగతి కుటుంబంలో రాజు శ్రీవాస్తవ జన్మించాడు. అతని తండ్రి రమేష్ చంద్ర శ్రీవాస్తవ, బాలై కాకా అని పిలువబడే కవి. రాజు శ్రీవాస్తవ చిన్నప్పటి నుంచి మిమిక్రి కళాకారుడు కావడంతో హాస్యనటుడు కావాలనే కోరిక ఉండేది.
== వ్యక్తిగత జీవితం ==
లక్నోకు చెందిన శిఖాను 1993 జులై 1న వివాహం చేసుకున్నాడు. వారికి ఇద్దరు పిల్లలు, అంతారా, ఆయుష్మాన్. 2010లో అండర్ వరల్డ్ డాన్ దావూద్ ఇబ్రహీం, పాకిస్థాన్పై తన షోల సమయంలో జోకులు వేయవద్దని హెచ్చరిస్తూ పాకిస్థాన్ నుంచి ఆయనకు బెదిరింపు కాల్స్ వచ్చాయి. అతను 2022 ఆగస్టు 11న జిమ్లో వ్యాయామం చేస్తున్నప్పుడు గుండెపోటుకు గురయ్యాడు.
[[వర్గం:1963 జననాలు]]
[[వర్గం:కాన్పూర్ నుండి ప్రజలు]]
[[వర్గం:ఇండియన్ స్టాండ్-అప్ కమెడియన్స్]]
[[వర్గం:హిందీ సినిమా నటులు]]
[[వర్గం:భారత సినీ నటులు]]
[[వర్గం:భారత పురుష గాత్ర నటులు]]
[[వర్గం:బిగ్ బాస్ (హిందీ టీవీ సిరీస్) పోటీదారులు]]
r6k2d540gdjv3n9r7z8nwaqou50wpyk
3620404
3620403
2022-08-11T06:47:26Z
Muralikrishna m
106628
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox comedian|name=రాజు శ్రీవాస్తవ|birth_name=సత్య ప్రకాష్ శ్రీవాస్తవ|image=Raju-Srivastav.jpg|caption=ఒక కార్యక్రమంలో రాజు శ్రీవాస్తవ|birth_date={{Birth date and age|df=yes|1963|12|25}}|birth_place=కాన్పూర్, ఉత్తర ప్రదేశ్, భారతదేశం|yearsactive=1980 - ప్రస్తుతం|political_party=[[భారతీయ జనతా పార్టీ]]|resting_place=|resting_place_coordinates=|medium=హింధీ|education=|alma_mater=|active=|employer=|genre=అబ్జర్వేషనల్ కామెడీ, స్టాండింగ్ కామెడీ|subject=|influences=|influenced=|spouse=శిఖా శ్రీవాస్తవ|parents=|relatives=|notable_work=''ది గ్రేట్ ఇండియన్ లాఫ్టర్ ఛాలెంజ్''పై స్టాండప్ కామెడీ|memorials=|website={{URL|www.rajusrivastav.in}}}}'''రాజు శ్రీవాస్తవ''' (జననం సత్య ప్రకాష్ శ్రీవాస్తవ, 1963 డిసెంబరు 25) ఒక భారతీయ హాస్యనటుడు, రాజకీయ నాయకుడు. బాలీవుడ్ నటుడైన ఆయన ఉత్తరప్రదేశ్ ఫిల్మ్ బోర్డ్ చైర్మన్ గా వ్యవహరిస్తున్నారు. ఆయన గజోధర్గా ఘనత పొందాడు.
== జీవితం తొలి దశలో ==
1963 డిసెంబరు 25న కాన్పూర్లో మధ్యతరగతి కుటుంబంలో రాజు శ్రీవాస్తవ జన్మించాడు. అతని తండ్రి రమేష్ చంద్ర శ్రీవాస్తవ, బాలై కాకా అని పిలువబడే కవి. రాజు శ్రీవాస్తవ చిన్నప్పటి నుంచి మిమిక్రి కళాకారుడు కావడంతో హాస్యనటుడు కావాలనే కోరిక ఉండేది.
== వ్యక్తిగత జీవితం ==
లక్నోకు చెందిన శిఖాను 1993 జులై 1న వివాహం చేసుకున్నాడు. వారికి ఇద్దరు పిల్లలు, అంతారా, ఆయుష్మాన్. 2010లో అండర్ వరల్డ్ డాన్ దావూద్ ఇబ్రహీం, పాకిస్థాన్పై తన షోల సమయంలో జోకులు వేయవద్దని హెచ్చరిస్తూ పాకిస్థాన్ నుంచి ఆయనకు బెదిరింపు కాల్స్ వచ్చాయి. అతను 2022 ఆగస్టు 11న జిమ్లో వ్యాయామం చేస్తున్నప్పుడు గుండెపోటుకు గురయ్యాడు.
== రాజకీయ జీవితం ==
2014 లోక్సభ ఎన్నికల్లో [[సమాజ్ వాదీ పార్టీ|సమాజ్వాదీ పార్టీ]] రాజు శ్రీవాస్తవను [[కాన్పూరు|కాన్పూర్]] నుంచి పోటీకి పెట్టాలని చివరిదశలో విరమించుకుంది.<ref>{{cite news|url=http://archive.indianexpress.com/news/akhilesh-yadav-turns-to-comedy-fields-raju-srivastava-from-kanpur-in-lok-sabha-election/1074076/|title=Akhilesh Yadav turns to comedy, fields Raju Srivastava from Kanpur in Lok Sabha election|date=14 February 2013|access-date=12 March 2014|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20140312212547/http://archive.indianexpress.com/news/akhilesh-yadav-turns-to-comedy-fields-raju-srivastava-from-kanpur-in-lok-sabha-election/1074076/|archive-date=12 March 2014|publisher=Indian Express}}</ref><ref>{{cite news|url=http://www.thehindu.com/news/national/other-states/comedian-raju-srivastava-returns-sp-lok-sabha-ticket/article5773665.ece|title=Comedian Raju Srivastava returns SP Lok Sabha ticket|date=11 March 2014|work=The Hindu|access-date=12 March 2014|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20140311180139/http://www.thehindu.com/news/national/other-states/comedian-raju-srivastava-returns-sp-lok-sabha-ticket/article5773665.ece|archive-date=11 March 2014}}</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.newindianexpress.com/nation/2014/mar/11/Comedian-Raju-Srivastava-Returns-SP-Lok-Sabha-Ticket-585004.html|title=Comedian Raju Srivastava Returns SP Lok Sabha Ticket|work=The New Indian Express|access-date=26 September 2019|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20190926122511/http://www.newindianexpress.com/nation/2014/mar/11/Comedian-Raju-Srivastava-Returns-SP-Lok-Sabha-Ticket-585004.html|archive-date=26 September 2019}}</ref> ఆ తర్వాత 2014 మార్చి 19న [[భారతీయ జనతా పార్టీ]]<nowiki/>లో చేరాడు.<ref>{{cite news|url=http://zeenews.india.com/news/nation/jagdambika-pal-comedian-raju-srivastava-join-bjp_918850.html|title=Jagdambika Pal, comedian Raju Srivastava join BJP, endorse Narendra Modi|date=19 March 2014|access-date=19 March 2014|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20140319102100/http://zeenews.india.com/news/nation/jagdambika-pal-comedian-raju-srivastava-join-bjp_918850.html|archive-date=19 March 2014|publisher=Zee News}}</ref><ref>{{Cite news|url=http://ibnlive.in.com/news/bjp-is-future-of-indian-politics-says-raju-srivastava/458907-3.html|title=News18.com: CNN-News18 Breaking News India, Latest News Headlines, Live News Updates|last=IANS|date=19 March 2014|work=News18|access-date=25 April 2014|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20140426232341/http://ibnlive.in.com/news/bjp-is-future-of-indian-politics-says-raju-srivastava/458907-3.html|archive-date=26 April 2014}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/india/politics/jagdambika-pal-artiste-raju-srivastava-join-bjp/|title=Jagdambika Pal, artiste Raju Srivastava join BJP|date=19 March 2014|work=Indian Express|access-date=26 September 2019|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20190926122505/https://indianexpress.com/article/india/politics/jagdambika-pal-artiste-raju-srivastava-join-bjp/|archive-date=26 September 2019}}</ref> [[స్వచ్ఛ భారత్|స్వచ్ఛ భారత్ అభియాన్]]<nowiki/>లో భాగంగా ప్రధాని [[నరేంద్ర మోదీ]] ఆయనను నామినేట్ చేశారు.<ref>{{Cite news|url=http://www.newindianexpress.com/entertainment/hindi/2017/oct/25/raju-srivastav-files-complaint-against-using-his-image-in-anti-bjp-message-1682539.html|title=Raju Srivastav files complaint against using his image in anti-BJP message|work=The New Indian Express|access-date=3 November 2019|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20191103152231/http://www.newindianexpress.com/entertainment/hindi/2017/oct/25/raju-srivastav-files-complaint-against-using-his-image-in-anti-bjp-message-1682539.html|archive-date=3 November 2019}}</ref> అప్పటి నుండి అతను వివిధ నగరాల్లో తన కార్యక్రమాల ద్వారా పరిశుభ్రతను ప్రోత్సహిస్తున్నాడు. అతను పరిశుభ్రత ప్రచారం కోసం వివిధ మ్యూజిక్ వీడియోలను రూపొందించాడు. అతను స్వచ్ఛ భారత్ అభియాన్ కోసం వివిధ టీవీ ప్రకటనలు, సామాజిక సేవా సందేశ వీడియోను కూడా చిత్రీకరించాడు.<ref>{{Cite web|date=25 October 2017|title=Raju Srivastav files complaint against using his image in anti-BJP message|url=http://www.newindianexpress.com/entertainment/hindi/2017/oct/25/raju-srivastav-files-complaint-against-using-his-image-in-anti-bjp-message-1682539.html|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20191103152231/http://www.newindianexpress.com/entertainment/hindi/2017/oct/25/raju-srivastav-files-complaint-against-using-his-image-in-anti-bjp-message-1682539.html|archive-date=3 November 2019|access-date=3 November 2019|website=The New Indian Express}}</ref>
[[వర్గం:1963 జననాలు]]
[[వర్గం:కాన్పూర్ నుండి ప్రజలు]]
[[వర్గం:ఇండియన్ స్టాండ్-అప్ కమెడియన్స్]]
[[వర్గం:హిందీ సినిమా నటులు]]
[[వర్గం:భారత సినీ నటులు]]
[[వర్గం:భారత పురుష గాత్ర నటులు]]
[[వర్గం:బిగ్ బాస్ (హిందీ టీవీ సిరీస్) పోటీదారులు]]
69ucwbmv2m7ma8g27ba694sex95yljm
3620405
3620404
2022-08-11T06:51:19Z
Muralikrishna m
106628
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox comedian|name=రాజు శ్రీవాస్తవ|birth_name=సత్య ప్రకాష్ శ్రీవాస్తవ|image=Raju-Srivastav.jpg|caption=ఒక కార్యక్రమంలో రాజు శ్రీవాస్తవ|birth_date={{Birth date and age|df=yes|1963|12|25}}|birth_place=కాన్పూర్, ఉత్తర ప్రదేశ్, భారతదేశం|yearsactive=1980 - ప్రస్తుతం|political_party=[[భారతీయ జనతా పార్టీ]]|resting_place=|resting_place_coordinates=|medium=హింధీ|education=|alma_mater=|active=|employer=|genre=అబ్జర్వేషనల్ కామెడీ, స్టాండింగ్ కామెడీ|subject=|influences=|influenced=|spouse=శిఖా శ్రీవాస్తవ|parents=|relatives=|notable_work=''ది గ్రేట్ ఇండియన్ లాఫ్టర్ ఛాలెంజ్''పై స్టాండప్ కామెడీ|memorials=|website={{URL|www.rajusrivastav.in}}}}'''రాజు శ్రీవాస్తవ''' (జననం సత్య ప్రకాష్ శ్రీవాస్తవ, 1963 డిసెంబరు 25) ఒక భారతీయ హాస్యనటుడు, రాజకీయ నాయకుడు. బాలీవుడ్ నటుడైన ఆయన ఉత్తరప్రదేశ్ ఫిల్మ్ బోర్డ్ చైర్మన్ గా వ్యవహరిస్తున్నారు. ఆయన గజోధర్గా ఘనత పొందాడు.
== జీవితం తొలి దశలో ==
1963 డిసెంబరు 25న కాన్పూర్లో మధ్యతరగతి కుటుంబంలో రాజు శ్రీవాస్తవ జన్మించాడు. అతని తండ్రి రమేష్ చంద్ర శ్రీవాస్తవ, బాలై కాకా అని పిలువబడే కవి. రాజు శ్రీవాస్తవ చిన్నప్పటి నుంచి మిమిక్రి కళాకారుడు కావడంతో హాస్యనటుడు కావాలనే కోరిక ఉండేది.
== వ్యక్తిగత జీవితం ==
లక్నోకు చెందిన శిఖాను 1993 జులై 1న వివాహం చేసుకున్నాడు. వారికి ఇద్దరు పిల్లలు, అంతారా, ఆయుష్మాన్. 2010లో అండర్ వరల్డ్ డాన్ దావూద్ ఇబ్రహీం, పాకిస్థాన్పై తన షోల సమయంలో జోకులు వేయవద్దని హెచ్చరిస్తూ పాకిస్థాన్ నుంచి ఆయనకు బెదిరింపు కాల్స్ వచ్చాయి. అతను 2022 ఆగస్టు 11న జిమ్లో వ్యాయామం చేస్తున్నప్పుడు గుండెపోటుకు గురయ్యాడు.<ref>{{Cite web|date=2022-08-11|title=నటుడికి గుండెపోటు, వెంటిలేటర్పై చికిత్స అందిస్తున్న వైద్యులు|url=https://www.sakshi.com/telugu-news/movies/comedian-raju-srivastav-ventilator-responding-treatment-1477666|access-date=2022-08-11|website=Sakshi|language=te}}</ref>
== రాజకీయ జీవితం ==
2014 లోక్సభ ఎన్నికల్లో [[సమాజ్ వాదీ పార్టీ|సమాజ్వాదీ పార్టీ]] రాజు శ్రీవాస్తవను [[కాన్పూరు|కాన్పూర్]] నుంచి పోటీకి పెట్టాలని చివరిదశలో విరమించుకుంది.<ref>{{cite news|url=http://archive.indianexpress.com/news/akhilesh-yadav-turns-to-comedy-fields-raju-srivastava-from-kanpur-in-lok-sabha-election/1074076/|title=Akhilesh Yadav turns to comedy, fields Raju Srivastava from Kanpur in Lok Sabha election|date=14 February 2013|access-date=12 March 2014|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20140312212547/http://archive.indianexpress.com/news/akhilesh-yadav-turns-to-comedy-fields-raju-srivastava-from-kanpur-in-lok-sabha-election/1074076/|archive-date=12 March 2014|publisher=Indian Express}}</ref><ref>{{cite news|url=http://www.thehindu.com/news/national/other-states/comedian-raju-srivastava-returns-sp-lok-sabha-ticket/article5773665.ece|title=Comedian Raju Srivastava returns SP Lok Sabha ticket|date=11 March 2014|work=The Hindu|access-date=12 March 2014|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20140311180139/http://www.thehindu.com/news/national/other-states/comedian-raju-srivastava-returns-sp-lok-sabha-ticket/article5773665.ece|archive-date=11 March 2014}}</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.newindianexpress.com/nation/2014/mar/11/Comedian-Raju-Srivastava-Returns-SP-Lok-Sabha-Ticket-585004.html|title=Comedian Raju Srivastava Returns SP Lok Sabha Ticket|work=The New Indian Express|access-date=26 September 2019|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20190926122511/http://www.newindianexpress.com/nation/2014/mar/11/Comedian-Raju-Srivastava-Returns-SP-Lok-Sabha-Ticket-585004.html|archive-date=26 September 2019}}</ref> ఆ తర్వాత 2014 మార్చి 19న [[భారతీయ జనతా పార్టీ]]<nowiki/>లో చేరాడు.<ref>{{cite news|url=http://zeenews.india.com/news/nation/jagdambika-pal-comedian-raju-srivastava-join-bjp_918850.html|title=Jagdambika Pal, comedian Raju Srivastava join BJP, endorse Narendra Modi|date=19 March 2014|access-date=19 March 2014|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20140319102100/http://zeenews.india.com/news/nation/jagdambika-pal-comedian-raju-srivastava-join-bjp_918850.html|archive-date=19 March 2014|publisher=Zee News}}</ref><ref>{{Cite news|url=http://ibnlive.in.com/news/bjp-is-future-of-indian-politics-says-raju-srivastava/458907-3.html|title=News18.com: CNN-News18 Breaking News India, Latest News Headlines, Live News Updates|last=IANS|date=19 March 2014|work=News18|access-date=25 April 2014|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20140426232341/http://ibnlive.in.com/news/bjp-is-future-of-indian-politics-says-raju-srivastava/458907-3.html|archive-date=26 April 2014}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/india/politics/jagdambika-pal-artiste-raju-srivastava-join-bjp/|title=Jagdambika Pal, artiste Raju Srivastava join BJP|date=19 March 2014|work=Indian Express|access-date=26 September 2019|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20190926122505/https://indianexpress.com/article/india/politics/jagdambika-pal-artiste-raju-srivastava-join-bjp/|archive-date=26 September 2019}}</ref> [[స్వచ్ఛ భారత్|స్వచ్ఛ భారత్ అభియాన్]]<nowiki/>లో భాగంగా ప్రధాని [[నరేంద్ర మోదీ]] ఆయనను నామినేట్ చేశారు.<ref>{{Cite news|url=http://www.newindianexpress.com/entertainment/hindi/2017/oct/25/raju-srivastav-files-complaint-against-using-his-image-in-anti-bjp-message-1682539.html|title=Raju Srivastav files complaint against using his image in anti-BJP message|work=The New Indian Express|access-date=3 November 2019|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20191103152231/http://www.newindianexpress.com/entertainment/hindi/2017/oct/25/raju-srivastav-files-complaint-against-using-his-image-in-anti-bjp-message-1682539.html|archive-date=3 November 2019}}</ref> అప్పటి నుండి అతను వివిధ నగరాల్లో తన కార్యక్రమాల ద్వారా పరిశుభ్రతను ప్రోత్సహిస్తున్నాడు. అతను పరిశుభ్రత ప్రచారం కోసం వివిధ మ్యూజిక్ వీడియోలను రూపొందించాడు. అతను స్వచ్ఛ భారత్ అభియాన్ కోసం వివిధ టీవీ ప్రకటనలు, సామాజిక సేవా సందేశ వీడియోను కూడా చిత్రీకరించాడు.<ref>{{Cite web|date=25 October 2017|title=Raju Srivastav files complaint against using his image in anti-BJP message|url=http://www.newindianexpress.com/entertainment/hindi/2017/oct/25/raju-srivastav-files-complaint-against-using-his-image-in-anti-bjp-message-1682539.html|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20191103152231/http://www.newindianexpress.com/entertainment/hindi/2017/oct/25/raju-srivastav-files-complaint-against-using-his-image-in-anti-bjp-message-1682539.html|archive-date=3 November 2019|access-date=3 November 2019|website=The New Indian Express}}</ref>
== మూలాలు ==
[[వర్గం:1963 జననాలు]]
[[వర్గం:కాన్పూర్ నుండి ప్రజలు]]
[[వర్గం:ఇండియన్ స్టాండ్-అప్ కమెడియన్స్]]
[[వర్గం:హిందీ సినిమా నటులు]]
[[వర్గం:భారత సినీ నటులు]]
[[వర్గం:భారత పురుష గాత్ర నటులు]]
[[వర్గం:బిగ్ బాస్ (హిందీ టీవీ సిరీస్) పోటీదారులు]]
8w8luyfhbn944iehi7tgcdxpsjld5uu
3620406
3620405
2022-08-11T07:06:25Z
Muralikrishna m
106628
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox comedian|name=రాజు శ్రీవాస్తవ|birth_name=సత్య ప్రకాష్ శ్రీవాస్తవ|image=Raju-Srivastav.jpg|caption=ఒక కార్యక్రమంలో రాజు శ్రీవాస్తవ|birth_date={{Birth date and age|df=yes|1963|12|25}}|birth_place=కాన్పూర్, ఉత్తర ప్రదేశ్, భారతదేశం|yearsactive=1980 - ప్రస్తుతం|political_party=[[భారతీయ జనతా పార్టీ]]|resting_place=|resting_place_coordinates=|medium=హింధీ|education=|alma_mater=|active=|employer=|genre=అబ్జర్వేషనల్ కామెడీ, స్టాండింగ్ కామెడీ|subject=|influences=|influenced=|spouse=శిఖా శ్రీవాస్తవ|parents=|relatives=|notable_work=''ది గ్రేట్ ఇండియన్ లాఫ్టర్ ఛాలెంజ్''పై స్టాండప్ కామెడీ|memorials=|website={{URL|www.rajusrivastav.in}}}}'''రాజు శ్రీవాస్తవ''' (జననం సత్య ప్రకాష్ శ్రీవాస్తవ, 1963 డిసెంబరు 25) ఒక భారతీయ హాస్యనటుడు, రాజకీయ నాయకుడు. బాలీవుడ్ నటుడైన ఆయన ఉత్తరప్రదేశ్ ఫిల్మ్ బోర్డ్ చైర్మన్ గా వ్యవహరిస్తున్నారు. ఆయన గజోధర్గా ఘనత పొందాడు.
== జీవితం తొలి దశలో ==
1963 డిసెంబరు 25న కాన్పూర్లో మధ్యతరగతి కుటుంబంలో రాజు శ్రీవాస్తవ జన్మించాడు. అతని తండ్రి రమేష్ చంద్ర శ్రీవాస్తవ, బాలై కాకా అని పిలువబడే కవి. రాజు శ్రీవాస్తవ చిన్నప్పటి నుంచి మిమిక్రి కళాకారుడు కావడంతో హాస్యనటుడు కావాలనే కోరిక ఉండేది.
== వ్యక్తిగత జీవితం ==
లక్నోకు చెందిన శిఖాను 1993 జులై 1న వివాహం చేసుకున్నాడు. వారికి ఇద్దరు పిల్లలు, అంతారా, ఆయుష్మాన్. 2010లో అండర్ వరల్డ్ డాన్ దావూద్ ఇబ్రహీం, పాకిస్థాన్పై తన షోల సమయంలో జోకులు వేయవద్దని హెచ్చరిస్తూ పాకిస్థాన్ నుంచి ఆయనకు బెదిరింపు కాల్స్ వచ్చాయి. అతను 2022 ఆగస్టు 11న జిమ్లో వ్యాయామం చేస్తున్నప్పుడు గుండెపోటుకు గురయ్యాడు.<ref>{{Cite web|date=2022-08-11|title=నటుడికి గుండెపోటు, వెంటిలేటర్పై చికిత్స అందిస్తున్న వైద్యులు|url=https://www.sakshi.com/telugu-news/movies/comedian-raju-srivastav-ventilator-responding-treatment-1477666|access-date=2022-08-11|website=Sakshi|language=te}}</ref>
== కెరీర్ ==
భారతదేశంతో పాటూ విదేశాలలో రాజు శ్రీవాస్తవ ఎన్నో స్టేజ్ షోలను ప్రదర్శించాడు. ఆయన ఆడియో క్యాసెట్లు, వీడియో సీడీలను కూడా విడుదల చేశాడు. ఆయన [[అమితాబ్ బచ్చన్]] లుక్-అలైక్గా ప్రారంభ గుర్తింపు పొందాడు. బాలీవుడ్ సినిమాల్లో చిన్న చిన్న పాత్రలు చేస్తూ కెరీర్ ప్రారంభించాడు. రాజశ్రీ ప్రొడక్షన్స్ సినిమా [[మైనే ప్యార్ కియా]]<nowiki/>లో, [[:en:Baazigar|బాజీగర్]], [[:en:Bombay to Goa (2007 film)|బాంబే టు గోవా]] వంటి ప్రజాధరణ పొందిన చిత్రాలలో చిన్న పాత్రలు పోషించాడు. ఆయన బాలీవుడ్ చిత్రం [[:en:Aamdani Atthanni Kharcha Rupaiya|అమ్దాని అత్తన్ని ఖర్చ రూపయ్య]]<nowiki/>లో హాస్యనటుడిగా మెప్పించాడు. ఆయన టాలెంట్ షో [[:en:The Great Indian Laughter Challenge|ది గ్రేట్ ఇండియన్ లాఫ్టర్ ఛాలెంజ్]]<nowiki/>తో స్టాండ్-అప్ కామెడీలోకి ప్రవేశించాడు. ఇందులో రెండవ రన్నరప్గా నిలిచాడు. తదనంతరం స్పిన్-ఆఫ్, ది గ్రేట్ ఇండియన్ లాఫ్టర్ ఛాలెంజ్ - ఛాంపియన్స్లో పాల్గొని టైటిల్ గెలుచుకున్నాడు.
== రాజకీయ జీవితం ==
2014 లోక్సభ ఎన్నికల్లో [[సమాజ్ వాదీ పార్టీ|సమాజ్వాదీ పార్టీ]] రాజు శ్రీవాస్తవను [[కాన్పూరు|కాన్పూర్]] నుంచి పోటీకి పెట్టాలని చివరిదశలో విరమించుకుంది.<ref>{{cite news|url=http://archive.indianexpress.com/news/akhilesh-yadav-turns-to-comedy-fields-raju-srivastava-from-kanpur-in-lok-sabha-election/1074076/|title=Akhilesh Yadav turns to comedy, fields Raju Srivastava from Kanpur in Lok Sabha election|date=14 February 2013|access-date=12 March 2014|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20140312212547/http://archive.indianexpress.com/news/akhilesh-yadav-turns-to-comedy-fields-raju-srivastava-from-kanpur-in-lok-sabha-election/1074076/|archive-date=12 March 2014|publisher=Indian Express}}</ref><ref>{{cite news|url=http://www.thehindu.com/news/national/other-states/comedian-raju-srivastava-returns-sp-lok-sabha-ticket/article5773665.ece|title=Comedian Raju Srivastava returns SP Lok Sabha ticket|date=11 March 2014|work=The Hindu|access-date=12 March 2014|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20140311180139/http://www.thehindu.com/news/national/other-states/comedian-raju-srivastava-returns-sp-lok-sabha-ticket/article5773665.ece|archive-date=11 March 2014}}</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.newindianexpress.com/nation/2014/mar/11/Comedian-Raju-Srivastava-Returns-SP-Lok-Sabha-Ticket-585004.html|title=Comedian Raju Srivastava Returns SP Lok Sabha Ticket|work=The New Indian Express|access-date=26 September 2019|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20190926122511/http://www.newindianexpress.com/nation/2014/mar/11/Comedian-Raju-Srivastava-Returns-SP-Lok-Sabha-Ticket-585004.html|archive-date=26 September 2019}}</ref> ఆ తర్వాత 2014 మార్చి 19న [[భారతీయ జనతా పార్టీ]]<nowiki/>లో చేరాడు.<ref>{{cite news|url=http://zeenews.india.com/news/nation/jagdambika-pal-comedian-raju-srivastava-join-bjp_918850.html|title=Jagdambika Pal, comedian Raju Srivastava join BJP, endorse Narendra Modi|date=19 March 2014|access-date=19 March 2014|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20140319102100/http://zeenews.india.com/news/nation/jagdambika-pal-comedian-raju-srivastava-join-bjp_918850.html|archive-date=19 March 2014|publisher=Zee News}}</ref><ref>{{Cite news|url=http://ibnlive.in.com/news/bjp-is-future-of-indian-politics-says-raju-srivastava/458907-3.html|title=News18.com: CNN-News18 Breaking News India, Latest News Headlines, Live News Updates|last=IANS|date=19 March 2014|work=News18|access-date=25 April 2014|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20140426232341/http://ibnlive.in.com/news/bjp-is-future-of-indian-politics-says-raju-srivastava/458907-3.html|archive-date=26 April 2014}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://indianexpress.com/article/india/politics/jagdambika-pal-artiste-raju-srivastava-join-bjp/|title=Jagdambika Pal, artiste Raju Srivastava join BJP|date=19 March 2014|work=Indian Express|access-date=26 September 2019|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20190926122505/https://indianexpress.com/article/india/politics/jagdambika-pal-artiste-raju-srivastava-join-bjp/|archive-date=26 September 2019}}</ref> [[స్వచ్ఛ భారత్|స్వచ్ఛ భారత్ అభియాన్]]<nowiki/>లో భాగంగా ప్రధాని [[నరేంద్ర మోదీ]] ఆయనను నామినేట్ చేశారు.<ref>{{Cite news|url=http://www.newindianexpress.com/entertainment/hindi/2017/oct/25/raju-srivastav-files-complaint-against-using-his-image-in-anti-bjp-message-1682539.html|title=Raju Srivastav files complaint against using his image in anti-BJP message|work=The New Indian Express|access-date=3 November 2019|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20191103152231/http://www.newindianexpress.com/entertainment/hindi/2017/oct/25/raju-srivastav-files-complaint-against-using-his-image-in-anti-bjp-message-1682539.html|archive-date=3 November 2019}}</ref> అప్పటి నుండి అతను వివిధ నగరాల్లో తన కార్యక్రమాల ద్వారా పరిశుభ్రతను ప్రోత్సహిస్తున్నాడు. అతను పరిశుభ్రత ప్రచారం కోసం వివిధ మ్యూజిక్ వీడియోలను రూపొందించాడు. అతను స్వచ్ఛ భారత్ అభియాన్ కోసం వివిధ టీవీ ప్రకటనలు, సామాజిక సేవా సందేశ వీడియోను కూడా చిత్రీకరించాడు.<ref>{{Cite web|date=25 October 2017|title=Raju Srivastav files complaint against using his image in anti-BJP message|url=http://www.newindianexpress.com/entertainment/hindi/2017/oct/25/raju-srivastav-files-complaint-against-using-his-image-in-anti-bjp-message-1682539.html|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20191103152231/http://www.newindianexpress.com/entertainment/hindi/2017/oct/25/raju-srivastav-files-complaint-against-using-his-image-in-anti-bjp-message-1682539.html|archive-date=3 November 2019|access-date=3 November 2019|website=The New Indian Express}}</ref>
== మూలాలు ==
[[వర్గం:1963 జననాలు]]
[[వర్గం:కాన్పూర్ నుండి ప్రజలు]]
[[వర్గం:ఇండియన్ స్టాండ్-అప్ కమెడియన్స్]]
[[వర్గం:హిందీ సినిమా నటులు]]
[[వర్గం:భారత సినీ నటులు]]
[[వర్గం:భారత పురుష గాత్ర నటులు]]
[[వర్గం:బిగ్ బాస్ (హిందీ టీవీ సిరీస్) పోటీదారులు]]
i5rubdlcnt3mj9anidakdh46y3l9qf7
వాడుకరి చర్చ:Joysriramsarkar.manathetiger56
3
355529
3620409
2022-08-11T07:35:41Z
Nrgullapalli
11739
వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])
wikitext
text/x-wiki
==స్వాగతం==
<!--{{Subst:Welcome}}~~~~ -->
<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;">
<div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">Joysriramsarkar.manathetiger56 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div>
Joysriramsarkar.manathetiger56 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;">
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}}
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి.
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా?
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి.
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit§ion=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] <!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 07:35, 11 ఆగస్టు 2022 (UTC)
c1z9twid9gepobwy7vo9flbnpaa2d2s
వాడుకరి చర్చ:Sangepu ranjith
3
355530
3620410
2022-08-11T07:36:06Z
Nrgullapalli
11739
వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])
wikitext
text/x-wiki
==స్వాగతం==
<!--{{Subst:Welcome}}~~~~ -->
<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;">
<div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">Sangepu ranjith గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div>
Sangepu ranjith గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;">
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}}
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి.
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా?
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి.
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit§ion=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] <!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 07:36, 11 ఆగస్టు 2022 (UTC)
ixq8so8e4om7pu13zoxpxevzxr9jor1
వాడుకరి చర్చ:Veereshjetti
3
355531
3620411
2022-08-11T07:36:28Z
Nrgullapalli
11739
వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])
wikitext
text/x-wiki
==స్వాగతం==
<!--{{Subst:Welcome}}~~~~ -->
<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;">
<div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">Veereshjetti గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div>
Veereshjetti గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;">
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}}
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి.
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా?
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి.
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit§ion=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] <!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 07:36, 11 ఆగస్టు 2022 (UTC)
s3hktb2241dn1t1kpwi7wnwutxvdus8
వాడుకరి చర్చ:Junnu2015
3
355532
3620412
2022-08-11T07:36:55Z
Nrgullapalli
11739
వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])
wikitext
text/x-wiki
==స్వాగతం==
<!--{{Subst:Welcome}}~~~~ -->
<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;">
<div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">Junnu2015 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div>
Junnu2015 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;">
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}}
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి.
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా?
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి.
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit§ion=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] <!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 07:36, 11 ఆగస్టు 2022 (UTC)
k8j8xkpk5en4rnhixateits2w16g4qf
వాడుకరి చర్చ:Fellell
3
355533
3620413
2022-08-11T07:37:17Z
Nrgullapalli
11739
వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])
wikitext
text/x-wiki
==స్వాగతం==
<!--{{Subst:Welcome}}~~~~ -->
<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;">
<div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">Fellell గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div>
Fellell గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;">
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}}
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి.
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా?
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి.
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit§ion=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] <!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 07:37, 11 ఆగస్టు 2022 (UTC)
5341za1f1fv8dxow3y762os9d6mbol8
హుస్నాబాదు రెవెన్యూ డివిజను
0
355534
3620414
2022-08-11T08:09:04Z
Pranayraj1985
29393
[[WP:AES|←]]Created page with ''''హుస్నాబాదు రెవెన్యూ డివిజను''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సిద్ధిపేట జిల్లా|సిద్ధిపేట జిల్లా]]లోని ఒక [[పరిపాలనా విభాగం]].'
wikitext
text/x-wiki
'''హుస్నాబాదు రెవెన్యూ డివిజను''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సిద్ధిపేట జిల్లా|సిద్ధిపేట జిల్లా]]లోని ఒక [[పరిపాలనా విభాగం]].
czi8f737ba80okl94h9ax0c0riv7ugn
3620415
3620414
2022-08-11T08:09:27Z
Pranayraj1985
29393
wikitext
text/x-wiki
'''హుస్నాబాదు రెవెన్యూ డివిజను''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సిద్ధిపేట జిల్లా|సిద్ధిపేట జిల్లా]]లోని ఒక [[పరిపాలనా విభాగం]].
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:సిద్దిపేట జిల్లా]]
[[వర్గం:సిద్ధిపేట జిల్లా రెవెన్యూ డివిజన్లు]]
o0ea1uyy1fpnotmzht8toobzpocjimm
3620416
3620415
2022-08-11T08:10:15Z
Pranayraj1985
29393
wikitext
text/x-wiki
'''హుస్నాబాదు రెవెన్యూ డివిజను''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సిద్ధిపేట జిల్లా|సిద్ధిపేట జిల్లా]]లోని ఒక [[పరిపాలనా విభాగం]]. సిద్ధిపేట జిల్లాలోవున్న మూడు [[తెలంగాణ రెవెన్యూ డివిజన్లు జాబితా|రెవెన్యూ డివిజన్లలో]] ఇది ఒకటి.
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:సిద్దిపేట జిల్లా]]
[[వర్గం:సిద్ధిపేట జిల్లా రెవెన్యూ డివిజన్లు]]
fsb64bih6ar0w3v25pbr8aa1f7vz80q
3620417
3620416
2022-08-11T08:15:12Z
Pranayraj1985
29393
wikitext
text/x-wiki
'''హుస్నాబాదు రెవెన్యూ డివిజను''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సిద్ధిపేట జిల్లా|సిద్ధిపేట జిల్లా]]లోని ఒక [[పరిపాలనా విభాగం]]. సిద్ధిపేట జిల్లాలోవున్న మూడు [[తెలంగాణ రెవెన్యూ డివిజన్లు జాబితా|రెవెన్యూ డివిజన్లలో]] ఇది ఒకటి. ఈ డివిజను పరిపాలనలో [[మండలం|7 మండలాలు]] ఉన్నాయి.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 224 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>
== మూలాలు ==
{{మూలాలజాబితా}}
[[వర్గం:సిద్దిపేట జిల్లా]]
[[వర్గం:సిద్ధిపేట జిల్లా రెవెన్యూ డివిజన్లు]]
b13zj94vwhbb6s6rnlc4wnugjfspxbz
సుహాసిని ములే
0
355535
3620418
2022-08-11T08:38:43Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[WP:AES|←]]Created page with ''''సుహాసిని ములే''' (జననం 20 నవంబర్ 1950) [[భారత దేశం|భారతదేశపు]] [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి. ఆమె 1999లో''హు టు టు'' సినిమాలో నటనకుగాను ఉత్తమ సహాయ నటిగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును గెలుచుకుంది.'
wikitext
text/x-wiki
'''సుహాసిని ములే''' (జననం 20 నవంబర్ 1950) [[భారత దేశం|భారతదేశపు]] [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి. ఆమె 1999లో''హు టు టు'' సినిమాలో నటనకుగాను ఉత్తమ సహాయ నటిగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును గెలుచుకుంది.
ceobg6584ryvgfuxxmb8h81q3rty1z7
3620419
3620418
2022-08-11T08:39:08Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''సుహాసిని ములే''' (జననం 20 నవంబర్ 1950) [[భారత దేశం|భారతదేశపు]] [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి. ఆమె 1999లో''హు టు టు'' సినిమాలో నటనకుగాను ఉత్తమ సహాయ నటిగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును గెలుచుకుంది.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|0611663}}
id5orptny20mm1d5e9hyohie2d7ln0b
3620420
3620419
2022-08-11T08:39:21Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[వర్గం:1950 జననాలు]] ను చేర్చారు (హాట్కేట్ ఉపయోగించి)
wikitext
text/x-wiki
'''సుహాసిని ములే''' (జననం 20 నవంబర్ 1950) [[భారత దేశం|భారతదేశపు]] [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి. ఆమె 1999లో''హు టు టు'' సినిమాలో నటనకుగాను ఉత్తమ సహాయ నటిగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును గెలుచుకుంది.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|0611663}}
[[వర్గం:1950 జననాలు]]
j4v09xjbpu7lg8wjcz1hfton8h55zgc
3620421
3620420
2022-08-11T08:40:10Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''సుహాసిని ములే''' (జననం 20 నవంబర్ 1950) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి. ఆమె 1999లో''హు టు టు'' సినిమాలో నటనకుగాను ఉత్తమ సహాయ నటిగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును గెలుచుకుంది.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|0611663}}
[[వర్గం:1950 జననాలు]]
8u5xd4i59aag2qnw416y0obkjtpoctx
3620422
3620421
2022-08-11T08:41:25Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''సుహాసిని ములే''' (జననం 20 నవంబర్ 1950) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి. ఆమె 1999లో''హు టు టు'' సినిమాలో నటనకుగాను ఉత్తమ సహాయ నటిగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును గెలుచుకుంది.<ref>{{cite news |url=http://www.tribuneindia.com/2002/20021124/spectrum/tv.htm |title=Quest for creativity |date=24 November 2002 |work=The Tribune}}</ref><ref>[http://www.indiantelevision.com/interviews/y2k3/actor/suhasinimulay.htm Interview with actor Suhasini Mulay] indiantelevision.com, 20 March 2003.</ref><ref>[http://www.the-south-asian.com/feb%202003/suhasini_mulay2.htm SUHASINI MULAY ... just begun'] South Asian, 20 February 2003.</ref><ref>{{cite web | url=https://www.shethepeople.tv/announcements/riseup-campaign-social-stereotypes/ | title=RISEUP campaign: Women Who Rise up and Walk Away from Social Stereotypes }}</ref>
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|0611663}}
[[వర్గం:1950 జననాలు]]
s5jon2pp4j4u3o16baaiyrujenj20g1
3620430
3620422
2022-08-11T08:52:42Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''సుహాసిని ములే''' (జననం 20 నవంబర్ 1950) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి. ఆమె 1999లో''హు టు టు'' సినిమాలో నటనకుగాను ఉత్తమ సహాయ నటిగా జాతీయ చలనచిత్ర అవార్డును గెలుచుకుంది.<ref>{{cite news |url=http://www.tribuneindia.com/2002/20021124/spectrum/tv.htm |title=Quest for creativity |date=24 November 2002 |work=The Tribune}}</ref><ref>[http://www.indiantelevision.com/interviews/y2k3/actor/suhasinimulay.htm Interview with actor Suhasini Mulay] indiantelevision.com, 20 March 2003.</ref><ref>[http://www.the-south-asian.com/feb%202003/suhasini_mulay2.htm SUHASINI MULAY ... just begun'] South Asian, 20 February 2003.</ref><ref>{{cite web | url=https://www.shethepeople.tv/announcements/riseup-campaign-social-stereotypes/ | title=RISEUP campaign: Women Who Rise up and Walk Away from Social Stereotypes }}</ref>
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|0611663}}
[[వర్గం:1950 జననాలు]]
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
37c54ilxlsmvo0r65aarw12tb322xkv
బ్లూ స్టార్ (కంపెనీ)
0
355536
3620425
2022-08-11T08:44:00Z
Prasharma681
99764
కొత్త వ్యాసము రాయడం ,మూలం జతచేయడం .
wikitext
text/x-wiki
బ్లూ స్టార్ లిమిటెడ్, ఒక భారతీయ బహుళజాతి గృహోపకరణాల కంపెనీ, ప్రధాన కార్యాలయం భారతదేశంలోని మహారాష్ట్ర రాజధాని ముంబైలో ఉంది. కంపెనీ, ఎయిర్ కండిషనింగ్, కమర్షియల్ రిఫ్రిజిరేషన్,మెకానికల్, ఎలక్ట్రికల్, ప్లంబింగ్, ఫైర్ ఫైటింగ్(MEP). భారతదేశ స్వదేశీ ఎయిర్ కండిషనింగ్ వ్యాపారం లో రెండవ అతిపెద్ద కంపెనీ<ref>{{Cite news|url=https://economictimes.indiatimes.com/industry/cons-products/durables/blue-star-eyes-commercial-refrigeration-products-water-purifiers-as-next-growth-driver/articleshow/63417461.cms|title=Blue Star eyes commercial refrigeration products, water purifiers as next growth driver|last=Mukherjee|first=Writankar|work=The Economic Times|access-date=2022-08-11}}</ref>.
oo6rz4mac6d7nqefm4zw3uuzexfzf6q
3620426
3620425
2022-08-11T08:45:20Z
Prasharma681
99764
శీర్షిక చేయడం
wikitext
text/x-wiki
బ్లూ స్టార్ లిమిటెడ్, ఒక భారతీయ బహుళజాతి గృహోపకరణాల కంపెనీ, ప్రధాన కార్యాలయం భారతదేశంలోని మహారాష్ట్ర రాజధాని ముంబైలో ఉంది. కంపెనీ, ఎయిర్ కండిషనింగ్, కమర్షియల్ రిఫ్రిజిరేషన్,మెకానికల్, ఎలక్ట్రికల్, ప్లంబింగ్, ఫైర్ ఫైటింగ్(MEP). భారతదేశ స్వదేశీ ఎయిర్ కండిషనింగ్ వ్యాపారం లో రెండవ అతిపెద్ద కంపెనీ<ref>{{Cite news|url=https://economictimes.indiatimes.com/industry/cons-products/durables/blue-star-eyes-commercial-refrigeration-products-water-purifiers-as-next-growth-driver/articleshow/63417461.cms|title=Blue Star eyes commercial refrigeration products, water purifiers as next growth driver|last=Mukherjee|first=Writankar|work=The Economic Times|access-date=2022-08-11}}</ref>.
== మూలాలు ==
qblcsd5336g83582lafkswv8th6b7yl
3620484
3620426
2022-08-11T09:50:48Z
49.204.217.94
సవరణ
wikitext
text/x-wiki
'''బ్లూ స్టార్ లిమిటెడ్''' ('''Blue Star Ltd)''' ఎయిర్ కండిషనింగ్, కమర్షియల్ రిఫ్రిజిరేషన్,మెకానికల్, ఎలక్ట్రికల్, ప్లంబింగ్, ఫైర్ ఫైటింగ్(MEP). భారతదేశ స్వదేశీ ఎయిర్ కండిషనింగ్ వ్యాపారం లో రెండవ అతిపెద్ద కంపెనీ<ref>{{Cite news|url=https://economictimes.indiatimes.com/industry/cons-products/durables/blue-star-eyes-commercial-refrigeration-products-water-purifiers-as-next-growth-driver/articleshow/63417461.cms|title=Blue Star eyes commercial refrigeration products, water purifiers as next growth driver|last=Mukherjee|first=Writankar|work=The Economic Times|access-date=2022-08-11}}</ref>. కంపెనీ ప్రధానకార్యాలయం [[మహారాష్ట్రలో కోవిడ్-19 మహమ్మారి|మహారాష్ట్ర]] రాజధాని ముంబై లో ఉన్నది.
== మూలాలు ==
lwd9ygw5z18cl484hjq3ijo2js7l7to
3620485
3620484
2022-08-11T09:52:12Z
Prasharma681
99764
లంకె జతచేయడం
wikitext
text/x-wiki
'''బ్లూ స్టార్ లిమిటెడ్''' ('''Blue Star Ltd)''' ఎయిర్ కండిషనింగ్, కమర్షియల్ రిఫ్రిజిరేషన్,మెకానికల్, ఎలక్ట్రికల్, ప్లంబింగ్, ఫైర్ ఫైటింగ్(MEP). భారతదేశ స్వదేశీ ఎయిర్ కండిషనింగ్ వ్యాపారం లో రెండవ అతిపెద్ద కంపెనీ<ref>{{Cite news|url=https://economictimes.indiatimes.com/industry/cons-products/durables/blue-star-eyes-commercial-refrigeration-products-water-purifiers-as-next-growth-driver/articleshow/63417461.cms|title=Blue Star eyes commercial refrigeration products, water purifiers as next growth driver|last=Mukherjee|first=Writankar|work=The Economic Times|access-date=2022-08-11}}</ref>. కంపెనీ ప్రధాన కార్యాలయం [[మహారాష్ట్రలో కోవిడ్-19 మహమ్మారి|మహారాష్ట్ర]] రాజధాని [[ముంబై]] లో ఉన్నది.
== మూలాలు ==
99a7w6bfp2nzgwb72zrvza0fr7awxwe
3620498
3620485
2022-08-11T10:03:31Z
Prasharma681
99764
వ్యాసములో అంశం వ్రాయడం మూలం జతచేయడం
wikitext
text/x-wiki
'''బ్లూ స్టార్ లిమిటెడ్''' ('''Blue Star Ltd)''' ఎయిర్ కండిషనింగ్, కమర్షియల్ రిఫ్రిజిరేషన్,మెకానికల్, ఎలక్ట్రికల్, ప్లంబింగ్, ఫైర్ ఫైటింగ్(MEP). భారతదేశ స్వదేశీ ఎయిర్ కండిషనింగ్ వ్యాపారం లో రెండవ అతిపెద్ద కంపెనీ<ref>{{Cite news|url=https://economictimes.indiatimes.com/industry/cons-products/durables/blue-star-eyes-commercial-refrigeration-products-water-purifiers-as-next-growth-driver/articleshow/63417461.cms|title=Blue Star eyes commercial refrigeration products, water purifiers as next growth driver|last=Mukherjee|first=Writankar|work=The Economic Times|access-date=2022-08-11}}</ref>. కంపెనీ ప్రధాన కార్యాలయం [[మహారాష్ట్రలో కోవిడ్-19 మహమ్మారి|మహారాష్ట్ర]] రాజధాని [[ముంబై]] లో ఉన్నది.
== చరిత్ర ==
బ్లూ స్టార్ లిమిటెడ్ కంపెనీ వ్యవస్థాపకుడు మోహన్ టి అద్వానీ 1943 సంవత్సరంలో స్థాపించాడు. ఎయిర్ కండీషనర్లు, రిఫ్రిజిరేటర్ల పునఃనిర్మాణంలో నిమగ్నమైన ఒక సాధారణ 3-సభ్యుల బృందంగా కంపెనీ ప్రారంభమైంది. మూడు సంవత్సరాలలో కంపెనీ అమెరికా దేశానికి చెందిన మెల్చోయిర్ ఆర్మ్ స్ట్రాంగ్ డెస్సౌ ఎయిర్ కండిషనింగ్ పరికరాల కోసం ఏజెన్సీని పొందింది. 1947సంవత్సరంలో ఎయిర్ కండిషనింగ్ లో అమెరికా ప్రసిద్ధ కంపెనీ వర్తింగ్టన్ బ్లూ స్టార్ లిమిటెడ్ కంపెనీ భారతదేశాని భాగస్వామిగా ఎంపిక చేశారు. 1949సంవత్సరంలో కంపెనీ విస్తరణపై దృష్టి పెట్టి, వాటాదారులను తీసుకొని బ్లూ స్టార్ ఇంజనీరింగ్ కంపెనీ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్ గా మారింది. మెటీరియల్ టెస్టింగ్ మెషిన్ లు, బిజినెస్ మెషిన్ ల కొరకు కంపెనీ డైవర్సిఫైడ్ , ఏజెన్సీలను తీసుకుంది<ref>{{Cite news|url=https://www.business-standard.com/company/blue-star-82/information/company-history|title=Blue Star Ltd.|work=Business Standard India|access-date=2022-08-11}}</ref>.
== మూలాలు ==
o7e3rqi1mnb0ckduoit26abwl2uh5k8
3620501
3620498
2022-08-11T10:23:07Z
Prasharma681
99764
wikitext
text/x-wiki
'''బ్లూ స్టార్ లిమిటెడ్''' ('''Blue Star Ltd)''' ఎయిర్ కండిషనింగ్, కమర్షియల్ రిఫ్రిజిరేషన్,మెకానికల్, ఎలక్ట్రికల్, ప్లంబింగ్, ఫైర్ ఫైటింగ్(MEP). భారతదేశ స్వదేశీ ఎయిర్ కండిషనింగ్ వ్యాపారం లో రెండవ అతిపెద్ద కంపెనీ<ref>{{Cite news|url=https://economictimes.indiatimes.com/industry/cons-products/durables/blue-star-eyes-commercial-refrigeration-products-water-purifiers-as-next-growth-driver/articleshow/63417461.cms|title=Blue Star eyes commercial refrigeration products, water purifiers as next growth driver|last=Mukherjee|first=Writankar|work=The Economic Times|access-date=2022-08-11}}</ref>. కంపెనీ ప్రధాన కార్యాలయం [[మహారాష్ట్రలో కోవిడ్-19 మహమ్మారి|మహారాష్ట్ర]] రాజధాని [[ముంబై]] లో ఉన్నది.
== చరిత్ర ==
బ్లూ స్టార్ లిమిటెడ్ కంపెనీ వ్యవస్థాపకుడు మోహన్ టి అద్వానీ 1943 సంవత్సరంలో స్థాపించాడు. ఎయిర్ కండీషనర్లు, రిఫ్రిజిరేటర్ల పునఃనిర్మాణంలో నిమగ్నమైన ఒక సాధారణ 3-సభ్యుల బృందంగా కంపెనీ ప్రారంభమైంది. మూడు సంవత్సరాలలో కంపెనీ అమెరికా దేశానికి చెందిన మెల్చోయిర్ ఆర్మ్ స్ట్రాంగ్ డెస్సౌ ఎయిర్ కండిషనింగ్ పరికరాల కోసం ఏజెన్సీని పొందింది. 1947సంవత్సరంలో ఎయిర్ కండిషనింగ్ లో అమెరికా ప్రసిద్ధ కంపెనీ వర్తింగ్టన్ బ్లూ స్టార్ లిమిటెడ్ కంపెనీ భారతదేశాని భాగస్వామిగా ఎంపిక చేశారు. 1949సంవత్సరంలో కంపెనీ విస్తరణపై దృష్టి పెట్టి, వాటాదారులను తీసుకొని బ్లూ స్టార్ ఇంజనీరింగ్ కంపెనీ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్ గా మారింది. మెటీరియల్ టెస్టింగ్ మెషిన్ లు, బిజినెస్ మెషిన్ ల కొరకు కంపెనీ డైవర్సిఫైడ్ , ఏజెన్సీలను తీసుకుంది<ref name=":0">{{Cite news|url=https://www.business-standard.com/company/blue-star-82/information/company-history|title=Blue Star Ltd.|work=Business Standard India|access-date=2022-08-11}}</ref>.
1970 సంవత్సరంలో కంపెనీ హ్యూలెట్-ప్యాకార్డ్ ఉత్పత్తుల భారతదేశములో పంపిణీదారుగా భాధ్యతను చేపట్టింది.1977 సంవత్సరంలో బ్లూ స్టార్ దుబాయ్ లో అల్ షిరావితో కలిసి జాయింట్ వెంచర్ ను ఏర్పాటు చేసింది.1978 సంవత్సరంలో ఒక ఇండస్ట్రియల్ డివిజన్ ఏర్పాటు చేయబడింది, ఎయిర్ కండీషనింగ్ ప్రాజెక్టులను పూర్తి చేయడానికి, టర్న్ కీ ఇండస్ట్రియల్ ప్రాజెక్టులను చేపట్టడానికి. భరూచ్ ఫ్యాక్టరీ 1980 సంవత్సరంలో స్థాపించబడింది. ముంబైలో స్వీప్జ్ సాఫ్ట్ వేర్ ఎగుమతి యూనిట్ ను ఏర్పాటు చేశారు.1984 సంవత్సరంలో సెంట్రల్ ఎయిర్ కండిషనింగ్ పరికరాల కోసం యు.ఎస్.ఎ యార్క్ ఇంటర్నేషనల్ తో ఒప్పదం చేసుకున్నారు, తర్వాత మూడు సంవత్సరాలలో మోటరోలా, యోకోగావాతో జాయింట్ వెంచర్లు గా, 1988 సంవత్సరంలో కంపెనీ ఉత్పత్తుల తయారీలో మిత్సుబిషి సంస్థతో ఒప్పదం కుదుర్చుకున్నారు<ref name=":0" />.
== మూలాలు ==
8j1ljq69tuoen3cegurwm3xgqm5ef6d
3620502
3620501
2022-08-11T10:23:39Z
Prasharma681
99764
శీర్షిక చేయడం
wikitext
text/x-wiki
'''బ్లూ స్టార్ లిమిటెడ్''' ('''Blue Star Ltd)''' ఎయిర్ కండిషనింగ్, కమర్షియల్ రిఫ్రిజిరేషన్,మెకానికల్, ఎలక్ట్రికల్, ప్లంబింగ్, ఫైర్ ఫైటింగ్(MEP). భారతదేశ స్వదేశీ ఎయిర్ కండిషనింగ్ వ్యాపారం లో రెండవ అతిపెద్ద కంపెనీ<ref>{{Cite news|url=https://economictimes.indiatimes.com/industry/cons-products/durables/blue-star-eyes-commercial-refrigeration-products-water-purifiers-as-next-growth-driver/articleshow/63417461.cms|title=Blue Star eyes commercial refrigeration products, water purifiers as next growth driver|last=Mukherjee|first=Writankar|work=The Economic Times|access-date=2022-08-11}}</ref>. కంపెనీ ప్రధాన కార్యాలయం [[మహారాష్ట్రలో కోవిడ్-19 మహమ్మారి|మహారాష్ట్ర]] రాజధాని [[ముంబై]] లో ఉన్నది.
== చరిత్ర ==
బ్లూ స్టార్ లిమిటెడ్ కంపెనీ వ్యవస్థాపకుడు మోహన్ టి అద్వానీ 1943 సంవత్సరంలో స్థాపించాడు. ఎయిర్ కండీషనర్లు, రిఫ్రిజిరేటర్ల పునఃనిర్మాణంలో నిమగ్నమైన ఒక సాధారణ 3-సభ్యుల బృందంగా కంపెనీ ప్రారంభమైంది. మూడు సంవత్సరాలలో కంపెనీ అమెరికా దేశానికి చెందిన మెల్చోయిర్ ఆర్మ్ స్ట్రాంగ్ డెస్సౌ ఎయిర్ కండిషనింగ్ పరికరాల కోసం ఏజెన్సీని పొందింది. 1947సంవత్సరంలో ఎయిర్ కండిషనింగ్ లో అమెరికా ప్రసిద్ధ కంపెనీ వర్తింగ్టన్ బ్లూ స్టార్ లిమిటెడ్ కంపెనీ భారతదేశాని భాగస్వామిగా ఎంపిక చేశారు. 1949సంవత్సరంలో కంపెనీ విస్తరణపై దృష్టి పెట్టి, వాటాదారులను తీసుకొని బ్లూ స్టార్ ఇంజనీరింగ్ కంపెనీ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్ గా మారింది. మెటీరియల్ టెస్టింగ్ మెషిన్ లు, బిజినెస్ మెషిన్ ల కొరకు కంపెనీ డైవర్సిఫైడ్ , ఏజెన్సీలను తీసుకుంది<ref name=":0">{{Cite news|url=https://www.business-standard.com/company/blue-star-82/information/company-history|title=Blue Star Ltd.|work=Business Standard India|access-date=2022-08-11}}</ref>.
== అభివృద్ధి ==
1970 సంవత్సరంలో కంపెనీ హ్యూలెట్-ప్యాకార్డ్ ఉత్పత్తుల భారతదేశములో పంపిణీదారుగా భాధ్యతను చేపట్టింది.1977 సంవత్సరంలో బ్లూ స్టార్ దుబాయ్ లో అల్ షిరావితో కలిసి జాయింట్ వెంచర్ ను ఏర్పాటు చేసింది.1978 సంవత్సరంలో ఒక ఇండస్ట్రియల్ డివిజన్ ఏర్పాటు చేయబడింది, ఎయిర్ కండీషనింగ్ ప్రాజెక్టులను పూర్తి చేయడానికి, టర్న్ కీ ఇండస్ట్రియల్ ప్రాజెక్టులను చేపట్టడానికి. భరూచ్ ఫ్యాక్టరీ 1980 సంవత్సరంలో స్థాపించబడింది. ముంబైలో స్వీప్జ్ సాఫ్ట్ వేర్ ఎగుమతి యూనిట్ ను ఏర్పాటు చేశారు.1984 సంవత్సరంలో సెంట్రల్ ఎయిర్ కండిషనింగ్ పరికరాల కోసం యు.ఎస్.ఎ యార్క్ ఇంటర్నేషనల్ తో ఒప్పదం చేసుకున్నారు, తర్వాత మూడు సంవత్సరాలలో మోటరోలా, యోకోగావాతో జాయింట్ వెంచర్లు గా, 1988 సంవత్సరంలో కంపెనీ ఉత్పత్తుల తయారీలో మిత్సుబిషి సంస్థతో ఒప్పదం కుదుర్చుకున్నారు<ref name=":0" />.
== మూలాలు ==
jl29hpijnp5zlfm1ay8xvzoqhb60v2b
3620503
3620502
2022-08-11T10:24:37Z
Prasharma681
99764
వ్యాసములో ఇన్ఫోబాక్స్ పెట్టడం
wikitext
text/x-wiki
'''బ్లూ స్టార్ లిమిటెడ్''' ('''Blue Star Ltd)''' ఎయిర్ కండిషనింగ్, కమర్షియల్ రిఫ్రిజిరేషన్,మెకానికల్, ఎలక్ట్రికల్, ప్లంబింగ్, ఫైర్ ఫైటింగ్(MEP). భారతదేశ స్వదేశీ ఎయిర్ కండిషనింగ్ వ్యాపారం లో రెండవ అతిపెద్ద కంపెనీ<ref>{{Cite news|url=https://economictimes.indiatimes.com/industry/cons-products/durables/blue-star-eyes-commercial-refrigeration-products-water-purifiers-as-next-growth-driver/articleshow/63417461.cms|title=Blue Star eyes commercial refrigeration products, water purifiers as next growth driver|last=Mukherjee|first=Writankar|work=The Economic Times|access-date=2022-08-11}}</ref>. కంపెనీ ప్రధాన కార్యాలయం [[మహారాష్ట్రలో కోవిడ్-19 మహమ్మారి|మహారాష్ట్ర]] రాజధాని [[ముంబై]] లో ఉన్నది.{{Infobox company
| name = Blue Star Limited
| logo = Blue Star primary logo.png
| type = [[Public company|Public]]
| traded_as = {{plainlist|
*{{BSE|500067}}
*{{NSE|BLUESTARCO}}<ref name="About Blue Star">{{cite web |title=Blue Star Registered Address Contact Details, Blue Star Management |url=https://www.moneycontrol.com/company-facts/bluestar/management/BS#BS |website=www.moneycontrol.com |access-date=4 May 2019}}</ref>}}
| ISIN = INE472A01039
| industry = {{plainlist|
*[[Home appliance]]s
*[[Consumer electronic]]s}}
| predecessor =
| founded = {{Start date and age|1943}}
| founder = Mohan T Advani
| location_city = [[Mumbai, Maharashtra]]
| location_country = [[India]]
| area_served = Worldwide
| key_people = {{plainlist| *Shailesh Haribhakti<br />([[Chairman]])
*Vir S Advani<br />([[Vice Chairman]] & [[Managing Director|MD]])
*B Thiagarajan (MD)<ref name="About Blue Star" />}}
| products = {{plainlist|
*[[Air Conditioner]]s
*[[Cooler|Air Cooler]]s
*[[Refrigerator]]s
*[[Washing machine]]s
*[[Freezer|Cold storage]]
*[[Microwave oven|Microwave]]s
*[[Air purifier]]s
*[[Water dispenser]]s}}
| revenue = {{increase}} {{INRConvert|5404|c}} (2020)<ref name="Financials">{{cite web|url=https://www.moneycontrol.com/india/stockpricequote/consumer-goods-white-goods/bluestar/BS|title=Blue Star Financial Statements |website=moneycontrol.com}}</ref>
| operating_income = {{increase}} {{INRConvert|235|c}} (2020)<ref name="Financials"/>
| net_income = {{increase}} {{INRConvert|140|c}} (2020)<ref name="Financials"/>
| assets = {{increase}} {{INRConvert|3439|c}} (2020)<ref name="Financials"/>
| equity = {{increase}} {{INRConvert|763|c}} (2020)<ref name="Financials"/>
| owner =
| num_employees = 2,800+ (2020)<ref name="Financials"/>
| subsid =
| homepage = {{URL|www.bluestarindia.com}}
}}
== చరిత్ర ==
బ్లూ స్టార్ లిమిటెడ్ కంపెనీ వ్యవస్థాపకుడు మోహన్ టి అద్వానీ 1943 సంవత్సరంలో స్థాపించాడు. ఎయిర్ కండీషనర్లు, రిఫ్రిజిరేటర్ల పునఃనిర్మాణంలో నిమగ్నమైన ఒక సాధారణ 3-సభ్యుల బృందంగా కంపెనీ ప్రారంభమైంది. మూడు సంవత్సరాలలో కంపెనీ అమెరికా దేశానికి చెందిన మెల్చోయిర్ ఆర్మ్ స్ట్రాంగ్ డెస్సౌ ఎయిర్ కండిషనింగ్ పరికరాల కోసం ఏజెన్సీని పొందింది. 1947సంవత్సరంలో ఎయిర్ కండిషనింగ్ లో అమెరికా ప్రసిద్ధ కంపెనీ వర్తింగ్టన్ బ్లూ స్టార్ లిమిటెడ్ కంపెనీ భారతదేశాని భాగస్వామిగా ఎంపిక చేశారు. 1949సంవత్సరంలో కంపెనీ విస్తరణపై దృష్టి పెట్టి, వాటాదారులను తీసుకొని బ్లూ స్టార్ ఇంజనీరింగ్ కంపెనీ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్ గా మారింది. మెటీరియల్ టెస్టింగ్ మెషిన్ లు, బిజినెస్ మెషిన్ ల కొరకు కంపెనీ డైవర్సిఫైడ్ , ఏజెన్సీలను తీసుకుంది<ref name=":0">{{Cite news|url=https://www.business-standard.com/company/blue-star-82/information/company-history|title=Blue Star Ltd.|work=Business Standard India|access-date=2022-08-11}}</ref>.
== అభివృద్ధి ==
1970 సంవత్సరంలో కంపెనీ హ్యూలెట్-ప్యాకార్డ్ ఉత్పత్తుల భారతదేశములో పంపిణీదారుగా భాధ్యతను చేపట్టింది.1977 సంవత్సరంలో బ్లూ స్టార్ దుబాయ్ లో అల్ షిరావితో కలిసి జాయింట్ వెంచర్ ను ఏర్పాటు చేసింది.1978 సంవత్సరంలో ఒక ఇండస్ట్రియల్ డివిజన్ ఏర్పాటు చేయబడింది, ఎయిర్ కండీషనింగ్ ప్రాజెక్టులను పూర్తి చేయడానికి, టర్న్ కీ ఇండస్ట్రియల్ ప్రాజెక్టులను చేపట్టడానికి. భరూచ్ ఫ్యాక్టరీ 1980 సంవత్సరంలో స్థాపించబడింది. ముంబైలో స్వీప్జ్ సాఫ్ట్ వేర్ ఎగుమతి యూనిట్ ను ఏర్పాటు చేశారు.1984 సంవత్సరంలో సెంట్రల్ ఎయిర్ కండిషనింగ్ పరికరాల కోసం యు.ఎస్.ఎ యార్క్ ఇంటర్నేషనల్ తో ఒప్పదం చేసుకున్నారు, తర్వాత మూడు సంవత్సరాలలో మోటరోలా, యోకోగావాతో జాయింట్ వెంచర్లు గా, 1988 సంవత్సరంలో కంపెనీ ఉత్పత్తుల తయారీలో మిత్సుబిషి సంస్థతో ఒప్పదం కుదుర్చుకున్నారు<ref name=":0" />.
== మూలాలు ==
rg0f71u6r3iv8c4tp3v3emvucucmmyn
3620507
3620503
2022-08-11T10:34:37Z
Prasharma681
99764
wikitext
text/x-wiki
'''బ్లూ స్టార్ లిమిటెడ్''' ('''Blue Star Ltd)''' ఎయిర్ కండిషనింగ్, కమర్షియల్ రిఫ్రిజిరేషన్,మెకానికల్, ఎలక్ట్రికల్, ప్లంబింగ్, ఫైర్ ఫైటింగ్(MEP). భారతదేశ స్వదేశీ ఎయిర్ కండిషనింగ్ వ్యాపారం లో రెండవ అతిపెద్ద కంపెనీ<ref>{{Cite news|url=https://economictimes.indiatimes.com/industry/cons-products/durables/blue-star-eyes-commercial-refrigeration-products-water-purifiers-as-next-growth-driver/articleshow/63417461.cms|title=Blue Star eyes commercial refrigeration products, water purifiers as next growth driver|last=Mukherjee|first=Writankar|work=The Economic Times|access-date=2022-08-11}}</ref>. కంపెనీ ప్రధాన కార్యాలయం [[మహారాష్ట్రలో కోవిడ్-19 మహమ్మారి|మహారాష్ట్ర]] రాజధాని [[ముంబై]] లో ఉన్నది.{{Infobox company
| name = బ్లూ స్టార్ లిమిటెడ్
| logo = Blue Star primary logo.png
| type = [[పబ్లిక్ కంపెనీ|పబ్లిక్]]
| traded_as = {{plainlist|
*{{BSE|500067}}
*{{NSE|BLUESTARCO}}<ref name="About Blue Star">{{cite web |title=Blue Star Registered Address Contact Details, Blue Star Management |url=https://www.moneycontrol.com/company-facts/bluestar/management/BS#BS |website=www.moneycontrol.com |access-date=4 May 2019}}</ref>}}
| ISIN = INE472A01039
| industry = {{plainlist|
*[[గృహోపకరణాలు]]
*[[కన్స్యూమర్ ఎలక్ట్రానిక్ వస్తువులు]]}}
| predecessor =
| founded = {{Start date and age|1943}}
| founder = మోహన్ టి అద్వానీi
| location_city = [[ముంబై, మహారాష్ట్ర]]
| location_country = [[భారతదేశం]]
| area_served = ప్రపంచ వ్యాప్తంగా
| key_people = {{plainlist| *శైలేష్ హరిభక్తి<br />([[చైర్మన్]])
*వీర్ ఎస్ అద్వానీ<br />([[వైస్ చైర్మన్]] & [[మేనేజింగ్ డైరెక్టర్|మేనేజింగ్ డైరెక్టర్]])
*బి.త్యాగరాజన్ (మేనేజింగ్ డైరెక్టర్)<ref name="About Blue Star" />}}
| products = {{plainlist|
*[[Air Conditioner]]s
*[[Cooler|Air Cooler]]s
*[[Refrigerator]]s
*[[Washing machine]]s
*[[Freezer|Cold storage]]
*[[Microwave oven|Microwave]]s
*[[Air purifier]]s
*[[Water dispenser]]s}}
| revenue = {{increase}} {{INRConvert|5404|c}} (2020)<ref name="Financials">{{cite web|url=https://www.moneycontrol.com/india/stockpricequote/consumer-goods-white-goods/bluestar/BS|title=Blue Star Financial Statements |website=moneycontrol.com}}</ref>
| operating_income = {{increase}} {{INRConvert|235|c}} (2020)<ref name="Financials"/>
| net_income = {{increase}} {{INRConvert|140|c}} (2020)<ref name="Financials"/>
| assets = {{increase}} {{INRConvert|3439|c}} (2020)<ref name="Financials"/>
| equity = {{increase}} {{INRConvert|763|c}} (2020)<ref name="Financials"/>
| owner =
| num_employees = 2,800+ (2020)<ref name="Financials"/>
| subsid =
| homepage = {{URL|www.bluestarindia.com}}
}}
== చరిత్ర ==
బ్లూ స్టార్ లిమిటెడ్ కంపెనీ వ్యవస్థాపకుడు మోహన్ టి అద్వానీ 1943 సంవత్సరంలో స్థాపించాడు. ఎయిర్ కండీషనర్లు, రిఫ్రిజిరేటర్ల పునఃనిర్మాణంలో నిమగ్నమైన ఒక సాధారణ 3-సభ్యుల బృందంగా కంపెనీ ప్రారంభమైంది. మూడు సంవత్సరాలలో కంపెనీ అమెరికా దేశానికి చెందిన మెల్చోయిర్ ఆర్మ్ స్ట్రాంగ్ డెస్సౌ ఎయిర్ కండిషనింగ్ పరికరాల కోసం ఏజెన్సీని పొందింది. 1947సంవత్సరంలో ఎయిర్ కండిషనింగ్ లో అమెరికా ప్రసిద్ధ కంపెనీ వర్తింగ్టన్ బ్లూ స్టార్ లిమిటెడ్ కంపెనీ భారతదేశాని భాగస్వామిగా ఎంపిక చేశారు. 1949సంవత్సరంలో కంపెనీ విస్తరణపై దృష్టి పెట్టి, వాటాదారులను తీసుకొని బ్లూ స్టార్ ఇంజనీరింగ్ కంపెనీ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్ గా మారింది. మెటీరియల్ టెస్టింగ్ మెషిన్ లు, బిజినెస్ మెషిన్ ల కొరకు కంపెనీ డైవర్సిఫైడ్ , ఏజెన్సీలను తీసుకుంది<ref name=":0">{{Cite news|url=https://www.business-standard.com/company/blue-star-82/information/company-history|title=Blue Star Ltd.|work=Business Standard India|access-date=2022-08-11}}</ref>.
== అభివృద్ధి ==
1970 సంవత్సరంలో కంపెనీ హ్యూలెట్-ప్యాకార్డ్ ఉత్పత్తుల భారతదేశములో పంపిణీదారుగా భాధ్యతను చేపట్టింది.1977 సంవత్సరంలో బ్లూ స్టార్ దుబాయ్ లో అల్ షిరావితో కలిసి జాయింట్ వెంచర్ ను ఏర్పాటు చేసింది.1978 సంవత్సరంలో ఒక ఇండస్ట్రియల్ డివిజన్ ఏర్పాటు చేయబడింది, ఎయిర్ కండీషనింగ్ ప్రాజెక్టులను పూర్తి చేయడానికి, టర్న్ కీ ఇండస్ట్రియల్ ప్రాజెక్టులను చేపట్టడానికి. భరూచ్ ఫ్యాక్టరీ 1980 సంవత్సరంలో స్థాపించబడింది. ముంబైలో స్వీప్జ్ సాఫ్ట్ వేర్ ఎగుమతి యూనిట్ ను ఏర్పాటు చేశారు.1984 సంవత్సరంలో సెంట్రల్ ఎయిర్ కండిషనింగ్ పరికరాల కోసం యు.ఎస్.ఎ యార్క్ ఇంటర్నేషనల్ తో ఒప్పదం చేసుకున్నారు, తర్వాత మూడు సంవత్సరాలలో మోటరోలా, యోకోగావాతో జాయింట్ వెంచర్లు గా, 1988 సంవత్సరంలో కంపెనీ ఉత్పత్తుల తయారీలో మిత్సుబిషి సంస్థతో ఒప్పదం కుదుర్చుకున్నారు<ref name=":0" />.
== మూలాలు ==
b46e5dp9xb5xcnmgd67qd7tuutvrknb
రాజశ్రీ దేశ్పాండే
0
355537
3620427
2022-08-11T08:51:12Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[WP:AES|←]]Created page with ''''రాజశ్రీ దేశ్పాండే''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి, సామజిక కార్యకర్త. ఆమె యాంగ్రీ ఇండియన్ గాడెసెస్లో లక్ష్మీ పాత్రలో నటనకుగాను అంతర్జాతీయ గుర్...'
wikitext
text/x-wiki
'''రాజశ్రీ దేశ్పాండే''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి, సామజిక కార్యకర్త. ఆమె యాంగ్రీ ఇండియన్ గాడెసెస్లో లక్ష్మీ పాత్రలో నటనకుగాను అంతర్జాతీయ గుర్తింపు పొందింది.
kxm4vr7dguzg7ats2fsjtohpo45e7rk
3620428
3620427
2022-08-11T08:52:11Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''రాజశ్రీ దేశ్పాండే''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి, సామజిక కార్యకర్త. ఆమె యాంగ్రీ ఇండియన్ గాడెసెస్లో లక్ష్మీ పాత్రలో నటనకుగాను అంతర్జాతీయ గుర్తింపు పొందింది.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|5423482}}
27hcxrb6i5p5rkiy60rkieskc9mz11n
3620429
3620428
2022-08-11T08:52:31Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]] ను చేర్చారు (హాట్కేట్ ఉపయోగించి)
wikitext
text/x-wiki
'''రాజశ్రీ దేశ్పాండే''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి, సామజిక కార్యకర్త. ఆమె యాంగ్రీ ఇండియన్ గాడెసెస్లో లక్ష్మీ పాత్రలో నటనకుగాను అంతర్జాతీయ గుర్తింపు పొందింది.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|5423482}}
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
bol5uiywerr3li7o93hk7engwic0ckt
3620431
3620429
2022-08-11T08:53:17Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''రాజశ్రీ దేశ్పాండే''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి, సామజిక కార్యకర్త. ఆమె యాంగ్రీ ఇండియన్ గాడెసెస్లో లక్ష్మీ పాత్రలో నటనకుగాను అంతర్జాతీయ గుర్తింపు పొందింది.
==సినిమాలు==
==టెలివిజన్==
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|5423482}}
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
bd5zepqu6vj5h4rsju3pg6ms2mx8em4
3620433
3620431
2022-08-11T08:56:46Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
/* సినిమాలు */
wikitext
text/x-wiki
'''రాజశ్రీ దేశ్పాండే''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి, సామజిక కార్యకర్త. ఆమె యాంగ్రీ ఇండియన్ గాడెసెస్లో లక్ష్మీ పాత్రలో నటనకుగాను అంతర్జాతీయ గుర్తింపు పొందింది.
==సినిమాలు==
{| class="wikitable sortable"
!సంవత్సరం
!పేరు
!పాత్ర
!భాష
!మూలాలు
|-
|2012
|''తలాష్''
|ప్రియా
| rowspan="2" |హిందీ
|
|-
|2014
|''కిక్''
|శ్రీమతి. శర్మ
|
|-
| rowspan="2" |2015
|''హరామ్''
|అమీనా
|మలయాళం
|
|-
|''యాంగ్రీ ఇండియన్ గాడెసెస్''
|లక్ష్మి
|హిందీ
|
|-
| rowspan="2" |2016
|''ఏలీ ఎలి లామా సబచ్తానీ?''
|గంగ
|మరాఠీ
<nowiki></br></nowiki> హిందీ
<nowiki></br></nowiki> ఆంగ్ల
|<ref name="Times news">{{Cite news|url=http://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/Rajshri-back-to-Mollywood/articleshow/49195901.cms|title=Rajshri back to Mollywood|date=3 October 2015|work=[[The Times of India]]|location=Kochi, India}}</ref>
|-
|''ముంబై సెంట్రల్''
|గౌరీ
|హిందీ
|
|-
| rowspan="2" |2017
|''సెక్సీ దుర్గ''
|దుర్గ
|మలయాళం
|
|-
|''మామ్''
|డీకే భార్య
|హిందీ
|
|-
|2018
|''మాంటో''
|[[ఇస్మత్ చుగ్తాయ్]]
|హిందీ
<nowiki></br></nowiki> ఉర్దూ
|<ref>{{Cite web|title=Manto biopic: Rajshri Deshpande eager to enter the world of Nawazuddin Siddiqui|url=https://www.hindustantimes.com/bollywood/manto-biopic-rajshri-deshpande-eager-to-enter-the-world-of-nawazuddin-siddiqui/story-SjXPiGOcY0rMgVPHQlsGaI.html|website=[[Hindustan Times]]}}</ref>
|-
| rowspan="3" |2019
|''నిర్వాణ ఇన్''
|మోహిని
|హిందీ
|
|-
|''ది స్కై ఈజ్ పింక్''
|అనితా టాండన్
|హిందీ
|
|-
|''కాన్పురియే''
|కోహినూర్
|హిందీ
|<ref name="release">{{Cite web|title=Aparshakti relives days of struggle with ''Kanpuriye''|url=https://www.outlookindia.com/newsscroll/amp/aparshakti-relives-days-of-struggle-with-kanpuriye/1647208|access-date=23 October 2019|website=Outlook India}}</ref>
|-
|2020
|''[[చోక్డ్]]''
|నీతా
|హిందీ
|
|-
|2021
|''కాలర్ బాంబ్''
|రీటా
|హిందీ
|<ref>{{Cite news|url=https://www.outlookindia.com/newsscroll/jimmy-sheirgills-crime-thriller-film-collar-bomb-to-premiere-on-disney--hotstar-in-july/2108814|title=Jimmy Sheirgill''s crime thriller film ''Collar Bomb'' to premiere on Disney + Hotstar in July|date=25 June 2021|work=Outlook India|access-date=25 June 2021}}</ref>
|}
==టెలివిజన్==
{| class="wikitable sortable"
!సంవత్సరం
!పేరు
!పాత్ర
!గమనికలు
|-
|2012–13
|''కుచ్ తో లోగ్ కహెంగే''
|సుహాసిని
|
|-
|2013
|''24''
|ఏజెంట్ వీణ
|
|-
|2018
|''మెక్మాఫియా''
|మంజు
|బ్రిటిష్ టెలివిజన్ సిరీస్
|-
|2018
|''సేక్రేడ్ గేమ్స్''
|సుభద్ర
|నెట్ఫ్లిక్స్ సిరీస్
|-
|2019
|''పర్చాయీ''
|వైశాలి
|జీ5 వెబ్ సిరీస్
|-
|2022
|''ది ఫేమ్ గేమ్''
|శోభా త్రివేది
|నెట్ఫ్లిక్స్ వెబ్ సిరీస్
|}
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|5423482}}
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
3rbpxbkwl7tz8v35s9b7fgktpr85i4h
3620434
3620433
2022-08-11T08:57:56Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = రాజశ్రీ దేశ్పాండే
| image = Rajshri Deshpande at media meet of 'Angry Indian Goddess'.jpg
| alt =
| caption =
| birth_name =
| birth_date = <!-- {{Birth date and age|df=yes|YYYY|MM|DD}} for living people supply only the year with {{Birth year and age|YYYY}} unless the exact date is already widely published, as per [[WP:DOB]]. For people who have died, use {{Birth date|df=yes|YYYY|MM|DD}}. -->
| birth_place = [[ఔరంగాబాద్]], [[మహారాష్ట్ర]], [[భారతదేశం]]
| death_date =
| death_place =
| nationality =
| other_names =
| occupation = నటి
| years_active = 2011–ప్రస్తుతం
| known_for =
| notable_works =
}}'''రాజశ్రీ దేశ్పాండే''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి, సామజిక కార్యకర్త. ఆమె యాంగ్రీ ఇండియన్ గాడెసెస్లో లక్ష్మీ పాత్రలో నటనకుగాను అంతర్జాతీయ గుర్తింపు పొందింది.
==సినిమాలు==
{| class="wikitable sortable"
!సంవత్సరం
!పేరు
!పాత్ర
!భాష
!మూలాలు
|-
|2012
|''తలాష్''
|ప్రియా
| rowspan="2" |హిందీ
|
|-
|2014
|''కిక్''
|శ్రీమతి. శర్మ
|
|-
| rowspan="2" |2015
|''హరామ్''
|అమీనా
|మలయాళం
|
|-
|''యాంగ్రీ ఇండియన్ గాడెసెస్''
|లక్ష్మి
|హిందీ
|
|-
| rowspan="2" |2016
|''ఏలీ ఎలి లామా సబచ్తానీ?''
|గంగ
|మరాఠీ
<nowiki></br></nowiki> హిందీ
<nowiki></br></nowiki> ఆంగ్ల
|<ref name="Times news">{{Cite news|url=http://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/Rajshri-back-to-Mollywood/articleshow/49195901.cms|title=Rajshri back to Mollywood|date=3 October 2015|work=[[The Times of India]]|location=Kochi, India}}</ref>
|-
|''ముంబై సెంట్రల్''
|గౌరీ
|హిందీ
|
|-
| rowspan="2" |2017
|''సెక్సీ దుర్గ''
|దుర్గ
|మలయాళం
|
|-
|''మామ్''
|డీకే భార్య
|హిందీ
|
|-
|2018
|''మాంటో''
|[[ఇస్మత్ చుగ్తాయ్]]
|హిందీ
<nowiki></br></nowiki> ఉర్దూ
|<ref>{{Cite web|title=Manto biopic: Rajshri Deshpande eager to enter the world of Nawazuddin Siddiqui|url=https://www.hindustantimes.com/bollywood/manto-biopic-rajshri-deshpande-eager-to-enter-the-world-of-nawazuddin-siddiqui/story-SjXPiGOcY0rMgVPHQlsGaI.html|website=[[Hindustan Times]]}}</ref>
|-
| rowspan="3" |2019
|''నిర్వాణ ఇన్''
|మోహిని
|హిందీ
|
|-
|''ది స్కై ఈజ్ పింక్''
|అనితా టాండన్
|హిందీ
|
|-
|''కాన్పురియే''
|కోహినూర్
|హిందీ
|<ref name="release">{{Cite web|title=Aparshakti relives days of struggle with ''Kanpuriye''|url=https://www.outlookindia.com/newsscroll/amp/aparshakti-relives-days-of-struggle-with-kanpuriye/1647208|access-date=23 October 2019|website=Outlook India}}</ref>
|-
|2020
|''[[చోక్డ్]]''
|నీతా
|హిందీ
|
|-
|2021
|''కాలర్ బాంబ్''
|రీటా
|హిందీ
|<ref>{{Cite news|url=https://www.outlookindia.com/newsscroll/jimmy-sheirgills-crime-thriller-film-collar-bomb-to-premiere-on-disney--hotstar-in-july/2108814|title=Jimmy Sheirgill''s crime thriller film ''Collar Bomb'' to premiere on Disney + Hotstar in July|date=25 June 2021|work=Outlook India|access-date=25 June 2021}}</ref>
|}
==టెలివిజన్==
{| class="wikitable sortable"
!సంవత్సరం
!పేరు
!పాత్ర
!గమనికలు
|-
|2012–13
|''కుచ్ తో లోగ్ కహెంగే''
|సుహాసిని
|
|-
|2013
|''24''
|ఏజెంట్ వీణ
|
|-
|2018
|''మెక్మాఫియా''
|మంజు
|బ్రిటిష్ టెలివిజన్ సిరీస్
|-
|2018
|''సేక్రేడ్ గేమ్స్''
|సుభద్ర
|నెట్ఫ్లిక్స్ సిరీస్
|-
|2019
|''పర్చాయీ''
|వైశాలి
|జీ5 వెబ్ సిరీస్
|-
|2022
|''ది ఫేమ్ గేమ్''
|శోభా త్రివేది
|నెట్ఫ్లిక్స్ వెబ్ సిరీస్
|}
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|5423482}}
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
tbxof64oe5d5wgyzzlxfb4x7go6pt5v
జామీ లివర్
0
355539
3620440
2022-08-11T09:12:59Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[WP:AES|←]]Created page with ''''జామీ లివర్''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి. ఆమె సినీనటుడు [[జానీ లీవర్]] కుమార్తె.'
wikitext
text/x-wiki
'''జామీ లివర్''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి. ఆమె సినీనటుడు [[జానీ లీవర్]] కుమార్తె.
nbl66egghqstqdnss9txfl0vfhaoz37
3620441
3620440
2022-08-11T09:13:37Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''జామీ లివర్''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి. ఆమె సినీనటుడు [[జానీ లీవర్]] కుమార్తె.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|9470554}}
gi5aqpgpqip81kq3kmahv99yixfiotq
3620444
3620441
2022-08-11T09:15:23Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[వర్గం:1987 జననాలు]] ను చేర్చారు (హాట్కేట్ ఉపయోగించి)
wikitext
text/x-wiki
'''జామీ లివర్''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి. ఆమె సినీనటుడు [[జానీ లీవర్]] కుమార్తె.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|9470554}}
[[వర్గం:1987 జననాలు]]
jfa5mbkg626yj626eecms35f5tn4y2r
3620445
3620444
2022-08-11T09:15:29Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''జామీ లివర్''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి. ఆమె సినీనటుడు [[జానీ లీవర్]] కుమార్తె.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|9470554}}
[[వర్గం:1987 జననాలు]]
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
8cqwn6s0wlh5lprny1mwu7qepxi1mqb
3620446
3620445
2022-08-11T09:16:20Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''జామీ లివర్''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి. ఆమె సినీనటుడు [[జానీ లీవర్]] కుమార్తె.
==సినిమాలు==
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|9470554}}
[[వర్గం:1987 జననాలు]]
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
3f844ih1konqn386y6hasiig12gyvfy
3620448
3620446
2022-08-11T09:16:59Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
/* సినిమాలు */
wikitext
text/x-wiki
'''జామీ లివర్''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి. ఆమె సినీనటుడు [[జానీ లీవర్]] కుమార్తె.
==సినిమాలు==
{| class="wikitable unsortable plainrowheaders"
! scope="col" |సంవత్సరం
! scope="col" |పేరు
! scope="col" |పాత్ర
|-
|2015
! scope="row" |''కిస్ కిస్కో ప్యార్ కరూ''
|చంపా
|-
|2019
! scope="row" |''హౌస్ఫుల్ 4''
|గిగ్లీ
|-
|2021
! scope="row" |''భూత్ పోలీస్''
|లత
|}
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|9470554}}
[[వర్గం:1987 జననాలు]]
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
cd3zzty1lquem05ra72rwbo0iaa08uv
3620450
3620448
2022-08-11T09:17:28Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
/* సినిమాలు */
wikitext
text/x-wiki
'''జామీ లివర్''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి. ఆమె సినీనటుడు [[జానీ లీవర్]] కుమార్తె.
==సినిమాలు==
{| class="wikitable unsortable plainrowheaders"
! scope="col" |సంవత్సరం
! scope="col" |పేరు
! scope="col" |పాత్ర
|-
|2015
! scope="row" |''కిస్ కిస్కో ప్యార్ కరూ''
|చంపా
|-
|2019
! scope="row" |''హౌస్ఫుల్ 4''
|గిగ్లీ
|-
|2021
! scope="row" |''భూత్ పోలీస్''
|లత
|}
==మ్యూజిక్ వీడియోలు==
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|9470554}}
[[వర్గం:1987 జననాలు]]
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
7rj7sou6qi5ex4ayavv07t71bmixxk4
3620451
3620450
2022-08-11T09:18:10Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
/* మ్యూజిక్ వీడియోలు */
wikitext
text/x-wiki
'''జామీ లివర్''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి. ఆమె సినీనటుడు [[జానీ లీవర్]] కుమార్తె.
==సినిమాలు==
{| class="wikitable unsortable plainrowheaders"
! scope="col" |సంవత్సరం
! scope="col" |పేరు
! scope="col" |పాత్ర
|-
|2015
! scope="row" |''కిస్ కిస్కో ప్యార్ కరూ''
|చంపా
|-
|2019
! scope="row" |''హౌస్ఫుల్ 4''
|గిగ్లీ
|-
|2021
! scope="row" |''భూత్ పోలీస్''
|లత
|}
==మ్యూజిక్ వీడియోలు==
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
!పేరు
!గాయకుడు
!లేబుల్
!మూలాలు
|-
|2021
|కిన్ని కిన్ని వారి
|రాశి సూద్
|BGBNG సంగీతం
|<ref>{{Cite web|title=Jamie Lever, Krishna Shroff, Jannat Zubair feature in 'Kinni Kinni Vaari' song|url=https://www.aninews.in/news/entertainment/music/jamie-lever-krishna-shroff-jannat-zubair-feature-in-kinni-kinni-vaari-song20210701200000/|access-date=2021-07-02|website=ANI News|language=en}}</ref>
|-
|}
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|9470554}}
[[వర్గం:1987 జననాలు]]
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
fa5l2c8r0gwkuai3czlpdrf25vtbzch
3620452
3620451
2022-08-11T09:20:59Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = జామీ లివర్
| image = Jamie Lever in 2017.jpg
| caption =
| birth_name = <!--Must be attributed to a reliable source with an established reputation for fact-checking. No blogs. WP:BLPPRIVACY is taken seriously-->
| birth_date = <!--Must be attributed to a reliable source with an established reputation for fact-checking. No blogs. WP:BLPPRIVACY is taken seriously-->
| birth_place = <!--Must be attributed to a reliable source with an established reputation for fact-checking. No blogs. WP:BLPPRIVACY is taken seriously-->
| education = మాస్టర్ అఫ్ మార్కెటింగ్ కమ్యూనికేషన్స్<br />యూనివర్సిటీ అఫ్ వెస్టమిన్స్టర్
| occupation = నటి
| known_for = ''కిస్ కిస్కో ప్యార్ కరూ '', ''కామెడీ సర్కస్ కె మహాబలి''
| father = [[జానీ లీవర్]]
| relatives = జిమ్మీ మోసెస్ (బాబాయ్)
| other_names =
| years_active = 2010–ప్రస్తుతం
}}'''జామీ లివర్''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి. ఆమె సినీనటుడు [[జానీ లీవర్]] కుమార్తె.
==సినిమాలు==
{| class="wikitable unsortable plainrowheaders"
! scope="col" |సంవత్సరం
! scope="col" |పేరు
! scope="col" |పాత్ర
|-
|2015
! scope="row" |''కిస్ కిస్కో ప్యార్ కరూ''
|చంపా
|-
|2019
! scope="row" |''హౌస్ఫుల్ 4''
|గిగ్లీ
|-
|2021
! scope="row" |''భూత్ పోలీస్''
|లత
|}
==మ్యూజిక్ వీడియోలు==
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
!పేరు
!గాయకుడు
!లేబుల్
!మూలాలు
|-
|2021
|కిన్ని కిన్ని వారి
|రాశి సూద్
|BGBNG సంగీతం
|<ref>{{Cite web|title=Jamie Lever, Krishna Shroff, Jannat Zubair feature in 'Kinni Kinni Vaari' song|url=https://www.aninews.in/news/entertainment/music/jamie-lever-krishna-shroff-jannat-zubair-feature-in-kinni-kinni-vaari-song20210701200000/|access-date=2021-07-02|website=ANI News|language=en}}</ref>
|-
|}
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|9470554}}
[[వర్గం:1987 జననాలు]]
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
5s4n1xrz4pdlwwk748l458xzu6lwj3q
3620460
3620452
2022-08-11T09:27:03Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = జామీ లివర్
| image = Jamie Lever in 2017.jpg
| caption =
| birth_name = <!--Must be attributed to a reliable source with an established reputation for fact-checking. No blogs. WP:BLPPRIVACY is taken seriously-->
| birth_date = <!--Must be attributed to a reliable source with an established reputation for fact-checking. No blogs. WP:BLPPRIVACY is taken seriously-->
| birth_place = <!--Must be attributed to a reliable source with an established reputation for fact-checking. No blogs. WP:BLPPRIVACY is taken seriously-->
| education = మాస్టర్ అఫ్ మార్కెటింగ్ కమ్యూనికేషన్స్<br />యూనివర్సిటీ అఫ్ వెస్టమిన్స్టర్
| occupation = నటి
| known_for = ''కిస్ కిస్కో ప్యార్ కరూ '', ''కామెడీ సర్కస్ కె మహాబలి''
| father = [[జానీ లీవర్]]
| relatives = జిమ్మీ మోసెస్ (బాబాయ్)
| other_names =
| years_active = 2010–ప్రస్తుతం
}}'''జామీ లివర్''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి. ఆమె సినీనటుడు [[జానీ లీవర్]] కుమార్తె.<ref name="Jamie Lever on Johnny Lever: He is a strict south Indian father">{{cite news |last1=The Indian Express |title=Jamie Lever on Johnny Lever: He is a strict south Indian father |url=https://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/jamie-lever-johny-lever-comedy-nepotism-6504118/ |accessdate=11 August 2022 |date=14 July 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220811092216/https://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/jamie-lever-johny-lever-comedy-nepotism-6504118/ |archivedate=11 August 2022 |language=en}}</ref>
==సినిమాలు==
{| class="wikitable unsortable plainrowheaders"
! scope="col" |సంవత్సరం
! scope="col" |పేరు
! scope="col" |పాత్ర
|-
|2015
! scope="row" |''కిస్ కిస్కో ప్యార్ కరూ''
|చంపా
|-
|2019
! scope="row" |''హౌస్ఫుల్ 4''
|గిగ్లీ
|-
|2021
! scope="row" |''భూత్ పోలీస్''
|లత
|}
==మ్యూజిక్ వీడియోలు==
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
!పేరు
!గాయకుడు
!లేబుల్
!మూలాలు
|-
|2021
|కిన్ని కిన్ని వారి
|రాశి సూద్
|BGBNG సంగీతం
|<ref>{{Cite web|title=Jamie Lever, Krishna Shroff, Jannat Zubair feature in 'Kinni Kinni Vaari' song|url=https://www.aninews.in/news/entertainment/music/jamie-lever-krishna-shroff-jannat-zubair-feature-in-kinni-kinni-vaari-song20210701200000/|access-date=2021-07-02|website=ANI News|language=en}}</ref>
|-
|}
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|9470554}}
[[వర్గం:1987 జననాలు]]
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
g1nfsuke408xaygwfz6cxh6mjh8u6c9
3620462
3620460
2022-08-11T09:28:57Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
/* సినిమాలు */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = జామీ లివర్
| image = Jamie Lever in 2017.jpg
| caption =
| birth_name = <!--Must be attributed to a reliable source with an established reputation for fact-checking. No blogs. WP:BLPPRIVACY is taken seriously-->
| birth_date = <!--Must be attributed to a reliable source with an established reputation for fact-checking. No blogs. WP:BLPPRIVACY is taken seriously-->
| birth_place = <!--Must be attributed to a reliable source with an established reputation for fact-checking. No blogs. WP:BLPPRIVACY is taken seriously-->
| education = మాస్టర్ అఫ్ మార్కెటింగ్ కమ్యూనికేషన్స్<br />యూనివర్సిటీ అఫ్ వెస్టమిన్స్టర్
| occupation = నటి
| known_for = ''కిస్ కిస్కో ప్యార్ కరూ '', ''కామెడీ సర్కస్ కె మహాబలి''
| father = [[జానీ లీవర్]]
| relatives = జిమ్మీ మోసెస్ (బాబాయ్)
| other_names =
| years_active = 2010–ప్రస్తుతం
}}'''జామీ లివర్''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి. ఆమె సినీనటుడు [[జానీ లీవర్]] కుమార్తె.<ref name="Jamie Lever on Johnny Lever: He is a strict south Indian father">{{cite news |last1=The Indian Express |title=Jamie Lever on Johnny Lever: He is a strict south Indian father |url=https://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/jamie-lever-johny-lever-comedy-nepotism-6504118/ |accessdate=11 August 2022 |date=14 July 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220811092216/https://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/jamie-lever-johny-lever-comedy-nepotism-6504118/ |archivedate=11 August 2022 |language=en}}</ref>
==సినిమాలు==
{| class="wikitable unsortable plainrowheaders"
! scope="col" |సంవత్సరం
! scope="col" |పేరు
! scope="col" |పాత్ర
|-
|2015
! scope="row" |''కిస్ కిస్కో ప్యార్ కరూ''
|చంపా
|-
|2019
! scope="row" |''హౌస్ఫుల్ 4''<ref name="'Housefull 4': Johnny Lever and daughter Jamie Lever's character look unveiled">{{cite news |last1=The Times of India |title='Housefull 4': Johnny Lever and daughter Jamie Lever's character look unveiled |url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/hindi/bollywood/news/housefull-4-johnny-lever-and-his-daughter-jamie-levers-character-look-unveiled/articleshow/71536472.cms |accessdate=11 August 2022 |date=11 October 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220811092523/https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/hindi/bollywood/news/housefull-4-johnny-lever-and-his-daughter-jamie-levers-character-look-unveiled/articleshow/71536472.cms |archivedate=11 August 2022 |language=en}}</ref>
|గిగ్లీ
|-
|2021
! scope="row" |''భూత్ పోలీస్''
|లత
|}
==మ్యూజిక్ వీడియోలు==
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
!పేరు
!గాయకుడు
!లేబుల్
!మూలాలు
|-
|2021
|కిన్ని కిన్ని వారి
|రాశి సూద్
|BGBNG సంగీతం
|<ref>{{Cite web|title=Jamie Lever, Krishna Shroff, Jannat Zubair feature in 'Kinni Kinni Vaari' song|url=https://www.aninews.in/news/entertainment/music/jamie-lever-krishna-shroff-jannat-zubair-feature-in-kinni-kinni-vaari-song20210701200000/|access-date=2021-07-02|website=ANI News|language=en}}</ref>
|-
|}
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|9470554}}
[[వర్గం:1987 జననాలు]]
[[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]]
sikaskr56rrfnjtdvbqk7wbzsc8okik
టిని టామ్
0
355540
3620455
2022-08-11T09:24:18Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[WP:AES|←]]Created page with ''''టిని టామ్''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటుడు. ఆయన తన రంగస్థల పేరు టిని టామ్తో సుపరిచితుడు.'
wikitext
text/x-wiki
'''టిని టామ్''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటుడు. ఆయన తన రంగస్థల పేరు టిని టామ్తో సుపరిచితుడు.
qj43sor6qcqk3bzs1me6921rc2fr2am
3620456
3620455
2022-08-11T09:25:10Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''టిని టామ్''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటుడు. ఆయన తన రంగస్థల పేరు టిని టామ్తో సుపరిచితుడు.
==అవార్డులు==
q5s4cqd79yo85qvyl2kmvr57ldymjyh
3620457
3620456
2022-08-11T09:25:31Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''టిని టామ్''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటుడు. ఆయన తన రంగస్థల పేరు టిని టామ్తో సుపరిచితుడు.
==అవార్డులు==
* 2014 ఆసియానెట్ ఫిల్మ్ అవార్డ్స్ ఫర్ బెస్ట్ సపోర్టింగ్ యాక్టర్ ఫిల్మ్ వెల్లిమూంగ .
* 2017 కేరళ ఫిల్మ్ క్రిటిక్స్ అవార్డ్స్ ఫర్ బెస్ట్ సపోర్టింగ్ యాక్టర్ ఫిల్మ్ దఫేదార్ .
* 2017 ఎటి అబు మెమోరియల్ ఉత్తమ నటుడి చిత్రం దఫేదార్ అవార్డు.
qo3huge5mm9tasebzsalvytuyxbgfp8
3620458
3620457
2022-08-11T09:25:52Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''టిని టామ్''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటుడు. ఆయన తన రంగస్థల పేరు టిని టామ్తో సుపరిచితుడు.
==అవార్డులు==
* 2014 ఆసియానెట్ ఫిల్మ్ అవార్డ్స్ ఫర్ బెస్ట్ సపోర్టింగ్ యాక్టర్ ఫిల్మ్ వెల్లిమూంగ .
* 2017 కేరళ ఫిల్మ్ క్రిటిక్స్ అవార్డ్స్ ఫర్ బెస్ట్ సపోర్టింగ్ యాక్టర్ ఫిల్మ్ దఫేదార్ .
* 2017 ఎటి అబు మెమోరియల్ ఉత్తమ నటుడి చిత్రం దఫేదార్ అవార్డు.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|2184443}}
0ms3sp1m1u84ip0ny4zmp0ipvjzhpo9
3620463
3620458
2022-08-11T09:30:08Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''టిని టామ్''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటుడు. ఆయన తన రంగస్థల పేరు టిని టామ్తో సుపరిచితుడు.{{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20120504150921/http://www.deccanchronicle.com/channels/showbiz/others/tini-tom-man-who-takes-humour-seriously-207 |date=4 May 2012 }}</ref>
==అవార్డులు==
* 2014 ఆసియానెట్ ఫిల్మ్ అవార్డ్స్ ఫర్ బెస్ట్ సపోర్టింగ్ యాక్టర్ ఫిల్మ్ వెల్లిమూంగ .
* 2017 కేరళ ఫిల్మ్ క్రిటిక్స్ అవార్డ్స్ ఫర్ బెస్ట్ సపోర్టింగ్ యాక్టర్ ఫిల్మ్ దఫేదార్ .
* 2017 ఎటి అబు మెమోరియల్ ఉత్తమ నటుడి చిత్రం దఫేదార్ అవార్డు.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|2184443}}
k22wqr342ag2c80f1w8jlnazqy1a9uq
3620464
3620463
2022-08-11T09:30:28Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''టిని టామ్''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటుడు. ఆయన తన రంగస్థల పేరు టిని టామ్తో సుపరిచితుడు.<ref>[http://www.deccanchronicle.com/channels/showbiz/others/tini-tom-man-who-takes-humour-seriously-207 "Tini Tom, the man who takes humour seriously"] {{webarchive |url=https://web.archive.org/web/20120504150921/http://www.deccanchronicle.com/channels/showbiz/others/tini-tom-man-who-takes-humour-seriously-207 |date=4 May 2012 }}</ref>
==అవార్డులు==
* 2014 ఆసియానెట్ ఫిల్మ్ అవార్డ్స్ ఫర్ బెస్ట్ సపోర్టింగ్ యాక్టర్ ఫిల్మ్ వెల్లిమూంగ .
* 2017 కేరళ ఫిల్మ్ క్రిటిక్స్ అవార్డ్స్ ఫర్ బెస్ట్ సపోర్టింగ్ యాక్టర్ ఫిల్మ్ దఫేదార్ .
* 2017 ఎటి అబు మెమోరియల్ ఉత్తమ నటుడి చిత్రం దఫేదార్ అవార్డు.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|2184443}}
oadgmhwrp7ab393kfz17p3d1wwuofoh
వాడుకరి చర్చ:Yogiwonder
3
355541
3620465
2022-08-11T09:31:07Z
Nrgullapalli
11739
వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])
wikitext
text/x-wiki
==స్వాగతం==
<!--{{Subst:Welcome}}~~~~ -->
<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;">
<div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">Yogiwonder గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div>
Yogiwonder గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;">
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}}
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి.
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా?
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి.
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit§ion=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] <!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 09:31, 11 ఆగస్టు 2022 (UTC)
7h5fjm9neoi1r2iyapak6pgad6ud0hh
వాడుకరి చర్చ:Ramesh4nani
3
355542
3620466
2022-08-11T09:31:41Z
Nrgullapalli
11739
వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]])
wikitext
text/x-wiki
==స్వాగతం==
<!--{{Subst:Welcome}}~~~~ -->
<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;">
<div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">Ramesh4nani గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div>
Ramesh4nani గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు.
{{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;">
వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}}
* తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి.
* "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి.
* వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా?
* చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
* వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి.
* వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి.
* వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి.
----
ఇకపోతే..
* ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి.
* ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు.
* [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి.
------
* తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి.
* ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి.
* వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit§ion=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు.
తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] <!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 09:31, 11 ఆగస్టు 2022 (UTC)
jjjrx1dulsh4meskjcf08dpzvbsnb8q
జాయ్ మాథ్యూ
0
355543
3620467
2022-08-11T09:33:06Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[WP:AES|←]]Created page with 'జాయ్ మాథ్యూ (జననం 20 సెప్టెంబర్ 1961) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా నటుడు]], [[రచయిత]], [[దర్శకుడు]], స్క్రీన్ రైటర్.'
wikitext
text/x-wiki
జాయ్ మాథ్యూ (జననం 20 సెప్టెంబర్ 1961) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా నటుడు]], [[రచయిత]], [[దర్శకుడు]], స్క్రీన్ రైటర్.
8baoxg1nrcgm4jxbgpd2s6i3enfoshn
3620468
3620467
2022-08-11T09:33:26Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''జాయ్ మాథ్యూ''' (జననం 20 సెప్టెంబర్ 1961) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా నటుడు]], [[రచయిత]], [[దర్శకుడు]], స్క్రీన్ రైటర్.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|0558593}}
1zynmv988wa6ucwlpjyzawd8bspjt5q
3620469
3620468
2022-08-11T09:33:53Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''జాయ్ మాథ్యూ''' (జననం 20 సెప్టెంబర్ 1961) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా నటుడు]], [[రచయిత]], [[దర్శకుడు]], స్క్రీన్ రైటర్.
==అవార్డులు==
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|0558593}}
6hs5gxbw2adgpxk1e3ksd6r2ium391r
3620472
3620469
2022-08-11T09:35:09Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
/* అవార్డులు */
wikitext
text/x-wiki
'''జాయ్ మాథ్యూ''' (జననం 20 సెప్టెంబర్ 1961) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా నటుడు]], [[రచయిత]], [[దర్శకుడు]], స్క్రీన్ రైటర్.
==అవార్డులు==
* 2012: ఇంటర్నేషనల్ ఫిల్మ్ ఫెస్టివల్ ఆఫ్ కేరళ – సిల్వర్ క్రో ఫెసెంట్ అవార్డ్ ఫర్ బెస్ట్ ఫీచర్ ఫిల్మ్ (ప్రేక్షకుల ప్రైజ్) – ''షట్టర్'' <ref>{{Cite web|title=IFFK 2012 – 26th International Film Festival of Kerala|url=http://iffk.in/iffk-2012/}}</ref> <ref>[http://www.thehindu.com/news/cities/Thiruvananthapuram/suvarna-chakoram-for-sta-nina/article4202911.ece "Suvarna Chakoram for Sta.Nina"]. ''The Hindu''. 14 December 2012. Retrieved 15 December 2012.</ref>
* 2013: వనిత ఫిల్మ్ అవార్డ్స్ – ఉత్తమ స్క్రిప్ట్ రైటర్ – ''షట్టర్'' <ref>{{Cite web|date=2014-01-20|title=TTK Prestige-Vanitha Film Awards: Shobhana, Prithviraj win best actor, actress awards|url=http://kerala9.com/news-category/news/movie-news/ttk-prestige-vanitha-film-awards-shobhana-prithviraj-win-best-actor-actress-awards|access-date=2015-12-13|publisher=Kerala9.com}}</ref>
* 2013: ఏషియావిజన్ అవార్డ్స్ – బెస్ట్ డెబ్యూ డైరెక్టర్ – ''షట్టర్'' <ref>{{Cite web|date=2013-11-05|title=Mammotty, Kavya Madhavan bag Asiavision awards – Emirates 24|7|url=http://www.emirates247.com/entertainment/mammotty-kavya-madhavan-bag-asiavision-awards-2013-11-05-1.526962|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304060116/http://www.emirates247.com/entertainment/mammotty-kavya-madhavan-bag-asiavision-awards-2013-11-05-1.526962|archive-date=4 March 2016|access-date=2015-12-13|publisher=Emirates247.com}}</ref>
* 2013: ఆసియావిజన్ అవార్డ్స్ – ఉత్తమ యాంటీ హీరో – ''ఆమెన్'' <ref>{{Cite web|last=+json.loginStatus.userName+|date=2013-11-16|title=Mammootty and John Abraham rule Asiavision Awards|url=http://gulfnews.com/arts-entertainment/celebrity/mammootty-and-john-abraham-rule-asiavision-awards-1.1255582|access-date=2015-12-13|publisher=GulfNews.com}}</ref>
* 2015: కేరళ రాష్ట్ర చలనచిత్ర అవార్డు – నటనకు ప్రత్యేక ప్రస్తావన – ''మోహవాలయం'' <ref>{{Cite web|title=The Kerala State Film Awards 2015: Complete List of Winners {{!}} mad about moviez|url=https://madaboutmoviez.com/2015/08/10/the-kerala-state-film-awards-2015-complete-list-of-winners/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20150811040611/http://madaboutmoviez.com/2015/08/10/the-kerala-state-film-awards-2015-complete-list-of-winners/|archive-date=2015-08-11|website=madaboutmoviez.com}}</ref>
* 2018: ఉత్తమ కథకు కేరళ రాష్ట్ర చలనచిత్ర అవార్డు – ''[[అంకుల్ (2018)|అంకుల్]]''
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|0558593}}
hgl36yyffx7pl4lmv0ahvfxbbmvanbu
3620474
3620472
2022-08-11T09:38:40Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[వర్గం:1961 జననాలు]] ను చేర్చారు (హాట్కేట్ ఉపయోగించి)
wikitext
text/x-wiki
'''జాయ్ మాథ్యూ''' (జననం 20 సెప్టెంబర్ 1961) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా నటుడు]], [[రచయిత]], [[దర్శకుడు]], స్క్రీన్ రైటర్.
==అవార్డులు==
* 2012: ఇంటర్నేషనల్ ఫిల్మ్ ఫెస్టివల్ ఆఫ్ కేరళ – సిల్వర్ క్రో ఫెసెంట్ అవార్డ్ ఫర్ బెస్ట్ ఫీచర్ ఫిల్మ్ (ప్రేక్షకుల ప్రైజ్) – ''షట్టర్'' <ref>{{Cite web|title=IFFK 2012 – 26th International Film Festival of Kerala|url=http://iffk.in/iffk-2012/}}</ref> <ref>[http://www.thehindu.com/news/cities/Thiruvananthapuram/suvarna-chakoram-for-sta-nina/article4202911.ece "Suvarna Chakoram for Sta.Nina"]. ''The Hindu''. 14 December 2012. Retrieved 15 December 2012.</ref>
* 2013: వనిత ఫిల్మ్ అవార్డ్స్ – ఉత్తమ స్క్రిప్ట్ రైటర్ – ''షట్టర్'' <ref>{{Cite web|date=2014-01-20|title=TTK Prestige-Vanitha Film Awards: Shobhana, Prithviraj win best actor, actress awards|url=http://kerala9.com/news-category/news/movie-news/ttk-prestige-vanitha-film-awards-shobhana-prithviraj-win-best-actor-actress-awards|access-date=2015-12-13|publisher=Kerala9.com}}</ref>
* 2013: ఏషియావిజన్ అవార్డ్స్ – బెస్ట్ డెబ్యూ డైరెక్టర్ – ''షట్టర్'' <ref>{{Cite web|date=2013-11-05|title=Mammotty, Kavya Madhavan bag Asiavision awards – Emirates 24|7|url=http://www.emirates247.com/entertainment/mammotty-kavya-madhavan-bag-asiavision-awards-2013-11-05-1.526962|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304060116/http://www.emirates247.com/entertainment/mammotty-kavya-madhavan-bag-asiavision-awards-2013-11-05-1.526962|archive-date=4 March 2016|access-date=2015-12-13|publisher=Emirates247.com}}</ref>
* 2013: ఆసియావిజన్ అవార్డ్స్ – ఉత్తమ యాంటీ హీరో – ''ఆమెన్'' <ref>{{Cite web|last=+json.loginStatus.userName+|date=2013-11-16|title=Mammootty and John Abraham rule Asiavision Awards|url=http://gulfnews.com/arts-entertainment/celebrity/mammootty-and-john-abraham-rule-asiavision-awards-1.1255582|access-date=2015-12-13|publisher=GulfNews.com}}</ref>
* 2015: కేరళ రాష్ట్ర చలనచిత్ర అవార్డు – నటనకు ప్రత్యేక ప్రస్తావన – ''మోహవాలయం'' <ref>{{Cite web|title=The Kerala State Film Awards 2015: Complete List of Winners {{!}} mad about moviez|url=https://madaboutmoviez.com/2015/08/10/the-kerala-state-film-awards-2015-complete-list-of-winners/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20150811040611/http://madaboutmoviez.com/2015/08/10/the-kerala-state-film-awards-2015-complete-list-of-winners/|archive-date=2015-08-11|website=madaboutmoviez.com}}</ref>
* 2018: ఉత్తమ కథకు కేరళ రాష్ట్ర చలనచిత్ర అవార్డు – ''[[అంకుల్ (2018)|అంకుల్]]''
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|0558593}}
[[వర్గం:1961 జననాలు]]
mxggk5cetykr5ydv6rmmhfjc8d393bi
3620475
3620474
2022-08-11T09:39:11Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''జాయ్ మాథ్యూ''' (జననం 20 సెప్టెంబర్ 1961) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా నటుడు]], [[రచయిత]], [[దర్శకుడు]], స్క్రీన్ రైటర్.
==దర్శకుడిగా, రచయితగా==
==అవార్డులు==
* 2012: ఇంటర్నేషనల్ ఫిల్మ్ ఫెస్టివల్ ఆఫ్ కేరళ – సిల్వర్ క్రో ఫెసెంట్ అవార్డ్ ఫర్ బెస్ట్ ఫీచర్ ఫిల్మ్ (ప్రేక్షకుల ప్రైజ్) – ''షట్టర్'' <ref>{{Cite web|title=IFFK 2012 – 26th International Film Festival of Kerala|url=http://iffk.in/iffk-2012/}}</ref> <ref>[http://www.thehindu.com/news/cities/Thiruvananthapuram/suvarna-chakoram-for-sta-nina/article4202911.ece "Suvarna Chakoram for Sta.Nina"]. ''The Hindu''. 14 December 2012. Retrieved 15 December 2012.</ref>
* 2013: వనిత ఫిల్మ్ అవార్డ్స్ – ఉత్తమ స్క్రిప్ట్ రైటర్ – ''షట్టర్'' <ref>{{Cite web|date=2014-01-20|title=TTK Prestige-Vanitha Film Awards: Shobhana, Prithviraj win best actor, actress awards|url=http://kerala9.com/news-category/news/movie-news/ttk-prestige-vanitha-film-awards-shobhana-prithviraj-win-best-actor-actress-awards|access-date=2015-12-13|publisher=Kerala9.com}}</ref>
* 2013: ఏషియావిజన్ అవార్డ్స్ – బెస్ట్ డెబ్యూ డైరెక్టర్ – ''షట్టర్'' <ref>{{Cite web|date=2013-11-05|title=Mammotty, Kavya Madhavan bag Asiavision awards – Emirates 24|7|url=http://www.emirates247.com/entertainment/mammotty-kavya-madhavan-bag-asiavision-awards-2013-11-05-1.526962|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304060116/http://www.emirates247.com/entertainment/mammotty-kavya-madhavan-bag-asiavision-awards-2013-11-05-1.526962|archive-date=4 March 2016|access-date=2015-12-13|publisher=Emirates247.com}}</ref>
* 2013: ఆసియావిజన్ అవార్డ్స్ – ఉత్తమ యాంటీ హీరో – ''ఆమెన్'' <ref>{{Cite web|last=+json.loginStatus.userName+|date=2013-11-16|title=Mammootty and John Abraham rule Asiavision Awards|url=http://gulfnews.com/arts-entertainment/celebrity/mammootty-and-john-abraham-rule-asiavision-awards-1.1255582|access-date=2015-12-13|publisher=GulfNews.com}}</ref>
* 2015: కేరళ రాష్ట్ర చలనచిత్ర అవార్డు – నటనకు ప్రత్యేక ప్రస్తావన – ''మోహవాలయం'' <ref>{{Cite web|title=The Kerala State Film Awards 2015: Complete List of Winners {{!}} mad about moviez|url=https://madaboutmoviez.com/2015/08/10/the-kerala-state-film-awards-2015-complete-list-of-winners/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20150811040611/http://madaboutmoviez.com/2015/08/10/the-kerala-state-film-awards-2015-complete-list-of-winners/|archive-date=2015-08-11|website=madaboutmoviez.com}}</ref>
* 2018: ఉత్తమ కథకు కేరళ రాష్ట్ర చలనచిత్ర అవార్డు – ''[[అంకుల్ (2018)|అంకుల్]]''
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|0558593}}
[[వర్గం:1961 జననాలు]]
3ab0o0vskkmauznynj2xcthgg1xivgp
3620476
3620475
2022-08-11T09:39:41Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
/* దర్శకుడిగా, రచయితగా */
wikitext
text/x-wiki
'''జాయ్ మాథ్యూ''' (జననం 20 సెప్టెంబర్ 1961) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా నటుడు]], [[రచయిత]], [[దర్శకుడు]], స్క్రీన్ రైటర్.
==దర్శకుడిగా, రచయితగా==
{| class="wikitable"
! rowspan="2" |సంవత్సరం
! rowspan="2" |శీర్షిక
! colspan="2" |గా క్రెడిట్ చేయబడింది
! rowspan="2" |గమనికలు
|-
!దర్శకుడు
!రచయిత
|-
|1996
|[[సామూహ్యపాదం]]
|
|
|-
|2012
|''[[షట్టర్ (2012 చిత్రం)|షట్టర్]]''
|దర్శకత్వ రంగ ప్రవేశం
|-
|2018
|''[[అంకుల్ (2018)|మామ]]''
|
|
|-
|}
==అవార్డులు==
* 2012: ఇంటర్నేషనల్ ఫిల్మ్ ఫెస్టివల్ ఆఫ్ కేరళ – సిల్వర్ క్రో ఫెసెంట్ అవార్డ్ ఫర్ బెస్ట్ ఫీచర్ ఫిల్మ్ (ప్రేక్షకుల ప్రైజ్) – ''షట్టర్'' <ref>{{Cite web|title=IFFK 2012 – 26th International Film Festival of Kerala|url=http://iffk.in/iffk-2012/}}</ref> <ref>[http://www.thehindu.com/news/cities/Thiruvananthapuram/suvarna-chakoram-for-sta-nina/article4202911.ece "Suvarna Chakoram for Sta.Nina"]. ''The Hindu''. 14 December 2012. Retrieved 15 December 2012.</ref>
* 2013: వనిత ఫిల్మ్ అవార్డ్స్ – ఉత్తమ స్క్రిప్ట్ రైటర్ – ''షట్టర్'' <ref>{{Cite web|date=2014-01-20|title=TTK Prestige-Vanitha Film Awards: Shobhana, Prithviraj win best actor, actress awards|url=http://kerala9.com/news-category/news/movie-news/ttk-prestige-vanitha-film-awards-shobhana-prithviraj-win-best-actor-actress-awards|access-date=2015-12-13|publisher=Kerala9.com}}</ref>
* 2013: ఏషియావిజన్ అవార్డ్స్ – బెస్ట్ డెబ్యూ డైరెక్టర్ – ''షట్టర్'' <ref>{{Cite web|date=2013-11-05|title=Mammotty, Kavya Madhavan bag Asiavision awards – Emirates 24|7|url=http://www.emirates247.com/entertainment/mammotty-kavya-madhavan-bag-asiavision-awards-2013-11-05-1.526962|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304060116/http://www.emirates247.com/entertainment/mammotty-kavya-madhavan-bag-asiavision-awards-2013-11-05-1.526962|archive-date=4 March 2016|access-date=2015-12-13|publisher=Emirates247.com}}</ref>
* 2013: ఆసియావిజన్ అవార్డ్స్ – ఉత్తమ యాంటీ హీరో – ''ఆమెన్'' <ref>{{Cite web|last=+json.loginStatus.userName+|date=2013-11-16|title=Mammootty and John Abraham rule Asiavision Awards|url=http://gulfnews.com/arts-entertainment/celebrity/mammootty-and-john-abraham-rule-asiavision-awards-1.1255582|access-date=2015-12-13|publisher=GulfNews.com}}</ref>
* 2015: కేరళ రాష్ట్ర చలనచిత్ర అవార్డు – నటనకు ప్రత్యేక ప్రస్తావన – ''మోహవాలయం'' <ref>{{Cite web|title=The Kerala State Film Awards 2015: Complete List of Winners {{!}} mad about moviez|url=https://madaboutmoviez.com/2015/08/10/the-kerala-state-film-awards-2015-complete-list-of-winners/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20150811040611/http://madaboutmoviez.com/2015/08/10/the-kerala-state-film-awards-2015-complete-list-of-winners/|archive-date=2015-08-11|website=madaboutmoviez.com}}</ref>
* 2018: ఉత్తమ కథకు కేరళ రాష్ట్ర చలనచిత్ర అవార్డు – ''[[అంకుల్ (2018)|అంకుల్]]''
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|0558593}}
[[వర్గం:1961 జననాలు]]
8brttg2rsw0nimt5v7zotjer8kcym72
3620477
3620476
2022-08-11T09:41:08Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
/* దర్శకుడిగా, రచయితగా */
wikitext
text/x-wiki
'''జాయ్ మాథ్యూ''' (జననం 20 సెప్టెంబర్ 1961) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా నటుడు]], [[రచయిత]], [[దర్శకుడు]], స్క్రీన్ రైటర్.
==దర్శకుడిగా, రచయితగా==
{| class="wikitable"
! rowspan="2" |సంవత్సరం
! rowspan="2" |శీర్షిక
! colspan="2" |గా క్రెడిట్ చేయబడింది
! rowspan="2" |గమనికలు
|-
!దర్శకుడు
!రచయిత
|-
|1996
| సామూహ్యపాదం
|
|{{yes}}
|
|-
|2012
|''షట్టర్''
|{{yes}}
|{{yes}}
|దర్శకుడిగా అరంగ్రేటం
|-
|2018
|''[[అంకుల్ (2018)|అంకుల్]]''
|
|{{yes}}
|
|-
|}
==అవార్డులు==
* 2012: ఇంటర్నేషనల్ ఫిల్మ్ ఫెస్టివల్ ఆఫ్ కేరళ – సిల్వర్ క్రో ఫెసెంట్ అవార్డ్ ఫర్ బెస్ట్ ఫీచర్ ఫిల్మ్ (ప్రేక్షకుల ప్రైజ్) – ''షట్టర్'' <ref>{{Cite web|title=IFFK 2012 – 26th International Film Festival of Kerala|url=http://iffk.in/iffk-2012/}}</ref> <ref>[http://www.thehindu.com/news/cities/Thiruvananthapuram/suvarna-chakoram-for-sta-nina/article4202911.ece "Suvarna Chakoram for Sta.Nina"]. ''The Hindu''. 14 December 2012. Retrieved 15 December 2012.</ref>
* 2013: వనిత ఫిల్మ్ అవార్డ్స్ – ఉత్తమ స్క్రిప్ట్ రైటర్ – ''షట్టర్'' <ref>{{Cite web|date=2014-01-20|title=TTK Prestige-Vanitha Film Awards: Shobhana, Prithviraj win best actor, actress awards|url=http://kerala9.com/news-category/news/movie-news/ttk-prestige-vanitha-film-awards-shobhana-prithviraj-win-best-actor-actress-awards|access-date=2015-12-13|publisher=Kerala9.com}}</ref>
* 2013: ఏషియావిజన్ అవార్డ్స్ – బెస్ట్ డెబ్యూ డైరెక్టర్ – ''షట్టర్'' <ref>{{Cite web|date=2013-11-05|title=Mammotty, Kavya Madhavan bag Asiavision awards – Emirates 24|7|url=http://www.emirates247.com/entertainment/mammotty-kavya-madhavan-bag-asiavision-awards-2013-11-05-1.526962|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20160304060116/http://www.emirates247.com/entertainment/mammotty-kavya-madhavan-bag-asiavision-awards-2013-11-05-1.526962|archive-date=4 March 2016|access-date=2015-12-13|publisher=Emirates247.com}}</ref>
* 2013: ఆసియావిజన్ అవార్డ్స్ – ఉత్తమ యాంటీ హీరో – ''ఆమెన్'' <ref>{{Cite web|last=+json.loginStatus.userName+|date=2013-11-16|title=Mammootty and John Abraham rule Asiavision Awards|url=http://gulfnews.com/arts-entertainment/celebrity/mammootty-and-john-abraham-rule-asiavision-awards-1.1255582|access-date=2015-12-13|publisher=GulfNews.com}}</ref>
* 2015: కేరళ రాష్ట్ర చలనచిత్ర అవార్డు – నటనకు ప్రత్యేక ప్రస్తావన – ''మోహవాలయం'' <ref>{{Cite web|title=The Kerala State Film Awards 2015: Complete List of Winners {{!}} mad about moviez|url=https://madaboutmoviez.com/2015/08/10/the-kerala-state-film-awards-2015-complete-list-of-winners/|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20150811040611/http://madaboutmoviez.com/2015/08/10/the-kerala-state-film-awards-2015-complete-list-of-winners/|archive-date=2015-08-11|website=madaboutmoviez.com}}</ref>
* 2018: ఉత్తమ కథకు కేరళ రాష్ట్ర చలనచిత్ర అవార్డు – ''[[అంకుల్ (2018)|అంకుల్]]''
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|0558593}}
[[వర్గం:1961 జననాలు]]
94emw9djdwflfba3ahnlqnqn7yba8dk
దేవి అజిత్
0
355544
3620479
2022-08-11T09:43:57Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[WP:AES|←]]Created page with ''''దేవి అజిత్''' (జననం 28 మార్చి 1973) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి, నర్తకి, వ్యాఖ్యాత. ఆమె [[త్రివేండ్రం]]లో 20 ఏళ్లుగా ''స్కార్లెట్'' బోటిక్ నిర్వహిస్తుంది.'
wikitext
text/x-wiki
'''దేవి అజిత్''' (జననం 28 మార్చి 1973) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి, నర్తకి, వ్యాఖ్యాత. ఆమె [[త్రివేండ్రం]]లో 20 ఏళ్లుగా ''స్కార్లెట్'' బోటిక్ నిర్వహిస్తుంది.
gajbhhkhal0xffektrmzxdyzd3t359d
3620480
3620479
2022-08-11T09:44:32Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''దేవి అజిత్''' (జననం 28 మార్చి 1973) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి, నర్తకి, వ్యాఖ్యాత. ఆమె [[త్రివేండ్రం]]లో 20 ఏళ్లుగా ''స్కార్లెట్'' బోటిక్ నిర్వహిస్తుంది.<ref>{{Cite news|url=https://www.deccanchronicle.com/150817/entertainment-mollywood/article/devi-ajith-turns-movie-producer|title=Devi Ajith turns movie producer|date=2015-08-18|access-date=2018-03-17|language=en}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/Devi-Ajith-bags-her-first-Tamil-film/articleshow/21483370.cms|title=Devi Ajith bags her first Tamil film - Times of India|work=The Times of India|access-date=2018-03-17}}</ref>
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|1798902}}
3xydsoqoo7sg4tkwk631w3lnnnej2nk
3620481
3620480
2022-08-11T09:45:23Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[వర్గం:1973 జననాలు]] ను చేర్చారు (హాట్కేట్ ఉపయోగించి)
wikitext
text/x-wiki
'''దేవి అజిత్''' (జననం 28 మార్చి 1973) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి, నర్తకి, వ్యాఖ్యాత. ఆమె [[త్రివేండ్రం]]లో 20 ఏళ్లుగా ''స్కార్లెట్'' బోటిక్ నిర్వహిస్తుంది.<ref>{{Cite news|url=https://www.deccanchronicle.com/150817/entertainment-mollywood/article/devi-ajith-turns-movie-producer|title=Devi Ajith turns movie producer|date=2015-08-18|access-date=2018-03-17|language=en}}</ref><ref>{{Cite news|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/Devi-Ajith-bags-her-first-Tamil-film/articleshow/21483370.cms|title=Devi Ajith bags her first Tamil film - Times of India|work=The Times of India|access-date=2018-03-17}}</ref>
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name|1798902}}
[[వర్గం:1973 జననాలు]]
0g5p9r9q50ynoj0lwe6k3d43r7xm6bw
లక్ష్మీ ప్రియ
0
355545
3620482
2022-08-11T09:48:16Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[WP:AES|←]]Created page with ''''లక్ష్మీ ప్రియ''' (జననం సబీనా అబ్దుల్ లతీఫ్ ; 11 మార్చి 1985) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి. ఆమె వృత్తిపరమైన నాటకాలలో నటన రంగంలోకి వచ్చి ఆ తరువాత మలయాళ టెల...'
wikitext
text/x-wiki
'''లక్ష్మీ ప్రియ''' (జననం సబీనా అబ్దుల్ లతీఫ్ ; 11 మార్చి 1985) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి. ఆమె వృత్తిపరమైన నాటకాలలో నటన రంగంలోకి వచ్చి ఆ తరువాత మలయాళ టెలివిజన్ షోలలో, మలయాళ సినిమాలలోకి అడుగుపెట్టింది. లక్ష్మీ ప్రియ బిగ్ బాస్ [[మలయాళం]] సీజన్ 4లో 3వ రన్నరప్గా నిలిచింది.
nmoehkfi30m4eef0d03em7fnykgmg10
3620539
3620482
2022-08-11T11:36:51Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[వర్గం:1985 జననాలు]] ను చేర్చారు (హాట్కేట్ ఉపయోగించి)
wikitext
text/x-wiki
'''లక్ష్మీ ప్రియ''' (జననం సబీనా అబ్దుల్ లతీఫ్ ; 11 మార్చి 1985) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి. ఆమె వృత్తిపరమైన నాటకాలలో నటన రంగంలోకి వచ్చి ఆ తరువాత మలయాళ టెలివిజన్ షోలలో, మలయాళ సినిమాలలోకి అడుగుపెట్టింది. లక్ష్మీ ప్రియ బిగ్ బాస్ [[మలయాళం]] సీజన్ 4లో 3వ రన్నరప్గా నిలిచింది.
[[వర్గం:1985 జననాలు]]
2vhhwkitue2nw7kf8bprww3sfexhoxq
3620540
3620539
2022-08-11T11:36:59Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[వర్గం:మలయాళ సినిమా నటీమణులు]] ను చేర్చారు (హాట్కేట్ ఉపయోగించి)
wikitext
text/x-wiki
'''లక్ష్మీ ప్రియ''' (జననం సబీనా అబ్దుల్ లతీఫ్ ; 11 మార్చి 1985) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి. ఆమె వృత్తిపరమైన నాటకాలలో నటన రంగంలోకి వచ్చి ఆ తరువాత మలయాళ టెలివిజన్ షోలలో, మలయాళ సినిమాలలోకి అడుగుపెట్టింది. లక్ష్మీ ప్రియ బిగ్ బాస్ [[మలయాళం]] సీజన్ 4లో 3వ రన్నరప్గా నిలిచింది.
[[వర్గం:1985 జననాలు]]
[[వర్గం:మలయాళ సినిమా నటీమణులు]]
4ujygbpcaks9klyd0s1dzm3z6yy1yow
అజు వర్గీస్
0
355546
3620486
2022-08-11T09:53:10Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[WP:AES|←]]Created page with ''''అజు కురియన్ వర్గీస్''' (జననం 11 జనవరి 1985) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా నటుడు]], నిర్మాత. ఆయన 2010లో ''మలర్వాడి ఆర్ట్స్ క్లబ్'' సినిమాతో సినీరంగంలోకి అడుగుపెట్టి 125కి పైగా మ...'
wikitext
text/x-wiki
'''అజు కురియన్ వర్గీస్''' (జననం 11 జనవరి 1985) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా నటుడు]], నిర్మాత. ఆయన 2010లో ''మలర్వాడి ఆర్ట్స్ క్లబ్'' సినిమాతో సినీరంగంలోకి అడుగుపెట్టి 125కి పైగా [[మలయాళ భాష|మలయాళ]] సినిమాల్లో నటించాడు.
p2eqesv0zle11d8jgfw5j2z1x47putm
3620487
3620486
2022-08-11T09:53:55Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[వర్గం:1985 జననాలు]] ను చేర్చారు (హాట్కేట్ ఉపయోగించి)
wikitext
text/x-wiki
'''అజు కురియన్ వర్గీస్''' (జననం 11 జనవరి 1985) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా నటుడు]], నిర్మాత. ఆయన 2010లో ''మలర్వాడి ఆర్ట్స్ క్లబ్'' సినిమాతో సినీరంగంలోకి అడుగుపెట్టి 125కి పైగా [[మలయాళ భాష|మలయాళ]] సినిమాల్లో నటించాడు.
[[వర్గం:1985 జననాలు]]
ngx1dsj353enx4x54el6fm8zf3c6b8w
3620492
3620487
2022-08-11T09:55:45Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''అజు కురియన్ వర్గీస్''' (జననం 11 జనవరి 1985) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా నటుడు]], నిర్మాత. ఆయన 2010లో ''మలర్వాడి ఆర్ట్స్ క్లబ్'' సినిమాతో సినీరంగంలోకి అడుగుపెట్టి 125కి పైగా [[మలయాళ భాష|మలయాళ]] సినిమాల్లో నటించాడు.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |4028151}}
[[వర్గం:1985 జననాలు]]
mk5g38d3z5i2d2des1tcupjlslelgz3
3620493
3620492
2022-08-11T09:57:06Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''అజు కురియన్ వర్గీస్''' (జననం 11 జనవరి 1985) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా నటుడు]], నిర్మాత. ఆయన 2010లో ''మలర్వాడి ఆర్ట్స్ క్లబ్'' సినిమా<ref>{{Cite web|title=Aju Varghese boards Vineeth Sreenivasan’s Hridayam|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2020/feb/18/aju-varghese-boards-vineeth-sreenivasans-hridayam-2104746.html|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200221144709/https://www.newindianexpress.com/entertainment/malayalam/2020/feb/18/aju-varghese-boards-vineeth-sreenivasans-hridayam-2104746.html|archive-date=21 February 2020|access-date=2020-09-07|website=The New Indian Express}}</ref>తో సినీరంగంలోకి అడుగుపెట్టి 125కి పైగా [[మలయాళ భాష|మలయాళ]] సినిమాల్లో నటించాడు.<ref>{{Cite web|last=s|first=aravind k|date=2016-10-18|title=A special relationship|url=https://www.deccanchronicle.com/entertainment/mollywood/181016/a-special-relationship.html|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20190619224534/https://www.deccanchronicle.com/entertainment/mollywood/181016/a-special-relationship.html|archive-date=19 June 2019|access-date=2020-09-07|website=Deccan Chronicle|language=en}}</ref><ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2010/07/29/stories/2010072952330200.htm|title=Debutant director makes a splash|date=29 July 2010|work=[[The Hindu]]|access-date=21 May 2013|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20121108225403/http://www.hindu.com/2010/07/29/stories/2010072952330200.htm|archive-date=8 November 2012|location=Chennai, India}}</ref>
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |4028151}}
[[వర్గం:1985 జననాలు]]
szw43mto8t2nv6v34to7mus6gp2bqxj
సుధీర్ కరమన
0
355547
3620494
2022-08-11T09:59:41Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[WP:AES|←]]Created page with ''''సుధీర్ కరమన''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా నటుడు]]. ఆయన నటుడు కరమన జనార్దనన్ నాయర్ కుమారుడు.'
wikitext
text/x-wiki
'''సుధీర్ కరమన''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా నటుడు]]. ఆయన నటుడు కరమన జనార్దనన్ నాయర్ కుమారుడు.
k67ha76hl9tq8khpg2l4k6ci4w6gp2y
3620496
3620494
2022-08-11T10:00:24Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''సుధీర్ కరమన''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా నటుడు]].<ref name="indiatimes">{{Cite web|title=Four actor sons unite in 'Left Right Left'|url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2013-01-24/news-and-interviews/36506475_1_actors-son-malayalam|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20130528113431/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2013-01-24/news-and-interviews/36506475_1_actors-son-malayalam|archive-date=2013-05-28|access-date=2014-02-18|website=[[The Times of India]]}}</ref> ఆయన నటుడు కరమన జనార్దనన్ నాయర్ కుమారుడు.
hbnu2twhu4sd6ogpj4hx56oit9umftp
3620505
3620496
2022-08-11T10:33:29Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''సుధీర్ కరమన''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా నటుడు]].<ref name="indiatimes">{{Cite web|title=Four actor sons unite in 'Left Right Left'|url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2013-01-24/news-and-interviews/36506475_1_actors-son-malayalam|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20130528113431/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2013-01-24/news-and-interviews/36506475_1_actors-son-malayalam|archive-date=2013-05-28|access-date=2014-02-18|website=[[The Times of India]]}}</ref> ఆయన నటుడు కరమన జనార్దనన్ నాయర్ కుమారుడు.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |3397660}}
e8xt0ckjlydlsxf7g3zcf5gwmvj110p
3620506
3620505
2022-08-11T10:33:41Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''సుధీర్ కరమన''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా నటుడు]].<ref name="indiatimes">{{Cite web|title=Four actor sons unite in 'Left Right Left'|url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2013-01-24/news-and-interviews/36506475_1_actors-son-malayalam|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20130528113431/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2013-01-24/news-and-interviews/36506475_1_actors-son-malayalam|archive-date=2013-05-28|access-date=2014-02-18|website=The Times of India}}</ref> ఆయన నటుడు కరమన జనార్దనన్ నాయర్ కుమారుడు.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |3397660}}
dlvoruotnopde8071w236a9afddg6ln
3620508
3620506
2022-08-11T10:37:29Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''సుధీర్ కరమన''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా నటుడు]].<ref name="indiatimes">{{Cite web|title=Four actor sons unite in 'Left Right Left'|url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2013-01-24/news-and-interviews/36506475_1_actors-son-malayalam|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20130528113431/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2013-01-24/news-and-interviews/36506475_1_actors-son-malayalam|archive-date=2013-05-28|access-date=2014-02-18|website=The Times of India}}</ref> ఆయన నటుడు కరమన జనార్దనన్ నాయర్ కుమారుడు.<ref name="Had there been a lockdown decades ago, could have spent time with father: Sudheer Karamana">{{cite news |last1=OnManorama |title=Had there been a lockdown decades ago, could have spent time with father: Sudheer Karamana |url=https://www.onmanorama.com/entertainment/entertainment-news/2020/04/25/sudheer-karamana-on-lockdown-father-memories-death-anniversary.html |accessdate=11 August 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220811103544/https://www.onmanorama.com/entertainment/entertainment-news/2020/04/25/sudheer-karamana-on-lockdown-father-memories-death-anniversary.html |archivedate=11 August 2022}}</ref>
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |3397660}}
ehi48gkog9an97k5hmj19qk9734n7d5
3620509
3620508
2022-08-11T10:37:50Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[వర్గం:మలయాళ సినిమా నటులు]] ను చేర్చారు (హాట్కేట్ ఉపయోగించి)
wikitext
text/x-wiki
'''సుధీర్ కరమన''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా నటుడు]].<ref name="indiatimes">{{Cite web|title=Four actor sons unite in 'Left Right Left'|url=http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2013-01-24/news-and-interviews/36506475_1_actors-son-malayalam|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20130528113431/http://articles.timesofindia.indiatimes.com/2013-01-24/news-and-interviews/36506475_1_actors-son-malayalam|archive-date=2013-05-28|access-date=2014-02-18|website=The Times of India}}</ref> ఆయన నటుడు కరమన జనార్దనన్ నాయర్ కుమారుడు.<ref name="Had there been a lockdown decades ago, could have spent time with father: Sudheer Karamana">{{cite news |last1=OnManorama |title=Had there been a lockdown decades ago, could have spent time with father: Sudheer Karamana |url=https://www.onmanorama.com/entertainment/entertainment-news/2020/04/25/sudheer-karamana-on-lockdown-father-memories-death-anniversary.html |accessdate=11 August 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220811103544/https://www.onmanorama.com/entertainment/entertainment-news/2020/04/25/sudheer-karamana-on-lockdown-father-memories-death-anniversary.html |archivedate=11 August 2022}}</ref>
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |3397660}}
[[వర్గం:మలయాళ సినిమా నటులు]]
9dacbb2fw6bbljnh3qmsp91hbu2i2kf
రీనా బషీర్
0
355548
3620510
2022-08-11T10:42:25Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[WP:AES|←]]Created page with ''''రీనా బషీర్''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి, నర్తకి.'
wikitext
text/x-wiki
'''రీనా బషీర్''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి, నర్తకి.
fo377lhq3l0fmu18d0iy6rrpp0dnjij
3620512
3620510
2022-08-11T10:43:23Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''రీనా బషీర్''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి, నర్తకి.
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |3614140}}
iyu0tnxnrai4nlszac2nqbagfwjoi3e
3620513
3620512
2022-08-11T10:46:08Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''రీనా బషీర్''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి, నర్తకి.<ref name="I would like to essay more character roles: Reena Basheer">{{cite news |last1=The Times of India |title=I would like to essay more character roles: Reena Basheer |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/i-would-like-to-essay-more-character-roles-reena-basheer/articleshow/61533087.cms |accessdate=11 August 2022 |work= |date=7 November 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220811104451/https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/i-would-like-to-essay-more-character-roles-reena-basheer/articleshow/61533087.cms |archivedate=11 August 2022 |language=en}}</ref>
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |3614140}}
emnz01xvd5kp4alog8hfzp7k0ilfdkf
3620515
3620513
2022-08-11T10:46:39Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[వర్గం:మలయాళ సినిమా నటీమణులు]] ను చేర్చారు (హాట్కేట్ ఉపయోగించి)
wikitext
text/x-wiki
'''రీనా బషీర్''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి, నర్తకి.<ref name="I would like to essay more character roles: Reena Basheer">{{cite news |last1=The Times of India |title=I would like to essay more character roles: Reena Basheer |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/i-would-like-to-essay-more-character-roles-reena-basheer/articleshow/61533087.cms |accessdate=11 August 2022 |work= |date=7 November 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220811104451/https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/i-would-like-to-essay-more-character-roles-reena-basheer/articleshow/61533087.cms |archivedate=11 August 2022 |language=en}}</ref>
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |3614140}}
[[వర్గం:మలయాళ సినిమా నటీమణులు]]
10wkpt6q5ycwfn16v7ugcq30sq5931k
3620533
3620515
2022-08-11T11:20:46Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = రీనా బషీర్
| image = <!-- filename only, no "File:" or "Image:" prefix, and no enclosing [[brackets]] -->
| alt =
| caption =
| birth_name = <!-- only use if different from name -->
| birth_date = <!-- {{Birth date and age|df=yes|YYYY|MM|DD}} for living people supply only the year with {{Birth year and age|YYYY}} unless the exact date is already widely published, as per [[WP:DOB]]. For people who have died, use {{Birth date|df=yes|YYYY|MM|DD}}. -->
| birth_place =
| other_names =
| occupation = టెలివిజన్, సినిమా నటి, నర్తకి
| years_active = 2007 - ప్రస్తుతం
| residence =
| spouse = బషీర్
| children = 2
| parents =
}}'''రీనా బషీర్''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి, నర్తకి.<ref name="I would like to essay more character roles: Reena Basheer">{{cite news |last1=The Times of India |title=I would like to essay more character roles: Reena Basheer |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/i-would-like-to-essay-more-character-roles-reena-basheer/articleshow/61533087.cms |accessdate=11 August 2022 |work= |date=7 November 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220811104451/https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/i-would-like-to-essay-more-character-roles-reena-basheer/articleshow/61533087.cms |archivedate=11 August 2022 |language=en}}</ref>
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |3614140}}
[[వర్గం:మలయాళ సినిమా నటీమణులు]]
e6yyvcjz6u3dgt45jnc70h9neeoykqk
3620534
3620533
2022-08-11T11:22:12Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = రీనా బషీర్
| image = <!-- filename only, no "File:" or "Image:" prefix, and no enclosing [[brackets]] -->
| alt =
| caption =
| birth_name = <!-- only use if different from name -->
| birth_date = <!-- {{Birth date and age|df=yes|YYYY|MM|DD}} for living people supply only the year with {{Birth year and age|YYYY}} unless the exact date is already widely published, as per [[WP:DOB]]. For people who have died, use {{Birth date|df=yes|YYYY|MM|DD}}. -->
| birth_place =
| other_names =
| occupation = టెలివిజన్, సినిమా నటి, నర్తకి
| years_active = 2007 - ప్రస్తుతం
| residence =
| spouse = బషీర్
| children = 2
| parents =
}}'''రీనా బషీర్''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి, నర్తకి.<ref name="I would like to essay more character roles: Reena Basheer">{{cite news |last1=The Times of India |title=I would like to essay more character roles: Reena Basheer |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/i-would-like-to-essay-more-character-roles-reena-basheer/articleshow/61533087.cms |accessdate=11 August 2022 |work= |date=7 November 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220811104451/https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/i-would-like-to-essay-more-character-roles-reena-basheer/articleshow/61533087.cms |archivedate=11 August 2022 |language=en}}</ref>
==సినిమాలు==
==టెలివిజన్==
==ఇతర ప్రదర్శనలు==
===అతిథిగా===
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |3614140}}
[[వర్గం:మలయాళ సినిమా నటీమణులు]]
5ia8loiw73iq6ll1kto3j0gslnoc2g6
3620535
3620534
2022-08-11T11:24:31Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
/* అతిథిగా */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = రీనా బషీర్
| image = <!-- filename only, no "File:" or "Image:" prefix, and no enclosing [[brackets]] -->
| alt =
| caption =
| birth_name = <!-- only use if different from name -->
| birth_date = <!-- {{Birth date and age|df=yes|YYYY|MM|DD}} for living people supply only the year with {{Birth year and age|YYYY}} unless the exact date is already widely published, as per [[WP:DOB]]. For people who have died, use {{Birth date|df=yes|YYYY|MM|DD}}. -->
| birth_place =
| other_names =
| occupation = టెలివిజన్, సినిమా నటి, నర్తకి
| years_active = 2007 - ప్రస్తుతం
| residence =
| spouse = బషీర్
| children = 2
| parents =
}}'''రీనా బషీర్''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి, నర్తకి.<ref name="I would like to essay more character roles: Reena Basheer">{{cite news |last1=The Times of India |title=I would like to essay more character roles: Reena Basheer |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/i-would-like-to-essay-more-character-roles-reena-basheer/articleshow/61533087.cms |accessdate=11 August 2022 |work= |date=7 November 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220811104451/https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/i-would-like-to-essay-more-character-roles-reena-basheer/articleshow/61533087.cms |archivedate=11 August 2022 |language=en}}</ref>
==సినిమాలు==
==టెలివిజన్==
==ఇతర ప్రదర్శనలు==
===అతిథిగా===
*నమ్మాల్ తమ్మిల్ ( ఏషియానెట్ )
*ఎంటర్టైన్మెంట్ న్యూస్ ( ఆసియానెట్ న్యూస్ )
*వార్తప్రభాతం ( ఆసియానెట్ న్యూస్ )
*డోంట్ డు డోంట్ డు (ఏషియానెట్ ప్లస్)
*ఇండియా వాయిస్ ( మజావిల్ మనోరమ )
*సెల్యులాయిడ్ ( మనోరమ న్యూస్ )
*స్మార్ట్ షో ( ఫ్లవర్స్ టీవీ)
*ఫ్లవర్స్ టీవీ అవార్డ్స్ ( ఫ్లవర్స్ టీవీ)
*రిథమ్ ( కైరళీ టీవీ )
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |3614140}}
[[వర్గం:మలయాళ సినిమా నటీమణులు]]
g0o9m8nthmudqeo0r5vlwyc3ha3f05f
3620538
3620535
2022-08-11T11:34:33Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
/* టెలివిజన్ */
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = రీనా బషీర్
| image = <!-- filename only, no "File:" or "Image:" prefix, and no enclosing [[brackets]] -->
| alt =
| caption =
| birth_name = <!-- only use if different from name -->
| birth_date = <!-- {{Birth date and age|df=yes|YYYY|MM|DD}} for living people supply only the year with {{Birth year and age|YYYY}} unless the exact date is already widely published, as per [[WP:DOB]]. For people who have died, use {{Birth date|df=yes|YYYY|MM|DD}}. -->
| birth_place =
| other_names =
| occupation = టెలివిజన్, సినిమా నటి, నర్తకి
| years_active = 2007 - ప్రస్తుతం
| residence =
| spouse = బషీర్
| children = 2
| parents =
}}'''రీనా బషీర్''' [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], సినిమా నటి, నర్తకి.<ref name="I would like to essay more character roles: Reena Basheer">{{cite news |last1=The Times of India |title=I would like to essay more character roles: Reena Basheer |url=https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/i-would-like-to-essay-more-character-roles-reena-basheer/articleshow/61533087.cms |accessdate=11 August 2022 |work= |date=7 November 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220811104451/https://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/malayalam/i-would-like-to-essay-more-character-roles-reena-basheer/articleshow/61533087.cms |archivedate=11 August 2022 |language=en}}</ref>
==సినిమాలు==
==టెలివిజన్==
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
!పేరు
!పాత్ర
!ఛానెల్
!గమనికలు
|-
|2007
|వనితారత్నం
|స్వయంగా కంటెస్టెంట్
|అమృత టీవీ
|వాస్తవిక కార్యక్రమము
|-
|2008–2011
|టేస్ట్ అఫ్ కేరళ
|హోస్ట్
|అమృత టీవీ
|వంటల ప్రదర్శన
|-
|2013–2016
|టేస్ట్ టైం
|హోస్ట్
|ఏషియానెట్
|కుకరీ షో
|-
|2013
|రుచిబేడం
|హోస్ట్
|ACV
|కుకరీ షో
|-
|2013
|మంచ్ స్టార్స్
|సహ-హోస్ట్
|ఏషియానెట్
|వాస్తవిక కార్యక్రమము
|-
|2015–2016
|కుట్టకలవర
|గురువు
|ఫ్లవర్స్ టీవీ
|వాస్తవిక కార్యక్రమము
|-
|2016
|''పొక్కువెయిల్''
|సబితా రవి
|ఫ్లవర్స్ టీవీ
|సీరియల్
|-
|2016–2017
|''నిలవుం నక్షత్రాలు''
|
|అమృత టీవీ
|సీరియల్
|-
|2018
|''మక్కల్''
|మాయ
|మజావిల్ మనోరమ
|సీరియల్
|-
|2018 - 2019
|''స్వాతి నక్షత్రం చోతి''
|వేద తల్లి
|జీ కేరళం
|సీరియల్
|-
|2020
|కుట్టి చెఫ్
|న్యాయమూర్తి
|కైరాలి టీవీ
|రియాలిటీ షో
|-
|}
==ఇతర ప్రదర్శనలు==
===అతిథిగా===
*నమ్మాల్ తమ్మిల్ ( ఏషియానెట్ )
*ఎంటర్టైన్మెంట్ న్యూస్ ( ఆసియానెట్ న్యూస్ )
*వార్తప్రభాతం ( ఆసియానెట్ న్యూస్ )
*డోంట్ డు డోంట్ డు (ఏషియానెట్ ప్లస్)
*ఇండియా వాయిస్ ( మజావిల్ మనోరమ )
*సెల్యులాయిడ్ ( మనోరమ న్యూస్ )
*స్మార్ట్ షో ( ఫ్లవర్స్ టీవీ)
*ఫ్లవర్స్ టీవీ అవార్డ్స్ ( ఫ్లవర్స్ టీవీ)
*రిథమ్ ( కైరళీ టీవీ )
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
* {{IMDb name |3614140}}
[[వర్గం:మలయాళ సినిమా నటీమణులు]]
1bl86055q3wuvc1blujge812q5f2pl2
వర్గం:Infobox road instances in India
14
355549
3620517
2022-08-11T10:50:53Z
223.177.1.96
44 Telugu, 44 Telugu HD
wikitext
text/x-wiki
44 Telugu
44 Telugu HD
1kw5adbhk0k1is1ate9j6k7qvltfmao
లక్ష్మీ నక్షత్ర
0
355550
3620518
2022-08-11T10:51:13Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[WP:AES|←]]Created page with ''''లక్ష్మీ ఉన్నికృష్ణన్ కె''' (జననం 2 సెప్టెంబర్ 1991), ఆమె రంగస్థల పేరు '''లక్ష్మీ నక్షత్ర'''. లక్ష్మీ [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]] వ్యాఖ్యాత, రేడియో జాకీ, సినిమా నటి. ఆమ...'
wikitext
text/x-wiki
'''లక్ష్మీ ఉన్నికృష్ణన్ కె''' (జననం 2 సెప్టెంబర్ 1991), ఆమె రంగస్థల పేరు '''లక్ష్మీ నక్షత్ర'''. లక్ష్మీ [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]] వ్యాఖ్యాత, రేడియో జాకీ, సినిమా నటి. ఆమె ఫ్లవర్స్ టీవీలో ప్రసారమైన ''స్టార్ మ్యాజిక్'' కార్యక్రమ వ్యాఖ్యాతగా బాగా పేరు తెచ్చుకుంది.
flm6umulxq6cbxg3i8i24gmzzyuavs8
3620521
3620518
2022-08-11T10:54:42Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''లక్ష్మీ ఉన్నికృష్ణన్ కె''' (జననం 2 సెప్టెంబర్ 1991), ఆమె రంగస్థల పేరు '''లక్ష్మీ నక్షత్ర'''. లక్ష్మీ [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]] వ్యాఖ్యాత, రేడియో జాకీ, సినిమా నటి. ఆమె ఫ్లవర్స్ టీవీలో ప్రసారమైన ''స్టార్ మ్యాజిక్'' కార్యక్రమ వ్యాఖ్యాతగా బాగా పేరు తెచ్చుకుంది.<ref name='"Lockdown made artists closer to the TV audience," says Star Magic host Lakshmi Nakshathra'>{{cite news |last1=The Times of India |title="Lockdown made artists closer to the TV audience," says Star Magic host Lakshmi Nakshathra |url=https://m.timesofindia.com/tv/news/malayalam/lockdown-made-artists-closer-to-the-tv-audience-says-star-magic-host-lakshmi-nakshathra/articleshow/76154561.cms |accessdate=11 August 2022 |work= |date=2 June 2020 |archivedate=11 August 2022 |language=en}}</ref>
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
*{{Instagram|lakshmi_nakshathra|లక్ష్మీ నక్షత్ర}}
*{{Facebook|LakshmiOfficialPage|లక్ష్మీ నక్షత్ర}}
eixh3j4elj1bznh4hfuwpt7cadmcrer
3620522
3620521
2022-08-11T10:56:42Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
'''లక్ష్మీ ఉన్నికృష్ణన్ కె''' (జననం 2 సెప్టెంబర్ 1991), ఆమె రంగస్థల పేరు '''లక్ష్మీ నక్షత్ర'''. లక్ష్మీ [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]] వ్యాఖ్యాత, రేడియో జాకీ, సినిమా నటి. ఆమె ఫ్లవర్స్ టీవీలో ప్రసారమైన ''స్టార్ మ్యాజిక్'' కార్యక్రమ వ్యాఖ్యాతగా బాగా పేరు తెచ్చుకుంది.<ref name='"Lockdown made artists closer to the TV audience," says Star Magic host Lakshmi Nakshathra'>{{cite news |last1=The Times of India |title="Lockdown made artists closer to the TV audience," says Star Magic host Lakshmi Nakshathra |url=https://m.timesofindia.com/tv/news/malayalam/lockdown-made-artists-closer-to-the-tv-audience-says-star-magic-host-lakshmi-nakshathra/articleshow/76154561.cms |accessdate=11 August 2022 |work= |date=2 June 2020 |archivedate=11 August 2022 |language=en}}</ref>
==సినిమాలు==
==టెలివిజన్==
==స్టేజ్ ఈవెంట్స్==
==అవార్డులు==
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
*{{Instagram|lakshmi_nakshathra|లక్ష్మీ నక్షత్ర}}
*{{Facebook|LakshmiOfficialPage|లక్ష్మీ నక్షత్ర}}
3hsfuqeh6ow5u4w8md9msbrt6ki4hik
3620523
3620522
2022-08-11T10:59:09Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
/* సినిమాలు */
wikitext
text/x-wiki
'''లక్ష్మీ ఉన్నికృష్ణన్ కె''' (జననం 2 సెప్టెంబర్ 1991), ఆమె రంగస్థల పేరు '''లక్ష్మీ నక్షత్ర'''. లక్ష్మీ [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]] వ్యాఖ్యాత, రేడియో జాకీ, సినిమా నటి. ఆమె ఫ్లవర్స్ టీవీలో ప్రసారమైన ''స్టార్ మ్యాజిక్'' కార్యక్రమ వ్యాఖ్యాతగా బాగా పేరు తెచ్చుకుంది.<ref name='"Lockdown made artists closer to the TV audience," says Star Magic host Lakshmi Nakshathra'>{{cite news |last1=The Times of India |title="Lockdown made artists closer to the TV audience," says Star Magic host Lakshmi Nakshathra |url=https://m.timesofindia.com/tv/news/malayalam/lockdown-made-artists-closer-to-the-tv-audience-says-star-magic-host-lakshmi-nakshathra/articleshow/76154561.cms |accessdate=11 August 2022 |work= |date=2 June 2020 |archivedate=11 August 2022 |language=en}}</ref>
==సినిమాలు==
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
!సినిమా
!పాత్ర
!భాష
!గమనికలు
!మూలాలు
|-
|2019
|మార్కోని మథాయ్
|ఏంజెల్
|మలయాళం
|తెలుగులో [[రేడియో మాధవ్]]
|
|}
==టెలివిజన్==
==స్టేజ్ ఈవెంట్స్==
==అవార్డులు==
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
!అవార్డు
!వర్గం
!ఫలితం
!మూలాలు
|-
| rowspan="2" |2008
|కళాతిలకం
|
|
|
|-
|త్రిస్సూర్
|బెస్ట్ యాంకర్ అవార్డు
|గెలిచింది
|
|-
|2017
|7వ కాజ్హెచ టీవీ అవార్డులు
|ఉత్తమ యాంకర్ (సూపర్ వాయిస్)
|గెలిచింది
|
|-
|2021
|కళాభవన్ మణి ఫౌండేషన్
|బెస్ట్ యాంకర్ అవార్డు
|గెలిచింది
|
|}
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
*{{Instagram|lakshmi_nakshathra|లక్ష్మీ నక్షత్ర}}
*{{Facebook|LakshmiOfficialPage|లక్ష్మీ నక్షత్ర}}
db9mwf6t4tmuz5b885yp7o0v9e2n4xs
3620524
3620523
2022-08-11T11:00:03Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
/* అవార్డులు */
wikitext
text/x-wiki
'''లక్ష్మీ ఉన్నికృష్ణన్ కె''' (జననం 2 సెప్టెంబర్ 1991), ఆమె రంగస్థల పేరు '''లక్ష్మీ నక్షత్ర'''. లక్ష్మీ [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]] వ్యాఖ్యాత, రేడియో జాకీ, సినిమా నటి. ఆమె ఫ్లవర్స్ టీవీలో ప్రసారమైన ''స్టార్ మ్యాజిక్'' కార్యక్రమ వ్యాఖ్యాతగా బాగా పేరు తెచ్చుకుంది.<ref name='"Lockdown made artists closer to the TV audience," says Star Magic host Lakshmi Nakshathra'>{{cite news |last1=The Times of India |title="Lockdown made artists closer to the TV audience," says Star Magic host Lakshmi Nakshathra |url=https://m.timesofindia.com/tv/news/malayalam/lockdown-made-artists-closer-to-the-tv-audience-says-star-magic-host-lakshmi-nakshathra/articleshow/76154561.cms |accessdate=11 August 2022 |work= |date=2 June 2020 |archivedate=11 August 2022 |language=en}}</ref>
==సినిమాలు==
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
!సినిమా
!పాత్ర
!భాష
!గమనికలు
!మూలాలు
|-
|2019
|మార్కోని మథాయ్
|ఏంజెల్
|మలయాళం
|తెలుగులో [[రేడియో మాధవ్]]
|
|}
==టెలివిజన్==
==స్టేజ్ ఈవెంట్స్==
==అవార్డులు==
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
!అవార్డు
!వర్గం
!ఫలితం
!మూలాలు
|-
| rowspan="2" |2008
|కళాతిలకం
|
|{{won}}
|
|-
|త్రిస్సూర్
|బెస్ట్ యాంకర్ అవార్డు
|{{won}}
|
|-
|2017
|7వ కాజ్హెచ టీవీ అవార్డులు
|ఉత్తమ యాంకర్ (సూపర్ వాయిస్)
|{{won}}
|
|-
|2021
|కళాభవన్ మణి ఫౌండేషన్
|బెస్ట్ యాంకర్ అవార్డు
|{{won}}
|
|}
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
*{{Instagram|lakshmi_nakshathra|లక్ష్మీ నక్షత్ర}}
*{{Facebook|LakshmiOfficialPage|లక్ష్మీ నక్షత్ర}}
3arc3b3g39nfsx3cnrim0s19sgzgitv
3620526
3620524
2022-08-11T11:02:57Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
/* స్టేజ్ ఈవెంట్స్ */
wikitext
text/x-wiki
'''లక్ష్మీ ఉన్నికృష్ణన్ కె''' (జననం 2 సెప్టెంబర్ 1991), ఆమె రంగస్థల పేరు '''లక్ష్మీ నక్షత్ర'''. లక్ష్మీ [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]] వ్యాఖ్యాత, రేడియో జాకీ, సినిమా నటి. ఆమె ఫ్లవర్స్ టీవీలో ప్రసారమైన ''స్టార్ మ్యాజిక్'' కార్యక్రమ వ్యాఖ్యాతగా బాగా పేరు తెచ్చుకుంది.<ref name='"Lockdown made artists closer to the TV audience," says Star Magic host Lakshmi Nakshathra'>{{cite news |last1=The Times of India |title="Lockdown made artists closer to the TV audience," says Star Magic host Lakshmi Nakshathra |url=https://m.timesofindia.com/tv/news/malayalam/lockdown-made-artists-closer-to-the-tv-audience-says-star-magic-host-lakshmi-nakshathra/articleshow/76154561.cms |accessdate=11 August 2022 |work= |date=2 June 2020 |archivedate=11 August 2022 |language=en}}</ref>
==సినిమాలు==
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
!సినిమా
!పాత్ర
!భాష
!గమనికలు
!మూలాలు
|-
|2019
|మార్కోని మథాయ్
|ఏంజెల్
|మలయాళం
|తెలుగులో [[రేడియో మాధవ్]]
|
|}
==టెలివిజన్==
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
!కార్యక్రమం పేరు
!పాత్ర
!ఛానెల్
!గమనికలు
|-
|2008
|''బడి సమయము''
|హోస్ట్
|జీవన్ టీవీ
|
|-
|2009-2012
|''నిజంగా టేస్టీ''
|హోస్ట్
|జీవన్ టీవీ
|దక్షిణ భారత వంటకాల కోసం కుకరీ షో
|-
|2009
|''చిట్ చాట్''
|హోస్ట్
|వి ఛానెల్
|సెలబ్రిటీ టాక్ షో
|-
|2009
|''మంచు చుక్కలు''
|యాంకర్
|వి ఛానెల్
|ప్రత్యక్ష ఫోన్-ఇన్ ప్రోగ్రామ్
|-
|2011
|''క్యాంపస్ ఒనక్కలం''
|హోస్ట్
|అమృత టీవీ
|[[ఓణం|ఓనం]] -ప్రత్యేక కార్యక్రమం
|-
|2012
|''తారోల్సవం''
|హోస్ట్
|కైరాలి టీవీ
|
|-
|2012
|''పట్టురుమాల్ - సంగీతం, నృత్యం & ఫ్యూజన్''
|హోస్ట్
|కైరాలి టీవీ
|
|-
|2013
|''కుట్టిపట్టురుమల్''
|హోస్ట్
|కైరాలి టీవీ
|
|-
|2014
|''మైలాంచి''
|హోస్ట్
|ఏషియానెట్
|సంగీత రియాలిటీ షో
|-
|2016
|''మైలాంచి లిటిల్ ఛాంపియన్''
|హోస్ట్
|ఏషియానెట్ ప్లస్
|
|-
|2017
|''ఏషియానెట్ సూపర్ వాయిస్''
|హోస్ట్
|ఏషియానెట్ ప్లస్
|సంగీత రియాలిటీ షో
|-
|2017–2019
|''తమర్ పదార్''
|హోస్ట్
|ఫ్లవర్స్ టీవీ
|ఆటల కార్యక్రమం
|-
|2019–2022
|''స్టార్ మ్యాజిక్ (తమర్ పదార్ 2)''
|హోస్ట్
|ఫ్లవర్స్ టీవీ
|ఆటల కార్యక్రమం
|-
|2021-2022
|''సూపర్ పవర్''
|హోస్ట్
|ఫ్లవర్స్ టీవీ
|ఆటల కార్యక్రమం
|-
|2022–ప్రస్తుతం
|''స్టార్ కామెడీ మ్యాజిక్ (స్టార్ మ్యాజిక్ 2)''
|హోస్ట్
|ఫ్లవర్స్ టీవీ
|ఆటల కార్యక్రమం
|}
==స్టేజ్ ఈవెంట్స్==
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
!ఈవెంట్
!పాత్ర
!వేదిక
!గమనికలు
|-
|2013
|X-mas గాలా 2013
|యాంకర్
|[[తిరువల్లాయ్|తిరువల్ల]]
|కైరాలి టీవీ క్రిస్మస్ ఈవెంట్
|-
|2014
|17వ ఏషియానెట్ ఫిల్మ్ అవార్డ్స్
|ఇంటర్వ్యూయర్
|
|[[దక్షిణ భారతదేశం|దక్షిణ భారత]] ప్రముఖులను ఇంటర్వ్యూ చేసింది
|-
|
|
|హోస్ట్
|అంగమలీ కార్నివాల్
|[[నరేష్ అయ్యర్|నరేష్ అయ్యర్తో]] సంగీత వేదిక కార్యక్రమం
|-
|
|
|యాంకర్
|కోయంబత్తూరు కార్నివాల్
|
|-
|
|మెగా షో
|యాంకర్
|
|[[కైరాలి టీవీ]] సంగీత కార్యక్రమం
|-
|
|వాయలార్ రామవర్మ మెమోరియల్ ఫౌండేషన్ సొసైటీ అవార్డ్ నైట్
|యాంకర్
|
|
|-
|2016
|ఏషియానెట్ టెలివిజన్ అవార్డులు
|హోస్ట్
|
|
|-
|2016
|రెడ్ ఎఫ్.ఎం మలయాళ సంగీత అవార్డులు
|హోస్ట్
|
|
|-
|2017
|రెడ్ ఎఫ్.ఎం మలయాళ సంగీత అవార్డులు
|హోస్ట్
|
|
|-
|2017
|యువ అవార్డులు
|హోస్ట్
|
|
|-
|2018
|రెడ్ ఎఫ్.ఎం మలయాళ సంగీత అవార్డులు
|హోస్ట్
|
|
|}
==అవార్డులు==
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
!అవార్డు
!వర్గం
!ఫలితం
!మూలాలు
|-
| rowspan="2" |2008
|కళాతిలకం
|
|{{won}}
|
|-
|త్రిస్సూర్
|బెస్ట్ యాంకర్ అవార్డు
|{{won}}
|
|-
|2017
|7వ కాజ్హెచ టీవీ అవార్డులు
|ఉత్తమ యాంకర్ (సూపర్ వాయిస్)
|{{won}}
|
|-
|2021
|కళాభవన్ మణి ఫౌండేషన్
|బెస్ట్ యాంకర్ అవార్డు
|{{won}}
|
|}
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
*{{Instagram|lakshmi_nakshathra|లక్ష్మీ నక్షత్ర}}
*{{Facebook|LakshmiOfficialPage|లక్ష్మీ నక్షత్ర}}
npd7pajx3be0f6uyxfq3esvfftnddw7
3620527
3620526
2022-08-11T11:04:41Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = లక్ష్మీ నక్షత్ర
| image =
| caption =
| birth_name = లక్ష్మీ ఉన్నికృష్ణన్ కె
| birth_date = {{Birth date and age|df=yes|1991|09|02}}
| birth_place = కూర్కేన్చేరీ, త్రిసూర్ జిల్లా, కేరళ, [[భారతదేశం]]
| other names = చిన్నూ
| nationality = {{flag|India|name=భారతీయురాలు}}
| years_active = 2007 {{endash}} ప్రస్తుతం
| alma_mater =
| occupation = {{hlist| టెలివిజన్ వ్యాఖ్యాత,|రేడియో జాకీ|సినిమా నటి}}
}}'''లక్ష్మీ ఉన్నికృష్ణన్ కె''' (జననం 2 సెప్టెంబర్ 1991), ఆమె రంగస్థల పేరు '''లక్ష్మీ నక్షత్ర'''. లక్ష్మీ [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]] వ్యాఖ్యాత, రేడియో జాకీ, సినిమా నటి. ఆమె ఫ్లవర్స్ టీవీలో ప్రసారమైన ''స్టార్ మ్యాజిక్'' కార్యక్రమ వ్యాఖ్యాతగా బాగా పేరు తెచ్చుకుంది.<ref name='"Lockdown made artists closer to the TV audience," says Star Magic host Lakshmi Nakshathra'>{{cite news |last1=The Times of India |title="Lockdown made artists closer to the TV audience," says Star Magic host Lakshmi Nakshathra |url=https://m.timesofindia.com/tv/news/malayalam/lockdown-made-artists-closer-to-the-tv-audience-says-star-magic-host-lakshmi-nakshathra/articleshow/76154561.cms |accessdate=11 August 2022 |work= |date=2 June 2020 |archivedate=11 August 2022 |language=en}}</ref>
==సినిమాలు==
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
!సినిమా
!పాత్ర
!భాష
!గమనికలు
!మూలాలు
|-
|2019
|మార్కోని మథాయ్
|ఏంజెల్
|మలయాళం
|తెలుగులో [[రేడియో మాధవ్]]
|
|}
==టెలివిజన్==
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
!కార్యక్రమం పేరు
!పాత్ర
!ఛానెల్
!గమనికలు
|-
|2008
|''బడి సమయము''
|హోస్ట్
|జీవన్ టీవీ
|
|-
|2009-2012
|''నిజంగా టేస్టీ''
|హోస్ట్
|జీవన్ టీవీ
|దక్షిణ భారత వంటకాల కోసం కుకరీ షో
|-
|2009
|''చిట్ చాట్''
|హోస్ట్
|వి ఛానెల్
|సెలబ్రిటీ టాక్ షో
|-
|2009
|''మంచు చుక్కలు''
|యాంకర్
|వి ఛానెల్
|ప్రత్యక్ష ఫోన్-ఇన్ ప్రోగ్రామ్
|-
|2011
|''క్యాంపస్ ఒనక్కలం''
|హోస్ట్
|అమృత టీవీ
|[[ఓణం|ఓనం]] -ప్రత్యేక కార్యక్రమం
|-
|2012
|''తారోల్సవం''
|హోస్ట్
|కైరాలి టీవీ
|
|-
|2012
|''పట్టురుమాల్ - సంగీతం, నృత్యం & ఫ్యూజన్''
|హోస్ట్
|కైరాలి టీవీ
|
|-
|2013
|''కుట్టిపట్టురుమల్''
|హోస్ట్
|కైరాలి టీవీ
|
|-
|2014
|''మైలాంచి''
|హోస్ట్
|ఏషియానెట్
|సంగీత రియాలిటీ షో
|-
|2016
|''మైలాంచి లిటిల్ ఛాంపియన్''
|హోస్ట్
|ఏషియానెట్ ప్లస్
|
|-
|2017
|''ఏషియానెట్ సూపర్ వాయిస్''
|హోస్ట్
|ఏషియానెట్ ప్లస్
|సంగీత రియాలిటీ షో
|-
|2017–2019
|''తమర్ పదార్''
|హోస్ట్
|ఫ్లవర్స్ టీవీ
|ఆటల కార్యక్రమం
|-
|2019–2022
|''స్టార్ మ్యాజిక్ (తమర్ పదార్ 2)''
|హోస్ట్
|ఫ్లవర్స్ టీవీ
|ఆటల కార్యక్రమం
|-
|2021-2022
|''సూపర్ పవర్''
|హోస్ట్
|ఫ్లవర్స్ టీవీ
|ఆటల కార్యక్రమం
|-
|2022–ప్రస్తుతం
|''స్టార్ కామెడీ మ్యాజిక్ (స్టార్ మ్యాజిక్ 2)''
|హోస్ట్
|ఫ్లవర్స్ టీవీ
|ఆటల కార్యక్రమం
|}
==స్టేజ్ ఈవెంట్స్==
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
!ఈవెంట్
!పాత్ర
!వేదిక
!గమనికలు
|-
|2013
|X-mas గాలా 2013
|యాంకర్
|[[తిరువల్లాయ్|తిరువల్ల]]
|కైరాలి టీవీ క్రిస్మస్ ఈవెంట్
|-
|2014
|17వ ఏషియానెట్ ఫిల్మ్ అవార్డ్స్
|ఇంటర్వ్యూయర్
|
|[[దక్షిణ భారతదేశం|దక్షిణ భారత]] ప్రముఖులను ఇంటర్వ్యూ చేసింది
|-
|
|
|హోస్ట్
|అంగమలీ కార్నివాల్
|[[నరేష్ అయ్యర్|నరేష్ అయ్యర్తో]] సంగీత వేదిక కార్యక్రమం
|-
|
|
|యాంకర్
|కోయంబత్తూరు కార్నివాల్
|
|-
|
|మెగా షో
|యాంకర్
|
|[[కైరాలి టీవీ]] సంగీత కార్యక్రమం
|-
|
|వాయలార్ రామవర్మ మెమోరియల్ ఫౌండేషన్ సొసైటీ అవార్డ్ నైట్
|యాంకర్
|
|
|-
|2016
|ఏషియానెట్ టెలివిజన్ అవార్డులు
|హోస్ట్
|
|
|-
|2016
|రెడ్ ఎఫ్.ఎం మలయాళ సంగీత అవార్డులు
|హోస్ట్
|
|
|-
|2017
|రెడ్ ఎఫ్.ఎం మలయాళ సంగీత అవార్డులు
|హోస్ట్
|
|
|-
|2017
|యువ అవార్డులు
|హోస్ట్
|
|
|-
|2018
|రెడ్ ఎఫ్.ఎం మలయాళ సంగీత అవార్డులు
|హోస్ట్
|
|
|}
==అవార్డులు==
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
!అవార్డు
!వర్గం
!ఫలితం
!మూలాలు
|-
| rowspan="2" |2008
|కళాతిలకం
|
|{{won}}
|
|-
|త్రిస్సూర్
|బెస్ట్ యాంకర్ అవార్డు
|{{won}}
|
|-
|2017
|7వ కాజ్హెచ టీవీ అవార్డులు
|ఉత్తమ యాంకర్ (సూపర్ వాయిస్)
|{{won}}
|
|-
|2021
|కళాభవన్ మణి ఫౌండేషన్
|బెస్ట్ యాంకర్ అవార్డు
|{{won}}
|
|}
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
*{{Instagram|lakshmi_nakshathra|లక్ష్మీ నక్షత్ర}}
*{{Facebook|LakshmiOfficialPage|లక్ష్మీ నక్షత్ర}}
cp8q0t62tf63rnfjp3nojoyjxb21iq0
3620528
3620527
2022-08-11T11:04:58Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[వర్గం:1991 జననాలు]] ను చేర్చారు (హాట్కేట్ ఉపయోగించి)
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = లక్ష్మీ నక్షత్ర
| image =
| caption =
| birth_name = లక్ష్మీ ఉన్నికృష్ణన్ కె
| birth_date = {{Birth date and age|df=yes|1991|09|02}}
| birth_place = కూర్కేన్చేరీ, త్రిసూర్ జిల్లా, కేరళ, [[భారతదేశం]]
| other names = చిన్నూ
| nationality = {{flag|India|name=భారతీయురాలు}}
| years_active = 2007 {{endash}} ప్రస్తుతం
| alma_mater =
| occupation = {{hlist| టెలివిజన్ వ్యాఖ్యాత,|రేడియో జాకీ|సినిమా నటి}}
}}'''లక్ష్మీ ఉన్నికృష్ణన్ కె''' (జననం 2 సెప్టెంబర్ 1991), ఆమె రంగస్థల పేరు '''లక్ష్మీ నక్షత్ర'''. లక్ష్మీ [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]] వ్యాఖ్యాత, రేడియో జాకీ, సినిమా నటి. ఆమె ఫ్లవర్స్ టీవీలో ప్రసారమైన ''స్టార్ మ్యాజిక్'' కార్యక్రమ వ్యాఖ్యాతగా బాగా పేరు తెచ్చుకుంది.<ref name='"Lockdown made artists closer to the TV audience," says Star Magic host Lakshmi Nakshathra'>{{cite news |last1=The Times of India |title="Lockdown made artists closer to the TV audience," says Star Magic host Lakshmi Nakshathra |url=https://m.timesofindia.com/tv/news/malayalam/lockdown-made-artists-closer-to-the-tv-audience-says-star-magic-host-lakshmi-nakshathra/articleshow/76154561.cms |accessdate=11 August 2022 |work= |date=2 June 2020 |archivedate=11 August 2022 |language=en}}</ref>
==సినిమాలు==
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
!సినిమా
!పాత్ర
!భాష
!గమనికలు
!మూలాలు
|-
|2019
|మార్కోని మథాయ్
|ఏంజెల్
|మలయాళం
|తెలుగులో [[రేడియో మాధవ్]]
|
|}
==టెలివిజన్==
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
!కార్యక్రమం పేరు
!పాత్ర
!ఛానెల్
!గమనికలు
|-
|2008
|''బడి సమయము''
|హోస్ట్
|జీవన్ టీవీ
|
|-
|2009-2012
|''నిజంగా టేస్టీ''
|హోస్ట్
|జీవన్ టీవీ
|దక్షిణ భారత వంటకాల కోసం కుకరీ షో
|-
|2009
|''చిట్ చాట్''
|హోస్ట్
|వి ఛానెల్
|సెలబ్రిటీ టాక్ షో
|-
|2009
|''మంచు చుక్కలు''
|యాంకర్
|వి ఛానెల్
|ప్రత్యక్ష ఫోన్-ఇన్ ప్రోగ్రామ్
|-
|2011
|''క్యాంపస్ ఒనక్కలం''
|హోస్ట్
|అమృత టీవీ
|[[ఓణం|ఓనం]] -ప్రత్యేక కార్యక్రమం
|-
|2012
|''తారోల్సవం''
|హోస్ట్
|కైరాలి టీవీ
|
|-
|2012
|''పట్టురుమాల్ - సంగీతం, నృత్యం & ఫ్యూజన్''
|హోస్ట్
|కైరాలి టీవీ
|
|-
|2013
|''కుట్టిపట్టురుమల్''
|హోస్ట్
|కైరాలి టీవీ
|
|-
|2014
|''మైలాంచి''
|హోస్ట్
|ఏషియానెట్
|సంగీత రియాలిటీ షో
|-
|2016
|''మైలాంచి లిటిల్ ఛాంపియన్''
|హోస్ట్
|ఏషియానెట్ ప్లస్
|
|-
|2017
|''ఏషియానెట్ సూపర్ వాయిస్''
|హోస్ట్
|ఏషియానెట్ ప్లస్
|సంగీత రియాలిటీ షో
|-
|2017–2019
|''తమర్ పదార్''
|హోస్ట్
|ఫ్లవర్స్ టీవీ
|ఆటల కార్యక్రమం
|-
|2019–2022
|''స్టార్ మ్యాజిక్ (తమర్ పదార్ 2)''
|హోస్ట్
|ఫ్లవర్స్ టీవీ
|ఆటల కార్యక్రమం
|-
|2021-2022
|''సూపర్ పవర్''
|హోస్ట్
|ఫ్లవర్స్ టీవీ
|ఆటల కార్యక్రమం
|-
|2022–ప్రస్తుతం
|''స్టార్ కామెడీ మ్యాజిక్ (స్టార్ మ్యాజిక్ 2)''
|హోస్ట్
|ఫ్లవర్స్ టీవీ
|ఆటల కార్యక్రమం
|}
==స్టేజ్ ఈవెంట్స్==
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
!ఈవెంట్
!పాత్ర
!వేదిక
!గమనికలు
|-
|2013
|X-mas గాలా 2013
|యాంకర్
|[[తిరువల్లాయ్|తిరువల్ల]]
|కైరాలి టీవీ క్రిస్మస్ ఈవెంట్
|-
|2014
|17వ ఏషియానెట్ ఫిల్మ్ అవార్డ్స్
|ఇంటర్వ్యూయర్
|
|[[దక్షిణ భారతదేశం|దక్షిణ భారత]] ప్రముఖులను ఇంటర్వ్యూ చేసింది
|-
|
|
|హోస్ట్
|అంగమలీ కార్నివాల్
|[[నరేష్ అయ్యర్|నరేష్ అయ్యర్తో]] సంగీత వేదిక కార్యక్రమం
|-
|
|
|యాంకర్
|కోయంబత్తూరు కార్నివాల్
|
|-
|
|మెగా షో
|యాంకర్
|
|[[కైరాలి టీవీ]] సంగీత కార్యక్రమం
|-
|
|వాయలార్ రామవర్మ మెమోరియల్ ఫౌండేషన్ సొసైటీ అవార్డ్ నైట్
|యాంకర్
|
|
|-
|2016
|ఏషియానెట్ టెలివిజన్ అవార్డులు
|హోస్ట్
|
|
|-
|2016
|రెడ్ ఎఫ్.ఎం మలయాళ సంగీత అవార్డులు
|హోస్ట్
|
|
|-
|2017
|రెడ్ ఎఫ్.ఎం మలయాళ సంగీత అవార్డులు
|హోస్ట్
|
|
|-
|2017
|యువ అవార్డులు
|హోస్ట్
|
|
|-
|2018
|రెడ్ ఎఫ్.ఎం మలయాళ సంగీత అవార్డులు
|హోస్ట్
|
|
|}
==అవార్డులు==
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
!అవార్డు
!వర్గం
!ఫలితం
!మూలాలు
|-
| rowspan="2" |2008
|కళాతిలకం
|
|{{won}}
|
|-
|త్రిస్సూర్
|బెస్ట్ యాంకర్ అవార్డు
|{{won}}
|
|-
|2017
|7వ కాజ్హెచ టీవీ అవార్డులు
|ఉత్తమ యాంకర్ (సూపర్ వాయిస్)
|{{won}}
|
|-
|2021
|కళాభవన్ మణి ఫౌండేషన్
|బెస్ట్ యాంకర్ అవార్డు
|{{won}}
|
|}
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
*{{Instagram|lakshmi_nakshathra|లక్ష్మీ నక్షత్ర}}
*{{Facebook|LakshmiOfficialPage|లక్ష్మీ నక్షత్ర}}
[[వర్గం:1991 జననాలు]]
bhxtwmum92qf9vrmjq7ybgb9uuiwjvc
3620529
3620528
2022-08-11T11:05:13Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
[[వర్గం:మలయాళ సినిమా నటీమణులు]] ను చేర్చారు (హాట్కేట్ ఉపయోగించి)
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = లక్ష్మీ నక్షత్ర
| image =
| caption =
| birth_name = లక్ష్మీ ఉన్నికృష్ణన్ కె
| birth_date = {{Birth date and age|df=yes|1991|09|02}}
| birth_place = కూర్కేన్చేరీ, త్రిసూర్ జిల్లా, కేరళ, [[భారతదేశం]]
| other names = చిన్నూ
| nationality = {{flag|India|name=భారతీయురాలు}}
| years_active = 2007 {{endash}} ప్రస్తుతం
| alma_mater =
| occupation = {{hlist| టెలివిజన్ వ్యాఖ్యాత,|రేడియో జాకీ|సినిమా నటి}}
}}'''లక్ష్మీ ఉన్నికృష్ణన్ కె''' (జననం 2 సెప్టెంబర్ 1991), ఆమె రంగస్థల పేరు '''లక్ష్మీ నక్షత్ర'''. లక్ష్మీ [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]] వ్యాఖ్యాత, రేడియో జాకీ, సినిమా నటి. ఆమె ఫ్లవర్స్ టీవీలో ప్రసారమైన ''స్టార్ మ్యాజిక్'' కార్యక్రమ వ్యాఖ్యాతగా బాగా పేరు తెచ్చుకుంది.<ref name='"Lockdown made artists closer to the TV audience," says Star Magic host Lakshmi Nakshathra'>{{cite news |last1=The Times of India |title="Lockdown made artists closer to the TV audience," says Star Magic host Lakshmi Nakshathra |url=https://m.timesofindia.com/tv/news/malayalam/lockdown-made-artists-closer-to-the-tv-audience-says-star-magic-host-lakshmi-nakshathra/articleshow/76154561.cms |accessdate=11 August 2022 |work= |date=2 June 2020 |archivedate=11 August 2022 |language=en}}</ref>
==సినిమాలు==
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
!సినిమా
!పాత్ర
!భాష
!గమనికలు
!మూలాలు
|-
|2019
|మార్కోని మథాయ్
|ఏంజెల్
|మలయాళం
|తెలుగులో [[రేడియో మాధవ్]]
|
|}
==టెలివిజన్==
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
!కార్యక్రమం పేరు
!పాత్ర
!ఛానెల్
!గమనికలు
|-
|2008
|''బడి సమయము''
|హోస్ట్
|జీవన్ టీవీ
|
|-
|2009-2012
|''నిజంగా టేస్టీ''
|హోస్ట్
|జీవన్ టీవీ
|దక్షిణ భారత వంటకాల కోసం కుకరీ షో
|-
|2009
|''చిట్ చాట్''
|హోస్ట్
|వి ఛానెల్
|సెలబ్రిటీ టాక్ షో
|-
|2009
|''మంచు చుక్కలు''
|యాంకర్
|వి ఛానెల్
|ప్రత్యక్ష ఫోన్-ఇన్ ప్రోగ్రామ్
|-
|2011
|''క్యాంపస్ ఒనక్కలం''
|హోస్ట్
|అమృత టీవీ
|[[ఓణం|ఓనం]] -ప్రత్యేక కార్యక్రమం
|-
|2012
|''తారోల్సవం''
|హోస్ట్
|కైరాలి టీవీ
|
|-
|2012
|''పట్టురుమాల్ - సంగీతం, నృత్యం & ఫ్యూజన్''
|హోస్ట్
|కైరాలి టీవీ
|
|-
|2013
|''కుట్టిపట్టురుమల్''
|హోస్ట్
|కైరాలి టీవీ
|
|-
|2014
|''మైలాంచి''
|హోస్ట్
|ఏషియానెట్
|సంగీత రియాలిటీ షో
|-
|2016
|''మైలాంచి లిటిల్ ఛాంపియన్''
|హోస్ట్
|ఏషియానెట్ ప్లస్
|
|-
|2017
|''ఏషియానెట్ సూపర్ వాయిస్''
|హోస్ట్
|ఏషియానెట్ ప్లస్
|సంగీత రియాలిటీ షో
|-
|2017–2019
|''తమర్ పదార్''
|హోస్ట్
|ఫ్లవర్స్ టీవీ
|ఆటల కార్యక్రమం
|-
|2019–2022
|''స్టార్ మ్యాజిక్ (తమర్ పదార్ 2)''
|హోస్ట్
|ఫ్లవర్స్ టీవీ
|ఆటల కార్యక్రమం
|-
|2021-2022
|''సూపర్ పవర్''
|హోస్ట్
|ఫ్లవర్స్ టీవీ
|ఆటల కార్యక్రమం
|-
|2022–ప్రస్తుతం
|''స్టార్ కామెడీ మ్యాజిక్ (స్టార్ మ్యాజిక్ 2)''
|హోస్ట్
|ఫ్లవర్స్ టీవీ
|ఆటల కార్యక్రమం
|}
==స్టేజ్ ఈవెంట్స్==
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
!ఈవెంట్
!పాత్ర
!వేదిక
!గమనికలు
|-
|2013
|X-mas గాలా 2013
|యాంకర్
|[[తిరువల్లాయ్|తిరువల్ల]]
|కైరాలి టీవీ క్రిస్మస్ ఈవెంట్
|-
|2014
|17వ ఏషియానెట్ ఫిల్మ్ అవార్డ్స్
|ఇంటర్వ్యూయర్
|
|[[దక్షిణ భారతదేశం|దక్షిణ భారత]] ప్రముఖులను ఇంటర్వ్యూ చేసింది
|-
|
|
|హోస్ట్
|అంగమలీ కార్నివాల్
|[[నరేష్ అయ్యర్|నరేష్ అయ్యర్తో]] సంగీత వేదిక కార్యక్రమం
|-
|
|
|యాంకర్
|కోయంబత్తూరు కార్నివాల్
|
|-
|
|మెగా షో
|యాంకర్
|
|[[కైరాలి టీవీ]] సంగీత కార్యక్రమం
|-
|
|వాయలార్ రామవర్మ మెమోరియల్ ఫౌండేషన్ సొసైటీ అవార్డ్ నైట్
|యాంకర్
|
|
|-
|2016
|ఏషియానెట్ టెలివిజన్ అవార్డులు
|హోస్ట్
|
|
|-
|2016
|రెడ్ ఎఫ్.ఎం మలయాళ సంగీత అవార్డులు
|హోస్ట్
|
|
|-
|2017
|రెడ్ ఎఫ్.ఎం మలయాళ సంగీత అవార్డులు
|హోస్ట్
|
|
|-
|2017
|యువ అవార్డులు
|హోస్ట్
|
|
|-
|2018
|రెడ్ ఎఫ్.ఎం మలయాళ సంగీత అవార్డులు
|హోస్ట్
|
|
|}
==అవార్డులు==
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
!అవార్డు
!వర్గం
!ఫలితం
!మూలాలు
|-
| rowspan="2" |2008
|కళాతిలకం
|
|{{won}}
|
|-
|త్రిస్సూర్
|బెస్ట్ యాంకర్ అవార్డు
|{{won}}
|
|-
|2017
|7వ కాజ్హెచ టీవీ అవార్డులు
|ఉత్తమ యాంకర్ (సూపర్ వాయిస్)
|{{won}}
|
|-
|2021
|కళాభవన్ మణి ఫౌండేషన్
|బెస్ట్ యాంకర్ అవార్డు
|{{won}}
|
|}
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
*{{Instagram|lakshmi_nakshathra|లక్ష్మీ నక్షత్ర}}
*{{Facebook|LakshmiOfficialPage|లక్ష్మీ నక్షత్ర}}
[[వర్గం:1991 జననాలు]]
[[వర్గం:మలయాళ సినిమా నటీమణులు]]
jo41z2d3or9iuu2h07jx3cuha24qkw2
3620531
3620529
2022-08-11T11:06:27Z
Batthini Vinay Kumar Goud
78298
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox person
| name = లక్ష్మీ నక్షత్ర
| image =
| caption =
| birth_name = లక్ష్మీ ఉన్నికృష్ణన్ కె
| birth_date = 1991 సెప్టెంబరు 2
| birth_place = కూర్కేన్చేరీ, త్రిసూర్ జిల్లా, కేరళ, [[భారతదేశం]]
| other names = చిన్నూ
| nationality = {{flag|India|name=భారతీయురాలు}}
| years_active = 2007 {{endash}} ప్రస్తుతం
| alma_mater =
| occupation = {{hlist| టెలివిజన్ వ్యాఖ్యాత,|రేడియో జాకీ|సినిమా నటి}}
}}'''లక్ష్మీ ఉన్నికృష్ణన్ కె''' (జననం 2 సెప్టెంబర్ 1991), ఆమె రంగస్థల పేరు '''లక్ష్మీ నక్షత్ర'''. లక్ష్మీ [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]] వ్యాఖ్యాత, రేడియో జాకీ, సినిమా నటి. ఆమె ఫ్లవర్స్ టీవీలో ప్రసారమైన ''స్టార్ మ్యాజిక్'' కార్యక్రమ వ్యాఖ్యాతగా బాగా పేరు తెచ్చుకుంది.<ref name='"Lockdown made artists closer to the TV audience," says Star Magic host Lakshmi Nakshathra'>{{cite news |last1=The Times of India |title="Lockdown made artists closer to the TV audience," says Star Magic host Lakshmi Nakshathra |url=https://m.timesofindia.com/tv/news/malayalam/lockdown-made-artists-closer-to-the-tv-audience-says-star-magic-host-lakshmi-nakshathra/articleshow/76154561.cms |accessdate=11 August 2022 |work= |date=2 June 2020 |archivedate=11 August 2022 |language=en}}</ref>
==సినిమాలు==
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
!సినిమా
!పాత్ర
!భాష
!గమనికలు
!మూలాలు
|-
|2019
|మార్కోని మథాయ్
|ఏంజెల్
|మలయాళం
|తెలుగులో [[రేడియో మాధవ్]]
|
|}
==టెలివిజన్==
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
!కార్యక్రమం పేరు
!పాత్ర
!ఛానెల్
!గమనికలు
|-
|2008
|''బడి సమయము''
|హోస్ట్
|జీవన్ టీవీ
|
|-
|2009-2012
|''నిజంగా టేస్టీ''
|హోస్ట్
|జీవన్ టీవీ
|దక్షిణ భారత వంటకాల కోసం కుకరీ షో
|-
|2009
|''చిట్ చాట్''
|హోస్ట్
|వి ఛానెల్
|సెలబ్రిటీ టాక్ షో
|-
|2009
|''మంచు చుక్కలు''
|యాంకర్
|వి ఛానెల్
|ప్రత్యక్ష ఫోన్-ఇన్ ప్రోగ్రామ్
|-
|2011
|''క్యాంపస్ ఒనక్కలం''
|హోస్ట్
|అమృత టీవీ
|[[ఓణం|ఓనం]] -ప్రత్యేక కార్యక్రమం
|-
|2012
|''తారోల్సవం''
|హోస్ట్
|కైరాలి టీవీ
|
|-
|2012
|''పట్టురుమాల్ - సంగీతం, నృత్యం & ఫ్యూజన్''
|హోస్ట్
|కైరాలి టీవీ
|
|-
|2013
|''కుట్టిపట్టురుమల్''
|హోస్ట్
|కైరాలి టీవీ
|
|-
|2014
|''మైలాంచి''
|హోస్ట్
|ఏషియానెట్
|సంగీత రియాలిటీ షో
|-
|2016
|''మైలాంచి లిటిల్ ఛాంపియన్''
|హోస్ట్
|ఏషియానెట్ ప్లస్
|
|-
|2017
|''ఏషియానెట్ సూపర్ వాయిస్''
|హోస్ట్
|ఏషియానెట్ ప్లస్
|సంగీత రియాలిటీ షో
|-
|2017–2019
|''తమర్ పదార్''
|హోస్ట్
|ఫ్లవర్స్ టీవీ
|ఆటల కార్యక్రమం
|-
|2019–2022
|''స్టార్ మ్యాజిక్ (తమర్ పదార్ 2)''
|హోస్ట్
|ఫ్లవర్స్ టీవీ
|ఆటల కార్యక్రమం
|-
|2021-2022
|''సూపర్ పవర్''
|హోస్ట్
|ఫ్లవర్స్ టీవీ
|ఆటల కార్యక్రమం
|-
|2022–ప్రస్తుతం
|''స్టార్ కామెడీ మ్యాజిక్ (స్టార్ మ్యాజిక్ 2)''
|హోస్ట్
|ఫ్లవర్స్ టీవీ
|ఆటల కార్యక్రమం
|}
==స్టేజ్ ఈవెంట్స్==
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
!ఈవెంట్
!పాత్ర
!వేదిక
!గమనికలు
|-
|2013
|X-mas గాలా 2013
|యాంకర్
|[[తిరువల్లాయ్|తిరువల్ల]]
|కైరాలి టీవీ క్రిస్మస్ ఈవెంట్
|-
|2014
|17వ ఏషియానెట్ ఫిల్మ్ అవార్డ్స్
|ఇంటర్వ్యూయర్
|
|[[దక్షిణ భారతదేశం|దక్షిణ భారత]] ప్రముఖులను ఇంటర్వ్యూ చేసింది
|-
|
|
|హోస్ట్
|అంగమలీ కార్నివాల్
|[[నరేష్ అయ్యర్|నరేష్ అయ్యర్తో]] సంగీత వేదిక కార్యక్రమం
|-
|
|
|యాంకర్
|కోయంబత్తూరు కార్నివాల్
|
|-
|
|మెగా షో
|యాంకర్
|
|[[కైరాలి టీవీ]] సంగీత కార్యక్రమం
|-
|
|వాయలార్ రామవర్మ మెమోరియల్ ఫౌండేషన్ సొసైటీ అవార్డ్ నైట్
|యాంకర్
|
|
|-
|2016
|ఏషియానెట్ టెలివిజన్ అవార్డులు
|హోస్ట్
|
|
|-
|2016
|రెడ్ ఎఫ్.ఎం మలయాళ సంగీత అవార్డులు
|హోస్ట్
|
|
|-
|2017
|రెడ్ ఎఫ్.ఎం మలయాళ సంగీత అవార్డులు
|హోస్ట్
|
|
|-
|2017
|యువ అవార్డులు
|హోస్ట్
|
|
|-
|2018
|రెడ్ ఎఫ్.ఎం మలయాళ సంగీత అవార్డులు
|హోస్ట్
|
|
|}
==అవార్డులు==
{| class="wikitable"
!సంవత్సరం
!అవార్డు
!వర్గం
!ఫలితం
!మూలాలు
|-
| rowspan="2" |2008
|కళాతిలకం
|
|{{won}}
|
|-
|త్రిస్సూర్
|బెస్ట్ యాంకర్ అవార్డు
|{{won}}
|
|-
|2017
|7వ కాజ్హెచ టీవీ అవార్డులు
|ఉత్తమ యాంకర్ (సూపర్ వాయిస్)
|{{won}}
|
|-
|2021
|కళాభవన్ మణి ఫౌండేషన్
|బెస్ట్ యాంకర్ అవార్డు
|{{won}}
|
|}
==మూలాలు==
{{మూలాలజాబితా}}
==బయటి లింకులు==
*{{Instagram|lakshmi_nakshathra|లక్ష్మీ నక్షత్ర}}
*{{Facebook|LakshmiOfficialPage|లక్ష్మీ నక్షత్ర}}
[[వర్గం:1991 జననాలు]]
[[వర్గం:మలయాళ సినిమా నటీమణులు]]
fp6vd8kwfdo8dn6mtiki98mkz5smmui