వికీపీడియా tewiki https://te.wikipedia.org/wiki/%E0%B0%AE%E0%B1%8A%E0%B0%A6%E0%B0%9F%E0%B0%BF_%E0%B0%AA%E0%B1%87%E0%B0%9C%E0%B1%80 MediaWiki 1.39.0-wmf.22 first-letter మీడియా ప్రత్యేక చర్చ వాడుకరి వాడుకరి చర్చ వికీపీడియా వికీపీడియా చర్చ దస్త్రం దస్త్రంపై చర్చ మీడియావికీ మీడియావికీ చర్చ మూస మూస చర్చ సహాయం సహాయం చర్చ వర్గం వర్గం చర్చ వేదిక వేదిక చర్చ TimedText TimedText talk మాడ్యూల్ మాడ్యూల్ చర్చ Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk Topic 0 1393 3609976 3599884 2022-07-29T11:29:48Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki {{అయోమయం|మహబూబ్ నగర్}} '''మహబూబ్‌నగర్''' జిల్లా, [[తెలంగాణా]] రాష్ట్రంలోని 33 జిల్లాల్లో ఒకటి. ఇది జిల్లా ముఖ్యపట్టణం. {{భారత స్థల సమాచారపెట్టె‎|type =district|native_name=మహబూబ్​నగర్| |skyline =Palamuru Symbol in DIst Map.png |skyline_caption = |state_name=తెలంగాణ |region=తెలంగాణ |hq=మహబూబ్​నగర్ |latd=16.742907|longd=78.00602 |area_total=18432 |population_total=4042191 |population_male=204627 |population_female=1995944 |population_urban= |population_rural= |population_density=219 |population_as_of = 2011 |literacy=56.06(2001) |literacy_male=66.27 |literacy_female=45.65 |pincode = 509001 }} ఇది [[హైదరాబాదు]]నుండి నైరుతి దిశలో 100 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది.మహబూబ్ నగర్ జిల్లాను పాలమూర్ అని కూడా పిలుస్తారు . జిల్లాకు దక్షిణాన [[వనపర్తి]] జిల్లా, తూర్పున [[రంగారెడ్డి]], [[నాగర్‌కర్నూల్]] జిల్లాలు, ఉత్తరమున [[రంగారెడ్డి]], [[వికారాబాద్]] జిల్లాలు, పశ్చిమాన [[నారాయణపేట]] జిల్లా సరిహద్దులుగా ఉన్నాయి. హైదరాబాదు రాష్ట్రానికి ఎన్నికైక ఏకైక ముఖ్యమంత్రిని అందించిన జిల్లా ఇది. ఉత్తరప్రదేశ్ గవర్నరుగా పనిచేసిన బి.సత్యనారాయణ రెడ్డి ఈ జిల్లాలోనే జన్మించాడు.<ref>భారత స్వాతంత్ర్య సంగ్రామంలో తెలుగు యోధులు, ఆంధ్రప్రదేశ్ ఫ్రీడం ఫైటర్స్ కల్చరల్ సొసైటీ ప్రచురణ,తొలి ముద్రణ 2006, పేజీ 233</ref> రాష్ట్రంలోనే తొలి, దేశంలో రెండవ పంచాయతి సమితి జిల్లాలోనే స్థాపితమైంది. జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు విస్తీర్ణం దృష్ట్యా చూసిననూ, మండలాల సంఖ్యలోనూ ఈ జిల్లా తెలంగాణ రాష్ట్రంలో మొదటి స్థానంలో ఉండేది. [[కృష్ణానది|కృష్ణా]], [[తుంగభద్ర నది|తుంగభద్ర]] నదులు రాష్ట్రంలో ప్రవేశించేది కూడా ఈ జిల్లా నుంచే. దక్షిణ కాశీగా పేరుగాంచిన[[ఆలంపూర్]]<ref>ఆంధ్రప్రదేశ్ దర్శిని, 1982 ముద్రణ, పేజీ 133</ref>, [[మన్యంకొండ]], [[కురుమూర్తి]],మల్దకల్ శ్రీస్వయంభూ లక్ష్మీవెంకటేశ్వరస్వామి దేవస్థానం, ఊర్కొండపేట, [[శ్రీరంగాపూర్]] లాంటి పుణ్యక్షేత్రాలు, [[పిల్లలమర్రి (వృక్షం)|పిల్లలమర్రి]], [[బీచుపల్లి]], వరహాబాదు లాంటి పర్యాటక ప్రదేశాలు, [[ప్రియదర్శిని జూరాల ప్రాజెక్టు|జూరాల]], [[కోయిలకొండ]]కోయిల్ సాగర్, ఆర్డీఎస్, సరళాసాగర్ (సైఫర్ సిస్టంతో కట్టబడిన ఆసియాలోనే తొలి ప్రాజెక్టు<ref>నా దక్షిణ భారత యాత్రా విశేషాలు, పాటిబండ్ల వెంకటపతిరాయలు, 2005 ముద్రణ, పేజీ 247</ref>) లాంటి ప్రాజెక్టులు, చారిత్రకమైన [[గద్వాల]] కోట, [[కోయిలకొండ కోట]], [[చంద్రగఢ్ కోట]], పానగల్ కోట లాంటివి మహబూబ్‌నగర్ జిల్లా ప్రత్యేకతలు. [[సురవరం ప్రతాపరెడ్డి]], [[బూర్గుల రామకృష్ణారావు]], [[పల్లెర్ల హనుమంతరావు]] లాంటి స్వాతంత్ర్య సమరయోధులు, [[గడియారం రామకృష్ణ శర్మ]] లాంటి సాహితీవేత్తలు, [[సూదిని జైపాల్ రెడ్డి]], సురవరం సుధాకరరెడ్డి లాంటి వర్తమాన రాజకీయవేత్తలకు ఈ జిల్లా పుట్టినిల్లు. [[ఎన్.టి.రామారావు]]ను సైతం ఓడించిన ఘనత ఈ జిల్లాకే దక్కుతుంది. కెసిర్ ఈ జిల్లా మంత్రిగా ఉన్నపుడే తెలంగాణ రాష్ట్రం వచ్చింది. పట్టుచీరెలకు పేరొందిన చెందిన [[నారాయణపేట]], చేనేత వస్త్రాలకు పేరుగాంచిన [[రాజోలి]], కాకతీయుల సామంత రాజ్యానికి రాజధానిగా విలసిల్లిన వల్లూరు, రాష్ట్రకూటులకు రాజధానిగా ఉండిన కోడూరు, రసాయన పరిశ్రమలకు నిలయమైన కొత్తూరు, [[మామిడి]]పండ్లకు పేరుగాంచిన కొల్లాపూర్, [[రామాయణం|రామాయణ]] కావ్యంలో పేర్కొనబడిన జఠాయువు పక్షి రావణాసురుడితో పోరాడి నేలకొరిగిన ప్రాంతం, దక్షిణభారతదేశ చరిత్రలో పేరొందిన రాక్షస తంగడి యుద్ధం జరిగిన [[తంగడి]] ప్రాంతం<ref>పాలమూరు వైజయంతి, 2013</ref> ఈ జిల్లాలోనివే. ఉత్తర, దక్షిణాలుగా ప్రధాన పట్టణాలను కలిపే 44వ నెంబరు జాతీయ రహదారి, సికింద్రాబాదు-డోన్ రైలుమార్గం ఈ జిల్లానుంచే వెళ్ళుచున్నాయి. 2011, 2012లలో నూతనంగా ప్రకటించబడ్డ 7 పురపాలక/నగరపాలక సంఘాలతో కలిపి జిల్లాలో మొత్తం 11 పురపాలక/నగరపాలక సంఘాలు, 14 అసెంబ్లీ నియోజకవర్గాలు, రెండు లోకసభ నియోజకవర్గాలు, 5 రెవెన్యూ డివిజన్లు, 1546 రెవెన్యూ గ్రామాలు, 1348 గ్రామపంచాయతీలున్నాయి. ఈ జిల్లాలో ప్రధాన వ్యవసాయ పంట [[వరి]]. {{maplink|type=shape||text=మహబూబ్ నగర్ జిల్లా|frame=yes|frame-width=250|frame-height=250|zoom=8}} ==భౌగోళికం== {{వేదిక|తెలంగాణ|Telangana.png}} [[దస్త్రం:Mahbubnagar mandals outline.svg|260x260px|<center>మహబూబ్‌నగర్ జిల్లా</center>|alt=|కుడి]] భౌగోళికంగా ఈ జిల్లా [[తెలంగాణ]] ప్రాంతంలో దక్షిణాదిగా ఉంది. విస్తీర్ణం పరంగా తెలంగాణాలో ఇదే అతిపెద్దది. 16°-17° ఉత్తర అక్షాంశం, 77°-79° తూర్పు రేఖాంశంపై జిల్లా ఉపస్థితియై ఉంది.<ref>http://mahabubnagar.nic.in/nic/nic/index.php</ref> 18432 చ.కి.మీ. విస్తీర్ణం కలిగిన ఈ జిల్లాకు దక్షిణంగా [[తుంగభద్ర నది]] సరిహద్దుగా ప్రవహిస్తున్నది. [[కృష్ణా నది]] కూడా ఈ జిల్లా గుండా ప్రవేశించి [[ఆలంపూర్]] వద్ద తుంగభద్రను తనలో కలుపుకుంటుంది. ఈ జిల్లా గుండా [[ఉత్తరం|ఉత్తర]], [[దక్షిణం]]గా 44వ నెంబరు (పాత పేరు 7 వ నెంబరు) [[జాతీయ రహదారి]], [[సికింద్రాబాదు]]-[[ద్రోణాచలం]] రైల్వే లైను, గద్వాల - రాయచూరు లైన్లు వెళ్ళుచున్నవి. అమ్రాబాదు గుట్టలుగా పిల్వబడే కొండల సమూహం జిల్లా ఆగ్నేయాన విస్తరించి ఉంది. [[2001]] [[జనాభా]] గణన ప్రకారం ఈ జిల్లా జనసంఖ్య 35,13,934<ref>Handbook of Statistics, Mahabubnagar Dist-2009, published by CPO Mahabubnagar</ref>. జిల్లా వాయవ్యంలో వర్షపాతం తక్కువగా ఉండి తరుచుగా కరువుకు గురైతుండగా, ఆగ్నేయాన పూర్తిగా దట్టమైన అడవులతో నిండి ఉంది. అమ్రాబాదు, అచ్చంపేట, కొల్లాపూర్ మండలాలు నల్లమల అడవులలో భాగంగా ఉన్నాయి. నడిగడ్డగా పిల్వబడే కృష్ణా, తుంగభద్ర నదుల మధ్య ప్రాంతం కూడా నీటిపారుదల సమస్యతో ఉండగా, [[ప్రియదర్శిని జూరాల ప్రాజెక్టు|జూరాల]], దిండి ప్రాజెక్టు పరిసర ప్రాంతాలు సస్యశ్యామలంగా ఉన్నాయి. ==చరిత్ర== మహబూబ్ నగర్ ప్రాంతాన్ని పూర్వం [[పాలమూరు]] అని [[రుక్మమ్మపేట]] అని పిలిచేవారు. ఆ తరువాత 1890 డిసెంబరు 4నందు అప్పటి హైదరాబాదు సంస్థాన పరిపాలకుడైన ఆరవ [[మహబూబ్ ఆలీ ఖాన్]] అసఫ్ జా ([[1869]] - [[1911]]) పేరు మీదుగా మహబూబ్ నగర్ అని మార్చబడింది. సా.శ. [[1883]]నుండి జిల్లా కేంద్రానికి ఈ పట్టణం ప్రధానకేంద్రముగా ఉంది. ఒకప్పుడు ఈ మహబూబ్ నగర్ ప్రాంతాన్ని '''చోళవాడి''' (చోళుల భూమి) అని పిలిచేవారు. ప్రపంచ ప్రసిద్ధి పొందిన [[కోహినూర్]] వజ్రం, [[గోల్కొండ]] వజ్రం మహబూబ్ నగర్ ప్రాంతంలో దొరికినట్లు చెబుతారు<ref name="mahabubnagar.nic.in">{{Cite web |url=http://mahabubnagar.nic.in/history.html |title=ఆర్కైవ్ నకలు |website= |access-date=2009-01-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20090123140851/http://mahabubnagar.nic.in/history.html |archive-date=2009-01-23 |url-status=dead }}</ref>. ఈ ప్రాంతాన్ని పాలించిన పాలకుల నిర్లక్ష్యం వల్ల మహబూబ్ నగర్ చరిత్రను తెల్సుకోవడానికి ఇబ్బందే. అంతేకాకుండా ఈ ప్రాంతం చాలా కాలం చిన్న చిన్న ప్రాంతాల పాలకుల చేతిలో ఉండిపోయింది. ఇక్కడ ఎక్కువగా సంస్థానాధీశులు, జమీందారులు, దొరలు, భూస్వాములు పాలించారు. జిల్లాలోని ముఖ్య సంస్థానాలలో [[గద్వాల సంస్థానము|గద్వాల]], [[వనపర్తి సంస్థానము|వనపర్తి]], [[జటప్రోలు సంస్థానము|జటప్రోలు]], [[అమరచింత సంస్థానము|అమరచింత]], [[కొల్లాపూర్ సంస్థానము|కొల్లాపూర్]] సంస్థానాలు ప్రముఖ మైనవి. ఇక్కడి ప్రజలు పేదరికంతోను, బానిసత్వంలోను ఉన్నందున చరిత్రకారులు కూడా ఈ ప్రాంతంపై అధిక శ్రద్ధ చూపలేరు. ఇప్పటికినీ ఈ ప్రాంతముధిక ప్రజలు పేదరికంతో జీవన పోరాటం సాగిస్తున్నారు. ===పాలించిన రాజవంశాలు=== * '''మౌర్య సామ్రాజ్యం''': సా.శ.పూ.250 లో [[అశోకుడు|అశోక]] చక్రవర్తి కాలంలో [[మౌర్య సామ్రాజ్యం]]లో ఈ ప్రాంతము దక్షిణ సరిహద్దుగా ఉండేది. * '''శాతవాహన రాజ్యం''': సా.శ.పూ.221 నుంచి సా.శ. 218 వరకు పాలించిన శాతవాహన కాలంలో మహబూబ్ నగర్ ప్రాంతం భాగంగా ఉండేది. * '''చాళుక్య రాజ్యం''': సా.శ. 5 వ శతాబ్దం నుంచి సా.శ.11 వ శతాబ్దం వరకు ఈ ప్రాంతం చాళుక్య రాజ్యంలో భాగంగా ఉంది. * '''రాష్ట్రకూట రాజ్యం''': సా.శ. 9 వ శతాబ్దంలో కొద్ది కాలం ఇక్కడ రాష్ట్రకూటులు పాలించారు. * '''కాకతీయ రాజ్యం''': సా.శ.1100 నుంచి సా.శ.1474 వరకు ఇక్కడ కాకతీయ రాజులు రాజ్యం చేశారు. * '''బహమనీ రాజ్యం''': సా.శ.1347 నుంచి సా.శ.1518 వరకు ఇది బహమనీ రాజ్యంలో భాగంగా ఉండింది. * '''కుతుబ్ షాహి రాజ్యం''': సా.శ.1518 నుంచి సా.శ.1687 వరకు ఈ ప్రాంతం కుతుబ్ షాహి రాజ్యంలో భాగం * '''మొఘల్ సామ్రాజ్యం''': సా.శ. 1687 నుంచి దాదాపు 37 సం.ల పాటు మహబూబ్ నగర్ ప్రాంతాన్ని మొఘలులు పాలించారు. * '''నిజాం రాజ్యం''': సా.శ. 1724 నుంచి ఇక్కడ నిజాం పాలన ప్రారంభమైంది. స్వాతంత్ర్యం అనంతరం [[హైదరాబాదు]] సంస్థానం దేశంలో కల్సే వరకు నిజాం రాజ్యంలో భాగం గానే కొనసాగింది. ===ఆధునిక చరిత్ర=== హైదరాబాదు నిజాం ఆరవ నవాబు మీర్ మహబూబ్ అలీ ఖాన్ పేరు మీదుగా ఈ జిల్లాకు మహబూబ్ నగర్ అనే పేరు వచ్చింది. జిల్లాలో [[పాలు]], [[పెరుగు]] సమృద్ధిగా లభించడంతో పాలమూరు అనే పేరు కూడా ఉంది. [[1870]]లో నిజాం ప్రభుత్వం 8 తాలుకాలతో నాగర్ కర్నూల్ కేంద్రంగా జిల్లాను ఏర్పాటు చేసింది. [[1881]] నాటికి జిల్లాలో తాలుకాల సంఖ్య 10కి పెరిగింది. [[1883]]లో జిల్లా కేంద్రాన్ని మహబూబ్ నగర్‌కు బదిలీ చేశారు. స్వాతంత్ర్యానంతరం సంస్థానాలుగా ఉన్న వనపర్తి, కొల్లాపూర్, షాద్‌నగర్ మొదలగు సంస్థానాలు తాలుకాలుగా ఏర్పడి విలీనమయ్యాయి. స్వాతంత్ర్యానికి పూర్వం [[1930]] దశాబ్దిలో జరిగిన ఆంధ్రమహాసభలలో ఈ జిల్లాకు చెందిన వ్యక్తులు అధ్యక్షత వహించారు. 1930లో [[మెదక్]] జిల్లాలో జరిగిన తొలి ఆంధ్రమహాసభకు [[సురవరం ప్రతాపరెడ్డి]] అధ్యక్షత వహించగా, [[1931]]లో [[నల్గొండ]] జిల్లా [[దేవరకొండ]]లో జరిగిన రెండో ఆంధ్రమహాసభకు [[బూర్గుల రామకృష్ణారావు]] అధ్యక్షత వహించాడు. వీరిరువురూ మహబూబ్ నగర్ జిల్లాకు చెందిన ప్రముఖులే. [[1936]]లో ఐదవ ఆంధ్రమహాసభ జిల్లాలోని [[ఫరూఖ్ నగర్|షాద్‌నగర్]] లోనే జరిగింది. [[1956]]లో భాషా ప్రయుక్త రాష్ట్రాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో భాగంగా జిల్లానుంచి పలు ప్రాంతాలు విడదీసి, సరిహద్దు జిల్లాల నుంచి మరికొన్ని ప్రాంతాలు కలిపారు. జిల్లానుంచి [[పరిగి (వికారాబాద్)|పరిగి]] తాలుకాను విడదీసి హైదరాబాదు జిల్లా (ప్రస్తుతం రంగారెడ్డి జిల్లా)కు కలిపినారు. పశ్చిమాన ఉన్న [[రాయచూరు]] జిల్లా నుంచి [[గద్వాల]], ఆలంపూర్ తాలుకాలను విడదీసి మహబూబ్ నగర్ జిల్లాకు జతచేశారు. [[కర్ణాటక]]లోని [[గుల్బర్గా]] జిల్లా నుంచి కోడంగల్‌ను ఇక్కడ విలీనం చేశారు. [[1958]]లో కల్వకుర్తి తాలుకాలోని కొన్ని గ్రామాలు నల్గొండ జిల్లాకు బదిలీ చేయబడింది. [[1959]]లో [[రంగారెడ్డి జిల్లా]] లోని కొన్ని గ్రామాలు షాద్‌నగర్‌కు బదిలీ చేయబడ్డాయి. 1959 నాటికి జిల్లాలో 11 తాలుకాలు ఏర్పడ్డాయి. [[1986]]లో మండలాల వ్యవస్థ అమలులోకి రావడంతో 13 తాలుకాల స్థానంలో 64 మండలాలు ఏర్పడ్డాయి. జిల్లా భౌగోళికంగా పెద్దదిగా ఉన్నందున కోడంగల్ నియోజకవర్గంలోని మండలాలు రంగారెడ్డి జిల్లాలో కలపాలనే ప్రతిపాదన ఉంది. [[జూన్ 2]], [[2014]]న తెలంగాణ రాష్ట్రం అవతరించడంతో ఈ జిల్లాలో తెలంగాణలో అంతర్భాగంగా కొనసాగుతోంది. తెలంగాణ అవతరణ తర్వాత ఈ జిల్లా చాలా మార్పులకు లోనైంది. జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ సమయంలో ఈ జిల్ల్ 4 ముక్కలు కాగా తర్వాత పశ్చిమ భాగం నారాయణపేట పేరుతో మరో జిల్లా ఏర్పడి జిల్లా స్వరూపం పూర్తిగా మారిపోవడమే కాకుండా నదులు, ప్రాజెక్టులు, చారిత్రక దేవాలయాలు కూడా ఇతర జిల్లాలలో విలీనమైనాయి. ===నిజాం విమోచనోద్యమం=== నిరంకుశ నిజాం పాలన వ్యతిరేక పోరాటంలో పాలమూరు జిల్లా కూడా ఎంముఖ్య స్థానం పొందింది. ఎందరో పోరాటయోధులు తమప్రాణాలను సైతం లెక్కచేయక పోరాడి నిజాం ముష్కరుల చేతితో అమరులైనారు. మరికొందరు జైలుపాలయ్యారు. [[వందేమాతరం రామచంద్రారావు]], వందేమాతరం వీరభద్రారావు, కె.అచ్యుతరెడ్డి, [[పల్లెర్ల హనుమంతరావు]], సురభి వెంకటేశ్ శర్మ, [[పాగపుల్లారెడ్డి]], ఏగూరు చెన్నప్ప, ఆర్.నారాయణరెడ్డి, కొత్త జంబులురెడ్డి, శ్రీహరి, [[బి.సత్యనారాయణరెడ్డి]] లాంటి ముఖ్యులు నిజాంకు వ్యతిరేకంగా పోరాడారు. [[అప్పంపల్లి]], షాద్‌నగర్, మహబూబ్‌నగర్ లలో పోరాటం ఉధృతం చేశారు. మహబూబ్ నగర్ జిల్లాలో నిజాంపై తిరగబడిన ప్రధాన సంఘటన [[అప్పంపల్లి#అప్పంపల్లి సంఘటన|అప్పంపల్లి]]. మహబూబ్‌నగర్ పట్టణంలో తూర్పుకమాన్ ఉద్యమకారులకు వేదికగా నిలిచింది. నారాయణపేట ఆర్యసమాజ్ నాయకులు, సీతారామాంజనేయ గ్రంథాలయోద్యమ నాయకులు, జడ్చర్లలో ఖండేరావు, కోడంగల్‌లో గుండుమల్ గోపాలరావు. కల్వకుర్తిలో లింగారెడ్డి, మహబూబ్ నగర్ పట్టణంలో పల్లర్ల హనుమంతరావు, అయిజలో దేశాయి నర్సింహారావు, గద్వాలలో పాగ పుల్లారెడ్డి, వనపర్తిలో శ్రీహరి తదితరులు నిజాం వ్యతిరేక ఉద్యమంలో చురుకైన పాత్ర పోషించారు. [[తుర్రేబాజ్ ఖాన్]] ఇతను హైదరాబాద్ [[బ్రిటీషు రెసిడెన్సీ, హైదరాబాదు|బ్రిటీషు రెసిడెన్సీ]] ( ప్రస్తుత కోఠీ ఉమెన్స్ కాలేజీ) పై దాడి చేసినందుకు [[మొగిలిగిద్ద]] గ్రామంలోని పోలీస్ స్టేషనులో సమారు 1940 ప్రాంతంలో బంధించారు. తరువాత ఇతనిని రెసిడెన్సీ గుమ్మానికి ఉరితీసారు. ==మహబూబ్ నగర్ జిల్లా సమాచారం== [[తెలంగాణ]]లో భౌగోళికంగా మహబూబ్ నగర్ జిల్లా అతి పెద్ద జిల్లా. [[పాలమూరు]] అని కూడా పిల్వబడే ఈ జిల్లాలో 1553 రెవెన్యూ గ్రామాలు, 1347 గ్రామ పంచాయతీలు, 64 మండలాలు, 5 రెవెన్యూ డివిజన్లు, 10 పురపాలక సంఘాలు (నగర పంచాయతీలతో కలిపి), 2 లోక్‌సభ నియోజక స్థానాలు, 14 అసెంబ్లీ నియోజక వర్గ స్థానాలు ఉన్నాయి. [[కృష్ణా నది|కృష్ణా]], [[తుంగభద్ర నది|తుంగభద్ర]]లతొ పాటు దిండి, బీమా లాంటి చిన్న నదులు జిల్లాలో ప్రవహిస్తున్నాయి. 7వ నెంబరు జాతీయ రహదారి, సికింద్రాబాదు - ద్రోణాచలం రైల్వే మార్గం ప్రధాన రవాణా సౌకర్యాలు. పంచాయత్‌రాజ్ రహదారులలో మహబూబ్ నగర్ జిల్లా రాష్ట్రంలోనే ప్రథమస్థానంలో ఉంది. ==ఇతర జిల్లాలలో చేరిన మండలాలు== [[దస్త్రం:Mahbubnagar.jpg|కుడి|220x220px]] ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల పునర్య్వస్థీకరణకు ముందు భౌగోళికంగా మహబూబ్ నగర్ జిల్లా పరిధిలో 64 రెవిన్యూ మండలాలుగా ఉన్నాయి.<ref name=ptRaj>పంచాయత్ రాజ్ మంత్రిత్వ శాఖ వెబ్‌సైటులో [http://panchayat.gov.in/adminreps/viewpansumR.asp?selstate=0214000000&ptype=B&button1=Submit మహబూబ్ నగర్ జిల్లా తాలూకాల వివరాలు] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070930204144/http://panchayat.gov.in/adminreps/viewpansumR.asp?selstate=0214000000&ptype=B&button1=Submit |date=2007-09-30 }}. జూలై 26, 2007న సేకరించారు.</ref>. 2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల నిర్మాణం / పునర్య్వస్థీకరణ చేపట్టింది.అందులో భాగంగా మహబూబ్ నగర్ జిల్లాలో పునర్య్వస్థీకరణ ముందు ఉన్న 64 మండలాలుకుగాను నూతనంగా ఏర్పాటైన వనపర్తి జిల్లా పరిధిలో 9 మండలాలు,<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వులు GO. Ms. No. 242, Revenue (DA-CMRF) Department, Date: 11.10.2016</ref> నాగర్‌కర్నూల్ జిల్లా పరిధిలో 16 మండలాలు,<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వులు GO. Ms. No. 243, Revenue (DA-CMRF) Department, Date: 11.10.2016</ref> జోగులాంబ గద్వాల జిల్లా పరిధిలో 9 మండలాలు,<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వులు GO. Ms. No. 244, Revenue (DA-CMRF) Department, Date: 11.10.2016</ref> వికారాబాద్ జిల్లా పరిధిలో 3 మండలాలు<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వులు GO. Ms. No. 248, Revenue (DA-CMRF) Department, Date: 11.10.2016</ref> చేరగా, రంగారెడ్డి జిల్లా (పాత జిల్లా) పరిధిలో 7 మండలాలు<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వులు GO. Ms. No. 250, Revenue (DA-CMRF) Department, Date: 11.10.2016</ref> చేరాయి. === వనపర్తి జిల్లాలో చేరిన మండలాలు === {{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}} # [[పెద్దమందడి మండలం]] # [[ఘన్‌పూర్ మండలం (వనపర్తి జిల్లా)|ఘన్‌పూర్ మండలం]] # [[గోపాలపేట మండలం]] # [[వనపర్తి మండలం]] # [[పాన్‌గల్‌ మండలం]] # [[పెబ్బేరు మండలం]] # [[వీపన్‌గండ్ల మండలం]] # [[కొత్తకోట మండలం]] # [[ఆత్మకూరు మండలం (వనపర్తి జిల్లా)|ఆత్మకూరు మండలం]] {{Div end}} === నాగర్‌కర్నూల్ జిల్లాలో చెేరిన మండలాలు === {{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}} # [[బిజినేపల్లి మండలం]] # [[నాగర్‌కర్నూల్ మండలం]] # [[పెద్దకొత్తపల్లి మండలం]] # [[తెల్కపల్లి మండలం]] # [[తిమ్మాజిపేట మండలం]] # [[తాడూరు మండలం]] # [[కొల్లాపూర్ మండలం]] # [[కోడేరు మండలం (నాగర్‌కర్నూల్ జిల్లా)|కోడేరు మండలం]] # [[వెల్దండ మండలం]] # [[కల్వకుర్తి మండలం]] # [[వంగూరు మండలం]] # [[అచ్చంపేట (నాగర్‌కర్నూల్ జిల్లా)|అచ్చంపేట మండలం]] # [[అమ్రాబాద్ మండలం (నాగర్‌కర్నూల్ జిల్లా)|అమ్రాబాద్ మండలం]] # [[బల్మూర్ మండలం]] # [[లింగాల మండలం (నాగర్‌కర్నూల్ జిల్లా)|లింగాల మండలం]] # [[ఉప్పునుంతల మండలం]] {{Div end}} === జోగులాంబ గద్వాల జిల్లాలో చెేరిన మండలాలు === 1. [[గద్వాల మండలం]], 2. [[ధరూర్ మండలం (జోగులాంబ గద్వాల జిల్లా)|ధరూర్ మండలం]], 3. [[మల్దకల్ మండలం]], 4. [[గట్టు మండలం]], 5. [[అయిజ మండలం]], 6. [[వడ్డేపల్లి మండలం (జోగులాంబ గద్వాల జిల్లా)|వడ్డేపల్లి మండలం]], 7. [[ఇటిక్యాల మండలం]], 8. [[మానవపాడ్ మండలం]], 9. [[అలంపూర్ మండలం]] === వికారాబాద్ జిల్లాలో చెేరిన మండలాలు === 1. [[కొడంగల్ మండలం]], 2. [[బొంరాస్‌పేట్ మండలం]], 3. [[దౌలతాబాద్ మండలం (వికారాబాదు జిల్లా)|దౌలతాబాద్ మండలం]] === రంగారెడ్డి జిల్లాలో చెేరిన మండలాలు === 1.[[మాడ్గుల్ మండలం]] 2.[[ఫరూఖ్‌నగర్ మండలం|షాద్‌నగర్ మండలం]] 3.[[కొత్తూరు మండలం]] 4.[[కేశంపేట మండలం]] 5.[[కొందుర్గు మండలం]] 6.[[ఆమన‌గల్ మండలం]] 7.[[తలకొండపల్లి మండలం]] == పునర్య్వస్థీకరణ తరువాత జిల్లాలో మండలాలు == పునర్య్వస్థీకరణలో భాగంగా మొదట ఈ జిల్లాలో రంగారెడ్డి జిల్లానుండి చేరిన గండీడ్ మండలంతో కలిపి 21 పాతమండలాలు, 5 కొత్తగా ఏర్పడిన మండలాలు కలిపి 26 మండలాలు ఉన్నాయి.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వులు GO. Ms. No. 241, Revenue (DA-CMRF) Department, Date: 11.01.2016</ref> ఆ తరువాత 2019 ఫిబ్రవరి 17 న ప్రభుత్వం మహబూబ్​నగర్​ జిల్లా నుండి (9 పాత మండలాలు + 2 కొత్త మండలాలు) 11 మండలాలను విడగొట్టి కొత్తగా నారాయణపేట జిల్లాను ఏర్పాటు చేసింది.<ref name=":0">{{Cite web|url=https://www.eenadu.net/mainnews/2019/02/17/59210/|title=మరో 2 కొత్త జిల్లాలు|accessdate=17 Feb 2019|website=ఈనాడు|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190217034236/https://www.eenadu.net/mainnews/2019/02/17/59210/|archivedate=17 Feb 2019}}</ref><ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వులు GO. Ms. No. 19, Revenue (DA-CMRF) Department, Date: 16.02.2019</ref> {{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}} #[[మహబూబ్ నగర్ మండలం (అర్బన్)]] #[[మహబూబ్ నగర్ మండలం (రూరల్)]]* #[[మూసాపేట్ మండలం (మహబూబ్‌నగర్ జిల్లా)|మూసాపేట్ మండలం]]* #[[అడ్డాకల్ మండలం]] #[[భూత్‌పూర్‌ మండలం]] #[[హన్వాడ మండలం]] #[[కోయిలకొండ మండలం]] #[[రాజాపూర్ మండలం]]* #[[బాలానగర్ మండలం (మహబూబ్ నగర్ జిల్లా)|బాలానగర్ మండలం]] #[[నవాబ్‌పేట మండలం (మహబూబ్ నగర్ జిల్లా)|నవాబ్‌పేట మండలం]] #[[జడ్చర్ల మండలం]] #[[మిడ్జిల్ మండలం]] #[[దేవరకద్ర మండలం]] #[[చిన్నచింతకుంట మండలం]] #[[గండీడ్ మండలం]] #[[మహమ్మదాబాద్ మండలం]]* {{Div end}} గమనిక:2016 పునర్య్వస్థీకరణలో వ.నెం.2, 3, 8, సంఖ్యగల మండలాలు కొత్తగా ఏర్పడ్డాయి.చివరి మహమ్మదాబాద్ మండలం గండీడ్ మండలంలోని 10 గ్రామాలను విడగొట్టి 2021 ఏప్రిల్ 24 నుండి అమలులోనికి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వులు జారీ చేసింది. == నారాయణపేట జిల్లాలో చేరిన మండలాలు == {{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}} #[[నారాయణపేట మండలం]] #[[దామరగిద్ద మండలం]] #[[ధన్వాడ మండలం]] #[[మరికల్ మండలం]] * #[[కోస్గి మండలం (నారాయణపేట జిల్లా)|కోస్గి మండలం]] #[[మద్దూర్ మండలం (నారాయణపేట జిల్లా)|మద్దూరు మండలం]] #[[ఊట్కూరు మండలం (నారాయణపేట జిల్లా)|ఊట్కూర్ మండలం]] #[[నర్వ మండలం]] #[[మఖ్తల్‌ మండలం|మఖ్తల్ మండలం]] #[[మాగనూరు మండలం]] #[[కృష్ణ మండలం (నారాయణపేట జిల్లా)|కృష్ణ మండలం]] * {{Div col end}} గమనిక:2016 పునర్య్వస్థీకరణలో వ.నెం.4, 11రు మండలాలు కొత్తగా ఏర్పడినవి ==పట్టణ ప్రాంతాలు== [[దస్త్రం:Mahabubnagar Muncipalities.PNG|250px|alt=పూర్వపు మహబూబ్ నగర్ జిల్లా పురపాలక సంఘాలు|కుడి|పూర్వపు మహబూబ్ నగర్ జిల్లా పురపాలక సంఘాలు]] మహబూబ్ నగర్ జిల్లాలో 11 మున్సీపాలిటీలతో పాటు (నగరపంచాయతీలతో కలిపి) అనేక పట్టణ ప్రాంతాలు ఉన్నాయి. అందులో ముఖ్యమైనవి : మహబూబ్ నగర్ (స్పెషల్ గ్రేడ్ మున్సీపాలిటీ), గద్వాల (థర్డ్ గ్రేడ్ మున్సీపాలిటీ), వనపర్తి (థర్డ్ గ్రేడ్ మున్సీపాలిటీ), నారాయణపేట (థర్డ్ గ్రేడ్ మున్సీపాలిటీ), షాద్‌నగర్ (థర్డ్ గ్రేడ్ మున్సీపాలటీ), కల్వకుర్తి (నగర పంచాయతి), కొల్లాపూర్ (నగర పంచాయతి), నాగర్ కర్నూల్ (నగర పంచాయతి), అయిజ (నగర పంచాయతి), జడ్చర్ల (నగరపంచాయతి), అచ్చంపేట్ (నగర పంచాయతి), ఆత్మకూర్ (మేజర్ గ్రామ పంచాయతి), 2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం జిల్లాలో లక్ష జనాభా పైబడి ఉన్న ఏకైక పట్టణం మహబూబ్‌నగర్. జాతీయ రహదారిపై, రాష్ట్ర రాజధానికి సమీపంలో ఉన్న ప్రాంతాల్లో పట్టణప్రాంత జనాభా అధికంగా ఉంది. రెవెన్యూ డివిజన్ల ప్రకారం చూస్తే పట్టణ జనాభా మహబూబ్‌నగర్ డివిజన్‌లో అత్యధికంగానూ, నారాయణపేట డివిజన్‌లో అత్యల్పంగానూ ఉంది. ==జనాభా== [[బొమ్మ:Mahabub nagar 03.jpg|thumb|right|250px|మహబూబ్ నగర్ జిల్లా జనాభా పెరుగుదల గ్రాఫ్ (ఎడమ ప్రక్క ఉన్న అంకెలు లక్షలలో సూచిస్తాయి]] [[1941]] జనగణన ప్రకారం మహబూబ్ నగర్ జిల్లా జనాభా 13.8 లక్షలు కాగా, [[2011]] జనగణన ప్రకారం 40,42,191. 1941 నుంచి 2001 వరకు ప్రతి 10 సంవత్సరాలకు సేకరించే జనాభా లెక్కల గణాంకాల ప్రకారం జిల్లా జనాభా ప్రక్క గ్రాఫ్‌లో చూపెట్టబడింది. 2001 జనగణన ప్రకారం జిల్లా జనాభా 35,13,934 కాగా 2011 నాటికి పదేళ్ళలో 15% వృద్ధిచెంది 40,42,191కు చేరింది. 2011 జనాభా ప్రకారం ఈ జిల్లా ఆంధ్రప్రదేశ్‌లో 9వ స్థానంలో, దేశంలో 55వ స్థానంలో ఉంది. జనసాంద్రత 2001లో 191 ఉండగా, 2011 నాటికి 219కు పెరిగింది. జిల్లాలో అత్యధిక జనాభా ఉన్న పట్టణాలు మహబూబ్‌నగర్, గద్వాల, వనపర్తి, షాద్‌నగర్, జడ్చర్ల, నారాయణపేట, నాగర్‌కర్నూల్, కొల్లాపూర్. ==రవాణా సౌకర్యాలు== [[బొమ్మ:Mahabubnagar Railway Station.JPG|thumb|250px|మహబూబ్ నగర్ రైల్వే స్టేషను]] [[బొమ్మ:Mahabubnagar Bus Station.jpg|thumb|250px|మహబూబ్ నగర్ బస్ స్టేషను]] '''రైలు సౌకర్యం''' : [[దక్షిణ మధ్య రైల్వే]] పరిధిలోకి వచ్చే మహబూబ్ నగర్ జిల్లాలో 195 కిలోమీటర్ల నిడివి కల ప్రధాన రైలు మార్గం ఉంది. ఈ రైలు మార్గం [[సికింద్రాబాదు]] నుంచి [[కర్నూలు]] గుండా [[తిరుపతి]], [[బెంగుళూరు]] వెళ్ళు దారిలో ఉంది. ఉత్తరాన తిమ్మాపూర్ నుంచి దక్షిణ సరిహద్దున ఆలంపూర్ రైల్వేస్టేషను వరకు జిల్లాలో మొత్తం 30 రైల్వేస్టేషనులు ఉన్నాయి. అందులో మహబూబ్ నగర్, షాద్‌నగర్, గద్వాల, జడ్చర్ల ముఖ్యమైనవి. మహబూబ్ నగర్ పట్టణంలోనే 3 రైల్వేస్టేషనులు ఉన్నాయి. (మహబూబ్ నగర్ మెయిన్, మహబూబ్ నగర్ టౌన్, ఏనుగొండ). కర్ణాటకలోని వాడి, రాయచూరు మార్గం కూడా ఈ జిల్లాగుండా కొన్ని కిలోమీటర్లు వెళ్తుంది. [[మాగనూరు]] మండలంలోని [[కృష్ణ (మాగనూరు మండలము)|కృష్ణా]] రైల్వేస్టేషను ఈ మార్గంలోనే ఉంది. [[గద్వాల]] నుంచి [[కర్ణాటక]] లోని [[రాయచూరు]]కు మరో రైలు మార్గపు పనులు చురుగ్గా సాగుతున్నాయి. మహబూబ్ నగర్ నుంచి మునీరాబాద్ రైల్వే లైన్ కూడా మంజురు అయిననూ పనులు ప్రారంభం కావల్సి ఉంది. జిల్లాలో రైల్వేలైన్ల సాంద్రత ప్రతి 100 చదరపు కిలోమీటర్లకు 0.57గా ఉంది. '''రోడ్డు సౌకర్యం''' : దేశంలోనే అతి పొడవైన [[జాతీయ రహదారి]] అయిన 44వ నెంబరు (పాత పేరు 7 వ నెంబరు) జాతీయ రహదారి మహబూబ్ నగర్ జిల్లా గుండా వెళ్తుంది. జిల్లాలో ఉన్న [[జాతీయ రహదారి]] కూడా ఇదొక్కటే. ఇది జిల్లాలో ఉత్తరం నుంచి దక్షిణం వరకు సుమారు 200 కిలోమీటర్ల పొడవు ఉంది. హైదరాబాదు నుంచి కర్నూలు గుండా బెంగుళూరు వెళ్ళు వాహనాలు జాతీయ రహదారిపై ఈ జిల్లా మొత్తం దాటాల్సిందే. జాతీయ రహదారిపై జిల్లాలోని ముఖ్య ప్రాంతాలు - షాద్‌నగర్, [[జడ్చర్ల]], పెబ్బేర్, కొత్తకోట, ఎర్రవల్లి చౌరస్తా, ఆలంపూర్ చౌరస్తాలు. జిల్లా గుండా మూడు అంతర్రాష్ట్ర రహదారులు కూడా వెళుతున్నాయి. వాటిలో జడ్చర్ల-రాయిచూరు రహదారి ముఖ్యమైనది. ఈ రహదారి మహబూబ్ నగర్, మరికల్, మక్తల్, మాగనూరు గుండా రాయిచూర్ వెళ్తుంది. మరో అంతర్రాష్ట్ర రహదారి హైదరాబాదు-శ్రీశైలం రహదారి. దీనికి జాతీయ రహదారిగా చేయాలనే ప్రతిపాదన కూడా ఉంది. ఈ రహదారి కడ్తాల్, ఆమనగల్లు, కల్వకుర్తిల గుండా జిల్లానుంచి వెళుతుంది. హైదరాబాదు-[[బీజాపూర్]] రహదారి కొడంగల్ గుండా వెళ్తుంది. '''బస్ డిపోలు''': మహబూబ్ నగర్ జిల్లాలో [[తెలంగాణ రాష్ట్ర రోడ్డు రవాణా సంస్థ]]కు చెందిన 8 బస్సు డిపోలు ఉన్నాయి - మహబూబ్ నగర్, గద్వాల,షాద్‌నగర్,వనపర్తి,అచ్చంపేట,కల్వకుర్తి, నారాయణపేట,నాగర్‌కర్నూల్. ==జిల్లా రాజకీయాలు== [[దస్త్రం:Assembly constituencies in Mahbubnagar district.svg|left|200px]] నియోజకవర్గాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు పూర్వం జిల్లాలో 13 అసెంబ్లీ నియోజకవర్గాలుండగా, ప్రస్తుతం 14 అసెంబ్లీ స్థానాలు, రెండు లోకసభ స్థానాలున్నాయి. బూర్గుల రామకృష్ణారావు, సురవరం ప్రతాపరెడ్డి, పల్లెర్ల హనుమంతరావు, సూదిని జైపాల్ రెడ్డి, మల్లు రవి, పాగపుల్లారెడ్డి, డీకే అరుణ, జూపల్లి కృష్ణారావు, నాగం జనార్థన్ రెడ్డి, పి.శంకర్ రావు తదితరులు జిల్లా నుంచి ఎన్నికయ్యారు. వీరిలో బూర్గుల రామకృష్ణారావు ముఖ్యమంత్రి పదవి పొందగా, పలువులు రాష్ట్ర మంత్రివర్గంలో స్థానం పొందారు. 1989లో అప్పటి [[తెలుగుదేశం పార్టీ]] అధ్యక్షుడు [[ఎన్టీ రామారావు]] కల్వకుర్తి నియోజకవర్గం నుంచి పోటీచేయగా కాంగ్రెస్ పార్టీకి చెందిన చిత్తరంజన్ దాస్ చేతిలో పరాజయం పొందినాడు. పార్టీల బలాబలాలు చూస్తే 1983 వరకు కాంగ్రెస్ పార్టీ జిల్లాలో ఆధిపత్యం వహించింది. 1983లో తెలుగుదేశం పార్టీ, కాంగ్రెస్ పార్టీలు చెరో 6 స్థానాలలో విజయం సాధించాయి. 1985లో తెలుగుదేశం పార్టీ 9 స్థానాలు పొందగా 1989లో ఒక్కస్థానం కూడా దక్కలేదు. 1994లో తెలుగుదేశం 11 స్థానాలు సాధించి కాంగ్రెస్ పార్టీకి ఒక్కస్థానం కూడా ఇవ్వలేదు. 1999లో తెలుగుదేశం 8, కాంగ్రెస్ పార్టీ 4, భారతీయ జనతా పార్టీ ఒక స్థానంలో విజయం సాధించాయి. 2004లో కాంగ్రెస్ పార్టీ 7, తెలంగాణ రాష్ట్ర సమితి ఒకటి, ఇతరులు 4 స్థానాలు పొందగా తెలుగుదేశంకు ఒక్కస్థానమే లభించింది. 2009లో తెలుగుదేశం పార్టీ 9, కాంగ్రెస్ పార్టీ 4, ఇండిపెండెంట్ అభ్యర్థి ఒక స్థానంలో విజయం సాధించారు. మారిన రాజకీయ పరిస్థితుల కారణంగా నాగర్‌కర్నూల్ నుంచి విజయం సాధించిన నాగం జనార్థన్ రెడ్డి, కొల్లాపూర్ నుంచి విజయం సాధించిన జూపల్లి కృష్ణారావులు రాజీనామా చేశారు. మహబూబ్‌నగర్ నుంచి గెలుపొందిన రాజేశ్వర్ రెడ్డి మరణించడంతో మొత్తం 3 స్థానాలకు 2012 మార్చిలో ఎన్నికలు జరుగగా మహబూబ్ నగర్ స్థానం నుంచి [[భారతీయ జనతా పార్టీ]] అభ్యర్థి యెన్నం శ్రీనివాసరెడ్డి, నాగర్ కర్నూల్ నుంచి ఇండిపెండెంట్‌గా పోటీచేసిన నాగం జనార్థన్ రెడ్డి, కొల్లాపూర్ నుంచి [[తెరాస]] అభ్యర్థిగా పోటీచేసిన జూపల్లి కృష్ణారావు విజయం సాధించారు. 2014 మార్చిలో జరిగిన పురపాలక సంఘం ఎన్నికలలో కాంగ్రెస్ పార్టీ 4, [[తెరాస]] 1, భారతీయ జనతా పార్టీ 1 పురపాలక సంఘాలలో మెజారిటీ సాధించాయి. ==కొన్ని గణాంక వివరాలు== *భౌగోళిక విస్తీర్ణం: 1847 చ.కిమీ. *జనాభా: 40,42,191 (2011 జనగణన ప్రకారం), 35,13,934 (2001 ప్రకారం). *జనసాంద్రత 219 (2011 జనగణన ప్రకారం), 191 (2001 ప్రకారం). * [[రెవిన్యూ డివిజన్లు]]: 2 ([[మహబూబ్ నగర్ రెవెన్యూ డివిజన్|మహబూబ్ నగర్]], [[నారాయణ పేట]]) * రెవెన్యూ మండలాలు: 26 * లోక్ సభ నియోజకవర్గాలు: 2 (మహబూబ్ నగర్, నాగర్ కర్నూలు) * అసెంబ్లీ నియోజకవర్గాలు: 5 ([[జడ్చర్ల అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం|జడ్చర్ల]], [[దేవరకద్ర అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం|దేవరకద్ర]], [[నారాయణపేట అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం|నారాయణపేట]], [[మక్తల్ అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం|మక్తల్]], [[మహబూబ్‌నగర్ అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం|మహబూబ్‌నగర్]].) *గ్రామ పంచాయతీలు: 1348. *నదులు: ([[కృష్ణానది|కృష్ణ]], [[తుంగభద్ర నది]] (కృష్ణా ఉపనది), [[దిండి]] లేదా దుందుభి నది (షాబాద్ కొండలలో పుట్టిన దిండి కృష్ణానదికి ఉపనది), పెదవాగు, చినవాగు ) *దర్శనీయ ప్రదేశాలు: ([[ప్రతాపరుద్ర కోట]], [[పిల్లలమర్రి (వృక్షం)|పిల్లలమర్రి]], [[కురుమూర్తి]], [[మన్యంకొండ]]). *సాధారణ వర్షపాతం: 604 మీ.మీ ==స్వాతంత్రానికి ముందు మహబూబ్‌నగర్ జిల్లాలో సంస్థానాలు== {{main|పాలమూరు సంస్థానాలు}} స్వాతంత్ర్యానికి పూర్వం మహబూబ్‌నగర్ జిల్లాలో 16 సంస్థానాలు ఉండేవి<ref name="mahabubnagar.nic.in"/>. అందులో ముఖ్యమైన సంస్థానాలు : {{col-begin}} {{col-2}} * [[వనపర్తి సంస్థానం]] * [[గద్వాల సంస్థానం]] * [[జటప్రోలు సంస్థానం]] * [[అమరచింత సంస్థానం]] * [[పాల్వంచ సంస్థానం]] {{col-2}} * గోపాల్ పేట్ సంస్థానం * గురుకుంట సంస్థానం * ఆనెగొంది సంస్థానం * గోపాలపేట సంస్థానం {{col-end}} ==జిల్లా నుంచి ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్న ప్రజాప్రతినిధులు== <!-- [[File:Telangana Legislative Assembly election in 2014.png|thumb|150px|2014 తెలంగాణ శాసనసభ ఎన్నికల ఫలితాలు తెలిపే పటము]] --> {{col-begin}} {{col-2}} * జితేందర్ రెడ్డి : మహబూబ్ నగర్ లోక్‌సభ సభ్యుడు, * నంది ఎల్లయ్య : నాగర్ కర్నూల్ లోక్‌సభ సభ్యుడు, * శ్రీనివాస్ గౌడ్ : మహబూబ్ నగర్ శాసనసభ్యుడు, * గువ్వల బాలరాజు : అచ్చంపేట శాసనసభ్యుడు, * సంపత్ కుమార్ : ఆలంపూర్ శాసనసభ్యుడు, * జిల్లెల చిన్నారెడ్డి : వనపర్తి శాసనసభ్యుడు, * మర్రి జనార్థన్ రెడ్డి : నాగర్ కర్నూల్ శాసనసభ్యుడు, * డి.కె.అరుణ : గద్వాల శాసనసభ్యురాలు, {{col-2}} * చెర్లకోల లక్ష్మారెడ్డి : జడ్చర్ల శాసనసభ్యుడు, * వంశీచంద్ రెడ్డి : కల్వకుర్తి శాసనసభ్యుడు, * జూపల్లి కృష్ణారావు : కొల్లాపూర్ శాసనసభ్యుడు, * రేవంత్ రెడ్డి : కోడంగల్ శాసనసభ్యుడు, * వెంకటేశ్వర్ రెడ్డి : దేవరకద్ర శాసనసభ్యురాలు, * చిట్టెం రామ్మోహన్ రెడ్డి : మక్తల్ శాసనసభ్యుడు, * అంజయ్య యాదవ్ : షాద్‌నగర్ శాసనసభ్యుడు, * రాజేందర్ రెడ్డి : నారాయణపేట శాసనసభ్యుడు. {{col-2}} {{col-end}} ==సందర్శనీయ ప్రదేశాలు== [[బొమ్మ:Alampur 04.JPG|thumb|right|200px|<center>ఆలంపూర్‌లో చాళుక్యుల కాలం నాటి దేవాలయాలు</center>]] [[బొమ్మ:Jurala Project 01.jpg|thumb|right|200px|<center>జూరాల ప్రాజెక్ట్</center>]] [[దస్త్రం:Pillalamarry 05.JPG|thumb|right|200px|<center>పిల్లల మర్రి వృక్షం</center>]] [[బొమ్మ:Mahabubnagar 18.JPG|thumb|right|200px|<center> దేవరకద్ర సమీపంలోని ఒక దృశ్యం </center>]] [[బొమ్మ:Rajoli Fort 01.jpg|thumb|right|200px|<center>రాజోలికోట ముఖద్వారం</center>]] [[బొమ్మ:Rajoli Fort 02.jpg|thumb|right|200px|<center>రాజోలికోట లోపలి దేవాలయాలు</center>]] [[బొమ్మ:Gadwal Fort.JPG|thumb|right|200px|<center>సంస్థానాధీశుల కాలం నాటి గద్వాల మట్టికోట</center>]] [[బొమ్మ:Mahabubnagar ZP.jpg|thumb|right|200px|<center>మహబూబ్ నగర్ జిల్లా పరిషత్తు కార్యాలయము</center>]] *'''ఆలంపూర్ దేవాలయాలు''' : [[తుంగభద్ర నది]] ఒడ్డున ఉన్న [[ఆలంపూర్]] వద్ద ఐదో శక్తి పీఠంగా పేరుగాంచిన జోగుళాంబ ఆలయం, బాలబ్రహ్మేశ్వర ఆలయం, నవబ్రహ్మ ఆలయాలు ఉన్నాయి. హైదరాబాదు-బెంగుళూరు 7 వ నెంబరు జాతీయ రహదారిపై కల ఆలంపుర్ చౌరస్తా నుంచి 15 కిలోమీటర్ల లోనికి ఆలంపూర్ లో ఈ ఆలయాలు ఉన్నాయి. ఈ ఆలయాలు చాళుక్యుల కాలంలో సా.శ.7, 8వ శతాబ్దాలలో నిర్మితమైనాయి<ref>శ్రీసాయిధాత్రి పర్యాటకాంధ్ర, దాసరి ధాత్రి రచన, 2009 ముద్రణ, పేజీ 295</ref>. జిల్లాలో వివిధ త్రవ్వకాలలో లభించిన పురాతన శిల్పాలు కూడా ఆలంపుర్ పురావస్యు మ్యూజియంలో ఉన్నాయి. *'''పిల్లలమర్రి''' : మహబూబ్ నగర్ పట్టణానికి 4 కిలోమీటర్ల దూరంలో ప్రశాంత వాతావరణంలో సుమారు 700 సంవత్సరాల వయస్సు కలిగిన ఒక మహావృక్షం ఊడలు ఊడలుగా అభివృద్ధిచెంది ఎకరాల విస్తీర్ణంలో వ్యాపించిఉంది. మహబూబ్ నగర్ జిల్లాకే గుర్తుగా మారిన ఈ మహావృక్షాన్ని సందర్శించడాన్కి ఎందరో వస్తుంటారు. ఇక్కడే పురావస్తు మ్యూజియం, మినీ జూ పార్క్, అక్వేరియం, ఉద్యానవనం, పిల్లల క్రీడాస్థలం, జింకలపార్క్, దర్గా మొదలగునవి కూడా తనవితీరా చూడవచ్చు. *'''బీచుపల్లి''' : 44వ నెంబరు (పాత పేరు 7 వ నెంబరు) జాతీయ రహదారిపై [[కృష్ణానది]] పై కల ఆనకట్ట వద్ద పుష్కర ప్రాంతమైన బీచుపల్లి ఉంది. ఇక్కడ కృష్ణవేణి ఆలయంతో పాటు సుందరమైన ఉద్యానవనాలు ఉన్నాయి. జాతీయ రహదారిపై నుంచి వెళ్ళు వాహనాల నుండి కూడా ఇక్కడి అపురూపమైన దృష్యాలు కానవస్తాయి. *'''ప్రియదర్శినీ జూరాలా ప్రాజెక్టు''' : ధరూర్ మండలం రేవుల పల్లి వద్ద [[కర్ణాటక]] సరిహద్దు నుంచి 18 కిలోమీటర్ల దిగువన కృష్ణానదిపై ప్రియదర్శినీ జూరాలా ప్రాజెక్టు ఉంది. కృష్ణానది [[తెలంగాణ]]లో ప్రవేశించిన తర్వాత ఇదే మొదటి ప్రాజెక్టు. నీటిపారుదల ప్రాజెక్టుగా ఉన్న ఈ ప్రాజెక్టు ఇటీవలే విద్యుత్ ఉత్పాదన కూడా ప్రారంభించింది. ఇది [[గద్వాల]] నుంచి ఆత్మకూర్ మార్గంలో ఉంది. *'''మన్యంకొండ దేవాలయం''' : మహబూబ్ నగర్ జిల్లా లోనే అతిపెద్ద దేవాలయం మన్యంకొండ శ్రీవేంకటేశ్వర స్వామి దేవాలయం. ఇది ఎత్తయిన కొండపై మహబూబ్ నగర్ నుంచి 20 కిలోమీటర్ల దూరంలో [[కర్ణాటక]] లోని [[రాయచూరు]] వెళ్ళు మార్గంలో ఉంది. ఇక్కడ ప్రతి సంవత్సరం భారీ ఎత్తున జాతర జర్గుతుంది. కొండపై ఉన్న ఆహ్లాదకర వాతావరణం సందర్శకులను ఆకట్టుకొంటుంది. *'''కోయిల్‌సాగర్ ప్రాజెక్టు''' :50 సంవత్సరాలకు పైగా చరిత్ర ఉన్న కోయిల్‌సాగర్ ప్రాజెక్టు దేవరకద్ర మండల పరిధిలో ఊకచెట్టువాగుపై నిర్మించారు. నిర్మాణం సమయంలో ఈ ప్రాజెక్టు సాగునీటి లక్ష్యం 12 వేల ఎకరాలు కాగా ప్రస్తుతం 50 వేల ఎకరాలకు పెంచి ప్రాజెక్టును అభివృద్ధి పరుస్తున్నారు. వర్షాకాలంలో ప్రాజెక్టు సందర్శన కొరకు అనేక పర్యాటకులు వస్తుంటారు. *'''కురుమూర్తి దేవస్థానం''' : తిరుపతి శ్రీవేంకటేశ్వర స్వామి దేవాలయంతో పోలికలున్న [[కురుమూర్తి]] శ్రీవేంకటేశ్వర స్వామి దేవాలయం సా.శ.14 వ శతాబ్దానికి చెందినది. ఇది [[చిన్నచింతకుంట]] మండలంలో ఉంది. మహబూబ్ నగర్ నుంచి సుమారు 50 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. ఇక్కడికి చేరడానికి రైలుమార్గం కూడా ఉంది. *'''ఉమా మహేశ్వర క్షేత్రం''' : నల్లమల అటవీ ప్రాంతంలో ఎత్తయిన కొండలపై ఉమా మహేశ్వర క్షేత్రం ఉంది. ఇది [[శ్రీశైల క్షేత్రం]] ఉత్తర ద్వారంగా భాసిల్లుతోంది. మహబూబ్ నగర్ నుంచి శ్రీశైలం వెళ్ళు మార్గంలో ఉంది కాబట్టి శ్రీశైలం వెళ్ళు భక్తులు ఈ క్షేత్రాన్ని దర్శించుకుంటూ వెళ్తారు. చుట్టూ ప్రకృతి రమణీయ ప్రదేశాలు ఉండటం కూడా భక్తులు, పర్యాటకులు అధిక సంఖ్యలో వస్తుంటారు *'''గద్వాల కోట''' : సంస్థాన రాజుల కాలంనాటి గద్వాల కోట పట్టణం నడిబొడ్డున ఉంది. ఈ పురాతన కోటలో చెన్నకేశవస్వామి ఆలయం ఉంది. కోట లోపలే ప్రస్తుతం ప్రభుత్వ జూనియర్, డిగ్రీ కళాశాలలు నడుస్తున్నాయి. కోటలోని స్థలాన్ని కళాశాలకు ఇచ్చినందున కళాశాల పేరు కూడా మహారాణి ఆదిలక్ష్మీ డిగ్రీ కళాశాలగా చెలమణిలో ఉంది. కోట పరిసరాలలో గతంలో సినిమా షూటింగులు కూడా జర్గాయి. *'''శిర్సనగండ్ల దేవాలయం''' : అపరభద్రాద్రిగా పేరుగాంచిన సా.శ.14 వ శతాబ్ది కాలం నాటి శిర్సనగండ్ల సీతారామచంద్రస్వామి దేవాలయం [[వంగూరు]] మండలంలో ఉంది. ఇక్కడ ప్రతిఏటా చైత్రశుద్ధి పాడ్యమి నుంచి నవమి వరకు బ్రహ్మోత్సవాలు జర్గుతాయి. శ్రీ సీతారాముల కళ్యాణోత్సవం కూడా ప్రతియేటా దిగ్విజయంగా నిర్వహిస్తారు. *'''చంద్రగఢ్ కోట''' : ప్రియదర్శినీ జూరాల ప్రాజెక్టు సమీపంలో ఎత్తయిన కొండపై 18 వ శతాబ్దంలో [[మొదటి బాజీరావు]] కాలం నాటి కోట పర్యాటకులకు కనువిందు చేస్తుంది. ఇది [[ఆత్మకూరు (మహబూబ్ నగర్ జిల్లా)|ఆత్మకూరు]] పట్టణానికి 12 కిలోమీటర్ల దూరంలో [[నర్వ]] మండల పరిధిలో నిర్మించారు. జూరాల పాజెక్టు సందర్శించే పర్యాటకులకు ఇది విడిదిగా ఉపయోగపడుతుంది. 18 వ శతాబ్దం తొలి అర్థ భాగంలో మరాఠా పీష్వా మొదటి బాజీరావు కాలంలో ఆత్మకూరు సంస్థానంలో పన్నుల వసూలు కొరకు నియమించబడిన చంద్రసేనుడు ఈ కోటను నిర్మించాడు. * '''రాజోలి కోట, దేవాలయాలు''' :పురాతనమైన రాజోలి కోట, కోటలోపలి దేవాలయాలు సందర్శించడానికి యోగ్యమైనవి. కోట ప్రక్కనే [[తుంగభద్ర నది]]పై ఉన్న సుంకేశుల డ్యాం కనిపిస్తుంది. * '''[[జహంగీర్ పీర్ దర్గా]]''':[[కొత్తూరు (మహబూబ్ నగర్)|కొత్తూర్]] మండలం, [[ఇన్ముల్‌నర్వ]] గ్రామ సమీపంలో ఉన్న ఈ దర్గా జిల్లాలోనే కాకుండా రాష్ట్రంలోనే ప్రసిద్ధిచెందింది. కులమతాలకతీతంగా భక్తులు ఇక్కడకు విచ్చేసి తమ ఆరాధ్య దైవంగా కొలుస్తుంటారు. రాష్ట్ర, జాతీయ స్థాయి రాజకీయనాయకులు సైతం కోరిన కోరికలు తీర్చే దైవంగా భావిస్తుంటారు. ==పాలమూరు మహనీయులు== * '''బూర్గుల రామకృష్ణా రావు''' హైదరాబాదు రాష్ట్ర చివరి [[ముఖ్యమంత్రి]] అయిన [[బూర్గుల రామకృష్ణారావు]] మహబూబ్ నగర్ జిల్లాకు చెందిన పోరాటయోధులలో ముఖ్యుడు. [[1915]] నుంచే ఈయన పోరాటం ప్రారంభమైంది.పలుమార్లు జైలుకు వెళ్ళినాడు. బ్రిటీష్ పాలనకు వ్యతిరేకంగా గేయాలు, రచనలు చేసి ప్రజలలో ఉత్తేజం కలిగించాడు. ఈయన స్వస్థలం [[ఫరూక్‌నగర్|షాద్‌నగర్]] మండంలోని [[బూర్గుల్ (ఫరూఖ్ నగర్)|బూర్గుల]] గ్రామం. ఇంటిపేరు పుల్లంరాజు అయిననూ ఊరిపేరే ఇంటిపేరుగా మారిపోయింది. [[1952]]లో షాద్‌నగర్ నియోజకవర్గం నుంచి గెలుపొంది ముఖ్యమంత్రి అయ్యాడు. [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] అవరతణకు వీలుగా ఆంధ్రరాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రి పదవిని త్యాగం చేసిన మహనీయుడు. ఆ తర్వాత [[కేరళ]], [[ఉత్తరప్రదేశ్]] రాష్ట్రాలకు [[గవర్నర్]]గా పనిచేశాడు. *'''సురవరం ప్రతాపరెడ్డి''' : న్యాయవాది, పత్రికా సంపాదకుడు, గ్రంథాలయోద్యమనేత, రాజకీయ నాయకుడు, బహుముఖ ప్రజ్ఞాశాలి అయిన [[సురవరం ప్రతాపరెడ్డి]] పాలమూరు జిల్లా [[మనోపాడ్]] మండలంలోని [[ఇటిక్యాలపాడు]] గ్రామంలో [[1896]], [[మే 28]]న జన్మించాడు. [[1926]]లో గోల్కొండ పత్రికను స్థాపించి నిజాం ప్రభుత్వపు లోపాలను ఎండగట్టాడు. మెదక్ జిల్లా లోని జొగిపేటలో జరిగిన నిజామ్ ఆంధ్ర మహాసబ ప్రథమ సమావేశానికి అధ్యక్షత వహిన్చారు[[1944]]లో జరిగిన ఆంధ్ర సారస్వత పరిషత్తుకు అధ్యక్షుడిగా వ్యవహరించాడు. [[1952]]లో జరిగిన తొలి ఆంధ్రరాష్ట్ర శాసనసభ ఎన్నికలలో [[వనపర్తి]] నుంచి ఎన్నికయ్యాడు. [[1953]] [[ఆగష్టు 25]]న ఆయన మరణించాడు. * '''రాజా బహదూర్ వెంకట్రాం రెడ్డి''' : స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడైన [[రాజా బహదూర్ వెంకట్రాం రెడ్డి]] మహబూబ్ నగర్ జిల్లాకు చెందినవాడు. నిజాంకు కొత్వాల్‌గా పనిచేసిన అనుభవం ఉంది. తరువాత గోల్కొండ పత్రికకు సంపాదకుడిగా పనిచేశాడు. [[హైదరాబాదు]] . ప్రజాచైతన్యం కల్గించడానికి అనేక విద్యాసంస్థలను స్థాపించాడు. * '''వందేమాతరం రామచంద్రారావు''' : పాలమూరు జిల్లానుంచి స్వాతంత్ర్య సంగ్రామంలో చురుగ్గా పాల్గొన్న ముఖ్య నేతలలో [[వందేమాతరం రామచంద్రారావు]] ఒకడు. ఇతని అసలు పేరు రామచంద్రయ్య. తొలుత [[గద్వాల]] సంస్థానంలో సబ్‌ఇన్స్‌పెక్టర్ ఉద్యోగంలో చేరి, ఆ తర్వాత ఉద్యోగానికి రాజీనామా చేసి హిందూమహాసభలో చేరినాడు. పలుసార్లు జైలుశిక్ష అనిభవించాడు. విచారణ సమయంలో ఊరు, తండ్రిపేరు అడగగా అన్నింటికీ వందేమాతరం అనే సమాధానం ఇచ్చాడు. అందుచే జైలునుంచి విడుదల అనంతరం అందరూ వందేమాతరం రామచంద్రారావు అని పిల్వడం ప్రారంభించారు. * '''బి.సత్యనారాయణరెడ్డి''' : 1927లో మహబూబ్‌నగర్ జిల్లా అన్నారంలో జన్మించాడు. స్వాతంత్ర్యోద్యమంలో, నిరంకుశ నిజాం వ్యతిరేకోద్యమంలో చురుకుగా పాల్గొన్నాడు. 1990లో ఉత్తరప్రదేశ్ గవర్నరుగా, ఆ తర్వాత ఒడిషా గవర్నరుగా పనిచేశాడు. ఇదే కాలంలో బీహార్, పశ్చిమ బెంగాల్ ఇంచార్జి గవర్నరుగా కూడా విధులు చేపట్టాడు. 2012 అక్టోబరు 6న మరణించాడు * '''హాస్టల్ రామారావు''' : స్వాతంత్ర్య పోరాటంలో పాల్గొని పాత్ర వహించిన పాలమూరు వ్యక్తి హాస్టల్ రామారావు అసలు పేరు సంతపూర్ రామారావు. [[కొల్లాపూర్]] మండలం అతని స్వస్థలం. స్వతంత్ర [[భారతదేశం]]లో కలిసేందుకు [[హైదరాబాదు]] సంస్థానం నిరాకరించడంతో నిజాం ప్రభుత్వంపై తిరుగుబాటు చేసి[[1947]]లో అరెస్టు వారెంట్‌కు గురై రెండేళ్ళు అజ్ఞాతంలోకి వెళ్ళినాడు. స్వాతంత్ర్యం తరువాత [[నాగర్ కర్నూల్]]లో హరిజనుల కోసం హాస్టల్ ప్రారంభించి హరిజనోద్ధరణకు పాటుపడినందులకు అతని పేరు హాస్టల్ రామారావుగా స్థిరపడింది. * '''గడియారం రామకృష్ణ శర్మ''' : పాలమూరు జిల్లాకు చెందిన రచయితలలో [[గడియారం రామకృష్ణ శర్మ]] ఒకరు. ఆయన రచించిన శతపత్రం పుస్తక రచనకు కేంద్ర [[సాహిత్య అకాడమీ]] అవార్డు లభించింది <ref>http://www.eenadu.net/district/districtshow1.asp?dis=mahaboobnagar#1 {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20071231075544/http://www.eenadu.net/district/districtshow1.asp?dis=mahaboobnagar#1 |date=2007-12-31 }} తీసుకున్న తేది 27.12.2007</ref>. ఇతడు [[1919]]లో [[అనంతపురం]] జిల్లాలో జన్మించి పాలమూరు జిల్లాలోని [[ఆలంపూర్]]లో స్థిరపడ్డాడు. [[2006]] [[జూలై]]లో మరణించాడు. అతడు రచించిన పుస్తకాలలో మాధవిద్యారణ్య చరిత్ర ఒకటి. * '''రాజగిరి పరశురాములు''' : ఇతను సామాజిక కార్యకర్త. సర్వోదయం ఉద్యమంలో జాతీయ స్థాయిలో పనిచేసారు. అమ్రాబాద్ మండలం వంకేశ్వరంలో 1929లో జన్మించిన పరశురాములు భూదానోద్యమ రూపశిల్పి అయిన వినోభాబావే ప్రియశిష్యుడిగా చాలాకాలం పనిచేసారు. * '''[[రాజా రామేశ్వర్ రావు 1]]''' : సంస్థానాధీశుడు, పరిపాలనదక్షుడు, సంస్కర్త. 19వ శతాబ్ది తొలిసంవత్సరాలలో వనపర్తి సంస్థానాధీశునిగా పరిపాలన ప్రారంభించిన రామేశ్వర్ రావు మరణించేంతవరకూ దాదాపుగా 43 సంవత్సరాల పాటు పరిపాలించారు. చుట్టుపక్కల బ్రిటీష్ ఇండియాలో జరుగుతున్న మార్పులను అనుసరించి వనపర్తి సంస్థానంలో వివిధ సంస్కరణలు, నూతన రాజ్యపాలన విధానాలు చేపట్టారు. సైన్యబలం వల్ల ఆయన సంస్థానంలో స్వతంత్రమైన పాలన చేపట్టేవారు.<ref name="కాశీయాత్ర చరిత్ర">{{cite book|last1=వీరాస్వామయ్య|first1=యేనుగుల|title=కాశీయాత్రా చరిత్ర|date=1941|publisher=దిగవల్లి వెంకట శివరావు|location=విజయవాడ|edition=మూడవ ముద్రణ|url=http://ia601406.us.archive.org/12/items/kasiyatracharitr020670mbp/kasiyatracharitr020670mbp.pdf|accessdate=26 November 2014}}</ref>. హైదరాబాదీ బెటాలియన్‌ 1853 నవంబర్ 5 న సృష్టించారు. 1866లో ఆయన మరణము తర్వాత, ఈ బెటాలియన్‌ నిజాం సైన్యములో కలపబడి ఆ సైన్యానికి కేంద్రబిందువు అయ్యింది<ref name="AP District Gazetteer">{{cite book|last1=K|first1=Sukhender Reddy|last2=Bh|first2=Sivasankaranarayana|title=Andhra Pradesh District Gazetteers|page=40|edition=12|url=http://books.google.com/books?id=dcFhAAAAIAAJ&q=rameshwar+rao&dq=rameshwar+rao&lr=&client=firefox-a&pgis=1|accessdate=28 November 2014}}</ref>. ==రాష్ట్రంలోనే తొలి పంచాయతీ సమితి== స్థానిక సంస్థల చరిత్రలో రాష్ట్రంలో జిల్లాకు ఒక ప్రత్యేక స్థానం ఉంది. [[బల్వంతరాయ్ మెహతా]] కమిటీ సిఫార్సుల ప్రకారం మూడంచెల పంచాయతీ వ్యవస్థ అప్పటి [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]‌ రాష్ట్రంలో మొట్టమొదటిసారిగా మహబూబ్ నగర్ జిల్లాలోని [[ఫరూఖ్ నగర్|షాద్‌నగర్]] లో ప్రారంభించారు. [[1959]], [[అక్టోబర్ 14]]న అప్పటి [[భారతదేశం|భారత]] [[ప్రధానమంత్రి]] [[జవహర్‌లాల్ నెహ్రూ]] ఇక్కడి సమితికి ప్రారంభోత్సవం చేసాడు. ఇది దేశంలోనే రెండవ పంచాయతీ సమితి. (మొదటి సమితిని [[రాజస్థాన్]] రాష్ట్రంలో ప్రారంభించారు). నెహ్రూ ప్రారంభించిన పంచాయతీ సమితి భవనం నేడు మండల పరిషత్తు కార్యాలయంగా సేవలందిస్తోంది. ==విద్యారంగం== మహబూబ్ నగర్ జిల్లాలో 1875 లోనే [[మొగిలిగిద్ద]] గ్రామంలో ప్రభుత్వ పాఠశాల స్థాపించబడింది. జిల్లాలో [[1955]]-[[1956|56]] నాటికి 1160 ప్రాథమిక పాఠశాలలు, 20 ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు, 5 ఉన్నత పాఠశాలలు ఉండగా, [[2006]]-[[2007|07]] నాటికి ఈ సంఖ్య పెరిగి 2860 ప్రాథమిక, 987 ప్రాథమికోన్నత, 729 ఉన్నత పాఠశాలలు, 82 జూనియర్ కళాశాలకు చేరింది.<ref>ఈనాడు దినపత్రిక జిల్లా ఎడిషన్ తేది 26.01.2008 పేజీ సంఖ్య 8</ref> [[2008]]-[[2009|09]] నాటికి ఈ సంఖ్య 3094 ప్రాథమిక, 890 ప్రాథమికోన్నత, 926 ఉన్నత పాఠశాలలు, 147 జూనియర్ కళాశాలకు చేరింది. ఇవే కాకుండా 45 డీగ్రీ కళాశాలలు, 9 పీజీ కళాశాలలు, 39 బీఎడ్ కళాశాలలు, 7 డైట్ కళాశాలలు, 19 ఐటీఐలు, 3 పాలిటెక్నిక్ కళాశాలలు, 3 ఇంజనీరింగ్ కళాశాలలు, 6 ఫార్మసీ కళాశాలలు, 3 ఎంబీఏ కళాశాలలు, 3 ఎంసీఏ కళాశాలలు, ఒక మెడికల్ కళాశాల, ఒక వ్యవసాయ కళాశాల ఉన్నాయి. 2008 లో [[పాలమూరు విశ్వవిద్యాలయం]] స్థాపించబడింది.పాలమూరు విశ్వవిద్యాలయం దేశంలోనే 'లార్జెస్ట్ బేర్ ఫుట్ వాక్'అనే అంశంలో గిన్నిస్ రికార్డు సాధించిన తొలి విశ్వవిద్యాలయంగా వాసికెక్కింది. జాతీయసేవాపథకం విభాగంలో ఈ రికార్డు ఆంగ్ల భాషలో గిన్నిస్ రికార్డు గ్రహీత అయిన డాక్టర్ వంగీపురం శ్రీనాథాచారి ఆధ్వర్యంలో 2010 నవంబర్ 12 న 2,500 మంది పాల్గొని నిర్వహించారు.ఈ రికార్డు సాధించడం ద్వారా రాష్ట్రానికి చెందిన ప్రశంస బుక్ ఆఫ్ రికార్డ్స్ వారు పాలమూరు విశ్వవిద్యాలయాన్ని 'మహా మహా'అనే బిరుదునిచ్చి గౌరవించారు. ==సాహిత్యం== సంస్థానాల కాలంలోనే పాలమూరు జిల్లా సాహిత్యంలో పేరొందింది. గద్వాల సంస్థానాధీశులు ఎందరో సాహితీవేత్తలను పోషించుకున్నారు. స్వయంగా గద్వాల పాలకులు సాహిత్యం కూడా రచించారు. సంస్థానాధీశుల కాలంలో విద్వత్ గద్వాలగా పేరుగాంచింది. స్వాతంత్ర్యోద్యమ కాలంలో [[సురవరం ప్రతాపరెడ్డి]] గోల్కొండ కవుల పేరుతో గ్రంథాన్ని వెలువరించాడు. ఆలంపూర్ ప్రాంతానికి చెందిన గడియారం రామకృష్ణశర్మ కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ అవార్డు పొందినాడు. తెలుగులో తొలి రామాయణం "రంగనాథ రామాయణం" రచించినది జిల్లాకు చెందిన గోనబుద్ధారెడ్డి.<ref>పాలమూరు సాహితీ వైభవం, రచన ఆచార్య ఎస్వీ రామారావు, ముద్రణ 2010, పేజీ 8</ref> హైదరాబాదు ముఖ్యమంత్రిగా పనిచేసిన బూర్గుల రామకృష్ణారావు కూడా అనేక కావ్యాలు, అనువాదాలు, కవితలు రచించారు.<ref>పాలమూరు ఆధునిక యుగ కవుల చరిత్ర, రచన ఆచార్య ఎస్వీ రామారావు, ముద్రణ సెప్టెంబరు 2012, పేజీ 14</ref> [[గడియారం రామకృష్ణ శర్మ]], [[కపిలవాయి లింగమూర్తి]] లాంటి సాహితీమూర్తులు పాలమూరు జిల్లాకు చెందినవారు. 2000 అక్టోబర్ 16 లో సీనియర్ జర్నలిస్ట్ కొటకొండ యెడ్ల విజయరాజు అధ్వర్యంలో నారాయణపేటలో వార్తాతరంగాలు తెలుగు పత్రిక ప్రారంబించడం జరిగింది.అప్పటి మంత్రి యెల్కొటి యల్లారెడ్ది, మాజీ యెమ్మెల్యే చిట్టం నర్సిరెడ్డి,కొడంగల్ యెమ్మెల్యే సుర్యనారాయణ,బిజెపి నాయకుడు నాగురవు నామజి,అప్పటి మునిసిపల్ చైర్మన్ గడ్డం సాయిబన్న తదితరులు పాల్గొన్నారు.2004 జనవరి 14 లో మహబూబ్ నగర్ జిల్లా కేంద్రంగా వార్తాతరంగాలు పత్రికను దిన పత్రికగా మార్చడం జరిగింది.ప్రస్తుతం రాష్ట్ర రాజధాని నుండి కూడా పత్రిక ప్రింట్ అవుతుంది. మన కాలపు మహానీయుడూ ప్రజా కవి గోరేటి వేంకన్న పాలమూరు బిడ్డే ఆన్నసంగతి మరువొద్దు. ==వర్షపాతం, వాతావరణం== మహబూబ్ నగర్ జిల్లాలో [[వర్షపాతం]] తక్కువ. జిల్లా మొత్తంపై సగటు వార్షిక వర్షపాతం 60.44 సెంటీమీటర్లు. అందులో అధికభాగం నైరుతి రుతుపవనాల వల్ల [[జూన్]], [[జూలై]], [[ఆగస్టు]] నెలలలో కురుస్తుంది. [[బంగాళాఖాతం]]లో అల్పపీడనం ఏర్పడినప్పుడు వాయుగుండం ప్రభావం వల్ల కొన్ని ప్రాంతాలలో భారీ వర్షపాతం నమోదౌతుంది. జిల్లాలో సగటు వర్షపాతంలో ప్రాంతాల మధ్య తేడాలున్నాయి. దక్షిణవైపున [[తుంగభద్ర]], [[కృష్ణానది]] తీరగ్రామాలు భారీ వర్షాల సమయంలో నీటమునిగితే, జిల్లా వాయవ్య ప్రాంతమైన నారాయణ పేట డివిజన్‌లో కరువు తాండవిస్తుంది. జిల్లాలో వాతావరణం సాధారణంగా పొడిగా ఉంటుంది. సముద్రతీరం చాలా దూరంలో ఉండుటవల్లనూ, సమీపంలో పెద్ద చెరువులు లేకపోవడం వల్లనూ, చుట్టూ కొండలు చుట్టబడి ఉండుటచే చల్లని గాలులకు అవకాశం తక్కువగా ఉంది. ఈ వాతావరణం [[ప్రత్తి]] వంటి పంటలకు చాలా అనువైనందున జిల్లాలో ప్రత్తి విస్తారంగా సాగుచేయబడుతున్నది. వేసవి కాలంలో గరిష్ఠ ఉష్ణోగ్రత 42 డిగ్రీల సెంటిగ్రేడ్‌కు చేరుకుంటుంది. శీతాకాలంలో [[నవంబర్]], [[డిసెంబర్]] మాసాలలో 15-18 డిగ్రీలకు చేరుకుంటుంది. మిగితా జిల్లాలతో పోలిస్తే శీతాకాలంలో చలి తక్కువగా ఉన్ననూ, వేసవిలో ఉష్ణోగ్రతలు అధికంగా ఉంటాయి. {{Weather box |location = మహబూబ్‌నగర్ |metric first = Yes |single line = Yes |Jan high C = 32.2 |Feb high C = 33.0 |Mar high C = 35.5 |Apr high C = 38.2 |May high C = 40.0 |Jun high C = 34.3 |Jul high C = 32.6 |Aug high C = 29.7 |Sep high C =30.5 |Oct high C = 33.0 |Nov high C = 33.0 |Dec high C = 32.6 |year high C = 40.0 |Jan low C = 16.5 |Feb low C = 19.9 |Mar low C = 21.2 |Apr low C = 23.7 |May low C = 27.0 |Jun low C = 24.6 |Jul low C = 23.9 |Aug low C = 22.6 |Sep low C = 22.0 |Oct low C =19.8 |Nov low C = 18.5 |Dec low C = 16.7 |year low C = 16.5 |Jan precipitation mm = |Feb precipitation mm = |Mar precipitation mm = |Apr precipitation mm = |May precipitation mm = |Jun precipitation mm = |Jul precipitation mm = |Aug precipitation mm = |Sep precipitation mm = |Oct precipitation mm = |Nov precipitation mm = |Dec precipitation mm = |year precipitation mm = |source 1 = <ref>Handbook of Statistics, Mahabubnagar District, 2009, Page No 35Published by The Chief Planning Officer, Mahabubnagar DIst</ref> |date = జనవరి 12, 2012}} ==అడవులు== జిల్లా మొత్తం విస్తీర్ణంలో దాదాపు 10.5% అడవులు ఉన్నాయి. దట్టమైన అడవులు 329 చ.కి.మీ.లతో కలిపి మొత్తం 1944 చ.కిమీ.ల అడవులున్నాయి. ఈ అడవులలో అధిక భాగం జిల్లా ఆగ్నేయాన ఉన్న శ్రీశైలం అడవీప్రాంతంలో ఉంది. జిల్లాలో కల దట్టమైన అరణ్యం కూడా ఇదే ప్రాంతంలో ఉంది. శ్రీశైలం సమీపంలో కర్నూలు జిల్లా సరిహద్దులో ఉన్న అమ్రాబాదు మండలంలో అధికశాతం అడవులున్నాయి. ఈ ప్రాంతంలోని అడవులలో పులులు, ఇతర వన్యప్రాణి జంతువులు సంచరిస్తుంటాయి. ఇది 5 జిల్లాలలో విస్తరించియున్న రాష్ట్రంలోని అతిపెద్ద టైగర్ రిజర్వ్ ఫారెస్ట్‌లో భాగము. జిల్లాలోని అడవులను రెండు డివిజన్ల క్రింద విభజించారు. అచ్చంపేట డివిజన్‌లో 209 హెక్టార్లు ఉండగా మహబూబ్‌నగర్ డివిజన్‌లో కొంత భాగం అడవులున్నాయి. ==నీటిపారుదల సౌకర్యం== దేశంలోనే మూడవ పెద్దనది కృష్ణానది, దాని ప్రధాన ఉపనది తుంగభద్ర, చిన్న వాగులపై జిల్లాలో జూరాలా ప్రాజెక్టు, ఆర్డీఎస్, కోయిలకొండ ప్రాజెక్టు, సంగంబండ బ్యాలెన్సింగ్ రిజర్వాయర్ నిర్మించగా, సరళా సాగర్ ప్రాజెక్టు, కోయిల్ సాగర్ ప్రాజెక్టు, కల్వకుర్తి లిఫ్ట్ ఇరిగేషన్, బీమా లిఫ్ట్ ఇరిగేషన్, నెట్టంపాడు లిఫ్ట్ ఇరిగేషన్ తదితర ప్రాజెక్టులు జలయజ్ఞంలో ప్రారంభించబడి పురోభివృద్ధిలో ఉన్నాయి. పెద్దతరహా, మధ్యతరహా ప్రాజెక్టులు కలిపి జిల్లాలో 215000 ఎకరాల ఆయకట్టు ఉంది. ఇవి కాకుండా కాలువలు, చెరువులు, బోరుబావులు, ఊటబావులు తదితరాల ద్వారా మరో 212000 ఎకరాల భూమి సాగవుతుంది. పంటల వారీగా చూస్తే అత్యధికంగా వరి 145000 ఎకరాలు, వేరుశనగ 71000 నీటిపారుదల సాగు క్రింద ఉంది. ==ఖనిజ వనరులు== పాలమూరు జిల్లాలో క్వార్ట్జ్, ఫెల్డ్‌స్పార్, గ్రానైట్ రాయి విరివిగా లభిస్తుంది. కోడంగల్ ప్రాంతంలో నాపరాయి, సున్నపురాయి లభ్యమౌతుంది. గట్టు ప్రాంతంలో బంగారం నిక్షేపాలున్నట్లు ప్రాథమిక పరిశోధనలో వెల్లడైంది. ఇక్కడ ఇంకనూ పరిశోధనలు జరుగుతున్నాయి. ==పరిశ్రమలు== రాష్ట్ర రాజధానికి సమీపంలో ఉన్న కొత్తూరు మండలంలో జిల్లాలోనే అత్యధిక పరిశ్రమలు కేంద్రీకృతమై ఉన్నాయి. రసాయన, ఇంజనీరింగ్, ఫార్మా, డ్రగ్స్ తదితర 137 పరిశ్రమలతో కొత్తూరు మండలం ప్రథమస్థానంలో ఉంది. మహబూబ్‌నగర్ మండలంలో 92, షాద్‌నగర్ మండలంలో 69, జడ్చర్ల మండలంలో 67 పరిశ్రమలున్నాయి. రాష్ట్రంలోనే తొలి సెజ్ జడ్చర్ల సమీపంలోని పోలెపల్లిలో ప్రారంభమైంది. జాతీయ రహదారిపై ఉన్న కొత్తూరు, షాద్‌నగర్, బాలానగర్ మండలాలలో పరిశ్రమలు అధికంగా ఉండగా. నారాయణపేట డివినల్‌లో తక్కువగా ఉన్నాయి. ==క్రీడలు== జిల్లాలో ప్రజాదరణ కలిగిన క్రీడ [[క్రికెట్]]. ఇది కాకుండా వాలీబాల్, బ్యాడ్మింటన్ ఎక్కువగా ఆడుతారు. హైదరాబాదు రంజీ జట్టులో జిల్లాకు చెందిన క్రీడాకారులు ప్రాతినిధ్యం వహించారు. [[మహబూబ్ నగర్ పట్టణం]]లో క్రీడా స్టేడియం ఉంది. ఇక్కడ జిల్లాస్థాయి, రాష్ట్రస్థాయికి చెందిన వివిధ పోటీలు జరుగుతాయి. మహబూబ్‌నగర్ పట్టణంలోని స్పోర్ట్స్ పాఠశాల నుంచి పలువులు విద్యార్థులు జాతీయస్థాయిలో పతకాలు సాధించారు. ==జిల్లాలో ఇటీవలి ముఖ్య పరిణామాలు== *'''2016 జూలై 24''': మామిడిపల్లి వద్ద సింబియాసిస్ అంతర్జాతీయ విశ్వవిద్యాలయం ప్రాంగణం కేంద్ర ఆర్థికమంత్రి అరుణ్ జైట్లీచే ప్రారంభించబడింది.<ref>ఈనాడు దినపత్రిక, తేది 25-07-2016</ref> *'''2016 ఏప్రిల్ 29''': తెలంగాణ రాష్ట్ర నీటిపారుదల మంత్రి హరీష్ రావుచే పాలమూరు-రంగారెడ్డి ఎత్తిపోతల పథకానికి శంకుస్థపన జరిగింది.<ref>ఈనాడు దినపత్రిక, తేది 30-04-2016</ref> *'''2014 నవంబరు 8''': కొత్తూరులో [[తెలంగాణ]] ముఖ్యమంత్రి [[కె.చంద్రశేఖర రావు]]చే ఆసరా పథకం ప్రారంభించబడింది. *'''2014 మే 12''': పురపాలక సంఘాల కౌంటింగ్ జరిగింది. కాంగ్రెస్ పార్టీకి 4, భారతీయ జనతా పార్టీకు 1, [[తెరాస]]కు 2 పురపాలక సంఘాలలో మెజారిటి లభించింది. ఒకదానిలో హంగ్ ఏర్పడింది.<ref>ఈనాడు దినపత్రిక, మహబూబ్‌నగర్ జిల్లా టాబ్లాయిడ్, తేది 13-05-2014</ref> *'''2014 ఏప్రిల్ 22''':భారతీయ జనతా పార్టీ ప్రధానమంత్రి అభ్యర్థి [[నరేంద్రమోడి]] యొక్క భారీ బహిరంగ సభ నిర్వహించబడింది.<ref>ఈనాడు దినపత్రిక, తేది 23-04-2014</ref> *'''2014 మార్చి 30''': జిల్లాలో 11 పురపాలక సంఘాలకు గాను ఎనిమిదింటికి ఎన్నికలు జరిగాయి. *'''2013 డిసెంబరు 14''': అయిజ మండలానికి చెందిన స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు పెద్దసుంకన్న గౌడ్ (97 సం) మరణించాడు.<ref>నమస్తే తెలంగాణ దినపత్రిక, మహబూబ్‌నగర్ జిల్లా టాబ్లాయిడ్, తేది 15-12-2013</ref> *'''2013 అక్టోబరు 30''': కొత్తకోట మండలం పాలెం వద్ద జాతీయ రహదారిపై బస్సుకు మంటలు చెలరేగి 45 మంది సజీవదహనం అయ్యారు.<ref>ఈనాడు దినపత్రిక, తేది 31-10-2013</ref> *'''2013 అక్టోబరు12''': నూతనంగా నిర్మించిన [[గద్వాల]]- రాయచూర్ రైలుమార్గం ప్రారంభమైంది. *'''2013 సెప్టెంబరు 27''': మహబూబ్‌నగర్ పట్టణంలో [[సుష్మా స్వరాజ్]] యొక్క భారీ "తెలంగాణ ప్రజాగర్జన" సదస్సు నిర్వహించబడింది.<ref>ఈనాడు దినపత్రిక, తేది 22-09-2013</ref> *'''2013 మార్చి 22''': కల్వకుర్తి మేజర్ పంచాయతిని నగరపంచాయతీగా అప్‌గ్రేడ్ చేశారు.<ref>ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య 118, తేది 22-3-2013</ref> *'''2012 డిసెంబరు 21''': [[కడ్తాల్ (ఆమన‌గల్)]]లో ప్రపంచ ధ్యానమహాసభలు ప్రారంభమై 10 రోజులపాటు జరిగాయి. *'''2012 డిసెంబరు 18, 19''': జిల్లా కేంద్రంలో తెలుగు మహాసభలు నిర్వహించబడ్డాయి. *'''2012 అక్టోబరు 7''': ఉత్తరప్రదేశ్, ఒడిషా రాష్ట్రాల గవర్నరుగా పనిచేసిన [[బి.సత్యనారాయణ రెడ్డి]] మరణం.<ref>ఈనాడు దినపత్రిక, తేది 07-10-2012</ref> *'''2012 మే 27''': మహబూబ్ నగర్ పురపాలక సంఘంలో పరిసరాలలోని 10 గ్రామపంచాయతీలను విలీనం చేశారు.<ref>ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య 215, తేది 29-05-2012</ref> *'''2012 మార్చి 31''': కంచుపాడు గ్రామానికి చెందిన సురవరం సుధాకరరెడ్డి సీపీఐ జాతీయ కార్యదర్శిగా ఎన్నికయ్యారు. *'''2012 మార్చి 17''': అందుగుల ప్రాంతంలో క్రీ.పూ.1000 కాలం నాటి పురాతన వస్తువులు లభ్యమయ్యాయి. *'''2012 ఫిబ్రవరి 10''': మాడ్గుల ప్రాంతంలో ఇనుపయుగం కాలం నాటి ఆనవాళ్ళు బయటపడ్డాయి.<ref>సాక్షి దినపత్రిక, తేది 11-02-2012</ref> * '''2012 జనవరి 7''': మహబూబ్‌నగర్ పట్టణంలో టివి నంది అవార్డుల ప్రధానోత్సవం జరిగింది. * '''2011 అక్టోబరు 30''': మహబూబ్ నగర్ శాసన సభ్యులు ఎన్ రాజేష్వర్ రెడ్డి మృతిచెందాడు. * '''2010 అక్టోబరు 20''' : స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు, గద్వాల నియోజకవర్గ శాసనసభ్యుడిగా, గద్వాల పురపాలక సంఘం చైర్మెన్‌గా, గద్వాల మార్కెట్ కమిటీ చైర్మెన్‌గా పనిచేసిన పాగపుల్లారెడ్డి మరణం.<ref>ఈనాడు దినపత్రిక, తేది 21.10.2010</ref> * '''2009 అక్టోబరు 2''': తుంగభద్ర నది వరదల వల్ల నదీతీర గ్రామాలు నీటమునిగాయి.<ref>ఈనాడు దినపత్రిక, తేది 03-10-2009</ref> * '''2008 జనవరి, 4''' : [[నారాయణపేట]] మాజీ మున్సిపల్ ఛైర్‌పర్సన్ లలితాబాయి నామాజీ మృతి. * '''2007 డిసెంబర్, 27''' : గడియారం రామకృష్ణశర్మ రచించిన ''శతపత్రం'' ఆత్మకథకు కేంద్ర సాహిత్య అకాడమీ పురస్కారం లభించింది * '''2007 డిసెంబర్, 2''' : [[ఆమనగల్]] మండలాధ్యక్షుడు పంతూనాయక్ హత్య. * '''2007 జూన్, 24''' : భారీ వర్షపాతం వల్ల [[ఆలంపూర్]] జోగుళాంబ దేవాలయం నీట మునిగింది. * '''2007 జనవరి,19''' : [[కృష్ణానది]]లో పుట్టి మునిగి 60 మంది మృతిచెందారు. ==మూలాలు== <references /> == ఇవి కూడా చూడండి == * [[మహబూబ్ నగర్ జిల్లా కలెక్టర్లు]] * [[మహబూబ్‌నగర్ లోకసభ నియోజకవర్గం]] * [[నాగర్‌కర్నూల్ లోకసభ నియోజకవర్గం]] * [[మహబూబ్​నగర్​ జిల్లా గ్రామాల జాబితా|జిల్లా గ్రామాల జాబితా]] == బయటి లింకులు == * [http://mahabubnagar.nic.in/ మహబూబ్‌నగర్ వెబ్‌సైట్] * [https://web.archive.org/web/20190821225648/http://www.palamoor.org/ పాలమూరు NRI Forum] * [https://web.archive.org/web/20120714131812/http://www.in2mahabubnagar.com/ వెబ్‌సైట్ మహబూబ్‌నగర్ జిల్లా] {{మహబూబ్ నగర్ జిల్లాకు సంబంధించిన విషయాలు|state=collapsed}} {{మహబూబ్‌నగర్ జిల్లా రైల్వే స్టేషన్లు|state=collapsed}} {{తెలంగాణ}} {{పాలమూరు జిల్లా కవులు}} {{పాలమూరు జిల్లా చారిత్రక గ్రామాలు}} {{మహబూబ్ నగర్ జిల్లా సంస్థానాలు}} {{మహబూబ్ నగర్ జిల్లా పురపాలక సంఘాలు}} [[వర్గం:మహబూబ్ నగర్ జిల్లా|*]] [[వర్గం:తెలంగాణ జిల్లాలు]] [[వర్గం:ఈ వారం వ్యాసాలు]] 506wf877xjz3yjh5kwi8cwmqru0bxxj 0 1570 3609798 3595135 2022-07-29T05:13:58Z 2401:4900:33A7:1E3D:A09F:7606:4498:E084 /* చరిత్ర */ wikitext text/x-wiki [[File:Andhra Pradesh districts - Telugu.svg|right|thumb|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాలు]] '''ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాలు''' 26. లోకసభ నియోజకవర్గం ప్రాంతం ఒకే జిల్లాప్రాతిపదికన గతంలో గల 13 జిల్లాలను, జిల్లాల పునర్య్వస్థీకరణతో 26 జిల్లాలుగా చేశారు. అయితే జనసాంద్రత తక్కువగా వుండే షెడ్యూల్ తెగల [[అరకు లోక్‌సభ నియోజకవర్గం|అరకు లోకసభ నియోజకవర్గాన్ని]] రెండు జిల్లాలుగా విభజించారు. ([http://overpass-turbo.eu/map.html?Q=%2F*%0AThis%20has%20been%20generated%20by%20the%20overpass-turbo%20wizard.%0AThe%20original%20search%20was%3A%0A%E2%80%9Cglacier%20in%20Iceland%E2%80%9D%0A*%2F%0A%5Bout%3Ajson%5D%5Btimeout%3A25%5D%3B%0A%2F%2F%20fetch%20area%20%E2%80%9CIceland%E2%80%9D%20to%20search%20in%0Aarea(3602022095)-%3E.searchArea%3B%0A%2F%2F%20gather%20results%0A(%0A%0A%20%20relation%5B%22admin_level%22%3D%225%22%5D(area.searchArea)-%3E.dist%3B%0A%20%20rel(pivot.dist)%3B%0A)%3B%0A%2F%2F%20print%20results%0Aout%20body%20geom%3B%0A%0A%0A%0A%0A%0A%7B%7Bstyle%3A%20%0Anode%2Cway%2Crelation%20%7B%0A%20%20%20%20text%3Aeval(%27tag(%22name%3Ate%22)%27)%3B%0A%7D%0A%20%7D%7D OSM గతిశీల పటం.]) ==చరిత్ర== 2022 లో [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ ముందు 13 జిల్లాలు, 670 మండలాలు, 50 రెవిన్యూడివిజన్లుండేవి. ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో కొత్త జిల్లాల ఏర్పాటు ప్రతిపాదనకు మంత్రిమండలి ఆమోదం తెలిపింది. ఇప్పుడున్న 13 జిల్లాల స్థానంలో 26 జిల్లాలను (అరకు లోకసభ నియోజక వర్గాన్ని రెండు జిల్లాలుగా, మిగతా [[ఆంధ్రప్రదేశ్ లోకసభ నియోజకవర్గాలు|లోకసభ నియోజకవర్గాల]]ను స్వల్ప మార్పులతో) జిల్లాలుగా ఏర్పాటుచేయుటకు, ప్రభుత్వం 2022 జనవరి 26 న అభ్యంతరాలు స్వీకరించుటకు ప్రాథమిక నోటిఫికేషన్‌లు విడుదల చేసింది.<ref>{{Cite web|url=https://www.eenadu.net/telugu-news/ap-main-news/general/2501/122017614|title=New Districts: ఇక 26 జిల్లాలు|website=EENADU|language=te|access-date=2022-01-26}}</ref> 2022 ఏప్రిల్ 3న జిల్లాల పునర్య్వస్థీకరణతో కొత్త జిల్లాలను ఖరారు చేస్తూ ప్రభుత్వం తుది నోటిఫికేషన్‌లు జారీ చేసింది.<ref>{{Cite web|title=Wayback Machine|url=https://web.archive.org/web/20220423160156/https://ahd.aptonline.in/AHMS/Views/DownLoads/All26Districts.pdf|access-date=2022-04-24|website=web.archive.org}}</ref> దీంతో 26 జిల్లాల ఆంధ్రప్రదేశ్‌గా మారింది.<ref>{{Cite web|title=New Districts In AP: ఏపీలో కొత్త జిల్లాలివే.. గెజిట్ విడుదల|url=https://www.etvbharat.com/telugu/telangana/city/hyderabad/final-notification-on-formation-of-new-districts-in-andhra-pradesh/ts20220403052257663|access-date=2022-04-03|website=ETV Bharat News}}</ref> మండలాలను 670 నుండి 679 కి రెవెన్యూ డివిజన్లను 50 నుంచి 72కు పెంచుతూ గెజిట్‌ నోటిఫికేషన్లు విడుదలచేసింది.<ref>{{Cite web|date=2022-04-03|title=26 జిల్లాల పాలన|url=https://www.andhrajyothy.com/telugunews/governance-of-26-districts-ngts-andhrapradesh-1822040302281861|access-date=2022-04-03|website=www.andhrajyothy.com|language=en}}</ref> == జిల్లాల గణాంకాలు == 2022 పునర్య్వస్థీకరణ, తదనంతర సవరణల ప్రకారం రాష్ట్రంలో జిల్లాలు, మండలాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు గణాంకాలు.<ref>{{Cite web|date=2022-04-03|title=AP: కొత్త జిల్లాల స్వరూపమిదే.. పెద్ద జిల్లా ఏదంటే?|url=https://www.sakshi.com/telugu-news/andhra-pradesh/area-and-population-new-districts-ap-1446058|access-date=2022-04-03|website=Sakshi|language=te}}</ref> * జిల్లాల సంఖ్య: 26 * మొత్తం మండలాలు: 679 (మండలాలకు మార్పులు: గుంటూరు -> గుంటూరు తూర్పు, గుంటూరు పశ్చిమ; కర్నూలు మండలం -> కర్నూలు (పట్టణ), కర్నూలు (గ్రామీణ); విజయవాడ (పట్టణ) -> విజయవాడ (మధ్య), విజయవాడ (ఉత్తర), విజయవాడ (తూర్పు), విజయవాడ (పశ్చిమ); నెల్లూరు -> నెల్లూరు (పట్టణ) , నెల్లూరు (గ్రామీణ); విశాఖపట్నం (పట్టణ) + విశాఖపట్నం (గ్రామీణ) -> [[సీతమ్మధార మండలం|సీతమ్మధార]], [[గోపాలపట్నం మండలం|గోపాలపట్నం]], [[ములుగాడ మండలం|ములగాడ]], [[మహారాణిపేట మండలం|మహారాణిపేట]] ) * రెవెన్యూ డివిజన్లు: 75 {{Static row numbers}} {| class="wikitable sortable static-row-numbers" |- ! style="background-color:#99ccff;"|జిల్లా ! style="background-color:#99ccff;"|ప్రధాన కార్యాలయం ! style="background-color:#99ccff;"|రెవిన్యూ డివిజన్లు ! style="background-color:#99ccff;"|మండలాలు సంఖ్య ( 2022 లో ) ! style="background-color:#99ccff;"|వైశాల్యం (కి.మీ²) ! style="background-color:#99ccff;"|జనాభా (2011 ) లక్షలలో <ref name="AP census 2011">{{cite web|title=Population of AP districts(2011)|url=http://www.ap.gov.in/Other%20Docs/Population.pdf|publisher=ap.gov.in|accessdate=25 May 2014|page=14|format=pdf|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130516221912/http://www.ap.gov.in/Other%20Docs/Population.pdf|archivedate=2013-05-16}}</ref> ! style="background-color:#99ccff;"|జనసాంద్రత (/కి.మీ²) |- | [[అనకాపల్లి జిల్లా|అనకాపల్లి]]|| [[అనకాపల్లి]]|| 2||style="text-align:center;" | 24|| style="text-align:right;" | 4,292|| style="text-align:right;" | 17.270|| style="text-align:right;" |402 |- | [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]|| [[అనంతపురం]]|| 3||style="text-align:center;"| 31|| style="text-align:right;" | 10,205|| style="text-align:right;" | 22.411|| style="text-align:right;" |220 |- | [[అన్నమయ్య జిల్లా|అన్నమయ్య]]|| [[రాయచోటి]]||3|| style="text-align:center;" | 30|| style="text-align:right;" | 7,954|| style="text-align:right;" | 16.973|| style="text-align:right;" |213 |- | [[అల్లూరి సీతారామరాజు జిల్లా|అల్లూరి సీతారామరాజు]]|| [[పాడేరు]]|| 2||style="text-align:center;" | 22|| style="text-align:right;" | 12,251|| style="text-align:right;" | 9.54|| style="text-align:right;" |78 |- | [[ఎన్టీఆర్ జిల్లా|ఎన్టీఆర్]]|| [[విజయవాడ]]|| 3||style="text-align:center;" | 20|| style="text-align:right;" | 3,316|| style="text-align:right;" | 22.19|| style="text-align:right;" |669 |- | [[ఏలూరు జిల్లా|ఏలూరు]]||[[ఏలూరు]]||3|| style="text-align:center;" | 28|| style="text-align:right;" | 6,679|| style="text-align:right;" | 20.717|| style="text-align:right;" |310 |- | [[కర్నూలు జిల్లా|కర్నూలు]]|| [[కర్నూలు]]|| 3||style="text-align:center;"| 26|| style="text-align:right;" | 7,980|| style="text-align:right;" | 22.717|| style="text-align:right;" |285 |- | [[కాకినాడ జిల్లా|కాకినాడ]]|| [[కాకినాడ]]|| 2||style="text-align:center;" | 21|| style="text-align:right;" | 3,019|| style="text-align:right;" | 20.923|| style="text-align:right;" |693 |- | [[కృష్ణా జిల్లా|కృష్ణా]]|| [[మచిలీపట్నం]]||4|| style="text-align:center;"| 25|| style="text-align:right;" | 3,775|| style="text-align:right;" | 17.35|| style="text-align:right;" |460 |- | [[కోనసీమ జిల్లా|కోనసీమ]]|| [[అమలాపురం]]||3|| style="text-align:center;" | 22|| style="text-align:right;" | 2,083|| style="text-align:right;" | 17.191|| style="text-align:right;" |825 |- | [[గుంటూరు జిల్లా|గుంటూరు]]|| [[గుంటూరు]]||2|| style="text-align:center;"| 18|| style="text-align:right;" | 2,443|| style="text-align:right;" | 20.91|| style="text-align:right;" |856 |- | [[చిత్తూరు జిల్లా|చిత్తూరు]]|| [[చిత్తూరు]]||4|| style="text-align:center;"| 31|| style="text-align:right;" | 6,855|| style="text-align:right;" | 18.730|| style="text-align:right;" |273 |- | [[తిరుపతి జిల్లా|తిరుపతి]]|| [[తిరుపతి]]||4|| style="text-align:center;" | 34|| style="text-align:right;" | 8,231|| style="text-align:right;" | 21.970|| style="text-align:right;" |267 |- | [[తూర్పు గోదావరి జిల్లా|తూర్పు గోదావరి]]|| [[రాజమహేంద్రవరం]]|| 2|| style="text-align:center;"| 19|| style="text-align:right;" | 2,561|| style="text-align:right;" | 18.323|| style="text-align:right;" |715 |- | [[నంద్యాల జిల్లా|నంద్యాల]]|| [[నంద్యాల]]|| 3||style="text-align:center;" | 29|| style="text-align:right;" | 9,682|| style="text-align:right;" | 17.818|| style="text-align:right;" |184 |- |[[పల్నాడు జిల్లా|పల్నాడు]]||[[నరసరావుపేట]]||3|| style="text-align:center;" | 28|| style="text-align:right;" | 7,298|| style="text-align:right;" | 20.42|| style="text-align:right;" |280 |- | [[పశ్చిమ గోదావరి జిల్లా|పశ్చిమ గోదావరి]]|| [[భీమవరం]]|| 2||style="text-align:center;"| 19|| style="text-align:right;" | 2,178|| style="text-align:right;" | 17.80|| style="text-align:right;" |817 |- | [[పార్వతీపురం మన్యం జిల్లా|పార్వతీపురం మన్యం]]|| [[పార్వతీపురం]]|| 2||style="text-align:center;" | 15|| style="text-align:right;" | 3,659|| style="text-align:right;" | 9.253|| style="text-align:right;" |253 |- | [[ప్రకాశం జిల్లా|ప్రకాశం]]|| [[ఒంగోలు]]|| 3||style="text-align:center;"| 38|| style="text-align:right;" | 14,322|| style="text-align:right;" | 22.88|| style="text-align:right;" |160 |- | [[బాపట్ల జిల్లా|బాపట్ల]]|| [[బాపట్ల]]|| 2||style="text-align:center;" | 25|| style="text-align:right;" | 3,829|| style="text-align:right;" | 15.87|| style="text-align:right;" |414 |- | [[విజయనగరం జిల్లా|విజయనగరం]]|| [[విజయనగరం]]||3|| style="text-align:center;"| 27|| style="text-align:right;" | 4,122|| style="text-align:right;" | 19.308|| style="text-align:right;" |468 |- | [[విశాఖపట్నం జిల్లా|విశాఖపట్నం]]|| [[విశాఖపట్నం]]||2|| style="text-align:center;"| 11|| style="text-align:right;" | 1,048|| style="text-align:right;" | 19.595|| style="text-align:right;" |1870 |- | [[వైఎస్‌ఆర్ జిల్లా|వైఎస్ఆర్]]||[[కడప]]|| 4||style="text-align:center;"| 36|| style="text-align:right;" | 11,228|| style="text-align:right;" | 20.607|| style="text-align:right;" |184 |- | [[శ్రీకాకుళం జిల్లా|శ్రీకాకుళం]]|| [[శ్రీకాకుళం]]|| 3|| style="text-align:center;"| 30|| style="text-align:right;" | 4,591|| style="text-align:right;" | 21.914|| style="text-align:right;" |477 |- | [[శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు జిల్లా|శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు]]||[[నెల్లూరు]]|| 4||style="text-align:center;"| 38|| style="text-align:right;" | 10,441|| style="text-align:right;" | 24.697|| style="text-align:right;" |237 |- | [[శ్రీ సత్యసాయి జిల్లా|శ్రీ సత్యసాయి]] || [[పుట్టపర్తి]]|| 3||style="text-align:center;" | 32|| style="text-align:right;" | 8,925|| style="text-align:right;" | 18.400|| style="text-align:right;" |206 |} ===జిల్లా విశేషాలు=== * అతి పెద్ద జిల్లా: [[ప్రకాశం జిల్లా]] * అతి చిన్న జిల్లా: [[విశాఖపట్నం జిల్లా]] * అతి తక్కువ మండలాలు గల జిల్లా: [[విశాఖపట్నం జిల్లా]] * అతి ఎక్కువ మండలాలు గల జిల్లాలు: [[ప్రకాశం జిల్లా]], [[శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు జిల్లా]] * 2011 నాటి గణాంకాల ప్రకారం అత్యల్ప జనసాంద్రత గల జిల్లా: [[అల్లూరి సీతారామరాజు జిల్లా]] * 2011 నాటి గణాంకాల ప్రకారం అత్యధిక జనసాంద్రత గల జిల్లా: [[విశాఖపట్నం జిల్లా]] * 2011 నాటి గణాంకాల ప్రకారం పూర్తి పట్టణ జిల్లా: [[విశాఖపట్నం జిల్లా]] ==ప్రాతిపదికకు మినహాయింపులు== లోకసభ నియోజకవర్గాన్నిప్రాతిపదికగా కొత్త జిల్లాలను ఏర్పాటు చేయాలని నిర్ణయించినా అరకు లోకసభ నియోజకవర్గాన్ని రెండు జిల్లాలుగా మార్చారు. ప్రజల అభ్యర్ధనల మేరకు, మిగతా చోట్ల 12 అసెంబ్లీ నియోజకవర్గాలను లోకసభనియోజకవర్గం ప్రధానంగా గల జిల్లాలో కాక, ఇతర జిల్లాలలో వుంచారు.<ref>{{Cite web|title=AP New Districts: కొత్త కళ.. గడప వద్దకే పాలన|url=https://www.sakshi.com/telugu-news/andhra-pradesh/cm-ys-jagan-launched-13-new-districts-andhra-pradesh-1446432 |date=2022-04-05|access-date=2022-04-22|publisher=}}</ref><ref>{{Cite web|title=Andhra news:అందుబాటులో జిల్లా కేంద్రం |url=https://www.eenadu.net/telugu-news/ap-top-news/general/2501/122065557|publisher=ఈనాడు|date=2022-04-04|access-date=2022-04-04}}</ref> == ఇవి కూడా చూడండి == {{commons category|Districts of Andhra Pradesh}} * [[ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ నియోజకవర్గాల జాబితా]] * [[ఆంధ్రప్రదేశ్ మండలాలు]] * [[భారతదేశ జిల్లాల జాబితా]] * [[ఆంధ్రప్రదేశ్ రెవెన్యూ డివిజన్లు]] * [[ఆంధ్రప్రదేశ్ మండలాలు]] * [[ఆంధ్రప్రదేశ్ పురపాలక సంఘాలు]] * [[తెలంగాణ రెవెన్యూ డివిజన్లు]] * [[తెలంగాణ మండలాలు]] * [[తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు]] == మూలాలు == <references /> == వెలుపలి లంకెలు == {{ఆంధ్ర ప్రదేశ్}} {{భారతదేశం జిల్లాలు}} [[వర్గం:ఆంధ్రప్రదేశ్ పాలనా విభాగాలు|జిల్లాలు]] [[వర్గం:భారతదేశ జిల్లాల జాబితాలు]] [[వర్గం:ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాలు]] nhsg2br1r05nruq0t1ssvylnfvqggjx 3609836 3609798 2022-07-29T06:00:04Z Arjunaraoc 2379 రేపల్లె రెవెన్యూ డివిజన్ ఖరారు జీవో విడుదల కాలేదు కనుక[[Special:Contributions/2401:4900:33A7:1E3D:A09F:7606:4498:E084|2401:4900:33A7:1E3D:A09F:7606:4498:E084]] ([[User talk:2401:4900:33A7:1E3D:A09F:7606:4498:E084|చర్చ]]) దిద్దుబాటు చేసిన కూర్పు 3609798 ను రద్దు చేసారు wikitext text/x-wiki [[File:Andhra Pradesh districts - Telugu.svg|right|thumb|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాలు]] '''ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాలు''' 26. లోకసభ నియోజకవర్గం ప్రాంతం ఒకే జిల్లాప్రాతిపదికన గతంలో గల 13 జిల్లాలను, జిల్లాల పునర్య్వస్థీకరణతో 26 జిల్లాలుగా చేశారు. అయితే జనసాంద్రత తక్కువగా వుండే షెడ్యూల్ తెగల [[అరకు లోక్‌సభ నియోజకవర్గం|అరకు లోకసభ నియోజకవర్గాన్ని]] రెండు జిల్లాలుగా విభజించారు. ([http://overpass-turbo.eu/map.html?Q=%2F*%0AThis%20has%20been%20generated%20by%20the%20overpass-turbo%20wizard.%0AThe%20original%20search%20was%3A%0A%E2%80%9Cglacier%20in%20Iceland%E2%80%9D%0A*%2F%0A%5Bout%3Ajson%5D%5Btimeout%3A25%5D%3B%0A%2F%2F%20fetch%20area%20%E2%80%9CIceland%E2%80%9D%20to%20search%20in%0Aarea(3602022095)-%3E.searchArea%3B%0A%2F%2F%20gather%20results%0A(%0A%0A%20%20relation%5B%22admin_level%22%3D%225%22%5D(area.searchArea)-%3E.dist%3B%0A%20%20rel(pivot.dist)%3B%0A)%3B%0A%2F%2F%20print%20results%0Aout%20body%20geom%3B%0A%0A%0A%0A%0A%0A%7B%7Bstyle%3A%20%0Anode%2Cway%2Crelation%20%7B%0A%20%20%20%20text%3Aeval(%27tag(%22name%3Ate%22)%27)%3B%0A%7D%0A%20%7D%7D OSM గతిశీల పటం.]) ==చరిత్ర== 2022 లో [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ ముందు 13 జిల్లాలు, 670 మండలాలు, 50 రెవిన్యూడివిజన్లుండేవి. ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో కొత్త జిల్లాల ఏర్పాటు ప్రతిపాదనకు మంత్రిమండలి ఆమోదం తెలిపింది. ఇప్పుడున్న 13 జిల్లాల స్థానంలో 26 జిల్లాలను (అరకు లోకసభ నియోజక వర్గాన్ని రెండు జిల్లాలుగా, మిగతా [[ఆంధ్రప్రదేశ్ లోకసభ నియోజకవర్గాలు|లోకసభ నియోజకవర్గాల]]ను స్వల్ప మార్పులతో) జిల్లాలుగా ఏర్పాటుచేయుటకు, ప్రభుత్వం 2022 జనవరి 26 న అభ్యంతరాలు స్వీకరించుటకు ప్రాథమిక నోటిఫికేషన్‌లు విడుదల చేసింది.<ref>{{Cite web|url=https://www.eenadu.net/telugu-news/ap-main-news/general/2501/122017614|title=New Districts: ఇక 26 జిల్లాలు|website=EENADU|language=te|access-date=2022-01-26}}</ref> 2022 ఏప్రిల్ 3న జిల్లాల పునర్య్వస్థీకరణతో కొత్త జిల్లాలను ఖరారు చేస్తూ ప్రభుత్వం తుది నోటిఫికేషన్‌లు జారీ చేసింది.<ref>{{Cite web|title=Wayback Machine|url=https://web.archive.org/web/20220423160156/https://ahd.aptonline.in/AHMS/Views/DownLoads/All26Districts.pdf|access-date=2022-04-24|website=web.archive.org}}</ref> దీంతో 26 జిల్లాల ఆంధ్రప్రదేశ్‌గా మారింది.<ref>{{Cite web|title=New Districts In AP: ఏపీలో కొత్త జిల్లాలివే.. గెజిట్ విడుదల|url=https://www.etvbharat.com/telugu/telangana/city/hyderabad/final-notification-on-formation-of-new-districts-in-andhra-pradesh/ts20220403052257663|access-date=2022-04-03|website=ETV Bharat News}}</ref> మండలాలను 670 నుండి 679 కి రెవెన్యూ డివిజన్లను 50 నుంచి 72కు పెంచుతూ గెజిట్‌ నోటిఫికేషన్లు విడుదలచేసింది.<ref>{{Cite web|date=2022-04-03|title=26 జిల్లాల పాలన|url=https://www.andhrajyothy.com/telugunews/governance-of-26-districts-ngts-andhrapradesh-1822040302281861|access-date=2022-04-03|website=www.andhrajyothy.com|language=en}}</ref> == జిల్లాల గణాంకాలు == 2022 పునర్య్వస్థీకరణ, తదనంతర సవరణల ప్రకారం రాష్ట్రంలో జిల్లాలు, మండలాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు గణాంకాలు.<ref>{{Cite web|date=2022-04-03|title=AP: కొత్త జిల్లాల స్వరూపమిదే.. పెద్ద జిల్లా ఏదంటే?|url=https://www.sakshi.com/telugu-news/andhra-pradesh/area-and-population-new-districts-ap-1446058|access-date=2022-04-03|website=Sakshi|language=te}}</ref> * జిల్లాల సంఖ్య: 26 * మొత్తం మండలాలు: 679 (మండలాలకు మార్పులు: గుంటూరు -> గుంటూరు తూర్పు, గుంటూరు పశ్చిమ; కర్నూలు మండలం -> కర్నూలు (పట్టణ), కర్నూలు (గ్రామీణ); విజయవాడ (పట్టణ) -> విజయవాడ (మధ్య), విజయవాడ (ఉత్తర), విజయవాడ (తూర్పు), విజయవాడ (పశ్చిమ); నెల్లూరు -> నెల్లూరు (పట్టణ) , నెల్లూరు (గ్రామీణ); విశాఖపట్నం (పట్టణ) + విశాఖపట్నం (గ్రామీణ) -> [[సీతమ్మధార మండలం|సీతమ్మధార]], [[గోపాలపట్నం మండలం|గోపాలపట్నం]], [[ములుగాడ మండలం|ములగాడ]], [[మహారాణిపేట మండలం|మహారాణిపేట]] ) * రెవెన్యూ డివిజన్లు: 74 {{Static row numbers}} {| class="wikitable sortable static-row-numbers" |- ! style="background-color:#99ccff;"|జిల్లా ! style="background-color:#99ccff;"|ప్రధాన కార్యాలయం ! style="background-color:#99ccff;"|రెవిన్యూ డివిజన్లు ! style="background-color:#99ccff;"|మండలాలు సంఖ్య ( 2022 లో ) ! style="background-color:#99ccff;"|వైశాల్యం (కి.మీ²) ! style="background-color:#99ccff;"|జనాభా (2011 ) లక్షలలో <ref name="AP census 2011">{{cite web|title=Population of AP districts(2011)|url=http://www.ap.gov.in/Other%20Docs/Population.pdf|publisher=ap.gov.in|accessdate=25 May 2014|page=14|format=pdf|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130516221912/http://www.ap.gov.in/Other%20Docs/Population.pdf|archivedate=2013-05-16}}</ref> ! style="background-color:#99ccff;"|జనసాంద్రత (/కి.మీ²) |- | [[అనకాపల్లి జిల్లా|అనకాపల్లి]]|| [[అనకాపల్లి]]|| 2||style="text-align:center;" | 24|| style="text-align:right;" | 4,292|| style="text-align:right;" | 17.270|| style="text-align:right;" |402 |- | [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]|| [[అనంతపురం]]|| 3||style="text-align:center;"| 31|| style="text-align:right;" | 10,205|| style="text-align:right;" | 22.411|| style="text-align:right;" |220 |- | [[అన్నమయ్య జిల్లా|అన్నమయ్య]]|| [[రాయచోటి]]||3|| style="text-align:center;" | 30|| style="text-align:right;" | 7,954|| style="text-align:right;" | 16.973|| style="text-align:right;" |213 |- | [[అల్లూరి సీతారామరాజు జిల్లా|అల్లూరి సీతారామరాజు]]|| [[పాడేరు]]|| 2||style="text-align:center;" | 22|| style="text-align:right;" | 12,251|| style="text-align:right;" | 9.54|| style="text-align:right;" |78 |- | [[ఎన్టీఆర్ జిల్లా|ఎన్టీఆర్]]|| [[విజయవాడ]]|| 3||style="text-align:center;" | 20|| style="text-align:right;" | 3,316|| style="text-align:right;" | 22.19|| style="text-align:right;" |669 |- | [[ఏలూరు జిల్లా|ఏలూరు]]||[[ఏలూరు]]||3|| style="text-align:center;" | 28|| style="text-align:right;" | 6,679|| style="text-align:right;" | 20.717|| style="text-align:right;" |310 |- | [[కర్నూలు జిల్లా|కర్నూలు]]|| [[కర్నూలు]]|| 3||style="text-align:center;"| 26|| style="text-align:right;" | 7,980|| style="text-align:right;" | 22.717|| style="text-align:right;" |285 |- | [[కాకినాడ జిల్లా|కాకినాడ]]|| [[కాకినాడ]]|| 2||style="text-align:center;" | 21|| style="text-align:right;" | 3,019|| style="text-align:right;" | 20.923|| style="text-align:right;" |693 |- | [[కృష్ణా జిల్లా|కృష్ణా]]|| [[మచిలీపట్నం]]||4|| style="text-align:center;"| 25|| style="text-align:right;" | 3,775|| style="text-align:right;" | 17.35|| style="text-align:right;" |460 |- | [[కోనసీమ జిల్లా|కోనసీమ]]|| [[అమలాపురం]]||3|| style="text-align:center;" | 22|| style="text-align:right;" | 2,083|| style="text-align:right;" | 17.191|| style="text-align:right;" |825 |- | [[గుంటూరు జిల్లా|గుంటూరు]]|| [[గుంటూరు]]||2|| style="text-align:center;"| 18|| style="text-align:right;" | 2,443|| style="text-align:right;" | 20.91|| style="text-align:right;" |856 |- | [[చిత్తూరు జిల్లా|చిత్తూరు]]|| [[చిత్తూరు]]||4|| style="text-align:center;"| 31|| style="text-align:right;" | 6,855|| style="text-align:right;" | 18.730|| style="text-align:right;" |273 |- | [[తిరుపతి జిల్లా|తిరుపతి]]|| [[తిరుపతి]]||4|| style="text-align:center;" | 34|| style="text-align:right;" | 8,231|| style="text-align:right;" | 21.970|| style="text-align:right;" |267 |- | [[తూర్పు గోదావరి జిల్లా|తూర్పు గోదావరి]]|| [[రాజమహేంద్రవరం]]|| 2|| style="text-align:center;"| 19|| style="text-align:right;" | 2,561|| style="text-align:right;" | 18.323|| style="text-align:right;" |715 |- | [[నంద్యాల జిల్లా|నంద్యాల]]|| [[నంద్యాల]]|| 3||style="text-align:center;" | 29|| style="text-align:right;" | 9,682|| style="text-align:right;" | 17.818|| style="text-align:right;" |184 |- |[[పల్నాడు జిల్లా|పల్నాడు]]||[[నరసరావుపేట]]||3|| style="text-align:center;" | 28|| style="text-align:right;" | 7,298|| style="text-align:right;" | 20.42|| style="text-align:right;" |280 |- | [[పశ్చిమ గోదావరి జిల్లా|పశ్చిమ గోదావరి]]|| [[భీమవరం]]|| 2||style="text-align:center;"| 19|| style="text-align:right;" | 2,178|| style="text-align:right;" | 17.80|| style="text-align:right;" |817 |- | [[పార్వతీపురం మన్యం జిల్లా|పార్వతీపురం మన్యం]]|| [[పార్వతీపురం]]|| 2||style="text-align:center;" | 15|| style="text-align:right;" | 3,659|| style="text-align:right;" | 9.253|| style="text-align:right;" |253 |- | [[ప్రకాశం జిల్లా|ప్రకాశం]]|| [[ఒంగోలు]]|| 3||style="text-align:center;"| 38|| style="text-align:right;" | 14,322|| style="text-align:right;" | 22.88|| style="text-align:right;" |160 |- | [[బాపట్ల జిల్లా|బాపట్ల]]|| [[బాపట్ల]]|| 2||style="text-align:center;" | 25|| style="text-align:right;" | 3,829|| style="text-align:right;" | 15.87|| style="text-align:right;" |414 |- | [[విజయనగరం జిల్లా|విజయనగరం]]|| [[విజయనగరం]]||3|| style="text-align:center;"| 27|| style="text-align:right;" | 4,122|| style="text-align:right;" | 19.308|| style="text-align:right;" |468 |- | [[విశాఖపట్నం జిల్లా|విశాఖపట్నం]]|| [[విశాఖపట్నం]]||2|| style="text-align:center;"| 11|| style="text-align:right;" | 1,048|| style="text-align:right;" | 19.595|| style="text-align:right;" |1870 |- | [[వైఎస్‌ఆర్ జిల్లా|వైఎస్ఆర్]]||[[కడప]]|| 4||style="text-align:center;"| 36|| style="text-align:right;" | 11,228|| style="text-align:right;" | 20.607|| style="text-align:right;" |184 |- | [[శ్రీకాకుళం జిల్లా|శ్రీకాకుళం]]|| [[శ్రీకాకుళం]]|| 3|| style="text-align:center;"| 30|| style="text-align:right;" | 4,591|| style="text-align:right;" | 21.914|| style="text-align:right;" |477 |- | [[శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు జిల్లా|శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు]]||[[నెల్లూరు]]|| 4||style="text-align:center;"| 38|| style="text-align:right;" | 10,441|| style="text-align:right;" | 24.697|| style="text-align:right;" |237 |- | [[శ్రీ సత్యసాయి జిల్లా|శ్రీ సత్యసాయి]] || [[పుట్టపర్తి]]|| 3||style="text-align:center;" | 32|| style="text-align:right;" | 8,925|| style="text-align:right;" | 18.400|| style="text-align:right;" |206 |} ===జిల్లా విశేషాలు=== * అతి పెద్ద జిల్లా: [[ప్రకాశం జిల్లా]] * అతి చిన్న జిల్లా: [[విశాఖపట్నం జిల్లా]] * అతి తక్కువ మండలాలు గల జిల్లా: [[విశాఖపట్నం జిల్లా]] * అతి ఎక్కువ మండలాలు గల జిల్లాలు: [[ప్రకాశం జిల్లా]], [[శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు జిల్లా]] * 2011 నాటి గణాంకాల ప్రకారం అత్యల్ప జనసాంద్రత గల జిల్లా: [[అల్లూరి సీతారామరాజు జిల్లా]] * 2011 నాటి గణాంకాల ప్రకారం అత్యధిక జనసాంద్రత గల జిల్లా: [[విశాఖపట్నం జిల్లా]] * 2011 నాటి గణాంకాల ప్రకారం పూర్తి పట్టణ జిల్లా: [[విశాఖపట్నం జిల్లా]] ==ప్రాతిపదికకు మినహాయింపులు== లోకసభ నియోజకవర్గాన్నిప్రాతిపదికగా కొత్త జిల్లాలను ఏర్పాటు చేయాలని నిర్ణయించినా అరకు లోకసభ నియోజకవర్గాన్ని రెండు జిల్లాలుగా మార్చారు. ప్రజల అభ్యర్ధనల మేరకు, మిగతా చోట్ల 12 అసెంబ్లీ నియోజకవర్గాలను లోకసభనియోజకవర్గం ప్రధానంగా గల జిల్లాలో కాక, ఇతర జిల్లాలలో వుంచారు.<ref>{{Cite web|title=AP New Districts: కొత్త కళ.. గడప వద్దకే పాలన|url=https://www.sakshi.com/telugu-news/andhra-pradesh/cm-ys-jagan-launched-13-new-districts-andhra-pradesh-1446432 |date=2022-04-05|access-date=2022-04-22|publisher=}}</ref><ref>{{Cite web|title=Andhra news:అందుబాటులో జిల్లా కేంద్రం |url=https://www.eenadu.net/telugu-news/ap-top-news/general/2501/122065557|publisher=ఈనాడు|date=2022-04-04|access-date=2022-04-04}}</ref> == ఇవి కూడా చూడండి == {{commons category|Districts of Andhra Pradesh}} * [[ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ నియోజకవర్గాల జాబితా]] * [[ఆంధ్రప్రదేశ్ మండలాలు]] * [[భారతదేశ జిల్లాల జాబితా]] * [[ఆంధ్రప్రదేశ్ రెవెన్యూ డివిజన్లు]] * [[ఆంధ్రప్రదేశ్ మండలాలు]] * [[ఆంధ్రప్రదేశ్ పురపాలక సంఘాలు]] * [[తెలంగాణ రెవెన్యూ డివిజన్లు]] * [[తెలంగాణ మండలాలు]] * [[తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు]] == మూలాలు == <references /> == వెలుపలి లంకెలు == {{ఆంధ్ర ప్రదేశ్}} {{భారతదేశం జిల్లాలు}} [[వర్గం:ఆంధ్రప్రదేశ్ పాలనా విభాగాలు|జిల్లాలు]] [[వర్గం:భారతదేశ జిల్లాల జాబితాలు]] [[వర్గం:ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాలు]] pr5p446hwy9ygxko2az98vb9zn75wix 3609839 3609836 2022-07-29T06:02:28Z Arjunaraoc 2379 /* చరిత్ర */ wikitext text/x-wiki [[File:Andhra Pradesh districts - Telugu.svg|right|thumb|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాలు]] '''ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాలు''' 26. లోకసభ నియోజకవర్గం ప్రాంతం ఒకే జిల్లాప్రాతిపదికన గతంలో గల 13 జిల్లాలను, జిల్లాల పునర్య్వస్థీకరణతో 26 జిల్లాలుగా చేశారు. అయితే జనసాంద్రత తక్కువగా వుండే షెడ్యూల్ తెగల [[అరకు లోక్‌సభ నియోజకవర్గం|అరకు లోకసభ నియోజకవర్గాన్ని]] రెండు జిల్లాలుగా విభజించారు. ([http://overpass-turbo.eu/map.html?Q=%2F*%0AThis%20has%20been%20generated%20by%20the%20overpass-turbo%20wizard.%0AThe%20original%20search%20was%3A%0A%E2%80%9Cglacier%20in%20Iceland%E2%80%9D%0A*%2F%0A%5Bout%3Ajson%5D%5Btimeout%3A25%5D%3B%0A%2F%2F%20fetch%20area%20%E2%80%9CIceland%E2%80%9D%20to%20search%20in%0Aarea(3602022095)-%3E.searchArea%3B%0A%2F%2F%20gather%20results%0A(%0A%0A%20%20relation%5B%22admin_level%22%3D%225%22%5D(area.searchArea)-%3E.dist%3B%0A%20%20rel(pivot.dist)%3B%0A)%3B%0A%2F%2F%20print%20results%0Aout%20body%20geom%3B%0A%0A%0A%0A%0A%0A%7B%7Bstyle%3A%20%0Anode%2Cway%2Crelation%20%7B%0A%20%20%20%20text%3Aeval(%27tag(%22name%3Ate%22)%27)%3B%0A%7D%0A%20%7D%7D OSM గతిశీల పటం.]) ==చరిత్ర== 2022 లో [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ ముందు 13 జిల్లాలు, 670 మండలాలు, 50 రెవిన్యూడివిజన్లుండేవి. ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో కొత్త జిల్లాల ఏర్పాటు ప్రతిపాదనకు మంత్రిమండలి ఆమోదం తెలిపింది. ఇప్పుడున్న 13 జిల్లాల స్థానంలో 26 జిల్లాలను (అరకు లోకసభ నియోజక వర్గాన్ని రెండు జిల్లాలుగా, మిగతా [[ఆంధ్రప్రదేశ్ లోకసభ నియోజకవర్గాలు|లోకసభ నియోజకవర్గాల]]ను స్వల్ప మార్పులతో) జిల్లాలుగా ఏర్పాటుచేయుటకు, ప్రభుత్వం 2022 జనవరి 26 న అభ్యంతరాలు స్వీకరించుటకు ప్రాథమిక నోటిఫికేషన్‌లు విడుదల చేసింది.<ref>{{Cite web|url=https://www.eenadu.net/telugu-news/ap-main-news/general/2501/122017614|title=New Districts: ఇక 26 జిల్లాలు|website=EENADU|language=te|access-date=2022-01-26}}</ref> 2022 ఏప్రిల్ 3న జిల్లాల పునర్య్వస్థీకరణతో కొత్త జిల్లాలను ఖరారు చేస్తూ ప్రభుత్వం తుది నోటిఫికేషన్‌లు జారీ చేసింది.<ref>{{Cite web|title=Wayback Machine|url=https://web.archive.org/web/20220423160156/https://ahd.aptonline.in/AHMS/Views/DownLoads/All26Districts.pdf|access-date=2022-04-24|website=web.archive.org}}</ref> దీంతో 26 జిల్లాల ఆంధ్రప్రదేశ్‌గా మారింది.<ref>{{Cite web|title=New Districts In AP: ఏపీలో కొత్త జిల్లాలివే.. గెజిట్ విడుదల|url=https://www.etvbharat.com/telugu/telangana/city/hyderabad/final-notification-on-formation-of-new-districts-in-andhra-pradesh/ts20220403052257663|access-date=2022-04-03|website=ETV Bharat News}}</ref> మండలాలను 670 నుండి 679 కి రెవెన్యూ డివిజన్లను 50 నుంచి 72కు పెంచుతూ గెజిట్‌ నోటిఫికేషన్లు విడుదలచేసింది.<ref>{{Cite web|date=2022-04-03|title=26 జిల్లాల పాలన|url=https://www.andhrajyothy.com/telugunews/governance-of-26-districts-ngts-andhrapradesh-1822040302281861|access-date=2022-04-03|website=www.andhrajyothy.com|language=en}}</ref> తరువాత కొత్తపేట రెవెన్యూ డివిజన్, పులివెందుల రెవెన్యూ డివిజన్ కొత్తగా ఏర్పాటయినాయి. == జిల్లాల గణాంకాలు == 2022 పునర్య్వస్థీకరణ, తదనంతర సవరణల ప్రకారం రాష్ట్రంలో జిల్లాలు, మండలాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు గణాంకాలు.<ref>{{Cite web|date=2022-04-03|title=AP: కొత్త జిల్లాల స్వరూపమిదే.. పెద్ద జిల్లా ఏదంటే?|url=https://www.sakshi.com/telugu-news/andhra-pradesh/area-and-population-new-districts-ap-1446058|access-date=2022-04-03|website=Sakshi|language=te}}</ref> * జిల్లాల సంఖ్య: 26 * మొత్తం మండలాలు: 679 (మండలాలకు మార్పులు: గుంటూరు -> గుంటూరు తూర్పు, గుంటూరు పశ్చిమ; కర్నూలు మండలం -> కర్నూలు (పట్టణ), కర్నూలు (గ్రామీణ); విజయవాడ (పట్టణ) -> విజయవాడ (మధ్య), విజయవాడ (ఉత్తర), విజయవాడ (తూర్పు), విజయవాడ (పశ్చిమ); నెల్లూరు -> నెల్లూరు (పట్టణ) , నెల్లూరు (గ్రామీణ); విశాఖపట్నం (పట్టణ) + విశాఖపట్నం (గ్రామీణ) -> [[సీతమ్మధార మండలం|సీతమ్మధార]], [[గోపాలపట్నం మండలం|గోపాలపట్నం]], [[ములుగాడ మండలం|ములగాడ]], [[మహారాణిపేట మండలం|మహారాణిపేట]] ) * రెవెన్యూ డివిజన్లు: 74 {{Static row numbers}} {| class="wikitable sortable static-row-numbers" |- ! style="background-color:#99ccff;"|జిల్లా ! style="background-color:#99ccff;"|ప్రధాన కార్యాలయం ! style="background-color:#99ccff;"|రెవిన్యూ డివిజన్లు ! style="background-color:#99ccff;"|మండలాలు సంఖ్య ( 2022 లో ) ! style="background-color:#99ccff;"|వైశాల్యం (కి.మీ²) ! style="background-color:#99ccff;"|జనాభా (2011 ) లక్షలలో <ref name="AP census 2011">{{cite web|title=Population of AP districts(2011)|url=http://www.ap.gov.in/Other%20Docs/Population.pdf|publisher=ap.gov.in|accessdate=25 May 2014|page=14|format=pdf|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130516221912/http://www.ap.gov.in/Other%20Docs/Population.pdf|archivedate=2013-05-16}}</ref> ! style="background-color:#99ccff;"|జనసాంద్రత (/కి.మీ²) |- | [[అనకాపల్లి జిల్లా|అనకాపల్లి]]|| [[అనకాపల్లి]]|| 2||style="text-align:center;" | 24|| style="text-align:right;" | 4,292|| style="text-align:right;" | 17.270|| style="text-align:right;" |402 |- | [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]|| [[అనంతపురం]]|| 3||style="text-align:center;"| 31|| style="text-align:right;" | 10,205|| style="text-align:right;" | 22.411|| style="text-align:right;" |220 |- | [[అన్నమయ్య జిల్లా|అన్నమయ్య]]|| [[రాయచోటి]]||3|| style="text-align:center;" | 30|| style="text-align:right;" | 7,954|| style="text-align:right;" | 16.973|| style="text-align:right;" |213 |- | [[అల్లూరి సీతారామరాజు జిల్లా|అల్లూరి సీతారామరాజు]]|| [[పాడేరు]]|| 2||style="text-align:center;" | 22|| style="text-align:right;" | 12,251|| style="text-align:right;" | 9.54|| style="text-align:right;" |78 |- | [[ఎన్టీఆర్ జిల్లా|ఎన్టీఆర్]]|| [[విజయవాడ]]|| 3||style="text-align:center;" | 20|| style="text-align:right;" | 3,316|| style="text-align:right;" | 22.19|| style="text-align:right;" |669 |- | [[ఏలూరు జిల్లా|ఏలూరు]]||[[ఏలూరు]]||3|| style="text-align:center;" | 28|| style="text-align:right;" | 6,679|| style="text-align:right;" | 20.717|| style="text-align:right;" |310 |- | [[కర్నూలు జిల్లా|కర్నూలు]]|| [[కర్నూలు]]|| 3||style="text-align:center;"| 26|| style="text-align:right;" | 7,980|| style="text-align:right;" | 22.717|| style="text-align:right;" |285 |- | [[కాకినాడ జిల్లా|కాకినాడ]]|| [[కాకినాడ]]|| 2||style="text-align:center;" | 21|| style="text-align:right;" | 3,019|| style="text-align:right;" | 20.923|| style="text-align:right;" |693 |- | [[కృష్ణా జిల్లా|కృష్ణా]]|| [[మచిలీపట్నం]]||4|| style="text-align:center;"| 25|| style="text-align:right;" | 3,775|| style="text-align:right;" | 17.35|| style="text-align:right;" |460 |- | [[కోనసీమ జిల్లా|కోనసీమ]]|| [[అమలాపురం]]||3|| style="text-align:center;" | 22|| style="text-align:right;" | 2,083|| style="text-align:right;" | 17.191|| style="text-align:right;" |825 |- | [[గుంటూరు జిల్లా|గుంటూరు]]|| [[గుంటూరు]]||2|| style="text-align:center;"| 18|| style="text-align:right;" | 2,443|| style="text-align:right;" | 20.91|| style="text-align:right;" |856 |- | [[చిత్తూరు జిల్లా|చిత్తూరు]]|| [[చిత్తూరు]]||4|| style="text-align:center;"| 31|| style="text-align:right;" | 6,855|| style="text-align:right;" | 18.730|| style="text-align:right;" |273 |- | [[తిరుపతి జిల్లా|తిరుపతి]]|| [[తిరుపతి]]||4|| style="text-align:center;" | 34|| style="text-align:right;" | 8,231|| style="text-align:right;" | 21.970|| style="text-align:right;" |267 |- | [[తూర్పు గోదావరి జిల్లా|తూర్పు గోదావరి]]|| [[రాజమహేంద్రవరం]]|| 2|| style="text-align:center;"| 19|| style="text-align:right;" | 2,561|| style="text-align:right;" | 18.323|| style="text-align:right;" |715 |- | [[నంద్యాల జిల్లా|నంద్యాల]]|| [[నంద్యాల]]|| 3||style="text-align:center;" | 29|| style="text-align:right;" | 9,682|| style="text-align:right;" | 17.818|| style="text-align:right;" |184 |- |[[పల్నాడు జిల్లా|పల్నాడు]]||[[నరసరావుపేట]]||3|| style="text-align:center;" | 28|| style="text-align:right;" | 7,298|| style="text-align:right;" | 20.42|| style="text-align:right;" |280 |- | [[పశ్చిమ గోదావరి జిల్లా|పశ్చిమ గోదావరి]]|| [[భీమవరం]]|| 2||style="text-align:center;"| 19|| style="text-align:right;" | 2,178|| style="text-align:right;" | 17.80|| style="text-align:right;" |817 |- | [[పార్వతీపురం మన్యం జిల్లా|పార్వతీపురం మన్యం]]|| [[పార్వతీపురం]]|| 2||style="text-align:center;" | 15|| style="text-align:right;" | 3,659|| style="text-align:right;" | 9.253|| style="text-align:right;" |253 |- | [[ప్రకాశం జిల్లా|ప్రకాశం]]|| [[ఒంగోలు]]|| 3||style="text-align:center;"| 38|| style="text-align:right;" | 14,322|| style="text-align:right;" | 22.88|| style="text-align:right;" |160 |- | [[బాపట్ల జిల్లా|బాపట్ల]]|| [[బాపట్ల]]|| 2||style="text-align:center;" | 25|| style="text-align:right;" | 3,829|| style="text-align:right;" | 15.87|| style="text-align:right;" |414 |- | [[విజయనగరం జిల్లా|విజయనగరం]]|| [[విజయనగరం]]||3|| style="text-align:center;"| 27|| style="text-align:right;" | 4,122|| style="text-align:right;" | 19.308|| style="text-align:right;" |468 |- | [[విశాఖపట్నం జిల్లా|విశాఖపట్నం]]|| [[విశాఖపట్నం]]||2|| style="text-align:center;"| 11|| style="text-align:right;" | 1,048|| style="text-align:right;" | 19.595|| style="text-align:right;" |1870 |- | [[వైఎస్‌ఆర్ జిల్లా|వైఎస్ఆర్]]||[[కడప]]|| 4||style="text-align:center;"| 36|| style="text-align:right;" | 11,228|| style="text-align:right;" | 20.607|| style="text-align:right;" |184 |- | [[శ్రీకాకుళం జిల్లా|శ్రీకాకుళం]]|| [[శ్రీకాకుళం]]|| 3|| style="text-align:center;"| 30|| style="text-align:right;" | 4,591|| style="text-align:right;" | 21.914|| style="text-align:right;" |477 |- | [[శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు జిల్లా|శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు]]||[[నెల్లూరు]]|| 4||style="text-align:center;"| 38|| style="text-align:right;" | 10,441|| style="text-align:right;" | 24.697|| style="text-align:right;" |237 |- | [[శ్రీ సత్యసాయి జిల్లా|శ్రీ సత్యసాయి]] || [[పుట్టపర్తి]]|| 3||style="text-align:center;" | 32|| style="text-align:right;" | 8,925|| style="text-align:right;" | 18.400|| style="text-align:right;" |206 |} ===జిల్లా విశేషాలు=== * అతి పెద్ద జిల్లా: [[ప్రకాశం జిల్లా]] * అతి చిన్న జిల్లా: [[విశాఖపట్నం జిల్లా]] * అతి తక్కువ మండలాలు గల జిల్లా: [[విశాఖపట్నం జిల్లా]] * అతి ఎక్కువ మండలాలు గల జిల్లాలు: [[ప్రకాశం జిల్లా]], [[శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు జిల్లా]] * 2011 నాటి గణాంకాల ప్రకారం అత్యల్ప జనసాంద్రత గల జిల్లా: [[అల్లూరి సీతారామరాజు జిల్లా]] * 2011 నాటి గణాంకాల ప్రకారం అత్యధిక జనసాంద్రత గల జిల్లా: [[విశాఖపట్నం జిల్లా]] * 2011 నాటి గణాంకాల ప్రకారం పూర్తి పట్టణ జిల్లా: [[విశాఖపట్నం జిల్లా]] ==ప్రాతిపదికకు మినహాయింపులు== లోకసభ నియోజకవర్గాన్నిప్రాతిపదికగా కొత్త జిల్లాలను ఏర్పాటు చేయాలని నిర్ణయించినా అరకు లోకసభ నియోజకవర్గాన్ని రెండు జిల్లాలుగా మార్చారు. ప్రజల అభ్యర్ధనల మేరకు, మిగతా చోట్ల 12 అసెంబ్లీ నియోజకవర్గాలను లోకసభనియోజకవర్గం ప్రధానంగా గల జిల్లాలో కాక, ఇతర జిల్లాలలో వుంచారు.<ref>{{Cite web|title=AP New Districts: కొత్త కళ.. గడప వద్దకే పాలన|url=https://www.sakshi.com/telugu-news/andhra-pradesh/cm-ys-jagan-launched-13-new-districts-andhra-pradesh-1446432 |date=2022-04-05|access-date=2022-04-22|publisher=}}</ref><ref>{{Cite web|title=Andhra news:అందుబాటులో జిల్లా కేంద్రం |url=https://www.eenadu.net/telugu-news/ap-top-news/general/2501/122065557|publisher=ఈనాడు|date=2022-04-04|access-date=2022-04-04}}</ref> == ఇవి కూడా చూడండి == {{commons category|Districts of Andhra Pradesh}} * [[ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ నియోజకవర్గాల జాబితా]] * [[ఆంధ్రప్రదేశ్ మండలాలు]] * [[భారతదేశ జిల్లాల జాబితా]] * [[ఆంధ్రప్రదేశ్ రెవెన్యూ డివిజన్లు]] * [[ఆంధ్రప్రదేశ్ మండలాలు]] * [[ఆంధ్రప్రదేశ్ పురపాలక సంఘాలు]] * [[తెలంగాణ రెవెన్యూ డివిజన్లు]] * [[తెలంగాణ మండలాలు]] * [[తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు]] == మూలాలు == <references /> == వెలుపలి లంకెలు == {{ఆంధ్ర ప్రదేశ్}} {{భారతదేశం జిల్లాలు}} [[వర్గం:ఆంధ్రప్రదేశ్ పాలనా విభాగాలు|జిల్లాలు]] [[వర్గం:భారతదేశ జిల్లాల జాబితాలు]] [[వర్గం:ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాలు]] l6ou9mq9n9n227r0td5sem3crvy1x4g 3609842 3609839 2022-07-29T06:04:25Z Arjunaraoc 2379 /* చరిత్ర */ wikitext text/x-wiki [[File:Andhra Pradesh districts - Telugu.svg|right|thumb|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాలు]] '''ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాలు''' 26. లోకసభ నియోజకవర్గం ప్రాంతం ఒకే జిల్లాప్రాతిపదికన గతంలో గల 13 జిల్లాలను, జిల్లాల పునర్య్వస్థీకరణతో 26 జిల్లాలుగా చేశారు. అయితే జనసాంద్రత తక్కువగా వుండే షెడ్యూల్ తెగల [[అరకు లోక్‌సభ నియోజకవర్గం|అరకు లోకసభ నియోజకవర్గాన్ని]] రెండు జిల్లాలుగా విభజించారు. ([http://overpass-turbo.eu/map.html?Q=%2F*%0AThis%20has%20been%20generated%20by%20the%20overpass-turbo%20wizard.%0AThe%20original%20search%20was%3A%0A%E2%80%9Cglacier%20in%20Iceland%E2%80%9D%0A*%2F%0A%5Bout%3Ajson%5D%5Btimeout%3A25%5D%3B%0A%2F%2F%20fetch%20area%20%E2%80%9CIceland%E2%80%9D%20to%20search%20in%0Aarea(3602022095)-%3E.searchArea%3B%0A%2F%2F%20gather%20results%0A(%0A%0A%20%20relation%5B%22admin_level%22%3D%225%22%5D(area.searchArea)-%3E.dist%3B%0A%20%20rel(pivot.dist)%3B%0A)%3B%0A%2F%2F%20print%20results%0Aout%20body%20geom%3B%0A%0A%0A%0A%0A%0A%7B%7Bstyle%3A%20%0Anode%2Cway%2Crelation%20%7B%0A%20%20%20%20text%3Aeval(%27tag(%22name%3Ate%22)%27)%3B%0A%7D%0A%20%7D%7D OSM గతిశీల పటం.]) ==చరిత్ర== 2022 లో [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ ముందు 13 జిల్లాలు, 670 మండలాలు, 50 రెవిన్యూడివిజన్లుండేవి. ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో కొత్త జిల్లాల ఏర్పాటు ప్రతిపాదనకు మంత్రిమండలి ఆమోదం తెలిపింది. ఇప్పుడున్న 13 జిల్లాల స్థానంలో 26 జిల్లాలను (అరకు లోకసభ నియోజక వర్గాన్ని రెండు జిల్లాలుగా, మిగతా [[ఆంధ్రప్రదేశ్ లోకసభ నియోజకవర్గాలు|లోకసభ నియోజకవర్గాల]]ను స్వల్ప మార్పులతో) జిల్లాలుగా ఏర్పాటుచేయుటకు, ప్రభుత్వం 2022 జనవరి 26 న అభ్యంతరాలు స్వీకరించుటకు ప్రాథమిక నోటిఫికేషన్‌లు విడుదల చేసింది.<ref>{{Cite web|url=https://www.eenadu.net/telugu-news/ap-main-news/general/2501/122017614|title=New Districts: ఇక 26 జిల్లాలు|website=EENADU|language=te|access-date=2022-01-26}}</ref> 2022 ఏప్రిల్ 3న జిల్లాల పునర్య్వస్థీకరణతో కొత్త జిల్లాలను ఖరారు చేస్తూ ప్రభుత్వం తుది నోటిఫికేషన్‌లు జారీ చేసింది.<ref>{{Cite web|title=Wayback Machine|url=https://web.archive.org/web/20220423160156/https://ahd.aptonline.in/AHMS/Views/DownLoads/All26Districts.pdf|access-date=2022-04-24|website=web.archive.org}}</ref> దీంతో 26 జిల్లాల ఆంధ్రప్రదేశ్‌గా మారింది.<ref>{{Cite web|title=New Districts In AP: ఏపీలో కొత్త జిల్లాలివే.. గెజిట్ విడుదల|url=https://www.etvbharat.com/telugu/telangana/city/hyderabad/final-notification-on-formation-of-new-districts-in-andhra-pradesh/ts20220403052257663|access-date=2022-04-03|website=ETV Bharat News}}</ref> మండలాలను 670 నుండి 679 కి రెవెన్యూ డివిజన్లను 50 నుంచి 72కు పెంచుతూ గెజిట్‌ నోటిఫికేషన్లు విడుదలచేసింది.<ref>{{Cite web|date=2022-04-03|title=26 జిల్లాల పాలన|url=https://www.andhrajyothy.com/telugunews/governance-of-26-districts-ngts-andhrapradesh-1822040302281861|access-date=2022-04-03|website=www.andhrajyothy.com|language=en}}</ref> తరువాత కొత్తపేట రెవెన్యూ డివిజన్, పులివెందుల రెవెన్యూ డివిజన్ కొత్తగా ఏర్పాటయినాయి.<ref>{{Cite web|url=https://telugu.samayam.com/andhra-pradesh/news/ys-jagan-govt-orders-for-creation-of-two-revenue-divisions/articleshow/92548844.cms|title=పులివెందుల వాసులకు గుడ్ న్యూస్.. ఇక అధికారికంగా... జగన్ సర్కారు ఉత్తర్వులు|date=2022-06-29|access-date=2022-06-30|website=సమయం}}</ref> == జిల్లాల గణాంకాలు == 2022 పునర్య్వస్థీకరణ, తదనంతర సవరణల ప్రకారం రాష్ట్రంలో జిల్లాలు, మండలాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు గణాంకాలు.<ref>{{Cite web|date=2022-04-03|title=AP: కొత్త జిల్లాల స్వరూపమిదే.. పెద్ద జిల్లా ఏదంటే?|url=https://www.sakshi.com/telugu-news/andhra-pradesh/area-and-population-new-districts-ap-1446058|access-date=2022-04-03|website=Sakshi|language=te}}</ref> * జిల్లాల సంఖ్య: 26 * మొత్తం మండలాలు: 679 (మండలాలకు మార్పులు: గుంటూరు -> గుంటూరు తూర్పు, గుంటూరు పశ్చిమ; కర్నూలు మండలం -> కర్నూలు (పట్టణ), కర్నూలు (గ్రామీణ); విజయవాడ (పట్టణ) -> విజయవాడ (మధ్య), విజయవాడ (ఉత్తర), విజయవాడ (తూర్పు), విజయవాడ (పశ్చిమ); నెల్లూరు -> నెల్లూరు (పట్టణ) , నెల్లూరు (గ్రామీణ); విశాఖపట్నం (పట్టణ) + విశాఖపట్నం (గ్రామీణ) -> [[సీతమ్మధార మండలం|సీతమ్మధార]], [[గోపాలపట్నం మండలం|గోపాలపట్నం]], [[ములుగాడ మండలం|ములగాడ]], [[మహారాణిపేట మండలం|మహారాణిపేట]] ) * రెవెన్యూ డివిజన్లు: 74 {{Static row numbers}} {| class="wikitable sortable static-row-numbers" |- ! style="background-color:#99ccff;"|జిల్లా ! style="background-color:#99ccff;"|ప్రధాన కార్యాలయం ! style="background-color:#99ccff;"|రెవిన్యూ డివిజన్లు ! style="background-color:#99ccff;"|మండలాలు సంఖ్య ( 2022 లో ) ! style="background-color:#99ccff;"|వైశాల్యం (కి.మీ²) ! style="background-color:#99ccff;"|జనాభా (2011 ) లక్షలలో <ref name="AP census 2011">{{cite web|title=Population of AP districts(2011)|url=http://www.ap.gov.in/Other%20Docs/Population.pdf|publisher=ap.gov.in|accessdate=25 May 2014|page=14|format=pdf|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130516221912/http://www.ap.gov.in/Other%20Docs/Population.pdf|archivedate=2013-05-16}}</ref> ! style="background-color:#99ccff;"|జనసాంద్రత (/కి.మీ²) |- | [[అనకాపల్లి జిల్లా|అనకాపల్లి]]|| [[అనకాపల్లి]]|| 2||style="text-align:center;" | 24|| style="text-align:right;" | 4,292|| style="text-align:right;" | 17.270|| style="text-align:right;" |402 |- | [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]|| [[అనంతపురం]]|| 3||style="text-align:center;"| 31|| style="text-align:right;" | 10,205|| style="text-align:right;" | 22.411|| style="text-align:right;" |220 |- | [[అన్నమయ్య జిల్లా|అన్నమయ్య]]|| [[రాయచోటి]]||3|| style="text-align:center;" | 30|| style="text-align:right;" | 7,954|| style="text-align:right;" | 16.973|| style="text-align:right;" |213 |- | [[అల్లూరి సీతారామరాజు జిల్లా|అల్లూరి సీతారామరాజు]]|| [[పాడేరు]]|| 2||style="text-align:center;" | 22|| style="text-align:right;" | 12,251|| style="text-align:right;" | 9.54|| style="text-align:right;" |78 |- | [[ఎన్టీఆర్ జిల్లా|ఎన్టీఆర్]]|| [[విజయవాడ]]|| 3||style="text-align:center;" | 20|| style="text-align:right;" | 3,316|| style="text-align:right;" | 22.19|| style="text-align:right;" |669 |- | [[ఏలూరు జిల్లా|ఏలూరు]]||[[ఏలూరు]]||3|| style="text-align:center;" | 28|| style="text-align:right;" | 6,679|| style="text-align:right;" | 20.717|| style="text-align:right;" |310 |- | [[కర్నూలు జిల్లా|కర్నూలు]]|| [[కర్నూలు]]|| 3||style="text-align:center;"| 26|| style="text-align:right;" | 7,980|| style="text-align:right;" | 22.717|| style="text-align:right;" |285 |- | [[కాకినాడ జిల్లా|కాకినాడ]]|| [[కాకినాడ]]|| 2||style="text-align:center;" | 21|| style="text-align:right;" | 3,019|| style="text-align:right;" | 20.923|| style="text-align:right;" |693 |- | [[కృష్ణా జిల్లా|కృష్ణా]]|| [[మచిలీపట్నం]]||4|| style="text-align:center;"| 25|| style="text-align:right;" | 3,775|| style="text-align:right;" | 17.35|| style="text-align:right;" |460 |- | [[కోనసీమ జిల్లా|కోనసీమ]]|| [[అమలాపురం]]||3|| style="text-align:center;" | 22|| style="text-align:right;" | 2,083|| style="text-align:right;" | 17.191|| style="text-align:right;" |825 |- | [[గుంటూరు జిల్లా|గుంటూరు]]|| [[గుంటూరు]]||2|| style="text-align:center;"| 18|| style="text-align:right;" | 2,443|| style="text-align:right;" | 20.91|| style="text-align:right;" |856 |- | [[చిత్తూరు జిల్లా|చిత్తూరు]]|| [[చిత్తూరు]]||4|| style="text-align:center;"| 31|| style="text-align:right;" | 6,855|| style="text-align:right;" | 18.730|| style="text-align:right;" |273 |- | [[తిరుపతి జిల్లా|తిరుపతి]]|| [[తిరుపతి]]||4|| style="text-align:center;" | 34|| style="text-align:right;" | 8,231|| style="text-align:right;" | 21.970|| style="text-align:right;" |267 |- | [[తూర్పు గోదావరి జిల్లా|తూర్పు గోదావరి]]|| [[రాజమహేంద్రవరం]]|| 2|| style="text-align:center;"| 19|| style="text-align:right;" | 2,561|| style="text-align:right;" | 18.323|| style="text-align:right;" |715 |- | [[నంద్యాల జిల్లా|నంద్యాల]]|| [[నంద్యాల]]|| 3||style="text-align:center;" | 29|| style="text-align:right;" | 9,682|| style="text-align:right;" | 17.818|| style="text-align:right;" |184 |- |[[పల్నాడు జిల్లా|పల్నాడు]]||[[నరసరావుపేట]]||3|| style="text-align:center;" | 28|| style="text-align:right;" | 7,298|| style="text-align:right;" | 20.42|| style="text-align:right;" |280 |- | [[పశ్చిమ గోదావరి జిల్లా|పశ్చిమ గోదావరి]]|| [[భీమవరం]]|| 2||style="text-align:center;"| 19|| style="text-align:right;" | 2,178|| style="text-align:right;" | 17.80|| style="text-align:right;" |817 |- | [[పార్వతీపురం మన్యం జిల్లా|పార్వతీపురం మన్యం]]|| [[పార్వతీపురం]]|| 2||style="text-align:center;" | 15|| style="text-align:right;" | 3,659|| style="text-align:right;" | 9.253|| style="text-align:right;" |253 |- | [[ప్రకాశం జిల్లా|ప్రకాశం]]|| [[ఒంగోలు]]|| 3||style="text-align:center;"| 38|| style="text-align:right;" | 14,322|| style="text-align:right;" | 22.88|| style="text-align:right;" |160 |- | [[బాపట్ల జిల్లా|బాపట్ల]]|| [[బాపట్ల]]|| 2||style="text-align:center;" | 25|| style="text-align:right;" | 3,829|| style="text-align:right;" | 15.87|| style="text-align:right;" |414 |- | [[విజయనగరం జిల్లా|విజయనగరం]]|| [[విజయనగరం]]||3|| style="text-align:center;"| 27|| style="text-align:right;" | 4,122|| style="text-align:right;" | 19.308|| style="text-align:right;" |468 |- | [[విశాఖపట్నం జిల్లా|విశాఖపట్నం]]|| [[విశాఖపట్నం]]||2|| style="text-align:center;"| 11|| style="text-align:right;" | 1,048|| style="text-align:right;" | 19.595|| style="text-align:right;" |1870 |- | [[వైఎస్‌ఆర్ జిల్లా|వైఎస్ఆర్]]||[[కడప]]|| 4||style="text-align:center;"| 36|| style="text-align:right;" | 11,228|| style="text-align:right;" | 20.607|| style="text-align:right;" |184 |- | [[శ్రీకాకుళం జిల్లా|శ్రీకాకుళం]]|| [[శ్రీకాకుళం]]|| 3|| style="text-align:center;"| 30|| style="text-align:right;" | 4,591|| style="text-align:right;" | 21.914|| style="text-align:right;" |477 |- | [[శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు జిల్లా|శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు]]||[[నెల్లూరు]]|| 4||style="text-align:center;"| 38|| style="text-align:right;" | 10,441|| style="text-align:right;" | 24.697|| style="text-align:right;" |237 |- | [[శ్రీ సత్యసాయి జిల్లా|శ్రీ సత్యసాయి]] || [[పుట్టపర్తి]]|| 3||style="text-align:center;" | 32|| style="text-align:right;" | 8,925|| style="text-align:right;" | 18.400|| style="text-align:right;" |206 |} ===జిల్లా విశేషాలు=== * అతి పెద్ద జిల్లా: [[ప్రకాశం జిల్లా]] * అతి చిన్న జిల్లా: [[విశాఖపట్నం జిల్లా]] * అతి తక్కువ మండలాలు గల జిల్లా: [[విశాఖపట్నం జిల్లా]] * అతి ఎక్కువ మండలాలు గల జిల్లాలు: [[ప్రకాశం జిల్లా]], [[శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు జిల్లా]] * 2011 నాటి గణాంకాల ప్రకారం అత్యల్ప జనసాంద్రత గల జిల్లా: [[అల్లూరి సీతారామరాజు జిల్లా]] * 2011 నాటి గణాంకాల ప్రకారం అత్యధిక జనసాంద్రత గల జిల్లా: [[విశాఖపట్నం జిల్లా]] * 2011 నాటి గణాంకాల ప్రకారం పూర్తి పట్టణ జిల్లా: [[విశాఖపట్నం జిల్లా]] ==ప్రాతిపదికకు మినహాయింపులు== లోకసభ నియోజకవర్గాన్నిప్రాతిపదికగా కొత్త జిల్లాలను ఏర్పాటు చేయాలని నిర్ణయించినా అరకు లోకసభ నియోజకవర్గాన్ని రెండు జిల్లాలుగా మార్చారు. ప్రజల అభ్యర్ధనల మేరకు, మిగతా చోట్ల 12 అసెంబ్లీ నియోజకవర్గాలను లోకసభనియోజకవర్గం ప్రధానంగా గల జిల్లాలో కాక, ఇతర జిల్లాలలో వుంచారు.<ref>{{Cite web|title=AP New Districts: కొత్త కళ.. గడప వద్దకే పాలన|url=https://www.sakshi.com/telugu-news/andhra-pradesh/cm-ys-jagan-launched-13-new-districts-andhra-pradesh-1446432 |date=2022-04-05|access-date=2022-04-22|publisher=}}</ref><ref>{{Cite web|title=Andhra news:అందుబాటులో జిల్లా కేంద్రం |url=https://www.eenadu.net/telugu-news/ap-top-news/general/2501/122065557|publisher=ఈనాడు|date=2022-04-04|access-date=2022-04-04}}</ref> == ఇవి కూడా చూడండి == {{commons category|Districts of Andhra Pradesh}} * [[ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ నియోజకవర్గాల జాబితా]] * [[ఆంధ్రప్రదేశ్ మండలాలు]] * [[భారతదేశ జిల్లాల జాబితా]] * [[ఆంధ్రప్రదేశ్ రెవెన్యూ డివిజన్లు]] * [[ఆంధ్రప్రదేశ్ మండలాలు]] * [[ఆంధ్రప్రదేశ్ పురపాలక సంఘాలు]] * [[తెలంగాణ రెవెన్యూ డివిజన్లు]] * [[తెలంగాణ మండలాలు]] * [[తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు]] == మూలాలు == <references /> == వెలుపలి లంకెలు == {{ఆంధ్ర ప్రదేశ్}} {{భారతదేశం జిల్లాలు}} [[వర్గం:ఆంధ్రప్రదేశ్ పాలనా విభాగాలు|జిల్లాలు]] [[వర్గం:భారతదేశ జిల్లాల జాబితాలు]] [[వర్గం:ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాలు]] 5n2itvv8p1rjp8gp2hwajfwtddwlfe8 3609845 3609842 2022-07-29T06:05:38Z Arjunaraoc 2379 /* జిల్లా విశేషాలు */ wikitext text/x-wiki [[File:Andhra Pradesh districts - Telugu.svg|right|thumb|ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాలు]] '''ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాలు''' 26. లోకసభ నియోజకవర్గం ప్రాంతం ఒకే జిల్లాప్రాతిపదికన గతంలో గల 13 జిల్లాలను, జిల్లాల పునర్య్వస్థీకరణతో 26 జిల్లాలుగా చేశారు. అయితే జనసాంద్రత తక్కువగా వుండే షెడ్యూల్ తెగల [[అరకు లోక్‌సభ నియోజకవర్గం|అరకు లోకసభ నియోజకవర్గాన్ని]] రెండు జిల్లాలుగా విభజించారు. ([http://overpass-turbo.eu/map.html?Q=%2F*%0AThis%20has%20been%20generated%20by%20the%20overpass-turbo%20wizard.%0AThe%20original%20search%20was%3A%0A%E2%80%9Cglacier%20in%20Iceland%E2%80%9D%0A*%2F%0A%5Bout%3Ajson%5D%5Btimeout%3A25%5D%3B%0A%2F%2F%20fetch%20area%20%E2%80%9CIceland%E2%80%9D%20to%20search%20in%0Aarea(3602022095)-%3E.searchArea%3B%0A%2F%2F%20gather%20results%0A(%0A%0A%20%20relation%5B%22admin_level%22%3D%225%22%5D(area.searchArea)-%3E.dist%3B%0A%20%20rel(pivot.dist)%3B%0A)%3B%0A%2F%2F%20print%20results%0Aout%20body%20geom%3B%0A%0A%0A%0A%0A%0A%7B%7Bstyle%3A%20%0Anode%2Cway%2Crelation%20%7B%0A%20%20%20%20text%3Aeval(%27tag(%22name%3Ate%22)%27)%3B%0A%7D%0A%20%7D%7D OSM గతిశీల పటం.]) ==చరిత్ర== 2022 లో [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ ముందు 13 జిల్లాలు, 670 మండలాలు, 50 రెవిన్యూడివిజన్లుండేవి. ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రంలో కొత్త జిల్లాల ఏర్పాటు ప్రతిపాదనకు మంత్రిమండలి ఆమోదం తెలిపింది. ఇప్పుడున్న 13 జిల్లాల స్థానంలో 26 జిల్లాలను (అరకు లోకసభ నియోజక వర్గాన్ని రెండు జిల్లాలుగా, మిగతా [[ఆంధ్రప్రదేశ్ లోకసభ నియోజకవర్గాలు|లోకసభ నియోజకవర్గాల]]ను స్వల్ప మార్పులతో) జిల్లాలుగా ఏర్పాటుచేయుటకు, ప్రభుత్వం 2022 జనవరి 26 న అభ్యంతరాలు స్వీకరించుటకు ప్రాథమిక నోటిఫికేషన్‌లు విడుదల చేసింది.<ref>{{Cite web|url=https://www.eenadu.net/telugu-news/ap-main-news/general/2501/122017614|title=New Districts: ఇక 26 జిల్లాలు|website=EENADU|language=te|access-date=2022-01-26}}</ref> 2022 ఏప్రిల్ 3న జిల్లాల పునర్య్వస్థీకరణతో కొత్త జిల్లాలను ఖరారు చేస్తూ ప్రభుత్వం తుది నోటిఫికేషన్‌లు జారీ చేసింది.<ref>{{Cite web|title=Wayback Machine|url=https://web.archive.org/web/20220423160156/https://ahd.aptonline.in/AHMS/Views/DownLoads/All26Districts.pdf|access-date=2022-04-24|website=web.archive.org}}</ref> దీంతో 26 జిల్లాల ఆంధ్రప్రదేశ్‌గా మారింది.<ref>{{Cite web|title=New Districts In AP: ఏపీలో కొత్త జిల్లాలివే.. గెజిట్ విడుదల|url=https://www.etvbharat.com/telugu/telangana/city/hyderabad/final-notification-on-formation-of-new-districts-in-andhra-pradesh/ts20220403052257663|access-date=2022-04-03|website=ETV Bharat News}}</ref> మండలాలను 670 నుండి 679 కి రెవెన్యూ డివిజన్లను 50 నుంచి 72కు పెంచుతూ గెజిట్‌ నోటిఫికేషన్లు విడుదలచేసింది.<ref>{{Cite web|date=2022-04-03|title=26 జిల్లాల పాలన|url=https://www.andhrajyothy.com/telugunews/governance-of-26-districts-ngts-andhrapradesh-1822040302281861|access-date=2022-04-03|website=www.andhrajyothy.com|language=en}}</ref> తరువాత కొత్తపేట రెవెన్యూ డివిజన్, పులివెందుల రెవెన్యూ డివిజన్ కొత్తగా ఏర్పాటయినాయి.<ref>{{Cite web|url=https://telugu.samayam.com/andhra-pradesh/news/ys-jagan-govt-orders-for-creation-of-two-revenue-divisions/articleshow/92548844.cms|title=పులివెందుల వాసులకు గుడ్ న్యూస్.. ఇక అధికారికంగా... జగన్ సర్కారు ఉత్తర్వులు|date=2022-06-29|access-date=2022-06-30|website=సమయం}}</ref> == జిల్లాల గణాంకాలు == 2022 పునర్య్వస్థీకరణ, తదనంతర సవరణల ప్రకారం రాష్ట్రంలో జిల్లాలు, మండలాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు గణాంకాలు.<ref>{{Cite web|date=2022-04-03|title=AP: కొత్త జిల్లాల స్వరూపమిదే.. పెద్ద జిల్లా ఏదంటే?|url=https://www.sakshi.com/telugu-news/andhra-pradesh/area-and-population-new-districts-ap-1446058|access-date=2022-04-03|website=Sakshi|language=te}}</ref> * జిల్లాల సంఖ్య: 26 * మొత్తం మండలాలు: 679 (మండలాలకు మార్పులు: గుంటూరు -> గుంటూరు తూర్పు, గుంటూరు పశ్చిమ; కర్నూలు మండలం -> కర్నూలు (పట్టణ), కర్నూలు (గ్రామీణ); విజయవాడ (పట్టణ) -> విజయవాడ (మధ్య), విజయవాడ (ఉత్తర), విజయవాడ (తూర్పు), విజయవాడ (పశ్చిమ); నెల్లూరు -> నెల్లూరు (పట్టణ) , నెల్లూరు (గ్రామీణ); విశాఖపట్నం (పట్టణ) + విశాఖపట్నం (గ్రామీణ) -> [[సీతమ్మధార మండలం|సీతమ్మధార]], [[గోపాలపట్నం మండలం|గోపాలపట్నం]], [[ములుగాడ మండలం|ములగాడ]], [[మహారాణిపేట మండలం|మహారాణిపేట]] ) * రెవెన్యూ డివిజన్లు: 74 {{Static row numbers}} {| class="wikitable sortable static-row-numbers" |- ! style="background-color:#99ccff;"|జిల్లా ! style="background-color:#99ccff;"|ప్రధాన కార్యాలయం ! style="background-color:#99ccff;"|రెవిన్యూ డివిజన్లు ! style="background-color:#99ccff;"|మండలాలు సంఖ్య ( 2022 లో ) ! style="background-color:#99ccff;"|వైశాల్యం (కి.మీ²) ! style="background-color:#99ccff;"|జనాభా (2011 ) లక్షలలో <ref name="AP census 2011">{{cite web|title=Population of AP districts(2011)|url=http://www.ap.gov.in/Other%20Docs/Population.pdf|publisher=ap.gov.in|accessdate=25 May 2014|page=14|format=pdf|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130516221912/http://www.ap.gov.in/Other%20Docs/Population.pdf|archivedate=2013-05-16}}</ref> ! style="background-color:#99ccff;"|జనసాంద్రత (/కి.మీ²) |- | [[అనకాపల్లి జిల్లా|అనకాపల్లి]]|| [[అనకాపల్లి]]|| 2||style="text-align:center;" | 24|| style="text-align:right;" | 4,292|| style="text-align:right;" | 17.270|| style="text-align:right;" |402 |- | [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]]|| [[అనంతపురం]]|| 3||style="text-align:center;"| 31|| style="text-align:right;" | 10,205|| style="text-align:right;" | 22.411|| style="text-align:right;" |220 |- | [[అన్నమయ్య జిల్లా|అన్నమయ్య]]|| [[రాయచోటి]]||3|| style="text-align:center;" | 30|| style="text-align:right;" | 7,954|| style="text-align:right;" | 16.973|| style="text-align:right;" |213 |- | [[అల్లూరి సీతారామరాజు జిల్లా|అల్లూరి సీతారామరాజు]]|| [[పాడేరు]]|| 2||style="text-align:center;" | 22|| style="text-align:right;" | 12,251|| style="text-align:right;" | 9.54|| style="text-align:right;" |78 |- | [[ఎన్టీఆర్ జిల్లా|ఎన్టీఆర్]]|| [[విజయవాడ]]|| 3||style="text-align:center;" | 20|| style="text-align:right;" | 3,316|| style="text-align:right;" | 22.19|| style="text-align:right;" |669 |- | [[ఏలూరు జిల్లా|ఏలూరు]]||[[ఏలూరు]]||3|| style="text-align:center;" | 28|| style="text-align:right;" | 6,679|| style="text-align:right;" | 20.717|| style="text-align:right;" |310 |- | [[కర్నూలు జిల్లా|కర్నూలు]]|| [[కర్నూలు]]|| 3||style="text-align:center;"| 26|| style="text-align:right;" | 7,980|| style="text-align:right;" | 22.717|| style="text-align:right;" |285 |- | [[కాకినాడ జిల్లా|కాకినాడ]]|| [[కాకినాడ]]|| 2||style="text-align:center;" | 21|| style="text-align:right;" | 3,019|| style="text-align:right;" | 20.923|| style="text-align:right;" |693 |- | [[కృష్ణా జిల్లా|కృష్ణా]]|| [[మచిలీపట్నం]]||4|| style="text-align:center;"| 25|| style="text-align:right;" | 3,775|| style="text-align:right;" | 17.35|| style="text-align:right;" |460 |- | [[కోనసీమ జిల్లా|కోనసీమ]]|| [[అమలాపురం]]||3|| style="text-align:center;" | 22|| style="text-align:right;" | 2,083|| style="text-align:right;" | 17.191|| style="text-align:right;" |825 |- | [[గుంటూరు జిల్లా|గుంటూరు]]|| [[గుంటూరు]]||2|| style="text-align:center;"| 18|| style="text-align:right;" | 2,443|| style="text-align:right;" | 20.91|| style="text-align:right;" |856 |- | [[చిత్తూరు జిల్లా|చిత్తూరు]]|| [[చిత్తూరు]]||4|| style="text-align:center;"| 31|| style="text-align:right;" | 6,855|| style="text-align:right;" | 18.730|| style="text-align:right;" |273 |- | [[తిరుపతి జిల్లా|తిరుపతి]]|| [[తిరుపతి]]||4|| style="text-align:center;" | 34|| style="text-align:right;" | 8,231|| style="text-align:right;" | 21.970|| style="text-align:right;" |267 |- | [[తూర్పు గోదావరి జిల్లా|తూర్పు గోదావరి]]|| [[రాజమహేంద్రవరం]]|| 2|| style="text-align:center;"| 19|| style="text-align:right;" | 2,561|| style="text-align:right;" | 18.323|| style="text-align:right;" |715 |- | [[నంద్యాల జిల్లా|నంద్యాల]]|| [[నంద్యాల]]|| 3||style="text-align:center;" | 29|| style="text-align:right;" | 9,682|| style="text-align:right;" | 17.818|| style="text-align:right;" |184 |- |[[పల్నాడు జిల్లా|పల్నాడు]]||[[నరసరావుపేట]]||3|| style="text-align:center;" | 28|| style="text-align:right;" | 7,298|| style="text-align:right;" | 20.42|| style="text-align:right;" |280 |- | [[పశ్చిమ గోదావరి జిల్లా|పశ్చిమ గోదావరి]]|| [[భీమవరం]]|| 2||style="text-align:center;"| 19|| style="text-align:right;" | 2,178|| style="text-align:right;" | 17.80|| style="text-align:right;" |817 |- | [[పార్వతీపురం మన్యం జిల్లా|పార్వతీపురం మన్యం]]|| [[పార్వతీపురం]]|| 2||style="text-align:center;" | 15|| style="text-align:right;" | 3,659|| style="text-align:right;" | 9.253|| style="text-align:right;" |253 |- | [[ప్రకాశం జిల్లా|ప్రకాశం]]|| [[ఒంగోలు]]|| 3||style="text-align:center;"| 38|| style="text-align:right;" | 14,322|| style="text-align:right;" | 22.88|| style="text-align:right;" |160 |- | [[బాపట్ల జిల్లా|బాపట్ల]]|| [[బాపట్ల]]|| 2||style="text-align:center;" | 25|| style="text-align:right;" | 3,829|| style="text-align:right;" | 15.87|| style="text-align:right;" |414 |- | [[విజయనగరం జిల్లా|విజయనగరం]]|| [[విజయనగరం]]||3|| style="text-align:center;"| 27|| style="text-align:right;" | 4,122|| style="text-align:right;" | 19.308|| style="text-align:right;" |468 |- | [[విశాఖపట్నం జిల్లా|విశాఖపట్నం]]|| [[విశాఖపట్నం]]||2|| style="text-align:center;"| 11|| style="text-align:right;" | 1,048|| style="text-align:right;" | 19.595|| style="text-align:right;" |1870 |- | [[వైఎస్‌ఆర్ జిల్లా|వైఎస్ఆర్]]||[[కడప]]|| 4||style="text-align:center;"| 36|| style="text-align:right;" | 11,228|| style="text-align:right;" | 20.607|| style="text-align:right;" |184 |- | [[శ్రీకాకుళం జిల్లా|శ్రీకాకుళం]]|| [[శ్రీకాకుళం]]|| 3|| style="text-align:center;"| 30|| style="text-align:right;" | 4,591|| style="text-align:right;" | 21.914|| style="text-align:right;" |477 |- | [[శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు జిల్లా|శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు]]||[[నెల్లూరు]]|| 4||style="text-align:center;"| 38|| style="text-align:right;" | 10,441|| style="text-align:right;" | 24.697|| style="text-align:right;" |237 |- | [[శ్రీ సత్యసాయి జిల్లా|శ్రీ సత్యసాయి]] || [[పుట్టపర్తి]]|| 3||style="text-align:center;" | 32|| style="text-align:right;" | 8,925|| style="text-align:right;" | 18.400|| style="text-align:right;" |206 |} ===జిల్లా విశేషాలు=== * అతి పెద్ద జిల్లా: [[ప్రకాశం జిల్లా]] * అతి చిన్న జిల్లా: [[విశాఖపట్నం జిల్లా]] * అతి తక్కువ మండలాలు గల జిల్లా: [[విశాఖపట్నం జిల్లా]] * అతి ఎక్కువ మండలాలు గల జిల్లాలు: [[ప్రకాశం జిల్లా]], [[శ్రీ పొట్టి శ్రీరాములు నెల్లూరు జిల్లా]] * 2011 నాటి గణాంకాల ప్రకారం అత్యల్ప జనసాంద్రత గల జిల్లా: [[అల్లూరి సీతారామరాజు జిల్లా]] * 2011 నాటి గణాంకాల ప్రకారం అత్యధిక జనసాంద్రత గల జిల్లా: [[విశాఖపట్నం జిల్లా]] * 2011 నాటి గణాంకాల ప్రకారం పూర్తి పట్టణ జిల్లా: [[విశాఖపట్నం జిల్లా]] * 2011 నాటి గణాంకాల ప్రకారం పూర్తి గ్రామీణ జిల్లా: [[అల్లూరి సీతారామరాజు జిల్లా]] ==ప్రాతిపదికకు మినహాయింపులు== లోకసభ నియోజకవర్గాన్నిప్రాతిపదికగా కొత్త జిల్లాలను ఏర్పాటు చేయాలని నిర్ణయించినా అరకు లోకసభ నియోజకవర్గాన్ని రెండు జిల్లాలుగా మార్చారు. ప్రజల అభ్యర్ధనల మేరకు, మిగతా చోట్ల 12 అసెంబ్లీ నియోజకవర్గాలను లోకసభనియోజకవర్గం ప్రధానంగా గల జిల్లాలో కాక, ఇతర జిల్లాలలో వుంచారు.<ref>{{Cite web|title=AP New Districts: కొత్త కళ.. గడప వద్దకే పాలన|url=https://www.sakshi.com/telugu-news/andhra-pradesh/cm-ys-jagan-launched-13-new-districts-andhra-pradesh-1446432 |date=2022-04-05|access-date=2022-04-22|publisher=}}</ref><ref>{{Cite web|title=Andhra news:అందుబాటులో జిల్లా కేంద్రం |url=https://www.eenadu.net/telugu-news/ap-top-news/general/2501/122065557|publisher=ఈనాడు|date=2022-04-04|access-date=2022-04-04}}</ref> == ఇవి కూడా చూడండి == {{commons category|Districts of Andhra Pradesh}} * [[ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనసభ నియోజకవర్గాల జాబితా]] * [[ఆంధ్రప్రదేశ్ మండలాలు]] * [[భారతదేశ జిల్లాల జాబితా]] * [[ఆంధ్రప్రదేశ్ రెవెన్యూ డివిజన్లు]] * [[ఆంధ్రప్రదేశ్ మండలాలు]] * [[ఆంధ్రప్రదేశ్ పురపాలక సంఘాలు]] * [[తెలంగాణ రెవెన్యూ డివిజన్లు]] * [[తెలంగాణ మండలాలు]] * [[తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు]] == మూలాలు == <references /> == వెలుపలి లంకెలు == {{ఆంధ్ర ప్రదేశ్}} {{భారతదేశం జిల్లాలు}} [[వర్గం:ఆంధ్రప్రదేశ్ పాలనా విభాగాలు|జిల్లాలు]] [[వర్గం:భారతదేశ జిల్లాల జాబితాలు]] [[వర్గం:ఆంధ్రప్రదేశ్ జిల్లాలు]] ejofi3qxkx8t7yt7xdml2446d4tga0y 0 1808 3609607 3609574 2022-07-28T12:45:30Z Pranayraj1985 29393 [[Special:Contributions/రవిచంద్ర|రవిచంద్ర]] ([[User talk:రవిచంద్ర|చర్చ]]) చేసిన మార్పులను [[User:2401:4900:60D0:F378:1225:8AAC:A028:BE1B|2401:4900:60D0:F378:1225:8AAC:A028:BE1B]] చివరి కూర్పు వరకు తిరగ్గొట్టారు. wikitext text/x-wiki {{Infobox India AP Village}} '''కొండపి''', [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] రాష్ట్రంలోని [[ప్రకాశం]] జిల్లా,[[కొండపి మండలం|కొండపి మండలానికి]] చెందిన గ్రామం.ఇది కొండపి మండలనికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[ఒంగోలు]] నుండి 45 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. == గణాంకాలు == 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1235 ఇళ్లతో, 4928 జనాభాతో 2196 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 2485, ఆడవారి సంఖ్య 2443. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 771 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 83. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 591305<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 523270. 2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 4,393.<ref>http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&district_code=18</ref> ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 2,197, మహిళల సంఖ్య 2,196, గ్రామంలో నివాస గృహాలు 1,035 ఉన్నాయి.గ్రామ విస్తీర్ణం 2,196 హెక్టారులు. ===సమీప గ్రామాలు=== [[ఇలవెర]] 2.7 కి.మీ,[[గోగినేనివారిపాలెం]] 3.1 కి.మీ,[[చినకండ్ల గుంట|చినకండ్లగుంట]] 3.5 కి.మీ,[[పెరిదేపి]] 4.3 కి.మీ,అనకర్లపూడి 4.9 కి.మీ. ===సమీప పట్టణాలు=== [[పొన్నలూరు]] 15 కి.మీ,[[సంతనూతలపాడు]] 17.1 కి.మీ,[[జరుగుమల్లి|జరుగుమిల్లి]] 17.1 కి.మీ. == విద్యా సౌకర్యాలు == గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు బాలబడి ఉంది. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు ఆరు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి , ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. ఒక ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాల ఉంది.ఒక ప్రైవేటు వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల ఉంది.సమీప ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల [[ఒంగోలు|ఒంగోలులో]] ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల గుంటూరులోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు ఒంగోలులోనూ ఉన్నాయి. సమీప అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల [[ఒంగోలు]] లో ఉన్నాయి. == వైద్య సౌకర్యం == === ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం === కొండపిలో ఉన్న ఒక సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ముగ్గురు డాక్టర్లు , 12 మంది పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఒక డాక్టరు, నలుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక డిస్పెన్సరీలో ఒక డాక్టరు, నలుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. === ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం === గ్రామంలో4 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీలు చదివిన డాక్టరు ఒకరు, డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఇద్దరు, ఒక నాటు వైద్యుడు ఉన్నారు. ఐదు మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి. == తాగు నీరు == గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. == పారిశుధ్యం == మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు. == సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు == కొండపిలో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉన్నాయి. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి. == మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు == గ్రామంలో వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. == ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు == గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉంది. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. == విద్యుత్తు == గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 18 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. == భూమి వినియోగం == కొండపిలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది: * వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 107 హెక్టార్లు * వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 211 హెక్టార్లు * తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 46 హెక్టార్లు * వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 49 హెక్టార్లు * బంజరు భూమి: 341 హెక్టార్లు * నికరంగా విత్తిన భూమి: 1442 హెక్టార్లు * నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 1773 హెక్టార్లు * వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 10 హెక్టార్లు == నీటిపారుదల సౌకర్యాలు == కొండపిలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది. * బావులు/బోరు బావులు: 10 హెక్టార్లు == ఉత్పత్తి == కొండపిలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి. === ప్రధాన పంటలు === [[పొగాకు]], [[వరి]], [[కంది]] <br /> ==మౌలిక వసతులు== ===బ్యాంకులు=== స్టేట్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా బ్రాంచి ఉంది ==గ్రామంలోని దర్శనీయ ప్రదేశాలు/దేవాలయాలు== Sri ''Prasannajaneya Swami devastam Kondapi'' Temple is open from 6am to 12 noon and 4:30pm to 8:30pm on all days excVijaya krishna charyulu. ===శరీ అభయాంజనేయస్వామివారి ఆలయం=== కొండెపి, కట్టావారిపాలెం గ్రామాల మధ్య, శ్రీ నెప్పల కొండయ్య ఏర్పాటుచేసిన ఈ ఆలయంలో, స్వామివారి విగ్రహ ప్రతిష్ఠా కార్యక్రమాన్ని, 2014,డిసెంబరు-13వతేదీ శనివారం నాడు, వైభవంగా నిర్వహించారు. ఈ సందర్భంగా ఆలయంలో ప్రత్యేకపూజలు నిర్వహించారు. కొండెపి, కట్టావారిపాలెం గ్రామాల ప్రజలు పెద్దసంఖ్యలో పాల్గొని, ఈ కార్యక్రమాన్ని తిలకించారు. [2] ===శ్రీ వెంకయ్యస్వామి ఆలయం=== నూతనంగా నిర్మించిన ఈ ఆలయంలో, 2015,జూన్-23వ తేదీనాడు, స్వామివారికి ఒక భక్తుడు వెండి కిరీటాన్ని అందజేసినారు. ఈ సందర్భంగా ఆలయంలో స్వామివారికి పంచామృతాభిషేకం, రుద్రాభిషేకం నిర్వహించారు. అనంతరం భక్తులకు తీర్ధప్రసాదాలు అందజేసినారు. [4] ==గ్రామ విశేషాలు== కొండపి గ్రామం<ref>[http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&district_code=18 భారత ప్రభుత్వం నిర్వహించిన 2011 గణాంకాల జాలగూడు]</ref>. లోని జిల్లా పరిషత్తు ఉన్నత పాఠశాల ఆవరణలో, 2015,జూన్-3వ తేదీ బుధవారం సాయంత్రం ఆరు గంటలకు, తిరుమల తిరుపతి దేవస్థానo వారి ఆధ్వర్యంలో, శ్రీదేవీ భూదేవీ సమేత శ్రీనివాసుని కళ్యాణం, మంగళవాయిద్యాలు, వేదపండితుల మంత్రోచ్ఛారణలతో, కమనీయంగా నిర్వహించారు. ఈ కార్యక్రమానికి తిరుమల నుండి ఉత్సవమూర్తులను తెప్పించి, దేవవస్థాన పండితులచేత ప్రత్యేకంగా అలంకరించిన మండపంలో ఈ కళ్యాణాన్ని నిర్వహించారు. అన్నమయ్య భజనబృందంవారి పాటలతో క్రీడాప్రాంగణమంతా గోవిందనామస్మరణతో మారుమ్రోగినది. అనంతరం స్వామివారికి అఖండ దీపారాధన నిర్వహించి, స్వామివారి ప్రసాదాన్ని భక్తులకు వితరణచేసారు. ఈ కళ్యాణ వేడుకలను తిలకించేందుకు, మండలంలోని వివిధ గ్రామాలనుండి భక్తులు అసంఖ్యాకంగా తరలివచ్చారు. [3] ==మూలాలు== {{మూలాలు}} == వెలుపలి లంకెలు == [2] ఈనాడు ప్రకాశం/సంతనూతలపాడు; 2014,డిసెంబరు-14; 1వపేజీ. [3] ఈనాడు ప్రకాశం; 2015,జూన్-4; 14వపేజీ. [4] ఈనాడు ప్రకాశం/సంతనూతలపాడు; 2015,జూన్-24; 1వపేజీ. {{కొండపి మండలంలోని గ్రామాలు}} epqmm8u610bqwpi4id6edn6j8g45ptz 3609632 3609607 2022-07-28T14:09:17Z రవిచంద్ర 3079 [[Special:Contributions/Pranayraj1985|Pranayraj1985]] ([[User talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) చేసిన మార్పులను [[User:రవిచంద్ర|రవిచంద్ర]] చివరి కూర్పు వరకు తిరగ్గొట్టారు. wikitext text/x-wiki {{Infobox India AP Village}} '''కొండపి''', [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] రాష్ట్రంలోని [[ప్రకాశం]] జిల్లా,[[కొండపి మండలం|కొండపి మండలానికి]] చెందిన గ్రామం.ఇది కొండపి మండలనికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[ఒంగోలు]] నుండి 45 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. == గణాంకాలు == 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1235 ఇళ్లతో, 4928 జనాభాతో 2196 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 2485, ఆడవారి సంఖ్య 2443. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 771 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 83. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 591305<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 523270. 2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 4,393.<ref>http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&district_code=18</ref> ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 2,197, మహిళల సంఖ్య 2,196, గ్రామంలో నివాస గృహాలు 1,035 ఉన్నాయి.గ్రామ విస్తీర్ణం 2,196 హెక్టారులు. ===సమీప గ్రామాలు=== [[ఇలవెర]] 2.7 కి.మీ,[[గోగినేనివారిపాలెం]] 3.1 కి.మీ,[[చినకండ్ల గుంట|చినకండ్లగుంట]] 3.5 కి.మీ,[[పెరిదేపి]] 4.3 కి.మీ,అనకర్లపూడి 4.9 కి.మీ. ===సమీప పట్టణాలు=== [[పొన్నలూరు]] 15 కి.మీ,[[సంతనూతలపాడు]] 17.1 కి.మీ,[[జరుగుమల్లి|జరుగుమిల్లి]] 17.1 కి.మీ. == విద్యా సౌకర్యాలు == గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు బాలబడి ఉంది. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు ఆరు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి , ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. ఒక ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాల ఉంది.ఒక ప్రైవేటు వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల ఉంది.సమీప ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల [[ఒంగోలు|ఒంగోలులో]] ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల గుంటూరులోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు ఒంగోలులోనూ ఉన్నాయి. సమీప అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల [[ఒంగోలు]] లో ఉన్నాయి. == వైద్య సౌకర్యం == === ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం === కొండపిలో ఉన్న ఒక సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ముగ్గురు డాక్టర్లు , 12 మంది పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఒక డాక్టరు, నలుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక డిస్పెన్సరీలో ఒక డాక్టరు, నలుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. === ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం === గ్రామంలో4 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీలు చదివిన డాక్టరు ఒకరు, డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఇద్దరు, ఒక నాటు వైద్యుడు ఉన్నారు. ఐదు మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి. == తాగు నీరు == గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. == పారిశుధ్యం == మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు. == సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు == కొండపిలో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉన్నాయి. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి. == మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు == గ్రామంలో వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. == ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు == గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉంది. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. == విద్యుత్తు == గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 18 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. == భూమి వినియోగం == కొండపిలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది: * వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 107 హెక్టార్లు * వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 211 హెక్టార్లు * తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 46 హెక్టార్లు * వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 49 హెక్టార్లు * బంజరు భూమి: 341 హెక్టార్లు * నికరంగా విత్తిన భూమి: 1442 హెక్టార్లు * నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 1773 హెక్టార్లు * వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 10 హెక్టార్లు == నీటిపారుదల సౌకర్యాలు == కొండపిలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది. * బావులు/బోరు బావులు: 10 హెక్టార్లు == ఉత్పత్తి == కొండపిలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి. === ప్రధాన పంటలు === [[పొగాకు]], [[వరి]], [[కంది]] <br /> ==మౌలిక వసతులు== ===బ్యాంకులు=== స్టేట్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా బ్రాంచి ఉంది ==గ్రామంలోని దర్శనీయ ప్రదేశాలు/దేవాలయాలు== ;శరీ అభయాంజనేయస్వామివారి ఆలయం ;శ్రీ వెంకయ్యస్వామి ఆలయం ==మూలాలు== {{మూలాలు}} == వెలుపలి లంకెలు == {{కొండపి మండలంలోని గ్రామాలు}} t5rcm1764699ng4vcdv7wzmyz653xx3 4 3902 3609585 3604140 2022-07-28T12:03:25Z రవిచంద్ర 3079 /* 37 వ వారం */ +పోలీస్ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ wikitext text/x-wiki {{పాత చర్చల పెట్టె|[[/పాత విశేషాలు 1|1]]{{*}}[[/పాత విశేషాలు 2|2]] {{*}}[[/పాత విశేషాలు 3|3]] {{*}}[[/పాత విశేషాలు 4|4]]{{*}} [[/పాత విశేషాలు 5|5]]{{*}} [[/పాత విశేషాలు 6|6]]{{*}} [[/పాత విశేషాలు 7|7]]{{*}} [[/పాత విశేషాలు 8|8]] {{*}} [[/పాత విశేషాలు 9|9]] {{*}} [[/పాత విశేషాలు 10|10]] {{*}} [[/పాత విశేషాలు 11|11]] {{*}} [[/పాత విశేషాలు 12|12]] {{*}} [[/పాత విశేషాలు 13|13]]||వ్యాఖ్య = పాత విశేషాలు}} ఈ జాబితా మొదటి పేజిలోని మీకు తెలుసా? విభాగములో ఇప్పటిదాకా ప్రదర్శించిన వాక్యాల భాండాగారము. * మీరు ఏదైనా వికిపీడియా వ్యాసము చదువుతున్నపుడు మీకు ఆహా! అనిపించే విషయము ఏదైనా కనిపిస్తే ఇక్కడ దానిని చేర్చండి. బహుశా మీలాగే చాలా మందికి ఆ విషయము తెలిసి ఉండకపోవచ్చు. * ఈ భాండాగారములోనుండి ఒక సమయములో కేవలం మూడూ లేదా నాలుగింటిని మాత్రమే [[మూస:మీకు తెలుసా?1|ఈ మూస]]లో చేర్చండి. * వికీపీడియాలో వ్యాసాలు పూర్తవటం అని ఉండదు. ఎప్పుడూ ఎవరో ఒకరు వ్యాసాన్ని మెరుగుపరుస్తూనే ఉంటారు. అందుకని మీరు కొత్తగా తెలుసుకున్న విషయాలను ఎప్పటికప్పుడు ఇక్కడ చేర్చేయండి. అలాగే ఇక్కడా చేర్చిన విషయాలను దాయనవసరం లేదు. ---- === మీకు తెలుసా? === {| style="background-color: #fdffe7; border: 4px solid #FFD700;" |style="font-size:large; padding: 2px 2px 0 2px; height: 1.0em;" |<center>2022 సంవత్సరంలో వివిధ వారాలలో "మీకు తెలుసా!" వాక్యాలు</center> |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | <center><small>[[#01 వ వారం|01]]{{*}}[[#02 వ వారం|02]]{{*}}[[#03 వ వారం|03]]{{*}}[[#04 వ వారం|04]]{{*}}[[#05 వ వారం|05]]{{*}}[[#06 వ వారం|06]]{{*}}[[#07 వ వారం|07]]{{*}}[[#08 వ వారం|08]]{{*}}[[#09 వ వారం|09]]{{*}}[[#10 వ వారం|10]]{{*}}[[#11 వ వారం|11]]{{*}}[[#12 వ వారం|12]]{{*}}[[#13 వ వారం|13]]{{*}}[[#14 వ వారం|14]]{{*}}[[#15 వ వారం|15]]{{*}}[[#16 వ వారం|16]]{{*}}[[#17 వ వారం|17]]{{*}}[[#18 వ వారం|18]]{{*}}[[#19 వ వారం|19]]{{*}}[[#20 వ వారం|20]]{{*}}[[#21 వ వారం|21]]{{*}}[[#22 వ వారం|22]]{{*}}[[#23 వ వారం|23]]{{*}}[[#24 వ వారం|24]]{{*}}[[#25 వ వారం|25]]{{*}}[[#26 వ వారం|26]]{{*}}[[#27 వ వారం|27]]{{*}}[[#28 వ వారం|28]]{{*}}[[#29 వ వారం|29]]{{*}}[[#30 వ వారం|30]]{{*}}[[#31 వ వారం|31]]{{*}}[[#32 వ వారం|32]]{{*}}[[#33 వ వారం|33]]{{*}}[[#34 వ వారం|34]]{{*}}[[#35 వ వారం|35]]{{*}}[[#36 వ వారం|36]]{{*}}[[#37 వ వారం|37]]{{*}}[[#38 వ వారం|38]]{{*}}[[#39 వ వారం|39]]{{*}}[[#40 వ వారం|40]]{{*}}[[#41 వ వారం|41]]{{*}}[[#42 వ వారం|42]]{{*}}[[#43 వ వారం|43]]{{*}}[[#44 వ వారం|44]]{{*}}[[#45 వ వారం|45]]{{*}}[[#46 వ వారం|46]]{{*}}[[#47 వ వారం|47]]{{*}}[[#48 వ వారం|48]]{{*}}[[#49 వ వారం|49]]{{*}}[[#50 వ వారం|50]]{{*}}[[#51 వ వారం|51]]{{*}}[[#52 వ వారం|52]]</small></center> |} __NOTOC__ {{clear}} =2022 సంవత్సరంలోని వాక్యాలు= ==01 వ వారం== [[File:William Carey.jpg|right|70px|]] * ... బెంగాలులో విద్యావ్యాప్తి, భారతీయ భాషా సాహిత్యాలకు ఎనలేని సేవ చేసిన క్రైస్తవ ప్రచారకుడు '''[[విలియం కెరే]]''' అనీ! (చిత్రంలో) * ... తొలి తెలుగు ఇంజనీరు '''[[వీణం వీరన్న]]''' ధవళేశ్వరం ఆనకట్ట నిర్మాణంలో విశేష సేవ చేశాడనీ! * ... భారత స్వాతంత్ర్యోద్యమంలో భాగంగా జరిగిన '''[[కాకోరీ కుట్ర]]'''లో రైల్లో ఉన్న ఆంగ్లేయుల పన్నుల ధనాన్ని విప్లవ కారులు అపహరించారనీ! * ... '''[[సుచేతా కృపలానీ]]''' భారతదేశంలో తొలి మహిళా ముఖ్యమంత్రి అనీ! * ... '''[[భారత ప్రభుత్వ చట్టం 1919]]''' ఆంగ్లేయుల పాలనలో భారతీయుల భాగస్వామ్యాన్ని పెంచేందుకు చేసిన చట్టమనీ! ==02 వ వారం== * ... '''[[గోపాల్‌దాస్ అంబైదాస్ దేశాయ్]]''' భారత స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడిగా మారడం కోసం రాజ్యాన్ని వదులుకున్న మొట్టమొదటి రాజుగా పేరు పొందాడనీ! * ... భారతీయ పాప్ గాయని '''[[ఉషా ఉతుప్]]''' 2011 లో పద్మశ్రీ పురస్కార గ్రహీత అనీ! * ... భారత కమ్యూనిస్టు పార్టీ మాజీ ప్రధాన కార్యదర్శి అయిన '''[[గంగాధర్ అధికారి]]''' ఆల్బర్ట్ ఐన్‌స్టీన్ లాంటి శాస్త్రవేత్తల ఉపన్యాసాలకు హాజరయ్యేవాడనీ! * ... ఉత్తరాఖండ్ లోని '''[[పితోరాగఢ్]]''' నుంచి సహాయ నిరాకరణోద్యమం ప్రారంభమైందనీ! * ... ఇప్పటి దాకా '''[[మసాచుసెట్స్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ]]''' విశ్వవిద్యాలయానికి అనుబంధం ఉన్న 98 మంది నోబెల్ బహుమతి పొందిన వారనీ! ==03 వ వారం== * ... 1962 భారత చైనా యుద్ధ నేపథ్యంలో వచ్చిన '''[[హిమాలయన్ బ్లండర్ (పుస్తకం)|హిమాలయన్ బ్లండర్]]''' అనే పుస్తకాన్ని భారత ప్రభుత్వం నిషేధించిందనీ! * ... '''[[1990 మచిలీపట్నం తుఫాను]]''' ఆంధ్రప్రదేశ్ లో విపరీతమైన ధన, ప్రాణ నష్టాన్ని కలగజేసిందనీ! * ... బంగ్లాదేశ్ లోని '''[[మహిలార సర్కార్ మఠం]]''' 200 సంవత్సరాల చరిత్ర కలిగిన పురాతన హిందూ దేవాలయం అనీ! * ... '''[[కాస్పియన్ సముద్రము]]''' ను ప్రపంచంలో అతిపెద్ద సరస్సు గానూ, పూర్తి స్థాయి సముద్రంగానూ భావిస్తారనీ! * ... శ్రీలంక లోని '''[[కాండీ నగరం]]''' ఆ దేశాన్ని పాలించిన పురాతన రాజుల చివరి రాజధాని అనీ! ==04 వ వారం== * ... పాకిస్థాన్ లోని '''[[హింగ్లాజ్ మాత దేవాలయం]]''' యాభై ఒక్క శక్తి పీఠాల్లో ఒకటనీ! * ... చైనాలోని '''[[హువాంగ్షాన్ పర్వతం]]''' ముఖ్యమైన పర్యాటక ప్రాంతాల్లో ఒకటనీ! * ... '''[[సర్దార్ రవీందర్ సింగ్]]''' దక్షిణ భారతదేశంలో నగర మేయర్ గా ఎన్నికైన ఏకైక సిక్కు జాతీయుడనీ! * ... '''[[అట్లాంటా]]''' లోని విమానాశ్రయం ప్రపంచంలో అత్యంత రద్దీ కలిగిన విమానాశ్రయమనీ! * ... జబ్బులతో బాధ పడుతున్న వారినీ, వారి కుటుంబ జీవితాన్ని మెరుగుపరచడాన్ని '''[[పాలియేటివ్ కేర్]]''' అంటారనీ! ==05 వ వారం== * ... నేపాల్ లోని '''[[చిట్వాన్ జాతీయ ఉద్యానవనం]]''' ప్రపంచ వారసత్వ ప్రదేశంగా గుర్తింపు పొందిందనీ! * ... జపనీస్ సాంప్రదాయమైన షింటోయిజం లో పూజారిణులను '''[[మికో]]''' అంటారనీ! * ... నేపాల్ లోని '''[[భక్తపూర్]]''' పురాతన సంస్కృతికి ప్రాచుర్యం పొందినదనీ! * ... బాలీవుడ్ నటుడు ఆమిర్ ఖాన్ మాజీ భార్య '''[[కిరణ్ రావు]]''' వనపర్తి సంస్థానానికి చెందిన రాజకుటుంబీకురాలనీ! * ... మలేషియా లోని '''[[బటు గుహలు]]''' లో వెలసిన సుబ్రహ్మణ్య స్వామి ఆలయం ప్రఖ్యాత పుణ్యక్షేత్రమనీ! ==06 వ వారం== * ... '''[[హింద్రాఫ్]]''' మలేషియాలో హిందూ సమాజం హక్కులు కాపాడటానికి ఏర్పడ్డ సంస్థ అనీ! * ... చైనా లోని '''[[డేనియల్ సరస్సు]]''' లో లిథియం సమృద్ధిగా లభిస్తుందనీ! * ... పారిశ్రామికవేత్త '''[[మహేంద్రప్రసాద్]]''' అత్యంత సంపన్నమైన భారత పార్లమెంటు సభ్యుల్లో ఒకడిగా ఉన్నాడనీ! * ... '''[[షింటో మతం]]''' జపాన్ దేశంలో ఉద్భవించిన స్థానిక మతమనీ! * ... '''[[కాలిఘాట్ చిత్రకళ]]''' కలకత్తాలోని కాళికా దేవి ఆలయంలో ప్రారంభమైన ఒక చిత్రకళా ఉద్యమమనీ! ==07 వ వారం== * ... కార్తీకమాసం ముగిసిన తర్వాత వచ్చే పాడ్యమిని '''[[పోలి పాడ్యమి]]''' అంటారనీ! * ... చైనాలోని '''[[లెషన్ జెయింట్ బుద్ధ]]''' ప్రపంచంలో అత్యంత ఎత్తైన బుద్ధుని రాతి విగ్రహం అనీ! * ... పద్మశ్రీ పురస్కార గ్రహీత '''[[కుశాల్ కొన్వర్ శర్మ]]''' అస్సాం ఏనుగు వైద్యుడిగా పేరు గాంచాడనీ! * ... ప్రపంచంలో అత్యంత ఎత్తైన, పెద్దదైన '''[[టిబెటన్ పీఠభూమి]]'''ని ప్రపంచ పైకప్పు అని పిలుస్తారనీ! * ... '''[[పడమటి సంధ్యారాగం]]''' తొంభైశాతం అమెరికాలోనే చిత్రీకరణ జరుపుకున్న తొలి తెలుగు చిత్రమనీ! ==08 వ వారం== * ... చైనాలోని '''[[మొగావో గుహలు]]''' వెయ్యి సంవత్సరాలకు పూర్వపు బౌద్ధ కళను ప్రతిబింబిస్తున్నాయనీ! * ... దక్షిణాఫ్రికాలో జాతి వివక్షకు వ్యతిరేకంగా పోరాడిన '''[[డెస్మండ్ టుటు]]''' నోబెల్ శాంతి బహుమతి అందుకున్నాడనీ! * ... ప్రపంచంలో సుమారు 20 కోట్లమంది '''[[దూరధమని వ్యాధి]]'''తో బాధ పడుతున్నారనీ! * ... నిజాం పాలనలో ఉన్న హైదరాబాదు రాష్ట్రాన్ని భారతదేశంలో విలీనం చేయడానికి ప్రభుత్వం చేపట్టిన సైనిక చర్యను '''[[ఆపరేషన్ పోలో]]''' అంటారనీ! * ... లండన్ లోని చారిత్రాత్మక '''[[వెస్ట్‌మినిస్టర్‌ సెంట్రల్‌హాలు]]''' రాబడి ప్రపంచ ధార్మిక కార్యక్రమాలకు వాడుతారనీ! ==09 వ వారం== * ... '''[[టెంపోరావు]]''' గా పేరు గాంచిన తెలుగు డిటెక్టివ్ రచయిత అసలు పేరు కూరపాటి రామచంద్రరావు అనీ! * ... '''[[భారత్ వికాస్ పరిషత్]]''' స్వామి వివేకానంద బోధనలు ఆదర్శంగా ఏర్పడ్డ సేవాసంస్థ అనీ! * ... '''[[అమలాపురం గ్రంథాలయం]]''' 68 ఏళ్ళకు పైగా నిర్వహించబడుతున్నదనీ! * ... '''[[లోకపల్లి సంస్థానం]]''' చివరి పాలకురాలు లక్ష్మమ్మను ఆ ప్రాంత ప్రజలు దేవతగా పూజిస్తారనీ! * ... కేరళ లోని '''[[కుంబలంగి]]''' దేశంలో తొలి శానిటరీ నాప్కిన్ రహిత ప్రాంతంగా పేరొందింది అనీ! ==10 వ వారం== * ... భారత మాజీ క్రికెటర్ '''[[మనోజ్‌ తివారి]]''' పశ్చిమ బెంగాల్ యువజన క్రీడాశాఖా మంత్రిగా పనిచేస్తున్నాడనీ! * ... శబరిమల అయ్యప్పస్వామి దేవస్థానానికి వెళ్ళే భక్తులు చాలామంది '''[[మకర జ్యోతి]]''' దర్శనానికి వెళతారనీ! * ... ఆన్‌లైన్ మీటింగ్ లు నిర్వహించగలిగే '''[[జూమ్ (సాఫ్ట్‌వేర్)|జూమ్]]''' ఉపకరణం కోవిడ్ మహమ్మారి సమయంలో గణనీయమైన పెరుగుదల సాధించిందనీ! * ... కోల్‌కత లోని '''[[నేతాజీ భవన్]]''' స్వాతంత్ర్య సమర యోధుడు సుభాష్ చంద్రబోస్ నివాస స్థానమనీ! * ... '''[[కంగానీ వ్యవస్థ]]''' బ్రిటిష్ ప్రభుత్వ సమయంలో ఏర్పడ్డ కార్మిక నియామక వ్యవస్థ అనీ! ==11 వ వారం== * ... '''[[నాథ్ పాయ్]]''' గోవా విముక్తి ఉద్యమంలో ముఖ్యపాత్ర పోషించాడనీ! * ... అమెరికాలోని '''[[స్వామినారాయణ దేవాలయం (అట్లాంటా)|స్వామి నారాయణ్ దేవాలయం]]''' ముప్ఫై ఎకరాల్లో విస్తరించి ఉన్న ప్రముఖ దేవాలయమనీ! * ... పాతరాతియుగం నుంచే '''[[శిలాగుహ చిత్రకళ]]''' విరాజిల్లిందనీ! * ... '''[[బ్రిటిషు భారతదేశంలో వెట్టి చాకిరీ వ్యవస్థ]]''' ద్వారా పదహారు లక్షలకు పైగా భారతీయులను శ్రామికులుగా వివిధ ఐరోపా దేశాలకు పంపించారనీ! * ... ఇస్కాన్ ద్వారా బహుళ ప్రాచుర్యంలోకి వచ్చిన '''[[హరే కృష్ణ (మంత్రం)|హరేకృష్ణ మంత్రం]]''' కలి సంతరణోపనిషత్తులోనిదనీ! ==12 వ వారం== * ... విప్లవ నాయకుడు '''[[వీరపాండ్య కట్టబ్రహ్మన]]'''ను ఆంగ్లేయులు 39 సంవత్సరాల వయసులో ఉరితీశారనీ! * ... హైదరాబాదులోని '''[[తెలంగాణ సచివాలయం]]''' నవాబుల పరిపాలనా కాలంలో సైఫాబాద్ ప్యాలెస్ అనే పేరుతో ప్రసిద్ధి చెందిన భవనం అనీ! * ... '''[[శ్రీ రామ జన్మభూమి తీర్థ క్షేత్ర]]''' అయోధ్యలో నూతనంగా నిర్మిస్తున్న రామాలయ నిర్మాణం కోసం ఏర్పాటు చేసిన ట్రస్టు అనీ! * ... బ్రిటిష్ వారు ప్రవేశపెట్టిన '''[[ద్విసభ్య నియోజకవర్గం]]''' పద్ధతిలో పార్లమెంటులో, వివిధ రాష్ట్ర శాసన సభలకు ఇద్దరు సభ్యులు ప్రాతినిథ్యం వహించేవారనీ! * ... '''[[ప్యూ రీసెర్చి సెంటర్]]''' వాషింగ్టన్ అమెరికాలోని నిష్పక్షపాత సామాజిక పరిశోధనా సంస్థ అనీ! ==13 వ వారం== * ... బహుభాషా గాయకుడు '''[[నరేష్ అయ్యర్‌]]''' కెరీర్ ప్రారంభించిన తొలి ఏడాదిలోనే జాతీయ పురస్కారం అందుకున్నాడనీ! * ... వాగ్గేయకారుడు '''[[సారంగపాణి]]''' జ్ఞాపకార్థం ప్రతి సంవత్సరం [[కార్వేటినగరం]]లో ఉత్సవాలు జరుగుతాయనీ! * ... '''[[ఆకాశవాణి కేంద్రం, హైదరాబాద్| ఆకాశవాణి హైదరాబాదు కేంద్రాన్ని]]''' మొదటగా నిజాం రాజులు డెక్కన్ రేడియో పేరుతో ప్రారంభించారనీ! * ... '''[[అక్షరాభ్యాసం]]''' అనేది తొలిసారి అక్షరాలు నేర్చుకునేందుకు పాటించే హిందూ సాంప్రదాయం అనీ! * ... నల్లమల అటవీ ప్రాంతంలో ఉన్న కాకతీయుల కాలం నాటి గోడను '''[[గ్రేట్‌ వాల్‌ ఆఫ్‌ తెలంగాణ]]''' అని పిలుస్తున్నారనీ! ==14 వ వారం== * ... '''[[బాబాసాహెబ్ ఆప్టే]]''' రాష్ట్రీయ స్వయం సేవక్ సంఘ్ మొదటి ప్రచారకుల్లో ఒకడనీ! * ... తాళ్ళపాక అన్నమాచార్య మనుమడు '''[[తాళ్ళపాక చినతిరుమలాచార్యుడు]]''' అష్ట భాషా చక్రవర్తి అని బిరుదు పొందినవాడు అనీ! * ... '''[[నాదిర్‌గుల్ ఎయిర్‌ఫీల్డ్]]''' నాగార్జున సాగర్ రహదారి ప్రాంతంలో ఉన్న పైలట్ శిక్షణా కేంద్రమనీ! * ... 1876-1878 సంవత్సరాల మధ్యలో '''[[దక్షిణ భారత కరువు 1876–1878|దక్షిణ భారతదేశంలో ఏర్పడ్డ కరువు]]''' సుమారు 55 లక్షల నుంచి కోటి మంది ప్రాణాలు బలిగొన్నదనీ! * ... అమెరికాలోని '''[[సెంట్రల్ ఇండియానా హిందూ దేవాలయం]]''' ఇండియానాపోలిస్ లో ఏర్పాటుచేసిన మొదటి హిందూ దేవాలయం అనీ! ==15 వ వారం== * ... '''[[ఇ. సి. జార్జ్ సుదర్శన్]]''' పలుసార్లు నోబెల్ బహుమతికి నామినేట్ చేయబడ్డ భౌతిక శాస్త్రవేత్త అనీ! * ... మహారాష్ట్రలోని '''[[తుల్జా భవాని దేవాలయం]]''' గురించిన ప్రస్తావన [[స్కాంద పురాణము]]లో ఉందనీ! * ... '''[[ఇక్రిశాట్‌]]''' అనేది భారతదేశం కేంద్రంగా పనిచేస్తున్న అంతర్జాతీయ వ్యవసాయ పరిశోధనా కేంద్రమనీ! * ... తెలుగు రాష్ట్రాల్లో '''[[ఉపాధ్యాయ విద్య]]''' శిక్షణ కోసం ప్రతి జిల్లాకు ఒక శిక్షణా కేంద్రం ఉందనీ! * ... తంజావూరు సరస్వతీ గ్రంథాలయం వారు ప్రచురించిన '''[[రాజగోపాల విలాసము]]''' 17వ శతాబ్దానికి చెందిన రచన అనీ! ==16 వ వారం== * ... '''[[రమాకాంత్ అచ్రేకర్]]''' సచిన్ టెండూల్కర్ కు క్రికెట్ పాఠాలు నేర్పిన గురువనీ! * ... '''[[టిబెట్‌పై చైనా దురాక్రమణ]]''' తర్వాత ఆ దేశంలోని బౌద్ధాచార్యుడు [[దలైలామా]] ప్రవాసంలోకి వెళ్ళవలసి వచ్చిందనీ! * ... ఖగోళంలో గెలాక్సీలు, నక్షత్రాలు, గ్రహాల వంటివి '''[[ఎక్రీషన్]]''' అనే ప్రక్రియ ద్వారా ఏర్పడతాయనీ! * ... '''[[శ్రీ జడల రామలింగేశ్వర స్వామి ఆలయం]]'''లో లింగాన్ని పరశురాముడు ప్రతిష్టించినట్లు స్థలపురాణం చెబుతున్నదనీ! * ... '''[[ఘరియల్ మొసళ్లు|ఘరియల్ మొసళ్లను]]''' 4000 సంవత్సరాల చరిత్ర కలిగిన సింధు లోయ లో కనుగొన్నారనీ! ==17 వ వారం== * ... '''[[అరుంధతి నాగ్]]''' దివంగత కన్నడ నటుడు, దర్శకుడు అయిన శంకర్ నాగ్ సతీమణి అనీ! * ... టిబెట్ [[దలైలామా]]ను బౌద్ధదేవత '''[[అవలోకితేశ్వరుడు]]''' అవతారంగా భావిస్తారనీ! * ... 1832-33 సంవత్సరాల మధ్యలో గుంటూరు ప్రాంతాన్ని వణికించిన '''[[డొక్కల కరువు]]''' వల్ల సుమారు 2 లక్షలమందికి పైగా మరణించారనీ! * ... పర్యావరణానికి హాని కలిగించే గ్రీన్‌హౌస్ వాయువులను అత్యధికంగా వెలువరించే చైనా, అమెరికా దేశాలు పర్యావరణ పరిరక్షణకు ఉద్దేశించిన '''[[క్యోటో ఒప్పందం]]'''పై సంతకాలు చేయలేదనీ! * ... '''[[సంతాలి భాష]]''' భారతదేశంతో పాటు ఇతర సరిహద్దు దేశాలలో సుమారు 70 లక్షల మంది వాడుతున్నారనీ! ==18 వ వారం== * ... పంచాంగ కర్తగా పేరొందిన '''[[ములుగు రామలింగేశ్వర సిద్ధాంతి]]''' మునుపు మిమిక్రీ కళాకారుడిగా పనిచేశాడనీ! * ... '''[[బాండిట్‌ క్వీన్‌]]''' బందిపోటు రాణి [[ఫూలన్ దేవి]] జీవితం ఆధారంగా వచ్చిన హిందీ సినిమా అనీ! * ... పురాతన గ్రీకు తత్వ శాస్త్ర భావన అయిన '''[[స్టోయిసిజం]]''' ధార్మిక జీవనమే మానవుల సంతోషానికి మూలం అని బోధిస్తుందనీ! * ... '''[[దశరాజ యుద్ధం]]''' అనేది ఋగ్వేదంలో ప్రస్తావించబడిన ఒక యుద్ధం అనీ! * ... '''[[మహాబోధి విహార్]]''' గౌతమ బుద్ధుడు జ్ఞానోదయం పొందిన ప్రదేశంగా భావించబడుతుందనీ! ==19 వ వారం== * ... '''[[శ్రీ విరించి]]''' గా పేరుగాంచిన నల్లాన్ చక్రవర్తుల రామానుజాచారి కేంద్రసాహిత్య అకాడమీలో తెలుగు అనువాదకుడనీ! * ... బీహార్ లోని '''[[చండికా స్థాన్]]''' భారతదేశంలో 51 శక్తి పీఠాల్లో ఒకటనీ! * ... '''[[కొలామి భాష]]''' అత్యధికులు మాట్లాడే మధ్య ద్రావిడ భాష అనీ! * ... సా. శ 130 సంవత్సరంలో '''[[రోమన్ సామ్రాజ్యం]]''' లో క్రైస్తవ మతాన్ని అధికారిక మతంగా ప్రకటించారనీ! * ... '''[[మర్రి చెన్నారెడ్డి మానవ వనరుల అభివృద్ధి కేంద్రం]]''' తెలంగాణ రాష్ట్ర ప్రభుత్వాధికారులకు శిక్షణ కోసం ఏర్పాటు చేసిన సంస్థ అనీ! ==20 వ వారం== * ... '''[[మాధురి బర్త్వాల్]]''' ఆల్ ఇండియా రేడియోలో తొలి మహిళా స్వరకర్తగా పేరు గాంచిందనీ! * ... '''[[సత్యార్థ ప్రకాశము]]''' అనే గ్రంథాన్ని రచించినది [[స్వామి దయానంద సరస్వతి]] అనీ! * ... '''[[గుజరాత్ టైటాన్స్]]''' ఇండియన్ ప్రీమియర్ లీగ్ 2022 లో కొత్తగా ఏర్పడ్డ జట్టు అనీ! * ... '''[[ఆర్ట్ ఆఫ్ లివింగ్ ఫౌండేషన్]]''' 156 దేశాలకు పైగా కార్యాలయాలను కలిగి ఉందనీ! * ... '''[[పంజాబ్ లోక్ కాంగ్రెస్]]''' అనేది మాజీ కాంగ్రెస్ నాయకుడు అమరీందర్ సింగ్ ఏర్పాటు చేసిన కొత్త రాజకీయ పార్టీ అనీ! ==21 వ వారం== * ... '''[[విశ్వనాథనాయని స్థానాపతి]]''' మదురై నాయకర్ రాజులలో మొదటివాడనీ! * ... [[రాజగోపాలవిలాసము]] అనే గ్రంథాన్ని రచించినది '''[[చెంగల్వ కాళయ]]''' అనీ! * ... రష్యా ఉక్రెయిన్ యుద్ధంలో భారతీయ పౌరులను '''[[ఆపరేషన్ గంగా]]''' అనే పేరుతో భారతీయ ప్రభుత్వం రక్షించిందనీ! * ... గర్భాశయపు లోపలి మ్యూకర్ పొరను '''[[ఎండోమెట్రియమ్]]''' అంటారనీ! * ... '''[[కరీంనగర్ కేబుల్ బ్రిడ్జి]]''' 2021 సంవత్సరంలో అవుట్‌స్టాండింగ్ కాంక్రీట్ స్ట్రక్చర్ గా జాతీయ పురస్కారం అందుకుందనీ! ==22 వ వారం== * ... పద్మశ్రీ పురస్కార గ్రహీత '''[[సుచేతా దలాల్]]''' భారతదేశంలో ఆర్థిక అక్షరాస్యత పెంపుకు కృషి చేస్తుందనీ! * ... '''[[ఈషా ఫౌండేషన్]]''' తమిళనాడులోని కోయంబత్తూరులో స్థాపించబడిన ఆధ్యాత్మిక సంస్థ అనీ! * ... '''[[సెల్ఫీ ఆఫ్ సక్సెస్]]''' తెలంగాణాకు చెందిన ఐఎఎస్ అధికారి బుర్రా వెంకటేశం రచించిన ప్రజాదరణ పొందిన పుస్తకమనీ! * ... '''[[ఎర్త్ అవర్]]''' గ్లోబల్ వార్మింగ్ మీద అవగాహన కోసం ప్రతి సంవత్సరం ప్రపంచ వ్యాప్తంగా పాటిస్తారనీ! * ... దీపావళి సందర్భంగా ఆదివాసీలు '''[[దండారి పండుగ]]''' జరుపుకుంటారనీ! ==23 వ వారం== * ... మాజీ రిజర్వ్ బ్యాంకు గవర్నర్ '''[[పి.సి. భట్టాచార్య]]''' ప్రైవేటు బ్యాంకులను జాతీయం చేయడాన్ని వ్యతిరేకించాడనీ! * ... '''[[నేషనల్ స్కూల్ ఆఫ్ డ్రామా]]''' భారత ప్రభుత్వ సాంస్కృతిక మంత్రిత్వ శాఖ పరిధిలోని ఒక స్వయంప్రతిపత్త సంస్థ అనీ! * ... '''[[శతక కవుల చరిత్రము]]''' తెలుగులో శతకాలు రచించిన కవుల జీవిత చరిత్రలు గ్రంథస్తం చేసిన పుస్తకం అనీ! * ... '''[[నగారా (వాయిద్యం)|నగారా]]''' వాయిద్యాన్ని పంజాబీ, రాజస్థానీ జానపద సంగీతంలో ఎక్కువగా వాడతారనీ! * ... కాంచీపురంలోని '''[[జురహరేశ్వర్ దేవాలయం (కాంచీపురం)|జురహరేశ్వర దేవాలయం]]''' లో శివుడు వ్యాధులను నయం చేసే దేవుడిగా ప్రసిద్ధి చెందాడనీ! ==24 వ వారం== * ... '''[[మామిడాల జగదీశ్ కుమార్]]''' యూనివర్శిటీ గ్రాంట్స్ కమీషన్ నూతన ఛైర్మన్ గా నియమితుడయ్యాడనీ! * ... '''[[ఆలంపూర్ జోగులాంబ దేవాలయం]]''' పద్దెనిమిది మహాశక్తి పీఠాల్లో ఒకటనీ! * ... 1831 లో జరిగిన '''[[బాలాకోట్ యుద్ధం]]''' లో సిక్కులు విజయం సాధించి తమ సామ్రాజ్యాన్ని ఆఫ్ఘనిస్తాన్ వరకు విస్తరించారనీ! * ... '''[[వన విహార్ జాతీయ ఉద్యానవనం]]''' మధ్యప్రదేశ్ లోని భోపాల్ లో ఉందనీ! * ... '''[[ఇంప్రెషనిజం]]''' అనేది ఫ్రాన్సులో ప్రారంభమైన చిత్రకళా ఉద్యమం అనీ! ==25 వ వారం== * ... మరణానంతరం ఆస్కార్ అవార్డు నామినేషన్ పొందిన తొలి నటుడు '''[[జేమ్స్ డీన్]]''' అనీ! * ... '''[[గురుగ్రామ్ భీం కుండ్]]''' ద్రోణాచార్యుడు పాండవులకు విలువిద్య నేర్పిన స్థలంగా భావిస్తారనీ! * ... భారతదేశాన్ని ఫ్రెంచి పాలననుంచి విముక్తి చేయడంలో భాగంగా '''[[నిజాం దళం]]''' ఏర్పడిందనీ! * ... '''[[మైత్రి (పరిశోధన కేంద్రం)|మైత్రి]]''' అనేది అంటార్కిటిక్ మీద పరిశోధనకు భారతదేశం ఏర్పాటు చేసిన శాశ్వత పరిశోధనా కేంద్రమనీ! * ... '''[[నోహ్కలికై జలపాతం]]''' భారతదేశంలో ఎత్తైన జలపాతాల్లో ఒకటనీ! ==26 వ వారం== * ...భారతదేశంలో ఆంగ్ల విద్యాబోధనకు పునాది వేసిన '''[[థామస్ బాబింగ్టన్ మెకాలే]]''' భారతీయ శిక్షాస్మృతి సృష్టికర్త అనీ! * ... చరిత్రకారుడు '''[[కె.ఎస్.లాల్]]''' భారతదేశపు మధ్యయుగపు చరిత్రపై విస్తృత పరిశోధనలు చేశాడనీ! * ... హిందూ సాంప్రదాయంలో '''[[ప్రదోష]]''' సమయం శివుని పూజకు అనుకూల సమయంగా భావిస్తారనీ! * ... ఆరుద్ర రాసిన '''[[త్వమేవాహం]]''' తెలంగాణాలో నిజాం నిరంకుశత్వం నేపథ్యంలో వచ్చిన రచన అనీ! * ... '''[[రాజ్‌మా]]''' ఉత్తర భారతదేశంలో ప్రాచుర్యం పొందిన వంట దినుసు అనీ! ==27 వ వారం== * ... [[సరోజినీ నాయుడు]] సోదరుడు '''[[వీరేంద్రనాథ్ ఛటోపాధ్యాయ]]''' కూడా స్వాతంత్ర్య విప్లవ వీరుడు అనీ! * ... గయ లోని '''[[విష్ణుపాద దేవాలయం (గయ)|విష్ణుపాద దేవాలయం]]''' ప్రసిద్ధి పొందిన హిందూ దేవాలయాల్లో ఒకటనీ! * ... '''[[హార్ముజ్ జలసంధి]]''' అంతర్జాతీయ వాణిజ్యానికి అతి ముఖ్యమైన వ్యూహాత్మక ప్రదేశం అనీ! * ... తెలుగు సినిమా రచయిత '''[[రాకేందు మౌళి]]''' మరో రచయిత [[వెన్నెలకంటి రాజేశ్వర ప్రసాద్|వెన్నెలకంటి]] కుమారుడనీ! * ... '''[[ఆనందవర్ధనుడు]]''' ధ్వని సిద్ధాంతకర్తగా గుర్తింపు పొందాడనీ! ==28 వ వారం== * ... '''[[స్వామి కరపత్రి]]''' అరచేతిలో సరిపోయే ఆహారం మాత్రమే తీసుకునే వాడనీ! * ... ఒడిషాలోని '''[[రాయగడ]]''' పట్టణం భారతదేశంలోని తీరప్రాంత వాణిజ్యానికి కేంద్రంగా విలసిల్లిందనీ! * ... పి. కేశవ రెడ్డి రాసిన '''[[అతడు అడవిని జయించాడు]]''' నవలను నేషనల్ బుక్ ట్రస్ట్ వారు 14 భారతీయ భాషల్లోకి అనువదించారనీ! * ... రష్యా, నార్వే ఉత్తర తీరాలలో ఉన్న '''[[బేరెంట్స్ సముద్రం]]''' పెద్దగా లోతులోని సముద్రమనీ! * ... లడఖ్ లోని లేహ్ సమీపంలో ఉన్న '''[[భారతీయ ఖగోళ వేధశాల]]''' ప్రపంచంలోనే ఎత్తైన వేధశాలల్లో ఒకటనీ! ==29 వ వారం== * ... '''[[దిలీప్ కుమార్ చక్రవర్తి]]''' తూర్పు భారతదేశంపై విశేష పరిశోధనలు చేసిన చరిత్రకారుడనీ! * ... '''[[గోల్కొండ వ్యాపారులు]]''' మహారాష్ట్ర మూలాలు కలిగి తెలంగాణా ప్రాంతంలో పనిచేసిన నియోగి బ్రాహ్మణులనీ! * ... '''[[మంగళగిరి లక్ష్మీనరసింహ దేవాలయం]]''' లోని గోపురం దక్షిణ భారతదేశంలోని ఎత్తయిన గోపురాల్లో ఒకటనీ! * ... తెలంగాణాలోని '''[[మహాత్మాగాంధీ కల్వకుర్తి ఎత్తిపోతల పథకం]]''' నాలుగు లక్షల ఎకరాలకు సాగు నీటిని అందిస్తుందనీ! * ... '''[[అగ్నిపథ్ పథకం]]''' భారత ప్రభుత్వం త్రివిధ సాయుధ దళాల్లో సిబ్బంది నియామకానికి కొత్తగా ఏర్పాటు చేసిన వ్యవస్థ అనీ! ==30 వ వారం== * ... '''[[మహంత్ రామచంద్ర దాస్ పరమహంస]]''' అయోధ్య రామమందిర ఉద్యమంలో ప్రముఖ పాత్ర పోషించాడనీ! * ... మహారాష్ట్ర లోని '''[[వార్ధా]]''' పట్టణం పత్తి వ్యాపారంలో ముఖ్యమైన పాత్ర పోషిస్తుందనీ! * ... హవాయి లోని '''[[సైన్స్ ఆఫ్ ఐడెంటిటీ ఫౌండేషన్]]''' ఇస్కాన్ నుండి వేరుపడిన వైష్ణవ యోగా సంస్థ అనీ! * ... '''[[కొమ్మమూరు కాలువ]]''' బ్రిటిష్ కాలంలో నౌకా రవాణా మార్గంగా వాడేవారనీ! * ... '''[[కొల్హాపూర్]]''' తోలు చెప్పుల ఉత్పత్తికి ప్రసిద్ధి చెందినదనీ! ==31 వ వారం== * ... '''[[ఇక్బాల్ సింగ్]]''' ప్రపంచంలో అత్యంత ప్రభావశీలమైన సిక్కు వ్యక్తులలో ఒకడనీ! * ... అమెరికా లోని శాంటాక్రజ్ లో ఉన్న '''[[సొసైటీ ఆఫ్ ఎబిడెన్స్ ఇన్ ట్రూత్]]''' అద్వైత వేదాంతాన్ని వ్యాప్తి చేసే సంస్థ అనీ! * ... '''[[రాడార్]]''' రేడియో తరంగాలను ఉపయోగించి ఒక స్థలం నుంచి దూరంగా ఉన్న వస్తువుల ఉనికిని కనుగొంటారనీ! * ... భారతదేశంలోని '''[[గోండ్వానా (భారతదేశం)|గోండ్వానా]]''' పేరు మీదుగా పురాతన ఖండమైన గోండ్వానాలాండ్ కి ఆ పేరు వచ్చిందనీ! * ... మహారాష్ట్రలో ప్రాచీన చరిత్ర కలిగిన '''[[వికట్ ఘడ్ కోట]]''' ట్రెక్కింగ్ చేసేవారిని విశేషంగా ఆకర్షిస్తున్నదనీ! ==32 వ వారం== * ... పద్మభూషణ్ పురస్కార గ్రహీత '''[[టి. ఆర్. శేషాద్రి]]''' సైన్సులో విశేష కృషి చేసిన శాస్త్రవేత్త అనీ! * ... '''[[టపోరీ]]''' అనే పదం వీధి రౌడీలను, వారి ఆహార్యాన్ని సూచించడానికి వాడతారనీ! * ... '''[[హల్దీఘాటీ యుద్ధం]]''' 16 వ శతాబ్దంలో రాజపుత్రుడు మహారాణా ప్రతాప్, మొఘలులకు మధ్య జరిగిన యుద్ధమనీ! * ... ఇటలీ దేశంలో పుట్టిన '''[[పిజ్జా]]''' ప్రపంచంలో అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన ఆహారాల్లో ఒకటనీ! * ... '''[[సాగర ఘోష]]''' అనే పూర్తి పద్య కావ్యం రాయడానికి రచయిత గరికిపాటి నరసింహారావుకు నాలుగేళ్ళు పట్టిందనీ! ==33 వ వారం== * ... '''[[స్వామి అభేదానంద]]''' రామకృష్ణ పరమహంస శిష్యుల్లో అందరికన్నా ఆఖరున మరణించాడనీ! * ... సాధారణ ఆల్కహాలు రసాయనిక నామం '''[[ఇథనాల్]]''' అనీ! * ... '''[[మహా వీర చక్ర]]''' భారతదేశంలో రెండవ అత్యున్నత సైనిక పురస్కారమనీ! * ... '''[[గోదావరి లోయ బొగ్గుక్షేత్రం]]''' దక్షిణ భారతదేశంలో ఉన్న ఏకైన బొగ్గు క్షేత్రమనీ! * ... కాశ్మీరు చరిత్రకు సంబంధించిన రాజతరంగిణి అనే ప్రామాణిక గ్రంథాన్ని రచించింది '''[[కల్హణుడు]]''' అనీ! ==34 వ వారం== * ... స్వాతంత్ర్యోద్యమంలో పాల్గొన్న '''[[నీలకంఠ బ్రహ్మచారి]]''' చివరి దశలో మైసూరు నంది పర్వత ప్రాంతాల్లో శ్రీ ఓంకారానంద స్వామి పేరుతో ఆశ్రమవాసం చేశాడనీ! * ... ప్రపంచ వ్యాప్తంగా పండే '''[[అక్రోటుకాయ]]'''ల్లో చైనా 33% ఉత్పత్తి చేస్తుందనీ! * ... '''[[తెహ్రీ డ్యామ్]]''' భారతదేశంలో అత్యంత ఎత్తయిన ఆనకట్ట అనీ! * ... భారతదేశంలో విశ్వవిద్యాలయాలకు గుర్తింపు ఇచ్చేది '''[[యూనివర్సిటీ గ్రాంట్స్ కమిషన్ (భారతదేశం)|యూనివర్సిటీ గ్రాంట్స్ కమీషన్]] అనీ! * ... '''[[షాపూర్జీ పల్లోంజీ గ్రూప్]]''' భారతదేశంలో ప్రతిష్టాత్మకమైన వ్యాపారసంస్థల్లో ఒకటనీ! ==35 వ వారం== * ... '''[[అభిమన్యు దాసాని]]''' అలనాటి సినీ నటి [[భాగ్యశ్రీ]] కుమారుడనీ! * ... భారతదేశంలో స్థాపించబడిన '''[[ఐ టి సి లిమిటెడ్]]''' 90 దేశాలకు పైగా తమ ఉత్పత్తులు ఎగుమతి చేస్తుందనీ! * ... ఇండియన్ బ్యూరో ఆఫ్ మైన్స్ అంచనా ప్రకారం తెలంగాణా లోని '''[[బయ్యారం మైన్స్]]''' లో 16 లక్షల కోట్ల విలువ చేసే ఇనుప ఖనిజం ఉందనీ! * ... '''[[బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా]]''' 1946 లో లండన్ లో ఒక శాఖను ప్రారంభించడం ద్వారా దేశం వెలుపల కార్యకలాపాలు ప్రారంభించిన మొదటి భారతీయ బ్యాంకుగా నిలిచిందనీ! * ... '''[[కర్ణాటక బ్యాంక్]]''' స్వాతంత్ర్యానికి పూర్వం 1924 లో స్థాపించిన ప్రైవేటు బ్యాంకు అనీ! ==36 వ వారం== * ... ఆస్ట్రేలియా క్రికెట్ ఆటగాడు '''[[షేన్ వార్న్]]''' అంతర్జాతీయ పోటీల్లో 1000 వికెట్లు తీశాడనీ! * ... '''[[డాబర్]]''' సంస్థ భారతదేశంలో అతిపెద్ద నిత్యావసర వస్తువుల ఉత్పత్తి సంస్థ అనీ! * ... '''[[టైక్వాండో]]''' దక్షిణ కొరియాలో అంతర్యుద్ధాల సమయంలో ప్రజలు ఆత్మరక్షణ కోసం ఏర్పాటుచేసుకున్నదనీ! * ... 1975లో స్థాపించబడిన '''[[ఆఫ్రికన్ హిందూ మఠం]]''' ఆఫ్రికా ఖండంలో మొట్టమొదటి హిందూ మఠమనీ! * ... పాకిస్థాన్ ప్రత్యేక దేశంగా ఏర్పడ్డం కోసం మొదటిసారి '''[[పాకిస్తాన్ ప్రకటన]]''' 1932 లో జరిగిందనీ! ==37 వ వారం== * ... '''[[ఉన్నియార్చ]]''' కేరళకు చెందిన [[కళరిపయట్టు]] యుద్ధక్రీడాకారిణి అనీ! * ... పంపులు, పైపులు తయారు చేసే '''[[కిర్లోస్కర్ గ్రూప్]]''' భారతదేశంలో స్వాతంత్ర్యానికి ముందునుంచీ ఉన్న వ్యాపార సంస్థ అనీ! * ... మంత్రాలయంలోని '''[[శ్రీ రాఘవేంద్ర స్వామి మఠం (మంత్రాలయం)|శ్రీ రాఘవేంద్ర స్వామి మఠం]]''' ద్వైత వేదాంత మఠాల్లో ప్రసిద్ధి గాంచిన సంస్థ అనీ! * ... తెలంగాణ లో నూతనంగా ఏర్పాటయిన '''[[పోలీస్ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్]]''' ద్వారా నగరాన్నంతటినీ ఒకే చోటు నుంచి పర్యవేక్షించే వీలుందనీ! ==38 వ వారం== * ... ఆంధ్ర చారిత్రక నాటక పితామహుడు అని బిరుదు కలిగిన వాడు '''[[కోలాచలం శ్రీనివాసరావు]]''' అనీ! * ... '''[[లార్సెన్ & టూబ్రో]]''' సంస్థ ప్రపంచంలో అతిపెద్ద ఐదు నిర్మాణ సంస్థల్లో ఒకటనీ! * ... '''[[కపిల హింగోరాణి]]'''ని భారతదేశంలో [[భారతదేశంలో ప్రజా ప్రయోజన వ్యాజ్యం|ప్రజా ప్రయోజన వ్యాజ్యాలకు]] మాతృమూర్తిగా భావిస్తారని! ==39 వ వారం== * ... భారతీయ సంతతికి చెందిన '''[[అభిజిత్ బెనర్జీ]]''' ఆర్థిక శాస్త్రంలో నోబెల్ బహుమతి పొందాడనీ! * ... లీవర్ టెక్నాలజీతో తాళాలను భారతదేశంలో ప్రవేశపెట్టిన తొలిసంస్థ '''[[గోద్రేజ్ గ్రూప్]]''' అనీ! * ... భారతదేశంలో [[భారతదేశంలో ప్రజా ప్రయోజన వ్యాజ్యం|ప్రజా ప్రయోజన వ్యాజ్యాలను]] ప్రవేశపెట్టినది జస్టిస్ '''[[పి.ఎన్. భగవతి]]''' అనీ! ==40 వ వారం== * ... మాహారాష్ట్రకు చెందిన '''[[ఛత్రపతి సాహు మహరాజ్]]''' 19 వ శతాబ్దంలోనే తన పరిపాలనలో ప్రగతిశీల విధానాలను అవలంభించాడనీ! * ... కర్ణాటక రాష్ట్రంలో ప్రాచుర్యంలో ఉన్న లింగాయత సాంప్రదాయనికి ఆద్యుడు '''[[బసవేశ్వరుడు]]''' అనీ! * ... సుదీర్ఘ చరిత్ర కలిగిన వస్త్ర వ్యాపార సంస్థ '''[[సెంచరీ టెక్స్‌టైల్ అండ్ ఇండస్ట్రీస్]]''' బిర్లా గ్రూపునకు చెందిన సంస్థ అనీ! ==41 వ వారం== * ... ఇటీవలే గూఢచర్య ఆరోపణల నుంచి బయటపడ్డ కేరళకు చెందిన శాస్త్రవేత్త '''[[నంబి నారాయణన్]]''' ఇస్రోలో విక్రం సారాభార్, సతీష్ ధావన్, అబ్దుల్ కలాం లాంటి వారితో కలిసి పనిచేశాడనీ! * ... భారతీయ బహుళజాతి ఆహార సంస్థ '''[[హల్దీరామ్]]''' ప్రధాన కార్యాలయం మహారాష్ట్రలోని నాగపూర్ లో ఉందనీ! ==42 వ వారం== * ... బాలనటిగా రాణిస్తున్న '''[[నైనికా విద్యాసాగర్]]''' దక్షిణ భారత నటి [[మీనా]] ఏకైక కూతురనీ! ==43 వ వారం== * ... '''[[వీరేంద్ర హెగ్డే]]''' కర్ణాటకలోని ధర్మస్థళ ఆలయ వంశపారంపర్య నిర్వాహకుడనీ! ==44 వ వారం== * .. '''[[బోరిస్ బెకర్]]''' పదిహేడేళ్ల చిరుప్రాయంలోనే టెన్నిస్ లో ఆరు అంతర్జాతీయ టైటిళ్ళు సాధించాడనీ! ==45 వ వారం== * ... క్రైమ్ ఫిక్షన్ సాహిత్యంలో ప్రఖ్యాతి గాంచిన షెర్లాక్ హోమ్స్ పాత్రను సృష్టించింది '''[[ఆర్థర్ కోనన్ డోయల్]]''' అనీ! ==46 వ వారం== * ... '''[[షింజో అబే]]''' జపాన్ చరిత్రలో అత్యధిక కాలం ప్రధానిగా పనిచేసిన వ్యక్తి అనీ! ==47 వ వారం== ==48 వ వారం== ==49 వ వారం== ==50 వ వారం== ==51 వ వారం== ==52 వ వారం== e4j5krs6gtcbasgbc814p9b4mfu7wsq 3609587 3609585 2022-07-28T12:05:32Z రవిచంద్ర 3079 /* 47 వ వారం */ +రోష్ని నాడార్ wikitext text/x-wiki {{పాత చర్చల పెట్టె|[[/పాత విశేషాలు 1|1]]{{*}}[[/పాత విశేషాలు 2|2]] {{*}}[[/పాత విశేషాలు 3|3]] {{*}}[[/పాత విశేషాలు 4|4]]{{*}} [[/పాత విశేషాలు 5|5]]{{*}} [[/పాత విశేషాలు 6|6]]{{*}} [[/పాత విశేషాలు 7|7]]{{*}} [[/పాత విశేషాలు 8|8]] {{*}} [[/పాత విశేషాలు 9|9]] {{*}} [[/పాత విశేషాలు 10|10]] {{*}} [[/పాత విశేషాలు 11|11]] {{*}} [[/పాత విశేషాలు 12|12]] {{*}} [[/పాత విశేషాలు 13|13]]||వ్యాఖ్య = పాత విశేషాలు}} ఈ జాబితా మొదటి పేజిలోని మీకు తెలుసా? విభాగములో ఇప్పటిదాకా ప్రదర్శించిన వాక్యాల భాండాగారము. * మీరు ఏదైనా వికిపీడియా వ్యాసము చదువుతున్నపుడు మీకు ఆహా! అనిపించే విషయము ఏదైనా కనిపిస్తే ఇక్కడ దానిని చేర్చండి. బహుశా మీలాగే చాలా మందికి ఆ విషయము తెలిసి ఉండకపోవచ్చు. * ఈ భాండాగారములోనుండి ఒక సమయములో కేవలం మూడూ లేదా నాలుగింటిని మాత్రమే [[మూస:మీకు తెలుసా?1|ఈ మూస]]లో చేర్చండి. * వికీపీడియాలో వ్యాసాలు పూర్తవటం అని ఉండదు. ఎప్పుడూ ఎవరో ఒకరు వ్యాసాన్ని మెరుగుపరుస్తూనే ఉంటారు. అందుకని మీరు కొత్తగా తెలుసుకున్న విషయాలను ఎప్పటికప్పుడు ఇక్కడ చేర్చేయండి. అలాగే ఇక్కడా చేర్చిన విషయాలను దాయనవసరం లేదు. ---- === మీకు తెలుసా? === {| style="background-color: #fdffe7; border: 4px solid #FFD700;" |style="font-size:large; padding: 2px 2px 0 2px; height: 1.0em;" |<center>2022 సంవత్సరంలో వివిధ వారాలలో "మీకు తెలుసా!" వాక్యాలు</center> |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | <center><small>[[#01 వ వారం|01]]{{*}}[[#02 వ వారం|02]]{{*}}[[#03 వ వారం|03]]{{*}}[[#04 వ వారం|04]]{{*}}[[#05 వ వారం|05]]{{*}}[[#06 వ వారం|06]]{{*}}[[#07 వ వారం|07]]{{*}}[[#08 వ వారం|08]]{{*}}[[#09 వ వారం|09]]{{*}}[[#10 వ వారం|10]]{{*}}[[#11 వ వారం|11]]{{*}}[[#12 వ వారం|12]]{{*}}[[#13 వ వారం|13]]{{*}}[[#14 వ వారం|14]]{{*}}[[#15 వ వారం|15]]{{*}}[[#16 వ వారం|16]]{{*}}[[#17 వ వారం|17]]{{*}}[[#18 వ వారం|18]]{{*}}[[#19 వ వారం|19]]{{*}}[[#20 వ వారం|20]]{{*}}[[#21 వ వారం|21]]{{*}}[[#22 వ వారం|22]]{{*}}[[#23 వ వారం|23]]{{*}}[[#24 వ వారం|24]]{{*}}[[#25 వ వారం|25]]{{*}}[[#26 వ వారం|26]]{{*}}[[#27 వ వారం|27]]{{*}}[[#28 వ వారం|28]]{{*}}[[#29 వ వారం|29]]{{*}}[[#30 వ వారం|30]]{{*}}[[#31 వ వారం|31]]{{*}}[[#32 వ వారం|32]]{{*}}[[#33 వ వారం|33]]{{*}}[[#34 వ వారం|34]]{{*}}[[#35 వ వారం|35]]{{*}}[[#36 వ వారం|36]]{{*}}[[#37 వ వారం|37]]{{*}}[[#38 వ వారం|38]]{{*}}[[#39 వ వారం|39]]{{*}}[[#40 వ వారం|40]]{{*}}[[#41 వ వారం|41]]{{*}}[[#42 వ వారం|42]]{{*}}[[#43 వ వారం|43]]{{*}}[[#44 వ వారం|44]]{{*}}[[#45 వ వారం|45]]{{*}}[[#46 వ వారం|46]]{{*}}[[#47 వ వారం|47]]{{*}}[[#48 వ వారం|48]]{{*}}[[#49 వ వారం|49]]{{*}}[[#50 వ వారం|50]]{{*}}[[#51 వ వారం|51]]{{*}}[[#52 వ వారం|52]]</small></center> |} __NOTOC__ {{clear}} =2022 సంవత్సరంలోని వాక్యాలు= ==01 వ వారం== [[File:William Carey.jpg|right|70px|]] * ... బెంగాలులో విద్యావ్యాప్తి, భారతీయ భాషా సాహిత్యాలకు ఎనలేని సేవ చేసిన క్రైస్తవ ప్రచారకుడు '''[[విలియం కెరే]]''' అనీ! (చిత్రంలో) * ... తొలి తెలుగు ఇంజనీరు '''[[వీణం వీరన్న]]''' ధవళేశ్వరం ఆనకట్ట నిర్మాణంలో విశేష సేవ చేశాడనీ! * ... భారత స్వాతంత్ర్యోద్యమంలో భాగంగా జరిగిన '''[[కాకోరీ కుట్ర]]'''లో రైల్లో ఉన్న ఆంగ్లేయుల పన్నుల ధనాన్ని విప్లవ కారులు అపహరించారనీ! * ... '''[[సుచేతా కృపలానీ]]''' భారతదేశంలో తొలి మహిళా ముఖ్యమంత్రి అనీ! * ... '''[[భారత ప్రభుత్వ చట్టం 1919]]''' ఆంగ్లేయుల పాలనలో భారతీయుల భాగస్వామ్యాన్ని పెంచేందుకు చేసిన చట్టమనీ! ==02 వ వారం== * ... '''[[గోపాల్‌దాస్ అంబైదాస్ దేశాయ్]]''' భారత స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడిగా మారడం కోసం రాజ్యాన్ని వదులుకున్న మొట్టమొదటి రాజుగా పేరు పొందాడనీ! * ... భారతీయ పాప్ గాయని '''[[ఉషా ఉతుప్]]''' 2011 లో పద్మశ్రీ పురస్కార గ్రహీత అనీ! * ... భారత కమ్యూనిస్టు పార్టీ మాజీ ప్రధాన కార్యదర్శి అయిన '''[[గంగాధర్ అధికారి]]''' ఆల్బర్ట్ ఐన్‌స్టీన్ లాంటి శాస్త్రవేత్తల ఉపన్యాసాలకు హాజరయ్యేవాడనీ! * ... ఉత్తరాఖండ్ లోని '''[[పితోరాగఢ్]]''' నుంచి సహాయ నిరాకరణోద్యమం ప్రారంభమైందనీ! * ... ఇప్పటి దాకా '''[[మసాచుసెట్స్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ]]''' విశ్వవిద్యాలయానికి అనుబంధం ఉన్న 98 మంది నోబెల్ బహుమతి పొందిన వారనీ! ==03 వ వారం== * ... 1962 భారత చైనా యుద్ధ నేపథ్యంలో వచ్చిన '''[[హిమాలయన్ బ్లండర్ (పుస్తకం)|హిమాలయన్ బ్లండర్]]''' అనే పుస్తకాన్ని భారత ప్రభుత్వం నిషేధించిందనీ! * ... '''[[1990 మచిలీపట్నం తుఫాను]]''' ఆంధ్రప్రదేశ్ లో విపరీతమైన ధన, ప్రాణ నష్టాన్ని కలగజేసిందనీ! * ... బంగ్లాదేశ్ లోని '''[[మహిలార సర్కార్ మఠం]]''' 200 సంవత్సరాల చరిత్ర కలిగిన పురాతన హిందూ దేవాలయం అనీ! * ... '''[[కాస్పియన్ సముద్రము]]''' ను ప్రపంచంలో అతిపెద్ద సరస్సు గానూ, పూర్తి స్థాయి సముద్రంగానూ భావిస్తారనీ! * ... శ్రీలంక లోని '''[[కాండీ నగరం]]''' ఆ దేశాన్ని పాలించిన పురాతన రాజుల చివరి రాజధాని అనీ! ==04 వ వారం== * ... పాకిస్థాన్ లోని '''[[హింగ్లాజ్ మాత దేవాలయం]]''' యాభై ఒక్క శక్తి పీఠాల్లో ఒకటనీ! * ... చైనాలోని '''[[హువాంగ్షాన్ పర్వతం]]''' ముఖ్యమైన పర్యాటక ప్రాంతాల్లో ఒకటనీ! * ... '''[[సర్దార్ రవీందర్ సింగ్]]''' దక్షిణ భారతదేశంలో నగర మేయర్ గా ఎన్నికైన ఏకైక సిక్కు జాతీయుడనీ! * ... '''[[అట్లాంటా]]''' లోని విమానాశ్రయం ప్రపంచంలో అత్యంత రద్దీ కలిగిన విమానాశ్రయమనీ! * ... జబ్బులతో బాధ పడుతున్న వారినీ, వారి కుటుంబ జీవితాన్ని మెరుగుపరచడాన్ని '''[[పాలియేటివ్ కేర్]]''' అంటారనీ! ==05 వ వారం== * ... నేపాల్ లోని '''[[చిట్వాన్ జాతీయ ఉద్యానవనం]]''' ప్రపంచ వారసత్వ ప్రదేశంగా గుర్తింపు పొందిందనీ! * ... జపనీస్ సాంప్రదాయమైన షింటోయిజం లో పూజారిణులను '''[[మికో]]''' అంటారనీ! * ... నేపాల్ లోని '''[[భక్తపూర్]]''' పురాతన సంస్కృతికి ప్రాచుర్యం పొందినదనీ! * ... బాలీవుడ్ నటుడు ఆమిర్ ఖాన్ మాజీ భార్య '''[[కిరణ్ రావు]]''' వనపర్తి సంస్థానానికి చెందిన రాజకుటుంబీకురాలనీ! * ... మలేషియా లోని '''[[బటు గుహలు]]''' లో వెలసిన సుబ్రహ్మణ్య స్వామి ఆలయం ప్రఖ్యాత పుణ్యక్షేత్రమనీ! ==06 వ వారం== * ... '''[[హింద్రాఫ్]]''' మలేషియాలో హిందూ సమాజం హక్కులు కాపాడటానికి ఏర్పడ్డ సంస్థ అనీ! * ... చైనా లోని '''[[డేనియల్ సరస్సు]]''' లో లిథియం సమృద్ధిగా లభిస్తుందనీ! * ... పారిశ్రామికవేత్త '''[[మహేంద్రప్రసాద్]]''' అత్యంత సంపన్నమైన భారత పార్లమెంటు సభ్యుల్లో ఒకడిగా ఉన్నాడనీ! * ... '''[[షింటో మతం]]''' జపాన్ దేశంలో ఉద్భవించిన స్థానిక మతమనీ! * ... '''[[కాలిఘాట్ చిత్రకళ]]''' కలకత్తాలోని కాళికా దేవి ఆలయంలో ప్రారంభమైన ఒక చిత్రకళా ఉద్యమమనీ! ==07 వ వారం== * ... కార్తీకమాసం ముగిసిన తర్వాత వచ్చే పాడ్యమిని '''[[పోలి పాడ్యమి]]''' అంటారనీ! * ... చైనాలోని '''[[లెషన్ జెయింట్ బుద్ధ]]''' ప్రపంచంలో అత్యంత ఎత్తైన బుద్ధుని రాతి విగ్రహం అనీ! * ... పద్మశ్రీ పురస్కార గ్రహీత '''[[కుశాల్ కొన్వర్ శర్మ]]''' అస్సాం ఏనుగు వైద్యుడిగా పేరు గాంచాడనీ! * ... ప్రపంచంలో అత్యంత ఎత్తైన, పెద్దదైన '''[[టిబెటన్ పీఠభూమి]]'''ని ప్రపంచ పైకప్పు అని పిలుస్తారనీ! * ... '''[[పడమటి సంధ్యారాగం]]''' తొంభైశాతం అమెరికాలోనే చిత్రీకరణ జరుపుకున్న తొలి తెలుగు చిత్రమనీ! ==08 వ వారం== * ... చైనాలోని '''[[మొగావో గుహలు]]''' వెయ్యి సంవత్సరాలకు పూర్వపు బౌద్ధ కళను ప్రతిబింబిస్తున్నాయనీ! * ... దక్షిణాఫ్రికాలో జాతి వివక్షకు వ్యతిరేకంగా పోరాడిన '''[[డెస్మండ్ టుటు]]''' నోబెల్ శాంతి బహుమతి అందుకున్నాడనీ! * ... ప్రపంచంలో సుమారు 20 కోట్లమంది '''[[దూరధమని వ్యాధి]]'''తో బాధ పడుతున్నారనీ! * ... నిజాం పాలనలో ఉన్న హైదరాబాదు రాష్ట్రాన్ని భారతదేశంలో విలీనం చేయడానికి ప్రభుత్వం చేపట్టిన సైనిక చర్యను '''[[ఆపరేషన్ పోలో]]''' అంటారనీ! * ... లండన్ లోని చారిత్రాత్మక '''[[వెస్ట్‌మినిస్టర్‌ సెంట్రల్‌హాలు]]''' రాబడి ప్రపంచ ధార్మిక కార్యక్రమాలకు వాడుతారనీ! ==09 వ వారం== * ... '''[[టెంపోరావు]]''' గా పేరు గాంచిన తెలుగు డిటెక్టివ్ రచయిత అసలు పేరు కూరపాటి రామచంద్రరావు అనీ! * ... '''[[భారత్ వికాస్ పరిషత్]]''' స్వామి వివేకానంద బోధనలు ఆదర్శంగా ఏర్పడ్డ సేవాసంస్థ అనీ! * ... '''[[అమలాపురం గ్రంథాలయం]]''' 68 ఏళ్ళకు పైగా నిర్వహించబడుతున్నదనీ! * ... '''[[లోకపల్లి సంస్థానం]]''' చివరి పాలకురాలు లక్ష్మమ్మను ఆ ప్రాంత ప్రజలు దేవతగా పూజిస్తారనీ! * ... కేరళ లోని '''[[కుంబలంగి]]''' దేశంలో తొలి శానిటరీ నాప్కిన్ రహిత ప్రాంతంగా పేరొందింది అనీ! ==10 వ వారం== * ... భారత మాజీ క్రికెటర్ '''[[మనోజ్‌ తివారి]]''' పశ్చిమ బెంగాల్ యువజన క్రీడాశాఖా మంత్రిగా పనిచేస్తున్నాడనీ! * ... శబరిమల అయ్యప్పస్వామి దేవస్థానానికి వెళ్ళే భక్తులు చాలామంది '''[[మకర జ్యోతి]]''' దర్శనానికి వెళతారనీ! * ... ఆన్‌లైన్ మీటింగ్ లు నిర్వహించగలిగే '''[[జూమ్ (సాఫ్ట్‌వేర్)|జూమ్]]''' ఉపకరణం కోవిడ్ మహమ్మారి సమయంలో గణనీయమైన పెరుగుదల సాధించిందనీ! * ... కోల్‌కత లోని '''[[నేతాజీ భవన్]]''' స్వాతంత్ర్య సమర యోధుడు సుభాష్ చంద్రబోస్ నివాస స్థానమనీ! * ... '''[[కంగానీ వ్యవస్థ]]''' బ్రిటిష్ ప్రభుత్వ సమయంలో ఏర్పడ్డ కార్మిక నియామక వ్యవస్థ అనీ! ==11 వ వారం== * ... '''[[నాథ్ పాయ్]]''' గోవా విముక్తి ఉద్యమంలో ముఖ్యపాత్ర పోషించాడనీ! * ... అమెరికాలోని '''[[స్వామినారాయణ దేవాలయం (అట్లాంటా)|స్వామి నారాయణ్ దేవాలయం]]''' ముప్ఫై ఎకరాల్లో విస్తరించి ఉన్న ప్రముఖ దేవాలయమనీ! * ... పాతరాతియుగం నుంచే '''[[శిలాగుహ చిత్రకళ]]''' విరాజిల్లిందనీ! * ... '''[[బ్రిటిషు భారతదేశంలో వెట్టి చాకిరీ వ్యవస్థ]]''' ద్వారా పదహారు లక్షలకు పైగా భారతీయులను శ్రామికులుగా వివిధ ఐరోపా దేశాలకు పంపించారనీ! * ... ఇస్కాన్ ద్వారా బహుళ ప్రాచుర్యంలోకి వచ్చిన '''[[హరే కృష్ణ (మంత్రం)|హరేకృష్ణ మంత్రం]]''' కలి సంతరణోపనిషత్తులోనిదనీ! ==12 వ వారం== * ... విప్లవ నాయకుడు '''[[వీరపాండ్య కట్టబ్రహ్మన]]'''ను ఆంగ్లేయులు 39 సంవత్సరాల వయసులో ఉరితీశారనీ! * ... హైదరాబాదులోని '''[[తెలంగాణ సచివాలయం]]''' నవాబుల పరిపాలనా కాలంలో సైఫాబాద్ ప్యాలెస్ అనే పేరుతో ప్రసిద్ధి చెందిన భవనం అనీ! * ... '''[[శ్రీ రామ జన్మభూమి తీర్థ క్షేత్ర]]''' అయోధ్యలో నూతనంగా నిర్మిస్తున్న రామాలయ నిర్మాణం కోసం ఏర్పాటు చేసిన ట్రస్టు అనీ! * ... బ్రిటిష్ వారు ప్రవేశపెట్టిన '''[[ద్విసభ్య నియోజకవర్గం]]''' పద్ధతిలో పార్లమెంటులో, వివిధ రాష్ట్ర శాసన సభలకు ఇద్దరు సభ్యులు ప్రాతినిథ్యం వహించేవారనీ! * ... '''[[ప్యూ రీసెర్చి సెంటర్]]''' వాషింగ్టన్ అమెరికాలోని నిష్పక్షపాత సామాజిక పరిశోధనా సంస్థ అనీ! ==13 వ వారం== * ... బహుభాషా గాయకుడు '''[[నరేష్ అయ్యర్‌]]''' కెరీర్ ప్రారంభించిన తొలి ఏడాదిలోనే జాతీయ పురస్కారం అందుకున్నాడనీ! * ... వాగ్గేయకారుడు '''[[సారంగపాణి]]''' జ్ఞాపకార్థం ప్రతి సంవత్సరం [[కార్వేటినగరం]]లో ఉత్సవాలు జరుగుతాయనీ! * ... '''[[ఆకాశవాణి కేంద్రం, హైదరాబాద్| ఆకాశవాణి హైదరాబాదు కేంద్రాన్ని]]''' మొదటగా నిజాం రాజులు డెక్కన్ రేడియో పేరుతో ప్రారంభించారనీ! * ... '''[[అక్షరాభ్యాసం]]''' అనేది తొలిసారి అక్షరాలు నేర్చుకునేందుకు పాటించే హిందూ సాంప్రదాయం అనీ! * ... నల్లమల అటవీ ప్రాంతంలో ఉన్న కాకతీయుల కాలం నాటి గోడను '''[[గ్రేట్‌ వాల్‌ ఆఫ్‌ తెలంగాణ]]''' అని పిలుస్తున్నారనీ! ==14 వ వారం== * ... '''[[బాబాసాహెబ్ ఆప్టే]]''' రాష్ట్రీయ స్వయం సేవక్ సంఘ్ మొదటి ప్రచారకుల్లో ఒకడనీ! * ... తాళ్ళపాక అన్నమాచార్య మనుమడు '''[[తాళ్ళపాక చినతిరుమలాచార్యుడు]]''' అష్ట భాషా చక్రవర్తి అని బిరుదు పొందినవాడు అనీ! * ... '''[[నాదిర్‌గుల్ ఎయిర్‌ఫీల్డ్]]''' నాగార్జున సాగర్ రహదారి ప్రాంతంలో ఉన్న పైలట్ శిక్షణా కేంద్రమనీ! * ... 1876-1878 సంవత్సరాల మధ్యలో '''[[దక్షిణ భారత కరువు 1876–1878|దక్షిణ భారతదేశంలో ఏర్పడ్డ కరువు]]''' సుమారు 55 లక్షల నుంచి కోటి మంది ప్రాణాలు బలిగొన్నదనీ! * ... అమెరికాలోని '''[[సెంట్రల్ ఇండియానా హిందూ దేవాలయం]]''' ఇండియానాపోలిస్ లో ఏర్పాటుచేసిన మొదటి హిందూ దేవాలయం అనీ! ==15 వ వారం== * ... '''[[ఇ. సి. జార్జ్ సుదర్శన్]]''' పలుసార్లు నోబెల్ బహుమతికి నామినేట్ చేయబడ్డ భౌతిక శాస్త్రవేత్త అనీ! * ... మహారాష్ట్రలోని '''[[తుల్జా భవాని దేవాలయం]]''' గురించిన ప్రస్తావన [[స్కాంద పురాణము]]లో ఉందనీ! * ... '''[[ఇక్రిశాట్‌]]''' అనేది భారతదేశం కేంద్రంగా పనిచేస్తున్న అంతర్జాతీయ వ్యవసాయ పరిశోధనా కేంద్రమనీ! * ... తెలుగు రాష్ట్రాల్లో '''[[ఉపాధ్యాయ విద్య]]''' శిక్షణ కోసం ప్రతి జిల్లాకు ఒక శిక్షణా కేంద్రం ఉందనీ! * ... తంజావూరు సరస్వతీ గ్రంథాలయం వారు ప్రచురించిన '''[[రాజగోపాల విలాసము]]''' 17వ శతాబ్దానికి చెందిన రచన అనీ! ==16 వ వారం== * ... '''[[రమాకాంత్ అచ్రేకర్]]''' సచిన్ టెండూల్కర్ కు క్రికెట్ పాఠాలు నేర్పిన గురువనీ! * ... '''[[టిబెట్‌పై చైనా దురాక్రమణ]]''' తర్వాత ఆ దేశంలోని బౌద్ధాచార్యుడు [[దలైలామా]] ప్రవాసంలోకి వెళ్ళవలసి వచ్చిందనీ! * ... ఖగోళంలో గెలాక్సీలు, నక్షత్రాలు, గ్రహాల వంటివి '''[[ఎక్రీషన్]]''' అనే ప్రక్రియ ద్వారా ఏర్పడతాయనీ! * ... '''[[శ్రీ జడల రామలింగేశ్వర స్వామి ఆలయం]]'''లో లింగాన్ని పరశురాముడు ప్రతిష్టించినట్లు స్థలపురాణం చెబుతున్నదనీ! * ... '''[[ఘరియల్ మొసళ్లు|ఘరియల్ మొసళ్లను]]''' 4000 సంవత్సరాల చరిత్ర కలిగిన సింధు లోయ లో కనుగొన్నారనీ! ==17 వ వారం== * ... '''[[అరుంధతి నాగ్]]''' దివంగత కన్నడ నటుడు, దర్శకుడు అయిన శంకర్ నాగ్ సతీమణి అనీ! * ... టిబెట్ [[దలైలామా]]ను బౌద్ధదేవత '''[[అవలోకితేశ్వరుడు]]''' అవతారంగా భావిస్తారనీ! * ... 1832-33 సంవత్సరాల మధ్యలో గుంటూరు ప్రాంతాన్ని వణికించిన '''[[డొక్కల కరువు]]''' వల్ల సుమారు 2 లక్షలమందికి పైగా మరణించారనీ! * ... పర్యావరణానికి హాని కలిగించే గ్రీన్‌హౌస్ వాయువులను అత్యధికంగా వెలువరించే చైనా, అమెరికా దేశాలు పర్యావరణ పరిరక్షణకు ఉద్దేశించిన '''[[క్యోటో ఒప్పందం]]'''పై సంతకాలు చేయలేదనీ! * ... '''[[సంతాలి భాష]]''' భారతదేశంతో పాటు ఇతర సరిహద్దు దేశాలలో సుమారు 70 లక్షల మంది వాడుతున్నారనీ! ==18 వ వారం== * ... పంచాంగ కర్తగా పేరొందిన '''[[ములుగు రామలింగేశ్వర సిద్ధాంతి]]''' మునుపు మిమిక్రీ కళాకారుడిగా పనిచేశాడనీ! * ... '''[[బాండిట్‌ క్వీన్‌]]''' బందిపోటు రాణి [[ఫూలన్ దేవి]] జీవితం ఆధారంగా వచ్చిన హిందీ సినిమా అనీ! * ... పురాతన గ్రీకు తత్వ శాస్త్ర భావన అయిన '''[[స్టోయిసిజం]]''' ధార్మిక జీవనమే మానవుల సంతోషానికి మూలం అని బోధిస్తుందనీ! * ... '''[[దశరాజ యుద్ధం]]''' అనేది ఋగ్వేదంలో ప్రస్తావించబడిన ఒక యుద్ధం అనీ! * ... '''[[మహాబోధి విహార్]]''' గౌతమ బుద్ధుడు జ్ఞానోదయం పొందిన ప్రదేశంగా భావించబడుతుందనీ! ==19 వ వారం== * ... '''[[శ్రీ విరించి]]''' గా పేరుగాంచిన నల్లాన్ చక్రవర్తుల రామానుజాచారి కేంద్రసాహిత్య అకాడమీలో తెలుగు అనువాదకుడనీ! * ... బీహార్ లోని '''[[చండికా స్థాన్]]''' భారతదేశంలో 51 శక్తి పీఠాల్లో ఒకటనీ! * ... '''[[కొలామి భాష]]''' అత్యధికులు మాట్లాడే మధ్య ద్రావిడ భాష అనీ! * ... సా. శ 130 సంవత్సరంలో '''[[రోమన్ సామ్రాజ్యం]]''' లో క్రైస్తవ మతాన్ని అధికారిక మతంగా ప్రకటించారనీ! * ... '''[[మర్రి చెన్నారెడ్డి మానవ వనరుల అభివృద్ధి కేంద్రం]]''' తెలంగాణ రాష్ట్ర ప్రభుత్వాధికారులకు శిక్షణ కోసం ఏర్పాటు చేసిన సంస్థ అనీ! ==20 వ వారం== * ... '''[[మాధురి బర్త్వాల్]]''' ఆల్ ఇండియా రేడియోలో తొలి మహిళా స్వరకర్తగా పేరు గాంచిందనీ! * ... '''[[సత్యార్థ ప్రకాశము]]''' అనే గ్రంథాన్ని రచించినది [[స్వామి దయానంద సరస్వతి]] అనీ! * ... '''[[గుజరాత్ టైటాన్స్]]''' ఇండియన్ ప్రీమియర్ లీగ్ 2022 లో కొత్తగా ఏర్పడ్డ జట్టు అనీ! * ... '''[[ఆర్ట్ ఆఫ్ లివింగ్ ఫౌండేషన్]]''' 156 దేశాలకు పైగా కార్యాలయాలను కలిగి ఉందనీ! * ... '''[[పంజాబ్ లోక్ కాంగ్రెస్]]''' అనేది మాజీ కాంగ్రెస్ నాయకుడు అమరీందర్ సింగ్ ఏర్పాటు చేసిన కొత్త రాజకీయ పార్టీ అనీ! ==21 వ వారం== * ... '''[[విశ్వనాథనాయని స్థానాపతి]]''' మదురై నాయకర్ రాజులలో మొదటివాడనీ! * ... [[రాజగోపాలవిలాసము]] అనే గ్రంథాన్ని రచించినది '''[[చెంగల్వ కాళయ]]''' అనీ! * ... రష్యా ఉక్రెయిన్ యుద్ధంలో భారతీయ పౌరులను '''[[ఆపరేషన్ గంగా]]''' అనే పేరుతో భారతీయ ప్రభుత్వం రక్షించిందనీ! * ... గర్భాశయపు లోపలి మ్యూకర్ పొరను '''[[ఎండోమెట్రియమ్]]''' అంటారనీ! * ... '''[[కరీంనగర్ కేబుల్ బ్రిడ్జి]]''' 2021 సంవత్సరంలో అవుట్‌స్టాండింగ్ కాంక్రీట్ స్ట్రక్చర్ గా జాతీయ పురస్కారం అందుకుందనీ! ==22 వ వారం== * ... పద్మశ్రీ పురస్కార గ్రహీత '''[[సుచేతా దలాల్]]''' భారతదేశంలో ఆర్థిక అక్షరాస్యత పెంపుకు కృషి చేస్తుందనీ! * ... '''[[ఈషా ఫౌండేషన్]]''' తమిళనాడులోని కోయంబత్తూరులో స్థాపించబడిన ఆధ్యాత్మిక సంస్థ అనీ! * ... '''[[సెల్ఫీ ఆఫ్ సక్సెస్]]''' తెలంగాణాకు చెందిన ఐఎఎస్ అధికారి బుర్రా వెంకటేశం రచించిన ప్రజాదరణ పొందిన పుస్తకమనీ! * ... '''[[ఎర్త్ అవర్]]''' గ్లోబల్ వార్మింగ్ మీద అవగాహన కోసం ప్రతి సంవత్సరం ప్రపంచ వ్యాప్తంగా పాటిస్తారనీ! * ... దీపావళి సందర్భంగా ఆదివాసీలు '''[[దండారి పండుగ]]''' జరుపుకుంటారనీ! ==23 వ వారం== * ... మాజీ రిజర్వ్ బ్యాంకు గవర్నర్ '''[[పి.సి. భట్టాచార్య]]''' ప్రైవేటు బ్యాంకులను జాతీయం చేయడాన్ని వ్యతిరేకించాడనీ! * ... '''[[నేషనల్ స్కూల్ ఆఫ్ డ్రామా]]''' భారత ప్రభుత్వ సాంస్కృతిక మంత్రిత్వ శాఖ పరిధిలోని ఒక స్వయంప్రతిపత్త సంస్థ అనీ! * ... '''[[శతక కవుల చరిత్రము]]''' తెలుగులో శతకాలు రచించిన కవుల జీవిత చరిత్రలు గ్రంథస్తం చేసిన పుస్తకం అనీ! * ... '''[[నగారా (వాయిద్యం)|నగారా]]''' వాయిద్యాన్ని పంజాబీ, రాజస్థానీ జానపద సంగీతంలో ఎక్కువగా వాడతారనీ! * ... కాంచీపురంలోని '''[[జురహరేశ్వర్ దేవాలయం (కాంచీపురం)|జురహరేశ్వర దేవాలయం]]''' లో శివుడు వ్యాధులను నయం చేసే దేవుడిగా ప్రసిద్ధి చెందాడనీ! ==24 వ వారం== * ... '''[[మామిడాల జగదీశ్ కుమార్]]''' యూనివర్శిటీ గ్రాంట్స్ కమీషన్ నూతన ఛైర్మన్ గా నియమితుడయ్యాడనీ! * ... '''[[ఆలంపూర్ జోగులాంబ దేవాలయం]]''' పద్దెనిమిది మహాశక్తి పీఠాల్లో ఒకటనీ! * ... 1831 లో జరిగిన '''[[బాలాకోట్ యుద్ధం]]''' లో సిక్కులు విజయం సాధించి తమ సామ్రాజ్యాన్ని ఆఫ్ఘనిస్తాన్ వరకు విస్తరించారనీ! * ... '''[[వన విహార్ జాతీయ ఉద్యానవనం]]''' మధ్యప్రదేశ్ లోని భోపాల్ లో ఉందనీ! * ... '''[[ఇంప్రెషనిజం]]''' అనేది ఫ్రాన్సులో ప్రారంభమైన చిత్రకళా ఉద్యమం అనీ! ==25 వ వారం== * ... మరణానంతరం ఆస్కార్ అవార్డు నామినేషన్ పొందిన తొలి నటుడు '''[[జేమ్స్ డీన్]]''' అనీ! * ... '''[[గురుగ్రామ్ భీం కుండ్]]''' ద్రోణాచార్యుడు పాండవులకు విలువిద్య నేర్పిన స్థలంగా భావిస్తారనీ! * ... భారతదేశాన్ని ఫ్రెంచి పాలననుంచి విముక్తి చేయడంలో భాగంగా '''[[నిజాం దళం]]''' ఏర్పడిందనీ! * ... '''[[మైత్రి (పరిశోధన కేంద్రం)|మైత్రి]]''' అనేది అంటార్కిటిక్ మీద పరిశోధనకు భారతదేశం ఏర్పాటు చేసిన శాశ్వత పరిశోధనా కేంద్రమనీ! * ... '''[[నోహ్కలికై జలపాతం]]''' భారతదేశంలో ఎత్తైన జలపాతాల్లో ఒకటనీ! ==26 వ వారం== * ...భారతదేశంలో ఆంగ్ల విద్యాబోధనకు పునాది వేసిన '''[[థామస్ బాబింగ్టన్ మెకాలే]]''' భారతీయ శిక్షాస్మృతి సృష్టికర్త అనీ! * ... చరిత్రకారుడు '''[[కె.ఎస్.లాల్]]''' భారతదేశపు మధ్యయుగపు చరిత్రపై విస్తృత పరిశోధనలు చేశాడనీ! * ... హిందూ సాంప్రదాయంలో '''[[ప్రదోష]]''' సమయం శివుని పూజకు అనుకూల సమయంగా భావిస్తారనీ! * ... ఆరుద్ర రాసిన '''[[త్వమేవాహం]]''' తెలంగాణాలో నిజాం నిరంకుశత్వం నేపథ్యంలో వచ్చిన రచన అనీ! * ... '''[[రాజ్‌మా]]''' ఉత్తర భారతదేశంలో ప్రాచుర్యం పొందిన వంట దినుసు అనీ! ==27 వ వారం== * ... [[సరోజినీ నాయుడు]] సోదరుడు '''[[వీరేంద్రనాథ్ ఛటోపాధ్యాయ]]''' కూడా స్వాతంత్ర్య విప్లవ వీరుడు అనీ! * ... గయ లోని '''[[విష్ణుపాద దేవాలయం (గయ)|విష్ణుపాద దేవాలయం]]''' ప్రసిద్ధి పొందిన హిందూ దేవాలయాల్లో ఒకటనీ! * ... '''[[హార్ముజ్ జలసంధి]]''' అంతర్జాతీయ వాణిజ్యానికి అతి ముఖ్యమైన వ్యూహాత్మక ప్రదేశం అనీ! * ... తెలుగు సినిమా రచయిత '''[[రాకేందు మౌళి]]''' మరో రచయిత [[వెన్నెలకంటి రాజేశ్వర ప్రసాద్|వెన్నెలకంటి]] కుమారుడనీ! * ... '''[[ఆనందవర్ధనుడు]]''' ధ్వని సిద్ధాంతకర్తగా గుర్తింపు పొందాడనీ! ==28 వ వారం== * ... '''[[స్వామి కరపత్రి]]''' అరచేతిలో సరిపోయే ఆహారం మాత్రమే తీసుకునే వాడనీ! * ... ఒడిషాలోని '''[[రాయగడ]]''' పట్టణం భారతదేశంలోని తీరప్రాంత వాణిజ్యానికి కేంద్రంగా విలసిల్లిందనీ! * ... పి. కేశవ రెడ్డి రాసిన '''[[అతడు అడవిని జయించాడు]]''' నవలను నేషనల్ బుక్ ట్రస్ట్ వారు 14 భారతీయ భాషల్లోకి అనువదించారనీ! * ... రష్యా, నార్వే ఉత్తర తీరాలలో ఉన్న '''[[బేరెంట్స్ సముద్రం]]''' పెద్దగా లోతులోని సముద్రమనీ! * ... లడఖ్ లోని లేహ్ సమీపంలో ఉన్న '''[[భారతీయ ఖగోళ వేధశాల]]''' ప్రపంచంలోనే ఎత్తైన వేధశాలల్లో ఒకటనీ! ==29 వ వారం== * ... '''[[దిలీప్ కుమార్ చక్రవర్తి]]''' తూర్పు భారతదేశంపై విశేష పరిశోధనలు చేసిన చరిత్రకారుడనీ! * ... '''[[గోల్కొండ వ్యాపారులు]]''' మహారాష్ట్ర మూలాలు కలిగి తెలంగాణా ప్రాంతంలో పనిచేసిన నియోగి బ్రాహ్మణులనీ! * ... '''[[మంగళగిరి లక్ష్మీనరసింహ దేవాలయం]]''' లోని గోపురం దక్షిణ భారతదేశంలోని ఎత్తయిన గోపురాల్లో ఒకటనీ! * ... తెలంగాణాలోని '''[[మహాత్మాగాంధీ కల్వకుర్తి ఎత్తిపోతల పథకం]]''' నాలుగు లక్షల ఎకరాలకు సాగు నీటిని అందిస్తుందనీ! * ... '''[[అగ్నిపథ్ పథకం]]''' భారత ప్రభుత్వం త్రివిధ సాయుధ దళాల్లో సిబ్బంది నియామకానికి కొత్తగా ఏర్పాటు చేసిన వ్యవస్థ అనీ! ==30 వ వారం== * ... '''[[మహంత్ రామచంద్ర దాస్ పరమహంస]]''' అయోధ్య రామమందిర ఉద్యమంలో ప్రముఖ పాత్ర పోషించాడనీ! * ... మహారాష్ట్ర లోని '''[[వార్ధా]]''' పట్టణం పత్తి వ్యాపారంలో ముఖ్యమైన పాత్ర పోషిస్తుందనీ! * ... హవాయి లోని '''[[సైన్స్ ఆఫ్ ఐడెంటిటీ ఫౌండేషన్]]''' ఇస్కాన్ నుండి వేరుపడిన వైష్ణవ యోగా సంస్థ అనీ! * ... '''[[కొమ్మమూరు కాలువ]]''' బ్రిటిష్ కాలంలో నౌకా రవాణా మార్గంగా వాడేవారనీ! * ... '''[[కొల్హాపూర్]]''' తోలు చెప్పుల ఉత్పత్తికి ప్రసిద్ధి చెందినదనీ! ==31 వ వారం== * ... '''[[ఇక్బాల్ సింగ్]]''' ప్రపంచంలో అత్యంత ప్రభావశీలమైన సిక్కు వ్యక్తులలో ఒకడనీ! * ... అమెరికా లోని శాంటాక్రజ్ లో ఉన్న '''[[సొసైటీ ఆఫ్ ఎబిడెన్స్ ఇన్ ట్రూత్]]''' అద్వైత వేదాంతాన్ని వ్యాప్తి చేసే సంస్థ అనీ! * ... '''[[రాడార్]]''' రేడియో తరంగాలను ఉపయోగించి ఒక స్థలం నుంచి దూరంగా ఉన్న వస్తువుల ఉనికిని కనుగొంటారనీ! * ... భారతదేశంలోని '''[[గోండ్వానా (భారతదేశం)|గోండ్వానా]]''' పేరు మీదుగా పురాతన ఖండమైన గోండ్వానాలాండ్ కి ఆ పేరు వచ్చిందనీ! * ... మహారాష్ట్రలో ప్రాచీన చరిత్ర కలిగిన '''[[వికట్ ఘడ్ కోట]]''' ట్రెక్కింగ్ చేసేవారిని విశేషంగా ఆకర్షిస్తున్నదనీ! ==32 వ వారం== * ... పద్మభూషణ్ పురస్కార గ్రహీత '''[[టి. ఆర్. శేషాద్రి]]''' సైన్సులో విశేష కృషి చేసిన శాస్త్రవేత్త అనీ! * ... '''[[టపోరీ]]''' అనే పదం వీధి రౌడీలను, వారి ఆహార్యాన్ని సూచించడానికి వాడతారనీ! * ... '''[[హల్దీఘాటీ యుద్ధం]]''' 16 వ శతాబ్దంలో రాజపుత్రుడు మహారాణా ప్రతాప్, మొఘలులకు మధ్య జరిగిన యుద్ధమనీ! * ... ఇటలీ దేశంలో పుట్టిన '''[[పిజ్జా]]''' ప్రపంచంలో అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన ఆహారాల్లో ఒకటనీ! * ... '''[[సాగర ఘోష]]''' అనే పూర్తి పద్య కావ్యం రాయడానికి రచయిత గరికిపాటి నరసింహారావుకు నాలుగేళ్ళు పట్టిందనీ! ==33 వ వారం== * ... '''[[స్వామి అభేదానంద]]''' రామకృష్ణ పరమహంస శిష్యుల్లో అందరికన్నా ఆఖరున మరణించాడనీ! * ... సాధారణ ఆల్కహాలు రసాయనిక నామం '''[[ఇథనాల్]]''' అనీ! * ... '''[[మహా వీర చక్ర]]''' భారతదేశంలో రెండవ అత్యున్నత సైనిక పురస్కారమనీ! * ... '''[[గోదావరి లోయ బొగ్గుక్షేత్రం]]''' దక్షిణ భారతదేశంలో ఉన్న ఏకైన బొగ్గు క్షేత్రమనీ! * ... కాశ్మీరు చరిత్రకు సంబంధించిన రాజతరంగిణి అనే ప్రామాణిక గ్రంథాన్ని రచించింది '''[[కల్హణుడు]]''' అనీ! ==34 వ వారం== * ... స్వాతంత్ర్యోద్యమంలో పాల్గొన్న '''[[నీలకంఠ బ్రహ్మచారి]]''' చివరి దశలో మైసూరు నంది పర్వత ప్రాంతాల్లో శ్రీ ఓంకారానంద స్వామి పేరుతో ఆశ్రమవాసం చేశాడనీ! * ... ప్రపంచ వ్యాప్తంగా పండే '''[[అక్రోటుకాయ]]'''ల్లో చైనా 33% ఉత్పత్తి చేస్తుందనీ! * ... '''[[తెహ్రీ డ్యామ్]]''' భారతదేశంలో అత్యంత ఎత్తయిన ఆనకట్ట అనీ! * ... భారతదేశంలో విశ్వవిద్యాలయాలకు గుర్తింపు ఇచ్చేది '''[[యూనివర్సిటీ గ్రాంట్స్ కమిషన్ (భారతదేశం)|యూనివర్సిటీ గ్రాంట్స్ కమీషన్]] అనీ! * ... '''[[షాపూర్జీ పల్లోంజీ గ్రూప్]]''' భారతదేశంలో ప్రతిష్టాత్మకమైన వ్యాపారసంస్థల్లో ఒకటనీ! ==35 వ వారం== * ... '''[[అభిమన్యు దాసాని]]''' అలనాటి సినీ నటి [[భాగ్యశ్రీ]] కుమారుడనీ! * ... భారతదేశంలో స్థాపించబడిన '''[[ఐ టి సి లిమిటెడ్]]''' 90 దేశాలకు పైగా తమ ఉత్పత్తులు ఎగుమతి చేస్తుందనీ! * ... ఇండియన్ బ్యూరో ఆఫ్ మైన్స్ అంచనా ప్రకారం తెలంగాణా లోని '''[[బయ్యారం మైన్స్]]''' లో 16 లక్షల కోట్ల విలువ చేసే ఇనుప ఖనిజం ఉందనీ! * ... '''[[బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా]]''' 1946 లో లండన్ లో ఒక శాఖను ప్రారంభించడం ద్వారా దేశం వెలుపల కార్యకలాపాలు ప్రారంభించిన మొదటి భారతీయ బ్యాంకుగా నిలిచిందనీ! * ... '''[[కర్ణాటక బ్యాంక్]]''' స్వాతంత్ర్యానికి పూర్వం 1924 లో స్థాపించిన ప్రైవేటు బ్యాంకు అనీ! ==36 వ వారం== * ... ఆస్ట్రేలియా క్రికెట్ ఆటగాడు '''[[షేన్ వార్న్]]''' అంతర్జాతీయ పోటీల్లో 1000 వికెట్లు తీశాడనీ! * ... '''[[డాబర్]]''' సంస్థ భారతదేశంలో అతిపెద్ద నిత్యావసర వస్తువుల ఉత్పత్తి సంస్థ అనీ! * ... '''[[టైక్వాండో]]''' దక్షిణ కొరియాలో అంతర్యుద్ధాల సమయంలో ప్రజలు ఆత్మరక్షణ కోసం ఏర్పాటుచేసుకున్నదనీ! * ... 1975లో స్థాపించబడిన '''[[ఆఫ్రికన్ హిందూ మఠం]]''' ఆఫ్రికా ఖండంలో మొట్టమొదటి హిందూ మఠమనీ! * ... పాకిస్థాన్ ప్రత్యేక దేశంగా ఏర్పడ్డం కోసం మొదటిసారి '''[[పాకిస్తాన్ ప్రకటన]]''' 1932 లో జరిగిందనీ! ==37 వ వారం== * ... '''[[ఉన్నియార్చ]]''' కేరళకు చెందిన [[కళరిపయట్టు]] యుద్ధక్రీడాకారిణి అనీ! * ... పంపులు, పైపులు తయారు చేసే '''[[కిర్లోస్కర్ గ్రూప్]]''' భారతదేశంలో స్వాతంత్ర్యానికి ముందునుంచీ ఉన్న వ్యాపార సంస్థ అనీ! * ... మంత్రాలయంలోని '''[[శ్రీ రాఘవేంద్ర స్వామి మఠం (మంత్రాలయం)|శ్రీ రాఘవేంద్ర స్వామి మఠం]]''' ద్వైత వేదాంత మఠాల్లో ప్రసిద్ధి గాంచిన సంస్థ అనీ! * ... తెలంగాణ లో నూతనంగా ఏర్పాటయిన '''[[పోలీస్ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్]]''' ద్వారా నగరాన్నంతటినీ ఒకే చోటు నుంచి పర్యవేక్షించే వీలుందనీ! ==38 వ వారం== * ... ఆంధ్ర చారిత్రక నాటక పితామహుడు అని బిరుదు కలిగిన వాడు '''[[కోలాచలం శ్రీనివాసరావు]]''' అనీ! * ... '''[[లార్సెన్ & టూబ్రో]]''' సంస్థ ప్రపంచంలో అతిపెద్ద ఐదు నిర్మాణ సంస్థల్లో ఒకటనీ! * ... '''[[కపిల హింగోరాణి]]'''ని భారతదేశంలో [[భారతదేశంలో ప్రజా ప్రయోజన వ్యాజ్యం|ప్రజా ప్రయోజన వ్యాజ్యాలకు]] మాతృమూర్తిగా భావిస్తారని! ==39 వ వారం== * ... భారతీయ సంతతికి చెందిన '''[[అభిజిత్ బెనర్జీ]]''' ఆర్థిక శాస్త్రంలో నోబెల్ బహుమతి పొందాడనీ! * ... లీవర్ టెక్నాలజీతో తాళాలను భారతదేశంలో ప్రవేశపెట్టిన తొలిసంస్థ '''[[గోద్రేజ్ గ్రూప్]]''' అనీ! * ... భారతదేశంలో [[భారతదేశంలో ప్రజా ప్రయోజన వ్యాజ్యం|ప్రజా ప్రయోజన వ్యాజ్యాలను]] ప్రవేశపెట్టినది జస్టిస్ '''[[పి.ఎన్. భగవతి]]''' అనీ! ==40 వ వారం== * ... మాహారాష్ట్రకు చెందిన '''[[ఛత్రపతి సాహు మహరాజ్]]''' 19 వ శతాబ్దంలోనే తన పరిపాలనలో ప్రగతిశీల విధానాలను అవలంభించాడనీ! * ... కర్ణాటక రాష్ట్రంలో ప్రాచుర్యంలో ఉన్న లింగాయత సాంప్రదాయనికి ఆద్యుడు '''[[బసవేశ్వరుడు]]''' అనీ! * ... సుదీర్ఘ చరిత్ర కలిగిన వస్త్ర వ్యాపార సంస్థ '''[[సెంచరీ టెక్స్‌టైల్ అండ్ ఇండస్ట్రీస్]]''' బిర్లా గ్రూపునకు చెందిన సంస్థ అనీ! ==41 వ వారం== * ... ఇటీవలే గూఢచర్య ఆరోపణల నుంచి బయటపడ్డ కేరళకు చెందిన శాస్త్రవేత్త '''[[నంబి నారాయణన్]]''' ఇస్రోలో విక్రం సారాభార్, సతీష్ ధావన్, అబ్దుల్ కలాం లాంటి వారితో కలిసి పనిచేశాడనీ! * ... భారతీయ బహుళజాతి ఆహార సంస్థ '''[[హల్దీరామ్]]''' ప్రధాన కార్యాలయం మహారాష్ట్రలోని నాగపూర్ లో ఉందనీ! ==42 వ వారం== * ... బాలనటిగా రాణిస్తున్న '''[[నైనికా విద్యాసాగర్]]''' దక్షిణ భారత నటి [[మీనా]] ఏకైక కూతురనీ! ==43 వ వారం== * ... '''[[వీరేంద్ర హెగ్డే]]''' కర్ణాటకలోని ధర్మస్థళ ఆలయ వంశపారంపర్య నిర్వాహకుడనీ! ==44 వ వారం== * .. '''[[బోరిస్ బెకర్]]''' పదిహేడేళ్ల చిరుప్రాయంలోనే టెన్నిస్ లో ఆరు అంతర్జాతీయ టైటిళ్ళు సాధించాడనీ! ==45 వ వారం== * ... క్రైమ్ ఫిక్షన్ సాహిత్యంలో ప్రఖ్యాతి గాంచిన షెర్లాక్ హోమ్స్ పాత్రను సృష్టించింది '''[[ఆర్థర్ కోనన్ డోయల్]]''' అనీ! ==46 వ వారం== * ... '''[[షింజో అబే]]''' జపాన్ చరిత్రలో అత్యధిక కాలం ప్రధానిగా పనిచేసిన వ్యక్తి అనీ! ==47 వ వారం== * ... '''[[రోష్ని నాడార్]]''' భారతదేశంలో అతిపెద్ద ఐటీ సంస్థల్లో ఒకటయిన హెచ్.సి.ఎల్ టెక్నాలజీస్ సంస్థకు ఛైర్‌పర్సన్ అనీ! ==48 వ వారం== ==49 వ వారం== ==50 వ వారం== ==51 వ వారం== ==52 వ వారం== eofot9buxd0v4yte5q5c6yg1uhn721x 3609589 3609587 2022-07-28T12:08:18Z రవిచంద్ర 3079 /* 48 వ వారం */ +సుశోవన్ బెనర్జీ wikitext text/x-wiki {{పాత చర్చల పెట్టె|[[/పాత విశేషాలు 1|1]]{{*}}[[/పాత విశేషాలు 2|2]] {{*}}[[/పాత విశేషాలు 3|3]] {{*}}[[/పాత విశేషాలు 4|4]]{{*}} [[/పాత విశేషాలు 5|5]]{{*}} [[/పాత విశేషాలు 6|6]]{{*}} [[/పాత విశేషాలు 7|7]]{{*}} [[/పాత విశేషాలు 8|8]] {{*}} [[/పాత విశేషాలు 9|9]] {{*}} [[/పాత విశేషాలు 10|10]] {{*}} [[/పాత విశేషాలు 11|11]] {{*}} [[/పాత విశేషాలు 12|12]] {{*}} [[/పాత విశేషాలు 13|13]]||వ్యాఖ్య = పాత విశేషాలు}} ఈ జాబితా మొదటి పేజిలోని మీకు తెలుసా? విభాగములో ఇప్పటిదాకా ప్రదర్శించిన వాక్యాల భాండాగారము. * మీరు ఏదైనా వికిపీడియా వ్యాసము చదువుతున్నపుడు మీకు ఆహా! అనిపించే విషయము ఏదైనా కనిపిస్తే ఇక్కడ దానిని చేర్చండి. బహుశా మీలాగే చాలా మందికి ఆ విషయము తెలిసి ఉండకపోవచ్చు. * ఈ భాండాగారములోనుండి ఒక సమయములో కేవలం మూడూ లేదా నాలుగింటిని మాత్రమే [[మూస:మీకు తెలుసా?1|ఈ మూస]]లో చేర్చండి. * వికీపీడియాలో వ్యాసాలు పూర్తవటం అని ఉండదు. ఎప్పుడూ ఎవరో ఒకరు వ్యాసాన్ని మెరుగుపరుస్తూనే ఉంటారు. అందుకని మీరు కొత్తగా తెలుసుకున్న విషయాలను ఎప్పటికప్పుడు ఇక్కడ చేర్చేయండి. అలాగే ఇక్కడా చేర్చిన విషయాలను దాయనవసరం లేదు. ---- === మీకు తెలుసా? === {| style="background-color: #fdffe7; border: 4px solid #FFD700;" |style="font-size:large; padding: 2px 2px 0 2px; height: 1.0em;" |<center>2022 సంవత్సరంలో వివిధ వారాలలో "మీకు తెలుసా!" వాక్యాలు</center> |- |style="vertical-align: middle; padding: 3px;" | <center><small>[[#01 వ వారం|01]]{{*}}[[#02 వ వారం|02]]{{*}}[[#03 వ వారం|03]]{{*}}[[#04 వ వారం|04]]{{*}}[[#05 వ వారం|05]]{{*}}[[#06 వ వారం|06]]{{*}}[[#07 వ వారం|07]]{{*}}[[#08 వ వారం|08]]{{*}}[[#09 వ వారం|09]]{{*}}[[#10 వ వారం|10]]{{*}}[[#11 వ వారం|11]]{{*}}[[#12 వ వారం|12]]{{*}}[[#13 వ వారం|13]]{{*}}[[#14 వ వారం|14]]{{*}}[[#15 వ వారం|15]]{{*}}[[#16 వ వారం|16]]{{*}}[[#17 వ వారం|17]]{{*}}[[#18 వ వారం|18]]{{*}}[[#19 వ వారం|19]]{{*}}[[#20 వ వారం|20]]{{*}}[[#21 వ వారం|21]]{{*}}[[#22 వ వారం|22]]{{*}}[[#23 వ వారం|23]]{{*}}[[#24 వ వారం|24]]{{*}}[[#25 వ వారం|25]]{{*}}[[#26 వ వారం|26]]{{*}}[[#27 వ వారం|27]]{{*}}[[#28 వ వారం|28]]{{*}}[[#29 వ వారం|29]]{{*}}[[#30 వ వారం|30]]{{*}}[[#31 వ వారం|31]]{{*}}[[#32 వ వారం|32]]{{*}}[[#33 వ వారం|33]]{{*}}[[#34 వ వారం|34]]{{*}}[[#35 వ వారం|35]]{{*}}[[#36 వ వారం|36]]{{*}}[[#37 వ వారం|37]]{{*}}[[#38 వ వారం|38]]{{*}}[[#39 వ వారం|39]]{{*}}[[#40 వ వారం|40]]{{*}}[[#41 వ వారం|41]]{{*}}[[#42 వ వారం|42]]{{*}}[[#43 వ వారం|43]]{{*}}[[#44 వ వారం|44]]{{*}}[[#45 వ వారం|45]]{{*}}[[#46 వ వారం|46]]{{*}}[[#47 వ వారం|47]]{{*}}[[#48 వ వారం|48]]{{*}}[[#49 వ వారం|49]]{{*}}[[#50 వ వారం|50]]{{*}}[[#51 వ వారం|51]]{{*}}[[#52 వ వారం|52]]</small></center> |} __NOTOC__ {{clear}} =2022 సంవత్సరంలోని వాక్యాలు= ==01 వ వారం== [[File:William Carey.jpg|right|70px|]] * ... బెంగాలులో విద్యావ్యాప్తి, భారతీయ భాషా సాహిత్యాలకు ఎనలేని సేవ చేసిన క్రైస్తవ ప్రచారకుడు '''[[విలియం కెరే]]''' అనీ! (చిత్రంలో) * ... తొలి తెలుగు ఇంజనీరు '''[[వీణం వీరన్న]]''' ధవళేశ్వరం ఆనకట్ట నిర్మాణంలో విశేష సేవ చేశాడనీ! * ... భారత స్వాతంత్ర్యోద్యమంలో భాగంగా జరిగిన '''[[కాకోరీ కుట్ర]]'''లో రైల్లో ఉన్న ఆంగ్లేయుల పన్నుల ధనాన్ని విప్లవ కారులు అపహరించారనీ! * ... '''[[సుచేతా కృపలానీ]]''' భారతదేశంలో తొలి మహిళా ముఖ్యమంత్రి అనీ! * ... '''[[భారత ప్రభుత్వ చట్టం 1919]]''' ఆంగ్లేయుల పాలనలో భారతీయుల భాగస్వామ్యాన్ని పెంచేందుకు చేసిన చట్టమనీ! ==02 వ వారం== * ... '''[[గోపాల్‌దాస్ అంబైదాస్ దేశాయ్]]''' భారత స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడిగా మారడం కోసం రాజ్యాన్ని వదులుకున్న మొట్టమొదటి రాజుగా పేరు పొందాడనీ! * ... భారతీయ పాప్ గాయని '''[[ఉషా ఉతుప్]]''' 2011 లో పద్మశ్రీ పురస్కార గ్రహీత అనీ! * ... భారత కమ్యూనిస్టు పార్టీ మాజీ ప్రధాన కార్యదర్శి అయిన '''[[గంగాధర్ అధికారి]]''' ఆల్బర్ట్ ఐన్‌స్టీన్ లాంటి శాస్త్రవేత్తల ఉపన్యాసాలకు హాజరయ్యేవాడనీ! * ... ఉత్తరాఖండ్ లోని '''[[పితోరాగఢ్]]''' నుంచి సహాయ నిరాకరణోద్యమం ప్రారంభమైందనీ! * ... ఇప్పటి దాకా '''[[మసాచుసెట్స్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ]]''' విశ్వవిద్యాలయానికి అనుబంధం ఉన్న 98 మంది నోబెల్ బహుమతి పొందిన వారనీ! ==03 వ వారం== * ... 1962 భారత చైనా యుద్ధ నేపథ్యంలో వచ్చిన '''[[హిమాలయన్ బ్లండర్ (పుస్తకం)|హిమాలయన్ బ్లండర్]]''' అనే పుస్తకాన్ని భారత ప్రభుత్వం నిషేధించిందనీ! * ... '''[[1990 మచిలీపట్నం తుఫాను]]''' ఆంధ్రప్రదేశ్ లో విపరీతమైన ధన, ప్రాణ నష్టాన్ని కలగజేసిందనీ! * ... బంగ్లాదేశ్ లోని '''[[మహిలార సర్కార్ మఠం]]''' 200 సంవత్సరాల చరిత్ర కలిగిన పురాతన హిందూ దేవాలయం అనీ! * ... '''[[కాస్పియన్ సముద్రము]]''' ను ప్రపంచంలో అతిపెద్ద సరస్సు గానూ, పూర్తి స్థాయి సముద్రంగానూ భావిస్తారనీ! * ... శ్రీలంక లోని '''[[కాండీ నగరం]]''' ఆ దేశాన్ని పాలించిన పురాతన రాజుల చివరి రాజధాని అనీ! ==04 వ వారం== * ... పాకిస్థాన్ లోని '''[[హింగ్లాజ్ మాత దేవాలయం]]''' యాభై ఒక్క శక్తి పీఠాల్లో ఒకటనీ! * ... చైనాలోని '''[[హువాంగ్షాన్ పర్వతం]]''' ముఖ్యమైన పర్యాటక ప్రాంతాల్లో ఒకటనీ! * ... '''[[సర్దార్ రవీందర్ సింగ్]]''' దక్షిణ భారతదేశంలో నగర మేయర్ గా ఎన్నికైన ఏకైక సిక్కు జాతీయుడనీ! * ... '''[[అట్లాంటా]]''' లోని విమానాశ్రయం ప్రపంచంలో అత్యంత రద్దీ కలిగిన విమానాశ్రయమనీ! * ... జబ్బులతో బాధ పడుతున్న వారినీ, వారి కుటుంబ జీవితాన్ని మెరుగుపరచడాన్ని '''[[పాలియేటివ్ కేర్]]''' అంటారనీ! ==05 వ వారం== * ... నేపాల్ లోని '''[[చిట్వాన్ జాతీయ ఉద్యానవనం]]''' ప్రపంచ వారసత్వ ప్రదేశంగా గుర్తింపు పొందిందనీ! * ... జపనీస్ సాంప్రదాయమైన షింటోయిజం లో పూజారిణులను '''[[మికో]]''' అంటారనీ! * ... నేపాల్ లోని '''[[భక్తపూర్]]''' పురాతన సంస్కృతికి ప్రాచుర్యం పొందినదనీ! * ... బాలీవుడ్ నటుడు ఆమిర్ ఖాన్ మాజీ భార్య '''[[కిరణ్ రావు]]''' వనపర్తి సంస్థానానికి చెందిన రాజకుటుంబీకురాలనీ! * ... మలేషియా లోని '''[[బటు గుహలు]]''' లో వెలసిన సుబ్రహ్మణ్య స్వామి ఆలయం ప్రఖ్యాత పుణ్యక్షేత్రమనీ! ==06 వ వారం== * ... '''[[హింద్రాఫ్]]''' మలేషియాలో హిందూ సమాజం హక్కులు కాపాడటానికి ఏర్పడ్డ సంస్థ అనీ! * ... చైనా లోని '''[[డేనియల్ సరస్సు]]''' లో లిథియం సమృద్ధిగా లభిస్తుందనీ! * ... పారిశ్రామికవేత్త '''[[మహేంద్రప్రసాద్]]''' అత్యంత సంపన్నమైన భారత పార్లమెంటు సభ్యుల్లో ఒకడిగా ఉన్నాడనీ! * ... '''[[షింటో మతం]]''' జపాన్ దేశంలో ఉద్భవించిన స్థానిక మతమనీ! * ... '''[[కాలిఘాట్ చిత్రకళ]]''' కలకత్తాలోని కాళికా దేవి ఆలయంలో ప్రారంభమైన ఒక చిత్రకళా ఉద్యమమనీ! ==07 వ వారం== * ... కార్తీకమాసం ముగిసిన తర్వాత వచ్చే పాడ్యమిని '''[[పోలి పాడ్యమి]]''' అంటారనీ! * ... చైనాలోని '''[[లెషన్ జెయింట్ బుద్ధ]]''' ప్రపంచంలో అత్యంత ఎత్తైన బుద్ధుని రాతి విగ్రహం అనీ! * ... పద్మశ్రీ పురస్కార గ్రహీత '''[[కుశాల్ కొన్వర్ శర్మ]]''' అస్సాం ఏనుగు వైద్యుడిగా పేరు గాంచాడనీ! * ... ప్రపంచంలో అత్యంత ఎత్తైన, పెద్దదైన '''[[టిబెటన్ పీఠభూమి]]'''ని ప్రపంచ పైకప్పు అని పిలుస్తారనీ! * ... '''[[పడమటి సంధ్యారాగం]]''' తొంభైశాతం అమెరికాలోనే చిత్రీకరణ జరుపుకున్న తొలి తెలుగు చిత్రమనీ! ==08 వ వారం== * ... చైనాలోని '''[[మొగావో గుహలు]]''' వెయ్యి సంవత్సరాలకు పూర్వపు బౌద్ధ కళను ప్రతిబింబిస్తున్నాయనీ! * ... దక్షిణాఫ్రికాలో జాతి వివక్షకు వ్యతిరేకంగా పోరాడిన '''[[డెస్మండ్ టుటు]]''' నోబెల్ శాంతి బహుమతి అందుకున్నాడనీ! * ... ప్రపంచంలో సుమారు 20 కోట్లమంది '''[[దూరధమని వ్యాధి]]'''తో బాధ పడుతున్నారనీ! * ... నిజాం పాలనలో ఉన్న హైదరాబాదు రాష్ట్రాన్ని భారతదేశంలో విలీనం చేయడానికి ప్రభుత్వం చేపట్టిన సైనిక చర్యను '''[[ఆపరేషన్ పోలో]]''' అంటారనీ! * ... లండన్ లోని చారిత్రాత్మక '''[[వెస్ట్‌మినిస్టర్‌ సెంట్రల్‌హాలు]]''' రాబడి ప్రపంచ ధార్మిక కార్యక్రమాలకు వాడుతారనీ! ==09 వ వారం== * ... '''[[టెంపోరావు]]''' గా పేరు గాంచిన తెలుగు డిటెక్టివ్ రచయిత అసలు పేరు కూరపాటి రామచంద్రరావు అనీ! * ... '''[[భారత్ వికాస్ పరిషత్]]''' స్వామి వివేకానంద బోధనలు ఆదర్శంగా ఏర్పడ్డ సేవాసంస్థ అనీ! * ... '''[[అమలాపురం గ్రంథాలయం]]''' 68 ఏళ్ళకు పైగా నిర్వహించబడుతున్నదనీ! * ... '''[[లోకపల్లి సంస్థానం]]''' చివరి పాలకురాలు లక్ష్మమ్మను ఆ ప్రాంత ప్రజలు దేవతగా పూజిస్తారనీ! * ... కేరళ లోని '''[[కుంబలంగి]]''' దేశంలో తొలి శానిటరీ నాప్కిన్ రహిత ప్రాంతంగా పేరొందింది అనీ! ==10 వ వారం== * ... భారత మాజీ క్రికెటర్ '''[[మనోజ్‌ తివారి]]''' పశ్చిమ బెంగాల్ యువజన క్రీడాశాఖా మంత్రిగా పనిచేస్తున్నాడనీ! * ... శబరిమల అయ్యప్పస్వామి దేవస్థానానికి వెళ్ళే భక్తులు చాలామంది '''[[మకర జ్యోతి]]''' దర్శనానికి వెళతారనీ! * ... ఆన్‌లైన్ మీటింగ్ లు నిర్వహించగలిగే '''[[జూమ్ (సాఫ్ట్‌వేర్)|జూమ్]]''' ఉపకరణం కోవిడ్ మహమ్మారి సమయంలో గణనీయమైన పెరుగుదల సాధించిందనీ! * ... కోల్‌కత లోని '''[[నేతాజీ భవన్]]''' స్వాతంత్ర్య సమర యోధుడు సుభాష్ చంద్రబోస్ నివాస స్థానమనీ! * ... '''[[కంగానీ వ్యవస్థ]]''' బ్రిటిష్ ప్రభుత్వ సమయంలో ఏర్పడ్డ కార్మిక నియామక వ్యవస్థ అనీ! ==11 వ వారం== * ... '''[[నాథ్ పాయ్]]''' గోవా విముక్తి ఉద్యమంలో ముఖ్యపాత్ర పోషించాడనీ! * ... అమెరికాలోని '''[[స్వామినారాయణ దేవాలయం (అట్లాంటా)|స్వామి నారాయణ్ దేవాలయం]]''' ముప్ఫై ఎకరాల్లో విస్తరించి ఉన్న ప్రముఖ దేవాలయమనీ! * ... పాతరాతియుగం నుంచే '''[[శిలాగుహ చిత్రకళ]]''' విరాజిల్లిందనీ! * ... '''[[బ్రిటిషు భారతదేశంలో వెట్టి చాకిరీ వ్యవస్థ]]''' ద్వారా పదహారు లక్షలకు పైగా భారతీయులను శ్రామికులుగా వివిధ ఐరోపా దేశాలకు పంపించారనీ! * ... ఇస్కాన్ ద్వారా బహుళ ప్రాచుర్యంలోకి వచ్చిన '''[[హరే కృష్ణ (మంత్రం)|హరేకృష్ణ మంత్రం]]''' కలి సంతరణోపనిషత్తులోనిదనీ! ==12 వ వారం== * ... విప్లవ నాయకుడు '''[[వీరపాండ్య కట్టబ్రహ్మన]]'''ను ఆంగ్లేయులు 39 సంవత్సరాల వయసులో ఉరితీశారనీ! * ... హైదరాబాదులోని '''[[తెలంగాణ సచివాలయం]]''' నవాబుల పరిపాలనా కాలంలో సైఫాబాద్ ప్యాలెస్ అనే పేరుతో ప్రసిద్ధి చెందిన భవనం అనీ! * ... '''[[శ్రీ రామ జన్మభూమి తీర్థ క్షేత్ర]]''' అయోధ్యలో నూతనంగా నిర్మిస్తున్న రామాలయ నిర్మాణం కోసం ఏర్పాటు చేసిన ట్రస్టు అనీ! * ... బ్రిటిష్ వారు ప్రవేశపెట్టిన '''[[ద్విసభ్య నియోజకవర్గం]]''' పద్ధతిలో పార్లమెంటులో, వివిధ రాష్ట్ర శాసన సభలకు ఇద్దరు సభ్యులు ప్రాతినిథ్యం వహించేవారనీ! * ... '''[[ప్యూ రీసెర్చి సెంటర్]]''' వాషింగ్టన్ అమెరికాలోని నిష్పక్షపాత సామాజిక పరిశోధనా సంస్థ అనీ! ==13 వ వారం== * ... బహుభాషా గాయకుడు '''[[నరేష్ అయ్యర్‌]]''' కెరీర్ ప్రారంభించిన తొలి ఏడాదిలోనే జాతీయ పురస్కారం అందుకున్నాడనీ! * ... వాగ్గేయకారుడు '''[[సారంగపాణి]]''' జ్ఞాపకార్థం ప్రతి సంవత్సరం [[కార్వేటినగరం]]లో ఉత్సవాలు జరుగుతాయనీ! * ... '''[[ఆకాశవాణి కేంద్రం, హైదరాబాద్| ఆకాశవాణి హైదరాబాదు కేంద్రాన్ని]]''' మొదటగా నిజాం రాజులు డెక్కన్ రేడియో పేరుతో ప్రారంభించారనీ! * ... '''[[అక్షరాభ్యాసం]]''' అనేది తొలిసారి అక్షరాలు నేర్చుకునేందుకు పాటించే హిందూ సాంప్రదాయం అనీ! * ... నల్లమల అటవీ ప్రాంతంలో ఉన్న కాకతీయుల కాలం నాటి గోడను '''[[గ్రేట్‌ వాల్‌ ఆఫ్‌ తెలంగాణ]]''' అని పిలుస్తున్నారనీ! ==14 వ వారం== * ... '''[[బాబాసాహెబ్ ఆప్టే]]''' రాష్ట్రీయ స్వయం సేవక్ సంఘ్ మొదటి ప్రచారకుల్లో ఒకడనీ! * ... తాళ్ళపాక అన్నమాచార్య మనుమడు '''[[తాళ్ళపాక చినతిరుమలాచార్యుడు]]''' అష్ట భాషా చక్రవర్తి అని బిరుదు పొందినవాడు అనీ! * ... '''[[నాదిర్‌గుల్ ఎయిర్‌ఫీల్డ్]]''' నాగార్జున సాగర్ రహదారి ప్రాంతంలో ఉన్న పైలట్ శిక్షణా కేంద్రమనీ! * ... 1876-1878 సంవత్సరాల మధ్యలో '''[[దక్షిణ భారత కరువు 1876–1878|దక్షిణ భారతదేశంలో ఏర్పడ్డ కరువు]]''' సుమారు 55 లక్షల నుంచి కోటి మంది ప్రాణాలు బలిగొన్నదనీ! * ... అమెరికాలోని '''[[సెంట్రల్ ఇండియానా హిందూ దేవాలయం]]''' ఇండియానాపోలిస్ లో ఏర్పాటుచేసిన మొదటి హిందూ దేవాలయం అనీ! ==15 వ వారం== * ... '''[[ఇ. సి. జార్జ్ సుదర్శన్]]''' పలుసార్లు నోబెల్ బహుమతికి నామినేట్ చేయబడ్డ భౌతిక శాస్త్రవేత్త అనీ! * ... మహారాష్ట్రలోని '''[[తుల్జా భవాని దేవాలయం]]''' గురించిన ప్రస్తావన [[స్కాంద పురాణము]]లో ఉందనీ! * ... '''[[ఇక్రిశాట్‌]]''' అనేది భారతదేశం కేంద్రంగా పనిచేస్తున్న అంతర్జాతీయ వ్యవసాయ పరిశోధనా కేంద్రమనీ! * ... తెలుగు రాష్ట్రాల్లో '''[[ఉపాధ్యాయ విద్య]]''' శిక్షణ కోసం ప్రతి జిల్లాకు ఒక శిక్షణా కేంద్రం ఉందనీ! * ... తంజావూరు సరస్వతీ గ్రంథాలయం వారు ప్రచురించిన '''[[రాజగోపాల విలాసము]]''' 17వ శతాబ్దానికి చెందిన రచన అనీ! ==16 వ వారం== * ... '''[[రమాకాంత్ అచ్రేకర్]]''' సచిన్ టెండూల్కర్ కు క్రికెట్ పాఠాలు నేర్పిన గురువనీ! * ... '''[[టిబెట్‌పై చైనా దురాక్రమణ]]''' తర్వాత ఆ దేశంలోని బౌద్ధాచార్యుడు [[దలైలామా]] ప్రవాసంలోకి వెళ్ళవలసి వచ్చిందనీ! * ... ఖగోళంలో గెలాక్సీలు, నక్షత్రాలు, గ్రహాల వంటివి '''[[ఎక్రీషన్]]''' అనే ప్రక్రియ ద్వారా ఏర్పడతాయనీ! * ... '''[[శ్రీ జడల రామలింగేశ్వర స్వామి ఆలయం]]'''లో లింగాన్ని పరశురాముడు ప్రతిష్టించినట్లు స్థలపురాణం చెబుతున్నదనీ! * ... '''[[ఘరియల్ మొసళ్లు|ఘరియల్ మొసళ్లను]]''' 4000 సంవత్సరాల చరిత్ర కలిగిన సింధు లోయ లో కనుగొన్నారనీ! ==17 వ వారం== * ... '''[[అరుంధతి నాగ్]]''' దివంగత కన్నడ నటుడు, దర్శకుడు అయిన శంకర్ నాగ్ సతీమణి అనీ! * ... టిబెట్ [[దలైలామా]]ను బౌద్ధదేవత '''[[అవలోకితేశ్వరుడు]]''' అవతారంగా భావిస్తారనీ! * ... 1832-33 సంవత్సరాల మధ్యలో గుంటూరు ప్రాంతాన్ని వణికించిన '''[[డొక్కల కరువు]]''' వల్ల సుమారు 2 లక్షలమందికి పైగా మరణించారనీ! * ... పర్యావరణానికి హాని కలిగించే గ్రీన్‌హౌస్ వాయువులను అత్యధికంగా వెలువరించే చైనా, అమెరికా దేశాలు పర్యావరణ పరిరక్షణకు ఉద్దేశించిన '''[[క్యోటో ఒప్పందం]]'''పై సంతకాలు చేయలేదనీ! * ... '''[[సంతాలి భాష]]''' భారతదేశంతో పాటు ఇతర సరిహద్దు దేశాలలో సుమారు 70 లక్షల మంది వాడుతున్నారనీ! ==18 వ వారం== * ... పంచాంగ కర్తగా పేరొందిన '''[[ములుగు రామలింగేశ్వర సిద్ధాంతి]]''' మునుపు మిమిక్రీ కళాకారుడిగా పనిచేశాడనీ! * ... '''[[బాండిట్‌ క్వీన్‌]]''' బందిపోటు రాణి [[ఫూలన్ దేవి]] జీవితం ఆధారంగా వచ్చిన హిందీ సినిమా అనీ! * ... పురాతన గ్రీకు తత్వ శాస్త్ర భావన అయిన '''[[స్టోయిసిజం]]''' ధార్మిక జీవనమే మానవుల సంతోషానికి మూలం అని బోధిస్తుందనీ! * ... '''[[దశరాజ యుద్ధం]]''' అనేది ఋగ్వేదంలో ప్రస్తావించబడిన ఒక యుద్ధం అనీ! * ... '''[[మహాబోధి విహార్]]''' గౌతమ బుద్ధుడు జ్ఞానోదయం పొందిన ప్రదేశంగా భావించబడుతుందనీ! ==19 వ వారం== * ... '''[[శ్రీ విరించి]]''' గా పేరుగాంచిన నల్లాన్ చక్రవర్తుల రామానుజాచారి కేంద్రసాహిత్య అకాడమీలో తెలుగు అనువాదకుడనీ! * ... బీహార్ లోని '''[[చండికా స్థాన్]]''' భారతదేశంలో 51 శక్తి పీఠాల్లో ఒకటనీ! * ... '''[[కొలామి భాష]]''' అత్యధికులు మాట్లాడే మధ్య ద్రావిడ భాష అనీ! * ... సా. శ 130 సంవత్సరంలో '''[[రోమన్ సామ్రాజ్యం]]''' లో క్రైస్తవ మతాన్ని అధికారిక మతంగా ప్రకటించారనీ! * ... '''[[మర్రి చెన్నారెడ్డి మానవ వనరుల అభివృద్ధి కేంద్రం]]''' తెలంగాణ రాష్ట్ర ప్రభుత్వాధికారులకు శిక్షణ కోసం ఏర్పాటు చేసిన సంస్థ అనీ! ==20 వ వారం== * ... '''[[మాధురి బర్త్వాల్]]''' ఆల్ ఇండియా రేడియోలో తొలి మహిళా స్వరకర్తగా పేరు గాంచిందనీ! * ... '''[[సత్యార్థ ప్రకాశము]]''' అనే గ్రంథాన్ని రచించినది [[స్వామి దయానంద సరస్వతి]] అనీ! * ... '''[[గుజరాత్ టైటాన్స్]]''' ఇండియన్ ప్రీమియర్ లీగ్ 2022 లో కొత్తగా ఏర్పడ్డ జట్టు అనీ! * ... '''[[ఆర్ట్ ఆఫ్ లివింగ్ ఫౌండేషన్]]''' 156 దేశాలకు పైగా కార్యాలయాలను కలిగి ఉందనీ! * ... '''[[పంజాబ్ లోక్ కాంగ్రెస్]]''' అనేది మాజీ కాంగ్రెస్ నాయకుడు అమరీందర్ సింగ్ ఏర్పాటు చేసిన కొత్త రాజకీయ పార్టీ అనీ! ==21 వ వారం== * ... '''[[విశ్వనాథనాయని స్థానాపతి]]''' మదురై నాయకర్ రాజులలో మొదటివాడనీ! * ... [[రాజగోపాలవిలాసము]] అనే గ్రంథాన్ని రచించినది '''[[చెంగల్వ కాళయ]]''' అనీ! * ... రష్యా ఉక్రెయిన్ యుద్ధంలో భారతీయ పౌరులను '''[[ఆపరేషన్ గంగా]]''' అనే పేరుతో భారతీయ ప్రభుత్వం రక్షించిందనీ! * ... గర్భాశయపు లోపలి మ్యూకర్ పొరను '''[[ఎండోమెట్రియమ్]]''' అంటారనీ! * ... '''[[కరీంనగర్ కేబుల్ బ్రిడ్జి]]''' 2021 సంవత్సరంలో అవుట్‌స్టాండింగ్ కాంక్రీట్ స్ట్రక్చర్ గా జాతీయ పురస్కారం అందుకుందనీ! ==22 వ వారం== * ... పద్మశ్రీ పురస్కార గ్రహీత '''[[సుచేతా దలాల్]]''' భారతదేశంలో ఆర్థిక అక్షరాస్యత పెంపుకు కృషి చేస్తుందనీ! * ... '''[[ఈషా ఫౌండేషన్]]''' తమిళనాడులోని కోయంబత్తూరులో స్థాపించబడిన ఆధ్యాత్మిక సంస్థ అనీ! * ... '''[[సెల్ఫీ ఆఫ్ సక్సెస్]]''' తెలంగాణాకు చెందిన ఐఎఎస్ అధికారి బుర్రా వెంకటేశం రచించిన ప్రజాదరణ పొందిన పుస్తకమనీ! * ... '''[[ఎర్త్ అవర్]]''' గ్లోబల్ వార్మింగ్ మీద అవగాహన కోసం ప్రతి సంవత్సరం ప్రపంచ వ్యాప్తంగా పాటిస్తారనీ! * ... దీపావళి సందర్భంగా ఆదివాసీలు '''[[దండారి పండుగ]]''' జరుపుకుంటారనీ! ==23 వ వారం== * ... మాజీ రిజర్వ్ బ్యాంకు గవర్నర్ '''[[పి.సి. భట్టాచార్య]]''' ప్రైవేటు బ్యాంకులను జాతీయం చేయడాన్ని వ్యతిరేకించాడనీ! * ... '''[[నేషనల్ స్కూల్ ఆఫ్ డ్రామా]]''' భారత ప్రభుత్వ సాంస్కృతిక మంత్రిత్వ శాఖ పరిధిలోని ఒక స్వయంప్రతిపత్త సంస్థ అనీ! * ... '''[[శతక కవుల చరిత్రము]]''' తెలుగులో శతకాలు రచించిన కవుల జీవిత చరిత్రలు గ్రంథస్తం చేసిన పుస్తకం అనీ! * ... '''[[నగారా (వాయిద్యం)|నగారా]]''' వాయిద్యాన్ని పంజాబీ, రాజస్థానీ జానపద సంగీతంలో ఎక్కువగా వాడతారనీ! * ... కాంచీపురంలోని '''[[జురహరేశ్వర్ దేవాలయం (కాంచీపురం)|జురహరేశ్వర దేవాలయం]]''' లో శివుడు వ్యాధులను నయం చేసే దేవుడిగా ప్రసిద్ధి చెందాడనీ! ==24 వ వారం== * ... '''[[మామిడాల జగదీశ్ కుమార్]]''' యూనివర్శిటీ గ్రాంట్స్ కమీషన్ నూతన ఛైర్మన్ గా నియమితుడయ్యాడనీ! * ... '''[[ఆలంపూర్ జోగులాంబ దేవాలయం]]''' పద్దెనిమిది మహాశక్తి పీఠాల్లో ఒకటనీ! * ... 1831 లో జరిగిన '''[[బాలాకోట్ యుద్ధం]]''' లో సిక్కులు విజయం సాధించి తమ సామ్రాజ్యాన్ని ఆఫ్ఘనిస్తాన్ వరకు విస్తరించారనీ! * ... '''[[వన విహార్ జాతీయ ఉద్యానవనం]]''' మధ్యప్రదేశ్ లోని భోపాల్ లో ఉందనీ! * ... '''[[ఇంప్రెషనిజం]]''' అనేది ఫ్రాన్సులో ప్రారంభమైన చిత్రకళా ఉద్యమం అనీ! ==25 వ వారం== * ... మరణానంతరం ఆస్కార్ అవార్డు నామినేషన్ పొందిన తొలి నటుడు '''[[జేమ్స్ డీన్]]''' అనీ! * ... '''[[గురుగ్రామ్ భీం కుండ్]]''' ద్రోణాచార్యుడు పాండవులకు విలువిద్య నేర్పిన స్థలంగా భావిస్తారనీ! * ... భారతదేశాన్ని ఫ్రెంచి పాలననుంచి విముక్తి చేయడంలో భాగంగా '''[[నిజాం దళం]]''' ఏర్పడిందనీ! * ... '''[[మైత్రి (పరిశోధన కేంద్రం)|మైత్రి]]''' అనేది అంటార్కిటిక్ మీద పరిశోధనకు భారతదేశం ఏర్పాటు చేసిన శాశ్వత పరిశోధనా కేంద్రమనీ! * ... '''[[నోహ్కలికై జలపాతం]]''' భారతదేశంలో ఎత్తైన జలపాతాల్లో ఒకటనీ! ==26 వ వారం== * ...భారతదేశంలో ఆంగ్ల విద్యాబోధనకు పునాది వేసిన '''[[థామస్ బాబింగ్టన్ మెకాలే]]''' భారతీయ శిక్షాస్మృతి సృష్టికర్త అనీ! * ... చరిత్రకారుడు '''[[కె.ఎస్.లాల్]]''' భారతదేశపు మధ్యయుగపు చరిత్రపై విస్తృత పరిశోధనలు చేశాడనీ! * ... హిందూ సాంప్రదాయంలో '''[[ప్రదోష]]''' సమయం శివుని పూజకు అనుకూల సమయంగా భావిస్తారనీ! * ... ఆరుద్ర రాసిన '''[[త్వమేవాహం]]''' తెలంగాణాలో నిజాం నిరంకుశత్వం నేపథ్యంలో వచ్చిన రచన అనీ! * ... '''[[రాజ్‌మా]]''' ఉత్తర భారతదేశంలో ప్రాచుర్యం పొందిన వంట దినుసు అనీ! ==27 వ వారం== * ... [[సరోజినీ నాయుడు]] సోదరుడు '''[[వీరేంద్రనాథ్ ఛటోపాధ్యాయ]]''' కూడా స్వాతంత్ర్య విప్లవ వీరుడు అనీ! * ... గయ లోని '''[[విష్ణుపాద దేవాలయం (గయ)|విష్ణుపాద దేవాలయం]]''' ప్రసిద్ధి పొందిన హిందూ దేవాలయాల్లో ఒకటనీ! * ... '''[[హార్ముజ్ జలసంధి]]''' అంతర్జాతీయ వాణిజ్యానికి అతి ముఖ్యమైన వ్యూహాత్మక ప్రదేశం అనీ! * ... తెలుగు సినిమా రచయిత '''[[రాకేందు మౌళి]]''' మరో రచయిత [[వెన్నెలకంటి రాజేశ్వర ప్రసాద్|వెన్నెలకంటి]] కుమారుడనీ! * ... '''[[ఆనందవర్ధనుడు]]''' ధ్వని సిద్ధాంతకర్తగా గుర్తింపు పొందాడనీ! ==28 వ వారం== * ... '''[[స్వామి కరపత్రి]]''' అరచేతిలో సరిపోయే ఆహారం మాత్రమే తీసుకునే వాడనీ! * ... ఒడిషాలోని '''[[రాయగడ]]''' పట్టణం భారతదేశంలోని తీరప్రాంత వాణిజ్యానికి కేంద్రంగా విలసిల్లిందనీ! * ... పి. కేశవ రెడ్డి రాసిన '''[[అతడు అడవిని జయించాడు]]''' నవలను నేషనల్ బుక్ ట్రస్ట్ వారు 14 భారతీయ భాషల్లోకి అనువదించారనీ! * ... రష్యా, నార్వే ఉత్తర తీరాలలో ఉన్న '''[[బేరెంట్స్ సముద్రం]]''' పెద్దగా లోతులోని సముద్రమనీ! * ... లడఖ్ లోని లేహ్ సమీపంలో ఉన్న '''[[భారతీయ ఖగోళ వేధశాల]]''' ప్రపంచంలోనే ఎత్తైన వేధశాలల్లో ఒకటనీ! ==29 వ వారం== * ... '''[[దిలీప్ కుమార్ చక్రవర్తి]]''' తూర్పు భారతదేశంపై విశేష పరిశోధనలు చేసిన చరిత్రకారుడనీ! * ... '''[[గోల్కొండ వ్యాపారులు]]''' మహారాష్ట్ర మూలాలు కలిగి తెలంగాణా ప్రాంతంలో పనిచేసిన నియోగి బ్రాహ్మణులనీ! * ... '''[[మంగళగిరి లక్ష్మీనరసింహ దేవాలయం]]''' లోని గోపురం దక్షిణ భారతదేశంలోని ఎత్తయిన గోపురాల్లో ఒకటనీ! * ... తెలంగాణాలోని '''[[మహాత్మాగాంధీ కల్వకుర్తి ఎత్తిపోతల పథకం]]''' నాలుగు లక్షల ఎకరాలకు సాగు నీటిని అందిస్తుందనీ! * ... '''[[అగ్నిపథ్ పథకం]]''' భారత ప్రభుత్వం త్రివిధ సాయుధ దళాల్లో సిబ్బంది నియామకానికి కొత్తగా ఏర్పాటు చేసిన వ్యవస్థ అనీ! ==30 వ వారం== * ... '''[[మహంత్ రామచంద్ర దాస్ పరమహంస]]''' అయోధ్య రామమందిర ఉద్యమంలో ప్రముఖ పాత్ర పోషించాడనీ! * ... మహారాష్ట్ర లోని '''[[వార్ధా]]''' పట్టణం పత్తి వ్యాపారంలో ముఖ్యమైన పాత్ర పోషిస్తుందనీ! * ... హవాయి లోని '''[[సైన్స్ ఆఫ్ ఐడెంటిటీ ఫౌండేషన్]]''' ఇస్కాన్ నుండి వేరుపడిన వైష్ణవ యోగా సంస్థ అనీ! * ... '''[[కొమ్మమూరు కాలువ]]''' బ్రిటిష్ కాలంలో నౌకా రవాణా మార్గంగా వాడేవారనీ! * ... '''[[కొల్హాపూర్]]''' తోలు చెప్పుల ఉత్పత్తికి ప్రసిద్ధి చెందినదనీ! ==31 వ వారం== * ... '''[[ఇక్బాల్ సింగ్]]''' ప్రపంచంలో అత్యంత ప్రభావశీలమైన సిక్కు వ్యక్తులలో ఒకడనీ! * ... అమెరికా లోని శాంటాక్రజ్ లో ఉన్న '''[[సొసైటీ ఆఫ్ ఎబిడెన్స్ ఇన్ ట్రూత్]]''' అద్వైత వేదాంతాన్ని వ్యాప్తి చేసే సంస్థ అనీ! * ... '''[[రాడార్]]''' రేడియో తరంగాలను ఉపయోగించి ఒక స్థలం నుంచి దూరంగా ఉన్న వస్తువుల ఉనికిని కనుగొంటారనీ! * ... భారతదేశంలోని '''[[గోండ్వానా (భారతదేశం)|గోండ్వానా]]''' పేరు మీదుగా పురాతన ఖండమైన గోండ్వానాలాండ్ కి ఆ పేరు వచ్చిందనీ! * ... మహారాష్ట్రలో ప్రాచీన చరిత్ర కలిగిన '''[[వికట్ ఘడ్ కోట]]''' ట్రెక్కింగ్ చేసేవారిని విశేషంగా ఆకర్షిస్తున్నదనీ! ==32 వ వారం== * ... పద్మభూషణ్ పురస్కార గ్రహీత '''[[టి. ఆర్. శేషాద్రి]]''' సైన్సులో విశేష కృషి చేసిన శాస్త్రవేత్త అనీ! * ... '''[[టపోరీ]]''' అనే పదం వీధి రౌడీలను, వారి ఆహార్యాన్ని సూచించడానికి వాడతారనీ! * ... '''[[హల్దీఘాటీ యుద్ధం]]''' 16 వ శతాబ్దంలో రాజపుత్రుడు మహారాణా ప్రతాప్, మొఘలులకు మధ్య జరిగిన యుద్ధమనీ! * ... ఇటలీ దేశంలో పుట్టిన '''[[పిజ్జా]]''' ప్రపంచంలో అత్యంత ప్రజాదరణ పొందిన ఆహారాల్లో ఒకటనీ! * ... '''[[సాగర ఘోష]]''' అనే పూర్తి పద్య కావ్యం రాయడానికి రచయిత గరికిపాటి నరసింహారావుకు నాలుగేళ్ళు పట్టిందనీ! ==33 వ వారం== * ... '''[[స్వామి అభేదానంద]]''' రామకృష్ణ పరమహంస శిష్యుల్లో అందరికన్నా ఆఖరున మరణించాడనీ! * ... సాధారణ ఆల్కహాలు రసాయనిక నామం '''[[ఇథనాల్]]''' అనీ! * ... '''[[మహా వీర చక్ర]]''' భారతదేశంలో రెండవ అత్యున్నత సైనిక పురస్కారమనీ! * ... '''[[గోదావరి లోయ బొగ్గుక్షేత్రం]]''' దక్షిణ భారతదేశంలో ఉన్న ఏకైన బొగ్గు క్షేత్రమనీ! * ... కాశ్మీరు చరిత్రకు సంబంధించిన రాజతరంగిణి అనే ప్రామాణిక గ్రంథాన్ని రచించింది '''[[కల్హణుడు]]''' అనీ! ==34 వ వారం== * ... స్వాతంత్ర్యోద్యమంలో పాల్గొన్న '''[[నీలకంఠ బ్రహ్మచారి]]''' చివరి దశలో మైసూరు నంది పర్వత ప్రాంతాల్లో శ్రీ ఓంకారానంద స్వామి పేరుతో ఆశ్రమవాసం చేశాడనీ! * ... ప్రపంచ వ్యాప్తంగా పండే '''[[అక్రోటుకాయ]]'''ల్లో చైనా 33% ఉత్పత్తి చేస్తుందనీ! * ... '''[[తెహ్రీ డ్యామ్]]''' భారతదేశంలో అత్యంత ఎత్తయిన ఆనకట్ట అనీ! * ... భారతదేశంలో విశ్వవిద్యాలయాలకు గుర్తింపు ఇచ్చేది '''[[యూనివర్సిటీ గ్రాంట్స్ కమిషన్ (భారతదేశం)|యూనివర్సిటీ గ్రాంట్స్ కమీషన్]] అనీ! * ... '''[[షాపూర్జీ పల్లోంజీ గ్రూప్]]''' భారతదేశంలో ప్రతిష్టాత్మకమైన వ్యాపారసంస్థల్లో ఒకటనీ! ==35 వ వారం== * ... '''[[అభిమన్యు దాసాని]]''' అలనాటి సినీ నటి [[భాగ్యశ్రీ]] కుమారుడనీ! * ... భారతదేశంలో స్థాపించబడిన '''[[ఐ టి సి లిమిటెడ్]]''' 90 దేశాలకు పైగా తమ ఉత్పత్తులు ఎగుమతి చేస్తుందనీ! * ... ఇండియన్ బ్యూరో ఆఫ్ మైన్స్ అంచనా ప్రకారం తెలంగాణా లోని '''[[బయ్యారం మైన్స్]]''' లో 16 లక్షల కోట్ల విలువ చేసే ఇనుప ఖనిజం ఉందనీ! * ... '''[[బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా]]''' 1946 లో లండన్ లో ఒక శాఖను ప్రారంభించడం ద్వారా దేశం వెలుపల కార్యకలాపాలు ప్రారంభించిన మొదటి భారతీయ బ్యాంకుగా నిలిచిందనీ! * ... '''[[కర్ణాటక బ్యాంక్]]''' స్వాతంత్ర్యానికి పూర్వం 1924 లో స్థాపించిన ప్రైవేటు బ్యాంకు అనీ! ==36 వ వారం== * ... ఆస్ట్రేలియా క్రికెట్ ఆటగాడు '''[[షేన్ వార్న్]]''' అంతర్జాతీయ పోటీల్లో 1000 వికెట్లు తీశాడనీ! * ... '''[[డాబర్]]''' సంస్థ భారతదేశంలో అతిపెద్ద నిత్యావసర వస్తువుల ఉత్పత్తి సంస్థ అనీ! * ... '''[[టైక్వాండో]]''' దక్షిణ కొరియాలో అంతర్యుద్ధాల సమయంలో ప్రజలు ఆత్మరక్షణ కోసం ఏర్పాటుచేసుకున్నదనీ! * ... 1975లో స్థాపించబడిన '''[[ఆఫ్రికన్ హిందూ మఠం]]''' ఆఫ్రికా ఖండంలో మొట్టమొదటి హిందూ మఠమనీ! * ... పాకిస్థాన్ ప్రత్యేక దేశంగా ఏర్పడ్డం కోసం మొదటిసారి '''[[పాకిస్తాన్ ప్రకటన]]''' 1932 లో జరిగిందనీ! ==37 వ వారం== * ... '''[[ఉన్నియార్చ]]''' కేరళకు చెందిన [[కళరిపయట్టు]] యుద్ధక్రీడాకారిణి అనీ! * ... పంపులు, పైపులు తయారు చేసే '''[[కిర్లోస్కర్ గ్రూప్]]''' భారతదేశంలో స్వాతంత్ర్యానికి ముందునుంచీ ఉన్న వ్యాపార సంస్థ అనీ! * ... మంత్రాలయంలోని '''[[శ్రీ రాఘవేంద్ర స్వామి మఠం (మంత్రాలయం)|శ్రీ రాఘవేంద్ర స్వామి మఠం]]''' ద్వైత వేదాంత మఠాల్లో ప్రసిద్ధి గాంచిన సంస్థ అనీ! * ... తెలంగాణ లో నూతనంగా ఏర్పాటయిన '''[[పోలీస్ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్]]''' ద్వారా నగరాన్నంతటినీ ఒకే చోటు నుంచి పర్యవేక్షించే వీలుందనీ! ==38 వ వారం== * ... ఆంధ్ర చారిత్రక నాటక పితామహుడు అని బిరుదు కలిగిన వాడు '''[[కోలాచలం శ్రీనివాసరావు]]''' అనీ! * ... '''[[లార్సెన్ & టూబ్రో]]''' సంస్థ ప్రపంచంలో అతిపెద్ద ఐదు నిర్మాణ సంస్థల్లో ఒకటనీ! * ... '''[[కపిల హింగోరాణి]]'''ని భారతదేశంలో [[భారతదేశంలో ప్రజా ప్రయోజన వ్యాజ్యం|ప్రజా ప్రయోజన వ్యాజ్యాలకు]] మాతృమూర్తిగా భావిస్తారని! ==39 వ వారం== * ... భారతీయ సంతతికి చెందిన '''[[అభిజిత్ బెనర్జీ]]''' ఆర్థిక శాస్త్రంలో నోబెల్ బహుమతి పొందాడనీ! * ... లీవర్ టెక్నాలజీతో తాళాలను భారతదేశంలో ప్రవేశపెట్టిన తొలిసంస్థ '''[[గోద్రేజ్ గ్రూప్]]''' అనీ! * ... భారతదేశంలో [[భారతదేశంలో ప్రజా ప్రయోజన వ్యాజ్యం|ప్రజా ప్రయోజన వ్యాజ్యాలను]] ప్రవేశపెట్టినది జస్టిస్ '''[[పి.ఎన్. భగవతి]]''' అనీ! ==40 వ వారం== * ... మాహారాష్ట్రకు చెందిన '''[[ఛత్రపతి సాహు మహరాజ్]]''' 19 వ శతాబ్దంలోనే తన పరిపాలనలో ప్రగతిశీల విధానాలను అవలంభించాడనీ! * ... కర్ణాటక రాష్ట్రంలో ప్రాచుర్యంలో ఉన్న లింగాయత సాంప్రదాయనికి ఆద్యుడు '''[[బసవేశ్వరుడు]]''' అనీ! * ... సుదీర్ఘ చరిత్ర కలిగిన వస్త్ర వ్యాపార సంస్థ '''[[సెంచరీ టెక్స్‌టైల్ అండ్ ఇండస్ట్రీస్]]''' బిర్లా గ్రూపునకు చెందిన సంస్థ అనీ! ==41 వ వారం== * ... ఇటీవలే గూఢచర్య ఆరోపణల నుంచి బయటపడ్డ కేరళకు చెందిన శాస్త్రవేత్త '''[[నంబి నారాయణన్]]''' ఇస్రోలో విక్రం సారాభార్, సతీష్ ధావన్, అబ్దుల్ కలాం లాంటి వారితో కలిసి పనిచేశాడనీ! * ... భారతీయ బహుళజాతి ఆహార సంస్థ '''[[హల్దీరామ్]]''' ప్రధాన కార్యాలయం మహారాష్ట్రలోని నాగపూర్ లో ఉందనీ! ==42 వ వారం== * ... బాలనటిగా రాణిస్తున్న '''[[నైనికా విద్యాసాగర్]]''' దక్షిణ భారత నటి [[మీనా]] ఏకైక కూతురనీ! ==43 వ వారం== * ... '''[[వీరేంద్ర హెగ్డే]]''' కర్ణాటకలోని ధర్మస్థళ ఆలయ వంశపారంపర్య నిర్వాహకుడనీ! ==44 వ వారం== * .. '''[[బోరిస్ బెకర్]]''' పదిహేడేళ్ల చిరుప్రాయంలోనే టెన్నిస్ లో ఆరు అంతర్జాతీయ టైటిళ్ళు సాధించాడనీ! ==45 వ వారం== * ... క్రైమ్ ఫిక్షన్ సాహిత్యంలో ప్రఖ్యాతి గాంచిన షెర్లాక్ హోమ్స్ పాత్రను సృష్టించింది '''[[ఆర్థర్ కోనన్ డోయల్]]''' అనీ! ==46 వ వారం== * ... '''[[షింజో అబే]]''' జపాన్ చరిత్రలో అత్యధిక కాలం ప్రధానిగా పనిచేసిన వ్యక్తి అనీ! ==47 వ వారం== * ... '''[[రోష్ని నాడార్]]''' భారతదేశంలో అతిపెద్ద ఐటీ సంస్థల్లో ఒకటయిన హెచ్.సి.ఎల్ టెక్నాలజీస్ సంస్థకు ఛైర్‌పర్సన్ అనీ! ==48 వ వారం== * ... పశ్చిమ బెంగాల్ కు చెందిన రాజకీయవేత్త, వైద్యుడు '''[[సుశోవన్ బెనర్జీ]]''' రూపాయికే వైద్యం చేసేవాడనీ! ==49 వ వారం== ==50 వ వారం== ==51 వ వారం== ==52 వ వారం== j7uo0vn0momkds0pg85daz6u20fr5w2 0 7543 3609986 3501088 2022-07-29T11:37:19Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki '''గద్వాల''' ([[ఆంగ్లం]]: Gadwal), [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[జోగులాంబ గద్వాల జిల్లా]], [[గద్వాల మండలం|గద్వాల]] మండలానికి చెందిన పట్టణం. ఇది జోగులాంబ గద్వాల జిల్లాకు పరిపాలనా కేంద్రం. మండలానికి,గద్వాల అసెంబ్లీ నియోజకవర్గానికి కేంద్రంగా కూడా ఉంది. ==పట్టణ స్వరూపం== [[File:Nala Somanadri.jpg|thumb|సోమనాద్రి]] రెవెన్యూ డివిజన్ కేంద్రమైన గద్వాల పట్టణం డివిజన్‌ లోనే అతిపెద్దది. జోగులాంబ గద్వాల జిల్లాలోని ముఖ్య పట్టణాలలో ఒకటి. ఇది 16°14′ ఉత్తర అక్షాంశం, 77°48′ తూర్పు రేఖాంశంపై ఉంది. == గణాంకాలు == === పట్టణ జనాభా === [[దస్త్రం:Krishna_Reddy_Bungalow.jpg|thumb|కృష్ణారెడ్డి బంగళా]] [[2001]] జనాభా లెక్కల ప్రకారం పట్టణ జనాభా 53,601. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 51%, స్త్రీల సంఖ్య 49%. ఇక్కడి సగటు అక్షరాస్యత 57% (పురుషుల సంఖ్యలోలో 67%, మహిళలలో 48%). జనాభాలో 13% వయస్సు 6 సంవత్సరాలలోపు ఉంటుంది. ===పరిపాలన=== {{main| గద్వాల పురపాలకసంఘం}} గద్వాల పట్టణం పరిపాలన పురపాలక సంఘం ద్వారా నిర్వహింపబడుతుంది. [[1952]]లో ఏర్పాటు చేయబడిన పురపాలక సంఘం అప్పటి నుండి మూడవగ్రేడు పురపాలక సంఘంగా ఉండగా, [[ఫిబ్రవరి]] [[2009]]లో ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు ద్వారా రెండవ గ్రేడు పురపాలక సంఘంగా అప్‌గ్రేడ్ చేయబడింది. ప్రస్తుతం ఏటా కోటి రూపాయల ఆదాయం ఆస్తిపన్ను, నీటిపన్నుల ద్వారా పురపాలక సంఘానికి లభిస్తుంది. ప్రభుతం నుంచి లభిస్తున్న నిధులతో పట్టణంలో అభివృద్ధి కార్యక్రమాలు జరుగుతున్నాయి. ==రవాణా== [[బొమ్మ:Gadwal Rly Stn.JPG|220x220px|thumb|గద్వాల రైల్వే స్టేషను]] ;రైలు సౌకర్యం గద్వాల రైల్వే స్టేషను [[దక్షిణ మధ్య రైల్వే]] జోన్‌లో [[హైదరాబాదు]] - కర్నూలు మధ్య హైదరాబాదు నుంచి దక్షిణముగా 175 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. మహబూబ్ నగర్ నుంచి 75 కిలోమీటర్ల దూరంలో, [[కర్నూలు]] నుంచి 56 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. మహబూబ్ నగర్ వైపు వెళ్ళడానికి రోడ్డు మార్గంలో దూరం అధికంగా ఉన్నందున రైలు ప్రయాణం చాలా అనువుగా ఉంది. ఇక్కడి నుంచి [[కర్ణాటక]] లోని [[రాయచూరు]]కు నూతనంగా రైలుమార్గం ఏర్పాటుచేశారు. ప్రతి రోజు సికింద్రాబాద్ నుండి రాయచూర్‌కు డెమో రైలు ఈ మార్గం గుండా తిరుగుతుంది. ఈ మార్గం ఏర్పడ్డాకా గద్వాల జంక్షన్‌గా మారింది. వ్యాపారపరంగా కూడా గద్వాల పట్టణం మరింత అభివృద్ధి చెందటానికి ఈ మార్గం దొహదపడుతుందని ప్రజలు భావిస్తున్నారు. ;రోడ్డు రవాణా: [[ఫైలు:Gadwal Rajiv Road.JPG|220x220px|thumb|గద్వాల పట్టణంలోని రాజీవ్ రహదారి]] గద్వాల పట్టణం 7వ నెంబరు జాతీయ రహదారికి 15 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. హైదరాబాదు - కర్నూలు మార్గంలో [[జాతీయ రహదారి]]పై [[కృష్ణా నది]] వంతెన దాటిన కొద్దిదూరంలో ఉన్న ఎర్రవల్లి కూడలి నుంచి కుడివైపున వెళ్ళవలసి ఉంటుంది. కృష్ణానదిపై మరో వంతెన లేనందున వంతెన దాటి గద్వాల వెళ్ళడం హైదరాబాదు, మహబూబ్ నగర్ నుంచి వచ్చు వాహనాలకు దూరం అధికం అవుతుంది. గద్వాల నుంచి కర్నూలు, [[వనపర్తి]], [[అయిజా]], ఆత్మకూరు, [[కొల్లాపూర్]], కర్ణాటకలోని [[రాయచూరు]] పట్టణాలకు బస్సు సౌకర్యాలు బాగుగా ఉన్నాయి. గద్వాలలో [[తెలంగాణ రాష్ట్ర రోడ్డు రవాణా సంస్థ]] డిపో కూడా ఉంది. ఇది మహబూబ్ నగర్ జిల్లాలోని 8 డీపోలలో ఒకటి. పరిసర ప్రాంతాలలోని బస్సుస్టేషనుల నిర్వహణ ఈ డిపో ద్వారానే జరుగుతుంది. ==చారిత్రక విశేషాలు== [[ఫైలు:Gadwal Chennakeshava Swamy Temple.JPG|220x220px|thumb|గద్వాల కోట లోపల మాజీ సంస్థానాధీశులు నిర్మించిన చెన్నకేశ్వస్వామి ఆలయం]] 1663 సంవత్సరం నుండి 1712 మధ్యకాలంలో [[పెద సోమభూపాలుడు]] (ఇతనినే నలసోమనాద్రి అనేవారు) [[పూడూరు]] రాజధానిగా పరిపాలించేవాడు. పూడూరు కోటను మరమ్మత్తు చేస్తుండగా గుప్తనిధి లభించగా, శత్రు ధుర్భేధ్యంగా ఉండాలనే ఉద్దేశంతో గద్వాలలో మట్టి కోటను కట్టించాడు. కోట నిర్మాణంలో ఎన్నో అవాంతరాలు రావడముతో కేశవాచారి అనే బ్రాహ్మణుడిని బలి ఇచ్చారని, ఆ పాప పరిహారానికి గాను గద్వాల కోటలో చెన్నకేశవ దేవాలయాన్ని నిర్మించారని కథ ప్రచారంలో ఉంది. చెన్నకేశవ స్వామి ఆలయాన్ని నిర్మించిన తరువాత రాజధానిని [[పూడూరు]] నుంచి గద్వాలకు మార్చాడు. గద్వాల సంస్థానాధీశులకు చెన్నకేశవ స్వామి కులదైవం. [[1709]] నుండి [[1712]] వరకు కర్నూలు దుర్గం రాజా పెదభూపాలుని ఆధీనంలో ఉండేది. బహద్దూర్ షా అనుయాయులు గద్వాల రాజు ఆధీనంలో ఉన్న [[కర్నూలు]] దుర్గాన్ని స్వాధీనం చేసుకోవడానికి నిజాం తన సేనాని దిలీప్ ఖాన్ ను పంపించాడు. దిలీప్ ఖాన్ కు పెద సోమభూపాలునికి మధ్య కర్నూలు సమీపంలోని నిడదూరు గ్రామం దగ్గర జరిగిన యుద్ధంలో రాజా పెదసోమభూపాలుడు [[జ్యేష్ట శుక్ల అష్టమి]] రోజు మరణించాడు. నిజాం గద్వాల సంస్థానాన్ని వశం చేసుకోకుండా పెద్దసోమభూపాలుని భార్య లింగమ్మతో సంధిచేసుకొనడంతో నిజాం రాజ్యంలో గద్వాల స్వతంత్ర రాజ్యంగా అవతరించింది. అప్పటి నుంచి 1948లో నిజాం సంస్థానం భారతదేశంలో విలీనం అయ్యేవరకు గద్వాల సంస్థానం కొనసాగినది. [[ఫైలు:Gadwal Fort.JPG|220x220px|thumb|సంస్థానాల కాలం నాటి గద్వాల మట్టికోట]] పూడూరును [[చాళుక్యులు]] పరిపాలించగా, చాళుక్యులకు, [[పల్లవులు|పల్లవులకు]] మధ్య జరిగిన యుద్ధంలో పెదసోమభూపాలుడు [[గద]]ను, [[వాలము]]ను ప్రయోగించడం వలన ఈ కోటకు "గదవాల (గద్వాల)" అనే పేరు వచ్చిందని చెబుతారు.<ref>సంగ్రహ ఆంధ్ర విజ్ఞానకోశము-2, 1962 ప్రచురణ, పేజీ 304</ref> ఈ విధంగా 1663 నుండి [[1950]] వరకు గద్వాల సంస్థానాధీశులచే పరిపాలింపబడింది. రాజాభరణాల రద్దు తరువాత ఈ కోటను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం స్వాధీనం చేసుకొని, తరువాత [[1962]]లో జిల్లాలోనే మొట్టమొదటి డిగ్రీ కళాశాలను కోటలోపల ఏర్పాటు చేసారు. డిగ్రీ కళాశాల పేరు కూడా రాణి పేరు మీదుగా [[మహారాణి ఆదిలక్ష్మి దేవమ్మ (మాల్డ్) డిగ్రీ కళాశాలగా]] పెట్టబడింది. ==విద్య== === పి.జి.కళాశాలల=== [[ఫైలు:Gadwal Bus Station.JPG|220x220px|thumb|గద్వాల బస్సుస్టేషను]] * పోస్ట్‌గ్రాడ్యుయేట్ కళాశాల: గతంలో ఉస్మానియా యూనివర్సిటికి అనుబంధంగా గద్వాలకు పి.జి. కళాశాల మంజూరైంది. తొలినాళ్ళలో ఎం.సి.ఏ. కోర్సు మాత్రమే ఉండేది. [[డి.కె. సత్యారెడ్డి]] బంగ్లాలో కొద్ది కాలం కళాశాల నడుపబడింది. తరువాత పట్టణానికి ఉత్తరాన ఉన్న [[అగ్రహారం]] గ్రామ సమీపాన కళాశాల నూతన భవనాన్ని నిర్మించాకా కళాశాల అక్కడికి మార్చబడింది. తదనంతర కాలంలో ఎం.సి.ఏ. కోర్స్‌కు డిమాండ్ లేకపోవడంచే విద్యార్థులెవరు చేరకపోవడం వలన కళాశాల మూతపడింది. కళాశాలలోని కంప్యూటర్లు పాడైపోతుంటే, [[పాలమూరు యూనివర్సిటి]] ఏర్పడ్డాకా మహబూబ్ నగర్‌కు తరలించారు. ఇక్కడి విద్యావసరాలు గుర్తించి, విద్యార్థులు పి.జి. కళాశాల గురుంచి మళ్ళీ ఉద్యమించగా గద్వాల సాహిత్య నేపథ్యాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకొని, పాలమూరు యూనివర్సిటికి అనుబంధంగా [[తెలుగు]] కోర్సును ప్రవేశపెట్టారు. తరువాత మరో రెండు భాషల కోర్సులను కూడా ప్రవేశపెట్టారు. * ఎస్.వి.యం. పి.జి. కళాశాల: ఈ కళాశాలలో విజ్ఞాన శాస్త్రానికి సంబంధించిన కోర్సులు ఉన్నాయి. === డిగ్రీ కళాశాలలు === * మహారాణి ఆదిలక్ష్మి దేవమ్మ ప్రభుత్వ డిగ్రీ కళాశాల * నిషిత డిగ్రీ కళాశాల === జూనియర్ కళాశాలలు === * ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాల * సోమనాద్రి జూనియర్ కళాశాల: ఇది గద్వాల పట్టణంలో మొదటి ప్రైవేట్ జూనియర్ కళాశాల. * జ్ఞానప్రభ జూనియర్ కళాశాల * ఎస్.వి.యం.జూనియర్ కళాశాల * కృష్ణవేణి జూనియర్ కళాశాల === వృత్తి విద్యా కళాశాలలు === * సెయింట్ థామస్ బి.ఇ.డి.కళాశాల: ఇది గద్వాల పట్టణంలో తొలి వృత్తివిద్యా కళాశాల * సెయింట్ థామస్ టి.టి.సి. కళాశాల * భవాని హిందీ పండిట్ కళాశాల * కృష్ణవేణి తెలుగు పండిట్ కళాశాల === సాంకేతిక విద్యా కళాశాలలు === # ప్రభుత్వ పాలిటెక్నిక్ కళాశాల: ప్రస్తుతం కె.ఎల్.ఐ. అతిథి గృహం సమీపాన ఈ కళాశాల నడుపబడుతున్నది. గద్వాలకు పశ్చిమాన మూడు కిలోమీటర్ల దూరంలో, [[గోన్‌పాడ్|గోనుపాడ్]] గ్రామ సమీపాన నూతన భవనాన్ని నిర్మించారు. ఇటీవల గద్వాల శాసనసభ్యురాలు [[డి.కె. అరుణ]] నూతన భవనాన్ని ప్రారంభించారు. కళాశాల నూతన భవనంలోకి మార్చవలసి ఉంది. # ఫాతిమా ఐ.టి.ఐ. కళాశాల: జ్ఞానప్రభ జూనియర్ కళాశాల యాజమాన్యంలో నడుపబడుతున్న ప్రైవేట్ కళాశాల. # శ్రీరాజరాజేశ్వరి ఐ.టి.ఐ. కళాశాల, మేళ్ళచెర్వు రోడ్, గద్వాల === ప్రభుత్వ పాఠశాలలు === # ప్రభుత్వ ఉన్నత పాఠశాల (బాలురు),గంజిరోడ్. # ప్రభుత్వ ఉన్నత పాఠశాల (బాలికలు), పాత బస్టాండు. # ప్రభుత్వ అభ్యసోన్నత పాఠశాల, పోలీస్ క్వాటర్స్ # ప్రభుత్వ ఉన్నత పాఠశాల, బుర్దపేట # ప్రభుత్వ ఉన్నత పఠశాల, మోమిన్‌మహల్లా === ప్రైవేట్ పాఠశాలలు === # శ్రీసరస్వతీ విద్యామందిరం, గంజిపేట # నేతాజీ విద్యామందిర్, షేర్ అలీ వీధి # దయానంద విద్యామందిర్, వేదనగర్ # ప్రగతి విద్యానికేతన్, ఒంటెలపేట # శ్రీశారదా విద్యానికేతన్, అగ్రహారం # నవోదయ ఉన్నత పాఠశాల, నల్లకుంట ==విశేషాలు== గద్వాల [[చేనేత]] చీరలకు ప్రసిద్ధి చెందింది, ఇది ఒక చరిత్రాత్మకమైన స్థలం కూడా. పట్టణం నడిబొడ్డున సంస్థానాధీశుల కాలం నాటి పూర్తిగా మట్టితో నిర్మించిన కోట ఉంది. గద్వాల సమీపంలో ఆత్మకూరు వెళ్ళు రహదారిలో "ప్రియదర్శిని జూరాల ప్రాజెక్టు" ఉంది. [[7వ నెంబరు జాతీయ రహదారి]] నుండి 18 కిలోమీటర్లు లోపలికి ఉన్న గద్వాల పట్టణానికి రైలు మార్గం ఉంది. దాదాపు 600 సంవత్సరాల చరిత్ర కలిగిన గద్వాల సంస్థానం చరిత్ర పట్టణానికి ఉంది. గద్వాల సమీపంలోని పలు గ్రామాలు కూడా చారిత్రక ప్రాశస్త్యం కలవి. గద్వాల మండలములోని పూడూరును రాజధానిగా చేసుకొని పాలించిన చరిత్ర ఉంది. [[అయిజా]], [[రాజోలి]], [[వేణిసోంపూర్]], [[ఆలంపూర్]] తదితర గ్రామాలు కూడా చారిత్రకంగా, పర్యాటకంగా ప్రఖ్యాతిగాంచినవి. కళలకు నిలయంగా బాలభవన్ విరాజిల్లుతోంది. దీనిని 1982లో ప్రముఖ స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు, మాజీ శాసనసభ్యుడైన పాగ పుల్లారెడ్డి ఏర్పాటుచేశాడు. [[వందేమాతరం రామచంద్రారావు]], [[వీరభద్రారావు]], [[పాగపుల్లారెడ్డి]], [[లడ్డుభీమన్న]] లాంటి ప్రముఖ స్వాతంత్ర్యసమరయోధులు ఈ పట్టణానికి చెందినవారే. రాజకీయంగా కూడా గద్వాల ప్రముఖస్థానం పొందింది. గతంలో రాష్ట్ర మంత్రిపదవి నిర్వహించిన [[సమరసింహారెడ్డి]], [[డి.కె.అరుణ]] గద్వాల పట్టణంనకు చెందినవారు. ===చేనేత పరిశ్రమ=== చేనేత పరిశ్రమలో ముఖ్యంగా చీరల తయారీలో గద్వాల పట్టణం జిల్లా లోనే కాకుండా రాష్ట్రంలోనే ప్రముఖ పేరు సంపాదించింది. ఇక్కడి నుంచి ప్రముఖ పట్టణాలకు వస్త్రాలు ఎగుమతి అవుతుంటాయి. చేనేత వస్త్రాలకు డిమాండు తగ్గిననూ అతినాణ్యత కల జరీ చీరలు నేసే కళాకారులు గద్వాలలో ఇప్పటికీ ఉన్నారు. [[బ్రిటీష్]] కాలంలో చేనేత కళాకారులకు ఎలాంటి ప్రోత్సాహం లభించకున్ననూ సంస్థానాధీశులు మాత్రం వీరిని ప్రోత్సహించారు. గద్వాల సంస్థానాధీశుల కాలంలో అప్పటి మహారాణి ఆదిలక్ష్మి దేవమ్మ గద్వాల నుంచి ఇద్దరు చేనేత కళాకారులను [[ఉత్తర ప్రదేశ్]] లోని [[వారణాసి]]కి పంపించి [[బనారస్]] జరీ చీరలను నేసేందుకు శిక్షణ ఇప్పించింది.<ref>[[ఆంధ్రప్రభ]] దినపత్రిక, మహబూబ్ నగర్ ప్రత్యేక అనుబంధం (2006), పేజీ 36,</ref> ===తిరుమలేశునికి గద్వాల పంచెలు=== సుమారు నాలుగు శతాబ్దాలుగా గద్వాల సంస్థానాధీశుల కాలం నుంచి [[తిరుమల]] [[శ్రీ వెంకటేశ్వరస్వామి]] వారికి పంచెలను సమర్పించే సంప్రదాయం ఉంది. నాటి రాజు సీతారాం భూపాల్ గద్వాల సంస్థానాధీశుల ఇష్టదైవమైన [[వెంకటేశ్వరస్వామి]]వారికి పంచెలను సమర్పించే పద్ధతిని ప్రవేశపెట్టాడు.<ref>సాక్షి దినపత్రిక, మహబూబ్ నగర్ ఎడిషన్, పేజీ 8, తేది 05.09.2008</ref> అతని వారసులు నేటికికూడా ఈ పద్ధతిని కొనసాగిస్తున్నారు. ===చారిత్రక కోట=== {{main|గద్వాల కోట}} గద్వాల పట్టణం నడొబొడ్డున ఉన్న చారిత్రకమైన పూర్తిగా మట్టితో కట్టబడిన కోటను పెద్ద సోమభూపాలుడు సా.శ.[[1662]]లో నిర్మించాడు.<ref>ఆంధ్రప్రభ తృతీయ వార్షికోత్సవ మహబూబ్ నగర్ జిల్లా ప్రత్యేక అనుబంధం (2006), పేజీ 12</ref> ఇతనికే నల్ల సోమనాద్రి అనే పేరు కూడా ఉంది. ఇదే కోటలో చెన్నకేశవస్వామి దేవాలయాన్ని సోమనాద్రియే అత్యంత సుందరంగా నిర్మించాడు. దేవాలయ గోడలపై ఉన్న శిల్పకళ, దేవాలయం ఎదుట ఉన్న 90 అడుగుల గాలిగోపురం ఇప్పటికీ చూపురులను ఆకట్టుకుంటాయి. కోట లోపల ప్రస్తుతం ప్రభుత్వ డిగ్రీ కళాశాల, ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాల నడుస్తున్నవి. ===సాహిత్యం=== గద్వాల సంస్థానాధీశులు సాహితీప్రియులు కావడంతో వీరి కాలంలో సాహిత్యం బాగా అభివృద్ధి చెందినది. తిరుపతి వేంకట కవులు కూడా గద్వాల సంస్థానాన్ని సందర్శించారు. కోటలో తరుచుగా సాహిత్య సభలు జరిగేవి. కవులకు సంస్థానాధీశులు బహుమతులను కూడా అందజేసేవారు. చినసోమభూపాలుని హయాంలో అష్టదిగ్గజాలనే 8మంది కవులుండేవారని చరిత్ర ద్వారా తెలుస్తోంది. ===బాలభవన్=== కళలకు నిలయంగా గద్వాల పట్టణం నడిబొడ్డున ఉన్న బాలభవన్ విరాజిల్లుతోంది. దీనిని [[1982]]లో ప్రముఖ స్వాతంత్ర్యసమరయోధుడు, మాజీ శాసనసభ్యుడైన పాగ పుల్లారెడ్డి ఏర్పాటుచేశాడు.<ref>ఈనాడు దినపత్రిక, మహబూబ్ నగర్ జిల్లా టాబ్లాయిడ్, తేదిమ్29-04-2010</ref> 1985లో ఆంధ్రనాటక ప్రముఖుడైన నటరాజ రామకృష్ణ పాఠశాలలోని కళాశాకారుల ప్రతిభను గుర్తించాడు. 1990లో హైదరాబాదులో జరిగిన రాష్ట్రస్థాయి బాలల రంగస్థల ఉత్సవాలలో పాల్గొని గద్వాల విద్యార్థులు ప్రథమ బహుమతిని పొందినారు. రాష్ట్రంలో ఏ [[బాలభవన్‌]]కు లేని ప్రత్యేకతలు గద్వాల బాలభవన్‌కు ఉన్నాయి. ఏకకాలంలో 600 ప్రేక్షకులు తిలకించడానికి అవకాశం ఇక్కడ ఉంది. 2000లో మినీ థియేటర్‌ను, 2004లో అర్ట్‌గ్యాలరీని ఏర్పాటుచేశారు. ఇక్కడ ఏటా 700 మంది [[సంగీతం]], [[సంగీత వాద్యాలు|వాయిద్యం]], [[నృత్యం]], [[చిత్రలేఖనం]], కుట్లు, అల్లికలు వంటి విభాగాలలో శిక్షణ పొందుతున్నారు. ===గద్వాల మార్కెటింగ్ కమిటి=== పరిసర ప్రాంతాల రైతులు తమ పంట ఉత్పత్తులను అమ్ముకోవడానికి వీలుగా [[1974]]లో గద్వాల పట్టణంలో [[అయిజా]] వెళ్ళు మార్గములో మార్కెంటింగ్ కమిటీని ఏర్పాటుచేశారు. ప్రారంభంలో ఏటా 24 లక్షల ఆదాయం ఉండేది. కాలక్రమేణా ఆదాయం పెరిగి 2006-07లో కోటి రూపాయల ఆదాయం దాటింది. 2008-09 నాటికి వార్షిక ఆదాయము కోటి 60 లక్షలకు చేరింది. ఇది మహబూబ్ నగర్ జిల్లాలోని 18 మార్కెటింగ్ కమిటీలలో ఒకటి, గద్వాల డివిజన్‌లో పెద్దది. 2009లో పత్తి మార్కెట్ కూడా ప్రారంభించబడింది. ===సమీపంలోని పర్యాటక ప్రదేశాలు=== [[బొమ్మ:Jammulamma Temple 01.JPG|180px|right|thumb|<center>జమ్ములమ్మ దేవాలయం</center>]] *'''[[గద్వాల కోట]]''': ఈ కోట గద్వాల పట్టణం నడొబొడ్డున ఉంది. పూర్తిగా మట్టితో కట్టబడిన ఈ కోట ప్రస్తుతం శిథిలావస్థలో ఉన్ననూ పర్యాటక ప్రదేశంగానూ గుర్తింపు పొందింది. ఇక్కడ సినిమా షూటింగులు కూడా నిర్వహించారు *'''ప్రియదర్శినీ జూరాల ప్రాజెక్టు''': గద్వాల నుంచి ఆత్మకూరు వెళ్ళు మార్గంలో మహబూబ్ నగర్ జిల్లాలోనే పెద్దదైన ఈ ప్రాజెక్టు [[కృష్ణానది]]పై ఉంది. *'''చంద్రగఢ్ కోట''': చంద్రసేనుడు నిర్మించిన చంద్రగఢ్ కోట జూరాల ప్రాజెక్టు సమీపంలో ఎత్తయిన కొండలపై ఉంది. కోటలోపల శివాలయాలున్నాయి. === ఆలయాలు పవిత్ర స్థలాలు === * *'''జమ్ములమ్మ దేవాలయం''': గద్వాల పట్టణం నుంచి 7వ నెంబరు [[జాతీయ రహదారి]]కి వెళ్ళు మార్గంలో గద్వాల నియోజకవర్గంలోనే ప్రముఖమైన జమ్ములమ్మ దేవాలయం ఉంది. దేవాలయం ప్రక్కనే పెద్ద చెరువు కూడా ఉంది. చల్లని గాలులు, సుందర ప్రకృతి దృశ్యాలు భక్తులను ఆకట్టుకుంటాయి. *'''కృష్ణా అగ్రహారం''': కృష్ణా పుష్కరాల సమయంలో అనేక వేల భక్తులు వచ్చి పవిత్ర స్నానమాచరించే కృష్ణాఅగ్రహారం గద్వాల పట్టణం సమీపంలోనే ఉంది. రైలు మార్గం ద్వారా కృష్ణానది వంతెన దాటునప్పుడు పుష్కర స్థలం కనిపిస్తుంది *మల్దకల్ లో శ్రీస్వయంభూ లక్ష్మీవెంకటేశ్వరస్వామి దేవస్థానం ===గద్వాల - కొన్ని విషయాలు=== *మండలంలోని గ్రామపంచాయతీలు: 25 *శాసనసభ నియోజకవర్గం; [[గద్వాల్ శాసనసభ నియోజకవర్గం]]. *లోకసభ నియోజకవర్గం; [[నాగర్‌కర్నూల్ లోకసభ నియోజకవర్గం]]. *మండల పరిషత్ అధ్యక్షులు (ఎంపిపి): సుభాన్. ఇతను మేళ్ళచెరువు గ్రామ వాసి. *జడ్పీటీసి: బండారి భాస్కర్. ఇతనే మహబూబ్ నగర్ జిల్లా పరిషత్ చైర్మెన్‌గా ఎన్నికయ్యాడు. *ఎస్టీడి కోడ్: 08546 *గద్వాల పోస్టల్ పిన్ కోడ్: 509125 *మండల సెన్సెస్ కోడ్: 0055 *ముఖ్యమైన పంట: వరి, పత్తి, వేరుశనగ ===ఇటీవలి సంఘటనలు=== *[[2013]], [[అక్టోబరు 12]]: నూతనంగా నిర్మించిన గద్వాల- రాయచూర్ రైలుమార్గం ప్రారంభమైంది. *[[2010]], [[అక్టోబరు 20]]: ప్రముఖ స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు, గద్వాల అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం తొలి శాసనసభ్యుడు, పురపాలక సంఘం చైర్మెన్‌గా, మార్కెట్ కమిటీ చైర్మెన్‌గా పనిచేసిన పాగపుల్లారెడ్డి మరణం.<ref>ఆంధ్రజ్యోతి దినపత్రిక, తేది 21.10.2010</ref> *[[2010]], [[జూన్ 14]]: మహారాజ కూరగాయల మార్కెట్‌లో పాత దుకాణాలు కూలి 10 మంది మరణించారు.<ref>ఈనాడు దినపత్రిక, తేది 15-06-2010</ref> *2009 ఫిబ్రవరి: గద్వాల పురపాలక సంఘం మూడవ గ్రేడు నుంచి రెండవ గ్రేడుకు మార్చబడింది. *2006 ఫిబ్రవరి: రాష్ట్రస్థాయి బాలల రంగస్థల ఉత్సవాలు నిర్వహించబడ్డాయి. *1952: పురపాలక సంఘము ఏర్పాటుచేయబడింది. ===ప్రముఖ వ్యక్తులు=== ;[[వందేమాతరం రామచంద్రారావు]]: :ఇతని అసలుపేరు రామచంద్రయ్య. తరువాత రామచంద్రారావుగా మార్చుకున్నాడు. మొదట గద్వాల రాజు సీతారాం భూపాల్ చెల్లెలు వద్ద గుమాస్తా పనిచేసి, పుల్లారెడ్డితో కలిసి [[హైదరాబాదు]]లో విద్యనభ్యసించి గద్వాల సంస్థానంలో సబ్‌ఇన్స్‌పెక్టర్‌గా నియమితులయ్యాడు.ఆ పిమ్మట ఉద్యోగాన్ని వదిలి హిందూమహాసభలో చేరినాడు. పోలీసు చర్య ముందు రజాకారుల రహస్యాలను చేరవేసే గూఢచారిగా పనిచేశాడు. వందేమాతరం ఉద్యమంలో పనిచేస్తూ నిజాం పోలీసులకు పట్టుపడి జైలుశిక్ష అనుభవించాడు. విచారణ సమయములో పేరు, ఊరు విషయాలన్నింటికీ వందేమాతరం అని సమాధానం ఇచ్చాడు. జైలు నుంచి విడుదలైన పిమ్మట అందరూ ఇతన్ని వందేమాతరం రామచంద్రారావుగా పిలవడం మొదలుపెట్టారు. స్వాతంత్ర్యం తరువాత శాసనసభ్యుడిగా పనిచేశాడు. ఇతని సోదరుడు వీరభద్రారావు కూడా స్వాతంత్ర్యసమరయోధుడు. ;[[పాగ పుల్లారెడ్డి]]: :స్వాతంత్ర్య సమరయోధుల జిల్లా అధ్యక్షుడిగా పనిచేసిన<ref>[[ఈనాడు]] దినపత్రిక, మహబూబ్ నగర్ జిల్లా ఎడిషన్, పేజీ 10, తేది 15-08-2008</ref> పాగ పుల్లారెడ్డి [[మహాత్మాగాంధీ]] స్పూర్తితో జాతీయోద్యమం పట్ల ఆకర్షితుడై అనేక ఉద్యమాలలో పాలుపంచుకున్నాడు. స్వాతంత్ర్యానంతరం రాజకీయాలలొ అనేక పదవులు పొంది గద్వాల పట్టణానికి సేవలందించాడు. [[1972]]లో గద్వాలలో రక్షిత మంచినీటి పథకాన్ని ప్రారంభించిన ఘనత కూడా ఇతనిదే. 1972 శాసనసభ ఎన్నికలలో డి.కె.సత్యారెడ్డిపై విజయం సాధించి ఆరేళ్ళపాటు శాసనసభ్యుడిగా కొనసాగినాడు. పురపాలక సంఘం చైర్మెన్‌గా, వ్యవసాయ మార్కెట్ కమిటీ చైర్మెన్‌గా పనిచేశాడు. నిజాం నిరంకుశ పాలనకు వ్యతిరేకంగా ఉద్యమించాడు. అక్టోబరు 20, 2010న మరణించాడు.<ref>ఈనాడు దినపత్రిక, తేది 21.10.2010</ref> ;లడ్డు భీమన్న: : స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడైన లడ్డు భీమన్న గద్వాల వాసి. స్వాతంత్ర్య ఉద్యమసమయంలోనూ, విమోచన ఉద్యమంలోనూ గద్వాల ప్రాంతంలో ముఖ్యపాత్ర వహించాడు. [[2008]], [[ఫిబ్రవరి 28]]న మరణించాడు. ;[[డి.కె.సమర సింహారెడ్డి|సమర సింహారెడ్డి]]: :నాలుగు సంవత్సరాలకు పైగా రాష్ట్ర మంత్రిగా, 14 సంవత్సరాల పాటు శాసనసభ్యుడిగా పనిచేసిన సమర సింహారెడ్డి గద్వాలకు చెందిన రాజకీయ నాయకుడు. [[1979]] నుంచి [[1994]] వరకు [[గద్వాల అసెంబ్లీ నియోజక వర్గం]] తరఫున శాసనసభ్యుడిగా వ్యవహరించాడు. 1994లో స్వంత తమ్ముడు భరత సింహారెడ్డి చేతిలో ఓడిపోయిన తరువాత అధికార పదవులకు దూరమైనాడు. గద్వాల నియోజకవర్గపు మాజీ శాసనసభ్యురాలు డి.కె.అరుణ ఇతని మరదలు. ;[[భరత సింహారెడ్డి]] :సమరసింహారెడ్డి సోదరుడైన భరత సింహారెడ్డి గద్వాల పట్టణపు రాజకీయనేతలలో ఒకడు. 1994 శాసనసభ ఎన్నికలలో :సమర సింహారెడ్డిపై 32 వేలకు పైగా మెజారిటీతో విజయం సాధించాడు. ప్రస్తుతం గద్వాల నియోజకవర్గం శాసనసభ్యురాలైన డి.కె.అరుణ ఇతని భార్య. ;[[డి.కె.అరుణ]] {{main|డి.కె.అరుణ}} : స్వాతంత్ర్యసమరయోధుడు, రాజకీయవేత్త, [[2005]], [[ఆగష్టు 15]]న [[నారాయణ పేట]]లో నక్సలైట్ల తూటాలకు బలైన నర్సిరెడ్డి కూతురైన డి.కె. అరుణ గద్వాల నియోజకవర్గపు మాజీ శాసనసభ్యురాలు. [[2004]]లో తొలిసారి విజయం సాధించగా, [[2009]]లో మళ్ళీ శాసనసభ్యురాలిగా ఎన్నికై రాష్ట్రమంత్రివర్గంలో స్థానం పొందినది.<ref>ఈనాడు దినపత్రిక, తేది 26-05-2009</ref> 2014లో తిరిగి శాసనసభ్యురాలుగా ఎన్నిక అయింది. 2019లో తన సమీప బంధువైన [[బండ్ల కృష్ణమోహన్‌ రెడ్డి|బండ్ల కృష్ణమోహన్ రెడ్డి]] చేతిలో ఓడిపోయింది. ;[[పట్నం శేషాద్రి]]:ఇతడు కవితాసుమాలు, అక్షరదళాలు, విచిత్ర వర్ణాలు అనే పుస్తకాలను వెలువరించిన కవి. ==== [[బండ్ల కృష్ణమోహన్‌ రెడ్డి|బండ్ల కృష్ణమోహన్ రెడ్డి]] ==== తెలంగాణ రాష్ట్రానికి చెందిన రాజకీయ నాయకుడు, గద్వాల్ శాసనసభ నియోజకవర్గ శాసన సభ్యుడు. [[తెలంగాణ శాసనసభ సభ్యుల జాబితా (2018)|2018]] లో జరిగిన తెలంగాణ ముందస్తు ఎన్నికల్లో [[తెలంగాణ రాష్ట్ర సమితి]] పార్టీ టికెట్ పై పోటీ చేసి సమీప [[కాంగ్రెస్ పార్టీ]] అభ్యర్థి డీకే. అరుణ పై 51,687 ఓట్ల మెజారిటీతో గెలుపొందాడు ==ఇవి కూడా చూడండి== *[[గద్వాల సంస్థానము|గద్వాల సంస్థానం]] *[[గద్వాల అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం]] *[[గద్వాల రైల్వేస్టేషన్|గద్వాల రైల్వేస్టేషను]] *[https://web.archive.org/web/20101030211022/http://apsrtc.gov.in/time-tables/Gadwal.htm ఆర్టీసీ వెబ్‌సైట్‌లో గద్వాల నుంచి బయలుదేరు బస్సుల వివరాలు, సమయాలు] *[https://web.archive.org/web/20101026231313/http://www.apcofabrics.com/gadwal.html ఆప్కో వెబ్‌సైట్‌లో గద్వాల చీరెల వివరములు] ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} == వెలుపలి లింకులు == {{తెలంగాణ జిల్లాల ముఖ్యపట్టణాలు}}{{గద్వాలకు సంబంధించిన విషయాలు|state=collapsed}} {{గద్వాల అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం}} [[వర్గం:గద్వాల]] [[వర్గం:తెలంగాణ కోటలు]] [[వర్గం:తెలంగాణ నగరాలు, పట్టణాలు]] [[వర్గం:ఈ వారం వ్యాసాలు]] 4i3r2j8e4jxny0pj18nw1yf3h15ju4n 3609990 3609986 2022-07-29T11:41:56Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki '''గద్వాల''' ([[ఆంగ్లం]]: Gadwal), [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[జోగులాంబ గద్వాల జిల్లా]], [[గద్వాల మండలం|గద్వాల]] మండలానికి చెందిన పట్టణం. ఇది జోగులాంబ గద్వాల జిల్లాకు పరిపాలనా కేంద్రం. మండలానికి, గద్వాల అసెంబ్లీ నియోజకవర్గానికి కేంద్రంగా కూడా ఉంది. ==పట్టణ స్వరూపం== [[File:Nala Somanadri.jpg|thumb|సోమనాద్రి]] రెవెన్యూ డివిజన్ కేంద్రమైన గద్వాల పట్టణం డివిజన్‌ లోనే అతిపెద్దది. జోగులాంబ గద్వాల జిల్లాలోని ముఖ్య పట్టణాలలో ఒకటి. ఇది 16°14′ ఉత్తర అక్షాంశం, 77°48′ తూర్పు రేఖాంశంపై ఉంది. == గణాంకాలు == === పట్టణ జనాభా === [[దస్త్రం:Krishna_Reddy_Bungalow.jpg|thumb|కృష్ణారెడ్డి బంగళా]] [[2001]] జనాభా లెక్కల ప్రకారం పట్టణ జనాభా 53,601. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 51%, స్త్రీల సంఖ్య 49%. ఇక్కడి సగటు అక్షరాస్యత 57% (పురుషుల సంఖ్యలోలో 67%, మహిళలలో 48%). జనాభాలో 13% వయస్సు 6 సంవత్సరాలలోపు ఉంటుంది. ===పరిపాలన=== {{main| గద్వాల పురపాలకసంఘం}} గద్వాల పట్టణం పరిపాలన పురపాలక సంఘం ద్వారా నిర్వహింపబడుతుంది. [[1952]]లో ఏర్పాటు చేయబడిన పురపాలక సంఘం అప్పటి నుండి మూడవగ్రేడు పురపాలక సంఘంగా ఉండగా, [[ఫిబ్రవరి]] [[2009]]లో ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు ద్వారా రెండవ గ్రేడు పురపాలక సంఘంగా అప్‌గ్రేడ్ చేయబడింది. ప్రస్తుతం ఏటా కోటి రూపాయల ఆదాయం ఆస్తిపన్ను, నీటిపన్నుల ద్వారా పురపాలక సంఘానికి లభిస్తుంది. ప్రభుతం నుంచి లభిస్తున్న నిధులతో పట్టణంలో అభివృద్ధి కార్యక్రమాలు జరుగుతున్నాయి. ==రవాణా== [[బొమ్మ:Gadwal Rly Stn.JPG|220x220px|thumb|గద్వాల రైల్వే స్టేషను]] ;రైలు సౌకర్యం గద్వాల రైల్వే స్టేషను [[దక్షిణ మధ్య రైల్వే]] జోన్‌లో [[హైదరాబాదు]] - కర్నూలు మధ్య హైదరాబాదు నుంచి దక్షిణముగా 175 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. మహబూబ్ నగర్ నుంచి 75 కిలోమీటర్ల దూరంలో, [[కర్నూలు]] నుంచి 56 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. మహబూబ్ నగర్ వైపు వెళ్ళడానికి రోడ్డు మార్గంలో దూరం అధికంగా ఉన్నందున రైలు ప్రయాణం చాలా అనువుగా ఉంది. ఇక్కడి నుంచి [[కర్ణాటక]] లోని [[రాయచూరు]]కు నూతనంగా రైలుమార్గం ఏర్పాటుచేశారు. ప్రతి రోజు సికింద్రాబాద్ నుండి రాయచూర్‌కు డెమో రైలు ఈ మార్గం గుండా తిరుగుతుంది. ఈ మార్గం ఏర్పడ్డాకా గద్వాల జంక్షన్‌గా మారింది. వ్యాపారపరంగా కూడా గద్వాల పట్టణం మరింత అభివృద్ధి చెందటానికి ఈ మార్గం దొహదపడుతుందని ప్రజలు భావిస్తున్నారు. ;రోడ్డు రవాణా: [[ఫైలు:Gadwal Rajiv Road.JPG|220x220px|thumb|గద్వాల పట్టణంలోని రాజీవ్ రహదారి]] గద్వాల పట్టణం 7వ నెంబరు జాతీయ రహదారికి 15 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉంది. హైదరాబాదు - కర్నూలు మార్గంలో [[జాతీయ రహదారి]]పై [[కృష్ణా నది]] వంతెన దాటిన కొద్దిదూరంలో ఉన్న ఎర్రవల్లి కూడలి నుంచి కుడివైపున వెళ్ళవలసి ఉంటుంది. కృష్ణానదిపై మరో వంతెన లేనందున వంతెన దాటి గద్వాల వెళ్ళడం హైదరాబాదు, మహబూబ్ నగర్ నుంచి వచ్చు వాహనాలకు దూరం అధికం అవుతుంది. గద్వాల నుంచి కర్నూలు, [[వనపర్తి]], [[అయిజా]], ఆత్మకూరు, [[కొల్లాపూర్]], కర్ణాటకలోని [[రాయచూరు]] పట్టణాలకు బస్సు సౌకర్యాలు బాగుగా ఉన్నాయి. గద్వాలలో [[తెలంగాణ రాష్ట్ర రోడ్డు రవాణా సంస్థ]] డిపో కూడా ఉంది. ఇది మహబూబ్ నగర్ జిల్లాలోని 8 డీపోలలో ఒకటి. పరిసర ప్రాంతాలలోని బస్సుస్టేషనుల నిర్వహణ ఈ డిపో ద్వారానే జరుగుతుంది. ==చారిత్రక విశేషాలు== [[ఫైలు:Gadwal Chennakeshava Swamy Temple.JPG|220x220px|thumb|గద్వాల కోట లోపల మాజీ సంస్థానాధీశులు నిర్మించిన చెన్నకేశ్వస్వామి ఆలయం]] 1663 సంవత్సరం నుండి 1712 మధ్యకాలంలో [[పెద సోమభూపాలుడు]] (ఇతనినే నలసోమనాద్రి అనేవారు) [[పూడూరు]] రాజధానిగా పరిపాలించేవాడు. పూడూరు కోటను మరమ్మత్తు చేస్తుండగా గుప్తనిధి లభించగా, శత్రు ధుర్భేధ్యంగా ఉండాలనే ఉద్దేశంతో గద్వాలలో మట్టి కోటను కట్టించాడు. కోట నిర్మాణంలో ఎన్నో అవాంతరాలు రావడముతో కేశవాచారి అనే బ్రాహ్మణుడిని బలి ఇచ్చారని, ఆ పాప పరిహారానికి గాను గద్వాల కోటలో చెన్నకేశవ దేవాలయాన్ని నిర్మించారని కథ ప్రచారంలో ఉంది. చెన్నకేశవ స్వామి ఆలయాన్ని నిర్మించిన తరువాత రాజధానిని [[పూడూరు]] నుంచి గద్వాలకు మార్చాడు. గద్వాల సంస్థానాధీశులకు చెన్నకేశవ స్వామి కులదైవం. [[1709]] నుండి [[1712]] వరకు కర్నూలు దుర్గం రాజా పెదభూపాలుని ఆధీనంలో ఉండేది. బహద్దూర్ షా అనుయాయులు గద్వాల రాజు ఆధీనంలో ఉన్న [[కర్నూలు]] దుర్గాన్ని స్వాధీనం చేసుకోవడానికి నిజాం తన సేనాని దిలీప్ ఖాన్ ను పంపించాడు. దిలీప్ ఖాన్ కు పెద సోమభూపాలునికి మధ్య కర్నూలు సమీపంలోని నిడదూరు గ్రామం దగ్గర జరిగిన యుద్ధంలో రాజా పెదసోమభూపాలుడు [[జ్యేష్ట శుక్ల అష్టమి]] రోజు మరణించాడు. నిజాం గద్వాల సంస్థానాన్ని వశం చేసుకోకుండా పెద్దసోమభూపాలుని భార్య లింగమ్మతో సంధిచేసుకొనడంతో నిజాం రాజ్యంలో గద్వాల స్వతంత్ర రాజ్యంగా అవతరించింది. అప్పటి నుంచి 1948లో నిజాం సంస్థానం భారతదేశంలో విలీనం అయ్యేవరకు గద్వాల సంస్థానం కొనసాగినది. [[ఫైలు:Gadwal Fort.JPG|220x220px|thumb|సంస్థానాల కాలం నాటి గద్వాల మట్టికోట]] పూడూరును [[చాళుక్యులు]] పరిపాలించగా, చాళుక్యులకు, [[పల్లవులు|పల్లవులకు]] మధ్య జరిగిన యుద్ధంలో పెదసోమభూపాలుడు [[గద]]ను, [[వాలము]]ను ప్రయోగించడం వలన ఈ కోటకు "గదవాల (గద్వాల)" అనే పేరు వచ్చిందని చెబుతారు.<ref>సంగ్రహ ఆంధ్ర విజ్ఞానకోశము-2, 1962 ప్రచురణ, పేజీ 304</ref> ఈ విధంగా 1663 నుండి [[1950]] వరకు గద్వాల సంస్థానాధీశులచే పరిపాలింపబడింది. రాజాభరణాల రద్దు తరువాత ఈ కోటను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం స్వాధీనం చేసుకొని, తరువాత [[1962]]లో జిల్లాలోనే మొట్టమొదటి డిగ్రీ కళాశాలను కోటలోపల ఏర్పాటు చేసారు. డిగ్రీ కళాశాల పేరు కూడా రాణి పేరు మీదుగా [[మహారాణి ఆదిలక్ష్మి దేవమ్మ (మాల్డ్) డిగ్రీ కళాశాలగా]] పెట్టబడింది. ==విద్య== === పి.జి.కళాశాలల=== [[ఫైలు:Gadwal Bus Station.JPG|220x220px|thumb|గద్వాల బస్సుస్టేషను]] * పోస్ట్‌గ్రాడ్యుయేట్ కళాశాల: గతంలో ఉస్మానియా యూనివర్సిటికి అనుబంధంగా గద్వాలకు పి.జి. కళాశాల మంజూరైంది. తొలినాళ్ళలో ఎం.సి.ఏ. కోర్సు మాత్రమే ఉండేది. [[డి.కె. సత్యారెడ్డి]] బంగ్లాలో కొద్ది కాలం కళాశాల నడుపబడింది. తరువాత పట్టణానికి ఉత్తరాన ఉన్న [[అగ్రహారం]] గ్రామ సమీపాన కళాశాల నూతన భవనాన్ని నిర్మించాకా కళాశాల అక్కడికి మార్చబడింది. తదనంతర కాలంలో ఎం.సి.ఏ. కోర్స్‌కు డిమాండ్ లేకపోవడంచే విద్యార్థులెవరు చేరకపోవడం వలన కళాశాల మూతపడింది. కళాశాలలోని కంప్యూటర్లు పాడైపోతుంటే, [[పాలమూరు యూనివర్సిటి]] ఏర్పడ్డాకా మహబూబ్ నగర్‌కు తరలించారు. ఇక్కడి విద్యావసరాలు గుర్తించి, విద్యార్థులు పి.జి. కళాశాల గురుంచి మళ్ళీ ఉద్యమించగా గద్వాల సాహిత్య నేపథ్యాన్ని దృష్టిలో ఉంచుకొని, పాలమూరు యూనివర్సిటికి అనుబంధంగా [[తెలుగు]] కోర్సును ప్రవేశపెట్టారు. తరువాత మరో రెండు భాషల కోర్సులను కూడా ప్రవేశపెట్టారు. * ఎస్.వి.యం. పి.జి. కళాశాల: ఈ కళాశాలలో విజ్ఞాన శాస్త్రానికి సంబంధించిన కోర్సులు ఉన్నాయి. === డిగ్రీ కళాశాలలు === * మహారాణి ఆదిలక్ష్మి దేవమ్మ ప్రభుత్వ డిగ్రీ కళాశాల * నిషిత డిగ్రీ కళాశాల === జూనియర్ కళాశాలలు === * ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాల * సోమనాద్రి జూనియర్ కళాశాల: ఇది గద్వాల పట్టణంలో మొదటి ప్రైవేట్ జూనియర్ కళాశాల. * జ్ఞానప్రభ జూనియర్ కళాశాల * ఎస్.వి.యం.జూనియర్ కళాశాల * కృష్ణవేణి జూనియర్ కళాశాల === వృత్తి విద్యా కళాశాలలు === * సెయింట్ థామస్ బి.ఇ.డి.కళాశాల: ఇది గద్వాల పట్టణంలో తొలి వృత్తివిద్యా కళాశాల * సెయింట్ థామస్ టి.టి.సి. కళాశాల * భవాని హిందీ పండిట్ కళాశాల * కృష్ణవేణి తెలుగు పండిట్ కళాశాల === సాంకేతిక విద్యా కళాశాలలు === # ప్రభుత్వ పాలిటెక్నిక్ కళాశాల: ప్రస్తుతం కె.ఎల్.ఐ. అతిథి గృహం సమీపాన ఈ కళాశాల నడుపబడుతున్నది. గద్వాలకు పశ్చిమాన మూడు కిలోమీటర్ల దూరంలో, [[గోన్‌పాడ్|గోనుపాడ్]] గ్రామ సమీపాన నూతన భవనాన్ని నిర్మించారు. ఇటీవల గద్వాల శాసనసభ్యురాలు [[డి.కె. అరుణ]] నూతన భవనాన్ని ప్రారంభించారు. కళాశాల నూతన భవనంలోకి మార్చవలసి ఉంది. # ఫాతిమా ఐ.టి.ఐ. కళాశాల: జ్ఞానప్రభ జూనియర్ కళాశాల యాజమాన్యంలో నడుపబడుతున్న ప్రైవేట్ కళాశాల. # శ్రీరాజరాజేశ్వరి ఐ.టి.ఐ. కళాశాల, మేళ్ళచెర్వు రోడ్, గద్వాల === ప్రభుత్వ పాఠశాలలు === # ప్రభుత్వ ఉన్నత పాఠశాల (బాలురు),గంజిరోడ్. # ప్రభుత్వ ఉన్నత పాఠశాల (బాలికలు), పాత బస్టాండు. # ప్రభుత్వ అభ్యసోన్నత పాఠశాల, పోలీస్ క్వాటర్స్ # ప్రభుత్వ ఉన్నత పాఠశాల, బుర్దపేట # ప్రభుత్వ ఉన్నత పఠశాల, మోమిన్‌మహల్లా === ప్రైవేట్ పాఠశాలలు === # శ్రీసరస్వతీ విద్యామందిరం, గంజిపేట # నేతాజీ విద్యామందిర్, షేర్ అలీ వీధి # దయానంద విద్యామందిర్, వేదనగర్ # ప్రగతి విద్యానికేతన్, ఒంటెలపేట # శ్రీశారదా విద్యానికేతన్, అగ్రహారం # నవోదయ ఉన్నత పాఠశాల, నల్లకుంట ==విశేషాలు== గద్వాల [[చేనేత]] చీరలకు ప్రసిద్ధి చెందింది, ఇది ఒక చరిత్రాత్మకమైన స్థలం కూడా. పట్టణం నడిబొడ్డున సంస్థానాధీశుల కాలం నాటి పూర్తిగా మట్టితో నిర్మించిన కోట ఉంది. గద్వాల సమీపంలో ఆత్మకూరు వెళ్ళు రహదారిలో "ప్రియదర్శిని జూరాల ప్రాజెక్టు" ఉంది. [[7వ నెంబరు జాతీయ రహదారి]] నుండి 18 కిలోమీటర్లు లోపలికి ఉన్న గద్వాల పట్టణానికి రైలు మార్గం ఉంది. దాదాపు 600 సంవత్సరాల చరిత్ర కలిగిన గద్వాల సంస్థానం చరిత్ర పట్టణానికి ఉంది. గద్వాల సమీపంలోని పలు గ్రామాలు కూడా చారిత్రక ప్రాశస్త్యం కలవి. గద్వాల మండలములోని పూడూరును రాజధానిగా చేసుకొని పాలించిన చరిత్ర ఉంది. [[అయిజా]], [[రాజోలి]], [[వేణిసోంపూర్]], [[ఆలంపూర్]] తదితర గ్రామాలు కూడా చారిత్రకంగా, పర్యాటకంగా ప్రఖ్యాతిగాంచినవి. కళలకు నిలయంగా బాలభవన్ విరాజిల్లుతోంది. దీనిని 1982లో ప్రముఖ స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు, మాజీ శాసనసభ్యుడైన పాగ పుల్లారెడ్డి ఏర్పాటుచేశాడు. [[వందేమాతరం రామచంద్రారావు]], [[వీరభద్రారావు]], [[పాగపుల్లారెడ్డి]], [[లడ్డుభీమన్న]] లాంటి ప్రముఖ స్వాతంత్ర్యసమరయోధులు ఈ పట్టణానికి చెందినవారే. రాజకీయంగా కూడా గద్వాల ప్రముఖస్థానం పొందింది. గతంలో రాష్ట్ర మంత్రిపదవి నిర్వహించిన [[సమరసింహారెడ్డి]], [[డి.కె.అరుణ]] గద్వాల పట్టణంనకు చెందినవారు. ===చేనేత పరిశ్రమ=== చేనేత పరిశ్రమలో ముఖ్యంగా చీరల తయారీలో గద్వాల పట్టణం జిల్లా లోనే కాకుండా రాష్ట్రంలోనే ప్రముఖ పేరు సంపాదించింది. ఇక్కడి నుంచి ప్రముఖ పట్టణాలకు వస్త్రాలు ఎగుమతి అవుతుంటాయి. చేనేత వస్త్రాలకు డిమాండు తగ్గిననూ అతినాణ్యత కల జరీ చీరలు నేసే కళాకారులు గద్వాలలో ఇప్పటికీ ఉన్నారు. [[బ్రిటీష్]] కాలంలో చేనేత కళాకారులకు ఎలాంటి ప్రోత్సాహం లభించకున్ననూ సంస్థానాధీశులు మాత్రం వీరిని ప్రోత్సహించారు. గద్వాల సంస్థానాధీశుల కాలంలో అప్పటి మహారాణి ఆదిలక్ష్మి దేవమ్మ గద్వాల నుంచి ఇద్దరు చేనేత కళాకారులను [[ఉత్తర ప్రదేశ్]] లోని [[వారణాసి]]కి పంపించి [[బనారస్]] జరీ చీరలను నేసేందుకు శిక్షణ ఇప్పించింది.<ref>[[ఆంధ్రప్రభ]] దినపత్రిక, మహబూబ్ నగర్ ప్రత్యేక అనుబంధం (2006), పేజీ 36,</ref> ===తిరుమలేశునికి గద్వాల పంచెలు=== సుమారు నాలుగు శతాబ్దాలుగా గద్వాల సంస్థానాధీశుల కాలం నుంచి [[తిరుమల]] [[శ్రీ వెంకటేశ్వరస్వామి]] వారికి పంచెలను సమర్పించే సంప్రదాయం ఉంది. నాటి రాజు సీతారాం భూపాల్ గద్వాల సంస్థానాధీశుల ఇష్టదైవమైన [[వెంకటేశ్వరస్వామి]]వారికి పంచెలను సమర్పించే పద్ధతిని ప్రవేశపెట్టాడు.<ref>సాక్షి దినపత్రిక, మహబూబ్ నగర్ ఎడిషన్, పేజీ 8, తేది 05.09.2008</ref> అతని వారసులు నేటికికూడా ఈ పద్ధతిని కొనసాగిస్తున్నారు. ===చారిత్రక కోట=== {{main|గద్వాల కోట}} గద్వాల పట్టణం నడొబొడ్డున ఉన్న చారిత్రకమైన పూర్తిగా మట్టితో కట్టబడిన కోటను పెద్ద సోమభూపాలుడు సా.శ.[[1662]]లో నిర్మించాడు.<ref>ఆంధ్రప్రభ తృతీయ వార్షికోత్సవ మహబూబ్ నగర్ జిల్లా ప్రత్యేక అనుబంధం (2006), పేజీ 12</ref> ఇతనికే నల్ల సోమనాద్రి అనే పేరు కూడా ఉంది. ఇదే కోటలో చెన్నకేశవస్వామి దేవాలయాన్ని సోమనాద్రియే అత్యంత సుందరంగా నిర్మించాడు. దేవాలయ గోడలపై ఉన్న శిల్పకళ, దేవాలయం ఎదుట ఉన్న 90 అడుగుల గాలిగోపురం ఇప్పటికీ చూపురులను ఆకట్టుకుంటాయి. కోట లోపల ప్రస్తుతం ప్రభుత్వ డిగ్రీ కళాశాల, ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాల నడుస్తున్నవి. ===సాహిత్యం=== గద్వాల సంస్థానాధీశులు సాహితీప్రియులు కావడంతో వీరి కాలంలో సాహిత్యం బాగా అభివృద్ధి చెందినది. తిరుపతి వేంకట కవులు కూడా గద్వాల సంస్థానాన్ని సందర్శించారు. కోటలో తరుచుగా సాహిత్య సభలు జరిగేవి. కవులకు సంస్థానాధీశులు బహుమతులను కూడా అందజేసేవారు. చినసోమభూపాలుని హయాంలో అష్టదిగ్గజాలనే 8మంది కవులుండేవారని చరిత్ర ద్వారా తెలుస్తోంది. ===బాలభవన్=== కళలకు నిలయంగా గద్వాల పట్టణం నడిబొడ్డున ఉన్న బాలభవన్ విరాజిల్లుతోంది. దీనిని [[1982]]లో ప్రముఖ స్వాతంత్ర్యసమరయోధుడు, మాజీ శాసనసభ్యుడైన పాగ పుల్లారెడ్డి ఏర్పాటుచేశాడు.<ref>ఈనాడు దినపత్రిక, మహబూబ్ నగర్ జిల్లా టాబ్లాయిడ్, తేదిమ్29-04-2010</ref> 1985లో ఆంధ్రనాటక ప్రముఖుడైన నటరాజ రామకృష్ణ పాఠశాలలోని కళాశాకారుల ప్రతిభను గుర్తించాడు. 1990లో హైదరాబాదులో జరిగిన రాష్ట్రస్థాయి బాలల రంగస్థల ఉత్సవాలలో పాల్గొని గద్వాల విద్యార్థులు ప్రథమ బహుమతిని పొందినారు. రాష్ట్రంలో ఏ [[బాలభవన్‌]]కు లేని ప్రత్యేకతలు గద్వాల బాలభవన్‌కు ఉన్నాయి. ఏకకాలంలో 600 ప్రేక్షకులు తిలకించడానికి అవకాశం ఇక్కడ ఉంది. 2000లో మినీ థియేటర్‌ను, 2004లో అర్ట్‌గ్యాలరీని ఏర్పాటుచేశారు. ఇక్కడ ఏటా 700 మంది [[సంగీతం]], [[సంగీత వాద్యాలు|వాయిద్యం]], [[నృత్యం]], [[చిత్రలేఖనం]], కుట్లు, అల్లికలు వంటి విభాగాలలో శిక్షణ పొందుతున్నారు. ===గద్వాల మార్కెటింగ్ కమిటి=== పరిసర ప్రాంతాల రైతులు తమ పంట ఉత్పత్తులను అమ్ముకోవడానికి వీలుగా [[1974]]లో గద్వాల పట్టణంలో [[అయిజా]] వెళ్ళు మార్గములో మార్కెంటింగ్ కమిటీని ఏర్పాటుచేశారు. ప్రారంభంలో ఏటా 24 లక్షల ఆదాయం ఉండేది. కాలక్రమేణా ఆదాయం పెరిగి 2006-07లో కోటి రూపాయల ఆదాయం దాటింది. 2008-09 నాటికి వార్షిక ఆదాయము కోటి 60 లక్షలకు చేరింది. ఇది మహబూబ్ నగర్ జిల్లాలోని 18 మార్కెటింగ్ కమిటీలలో ఒకటి, గద్వాల డివిజన్‌లో పెద్దది. 2009లో పత్తి మార్కెట్ కూడా ప్రారంభించబడింది. ===సమీపంలోని పర్యాటక ప్రదేశాలు=== [[బొమ్మ:Jammulamma Temple 01.JPG|180px|right|thumb|<center>జమ్ములమ్మ దేవాలయం</center>]] *'''[[గద్వాల కోట]]''': ఈ కోట గద్వాల పట్టణం నడొబొడ్డున ఉంది. పూర్తిగా మట్టితో కట్టబడిన ఈ కోట ప్రస్తుతం శిథిలావస్థలో ఉన్ననూ పర్యాటక ప్రదేశంగానూ గుర్తింపు పొందింది. ఇక్కడ సినిమా షూటింగులు కూడా నిర్వహించారు *'''ప్రియదర్శినీ జూరాల ప్రాజెక్టు''': గద్వాల నుంచి ఆత్మకూరు వెళ్ళు మార్గంలో మహబూబ్ నగర్ జిల్లాలోనే పెద్దదైన ఈ ప్రాజెక్టు [[కృష్ణానది]]పై ఉంది. *'''చంద్రగఢ్ కోట''': చంద్రసేనుడు నిర్మించిన చంద్రగఢ్ కోట జూరాల ప్రాజెక్టు సమీపంలో ఎత్తయిన కొండలపై ఉంది. కోటలోపల శివాలయాలున్నాయి. === ఆలయాలు పవిత్ర స్థలాలు === * *'''జమ్ములమ్మ దేవాలయం''': గద్వాల పట్టణం నుంచి 7వ నెంబరు [[జాతీయ రహదారి]]కి వెళ్ళు మార్గంలో గద్వాల నియోజకవర్గంలోనే ప్రముఖమైన జమ్ములమ్మ దేవాలయం ఉంది. దేవాలయం ప్రక్కనే పెద్ద చెరువు కూడా ఉంది. చల్లని గాలులు, సుందర ప్రకృతి దృశ్యాలు భక్తులను ఆకట్టుకుంటాయి. *'''కృష్ణా అగ్రహారం''': కృష్ణా పుష్కరాల సమయంలో అనేక వేల భక్తులు వచ్చి పవిత్ర స్నానమాచరించే కృష్ణాఅగ్రహారం గద్వాల పట్టణం సమీపంలోనే ఉంది. రైలు మార్గం ద్వారా కృష్ణానది వంతెన దాటునప్పుడు పుష్కర స్థలం కనిపిస్తుంది *మల్దకల్ లో శ్రీస్వయంభూ లక్ష్మీవెంకటేశ్వరస్వామి దేవస్థానం ===గద్వాల - కొన్ని విషయాలు=== *మండలంలోని గ్రామపంచాయతీలు: 25 *శాసనసభ నియోజకవర్గం; [[గద్వాల్ శాసనసభ నియోజకవర్గం]]. *లోకసభ నియోజకవర్గం; [[నాగర్‌కర్నూల్ లోకసభ నియోజకవర్గం]]. *మండల పరిషత్ అధ్యక్షులు (ఎంపిపి): సుభాన్. ఇతను మేళ్ళచెరువు గ్రామ వాసి. *జడ్పీటీసి: బండారి భాస్కర్. ఇతనే మహబూబ్ నగర్ జిల్లా పరిషత్ చైర్మెన్‌గా ఎన్నికయ్యాడు. *ఎస్టీడి కోడ్: 08546 *గద్వాల పోస్టల్ పిన్ కోడ్: 509125 *మండల సెన్సెస్ కోడ్: 0055 *ముఖ్యమైన పంట: వరి, పత్తి, వేరుశనగ ===ఇటీవలి సంఘటనలు=== *[[2013]], [[అక్టోబరు 12]]: నూతనంగా నిర్మించిన గద్వాల- రాయచూర్ రైలుమార్గం ప్రారంభమైంది. *[[2010]], [[అక్టోబరు 20]]: ప్రముఖ స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు, గద్వాల అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం తొలి శాసనసభ్యుడు, పురపాలక సంఘం చైర్మెన్‌గా, మార్కెట్ కమిటీ చైర్మెన్‌గా పనిచేసిన పాగపుల్లారెడ్డి మరణం.<ref>ఆంధ్రజ్యోతి దినపత్రిక, తేది 21.10.2010</ref> *[[2010]], [[జూన్ 14]]: మహారాజ కూరగాయల మార్కెట్‌లో పాత దుకాణాలు కూలి 10 మంది మరణించారు.<ref>ఈనాడు దినపత్రిక, తేది 15-06-2010</ref> *2009 ఫిబ్రవరి: గద్వాల పురపాలక సంఘం మూడవ గ్రేడు నుంచి రెండవ గ్రేడుకు మార్చబడింది. *2006 ఫిబ్రవరి: రాష్ట్రస్థాయి బాలల రంగస్థల ఉత్సవాలు నిర్వహించబడ్డాయి. *1952: పురపాలక సంఘము ఏర్పాటుచేయబడింది. ===ప్రముఖ వ్యక్తులు=== ;[[వందేమాతరం రామచంద్రారావు]]: :ఇతని అసలుపేరు రామచంద్రయ్య. తరువాత రామచంద్రారావుగా మార్చుకున్నాడు. మొదట గద్వాల రాజు సీతారాం భూపాల్ చెల్లెలు వద్ద గుమాస్తా పనిచేసి, పుల్లారెడ్డితో కలిసి [[హైదరాబాదు]]లో విద్యనభ్యసించి గద్వాల సంస్థానంలో సబ్‌ఇన్స్‌పెక్టర్‌గా నియమితులయ్యాడు.ఆ పిమ్మట ఉద్యోగాన్ని వదిలి హిందూమహాసభలో చేరినాడు. పోలీసు చర్య ముందు రజాకారుల రహస్యాలను చేరవేసే గూఢచారిగా పనిచేశాడు. వందేమాతరం ఉద్యమంలో పనిచేస్తూ నిజాం పోలీసులకు పట్టుపడి జైలుశిక్ష అనుభవించాడు. విచారణ సమయములో పేరు, ఊరు విషయాలన్నింటికీ వందేమాతరం అని సమాధానం ఇచ్చాడు. జైలు నుంచి విడుదలైన పిమ్మట అందరూ ఇతన్ని వందేమాతరం రామచంద్రారావుగా పిలవడం మొదలుపెట్టారు. స్వాతంత్ర్యం తరువాత శాసనసభ్యుడిగా పనిచేశాడు. ఇతని సోదరుడు వీరభద్రారావు కూడా స్వాతంత్ర్యసమరయోధుడు. ;[[పాగ పుల్లారెడ్డి]]: :స్వాతంత్ర్య సమరయోధుల జిల్లా అధ్యక్షుడిగా పనిచేసిన<ref>[[ఈనాడు]] దినపత్రిక, మహబూబ్ నగర్ జిల్లా ఎడిషన్, పేజీ 10, తేది 15-08-2008</ref> పాగ పుల్లారెడ్డి [[మహాత్మాగాంధీ]] స్పూర్తితో జాతీయోద్యమం పట్ల ఆకర్షితుడై అనేక ఉద్యమాలలో పాలుపంచుకున్నాడు. స్వాతంత్ర్యానంతరం రాజకీయాలలొ అనేక పదవులు పొంది గద్వాల పట్టణానికి సేవలందించాడు. [[1972]]లో గద్వాలలో రక్షిత మంచినీటి పథకాన్ని ప్రారంభించిన ఘనత కూడా ఇతనిదే. 1972 శాసనసభ ఎన్నికలలో డి.కె.సత్యారెడ్డిపై విజయం సాధించి ఆరేళ్ళపాటు శాసనసభ్యుడిగా కొనసాగినాడు. పురపాలక సంఘం చైర్మెన్‌గా, వ్యవసాయ మార్కెట్ కమిటీ చైర్మెన్‌గా పనిచేశాడు. నిజాం నిరంకుశ పాలనకు వ్యతిరేకంగా ఉద్యమించాడు. అక్టోబరు 20, 2010న మరణించాడు.<ref>ఈనాడు దినపత్రిక, తేది 21.10.2010</ref> ;లడ్డు భీమన్న: : స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడైన లడ్డు భీమన్న గద్వాల వాసి. స్వాతంత్ర్య ఉద్యమసమయంలోనూ, విమోచన ఉద్యమంలోనూ గద్వాల ప్రాంతంలో ముఖ్యపాత్ర వహించాడు. [[2008]], [[ఫిబ్రవరి 28]]న మరణించాడు. ;[[డి.కె.సమర సింహారెడ్డి|సమర సింహారెడ్డి]]: :నాలుగు సంవత్సరాలకు పైగా రాష్ట్ర మంత్రిగా, 14 సంవత్సరాల పాటు శాసనసభ్యుడిగా పనిచేసిన సమర సింహారెడ్డి గద్వాలకు చెందిన రాజకీయ నాయకుడు. [[1979]] నుంచి [[1994]] వరకు [[గద్వాల అసెంబ్లీ నియోజక వర్గం]] తరఫున శాసనసభ్యుడిగా వ్యవహరించాడు. 1994లో స్వంత తమ్ముడు భరత సింహారెడ్డి చేతిలో ఓడిపోయిన తరువాత అధికార పదవులకు దూరమైనాడు. గద్వాల నియోజకవర్గపు మాజీ శాసనసభ్యురాలు డి.కె.అరుణ ఇతని మరదలు. ;[[భరత సింహారెడ్డి]] :సమరసింహారెడ్డి సోదరుడైన భరత సింహారెడ్డి గద్వాల పట్టణపు రాజకీయనేతలలో ఒకడు. 1994 శాసనసభ ఎన్నికలలో :సమర సింహారెడ్డిపై 32 వేలకు పైగా మెజారిటీతో విజయం సాధించాడు. ప్రస్తుతం గద్వాల నియోజకవర్గం శాసనసభ్యురాలైన డి.కె.అరుణ ఇతని భార్య. ;[[డి.కె.అరుణ]] {{main|డి.కె.అరుణ}} : స్వాతంత్ర్యసమరయోధుడు, రాజకీయవేత్త, [[2005]], [[ఆగష్టు 15]]న [[నారాయణ పేట]]లో నక్సలైట్ల తూటాలకు బలైన నర్సిరెడ్డి కూతురైన డి.కె. అరుణ గద్వాల నియోజకవర్గపు మాజీ శాసనసభ్యురాలు. [[2004]]లో తొలిసారి విజయం సాధించగా, [[2009]]లో మళ్ళీ శాసనసభ్యురాలిగా ఎన్నికై రాష్ట్రమంత్రివర్గంలో స్థానం పొందినది.<ref>ఈనాడు దినపత్రిక, తేది 26-05-2009</ref> 2014లో తిరిగి శాసనసభ్యురాలుగా ఎన్నిక అయింది. 2019లో తన సమీప బంధువైన [[బండ్ల కృష్ణమోహన్‌ రెడ్డి|బండ్ల కృష్ణమోహన్ రెడ్డి]] చేతిలో ఓడిపోయింది. ;[[పట్నం శేషాద్రి]]:ఇతడు కవితాసుమాలు, అక్షరదళాలు, విచిత్ర వర్ణాలు అనే పుస్తకాలను వెలువరించిన కవి. ==== [[బండ్ల కృష్ణమోహన్‌ రెడ్డి|బండ్ల కృష్ణమోహన్ రెడ్డి]] ==== తెలంగాణ రాష్ట్రానికి చెందిన రాజకీయ నాయకుడు, గద్వాల్ శాసనసభ నియోజకవర్గ శాసన సభ్యుడు. [[తెలంగాణ శాసనసభ సభ్యుల జాబితా (2018)|2018]] లో జరిగిన తెలంగాణ ముందస్తు ఎన్నికల్లో [[తెలంగాణ రాష్ట్ర సమితి]] పార్టీ టికెట్ పై పోటీ చేసి సమీప [[కాంగ్రెస్ పార్టీ]] అభ్యర్థి డీకే. అరుణ పై 51,687 ఓట్ల మెజారిటీతో గెలుపొందాడు ==ఇవి కూడా చూడండి== *[[గద్వాల సంస్థానము|గద్వాల సంస్థానం]] *[[గద్వాల అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం]] *[[గద్వాల రైల్వేస్టేషన్|గద్వాల రైల్వేస్టేషను]] *[https://web.archive.org/web/20101030211022/http://apsrtc.gov.in/time-tables/Gadwal.htm ఆర్టీసీ వెబ్‌సైట్‌లో గద్వాల నుంచి బయలుదేరు బస్సుల వివరాలు, సమయాలు] *[https://web.archive.org/web/20101026231313/http://www.apcofabrics.com/gadwal.html ఆప్కో వెబ్‌సైట్‌లో గద్వాల చీరెల వివరములు] ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} == వెలుపలి లింకులు == {{తెలంగాణ జిల్లాల ముఖ్యపట్టణాలు}}{{గద్వాలకు సంబంధించిన విషయాలు|state=collapsed}} {{గద్వాల అసెంబ్లీ నియోజకవర్గం}} [[వర్గం:గద్వాల]] [[వర్గం:తెలంగాణ కోటలు]] [[వర్గం:తెలంగాణ నగరాలు, పట్టణాలు]] [[వర్గం:ఈ వారం వ్యాసాలు]] ar8d9b0vofojeqjgndkhkgftf6hyo8k 0 8668 3609774 3609552 2022-07-29T04:42:29Z యర్రా రామారావు 28161 కొత్త మ్యాపు ఎక్కింపు wikitext text/x-wiki '''మల్హర్రావు మండలం''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.<ref name="”మూలం”">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> {{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|type = mandal||native_name=మల్హర్రావు||district= జయశంకర్ జిల్లా | latd = 18.643643 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 79.870148 | longm = | longs = | longEW = E |mandal_map=Telangana-mandal-Jayashankar Bhupalpally Malharrao-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=?|villages=17|area_total=328|population_total=25343|population_male=12685|population_female=12658|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=42.42|literacy_male=52.59|literacy_female=32.15}} 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[కరీంనగర్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది మంథని డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో  22  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో 5 నిర్జన గ్రామలు. ==గణాంకాలు== [[దస్త్రం:Karimnagar mandals Malhararao pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త వరంగల్ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]] 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల జనాభా  - మొత్తం 25,343 - పురుషులు 12,685- స్త్రీలు 12,658 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 328 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 25,343. జనాభాలో పురుషులు 12,685 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 12,658. మండలంలో 7,212 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == కరీంనగర్ జిల్లా నుండి జయశంకర్ జిల్లాకు మార్పు == లోగడ మల్హర్రావు మండలం కరీనగర్ జిల్లా,మంథని రెవిన్యూ డివిజను పరిధిలో ఉంది.2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా మల్హర్రావు మండలాన్ని (0+22) ఇరవైరెండు గ్రామాలతో కొత్తగా ఏర్పడిన జయశంకర్ (భూపాలపల్లి) జిల్లా పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది.<ref name="”మూలం”2">{{Cite web |url=http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |website= |access-date=2017-11-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170826235911/http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |archive-date=2017-08-26 |url-status=dead }}</ref>. ==మండలం లోని గ్రామాలు== === రెవెన్యూ గ్రామాలు === {{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}} #[[వల్లంకుంట]] #[[కొండంపేట్ (మల్హర్రావు)|కొండంపేట్]] #[[ఎడ్లపల్లి]] #[[రుద్రారం (మల్హర్రావు మండలం)|రుద్రారం]] #[[దుబ్బగట్టు]] #[[దుబ్బపేట]] #[[చిన్నతూండ్ల]] #[[మల్లారం (మల్హర్రావు మండలం)|మల్లారం]] #[[తాడిచర్ల]] #[[కాపురం (మల్హర్రావు మండలం)|కాపురం]] #[[శత్రాజ్‌పల్లి]] #[[నాచారం (మల్హర్రావు మండలం)|నాచారం]] #[[అన్సాన్‌పల్లి]] #[[తాడ్వాయి (మల్హర్రావు మండలం)|తాడ్వాయి]] #[[పెద్దతూండ్ల]] #[[మల్లంపల్లి (మల్హర్రావు)|మల్లంపల్లి]] #[[చిగురుపల్లి]] {{Div end}}గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు 5 పరిగణించలేదు == ఇతర విశేషాలు == మండలంలోని రుద్రారం గ్రామం వద్ద బొగ్గులవాగుపై [[బొగ్గులవాగు ప్రాజెక్టు]]ను నిర్మించారు. ఇది మండలంలోని సాగునీటి అవసరాలను కొంతవరకు తీరుస్తోంది. == మూలాలు == <references /> == బయటి లింకులు == {{జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు}} 60ch7ygytxkay12h7wuf1f44y0d4cpm 3609856 3609774 2022-07-29T06:26:04Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki '''మల్హర్రావు మండలం''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.<ref name="”మూలం”">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> {{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|type = mandal||native_name=మల్హర్రావు||district= జయశంకర్ జిల్లా | latd = 18.643643 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 79.870148 | longm = | longs = | longEW = E |mandal_map=Telangana-mandal-Jayashankar Bhupalpally Malharrao-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=?|villages=17|area_total=328|population_total=25343|population_male=12685|population_female=12658|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=42.42|literacy_male=52.59|literacy_female=32.15}} 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[కరీంనగర్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది మంథని డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో  22  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో 5 నిర్జన గ్రామలు. ==గణాంకాలు== [[దస్త్రం:Karimnagar mandals Malhararao pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త కరీంనగర్ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]] 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల జనాభా  - మొత్తం 25,343 - పురుషులు 12,685- స్త్రీలు 12,658 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 328 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 25,343. జనాభాలో పురుషులు 12,685 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 12,658. మండలంలో 7,212 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == కరీంనగర్ జిల్లా నుండి జయశంకర్ జిల్లాకు మార్పు == లోగడ మల్హర్రావు మండలం కరీనగర్ జిల్లా,మంథని రెవిన్యూ డివిజను పరిధిలో ఉంది.2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా మల్హర్రావు మండలాన్ని (0+22) ఇరవైరెండు గ్రామాలతో కొత్తగా ఏర్పడిన జయశంకర్ (భూపాలపల్లి) జిల్లా పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది.<ref name="”మూలం”2">{{Cite web |url=http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |website= |access-date=2017-11-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170826235911/http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |archive-date=2017-08-26 |url-status=dead }}</ref>. ==మండలం లోని గ్రామాలు== === రెవెన్యూ గ్రామాలు === {{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}} #[[వల్లంకుంట]] #[[కొండంపేట్ (మల్హర్రావు)|కొండంపేట్]] #[[ఎడ్లపల్లి]] #[[రుద్రారం (మల్హర్రావు మండలం)|రుద్రారం]] #[[దుబ్బగట్టు]] #[[దుబ్బపేట]] #[[చిన్నతూండ్ల]] #[[మల్లారం (మల్హర్రావు మండలం)|మల్లారం]] #[[తాడిచర్ల]] #[[కాపురం (మల్హర్రావు మండలం)|కాపురం]] #[[శత్రాజ్‌పల్లి]] #[[నాచారం (మల్హర్రావు మండలం)|నాచారం]] #[[అన్సాన్‌పల్లి]] #[[తాడ్వాయి (మల్హర్రావు మండలం)|తాడ్వాయి]] #[[పెద్దతూండ్ల]] #[[మల్లంపల్లి (మల్హర్రావు)|మల్లంపల్లి]] #[[చిగురుపల్లి]] {{Div end}}గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు 5 పరిగణించలేదు == ఇతర విశేషాలు == మండలంలోని రుద్రారం గ్రామం వద్ద బొగ్గులవాగుపై [[బొగ్గులవాగు ప్రాజెక్టు]]ను నిర్మించారు. ఇది మండలంలోని సాగునీటి అవసరాలను కొంతవరకు తీరుస్తోంది. == మూలాలు == <references /> == బయటి లింకులు == {{జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు}} lkunm9dfi0l2oyu9gwyzkb4d5fccvh6 0 8669 3609843 3609559 2022-07-29T06:05:21Z యర్రా రామారావు 28161 యర్రా రామారావు, [[ముత్తారం మహదేవ్‌పూర్ మండలం]] పేజీని [[మహాముత్తారం మండలం]] కు తరలించారు: మరింత మెరుగైన పేరు wikitext text/x-wiki '''ముత్తారం మహదేవపూర్ మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లాకు]] చెందిన మండలం‎.<ref name="”మూలం”">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|type = mandal||native_name=ముత్తరంమహాదేవపూర్||district=జయశంకర్ భూపాలపల్లి | latd = 18.648848 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 79.861908 | longm = | longs = | longEW = E |mandal_map=Karimnagar mandals Mutharam Mahadevapur pre 2016.png|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=ముత్తరంమహాదేవపూర్|villages=21|area_total=|population_total=26312|population_male=13187|population_female=13125|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=33.78|literacy_male=45.12|literacy_female=22.36}} ఇది సమీప పట్టణమైన [[రామగుండం]] నుండి 50 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[కరీంనగర్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది మంథని డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 22   రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం.మండల కేంద్రం [[ముత్తారం (మహదేవపూర్)|ముత్తారం మహదేవ్‌పూర్]] 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం - మొత్తం 26,312 - పురుషులు 13,187 - స్త్రీలు 13,125. <ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>పిన్ కోడ్: 505503. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 605 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 26,312. జనాభాలో పురుషులు 13,187 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 13,125. మండలంలో 6,719 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == కరీంనగర్ జిల్లా నుండి జయశంకర్ జిల్లాకు మార్పు. == లోగడ ముత్తారం మహదేవపూర్ మండలం [[కరీంనగర్ జిల్లా]], [[మంథని|మంథని రెవిన్యూ డివిజను]], పరిధిలో ఉంది. 2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా ముత్తారం ('''మహదేవ్‌పూర్)''' మండలాన్ని (1+21) ఇరవైరెండు గ్రామాలుతో కొత్తగా ఏర్పడిన జయశంకర్ (భూపాలపల్లి) జిల్లా పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది.<ref name="”మూలం”2">{{Cite web |url=http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |website= |access-date=2017-11-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170826235911/http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |archive-date=2017-08-26 |url-status=dead }}</ref>. ==మండలంలోని రెవెన్యూ గ్రామాలు== {{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}} #[[ములుగుపల్లి]] #[[పోలారం (ముత్తారం)|పోలారం]] #[[స్తంభంపల్లి (ప్ప్)|స్తంభంపల్లి (పిపి)]] #[[కోర్లకుంట]] #[[మాదారం (ముత్తారం)|మాదారం]] #[[జీలపల్లి]] #[[నిమ్మగూడెం]] #[[యమన్‌పల్లి|యామన్‌పల్లి]] #[[ముత్తారం (మహదేవపూర్)|ముత్తారం]] #[[వజినేపల్లి (ముత్తారం)|వజినేపల్లి]] #[[నల్లగుంట (మీనాజీపేట)|నల్లగుంట]] #[[రేగులగూడెం (ముత్తారం మండలం)|రేగులగూడెం]] #[[బోర్లగూడెం]] #[[పెగడపల్లి (ముత్తారం)|పెగడపల్లి]] #[[యెత్నారం]] #[[సింగంపల్లి (ముత్తారం మండలం)|సింగంపల్లి]] #[[రెడ్డిపల్లి (ముత్తారం)|రెడ్డిపల్లి]] #[[స్తంభంపల్లి (పీ.కే.)]] #[[గండికామారం]] #[[సింగారం (ముత్తారం)|సింగారం]] #[[కంకునూర్]] {{Div end}} గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు == మూలాలు == <references /> == బయటి లింకులు == {{జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు}} [[en:Mutharam (N)]] 0wl0ql21ju9wwv4j6o41qihtq0lofs4 3609847 3609843 2022-07-29T06:10:14Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki '''మహాముత్తారం మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లాకు]] చెందిన మండలం‎.<ref name="”మూలం”">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|type = mandal||native_name=ముత్తరంమహాదేవపూర్||district=జయశంకర్ జిల్లా | latd = 18.648848 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 79.861908 | longm = | longs = | longEW = E |mandal_map=|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=మహాముత్తరం|villages=21|area_total=605|population_total=26312|population_male=13187|population_female=13125|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=33.78|literacy_male=45.12|literacy_female=22.36}} ఇది సమీప పట్టణమైన [[రామగుండం]] నుండి 50 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[కరీంనగర్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది మంథని డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 22   రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం.మండల కేంద్రం [[ముత్తారం (మహదేవపూర్)|ముత్తారం మహదేవ్‌పూర్]] == గణాంకాలు == [[దస్త్రం:Karimnagar mandals Mutharam Mahadevapur pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త కరీంనగర్ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]] 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం - మొత్తం 26,312 - పురుషులు 13,187 - స్త్రీలు 13,125. <ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>పిన్ కోడ్: 505503. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 605 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 26,312. జనాభాలో పురుషులు 13,187 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 13,125. మండలంలో 6,719 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == కరీంనగర్ జిల్లా నుండి జయశంకర్ జిల్లాకు మార్పు. == లోగడ మహాముత్తారం మండలం [[కరీంనగర్ జిల్లా]], [[మంథని|మంథని రెవిన్యూ డివిజను]], పరిధిలో ఉంది. 2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా మహాముత్తారం మండలాన్ని (1+21) ఇరవైరెండు గ్రామాలుతో కొత్తగా ఏర్పడిన జయశంకర్ జిల్లా పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది.<ref name="”మూలం”2">{{Cite web |url=http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |website= |access-date=2017-11-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170826235911/http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |archive-date=2017-08-26 |url-status=dead }}</ref>. ==మండలం లోని గ్రామాలు== === రెవెన్యూ గ్రామాలు === {{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}} #[[ములుగుపల్లి]] #[[పోలారం (ముత్తారం)|పోలారం]] #[[స్తంభంపల్లి (ప్ప్)|స్తంభంపల్లి (పిపి)]] #[[కోర్లకుంట]] #[[మాదారం (ముత్తారం)|మాదారం]] #[[జీలపల్లి]] #[[నిమ్మగూడెం]] #[[యమన్‌పల్లి|యామన్‌పల్లి]] #[[ముత్తారం (మహదేవపూర్)|ముత్తారం]] #[[వజినేపల్లి (ముత్తారం)|వజినేపల్లి]] #[[నల్లగుంట (మీనాజీపేట)|నల్లగుంట]] #[[రేగులగూడెం (ముత్తారం మండలం)|రేగులగూడెం]] #[[బోర్లగూడెం]] #[[పెగడపల్లి (ముత్తారం)|పెగడపల్లి]] #[[యెత్నారం]] #[[సింగంపల్లి (ముత్తారం మండలం)|సింగంపల్లి]] #[[రెడ్డిపల్లి (ముత్తారం)|రెడ్డిపల్లి]] #[[స్తంభంపల్లి (పీ.కే.)]] #[[గండికామారం]] #[[సింగారం (ముత్తారం)|సింగారం]] #[[కంకునూర్]] {{Div end}} గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు == మూలాలు == <references /> == బయటి లింకులు == {{జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు}} [[en:Mutharam (N)]] cwwdu7xbebdrdxcpx74kkotlsrn20zg 3609848 3609847 2022-07-29T06:11:17Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki '''మహాముత్తారం మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లాకు]] చెందిన మండలం‎.<ref name="”మూలం”">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|type = mandal||native_name=మహాముత్తరం||district=జయశంకర్ జిల్లా | latd = 18.648848 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 79.861908 | longm = | longs = | longEW = E |mandal_map=|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=మహాముత్తారం|villages=21|area_total=605|population_total=26312|population_male=13187|population_female=13125|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=33.78|literacy_male=45.12|literacy_female=22.36}} ఇది సమీప పట్టణమైన [[రామగుండం]] నుండి 50 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[కరీంనగర్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది మంథని డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 22   రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం.మండల కేంద్రం [[ముత్తారం (మహదేవపూర్)|ముత్తారం మహదేవ్‌పూర్]] == గణాంకాలు == [[దస్త్రం:Karimnagar mandals Mutharam Mahadevapur pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త కరీంనగర్ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]] 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం - మొత్తం 26,312 - పురుషులు 13,187 - స్త్రీలు 13,125. <ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>పిన్ కోడ్: 505503. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 605 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 26,312. జనాభాలో పురుషులు 13,187 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 13,125. మండలంలో 6,719 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == కరీంనగర్ జిల్లా నుండి జయశంకర్ జిల్లాకు మార్పు. == లోగడ మహాముత్తారం మండలం [[కరీంనగర్ జిల్లా]], [[మంథని|మంథని రెవిన్యూ డివిజను]], పరిధిలో ఉంది. 2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా మహాముత్తారం మండలాన్ని (1+21) ఇరవైరెండు గ్రామాలుతో కొత్తగా ఏర్పడిన జయశంకర్ జిల్లా పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది.<ref name="”మూలం”2">{{Cite web |url=http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |website= |access-date=2017-11-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170826235911/http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |archive-date=2017-08-26 |url-status=dead }}</ref>. ==మండలం లోని గ్రామాలు== === రెవెన్యూ గ్రామాలు === {{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}} #[[ములుగుపల్లి]] #[[పోలారం (ముత్తారం)|పోలారం]] #[[స్తంభంపల్లి (ప్ప్)|స్తంభంపల్లి (పిపి)]] #[[కోర్లకుంట]] #[[మాదారం (ముత్తారం)|మాదారం]] #[[జీలపల్లి]] #[[నిమ్మగూడెం]] #[[యమన్‌పల్లి|యామన్‌పల్లి]] #[[ముత్తారం (మహదేవపూర్)|ముత్తారం]] #[[వజినేపల్లి (ముత్తారం)|వజినేపల్లి]] #[[నల్లగుంట (మీనాజీపేట)|నల్లగుంట]] #[[రేగులగూడెం (ముత్తారం మండలం)|రేగులగూడెం]] #[[బోర్లగూడెం]] #[[పెగడపల్లి (ముత్తారం)|పెగడపల్లి]] #[[యెత్నారం]] #[[సింగంపల్లి (ముత్తారం మండలం)|సింగంపల్లి]] #[[రెడ్డిపల్లి (ముత్తారం)|రెడ్డిపల్లి]] #[[స్తంభంపల్లి (పీ.కే.)]] #[[గండికామారం]] #[[సింగారం (ముత్తారం)|సింగారం]] #[[కంకునూర్]] {{Div end}} గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు == మూలాలు == <references /> == బయటి లింకులు == {{జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు}} [[en:Mutharam (N)]] 6mdvhthqzvy7t2kzsvlumsw1jnyuqux 3609851 3609848 2022-07-29T06:21:13Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki '''మహాముత్తారం మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లాకు]] చెందిన మండలం‎.<ref name="”మూలం”">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|type = mandal||native_name=మహాముత్తారం||district=జయశంకర్ జిల్లా | latd = 18.648848 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 79.861908 | longm = | longs = | longEW = E |mandal_map=Telangana-mandal-Jayashankar Bhupalpally Mutharam Mahadevpur-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=ముత్తారం (మహాదేవపూర్)|villages=21|area_total=605|population_total=26312|population_male=13187|population_female=13125|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=33.78|literacy_male=45.12|literacy_female=22.36}} ఇది సమీప పట్టణమైన [[రామగుండం]] నుండి 50 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[కరీంనగర్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది మంథని డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 22   రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం.మండల కేంద్రం [[ముత్తారం (మహదేవపూర్)|ముత్తారం మహదేవ్‌పూర్]] == గణాంకాలు == [[దస్త్రం:Karimnagar mandals Mutharam Mahadevapur pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త కరీంనగర్ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]] 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం - మొత్తం 26,312 - పురుషులు 13,187 - స్త్రీలు 13,125. <ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>పిన్ కోడ్: 505503. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 605 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 26,312. జనాభాలో పురుషులు 13,187 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 13,125. మండలంలో 6,719 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == కరీంనగర్ జిల్లా నుండి జయశంకర్ జిల్లాకు మార్పు. == లోగడ మహాముత్తారం మండలం [[కరీంనగర్ జిల్లా]], [[మంథని|మంథని రెవిన్యూ డివిజను]], పరిధిలో ఉంది. 2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా మహాముత్తారం మండలాన్ని (1+21) ఇరవైరెండు గ్రామాలుతో కొత్తగా ఏర్పడిన జయశంకర్ జిల్లా పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది.<ref name="”మూలం”2">{{Cite web |url=http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |website= |access-date=2017-11-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170826235911/http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |archive-date=2017-08-26 |url-status=dead }}</ref>. ==మండలం లోని గ్రామాలు== === రెవెన్యూ గ్రామాలు === {{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}} #[[ములుగుపల్లి]] #[[పోలారం (ముత్తారం)|పోలారం]] #[[స్తంభంపల్లి (ప్ప్)|స్తంభంపల్లి (పిపి)]] #[[కోర్లకుంట]] #[[మాదారం (ముత్తారం)|మాదారం]] #[[జీలపల్లి]] #[[నిమ్మగూడెం]] #[[యమన్‌పల్లి|యామన్‌పల్లి]] #[[ముత్తారం (మహదేవపూర్)|ముత్తారం]] #[[వజినేపల్లి (ముత్తారం)|వజినేపల్లి]] #[[నల్లగుంట (మీనాజీపేట)|నల్లగుంట]] #[[రేగులగూడెం (ముత్తారం మండలం)|రేగులగూడెం]] #[[బోర్లగూడెం]] #[[పెగడపల్లి (ముత్తారం)|పెగడపల్లి]] #[[యెత్నారం]] #[[సింగంపల్లి (ముత్తారం మండలం)|సింగంపల్లి]] #[[రెడ్డిపల్లి (ముత్తారం)|రెడ్డిపల్లి]] #[[స్తంభంపల్లి (పీ.కే.)]] #[[గండికామారం]] #[[సింగారం (ముత్తారం)|సింగారం]] #[[కంకునూర్]] {{Div end}} గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు == మూలాలు == <references /> == బయటి లింకులు == {{జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు}} [[en:Mutharam (N)]] c9l6nqtus1606jj8pdf990nm53iefxo 0 9393 3609753 3609550 2022-07-29T04:14:46Z యర్రా రామారావు 28161 కొత్త మ్యాపు ఎక్కింపు wikitext text/x-wiki '''చిట్యాల మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.<ref name="”మూలం”">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>.{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|type = mandal||native_name=చిట్యాల||district=జయశంకర్ జిల్లా | latd = 18.432713 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 79.667129 | longm = | longs = | longEW = E |mandal_map=Telangana-mandal-Jayashankar Bhupalpally Chityal-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=చిట్యాల్ (చిట్యాల మండలం)|villages=16|area_total=211|population_total=61813|population_male=30518|population_female=31295|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=47.85|literacy_male=59.90|literacy_female=35.79|pincode = 506356}} ఇది సమీప పట్టణమైన [[వరంగల్]] నుండి 56 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[వరంగల్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది ములుగు డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో  16  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. మండల కేంద్రం [[చిట్యాల్ (చిట్యాల మండలం)|చిట్యాల]]. ==మండల జనాభా== [[దస్త్రం:Warangal mandals Chityala pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త వరంగల్ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]] 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం - మొత్తం 61,813 - పురుషులు 30,518 - స్త్రీలు 31,295.<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>పిన్ కోడ్: 506356. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 211 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 37,314. జనాభాలో పురుషులు 18,307 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 19,007. మండలంలో 9,784 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == వరంగల్ నుండి జయశంకర్ జిల్లాకు మార్పు. == లోగడ చిట్యాల మండలం వరంగల్ జిల్లా పరిదిలో ఉంది.2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా చిట్యాల మండలాన్ని(1+15) పదహారు గ్రామాలుతో కొత్తగా ఏర్పడిన జయశంకర్ (భూపాలపల్లి) జిల్లా పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది.<ref name="”మూలం”2">{{Cite web |url=http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |website= |access-date=2017-11-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170826235911/http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |archive-date=2017-08-26 |url-status=dead }}</ref>. ==మండలం లోని గ్రామాలు== === రెవెన్యూ గ్రామాలు === # [[కాల్వపల్లి (చిట్యాల)|కాల్వపల్లి]] # [[గిద్దెమూటారం|గిద్దెముత్తారం]] # [[వెంచెరామి]] # [[చెయిన్‌పాక]] # [[నవాబ్‌పేట్ (చిట్యాల)|నవాబ్‌పేట్]] # [[కైలాపూర్]] # [[నాయినిపాక]] # [[వోడ్తల]] # [[జాదలపేట్]] # [[తిర్మలాపూర్ (చిట్యాల)|తిర్మలాపూర్]] #[[చిట్యాల్ (చిట్యాల మండలం)|చిట్యాల్]] # [[జూకల్ (చిట్యాల)|జూకల్]] # [[చల్లగరిగె]] # [[ముచినిపర్తి]] # [[గోపాల్పూర్ (చిట్యాల)|గోపాల్పూర్]] # [[దూత్‌పల్లి]] == మూలాలు == <references /> == బయటి లింకులు == {{జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు}} sap2jp8qc6exv2v6r8432fevtkah5u6 0 9395 3609673 3609545 2022-07-28T17:16:35Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki '''ఘనపూర్ మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లాకు]] చెందిన మండల కేంద్రం.<ref name="”మూలం”">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|type = mandal||native_name=ఘనపూర్||district=జయశంకర్ జిల్లా | latd = 18.353222 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 79.950027 | longm = | longs = | longEW = E | pincode = 506345 |mandal_map=|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=ఘనపూర్ (జయశంకర్ జిల్లా)|villages=8|area_total=137|population_total=35952|population_male=17837|population_female=18115|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=49.93|literacy_male=62.79|literacy_female=37.02}} ఇది సమీప పట్టణమైన [[వరంగల్]] నుండి 57 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[వరంగల్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది ములుగు డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 9  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం. మండల కేంద్రం [[ఘనపూర్ (జయశంకర్ జిల్లా)|ఘనపూర్]] ==గణాంకాలు== [[దస్త్రం:Warangal mandals Mulugu Ghanpur pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త వరంగల్ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]] 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల జనాభా - మొత్తం 35,952 - పురుషులు 17,837 - స్త్రీలు 18,115.<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>పిన్ కోడ్: 506345. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 137 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 35,952. జనాభాలో పురుషులు 17,837 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 18,115. మండలంలో 9,914 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == వరంగల్ జిల్లా నుండి జయశంకర్ జిల్లాకు మార్పు. == 2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా ఘనపూర్ (ములుగు) మండలాన్ని (1+8) తొమ్మిది గ్రామాలుతో కొత్తగా ఏర్పడిన జయశంకర్ (భూపాలపల్లి) జిల్లా పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది.<ref name="”మూలం”3">{{Cite web |url=http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |website= |access-date=2017-11-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170826235911/http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |archive-date=2017-08-26 |url-status=dead }}</ref>. == చరిత్ర == గ్రామానికి దాదాపు ఎనిమిది వందల ఏళ్ళ పైచిలుకు చరిత్ర ఉంది. ఈ గ్రామం కాకతీయుల పరిపాలన కాలంతో సంబంధం కలిగివుంది. ఘనపూర్ గ్రామంలోని కాకతీయులనాటి చెరువు, పలు శాసనాలు, ప్రాచీనాలయాలు ఈ విషయాన్ని నిర్ధారిస్తున్నాయి. గ్రామంలో కాకతీయుల నాటి చారిత్రిక నిర్మాణాలు ఉన్నాయి.గ్రామ సమీపంలోని చారిత్రిక నిర్మాణాలు, గ్రామానికి గణపురం అన్న పేరుతో సహా ప్రాచీన చరిత్రకు నిదర్శనంగా నిలుస్తున్నాయి.<ref name=":0">[[ఘనపూర్‌#cite ref-చెరువులో గణపసముద్రుడు 5-0]]</ref> ==మండలం లోని గ్రామాలు== === రెవెన్యూ గ్రామాలు === # [[చెల్పూర్ (ఘనపూర్‌)|చెల్పూర్]] # [[ధర్మారావుపేట్ (ఘనపూర్‌)|ధర్మారావుపేట్]] # [[కర్కపల్లి]] # [[బుర్రకాయలగూడెం]] #[[మైలారం (ఘనపూర్)|మైలారం]] # [[బుద్ధారం (ఘనపూర్‌)|బుద్ధారం]] # [[ఘనపూర్ (గ్రామం)|ఘనపూర్]] # [[కొండాపూర్ (ఘనపూర్‌)|కొండాపూర్]] గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు == మూలాలు == <references /> == బయటి లింకులు == {{జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు}} 9l08ws10djmwvrvbha4m3jk3bl9u8l5 3609674 3609673 2022-07-28T17:18:50Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki '''ఘనపూర్ మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లాకు]] చెందిన మండల కేంద్రం.<ref name="”మూలం”">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|type = mandal||native_name=ఘనపూర్||district=జయశంకర్ జిల్లా | latd = 18.353222 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 79.950027 | longm = | longs = | longEW = E | pincode = 506345 |mandal_map=|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=ఘనపూర్ (జయశంకర్ జిల్లా)|villages=8|area_total=137|population_total=35952|population_male=17837|population_female=18115|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=49.93|literacy_male=62.79|literacy_female=37.02}} ఇది సమీప పట్టణమైన [[వరంగల్]] నుండి 57 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[వరంగల్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది ములుగు డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 9  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం. మండల కేంద్రం [[ఘనపూర్ (జయశంకర్ జిల్లా)|ఘనపూర్]] ==గణాంకాలు== [[దస్త్రం:Warangal mandals Mulugu Ghanpur pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త వరంగల్ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]] 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల జనాభా - మొత్తం 35,952 - పురుషులు 17,837 - స్త్రీలు 18,115.<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>పిన్ కోడ్: 506345. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 137 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 35,952. జనాభాలో పురుషులు 17,837 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 18,115. మండలంలో 9,914 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == వరంగల్ జిల్లా నుండి జయశంకర్ జిల్లాకు మార్పు. == 2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా ఘనపూర్ (ములుగు) మండలాన్ని (1+8) తొమ్మిది గ్రామాలుతో కొత్తగా ఏర్పడిన జయశంకర్ (భూపాలపల్లి) జిల్లా పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది.<ref name="”మూలం”3">{{Cite web |url=http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |website= |access-date=2017-11-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170826235911/http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |archive-date=2017-08-26 |url-status=dead }}</ref>. == చరిత్ర == గ్రామానికి దాదాపు ఎనిమిది వందల ఏళ్ళ పైచిలుకు చరిత్ర ఉంది. ఈ గ్రామం కాకతీయుల పరిపాలన కాలంతో సంబంధం కలిగివుంది. ఘనపూర్ గ్రామంలోని కాకతీయులనాటి చెరువు, పలు శాసనాలు, ప్రాచీనాలయాలు ఈ విషయాన్ని నిర్ధారిస్తున్నాయి. గ్రామంలో కాకతీయుల నాటి చారిత్రిక నిర్మాణాలు ఉన్నాయి.గ్రామ సమీపంలోని చారిత్రిక నిర్మాణాలు, గ్రామానికి గణపురం అన్న పేరుతో సహా ప్రాచీన చరిత్రకు నిదర్శనంగా నిలుస్తున్నాయి.<ref name=":0">[[ఘనపూర్‌#cite ref-చెరువులో గణపసముద్రుడు 5-0]]</ref> ==మండలం లోని గ్రామాలు== === రెవెన్యూ గ్రామాలు === # [[చెల్పూర్ (ఘనపూర్‌)|చెల్పూర్]] # [[ధర్మారావుపేట్ (ఘనపూర్‌)|ధర్మారావుపేట్]] # [[కర్కపల్లి]] # [[బుర్రకాయలగూడెం]] #[[మైలారం (ఘనపూర్)|మైలారం]] # [[బుద్ధారం (ఘనపూర్‌)|బుద్ధారం]] # [[ఘనపూర్ (గ్రామం)|ఘనపూర్]] # [[కొండాపూర్ (ఘనపూర్‌)|కొండాపూర్]] గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు == మూలాలు == <references /> == బయటి లింకులు == {{జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు}} 6ygbsutp57vzjh43vg0c83zanaud0sk 3609675 3609674 2022-07-28T17:20:15Z యర్రా రామారావు 28161 కొత్త మ్యాపు ఎక్కింపు wikitext text/x-wiki '''ఘనపూర్ మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లాకు]] చెందిన మండల కేంద్రం.<ref name="”మూలం”">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|type = mandal||native_name=ఘనపూర్||district=జయశంకర్ జిల్లా | latd = 18.353222 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 79.950027 | longm = | longs = | longEW = E | pincode = 506345 |mandal_map=Telangana-mandal-Jayashankar Bhupalpally Ghanapur Mulug-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=ఘనపూర్ (జయశంకర్ జిల్లా)|villages=8|area_total=137|population_total=35952|population_male=17837|population_female=18115|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=49.93|literacy_male=62.79|literacy_female=37.02}} ఇది సమీప పట్టణమైన [[వరంగల్]] నుండి 57 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[వరంగల్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది ములుగు డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 9  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం. మండల కేంద్రం [[ఘనపూర్ (జయశంకర్ జిల్లా)|ఘనపూర్]] ==గణాంకాలు== [[దస్త్రం:Warangal mandals Mulugu Ghanpur pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త వరంగల్ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]] 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల జనాభా - మొత్తం 35,952 - పురుషులు 17,837 - స్త్రీలు 18,115.<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>పిన్ కోడ్: 506345. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 137 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 35,952. జనాభాలో పురుషులు 17,837 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 18,115. మండలంలో 9,914 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == వరంగల్ జిల్లా నుండి జయశంకర్ జిల్లాకు మార్పు. == 2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా ఘనపూర్ (ములుగు) మండలాన్ని (1+8) తొమ్మిది గ్రామాలుతో కొత్తగా ఏర్పడిన జయశంకర్ (భూపాలపల్లి) జిల్లా పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది.<ref name="”మూలం”3">{{Cite web |url=http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |website= |access-date=2017-11-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170826235911/http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |archive-date=2017-08-26 |url-status=dead }}</ref>. == చరిత్ర == గ్రామానికి దాదాపు ఎనిమిది వందల ఏళ్ళ పైచిలుకు చరిత్ర ఉంది. ఈ గ్రామం కాకతీయుల పరిపాలన కాలంతో సంబంధం కలిగివుంది. ఘనపూర్ గ్రామంలోని కాకతీయులనాటి చెరువు, పలు శాసనాలు, ప్రాచీనాలయాలు ఈ విషయాన్ని నిర్ధారిస్తున్నాయి. గ్రామంలో కాకతీయుల నాటి చారిత్రిక నిర్మాణాలు ఉన్నాయి.గ్రామ సమీపంలోని చారిత్రిక నిర్మాణాలు, గ్రామానికి గణపురం అన్న పేరుతో సహా ప్రాచీన చరిత్రకు నిదర్శనంగా నిలుస్తున్నాయి.<ref name=":0">[[ఘనపూర్‌#cite ref-చెరువులో గణపసముద్రుడు 5-0]]</ref> ==మండలం లోని గ్రామాలు== === రెవెన్యూ గ్రామాలు === # [[చెల్పూర్ (ఘనపూర్‌)|చెల్పూర్]] # [[ధర్మారావుపేట్ (ఘనపూర్‌)|ధర్మారావుపేట్]] # [[కర్కపల్లి]] # [[బుర్రకాయలగూడెం]] #[[మైలారం (ఘనపూర్)|మైలారం]] # [[బుద్ధారం (ఘనపూర్‌)|బుద్ధారం]] # [[ఘనపూర్ (గ్రామం)|ఘనపూర్]] # [[కొండాపూర్ (ఘనపూర్‌)|కొండాపూర్]] గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు == మూలాలు == <references /> == బయటి లింకులు == {{జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు}} jcyyenacbc6n2efrreiawoneij9t4rw 3609722 3609675 2022-07-29T02:25:49Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki '''ఘనపూర్ మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లాకు]] చెందిన మండల కేంద్రం.<ref name="”మూలం”">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|type = mandal||native_name=ఘనపూర్||district=జయశంకర్ జిల్లా | latd = 18.353222 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 79.950027 | longm = | longs = | longEW = E | pincode = 506345 |mandal_map=Telangana-mandal-Jayashankar Bhupalpally Ghanapur Mulug-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=ఘనపూర్ (జయశంకర్ జిల్లా)|villages=8|area_total=137|population_total=35952|population_male=17837|population_female=18115|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=49.93|literacy_male=62.79|literacy_female=37.02}} ఇది సమీప పట్టణమైన [[వరంగల్]] నుండి 57 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[వరంగల్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది ములుగు డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 9  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం. మండల కేంద్రం [[ఘనపూర్ (జయశంకర్ జిల్లా)|ఘనపూర్]] ==గణాంకాలు== [[దస్త్రం:Warangal mandals Mulugu Ghanpur pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త వరంగల్ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]] 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల జనాభా - మొత్తం 35,952 - పురుషులు 17,837 - స్త్రీలు 18,115.<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>పిన్ కోడ్: 506345. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 137 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 35,952. జనాభాలో పురుషులు 17,837 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 18,115. మండలంలో 9,914 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == వరంగల్ జిల్లా నుండి జయశంకర్ జిల్లాకు మార్పు. == 2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా ఘనపూర్ (ములుగు) మండలాన్ని (1+8) తొమ్మిది గ్రామాలుతో కొత్తగా ఏర్పడిన జయశంకర్ (భూపాలపల్లి) జిల్లా పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది.<ref name="”మూలం”3">{{Cite web |url=http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |website= |access-date=2017-11-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170826235911/http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |archive-date=2017-08-26 |url-status=dead }}</ref>. == చరిత్ర == గ్రామానికి దాదాపు ఎనిమిది వందల ఏళ్ళ పైచిలుకు చరిత్ర ఉంది. ఈ గ్రామం కాకతీయుల పరిపాలన కాలంతో సంబంధం కలిగివుంది. ఘనపూర్ గ్రామంలోని కాకతీయులనాటి చెరువు, పలు శాసనాలు, ప్రాచీనాలయాలు ఈ విషయాన్ని నిర్ధారిస్తున్నాయి. గ్రామంలో కాకతీయుల నాటి చారిత్రిక నిర్మాణాలు ఉన్నాయి.గ్రామ సమీపంలోని చారిత్రిక నిర్మాణాలు, గ్రామానికి గణపురం అన్న పేరుతో సహా ప్రాచీన చరిత్రకు నిదర్శనంగా నిలుస్తున్నాయి.<ref name=":0">[[ఘనపూర్‌#cite ref-చెరువులో గణపసముద్రుడు 5-0]]</ref> ==మండలం లోని గ్రామాలు== === రెవెన్యూ గ్రామాలు === # [[చెల్పూర్ (ఘనపూర్‌)|చెల్పూర్]] # [[ధర్మారావుపేట్ (ఘనపూర్‌)|ధర్మారావుపేట్]] # [[కర్కపల్లి]] # [[బుర్రకాయలగూడెం]] #[[మైలారం (ఘనపూర్)|మైలారం]] # [[బుద్ధారం (ఘనపూర్‌)|బుద్ధారం]] # [[ఘనపూర్ (గ్రామం)|ఘనపూర్]] # [[కొండాపూర్ (ఘనపూర్‌)|కొండాపూర్]] గమనిక:నిర్జన గ్రామం ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు == మూలాలు == <references /> == బయటి లింకులు == {{జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు}} 125kzlfqo4yatzuplbkvwykfy5t6ghd 3609739 3609722 2022-07-29T03:21:16Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki '''ఘనపూర్ మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లాకు]] చెందిన మండల కేంద్రం.<ref name="”మూలం”">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|type = mandal||native_name=ఘనపూర్||district=జయశంకర్ జిల్లా | latd = 18.353222 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 79.950027 | longm = | longs = | longEW = E | pincode = 506345 |mandal_map=Telangana-mandal-Jayashankar Bhupalpally Ghanapur Mulug-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=ఘనపూర్ (జయశంకర్ జిల్లా)|villages=8|area_total=137|population_total=35952|population_male=17837|population_female=18115|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=49.93|literacy_male=62.79|literacy_female=37.02}} ఇది సమీప పట్టణమైన [[వరంగల్]] నుండి 57 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[వరంగల్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది ములుగు డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 9  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం. మండల కేంద్రం [[ఘనపూర్ (జయశంకర్ జిల్లా)|ఘనపూర్]] ==గణాంకాలు== [[దస్త్రం:Warangal mandals Mulugu Ghanpur pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త వరంగల్ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]] 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల జనాభా - మొత్తం 35,952 - పురుషులు 17,837 - స్త్రీలు 18,115.<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>పిన్ కోడ్: 506345. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 137 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 35,952. జనాభాలో పురుషులు 17,837 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 18,115. మండలంలో 9,914 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == వరంగల్ జిల్లా నుండి జయశంకర్ జిల్లాకు మార్పు. == 2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా ఘనపూర్ (ములుగు) మండలాన్ని (1+8) తొమ్మిది గ్రామాలుతో కొత్తగా ఏర్పడిన జయశంకర్ (భూపాలపల్లి) జిల్లా పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది.<ref name="”మూలం”3">{{Cite web |url=http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |website= |access-date=2017-11-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170826235911/http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |archive-date=2017-08-26 |url-status=dead }}</ref>. ==మండలం లోని గ్రామాలు== === రెవెన్యూ గ్రామాలు === # [[చెల్పూర్ (ఘనపూర్‌)|చెల్పూర్]] # [[ధర్మారావుపేట్ (ఘనపూర్‌)|ధర్మారావుపేట్]] # [[కర్కపల్లి]] # [[బుర్రకాయలగూడెం]] #[[మైలారం (ఘనపూర్)|మైలారం]] # [[బుద్ధారం (ఘనపూర్‌)|బుద్ధారం]] # [[ఘనపూర్ (జయశంకర్ జిల్లా)|ఘనపూర్]] # [[కొండాపూర్ (ఘనపూర్‌)|కొండాపూర్]] గమనిక:నిర్జన గ్రామం ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు == మూలాలు == <references /> == బయటి లింకులు == {{జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు}} og3ebljig5pe6i30w1v3zosyflrbe59 3609812 3609739 2022-07-29T05:38:06Z యర్రా రామారావు 28161 యర్రా రామారావు, [[ఘనపూర్ మండలం (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)]] పేజీని [[ఘనపూర్ మండలం (జయశంకర్ జిల్లా)]] కు తరలించారు: మరింత మెరుగైన పేరు wikitext text/x-wiki '''ఘనపూర్ మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లాకు]] చెందిన మండల కేంద్రం.<ref name="”మూలం”">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|type = mandal||native_name=ఘనపూర్||district=జయశంకర్ జిల్లా | latd = 18.353222 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 79.950027 | longm = | longs = | longEW = E | pincode = 506345 |mandal_map=Telangana-mandal-Jayashankar Bhupalpally Ghanapur Mulug-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=ఘనపూర్ (జయశంకర్ జిల్లా)|villages=8|area_total=137|population_total=35952|population_male=17837|population_female=18115|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=49.93|literacy_male=62.79|literacy_female=37.02}} ఇది సమీప పట్టణమైన [[వరంగల్]] నుండి 57 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[వరంగల్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది ములుగు డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 9  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం. మండల కేంద్రం [[ఘనపూర్ (జయశంకర్ జిల్లా)|ఘనపూర్]] ==గణాంకాలు== [[దస్త్రం:Warangal mandals Mulugu Ghanpur pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త వరంగల్ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]] 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల జనాభా - మొత్తం 35,952 - పురుషులు 17,837 - స్త్రీలు 18,115.<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>పిన్ కోడ్: 506345. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 137 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 35,952. జనాభాలో పురుషులు 17,837 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 18,115. మండలంలో 9,914 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == వరంగల్ జిల్లా నుండి జయశంకర్ జిల్లాకు మార్పు. == 2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా ఘనపూర్ (ములుగు) మండలాన్ని (1+8) తొమ్మిది గ్రామాలుతో కొత్తగా ఏర్పడిన జయశంకర్ (భూపాలపల్లి) జిల్లా పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది.<ref name="”మూలం”3">{{Cite web |url=http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |website= |access-date=2017-11-25 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170826235911/http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |archive-date=2017-08-26 |url-status=dead }}</ref>. ==మండలం లోని గ్రామాలు== === రెవెన్యూ గ్రామాలు === # [[చెల్పూర్ (ఘనపూర్‌)|చెల్పూర్]] # [[ధర్మారావుపేట్ (ఘనపూర్‌)|ధర్మారావుపేట్]] # [[కర్కపల్లి]] # [[బుర్రకాయలగూడెం]] #[[మైలారం (ఘనపూర్)|మైలారం]] # [[బుద్ధారం (ఘనపూర్‌)|బుద్ధారం]] # [[ఘనపూర్ (జయశంకర్ జిల్లా)|ఘనపూర్]] # [[కొండాపూర్ (ఘనపూర్‌)|కొండాపూర్]] గమనిక:నిర్జన గ్రామం ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు == మూలాలు == <references /> == బయటి లింకులు == {{జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు}} og3ebljig5pe6i30w1v3zosyflrbe59 0 11220 3609643 3598739 2022-07-28T15:03:26Z స్వరలాసిక 13980 #WPWP, #WPWPTE, బొమ్మ చేర్చాను wikitext text/x-wiki {{సినిమా| name = చలాకీ రాణి కిలాడీ రాజా | image = Chalaki Rani Kiladi Raja (1971).jpg| caption = సినిమా పోస్టర్| director = [[విజయ్]]| year = 1971| language = తెలుగు| production_company = [[ఎమ్.సి.ఆర్.మూవీస్ ]]| music = [[చెళ్ళపిళ్ళ సత్యం]]| starring = [[ఘట్టమనేని కృష్ణ|కృష్ణ]],<br>[[విజయలలిత]],<br>[[జగ్గారావు (నటుడు)|జగ్గారావు]]| }} {{మొలక-తెలుగు సినిమా}} [[వర్గం:ఘట్టమనేని కృష్ణ నటించిన సినిమాలు]] ckt5e7omhjo2u7vlax87oi6c7ppg71h 0 11336 3609640 3440280 2022-07-28T14:57:03Z స్వరలాసిక 13980 #WPWP, #WPWPTE, బొమ్మ చేర్చాను wikitext text/x-wiki {{సినిమా| name = సి.ఐ.డీ.రాజు | image = C I D Raju (1971).jpg| caption = సినిమా పోస్టర్| director = [[ కె.ఎస్.ఆర్.దాస్ ]]| year = 1971| language = తెలుగు| producer = బి.వి.శ్రీనివాస్| production_company = [[శ్రీ విఠల్ ప్రొడక్షన్స్ ]]| starring = [[విజయచందర్ ]],<br>[[విజయలలిత]]| }} సి.ఐ.డి.రాజు సినిమా [[కె.ఎస్.ఆర్.దాస్]] దర్శకత్వంలో శ్రీవిఠల్ ప్రొడక్షన్స్ బ్యానర్ పై విజయచందర్, విజయలలిత నటించిన 1971నాటి తెలుగు చలనచిత్రం. ==నటీనటులు== * [[విజయచందర్ ]] * [[విజయలలిత]] * [[కైకాల సత్యనారాయణ]] * [[రాజబాబు]] * [[ముక్కామల కృష్ణమూర్తి|ముక్కామల]] * [[రావు గోపాలరావు]] * [[కె.వి.చలం]] * సి.హెచ్.కృష్ణమూర్తి * [[సారథి (నటుడు)|సారథి]] * కె.కె.శర్మ * చలపతిరావు * [[చిత్తూరు నాగయ్య]] * సాయికుమారి * జ్యోతిలక్ష్మి * కిస్‌మిస్ * కల్పన * [[సుంకర లక్ష్మి]] * ఇందిర * నవీన లక్ష్మి * జూ.భానుమతి ==సాంకేతిక వర్గం== * దర్శకుడు: [[కె.ఎస్.ఆర్.దాస్]] * నిర్మాత: బి.వి.శ్రీనివాస్ * కథ, స్క్రీన్ ప్లే: [[బి.విఠలాచార్య]] * మాటలు: [[టెంపోరావు]] * పాటలు: [[సి.నారాయణరెడ్డి]] * కళ: బి.నాగరాజన్ * కూర్పు: కె.గోవిందస్వామి * సంగీతం: సత్యం * ఛాయాగ్రహణం: కన్నప్ప ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} {{మొలక-తెలుగు సినిమా}} bv07rj5fea64xndu31qizvt2ottsj35 0 12050 3609664 3297419 2022-07-28T16:58:41Z స్వరలాసిక 13980 [[Special:Contributions/Muralikrishna m|Muralikrishna m]] ([[User talk:Muralikrishna m|చర్చ]]) దిద్దుబాటు చేసిన కూర్పు 3297419 ను రద్దు చేసారు wikitext text/x-wiki {{సినిమా |name = కథానాయకురాలు |director = [[గిడుతూరి సూర్యం]] |year = 1971 |language = తెలుగు |production_company = శ్రీ సరస్వతీ చిత్ర |starring = [[శోభన్ బాబు]], <br>[[వాణిశ్రీ]], <br>[[నాగభూషణం (నటుడు)|నాగభూషణం]], <br>[[రాజబాబు]], <br>[[పుష్పకుమారి]] |image = |music = ఏ.ఏ. రాజ్ |imdb_id= }} '''కథానాయకురాలు''' 1971లో విడుదలైన తెలుగు చలన చిత్రం. శ్రీ సరస్వతి చిత్ర పతాకంపై [[గిడుతూరి సూర్యం]], నల్లా వెంకటరావు లు నిర్మించిన ఈ సినిమాకు గిడుతూరి సూర్యం దర్శకత్వం వహించాడు. శోభన్ బాబు, వాణిశ్రీ, నాగభూషణం ప్రధాన తారాగణంగా రూపొందిన ఈ సినిమాకు ఎ.ఎ. రాజ్ సంగీతాన్నందించాడు.<ref>{{Cite web|url=https://indiancine.ma/OLR|title=Kathanayakuralu (1971)|website=Indiancine.ma|access-date=2020-08-22}}</ref> == తారాగణం == * [[శోభన్ బాబు]] * [[వాణిశ్రీ]] * [[నాగభూషణం (నటుడు)|నాగభూషణం]] * [[రాజబాబు]] * [[అల్లు రామలింగయ్య]] * పెరుమాళ్ళు * [[కాకరాల సత్యనారాయణ|కాకరాల]] * సి.హెచ్. కృష్ణ మూర్తి * [[రావు గోపాలరావు]] * [[మోదుకూరి సత్యం|మోదుకురి సత్యం]] * రామ్ మోహన్ (నటుడు) * ఎస్.ఎస్.లాల్ పి. * బేబీ బ్రహ్మజీ * బేబీ గౌరీ * బేబీ మున్నీ * మాస్టర్ సురేంద్ర కుమార్ * [[ఏడిద నాగేశ్వరరావు|ఏడిద నాగేశ్వర రావు]] * పిజె శర్మ * రాళ్లబండి కామేశ్వరరావు * మాస్టర్ రమేష్ == సాంకేతిక వర్గం == [[File:Giduthuri Sathyam.JPG|thumb|[[గిడుతూరి సూర్యం]]]] * దర్శకత్వం: [[గిడుతూరి సూర్యం]] * స్టూడియో: శ్రీ సరస్వతి చిత్ర * నిర్మాత: గిడుతూరి సూర్యం, నల్లా వెంకట రావు; * ఛాయాగ్రాహకుడు: ఎస్.ఎస్.లాల్; * కూర్పు: బి. కందస్వామి; * స్వరకర్త: ఎ.ఎ. రాజ్; * గీత రచయిత: [[శ్రీశ్రీ]], [[ఆరుద్ర]], [[సుంకర సత్యనారాయణ]], [[ఏల్చూరి సుబ్రహ్మణ్యం]], సికరాజు, విజయ రత్నం గోన * విడుదల తేదీ: మార్చి 25, 1971 * IMDb ID: 7409692 * కథ: గిడుతూరి సూర్యం * చిత్రానువాదం: గిడుతూరి సూర్యం; * సంభాషణ: రెంటాల గోపాలకృష్ణ * గాయకుడు: ఘంటసాల వెంకటేశ్వరరావు, ఎస్.పి.బాలసుబ్రహ్మణ్యం, మాధవపెద్ది సత్యం, బసవేశ్వర్, పి.సుశీల, ఎస్.జానకి, ఎల్.ఆర్. ఈశ్వరి * ఆర్ట్ డైరెక్టర్: హెచ్. శాంతారామ్; * డాన్స్ డైరెక్టర్: చిన్ని-సంపత్, రాజు-శేషు ==పాటలు<ref>[https://web.archive.org/web/20110708040419/http://ghantasalagalamrutamu.blogspot.com/ ఘంటసాల గళామృతము బ్లాగు] - కొల్లూరి భాస్కరరావు, ఘంటసాల సంగీత కళాశాల, హైదరాబాదు - (చల్లా సుబ్బారాయుడు సంకలనం ఆధారంగా)</ref>== # అమ్మ కష్టజీవి గుండెలోన మండువాడే దేవుడు - [[ఘంటసాల]] బృందం # తనువా ఊహూ: హరిచందనమే పలుకా ఊహూ: అది - [[పి.సుశీల]], [[ఎస్.పి. బాలు]] ==కథ== జమిందారుకి ఆరోగ్యం బాగా లేనందువల్ల సత్యారావు(నాగభూషణం)కి పవర్ ఆఫ్ అటార్నీ రాసి ఇస్తాడు. తనకు ఆస్థి ఇవ్వనందుకు జమిందారు తమ్ముడు భుజంగం(రావుగోపాలరావు)పగబట్టి జమిందారును హత్య చేసి అతడి కొడుకు రమేష్ను(రామ్మోహన్) కూడా చంపాలని ప్రయత్నిస్తాడు. నమ్మకస్తుడైన నౌకరు రమేష్ ను రక్షించి దూరంగా తీసికెళతాడు. జానకి(వాణిశ్రీ) తల్లి చనిపోవడం వల్ల, మేనమామ నిరాదరించడం వల్ల ఒక పేద కుటుంబంలో పెరుగుతుంది. ఫాక్టరీ వర్కర్లందరికీ నాయకురాలుగా ఎదుగుతుంది. ఆక్రమంలో సత్యారావు దుర్మార్గాలను ఎదురిస్తుంది. సత్యారావుకు శివయ్య(అల్లూ), ఛాయాదేవి మద్దతు ఇస్తుంటారు. సత్యారావు కొడుకు రఘు(శోభన్ బాబు) జానకిని ఫ్రేమిస్తుంటాడు. జమిందారు అసలు హంతకుడు ఎవరనేది, రమేష్ కు ఆస్తి అప్పచెప్పటం కథ క్లైమాక్సు. ==మూలాలు== {{మూలాల జాబితా}} [[వర్గం:శోభన్ బాబు నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:రాజబాబు నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:నాగభూషణం నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:అల్లు రామలింగయ్య నటించిన చిత్రాలు]] [[వర్గం:రావు గోపాలరావు నటించిన చిత్రాలు]] [[వర్గం:పుష్పకుమారి నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:కాకరాల నటించిన సినిమాలు]] bflemeps3mqonqkqgslyv8hcawxy5jf 3609665 3609664 2022-07-28T16:59:03Z స్వరలాసిక 13980 [[Special:Contributions/MYADAM ABHILASH|MYADAM ABHILASH]] ([[User talk:MYADAM ABHILASH|చర్చ]]) దిద్దుబాటు చేసిన కూర్పు 3275318 ను రద్దు చేసారు wikitext text/x-wiki {{సినిమా |name = కథానాయకురాలు |director = [[గిడుతూరి సూర్యం]] |year = 1971 |language = తెలుగు |production_company = శ్రీ సరస్వతీ చిత్ర |starring = [[శోభన్ బాబు]], <br>[[వాణిశ్రీ]], <br>[[నాగభూషణం (నటుడు)|నాగభూషణం]], <br>[[రాజబాబు]], <br>[[పుష్పకుమారి]] |image = |music = ఏ.ఏ. రాజ్ |imdb_id= }} '''కథానాయకురాలు''' 1971లో విడుదలైన తెలుగు చలన చిత్రం. శ్రీ సరస్వతి చిత్ర పతాకంపై [[గిడుతూరి సూర్యం]], నల్లా వెంకటరావు లు నిర్మించిన ఈ సినిమాకు గిడుతూరి సూర్యం దర్శకత్వం వహించాడు. శోభన్ బాబు, వాణిశ్రీ, నాగభూషణం ప్రధాన తారాగణంగా రూపొందిన ఈ సినిమాకు ఎ.ఎ. రాజ్ సంగీతాన్నందించాడు.<ref>{{Cite web|url=https://indiancine.ma/OLR|title=Kathanayakuralu (1971)|website=Indiancine.ma|access-date=2020-08-22}}</ref> == తారాగణం == * [[శోభన్ బాబు]] * [[వాణిశ్రీ]] * [[నాగభూషణం (నటుడు)|నాగభూషణం]] * [[రాజబాబు]] * [[అల్లు రామలింగయ్య]] * పెరుమాళ్ళు * [[కాకరాల సత్యనారాయణ|కాకరాల]] * సి.హెచ్. కృష్ణ మూర్తి * [[రావు గోపాలరావు]] * [[మోదుకూరి సత్యం|మోదుకురి సత్యం]] * రామ్ మోహన్ (నటుడు) * ఎస్.ఎస్.లాల్ పి. * బేబీ బ్రహ్మజీ * బేబీ గౌరీ * బేబీ మున్నీ * మాస్టర్ సురేంద్ర కుమార్ * [[ఏడిద నాగేశ్వరరావు|ఏడిద నాగేశ్వర రావు]] * పిజె శర్మ * రాళ్లబండి కామేశ్వరరావు * మాస్టర్ రమేష్ == సాంకేతిక వర్గం == * దర్శకత్వం: [[గిడుతూరి సూర్యం]] * స్టూడియో: శ్రీ సరస్వతి చిత్ర * నిర్మాత: గిడుతూరి సూర్యం, నల్లా వెంకట రావు; * ఛాయాగ్రాహకుడు: ఎస్.ఎస్.లాల్; * కూర్పు: బి. కందస్వామి; * స్వరకర్త: ఎ.ఎ. రాజ్; * గీత రచయిత: [[శ్రీశ్రీ]], [[ఆరుద్ర]], [[సుంకర సత్యనారాయణ]], [[ఏల్చూరి సుబ్రహ్మణ్యం]], సికరాజు, విజయ రత్నం గోన * విడుదల తేదీ: మార్చి 25, 1971 * IMDb ID: 7409692 * కథ: గిడుతూరి సూర్యం * చిత్రానువాదం: గిడుతూరి సూర్యం; * సంభాషణ: రెంటాల గోపాలకృష్ణ * గాయకుడు: ఘంటసాల వెంకటేశ్వరరావు, ఎస్.పి.బాలసుబ్రహ్మణ్యం, మాధవపెద్ది సత్యం, బసవేశ్వర్, పి.సుశీల, ఎస్.జానకి, ఎల్.ఆర్. ఈశ్వరి * ఆర్ట్ డైరెక్టర్: హెచ్. శాంతారామ్; * డాన్స్ డైరెక్టర్: చిన్ని-సంపత్, రాజు-శేషు ==పాటలు<ref>[https://web.archive.org/web/20110708040419/http://ghantasalagalamrutamu.blogspot.com/ ఘంటసాల గళామృతము బ్లాగు] - కొల్లూరి భాస్కరరావు, ఘంటసాల సంగీత కళాశాల, హైదరాబాదు - (చల్లా సుబ్బారాయుడు సంకలనం ఆధారంగా)</ref>== # అమ్మ కష్టజీవి గుండెలోన మండువాడే దేవుడు - [[ఘంటసాల]] బృందం # తనువా ఊహూ: హరిచందనమే పలుకా ఊహూ: అది - [[పి.సుశీల]], [[ఎస్.పి. బాలు]] ==కథ== జమిందారుకి ఆరోగ్యం బాగా లేనందువల్ల సత్యారావు(నాగభూషణం)కి పవర్ ఆఫ్ అటార్నీ రాసి ఇస్తాడు. తనకు ఆస్థి ఇవ్వనందుకు జమిందారు తమ్ముడు భుజంగం(రావుగోపాలరావు)పగబట్టి జమిందారును హత్య చేసి అతడి కొడుకు రమేష్ను(రామ్మోహన్) కూడా చంపాలని ప్రయత్నిస్తాడు. నమ్మకస్తుడైన నౌకరు రమేష్ ను రక్షించి దూరంగా తీసికెళతాడు. జానకి(వాణిశ్రీ) తల్లి చనిపోవడం వల్ల, మేనమామ నిరాదరించడం వల్ల ఒక పేద కుటుంబంలో పెరుగుతుంది. ఫాక్టరీ వర్కర్లందరికీ నాయకురాలుగా ఎదుగుతుంది. ఆక్రమంలో సత్యారావు దుర్మార్గాలను ఎదురిస్తుంది. సత్యారావుకు శివయ్య(అల్లూ), ఛాయాదేవి మద్దతు ఇస్తుంటారు. సత్యారావు కొడుకు రఘు(శోభన్ బాబు) జానకిని ఫ్రేమిస్తుంటాడు. జమిందారు అసలు హంతకుడు ఎవరనేది, రమేష్ కు ఆస్తి అప్పచెప్పటం కథ క్లైమాక్సు. ==మూలాలు== {{మూలాల జాబితా}} [[వర్గం:శోభన్ బాబు నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:రాజబాబు నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:నాగభూషణం నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:అల్లు రామలింగయ్య నటించిన చిత్రాలు]] [[వర్గం:రావు గోపాలరావు నటించిన చిత్రాలు]] [[వర్గం:పుష్పకుమారి నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:కాకరాల నటించిన సినిమాలు]] ej21tzy7ga0dlwca8304m8kd0zr2o7a 3609669 3609665 2022-07-28T17:03:40Z స్వరలాసిక 13980 #WPWP, #WPWPTE, బొమ్మ చేర్చాను wikitext text/x-wiki {{సినిమా |name = కథానాయకురాలు |image = Kathanayakuralu (1971).jpg |caption = సినిమా పోస్టర్ |director = [[గిడుతూరి సూర్యం]] |year = 1971 |language = తెలుగు |production_company = శ్రీ సరస్వతీ చిత్ర |starring = [[శోభన్ బాబు]], <br>[[వాణిశ్రీ]], <br>[[నాగభూషణం (నటుడు)|నాగభూషణం]], <br>[[రాజబాబు]], <br>[[పుష్పకుమారి]] |image = |music = ఏ.ఏ. రాజ్ |imdb_id= }} '''కథానాయకురాలు''' 1971లో విడుదలైన తెలుగు చలన చిత్రం. శ్రీ సరస్వతి చిత్ర పతాకంపై [[గిడుతూరి సూర్యం]], నల్లా వెంకటరావు లు నిర్మించిన ఈ సినిమాకు గిడుతూరి సూర్యం దర్శకత్వం వహించాడు. శోభన్ బాబు, వాణిశ్రీ, నాగభూషణం ప్రధాన తారాగణంగా రూపొందిన ఈ సినిమాకు ఎ.ఎ. రాజ్ సంగీతాన్నందించాడు.<ref>{{Cite web|url=https://indiancine.ma/OLR|title=Kathanayakuralu (1971)|website=Indiancine.ma|access-date=2020-08-22}}</ref> == తారాగణం == * [[శోభన్ బాబు]] * [[వాణిశ్రీ]] * [[నాగభూషణం (నటుడు)|నాగభూషణం]] * [[రాజబాబు]] * [[అల్లు రామలింగయ్య]] * పెరుమాళ్ళు * [[కాకరాల సత్యనారాయణ|కాకరాల]] * సి.హెచ్. కృష్ణ మూర్తి * [[రావు గోపాలరావు]] * [[మోదుకూరి సత్యం|మోదుకురి సత్యం]] * రామ్ మోహన్ (నటుడు) * ఎస్.ఎస్.లాల్ పి. * బేబీ బ్రహ్మజీ * బేబీ గౌరీ * బేబీ మున్నీ * మాస్టర్ సురేంద్ర కుమార్ * [[ఏడిద నాగేశ్వరరావు|ఏడిద నాగేశ్వర రావు]] * పిజె శర్మ * రాళ్లబండి కామేశ్వరరావు * మాస్టర్ రమేష్ == సాంకేతిక వర్గం == * దర్శకత్వం: [[గిడుతూరి సూర్యం]] * స్టూడియో: శ్రీ సరస్వతి చిత్ర * నిర్మాత: గిడుతూరి సూర్యం, నల్లా వెంకట రావు; * ఛాయాగ్రాహకుడు: ఎస్.ఎస్.లాల్; * కూర్పు: బి. కందస్వామి; * స్వరకర్త: ఎ.ఎ. రాజ్; * గీత రచయిత: [[శ్రీశ్రీ]], [[ఆరుద్ర]], [[సుంకర సత్యనారాయణ]], [[ఏల్చూరి సుబ్రహ్మణ్యం]], సికరాజు, విజయ రత్నం గోన * విడుదల తేదీ: మార్చి 25, 1971 * IMDb ID: 7409692 * కథ: గిడుతూరి సూర్యం * చిత్రానువాదం: గిడుతూరి సూర్యం; * సంభాషణ: రెంటాల గోపాలకృష్ణ * గాయకుడు: ఘంటసాల వెంకటేశ్వరరావు, ఎస్.పి.బాలసుబ్రహ్మణ్యం, మాధవపెద్ది సత్యం, బసవేశ్వర్, పి.సుశీల, ఎస్.జానకి, ఎల్.ఆర్. ఈశ్వరి * ఆర్ట్ డైరెక్టర్: హెచ్. శాంతారామ్; * డాన్స్ డైరెక్టర్: చిన్ని-సంపత్, రాజు-శేషు ==పాటలు<ref>[https://web.archive.org/web/20110708040419/http://ghantasalagalamrutamu.blogspot.com/ ఘంటసాల గళామృతము బ్లాగు] - కొల్లూరి భాస్కరరావు, ఘంటసాల సంగీత కళాశాల, హైదరాబాదు - (చల్లా సుబ్బారాయుడు సంకలనం ఆధారంగా)</ref>== # అమ్మ కష్టజీవి గుండెలోన మండువాడే దేవుడు - [[ఘంటసాల]] బృందం # తనువా ఊహూ: హరిచందనమే పలుకా ఊహూ: అది - [[పి.సుశీల]], [[ఎస్.పి. బాలు]] ==కథ== జమిందారుకి ఆరోగ్యం బాగా లేనందువల్ల సత్యారావు(నాగభూషణం)కి పవర్ ఆఫ్ అటార్నీ రాసి ఇస్తాడు. తనకు ఆస్థి ఇవ్వనందుకు జమిందారు తమ్ముడు భుజంగం(రావుగోపాలరావు)పగబట్టి జమిందారును హత్య చేసి అతడి కొడుకు రమేష్ను(రామ్మోహన్) కూడా చంపాలని ప్రయత్నిస్తాడు. నమ్మకస్తుడైన నౌకరు రమేష్ ను రక్షించి దూరంగా తీసికెళతాడు. జానకి(వాణిశ్రీ) తల్లి చనిపోవడం వల్ల, మేనమామ నిరాదరించడం వల్ల ఒక పేద కుటుంబంలో పెరుగుతుంది. ఫాక్టరీ వర్కర్లందరికీ నాయకురాలుగా ఎదుగుతుంది. ఆక్రమంలో సత్యారావు దుర్మార్గాలను ఎదురిస్తుంది. సత్యారావుకు శివయ్య(అల్లూ), ఛాయాదేవి మద్దతు ఇస్తుంటారు. సత్యారావు కొడుకు రఘు(శోభన్ బాబు) జానకిని ఫ్రేమిస్తుంటాడు. జమిందారు అసలు హంతకుడు ఎవరనేది, రమేష్ కు ఆస్తి అప్పచెప్పటం కథ క్లైమాక్సు. ==మూలాలు== {{మూలాల జాబితా}} [[వర్గం:శోభన్ బాబు నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:రాజబాబు నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:నాగభూషణం నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:అల్లు రామలింగయ్య నటించిన చిత్రాలు]] [[వర్గం:రావు గోపాలరావు నటించిన చిత్రాలు]] [[వర్గం:పుష్పకుమారి నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:కాకరాల నటించిన సినిమాలు]] 5ouiti1j59yu05pbk7p2dsf6a3mobe6 3609670 3609669 2022-07-28T17:04:00Z స్వరలాసిక 13980 wikitext text/x-wiki {{సినిమా |name = కథానాయకురాలు |image = Kathanayakuralu (1971).jpg |caption = సినిమా పోస్టర్ |director = [[గిడుతూరి సూర్యం]] |year = 1971 |language = తెలుగు |production_company = శ్రీ సరస్వతీ చిత్ర |starring = [[శోభన్ బాబు]], <br>[[వాణిశ్రీ]], <br>[[నాగభూషణం (నటుడు)|నాగభూషణం]], <br>[[రాజబాబు]], <br>[[పుష్పకుమారి]] |music = ఏ.ఏ. రాజ్ |imdb_id= }} '''కథానాయకురాలు''' 1971లో విడుదలైన తెలుగు చలన చిత్రం. శ్రీ సరస్వతి చిత్ర పతాకంపై [[గిడుతూరి సూర్యం]], నల్లా వెంకటరావు లు నిర్మించిన ఈ సినిమాకు గిడుతూరి సూర్యం దర్శకత్వం వహించాడు. శోభన్ బాబు, వాణిశ్రీ, నాగభూషణం ప్రధాన తారాగణంగా రూపొందిన ఈ సినిమాకు ఎ.ఎ. రాజ్ సంగీతాన్నందించాడు.<ref>{{Cite web|url=https://indiancine.ma/OLR|title=Kathanayakuralu (1971)|website=Indiancine.ma|access-date=2020-08-22}}</ref> == తారాగణం == * [[శోభన్ బాబు]] * [[వాణిశ్రీ]] * [[నాగభూషణం (నటుడు)|నాగభూషణం]] * [[రాజబాబు]] * [[అల్లు రామలింగయ్య]] * పెరుమాళ్ళు * [[కాకరాల సత్యనారాయణ|కాకరాల]] * సి.హెచ్. కృష్ణ మూర్తి * [[రావు గోపాలరావు]] * [[మోదుకూరి సత్యం|మోదుకురి సత్యం]] * రామ్ మోహన్ (నటుడు) * ఎస్.ఎస్.లాల్ పి. * బేబీ బ్రహ్మజీ * బేబీ గౌరీ * బేబీ మున్నీ * మాస్టర్ సురేంద్ర కుమార్ * [[ఏడిద నాగేశ్వరరావు|ఏడిద నాగేశ్వర రావు]] * పిజె శర్మ * రాళ్లబండి కామేశ్వరరావు * మాస్టర్ రమేష్ == సాంకేతిక వర్గం == * దర్శకత్వం: [[గిడుతూరి సూర్యం]] * స్టూడియో: శ్రీ సరస్వతి చిత్ర * నిర్మాత: గిడుతూరి సూర్యం, నల్లా వెంకట రావు; * ఛాయాగ్రాహకుడు: ఎస్.ఎస్.లాల్; * కూర్పు: బి. కందస్వామి; * స్వరకర్త: ఎ.ఎ. రాజ్; * గీత రచయిత: [[శ్రీశ్రీ]], [[ఆరుద్ర]], [[సుంకర సత్యనారాయణ]], [[ఏల్చూరి సుబ్రహ్మణ్యం]], సికరాజు, విజయ రత్నం గోన * విడుదల తేదీ: మార్చి 25, 1971 * IMDb ID: 7409692 * కథ: గిడుతూరి సూర్యం * చిత్రానువాదం: గిడుతూరి సూర్యం; * సంభాషణ: రెంటాల గోపాలకృష్ణ * గాయకుడు: ఘంటసాల వెంకటేశ్వరరావు, ఎస్.పి.బాలసుబ్రహ్మణ్యం, మాధవపెద్ది సత్యం, బసవేశ్వర్, పి.సుశీల, ఎస్.జానకి, ఎల్.ఆర్. ఈశ్వరి * ఆర్ట్ డైరెక్టర్: హెచ్. శాంతారామ్; * డాన్స్ డైరెక్టర్: చిన్ని-సంపత్, రాజు-శేషు ==పాటలు<ref>[https://web.archive.org/web/20110708040419/http://ghantasalagalamrutamu.blogspot.com/ ఘంటసాల గళామృతము బ్లాగు] - కొల్లూరి భాస్కరరావు, ఘంటసాల సంగీత కళాశాల, హైదరాబాదు - (చల్లా సుబ్బారాయుడు సంకలనం ఆధారంగా)</ref>== # అమ్మ కష్టజీవి గుండెలోన మండువాడే దేవుడు - [[ఘంటసాల]] బృందం # తనువా ఊహూ: హరిచందనమే పలుకా ఊహూ: అది - [[పి.సుశీల]], [[ఎస్.పి. బాలు]] ==కథ== జమిందారుకి ఆరోగ్యం బాగా లేనందువల్ల సత్యారావు(నాగభూషణం)కి పవర్ ఆఫ్ అటార్నీ రాసి ఇస్తాడు. తనకు ఆస్థి ఇవ్వనందుకు జమిందారు తమ్ముడు భుజంగం(రావుగోపాలరావు)పగబట్టి జమిందారును హత్య చేసి అతడి కొడుకు రమేష్ను(రామ్మోహన్) కూడా చంపాలని ప్రయత్నిస్తాడు. నమ్మకస్తుడైన నౌకరు రమేష్ ను రక్షించి దూరంగా తీసికెళతాడు. జానకి(వాణిశ్రీ) తల్లి చనిపోవడం వల్ల, మేనమామ నిరాదరించడం వల్ల ఒక పేద కుటుంబంలో పెరుగుతుంది. ఫాక్టరీ వర్కర్లందరికీ నాయకురాలుగా ఎదుగుతుంది. ఆక్రమంలో సత్యారావు దుర్మార్గాలను ఎదురిస్తుంది. సత్యారావుకు శివయ్య(అల్లూ), ఛాయాదేవి మద్దతు ఇస్తుంటారు. సత్యారావు కొడుకు రఘు(శోభన్ బాబు) జానకిని ఫ్రేమిస్తుంటాడు. జమిందారు అసలు హంతకుడు ఎవరనేది, రమేష్ కు ఆస్తి అప్పచెప్పటం కథ క్లైమాక్సు. ==మూలాలు== {{మూలాల జాబితా}} [[వర్గం:శోభన్ బాబు నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:రాజబాబు నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:నాగభూషణం నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:అల్లు రామలింగయ్య నటించిన చిత్రాలు]] [[వర్గం:రావు గోపాలరావు నటించిన చిత్రాలు]] [[వర్గం:పుష్పకుమారి నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:కాకరాల నటించిన సినిమాలు]] axxz4jpt5qggag2ylp6zklujtyrtl10 0 12057 3609677 3474492 2022-07-28T17:26:33Z స్వరలాసిక 13980 #WPWP, #WPWPTE, బొమ్మ చేర్చాను wikitext text/x-wiki {{సినిమా| name = కత్తికి కంకణం | image = Kathiki Kankanam (1971).jpg| caption = సినిమా పోస్టర్| director = [[ కె.ఎస్.ఆర్.దాస్ ]]| year = 1971| language = తెలుగు| production_company = [[రాజు పిక్చర్స్]]| producer = టి.వి.రాజు| music = [[చెళ్ళపిళ్ళ సత్యం|సత్యం]]| starring = [[తాడేపల్లి లక్ష్మీ కాంతారావు|కాంతారావు]],<br>[[జి. రామకృష్ణ|రామకృష్ణ]],<br>[[రాజనాల కాళేశ్వరరావు|రాజనాల]],<br>[[విజయలలిత]],<br>[[అనిత (సహాయ నటి)|అనిత]],<br>[[రాజబాబు]]| imdb_id = 1364234| }} కె.ఎస్.ఆర్.దాస్ దర్శకత్వంలో రూపొందిన '''కత్తికి కంకణం''' జానపద తెలుగు చలనచిత్రం [[1971]], [[ఫిబ్రవరి 19]] నాడు విడుదలయ్యింది. ==సాంకేతికవర్గం== * దర్శకత్వం: కె. సుబ్బరామదాసు * సంగీతం: సత్యం ==నటీనటులు== * కాంతారావు * రామకృష్ణ * రాజనాల * విజయలలిత * అనిత * రాజబాబు * [[త్యాగరాజు (నటుడు)|త్యాగరాజు]] ==పాటలు== ఈ సినిమాలోని పాటల వివరాలు<ref>{{cite web |last1=కొల్లూరి భాస్కరరావు |title=కత్తికి కంకణం - 1971 |url=https://web.archive.org/web/20200309101914/https://ghantasalagalamrutamu.blogspot.com/2012/01/1971.html |website=ఘంటసాల గళామృతము |publisher=కొల్లూరి భాస్కరరావు |accessdate=9 March 2020}}</ref>: # అనురాగ తీరాలలో నీ కనుపాప దీపాలలో - ఎస్. జానకి, ఎస్.పి. బాలు - రచన: గోపి # గప్పాం గప్పాం కత్తులు గమ్మతైన కత్తులు - పి.బి. శ్రీనివాస్, బి. వసంత - రచన: అప్పలాచార్య # చెంగున దూకే పరువాలు కో అన్నవి పొంగులు వారే - ఎస్. జానకి బృందం - రచన: డా. సినారె # దైవం లేదా దైవం లేదా రగిలే గుండెల సెగలే కనపడలేదా - ఎస్. జానకి - రచన: అప్పలాచార్య # మేఘమాల నీవైతే మెరుపు కన్నె నేనే - ఎస్. జానకి,ఎస్.పి. బాలు - రచన: ఆరుద్ర ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:రాజబాబు నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:రాజనాల నటించిన చిత్రాలు]] [[వర్గం:త్యాగరాజు నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:కె.ఎస్.ఆర్.దాస్ దర్శకత్వం వహించిన సినిమాలు]] 1t2jzoz60lo912381yodhrsfd60vpmi 0 12135 3609710 3304775 2022-07-29T00:56:40Z స్వరలాసిక 13980 [[Special:Contributions/Muralikrishna m|Muralikrishna m]] ([[User talk:Muralikrishna m|చర్చ]]) దిద్దుబాటు చేసిన కూర్పు 3304775 ను రద్దు చేసారు wikitext text/x-wiki {{సినిమా| name = కూతురు కోడలు | director = [[లక్ష్మీదీపక్]]| year = 1971| language = తెలుగు| production_company = [[పూర్ణ పిక్చర్స్]]| starring = [[శోభన్ బాబు]],<br>[[విజయలలిత]]| }} కుతురు కొడలు 1971లో విడుదలయ్యే తెలుగు చిత్రం. పూర్ణ ఆర్ట్ పిక్చర్స్ పతాకంపై అట్లూరి పూర్ణచంద్రరావు, ఎం. చంద్రశేఖర్ లు నిర్మించిన ఈ సినిమాకు పి. లక్ష్మీ దీపక్ దర్శకత్వం వహించాడు. శోభన్ బాబు, విజయలలిత ప్రధాన తారాగణంగా రూపొందిన ఈ సినిమాకు కె.వి.మహదేవన్ సంగీతాన్నందించాడు.<ref>{{Cite web|url=https://indiancine.ma/OMA|title=Kuthuru Kodalu (1971)|website=Indiancine.ma|access-date=2020-08-24}}</ref> == తారాగణం == * [[శోభన్ బాబు]] * రామ్ మోహన్ * [[విజయలలిత]] * గీతాంజలి రామకృష్ణ * విజయశ్రీ * [[పి.హేమలత]] * [[మందాడి ప్రభాకర రెడ్డి|ఎం. ప్రభాకర్ రెడ్డి]] * [[అల్లు రామలింగయ్య]] * [[రావి కొండలరావు|రావి కొండల రావు]] * [[కే.వి. చలం|కె.వి. చలం]] * [[సంధ్యారాణి (నటి)|సంధ్యారాణి]] * [[ఝాన్సీ]] * విజయరాధిక * బేబీ గౌరీ * మాస్టర్ శేషగిరి * మాస్టర్ ఆదినారాయణరావు * [[కోళ్ళ సత్యం]] * [[చలపతి రావు]] * [[అశోక్ కుమార్]] * [[రామకోటి]] * జెమిని బాలు * మిక్కిలినేని == సాంకేతిక వర్గం == * స్టూడియో: పూర్ణ ఆర్ట్ పిక్చర్స్ * నిర్మాత: అట్లూరి పూర్ణచంద్రరావు, ఎం. చంద్రశేఖర్; * ఛాయాగ్రాహకుడు: శేఖర్ - సింగ్; * కూర్పు: ఎ. దండపాని; * స్వరకర్త: కె.వి. మహదేవన్; * గీత రచయిత: సి.నారాయణ రెడ్డి, దాశరథి, కోసరాజు రాఘవయ్య చౌదరి * విడుదల తేదీ: అక్టోబర్ 30, 1971 * అసోసియేట్ డైరెక్టర్: దాసరి నారాయణరావు; * కథ: పి.కృష్ణన్; సంభాషణ: దాసరి నారాయణరావు, అదుర్తి నరసింహ మూర్తి * గాయకుడు: పి.సుశీల, ఎస్.జానకి, ఎల్.ఆర్. ఈశ్వరి, ఎస్.పి.బాలసుబ్రహ్మణ్యం, బి. వసంత * ఆర్ట్ డైరెక్టర్: బి.ఎన్. కృష్ణుడు; * డాన్స్ డైరెక్టర్: టి.సి. తంగరాజ్ == మూలాలు == {{మూలాల జాబితా}} == బాహ్య లంకెలు == * {{IMDb title|id=tt1389515}} [[వర్గం:కె.వి.చలం నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:శోభన్ బాబు నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:అల్లు రామలింగయ్య నటించిన చిత్రాలు]] 4xsnpbveqk2ul9y1mt3dppw4fu1ei7k 3609712 3609710 2022-07-29T01:05:48Z స్వరలాసిక 13980 #WPWP, #WPWPTE, బొమ్మ చేర్చాను wikitext text/x-wiki {{సినిమా| name = కూతురు కోడలు | image = Kuthuru Kodalu (1971).jpg| caption = సినిమా పోస్టర్| director = [[లక్ష్మీదీపక్]]| year = 1971| language = తెలుగు| production_company = [[పూర్ణ పిక్చర్స్]]| starring = [[శోభన్ బాబు]],<br>[[విజయలలిత]]| }} కుతురు కొడలు 1971లో విడుదలయ్యే తెలుగు చిత్రం. పూర్ణ ఆర్ట్ పిక్చర్స్ పతాకంపై అట్లూరి పూర్ణచంద్రరావు, ఎం. చంద్రశేఖర్ లు నిర్మించిన ఈ సినిమాకు పి. లక్ష్మీ దీపక్ దర్శకత్వం వహించాడు. శోభన్ బాబు, విజయలలిత ప్రధాన తారాగణంగా రూపొందిన ఈ సినిమాకు కె.వి.మహదేవన్ సంగీతాన్నందించాడు.<ref>{{Cite web|url=https://indiancine.ma/OMA|title=Kuthuru Kodalu (1971)|website=Indiancine.ma|access-date=2020-08-24}}</ref> == తారాగణం == * [[శోభన్ బాబు]] * రామ్ మోహన్ * [[విజయలలిత]] * గీతాంజలి రామకృష్ణ * విజయశ్రీ * [[పి.హేమలత]] * [[మందాడి ప్రభాకర రెడ్డి|ఎం. ప్రభాకర్ రెడ్డి]] * [[అల్లు రామలింగయ్య]] * [[రావి కొండలరావు|రావి కొండల రావు]] * [[కే.వి. చలం|కె.వి. చలం]] * [[సంధ్యారాణి (నటి)|సంధ్యారాణి]] * [[ఝాన్సీ]] * విజయరాధిక * బేబీ గౌరీ * మాస్టర్ శేషగిరి * మాస్టర్ ఆదినారాయణరావు * [[కోళ్ళ సత్యం]] * [[చలపతి రావు]] * [[అశోక్ కుమార్]] * [[రామకోటి]] * జెమిని బాలు * మిక్కిలినేని == సాంకేతిక వర్గం == * స్టూడియో: పూర్ణ ఆర్ట్ పిక్చర్స్ * నిర్మాత: అట్లూరి పూర్ణచంద్రరావు, ఎం. చంద్రశేఖర్; * ఛాయాగ్రాహకుడు: శేఖర్ - సింగ్; * కూర్పు: ఎ. దండపాని; * స్వరకర్త: కె.వి. మహదేవన్; * గీత రచయిత: సి.నారాయణ రెడ్డి, దాశరథి, కోసరాజు రాఘవయ్య చౌదరి * విడుదల తేదీ: అక్టోబర్ 30, 1971 * అసోసియేట్ డైరెక్టర్: దాసరి నారాయణరావు; * కథ: పి.కృష్ణన్; సంభాషణ: దాసరి నారాయణరావు, అదుర్తి నరసింహ మూర్తి * గాయకుడు: పి.సుశీల, ఎస్.జానకి, ఎల్.ఆర్. ఈశ్వరి, ఎస్.పి.బాలసుబ్రహ్మణ్యం, బి. వసంత * ఆర్ట్ డైరెక్టర్: బి.ఎన్. కృష్ణుడు; * డాన్స్ డైరెక్టర్: టి.సి. తంగరాజ్ == మూలాలు == {{మూలాల జాబితా}} == బాహ్య లంకెలు == * {{IMDb title|id=tt1389515}} [[వర్గం:కె.వి.చలం నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:శోభన్ బాబు నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:అల్లు రామలింగయ్య నటించిన చిత్రాలు]] ngz8vp21qq4xa9eygwlse99ahdmxt3c 0 12512 3609724 3141374 2022-07-29T02:30:46Z స్వరలాసిక 13980 #WPWP, #WPWPTE, బొమ్మ చేర్చాను wikitext text/x-wiki {{సినిమా | name = మూగ ప్రేమ | image = Mooga Prema (1971).jpg| caption = సినిమా పోస్టర్| year = 1971| language = తెలుగు | director = [[గుత్తా రామినీడు ]]| production_company = [[నసీమ్ ఎంటర్‌ప్రైజెస్ ]]| music = [[కె. చక్రవర్తి|చక్రవర్తి]]| starring = [[శోభన్ బాబు ]],<br>[[వాణిశ్రీ]]| }} కె బాలచందర్ తమిళ చిత్రం తెలుగులో తీయబడింది.కె.చటర్జీ నిర్మాత.సంగీత దర్శకుడిగా |[[కె. చక్రవర్తి|చక్రవర్తి]] తొలి చిత్రం."ఈ సంజె లో కెంజాయలో" ,"జిలిబిలి పలుకుల చెల్లెళ్ళు","నాగులేటి వాగులోన","పోవనివ్వం పోనివ్వం " వంటి జనరంజకమైన పాటలున్నాయి. ==సంక్షిప్త చిత్రకథ== వాసుదేవరావు అనే అతని ఇంట్లో కమల అనే అమాయకురాలు పనిమనిషిగా చేరుతుంది. వాసుదేవరావు తమ్ముడైన మురళిని చూసి ముచ్చటపడి, అతన్ని మనసులోనే ప్రేమిస్తుంది. మురళి, రాధ అనే అమ్మాయిని చూసి, ఆమె ఎవరని తెలుసుకోకుండా ప్రేమిస్తాడు. ఆమె కమల స్నేహితురాలు. ఆ విషయం తెలుసుకుని, కమల లోలోన బాధపడుతుంది. వాసుదేవరావు తన తమ్ముడికి కమలను ఇచ్చి వివాహం చేయాలనుకుంటాడు. కాని, కమల బలవంతం మీద, రాధకు ఇచ్చి వివాహం చేస్తాడు. కమల రాసిన ఒక నవల చదివిన రాధ, ఆ కథ కమల కథేనని తెలుసుకుని, ఆమె చేసిన త్యాగాన్ని అర్థం చేసుకుని, తాను కావాలని కాలు పోగొట్టుకుంటుంది. కమల తనను ప్రేమించిన విషయం మురళి తెలుసుకుంటాడు. కమలకు ఇంకొక వరుడితో వివాహం నిశ్చయమవుతుంది. కాని కథ మరోలా సమాప్తమవుతుంది. ==నటీనటులు== * వాణిశ్రీ * విజయలలిత * జి.వరలక్ష్మి * సూర్యకాంతం * శోభన్ బాబు * రమణారెడ్డి * చలం * ప్రభాకరరెడ్డి ==సాంకేతికవర్గం== * దర్శకత్వం: గుత్తా రామినీడు * మాటలు, పాటలు: ఆచార్య ఆత్రేయ * సంగీతం: [[కె. చక్రవర్తి|చక్రవర్తి]] * ఛాయాగ్రహణం: జి.కె.రాము * కళ: రాజేంద్రకుమార్ * కూర్పు: అంకిరెడ్డి * నిర్మాత: [[ఎన్.ఎన్.భట్]] ==పాటలు== {| class="wikitable" |- ! వరుస సంఖ్య!! పాట !! రచన !! సంగీతం !! పాడిన వారు |- | 1 || నాగులేటి వాగులోన కడవ ముంచబోతుంటే || ఆచార్య ఆత్రేయ || [[కె. చక్రవర్తి|చక్రవర్తి]] || |- | 2 || జిలిబిలి పలుకుల చెళ్లెల్లు చిలిపి తనాల తమ్ముళ్లు || ఆచార్య ఆత్రేయ || [[కె. చక్రవర్తి|చక్రవర్తి]] || |- | 3|| మొయిలు చూసి మురిసి పోయి నటనమాడు నెమలి || ఆచార్య ఆత్రేయ || [[కె. చక్రవర్తి|చక్రవర్తి]] || |- | 4 || ఈ సంజెలో కెంజాయలో చిరిగాలుల || ఆచార్య ఆత్రేయ || [[కె. చక్రవర్తి|చక్రవర్తి]] || పి.సుశీల, ఎస్.పి.బాలసుబ్రమణ్యం |- | 5 || వెయ్ వెయ్ చేతిలోన చేయ్ వేయ్ || ఆచార్య ఆత్రేయ || [[కె. చక్రవర్తి|చక్రవర్తి]] || |} [[వర్గం:శోభన్ బాబు నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:సూర్యకాంతం నటించిన సినిమాలు]] qilb7kjba91urk1r0n9mzkn3k4gnt6n 0 12579 3609716 3041623 2022-07-29T01:31:30Z స్వరలాసిక 13980 #WPWP, #WPWPTE, బొమ్మ చేర్చాను wikitext text/x-wiki {{సినిమా | name = మాస్టర్ కిలాడి | image = Master Killadi (1971).jpg| caption = సినిమా పోస్టర్| director = [[ఎం.మల్లికార్జునరావు ]]| year = 1971| language = తెలుగు | production_company = [[శ్రీ విజయరాణి కంబైన్స్]]| starring = [[ఘట్టమనేని కృష్ణ|కృష్ణ]],<br>[[విజయనిర్మల]],<br>[[త్యాగరాజు (నటుడు)|త్యాగరాజు]],<br>[[మందాడి ప్రభాకర రెడ్డి|ప్రభాకరరెడ్డి]],<br>[[ముక్కామల కృష్ణమూర్తి|ముక్కామల]]| music = [[చెళ్ళపిళ్ళ సత్యం]]| playback_singer =[[ఎస్.పి.బాలసుబ్రహ్మణ్యం]],<br>[[ఎల్.ఆర్.ఈశ్వరి]],<br/>[[పి.సుశీల]]| lyrics = [[సింగిరెడ్డి నారాయణరెడ్డి|డా.సినారె]],<br>[[దాశరథి కృష్ణమాచార్య|దాశరథి]],<br>[[కొసరాజు రాఘవయ్యచౌదరి|కొసరాజు]],<br>[[ఆరుద్ర]],<br/>[[శ్రీశ్రీ]]| }} ==పాటలు== # ఓహో గులాబి మొలకా అహ చెలాకి చిలకా - [[ఎస్.పి.బాలసుబ్రహ్మణ్యం]] - రచన: [[దాశరథి కృష్ణమాచార్య|దాశరథి]] # వీడని జత ఒకే హృదయం వలపుల కథ బలే మధురం - [[పి.సుశీల]] - [[సింగిరెడ్డి నారాయణరెడ్డి|డా.సినారె]] # ఏయ్ సోగ్గాడా ఈ చలాకి పిల్ల నీదేరా - [[ఎల్.ఆర్.ఈశ్వరి]] - రచన: [[కొసరాజు రాఘవయ్యచౌదరి|కొసరాజు]] # ఓ మిస్టర్ షరాబీ ఆ మాస్టర్ కిలాడి నిషాలో నిజాలే - ఎల్.ఆర్.ఈశ్వరి - రచన: [[శ్రీశ్రీ]] # హెయ్ వాటమైన పిల్లనోయి హాటు హాటు అందమోయి - ఎల్.ఆర్.ఈశ్వరి - రచన: [[ఆరుద్ర]] ==మూలాలు== * [https://web.archive.org/web/20110708040419/http://ghantasalagalamrutamu.blogspot.com/ ఘంటసాల గళామృతము బ్లాగు] - కొల్లూరి భాస్కరరావు [[వర్గం:ముక్కామల నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:ఘట్టమనేని కృష్ణ నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:త్యాగరాజు నటించిన సినిమాలు]] 8uw0oj7ggc09cea5pe64e0q5g2dcoyo 0 12584 3609721 3474334 2022-07-29T02:25:34Z స్వరలాసిక 13980 #WPWP, #WPWPTE, బొమ్మ చేర్చాను wikitext text/x-wiki {{Infobox film | image = Mattilo Manikyam (1971).jpg| caption = సినిమా పోస్టర్| name = మట్టిలో మాణిక్యం | director = [[బి.వి.ప్రసాద్ ]]| released = 1971| language = తెలుగు | studio = [[శ్రీ రమణ చిత్ర ]]| music = [[చెళ్ళపిళ్ళ సత్యం]]| starring = [[చలం]],<br>[[జమున (నటి)|జమున ]],<br>[[భానుమతి]]| }} '''మట్టిలో మాణిక్యం''' 1971 లో బి. వి. ప్రసాద్ దర్శకత్వంలో విడుదలైన చిత్రం. ఇందులో చలం, జమున, భానుమతి ప్రధాన పాత్రలు పోషించారు. == తారాగణం == * మాణిక్యంగా [[చలం (నటుడు)|చలం]] * లక్ష్మిగా [[జమున (నటి)|జమున]] * మాణిక్యం వదిన లలితగా [[భానుమతీ రామకృష్ణ|భానుమతి]] * మాణిక్యం అన్నగా [[మందాడి ప్రభాకర రెడ్డి|ప్రభాకర్ రెడ్డి]] * [[బి. పద్మనాభం|పద్మనాభం]] * [[గీతాంజలి (నటి)|గీతాంజలి]] * [[కైకాల సత్యనారాయణ|సత్యనారాయణ]] * [[రాజనాల కాళేశ్వరరావు|రాజనాల]] * [[ధూళిపాళ సీతారామశాస్త్రి|ధూళిపాళ]] ==పాటలు== # నా మాటే నీ మాటై చదవాలి - [[పి.సుశీల]], [[ఎస్.పి.బాలసుబ్రహ్మణ్యం|ఎస్.పి.బాలు]] - రచన: [[ఆత్రేయ]] # మళ్ళీ మళ్ళీ పాడాలి ఈ పాట, నీ బ్రతుకంత సాగాలి పూలబాట - [[పి.సుశీల]] - రచన: [[మైలవరపు గోపి|గోపి]] # రిమ్ జిమ్ హైదరబాదు, రిక్షవాలా జిందాబాదు - ఎస్.పి.బాలు - [[సింగిరెడ్డి నారాయణరెడ్డి|సి.నా.రె]] # వస్తీ ఇస్తా నా మూగమనసు [[పిఠాపురం నాగేశ్వరరావు|పిఠాపురం]], [[ఎల్. ఆర్. ఈశ్వరి]] - రచన: [[ఇందుకూరి రామకృష్ణంరాజు|రాజశ్రీ]] # శరణం నీ దివ్య చరణం నీ నామమెంతో మధురం - [[భానుమతీ రామకృష్ణ|భానుమతి]] - [[దాశరథి కృష్ణమాచార్య|దాశరథి]] # పల్లెటూరి బైతుగాడు డియ్యాలో అహ డియ్యాలో - పి.సుశీల, ఎస్.పి.బాలు బృందం - రచన: రాజశ్రీ ==మూలాలు== *డి.వి.వి.ఎస్.నారాయణ సంకలనం చేసిన మధుర గాయని పి.సుశీల మధుర గీతాలు, జె.పి.పబ్లికేషన్స్, విజయవాడ, 2007. [[వర్గం:చలం నటించిన చిత్రాలు]] [[వర్గం:భానుమతి నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:రాజనాల నటించిన చిత్రాలు]] [[వర్గం:ధూళిపాళ నటించిన చిత్రాలు]] [[వర్గం:జమున నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:సాక్షి రంగారావు నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:సత్యనారాయణ నటించిన చిత్రాలు]] 7kwf1f3o7u57s1v57yeaycxk33p1oua 0 12851 3609727 3583981 2022-07-29T02:36:40Z స్వరలాసిక 13980 #WPWP, #WPWPTE, బొమ్మ చేర్చాను wikitext text/x-wiki {{సినిమా| name = నేనూ మనిషినే | image = Nenu Manishine (1971).jpg| caption = నేనూ మనిషినే సినిమా పోస్టరు| director = [[జి.వి.ఆర్.శేషగిరిరావు ]]| year = 1971| language = తెలుగు| production_company = [[మోడరన్ థియేటర్స్ ]]| music = [[వేదా]]| cinematography = మణి| starring = [[ఘట్టమనేని కృష్ణ|కృష్ణ]],<br>[[కాంచన]]| }} '''నేనూ మనిషినే''' [[మోడరన్ థియేటర్స్]] నిర్మాణంలో [[ఘట్టమనేని కృష్ణ|కృష్ణ]], [[కాంచన]], [[గుమ్మడి వెంకటేశ్వరరావు]] ప్రధాన తారాగణంగా [[జి.వి.ఆర్.శేషగిరిరావు]] దర్శకత్వం వహించిన 1971 నాటి తెలుగు చలన చిత్రం. 1969లో విడుదలైన దో భాయి అన్న హిందీ సినిమాని నేనూ మనిషినేగా తెలుగులో పునర్నిర్మించారు. విమర్శకులు దీన్ని నోయిర్ పద్ధతికి చెందిన సినిమాగా గుర్తిస్తున్నారు. ==నిర్మాణం== ===అభివృద్ధి=== 1969లో [[అశోక్ కుమార్ (హిందీ నటుడు)|అశోక్ కుమార్]], జీతేంద్ర ప్రధాన పాత్రలుగా వచ్చిన "దో భాయి" అన్న హిందీ సినిమాని "నేనూ మనిషినే"గా తెలుగులో పునర్నిర్మించారు. ఇదే సినిమాను తమిళంలో "జస్టిస్ విశ్వనాథం"గా, కన్నడంలో "ప్రేమద కనికె"గా రీమేక్ చేశారు.<ref name="డార్క్ ఫిలిమ్స్-సికిందర్">{{cite web|last1=ఎం|first1=సికిందర్|title=డార్క్ మూవీస్ లో ఏముండాలి?-6|url=https://sikander-cinemascriptreview.blogspot.in/2017/04/blog-post_24.html|website=సినిమా స్క్రిప్ట్ & రివ్యూ|language=తెలుగు|url-status=dead|access-date=29 మే 2017|archive-date=29 మే 2017|archive-url=https://archive.today/20170529111607/https://sikander-cinemascriptreview.blogspot.nl/2017/04/blog-post_24.html}}</ref> ==నటీనటులు== * [[ఘట్టమనేని కృష్ణ]] * [[కాంచన]] - శారద * [[గుమ్మడి వెంకటేశ్వరరావు]] - కృష్ణ అన్నయ్య * [[కె.వి.చలం]] * [[శ్రీదేవి (నటి)|బేబీ శ్రీదేవి]] - లత, గుమ్మడి కూతురు * [[కైకాల సత్యనారాయణ]] * [[కె.వి.చలం]] * సురేఖ * జయకృష్ణ * శకుంతల * [[పొట్టి ప్రసాద్]] * రామచంద్రరావు * [[అర్జా జనార్ధనరావు]] ==పాటలు== # ఏది ఇలలోన అసలైన # చిన్నారి వరహాల చిట్టిపొట్టి పాప # చూసెనులే నా కనులే చూడని వింత # పాలరాతి మందిరాన పడతి బొమ్మ అందం అనురాగ గీతిలోన అచ్చతెనుగు అందం రచన:[[సింగిరెడ్డి నారాయణరెడ్డి|సినారె]] ==థీమ్స్ & జాన్రా== విమర్శకుడు ఎం.సికందర్ నేనూ మనిషినే సినిమా కథాపరంగా నోయర్ జాన్రాకు చెందుతుందని వర్గీకరించారు. గుమ్మడి పాత్ర, శైలి, జడ్జిగా ఉండి హత్య చేయడం వంటి అంశాలు దీనికి తోడ్పడుతున్నాయని పేర్కొన్నారు.<ref name="డార్క్ ఫిలిమ్స్-సికిందర్" /> ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:కాంచన నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:కె.వి.చలం నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:ఘట్టమనేని కృష్ణ నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:గుమ్మడి నటించిన చిత్రాలు]] [[వర్గం:సత్యనారాయణ నటించిన చిత్రాలు]] c02izbomj2rpv5d5nfqoyg7pv4xug76 0 12949 3609644 3293636 2022-07-28T15:31:11Z స్వరలాసిక 13980 [[Special:Contributions/Muralikrishna m|Muralikrishna m]] ([[User talk:Muralikrishna m|చర్చ]]) దిద్దుబాటు చేసిన కూర్పు 3293636 ను రద్దు చేసారు wikitext text/x-wiki {{సినిమా| name = జగత్ జెంత్రీలు | director = [[లక్ష్మీదీపక్]] | year = 1971| language = తెలుగు| production_company = ఫల్గుణ ప్రొడక్షన్స్| starring = [[శోభన్ బాబు]], <br>[[వాణిశ్రీ]], <br>[[ఎస్.వి. రంగారావు]]| cinematography = [[ఎం.కన్నప్ప]] | music = [[ఎస్.పి. కోదండపాణి]]| playback_singer = [[ఘంటసాల]], [[పి.సుశీల]], [[ఎస్.పి.బాలసుబ్రహ్మణ్యం]], [[ఎల్.ఆర్. ఈశ్వరి]] | imdb_id= 1389504| }} ==నటీనటులు== * [[శోభన్ బాబు]] * [[వాణిశ్రీ]] - వాణి, చంద్రశేఖర్ కూతురు * [[ఎస్.వి. రంగారావు]] * [[గుమ్మడి వెంకటేశ్వరరావు]] - DSP చంద్రశేఖర్ * [[ప్రభాకర రెడ్డి]] - విలన్ * [[రేణుక]] * [[రాజబాబు]] * [[గీతాంజలి (నటి)|గీతాంజలి]] * [[శ్రీరంజని]] * [[జ్యోతిలక్ష్మి (నటి)|జ్యోతిలక్ష్మి]] * [[రమాప్రభ]] ==సాంకేతిక వర్గం== * రచన - [[దాసరి నారాయణరావు]] * సంగీతం - [[ఎస్.పి.కోదండపాణి]] * ఛాయాగ్రహణం - కన్నప్ప * కళ - చలం * దర్శకుడు - [[లక్ష్మీదీపక్]] * నిర్మాతలు - పి.ఏకామ్రేశ్వరరావు, రాఘవ ==పాటలు== # ఎక్కడున్నాడో వాడెక్కడున్నాడో - ఎల్. ఆర్. ఈశ్వరి # ఛీరియో టాటా కన్నులనిండా కైపులు ఉంటే నో ఫియర్ మైడియర్ - [[ఎల్.ఆర్. ఈశ్వరి]] బృందం # నీ మనసులోకి రావాలి కాపురానికి నే అద్దె ఎంత ఇవ్వాలి మాసానికి - [[ఎస్.పి. బాలసుబ్రహ్మణ్యం]], [[పి.సుశీల]] # పచ్చజొన్న చేనుకాడ చూశానయ్యో నువ్వు పైలా పచ్చీసుమీద ఉన్నావయ్యో - సుశీల, [[ఘంటసాల]] # హరి ఓం హరి ఓం అనరా ఆల్‌ బిత్తరులకు కాలం గదరా - ఎస్. పి. బాలసుబ్రహ్మణ్యం బృందం ==వనరులు== * [https://web.archive.org/web/20110708040419/http://ghantasalagalamrutamu.blogspot.com/ ఘంటసాల గళామృతము బ్లాగు] - కొల్లూరి భాస్కరరావు, ఘంటసాల సంగీత కళాశాల, హైదరాబాద్ - (చల్లా సుబ్బారాయుడు సంకలనం ఆధారంగా) [[వర్గం:శోభన్ బాబు నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:రాజబాబు నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:గుమ్మడి నటించిన చిత్రాలు]] [[వర్గం:ఎస్.వి.రంగారావు నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:రమాప్రభ నటించిన చిత్రాలు]] adv139lx6d2jjcmql6for82hyau6r21 3609649 3609644 2022-07-28T16:22:23Z స్వరలాసిక 13980 #WPWP, #WPWPTE, బొమ్మ చేర్చాను wikitext text/x-wiki {{సినిమా| name = జగత్ జెంత్రీలు | image = Jagath Jenthrilu (1971).jpg| poster = సినిమా పోస్టర్| director = [[లక్ష్మీదీపక్]] | year = 1971| language = తెలుగు| production_company = ఫల్గుణ ప్రొడక్షన్స్| starring = [[శోభన్ బాబు]], <br>[[వాణిశ్రీ]], <br>[[ఎస్.వి. రంగారావు]]| cinematography = [[ఎం.కన్నప్ప]] | music = [[ఎస్.పి. కోదండపాణి]]| playback_singer = [[ఘంటసాల]], [[పి.సుశీల]], [[ఎస్.పి.బాలసుబ్రహ్మణ్యం]], [[ఎల్.ఆర్. ఈశ్వరి]] | imdb_id= 1389504| }} ==నటీనటులు== * [[శోభన్ బాబు]] * [[వాణిశ్రీ]] - వాణి, చంద్రశేఖర్ కూతురు * [[ఎస్.వి. రంగారావు]] * [[గుమ్మడి వెంకటేశ్వరరావు]] - DSP చంద్రశేఖర్ * [[ప్రభాకర రెడ్డి]] - విలన్ * [[రేణుక]] * [[రాజబాబు]] * [[గీతాంజలి (నటి)|గీతాంజలి]] * [[శ్రీరంజని]] * [[జ్యోతిలక్ష్మి (నటి)|జ్యోతిలక్ష్మి]] * [[రమాప్రభ]] ==సాంకేతిక వర్గం== * రచన - [[దాసరి నారాయణరావు]] * సంగీతం - [[ఎస్.పి.కోదండపాణి]] * ఛాయాగ్రహణం - కన్నప్ప * కళ - చలం * దర్శకుడు - [[లక్ష్మీదీపక్]] * నిర్మాతలు - పి.ఏకామ్రేశ్వరరావు, రాఘవ ==పాటలు== # ఎక్కడున్నాడో వాడెక్కడున్నాడో - ఎల్. ఆర్. ఈశ్వరి # ఛీరియో టాటా కన్నులనిండా కైపులు ఉంటే నో ఫియర్ మైడియర్ - [[ఎల్.ఆర్. ఈశ్వరి]] బృందం # నీ మనసులోకి రావాలి కాపురానికి నే అద్దె ఎంత ఇవ్వాలి మాసానికి - [[ఎస్.పి. బాలసుబ్రహ్మణ్యం]], [[పి.సుశీల]] # పచ్చజొన్న చేనుకాడ చూశానయ్యో నువ్వు పైలా పచ్చీసుమీద ఉన్నావయ్యో - సుశీల, [[ఘంటసాల]] # హరి ఓం హరి ఓం అనరా ఆల్‌ బిత్తరులకు కాలం గదరా - ఎస్. పి. బాలసుబ్రహ్మణ్యం బృందం ==వనరులు== * [https://web.archive.org/web/20110708040419/http://ghantasalagalamrutamu.blogspot.com/ ఘంటసాల గళామృతము బ్లాగు] - కొల్లూరి భాస్కరరావు, ఘంటసాల సంగీత కళాశాల, హైదరాబాద్ - (చల్లా సుబ్బారాయుడు సంకలనం ఆధారంగా) [[వర్గం:శోభన్ బాబు నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:రాజబాబు నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:గుమ్మడి నటించిన చిత్రాలు]] [[వర్గం:ఎస్.వి.రంగారావు నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:రమాప్రభ నటించిన చిత్రాలు]] 4v0xb2cqan3p8b14osz1yohzhmsll24 0 12967 3609651 3291341 2022-07-28T16:24:00Z స్వరలాసిక 13980 [[Special:Contributions/Muralikrishna m|Muralikrishna m]] ([[User talk:Muralikrishna m|చర్చ]]) దిద్దుబాటు చేసిన కూర్పు 3291341 ను రద్దు చేసారు wikitext text/x-wiki {{సినిమా| name = జేమ్స్ బాండ్ 777 | director = [[కె.ఎస్.ఆర్.దాస్]]| year = 1971| language = తెలుగు| production_company = [[మయూర్ మూవీస్]]| music = [[చెళ్ళపిళ్ళ సత్యం]]| starring = [[ఘట్టమనేని కృష్ణ|కృష్ణ]],<br>[[విజయలలిత]]| }} కృష్ణ నటించిన '''జేమ్స్ బాండ్ 777''' యాక్షన్ సినిమా [[1971]], [[డిసెంబర్ 3]]న విడుదలయ్యింది. ==తారాగణం== * కృష్ణ, * విజయలలిత, * సత్యనారాయణ, * రాజబాబు, * జ్యోతిలక్ష్మి, * ఛాయాదేవి, * మిక్కిలినేని * [[త్యాగరాజు (నటుడు)|త్యాగరాజు]] ==సాంకేతికవర్గం== * దర్శకత్వం: కె.యస్. ఆర్. దాస్ * సంగీతం: సత్యం ==పాటలు== ఈ సినిమాలోని పాటల వివరాలు<ref>{{cite web |last1=కొల్లూరి భాస్కరరావు |title=జేమ్స్ బాండ్ 777 -1971 |url=https://web.archive.org/web/20200309103610/https://ghantasalagalamrutamu.blogspot.com/2011/02/777-1971.html |website=ఘంటసాల గళామృతము |publisher=కొల్లూరి భాస్కరరావు |accessdate=9 March 2020}}</ref>: # ఏదో విన్నాను ఎదురుగ వున్నాను ఇదిగో నిన్నే నిన్నే - [[ఎల్. ఆర్. ఈశ్వరి]] - రచన: వీటూరి # నాపేరే కిస్‌మిస్ నాబ్యూటీ డోంట్ మిస్ - ఎల్. ఆర్. ఈశ్వరి, ఎస్.పి. బాలు - రచన: డా. సినారె # నీకోసం వేచివున్నానురా విరిసే సొగసే నీకే దాచివుంచానురా - ఎస్.జానకి - రచన: డా. సినారె # నేనేరా నీదాన్ని నేనేరా నీ రాణిని - ఎల్. ఆర్. ఈశ్వరి, బి.వసంత - రచన: దాశరథి # రబ్బరుబొమ్మా ముద్దుల గుమ్మా రంగేళి రెమ్మ - ఎస్.పి. బాలు కోరస్ - రచన: ఆరుద్ర ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:రాజబాబు నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:ఛాయాదేవి నటించిన చిత్రాలు]] [[వర్గం:ఘట్టమనేని కృష్ణ నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:త్యాగరాజు నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:కె.ఎస్.ఆర్.దాస్ దర్శకత్వం వహించిన సినిమాలు]] 58tf1532yvgjg75hacp0heil1rgp6b4 3609656 3609651 2022-07-28T16:31:01Z స్వరలాసిక 13980 #WPWP, #WPWPTE, బొమ్మ చేర్చాను wikitext text/x-wiki {{సినిమా| name = జేమ్స్ బాండ్ 777 | image = James Bond 777 (1971).jpg| caption = సినిమా పోస్టర్| director = [[కె.ఎస్.ఆర్.దాస్]]| year = 1971| language = తెలుగు| production_company = [[మయూర్ మూవీస్]]| music = [[చెళ్ళపిళ్ళ సత్యం]]| starring = [[ఘట్టమనేని కృష్ణ|కృష్ణ]],<br>[[విజయలలిత]]| }} కృష్ణ నటించిన '''జేమ్స్ బాండ్ 777''' యాక్షన్ సినిమా [[1971]], [[డిసెంబర్ 3]]న విడుదలయ్యింది. ==తారాగణం== * కృష్ణ, * విజయలలిత, * సత్యనారాయణ, * రాజబాబు, * జ్యోతిలక్ష్మి, * ఛాయాదేవి, * మిక్కిలినేని * [[త్యాగరాజు (నటుడు)|త్యాగరాజు]] ==సాంకేతికవర్గం== * దర్శకత్వం: కె.యస్. ఆర్. దాస్ * సంగీతం: సత్యం ==పాటలు== ఈ సినిమాలోని పాటల వివరాలు<ref>{{cite web |last1=కొల్లూరి భాస్కరరావు |title=జేమ్స్ బాండ్ 777 -1971 |url=https://web.archive.org/web/20200309103610/https://ghantasalagalamrutamu.blogspot.com/2011/02/777-1971.html |website=ఘంటసాల గళామృతము |publisher=కొల్లూరి భాస్కరరావు |accessdate=9 March 2020}}</ref>: # ఏదో విన్నాను ఎదురుగ వున్నాను ఇదిగో నిన్నే నిన్నే - [[ఎల్. ఆర్. ఈశ్వరి]] - రచన: వీటూరి # నాపేరే కిస్‌మిస్ నాబ్యూటీ డోంట్ మిస్ - ఎల్. ఆర్. ఈశ్వరి, ఎస్.పి. బాలు - రచన: డా. సినారె # నీకోసం వేచివున్నానురా విరిసే సొగసే నీకే దాచివుంచానురా - ఎస్.జానకి - రచన: డా. సినారె # నేనేరా నీదాన్ని నేనేరా నీ రాణిని - ఎల్. ఆర్. ఈశ్వరి, బి.వసంత - రచన: దాశరథి # రబ్బరుబొమ్మా ముద్దుల గుమ్మా రంగేళి రెమ్మ - ఎస్.పి. బాలు కోరస్ - రచన: ఆరుద్ర ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:రాజబాబు నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:ఛాయాదేవి నటించిన చిత్రాలు]] [[వర్గం:ఘట్టమనేని కృష్ణ నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:త్యాగరాజు నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:కె.ఎస్.ఆర్.దాస్ దర్శకత్వం వహించిన సినిమాలు]] g6z8m0n740j9o4iuq2gix0nn6m83nsa 0 13303 3609734 3474834 2022-07-29T03:01:53Z స్వరలాసిక 13980 #WPWP, #WPWPTE, బొమ్మ చేర్చాను wikitext text/x-wiki గూడవల్లి రామబ్రహ్మం నిర్మించిన సినిమా వివరాలకోసం [[రైతుబిడ్డ (1939 సినిమా)]] చూడండి. {{సినిమా| image = Raithu Bidda (1971) Poster Design.jpg| caption = సినిమా పోస్టర్| name = రైతుబిడ్డ | director = [[బి.ఎ. సుబ్బారావు ]]| year = 1971| language = తెలుగు| production_company = [[నవభారత్ మూవీస్ ]]| music = [[సాలూరి హనుమంతరావు]]| starring = [[నందమూరి తారక రామారావు]],<br>[[వాణిశ్రీ]]| }} '''రైతు బిడ్డ''' (''Raitu Bidda'') 1971లో వెలువడిన ఒక [[తెలుగు సినిమా]]. ఒక రైతు [[కుటుంబం]], బాధ్యత నెరిగిన అన్న, చదువుకున్న తమ్ముడు, వీరంటే గిట్టనివారు, అన్నకూ తమ్మునికి మధ్య కలహాలూ, చివరకు అందరూ కలవటం చిత్రకథ. రామరావు ,రైతుగా,వాణిశ్రీ టీచరుగా, తమ్మునిగా [[కొంగర జగ్గయ్య|జగ్గయ్య]], కథానాయకునికి మేలు చేసే పాత్రలో [[రాజనాల కాళేశ్వరరావు|రాజనాల]] నటించారు. ''ఆ అనురాగం'', ''విరిసిన మరుమల్లి'', ''దేవుడు సృష్టించాడు లోకాలు'' వంటి హిట్ గీతాలున్నాయి. చిత్రకథ 'మనోజ్ కుమార్' యొక్క 'ఉప్‌కార్' చిత్రానికి దగ్గరగా ఉంటుంది. ఐతే తర్వాత [[ఘట్టమనేని కృష్ణ]] చిత్రం [[పాడిపంటలు]]లో ఈ పోలికలూ మరింత స్పష్టం గా కనిపిస్తాయి. [[వర్గం:ఎన్టీఆర్‌ సినిమాలు]] [[వర్గం:జగ్గయ్య నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:రాజనాల నటించిన చిత్రాలు]] [[వర్గం:ఛాయాదేవి నటించిన చిత్రాలు]] o2pxee5iyeezsd153s47u3asdbil0m6 0 13360 3609741 3474853 2022-07-29T03:35:09Z స్వరలాసిక 13980 #WPWP, #WPWPTE, బొమ్మ చేర్చాను wikitext text/x-wiki {{సినిమా| name = రామాలయం | image = Ramalayam (1971).jpg| caption = సినిమా పోస్టర్| story = [[కె. బాబురావు ]]| dialogues = [[పినిశెట్టి శ్రీరామమూర్తి]] | director = [[కె. బాబురావు ]]| producer = [[కె.ఏ.ప్రభాకర్]] | year = 1971| language = తెలుగు| production_company = [[రామ విజేత ఫిల్మ్స్]]| lyrics = [[ఆరుద్ర]], [[దాశరథి కృష్ణమాచార్య|దాశరథి]], [[సి.నారాయణ రెడ్డి]], [[కొసరాజు రాఘవయ్య చౌదరి|కొసరాజు]] | music = [[ఘంటసాల]]<br>[[యస్.రాజేశ్వరరావు]]| starring = [[కొంగర జగ్గయ్య|జగ్గయ్య]]<br> [[శోభన్ బాబు ]],<br>[[జమున (నటి)|జమున]]<br>[[విజయనిర్మల]]| playback_singer = [[ఘంటసాల]], [[ఎస్.జానకి]], [[ఎల్.ఆర్.ఈశ్వరి]] | cinematography = మాధవ బుల్ బులే | editing = ఆర్. హనుమంతరావు | }} ==పాత్రలు-పాత్రధారలు== * [[కొంగర జగ్గయ్య|జగ్గయ్య]] - రామయ్య * [[జమున (నటి)|జమున]] - జానకి, రామయ్య భార్య * [[శోభన్ బాబు]] - గోపి * [[రోజారమణి]] - చిన్ని, జగ్గయ్య చెల్లెలు * [[ప్రభాకర రెడ్డి]] - రాయుడు * [[చిత్తూరు నాగయ్య]] - రామాలయం పూజారి * [[అల్లు రామలింగయ్య]] - కరణం * [[సూర్యకాంతం]] - కాంతం * [[విజయనిర్మల]] - రాధ, గోపి భార్య * [[చంద్రమోహన్]] * [[రాజబాబు]] * [[వల్లూరి బాలకృష్ణ|బాలకృష్ణ]] * [[పుష్పకుమారి]] ==పాటలు== # ఇలా గిలా రాయే నిన్నిడిసి నేనుండలేను అలాంటి - [[ఎస్.పి. బాలసుబ్రహ్మణ్యం]], [[ఎల్.ఆర్.ఈశ్వరి]] - రచన: [[ఆరుద్ర]] # ఎవరికి దొరకని ఈ అందం ఎదురుగ నిలిచెను నీ కోసం - ఎల్. ఆర్.ఈశ్వరి - రచన: [[దాశరథి కృష్ణమాచార్య|దాశరథి]] # ఎందుకు బిడియం చిట్టెమ్మా నా సందిట చేరవే - ఎస్.పి. బాలసుబ్రహ్మణ్యం, ఎల్. ఆర్.ఈశ్వరి - రచన: డా. [[సి.నారాయణరెడ్డి]] - నటులు: చంద్రమోహన్, రోజారమణి # కానలకేగి కాంతను బాసి .. జగదభిరామా రఘుకుల (బిట్) - ఘంటసాల - రచన: దాశరధి # గో గో గో గో గోపాలా కో కో కో కోపాలా కం కం కమ్మగా రం రం - ఎల్. ఆర్.ఈశ్వరి # చిన్నారి మరదలికి పెళ్ళవుతుంది చిట్టెమ్మ త్వరలో ఇల్లాలౌతుంది - [[ఎస్.జానకి]], [[జిక్కి]] - రచన: డా. సి.నారాయణరెడ్డి - నటులు: జమున, విజయనిర్మల # జగదభిరామా రఘుకులసోమా శరణమునీయవయా - గానం: [[ఘంటసాల]] బృందం - రచన: దాశరధి - నటుడు: జగ్గయ్య # మముగన్న తల్లిరా భూదేవి మాపైన దయచూపు శ్రీదేవి - గానం: ఘంటసాల బృందం - రచన: [[శ్రీశ్రీ]] - నటుడు: శోభన్ బాబు # మదనా మదనా మదనా మదనా యనుచును వదలలేక - ఎల్. ఆర్.ఈశ్వరి బృందం - రచన: ఆరుద్ర ==బయటి లింకులు== * [http://ghantasalagalamrutamu.blogspot.com/2009/08/1971_03.html] కొల్లూరు భాస్కరరావు గారి ఘంటసాల గళామృతం ఆధారంగా... [[వర్గం:జగ్గయ్య నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:రాజబాబు నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:సూర్యకాంతం నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:నాగయ్య నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:జమున నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:శోభన్ బాబు నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:అల్లు రామలింగయ్య నటించిన చిత్రాలు]] [[వర్గం:పుష్పకుమారి నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:చంద్రమోహన్ నటించిన సినిమాలు]] pw606gmh1zsiurv2mv7z08a8l0midg1 0 16424 3609730 3598682 2022-07-29T02:49:59Z స్వరలాసిక 13980 #WPWP, #WPWPTE, బొమ్మ చేర్చాను wikitext text/x-wiki {{సినిమా| name = పట్టుకుంటే లక్ష | image = Pattukunte Laksha (1971).jpg| caption = సినిమా పోస్టర్| director = [[బి.హరినారాయణ ]]| year = 1971| language = తెలుగు| production_company = హరి కృష్ణ ఫిల్మ్స్ | music = [[ఘంటసాల]]| producer=బి. కృష్ణమూర్తి, <br />వి. కృష్ణంరాజు| starring = [[ఘట్టమనేని కృష్ణ|కృష్ణ]], <br>[[విజయలలిత]] , <br>[[నాగభూషణం (నటుడు)|నాగభూషణం]], <br>[[సత్యనారాయణ]], <br>[[రాజబాబు]], <br>[[ధూళిపాళ]]| }} ఈ సినిమాకు మూలకథ ఆధారం: [[కొమ్మూరి సాంబశివరావు]] అపరాధ పరిశోధక [[నవల]] - పట్టుకుంటే లక్ష == తరాగణం == [[ఘట్టమనేని కృష్ణ|కృష్ణ]] [[విజయలలిత]] నాగభూషణం ==పాటలు== # అందరికి ఈ చిలక అందదులే తన వలపు తలుపులను తెరవదులే - జె. గిరిజ # కన్నులలో నీ రూపం హృదయంలో ఈ తాపం తాళలేకపోతు - ఘంటసాల - రచన: దాశరథి # కొండా తిరిగొ కోనా తిరిగి రామయ వస్తాడు - తిరుపతి రాఘవులు, జే.గిరిజ: ప్రయాగ # పట్టుకుంటె లక్ష వచ్చింది చూస్కో లక్ష లక్ష లక్ష దేవుడు దయ - తిరుపతి రాఘవులు, ఎస్. జానకి # పరత్రాణాయ సాధూనాం వినాశాయచ ( సంప్రదాయ శ్లోకం) - ఘంటసాల # రెడి రడి రెడీ ఎందుకైన మంచిది విల్‌యు ప్లీజ్ గెట్ - ఎస్. జానకి, ఘంటసాల - రచన: విజయరత్నంపత్తూకుంటే #వులికి పడతావేల బెదిరిపడతావేల -ఎస్. జానకి: దాశరధి ==మూలాలు== * [https://web.archive.org/web/20110708040419/http://ghantasalagalamrutamu.blogspot.com/ ఘంటసాల గళామృతము బ్లాగు] - కొల్లూరి భాస్కరరావు, ఘంటసాల సంగీత కళాశాల, హైదరాబాద్ - (చల్లా సుబ్బారాయుడు సంకలనం ఆధారంగా) [[వర్గం:రాజబాబు నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:ధూళిపాళ నటించిన చిత్రాలు]] [[వర్గం:నాగభూషణం నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:ఘట్టమనేని కృష్ణ నటించిన సినిమాలు]] jlfljfjcz0siv2nz1iyrbnp36tiar9a 0 18851 3609849 2379189 2022-07-29T06:12:24Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki '''మహదేవపూర్''' పేరుతో చాలా వ్యాసాలు ఉన్నాయి. ఆ వ్యాసాల జాబితా: == తెలంగాణ == * [[మహదేవపూర్ (కొందుర్గ్‌)]] - మహబూబ్ నగర్ జిల్లాలోని కొందుర్గ్‌ మండలానికి చెందిన గ్రామం * [[మహదేవపూర్ (బీబీనగర్)]] - నల్గొండ జిల్లాలోని బీబీనగర్ మండలానికి చెందిన గ్రామం * [[మహాదేవపూర్ (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)|మహాదేవపూర్ (జయశంకర్ భూపాలపల్లి)]] - జయశంకర్ (భూపాలపల్లి) జిల్లాకు చెందిన మండలం {{అయోమయ నివృత్తి}} 5860qg3nsm9yrczfpt2hfr9vxf8wauo 0 20844 3609671 3589483 2022-07-28T17:09:50Z యర్రా రామారావు 28161 యర్రా రామారావు, [[ఘణపూర్ (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)]] పేజీని [[ఘనపూర్ (జయశంకర్ జిల్లా)]] కు తరలించారు: మరింత మెరుగైన పేరు wikitext text/x-wiki '''ఘణపూర్,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా]], [[ఘనపూర్‌ మండలం (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)|ఘనపూర్]] మండలానికి చెందిన గ్రామం. {{Infobox Settlement| ‎|name = ఘనపూర్ |native_name = |nickname = |settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = తెలంగాణ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[తెలంగాణ]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = జయశంకర్ భూపాలపల్లి |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 =ఘనపూర్ <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = 7154 |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = 3508 |population_blank2_title =  స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = 3646 |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 =1890 <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్యు |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title =  స్త్రీల సంఖ్యు |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd          = 18.290860 | latm          = | lats          = | latNS          = N | longd          = 79.869393 | longm          = | longs          = | longEW         = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = 506345 |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} ఇది సమీప పట్టణమైన [[వరంగల్]] నుండి 57 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. == గణాంకాలు == 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1890 ఇళ్లతో, 7154 జనాభాతో 457 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 3508, ఆడవారి సంఖ్య 3646. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1106 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 274. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 577848<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 506345. == చరిత్ర == గ్రామానికి దాదాపు ఎనిమిది వందల ఏళ్ళ పైచిలుకు చరిత్ర ఉంది. ఈ గ్రామం కాకతీయుల పరిపాలన కాలంతో సంబంధం కలిగివుంది. ఘనపూర్ గ్రామంలోని కాకతీయులనాటి చెరువు, పలు శాసనాలు, ప్రాచీనాలయాలు ఈ విషయాన్ని నిర్ధారిస్తున్నాయి. గ్రామంలో కాకతీయుల నాటి చారిత్రిక నిర్మాణాలు ఉన్నాయి.గ్రామ సమీపంలోని చారిత్రిక నిర్మాణాలు, గ్రామానికి గణపురం అన్న పేరుతో సహా ప్రాచీన చరిత్రకు నిదర్శనంగా నిలుస్తున్నాయి.<ref name=":02">[[ఘనపూర్‌#cite ref-చెరువులో గణపసముద్రుడు 5-0]]</ref> == విద్యా సౌకర్యాలు == గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు బాలబడి ఉంది. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాలలు ఆరు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు నాలుగు, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు మాధ్యమిక పాఠశాలలు ఐదు ఉన్నాయి. ఒక ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాల, ఒక ప్రైవేటు జూనియర్ కళాశాల ఉన్నాయి. ఒక ప్రభుత్వ పాలీటెక్నిక్ ఉంది.సమీప ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల పరకాలలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల [[వరంగల్|వరంగల్లోనూ]] ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల వరంగల్లోను, ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల వరంగల్లో ఉన్నాయి. == వైద్య సౌకర్యం == === ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం === ఘన్‌పూర్లో ఉన్న ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు, నలుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రిలో ఒక డాక్టరు, ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. === ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం === గ్రామంలో3 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీ చదివిన డాక్టరు ఒకరు, డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఇద్దరు ఉన్నారు. నాలుగు మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి. == తాగు నీరు == గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. చెరువు ద్వారా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది. == పారిశుధ్యం == మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు. == సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు == ఘన్‌పూర్లో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, మొబైల్ ఫోన్, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి. == మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు == గ్రామంలో ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ ఉన్నాయి. == ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు == గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. == విద్యుత్తు == గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 9 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. == భూమి వినియోగం == ఘన్‌పూర్లో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది: * వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 101 హెక్టార్లు * తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 8 హెక్టార్లు * నికరంగా విత్తిన భూమి: 347 హెక్టార్లు * నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 323 హెక్టార్లు * వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 24 హెక్టార్లు == నీటిపారుదల సౌకర్యాలు == ఘన్‌పూర్లో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది. * బావులు/బోరు బావులు: 24 హెక్టార్లు == ఉత్పత్తి == ఘన్‌పూర్లో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి. === ప్రధాన పంటలు === [[వరి]], [[ప్రత్తి]], [[మిరప]] == గ్రామ విశేషాలు == ===కోటగుళ్లు=== [[దస్త్రం:Kota gullu.jpg|thumb|right|గణపురం కోటగుళ్ళు]] ఈ గ్రామంలో కాకతీయ కాలంలో ఆలయ సముదాయం నిర్మించబడింది. ఇందులో వివిధ పరిమాణాల్లో ఉన్న 22 గుళ్లు ఉన్నాయి. వీటిని [[కోట గుళ్ళు]] అని పిలుస్తారు. === చారిత్రిక నిర్మాణాలు === గ్రామంలోని గణపసముద్రం [[కాకతీయులు]] తవ్వించిన అతిపెద్ద చెరువుల్లో ఒకటిగా నిలుస్తోంది. ఈ చెరువులో నీటి అడుగున ఉన్న విఘ్నేశ్వరాలయం 2015లో బయటపడింది. మత్తడి ప్రాంతం పూర్తిగా నీరులేకుండా అయిపోవడంతో ఈ ఆలయం వెలుగుచూసింది.ఆలయంలోని స్తంభాలవంటి నిర్మాణాలన్నీ కాలక్రమేణా, నీటి వల్ల ఏర్పడిన మార్పులతో అడుగున కుప్పగా పడివున్నాయి. ఆలయంలోని వినాయక విగ్రహం, నాగదేవత ప్రతిమలు, ద్వారపాలకుల విగ్రహాలు బయటపడ్డాయి. ఆలయనిర్మాణాన్ని గురించి కాకతీయులు వేసిన శాసనాలు కూడా నీటి అడుగున లభ్యమయ్యాయి. == మూలాలు == {{Reflist}} == వెలుపలి లంకెలు == {{ఘణపూర్‌ (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా) మండలంలోని గ్రామాలు}} dny0b5enya0wi4ljzfp1x6tj3mn8gym 3609738 3609671 2022-07-29T03:20:56Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki '''ఘణపూర్,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా]], [[ఘనపూర్‌ మండలం (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)|ఘనపూర్]] మండలానికి చెందిన గ్రామం. {{Infobox Settlement| ‎|name = ఘనపూర్ |native_name = |nickname = |settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = తెలంగాణ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[తెలంగాణ]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = జయశంకర్ భూపాలపల్లి |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 =ఘనపూర్ <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = 7154 |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = 3508 |population_blank2_title =  స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = 3646 |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 =1890 <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్యు |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title =  స్త్రీల సంఖ్యు |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd          = 18.290860 | latm          = | lats          = | latNS          = N | longd          = 79.869393 | longm          = | longs          = | longEW         = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = 506345 |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} ఇది సమీప పట్టణమైన [[వరంగల్]] నుండి 57 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. == చరిత్ర == గ్రామానికి దాదాపు ఎనిమిది వందల ఏళ్ళ పైచిలుకు చరిత్ర ఉంది. ఈ గ్రామం కాకతీయుల పరిపాలన కాలంతో సంబంధం కలిగివుంది. ఘనపూర్ గ్రామంలోని కాకతీయులనాటి చెరువు, పలు శాసనాలు, ప్రాచీనాలయాలు ఈ విషయాన్ని నిర్ధారిస్తున్నాయి. గ్రామంలో కాకతీయుల నాటి చారిత్రిక నిర్మాణాలు ఉన్నాయి.గ్రామ సమీపంలోని చారిత్రిక నిర్మాణాలు, గ్రామానికి గణపురం అన్న పేరుతో సహా ప్రాచీన చరిత్రకు నిదర్శనంగా నిలుస్తున్నాయి. == గణాంకాలు == 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1890 ఇళ్లతో, 7154 జనాభాతో 457 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 3508, ఆడవారి సంఖ్య 3646. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1106 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 274. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 577848<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 506345. == చరిత్ర == గ్రామానికి దాదాపు ఎనిమిది వందల ఏళ్ళ పైచిలుకు చరిత్ర ఉంది. ఈ గ్రామం కాకతీయుల పరిపాలన కాలంతో సంబంధం కలిగివుంది. ఘనపూర్ గ్రామంలోని కాకతీయులనాటి చెరువు, పలు శాసనాలు, ప్రాచీనాలయాలు ఈ విషయాన్ని నిర్ధారిస్తున్నాయి. గ్రామంలో కాకతీయుల నాటి చారిత్రిక నిర్మాణాలు ఉన్నాయి.గ్రామ సమీపంలోని చారిత్రిక నిర్మాణాలు, గ్రామానికి గణపురం అన్న పేరుతో సహా ప్రాచీన చరిత్రకు నిదర్శనంగా నిలుస్తున్నాయి.<ref name=":02">[[ఘనపూర్‌#cite ref-చెరువులో గణపసముద్రుడు 5-0]]</ref> == విద్యా సౌకర్యాలు == గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు బాలబడి ఉంది. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాలలు ఆరు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు నాలుగు, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు మాధ్యమిక పాఠశాలలు ఐదు ఉన్నాయి. ఒక ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాల, ఒక ప్రైవేటు జూనియర్ కళాశాల ఉన్నాయి. ఒక ప్రభుత్వ పాలీటెక్నిక్ ఉంది.సమీప ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల పరకాలలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల [[వరంగల్|వరంగల్లోనూ]] ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల వరంగల్లోను, ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల వరంగల్లో ఉన్నాయి. == వైద్య సౌకర్యం == === ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం === ఘన్‌పూర్లో ఉన్న ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు, నలుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రిలో ఒక డాక్టరు, ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. === ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం === గ్రామంలో3 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీ చదివిన డాక్టరు ఒకరు, డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఇద్దరు ఉన్నారు. నాలుగు మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి. == తాగు నీరు == గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. చెరువు ద్వారా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది. == పారిశుధ్యం == మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు. == సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు == ఘన్‌పూర్లో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, మొబైల్ ఫోన్, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి. == మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు == గ్రామంలో ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ ఉన్నాయి. == ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు == గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. == విద్యుత్తు == గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 9 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. == భూమి వినియోగం == ఘన్‌పూర్లో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది: * వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 101 హెక్టార్లు * తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 8 హెక్టార్లు * నికరంగా విత్తిన భూమి: 347 హెక్టార్లు * నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 323 హెక్టార్లు * వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 24 హెక్టార్లు == నీటిపారుదల సౌకర్యాలు == ఘన్‌పూర్లో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది. * బావులు/బోరు బావులు: 24 హెక్టార్లు == ఉత్పత్తి == ఘన్‌పూర్లో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి. === ప్రధాన పంటలు === [[వరి]], [[ప్రత్తి]], [[మిరప]] == గ్రామ విశేషాలు == ===కోటగుళ్లు=== [[దస్త్రం:Kota gullu.jpg|thumb|right|గణపురం కోటగుళ్ళు]] ఈ గ్రామంలో కాకతీయ కాలంలో ఆలయ సముదాయం నిర్మించబడింది. ఇందులో వివిధ పరిమాణాల్లో ఉన్న 22 గుళ్లు ఉన్నాయి. వీటిని [[కోట గుళ్ళు]] అని పిలుస్తారు. === చారిత్రిక నిర్మాణాలు === గ్రామంలోని గణపసముద్రం [[కాకతీయులు]] తవ్వించిన అతిపెద్ద చెరువుల్లో ఒకటిగా నిలుస్తోంది. ఈ చెరువులో నీటి అడుగున ఉన్న విఘ్నేశ్వరాలయం 2015లో బయటపడింది. మత్తడి ప్రాంతం పూర్తిగా నీరులేకుండా అయిపోవడంతో ఈ ఆలయం వెలుగుచూసింది.ఆలయంలోని స్తంభాలవంటి నిర్మాణాలన్నీ కాలక్రమేణా, నీటి వల్ల ఏర్పడిన మార్పులతో అడుగున కుప్పగా పడివున్నాయి. ఆలయంలోని వినాయక విగ్రహం, నాగదేవత ప్రతిమలు, ద్వారపాలకుల విగ్రహాలు బయటపడ్డాయి. ఆలయనిర్మాణాన్ని గురించి కాకతీయులు వేసిన శాసనాలు కూడా నీటి అడుగున లభ్యమయ్యాయి. == మూలాలు == {{Reflist}} == వెలుపలి లంకెలు == {{ఘణపూర్‌ (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా) మండలంలోని గ్రామాలు}} 99k7pjh0d3hh5m7ds3kynj5z4zn3zd0 3609744 3609738 2022-07-29T03:43:55Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki '''ఘణపూర్,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా]], [[ఘనపూర్‌ మండలం (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)|ఘనపూర్]] మండలానికి చెందిన గ్రామం. {{Infobox Settlement| ‎|name = ఘనపూర్ |native_name = |nickname = |settlement_type = రెవన్యూ గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = తెలంగాణ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[తెలంగాణ]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = జయశంకర |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 =ఘనపూర్ <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = 7154 |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = 3508 |population_blank2_title =  స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = 3646 |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 =1890 <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title =  స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd          = 18.295320 | latm          = | lats          = | latNS          = N | longd          = 79.863098 | longm          = | longs          = | longEW         = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = 506345 |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} ఇది సమీప పట్టణమైన [[వరంగల్]] నుండి 57 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. == చరిత్ర == గ్రామానికి దాదాపు ఎనిమిది వందల ఏళ్ళ పైచిలుకు చరిత్ర ఉంది. ఈ గ్రామం కాకతీయుల పరిపాలన కాలంతో సంబంధం కలిగివుంది. ఘనపూర్ గ్రామంలోని కాకతీయులనాటి చెరువు, పలు శాసనాలు, ప్రాచీనాలయాలు ఈ విషయాన్ని నిర్ధారిస్తున్నాయి. గ్రామంలో కాకతీయుల నాటి చారిత్రిక నిర్మాణాలు ఉన్నాయి.గ్రామ సమీపంలోని చారిత్రిక నిర్మాణాలు, గ్రామానికి గణపురం అన్న పేరుతో సహా ప్రాచీన చరిత్రకు నిదర్శనంగా నిలుస్తున్నాయి. == గణాంకాలు == 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1890 ఇళ్లతో, 7154 జనాభాతో 457 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 3508, ఆడవారి సంఖ్య 3646. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1106 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 274. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 577848<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 506345. == చరిత్ర == గ్రామానికి దాదాపు ఎనిమిది వందల ఏళ్ళ పైచిలుకు చరిత్ర ఉంది. ఈ గ్రామం కాకతీయుల పరిపాలన కాలంతో సంబంధం కలిగివుంది. ఘనపూర్ గ్రామంలోని కాకతీయులనాటి చెరువు, పలు శాసనాలు, ప్రాచీనాలయాలు ఈ విషయాన్ని నిర్ధారిస్తున్నాయి. గ్రామంలో కాకతీయుల నాటి చారిత్రిక నిర్మాణాలు ఉన్నాయి.గ్రామ సమీపంలోని చారిత్రిక నిర్మాణాలు, గ్రామానికి గణపురం అన్న పేరుతో సహా ప్రాచీన చరిత్రకు నిదర్శనంగా నిలుస్తున్నాయి.<ref name=":02">[[ఘనపూర్‌#cite ref-చెరువులో గణపసముద్రుడు 5-0]]</ref> == విద్యా సౌకర్యాలు == గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు బాలబడి ఉంది. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాలలు ఆరు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు నాలుగు, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు మాధ్యమిక పాఠశాలలు ఐదు ఉన్నాయి. ఒక ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాల, ఒక ప్రైవేటు జూనియర్ కళాశాల ఉన్నాయి. ఒక ప్రభుత్వ పాలీటెక్నిక్ ఉంది.సమీప ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల పరకాలలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల [[వరంగల్|వరంగల్లోనూ]] ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల వరంగల్లోను, ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల వరంగల్లో ఉన్నాయి. == వైద్య సౌకర్యం == === ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం === ఘన్‌పూర్లో ఉన్న ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు, నలుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రిలో ఒక డాక్టరు, ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. === ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం === గ్రామంలో3 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీ చదివిన డాక్టరు ఒకరు, డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఇద్దరు ఉన్నారు. నాలుగు మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి. == తాగు నీరు == గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. చెరువు ద్వారా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది. == పారిశుధ్యం == మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు. == సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు == ఘన్‌పూర్లో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, మొబైల్ ఫోన్, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి. == మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు == గ్రామంలో ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ ఉన్నాయి. == ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు == గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. == విద్యుత్తు == గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 9 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. == భూమి వినియోగం == ఘన్‌పూర్లో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది: * వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 101 హెక్టార్లు * తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 8 హెక్టార్లు * నికరంగా విత్తిన భూమి: 347 హెక్టార్లు * నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 323 హెక్టార్లు * వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 24 హెక్టార్లు == నీటిపారుదల సౌకర్యాలు == ఘన్‌పూర్లో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది. * బావులు/బోరు బావులు: 24 హెక్టార్లు == ఉత్పత్తి == ఘన్‌పూర్లో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి. === ప్రధాన పంటలు === [[వరి]], [[ప్రత్తి]], [[మిరప]] == గ్రామ విశేషాలు == ===కోటగుళ్లు=== [[దస్త్రం:Kota gullu.jpg|thumb|right|గణపురం కోటగుళ్ళు]] ఈ గ్రామంలో కాకతీయ కాలంలో ఆలయ సముదాయం నిర్మించబడింది. ఇందులో వివిధ పరిమాణాల్లో ఉన్న 22 గుళ్లు ఉన్నాయి. వీటిని [[కోట గుళ్ళు]] అని పిలుస్తారు. === చారిత్రిక నిర్మాణాలు === గ్రామంలోని గణపసముద్రం [[కాకతీయులు]] తవ్వించిన అతిపెద్ద చెరువుల్లో ఒకటిగా నిలుస్తోంది. ఈ చెరువులో నీటి అడుగున ఉన్న విఘ్నేశ్వరాలయం 2015లో బయటపడింది. మత్తడి ప్రాంతం పూర్తిగా నీరులేకుండా అయిపోవడంతో ఈ ఆలయం వెలుగుచూసింది.ఆలయంలోని స్తంభాలవంటి నిర్మాణాలన్నీ కాలక్రమేణా, నీటి వల్ల ఏర్పడిన మార్పులతో అడుగున కుప్పగా పడివున్నాయి. ఆలయంలోని వినాయక విగ్రహం, నాగదేవత ప్రతిమలు, ద్వారపాలకుల విగ్రహాలు బయటపడ్డాయి. ఆలయనిర్మాణాన్ని గురించి కాకతీయులు వేసిన శాసనాలు కూడా నీటి అడుగున లభ్యమయ్యాయి. == మూలాలు == {{Reflist}} == వెలుపలి లంకెలు == {{ఘణపూర్‌ (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా) మండలంలోని గ్రామాలు}} jwqgllrttwhg2gygwuvicstu0nxo8z6 3609745 3609744 2022-07-29T03:45:05Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki '''ఘణపూర్,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా]], [[ఘనపూర్‌ మండలం (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)|ఘనపూర్]] మండలానికి చెందిన గ్రామం. {{Infobox Settlement| ‎|name = ఘనపూర్ |native_name = |nickname = |settlement_type = రెవన్యూ గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = తెలంగాణ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[తెలంగాణ]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = జయశంకర్ |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 =ఘనపూర్ <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = 7154 |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = 3508 |population_blank2_title =  స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = 3646 |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 =1890 <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title =  స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd          = 18.295320 | latm          = | lats          = | latNS          = N | longd          = 79.863098 | longm          = | longs          = | longEW         = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = 506345 |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} ఇది సమీప పట్టణమైన [[వరంగల్]] నుండి 57 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. == చరిత్ర == గ్రామానికి దాదాపు ఎనిమిది వందల ఏళ్ళ పైచిలుకు చరిత్ర ఉంది. ఈ గ్రామం కాకతీయుల పరిపాలన కాలంతో సంబంధం కలిగివుంది. ఘనపూర్ గ్రామంలోని కాకతీయులనాటి చెరువు, పలు శాసనాలు, ప్రాచీనాలయాలు ఈ విషయాన్ని నిర్ధారిస్తున్నాయి. గ్రామంలో కాకతీయుల నాటి చారిత్రిక నిర్మాణాలు ఉన్నాయి.గ్రామ సమీపంలోని చారిత్రిక నిర్మాణాలు, గ్రామానికి గణపురం అన్న పేరుతో సహా ప్రాచీన చరిత్రకు నిదర్శనంగా నిలుస్తున్నాయి. == గణాంకాలు == 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1890 ఇళ్లతో, 7154 జనాభాతో 457 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 3508, ఆడవారి సంఖ్య 3646. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1106 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 274. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 577848<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 506345. == చరిత్ర == గ్రామానికి దాదాపు ఎనిమిది వందల ఏళ్ళ పైచిలుకు చరిత్ర ఉంది. ఈ గ్రామం కాకతీయుల పరిపాలన కాలంతో సంబంధం కలిగివుంది. ఘనపూర్ గ్రామంలోని కాకతీయులనాటి చెరువు, పలు శాసనాలు, ప్రాచీనాలయాలు ఈ విషయాన్ని నిర్ధారిస్తున్నాయి. గ్రామంలో కాకతీయుల నాటి చారిత్రిక నిర్మాణాలు ఉన్నాయి.గ్రామ సమీపంలోని చారిత్రిక నిర్మాణాలు, గ్రామానికి గణపురం అన్న పేరుతో సహా ప్రాచీన చరిత్రకు నిదర్శనంగా నిలుస్తున్నాయి.<ref name=":02">[[ఘనపూర్‌#cite ref-చెరువులో గణపసముద్రుడు 5-0]]</ref> == విద్యా సౌకర్యాలు == గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు బాలబడి ఉంది. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాలలు ఆరు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు నాలుగు, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు మాధ్యమిక పాఠశాలలు ఐదు ఉన్నాయి. ఒక ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాల, ఒక ప్రైవేటు జూనియర్ కళాశాల ఉన్నాయి. ఒక ప్రభుత్వ పాలీటెక్నిక్ ఉంది.సమీప ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల పరకాలలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల [[వరంగల్|వరంగల్లోనూ]] ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల వరంగల్లోను, ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల వరంగల్లో ఉన్నాయి. == వైద్య సౌకర్యం == === ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం === ఘన్‌పూర్లో ఉన్న ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు, నలుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రిలో ఒక డాక్టరు, ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. === ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం === గ్రామంలో3 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీ చదివిన డాక్టరు ఒకరు, డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఇద్దరు ఉన్నారు. నాలుగు మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి. == తాగు నీరు == గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. చెరువు ద్వారా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది. == పారిశుధ్యం == మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు. == సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు == ఘన్‌పూర్లో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, మొబైల్ ఫోన్, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి. == మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు == గ్రామంలో ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ ఉన్నాయి. == ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు == గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. == విద్యుత్తు == గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 9 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. == భూమి వినియోగం == ఘన్‌పూర్లో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది: * వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 101 హెక్టార్లు * తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 8 హెక్టార్లు * నికరంగా విత్తిన భూమి: 347 హెక్టార్లు * నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 323 హెక్టార్లు * వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 24 హెక్టార్లు == నీటిపారుదల సౌకర్యాలు == ఘన్‌పూర్లో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది. * బావులు/బోరు బావులు: 24 హెక్టార్లు == ఉత్పత్తి == ఘన్‌పూర్లో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి. === ప్రధాన పంటలు === [[వరి]], [[ప్రత్తి]], [[మిరప]] == గ్రామ విశేషాలు == ===కోటగుళ్లు=== [[దస్త్రం:Kota gullu.jpg|thumb|right|గణపురం కోటగుళ్ళు]] ఈ గ్రామంలో కాకతీయ కాలంలో ఆలయ సముదాయం నిర్మించబడింది. ఇందులో వివిధ పరిమాణాల్లో ఉన్న 22 గుళ్లు ఉన్నాయి. వీటిని [[కోట గుళ్ళు]] అని పిలుస్తారు. === చారిత్రిక నిర్మాణాలు === గ్రామంలోని గణపసముద్రం [[కాకతీయులు]] తవ్వించిన అతిపెద్ద చెరువుల్లో ఒకటిగా నిలుస్తోంది. ఈ చెరువులో నీటి అడుగున ఉన్న విఘ్నేశ్వరాలయం 2015లో బయటపడింది. మత్తడి ప్రాంతం పూర్తిగా నీరులేకుండా అయిపోవడంతో ఈ ఆలయం వెలుగుచూసింది.ఆలయంలోని స్తంభాలవంటి నిర్మాణాలన్నీ కాలక్రమేణా, నీటి వల్ల ఏర్పడిన మార్పులతో అడుగున కుప్పగా పడివున్నాయి. ఆలయంలోని వినాయక విగ్రహం, నాగదేవత ప్రతిమలు, ద్వారపాలకుల విగ్రహాలు బయటపడ్డాయి. ఆలయనిర్మాణాన్ని గురించి కాకతీయులు వేసిన శాసనాలు కూడా నీటి అడుగున లభ్యమయ్యాయి. == మూలాలు == {{Reflist}} == వెలుపలి లంకెలు == {{ఘణపూర్‌ (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా) మండలంలోని గ్రామాలు}} lua3s5diji3xup8y2jsknhui4jmtmfe 3609747 3609745 2022-07-29T03:46:27Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki '''ఘణపూర్,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా]], [[ఘనపూర్‌ మండలం (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)|ఘనపూర్]] మండలానికి చెందిన గ్రామం. {{Infobox Settlement| ‎|name = ఘనపూర్ |native_name = |nickname = |settlement_type = రెవన్యూ గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = తెలంగాణ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[తెలంగాణ]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[జయశంకర్ జిల్లా|జయశంకర్]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 =[[ఘనపూర్ మండలం (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)|ఘనపూర్]] <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = 7154 |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = 3508 |population_blank2_title =  స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = 3646 |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 =1890 <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title =  స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd          = 18.295320 | latm          = | lats          = | latNS          = N | longd          = 79.863098 | longm          = | longs          = | longEW         = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = 506345 |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} ఇది సమీప పట్టణమైన [[వరంగల్]] నుండి 57 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. == చరిత్ర == గ్రామానికి దాదాపు ఎనిమిది వందల ఏళ్ళ పైచిలుకు చరిత్ర ఉంది. ఈ గ్రామం కాకతీయుల పరిపాలన కాలంతో సంబంధం కలిగివుంది. ఘనపూర్ గ్రామంలోని కాకతీయులనాటి చెరువు, పలు శాసనాలు, ప్రాచీనాలయాలు ఈ విషయాన్ని నిర్ధారిస్తున్నాయి. గ్రామంలో కాకతీయుల నాటి చారిత్రిక నిర్మాణాలు ఉన్నాయి.గ్రామ సమీపంలోని చారిత్రిక నిర్మాణాలు, గ్రామానికి గణపురం అన్న పేరుతో సహా ప్రాచీన చరిత్రకు నిదర్శనంగా నిలుస్తున్నాయి. == గణాంకాలు == 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1890 ఇళ్లతో, 7154 జనాభాతో 457 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 3508, ఆడవారి సంఖ్య 3646. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1106 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 274. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 577848<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 506345. == చరిత్ర == గ్రామానికి దాదాపు ఎనిమిది వందల ఏళ్ళ పైచిలుకు చరిత్ర ఉంది. ఈ గ్రామం కాకతీయుల పరిపాలన కాలంతో సంబంధం కలిగివుంది. ఘనపూర్ గ్రామంలోని కాకతీయులనాటి చెరువు, పలు శాసనాలు, ప్రాచీనాలయాలు ఈ విషయాన్ని నిర్ధారిస్తున్నాయి. గ్రామంలో కాకతీయుల నాటి చారిత్రిక నిర్మాణాలు ఉన్నాయి.గ్రామ సమీపంలోని చారిత్రిక నిర్మాణాలు, గ్రామానికి గణపురం అన్న పేరుతో సహా ప్రాచీన చరిత్రకు నిదర్శనంగా నిలుస్తున్నాయి.<ref name=":02">[[ఘనపూర్‌#cite ref-చెరువులో గణపసముద్రుడు 5-0]]</ref> == విద్యా సౌకర్యాలు == గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు బాలబడి ఉంది. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాలలు ఆరు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు ప్రాథమికోన్నత పాఠశాలలు నాలుగు, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు మాధ్యమిక పాఠశాలలు ఐదు ఉన్నాయి. ఒక ప్రభుత్వ జూనియర్ కళాశాల, ఒక ప్రైవేటు జూనియర్ కళాశాల ఉన్నాయి. ఒక ప్రభుత్వ పాలీటెక్నిక్ ఉంది.సమీప ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల పరకాలలోను, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల [[వరంగల్|వరంగల్లోనూ]] ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల వరంగల్లోను, ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల వరంగల్లో ఉన్నాయి. == వైద్య సౌకర్యం == === ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం === ఘన్‌పూర్లో ఉన్న ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు, నలుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రిలో ఒక డాక్టరు, ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. === ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం === గ్రామంలో3 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. ఎమ్బీబీయెస్ కాకుండా ఇతర డిగ్రీ చదివిన డాక్టరు ఒకరు, డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ఇద్దరు ఉన్నారు. నాలుగు మందుల దుకాణాలు ఉన్నాయి. == తాగు నీరు == గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. చెరువు ద్వారా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది. == పారిశుధ్యం == మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు. == సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు == ఘన్‌పూర్లో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, మొబైల్ ఫోన్, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. ప్రధాన జిల్లా రహదారి, జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతున్నాయి. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి. == మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు == గ్రామంలో ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ ఉన్నాయి. == ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు == గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. == విద్యుత్తు == గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 9 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. == భూమి వినియోగం == ఘన్‌పూర్లో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది: * వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 101 హెక్టార్లు * తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 8 హెక్టార్లు * నికరంగా విత్తిన భూమి: 347 హెక్టార్లు * నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 323 హెక్టార్లు * వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 24 హెక్టార్లు == నీటిపారుదల సౌకర్యాలు == ఘన్‌పూర్లో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది. * బావులు/బోరు బావులు: 24 హెక్టార్లు == ఉత్పత్తి == ఘన్‌పూర్లో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి. === ప్రధాన పంటలు === [[వరి]], [[ప్రత్తి]], [[మిరప]] == గ్రామ విశేషాలు == ===కోటగుళ్లు=== [[దస్త్రం:Kota gullu.jpg|thumb|right|గణపురం కోటగుళ్ళు]] ఈ గ్రామంలో కాకతీయ కాలంలో ఆలయ సముదాయం నిర్మించబడింది. ఇందులో వివిధ పరిమాణాల్లో ఉన్న 22 గుళ్లు ఉన్నాయి. వీటిని [[కోట గుళ్ళు]] అని పిలుస్తారు. === చారిత్రిక నిర్మాణాలు === గ్రామంలోని గణపసముద్రం [[కాకతీయులు]] తవ్వించిన అతిపెద్ద చెరువుల్లో ఒకటిగా నిలుస్తోంది. ఈ చెరువులో నీటి అడుగున ఉన్న విఘ్నేశ్వరాలయం 2015లో బయటపడింది. మత్తడి ప్రాంతం పూర్తిగా నీరులేకుండా అయిపోవడంతో ఈ ఆలయం వెలుగుచూసింది.ఆలయంలోని స్తంభాలవంటి నిర్మాణాలన్నీ కాలక్రమేణా, నీటి వల్ల ఏర్పడిన మార్పులతో అడుగున కుప్పగా పడివున్నాయి. ఆలయంలోని వినాయక విగ్రహం, నాగదేవత ప్రతిమలు, ద్వారపాలకుల విగ్రహాలు బయటపడ్డాయి. ఆలయనిర్మాణాన్ని గురించి కాకతీయులు వేసిన శాసనాలు కూడా నీటి అడుగున లభ్యమయ్యాయి. == మూలాలు == {{Reflist}} == వెలుపలి లంకెలు == {{ఘణపూర్‌ (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా) మండలంలోని గ్రామాలు}} i6wlfo2puet1avd4spwovkie4zbegmq 0 20857 3609756 3543378 2022-07-29T04:22:50Z యర్రా రామారావు 28161 యర్రా రామారావు, [[టేకుమట్ల (గ్రామం)]] పేజీని [[టేకుమట్ల (టేకుమట్ల)]] కు తరలించారు: మరింత మెరుగైన పేరు wikitext text/x-wiki '''టేకుమట్ల,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా]], [[టేకుమట్ల మండలం (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)|టేకుమట్ల]] మండలానికి చెందిన గ్రామం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> {{Infobox Settlement| ‎|name = టేకుమట్ల (గ్రామం) |native_name = |nickname = |settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = తెలంగాణ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[తెలంగాణ]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[టేకుమట్ల (జయశంకర్ జిల్లా)|టేకుమట్ల]] <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = 2412 |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = 1235 |population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = 1177 |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = 659 <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్యు |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్యు |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 18.355068 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 79.650448 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} ఇది సమీప పట్టణమైన [[వరంగల్]] నుండి 67 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. ==గణాంకాలు== 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 659 ఇళ్లతో, 2412 జనాభాతో 1366 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1235, ఆడవారి సంఖ్య 1177. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 580 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 2. గ్రామ జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 577806<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 506356. == విద్యా సౌకర్యాలు == గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు బాలబడి ఉంది. ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు రెండు, ప్రైవేటు ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రైవేటు మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి.సమీప జూనియర్ కళాశాల చిట్యాలలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల పరకాలలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్ [[వరంగల్|వరంగల్లో]] ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల వరంగల్లో ఉన్నాయి. == వైద్య సౌకర్యం == === ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం === ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. సమీప ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉన్నాయి. డిస్పెన్సరీ గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, పశు వైద్యశాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. === ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం === గ్రామంలో3 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు ముగ్గురు ఉన్నారు. == తాగు నీరు == గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. == పారిశుధ్యం == మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు. == సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు == టేకుమట్లలో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి. == మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు == గ్రామంలో ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు ఉన్నాయి. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి. సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. == ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు == గ్రామంలో అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. == విద్యుత్తు == గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 9 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. == భూమి వినియోగం == టేకుమట్లలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది: * వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 20 హెక్టార్లు * వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 10 హెక్టార్లు * బంజరు భూమి: 226 హెక్టార్లు * నికరంగా విత్తిన భూమి: 1108 హెక్టార్లు * నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 1157 హెక్టార్లు * వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 176 హెక్టార్లు == నీటిపారుదల సౌకర్యాలు == టేకుమట్లలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది. * బావులు/బోరు బావులు: 176 హెక్టార్లు == ఉత్పత్తి == టేకుమట్లలో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి. === ప్రధాన పంటలు === [[వరి]], [[మిరప]], [[ప్రత్తి]] == విశేషాలు == ఈ గ్రామ ఉన్నత పాఠశాల విద్యార్థిని అయిన తిప్పనవేని నవ్య, 2014,జనవరి 2 నుండి 4 వరకూ, [[విజయవాడ]]లో జరిగిన రాష్ట్రస్థాయి పైకా అథ్లెటిక్స్ పోటీలలో, డిస్కస్ త్రోలో పాల్గొని, 24.5 మీటర్లు విసిరి, ప్రథమస్థానంలో నిలిచి, [[బంగారు పతకం]] సాధించింది. ఈమె 2014, జనవరి 7 నుండి 9 వరకూ, మహబూబునగర్లో జరుగబోవు జాతీయ స్థాయి పోటీలలో, మన రాష్ట్రం తరఫున పాల్గొనబోవుచున్నది.<ref>ఈనాడు వరంగల్లు/భూపాలపల్లి; జనవరి-7,2014. 2వ పేజీ.</ref> ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==వెలుపలి లంకెలు== {{టేకుమట్ల మండలంలోని గ్రామాలు}} lhvvqyk0xqrkszjm1suyoqvas949yb8 0 21137 3609622 3609544 2022-07-28T13:24:24Z యర్రా రామారావు 28161 విస్తరణ మూలాలతో wikitext text/x-wiki '''భుాపాలపల్లి మండలం''', [[తెలంగాణ|తెలంగాణ రాష్ట్రం]], [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్ భూపాలపల్లి]] జిల్లాకు చెందిన మండలం.<ref name="”మూలం”3">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[వరంగల్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది ములుగు డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 21  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం.మండల కేంద్రం [[భూపాలపల్లి]] == గణాంకాలు == 2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం భూపాలపల్లి మండలం మొత్తం జనాభా 86,729. వీరిలో 43,855 మంది పురుషులు కాగా, 42,874 మంది స్త్రీలు. మండలంలో మొత్తం 22,270 కుటుంబాలు ఉన్నాయి.మండల సగటు లింగ నిష్పత్తి 978. మొత్తం జనాభాలో 48.9% మంది పట్టణ ప్రాంతాల్లో నివసిస్తుండగా, 51.1% మంది గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో నివసిస్తున్నారు. పట్టణ ప్రాంతాల్లో సగటు అక్షరాస్యత రేటు 76.6% కాగా, గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో 57.3% ఉంది. అలాగే మండలంలో పట్టణ ప్రాంతాల్లో లింగ నిష్పత్తి 943 కాగా, గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో 1,011గా ఉంది. మండలంలో 0-6 సంవత్సరాల వయస్సు గల పిల్లల జనాభా 7854, ఇది మొత్తం జనాభాలో 9%. 0-6 సంవత్సరాల మధ్య వయస్సు గల మగ పిల్లలు 4190, ఆడ పిల్లలు 3664 ఉన్నారు.మండలంలో బాలల లింగ నిష్పత్తి 874గా ఉంది, ఇది భూపాలపల్లి మండల సగటు లింగ నిష్పత్తి (978) కంటే తక్కువగా ఉంది. మండలం మొత్తం అక్షరాస్యత రేటు 66.78%. పురుషుల అక్షరాస్యత రేటు 67.84%, స్త్రీల అక్షరాస్యత రేటు 53.45%. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 412 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 92,529. జనాభాలో పురుషులు 46,781 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 45,748. మండలంలో 23,862 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == మండలం లోని గ్రామాలు == === రెవెన్యూ గ్రామాలు === {{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}} # [[నేరేడ్‌పల్లి (భూపాలపల్లి)|నేరేడ్‌పల్లి]] # [[వజినేపల్లి (భూపాలపల్లి)|వజినేపల్లి]] # [[గొర్లవేడు]] # [[కొత్తపల్లి (భూపాలపల్లి మండలం)|కొత్తపల్లి]] # [[గూదాడుపల్లి]] # [[కొంపల్లి (భూపాలపల్లి)|కొంపల్లి]] # [[జంగేడు]] # [[కమలాపూర్ (భూపాలపల్లి)|కమలాపూర్]] # [[రాంపూర్ (భూపాలపల్లి)|రాంపూర్]] # [[చిక్నేపల్లి]] # [[పంబాపూర్]] # [[నాగారం (భూపాలపల్లి)|నాగారం]] # [[ఆజంనగర్]] # [[నందిగామ (భూపాలపల్లి)|నందిగామ]] # [[దీక్షకుంట (భూపాలపల్లి)|దీక్షకుంట]] # [[బుద్ధారం (భూపాలపల్లి)|బుద్ధారం]] # [[దూదేకులపల్లి]] # [[పందిపంపుల]] # [[భూపాలపల్లి (పట్టణం)|భూపాలపల్లి]] # [[పెద్దాపూర్ (వెంకటాపూర్‌)|పెద్దపూర్]] {{Div end}} గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==వెలుపలి లంకెలు== {{జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు}} csdc2d5pbhpd8ofx7h0uqjq2ux3zhyf 3609659 3609622 2022-07-28T16:41:36Z యర్రా రామారావు 28161 సమాచారపెట్టె వివరాలతో కూర్పు wikitext text/x-wiki {{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|native_name=భూపాలపల్లి|district=జయశంకర్ జిల్లా|mandal_hq=భూపాలపల్లి|villages=20|area_total=412|population_as_of=2011|population_total=86729|population_male=43855|population_female=42874|literacy=66.78|literacy_male=67.84|literacy_female=53.45}} '''భుాపాలపల్లి మండలం''', [[తెలంగాణ|తెలంగాణ రాష్ట్రం]], [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్ భూపాలపల్లి]] జిల్లాకు చెందిన మండలం.<ref name="”మూలం”3">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[వరంగల్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది ములుగు డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 21  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం.మండల కేంద్రం [[భూపాలపల్లి]] == గణాంకాలు == 2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం భూపాలపల్లి మండలం మొత్తం జనాభా 86,729. వీరిలో 43,855 మంది పురుషులు కాగా, 42,874 మంది స్త్రీలు. మండలంలో మొత్తం 22,270 కుటుంబాలు ఉన్నాయి.మండల సగటు లింగ నిష్పత్తి 978. మొత్తం జనాభాలో 48.9% మంది పట్టణ ప్రాంతాల్లో నివసిస్తుండగా, 51.1% మంది గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో నివసిస్తున్నారు. పట్టణ ప్రాంతాల్లో సగటు అక్షరాస్యత రేటు 76.6% కాగా, గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో 57.3% ఉంది. అలాగే మండలంలో పట్టణ ప్రాంతాల్లో లింగ నిష్పత్తి 943 కాగా, గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో 1,011గా ఉంది. మండలంలో 0-6 సంవత్సరాల వయస్సు గల పిల్లల జనాభా 7854, ఇది మొత్తం జనాభాలో 9%. 0-6 సంవత్సరాల మధ్య వయస్సు గల మగ పిల్లలు 4190, ఆడ పిల్లలు 3664 ఉన్నారు.మండలంలో బాలల లింగ నిష్పత్తి 874గా ఉంది, ఇది భూపాలపల్లి మండల సగటు లింగ నిష్పత్తి (978) కంటే తక్కువగా ఉంది. మండలం మొత్తం అక్షరాస్యత రేటు 66.78%. పురుషుల అక్షరాస్యత రేటు 67.84%, స్త్రీల అక్షరాస్యత రేటు 53.45%. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 412 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 92,529. జనాభాలో పురుషులు 46,781 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 45,748. మండలంలో 23,862 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == మండలం లోని గ్రామాలు == === రెవెన్యూ గ్రామాలు === {{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}} # [[నేరేడ్‌పల్లి (భూపాలపల్లి)|నేరేడ్‌పల్లి]] # [[వజినేపల్లి (భూపాలపల్లి)|వజినేపల్లి]] # [[గొర్లవేడు]] # [[కొత్తపల్లి (భూపాలపల్లి మండలం)|కొత్తపల్లి]] # [[గూదాడుపల్లి]] # [[కొంపల్లి (భూపాలపల్లి)|కొంపల్లి]] # [[జంగేడు]] # [[కమలాపూర్ (భూపాలపల్లి)|కమలాపూర్]] # [[రాంపూర్ (భూపాలపల్లి)|రాంపూర్]] # [[చిక్నేపల్లి]] # [[పంబాపూర్]] # [[నాగారం (భూపాలపల్లి)|నాగారం]] # [[ఆజంనగర్]] # [[నందిగామ (భూపాలపల్లి)|నందిగామ]] # [[దీక్షకుంట (భూపాలపల్లి)|దీక్షకుంట]] # [[బుద్ధారం (భూపాలపల్లి)|బుద్ధారం]] # [[దూదేకులపల్లి]] # [[పందిపంపుల]] # [[భూపాలపల్లి (పట్టణం)|భూపాలపల్లి]] # [[పెద్దాపూర్ (వెంకటాపూర్‌)|పెద్దపూర్]] {{Div end}} గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==వెలుపలి లంకెలు== {{జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు}} 0qnb489snsxo5um9dno8e08iv15dfs6 3609660 3609659 2022-07-28T16:43:07Z యర్రా రామారావు 28161 #WPWP, #WPWPTE, సమాచార పెట్టెలో బొమ్మ చేర్చి, మెరుగు పర్చాను wikitext text/x-wiki {{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|native_name=భూపాలపల్లి|district=జయశంకర్ జిల్లా|mandal_hq=భూపాలపల్లి|villages=20|area_total=412|population_as_of=2011|population_total=86729|population_male=43855|population_female=42874|literacy=66.78|literacy_male=67.84|literacy_female=53.45|mandal_map=Telangana-mandal-Jayashankar Bhupalpally Bhupalpally-2022.svg}} '''భుాపాలపల్లి మండలం''', [[తెలంగాణ|తెలంగాణ రాష్ట్రం]], [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్ భూపాలపల్లి]] జిల్లాకు చెందిన మండలం.<ref name="”మూలం”3">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[వరంగల్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది ములుగు డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 21  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం.మండల కేంద్రం [[భూపాలపల్లి]] == గణాంకాలు == 2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం భూపాలపల్లి మండలం మొత్తం జనాభా 86,729. వీరిలో 43,855 మంది పురుషులు కాగా, 42,874 మంది స్త్రీలు. మండలంలో మొత్తం 22,270 కుటుంబాలు ఉన్నాయి.మండల సగటు లింగ నిష్పత్తి 978. మొత్తం జనాభాలో 48.9% మంది పట్టణ ప్రాంతాల్లో నివసిస్తుండగా, 51.1% మంది గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో నివసిస్తున్నారు. పట్టణ ప్రాంతాల్లో సగటు అక్షరాస్యత రేటు 76.6% కాగా, గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో 57.3% ఉంది. అలాగే మండలంలో పట్టణ ప్రాంతాల్లో లింగ నిష్పత్తి 943 కాగా, గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో 1,011గా ఉంది. మండలంలో 0-6 సంవత్సరాల వయస్సు గల పిల్లల జనాభా 7854, ఇది మొత్తం జనాభాలో 9%. 0-6 సంవత్సరాల మధ్య వయస్సు గల మగ పిల్లలు 4190, ఆడ పిల్లలు 3664 ఉన్నారు.మండలంలో బాలల లింగ నిష్పత్తి 874గా ఉంది, ఇది భూపాలపల్లి మండల సగటు లింగ నిష్పత్తి (978) కంటే తక్కువగా ఉంది. మండలం మొత్తం అక్షరాస్యత రేటు 66.78%. పురుషుల అక్షరాస్యత రేటు 67.84%, స్త్రీల అక్షరాస్యత రేటు 53.45%. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 412 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 92,529. జనాభాలో పురుషులు 46,781 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 45,748. మండలంలో 23,862 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == మండలం లోని గ్రామాలు == === రెవెన్యూ గ్రామాలు === {{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}} # [[నేరేడ్‌పల్లి (భూపాలపల్లి)|నేరేడ్‌పల్లి]] # [[వజినేపల్లి (భూపాలపల్లి)|వజినేపల్లి]] # [[గొర్లవేడు]] # [[కొత్తపల్లి (భూపాలపల్లి మండలం)|కొత్తపల్లి]] # [[గూదాడుపల్లి]] # [[కొంపల్లి (భూపాలపల్లి)|కొంపల్లి]] # [[జంగేడు]] # [[కమలాపూర్ (భూపాలపల్లి)|కమలాపూర్]] # [[రాంపూర్ (భూపాలపల్లి)|రాంపూర్]] # [[చిక్నేపల్లి]] # [[పంబాపూర్]] # [[నాగారం (భూపాలపల్లి)|నాగారం]] # [[ఆజంనగర్]] # [[నందిగామ (భూపాలపల్లి)|నందిగామ]] # [[దీక్షకుంట (భూపాలపల్లి)|దీక్షకుంట]] # [[బుద్ధారం (భూపాలపల్లి)|బుద్ధారం]] # [[దూదేకులపల్లి]] # [[పందిపంపుల]] # [[భూపాలపల్లి (పట్టణం)|భూపాలపల్లి]] # [[పెద్దాపూర్ (వెంకటాపూర్‌)|పెద్దపూర్]] {{Div end}} గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==వెలుపలి లంకెలు== {{జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు}} t87sf4i2gyo3lpt8wrsy0sctxv67q5v 3609661 3609660 2022-07-28T16:47:22Z యర్రా రామారావు 28161 పాత మ్యాపు చేర్చాను wikitext text/x-wiki {{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|native_name=భూపాలపల్లి|district=జయశంకర్ జిల్లా|mandal_hq=భూపాలపల్లి|villages=20|area_total=412|population_as_of=2011|population_total=86729|population_male=43855|population_female=42874|literacy=66.78|literacy_male=67.84|literacy_female=53.45|mandal_map=Telangana-mandal-Jayashankar Bhupalpally Bhupalpally-2022.svg}} '''భుాపాలపల్లి మండలం''', [[తెలంగాణ|తెలంగాణ రాష్ట్రం]], [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్ భూపాలపల్లి]] జిల్లాకు చెందిన మండలం.<ref name="”మూలం”3">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[వరంగల్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది ములుగు డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 21  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం.మండల కేంద్రం [[భూపాలపల్లి]] == గణాంకాలు == [[దస్త్రం:Warangal mandals Bhupalapalli pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త వరంగల్ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]] 2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం భూపాలపల్లి మండలం మొత్తం జనాభా 86,729. వీరిలో 43,855 మంది పురుషులు కాగా, 42,874 మంది స్త్రీలు. మండలంలో మొత్తం 22,270 కుటుంబాలు ఉన్నాయి.మండల సగటు లింగ నిష్పత్తి 978. మొత్తం జనాభాలో 48.9% మంది పట్టణ ప్రాంతాల్లో నివసిస్తుండగా, 51.1% మంది గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో నివసిస్తున్నారు. పట్టణ ప్రాంతాల్లో సగటు అక్షరాస్యత రేటు 76.6% కాగా, గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో 57.3% ఉంది. అలాగే మండలంలో పట్టణ ప్రాంతాల్లో లింగ నిష్పత్తి 943 కాగా, గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో 1,011గా ఉంది. మండలంలో 0-6 సంవత్సరాల వయస్సు గల పిల్లల జనాభా 7854, ఇది మొత్తం జనాభాలో 9%. 0-6 సంవత్సరాల మధ్య వయస్సు గల మగ పిల్లలు 4190, ఆడ పిల్లలు 3664 ఉన్నారు.మండలంలో బాలల లింగ నిష్పత్తి 874గా ఉంది, ఇది భూపాలపల్లి మండల సగటు లింగ నిష్పత్తి (978) కంటే తక్కువగా ఉంది. మండలం మొత్తం అక్షరాస్యత రేటు 66.78%. పురుషుల అక్షరాస్యత రేటు 67.84%, స్త్రీల అక్షరాస్యత రేటు 53.45%. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 412 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 92,529. జనాభాలో పురుషులు 46,781 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 45,748. మండలంలో 23,862 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == మండలం లోని గ్రామాలు == === రెవెన్యూ గ్రామాలు === {{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}} # [[నేరేడ్‌పల్లి (భూపాలపల్లి)|నేరేడ్‌పల్లి]] # [[వజినేపల్లి (భూపాలపల్లి)|వజినేపల్లి]] # [[గొర్లవేడు]] # [[కొత్తపల్లి (భూపాలపల్లి మండలం)|కొత్తపల్లి]] # [[గూదాడుపల్లి]] # [[కొంపల్లి (భూపాలపల్లి)|కొంపల్లి]] # [[జంగేడు]] # [[కమలాపూర్ (భూపాలపల్లి)|కమలాపూర్]] # [[రాంపూర్ (భూపాలపల్లి)|రాంపూర్]] # [[చిక్నేపల్లి]] # [[పంబాపూర్]] # [[నాగారం (భూపాలపల్లి)|నాగారం]] # [[ఆజంనగర్]] # [[నందిగామ (భూపాలపల్లి)|నందిగామ]] # [[దీక్షకుంట (భూపాలపల్లి)|దీక్షకుంట]] # [[బుద్ధారం (భూపాలపల్లి)|బుద్ధారం]] # [[దూదేకులపల్లి]] # [[పందిపంపుల]] # [[భూపాలపల్లి (పట్టణం)|భూపాలపల్లి]] # [[పెద్దాపూర్ (వెంకటాపూర్‌)|పెద్దపూర్]] {{Div end}} గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==వెలుపలి లంకెలు== {{జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు}} 79gelmlzvzzexuja7ls4l7h5n1irkt3 3609667 3609661 2022-07-28T17:00:08Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki {{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|native_name=భూపాలపల్లి|district=జయశంకర్ జిల్లా|mandal_hq=భూపాలపల్లి|villages=20|area_total=412|population_as_of=2011|population_total=86729|population_male=43855|population_female=42874|literacy=66.78|literacy_male=67.84|literacy_female=53.45|mandal_map=Telangana-mandal-Jayashankar Bhupalpally Bhupalpally-2022.svg}} '''భుాపాలపల్లి మండలం''', [[తెలంగాణ|తెలంగాణ రాష్ట్రం]], [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్ భూపాలపల్లి]] జిల్లాకు చెందిన మండలం.<ref name="”మూలం”3">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[వరంగల్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది ములుగు డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 21  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం.మండల కేంద్రం [[భూపాలపల్లి]]. == గణాంకాలు == [[దస్త్రం:Warangal mandals Bhupalapalli pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త వరంగల్ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]] 2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం భూపాలపల్లి మండలం మొత్తం జనాభా 86,729. వీరిలో 43,855 మంది పురుషులు కాగా, 42,874 మంది స్త్రీలు. మండలంలో మొత్తం 22,270 కుటుంబాలు ఉన్నాయి.మండల సగటు లింగ నిష్పత్తి 978. మొత్తం జనాభాలో 48.9% మంది పట్టణ ప్రాంతాల్లో నివసిస్తుండగా, 51.1% మంది గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో నివసిస్తున్నారు. పట్టణ ప్రాంతాల్లో సగటు అక్షరాస్యత రేటు 76.6% కాగా, గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో 57.3% ఉంది. అలాగే మండలంలో పట్టణ ప్రాంతాల్లో లింగ నిష్పత్తి 943 కాగా, గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో 1,011గా ఉంది. మండలంలో 0-6 సంవత్సరాల వయస్సు గల పిల్లల జనాభా 7854, ఇది మొత్తం జనాభాలో 9%. 0-6 సంవత్సరాల మధ్య వయస్సు గల మగ పిల్లలు 4190, ఆడ పిల్లలు 3664 ఉన్నారు.మండలంలో బాలల లింగ నిష్పత్తి 874గా ఉంది, ఇది భూపాలపల్లి మండల సగటు లింగ నిష్పత్తి (978) కంటే తక్కువగా ఉంది. మండలం మొత్తం అక్షరాస్యత రేటు 66.78%. పురుషుల అక్షరాస్యత రేటు 67.84%, స్త్రీల అక్షరాస్యత రేటు 53.45%. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 412 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 92,529. జనాభాలో పురుషులు 46,781 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 45,748. మండలంలో 23,862 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == మండలం లోని గ్రామాలు == === రెవెన్యూ గ్రామాలు === {{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}} # [[నేరేడ్‌పల్లి (భూపాలపల్లి)|నేరేడ్‌పల్లి]] # [[వజినేపల్లి (భూపాలపల్లి)|వజినేపల్లి]] # [[గొర్లవేడు]] # [[కొత్తపల్లి (భూపాలపల్లి మండలం)|కొత్తపల్లి]] # [[గూదాడుపల్లి]] # [[కొంపల్లి (భూపాలపల్లి)|కొంపల్లి]] # [[జంగేడు]] # [[కమలాపూర్ (భూపాలపల్లి)|కమలాపూర్]] # [[రాంపూర్ (భూపాలపల్లి)|రాంపూర్]] # [[చిక్నేపల్లి]] # [[పంబాపూర్]] # [[నాగారం (భూపాలపల్లి)|నాగారం]] # [[ఆజంనగర్]] # [[నందిగామ (భూపాలపల్లి)|నందిగామ]] # [[దీక్షకుంట (భూపాలపల్లి)|దీక్షకుంట]] # [[బుద్ధారం (భూపాలపల్లి)|బుద్ధారం]] # [[దూదేకులపల్లి]] # [[పందిపంపుల]] # [[భూపాలపల్లి (పట్టణం)|భూపాలపల్లి]] # [[పెద్దాపూర్ (వెంకటాపూర్‌)|పెద్దపూర్]] {{Div end}} గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==వెలుపలి లంకెలు== {{జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు}} fxzseijgf3sfymdoamvtx90vunq6f6p 3609718 3609667 2022-07-29T01:57:33Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki {{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|native_name=భూపాలపల్లి|district=జయశంకర్ జిల్లా|mandal_hq=భూపాలపల్లి|villages=20|area_total=412|population_as_of=2011|population_total=86729|population_male=43855|population_female=42874|literacy=66.78|literacy_male=67.84|literacy_female=53.45|mandal_map=Telangana-mandal-Jayashankar Bhupalpally Bhupalpally-2022.svg}} '''భుాపాలపల్లి మండలం''', [[తెలంగాణ|తెలంగాణ రాష్ట్రం]], [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్ భూపాలపల్లి]] జిల్లాకు చెందిన మండలం.<ref name="”మూలం”3">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[వరంగల్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది ములుగు డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 21  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం.మండల కేంద్రం [[భూపాలపల్లి]]. == గణాంకాలు == [[దస్త్రం:Warangal mandals Bhupalapalli pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త వరంగల్ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]] 2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం భూపాలపల్లి మండలం మొత్తం జనాభా 86,729. వీరిలో 43,855 మంది పురుషులు కాగా, 42,874 మంది స్త్రీలు. మండలంలో మొత్తం 22,270 కుటుంబాలు ఉన్నాయి.మండల సగటు లింగ నిష్పత్తి 978. మొత్తం జనాభాలో 48.9% మంది పట్టణ ప్రాంతాల్లో నివసిస్తుండగా, 51.1% మంది గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో నివసిస్తున్నారు. పట్టణ ప్రాంతాల్లో సగటు అక్షరాస్యత రేటు 76.6% కాగా, గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో 57.3% ఉంది. అలాగే మండలంలో పట్టణ ప్రాంతాల్లో లింగ నిష్పత్తి 943 కాగా, గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో 1,011గా ఉంది. మండలంలో 0-6 సంవత్సరాల వయస్సు గల పిల్లల జనాభా 7854, ఇది మొత్తం జనాభాలో 9%. 0-6 సంవత్సరాల మధ్య వయస్సు గల మగ పిల్లలు 4190, ఆడ పిల్లలు 3664 ఉన్నారు.మండలంలో బాలల లింగ నిష్పత్తి 874గా ఉంది, ఇది భూపాలపల్లి మండల సగటు లింగ నిష్పత్తి (978) కంటే తక్కువగా ఉంది. మండలం మొత్తం అక్షరాస్యత రేటు 66.78%. పురుషుల అక్షరాస్యత రేటు 67.84%, స్త్రీల అక్షరాస్యత రేటు 53.45%. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 412 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 92,529. జనాభాలో పురుషులు 46,781 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 45,748. మండలంలో 23,862 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == మండలం లోని గ్రామాలు == === రెవెన్యూ గ్రామాలు === {{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}} # [[నేరేడ్‌పల్లి (భూపాలపల్లి)|నేరేడ్‌పల్లి]] # [[వజినేపల్లి (భూపాలపల్లి)|వజినేపల్లి]] # [[గొర్లవేడు]] # [[కొత్తపల్లి (భూపాలపల్లి మండలం)|కొత్తపల్లి]] # [[గూదాడుపల్లి]] # [[కొంపల్లి (భూపాలపల్లి)|కొంపల్లి]] # [[జంగేడు]] # [[కమలాపూర్ (భూపాలపల్లి)|కమలాపూర్]] # [[రాంపూర్ (భూపాలపల్లి)|రాంపూర్]] # [[చిక్నేపల్లి]] # [[పంబాపూర్]] # [[నాగారం (భూపాలపల్లి)|నాగారం]] # [[ఆజంనగర్]] # [[నందిగామ (భూపాలపల్లి)|నందిగామ]] # [[దీక్షకుంట (భూపాలపల్లి)|దీక్షకుంట]] # [[బుద్ధారం (భూపాలపల్లి)|బుద్ధారం]] # [[దూదేకులపల్లి]] # [[పందిపంపుల]] # [[భూపాలపల్లి (పట్టణం)|భూపాలపల్లి]] # [[పెద్దాపూర్ (వెంకటాపూర్‌)|పెద్దపూర్]] {{Div end}} గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==వెలుపలి లంకెలు== {{జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు}} eksgv1wckg8b57w4xo7xghmdxwoedln 3609719 3609718 2022-07-29T02:24:02Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki {{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|native_name=భూపాలపల్లి|district=జయశంకర్ జిల్లా|mandal_hq=భూపాలపల్లి|villages=20|area_total=412|population_as_of=2011|population_total=86729|population_male=43855|population_female=42874|literacy=66.78|literacy_male=67.84|literacy_female=53.45|mandal_map=Telangana-mandal-Jayashankar Bhupalpally Bhupalpally-2022.svg}} '''భుాపాలపల్లి మండలం''', [[తెలంగాణ|తెలంగాణ రాష్ట్రం]], [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్ భూపాలపల్లి]] జిల్లాకు చెందిన మండలం.<ref name="”మూలం”3">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[వరంగల్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది ములుగు డివిజనులో ఉండేది. ఈ మండలంలో 21  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం. మండల కేంద్రం [[భూపాలపల్లి]]. == గణాంకాలు == [[దస్త్రం:Warangal mandals Bhupalapalli pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త వరంగల్ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]] 2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం భూపాలపల్లి మండలం మొత్తం జనాభా 86,729. వీరిలో 43,855 మంది పురుషులు కాగా, 42,874 మంది స్త్రీలు. మండలంలో మొత్తం 22,270 కుటుంబాలు ఉన్నాయి.మండల సగటు లింగ నిష్పత్తి 978. మొత్తం జనాభాలో 48.9% మంది పట్టణ ప్రాంతాల్లో నివసిస్తుండగా, 51.1% మంది గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో నివసిస్తున్నారు. పట్టణ ప్రాంతాల్లో సగటు అక్షరాస్యత రేటు 76.6% కాగా, గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో 57.3% ఉంది. అలాగే మండలంలో పట్టణ ప్రాంతాల్లో లింగ నిష్పత్తి 943 కాగా, గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో 1,011గా ఉంది. మండలంలో 0-6 సంవత్సరాల వయస్సు గల పిల్లల జనాభా 7854, ఇది మొత్తం జనాభాలో 9%. 0-6 సంవత్సరాల మధ్య వయస్సు గల మగ పిల్లలు 4190, ఆడ పిల్లలు 3664 ఉన్నారు.మండలంలో బాలల లింగ నిష్పత్తి 874గా ఉంది, ఇది భూపాలపల్లి మండల సగటు లింగ నిష్పత్తి (978) కంటే తక్కువగా ఉంది. మండలం మొత్తం అక్షరాస్యత రేటు 66.78%. పురుషుల అక్షరాస్యత రేటు 67.84%, స్త్రీల అక్షరాస్యత రేటు 53.45%. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 412 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 92,529. జనాభాలో పురుషులు 46,781 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 45,748. మండలంలో 23,862 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == మండలం లోని గ్రామాలు == === రెవెన్యూ గ్రామాలు === {{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}} # [[నేరేడ్‌పల్లి (భూపాలపల్లి)|నేరేడ్‌పల్లి]] # [[వజినేపల్లి (భూపాలపల్లి)|వజినేపల్లి]] # [[గొర్లవేడు]] # [[కొత్తపల్లి (భూపాలపల్లి మండలం)|కొత్తపల్లి]] # [[గూదాడుపల్లి]] # [[కొంపల్లి (భూపాలపల్లి)|కొంపల్లి]] # [[జంగేడు]] # [[కమలాపూర్ (భూపాలపల్లి)|కమలాపూర్]] # [[రాంపూర్ (భూపాలపల్లి)|రాంపూర్]] # [[చిక్నేపల్లి]] # [[పంబాపూర్]] # [[నాగారం (భూపాలపల్లి)|నాగారం]] # [[ఆజంనగర్]] # [[నందిగామ (భూపాలపల్లి)|నందిగామ]] # [[దీక్షకుంట (భూపాలపల్లి)|దీక్షకుంట]] # [[బుద్ధారం (భూపాలపల్లి)|బుద్ధారం]] # [[దూదేకులపల్లి]] # [[పందిపంపుల]] # [[భూపాలపల్లి (పట్టణం)|భూపాలపల్లి]] # [[పెద్దాపూర్ (వెంకటాపూర్‌)|పెద్దపూర్]] {{Div end}} గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==వెలుపలి లంకెలు== {{జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు}} 1zww4c5l1m799z8k7nq7lfot1udlpam 3609736 3609719 2022-07-29T03:18:43Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki {{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|native_name=భూపాలపల్లి|district=జయశంకర్ జిల్లా|mandal_hq=భూపాలపల్లి|villages=20|area_total=412|population_as_of=2011|population_total=86729|population_male=43855|population_female=42874|literacy=66.78|literacy_male=67.84|literacy_female=53.45|mandal_map=Telangana-mandal-Jayashankar Bhupalpally Bhupalpally-2022.svg}} '''భుాపాలపల్లి మండలం''', [[తెలంగాణ|తెలంగాణ రాష్ట్రం]], [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్ భూపాలపల్లి]] జిల్లాకు చెందిన మండలం.<ref name="”మూలం”3">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[వరంగల్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది ములుగు డివిజనులో ఉండేది. ఈ మండలంలో 21  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం. మండల కేంద్రం [[భూపాలపల్లి]]. == గణాంకాలు == [[దస్త్రం:Warangal mandals Bhupalapalli pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త వరంగల్ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]] 2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం భూపాలపల్లి మండలం మొత్తం జనాభా 86,729. వీరిలో 43,855 మంది పురుషులు కాగా, 42,874 మంది స్త్రీలు. మండలంలో మొత్తం 22,270 కుటుంబాలు ఉన్నాయి.మండల సగటు లింగ నిష్పత్తి 978. మొత్తం జనాభాలో 48.9% మంది పట్టణ ప్రాంతాల్లో నివసిస్తుండగా, 51.1% మంది గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో నివసిస్తున్నారు. పట్టణ ప్రాంతాల్లో సగటు అక్షరాస్యత రేటు 76.6% కాగా, గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో 57.3% ఉంది. అలాగే మండలంలో పట్టణ ప్రాంతాల్లో లింగ నిష్పత్తి 943 కాగా, గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో 1,011గా ఉంది. మండలంలో 0-6 సంవత్సరాల వయస్సు గల పిల్లల జనాభా 7854, ఇది మొత్తం జనాభాలో 9%. 0-6 సంవత్సరాల మధ్య వయస్సు గల మగ పిల్లలు 4190, ఆడ పిల్లలు 3664 ఉన్నారు.మండలంలో బాలల లింగ నిష్పత్తి 874గా ఉంది, ఇది భూపాలపల్లి మండల సగటు లింగ నిష్పత్తి (978) కంటే తక్కువగా ఉంది. మండలం మొత్తం అక్షరాస్యత రేటు 66.78%. పురుషుల అక్షరాస్యత రేటు 67.84%, స్త్రీల అక్షరాస్యత రేటు 53.45%.<ref>{{Cite web|title=Bhupalpalle Mandal Population, Religion, Caste Warangal district, Andhra Pradesh - Census India|url=https://www.censusindia.co.in/subdistrict/bhupalpalle-mandal-warangal-andhra-pradesh-4682|access-date=2022-07-29|website=www.censusindia.co.in|language=en-US}}</ref> 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 412 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 92,529. జనాభాలో పురుషులు 46,781 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 45,748. మండలంలో 23,862 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == మండలం లోని గ్రామాలు == === రెవెన్యూ గ్రామాలు === {{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}} # [[నేరేడ్‌పల్లి (భూపాలపల్లి)|నేరేడ్‌పల్లి]] # [[వజినేపల్లి (భూపాలపల్లి)|వజినేపల్లి]] # [[గొర్లవేడు]] # [[కొత్తపల్లి (భూపాలపల్లి మండలం)|కొత్తపల్లి]] # [[గూదాడుపల్లి]] # [[కొంపల్లి (భూపాలపల్లి)|కొంపల్లి]] # [[జంగేడు]] # [[కమలాపూర్ (భూపాలపల్లి)|కమలాపూర్]] # [[రాంపూర్ (భూపాలపల్లి)|రాంపూర్]] # [[చిక్నేపల్లి]] # [[పంబాపూర్]] # [[నాగారం (భూపాలపల్లి)|నాగారం]] # [[ఆజంనగర్]] # [[నందిగామ (భూపాలపల్లి)|నందిగామ]] # [[దీక్షకుంట (భూపాలపల్లి)|దీక్షకుంట]] # [[బుద్ధారం (భూపాలపల్లి)|బుద్ధారం]] # [[దూదేకులపల్లి]] # [[పందిపంపుల]] # [[భూపాలపల్లి (పట్టణం)|భూపాలపల్లి]] # [[పెద్దాపూర్ (వెంకటాపూర్‌)|పెద్దపూర్]] {{Div end}} గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==వెలుపలి లంకెలు== {{జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు}} khq21eg4s8mruh25sfc1qwe3ujh8o5a 3609737 3609736 2022-07-29T03:19:11Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki {{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|native_name=భూపాలపల్లి|district=జయశంకర్ జిల్లా|mandal_hq=భూపాలపల్లి|villages=20|area_total=412|population_as_of=2011|population_total=86729|population_male=43855|population_female=42874|literacy=66.78|literacy_male=67.84|literacy_female=53.45|mandal_map=Telangana-mandal-Jayashankar Bhupalpally Bhupalpally-2022.svg}} '''భుాపాలపల్లి మండలం''', [[తెలంగాణ|తెలంగాణ రాష్ట్రం]], [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్ భూపాలపల్లి]] జిల్లాకు చెందిన మండలం.<ref name="”మూలం”3">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[వరంగల్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది ములుగు డివిజనులో ఉండేది. ఈ మండలంలో 21  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం. మండల కేంద్రం [[భూపాలపల్లి]]. == గణాంకాలు == [[దస్త్రం:Warangal mandals Bhupalapalli pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త వరంగల్ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]] 2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం భూపాలపల్లి మండలం మొత్తం జనాభా 86,729. వీరిలో 43,855 మంది పురుషులు కాగా, 42,874 మంది స్త్రీలు. మండలంలో మొత్తం 22,270 కుటుంబాలు ఉన్నాయి.మండల సగటు లింగ నిష్పత్తి 978. మొత్తం జనాభాలో 48.9% మంది పట్టణ ప్రాంతాల్లో నివసిస్తుండగా, 51.1% మంది గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో నివసిస్తున్నారు. పట్టణ ప్రాంతాల్లో సగటు అక్షరాస్యత రేటు 76.6% కాగా, గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో 57.3% ఉంది. అలాగే మండలంలో పట్టణ ప్రాంతాల్లో లింగ నిష్పత్తి 943 కాగా, గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో 1,011గా ఉంది. మండలంలో 0-6 సంవత్సరాల వయస్సు గల పిల్లల జనాభా 7854, ఇది మొత్తం జనాభాలో 9%. 0-6 సంవత్సరాల మధ్య వయస్సు గల మగ పిల్లలు 4190, ఆడ పిల్లలు 3664 ఉన్నారు.మండలంలో బాలల లింగ నిష్పత్తి 874గా ఉంది, ఇది భూపాలపల్లి మండల సగటు లింగ నిష్పత్తి (978) కంటే తక్కువగా ఉంది. మండలం మొత్తం అక్షరాస్యత రేటు 66.78%. పురుషుల అక్షరాస్యత రేటు 67.84%, స్త్రీల అక్షరాస్యత రేటు 53.45%.<ref>{{Cite web|title=Bhupalpalle Mandal Population, Religion, Caste Warangal district, Andhra Pradesh - Census India|url=https://www.censusindia.co.in/subdistrict/bhupalpalle-mandal-warangal-andhra-pradesh-4682|access-date=2022-07-29|website=www.censusindia.co.in}}</ref> 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 412 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 92,529. జనాభాలో పురుషులు 46,781 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 45,748. మండలంలో 23,862 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == మండలం లోని గ్రామాలు == === రెవెన్యూ గ్రామాలు === {{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}} # [[నేరేడ్‌పల్లి (భూపాలపల్లి)|నేరేడ్‌పల్లి]] # [[వజినేపల్లి (భూపాలపల్లి)|వజినేపల్లి]] # [[గొర్లవేడు]] # [[కొత్తపల్లి (భూపాలపల్లి మండలం)|కొత్తపల్లి]] # [[గూదాడుపల్లి]] # [[కొంపల్లి (భూపాలపల్లి)|కొంపల్లి]] # [[జంగేడు]] # [[కమలాపూర్ (భూపాలపల్లి)|కమలాపూర్]] # [[రాంపూర్ (భూపాలపల్లి)|రాంపూర్]] # [[చిక్నేపల్లి]] # [[పంబాపూర్]] # [[నాగారం (భూపాలపల్లి)|నాగారం]] # [[ఆజంనగర్]] # [[నందిగామ (భూపాలపల్లి)|నందిగామ]] # [[దీక్షకుంట (భూపాలపల్లి)|దీక్షకుంట]] # [[బుద్ధారం (భూపాలపల్లి)|బుద్ధారం]] # [[దూదేకులపల్లి]] # [[పందిపంపుల]] # [[భూపాలపల్లి (పట్టణం)|భూపాలపల్లి]] # [[పెద్దాపూర్ (వెంకటాపూర్‌)|పెద్దపూర్]] {{Div end}} గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==వెలుపలి లంకెలు== {{జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు}} asc3er11nmmirr8tzhjg86kvfuo838o 0 22752 3609625 3597347 2022-07-28T13:38:47Z 2405:204:519F:C4D4:0:0:1C8F:50B1 Yes wikitext text/x-wiki {{Infobox Settlement| ‎|name = కొక్కరచేడు |native_name = |nickname = |settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |image size = |image_caption = |image_map = |map size = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_map size = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = |pushpin_map size = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[కర్నూలు జిల్లా|కర్నూలు]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[హాలహర్వి మండలం|హాలహర్వి]] <!-- Politics -----------------> |government_footnotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = 1756 |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = 965 |population_blank2_title =స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = 791 |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = 286 <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2011 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title =స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 15.219286 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 77.200274 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = 518348 |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} '''MACHANUR VEERESH కొక్కరచేడు''', [[కర్నూలు జిల్లా]], [[హాలహర్వి మండలం|హాలహర్వి మండలానికి]] గ్రామం.ఇది మండల కేంద్రమైన హాలహర్వి నుండి 18 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[ఆదోని]] నుండి 50 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 286 ఇళ్లతో, 1756 జనాభాతో 1129 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 966, ఆడవారి సంఖ్య 791. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 36 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 0. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 594147<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>. == విద్యా సౌకర్యాలు == గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. సమీప బాలబడి [[హాలహర్వి]]లో ఉంది.సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, పాలీటెక్నిక్, సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల [[ఆలూరు, కర్నూలు]]లోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల [[ఆదోని]] లోనూ ఉన్నాయి. దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల, సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల [[కర్నూలు]] లోనూ ఉన్నాయి. == వైద్య సౌకర్యం == === ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం === కొక్కరచేడులో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. === ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం === గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ఉంది. డిగ్రీ లేని డాక్టరు ఒకరు ఉన్నారు. == తాగు నీరు == గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. == పారిశుధ్యం == మురుగు నీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు. == సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు == సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి. == మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు == గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. == ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు == గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. == విద్యుత్తు == గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 7 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. == భూమి వినియోగం == కొక్కరచేడులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది: * వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 4 హెక్టార్లు * వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 7 హెక్టార్లు * నికరంగా విత్తిన భూమి: 1117 హెక్టార్లు * నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 739 హెక్టార్లు * వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 378 హెక్టార్లు ==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు== కొక్కరచేడులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది. * కాలువలు: 378 హెక్టార్లు == ఉత్పత్తి== కొక్కరచేడులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి. ===ప్రధాన పంటలు=== [[ప్రత్తి]], [[వరి]], [[శనగలు]] ==గణాంకాలు== 2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 1,685. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 906, మహిళల సంఖ్య 779, గ్రామంలో నివాస గృహాలు 302 ఉన్నాయి. ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==వెలుపలి లింకులు== {{హాలహర్వి మండలంలోని గ్రామాలు}} lb784kjbh5gixzcq8g3wcnm1pdjyxf9 3609626 3609625 2022-07-28T13:39:31Z Syunsyunminmin 113092 Undid edits by [[Special:Contribs/2405:204:519F:C4D4:0:0:1C8F:50B1|2405:204:519F:C4D4:0:0:1C8F:50B1]] ([[User talk:2405:204:519F:C4D4:0:0:1C8F:50B1|talk]]) to last version by యర్రా రామారావు wikitext text/x-wiki {{Infobox Settlement| ‎|name = కొక్కరచేడు |native_name = |nickname = |settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |image size = |image_caption = |image_map = |map size = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_map size = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = |pushpin_map size = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[కర్నూలు జిల్లా|కర్నూలు]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[హాలహర్వి మండలం|హాలహర్వి]] <!-- Politics -----------------> |government_footnotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = 1756 |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = 965 |population_blank2_title =స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = 791 |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = 286 <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2011 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title =స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 15.219286 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 77.200274 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = 518348 |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} '''కొక్కరచేడు''', [[కర్నూలు జిల్లా]], [[హాలహర్వి మండలం|హాలహర్వి మండలానికి]] గ్రామం.ఇది మండల కేంద్రమైన హాలహర్వి నుండి 18 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[ఆదోని]] నుండి 50 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 286 ఇళ్లతో, 1756 జనాభాతో 1129 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 966, ఆడవారి సంఖ్య 791. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 36 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 0. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 594147<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>. == విద్యా సౌకర్యాలు == గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి, ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి. సమీప బాలబడి [[హాలహర్వి]]లో ఉంది.సమీప జూనియర్ కళాశాల, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, పాలీటెక్నిక్, సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల [[ఆలూరు, కర్నూలు]]లోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల [[ఆదోని]] లోనూ ఉన్నాయి. దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల, సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల [[కర్నూలు]] లోనూ ఉన్నాయి. == వైద్య సౌకర్యం == === ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం === కొక్కరచేడులో ఉన్న ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఇద్దరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. పశు వైద్యశాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, సంచార వైద్య శాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. === ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం === గ్రామంలో ఒక ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం ఉంది. డిగ్రీ లేని డాక్టరు ఒకరు ఉన్నారు. == తాగు నీరు == గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. == పారిశుధ్యం == మురుగు నీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు. == సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు == సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సు సౌకర్యం, రైల్వే స్టేషన్ మొదలైనవి గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉన్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. రాష్ట్ర రహదారి గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జాతీయ రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి. == మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు == గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. == ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు == గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. == విద్యుత్తు == గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 7 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. == భూమి వినియోగం == కొక్కరచేడులో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది: * వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 4 హెక్టార్లు * వ్యవసాయం చేయదగ్గ బంజరు భూమి: 7 హెక్టార్లు * నికరంగా విత్తిన భూమి: 1117 హెక్టార్లు * నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 739 హెక్టార్లు * వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 378 హెక్టార్లు ==నీటిపారుదల సౌకర్యాలు== కొక్కరచేడులో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది. * కాలువలు: 378 హెక్టార్లు == ఉత్పత్తి== కొక్కరచేడులో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి. ===ప్రధాన పంటలు=== [[ప్రత్తి]], [[వరి]], [[శనగలు]] ==గణాంకాలు== 2001 వ.సంవత్సరం జనాభా లెక్కల ప్రకారం గ్రామ జనాభా 1,685. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 906, మహిళల సంఖ్య 779, గ్రామంలో నివాస గృహాలు 302 ఉన్నాయి. ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==వెలుపలి లింకులు== {{హాలహర్వి మండలంలోని గ్రామాలు}} h2wrowcym3k0mil5zp8hm81dju85r25 0 39530 3609714 3474367 2022-07-29T01:15:25Z స్వరలాసిక 13980 #WPWP, #WPWPTE, బొమ్మ చేర్చాను wikitext text/x-wiki {{సినిమా| image = Manasu Mangalyam (1971).jpg| caption = సినిమా పోస్టర్| name = మనసు మాంగల్యం| director = [[కె.ప్రత్యగాత్మ]]| year = 1971| language = తెలుగు| production_company = ఉత్తమ చిత్ర | producer=కోగంటి కుటుంబరావు| music = [[పెండ్యాల నాగేశ్వరరావు]]| starring = [[అక్కినేని నాగేశ్వరరావు]], <br>[[జమున (నటి)|జమున]], <br>[[కొంగర జగ్గయ్య|జగ్గయ్య]], <br>[[అంజలీదేవి]], <br>[[పద్మనాభం]], <br>[[రమణారెడ్డి (నటుడు)|రమణారెడ్డి]]| }} ==పాటలు== {| class="wikitable" |- ! పాట ! రచయిత ! సంగీతం ! గాయకులు |- | ఆవేశం రావాలి ఆవేదన కావాలి - గుండెలోని గాయాలు మండించే గేయాలు | [[దాశరథి కృష్ణమాచార్య]] | [[పెండ్యాల]] | [[ఘంటసాల]] |- | ఎందుకు వచ్చావో ఎందుకు వెళ్ళావో - నాకేమో తెలియదు నీకైనా తెలుసునా | [[ఆత్రేయ]] | [[పెండ్యాల]] | [[ఘంటసాల]] |- | ఏ శుభ సమయంలో ఈ కవి హృదయంలో నీ కాలి అందెలు మ్రోగినవో ఎన్నెన్ని ఆశలు పొంగినవో | [[దాశరథి కృష్ణమాచార్య]] | [[పెండ్యాల]] | [[ఘంటసాల]], [[పి.సుశీల]] |- | నిన్ను నేను చూస్తున్నా నీలో నన్ను నేను చూస్తున్నా | [[ఆత్రేయ]] | [[పెండ్యాల]] | [[ఘంటసాల]], [[పి.సుశీల]] |} ==మూలాలు== *సి.హెచ్.రామారావు: ఘంటసాల 'పాట'శాల అనే పాటల సంకలనం నుండి. [[వర్గం:అక్కినేని నాగేశ్వరరావు నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:రమణారెడ్డి నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:నాగయ్య నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:జమున నటించిన సినిమాలు]] g0hjq1apkbaw7w7xkciizd7jxp8qech 0 39865 3609743 3474861 2022-07-29T03:41:05Z స్వరలాసిక 13980 #WPWP, #WPWPTE, బొమ్మ చేర్చాను wikitext text/x-wiki {{సినిమా| name = రంగేళీ రాజా | image = Rangeli Raja (1971).jpg| caption = సినిమా పోస్టర్| director = [[సి.యస్. రావు ]]| year = 1971| language = తెలుగు| production_company=[[రాజ్యం పిక్చర్స్]]| producer=[[శ్రీధరరావు]], <br>[[లక్ష్మీరాజ్యం]]| music = [[ఘంటసాల]]| starring = [[అక్కినేని నాగేశ్వరరావు]], <br>[[కాంచన]], <br>[[లక్ష్మీరాజ్యం]], <br>[[గుమ్మడి వెంకటేశ్వరరావు]], <br>[[చలం]]| }} ==పాటలు== # ఇలాంటి రోజు మళ్ళి రానెరాదు ఇలాటి హాయి ఇంక లేనేలేదు - [[ఘంటసాల]] - రచన: [[దాశరథి కృష్ణమాచార్య|దాశరథి]] # చల్లని గాలికి చలిచలిగున్నది తలుపు తీయమన - ఘంటసాల, [[ఎల్.ఆర్. ఈశ్వరి]] - రచన: [[కొసరాజు రాఘవయ్య చౌదరి|కొసరాజు]] # డార్లింగ్ డార్లింగ్ కమాన్ రాకెన్ అండ్ రోల అండ్ రోమాన్స్ - ఘంటసాల - రచన: [[ఆరుద్ర]] # విద్యార్థుల్లారా నవసమాజ నిర్మాతలురా విద్యార్థుల్లా - ఘంటసాల - రచన: డా॥ [[సినారె]] # ఓ బుల్లయ్యో ఓ మల్లయ్యో ఎల్లయ్యో రావయో - ఎల్. ఆర్. ఈశ్వరి, బి. వసంత - రచన: కొసరాజు # మాష్టారూ మాష్టారూ సంగీతం మాష్టారూ సరసాలే - పి.సుశీల -రచన: డా. సినారె ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} * [https://web.archive.org/web/20110708040419/http://ghantasalagalamrutamu.blogspot.com/ ఘంటసాల గళామృతము బ్లాగు] - కొల్లూరి భాస్కరరావు, ఘంటసాల సంగీత కళాశాల, హైదరాబాద్ - (చల్లా సుబ్బారాయుడు సంకలనం ఆధారంగా) *సి.హెచ్.రామారావు: ఘంటసాల 'పాట'శాల అనే పాటల సంకలనం నుండి. [[వర్గం:అక్కినేని నాగేశ్వరరావు నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:కాంచన నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:గుమ్మడి నటించిన చిత్రాలు]] eezzx64h2cq65tbkp4ghdlf9ft2nbyv 0 40124 3609840 3604231 2022-07-29T06:03:03Z 2406:B400:D4:A401:80B8:B710:F979:6F52 /* సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు */ wikitext text/x-wiki '''బండతిమ్మాపూర్,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[నల్గొండ జిల్లా]], [[నాంపల్లి మండలం (నల్గొండ జిల్లా)|నాంపల్లి]] మండలంలోని గ్రామం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 245  Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> {{Infobox Settlement| ‎|name = బండతిమ్మాపూర్ |native_name = |nickname = |settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = తెలంగాణ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[తెలంగాణ]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[నల్గొండ జిల్లా|నల్గొండ]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[నాంపల్లి]] <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = 691 |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = 345 |population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = 346 |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = 162 <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్యు |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్యు |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 16.770245 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 79.011410 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} ఇది మండల కేంద్రమైన నాంపల్లి నుండి 13 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[నల్గొండ]] నుండి 66 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. == జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో == 2016 అక్టోబరు 11న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత [[నల్గొండ జిల్లా]]<nowiki/>లోని ఇదే మండలంలో ఉండేది.<ref>{{Cite web|title=నల్గొండ జిల్లా|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Nalgonda.pdf|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227075639/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Nalgonda.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ}}</ref> ==గ్రామ జనాభా== 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 162 ఇళ్లతో, 691 జనాభాతో 523 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 345, ఆడవారి సంఖ్య 346. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 139 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 0. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 577284<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 508373. == విద్యా సౌకర్యాలు == గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి ఉంది.సమీప బాలబడి, ప్రాథమిక పాఠశాల [[నాంపల్లి|నాంపల్లిలోను]], ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల [[ముస్తిపల్లి|ముస్తిపల్లిలోను]], మాధ్యమిక పాఠశాల [[ముస్తిపల్లి|ముస్తిపల్లిలోనూ]] ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల నాంపల్లిలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల‌లు దేవరకొండలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల హైదరాబాదులోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు నల్గొండలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల దేవరకొండలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల‌లు నల్గొండలోనూ ఉన్నాయి. == వైద్య సౌకర్యం == === ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం === ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. === ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం === == తాగు నీరు == గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. == పారిశుధ్యం == మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్‌లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు. == సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు == బండతిమ్మాపూర్లో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి 1.3 కిలోమీటర్ల దూరంలో సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి. == మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు == గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. == ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు == గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. శాసనసభ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. == విద్యుత్తు == గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. == భూమి వినియోగం == బండతిమ్మాపూర్లో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది: * వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 14 హెక్టార్లు * వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 10 హెక్టార్లు * శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 15 హెక్టార్లు * సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 26 హెక్టార్లు * బంజరు భూమి: 154 హెక్టార్లు * నికరంగా విత్తిన భూమి: 300 హెక్టార్లు * నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 438 హెక్టార్లు * వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 42 హెక్టార్లు == నీటిపారుదల సౌకర్యాలు == బండతిమ్మాపూర్లో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది. * బావులు/బోరు బావులు: 42 హెక్టార్లు ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==వెలుపలి లంకెలు== {{నాంపల్లి (నల్గొండ జిల్లా మండలం) మండలంలోని గ్రామాలు}} 09ywhqbusbgs6vzqnc2oyf199sbouux 3609841 3609840 2022-07-29T06:04:21Z 2406:B400:D4:A401:80B8:B710:F979:6F52 /* ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు */ wikitext text/x-wiki '''బండతిమ్మాపూర్,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[నల్గొండ జిల్లా]], [[నాంపల్లి మండలం (నల్గొండ జిల్లా)|నాంపల్లి]] మండలంలోని గ్రామం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 245  Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> {{Infobox Settlement| ‎|name = బండతిమ్మాపూర్ |native_name = |nickname = |settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = తెలంగాణ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[తెలంగాణ]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[నల్గొండ జిల్లా|నల్గొండ]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[నాంపల్లి]] <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = 691 |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = 345 |population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = 346 |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = 162 <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్యు |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్యు |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 16.770245 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 79.011410 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} ఇది మండల కేంద్రమైన నాంపల్లి నుండి 13 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[నల్గొండ]] నుండి 66 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. == జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో == 2016 అక్టోబరు 11న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత [[నల్గొండ జిల్లా]]<nowiki/>లోని ఇదే మండలంలో ఉండేది.<ref>{{Cite web|title=నల్గొండ జిల్లా|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Nalgonda.pdf|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227075639/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Nalgonda.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ}}</ref> ==గ్రామ జనాభా== 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 162 ఇళ్లతో, 691 జనాభాతో 523 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 345, ఆడవారి సంఖ్య 346. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 139 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 0. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 577284<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 508373. == విద్యా సౌకర్యాలు == గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి ఉంది.సమీప బాలబడి, ప్రాథమిక పాఠశాల [[నాంపల్లి|నాంపల్లిలోను]], ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల [[ముస్తిపల్లి|ముస్తిపల్లిలోను]], మాధ్యమిక పాఠశాల [[ముస్తిపల్లి|ముస్తిపల్లిలోనూ]] ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల నాంపల్లిలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల‌లు దేవరకొండలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల హైదరాబాదులోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు నల్గొండలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల దేవరకొండలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల‌లు నల్గొండలోనూ ఉన్నాయి. == వైద్య సౌకర్యం == === ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం === ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. === ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం === == తాగు నీరు == గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. == పారిశుధ్యం == మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్‌లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు. == సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు == బండతిమ్మాపూర్లో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి 1.3 కిలోమీటర్ల దూరంలో సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి. == మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు == గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. == ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు == గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ లేదు. శాసనసభ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. == విద్యుత్తు == గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. == భూమి వినియోగం == బండతిమ్మాపూర్లో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది: * వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 14 హెక్టార్లు * వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 10 హెక్టార్లు * శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 15 హెక్టార్లు * సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 26 హెక్టార్లు * బంజరు భూమి: 154 హెక్టార్లు * నికరంగా విత్తిన భూమి: 300 హెక్టార్లు * నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 438 హెక్టార్లు * వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 42 హెక్టార్లు == నీటిపారుదల సౌకర్యాలు == బండతిమ్మాపూర్లో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది. * బావులు/బోరు బావులు: 42 హెక్టార్లు ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==వెలుపలి లంకెలు== {{నాంపల్లి (నల్గొండ జిల్లా మండలం) మండలంలోని గ్రామాలు}} t4qeomrvc1pfum0w8z59exp5au61y2y 3609850 3609841 2022-07-29T06:17:27Z 2406:B400:D4:A401:80B8:B710:F979:6F52 wikitext text/x-wiki '''బండతిమ్మాపూర్,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[నల్గొండ జిల్లా]], [[నాంపల్లి మండలం (నల్గొండ జిల్లా)|నాంపల్లి]] మండలంలోని గ్రామం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 245  Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> {{Infobox Settlement| ‎|name = బండతిమ్మాపూర్ |native_name = |nickname = |settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = తెలంగాణ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[తెలంగాణ]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[నల్గొండ జిల్లా|నల్గొండ]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[నాంపల్లి]] <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = గుండేబోయిన రాజమల్లు రేవెల్లి సుధాకర్ (2022) |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = 691 |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = 345 |population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = 346 |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = 162 <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్యు |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్యు |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 16.770245 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 79.011410 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = 508243 |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} ఇది మండల కేంద్రమైన నాంపల్లి నుండి 13 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[నల్గొండ]] నుండి 66 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. == జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో == 2016 అక్టోబరు 11న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత [[నల్గొండ జిల్లా]]<nowiki/>లోని ఇదే మండలంలో ఉండేది.<ref>{{Cite web|title=నల్గొండ జిల్లా|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Nalgonda.pdf|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227075639/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Nalgonda.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ}}</ref> ==గ్రామ జనాభా== 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 162 ఇళ్లతో, 691 జనాభాతో 523 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 345, ఆడవారి సంఖ్య 346. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 139 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 0. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 577284<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 508373. == విద్యా సౌకర్యాలు == గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి ఉంది.సమీప బాలబడి, ప్రాథమిక పాఠశాల [[నాంపల్లి|నాంపల్లిలోను]], ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల [[ముస్తిపల్లి|ముస్తిపల్లిలోను]], మాధ్యమిక పాఠశాల [[ముస్తిపల్లి|ముస్తిపల్లిలోనూ]] ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల నాంపల్లిలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల‌లు దేవరకొండలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల హైదరాబాదులోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు నల్గొండలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల దేవరకొండలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల‌లు నల్గొండలోనూ ఉన్నాయి. == వైద్య సౌకర్యం == === ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం === ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. === ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం === == తాగు నీరు == గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. == పారిశుధ్యం == మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్‌లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు. == సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు == బండతిమ్మాపూర్లో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి 1.3 కిలోమీటర్ల దూరంలో సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి. == మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు == గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. == ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు == గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ లేదు. శాసనసభ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. == విద్యుత్తు == గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. == భూమి వినియోగం == బండతిమ్మాపూర్లో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది: * వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 14 హెక్టార్లు * వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 10 హెక్టార్లు * శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 15 హెక్టార్లు * సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 26 హెక్టార్లు * బంజరు భూమి: 154 హెక్టార్లు * నికరంగా విత్తిన భూమి: 300 హెక్టార్లు * నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 438 హెక్టార్లు * వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 42 హెక్టార్లు == నీటిపారుదల సౌకర్యాలు == బండతిమ్మాపూర్లో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది. * బావులు/బోరు బావులు: 42 హెక్టార్లు ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==వెలుపలి లంకెలు== {{నాంపల్లి (నల్గొండ జిల్లా మండలం) మండలంలోని గ్రామాలు}} 794xapcdksus5pou9dhn76fb85yqtdo 3609852 3609850 2022-07-29T06:21:13Z 2406:B400:D4:A401:80B8:B710:F979:6F52 wikitext text/x-wiki '''బండతిమ్మాపూర్,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[నల్గొండ జిల్లా]], [[నాంపల్లి మండలం (నల్గొండ జిల్లా)|నాంపల్లి]] మండలంలోని గ్రామం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 245  Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> {{Infobox Settlement| ‎|name = బండతిమ్మాపూర్ |native_name = |nickname = |settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = తెలంగాణ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[తెలంగాణ]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[నల్గొండ జిల్లా|నల్గొండ]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[నాంపల్లి]] <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = గుండేబోయిన రాజమల్లు రేవెల్లి సుధాకర్ (2022) |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = 691 |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = 345 |population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = 346 |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = 162 <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్యు |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్యు |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 16.770245 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 79.011410 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = 508243 |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} ఇది మండల కేంద్రమైన నాంపల్లి నుండి 15 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[నల్గొండ]] నుండి 55 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. == జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో == 2016 అక్టోబరు 11న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత [[నల్గొండ జిల్లా]]<nowiki/>లోని ఇదే మండలంలో ఉండేది.<ref>{{Cite web|title=నల్గొండ జిల్లా|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Nalgonda.pdf|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227075639/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Nalgonda.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ}}</ref> ==గ్రామ జనాభా== 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 162 ఇళ్లతో, 691 జనాభాతో 523 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 345, ఆడవారి సంఖ్య 346. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 139 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 0. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 577284<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 508373. == విద్యా సౌకర్యాలు == గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి ఉంది.సమీప బాలబడి, ప్రాథమిక పాఠశాల [[నాంపల్లి|నాంపల్లిలోను]], ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల [[ముస్తిపల్లి|ముస్తిపల్లిలోను]], మాధ్యమిక పాఠశాల [[ముస్తిపల్లి|ముస్తిపల్లిలోనూ]] ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల నాంపల్లిలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల‌లు దేవరకొండలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల హైదరాబాదులోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు నల్గొండలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల దేవరకొండలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల‌లు నల్గొండలోనూ ఉన్నాయి. == వైద్య సౌకర్యం == === ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం === ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. === ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం === == తాగు నీరు == గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. == పారిశుధ్యం == మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్‌లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు. == సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు == బండతిమ్మాపూర్లో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి 1.3 కిలోమీటర్ల దూరంలో సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి. == మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు == గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. == ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు == గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ లేదు. శాసనసభ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. == విద్యుత్తు == గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. == భూమి వినియోగం == బండతిమ్మాపూర్లో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది: * వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 14 హెక్టార్లు * వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 10 హెక్టార్లు * శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 15 హెక్టార్లు * సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 26 హెక్టార్లు * బంజరు భూమి: 154 హెక్టార్లు * నికరంగా విత్తిన భూమి: 300 హెక్టార్లు * నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 438 హెక్టార్లు * వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 42 హెక్టార్లు == నీటిపారుదల సౌకర్యాలు == బండతిమ్మాపూర్లో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది. * బావులు/బోరు బావులు: 42 హెక్టార్లు ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==వెలుపలి లంకెలు== {{నాంపల్లి (నల్గొండ జిల్లా మండలం) మండలంలోని గ్రామాలు}} 9kk44j4mnghq7drmfh1rfdwg9fgbmom 3609859 3609852 2022-07-29T06:27:33Z 2406:B400:D4:A401:80B8:B710:F979:6F52 /* విద్యా సౌకర్యాలు */ wikitext text/x-wiki '''బండతిమ్మాపూర్,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[నల్గొండ జిల్లా]], [[నాంపల్లి మండలం (నల్గొండ జిల్లా)|నాంపల్లి]] మండలంలోని గ్రామం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 245  Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> {{Infobox Settlement| ‎|name = బండతిమ్మాపూర్ |native_name = |nickname = |settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = తెలంగాణ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[తెలంగాణ]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[నల్గొండ జిల్లా|నల్గొండ]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[నాంపల్లి]] <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = గుండేబోయిన రాజమల్లు రేవెల్లి సుధాకర్ (2022) |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = 691 |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = 345 |population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = 346 |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = 162 <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్యు |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్యు |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 16.770245 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 79.011410 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = 508243 |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} ఇది మండల కేంద్రమైన నాంపల్లి నుండి 15 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[నల్గొండ]] నుండి 55 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. == జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో == 2016 అక్టోబరు 11న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత [[నల్గొండ జిల్లా]]<nowiki/>లోని ఇదే మండలంలో ఉండేది.<ref>{{Cite web|title=నల్గొండ జిల్లా|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Nalgonda.pdf|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227075639/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Nalgonda.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ}}</ref> ==గ్రామ జనాభా== 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 162 ఇళ్లతో, 691 జనాభాతో 523 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 345, ఆడవారి సంఖ్య 346. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 139 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 0. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 577284<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 508373. == విద్యా సౌకర్యాలు == గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల మరియు అంగన్వాడీ కేంద్రం ఉంది.సమీప బాలబడి, ప్రాథమిక పాఠశాల [[నాంపల్లి|నాంపల్లిలోను]], ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల [[ముష్టిపల్లి|ముష్టిపల్లిలోనూ]], మాధ్యమిక పాఠశాల [[ముష్టిపల్లి|ముష్టిపల్లిలోనూ]] ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల నాంపల్లిలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల‌లు దేవరకొండలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల(100 కీ.మి) హైదరాబాదులోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు నల్గొండలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల దేవరకొండలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల‌లు నల్గొండలోనూ ఉన్నాయి. == వైద్య సౌకర్యం == === ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం === ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. === ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం === == తాగు నీరు == గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. == పారిశుధ్యం == మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్‌లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు. == సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు == బండతిమ్మాపూర్లో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి 1.3 కిలోమీటర్ల దూరంలో సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి. == మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు == గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. == ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు == గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ లేదు. శాసనసభ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. == విద్యుత్తు == గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. == భూమి వినియోగం == బండతిమ్మాపూర్లో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది: * వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 14 హెక్టార్లు * వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 10 హెక్టార్లు * శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 15 హెక్టార్లు * సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 26 హెక్టార్లు * బంజరు భూమి: 154 హెక్టార్లు * నికరంగా విత్తిన భూమి: 300 హెక్టార్లు * నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 438 హెక్టార్లు * వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 42 హెక్టార్లు == నీటిపారుదల సౌకర్యాలు == బండతిమ్మాపూర్లో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది. * బావులు/బోరు బావులు: 42 హెక్టార్లు ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==వెలుపలి లంకెలు== {{నాంపల్లి (నల్గొండ జిల్లా మండలం) మండలంలోని గ్రామాలు}} dwi38fharrw1ymeczosdhhdgum784fm 3609861 3609859 2022-07-29T06:33:55Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki '''బండతిమ్మాపూర్,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[నల్గొండ జిల్లా]], [[నాంపల్లి మండలం (నల్గొండ జిల్లా)|నాంపల్లి]] మండలంలోని గ్రామం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 245  Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> {{Infobox Settlement| ‎|name = బండతిమ్మాపూర్ |native_name = |nickname = |settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = తెలంగాణ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[తెలంగాణ]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[నల్గొండ జిల్లా|నల్గొండ]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[నాంపల్లి]] <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = గుండేబోయిన రాజమల్లు రేవెల్లి సుధాకర్ (2022) |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = 691 |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = 345 |population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = 346 |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = 162 <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్యు |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్యు |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 16.770245 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 79.011410 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = 508243 |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} ఇది మండల కేంద్రమైన నాంపల్లి నుండి 15 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[నల్గొండ]] నుండి 55 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. == జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో == 2016 అక్టోబరు 11న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత [[నల్గొండ జిల్లా]]<nowiki/>లోని ఇదే మండలంలో ఉండేది.<ref>{{Cite web|title=నల్గొండ జిల్లా|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Nalgonda.pdf|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227075639/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Nalgonda.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ}}</ref> ==గ్రామ జనాభా== 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 162 ఇళ్లతో, 691 జనాభాతో 523 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 345, ఆడవారి సంఖ్య 346. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 139 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 0. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 577284<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 508373. == విద్యా సౌకర్యాలు == గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల, అంగన్వాడీ కేంద్రం ఉంది.సమీప బాలబడి, ప్రాథమిక పాఠశాల [[నాంపల్లి|నాంపల్లిలోను]], ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల [[ముష్టిపల్లి|ముష్టిపల్లిలోనూ]], మాధ్యమిక పాఠశాల [[ముష్టిపల్లి|ముష్టిపల్లిలోనూ]] ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల నాంపల్లిలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల‌లు దేవరకొండలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల(100 కీ.మి) హైదరాబాదులోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు నల్గొండలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల దేవరకొండలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల‌లు నల్గొండలోనూ ఉన్నాయి. == వైద్య సౌకర్యం == === ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం === ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. === ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం === == తాగు నీరు == గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. == పారిశుధ్యం == మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్‌లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు. == సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు == బండతిమ్మాపూర్లో సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి 1.3 కిలోమీటర్ల దూరంలో సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి. == మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు == గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. == ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు == గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ లేదు. శాసనసభ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. == విద్యుత్తు == గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. == భూమి వినియోగం == బండతిమ్మాపూర్లో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది: * వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 14 హెక్టార్లు * వ్యవసాయం సాగని, బంజరు భూమి: 10 హెక్టార్లు * శాశ్వత పచ్చిక ప్రాంతాలు, ఇతర మేత భూమి: 15 హెక్టార్లు * సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 26 హెక్టార్లు * బంజరు భూమి: 154 హెక్టార్లు * నికరంగా విత్తిన భూమి: 300 హెక్టార్లు * నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 438 హెక్టార్లు * వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 42 హెక్టార్లు == నీటిపారుదల సౌకర్యాలు == బండతిమ్మాపూర్లో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది. * బావులు/బోరు బావులు: 42 హెక్టార్లు ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==వెలుపలి లంకెలు== {{నాంపల్లి (నల్గొండ జిల్లా మండలం) మండలంలోని గ్రామాలు}} irq0y6lb2fvxht2vosgf443id3mzfbp 0 40189 3609633 3469182 2022-07-28T14:35:45Z 2409:4070:4E97:C51B:95FD:1B84:C5FE:1098 wikitext text/x-wiki {{Infobox Person | name = సుభాష్ చంద్రబోస్ | image = File:Netaji.jpg | image_size = 250px | caption = | birth_name = | birth_date = {{Birth date|1897|1|23|df=y}} | birth_place = [[కటక్]] | death_date = {{Death date| 1945 |08|18|df=y}} | death_place = తైవాన్ (అని భావిస్తున్నారు)్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీ్రుుా్యీygvyvhf4rugtdgthyij8h7t8jph6t7ohd7lgd5lhrxhke5uohrs6jucdoyhd4fkjydrghr8nydhj| party = భారత జాతీయ <br />ఫార్వర్డ్ బ్లాక్ (వామపక్ష పార్టీ) | boards = | religion = | spouse = ఎమిలీ షెంకెల్ | partner = | children = అనిత | parents = జానకీనాథ బోస్, ప్రభావతి దేవి. | relatives = | signature = | website = | footnotes = }} '''నేతాజీ సుభాష్ చంద్రబోస్''' ([[జనవరి 23]], [[1897]] ) భారత స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు. ఒకవైపు గాంధీజీ మొదలైన నాయకులందరూ అహింసావాదం తోనే [[స్వరాజ్యం]] సిద్ధిస్తుందని నమ్మి పోరాటం సాగిస్తే బోస్ మాత్రం [[సాయుధ పోరాటం]] ద్వారా ఆంగ్లేయులను దేశం నుంచి తరిమి కొట్టవచ్చునని నమ్మి, అది ఆచరణలో పెట్టిన వాడు. ఇతని మరణం ఇప్పటికీ ఒక రహస్యంగా మిగిలిపోయింది. బోసు రెండు సార్లు [[భారత జాతీయ కాంగ్రెస్]]కు అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికైనా [[మోహన్ దాస్ కరంచంద్ గాంధీ|గాంధీ]]తో సిద్ధాంత పరమైన అభిప్రాయ భేదాల వలన ఆ పదవికి రాజీనామా చేశాడు. గాంధీ యొక్క అహింసావాదం మాత్రమే స్వాతంత్ర్య సాధనకు సరిపోదని, పోరుబాట కూడా ముఖ్యమని బోసు భావన. ఈ అభిప్రాయాలతోనే [[ఆల్ ఇండియా ఫార్వార్డ్ బ్లాక్]] అనే రాజకీయ పార్టీని కూడా స్థాపించాడు. దాదాపు 11 సార్లు ఆంగ్లేయులచే కారాగారంలో నిర్బంధించ బడ్డాడు. [[1939]]లో [[రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం]] మొదలైంది. ఆంగ్లేయులను దెబ్బ తీయటానికి దీన్ని ఒక సువర్ణవకాశంగా బోసు భావించాడు. యుద్ధం ప్రారంభం కాగానే అతను ఆంగ్లేయుల పై పోరాడేందుకు కూటమి ఏర్పాటు చేసే ఉద్దేశంతో [[రష్యా]], [[జర్మనీ]], [[జపాను]] దేశాలలో పర్యటించాడు. జపాను సహాయంతో భారత యుద్ధ ఖైదీలు, రబ్బరు తోట కూలీలు, ఔత్సాహికులతో భారత జాతీయ సైన్యాన్ని ఏర్పాటు చేశాడు. జపాను ప్రభుత్వం అందించిన సైనిక, ఆర్థిక, దౌత్య సహకారాలతో ఆజాద్ హింద్ ప్రభుత్వాన్ని సింగపూర్ లో ఏర్పరచాడు. బోసు [[రాజకీయాలు|రాజకీయ]] అభిప్రాయాలు, [[జర్మనీ]], జపాన్‌తో అతని మిత్రత్వం పై చరిత్రకారుల్లో భిన్నాభిప్రాయాలున్నాయి. కొందరు వీటిని విమర్శిస్తే, మరి కొందరు వాస్తవిక దృష్టితో చేసిన ప్రయత్నాలుగా బోసును అభిమానిస్తారు. అతని జీవితం లాగే మరణం కూడా వివాదాస్పదమైంది. 1945 ఆగస్టు 18 లో [[తైవాన్]]లో జరిగిన విమాన ప్రమాదంలో బోసు మరిణించాడని ప్రకటించినప్పటికి, అతను ప్రమాదం నుంచి బయట పడి అజ్ఞాతం లోకి వెళ్ళాడని పలువురు నమ్ముతారు. == బాల్యం, విద్య == సుభాష్ చంద్రబోస్ 1897 లో, [[భారతదేశం]]లోని [[ఒడిషా]] లోని [[కటక్]] పట్టణంలో ఒక ధనిక [[కుటుంబము|కుటుంబం]]లో జన్మించాడు. అతని తండ్రి జానకినాథ్ బోస్ లాయరు. తీవ్రమైన జాతీయవాది. బెంగాల్ శాసనమండలికి కూడా ఎన్నికయ్యాడు. తల్లి పేరు ప్రభావతి దేవి. బోస్ విద్యాభ్యాసం [[కటక్|కటక్‌]]లోని రావెన్షా కాలేజియేట్ స్కూలులోను, [[కలకత్తా]]లోని స్కాటిష్ చర్చి కాలేజిలోను, ఫిట్జ్ విలియమ్ కాలేజిలోను, ఆపై లోను సాగింది. 1920 లో బోస్ [[:en:Indian Civil Services|భారతీయ సివిల్ సర్వీసు]] పరీక్షలకు హాజరై అందులో నాలుగవ స్థానంలో నిలిచాడు. [[ఆంగ్ల భాష|ఇంగ్లీషు]]లో అత్యధిక మార్కులు సాధించాడు. అయినా 1921 ఏప్రిల్‌లో ఎంతో ప్రతిష్ఠాత్మకమైన ఇండియన్ సివిల్ సర్వీసు నుండి వైదొలగి [[భారత స్వాతంత్ర్య సంగ్రామం]]లో పాల్గొననారంభించాడు. [[భారత జాతీయ కాంగ్రెస్]] యువజన విభాగంలో చురుకైన పాత్ర నిర్వహించ సాగాడు. == భారత జాతీయ కాంగ్రెస్‌లో == [[సహాయ నిరాకరణోద్యమం]] సమయంలో [[మహాత్మా గాంధీ]] బోస్‌ను [[కలకత్తా]] పంపాడు. అక్కడ [[చిత్తరంజన్ దాస్]]తో కలసి బోస్ బెంగాల్‌లో ఉద్యమం నిర్వహించాడు. ఐరోపాలో ఉన్న సమయంలో బోస్ ఆలోచనలలో క్రొత్త భావాలు చోటు చేసుకొన్నాయి. స్వతంత్ర దేశంగా అవతరించడానికీ, మనడానికీ భారత దేశానికి ఇతర దేశాల సహకారం, దౌత్య సమర్థన, ప్రత్యేక సైన్యం ఉండాలని గ్రహించాడు. 1937 డిసెంబరు 26న బోస్ [[ఎమిలీ షెంకెల్]] అనే తన కార్యదర్శిని వివాహం చేసుకొన్నాడు. ఈమె [[ఆస్ట్రియా]]లో జన్మించింది. వారికి 1942 లో పుట్టిన కూతురు పేరు [[అనితా బోస్|అనిత]]. బోస్ తన భార్యకు వ్రాసిన అనేక ఉత్తరాలను తరువాత ''Letters to Emilie Schenkl'' అనే సంకలన పుస్తకంగా శిశిర్ కుమార్ బోస్, సుగాతా బోస్ ప్రచురించారు. [[దస్త్రం:Bose AICC meeting 1939.jpg|thumb|270px|right|బోస్ 1939 లో భారత జాతీయ కాంగ్రెసు సమావేశానికి వచ్చినప్పటి చిత్రం]] 1938లో, గాంధీ అభిరుచికి వ్యతిరేకంగా, బోస్ [[భారత జాతీయ కాంగ్రెస్]] అధ్యక్షునిగా ఎన్నికయ్యాడు. బోస్ ప్రత్యర్థి అయిన [[పట్టాభి సీతారామయ్య]] పరాజయం తన పరాజయంగా గాంధీ భావించాడు. ఇలా పార్టీలో ఏర్పడిన నాయకత్వ సంక్షోభం వల్ల బోస్ కాంగ్రెస్‌ నుండి వైదొలగాడు. వేరు మార్గం లేని బోస్ "[[ఆల్ ఇండియా ఫార్వర్డ్ బ్లాక్|అఖిల భారత ఫార్వర్డ్ బ్లాక్]]" (''[[:en:All India Forward Bloc|All India Forward Bloc]]'') పార్టీని స్థాపించాడు. 1938లో "జాతీయ ప్రణాళికా కమిటీ" (''National Planning Committee'') అనే సంస్థాగత వ్యవస్థకు నాంది పలికాడు. == స్వాతంత్ర్యానికి బోస్ ప్రణాళిక == బ్రిటిష్ వారు తమ యుద్ధ సమస్యలు తీరినాక దేశానికి స్వాతంత్ర్యం ఇస్తారని గాంధీ, నెహ్రూ వంటి నాయకులు భావించారు. అయితే రెండవ ప్రపంచ యుద్ధంలో తల మునకలుగా ఉన్న బ్రిటిష్ వారి పరిస్థితిని అవకాశంగా తీసుకొని త్వరగా స్వతంత్రాన్ని సంపాదించాలని బోస్ బలంగా వాదించాడు. బోస్ ఆలోచనలపై ఇటాలియన్ రాజనీతిజ్ఞులు [[గారిబాల్డీ]] (''[[:en:Giuseppe Garibaldi|Giuseppe Garibaldi]]''), మాజినీ ప్రభావం ఉంది. స్వతంత్రం వచ్చిన తరువాత భారతదేశం [[ముస్తఫా కమాల్ పాషా అతాతుర్క్]] (''[[:en:Kemal Atatürk|Kemal Atatürk]]'') నాయకత్వంలోని [[టర్కీ]] దేశం లాగా కనీసం రెండు దశాబ్దాల కాలం సోషలిస్టు నియంతృత్వ పాలనలో ఉండాలని కూడా బోస్ అభిప్రాయం. ఈ సమయంలో బోస్ అనేక మంది బ్రిటిష్ లేబర్ పార్టీ నాయకులను కలుసుకొన్నాడు. అయితే అప్పుడు అధికారంలో ఉన్న కన్సర్వేటివ్ పార్టీ నాయకులెవరూ బోస్‌తో సమావాశానికి అంగీకరించలేదు. తరువాతి కాలంలో అట్లీ [[నాయకత్వం]]లోని లేబర్ పార్టీ ప్రభుత్వం కాలంలోనే భారత దేశానికి స్వాతంత్ర్యం సిద్ధించిందన్నది గమనించవలసిన విషయం. == '''నేతాజి స్పురద్రూపి''' == ఒకసారి సుభాస్ చంద్ర బోస్ [[హిట్లర్]]ను కలవడానికి వెళ్ళాడు. 10 నిముషాల తరువాత హిట్లర్ వచ్చి ఏమిటి విషయం అని అడిగాడు. వెంటనే బోస్ మీ నాయకుణ్ణి రమ్మని చెప్పు అన్నాడు. వెంటనే హిట్లర్ వచ్చి బోస్ [[భుజము|భుజం]] మీద చరిచి ఎలా ఉన్నావు అని అడిగాడు. ఇద్దరు కలసి విషయాలు చర్చించుకున్న తరువాత వెళ్ళబోయేటప్పుడు హిట్లర్, బోస్ ని ముందుగా నిన్ను కలవడానికి వచ్చింది నేను కాదని ఎలా గుర్తించావు అని అడిగాడు. బోస్ భుజాన్ని తట్టే ధైర్యం నిజమైన హిట్లర్ కి తప్ప ఇంకా ఎవరికి లేదు అని జవాబిచ్చాడు. ==దేశం వీడి అజ్ఞాతం లోకి== బ్రిటిష్ ప్రభుత్వం ఏకపక్షంగా, కాంగ్రెస్‌ను సంప్రదించకుండా [[భారతదేశం]] తరఫున యుద్ధాన్ని ప్రకటించింది. కనుక బ్రిటిష్ వైస్‌రాయ్ [[లార్డ్ లిన్‌లిత్‌గో]] ఈ నిర్ణయం పట్ల బోసు పెద్దయెత్తున నిరసన ప్రదర్శనలు ప్రారంభించాడు. వెంటనే బ్రిటిషు ప్రభుత్వం అతనిని కారాగారంలో పెట్టింది. 7 రోజుల నిరాహార దీక్ష తరువాత విడుదల చేసింది. కాని అతని ఇంటిని పర్యవేక్షణలో ఉంచింది. ఇక అప్పట్లో తనను దేశం వదలి వెళ్ళనివ్వరని గ్రహించిన బోస్ 1941 [[జనవరి]] 19న, ఒక [[పఠాన్]] లాగా వేషం వేసుకొని తన మేనల్లుడు శిశిర్ కుమార్ బోస్ తోడుగా ఇంటినుండి తప్పించుకొన్నాడు. ముందుగా [[పెషావర్]] చేరుకొన్నాడు. అక్కడ అతనికి అక్బర్ షా, మొహమ్మద్ షా, భగత్ రామ్ తల్వార్‌లతో పరిచయమైంది. 1941 జనవరి 26న, గడ్డం పెంచుకొని, ఒక మూగ, చెవిటి వాడిలాగా నటిస్తూ, ఆఫ్ఘనిస్తాన్ వాయవ్య సరిహద్దు ప్రాంతం ద్వారా, మియాఁ అక్బర్ షా, అగాఖాన్‌ల సహకారంతో [[ఆఫ్ఘనిస్తాన్]] లోంచి [[కాబూల్]] ద్వారా ప్రయాణించి [[సోవియట్ యూనియన్]] సరిహద్దు చేరుకున్నాడు. [[రష్యా]]కు [[యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్|బ్రిటన్‌]]తో ఉన్న వైరం వల్ల తనకు ఆదరణ లభిస్తుందనుకొన్న బోస్‌కు నిరాశ ఎదురైంది. రష్యాలో ప్రవేశించగానే [[:en:NKVD|NKVD]]అతనిని [[మాస్కో]]కు పంపింది. వారు అతనిని జర్మనీ రాయబారి షూలెన్‌బర్గ్ కి అప్పగించారు. అతను బోస్‌ను [[బెర్లిన్]] పంపాడు. అక్కడ బోస్‌కు రిబ్బెన్‌ట్రాప్ నుండి,, విల్‌హెల్మ్‌స్ట్రాస్ లోని విదేశీ వ్యవహారాల శాఖాధికారుల నుండి కొంత సఖ్యత లభించింది.<ref>Kurowski, The Brandenburgers - Global Mission, p. 136</ref> తమ శత్రువుల కూటమి అయిన [[అగ్ర రాజ్యాలు|అగ్ర రాజ్యాల]] సహకారంతో బోస్ తప్పించుకొన్నాడని తెలియగానే అతనిని, జర్మనీ చేరకముందే, హత్య చేయడానికి బ్రిటిష్ ప్రభుత్వం తమ రహస్య ఏజెంట్లను నియమించింది. బ్రిటిష్ గూఢచారి దళానికి చెందిన [[:en:Special Operations Executive|Special Operations Executive]] (SOE) ఈ పనిని చేపట్టింది.<ref>Bhaumik S, [http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/4152320.stm ''British "attempted to kill Bose"''] BBC news. 15 August 2005. URL accessed on 6 April 2006</ref> == జర్మనీలో == ఇలా [[భారతదేశం]]నుండి [[ఆఫ్ఘనిస్తాన్]], అక్కడినుండి [[రష్యా]], అక్కడినుండి [[ఇటలీ]] మీదుగా [[జర్మనీ]] చేరుకొన్న బోస్ జర్మనుల సహకారంతో [[ఆజాద్ హింద్ రేడియో]] మొదలుపెట్టి ప్రసారాలు మొదలుపెట్టాడు. [[బెర్లిన్‌]]లో "స్వతంత్ర greengloryschool) స్థాపించాడు. ఉత్తర ఆఫ్రికాలో బ్రిటిష్ సైన్యంలో భాగంగా ఉండి, అగ్రరాజ్యాలకు బందీలైన 4500 భారతీయ సైనికులతో [[:en:Indian Legion|ఇండియన్ లెజియన్]] ప్రారంభించాడు. ఇది మొదట [[:en:Wehrmacht|Wehrmacht]], తరువాత [[:en:Waffen SS|Waffen SS]] అనే సైన్య విభాగాలకు అనుబంధంగా ఉండేది.<ref>Rudolf Hartog ''The Sign of the Tiger'' (Delhi: Rupa) 2001 pp159-60</ref> అందులోని సైన్యం హిట్లర్‌కు, బో‍స్‌కు విశ్వాసాన్ని ఇలా ప్రతిజ్ఞ ద్వారా ప్రకటించేవారు - "భగవంతుని సాక్షిగా నేను జర్మన్ జాతి, రాజ్యం ఏకైక నాయకుడైన [[ఎడాల్ఫ్ హిట్లర్]] కు, భారతదేశపు స్వాతంత్ర్యం కోసం పోరాడే జర్మన్ సైన్యం నాయకుడైన సుభాష్ చంద్రబోస్‌కు విధేయుడనై ఉంటాను:("I swear by God this holy oath that I will obey the leader of the German race and state, Adolf Hitler, as the commander of the German armed forces in the fight for India, whose leader is Subhas Chandra Bose"). ఈ ప్రతిజ్ఞ ద్వారా ఇండియన్ లెజియన్ సైన్యం జర్మనీ సైన్యం అధీనంలో ఉందని, భారతదేశం విషయాలలో బోస్‌కు అగ్రనాయకత్వం కట్టబెట్టబడిందని స్పష్టంగా తెలుస్తుంది. ఇండియన్ లెజియన్ ను వెన్నంటి నాజీ జర్మనీ సైన్యం సోవియట్ యూనియన్ మీదుగా భారతదేశంపై దండెత్తి బ్రిటిష్ వారిని పారద్రోలుతుందని బోస్ ఆకాంక్ష. ఇక్కడ బోస్ విచక్షణను చాలామంది ప్రశ్నించారు - అలా అగ్రరాజ్యాలు విజయం సాధించిన తరువాత నిజంగా నాజీలు భారతదేశం వదలి వెళతారని ఎలా అనుకొన్నాడని?.<ref>Sen, S. 1999. [https://web.archive.org/web/20050305012751/http://www.andaman.org/book/app-m/textm.htm Subhas Chandra Bose 1897-1945]. From [http://www.archive.org/ webarchive] of [http://www.andaman.org/book/app-m/textm.htm this URL] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20050305012751/http://www.andaman.org/book/app-m/textm.htm |date=2005-03-05 }}. URL accessed on 7 April, 2006.</ref> 1941 - 43 మధ్య కాలంలో బోస్ అతని భార్యతో కలిసి బెర్లిన్‌లో నివసించాడు. మొత్తానికి భారతదేశం అవసరాలను హిట్లర్ అంతగా పట్టించుకోలేదు. 1943 లో ఒక [[జర్మన్ జలాంతర్గామి యూ-180|జర్మన్ జలాంతర్గామి ''U-180'']]<nowiki/>లో గుడ్ హోప్ అగ్రం మీదుగా ఆగ్నేయ ఆసియాకు బయలుదేరాడు. జర్మన్ జలాంతర్గామి నుండి జపాన్ జలాంతర్గామి ''I-29'' లోకి మారాడు. ఆ రెండు దేశాల జలాంతర్గాముల మధ్య ఒక సివిలియన్ వ్యక్తి మారడం ఈ ఒక్కసారే జరిగింది. తరువాత జపాన్ వారి సహకారంతో [[సింగపూర్]]‌లో తన భారత జాతీయ సైన్యాన్ని బలపరచుకొన్నాడు. == భారత జాతీయ సైన్యం == భారత జాతీయ సైన్యాన్ని [[మోహన్ సింగ్ దేవ్]] [[సెప్టెంబర్]] [[1942]] తేదీన [[సింగపూర్]]లో స్థాపించాడు. ఇది రాష్ బిహారీ బోస్ స్థాపించిన ఇండియన్ ఇండిపెండెన్స్ లీగ్ తరహాలోనిది. అయితే [[జపాన్]] హైకమాండ్ కు చెందిన హికారీ కికాన్ కు మోహన్ సింగ్ కు భేదాలు రావడం వల్లనూ, మోహన్ సింగ్ దీన్ని జపానీయులు కేవలం పావుగా వాడుకుంటున్నారని భావించడం వల్లనూ చేశారు. మోహన్ సింగ్ ను అదుపు లోకి తీసుకున్నారు. బలగాలను [[యుద్ధం|యుద్ధ]] ఖైదీలుగా జైలుకు పంపించారు. [[1943]]లో సుభాష్ చంద్ర బోస్ రాకతో సైన్యం ఏర్పాటుకు కొత్త ఊపిరులూదినట్లైంది. అదే సంవత్సరంలో జూలైలో సింగపూర్ లో జరిగిన మీటింగ్ లో రాష్ బిహారీ బోస్ సుభాష్ చంద్రబోస్ కు సంస్థ పగ్గాలు అప్పగించాడు. బోస్ పిలుపుతో చాలా మంది దేశ భక్తులు సైన్యంలో చేరడమే కాకుండా దానికి ఆర్థిక సహాయం కూడా అందించారు. మిలిటరీ నుంచి వ్యతిరేకత ఎదురైనా బోస్ అజాద్ హింద్ విప్లవాన్ని సమర్థించుకోవడాన్ని మానలేదు. [[జులై 4]], [[1944]]లో [[బర్మా]]లో భారత జాతీయ సైన్యం పాల్గొన్న ర్యాలీలో ఆయన చేసిన వ్యాఖ్యలు చాలా ఉత్తేజ పూరితమైనవి. వీటిలో చాలా ప్రసిద్ధి గాంచింది. {{cquote|'''''మీ రక్తాన్ని ధారపోయండి.. మీకు స్వాతంత్ర్యాన్ని ఇస్తాను'''''}} ఈ ర్యాలీలో భారత ప్రజలను బ్రిటిష్ ప్రభుత్వ వ్యతిరేక పోరాటంలో తమతో పాటు చేరమని పిలుపునిచ్చాడు. హిందీలో సాగిన ఈ ప్రసంగం ఆద్యంతం ఉత్తేజ భరితంగా సాగింది. ఈ సైన్యంలోని దళాలు [[ఆజాద్ హింద్]] ప్రభుత్వాధీనంలో ఉండేవి. ఈ ప్రభుత్వం తానే స్వంతంగా [[ద్రవ్యం|కరెన్సీ]], [[తపాలా బిళ్ళ]]లు, న్యాయ, పౌర నియమాలను రూపొందించింది. దీన్ని అగ్ర రాజ్యాలైన [[జర్మనీ]], [[జపాన్]], [[ఇటలీ]], [[క్రొయేషియా]], [[థాయ్‌లాండ్]], [[బర్మా]]లాంటి దేశాలు కూడా ఆమోదించాయి. ఇటీవల జరిపిన పరిశోధనల మూలంగా రష్యా, సంయుక్త రాష్ట్రాలు కూడా దీన్ని ఆమోదించినట్లు తెలుస్తుంది. == అదృశ్యం , అనుమానాస్పద మరణం == [[దస్త్రం:Subhas Chandra Bose (tokyo).JPG|thumb|250px|right|రెంకోజీ ఆలయం (జపాన్) ]] అధికారికంగా ప్రకటించిన దాని ప్రకారం బోస్ [[ఆగష్టు 18]], [[1945]]లో [[తైవాన్]] మీదుగా [[టోక్యో]]కు ప్రయాణిస్తుండగా విమాన ప్రమాదంలో మరణించాడు. కానీ ఆయన శవం మాత్రం కనుగొనబడలేదు. దీని వల్ల ఆయన బతికి ఉండవచ్చునని ఎన్నో కథలు ప్రాచుర్యంలో ఉన్నాయి. వాటిలో ఒకటి బోస్ [[సోవియట్ యూనియన్]]కు బందీగా ఉండగా సైబీరియాలో మరణించాడని. దీనిని విచారించడానికి భారత ప్రభుత్వం చాలా కమిటీలను ఏర్పాటు చేసింది. [[1956]] మే నెలలో నలుగురు సభ్యులతో కూడిన షానవాజ్ కమిటీ బోస్ మరణాన్ని గురించి విచారించడానికి [[జపాన్]]కు వెళ్ళింది. అప్పట్లో భారత్ కు తైవాన్ తో మంచి సంబంధాలు లేకపోవడంతో వారి సహకారం కొరవడింది. దాంతో ఇది ఆశించినంత ఫలితాలు ఇవ్వలేదు. కానీ 1999-2005 లో విచారణ చేపట్టిన ముఖర్జీ కమిషన్ తైవాన్ ప్రభుత్వంతో చేతులు కలిపి బోసు ప్రయాణిస్తున్న ఏ విమానమూ అక్కడ కూలిపోలేదని నిర్థారణకు వచ్చింది.<ref>{{Cite web |url=http://www.outlookindia.com/pti_news.asp?id=277465 |title='''No crash at Taipei that killed Netaji: Taiwan govt.''' Outlook India |website= |access-date=2008-08-31 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131110130413/http://news.outlookindia.com/items.aspx?artid=277465 |archive-date=2013-11-10 |url-status=dead }}</ref> అంతే కాకుండా అమెరికా ప్రభుత్వం కూడా దీన్ని సమర్థిస్తూ ఈ కమిషన్ కు లేఖను పంపడం జరిగింది. .<ref>[http://timesofindia.indiatimes.com/articleshow/1236063.cms '''Netaji case: US backs Taiwan govt.''' Times of India. 19 Sep, 2005]</ref> ఈ కమిషన్ తన నివేదికను [[నవంబర్ 8]], [[2005]] ప్రభుత్వానికి సమర్పించింది. దీన్ని ప్రభుత్వం [[మే 17]], [[2006]]లో పార్లమెంటులో ప్రవేశపెట్టింది. ఈ కమిషన్ నివేదిక ప్రకారం బోస్ విమాన ప్రమాదంలో చనిపోలేదనీ, రెంకోజీ గుడిలో ఉన్నది ఆయన చితాభస్మం కాదని తేలింది. అయితే భారత ప్రభుత్వం మాత్రం ఈ కమిషన్ నివేదికను తిరస్కరించింది. == అపరిచిత సన్యాసి == [[1985]]లో [[అయోధ్య]] దగ్గరలో ఉన్న ఫైజాబాదులో నివసించిన భగవాన్ జీ అనే సన్యాసే మారు వేషంలో ఉన్నది బోసని చాలా మంది నమ్మకం. కనీసం నాలుగు సార్లు తనని తాను బోసుగా భగవాన్ జీ చెప్పుకున్నాడు. ఈ విషయం తెలిసిన బోస్ అభిమానులు బోస్ బ్రతికే ఉన్నాడని గట్టిగ నమ్మేవారు భగవాన్ జీ మరణానంతరం అతని వస్తువులను ముఖర్జీ కమిషన్ పరిశీలించింది. స్పష్టమైన ఆధారాలేవీ దొరకనందున భగవాన్ జీ, బోసు ఒక్కరే అనే వాదనను కొట్టివేసింది. తరువాత హిందుస్థాన్ టైమ్స్ వంటి పలు స్వతంత్ర సంస్థలు నిర్వహించిన దర్యాప్తులో అది తప్పని తేలడంతో మళ్ళీ వివాదం మొదటికి వచ్చింది.<ref>{{Cite web |url=http://www.hindustantimes.com/news/specials/Netaji/netajihomepage.shtml |title=HindustanTimes.com Exclusive, Netaji’s death unraveled<!-- Bot generated title --> |access-date=2008-08-31 |website= |archive-date=2012-02-19 |archive-url=https://www.webcitation.org/65YhGbSmw?url=http://www.hindustantimes.com/ |url-status=dead }}</ref> ఏదైనప్పటికి భగవాన్ జీ జీవితం, రచనలు నేటికీ అంతుపట్టకుండా ఉన్నాయి. == మూలాలు == {{మూలాలు}} == బయటి లింకులు == {{wikiquote}} {{commons}} <div class="references-small"> * [https://web.archive.org/web/20101201023921/http://calcuttaweb.com/people/netaji.shtml Biography (Calcuttaweb.com)] * {{cite news |author= |title=Mystery over India freedom hero |date=2006-05-17 |work=[[BBC News]] |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/4989868.stm |accessdate=2008-08-10 }} * [http://www.yorozubp.com/netaji/ నేతాజీ ఉపన్యాసాలు] * [http://banglapedia.search.com.bd/HT/B_0596.htm Biography] in [[Banglapedia]] * [http://www.kamat.com/kalranga/itihas/bose.htm Biography] in [http://www.kamat.com/ Kamat's Potpouri] * [http://www.tamilnation.org/ideology/bose.htm Excerpts from Mihir Bose's "The lost hero: A Biography of Subhas Bose"] in [http://www.tamilnation.org/index.htm Tamilnation.org] * [https://web.archive.org/web/20090216135547/http://sify.com/itihaas/fullstory.php?id=13401417 Subhas Chandra Bose] in [[Sify]] ''itihaas'' * [https://web.archive.org/web/20030509190242/http://www.tuhl.freeserve.co.uk/tuhl_azad_hind.htm Free Indian Legion] * [http://www.ihr.org/jhr/v14/v14_Montgomery.html Subhas Chandra Bose and India's Struggle for Independence] by Andrew Montgomery * [https://web.archive.org/web/20171208065158/http://www.missionnetaji.org/ Mission Netaji:: The True Story of Bose][https://web.archive.org/web/20171208065158/http://www.missionnetaji.org/] * [http://www.atimes.com/atimes/South_Asia/IG14Df01.html India's Holy Grail: ''Back from Dead'' by Anuj Dhar] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080919052659/http://www.atimes.com/atimes/South_Asia/IG14Df01.html |date=2008-09-19 }}, Asia Times Book Review {{భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ అధ్యక్షులు}} {{Authority control}} [[వర్గం:భారత జాతీయ కాంగ్రెసు అధ్యక్షులు]] [[వర్గం:1897 జననాలు]] [[వర్గం:1945 మరణాలు]] [[వర్గం:స్వాతంత్ర్య సమర యోధులు]] [[వర్గం:భారత స్వాతంత్ర్య సమర యోధులు]] [[వర్గం:సుప్రసిద్ధ భారతీయులు]] [[వర్గం:భారత తపాలా బిళ్ళపై ఉన్న ప్రముఖులు]] [[వర్గం:ఈ వారం వ్యాసాలు]] 5aw6aa9bsbjji49m42au5cma0bauhu5 3609634 3609633 2022-07-28T14:36:35Z 2409:4070:4E97:C51B:95FD:1B84:C5FE:1098 wikitext text/x-wiki ygvyvhf4rugtdgthyij8h7t8jph6t7ohd7lgd5lhrxhke5uohrs6jucdoyhd4fkjydrghr8nydhj| party = భారత జాతీయ <br />ఫార్వర్డ్ బ్లాక్ (వామపక్ష పార్టీ) | boards = | religion = | spouse = ఎమిలీ షెంకెల్ | partner = | children = అనిత | parents = జానకీనాథ బోస్, ప్రభావతి దేవి. | relatives = | signature = | website = | footnotes = }} '''నేతాజీ సుభాష్ చంద్రబోస్''' ([[జనవరి 23]], [[1897]] ) భారత స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు. ఒకవైపు గాంధీజీ మొదలైన నాయకులందరూ అహింసావాదం తోనే [[స్వరాజ్యం]] సిద్ధిస్తుందని నమ్మి పోరాటం సాగిస్తే బోస్ మాత్రం [[సాయుధ పోరాటం]] ద్వారా ఆంగ్లేయులను దేశం నుంచి తరిమి కొట్టవచ్చునని నమ్మి, అది ఆచరణలో పెట్టిన వాడు. ఇతని మరణం ఇప్పటికీ ఒక రహస్యంగా మిగిలిపోయింది. బోసు రెండు సార్లు [[భారత జాతీయ కాంగ్రెస్]]కు అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికైనా [[మోహన్ దాస్ కరంచంద్ గాంధీ|గాంధీ]]తో సిద్ధాంత పరమైన అభిప్రాయ భేదాల వలన ఆ పదవికి రాజీనామా చేశాడు. గాంధీ యొక్క అహింసావాదం మాత్రమే స్వాతంత్ర్య సాధనకు సరిపోదని, పోరుబాట కూడా ముఖ్యమని బోసు భావన. ఈ అభిప్రాయాలతోనే [[ఆల్ ఇండియా ఫార్వార్డ్ బ్లాక్]] అనే రాజకీయ పార్టీని కూడా స్థాపించాడు. దాదాపు 11 సార్లు ఆంగ్లేయులచే కారాగారంలో నిర్బంధించ బడ్డాడు. [[1939]]లో [[రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం]] మొదలైంది. ఆంగ్లేయులను దెబ్బ తీయటానికి దీన్ని ఒక సువర్ణవకాశంగా బోసు భావించాడు. యుద్ధం ప్రారంభం కాగానే అతను ఆంగ్లేయుల పై పోరాడేందుకు కూటమి ఏర్పాటు చేసే ఉద్దేశంతో [[రష్యా]], [[జర్మనీ]], [[జపాను]] దేశాలలో పర్యటించాడు. జపాను సహాయంతో భారత యుద్ధ ఖైదీలు, రబ్బరు తోట కూలీలు, ఔత్సాహికులతో భారత జాతీయ సైన్యాన్ని ఏర్పాటు చేశాడు. జపాను ప్రభుత్వం అందించిన సైనిక, ఆర్థిక, దౌత్య సహకారాలతో ఆజాద్ హింద్ ప్రభుత్వాన్ని సింగపూర్ లో ఏర్పరచాడు. బోసు [[రాజకీయాలు|రాజకీయ]] అభిప్రాయాలు, [[జర్మనీ]], జపాన్‌తో అతని మిత్రత్వం పై చరిత్రకారుల్లో భిన్నాభిప్రాయాలున్నాయి. కొందరు వీటిని విమర్శిస్తే, మరి కొందరు వాస్తవిక దృష్టితో చేసిన ప్రయత్నాలుగా బోసును అభిమానిస్తారు. అతని జీవితం లాగే మరణం కూడా వివాదాస్పదమైంది. 1945 ఆగస్టు 18 లో [[తైవాన్]]లో జరిగిన విమాన ప్రమాదంలో బోసు మరిణించాడని ప్రకటించినప్పటికి, అతను ప్రమాదం నుంచి బయట పడి అజ్ఞాతం లోకి వెళ్ళాడని పలువురు నమ్ముతారు. == బాల్యం, విద్య == సుభాష్ చంద్రబోస్ 1897 లో, [[భారతదేశం]]లోని [[ఒడిషా]] లోని [[కటక్]] పట్టణంలో ఒక ధనిక [[కుటుంబము|కుటుంబం]]లో జన్మించాడు. అతని తండ్రి జానకినాథ్ బోస్ లాయరు. తీవ్రమైన జాతీయవాది. బెంగాల్ శాసనమండలికి కూడా ఎన్నికయ్యాడు. తల్లి పేరు ప్రభావతి దేవి. బోస్ విద్యాభ్యాసం [[కటక్|కటక్‌]]లోని రావెన్షా కాలేజియేట్ స్కూలులోను, [[కలకత్తా]]లోని స్కాటిష్ చర్చి కాలేజిలోను, ఫిట్జ్ విలియమ్ కాలేజిలోను, ఆపై లోను సాగింది. 1920 లో బోస్ [[:en:Indian Civil Services|భారతీయ సివిల్ సర్వీసు]] పరీక్షలకు హాజరై అందులో నాలుగవ స్థానంలో నిలిచాడు. [[ఆంగ్ల భాష|ఇంగ్లీషు]]లో అత్యధిక మార్కులు సాధించాడు. అయినా 1921 ఏప్రిల్‌లో ఎంతో ప్రతిష్ఠాత్మకమైన ఇండియన్ సివిల్ సర్వీసు నుండి వైదొలగి [[భారత స్వాతంత్ర్య సంగ్రామం]]లో పాల్గొననారంభించాడు. [[భారత జాతీయ కాంగ్రెస్]] యువజన విభాగంలో చురుకైన పాత్ర నిర్వహించ సాగాడు. == భారత జాతీయ కాంగ్రెస్‌లో == [[సహాయ నిరాకరణోద్యమం]] సమయంలో [[మహాత్మా గాంధీ]] బోస్‌ను [[కలకత్తా]] పంపాడు. అక్కడ [[చిత్తరంజన్ దాస్]]తో కలసి బోస్ బెంగాల్‌లో ఉద్యమం నిర్వహించాడు. ఐరోపాలో ఉన్న సమయంలో బోస్ ఆలోచనలలో క్రొత్త భావాలు చోటు చేసుకొన్నాయి. స్వతంత్ర దేశంగా అవతరించడానికీ, మనడానికీ భారత దేశానికి ఇతర దేశాల సహకారం, దౌత్య సమర్థన, ప్రత్యేక సైన్యం ఉండాలని గ్రహించాడు. 1937 డిసెంబరు 26న బోస్ [[ఎమిలీ షెంకెల్]] అనే తన కార్యదర్శిని వివాహం చేసుకొన్నాడు. ఈమె [[ఆస్ట్రియా]]లో జన్మించింది. వారికి 1942 లో పుట్టిన కూతురు పేరు [[అనితా బోస్|అనిత]]. బోస్ తన భార్యకు వ్రాసిన అనేక ఉత్తరాలను తరువాత ''Letters to Emilie Schenkl'' అనే సంకలన పుస్తకంగా శిశిర్ కుమార్ బోస్, సుగాతా బోస్ ప్రచురించారు. [[దస్త్రం:Bose AICC meeting 1939.jpg|thumb|270px|right|బోస్ 1939 లో భారత జాతీయ కాంగ్రెసు సమావేశానికి వచ్చినప్పటి చిత్రం]] 1938లో, గాంధీ అభిరుచికి వ్యతిరేకంగా, బోస్ [[భారత జాతీయ కాంగ్రెస్]] అధ్యక్షునిగా ఎన్నికయ్యాడు. బోస్ ప్రత్యర్థి అయిన [[పట్టాభి సీతారామయ్య]] పరాజయం తన పరాజయంగా గాంధీ భావించాడు. ఇలా పార్టీలో ఏర్పడిన నాయకత్వ సంక్షోభం వల్ల బోస్ కాంగ్రెస్‌ నుండి వైదొలగాడు. వేరు మార్గం లేని బోస్ "[[ఆల్ ఇండియా ఫార్వర్డ్ బ్లాక్|అఖిల భారత ఫార్వర్డ్ బ్లాక్]]" (''[[:en:All India Forward Bloc|All India Forward Bloc]]'') పార్టీని స్థాపించాడు. 1938లో "జాతీయ ప్రణాళికా కమిటీ" (''National Planning Committee'') అనే సంస్థాగత వ్యవస్థకు నాంది పలికాడు. == స్వాతంత్ర్యానికి బోస్ ప్రణాళిక == బ్రిటిష్ వారు తమ యుద్ధ సమస్యలు తీరినాక దేశానికి స్వాతంత్ర్యం ఇస్తారని గాంధీ, నెహ్రూ వంటి నాయకులు భావించారు. అయితే రెండవ ప్రపంచ యుద్ధంలో తల మునకలుగా ఉన్న బ్రిటిష్ వారి పరిస్థితిని అవకాశంగా తీసుకొని త్వరగా స్వతంత్రాన్ని సంపాదించాలని బోస్ బలంగా వాదించాడు. బోస్ ఆలోచనలపై ఇటాలియన్ రాజనీతిజ్ఞులు [[గారిబాల్డీ]] (''[[:en:Giuseppe Garibaldi|Giuseppe Garibaldi]]''), మాజినీ ప్రభావం ఉంది. స్వతంత్రం వచ్చిన తరువాత భారతదేశం [[ముస్తఫా కమాల్ పాషా అతాతుర్క్]] (''[[:en:Kemal Atatürk|Kemal Atatürk]]'') నాయకత్వంలోని [[టర్కీ]] దేశం లాగా కనీసం రెండు దశాబ్దాల కాలం సోషలిస్టు నియంతృత్వ పాలనలో ఉండాలని కూడా బోస్ అభిప్రాయం. ఈ సమయంలో బోస్ అనేక మంది బ్రిటిష్ లేబర్ పార్టీ నాయకులను కలుసుకొన్నాడు. అయితే అప్పుడు అధికారంలో ఉన్న కన్సర్వేటివ్ పార్టీ నాయకులెవరూ బోస్‌తో సమావాశానికి అంగీకరించలేదు. తరువాతి కాలంలో అట్లీ [[నాయకత్వం]]లోని లేబర్ పార్టీ ప్రభుత్వం కాలంలోనే భారత దేశానికి స్వాతంత్ర్యం సిద్ధించిందన్నది గమనించవలసిన విషయం. == '''నేతాజి స్పురద్రూపి''' == ఒకసారి సుభాస్ చంద్ర బోస్ [[హిట్లర్]]ను కలవడానికి వెళ్ళాడు. 10 నిముషాల తరువాత హిట్లర్ వచ్చి ఏమిటి విషయం అని అడిగాడు. వెంటనే బోస్ మీ నాయకుణ్ణి రమ్మని చెప్పు అన్నాడు. వెంటనే హిట్లర్ వచ్చి బోస్ [[భుజము|భుజం]] మీద చరిచి ఎలా ఉన్నావు అని అడిగాడు. ఇద్దరు కలసి విషయాలు చర్చించుకున్న తరువాత వెళ్ళబోయేటప్పుడు హిట్లర్, బోస్ ని ముందుగా నిన్ను కలవడానికి వచ్చింది నేను కాదని ఎలా గుర్తించావు అని అడిగాడు. బోస్ భుజాన్ని తట్టే ధైర్యం నిజమైన హిట్లర్ కి తప్ప ఇంకా ఎవరికి లేదు అని జవాబిచ్చాడు. ==దేశం వీడి అజ్ఞాతం లోకి== బ్రిటిష్ ప్రభుత్వం ఏకపక్షంగా, కాంగ్రెస్‌ను సంప్రదించకుండా [[భారతదేశం]] తరఫున యుద్ధాన్ని ప్రకటించింది. కనుక బ్రిటిష్ వైస్‌రాయ్ [[లార్డ్ లిన్‌లిత్‌గో]] ఈ నిర్ణయం పట్ల బోసు పెద్దయెత్తున నిరసన ప్రదర్శనలు ప్రారంభించాడు. వెంటనే బ్రిటిషు ప్రభుత్వం అతనిని కారాగారంలో పెట్టింది. 7 రోజుల నిరాహార దీక్ష తరువాత విడుదల చేసింది. కాని అతని ఇంటిని పర్యవేక్షణలో ఉంచింది. ఇక అప్పట్లో తనను దేశం వదలి వెళ్ళనివ్వరని గ్రహించిన బోస్ 1941 [[జనవరి]] 19న, ఒక [[పఠాన్]] లాగా వేషం వేసుకొని తన మేనల్లుడు శిశిర్ కుమార్ బోస్ తోడుగా ఇంటినుండి తప్పించుకొన్నాడు. ముందుగా [[పెషావర్]] చేరుకొన్నాడు. అక్కడ అతనికి అక్బర్ షా, మొహమ్మద్ షా, భగత్ రామ్ తల్వార్‌లతో పరిచయమైంది. 1941 జనవరి 26న, గడ్డం పెంచుకొని, ఒక మూగ, చెవిటి వాడిలాగా నటిస్తూ, ఆఫ్ఘనిస్తాన్ వాయవ్య సరిహద్దు ప్రాంతం ద్వారా, మియాఁ అక్బర్ షా, అగాఖాన్‌ల సహకారంతో [[ఆఫ్ఘనిస్తాన్]] లోంచి [[కాబూల్]] ద్వారా ప్రయాణించి [[సోవియట్ యూనియన్]] సరిహద్దు చేరుకున్నాడు. [[రష్యా]]కు [[యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్|బ్రిటన్‌]]తో ఉన్న వైరం వల్ల తనకు ఆదరణ లభిస్తుందనుకొన్న బోస్‌కు నిరాశ ఎదురైంది. రష్యాలో ప్రవేశించగానే [[:en:NKVD|NKVD]]అతనిని [[మాస్కో]]కు పంపింది. వారు అతనిని జర్మనీ రాయబారి షూలెన్‌బర్గ్ కి అప్పగించారు. అతను బోస్‌ను [[బెర్లిన్]] పంపాడు. అక్కడ బోస్‌కు రిబ్బెన్‌ట్రాప్ నుండి,, విల్‌హెల్మ్‌స్ట్రాస్ లోని విదేశీ వ్యవహారాల శాఖాధికారుల నుండి కొంత సఖ్యత లభించింది.<ref>Kurowski, The Brandenburgers - Global Mission, p. 136</ref> తమ శత్రువుల కూటమి అయిన [[అగ్ర రాజ్యాలు|అగ్ర రాజ్యాల]] సహకారంతో బోస్ తప్పించుకొన్నాడని తెలియగానే అతనిని, జర్మనీ చేరకముందే, హత్య చేయడానికి బ్రిటిష్ ప్రభుత్వం తమ రహస్య ఏజెంట్లను నియమించింది. బ్రిటిష్ గూఢచారి దళానికి చెందిన [[:en:Special Operations Executive|Special Operations Executive]] (SOE) ఈ పనిని చేపట్టింది.<ref>Bhaumik S, [http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/4152320.stm ''British "attempted to kill Bose"''] BBC news. 15 August 2005. URL accessed on 6 April 2006</ref> == జర్మనీలో == ఇలా [[భారతదేశం]]నుండి [[ఆఫ్ఘనిస్తాన్]], అక్కడినుండి [[రష్యా]], అక్కడినుండి [[ఇటలీ]] మీదుగా [[జర్మనీ]] చేరుకొన్న బోస్ జర్మనుల సహకారంతో [[ఆజాద్ హింద్ రేడియో]] మొదలుపెట్టి ప్రసారాలు మొదలుపెట్టాడు. [[బెర్లిన్‌]]లో "స్వతంత్ర greengloryschool) స్థాపించాడు. ఉత్తర ఆఫ్రికాలో బ్రిటిష్ సైన్యంలో భాగంగా ఉండి, అగ్రరాజ్యాలకు బందీలైన 4500 భారతీయ సైనికులతో [[:en:Indian Legion|ఇండియన్ లెజియన్]] ప్రారంభించాడు. ఇది మొదట [[:en:Wehrmacht|Wehrmacht]], తరువాత [[:en:Waffen SS|Waffen SS]] అనే సైన్య విభాగాలకు అనుబంధంగా ఉండేది.<ref>Rudolf Hartog ''The Sign of the Tiger'' (Delhi: Rupa) 2001 pp159-60</ref> అందులోని సైన్యం హిట్లర్‌కు, బో‍స్‌కు విశ్వాసాన్ని ఇలా ప్రతిజ్ఞ ద్వారా ప్రకటించేవారు - "భగవంతుని సాక్షిగా నేను జర్మన్ జాతి, రాజ్యం ఏకైక నాయకుడైన [[ఎడాల్ఫ్ హిట్లర్]] కు, భారతదేశపు స్వాతంత్ర్యం కోసం పోరాడే జర్మన్ సైన్యం నాయకుడైన సుభాష్ చంద్రబోస్‌కు విధేయుడనై ఉంటాను:("I swear by God this holy oath that I will obey the leader of the German race and state, Adolf Hitler, as the commander of the German armed forces in the fight for India, whose leader is Subhas Chandra Bose"). ఈ ప్రతిజ్ఞ ద్వారా ఇండియన్ లెజియన్ సైన్యం జర్మనీ సైన్యం అధీనంలో ఉందని, భారతదేశం విషయాలలో బోస్‌కు అగ్రనాయకత్వం కట్టబెట్టబడిందని స్పష్టంగా తెలుస్తుంది. ఇండియన్ లెజియన్ ను వెన్నంటి నాజీ జర్మనీ సైన్యం సోవియట్ యూనియన్ మీదుగా భారతదేశంపై దండెత్తి బ్రిటిష్ వారిని పారద్రోలుతుందని బోస్ ఆకాంక్ష. ఇక్కడ బోస్ విచక్షణను చాలామంది ప్రశ్నించారు - అలా అగ్రరాజ్యాలు విజయం సాధించిన తరువాత నిజంగా నాజీలు భారతదేశం వదలి వెళతారని ఎలా అనుకొన్నాడని?.<ref>Sen, S. 1999. [https://web.archive.org/web/20050305012751/http://www.andaman.org/book/app-m/textm.htm Subhas Chandra Bose 1897-1945]. From [http://www.archive.org/ webarchive] of [http://www.andaman.org/book/app-m/textm.htm this URL] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20050305012751/http://www.andaman.org/book/app-m/textm.htm |date=2005-03-05 }}. URL accessed on 7 April, 2006.</ref> 1941 - 43 మధ్య కాలంలో బోస్ అతని భార్యతో కలిసి బెర్లిన్‌లో నివసించాడు. మొత్తానికి భారతదేశం అవసరాలను హిట్లర్ అంతగా పట్టించుకోలేదు. 1943 లో ఒక [[జర్మన్ జలాంతర్గామి యూ-180|జర్మన్ జలాంతర్గామి ''U-180'']]<nowiki/>లో గుడ్ హోప్ అగ్రం మీదుగా ఆగ్నేయ ఆసియాకు బయలుదేరాడు. జర్మన్ జలాంతర్గామి నుండి జపాన్ జలాంతర్గామి ''I-29'' లోకి మారాడు. ఆ రెండు దేశాల జలాంతర్గాముల మధ్య ఒక సివిలియన్ వ్యక్తి మారడం ఈ ఒక్కసారే జరిగింది. తరువాత జపాన్ వారి సహకారంతో [[సింగపూర్]]‌లో తన భారత జాతీయ సైన్యాన్ని బలపరచుకొన్నాడు. == భారత జాతీయ సైన్యం == భారత జాతీయ సైన్యాన్ని [[మోహన్ సింగ్ దేవ్]] [[సెప్టెంబర్]] [[1942]] తేదీన [[సింగపూర్]]లో స్థాపించాడు. ఇది రాష్ బిహారీ బోస్ స్థాపించిన ఇండియన్ ఇండిపెండెన్స్ లీగ్ తరహాలోనిది. అయితే [[జపాన్]] హైకమాండ్ కు చెందిన హికారీ కికాన్ కు మోహన్ సింగ్ కు భేదాలు రావడం వల్లనూ, మోహన్ సింగ్ దీన్ని జపానీయులు కేవలం పావుగా వాడుకుంటున్నారని భావించడం వల్లనూ చేశారు. మోహన్ సింగ్ ను అదుపు లోకి తీసుకున్నారు. బలగాలను [[యుద్ధం|యుద్ధ]] ఖైదీలుగా జైలుకు పంపించారు. [[1943]]లో సుభాష్ చంద్ర బోస్ రాకతో సైన్యం ఏర్పాటుకు కొత్త ఊపిరులూదినట్లైంది. అదే సంవత్సరంలో జూలైలో సింగపూర్ లో జరిగిన మీటింగ్ లో రాష్ బిహారీ బోస్ సుభాష్ చంద్రబోస్ కు సంస్థ పగ్గాలు అప్పగించాడు. బోస్ పిలుపుతో చాలా మంది దేశ భక్తులు సైన్యంలో చేరడమే కాకుండా దానికి ఆర్థిక సహాయం కూడా అందించారు. మిలిటరీ నుంచి వ్యతిరేకత ఎదురైనా బోస్ అజాద్ హింద్ విప్లవాన్ని సమర్థించుకోవడాన్ని మానలేదు. [[జులై 4]], [[1944]]లో [[బర్మా]]లో భారత జాతీయ సైన్యం పాల్గొన్న ర్యాలీలో ఆయన చేసిన వ్యాఖ్యలు చాలా ఉత్తేజ పూరితమైనవి. వీటిలో చాలా ప్రసిద్ధి గాంచింది. {{cquote|'''''మీ రక్తాన్ని ధారపోయండి.. మీకు స్వాతంత్ర్యాన్ని ఇస్తాను'''''}} ఈ ర్యాలీలో భారత ప్రజలను బ్రిటిష్ ప్రభుత్వ వ్యతిరేక పోరాటంలో తమతో పాటు చేరమని పిలుపునిచ్చాడు. హిందీలో సాగిన ఈ ప్రసంగం ఆద్యంతం ఉత్తేజ భరితంగా సాగింది. ఈ సైన్యంలోని దళాలు [[ఆజాద్ హింద్]] ప్రభుత్వాధీనంలో ఉండేవి. ఈ ప్రభుత్వం తానే స్వంతంగా [[ద్రవ్యం|కరెన్సీ]], [[తపాలా బిళ్ళ]]లు, న్యాయ, పౌర నియమాలను రూపొందించింది. దీన్ని అగ్ర రాజ్యాలైన [[జర్మనీ]], [[జపాన్]], [[ఇటలీ]], [[క్రొయేషియా]], [[థాయ్‌లాండ్]], [[బర్మా]]లాంటి దేశాలు కూడా ఆమోదించాయి. ఇటీవల జరిపిన పరిశోధనల మూలంగా రష్యా, సంయుక్త రాష్ట్రాలు కూడా దీన్ని ఆమోదించినట్లు తెలుస్తుంది. == అదృశ్యం , అనుమానాస్పద మరణం == [[దస్త్రం:Subhas Chandra Bose (tokyo).JPG|thumb|250px|right|రెంకోజీ ఆలయం (జపాన్) ]] అధికారికంగా ప్రకటించిన దాని ప్రకారం బోస్ [[ఆగష్టు 18]], [[1945]]లో [[తైవాన్]] మీదుగా [[టోక్యో]]కు ప్రయాణిస్తుండగా విమాన ప్రమాదంలో మరణించాడు. కానీ ఆయన శవం మాత్రం కనుగొనబడలేదు. దీని వల్ల ఆయన బతికి ఉండవచ్చునని ఎన్నో కథలు ప్రాచుర్యంలో ఉన్నాయి. వాటిలో ఒకటి బోస్ [[సోవియట్ యూనియన్]]కు బందీగా ఉండగా సైబీరియాలో మరణించాడని. దీనిని విచారించడానికి భారత ప్రభుత్వం చాలా కమిటీలను ఏర్పాటు చేసింది. [[1956]] మే నెలలో నలుగురు సభ్యులతో కూడిన షానవాజ్ కమిటీ బోస్ మరణాన్ని గురించి విచారించడానికి [[జపాన్]]కు వెళ్ళింది. అప్పట్లో భారత్ కు తైవాన్ తో మంచి సంబంధాలు లేకపోవడంతో వారి సహకారం కొరవడింది. దాంతో ఇది ఆశించినంత ఫలితాలు ఇవ్వలేదు. కానీ 1999-2005 లో విచారణ చేపట్టిన ముఖర్జీ కమిషన్ తైవాన్ ప్రభుత్వంతో చేతులు కలిపి బోసు ప్రయాణిస్తున్న ఏ విమానమూ అక్కడ కూలిపోలేదని నిర్థారణకు వచ్చింది.<ref>{{Cite web |url=http://www.outlookindia.com/pti_news.asp?id=277465 |title='''No crash at Taipei that killed Netaji: Taiwan govt.''' Outlook India |website= |access-date=2008-08-31 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131110130413/http://news.outlookindia.com/items.aspx?artid=277465 |archive-date=2013-11-10 |url-status=dead }}</ref> అంతే కాకుండా అమెరికా ప్రభుత్వం కూడా దీన్ని సమర్థిస్తూ ఈ కమిషన్ కు లేఖను పంపడం జరిగింది. .<ref>[http://timesofindia.indiatimes.com/articleshow/1236063.cms '''Netaji case: US backs Taiwan govt.''' Times of India. 19 Sep, 2005]</ref> ఈ కమిషన్ తన నివేదికను [[నవంబర్ 8]], [[2005]] ప్రభుత్వానికి సమర్పించింది. దీన్ని ప్రభుత్వం [[మే 17]], [[2006]]లో పార్లమెంటులో ప్రవేశపెట్టింది. ఈ కమిషన్ నివేదిక ప్రకారం బోస్ విమాన ప్రమాదంలో చనిపోలేదనీ, రెంకోజీ గుడిలో ఉన్నది ఆయన చితాభస్మం కాదని తేలింది. అయితే భారత ప్రభుత్వం మాత్రం ఈ కమిషన్ నివేదికను తిరస్కరించింది. == అపరిచిత సన్యాసి == [[1985]]లో [[అయోధ్య]] దగ్గరలో ఉన్న ఫైజాబాదులో నివసించిన భగవాన్ జీ అనే సన్యాసే మారు వేషంలో ఉన్నది బోసని చాలా మంది నమ్మకం. కనీసం నాలుగు సార్లు తనని తాను బోసుగా భగవాన్ జీ చెప్పుకున్నాడు. ఈ విషయం తెలిసిన బోస్ అభిమానులు బోస్ బ్రతికే ఉన్నాడని గట్టిగ నమ్మేవారు భగవాన్ జీ మరణానంతరం అతని వస్తువులను ముఖర్జీ కమిషన్ పరిశీలించింది. స్పష్టమైన ఆధారాలేవీ దొరకనందున భగవాన్ జీ, బోసు ఒక్కరే అనే వాదనను కొట్టివేసింది. తరువాత హిందుస్థాన్ టైమ్స్ వంటి పలు స్వతంత్ర సంస్థలు నిర్వహించిన దర్యాప్తులో అది తప్పని తేలడంతో మళ్ళీ వివాదం మొదటికి వచ్చింది.<ref>{{Cite web |url=http://www.hindustantimes.com/news/specials/Netaji/netajihomepage.shtml |title=HindustanTimes.com Exclusive, Netaji’s death unraveled<!-- Bot generated title --> |access-date=2008-08-31 |website= |archive-date=2012-02-19 |archive-url=https://www.webcitation.org/65YhGbSmw?url=http://www.hindustantimes.com/ |url-status=dead }}</ref> ఏదైనప్పటికి భగవాన్ జీ జీవితం, రచనలు నేటికీ అంతుపట్టకుండా ఉన్నాయి. == మూలాలు == {{మూలాలు}} == బయటి లింకులు == {{wikiquote}} {{commons}} <div class="references-small"> * [https://web.archive.org/web/20101201023921/http://calcuttaweb.com/people/netaji.shtml Biography (Calcuttaweb.com)] * {{cite news |author= |title=Mystery over India freedom hero |date=2006-05-17 |work=[[BBC News]] |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/4989868.stm |accessdate=2008-08-10 }} * [http://www.yorozubp.com/netaji/ నేతాజీ ఉపన్యాసాలు] * [http://banglapedia.search.com.bd/HT/B_0596.htm Biography] in [[Banglapedia]] * [http://www.kamat.com/kalranga/itihas/bose.htm Biography] in [http://www.kamat.com/ Kamat's Potpouri] * [http://www.tamilnation.org/ideology/bose.htm Excerpts from Mihir Bose's "The lost hero: A Biography of Subhas Bose"] in [http://www.tamilnation.org/index.htm Tamilnation.org] * [https://web.archive.org/web/20090216135547/http://sify.com/itihaas/fullstory.php?id=13401417 Subhas Chandra Bose] in [[Sify]] ''itihaas'' * [https://web.archive.org/web/20030509190242/http://www.tuhl.freeserve.co.uk/tuhl_azad_hind.htm Free Indian Legion] * [http://www.ihr.org/jhr/v14/v14_Montgomery.html Subhas Chandra Bose and India's Struggle for Independence] by Andrew Montgomery * [https://web.archive.org/web/20171208065158/http://www.missionnetaji.org/ Mission Netaji:: The True Story of Bose][https://web.archive.org/web/20171208065158/http://www.missionnetaji.org/] * [http://www.atimes.com/atimes/South_Asia/IG14Df01.html India's Holy Grail: ''Back from Dead'' by Anuj Dhar] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080919052659/http://www.atimes.com/atimes/South_Asia/IG14Df01.html |date=2008-09-19 }}, Asia Times Book Review {{భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ అధ్యక్షులు}} {{Authority control}} [[వర్గం:భారత జాతీయ కాంగ్రెసు అధ్యక్షులు]] [[వర్గం:1897 జననాలు]] [[వర్గం:1945 మరణాలు]] [[వర్గం:స్వాతంత్ర్య సమర యోధులు]] [[వర్గం:భారత స్వాతంత్ర్య సమర యోధులు]] [[వర్గం:సుప్రసిద్ధ భారతీయులు]] [[వర్గం:భారత తపాలా బిళ్ళపై ఉన్న ప్రముఖులు]] [[వర్గం:ఈ వారం వ్యాసాలు]] 9fe6vls0hwhaej6kamvmbhc3p2c848b 3609635 3609634 2022-07-28T14:37:37Z Syunsyunminmin 113092 Undid edits by [[Special:Contribs/2409:4070:4E97:C51B:95FD:1B84:C5FE:1098|2409:4070:4E97:C51B:95FD:1B84:C5FE:1098]] ([[User talk:2409:4070:4E97:C51B:95FD:1B84:C5FE:1098|talk]]) to last version by Chaduvari wikitext text/x-wiki {{Infobox Person | name = సుభాష్ చంద్రబోస్ | image = File:Netaji.jpg | image_size = 250px | caption = | birth_name = | birth_date = {{Birth date|1897|1|23|df=y}} | birth_place = [[కటక్]] | death_date = {{Death date| 1945 |08|18|df=y}} | death_place = తైవాన్ (అని భావిస్తున్నారు)</small> | death_cause = విమాన ప్రమాదం<small> (అని భావిస్తున్నారు)</small> | resting_place_coordinates = | residence = | nationality = [[భారతీయుడు]] | other_names = | known_for = [[భారత స్వాతంత్ర్య సమరయోధులు-జాబితా|భారత జాతీయ స్వాతంత్ర్యోద్యమంలో ప్రముఖుడు]] . భారత జాతీయ సైన్యాధినేత | education = | employer = | occupation = | title = [[నేతాజీ]] | salary = | networth = | height = | weight = | term = | predecessor = | successor = | party = భారత జాతీయ <br />ఫార్వర్డ్ బ్లాక్ (వామపక్ష పార్టీ) | boards = | religion = | spouse = ఎమిలీ షెంకెల్ | partner = | children = అనిత | parents = జానకీనాథ బోస్, ప్రభావతి దేవి. | relatives = | signature = | website = | footnotes = }} '''నేతాజీ సుభాష్ చంద్రబోస్''' ([[జనవరి 23]], [[1897]] ) భారత స్వాతంత్ర్య సమరయోధుడు. ఒకవైపు గాంధీజీ మొదలైన నాయకులందరూ అహింసావాదం తోనే [[స్వరాజ్యం]] సిద్ధిస్తుందని నమ్మి పోరాటం సాగిస్తే బోస్ మాత్రం [[సాయుధ పోరాటం]] ద్వారా ఆంగ్లేయులను దేశం నుంచి తరిమి కొట్టవచ్చునని నమ్మి, అది ఆచరణలో పెట్టిన వాడు. ఇతని మరణం ఇప్పటికీ ఒక రహస్యంగా మిగిలిపోయింది. బోసు రెండు సార్లు [[భారత జాతీయ కాంగ్రెస్]]కు అధ్యక్షుడిగా ఎన్నికైనా [[మోహన్ దాస్ కరంచంద్ గాంధీ|గాంధీ]]తో సిద్ధాంత పరమైన అభిప్రాయ భేదాల వలన ఆ పదవికి రాజీనామా చేశాడు. గాంధీ యొక్క అహింసావాదం మాత్రమే స్వాతంత్ర్య సాధనకు సరిపోదని, పోరుబాట కూడా ముఖ్యమని బోసు భావన. ఈ అభిప్రాయాలతోనే [[ఆల్ ఇండియా ఫార్వార్డ్ బ్లాక్]] అనే రాజకీయ పార్టీని కూడా స్థాపించాడు. దాదాపు 11 సార్లు ఆంగ్లేయులచే కారాగారంలో నిర్బంధించ బడ్డాడు. [[1939]]లో [[రెండవ ప్రపంచ యుద్ధం]] మొదలైంది. ఆంగ్లేయులను దెబ్బ తీయటానికి దీన్ని ఒక సువర్ణవకాశంగా బోసు భావించాడు. యుద్ధం ప్రారంభం కాగానే అతను ఆంగ్లేయుల పై పోరాడేందుకు కూటమి ఏర్పాటు చేసే ఉద్దేశంతో [[రష్యా]], [[జర్మనీ]], [[జపాను]] దేశాలలో పర్యటించాడు. జపాను సహాయంతో భారత యుద్ధ ఖైదీలు, రబ్బరు తోట కూలీలు, ఔత్సాహికులతో భారత జాతీయ సైన్యాన్ని ఏర్పాటు చేశాడు. జపాను ప్రభుత్వం అందించిన సైనిక, ఆర్థిక, దౌత్య సహకారాలతో ఆజాద్ హింద్ ప్రభుత్వాన్ని సింగపూర్ లో ఏర్పరచాడు. బోసు [[రాజకీయాలు|రాజకీయ]] అభిప్రాయాలు, [[జర్మనీ]], జపాన్‌తో అతని మిత్రత్వం పై చరిత్రకారుల్లో భిన్నాభిప్రాయాలున్నాయి. కొందరు వీటిని విమర్శిస్తే, మరి కొందరు వాస్తవిక దృష్టితో చేసిన ప్రయత్నాలుగా బోసును అభిమానిస్తారు. అతని జీవితం లాగే మరణం కూడా వివాదాస్పదమైంది. 1945 ఆగస్టు 18 లో [[తైవాన్]]లో జరిగిన విమాన ప్రమాదంలో బోసు మరిణించాడని ప్రకటించినప్పటికి, అతను ప్రమాదం నుంచి బయట పడి అజ్ఞాతం లోకి వెళ్ళాడని పలువురు నమ్ముతారు. == బాల్యం, విద్య == సుభాష్ చంద్రబోస్ 1897 లో, [[భారతదేశం]]లోని [[ఒడిషా]] లోని [[కటక్]] పట్టణంలో ఒక ధనిక [[కుటుంబము|కుటుంబం]]లో జన్మించాడు. అతని తండ్రి జానకినాథ్ బోస్ లాయరు. తీవ్రమైన జాతీయవాది. బెంగాల్ శాసనమండలికి కూడా ఎన్నికయ్యాడు. తల్లి పేరు ప్రభావతి దేవి. బోస్ విద్యాభ్యాసం [[కటక్|కటక్‌]]లోని రావెన్షా కాలేజియేట్ స్కూలులోను, [[కలకత్తా]]లోని స్కాటిష్ చర్చి కాలేజిలోను, ఫిట్జ్ విలియమ్ కాలేజిలోను, ఆపై లోను సాగింది. 1920 లో బోస్ [[:en:Indian Civil Services|భారతీయ సివిల్ సర్వీసు]] పరీక్షలకు హాజరై అందులో నాలుగవ స్థానంలో నిలిచాడు. [[ఆంగ్ల భాష|ఇంగ్లీషు]]లో అత్యధిక మార్కులు సాధించాడు. అయినా 1921 ఏప్రిల్‌లో ఎంతో ప్రతిష్ఠాత్మకమైన ఇండియన్ సివిల్ సర్వీసు నుండి వైదొలగి [[భారత స్వాతంత్ర్య సంగ్రామం]]లో పాల్గొననారంభించాడు. [[భారత జాతీయ కాంగ్రెస్]] యువజన విభాగంలో చురుకైన పాత్ర నిర్వహించ సాగాడు. == భారత జాతీయ కాంగ్రెస్‌లో == [[సహాయ నిరాకరణోద్యమం]] సమయంలో [[మహాత్మా గాంధీ]] బోస్‌ను [[కలకత్తా]] పంపాడు. అక్కడ [[చిత్తరంజన్ దాస్]]తో కలసి బోస్ బెంగాల్‌లో ఉద్యమం నిర్వహించాడు. ఐరోపాలో ఉన్న సమయంలో బోస్ ఆలోచనలలో క్రొత్త భావాలు చోటు చేసుకొన్నాయి. స్వతంత్ర దేశంగా అవతరించడానికీ, మనడానికీ భారత దేశానికి ఇతర దేశాల సహకారం, దౌత్య సమర్థన, ప్రత్యేక సైన్యం ఉండాలని గ్రహించాడు. 1937 డిసెంబరు 26న బోస్ [[ఎమిలీ షెంకెల్]] అనే తన కార్యదర్శిని వివాహం చేసుకొన్నాడు. ఈమె [[ఆస్ట్రియా]]లో జన్మించింది. వారికి 1942 లో పుట్టిన కూతురు పేరు [[అనితా బోస్|అనిత]]. బోస్ తన భార్యకు వ్రాసిన అనేక ఉత్తరాలను తరువాత ''Letters to Emilie Schenkl'' అనే సంకలన పుస్తకంగా శిశిర్ కుమార్ బోస్, సుగాతా బోస్ ప్రచురించారు. [[దస్త్రం:Bose AICC meeting 1939.jpg|thumb|270px|right|బోస్ 1939 లో భారత జాతీయ కాంగ్రెసు సమావేశానికి వచ్చినప్పటి చిత్రం]] 1938లో, గాంధీ అభిరుచికి వ్యతిరేకంగా, బోస్ [[భారత జాతీయ కాంగ్రెస్]] అధ్యక్షునిగా ఎన్నికయ్యాడు. బోస్ ప్రత్యర్థి అయిన [[పట్టాభి సీతారామయ్య]] పరాజయం తన పరాజయంగా గాంధీ భావించాడు. ఇలా పార్టీలో ఏర్పడిన నాయకత్వ సంక్షోభం వల్ల బోస్ కాంగ్రెస్‌ నుండి వైదొలగాడు. వేరు మార్గం లేని బోస్ "[[ఆల్ ఇండియా ఫార్వర్డ్ బ్లాక్|అఖిల భారత ఫార్వర్డ్ బ్లాక్]]" (''[[:en:All India Forward Bloc|All India Forward Bloc]]'') పార్టీని స్థాపించాడు. 1938లో "జాతీయ ప్రణాళికా కమిటీ" (''National Planning Committee'') అనే సంస్థాగత వ్యవస్థకు నాంది పలికాడు. == స్వాతంత్ర్యానికి బోస్ ప్రణాళిక == బ్రిటిష్ వారు తమ యుద్ధ సమస్యలు తీరినాక దేశానికి స్వాతంత్ర్యం ఇస్తారని గాంధీ, నెహ్రూ వంటి నాయకులు భావించారు. అయితే రెండవ ప్రపంచ యుద్ధంలో తల మునకలుగా ఉన్న బ్రిటిష్ వారి పరిస్థితిని అవకాశంగా తీసుకొని త్వరగా స్వతంత్రాన్ని సంపాదించాలని బోస్ బలంగా వాదించాడు. బోస్ ఆలోచనలపై ఇటాలియన్ రాజనీతిజ్ఞులు [[గారిబాల్డీ]] (''[[:en:Giuseppe Garibaldi|Giuseppe Garibaldi]]''), మాజినీ ప్రభావం ఉంది. స్వతంత్రం వచ్చిన తరువాత భారతదేశం [[ముస్తఫా కమాల్ పాషా అతాతుర్క్]] (''[[:en:Kemal Atatürk|Kemal Atatürk]]'') నాయకత్వంలోని [[టర్కీ]] దేశం లాగా కనీసం రెండు దశాబ్దాల కాలం సోషలిస్టు నియంతృత్వ పాలనలో ఉండాలని కూడా బోస్ అభిప్రాయం. ఈ సమయంలో బోస్ అనేక మంది బ్రిటిష్ లేబర్ పార్టీ నాయకులను కలుసుకొన్నాడు. అయితే అప్పుడు అధికారంలో ఉన్న కన్సర్వేటివ్ పార్టీ నాయకులెవరూ బోస్‌తో సమావాశానికి అంగీకరించలేదు. తరువాతి కాలంలో అట్లీ [[నాయకత్వం]]లోని లేబర్ పార్టీ ప్రభుత్వం కాలంలోనే భారత దేశానికి స్వాతంత్ర్యం సిద్ధించిందన్నది గమనించవలసిన విషయం. == '''నేతాజి స్పురద్రూపి''' == ఒకసారి సుభాస్ చంద్ర బోస్ [[హిట్లర్]]ను కలవడానికి వెళ్ళాడు. 10 నిముషాల తరువాత హిట్లర్ వచ్చి ఏమిటి విషయం అని అడిగాడు. వెంటనే బోస్ మీ నాయకుణ్ణి రమ్మని చెప్పు అన్నాడు. వెంటనే హిట్లర్ వచ్చి బోస్ [[భుజము|భుజం]] మీద చరిచి ఎలా ఉన్నావు అని అడిగాడు. ఇద్దరు కలసి విషయాలు చర్చించుకున్న తరువాత వెళ్ళబోయేటప్పుడు హిట్లర్, బోస్ ని ముందుగా నిన్ను కలవడానికి వచ్చింది నేను కాదని ఎలా గుర్తించావు అని అడిగాడు. బోస్ భుజాన్ని తట్టే ధైర్యం నిజమైన హిట్లర్ కి తప్ప ఇంకా ఎవరికి లేదు అని జవాబిచ్చాడు. ==దేశం వీడి అజ్ఞాతం లోకి== బ్రిటిష్ ప్రభుత్వం ఏకపక్షంగా, కాంగ్రెస్‌ను సంప్రదించకుండా [[భారతదేశం]] తరఫున యుద్ధాన్ని ప్రకటించింది. కనుక బ్రిటిష్ వైస్‌రాయ్ [[లార్డ్ లిన్‌లిత్‌గో]] ఈ నిర్ణయం పట్ల బోసు పెద్దయెత్తున నిరసన ప్రదర్శనలు ప్రారంభించాడు. వెంటనే బ్రిటిషు ప్రభుత్వం అతనిని కారాగారంలో పెట్టింది. 7 రోజుల నిరాహార దీక్ష తరువాత విడుదల చేసింది. కాని అతని ఇంటిని పర్యవేక్షణలో ఉంచింది. ఇక అప్పట్లో తనను దేశం వదలి వెళ్ళనివ్వరని గ్రహించిన బోస్ 1941 [[జనవరి]] 19న, ఒక [[పఠాన్]] లాగా వేషం వేసుకొని తన మేనల్లుడు శిశిర్ కుమార్ బోస్ తోడుగా ఇంటినుండి తప్పించుకొన్నాడు. ముందుగా [[పెషావర్]] చేరుకొన్నాడు. అక్కడ అతనికి అక్బర్ షా, మొహమ్మద్ షా, భగత్ రామ్ తల్వార్‌లతో పరిచయమైంది. 1941 జనవరి 26న, గడ్డం పెంచుకొని, ఒక మూగ, చెవిటి వాడిలాగా నటిస్తూ, ఆఫ్ఘనిస్తాన్ వాయవ్య సరిహద్దు ప్రాంతం ద్వారా, మియాఁ అక్బర్ షా, అగాఖాన్‌ల సహకారంతో [[ఆఫ్ఘనిస్తాన్]] లోంచి [[కాబూల్]] ద్వారా ప్రయాణించి [[సోవియట్ యూనియన్]] సరిహద్దు చేరుకున్నాడు. [[రష్యా]]కు [[యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్|బ్రిటన్‌]]తో ఉన్న వైరం వల్ల తనకు ఆదరణ లభిస్తుందనుకొన్న బోస్‌కు నిరాశ ఎదురైంది. రష్యాలో ప్రవేశించగానే [[:en:NKVD|NKVD]]అతనిని [[మాస్కో]]కు పంపింది. వారు అతనిని జర్మనీ రాయబారి షూలెన్‌బర్గ్ కి అప్పగించారు. అతను బోస్‌ను [[బెర్లిన్]] పంపాడు. అక్కడ బోస్‌కు రిబ్బెన్‌ట్రాప్ నుండి,, విల్‌హెల్మ్‌స్ట్రాస్ లోని విదేశీ వ్యవహారాల శాఖాధికారుల నుండి కొంత సఖ్యత లభించింది.<ref>Kurowski, The Brandenburgers - Global Mission, p. 136</ref> తమ శత్రువుల కూటమి అయిన [[అగ్ర రాజ్యాలు|అగ్ర రాజ్యాల]] సహకారంతో బోస్ తప్పించుకొన్నాడని తెలియగానే అతనిని, జర్మనీ చేరకముందే, హత్య చేయడానికి బ్రిటిష్ ప్రభుత్వం తమ రహస్య ఏజెంట్లను నియమించింది. బ్రిటిష్ గూఢచారి దళానికి చెందిన [[:en:Special Operations Executive|Special Operations Executive]] (SOE) ఈ పనిని చేపట్టింది.<ref>Bhaumik S, [http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/4152320.stm ''British "attempted to kill Bose"''] BBC news. 15 August 2005. URL accessed on 6 April 2006</ref> == జర్మనీలో == ఇలా [[భారతదేశం]]నుండి [[ఆఫ్ఘనిస్తాన్]], అక్కడినుండి [[రష్యా]], అక్కడినుండి [[ఇటలీ]] మీదుగా [[జర్మనీ]] చేరుకొన్న బోస్ జర్మనుల సహకారంతో [[ఆజాద్ హింద్ రేడియో]] మొదలుపెట్టి ప్రసారాలు మొదలుపెట్టాడు. [[బెర్లిన్‌]]లో "స్వతంత్ర greengloryschool) స్థాపించాడు. ఉత్తర ఆఫ్రికాలో బ్రిటిష్ సైన్యంలో భాగంగా ఉండి, అగ్రరాజ్యాలకు బందీలైన 4500 భారతీయ సైనికులతో [[:en:Indian Legion|ఇండియన్ లెజియన్]] ప్రారంభించాడు. ఇది మొదట [[:en:Wehrmacht|Wehrmacht]], తరువాత [[:en:Waffen SS|Waffen SS]] అనే సైన్య విభాగాలకు అనుబంధంగా ఉండేది.<ref>Rudolf Hartog ''The Sign of the Tiger'' (Delhi: Rupa) 2001 pp159-60</ref> అందులోని సైన్యం హిట్లర్‌కు, బో‍స్‌కు విశ్వాసాన్ని ఇలా ప్రతిజ్ఞ ద్వారా ప్రకటించేవారు - "భగవంతుని సాక్షిగా నేను జర్మన్ జాతి, రాజ్యం ఏకైక నాయకుడైన [[ఎడాల్ఫ్ హిట్లర్]] కు, భారతదేశపు స్వాతంత్ర్యం కోసం పోరాడే జర్మన్ సైన్యం నాయకుడైన సుభాష్ చంద్రబోస్‌కు విధేయుడనై ఉంటాను:("I swear by God this holy oath that I will obey the leader of the German race and state, Adolf Hitler, as the commander of the German armed forces in the fight for India, whose leader is Subhas Chandra Bose"). ఈ ప్రతిజ్ఞ ద్వారా ఇండియన్ లెజియన్ సైన్యం జర్మనీ సైన్యం అధీనంలో ఉందని, భారతదేశం విషయాలలో బోస్‌కు అగ్రనాయకత్వం కట్టబెట్టబడిందని స్పష్టంగా తెలుస్తుంది. ఇండియన్ లెజియన్ ను వెన్నంటి నాజీ జర్మనీ సైన్యం సోవియట్ యూనియన్ మీదుగా భారతదేశంపై దండెత్తి బ్రిటిష్ వారిని పారద్రోలుతుందని బోస్ ఆకాంక్ష. ఇక్కడ బోస్ విచక్షణను చాలామంది ప్రశ్నించారు - అలా అగ్రరాజ్యాలు విజయం సాధించిన తరువాత నిజంగా నాజీలు భారతదేశం వదలి వెళతారని ఎలా అనుకొన్నాడని?.<ref>Sen, S. 1999. [https://web.archive.org/web/20050305012751/http://www.andaman.org/book/app-m/textm.htm Subhas Chandra Bose 1897-1945]. From [http://www.archive.org/ webarchive] of [http://www.andaman.org/book/app-m/textm.htm this URL] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20050305012751/http://www.andaman.org/book/app-m/textm.htm |date=2005-03-05 }}. URL accessed on 7 April, 2006.</ref> 1941 - 43 మధ్య కాలంలో బోస్ అతని భార్యతో కలిసి బెర్లిన్‌లో నివసించాడు. మొత్తానికి భారతదేశం అవసరాలను హిట్లర్ అంతగా పట్టించుకోలేదు. 1943 లో ఒక [[జర్మన్ జలాంతర్గామి యూ-180|జర్మన్ జలాంతర్గామి ''U-180'']]<nowiki/>లో గుడ్ హోప్ అగ్రం మీదుగా ఆగ్నేయ ఆసియాకు బయలుదేరాడు. జర్మన్ జలాంతర్గామి నుండి జపాన్ జలాంతర్గామి ''I-29'' లోకి మారాడు. ఆ రెండు దేశాల జలాంతర్గాముల మధ్య ఒక సివిలియన్ వ్యక్తి మారడం ఈ ఒక్కసారే జరిగింది. తరువాత జపాన్ వారి సహకారంతో [[సింగపూర్]]‌లో తన భారత జాతీయ సైన్యాన్ని బలపరచుకొన్నాడు. == భారత జాతీయ సైన్యం == భారత జాతీయ సైన్యాన్ని [[మోహన్ సింగ్ దేవ్]] [[సెప్టెంబర్]] [[1942]] తేదీన [[సింగపూర్]]లో స్థాపించాడు. ఇది రాష్ బిహారీ బోస్ స్థాపించిన ఇండియన్ ఇండిపెండెన్స్ లీగ్ తరహాలోనిది. అయితే [[జపాన్]] హైకమాండ్ కు చెందిన హికారీ కికాన్ కు మోహన్ సింగ్ కు భేదాలు రావడం వల్లనూ, మోహన్ సింగ్ దీన్ని జపానీయులు కేవలం పావుగా వాడుకుంటున్నారని భావించడం వల్లనూ చేశారు. మోహన్ సింగ్ ను అదుపు లోకి తీసుకున్నారు. బలగాలను [[యుద్ధం|యుద్ధ]] ఖైదీలుగా జైలుకు పంపించారు. [[1943]]లో సుభాష్ చంద్ర బోస్ రాకతో సైన్యం ఏర్పాటుకు కొత్త ఊపిరులూదినట్లైంది. అదే సంవత్సరంలో జూలైలో సింగపూర్ లో జరిగిన మీటింగ్ లో రాష్ బిహారీ బోస్ సుభాష్ చంద్రబోస్ కు సంస్థ పగ్గాలు అప్పగించాడు. బోస్ పిలుపుతో చాలా మంది దేశ భక్తులు సైన్యంలో చేరడమే కాకుండా దానికి ఆర్థిక సహాయం కూడా అందించారు. మిలిటరీ నుంచి వ్యతిరేకత ఎదురైనా బోస్ అజాద్ హింద్ విప్లవాన్ని సమర్థించుకోవడాన్ని మానలేదు. [[జులై 4]], [[1944]]లో [[బర్మా]]లో భారత జాతీయ సైన్యం పాల్గొన్న ర్యాలీలో ఆయన చేసిన వ్యాఖ్యలు చాలా ఉత్తేజ పూరితమైనవి. వీటిలో చాలా ప్రసిద్ధి గాంచింది. {{cquote|'''''మీ రక్తాన్ని ధారపోయండి.. మీకు స్వాతంత్ర్యాన్ని ఇస్తాను'''''}} ఈ ర్యాలీలో భారత ప్రజలను బ్రిటిష్ ప్రభుత్వ వ్యతిరేక పోరాటంలో తమతో పాటు చేరమని పిలుపునిచ్చాడు. హిందీలో సాగిన ఈ ప్రసంగం ఆద్యంతం ఉత్తేజ భరితంగా సాగింది. ఈ సైన్యంలోని దళాలు [[ఆజాద్ హింద్]] ప్రభుత్వాధీనంలో ఉండేవి. ఈ ప్రభుత్వం తానే స్వంతంగా [[ద్రవ్యం|కరెన్సీ]], [[తపాలా బిళ్ళ]]లు, న్యాయ, పౌర నియమాలను రూపొందించింది. దీన్ని అగ్ర రాజ్యాలైన [[జర్మనీ]], [[జపాన్]], [[ఇటలీ]], [[క్రొయేషియా]], [[థాయ్‌లాండ్]], [[బర్మా]]లాంటి దేశాలు కూడా ఆమోదించాయి. ఇటీవల జరిపిన పరిశోధనల మూలంగా రష్యా, సంయుక్త రాష్ట్రాలు కూడా దీన్ని ఆమోదించినట్లు తెలుస్తుంది. == అదృశ్యం , అనుమానాస్పద మరణం == [[దస్త్రం:Subhas Chandra Bose (tokyo).JPG|thumb|250px|right|రెంకోజీ ఆలయం (జపాన్) ]] అధికారికంగా ప్రకటించిన దాని ప్రకారం బోస్ [[ఆగష్టు 18]], [[1945]]లో [[తైవాన్]] మీదుగా [[టోక్యో]]కు ప్రయాణిస్తుండగా విమాన ప్రమాదంలో మరణించాడు. కానీ ఆయన శవం మాత్రం కనుగొనబడలేదు. దీని వల్ల ఆయన బతికి ఉండవచ్చునని ఎన్నో కథలు ప్రాచుర్యంలో ఉన్నాయి. వాటిలో ఒకటి బోస్ [[సోవియట్ యూనియన్]]కు బందీగా ఉండగా సైబీరియాలో మరణించాడని. దీనిని విచారించడానికి భారత ప్రభుత్వం చాలా కమిటీలను ఏర్పాటు చేసింది. [[1956]] మే నెలలో నలుగురు సభ్యులతో కూడిన షానవాజ్ కమిటీ బోస్ మరణాన్ని గురించి విచారించడానికి [[జపాన్]]కు వెళ్ళింది. అప్పట్లో భారత్ కు తైవాన్ తో మంచి సంబంధాలు లేకపోవడంతో వారి సహకారం కొరవడింది. దాంతో ఇది ఆశించినంత ఫలితాలు ఇవ్వలేదు. కానీ 1999-2005 లో విచారణ చేపట్టిన ముఖర్జీ కమిషన్ తైవాన్ ప్రభుత్వంతో చేతులు కలిపి బోసు ప్రయాణిస్తున్న ఏ విమానమూ అక్కడ కూలిపోలేదని నిర్థారణకు వచ్చింది.<ref>{{Cite web |url=http://www.outlookindia.com/pti_news.asp?id=277465 |title='''No crash at Taipei that killed Netaji: Taiwan govt.''' Outlook India |website= |access-date=2008-08-31 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131110130413/http://news.outlookindia.com/items.aspx?artid=277465 |archive-date=2013-11-10 |url-status=dead }}</ref> అంతే కాకుండా అమెరికా ప్రభుత్వం కూడా దీన్ని సమర్థిస్తూ ఈ కమిషన్ కు లేఖను పంపడం జరిగింది. .<ref>[http://timesofindia.indiatimes.com/articleshow/1236063.cms '''Netaji case: US backs Taiwan govt.''' Times of India. 19 Sep, 2005]</ref> ఈ కమిషన్ తన నివేదికను [[నవంబర్ 8]], [[2005]] ప్రభుత్వానికి సమర్పించింది. దీన్ని ప్రభుత్వం [[మే 17]], [[2006]]లో పార్లమెంటులో ప్రవేశపెట్టింది. ఈ కమిషన్ నివేదిక ప్రకారం బోస్ విమాన ప్రమాదంలో చనిపోలేదనీ, రెంకోజీ గుడిలో ఉన్నది ఆయన చితాభస్మం కాదని తేలింది. అయితే భారత ప్రభుత్వం మాత్రం ఈ కమిషన్ నివేదికను తిరస్కరించింది. == అపరిచిత సన్యాసి == [[1985]]లో [[అయోధ్య]] దగ్గరలో ఉన్న ఫైజాబాదులో నివసించిన భగవాన్ జీ అనే సన్యాసే మారు వేషంలో ఉన్నది బోసని చాలా మంది నమ్మకం. కనీసం నాలుగు సార్లు తనని తాను బోసుగా భగవాన్ జీ చెప్పుకున్నాడు. ఈ విషయం తెలిసిన బోస్ అభిమానులు బోస్ బ్రతికే ఉన్నాడని గట్టిగ నమ్మేవారు భగవాన్ జీ మరణానంతరం అతని వస్తువులను ముఖర్జీ కమిషన్ పరిశీలించింది. స్పష్టమైన ఆధారాలేవీ దొరకనందున భగవాన్ జీ, బోసు ఒక్కరే అనే వాదనను కొట్టివేసింది. తరువాత హిందుస్థాన్ టైమ్స్ వంటి పలు స్వతంత్ర సంస్థలు నిర్వహించిన దర్యాప్తులో అది తప్పని తేలడంతో మళ్ళీ వివాదం మొదటికి వచ్చింది.<ref>{{Cite web |url=http://www.hindustantimes.com/news/specials/Netaji/netajihomepage.shtml |title=HindustanTimes.com Exclusive, Netaji’s death unraveled<!-- Bot generated title --> |access-date=2008-08-31 |website= |archive-date=2012-02-19 |archive-url=https://www.webcitation.org/65YhGbSmw?url=http://www.hindustantimes.com/ |url-status=dead }}</ref> ఏదైనప్పటికి భగవాన్ జీ జీవితం, రచనలు నేటికీ అంతుపట్టకుండా ఉన్నాయి. == మూలాలు == {{మూలాలు}} == బయటి లింకులు == {{wikiquote}} {{commons}} <div class="references-small"> * [https://web.archive.org/web/20101201023921/http://calcuttaweb.com/people/netaji.shtml Biography (Calcuttaweb.com)] * {{cite news |author= |title=Mystery over India freedom hero |date=2006-05-17 |work=[[BBC News]] |url=http://news.bbc.co.uk/1/hi/world/south_asia/4989868.stm |accessdate=2008-08-10 }} * [http://www.yorozubp.com/netaji/ నేతాజీ ఉపన్యాసాలు] * [http://banglapedia.search.com.bd/HT/B_0596.htm Biography] in [[Banglapedia]] * [http://www.kamat.com/kalranga/itihas/bose.htm Biography] in [http://www.kamat.com/ Kamat's Potpouri] * [http://www.tamilnation.org/ideology/bose.htm Excerpts from Mihir Bose's "The lost hero: A Biography of Subhas Bose"] in [http://www.tamilnation.org/index.htm Tamilnation.org] * [https://web.archive.org/web/20090216135547/http://sify.com/itihaas/fullstory.php?id=13401417 Subhas Chandra Bose] in [[Sify]] ''itihaas'' * [https://web.archive.org/web/20030509190242/http://www.tuhl.freeserve.co.uk/tuhl_azad_hind.htm Free Indian Legion] * [http://www.ihr.org/jhr/v14/v14_Montgomery.html Subhas Chandra Bose and India's Struggle for Independence] by Andrew Montgomery * [https://web.archive.org/web/20171208065158/http://www.missionnetaji.org/ Mission Netaji:: The True Story of Bose][https://web.archive.org/web/20171208065158/http://www.missionnetaji.org/] * [http://www.atimes.com/atimes/South_Asia/IG14Df01.html India's Holy Grail: ''Back from Dead'' by Anuj Dhar] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20080919052659/http://www.atimes.com/atimes/South_Asia/IG14Df01.html |date=2008-09-19 }}, Asia Times Book Review {{భారత జాతీయ కాంగ్రెస్ అధ్యక్షులు}} {{Authority control}} [[వర్గం:భారత జాతీయ కాంగ్రెసు అధ్యక్షులు]] [[వర్గం:1897 జననాలు]] [[వర్గం:1945 మరణాలు]] [[వర్గం:స్వాతంత్ర్య సమర యోధులు]] [[వర్గం:భారత స్వాతంత్ర్య సమర యోధులు]] [[వర్గం:సుప్రసిద్ధ భారతీయులు]] [[వర్గం:భారత తపాలా బిళ్ళపై ఉన్న ప్రముఖులు]] [[వర్గం:ఈ వారం వ్యాసాలు]] 4y0d8tlx37g1szct18sq4ot031f9geo 1 42694 3609725 3245334 2022-07-29T02:31:06Z స్వరలాసిక 13980 బొమ్మ చేర్చాను wikitext text/x-wiki {{వికీప్రాజెక్టు భారతదేశం|తెలుగు=అవును|సినిమా=అవును|తరగతి=మొలక|యాంత్రికం=అవును}} soxmp1fginw1icrkvqmfb3k1dudtoe2 1 42756 3609717 3245270 2022-07-29T01:31:49Z స్వరలాసిక 13980 బొమ్మ చేర్చాను wikitext text/x-wiki {{వికీప్రాజెక్టు భారతదేశం|తెలుగు=అవును|సినిమా=అవును|తరగతి=మొలక|యాంత్రికం=అవును}} soxmp1fginw1icrkvqmfb3k1dudtoe2 1 42773 3609641 3245814 2022-07-28T14:58:09Z స్వరలాసిక 13980 బొమ్మ చేర్చాను wikitext text/x-wiki {{వికీప్రాజెక్టు భారతదేశం|తెలుగు=అవును|సినిమా=అవును|తరగతి=మొలక|యాంత్రికం=అవును}} soxmp1fginw1icrkvqmfb3k1dudtoe2 0 50680 3609862 3604236 2022-07-29T06:44:01Z 2406:B400:D4:A401:80B8:B710:F979:6F52 wikitext text/x-wiki '''పగిడిపల్లి,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[నల్గొండ జిల్లా]], [[నాంపల్లి మండలం (నల్గొండ జిల్లా)|నాంపల్లి]] మండలంలోని గ్రామం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 245  Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> {{Infobox Settlement| ‎|name = పగిడిపల్లి |native_name = |nickname = |settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = తెలంగాణ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[తెలంగాణ]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[నల్గొండ జిల్లా|నల్గొండ]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[నాంపల్లి]] <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = గుండేబోయిన రాజమల్లు(మాజీ) రేవెల్లి సుధాకర్ (2022) |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = 327 |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = 166 |population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = 161 |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = 85 <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్యు |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్యు |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 16.752297 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 79.008966 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = 508243 |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} ఇది మండల కేంద్రమైన నాంపల్లి నుండి 20 కి. మీ. దూరం లోను, సమీప పట్టణమైన [[నల్గొండ]] నుండి 65 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. ఇది బండతిమ్మాపురం గ్రామ పంచాయతీ పరిధిలోకి వస్తుంది. == జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో == 2016 అక్టోబరు 11న చేసిన తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ గ్రామం పాత [[నల్గొండ జిల్లా]]<nowiki/>లోని ఇదే మండలంలో ఉండేది.<ref>{{Cite web|title=నల్గొండ జిల్లా|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Nalgonda.pdf|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227075639/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Nalgonda.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ}}</ref> ==గ్రామ జనాభా== 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 85 ఇళ్లతో, 327 జనాభాతో 304 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 166, ఆడవారి సంఖ్య 161. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 58 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 1. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 577288<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 508373. == విద్యా సౌకర్యాలు == గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాల ఒకటి ఉంది.సమీప బాలబడి, ప్రాథమిక పాఠశాల [[నాంపల్లి|నాంపల్లిలోను]], ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల [[ముస్తిపల్లి|ముస్తిపల్లిలోను]], మాధ్యమిక పాఠశాల [[ముస్తిపల్లి|ముస్తిపల్లిలోనూ]] ఉన్నాయి. సమీప జూనియర్ కళాశాల నాంపల్లిలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల, ఇంజనీరింగ్ కళాశాల‌లు దేవరకొండలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల హైదరాబాదులోను, మేనేజిమెంటు కళాశాల, పాలీటెక్నిక్‌లు నల్గొండలోనూ ఉన్నాయి. సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల దేవరకొండలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల‌లు నల్గొండలోనూ ఉన్నాయి. == వైద్య సౌకర్యం == === ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం === ఒక సంచార వైద్య శాలలో డాక్టర్లు లేరు. ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, ప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, పశు వైద్యశాల, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. === ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం === == తాగు నీరు == గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా రక్షిత మంచినీటి సరఫరా జరుగుతోంది. కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు కూడా సరఫరా అవుతోంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. == పారిశుధ్యం == మురుగునీరు బహిరంగ కాలువల ద్వారా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీరు బహిరంగంగా, కచ్చా కాలువల ద్వారా కూడా ప్రవహిస్తుంది. మురుగునీటిని శుద్ధి ప్లాంట్‌లోకి పంపిస్తున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు. == సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు == సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 కి.మీ. లోపు దూరంలో ఉంది. పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, మొబైల్ ఫోన్ మొదలైన సౌకర్యాలు ఉన్నాయి. ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. వ్యవసాయం కొరకు వాడేందుకు గ్రామంలో ట్రాక్టర్లున్నాయి. ప్రైవేటు బస్సు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో కంకర రోడ్లు ఉన్నాయి. == మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు == గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు, వ్యవసాయ పరపతి సంఘం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వారం వారం సంత, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. == ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు == గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. శాసనసభ పోలింగ్ కేంద్రం, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. ఆటల మైదానం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. == విద్యుత్తు == గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 12 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. == భూమి వినియోగం == పగిడిపల్లిలో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది: * వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 12 హెక్టార్లు * తోటలు మొదలైనవి సాగవుతున్న భూమి: 85 హెక్టార్లు * సాగులో లేని భూముల్లో బీడు భూములు కానివి: 142 హెక్టార్లు * బంజరు భూమి: 37 హెక్టార్లు * నికరంగా విత్తిన భూమి: 26 హెక్టార్లు * నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 185 హెక్టార్లు * వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 21 హెక్టార్లు == నీటిపారుదల సౌకర్యాలు == పగిడిపల్లిలో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది. * బావులు/బోరు బావులు: 21 హెక్టార్లు ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==వెలుపలి లంకెలు== {{నాంపల్లి (నల్గొండ జిల్లా మండలం) మండలంలోని గ్రామాలు}} omb068saa8ssls96y48868kjb5r6fye 0 53369 3609748 3154922 2022-07-29T03:46:27Z స్వరలాసిక 13980 #WPWP, #WPWPTE, బొమ్మ చేర్చాను wikitext text/x-wiki {{సినిమా| name =రౌడీలకు రౌడీలు| image = Rowdilaku Rowdilu (1971).jpg| caption = సినిమా పోస్టర్| director =[[కె.ఎస్.ఆర్.దాస్]]| producer=[[పింజల సుబ్బారావు]]| year =1971| language =తెలుగు| production_company =[[శ్రీలక్ష్మీ ప్రొడక్షన్స్]]| music =[[చెళ్ళపిళ్ళ సత్యం]]| starring =[[జి. రామకృష్ణ]],<br>[[విజయలలిత]]| }} {{మొలక-తెలుగు సినిమా}} [[వర్గం:కె.ఎస్.ఆర్.దాస్ దర్శకత్వం వహించిన సినిమాలు]] oij4kgqi40v6fctu66oqwif6qlcw0ja 4 55158 3609698 3609364 2022-07-28T19:10:49Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki * [[ప్రపంచ కాలేయ వ్యాధి దినోత్సవం]] * [[పెరూ]] జాతీయ దినోత్సవం.(1821 నుంచి) * [[1909]]: [[ఆంధ్రప్రదేశ్]]{{nbsp}} పూర్వ ముఖ్యమంత్రి, [[కాసు బ్రహ్మానందరెడ్డి]] జననం (మ.1994). * [[1914]]: [[మొదటి ప్రపంచ యుద్ధం]] మొదలైంది.ఆస్ట్రియాకు చెందిన ఆర్చ్‌డ్యూక్ ఫ్రాంజ్ ఫెర్డినాండ్‌ హత్య ఈ యుద్ధానికి నాంది పలికింది. * [[1956]]: రంగస్థల నటుడిగా, అధ్యాపకుడిగా పేరుగాంచిన [[దీవి శ్రీనివాస దీక్షితులు]] జననం. * [[1961]]: వరంగల్ జిల్లాకు చెందిన రాజకీయ నాయకురాలు, పార్లమెంటు సభ్యురాలు [[గుండు సుధారాణి]] జననం. * [[1978]]: [[న్యూజీలాండ్]] క్రికెట్ క్రీడాకారుడు [[జేకబ్ ఓరం]] జననం. * [[1979]]: భారతదేశ 5వ ప్రధానమంత్రిగా [[చరణ్ సింగ్]] ప్రమాణస్వీకారం. * [[2007]]: ఇళ్ళ స్థలాల కోసం వామపక్షాలు చేసిన ఉద్యమంలో భాగంగా జరిగిన [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] రాష్ట్ర బంద్ లో [[ముదిగొండ]] వద్ద పోలీసు కాల్పులు జరిగి, ఏడుగురు మరణించారు. <noinclude>[[వర్గం:చరిత్రలో ఈ రోజు]]</noinclude> a8r5x9tsaynjdgyh3xbwgnnj9qadkfo 4 55159 3609933 3288103 2022-07-29T09:24:26Z Podishetti 99706 wikitext text/x-wiki [[దస్త్రం:CNREDDY.JPG|right|100px|]] * [[1883]]: ఇటలీకి చెందిన ఒక రాజకీయ నాయకుడు [[ముస్సోలినీ]] జననం (మ.1945). * [[1891]]: ప్రసిద్ధ సంఘసంస్కర్త, [[ఈశ్వర్ చంద్ర విద్యాసాగర్|ఈశ్వర చంద్ర విద్యాసాగర్]] మరణం (జ.1820). * [[1904]]: భారతదేశపు ప్రముఖ పారిశ్రామికవేత్త మరియు తొలి విమాన చోదకుడు [[జె.ఆర్.డి.టాటా]] జననం.(మ.1993). * [[1931]]: [[సినారె]] గా ప్రసిద్ధుడైన డా.[[సింగిరెడ్డి నారాయణరెడ్డి]] జననం(మ.2017)(చిత్రంలో) * [[1975]]: శ్రీలంక కు చెందిన క్రికెట్ క్రీడాకారుడు [[లంక డిసిల్వా]] జననం. * [[1976]]: [[వరంగల్లు]] లో [[కాకతీయ విశ్వవిద్యాలయము]] ను నెలకొల్పారు. * [[2004]]: ఇండియన్ మోడల్ మరియు 1997 మిస్ ఇండియా యూనివర్స్ విజేత [[నఫీసా జోసెఫ్]] మరణం (జ.1979). * [[2010]]: [[అంతర్జాతీయ పులుల దినోత్సవం]] గా ప్రకటించారు. <noinclude>[[వర్గం:చరిత్రలో ఈ రోజు]]</noinclude> 7h0lbb4aceeave7cerc1mrrwg197d00 10 55435 3609697 3476509 2022-07-28T19:02:14Z CommonsDelinker 608 Russian_Olympic_Committee_flag.svgను తీసేసాను. బొమ్మను తొలగించింది:[[commons:User:Ellywa]]. కారణం: (per [[:c:Commons:Deletion requests/File:Russian Olympic Committee flag.svg|]]). wikitext text/x-wiki {{ {{{1<noinclude>|country showdata</noinclude>}}} | alias = Russia | flag alias = Flag of Russia.svg | flag alias-1668 = Flag of Russia (1668).svg | flag alias-1696 = Flag of Russia.svg | flag alias-1721 = Flag of Oryol (variant).svg | flag alias-1858 = Romanov Flag.svg | flag alias-1914 = Flag of Russian Empire (1914-1917).svg | flag alias-1918a=Flag of Russia (1918).svg | flag alias-1918 = Flag of Russia (1918–1920).svg | flag alias-1925 = Flag of the Russian SFSR (1920-1937).svg | flag alias-1937 = Flag of the Russian SFSR (1937-1954).svg | flag alias-1954 = Flag of the Russian SFSR.svg | flag alias-1991 = Flag of Russia (1991–1993).svg | flag alias-military = Banner of the Armed Forces of the Russian Federation (obverse).svg | link alias-military = Russian Armed Forces | flag alias-army = Flag of the Russian ground forces.svg | link alias-army = Russian Ground Forces | flag alias-naval = Naval Jack of Russia.svg | link alias-naval = Russian Navy | flag alias-navy = Naval Ensign of Russia.svg | link alias-navy = Russian Navy | flag alias-air force = Flag of the Air Force of the Russian Federation.svg | link alias-air force = Russian Air Force | flag alias-marines = Naval Jack of Russia.svg | link alias-marines = Russian Naval Infantry | flag alias-space force = Russian military space troops flag.svg | link alias-space force = Russian Space Forces | flag alias-coast guard = Russia, Flag of border service 2008.svg | link alias-coast guard = Coast Guard of the Border Service of the FSB | flag alias-roc-olympics = | flag alias-rpc-paralympics = Russian Paralympic Committee flag (2021).svg | flag alias-nbfr-badminton = Nbfr logo.png | flag alias-rwf-wrestling = RWF logo.svg | size = {{{size|}}} | name = {{{name|}}} | altlink = {{{altlink|}}} | variant = {{{variant|}}} <noinclude> | var1 = 1668 | var2 = 1696 | var3 = 1721 | var4 = 1858 | var5 = 1914 | var6 = 1918a | var7 = 1918 | var8 = 1925 | var9 = 1937 | var10 = 1954 | var11 = 1991 | var12 = roc-olympics | var13 = rpc-paralympics | var14 = nbfr-badminton | var15 = rwf-wrestling | redir1 = RUS | redir2 = Russian Federation </noinclude> }} 51qvodheqkrpqwpb88k4qx74gwgavfn 0 77336 3609645 3588252 2022-07-28T16:02:34Z MYADAM ABHILASH 104188 wikitext text/x-wiki [[దస్త్రం:World population density map.PNG|300px|thumb|[[2006]], దేశాలవారీ జనసాంద్రత.]] [[దస్త్రం:Population density.png|thumb|300px|1994 లో జనసాంద్రత, ప్రపంచ పటం.]] '''జనసాంద్రత''' ([[ఆంగ్లం]]లో '''[[Population density]]''') ఒక, [[జనాభా]] కొలమాన విధానము. ఒక [[చదరపు కిలోమీటరు]] ప్రాంతంలో నివసించే జనాభాను జనసాంద్రతగా పరిగణిస్తారు<ref>{{Cite web|title=|url=https://www.thoughtco.com/population-density-overview-1435467}}</ref>. == మానవ జనాభా సాంద్రత == [[దస్త్రం:Crowd in HK.JPG|thumb|300x300px|[[హాంకాంగ్]] లోని ఒక వీధిలో జనాభా రద్దీ, ప్రపంచంలోని అత్యధిక జనసాంద్రతగల ప్రాంతాలలో ఒకటి.]] {{main|దేశాల జాబితా – జనసాంద్రత క్రమంలో}} మానవులలో, జనసాంద్రత, ఒక యూనిట్ (ఉదాహరణకు ఒక చదరపు కిలోమీటరు) తీసుకుని, దానిలో నివసించు జనాభాను తీసుకుని, సరాసరి గణిస్తారు. దీనిని, [[ప్రపంచం]], [[ఖండము]], [[దేశం]], [[రాష్ట్రం]], [[నగరం]], ఇతర విభాగాల వారీగా గణిస్తారు. * ప్రపంచ జనాభా<ref>{{Cite web|title=|url=https://www.census.gov/main/www/popclock.html}}</ref> 6.6 బిలియన్ ప్రజలు, [[భూమి]] వైశాల్యం 510 మిలియన్ చ. కి., (200 మిలియన్ చదరపు మైళ్ళు). * ఈ రీతిలో, జనాభా / విస్తీర్ణం (వైశాల్యం) ; 6.6 బిలియన్లు / 510 చదరపు కి.మీ. = 13 మంది జనాభా ఒక చదరపు కి.మీ.నకు (ఒక చదరపు మైలుకు 33 మంది) * లేదా భూమిపై గల భూభాగాన్ని లెక్కగట్టితే భూభాగం 150 మిలియన్ కి.మీ.² ఈ లెక్కన ఒక చదరపు కి.మీ.నకు 43 మంది జనాభా (ఒక చదరపు మైలుకు 112 మంది). * జనాభా పెరుగుదలతో జనసాంద్రతకూడా పెరుగును. == ఇతర కొలమాన విధానాలు == * జనాభా సాంద్రత కొలవడానికి, గణిత సాంద్రత విధానము సాధారణమైనది, కానీ కొన్ని ఇతర విధానాల ద్వారా కూడా, ఓ నిర్ణీత ప్రదేశంలో జనసాంద్రత కొలుస్తారు. * '''గణిత సాంద్రత''': మొత్తం ప్రజలు / ప్రాంత వైశాల్యం కి.మీ² లేదా మై.². * '''[[భూమి మీద జనాభా సాంద్రత]]''': మొత్తం జనాభా / లభ్యమవుతున్న భూమి. * '''[[వ్యవసాయ సాంద్రత]]''': మొత్తం గ్రామీణ జనాభా / మొత్తం వ్యవసాయ భూమి. * '''[[నివాసాల సాంద్రత]]''' : పట్టణ ప్రాంతాలలో నివసించు జనాభా / నివాసయోగ్యమైన భూమి. * '''[[పట్టణ సాంద్రత]]''' : పట్టణ ప్రాంతంలో నివసించు జనాభా / మొత్తం పట్టణ ప్రాంతం. * '''[[పర్యావరణ ఆప్టిమమ్|ఉత్తమమైన పర్యావరణ]]''': ప్రాంతీయ సహజవనరుల ఆధారంగా గల జనసాంద్రత. == ఇవీ చూడండి == * ప్రపంచ జనాభాకు సంబంధించిన కొన్ని జాబితాలు ** '''[[దేశాల జాబితా – జనసంఖ్య క్రమంలో]]''' ** '''[[దేశాల జాబితా – 2005 జనసంఖ్య క్రమంలో]]''' ** '''[[దేశాల జాబితా – 1907 జనసంఖ్య క్రమంలో]]''' ** '''[[దేశాల జాబితా – జనసాంద్రత క్రమంలో]]''' ** '''[[దేశాల జాబితా – జననాల రేటు క్రమంలో]]''' ** '''[[దేశాల జాబితా – ఆంగ్లభాష మాట్లాడేవారి సంఖ్య క్రమంలో]]''' ** '''[[దేశాల జాబితా – అక్షరాస్యత క్రమంలో]]''' ** '''[[దేశాల జాబితా – పేదరికంలో ఉన్న జనసంఖ్య శాతం క్రమంలో]]''' ** '''[[దేశాల జాబితా – మానవ అభివృద్ధి సూచికలు]]''' == మూలాలు == {{మూలాలు}} == ఇతర లింకులు == {{wiktionary}} * [https://web.archive.org/web/20090410090204/http://www.43topics.com/cityranks/ City Ranks] combines Google Maps and 2000 Census data to show the population densities of U.S. zip codes on an interactive map. * [http://www.demographia.com/db-citydenshist.htm Selected Current and Historic City, Ward & Neighborhood Densities] * [http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f8/Pop_density.jpg Population density world-map] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070620105058/http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f8/Pop_density.jpg |date=2007-06-20 }} == వెలుపలి లంకెలు == [[వర్గం:సామాజిక శాస్త్రాలు]] [[వర్గం:భూగోళశాస్త్రం]] 34wf672rn32yg7qt77l81mdt6lderee 3609658 3609645 2022-07-28T16:36:22Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki [[దస్త్రం:World population density map.PNG|300px|thumb|[[2006]], దేశాలవారీ జనసాంద్రత.]] [[దస్త్రం:Population density.png|thumb|300px|1994 లో జనసాంద్రత, ప్రపంచ పటం.]] '''జనసాంద్రత''' ([[ఆంగ్లం]]లో '''Population density''') ఒక, [[జనాభా]] కొలమాన విధానం. ఒక [[చదరపు కిలోమీటరు]] ప్రాంతంలో నివసించే జనాభాను జనసాంద్రతగా పరిగణిస్తారు<ref>{{Cite web|title=|url=https://www.thoughtco.com/population-density-overview-1435467}}</ref>. == మానవ జనాభా సాంద్రత == [[దస్త్రం:Crowd in HK.JPG|thumb|300x300px|[[హాంకాంగ్]] లోని ఒక వీధిలో జనాభా రద్దీ, ప్రపంచంలోని అత్యధిక జనసాంద్రతగల ప్రాంతాలలో ఒకటి.]] {{main|దేశాల జాబితా – జనసాంద్రత క్రమంలో}} మానవులలో, జనసాంద్రత, ఒక యూనిట్ (ఉదాహరణకు ఒక చదరపు కిలోమీటరు) తీసుకుని, దానిలో నివసించు జనాభాను తీసుకుని, సరాసరి గణిస్తారు. దీనిని, [[ప్రపంచం]], [[ఖండం]], [[దేశం]], [[రాష్ట్రం]], [[నగరం]], ఇతర విభాగాల వారీగా గణిస్తారు. * ప్రపంచ జనాభా<ref>{{Cite web|title=|url=https://www.census.gov/main/www/popclock.html}}</ref> 6.6 బిలియన్ ప్రజలు, [[భూమి]] వైశాల్యం 510 మిలియన్ చ. కి., (200 మిలియన్ చదరపు మైళ్ళు). * ఈ రీతిలో, జనాభా / విస్తీర్ణం (వైశాల్యం); 6.6 బిలియన్లు / 510 చదరపు కి.మీ. = 13 మంది జనాభా ఒక చదరపు కి.మీ.నకు (ఒక చదరపు మైలుకు 33 మంది) * లేదా భూమిపై గల భూభాగాన్ని లెక్కగట్టితే భూభాగం 150 మిలియన్ కి.మీ.² ఈ లెక్కన ఒక చదరపు కి.మీ.నకు 43 మంది జనాభా (ఒక చదరపు మైలుకు 112 మంది). * జనాభా పెరుగుదలతో జనసాంద్రతకూడా పెరుగుతుంది. == ఇతర కొలమాన విధానాలు == * జనాభా సాంద్రత కొలవడానికి, గణిత సాంద్రత విధానము సాధారణమైనది, కానీ కొన్ని ఇతర విధానాల ద్వారా కూడా, ఓ నిర్ణీత ప్రదేశంలో జనసాంద్రత కొలుస్తారు. * '''గణిత సాంద్రత''': మొత్తం ప్రజలు / ప్రాంత వైశాల్యం కి.మీ² లేదా మై.². * '''[[భూమి మీద జనాభా సాంద్రత]]''': మొత్తం జనాభా / లభ్యమవుతున్న భూమి. * '''[[వ్యవసాయ సాంద్రత]]''': మొత్తం గ్రామీణ జనాభా / మొత్తం వ్యవసాయ భూమి. * '''[[నివాసాల సాంద్రత]]''': పట్టణ ప్రాంతాలలో నివసించు జనాభా / నివాసయోగ్యమైన భూమి. * '''[[పట్టణ సాంద్రత]]''': పట్టణ ప్రాంతంలో నివసించు జనాభా / మొత్తం పట్టణ ప్రాంతం. * '''[[పర్యావరణ ఆప్టిమమ్|ఉత్తమమైన పర్యావరణ]]''': ప్రాంతీయ సహజవనరుల ఆధారంగా గల జనసాంద్రత. == ఇవీ చూడండి == * ప్రపంచ జనాభాకు సంబంధించిన కొన్ని జాబితాలు ** [[దేశాల జాబితా – జనసంఖ్య క్రమంలో]] ** [[దేశాల జాబితా – 2005 జనసంఖ్య క్రమంలో]] ** [[దేశాల జాబితా – 1907 జనసంఖ్య క్రమంలో]] ** [[దేశాల జాబితా – జనసాంద్రత క్రమంలో]] ** [[దేశాల జాబితా – జననాల రేటు క్రమంలో]] ** [[దేశాల జాబితా – ఆంగ్లభాష మాట్లాడేవారి సంఖ్య క్రమంలో]] ** [[దేశాల జాబితా – అక్షరాస్యత క్రమంలో]] ** [[దేశాల జాబితా – పేదరికంలో ఉన్న జనసంఖ్య శాతం క్రమంలో]] ** [[దేశాల జాబితా – మానవ అభివృద్ధి సూచికలు]] == మూలాలు == {{మూలాలు}} == ఇతర లింకులు == {{wiktionary}} * [https://web.archive.org/web/20090410090204/http://www.43topics.com/cityranks/ City Ranks] combines Google Maps and 2000 Census data to show the population densities of U.S. zip codes on an interactive map. * [http://www.demographia.com/db-citydenshist.htm Selected Current and Historic City, Ward & Neighborhood Densities] * [http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f8/Pop_density.jpg Population density world-map] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070620105058/http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/f/f8/Pop_density.jpg |date=2007-06-20 }} == వెలుపలి లంకెలు == [[వర్గం:సామాజిక శాస్త్రాలు]] [[వర్గం:భూగోళశాస్త్రం]] aojs6slyum261fy67s50vs992o4xpb1 0 84051 3609875 3326353 2022-07-29T07:45:08Z 2401:4900:482F:FD82:1:1:7223:D0FE కొత్త పదం చేర్చాను. wikitext text/x-wiki [[దస్త్రం:India-0037_-_Flickr_-_archer10_(Dennis).jpg|alt=The national flag of India hoisted on a wall adorned with domes and minarets.|thumb|ఆగస్టు పదిహేను న ఎర్రకోటపై ఎగురుతున్న త్రివర్ణ పతాకం ]] '''''ఆగస్టు పదిహేను''''' భారతదేశపు [[స్వాతంత్ర్య దినోత్సవం]]గా జరుపుకోబడుతోంది. 1947 ఆగస్టు పదిహేనున భారతదేశం వందల ఏళ్ళ బానిసత్వాన్నుంచి విడుదలయింది. దానికి గుర్తుగా, స్వాతంత్ర్యానంతరం కేంద్ర ప్రభుత్వం ఆగస్టు పదిహేనుని భారత స్వాతంత్ర్య దినోత్సవంగా, [[జాతీయ శెలవు]] దినంగా ప్రకటించి అమలు చేస్తోంది. == చరిత్ర == భారతదేశాన్ని బ్రిటీష్ వారు క్రమక్రమంగా ఆక్రమించుకుంటూ 18వ శతాబ్ది చివరకు దేశంలోని చాలా భాగాన్ని తమ పరిపాలన క్రిందకు, కొన్ని రాజ్యాలను తమ ప్రభావం క్రిందకు తీసుకువచ్చారు. 19వ శతాబ్ది తొలినాటికి వారి ఆధిపత్యం పూర్తిగా స్థిరపడిపోయింది. 1858 వరకూ భారత దేశ సార్వభౌమునిగా మొఘల్ పరిపాలhftకులే ఉన్నా 19వ శతాబ్ది తొలినాళ్ళ నుంచే ఆయన గౌరవాన్ని తగ్గిస్తూ వచ్చారు. చివరకు 1857లో ప్రథమ స్వాతంత్ర్య సంగ్రామం జరిగి bhatao సిపాయిలు, రాజులు అందులో ఓడిపోయాకా 1858లో బ్రిటీష్ రాణి భారత సామ్రాజ్యధినేత్రి అయ్యాకా దేశం బ్రిటీష్ పాలన కిందకి వచ్చింది. బ్రిటీష్ పరిపాలన నుంచి భారతదేశానికి స్వాతంత్ర్యం వచ్చేందుకు జరిగిన అనేకమైన పోరాటాల్లో ఎందరో దేశభక్తులు పాల్గొన్నారు. ప్రపంచ రాజకీయాల నేపథ్యంలోనూ, భారతీయ స్వాతంత్ర్య పోరాటాల ఫలంగానూ దేశానికి 1947 ఆగస్టు 14న అర్థరాత్రి సమయంలో స్వాతంత్ర్యం వచ్చింది.జై భారత్ == తేదీ ప్రాధాన్యత == బ్రిటీష్ ఇండియా ఆఖరు గవర్నర్ జనరల్ [[మౌంట్ బాటన్]] 1948లో నిర్ణీతమైన స్వాతంత్ర్య దినాన్ని ముందుకు జరుపుతూ 1947 ఆగస్టు 15న జరగాలని నిర్ణయించారు. రెండవ ప్రపంచయుద్ధం జపాన్ లొంగుబాటుతో ముగిసిపోయిన రోజు ఆగస్టు 15 కావడంతో భారత స్వాతంత్ర్యానికి దానిని ఎంచుకున్నారు బాటన్. == వేడుకలు == స్వాతంత్ర్య దినోత్సవ వేడుకలు ప్రతి సంవత్సరం ఢిల్లీలోని ఎర్రకోట వద్ద వైభవోపేతంగా జరుగుతాయి. మొదటి స్వాతంత్ర్య దినోత్సవం నాడు రాత్రి సమయంలో నెహ్రూ మాట్లాడిన మాటలివి:<br /> ''అనేక సంవత్సరాల క్రితమే మన భవితవ్యం గురించిన గమ్యస్థానాన్ని చేరుకొని తీరాలని మనం నిర్ణయించాం. మన ఈ నిర్ణయాన్ని పూర్తిగా, కూలంకషంగా సాధించే సమయం యిప్పుడు ఆసన్నమయింది. అర్థరాత్రి పన్నెండు గంటలు కొట్టగానే, ప్రపంచమంతా నిద్రాదేవి ఒడిలో పారవశ్యం చెందివున్న సమయాన, భారతదేశం, పునరుజ్జీవనంతో, స్వేచ్ఛగా స్వతంత్రదేశంగా ఆవిర్భవిస్తుంది.''<ref name="బిపిన్ చంద్ర">{{cite book|first1=బిపిన్ చంద్ర|last2=త్రిపాఠీ|first2=అమలేవ్|last3=డే|first3=బరున్|title=స్వాతంత్ర్య సమరం|date=1999|publisher=నేషనల్ బుక్ ట్రస్ట్, ఇండియా|location=న్యూఢిల్లీ|edition=మూడవ ముద్రణ}}</ref> == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:స్మారక దినోత్సవాలు]] [[వర్గం:జాతీయ శెలవు దినాలు]] pao28ido22rvm4jr5o5ywnw00kb4caf 3609877 3609875 2022-07-29T07:48:19Z 2401:4900:482F:FD82:1:1:7223:D0FE /* చరిత్ర */అక్షర దోషాలను సవరించాను. wikitext text/x-wiki [[దస్త్రం:India-0037_-_Flickr_-_archer10_(Dennis).jpg|alt=The national flag of India hoisted on a wall adorned with domes and minarets.|thumb|ఆగస్టు పదిహేను న ఎర్రకోటపై ఎగురుతున్న త్రివర్ణ పతాకం ]] '''''ఆగస్టు పదిహేను''''' భారతదేశపు [[స్వాతంత్ర్య దినోత్సవం]]గా జరుపుకోబడుతోంది. 1947 ఆగస్టు పదిహేనున భారతదేశం వందల ఏళ్ళ బానిసత్వాన్నుంచి విడుదలయింది. దానికి గుర్తుగా, స్వాతంత్ర్యానంతరం కేంద్ర ప్రభుత్వం ఆగస్టు పదిహేనుని భారత స్వాతంత్ర్య దినోత్సవంగా, [[జాతీయ శెలవు]] దినంగా ప్రకటించి అమలు చేస్తోంది. == చరిత్ర == భారతదేశాన్ని బ్రిటీష్ వారు క్రమక్రమంగా ఆక్రమించుకుంటూ 18వ శతాబ్ది చివరకు దేశంలోని చాలా భాగాన్ని తమ పరిపాలన క్రిందకు, కొన్ని రాజ్యాలను తమ ప్రభావం క్రిందకు తీసుకువచ్చారు. 19వ శతాబ్ది తొలినాటికి వారి ఆధిపత్యం పూర్తిగా స్థిరపడిపోయింది. 1858 వరకూ భారత దేశ సార్వభౌమునిగా మొఘల్ పరిపాలకులే ఉన్నా 19వ శతాబ్ది తొలినాళ్ళ నుంచే వారి ప్రాభవం తగ్గుతూ వచ్చింది. చివరకు 1857లో ప్రథమ స్వాతంత్ర్య సంగ్రామం జరిగి దానిలో సిపాయిలు, రాజులు ఓడిపోయాక 1858లో బ్రిటీష్ రాణి భారత సామ్రాజ్యధినేత్రి అయ్యాక దేశం బ్రిటీష్ పాలన కిందకి వచ్చింది. బ్రిటీష్ పరిపాలన నుంచి భారతదేశానికి స్వాతంత్ర్యం వచ్చేందుకు జరిగిన అనేకమైన పోరాటాల్లో ఎందరో దేశభక్తులు పాల్గొన్నారు. ప్రపంచ రాజకీయాల నేపథ్యంలోనూ, భారతీయ స్వాతంత్ర్య పోరాటాల ఫలంగానూ దేశానికి 1947 ఆగస్టు 14న అర్థరాత్రి సమయంలో స్వాతంత్ర్యం వచ్చింది.జై భారత్ == తేదీ ప్రాధాన్యత == బ్రిటీష్ ఇండియా ఆఖరు గవర్నర్ జనరల్ [[మౌంట్ బాటన్]] 1948లో నిర్ణీతమైన స్వాతంత్ర్య దినాన్ని ముందుకు జరుపుతూ 1947 ఆగస్టు 15న జరగాలని నిర్ణయించారు. రెండవ ప్రపంచయుద్ధం జపాన్ లొంగుబాటుతో ముగిసిపోయిన రోజు ఆగస్టు 15 కావడంతో భారత స్వాతంత్ర్యానికి దానిని ఎంచుకున్నారు బాటన్. == వేడుకలు == స్వాతంత్ర్య దినోత్సవ వేడుకలు ప్రతి సంవత్సరం ఢిల్లీలోని ఎర్రకోట వద్ద వైభవోపేతంగా జరుగుతాయి. మొదటి స్వాతంత్ర్య దినోత్సవం నాడు రాత్రి సమయంలో నెహ్రూ మాట్లాడిన మాటలివి:<br /> ''అనేక సంవత్సరాల క్రితమే మన భవితవ్యం గురించిన గమ్యస్థానాన్ని చేరుకొని తీరాలని మనం నిర్ణయించాం. మన ఈ నిర్ణయాన్ని పూర్తిగా, కూలంకషంగా సాధించే సమయం యిప్పుడు ఆసన్నమయింది. అర్థరాత్రి పన్నెండు గంటలు కొట్టగానే, ప్రపంచమంతా నిద్రాదేవి ఒడిలో పారవశ్యం చెందివున్న సమయాన, భారతదేశం, పునరుజ్జీవనంతో, స్వేచ్ఛగా స్వతంత్రదేశంగా ఆవిర్భవిస్తుంది.''<ref name="బిపిన్ చంద్ర">{{cite book|first1=బిపిన్ చంద్ర|last2=త్రిపాఠీ|first2=అమలేవ్|last3=డే|first3=బరున్|title=స్వాతంత్ర్య సమరం|date=1999|publisher=నేషనల్ బుక్ ట్రస్ట్, ఇండియా|location=న్యూఢిల్లీ|edition=మూడవ ముద్రణ}}</ref> == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:స్మారక దినోత్సవాలు]] [[వర్గం:జాతీయ శెలవు దినాలు]] gs4oxuqs1lbumbpi1eupcaavxw7msdq 0 90713 3609811 3600491 2022-07-29T05:37:56Z Hellomesu 113157 Cleanup unsourced content and use contents with sources wikitext text/x-wiki భారతదేశంలోని [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్]], [[కర్ణాటక]], [[తమిళనాడు]] మరియు [[తెలంగాణా]] రాష్ట్రాల్లో ఆలయ సేవలను అందించే వైష్ణవుల సతాని అంతగా తెలియని సంఘం. సంప్రదాయంగా వైష్ణవ ఆలయాల్లో అర్చకులు వివిధ రకాల సేవలు అందించారు, చిన్న దేవాలయాల పురోహితులు, ఆలయ ఆస్తుల సంరక్షకులు, పండుగలలో హెరాల్డ్, గాయకులు మరియు టార్చ్ బేరర్లు, మరియు గొడుగులు, పూల దండలు మరియు నామం మట్టి అందించేవారు.<ref name=":robertlester">{{cite journal |last=Lester |first=Robert C. |title=The Sattada Srivaisnavas |journal=The Journal of the American Oriental Society |date=1 January 1994 |jstor=604951 | url=https://www.jstor.org/stable/604951}}</ref> =శబ్దలక్షణము= 'సతాని' అనే పేరు 'చ్యతని' లేదా 'చ్యతి' యొక్క అవినీతిగా భావించబడుతుంది, దీని అర్థం "నిర్దేశించిన ఆచారాల ప్రకారం వ్యవహరించడం".<ref name=":0">{{Cite book|last=Hassan|first=Syed Siraj ul|url=https://books.google.com/books?id=lYSd-3yL9h0C&q=satani+caste&pg=PA586|title=The Castes and Tribes of H.E.H. the Nizam's Dominions|date=1989|publisher=Asian Educational Services|isbn=978-81-206-0488-9|pages=586|language=en}}</ref> సాతాని సత్తాదవన్ యొక్క సంక్షిప్త రూపంగా కూడా చెప్పబడింది, అంటే కప్పబడని వ్యక్తి లేదా ధరించనివాడు. వారు తమ శరీరంలోని మూడు వేర్వేరు భాగాలను కప్పుకోవడం నిషేధించబడింది, అవి., తలపై శిఖా, శరీరాన్ని పవిత్ర దారం మరియు నడుముపై ఆచార బట్టతో కప్పడం నిషేధించబడింది.<ref name="edgar">{{cite book |last1=Thurston |first1=Edgar |title=Castes and Tribes of Southern India Volume 6 |date=1909 |publisher=Government Press}}</ref> =మూలం/చరిత్ర= సాంఘిక మరియు మతపరమైన ఆచారాలలో, సాతాని సమాజం టెంకలై ఉద్యమంతో సంబంధం కలిగి ఉంది<ref name="oddie95">{{cite book |title=Hindu and Christian in South-East India |first=Geoffrey A. |last=Oddie |publisher=Routledge |year=2013 |orig-year=1991 |isbn=978-1-13677-377-8 |page=95 |url=https://books.google.com/books?id=rkhdAgAAQBAJ&pg=PA95}}</ref> మరియు రామానుజుల కాలం నుండి మరియు గురు వంశాలు మరియు సాహిత్యం నాటి నుండి, కనీసం 15వ శతాబ్దం నుండి సుదీర్ఘ చరిత్రను కలిగి ఉంది. వారు పిళ్లై లోకాచార్య మరియు మనవాళ మామునిగళ్చే లాంఛనప్రాయమైన సమతావాద కుల వ్యతిరేక ఆళ్వార్లు/భాగవత వైష్ణవాన్ని అనుసరిస్తారు. చాలా మంది టెంకలై అయ్యంగార్‌ల జీవనశైలిని (ఆహారం, దుస్తులు, గృహ నియామకాలు మరియు వివాహ పరిశీలనలు) అనుసరిస్తారు.<ref name=":robertlester"/> వారి పేర్లకు ''అయ్యంగార్'' అనే ప్రత్యయం ఉంది, ''ఆచార్య, స్వామి'', ''ఆళ్వార్, అయ్య'' మరియు ''అయ్య'' అనే బిరుదు గౌరవప్రదమైనది.<ref name=":poi_kssuresh">{{cite book |last1=Singh |first1=Kumar Suresh |title=People of India |date=2001 |publisher=Anthropological Survey of India |isbn=978-81-85938-88-2 |page=267 |url=https://www.google.com/books/edition/People_of_India/YBEwAQAAIAAJ?hl=en&gbpv=1&bsq=Sathatha&dq=Sathatha&printsec=frontcover |language=en}}</ref><ref name=":0" /><ref>{{cite web |title=గుర్తింపునకు నోచని చాత్తాద వైష్ణవులు {{!}} Andhrabhoomi - Telugu News Paper Portal {{!}} Daily Newspaper in Telugu {{!}} Telugu News Headlines {{!}} Andhrabhoomi |url=http://www.andhrabhoomi.net/content/edit-21 |website=www.andhrabhoomi.net}}</ref> వారు విష్ణువు యొక్క సేవకులు మరియు చిహ్నాలకు ప్రత్యేక గౌరవాన్ని ఇస్తారు; తమను తాము ప్రభువు యొక్క "సేవకుల సేవకులు" (దాసానుదాస)గా భావించి, హనుమంతుడు, గరుడ, చక్రం, పాంచజన్య మరియు నామమును గౌరవిస్తారు. అన్నింటికంటే మించి, వారు ఆళ్వార్లను, ముఖ్యంగా నమ్మాళ్వార్లను గౌరవిస్తారు మరియు గృహస్థ ఆచారాల కోసం ఆళ్వార్ స్తోత్రాలను పఠిస్తారు. చాలా మంది శ్రీరంగంలోని కాంతటై రామౌజ మఠం, నాంగునేరిలోని వానమామలై మఠం మరియు తిరుపతిలోని పరవస్తు మఠం యొక్క కోయిల్ అన్నన్ ఆచార్య వంశం నుండి వారి దీక్ష పంచ-సంస్కారాన్ని స్వీకరించారు.<ref name=":robertlester"/> వారి మూలం రహస్యంగా కప్పబడి ఉంది. హాజియోగ్రఫీలలో ఒకదాని ప్రకారం, వారి గురు వంశం నమ్మాళ్వార్ నుండి రామానుజుల నుండి మనవాళ మామునిగల్ వరకు శ్రీమత్ పరవస్తు కాంటోపయంత్రుడు మునీంద్ర జీయర్ వరకు వారి క్రమాన్ని దృఢంగా స్థాపించారు. వారు దివ్య ప్రబంధాన్ని అంగీకరించిన వడమ బ్రాహ్మణులు మరియు అన్ని సంఘాలను త్యజించిన వారి ప్రాచీన పరమ ఏకాంత సంప్రదాయంలో నిలిచారు. రామానుజులు బ్రాహ్మణేతరులకు తమిళ వేదాలను బోధించడానికి మరియు పుణ్యక్షేత్రాలు మరియు దేవాలయాలలో స్వామిని ఆరాధించడానికి సాతానులను నియమించారు. అందువల్ల, 'సాతాని' అనే పదం వైదిక మరియు వైదిక సంప్రదాయాల మధ్య ఆలయ నియంత్రణ కోసం యుద్ధంగా ఉద్భవించింది.<ref name=":robertlester"/> ఇతర ఆధారాలు వారు బ్రాహ్మణులు మరియు బ్రాహ్మణేతరుల మిశ్రమ మూలానికి చెందిన వారని సూచిస్తున్నాయి, మరికొందరు వారు పవిత్రమైన దారాన్ని ధరించరు కాబట్టి వారు శూద్రులని సూచిస్తున్నారు. కొన్ని మూలాధారాలు వారిని గౌడీయ వైష్ణవానికి చెందిన చైతన్య మహాప్రభు మరియు అతని క్రమశిక్షణ సనాతన గోస్వామి అనుచరులుగా సూచిస్తున్నాయి.<ref name=":0" /> పదకొండవ శతాబ్దం నుండి పదహారవ శతాబ్దాల వరకు, సాతానులు శ్రీరంగం, కాంచీపురం, తిరుమల-తిరుపతి మరియు మేల్‌కోట్‌లోని చాలా ముఖ్యమైన దేవాలయాలలో పర్యవేక్షక హోదాను పొందారు.<ref name=":robertlester"/> పదహారవ శతాబ్దంలో సాళువ నరసింహ దేవ రాయల కాలంలో, వారు కందాడై రామానుజ అయ్యంగార్‌తో అనుబంధం కలిగి ఉన్నారు, ఒక శక్తివంతమైన ఆచార్యపురుషుడు, దీని ప్రభావం వివిధ ఆలయ కేంద్రాలకు విస్తరించింది మరియు తిరుమలలోని వెంకటేశ్వర ఆలయంలో దాణా గృహాలు లేదా రామానుజకుటం నియంత్రించింది. వారు అనేక అధికారాలను పొందారు మరియు వారి గురువు పేరు మీద విరాళాలు ఇచ్చారు. అయినప్పటికీ, తరువాతి కాలంలో, కందాడై ప్రభావం తగ్గినప్పుడు, సాతానులు అదే స్థితిని అనుభవించినట్లు కనిపించడం లేదు.<ref name=":ranjeetadutta">{{cite journal |last=Dutta |first=Ranjeeta |title=Reading Community Identities and Traditions: The History and Representation of the Shrivaishnavas of South India |journal=Studies in Humanities and Social Sciences |volume=18 |issue=1–2 |pages=141–68 |date=2015 |s2cid=161734042 | url=http://14.139.58.200/ojs/index.php/shss/article/view/452}}</ref> =వివిధ ఉప-విభాగాలు మరియు పేర్లు= ఏకాక్షరి, చతురాక్షరి, అష్టాక్షరి మరియు కులశేఖర సతాని యొక్క అంతర్జాతి ఉపవిభాగాలు. ఏకాక్షరి (ఒక అక్షరం) "ఓం" అనే ఒక మార్మిక అక్షరాన్ని పఠించడం ద్వారా మోక్షాన్ని పొందాలని ఆశిస్తుంది, చతురాక్షరి "రా-మా-ను-జా" అనే నాలుగు అక్షరాల యొక్క మతపరమైన ప్రభావాన్ని విశ్వసిస్తాడు, "ఓం-నా-మో-నా-ర-యా-నా-యా" అనే ఎనిమిది అక్షరాలను పఠించడం వల్ల శాశ్వతమైన ఆనందాన్ని పొందుతారని అస్తాక్షీలు అభిప్రాయపడ్డారు, మరియు కులశేఖరుడు వైష్ణవ సాధువు కులశేఖర ఆళ్వార్ వారసులమని చెప్పుకుంటారు.</ref><ref name=":0" /> దాస-నంబి, సత్తడ/చత్తడ/సతత, కులశేఖర వైష్ణవన్, రామానుజ-మతం, ఖాద్రీ వైష్ణవులు, నటాచార్మూర్తి, సమేరయ, సత్తాధవ, మరియు వెంకటపురాడవరు ఉప-విభాగాలతో సహా సాతానుల 145 ఉప-విభాగాలను జనాభా గణన సూచిస్తుంది.<ref name=":robertlester"/><ref name=":mysore">{{cite book |last1=Rao |first1=H. V. Nanjundayya |title=The Mysore Tribes and Castes Volume 4 |date=1934 |publisher=Mysore Government Press |location=Mysore |page=586}}</ref> శ్రీరంగంలో వీరిని సత్తదముండలీలని, తిరుపతిలో సత్తాడు ఏకకి అని పిలిచేవారు.<ref name="burton">{{cite journal |last1=Stein |first1=Burton |title=Social Mobility and Medieval South Indian Hindu Sects |journal=Social Mobility and the Caste System in India: An Interdisciplinary Symposium |date=1968 |issue=Paris |pages=78-94 |url=https://archive.org/details/oxford0000unse_o1p8/}}</ref> చటాని, అయ్యవార్, వీర వైష్ణవ, విఘాస్, విష్ణు అర్చక, చతాలి, సతాత అయ్యర్, సతనయ్య, చత్తడి సత్తావర్ మరియు సత్తడవర్ పురోహితర్ వంటి వివిధ పేర్లతో వారిని పిలుస్తారు.<ref name=":0"/><ref name=":mysore"/><ref name=":poi_kssuresh">{{cite book |last1=Singh |first1=Kumar Suresh |title=People of India |date=2001 |publisher=Anthropological Survey of India |isbn=978-81-85938-88-2 |page=267 |url=https://www.google.com/books/edition/People_of_India/YBEwAQAAIAAJ?hl=en&gbpv=1&bsq=Sathatha&dq=Sathatha&printsec=frontcover |language=en}}</ref> కానీ, ఈ పేర్లు వారికి చిరాకు తెప్పించాయి మరియు వారు వాటిని విస్మరించడానికి చాలా కష్టపడ్డారు మరియు ప్రథమ వైష్ణవ (మొదటి/అసలు వైష్ణవ) లేదా నంబి వెంకటాపుర వైష్ణవులు అని పిలవడానికి ఇష్టపడతారు, తరువాతి పేరు తిరుపతితో మరియు నేటి వెంకటాపుర శ్రీ వైష్ణవాల ప్రకారం. మెల్కోటే వద్ద, బ్రాహ్మణ సంఘం.<ref name=":robertlester"/> =ఈరోజు= సాతానులు ఈనాటి కంటే గతంలో ఆలయ సేవలో గొప్ప హోదాను పొందారు. కాలక్రమేణా, వైదిక సంప్రదాయాల బరువు మరియు విజయనగర సామ్రాజ్య పోషణ మందగించడంతో, వైదిక బ్రాహ్మణులతో సమానంగా పరిగణించబడని సాతానులు నేల కోల్పోయారు. అయినప్పటికీ, వారు సాపేక్షంగా ప్రతిష్టాత్మకమైనప్పటికీ, మిగతా వారందరితో కలిసి కులంగా మారడం ద్వారా సంపూర్ణ వినాశనం నుండి తమను తాము రక్షించుకున్నారు. అధికారాలు రద్దు చేయబడ్డాయి లేదా కనీసం తొలగించబడ్డాయి. 1942 వరకు చట్టపరమైన చర్య ద్వారా ప్రత్యేక హక్కును నిలిపివేసినప్పుడు శ్రీరంగం సత్తదాస్ ఇయాల్ గోస్తిలో ఇతరులతో కలిసి పఠించారు. ఇటీవలి కాలంలో వీరి సేవలందించే ఆలయాల సంఖ్య గణనీయంగా తగ్గిపోయింది. శ్రీరంగంలో వారి జనాభా గతంలో చాలా ఎక్కువగా ఉంది, ఎందుకంటే కొందరు ఇతర దేవాలయాలకు సేవ చేయడానికి బయలుదేరారు మరియు కొందరు ఆలయ సేవకు వెలుపల జీవనోపాధిని కోరుకున్నారు.<ref name=":robertlester"/> 16వ శతాబ్దం వరకు, ఆలయ అధికారులలో సాతానులకు గణనీయమైన వాటా ఉంది, అయినప్పటికీ, చరిత్రలు వ్రాయబడినప్పుడు ఇది గతం యొక్క వర్ణన నుండి దాదాపుగా తుడిచివేయబడింది.<ref name=":ranjeetadutta"/> కొన్ని ప్రధాన దేవాలయాలలో, కొంతమంది బ్రాహ్మణుల కంటే ముందుగా సాతానులు ప్రసాదాన్ని స్వీకరిస్తారు. ప్రధాన ఆలయాలలో వైకుంఠ ఏకాదశి వంటి ప్రత్యేక సందర్భాలలో కూడా వారు ఉన్నత సన్మానాలు పొందుతారు.<ref name=":robertlester"/> 1931 సెన్సస్ రిపోర్టులో మైసూర్ ఇలా పేర్కొంది "సాతాని పేరును సత్తాడు శ్రీ వైష్ణవగా మార్చాలన్న అభ్యర్థనను ఆమోదించలేము ఎందుకంటే శ్రీ వైష్ణవ బ్రాహ్మణుల యొక్క విలక్షణమైన సమూహం పేరు మరియు సాతానీ సంఘం సాధారణంగా బ్రాహ్మణ సంఘంగా పరిగణించబడదు. కొత్త పేరును స్వీకరించడం తప్పుదారి పట్టించేది కావచ్చు."<ref name=":1">{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=GAS8TN50bJcC&pg=PA168 |title=Being Brahmin, Being Modern: Exploring the Lives of Caste Today |first=Ramesh |last=Bairy |publisher=Routledge |year=2013 |isbn=978-1-13619-819-9 |pages=167–168}}</ref> వారు ప్రస్తుతం ఆంధ్రప్రదేశ్ మరియు తెలంగాణ రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలచే ఇతర వెనుకబడిన తరగతుల (OBC) జాబితాలో చేర్చబడ్డారు.<ref>{{Cite web|title=Central List of OBCs for the State of Andhra Pradesh|url=http://www.bcmbcmw.tn.gov.in/obc/faq/andhrapradesh.pdf}}</ref><ref>{{Cite web|title=Backward Classes / Communities in the State of Telangana|url=http://www.tsmesa.in/2015BCW_MS16.pdf}}</ref> ==మూలాలు== <references/> [[వర్గం:కులాలు]] [[వర్గం:ఆంధ్రప్రదేశ్ లోని వెనుకబడిన కులాలు]] {{DEFAULTSORT:చాత్తాద శ్రీవైష్ణవ}} ap40mrl4wg19r6ikg4ju7n0kdmbiby2 3609818 3609811 2022-07-29T05:40:45Z Hellomesu 113157 Remove unnecessary </ref> wikitext text/x-wiki భారతదేశంలోని [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్]], [[కర్ణాటక]], [[తమిళనాడు]] మరియు [[తెలంగాణా]] రాష్ట్రాల్లో ఆలయ సేవలను అందించే వైష్ణవుల సతాని అంతగా తెలియని సంఘం. సంప్రదాయంగా వైష్ణవ ఆలయాల్లో అర్చకులు వివిధ రకాల సేవలు అందించారు, చిన్న దేవాలయాల పురోహితులు, ఆలయ ఆస్తుల సంరక్షకులు, పండుగలలో హెరాల్డ్, గాయకులు మరియు టార్చ్ బేరర్లు, మరియు గొడుగులు, పూల దండలు మరియు నామం మట్టి అందించేవారు.<ref name=":robertlester">{{cite journal |last=Lester |first=Robert C. |title=The Sattada Srivaisnavas |journal=The Journal of the American Oriental Society |date=1 January 1994 |jstor=604951 | url=https://www.jstor.org/stable/604951}}</ref> =శబ్దలక్షణము= 'సతాని' అనే పేరు 'చ్యతని' లేదా 'చ్యతి' యొక్క అవినీతిగా భావించబడుతుంది, దీని అర్థం "నిర్దేశించిన ఆచారాల ప్రకారం వ్యవహరించడం".<ref name=":0">{{Cite book|last=Hassan|first=Syed Siraj ul|url=https://books.google.com/books?id=lYSd-3yL9h0C&q=satani+caste&pg=PA586|title=The Castes and Tribes of H.E.H. the Nizam's Dominions|date=1989|publisher=Asian Educational Services|isbn=978-81-206-0488-9|pages=586|language=en}}</ref> సాతాని సత్తాదవన్ యొక్క సంక్షిప్త రూపంగా కూడా చెప్పబడింది, అంటే కప్పబడని వ్యక్తి లేదా ధరించనివాడు. వారు తమ శరీరంలోని మూడు వేర్వేరు భాగాలను కప్పుకోవడం నిషేధించబడింది, అవి., తలపై శిఖా, శరీరాన్ని పవిత్ర దారం మరియు నడుముపై ఆచార బట్టతో కప్పడం నిషేధించబడింది.<ref name="edgar">{{cite book |last1=Thurston |first1=Edgar |title=Castes and Tribes of Southern India Volume 6 |date=1909 |publisher=Government Press}}</ref> =మూలం/చరిత్ర= సాంఘిక మరియు మతపరమైన ఆచారాలలో, సాతాని సమాజం టెంకలై ఉద్యమంతో సంబంధం కలిగి ఉంది<ref name="oddie95">{{cite book |title=Hindu and Christian in South-East India |first=Geoffrey A. |last=Oddie |publisher=Routledge |year=2013 |orig-year=1991 |isbn=978-1-13677-377-8 |page=95 |url=https://books.google.com/books?id=rkhdAgAAQBAJ&pg=PA95}}</ref> మరియు రామానుజుల కాలం నుండి మరియు గురు వంశాలు మరియు సాహిత్యం నాటి నుండి, కనీసం 15వ శతాబ్దం నుండి సుదీర్ఘ చరిత్రను కలిగి ఉంది. వారు పిళ్లై లోకాచార్య మరియు మనవాళ మామునిగళ్చే లాంఛనప్రాయమైన సమతావాద కుల వ్యతిరేక ఆళ్వార్లు/భాగవత వైష్ణవాన్ని అనుసరిస్తారు. చాలా మంది టెంకలై అయ్యంగార్‌ల జీవనశైలిని (ఆహారం, దుస్తులు, గృహ నియామకాలు మరియు వివాహ పరిశీలనలు) అనుసరిస్తారు.<ref name=":robertlester"/> వారి పేర్లకు ''అయ్యంగార్'' అనే ప్రత్యయం ఉంది, ''ఆచార్య, స్వామి'', ''ఆళ్వార్, అయ్య'' మరియు ''అయ్య'' అనే బిరుదు గౌరవప్రదమైనది.<ref name=":poi_kssuresh">{{cite book |last1=Singh |first1=Kumar Suresh |title=People of India |date=2001 |publisher=Anthropological Survey of India |isbn=978-81-85938-88-2 |page=267 |url=https://www.google.com/books/edition/People_of_India/YBEwAQAAIAAJ?hl=en&gbpv=1&bsq=Sathatha&dq=Sathatha&printsec=frontcover |language=en}}</ref><ref name=":0" /><ref>{{cite web |title=గుర్తింపునకు నోచని చాత్తాద వైష్ణవులు {{!}} Andhrabhoomi - Telugu News Paper Portal {{!}} Daily Newspaper in Telugu {{!}} Telugu News Headlines {{!}} Andhrabhoomi |url=http://www.andhrabhoomi.net/content/edit-21 |website=www.andhrabhoomi.net}}</ref> వారు విష్ణువు యొక్క సేవకులు మరియు చిహ్నాలకు ప్రత్యేక గౌరవాన్ని ఇస్తారు; తమను తాము ప్రభువు యొక్క "సేవకుల సేవకులు" (దాసానుదాస)గా భావించి, హనుమంతుడు, గరుడ, చక్రం, పాంచజన్య మరియు నామమును గౌరవిస్తారు. అన్నింటికంటే మించి, వారు ఆళ్వార్లను, ముఖ్యంగా నమ్మాళ్వార్లను గౌరవిస్తారు మరియు గృహస్థ ఆచారాల కోసం ఆళ్వార్ స్తోత్రాలను పఠిస్తారు. చాలా మంది శ్రీరంగంలోని కాంతటై రామౌజ మఠం, నాంగునేరిలోని వానమామలై మఠం మరియు తిరుపతిలోని పరవస్తు మఠం యొక్క కోయిల్ అన్నన్ ఆచార్య వంశం నుండి వారి దీక్ష పంచ-సంస్కారాన్ని స్వీకరించారు.<ref name=":robertlester"/> వారి మూలం రహస్యంగా కప్పబడి ఉంది. హాజియోగ్రఫీలలో ఒకదాని ప్రకారం, వారి గురు వంశం నమ్మాళ్వార్ నుండి రామానుజుల నుండి మనవాళ మామునిగల్ వరకు శ్రీమత్ పరవస్తు కాంటోపయంత్రుడు మునీంద్ర జీయర్ వరకు వారి క్రమాన్ని దృఢంగా స్థాపించారు. వారు దివ్య ప్రబంధాన్ని అంగీకరించిన వడమ బ్రాహ్మణులు మరియు అన్ని సంఘాలను త్యజించిన వారి ప్రాచీన పరమ ఏకాంత సంప్రదాయంలో నిలిచారు. రామానుజులు బ్రాహ్మణేతరులకు తమిళ వేదాలను బోధించడానికి మరియు పుణ్యక్షేత్రాలు మరియు దేవాలయాలలో స్వామిని ఆరాధించడానికి సాతానులను నియమించారు. అందువల్ల, 'సాతాని' అనే పదం వైదిక మరియు వైదిక సంప్రదాయాల మధ్య ఆలయ నియంత్రణ కోసం యుద్ధంగా ఉద్భవించింది.<ref name=":robertlester"/> ఇతర ఆధారాలు వారు బ్రాహ్మణులు మరియు బ్రాహ్మణేతరుల మిశ్రమ మూలానికి చెందిన వారని సూచిస్తున్నాయి, మరికొందరు వారు పవిత్రమైన దారాన్ని ధరించరు కాబట్టి వారు శూద్రులని సూచిస్తున్నారు. కొన్ని మూలాధారాలు వారిని గౌడీయ వైష్ణవానికి చెందిన చైతన్య మహాప్రభు మరియు అతని క్రమశిక్షణ సనాతన గోస్వామి అనుచరులుగా సూచిస్తున్నాయి.<ref name=":0" /> పదకొండవ శతాబ్దం నుండి పదహారవ శతాబ్దాల వరకు, సాతానులు శ్రీరంగం, కాంచీపురం, తిరుమల-తిరుపతి మరియు మేల్‌కోట్‌లోని చాలా ముఖ్యమైన దేవాలయాలలో పర్యవేక్షక హోదాను పొందారు.<ref name=":robertlester"/> పదహారవ శతాబ్దంలో సాళువ నరసింహ దేవ రాయల కాలంలో, వారు కందాడై రామానుజ అయ్యంగార్‌తో అనుబంధం కలిగి ఉన్నారు, ఒక శక్తివంతమైన ఆచార్యపురుషుడు, దీని ప్రభావం వివిధ ఆలయ కేంద్రాలకు విస్తరించింది మరియు తిరుమలలోని వెంకటేశ్వర ఆలయంలో దాణా గృహాలు లేదా రామానుజకుటం నియంత్రించింది. వారు అనేక అధికారాలను పొందారు మరియు వారి గురువు పేరు మీద విరాళాలు ఇచ్చారు. అయినప్పటికీ, తరువాతి కాలంలో, కందాడై ప్రభావం తగ్గినప్పుడు, సాతానులు అదే స్థితిని అనుభవించినట్లు కనిపించడం లేదు.<ref name=":ranjeetadutta">{{cite journal |last=Dutta |first=Ranjeeta |title=Reading Community Identities and Traditions: The History and Representation of the Shrivaishnavas of South India |journal=Studies in Humanities and Social Sciences |volume=18 |issue=1–2 |pages=141–68 |date=2015 |s2cid=161734042 | url=http://14.139.58.200/ojs/index.php/shss/article/view/452}}</ref> =వివిధ ఉప-విభాగాలు మరియు పేర్లు= ఏకాక్షరి, చతురాక్షరి, అష్టాక్షరి మరియు కులశేఖర సతాని యొక్క అంతర్జాతి ఉపవిభాగాలు. ఏకాక్షరి (ఒక అక్షరం) "ఓం" అనే ఒక మార్మిక అక్షరాన్ని పఠించడం ద్వారా మోక్షాన్ని పొందాలని ఆశిస్తుంది, చతురాక్షరి "రా-మా-ను-జా" అనే నాలుగు అక్షరాల యొక్క మతపరమైన ప్రభావాన్ని విశ్వసిస్తాడు, "ఓం-నా-మో-నా-ర-యా-నా-యా" అనే ఎనిమిది అక్షరాలను పఠించడం వల్ల శాశ్వతమైన ఆనందాన్ని పొందుతారని అస్తాక్షీలు అభిప్రాయపడ్డారు, మరియు కులశేఖరుడు వైష్ణవ సాధువు కులశేఖర ఆళ్వార్ వారసులమని చెప్పుకుంటారు.<ref name=":0" /> దాస-నంబి, సత్తడ/చత్తడ/సతత, కులశేఖర వైష్ణవన్, రామానుజ-మతం, ఖాద్రీ వైష్ణవులు, నటాచార్మూర్తి, సమేరయ, సత్తాధవ, మరియు వెంకటపురాడవరు ఉప-విభాగాలతో సహా సాతానుల 145 ఉప-విభాగాలను జనాభా గణన సూచిస్తుంది.<ref name=":robertlester"/><ref name=":mysore">{{cite book |last1=Rao |first1=H. V. Nanjundayya |title=The Mysore Tribes and Castes Volume 4 |date=1934 |publisher=Mysore Government Press |location=Mysore |page=586}}</ref> శ్రీరంగంలో వీరిని సత్తదముండలీలని, తిరుపతిలో సత్తాడు ఏకకి అని పిలిచేవారు.<ref name="burton">{{cite journal |last1=Stein |first1=Burton |title=Social Mobility and Medieval South Indian Hindu Sects |journal=Social Mobility and the Caste System in India: An Interdisciplinary Symposium |date=1968 |issue=Paris |pages=78-94 |url=https://archive.org/details/oxford0000unse_o1p8/}}</ref> చటాని, అయ్యవార్, వీర వైష్ణవ, విఘాస్, విష్ణు అర్చక, చతాలి, సతాత అయ్యర్, సతనయ్య, చత్తడి సత్తావర్ మరియు సత్తడవర్ పురోహితర్ వంటి వివిధ పేర్లతో వారిని పిలుస్తారు.<ref name=":0"/><ref name=":mysore"/><ref name=":poi_kssuresh">{{cite book |last1=Singh |first1=Kumar Suresh |title=People of India |date=2001 |publisher=Anthropological Survey of India |isbn=978-81-85938-88-2 |page=267 |url=https://www.google.com/books/edition/People_of_India/YBEwAQAAIAAJ?hl=en&gbpv=1&bsq=Sathatha&dq=Sathatha&printsec=frontcover |language=en}}</ref> కానీ, ఈ పేర్లు వారికి చిరాకు తెప్పించాయి మరియు వారు వాటిని విస్మరించడానికి చాలా కష్టపడ్డారు మరియు ప్రథమ వైష్ణవ (మొదటి/అసలు వైష్ణవ) లేదా నంబి వెంకటాపుర వైష్ణవులు అని పిలవడానికి ఇష్టపడతారు, తరువాతి పేరు తిరుపతితో మరియు నేటి వెంకటాపుర శ్రీ వైష్ణవాల ప్రకారం. మెల్కోటే వద్ద, బ్రాహ్మణ సంఘం.<ref name=":robertlester"/> =ఈరోజు= సాతానులు ఈనాటి కంటే గతంలో ఆలయ సేవలో గొప్ప హోదాను పొందారు. కాలక్రమేణా, వైదిక సంప్రదాయాల బరువు మరియు విజయనగర సామ్రాజ్య పోషణ మందగించడంతో, వైదిక బ్రాహ్మణులతో సమానంగా పరిగణించబడని సాతానులు నేల కోల్పోయారు. అయినప్పటికీ, వారు సాపేక్షంగా ప్రతిష్టాత్మకమైనప్పటికీ, మిగతా వారందరితో కలిసి కులంగా మారడం ద్వారా సంపూర్ణ వినాశనం నుండి తమను తాము రక్షించుకున్నారు. అధికారాలు రద్దు చేయబడ్డాయి లేదా కనీసం తొలగించబడ్డాయి. 1942 వరకు చట్టపరమైన చర్య ద్వారా ప్రత్యేక హక్కును నిలిపివేసినప్పుడు శ్రీరంగం సత్తదాస్ ఇయాల్ గోస్తిలో ఇతరులతో కలిసి పఠించారు. ఇటీవలి కాలంలో వీరి సేవలందించే ఆలయాల సంఖ్య గణనీయంగా తగ్గిపోయింది. శ్రీరంగంలో వారి జనాభా గతంలో చాలా ఎక్కువగా ఉంది, ఎందుకంటే కొందరు ఇతర దేవాలయాలకు సేవ చేయడానికి బయలుదేరారు మరియు కొందరు ఆలయ సేవకు వెలుపల జీవనోపాధిని కోరుకున్నారు.<ref name=":robertlester"/> 16వ శతాబ్దం వరకు, ఆలయ అధికారులలో సాతానులకు గణనీయమైన వాటా ఉంది, అయినప్పటికీ, చరిత్రలు వ్రాయబడినప్పుడు ఇది గతం యొక్క వర్ణన నుండి దాదాపుగా తుడిచివేయబడింది.<ref name=":ranjeetadutta"/> కొన్ని ప్రధాన దేవాలయాలలో, కొంతమంది బ్రాహ్మణుల కంటే ముందుగా సాతానులు ప్రసాదాన్ని స్వీకరిస్తారు. ప్రధాన ఆలయాలలో వైకుంఠ ఏకాదశి వంటి ప్రత్యేక సందర్భాలలో కూడా వారు ఉన్నత సన్మానాలు పొందుతారు.<ref name=":robertlester"/> 1931 సెన్సస్ రిపోర్టులో మైసూర్ ఇలా పేర్కొంది "సాతాని పేరును సత్తాడు శ్రీ వైష్ణవగా మార్చాలన్న అభ్యర్థనను ఆమోదించలేము ఎందుకంటే శ్రీ వైష్ణవ బ్రాహ్మణుల యొక్క విలక్షణమైన సమూహం పేరు మరియు సాతానీ సంఘం సాధారణంగా బ్రాహ్మణ సంఘంగా పరిగణించబడదు. కొత్త పేరును స్వీకరించడం తప్పుదారి పట్టించేది కావచ్చు."<ref name=":1">{{cite book |url=https://books.google.com/books?id=GAS8TN50bJcC&pg=PA168 |title=Being Brahmin, Being Modern: Exploring the Lives of Caste Today |first=Ramesh |last=Bairy |publisher=Routledge |year=2013 |isbn=978-1-13619-819-9 |pages=167–168}}</ref> వారు ప్రస్తుతం ఆంధ్రప్రదేశ్ మరియు తెలంగాణ రాష్ట్ర ప్రభుత్వాలచే ఇతర వెనుకబడిన తరగతుల (OBC) జాబితాలో చేర్చబడ్డారు.<ref>{{Cite web|title=Central List of OBCs for the State of Andhra Pradesh|url=http://www.bcmbcmw.tn.gov.in/obc/faq/andhrapradesh.pdf}}</ref><ref>{{Cite web|title=Backward Classes / Communities in the State of Telangana|url=http://www.tsmesa.in/2015BCW_MS16.pdf}}</ref> ==మూలాలు== <references/> [[వర్గం:కులాలు]] [[వర్గం:ఆంధ్రప్రదేశ్ లోని వెనుకబడిన కులాలు]] {{DEFAULTSORT:చాత్తాద శ్రీవైష్ణవ}} lcvrhbzaaynldh9yeczm8ftce5x0bpc 10 91334 3609735 3477082 2022-07-29T03:17:08Z 2409:4070:4001:E0E1:EDA:3E36:DFFC:E798 wikitext text/x-wiki <noinclude>{{pp-semi-template}}</noinclude> {{Infobox |name=Hdeity infobox |bodystyle=width:300px; |abovestyle=background:#FFC569; |above={{{Name}}} |image= {{#if:{{{Image|}}}|[[Image:{{{Image}}}|{{{Image_size|275px}}}|{{{Caption|}}}]] }} |caption= {{{Caption|}}} |data1= {{#if:{{{God_of|}}} | {{{God_of}}}'' }} |label2=దేవనాగరి |data2= {{{Devanagari|}}} |label3= కన్నడ |data3= {{{Kannada|}}} |label4=Sanskrit Transliteration |data4= {{{[[IAST]]_Transliteration|}}} |label5= Pali Transliteration |data5= {{{Pali_Transliteration|}}} |label6= తమిళ లిపి |data6= {{{Tamil_script|}}} |label7= {{{Script_name}}} |data7= {{{Script|}}} |label8= సంప్రదాయభావం |data8= {{{Affiliation|}}} |label9= ఆవాసం |data9= {{{Abode|}}} |label10= మంత్రం |data10= {{{Mantra|}}} |label11= ఆయుధం |data11= {{{Weapon|}}} |label12= భార్య |data12= {{{Consort|}}} |label13= వాహనం |data13= {{{Mount|}}} |label14= గ్రంధాలు |data14= {{{Texts|}}} |label15= ప్రాంxతం |data15= {{{Region|}}} }}<noinclude>{{Documentation}}</noinclude> nte655kwjsxig1jdp9cryxjc40x0vko 0 115006 3609754 3457940 2022-07-29T04:16:39Z 59.93.94.190 /* ఇతర సమాచారం */ wikitext text/x-wiki {{unreferenced}} {{Notability}} [[తెలుగు భాష]]పై కీర్తిని వెలిగించడానికి, స్ఫూర్తిని కలిగించడానికి, ప్రపంచంలో [[తెలుగు]] వారు ఎక్కడ ఉన్నా తెలుగును ప్రోత్సహించడానికి [https://web.archive.org/web/20110815203529/http://etelugu.org/ e-తెలుగు]<ref>{{Cite web |url=http://etelugu.org/ |title=ఆర్కైవ్ నకలు |website= |access-date=2011-08-17 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110815203529/http://etelugu.org/ |archive-date=2011-08-15 |url-status=dead }}</ref> తెలుగు బాటకు శ్రీకారం చుట్టింది. [[దస్త్రం:తెలుగుబాట.jpg]] కంప్యూటర్లు, జాలంలో తెలుగుని పెంపొదించడానికి కృషి చేస్తున్న e-తెలుగు, బయటి ప్రపంచంలో (ప్రభుత్వ, ప్రయివేటు వ్యవహారాలలో) కూడా తెలుగు వాడకం పెరగాలని ఆశిస్తూ ఈ తెలుగు బాట కార్యక్రమంలో భాగంగా '''తెలుగు కై నడక''' చేపట్టింది. తెలుగు వాడకాన్ని ప్రోత్సహించడానికి, గుర్తు చేయడానికి [[తెలుగు భాషా దినోత్సవం]] (ఆగస్టు 29) సరైన సందర్భం! 2010 లో మొదటి సారి తెలుగుబాట నిర్వహించడం జరిగింది. అప్పుడు మొదలు ప్రతి సంవత్సరం ఈ కార్యక్రమాన్ని e-తెలుగు వారు నిర్వహిస్తున్నారు. ==మొదటి తెలుగుబాట== మొదటి తెలుగుబాట 2010 లో ఆగస్టు 29న [[గిడుగు రామమూర్తి]] గారి పుట్టిన రోజు సందర్భంగా తెలుగు భాషా దినోత్సవం రోజున నిర్వహించారు. [[తెలుగు తల్లి]] విగ్రహం, [[ట్యాంక్ బండ్]] నుండి [[జ్ఞానభూమి]] ([[పీ.వీ.నరసింహారావు]] సమాధి) వరకూ జరిగింది, దాదాపు వంద మంది ఔత్సాహికులు పాల్గొన్నారు. MANA TELUGU MOTHER IS MY MOTHER OK ==రెండవ తెలుగుబాట== 2011 కు గానూ తెలుగుబాట కార్యక్రమాన్ని తెలుగు భాషా దినోత్సవానికి ఒక రోజు ముందుగా, అంటే ఆగస్టు 28న నిర్వహించడం జరిగింది. ఆదివారం అందరికీ శెలవు రోజు కావటంతో ఎక్కువ మందికి రావటానికి సౌకర్యంగా ఉంటుందని నిర్ణయించడం జరిగింది. [[తెలుగు లలిత కళా తోరణం]] నుండి [[బషీర్ బాగ్]] వరకు మరలా అక్కడి నుండి తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం వరకూ నడక సాగింది. నడక తరువాత [[నందమూరి తారక రామారావు కళామందిరం]] లో '''తెలుగు భాషకు ఆధునిక హోదా''' అన్న విషయం పై విలేకరుల సమావేశం, చర్చ జరిగాయి. ==ఇతర సమాచారం== మరిన్ని వివరాలు , సమోదు కొరకు తెలుగు బాట [http://Telugu%20Baata http://telugubaata.etelugu.org/]{{Dead link|date=జనవరి 2020 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} వద్ద లభించును ==బయటి లింకులు== {{reflist}} [[వర్గం:అంతర్జాలంలో తెలుగు]] 0z0y74jzdwtqxe591bxhw4xalkaiyvn 3609765 3609754 2022-07-29T04:27:38Z 59.93.94.190 /* బయటి లింకులు */ wikitext text/x-wiki {{unreferenced}} {{Notability}} [[తెలుగు భాష]]పై కీర్తిని వెలిగించడానికి, స్ఫూర్తిని కలిగించడానికి, ప్రపంచంలో [[తెలుగు]] వారు ఎక్కడ ఉన్నా తెలుగును ప్రోత్సహించడానికి [https://web.archive.org/web/20110815203529/http://etelugu.org/ e-తెలుగు]<ref>{{Cite web |url=http://etelugu.org/ |title=ఆర్కైవ్ నకలు |website= |access-date=2011-08-17 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110815203529/http://etelugu.org/ |archive-date=2011-08-15 |url-status=dead }}</ref> తెలుగు బాటకు శ్రీకారం చుట్టింది. [[దస్త్రం:తెలుగుబాట.jpg]] కంప్యూటర్లు, జాలంలో తెలుగుని పెంపొదించడానికి కృషి చేస్తున్న e-తెలుగు, బయటి ప్రపంచంలో (ప్రభుత్వ, ప్రయివేటు వ్యవహారాలలో) కూడా తెలుగు వాడకం పెరగాలని ఆశిస్తూ ఈ తెలుగు బాట కార్యక్రమంలో భాగంగా '''తెలుగు కై నడక''' చేపట్టింది. తెలుగు వాడకాన్ని ప్రోత్సహించడానికి, గుర్తు చేయడానికి [[తెలుగు భాషా దినోత్సవం]] (ఆగస్టు 29) సరైన సందర్భం! 2010 లో మొదటి సారి తెలుగుబాట నిర్వహించడం జరిగింది. అప్పుడు మొదలు ప్రతి సంవత్సరం ఈ కార్యక్రమాన్ని e-తెలుగు వారు నిర్వహిస్తున్నారు. ==మొదటి తెలుగుబాట== మొదటి తెలుగుబాట 2010 లో ఆగస్టు 29న [[గిడుగు రామమూర్తి]] గారి పుట్టిన రోజు సందర్భంగా తెలుగు భాషా దినోత్సవం రోజున నిర్వహించారు. [[తెలుగు తల్లి]] విగ్రహం, [[ట్యాంక్ బండ్]] నుండి [[జ్ఞానభూమి]] ([[పీ.వీ.నరసింహారావు]] సమాధి) వరకూ జరిగింది, దాదాపు వంద మంది ఔత్సాహికులు పాల్గొన్నారు. MANA TELUGU MOTHER IS MY MOTHER OK ==రెండవ తెలుగుబాట== 2011 కు గానూ తెలుగుబాట కార్యక్రమాన్ని తెలుగు భాషా దినోత్సవానికి ఒక రోజు ముందుగా, అంటే ఆగస్టు 28న నిర్వహించడం జరిగింది. ఆదివారం అందరికీ శెలవు రోజు కావటంతో ఎక్కువ మందికి రావటానికి సౌకర్యంగా ఉంటుందని నిర్ణయించడం జరిగింది. [[తెలుగు లలిత కళా తోరణం]] నుండి [[బషీర్ బాగ్]] వరకు మరలా అక్కడి నుండి తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం వరకూ నడక సాగింది. నడక తరువాత [[నందమూరి తారక రామారావు కళామందిరం]] లో '''తెలుగు భాషకు ఆధునిక హోదా''' అన్న విషయం పై విలేకరుల సమావేశం, చర్చ జరిగాయి. ==ఇతర సమాచారం== మరిన్ని వివరాలు , సమోదు కొరకు తెలుగు బాట [http://Telugu%20Baata http://telugubaata.etelugu.org/]{{Dead link|date=జనవరి 2020 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} వద్ద లభించును ==బయటి లింకులు== {{reflist}}JAN TELUGU CALENDER IS ONE PULS OF THE DAY 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 FEB 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 MAR 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 APR 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 MAY 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 JUN 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 JUL 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 AUG 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 SEP 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 OCT 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 NOV 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 DEC 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 [[వర్గం:అంతర్జాలంలో తెలుగు]] tuq2sr9tq4plbyt96x3khi73dqqytsc 3609804 3609765 2022-07-29T05:21:57Z Pranayraj1985 29393 [[Special:Contributions/59.93.94.190|59.93.94.190]] ([[User talk:59.93.94.190|చర్చ]]) చేసిన మార్పులను [[User:ChaduvariAWBNew|ChaduvariAWBNew]] చివరి కూర్పు వరకు తిరగ్గొట్టారు. wikitext text/x-wiki {{unreferenced}} {{Notability}} [[తెలుగు భాష]]పై కీర్తిని వెలిగించడానికి, స్ఫూర్తిని కలిగించడానికి, ప్రపంచంలో [[తెలుగు]] వారు ఎక్కడ ఉన్నా తెలుగును ప్రోత్సహించడానికి [https://web.archive.org/web/20110815203529/http://etelugu.org/ e-తెలుగు]<ref>{{Cite web |url=http://etelugu.org/ |title=ఆర్కైవ్ నకలు |website= |access-date=2011-08-17 |archive-url=https://web.archive.org/web/20110815203529/http://etelugu.org/ |archive-date=2011-08-15 |url-status=dead }}</ref> తెలుగు బాటకు శ్రీకారం చుట్టింది. [[దస్త్రం:తెలుగుబాట.jpg]] కంప్యూటర్లు, జాలంలో తెలుగుని పెంపొదించడానికి కృషి చేస్తున్న e-తెలుగు, బయటి ప్రపంచంలో (ప్రభుత్వ, ప్రయివేటు వ్యవహారాలలో) కూడా తెలుగు వాడకం పెరగాలని ఆశిస్తూ ఈ తెలుగు బాట కార్యక్రమంలో భాగంగా '''తెలుగు కై నడక''' చేపట్టింది. తెలుగు వాడకాన్ని ప్రోత్సహించడానికి, గుర్తు చేయడానికి [[తెలుగు భాషా దినోత్సవం]] (ఆగస్టు 29) సరైన సందర్భం! 2010 లో మొదటి సారి తెలుగుబాట నిర్వహించడం జరిగింది. అప్పుడు మొదలు ప్రతి సంవత్సరం ఈ కార్యక్రమాన్ని e-తెలుగు వారు నిర్వహిస్తున్నారు. ==మొదటి తెలుగుబాట== మొదటి తెలుగుబాట 2010 లో ఆగస్టు 29న [[గిడుగు రామమూర్తి]] గారి పుట్టిన రోజు సందర్భంగా తెలుగు భాషా దినోత్సవం రోజున నిర్వహించారు. [[తెలుగు తల్లి]] విగ్రహం, [[ట్యాంక్ బండ్]] నుండి [[జ్ఞానభూమి]] ([[పీ.వీ.నరసింహారావు]] సమాధి) వరకూ జరిగింది, దాదాపు వంద మంది ఔత్సాహికులు పాల్గొన్నారు. ==రెండవ తెలుగుబాట== 2011 కు గానూ తెలుగుబాట కార్యక్రమాన్ని తెలుగు భాషా దినోత్సవానికి ఒక రోజు ముందుగా, అంటే ఆగస్టు 28న నిర్వహించడం జరిగింది. ఆదివారం అందరికీ శెలవు రోజు కావటంతో ఎక్కువ మందికి రావటానికి సౌకర్యంగా ఉంటుందని నిర్ణయించడం జరిగింది. [[తెలుగు లలిత కళా తోరణం]] నుండి [[బషీర్ బాగ్]] వరకు మరలా అక్కడి నుండి తెలుగు విశ్వవిద్యాలయం వరకూ నడక సాగింది. నడక తరువాత [[నందమూరి తారక రామారావు కళామందిరం]] లో '''తెలుగు భాషకు ఆధునిక హోదా''' అన్న విషయం పై విలేకరుల సమావేశం, చర్చ జరిగాయి. ==ఇతర సమాచారం== మరిన్ని వివరాలు , సమోదు కొరకు తెలుగు బాట [http://Telugu%20Baata http://telugubaata.etelugu.org/]{{Dead link|date=జనవరి 2020 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} వద్ద లభించును ==బయటి లింకులు== {{reflist}} [[వర్గం:అంతర్జాలంలో తెలుగు]] mbts9mdr6evuv769q3bykw3k4u4jofe 0 115666 3609728 3474320 2022-07-29T02:46:07Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki {{Infobox Company | name =మోడరన్ థియేటర్స్ లిమిటెడ్ | logo = | type = [[లిమిటెడ్]] | genre = | fate = లిక్విడేటెడ్ | predecessor = | successor = | foundation = 1935 | founder = [[టి.ఆర్.సుందరం]] | defunct = 1982 | location_city = [[సేలం]] - 636 008, తమిళనాడు | location_country = India {{flagicon|India}} | location = | locations = | area_served = [[తమిళనాడు]]<br/>[[కేరళ]]<br />[[ఆంధ్ర ప్రదేశ్]] | key_people = [[టి.ఆర్.సుందరం]] | industry = [[చలనచిత్రాలు]] | products = | services = | market cap = | revenue = | operating_income = | net_income = | aum = | assets = | equity = | owner = | num_employees = | parent = | divisions = | subsid = | homepage = | footnotes = | intl = }} [[దస్త్రం:Adajanma cinema poster.jpg|thumb|right|మోడరన్ థియేటర్స్ వారి తొలి తెలుగు చిత్రం పోస్టర్.]] '''మోడరన్ థియేటర్స్''' (Modern Theatres) దక్షిణ భారతదేశంలోని ప్రముఖ చిత్ర నిర్మాణ సంస్థ. ఇది [[సేలం]]లో ఉంది. ఈ సంస్థను 1935 సంవత్సరంలో తిరుచెంగోడు రామలింగం సుందరం (టి.ఆర్.సుందరం) ప్రారంభించారు. దీని ద్వారా 1982 వరకు 150 పైగా చిత్రాలను, తమిళం, తెలుగు, కన్నడం, మలయాళం, హిందీ, సింహళం, ఆంగ్ల భాషలలో నిర్మించారు. ==నిర్మించిన సినిమాలు== {| border="2" cellpadding="6" cellspacing="0" style="margin: 1em 1em 1em 0; background: #f9f9f9; border: 1px #aaa solid; border-collapse: collapse; font-size: 95%;" |- bgcolor="#CCCCCC" align="center" ![[సంవత్సరం]] !! సినిమా పేరు !! [[భాష]] |---- |1935 |''Modern Girl'' |---- |1936 |''Bandit Of The Air'' |---- |1936 |''Country Girl'' |---- |1937 |''Modern Lady'' |---- |1937 |''Modern Youth'' |---- |1937 |''Mr. Ammanchi'' |---- |1937 |''[[నవీన నిరుపమ]]'' |---- |1937 |''[[సతీ అహల్య]]'' |---- |1938 |''Balan'' |---- |1938 |''[[దక్షయజ్ఞం]]'' |---- |1938 |''Kambar'' |---- |1938 |''Maya Mayavan'' |---- |1938 |''[[మయూరధ్వజ]]'' |---- |1938 |''Thayumanavar'' |---- |1939 |''Manikka Vasakar'' |---- |1939 |''[[మన్మధ విజయం]]'' |---- |1939 |''[[సత్యవాణి]]'' |---- |1939 |''Sri Shankarachariyar'' |---- |1940 |''[[హరిహర మాయ]]'' |---- |1940 |''[[రాజయోగం]]'' |---- |1940 |''[[సత్యవాణి]]'' |---- |1940 |''[[సతీ మహానంద]]'' |---- |1940 |[[Uthama Puthiran]] |---- |1940 |[[Vikrama Oorvasi]] |---- |1941 |[[భక్త గౌరి]] |---- |1941 |[[Dayalan]] |---- |1942 |[[అశోక్]] |---- |1942 |[[Manonmaniyam]] |---- |1942 |[[Sivalinga Satshi]] |---- |1943 |[[Arunthathi]] |---- |1943 |[[దివాన్ బహదూర్]] |---- |1943 |[[Soorappuli]] |---- |1944 |[[Chow Chow]] |---- |1944 |[[రాజరాజేశ్వరి]] |---- |1945 |[[బర్మా రాణి]] | [[తమిళం]] |---- |1945 |[[చిత్ర]] |---- |1945 |[[Kalikala Minor]] |---- |1946 |[[Sangram]] |---- |1946 |[[సుభద్ర]] |---- |1947 |1000 Thalai Vangiya Apoorva Sindamani |---- |1947 |[[సులోచన (సినిమా)|సులోచన]] |---- |1948 |[[Adithan Kanavu]] |---- |1948 |[[అహింసా యుద్ధం]] |---- |1950 |[[Digambara Swamiyar]] |---- |1950 |[[మంత్రి కుమారి]] | [[తమిళం]] |---- |1950 |Ponmudi | [[తమిళం]] |---- |1951 |[[ఆడ జన్మ]] | [[తెలుగు]] |---- |1951 |[[సర్వాధికారి]] | [[తమిళం]] |---- |1952 |[[అత్తింటి కాపురం]] | [[తెలుగు]] |---- |1952 |[[కళ్యాణి]] |---- |1952 |[[సవతి పోరు (సినిమా)|సవతి పోరు]] | [[తెలుగు]] |---- |1952 |[[Thai Ullam]] |---- |1952 |[[Valayapathi]] |---- |1953 |[[మంగళ గౌరి]] |---- |1953 |Thirumbi Paar |---- |1954 |[[Deva Kannika]] |---- |1954 |[[Illarajothi]] |---- |1954 |[[Sugam Enge]] |---- |1955 |[[కథానాయకి]] |---- |1955 |[[మహేశ్వరి]] |---- |1956 |[[ఆలీబాబా 40 దొంగలు (1956 సినిమా)|ఆలీబాబా 40 దొంగలు]] | [[తెలుగు]] |---- |1956 |[[అలీబాబావుమ్ నార్పతు తిరుడర్‌గలుమ్]] | [[తమిళం]] |---- |1956 |Pasavalai |---- |1957 |[[Aravalli]] |---- |1957 |[[Kitna Badal Gaya Insan]] |---- |1957 |[[వీర కంకణం]] | [[తెలుగు]] |---- |1958 |[[Petramaganai Vitra Annai]] |---- |1959 |[[Engal Kula Daivi]] |---- |1959 |[[Thalai Koduthan Thambi]] |---- |1959 |[[Vannakili]] |---- |1960 |[[అన్నా చెల్లెలు (1960 సినిమా)|అన్నా చెల్లెలు]] | [[తెలుగు]] |---- |1960 |[[Engal Selvi]] |---- |1960 |[[Kaidhi Kannayiram]] |---- |1961 |[[Kandam Vecha Kottu]] |---- |1961 |[[Kumudham]] |---- |1961 |[[Modern Girl]] |---- |1962 |[[కవిత]] |---- |1963 |[[Kattu Roja]] |---- |1963 |[[Konjum Kumari]] |---- |1963 |[[Yarukku Sondam]] |---- |1964 |[[Amma Engey]] |---- |1964 |[[చిత్రాంగి]] |---- |1965 |[[మొనగాళ్ళకు మొనగాడు]] | [[తెలుగు]] |---- |1965 |Vallavanukku Vallavan | [[తమిళం]] |---- |1966 |[[Iruvallavargal]] |---- |1966 |Vallavan Oruvan | [[తమిళం]] |---- |1967 |[[Edhirigal Jakkiradhai]] |---- |1967 |[[Kadhalithal Podhuma]] |---- |1968 |[[ఎవరు మొనగాడు]] | [[తెలుగు]] |---- |1969 |[[Naangu Killadigal]] |---- |1969 |[[Pyar Ka Sapna]] |---- |1970 |[[సి.ఐ.డి. శంకర్]] |---- |1971 |[[జస్టిస్ విశ్వనాథన్]] | [[తమిళం]] |---- |1971 |[[నేనూ మనిషినే]] | [[తెలుగు]] |---- |1972 |[[Karundhel Kannayiram]] |---- |1973 |[[Thedi Vandha Lakshmi]] | [[తమిళం]] |---- |1974 |[[ప్రాయశ్చిత్తం]] |---- |1979 |[[Kali Koyil Kabali]] |---- |1979 |[[Vallavan Varugiran]] |---- |1999 |[[Jenanaayakan]] |---- |} == బయటి లింకులు == * [https://archive.today/20190720054619/https://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-tamilnadu/it-is-curtains-for-tinsel-worlds-dream-factory/article27573810.ece It is curtains for tinsel world's dream factory] [[వర్గం:1935 స్థాపితాలు]] [[వర్గం:సినీ నిర్మాణ సంస్థలు]] jrgb9poab6rioi2endgxb71bf3sd630 0 142013 3609627 3437554 2022-07-28T13:40:25Z Naveen Kancherla 92514 /* ఆలివ్ నూనె ఉపయోగాలు */ wikitext text/x-wiki {{Infobox oils |name=ఆలివ్ నూనె |image=Oliven V1.jpg |imagesize=300px |caption=సీసాలో ఆలివ్‌ నూనె |composition= |water= |solids= |sterols= |fatcomposition=y |sat= [[పామిటిక్‌ ఆమ్లం]]: 13.0%<br />[[స్టియరిక్ ఆమ్లం]]: 1.5% |interster= |trans= |unsat=> 85% |monoun=[[ఒలిక్ ఆమ్లం]]: 70.0%<br />[[పామిటిక్‌ ఆమ్లం]]: 0.3–3.5% |polyun=[[లినొలిక్ ఆమ్లం]]: 15.0%<br />[[alpha-Linolenic acid|α-Linolenic acid]]: 0.5% |o3= |o6= |o9= |properties=y |energy_per_100g={{convert|3700|kJ|kcal|abbr=on}} |melt= {{convert|−6.0|°C|°F|abbr=on}} |boil= {{convert|300|°C|°F|abbr=on}} |smoke= {{convert|190|°C|°F|abbr=on}} (virgin)<br />{{convert|210|°C|°F|abbr=on}} (refined) |roomtemp= |sfi20= |sg20=0.911<ref>{{cite web |url=http://www.ams.usda.gov/AMSv1.0/getfile?dDocName=STELPRDC5098497 |title=United States Department of Agriculture: "Grading Manual for Olive Oil and Olive-Pomace Oil" |accessdate=march 21, 2015 |archive-date=2014-10-31 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141031123925/http://www.ams.usda.gov/AMSv1.0/getfile?dDocName=STELPRDC5098497 |url-status=dead }}</ref><!-- converted from "The density of olive oil at 20 degrees Celsius is 7.6 pounds per U.S. gallon" --> |visc20= 84&nbsp;[[centipoise|cP]] |refract=1.4677–1.4705 (virgin and refined)<br />1.4680–1.4707 (pomace) |iodine=75–94 (virgin and refined)<br />75–92 (pomace) |acid=maximum: 6.6 (refined and pomace)<br />0.6 (extra-virgin) |aciddeg= |ph= |sapon=184–196 (virgin and refined)<br />182–193 (pomace) |unsapon= |reichert= |polenske= |kirschner= |shortening= |peroxide= 20 (virgin)<br />10 (refined and pomace) }} [[File:Klazomenai.jpg|thumb|right|250px|పురాతనకాలంనాటి గ్రీకులోని ఆలివ్ నూనెమిల్లు]] [[File:Turkey.Bodrum042.jpg|thumb|right|250px|పురాతనకాలంనాటి టర్కీలోని ఆలివ్ నూనెమిల్లు]] [[File:Cold press olive oil machine at Saba Habib in Israel 2.jpg|thumb|right|250px|ఇజ్రాయిల్ లోని నవీనమైన కోల్డుప్రెస్‌<br>పద్ధతిలో నూనెతీయు యంత్రం]] '''ఆలివ్ నూనె''' ఆలివ్ పళ్ళగుజ్జు నుండి తీయుదురు. ఆలివ్ చెట్టు యొక్క వృక్ష శాస్త్రపేరు ఒలియ యురోపా (Olea europaea). ఇది ఒలిఎసియా కుటుంబానికి చెందిన మొక్క. ఆలివ్ నూనెను వంటలలో, సౌందర్య ద్రవ్యాలలో, సబ్బుల తయారిలో, మందుల తయారీలో వాడెదరు.ఇది మధ్యధరా ప్రాంతానికి చెందిన చెట్టు. ==ఆలివ్ నూనె యొక్క ప్రాథమిక ఉత్పాదిత చరిత్ర == ఆలివ్ యొక్క మూలస్థానం మధ్యధరాసముద్ర ప్రాంతం (భూమధ్య ప్రాంతం). క్రీ.పూ.8000 సంవత్సరాల నాటికే నియోలిథిక్ మానవులు అడవి ఆలివ్ పండ్లను సేకరించినట్లు తెలియుచున్నది<ref>Ruth Schuster (December 17, 2014). "8,000-year old olive oil found in Galilee, earliest known in world", ''Haaretz''. Retrieved march 21, 2015.</ref>. అడవి ఆలివ్ చెట్టు గ్రీసు లేదా ఆసియా మైనర్‌లో మొదటగా పుట్టినట్లు తెలుస్తున్నది<ref name="oil">{{citeweb|url=http://www.internationaloliveoil.org/web/aa-ingles/oliveWorld/olivo.html|title=The Olive Tree|publisher=internationaloliveoil.org|date=|accessdate=2015-03-21|website=|archive-date=2018-10-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20181026133432/http://www.internationaloliveoil.org/web/aa-ingles/oliveWorld/olivo.html|url-status=dead}}</ref>. అయితే ఎప్పుడు ఎక్కడ వీటిని పెంచడం మొదలైనది ఇదిమిద్దంగా తెలియకున్నది.వీటిని మొదట సినాయ్ ద్వీపకల్పం, ఇజ్రాయిల్, అర్మేనియా, మేసోపోటామియా సారవంతమైన నేలలో పెంచడం మొదలైనది.పురాతన త్రవ్వక ఆధారాల ప్రకారం క్రీ.పూ.6000 సంవత్సరాలనాటికి ఆలివ్ నూనెను తీయడం తెలుసు. క్రీ.పూ. 4500 నాటికి ప్రస్తుతపు [[ఇజ్రాయిల్]] ప్రాంతంలో ఆలివ్ నూనెను తీసి వాడినట్లు తెలియుచున్నది<ref>Ehud Galili ''et al.'', "Evidence for Earliest Olive-Oil Production in Submerged Settlements off the Carmel Coast, Israel", ''Journal of Archaeological Science'' '''24''':1141–1150 (1997); Pagnol, p. 19, says the 6th millennium in [[Jericho]], but cites no source.</ref> . మధ్యధరా ప్రాంతంలో తూర్పు తీరప్రాంతంలో ఆలివ్ పంటను ఎక్కువ మొత్తంలో/విస్తృతంగా సాగుచేసినట్లు తెలియుచున్నది. లభించిన ఆధారాలను బట్టి క్రెట్ (crete) లో క్రీ.పూ. 2500 నాటికి అక్కడ ఆలివ్ చెట్లను పెంచినట్లుగా తెలియుచున్నది.క్రీ.పూ. 2 వేలసంవత్సరాలకు పూర్వమే ఈజిప్టు రాజవంశీయులు క్రేట్ (crete, సిరియా, కనాన్‌ నుండి ఆలివ్ నూనెను <ref>[అలివ్ నూనె వడటం ప్రతీ రోజూ ఉపయూగం ద్వార మీకు ఆరొగ్యంగా ఉంటారు]</ref> దిగుమతి చేసుకోనే వారని తెలుస్తున్నది. అంతేకాదు ఈ ప్రాంతంలో వ్యాపారపరంగా, ఆర్థిక పరంగా ఆలివ్ నూనె ప్రముఖస్థానాన్నే పోషించినట్లు తెలుస్తున్నది.ఆలివ్ నూనెను ఆహారంగానే కాకుండా ఆకాలంలో మతపరమైన విధులలో, ఔషధాల తయారీలో వాడేవారు.అంతేకాకుండా కాగడాలు వెలిగించుటకు చమురుగాను ఉపయోగించేవారని, సబ్బులను కుడా తయారుచేసారని తెలుస్తున్నది. minoan నాగరికత సమయంలో ఆలివ్ నూనె ఉత్పత్తి ఒక ఆర్థిక ప్రాముఖ్యత కలిగిన వస్తువుగా పరిగణించారు. హీబ్రూ బైబిల్ లిఖిత నమోదిత ఆధారం ప్రకారం క్రీ.పూ.13 వందల నాటికి[[ఈజిప్టు]]లో ఆలివ్ నూనెను తీసెవారని తెలుస్తున్నది.ఈ కాలంలో ఆలివ్ పండ్లను చేతితో పిండి నూనెను తీసి, ప్రత్యేకమైన పాత్రలలో, అర్చకుల రక్షణలో పర్యవేక్షనలో నిల్వ చేసెవారు. ==ఉత్పత్తి దేశాలు == ప్రపంచంలో ఆలివ్ నూనెను ఉత్పత్తి చేయు దేశాలలో స్పెయిన్ (spain) మొదటిది. ఉత్పత్తిఅగు ఆలివ్ నూనెలో 43.8%వరకు స్పెయిన్‌లో ఉత్పత్తి అగుచున్నది. స్పెయిన్‌లో ఉత్పత్తి అగు నూనెలో, అండలూసియా నుంచే 75 % ఉత్పత్తి అవ్వుచున్నది. ఇటలీలో 21 .5 %గ్రీసులో, గ్రీసులో 12 .1 %, సిరియాలో 6.1% ఆలివ్ నూనె ఉత్పత్తి అవ్వుతున్నది. పోర్చుగల్‌ ప్రపంచ ఉత్పత్తిలో 5% ఉత్పత్తి చేస్తున్నది.ఈ దేశపు ప్రధాననూనె కొనుగోలుదేశం [[బ్రెజిల్]]. ఆలివ్ ఉత్పత్తి చెయ్యు దేశాలు [[స్పెయిన్]], [[ఇటలీ]], [[గ్రీసు]], [[సిరియా]], టునీషియా, [[టర్కీ]], [[మొరాకో]], [[అల్జీరియా]], [[పోర్చుగల్]], [[అర్జెంటీనా]], [[లెబనాన్ ]]<ref name="top"/>. '''ప్రపంచ వ్యాప్తంగా 2011-12లో ఉత్పత్తిఅయిన నూనె వివరాలు, టన్నులలో'''<ref name="top">{{citeweb|url=http://www.whichcountry.co/which-country-produces-most-olives-in-the-world|title=TOP TEN OLIVE PRODUCING COUNTRIES IN THE WORLD|publisher=whichcountry.co|date=|accessdate=2015-03-21}}</ref> {| class="wikitable" |-style="background:orange; color:blue" align="center" |దేశం ||ఉత్పత్తి /టన్నులలో|| దేశం ||ఉత్పత్తి /టన్నులలో |- |స్పెయిన్||7,820,060||ఇటలీ ||3,182,204 |- |గ్రీసు||2,000,000 ||టర్కీ||1,750,000 |- |సిరియా || 1,095,043 ||టునీసియా ||562,000 |- |మొరాకో||1,415,902||అల్జీరియా||610,776 |- |పోర్చుగల్||443,800||ఆర్జింటినా||22,700 |- |ఈజిప్టు||459,650||జోర్డాన్ ||16,760 |} ==వ్యాపార పరంగా నూనెలోని రకాలు /శ్రేణులు == పండ్లనుండి నూనెను తీసిన పద్ధతిని బట్టి ఆలివ్ నూనెను పలుపేర్ల (grade) లతో అమ్మకం చేయుదురు. ఉదాహరణకు వర్జిను, ఆర్డినరి వర్జిను, ఎక్సుట్రా వర్జిను, లాంప్టే వర్జిను (lampte virgin) అనేపేర్లు. వర్జిను నూనె అనగా కేవలం యాంత్రిక వత్తిడి ప్రయోగించి ఉత్పత్తి చెయ్యబడినది, ఎటువంటి రసాయనాలు ఉపయోగించకుండ ఉత్పత్తి చేసిన నూనె అని అర్థం.లాంప్టే వర్జిన్ అనగా వంటకు పనికిరాదు, కేవలం పారిశ్రామిక ఉప యోగానికి మాత్రమే వినియోగార్హం. ఇటలీలో ల్యామ్‌ప్టే అనగా దీపం/కాగడా అని అర్థం.అనగా కేవలం దీపం వెలిగించటానికి పనికి వచ్చే నూనె .అయితే ఈ నూనెను శుద్ధి (refine ) చేసిన తరువాత మానవ వినియో గానికి వాడవచ్చును. క్రూడ్ ఆలివ్ పోమస్ ఆయిల్ అనగా, స్టోనుమిల్లులో పండ్లగుజ్జు నుండి నూనె తీయగా మిగిలిన పళ్ళగుజ్జు నుండి సాల్వెంట్ ద్రావణాన్ని వాడి సంగ్రహించిన నూనె. ఈ నూనెను శుద్ధి కరించి, రిపైండు ఆలివ్ పోమాస్ ఆయిల్‌, లేదా రుచికి ఇందులో కొంత ప్రమాణంలో వర్జిన్ ఆలివ్ నూనెను కలిపి ఆలివ్ పోమస్ ఆయిల్‌గా అమ్మకం చెయ్యుదురు. ఎక్సుట్రా వర్జిన్ ఆలివ్ ఆయిల్ అనగా ఈ నూనెలో ఫ్రీ ఫాటీ ఆసిడ్ శాతం 0.8%కి మించి ఉండదు.మంచి పండ్ల రుచిని కల్గి ఉండును.మొత్తం ఉత్పత్తి అయ్యే ఆలివ్‌నూనెలో ఈ ఎక్సుట్రా వర్జిన్ నూనె 10% మాత్రమే.ముఖ్యంగా ఈ నూనె మధ్యధరా ప్రాంతదేశాల నుండే (గ్రీసు:80 %, ఇటలీ:65%, స్పెయిన్:30%) ఉత్పత్తి ఆగుతుంది.ఆతరువాత ముద్దను పైబరు డిస్కులో పలుచగా ఉంచి, డిస్కులను ఒకదానిమీద ఒకటి ఉంచి, వాటిని ప్రెస్సులో ఉంచి, డిస్కులోని గుజ్జును అధికవత్తిడితో వత్తడం వలన డిస్కుకున్న రంద్రాల ద్వారా నూనె, తేమ తదితరాలు బయటకు వచ్చ్గును. ==నూనె సంగ్రహణ విధానం == మొదటగా ఆలివ్ పండ్లను బాగా గుజ్జుగా చేసి ఆ తరువాత యాంత్రిక లేదా రసాయనిక పద్ధతిలో నూనెను తీయుదురు. ఆకుపచ్చగా ఉన్న పండ్లనుండి తీసిన నూనె కొంచెం చేదుగా ఉండును. బాగాఎక్కువ పండిన, మగ్గిన పండ్ల నుండి తీసిన నూనె పాడైన వాసన కల్గి ఉంటుంది. అందువలన సరిగా పక్వానికి వచ్చిన పండ్లనుండి తీసిన నూనె మాత్రమే వర్జిన్ నూనె. సమంగా పండిన ఆలివ్ పండ్లను సంప్రదాయ పద్ధతి అయినచో రాతి తిరుగలిలను (millstones) ఉపయోగించి, లేదా నవీనపద్ధతి అయినచో ఉక్కుడ్రమ్ములను ఉపయోగించి గుజ్జుగా నూరెదరు.రాతి తిరుగలి/మిల్లు స్టోన్‌ను ఉపయోగించి ముద్దగా చేసినచో, ముద్దను గ్రైండింగు మిల్లు లోనే 30-40 నిమిషాలపాటు అలాగే వదలి, అలావచ్సిన దాన్ని నిల్వటాంకులో కొంత కాలం పాటు తేరుటకై ఉంచేదరు. నూనెకన్న బరువైన మలినాలు, నీరు నిల్వ పాత్రలో అడుగుభాగంలో సెటిల్ అవ్వగా, నూనె పై భాగంలో తేరుకుంటుంది. అయితే ఈవిధానంలో నూనె తేరుకోనుటకు చాలా సమయం పడుతుంది. ప్రస్తుతం అపకేంద్రిత యంత్రాలను ఉపయోగించి నూనెలోని మలినాలను చాలా త్వరగా తొలగించుచున్నారు. నూతన ఆయిల్ మిల్లులలో ఆలివ్ పండ్లను మొదట [[ఉక్కు]] డ్రమ్ములలో ముద్దగా చేయుదురు. ఇలా ముద్దగా చేయుటకు 20 నిమిషాల సమయం పడుతుంది., పిమ్మట మరో 20 -30 నిమిషాలు ఈ ముద్దను మరో కలుపు పాత్రలో బాగా కలుపుతారు. ఆ తరువాత అపకేంద్రిత యంత్రం (centrifuge ) సహాయంతో నూనె, అందులోని నీరు, ఇతర మలినాలను వేరు చెయ్యుదురు. ఈ విధంగా ఉత్పత్తి చేసిన నునేను శుద్ధమైన నూనె అంటారు.కొన్నిసార్లు అవసరమైనచో ఈ నూనెను వడబోత (filter ) చేసేదరు. నూనె తీయగా మిగిలిన పండ్లగుజ్జులో ఇంకను 5-10 % వరకు నూనె మిగిలిఉండును. ఇలామిగిలిన నూనెను సాల్వెంట్ ఎక్సుట్రాక్సను విధానంలో సంగ్రహించెదరు.25⁰Cవద్ద నూనెను తిసినచో దానిని కోల్డ్ ఎక్సుట్రాక్సను ఆయిల్ అంటారు. ==నూనెలోని కొవ్వు ఆమ్లాలు, సమ్మేళ పదార్థాలు== 2. ఆలివ్ నూనెలో సంతృప్త, అసంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు ట్రైగ్లిసరాయిడ్సు రూపంలో ఉండును.ఇవి మిశ్రమ ట్రై గ్లిసరాయిడ్‌ ఎస్టర్‌లుగా ఏర్పడి ఉండును. నూనెలో సంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు 6-16% వరకు ఉండును . మిగిలిన 90-85%వరకు సంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు ట్రైగ్లిసరాయిడు రూపంలో ఉండును. పామిటిక్, స్టియరిక్ ఆమ్లాలు ఆలివ్ నూనెలో లభించు సంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు. అలాగే ఒలిక్, లినోలిక్ ఆమ్లాలు నూనెలో అధికమొత్తంలో లభించు అసంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు. ఒలిక్ ఆమ్లం ఏకద్విబందమున్న అసంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లం, లినోలిక్ ఆమ్లం రెండు ద్విబందాలు కలిగి ఉన్న అసంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లం. ఒలిక్ ఆమ్లం నూనెలో 55 -80% వరకు, లినోలిక్ ఆమ్లం 5-20%వరకు ఉండును. నూనెలో మూడు ద్విబందాలున్న α- (0 -1.5%) లినోలెనిక్ ఆమ్లం స్వల్పప్రమాణంలో ఉన్నది<ref>{{citeweb|url=http://www.oliveoilsource.com/page/chemical-characteristics|title=Chemical Characteristics|publisher=oliveoilsource.com|date=|accessdate=2015-03-21}}</ref>. నూనెలో కొవ్వు అమ్లాలే కాకుండా బహు ద్విబందాలున్న స్క్వాలెన్ (squalene ) అనే హైడ్రోకార్బను, స్టెరోల్ (0.2%పైటో స్టెరోల్, టోకో స్టెరోల్ ) లు ఉన్నాయి. ఆలివ్ నూనెలో ఫేనోలిక్స్‌లు కుడా ఉన్నాయి<ref>{{citeweb|url=http://www.aziendabettini.com/filezip/Chemical%20olive%20oil.pdf|title=Chemical-physical characteristics of olive oils|publisher=aziendabettini.com|date=|accessdate=2015-03-21}}</ref>. ఇవి నూనెలో ట్యరోసోల్ (tyrosol ), హైడ్రాక్సీ ట్యరోసోల్ల ఎస్టర్లుగా లభిస్తాయి.ఆలివ్ నూనెలో కనీసం 30ఫేనోలిక్ సమ్మేళనాలు ఉన్నాయి. ‘’’ఆలివ్ నూనెలోని కొవ్వు ఆమ్లాల పట్టిక ‘’’<ref>{{citeweb|url=http://www.dpi.nsw.gov.au/__data/assets/pdf_file/0003/87168/pf227-Chemistry-and-quality-of-olive-oil.pdf|title=Chemistry and quality of olive oil|publisher=dpi.nsw.gov.au|date=|accessdate=2015-03-21}}</ref> {| class="wikitable" |-style="background:orange; color:blue" align="center" |కొవ్వు ఆమ్లం ||శాతం |- |[[పామిటిక్ ఆమ్లం]]||7.5-20 % |- |[[స్టియరిక్ ఆమ్లం]]||0.5-5.0% |- |[[ఒలిక్ ఆమ్లం]]||55-83 % |- |[[లినోలిక్ ఆమ్లం]]||3.5-20 % |- |α-లినోలెనిక్ ఆమ్లం||0.1.5% |} ==ఆలివ్ నూనెయొక్క భౌతికరసాయనిక ధర్మాలు == ఆలివ్ నూనె పాలిపోయిన కొంచెం ఆకుపచ్చని రంగులో ఉండును<ref>{{citeweb|url=http://www.soaperschoice.com/soapoils/oliveoil.html|title=Olive Oil|publisher=soaperschoice.com|date=|accessdate=2015-03-21|archive-date=2016-06-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20160622174613/http://www.soaperschoice.com/soapoils/oliveoil.html|url-status=dead}}</ref>. సాధారణ వాతావరణ ఉష్ణోగ్రత వద్ద ఆలివ్ నూనె ద్రవరూపంలో ఉండును.దీనియొక్క ద్రవీభవన ఉష్ణోగ్రత చాలాతక్కువ.నూనెలో అధిక మొత్తంలో అసంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు ఉండటమే ఇందుకు కారణము. ఆలివ్ నూనె యొక్క ద్రవీభవన ఉష్ణోగ్రత -6 0 C.నూనె యొక్క ఉష్ణ వినిమయ శక్తి 8850 కిలో కేలరీలు ఒక కిలో కు. {| class="wikitable" |-style="background:indigo; color:white" align="center" |లక్షణము||పరిమితి |- |విశిష్ట గురుత్వం,20^°C ||0.911 |- |[[ద్రవీభవన ఉష్ణోగ్రత]] ||-6^°C |- |[[మరుగు స్థానం|మరుగు ఉష్ణోగ్రత]]||300&nbsp;°C (572&nbsp;°F) |- |స్మోకు పాయింట్||190&nbsp;°C |- |[[వక్రీభవన గుణకం|వక్రిభవన సూచిక]]||1.4677-1.4705 (విర్జిన్) |- |[[అయోడిన్ విలువ ]]|| 75–94 |- |సపోనిఫికేసన్ విలువ||184-196 |- |[[స్నిగ్థత]],20^°C వద్ద ||84 cP |- |పెరాక్సైడ్ విలువ||20 (వర్జిన్ నూనె) |} ==ఆలివ్ నూనె ఉపయోగాలు== ప్రస్తుతం ప్రపంచమంతటా ఆరోగ్య పరిరక్షణకు, దీర్ఘకాలము ఆనందముగా జీవించడానికి ఏది మంచో, ఏది చెడో అన్న ఆలోచనలతో మానవ మేధస్సు ఎక్కువ ఆలోచిస్తోంది . నూనెలలో మంచిది ఆలివ్ ఆయిల్<ref>[http://www.beautyepic.com/benefits-of-olive-oil/ ఆలివ్ నూనెతొ కొన్ని అరొగ్య కరమైన చిట్కలు]</ref> . ఒకవిధమైన సీమచెట్టు, దాని యొక్క పండున్ను, దానివిత్తులలోనుంచి నూనె తీస్తారు, నేతికి సమానమైనది. ఆలివ్ విత్తనాల నుండి ఆలివ్ నూనె తీస్తారు. ఇతర నూనెలకన్నా ఖరీదు ఎక్కువే అయినా ఆలివ్ నూనెలో ఎన్నో ఆరోగ్యకరమైన ప్రయోజనాలు ఉన్నాయి . దీనిలో మోనో అన్క్ష్ సాచ్యురేటెడ్ కొవ్వు ఆమ్లాలు అత్యధికము . మధ్యధరా ప్రాంత దేశాలలో ఈ వంటనూనె ఎక్కువగా వాడతారు . రుచిని, పరిమళాన్ని, ఆరోగ్యాన్ని ఇస్తుంది .చర్మాన్ని మృదువుగా ఉంచడంలో ఆలివ్‌ నూనెది ప్రత్యేక స్థానం. చిన్నారులకు మర్ధన చేయడానికి ఎక్కువగా ఈనూనెను ఉపయోగిస్తారు. చర్మానికి వాడే మందులు, ఆయింట్‌మెంట్స్‌ తయారీలోనూ దీనిని ఎక్కువగా వాడుతారు. ఈ నూనెతో చర్మాన్ని మసాజ్‌ చేసి 15 నిమిషాల తర్వాత స్నానం చేస్తే చర్మం మృదువుగా, కాంతిగానూ మారుతుంది. చలికాలంలో డ్రై చర్మం కలవారు ఆలివ్‌ ఆయిల్‌ను చర్మానికి ప్రతిరోజూ రాస్తుంటే, చర్మం పగలకుండా ఉంటుంది. చర్మంపై పుండ్లు గాయాల కారణంగా ఏర్పడిన మచ్చలను పోగొట్టి చర్మం సహజ రంగుతో నిగారింపుగా ఉండేలా చేస్తుంది. చిన్న పిల్లలకు ఆలివ్‌ ఆయిల్‌ పట్టించి శరీరానికి మసాజ్‌ చేస్తే వారి చర్మం మృదువుగా ఉండి అందంగా తయారవుతారు. పీలగా ఉన్న పాపాయిలకు ఆలివ్‌ ఆయిల్‌తో మసాజ్‌ చేస్తే బొద్దుగా అందంగా అవుతారు. గ్రీస్‌కు చెందిన మహిళలయితే.. ఆలివ్‌నూనెను మించిన పరిష్కారం లేదంటూ సూచిస్తారు. రోజు స్నానానికి ముందు కొద్దిగా ఆలివ్‌నూనె రాసుకుంటే చాలు.. చర్మం మంచి నిగారింపును సంతరించుకుంటుంది. దాంతోపాటు.. స్నానపు నీటిలో నాలుగైదు చుక్కల ఆలివ్‌నూనెనూ వేసుకుంటారు వీరు. ఇక కొద్దిగా ఆలివ్‌నూనె రాసుకుని.. ఆ తర్వాత పంచదారతో రుద్దుకుంటే.. ముడతలు దరిచేరవని వీరి నమ్మకం. ఆలివ్ నూనెలో Extra Virgin, virgin, pure, Extra Light అని నాలుగు ఏకాలుగా దొరుకుతుంది . అందులో మొదటిది ( ఎక్స్ ట్రా వర్జిన్‌ ఆలివ్ ఆయిల్ ) మంచిది . నాలుగు చెంచాల ఓట్‌మీల్ పొడిలో మూడు చెంచాల ఆలివ్‌నూనె కలిపి పాదాలకు మర్థన చేసి అరగంటయ్యాక చల్లటినీళ్లతో కడిగేస్తే మృతకణాలి తొలగిపోయి పాదాలు మృదువుగా తయారవుతాయి. వంటకాల్ని రుచిగా మాత్రమే కాదు.. పోషకాలు తగ్గిపోకుండా వండటం.. కూడా తెలిసుండాలి. అందుకు ఏం చేయాలంటే.. ఆకుకూరలు ఉడికించే నీళ్లలో కొద్దిగా ఆలివ్‌నూనె లేదా నిమ్మరసం వేస్తే పోషక విలువలు పోకుండా తగ్గకుండా ఉంటాయి. జుట్టు పొడిబారకుండా ఉండాలంటే కొబ్బరి నూనె, ఆలివ్‌నూనె, ఆముదాలను సమపాళ్ళలో తీసుకుని బాగా కలపాలి. తలస్నానం చేయడానికి ఒక గంట ముందు తలకు బాగా పట్టించి తరువాత తలస్నానం చేయాలి. బరకగా (rough) మారిన మోచేతులకు కొద్దిగా ఆలివ్‌నూనె రాసి మర్దన చేయాలి. ఇలా తరచూ చేస్తుంటే మార్పు ఉంటుంది చెంచా గ్లిజరిన్‌, కొద్దిగా రోజ్‌వాటర్‌, రెండుచెంచాల ఆలివ్‌నూనె, కాస్త నిమ్మరసం, గుడ్డులోని తెల్లసొన కలిపి చేతులకు పూతలా వేసుకోవచ్చు. ఆరాక కడిగేసుకుంటే చాలు... చేతులు మృదుత్వాన్ని సంతరించుకుంటాయి. నాలుగుచుక్కల అల్లంరసంలో కొద్దిగా ఆలివ్‌నూనె చేర్చి జుట్టు కుదళ్లకు పట్టించాలి. గంటయ్యాక తలస్నానం చేయాలి. కుదుళ్లు దృఢమవుతాయి. ఆముదం, ఆలివ్‌నూనె వేడిచేసి చేతులను వేళ్లను ముంచి పావుగంటయ్యాక బయటకు తీసి మర్దన చేయడం వల్ల చక్కటి పోషణ అందుతుంది.చక్కగా పెరుగుతాయి. ఆలివ్ నూనె వృద్ధుల్లో స్ట్రోక్ రిస్క్‌ను సగానికి సగం తగ్గిస్తుందని శాస్త్రవేత్తలు కనుగొన్నారు. బోర్డియక్స్ విశ్వవిద్యాలయం పరిశోధకులు మూడు ఫ్రెంచ్ సిటీల్లో నివసించే 65 సంవత్సరాల వయసులో గల వారి 8000 వైద్య రికార్డులను పరిశోధించినట్లు మెడికల్ జర్నల్ న్యూరాలజీలో ప్రచురించబడింది.ఐదేళ్ల పాటు సాగిన ఈ పరిశోధనలో వృద్ధుల్లో ఆలివ్ ఆయిల్‌ను ఉపయోగించడం ద్వారా సగానికి సగం తగ్గిందని శాస్త్రవేత్తలు కనుగొన్నారు. వంటల్లో ఆలివ్ ఆయిల్‌ను ఉపయోగించడం, అలాగే స్నానానికి ముందు ఆలివ్ ఆయిల్ ఉపయోగించిన వృద్ధుల్లో 41 శాతం స్ట్రోక్ తగ్గిందని పరిశోధనలో తేలింది. *ఆలివ్‌ ఆయిల్‌తో తేనెను కలిపి ముఖానికి రాసి, కొంతసేపయిన తర్వాత ముఖాన్ని మెత్తని సున్నిపిండితో రుద్దుకుని కడుక్కుంటే ముఖవర్ఛస్సు పెరుగుతుంది. *చర్మం పొడారిపోయినట్లుగా కళావిహీనంగా ఉంటే ఆలివ్‌ ఆయిల్‌లో పాలనుకానీ, పాలమీగడను కానీ కలిపి ఆ మిశ్రమంతో మృదువుగా మసాజ్‌చేసి, ఆ తర్వాత నీటితో చర్మాన్ని శుభ్రపరిస్తే చర్మానికి మంచి కాంతి, నునుపుదనం, తేమ ఏర్పడతాయి. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌ను గోళ్ళమీద ప్రతిరోజూ రాస్తూంటే, గోళ్ళ దృఢత్వం, అందం పెరుగుతాయి. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌లో టమాటోరసం, క్యారెట్‌జ్యూస్‌, పెరుగుకలిపి మచ్చల మీద రాస్తూంటే, గోళ్ళ దృఢత్వం, అందం పెరుగుతాయి. *స్నానం చేయబోయే ముందు పిల్లలకు ఆలివ్‌ఆయిల్‌ను ఒంటికి పట్టించి, మృదువుగా మర్దనా చేసి, మెత్తని సెనగపిండితో రుద్ది స్నానం చేయిస్తే పిల్లల లేతచర్మం ఎంతోకాంతిగా వుంటుంది. ఎముకలు దృఢపడతాయి, రక్తప్రసరణ బాగా జరుగుతుంది. *చలికాలంలో ఆలివ్‌ఆయిల్‌ను ఆరారగా పెదాలకు రాస్తూంటే పెదాలు పగలకుండా మృదువుగానే వుంటాయి. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌లో తాజా గులాబీపూల రసాన్ని కలిపి పెదాలకు రాస్తుంటే, పెదాలు పగలవు, మంచిరంగుతో ఆకర్షణీయంగా కనిపిస్తాయి. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌ను వెచ్చచేసి, వెంట్రుకల కుదుళ్ళకు పట్టించి, పది పదిహేను నిమిషాల తర్వాత తలస్నానం చేసినట్లయితే, జుట్టు రాలిపోకుండా వుంటుంది. *ఈ ఆయిల్‌లో వెల్లుల్లిపొట్టును కాల్చిన పొడిని కలిపి కానీ లేదా వెల్లుల్లి పొట్టును అలాగే ఆయిల్‌లో కలిపి కాచి కానీ తలకు రాసుకుంటే జుట్టు నల్లబడటమే కాకుండా, త్వరగా జుట్టు నెరవదు. * మీ తలలో చుండ్రు అనేది స్కాల్ప్ పొడిబారడం వల్ల లేదా ఫంగల్ ఇన్ఫెక్షన్ల వల్ల వస్తుంది. ఆలివ్ ఆయిల్ అనేది యాంటీ ఫంగల్ లక్షణాలను కలిగి ఉండే ఎమోలియెంట్. కాబట్టి ఇది రెండు కారణాలను నిరాకరిస్తుంది మరియు మీ చుండ్రు చికిత్సలో సహాయపడుతుంది. * ఆలివ్ ఆయిల్‌లో విటమిన్ ఇ ఉంటుంది, ఇది మీ జుట్టును మృదువుగా మార్చడంలో సహాయపడుతుంది మరియు మీ జుట్టు ఒత్తుగా మరియు ఆరోగ్యంగా కనిపించేలా చేస్తుంది. అలాగే, విటమిన్ ఇ మీ స్కాల్ప్‌ను మెరుగుపరుస్తుంది, తద్వారా జుట్టు పెరుగుదలను పెంచడంలో మరియు జుట్టు రాలడాన్ని తగ్గించడంలో సహాయపడుతుంది. *పొడిచర్మం ఉన్నవారు ఆలివ్‌ఆయిల్‌లో నిమ్మరసాన్ని కలిపి ముఖానికి ఆరారగా రాస్తూంటే ముఖ చర్మం తేమగా ఉంటుంది. కాంతిగానూ, మృదువుగానూ మారుతుంది. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌లో పసుపుపొడిని కలిపి పాదాల పగుళ్ళకు, వేళ్ళమధ్య పాసిన చర్మానికి రాస్తూంటే ఆ బాధ తగ్గిపోయి, చర్మం చక్కగా ఉంటుంది. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌లో నిమ్మరసాన్ని కలిపి పెదాలకు రాయడం వల్ల పెదాలు పగలవు. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌లో కోడిగుడ్డులోని తెల్లసొనను కలిపి, తలకురాచుకుని, తలస్నానం చేసినట్లయితే వెండ్రుకలు మెత్తగా మారుతాయి. కేశాలు పొడవుగా పెరుగుతాయి. *మలబద్ధకంతో బాధపడుతున్న పిల్లలకు ఆలివ్‌ఆయిల్‌తో చేసిన ఆహార పదార్థాలను తినిపిస్తే నయం అవుతుంది లేదా ఆలివ్‌ఆయిల్‌ను వెచ్చచేసి పిల్లల బొడ్డు చుట్టూ మర్దన చేసినట్తెతే మలబద్ధకం తగ్గుతుంది. ==ఇవికూడా చూడండి== *[[వేరుశనగ నూనె]] *[[నూనెలు]] *[[కొవ్వు ఆమ్లాలు]] *[[సంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు]] *[[అసంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు]] ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} {{నూనెలు}} {{ఆవశ్యక నూనె}} [[వర్గం:ఈ వారం వ్యాసాలు]] p2b881w0egpbydijloi8gbnuzel2h9c 3609628 3609627 2022-07-28T13:44:16Z Naveen Kancherla 92514 /* ఆలివ్ నూనె ఉపయోగాలు */ wikitext text/x-wiki {{Infobox oils |name=ఆలివ్ నూనె |image=Oliven V1.jpg |imagesize=300px |caption=సీసాలో ఆలివ్‌ నూనె |composition= |water= |solids= |sterols= |fatcomposition=y |sat= [[పామిటిక్‌ ఆమ్లం]]: 13.0%<br />[[స్టియరిక్ ఆమ్లం]]: 1.5% |interster= |trans= |unsat=> 85% |monoun=[[ఒలిక్ ఆమ్లం]]: 70.0%<br />[[పామిటిక్‌ ఆమ్లం]]: 0.3–3.5% |polyun=[[లినొలిక్ ఆమ్లం]]: 15.0%<br />[[alpha-Linolenic acid|α-Linolenic acid]]: 0.5% |o3= |o6= |o9= |properties=y |energy_per_100g={{convert|3700|kJ|kcal|abbr=on}} |melt= {{convert|−6.0|°C|°F|abbr=on}} |boil= {{convert|300|°C|°F|abbr=on}} |smoke= {{convert|190|°C|°F|abbr=on}} (virgin)<br />{{convert|210|°C|°F|abbr=on}} (refined) |roomtemp= |sfi20= |sg20=0.911<ref>{{cite web |url=http://www.ams.usda.gov/AMSv1.0/getfile?dDocName=STELPRDC5098497 |title=United States Department of Agriculture: "Grading Manual for Olive Oil and Olive-Pomace Oil" |accessdate=march 21, 2015 |archive-date=2014-10-31 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141031123925/http://www.ams.usda.gov/AMSv1.0/getfile?dDocName=STELPRDC5098497 |url-status=dead }}</ref><!-- converted from "The density of olive oil at 20 degrees Celsius is 7.6 pounds per U.S. gallon" --> |visc20= 84&nbsp;[[centipoise|cP]] |refract=1.4677–1.4705 (virgin and refined)<br />1.4680–1.4707 (pomace) |iodine=75–94 (virgin and refined)<br />75–92 (pomace) |acid=maximum: 6.6 (refined and pomace)<br />0.6 (extra-virgin) |aciddeg= |ph= |sapon=184–196 (virgin and refined)<br />182–193 (pomace) |unsapon= |reichert= |polenske= |kirschner= |shortening= |peroxide= 20 (virgin)<br />10 (refined and pomace) }} [[File:Klazomenai.jpg|thumb|right|250px|పురాతనకాలంనాటి గ్రీకులోని ఆలివ్ నూనెమిల్లు]] [[File:Turkey.Bodrum042.jpg|thumb|right|250px|పురాతనకాలంనాటి టర్కీలోని ఆలివ్ నూనెమిల్లు]] [[File:Cold press olive oil machine at Saba Habib in Israel 2.jpg|thumb|right|250px|ఇజ్రాయిల్ లోని నవీనమైన కోల్డుప్రెస్‌<br>పద్ధతిలో నూనెతీయు యంత్రం]] '''ఆలివ్ నూనె''' ఆలివ్ పళ్ళగుజ్జు నుండి తీయుదురు. ఆలివ్ చెట్టు యొక్క వృక్ష శాస్త్రపేరు ఒలియ యురోపా (Olea europaea). ఇది ఒలిఎసియా కుటుంబానికి చెందిన మొక్క. ఆలివ్ నూనెను వంటలలో, సౌందర్య ద్రవ్యాలలో, సబ్బుల తయారిలో, మందుల తయారీలో వాడెదరు.ఇది మధ్యధరా ప్రాంతానికి చెందిన చెట్టు. ==ఆలివ్ నూనె యొక్క ప్రాథమిక ఉత్పాదిత చరిత్ర == ఆలివ్ యొక్క మూలస్థానం మధ్యధరాసముద్ర ప్రాంతం (భూమధ్య ప్రాంతం). క్రీ.పూ.8000 సంవత్సరాల నాటికే నియోలిథిక్ మానవులు అడవి ఆలివ్ పండ్లను సేకరించినట్లు తెలియుచున్నది<ref>Ruth Schuster (December 17, 2014). "8,000-year old olive oil found in Galilee, earliest known in world", ''Haaretz''. Retrieved march 21, 2015.</ref>. అడవి ఆలివ్ చెట్టు గ్రీసు లేదా ఆసియా మైనర్‌లో మొదటగా పుట్టినట్లు తెలుస్తున్నది<ref name="oil">{{citeweb|url=http://www.internationaloliveoil.org/web/aa-ingles/oliveWorld/olivo.html|title=The Olive Tree|publisher=internationaloliveoil.org|date=|accessdate=2015-03-21|website=|archive-date=2018-10-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20181026133432/http://www.internationaloliveoil.org/web/aa-ingles/oliveWorld/olivo.html|url-status=dead}}</ref>. అయితే ఎప్పుడు ఎక్కడ వీటిని పెంచడం మొదలైనది ఇదిమిద్దంగా తెలియకున్నది.వీటిని మొదట సినాయ్ ద్వీపకల్పం, ఇజ్రాయిల్, అర్మేనియా, మేసోపోటామియా సారవంతమైన నేలలో పెంచడం మొదలైనది.పురాతన త్రవ్వక ఆధారాల ప్రకారం క్రీ.పూ.6000 సంవత్సరాలనాటికి ఆలివ్ నూనెను తీయడం తెలుసు. క్రీ.పూ. 4500 నాటికి ప్రస్తుతపు [[ఇజ్రాయిల్]] ప్రాంతంలో ఆలివ్ నూనెను తీసి వాడినట్లు తెలియుచున్నది<ref>Ehud Galili ''et al.'', "Evidence for Earliest Olive-Oil Production in Submerged Settlements off the Carmel Coast, Israel", ''Journal of Archaeological Science'' '''24''':1141–1150 (1997); Pagnol, p. 19, says the 6th millennium in [[Jericho]], but cites no source.</ref> . మధ్యధరా ప్రాంతంలో తూర్పు తీరప్రాంతంలో ఆలివ్ పంటను ఎక్కువ మొత్తంలో/విస్తృతంగా సాగుచేసినట్లు తెలియుచున్నది. లభించిన ఆధారాలను బట్టి క్రెట్ (crete) లో క్రీ.పూ. 2500 నాటికి అక్కడ ఆలివ్ చెట్లను పెంచినట్లుగా తెలియుచున్నది.క్రీ.పూ. 2 వేలసంవత్సరాలకు పూర్వమే ఈజిప్టు రాజవంశీయులు క్రేట్ (crete, సిరియా, కనాన్‌ నుండి ఆలివ్ నూనెను <ref>[అలివ్ నూనె వడటం ప్రతీ రోజూ ఉపయూగం ద్వార మీకు ఆరొగ్యంగా ఉంటారు]</ref> దిగుమతి చేసుకోనే వారని తెలుస్తున్నది. అంతేకాదు ఈ ప్రాంతంలో వ్యాపారపరంగా, ఆర్థిక పరంగా ఆలివ్ నూనె ప్రముఖస్థానాన్నే పోషించినట్లు తెలుస్తున్నది.ఆలివ్ నూనెను ఆహారంగానే కాకుండా ఆకాలంలో మతపరమైన విధులలో, ఔషధాల తయారీలో వాడేవారు.అంతేకాకుండా కాగడాలు వెలిగించుటకు చమురుగాను ఉపయోగించేవారని, సబ్బులను కుడా తయారుచేసారని తెలుస్తున్నది. minoan నాగరికత సమయంలో ఆలివ్ నూనె ఉత్పత్తి ఒక ఆర్థిక ప్రాముఖ్యత కలిగిన వస్తువుగా పరిగణించారు. హీబ్రూ బైబిల్ లిఖిత నమోదిత ఆధారం ప్రకారం క్రీ.పూ.13 వందల నాటికి[[ఈజిప్టు]]లో ఆలివ్ నూనెను తీసెవారని తెలుస్తున్నది.ఈ కాలంలో ఆలివ్ పండ్లను చేతితో పిండి నూనెను తీసి, ప్రత్యేకమైన పాత్రలలో, అర్చకుల రక్షణలో పర్యవేక్షనలో నిల్వ చేసెవారు. ==ఉత్పత్తి దేశాలు == ప్రపంచంలో ఆలివ్ నూనెను ఉత్పత్తి చేయు దేశాలలో స్పెయిన్ (spain) మొదటిది. ఉత్పత్తిఅగు ఆలివ్ నూనెలో 43.8%వరకు స్పెయిన్‌లో ఉత్పత్తి అగుచున్నది. స్పెయిన్‌లో ఉత్పత్తి అగు నూనెలో, అండలూసియా నుంచే 75 % ఉత్పత్తి అవ్వుచున్నది. ఇటలీలో 21 .5 %గ్రీసులో, గ్రీసులో 12 .1 %, సిరియాలో 6.1% ఆలివ్ నూనె ఉత్పత్తి అవ్వుతున్నది. పోర్చుగల్‌ ప్రపంచ ఉత్పత్తిలో 5% ఉత్పత్తి చేస్తున్నది.ఈ దేశపు ప్రధాననూనె కొనుగోలుదేశం [[బ్రెజిల్]]. ఆలివ్ ఉత్పత్తి చెయ్యు దేశాలు [[స్పెయిన్]], [[ఇటలీ]], [[గ్రీసు]], [[సిరియా]], టునీషియా, [[టర్కీ]], [[మొరాకో]], [[అల్జీరియా]], [[పోర్చుగల్]], [[అర్జెంటీనా]], [[లెబనాన్ ]]<ref name="top"/>. '''ప్రపంచ వ్యాప్తంగా 2011-12లో ఉత్పత్తిఅయిన నూనె వివరాలు, టన్నులలో'''<ref name="top">{{citeweb|url=http://www.whichcountry.co/which-country-produces-most-olives-in-the-world|title=TOP TEN OLIVE PRODUCING COUNTRIES IN THE WORLD|publisher=whichcountry.co|date=|accessdate=2015-03-21}}</ref> {| class="wikitable" |-style="background:orange; color:blue" align="center" |దేశం ||ఉత్పత్తి /టన్నులలో|| దేశం ||ఉత్పత్తి /టన్నులలో |- |స్పెయిన్||7,820,060||ఇటలీ ||3,182,204 |- |గ్రీసు||2,000,000 ||టర్కీ||1,750,000 |- |సిరియా || 1,095,043 ||టునీసియా ||562,000 |- |మొరాకో||1,415,902||అల్జీరియా||610,776 |- |పోర్చుగల్||443,800||ఆర్జింటినా||22,700 |- |ఈజిప్టు||459,650||జోర్డాన్ ||16,760 |} ==వ్యాపార పరంగా నూనెలోని రకాలు /శ్రేణులు == పండ్లనుండి నూనెను తీసిన పద్ధతిని బట్టి ఆలివ్ నూనెను పలుపేర్ల (grade) లతో అమ్మకం చేయుదురు. ఉదాహరణకు వర్జిను, ఆర్డినరి వర్జిను, ఎక్సుట్రా వర్జిను, లాంప్టే వర్జిను (lampte virgin) అనేపేర్లు. వర్జిను నూనె అనగా కేవలం యాంత్రిక వత్తిడి ప్రయోగించి ఉత్పత్తి చెయ్యబడినది, ఎటువంటి రసాయనాలు ఉపయోగించకుండ ఉత్పత్తి చేసిన నూనె అని అర్థం.లాంప్టే వర్జిన్ అనగా వంటకు పనికిరాదు, కేవలం పారిశ్రామిక ఉప యోగానికి మాత్రమే వినియోగార్హం. ఇటలీలో ల్యామ్‌ప్టే అనగా దీపం/కాగడా అని అర్థం.అనగా కేవలం దీపం వెలిగించటానికి పనికి వచ్చే నూనె .అయితే ఈ నూనెను శుద్ధి (refine ) చేసిన తరువాత మానవ వినియో గానికి వాడవచ్చును. క్రూడ్ ఆలివ్ పోమస్ ఆయిల్ అనగా, స్టోనుమిల్లులో పండ్లగుజ్జు నుండి నూనె తీయగా మిగిలిన పళ్ళగుజ్జు నుండి సాల్వెంట్ ద్రావణాన్ని వాడి సంగ్రహించిన నూనె. ఈ నూనెను శుద్ధి కరించి, రిపైండు ఆలివ్ పోమాస్ ఆయిల్‌, లేదా రుచికి ఇందులో కొంత ప్రమాణంలో వర్జిన్ ఆలివ్ నూనెను కలిపి ఆలివ్ పోమస్ ఆయిల్‌గా అమ్మకం చెయ్యుదురు. ఎక్సుట్రా వర్జిన్ ఆలివ్ ఆయిల్ అనగా ఈ నూనెలో ఫ్రీ ఫాటీ ఆసిడ్ శాతం 0.8%కి మించి ఉండదు.మంచి పండ్ల రుచిని కల్గి ఉండును.మొత్తం ఉత్పత్తి అయ్యే ఆలివ్‌నూనెలో ఈ ఎక్సుట్రా వర్జిన్ నూనె 10% మాత్రమే.ముఖ్యంగా ఈ నూనె మధ్యధరా ప్రాంతదేశాల నుండే (గ్రీసు:80 %, ఇటలీ:65%, స్పెయిన్:30%) ఉత్పత్తి ఆగుతుంది.ఆతరువాత ముద్దను పైబరు డిస్కులో పలుచగా ఉంచి, డిస్కులను ఒకదానిమీద ఒకటి ఉంచి, వాటిని ప్రెస్సులో ఉంచి, డిస్కులోని గుజ్జును అధికవత్తిడితో వత్తడం వలన డిస్కుకున్న రంద్రాల ద్వారా నూనె, తేమ తదితరాలు బయటకు వచ్చ్గును. ==నూనె సంగ్రహణ విధానం == మొదటగా ఆలివ్ పండ్లను బాగా గుజ్జుగా చేసి ఆ తరువాత యాంత్రిక లేదా రసాయనిక పద్ధతిలో నూనెను తీయుదురు. ఆకుపచ్చగా ఉన్న పండ్లనుండి తీసిన నూనె కొంచెం చేదుగా ఉండును. బాగాఎక్కువ పండిన, మగ్గిన పండ్ల నుండి తీసిన నూనె పాడైన వాసన కల్గి ఉంటుంది. అందువలన సరిగా పక్వానికి వచ్చిన పండ్లనుండి తీసిన నూనె మాత్రమే వర్జిన్ నూనె. సమంగా పండిన ఆలివ్ పండ్లను సంప్రదాయ పద్ధతి అయినచో రాతి తిరుగలిలను (millstones) ఉపయోగించి, లేదా నవీనపద్ధతి అయినచో ఉక్కుడ్రమ్ములను ఉపయోగించి గుజ్జుగా నూరెదరు.రాతి తిరుగలి/మిల్లు స్టోన్‌ను ఉపయోగించి ముద్దగా చేసినచో, ముద్దను గ్రైండింగు మిల్లు లోనే 30-40 నిమిషాలపాటు అలాగే వదలి, అలావచ్సిన దాన్ని నిల్వటాంకులో కొంత కాలం పాటు తేరుటకై ఉంచేదరు. నూనెకన్న బరువైన మలినాలు, నీరు నిల్వ పాత్రలో అడుగుభాగంలో సెటిల్ అవ్వగా, నూనె పై భాగంలో తేరుకుంటుంది. అయితే ఈవిధానంలో నూనె తేరుకోనుటకు చాలా సమయం పడుతుంది. ప్రస్తుతం అపకేంద్రిత యంత్రాలను ఉపయోగించి నూనెలోని మలినాలను చాలా త్వరగా తొలగించుచున్నారు. నూతన ఆయిల్ మిల్లులలో ఆలివ్ పండ్లను మొదట [[ఉక్కు]] డ్రమ్ములలో ముద్దగా చేయుదురు. ఇలా ముద్దగా చేయుటకు 20 నిమిషాల సమయం పడుతుంది., పిమ్మట మరో 20 -30 నిమిషాలు ఈ ముద్దను మరో కలుపు పాత్రలో బాగా కలుపుతారు. ఆ తరువాత అపకేంద్రిత యంత్రం (centrifuge ) సహాయంతో నూనె, అందులోని నీరు, ఇతర మలినాలను వేరు చెయ్యుదురు. ఈ విధంగా ఉత్పత్తి చేసిన నునేను శుద్ధమైన నూనె అంటారు.కొన్నిసార్లు అవసరమైనచో ఈ నూనెను వడబోత (filter ) చేసేదరు. నూనె తీయగా మిగిలిన పండ్లగుజ్జులో ఇంకను 5-10 % వరకు నూనె మిగిలిఉండును. ఇలామిగిలిన నూనెను సాల్వెంట్ ఎక్సుట్రాక్సను విధానంలో సంగ్రహించెదరు.25⁰Cవద్ద నూనెను తిసినచో దానిని కోల్డ్ ఎక్సుట్రాక్సను ఆయిల్ అంటారు. ==నూనెలోని కొవ్వు ఆమ్లాలు, సమ్మేళ పదార్థాలు== 2. ఆలివ్ నూనెలో సంతృప్త, అసంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు ట్రైగ్లిసరాయిడ్సు రూపంలో ఉండును.ఇవి మిశ్రమ ట్రై గ్లిసరాయిడ్‌ ఎస్టర్‌లుగా ఏర్పడి ఉండును. నూనెలో సంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు 6-16% వరకు ఉండును . మిగిలిన 90-85%వరకు సంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు ట్రైగ్లిసరాయిడు రూపంలో ఉండును. పామిటిక్, స్టియరిక్ ఆమ్లాలు ఆలివ్ నూనెలో లభించు సంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు. అలాగే ఒలిక్, లినోలిక్ ఆమ్లాలు నూనెలో అధికమొత్తంలో లభించు అసంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు. ఒలిక్ ఆమ్లం ఏకద్విబందమున్న అసంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లం, లినోలిక్ ఆమ్లం రెండు ద్విబందాలు కలిగి ఉన్న అసంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లం. ఒలిక్ ఆమ్లం నూనెలో 55 -80% వరకు, లినోలిక్ ఆమ్లం 5-20%వరకు ఉండును. నూనెలో మూడు ద్విబందాలున్న α- (0 -1.5%) లినోలెనిక్ ఆమ్లం స్వల్పప్రమాణంలో ఉన్నది<ref>{{citeweb|url=http://www.oliveoilsource.com/page/chemical-characteristics|title=Chemical Characteristics|publisher=oliveoilsource.com|date=|accessdate=2015-03-21}}</ref>. నూనెలో కొవ్వు అమ్లాలే కాకుండా బహు ద్విబందాలున్న స్క్వాలెన్ (squalene ) అనే హైడ్రోకార్బను, స్టెరోల్ (0.2%పైటో స్టెరోల్, టోకో స్టెరోల్ ) లు ఉన్నాయి. ఆలివ్ నూనెలో ఫేనోలిక్స్‌లు కుడా ఉన్నాయి<ref>{{citeweb|url=http://www.aziendabettini.com/filezip/Chemical%20olive%20oil.pdf|title=Chemical-physical characteristics of olive oils|publisher=aziendabettini.com|date=|accessdate=2015-03-21}}</ref>. ఇవి నూనెలో ట్యరోసోల్ (tyrosol ), హైడ్రాక్సీ ట్యరోసోల్ల ఎస్టర్లుగా లభిస్తాయి.ఆలివ్ నూనెలో కనీసం 30ఫేనోలిక్ సమ్మేళనాలు ఉన్నాయి. ‘’’ఆలివ్ నూనెలోని కొవ్వు ఆమ్లాల పట్టిక ‘’’<ref>{{citeweb|url=http://www.dpi.nsw.gov.au/__data/assets/pdf_file/0003/87168/pf227-Chemistry-and-quality-of-olive-oil.pdf|title=Chemistry and quality of olive oil|publisher=dpi.nsw.gov.au|date=|accessdate=2015-03-21}}</ref> {| class="wikitable" |-style="background:orange; color:blue" align="center" |కొవ్వు ఆమ్లం ||శాతం |- |[[పామిటిక్ ఆమ్లం]]||7.5-20 % |- |[[స్టియరిక్ ఆమ్లం]]||0.5-5.0% |- |[[ఒలిక్ ఆమ్లం]]||55-83 % |- |[[లినోలిక్ ఆమ్లం]]||3.5-20 % |- |α-లినోలెనిక్ ఆమ్లం||0.1.5% |} ==ఆలివ్ నూనెయొక్క భౌతికరసాయనిక ధర్మాలు == ఆలివ్ నూనె పాలిపోయిన కొంచెం ఆకుపచ్చని రంగులో ఉండును<ref>{{citeweb|url=http://www.soaperschoice.com/soapoils/oliveoil.html|title=Olive Oil|publisher=soaperschoice.com|date=|accessdate=2015-03-21|archive-date=2016-06-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20160622174613/http://www.soaperschoice.com/soapoils/oliveoil.html|url-status=dead}}</ref>. సాధారణ వాతావరణ ఉష్ణోగ్రత వద్ద ఆలివ్ నూనె ద్రవరూపంలో ఉండును.దీనియొక్క ద్రవీభవన ఉష్ణోగ్రత చాలాతక్కువ.నూనెలో అధిక మొత్తంలో అసంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు ఉండటమే ఇందుకు కారణము. ఆలివ్ నూనె యొక్క ద్రవీభవన ఉష్ణోగ్రత -6 0 C.నూనె యొక్క ఉష్ణ వినిమయ శక్తి 8850 కిలో కేలరీలు ఒక కిలో కు. {| class="wikitable" |-style="background:indigo; color:white" align="center" |లక్షణము||పరిమితి |- |విశిష్ట గురుత్వం,20^°C ||0.911 |- |[[ద్రవీభవన ఉష్ణోగ్రత]] ||-6^°C |- |[[మరుగు స్థానం|మరుగు ఉష్ణోగ్రత]]||300&nbsp;°C (572&nbsp;°F) |- |స్మోకు పాయింట్||190&nbsp;°C |- |[[వక్రీభవన గుణకం|వక్రిభవన సూచిక]]||1.4677-1.4705 (విర్జిన్) |- |[[అయోడిన్ విలువ ]]|| 75–94 |- |సపోనిఫికేసన్ విలువ||184-196 |- |[[స్నిగ్థత]],20^°C వద్ద ||84 cP |- |పెరాక్సైడ్ విలువ||20 (వర్జిన్ నూనె) |} ==ఆలివ్ నూనె ఉపయోగాలు== ప్రస్తుతం ప్రపంచమంతటా ఆరోగ్య పరిరక్షణకు, దీర్ఘకాలము ఆనందముగా జీవించడానికి ఏది మంచో, ఏది చెడో అన్న ఆలోచనలతో మానవ మేధస్సు ఎక్కువ ఆలోచిస్తోంది . నూనెలలో మంచిది ఆలివ్ ఆయిల్<ref>[http://www.beautyepic.com/benefits-of-olive-oil/ ఆలివ్ నూనెతొ కొన్ని అరొగ్య కరమైన చిట్కలు]</ref> . ఒకవిధమైన సీమచెట్టు, దాని యొక్క పండున్ను, దానివిత్తులలోనుంచి నూనె తీస్తారు, నేతికి సమానమైనది. ఆలివ్ విత్తనాల నుండి ఆలివ్ నూనె తీస్తారు. ఇతర నూనెలకన్నా ఖరీదు ఎక్కువే అయినా ఆలివ్ నూనెలో ఎన్నో ఆరోగ్యకరమైన ప్రయోజనాలు ఉన్నాయి . దీనిలో మోనో అన్క్ష్ సాచ్యురేటెడ్ కొవ్వు ఆమ్లాలు అత్యధికము. మధ్యధరా ప్రాంత దేశాలలో ఈ వంటనూనె ఎక్కువగా వాడతారు. రుచిని, పరిమళాన్ని, ఆరోగ్యాన్ని ఇస్తుంది .చర్మాన్ని మృదువుగా ఉంచడంలో ఆలివ్‌ నూనెది ప్రత్యేక స్థానం. చిన్నారులకు మర్ధన చేయడానికి ఎక్కువగా ఈనూనెను ఉపయోగిస్తారు. చర్మానికి వాడే మందులు, ఆయింట్‌మెంట్స్‌ తయారీలోనూ దీనిని ఎక్కువగా వాడుతారు. ఈ నూనెతో చర్మాన్ని మసాజ్‌ చేసి 15 నిమిషాల తర్వాత స్నానం చేస్తే చర్మం మృదువుగా, కాంతిగానూ మారుతుంది. చలికాలంలో డ్రై చర్మం కలవారు ఆలివ్‌ ఆయిల్‌ను చర్మానికి ప్రతిరోజూ రాస్తుంటే, చర్మం పగలకుండా ఉంటుంది. చర్మంపై పుండ్లు గాయాల కారణంగా ఏర్పడిన మచ్చలను పోగొట్టి చర్మం సహజ రంగుతో నిగారింపుగా ఉండేలా చేస్తుంది. చిన్న పిల్లలకు ఆలివ్‌ ఆయిల్‌ పట్టించి శరీరానికి మసాజ్‌ చేస్తే వారి చర్మం మృదువుగా ఉండి అందంగా తయారవుతారు. పీలగా ఉన్న పాపాయిలకు ఆలివ్‌ ఆయిల్‌తో మసాజ్‌ చేస్తే బొద్దుగా అందంగా అవుతారు. గ్రీస్‌కు చెందిన మహిళలయితే.. ఆలివ్‌నూనెను మించిన పరిష్కారం లేదంటూ సూచిస్తారు. రోజు స్నానానికి ముందు కొద్దిగా ఆలివ్‌నూనె రాసుకుంటే చాలు.. చర్మం మంచి నిగారింపును సంతరించుకుంటుంది. దాంతోపాటు.. స్నానపు నీటిలో నాలుగైదు చుక్కల ఆలివ్‌నూనెనూ వేసుకుంటారు వీరు. ఇక కొద్దిగా ఆలివ్‌నూనె రాసుకుని.. ఆ తర్వాత పంచదారతో రుద్దుకుంటే.. ముడతలు దరిచేరవని వీరి నమ్మకం. ఆలివ్ నూనెలో Extra Virgin, virgin, pure, Extra Light అని నాలుగు ఏకాలుగా దొరుకుతుంది . అందులో మొదటిది ( ఎక్స్ ట్రా వర్జిన్‌ ఆలివ్ ఆయిల్ ) మంచిది . నాలుగు చెంచాల ఓట్‌మీల్ పొడిలో మూడు చెంచాల ఆలివ్‌నూనె కలిపి పాదాలకు మర్థన చేసి అరగంటయ్యాక చల్లటినీళ్లతో కడిగేస్తే మృతకణాలి తొలగిపోయి పాదాలు మృదువుగా తయారవుతాయి. వంటకాల్ని రుచిగా మాత్రమే కాదు.. పోషకాలు తగ్గిపోకుండా వండటం.. కూడా తెలిసుండాలి. అందుకు ఏం చేయాలంటే.. ఆకుకూరలు ఉడికించే నీళ్లలో కొద్దిగా ఆలివ్‌నూనె లేదా నిమ్మరసం వేస్తే పోషక విలువలు పోకుండా తగ్గకుండా ఉంటాయి. జుట్టు పొడిబారకుండా ఉండాలంటే [[కొబ్బరి నూనె]], ఆలివ్‌నూనె, ఆముదాలను సమపాళ్ళలో తీసుకుని బాగా కలపాలి. తలస్నానం చేయడానికి ఒక గంట ముందు తలకు బాగా పట్టించి తరువాత తలస్నానం చేయాలి. బరకగా (rough) మారిన మోచేతులకు కొద్దిగా ఆలివ్‌నూనె రాసి మర్దన చేయాలి. ఇలా తరచూ చేస్తుంటే మార్పు ఉంటుంది చెంచా గ్లిజరిన్‌, కొద్దిగా రోజ్‌వాటర్‌, రెండుచెంచాల ఆలివ్‌నూనె, కాస్త నిమ్మరసం, గుడ్డులోని తెల్లసొన కలిపి చేతులకు పూతలా వేసుకోవచ్చు. ఆరాక కడిగేసుకుంటే చాలు... చేతులు మృదుత్వాన్ని సంతరించుకుంటాయి. నాలుగుచుక్కల అల్లంరసంలో కొద్దిగా ఆలివ్‌నూనె చేర్చి జుట్టు కుదళ్లకు పట్టించాలి. గంటయ్యాక తలస్నానం చేయాలి. కుదుళ్లు దృఢమవుతాయి. ఆముదం, ఆలివ్‌నూనె వేడిచేసి చేతులను వేళ్లను ముంచి పావుగంటయ్యాక బయటకు తీసి మర్దన చేయడం వల్ల చక్కటి పోషణ అందుతుంది.చక్కగా పెరుగుతాయి. ఆలివ్ నూనె వృద్ధుల్లో స్ట్రోక్ రిస్క్‌ను సగానికి సగం తగ్గిస్తుందని శాస్త్రవేత్తలు కనుగొన్నారు. బోర్డియక్స్ విశ్వవిద్యాలయం పరిశోధకులు మూడు ఫ్రెంచ్ సిటీల్లో నివసించే 65 సంవత్సరాల వయసులో గల వారి 8000 వైద్య రికార్డులను పరిశోధించినట్లు మెడికల్ జర్నల్ న్యూరాలజీలో ప్రచురించబడింది.ఐదేళ్ల పాటు సాగిన ఈ పరిశోధనలో వృద్ధుల్లో ఆలివ్ ఆయిల్‌ను ఉపయోగించడం ద్వారా సగానికి సగం తగ్గిందని శాస్త్రవేత్తలు కనుగొన్నారు. వంటల్లో ఆలివ్ ఆయిల్‌ను ఉపయోగించడం, అలాగే స్నానానికి ముందు ఆలివ్ ఆయిల్ ఉపయోగించిన వృద్ధుల్లో 41 శాతం స్ట్రోక్ తగ్గిందని పరిశోధనలో తేలింది. *ఆలివ్‌ ఆయిల్‌తో తేనెను కలిపి ముఖానికి రాసి, కొంతసేపయిన తర్వాత ముఖాన్ని మెత్తని సున్నిపిండితో రుద్దుకుని కడుక్కుంటే ముఖవర్ఛస్సు పెరుగుతుంది. *చర్మం పొడారిపోయినట్లుగా కళావిహీనంగా ఉంటే ఆలివ్‌ ఆయిల్‌లో పాలనుకానీ, పాలమీగడను కానీ కలిపి ఆ మిశ్రమంతో మృదువుగా మసాజ్‌చేసి, ఆ తర్వాత నీటితో చర్మాన్ని శుభ్రపరిస్తే చర్మానికి మంచి కాంతి, నునుపుదనం, తేమ ఏర్పడతాయి. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌ను గోళ్ళమీద ప్రతిరోజూ రాస్తూంటే, గోళ్ళ దృఢత్వం, అందం పెరుగుతాయి. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌లో టమాటోరసం, క్యారెట్‌జ్యూస్‌, పెరుగుకలిపి మచ్చల మీద రాస్తూంటే, గోళ్ళ దృఢత్వం, అందం పెరుగుతాయి. *స్నానం చేయబోయే ముందు పిల్లలకు ఆలివ్‌ఆయిల్‌ను ఒంటికి పట్టించి, మృదువుగా మర్దనా చేసి, మెత్తని సెనగపిండితో రుద్ది స్నానం చేయిస్తే పిల్లల లేతచర్మం ఎంతోకాంతిగా వుంటుంది. ఎముకలు దృఢపడతాయి, రక్తప్రసరణ బాగా జరుగుతుంది. *చలికాలంలో ఆలివ్‌ఆయిల్‌ను ఆరారగా పెదాలకు రాస్తూంటే పెదాలు పగలకుండా మృదువుగానే వుంటాయి. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌లో తాజా గులాబీపూల రసాన్ని కలిపి పెదాలకు రాస్తుంటే, పెదాలు పగలవు, మంచిరంగుతో ఆకర్షణీయంగా కనిపిస్తాయి. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌ను వెచ్చచేసి, వెంట్రుకల కుదుళ్ళకు పట్టించి, పది పదిహేను నిమిషాల తర్వాత తలస్నానం చేసినట్లయితే, జుట్టు రాలిపోకుండా వుంటుంది. *ఈ ఆయిల్‌లో వెల్లుల్లిపొట్టును కాల్చిన పొడిని కలిపి కానీ లేదా వెల్లుల్లి పొట్టును అలాగే ఆయిల్‌లో కలిపి కాచి కానీ తలకు రాసుకుంటే జుట్టు నల్లబడటమే కాకుండా, త్వరగా జుట్టు నెరవదు. * మీ తలలో చుండ్రు అనేది స్కాల్ప్ పొడిబారడం వల్ల లేదా ఫంగల్ ఇన్ఫెక్షన్ల వల్ల వస్తుంది. ఆలివ్ ఆయిల్ అనేది యాంటీ ఫంగల్ లక్షణాలను కలిగి ఉండే ఎమోలియెంట్. కాబట్టి ఇది రెండు కారణాలను నిరాకరిస్తుంది మరియు మీ చుండ్రు చికిత్సలో సహాయపడుతుంది. * ఆలివ్ ఆయిల్‌లో విటమిన్ ఇ ఉంటుంది, ఇది మీ జుట్టును మృదువుగా మార్చడంలో సహాయపడుతుంది మరియు మీ జుట్టు ఒత్తుగా మరియు ఆరోగ్యంగా కనిపించేలా చేస్తుంది. అలాగే, విటమిన్ ఇ మీ స్కాల్ప్‌ను మెరుగుపరుస్తుంది, తద్వారా జుట్టు పెరుగుదలను పెంచడంలో మరియు జుట్టు రాలడాన్ని తగ్గించడంలో సహాయపడుతుంది. *పొడిచర్మం ఉన్నవారు ఆలివ్‌ఆయిల్‌లో నిమ్మరసాన్ని కలిపి ముఖానికి ఆరారగా రాస్తూంటే ముఖ చర్మం తేమగా ఉంటుంది. కాంతిగానూ, మృదువుగానూ మారుతుంది. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌లో పసుపుపొడిని కలిపి పాదాల పగుళ్ళకు, వేళ్ళమధ్య పాసిన చర్మానికి రాస్తూంటే ఆ బాధ తగ్గిపోయి, [[చర్మం]] చక్కగా ఉంటుంది. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌లో నిమ్మరసాన్ని కలిపి పెదాలకు రాయడం వల్ల పెదాలు పగలవు. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌లో కోడిగుడ్డులోని తెల్లసొనను కలిపి, తలకురాచుకుని, తలస్నానం చేసినట్లయితే వెంట్రుకలు మెత్తగా మారుతాయి. కేశాలు పొడవుగా పెరుగుతాయి. *మలబద్ధకంతో బాధపడుతున్న పిల్లలకు ఆలివ్‌ఆయిల్‌తో చేసిన ఆహార పదార్థాలను తినిపిస్తే నయం అవుతుంది లేదా ఆలివ్‌ఆయిల్‌ను వెచ్చచేసి పిల్లల బొడ్డు చుట్టూ మర్దన చేసినట్తెతే మలబద్ధకం తగ్గుతుంది. ==ఇవికూడా చూడండి== *[[వేరుశనగ నూనె]] *[[నూనెలు]] *[[కొవ్వు ఆమ్లాలు]] *[[సంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు]] *[[అసంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు]] ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} {{నూనెలు}} {{ఆవశ్యక నూనె}} [[వర్గం:ఈ వారం వ్యాసాలు]] jsv44yreymqrnsp0ayeyksi4nuttq9m 3609629 3609628 2022-07-28T13:45:21Z Naveen Kancherla 92514 /* ఆలివ్ నూనె ఉపయోగాలు */ wikitext text/x-wiki {{Infobox oils |name=ఆలివ్ నూనె |image=Oliven V1.jpg |imagesize=300px |caption=సీసాలో ఆలివ్‌ నూనె |composition= |water= |solids= |sterols= |fatcomposition=y |sat= [[పామిటిక్‌ ఆమ్లం]]: 13.0%<br />[[స్టియరిక్ ఆమ్లం]]: 1.5% |interster= |trans= |unsat=> 85% |monoun=[[ఒలిక్ ఆమ్లం]]: 70.0%<br />[[పామిటిక్‌ ఆమ్లం]]: 0.3–3.5% |polyun=[[లినొలిక్ ఆమ్లం]]: 15.0%<br />[[alpha-Linolenic acid|α-Linolenic acid]]: 0.5% |o3= |o6= |o9= |properties=y |energy_per_100g={{convert|3700|kJ|kcal|abbr=on}} |melt= {{convert|−6.0|°C|°F|abbr=on}} |boil= {{convert|300|°C|°F|abbr=on}} |smoke= {{convert|190|°C|°F|abbr=on}} (virgin)<br />{{convert|210|°C|°F|abbr=on}} (refined) |roomtemp= |sfi20= |sg20=0.911<ref>{{cite web |url=http://www.ams.usda.gov/AMSv1.0/getfile?dDocName=STELPRDC5098497 |title=United States Department of Agriculture: "Grading Manual for Olive Oil and Olive-Pomace Oil" |accessdate=march 21, 2015 |archive-date=2014-10-31 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141031123925/http://www.ams.usda.gov/AMSv1.0/getfile?dDocName=STELPRDC5098497 |url-status=dead }}</ref><!-- converted from "The density of olive oil at 20 degrees Celsius is 7.6 pounds per U.S. gallon" --> |visc20= 84&nbsp;[[centipoise|cP]] |refract=1.4677–1.4705 (virgin and refined)<br />1.4680–1.4707 (pomace) |iodine=75–94 (virgin and refined)<br />75–92 (pomace) |acid=maximum: 6.6 (refined and pomace)<br />0.6 (extra-virgin) |aciddeg= |ph= |sapon=184–196 (virgin and refined)<br />182–193 (pomace) |unsapon= |reichert= |polenske= |kirschner= |shortening= |peroxide= 20 (virgin)<br />10 (refined and pomace) }} [[File:Klazomenai.jpg|thumb|right|250px|పురాతనకాలంనాటి గ్రీకులోని ఆలివ్ నూనెమిల్లు]] [[File:Turkey.Bodrum042.jpg|thumb|right|250px|పురాతనకాలంనాటి టర్కీలోని ఆలివ్ నూనెమిల్లు]] [[File:Cold press olive oil machine at Saba Habib in Israel 2.jpg|thumb|right|250px|ఇజ్రాయిల్ లోని నవీనమైన కోల్డుప్రెస్‌<br>పద్ధతిలో నూనెతీయు యంత్రం]] '''ఆలివ్ నూనె''' ఆలివ్ పళ్ళగుజ్జు నుండి తీయుదురు. ఆలివ్ చెట్టు యొక్క వృక్ష శాస్త్రపేరు ఒలియ యురోపా (Olea europaea). ఇది ఒలిఎసియా కుటుంబానికి చెందిన మొక్క. ఆలివ్ నూనెను వంటలలో, సౌందర్య ద్రవ్యాలలో, సబ్బుల తయారిలో, మందుల తయారీలో వాడెదరు.ఇది మధ్యధరా ప్రాంతానికి చెందిన చెట్టు. ==ఆలివ్ నూనె యొక్క ప్రాథమిక ఉత్పాదిత చరిత్ర == ఆలివ్ యొక్క మూలస్థానం మధ్యధరాసముద్ర ప్రాంతం (భూమధ్య ప్రాంతం). క్రీ.పూ.8000 సంవత్సరాల నాటికే నియోలిథిక్ మానవులు అడవి ఆలివ్ పండ్లను సేకరించినట్లు తెలియుచున్నది<ref>Ruth Schuster (December 17, 2014). "8,000-year old olive oil found in Galilee, earliest known in world", ''Haaretz''. Retrieved march 21, 2015.</ref>. అడవి ఆలివ్ చెట్టు గ్రీసు లేదా ఆసియా మైనర్‌లో మొదటగా పుట్టినట్లు తెలుస్తున్నది<ref name="oil">{{citeweb|url=http://www.internationaloliveoil.org/web/aa-ingles/oliveWorld/olivo.html|title=The Olive Tree|publisher=internationaloliveoil.org|date=|accessdate=2015-03-21|website=|archive-date=2018-10-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20181026133432/http://www.internationaloliveoil.org/web/aa-ingles/oliveWorld/olivo.html|url-status=dead}}</ref>. అయితే ఎప్పుడు ఎక్కడ వీటిని పెంచడం మొదలైనది ఇదిమిద్దంగా తెలియకున్నది.వీటిని మొదట సినాయ్ ద్వీపకల్పం, ఇజ్రాయిల్, అర్మేనియా, మేసోపోటామియా సారవంతమైన నేలలో పెంచడం మొదలైనది.పురాతన త్రవ్వక ఆధారాల ప్రకారం క్రీ.పూ.6000 సంవత్సరాలనాటికి ఆలివ్ నూనెను తీయడం తెలుసు. క్రీ.పూ. 4500 నాటికి ప్రస్తుతపు [[ఇజ్రాయిల్]] ప్రాంతంలో ఆలివ్ నూనెను తీసి వాడినట్లు తెలియుచున్నది<ref>Ehud Galili ''et al.'', "Evidence for Earliest Olive-Oil Production in Submerged Settlements off the Carmel Coast, Israel", ''Journal of Archaeological Science'' '''24''':1141–1150 (1997); Pagnol, p. 19, says the 6th millennium in [[Jericho]], but cites no source.</ref> . మధ్యధరా ప్రాంతంలో తూర్పు తీరప్రాంతంలో ఆలివ్ పంటను ఎక్కువ మొత్తంలో/విస్తృతంగా సాగుచేసినట్లు తెలియుచున్నది. లభించిన ఆధారాలను బట్టి క్రెట్ (crete) లో క్రీ.పూ. 2500 నాటికి అక్కడ ఆలివ్ చెట్లను పెంచినట్లుగా తెలియుచున్నది.క్రీ.పూ. 2 వేలసంవత్సరాలకు పూర్వమే ఈజిప్టు రాజవంశీయులు క్రేట్ (crete, సిరియా, కనాన్‌ నుండి ఆలివ్ నూనెను <ref>[అలివ్ నూనె వడటం ప్రతీ రోజూ ఉపయూగం ద్వార మీకు ఆరొగ్యంగా ఉంటారు]</ref> దిగుమతి చేసుకోనే వారని తెలుస్తున్నది. అంతేకాదు ఈ ప్రాంతంలో వ్యాపారపరంగా, ఆర్థిక పరంగా ఆలివ్ నూనె ప్రముఖస్థానాన్నే పోషించినట్లు తెలుస్తున్నది.ఆలివ్ నూనెను ఆహారంగానే కాకుండా ఆకాలంలో మతపరమైన విధులలో, ఔషధాల తయారీలో వాడేవారు.అంతేకాకుండా కాగడాలు వెలిగించుటకు చమురుగాను ఉపయోగించేవారని, సబ్బులను కుడా తయారుచేసారని తెలుస్తున్నది. minoan నాగరికత సమయంలో ఆలివ్ నూనె ఉత్పత్తి ఒక ఆర్థిక ప్రాముఖ్యత కలిగిన వస్తువుగా పరిగణించారు. హీబ్రూ బైబిల్ లిఖిత నమోదిత ఆధారం ప్రకారం క్రీ.పూ.13 వందల నాటికి[[ఈజిప్టు]]లో ఆలివ్ నూనెను తీసెవారని తెలుస్తున్నది.ఈ కాలంలో ఆలివ్ పండ్లను చేతితో పిండి నూనెను తీసి, ప్రత్యేకమైన పాత్రలలో, అర్చకుల రక్షణలో పర్యవేక్షనలో నిల్వ చేసెవారు. ==ఉత్పత్తి దేశాలు == ప్రపంచంలో ఆలివ్ నూనెను ఉత్పత్తి చేయు దేశాలలో స్పెయిన్ (spain) మొదటిది. ఉత్పత్తిఅగు ఆలివ్ నూనెలో 43.8%వరకు స్పెయిన్‌లో ఉత్పత్తి అగుచున్నది. స్పెయిన్‌లో ఉత్పత్తి అగు నూనెలో, అండలూసియా నుంచే 75 % ఉత్పత్తి అవ్వుచున్నది. ఇటలీలో 21 .5 %గ్రీసులో, గ్రీసులో 12 .1 %, సిరియాలో 6.1% ఆలివ్ నూనె ఉత్పత్తి అవ్వుతున్నది. పోర్చుగల్‌ ప్రపంచ ఉత్పత్తిలో 5% ఉత్పత్తి చేస్తున్నది.ఈ దేశపు ప్రధాననూనె కొనుగోలుదేశం [[బ్రెజిల్]]. ఆలివ్ ఉత్పత్తి చెయ్యు దేశాలు [[స్పెయిన్]], [[ఇటలీ]], [[గ్రీసు]], [[సిరియా]], టునీషియా, [[టర్కీ]], [[మొరాకో]], [[అల్జీరియా]], [[పోర్చుగల్]], [[అర్జెంటీనా]], [[లెబనాన్ ]]<ref name="top"/>. '''ప్రపంచ వ్యాప్తంగా 2011-12లో ఉత్పత్తిఅయిన నూనె వివరాలు, టన్నులలో'''<ref name="top">{{citeweb|url=http://www.whichcountry.co/which-country-produces-most-olives-in-the-world|title=TOP TEN OLIVE PRODUCING COUNTRIES IN THE WORLD|publisher=whichcountry.co|date=|accessdate=2015-03-21}}</ref> {| class="wikitable" |-style="background:orange; color:blue" align="center" |దేశం ||ఉత్పత్తి /టన్నులలో|| దేశం ||ఉత్పత్తి /టన్నులలో |- |స్పెయిన్||7,820,060||ఇటలీ ||3,182,204 |- |గ్రీసు||2,000,000 ||టర్కీ||1,750,000 |- |సిరియా || 1,095,043 ||టునీసియా ||562,000 |- |మొరాకో||1,415,902||అల్జీరియా||610,776 |- |పోర్చుగల్||443,800||ఆర్జింటినా||22,700 |- |ఈజిప్టు||459,650||జోర్డాన్ ||16,760 |} ==వ్యాపార పరంగా నూనెలోని రకాలు /శ్రేణులు == పండ్లనుండి నూనెను తీసిన పద్ధతిని బట్టి ఆలివ్ నూనెను పలుపేర్ల (grade) లతో అమ్మకం చేయుదురు. ఉదాహరణకు వర్జిను, ఆర్డినరి వర్జిను, ఎక్సుట్రా వర్జిను, లాంప్టే వర్జిను (lampte virgin) అనేపేర్లు. వర్జిను నూనె అనగా కేవలం యాంత్రిక వత్తిడి ప్రయోగించి ఉత్పత్తి చెయ్యబడినది, ఎటువంటి రసాయనాలు ఉపయోగించకుండ ఉత్పత్తి చేసిన నూనె అని అర్థం.లాంప్టే వర్జిన్ అనగా వంటకు పనికిరాదు, కేవలం పారిశ్రామిక ఉప యోగానికి మాత్రమే వినియోగార్హం. ఇటలీలో ల్యామ్‌ప్టే అనగా దీపం/కాగడా అని అర్థం.అనగా కేవలం దీపం వెలిగించటానికి పనికి వచ్చే నూనె .అయితే ఈ నూనెను శుద్ధి (refine ) చేసిన తరువాత మానవ వినియో గానికి వాడవచ్చును. క్రూడ్ ఆలివ్ పోమస్ ఆయిల్ అనగా, స్టోనుమిల్లులో పండ్లగుజ్జు నుండి నూనె తీయగా మిగిలిన పళ్ళగుజ్జు నుండి సాల్వెంట్ ద్రావణాన్ని వాడి సంగ్రహించిన నూనె. ఈ నూనెను శుద్ధి కరించి, రిపైండు ఆలివ్ పోమాస్ ఆయిల్‌, లేదా రుచికి ఇందులో కొంత ప్రమాణంలో వర్జిన్ ఆలివ్ నూనెను కలిపి ఆలివ్ పోమస్ ఆయిల్‌గా అమ్మకం చెయ్యుదురు. ఎక్సుట్రా వర్జిన్ ఆలివ్ ఆయిల్ అనగా ఈ నూనెలో ఫ్రీ ఫాటీ ఆసిడ్ శాతం 0.8%కి మించి ఉండదు.మంచి పండ్ల రుచిని కల్గి ఉండును.మొత్తం ఉత్పత్తి అయ్యే ఆలివ్‌నూనెలో ఈ ఎక్సుట్రా వర్జిన్ నూనె 10% మాత్రమే.ముఖ్యంగా ఈ నూనె మధ్యధరా ప్రాంతదేశాల నుండే (గ్రీసు:80 %, ఇటలీ:65%, స్పెయిన్:30%) ఉత్పత్తి ఆగుతుంది.ఆతరువాత ముద్దను పైబరు డిస్కులో పలుచగా ఉంచి, డిస్కులను ఒకదానిమీద ఒకటి ఉంచి, వాటిని ప్రెస్సులో ఉంచి, డిస్కులోని గుజ్జును అధికవత్తిడితో వత్తడం వలన డిస్కుకున్న రంద్రాల ద్వారా నూనె, తేమ తదితరాలు బయటకు వచ్చ్గును. ==నూనె సంగ్రహణ విధానం == మొదటగా ఆలివ్ పండ్లను బాగా గుజ్జుగా చేసి ఆ తరువాత యాంత్రిక లేదా రసాయనిక పద్ధతిలో నూనెను తీయుదురు. ఆకుపచ్చగా ఉన్న పండ్లనుండి తీసిన నూనె కొంచెం చేదుగా ఉండును. బాగాఎక్కువ పండిన, మగ్గిన పండ్ల నుండి తీసిన నూనె పాడైన వాసన కల్గి ఉంటుంది. అందువలన సరిగా పక్వానికి వచ్చిన పండ్లనుండి తీసిన నూనె మాత్రమే వర్జిన్ నూనె. సమంగా పండిన ఆలివ్ పండ్లను సంప్రదాయ పద్ధతి అయినచో రాతి తిరుగలిలను (millstones) ఉపయోగించి, లేదా నవీనపద్ధతి అయినచో ఉక్కుడ్రమ్ములను ఉపయోగించి గుజ్జుగా నూరెదరు.రాతి తిరుగలి/మిల్లు స్టోన్‌ను ఉపయోగించి ముద్దగా చేసినచో, ముద్దను గ్రైండింగు మిల్లు లోనే 30-40 నిమిషాలపాటు అలాగే వదలి, అలావచ్సిన దాన్ని నిల్వటాంకులో కొంత కాలం పాటు తేరుటకై ఉంచేదరు. నూనెకన్న బరువైన మలినాలు, నీరు నిల్వ పాత్రలో అడుగుభాగంలో సెటిల్ అవ్వగా, నూనె పై భాగంలో తేరుకుంటుంది. అయితే ఈవిధానంలో నూనె తేరుకోనుటకు చాలా సమయం పడుతుంది. ప్రస్తుతం అపకేంద్రిత యంత్రాలను ఉపయోగించి నూనెలోని మలినాలను చాలా త్వరగా తొలగించుచున్నారు. నూతన ఆయిల్ మిల్లులలో ఆలివ్ పండ్లను మొదట [[ఉక్కు]] డ్రమ్ములలో ముద్దగా చేయుదురు. ఇలా ముద్దగా చేయుటకు 20 నిమిషాల సమయం పడుతుంది., పిమ్మట మరో 20 -30 నిమిషాలు ఈ ముద్దను మరో కలుపు పాత్రలో బాగా కలుపుతారు. ఆ తరువాత అపకేంద్రిత యంత్రం (centrifuge ) సహాయంతో నూనె, అందులోని నీరు, ఇతర మలినాలను వేరు చెయ్యుదురు. ఈ విధంగా ఉత్పత్తి చేసిన నునేను శుద్ధమైన నూనె అంటారు.కొన్నిసార్లు అవసరమైనచో ఈ నూనెను వడబోత (filter ) చేసేదరు. నూనె తీయగా మిగిలిన పండ్లగుజ్జులో ఇంకను 5-10 % వరకు నూనె మిగిలిఉండును. ఇలామిగిలిన నూనెను సాల్వెంట్ ఎక్సుట్రాక్సను విధానంలో సంగ్రహించెదరు.25⁰Cవద్ద నూనెను తిసినచో దానిని కోల్డ్ ఎక్సుట్రాక్సను ఆయిల్ అంటారు. ==నూనెలోని కొవ్వు ఆమ్లాలు, సమ్మేళ పదార్థాలు== 2. ఆలివ్ నూనెలో సంతృప్త, అసంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు ట్రైగ్లిసరాయిడ్సు రూపంలో ఉండును.ఇవి మిశ్రమ ట్రై గ్లిసరాయిడ్‌ ఎస్టర్‌లుగా ఏర్పడి ఉండును. నూనెలో సంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు 6-16% వరకు ఉండును . మిగిలిన 90-85%వరకు సంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు ట్రైగ్లిసరాయిడు రూపంలో ఉండును. పామిటిక్, స్టియరిక్ ఆమ్లాలు ఆలివ్ నూనెలో లభించు సంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు. అలాగే ఒలిక్, లినోలిక్ ఆమ్లాలు నూనెలో అధికమొత్తంలో లభించు అసంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు. ఒలిక్ ఆమ్లం ఏకద్విబందమున్న అసంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లం, లినోలిక్ ఆమ్లం రెండు ద్విబందాలు కలిగి ఉన్న అసంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లం. ఒలిక్ ఆమ్లం నూనెలో 55 -80% వరకు, లినోలిక్ ఆమ్లం 5-20%వరకు ఉండును. నూనెలో మూడు ద్విబందాలున్న α- (0 -1.5%) లినోలెనిక్ ఆమ్లం స్వల్పప్రమాణంలో ఉన్నది<ref>{{citeweb|url=http://www.oliveoilsource.com/page/chemical-characteristics|title=Chemical Characteristics|publisher=oliveoilsource.com|date=|accessdate=2015-03-21}}</ref>. నూనెలో కొవ్వు అమ్లాలే కాకుండా బహు ద్విబందాలున్న స్క్వాలెన్ (squalene ) అనే హైడ్రోకార్బను, స్టెరోల్ (0.2%పైటో స్టెరోల్, టోకో స్టెరోల్ ) లు ఉన్నాయి. ఆలివ్ నూనెలో ఫేనోలిక్స్‌లు కుడా ఉన్నాయి<ref>{{citeweb|url=http://www.aziendabettini.com/filezip/Chemical%20olive%20oil.pdf|title=Chemical-physical characteristics of olive oils|publisher=aziendabettini.com|date=|accessdate=2015-03-21}}</ref>. ఇవి నూనెలో ట్యరోసోల్ (tyrosol ), హైడ్రాక్సీ ట్యరోసోల్ల ఎస్టర్లుగా లభిస్తాయి.ఆలివ్ నూనెలో కనీసం 30ఫేనోలిక్ సమ్మేళనాలు ఉన్నాయి. ‘’’ఆలివ్ నూనెలోని కొవ్వు ఆమ్లాల పట్టిక ‘’’<ref>{{citeweb|url=http://www.dpi.nsw.gov.au/__data/assets/pdf_file/0003/87168/pf227-Chemistry-and-quality-of-olive-oil.pdf|title=Chemistry and quality of olive oil|publisher=dpi.nsw.gov.au|date=|accessdate=2015-03-21}}</ref> {| class="wikitable" |-style="background:orange; color:blue" align="center" |కొవ్వు ఆమ్లం ||శాతం |- |[[పామిటిక్ ఆమ్లం]]||7.5-20 % |- |[[స్టియరిక్ ఆమ్లం]]||0.5-5.0% |- |[[ఒలిక్ ఆమ్లం]]||55-83 % |- |[[లినోలిక్ ఆమ్లం]]||3.5-20 % |- |α-లినోలెనిక్ ఆమ్లం||0.1.5% |} ==ఆలివ్ నూనెయొక్క భౌతికరసాయనిక ధర్మాలు == ఆలివ్ నూనె పాలిపోయిన కొంచెం ఆకుపచ్చని రంగులో ఉండును<ref>{{citeweb|url=http://www.soaperschoice.com/soapoils/oliveoil.html|title=Olive Oil|publisher=soaperschoice.com|date=|accessdate=2015-03-21|archive-date=2016-06-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20160622174613/http://www.soaperschoice.com/soapoils/oliveoil.html|url-status=dead}}</ref>. సాధారణ వాతావరణ ఉష్ణోగ్రత వద్ద ఆలివ్ నూనె ద్రవరూపంలో ఉండును.దీనియొక్క ద్రవీభవన ఉష్ణోగ్రత చాలాతక్కువ.నూనెలో అధిక మొత్తంలో అసంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు ఉండటమే ఇందుకు కారణము. ఆలివ్ నూనె యొక్క ద్రవీభవన ఉష్ణోగ్రత -6 0 C.నూనె యొక్క ఉష్ణ వినిమయ శక్తి 8850 కిలో కేలరీలు ఒక కిలో కు. {| class="wikitable" |-style="background:indigo; color:white" align="center" |లక్షణము||పరిమితి |- |విశిష్ట గురుత్వం,20^°C ||0.911 |- |[[ద్రవీభవన ఉష్ణోగ్రత]] ||-6^°C |- |[[మరుగు స్థానం|మరుగు ఉష్ణోగ్రత]]||300&nbsp;°C (572&nbsp;°F) |- |స్మోకు పాయింట్||190&nbsp;°C |- |[[వక్రీభవన గుణకం|వక్రిభవన సూచిక]]||1.4677-1.4705 (విర్జిన్) |- |[[అయోడిన్ విలువ ]]|| 75–94 |- |సపోనిఫికేసన్ విలువ||184-196 |- |[[స్నిగ్థత]],20^°C వద్ద ||84 cP |- |పెరాక్సైడ్ విలువ||20 (వర్జిన్ నూనె) |} ==ఆలివ్ నూనె ఉపయోగాలు== ప్రస్తుతం ప్రపంచమంతటా ఆరోగ్య పరిరక్షణకు, దీర్ఘకాలము ఆనందముగా జీవించడానికి ఏది మంచో, ఏది చెడో అన్న ఆలోచనలతో మానవ మేధస్సు ఎక్కువ ఆలోచిస్తోంది . నూనెలలో మంచిది ఆలివ్ ఆయిల్<ref>[http://www.beautyepic.com/benefits-of-olive-oil/ ఆలివ్ నూనెతొ కొన్ని అరొగ్య కరమైన చిట్కలు]</ref> . ఒకవిధమైన సీమచెట్టు, దాని యొక్క పండున్ను, దానివిత్తులలోనుంచి నూనె తీస్తారు, నేతికి సమానమైనది. ఆలివ్ విత్తనాల నుండి ఆలివ్ నూనె తీస్తారు. ఇతర నూనెలకన్నా ఖరీదు ఎక్కువే అయినా ఆలివ్ నూనెలో ఎన్నో ఆరోగ్యకరమైన ప్రయోజనాలు ఉన్నాయి . దీనిలో మోనో అన్క్ష్ సాచ్యురేటెడ్ కొవ్వు ఆమ్లాలు అత్యధికము. మధ్యధరా ప్రాంత దేశాలలో ఈ వంటనూనె ఎక్కువగా వాడతారు. రుచిని, పరిమళాన్ని, ఆరోగ్యాన్ని ఇస్తుంది .చర్మాన్ని మృదువుగా ఉంచడంలో ఆలివ్‌ నూనెది ప్రత్యేక స్థానం. చిన్నారులకు మర్ధన చేయడానికి ఎక్కువగా ఈనూనెను ఉపయోగిస్తారు. చర్మానికి వాడే మందులు, ఆయింట్‌మెంట్స్‌ తయారీలోనూ దీనిని ఎక్కువగా వాడుతారు. ఈ నూనెతో చర్మాన్ని మసాజ్‌ చేసి 15 నిమిషాల తర్వాత స్నానం చేస్తే చర్మం మృదువుగా, కాంతిగానూ మారుతుంది. చలికాలంలో డ్రై చర్మం కలవారు ఆలివ్‌ ఆయిల్‌ను చర్మానికి ప్రతిరోజూ రాస్తుంటే, చర్మం పగలకుండా ఉంటుంది. చర్మంపై పుండ్లు గాయాల కారణంగా ఏర్పడిన మచ్చలను పోగొట్టి చర్మం సహజ రంగుతో నిగారింపుగా ఉండేలా చేస్తుంది. చిన్న పిల్లలకు ఆలివ్‌ ఆయిల్‌ పట్టించి శరీరానికి మసాజ్‌ చేస్తే వారి చర్మం మృదువుగా ఉండి అందంగా తయారవుతారు. పీలగా ఉన్న పాపాయిలకు ఆలివ్‌ ఆయిల్‌తో మసాజ్‌ చేస్తే బొద్దుగా అందంగా అవుతారు. గ్రీస్‌కు చెందిన మహిళలయితే.. ఆలివ్‌నూనెను మించిన పరిష్కారం లేదంటూ సూచిస్తారు. రోజు స్నానానికి ముందు కొద్దిగా ఆలివ్‌నూనె రాసుకుంటే చాలు.. చర్మం మంచి నిగారింపును సంతరించుకుంటుంది. దాంతోపాటు.. స్నానపు నీటిలో నాలుగైదు చుక్కల ఆలివ్‌నూనెనూ వేసుకుంటారు వీరు. ఇక కొద్దిగా ఆలివ్‌నూనె రాసుకుని.. ఆ తర్వాత పంచదారతో రుద్దుకుంటే.. ముడతలు దరిచేరవని వీరి నమ్మకం. ఆలివ్ నూనెలో Extra Virgin, virgin, pure, Extra Light అని నాలుగు ఏకాలుగా దొరుకుతుంది . అందులో మొదటిది ( ఎక్స్ ట్రా వర్జిన్‌ ఆలివ్ ఆయిల్ ) మంచిది . నాలుగు చెంచాల ఓట్‌మీల్ పొడిలో మూడు చెంచాల ఆలివ్‌నూనె కలిపి పాదాలకు మర్థన చేసి అరగంటయ్యాక చల్లటినీళ్లతో కడిగేస్తే మృతకణాలి తొలగిపోయి పాదాలు మృదువుగా తయారవుతాయి. వంటకాల్ని రుచిగా మాత్రమే కాదు.. పోషకాలు తగ్గిపోకుండా వండటం.. కూడా తెలిసుండాలి. అందుకు ఏం చేయాలంటే.. ఆకుకూరలు ఉడికించే నీళ్లలో కొద్దిగా ఆలివ్‌నూనె లేదా నిమ్మరసం వేస్తే పోషక విలువలు పోకుండా తగ్గకుండా ఉంటాయి. జుట్టు పొడిబారకుండా ఉండాలంటే [[కొబ్బరి నూనె]], ఆలివ్‌నూనె, ఆముదాలను సమపాళ్ళలో తీసుకుని బాగా కలపాలి. తలస్నానం చేయడానికి ఒక గంట ముందు తలకు బాగా పట్టించి తరువాత తలస్నానం చేయాలి. బరకగా (rough) మారిన మోచేతులకు కొద్దిగా ఆలివ్‌నూనె రాసి మర్దన చేయాలి. ఇలా తరచూ చేస్తుంటే మార్పు ఉంటుంది చెంచా గ్లిజరిన్‌, కొద్దిగా రోజ్‌వాటర్‌, రెండుచెంచాల ఆలివ్‌నూనె, కాస్త నిమ్మరసం, గుడ్డులోని తెల్లసొన కలిపి చేతులకు పూతలా వేసుకోవచ్చు. ఆరాక కడిగేసుకుంటే చాలు... చేతులు మృదుత్వాన్ని సంతరించుకుంటాయి. నాలుగుచుక్కల అల్లంరసంలో కొద్దిగా ఆలివ్‌నూనె చేర్చి జుట్టు కుదళ్లకు పట్టించాలి. గంటయ్యాక తలస్నానం చేయాలి. కుదుళ్లు దృఢమవుతాయి. ఆముదం, ఆలివ్‌నూనె వేడిచేసి చేతులను వేళ్లను ముంచి పావుగంటయ్యాక బయటకు తీసి మర్దన చేయడం వల్ల చక్కటి పోషణ అందుతుంది.చక్కగా పెరుగుతాయి. ఆలివ్ నూనె వృద్ధుల్లో స్ట్రోక్ రిస్క్‌ను సగానికి సగం తగ్గిస్తుందని శాస్త్రవేత్తలు కనుగొన్నారు. బోర్డియక్స్ విశ్వవిద్యాలయం పరిశోధకులు మూడు ఫ్రెంచ్ సిటీల్లో నివసించే 65 సంవత్సరాల వయసులో గల వారి 8000 వైద్య రికార్డులను పరిశోధించినట్లు మెడికల్ జర్నల్ న్యూరాలజీలో ప్రచురించబడింది.ఐదేళ్ల పాటు సాగిన ఈ పరిశోధనలో వృద్ధుల్లో ఆలివ్ ఆయిల్‌ను ఉపయోగించడం ద్వారా సగానికి సగం తగ్గిందని శాస్త్రవేత్తలు కనుగొన్నారు. వంటల్లో ఆలివ్ ఆయిల్‌ను ఉపయోగించడం, అలాగే స్నానానికి ముందు ఆలివ్ ఆయిల్ ఉపయోగించిన వృద్ధుల్లో 41 శాతం స్ట్రోక్ తగ్గిందని పరిశోధనలో తేలింది. *ఆలివ్‌ ఆయిల్‌తో తేనెను కలిపి ముఖానికి రాసి, కొంతసేపయిన తర్వాత ముఖాన్ని మెత్తని సున్నిపిండితో రుద్దుకుని కడుక్కుంటే ముఖవర్ఛస్సు పెరుగుతుంది. *చర్మం పొడారిపోయినట్లుగా కళావిహీనంగా ఉంటే ఆలివ్‌ ఆయిల్‌లో పాలనుకానీ, పాలమీగడను కానీ కలిపి ఆ మిశ్రమంతో మృదువుగా మసాజ్‌చేసి, ఆ తర్వాత నీటితో చర్మాన్ని శుభ్రపరిస్తే చర్మానికి మంచి కాంతి, నునుపుదనం, తేమ ఏర్పడతాయి. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌ను గోళ్ళమీద ప్రతిరోజూ రాస్తూంటే, గోళ్ళ దృఢత్వం, అందం పెరుగుతాయి. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌లో టమాటోరసం, క్యారెట్‌జ్యూస్‌, పెరుగుకలిపి మచ్చల మీద రాస్తూంటే, గోళ్ళ దృఢత్వం, అందం పెరుగుతాయి. *స్నానం చేయబోయే ముందు పిల్లలకు ఆలివ్‌ఆయిల్‌ను ఒంటికి పట్టించి, మృదువుగా మర్దనా చేసి, మెత్తని సెనగపిండితో రుద్ది స్నానం చేయిస్తే పిల్లల లేతచర్మం ఎంతోకాంతిగా వుంటుంది. ఎముకలు దృఢపడతాయి, రక్తప్రసరణ బాగా జరుగుతుంది. *చలికాలంలో ఆలివ్‌ఆయిల్‌ను ఆరారగా పెదాలకు రాస్తూంటే పెదాలు పగలకుండా మృదువుగానే వుంటాయి. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌లో తాజా గులాబీపూల రసాన్ని కలిపి పెదాలకు రాస్తుంటే, పెదాలు పగలవు, మంచిరంగుతో ఆకర్షణీయంగా కనిపిస్తాయి. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌ను వెచ్చచేసి, వెంట్రుకల కుదుళ్ళకు పట్టించి, పది పదిహేను నిమిషాల తర్వాత తలస్నానం చేసినట్లయితే, జుట్టు రాలిపోకుండా వుంటుంది. *ఈ ఆయిల్‌లో వెల్లుల్లిపొట్టును కాల్చిన పొడిని కలిపి కానీ లేదా వెల్లుల్లి పొట్టును అలాగే ఆయిల్‌లో కలిపి కాచి కానీ తలకు రాసుకుంటే జుట్టు నల్లబడటమే కాకుండా, త్వరగా జుట్టు నెరవదు. * మీ తలలో చుండ్రు అనేది స్కాల్ప్ పొడిబారడం వల్ల లేదా ఫంగల్ ఇన్ఫెక్షన్ల వల్ల వస్తుంది. ఆలివ్ ఆయిల్ అనేది యాంటీ ఫంగల్ లక్షణాలను కలిగి ఉండే ఎమోలియెంట్. కాబట్టి ఇది రెండు కారణాలను నిరాకరిస్తుంది మరియు మీ చుండ్రు చికిత్సలో సహాయపడుతుంది. * ఆలివ్ ఆయిల్‌లో విటమిన్ ఇ ఉంటుంది, ఇది మీ జుట్టును మృదువుగా మార్చడంలో సహాయపడుతుంది మరియు మీ జుట్టు ఒత్తుగా మరియు ఆరోగ్యంగా కనిపించేలా చేస్తుంది. అలాగే, విటమిన్ ఇ మీ స్కాల్ప్‌ను మెరుగుపరుస్తుంది, తద్వారా జుట్టు పెరుగుదలను పెంచడంలో మరియు జుట్టు రాలడాన్ని తగ్గించడంలో సహాయపడుతుంది. *పొడిచర్మం ఉన్నవారు ఆలివ్‌ఆయిల్‌లో నిమ్మరసాన్ని కలిపి ముఖానికి ఆరారగా రాస్తూంటే ముఖ చర్మం తేమగా ఉంటుంది. కాంతిగానూ, మృదువుగానూ మారుతుంది. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌లో పసుపుపొడిని కలిపి పాదాల పగుళ్ళకు, వేళ్ళమధ్య పాసిన చర్మానికి రాస్తూంటే ఆ బాధ తగ్గిపోయి, [[చర్మం]] చక్కగా ఉంటుంది. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌లో నిమ్మరసాన్ని కలిపి పెదాలకు రాయడం వల్ల పెదాలు పగలవు. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌లో [[కోడిగుడ్డు]]లోని తెల్లసొనను కలిపి, తలకురాచుకుని, తలస్నానం చేసినట్లయితే వెంట్రుకలు మెత్తగా మారుతాయి. కేశాలు పొడవుగా పెరుగుతాయి. *మలబద్ధకంతో బాధపడుతున్న పిల్లలకు ఆలివ్‌ఆయిల్‌తో చేసిన ఆహార పదార్థాలను తినిపిస్తే నయం అవుతుంది లేదా ఆలివ్‌ఆయిల్‌ను వెచ్చచేసి పిల్లల బొడ్డు చుట్టూ మర్దన చేసినట్తెతే మలబద్ధకం తగ్గుతుంది. ==ఇవికూడా చూడండి== *[[వేరుశనగ నూనె]] *[[నూనెలు]] *[[కొవ్వు ఆమ్లాలు]] *[[సంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు]] *[[అసంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు]] ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} {{నూనెలు}} {{ఆవశ్యక నూనె}} [[వర్గం:ఈ వారం వ్యాసాలు]] 28ewj5usjo7nspg3qpmhgl5q7tzbj6u 3609630 3609629 2022-07-28T13:45:40Z Naveen Kancherla 92514 /* ఆలివ్ నూనె ఉపయోగాలు */ wikitext text/x-wiki {{Infobox oils |name=ఆలివ్ నూనె |image=Oliven V1.jpg |imagesize=300px |caption=సీసాలో ఆలివ్‌ నూనె |composition= |water= |solids= |sterols= |fatcomposition=y |sat= [[పామిటిక్‌ ఆమ్లం]]: 13.0%<br />[[స్టియరిక్ ఆమ్లం]]: 1.5% |interster= |trans= |unsat=> 85% |monoun=[[ఒలిక్ ఆమ్లం]]: 70.0%<br />[[పామిటిక్‌ ఆమ్లం]]: 0.3–3.5% |polyun=[[లినొలిక్ ఆమ్లం]]: 15.0%<br />[[alpha-Linolenic acid|α-Linolenic acid]]: 0.5% |o3= |o6= |o9= |properties=y |energy_per_100g={{convert|3700|kJ|kcal|abbr=on}} |melt= {{convert|−6.0|°C|°F|abbr=on}} |boil= {{convert|300|°C|°F|abbr=on}} |smoke= {{convert|190|°C|°F|abbr=on}} (virgin)<br />{{convert|210|°C|°F|abbr=on}} (refined) |roomtemp= |sfi20= |sg20=0.911<ref>{{cite web |url=http://www.ams.usda.gov/AMSv1.0/getfile?dDocName=STELPRDC5098497 |title=United States Department of Agriculture: "Grading Manual for Olive Oil and Olive-Pomace Oil" |accessdate=march 21, 2015 |archive-date=2014-10-31 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141031123925/http://www.ams.usda.gov/AMSv1.0/getfile?dDocName=STELPRDC5098497 |url-status=dead }}</ref><!-- converted from "The density of olive oil at 20 degrees Celsius is 7.6 pounds per U.S. gallon" --> |visc20= 84&nbsp;[[centipoise|cP]] |refract=1.4677–1.4705 (virgin and refined)<br />1.4680–1.4707 (pomace) |iodine=75–94 (virgin and refined)<br />75–92 (pomace) |acid=maximum: 6.6 (refined and pomace)<br />0.6 (extra-virgin) |aciddeg= |ph= |sapon=184–196 (virgin and refined)<br />182–193 (pomace) |unsapon= |reichert= |polenske= |kirschner= |shortening= |peroxide= 20 (virgin)<br />10 (refined and pomace) }} [[File:Klazomenai.jpg|thumb|right|250px|పురాతనకాలంనాటి గ్రీకులోని ఆలివ్ నూనెమిల్లు]] [[File:Turkey.Bodrum042.jpg|thumb|right|250px|పురాతనకాలంనాటి టర్కీలోని ఆలివ్ నూనెమిల్లు]] [[File:Cold press olive oil machine at Saba Habib in Israel 2.jpg|thumb|right|250px|ఇజ్రాయిల్ లోని నవీనమైన కోల్డుప్రెస్‌<br>పద్ధతిలో నూనెతీయు యంత్రం]] '''ఆలివ్ నూనె''' ఆలివ్ పళ్ళగుజ్జు నుండి తీయుదురు. ఆలివ్ చెట్టు యొక్క వృక్ష శాస్త్రపేరు ఒలియ యురోపా (Olea europaea). ఇది ఒలిఎసియా కుటుంబానికి చెందిన మొక్క. ఆలివ్ నూనెను వంటలలో, సౌందర్య ద్రవ్యాలలో, సబ్బుల తయారిలో, మందుల తయారీలో వాడెదరు.ఇది మధ్యధరా ప్రాంతానికి చెందిన చెట్టు. ==ఆలివ్ నూనె యొక్క ప్రాథమిక ఉత్పాదిత చరిత్ర == ఆలివ్ యొక్క మూలస్థానం మధ్యధరాసముద్ర ప్రాంతం (భూమధ్య ప్రాంతం). క్రీ.పూ.8000 సంవత్సరాల నాటికే నియోలిథిక్ మానవులు అడవి ఆలివ్ పండ్లను సేకరించినట్లు తెలియుచున్నది<ref>Ruth Schuster (December 17, 2014). "8,000-year old olive oil found in Galilee, earliest known in world", ''Haaretz''. Retrieved march 21, 2015.</ref>. అడవి ఆలివ్ చెట్టు గ్రీసు లేదా ఆసియా మైనర్‌లో మొదటగా పుట్టినట్లు తెలుస్తున్నది<ref name="oil">{{citeweb|url=http://www.internationaloliveoil.org/web/aa-ingles/oliveWorld/olivo.html|title=The Olive Tree|publisher=internationaloliveoil.org|date=|accessdate=2015-03-21|website=|archive-date=2018-10-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20181026133432/http://www.internationaloliveoil.org/web/aa-ingles/oliveWorld/olivo.html|url-status=dead}}</ref>. అయితే ఎప్పుడు ఎక్కడ వీటిని పెంచడం మొదలైనది ఇదిమిద్దంగా తెలియకున్నది.వీటిని మొదట సినాయ్ ద్వీపకల్పం, ఇజ్రాయిల్, అర్మేనియా, మేసోపోటామియా సారవంతమైన నేలలో పెంచడం మొదలైనది.పురాతన త్రవ్వక ఆధారాల ప్రకారం క్రీ.పూ.6000 సంవత్సరాలనాటికి ఆలివ్ నూనెను తీయడం తెలుసు. క్రీ.పూ. 4500 నాటికి ప్రస్తుతపు [[ఇజ్రాయిల్]] ప్రాంతంలో ఆలివ్ నూనెను తీసి వాడినట్లు తెలియుచున్నది<ref>Ehud Galili ''et al.'', "Evidence for Earliest Olive-Oil Production in Submerged Settlements off the Carmel Coast, Israel", ''Journal of Archaeological Science'' '''24''':1141–1150 (1997); Pagnol, p. 19, says the 6th millennium in [[Jericho]], but cites no source.</ref> . మధ్యధరా ప్రాంతంలో తూర్పు తీరప్రాంతంలో ఆలివ్ పంటను ఎక్కువ మొత్తంలో/విస్తృతంగా సాగుచేసినట్లు తెలియుచున్నది. లభించిన ఆధారాలను బట్టి క్రెట్ (crete) లో క్రీ.పూ. 2500 నాటికి అక్కడ ఆలివ్ చెట్లను పెంచినట్లుగా తెలియుచున్నది.క్రీ.పూ. 2 వేలసంవత్సరాలకు పూర్వమే ఈజిప్టు రాజవంశీయులు క్రేట్ (crete, సిరియా, కనాన్‌ నుండి ఆలివ్ నూనెను <ref>[అలివ్ నూనె వడటం ప్రతీ రోజూ ఉపయూగం ద్వార మీకు ఆరొగ్యంగా ఉంటారు]</ref> దిగుమతి చేసుకోనే వారని తెలుస్తున్నది. అంతేకాదు ఈ ప్రాంతంలో వ్యాపారపరంగా, ఆర్థిక పరంగా ఆలివ్ నూనె ప్రముఖస్థానాన్నే పోషించినట్లు తెలుస్తున్నది.ఆలివ్ నూనెను ఆహారంగానే కాకుండా ఆకాలంలో మతపరమైన విధులలో, ఔషధాల తయారీలో వాడేవారు.అంతేకాకుండా కాగడాలు వెలిగించుటకు చమురుగాను ఉపయోగించేవారని, సబ్బులను కుడా తయారుచేసారని తెలుస్తున్నది. minoan నాగరికత సమయంలో ఆలివ్ నూనె ఉత్పత్తి ఒక ఆర్థిక ప్రాముఖ్యత కలిగిన వస్తువుగా పరిగణించారు. హీబ్రూ బైబిల్ లిఖిత నమోదిత ఆధారం ప్రకారం క్రీ.పూ.13 వందల నాటికి[[ఈజిప్టు]]లో ఆలివ్ నూనెను తీసెవారని తెలుస్తున్నది.ఈ కాలంలో ఆలివ్ పండ్లను చేతితో పిండి నూనెను తీసి, ప్రత్యేకమైన పాత్రలలో, అర్చకుల రక్షణలో పర్యవేక్షనలో నిల్వ చేసెవారు. ==ఉత్పత్తి దేశాలు == ప్రపంచంలో ఆలివ్ నూనెను ఉత్పత్తి చేయు దేశాలలో స్పెయిన్ (spain) మొదటిది. ఉత్పత్తిఅగు ఆలివ్ నూనెలో 43.8%వరకు స్పెయిన్‌లో ఉత్పత్తి అగుచున్నది. స్పెయిన్‌లో ఉత్పత్తి అగు నూనెలో, అండలూసియా నుంచే 75 % ఉత్పత్తి అవ్వుచున్నది. ఇటలీలో 21 .5 %గ్రీసులో, గ్రీసులో 12 .1 %, సిరియాలో 6.1% ఆలివ్ నూనె ఉత్పత్తి అవ్వుతున్నది. పోర్చుగల్‌ ప్రపంచ ఉత్పత్తిలో 5% ఉత్పత్తి చేస్తున్నది.ఈ దేశపు ప్రధాననూనె కొనుగోలుదేశం [[బ్రెజిల్]]. ఆలివ్ ఉత్పత్తి చెయ్యు దేశాలు [[స్పెయిన్]], [[ఇటలీ]], [[గ్రీసు]], [[సిరియా]], టునీషియా, [[టర్కీ]], [[మొరాకో]], [[అల్జీరియా]], [[పోర్చుగల్]], [[అర్జెంటీనా]], [[లెబనాన్ ]]<ref name="top"/>. '''ప్రపంచ వ్యాప్తంగా 2011-12లో ఉత్పత్తిఅయిన నూనె వివరాలు, టన్నులలో'''<ref name="top">{{citeweb|url=http://www.whichcountry.co/which-country-produces-most-olives-in-the-world|title=TOP TEN OLIVE PRODUCING COUNTRIES IN THE WORLD|publisher=whichcountry.co|date=|accessdate=2015-03-21}}</ref> {| class="wikitable" |-style="background:orange; color:blue" align="center" |దేశం ||ఉత్పత్తి /టన్నులలో|| దేశం ||ఉత్పత్తి /టన్నులలో |- |స్పెయిన్||7,820,060||ఇటలీ ||3,182,204 |- |గ్రీసు||2,000,000 ||టర్కీ||1,750,000 |- |సిరియా || 1,095,043 ||టునీసియా ||562,000 |- |మొరాకో||1,415,902||అల్జీరియా||610,776 |- |పోర్చుగల్||443,800||ఆర్జింటినా||22,700 |- |ఈజిప్టు||459,650||జోర్డాన్ ||16,760 |} ==వ్యాపార పరంగా నూనెలోని రకాలు /శ్రేణులు == పండ్లనుండి నూనెను తీసిన పద్ధతిని బట్టి ఆలివ్ నూనెను పలుపేర్ల (grade) లతో అమ్మకం చేయుదురు. ఉదాహరణకు వర్జిను, ఆర్డినరి వర్జిను, ఎక్సుట్రా వర్జిను, లాంప్టే వర్జిను (lampte virgin) అనేపేర్లు. వర్జిను నూనె అనగా కేవలం యాంత్రిక వత్తిడి ప్రయోగించి ఉత్పత్తి చెయ్యబడినది, ఎటువంటి రసాయనాలు ఉపయోగించకుండ ఉత్పత్తి చేసిన నూనె అని అర్థం.లాంప్టే వర్జిన్ అనగా వంటకు పనికిరాదు, కేవలం పారిశ్రామిక ఉప యోగానికి మాత్రమే వినియోగార్హం. ఇటలీలో ల్యామ్‌ప్టే అనగా దీపం/కాగడా అని అర్థం.అనగా కేవలం దీపం వెలిగించటానికి పనికి వచ్చే నూనె .అయితే ఈ నూనెను శుద్ధి (refine ) చేసిన తరువాత మానవ వినియో గానికి వాడవచ్చును. క్రూడ్ ఆలివ్ పోమస్ ఆయిల్ అనగా, స్టోనుమిల్లులో పండ్లగుజ్జు నుండి నూనె తీయగా మిగిలిన పళ్ళగుజ్జు నుండి సాల్వెంట్ ద్రావణాన్ని వాడి సంగ్రహించిన నూనె. ఈ నూనెను శుద్ధి కరించి, రిపైండు ఆలివ్ పోమాస్ ఆయిల్‌, లేదా రుచికి ఇందులో కొంత ప్రమాణంలో వర్జిన్ ఆలివ్ నూనెను కలిపి ఆలివ్ పోమస్ ఆయిల్‌గా అమ్మకం చెయ్యుదురు. ఎక్సుట్రా వర్జిన్ ఆలివ్ ఆయిల్ అనగా ఈ నూనెలో ఫ్రీ ఫాటీ ఆసిడ్ శాతం 0.8%కి మించి ఉండదు.మంచి పండ్ల రుచిని కల్గి ఉండును.మొత్తం ఉత్పత్తి అయ్యే ఆలివ్‌నూనెలో ఈ ఎక్సుట్రా వర్జిన్ నూనె 10% మాత్రమే.ముఖ్యంగా ఈ నూనె మధ్యధరా ప్రాంతదేశాల నుండే (గ్రీసు:80 %, ఇటలీ:65%, స్పెయిన్:30%) ఉత్పత్తి ఆగుతుంది.ఆతరువాత ముద్దను పైబరు డిస్కులో పలుచగా ఉంచి, డిస్కులను ఒకదానిమీద ఒకటి ఉంచి, వాటిని ప్రెస్సులో ఉంచి, డిస్కులోని గుజ్జును అధికవత్తిడితో వత్తడం వలన డిస్కుకున్న రంద్రాల ద్వారా నూనె, తేమ తదితరాలు బయటకు వచ్చ్గును. ==నూనె సంగ్రహణ విధానం == మొదటగా ఆలివ్ పండ్లను బాగా గుజ్జుగా చేసి ఆ తరువాత యాంత్రిక లేదా రసాయనిక పద్ధతిలో నూనెను తీయుదురు. ఆకుపచ్చగా ఉన్న పండ్లనుండి తీసిన నూనె కొంచెం చేదుగా ఉండును. బాగాఎక్కువ పండిన, మగ్గిన పండ్ల నుండి తీసిన నూనె పాడైన వాసన కల్గి ఉంటుంది. అందువలన సరిగా పక్వానికి వచ్చిన పండ్లనుండి తీసిన నూనె మాత్రమే వర్జిన్ నూనె. సమంగా పండిన ఆలివ్ పండ్లను సంప్రదాయ పద్ధతి అయినచో రాతి తిరుగలిలను (millstones) ఉపయోగించి, లేదా నవీనపద్ధతి అయినచో ఉక్కుడ్రమ్ములను ఉపయోగించి గుజ్జుగా నూరెదరు.రాతి తిరుగలి/మిల్లు స్టోన్‌ను ఉపయోగించి ముద్దగా చేసినచో, ముద్దను గ్రైండింగు మిల్లు లోనే 30-40 నిమిషాలపాటు అలాగే వదలి, అలావచ్సిన దాన్ని నిల్వటాంకులో కొంత కాలం పాటు తేరుటకై ఉంచేదరు. నూనెకన్న బరువైన మలినాలు, నీరు నిల్వ పాత్రలో అడుగుభాగంలో సెటిల్ అవ్వగా, నూనె పై భాగంలో తేరుకుంటుంది. అయితే ఈవిధానంలో నూనె తేరుకోనుటకు చాలా సమయం పడుతుంది. ప్రస్తుతం అపకేంద్రిత యంత్రాలను ఉపయోగించి నూనెలోని మలినాలను చాలా త్వరగా తొలగించుచున్నారు. నూతన ఆయిల్ మిల్లులలో ఆలివ్ పండ్లను మొదట [[ఉక్కు]] డ్రమ్ములలో ముద్దగా చేయుదురు. ఇలా ముద్దగా చేయుటకు 20 నిమిషాల సమయం పడుతుంది., పిమ్మట మరో 20 -30 నిమిషాలు ఈ ముద్దను మరో కలుపు పాత్రలో బాగా కలుపుతారు. ఆ తరువాత అపకేంద్రిత యంత్రం (centrifuge ) సహాయంతో నూనె, అందులోని నీరు, ఇతర మలినాలను వేరు చెయ్యుదురు. ఈ విధంగా ఉత్పత్తి చేసిన నునేను శుద్ధమైన నూనె అంటారు.కొన్నిసార్లు అవసరమైనచో ఈ నూనెను వడబోత (filter ) చేసేదరు. నూనె తీయగా మిగిలిన పండ్లగుజ్జులో ఇంకను 5-10 % వరకు నూనె మిగిలిఉండును. ఇలామిగిలిన నూనెను సాల్వెంట్ ఎక్సుట్రాక్సను విధానంలో సంగ్రహించెదరు.25⁰Cవద్ద నూనెను తిసినచో దానిని కోల్డ్ ఎక్సుట్రాక్సను ఆయిల్ అంటారు. ==నూనెలోని కొవ్వు ఆమ్లాలు, సమ్మేళ పదార్థాలు== 2. ఆలివ్ నూనెలో సంతృప్త, అసంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు ట్రైగ్లిసరాయిడ్సు రూపంలో ఉండును.ఇవి మిశ్రమ ట్రై గ్లిసరాయిడ్‌ ఎస్టర్‌లుగా ఏర్పడి ఉండును. నూనెలో సంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు 6-16% వరకు ఉండును . మిగిలిన 90-85%వరకు సంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు ట్రైగ్లిసరాయిడు రూపంలో ఉండును. పామిటిక్, స్టియరిక్ ఆమ్లాలు ఆలివ్ నూనెలో లభించు సంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు. అలాగే ఒలిక్, లినోలిక్ ఆమ్లాలు నూనెలో అధికమొత్తంలో లభించు అసంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు. ఒలిక్ ఆమ్లం ఏకద్విబందమున్న అసంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లం, లినోలిక్ ఆమ్లం రెండు ద్విబందాలు కలిగి ఉన్న అసంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లం. ఒలిక్ ఆమ్లం నూనెలో 55 -80% వరకు, లినోలిక్ ఆమ్లం 5-20%వరకు ఉండును. నూనెలో మూడు ద్విబందాలున్న α- (0 -1.5%) లినోలెనిక్ ఆమ్లం స్వల్పప్రమాణంలో ఉన్నది<ref>{{citeweb|url=http://www.oliveoilsource.com/page/chemical-characteristics|title=Chemical Characteristics|publisher=oliveoilsource.com|date=|accessdate=2015-03-21}}</ref>. నూనెలో కొవ్వు అమ్లాలే కాకుండా బహు ద్విబందాలున్న స్క్వాలెన్ (squalene ) అనే హైడ్రోకార్బను, స్టెరోల్ (0.2%పైటో స్టెరోల్, టోకో స్టెరోల్ ) లు ఉన్నాయి. ఆలివ్ నూనెలో ఫేనోలిక్స్‌లు కుడా ఉన్నాయి<ref>{{citeweb|url=http://www.aziendabettini.com/filezip/Chemical%20olive%20oil.pdf|title=Chemical-physical characteristics of olive oils|publisher=aziendabettini.com|date=|accessdate=2015-03-21}}</ref>. ఇవి నూనెలో ట్యరోసోల్ (tyrosol ), హైడ్రాక్సీ ట్యరోసోల్ల ఎస్టర్లుగా లభిస్తాయి.ఆలివ్ నూనెలో కనీసం 30ఫేనోలిక్ సమ్మేళనాలు ఉన్నాయి. ‘’’ఆలివ్ నూనెలోని కొవ్వు ఆమ్లాల పట్టిక ‘’’<ref>{{citeweb|url=http://www.dpi.nsw.gov.au/__data/assets/pdf_file/0003/87168/pf227-Chemistry-and-quality-of-olive-oil.pdf|title=Chemistry and quality of olive oil|publisher=dpi.nsw.gov.au|date=|accessdate=2015-03-21}}</ref> {| class="wikitable" |-style="background:orange; color:blue" align="center" |కొవ్వు ఆమ్లం ||శాతం |- |[[పామిటిక్ ఆమ్లం]]||7.5-20 % |- |[[స్టియరిక్ ఆమ్లం]]||0.5-5.0% |- |[[ఒలిక్ ఆమ్లం]]||55-83 % |- |[[లినోలిక్ ఆమ్లం]]||3.5-20 % |- |α-లినోలెనిక్ ఆమ్లం||0.1.5% |} ==ఆలివ్ నూనెయొక్క భౌతికరసాయనిక ధర్మాలు == ఆలివ్ నూనె పాలిపోయిన కొంచెం ఆకుపచ్చని రంగులో ఉండును<ref>{{citeweb|url=http://www.soaperschoice.com/soapoils/oliveoil.html|title=Olive Oil|publisher=soaperschoice.com|date=|accessdate=2015-03-21|archive-date=2016-06-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20160622174613/http://www.soaperschoice.com/soapoils/oliveoil.html|url-status=dead}}</ref>. సాధారణ వాతావరణ ఉష్ణోగ్రత వద్ద ఆలివ్ నూనె ద్రవరూపంలో ఉండును.దీనియొక్క ద్రవీభవన ఉష్ణోగ్రత చాలాతక్కువ.నూనెలో అధిక మొత్తంలో అసంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు ఉండటమే ఇందుకు కారణము. ఆలివ్ నూనె యొక్క ద్రవీభవన ఉష్ణోగ్రత -6 0 C.నూనె యొక్క ఉష్ణ వినిమయ శక్తి 8850 కిలో కేలరీలు ఒక కిలో కు. {| class="wikitable" |-style="background:indigo; color:white" align="center" |లక్షణము||పరిమితి |- |విశిష్ట గురుత్వం,20^°C ||0.911 |- |[[ద్రవీభవన ఉష్ణోగ్రత]] ||-6^°C |- |[[మరుగు స్థానం|మరుగు ఉష్ణోగ్రత]]||300&nbsp;°C (572&nbsp;°F) |- |స్మోకు పాయింట్||190&nbsp;°C |- |[[వక్రీభవన గుణకం|వక్రిభవన సూచిక]]||1.4677-1.4705 (విర్జిన్) |- |[[అయోడిన్ విలువ ]]|| 75–94 |- |సపోనిఫికేసన్ విలువ||184-196 |- |[[స్నిగ్థత]],20^°C వద్ద ||84 cP |- |పెరాక్సైడ్ విలువ||20 (వర్జిన్ నూనె) |} ==ఆలివ్ నూనె ఉపయోగాలు== ప్రస్తుతం ప్రపంచమంతటా ఆరోగ్య పరిరక్షణకు, దీర్ఘకాలము ఆనందముగా జీవించడానికి ఏది మంచో, ఏది చెడో అన్న ఆలోచనలతో మానవ మేధస్సు ఎక్కువ ఆలోచిస్తోంది . నూనెలలో మంచిది ఆలివ్ ఆయిల్<ref>[http://www.beautyepic.com/benefits-of-olive-oil/ ఆలివ్ నూనెతొ కొన్ని అరొగ్య కరమైన చిట్కలు]</ref> . ఒకవిధమైన సీమచెట్టు, దాని యొక్క పండున్ను, దానివిత్తులలోనుంచి నూనె తీస్తారు, నేతికి సమానమైనది. ఆలివ్ విత్తనాల నుండి ఆలివ్ నూనె తీస్తారు. ఇతర నూనెలకన్నా ఖరీదు ఎక్కువే అయినా ఆలివ్ నూనెలో ఎన్నో ఆరోగ్యకరమైన ప్రయోజనాలు ఉన్నాయి . దీనిలో మోనో అన్క్ష్ సాచ్యురేటెడ్ కొవ్వు ఆమ్లాలు అత్యధికము. మధ్యధరా ప్రాంత దేశాలలో ఈ వంటనూనె ఎక్కువగా వాడతారు. రుచిని, పరిమళాన్ని, ఆరోగ్యాన్ని ఇస్తుంది .చర్మాన్ని మృదువుగా ఉంచడంలో ఆలివ్‌ నూనెది ప్రత్యేక స్థానం. చిన్నారులకు మర్ధన చేయడానికి ఎక్కువగా ఈనూనెను ఉపయోగిస్తారు. చర్మానికి వాడే మందులు, ఆయింట్‌మెంట్స్‌ తయారీలోనూ దీనిని ఎక్కువగా వాడుతారు. ఈ నూనెతో చర్మాన్ని మసాజ్‌ చేసి 15 నిమిషాల తర్వాత స్నానం చేస్తే చర్మం మృదువుగా, కాంతిగానూ మారుతుంది. చలికాలంలో డ్రై చర్మం కలవారు ఆలివ్‌ ఆయిల్‌ను చర్మానికి ప్రతిరోజూ రాస్తుంటే, చర్మం పగలకుండా ఉంటుంది. చర్మంపై పుండ్లు గాయాల కారణంగా ఏర్పడిన మచ్చలను పోగొట్టి చర్మం సహజ రంగుతో నిగారింపుగా ఉండేలా చేస్తుంది. చిన్న పిల్లలకు ఆలివ్‌ ఆయిల్‌ పట్టించి శరీరానికి మసాజ్‌ చేస్తే వారి చర్మం మృదువుగా ఉండి అందంగా తయారవుతారు. పీలగా ఉన్న పాపాయిలకు ఆలివ్‌ ఆయిల్‌తో మసాజ్‌ చేస్తే బొద్దుగా అందంగా అవుతారు. గ్రీస్‌కు చెందిన మహిళలయితే.. ఆలివ్‌నూనెను మించిన పరిష్కారం లేదంటూ సూచిస్తారు. రోజు స్నానానికి ముందు కొద్దిగా ఆలివ్‌నూనె రాసుకుంటే చాలు.. చర్మం మంచి నిగారింపును సంతరించుకుంటుంది. దాంతోపాటు.. స్నానపు నీటిలో నాలుగైదు చుక్కల ఆలివ్‌నూనెనూ వేసుకుంటారు వీరు. ఇక కొద్దిగా ఆలివ్‌నూనె రాసుకుని.. ఆ తర్వాత పంచదారతో రుద్దుకుంటే.. ముడతలు దరిచేరవని వీరి నమ్మకం. ఆలివ్ నూనెలో Extra Virgin, virgin, pure, Extra Light అని నాలుగు ఏకాలుగా దొరుకుతుంది . అందులో మొదటిది ( ఎక్స్ ట్రా వర్జిన్‌ ఆలివ్ ఆయిల్ ) మంచిది . నాలుగు చెంచాల ఓట్‌మీల్ పొడిలో మూడు చెంచాల ఆలివ్‌నూనె కలిపి పాదాలకు మర్థన చేసి అరగంటయ్యాక చల్లటినీళ్లతో కడిగేస్తే మృతకణాలి తొలగిపోయి పాదాలు మృదువుగా తయారవుతాయి. వంటకాల్ని రుచిగా మాత్రమే కాదు.. పోషకాలు తగ్గిపోకుండా వండటం.. కూడా తెలిసుండాలి. అందుకు ఏం చేయాలంటే.. ఆకుకూరలు ఉడికించే నీళ్లలో కొద్దిగా ఆలివ్‌నూనె లేదా నిమ్మరసం వేస్తే పోషక విలువలు పోకుండా తగ్గకుండా ఉంటాయి. జుట్టు పొడిబారకుండా ఉండాలంటే [[కొబ్బరి నూనె]], ఆలివ్‌నూనె, ఆముదాలను సమపాళ్ళలో తీసుకుని బాగా కలపాలి. తలస్నానం చేయడానికి ఒక గంట ముందు తలకు బాగా పట్టించి తరువాత తలస్నానం చేయాలి. బరకగా (rough) మారిన మోచేతులకు కొద్దిగా ఆలివ్‌నూనె రాసి మర్దన చేయాలి. ఇలా తరచూ చేస్తుంటే మార్పు ఉంటుంది చెంచా గ్లిజరిన్‌, కొద్దిగా రోజ్‌వాటర్‌, రెండుచెంచాల ఆలివ్‌నూనె, కాస్త నిమ్మరసం, గుడ్డులోని తెల్లసొన కలిపి చేతులకు పూతలా వేసుకోవచ్చు. ఆరాక కడిగేసుకుంటే చాలు... చేతులు మృదుత్వాన్ని సంతరించుకుంటాయి. నాలుగుచుక్కల అల్లంరసంలో కొద్దిగా ఆలివ్‌నూనె చేర్చి జుట్టు కుదళ్లకు పట్టించాలి. గంటయ్యాక తలస్నానం చేయాలి. కుదుళ్లు దృఢమవుతాయి. ఆముదం, ఆలివ్‌నూనె వేడిచేసి చేతులను వేళ్లను ముంచి పావుగంటయ్యాక బయటకు తీసి మర్దన చేయడం వల్ల చక్కటి పోషణ అందుతుంది.చక్కగా పెరుగుతాయి. ఆలివ్ నూనె వృద్ధుల్లో స్ట్రోక్ రిస్క్‌ను సగానికి సగం తగ్గిస్తుందని శాస్త్రవేత్తలు కనుగొన్నారు. బోర్డియక్స్ విశ్వవిద్యాలయం పరిశోధకులు మూడు ఫ్రెంచ్ సిటీల్లో నివసించే 65 సంవత్సరాల వయసులో గల వారి 8000 వైద్య రికార్డులను పరిశోధించినట్లు మెడికల్ జర్నల్ న్యూరాలజీలో ప్రచురించబడింది.ఐదేళ్ల పాటు సాగిన ఈ పరిశోధనలో వృద్ధుల్లో ఆలివ్ ఆయిల్‌ను ఉపయోగించడం ద్వారా సగానికి సగం తగ్గిందని శాస్త్రవేత్తలు కనుగొన్నారు. వంటల్లో ఆలివ్ ఆయిల్‌ను ఉపయోగించడం, అలాగే స్నానానికి ముందు ఆలివ్ ఆయిల్ ఉపయోగించిన వృద్ధుల్లో 41 శాతం స్ట్రోక్ తగ్గిందని పరిశోధనలో తేలింది. *ఆలివ్‌ ఆయిల్‌తో తేనెను కలిపి ముఖానికి రాసి, కొంతసేపయిన తర్వాత ముఖాన్ని మెత్తని సున్నిపిండితో రుద్దుకుని కడుక్కుంటే ముఖవర్ఛస్సు పెరుగుతుంది. *చర్మం పొడారిపోయినట్లుగా కళావిహీనంగా ఉంటే ఆలివ్‌ ఆయిల్‌లో పాలనుకానీ, పాలమీగడను కానీ కలిపి ఆ మిశ్రమంతో మృదువుగా మసాజ్‌చేసి, ఆ తర్వాత నీటితో చర్మాన్ని శుభ్రపరిస్తే చర్మానికి మంచి కాంతి, నునుపుదనం, తేమ ఏర్పడతాయి. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌ను గోళ్ళమీద ప్రతిరోజూ రాస్తూంటే, గోళ్ళ దృఢత్వం, అందం పెరుగుతాయి. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌లో టమాటోరసం, క్యారెట్‌జ్యూస్‌, పెరుగుకలిపి మచ్చల మీద రాస్తూంటే, గోళ్ళ దృఢత్వం, అందం పెరుగుతాయి. *స్నానం చేయబోయే ముందు పిల్లలకు ఆలివ్‌ఆయిల్‌ను ఒంటికి పట్టించి, మృదువుగా మర్దనా చేసి, మెత్తని సెనగపిండితో రుద్ది స్నానం చేయిస్తే పిల్లల లేతచర్మం ఎంతోకాంతిగా వుంటుంది. ఎముకలు దృఢపడతాయి, రక్తప్రసరణ బాగా జరుగుతుంది. *చలికాలంలో ఆలివ్‌ఆయిల్‌ను ఆరారగా పెదాలకు రాస్తూంటే పెదాలు పగలకుండా మృదువుగానే వుంటాయి. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌లో తాజా గులాబీపూల రసాన్ని కలిపి పెదాలకు రాస్తుంటే, పెదాలు పగలవు, మంచిరంగుతో ఆకర్షణీయంగా కనిపిస్తాయి. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌ను వెచ్చచేసి, వెంట్రుకల కుదుళ్ళకు పట్టించి, పది పదిహేను నిమిషాల తర్వాత తలస్నానం చేసినట్లయితే, జుట్టు రాలిపోకుండా వుంటుంది. *ఈ ఆయిల్‌లో వెల్లుల్లిపొట్టును కాల్చిన పొడిని కలిపి కానీ లేదా వెల్లుల్లి పొట్టును అలాగే ఆయిల్‌లో కలిపి కాచి కానీ తలకు రాసుకుంటే జుట్టు నల్లబడటమే కాకుండా, త్వరగా జుట్టు నెరవదు. * మీ తలలో చుండ్రు అనేది స్కాల్ప్ పొడిబారడం వల్ల లేదా ఫంగల్ ఇన్ఫెక్షన్ల వల్ల వస్తుంది. ఆలివ్ ఆయిల్ అనేది యాంటీ ఫంగల్ లక్షణాలను కలిగి ఉండే ఎమోలియెంట్. కాబట్టి ఇది రెండు కారణాలను నిరాకరిస్తుంది మరియు మీ చుండ్రు చికిత్సలో సహాయపడుతుంది. * ఆలివ్ ఆయిల్‌లో విటమిన్ ఇ ఉంటుంది, ఇది మీ జుట్టును మృదువుగా మార్చడంలో సహాయపడుతుంది మరియు మీ జుట్టు ఒత్తుగా మరియు ఆరోగ్యంగా కనిపించేలా చేస్తుంది. అలాగే, విటమిన్ ఇ మీ స్కాల్ప్‌ను మెరుగుపరుస్తుంది, తద్వారా జుట్టు పెరుగుదలను పెంచడంలో మరియు జుట్టు రాలడాన్ని తగ్గించడంలో సహాయపడుతుంది. *పొడిచర్మం ఉన్నవారు ఆలివ్‌ఆయిల్‌లో నిమ్మరసాన్ని కలిపి ముఖానికి ఆరారగా రాస్తూంటే ముఖ చర్మం తేమగా ఉంటుంది. కాంతిగానూ, మృదువుగానూ మారుతుంది. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌లో పసుపుపొడిని కలిపి పాదాల పగుళ్ళకు, వేళ్ళమధ్య పాసిన చర్మానికి రాస్తూంటే ఆ బాధ తగ్గిపోయి, [[చర్మం]] చక్కగా ఉంటుంది. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌లో నిమ్మరసాన్ని కలిపి పెదాలకు రాయడం వల్ల పెదాలు పగలవు. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌లో కోడిగుడ్డులోని తెల్లసొనను కలిపి, తలకురాచుకుని, తలస్నానం చేసినట్లయితే వెంట్రుకలు మెత్తగా మారుతాయి. కేశాలు పొడవుగా పెరుగుతాయి. *మలబద్ధకంతో బాధపడుతున్న పిల్లలకు ఆలివ్‌ఆయిల్‌తో చేసిన ఆహార పదార్థాలను తినిపిస్తే నయం అవుతుంది లేదా ఆలివ్‌ఆయిల్‌ను వెచ్చచేసి పిల్లల బొడ్డు చుట్టూ మర్దన చేసినట్తెతే మలబద్ధకం తగ్గుతుంది. ==ఇవికూడా చూడండి== *[[వేరుశనగ నూనె]] *[[నూనెలు]] *[[కొవ్వు ఆమ్లాలు]] *[[సంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు]] *[[అసంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు]] ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} {{నూనెలు}} {{ఆవశ్యక నూనె}} [[వర్గం:ఈ వారం వ్యాసాలు]] jsv44yreymqrnsp0ayeyksi4nuttq9m 3609631 3609630 2022-07-28T13:46:49Z Naveen Kancherla 92514 /* ఆలివ్ నూనె ఉపయోగాలు */ wikitext text/x-wiki {{Infobox oils |name=ఆలివ్ నూనె |image=Oliven V1.jpg |imagesize=300px |caption=సీసాలో ఆలివ్‌ నూనె |composition= |water= |solids= |sterols= |fatcomposition=y |sat= [[పామిటిక్‌ ఆమ్లం]]: 13.0%<br />[[స్టియరిక్ ఆమ్లం]]: 1.5% |interster= |trans= |unsat=> 85% |monoun=[[ఒలిక్ ఆమ్లం]]: 70.0%<br />[[పామిటిక్‌ ఆమ్లం]]: 0.3–3.5% |polyun=[[లినొలిక్ ఆమ్లం]]: 15.0%<br />[[alpha-Linolenic acid|α-Linolenic acid]]: 0.5% |o3= |o6= |o9= |properties=y |energy_per_100g={{convert|3700|kJ|kcal|abbr=on}} |melt= {{convert|−6.0|°C|°F|abbr=on}} |boil= {{convert|300|°C|°F|abbr=on}} |smoke= {{convert|190|°C|°F|abbr=on}} (virgin)<br />{{convert|210|°C|°F|abbr=on}} (refined) |roomtemp= |sfi20= |sg20=0.911<ref>{{cite web |url=http://www.ams.usda.gov/AMSv1.0/getfile?dDocName=STELPRDC5098497 |title=United States Department of Agriculture: "Grading Manual for Olive Oil and Olive-Pomace Oil" |accessdate=march 21, 2015 |archive-date=2014-10-31 |archive-url=https://web.archive.org/web/20141031123925/http://www.ams.usda.gov/AMSv1.0/getfile?dDocName=STELPRDC5098497 |url-status=dead }}</ref><!-- converted from "The density of olive oil at 20 degrees Celsius is 7.6 pounds per U.S. gallon" --> |visc20= 84&nbsp;[[centipoise|cP]] |refract=1.4677–1.4705 (virgin and refined)<br />1.4680–1.4707 (pomace) |iodine=75–94 (virgin and refined)<br />75–92 (pomace) |acid=maximum: 6.6 (refined and pomace)<br />0.6 (extra-virgin) |aciddeg= |ph= |sapon=184–196 (virgin and refined)<br />182–193 (pomace) |unsapon= |reichert= |polenske= |kirschner= |shortening= |peroxide= 20 (virgin)<br />10 (refined and pomace) }} [[File:Klazomenai.jpg|thumb|right|250px|పురాతనకాలంనాటి గ్రీకులోని ఆలివ్ నూనెమిల్లు]] [[File:Turkey.Bodrum042.jpg|thumb|right|250px|పురాతనకాలంనాటి టర్కీలోని ఆలివ్ నూనెమిల్లు]] [[File:Cold press olive oil machine at Saba Habib in Israel 2.jpg|thumb|right|250px|ఇజ్రాయిల్ లోని నవీనమైన కోల్డుప్రెస్‌<br>పద్ధతిలో నూనెతీయు యంత్రం]] '''ఆలివ్ నూనె''' ఆలివ్ పళ్ళగుజ్జు నుండి తీయుదురు. ఆలివ్ చెట్టు యొక్క వృక్ష శాస్త్రపేరు ఒలియ యురోపా (Olea europaea). ఇది ఒలిఎసియా కుటుంబానికి చెందిన మొక్క. ఆలివ్ నూనెను వంటలలో, సౌందర్య ద్రవ్యాలలో, సబ్బుల తయారిలో, మందుల తయారీలో వాడెదరు.ఇది మధ్యధరా ప్రాంతానికి చెందిన చెట్టు. ==ఆలివ్ నూనె యొక్క ప్రాథమిక ఉత్పాదిత చరిత్ర == ఆలివ్ యొక్క మూలస్థానం మధ్యధరాసముద్ర ప్రాంతం (భూమధ్య ప్రాంతం). క్రీ.పూ.8000 సంవత్సరాల నాటికే నియోలిథిక్ మానవులు అడవి ఆలివ్ పండ్లను సేకరించినట్లు తెలియుచున్నది<ref>Ruth Schuster (December 17, 2014). "8,000-year old olive oil found in Galilee, earliest known in world", ''Haaretz''. Retrieved march 21, 2015.</ref>. అడవి ఆలివ్ చెట్టు గ్రీసు లేదా ఆసియా మైనర్‌లో మొదటగా పుట్టినట్లు తెలుస్తున్నది<ref name="oil">{{citeweb|url=http://www.internationaloliveoil.org/web/aa-ingles/oliveWorld/olivo.html|title=The Olive Tree|publisher=internationaloliveoil.org|date=|accessdate=2015-03-21|website=|archive-date=2018-10-26|archive-url=https://web.archive.org/web/20181026133432/http://www.internationaloliveoil.org/web/aa-ingles/oliveWorld/olivo.html|url-status=dead}}</ref>. అయితే ఎప్పుడు ఎక్కడ వీటిని పెంచడం మొదలైనది ఇదిమిద్దంగా తెలియకున్నది.వీటిని మొదట సినాయ్ ద్వీపకల్పం, ఇజ్రాయిల్, అర్మేనియా, మేసోపోటామియా సారవంతమైన నేలలో పెంచడం మొదలైనది.పురాతన త్రవ్వక ఆధారాల ప్రకారం క్రీ.పూ.6000 సంవత్సరాలనాటికి ఆలివ్ నూనెను తీయడం తెలుసు. క్రీ.పూ. 4500 నాటికి ప్రస్తుతపు [[ఇజ్రాయిల్]] ప్రాంతంలో ఆలివ్ నూనెను తీసి వాడినట్లు తెలియుచున్నది<ref>Ehud Galili ''et al.'', "Evidence for Earliest Olive-Oil Production in Submerged Settlements off the Carmel Coast, Israel", ''Journal of Archaeological Science'' '''24''':1141–1150 (1997); Pagnol, p. 19, says the 6th millennium in [[Jericho]], but cites no source.</ref> . మధ్యధరా ప్రాంతంలో తూర్పు తీరప్రాంతంలో ఆలివ్ పంటను ఎక్కువ మొత్తంలో/విస్తృతంగా సాగుచేసినట్లు తెలియుచున్నది. లభించిన ఆధారాలను బట్టి క్రెట్ (crete) లో క్రీ.పూ. 2500 నాటికి అక్కడ ఆలివ్ చెట్లను పెంచినట్లుగా తెలియుచున్నది.క్రీ.పూ. 2 వేలసంవత్సరాలకు పూర్వమే ఈజిప్టు రాజవంశీయులు క్రేట్ (crete, సిరియా, కనాన్‌ నుండి ఆలివ్ నూనెను <ref>[అలివ్ నూనె వడటం ప్రతీ రోజూ ఉపయూగం ద్వార మీకు ఆరొగ్యంగా ఉంటారు]</ref> దిగుమతి చేసుకోనే వారని తెలుస్తున్నది. అంతేకాదు ఈ ప్రాంతంలో వ్యాపారపరంగా, ఆర్థిక పరంగా ఆలివ్ నూనె ప్రముఖస్థానాన్నే పోషించినట్లు తెలుస్తున్నది.ఆలివ్ నూనెను ఆహారంగానే కాకుండా ఆకాలంలో మతపరమైన విధులలో, ఔషధాల తయారీలో వాడేవారు.అంతేకాకుండా కాగడాలు వెలిగించుటకు చమురుగాను ఉపయోగించేవారని, సబ్బులను కుడా తయారుచేసారని తెలుస్తున్నది. minoan నాగరికత సమయంలో ఆలివ్ నూనె ఉత్పత్తి ఒక ఆర్థిక ప్రాముఖ్యత కలిగిన వస్తువుగా పరిగణించారు. హీబ్రూ బైబిల్ లిఖిత నమోదిత ఆధారం ప్రకారం క్రీ.పూ.13 వందల నాటికి[[ఈజిప్టు]]లో ఆలివ్ నూనెను తీసెవారని తెలుస్తున్నది.ఈ కాలంలో ఆలివ్ పండ్లను చేతితో పిండి నూనెను తీసి, ప్రత్యేకమైన పాత్రలలో, అర్చకుల రక్షణలో పర్యవేక్షనలో నిల్వ చేసెవారు. ==ఉత్పత్తి దేశాలు == ప్రపంచంలో ఆలివ్ నూనెను ఉత్పత్తి చేయు దేశాలలో స్పెయిన్ (spain) మొదటిది. ఉత్పత్తిఅగు ఆలివ్ నూనెలో 43.8%వరకు స్పెయిన్‌లో ఉత్పత్తి అగుచున్నది. స్పెయిన్‌లో ఉత్పత్తి అగు నూనెలో, అండలూసియా నుంచే 75 % ఉత్పత్తి అవ్వుచున్నది. ఇటలీలో 21 .5 %గ్రీసులో, గ్రీసులో 12 .1 %, సిరియాలో 6.1% ఆలివ్ నూనె ఉత్పత్తి అవ్వుతున్నది. పోర్చుగల్‌ ప్రపంచ ఉత్పత్తిలో 5% ఉత్పత్తి చేస్తున్నది.ఈ దేశపు ప్రధాననూనె కొనుగోలుదేశం [[బ్రెజిల్]]. ఆలివ్ ఉత్పత్తి చెయ్యు దేశాలు [[స్పెయిన్]], [[ఇటలీ]], [[గ్రీసు]], [[సిరియా]], టునీషియా, [[టర్కీ]], [[మొరాకో]], [[అల్జీరియా]], [[పోర్చుగల్]], [[అర్జెంటీనా]], [[లెబనాన్ ]]<ref name="top"/>. '''ప్రపంచ వ్యాప్తంగా 2011-12లో ఉత్పత్తిఅయిన నూనె వివరాలు, టన్నులలో'''<ref name="top">{{citeweb|url=http://www.whichcountry.co/which-country-produces-most-olives-in-the-world|title=TOP TEN OLIVE PRODUCING COUNTRIES IN THE WORLD|publisher=whichcountry.co|date=|accessdate=2015-03-21}}</ref> {| class="wikitable" |-style="background:orange; color:blue" align="center" |దేశం ||ఉత్పత్తి /టన్నులలో|| దేశం ||ఉత్పత్తి /టన్నులలో |- |స్పెయిన్||7,820,060||ఇటలీ ||3,182,204 |- |గ్రీసు||2,000,000 ||టర్కీ||1,750,000 |- |సిరియా || 1,095,043 ||టునీసియా ||562,000 |- |మొరాకో||1,415,902||అల్జీరియా||610,776 |- |పోర్చుగల్||443,800||ఆర్జింటినా||22,700 |- |ఈజిప్టు||459,650||జోర్డాన్ ||16,760 |} ==వ్యాపార పరంగా నూనెలోని రకాలు /శ్రేణులు == పండ్లనుండి నూనెను తీసిన పద్ధతిని బట్టి ఆలివ్ నూనెను పలుపేర్ల (grade) లతో అమ్మకం చేయుదురు. ఉదాహరణకు వర్జిను, ఆర్డినరి వర్జిను, ఎక్సుట్రా వర్జిను, లాంప్టే వర్జిను (lampte virgin) అనేపేర్లు. వర్జిను నూనె అనగా కేవలం యాంత్రిక వత్తిడి ప్రయోగించి ఉత్పత్తి చెయ్యబడినది, ఎటువంటి రసాయనాలు ఉపయోగించకుండ ఉత్పత్తి చేసిన నూనె అని అర్థం.లాంప్టే వర్జిన్ అనగా వంటకు పనికిరాదు, కేవలం పారిశ్రామిక ఉప యోగానికి మాత్రమే వినియోగార్హం. ఇటలీలో ల్యామ్‌ప్టే అనగా దీపం/కాగడా అని అర్థం.అనగా కేవలం దీపం వెలిగించటానికి పనికి వచ్చే నూనె .అయితే ఈ నూనెను శుద్ధి (refine ) చేసిన తరువాత మానవ వినియో గానికి వాడవచ్చును. క్రూడ్ ఆలివ్ పోమస్ ఆయిల్ అనగా, స్టోనుమిల్లులో పండ్లగుజ్జు నుండి నూనె తీయగా మిగిలిన పళ్ళగుజ్జు నుండి సాల్వెంట్ ద్రావణాన్ని వాడి సంగ్రహించిన నూనె. ఈ నూనెను శుద్ధి కరించి, రిపైండు ఆలివ్ పోమాస్ ఆయిల్‌, లేదా రుచికి ఇందులో కొంత ప్రమాణంలో వర్జిన్ ఆలివ్ నూనెను కలిపి ఆలివ్ పోమస్ ఆయిల్‌గా అమ్మకం చెయ్యుదురు. ఎక్సుట్రా వర్జిన్ ఆలివ్ ఆయిల్ అనగా ఈ నూనెలో ఫ్రీ ఫాటీ ఆసిడ్ శాతం 0.8%కి మించి ఉండదు.మంచి పండ్ల రుచిని కల్గి ఉండును.మొత్తం ఉత్పత్తి అయ్యే ఆలివ్‌నూనెలో ఈ ఎక్సుట్రా వర్జిన్ నూనె 10% మాత్రమే.ముఖ్యంగా ఈ నూనె మధ్యధరా ప్రాంతదేశాల నుండే (గ్రీసు:80 %, ఇటలీ:65%, స్పెయిన్:30%) ఉత్పత్తి ఆగుతుంది.ఆతరువాత ముద్దను పైబరు డిస్కులో పలుచగా ఉంచి, డిస్కులను ఒకదానిమీద ఒకటి ఉంచి, వాటిని ప్రెస్సులో ఉంచి, డిస్కులోని గుజ్జును అధికవత్తిడితో వత్తడం వలన డిస్కుకున్న రంద్రాల ద్వారా నూనె, తేమ తదితరాలు బయటకు వచ్చ్గును. ==నూనె సంగ్రహణ విధానం == మొదటగా ఆలివ్ పండ్లను బాగా గుజ్జుగా చేసి ఆ తరువాత యాంత్రిక లేదా రసాయనిక పద్ధతిలో నూనెను తీయుదురు. ఆకుపచ్చగా ఉన్న పండ్లనుండి తీసిన నూనె కొంచెం చేదుగా ఉండును. బాగాఎక్కువ పండిన, మగ్గిన పండ్ల నుండి తీసిన నూనె పాడైన వాసన కల్గి ఉంటుంది. అందువలన సరిగా పక్వానికి వచ్చిన పండ్లనుండి తీసిన నూనె మాత్రమే వర్జిన్ నూనె. సమంగా పండిన ఆలివ్ పండ్లను సంప్రదాయ పద్ధతి అయినచో రాతి తిరుగలిలను (millstones) ఉపయోగించి, లేదా నవీనపద్ధతి అయినచో ఉక్కుడ్రమ్ములను ఉపయోగించి గుజ్జుగా నూరెదరు.రాతి తిరుగలి/మిల్లు స్టోన్‌ను ఉపయోగించి ముద్దగా చేసినచో, ముద్దను గ్రైండింగు మిల్లు లోనే 30-40 నిమిషాలపాటు అలాగే వదలి, అలావచ్సిన దాన్ని నిల్వటాంకులో కొంత కాలం పాటు తేరుటకై ఉంచేదరు. నూనెకన్న బరువైన మలినాలు, నీరు నిల్వ పాత్రలో అడుగుభాగంలో సెటిల్ అవ్వగా, నూనె పై భాగంలో తేరుకుంటుంది. అయితే ఈవిధానంలో నూనె తేరుకోనుటకు చాలా సమయం పడుతుంది. ప్రస్తుతం అపకేంద్రిత యంత్రాలను ఉపయోగించి నూనెలోని మలినాలను చాలా త్వరగా తొలగించుచున్నారు. నూతన ఆయిల్ మిల్లులలో ఆలివ్ పండ్లను మొదట [[ఉక్కు]] డ్రమ్ములలో ముద్దగా చేయుదురు. ఇలా ముద్దగా చేయుటకు 20 నిమిషాల సమయం పడుతుంది., పిమ్మట మరో 20 -30 నిమిషాలు ఈ ముద్దను మరో కలుపు పాత్రలో బాగా కలుపుతారు. ఆ తరువాత అపకేంద్రిత యంత్రం (centrifuge ) సహాయంతో నూనె, అందులోని నీరు, ఇతర మలినాలను వేరు చెయ్యుదురు. ఈ విధంగా ఉత్పత్తి చేసిన నునేను శుద్ధమైన నూనె అంటారు.కొన్నిసార్లు అవసరమైనచో ఈ నూనెను వడబోత (filter ) చేసేదరు. నూనె తీయగా మిగిలిన పండ్లగుజ్జులో ఇంకను 5-10 % వరకు నూనె మిగిలిఉండును. ఇలామిగిలిన నూనెను సాల్వెంట్ ఎక్సుట్రాక్సను విధానంలో సంగ్రహించెదరు.25⁰Cవద్ద నూనెను తిసినచో దానిని కోల్డ్ ఎక్సుట్రాక్సను ఆయిల్ అంటారు. ==నూనెలోని కొవ్వు ఆమ్లాలు, సమ్మేళ పదార్థాలు== 2. ఆలివ్ నూనెలో సంతృప్త, అసంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు ట్రైగ్లిసరాయిడ్సు రూపంలో ఉండును.ఇవి మిశ్రమ ట్రై గ్లిసరాయిడ్‌ ఎస్టర్‌లుగా ఏర్పడి ఉండును. నూనెలో సంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు 6-16% వరకు ఉండును . మిగిలిన 90-85%వరకు సంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు ట్రైగ్లిసరాయిడు రూపంలో ఉండును. పామిటిక్, స్టియరిక్ ఆమ్లాలు ఆలివ్ నూనెలో లభించు సంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు. అలాగే ఒలిక్, లినోలిక్ ఆమ్లాలు నూనెలో అధికమొత్తంలో లభించు అసంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు. ఒలిక్ ఆమ్లం ఏకద్విబందమున్న అసంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లం, లినోలిక్ ఆమ్లం రెండు ద్విబందాలు కలిగి ఉన్న అసంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లం. ఒలిక్ ఆమ్లం నూనెలో 55 -80% వరకు, లినోలిక్ ఆమ్లం 5-20%వరకు ఉండును. నూనెలో మూడు ద్విబందాలున్న α- (0 -1.5%) లినోలెనిక్ ఆమ్లం స్వల్పప్రమాణంలో ఉన్నది<ref>{{citeweb|url=http://www.oliveoilsource.com/page/chemical-characteristics|title=Chemical Characteristics|publisher=oliveoilsource.com|date=|accessdate=2015-03-21}}</ref>. నూనెలో కొవ్వు అమ్లాలే కాకుండా బహు ద్విబందాలున్న స్క్వాలెన్ (squalene ) అనే హైడ్రోకార్బను, స్టెరోల్ (0.2%పైటో స్టెరోల్, టోకో స్టెరోల్ ) లు ఉన్నాయి. ఆలివ్ నూనెలో ఫేనోలిక్స్‌లు కుడా ఉన్నాయి<ref>{{citeweb|url=http://www.aziendabettini.com/filezip/Chemical%20olive%20oil.pdf|title=Chemical-physical characteristics of olive oils|publisher=aziendabettini.com|date=|accessdate=2015-03-21}}</ref>. ఇవి నూనెలో ట్యరోసోల్ (tyrosol ), హైడ్రాక్సీ ట్యరోసోల్ల ఎస్టర్లుగా లభిస్తాయి.ఆలివ్ నూనెలో కనీసం 30ఫేనోలిక్ సమ్మేళనాలు ఉన్నాయి. ‘’’ఆలివ్ నూనెలోని కొవ్వు ఆమ్లాల పట్టిక ‘’’<ref>{{citeweb|url=http://www.dpi.nsw.gov.au/__data/assets/pdf_file/0003/87168/pf227-Chemistry-and-quality-of-olive-oil.pdf|title=Chemistry and quality of olive oil|publisher=dpi.nsw.gov.au|date=|accessdate=2015-03-21}}</ref> {| class="wikitable" |-style="background:orange; color:blue" align="center" |కొవ్వు ఆమ్లం ||శాతం |- |[[పామిటిక్ ఆమ్లం]]||7.5-20 % |- |[[స్టియరిక్ ఆమ్లం]]||0.5-5.0% |- |[[ఒలిక్ ఆమ్లం]]||55-83 % |- |[[లినోలిక్ ఆమ్లం]]||3.5-20 % |- |α-లినోలెనిక్ ఆమ్లం||0.1.5% |} ==ఆలివ్ నూనెయొక్క భౌతికరసాయనిక ధర్మాలు == ఆలివ్ నూనె పాలిపోయిన కొంచెం ఆకుపచ్చని రంగులో ఉండును<ref>{{citeweb|url=http://www.soaperschoice.com/soapoils/oliveoil.html|title=Olive Oil|publisher=soaperschoice.com|date=|accessdate=2015-03-21|archive-date=2016-06-22|archive-url=https://web.archive.org/web/20160622174613/http://www.soaperschoice.com/soapoils/oliveoil.html|url-status=dead}}</ref>. సాధారణ వాతావరణ ఉష్ణోగ్రత వద్ద ఆలివ్ నూనె ద్రవరూపంలో ఉండును.దీనియొక్క ద్రవీభవన ఉష్ణోగ్రత చాలాతక్కువ.నూనెలో అధిక మొత్తంలో అసంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు ఉండటమే ఇందుకు కారణము. ఆలివ్ నూనె యొక్క ద్రవీభవన ఉష్ణోగ్రత -6 0 C.నూనె యొక్క ఉష్ణ వినిమయ శక్తి 8850 కిలో కేలరీలు ఒక కిలో కు. {| class="wikitable" |-style="background:indigo; color:white" align="center" |లక్షణము||పరిమితి |- |విశిష్ట గురుత్వం,20^°C ||0.911 |- |[[ద్రవీభవన ఉష్ణోగ్రత]] ||-6^°C |- |[[మరుగు స్థానం|మరుగు ఉష్ణోగ్రత]]||300&nbsp;°C (572&nbsp;°F) |- |స్మోకు పాయింట్||190&nbsp;°C |- |[[వక్రీభవన గుణకం|వక్రిభవన సూచిక]]||1.4677-1.4705 (విర్జిన్) |- |[[అయోడిన్ విలువ ]]|| 75–94 |- |సపోనిఫికేసన్ విలువ||184-196 |- |[[స్నిగ్థత]],20^°C వద్ద ||84 cP |- |పెరాక్సైడ్ విలువ||20 (వర్జిన్ నూనె) |} ==ఆలివ్ నూనె ఉపయోగాలు== ప్రస్తుతం ప్రపంచమంతటా ఆరోగ్య పరిరక్షణకు, దీర్ఘకాలము ఆనందముగా జీవించడానికి ఏది మంచో, ఏది చెడో అన్న ఆలోచనలతో మానవ మేధస్సు ఎక్కువ ఆలోచిస్తోంది . నూనెలలో మంచిది ఆలివ్ ఆయిల్<ref>[http://www.beautyepic.com/benefits-of-olive-oil/ ఆలివ్ నూనెతొ కొన్ని అరొగ్య కరమైన చిట్కలు]</ref> . ఒకవిధమైన సీమచెట్టు, దాని యొక్క పండున్ను, దానివిత్తులలోనుంచి నూనె తీస్తారు, నేతికి సమానమైనది. ఆలివ్ విత్తనాల నుండి ఆలివ్ నూనె తీస్తారు. ఇతర నూనెలకన్నా ఖరీదు ఎక్కువే అయినా ఆలివ్ నూనెలో ఎన్నో ఆరోగ్యకరమైన ప్రయోజనాలు ఉన్నాయి . దీనిలో మోనో అన్క్ష్ సాచ్యురేటెడ్ కొవ్వు ఆమ్లాలు అత్యధికము. మధ్యధరా ప్రాంత దేశాలలో ఈ వంటనూనె ఎక్కువగా వాడతారు. రుచిని, పరిమళాన్ని, ఆరోగ్యాన్ని ఇస్తుంది .చర్మాన్ని మృదువుగా ఉంచడంలో ఆలివ్‌ నూనెది ప్రత్యేక స్థానం. చిన్నారులకు మర్ధన చేయడానికి ఎక్కువగా ఈనూనెను ఉపయోగిస్తారు. చర్మానికి వాడే మందులు, ఆయింట్‌మెంట్స్‌ తయారీలోనూ దీనిని ఎక్కువగా వాడుతారు. ఈ నూనెతో చర్మాన్ని మసాజ్‌ చేసి 15 నిమిషాల తర్వాత స్నానం చేస్తే చర్మం మృదువుగా, కాంతిగానూ మారుతుంది. చలికాలంలో డ్రై చర్మం కలవారు ఆలివ్‌ ఆయిల్‌ను చర్మానికి ప్రతిరోజూ రాస్తుంటే, చర్మం పగలకుండా ఉంటుంది. చర్మంపై పుండ్లు గాయాల కారణంగా ఏర్పడిన మచ్చలను పోగొట్టి చర్మం సహజ రంగుతో నిగారింపుగా ఉండేలా చేస్తుంది. చిన్న పిల్లలకు ఆలివ్‌ ఆయిల్‌ పట్టించి శరీరానికి మసాజ్‌ చేస్తే వారి చర్మం మృదువుగా ఉండి అందంగా తయారవుతారు. పీలగా ఉన్న పాపాయిలకు ఆలివ్‌ ఆయిల్‌తో మసాజ్‌ చేస్తే బొద్దుగా అందంగా అవుతారు. గ్రీస్‌కు చెందిన మహిళలయితే.. ఆలివ్‌నూనెను మించిన పరిష్కారం లేదంటూ సూచిస్తారు. రోజు స్నానానికి ముందు కొద్దిగా ఆలివ్‌నూనె రాసుకుంటే చాలు.. చర్మం మంచి నిగారింపును సంతరించుకుంటుంది. దాంతోపాటు.. స్నానపు నీటిలో నాలుగైదు చుక్కల ఆలివ్‌నూనెనూ వేసుకుంటారు వీరు. ఇక కొద్దిగా ఆలివ్‌నూనె రాసుకుని.. ఆ తర్వాత పంచదారతో రుద్దుకుంటే.. ముడతలు దరిచేరవని వీరి నమ్మకం. ఆలివ్ నూనెలో Extra Virgin, virgin, pure, Extra Light అని నాలుగు ఏకాలుగా దొరుకుతుంది . అందులో మొదటిది ( ఎక్స్ ట్రా వర్జిన్‌ ఆలివ్ ఆయిల్ ) మంచిది. నాలుగు చెంచాల ఓట్‌మీల్ పొడిలో మూడు చెంచాల ఆలివ్‌నూనె కలిపి పాదాలకు మర్థన చేసి అరగంటయ్యాక చల్లటినీళ్లతో కడిగేస్తే మృతకణాలు తొలగిపోయి పాదాలు మృదువుగా తయారవుతాయి. వంటకాల్ని రుచిగా మాత్రమే కాదు.. పోషకాలు తగ్గిపోకుండా వండటం.. కూడా తెలిసుండాలి. అందుకు ఏం చేయాలంటే.. ఆకుకూరలు ఉడికించే నీళ్లలో కొద్దిగా ఆలివ్‌నూనె లేదా నిమ్మరసం వేస్తే పోషక విలువలు పోకుండా తగ్గకుండా ఉంటాయి. జుట్టు పొడిబారకుండా ఉండాలంటే [[కొబ్బరి నూనె]], ఆలివ్‌నూనె, ఆముదాలను సమపాళ్ళలో తీసుకుని బాగా కలపాలి. తలస్నానం చేయడానికి ఒక గంట ముందు తలకు బాగా పట్టించి తరువాత తలస్నానం చేయాలి. బరకగా (rough) మారిన మోచేతులకు కొద్దిగా ఆలివ్‌నూనె రాసి మర్దన చేయాలి. ఇలా తరచూ చేస్తుంటే మార్పు ఉంటుంది చెంచా గ్లిజరిన్‌, కొద్దిగా రోజ్‌వాటర్‌, రెండుచెంచాల ఆలివ్‌నూనె, కాస్త నిమ్మరసం, గుడ్డులోని తెల్లసొన కలిపి చేతులకు పూతలా వేసుకోవచ్చు. ఆరాక కడిగేసుకుంటే చాలు... చేతులు మృదుత్వాన్ని సంతరించుకుంటాయి. నాలుగుచుక్కల అల్లంరసంలో కొద్దిగా ఆలివ్‌నూనె చేర్చి జుట్టు కుదళ్లకు పట్టించాలి. గంటయ్యాక తలస్నానం చేయాలి. కుదుళ్లు దృఢమవుతాయి. ఆముదం, ఆలివ్‌నూనె వేడిచేసి చేతులను వేళ్లను ముంచి పావుగంటయ్యాక బయటకు తీసి మర్దన చేయడం వల్ల చక్కటి పోషణ అందుతుంది.చక్కగా పెరుగుతాయి. ఆలివ్ నూనె వృద్ధుల్లో స్ట్రోక్ రిస్క్‌ను సగానికి సగం తగ్గిస్తుందని శాస్త్రవేత్తలు కనుగొన్నారు. బోర్డియక్స్ విశ్వవిద్యాలయం పరిశోధకులు మూడు ఫ్రెంచ్ సిటీల్లో నివసించే 65 సంవత్సరాల వయసులో గల వారి 8000 వైద్య రికార్డులను పరిశోధించినట్లు మెడికల్ జర్నల్ న్యూరాలజీలో ప్రచురించబడింది.ఐదేళ్ల పాటు సాగిన ఈ పరిశోధనలో వృద్ధుల్లో ఆలివ్ ఆయిల్‌ను ఉపయోగించడం ద్వారా సగానికి సగం తగ్గిందని శాస్త్రవేత్తలు కనుగొన్నారు. వంటల్లో ఆలివ్ ఆయిల్‌ను ఉపయోగించడం, అలాగే స్నానానికి ముందు ఆలివ్ ఆయిల్ ఉపయోగించిన వృద్ధుల్లో 41 శాతం స్ట్రోక్ తగ్గిందని పరిశోధనలో తేలింది. *ఆలివ్‌ ఆయిల్‌తో తేనెను కలిపి ముఖానికి రాసి, కొంతసేపయిన తర్వాత ముఖాన్ని మెత్తని సున్నిపిండితో రుద్దుకుని కడుక్కుంటే ముఖవర్ఛస్సు పెరుగుతుంది. *చర్మం పొడారిపోయినట్లుగా కళావిహీనంగా ఉంటే ఆలివ్‌ ఆయిల్‌లో పాలనుకానీ, పాలమీగడను కానీ కలిపి ఆ మిశ్రమంతో మృదువుగా మసాజ్‌చేసి, ఆ తర్వాత నీటితో చర్మాన్ని శుభ్రపరిస్తే చర్మానికి మంచి కాంతి, నునుపుదనం, తేమ ఏర్పడతాయి. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌ను గోళ్ళమీద ప్రతిరోజూ రాస్తూంటే, గోళ్ళ దృఢత్వం, అందం పెరుగుతాయి. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌లో టమాటోరసం, క్యారెట్‌జ్యూస్‌, పెరుగుకలిపి మచ్చల మీద రాస్తూంటే, గోళ్ళ దృఢత్వం, అందం పెరుగుతాయి. *స్నానం చేయబోయే ముందు పిల్లలకు ఆలివ్‌ఆయిల్‌ను ఒంటికి పట్టించి, మృదువుగా మర్దనా చేసి, మెత్తని సెనగపిండితో రుద్ది స్నానం చేయిస్తే పిల్లల లేతచర్మం ఎంతోకాంతిగా వుంటుంది. ఎముకలు దృఢపడతాయి, రక్తప్రసరణ బాగా జరుగుతుంది. *చలికాలంలో ఆలివ్‌ఆయిల్‌ను ఆరారగా పెదాలకు రాస్తూంటే పెదాలు పగలకుండా మృదువుగానే వుంటాయి. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌లో తాజా గులాబీపూల రసాన్ని కలిపి పెదాలకు రాస్తుంటే, పెదాలు పగలవు, మంచిరంగుతో ఆకర్షణీయంగా కనిపిస్తాయి. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌ను వెచ్చచేసి, వెంట్రుకల కుదుళ్ళకు పట్టించి, పది పదిహేను నిమిషాల తర్వాత తలస్నానం చేసినట్లయితే, జుట్టు రాలిపోకుండా వుంటుంది. *ఈ ఆయిల్‌లో వెల్లుల్లిపొట్టును కాల్చిన పొడిని కలిపి కానీ లేదా వెల్లుల్లి పొట్టును అలాగే ఆయిల్‌లో కలిపి కాచి కానీ తలకు రాసుకుంటే జుట్టు నల్లబడటమే కాకుండా, త్వరగా జుట్టు నెరవదు. * మీ తలలో చుండ్రు అనేది స్కాల్ప్ పొడిబారడం వల్ల లేదా ఫంగల్ ఇన్ఫెక్షన్ల వల్ల వస్తుంది. ఆలివ్ ఆయిల్ అనేది యాంటీ ఫంగల్ లక్షణాలను కలిగి ఉండే ఎమోలియెంట్. కాబట్టి ఇది రెండు కారణాలను నిరాకరిస్తుంది మరియు మీ చుండ్రు చికిత్సలో సహాయపడుతుంది. * ఆలివ్ ఆయిల్‌లో విటమిన్ ఇ ఉంటుంది, ఇది మీ జుట్టును మృదువుగా మార్చడంలో సహాయపడుతుంది మరియు మీ జుట్టు ఒత్తుగా మరియు ఆరోగ్యంగా కనిపించేలా చేస్తుంది. అలాగే, విటమిన్ ఇ మీ స్కాల్ప్‌ను మెరుగుపరుస్తుంది, తద్వారా జుట్టు పెరుగుదలను పెంచడంలో మరియు జుట్టు రాలడాన్ని తగ్గించడంలో సహాయపడుతుంది. *పొడిచర్మం ఉన్నవారు ఆలివ్‌ఆయిల్‌లో నిమ్మరసాన్ని కలిపి ముఖానికి ఆరారగా రాస్తూంటే ముఖ చర్మం తేమగా ఉంటుంది. కాంతిగానూ, మృదువుగానూ మారుతుంది. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌లో పసుపుపొడిని కలిపి పాదాల పగుళ్ళకు, వేళ్ళమధ్య పాసిన చర్మానికి రాస్తూంటే ఆ బాధ తగ్గిపోయి, [[చర్మం]] చక్కగా ఉంటుంది. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌లో నిమ్మరసాన్ని కలిపి పెదాలకు రాయడం వల్ల పెదాలు పగలవు. *ఆలివ్‌ఆయిల్‌లో కోడిగుడ్డులోని తెల్లసొనను కలిపి, తలకురాచుకుని, తలస్నానం చేసినట్లయితే వెంట్రుకలు మెత్తగా మారుతాయి. కేశాలు పొడవుగా పెరుగుతాయి. *మలబద్ధకంతో బాధపడుతున్న పిల్లలకు ఆలివ్‌ఆయిల్‌తో చేసిన ఆహార పదార్థాలను తినిపిస్తే నయం అవుతుంది లేదా ఆలివ్‌ఆయిల్‌ను వెచ్చచేసి పిల్లల బొడ్డు చుట్టూ మర్దన చేసినట్తెతే మలబద్ధకం తగ్గుతుంది. ==ఇవికూడా చూడండి== *[[వేరుశనగ నూనె]] *[[నూనెలు]] *[[కొవ్వు ఆమ్లాలు]] *[[సంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు]] *[[అసంతృప్త కొవ్వు ఆమ్లాలు]] ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} {{నూనెలు}} {{ఆవశ్యక నూనె}} [[వర్గం:ఈ వారం వ్యాసాలు]] 75p6j6v55aggrt8zbmkqdayf0bexcd3 0 143598 3609760 3609551 2022-07-29T04:25:02Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki '''టేకుమట్ల మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.<ref name="”మూలం”">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>. {{Infobox Settlement| ‎|name = టేకుమట్ల |native_name = |nickname = |settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = తెలంగాణ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[తెలంగాణ]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[టేకుమట్ల (జయశంకర్ జిల్లా)|టేకుమట్ల]] <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2001 |population_footnotes = |population_note = |population_total = 2435 |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = 1235 |population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = 1177 |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = 659 <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 18.354987 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 79.644783 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} ఇది సమీప పట్టణమైన [[వరంగల్]] నుండి 67 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో భాగంగా ఈ మండలాన్ని ఏర్పరచారు. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> దానికి ముందు ఈ మండలం [[వరంగల్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది ములుగు డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో  18  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. మండల కేంద్రం [[టేకుమట్ల (టేకుమట్ల)|టేకుమట్ల]]. == గణాంకాలు == 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 659 ఇళ్లతో, 2412 జనాభాతో 1366 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1235, ఆడవారి సంఖ్య 1177. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 580 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 2. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 577806<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 506356. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణలో ఏర్పడిన ఈ మండల వైశాల్యం 104 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 27,985. జనాభాలో పురుషులు 13,923 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 14,062. మండలంలో 7,808 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == 2016 లో ఏర్పడిన కొత్త మండలం == లోగడ టేకుమట్ల  గ్రామం,వరంగల్ జిల్లా, చిట్యాల మండల పరిధిలో ఉంది.2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా టేకుమట్ల గ్రామాన్ని నూతన మండల కేంద్రంగా కొత్తగా ఏర్పడిన జయశంకర్ (భూపాలపల్లి) జిల్లా, భూపాలపల్లి రెవిన్యూ డివిజను పరిధి క్రింద 1+17 (పద్నెనిమిది) గ్రామాలుతో నూతన మండలంగా ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీ చేసింది.<ref name="”మూలం”2">{{Cite web |url=http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |website= |access-date=2017-11-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170826235911/http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |archive-date=2017-08-26 |url-status=dead }}</ref>.. == మండలం లోని గ్రామాలు == === రెవెన్యూ గ్రామాలు === {{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}} # [[టేకుమట్ల (గ్రామం)|టేకుమట్ల]] # [[కలికోట (చిట్యాల)|కలికోట]] # [[వెంకటరావుపల్లి|వెంకట్రావుపల్లి]] # [[గరిమిళ్ళపల్లి]] # [[బోయినపల్లి (చిట్యాల)|బోయినపల్లి]] # [[ఎంపేడ్|ఎంపేడు]] # [[గుమ్మడవెల్లి|గుమ్మడవల్లి]] # [[రామకిస్టాపూర్ (వి)|రామకిష్టాపూర్ (వి]]) # [[రాఘవాపూర్ (చిట్యాల)|రాఘవాపూర్]] # [[కుందన్‌పల్లి (చిట్యాల మండలం)|కుందనపల్లి]] # [[వెల్లంపల్లి (చిట్యాల)|వెల్లంపల్లి]] # [[వెల్చల్ (చిట్యాల)|వెల్చెల్]] # [[పంగిడిపల్లి]] # [[రామకిస్టాపూర్ (టి)|రామకిష్టాపూర్ (టి)]] # [[అంకుశాపూర్ (చిట్యాల మండలం)|అంకుశాపూర్]] # [[సోమన్‌పల్లి (చిట్యాల)|సోమన్‌పల్లి]] # [[రాఘవరెడ్డిపేట్|రాఘవరెడ్డిపేట]] # [[దుబ్యాల]] {{Div end}} ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==వెలుపలి లంకెలు== {{జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు}} [[వర్గం:2016 లో ఏర్పాటైన తెలంగాణ మండలాలు]] bkdavwlifjcwyd4u8y0esqwq48cjr6t 3609762 3609760 2022-07-29T04:26:18Z యర్రా రామారావు 28161 ఇది మండల వ్యాసం.గ్రామ సమాచారపెట్టె తొలగించాను wikitext text/x-wiki '''టేకుమట్ల మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.<ref name="”మూలం”">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>. ఇది సమీప పట్టణమైన [[వరంగల్]] నుండి 67 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో భాగంగా ఈ మండలాన్ని ఏర్పరచారు. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> దానికి ముందు ఈ మండలం [[వరంగల్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది ములుగు డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో  18  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. మండల కేంద్రం [[టేకుమట్ల (టేకుమట్ల)|టేకుమట్ల]]. == గణాంకాలు == 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 659 ఇళ్లతో, 2412 జనాభాతో 1366 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1235, ఆడవారి సంఖ్య 1177. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 580 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 2. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 577806<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 506356. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణలో ఏర్పడిన ఈ మండల వైశాల్యం 104 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 27,985. జనాభాలో పురుషులు 13,923 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 14,062. మండలంలో 7,808 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == 2016 లో ఏర్పడిన కొత్త మండలం == లోగడ టేకుమట్ల  గ్రామం,వరంగల్ జిల్లా, చిట్యాల మండల పరిధిలో ఉంది.2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా టేకుమట్ల గ్రామాన్ని నూతన మండల కేంద్రంగా కొత్తగా ఏర్పడిన జయశంకర్ (భూపాలపల్లి) జిల్లా, భూపాలపల్లి రెవిన్యూ డివిజను పరిధి క్రింద 1+17 (పద్నెనిమిది) గ్రామాలుతో నూతన మండలంగా ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీ చేసింది.<ref name="”మూలం”2">{{Cite web |url=http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |website= |access-date=2017-11-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170826235911/http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |archive-date=2017-08-26 |url-status=dead }}</ref>.. == మండలం లోని గ్రామాలు == === రెవెన్యూ గ్రామాలు === {{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}} # [[టేకుమట్ల (గ్రామం)|టేకుమట్ల]] # [[కలికోట (చిట్యాల)|కలికోట]] # [[వెంకటరావుపల్లి|వెంకట్రావుపల్లి]] # [[గరిమిళ్ళపల్లి]] # [[బోయినపల్లి (చిట్యాల)|బోయినపల్లి]] # [[ఎంపేడ్|ఎంపేడు]] # [[గుమ్మడవెల్లి|గుమ్మడవల్లి]] # [[రామకిస్టాపూర్ (వి)|రామకిష్టాపూర్ (వి]]) # [[రాఘవాపూర్ (చిట్యాల)|రాఘవాపూర్]] # [[కుందన్‌పల్లి (చిట్యాల మండలం)|కుందనపల్లి]] # [[వెల్లంపల్లి (చిట్యాల)|వెల్లంపల్లి]] # [[వెల్చల్ (చిట్యాల)|వెల్చెల్]] # [[పంగిడిపల్లి]] # [[రామకిస్టాపూర్ (టి)|రామకిష్టాపూర్ (టి)]] # [[అంకుశాపూర్ (చిట్యాల మండలం)|అంకుశాపూర్]] # [[సోమన్‌పల్లి (చిట్యాల)|సోమన్‌పల్లి]] # [[రాఘవరెడ్డిపేట్|రాఘవరెడ్డిపేట]] # [[దుబ్యాల]] {{Div end}} ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==వెలుపలి లంకెలు== {{జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు}} [[వర్గం:2016 లో ఏర్పాటైన తెలంగాణ మండలాలు]] s99c2l1vvxt5ieogam4vml92339xqr2 3609766 3609762 2022-07-29T04:31:04Z యర్రా రామారావు 28161 సమాచారపెట్టె వివరాలతో కూర్పు wikitext text/x-wiki {{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|native_name=టేకుమట్ల|district=జయశంకర్ జిల్లా|mandal_hq=టేకుమట్ల|area_total=104|villages=18|population_as_of=2016|population_total=27985|population_male=13923|population_female=14062|mandal_map=Telangana-mandal-Jayashankar Bhupalpally Tekumatla-2022.svg}} '''టేకుమట్ల మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.<ref name="”మూలం”">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>. ఇది సమీప పట్టణమైన [[వరంగల్]] నుండి 67 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో భాగంగా ఈ మండలాన్ని ఏర్పరచారు. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> దానికి ముందు ఈ మండలం [[వరంగల్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది ములుగు డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో  18  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. మండల కేంద్రం [[టేకుమట్ల (టేకుమట్ల)|టేకుమట్ల]]. == గణాంకాలు == 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణలో ఏర్పడిన ఈ మండల వైశాల్యం 104 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 27,985. జనాభాలో పురుషులు 13,923 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 14,062. మండలంలో 7,808 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == 2016 లో ఏర్పడిన కొత్త మండలం == లోగడ టేకుమట్ల  గ్రామం,వరంగల్ జిల్లా, చిట్యాల మండల పరిధిలో ఉంది.2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా టేకుమట్ల గ్రామాన్ని నూతన మండల కేంద్రంగా కొత్తగా ఏర్పడిన జయశంకర్ (భూపాలపల్లి) జిల్లా, భూపాలపల్లి రెవిన్యూ డివిజను పరిధి క్రింద 1+17 (పద్నెనిమిది) గ్రామాలుతో నూతన మండలంగా ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీ చేసింది.<ref name="”మూలం”2">{{Cite web |url=http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |website= |access-date=2017-11-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170826235911/http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |archive-date=2017-08-26 |url-status=dead }}</ref>.. == మండలం లోని గ్రామాలు == === రెవెన్యూ గ్రామాలు === {{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}} # [[టేకుమట్ల (గ్రామం)|టేకుమట్ల]] # [[కలికోట (చిట్యాల)|కలికోట]] # [[వెంకటరావుపల్లి|వెంకట్రావుపల్లి]] # [[గరిమిళ్ళపల్లి]] # [[బోయినపల్లి (చిట్యాల)|బోయినపల్లి]] # [[ఎంపేడ్|ఎంపేడు]] # [[గుమ్మడవెల్లి|గుమ్మడవల్లి]] # [[రామకిస్టాపూర్ (వి)|రామకిష్టాపూర్ (వి]]) # [[రాఘవాపూర్ (చిట్యాల)|రాఘవాపూర్]] # [[కుందన్‌పల్లి (చిట్యాల మండలం)|కుందనపల్లి]] # [[వెల్లంపల్లి (చిట్యాల)|వెల్లంపల్లి]] # [[వెల్చల్ (చిట్యాల)|వెల్చెల్]] # [[పంగిడిపల్లి]] # [[రామకిస్టాపూర్ (టి)|రామకిష్టాపూర్ (టి)]] # [[అంకుశాపూర్ (చిట్యాల మండలం)|అంకుశాపూర్]] # [[సోమన్‌పల్లి (చిట్యాల)|సోమన్‌పల్లి]] # [[రాఘవరెడ్డిపేట్|రాఘవరెడ్డిపేట]] # [[దుబ్యాల]] {{Div end}} ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==వెలుపలి లంకెలు== {{జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు}} [[వర్గం:2016 లో ఏర్పాటైన తెలంగాణ మండలాలు]] 47lzutto1rhq1de6rs1zuqt6efidmfy 3609767 3609766 2022-07-29T04:31:43Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki {{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం|native_name=టేకుమట్ల|district=జయశంకర్ జిల్లా|mandal_hq=టేకుమట్ల (టేకుమట్ల)|area_total=104|villages=18|population_as_of=2016|population_total=27985|population_male=13923|population_female=14062|mandal_map=Telangana-mandal-Jayashankar Bhupalpally Tekumatla-2022.svg}} '''టేకుమట్ల మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.<ref name="”మూలం”">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref>. ఇది సమీప పట్టణమైన [[వరంగల్]] నుండి 67 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో భాగంగా ఈ మండలాన్ని ఏర్పరచారు. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> దానికి ముందు ఈ మండలం [[వరంగల్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది ములుగు డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో  18  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. మండల కేంద్రం [[టేకుమట్ల (టేకుమట్ల)|టేకుమట్ల]]. == గణాంకాలు == 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణలో ఏర్పడిన ఈ మండల వైశాల్యం 104 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 27,985. జనాభాలో పురుషులు 13,923 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 14,062. మండలంలో 7,808 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == 2016 లో ఏర్పడిన కొత్త మండలం == లోగడ టేకుమట్ల  గ్రామం,వరంగల్ జిల్లా, చిట్యాల మండల పరిధిలో ఉంది.2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా టేకుమట్ల గ్రామాన్ని నూతన మండల కేంద్రంగా కొత్తగా ఏర్పడిన జయశంకర్ (భూపాలపల్లి) జిల్లా, భూపాలపల్లి రెవిన్యూ డివిజను పరిధి క్రింద 1+17 (పద్నెనిమిది) గ్రామాలుతో నూతన మండలంగా ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీ చేసింది.<ref name="”మూలం”2">{{Cite web |url=http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |website= |access-date=2017-11-26 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170826235911/http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |archive-date=2017-08-26 |url-status=dead }}</ref>.. == మండలం లోని గ్రామాలు == === రెవెన్యూ గ్రామాలు === {{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}} # [[టేకుమట్ల (గ్రామం)|టేకుమట్ల]] # [[కలికోట (చిట్యాల)|కలికోట]] # [[వెంకటరావుపల్లి|వెంకట్రావుపల్లి]] # [[గరిమిళ్ళపల్లి]] # [[బోయినపల్లి (చిట్యాల)|బోయినపల్లి]] # [[ఎంపేడ్|ఎంపేడు]] # [[గుమ్మడవెల్లి|గుమ్మడవల్లి]] # [[రామకిస్టాపూర్ (వి)|రామకిష్టాపూర్ (వి]]) # [[రాఘవాపూర్ (చిట్యాల)|రాఘవాపూర్]] # [[కుందన్‌పల్లి (చిట్యాల మండలం)|కుందనపల్లి]] # [[వెల్లంపల్లి (చిట్యాల)|వెల్లంపల్లి]] # [[వెల్చల్ (చిట్యాల)|వెల్చెల్]] # [[పంగిడిపల్లి]] # [[రామకిస్టాపూర్ (టి)|రామకిష్టాపూర్ (టి)]] # [[అంకుశాపూర్ (చిట్యాల మండలం)|అంకుశాపూర్]] # [[సోమన్‌పల్లి (చిట్యాల)|సోమన్‌పల్లి]] # [[రాఘవరెడ్డిపేట్|రాఘవరెడ్డిపేట]] # [[దుబ్యాల]] {{Div end}} ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==వెలుపలి లంకెలు== {{జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు}} [[వర్గం:2016 లో ఏర్పాటైన తెలంగాణ మండలాలు]] r0hxoiqm7u3afcwpebbdrij0kgmaqbl 0 160097 3609807 3203258 2022-07-29T05:35:00Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki {{మూలాలు సమీక్షించండి}} '''ఆందోల్-జోగిపేట నగర పంచాయితీ,''' [[సంగారెడ్డి జిల్లా]] చెందిన పురపాలకసంఘం. రెండు పట్టణాలను కలిపి పురపాలకసంఘంగా ఏర్పాటుచేయడంతో ఆందోల్-జోగిపేట పేరుతో పిలువబడుతుంది. ==చరిత్ర== 1955 నుంచి 1965 వరకు జోగిపేట పురపాలక సంఘంగా ఉండేది. 1965లో రెండీంటిని కలిపి పంచాయతీగా ఏర్పాటుచేశారు. ఈ రెండు పట్టణాలు ప్రక్కప్రక్కనే ఉన్నాయి. 1998లో రెండింటినీ విడదీసి వేర్వేరు పంచాయతీలుగా ఏర్పాటుచేశారు. ఆదాయం విషయంలో ఈ రెండింటి మధ్యన తగాదాలు జరుగుతుండేవి. 2013లో ఈ రెండు పట్టణాలను కలిపి నగర పంచాయతీగా ఏర్పాటుచేశారు. జోగిపేటకు ఐదుగురు, ఆందోలుకు ఎనిమిది సర్పంచులు ఎన్నికయ్యారు. ఇది ఆందోల్ మరియు జోగిపేట్ అనే రెండు [[నగరవాసం|పట్టణాల]] సమ్మేళనం. 2014 మార్చి నాటికి ఈ నగరపంచాయతి పరిధిలో 20 వార్డులు ఉన్నాయి. ఇది 2013లో నగర [[నగర పంచాయితీ|పంచాయతీగా]] ఏర్పడి, 2018లో మున్సిపాలిటీగా అప్‌గ్రేడ్ చేయబడింది.<ref>{{cite web|last=Mahesh|first=Koride|date=25 March 2018|title=21 nagar panchayats now elevated as municipalities {{!}} Hyderabad News - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/hyderabad/21-nagar-panchayats-now-elevated-as-municipalities/articleshow/63451608.cms|url-status=live|access-date=2021-03-14|website=The Times of India|language=en}}</ref> మరియు 2020లో రెవెన్యూ డివిజన్‌గా మారింది. ==2014 ఎన్నికలు== నగర పంచాయతీగా ఏర్పాటైన పిదప తొలిసారిగా 2014 మార్చి 30న ఎన్నికలు జరుగుతున్నాయి. ఈ నగరపంచాయతి పరిధిలో 20 వార్డులున్నాయి. వార్డులలో ఎన్నికైన కౌన్సిలర్లు పరోక్ష పద్ధతిలో చైర్‌పర్సన్‌ను ఎన్నుకుంటారు. == మూలాలు == {{మూలాలు}} == వెలుపలి లంకెలు == {{సంగారెడ్డి జిల్లా పురపాలక సంఘాలు}}{{తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు}} [[వర్గం:తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు]] [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా పురపాలక సంఘాలు]] 33mgs1ng36dwq9vdxpjvg2u36fmrr1f 3609809 3609807 2022-07-29T05:35:51Z Pranayraj1985 29393 /* చరిత్ర */ wikitext text/x-wiki {{మూలాలు సమీక్షించండి}} '''ఆందోల్-జోగిపేట నగర పంచాయితీ,''' [[సంగారెడ్డి జిల్లా]] చెందిన పురపాలకసంఘం. రెండు పట్టణాలను కలిపి పురపాలకసంఘంగా ఏర్పాటుచేయడంతో ఆందోల్-జోగిపేట పేరుతో పిలువబడుతుంది. ==చరిత్ర== 1955 నుంచి 1965 వరకు జోగిపేట పురపాలక సంఘంగా ఉండేది. 1965లో రెండీంటిని కలిపి పంచాయతీగా ఏర్పాటుచేశారు. ఈ రెండు పట్టణాలు ప్రక్కప్రక్కనే ఉన్నాయి. 1998లో రెండింటినీ విడదీసి వేర్వేరు పంచాయతీలుగా ఏర్పాటుచేశారు. ఆదాయం విషయంలో ఈ రెండింటి మధ్యన తగాదాలు జరుగుతుండేవి. 2013లో ఈ రెండు పట్టణాలను కలిపి నగర పంచాయతీగా ఏర్పాటుచేశారు. జోగిపేటకు ఐదుగురు, ఆందోలుకు ఎనిమిది సర్పంచులు ఎన్నికయ్యారు. ఇది ఆందోల్ మరియు జోగిపేట్ అనే రెండు [[నగరవాసం|పట్టణాల]] సమ్మేళనం. 2014 మార్చి నాటికి ఈ నగరపంచాయతి పరిధిలో 20 వార్డులు ఉన్నాయి. ఇది 2013లో నగర [[నగర పంచాయితీ|పంచాయతీగా]] ఏర్పడి, 2018లో మున్సిపాలిటీగా అప్‌గ్రేడ్ చేయబడింది.<ref>{{cite web|last=Mahesh|first=Koride|date=25 March 2018|title=21 nagar panchayats now elevated as municipalities {{!}} Hyderabad News - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/hyderabad/21-nagar-panchayats-now-elevated-as-municipalities/articleshow/63451608.cms|url-status=live|access-date=2021-03-14|website=The Times of India|language=en}}</ref> మరియు 2020లో రెవెన్యూ డివిజన్‌గా మారింది. ==2014 ఎన్నికలు== నగర పంచాయతీగా ఏర్పాటైన పిదప తొలిసారిగా 2014 మార్చి 30న ఎన్నికలు జరుగుతున్నాయి. ఈ నగరపంచాయతి పరిధిలో 20 వార్డులున్నాయి. వార్డులలో ఎన్నికైన కౌన్సిలర్లు పరోక్ష పద్ధతిలో చైర్‌పర్సన్‌ను ఎన్నుకుంటారు. == ఇతర వివరాలు == [[సురవరం ప్రతాపరెడ్డి]] అధ్యక్షతన 1930లో [[ఆంధ్ర మహాసభ (తెలంగాణ)|ఆంధ్ర మహాసభ]] మొదటి సదస్సు జోగిపేటలో జరిగింది.<ref>{{Citebook|last=Sundarayya|first=Puccalapalli|url=https://books.google.com/books?id=TPjIh1G0TmcC&dq=%22Andhra+Mahasabha%22+-wikipedia&pg=PA12|title=Telangana People's Struggle and Its Lessons|date=1972|language=en}}</ref> == మూలాలు == {{మూలాలు}} == వెలుపలి లంకెలు == {{సంగారెడ్డి జిల్లా పురపాలక సంఘాలు}}{{తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు}} [[వర్గం:తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు]] [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా పురపాలక సంఘాలు]] cpv1odbe23rjmjpngood8eev7n157co 3609810 3609809 2022-07-29T05:37:48Z Pranayraj1985 29393 /* చరిత్ర */ wikitext text/x-wiki {{మూలాలు సమీక్షించండి}} '''ఆందోల్-జోగిపేట నగర పంచాయితీ,''' [[సంగారెడ్డి జిల్లా]] చెందిన పురపాలకసంఘం. రెండు పట్టణాలను కలిపి పురపాలకసంఘంగా ఏర్పాటుచేయడంతో ఆందోల్-జోగిపేట పేరుతో పిలువబడుతుంది. ==చరిత్ర== 1955 నుంచి 1965 వరకు జోగిపేట పురపాలక సంఘంగా ఉండేది. 1965లో రెండీంటిని కలిపి పంచాయతీగా ఏర్పాటుచేశారు. ఈ రెండు పట్టణాలు ప్రక్కప్రక్కనే ఉన్నాయి. 1998లో రెండింటినీ విడదీసి వేర్వేరు పంచాయతీలుగా ఏర్పాటుచేశారు. ఆదాయం విషయంలో ఈ రెండింటి మధ్యన తగాదాలు జరుగుతుండేవి. 2013లో ఈ రెండు పట్టణాలను కలిపి నగర పంచాయతీగా ఏర్పాటుచేశారు. జోగిపేటకు ఐదుగురు, ఆందోలుకు ఎనిమిది సర్పంచులు ఎన్నికయ్యారు. ఇది ఆందోల్ మరియు జోగిపేట్ అనే రెండు [[నగరవాసం|పట్టణాల]] సమ్మేళనం. ఇది 2013లో నగర [[నగర పంచాయితీ|పంచాయతీగా]] ఏర్పడి, 2018లో మున్సిపాలిటీగా అప్‌గ్రేడ్ చేయబడింది.<ref>{{cite web|last=Mahesh|first=Koride|date=25 March 2018|title=21 nagar panchayats now elevated as municipalities {{!}} Hyderabad News - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/hyderabad/21-nagar-panchayats-now-elevated-as-municipalities/articleshow/63451608.cms|url-status=live|access-date=2021-03-14|website=The Times of India|language=en}}</ref> మరియు 2020లో రెవెన్యూ డివిజన్‌గా మారింది. == జనాభా గణాంకాలు == [[2011 భారత జనాభా లెక్కలు|2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం]] ఇక్కడ 18,496 జనాభా ఉంది. దీని అధికార పరిధి {{Convert|21.61|km2|mi2|abbr=on}} విస్తీర్ణంలో విస్తరించి ఉంది. ==2014 ఎన్నికలు== నగర పంచాయతీగా ఏర్పాటైన పిదప తొలిసారిగా 2014 మార్చి 30న ఎన్నికలు జరిగాయి. 2014 మార్చి నాటికి ఈ నగరపంచాయతి పరిధిలో 20 వార్డులు ఉన్నాయి. వార్డులలో ఎన్నికైన కౌన్సిలర్లు పరోక్ష పద్ధతిలో చైర్‌పర్సన్‌ను ఎన్నుకుంటారు. == ఇతర వివరాలు == [[సురవరం ప్రతాపరెడ్డి]] అధ్యక్షతన 1930లో [[ఆంధ్ర మహాసభ (తెలంగాణ)|ఆంధ్ర మహాసభ]] మొదటి సదస్సు జోగిపేటలో జరిగింది.<ref>{{Citebook|last=Sundarayya|first=Puccalapalli|url=https://books.google.com/books?id=TPjIh1G0TmcC&dq=%22Andhra+Mahasabha%22+-wikipedia&pg=PA12|title=Telangana People's Struggle and Its Lessons|date=1972|language=en}}</ref> == మూలాలు == {{మూలాలు}} == వెలుపలి లంకెలు == {{సంగారెడ్డి జిల్లా పురపాలక సంఘాలు}}{{తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు}} [[వర్గం:తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు]] [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా పురపాలక సంఘాలు]] 1lxvst1mmk1nowruvm7194dwtaosdzz 3609815 3609810 2022-07-29T05:39:07Z Pranayraj1985 29393 /* జనాభా గణాంకాలు */ wikitext text/x-wiki {{మూలాలు సమీక్షించండి}} '''ఆందోల్-జోగిపేట నగర పంచాయితీ,''' [[సంగారెడ్డి జిల్లా]] చెందిన పురపాలకసంఘం. రెండు పట్టణాలను కలిపి పురపాలకసంఘంగా ఏర్పాటుచేయడంతో ఆందోల్-జోగిపేట పేరుతో పిలువబడుతుంది. ఈ పట్టణం [[తెలంగాణ రాష్ట్ర శాసన సభ|తెలంగాణా శాసనసభ]]<nowiki/>లోని [[ఆందోల్ శాసనసభ నియోజకవర్గం|ఆందోల్]] నియోజకవర్గం పరిధిలోకి వస్తుంది. ==చరిత్ర== 1955 నుంచి 1965 వరకు జోగిపేట పురపాలక సంఘంగా ఉండేది. 1965లో రెండీంటిని కలిపి పంచాయతీగా ఏర్పాటుచేశారు. ఈ రెండు పట్టణాలు ప్రక్కప్రక్కనే ఉన్నాయి. 1998లో రెండింటినీ విడదీసి వేర్వేరు పంచాయతీలుగా ఏర్పాటుచేశారు. ఆదాయం విషయంలో ఈ రెండింటి మధ్యన తగాదాలు జరుగుతుండేవి. 2013లో ఈ రెండు పట్టణాలను కలిపి నగర పంచాయతీగా ఏర్పాటుచేశారు. జోగిపేటకు ఐదుగురు, ఆందోలుకు ఎనిమిది సర్పంచులు ఎన్నికయ్యారు. ఇది ఆందోల్ మరియు జోగిపేట్ అనే రెండు [[నగరవాసం|పట్టణాల]] సమ్మేళనం. ఇది 2013లో నగర [[నగర పంచాయితీ|పంచాయతీగా]] ఏర్పడి, 2018లో మున్సిపాలిటీగా అప్‌గ్రేడ్ చేయబడింది.<ref>{{cite web|last=Mahesh|first=Koride|date=25 March 2018|title=21 nagar panchayats now elevated as municipalities {{!}} Hyderabad News - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/hyderabad/21-nagar-panchayats-now-elevated-as-municipalities/articleshow/63451608.cms|url-status=live|access-date=2021-03-14|website=The Times of India|language=en}}</ref> మరియు 2020లో రెవెన్యూ డివిజన్‌గా మారింది. == జనాభా గణాంకాలు == [[భారత జనాభా లెక్కలు|2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం]] ఇక్కడ 18,496 జనాభా ఉంది. దీని అధికార పరిధి {{Convert|21.61|km2|mi2|abbr=on}} విస్తీర్ణంలో విస్తరించి ఉంది. ==2014 ఎన్నికలు== నగర పంచాయతీగా ఏర్పాటైన పిదప తొలిసారిగా 2014 మార్చి 30న ఎన్నికలు జరిగాయి. 2014 మార్చి నాటికి ఈ నగరపంచాయతి పరిధిలో 20 వార్డులు ఉన్నాయి. వార్డులలో ఎన్నికైన కౌన్సిలర్లు పరోక్ష పద్ధతిలో చైర్‌పర్సన్‌ను ఎన్నుకుంటారు. == ఇతర వివరాలు == [[సురవరం ప్రతాపరెడ్డి]] అధ్యక్షతన 1930లో [[ఆంధ్ర మహాసభ (తెలంగాణ)|ఆంధ్ర మహాసభ]] మొదటి సదస్సు జోగిపేటలో జరిగింది.<ref>{{Citebook|last=Sundarayya|first=Puccalapalli|url=https://books.google.com/books?id=TPjIh1G0TmcC&dq=%22Andhra+Mahasabha%22+-wikipedia&pg=PA12|title=Telangana People's Struggle and Its Lessons|date=1972|language=en}}</ref> == మూలాలు == {{మూలాలు}} == వెలుపలి లంకెలు == {{సంగారెడ్డి జిల్లా పురపాలక సంఘాలు}}{{తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు}} [[వర్గం:తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు]] [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా పురపాలక సంఘాలు]] 9f5bhuf11kmbpxzz1iz2699f1dquqhl 3609817 3609815 2022-07-29T05:39:58Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki {{మూలాలు సమీక్షించండి}} '''ఆందోల్-జోగిపేట నగర పంచాయితీ,''' [[సంగారెడ్డి జిల్లా]] చెందిన పురపాలకసంఘం. రెండు పట్టణాలను కలిపి పురపాలకసంఘంగా ఏర్పాటుచేయడంతో ఆందోల్-జోగిపేట పేరుతో పిలువబడుతుంది. 2020 జూలైలో ఇది రెవెన్యూ డివిజన్‌గా మారింది.<ref>{{Cite web|title=Andole-Jogipet is 74th revenue division in Telangana: Harish|url=https://telanganatoday.com/andole-jogipet-is-74th-revenue-division-in-telangana-harish|url-status=live|access-date=2021-03-14|website=Telangana Today|language=en-US}}</ref> ఈ పట్టణం [[తెలంగాణ రాష్ట్ర శాసన సభ|తెలంగాణా శాసనసభ]]<nowiki/>లోని [[ఆందోల్ శాసనసభ నియోజకవర్గం|ఆందోల్]] నియోజకవర్గం పరిధిలోకి వస్తుంది. ==చరిత్ర== 1955 నుంచి 1965 వరకు జోగిపేట పురపాలక సంఘంగా ఉండేది. 1965లో రెండీంటిని కలిపి పంచాయతీగా ఏర్పాటుచేశారు. ఈ రెండు పట్టణాలు ప్రక్కప్రక్కనే ఉన్నాయి. 1998లో రెండింటినీ విడదీసి వేర్వేరు పంచాయతీలుగా ఏర్పాటుచేశారు. ఆదాయం విషయంలో ఈ రెండింటి మధ్యన తగాదాలు జరుగుతుండేవి. 2013లో ఈ రెండు పట్టణాలను కలిపి నగర పంచాయతీగా ఏర్పాటుచేశారు. జోగిపేటకు ఐదుగురు, ఆందోలుకు ఎనిమిది సర్పంచులు ఎన్నికయ్యారు. ఇది ఆందోల్ మరియు జోగిపేట్ అనే రెండు [[నగరవాసం|పట్టణాల]] సమ్మేళనం. ఇది 2013లో నగర [[నగర పంచాయితీ|పంచాయతీగా]] ఏర్పడి, 2018లో మున్సిపాలిటీగా అప్‌గ్రేడ్ చేయబడింది.<ref>{{cite web|last=Mahesh|first=Koride|date=25 March 2018|title=21 nagar panchayats now elevated as municipalities {{!}} Hyderabad News - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/hyderabad/21-nagar-panchayats-now-elevated-as-municipalities/articleshow/63451608.cms|url-status=live|access-date=2021-03-14|website=The Times of India|language=en}}</ref> == జనాభా గణాంకాలు == [[భారత జనాభా లెక్కలు|2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం]] ఇక్కడ 18,496 జనాభా ఉంది. దీని అధికార పరిధి {{Convert|21.61|km2|mi2|abbr=on}} విస్తీర్ణంలో విస్తరించి ఉంది. ==2014 ఎన్నికలు== నగర పంచాయతీగా ఏర్పాటైన పిదప తొలిసారిగా 2014 మార్చి 30న ఎన్నికలు జరిగాయి. 2014 మార్చి నాటికి ఈ నగరపంచాయతి పరిధిలో 20 వార్డులు ఉన్నాయి. వార్డులలో ఎన్నికైన కౌన్సిలర్లు పరోక్ష పద్ధతిలో చైర్‌పర్సన్‌ను ఎన్నుకుంటారు. == ఇతర వివరాలు == [[సురవరం ప్రతాపరెడ్డి]] అధ్యక్షతన 1930లో [[ఆంధ్ర మహాసభ (తెలంగాణ)|ఆంధ్ర మహాసభ]] మొదటి సదస్సు జోగిపేటలో జరిగింది.<ref>{{Citebook|last=Sundarayya|first=Puccalapalli|url=https://books.google.com/books?id=TPjIh1G0TmcC&dq=%22Andhra+Mahasabha%22+-wikipedia&pg=PA12|title=Telangana People's Struggle and Its Lessons|date=1972|language=en}}</ref> == మూలాలు == {{మూలాలు}} == వెలుపలి లంకెలు == {{సంగారెడ్డి జిల్లా పురపాలక సంఘాలు}}{{తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు}} [[వర్గం:తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు]] [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా పురపాలక సంఘాలు]] hdpednnsdr98ylx2mnrznnem9bwl64i 3609819 3609817 2022-07-29T05:41:23Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki {{మూలాలు సమీక్షించండి}} {{Infobox settlement | name = ఆందోల్-జోగిపేట | native_name = | native_name_lang = | other_name = | settlement_type = [[పురపాలకసంఘం|పురపాలక సంఘం]] | image_skyline = | image_alt = | image_caption = Chariot of [[Shiva|Lord Joginath]] in Jogipet | nickname = | pushpin_map = <!--India Telangana--> | pushpin_label_position = right | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = Location in Telangana, India | coordinates = {{coord|17|50|N|78|04|E|display=inline,title}} | subdivision_type = Country | subdivision_name = {{flag|India}} | subdivision_type1 = [[States and territories of India|State]] | subdivision_type2 = [[List of districts of India|District]] | subdivision_name1 = [[Telangana]] | subdivision_name2 = [[Sangareddy]] | established_title = <!-- Established --> | established_date = | founder = | named_for = | government_type = | governing_body = | unit_pref = Metric | area_footnotes = <ref name="civicbody">{{cite web|title=Urban Local Body Information|url=http://www.dtcp.telangana.gov.in/ULBs-List-68.pdf|website=Directorate of Town and Country Planning|publisher=Government of Telangana|access-date=28 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160615135503/http://dtcp.telangana.gov.in/ULBs-List-68.pdf|archive-date=2016-06-15|url-status=dead}}</ref> | area_total_km2 = 21.61 | area_rank = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_total = 18494 | population_as_of = 2011 | population_footnotes = <ref name="census">{{cite web|title=District Census Handbook – Karimnagar|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/2804_PART_B_DCHB_MEDAK.pdf|website=Census of India|access-date=11 June 2016|pages=12, 44}}</ref> | population_density_km2 = auto | population_rank = | population_demonym = | demographics_type1 = Languages | demographics1_title1 = Official | timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = <!-- [[Postal Index Number|PIN]] --> | postal_code = 502270 | registration_plate = TS | website = {{URL|andoljogipetmunicipality.telangana.gov.in}} | footnotes = | demographics1_info1 = [[Telugu language|Telugu]] }} '''ఆందోల్-జోగిపేట నగర పంచాయితీ,''' [[సంగారెడ్డి జిల్లా]] చెందిన పురపాలకసంఘం. రెండు పట్టణాలను కలిపి పురపాలకసంఘంగా ఏర్పాటుచేయడంతో ఆందోల్-జోగిపేట పేరుతో పిలువబడుతుంది. 2020 జూలైలో ఇది రెవెన్యూ డివిజన్‌గా మారింది.<ref>{{Cite web|title=Andole-Jogipet is 74th revenue division in Telangana: Harish|url=https://telanganatoday.com/andole-jogipet-is-74th-revenue-division-in-telangana-harish|url-status=live|access-date=2021-03-14|website=Telangana Today|language=en-US}}</ref> ఈ పట్టణం [[తెలంగాణ రాష్ట్ర శాసన సభ|తెలంగాణా శాసనసభ]]<nowiki/>లోని [[ఆందోల్ శాసనసభ నియోజకవర్గం|ఆందోల్]] నియోజకవర్గం పరిధిలోకి వస్తుంది. ==చరిత్ర== 1955 నుంచి 1965 వరకు జోగిపేట పురపాలక సంఘంగా ఉండేది. 1965లో రెండీంటిని కలిపి పంచాయతీగా ఏర్పాటుచేశారు. ఈ రెండు పట్టణాలు ప్రక్కప్రక్కనే ఉన్నాయి. 1998లో రెండింటినీ విడదీసి వేర్వేరు పంచాయతీలుగా ఏర్పాటుచేశారు. ఆదాయం విషయంలో ఈ రెండింటి మధ్యన తగాదాలు జరుగుతుండేవి. 2013లో ఈ రెండు పట్టణాలను కలిపి నగర పంచాయతీగా ఏర్పాటుచేశారు. జోగిపేటకు ఐదుగురు, ఆందోలుకు ఎనిమిది సర్పంచులు ఎన్నికయ్యారు. ఇది ఆందోల్ మరియు జోగిపేట్ అనే రెండు [[నగరవాసం|పట్టణాల]] సమ్మేళనం. ఇది 2013లో నగర [[నగర పంచాయితీ|పంచాయతీగా]] ఏర్పడి, 2018లో మున్సిపాలిటీగా అప్‌గ్రేడ్ చేయబడింది.<ref>{{cite web|last=Mahesh|first=Koride|date=25 March 2018|title=21 nagar panchayats now elevated as municipalities {{!}} Hyderabad News - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/hyderabad/21-nagar-panchayats-now-elevated-as-municipalities/articleshow/63451608.cms|url-status=live|access-date=2021-03-14|website=The Times of India|language=en}}</ref> == జనాభా గణాంకాలు == [[భారత జనాభా లెక్కలు|2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం]] ఇక్కడ 18,496 జనాభా ఉంది. దీని అధికార పరిధి {{Convert|21.61|km2|mi2|abbr=on}} విస్తీర్ణంలో విస్తరించి ఉంది. ==2014 ఎన్నికలు== నగర పంచాయతీగా ఏర్పాటైన పిదప తొలిసారిగా 2014 మార్చి 30న ఎన్నికలు జరిగాయి. 2014 మార్చి నాటికి ఈ నగరపంచాయతి పరిధిలో 20 వార్డులు ఉన్నాయి. వార్డులలో ఎన్నికైన కౌన్సిలర్లు పరోక్ష పద్ధతిలో చైర్‌పర్సన్‌ను ఎన్నుకుంటారు. == ఇతర వివరాలు == [[సురవరం ప్రతాపరెడ్డి]] అధ్యక్షతన 1930లో [[ఆంధ్ర మహాసభ (తెలంగాణ)|ఆంధ్ర మహాసభ]] మొదటి సదస్సు జోగిపేటలో జరిగింది.<ref>{{Citebook|last=Sundarayya|first=Puccalapalli|url=https://books.google.com/books?id=TPjIh1G0TmcC&dq=%22Andhra+Mahasabha%22+-wikipedia&pg=PA12|title=Telangana People's Struggle and Its Lessons|date=1972|language=en}}</ref> == మూలాలు == {{మూలాలు}} == వెలుపలి లంకెలు == {{సంగారెడ్డి జిల్లా పురపాలక సంఘాలు}}{{తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు}} [[వర్గం:తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు]] [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా పురపాలక సంఘాలు]] oev8m24q00fw67uk4biwaqhmdeml1x1 3609820 3609819 2022-07-29T05:41:37Z Pranayraj1985 29393 "సమాచారపెట్టెలో బొమ్మను చేర్చి మెరుగుపరచాను" #WPWPTE, #WPWP wikitext text/x-wiki {{మూలాలు సమీక్షించండి}} {{Infobox settlement | name = ఆందోల్-జోగిపేట | native_name = | native_name_lang = | other_name = | settlement_type = [[పురపాలకసంఘం|పురపాలక సంఘం]] | image_skyline = Joginath Rathyatra.jpg | image_alt = | image_caption = Chariot of [[Shiva|Lord Joginath]] in Jogipet | nickname = | pushpin_map = <!--India Telangana--> | pushpin_label_position = right | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = Location in Telangana, India | coordinates = {{coord|17|50|N|78|04|E|display=inline,title}} | subdivision_type = Country | subdivision_name = {{flag|India}} | subdivision_type1 = [[States and territories of India|State]] | subdivision_type2 = [[List of districts of India|District]] | subdivision_name1 = [[Telangana]] | subdivision_name2 = [[Sangareddy]] | established_title = <!-- Established --> | established_date = | founder = | named_for = | government_type = | governing_body = | unit_pref = Metric | area_footnotes = <ref name="civicbody">{{cite web|title=Urban Local Body Information|url=http://www.dtcp.telangana.gov.in/ULBs-List-68.pdf|website=Directorate of Town and Country Planning|publisher=Government of Telangana|access-date=28 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160615135503/http://dtcp.telangana.gov.in/ULBs-List-68.pdf|archive-date=2016-06-15|url-status=dead}}</ref> | area_total_km2 = 21.61 | area_rank = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_total = 18494 | population_as_of = 2011 | population_footnotes = <ref name="census">{{cite web|title=District Census Handbook – Karimnagar|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/2804_PART_B_DCHB_MEDAK.pdf|website=Census of India|access-date=11 June 2016|pages=12, 44}}</ref> | population_density_km2 = auto | population_rank = | population_demonym = | demographics_type1 = Languages | demographics1_title1 = Official | timezone1 = [[Indian Standard Time|IST]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = <!-- [[Postal Index Number|PIN]] --> | postal_code = 502270 | registration_plate = TS | website = {{URL|andoljogipetmunicipality.telangana.gov.in}} | footnotes = | demographics1_info1 = [[Telugu language|Telugu]] }} '''ఆందోల్-జోగిపేట నగర పంచాయితీ,''' [[సంగారెడ్డి జిల్లా]] చెందిన పురపాలకసంఘం. రెండు పట్టణాలను కలిపి పురపాలకసంఘంగా ఏర్పాటుచేయడంతో ఆందోల్-జోగిపేట పేరుతో పిలువబడుతుంది. 2020 జూలైలో ఇది రెవెన్యూ డివిజన్‌గా మారింది.<ref>{{Cite web|title=Andole-Jogipet is 74th revenue division in Telangana: Harish|url=https://telanganatoday.com/andole-jogipet-is-74th-revenue-division-in-telangana-harish|url-status=live|access-date=2021-03-14|website=Telangana Today|language=en-US}}</ref> ఈ పట్టణం [[తెలంగాణ రాష్ట్ర శాసన సభ|తెలంగాణా శాసనసభ]]<nowiki/>లోని [[ఆందోల్ శాసనసభ నియోజకవర్గం|ఆందోల్]] నియోజకవర్గం పరిధిలోకి వస్తుంది. ==చరిత్ర== 1955 నుంచి 1965 వరకు జోగిపేట పురపాలక సంఘంగా ఉండేది. 1965లో రెండీంటిని కలిపి పంచాయతీగా ఏర్పాటుచేశారు. ఈ రెండు పట్టణాలు ప్రక్కప్రక్కనే ఉన్నాయి. 1998లో రెండింటినీ విడదీసి వేర్వేరు పంచాయతీలుగా ఏర్పాటుచేశారు. ఆదాయం విషయంలో ఈ రెండింటి మధ్యన తగాదాలు జరుగుతుండేవి. 2013లో ఈ రెండు పట్టణాలను కలిపి నగర పంచాయతీగా ఏర్పాటుచేశారు. జోగిపేటకు ఐదుగురు, ఆందోలుకు ఎనిమిది సర్పంచులు ఎన్నికయ్యారు. ఇది ఆందోల్ మరియు జోగిపేట్ అనే రెండు [[నగరవాసం|పట్టణాల]] సమ్మేళనం. ఇది 2013లో నగర [[నగర పంచాయితీ|పంచాయతీగా]] ఏర్పడి, 2018లో మున్సిపాలిటీగా అప్‌గ్రేడ్ చేయబడింది.<ref>{{cite web|last=Mahesh|first=Koride|date=25 March 2018|title=21 nagar panchayats now elevated as municipalities {{!}} Hyderabad News - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/hyderabad/21-nagar-panchayats-now-elevated-as-municipalities/articleshow/63451608.cms|url-status=live|access-date=2021-03-14|website=The Times of India|language=en}}</ref> == జనాభా గణాంకాలు == [[భారత జనాభా లెక్కలు|2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం]] ఇక్కడ 18,496 జనాభా ఉంది. దీని అధికార పరిధి {{Convert|21.61|km2|mi2|abbr=on}} విస్తీర్ణంలో విస్తరించి ఉంది. ==2014 ఎన్నికలు== నగర పంచాయతీగా ఏర్పాటైన పిదప తొలిసారిగా 2014 మార్చి 30న ఎన్నికలు జరిగాయి. 2014 మార్చి నాటికి ఈ నగరపంచాయతి పరిధిలో 20 వార్డులు ఉన్నాయి. వార్డులలో ఎన్నికైన కౌన్సిలర్లు పరోక్ష పద్ధతిలో చైర్‌పర్సన్‌ను ఎన్నుకుంటారు. == ఇతర వివరాలు == [[సురవరం ప్రతాపరెడ్డి]] అధ్యక్షతన 1930లో [[ఆంధ్ర మహాసభ (తెలంగాణ)|ఆంధ్ర మహాసభ]] మొదటి సదస్సు జోగిపేటలో జరిగింది.<ref>{{Citebook|last=Sundarayya|first=Puccalapalli|url=https://books.google.com/books?id=TPjIh1G0TmcC&dq=%22Andhra+Mahasabha%22+-wikipedia&pg=PA12|title=Telangana People's Struggle and Its Lessons|date=1972|language=en}}</ref> == మూలాలు == {{మూలాలు}} == వెలుపలి లంకెలు == {{సంగారెడ్డి జిల్లా పురపాలక సంఘాలు}}{{తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు}} [[వర్గం:తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు]] [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా పురపాలక సంఘాలు]] fmz501yg2xb3q97z41j082pmykjptqw 3609823 3609820 2022-07-29T05:43:54Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki {{మూలాలు సమీక్షించండి}} {{Infobox settlement | name = ఆందోల్-జోగిపేట | native_name = | native_name_lang = | other_name = | settlement_type = [[పురపాలకసంఘం|పురపాలక సంఘం]] | image_skyline = Joginath Rathyatra.jpg | image_alt = | image_caption = Chariot of [[Shiva|Lord Joginath]] in Jogipet | nickname = | pushpin_map = <!--India Telangana--> | pushpin_label_position = right | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = Location in Telangana, India | coordinates = {{coord|17|50|N|78|04|E|display=inline,title}} | subdivision_type = దేశం | subdivision_name = {{flag|భారతదేశం}} | subdivision_type1 = [[రాష్ట్రం]] | subdivision_type2 = [[జిల్లా]] | subdivision_name1 = [[తెలంగాణ]] | subdivision_name2 = [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి]] | established_title = <!-- Established --> | established_date = | founder = | named_for = | government_type = | governing_body = | unit_pref = Metric | area_footnotes = <ref name="civicbody">{{cite web|title=Urban Local Body Information|url=http://www.dtcp.telangana.gov.in/ULBs-List-68.pdf|website=Directorate of Town and Country Planning|publisher=Government of Telangana|access-date=28 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160615135503/http://dtcp.telangana.gov.in/ULBs-List-68.pdf|archive-date=2016-06-15|url-status=dead}}</ref> | area_total_km2 = 21.61 | area_rank = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_total = 18494 | population_as_of = 2011 | population_footnotes = <ref name="census">{{cite web|title=District Census Handbook – Karimnagar|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/2804_PART_B_DCHB_MEDAK.pdf|website=Census of India|access-date=11 June 2016|pages=12, 44}}</ref> | population_density_km2 = auto | population_rank = | population_demonym = | demographics_type1 = భాషలు | demographics1_title1 = అధికారిక | timezone1 = [[భారత ప్రామాణిక కాలమానం]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = <!-- [[Postal Index Number|PIN]] --> | postal_code = 502270 | registration_plate = టిఎస్ | website = {{URL|andoljogipetmunicipality.telangana.gov.in}} | footnotes = | demographics1_info1 = [[తెలుగు]] }} '''ఆందోల్-జోగిపేట నగర పంచాయితీ,''' [[సంగారెడ్డి జిల్లా]] చెందిన పురపాలకసంఘం. రెండు పట్టణాలను కలిపి పురపాలకసంఘంగా ఏర్పాటుచేయడంతో ఆందోల్-జోగిపేట పేరుతో పిలువబడుతుంది. 2020 జూలైలో ఇది రెవెన్యూ డివిజన్‌గా మారింది.<ref>{{Cite web|title=Andole-Jogipet is 74th revenue division in Telangana: Harish|url=https://telanganatoday.com/andole-jogipet-is-74th-revenue-division-in-telangana-harish|url-status=live|access-date=2021-03-14|website=Telangana Today|language=en-US}}</ref> ఈ పట్టణం [[తెలంగాణ రాష్ట్ర శాసన సభ|తెలంగాణా శాసనసభ]]<nowiki/>లోని [[ఆందోల్ శాసనసభ నియోజకవర్గం|ఆందోల్]] నియోజకవర్గం పరిధిలోకి వస్తుంది. ==చరిత్ర== 1955 నుంచి 1965 వరకు జోగిపేట పురపాలక సంఘంగా ఉండేది. 1965లో రెండీంటిని కలిపి పంచాయతీగా ఏర్పాటుచేశారు. ఈ రెండు పట్టణాలు ప్రక్కప్రక్కనే ఉన్నాయి. 1998లో రెండింటినీ విడదీసి వేర్వేరు పంచాయతీలుగా ఏర్పాటుచేశారు. ఆదాయం విషయంలో ఈ రెండింటి మధ్యన తగాదాలు జరుగుతుండేవి. 2013లో ఈ రెండు పట్టణాలను కలిపి నగర పంచాయతీగా ఏర్పాటుచేశారు. జోగిపేటకు ఐదుగురు, ఆందోలుకు ఎనిమిది సర్పంచులు ఎన్నికయ్యారు. ఇది ఆందోల్ మరియు జోగిపేట్ అనే రెండు [[నగరవాసం|పట్టణాల]] సమ్మేళనం. ఇది 2013లో నగర [[నగర పంచాయితీ|పంచాయతీగా]] ఏర్పడి, 2018లో మున్సిపాలిటీగా అప్‌గ్రేడ్ చేయబడింది.<ref>{{cite web|last=Mahesh|first=Koride|date=25 March 2018|title=21 nagar panchayats now elevated as municipalities {{!}} Hyderabad News - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/hyderabad/21-nagar-panchayats-now-elevated-as-municipalities/articleshow/63451608.cms|url-status=live|access-date=2021-03-14|website=The Times of India|language=en}}</ref> == జనాభా గణాంకాలు == [[భారత జనాభా లెక్కలు|2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం]] ఇక్కడ 18,496 జనాభా ఉంది. దీని అధికార పరిధి {{Convert|21.61|km2|mi2|abbr=on}} విస్తీర్ణంలో విస్తరించి ఉంది. ==2014 ఎన్నికలు== నగర పంచాయతీగా ఏర్పాటైన పిదప తొలిసారిగా 2014 మార్చి 30న ఎన్నికలు జరిగాయి. 2014 మార్చి నాటికి ఈ నగరపంచాయతి పరిధిలో 20 వార్డులు ఉన్నాయి. వార్డులలో ఎన్నికైన కౌన్సిలర్లు పరోక్ష పద్ధతిలో చైర్‌పర్సన్‌ను ఎన్నుకుంటారు. == ఇతర వివరాలు == [[సురవరం ప్రతాపరెడ్డి]] అధ్యక్షతన 1930లో [[ఆంధ్ర మహాసభ (తెలంగాణ)|ఆంధ్ర మహాసభ]] మొదటి సదస్సు జోగిపేటలో జరిగింది.<ref>{{Citebook|last=Sundarayya|first=Puccalapalli|url=https://books.google.com/books?id=TPjIh1G0TmcC&dq=%22Andhra+Mahasabha%22+-wikipedia&pg=PA12|title=Telangana People's Struggle and Its Lessons|date=1972|language=en}}</ref> == మూలాలు == {{మూలాలు}} == వెలుపలి లంకెలు == {{సంగారెడ్డి జిల్లా పురపాలక సంఘాలు}}{{తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు}} [[వర్గం:తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు]] [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా పురపాలక సంఘాలు]] qpv5c31bs5kxlbqut1a2fgzya5dykit 3609824 3609823 2022-07-29T05:44:27Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki {{మూలాలు సమీక్షించండి}} {{Infobox settlement | name = ఆందోల్-జోగిపేట | native_name = | native_name_lang = | other_name = | settlement_type = [[పురపాలకసంఘం|పురపాలక సంఘం]] | image_skyline = Joginath Rathyatra.jpg | image_alt = | image_caption = Chariot of [[Shiva|Lord Joginath]] in Jogipet | nickname = | pushpin_map = <!--India Telangana--> | pushpin_label_position = right | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = Location in Telangana, India | coordinates = {{coord|17|50|N|78|04|E|display=inline,title}} | subdivision_type = దేశం | subdivision_name = {{flag|భారతదేశం}} | subdivision_type1 = [[రాష్ట్రం]] | subdivision_type2 = [[జిల్లా]] | subdivision_name1 = [[తెలంగాణ]] | subdivision_name2 = [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి]] | established_title = <!-- Established --> | established_date = | founder = | named_for = | government_type = | governing_body = | unit_pref = Metric | area_footnotes = <ref name="civicbody">{{cite web|title=Urban Local Body Information|url=http://www.dtcp.telangana.gov.in/ULBs-List-68.pdf|website=Directorate of Town and Country Planning|publisher=Government of Telangana|access-date=28 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160615135503/http://dtcp.telangana.gov.in/ULBs-List-68.pdf|archive-date=2016-06-15|url-status=dead}}</ref> | area_total_km2 = 21.61 | area_rank = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_total = 18494 | population_as_of = 2011 | population_footnotes = <ref name="census">{{cite web|title=District Census Handbook – Karimnagar|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/2804_PART_B_DCHB_MEDAK.pdf|website=Census of India|access-date=11 June 2016|pages=12, 44}}</ref> | population_density_km2 = auto | population_rank = | population_demonym = | demographics_type1 = భాషలు | demographics1_title1 = అధికారిక | timezone1 = [[భారత ప్రామాణిక కాలమానం]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = [[పిన్ కోడ్]] --> | postal_code = 502270 | registration_plate = టిఎస్ | website = {{URL|andoljogipetmunicipality.telangana.gov.in}} | footnotes = | demographics1_info1 = [[తెలుగు]] }} '''ఆందోల్-జోగిపేట నగర పంచాయితీ,''' [[సంగారెడ్డి జిల్లా]] చెందిన పురపాలకసంఘం. రెండు పట్టణాలను కలిపి పురపాలకసంఘంగా ఏర్పాటుచేయడంతో ఆందోల్-జోగిపేట పేరుతో పిలువబడుతుంది. 2020 జూలైలో ఇది రెవెన్యూ డివిజన్‌గా మారింది.<ref>{{Cite web|title=Andole-Jogipet is 74th revenue division in Telangana: Harish|url=https://telanganatoday.com/andole-jogipet-is-74th-revenue-division-in-telangana-harish|url-status=live|access-date=2021-03-14|website=Telangana Today|language=en-US}}</ref> ఈ పట్టణం [[తెలంగాణ రాష్ట్ర శాసన సభ|తెలంగాణా శాసనసభ]]<nowiki/>లోని [[ఆందోల్ శాసనసభ నియోజకవర్గం|ఆందోల్]] నియోజకవర్గం పరిధిలోకి వస్తుంది. ==చరిత్ర== 1955 నుంచి 1965 వరకు జోగిపేట పురపాలక సంఘంగా ఉండేది. 1965లో రెండీంటిని కలిపి పంచాయతీగా ఏర్పాటుచేశారు. ఈ రెండు పట్టణాలు ప్రక్కప్రక్కనే ఉన్నాయి. 1998లో రెండింటినీ విడదీసి వేర్వేరు పంచాయతీలుగా ఏర్పాటుచేశారు. ఆదాయం విషయంలో ఈ రెండింటి మధ్యన తగాదాలు జరుగుతుండేవి. 2013లో ఈ రెండు పట్టణాలను కలిపి నగర పంచాయతీగా ఏర్పాటుచేశారు. జోగిపేటకు ఐదుగురు, ఆందోలుకు ఎనిమిది సర్పంచులు ఎన్నికయ్యారు. ఇది ఆందోల్ మరియు జోగిపేట్ అనే రెండు [[నగరవాసం|పట్టణాల]] సమ్మేళనం. ఇది 2013లో నగర [[నగర పంచాయితీ|పంచాయతీగా]] ఏర్పడి, 2018లో మున్సిపాలిటీగా అప్‌గ్రేడ్ చేయబడింది.<ref>{{cite web|last=Mahesh|first=Koride|date=25 March 2018|title=21 nagar panchayats now elevated as municipalities {{!}} Hyderabad News - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/hyderabad/21-nagar-panchayats-now-elevated-as-municipalities/articleshow/63451608.cms|url-status=live|access-date=2021-03-14|website=The Times of India|language=en}}</ref> == జనాభా గణాంకాలు == [[భారత జనాభా లెక్కలు|2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం]] ఇక్కడ 18,496 జనాభా ఉంది. దీని అధికార పరిధి {{Convert|21.61|km2|mi2|abbr=on}} విస్తీర్ణంలో విస్తరించి ఉంది. ==2014 ఎన్నికలు== నగర పంచాయతీగా ఏర్పాటైన పిదప తొలిసారిగా 2014 మార్చి 30న ఎన్నికలు జరిగాయి. 2014 మార్చి నాటికి ఈ నగరపంచాయతి పరిధిలో 20 వార్డులు ఉన్నాయి. వార్డులలో ఎన్నికైన కౌన్సిలర్లు పరోక్ష పద్ధతిలో చైర్‌పర్సన్‌ను ఎన్నుకుంటారు. == ఇతర వివరాలు == [[సురవరం ప్రతాపరెడ్డి]] అధ్యక్షతన 1930లో [[ఆంధ్ర మహాసభ (తెలంగాణ)|ఆంధ్ర మహాసభ]] మొదటి సదస్సు జోగిపేటలో జరిగింది.<ref>{{Citebook|last=Sundarayya|first=Puccalapalli|url=https://books.google.com/books?id=TPjIh1G0TmcC&dq=%22Andhra+Mahasabha%22+-wikipedia&pg=PA12|title=Telangana People's Struggle and Its Lessons|date=1972|language=en}}</ref> == మూలాలు == {{మూలాలు}} == వెలుపలి లంకెలు == {{సంగారెడ్డి జిల్లా పురపాలక సంఘాలు}}{{తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు}} [[వర్గం:తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు]] [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా పురపాలక సంఘాలు]] kuoumq0qrb4casaxw5twsdzhq0y05xt 3609825 3609824 2022-07-29T05:46:30Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki {{మూలాలు సమీక్షించండి}} {{Infobox settlement | name = ఆందోల్-జోగిపేట | native_name = | native_name_lang = | other_name = | settlement_type = [[పురపాలకసంఘం|పురపాలక సంఘం]] | image_skyline = Joginath Rathyatra.jpg | image_alt = | image_caption = Chariot of [[Shiva|Lord Joginath]] in Jogipet | nickname = | pushpin_map = <!--India Telangana--> | pushpin_label_position = right | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = Location in Telangana, India | coordinates = {{coord|17|50|N|78|04|E|display=inline,title}} | subdivision_type = దేశం | subdivision_name = {{flag|భారతదేశం}} | subdivision_type1 = [[రాష్ట్రం]] | subdivision_type2 = [[జిల్లా]] | subdivision_name1 = [[తెలంగాణ]] | subdivision_name2 = [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి]] | established_title = <!-- Established --> | established_date = | founder = | named_for = | government_type = | governing_body = | unit_pref = Metric | area_footnotes = <ref name="civicbody">{{cite web|title=Urban Local Body Information|url=http://www.dtcp.telangana.gov.in/ULBs-List-68.pdf|website=Directorate of Town and Country Planning|publisher=Government of Telangana|access-date=28 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160615135503/http://dtcp.telangana.gov.in/ULBs-List-68.pdf|archive-date=2016-06-15|url-status=dead}}</ref> | area_total_km2 = 21.61 | area_rank = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_total = 18494 | population_as_of = 2011 | population_footnotes = <ref name="census">{{cite web|title=District Census Handbook – Karimnagar|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/2804_PART_B_DCHB_MEDAK.pdf|website=Census of India|access-date=11 June 2016|pages=12, 44}}</ref> | population_density_km2 = auto | population_rank = | population_demonym = | demographics_type1 = భాషలు | demographics1_title1 = అధికారిక | timezone1 = [[భారత ప్రామాణిక కాలమానం]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = [[పిన్ కోడ్]] | postal_code = 502270 | registration_plate = టిఎస్ | website = {{URL|andoljogipetmunicipality.telangana.gov.in|పురపాలకసంఘ వెబ్సైటు}} | footnotes = | demographics1_info1 = [[తెలుగు]] }} '''ఆందోల్-జోగిపేట నగర పంచాయితీ,''' [[సంగారెడ్డి జిల్లా]] చెందిన పురపాలకసంఘం. రెండు పట్టణాలను కలిపి పురపాలకసంఘంగా ఏర్పాటుచేయడంతో ఆందోల్-జోగిపేట పేరుతో పిలువబడుతుంది. 2020 జూలైలో ఇది రెవెన్యూ డివిజన్‌గా మారింది.<ref>{{Cite web|title=Andole-Jogipet is 74th revenue division in Telangana: Harish|url=https://telanganatoday.com/andole-jogipet-is-74th-revenue-division-in-telangana-harish|url-status=live|access-date=2021-03-14|website=Telangana Today|language=en-US}}</ref> ఈ పట్టణం [[తెలంగాణ రాష్ట్ర శాసన సభ|తెలంగాణా శాసనసభ]]<nowiki/>లోని [[ఆందోల్ శాసనసభ నియోజకవర్గం|ఆందోల్]] నియోజకవర్గం పరిధిలోకి వస్తుంది. ==చరిత్ర== 1955 నుంచి 1965 వరకు జోగిపేట పురపాలక సంఘంగా ఉండేది. 1965లో రెండీంటిని కలిపి పంచాయతీగా ఏర్పాటుచేశారు. ఈ రెండు పట్టణాలు ప్రక్కప్రక్కనే ఉన్నాయి. 1998లో రెండింటినీ విడదీసి వేర్వేరు పంచాయతీలుగా ఏర్పాటుచేశారు. ఆదాయం విషయంలో ఈ రెండింటి మధ్యన తగాదాలు జరుగుతుండేవి. 2013లో ఈ రెండు పట్టణాలను కలిపి నగర పంచాయతీగా ఏర్పాటుచేశారు. జోగిపేటకు ఐదుగురు, ఆందోలుకు ఎనిమిది సర్పంచులు ఎన్నికయ్యారు. ఇది ఆందోల్ మరియు జోగిపేట్ అనే రెండు [[నగరవాసం|పట్టణాల]] సమ్మేళనం. ఇది 2013లో నగర [[నగర పంచాయితీ|పంచాయతీగా]] ఏర్పడి, 2018లో మున్సిపాలిటీగా అప్‌గ్రేడ్ చేయబడింది.<ref>{{cite web|last=Mahesh|first=Koride|date=25 March 2018|title=21 nagar panchayats now elevated as municipalities {{!}} Hyderabad News - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/hyderabad/21-nagar-panchayats-now-elevated-as-municipalities/articleshow/63451608.cms|url-status=live|access-date=2021-03-14|website=The Times of India|language=en}}</ref> == జనాభా గణాంకాలు == [[భారత జనాభా లెక్కలు|2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం]] ఇక్కడ 18,496 జనాభా ఉంది. దీని అధికార పరిధి {{Convert|21.61|km2|mi2|abbr=on}} విస్తీర్ణంలో విస్తరించి ఉంది. ==2014 ఎన్నికలు== నగర పంచాయతీగా ఏర్పాటైన పిదప తొలిసారిగా 2014 మార్చి 30న ఎన్నికలు జరిగాయి. 2014 మార్చి నాటికి ఈ నగరపంచాయతి పరిధిలో 20 వార్డులు ఉన్నాయి. వార్డులలో ఎన్నికైన కౌన్సిలర్లు పరోక్ష పద్ధతిలో చైర్‌పర్సన్‌ను ఎన్నుకుంటారు. == ఇతర వివరాలు == [[సురవరం ప్రతాపరెడ్డి]] అధ్యక్షతన 1930లో [[ఆంధ్ర మహాసభ (తెలంగాణ)|ఆంధ్ర మహాసభ]] మొదటి సదస్సు జోగిపేటలో జరిగింది.<ref>{{Citebook|last=Sundarayya|first=Puccalapalli|url=https://books.google.com/books?id=TPjIh1G0TmcC&dq=%22Andhra+Mahasabha%22+-wikipedia&pg=PA12|title=Telangana People's Struggle and Its Lessons|date=1972|language=en}}</ref> == మూలాలు == {{మూలాలు}} == వెలుపలి లంకెలు == * [https://andoljogipetmunicipality.telangana.gov.in|పురపాలకసంఘ వెబ్సైటు] {{సంగారెడ్డి జిల్లా పురపాలక సంఘాలు}} {{తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు}} [[వర్గం:తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు]] [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా పురపాలక సంఘాలు]] nwxbvdh5kqjx9dls38cgak2afnjx8vs 3609827 3609825 2022-07-29T05:48:05Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki {{మూలాలు సమీక్షించండి}} {{Infobox settlement | name = ఆందోల్-జోగిపేట | native_name = | native_name_lang = | other_name = | settlement_type = [[పురపాలకసంఘం|పురపాలక సంఘం]] | image_skyline = Joginath Rathyatra.jpg | image_alt = | image_caption = Chariot of [[Shiva|Lord Joginath]] in Jogipet | nickname = | pushpin_map = <!--India Telangana--> | pushpin_label_position = right | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = Location in Telangana, India | coordinates = {{coord|17|50|N|78|04|E|display=inline,title}} | subdivision_type = దేశం | subdivision_name = {{flag|భారతదేశం}} | subdivision_type1 = [[రాష్ట్రం]] | subdivision_type2 = [[జిల్లా]] | subdivision_name1 = [[తెలంగాణ]] | subdivision_name2 = [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి]] | established_title = <!-- Established --> | established_date = | founder = | named_for = | government_type = | governing_body = | unit_pref = Metric | area_footnotes = <ref name="civicbody">{{cite web|title=Urban Local Body Information|url=http://www.dtcp.telangana.gov.in/ULBs-List-68.pdf|website=Directorate of Town and Country Planning|publisher=Government of Telangana|access-date=28 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160615135503/http://dtcp.telangana.gov.in/ULBs-List-68.pdf|archive-date=2016-06-15|url-status=dead}}</ref> | area_total_km2 = 21.61 | area_rank = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_total = 18494 | population_as_of = 2011 | population_footnotes = <ref name="census">{{cite web|title=District Census Handbook – Karimnagar|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/2804_PART_B_DCHB_MEDAK.pdf|website=Census of India|access-date=11 June 2016|pages=12, 44}}</ref> | population_density_km2 = auto | population_rank = | population_demonym = | demographics_type1 = భాషలు | demographics1_title1 = అధికారిక | timezone1 = [[భారత ప్రామాణిక కాలమానం]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = [[పిన్ కోడ్]] | postal_code = 502270 | registration_plate = టిఎస్ | website = {{URL|andoljogipetmunicipality.telangana.gov.in|పురపాలకసంఘ వెబ్సైటు}} | footnotes = | demographics1_info1 = [[తెలుగు]] }} '''ఆందోల్-జోగిపేట నగర పంచాయితీ,''' [[సంగారెడ్డి జిల్లా]] చెందిన పురపాలకసంఘం. రెండు పట్టణాలను కలిపి పురపాలకసంఘంగా ఏర్పాటుచేయడంతో ఆందోల్-జోగిపేట పేరుతో పిలువబడుతుంది. 2020 జూలైలో ఇది రెవెన్యూ డివిజన్‌గా మారింది.<ref>{{Cite web|title=Andole-Jogipet is 74th revenue division in Telangana: Harish|url=https://telanganatoday.com/andole-jogipet-is-74th-revenue-division-in-telangana-harish|url-status=live|access-date=2021-03-14|website=Telangana Today}}</ref> ఈ పట్టణం [[తెలంగాణ రాష్ట్ర శాసన సభ|తెలంగాణా శాసనసభ]]<nowiki/>లోని [[ఆందోల్ శాసనసభ నియోజకవర్గం|ఆందోల్]] నియోజకవర్గం పరిధిలోకి వస్తుంది. ==చరిత్ర== 1955 నుంచి 1965 వరకు జోగిపేట పురపాలక సంఘంగా ఉండేది. 1965లో రెండీంటిని కలిపి పంచాయతీగా ఏర్పాటుచేశారు. ఈ రెండు పట్టణాలు ప్రక్కప్రక్కనే ఉన్నాయి. 1998లో రెండింటినీ విడదీసి వేర్వేరు పంచాయతీలుగా ఏర్పాటుచేశారు. ఆదాయం విషయంలో ఈ రెండింటి మధ్యన తగాదాలు జరుగుతుండేవి. 2013లో ఈ రెండు పట్టణాలను కలిపి నగర పంచాయతీగా ఏర్పాటుచేశారు. జోగిపేటకు ఐదుగురు, ఆందోలుకు ఎనిమిది సర్పంచులు ఎన్నికయ్యారు. ఇది ఆందోల్ మరియు జోగిపేట్ అనే రెండు [[నగరవాసం|పట్టణాల]] సమ్మేళనం. ఇది 2013లో నగర [[నగర పంచాయితీ|పంచాయతీగా]] ఏర్పడి, 2018లో మున్సిపాలిటీగా అప్‌గ్రేడ్ చేయబడింది.<ref>{{cite web|last=Mahesh|first=Koride|date=25 March 2018|title=21 nagar panchayats now elevated as municipalities {{!}} Hyderabad News - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/hyderabad/21-nagar-panchayats-now-elevated-as-municipalities/articleshow/63451608.cms|url-status=live|access-date=2021-03-14|website=The Times of India|language=en}}</ref> == జనాభా గణాంకాలు == [[భారత జనాభా లెక్కలు|2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం]] ఇక్కడ 18,496 జనాభా ఉంది. దీని అధికార పరిధి {{Convert|21.61|km2|mi2|abbr=on}} విస్తీర్ణంలో విస్తరించి ఉంది. ==2014 ఎన్నికలు== నగర పంచాయతీగా ఏర్పాటైన పిదప తొలిసారిగా 2014 మార్చి 30న ఎన్నికలు జరిగాయి. 2014 మార్చి నాటికి ఈ నగరపంచాయతి పరిధిలో 20 వార్డులు ఉన్నాయి. వార్డులలో ఎన్నికైన కౌన్సిలర్లు పరోక్ష పద్ధతిలో చైర్‌పర్సన్‌ను ఎన్నుకుంటారు. == ఇతర వివరాలు == [[సురవరం ప్రతాపరెడ్డి]] అధ్యక్షతన 1930లో [[ఆంధ్ర మహాసభ (తెలంగాణ)|ఆంధ్ర మహాసభ]] మొదటి సదస్సు జోగిపేటలో జరిగింది.<ref>{{Citebook|last=Sundarayya|first=Puccalapalli|url=https://books.google.com/books?id=TPjIh1G0TmcC&dq=%22Andhra+Mahasabha%22+-wikipedia&pg=PA12|title=Telangana People's Struggle and Its Lessons|date=1972|language=en}}</ref> == మూలాలు == {{మూలాలు}} == వెలుపలి లంకెలు == * [https://andoljogipetmunicipality.telangana.gov.in|పురపాలకసంఘ వెబ్సైటు] {{సంగారెడ్డి జిల్లా పురపాలక సంఘాలు}} {{తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు}} [[వర్గం:తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు]] [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా పురపాలక సంఘాలు]] ci8jqzq6gwuqonrzvwj9vv6qfy29orn 3609828 3609827 2022-07-29T05:48:44Z Pranayraj1985 29393 /* చరిత్ర */ wikitext text/x-wiki {{మూలాలు సమీక్షించండి}} {{Infobox settlement | name = ఆందోల్-జోగిపేట | native_name = | native_name_lang = | other_name = | settlement_type = [[పురపాలకసంఘం|పురపాలక సంఘం]] | image_skyline = Joginath Rathyatra.jpg | image_alt = | image_caption = Chariot of [[Shiva|Lord Joginath]] in Jogipet | nickname = | pushpin_map = <!--India Telangana--> | pushpin_label_position = right | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = Location in Telangana, India | coordinates = {{coord|17|50|N|78|04|E|display=inline,title}} | subdivision_type = దేశం | subdivision_name = {{flag|భారతదేశం}} | subdivision_type1 = [[రాష్ట్రం]] | subdivision_type2 = [[జిల్లా]] | subdivision_name1 = [[తెలంగాణ]] | subdivision_name2 = [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి]] | established_title = <!-- Established --> | established_date = | founder = | named_for = | government_type = | governing_body = | unit_pref = Metric | area_footnotes = <ref name="civicbody">{{cite web|title=Urban Local Body Information|url=http://www.dtcp.telangana.gov.in/ULBs-List-68.pdf|website=Directorate of Town and Country Planning|publisher=Government of Telangana|access-date=28 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160615135503/http://dtcp.telangana.gov.in/ULBs-List-68.pdf|archive-date=2016-06-15|url-status=dead}}</ref> | area_total_km2 = 21.61 | area_rank = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_total = 18494 | population_as_of = 2011 | population_footnotes = <ref name="census">{{cite web|title=District Census Handbook – Karimnagar|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/2804_PART_B_DCHB_MEDAK.pdf|website=Census of India|access-date=11 June 2016|pages=12, 44}}</ref> | population_density_km2 = auto | population_rank = | population_demonym = | demographics_type1 = భాషలు | demographics1_title1 = అధికారిక | timezone1 = [[భారత ప్రామాణిక కాలమానం]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = [[పిన్ కోడ్]] | postal_code = 502270 | registration_plate = టిఎస్ | website = {{URL|andoljogipetmunicipality.telangana.gov.in|పురపాలకసంఘ వెబ్సైటు}} | footnotes = | demographics1_info1 = [[తెలుగు]] }} '''ఆందోల్-జోగిపేట నగర పంచాయితీ,''' [[సంగారెడ్డి జిల్లా]] చెందిన పురపాలకసంఘం. రెండు పట్టణాలను కలిపి పురపాలకసంఘంగా ఏర్పాటుచేయడంతో ఆందోల్-జోగిపేట పేరుతో పిలువబడుతుంది. 2020 జూలైలో ఇది రెవెన్యూ డివిజన్‌గా మారింది.<ref>{{Cite web|title=Andole-Jogipet is 74th revenue division in Telangana: Harish|url=https://telanganatoday.com/andole-jogipet-is-74th-revenue-division-in-telangana-harish|url-status=live|access-date=2021-03-14|website=Telangana Today}}</ref> ఈ పట్టణం [[తెలంగాణ రాష్ట్ర శాసన సభ|తెలంగాణా శాసనసభ]]<nowiki/>లోని [[ఆందోల్ శాసనసభ నియోజకవర్గం|ఆందోల్]] నియోజకవర్గం పరిధిలోకి వస్తుంది. ==చరిత్ర== 1955 నుంచి 1965 వరకు జోగిపేట పురపాలక సంఘంగా ఉండేది. 1965లో రెండీంటిని కలిపి పంచాయతీగా ఏర్పాటుచేశారు. ఈ రెండు పట్టణాలు ప్రక్కప్రక్కనే ఉన్నాయి. 1998లో రెండింటినీ విడదీసి వేర్వేరు పంచాయతీలుగా ఏర్పాటుచేశారు. ఆదాయం విషయంలో ఈ రెండింటి మధ్యన తగాదాలు జరుగుతుండేవి. 2013లో ఈ రెండు పట్టణాలను కలిపి నగర పంచాయతీగా ఏర్పాటుచేశారు. జోగిపేటకు ఐదుగురు, ఆందోలుకు ఎనిమిది సర్పంచులు ఎన్నికయ్యారు. ఇది [[ఆందోల్]] మరియు [[జోగిపేట్ (ఆందోళ్‌)|జోగిపేట్]] అనే రెండు పట్టణాల సమ్మేళనం. ఇది 2013లో నగర [[నగర పంచాయితీ|పంచాయతీగా]] ఏర్పడి, 2018లో మున్సిపాలిటీగా అప్‌గ్రేడ్ చేయబడింది.<ref>{{cite web|last=Mahesh|first=Koride|date=25 March 2018|title=21 nagar panchayats now elevated as municipalities {{!}} Hyderabad News - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/hyderabad/21-nagar-panchayats-now-elevated-as-municipalities/articleshow/63451608.cms|url-status=live|access-date=2021-03-14|website=The Times of India|language=en}}</ref> == జనాభా గణాంకాలు == [[భారత జనాభా లెక్కలు|2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం]] ఇక్కడ 18,496 జనాభా ఉంది. దీని అధికార పరిధి {{Convert|21.61|km2|mi2|abbr=on}} విస్తీర్ణంలో విస్తరించి ఉంది. ==2014 ఎన్నికలు== నగర పంచాయతీగా ఏర్పాటైన పిదప తొలిసారిగా 2014 మార్చి 30న ఎన్నికలు జరిగాయి. 2014 మార్చి నాటికి ఈ నగరపంచాయతి పరిధిలో 20 వార్డులు ఉన్నాయి. వార్డులలో ఎన్నికైన కౌన్సిలర్లు పరోక్ష పద్ధతిలో చైర్‌పర్సన్‌ను ఎన్నుకుంటారు. == ఇతర వివరాలు == [[సురవరం ప్రతాపరెడ్డి]] అధ్యక్షతన 1930లో [[ఆంధ్ర మహాసభ (తెలంగాణ)|ఆంధ్ర మహాసభ]] మొదటి సదస్సు జోగిపేటలో జరిగింది.<ref>{{Citebook|last=Sundarayya|first=Puccalapalli|url=https://books.google.com/books?id=TPjIh1G0TmcC&dq=%22Andhra+Mahasabha%22+-wikipedia&pg=PA12|title=Telangana People's Struggle and Its Lessons|date=1972|language=en}}</ref> == మూలాలు == {{మూలాలు}} == వెలుపలి లంకెలు == * [https://andoljogipetmunicipality.telangana.gov.in|పురపాలకసంఘ వెబ్సైటు] {{సంగారెడ్డి జిల్లా పురపాలక సంఘాలు}} {{తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు}} [[వర్గం:తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు]] [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా పురపాలక సంఘాలు]] eiiysabcwpitctcnozxde00wftqremm 3609830 3609828 2022-07-29T05:50:32Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki {{మూలాలు సమీక్షించండి}} {{Infobox settlement | name = ఆందోల్-జోగిపేట | native_name = | native_name_lang = | other_name = | settlement_type = [[పురపాలకసంఘం|పురపాలక సంఘం]] | image_skyline = Joginath Rathyatra.jpg | image_alt = | image_caption = జోగిపేటలో జోగినాథ్ దేవుని రథం | nickname = | pushpin_map = <!--India Telangana--> | pushpin_label_position = right | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = Location in Telangana, India | coordinates = {{coord|17|50|N|78|04|E|display=inline,title}} | subdivision_type = దేశం | subdivision_name = {{flag|భారతదేశం}} | subdivision_type1 = [[రాష్ట్రం]] | subdivision_type2 = [[జిల్లా]] | subdivision_name1 = [[తెలంగాణ]] | subdivision_name2 = [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి]] | established_title = <!-- Established --> | established_date = | founder = | named_for = | government_type = | governing_body = | unit_pref = Metric | area_footnotes = <ref name="civicbody">{{cite web|title=Urban Local Body Information|url=http://www.dtcp.telangana.gov.in/ULBs-List-68.pdf|website=Directorate of Town and Country Planning|publisher=Government of Telangana|access-date=28 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160615135503/http://dtcp.telangana.gov.in/ULBs-List-68.pdf|archive-date=2016-06-15|url-status=dead}}</ref> | area_total_km2 = 21.61 | area_rank = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_total = 18494 | population_as_of = 2011 | population_footnotes = <ref name="census">{{cite web|title=District Census Handbook – Karimnagar|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/2804_PART_B_DCHB_MEDAK.pdf|website=Census of India|access-date=11 June 2016|pages=12, 44}}</ref> | population_density_km2 = auto | population_rank = | population_demonym = | demographics_type1 = భాషలు | demographics1_title1 = అధికారిక | timezone1 = [[భారత ప్రామాణిక కాలమానం]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = [[పిన్ కోడ్]] | postal_code = 502270 | registration_plate = టిఎస్ | website = {{URL|andoljogipetmunicipality.telangana.gov.in|పురపాలకసంఘ వెబ్సైటు}} | footnotes = | demographics1_info1 = [[తెలుగు]] }} '''ఆందోల్-జోగిపేట నగర పంచాయితీ,''' [[సంగారెడ్డి జిల్లా]] చెందిన పురపాలకసంఘం. రెండు పట్టణాలను కలిపి పురపాలకసంఘంగా ఏర్పాటుచేయడంతో ఆందోల్-జోగిపేట పేరుతో పిలువబడుతుంది. 2020 జూలైలో ఇది రెవెన్యూ డివిజన్‌గా మారింది.<ref>{{Cite web|title=Andole-Jogipet is 74th revenue division in Telangana: Harish|url=https://telanganatoday.com/andole-jogipet-is-74th-revenue-division-in-telangana-harish|url-status=live|access-date=2021-03-14|website=Telangana Today}}</ref> ఈ పట్టణం [[తెలంగాణ రాష్ట్ర శాసన సభ|తెలంగాణా శాసనసభ]]<nowiki/>లోని [[ఆందోల్ శాసనసభ నియోజకవర్గం|ఆందోల్]] నియోజకవర్గం పరిధిలోకి వస్తుంది. ==చరిత్ర== 1955 నుంచి 1965 వరకు జోగిపేట పురపాలక సంఘంగా ఉండేది. 1965లో రెండీంటిని కలిపి పంచాయతీగా ఏర్పాటుచేశారు. ఈ రెండు పట్టణాలు ప్రక్కప్రక్కనే ఉన్నాయి. 1998లో రెండింటినీ విడదీసి వేర్వేరు పంచాయతీలుగా ఏర్పాటుచేశారు. ఆదాయం విషయంలో ఈ రెండింటి మధ్యన తగాదాలు జరుగుతుండేవి. 2013లో ఈ రెండు పట్టణాలను కలిపి నగర పంచాయతీగా ఏర్పాటుచేశారు. జోగిపేటకు ఐదుగురు, ఆందోలుకు ఎనిమిది సర్పంచులు ఎన్నికయ్యారు. ఇది [[ఆందోల్]] మరియు [[జోగిపేట్ (ఆందోళ్‌)|జోగిపేట్]] అనే రెండు పట్టణాల సమ్మేళనం. ఇది 2013లో నగర [[నగర పంచాయితీ|పంచాయతీగా]] ఏర్పడి, 2018లో మున్సిపాలిటీగా అప్‌గ్రేడ్ చేయబడింది.<ref>{{cite web|last=Mahesh|first=Koride|date=25 March 2018|title=21 nagar panchayats now elevated as municipalities {{!}} Hyderabad News - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/hyderabad/21-nagar-panchayats-now-elevated-as-municipalities/articleshow/63451608.cms|url-status=live|access-date=2021-03-14|website=The Times of India|language=en}}</ref> == జనాభా గణాంకాలు == [[భారత జనాభా లెక్కలు|2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం]] ఇక్కడ 18,496 జనాభా ఉంది. దీని అధికార పరిధి {{Convert|21.61|km2|mi2|abbr=on}} విస్తీర్ణంలో విస్తరించి ఉంది. ==2014 ఎన్నికలు== నగర పంచాయతీగా ఏర్పాటైన పిదప తొలిసారిగా 2014 మార్చి 30న ఎన్నికలు జరిగాయి. 2014 మార్చి నాటికి ఈ నగరపంచాయతి పరిధిలో 20 వార్డులు ఉన్నాయి. వార్డులలో ఎన్నికైన కౌన్సిలర్లు పరోక్ష పద్ధతిలో చైర్‌పర్సన్‌ను ఎన్నుకుంటారు. == ఇతర వివరాలు == [[సురవరం ప్రతాపరెడ్డి]] అధ్యక్షతన 1930లో [[ఆంధ్ర మహాసభ (తెలంగాణ)|ఆంధ్ర మహాసభ]] మొదటి సదస్సు జోగిపేటలో జరిగింది.<ref>{{Citebook|last=Sundarayya|first=Puccalapalli|url=https://books.google.com/books?id=TPjIh1G0TmcC&dq=%22Andhra+Mahasabha%22+-wikipedia&pg=PA12|title=Telangana People's Struggle and Its Lessons|date=1972|language=en}}</ref> == మూలాలు == {{మూలాలు}} == వెలుపలి లంకెలు == * [https://andoljogipetmunicipality.telangana.gov.in|పురపాలకసంఘ వెబ్సైటు] {{సంగారెడ్డి జిల్లా పురపాలక సంఘాలు}} {{తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు}} [[వర్గం:తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు]] [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా పురపాలక సంఘాలు]] k2b9a1t7de67v013ouifs8acti7v4re 3609831 3609830 2022-07-29T05:51:00Z Pranayraj1985 29393 మూలాలు చేర్చి మూస తొలగించాను wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = ఆందోల్-జోగిపేట | native_name = | native_name_lang = | other_name = | settlement_type = [[పురపాలకసంఘం|పురపాలక సంఘం]] | image_skyline = Joginath Rathyatra.jpg | image_alt = | image_caption = జోగిపేటలో జోగినాథ్ దేవుని రథం | nickname = | pushpin_map = <!--India Telangana--> | pushpin_label_position = right | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = Location in Telangana, India | coordinates = {{coord|17|50|N|78|04|E|display=inline,title}} | subdivision_type = దేశం | subdivision_name = {{flag|భారతదేశం}} | subdivision_type1 = [[రాష్ట్రం]] | subdivision_type2 = [[జిల్లా]] | subdivision_name1 = [[తెలంగాణ]] | subdivision_name2 = [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి]] | established_title = <!-- Established --> | established_date = | founder = | named_for = | government_type = | governing_body = | unit_pref = Metric | area_footnotes = <ref name="civicbody">{{cite web|title=Urban Local Body Information|url=http://www.dtcp.telangana.gov.in/ULBs-List-68.pdf|website=Directorate of Town and Country Planning|publisher=Government of Telangana|access-date=28 June 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160615135503/http://dtcp.telangana.gov.in/ULBs-List-68.pdf|archive-date=2016-06-15|url-status=dead}}</ref> | area_total_km2 = 21.61 | area_rank = | elevation_footnotes = | elevation_m = | population_total = 18494 | population_as_of = 2011 | population_footnotes = <ref name="census">{{cite web|title=District Census Handbook – Karimnagar|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/2804_PART_B_DCHB_MEDAK.pdf|website=Census of India|access-date=11 June 2016|pages=12, 44}}</ref> | population_density_km2 = auto | population_rank = | population_demonym = | demographics_type1 = భాషలు | demographics1_title1 = అధికారిక | timezone1 = [[భారత ప్రామాణిక కాలమానం]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = [[పిన్ కోడ్]] | postal_code = 502270 | registration_plate = టిఎస్ | website = {{URL|andoljogipetmunicipality.telangana.gov.in|పురపాలకసంఘ వెబ్సైటు}} | footnotes = | demographics1_info1 = [[తెలుగు]] }} '''ఆందోల్-జోగిపేట నగర పంచాయితీ,''' [[సంగారెడ్డి జిల్లా]] చెందిన పురపాలకసంఘం. రెండు పట్టణాలను కలిపి పురపాలకసంఘంగా ఏర్పాటుచేయడంతో ఆందోల్-జోగిపేట పేరుతో పిలువబడుతుంది. 2020 జూలైలో ఇది రెవెన్యూ డివిజన్‌గా మారింది.<ref>{{Cite web|title=Andole-Jogipet is 74th revenue division in Telangana: Harish|url=https://telanganatoday.com/andole-jogipet-is-74th-revenue-division-in-telangana-harish|url-status=live|access-date=2021-03-14|website=Telangana Today}}</ref> ఈ పట్టణం [[తెలంగాణ రాష్ట్ర శాసన సభ|తెలంగాణా శాసనసభ]]<nowiki/>లోని [[ఆందోల్ శాసనసభ నియోజకవర్గం|ఆందోల్]] నియోజకవర్గం పరిధిలోకి వస్తుంది. ==చరిత్ర== 1955 నుంచి 1965 వరకు జోగిపేట పురపాలక సంఘంగా ఉండేది. 1965లో రెండీంటిని కలిపి పంచాయతీగా ఏర్పాటుచేశారు. ఈ రెండు పట్టణాలు ప్రక్కప్రక్కనే ఉన్నాయి. 1998లో రెండింటినీ విడదీసి వేర్వేరు పంచాయతీలుగా ఏర్పాటుచేశారు. ఆదాయం విషయంలో ఈ రెండింటి మధ్యన తగాదాలు జరుగుతుండేవి. 2013లో ఈ రెండు పట్టణాలను కలిపి నగర పంచాయతీగా ఏర్పాటుచేశారు. జోగిపేటకు ఐదుగురు, ఆందోలుకు ఎనిమిది సర్పంచులు ఎన్నికయ్యారు. ఇది [[ఆందోల్]] మరియు [[జోగిపేట్ (ఆందోళ్‌)|జోగిపేట్]] అనే రెండు పట్టణాల సమ్మేళనం. ఇది 2013లో నగర [[నగర పంచాయితీ|పంచాయతీగా]] ఏర్పడి, 2018లో మున్సిపాలిటీగా అప్‌గ్రేడ్ చేయబడింది.<ref>{{cite web|last=Mahesh|first=Koride|date=25 March 2018|title=21 nagar panchayats now elevated as municipalities {{!}} Hyderabad News - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/hyderabad/21-nagar-panchayats-now-elevated-as-municipalities/articleshow/63451608.cms|url-status=live|access-date=2021-03-14|website=The Times of India|language=en}}</ref> == జనాభా గణాంకాలు == [[భారత జనాభా లెక్కలు|2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం]] ఇక్కడ 18,496 జనాభా ఉంది. దీని అధికార పరిధి {{Convert|21.61|km2|mi2|abbr=on}} విస్తీర్ణంలో విస్తరించి ఉంది. ==2014 ఎన్నికలు== నగర పంచాయతీగా ఏర్పాటైన పిదప తొలిసారిగా 2014 మార్చి 30న ఎన్నికలు జరిగాయి. 2014 మార్చి నాటికి ఈ నగరపంచాయతి పరిధిలో 20 వార్డులు ఉన్నాయి. వార్డులలో ఎన్నికైన కౌన్సిలర్లు పరోక్ష పద్ధతిలో చైర్‌పర్సన్‌ను ఎన్నుకుంటారు. == ఇతర వివరాలు == [[సురవరం ప్రతాపరెడ్డి]] అధ్యక్షతన 1930లో [[ఆంధ్ర మహాసభ (తెలంగాణ)|ఆంధ్ర మహాసభ]] మొదటి సదస్సు జోగిపేటలో జరిగింది.<ref>{{Citebook|last=Sundarayya|first=Puccalapalli|url=https://books.google.com/books?id=TPjIh1G0TmcC&dq=%22Andhra+Mahasabha%22+-wikipedia&pg=PA12|title=Telangana People's Struggle and Its Lessons|date=1972|language=en}}</ref> == మూలాలు == {{మూలాలు}} == వెలుపలి లంకెలు == * [https://andoljogipetmunicipality.telangana.gov.in|పురపాలకసంఘ వెబ్సైటు] {{సంగారెడ్డి జిల్లా పురపాలక సంఘాలు}} {{తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు}} [[వర్గం:తెలంగాణ పురపాలక సంఘాలు]] [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా పురపాలక సంఘాలు]] 8o933zyshruyq3733ulac9hs1en19df 0 161314 3609623 3523856 2022-07-28T13:26:31Z MYADAM ABHILASH 104188 #WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను' wikitext text/x-wiki '''కామరాజుగడ్డ సౌత్''' [[బాపట్ల జిల్లా]], [[రేపల్లె మండలం|రేపల్లె మండలానికి]] చెందిన గ్రామం. <ref>{{Cite web |url=http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&district_code=17 |title=భారత ప్రభుత్వం నిర్వహించిన 2011 గణాంకాల జాలగూడు |website= |access-date=2015-08-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150415192755/http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&district_code=17 |archive-date=2015-04-15 |url-status=dead }}</ref> {{Infobox Settlement| ‎|name = కామరాజుగడ్డ సౌత్ |native_name = |nickname = |settlement_type = గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[బాపట్ల జిల్లా|బాపట్ల]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[రేపల్లె మండలం|రేపల్లె]] <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = |population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2011 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 15.979543 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 80.877958 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = 522 264 |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} ==గ్రామ పంచాయతీ== * 2013 [[జూలై]]లో ఈ గ్రామ పంచాయతీకి జరిగిన ఎన్నికలలో, శ్రీమతి గాలి కుమారి, [[సర్పంచి]]గా ఎన్నికైనారు. [1] == మూలాలు == [[వర్గం:రేపల్లె మండలం లోని రెవిన్యూయేతర గ్రామాలు]] 73jf1t411jeclwnivxh8oneub1be5or 0 162319 3609621 3527225 2022-07-28T13:22:26Z MYADAM ABHILASH 104188 #WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను' wikitext text/x-wiki "చినగాదెలపర్రు" [[బాపట్ల జిల్లా]], [[అమృతలూరు మండలం|అమృతలూరు మండలానికి]] చెందిన గ్రామం. పిన్ కోడ్ నం. 522 313., ఎస్.టి.డి. కోడ్ = 08644. <ref>{{Cite web |url=http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&district_code=17 |title=భారత ప్రభుత్వం నిర్వహించిన 2011 గణాంకాల జాలగూడు |website= |access-date=2015-08-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150415192755/http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&district_code=17 |archive-date=2015-04-15 |url-status=dead }}</ref> {{Infobox Settlement| ‎|name = తురుమెళ్ళ |native_name = |nickname = |settlement_type = గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[బాపట్ల జిల్లా|బాపట్ల]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[అమృతలూరు]] <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = 1422 |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = 646 |population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = 776 |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = 398 <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2011 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 16.181985 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 80.626232 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = 522 312 |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = 08643 |blank1_name = |website = |footnotes = }} * ఈ గ్రామానికి చెందిన శ్రీ ఐనంపూడి కోటేశ్వరరావు, నగరాజకుమారి దంపతుల కుమార్తె సాయిస్పందన, 2014 మార్చిలో నిర్వహించిన ఇంటరు ద్వితీయ సంవత్సరం పరీక్షలలో, ఎం.ఈ.సి.విభాగంలో 984 మార్కులు సాధించి రాష్ట్రంలో ప్రథమ స్థానంలో నిలిచింది. ఈమె చిన్నతనం నుండి ప్రతి తరగతిలోనూ ప్రథమ స్థానం సాధించుచూ, 10వ తరగతిలో 9.8 పాయింట్లు సాధించింది. ప్రస్తుతం సి.ఏ./సి.పి.టి కొరకు శిక్షణ తీసుకుంటున్న ఈమె, దేశంలోని అత్యుత్తమమైన పది కంపెనీలలో ఒక దానిలో ఛార్టర్డ్ అకౌంటెంటుగా పనిచేయాలని కోరుకొంటున్నది. [1] ==గణంకాలు== ;జనాభా (2011) - మొత్తం 1,422 - పురుషుల సంఖ్య 646 - స్త్రీల సంఖ్య 776 - గృహాల సంఖ్య 398 ; <br /> [[వర్గం:అమృతలూరు మండలం లోని రెవిన్యూయేతర గ్రామాలు]] fgmezax9beh3nmulsligxcp0mx8nusk 0 162817 3609620 3535985 2022-07-28T13:20:40Z MYADAM ABHILASH 104188 #WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను' wikitext text/x-wiki {{Infobox Settlement| ‎|name = రామక్కపల్లె(పుల్లంపేట) |native_name = |nickname = |settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[కడప]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[పుల్లంపేట]] <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = 2836 |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = 1430 |population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = 1406 |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = 572 <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2011 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = IST (UTC+5:30) | latd = 14.112457 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 79.213538 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = 516 107 |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = 08565 |blank1_name = |website = |footnotes = }} "రామక్కపల్లె(పుల్లంపేట)" కడప జిల్లా [[పుల్లంపేట]] మండలంలోని గ్రామం. పిన్ కోడ్ నం. 516 107., ఎస్.ట్.డి.కోడ్ = 08565. <ref>{{Cite web |url=http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&district_code=20 |title=భారత ప్రభుత్వం నిర్వహించిన 2011 గణాంకాల జాలగూడు |website= |access-date=2015-08-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150207104629/http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&district_code=20 |archive-date=2015-02-07 |url-status=dead }}</ref> ==గణాంకాలు== ;జనాభా (2011) - మొత్తం 2,836 - పురుషుల సంఖ్య 1,430 - స్త్రీల సంఖ్య 1,406 - గృహాల సంఖ్య 572 ; ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} * ఈ గ్రామం అప్పయ్యరాజుపేట పంచాయతీ పరిధిలోని గ్రామం. ==గణాంకాలు== ==బహుగోలక స్థీతి== ==గ్రామంలోని దేవాలయాలు== ఈ గ్రామంలో శ్రీ సత్తెమ్మ తల్లి, విగ్రహ ప్రతిష్ఠా కార్యక్రమం, 2014,మే-20 నుండి 24 వరకు నిర్వహించారు. 24వ తేదీ శనివారం నాడు, శ్రీ సత్తెమ్మ తల్లి, గంగమ్మ తల్లి విగ్రహాల ప్రతిష్ఠను ఘనంగా నిర్వహించారు. తొలుత విగ్రహాలకు ప్రాణప్రతిష్ఠ, ప్రత్యేకపూజలు నిర్వహించి, అనంతరం వేదపండితుల మంత్రోచ్ఛారణలమధ్య, మంగళవాద్యాలనడుమ ఈ కార్యక్రమాన్ని నిర్వహించారు. ఈ కార్యక్రమానికి భక్తులు అధికసంఖ్యలో పాల్గొని కనులారా వీక్షించారు. విచ్చేసిన భక్తులకు నిర్వాహకులు అన్నదాన కార్యక్రమం చేపట్టినారు. [1] & [2] ==గ్రామం లో ని పాటశాలలు== ==మూలాలు== <references/> [1] ఈనాడు కడప; 2014,మే-20; 5వ పేజీ. [2] ఈనాడు కడప; 2014,మే-25;4వపేజీ. [[వర్గం:పుల్లంపేట మండలంలోని గ్రామాలు]] tiybz15cxp1zj4xuv7cuvh22lolftwz 0 162879 3609619 3559738 2022-07-28T13:17:38Z MYADAM ABHILASH 104188 #WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను' wikitext text/x-wiki {{Update}} '''అనగానివారిపాలెం''' [[బాపట్ల జిల్లా]], [[చెరుకుపల్లి మండలం (బాపట్ల జిల్లా)|చెరుకుపల్లి మండలానికి]] చెందిన గ్రామం. పిన్ కోడ్ నం. 522 259., ఎస్.టి.డి.కోడ్ = 08648.<ref>{{Cite web |url=http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&district_code=17 |title=భారత ప్రభుత్వం నిర్వహించిన 2011 గణాంకాల జాలగూడు |website= |access-date=2015-08-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150415192755/http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&district_code=17 |archive-date=2015-04-15 |url-status=dead }}</ref> {{Infobox Settlement| ‎|name =అనగానివారిపాలెం |native_name = |nickname = |settlement_type = గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |image size = |image_caption = |image_map = |map size = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_map size = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = |pushpin_map-size = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[బాపట్ల జిల్లా|బాపట్ల]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[చెరుకుపల్లి మండలం (బాపట్ల జిల్లా)|చెరుకుపల్లి]] <!-- Politics -----------------> |government_footnotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = |population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2011 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 16.047299 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 80.711076 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = 522309 |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = 08648 |blank1_name = |website = |footnotes = }} ==గ్రామంలోని విద్యా సౌకర్యాలు== మండల పరిషత్తు ప్రాథమిక పాఠశాల:- గ్రామంలో నూతనంగా నిర్మించిన ఈ పాఠశాల భవనాన్ని, 2014, నవంబరు-5న, ఈ గ్రామస్తులైన, రేపల్లె నియోజకవర్గం శాసనసభ్యులైన శ్రీ అనగాని సత్యప్రసాద్ ప్రారంభించెదరు. మునుపటివరకు కీ.శే. శ్రీ నందనవనం జాలయ్య గారు తరువాత వారి కుమారులు కీ.శే. నందనవనం శేషగిరిరావు గారు స్వంత భూమిలో ఎయిడెడ్ పాఠశాలగా ఉన్న దీనిని ప్రభుత్వానికి అందజేశారు. ==గ్రామ పంచాయతీ== ఈ గ్రామం నడింపల్లి గ్రామ పంచాయతీ పరిధిలో ఉంది. ==గ్రామంలోని దర్శనీయ ప్రదేశములు/దేవాలయాలు== అనగానివారిపాలెం గ్రామ దేవత అంకగుడారుగా పిలవబడుతుంది.ప్రతి సంవత్సరం ఈ దేవత కొలుపులు ఐదు రోజులు వైభవంగా నిర్వహించెదరు. అనగానివారి ఇంటి దేవతగా కూడా పిలవబడుతొంది. === శ్రీ నాగరాజ సమేత భవానీశంకర స్వామి దేవాలయం === పురాతనకాలం అనగా దాదాపు 500 సంవత్సరాల క్రితం నాటి రంగాపురమనే అగ్రహారంగా పిలవబడిన అగ్రహారం కాలగతిలో మరుగునపడి పోయిన తరువాత ప్రస్తుత ఈ గ్రామంగా బయటపడినది అని అక్కడి ప్రజలు అంటుంటారు. దానికి గుర్తుగా ఇప్పటికి దాదాపు 50సంవత్సరాల క్రితం అనగా రమారమి 1975 కాలంలో అప్పటి మాన్యశ్రీ అనగాని భగవంతరావు గారి హయాంలో , స్వయంగా తానే భక్తులకు కనిపించి వినిపించి వెలికివచ్చిన శ్రీ నాగరాజ సమేత భవానీశంకర స్వామి వారి దేవాలయంలోని స్వయంభు శివలింగం వాయు ప్రతిష్టితలింగంగా ఇప్పటికీ అక్కడ చూడవచ్చు. పూర్వ ప్రాచీన శివలింగం మరియు ఏకవీరాలయానికి అప్పటి గ్రామ వాస్తవ్యులు '''[[నందనవనం శేషగిరిరావు|కీ.శే. శ్రీ నందనవనం శేషగిరిరావుగారు]]''' (సం. 2000లో పరమపదించారు) దేవాలయ నివేదనాది పోషణ, అనగాని భాస్కరరావుగారు స్థలదానం ఇచ్చి విశేష సేవ చేశారు. వారి జ్ఞాపకార్ధం వారి పేర్లు దేవాలయ శిలాఫలకంపై చెక్కబడివున్నాయి.ఇటీవలి కాలంలో ఈ ఆలయం పునరుద్ధరించబడినది. ఆ స్వయంభు శివలింగ స్థానే మానవ ప్రతిష్ఠిత శివలింగం ఇప్పుడు పూజలందుకుంటుంది. [https://bhavani-sankara-swamy.business.site/ https://bhavani-sankara-swamy.business.site]{{Dead link|date=మే 2022 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} '''ప్రస్తుతము''' ప్రధమంగా స్వామి వెలిసిన తరువాత దాదాపు 20 సంవత్సరాలు కేవలము స్లాబ్ వేసిన ఏకవీరాలయములో పూజలందుకున్న భవానిశంకర స్వామి తరువాతి కాలంలో కీ.శే. శ్రీ యఱ్ఱాప్రగడ వెంకట సుబ్బారావు గారు వారి ధర్మపత్ని సీతారామమ్మ గార్లు స్వామివారి దీక్షతో సమస్యలతో వచ్చిన భక్తుల ప్రశ్నలకు సమాధానం, పరిష్కారములు చూపుతూ చేసిన నిర్విరామ కృషితో పునర్వైభవానికి , కొన్ని భవన నిర్మాణాలకి, శ్రీ వరసిద్ది వినాయక, భవానీ దెవి వార్ల ప్రతిష్టకి పునాదిరాళ్లు వేశి అభివృద్ది చేశారు. తరువాతి కాలంలో ప్రస్తుతమున్న రెండవసారి నవీకరించిన చదునయిన పాలరాతి నేలతో ప్రహారీలు ,ధ్వజస్థంభం, నవగ్రహ మండపం, ఆంజనేయ, పూర్వ వరసిద్ది వినాయక, భవానీదేవి మూలవిరాట్టులు కొలువుతీరి ఉన్నారు. ==గ్రామ ప్రముఖులు== #[[అనగాని భగవంతరావు]] #ప్రస్తుత రేపల్లె నియోజకవర్గం శాసనసభ్యులైన శ్రీ అనగాని సత్యప్రసాద్ ఈ గ్రామస్థులే. [2] #పద్మశ్రీ డాక్టర్ [[అనగాని మంజుల]]:- వీరు రేపల్లె శాసనసభ్యులు శ్రీ అనగాని సత్యప్రసాద్ సోదరి. వీరు హైదరాబాదులో గైనకాలజిస్టుగా పనిచేస్తున్నారు. సన్ షైన్ సూపెర్ స్పెషాలిటీ ఇన్స్టిట్యూట్ డైరెక్టరుగా ఉన్నారు. వీరు ఉన్నత పాఠశాల, కళాశాల విద్యలో కూడా విద్యార్థిప్రతినిధిగా పనిచేసారు. ఈమె ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయంలో వైద్య పట్టా పొందినారు. అధునాతన లాప్రోస్కోపిక్, హిస్తాస్కోపిక్ విద్య విధానంలో నిపుణురాలు. ఇప్పటి వరకు ఆమె పదివేల వరకూ లాప్రోస్కోపిక్ శస్త్ర చికిత్సలు చేసారు. దాదాపు 500 మంది వైద్యులకు ఈ శస్త్ర చికిత్సలో శిక్షణ నిచ్చారు. ఈమె పలు సామాజిక సేవలు గూడా చేపట్టినారు. చిన్నారులకు, కిశోర బాలబాలికలకు, ఎయిడ్స్, పోలియో, ఇతర స్త్రీ సంబంధిత వ్యాధులపట్ల అవగాహన సదస్సులు, ఉచిత వైద్య సేవలు అందించారు. జాతీయ, అంతర్జాతీయ స్థాయి సదస్సులకు ఈమె ఆహ్వానం పొందుచున్నారు. హైదరాబాదులోని కేర్, యశోద, బీమ్స్ ఆసుపత్రులలో పనిచేసారు. ఎన్.టీ.ఆర్. వైద్య విశ్వవిద్యాలయంలో గౌరవ అచార్యులుగా పనిచేసారు. ఎం.ఎం.సి.ఆసుపత్రులను సందర్శించారు. ఈమె పలు వైఙానిక పత్రాలను సమర్పించారు. వివిధ రకాలుగా అందించిన సేవలను గుర్తించిన ప్రభుత్వం, ఈమెను పద్మశ్రీ పురస్కారంతో సత్కరించినది. ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}}<br /> [[వర్గం:చెరుకుపల్లి మండలం (బాపట్ల జిల్లా) రెవిన్యూయేతర గ్రామాలు]] 7biqyd2bu438nkch8ntdi2sh5a4n1ro 0 163184 3609893 3436362 2022-07-29T08:28:05Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 /* నటవర్గం */ wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = విక్రమసింహ | image = | alt = వి | caption = | director = [[సౌందర్య రజనీకాంత్]] | producer = {{ubl|సునీల్ లుల్లా[[m:en:Sunanda Murali Manohar|సునంద మురళీమనోహర్]]|ప్రచిత చౌదరి|}} | writer = [[కె. ఎస్. రవికుమార్]] | narrator = [[ఎ. ఆర్. రెహమాన్]] (తమిళము)<br>[[అమితాబ్ బచ్చన్]] (హిందీ) | starring = {{ubl|[[రజనీకాంత్]]|[[దీపికా పడుకోన్]]}} | music = [[ఎ. ఆర్. రెహమాన్]] | cinematography = [[పద్మేష్]] | editing = [[m:en:Anthony (film editor)|ఆంధోని]]<ref>{{cite news |author=Nikhil Raghavan |url=http://www.thehindu.com/arts/cinema/article3900893.ece |title=Arts / Cinema : Making the cut and how! |work=The Hindu |date Global Ente=15 September 2012 |location=Chennai, India |access-date=1 జూన్ 2014 |archive-date=19 అక్టోబర్ 2012 |archive-url=https://web.archive.org/web/20121019222500/http://www.thehindu.com/arts/cinema/article3900893.ece |url-status=dead }}</ref> | studio = {{ubl|[[m:en:Eros International|ఈరోస్ ఇంటర్నేషనల్]]| మీడియా వన్ ఎంటర్‌టైన్‌మెంట్|సినీ మార్ఫిక్}} | released = {{Film date|2014|05|23|df=y}} | runtime = 124 minutes<ref name=rlength>{{cite news|url=http://www.thehindu.com/features/cinema/kochadaiiyaan-is-here/article5104084.ece|title=Kochadaiiyaan is here!|work=The Hindu |author=Sudhish Kamath|date=8 September 2013|location=Chennai, India}}</ref> | country = భారత్ | language = తమిళ | budget = {{INRConvert|1.25|b}}<ref name="APRIL 2013">{{cite web|url=http://www.indiaglitz.com/channels/telugu/article/87958.html |title=Kochadaiyaan to release in April 2013|work=IndiaGlitz |date=5 November 2012}}</ref> | gross = }} '''విక్రమసింహ ''' 2014లో విడుదలైన తెలుగు అనువాద చిత్రము. తమిళ చిత్రం '''కోచ్చడియాన్ ''' దీనికి మాతృక. ==కథ== కళింగపట్నం-కొత్తపట్నం. వీటికి రాజా మహేంద్ర (జాకీషరాఫ్), ఉగ్రసింహ (నాజర్) మహారాజులు. ఇరువురికి అస్సలు సరిపడదు. మహేంద్రకు పెద్ద బలం, సర్వ సైన్యాధ్యక్షుడు రానా (రజనీకాంత్). ఒక దశలో రెండు రాజ్యాలు యుద్దానికి దిగుతాయి. అలాంటి సమయంలో రానా శత్రురాజు ఉగ్రసింహతో చేతులు కలిసి, తన సైన్యాన్ని వెనక్కు నడిపిస్తాడు. దీంతో మహేంద్ర ఆగ్రహంతో రానాను బహిష్కరిస్తాడు. కానీ ఆ తరువాత రానా వెళ్లి ఉగ్రసింహను చంపాలని చూస్తాడు. అసలు రానా ఆలోచన ఏమిటి? అసలు విక్రమసింహా ఎవరు? చివరకు ఏం జరిగింది.. అంటే దానికో ఫ్లాష్‌బ్యాక్ ఉంటుంది. అదేమిటి? చివరకు ఏం జరిగింది అన్నది మిగిలిన కథ. ==నటవర్గం== *[[రజినీకాంత్]] *[[దీపిక పడుకోన్]] *[[నాజర్ (నటుడు)|నాజర్]] * ఆది *[[శోభన]] *[[రుక్మిణి విజయకుమార్]] *[[జాకీష్రాఫ్]] ... తదితరులు ==సాంకేతికవర్గం== *రచన: [[కె.ఎస్. రవికుమార్]] * సంగీతం: [[ఏ.ఆర్.రెహమాన్]] * కూర్పు: ఆంటోనీ *ఛాయాగ్రహణం: [[రాజీవ్ మీనన్]] * నిర్మాతలు: సునీల్‌లల్లా, సునంద మురళీ మనోహర్, ప్రషీత చౌదరి * దర్శకత్వం: సౌందర్య రజనీకాంత్ అశ్విన్ *సంస్థ: ఆరోస్ ఇంటర్నేషనల్, మీడియా వన్ గ్లోబల్, *విడుదల: 23 మే, 2014. ==మూలాలు== <references/> ==బయటి లంకెలు== * {{official website|http://kochadaiiyaan.com/|అధికారిక వెబ్సైట్}} * [http://www.bollywoodhungama.com/moviemicro/cast/id/595103 [[m:en:Bollywood Hungama|బాలీవుడ్ హంగామా]] లో కొచ్చడియాన్] * {{IMDb title|2339505}} * {{rotten-tomatoes|id=kochadaiiyaan_3d|title=కొచ్చడియాన్}} [[వర్గం:2014 తెలుగు సినిమాలు]] [[వర్గం:శోభన నటించిన చిత్రాలు]] [[వర్గం:తమిళ అనువాద చిత్రాలు]] 1zo2dxk2q90n1hngop5q8w6j8b81qwh 10 163274 3609663 3602746 2022-07-28T16:55:26Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki {{సమాచారపెట్టె ఆవాసము| ‎|name = {{{native_name|}}} |settlement_type = మండలం <!-- images and maps -----------> |image_map = {{{mandal_map|}}} |mapsize = 200px |map_caption = తెలంగాణ పటంలో {{{district|}}}, {{{native_name|}}} స్థానాలు <!--|pushpin_map = {{{state_name|}}} |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో {{{native_name|}}} స్థానం |pushpin_mapsize = 200 --> <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[తెలంగాణ]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[{{{district|}}}]] |seat_type = మండల కేంద్రం |seat = [[{{{mandal_hq|}}}]] |parts_type = గ్రామాలు |parts = {{{villages|}}} <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[మండలాధ్యక్షుడు]] |leader_name = {{{mandal_president|}}} <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_title1 = |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = {{{area_magnitude|}}} |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = {{{area_total|}}} <!-- Population -----------------------> |population_as_of = {{{population_as_of|}}} |population_footnotes = |population_note = |population_total = {{{population_total}}} |population_density_km2 = [[చ.కి.మీ]] |population_blank1_title = పురుషులు |population_blank1 = {{{population_male}}} |population_blank2_title = స్త్రీలు |population_blank2 = {{{population_female}}} <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = {{{population_as_of}}} |literacy_footnotes = |literates_total = |literates_blank1_title = |literates_blank1 = |literates_blank2_title = |literates_blank2 = |literacyrate_total = {{{literacy|}}} |literacyrate_blank1_title = పురుషులు |literacyrate_blank1 = {{{literacy_male|}}} |literacyrate_blank2_title = స్త్రీలు |literacyrate_blank2 = {{{literacy_female|}}} <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = {{{latd|}}} | latm = {{{latm|}}} | lats = {{{lats|}}} | latNS = {{{latNS|}}} | longd = {{{longd|}}} | longm = {{{longm|}}} | longs = {{{longs|}}} | longEW = {{{longEW|}}} |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = [[పిన్‌కోడ్]] |postal_code = {{{pincode}}} |area_code = |blank_name = |blank_info = |blank1_name = |blank1_info = |website = |footnotes = }} <noinclude> <templatedata> { "params": { "native_name": {}, "mandal_map": {}, "district": {}, "mandal_hq": {}, "villages": {}, "mandal_president": {}, "area_magnitude": {}, "area_total": {}, "population_as_of": {}, "literacy": {}, "literacy_male": {}, "literacy_female": {}, "latd": {}, "latm": {}, "lats": {}, "latNS": {}, "longd": {}, "longm": {}, "longs": {}, "longEW": {}, "pincode": {}, "population_total": {}, "population_blank2": {}, "population_blank1": {}, "population_blank2_title": { "default": "స్త్రీలు" }, "population_blank1_title": { "default": "పురుషులు" }, "population_male": {}, "population_female": {} } } </templatedata> </noinclude> 3yajtrko0582n2qis2m58i2dux62s2v 3609666 3609663 2022-07-28T16:59:29Z యర్రా రామారావు 28161 [[Special:Contributions/యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[User talk:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) చేసిన మార్పులను [[User:Chaduvari|Chaduvari]] చివరి కూర్పు వరకు తిరగ్గొట్టారు. wikitext text/x-wiki {{సమాచారపెట్టె ఆవాసము| ‎|name = {{{native_name|}}} |settlement_type = మండలం <!-- images and maps -----------> |image_map = {{{mandal_map|}}} |mapsize = 200px |map_caption = తెలంగాణ పటంలో {{{district|}}}, {{{native_name|}}} స్థానాలు <!--|pushpin_map = {{{state_name|}}} |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో {{{native_name|}}} స్థానం |pushpin_mapsize = 200 --> <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[తెలంగాణ]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[{{{district|}}}]] |seat_type = మండల కేంద్రం |seat = [[{{{mandal_hq|}}}]] |parts_type = గ్రామాలు |parts = {{{villages|}}} <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[మండలాధ్యక్షుడు]] |leader_name = {{{mandal_president|}}} <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_title1 = |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = {{{area_magnitude|}}} |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = {{{area_total|}}} <!-- Population -----------------------> |population_as_of = {{{population_as_of|}}} |population_footnotes = |population_note = |population_total = {{{population_total}}} |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషులు |population_blank1 = {{{population_male}}} |population_blank2_title = స్త్రీలు |population_blank2 = {{{population_female}}} <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = {{{population_as_of}}} |literacy_footnotes = |literates_total = |literates_blank1_title = |literates_blank1 = |literates_blank2_title = |literates_blank2 = |literacyrate_total = {{{literacy|}}} |literacyrate_blank1_title = పురుషులు |literacyrate_blank1 = {{{literacy_male|}}} |literacyrate_blank2_title = స్త్రీలు |literacyrate_blank2 = {{{literacy_female|}}} <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = {{{latd|}}} | latm = {{{latm|}}} | lats = {{{lats|}}} | latNS = {{{latNS|}}} | longd = {{{longd|}}} | longm = {{{longm|}}} | longs = {{{longs|}}} | longEW = {{{longEW|}}} |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = [[పిన్‌కోడ్]] |postal_code = {{{pincode}}} |area_code = |blank_name = |blank_info = |blank1_name = |blank1_info = |website = |footnotes = }} <noinclude> <templatedata> { "params": { "native_name": {}, "mandal_map": {}, "district": {}, "mandal_hq": {}, "villages": {}, "mandal_president": {}, "area_magnitude": {}, "area_total": {}, "population_as_of": {}, "literacy": {}, "literacy_male": {}, "literacy_female": {}, "latd": {}, "latm": {}, "lats": {}, "latNS": {}, "longd": {}, "longm": {}, "longs": {}, "longEW": {}, "pincode": {}, "population_total": {}, "population_blank2": {}, "population_blank1": {}, "population_blank2_title": { "default": "స్త్రీలు" }, "population_blank1_title": { "default": "పురుషులు" }, "population_male": {}, "population_female": {} } } </templatedata> </noinclude> 60on50xd3gx4pd2s37i08l71l62u1b2 0 164268 3609772 3466259 2022-07-29T04:34:28Z 222.254.168.182 /* బయటి లంకెలు */Watch football match results wikitext text/x-wiki [[దస్త్రం:football iu 1996.jpg|thumb|250px|right| ఆక్రమణ ఆటగాడు (ఎఱుపులో) రక్షక పంక్తిని (తెలుపులో) దాటి లక్ష్యం వైపు బంతిని తన్నబోవును.]] [[దస్త్రం:Soccer goalkeeper.jpg|thumb|250px|బంతినిని గోలులోనికి వెళ్ళుటనుండి ఆపుయత్నంలో దూకు గోలీ]] [[దస్త్రం:La mejor Hinchada de Futbol Argentino.jpg|thumb|250px|ఫుట్‌బాల్‌లో, అభిమానుల ప్రాథమిక ఉద్దేశ్యం మ్యాచ్ సమయంలో తమ జట్టును ప్రోత్సహించడం]] '''కాల్బంతి''' లేదా '''ఫుట్‌బాల్''' ([[ఆంగ్లం]]: '''Football''') అనునుది ఒక జట్టు[[క్రీడ]]. దీని అసలు పేరు '''అసోషియేషన్ ఫుట్‌బాల్'''. ఇందులో జట్టుకు 11 మంది ఆటగాళ్లు ఉంటారు. ప్రపంచంలో అతి విరివిగా అడే ఆట ఇది .<ref>[http://encarta.msn.com/encyclopedia_761572379/Soccer.html Soccer] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091028075103/http://encarta.msn.com/encyclopedia_761572379/Soccer.html |date=2009-10-28 }} Encarta. Retrieved on [[May 24]] [[2007]].</ref> ఇది ఒక [[బంతి]] ఆట. దీర్ఘచతురస్రాకార మైదానాల మీద ఆడుతారు. మైదానం గడ్డిదైనా, మట్టి లేదా కృత్రిమమైనదైనా కావచ్చు. మైదానానికి రెండు చివర్ల గోల్‌పోస్టులుంటాయి. బంతిని గోల్‌పోస్టులోకి చేర్చి స్కోరు చెయ్యడం ఆట లక్ష్యం. బంతిని చేతితో తాకే హక్కు గోలుకీపరుకు మాత్రమే ఉంటుంది. మిగిలిన ఆటగాళ్ళందరూ, బంతిని కాలితో తన్నడం, తలతో కొట్టడం, లేక ఛాతీతో నియంత్రించడం చేస్తుంటారు. నియంత్రిత సమయంలో ఎక్కువ గోల్‌లు చేసిన జట్టు విజేత అవుతుంది. ఇఱు జట్లు సమాన సంఖ్యలో గోలులు చేస్తే పోటీ బట్టి ఆట డ్రాగా పరిగణించబడడం, లేక అధిక సమయంలోకి తీసుకు వెళ్ళడం జరుగుతుంది. ఫుట్‌బాల్ యొక్క నూతన అవతారం [[ఇంగ్లాండు]]లో ''ఫుట్‌బాల్ ఆసోషియేషన్'' 1863 వారిచే లిఖించబడింది. దీనిని అంతర్జాతీయ స్థాయిలో [[ఫీఫా]] (Fédération Internationale de Football Association - అంతర్జాతీయ ''అషోషియేషన్'' ఫుట్‌బాల్ సంఘం), నియంత్రిస్తుంది. == ఆట తీరు == ఫుట్‌బాల్, '''లాస్ అఫ్ ది గేమ్''' అనే నియమాలను అనుసరిస్తూ ఆడతారు. గుండ్రంగా ఉండే బంతితో ఆడతారు. పదకొండు మంది ఆటగాళ్లు ఉండే రెండు జట్లు ఆ బంతిని తమ ప్రత్యర్థుల గోలులోనికి పంపడానికి ప్రయత్నిస్తుంటారు. అలా బంతి గోలు లోనికి వెళ్ళిన ప్రతిసారి ఒక గోలు అయినట్టు పరిగణింపబడుతుంది. నియమిత సమయంలో ఎక్కువ గోల్‌లు చేసిన జట్టు విజేతలు. ఇఱువురూ సమానసంఖ్యలో గోలులు చేసినచో ఆట డ్రా అగును. ఆట ముఖ్య నియమము, గోలీ (గోల్ కీపరు) తప్ప మిగిలిన ఆటగాళ్ళు బంతిని కావాలని చేతితో తాకరాదు. బంతి మైదానం బయటకు వెళ్లినప్పుడు దాన్ని లోపలికి విసరడానికి చేతులు ఉపయోగించవచ్చు. ఆటగాళ్ళు ప్రముఖంగా కాళ్లను వాడినా, నియమాల ప్రకారం చేతులు మినహాయించి మిగిలిన ఏ శరీర అవయవముతో నైనా బంతిని నియంత్రించవచ్చు.<ref>{{cite web |url=http://www.fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws12_02.htm |publisher=FIFA |title=Laws of the game (Law 12) |accessdate=2007-09-24 |website= |archive-date=2007-10-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071011115718/http://fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws12_02.htm |url-status=dead }}</ref> బంతిని తమ అధీనంలో ఉంచడానికి ఆటగాళ్ళు డ్రిబిలింగ్‌ చేస్తారు. అవకాశ మున్నప్పుడు బంతిని తమ కంటే ముందున్న తమ జట్టు ఆటగాడికి అందిస్తారు. గోలుకు సరిపడ దూరాన వున్నప్పుడు బంతిని గోలు వైపు గట్టిగా తన్నడం జరుగుతుంది. అలా తన్నిన బంతిని గోలులోనికి వెళ్ల కుండా అవతలి జట్టు యొక్క గోలీ ప్రయత్నిస్తాడు. అవతలి జట్టు ఆటగాళ్ళు బంతిని దక్కించుకోవడానికి, అందిస్తున్నబంతిని దక్కించుకోవడం, బంతిని డ్రిబిల్ చేస్తున్న ఆటగాళ్ళ దగ్గర నుండి దక్కించుకోవడం వంటి యత్నాలు చేస్తుంటారు. కాని అవతలి జట్టువారిని భౌతికంగా తాకడం నిషిద్దం. ఫుట్‌బాల్ నిరంతరాయంగా సాగే ఆట, బంతి మైదానం అవతలికి వెళ్లినప్పుడు, లేక రిఫరీ ఆపినప్పుడు మాత్రమే ఆగుతుంది. ఆట ఆగినప్పుడు రిఫరీ నిర్దేశించిన విధానంలో ఆట తిరిగి మొదలౌతుంది. అత్యున్నత స్థాయిలో జరిగే ఆటల్లో సగటున రెండు మాడు గోలులు మాత్రమే అవుతాయి. ఉదా ఆంగ్ల ప్రీమియర్ లీగ్ యొక్క ఎఫ్‌ఎ ప్రీమియర్ లీగ్ 2005-2006 కాలంలో ఆటకు సగటున 2.48 గోలులు మాత్రమే చేయబడినవి.<ref>{{cite web |title=England Premiership (2005/2006) |work=Sportpress |url=http://www.sportpress.com/stats/en/738_england_premiership_2005_2006/11_league_summary.html |accessdate=2007-06-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070927023234/http://www.sportpress.com/stats/en/738_england_premiership_2005_2006/11_league_summary.html |archive-date=2007-09-27 |url-status=dead }}</ref> ఆట నియమాల ప్రకారం ఆటగాళ్ళందరి స్థానాలు నియంత్రించబడి లేవు; గోలీ తప్ప మిగిలిన ఆటగాళ్ళు మైదానంలో యథేచ్ఛగా తిరగవచ్చు.<ref name=LAW301>{{cite web |url=http://www.fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws3_01.htm |publisher=FIFA |title=Laws of the game (Law 3–Number of Players) |accessdate=2007-09-24 |website= |archive-date=2007-09-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070913142527/http://fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws3_01.htm |url-status=dead }}</ref>. కాని కాలక్రమంలో ఫుట్‌బాలులో చాలా ప్రత్యేకించిన స్థానాలు రూపుదిద్దుకున్నాయి. ఇందులో ముఖ్యంగా మూడు రకాల స్థానాలున్నాయి: స్ట్రైకర్లు -ముందు వరుస వారు, (గోలులు చేయడం వీరి ప్రత్యేకత) ; రక్షకులు (వీరు ప్రత్యర్థులు గోలు చేయకుండా చూడాలి) ;, మైదాన మధ్యులు, బంతిని తమ జట్టు అధీనంలో వుంచడం, దానిని గోలు చేయవలసిన ముందువరుస వారికి అందించడం వీరి కర్తవ్యం. వీరిని గోలీ నుండి గుర్తించడానికి మైదాన ఆటగాళ్ళు ('''అవుట్ ఫీల్డర్స్''') గా సంబోధిస్తారు. ఆటగాడు ఆడే చోటు ప్రకారం, ఈ స్థితులను ఇంకా విభజించి సంబోధించడం జరుగుతుంది. ఉదా- ఎడమ రక్షకులు, కుడి రక్షకులు వగైరా. పది మంది మైదాన ఆటవారిని ఏ విధానంగా నైనా అమర్చడం జరుగుతుంది. ప్రతి వరుసలో ఎంత మంది ఆటగాళ్ళు వున్నారనేది, జట్టు ఆడు తీరును చూపుతుంది. ఎక్కువ మంది ముందువరుస వారు, తక్కువ రక్షకులు వున్నప్పుడు, ప్రత్యర్థి గోలుపై దాడి చేయడానికి ఎక్కువ ప్రయత్నిస్తున్నట్టు ఆన్నమాట. == చరిత్ర , పురోగమనం == [[దస్త్రం:Football world popularity.png|thumb|250px| ప్రపంచంలో ఫుట్‌బాలు ఆదరణ తెలుపు పటం. పచ్చ రంగు దేశాలు అత్యధికాదరణ వున్నవి,తక్కువ ఆదరణ వున్న దేశాలు ఎఱుపు రంగువి.వెయ్యికి ఎంత మంది ఆటగాళ్ళు ఉన్నదాని ప్రకారం పచ్చదనం పెరుగుతువుటుంది.]] కాలి బంతులాటలు అనాదిగా మానవులు ఆడుతున్నవే. ఫీఫా ప్రకారం అధునాతన ఫుట్‌బాలుకి ఎక్కువ పోలిక వున్న ఆట ఆతి పురాతనంగా క్రీ.పూ. రెండవ శతాబ్దంలో [[చైనా]]లో ఆడారని ఆధారాలు ఉన్నాయి. (''కుజు'' అనే పేరుతో) .<ref>{{cite web | title = History of Football | work = FIFA | url = http://www.fifa.com/classicfootball/history/game/historygame1.html | accessdate = 2006-11-20 | archive-date = 2013-02-08 | archive-url = https://web.archive.org/web/20130208013354/http://www.fifa.com/classicfootball/history/game/historygame1.html | url-status = dead }}</ref>. ఇక [[ఐరోపా]]లో పురాతన [[రోము]] నగర వాసులు ఆడిన ''[[హర్పస్తుమ్]]'' ఆట నుండి నేటి ఫుట్‌బాలు అవతరించి ఉండవచ్చు. ఐరోపాలో వివిధ కాలాలలో వేర్వేరు నియమాలతో ఫుట్‌బాలు ఆడడం జరిగింది. 19వ శతాబ్ద మధ్యకాలంలో [[ఇంగ్లాండు]]లోని ప్రభుత్వ పాఠశాలల్లో ఆడే ఫుట్‌బాలు వివిధ రకాలని ఏకం చేయడానికి దాని నియమాలు రచించడం జరిగింది. 1848లో కేం[[కెంబ్రిడ్జ్|బ్రిడ్జ్]] లోని ట్రినిటీ కళాశాలలో 'కేంబ్రిడ్జ్ నియమాలు' రచించడం జరిగింది. ఆ సమావేశానికి వివిధ పాఠశాలలనుండి ప్రతినిధులు వచ్చారు. ఆ నియమాలను అందరూ అనుసరించకపోయినా, తర్వాతి నియమాలకు ఇవి మార్గదర్శకాలయ్యాయి. 1863లో ఫుట్‌బాల్ సంఘం ఏర్పడినది. వారి మొదటి సమావేశం 1863 అక్టోబరు 26 ఉదయం లండన్‌లో జరిగింది.<ref name="FAhistory">{{cite web | title = History of the FA | work = Football Association website | url = http://www.thefa.com/TheFA/TheOrganisation/Postings/2004/03/HISTORY_OF_THE_FA.htm | accessdate = February 19 | accessyear = 2006 }}</ref> . ఇదే ప్రదేశంలో జరిగిన తదుపరి సమావేశాలలో ఆట నియమాలు రచించబడ్డాయి. వీరు బంతిని చేతిరో పట్టుకునే సౌకర్యాన్ని రద్దు చేయడంతో, అప్పటి వరకూ ఫుట్‌బాలు సంఘంలో వున్న పలు [[రగ్బీ]] జట్టులు వైదొలగినవి. ఆపైన వివిధ నియమాలలో మార్పులు చేయడం జరిగింది. ప్రస్తుతం ఆట నియమాలు పర్యవేక్షించేది అంతర్జాతీయ ఫుట్‌బాల్ సంఘం బోర్డు (IFAB) .ఆ బోర్డు 1886 లో స్థాపించబడింది.<ref>{{cite web | title = The International FA Board | publisher = FIFA | url = http://access.fifa.com/en/history/history/0,3504,3,00.html | accessdate = 2007-09-02 | website = | archive-url = https://web.archive.org/web/20070422035010/http://access.fifa.com/en/history/history/0,3504,3,00.html | archive-date = 2007-04-22 | url-status = dead }}</ref>. ప్రపంచంలోని అతి ప్రాచీన ఫుట్‌బాలు పోటీ ఎఫ్‌ఎ కప్పు. ఇందులో ఇంగ్లీషు జట్లు 1872 నుండి ఆడుతున్నాయి. మొదటి అంతర్జాతీయ ఆట ఇంగ్లాండు, [[స్కాట్లాండ్|స్కాట్‌లాండుల]] మధ్య 1872లో [[గ్లాస్గో]]లో జరిగింది. ప్రపంచంలోని మొదటి ఫుట్‌బాలు లీగు ఇంగ్లాండులోని ఫుట్‌బాలు లీగు. ఇందులో 12 జట్లు ఆడేవి. అంతర్జాతీయ ఫుట్‌బాలు సంఘం (ఫీఫా) 1904లో [[పారిస్]] నగరంలో ఏర్పడింది. == ఆదరణ == ప్రపంచంలో అన్ని దేశాలలోనూ ఫుట్‌బాలను వృత్తిగా అడేవారు ఉన్నారు. కోట్ల మంది జనం, తమ కిష్టమైన జట్లు ఆడడం చూడడానికి స్టేడియాలకి తఱచూ వెళ్తుంటారు.<ref>{{cite web |url=http://football.guardian.co.uk/news/theknowledge/0,9204,1059366,00.html |title=Baseball or Football: which sport gets the higher attendance? |publisher=Guardian Unlimited |accessdate=2006-06-05 |website= |archive-url=https://web.archive.org/web/20080411002757/http://football.guardian.co.uk/news/theknowledge/0,9204,1059366,00.html |archive-date=2008-04-11 |url-status=dead }}</ref>. వందలకోట్ల మంది ఆటను టీవీలో చూస్తుంటారు.<ref>{{cite web | title = TV Data | work = FIFA website | url = http://www.fifa.com/aboutfifa/marketingtv/factsfigures/tvdata.html | accessdate = 2007-09-02 | archive-date = 2009-02-24 | archive-url = https://web.archive.org/web/20090224112318/http://www.fifa.com/aboutfifa/marketingtv/factsfigures/tvdata.html | url-status = dead }}</ref>. ప్రపంచంలో చాలా మంది ఫుట్‌బాలును మనోరంజనానికి ఆడతారు. 2001 లో ఫిఫా జరిపిన ఒక సర్వే ప్రకారం వీరి సంఖ్య 24కోట్ల దగ్గరలో ఉంది. దీన్ని 200 దేశాల్లో ఆడతారు.<ref>{{cite web | title = FIFA Survey: approximately 250 million footballers worldwide | work = FIFA website | url = http://www.access.fifa.com/infoplus/IP-199_01E_big-count.pdf | format = PDF | accessdate = 2007-09-02 | archive-url = https://web.archive.org/web/20060915133001/http://access.fifa.com/infoplus/IP-199_01E_big-count.pdf | archive-date = 2006-09-15 | url-status = dead }}</ref>. దీని సరళమైన నియమాలు, మౌలికంగా వుత్త బంతి అవసరం మాత్రమే వుండడంతో దీన్ని ఆడడం ప్రారంభించడం చాలా తేలిక. అందువలన ఈ ఆట ఎక్కువగా వ్యాపించింది. ప్రపంచంలో చాలా మందికి ఫుట్‌బాలంటే వీరాభిమానం. అభిమానుల జీవితంలో ఫుట్‌బాల్‌కి ఎనలేని ప్రాముఖ్యం వుంటుంది. కొన్ని దేశాలలో దీనికున్న ప్రాముఖ్యత బట్టి దీన్ని ప్రపంచంలోనే అతి ఎక్కువ ఆదరణ పొందిన ఆటగా పరిగణిస్తారు. దీని వల్ల యుధ్దాలు ఆగడం, యుద్ధాలు జరగడం కూడా జరిగాయి.<ref>{{cite web | title = Has football ever started a war? | work = The Guardian | url = http://football.guardian.co.uk/theknowledge/story/0,,2017161,00.html | accessdate = 2007-09-24 }}</ref> == ఆట నిబంధనలు == [[దస్త్రం:Kid playing soccer.jpg|thumb|250px|ఫుట్‌బాలుకు పిల్లలు, పెద్దలలో సమాన ఆదరణ కలదు]] ఆధికారిక ఆట నియమాలు పదిహేడు ఉన్నాయి. ఇవే ఆట యొక్క అన్ని స్థాయిల్లోనూ వర్తిస్తాయి. పిల్లలు, మహిళల కోసం వీటిని అప్పుడప్పుడూ స్వల్పంగా మార్చడం జరుగుతోంది. ఈ పదిహేడు నియమాలతో బాటు అనేక IFAB నిర్దేశాలు ఆటను నియంత్రిస్తాయి. ఆట నియమాలను ఫీఫా ప్రచురించినప్పటికీ అవి IFAB పర్యవేక్షణలోనే ఉన్నాయి.<ref>{{cite web| url=http://www.fifa.com/worldfootball/lawsofthegame.html| title=Laws Of The Game| publisher=FIFA| accessdate=2007-09-02| website=| archive-date=2007-09-01| archive-url=https://web.archive.org/web/20070901044035/http://fifa.com/worldfootball/lawsofthegame.html| url-status=dead}}</ref> === ఆటగాళ్ళు, సామగ్రి, రిఫరీలు === జట్టుకు గరిష్ఠంగా పదకొండు మంది ఆటగాళ్ళు ఉండవచ్చు, అందులో ఒకరు గోలీగా ఉండవలెను. బంతిని చేతితో తాకగలిగేది, గోలీలు మాత్రమే, అది కూడా వారి పెనాల్టీ స్థలంలో మాత్రమే. ఆటకి కావలసిన కనీస సామాగ్రి చొక్కా, లాగు, పాదరక్షలు, మోకాలి కవచాలు. ఇతరులకు, తమకూ హాని కలిగించగల చేతి గడియారాలు, ఆభరణాలు వంటి వస్తువులను ధరించరాదు. ఇఱు జట్ల దుస్తుల రంగుల మధ్య తగు వ్యత్యాసం ఉండాలి.<ref>{{cite web |url=http://www.fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws4_01.htm |publisher=FIFA |title=Laws of the game (Law 4–Players' Equipment) |accessdate=2007-09-24 |website= |archive-date=2007-09-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070913141601/http://fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws4_01.htm |url-status=dead }}</ref> ఆట జరిగే సమయంలో కొందరు ఆటగాళ్ళను ఇతరులతో మార్చవచ్చు. చాలా పోటీల్లో గరిష్ఠంగా ముగ్గురు ఆటగాళ్ళను మార్చవచ్చు. అప్పుడప్పుడూ ఆ సంఖ్య ఇంకా ఎక్కువ వుండవచ్చు. గాయం, అలసట, ఆటతీరులో లోటు, వ్యూహంలో మార్పు, కాలయాపన వంటి సందర్భాల్లో ఈ మార్పులను వినియోగిస్తారు. ఒక సారి మార్చిన ఆటగాణ్ణి తిరిగి ఆటలోకి తీసుకునే వీలు లేదు.<ref>{{cite web |url=http://www.fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws3_02.htm |publisher=FIFA |title=Laws of the game (Law 3–Substitution procedure) |accessdate=2007-09-24 |website= |archive-date=2007-10-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071011144947/http://fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws3_02.htm |url-status=dead }}</ref> ఆటని పర్యవేక్షించడానికి రిఫరీకి సర్వ హక్కులూ వుంటాయి. అతని/ఆమె నిర్ణయాలకు తిరుగు వుండదు. రిఫరీకి అండగా ఇద్దరు సహాయక రిఫరీలు ఉంటారు. ఉత్తమ స్థాయి ఆటలో అధనంగా నాలుగవ రిఫరీ కూడా ఉంటారు.<ref>{{cite web |url=http://www.fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws5_01.htm |publisher=FIFA |title=Laws of the game (Law 5–The referee) |accessdate=2007-09-24 |website= |archive-date=2007-09-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070913141909/http://fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws5_01.htm |url-status=dead }}</ref> === మైదానం === [[దస్త్రం:Football pitch metric.svg|410x410px|thumb| మీటర్లలో మైదాన పరిమాణాలు ([[:Image:Football pitch imperial.svg|అడుగులలో చూడండి]]) ]] అంతర్జాతీయ పెద్దల ఆటలకు మైదానం పొడవు 100–110 మీటర్లు (110–120&nbsp;గజాలు) వెడల్పు 64–75 మీటర్లు (70–80 గజాలు). మైదానం పొడవునా వుండే గీతలను "అడ్డగీతలు"గాను, వెడల్పు వెంబడి వుండే గీతలను, "గోలు గీతలు"గా సంబోధిస్తారు. ఇఱు గోలు గీతల మధ్యలో చెరో చతుర్భుజాకార గోలు వుండును.<ref>{{cite web |url=http://www.fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws1_01.htm |publisher=FIFA |title=Laws of the game (Law 1.1–The field of play) |accessdate=2007-09-24 |website= |archive-date=2007-09-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070913142202/http://fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws1_01.htm |url-status=dead }}</ref>. గోలు వెడల్పు 8&nbsp;గజాలు (7.32&nbsp;మీ.) వుండాలి. గోలు యొక్క ఎత్తు 8&nbsp;అడుగులు (2.44&nbsp;మీ) వుండాలి. గోలు వెనుక నెట్లు వుంటాయి. అయితే, నియమాల ప్రకారం అవి వుండనక్కర లేదు.<ref>{{cite web |url=http://www.fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws1_04.htm |publisher=FIFA |title=Laws of the game (Law 1.4–The Field of play) |accessdate=2007-09-24 |website= |archive-date=2008-03-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080322034405/http://www.fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws1_04.htm |url-status=dead }}</ref> ఇఱు గోలులకు ముందు పెనాల్టి స్థలం ఉంటుంది. దీనికి ఒక పక్క గోలు రేఖలు, గోలు రేఖ నుండి 18 గజాల పొడవైన (16.5&nbsp;మీ) 18 గజాల (16 మీ) రేఖలు, వాటి అంతాలను కలుపడానికి ఒక రేఖ వుంటాయి. ఈ స్థలంతో చాలా అవసరాలు వున్నాయి. ఒకటి, దీనికి బయట గోలీ చేతితో బంతిని తాకడానికి వీల్లేదు. తమ పెనాల్టీ స్థలంలో జట్టు తప్పిదం చేస్తే, వారిని శిక్షించడానికి, అవతలి జట్టుకు '''పెనాల్టీ కిక్''' ఇవ్వబడుతుంది.<ref>{{cite web |url=http://www.fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws1_03.htm |publisher=FIFA |title=Laws of the game (Law 1.3–The field of play) |accessdate=2007-09-24 |website= |archive-date=2007-10-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071011084145/http://fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws1_03.htm |url-status=dead }}</ref> === కాలము, టై ఛేదించు విధానాలు === పెద్దల ఆటలో రెండు భాగాలుగా, ఒక్కో భాగం 45 నిమిషాల వ్యవధితో, ఉంటాయి. ఈ వ్యవధులలో ఆట నిరంతరాయంగా జరుగుతూనే వుంటుంది. రెండు సగాల మధ్య 15 నిమిషాల విరామం వుంటుంది. ఈ మ్యాచ్‍లో రెఫరీ అధికారికంగా సమయాన్ని నమోదు చేస్తారు. అత్యవసర సమయాల్లో తగు విధంగా నిర్ణయాలు తీసుకుంటారు. ఆటగాళ్ల మార్పుచేర్పులు జరిపేటపుడు, ఆటగాళ్లు గాయాల బారిన పడినప్పుడూ, ఇంకా ఇతర సంధర్బాలలో సమయాన్ని నియంత్రించి, అదనపు సమయాన్ని మ్యాచ్‍కు జోడించగల అధికారాలు రిఫరీకి ఉన్నాయి. ఆటలో సాధారణంగా కలిగే ఈ జోడింపులని "స్టాపేజ్ టైమ్" లేదా "ఇంజురీ టైమ్" అంటారు, వీటికి పూర్తి బాధ్యత రిఫరీ వహిస్తాడు. రిఫరీ మాత్రమే మ్యాచ్ ముగింపును ప్రకటిస్తారు. నాల్గవ అంపైర్ అందుబాటులో ఉండే కొన్ని మ్యాచీలో, మ్యాచి ప్రథమార్థం లేదా ద్వితియార్థం చివర్లో రిఫరీ, తాను అదనంగా చేర్చదలచిన సమయాన్ని సూచిస్తాడు. అప్పుడు నాల్గవ అంపైర్, ఆటగాళ్లకి, ప్రేక్షకులకు రిఫరీ సూచించిన అదనపు సమయాన్ని ఒక బోర్డుపైన రాసి చూపిస్తాడు. ఈ అదనపు సమయాన్ని కూడా పొడిగించగల అధికారం మ్యాచ్ రిఫరీకి ఉంది.[http://www.fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws7 02.htm అదనపు సమాచారం]{{Dead link|date=అక్టోబర్ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} == ప్రవర్తక సంఘాలు == ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఫుట్‍బాల్ (సంబంధిత ఆటలగు, [[ఫుట్‍సాల్]], [[బీచ్ సాకర్]]) ను శాసించగల, గుర్తింపుపొందిన సంస్థ [[FIFA]] (Fédération Internationale de Football Association - ఫెడరేషన్ ఇంటర్‍నేషనల్ డి ఫుట్‍బాల్ అసోసియేషన్) . ఈ FIFA ప్రధాన కార్యాలయాలు జ్యూరిచ్ లో ఉన్నాయి. FIFA కు అనుబంధంగా మరొక ఆరు ప్రాంతీయ సంస్థలు (కాన్‍ఫెడరేషన్స్) ప్రపంచవ్యాప్తంగా పనిచేస్తున్నాయి. అవి: * ఆసియా: [[Asian Football Confederation]] (AFC) * అఫ్రికా: [[Confederation of African Football]] (CAF) * మధ్య/ఉత్తర అమెరికా & కరేబియన్ : [[CONCACAF|Confederation of North, Central American and Caribbean Association Football]] (CONCACAF; "ఫుట్‍బాల్ కాన్‍ఫెడరేషన్" అని కూడా పిలుస్తారు.) * యూరోప్: [[UEFA|Union of European Football Associations]] (UEFA) * ఓషియానియా: [[Oceania Football Confederation]] (OFC) * దక్షిణ అమెరికా: [[CONMEBOL|Confederación Sudamericana de Fútbol]] (South American Football Confederation; CONMEBOL) జాతీయ అసోసియేషన్లు వాటివాటి దేశాల్లో మాత్రమే ఫుట్‍బాల్‍ను నియంత్రిస్తూంటాయి. ఇవి (జాతీయ అసోసియేషన్లు) FIFA తోనూ, వాటి వాటి ఖండపు కాన్‍ఫెడరేషన్స్‍తోనూ అనుబంధంగా ఉంటాయి. == వివిధ పేర్లు == మొదట్లో, ఈ ఆట నియమ నిబంధనలు రచించే సమయంలో ''అసోషియేషన్ ఫుట్ బాల్''గా పేర్కొనబడింది. అప్పటిలో ఫుట్‌బాల్ గా వ్యవహరింపబడే వేరే ఆటలనుండి తేడా తెలుసుకోవడానికి దీనికి ఈ పేరు ఇవ్వబడింది. ఈనాడు ప్రాచుర్యంలో వున్న ఇంకో పేరు "''సాకర్''". ఈ పేరును ప్రధానంగా [[అమెరికా|అమెరికా సంయుక్త రాష్టాలలో]] వాడతారు, అక్కడ ''అమెరికన్ ఫుట్‌బాల్‌''ను ఫుట్‌బాల్ గా వ్యవహరించడం చేత, అధికారిక పేరు ''అసోషియేషన్ ఫుట్ బాల్'' అయినప్పటికి, ప్రపంచమంతటా దీనిని ఎక్కువగా "ఫుట్‌బాల్" గానే పిలవడం జరుగుతుంది. == ఇవీ చదవండి == * [[సుర్జీత్‌ సేన్‌గుప్తా]] * [[ఆసియా క్రీడలు]] == మూలాలు == {{reflist|2}} == బయటి లంకెలు == * [http://www.fifa.com/ Federation Internationale de Football Association (FIFA)] * [http://www.fifa.com/en/regulations/index.html The Current Laws of the Game (LOTG)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070507040050/http://www.fifa.com/en/regulations/index.html |date=2007-05-07 }} *[https://keonhacai.org Predict soccer match results] * [https://fb688pro.com/ Predict soccer match results] * [https://f88max.com/ Watch football match results] * [http://www.rsssf.com/ The Rec.Sport.Soccer Statistics Foundation (RSSSF)] * [http://www.11v11.co.uk/ Association of Football Statisticians (AFS)] [[వర్గం:ఫుట్ బాల్]] [[వర్గం:బంతాటలు]] [[వర్గం:జట్టు క్రీడలు]] [[వర్గం:ఒలింపిక్ క్రీడలు]] [[వర్గం:ఈ వారం వ్యాసాలు]] ereoyww12mjdl5xlfvr6069r9y31dnz 3609797 3609772 2022-07-29T05:04:25Z రవిచంద్ర 3079 /* బయటి లంకెలు */ వ్యాపారాత్మకంగా, ప్రచారం కోసం ఇచ్చిన లంకెలు తొలగింపు wikitext text/x-wiki [[దస్త్రం:football iu 1996.jpg|thumb|250px|right| ఆక్రమణ ఆటగాడు (ఎఱుపులో) రక్షక పంక్తిని (తెలుపులో) దాటి లక్ష్యం వైపు బంతిని తన్నబోవును.]] [[దస్త్రం:Soccer goalkeeper.jpg|thumb|250px|బంతినిని గోలులోనికి వెళ్ళుటనుండి ఆపుయత్నంలో దూకు గోలీ]] [[దస్త్రం:La mejor Hinchada de Futbol Argentino.jpg|thumb|250px|ఫుట్‌బాల్‌లో, అభిమానుల ప్రాథమిక ఉద్దేశ్యం మ్యాచ్ సమయంలో తమ జట్టును ప్రోత్సహించడం]] '''కాల్బంతి''' లేదా '''ఫుట్‌బాల్''' ([[ఆంగ్లం]]: '''Football''') అనునుది ఒక జట్టు[[క్రీడ]]. దీని అసలు పేరు '''అసోషియేషన్ ఫుట్‌బాల్'''. ఇందులో జట్టుకు 11 మంది ఆటగాళ్లు ఉంటారు. ప్రపంచంలో అతి విరివిగా అడే ఆట ఇది .<ref>[http://encarta.msn.com/encyclopedia_761572379/Soccer.html Soccer] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20091028075103/http://encarta.msn.com/encyclopedia_761572379/Soccer.html |date=2009-10-28 }} Encarta. Retrieved on [[May 24]] [[2007]].</ref> ఇది ఒక [[బంతి]] ఆట. దీర్ఘచతురస్రాకార మైదానాల మీద ఆడుతారు. మైదానం గడ్డిదైనా, మట్టి లేదా కృత్రిమమైనదైనా కావచ్చు. మైదానానికి రెండు చివర్ల గోల్‌పోస్టులుంటాయి. బంతిని గోల్‌పోస్టులోకి చేర్చి స్కోరు చెయ్యడం ఆట లక్ష్యం. బంతిని చేతితో తాకే హక్కు గోలుకీపరుకు మాత్రమే ఉంటుంది. మిగిలిన ఆటగాళ్ళందరూ, బంతిని కాలితో తన్నడం, తలతో కొట్టడం, లేక ఛాతీతో నియంత్రించడం చేస్తుంటారు. నియంత్రిత సమయంలో ఎక్కువ గోల్‌లు చేసిన జట్టు విజేత అవుతుంది. ఇఱు జట్లు సమాన సంఖ్యలో గోలులు చేస్తే పోటీ బట్టి ఆట డ్రాగా పరిగణించబడడం, లేక అధిక సమయంలోకి తీసుకు వెళ్ళడం జరుగుతుంది. ఫుట్‌బాల్ యొక్క నూతన అవతారం [[ఇంగ్లాండు]]లో ''ఫుట్‌బాల్ ఆసోషియేషన్'' 1863 వారిచే లిఖించబడింది. దీనిని అంతర్జాతీయ స్థాయిలో [[ఫీఫా]] (Fédération Internationale de Football Association - అంతర్జాతీయ ''అషోషియేషన్'' ఫుట్‌బాల్ సంఘం), నియంత్రిస్తుంది. == ఆట తీరు == ఫుట్‌బాల్, '''లాస్ అఫ్ ది గేమ్''' అనే నియమాలను అనుసరిస్తూ ఆడతారు. గుండ్రంగా ఉండే బంతితో ఆడతారు. పదకొండు మంది ఆటగాళ్లు ఉండే రెండు జట్లు ఆ బంతిని తమ ప్రత్యర్థుల గోలులోనికి పంపడానికి ప్రయత్నిస్తుంటారు. అలా బంతి గోలు లోనికి వెళ్ళిన ప్రతిసారి ఒక గోలు అయినట్టు పరిగణింపబడుతుంది. నియమిత సమయంలో ఎక్కువ గోల్‌లు చేసిన జట్టు విజేతలు. ఇఱువురూ సమానసంఖ్యలో గోలులు చేసినచో ఆట డ్రా అగును. ఆట ముఖ్య నియమము, గోలీ (గోల్ కీపరు) తప్ప మిగిలిన ఆటగాళ్ళు బంతిని కావాలని చేతితో తాకరాదు. బంతి మైదానం బయటకు వెళ్లినప్పుడు దాన్ని లోపలికి విసరడానికి చేతులు ఉపయోగించవచ్చు. ఆటగాళ్ళు ప్రముఖంగా కాళ్లను వాడినా, నియమాల ప్రకారం చేతులు మినహాయించి మిగిలిన ఏ శరీర అవయవముతో నైనా బంతిని నియంత్రించవచ్చు.<ref>{{cite web |url=http://www.fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws12_02.htm |publisher=FIFA |title=Laws of the game (Law 12) |accessdate=2007-09-24 |website= |archive-date=2007-10-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071011115718/http://fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws12_02.htm |url-status=dead }}</ref> బంతిని తమ అధీనంలో ఉంచడానికి ఆటగాళ్ళు డ్రిబిలింగ్‌ చేస్తారు. అవకాశ మున్నప్పుడు బంతిని తమ కంటే ముందున్న తమ జట్టు ఆటగాడికి అందిస్తారు. గోలుకు సరిపడ దూరాన వున్నప్పుడు బంతిని గోలు వైపు గట్టిగా తన్నడం జరుగుతుంది. అలా తన్నిన బంతిని గోలులోనికి వెళ్ల కుండా అవతలి జట్టు యొక్క గోలీ ప్రయత్నిస్తాడు. అవతలి జట్టు ఆటగాళ్ళు బంతిని దక్కించుకోవడానికి, అందిస్తున్నబంతిని దక్కించుకోవడం, బంతిని డ్రిబిల్ చేస్తున్న ఆటగాళ్ళ దగ్గర నుండి దక్కించుకోవడం వంటి యత్నాలు చేస్తుంటారు. కాని అవతలి జట్టువారిని భౌతికంగా తాకడం నిషిద్దం. ఫుట్‌బాల్ నిరంతరాయంగా సాగే ఆట, బంతి మైదానం అవతలికి వెళ్లినప్పుడు, లేక రిఫరీ ఆపినప్పుడు మాత్రమే ఆగుతుంది. ఆట ఆగినప్పుడు రిఫరీ నిర్దేశించిన విధానంలో ఆట తిరిగి మొదలౌతుంది. అత్యున్నత స్థాయిలో జరిగే ఆటల్లో సగటున రెండు మాడు గోలులు మాత్రమే అవుతాయి. ఉదా ఆంగ్ల ప్రీమియర్ లీగ్ యొక్క ఎఫ్‌ఎ ప్రీమియర్ లీగ్ 2005-2006 కాలంలో ఆటకు సగటున 2.48 గోలులు మాత్రమే చేయబడినవి.<ref>{{cite web |title=England Premiership (2005/2006) |work=Sportpress |url=http://www.sportpress.com/stats/en/738_england_premiership_2005_2006/11_league_summary.html |accessdate=2007-06-05 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070927023234/http://www.sportpress.com/stats/en/738_england_premiership_2005_2006/11_league_summary.html |archive-date=2007-09-27 |url-status=dead }}</ref> ఆట నియమాల ప్రకారం ఆటగాళ్ళందరి స్థానాలు నియంత్రించబడి లేవు; గోలీ తప్ప మిగిలిన ఆటగాళ్ళు మైదానంలో యథేచ్ఛగా తిరగవచ్చు.<ref name=LAW301>{{cite web |url=http://www.fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws3_01.htm |publisher=FIFA |title=Laws of the game (Law 3–Number of Players) |accessdate=2007-09-24 |website= |archive-date=2007-09-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070913142527/http://fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws3_01.htm |url-status=dead }}</ref>. కాని కాలక్రమంలో ఫుట్‌బాలులో చాలా ప్రత్యేకించిన స్థానాలు రూపుదిద్దుకున్నాయి. ఇందులో ముఖ్యంగా మూడు రకాల స్థానాలున్నాయి: స్ట్రైకర్లు -ముందు వరుస వారు, (గోలులు చేయడం వీరి ప్రత్యేకత) ; రక్షకులు (వీరు ప్రత్యర్థులు గోలు చేయకుండా చూడాలి) ;, మైదాన మధ్యులు, బంతిని తమ జట్టు అధీనంలో వుంచడం, దానిని గోలు చేయవలసిన ముందువరుస వారికి అందించడం వీరి కర్తవ్యం. వీరిని గోలీ నుండి గుర్తించడానికి మైదాన ఆటగాళ్ళు ('''అవుట్ ఫీల్డర్స్''') గా సంబోధిస్తారు. ఆటగాడు ఆడే చోటు ప్రకారం, ఈ స్థితులను ఇంకా విభజించి సంబోధించడం జరుగుతుంది. ఉదా- ఎడమ రక్షకులు, కుడి రక్షకులు వగైరా. పది మంది మైదాన ఆటవారిని ఏ విధానంగా నైనా అమర్చడం జరుగుతుంది. ప్రతి వరుసలో ఎంత మంది ఆటగాళ్ళు వున్నారనేది, జట్టు ఆడు తీరును చూపుతుంది. ఎక్కువ మంది ముందువరుస వారు, తక్కువ రక్షకులు వున్నప్పుడు, ప్రత్యర్థి గోలుపై దాడి చేయడానికి ఎక్కువ ప్రయత్నిస్తున్నట్టు ఆన్నమాట. == చరిత్ర , పురోగమనం == [[దస్త్రం:Football world popularity.png|thumb|250px| ప్రపంచంలో ఫుట్‌బాలు ఆదరణ తెలుపు పటం. పచ్చ రంగు దేశాలు అత్యధికాదరణ వున్నవి,తక్కువ ఆదరణ వున్న దేశాలు ఎఱుపు రంగువి.వెయ్యికి ఎంత మంది ఆటగాళ్ళు ఉన్నదాని ప్రకారం పచ్చదనం పెరుగుతువుటుంది.]] కాలి బంతులాటలు అనాదిగా మానవులు ఆడుతున్నవే. ఫీఫా ప్రకారం అధునాతన ఫుట్‌బాలుకి ఎక్కువ పోలిక వున్న ఆట ఆతి పురాతనంగా క్రీ.పూ. రెండవ శతాబ్దంలో [[చైనా]]లో ఆడారని ఆధారాలు ఉన్నాయి. (''కుజు'' అనే పేరుతో) .<ref>{{cite web | title = History of Football | work = FIFA | url = http://www.fifa.com/classicfootball/history/game/historygame1.html | accessdate = 2006-11-20 | archive-date = 2013-02-08 | archive-url = https://web.archive.org/web/20130208013354/http://www.fifa.com/classicfootball/history/game/historygame1.html | url-status = dead }}</ref>. ఇక [[ఐరోపా]]లో పురాతన [[రోము]] నగర వాసులు ఆడిన ''[[హర్పస్తుమ్]]'' ఆట నుండి నేటి ఫుట్‌బాలు అవతరించి ఉండవచ్చు. ఐరోపాలో వివిధ కాలాలలో వేర్వేరు నియమాలతో ఫుట్‌బాలు ఆడడం జరిగింది. 19వ శతాబ్ద మధ్యకాలంలో [[ఇంగ్లాండు]]లోని ప్రభుత్వ పాఠశాలల్లో ఆడే ఫుట్‌బాలు వివిధ రకాలని ఏకం చేయడానికి దాని నియమాలు రచించడం జరిగింది. 1848లో కేం[[కెంబ్రిడ్జ్|బ్రిడ్జ్]] లోని ట్రినిటీ కళాశాలలో 'కేంబ్రిడ్జ్ నియమాలు' రచించడం జరిగింది. ఆ సమావేశానికి వివిధ పాఠశాలలనుండి ప్రతినిధులు వచ్చారు. ఆ నియమాలను అందరూ అనుసరించకపోయినా, తర్వాతి నియమాలకు ఇవి మార్గదర్శకాలయ్యాయి. 1863లో ఫుట్‌బాల్ సంఘం ఏర్పడినది. వారి మొదటి సమావేశం 1863 అక్టోబరు 26 ఉదయం లండన్‌లో జరిగింది.<ref name="FAhistory">{{cite web | title = History of the FA | work = Football Association website | url = http://www.thefa.com/TheFA/TheOrganisation/Postings/2004/03/HISTORY_OF_THE_FA.htm | accessdate = February 19 | accessyear = 2006 }}</ref> . ఇదే ప్రదేశంలో జరిగిన తదుపరి సమావేశాలలో ఆట నియమాలు రచించబడ్డాయి. వీరు బంతిని చేతిరో పట్టుకునే సౌకర్యాన్ని రద్దు చేయడంతో, అప్పటి వరకూ ఫుట్‌బాలు సంఘంలో వున్న పలు [[రగ్బీ]] జట్టులు వైదొలగినవి. ఆపైన వివిధ నియమాలలో మార్పులు చేయడం జరిగింది. ప్రస్తుతం ఆట నియమాలు పర్యవేక్షించేది అంతర్జాతీయ ఫుట్‌బాల్ సంఘం బోర్డు (IFAB) .ఆ బోర్డు 1886 లో స్థాపించబడింది.<ref>{{cite web | title = The International FA Board | publisher = FIFA | url = http://access.fifa.com/en/history/history/0,3504,3,00.html | accessdate = 2007-09-02 | website = | archive-url = https://web.archive.org/web/20070422035010/http://access.fifa.com/en/history/history/0,3504,3,00.html | archive-date = 2007-04-22 | url-status = dead }}</ref>. ప్రపంచంలోని అతి ప్రాచీన ఫుట్‌బాలు పోటీ ఎఫ్‌ఎ కప్పు. ఇందులో ఇంగ్లీషు జట్లు 1872 నుండి ఆడుతున్నాయి. మొదటి అంతర్జాతీయ ఆట ఇంగ్లాండు, [[స్కాట్లాండ్|స్కాట్‌లాండుల]] మధ్య 1872లో [[గ్లాస్గో]]లో జరిగింది. ప్రపంచంలోని మొదటి ఫుట్‌బాలు లీగు ఇంగ్లాండులోని ఫుట్‌బాలు లీగు. ఇందులో 12 జట్లు ఆడేవి. అంతర్జాతీయ ఫుట్‌బాలు సంఘం (ఫీఫా) 1904లో [[పారిస్]] నగరంలో ఏర్పడింది. == ఆదరణ == ప్రపంచంలో అన్ని దేశాలలోనూ ఫుట్‌బాలను వృత్తిగా అడేవారు ఉన్నారు. కోట్ల మంది జనం, తమ కిష్టమైన జట్లు ఆడడం చూడడానికి స్టేడియాలకి తఱచూ వెళ్తుంటారు.<ref>{{cite web |url=http://football.guardian.co.uk/news/theknowledge/0,9204,1059366,00.html |title=Baseball or Football: which sport gets the higher attendance? |publisher=Guardian Unlimited |accessdate=2006-06-05 |website= |archive-url=https://web.archive.org/web/20080411002757/http://football.guardian.co.uk/news/theknowledge/0,9204,1059366,00.html |archive-date=2008-04-11 |url-status=dead }}</ref>. వందలకోట్ల మంది ఆటను టీవీలో చూస్తుంటారు.<ref>{{cite web | title = TV Data | work = FIFA website | url = http://www.fifa.com/aboutfifa/marketingtv/factsfigures/tvdata.html | accessdate = 2007-09-02 | archive-date = 2009-02-24 | archive-url = https://web.archive.org/web/20090224112318/http://www.fifa.com/aboutfifa/marketingtv/factsfigures/tvdata.html | url-status = dead }}</ref>. ప్రపంచంలో చాలా మంది ఫుట్‌బాలును మనోరంజనానికి ఆడతారు. 2001 లో ఫిఫా జరిపిన ఒక సర్వే ప్రకారం వీరి సంఖ్య 24కోట్ల దగ్గరలో ఉంది. దీన్ని 200 దేశాల్లో ఆడతారు.<ref>{{cite web | title = FIFA Survey: approximately 250 million footballers worldwide | work = FIFA website | url = http://www.access.fifa.com/infoplus/IP-199_01E_big-count.pdf | format = PDF | accessdate = 2007-09-02 | archive-url = https://web.archive.org/web/20060915133001/http://access.fifa.com/infoplus/IP-199_01E_big-count.pdf | archive-date = 2006-09-15 | url-status = dead }}</ref>. దీని సరళమైన నియమాలు, మౌలికంగా వుత్త బంతి అవసరం మాత్రమే వుండడంతో దీన్ని ఆడడం ప్రారంభించడం చాలా తేలిక. అందువలన ఈ ఆట ఎక్కువగా వ్యాపించింది. ప్రపంచంలో చాలా మందికి ఫుట్‌బాలంటే వీరాభిమానం. అభిమానుల జీవితంలో ఫుట్‌బాల్‌కి ఎనలేని ప్రాముఖ్యం వుంటుంది. కొన్ని దేశాలలో దీనికున్న ప్రాముఖ్యత బట్టి దీన్ని ప్రపంచంలోనే అతి ఎక్కువ ఆదరణ పొందిన ఆటగా పరిగణిస్తారు. దీని వల్ల యుధ్దాలు ఆగడం, యుద్ధాలు జరగడం కూడా జరిగాయి.<ref>{{cite web | title = Has football ever started a war? | work = The Guardian | url = http://football.guardian.co.uk/theknowledge/story/0,,2017161,00.html | accessdate = 2007-09-24 }}</ref> == ఆట నిబంధనలు == [[దస్త్రం:Kid playing soccer.jpg|thumb|250px|ఫుట్‌బాలుకు పిల్లలు, పెద్దలలో సమాన ఆదరణ కలదు]] ఆధికారిక ఆట నియమాలు పదిహేడు ఉన్నాయి. ఇవే ఆట యొక్క అన్ని స్థాయిల్లోనూ వర్తిస్తాయి. పిల్లలు, మహిళల కోసం వీటిని అప్పుడప్పుడూ స్వల్పంగా మార్చడం జరుగుతోంది. ఈ పదిహేడు నియమాలతో బాటు అనేక IFAB నిర్దేశాలు ఆటను నియంత్రిస్తాయి. ఆట నియమాలను ఫీఫా ప్రచురించినప్పటికీ అవి IFAB పర్యవేక్షణలోనే ఉన్నాయి.<ref>{{cite web| url=http://www.fifa.com/worldfootball/lawsofthegame.html| title=Laws Of The Game| publisher=FIFA| accessdate=2007-09-02| website=| archive-date=2007-09-01| archive-url=https://web.archive.org/web/20070901044035/http://fifa.com/worldfootball/lawsofthegame.html| url-status=dead}}</ref> === ఆటగాళ్ళు, సామగ్రి, రిఫరీలు === జట్టుకు గరిష్ఠంగా పదకొండు మంది ఆటగాళ్ళు ఉండవచ్చు, అందులో ఒకరు గోలీగా ఉండవలెను. బంతిని చేతితో తాకగలిగేది, గోలీలు మాత్రమే, అది కూడా వారి పెనాల్టీ స్థలంలో మాత్రమే. ఆటకి కావలసిన కనీస సామాగ్రి చొక్కా, లాగు, పాదరక్షలు, మోకాలి కవచాలు. ఇతరులకు, తమకూ హాని కలిగించగల చేతి గడియారాలు, ఆభరణాలు వంటి వస్తువులను ధరించరాదు. ఇఱు జట్ల దుస్తుల రంగుల మధ్య తగు వ్యత్యాసం ఉండాలి.<ref>{{cite web |url=http://www.fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws4_01.htm |publisher=FIFA |title=Laws of the game (Law 4–Players' Equipment) |accessdate=2007-09-24 |website= |archive-date=2007-09-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070913141601/http://fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws4_01.htm |url-status=dead }}</ref> ఆట జరిగే సమయంలో కొందరు ఆటగాళ్ళను ఇతరులతో మార్చవచ్చు. చాలా పోటీల్లో గరిష్ఠంగా ముగ్గురు ఆటగాళ్ళను మార్చవచ్చు. అప్పుడప్పుడూ ఆ సంఖ్య ఇంకా ఎక్కువ వుండవచ్చు. గాయం, అలసట, ఆటతీరులో లోటు, వ్యూహంలో మార్పు, కాలయాపన వంటి సందర్భాల్లో ఈ మార్పులను వినియోగిస్తారు. ఒక సారి మార్చిన ఆటగాణ్ణి తిరిగి ఆటలోకి తీసుకునే వీలు లేదు.<ref>{{cite web |url=http://www.fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws3_02.htm |publisher=FIFA |title=Laws of the game (Law 3–Substitution procedure) |accessdate=2007-09-24 |website= |archive-date=2007-10-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071011144947/http://fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws3_02.htm |url-status=dead }}</ref> ఆటని పర్యవేక్షించడానికి రిఫరీకి సర్వ హక్కులూ వుంటాయి. అతని/ఆమె నిర్ణయాలకు తిరుగు వుండదు. రిఫరీకి అండగా ఇద్దరు సహాయక రిఫరీలు ఉంటారు. ఉత్తమ స్థాయి ఆటలో అధనంగా నాలుగవ రిఫరీ కూడా ఉంటారు.<ref>{{cite web |url=http://www.fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws5_01.htm |publisher=FIFA |title=Laws of the game (Law 5–The referee) |accessdate=2007-09-24 |website= |archive-date=2007-09-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070913141909/http://fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws5_01.htm |url-status=dead }}</ref> === మైదానం === [[దస్త్రం:Football pitch metric.svg|410x410px|thumb| మీటర్లలో మైదాన పరిమాణాలు ([[:Image:Football pitch imperial.svg|అడుగులలో చూడండి]]) ]] అంతర్జాతీయ పెద్దల ఆటలకు మైదానం పొడవు 100–110 మీటర్లు (110–120&nbsp;గజాలు) వెడల్పు 64–75 మీటర్లు (70–80 గజాలు). మైదానం పొడవునా వుండే గీతలను "అడ్డగీతలు"గాను, వెడల్పు వెంబడి వుండే గీతలను, "గోలు గీతలు"గా సంబోధిస్తారు. ఇఱు గోలు గీతల మధ్యలో చెరో చతుర్భుజాకార గోలు వుండును.<ref>{{cite web |url=http://www.fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws1_01.htm |publisher=FIFA |title=Laws of the game (Law 1.1–The field of play) |accessdate=2007-09-24 |website= |archive-date=2007-09-13 |archive-url=https://web.archive.org/web/20070913142202/http://fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws1_01.htm |url-status=dead }}</ref>. గోలు వెడల్పు 8&nbsp;గజాలు (7.32&nbsp;మీ.) వుండాలి. గోలు యొక్క ఎత్తు 8&nbsp;అడుగులు (2.44&nbsp;మీ) వుండాలి. గోలు వెనుక నెట్లు వుంటాయి. అయితే, నియమాల ప్రకారం అవి వుండనక్కర లేదు.<ref>{{cite web |url=http://www.fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws1_04.htm |publisher=FIFA |title=Laws of the game (Law 1.4–The Field of play) |accessdate=2007-09-24 |website= |archive-date=2008-03-22 |archive-url=https://web.archive.org/web/20080322034405/http://www.fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws1_04.htm |url-status=dead }}</ref> ఇఱు గోలులకు ముందు పెనాల్టి స్థలం ఉంటుంది. దీనికి ఒక పక్క గోలు రేఖలు, గోలు రేఖ నుండి 18 గజాల పొడవైన (16.5&nbsp;మీ) 18 గజాల (16 మీ) రేఖలు, వాటి అంతాలను కలుపడానికి ఒక రేఖ వుంటాయి. ఈ స్థలంతో చాలా అవసరాలు వున్నాయి. ఒకటి, దీనికి బయట గోలీ చేతితో బంతిని తాకడానికి వీల్లేదు. తమ పెనాల్టీ స్థలంలో జట్టు తప్పిదం చేస్తే, వారిని శిక్షించడానికి, అవతలి జట్టుకు '''పెనాల్టీ కిక్''' ఇవ్వబడుతుంది.<ref>{{cite web |url=http://www.fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws1_03.htm |publisher=FIFA |title=Laws of the game (Law 1.3–The field of play) |accessdate=2007-09-24 |website= |archive-date=2007-10-11 |archive-url=https://web.archive.org/web/20071011084145/http://fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws1_03.htm |url-status=dead }}</ref> === కాలము, టై ఛేదించు విధానాలు === పెద్దల ఆటలో రెండు భాగాలుగా, ఒక్కో భాగం 45 నిమిషాల వ్యవధితో, ఉంటాయి. ఈ వ్యవధులలో ఆట నిరంతరాయంగా జరుగుతూనే వుంటుంది. రెండు సగాల మధ్య 15 నిమిషాల విరామం వుంటుంది. ఈ మ్యాచ్‍లో రెఫరీ అధికారికంగా సమయాన్ని నమోదు చేస్తారు. అత్యవసర సమయాల్లో తగు విధంగా నిర్ణయాలు తీసుకుంటారు. ఆటగాళ్ల మార్పుచేర్పులు జరిపేటపుడు, ఆటగాళ్లు గాయాల బారిన పడినప్పుడూ, ఇంకా ఇతర సంధర్బాలలో సమయాన్ని నియంత్రించి, అదనపు సమయాన్ని మ్యాచ్‍కు జోడించగల అధికారాలు రిఫరీకి ఉన్నాయి. ఆటలో సాధారణంగా కలిగే ఈ జోడింపులని "స్టాపేజ్ టైమ్" లేదా "ఇంజురీ టైమ్" అంటారు, వీటికి పూర్తి బాధ్యత రిఫరీ వహిస్తాడు. రిఫరీ మాత్రమే మ్యాచ్ ముగింపును ప్రకటిస్తారు. నాల్గవ అంపైర్ అందుబాటులో ఉండే కొన్ని మ్యాచీలో, మ్యాచి ప్రథమార్థం లేదా ద్వితియార్థం చివర్లో రిఫరీ, తాను అదనంగా చేర్చదలచిన సమయాన్ని సూచిస్తాడు. అప్పుడు నాల్గవ అంపైర్, ఆటగాళ్లకి, ప్రేక్షకులకు రిఫరీ సూచించిన అదనపు సమయాన్ని ఒక బోర్డుపైన రాసి చూపిస్తాడు. ఈ అదనపు సమయాన్ని కూడా పొడిగించగల అధికారం మ్యాచ్ రిఫరీకి ఉంది.[http://www.fifa.com/flash/lotg/football/en/Laws7 02.htm అదనపు సమాచారం]{{Dead link|date=అక్టోబర్ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }} == ప్రవర్తక సంఘాలు == ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఫుట్‍బాల్ (సంబంధిత ఆటలగు, [[ఫుట్‍సాల్]], [[బీచ్ సాకర్]]) ను శాసించగల, గుర్తింపుపొందిన సంస్థ [[FIFA]] (Fédération Internationale de Football Association - ఫెడరేషన్ ఇంటర్‍నేషనల్ డి ఫుట్‍బాల్ అసోసియేషన్) . ఈ FIFA ప్రధాన కార్యాలయాలు జ్యూరిచ్ లో ఉన్నాయి. FIFA కు అనుబంధంగా మరొక ఆరు ప్రాంతీయ సంస్థలు (కాన్‍ఫెడరేషన్స్) ప్రపంచవ్యాప్తంగా పనిచేస్తున్నాయి. అవి: * ఆసియా: [[Asian Football Confederation]] (AFC) * అఫ్రికా: [[Confederation of African Football]] (CAF) * మధ్య/ఉత్తర అమెరికా & కరేబియన్ : [[CONCACAF|Confederation of North, Central American and Caribbean Association Football]] (CONCACAF; "ఫుట్‍బాల్ కాన్‍ఫెడరేషన్" అని కూడా పిలుస్తారు.) * యూరోప్: [[UEFA|Union of European Football Associations]] (UEFA) * ఓషియానియా: [[Oceania Football Confederation]] (OFC) * దక్షిణ అమెరికా: [[CONMEBOL|Confederación Sudamericana de Fútbol]] (South American Football Confederation; CONMEBOL) జాతీయ అసోసియేషన్లు వాటివాటి దేశాల్లో మాత్రమే ఫుట్‍బాల్‍ను నియంత్రిస్తూంటాయి. ఇవి (జాతీయ అసోసియేషన్లు) FIFA తోనూ, వాటి వాటి ఖండపు కాన్‍ఫెడరేషన్స్‍తోనూ అనుబంధంగా ఉంటాయి. == వివిధ పేర్లు == మొదట్లో, ఈ ఆట నియమ నిబంధనలు రచించే సమయంలో ''అసోషియేషన్ ఫుట్ బాల్''గా పేర్కొనబడింది. అప్పటిలో ఫుట్‌బాల్ గా వ్యవహరింపబడే వేరే ఆటలనుండి తేడా తెలుసుకోవడానికి దీనికి ఈ పేరు ఇవ్వబడింది. ఈనాడు ప్రాచుర్యంలో వున్న ఇంకో పేరు "''సాకర్''". ఈ పేరును ప్రధానంగా [[అమెరికా|అమెరికా సంయుక్త రాష్టాలలో]] వాడతారు, అక్కడ ''అమెరికన్ ఫుట్‌బాల్‌''ను ఫుట్‌బాల్ గా వ్యవహరించడం చేత, అధికారిక పేరు ''అసోషియేషన్ ఫుట్ బాల్'' అయినప్పటికి, ప్రపంచమంతటా దీనిని ఎక్కువగా "ఫుట్‌బాల్" గానే పిలవడం జరుగుతుంది. == ఇవీ చదవండి == * [[సుర్జీత్‌ సేన్‌గుప్తా]] * [[ఆసియా క్రీడలు]] == మూలాలు == {{reflist|2}} == బయటి లంకెలు == * [http://www.fifa.com/ Federation Internationale de Football Association (FIFA)] * [http://www.fifa.com/en/regulations/index.html The Current Laws of the Game (LOTG)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070507040050/http://www.fifa.com/en/regulations/index.html |date=2007-05-07 }} [[వర్గం:ఫుట్ బాల్]] [[వర్గం:బంతాటలు]] [[వర్గం:జట్టు క్రీడలు]] [[వర్గం:ఒలింపిక్ క్రీడలు]] [[వర్గం:ఈ వారం వ్యాసాలు]] opq1krpk00tyrcce5k7t13ivkqp0pwv 0 165093 3609618 3522879 2022-07-28T13:11:55Z MYADAM ABHILASH 104188 #WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను' wikitext text/x-wiki '''ఎర్రగుంటపల్లి ''' [[అనంతపురం జిల్లా]], [[తాడిపత్రి మండలం|తాడిపత్రి]] మండలానికి చెందిన గ్రామం. {{Infobox Settlement| ‎|name = ఎర్రగుంటపల్లి |native_name = |nickname = |settlement_type = గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[తాడిపత్రి మండలం|తాడిపత్రి]] <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = |population_blank2 = |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 14.886831 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 77.932763 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = 515411 |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} ==గ్రామంలో ప్రధాన పంటలు== *[[వరి]] *[[వేరుశెనగ]] *[[ప్రొద్దుతిరుగుడు]] ==గ్రామంలో ప్రధాన వృత్తులు== *[[వ్యవసాయం]] *[[కుమ్మరి]] *[[మంగలి]] ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:తాడిపత్రి మండలంలోని రెవిన్యూయేతర గ్రామాలు]] ntf4zqjrs5bzwpcb37v8zs109crv8z4 0 165322 3609617 3532773 2022-07-28T13:08:54Z MYADAM ABHILASH 104188 #WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను' wikitext text/x-wiki {{Infobox Settlement| ‎|name = పోతిన మల్లయ్య పాలెం |native_name = |nickname = |settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[విశాఖపట్నం జిల్లా|విశాఖపట్నం]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[విశాఖపట్నం మండలం|విశాఖపట్నం]] <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషులు |population_blank1 = |population_blank2_title = స్త్రీలు |population_blank2 = |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2011 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 17.799848 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 83.353897 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} '''పోతిన మల్లయ్య పాలెం''', [[విశాఖపట్నం]] జిల్లా, [[విశాఖపట్నం మండలం|విశాఖపట్నం]] మండలానికి చెందిన గ్రామం. ==గ్రామంలో విద్యా సౌకర్యాలు== ఈ గ్రామంలో అనేక విద్యా సంస్థలు కలవు. ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} == వెలుపలి లంకెలు == {{విశాఖపట్నం (గ్రామీణ) మండలంలోని గ్రామాలు}} [[వర్గం:విశాఖపట్నంలోని ప్రాంతాలు]] 1vajtztgklz33i4j9u0mhx19mgt01o1 0 165334 3609616 3532368 2022-07-28T13:07:38Z MYADAM ABHILASH 104188 #WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను' wikitext text/x-wiki {{Infobox Settlement| ‎|name = పెదదొడ్డిగల్లు |native_name = |nickname = |settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[విశాఖపట్నం జిల్లా|విశాఖపట్నం]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[నక్కపల్లి మండలం|నక్కపల్లి]] <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషులు |population_blank1 = |population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2011 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 17.430123 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 82.682904 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} '''పెదదొడ్డిగల్లు''', [[విశాఖపట్నం]] జిల్లా, [[నక్కపల్లి మండలం|నక్కపల్లి మండలానికి]] చెందిన గ్రామం.<ref>{{Cite web |url=http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&district_code=13 |title=భారత ప్రభుత్వం నిర్వహించిన 2011 గణాంకాల జాలగూడు |website= |access-date=2015-08-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140714171612/http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&district_code=13 |archive-date=2014-07-14 |url-status=dead }}</ref> ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} {{నక్కపల్లి మండలంలోని గ్రామాలు}} dy8qlani4sldl6gjywdtewhyaxpv9m2 0 167236 3609615 3531260 2022-07-28T13:01:24Z MYADAM ABHILASH 104188 #WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను' wikitext text/x-wiki '''పరిశావారిపాలెం''' [[బాపట్ల జిల్లా]], [[నగరం మండలం|నగరం మండలానికి]] చెందిన గ్రామం. పిన్ కోడ్ నం. 522 329., ఎస్.టి.డి.కోడ్ = 08643. <ref>[http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&district_code=17 భారత ప్రభుత్వం నిర్వహించిన 2011 గణాంకాల జాలగూడు] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150415192755/http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&district_code=17 |date=2015-04-15 }} భారత ప్రభుత్వం నిర్వహించిన 2011 గణాంకాల జాలగూడు]</ref> {{Infobox Settlement| ‎|name = పరిశావారిపాలెం |native_name = |nickname = |settlement_type = గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[బాపట్ల జిల్లా|బాపట్ల]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[నగరం మండలం|నగరం]] <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2001 |population_footnotes = |population_note = |population_total = |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల |population_blank1 = |population_blank2_title = స్త్రీల |population_blank2 = |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 15.890174 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 80.743979 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = 522329 |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = 08643 |blank1_name = |website = |footnotes = }} ఈ గ్రామం సిరిపూడి గ్రామానికి శివారు గ్రామం. ==గ్రామ పాఠశాల== ఈ గ్రామములో రు. 6.5 లక్షలతో నిర్మించిన పాఠశాల భవనానికి 204, ఆగస్టు-5న ప్రారంభోత్సవం చేసారు. [[వర్గం:నగరం మండలం లోని రెవిన్యూయేతర గ్రామాలు]] im02re2zqjr1j99bkpos6uc1oqu5fcm 0 168073 3609614 3536083 2022-07-28T12:58:34Z MYADAM ABHILASH 104188 #WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను' wikitext text/x-wiki "రామానగరం" కృష్ణా జిల్లా [[చల్లపల్లి మండలం|చల్లపల్లి మండలానికి]] చెందిన గ్రామం. పిన్ కోడ్ నం 521 126., ఎస్.టి.డి.కోడ్ నం. 08671. {{Infobox Settlement| ‎|name = రామానగరం |native_name = |nickname = |settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[కృష్ణా జిల్లా|కృష్ణా]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[చల్లపల్లి మండలం|చల్లపల్లి]] <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = శ్రీ పుట్టి వీరాస్వామి |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2001 |population_footnotes = |population_note = |population_total = |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషులు |population_blank1 = |population_blank2_title = స్త్రీలు |population_blank2 = |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2011 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 15.948122 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 80.586944 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = 521 126 |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = 08671 |blank1_name = |website = |footnotes = }} ==గ్రామ చరిత్ర== ==గ్రామం పేరు వెనుక చరిత్ర== ==గ్రామ భౌగోళికం== సముద్రమట్టానికి 10 మీ.ఎత్తు ===సమీప గ్రామాలు=== ===సమీప మండలాలు=== ==గ్రామానికి రవాణా సౌకర్యాలు== ==గ్రామములోని విద్యా సౌకర్యాలు== #మండల పరిషత్తు ప్రాథమిక పాఠశాల:- ఈ పాఠశాలలో, 2014, ఆగస్టు-15వ తేదీనాడు, జాతిపిత మాహాత్మా గాంధీజీ మరియూ భారత జాతీయ పతాక రూపకర్త శ్రీ పింగళి వెంకయ్య గారల విగ్రహాల ఆవిష్కరణ నిర్వహించెదరు. రామానగరం యువజన సంఘం ఆధ్వర్యంలో ఏర్పాటు చేయుచున్న ఈ విగ్రహాలను, ఘంటసాల మండలం చినకళ్ళేపల్లి గ్రామానికి చెందిన ప్రముఖ సంఘసేవకురాలు శ్రీమతి గుత్తికొండ కోకిలాంబ సమకూర్చారు. [2] #శ్రీ నాగార్జున పబ్లిక్ స్కూల్ & విద్యాలయ. #ఈ గ్రామంలో మూడు ప్రవేటు విద్యసంస్ధలు ఉన్నాయి. ==గ్రామంలో మౌలిక వసతులు== ==గ్రామానికి సాగు/త్రాగునీటి సౌకర్యం== ఆరవ నంబరు కాలువ (కె.యి.బి.కెనాల్ నుండి బ్రాంచ్). ==గ్రామ పంచాయతీ== ఈ గ్రామం లక్ష్మీపురం గ్రామ పంచాయతీ పరిధిలోని గ్రామం. ==గ్రామములోని దర్శనీయప్రదేశములు/దేవాలయములు== #శ్రీ కోదండరామస్వామివారి ఆలయం:- ఈ ఆలయంలో ప్రతి సంవత్సరం శ్రీరామనవమికి, శ్రీ సీతారాముల కళ్యాణం, ఘనంగా నిర్వహించెదరు. ఈ ఆలయం వద్ద దేవినవరాత్రులు ఘనంగా జరుగును. [1] #శ్రీ ఆంజనీయస్వామి దేవాలయం వద్ద వినాయకచవితి వేడుకలు అత్యంత వేడుకగా జరుగును. ==గ్రామంలో ప్రధాన పంటలు== ==గ్రామంలో ప్రధాన వృత్తులు== ==గ్రామ ప్రముఖులు== ఈ గ్రామంలో రాజకీయప్రముఖులు శ్రీ మూల్పురి వేంకటేశ్యరరావు, శ్రీ లంకబాబు తదితరులు నివసిస్తున్నారు. ==గ్రామ విశేషాలు== ఈ గ్రామంలో అన్ని సౌకర్యలు అందుబాటులో ఉండటం వలన మండలంలోనే అత్యత నివాసయోగ్యమైన గ్రామముగా గుర్తించబడింది. ==మూలాలు== [1] ఈనాడు కృష్ణా/అవనిగడ్డ; 2013,ఏప్రిల్-18; 1వపేజీ. [2] ఈనాడు కృష్ణా/అవనిగడ్డ; 2014,ఆగస్టు-14; 3వపేజీ. [[వర్గం:చల్లపల్లి మండలంలోని గ్రామాలు]] imft9m9r43e2ubc3cq7fz9yb6ro9p6e 0 172425 3609613 3532906 2022-07-28T12:54:47Z MYADAM ABHILASH 104188 #WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను' wikitext text/x-wiki "బంగారురెడ్డిపాలెం" [[బాపట్ల జిల్లా]], [[కర్లపాలెం మండలం|కర్లపాలెం మండలానికి]] చెందిన గ్రామం. ఈ గ్రామం కర్లపాలెం గ్రామ పంచాయతీ పరిధిలోని శివారు గ్రామం. {{Infobox Settlement| ‎|name = బంగారురెడ్డిపాలెం |native_name = |nickname = |settlement_type = గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |image size = |image_caption = |image_map = |map size = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_map size = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = |pushpin_map size = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[బాపట్ల జిల్లా|బాపట్ల]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[కర్లపాలెం మండలం|కర్లపాలెం]] <!-- Politics -----------------> |government_footnotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2001 |population_footnotes = |population_note = |population_total = |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = |population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2011 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 15.939191 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 80.536002 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ : |postal_code = 522111 |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = 08643 |blank1_name = |website = |footnotes = }} ==గ్రామంలోని దర్శనీయ ప్రదేశములు/దేవాలయాలు== శ్రీ కోదండరామస్వామివారి ఆలయం. : ==మూలాలు== * ఈనాడు గుంటూరు రూరల్/పొన్నూరు; 2014,నవంబరు-1; 2వపేజీ [[వర్గం:కర్లపాలెం మండలం లోని రెవిన్యూయేతర గ్రామాలు]] 1s6j9dcv66kvugtgrn5ufuecvn4awdc 0 172618 3609883 3609445 2022-07-29T08:22:25Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 /* ర */ wikitext text/x-wiki ఈ క్రింద ఉదహరించిన స్త్రీల పేర్లు గుర్తించదగిన భారతీయ సినిమా నటీమణుల ఒక అక్షర జాబితా. {{అక్షర క్రమ విషయ సూచిక }} ==అ== [[దస్త్రం:Anjalidevi.jpg|thumb|తెలుగు సినిమా నటి అంజిలీదేవి]] {{refbegin|2}} * '' [[అంకిత]] '' * '' [[అంకితా లోఖండే]] '' * '' [[అంజనా బసు]] '' * '' [[అంజనా బౌమిక్]] '' * '' [[అంజనా ముంతాజ్]] '' * '' [[అంజనా సుఖానీ]] '' * '' [[అంజలా జవేరి]] '' * '' [[అంజలి (నటి)|అంజలి]] '' * '' [[అంజలి దేవి]] '' * '' [[అంజలి సుధాకర్]] '' * '' [[అంజలి పాటిల్]] '' * '' [[అంజలి పైగాంకర్]] '' * '' [[అంజూ మెహేంద్రూ]] '' * '' [[అంతర మాలి]] '' * '' [[అంబిక (నటి)|అంబిక]] '' * '' [[అక్షర గౌడ]] '' * '' [[అక్షర మీనన్]] '' * '' [[అక్షర హాసన్]] '' * '' [[అక్షా పార్ధసాని]] '' * '' [[అచలా సచ్‍‍దేవ్]] '' * '' [[అదితి గోవిత్రికర్]] '' * '' [[అదితిరావు హైదరీ]]'' * ''[[అదితి సారంగ్ధర్]]'' * ''[[అదితి రాథోర్]]'' * ''[[అనన్య (నటి)|అనన్య]]'' * ''[[అన్వారా బేగం]]'' * '' [[అనషువా మజుందార్]] '' * '' [[అనిత గుహ]] '' * '' [[అనిత హస్సానందని]] '' * '' [[అనితా కఁవర్]] '' * '' [[అనితా చౌదరి]] '' * '' [[అనితా రాజ్]] '' * '' [[అను అగర్వాల్]] '' * '' [[అను ప్రభాకర్]] '' * '' [[అనుపమ గౌడ]] '' * '' [[అనురాధ రాయ్]] '' * '' [[అనుపమ వర్మ]] '' * '' [[అనుభా గుప్తా]] '' * '' [[అనురాధ (నటి)|అనురాధ]] '' * '' [[అనురాధ మెహతా (నటి)|అనురాధ మెహతా]] '' * '' [[అనుష్క మన్‌చందా]] '' * '' [[అనుష్క శర్మ]] '' * '' [[అనుష్క శెట్టి]] '' * '' [[అనుష్క]] '' * '' [[అనూషా దండేకర్]] '' * '' [[అనూజా సాతే]] '' * ''[[అన్నపూర్ణ (నటి)|అన్నపూర్ణ]]'' * ''[[అనిలా శ్రీకుమార్]]'' * '' [[అన్నా లెజ్‌నేవా]] '' * '' [[అపర్ణా సేన్]] '' * '' [[అపూర్వ]] '' * '' [[అభినయ (నటి)]] '' * '' [[అభినయశ్రీ]] '' * '' [[అభిసారిక]] '' * '' [[అమల అక్కినేని]] '' * '' [[అమలా పాల్]] '' * '' [[ఎమీ జాక్సన్|అమీ జాక్సన్]] '' * '' [[అమీటా]] '' * '' [[అమీషా పటేల్]] '' * '' [[అమృత ఛటోపాధ్యాయ్]] '' * '' [[అమృత ప్రకాష్]] '' * '' [[అమృతా సింగ్]] '' * '' [[అమృతా సతీష్]] '' * '' [[అమృతా రావు]] '' * '' [[అమృత అరోరా]] '' * '' [[ఆయేషా జుల్కా]] '' * '' [[అరుణ షీల్డ్స్]] '' * '' [[అరుణా ఇరానీ]] '' * '' [[అరుంధతి దేవి]] '' * '' [[అర్చన (నటి)|అర్చన]] '' * '' [[అర్చన (నటి)|అర్చన]] '' * '' [[అర్చన గుప్తా]] '' * '' [[అర్చన జోగ్లేకర్]] '' * '' [[అర్చన జోస్ కవి]] '' * '' [[అర్చన పూరణ్ సింగ్]] '' * '' [[ఆలియా భట్]] '' * '' [[అవికా గోర్]] '' * '' [[అశ్వని (నటి)|అశ్వని]] '' * '' [[అశ్విని భావే]] '' * '' [[ఆమని]] '' * '' [[ఆసిన్]] '' * '' [[అలోకానంద రాయ్]] '' {{refend}} ==ఆ== {{Div col||13em}} * '' [[ఆమని]] '' * '' [[ఆర్తీ అగర్వాల్]] '' * '' [[ఆయేషా జుల్కా]] '' * '' [[ఆండ్రియా]] '' * '' [[ఆరతి]] '' * '' [[ఆర్తి చాబ్రియా]] '' * '' [[ఆశా పరేఖ్]] '' * '' [[ఆశా బోర్డోలోయ్]] '' * '' [[ఆశా పాటిల్]] '' * '' [[ఆషా సైని]] '' * '' [[ఆషిమా భల్లా]] '' * '' [[ఆసిన్]] '' * '' [[ఆయేషా టాకియా]] '' * '' [[ఆన్నే షేమోటీ]] '' * '' [[ఆరతీ ఛాబ్రియా]] '' * '' [[ఆలియా భట్]] '' * ''[[ఆత్మీయ రాజన్]]'' * ''[[ఆదితి పోహంకర్]]'' * ''[[ఆంచల్ ఖురానా]]'' * ''[[ఆంచల్ ముంజాల్]]'' {{Div col end}} ==ఇ== {{Div col||13em}} * '' [[ఇ.వి.సరోజ]] '' * '' [[ఇలెని హమాన్]] '' * '' [[ఇనియా]] '' * '' [[ఇజాబెల్లె లీటె]] '' * '' [[ఇంద్రాణి హల్దార్]] '' * '' [[ఇలియానా]] '' * '' [[ఇషితా రాజ్ శర్మ]] '' * '' [[ఇషా కొప్పికర్]] '' * '' [[ఇషా డియోల్]] '' * '' [[ఇషా తల్వార్]] '' * '' [[ఇషా రిఖి]] '' * '' [[ఇషా శర్వాణి]] '' * '' [[ఇషా చావ్లా]] '' * '' [[ఇంద్రజ]] '' * '' [[ఇలియానా]] '' {{Div col end}} ==ఈ== {{Div col||13em}} * '' [[ఈల్లి అవ్రామ్]] '' * '' [[ఈషా గుప్తా]] '' {{Div col end}} ==ఉ== {{Div col||13em}} * '' [[ఉత్తర ఉన్ని]] '' * '' [[ఉదయ]] '' * '' [[ఉదయభాను]] '' * '' [[ఉడుతా సరోజిని]] '' * '' [[ఉదయతార]] '' * '' [[ఉదితా గోస్వామి]] '' * '' [[ఉజ్వల రౌత్]] '' * '' [[ఉపాసన సింగ్]] '' * '' [[ఉమా (నటి)|ఉమా]] '' * '' [[ఉమా పద్మనాభన్]] '' * '' [[ఉమశ్రీ]] '' * '' [[ఉమాశశి]] '' * '' [[ఉషా కిరణ్]] '' * '' [[ఉషా నాదకర్ణి]] '' * '' [[ఉల్కా గుప్తా]] '' {{Div col end}} ==ఊ== {{Div col||13em}} * '' [[ఊహ (నటి)]] '' * '' [[ఊర్మిళ (నటి)|ఊర్మిళా మటోండ్కర్]] '' * '' [[ఊర్మిళ మహంత]] '' * '' [[ఊర్మిళా కనిత్కర్]] '' * '' [[ఊర్వశి (నటి)|ఊర్వశి]] '' * '' [[ఊర్వశి ధోలకియా]] '' * '' [[ఊర్వశి శర్మ]]'' * ''[[ఊర్వశి రౌతేలా]]'' {{Div col end}} ==ఋ== {{Div col||13em}} * '' [[ఋష్యేంద్రమణి]] '' {{Div col end}} ==ఎ== {{Div col||13em}} * '' [[ఎల్.విజయలక్ష్మి]] '' * '' [[ఎమ్.వి.రాజమ్మ]] '' * '' [[ఎస్.వరలక్ష్మి]] '' {{Div col end}} ==ఏ== {{Div col||13em}} * ''[[ఏకావలీ ఖన్నా]]'' {{Div col end}} ==ఐ== {{Div col||13em}} * '' [[ఐమీ బారువా]] '' * '' [[ఐశ్వర్య రాజేష్]] '' * '' [[ఐశ్వర్య]] '' * '' [[ఐశ్వర్య అర్జున్]] '' * '' [[ఐశ్వర్య దేవన్]] '' * '' [[ఐశ్వర్య నాగ్]] '' * '' [[ఐశ్వర్య రాయ్]] '' * '' [[ఐదేయు హాండిక్]] '' * '' [[ఐంద్రితా రే]] '' * '' [[ఐశ్వర్య నార్కర్]] '' {{Div col end}} ==ఒ== {{Div col||13em}} * '' [[ఓంజోలీ నాయర్]] '' * '' [[ఓవియా హెలెన్]] '' {{Div col end}} ==ఓ== {{Div col||13em}} {{Div col end}} ==ఔ== {{Div col||13em}} {{Div col end}} ==క== {{Div col||13em}} * '' [[కృష్ణకుమారి (నటి)|కృష్ణకుమారి]] '' * '' [[కాంచన]] '' * '' [[కాంచన మొయిత్రా]] ' * '' [[కుష్బూ]] '' * '' [[కొమ్మూరి పద్మావతీదేవి]] '' * '' [[కృతి సనన్]] '' * '' [[కలర్స్ స్వాతి]] '' * '' [[కల్యాణి (నటి)|కల్యాణి]] '' * '' [[కల్పనా రాయ్]] '' * '' [[కే.పీ.ఏ.సీ లలిత]] '' * '' [[కృష్ణవేణి]] '' * '' [[కె.మాలతి]] '' * '' [[కీర్తి చావ్లా]] '' * '' [[కోవై సరళ]] '' * '' [[కౌష రచ్]] '' * '' [[కౌషని ముఖర్జీ]] '' * '' [[కౌసల్య (నటి)]] '' * '' [[కౌశంబి భట్]] '' * '' [[కనకం]] '' * '' [[కనన్ దేవి]] '' * '' [[కవితా రాధేశ్యాం]] '' * '' [[కవితా కౌశిక్]] '' * '' [[కమలికా బెనర్జీ]] '' * '' [[కబితా]] '' * '' [[కబేరి బోస్]] '' * '' [[కె.ఆర్.విజయ]] '' * '' [[కాథరిన్ ట్రెస]] '' * '' [[కరోల్ గ్రేసియస్]] '' * '' [[కైనాత్ అరోరా]] '' * '' [[కైరా దత్]] '' * '' [[కవిత (నటి)|కవిత]] '' * '' [[కీరత్ భాట్టల్]] '' * '' [[కిరణ్ ఖేర్]] '' * '' [[కీతు గిద్వాని]] '' * '' [[క్రితిక కామ్రా]] '' * '' [[కేథరీన్ థెరీసా]] '' * '' [[క్రిస్టైల్ డిసౌజా]] '' * '' [[కుల్రాజ్ రంధ్వా]] '' * '' [[కుల్ సిద్ధు]] '' * '' [[కంగనా రనౌత్]] '' * '' [[కత్రినా కైఫ్]] '' * '' [[కనక (నటి)|కనక]] '' * '' [[కనికా|కనికా సుబ్రమణ్యం]] '' * '' [[కమలినీ ముఖర్జీ]] '' * '' [[కరిష్మా తన్నా]] '' * '' [[కరీనా కపూర్]] '' * '' [[కరిష్మా కపూర్]] '' * '' [[కరుణా బెనర్జీ]] '' * '' [[కల్కి]] '' * '' [[కల్పనా (కన్నడ నటి)|కల్పనా]] '' * '' [[కల్పనా రంజని]] '' * '' [[కల్పనా (హిందీ సినిమా నటి)|కల్పనా]] '' * '' [[కల్పనా అయ్యర్]] '' * '' [[కల్పనా కార్తీక్]] '' * '' [[కవియూర్ పొన్నమ్మ]] '' * '' [[కాజల్ అగర్వాల్]] '' * '' [[కాజల్ కిరణ్]] '' * '' [[కాజల్ గుప్తా]] '' * '' [[కాజోల్]] '' * '' [[కామినీ కౌషల్]] '' * '' [[కామ్నా జఠ్మలానీ]] '' * '' [[కార్తికా నాయర్]] '' * '' [[కార్తీక]] '' * '' [[కావ్య మాధవన్]] '' * '' [[కాశ్మీర షా]] '' * '' [[కాశ్మీరా పరదేశి]] '' * '' [[కాశ్మీరీ సైకియా బారుహ్]] '' * '' [[కిమీ కట్కర్]] '' * '' [[కిమీ వర్మ]] '' * '' [[కిమ్ శర్మ]] '' * '' [[కిరణ్ రాథోడ్]] '' * '' [[కీర్తి రెడ్డి]] '' * '' [[కీర్తి చావ్లా]] '' * '' [[కీర్తి కుల్హారీ]] '' * '' [[కుంకుమ (నటి)|కుంకుమ]] '' * '' [[కుమారి (నటి)|కుమారి]] '' * '' [[కుల్జిత్ రంధ్వా]] '' * '' [[కృతి సనన్]] '' * '' [[కృతి కర్బంద]] '' * ''[[క్రతికా సెంగార్]]'' * '' [[కృష్ణ కుమారి (నటి)|కృష్ణ కుమారి]] '' * '' [[కుచలకుమారి]] '' * '' [[కొంకణ సేన్ శర్మ]] '' * '' [[కొనీనికా బెనర్జీ]] '' * '' [[కోయెనా మిత్ర]] '' * '' [[కోమల్ ఝా]] '' * '' [[కోమల్]] '' * '' [[కోయల్ ప్యురీ]] '' * '' [[కోయెల్ మల్లిక్]] '' * '' [[కౌసల్య (నటి)|కౌసల్య]] '' * '' [[క్రాంతి రేడ్కర్]] '' * '' [[కేతకీ దత్తా]] '' * '' [[కేతకీ నారాయణ్]] '' * '' [[కేత్కి డేవ్]] '' * '' [[కైనాత్ అరోరా]] '' {{Div col end}} ==ఖ== {{Div col||13em}} * '' [[ఖుర్షీద్]] '' {{Div col end}} ==గ== {{Div col||13em}} * '' [[గాయత్రీ]] '' * '' [[గజాలా]] '' * '' [[గిరిజ (నటి)|గిరిజ]] '' * '' [[గీత (నటి)|గీత]] '' * '' [[గీతాంజలి (నటి)|గీతాంజలి]] '' * '' [[గుత్తా జ్వాల]] '' * '' [[గీతా సింగ్]] '' * '' [[గీతా డే]] '' * '' [[గీతాలీ రాయ్]] '' * '' [[గిరిజా షెత్తర్]] '' * '' [[గంగారత్నం]] '' * '' [[గిసెల్లి మొన్టైరో]] '' * '' [[గాబ్రియేలా బెర్టాంటే]] '' * '' [[గాయత్రి రఘురాం]] '' * '' [[గాయత్రి జయరామన్]] '' * '' [[గాయత్రీ జోషి]] '' * '' [[గాయత్రీ పటేల్ బహ్ల్]] '' * '' [[గిరిజా లోకేష్]] '' * '' [[గీతా (నటి)|గీత]] '' * '' [[గీతా బస్రా]] '' * '' [[గీతా దత్]] '' * '' [[గీతా బాలి]] '' * '' [[గీతూ మోహన్దాస్]] '' * ''[[గుల్‌ పనాగ్‌]] '' * ''[[గుర్బానీ జడ్జ్]] '' * '' [[గోపిక]] '' * '' [[గౌతమి]] '' * '' [[గౌరీ కర్ణిక్]] '' * '' [[గౌరీ పండిట్]] '' * '' [[గౌరీ ముంజాల్]] '' * '' [[గౌహర్ ఖాన్]]'' * '' [[గౌతమి కపూర్]]'' {{Div col end}} ==ఘ== {{Div col||13em}} {{Div col end}} ==చ== {{Div col||13em}} * '' [[చిత్తజల్లు కాంచనమాల|కాంచనమాల]] '' * '' [[ఛాయాదేవి (తెలుగు నటి)|ఛాయాదేవి]] '' * '' [[చంద్రకళ]] '' * '' [[చంద్రావతి దేవి]] '' * '' [[చంద్రకళా మోహన్]] '' * '' [[చిత్ర (నటి)|చిత్ర]] '' * '' [[చర్మిల (నటి)|చర్మిల]] '' * '' [[చిత్రాంగద సింగ్]] '' * '' [[చిత్రాషి రావత్]] '' * '' [[చిట్కల బిరాదార్]] '' * '' [[ఛాయా సింగ్]] '' * '' [[చార్మీ కౌర్]] '' * '' [[చిప్పి (నటి)|చిప్పి]] '' * '' [[ఛాయాదేవి (బెంగాలీ నటి)|ఛాయాదేవి]] '' * '' [[చేతనా దాస్]] '' * '' [[చుమ్కీ చౌదరి]] '' * '' [[చైతీ ఘోషల్]] '' {{Div col end}} ==జ== {{Div col||13em}} * '' [[జి.వరలక్ష్మి]] '' * '' [[జమున (నటి)|జమున]] '' * '' [[జమున బారువా]] '' * '' [[జ్యోతిలక్ష్మి (నటి)|జ్యోతిలక్ష్మి]] '' * '' [[జయచిత్ర]] '' * '' [[జీవిత]] '' * '' [[జయలలిత (నటి)|జయలలిత]] '' * '' [[జయా బచ్చన్]] '' * '' [[జయప్రద]] '' * '' [[జహీరా]] '' * '' [[జయంతి (నటి)|జయంతి]] '' * '' [[జరీనా]] '' * '' [[జరీన్ ఖాన్]] '' * '' [[జివిధ శర్మ]] '' * '' [[జీనత్ అమన్]] '' * '' [[జేబా భక్తియార్]] '' * '' [[జుబేదా]] '' * '' [[జన్నత్ జుబైర్ రహ్మాని]] '' * '' [[జెనీలియా|జెనీలియా డిసౌజా]] '' * '' [[జెరిఫా వాహిద్]] '' * '' [[జాక్వెలిన్ ఫెర్నాండెజ్]] '' * '' [[జాప్జీ ఖైరా]] '' * '' [[జయభారతి]] '' * '' [[జయ భట్టాచార్య]] '' * '' [[జయచిత్ర]] '' * '' [[జయలలిత జయరాం]] '' * '' [[జయప్రద]] '' * '' [[జయ రే]] '' * '' [[జయశీల]] '' * '' [[జయసుధ]] '' * '' [[జయమాల]] '' * '' [[జయమాలిని]] '' * '' [[జయవాణి]] '' * '' [[జయ సీల్]] '' * '' [[జెన్నిఫర్ కొత్వాల్]] '' * '' [[జెన్నిఫర్ వింగెట్]] '' * '' [[ఝర్నా బాజ్రాచార్య]] '' * '' [[జియా ఖాన్]] '' * '' [[జుగ్ను ఇషిక్వి]] '' * '' [[జుహీ చావ్లా]] '' * '' [[జుహీ బాబర్]] '' * '' [[జ్యోతిక]] '' * '' [[జూన్ మాలియా]] '' * '' [[జాంకీ బోడివాలా]] '' {{Div col end}} ==ఝ== {{Div col||13em}} * '' [[ఝాన్సీ (నటి)|ఝాన్సీ]] '' {{Div col end}} ==ట== {{Div col||13em}} * '' [[టబు (నటి)|టబు]] '' * '' [[టీనా దేశాయ్‌]] '' * '' [[టీనా మునీం]] '' (ఇప్పుడు టీనా అంబానీ) * '' [[టీనా దత్తా]] '' * '' [[టిస్కా చోప్రా]] '' * '' [[టుం టుం]] '' * '' [[ట్వింకిల్ ఖన్నా]] '' * '' [[టీ.జి. కమలాదేవి]] '' * '' [[టి.ఆర్.రాజకుమారి]] '' * '' [[టి.కనకం]] '' * '' [[టంగుటూరి సూర్యకుమారి]] '' * '' [[టి. లలితాదేవి]] '' * '' [[టేకు అనసూయ]] '' {{Div col end}} ==డ== {{Div col||13em}} * '' [[డబ్బింగ్ జానకి]] '' * '' [[డయానా పెంటి]] '' * '' [[డయానా హేడెన్]] '' * '' [[డింపుల్ ఝాంఘియాని]] '' * '' [[డింపుల్ కపాడియా]] '' * '' [[డెబోలినా దత్తా]] '' * '' [[డెబ్లీనా ఛటర్జీ]] '' * '' [[డెల్నాజ్ ఇరానీ]] '' * '' [[డైసీ ఇరానీ (నటి)]] '' * '' [[డైసీ బోపన్న]] '' * '' [[డైసీ షా]] '' * ''[[డెల్నా డేవీస్]]'' * '' [[డిస్కో శాంతి]]'' * '' [[డి.హేమలతాదేవి]]'' * '' [[డాలీ బింద్రా]]'' {{Div col end}} ==త== {{Div col||13em}} * '' [[తులసి (నటి)|తులసి]] '' * '' [[తనాజ్ ఇరానీ]] '' * '' [[తనీషా ముఖర్జీ]] '' * '' [[తనూశ్రీ దత్తా]] '' * '' [[తనుజ]] '' * '' [[తనూరాయ్]] '' * '' [[తన్వి అజ్మి]] '' * '' [[తన్వి వర్మ]] '' * '' [[తాప్సీ]] '' * '' [[తాళ్ళూరి రామేశ్వరి]] '' * '' [[తులసి (నటి)|తులసి]] '' * '' [[తెలంగాణ శకుంతల]] '' * '' [[తాడంకి శేషమాంబ]] '' * '' [[త్రిష]] '' * '' [[త్రిప్తి మిత్ర]] '' * '' [[తమన్నా భాటియా]] '' * '' [[తార (నటి)|తారా]] '' * '' [[తార (కన్నడ నటి)|తారా]] '' * '' [[తార దేశ్పాండే]] '' * '' [[తారా డిసౌజా]] '' * '' [[తానియా]] '' * '' [[తార శర్మ]] '' * '' [[తరుణి దేవ్]] '' * '' [[తేజస్విని ప్రకాష్]] '' * '' [[తేజస్వి మదివాడ]] '' * '' [[తేజశ్రీ ప్రధాన్]] '' * '' [[త్రిష కృష్ణన్]] '' * '' [[తులిప్ జోషి]] '' {{Div col end}} ==ద== {{Div col||13em}} * '' [[దేవికారాణి]] '' * '' [[దేవిక]] '' * '' [[దేబశ్రీ రాయ్]] '' * '' [[దీపాల్ షా]] '' * '' [[ద్రష్టి ధామి]] '' * '' [[దియా మిర్జా]] '' * '' [[దివ్య భారతి]] '' * '' [[దీపికా సింగ్]] ''  * '' [[దీపా శంకర్]] '' * '' [[దివ్య స్పందన]] '' * ''[[దివ్యా దత్తా]]'' * ''[[దీప్శిఖా నాగ్‌పాల్]]'' * '' [[దిశ వకని]] '' * '' [[దిశా పూవయ్య]] '' * '' [[దీక్షా సేథ్]] '' * '' [[డిపానిటా శర్మ]] '' * '' [[దీపా సన్నిధి]] '' * '' [[దీపా సాహి]] '' * '' [[దాసరి రామతిలకం]] '' * '' [[దాసరి కోటిరత్నం]] '' * '' [[దీక్షా సేథ్]] '' * '' [[దివ్యవాణి]] '' * '' [[దీప]] '' * '' [[దీపన్నిత శర్మ]] '' * '' [[దీపాలి]] '' * '' [[దీపికా చికాలియా]] '' * '' [[దీపికా కామయ్య]] '' * '' [[దీపిక పడుకోన్|దీపికా పడుకొనే]] '' * '' [[దీపికా సింగ్]] '' * '' [[దీపికా చిఖ్లియా]]'' * '' [[దీప్తి నావల్]] '' * '' [[దీప్తి భట్నాగర్]] '' * '' [[దేవకీ]] '' * '' [[దేవయాని (నటి)|దేవయాని]] '' * '' [[దేవికా రాణి రోరిచ్]] '' * '' [[దేబాశ్రీ రాయ్]] '' * '' [[ధృతి సహారన్]] '' {{Div col end}} ==న== {{Div col||13em}} * '' [[నమిత]]'' * '' [[నందిని నాయర్]]'' * '' [[నదిరా (నటి)|నదిరా]] '' * '' [[నటన్య సింగ్]] '' * '' [[నటాషా]] '' (అలాగే అని [[అనిత (ఇచ్చిన పేరు)|అనిత]]) * '' [[నటాలియా కౌర్]] '' * '' [[నౌహీద్ సిరుసి]] '' * '' [[సీమా పహ్వా]] '' * '' [[నౌషీన్ అలీ సర్దార్]] '' * '' [[నజ్రియా నజీమ్]] '' * '' [[నీరు బాజ్వా]] '' * '' [[నీతు (నటి)|నీతు]] '' * '' [[నింరత్కౌర్]] '' * '' [[నిర్మలమ్మ]] '' * '' [[నవనీత్ కౌర్]] '' * '' [[నిరోషా]] '' * '' [[నందన సేన్]] '' * '' [[నందా కర్నాటకి]] '' * '' [[నందితా చంద్ర]] '' * '' [[నందితా దాస్]] '' * '' [[నందిత శ్వేత]]'' (శ్వేత శెట్టి) * '' [[నగ్మా]] '' * '' [[నదియా మొయిదు]] '' * '' [[నమిత ప్రమోద్]] '' * '' [[నికిత]] '' * '' [[నమ్రతా శిరోద్కర్|నమ్రతా శిరోడ్కర్]] '' * '' [[నమ్రతా దాస్]] '' * '' [[నయనతార]] '' * '' [[నర్గీస్ ఫాఖ్రి]] '' * '' [[నర్గీస్]] '' (ఇప్పుడు [[నర్గీస్ దత్]]) * '' [[నళిని జేవంత్]] '' * '' [[నళిని]]'' * '' [[నియా శర్మ]]'' * '' [[నవ్య నాయర్]] '' * '' [[నికితా ఆనంద్]] '' * '' [[నికితా తుక్రాల్]] '' * '' [[నికీ అనేజ వాలియా|నికీ అనేజ]] '' * '' [[నికోలెట్ బర్డ్]] '' * '' [[నిగార్ సుల్తానా]] '' * '' [[నిత్య దాస్]]'' * '' [[నికితా శర్మ]]'' * '' [[నిత్యా మీనన్]] '' * '' [[నిధి సుబ్బయ్య]] '' * '' [[నిమ్మి]] '' * '' [[నిరూప రాయ్]] '' * '' [[నిల (నటి)|నిల]] '' * '' [[నివేదితకు జైన్]] '' * '' [[నివేదితకు జోషి సరాఫ్]] '' * '' [[నిషా అగర్వాల్]] '' * '' [[నిషా కొఠారి]] '' * '' [[నిషి (నటి)|నిషి]] '' * '' [[నిషితా గోస్వామి]] '' * '' [[నిహారిక సింగ్]] '' * '' [[నిహారిక రైజాదా]] '' * '' [[నీతూ చంద్ర]] '' * '' [[నీతూ సింగ్]] '' * '' [[నీనా కులకర్ణి]] '' * '' [[నీనా గుప్తా]] '' * '' [[నీలం కొఠారి|నీలం]] '' * '' [[నీలం షిర్కే]] '' * '' [[నీలం వర్మ]] '' * '' [[నీలం సివియా]] '' * '' [[నీలిమ అజీమ్]] '' * '' [[నూతన్]] '' * '' [[నూర్ జెహన్]] '' * '' [[నేత్ర రఘురామన్]] '' * '' [[నేహా ఒబెరాయ్]] '' * '' [[నేహా ధూపియా]] '' * '' [[నేహా శర్మ]] '' * '' [[నేహా అమన్‌దీప్]] '' * '' [[నేహా పెండ్సే బయాస్]] '' {{Div col end}} ==ప== {{Div col||13em}} * '' [[పేషన్స్ కూపర్]] '' * '' [[ఫరా నాజ్]] '' * '' [[ఫరీదా జలాల్]] '' * '' [[పండరీబాయి]] '' * '' [[పంచి బోరా]] '' * '' [[పసుపులేటి కన్నాంబ]] '' * '' [[పి.హేమలత]] '' * '' [[పువ్వుల లక్ష్మీకాంతం]] '' * '' [[పుష్పవల్లి]] '' * '' [[ప్రభ (నటి)|ప్రభ]] '' * '' [[ప్రబ్లీన్ సంధు]] '' * '' [[పూనం పాండే]] '' * '' [[ప్రాచి దేశాయ్]] '' * '' [[ఫర్జానా]] '' * '' [[ఫత్మాబేగం]] '' * '' [[ఫరీదా పింటో]] '' * '' [[ఫెరినా వాఝేరి]] '' * '' [[పద్మప్రియ జానకిరామన్]] '' * '' [[పద్మా ఖన్నా]] '' * '' [[పద్మ లక్ష్మి]] '' * '' [[పద్మిని కొల్హాపురే]] '' * '' [[పద్మిని (నటి)|పద్మిని]] '' * '' [[పద్మిని ప్రియదర్శిని]] '' * '' [[పద్మావతి రావు]] '' * '' [[పల్లవి జోషి]] '' * '' [[పల్లవి కులకర్ణి]] '' * '' [[పల్లవి గౌడ]] '' * '' [[పల్లవి సుభాష్]] '' * '' [[పల్లవి ఛటర్జీ]] '' * '' [[పల్లవి శారద]] '' * '' [[పాంచి బోర్]] '' * '' [[పోలి దాం]] '' * '' [[పరిణీతి చోప్రా]] '' * '' [[పర్మిందర్ నగ్రా]] '' * '' [[పారుల్ చౌహాన్]] '' * '' [[పారుల్ యాదవ్]] '' * '' [[పార్వతీ జయరామ్]] '' * '' [[పార్వతీ ఒమనకుట్టన్]] '' * '' [[పార్వతి మెల్టన్]] '' * '' [[పార్వతి మీనన్]] '' * '' [[పర్వీన్ బాబి]] '' * '' [[పేషన్స్ కూపర్]] '' * '' [[పాయల్ రోహట్గీ]] '' * ''[[పార్వతి నాయర్ (నటి)|పార్వతి నాయర్]]'' * '' [[పాయల్ సర్కార్]] '' * '' [[పాయల్ ఘోష్]] '' * '' [[పెరిజాద్ జోరబియన్]] '' * '' [[పియా బాజ్పాయి]] '' * '' [[పీయా రాయ్ చౌదరి]] '' * '' [[ప్రియా టాండన్]] '' * '' [[పూజా బాత్రా]] '' * '' [[పూజ బేడి]] '' * '' [[పూజాభట్]] '' * '' [[పూజ మహాత్మా గాంధీ]] '' * '' [[పూజ కన్వాల్]] '' * '' [[పూజ ఉమాశంకర్]] '' * '' [[పూజ గోర్]] '' * '' [[పూజా బెనర్జీ]] '' * '' [[పూనమ్ ధిల్లాన్]] '' * '' [[పూనమ్ కౌర్]] '' * '' [[పూనమ్ పాండే]] '' * '' [[ప్రాచి దేశాయ్]] '' * '' [[ప్రతిమాదేవి]] '' * '' [[ప్రతిభా సిన్హా]] '' * '' [[ప్రణీత సుభాష్]] '' * '' [[ప్రణమి బోరా]] '' * '' [[ప్రస్తుతి పరాశర్]] '' * '' [[ప్రీతి విజయకుమార్]] '' * '' [[ప్రీతి జింగానియా]] '' * '' [[ప్రీతి జింటా]] '' * '' [[ప్రేమ (నటి)|ప్రేమ]] '' * '' [[ప్రేమ నారాయణ్]] '' * '' [[ప్రీతి సప్రును]] '' * '' [[ప్రియా ఆనంద్]] '' * '' [[ప్రియ బాపట్]] '' * '' [[ప్రియా గిల్]] '' * '' [[ప్రియ లాల్]] '' * '' [[ప్రియ రామన్]] '' * '' [[ప్రియ రాజవంశ్]] '' * '' [[ప్రియ వాల్]] '' * '' [[ప్రియమణి]] '' * '' [[ప్రియాంకా చోప్రా]] '' * '' [[ప్రియాంక బాసీ]] '' * '' [[ప్రియాంక శర్మ]] '' * '' [[ప్రియాంక త్రివేది]] '' * '' [[ప్రియల్ గోర్]] '' {{Div col end}} ==బ== {{Div col||13em}} * '' [[బసాబీ నంది]] '' * '' [[భానుమతీ రామకృష్ణ]] '' * '' [[బి.సరోజా దేవి]] '' * '' [[బెజవాడ రాజారత్నం]] '' * '' [[బి.జయమ్మ]] '' * '' [[భువనేశ్వరి (నటి)|భువనేశ్వరి]] '' * '' [[బి. వి రాధా]] '' * '' [[బర్ష ప్రియదర్శిని]] '' * '' [[బీనా బెనర్జీ]] '' * '' [[భానుమతి రామకృష్ణ|భానుమతి]] '' * '' [[భవ్య]] '' * '' [[బియాంక దేశాయ్|బియాంక]] '' * '' [[బిడిత బాగ్]] '' * '' [[బిదీప్త చక్రవర్తి]] '' * '' [[బబితా]] '' * '' [[భూమిక]] '' * '' [[బర్ఖా బిస్త్]] '' * '' [[బర్ఖా మదన్]] '' * '' [[బాల హిజమ్]] '' * '' [[బిందు (నటి)|బిందు]] '' * '' [[బిందుమాధవి]] '' * '' [[బిందియా గోస్వామి]] '' * '' [[బిపాషా బసు]] '' * '' [[బీనా రాయ్]] '' * '' [[బృందా పరేఖ్]] '' * '' [[భవన (కన్నడ నటి)|భవన]] '' * '' [[భవన మీనన్]] '' * '' [[భవన రావు]] '' * '' [[భాగ్యశ్రీ పట్వర్ధన్]] '' * '' [[భానుప్రియ]] '' * '' [[భామ]] '' * '' [[భారతి (నటి)|భారతి విష్ణువర్ధన్]] '' * '' [[భూమిక చావ్లా]] '' * '' [[భైరవి గోస్వామి]] '' * '' [[భారతీ సింగ్]] '' {{Div col end}} ==మ== {{Div col||13em}} * '' [[మంజుల (నటి)|మంజుల]] '' * '' [[మహేశ్వరి (నటి)|మహేశ్వరి]] '' * '' [[మీనా]] '' * '' [[మనోరమ (నటి)|మనోరమ]] '' * '' [[మధూ]] '' * '' [[మంజు సింగ్]] '' * '' [[మధుమిత]] '' * '' [[మహిక శర్మ]] '' * '' [[మాలాశ్రీ]] '' * '' [[మాన్య (నటి)|మాన్య]] '' * '' [[మానసి సాల్వి]] '' * '' [[మినిషా లాంబా]] '' * '' [[మొనిషా ఉన్ని]] '' * '' [[మొలాయ గోస్వామి]] '' * '' [[మౌని రాయ్]] '' * '' [[మౌమితా గుప్తా]] '' * '' [[ముంతాజ్]] '' * '' [[మంజరి ఫడ్నిస్]] '' * '' [[మంజు భార్గవి]] '' * '' [[మంజు వారియర్]] '' * '' [[మంజుల (కన్నడ నటి)|మంజుల]] '' * '' [[మంత్రం (నటి)|మంత్రం]] '' * '' [[మందాకిని (నటి)|మందాకిని]] '' * '' [[మందిరా బేడి]] '' * '' [[మధు శాలిని]] '' * '' [[మధుబాల]] '' * '' [[మధుర నాయక్]] '' * '' [[మనీషా కోయిరాలా]] '' * '' [[మనోరమ (తమిళ నటి)|మనోరమ]] '' * '' [[మమతా కులకర్ణి]] '' * '' [[మమతా మోహన్దాస్]] '' * '' [[మయూరి కాంగో]] '' * '' [[మయూరి క్యాతరీ]] '' * '' [[మలైకా అరోరా]] '' (ఇప్పుడు [[మలైకా అరోరా ఖాన్]]) * '' [[మల్లికా కపూర్]] '' * '' [[మల్లికా షెరావత్]] '' * '' [[మహాశ్వేతా రే]] '' * '' [[మహి గిల్]] '' * '' [[మహిమా చౌదరి]] '' * '' [[మాధవి (నటి)|మాధవి]] '' * '' [[మాధబి ముఖర్జీ]] '' * '' [[మద్దెల నగరాజకుమారి]] '' * '' [[మనీషా కోయిరాలా]] '' * '' [[మమత (నటి)]] '' * '' [[మమతా మోహన్ దాస్]] '' * '' [[ముమైత్ ఖాన్]] '' * '' [[మాధవి]] '' * '' [[మధురిమ]] '' * '' [[మాధురీ దీక్షిత్]] '' * '' [[మాన్వితా కామత్]] '' * '' [[మాలా సిన్హా]] '' * '' [[మాళవిక (నటి)|మాళవిక]]'' * '' [[మాళవిక మోహన్]]'' * ''[[మాళవిక అవినాష్]]'' * '' [[మాండీ తఖర్]] '' * '' [[మింక్ బ్రార్]] '' * '' [[మిత్రాస్ కురియన్]] '' * '' [[మిథు ముఖర్జీ]] '' * '' [[మిమి చక్రవర్తి]] '' * '' [[మీతా వశిష్ట్]] '' * '' [[మీనా దురైరాజ్]] '' * '' [[మీనా కుమారి]] '' * '' [[మీనాక్షి (నటి)|మీనాక్షి]] '' * '' [[మీనాక్షి (మలయాళం నటి)|మీనాక్షి]] '' * '' [[మీనాక్షి శేషాద్రి]] '' * '' [[మిర్నా మీనన్]]'' * '' [[మీరా (నటి)|మీరా]] '' * '' [[మీరా చోప్రా]] '' * '' [[మీరా జాస్మిన్]] '' * '' [[మీరా నందన్]] '' * '' [[మీరా వాసుదేవన్]] '' * '' [[ముంతాజ్ (నటి)|ముంతాజ్]] '' * '' [[ముంతాజ్ సర్కార్]] '' * '' [[ముక్తా బార్వే]] '' * '' [[ముగ్ధ గాడ్సే]] '' * '' [[ముమ్మైత్ ఖాన్]] '' * '' [[మూన్ మూన్ సేన్]] '' * '' [[మన్నత్ సింగ్]] '' * '' [[మృణాల్ దేవ్-కులకర్ణి]] '' * '' [[మెర్లే ఒబెరాన్]] '' * '' [[మేఘనా గాంకర్]] '' * '' [[మేఘన నాయుడు]] '' * '' [[మేఘన రాజ్]] '' * '' [[మోనా సింగ్]] '' * '' [[మోనాలిసా (నటి)|మోనాలిసా]] '' * '' [[మోనికా (నటి)|మోనికా]] '' * '' [[మోనికా బేడి]] '' * '' [[మౌషుమి చటర్జీ]] '' *[[ముక్తి మోహన్]] {{Div col end}} ==య== {{Div col||13em}} * '' [[యమున (నటి)|యమున]] '' * '' [[యామీ గౌతం]] '' * '' [[యోగితా బాలీ]] '' * '' [[యశశ్విని |యశశ్విని నిమ్మగడ్డ]] '' * '' [[యానా గుప్తా]] '' * '' [[యుక్తా ముఖీ]] '' * '' [[యువికా చౌదరి]] '' {{Div col end}} ==ర== {{Div col||13em}} * '' [[రంభ (నటి)|రంభ]] '' * '' [[రంజిత]] '' * '' [[రంజిత కౌర్]] '' * '' [[రకుల్ ప్రీత్ సింగ్]] '' * '' [[రక్ష]]'' * '' [[రుక్మిణి విజయకుమార్]]'' * '' [[రక్షిత]] '' * '' [[రచన (నటి)|రచన]] '' * '' [[రచనా బెనర్జీ]] '' * '' [[రతన్ రాజపుత్ర]] '' * '' [[రతి అగ్నిహోత్రి]] '' * '' [[రతి పాండే]] '' * '' [[రత్న పాఠక్ షా]] '' * '' [[రత్నమాల (నటి)|రత్నమాల]] '' * '' [[రమాప్రభ]] '' * '' [[రమ్య]] '' * '' [[రమ్య బర్న]] '' * '' [[రమ్యకృష్ణ]] '' * '' [[రమ్య కృష్ణన్]] '' * '' [[రమ్యశ్రీ]] '' * '' [[రవళి]] '' * '' [[రవీనా టాండన్]] '' * '' [[రవీనా]] '' * '' [[రష్మీ దేశాయ్]] '' * '' [[రాజసులోచన]] '' * '' [[రాధాకుమారి]] '' * '' [[రావు బాలసరస్వతీ దేవి]] '' * '' [[రోహిణి (నటి)|రోహిణి]] '' * '' [[రాశి (నటి)]] '' * '' [[రిచా గంగోపాధ్యాయ్]] '' * '' [[రాధిక శరత్‌కుమార్]] '' * '' [[రూప]] '' * '' [[రజనీ బసుమతరీ]] '' * '' [[రజని]] '' * '' [[రెజీనా]] '' * '' [[రేణూ దేశాయ్]] '' * '' [[రాజ్యలక్ష్మి (నటి)|రాజ్యలక్ష్మి]] '' * '' [[రాఖీ]] '' (ఇప్పుడు రాఖీ గుల్జార్) * '' [[రాధిక ఆప్టే]] '' * '' [[రాధిక శరత్ కుమార్]] '' * '' [[రాధ (నటి)|రాధ]] '' * '' [[రాధా సలూజా]] '' * '' [[రాధా సలూజా]] '' * '' [[రాధిక చౌదరి]] '' * '' [[రాధిక కుమారస్వామి]] '' * '' [[రాధిక పండిట్]] '' * '' [[రాగిణి]] '' '[[ట్రావెన్కోర్ సిస్టర్స్]]' '' * '' [[రాగిణి ద్వివేది]] '' * '' [[రాగిణి ఖన్నా]] '' * '' [[రాగిణి నంద్వాని]] '' * '' [[రాజశ్రీ]] '' * '' [[రైమా సేన్]] '' * '' [[రాఖీ సావంత్]] '' * '' [[ఎమ్.వి.రాజమ్మ|రాజమ్మ]] '' * '' [[రామేశ్వరి]] '' * '' [[కాంత్]] '' * '' [[రాణి ముఖర్జీ]] '' * '' [[రీతు శివపురి]] '' * '' [[రీమా కళ్ళింగళ్]] '' * '' [[రీనా రాయ్]] '' * '' [[రీమా లాగూ]] '' * '' [[రీమా సేన్]] '' * '' [[రియానా సుక్లా]] '' * '' [[కాసాండ్రా రెజినా]] '' * '' [[రేఖ]] '' * '' [[రేఖ (దక్షిణ భారత నటి)|రేఖ]] '' * '' [[రేఖ రాణా]] '' * '' [[రేఖ వేదవ్యాస్]] '' * '' [[రేణుకా సహానీ]] '' * '' [[రేణుకా మీనన్]] '' * '' [[రేణు సైకియా]] '' * '' [[రేవతి]] '' * '' [[రేష్మా షిండే]] '' * '' [[రియా చక్రవర్తి]] '' * '' [[రిచా అహుజా]] '' * '' [[రిచా చద్దా]] '' * '' [[రిచా గంగోపాద్యాయ]] '' * '' [[రిచా పల్లోద్]] '' * '' [[రిచా పనాయ్]] '' * '' [[రిచా శర్మ (నటి)|రిచా శర్మ]] '' * '' [[రిమీ సేన్]] '' * '' [[రిమ్‌జిమ్ మిత్ర]] '' * '' [[రింకీ ఖన్నా]] '' * '' [[రింకూ రాజ్‌గురు]] '' * '' [[రీతూపర్ణ సేన్ గుప్త]] '' * '' [[రియా సేన్]] '' * '' [[రోహిణీ హట్టంగడి]] '' * '' [[రోజా (నటి)|రోజా]] '' (రోజా సెల్వమణి) * '' [[రోజా రమణి]] '' * '' [[రోమా (నటి)|రోమా]] '' * '' [[రుక్మిణి మైత్ర]] '' * '' [[రుబీనా దిలైక్]] '' * '' [[రూపా గంగూలీ]] '' * '' [[రూపాంజన మిత్ర]] '' * '' [[రూప అయ్యర్]] '' * '' [[రోష్ని చోప్రా]] '' * '' [[రూబీ పరిహార్]] '' * '' [[రుచికా ఉత్రాది]] '' * '' [[రూపిణి (నటి)|రూపిణి]] '' * '' [[రాశి ఖన్నా]] '' * '' [[రౌషన్ అరా]] '' {{Div col end}} ==ల== {{Div col||13em}} * '' [[లగ్నాజిత చక్రవర్తి]] '' * '' [[లక్ష్మీరాజ్యం]] '' * '' [[లత (నటి)|లత]] '' * '' [[లైలా మెహ్దిన్]] '' * '' [[లలితా పవార్]] '' జైన్ * '' [[కెపిఎసి లలిత|లలిత]] '' (కెపిఎసి ) * '' [[ట్రావెన్కోర్ సిస్టర్స్|లలిత]] '' * '' [[లారా దత్తా]] '' * '' [[లక్ష్మి (నటి)|లక్ష్మీ]] '' * '' [[లక్ష్మీ గోపాలస్వామి]] '' * '' [[లక్ష్మీ మంచు]] '' * '' [[లక్ష్మీ మీనన్ (నటి)|లక్ష్మీ మీనన్]] '' * '' [[లక్ష్మీ రాయ్]] '' * '' [[లారెన్ గోట్లియబ్]] '' * '' [[లావణ్య త్రిపాఠి]] '' * '' [[లయ (నటి)|లయ]] '' * '' [[లీలా చిట్నీస్]] '' * '' [[లీలావతి (నటి)|లీలావతి]] '' * '' [[లీనా చందావార్కర్]] '' * '' [[లేఖా వాషింగ్టన్]] '' * '' [[లిలెట్టె దూబే]] '' * '' [[లిసా రే]] '' * '' [[లిసా హేడోన్]] '' {{Div col end}} ==వ== {{Div col||13em}} * '' [[వాణిశ్రీ]] '' * '' [[వహీదా రెహ్మాన్]] '' * '' [[వాణి కపూర్]] '' * '' [[వదివుక్కరసి]] '' * '' [[వైశాలీ దేశాయ్]] '' * '' [[విజయశాంతి]] '' * '' [[విమల రామన్]] '' * '' [[వినయ ప్రసాద్]] '' * '' [[వైజయంతిమాల]] '' * '' [[వైశాలి కాసరవల్లి]] '' * '' [[వందన గుప్తే]] '' * '' [[వేద శాస్త్రి]] '' * '' [[వాణి విశ్వనాథ్]] '' * '' [[వైభవి శాండిల్య]] '' * '' [[వైష్ణవి మహంత్]] '' * '' [[వరలక్ష్మి శరత్ కుమార్]] '' * '' [[వర్ష ఉస్గాంకర్]] '' * '' [[వసుంధరా దాస్]] '' * '' [[వేదం శాస్త్రి]] '' * '' [[వీణా మాలిక్]] '' * '' [[విభ చిబ్బర్]] '' * '' [[విమీ]] '' * '' [[విదుబాల]] '' * '' [[విద్యా బాలన్]] '' * '' [[విద్యా మాల్వాదే]] '' * '' [[విద్యా సిన్హా]] '' * '' [[విశాఖ సింగ్]] '' * '' [[విజేత పండిట్]] '' * '' [[విజయలక్ష్మి (కన్నడ నటి)|విజయలక్ష్మి]] '' * '' [[వృషికా మెహతా]] '' {{Div col end}} ==శ== {{Div col||13em}} * ''[[శకుంతల బారువా]]'' * ''[[శతాబ్ది రాయ్]]'' * ''[[శరణ్ కౌర్]]'' * ''[[శ్రీ విద్య]]'' * ''[[శ్రీ దివ్య]]'' * ''[[శ్రీదేవి (నటి)|శ్రీదేవి]]'' (ఇప్పుడు శ్రీదేవి కపూర్) * ''[[శ్రీప్రియ]]'' * ''[[శ్రీలేఖ మిత్ర]]'' * ''[[శివాని సైనీ]]'' * ''[[శిల్పా శిరోద్కర్]]'' * ''[[శిల్పా శెట్టి]]'' * ''[[శ్రద్దా దాస్]]'' * ''[[శాలిని]]'' (బేబీ శాలిని) * ''[[శిల్పా తులస్కర్]]'' * ''[[శిల్పా ఆనంద్]]'' * ''[[శిల్పి శర్మ]]'' * ''[[శివాని నారాయణన్]]'' * ''[[శివలీకా ఒబెరాయ్]]'' * ''[[శ్వేత బసు ప్రసాద్]]'' * ''[[శ్వేతా అగర్వాల్]]'' * ''[[శ్వేతా మీనన్]]'' * ''[[శ్వేతా షిండే]]'' * ''[[శ్వేతా శర్మ]]'' * ''[[శ్వేతా తివారీ]]'' * ''[[శ్వేత గులాటీ]]'' * ''[[శోభన]]'' * ''[[శశికళ]]'' * ''[[శోభన సమర్థ్]]'' * ''[[శ్రద్ధా కపూర్]]'' * ''[[శ్రద్ధా దంగర్]]'' * ''[[శ్రాబంతి చటర్జీ]]'' * ''[[శృతి హాసన్]]'' * ''[[శృతి (నటి)|శృతి]]'' * ''[[శృతి కన్వర్]]'' * ''[[శృతి సోధీ]]'' * ''[[శ్రియా]]'' * ''[[శ్రియ శర్మ]]'' * ''[[శ్రేయ బుగాడే]]'' * ''[[శ్యామా]]'' (ఖుర్షీద్ అక్తర్) * ''[[శుభా పూంజా]]'' * ''[[శ్రిష్ట శివదాస్]]'' * ''[[శౌర్య చౌహాన్]]'' * ''[[శర్వాణి పిళ్ళై]]'' {{Div col end}} ==ష== {{Div col||13em}} * '' [[షావుకారు జానకి]]'' * '' [[షామా సికందర్]]'' * '' [[షబానా అజ్మీ]] '' * '' [[షామిలి]] '' (బేబీ షామిలి) * '' [[షాలిని వడ్నికట్టి]]'' * '' [[షహన గోస్వామి]] '' * '' [[షహీన్ ఖాన్]] '' * '' [[షర్మిల మందిర్]] '' * '' [[షర్మిలీ]] '' * '' [[షకీలా]] '' * '' [[షమితా శెట్టి]] '' * '' [[షర్మిలా ఠాగూర్]] '' * '' [[షాజన్ పదంసీ]] '' * '' [[షీలా]] '' * '' [[షీనా బజాజ్]] '' * '' [[షీనా చౌహాన్]] '' * '' [[షీనా శాహబాది]] '' * '' [[షీనాజ్ ట్రెజరీవాలాలకు]] ''. * '' [[షెరిన్]] '' * '' [[షెర్లిన్ చోప్రా]] '' (మోనా చోప్రా) * '' [[షౌకత్ అజ్మీ]] '' (మోనా చోప్రా) * '' [[షెఫాలీ జరీవాలా]] '' {{Div col end}} ==స== {{Div col||13em}} * '' [[సుమన్ రంగనాథన్]] '' * '' [[సుమిత్ర (నటి)|సుమిత్ర]] '' * '' [[సుమిత్రా ముఖర్జీ]] '' * '' [[సులతా చౌదరి]] '' * '' [[సునయన]] '' * '' [[సన్నీ లియోన్]] '' * '' [[సుర్భి జ్యోతి]] '' * '' [[సుప్రియా కార్నిక్]] '' * '' [[సుప్రియా పాఠక్]] '' * '' [[సుప్రియా పఠారే]] '' * '' [[సుప్రియ దేవి]] '' * '' [[సుప్రియా పిలగావ్కర్ను]] '' * '' [[సలోని]] '' * '' [[సాధన]]'' * '' [[సాధనా సింగ్]]'' * '' [[సారా ఖాన్ (నటి, జననం 1989)|సారా ఖాన్]]'' * '' [[సారా ఖాన్ (నటి, జననం 1985)|సారా ఖాన్]]'' * '' [[సింధూర గద్దె]] '' * '' [[సుధా చంద్రన్]] '' * '' [[సనా ఖాన్]] '' * '' [[సురయ్య]] '' * '' [[స్వప్న]] '' * '' [[స్వరూప్ సంపత్]] '' * '' [[స్వస్తిక ముఖర్జీ]] '' * '' [[సంధ్యా (నటి)|సంధ్యా]] '' * '' [[సుర్వీన్ చావ్లా]] '' * '' [[సూర్యాకాంతం]] '' * '' [[సుష్మా రెడ్డి]] '' * '' [[సుష్మా శిరోమణి]] '' * '' [[సుస్మితా సేన్]] '' * '' [[సుమలత]] '' * '' [[స్వాతి రెడ్డి]] '' * '' [[స్వాతి కపూర్]] '' * '' [[సునీత]] '' / విద్యాశ్రీ * '' [[సుధా చంద్రన్]] '' * '' [[సుధా రాణి]] '' * '' [[సుదిప్తా చక్రవర్తి]] '' * '' [[సుహాసి గొరాడియా ధామి]] '' * '' [[సుహాసిని మణిరత్నం|సుహాసిని]] '' * '' [[సుజాత (నటి)|సుజాత]] '' * '' [[సుకీర్తి కంద్పాల్]] '' * '' [[సుకుమారి]] '' * ''[[సుకృతి కండ్పాల్]]'' * '' [[సులక్షణ పండిట్]] '' * '' [[సులోచన దేవి]] '' * '' [[సులోచన ఛటర్జీ]] '' * '' [[సుమలత]] '' * '' [[సుబ్రతా ఛటర్జీ]] '' * '' [[సుమన్ సుకేతు]] '' * '' [[సుమన్ నెజీ]] '' * '' [[సొనారిక భదోరియా]] '' * '' [[సోనియా అగర్వాల్]] '' * '' [[సోనియా మన్]] '' * '' [[సోను (నటి)|సోనూ]] '' * '' [[సోనూ వాలియా]] '' * '' [[సోఫియా చౌదరి]] '' * '' [[సౌందర్య]] '' * '' [[స్పృహ జోషి]] '' * '' [[ఎం.ఎస్ సుబ్బులక్ష్మి]] '' * '' [[సుచిత్ర కృష్ణమూర్తి]] '' * '' [[సుచిత్రా మిత్ర]] '' * '' [[సుచిత్ర సేన్]] '' * ''[[స్నేహ (నటి)|స్నేహ]]'' * ''[[సృష్టి డాంగే]]'' * '' [[స్నిగ్ధ అకోల్కర్]] '' * '' [[స్నిగ్ధ గుప్తా]] '' * '' [[సోహ ఆలీ ఖాన్]] '' * '' [[సోనాక్షీ సిన్హా]] '' * '' [[సోనాలి బెంద్రే]] '' * '' [[సోనాలి కులకర్ణి]] '' * '' [[సోనాలి కులకర్ణి]] '' * '' [[సోనాల్ చౌహాన్]] '' * '' [[సోనమ్ (నటి)]] '' * '' [[సోనమ్ కపూర్]] '' * '' [[సోహిని పాల్]] '' * '' [[సెలీనా జైట్లీ]] '' * '' [[సంచిత పడుకొణె(నటి)|సంచితా పడుకొనే]] '' * '' [[సందీప ధార్]] '' * '' [[సంగీత బిజలాని]] '' * '' [[సానోబెర్ కబీర్]] '' * '' [[సవితా ప్రభునే]] '' * '' [[సందాలి సిన్హా]] '' * '' [[సంఘవి]] '' * '' [[సంజనా]] '' * '' [[సంజనా గాంధీ]] '' * '' [[సంత్వానా బోర్డోలోయ్]] '' * '' [[సంతోషి (నటి)|సంతోషి]] '' * '' [[సనుష (నటి)]] '' * '' [[సారా జేన్ డయాస్]] '' * '' [[సాబిత్రి ఛటర్జీ]] '' * '' [[సారా ఖాన్]] '' * '' [[శరణ్య మోహన్]] '' * '' [[సరయు (నటి)]] '' * '' [[సారికా]] '' * '' [[సాల్మా అఘా]] '' * '' [[సలోని అశ్వని]] '' * '' [[సమంతా రూత్ ప్రభు]] '' * '' [[సమీక్ష (నటి)|సమీక్ష]] '' * '' [[సమీరా రెడ్డి]] '' * '' [[సంవృత సునీల్]] '' * '' [[సానా అమిన్ షేక్]] '' * '' [[సంచితా పడుకొనే]] '' * '' [[సదా]] '' * '' [[సానయ ఇరానీ]] '' * '' [[సందీప ధార్]] '' * '' [[సనియా ఆంక్లేసారియా]] '' * '' [[సంజీద షేక్]] '' * '' [[ఎస్ వరలక్ష్మి]] '' * '' [[సంధ్యా రిదుల్]] '' * '' [[సంధ్యా శాంతారామ్|సంధ్యా]] '' * '' [[సాక్షి శివానంద్]] '' * '' [[సాక్షి తన్వర్]] '' * '' [[సాక్షి తల్వార్]] '' * '' [[సాగరికా ఘాట్జే]] '' * '' [[సాధన (నటి)|సాధన]] '' * '' [[సాధన శివ్దాసనీ]] '' * '' [[సాయి తంహంకర్]] '' * '' [[సైరా బాను]] '' * '' [[సాల్మా అఘా]] '' * '' [[సలోని అశ్వని]] '' * '' [[సమంతా రూత్ ప్రభు]] '' * '' [[సమీక్ష]] '' * '' [[సమీరా రెడ్డి]] '' * '' [[సంవృత సునీల్]] '' * '' [[సానా అమిన్ షేక్]] '' * '' [[సన ఖాన్]] '' * '' [[సరిత]] '' * '' [[బి సరోజా దేవి]] '' * '' [[సౌమ్య టాండన్]] '' * '' [[సావిత్రి (నటి)|సావిత్రి]] '' * '' [[సయాలి భగత్]] '' * '' [[స్కార్లెట్ మెల్లిష్ విల్సన్]] '' * '' [[సీతా (నటి)|సీతా]] '' * '' [[సీమా బిస్వాస్]]'' * '' [[సాక్షి తన్వర్]] '' * '' [[సిమీ గరేవాల్]] '' * '' [[సైమన్ సింగ్]] '' * '' [[సింపుల్ కపాడియా]] '' * '' [[సింపుల్ కౌర్]] '' * '' [[సిమ్రాన్ కౌర్ ముండి|సిమ్రాన్ ముండి]] '' * '' [[సిమ్రాన్ (నటి)|సిమ్రాన్]] * '' [[సింధు]] '' * '' [[సింధు తులానీ]] '' * '' [[సింధు మీనన్]] '' * '' [[సిల్క్ స్మిత]] '' * '' [[సితార (నటి)|సితార]] '' * '' [[స్మితా పాటిల్]] '' * '' [[స్మితా తాంబే]] '' * '' [[స్మృతి ఇరానీ]] '' (స్మృతి మల్హోత్రా) * '' [[స్నేహా ఉల్లాల్]] '' * '' [[సౌమిలీ బిస్వాస్]] '' * '' [[సుదీప్తా చక్రవర్తి]] '' {{Div col end}} ==హ== {{Div col||13em}} * '' [[హాజెల్ కీచ్]] '' * '' [[హర్షిక పూనాచా]] '' * '' [[హీనా ఖాన్]] '' * '' [[హృషితా భట్]] '' * '' [[హనీ రోజ్]] '' * '' [[హన్సికా మోట్వాని]] '' * '' [[హరిప్రియ]] '' * '' [[హాజెల్ కీచ్]] '' * '' [[హీరా రాజగోపాల్]] '' * '' [[హీనా పంచల్]] '' * '' [[హిమాన్షి ఖురానా]] '' * '' [[హుమా ఖురేషి]] '' * '' [[హెలెన్ (నటి)|హెలెన్]] '' * '' [[హేమమాలిని]] '' {{Div col end}} == ఇవి కూడా చూడండి == == సూచనలు == {{reflist}} [[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]] [[వర్గం:జాబితాలు]] 3dpu5zy6mke0qefe69qdlz47bapihpb 3609946 3609883 2022-07-29T10:29:59Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 /* స */ wikitext text/x-wiki ఈ క్రింద ఉదహరించిన స్త్రీల పేర్లు గుర్తించదగిన భారతీయ సినిమా నటీమణుల ఒక అక్షర జాబితా. {{అక్షర క్రమ విషయ సూచిక }} ==అ== [[దస్త్రం:Anjalidevi.jpg|thumb|తెలుగు సినిమా నటి అంజిలీదేవి]] {{refbegin|2}} * '' [[అంకిత]] '' * '' [[అంకితా లోఖండే]] '' * '' [[అంజనా బసు]] '' * '' [[అంజనా బౌమిక్]] '' * '' [[అంజనా ముంతాజ్]] '' * '' [[అంజనా సుఖానీ]] '' * '' [[అంజలా జవేరి]] '' * '' [[అంజలి (నటి)|అంజలి]] '' * '' [[అంజలి దేవి]] '' * '' [[అంజలి సుధాకర్]] '' * '' [[అంజలి పాటిల్]] '' * '' [[అంజలి పైగాంకర్]] '' * '' [[అంజూ మెహేంద్రూ]] '' * '' [[అంతర మాలి]] '' * '' [[అంబిక (నటి)|అంబిక]] '' * '' [[అక్షర గౌడ]] '' * '' [[అక్షర మీనన్]] '' * '' [[అక్షర హాసన్]] '' * '' [[అక్షా పార్ధసాని]] '' * '' [[అచలా సచ్‍‍దేవ్]] '' * '' [[అదితి గోవిత్రికర్]] '' * '' [[అదితిరావు హైదరీ]]'' * ''[[అదితి సారంగ్ధర్]]'' * ''[[అదితి రాథోర్]]'' * ''[[అనన్య (నటి)|అనన్య]]'' * ''[[అన్వారా బేగం]]'' * '' [[అనషువా మజుందార్]] '' * '' [[అనిత గుహ]] '' * '' [[అనిత హస్సానందని]] '' * '' [[అనితా కఁవర్]] '' * '' [[అనితా చౌదరి]] '' * '' [[అనితా రాజ్]] '' * '' [[అను అగర్వాల్]] '' * '' [[అను ప్రభాకర్]] '' * '' [[అనుపమ గౌడ]] '' * '' [[అనురాధ రాయ్]] '' * '' [[అనుపమ వర్మ]] '' * '' [[అనుభా గుప్తా]] '' * '' [[అనురాధ (నటి)|అనురాధ]] '' * '' [[అనురాధ మెహతా (నటి)|అనురాధ మెహతా]] '' * '' [[అనుష్క మన్‌చందా]] '' * '' [[అనుష్క శర్మ]] '' * '' [[అనుష్క శెట్టి]] '' * '' [[అనుష్క]] '' * '' [[అనూషా దండేకర్]] '' * '' [[అనూజా సాతే]] '' * ''[[అన్నపూర్ణ (నటి)|అన్నపూర్ణ]]'' * ''[[అనిలా శ్రీకుమార్]]'' * '' [[అన్నా లెజ్‌నేవా]] '' * '' [[అపర్ణా సేన్]] '' * '' [[అపూర్వ]] '' * '' [[అభినయ (నటి)]] '' * '' [[అభినయశ్రీ]] '' * '' [[అభిసారిక]] '' * '' [[అమల అక్కినేని]] '' * '' [[అమలా పాల్]] '' * '' [[ఎమీ జాక్సన్|అమీ జాక్సన్]] '' * '' [[అమీటా]] '' * '' [[అమీషా పటేల్]] '' * '' [[అమృత ఛటోపాధ్యాయ్]] '' * '' [[అమృత ప్రకాష్]] '' * '' [[అమృతా సింగ్]] '' * '' [[అమృతా సతీష్]] '' * '' [[అమృతా రావు]] '' * '' [[అమృత అరోరా]] '' * '' [[ఆయేషా జుల్కా]] '' * '' [[అరుణ షీల్డ్స్]] '' * '' [[అరుణా ఇరానీ]] '' * '' [[అరుంధతి దేవి]] '' * '' [[అర్చన (నటి)|అర్చన]] '' * '' [[అర్చన (నటి)|అర్చన]] '' * '' [[అర్చన గుప్తా]] '' * '' [[అర్చన జోగ్లేకర్]] '' * '' [[అర్చన జోస్ కవి]] '' * '' [[అర్చన పూరణ్ సింగ్]] '' * '' [[ఆలియా భట్]] '' * '' [[అవికా గోర్]] '' * '' [[అశ్వని (నటి)|అశ్వని]] '' * '' [[అశ్విని భావే]] '' * '' [[ఆమని]] '' * '' [[ఆసిన్]] '' * '' [[అలోకానంద రాయ్]] '' {{refend}} ==ఆ== {{Div col||13em}} * '' [[ఆమని]] '' * '' [[ఆర్తీ అగర్వాల్]] '' * '' [[ఆయేషా జుల్కా]] '' * '' [[ఆండ్రియా]] '' * '' [[ఆరతి]] '' * '' [[ఆర్తి చాబ్రియా]] '' * '' [[ఆశా పరేఖ్]] '' * '' [[ఆశా బోర్డోలోయ్]] '' * '' [[ఆశా పాటిల్]] '' * '' [[ఆషా సైని]] '' * '' [[ఆషిమా భల్లా]] '' * '' [[ఆసిన్]] '' * '' [[ఆయేషా టాకియా]] '' * '' [[ఆన్నే షేమోటీ]] '' * '' [[ఆరతీ ఛాబ్రియా]] '' * '' [[ఆలియా భట్]] '' * ''[[ఆత్మీయ రాజన్]]'' * ''[[ఆదితి పోహంకర్]]'' * ''[[ఆంచల్ ఖురానా]]'' * ''[[ఆంచల్ ముంజాల్]]'' {{Div col end}} ==ఇ== {{Div col||13em}} * '' [[ఇ.వి.సరోజ]] '' * '' [[ఇలెని హమాన్]] '' * '' [[ఇనియా]] '' * '' [[ఇజాబెల్లె లీటె]] '' * '' [[ఇంద్రాణి హల్దార్]] '' * '' [[ఇలియానా]] '' * '' [[ఇషితా రాజ్ శర్మ]] '' * '' [[ఇషా కొప్పికర్]] '' * '' [[ఇషా డియోల్]] '' * '' [[ఇషా తల్వార్]] '' * '' [[ఇషా రిఖి]] '' * '' [[ఇషా శర్వాణి]] '' * '' [[ఇషా చావ్లా]] '' * '' [[ఇంద్రజ]] '' * '' [[ఇలియానా]] '' {{Div col end}} ==ఈ== {{Div col||13em}} * '' [[ఈల్లి అవ్రామ్]] '' * '' [[ఈషా గుప్తా]] '' {{Div col end}} ==ఉ== {{Div col||13em}} * '' [[ఉత్తర ఉన్ని]] '' * '' [[ఉదయ]] '' * '' [[ఉదయభాను]] '' * '' [[ఉడుతా సరోజిని]] '' * '' [[ఉదయతార]] '' * '' [[ఉదితా గోస్వామి]] '' * '' [[ఉజ్వల రౌత్]] '' * '' [[ఉపాసన సింగ్]] '' * '' [[ఉమా (నటి)|ఉమా]] '' * '' [[ఉమా పద్మనాభన్]] '' * '' [[ఉమశ్రీ]] '' * '' [[ఉమాశశి]] '' * '' [[ఉషా కిరణ్]] '' * '' [[ఉషా నాదకర్ణి]] '' * '' [[ఉల్కా గుప్తా]] '' {{Div col end}} ==ఊ== {{Div col||13em}} * '' [[ఊహ (నటి)]] '' * '' [[ఊర్మిళ (నటి)|ఊర్మిళా మటోండ్కర్]] '' * '' [[ఊర్మిళ మహంత]] '' * '' [[ఊర్మిళా కనిత్కర్]] '' * '' [[ఊర్వశి (నటి)|ఊర్వశి]] '' * '' [[ఊర్వశి ధోలకియా]] '' * '' [[ఊర్వశి శర్మ]]'' * ''[[ఊర్వశి రౌతేలా]]'' {{Div col end}} ==ఋ== {{Div col||13em}} * '' [[ఋష్యేంద్రమణి]] '' {{Div col end}} ==ఎ== {{Div col||13em}} * '' [[ఎల్.విజయలక్ష్మి]] '' * '' [[ఎమ్.వి.రాజమ్మ]] '' * '' [[ఎస్.వరలక్ష్మి]] '' {{Div col end}} ==ఏ== {{Div col||13em}} * ''[[ఏకావలీ ఖన్నా]]'' {{Div col end}} ==ఐ== {{Div col||13em}} * '' [[ఐమీ బారువా]] '' * '' [[ఐశ్వర్య రాజేష్]] '' * '' [[ఐశ్వర్య]] '' * '' [[ఐశ్వర్య అర్జున్]] '' * '' [[ఐశ్వర్య దేవన్]] '' * '' [[ఐశ్వర్య నాగ్]] '' * '' [[ఐశ్వర్య రాయ్]] '' * '' [[ఐదేయు హాండిక్]] '' * '' [[ఐంద్రితా రే]] '' * '' [[ఐశ్వర్య నార్కర్]] '' {{Div col end}} ==ఒ== {{Div col||13em}} * '' [[ఓంజోలీ నాయర్]] '' * '' [[ఓవియా హెలెన్]] '' {{Div col end}} ==ఓ== {{Div col||13em}} {{Div col end}} ==ఔ== {{Div col||13em}} {{Div col end}} ==క== {{Div col||13em}} * '' [[కృష్ణకుమారి (నటి)|కృష్ణకుమారి]] '' * '' [[కాంచన]] '' * '' [[కాంచన మొయిత్రా]] ' * '' [[కుష్బూ]] '' * '' [[కొమ్మూరి పద్మావతీదేవి]] '' * '' [[కృతి సనన్]] '' * '' [[కలర్స్ స్వాతి]] '' * '' [[కల్యాణి (నటి)|కల్యాణి]] '' * '' [[కల్పనా రాయ్]] '' * '' [[కే.పీ.ఏ.సీ లలిత]] '' * '' [[కృష్ణవేణి]] '' * '' [[కె.మాలతి]] '' * '' [[కీర్తి చావ్లా]] '' * '' [[కోవై సరళ]] '' * '' [[కౌష రచ్]] '' * '' [[కౌషని ముఖర్జీ]] '' * '' [[కౌసల్య (నటి)]] '' * '' [[కౌశంబి భట్]] '' * '' [[కనకం]] '' * '' [[కనన్ దేవి]] '' * '' [[కవితా రాధేశ్యాం]] '' * '' [[కవితా కౌశిక్]] '' * '' [[కమలికా బెనర్జీ]] '' * '' [[కబితా]] '' * '' [[కబేరి బోస్]] '' * '' [[కె.ఆర్.విజయ]] '' * '' [[కాథరిన్ ట్రెస]] '' * '' [[కరోల్ గ్రేసియస్]] '' * '' [[కైనాత్ అరోరా]] '' * '' [[కైరా దత్]] '' * '' [[కవిత (నటి)|కవిత]] '' * '' [[కీరత్ భాట్టల్]] '' * '' [[కిరణ్ ఖేర్]] '' * '' [[కీతు గిద్వాని]] '' * '' [[క్రితిక కామ్రా]] '' * '' [[కేథరీన్ థెరీసా]] '' * '' [[క్రిస్టైల్ డిసౌజా]] '' * '' [[కుల్రాజ్ రంధ్వా]] '' * '' [[కుల్ సిద్ధు]] '' * '' [[కంగనా రనౌత్]] '' * '' [[కత్రినా కైఫ్]] '' * '' [[కనక (నటి)|కనక]] '' * '' [[కనికా|కనికా సుబ్రమణ్యం]] '' * '' [[కమలినీ ముఖర్జీ]] '' * '' [[కరిష్మా తన్నా]] '' * '' [[కరీనా కపూర్]] '' * '' [[కరిష్మా కపూర్]] '' * '' [[కరుణా బెనర్జీ]] '' * '' [[కల్కి]] '' * '' [[కల్పనా (కన్నడ నటి)|కల్పనా]] '' * '' [[కల్పనా రంజని]] '' * '' [[కల్పనా (హిందీ సినిమా నటి)|కల్పనా]] '' * '' [[కల్పనా అయ్యర్]] '' * '' [[కల్పనా కార్తీక్]] '' * '' [[కవియూర్ పొన్నమ్మ]] '' * '' [[కాజల్ అగర్వాల్]] '' * '' [[కాజల్ కిరణ్]] '' * '' [[కాజల్ గుప్తా]] '' * '' [[కాజోల్]] '' * '' [[కామినీ కౌషల్]] '' * '' [[కామ్నా జఠ్మలానీ]] '' * '' [[కార్తికా నాయర్]] '' * '' [[కార్తీక]] '' * '' [[కావ్య మాధవన్]] '' * '' [[కాశ్మీర షా]] '' * '' [[కాశ్మీరా పరదేశి]] '' * '' [[కాశ్మీరీ సైకియా బారుహ్]] '' * '' [[కిమీ కట్కర్]] '' * '' [[కిమీ వర్మ]] '' * '' [[కిమ్ శర్మ]] '' * '' [[కిరణ్ రాథోడ్]] '' * '' [[కీర్తి రెడ్డి]] '' * '' [[కీర్తి చావ్లా]] '' * '' [[కీర్తి కుల్హారీ]] '' * '' [[కుంకుమ (నటి)|కుంకుమ]] '' * '' [[కుమారి (నటి)|కుమారి]] '' * '' [[కుల్జిత్ రంధ్వా]] '' * '' [[కృతి సనన్]] '' * '' [[కృతి కర్బంద]] '' * ''[[క్రతికా సెంగార్]]'' * '' [[కృష్ణ కుమారి (నటి)|కృష్ణ కుమారి]] '' * '' [[కుచలకుమారి]] '' * '' [[కొంకణ సేన్ శర్మ]] '' * '' [[కొనీనికా బెనర్జీ]] '' * '' [[కోయెనా మిత్ర]] '' * '' [[కోమల్ ఝా]] '' * '' [[కోమల్]] '' * '' [[కోయల్ ప్యురీ]] '' * '' [[కోయెల్ మల్లిక్]] '' * '' [[కౌసల్య (నటి)|కౌసల్య]] '' * '' [[క్రాంతి రేడ్కర్]] '' * '' [[కేతకీ దత్తా]] '' * '' [[కేతకీ నారాయణ్]] '' * '' [[కేత్కి డేవ్]] '' * '' [[కైనాత్ అరోరా]] '' {{Div col end}} ==ఖ== {{Div col||13em}} * '' [[ఖుర్షీద్]] '' {{Div col end}} ==గ== {{Div col||13em}} * '' [[గాయత్రీ]] '' * '' [[గజాలా]] '' * '' [[గిరిజ (నటి)|గిరిజ]] '' * '' [[గీత (నటి)|గీత]] '' * '' [[గీతాంజలి (నటి)|గీతాంజలి]] '' * '' [[గుత్తా జ్వాల]] '' * '' [[గీతా సింగ్]] '' * '' [[గీతా డే]] '' * '' [[గీతాలీ రాయ్]] '' * '' [[గిరిజా షెత్తర్]] '' * '' [[గంగారత్నం]] '' * '' [[గిసెల్లి మొన్టైరో]] '' * '' [[గాబ్రియేలా బెర్టాంటే]] '' * '' [[గాయత్రి రఘురాం]] '' * '' [[గాయత్రి జయరామన్]] '' * '' [[గాయత్రీ జోషి]] '' * '' [[గాయత్రీ పటేల్ బహ్ల్]] '' * '' [[గిరిజా లోకేష్]] '' * '' [[గీతా (నటి)|గీత]] '' * '' [[గీతా బస్రా]] '' * '' [[గీతా దత్]] '' * '' [[గీతా బాలి]] '' * '' [[గీతూ మోహన్దాస్]] '' * ''[[గుల్‌ పనాగ్‌]] '' * ''[[గుర్బానీ జడ్జ్]] '' * '' [[గోపిక]] '' * '' [[గౌతమి]] '' * '' [[గౌరీ కర్ణిక్]] '' * '' [[గౌరీ పండిట్]] '' * '' [[గౌరీ ముంజాల్]] '' * '' [[గౌహర్ ఖాన్]]'' * '' [[గౌతమి కపూర్]]'' {{Div col end}} ==ఘ== {{Div col||13em}} {{Div col end}} ==చ== {{Div col||13em}} * '' [[చిత్తజల్లు కాంచనమాల|కాంచనమాల]] '' * '' [[ఛాయాదేవి (తెలుగు నటి)|ఛాయాదేవి]] '' * '' [[చంద్రకళ]] '' * '' [[చంద్రావతి దేవి]] '' * '' [[చంద్రకళా మోహన్]] '' * '' [[చిత్ర (నటి)|చిత్ర]] '' * '' [[చర్మిల (నటి)|చర్మిల]] '' * '' [[చిత్రాంగద సింగ్]] '' * '' [[చిత్రాషి రావత్]] '' * '' [[చిట్కల బిరాదార్]] '' * '' [[ఛాయా సింగ్]] '' * '' [[చార్మీ కౌర్]] '' * '' [[చిప్పి (నటి)|చిప్పి]] '' * '' [[ఛాయాదేవి (బెంగాలీ నటి)|ఛాయాదేవి]] '' * '' [[చేతనా దాస్]] '' * '' [[చుమ్కీ చౌదరి]] '' * '' [[చైతీ ఘోషల్]] '' {{Div col end}} ==జ== {{Div col||13em}} * '' [[జి.వరలక్ష్మి]] '' * '' [[జమున (నటి)|జమున]] '' * '' [[జమున బారువా]] '' * '' [[జ్యోతిలక్ష్మి (నటి)|జ్యోతిలక్ష్మి]] '' * '' [[జయచిత్ర]] '' * '' [[జీవిత]] '' * '' [[జయలలిత (నటి)|జయలలిత]] '' * '' [[జయా బచ్చన్]] '' * '' [[జయప్రద]] '' * '' [[జహీరా]] '' * '' [[జయంతి (నటి)|జయంతి]] '' * '' [[జరీనా]] '' * '' [[జరీన్ ఖాన్]] '' * '' [[జివిధ శర్మ]] '' * '' [[జీనత్ అమన్]] '' * '' [[జేబా భక్తియార్]] '' * '' [[జుబేదా]] '' * '' [[జన్నత్ జుబైర్ రహ్మాని]] '' * '' [[జెనీలియా|జెనీలియా డిసౌజా]] '' * '' [[జెరిఫా వాహిద్]] '' * '' [[జాక్వెలిన్ ఫెర్నాండెజ్]] '' * '' [[జాప్జీ ఖైరా]] '' * '' [[జయభారతి]] '' * '' [[జయ భట్టాచార్య]] '' * '' [[జయచిత్ర]] '' * '' [[జయలలిత జయరాం]] '' * '' [[జయప్రద]] '' * '' [[జయ రే]] '' * '' [[జయశీల]] '' * '' [[జయసుధ]] '' * '' [[జయమాల]] '' * '' [[జయమాలిని]] '' * '' [[జయవాణి]] '' * '' [[జయ సీల్]] '' * '' [[జెన్నిఫర్ కొత్వాల్]] '' * '' [[జెన్నిఫర్ వింగెట్]] '' * '' [[ఝర్నా బాజ్రాచార్య]] '' * '' [[జియా ఖాన్]] '' * '' [[జుగ్ను ఇషిక్వి]] '' * '' [[జుహీ చావ్లా]] '' * '' [[జుహీ బాబర్]] '' * '' [[జ్యోతిక]] '' * '' [[జూన్ మాలియా]] '' * '' [[జాంకీ బోడివాలా]] '' {{Div col end}} ==ఝ== {{Div col||13em}} * '' [[ఝాన్సీ (నటి)|ఝాన్సీ]] '' {{Div col end}} ==ట== {{Div col||13em}} * '' [[టబు (నటి)|టబు]] '' * '' [[టీనా దేశాయ్‌]] '' * '' [[టీనా మునీం]] '' (ఇప్పుడు టీనా అంబానీ) * '' [[టీనా దత్తా]] '' * '' [[టిస్కా చోప్రా]] '' * '' [[టుం టుం]] '' * '' [[ట్వింకిల్ ఖన్నా]] '' * '' [[టీ.జి. కమలాదేవి]] '' * '' [[టి.ఆర్.రాజకుమారి]] '' * '' [[టి.కనకం]] '' * '' [[టంగుటూరి సూర్యకుమారి]] '' * '' [[టి. లలితాదేవి]] '' * '' [[టేకు అనసూయ]] '' {{Div col end}} ==డ== {{Div col||13em}} * '' [[డబ్బింగ్ జానకి]] '' * '' [[డయానా పెంటి]] '' * '' [[డయానా హేడెన్]] '' * '' [[డింపుల్ ఝాంఘియాని]] '' * '' [[డింపుల్ కపాడియా]] '' * '' [[డెబోలినా దత్తా]] '' * '' [[డెబ్లీనా ఛటర్జీ]] '' * '' [[డెల్నాజ్ ఇరానీ]] '' * '' [[డైసీ ఇరానీ (నటి)]] '' * '' [[డైసీ బోపన్న]] '' * '' [[డైసీ షా]] '' * ''[[డెల్నా డేవీస్]]'' * '' [[డిస్కో శాంతి]]'' * '' [[డి.హేమలతాదేవి]]'' * '' [[డాలీ బింద్రా]]'' {{Div col end}} ==త== {{Div col||13em}} * '' [[తులసి (నటి)|తులసి]] '' * '' [[తనాజ్ ఇరానీ]] '' * '' [[తనీషా ముఖర్జీ]] '' * '' [[తనూశ్రీ దత్తా]] '' * '' [[తనుజ]] '' * '' [[తనూరాయ్]] '' * '' [[తన్వి అజ్మి]] '' * '' [[తన్వి వర్మ]] '' * '' [[తాప్సీ]] '' * '' [[తాళ్ళూరి రామేశ్వరి]] '' * '' [[తులసి (నటి)|తులసి]] '' * '' [[తెలంగాణ శకుంతల]] '' * '' [[తాడంకి శేషమాంబ]] '' * '' [[త్రిష]] '' * '' [[త్రిప్తి మిత్ర]] '' * '' [[తమన్నా భాటియా]] '' * '' [[తార (నటి)|తారా]] '' * '' [[తార (కన్నడ నటి)|తారా]] '' * '' [[తార దేశ్పాండే]] '' * '' [[తారా డిసౌజా]] '' * '' [[తానియా]] '' * '' [[తార శర్మ]] '' * '' [[తరుణి దేవ్]] '' * '' [[తేజస్విని ప్రకాష్]] '' * '' [[తేజస్వి మదివాడ]] '' * '' [[తేజశ్రీ ప్రధాన్]] '' * '' [[త్రిష కృష్ణన్]] '' * '' [[తులిప్ జోషి]] '' {{Div col end}} ==ద== {{Div col||13em}} * '' [[దేవికారాణి]] '' * '' [[దేవిక]] '' * '' [[దేబశ్రీ రాయ్]] '' * '' [[దీపాల్ షా]] '' * '' [[ద్రష్టి ధామి]] '' * '' [[దియా మిర్జా]] '' * '' [[దివ్య భారతి]] '' * '' [[దీపికా సింగ్]] ''  * '' [[దీపా శంకర్]] '' * '' [[దివ్య స్పందన]] '' * ''[[దివ్యా దత్తా]]'' * ''[[దీప్శిఖా నాగ్‌పాల్]]'' * '' [[దిశ వకని]] '' * '' [[దిశా పూవయ్య]] '' * '' [[దీక్షా సేథ్]] '' * '' [[డిపానిటా శర్మ]] '' * '' [[దీపా సన్నిధి]] '' * '' [[దీపా సాహి]] '' * '' [[దాసరి రామతిలకం]] '' * '' [[దాసరి కోటిరత్నం]] '' * '' [[దీక్షా సేథ్]] '' * '' [[దివ్యవాణి]] '' * '' [[దీప]] '' * '' [[దీపన్నిత శర్మ]] '' * '' [[దీపాలి]] '' * '' [[దీపికా చికాలియా]] '' * '' [[దీపికా కామయ్య]] '' * '' [[దీపిక పడుకోన్|దీపికా పడుకొనే]] '' * '' [[దీపికా సింగ్]] '' * '' [[దీపికా చిఖ్లియా]]'' * '' [[దీప్తి నావల్]] '' * '' [[దీప్తి భట్నాగర్]] '' * '' [[దేవకీ]] '' * '' [[దేవయాని (నటి)|దేవయాని]] '' * '' [[దేవికా రాణి రోరిచ్]] '' * '' [[దేబాశ్రీ రాయ్]] '' * '' [[ధృతి సహారన్]] '' {{Div col end}} ==న== {{Div col||13em}} * '' [[నమిత]]'' * '' [[నందిని నాయర్]]'' * '' [[నదిరా (నటి)|నదిరా]] '' * '' [[నటన్య సింగ్]] '' * '' [[నటాషా]] '' (అలాగే అని [[అనిత (ఇచ్చిన పేరు)|అనిత]]) * '' [[నటాలియా కౌర్]] '' * '' [[నౌహీద్ సిరుసి]] '' * '' [[సీమా పహ్వా]] '' * '' [[నౌషీన్ అలీ సర్దార్]] '' * '' [[నజ్రియా నజీమ్]] '' * '' [[నీరు బాజ్వా]] '' * '' [[నీతు (నటి)|నీతు]] '' * '' [[నింరత్కౌర్]] '' * '' [[నిర్మలమ్మ]] '' * '' [[నవనీత్ కౌర్]] '' * '' [[నిరోషా]] '' * '' [[నందన సేన్]] '' * '' [[నందా కర్నాటకి]] '' * '' [[నందితా చంద్ర]] '' * '' [[నందితా దాస్]] '' * '' [[నందిత శ్వేత]]'' (శ్వేత శెట్టి) * '' [[నగ్మా]] '' * '' [[నదియా మొయిదు]] '' * '' [[నమిత ప్రమోద్]] '' * '' [[నికిత]] '' * '' [[నమ్రతా శిరోద్కర్|నమ్రతా శిరోడ్కర్]] '' * '' [[నమ్రతా దాస్]] '' * '' [[నయనతార]] '' * '' [[నర్గీస్ ఫాఖ్రి]] '' * '' [[నర్గీస్]] '' (ఇప్పుడు [[నర్గీస్ దత్]]) * '' [[నళిని జేవంత్]] '' * '' [[నళిని]]'' * '' [[నియా శర్మ]]'' * '' [[నవ్య నాయర్]] '' * '' [[నికితా ఆనంద్]] '' * '' [[నికితా తుక్రాల్]] '' * '' [[నికీ అనేజ వాలియా|నికీ అనేజ]] '' * '' [[నికోలెట్ బర్డ్]] '' * '' [[నిగార్ సుల్తానా]] '' * '' [[నిత్య దాస్]]'' * '' [[నికితా శర్మ]]'' * '' [[నిత్యా మీనన్]] '' * '' [[నిధి సుబ్బయ్య]] '' * '' [[నిమ్మి]] '' * '' [[నిరూప రాయ్]] '' * '' [[నిల (నటి)|నిల]] '' * '' [[నివేదితకు జైన్]] '' * '' [[నివేదితకు జోషి సరాఫ్]] '' * '' [[నిషా అగర్వాల్]] '' * '' [[నిషా కొఠారి]] '' * '' [[నిషి (నటి)|నిషి]] '' * '' [[నిషితా గోస్వామి]] '' * '' [[నిహారిక సింగ్]] '' * '' [[నిహారిక రైజాదా]] '' * '' [[నీతూ చంద్ర]] '' * '' [[నీతూ సింగ్]] '' * '' [[నీనా కులకర్ణి]] '' * '' [[నీనా గుప్తా]] '' * '' [[నీలం కొఠారి|నీలం]] '' * '' [[నీలం షిర్కే]] '' * '' [[నీలం వర్మ]] '' * '' [[నీలం సివియా]] '' * '' [[నీలిమ అజీమ్]] '' * '' [[నూతన్]] '' * '' [[నూర్ జెహన్]] '' * '' [[నేత్ర రఘురామన్]] '' * '' [[నేహా ఒబెరాయ్]] '' * '' [[నేహా ధూపియా]] '' * '' [[నేహా శర్మ]] '' * '' [[నేహా అమన్‌దీప్]] '' * '' [[నేహా పెండ్సే బయాస్]] '' {{Div col end}} ==ప== {{Div col||13em}} * '' [[పేషన్స్ కూపర్]] '' * '' [[ఫరా నాజ్]] '' * '' [[ఫరీదా జలాల్]] '' * '' [[పండరీబాయి]] '' * '' [[పంచి బోరా]] '' * '' [[పసుపులేటి కన్నాంబ]] '' * '' [[పి.హేమలత]] '' * '' [[పువ్వుల లక్ష్మీకాంతం]] '' * '' [[పుష్పవల్లి]] '' * '' [[ప్రభ (నటి)|ప్రభ]] '' * '' [[ప్రబ్లీన్ సంధు]] '' * '' [[పూనం పాండే]] '' * '' [[ప్రాచి దేశాయ్]] '' * '' [[ఫర్జానా]] '' * '' [[ఫత్మాబేగం]] '' * '' [[ఫరీదా పింటో]] '' * '' [[ఫెరినా వాఝేరి]] '' * '' [[పద్మప్రియ జానకిరామన్]] '' * '' [[పద్మా ఖన్నా]] '' * '' [[పద్మ లక్ష్మి]] '' * '' [[పద్మిని కొల్హాపురే]] '' * '' [[పద్మిని (నటి)|పద్మిని]] '' * '' [[పద్మిని ప్రియదర్శిని]] '' * '' [[పద్మావతి రావు]] '' * '' [[పల్లవి జోషి]] '' * '' [[పల్లవి కులకర్ణి]] '' * '' [[పల్లవి గౌడ]] '' * '' [[పల్లవి సుభాష్]] '' * '' [[పల్లవి ఛటర్జీ]] '' * '' [[పల్లవి శారద]] '' * '' [[పాంచి బోర్]] '' * '' [[పోలి దాం]] '' * '' [[పరిణీతి చోప్రా]] '' * '' [[పర్మిందర్ నగ్రా]] '' * '' [[పారుల్ చౌహాన్]] '' * '' [[పారుల్ యాదవ్]] '' * '' [[పార్వతీ జయరామ్]] '' * '' [[పార్వతీ ఒమనకుట్టన్]] '' * '' [[పార్వతి మెల్టన్]] '' * '' [[పార్వతి మీనన్]] '' * '' [[పర్వీన్ బాబి]] '' * '' [[పేషన్స్ కూపర్]] '' * '' [[పాయల్ రోహట్గీ]] '' * ''[[పార్వతి నాయర్ (నటి)|పార్వతి నాయర్]]'' * '' [[పాయల్ సర్కార్]] '' * '' [[పాయల్ ఘోష్]] '' * '' [[పెరిజాద్ జోరబియన్]] '' * '' [[పియా బాజ్పాయి]] '' * '' [[పీయా రాయ్ చౌదరి]] '' * '' [[ప్రియా టాండన్]] '' * '' [[పూజా బాత్రా]] '' * '' [[పూజ బేడి]] '' * '' [[పూజాభట్]] '' * '' [[పూజ మహాత్మా గాంధీ]] '' * '' [[పూజ కన్వాల్]] '' * '' [[పూజ ఉమాశంకర్]] '' * '' [[పూజ గోర్]] '' * '' [[పూజా బెనర్జీ]] '' * '' [[పూనమ్ ధిల్లాన్]] '' * '' [[పూనమ్ కౌర్]] '' * '' [[పూనమ్ పాండే]] '' * '' [[ప్రాచి దేశాయ్]] '' * '' [[ప్రతిమాదేవి]] '' * '' [[ప్రతిభా సిన్హా]] '' * '' [[ప్రణీత సుభాష్]] '' * '' [[ప్రణమి బోరా]] '' * '' [[ప్రస్తుతి పరాశర్]] '' * '' [[ప్రీతి విజయకుమార్]] '' * '' [[ప్రీతి జింగానియా]] '' * '' [[ప్రీతి జింటా]] '' * '' [[ప్రేమ (నటి)|ప్రేమ]] '' * '' [[ప్రేమ నారాయణ్]] '' * '' [[ప్రీతి సప్రును]] '' * '' [[ప్రియా ఆనంద్]] '' * '' [[ప్రియ బాపట్]] '' * '' [[ప్రియా గిల్]] '' * '' [[ప్రియ లాల్]] '' * '' [[ప్రియ రామన్]] '' * '' [[ప్రియ రాజవంశ్]] '' * '' [[ప్రియ వాల్]] '' * '' [[ప్రియమణి]] '' * '' [[ప్రియాంకా చోప్రా]] '' * '' [[ప్రియాంక బాసీ]] '' * '' [[ప్రియాంక శర్మ]] '' * '' [[ప్రియాంక త్రివేది]] '' * '' [[ప్రియల్ గోర్]] '' {{Div col end}} ==బ== {{Div col||13em}} * '' [[బసాబీ నంది]] '' * '' [[భానుమతీ రామకృష్ణ]] '' * '' [[బి.సరోజా దేవి]] '' * '' [[బెజవాడ రాజారత్నం]] '' * '' [[బి.జయమ్మ]] '' * '' [[భువనేశ్వరి (నటి)|భువనేశ్వరి]] '' * '' [[బి. వి రాధా]] '' * '' [[బర్ష ప్రియదర్శిని]] '' * '' [[బీనా బెనర్జీ]] '' * '' [[భానుమతి రామకృష్ణ|భానుమతి]] '' * '' [[భవ్య]] '' * '' [[బియాంక దేశాయ్|బియాంక]] '' * '' [[బిడిత బాగ్]] '' * '' [[బిదీప్త చక్రవర్తి]] '' * '' [[బబితా]] '' * '' [[భూమిక]] '' * '' [[బర్ఖా బిస్త్]] '' * '' [[బర్ఖా మదన్]] '' * '' [[బాల హిజమ్]] '' * '' [[బిందు (నటి)|బిందు]] '' * '' [[బిందుమాధవి]] '' * '' [[బిందియా గోస్వామి]] '' * '' [[బిపాషా బసు]] '' * '' [[బీనా రాయ్]] '' * '' [[బృందా పరేఖ్]] '' * '' [[భవన (కన్నడ నటి)|భవన]] '' * '' [[భవన మీనన్]] '' * '' [[భవన రావు]] '' * '' [[భాగ్యశ్రీ పట్వర్ధన్]] '' * '' [[భానుప్రియ]] '' * '' [[భామ]] '' * '' [[భారతి (నటి)|భారతి విష్ణువర్ధన్]] '' * '' [[భూమిక చావ్లా]] '' * '' [[భైరవి గోస్వామి]] '' * '' [[భారతీ సింగ్]] '' {{Div col end}} ==మ== {{Div col||13em}} * '' [[మంజుల (నటి)|మంజుల]] '' * '' [[మహేశ్వరి (నటి)|మహేశ్వరి]] '' * '' [[మీనా]] '' * '' [[మనోరమ (నటి)|మనోరమ]] '' * '' [[మధూ]] '' * '' [[మంజు సింగ్]] '' * '' [[మధుమిత]] '' * '' [[మహిక శర్మ]] '' * '' [[మాలాశ్రీ]] '' * '' [[మాన్య (నటి)|మాన్య]] '' * '' [[మానసి సాల్వి]] '' * '' [[మినిషా లాంబా]] '' * '' [[మొనిషా ఉన్ని]] '' * '' [[మొలాయ గోస్వామి]] '' * '' [[మౌని రాయ్]] '' * '' [[మౌమితా గుప్తా]] '' * '' [[ముంతాజ్]] '' * '' [[మంజరి ఫడ్నిస్]] '' * '' [[మంజు భార్గవి]] '' * '' [[మంజు వారియర్]] '' * '' [[మంజుల (కన్నడ నటి)|మంజుల]] '' * '' [[మంత్రం (నటి)|మంత్రం]] '' * '' [[మందాకిని (నటి)|మందాకిని]] '' * '' [[మందిరా బేడి]] '' * '' [[మధు శాలిని]] '' * '' [[మధుబాల]] '' * '' [[మధుర నాయక్]] '' * '' [[మనీషా కోయిరాలా]] '' * '' [[మనోరమ (తమిళ నటి)|మనోరమ]] '' * '' [[మమతా కులకర్ణి]] '' * '' [[మమతా మోహన్దాస్]] '' * '' [[మయూరి కాంగో]] '' * '' [[మయూరి క్యాతరీ]] '' * '' [[మలైకా అరోరా]] '' (ఇప్పుడు [[మలైకా అరోరా ఖాన్]]) * '' [[మల్లికా కపూర్]] '' * '' [[మల్లికా షెరావత్]] '' * '' [[మహాశ్వేతా రే]] '' * '' [[మహి గిల్]] '' * '' [[మహిమా చౌదరి]] '' * '' [[మాధవి (నటి)|మాధవి]] '' * '' [[మాధబి ముఖర్జీ]] '' * '' [[మద్దెల నగరాజకుమారి]] '' * '' [[మనీషా కోయిరాలా]] '' * '' [[మమత (నటి)]] '' * '' [[మమతా మోహన్ దాస్]] '' * '' [[ముమైత్ ఖాన్]] '' * '' [[మాధవి]] '' * '' [[మధురిమ]] '' * '' [[మాధురీ దీక్షిత్]] '' * '' [[మాన్వితా కామత్]] '' * '' [[మాలా సిన్హా]] '' * '' [[మాళవిక (నటి)|మాళవిక]]'' * '' [[మాళవిక మోహన్]]'' * ''[[మాళవిక అవినాష్]]'' * '' [[మాండీ తఖర్]] '' * '' [[మింక్ బ్రార్]] '' * '' [[మిత్రాస్ కురియన్]] '' * '' [[మిథు ముఖర్జీ]] '' * '' [[మిమి చక్రవర్తి]] '' * '' [[మీతా వశిష్ట్]] '' * '' [[మీనా దురైరాజ్]] '' * '' [[మీనా కుమారి]] '' * '' [[మీనాక్షి (నటి)|మీనాక్షి]] '' * '' [[మీనాక్షి (మలయాళం నటి)|మీనాక్షి]] '' * '' [[మీనాక్షి శేషాద్రి]] '' * '' [[మిర్నా మీనన్]]'' * '' [[మీరా (నటి)|మీరా]] '' * '' [[మీరా చోప్రా]] '' * '' [[మీరా జాస్మిన్]] '' * '' [[మీరా నందన్]] '' * '' [[మీరా వాసుదేవన్]] '' * '' [[ముంతాజ్ (నటి)|ముంతాజ్]] '' * '' [[ముంతాజ్ సర్కార్]] '' * '' [[ముక్తా బార్వే]] '' * '' [[ముగ్ధ గాడ్సే]] '' * '' [[ముమ్మైత్ ఖాన్]] '' * '' [[మూన్ మూన్ సేన్]] '' * '' [[మన్నత్ సింగ్]] '' * '' [[మృణాల్ దేవ్-కులకర్ణి]] '' * '' [[మెర్లే ఒబెరాన్]] '' * '' [[మేఘనా గాంకర్]] '' * '' [[మేఘన నాయుడు]] '' * '' [[మేఘన రాజ్]] '' * '' [[మోనా సింగ్]] '' * '' [[మోనాలిసా (నటి)|మోనాలిసా]] '' * '' [[మోనికా (నటి)|మోనికా]] '' * '' [[మోనికా బేడి]] '' * '' [[మౌషుమి చటర్జీ]] '' *[[ముక్తి మోహన్]] {{Div col end}} ==య== {{Div col||13em}} * '' [[యమున (నటి)|యమున]] '' * '' [[యామీ గౌతం]] '' * '' [[యోగితా బాలీ]] '' * '' [[యశశ్విని |యశశ్విని నిమ్మగడ్డ]] '' * '' [[యానా గుప్తా]] '' * '' [[యుక్తా ముఖీ]] '' * '' [[యువికా చౌదరి]] '' {{Div col end}} ==ర== {{Div col||13em}} * '' [[రంభ (నటి)|రంభ]] '' * '' [[రంజిత]] '' * '' [[రంజిత కౌర్]] '' * '' [[రకుల్ ప్రీత్ సింగ్]] '' * '' [[రక్ష]]'' * '' [[రుక్మిణి విజయకుమార్]]'' * '' [[రక్షిత]] '' * '' [[రచన (నటి)|రచన]] '' * '' [[రచనా బెనర్జీ]] '' * '' [[రతన్ రాజపుత్ర]] '' * '' [[రతి అగ్నిహోత్రి]] '' * '' [[రతి పాండే]] '' * '' [[రత్న పాఠక్ షా]] '' * '' [[రత్నమాల (నటి)|రత్నమాల]] '' * '' [[రమాప్రభ]] '' * '' [[రమ్య]] '' * '' [[రమ్య బర్న]] '' * '' [[రమ్యకృష్ణ]] '' * '' [[రమ్య కృష్ణన్]] '' * '' [[రమ్యశ్రీ]] '' * '' [[రవళి]] '' * '' [[రవీనా టాండన్]] '' * '' [[రవీనా]] '' * '' [[రష్మీ దేశాయ్]] '' * '' [[రాజసులోచన]] '' * '' [[రాధాకుమారి]] '' * '' [[రావు బాలసరస్వతీ దేవి]] '' * '' [[రోహిణి (నటి)|రోహిణి]] '' * '' [[రాశి (నటి)]] '' * '' [[రిచా గంగోపాధ్యాయ్]] '' * '' [[రాధిక శరత్‌కుమార్]] '' * '' [[రూప]] '' * '' [[రజనీ బసుమతరీ]] '' * '' [[రజని]] '' * '' [[రెజీనా]] '' * '' [[రేణూ దేశాయ్]] '' * '' [[రాజ్యలక్ష్మి (నటి)|రాజ్యలక్ష్మి]] '' * '' [[రాఖీ]] '' (ఇప్పుడు రాఖీ గుల్జార్) * '' [[రాధిక ఆప్టే]] '' * '' [[రాధిక శరత్ కుమార్]] '' * '' [[రాధ (నటి)|రాధ]] '' * '' [[రాధా సలూజా]] '' * '' [[రాధా సలూజా]] '' * '' [[రాధిక చౌదరి]] '' * '' [[రాధిక కుమారస్వామి]] '' * '' [[రాధిక పండిట్]] '' * '' [[రాగిణి]] '' '[[ట్రావెన్కోర్ సిస్టర్స్]]' '' * '' [[రాగిణి ద్వివేది]] '' * '' [[రాగిణి ఖన్నా]] '' * '' [[రాగిణి నంద్వాని]] '' * '' [[రాజశ్రీ]] '' * '' [[రైమా సేన్]] '' * '' [[రాఖీ సావంత్]] '' * '' [[ఎమ్.వి.రాజమ్మ|రాజమ్మ]] '' * '' [[రామేశ్వరి]] '' * '' [[కాంత్]] '' * '' [[రాణి ముఖర్జీ]] '' * '' [[రీతు శివపురి]] '' * '' [[రీమా కళ్ళింగళ్]] '' * '' [[రీనా రాయ్]] '' * '' [[రీమా లాగూ]] '' * '' [[రీమా సేన్]] '' * '' [[రియానా సుక్లా]] '' * '' [[కాసాండ్రా రెజినా]] '' * '' [[రేఖ]] '' * '' [[రేఖ (దక్షిణ భారత నటి)|రేఖ]] '' * '' [[రేఖ రాణా]] '' * '' [[రేఖ వేదవ్యాస్]] '' * '' [[రేణుకా సహానీ]] '' * '' [[రేణుకా మీనన్]] '' * '' [[రేణు సైకియా]] '' * '' [[రేవతి]] '' * '' [[రేష్మా షిండే]] '' * '' [[రియా చక్రవర్తి]] '' * '' [[రిచా అహుజా]] '' * '' [[రిచా చద్దా]] '' * '' [[రిచా గంగోపాద్యాయ]] '' * '' [[రిచా పల్లోద్]] '' * '' [[రిచా పనాయ్]] '' * '' [[రిచా శర్మ (నటి)|రిచా శర్మ]] '' * '' [[రిమీ సేన్]] '' * '' [[రిమ్‌జిమ్ మిత్ర]] '' * '' [[రింకీ ఖన్నా]] '' * '' [[రింకూ రాజ్‌గురు]] '' * '' [[రీతూపర్ణ సేన్ గుప్త]] '' * '' [[రియా సేన్]] '' * '' [[రోహిణీ హట్టంగడి]] '' * '' [[రోజా (నటి)|రోజా]] '' (రోజా సెల్వమణి) * '' [[రోజా రమణి]] '' * '' [[రోమా (నటి)|రోమా]] '' * '' [[రుక్మిణి మైత్ర]] '' * '' [[రుబీనా దిలైక్]] '' * '' [[రూపా గంగూలీ]] '' * '' [[రూపాంజన మిత్ర]] '' * '' [[రూప అయ్యర్]] '' * '' [[రోష్ని చోప్రా]] '' * '' [[రూబీ పరిహార్]] '' * '' [[రుచికా ఉత్రాది]] '' * '' [[రూపిణి (నటి)|రూపిణి]] '' * '' [[రాశి ఖన్నా]] '' * '' [[రౌషన్ అరా]] '' {{Div col end}} ==ల== {{Div col||13em}} * '' [[లగ్నాజిత చక్రవర్తి]] '' * '' [[లక్ష్మీరాజ్యం]] '' * '' [[లత (నటి)|లత]] '' * '' [[లైలా మెహ్దిన్]] '' * '' [[లలితా పవార్]] '' జైన్ * '' [[కెపిఎసి లలిత|లలిత]] '' (కెపిఎసి ) * '' [[ట్రావెన్కోర్ సిస్టర్స్|లలిత]] '' * '' [[లారా దత్తా]] '' * '' [[లక్ష్మి (నటి)|లక్ష్మీ]] '' * '' [[లక్ష్మీ గోపాలస్వామి]] '' * '' [[లక్ష్మీ మంచు]] '' * '' [[లక్ష్మీ మీనన్ (నటి)|లక్ష్మీ మీనన్]] '' * '' [[లక్ష్మీ రాయ్]] '' * '' [[లారెన్ గోట్లియబ్]] '' * '' [[లావణ్య త్రిపాఠి]] '' * '' [[లయ (నటి)|లయ]] '' * '' [[లీలా చిట్నీస్]] '' * '' [[లీలావతి (నటి)|లీలావతి]] '' * '' [[లీనా చందావార్కర్]] '' * '' [[లేఖా వాషింగ్టన్]] '' * '' [[లిలెట్టె దూబే]] '' * '' [[లిసా రే]] '' * '' [[లిసా హేడోన్]] '' {{Div col end}} ==వ== {{Div col||13em}} * '' [[వాణిశ్రీ]] '' * '' [[వహీదా రెహ్మాన్]] '' * '' [[వాణి కపూర్]] '' * '' [[వదివుక్కరసి]] '' * '' [[వైశాలీ దేశాయ్]] '' * '' [[విజయశాంతి]] '' * '' [[విమల రామన్]] '' * '' [[వినయ ప్రసాద్]] '' * '' [[వైజయంతిమాల]] '' * '' [[వైశాలి కాసరవల్లి]] '' * '' [[వందన గుప్తే]] '' * '' [[వేద శాస్త్రి]] '' * '' [[వాణి విశ్వనాథ్]] '' * '' [[వైభవి శాండిల్య]] '' * '' [[వైష్ణవి మహంత్]] '' * '' [[వరలక్ష్మి శరత్ కుమార్]] '' * '' [[వర్ష ఉస్గాంకర్]] '' * '' [[వసుంధరా దాస్]] '' * '' [[వేదం శాస్త్రి]] '' * '' [[వీణా మాలిక్]] '' * '' [[విభ చిబ్బర్]] '' * '' [[విమీ]] '' * '' [[విదుబాల]] '' * '' [[విద్యా బాలన్]] '' * '' [[విద్యా మాల్వాదే]] '' * '' [[విద్యా సిన్హా]] '' * '' [[విశాఖ సింగ్]] '' * '' [[విజేత పండిట్]] '' * '' [[విజయలక్ష్మి (కన్నడ నటి)|విజయలక్ష్మి]] '' * '' [[వృషికా మెహతా]] '' {{Div col end}} ==శ== {{Div col||13em}} * ''[[శకుంతల బారువా]]'' * ''[[శతాబ్ది రాయ్]]'' * ''[[శరణ్ కౌర్]]'' * ''[[శ్రీ విద్య]]'' * ''[[శ్రీ దివ్య]]'' * ''[[శ్రీదేవి (నటి)|శ్రీదేవి]]'' (ఇప్పుడు శ్రీదేవి కపూర్) * ''[[శ్రీప్రియ]]'' * ''[[శ్రీలేఖ మిత్ర]]'' * ''[[శివాని సైనీ]]'' * ''[[శిల్పా శిరోద్కర్]]'' * ''[[శిల్పా శెట్టి]]'' * ''[[శ్రద్దా దాస్]]'' * ''[[శాలిని]]'' (బేబీ శాలిని) * ''[[శిల్పా తులస్కర్]]'' * ''[[శిల్పా ఆనంద్]]'' * ''[[శిల్పి శర్మ]]'' * ''[[శివాని నారాయణన్]]'' * ''[[శివలీకా ఒబెరాయ్]]'' * ''[[శ్వేత బసు ప్రసాద్]]'' * ''[[శ్వేతా అగర్వాల్]]'' * ''[[శ్వేతా మీనన్]]'' * ''[[శ్వేతా షిండే]]'' * ''[[శ్వేతా శర్మ]]'' * ''[[శ్వేతా తివారీ]]'' * ''[[శ్వేత గులాటీ]]'' * ''[[శోభన]]'' * ''[[శశికళ]]'' * ''[[శోభన సమర్థ్]]'' * ''[[శ్రద్ధా కపూర్]]'' * ''[[శ్రద్ధా దంగర్]]'' * ''[[శ్రాబంతి చటర్జీ]]'' * ''[[శృతి హాసన్]]'' * ''[[శృతి (నటి)|శృతి]]'' * ''[[శృతి కన్వర్]]'' * ''[[శృతి సోధీ]]'' * ''[[శ్రియా]]'' * ''[[శ్రియ శర్మ]]'' * ''[[శ్రేయ బుగాడే]]'' * ''[[శ్యామా]]'' (ఖుర్షీద్ అక్తర్) * ''[[శుభా పూంజా]]'' * ''[[శ్రిష్ట శివదాస్]]'' * ''[[శౌర్య చౌహాన్]]'' * ''[[శర్వాణి పిళ్ళై]]'' {{Div col end}} ==ష== {{Div col||13em}} * '' [[షావుకారు జానకి]]'' * '' [[షామా సికందర్]]'' * '' [[షబానా అజ్మీ]] '' * '' [[షామిలి]] '' (బేబీ షామిలి) * '' [[షాలిని వడ్నికట్టి]]'' * '' [[షహన గోస్వామి]] '' * '' [[షహీన్ ఖాన్]] '' * '' [[షర్మిల మందిర్]] '' * '' [[షర్మిలీ]] '' * '' [[షకీలా]] '' * '' [[షమితా శెట్టి]] '' * '' [[షర్మిలా ఠాగూర్]] '' * '' [[షాజన్ పదంసీ]] '' * '' [[షీలా]] '' * '' [[షీనా బజాజ్]] '' * '' [[షీనా చౌహాన్]] '' * '' [[షీనా శాహబాది]] '' * '' [[షీనాజ్ ట్రెజరీవాలాలకు]] ''. * '' [[షెరిన్]] '' * '' [[షెర్లిన్ చోప్రా]] '' (మోనా చోప్రా) * '' [[షౌకత్ అజ్మీ]] '' (మోనా చోప్రా) * '' [[షెఫాలీ జరీవాలా]] '' {{Div col end}} ==స== {{Div col||13em}} * '' [[సుమన్ రంగనాథన్]] '' * '' [[సుమిత్ర (నటి)|సుమిత్ర]] '' * '' [[సుమిత్రా ముఖర్జీ]] '' * '' [[సులతా చౌదరి]] '' * '' [[సునయన]] '' * '' [[సన్నీ లియోన్]] '' * '' [[సుర్భి జ్యోతి]] '' * '' [[సుప్రియా కార్నిక్]] '' * '' [[సుప్రియా పాఠక్]] '' * '' [[సుప్రియా పఠారే]] '' * '' [[సుప్రియ దేవి]] '' * '' [[సుప్రియా పిలగావ్కర్ను]] '' * '' [[సలోని]] '' * '' [[సాధన]]'' * '' [[సాధనా సింగ్]]'' * '' [[సారా ఖాన్ (నటి, జననం 1989)|సారా ఖాన్]]'' * '' [[సారా ఖాన్ (నటి, జననం 1985)|సారా ఖాన్]]'' * '' [[సింధూర గద్దె]] '' * '' [[సుధా చంద్రన్]] '' * '' [[సనా ఖాన్]] '' * '' [[సురయ్య]] '' * '' [[స్వప్న]] '' * '' [[స్వరూప్ సంపత్]] '' * '' [[స్వస్తిక ముఖర్జీ]] '' * '' [[సంధ్యా (నటి)|సంధ్యా]] '' * '' [[సుర్వీన్ చావ్లా]] '' * '' [[సూర్యాకాంతం]] '' * '' [[సుష్మా రెడ్డి]] '' * '' [[సుష్మా శిరోమణి]] '' * '' [[సుస్మితా సేన్]] '' * '' [[సుమలత]] '' * '' [[స్వాతి రెడ్డి]] '' * '' [[స్వాతి కపూర్]] '' * '' [[సునీత]] '' / విద్యాశ్రీ * '' [[సుధా చంద్రన్]] '' * '' [[సుధా రాణి]] '' * '' [[సుదిప్తా చక్రవర్తి]] '' * '' [[సుహాసి గొరాడియా ధామి]] '' * '' [[సుహాసిని మణిరత్నం|సుహాసిని]] '' * '' [[సుజాత (నటి)|సుజాత]] '' * '' [[సుకీర్తి కంద్పాల్]] '' * '' [[సుకుమారి]] '' * ''[[సుకృతి కండ్పాల్]]'' * '' [[సులక్షణ పండిట్]] '' * '' [[సులోచన దేవి]] '' * '' [[సులోచన ఛటర్జీ]] '' * '' [[సుమలత]] '' * '' [[సుబ్రతా ఛటర్జీ]] '' * '' [[సుమన్ సుకేతు]] '' * '' [[సుమన్ నెజీ]] '' * '' [[సొనారిక భదోరియా]] '' * '' [[సోనియా అగర్వాల్]] '' * '' [[సోనియా మన్]] '' * '' [[సోను (నటి)|సోనూ]] '' * '' [[సోనూ వాలియా]] '' * '' [[సోఫియా చౌదరి]] '' * '' [[సౌందర్య]] '' * '' [[స్పృహ జోషి]] '' * '' [[ఎం.ఎస్ సుబ్బులక్ష్మి]] '' * '' [[సుచిత్ర కృష్ణమూర్తి]] '' * '' [[సుచిత్రా మిత్ర]] '' * '' [[సుచిత్ర సేన్]] '' * ''[[స్నేహ (నటి)|స్నేహ]]'' * ''[[సృష్టి డాంగే]]'' * '' [[స్నిగ్ధ అకోల్కర్]] '' * '' [[స్నిగ్ధ గుప్తా]] '' * '' [[సోహ ఆలీ ఖాన్]] '' * '' [[సోనాక్షీ సిన్హా]] '' * '' [[సోనాలి బెంద్రే]] '' * '' [[సోనాలి కులకర్ణి]] '' * '' [[సోనాలి కులకర్ణి]] '' * '' [[సోనాల్ చౌహాన్]] '' * '' [[సోనమ్ (నటి)]] '' * '' [[సోనమ్ కపూర్]] '' * '' [[సోహిని పాల్]] '' * '' [[సెలీనా జైట్లీ]] '' * '' [[సంచిత పడుకొణె(నటి)|సంచితా పడుకొనే]] '' * '' [[సందీప ధార్]] '' * '' [[సంగీత బిజలాని]] '' * '' [[సానోబెర్ కబీర్]] '' * '' [[సవితా ప్రభునే]] '' * '' [[సందాలి సిన్హా]] '' * '' [[సంఘవి]] '' * '' [[సంజనా]] '' * '' [[సంజనా గాంధీ]] '' * '' [[సంత్వానా బోర్డోలోయ్]] '' * '' [[సంతోషి (నటి)|సంతోషి]] '' * '' [[సనుష (నటి)]] '' * '' [[సారా జేన్ డయాస్]] '' * '' [[సాబిత్రి ఛటర్జీ]] '' * '' [[సారా ఖాన్]] '' * '' [[శరణ్య మోహన్]] '' * '' [[సరయు (నటి)]] '' * '' [[సారికా]] '' * '' [[సాల్మా అఘా]] '' * '' [[సలోని అశ్వని]] '' * '' [[సమంతా రూత్ ప్రభు]] '' * '' [[సమీక్ష (నటి)|సమీక్ష]] '' * '' [[సమీరా రెడ్డి]] '' * '' [[సంవృత సునీల్]] '' * '' [[సానా అమిన్ షేక్]] '' * '' [[సంచితా పడుకొనే]] '' * '' [[సదా]] '' * '' [[సానయ ఇరానీ]] '' * '' [[సందీప ధార్]] '' *[[స్వస్తిక ముఖర్జీ]] * '' [[సనియా ఆంక్లేసారియా]] '' * '' [[సంజీద షేక్]] '' * '' [[ఎస్ వరలక్ష్మి]] '' * '' [[సంధ్యా రిదుల్]] '' * '' [[సంధ్యా శాంతారామ్|సంధ్యా]] '' * '' [[సాక్షి శివానంద్]] '' * '' [[సాక్షి తన్వర్]] '' * '' [[సాక్షి తల్వార్]] '' * '' [[సాగరికా ఘాట్జే]] '' * '' [[సాధన (నటి)|సాధన]] '' * '' [[సాధన శివ్దాసనీ]] '' * '' [[సాయి తంహంకర్]] '' * '' [[సైరా బాను]] '' * '' [[సాల్మా అఘా]] '' * '' [[సలోని అశ్వని]] '' * '' [[సమంతా రూత్ ప్రభు]] '' * '' [[సమీక్ష]] '' * '' [[సమీరా రెడ్డి]] '' * '' [[సంవృత సునీల్]] '' * '' [[సానా అమిన్ షేక్]] '' * '' [[సన ఖాన్]] '' * '' [[సరిత]] '' * '' [[బి సరోజా దేవి]] '' * '' [[సౌమ్య టాండన్]] '' * '' [[సావిత్రి (నటి)|సావిత్రి]] '' * '' [[సయాలి భగత్]] '' * '' [[స్కార్లెట్ మెల్లిష్ విల్సన్]] '' * '' [[సీతా (నటి)|సీతా]] '' * '' [[సీమా బిస్వాస్]]'' * '' [[సాక్షి తన్వర్]] '' * '' [[సిమీ గరేవాల్]] '' * '' [[సైమన్ సింగ్]] '' * '' [[సింపుల్ కపాడియా]] '' * '' [[సింపుల్ కౌర్]] '' * '' [[సిమ్రాన్ కౌర్ ముండి|సిమ్రాన్ ముండి]] '' * '' [[సిమ్రాన్ (నటి)|సిమ్రాన్]] * '' [[సింధు]] '' * '' [[సింధు తులానీ]] '' * '' [[సింధు మీనన్]] '' * '' [[సిల్క్ స్మిత]] '' * '' [[సితార (నటి)|సితార]] '' * '' [[స్మితా పాటిల్]] '' * '' [[స్మితా తాంబే]] '' * '' [[స్మృతి ఇరానీ]] '' (స్మృతి మల్హోత్రా) * '' [[స్నేహా ఉల్లాల్]] '' * '' [[సౌమిలీ బిస్వాస్]] '' * '' [[సుదీప్తా చక్రవర్తి]] '' {{Div col end}} ==హ== {{Div col||13em}} * '' [[హాజెల్ కీచ్]] '' * '' [[హర్షిక పూనాచా]] '' * '' [[హీనా ఖాన్]] '' * '' [[హృషితా భట్]] '' * '' [[హనీ రోజ్]] '' * '' [[హన్సికా మోట్వాని]] '' * '' [[హరిప్రియ]] '' * '' [[హాజెల్ కీచ్]] '' * '' [[హీరా రాజగోపాల్]] '' * '' [[హీనా పంచల్]] '' * '' [[హిమాన్షి ఖురానా]] '' * '' [[హుమా ఖురేషి]] '' * '' [[హెలెన్ (నటి)|హెలెన్]] '' * '' [[హేమమాలిని]] '' {{Div col end}} == ఇవి కూడా చూడండి == == సూచనలు == {{reflist}} [[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]] [[వర్గం:జాబితాలు]] pov8bv82kt94d56lznzbzrzwq7fx1vv 3609994 3609946 2022-07-29T11:43:38Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 /* స */ wikitext text/x-wiki ఈ క్రింద ఉదహరించిన స్త్రీల పేర్లు గుర్తించదగిన భారతీయ సినిమా నటీమణుల ఒక అక్షర జాబితా. {{అక్షర క్రమ విషయ సూచిక }} ==అ== [[దస్త్రం:Anjalidevi.jpg|thumb|తెలుగు సినిమా నటి అంజిలీదేవి]] {{refbegin|2}} * '' [[అంకిత]] '' * '' [[అంకితా లోఖండే]] '' * '' [[అంజనా బసు]] '' * '' [[అంజనా బౌమిక్]] '' * '' [[అంజనా ముంతాజ్]] '' * '' [[అంజనా సుఖానీ]] '' * '' [[అంజలా జవేరి]] '' * '' [[అంజలి (నటి)|అంజలి]] '' * '' [[అంజలి దేవి]] '' * '' [[అంజలి సుధాకర్]] '' * '' [[అంజలి పాటిల్]] '' * '' [[అంజలి పైగాంకర్]] '' * '' [[అంజూ మెహేంద్రూ]] '' * '' [[అంతర మాలి]] '' * '' [[అంబిక (నటి)|అంబిక]] '' * '' [[అక్షర గౌడ]] '' * '' [[అక్షర మీనన్]] '' * '' [[అక్షర హాసన్]] '' * '' [[అక్షా పార్ధసాని]] '' * '' [[అచలా సచ్‍‍దేవ్]] '' * '' [[అదితి గోవిత్రికర్]] '' * '' [[అదితిరావు హైదరీ]]'' * ''[[అదితి సారంగ్ధర్]]'' * ''[[అదితి రాథోర్]]'' * ''[[అనన్య (నటి)|అనన్య]]'' * ''[[అన్వారా బేగం]]'' * '' [[అనషువా మజుందార్]] '' * '' [[అనిత గుహ]] '' * '' [[అనిత హస్సానందని]] '' * '' [[అనితా కఁవర్]] '' * '' [[అనితా చౌదరి]] '' * '' [[అనితా రాజ్]] '' * '' [[అను అగర్వాల్]] '' * '' [[అను ప్రభాకర్]] '' * '' [[అనుపమ గౌడ]] '' * '' [[అనురాధ రాయ్]] '' * '' [[అనుపమ వర్మ]] '' * '' [[అనుభా గుప్తా]] '' * '' [[అనురాధ (నటి)|అనురాధ]] '' * '' [[అనురాధ మెహతా (నటి)|అనురాధ మెహతా]] '' * '' [[అనుష్క మన్‌చందా]] '' * '' [[అనుష్క శర్మ]] '' * '' [[అనుష్క శెట్టి]] '' * '' [[అనుష్క]] '' * '' [[అనూషా దండేకర్]] '' * '' [[అనూజా సాతే]] '' * ''[[అన్నపూర్ణ (నటి)|అన్నపూర్ణ]]'' * ''[[అనిలా శ్రీకుమార్]]'' * '' [[అన్నా లెజ్‌నేవా]] '' * '' [[అపర్ణా సేన్]] '' * '' [[అపూర్వ]] '' * '' [[అభినయ (నటి)]] '' * '' [[అభినయశ్రీ]] '' * '' [[అభిసారిక]] '' * '' [[అమల అక్కినేని]] '' * '' [[అమలా పాల్]] '' * '' [[ఎమీ జాక్సన్|అమీ జాక్సన్]] '' * '' [[అమీటా]] '' * '' [[అమీషా పటేల్]] '' * '' [[అమృత ఛటోపాధ్యాయ్]] '' * '' [[అమృత ప్రకాష్]] '' * '' [[అమృతా సింగ్]] '' * '' [[అమృతా సతీష్]] '' * '' [[అమృతా రావు]] '' * '' [[అమృత అరోరా]] '' * '' [[ఆయేషా జుల్కా]] '' * '' [[అరుణ షీల్డ్స్]] '' * '' [[అరుణా ఇరానీ]] '' * '' [[అరుంధతి దేవి]] '' * '' [[అర్చన (నటి)|అర్చన]] '' * '' [[అర్చన (నటి)|అర్చన]] '' * '' [[అర్చన గుప్తా]] '' * '' [[అర్చన జోగ్లేకర్]] '' * '' [[అర్చన జోస్ కవి]] '' * '' [[అర్చన పూరణ్ సింగ్]] '' * '' [[ఆలియా భట్]] '' * '' [[అవికా గోర్]] '' * '' [[అశ్వని (నటి)|అశ్వని]] '' * '' [[అశ్విని భావే]] '' * '' [[ఆమని]] '' * '' [[ఆసిన్]] '' * '' [[అలోకానంద రాయ్]] '' {{refend}} ==ఆ== {{Div col||13em}} * '' [[ఆమని]] '' * '' [[ఆర్తీ అగర్వాల్]] '' * '' [[ఆయేషా జుల్కా]] '' * '' [[ఆండ్రియా]] '' * '' [[ఆరతి]] '' * '' [[ఆర్తి చాబ్రియా]] '' * '' [[ఆశా పరేఖ్]] '' * '' [[ఆశా బోర్డోలోయ్]] '' * '' [[ఆశా పాటిల్]] '' * '' [[ఆషా సైని]] '' * '' [[ఆషిమా భల్లా]] '' * '' [[ఆసిన్]] '' * '' [[ఆయేషా టాకియా]] '' * '' [[ఆన్నే షేమోటీ]] '' * '' [[ఆరతీ ఛాబ్రియా]] '' * '' [[ఆలియా భట్]] '' * ''[[ఆత్మీయ రాజన్]]'' * ''[[ఆదితి పోహంకర్]]'' * ''[[ఆంచల్ ఖురానా]]'' * ''[[ఆంచల్ ముంజాల్]]'' {{Div col end}} ==ఇ== {{Div col||13em}} * '' [[ఇ.వి.సరోజ]] '' * '' [[ఇలెని హమాన్]] '' * '' [[ఇనియా]] '' * '' [[ఇజాబెల్లె లీటె]] '' * '' [[ఇంద్రాణి హల్దార్]] '' * '' [[ఇలియానా]] '' * '' [[ఇషితా రాజ్ శర్మ]] '' * '' [[ఇషా కొప్పికర్]] '' * '' [[ఇషా డియోల్]] '' * '' [[ఇషా తల్వార్]] '' * '' [[ఇషా రిఖి]] '' * '' [[ఇషా శర్వాణి]] '' * '' [[ఇషా చావ్లా]] '' * '' [[ఇంద్రజ]] '' * '' [[ఇలియానా]] '' {{Div col end}} ==ఈ== {{Div col||13em}} * '' [[ఈల్లి అవ్రామ్]] '' * '' [[ఈషా గుప్తా]] '' {{Div col end}} ==ఉ== {{Div col||13em}} * '' [[ఉత్తర ఉన్ని]] '' * '' [[ఉదయ]] '' * '' [[ఉదయభాను]] '' * '' [[ఉడుతా సరోజిని]] '' * '' [[ఉదయతార]] '' * '' [[ఉదితా గోస్వామి]] '' * '' [[ఉజ్వల రౌత్]] '' * '' [[ఉపాసన సింగ్]] '' * '' [[ఉమా (నటి)|ఉమా]] '' * '' [[ఉమా పద్మనాభన్]] '' * '' [[ఉమశ్రీ]] '' * '' [[ఉమాశశి]] '' * '' [[ఉషా కిరణ్]] '' * '' [[ఉషా నాదకర్ణి]] '' * '' [[ఉల్కా గుప్తా]] '' {{Div col end}} ==ఊ== {{Div col||13em}} * '' [[ఊహ (నటి)]] '' * '' [[ఊర్మిళ (నటి)|ఊర్మిళా మటోండ్కర్]] '' * '' [[ఊర్మిళ మహంత]] '' * '' [[ఊర్మిళా కనిత్కర్]] '' * '' [[ఊర్వశి (నటి)|ఊర్వశి]] '' * '' [[ఊర్వశి ధోలకియా]] '' * '' [[ఊర్వశి శర్మ]]'' * ''[[ఊర్వశి రౌతేలా]]'' {{Div col end}} ==ఋ== {{Div col||13em}} * '' [[ఋష్యేంద్రమణి]] '' {{Div col end}} ==ఎ== {{Div col||13em}} * '' [[ఎల్.విజయలక్ష్మి]] '' * '' [[ఎమ్.వి.రాజమ్మ]] '' * '' [[ఎస్.వరలక్ష్మి]] '' {{Div col end}} ==ఏ== {{Div col||13em}} * ''[[ఏకావలీ ఖన్నా]]'' {{Div col end}} ==ఐ== {{Div col||13em}} * '' [[ఐమీ బారువా]] '' * '' [[ఐశ్వర్య రాజేష్]] '' * '' [[ఐశ్వర్య]] '' * '' [[ఐశ్వర్య అర్జున్]] '' * '' [[ఐశ్వర్య దేవన్]] '' * '' [[ఐశ్వర్య నాగ్]] '' * '' [[ఐశ్వర్య రాయ్]] '' * '' [[ఐదేయు హాండిక్]] '' * '' [[ఐంద్రితా రే]] '' * '' [[ఐశ్వర్య నార్కర్]] '' {{Div col end}} ==ఒ== {{Div col||13em}} * '' [[ఓంజోలీ నాయర్]] '' * '' [[ఓవియా హెలెన్]] '' {{Div col end}} ==ఓ== {{Div col||13em}} {{Div col end}} ==ఔ== {{Div col||13em}} {{Div col end}} ==క== {{Div col||13em}} * '' [[కృష్ణకుమారి (నటి)|కృష్ణకుమారి]] '' * '' [[కాంచన]] '' * '' [[కాంచన మొయిత్రా]] ' * '' [[కుష్బూ]] '' * '' [[కొమ్మూరి పద్మావతీదేవి]] '' * '' [[కృతి సనన్]] '' * '' [[కలర్స్ స్వాతి]] '' * '' [[కల్యాణి (నటి)|కల్యాణి]] '' * '' [[కల్పనా రాయ్]] '' * '' [[కే.పీ.ఏ.సీ లలిత]] '' * '' [[కృష్ణవేణి]] '' * '' [[కె.మాలతి]] '' * '' [[కీర్తి చావ్లా]] '' * '' [[కోవై సరళ]] '' * '' [[కౌష రచ్]] '' * '' [[కౌషని ముఖర్జీ]] '' * '' [[కౌసల్య (నటి)]] '' * '' [[కౌశంబి భట్]] '' * '' [[కనకం]] '' * '' [[కనన్ దేవి]] '' * '' [[కవితా రాధేశ్యాం]] '' * '' [[కవితా కౌశిక్]] '' * '' [[కమలికా బెనర్జీ]] '' * '' [[కబితా]] '' * '' [[కబేరి బోస్]] '' * '' [[కె.ఆర్.విజయ]] '' * '' [[కాథరిన్ ట్రెస]] '' * '' [[కరోల్ గ్రేసియస్]] '' * '' [[కైనాత్ అరోరా]] '' * '' [[కైరా దత్]] '' * '' [[కవిత (నటి)|కవిత]] '' * '' [[కీరత్ భాట్టల్]] '' * '' [[కిరణ్ ఖేర్]] '' * '' [[కీతు గిద్వాని]] '' * '' [[క్రితిక కామ్రా]] '' * '' [[కేథరీన్ థెరీసా]] '' * '' [[క్రిస్టైల్ డిసౌజా]] '' * '' [[కుల్రాజ్ రంధ్వా]] '' * '' [[కుల్ సిద్ధు]] '' * '' [[కంగనా రనౌత్]] '' * '' [[కత్రినా కైఫ్]] '' * '' [[కనక (నటి)|కనక]] '' * '' [[కనికా|కనికా సుబ్రమణ్యం]] '' * '' [[కమలినీ ముఖర్జీ]] '' * '' [[కరిష్మా తన్నా]] '' * '' [[కరీనా కపూర్]] '' * '' [[కరిష్మా కపూర్]] '' * '' [[కరుణా బెనర్జీ]] '' * '' [[కల్కి]] '' * '' [[కల్పనా (కన్నడ నటి)|కల్పనా]] '' * '' [[కల్పనా రంజని]] '' * '' [[కల్పనా (హిందీ సినిమా నటి)|కల్పనా]] '' * '' [[కల్పనా అయ్యర్]] '' * '' [[కల్పనా కార్తీక్]] '' * '' [[కవియూర్ పొన్నమ్మ]] '' * '' [[కాజల్ అగర్వాల్]] '' * '' [[కాజల్ కిరణ్]] '' * '' [[కాజల్ గుప్తా]] '' * '' [[కాజోల్]] '' * '' [[కామినీ కౌషల్]] '' * '' [[కామ్నా జఠ్మలానీ]] '' * '' [[కార్తికా నాయర్]] '' * '' [[కార్తీక]] '' * '' [[కావ్య మాధవన్]] '' * '' [[కాశ్మీర షా]] '' * '' [[కాశ్మీరా పరదేశి]] '' * '' [[కాశ్మీరీ సైకియా బారుహ్]] '' * '' [[కిమీ కట్కర్]] '' * '' [[కిమీ వర్మ]] '' * '' [[కిమ్ శర్మ]] '' * '' [[కిరణ్ రాథోడ్]] '' * '' [[కీర్తి రెడ్డి]] '' * '' [[కీర్తి చావ్లా]] '' * '' [[కీర్తి కుల్హారీ]] '' * '' [[కుంకుమ (నటి)|కుంకుమ]] '' * '' [[కుమారి (నటి)|కుమారి]] '' * '' [[కుల్జిత్ రంధ్వా]] '' * '' [[కృతి సనన్]] '' * '' [[కృతి కర్బంద]] '' * ''[[క్రతికా సెంగార్]]'' * '' [[కృష్ణ కుమారి (నటి)|కృష్ణ కుమారి]] '' * '' [[కుచలకుమారి]] '' * '' [[కొంకణ సేన్ శర్మ]] '' * '' [[కొనీనికా బెనర్జీ]] '' * '' [[కోయెనా మిత్ర]] '' * '' [[కోమల్ ఝా]] '' * '' [[కోమల్]] '' * '' [[కోయల్ ప్యురీ]] '' * '' [[కోయెల్ మల్లిక్]] '' * '' [[కౌసల్య (నటి)|కౌసల్య]] '' * '' [[క్రాంతి రేడ్కర్]] '' * '' [[కేతకీ దత్తా]] '' * '' [[కేతకీ నారాయణ్]] '' * '' [[కేత్కి డేవ్]] '' * '' [[కైనాత్ అరోరా]] '' {{Div col end}} ==ఖ== {{Div col||13em}} * '' [[ఖుర్షీద్]] '' {{Div col end}} ==గ== {{Div col||13em}} * '' [[గాయత్రీ]] '' * '' [[గజాలా]] '' * '' [[గిరిజ (నటి)|గిరిజ]] '' * '' [[గీత (నటి)|గీత]] '' * '' [[గీతాంజలి (నటి)|గీతాంజలి]] '' * '' [[గుత్తా జ్వాల]] '' * '' [[గీతా సింగ్]] '' * '' [[గీతా డే]] '' * '' [[గీతాలీ రాయ్]] '' * '' [[గిరిజా షెత్తర్]] '' * '' [[గంగారత్నం]] '' * '' [[గిసెల్లి మొన్టైరో]] '' * '' [[గాబ్రియేలా బెర్టాంటే]] '' * '' [[గాయత్రి రఘురాం]] '' * '' [[గాయత్రి జయరామన్]] '' * '' [[గాయత్రీ జోషి]] '' * '' [[గాయత్రీ పటేల్ బహ్ల్]] '' * '' [[గిరిజా లోకేష్]] '' * '' [[గీతా (నటి)|గీత]] '' * '' [[గీతా బస్రా]] '' * '' [[గీతా దత్]] '' * '' [[గీతా బాలి]] '' * '' [[గీతూ మోహన్దాస్]] '' * ''[[గుల్‌ పనాగ్‌]] '' * ''[[గుర్బానీ జడ్జ్]] '' * '' [[గోపిక]] '' * '' [[గౌతమి]] '' * '' [[గౌరీ కర్ణిక్]] '' * '' [[గౌరీ పండిట్]] '' * '' [[గౌరీ ముంజాల్]] '' * '' [[గౌహర్ ఖాన్]]'' * '' [[గౌతమి కపూర్]]'' {{Div col end}} ==ఘ== {{Div col||13em}} {{Div col end}} ==చ== {{Div col||13em}} * '' [[చిత్తజల్లు కాంచనమాల|కాంచనమాల]] '' * '' [[ఛాయాదేవి (తెలుగు నటి)|ఛాయాదేవి]] '' * '' [[చంద్రకళ]] '' * '' [[చంద్రావతి దేవి]] '' * '' [[చంద్రకళా మోహన్]] '' * '' [[చిత్ర (నటి)|చిత్ర]] '' * '' [[చర్మిల (నటి)|చర్మిల]] '' * '' [[చిత్రాంగద సింగ్]] '' * '' [[చిత్రాషి రావత్]] '' * '' [[చిట్కల బిరాదార్]] '' * '' [[ఛాయా సింగ్]] '' * '' [[చార్మీ కౌర్]] '' * '' [[చిప్పి (నటి)|చిప్పి]] '' * '' [[ఛాయాదేవి (బెంగాలీ నటి)|ఛాయాదేవి]] '' * '' [[చేతనా దాస్]] '' * '' [[చుమ్కీ చౌదరి]] '' * '' [[చైతీ ఘోషల్]] '' {{Div col end}} ==జ== {{Div col||13em}} * '' [[జి.వరలక్ష్మి]] '' * '' [[జమున (నటి)|జమున]] '' * '' [[జమున బారువా]] '' * '' [[జ్యోతిలక్ష్మి (నటి)|జ్యోతిలక్ష్మి]] '' * '' [[జయచిత్ర]] '' * '' [[జీవిత]] '' * '' [[జయలలిత (నటి)|జయలలిత]] '' * '' [[జయా బచ్చన్]] '' * '' [[జయప్రద]] '' * '' [[జహీరా]] '' * '' [[జయంతి (నటి)|జయంతి]] '' * '' [[జరీనా]] '' * '' [[జరీన్ ఖాన్]] '' * '' [[జివిధ శర్మ]] '' * '' [[జీనత్ అమన్]] '' * '' [[జేబా భక్తియార్]] '' * '' [[జుబేదా]] '' * '' [[జన్నత్ జుబైర్ రహ్మాని]] '' * '' [[జెనీలియా|జెనీలియా డిసౌజా]] '' * '' [[జెరిఫా వాహిద్]] '' * '' [[జాక్వెలిన్ ఫెర్నాండెజ్]] '' * '' [[జాప్జీ ఖైరా]] '' * '' [[జయభారతి]] '' * '' [[జయ భట్టాచార్య]] '' * '' [[జయచిత్ర]] '' * '' [[జయలలిత జయరాం]] '' * '' [[జయప్రద]] '' * '' [[జయ రే]] '' * '' [[జయశీల]] '' * '' [[జయసుధ]] '' * '' [[జయమాల]] '' * '' [[జయమాలిని]] '' * '' [[జయవాణి]] '' * '' [[జయ సీల్]] '' * '' [[జెన్నిఫర్ కొత్వాల్]] '' * '' [[జెన్నిఫర్ వింగెట్]] '' * '' [[ఝర్నా బాజ్రాచార్య]] '' * '' [[జియా ఖాన్]] '' * '' [[జుగ్ను ఇషిక్వి]] '' * '' [[జుహీ చావ్లా]] '' * '' [[జుహీ బాబర్]] '' * '' [[జ్యోతిక]] '' * '' [[జూన్ మాలియా]] '' * '' [[జాంకీ బోడివాలా]] '' {{Div col end}} ==ఝ== {{Div col||13em}} * '' [[ఝాన్సీ (నటి)|ఝాన్సీ]] '' {{Div col end}} ==ట== {{Div col||13em}} * '' [[టబు (నటి)|టబు]] '' * '' [[టీనా దేశాయ్‌]] '' * '' [[టీనా మునీం]] '' (ఇప్పుడు టీనా అంబానీ) * '' [[టీనా దత్తా]] '' * '' [[టిస్కా చోప్రా]] '' * '' [[టుం టుం]] '' * '' [[ట్వింకిల్ ఖన్నా]] '' * '' [[టీ.జి. కమలాదేవి]] '' * '' [[టి.ఆర్.రాజకుమారి]] '' * '' [[టి.కనకం]] '' * '' [[టంగుటూరి సూర్యకుమారి]] '' * '' [[టి. లలితాదేవి]] '' * '' [[టేకు అనసూయ]] '' {{Div col end}} ==డ== {{Div col||13em}} * '' [[డబ్బింగ్ జానకి]] '' * '' [[డయానా పెంటి]] '' * '' [[డయానా హేడెన్]] '' * '' [[డింపుల్ ఝాంఘియాని]] '' * '' [[డింపుల్ కపాడియా]] '' * '' [[డెబోలినా దత్తా]] '' * '' [[డెబ్లీనా ఛటర్జీ]] '' * '' [[డెల్నాజ్ ఇరానీ]] '' * '' [[డైసీ ఇరానీ (నటి)]] '' * '' [[డైసీ బోపన్న]] '' * '' [[డైసీ షా]] '' * ''[[డెల్నా డేవీస్]]'' * '' [[డిస్కో శాంతి]]'' * '' [[డి.హేమలతాదేవి]]'' * '' [[డాలీ బింద్రా]]'' {{Div col end}} ==త== {{Div col||13em}} * '' [[తులసి (నటి)|తులసి]] '' * '' [[తనాజ్ ఇరానీ]] '' * '' [[తనీషా ముఖర్జీ]] '' * '' [[తనూశ్రీ దత్తా]] '' * '' [[తనుజ]] '' * '' [[తనూరాయ్]] '' * '' [[తన్వి అజ్మి]] '' * '' [[తన్వి వర్మ]] '' * '' [[తాప్సీ]] '' * '' [[తాళ్ళూరి రామేశ్వరి]] '' * '' [[తులసి (నటి)|తులసి]] '' * '' [[తెలంగాణ శకుంతల]] '' * '' [[తాడంకి శేషమాంబ]] '' * '' [[త్రిష]] '' * '' [[త్రిప్తి మిత్ర]] '' * '' [[తమన్నా భాటియా]] '' * '' [[తార (నటి)|తారా]] '' * '' [[తార (కన్నడ నటి)|తారా]] '' * '' [[తార దేశ్పాండే]] '' * '' [[తారా డిసౌజా]] '' * '' [[తానియా]] '' * '' [[తార శర్మ]] '' * '' [[తరుణి దేవ్]] '' * '' [[తేజస్విని ప్రకాష్]] '' * '' [[తేజస్వి మదివాడ]] '' * '' [[తేజశ్రీ ప్రధాన్]] '' * '' [[త్రిష కృష్ణన్]] '' * '' [[తులిప్ జోషి]] '' {{Div col end}} ==ద== {{Div col||13em}} * '' [[దేవికారాణి]] '' * '' [[దేవిక]] '' * '' [[దేబశ్రీ రాయ్]] '' * '' [[దీపాల్ షా]] '' * '' [[ద్రష్టి ధామి]] '' * '' [[దియా మిర్జా]] '' * '' [[దివ్య భారతి]] '' * '' [[దీపికా సింగ్]] ''  * '' [[దీపా శంకర్]] '' * '' [[దివ్య స్పందన]] '' * ''[[దివ్యా దత్తా]]'' * ''[[దీప్శిఖా నాగ్‌పాల్]]'' * '' [[దిశ వకని]] '' * '' [[దిశా పూవయ్య]] '' * '' [[దీక్షా సేథ్]] '' * '' [[డిపానిటా శర్మ]] '' * '' [[దీపా సన్నిధి]] '' * '' [[దీపా సాహి]] '' * '' [[దాసరి రామతిలకం]] '' * '' [[దాసరి కోటిరత్నం]] '' * '' [[దీక్షా సేథ్]] '' * '' [[దివ్యవాణి]] '' * '' [[దీప]] '' * '' [[దీపన్నిత శర్మ]] '' * '' [[దీపాలి]] '' * '' [[దీపికా చికాలియా]] '' * '' [[దీపికా కామయ్య]] '' * '' [[దీపిక పడుకోన్|దీపికా పడుకొనే]] '' * '' [[దీపికా సింగ్]] '' * '' [[దీపికా చిఖ్లియా]]'' * '' [[దీప్తి నావల్]] '' * '' [[దీప్తి భట్నాగర్]] '' * '' [[దేవకీ]] '' * '' [[దేవయాని (నటి)|దేవయాని]] '' * '' [[దేవికా రాణి రోరిచ్]] '' * '' [[దేబాశ్రీ రాయ్]] '' * '' [[ధృతి సహారన్]] '' {{Div col end}} ==న== {{Div col||13em}} * '' [[నమిత]]'' * '' [[నందిని నాయర్]]'' * '' [[నదిరా (నటి)|నదిరా]] '' * '' [[నటన్య సింగ్]] '' * '' [[నటాషా]] '' (అలాగే అని [[అనిత (ఇచ్చిన పేరు)|అనిత]]) * '' [[నటాలియా కౌర్]] '' * '' [[నౌహీద్ సిరుసి]] '' * '' [[సీమా పహ్వా]] '' * '' [[నౌషీన్ అలీ సర్దార్]] '' * '' [[నజ్రియా నజీమ్]] '' * '' [[నీరు బాజ్వా]] '' * '' [[నీతు (నటి)|నీతు]] '' * '' [[నింరత్కౌర్]] '' * '' [[నిర్మలమ్మ]] '' * '' [[నవనీత్ కౌర్]] '' * '' [[నిరోషా]] '' * '' [[నందన సేన్]] '' * '' [[నందా కర్నాటకి]] '' * '' [[నందితా చంద్ర]] '' * '' [[నందితా దాస్]] '' * '' [[నందిత శ్వేత]]'' (శ్వేత శెట్టి) * '' [[నగ్మా]] '' * '' [[నదియా మొయిదు]] '' * '' [[నమిత ప్రమోద్]] '' * '' [[నికిత]] '' * '' [[నమ్రతా శిరోద్కర్|నమ్రతా శిరోడ్కర్]] '' * '' [[నమ్రతా దాస్]] '' * '' [[నయనతార]] '' * '' [[నర్గీస్ ఫాఖ్రి]] '' * '' [[నర్గీస్]] '' (ఇప్పుడు [[నర్గీస్ దత్]]) * '' [[నళిని జేవంత్]] '' * '' [[నళిని]]'' * '' [[నియా శర్మ]]'' * '' [[నవ్య నాయర్]] '' * '' [[నికితా ఆనంద్]] '' * '' [[నికితా తుక్రాల్]] '' * '' [[నికీ అనేజ వాలియా|నికీ అనేజ]] '' * '' [[నికోలెట్ బర్డ్]] '' * '' [[నిగార్ సుల్తానా]] '' * '' [[నిత్య దాస్]]'' * '' [[నికితా శర్మ]]'' * '' [[నిత్యా మీనన్]] '' * '' [[నిధి సుబ్బయ్య]] '' * '' [[నిమ్మి]] '' * '' [[నిరూప రాయ్]] '' * '' [[నిల (నటి)|నిల]] '' * '' [[నివేదితకు జైన్]] '' * '' [[నివేదితకు జోషి సరాఫ్]] '' * '' [[నిషా అగర్వాల్]] '' * '' [[నిషా కొఠారి]] '' * '' [[నిషి (నటి)|నిషి]] '' * '' [[నిషితా గోస్వామి]] '' * '' [[నిహారిక సింగ్]] '' * '' [[నిహారిక రైజాదా]] '' * '' [[నీతూ చంద్ర]] '' * '' [[నీతూ సింగ్]] '' * '' [[నీనా కులకర్ణి]] '' * '' [[నీనా గుప్తా]] '' * '' [[నీలం కొఠారి|నీలం]] '' * '' [[నీలం షిర్కే]] '' * '' [[నీలం వర్మ]] '' * '' [[నీలం సివియా]] '' * '' [[నీలిమ అజీమ్]] '' * '' [[నూతన్]] '' * '' [[నూర్ జెహన్]] '' * '' [[నేత్ర రఘురామన్]] '' * '' [[నేహా ఒబెరాయ్]] '' * '' [[నేహా ధూపియా]] '' * '' [[నేహా శర్మ]] '' * '' [[నేహా అమన్‌దీప్]] '' * '' [[నేహా పెండ్సే బయాస్]] '' {{Div col end}} ==ప== {{Div col||13em}} * '' [[పేషన్స్ కూపర్]] '' * '' [[ఫరా నాజ్]] '' * '' [[ఫరీదా జలాల్]] '' * '' [[పండరీబాయి]] '' * '' [[పంచి బోరా]] '' * '' [[పసుపులేటి కన్నాంబ]] '' * '' [[పి.హేమలత]] '' * '' [[పువ్వుల లక్ష్మీకాంతం]] '' * '' [[పుష్పవల్లి]] '' * '' [[ప్రభ (నటి)|ప్రభ]] '' * '' [[ప్రబ్లీన్ సంధు]] '' * '' [[పూనం పాండే]] '' * '' [[ప్రాచి దేశాయ్]] '' * '' [[ఫర్జానా]] '' * '' [[ఫత్మాబేగం]] '' * '' [[ఫరీదా పింటో]] '' * '' [[ఫెరినా వాఝేరి]] '' * '' [[పద్మప్రియ జానకిరామన్]] '' * '' [[పద్మా ఖన్నా]] '' * '' [[పద్మ లక్ష్మి]] '' * '' [[పద్మిని కొల్హాపురే]] '' * '' [[పద్మిని (నటి)|పద్మిని]] '' * '' [[పద్మిని ప్రియదర్శిని]] '' * '' [[పద్మావతి రావు]] '' * '' [[పల్లవి జోషి]] '' * '' [[పల్లవి కులకర్ణి]] '' * '' [[పల్లవి గౌడ]] '' * '' [[పల్లవి సుభాష్]] '' * '' [[పల్లవి ఛటర్జీ]] '' * '' [[పల్లవి శారద]] '' * '' [[పాంచి బోర్]] '' * '' [[పోలి దాం]] '' * '' [[పరిణీతి చోప్రా]] '' * '' [[పర్మిందర్ నగ్రా]] '' * '' [[పారుల్ చౌహాన్]] '' * '' [[పారుల్ యాదవ్]] '' * '' [[పార్వతీ జయరామ్]] '' * '' [[పార్వతీ ఒమనకుట్టన్]] '' * '' [[పార్వతి మెల్టన్]] '' * '' [[పార్వతి మీనన్]] '' * '' [[పర్వీన్ బాబి]] '' * '' [[పేషన్స్ కూపర్]] '' * '' [[పాయల్ రోహట్గీ]] '' * ''[[పార్వతి నాయర్ (నటి)|పార్వతి నాయర్]]'' * '' [[పాయల్ సర్కార్]] '' * '' [[పాయల్ ఘోష్]] '' * '' [[పెరిజాద్ జోరబియన్]] '' * '' [[పియా బాజ్పాయి]] '' * '' [[పీయా రాయ్ చౌదరి]] '' * '' [[ప్రియా టాండన్]] '' * '' [[పూజా బాత్రా]] '' * '' [[పూజ బేడి]] '' * '' [[పూజాభట్]] '' * '' [[పూజ మహాత్మా గాంధీ]] '' * '' [[పూజ కన్వాల్]] '' * '' [[పూజ ఉమాశంకర్]] '' * '' [[పూజ గోర్]] '' * '' [[పూజా బెనర్జీ]] '' * '' [[పూనమ్ ధిల్లాన్]] '' * '' [[పూనమ్ కౌర్]] '' * '' [[పూనమ్ పాండే]] '' * '' [[ప్రాచి దేశాయ్]] '' * '' [[ప్రతిమాదేవి]] '' * '' [[ప్రతిభా సిన్హా]] '' * '' [[ప్రణీత సుభాష్]] '' * '' [[ప్రణమి బోరా]] '' * '' [[ప్రస్తుతి పరాశర్]] '' * '' [[ప్రీతి విజయకుమార్]] '' * '' [[ప్రీతి జింగానియా]] '' * '' [[ప్రీతి జింటా]] '' * '' [[ప్రేమ (నటి)|ప్రేమ]] '' * '' [[ప్రేమ నారాయణ్]] '' * '' [[ప్రీతి సప్రును]] '' * '' [[ప్రియా ఆనంద్]] '' * '' [[ప్రియ బాపట్]] '' * '' [[ప్రియా గిల్]] '' * '' [[ప్రియ లాల్]] '' * '' [[ప్రియ రామన్]] '' * '' [[ప్రియ రాజవంశ్]] '' * '' [[ప్రియ వాల్]] '' * '' [[ప్రియమణి]] '' * '' [[ప్రియాంకా చోప్రా]] '' * '' [[ప్రియాంక బాసీ]] '' * '' [[ప్రియాంక శర్మ]] '' * '' [[ప్రియాంక త్రివేది]] '' * '' [[ప్రియల్ గోర్]] '' {{Div col end}} ==బ== {{Div col||13em}} * '' [[బసాబీ నంది]] '' * '' [[భానుమతీ రామకృష్ణ]] '' * '' [[బి.సరోజా దేవి]] '' * '' [[బెజవాడ రాజారత్నం]] '' * '' [[బి.జయమ్మ]] '' * '' [[భువనేశ్వరి (నటి)|భువనేశ్వరి]] '' * '' [[బి. వి రాధా]] '' * '' [[బర్ష ప్రియదర్శిని]] '' * '' [[బీనా బెనర్జీ]] '' * '' [[భానుమతి రామకృష్ణ|భానుమతి]] '' * '' [[భవ్య]] '' * '' [[బియాంక దేశాయ్|బియాంక]] '' * '' [[బిడిత బాగ్]] '' * '' [[బిదీప్త చక్రవర్తి]] '' * '' [[బబితా]] '' * '' [[భూమిక]] '' * '' [[బర్ఖా బిస్త్]] '' * '' [[బర్ఖా మదన్]] '' * '' [[బాల హిజమ్]] '' * '' [[బిందు (నటి)|బిందు]] '' * '' [[బిందుమాధవి]] '' * '' [[బిందియా గోస్వామి]] '' * '' [[బిపాషా బసు]] '' * '' [[బీనా రాయ్]] '' * '' [[బృందా పరేఖ్]] '' * '' [[భవన (కన్నడ నటి)|భవన]] '' * '' [[భవన మీనన్]] '' * '' [[భవన రావు]] '' * '' [[భాగ్యశ్రీ పట్వర్ధన్]] '' * '' [[భానుప్రియ]] '' * '' [[భామ]] '' * '' [[భారతి (నటి)|భారతి విష్ణువర్ధన్]] '' * '' [[భూమిక చావ్లా]] '' * '' [[భైరవి గోస్వామి]] '' * '' [[భారతీ సింగ్]] '' {{Div col end}} ==మ== {{Div col||13em}} * '' [[మంజుల (నటి)|మంజుల]] '' * '' [[మహేశ్వరి (నటి)|మహేశ్వరి]] '' * '' [[మీనా]] '' * '' [[మనోరమ (నటి)|మనోరమ]] '' * '' [[మధూ]] '' * '' [[మంజు సింగ్]] '' * '' [[మధుమిత]] '' * '' [[మహిక శర్మ]] '' * '' [[మాలాశ్రీ]] '' * '' [[మాన్య (నటి)|మాన్య]] '' * '' [[మానసి సాల్వి]] '' * '' [[మినిషా లాంబా]] '' * '' [[మొనిషా ఉన్ని]] '' * '' [[మొలాయ గోస్వామి]] '' * '' [[మౌని రాయ్]] '' * '' [[మౌమితా గుప్తా]] '' * '' [[ముంతాజ్]] '' * '' [[మంజరి ఫడ్నిస్]] '' * '' [[మంజు భార్గవి]] '' * '' [[మంజు వారియర్]] '' * '' [[మంజుల (కన్నడ నటి)|మంజుల]] '' * '' [[మంత్రం (నటి)|మంత్రం]] '' * '' [[మందాకిని (నటి)|మందాకిని]] '' * '' [[మందిరా బేడి]] '' * '' [[మధు శాలిని]] '' * '' [[మధుబాల]] '' * '' [[మధుర నాయక్]] '' * '' [[మనీషా కోయిరాలా]] '' * '' [[మనోరమ (తమిళ నటి)|మనోరమ]] '' * '' [[మమతా కులకర్ణి]] '' * '' [[మమతా మోహన్దాస్]] '' * '' [[మయూరి కాంగో]] '' * '' [[మయూరి క్యాతరీ]] '' * '' [[మలైకా అరోరా]] '' (ఇప్పుడు [[మలైకా అరోరా ఖాన్]]) * '' [[మల్లికా కపూర్]] '' * '' [[మల్లికా షెరావత్]] '' * '' [[మహాశ్వేతా రే]] '' * '' [[మహి గిల్]] '' * '' [[మహిమా చౌదరి]] '' * '' [[మాధవి (నటి)|మాధవి]] '' * '' [[మాధబి ముఖర్జీ]] '' * '' [[మద్దెల నగరాజకుమారి]] '' * '' [[మనీషా కోయిరాలా]] '' * '' [[మమత (నటి)]] '' * '' [[మమతా మోహన్ దాస్]] '' * '' [[ముమైత్ ఖాన్]] '' * '' [[మాధవి]] '' * '' [[మధురిమ]] '' * '' [[మాధురీ దీక్షిత్]] '' * '' [[మాన్వితా కామత్]] '' * '' [[మాలా సిన్హా]] '' * '' [[మాళవిక (నటి)|మాళవిక]]'' * '' [[మాళవిక మోహన్]]'' * ''[[మాళవిక అవినాష్]]'' * '' [[మాండీ తఖర్]] '' * '' [[మింక్ బ్రార్]] '' * '' [[మిత్రాస్ కురియన్]] '' * '' [[మిథు ముఖర్జీ]] '' * '' [[మిమి చక్రవర్తి]] '' * '' [[మీతా వశిష్ట్]] '' * '' [[మీనా దురైరాజ్]] '' * '' [[మీనా కుమారి]] '' * '' [[మీనాక్షి (నటి)|మీనాక్షి]] '' * '' [[మీనాక్షి (మలయాళం నటి)|మీనాక్షి]] '' * '' [[మీనాక్షి శేషాద్రి]] '' * '' [[మిర్నా మీనన్]]'' * '' [[మీరా (నటి)|మీరా]] '' * '' [[మీరా చోప్రా]] '' * '' [[మీరా జాస్మిన్]] '' * '' [[మీరా నందన్]] '' * '' [[మీరా వాసుదేవన్]] '' * '' [[ముంతాజ్ (నటి)|ముంతాజ్]] '' * '' [[ముంతాజ్ సర్కార్]] '' * '' [[ముక్తా బార్వే]] '' * '' [[ముగ్ధ గాడ్సే]] '' * '' [[ముమ్మైత్ ఖాన్]] '' * '' [[మూన్ మూన్ సేన్]] '' * '' [[మన్నత్ సింగ్]] '' * '' [[మృణాల్ దేవ్-కులకర్ణి]] '' * '' [[మెర్లే ఒబెరాన్]] '' * '' [[మేఘనా గాంకర్]] '' * '' [[మేఘన నాయుడు]] '' * '' [[మేఘన రాజ్]] '' * '' [[మోనా సింగ్]] '' * '' [[మోనాలిసా (నటి)|మోనాలిసా]] '' * '' [[మోనికా (నటి)|మోనికా]] '' * '' [[మోనికా బేడి]] '' * '' [[మౌషుమి చటర్జీ]] '' *[[ముక్తి మోహన్]] {{Div col end}} ==య== {{Div col||13em}} * '' [[యమున (నటి)|యమున]] '' * '' [[యామీ గౌతం]] '' * '' [[యోగితా బాలీ]] '' * '' [[యశశ్విని |యశశ్విని నిమ్మగడ్డ]] '' * '' [[యానా గుప్తా]] '' * '' [[యుక్తా ముఖీ]] '' * '' [[యువికా చౌదరి]] '' {{Div col end}} ==ర== {{Div col||13em}} * '' [[రంభ (నటి)|రంభ]] '' * '' [[రంజిత]] '' * '' [[రంజిత కౌర్]] '' * '' [[రకుల్ ప్రీత్ సింగ్]] '' * '' [[రక్ష]]'' * '' [[రుక్మిణి విజయకుమార్]]'' * '' [[రక్షిత]] '' * '' [[రచన (నటి)|రచన]] '' * '' [[రచనా బెనర్జీ]] '' * '' [[రతన్ రాజపుత్ర]] '' * '' [[రతి అగ్నిహోత్రి]] '' * '' [[రతి పాండే]] '' * '' [[రత్న పాఠక్ షా]] '' * '' [[రత్నమాల (నటి)|రత్నమాల]] '' * '' [[రమాప్రభ]] '' * '' [[రమ్య]] '' * '' [[రమ్య బర్న]] '' * '' [[రమ్యకృష్ణ]] '' * '' [[రమ్య కృష్ణన్]] '' * '' [[రమ్యశ్రీ]] '' * '' [[రవళి]] '' * '' [[రవీనా టాండన్]] '' * '' [[రవీనా]] '' * '' [[రష్మీ దేశాయ్]] '' * '' [[రాజసులోచన]] '' * '' [[రాధాకుమారి]] '' * '' [[రావు బాలసరస్వతీ దేవి]] '' * '' [[రోహిణి (నటి)|రోహిణి]] '' * '' [[రాశి (నటి)]] '' * '' [[రిచా గంగోపాధ్యాయ్]] '' * '' [[రాధిక శరత్‌కుమార్]] '' * '' [[రూప]] '' * '' [[రజనీ బసుమతరీ]] '' * '' [[రజని]] '' * '' [[రెజీనా]] '' * '' [[రేణూ దేశాయ్]] '' * '' [[రాజ్యలక్ష్మి (నటి)|రాజ్యలక్ష్మి]] '' * '' [[రాఖీ]] '' (ఇప్పుడు రాఖీ గుల్జార్) * '' [[రాధిక ఆప్టే]] '' * '' [[రాధిక శరత్ కుమార్]] '' * '' [[రాధ (నటి)|రాధ]] '' * '' [[రాధా సలూజా]] '' * '' [[రాధా సలూజా]] '' * '' [[రాధిక చౌదరి]] '' * '' [[రాధిక కుమారస్వామి]] '' * '' [[రాధిక పండిట్]] '' * '' [[రాగిణి]] '' '[[ట్రావెన్కోర్ సిస్టర్స్]]' '' * '' [[రాగిణి ద్వివేది]] '' * '' [[రాగిణి ఖన్నా]] '' * '' [[రాగిణి నంద్వాని]] '' * '' [[రాజశ్రీ]] '' * '' [[రైమా సేన్]] '' * '' [[రాఖీ సావంత్]] '' * '' [[ఎమ్.వి.రాజమ్మ|రాజమ్మ]] '' * '' [[రామేశ్వరి]] '' * '' [[కాంత్]] '' * '' [[రాణి ముఖర్జీ]] '' * '' [[రీతు శివపురి]] '' * '' [[రీమా కళ్ళింగళ్]] '' * '' [[రీనా రాయ్]] '' * '' [[రీమా లాగూ]] '' * '' [[రీమా సేన్]] '' * '' [[రియానా సుక్లా]] '' * '' [[కాసాండ్రా రెజినా]] '' * '' [[రేఖ]] '' * '' [[రేఖ (దక్షిణ భారత నటి)|రేఖ]] '' * '' [[రేఖ రాణా]] '' * '' [[రేఖ వేదవ్యాస్]] '' * '' [[రేణుకా సహానీ]] '' * '' [[రేణుకా మీనన్]] '' * '' [[రేణు సైకియా]] '' * '' [[రేవతి]] '' * '' [[రేష్మా షిండే]] '' * '' [[రియా చక్రవర్తి]] '' * '' [[రిచా అహుజా]] '' * '' [[రిచా చద్దా]] '' * '' [[రిచా గంగోపాద్యాయ]] '' * '' [[రిచా పల్లోద్]] '' * '' [[రిచా పనాయ్]] '' * '' [[రిచా శర్మ (నటి)|రిచా శర్మ]] '' * '' [[రిమీ సేన్]] '' * '' [[రిమ్‌జిమ్ మిత్ర]] '' * '' [[రింకీ ఖన్నా]] '' * '' [[రింకూ రాజ్‌గురు]] '' * '' [[రీతూపర్ణ సేన్ గుప్త]] '' * '' [[రియా సేన్]] '' * '' [[రోహిణీ హట్టంగడి]] '' * '' [[రోజా (నటి)|రోజా]] '' (రోజా సెల్వమణి) * '' [[రోజా రమణి]] '' * '' [[రోమా (నటి)|రోమా]] '' * '' [[రుక్మిణి మైత్ర]] '' * '' [[రుబీనా దిలైక్]] '' * '' [[రూపా గంగూలీ]] '' * '' [[రూపాంజన మిత్ర]] '' * '' [[రూప అయ్యర్]] '' * '' [[రోష్ని చోప్రా]] '' * '' [[రూబీ పరిహార్]] '' * '' [[రుచికా ఉత్రాది]] '' * '' [[రూపిణి (నటి)|రూపిణి]] '' * '' [[రాశి ఖన్నా]] '' * '' [[రౌషన్ అరా]] '' {{Div col end}} ==ల== {{Div col||13em}} * '' [[లగ్నాజిత చక్రవర్తి]] '' * '' [[లక్ష్మీరాజ్యం]] '' * '' [[లత (నటి)|లత]] '' * '' [[లైలా మెహ్దిన్]] '' * '' [[లలితా పవార్]] '' జైన్ * '' [[కెపిఎసి లలిత|లలిత]] '' (కెపిఎసి ) * '' [[ట్రావెన్కోర్ సిస్టర్స్|లలిత]] '' * '' [[లారా దత్తా]] '' * '' [[లక్ష్మి (నటి)|లక్ష్మీ]] '' * '' [[లక్ష్మీ గోపాలస్వామి]] '' * '' [[లక్ష్మీ మంచు]] '' * '' [[లక్ష్మీ మీనన్ (నటి)|లక్ష్మీ మీనన్]] '' * '' [[లక్ష్మీ రాయ్]] '' * '' [[లారెన్ గోట్లియబ్]] '' * '' [[లావణ్య త్రిపాఠి]] '' * '' [[లయ (నటి)|లయ]] '' * '' [[లీలా చిట్నీస్]] '' * '' [[లీలావతి (నటి)|లీలావతి]] '' * '' [[లీనా చందావార్కర్]] '' * '' [[లేఖా వాషింగ్టన్]] '' * '' [[లిలెట్టె దూబే]] '' * '' [[లిసా రే]] '' * '' [[లిసా హేడోన్]] '' {{Div col end}} ==వ== {{Div col||13em}} * '' [[వాణిశ్రీ]] '' * '' [[వహీదా రెహ్మాన్]] '' * '' [[వాణి కపూర్]] '' * '' [[వదివుక్కరసి]] '' * '' [[వైశాలీ దేశాయ్]] '' * '' [[విజయశాంతి]] '' * '' [[విమల రామన్]] '' * '' [[వినయ ప్రసాద్]] '' * '' [[వైజయంతిమాల]] '' * '' [[వైశాలి కాసరవల్లి]] '' * '' [[వందన గుప్తే]] '' * '' [[వేద శాస్త్రి]] '' * '' [[వాణి విశ్వనాథ్]] '' * '' [[వైభవి శాండిల్య]] '' * '' [[వైష్ణవి మహంత్]] '' * '' [[వరలక్ష్మి శరత్ కుమార్]] '' * '' [[వర్ష ఉస్గాంకర్]] '' * '' [[వసుంధరా దాస్]] '' * '' [[వేదం శాస్త్రి]] '' * '' [[వీణా మాలిక్]] '' * '' [[విభ చిబ్బర్]] '' * '' [[విమీ]] '' * '' [[విదుబాల]] '' * '' [[విద్యా బాలన్]] '' * '' [[విద్యా మాల్వాదే]] '' * '' [[విద్యా సిన్హా]] '' * '' [[విశాఖ సింగ్]] '' * '' [[విజేత పండిట్]] '' * '' [[విజయలక్ష్మి (కన్నడ నటి)|విజయలక్ష్మి]] '' * '' [[వృషికా మెహతా]] '' {{Div col end}} ==శ== {{Div col||13em}} * ''[[శకుంతల బారువా]]'' * ''[[శతాబ్ది రాయ్]]'' * ''[[శరణ్ కౌర్]]'' * ''[[శ్రీ విద్య]]'' * ''[[శ్రీ దివ్య]]'' * ''[[శ్రీదేవి (నటి)|శ్రీదేవి]]'' (ఇప్పుడు శ్రీదేవి కపూర్) * ''[[శ్రీప్రియ]]'' * ''[[శ్రీలేఖ మిత్ర]]'' * ''[[శివాని సైనీ]]'' * ''[[శిల్పా శిరోద్కర్]]'' * ''[[శిల్పా శెట్టి]]'' * ''[[శ్రద్దా దాస్]]'' * ''[[శాలిని]]'' (బేబీ శాలిని) * ''[[శిల్పా తులస్కర్]]'' * ''[[శిల్పా ఆనంద్]]'' * ''[[శిల్పి శర్మ]]'' * ''[[శివాని నారాయణన్]]'' * ''[[శివలీకా ఒబెరాయ్]]'' * ''[[శ్వేత బసు ప్రసాద్]]'' * ''[[శ్వేతా అగర్వాల్]]'' * ''[[శ్వేతా మీనన్]]'' * ''[[శ్వేతా షిండే]]'' * ''[[శ్వేతా శర్మ]]'' * ''[[శ్వేతా తివారీ]]'' * ''[[శ్వేత గులాటీ]]'' * ''[[శోభన]]'' * ''[[శశికళ]]'' * ''[[శోభన సమర్థ్]]'' * ''[[శ్రద్ధా కపూర్]]'' * ''[[శ్రద్ధా దంగర్]]'' * ''[[శ్రాబంతి చటర్జీ]]'' * ''[[శృతి హాసన్]]'' * ''[[శృతి (నటి)|శృతి]]'' * ''[[శృతి కన్వర్]]'' * ''[[శృతి సోధీ]]'' * ''[[శ్రియా]]'' * ''[[శ్రియ శర్మ]]'' * ''[[శ్రేయ బుగాడే]]'' * ''[[శ్యామా]]'' (ఖుర్షీద్ అక్తర్) * ''[[శుభా పూంజా]]'' * ''[[శ్రిష్ట శివదాస్]]'' * ''[[శౌర్య చౌహాన్]]'' * ''[[శర్వాణి పిళ్ళై]]'' {{Div col end}} ==ష== {{Div col||13em}} * '' [[షావుకారు జానకి]]'' * '' [[షామా సికందర్]]'' * '' [[షబానా అజ్మీ]] '' * '' [[షామిలి]] '' (బేబీ షామిలి) * '' [[షాలిని వడ్నికట్టి]]'' * '' [[షహన గోస్వామి]] '' * '' [[షహీన్ ఖాన్]] '' * '' [[షర్మిల మందిర్]] '' * '' [[షర్మిలీ]] '' * '' [[షకీలా]] '' * '' [[షమితా శెట్టి]] '' * '' [[షర్మిలా ఠాగూర్]] '' * '' [[షాజన్ పదంసీ]] '' * '' [[షీలా]] '' * '' [[షీనా బజాజ్]] '' * '' [[షీనా చౌహాన్]] '' * '' [[షీనా శాహబాది]] '' * '' [[షీనాజ్ ట్రెజరీవాలాలకు]] ''. * '' [[షెరిన్]] '' * '' [[షెర్లిన్ చోప్రా]] '' (మోనా చోప్రా) * '' [[షౌకత్ అజ్మీ]] '' (మోనా చోప్రా) * '' [[షెఫాలీ జరీవాలా]] '' {{Div col end}} ==స== {{Div col||13em}} * '' [[సుమన్ రంగనాథన్]] '' * '' [[సుమిత్ర (నటి)|సుమిత్ర]] '' * '' [[సుమిత్రా ముఖర్జీ]] '' * '' [[సులతా చౌదరి]] '' * '' [[సునయన]] '' * '' [[సన్నీ లియోన్]] '' * '' [[సుర్భి జ్యోతి]] '' * '' [[సుప్రియా కార్నిక్]] '' * '' [[సుప్రియా పాఠక్]] '' * '' [[సుప్రియా పఠారే]] '' * '' [[సుప్రియ దేవి]] '' * '' [[సుప్రియా పిలగావ్కర్ను]] '' * '' [[సలోని]] '' * '' [[సాధన]]'' * '' [[సాధనా సింగ్]]'' * '' [[సారా ఖాన్ (నటి, జననం 1989)|సారా ఖాన్]]'' * '' [[సారా ఖాన్ (నటి, జననం 1985)|సారా ఖాన్]]'' * '' [[సింధూర గద్దె]] '' * '' [[సుధా చంద్రన్]] '' * '' [[సనా ఖాన్]] '' * '' [[సురయ్య]] '' * '' [[స్వప్న]]'' * ''[[సంగీతా ఘోష్]]'' * '' [[స్వరూప్ సంపత్]] '' * '' [[స్వస్తిక ముఖర్జీ]] '' * '' [[సంధ్యా (నటి)|సంధ్యా]] '' * '' [[సుర్వీన్ చావ్లా]] '' * '' [[సూర్యాకాంతం]] '' * '' [[సుష్మా రెడ్డి]] '' * '' [[సుష్మా శిరోమణి]] '' * '' [[సుస్మితా సేన్]] '' * '' [[సుమలత]] '' * '' [[స్వాతి రెడ్డి]] '' * '' [[స్వాతి కపూర్]] '' * '' [[సునీత]] '' / విద్యాశ్రీ * '' [[సుధా చంద్రన్]] '' * '' [[సుధా రాణి]] '' * '' [[సుదిప్తా చక్రవర్తి]] '' * '' [[సుహాసి గొరాడియా ధామి]] '' * '' [[సుహాసిని మణిరత్నం|సుహాసిని]] '' * '' [[సుజాత (నటి)|సుజాత]] '' * '' [[సుకీర్తి కంద్పాల్]] '' * '' [[సుకుమారి]] '' * ''[[సుకృతి కండ్పాల్]]'' * '' [[సులక్షణ పండిట్]] '' * '' [[సులోచన దేవి]] '' * '' [[సులోచన ఛటర్జీ]] '' * '' [[సుమలత]] '' * '' [[సుబ్రతా ఛటర్జీ]] '' * '' [[సుమన్ సుకేతు]] '' * '' [[సుమన్ నెజీ]] '' * '' [[సొనారిక భదోరియా]] '' * '' [[సోనియా అగర్వాల్]] '' * '' [[సోనియా మన్]] '' * '' [[సోను (నటి)|సోనూ]] '' * '' [[సోనూ వాలియా]] '' * '' [[సోఫియా చౌదరి]] '' * '' [[సౌందర్య]] '' * '' [[స్పృహ జోషి]] '' * '' [[ఎం.ఎస్ సుబ్బులక్ష్మి]] '' * '' [[సుచిత్ర కృష్ణమూర్తి]] '' * '' [[సుచిత్రా మిత్ర]] '' * '' [[సుచిత్ర సేన్]] '' * ''[[స్నేహ (నటి)|స్నేహ]]'' * ''[[సృష్టి డాంగే]]'' * '' [[స్నిగ్ధ అకోల్కర్]] '' * '' [[స్నిగ్ధ గుప్తా]] '' * '' [[సోహ ఆలీ ఖాన్]] '' * '' [[సోనాక్షీ సిన్హా]] '' * '' [[సోనాలి బెంద్రే]] '' * '' [[సోనాలి కులకర్ణి]] '' * '' [[సోనాలి కులకర్ణి]] '' * '' [[సోనాల్ చౌహాన్]] '' * '' [[సోనమ్ (నటి)]] '' * '' [[సోనమ్ కపూర్]] '' * '' [[సోహిని పాల్]] '' * '' [[సెలీనా జైట్లీ]] '' * '' [[సంచిత పడుకొణె(నటి)|సంచితా పడుకొనే]] '' * '' [[సందీప ధార్]] '' * '' [[సంగీత బిజలాని]] '' * '' [[సానోబెర్ కబీర్]] '' * '' [[సవితా ప్రభునే]] '' * '' [[సందాలి సిన్హా]] '' * '' [[సంఘవి]] '' * '' [[సంజనా]] '' * '' [[సంజనా గాంధీ]] '' * '' [[సంత్వానా బోర్డోలోయ్]] '' * '' [[సంతోషి (నటి)|సంతోషి]] '' * '' [[సనుష (నటి)]] '' * '' [[సారా జేన్ డయాస్]] '' * '' [[సాబిత్రి ఛటర్జీ]] '' * '' [[సారా ఖాన్]] '' * '' [[శరణ్య మోహన్]] '' * '' [[సరయు (నటి)]] '' * '' [[సారికా]] '' * '' [[సాల్మా అఘా]] '' * '' [[సలోని అశ్వని]] '' * '' [[సమంతా రూత్ ప్రభు]] '' * '' [[సమీక్ష (నటి)|సమీక్ష]] '' * '' [[సమీరా రెడ్డి]] '' * '' [[సంవృత సునీల్]] '' * '' [[సానా అమిన్ షేక్]] '' * '' [[సంచితా పడుకొనే]] '' * '' [[సదా]] '' * '' [[సానయ ఇరానీ]] '' * '' [[సందీప ధార్]] '' *[[స్వస్తిక ముఖర్జీ]] * '' [[సనియా ఆంక్లేసారియా]] '' * '' [[సంజీద షేక్]] '' * '' [[ఎస్ వరలక్ష్మి]] '' * '' [[సంధ్యా రిదుల్]] '' * '' [[సంధ్యా శాంతారామ్|సంధ్యా]] '' * '' [[సాక్షి శివానంద్]] '' * '' [[సాక్షి తన్వర్]] '' * '' [[సాక్షి తల్వార్]] '' * '' [[సాగరికా ఘాట్జే]] '' * '' [[సాధన (నటి)|సాధన]] '' * '' [[సాధన శివ్దాసనీ]] '' * '' [[సాయి తంహంకర్]] '' * '' [[సైరా బాను]] '' * '' [[సాల్మా అఘా]] '' * '' [[సలోని అశ్వని]] '' * '' [[సమంతా రూత్ ప్రభు]] '' * '' [[సమీక్ష]] '' * '' [[సమీరా రెడ్డి]] '' * '' [[సంవృత సునీల్]] '' * '' [[సానా అమిన్ షేక్]] '' * '' [[సన ఖాన్]] '' * '' [[సరిత]] '' * '' [[బి సరోజా దేవి]] '' * '' [[సౌమ్య టాండన్]] '' * '' [[సావిత్రి (నటి)|సావిత్రి]] '' * '' [[సయాలి భగత్]] '' * '' [[స్కార్లెట్ మెల్లిష్ విల్సన్]] '' * '' [[సీతా (నటి)|సీతా]] '' * '' [[సీమా బిస్వాస్]]'' * '' [[సాక్షి తన్వర్]] '' * '' [[సిమీ గరేవాల్]] '' * '' [[సైమన్ సింగ్]] '' * '' [[సింపుల్ కపాడియా]] '' * '' [[సింపుల్ కౌర్]] '' * '' [[సిమ్రాన్ కౌర్ ముండి|సిమ్రాన్ ముండి]] '' * '' [[సిమ్రాన్ (నటి)|సిమ్రాన్]] * '' [[సింధు]] '' * '' [[సింధు తులానీ]] '' * '' [[సింధు మీనన్]] '' * '' [[సిల్క్ స్మిత]] '' * '' [[సితార (నటి)|సితార]] '' * '' [[స్మితా పాటిల్]] '' * '' [[స్మితా తాంబే]] '' * '' [[స్మృతి ఇరానీ]] '' (స్మృతి మల్హోత్రా) * '' [[స్నేహా ఉల్లాల్]] '' * '' [[సౌమిలీ బిస్వాస్]] '' * '' [[సుదీప్తా చక్రవర్తి]] '' {{Div col end}} ==హ== {{Div col||13em}} * '' [[హాజెల్ కీచ్]] '' * '' [[హర్షిక పూనాచా]] '' * '' [[హీనా ఖాన్]] '' * '' [[హృషితా భట్]] '' * '' [[హనీ రోజ్]] '' * '' [[హన్సికా మోట్వాని]] '' * '' [[హరిప్రియ]] '' * '' [[హాజెల్ కీచ్]] '' * '' [[హీరా రాజగోపాల్]] '' * '' [[హీనా పంచల్]] '' * '' [[హిమాన్షి ఖురానా]] '' * '' [[హుమా ఖురేషి]] '' * '' [[హెలెన్ (నటి)|హెలెన్]] '' * '' [[హేమమాలిని]] '' {{Div col end}} == ఇవి కూడా చూడండి == == సూచనలు == {{reflist}} [[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]] [[వర్గం:జాబితాలు]] sethqnska2e13zrv354vup2nuac3h2y 0 174165 3609612 3523256 2022-07-28T12:52:23Z MYADAM ABHILASH 104188 #WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను' wikitext text/x-wiki {{Infobox Settlement| ‎|name = కట్టుబడిపాలెం(గన్నవరం) |native_name = |nickname = |settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[కృష్ణా జిల్లా|కృష్ణా]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[గన్నవరం (కృష్ణా జిల్లా) మండలం|గన్నవరం]] <!-- Politics -----------------> |government_footnotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = శ్రీ గుండె రవిబాబు, |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషులు |population_blank1 = |population_blank2_title = స్త్రీలు |population_blank2 = |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2011 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 16.652356 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 80.563511 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = 521101 |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} "కట్టుబడిపాలెం(గన్నవరం)" కృష్ణా జిల్లా [[గన్నవరం (కృష్ణా జిల్లా) మండలం|గన్నవరం మండలానికి]] చెందిన గ్రామం. ఈ గ్రామం కొండపావులూరు గ్రామ పంచాయతీ పరిధిలోని గ్రామం. ==గ్రామములోని విద్యా సౌకర్యాలు== ప్రభుత్వ పాఠశాల:- రు. 16.70 లక్షలతో నూతనంగా నిర్మించిన ఈ పాఠశాల భవనాన్ని, 29 నవంబరు,2014న స్థానిక శాసనసభ్యులు శ్రీ వల్లభనేని వంశీమోహన్ ప్రారంభించినారు. [1] ==గ్రామ పంచాయతీ== 2013 [[జూలై]]లో ఈ గ్రామ పంచాయతీకి జరిగిన ఎన్నికలలో శ్రీ గుండె రవిబాబు, [[సర్పంచి]]గా ఎన్నికైనారు. [1] : ==మూలాలు== [1] ఈనాడు విజయవాడ; 2014,నవంబరు-30; 5వపేజీ. {{గన్నవరం (కృష్ణా జిల్లా) మండలంలోని గ్రామాలు}} rkj5xso4kfz8m5e3yh8515s0i95406d 0 182076 3609611 3525064 2022-07-28T12:50:53Z MYADAM ABHILASH 104188 #WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను' wikitext text/x-wiki '''కొమరవోలు''' [[బాపట్ల జిల్లా]], [[నిజాంపట్నం మండలం|నిజాంపట్నం మండలానికి]] చెందిన గ్రామం. పిన్ కోడ్ నం. 522 314., ఎస్.టి.డి.కోడ్ = 08648. {{Infobox Settlement| ‎|name = కొమరవోలు(నిజాంపట్నం) |native_name = |nickname = |settlement_type = గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[బాపట్ల జిల్లా|బాపట్ల]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[నిజాంపట్నం మండలం|నిజాంపట్నం]] <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = |population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2011 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 16.368599 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 80.981931 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = 522 262 |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = 08648 |blank1_name = |website = |footnotes = }} ఈ గ్రామం ఆముదాలపల్లి గ్రామానికి ఒక శివారు గ్రామం. [[రేపల్లె]]కు 19 కిలోమీటర్ల దూరమున ఉంది. ఇది [[నిజాంపట్నం]]కు 6 కిలోమీటర్ల దూరమున ఉంది. ==గ్రామములోని దర్శనీయ ప్రదేశములు/దేవాలయములు== ===శ్రీ సుబ్రహ్మణ్యేశ్వరస్వామి, శ్రీ కామేశ్వరమ్మ వార్ల ఆలయం=== ఈ ఆలయంలో, 2015,మార్చి-4వ తేదీ [[బుధవారము|బుధవారం]] నుండి [[నవగ్రహాలు|నవగ్రహ]] విగ్రహాల ప్రతిష్ఠా మహోత్సవాలు నిర్వహించుచున్నారు. ఈ కార్యక్రమాలలో భాగంగా, 5వ తేదీ గురువారం, ఫాల్గుణ [[పౌర్ణమి]]రోజు ఉదయం నూతన వసతిగృహ ప్రవేశం, మండప దేవతా పూజలు, నవగ్రహాది అనిష్టానాలు, పంచగవ్యాధివాసం, పంచామృతాద్ధివాసములు, హోమాలు నిర్వహించారు. మూడవ రోజు శుక్రవారం ఉదయం, మండప దేవతా [[పూజలు]],అనుష్టానములు, ధాన్యాదివాసం, హోమాలు నిర్వహించారు. ఐదవ రోజు ఆదివారం ఉదయం, మండప దేవతాపూజలు, ప్రతరౌపాసన హోమాలు నిర్వహించారు. నవగ్రహాల [[ధ్వజ స్తంభం|ధ్వజస్తంభ]] ప్రతిష్ఠలు [[వైభవం]]గా నిర్వహించారు. అనంతరం భక్తులకు అన్నదానం నిర్వహించారు. [2] *పై కార్యక్రమాలలో భాగంగా, ఆలయ ప్రాంగణంలో, ఒక నాపరాయిని తొలగించు చుండగా, రాయిపైనా, క్రిందభాగాలలో నాగేంద్రస్వామి ప్రతిమలు కనిపించినవి. భక్తులు ఆశ్చర్యానికి గురై ప్రత్యేకపూజలు నిర్వహించారు. [1] ==గ్రామ విశేషాలు== #వ్యవసాయం, కల్లుగీత, పశువులపెంపకం ఇక్కడివారి ముఖ్యమైన వృత్తులు. 2014 నాటికి 1000 జనాభాను దాటినది.పెద్దరేవు, చిన్నరేవు కలిసేచోటు ఈ ఊరిలోనే ఉంది.కురాలమ్మ, కామేశ్వరమ్మ ఈ ఊరి [[గ్రామదేవతలు]]. #ఈ గ్రామంలో ఓ గాథ ఉంది.. పూర్వం [[కుమ్మరి (కులం)|కుమ్మరి]] వారు ఓ దిబ్బ మీద ఉండేవారట... కాల గమనంలో.. ఆ దిబ్బ తిరగబడి.. అప్పటి ఊరంతా. బూమీలోకి పోయిందట.. (భూమి తిరగబడింది అంటారు ఇక్కడి వాళ్ళూ).. ఆ దిబ్బమీదకు పోయి.. పరిశిలిస్తే. ఐదు పైసల బిళ్ళ పరిమాణంలో.. కుండ పెకుంలు ఆ ఇసుక నిండా.. ఆ దిబ్బల మీద ఇప్పటికీ చూడవచ్చు. <br /> [[వర్గం:నిజాంపట్నం మండలం లోని రెవిన్యూయేతర గ్రామాలు]] kzoh9qamcr9iiez0dxabnje118akptc 0 186142 3609610 3530596 2022-07-28T12:49:14Z MYADAM ABHILASH 104188 #WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను' wikitext text/x-wiki '''నాగిశెట్టివారిపాలెం''' [[బాపట్ల జిల్లా]], [[నగరం మండలం|నగరం మండలానికి]] చెందిన గ్రామం.<ref>[http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&district_code=17 భారత ప్రభుత్వం నిర్వహించిన 2011 గణాంకాల జాలగూడు] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20150415192755/http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&district_code=17 |date=2015-04-15 }} భారత ప్రభుత్వం నిర్వహించిన 2011 గణాంకాల జాలగూడు]</ref> {{Infobox Settlement| ‎|name = నాగిశెట్టివారిపాలెం |native_name = |nickname = |settlement_type = గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[బాపట్ల జిల్లా|బాపట్ల]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[నగరం మండలం|నగరం]] <!-- Politics -----------------> |government_footnotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2001 |population_footnotes = |population_note = |population_total = |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల |population_blank1 = |population_blank2_title = స్త్రీల |population_blank2 = |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 16.030678 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 80.773700 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} ==గ్రామ విశేషాలు== ఈ గ్రామానికి చెందిన శ్రీ నాగిశెట్టి సుబ్రహ్మణ్యేశ్వరరావు, షూటరుగా జాతీయస్థాయిలో 8వ స్థానంలో ఉన్నారు. వీరు అంతర్జాతీయస్థాయిలో గూడా రాణించుచున్నారు. ==మూలాలు== [[వర్గం:నగరం మండలం లోని రెవిన్యూయేతర గ్రామాలు]] cgtkv19c4sqbsquw4w474d8s90ltcua 0 186290 3609609 3537048 2022-07-28T12:48:12Z MYADAM ABHILASH 104188 #WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను' wikitext text/x-wiki {{Infobox Settlement| ‎|name = వరదప్పనాయుడు పేట |native_name = |nickname = |settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = ఆంధ్రప్రదేశ్ పటంలో గ్రామ స్థానం |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[చిత్తూరు జిల్లా|చిత్తూరు]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[పాకాల మండలం|పాకాల]] <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = 3065 |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల |population_blank1 = 1525 |population_blank2_title = స్త్రీల |population_blank2 = 1540 |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = 740 <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషులు |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీలు |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 13.537070 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 79.073657 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = 517112 |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} '''వరదప్పనాయుడు పేట ''' [[చిత్తూరు జిల్లా]], [[పాకాల మండలం]] లోని ఒక గ్రామం.<ref name="censusindia.gov.in">{{Cite web |url=http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&district_code=23 |title=భారత ప్రభుత్వం నిర్వహించిన 2011 గణాంకాల జాలగూడు |website= |access-date=2015-09-01 |archive-url=https://web.archive.org/web/20140913101654/http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&district_code=23 |archive-date=2014-09-13 |url-status=dead }}</ref> . ప్రముఖ సాహితీవేత్త శ్రీ [[సాకం నాగరాజ]] ఈ గ్రామస్తులే. ==గ్రామం పేరు వెనుక చరిత్ర== గతంలో వరదప్ప నాయుడు అనే ఒక పెద్దమనిషి వుండేవాడు. అతని పేరున ఈగ్రామం వెలసినది. ==గ్రామంలో విద్యా సౌకర్యాలు== ఈ గ్రామంలో ఒక ప్రాథమిక పాఠశాల ఉంది. [[దస్త్రం:Varadappanaidu pet school.JPG|thumb|పాఠశాల]] == గ్రామానికి రవాణా సౌకర్యాలు== ఈ గ్రామం కల్లూరు .... కొమ్మిరెడ్డిగారిపల్లి రోడ్డు మీద ఉంది. బస్సు సౌకర్యము లేదు. ==గ్రామంలోని దర్శనీయ ప్రదేశములు/ దేవాలయాలు== ఈ గ్రామంలో పురతానమైన శ్రీ [[ఆంజనేయస్వామి]] వారి దేవాలయము ఉంది. ==గ్రామంలో ప్రధాన పంటలు== [[వరి]], [[వేరుశనగ]], [[మామిడి]], [[కూరగాయలు]] ప్రధాన పంటలు. ==గ్రామంలో ప్రధాన వృత్తులు== [[వ్యవసాయము]] ప్రధాన వృత్తి. == గ్రామంలోని ప్రముఖులు (నాడు/నేడు)== *శ్రీ [[సాకం నాగరాజ]] : ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==వెలుపలి లంకెలు== {{పాకాల మండలంలోని గ్రామాలు}} ezf1wa1ph4d0n4ep7ay11reacyrluee 0 191971 3609606 3529806 2022-07-28T12:45:22Z MYADAM ABHILASH 104188 #WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను' wikitext text/x-wiki {{Underlinked|date=అక్టోబరు 2016}} "దుర్గాపురం" కృష్ణా జిల్లా [[గన్నవరం (కృష్ణా జిల్లా) మండలం|గన్నవరం మండలానికి]] చెందిన గ్రామం.పిన్ కోడ్ నం. 521 102., ఎస్.టి.డి.కోడ్ = 08676. {{Infobox Settlement| ‎|name = దుర్గాపురం |native_name = |nickname = |settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = తెలంగాణ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[తెలంగాణ]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[ఖమ్మం జిల్లా]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[పాల్వంచ]] <!-- Politics -----------------> |government_footnotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషులు |population_blank1 = |population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 16.521271 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 80.641274 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = 521101 |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} ==గ్రామ చరిత్ర== ==గ్రామం పేరు వెనుక చరిత్ర== ==గ్రామ భౌగోళికం== ===సమీప గ్రామాలు=== ===సమీప మండలాలు=== ==గ్రామానికి రవాణా సౌకర్యాలు== ==గ్రామంలో విద్యా సౌకర్యాలు== మండల పరిషత్తు ప్రాథమిక పాఠశాల:- ఈ పాఠశాల వార్షికోత్సవం 2015, మార్చి-9వ తేదీ నాడు నిర్వహించారు. [1] ==గ్రామంలో మౌలిక వసతులు== ==గ్రామానికి వ్యవసాయం, సాగునీటి సౌకర్యం== ==గ్రామ పంచాయతీ== ఈ గ్రామం కేసరపల్లి గ్రామానికి ఒక శివారు గ్రామం. ==గ్రామంలోని దర్శనీయ ప్రదేశములు/దేవాలయాలు== ==గ్రామంలో ప్రధాన పంటలు== ==గ్రామంలో ప్రధాన వృత్తులు== ==గ్రామ ప్రముఖులు== ==గ్రామ విశేషాలు== : ==మూలాలు== ==వెలుపలి లింకులు== [1] ఈనాడు విజయవాద; 2015, మార్చి-10; 4వ పేజీ. {{గన్నవరం (కృష్ణా జిల్లా) మండలంలోని గ్రామాలు}} o3ds1s27qndn7yvxvrt3do6zlj6hxj0 3609608 3609606 2022-07-28T12:46:50Z MYADAM ABHILASH 104188 wikitext text/x-wiki {{Underlinked|date=అక్టోబరు 2016}} "దుర్గాపురం" కృష్ణా జిల్లా [[గన్నవరం (కృష్ణా జిల్లా) మండలం|గన్నవరం మండలానికి]] చెందిన గ్రామం.పిన్ కోడ్ నం. 521 102., ఎస్.టి.డి.కోడ్ = 08676. {{Infobox Settlement| ‎|name = దుర్గాపురం |native_name = |nickname = |settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = ఆంధ్రప్రదేశ్ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[తెలంగాణ]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[ఖమ్మం జిల్లా]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[పాల్వంచ]] <!-- Politics -----------------> |government_footnotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషులు |population_blank1 = |population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 16.521271 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 80.641274 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = 521101 |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} ==గ్రామ చరిత్ర== ==గ్రామం పేరు వెనుక చరిత్ర== ==గ్రామ భౌగోళికం== ===సమీప గ్రామాలు=== ===సమీప మండలాలు=== ==గ్రామానికి రవాణా సౌకర్యాలు== ==గ్రామంలో విద్యా సౌకర్యాలు== మండల పరిషత్తు ప్రాథమిక పాఠశాల:- ఈ పాఠశాల వార్షికోత్సవం 2015, మార్చి-9వ తేదీ నాడు నిర్వహించారు. [1] ==గ్రామంలో మౌలిక వసతులు== ==గ్రామానికి వ్యవసాయం, సాగునీటి సౌకర్యం== ==గ్రామ పంచాయతీ== ఈ గ్రామం కేసరపల్లి గ్రామానికి ఒక శివారు గ్రామం. ==గ్రామంలోని దర్శనీయ ప్రదేశములు/దేవాలయాలు== ==గ్రామంలో ప్రధాన పంటలు== ==గ్రామంలో ప్రధాన వృత్తులు== ==గ్రామ ప్రముఖులు== ==గ్రామ విశేషాలు== : ==మూలాలు== ==వెలుపలి లింకులు== [1] ఈనాడు విజయవాద; 2015, మార్చి-10; 4వ పేజీ. {{గన్నవరం (కృష్ణా జిల్లా) మండలంలోని గ్రామాలు}} c84xb9g6vfflu1tc29xl5zbjhsqgpm0 1 199877 3609758 3297196 2022-07-29T04:22:51Z యర్రా రామారావు 28161 యర్రా రామారావు, [[చర్చ:టేకుమట్ల (గ్రామం)]] పేజీని [[చర్చ:టేకుమట్ల (టేకుమట్ల)]] కు తరలించారు: మరింత మెరుగైన పేరు wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 0 203975 3609605 3521837 2022-07-28T12:41:07Z MYADAM ABHILASH 104188 #WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను' wikitext text/x-wiki {{Infobox Settlement| ‎|name = అప్పాపురం |native_name = |nickname = |settlement_type = గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |image size = |image_caption = |image_map = |map size = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_map size = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = |pushpin_map size = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[బాపట్ల జిల్లా|బాపట్ల]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[నగరం మండలం|నగరం]] <!-- Politics -----------------> |government_footnotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2001 |population_footnotes = |population_note = |population_total = |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల |population_blank1 = |population_blank2_title = స్త్రీల |population_blank2 = |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 16.022114 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 80.430725 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = 522262 |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} '''అప్పాపురం''' [[బాపట్ల జిల్లా]] [[నగరం మండలం|నగరం మండలానికి]] చెందిన గ్రామం.<ref>{{Cite web |url=http://www.onefivenine.com/india/villages/Guntur/Nagaram/Appapuram |title=onefivenine.com లో గ్రామ ఉనికి |website= |access-date=2015-05-31 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160417094432/http://www.onefivenine.com/india/villages/Guntur/Nagaram/Appapuram |archive-date=2016-04-17 |url-status=dead }}</ref><ref>{{Cite web |url=http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&district_code=17 |title=భారత ప్రభుత్వం నిర్వహించిన 2011 గణాంకాల జాలగూడు |website= |access-date=2015-08-21 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150415192755/http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&district_code=17 |archive-date=2015-04-15 |url-status=dead }}</ref> ==గ్రామ విశేషాలు== ఈ గ్రామం ఒక ఆదర్శగ్రామంగా వినుతికెక్కినది. వివాదరహితంతోపాటు, పర్యావరణ పరిరక్షణ అంశాలలో, ఇతర గ్రామాలకు ఆదర్శంగా నిలుచుచున్నది. నాయవ్యవస్థ ఏర్పడినప్పటినుండి, ఇప్పటి వరకు, ఈ గ్రామస్థులు, కోర్టు, పోలీసుస్టేషను మెట్లెక్కి ఎరుగరు. గ్రామంలోని ప్రధాన అంతర్గత రహదారులకు ఇరుప్రక్కలా, మొక్కలు పెంచుచున్నారు. గ్రామములో నీటి సమస్య తలెత్తకుండా, ఒక పెద్ద కొలను ఏర్పాటు చేసుకున్నారు. గ్రామం శాంతివనంలాగా పలు అంశాలలో ఆదర్శంగా ఉన్నది.<ref>ఈనాడు గుంటూరు రూరల్/రేపల్లె; 2015,మే నెల-14వ తేదీ; 2వపేజీ.</ref> : ==మూలాలు== <references /><br /> [[వర్గం:నగరం మండలం లోని రెవిన్యూయేతర గ్రామాలు]] kc746uobim8oilh7unhu1zrp1c90r0o 0 204305 3609604 3536730 2022-07-28T12:38:09Z MYADAM ABHILASH 104188 #WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను' wikitext text/x-wiki {{Update}} '''లుక్కావారిపాలెం''' [[బాపట్ల జిల్లా]] [[నగరం మండలం|నగరం మండలానికి]] చెందిన గ్రామం. {{Infobox Settlement| ‎|name = లుక్కావారిపాలెం |native_name = |nickname = |settlement_type = గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[బాపట్ల జిల్లా|బాపట్ల]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[నగరం మండలం|నగరం]] <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2001 |population_footnotes = |population_note = |population_total = |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల |population_blank1 = |population_blank2_title = స్త్రీల |population_blank2 = |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 16.030537 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 80.777844 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = 522 258 |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = 08648 |blank1_name = |website = |footnotes = }} ==గ్రామంలోని దర్శనీయ ప్రదేశములు/దేవాలయములు== గ్రామదేవత శ్రీ గుడారంకమ్మ తల్లి ఆలయం:- గ్రామస్థుల, భక్తుల విరాళాలతో నూతనంగా నిర్మించిన ఈ ఆలయంలో 2015,మే-28వ తేదీ [[గురువారం]]నాడు, అమ్మవారి విగ్రహప్రతిష్ఠా మహోత్సవం నిర్వహించెదరు. అనంతరం విచ్చేసిన భక్తులకు అన్నదానం నిరవించెదరు. [[వర్గం:నగరం మండలం లోని రెవిన్యూయేతర గ్రామాలు]] i8wqgqacl4nperme8e67bvicxh0eidb 0 204528 3609603 3536936 2022-07-28T12:36:11Z MYADAM ABHILASH 104188 #WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను' wikitext text/x-wiki '''వడ్డేవారిపాలెం''' [[బాపట్ల జిల్లా]] [[రేపల్లె మండలం|రేపల్లె మండలానికి]] చెందిన గ్రామం. పిన్ కోడ్ నం. 522 264., యస్.ట్.డీ కోడ్=08648. {{Infobox Settlement| ‎|name =వడ్డేవారిపాలెం |native_name = |nickname = |settlement_type = గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |image size = |image_caption = |image_map = |map size = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_map size = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = |pushpin_map size = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[బాపట్ల జిల్లా|బాపట్ల]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[రేపల్లె మండలం|రేపల్లె]] <!-- Politics -----------------> |government_footnotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = శ్రీ వడ్డి లక్ష్మోజీ |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = |population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2011 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 15.926448 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 80.870382 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = 522264 |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = 08648. |blank1_name = |website = |footnotes = }} ==గ్రామంలో విద్యా సౌకర్యాలు== ===శ్రీమతి సావిత్రిగణేశ్ జిల్లా పరిషత్తు ఉన్నత పాఠశాల=== ఈ పాఠశాలను ప్రముఖ చలనచిత్ర నటీమణి కీ.శే. సావిత్రి విరాళంగా అందజేసిన 25,000-00 రూపాయల ఆర్థిక వనరులతోపాటు, దాతల సహకారంతో, 1962లో ఏర్పాటు చేసారు. సముద్ర తీరప్రాంతంలోని ఈ పాఠశాల, అనేకమందిని విద్యావంతులుగా తీర్చిదిద్ది, వారి అభ్యున్నతికి పాటుపడినది. అప్పట్లో వందలాదిమంది విద్యార్థులతో కళకళలాడిన ఈ పాఠశాలలో, ఇప్పుడు విద్యార్థుల సంఖ్య పదుల స్థానానికి పడిపోయింది. అయిననూ, గత ఐదు సంవత్సరాలలో ఈ పాఠశాల, పదవ తరగతి విద్యార్థులు, 100% ఉత్తీర్ణత సాధించుచూ, ఆదర్శంగా నిలుచుచున్నది. ఈ పాఠశాలలో 10వ తరగతి విద్యార్థులు, ఇంత వరకు, అత్యధికంగా 9.8 జి.పి.యే.గ్రేడ్ మార్కులు సాధించారు. [1] ఈ పాఠశాలలో 2015, డిసెంబరు-6వ తేదీనాడు, సినీనటి సావిత్రి జయంతిని నిర్వహించారు. ఈ సందర్భంగా సావిత్రి విగ్రహానికి నాయకులు, గ్రామస్థులు పూలదండలు వేసి నివాళులు అర్పించారు. [2] 2016-మార్చిలో ఈ పాఠశాలలో 31మంది విద్యార్థులు పదవతరగతి పరీక్షలు వ్రాయగా అందరూ ఉత్తీర్ణులైనారు. ఈ విధంగా 100% ఉత్తీర్ణత సాధించడం ఈ పాఠసాలలో ఇది వరుసగా ఆరవసారి. [4] ==గ్రామ పంచాయతీ== 2013, [[జూలై]]లో ఈ గ్రామ పంచాయతీకి నిర్వహించిన ఎన్నికలలో శ్రీ వడ్డి లక్ష్మోజీ [[సర్పంచి]]గా ఎన్నికైనారు. [3] [[వర్గం:రేపల్లె మండలం లోని రెవిన్యూయేతర గ్రామాలు]] fniodiz53ynk6llyo6h6140wtaa9mzf 0 204563 3609602 3531750 2022-07-28T12:34:39Z MYADAM ABHILASH 104188 #WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను' wikitext text/x-wiki {{Infobox Settlement| ‎|name = పీటావారిపాలెం |native_name = |nickname = |settlement_type = గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |image size = |image_caption = |image_map = |map size = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_map size = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = |pushpin_map size = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[బాపట్ల జిల్లా|బాపట్ల]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[నగరం మండలం|నగరం]] <!-- Politics -----------------> |government_footnotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2001 |population_footnotes = |population_note = |population_total = |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల |population_blank1 = |population_blank2_title = స్త్రీల |population_blank2 = |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 15.976925 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 80.604200 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} '''పీటావారిపాలెం''' [[బాపట్ల జిల్లా]] [[నగరం మండలం|నగరం మండలానికి]] చెందిన గ్రామం. పిన్ కోడ్ నం. 522 268., ఎస్.టి.డి.కోడ్ = 08648. ఈ గ్రామం కారంకివారిపాలెం గ్రామానికి ఒక శివారు గ్రామం. ఈ గ్రామంలో ధూళిపూడి సుబ్బమ్మ అను ఒక శతాధిక వృద్ధురాలు ఉన్నారు. ఈమె 105 సంవత్సరాల వయసులో, 2015,జూన్-3వ తేదీనాడు, మండే ఎండలకు తాళలేక కన్నుమూసినది. ఇంతవయసులో గూడా ఈమె తనపనులు తానే చేసుకునేదనీ, మాత్రలు గూడా ఏమీ మింగి యెరుగదనీ, గ్రామస్థులు చెప్పుచున్నారు. <br /> [[వర్గం:నగరం మండలం లోని రెవిన్యూయేతర గ్రామాలు]] 4x8er4781zkyyky5onxb1b7xkwk9dnt 0 205645 3609601 3529737 2022-07-28T12:31:07Z MYADAM ABHILASH 104188 #WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను' wikitext text/x-wiki '''దుండిపాలెం''' [[బాపట్ల జిల్లా]] [[చుండూరు మండలం|చుండూరు మండలానికి]] చెందిన గ్రామం. {{Infobox Settlement| ‎|name =దుండిపాలెం |native_name = |nickname = |settlement_type = గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[బాపట్ల జిల్లా|బాపట్ల]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[చుండూరు మండలం|చుండూరు]] <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = |population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2011 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 16.220792 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 80.604520 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = 522318 |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} ==గ్రామ చరిత్ర== ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాజధాని ప్రాంత అభివృద్ధి ప్రాధికార సంస్థ (సీఆర్‌డీఏ) పరిధిలోకి వస్తున్న మండలాలు, గ్రామాలను ప్రభుత్వం విడిగా గుర్తిస్తూ ఉత్తర్వులు జారీచేసింది. ప్రస్తుతం గుర్తించిన వాటిలోని చాలా గ్రామాలు వీజీటీఎం పరిధిలో ఉన్నాయి. గతంలో వీజీటీఎం పరిధిలో ఉన్న వాటితోపాటుగా ఇప్పుడు మరిన్ని కొన్ని గ్రామాలు చేరాయి. సీఆర్‌డీఏ పరిధిలోకి వచ్చే గుంటూరు, కృష్ణా జిల్లాల్లోని మండలాలు, గ్రామాలను గుర్తిస్తూ పురపాలక శాఖ ముఖ్య కార్యదర్శి ఉత్తర్వులు జారీ చేశారు.<ref>{{Cite web |url=http://crda.ap.gov.in/APCRDA/Userinterface/ADMIN/DynamicHorizantalGovTab.aspx |title=ఆర్కైవ్ నకలు |website= |access-date=2016-08-19 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160818235726/http://crda.ap.gov.in/APCRDA/Userinterface/ADMIN/DynamicHorizantalGovTab.aspx |archive-date=2016-08-18 |url-status=dead }}</ref> === గుంటూరు జిల్లా పరిధిలోని మండలాలు === తాడేపల్లి, మంగళగిరి, తుళ్లూరు, దుగ్గిరాల, తెనాలి, తాడికొండ, గుంటూరు మండలం, చేబ్రోలు, మేడికొండూరు, పెదకాకాని, వట్టిచెరుకూరు, అమరావతి, కొల్లిపర, వేమూరు, కొల్లూరు, అమృతలూరు, చుండూరు మండలాలతో పాటు ఆయా మండలాల పట్టణ ప్రాంతం కూడా సీఆర్‌డీఏ పరిధిలోకి వస్తుంది. ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}}<br /> [[వర్గం:ఆంధ్రప్రదేశ్ సీఆర్‌డీఏ గ్రామాలు]] [[వర్గం:చుండూరు మండలం లోని రెవిన్యూయేతర గ్రామాలు]] fpjk2w2vts2a0e8idjklegdlujj8vmu 0 206962 3609600 3524347 2022-07-28T12:27:18Z MYADAM ABHILASH 104188 #WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను' wikitext text/x-wiki {{Infobox Settlement| ‎|name = కూరాకులతోట |native_name = |nickname = |settlement_type = గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[కళ్యాణదుర్గం మండలం|కళ్యాణదుర్గం]] <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2001 |population_footnotes = |population_note = |population_total = |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = |population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 14.575150 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 77.132425 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} '''కూరాకులతోట''',[[అనంతపురం జిల్లా]], [[కళ్యాణదుర్గం మండలం|కళ్యాణదుర్గం మండలానికి]] చెందిన రెవెన్యూయేతర గ్రామం. ==మూలాలు== {{Reflist}} ==బయటి లింకులు== [[వర్గం:కళ్యాణదుర్గం మండలం లోని రెవెన్యూయేతర గ్రామాలు]] ldmfe5sc55eq7e75p102qa8lyfhxxum 0 206963 3609599 3530834 2022-07-28T12:23:08Z MYADAM ABHILASH 104188 #WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను' wikitext text/x-wiki {{Infobox Settlement| ‎|name = నుసికొట్టాల |native_name = |nickname = |settlement_type = గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[కళ్యాణదుర్గం మండలం|కళ్యాణదుర్గం]] <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2001 |population_footnotes = |population_note = |population_total = |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = |population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 14.595177 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 77.333945 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} '''నుసికొట్టాల''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[కళ్యాణదుర్గం మండలం|కళ్యాణదుర్గం మండలానికి]] చెందిన రెవెన్యూయేతర గ్రామం. ==మూలాలు== {{Reflist}} ==బయటి లింకులు== [[వర్గం:కళ్యాణదుర్గం మండలం లోని రెవెన్యూయేతర గ్రామాలు]] hpj5qng8pg9i8wgmaof2bjkl1k6p4qr 0 206966 3609598 3526697 2022-07-28T12:20:48Z MYADAM ABHILASH 104188 #WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను' wikitext text/x-wiki '''గోరంట్లపల్లి ''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[కొత్తచెరువు మండలం|కొత్తచెరువు మండలానికి]] చెందిన గ్రామం.<ref>{{Cite web |url=http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&district_code=22 |title=భారత ప్రభుత్వం నిర్వహించిన 2011 గణాంకాల జాలగూడు |website= |access-date=2015-07-29 |archive-url=https://web.archive.org/web/20160304125608/http://censusindia.gov.in/PopulationFinder/Sub_Districts_Master.aspx?state_code=28&district_code=22 |archive-date=2016-03-04 |url-status=dead }}</ref> {{Infobox Settlement| ‎|name = గోరంట్లపల్లి |native_name = |nickname = |settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[కొత్తచెరువు మండలం|కొత్తచెరువు]] <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = |population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 13.746420 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 78.907430 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = 515133 |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} : ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==వెలుపలి లంకెలు== {{కొత్తచెరువు మండలంలోని గ్రామాలు}} 5np3rj34fsqh34z8z3gpxh2c305r751 0 206969 3609595 3534953 2022-07-28T12:19:40Z MYADAM ABHILASH 104188 #WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను' wikitext text/x-wiki '''ముకుందాపురం ''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[గార్లదిన్నె మండలం|గార్లదిన్నె]] మండలానికి చెందిన గ్రామం {{Infobox Settlement| ‎|name = ముకుందాపురం |native_name = |nickname = |settlement_type = గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = ఆంధ్రప్రదేశ్ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[ఆంధ్ర ప్రదేశ్]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[గార్లదిన్నె మండలం|గార్లదిన్నె]] <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = |population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 15.162897 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 78.613358 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} ==మూలాలు== {{Reflist}} ==మూలాలజాబితా== [[వర్గం:గార్లలదిన్నె మండలంలోని రెవిన్వూయేతర గ్రామాలు]] kh5e4epee1iuexck5wia56otqvjbdzv 0 206976 3609594 3538083 2022-07-28T12:18:17Z MYADAM ABHILASH 104188 #WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను' wikitext text/x-wiki '''శ్రీనివాసపురం ''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[తాడిపత్రి మండలం|తాడిపత్రి]] మండలానికి చెందిన గ్రామం {{Infobox Settlement| ‎|name = శ్రీనివాసపురం |native_name = |nickname = |settlement_type = గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[తాడిపత్రి మండలం|తాడిపత్రి]] <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = |population_blank2 = |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 14.911400 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 77.987695 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = 515415 |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} ==మూలాలు== {{Reflist}} [[వర్గం:తాడిపత్రి మండలంలోని రెవిన్యూయేతర గ్రామాలు]] 1uinr4t6gxq1kmh5m4uk8z4bqbsliw6 0 206977 3609593 3533000 2022-07-28T12:17:07Z MYADAM ABHILASH 104188 #WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను' wikitext text/x-wiki '''బందర్లపల్లి ''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[తాడిపత్రి మండలం|తాడిపత్రి]] మండలానికి చెందిన గ్రామం {{Infobox Settlement| ‎|name = బందర్లపల్లి |native_name = |nickname = |settlement_type = గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = ఆంధ్రప్రదేశ్ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[తాడిపత్రి మండలం|తాడిపత్రి]] <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = |population_blank2 = |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 13.618674 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 79.284366 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = 515415 |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} : ==మూలాలు== {{Reflist}} [[వర్గం:తాడిపత్రి మండలంలోని రెవిన్యూయేతర గ్రామాలు]] heryjxux54vy5cvrxn6bg2xfdb37q1u 0 206987 3609592 3530732 2022-07-28T12:16:01Z MYADAM ABHILASH 104188 #WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను' wikitext text/x-wiki '''నిదనవద ''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[పెద్దపప్పూరు మండలం|పెద్దపప్పూరు]] మండలానికి చెందిన గ్రామం. {{Infobox Settlement| ‎|name = నిదనవద |native_name = |nickname = |settlement_type = గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = ఆంధ్రప్రదేశ్ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[పెద్దపప్పూరు మండలం|పెద్దపప్పూరు]] <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2001 |population_footnotes = |population_note = |population_total = |population_density_km2 = |population_blank1 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 14.902457 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 77.732767 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = 515445 |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==వెలుపలి లంకెలు== [[వర్గం:పెద్దపప్పూరు మండలంలోని రెవిన్యూయేతర గ్రామాలు]] kyty5owo5xpmg2qs90c4yb1qvagdot6 0 206992 3609591 3522461 2022-07-28T12:13:41Z MYADAM ABHILASH 104188 #WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను' wikitext text/x-wiki '''ఇసురాళ్ళపల్లి ''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[పెద్దవడుగూరు మండలం|పెద్దవడుగూరు]] మండలానికి చెందిన గ్రామం. {{Infobox Settlement| ‎|name = ఇసురాళ్ళపల్లి |native_name = |nickname = |settlement_type = గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = ఆంధ్రప్రదేశ్ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[పెద్దవడుగూరు మండలం|పెద్దవడుగూరు]] <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = |population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 15.109838 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 77.742661 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==వెలుపలి లంకెలు== [[వర్గం:పెద్దవడుగూరు మండలంలోని రెవిన్యూయేతర గ్రామాలు]] 7m3f9qa3dkl16somtl2yzi4wnn6iua5 0 206993 3609590 3525260 2022-07-28T12:11:45Z MYADAM ABHILASH 104188 #WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను' wikitext text/x-wiki '''కోటకొండరాయుని గుడి''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[పెద్దవడుగూరు మండలం|పెద్దవడుగూరు]] మండలానికి చెందిన గ్రామం. {{Infobox Settlement| ‎|name = కోటకొండరాయుని గుడి |native_name = |nickname = |settlement_type = గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = ఆంధ్రప్రదేశ్ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[పెద్దవడుగూరు మండలం|పెద్దవడుగూరు]] <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = |population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 14.912886 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 77.757418 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==వెలుపలి లంకెలు== [[వర్గం:పెద్దవడుగూరు మండలంలోని రెవిన్యూయేతర గ్రామాలు]] 8esr2xy6en6zzyx1k6uni9wtw20352n 0 206998 3609588 3534042 2022-07-28T12:07:11Z MYADAM ABHILASH 104188 #WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను' wikitext text/x-wiki '''భీమునిపల్లి ''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[పెద్దవడుగూరు మండలం|పెద్దవడుగూరు]] మండలానికి చెందిన గ్రామం. {{Infobox Settlement| ‎|name = భీమునిపల్లి |native_name = |nickname = |settlement_type = గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = ఆంధ్ర ప్రదేశ్ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[పెద్దవడుగూరు మండలం|పెద్దవడుగూరు]] <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = |population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 15.025025 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 77.759838 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==వెలుపలి లంకెలు== [[వర్గం:పెద్దవడుగూరు మండలంలోని రెవిన్యూయేతర గ్రామాలు]] 5uu43scc3q9rs7hr6kk8rzrw9bv5r7z 0 207002 3609586 3537500 2022-07-28T12:04:07Z MYADAM ABHILASH 104188 #WPWP, #WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను' wikitext text/x-wiki '''వెంకటాద్రిపల్లి ''', [[అనంతపురం జిల్లా]], [[బెళుగుప్ప మండలం|బెళుగుప్ప మండలానికి]] చెందిన గ్రామం. {{Infobox Settlement| ‎|name = వెంకటాద్రిపల్లి |native_name = |nickname = |settlement_type = గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = ఆంధ్రప్రదేశ్ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = [[అనంతపురం జిల్లా|అనంతపురం]] |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = [[బెళుగుప్ప మండలం|బెళుగుప్ప]] <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = |population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 14.675004 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 77.162309 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==వెలుపలి లంకెలు== [[వర్గం:బెళుగుప్ప మండలంలోని రెవిన్యూయేతర గ్రామాలు]] nyjoagfmbv870cm74pcwo4elqoctkxv 0 221330 3609732 3474798 2022-07-29T02:56:11Z స్వరలాసిక 13980 #WPWP, #WPWPTE, బొమ్మ చేర్చాను wikitext text/x-wiki {{వేదిక|తెలుగు సినిమా}} {{సినిమా | image = Prema Jeevulu (1971).jpg| caption = సినిమా పోస్టర్| name = ప్రేమజీవులు | director = [[కె.ఎస్.ఆర్.దాస్ ]]| year = 1971| language = తెలుగు | production_company = [[సంజీవి ఫిలిమ్స్]]| producer=జి.రామం<br>చంద్రశేఖర్| music = [[విజయా కృష్ణమూర్తి]]| starring = [[ఘట్టమనేని కృష్ణ]],<br>[[తాడేపల్లి లక్ష్మీ కాంతారావు|కాంతారావు]],<br>[[రాజశ్రీ (నటి)|రాజశ్రీ]]| }} '''ప్రేమజీవులు''' [[1971]]లో [[మార్చి 5]] విడుదలైన తెలుగు సినిమా. [[1967]]లో [[కేఎస్ సేతుమాధవన్|కె.ఎస్.సేతుమాధవన్]] దర్శకత్వంలో [[ప్రేమ్‌ నజీర్]], [[జయభారతి(నటి)|జయభారతి]] ప్రధాన పాత్రలలో నటించిన మలయాళ చిత్రం [[:ml:നാടൻ പെണ്ണ്|నాదన్ పెణ్ణు]] ఈ సినిమాకు మూలం. ==కథ== ఒక కుగ్రామంలో ముగ్గురిమధ్య నడిచిన ఉదాత్తమైన ప్రేమ కథే ఈ '''ప్రేమజీవులు'''. అంధుడైన ముత్తయ్యను కూతురు బేబి పోషిస్తూ కంటికి రెప్పలా చూసుకుంటూ ఉంటుంది. ఆ ఊళ్లో ఉంటున్న చుట్టలకొట్టు భీమన్న బేబి రూపలావణ్యాలవైపు ఆకర్షితుడై ఆమెను ప్రేమిస్తాడు. ఆ వూరి తాళ్ళ సొసైటీకి సెక్రెటరీగా కొత్తగా వచ్చిన బాబును బేబి ప్రేమిస్తుంది. బాబు కూడా ఆమెను మనస్ఫూర్తిగా ప్రేమిస్తాడు. ఒక రోజు భీమన్నకు వీరిరువురి సంగతి తెలిసి నిరాశ పడతాడు. కాని ముత్తయ్య తన కూతురు బేబిని భీమన్నకే ఇచ్చి పెళ్ళి చేస్తాననడంతో భీమన్న మనసులో తిరిగి బేబి పట్ల ఆశ చిగురుస్తుంది. పెళ్ళి ఏర్పాట్లన్నీ పూర్తి అవుతాయి. భీమన్న కొత్త సంసారానికి కావలసిన ఏర్పాట్లతో ఇంటిని తీర్చిదిద్దుకుంటాడు. బేబి కోసం తన మతం కూడా మార్చుకుంటాడు. తీరా చర్చిలో పెళ్ళికి వెళ్లేసరికి అక్కడ ఫాదర్‌కు తనకు ఈ పెళ్ళి ఇష్టం లేదని బేబి చెబ్తుంది. ఈ సంఘటనకు ముందుగానే బాబు బేబితో వివాహానికి తన తల్లిదండ్రులను ఒప్పించడానికి ఊరువెళతాడు. అతని తల్లిదండ్రులు బేబితో వివాహానికి ఒప్పుకోరు. భీమన్న అవమానంతో, నిరాశతో కృశించిపోతాడు. బేబి బాబు కోసం ఎదురు చూస్తూ ఉంటుంది. అనుకోని పరిస్థితులలో ముత్తయ్య మరణిస్తాడు. అప్పుడు బేబి పరిస్థితి ఏమిటి అనేది మిగతా కథ<ref>[http://pressacademyarchives.ap.nic.in/magazineframe.aspx?bookid=22997 చిత్రసమీక్ష: ప్రేమజీవులు - మోహన్ కుమార్ - ఆంధ్రసచిత్రవారపత్రిక - 19-03-1971 - పేజీ:53]{{Dead link|date=డిసెంబర్ 2021 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}</ref>. ==నటీనటులు== * [[తాడేపల్లి కాంతారావు|కాంతారావు]] - భీమన్న * [[ఘట్టమనేని కృష్ణ|కృష్ణ]] - బాబు * [[రాజశ్రీ (నటి)|రాజశ్రీ]] - బేబి * [[ధూళిపాళ సీతారామశాస్త్రి|ధూళిపాళ]] - ముత్తయ్య * [[రాజబాబు]] * [[కె.కె.శర్మ]] * [[అల్లు రామలింగయ్య]] * [[వల్లూరి బాలకృష్ణ|బాలకృష్ణ]] * [[సంధ్యారాణి (నటి)|సంధ్యారాణి]] ==సాంకేతికవర్గం== * దర్శకుడు: [[కె.ఎస్.ఆర్.దాస్]] * మాటలు: విద్వాన్ [[కణ్వశ్రీ]] * గేయరచయితలు: సినారె, కొసరాజు, దాశరథి * సంగీతం: విజయా కృష్ణమూర్తి * నేపథ్యగానం: ఎస్.పి.బాలు, పి.సుశీల,ఎల్.ఆర్.ఈశ్వరి,పిఠాపురం, రాఘవులు, విజయలక్ష్మీ కన్నారావు * ఛాయాగ్రహణం: అన్నయ్య * కూర్పు: కె.గోపాలరావు * కళ: కళాకార్ ==పాటలు== * అబలని ఎందుకని పుట్టించేవని ఆ దేవుణ్ణి ఎవ్వరడిగేది - [[పి.సుశీల]] - డా. [[సినారె]] * ఇది ఎన్నడు వీడని కౌగిలి మన ఎదలను కలిపిన రాతిరి - [[ఎస్.పి.బాలసుబ్రహ్మణ్యం|ఎస్.పి.బాలు]] - రచన: డా.సినారె * కొట్టేడయ్యా ఛాన్స్ కొట్టేడయ్యా మొనగాడయ్యా - [[పిఠాపురం నాగేశ్వరరావు|పిఠాపురం]],రాఘవులు బృందం - రచన: కొసరాజు * చిగురువేసేనే చిలిపి కోరిక ఎగసిపోయేనే మనసు ఆగక - పి.సుశీల - రచన: డా.సినారె * దయచూడు ఏసుప్రభువా నీవారి కావరావా - విజయలక్ష్మీ కన్నారావు - రచన: [[దాశరథి కృష్ణమాచార్య|దాశరథి]] * పిల్లా ఓ పిల్లా నీకు ఒళ్ళంతా సిగ్గేసిగ్గు నిగనిగ బుగ్గల్లో - [[ఎల్.ఆర్.ఈశ్వరి]] - డా. సినారె * మీద కొబ్బరిచెట్టు కింద చెరువు గట్టు - ఎస్.పి. బాలు,విజయలక్ష్మీ కన్నారావు - రచన: డా.సినారె ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * [https://web.archive.org/web/20110708040419/http://ghantasalagalamrutamu.blogspot.com/ ఘంటసాల గళామృతము బ్లాగు] - కొల్లూరి భాస్కరరావు, ఘంటసాల సంగీత కళాశాల, హైదరాబాద్ - (చల్లా సుబ్బారాయుడు సంకలనం ఆధారంగా) [[వర్గం:ఘట్టమనేని కృష్ణ నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:కాంతారావు నటించిన చిత్రాలు]] [[వర్గం:రాజబాబు నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:ధూళిపాళ నటించిన చిత్రాలు]] [[వర్గం:అల్లు రామలింగయ్య నటించిన చిత్రాలు]] [[వర్గం:కె.ఎస్.ఆర్.దాస్ దర్శకత్వం వహించిన సినిమాలు]] h4fxt8079xwh8s5ofwbbqeburg28mjo 0 224538 3609750 3474990 2022-07-29T03:51:42Z స్వరలాసిక 13980 #WPWP, #WPWPTE, బొమ్మ చేర్చాను wikitext text/x-wiki {{సినిమా| image = Sisindri Chittibabu (1971).jpg| caption = సినిమా పోస్టర్| name = సిసింద్రీ చిట్టిబాబు| director =[[ఎ.సంజీవి]]| year =1971| language =తెలుగు| production_company =[[రవీంద్ర ఆర్ట్ పిక్చర్స్]]| music =[[టి.చలపతిరావు]]| starring =[[శోభన్ బాబు]],<br>[[శారద]],<br>[[మాష్టర్ ప్రభాకర్]]| imdb_id = }} '''సిసింద్రీ చిట్టిబాబు''' 1971 లో ఎ. సంజీవి దర్శకత్వంలో విడుదలైన సినిమా. ఇందులో [[శోభన్ బాబు]], [[శారద]], [[మాష్టర్ ప్రభాకర్]] ముఖ్యపాత్రల్లో నటించారు. == తారాగణం == * రాము గా [[శోభన్ బాబు]] * సీతాలు గా [[శారద]] * చిట్టిబాబు గా మాస్టర్ ప్రభాకర్ * కామయ్య గా [[అల్లు రామలింగయ్య]] * [[సూర్యకాంతం]] ==పాటలు== {| class="wikitable" |- ! పాట ! రచయిత ! సంగీతం ! గాయకులు |- | ఓహోం ఓహొ జంబియా వగలమారి జంబియా | [[సి.నారాయణరెడ్డి]] | [[టి.చలపతిరావు]] | [[ఘంటసాల వెంకటేశ్వరరావు]], <br>[[ఎల్.ఆర్.ఈశ్వరి]] |- | చిట్టిబాబు చిన్నారి బాబు కలలు పండగా నిదురించరా | [[సి.నారాయణరెడ్డి]] | [[టి.చలపతిరావు]] | [[పి.సుశీల]] |- | బాలలార రండి భావి పౌరుల్లారా రండి తరతరాల తెలుగు నేల | [[సి.నారాయణరెడ్డి]] | [[టి.చలపతిరావు]] | [[జిక్కి]] బృందం |- | యేలేయాల యేలయాల హైలెస్స రామయ్య మా | [[సి.నారాయణరెడ్డి]] | [[టి.చలపతిరావు]] | [[ఘంటసాల వెంకటేశ్వరరావు]] బృందం |- | వస్తా వెళ్ళొస్తా వస్తా మళ్ళీ వస్తా .. ఎప్పుడు ఎప్పుడు | [[సి.నారాయణరెడ్డి]] | [[టి.చలపతిరావు]] | [[పి.సుశీల]], <br> [[ఘంటసాల వెంకటేశ్వరరావు]] |- | హమ్మ హమ్మ హమ్మ హమ్మ ముల్లుగుచ్చుకున్నాది బావా | [[సి.నారాయణరెడ్డి]] | [[టి.చలపతిరావు]] | [[ఎల్.ఆర్.ఈశ్వరి]] |- | చలో చలో చలో చలో చెంగు చెంగుమని పరుగులు తీయాలి | [[కొసరాజు రాఘవయ్య చౌదరి|కొసరాజు]] | [[టి.చలపతిరావు]] | [[ఎల్.ఆర్.ఈశ్వరి]] |- | బొమ్మలొయి బొమ్మలు కోరుకున్న బొమ్మలు | [[కొసరాజు రాఘవయ్య చౌదరి|కొసరాజు]] | [[టి.చలపతిరావు]] | [[ఎల్.ఆర్.ఈశ్వరి]] |} ==మూలాలు== *డి.వి.వి.ఎస్.నారాయణ సంకలనం చేసిన మధుర గాయని పి.సుశీల మధుర గీతాలు, జె.పి.పబ్లికేషన్స్, విజయవాడ, 2007. [[వర్గం:సూర్యకాంతం నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:శోభన్ బాబు నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:అల్లు రామలింగయ్య నటించిన చిత్రాలు]] 0nbx3leodv6xat5784ih68asln61rkv 0 228922 3609755 3515419 2022-07-29T04:17:30Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki {{Infobox India district | Name = జయశంకర్ | Local = | State = తెలంగాణ | Division = | HQ = భూపాలపల్లి | Map = Jayashankar Bhupalpally in Telangana (India).svg | Coordinates = | Area = 6175 | Population = 750000 | Year = 2011 (ములుగుతో కూడిన పాత జిల్లా) | Urban = | Literacy = | SexRatio = | Collector = | Tehsils = 11 | LokSabha = | Assembly = | Highways = NH363 | Vehicle = TS–25<ref>{{cite news|title=Telangana New Districts Names 2016 Pdf TS 31 Districts List|url=https://timesalert.com/telangana-new-districts-list/21462/|accessdate=11 October 2016|work=Timesalert.com|date=11 October 2016}}</ref> | Rain = | Website = http://bhoopalapally.telangana.gov.in }} '''జయశంకర్ జిల్లా,''' [[తెలంగాణ]]లోని 33 జిల్లాలలో ఒకటి.<ref name=":0">తెలంగాణ రాష్ట్ర ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms. No. 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dt: 11-10-2016 </ref> 2016 అక్టోబరు 11న కొత్తగా అవతరించిన ఈ జిల్లాలో 2 రెవెన్యూ డివిజన్లు (భూపాలపల్లి, ములుగు), 11 మండలాలు, 574 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. [[భూపాలపల్లి]] ఈ జిల్లా పరిపాలన కేంద్రంగా ఉంటుంది.<ref name=”మూలం”>{{Cite web |url=http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |website= |access-date=2017-11-27 |archive-url=https://web.archive.org/web/20170826235911/http://bhoopalapally.telangana.gov.in/wp-content/uploads/2016/10/233.Jayashankar-.233.pdf |archive-date=2017-08-26 |url-status=dead }}</ref>. ఇప్పుడు భూపాలపల్లి జిల్లా నుండి ములుగు జిల్లాను వేరు చేయడం జరిగింది. ములుగు జిల్లాలో 9 మండలాలు ఉన్నాయి.జిల్లా విస్తీర్ణం: 6,175 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా: 7,05,054, అక్షరాస్యత: 60 శాతంగా ఉన్నాయి. {{maplink|type=shape||text=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|frame=yes|frame-width=250|frame-height=250|zoom=8}} ==జిల్లాలోని మండలాలు== * పునర్య్వస్థీకరణలో భాగంగా మొదట వరంగల్ జిల్లాలోని 13 పాతమండలాలు, కరీంనగర్ జిల్లాలోని 5 పాతమండలాలు, ఖమ్మం జిల్లాలోని 2 పాత మండలాలుతో ఈ జిల్లా ఏర్పడింది.<ref name=":0" /> * ఆ తరువాత ఈ జిల్లాలోని ములుగు రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలోని 9 మండలాలుతో ములుగు జిల్లా ఏర్పాటు చేయగా ఈ జిల్లాలో 11 మండలాలు ఉన్నవి.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వులు GO. Ms. No. 18, Revenue (DA-CMRF) Department, Date: 16.02.2019</ref> #[[భూపాలపల్లి మండలం]] # [[ఘనపూర్‌ మండలం (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)|ఘనపూర్‌ మండలం]] # [[రేగొండ మండలం (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)|రేగొండ మండలం]] # [[మొగుళ్ళపల్లి మండలం]] # [[చిట్యాల మండలం (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)|చిట్యాల మండలం]] # [[టేకుమట్ల మండలం (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)|టేకుమట్ల మండలం]] * #[[మల్హర్రావు మండలం]] # [[కాటారం మండలం]] # [[మహదేవ్‌పూర్ మండలం (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)|మహాదేవ్‌పూర్ మండలం]] # [[పల్మెల మండలం]] * #[[ముత్తారం మహదేవ్‌పూర్ మండలం|ముత్తారం మండలం]] గమనిక:* పునర్య్వస్థీకరణలో భాగంగా జిల్లాలో  కొత్తగా ఏర్పడిన మండలాలు (2) == ఇవి కూడా చూడండి == * [[జయశంకర్ జిల్లా గ్రామాల జాబితా|జిల్లా గ్రామాల జాబితా]] == మూలాలు == <references /> == వెలుపలి లింకులు == {{తెలంగాణ}} [[వర్గం:తెలంగాణ జిల్లాలు]] {{గోదావరి పరీవాహకం}} [[వర్గం:జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా]] 8d6piel9it2wd669r328dvoh4q8mzfg 0 229881 3609803 3609207 2022-07-29T05:20:50Z Muralikrishna m 106628 wikitext text/x-wiki {{విస్తరణ}} {{Infobox person | name = శివ నాడార్ | image = Shiv Nadar1.jpg | caption = | birth_date = {{Birth date and age|df=yes|1945|07|14}}<ref>{{cite book|title=Famous Indians of the 20th century|publisher=Pustak Mahal|last=Sharma|first=Vishwamitra|year=2003|location=New Delhi |isbn=81-223-0829-5|pages=220}}</ref> | birth_place = మూలైపోళి గ్రామం, తూత్తుకుడి జిల్లా, తమిళనాడు | residence = [[ఢిల్లీ]], [[చెన్నై]] | nationality = భారతీయుడు | ethnicity = తమిళుడు | religion = [[హిందూ మతం]] | occupation = హెచ్.సి.ఎల్ సంస్థ వ్యవస్థాపక అధ్యక్షుడు, ఎస్.ఎస్.ఎన్ ట్రస్టు వ్యవస్థాపకుడు, [[హెచ్‌సీఎల్‌ టెక్నాలజీస్‌]] వ్యవస్థాపకుడు | alma_mater = పి.ఎస్.జి కాలేజ్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ | networth = {{increase}} US$11.9 billion (డిసెంబరు 2015)<ref name="Forbes, August 2015">{{cite web|url=http://www.forbes.com/profile/shiv-nadar/|title=Shiv Nadar on Forbes Lists}}</ref> | parents = శివసుబ్రమణియన్ నాడార్ <br> వామసుందరీ దేవి | spouse = కిరణ్ నాడార్ | children = [[రోష్ని నాడార్]] | website = | footnotes = }} '''శివ నాడార్''' (జననం: జనవరి 14, 1945) ఒక ప్రముఖ భారతీయ పారిశ్రామిక వేత్త, దాత.<ref>{{cite web|url=http://mybtechlife.com/the-list-of-great-entrepreneurs-in-india-2015/|title=The List of Great Entrepreneurs of India in 2015|publisher=MyBTechLife|author=Srikar Muthyala|date=29 September 2015|website=|access-date=12 సెప్టెంబర్ 2016|archive-url=https://web.archive.org/web/20160114000446/http://mybtechlife.com/the-list-of-great-entrepreneurs-in-india-2015/|archive-date=14 జనవరి 2016|url-status=dead}}</ref> హెచ్.సీ.ఎల్, శివ నాడార్ ట్రస్టు సంస్థ స్థాపకుడు. 2015 సంవత్సరం నాటికి ఆయన వ్యక్తిగత ఆస్తుల విలువ దాదాపు 13.7 బిలియన్ డాలర్లు.<ref name="Forbes, August 2015"/> శివ నాడార్ 1970వ దశకంలో హెచ్.సి.ఎల్ ను కంప్యూటర్ హార్డువేర్ సంస్థ గా ప్రారంభించి తరువాత దానిని క్రమంగా ముప్ఫై సంవత్సరాలలో పూర్తి స్థాయి ఐ.టీ సంస్థగా అభివృద్ధి చేశాడు. 2008 లో ఐటీ రంగంలో ఆయన చేసిన కృషికి భారత ప్రభుత్వం [[పద్మభూషణ్ పురస్కారం]]తో సత్కరించింది.<ref name="Padma Awards">{{cite web | url=http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf | title=Padma Awards | publisher=Ministry of Home Affairs, Government of India | date=2015 | accessdate=July 21, 2015 | website= | archive-date=2014-11-15 | archive-url=https://www.webcitation.org/6U68ulwpb?url=http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf | url-status=dead }}</ref> ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} {{Authority control}} [[వర్గం:తమిళనాడు పారిశ్రామికవేత్తలు]] [[వర్గం:1945 జననాలు]] nnjh9bapf1v49d3uguu2g5hhtpr1v42 0 248400 3609853 3547424 2022-07-29T06:22:06Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki '''ముత్తారం ,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా]], [[ముత్తారం మహదేవ్‌పూర్ మండలం|ముత్తారం మహాదేవపూర్]] మండలానికి చెందిన గ్రామం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వులు GO. Ms. No. 233, Revenue (DA-CMRF) Department, Date: 11.10.2016  </ref> {{Infobox Settlement| ‎|name = ముత్తారం |native_name = |nickname = |settlement_type = రెవిన్యూ గ్రామం <!-- images and maps -----------> |image_skyline = |imagesize = |image_caption = |image_map = |mapsize = 200px |map_caption = |image_map1 = |mapsize1 = |map_caption1 = |image_dot_map = |dot_mapsize = |dot_map_caption = |dot_x = |dot_y = |pushpin_map = తెలంగాణ |pushpin_label_position = right |pushpin_map_caption = తెలంగాణ పటంలో గ్రామ స్థానం |pushpin_mapsize = 200 <!-- Location ------------------> |subdivision_type = [[రాష్ట్రం]] |subdivision_name = [[తెలంగాణ]] |subdivision_type1 = [[జిల్లా]] |subdivision_name1 = జయశంకర్ భూపాలపల్లి |subdivision_type2 = [[మండలం]] |subdivision_name2 = ముత్తారం (మహాదేవపూర్) <!-- Politics -----------------> |government_foonotes = |government_type = |leader_title = [[సర్పంచి]] |leader_name = |leader_title1 = <!-- for places with, say, both a mayor and a city manager --> |leader_name1 = |leader_title2 = |leader_name2 = |established_title = |established_date = <!-- Area ---------------------> |area_magnitude = చ.కి.మీ |unit_pref = |area_footnotes = |area_total_km2 = <!-- Population -----------------------> |population_as_of = 2011 |population_footnotes = |population_note = |population_total = 3982 |population_density_km2 = |population_blank1_title = పురుషుల సంఖ్య |population_blank1 = 1991 |population_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్య |population_blank2 = 1990 |population_blank3_title = గృహాల సంఖ్య |population_blank3 = 1006 <!-- literacy -----------------------> |literacy_as_of = 2001 |literacy_footnotes = |literacy_total = |literacy_blank1_title = పురుషుల సంఖ్యు |literacy_blank1 = |literacy_blank2_title = స్త్రీల సంఖ్యు |literacy_blank2 = <!-- General information ---------------> |timezone = |utc_offset = |timezone_DST = |utc_offset_DST = | latd = 18.507928 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 80.014450 | longm = | longs = | longEW = E |elevation_footnotes = <!-- for references: use<ref> </ref> tags --> |elevation_m = |elevation_ft = <!-- Area/postal codes & others --------> |postal_code_type = పిన్ కోడ్ |postal_code = |area_code = |blank_name = ఎస్.టి.డి కోడ్ |blank_info = |blank1_name = |website = |footnotes = }} ఇది సమీప పట్టణమైన [[రామగుండం]] నుండి 50 కి. మీ. దూరంలోనూ ఉంది. == గణాంకాలు == 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం ఈ గ్రామం 1006 ఇళ్లతో, 3981 జనాభాతో 2848 హెక్టార్లలో విస్తరించి ఉంది. గ్రామంలో మగవారి సంఖ్య 1991, ఆడవారి సంఖ్య 1990. షెడ్యూల్డ్ కులాల సంఖ్య 1552 కాగా షెడ్యూల్డ్ తెగల సంఖ్య 1002. గ్రామం యొక్క జనగణన లొకేషన్ కోడ్ 571906<ref>{{Cite web|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/DCHB_Village_Release_2800.xlsx|title=Office of the Registrar General & Census Commissioner, India - Village amenities of 2011}}</ref>.పిన్ కోడ్: 505503. == విద్యా సౌకర్యాలు == గ్రామంలో ప్రభుత్వ ప్రాథమిక పాఠశాలలు ఆరు, ప్రభుత్వ ప్రాథమికోన్నత పాఠశాల ఒకటి , ప్రభుత్వ మాధ్యమిక పాఠశాల ఒకటి ఉన్నాయి.సమీప బాలబడి [[కాటారం|కాటారంలో]] ఉంది.సమీప జూనియర్ కళాశాల కాటారంలోను, ప్రభుత్వ ఆర్ట్స్ / సైన్స్ డిగ్రీ కళాశాల మహదేవ్ పూర్లోనూ ఉన్నాయి. సమీప వైద్య కళాశాల, మేనేజిమెంటు కళాశాల కరీంనగర్లోను, పాలీటెక్నిక్ [[కాటారం|కాటారంలోనూ]] ఉన్నాయి.సమీప వృత్తి విద్యా శిక్షణ పాఠశాల కాటారంలోను, అనియత విద్యా కేంద్రం రామగుండంలోను, దివ్యాంగుల ప్రత్యేక పాఠశాల [[కరీంనగర్]] లోనూ ఉన్నాయి. == వైద్య సౌకర్యం == === ప్రభుత్వ వైద్య సౌకర్యం === ముత్తారం (మహదేవ్‌పూర్)లో ఉన్న ఒకప్రాథమిక ఆరోగ్య కేంద్రంలో ఇద్దరు డాక్టర్లు , నలుగురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు. ఒక ప్రాథమిక ఆరోగ్య ఉప కేంద్రంలో డాక్టర్లు లేరు. ఒకరు పారామెడికల్ సిబ్బంది ఉన్నారు. ఒక పశు వైద్యశాలలో ఒక డాక్టరు, ముగ్గురు పారామెడికల్ సిబ్బందీ ఉన్నారు.సంచార వైద్య శాల గ్రామం నుండి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. సమీప సామాజిక ఆరోగ్య కేంద్రం, మాతా శిశు సంరక్షణ కేంద్రం, టి. బి వైద్యశాల గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. అలోపతి ఆసుపత్రి, ప్రత్యామ్నాయ ఔషధ ఆసుపత్రి, డిస్పెన్సరీ, కుటుంబ సంక్షేమ కేంద్రం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ. కంటే ఎక్కువ దూరంలో ఉన్నాయి. === ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యం === గ్రామంలో4 ప్రైవేటు వైద్య సౌకర్యాలున్నాయి. డిగ్రీ లేని డాక్టర్లు నలుగురు ఉన్నారు. == తాగు నీరు == గ్రామంలో కుళాయిల ద్వారా శుద్ధి చేయని నీరు సరఫరా అవుతోంది. బావుల నీరు కూడా అందుబాటులో ఉంది. గ్రామంలో ఏడాది పొడుగునా చేతిపంపుల ద్వారా నీరు అందుతుంది. బోరుబావుల ద్వారా కూడా ఏడాది పొడుగునా నీరు అందుతుంది. చెరువు ద్వారా గ్రామానికి తాగునీరు లభిస్తుంది. == పారిశుధ్యం == గ్రామంలో మురుగునీటి పారుదల వ్యవస్థ లేదు. మురుగునీటిని నేరుగా జలవనరుల్లోకి వదులుతున్నారు. గ్రామంలో సంపూర్ణ పారిశుధ్య పథకం అమలవుతోంది. సామాజిక మరుగుదొడ్డి సౌకర్యం లేదు. ఇంటింటికీ తిరిగి వ్యర్థాలను సేకరించే వ్యవస్థ లేదు. సామాజిక బయోగ్యాస్ ఉత్పాదక వ్యవస్థ లేదు. చెత్తను వీధుల పక్కనే పారబోస్తారు. == సమాచార, రవాణా సౌకర్యాలు == ముత్తారం (మహదేవ్‌పూర్)లో పోస్టాఫీసు సౌకర్యం ఉంది. సబ్ పోస్టాఫీసు సౌకర్యం, పోస్ట్ అండ్ టెలిగ్రాఫ్ ఆఫీసు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. మొబైల్ ఫోన్ ఉంది. లాండ్ లైన్ టెలిఫోన్, పబ్లిక్ ఫోన్ ఆఫీసు, ఇంటర్నెట్ కెఫె / సామాన్య సేవా కేంద్రం, ప్రైవేటు కొరియర్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామానికి సమీప ప్రాంతాల నుండి ప్రభుత్వ రవాణా సంస్థ బస్సులుప్రైవేటు బస్సులు తిరుగుతున్నాయి. సమీప గ్రామాల నుండి ఆటో సౌకర్యం కూడా ఉంది. ట్రాక్టరు సౌకర్యం గ్రామానికి 5 నుండి 10 కి.మీ. దూరంలో ఉంది. రైల్వే స్టేషన్ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉంది. జిల్లా రహదారి గ్రామం గుండా పోతోంది. జాతీయ రహదారి, రాష్ట్ర రహదారి, ప్రధాన జిల్లా రహదారి గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. గ్రామంలో తారు రోడ్లు, కంకర రోడ్లు, మట్టిరోడ్లూ ఉన్నాయి. == మార్కెటింగు, బ్యాంకింగు == గ్రామంలో వ్యవసాయ పరపతి సంఘం ఉంది. గ్రామంలో స్వయం సహాయక బృందం, పౌర సరఫరాల కేంద్రం, వారం వారం సంత ఉన్నాయి. ఏటీఎమ్, వాణిజ్య బ్యాంకు, సహకార బ్యాంకు గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. రోజువారీ మార్కెట్, వ్యవసాయ మార్కెటింగ్ సొసైటీ గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. == ఆరోగ్యం, పోషణ, వినోద సౌకర్యాలు == గ్రామంలో సమీకృత బాలల అభివృద్ధి పథకం, అంగన్ వాడీ కేంద్రం, ఇతర పోషకాహార కేంద్రాలు, ఆశా కార్యకర్త ఉన్నాయి. గ్రామంలో ఆటల మైదానం ఉంది. గ్రామంలో వార్తాపత్రిక పంపిణీ జరుగుతుంది. అసెంబ్లీ పోలింగ్ స్టేషన్, జనన మరణాల నమోదు కార్యాలయం ఉన్నాయి. సినిమా హాలు, గ్రంథాలయం, పబ్లిక్ రీడింగ్ రూం గ్రామం నుండి 10 కి.మీ.కి పైబడిన దూరంలో ఉన్నాయి. == విద్యుత్తు == గ్రామంలో గృహావసరాల నిమిత్తం విద్యుత్ సరఫరా వ్యవస్థ ఉంది. రోజుకు 7 గంటల పాటు వ్యవసాయానికి, 14 గంటల పాటు వాణిజ్య అవసరాల కోసం కూడా విద్యుత్ సరఫరా చేస్తున్నారు. == భూమి వినియోగం == ముత్తారం (మహదేవ్‌పూర్)లో భూ వినియోగం కింది విధంగా ఉంది: * అడవి: 975 హెక్టార్లు * వ్యవసాయేతర వినియోగంలో ఉన్న భూమి: 128 హెక్టార్లు * బంజరు భూమి: 2 హెక్టార్లు * నికరంగా విత్తిన భూమి: 1741 హెక్టార్లు * నీటి సౌకర్యం లేని భూమి: 1603 హెక్టార్లు * వివిధ వనరుల నుండి సాగునీరు లభిస్తున్న భూమి: 140 హెక్టార్లు == నీటిపారుదల సౌకర్యాలు == ముత్తారం (మహదేవ్‌పూర్)లో వ్యవసాయానికి నీటి సరఫరా కింది వనరుల ద్వారా జరుగుతోంది. * బావులు/బోరు బావులు: 25 హెక్టార్లు* చెరువులు: 115 హెక్టార్లు == ఉత్పత్తి == ముత్తారం (మహదేవ్‌పూర్)లో ఈ కింది వస్తువులు ఉత్పత్తి అవుతున్నాయి. === ప్రధాన పంటలు === [[ప్రత్తి]], [[వరి]], [[పొగాకు]] == మూలాలు == {{Reflist}} == వెలుపలి లంకెలు == {{ముత్తారం (మహాదేవపూర్) మండలంలోని గ్రామాలు}} pqjbh72demobtywisf1kisi7b6sbdjy 10 248575 3609822 2683941 2022-07-29T05:42:03Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki {{Navbox |name= జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు |title=[[:వర్గం:జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు|జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు]] |state = {{{state|}}} |image=<div style="padding{{•}} right:0.75em;"> </div> |list1= <div> [[భూపాలపల్లి మండలం|భూపాలపల్లి]]{{•}} [[ఘనపూర్ మండలం (జయశంకర్ జిల్లా)|ఘనపూర్‌]]{{•}} [[రేగొండ మండలం (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)|రేగొండ]]{{•}} [[మొగుళ్ళపల్లి మండలం|మొగుళ్లపల్లి]]{{•}} [[చిట్యాల మండలం (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)|చిట్యాల]]{{•}} [[టేకుమట్ల మండలం (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)|టేకుమట్ల]]{{•}} [[మల్హర్రావు మండలం|మల్హర్రావు]]{{•}} [[కాటారం మండలం|కాటారం]]{{•}} [[మహదేవ్‌పూర్ మండలం (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)|మహాదేవపూర్]]{{•}} [[పల్మెల మండలం|పల్మెల]]{{•}} [[ముత్తారం మహదేవ్‌పూర్ మండలం|ముత్తారం మహదేవ్‌పూర్]]</div>}}<includeonly>[[వర్గం:జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు]]</includeonly><noinclude>[[వర్గం:తెలంగాణకు సంబంధించిన మూసలు|జయశంకర్]]</noinclude> rnckmbp2iw8yqs5di1sed227pp4zyjv 3609854 3609822 2022-07-29T06:24:16Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki {{Navbox |name= జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు |title=[[:వర్గం:జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు|జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు]] |state = {{{state|}}} |image=<div style="padding{{•}} right:0.75em;"> </div> |list1= <div> [[భూపాలపల్లి మండలం|భూపాలపల్లి]]{{•}} [[ఘనపూర్ మండలం (జయశంకర్ జిల్లా)|ఘనపూర్‌]]{{•}} [[రేగొండ మండలం (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)|రేగొండ]]{{•}} [[మొగుళ్ళపల్లి మండలం|మొగుళ్లపల్లి]]{{•}} [[చిట్యాల మండలం (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)|చిట్యాల]]{{•}} [[టేకుమట్ల మండలం (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)|టేకుమట్ల]]{{•}} [[మల్హర్రావు మండలం|మల్హర్రావు]]{{•}} [[కాటారం మండలం|కాటారం]]{{•}} [[మహదేవ్‌పూర్ మండలం (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)|మహాదేవపూర్]]{{•}} [[పల్మెల మండలం|పల్మెల]]{{•}} [[మహాముత్తారం మండలం|మహాముత్తారం]]</div>}}<includeonly>[[వర్గం:జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు]]</includeonly><noinclude>[[వర్గం:తెలంగాణకు సంబంధించిన మూసలు|జయశంకర్]]</noinclude> hz3ot0btnfor7048eyh4v82x9rmacy2 6 253914 3609874 2333597 2022-07-29T07:42:57Z యర్రా రామారావు 28161 [[వర్గం:రాజ్యాంగ పరిషత్తు సభ్యులు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి) wikitext text/x-wiki [[వర్గం:రాజ్యాంగ పరిషత్తు సభ్యులు]] 8zx9zhwdpuedk3nandzyxucxkrykofw 0 268726 3609987 3446790 2022-07-29T11:37:58Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki {{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎||Jogulamba gadwal|type=mandal|native_name=గద్వాల|latd=16.23|longd=77.8|district=జోగులాంబ గద్వాల జిల్లా|mandal_map=Jogulaogulamba gadwal mandals outline54.png|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=గద్వాల|villages=19|area_total=|population_total=114390|population_male=58025|population_female=56365|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=49.70|literacy_male=60.55|literacy_female=38.34|pincode=509125}}'''గద్వాల మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని [[జోగులాంబ గద్వాల జిల్లా|జోగులాంబ గద్వాల జిల్లాకు]]చెందిన మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వులు GO. Ms. No. 244, Revenue (DA-CMRF) Department, Date: 11.10.2016 </ref> 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[మహబూబ్ నగర్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jogulamba.pdf|title=జోగులాంబ గద్వాల జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227075415/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jogulamba.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం గద్వాల రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో  21  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. మండల కేంద్రం [[గద్వాల]] == గణాంకాలు == 2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం మండల జనాభా 114748. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 57853, స్త్రీల సంఖ్య 56895. పట్టణ జనాభా 63489.<ref>Census of India 2011, Provisional Population Totals, Anadhra Pradesh, Published by Director of Census Operations AP, Page No.129</ref> 2001 లెక్కల ప్రకారం గద్వాల మండల జనాభా 96375. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 49187, స్త్రీల సంఖ్య 47188. జనసాంద్రత ప్రతి చ.కి.మీ.కు 355. అక్షరాస్యుల సంఖ్య 40806. ఎస్సీలు 11467, ఎస్టీలు 842.<ref>Handbook of Statistics, Mahabubnagar Dist, 2009, Published by CPO, Page No.4-13</ref> == మండలం లోని గ్రామాలు == === రెవెన్యూ గ్రామాలు === # [[రేకులపల్లి (గద్వాల)|రేకులపల్లి]] # [[కొత్తపల్లి (గద్వాల మండలం)|కొత్తపల్లి]] # [[ఎంకంపేట]] # [[ముల్కలపల్లి (గద్వాల మండలం)|ముల్కలపల్లి]] # [[ఆత్మకూరు (గద్వాల మండలం)|ఆత్మకూరు]] # [[గోన్‌పాడ్]] # [[సంగాల]] # [[జిల్లాడబండ]] # [[కాకులవరం (గద్వాల)|కాకులవరం]] # [[పరమాల]] # [[మేళ్ళచెరువు (గద్వాల మండలం)|మేళ్ళచెరువు]] # [[జమ్మిచేడ్]] # [[పూడూరు (గద్వాల)|పూడూరు]] # [[అనంతపూర్ (గద్వాల)|అనంతపూర్]] # [[బీరోలు (గద్వాల)|బీరోలు]] # [[బసాపూర్]] # [[గుర్రంగడ్డ]] # [[గద్వాల (గ్రామీణ)]] # [[కొండపల్లి (గద్వాల మండలం)|కొండపల్లి]] # [[చెనుగోనిపల్లి]] # [[శెట్టిఆగ్రహాం]] == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} == వెలుపలి లంకెలు == {{జోగులాంబ గద్వాల జిల్లా మండలాలు}} 6wz7029cp33duab8qid95qbramftg0p 3609991 3609987 2022-07-29T11:42:23Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki {{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎||Jogulamba gadwal|type=mandal|native_name=గద్వాల|latd=16.23|longd=77.8|district=జోగులాంబ గద్వాల జిల్లా|mandal_map=Jogulaogulamba gadwal mandals outline54.png|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=గద్వాల|villages=21|area_total=265|population_total=114390|population_male=58025|population_female=56365|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=49.70|literacy_male=60.55|literacy_female=38.34|pincode=509125}}'''గద్వాల మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని [[జోగులాంబ గద్వాల జిల్లా|జోగులాంబ గద్వాల జిల్లాకు]]చెందిన మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వులు GO. Ms. No. 244, Revenue (DA-CMRF) Department, Date: 11.10.2016 </ref> 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[మహబూబ్ నగర్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jogulamba.pdf|title=జోగులాంబ గద్వాల జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227075415/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jogulamba.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం గద్వాల రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో  21  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. మండల కేంద్రం [[గద్వాల]] == గణాంకాలు == 2011 జనాభా లెక్కల ప్రకారం మండల జనాభా 1,14,748. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 57,853, స్త్రీల సంఖ్య 56,895. పట్టణ జనాభా 63,489.<ref>Census of India 2011, Provisional Population Totals, Anadhra Pradesh, Published by Director of Census Operations AP, Page No.129</ref> 2001 లెక్కల ప్రకారం గద్వాల మండల జనాభా 96375. ఇందులో పురుషుల సంఖ్య 49187, స్త్రీల సంఖ్య 47188. జనసాంద్రత ప్రతి చ.కి.మీ.కు 355. అక్షరాస్యుల సంఖ్య 40806. ఎస్సీలు 11467, ఎస్టీలు 842.<ref>Handbook of Statistics, Mahabubnagar Dist, 2009, Published by CPO, Page No.4-13</ref> 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 265 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 114,390. జనాభాలో పురుషులు 58,025 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 56,365. మండలంలో 24,697 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == మండలం లోని గ్రామాలు == === రెవెన్యూ గ్రామాలు === # [[రేకులపల్లి (గద్వాల)|రేకులపల్లి]] # [[కొత్తపల్లి (గద్వాల మండలం)|కొత్తపల్లి]] # [[ఎంకంపేట]] # [[ముల్కలపల్లి (గద్వాల మండలం)|ముల్కలపల్లి]] # [[ఆత్మకూరు (గద్వాల మండలం)|ఆత్మకూరు]] # [[గోన్‌పాడ్]] # [[సంగాల]] # [[జిల్లాడబండ]] # [[కాకులవరం (గద్వాల)|కాకులవరం]] # [[పరమాల]] # [[మేళ్ళచెరువు (గద్వాల మండలం)|మేళ్ళచెరువు]] # [[జమ్మిచేడ్]] # [[పూడూరు (గద్వాల)|పూడూరు]] # [[అనంతపూర్ (గద్వాల)|అనంతపూర్]] # [[బీరోలు (గద్వాల)|బీరోలు]] # [[బసాపూర్]] # [[గుర్రంగడ్డ]] # [[గద్వాల (గ్రామీణ)]] # [[కొండపల్లి (గద్వాల మండలం)|కొండపల్లి]] # [[చెనుగోనిపల్లి]] # [[శెట్టిఆగ్రహాం]] == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} == వెలుపలి లంకెలు == {{జోగులాంబ గద్వాల జిల్లా మండలాలు}} 8ezqh3984u1o7dzvallwkyg5ss9na2b 0 276612 3609751 3609546 2022-07-29T04:01:43Z యర్రా రామారావు 28161 కొత్త మ్యాపు ఎక్కింపు wikitext text/x-wiki {{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|type = mandal||native_name=రేగొండ||district=జయశంకర్ జిల్లా | latd = 18.245256 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 79.769367 | longm = | longs = | longEW = E |mandal_map=Telangana-mandal-Jayashankar Bhupalpally Regonda-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=రేగొండ|villages=18|area_total=230|population_total=59602|population_male=329773|population_female=29829|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=48.65|literacy_male=62.27|literacy_female=34.58}} '''రేగొండ మండలం''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్ భూపాలపల్లి]] జిల్లా లోని మండలం.<ref name="”మూలం”3">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[వరంగల్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది ములుగు డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 18  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. మండల కేంద్రం [[రేగొండ]]. ==గణాంకాలు== [[దస్త్రం:Warangal mandals Regonda pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త వరంగల్ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]] 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మొత్తం మండల జనాభా 59,602, పురుషులు 29,773, స్త్రీలు 29,829. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 230 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 59,602. జనాభాలో పురుషులు 29,773 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 29,829. మండలంలో 16,223 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == వరంగల్ జిల్లా నుండి జయశంకర్ జిల్లాకు మార్పు == 2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా (1+17) పద్నెనిమిది గ్రామాలుతో కొత్తగా ఏర్పడిన జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది. == మండలం లోని గ్రామాలు == === రెవెన్యూ గ్రామాలు === # [[పొనగండ్ల]] # [[మడతపల్లి]] # [[కొడవతంచ]] # [[భగీరథిపేట్]] #[[రామన్నగూడ (రేగొండ)|రామన్నగూడ]] # [[తిరుమలగిరి (రేగొండ)|తిరుమలగిరి]] # [[రేగొండ]] # [[లింగాల (రేగొండ)|లింగాల]] # [[రేపాక (రేగొండ)|రేపాక]] #[[కనపర్తి (రేగొండ మండలం)|కనపర్తి‍]] # [[దమ్మన్నపేట్ (రేగొండ)|దమ్మన్నపేట్]] # [[చెన్నాపూర్ (రేగొండ)|చెన్నాపూర్]] # [[చిన్నకోడెపాక]] # [[జగ్గయ్యపేట్]] # [[సుల్తాన్‌పూర్ (రేగొండ)|సుల్తాన్‌పూర్]] # [[జమ్షెడ్‌బేగ్‌పేట్]] # [[కొత్తపల్లిగోరి]] # [[కోనరావుపేట్ (రేగొండ మండలం)|కోనరావుపేట్]] ==మూలాలు== {{Reflist}} ==బయటి లింకులు== {{జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు}} 3ablbb5cgyc6r05arbxkb6f4bu17lhi 0 276733 3609752 3609547 2022-07-29T04:06:44Z యర్రా రామారావు 28161 కొత్త మ్యాపు ఎక్కింపు wikitext text/x-wiki {{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|type = mandal||native_name=మొగుళ్ళపల్లి||district=జయశంకర్ జిల్లా | latd = 18.329759 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 79.615746 | longm = | longs = | longEW = E |mandal_map=Telangana-mandal-Jayashankar Bhupalpally Mogullapally-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=మొగుళ్ళపల్లి|villages=17|area_total=118|population_total=39387|population_male=19614|population_female=19773|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=49.87|literacy_male=62.69|literacy_female=36.74|pincode = 506366}} '''మొగుళ్ళపల్లి మండలం''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్ భూపాలపల్లి]] జిల్లా లోని మండలం.<ref name="”మూలం”3">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[వరంగల్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది ములుగు డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో  17  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. మండల కేంద్రం [[మొగుళ్ళపల్లి|మొగుళ్లపల్లి]]. ==మండల జనాభా== [[దస్త్రం:Warangal mandals Mogullapalli pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త వరంగల్ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]] 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మొత్తం మండల జనాభా 39,387, పురుషులు 19,614, స్త్రీలు 19,773 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 118 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 35,901. జనాభాలో పురుషులు 17,902 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 17,999. మండలంలో 9,828 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == వరంగల్ జిల్లా నుండి జయశంకర్ జిల్లాకు మార్పు == లోగడ మొగుళ్లపల్లి మండలం వరంగల్ జిల్లా పరిధిలో ఉంది. 2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా మొగుళ్లపల్లి  మండలాన్ని(1+16) పద్హేడు గ్రామాలుతో కొత్తగా ఏర్పడిన జయశంకర్ (భూపాలపల్లి)  జిల్లా పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది. ==మండలం లోని గ్రామాలు== === రెవెన్యూ గ్రామాలు === # [[అకినేపల్లి (మొగుళ్ళపల్లి)|అకినేపల్లి]] # [[పోతుగల్ (మొగుళ్ళపల్లి)|పోతుగల్]] # [[కుర్కిశాల]] # [[పెద్దకోమటిపల్లి]] # [[పార్లపల్లి (మొగుళ్ళపల్లి)|పార్లపల్లి]] # [[మోట్లపల్లి (మొగుళ్ళపల్లి)|మోట్లపల్లి]] #[[మెట్‌పల్లి (మొగుళ్ళపల్లి మండలం)|మెట్‌పల్లి]] # [[గుండ్లకర్తి]] # [[వేములపల్లి (మొగుళ్ళపల్లి)|వేములపల్లి]] # [[గుడిపహాడ్]] # [[పిడిసిల్ల]] #[[ముల్కలపల్లి (మొగుళ్ళపల్లి)|ముల్కలపల్లి]] # [[మొగుళ్ళపల్లి]] # [[ఇస్సిపేట్]] # [[అంకుశాపూర్ (మొగుళ్ళపల్లి మండలం)|అంకుశాపూర్]] # [[మేదరమట్ల]] # [[రంగాపురం (మొగుళ్ళపల్లి)|రంగాపురం]] ==మూలాలు== {{Reflist}} ==బయటి లింకులు== {{జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు}} 9i58uclr9vzyeei8frfafsxfvw5sudq 0 276759 3609829 3609543 2022-07-29T05:50:04Z యర్రా రామారావు 28161 కొత్త మ్యాపు ఎక్కింపు wikitext text/x-wiki {{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|type = mandal||native_name=కాటారం||district=జయశంకర్ జిల్లా | latd = 18.549928 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 79.864654 | longm = | longs = | longEW = E |mandal_map=Telangana-mandal-Jayashankar Bhupalpally Kataram-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=కాటారం|villages=28|area_total=277|population_total=37336|population_male=18617|population_female=18719|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=44.24|literacy_male=55.66|literacy_female=32.74|pincode = 505503}} '''కాటారం మండలం''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్ భూపాలపల్లి]] జిల్లాలో ఉన్న 11 మండలాల్లో ఉన్న ఒక మండలం.<ref name="”మూలం”3">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[కరీంనగర్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది మంథని డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 31   రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో 3 నిర్జన గ్రామలు. మండల కేంద్రం [[కాటారం]]. ==గణాంకాలు== [[దస్త్రం:Karimnagar mandals Kataram pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త వరంగల్ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]] 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మొత్తం మండల జనాభా 37,336, పురుషులు 18,617, స్త్రీలు 18,719 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 277 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 37,336. జనాభాలో పురుషులు 18,617 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 18,719. మండలంలో 10,048 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == కరీంనగర్ జిల్లా నుండి జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లాకు మార్పు == లోగడ కాటారం మండలం [[కరీంనగర్ జిల్లా|కరీంనగర్ జిల్లా,]] [[మంథని|మంధని]] రెవిన్యూ డివిజను పరిధిలో ఉండేది. 2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా కాటారం మండలాన్ని (1+30) ముప్పది ఒక్క గ్రామాలుతో కొత్తగా ఏర్పడిన జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది. ==మండలం లోని గ్రామాలు== === రెవెన్యూ గ్రామాలు === {{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}} #[[దామెరకుంట]] #[[గుంద్రాతిపల్లి]] #[[మల్లారం (కాటారం మండలం)|మల్లారం]] #[[రఘుపల్లి]] #[[వీరాపూర్ (కాటారం)|వీరాపూర్]] #[[జాదారావుపేట్]] #[[గూడూర్ (కాటారం)|గూడూర్]] #[[విలాసాగర్ (కాటారం)|విలాసాగర్]] #[[ధర్మసాగర్ (కాటారం)|ధర్మసాగర్]] #[[ఒడిపిలవంచ]] #[[గుమ్మళ్ళపల్లి]] #[[రేగులగూడెం (కాటారం మండలం)|రేగులగూడెం]] #[[దేవరాంపల్లి (కాటారం మండలం)|దేవరాంపల్లి]] #[[ధన్వాడ (కాటారం మండలం)|ధన్వాడ]] #[[ఆదివారంపేట్]] #[[నస్తూర్‌పల్లి]] #[[బొప్పారం (కాటారం)|బొప్పారం]] #[[చిద్నేపల్లి]] #[[గారేపల్లి]] # [[కాటారం]] #[[కంబల్‌పాడ్]] #[[కొత్తపల్లి (కాటారం మండలం)|కొత్తపల్లి]] #[[సుందరాజ్‌పేట్]] #[[మేడిపల్లి (కాటారం మండలం)|మేడిపల్లి]] #[[బయ్యారం (కాటారం మండలం)|బయ్యారం]] #[[పోతుల్వాయి]] #[[చింతకాని (కాటారం మండలం)|చింతకాని]] #[[ప్రతాపగిరి]] {{Div end}} గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు మూడు పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు ==మూలాలు== {{Reflist}} ==బయటి లింకులు== {{జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు}} dzvamhxg7ajhyvisyu9zegu4wgvmkgb 3609857 3609829 2022-07-29T06:26:43Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki {{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|type = mandal||native_name=కాటారం||district=జయశంకర్ జిల్లా | latd = 18.549928 | latm = | lats = | latNS = N | longd = 79.864654 | longm = | longs = | longEW = E |mandal_map=Telangana-mandal-Jayashankar Bhupalpally Kataram-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=కాటారం|villages=28|area_total=277|population_total=37336|population_male=18617|population_female=18719|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=44.24|literacy_male=55.66|literacy_female=32.74|pincode = 505503}} '''కాటారం మండలం''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్ భూపాలపల్లి]] జిల్లాలో ఉన్న 11 మండలాల్లో ఉన్న ఒక మండలం.<ref name="”మూలం”3">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[కరీంనగర్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది మంథని డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 31   రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో 3 నిర్జన గ్రామలు. మండల కేంద్రం [[కాటారం]]. ==గణాంకాలు== [[దస్త్రం:Karimnagar mandals Kataram pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త కరీంనగర్ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]] 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మొత్తం మండల జనాభా 37,336, పురుషులు 18,617, స్త్రీలు 18,719 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 277 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 37,336. జనాభాలో పురుషులు 18,617 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 18,719. మండలంలో 10,048 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == కరీంనగర్ జిల్లా నుండి జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లాకు మార్పు == లోగడ కాటారం మండలం [[కరీంనగర్ జిల్లా|కరీంనగర్ జిల్లా,]] [[మంథని|మంధని]] రెవిన్యూ డివిజను పరిధిలో ఉండేది. 2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా కాటారం మండలాన్ని (1+30) ముప్పది ఒక్క గ్రామాలుతో కొత్తగా ఏర్పడిన జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది. ==మండలం లోని గ్రామాలు== === రెవెన్యూ గ్రామాలు === {{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}} #[[దామెరకుంట]] #[[గుంద్రాతిపల్లి]] #[[మల్లారం (కాటారం మండలం)|మల్లారం]] #[[రఘుపల్లి]] #[[వీరాపూర్ (కాటారం)|వీరాపూర్]] #[[జాదారావుపేట్]] #[[గూడూర్ (కాటారం)|గూడూర్]] #[[విలాసాగర్ (కాటారం)|విలాసాగర్]] #[[ధర్మసాగర్ (కాటారం)|ధర్మసాగర్]] #[[ఒడిపిలవంచ]] #[[గుమ్మళ్ళపల్లి]] #[[రేగులగూడెం (కాటారం మండలం)|రేగులగూడెం]] #[[దేవరాంపల్లి (కాటారం మండలం)|దేవరాంపల్లి]] #[[ధన్వాడ (కాటారం మండలం)|ధన్వాడ]] #[[ఆదివారంపేట్]] #[[నస్తూర్‌పల్లి]] #[[బొప్పారం (కాటారం)|బొప్పారం]] #[[చిద్నేపల్లి]] #[[గారేపల్లి]] # [[కాటారం]] #[[కంబల్‌పాడ్]] #[[కొత్తపల్లి (కాటారం మండలం)|కొత్తపల్లి]] #[[సుందరాజ్‌పేట్]] #[[మేడిపల్లి (కాటారం మండలం)|మేడిపల్లి]] #[[బయ్యారం (కాటారం మండలం)|బయ్యారం]] #[[పోతుల్వాయి]] #[[చింతకాని (కాటారం మండలం)|చింతకాని]] #[[ప్రతాపగిరి]] {{Div end}} గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు మూడు పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు ==మూలాలు== {{Reflist}} ==బయటి లింకులు== {{జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు}} 2x8u4gxl09q4tmh8anm54pbbgme7axv 0 276803 3609834 3609553 2022-07-29T05:56:21Z యర్రా రామారావు 28161 కొత్త మ్యాపు ఎక్కింపు wikitext text/x-wiki {{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|type = mandal||native_name=మహాదేవపూర్||district=జయశంకర్ జిల్లా | latd = 18.731554 | latNS = N | longd = 79.983666 | longEW = E |mandal_map=Telangana-mandal-Jayashankar Bhupalpally Mahadevpur-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=మహాదేవపూర్ (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)|villages=25|area_total=300|population_total=38489|population_male=18986|population_female=19503|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=42.55|literacy_male=54.73|literacy_female=30.27|pincode = 505504}} '''మహదేవ్‌పూర్ మండలం''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్ భూపాలపల్లి]] జిల్లా లోని మండలం..<ref name="”మూలం”3">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[కరీంనగర్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది మంథని డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో  32  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో 7 నిర్జన గ్రామలు. మండల కేంద్రం [[మహాదేవపూర్ (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)|మహదేవ్‌పూర్]] ==మండల జనాభా== [[దస్త్రం:Karimnagar mandals outline11.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త వరంగల్ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]] 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మొత్తం మండల జనాభా 38,489, పురుషులు 18,986, స్త్రీలు 19,503. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 300 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 30,714. జనాభాలో పురుషులు 15,110 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 15,604. మండలంలో 8,000 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == కరీంనగర్ జిల్లా నుండి జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లాకు మార్పు == లోగడ మహాదేవపూర్ మండలం [[కరీంనగర్ జిల్లా]], [[మంథని]] రెవిన్యూ డివిజను పరిదిలో ఉంది. 2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా మహాదేవపూర్ మండలాన్ని (1+31) ముప్పది రెండు గ్రామాలుతో కొత్తగా ఏర్పడిన జయశంకర్ (భూపాలపల్లి) జిల్లా పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది.<ref name="”మూలం”3" /> == మండలం లోని గ్రామాలు == === రెవెన్యూ గ్రామాలు === {{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}} # [[అన్నారం (మహాదేవపూర్ మండలం)|అన్నారం]] # [[చింద్రపల్లి]] # [[నాగేపల్లి (మహాదేవపూర్ మండలం)|నాగేపల్లి]] # [[ముద్దులపల్లి]] # [[పల్గుల]] # [[కుంట్లం]] # [[పుస్కుపల్లి]] # [[మజీద్‌పల్లి (మహాదేవపూర్)|మజీద్‌పల్లి]] # [[కాళేశ్వరం]] # [[మెట్‌పల్లి (మహాదేవపూర్ మండలం)|మెట్‌పల్లి]] # [[బీర్‌సాగర్]] # [[కుదుర్‌పల్లి]] # [[ఎడపల్లి (మహాదేవపూర్ మండలం)|ఎడపల్లి]] # [[మహాదేవపూర్ (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)|మహాదేవపూర్]] # [[బ్రాహ్మణ్‌పల్లి (మహాదేవపూర్ మండలం)|బ్రాహ్మణ్‌పల్లి]] # [[బొమ్మాపూర్]] # [[ఎల్కేశ్వరం]] # [[బెగ్లూర్]] # [[రాపల్లికోట]] # [[ఎంకేపల్లి (మహాదేవపూర్)|ఎంకేపల్లి]] # [[కిష్టారావుపేట్]] # [[సూరారం (మహాదేవపూర్ మండలం)|సూరారం]] # [[అంబత్‌పల్లి (మహాదేవపూర్ మండలం)|అంబత్‌పల్లి]] # [[పెద్దంపేట్ (మహాదేవపూర్)|పెద్దంపేట్]] # [[మేదిగడ్డ]] {{Div end}} గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు 7 (ఏడు) పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు ==మూలాలు== {{Reflist}} ==బయటి లింకులు== {{జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు}} jn4ehq7b5psy75goqa36sxtjq8q2xpk 3609858 3609834 2022-07-29T06:27:20Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki {{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|type = mandal||native_name=మహాదేవపూర్||district=జయశంకర్ జిల్లా | latd = 18.731554 | latNS = N | longd = 79.983666 | longEW = E |mandal_map=Telangana-mandal-Jayashankar Bhupalpally Mahadevpur-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=మహాదేవపూర్ (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)|villages=25|area_total=300|population_total=38489|population_male=18986|population_female=19503|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=42.55|literacy_male=54.73|literacy_female=30.27|pincode = 505504}} '''మహదేవ్‌పూర్ మండలం''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్ భూపాలపల్లి]] జిల్లా లోని మండలం..<ref name="”మూలం”3">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[కరీంనగర్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది మంథని డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో  32  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో 7 నిర్జన గ్రామలు. మండల కేంద్రం [[మహాదేవపూర్ (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)|మహదేవ్‌పూర్]] ==మండల జనాభా== [[దస్త్రం:Karimnagar mandals outline11.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త కరీంనగర్ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]] 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మొత్తం మండల జనాభా 38,489, పురుషులు 18,986, స్త్రీలు 19,503. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 300 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 30,714. జనాభాలో పురుషులు 15,110 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 15,604. మండలంలో 8,000 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == కరీంనగర్ జిల్లా నుండి జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లాకు మార్పు == లోగడ మహాదేవపూర్ మండలం [[కరీంనగర్ జిల్లా]], [[మంథని]] రెవిన్యూ డివిజను పరిదిలో ఉంది. 2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా మహాదేవపూర్ మండలాన్ని (1+31) ముప్పది రెండు గ్రామాలుతో కొత్తగా ఏర్పడిన జయశంకర్ (భూపాలపల్లి) జిల్లా పరిధిలో చేర్చుతూ ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వు జారీచేసింది.<ref name="”మూలం”3" /> == మండలం లోని గ్రామాలు == === రెవెన్యూ గ్రామాలు === {{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}} # [[అన్నారం (మహాదేవపూర్ మండలం)|అన్నారం]] # [[చింద్రపల్లి]] # [[నాగేపల్లి (మహాదేవపూర్ మండలం)|నాగేపల్లి]] # [[ముద్దులపల్లి]] # [[పల్గుల]] # [[కుంట్లం]] # [[పుస్కుపల్లి]] # [[మజీద్‌పల్లి (మహాదేవపూర్)|మజీద్‌పల్లి]] # [[కాళేశ్వరం]] # [[మెట్‌పల్లి (మహాదేవపూర్ మండలం)|మెట్‌పల్లి]] # [[బీర్‌సాగర్]] # [[కుదుర్‌పల్లి]] # [[ఎడపల్లి (మహాదేవపూర్ మండలం)|ఎడపల్లి]] # [[మహాదేవపూర్ (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)|మహాదేవపూర్]] # [[బ్రాహ్మణ్‌పల్లి (మహాదేవపూర్ మండలం)|బ్రాహ్మణ్‌పల్లి]] # [[బొమ్మాపూర్]] # [[ఎల్కేశ్వరం]] # [[బెగ్లూర్]] # [[రాపల్లికోట]] # [[ఎంకేపల్లి (మహాదేవపూర్)|ఎంకేపల్లి]] # [[కిష్టారావుపేట్]] # [[సూరారం (మహాదేవపూర్ మండలం)|సూరారం]] # [[అంబత్‌పల్లి (మహాదేవపూర్ మండలం)|అంబత్‌పల్లి]] # [[పెద్దంపేట్ (మహాదేవపూర్)|పెద్దంపేట్]] # [[మేదిగడ్డ]] {{Div end}} గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు 7 (ఏడు) పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు ==మూలాలు== {{Reflist}} ==బయటి లింకులు== {{జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు}} 00vivtb0ao2j2pkfb3gnmpqxwlawj0j 0 276850 3609835 3609555 2022-07-29T05:58:19Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki {{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|type = mandal||native_name=పల్మెల||district=జయశంకర్ భూపాలపల్లి | latd          = | latm          = | lats          = | latNS          = N | longd          = | longm          = | longs          = | longEW         = E |mandal_map=Warangal mandals Raghunathapalli pre 2016.png|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=పల్మెల|villages=17|area_total=|population_total=|population_male=|population_female=|population_density=|population_as_of = 2011 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=|literacy_male=|literacy_female=|pincode = 505504}} '''పల్మెల మండలం''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్ భూపాలపల్లి]] జిల్లా లోని మండలం.<ref name="”మూలం”3">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో భాగంగా ఈ మండలాన్ని ఏర్పరచారు.<ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> దానికి ముందు ఈ మండలం [[కరీంనగర్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది మంథని డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 17  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో 5 నిర్జన గ్రామలు. మండల కేంద్రం [[పల్మెల]] == గణాంకాలు == 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణలో ఏర్పడిన ఈ మండల వైశాల్యం 231 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 7,775. జనాభాలో పురుషులు 3,876 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 3,899. మండలంలో 1,985 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == 2016 లో ఏర్పడిన మండలం == లోగడ [[పల్మెల|పలిమెల]] గ్రామం [[ కరీంనగర్ జిల్లా]], [[మంథని|మంథని రెవిన్యూ డివిజను]], [[మహాదేవపూర్]] మండల పరిధిలో ఉంది. 2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా పలిమెల గ్రామాన్ని కొత్తగా ఏర్పాటైన జయశంకర్ (భూపాలపల్లి) జిల్లా, భూపాలపల్లి రెవిన్యూ డివిజను పరిధి క్రింద మహాదేవపూర్ మండలం నుండి పలిమెల గ్రామంతో కలుపుకొని (1+16) పద్హేడు గ్రామాలను విడగొట్టి, పలిమెల గ్రామాన్ని నూతన మండల ప్రధాన కేంధ్రంగా  ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వులు జారీ చేసింది.<ref name="”మూలం”3" /> == మండలం లోని గ్రామాలు == === రెవెన్యూ గ్రామాలు === # [[పల్మెల]] # [[పంకెన]] # [[లెంకలగడ్డ]] # [[మోదేడ్]] # [[కమాన్‌పల్లి (మహాదేవపూర్ మండలం)|కమాన్‌పల్లి]] # [[సర్వాయిపేట్ (మహాదేవపూర్)|సర్వాయిపేట]] # [[దమ్మూర్]] # [[బూర్గుగూడెం|బూరుగుగూడెం]] # [[నీలంపల్లి (మహాదేవపూర్)|నీలంపల్లి]] # [[వెంచేపల్లి]] # [[ముక్నూర్ (మహాదేవపూర్)|ముక్నూర్]] # [[తిమ్మతిగూడెం|తిమ్మాటిగూడెం]] గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు 5 పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు ==మూలాలు== {{Reflist}} ==బయటి లింకులు== {{జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు}} [[వర్గం:2016 లో ఏర్పాటైన తెలంగాణ మండలాలు]] h2ylqgw8hj6z1bc9e4yz3wqd767cg72 3609838 3609835 2022-07-29T06:01:30Z యర్రా రామారావు 28161 కొత్త మ్యాపు ఎక్కింపు wikitext text/x-wiki {{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|type = mandal||native_name=పల్మెల||district=జయశంకర్ జిల్లా | latNS          = N | longEW         = E |mandal_map=Telangana-mandal-Jayashankar Bhupalpally Palmela-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=పల్మెల|villages=12|area_total=231|population_total=7775|population_male=3876|population_female=3899|population_density=|population_as_of = 2016 |area_magnitude= చ.కి.మీ=|literacy=|literacy_male=|literacy_female=|pincode = 505504}} '''పల్మెల మండలం''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్ భూపాలపల్లి]] జిల్లా లోని మండలం.<ref name="”మూలం”3">తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 233 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో భాగంగా ఈ మండలాన్ని ఏర్పరచారు.<ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> దానికి ముందు ఈ మండలం [[కరీంనగర్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|title=జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211220082958/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jayashankar.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం [[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది మంథని డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 17  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో 5 నిర్జన గ్రామలు. మండల కేంద్రం [[పల్మెల]] == గణాంకాలు == 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణలో ఏర్పడిన ఈ మండల వైశాల్యం 231 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 7,775. జనాభాలో పురుషులు 3,876 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 3,899. మండలంలో 1,985 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == 2016 లో ఏర్పడిన మండలం == లోగడ [[పల్మెల|పలిమెల]] గ్రామం [[ కరీంనగర్ జిల్లా]], [[మంథని|మంథని రెవిన్యూ డివిజను]], [[మహాదేవపూర్]] మండల పరిధిలో ఉంది. 2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా పలిమెల గ్రామాన్ని కొత్తగా ఏర్పాటైన జయశంకర్ (భూపాలపల్లి) జిల్లా, భూపాలపల్లి రెవిన్యూ డివిజను పరిధి క్రింద మహాదేవపూర్ మండలం నుండి పలిమెల గ్రామంతో కలుపుకొని (1+16) పద్హేడు గ్రామాలను విడగొట్టి, పలిమెల గ్రామాన్ని నూతన మండల ప్రధాన కేంధ్రంగా  ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వులు జారీ చేసింది.<ref name="”మూలం”3" /> == మండలం లోని గ్రామాలు == === రెవెన్యూ గ్రామాలు === # [[పల్మెల]] # [[పంకెన]] # [[లెంకలగడ్డ]] # [[మోదేడ్]] # [[కమాన్‌పల్లి (మహాదేవపూర్ మండలం)|కమాన్‌పల్లి]] # [[సర్వాయిపేట్ (మహాదేవపూర్)|సర్వాయిపేట]] # [[దమ్మూర్]] # [[బూర్గుగూడెం|బూరుగుగూడెం]] # [[నీలంపల్లి (మహాదేవపూర్)|నీలంపల్లి]] # [[వెంచేపల్లి]] # [[ముక్నూర్ (మహాదేవపూర్)|ముక్నూర్]] # [[తిమ్మతిగూడెం|తిమ్మాటిగూడెం]] గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు 5 పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు ==మూలాలు== {{Reflist}} ==బయటి లింకులు== {{జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు}} [[వర్గం:2016 లో ఏర్పాటైన తెలంగాణ మండలాలు]] gssln4z10xtsye40fiihp0w3yh01s4s 0 277094 3609969 3569047 2022-07-29T11:19:49Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki '''అయిజ మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[జోగులాంబ గద్వాల జిల్లా|జోగులాంబ గద్వాల జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వులు GO. Ms. No. 244, Revenue (DA-CMRF) Department, Date: 11.10.2016 </ref>{{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|||type=mandal|native_name=అయిజ|district=మహబూబ్​నగర్​ జిల్లా|latd=16|latm=00|lats=51|latNS=N|longd=77|longm=40|longs=13|longEW=E|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=అయిజ|villages=18|area_total=281|population_total=85303|population_male=43192|population_female=42111|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=32.93|literacy_male=44.25|literacy_female=21.27}} ఇది డివిజన్ కేంద్రమైన [[గద్వాల]] నుండి 35 కిలో మీటర్ల దూరంలో ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[మహబూబ్ నగర్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Jogulamba.pdf|title=జోగులాంబ గద్వాల జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211227075415/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Jogulamba.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం గద్వాల రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం. పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు కూడా ఇదే డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో  18  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి.మండల కేంద్రం [[అయిజ]] == గణాంకాలు == [[దస్త్రం:Mahabubnagar mandals Aija pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు అవిభక్త మహబూబ్​నగర్ జిల్లా పటంలో మండల స్థానం]] 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల జనాభా మొత్తం 85,303 - పురుషులు 43,192 - స్త్రీలు 42,111 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 281 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 85,303. జనాభాలో పురుషులు 43,192 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 42,111. మండలంలో 17,381 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == మండలం లోని గ్రామాలు == === రెవెన్యూ గ్రామాలు === # [[ఉత్తనూర్]] # [[ఏక్లాస్‌పూర్ (అయిజా మండలం)|ఏక్లాస్‌పూర్]] # [[దేవబండ]] # [[బింగిదొడ్డి]] # [[తూంకుంట (అయిజా మండలం)|తూంకుంట]] # [[జడదొడ్డి]] # [[యాపదిన్నె (అయిజా)|యాపదిన్నె]] # [[వెంకటాపూర్ (అయిజా మండలం)|వెంకటాపూర్]] # [[అయిజ]] # [[మేడికొండ (అయిజా)|మేడికొండ]] # [[తోతినోనిదొడ్డి]] # [[సింధనూరు]] # [[కుటకనూరు]] # [[పుల్లికల్]] # [[కేశవాపురం (అయిజా)|కేశవాపురం]] # [[వేణిసోంపూర్]] # [[చిన్నతాండ్రపాడు]] # [[ఉప్పల]] == మూలాలు == {{మూలాలు}} == వెలుపలి లంకెలు == {{జోగులాంబ గద్వాల జిల్లా మండలాలు}} o40d2bz620xex5rfd0pfr4j2v2gpahy 0 277551 3609846 3608814 2022-07-29T06:05:41Z Ch Maheswara Raju 73120 చెత్త రాతలు తొలగించాను wikitext text/x-wiki [[దస్త్రం:LUNAR DYNASTY (Chandravamsha).png|thumb|లూనార్ రాజవంశం వంశక్రమ వివరాలు వృక్షం.వీరిని చంద్ర వంశీకులు అనికూడా అంటారు]]హిందూ పురాణాల ప్రకారం, లూనార్ రాజ వంశీయులు క్షత్రియ జాతికి చెందిన వారు. ఈ రాజవంశం చంద్ర వంశ రాజులు గా పేర్కొన్నారు.<ref>{{cite book |url=https://books.google.co.in/books?id=TGyzMJYZn-0C&pg=PA21 |title=Message of the Purans |publisher=Diamond Pocket Books Ltd |first=B. B. |last=Paliwal |year=2005 |page=21 |isbn=978-8-12881-174-6}}</ref>మహాభారత ప్రకారం రాజవంశం యొక్క పూర్వీకుడు ప్రయగ్ న పాలించారు. అతని కుమారుడు శశాంభిండు బహలీ దేశంలో పాలించాడు.।<ref>{{cite book |first=Wendy |last=Doniger |title=Splitting the difference: gender and myth in ancient Greece and India |url=https://books.google.com/books?id=G4pgM3birUwC&pg=PA273 |accessdate=25 August 2011 |year=1999 |publisher=University of Chicago Press |isbn=978-0-226-15641-5 |page=273}}</ref>ఇలా వారి వారసులను (చంద్రవంశం రాజులు గా పిలువబడ్డారు) పురాతన భారతదేశం యొక్క రాజుల రాజవంశం. బుద్ధుని కుమారుడైన పురూరవుస్ ఈ రాజవంశ స్థాపకుడిగా ఉన్నారు.<ref>{{cite book|title=A Classical Dictionary of Hindu Mythology and Religion, Geography, History, and Literature|url=https://books.google.co.in/books?id=UyAHAAAAQAAJ|publisher=Trübner & Company|year=1879|page=364}}</ref><ref>[https://books.google.com/books?id=w9pmo51lRnYC&pg=PA17&dq=aila+Ila&hl=en&ei=MoazTte5DYnYsga-4eTSAw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=4&ved=0CEIQ6AEwAw#v=onepage&q=aila%20Ila&f=false Encyclopaedia of the Hindu world, Volume 1 By Gaṅgā Rām Garg]</ref> [[:en:Shatapatha_Brahmana|శతాపాత బ్రాహ్మణ]] ప్రకారం, బుద్ధుని (తనను తాను సోముని కుమారుడిగా అభివర్ణించేవాడు), లింగ మార్పిడి చేసే దేవత ఇలా (మను కుమార్తెగా జన్మించింది) ల కుమారుడు పురూరవుడు{{sfn|Thapar|2013|p=308}}. పురూరవుని మనవడు యాయాతి, అతనికి యదు, తుర్వాసు, ద్రుహ్యూ, అను, పురుష అనే ఐదుగురు కుమారులు ఉన్నారు. వేదాలలో వివరించిన విధంగా ఇవి ఐదు ఇండో-ఆర్యన్ తెగల పేర్లుగా కనిపిస్తున్నాయి.<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=nCluAAAAMAAJ|title=An Introduction to Indian Historiography|author=A. K. Warder|publisher=Popular Prakashan|year=1972|pages=21–22|author-link=A. K. Warder}}</ref> మహాభారతం ప్రకారం, రాజవంశం యొక్క పూర్వీకుడు [[:en:Ila_(Hinduism)|ఇలా]] ప్రయాగ్ నుండి పరిపాలించాడు. బహాలి దేశంలో పాలించిన అతని కుమారుడు శషాబిందుడు ఉన్నాడు<ref>{{cite book|url=https://books.google.com/books?id=G4pgM3birUwC&pg=PA273|title=Splitting the difference: gender and myth in ancient Greece and India|last=Doniger|first=Wendy|publisher=University of Chicago Press|year=1999|isbn=978-0-226-15641-5|page=273|accessdate=25 August 2011}}</ref>.ఈ వారసులను చంద్రవంశ అని కూడా పిలుస్తారు.<ref>[https://books.google.com/books?id=w9pmo51lRnYC&pg=PA17&dq=aila+Ila&hl=en&ei=MoazTte5DYnYsga-4eTSAw&sa=X&oi=book_result&ct=result&resnum=4&ved=0CEIQ6AEwAw#v=onepage&q=aila%20Ila&f=false Encyclopaedia of the Hindu world, Volume 1 By Gaṅgā Rām Garg]</ref> ==మూలాలు == [[వర్గం:రాజవంశాలు]] <references /> == వెలుపలి లంకెలు == f1vecgquvwtinamqndajpb2plled8bc 0 277624 3609787 3607305 2022-07-29T04:53:38Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki {{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|||type=mandal|native_name=ఆందోల్ మండలం|district=సంగారెడ్డి జిల్లా|latd=17.816318|latm=|lats=|latNS=N|longd=78.075535|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Sangareddy Andole-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=ఆందోల్|villages=27|area_total=|population_total=63536|population_male=31182|population_female=32354|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=49.11|literacy_male=61.86|literacy_female=36.15}} '''ఆందోల్ మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి జిల్లాకు]] చెందిన మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 239  Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> [[ఆందోల్]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[సంగారెడ్డి]] నుండి 31 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[మెదక్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Sangareddy.pdf|title=సంగారెడ్డి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211228042938/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Sangareddy.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం కొత్తగా ఏర్పాటైన [[ఆందోల్ - జోగిపేట రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం.<ref>{{Cite web|url=https://www.dishadaily.com/establishment-of-another-new-revenue-division-in-telangana|title=తెలంగాణలో మరో కొత్త రెవెన్యూ డివిజన్|last=Team|first=Web|date=2020-07-13|website=Dishadaily (దిశ): Latest Telugu News|language=en-US|access-date=2022-01-04}}</ref> పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది సంగారెడ్డి డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 27  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. నిర్జన గ్రామాలు లేవు. == మండల జనాభా == [[దస్త్రం:Medak mandals Andole pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు, అవిభక్త మెదక్ జిల్లాలో మండల స్థానం]] 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం - మొత్తం 63,536 - పురుషులు 31,182 - స్త్రీలు 32,354. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల గణాంకాల్లో తేడా ఏమీ లేదు. మండల వైశాల్యం 188 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 63,536. జనాభాలో పురుషులు 31,182 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 32,354. మండలంలో 13,680 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == మండలంలోని రెవిన్యూ గ్రామాలు == {{Div col|colwidth=15em|rules=yes|gap=2em}} # [[తేలెల్మ]] # [[సేరిమల్లారెడ్డిపల్లి]] # [[కన్సాన్‌పల్లి]] # [[రాంసాన్‌పల్లి]] # [[కీచనపల్లి]] # [[చింతకుంట (ఆందోళ్‌)|చింతకుంట]] # [[రొళ్ళపహాడ్]] # [[మన్సాన్‌పల్లి (ఆందోళ్‌)|మన్సాన్‌పల్లి]] # [[పోసానిపేట్]] # [[అనంతసాగర్ (ఆందోళ్‌)|అనంతసాగర్]] # [[దానంపల్లి (ఆందోళ్‌)|దానంపల్లి]] # [[ఎర్రారం (ఆందోల్)]] # [[నీరిడిగుంట]] # [[బ్రాహ్మణ్‌పల్లి (ఆందోళ్‌)|బ్రాహ్మణ్‌పల్లి]] # [[అక్సాన్‌పల్లి]] # [[తడమానూర్]] # [[కోడెకల్]] # [[నడ్లాపూర్]] # [[దాకూర్]] # [[మాసాన్‌పల్లి (ఆందోల్ మండలం)|మాసాన్‌పల్లి]] # [[పోతారెడ్డిపల్లి (ఆందోళ్‌)|పోతారెడ్డిపల్లి]] # [[కొండారెడ్డిపల్లి (ఆందోళ్‌)|కొండారెడ్డిపల్లి]] # [[సంగుపేట్]] # [[ఆందోల్]] # [[సాయిబాన్‌పేట్]] # [[అల్మయిపేట]] # [[జోగిపేట్ (ఆందోళ్‌)|జోగిపేట్]] {{Div end}} == మూలాలు == <references /> == వెలుపలి లంకెలు == {{సంగారెడ్డి జిల్లా మండలాలు}} 4a0o0m5beimg8bio6xvk1sc95ohl6t2 0 277669 3609784 3607575 2022-07-29T04:50:45Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki {{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|||type=mandal|native_name=వట్‌పల్లి మండలం|district=సంగారెడ్డి జిల్లా|latd=17.906856|latm=|lats=|latNS=N|longd=77.876598|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Sangareddy Vatpally-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=వట్‌పల్లి|villages=19|area_total=138|population_total=30523|population_male=15416|population_female=15107|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=|literacy_male=|literacy_female=|pincode=502269}} '''వట్‌పల్లి మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సంగారెడ్డి జిల్లా]] లోని మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 239  Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> మండల కేంద్రం, [[వట్‌పల్లి]]. ఇది [[ఆందోల్ శాసనసభ నియోజకవర్గం]] పరిధిలో భాగం. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో భాగంగా ఈ మండలాన్ని కొత్తగా ఏర్పరచారు. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Sangareddy.pdf|title=సంగారెడ్డి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211228042938/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Sangareddy.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> దానికి ముందు ఈ మండలం [[మెదక్ జిల్లా]]<nowiki/>లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Sangareddy.pdf|title=సంగారెడ్డి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211228042938/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Sangareddy.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం కొత్తగా ఏర్పాటైన ఆందోల్ -జోగిపేట్ రెవిన్యూ డివిజనులో భాగం.<ref>{{Cite web|url=https://www.dishadaily.com/establishment-of-another-new-revenue-division-in-telangana|title=తెలంగాణలో మరో కొత్త రెవెన్యూ డివిజన్|last=Team|first=Web|date=2020-07-13|website=Dishadaily (దిశ): Latest Telugu News|language=en-US|access-date=2022-01-04}}</ref> పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది సంగారెడ్డి డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 19  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. నిర్జన గ్రామాలు లేవు. == కొత్త మండల కేంద్రంగా గుర్తింపు == లోగడ వట్‌పల్లి గ్రామం మెదక్ జిల్లా మెదక్ రెవిన్యూ డివిజను పరిధిలోని [[ఆళ్ళదుర్గ్ మండలం|ఆళ్లదుర్గ్ మండల]] పరిధిలో ఉంది. 2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా వట్‌పల్లి గ్రామాన్ని నూతన మండల కేంద్రంగా సంగారెడ్డి జిల్లా,సంగారెడ్ది రెవిన్యూ డివిజను పరిధి క్రింద 1+18 (పందొమ్మది) గ్రామాలుతో నూతన మండలంగా ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వులు జారీ చేసింది.<ref>{{Cite web |url=http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/239.Sangareddy.-Final.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2020-01-18 |website= |archive-date=2019-06-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190612075230/http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/239.Sangareddy.-Final.pdf |url-status=dead }}</ref> 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణలో ఏర్పడిన ఈ మండల వైశాల్యం 138 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 30,523. జనాభాలో పురుషులు 15,416 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 15,107. మండలంలో 6,291 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == మండలంలోని రెవిన్యూ గ్రామాలు == # [[పోతులబొగుడ (ఆళ్ళదుర్గ్)|పోతులబొగుడ]] # [[గొర్రెకల్]] # [[వట్‌పల్లి]] # [[షాహెద్‌నగర్ @ ఘట్‌పల్లి]] # [[గౌతాపూర్ (ఆళ్ళదుర్గ్)|గౌతాపూర్]] # [[పల్వట్ల]] # [[నాగులపల్లి (ఆళ్ళదుర్గ్)|నాగులపల్లి]] # [[బుడ్డాయిపల్లి]] # [[బిజిలీపూర్ (ఆళ్ళదుర్గ్)|బిజిలీపూర్]] # [[మర్వెల్లి]] # [[కేరూర్]] # [[మేడికుండ]] # [[పులడుగు]] # [[దేవెనూర్]] # [[భూత్కూర్]] # [[ఉసిరికపల్లి (రేగోడు)|ఉసిరికపల్లి]] # [[నిర్జిపాల]] # [[ఖాదరాబాద్]] # [[దుదియాల్]] == మూలాలు == <references />{{సంగారెడ్డి జిల్లా మండలాలు}} [[వర్గం:2016 లో ఏర్పాటైన తెలంగాణ మండలాలు]] b40e2jmzmfempifa0ofwzlh94gmbxkn 3609788 3609784 2022-07-29T04:53:48Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki {{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|||type=mandal|native_name=వట్‌పల్లి మండలం|district=సంగారెడ్డి జిల్లా|latd=17.906856|latm=|lats=|latNS=N|longd=77.876598|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Sangareddy Vatpally-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=వట్‌పల్లి|villages=19|area_total=138|population_total=30523|population_male=15416|population_female=15107|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=|literacy_male=|literacy_female=|pincode=502269}} '''వట్‌పల్లి మండలం,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సంగారెడ్డి జిల్లా]] లోని మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 239  Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> మండల కేంద్రం, [[వట్‌పల్లి]]. ఇది [[ఆందోల్ శాసనసభ నియోజకవర్గం]] పరిధిలో భాగం. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణలో భాగంగా ఈ మండలాన్ని కొత్తగా ఏర్పరచారు. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Sangareddy.pdf|title=సంగారెడ్డి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211228042938/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Sangareddy.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> దానికి ముందు ఈ మండలం [[మెదక్ జిల్లా]]<nowiki/>లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Sangareddy.pdf|title=సంగారెడ్డి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211228042938/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Sangareddy.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం కొత్తగా ఏర్పాటైన [[ఆందోల్ - జోగిపేట రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం.<ref>{{Cite web|url=https://www.dishadaily.com/establishment-of-another-new-revenue-division-in-telangana|title=తెలంగాణలో మరో కొత్త రెవెన్యూ డివిజన్|last=Team|first=Web|date=2020-07-13|website=Dishadaily (దిశ): Latest Telugu News|language=en-US|access-date=2022-01-04}}</ref> పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది సంగారెడ్డి డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 19  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. నిర్జన గ్రామాలు లేవు. == కొత్త మండల కేంద్రంగా గుర్తింపు == లోగడ వట్‌పల్లి గ్రామం మెదక్ జిల్లా మెదక్ రెవిన్యూ డివిజను పరిధిలోని [[ఆళ్ళదుర్గ్ మండలం|ఆళ్లదుర్గ్ మండల]] పరిధిలో ఉంది. 2014 లో తెలంగాణా ప్రత్యేక రాష్ట్రంగా ఏర్పడిన తరువాత మొదటిసారిగా 2016 లో ప్రభుత్వం నూతన జిల్లాలు, రెవెన్యూ డివిజన్లు, మండలాల ఏర్పాటులో భాగంగా వట్‌పల్లి గ్రామాన్ని నూతన మండల కేంద్రంగా సంగారెడ్డి జిల్లా,సంగారెడ్ది రెవిన్యూ డివిజను పరిధి క్రింద 1+18 (పందొమ్మది) గ్రామాలుతో నూతన మండలంగా ది.11.10.2016 నుండి అమలులోకి తెస్తూ ప్రభుత్వం ఉత్తర్వులు జారీ చేసింది.<ref>{{Cite web |url=http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/239.Sangareddy.-Final.pdf |title=ఆర్కైవ్ నకలు |access-date=2020-01-18 |website= |archive-date=2019-06-12 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190612075230/http://www.ourtelugunadu.com/wp-content/uploads/2018/02/239.Sangareddy.-Final.pdf |url-status=dead }}</ref> 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణలో ఏర్పడిన ఈ మండల వైశాల్యం 138 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 30,523. జనాభాలో పురుషులు 15,416 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 15,107. మండలంలో 6,291 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == మండలంలోని రెవిన్యూ గ్రామాలు == # [[పోతులబొగుడ (ఆళ్ళదుర్గ్)|పోతులబొగుడ]] # [[గొర్రెకల్]] # [[వట్‌పల్లి]] # [[షాహెద్‌నగర్ @ ఘట్‌పల్లి]] # [[గౌతాపూర్ (ఆళ్ళదుర్గ్)|గౌతాపూర్]] # [[పల్వట్ల]] # [[నాగులపల్లి (ఆళ్ళదుర్గ్)|నాగులపల్లి]] # [[బుడ్డాయిపల్లి]] # [[బిజిలీపూర్ (ఆళ్ళదుర్గ్)|బిజిలీపూర్]] # [[మర్వెల్లి]] # [[కేరూర్]] # [[మేడికుండ]] # [[పులడుగు]] # [[దేవెనూర్]] # [[భూత్కూర్]] # [[ఉసిరికపల్లి (రేగోడు)|ఉసిరికపల్లి]] # [[నిర్జిపాల]] # [[ఖాదరాబాద్]] # [[దుదియాల్]] == మూలాలు == <references />{{సంగారెడ్డి జిల్లా మండలాలు}} [[వర్గం:2016 లో ఏర్పాటైన తెలంగాణ మండలాలు]] d4t1gqvrs62mwtpd9yy3yzr96vt92mg 0 277680 3609786 3607462 2022-07-29T04:53:28Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki {{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|||type=mandal|native_name=పుల్కల్ మండలం|district=సంగారెడ్డి జిల్లా|latd=17.749995|latm=|lats=|latNS=N|longd=77.983475|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Sangareddy Pulkal-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=పుల్కల్ (సంగారెడ్డి జిల్లా)|villages=28|area_total=|population_total=51386|population_male=25737|population_female=25649|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=44.42|literacy_male=58.10|literacy_female=30.16|pincode=502293}} '''పుల్కల్ మండలం,''' [[తెలంగాణ]], [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి జిల్లాలోని]] మండలం.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 239  Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11/10/2016</ref> [[పుల్కల్ (సంగారెడ్డి జిల్లా)|పుల్కల్]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. ఇది సమీప పట్టణమైన [[సదాశివపేట]] నుండి 13 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఈ మండలం [[మెదక్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Sangareddy.pdf|title=సంగారెడ్డి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211228042938/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Sangareddy.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం కొత్తగా ఏర్పాటైన [[ఆందోల్ - జోగిపేట రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం.<ref>{{Cite web|url=https://www.dishadaily.com/establishment-of-another-new-revenue-division-in-telangana|title=తెలంగాణలో మరో కొత్త రెవెన్యూ డివిజన్|last=Team|first=Web|date=2020-07-13|website=Dishadaily (దిశ): Latest Telugu News|language=en-US|access-date=2022-01-04}}</ref> పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది సంగారెడ్డి డివిజనులో ఉండేది.ఈ మండలంలో 16  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. నిర్జన గ్రామాలు లేవు. == గణాంకాలు == [[దస్త్రం:Medak mandals Pulkal pre 2016.png|thumb|2016 పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు, అవిభక్త మెదక్ జిల్లాలో మండల స్థానం]] 2011 భారత జనగణన గణాంకాల ప్రకారం మండల జనాభా మొత్తం 51,386 - పురుషులు 25,737 - స్త్రీలు 25,649. 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, ఈ మండల వైశాల్యం 249 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 51,386. జనాభాలో పురుషులు 25,737 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 25,649. మండలంలో 11,364 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == మండలంలోని గ్రామాలు == ===రెవిన్యూ గ్రామాలు=== {{Div col|colwidth=20em|rules=yes|gap=2em}} #[[మంతూర్ (పుల్కల్)|మంతూర్]] #[[రాయిపహాడ్]] #[[పెద్దరెడ్డిపేట్]] #[[సింగూర్ (పుల్కల్)|సింగూర్]] #[[పోచారం (పుల్కల్)|పోచారం]] #[[ముద్దాయిపేట్ (పుల్కల్)|ముద్దాయిపేట్]] #[[పుల్కల్ (సంగారెడ్డి జిల్లా)|పుల్కల్]] #[[బస్వాపూర్ (పుల్కల్)|బస్వాపూర్]] #[[ముదిమానిక్]] #[[సూరెడ్డి ఇటిక్యాల్]] #[[లక్ష్మీసాగర్ (పుల్కల్)|లక్ష్మీసాగర్]] #[[మీన్‌పూర్ (పుల్కల్)|మీన్‌పూర్]] #[[కోడూర్ (పుల్కల్)|కోడూర్]] #[[ఏసోజీపేట్]] #[[గంగులూర్]] {{Div end}} గమనిక:నిర్జన గ్రామాలు ఒకటి పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు == మూలాలు == <references /> == వెలుపలి లంకెలు == {{సంగారెడ్డి జిల్లా మండలాలు}} g1r1ulgmz1rbsmq4e8byfzls4bzjq0e 0 284098 3609906 3587672 2022-07-29T08:42:42Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 /* పాటలు */ wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name =దొరసాని | image =Dorasani Telugu Movie Poster.png | caption = దొరసాని సినిమా పోస్టర్ | director = [[కేవీఆర్ మహేంద్ర]] | producer = ‘మధుర’ శ్రీధర్‌ రెడ్డి, యష్‌ రంగినేని | screenplay = | starring = [[ఆనంద్‌ దేవరకొండ]], [[శివాత్మిక]] | music = [[ప్రశాంత్ ఆర్ విహారి]] | cinematography = సన్నీ కూరపాటి | editing = [[నవీన్ నూలి]] | Lyrics = [[గోరటి వెంకన్న]], [[రామజోగయ్య శాస్త్రి]], శ్రేష్ట | studio = మధుర ఎంటర్‌టైన్మెంట్, బిగ్ బెన్ సినిమాస్ | distributor = | released = {{Film date|df=yes|2019|07|12}} | runtime = 130 నిముషాలు | country = భారతదేశం | language = తెలుగు | budget = |gross = }} '''దొరసాని''' 2019, జూలై 12న విడుదలైన తెలుగు చలనచిత్రం. మధుర ఎంటర్‌టైన్మెంట్, బిగ్ బెన్ సినిమాలు సంయుక్త నిర్మాణంలో [[కేవీఆర్ మహేంద్ర]]<ref name="నాపై శ్యామ్‌ బెనగల్‌ నమ్మకాన్ని పెంచారు : కేవీఆర్‌">{{cite news |last1=ప్రజాశక్తి |first1=మూవీ |title=నాపై శ్యామ్‌ బెనగల్‌ నమ్మకాన్ని పెంచారు : కేవీఆర్‌ |url=http://www.prajasakti.com/WEBCONTENT/2154375 |accessdate=12 July 2019 |date=11 July 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190712065338/http://www.prajasakti.com/WEBCONTENT/2154375 |archivedate=12 July 2019}}</ref> తొలిసారిగా దర్శకత్వం వహిస్తున్న ఈ చిత్రంలో [[విజయ్ దేవరకొండ]] తమ్ముడు అనంద్ దేవరకొండ, [[రాజశేఖర్ (నటుడు)|రాజశేఖర్]] చిన్నకుమార్తె శివాత్మిక హీరో హీరోయిన్లుగా నటించగా, [[ప్రశాంత్ ఆర్ విహారి]] సంగీతం అందించాడు. [[తెలంగాణ]]లో 80వ దశకంలో దొరల కాలంలో జరిగిన ఒక నిజజీవిత ప్రేమకథ ఆధారంగా ఈ చిత్రం రూపొందించబడింది.<ref name="దొరసాని: తెలంగాణ దొరతనానికి బలైన పేదోడి ప్రేమకథ -సినిమా రివ్యూ">{{cite news |last1=BBC News తెలుగు |title=దొరసాని: తెలంగాణ దొరతనానికి బలైన పేదోడి ప్రేమకథ -సినిమా రివ్యూ |url=https://www.bbc.com/telugu/india-48966539 |accessdate=31 May 2021 |work=BBC News తెలుగు |date=12 July 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210531133438/https://www.bbc.com/telugu/india-48966539 |archivedate=31 మే 2021 |language=te |url-status=live }}</ref> == కథ == నక్సలైట్ శివన్న (కిషోర్) 30 ఏళ్ల పాటు జైలు శిక్ష అనుభవించి బయటికి వస్తాడు. రాగానే రాజు అనే తన స్నేహితుడి కోసం అతడి ఊరికి వెళ్తాడు. రాజు గురించి అక్కడి వాళ్లను అడిగి.. అతడి కథను గుర్తు చేసుకుంటాడు. రాజు (ఆనంద్ దేవరకొండ) తెలంగాణలోని ఓ పల్లెటూరిలో ఓ పేద కుటుంబానికి చెందిన కుర్రాడు. ఆ ఊరి దొర కూతురు చిన్న దొరసాని (శివాత్మిక)ని రాజు ఇష్టపడతాడు. దొరసాని కూడా రాజును ఇష్టపడుతుంది. విషయం తెలిసి ఆమె తండ్రి రాజును చంపించాలనుకుంటాడు. కొన్నేళ్ల పాటు అతన్ని చెరసాలలో బంధిస్తారు. చివరికి వారిద్దరూ ఒక్కటయ్యారా? అన్నదే కథ.<ref name="‘దొరసాని’ తొలి పాట విడుదల">{{cite news |last1=ఈనాడు |first1=సినిమా |title=‘దొరసాని’ తొలి పాట విడుదల |url=https://www.eenadu.net/archivespage/archivenewsdetails/121172/04-07-2019/latestnews/n |accessdate=12 July 2019 |date=4 July 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190712074959/https://www.eenadu.net/archivespage/archivenewsdetails/121172/04-07-2019/latestnews/n |archivedate=12 July 2019}}</ref> == నటవర్గం == * [[ఆనంద్‌ దేవరకొండ]] *[[శివాత్మిక]] * కిషోర్ కుమార్ * వినయ్ వర్మ * [[స్వర్ణ కిలారి]] * బైరెడ్డి వంశీకృష్ణా రెడ్డి * శరణ్య ప్రదీప్ * [[సురభి ప్రభావతి]] * సన్నీ పల్లే == సాంకేతికవర్గం == * దర్శకత్వం: [[కేవీఆర్‌ మహేంద్ర]] * నిర్మాత: ‘మధుర’ శ్రీధర్‌ రెడ్డి, యష్‌ రంగినేని * సంగీతం: [[ప్రశాంత్ ఆర్ విహారి]] * పాటలు: [[గోరటి వెంకన్న]], [[రామజోగయ్య శాస్త్రి]], శ్రేష్ట * ఛాయాగ్రహణం: సన్నీ కూరపాటి * కూర్పు: [[నవీన్ నూలి]] * నిర్మాణ సంస్థ: మధుర ఎంటర్‌టైన్మెంట్, బిగ్ బెన్ సినిమాస్ == పాటలు == # నింగిలోన పాలపుంత నవ్వులొంపినే, నేలపైన పాలపిట్ట తొవ్వగాసినే.. (గానం: [[అనురాగ్ కులకర్ణి]], రచన: గోరటి వెంకన్న) # క‌ప్ప‌త‌ల్లి.. కప్ప‌త‌ల్లి (గానం: [[అనురాగ్ కులకర్ణి]], రచన: గోరటి వెంకన్న) # కలలో కలవరమై వరమై (గానం: [[చిన్మయి|చిన్మయి శ్రీపాద]], రచన: శ్రేష్ట) == ఇతర వివరాలు == # దర్శకుడిగా కేవీఆర్‌ మహేంద్రకు, హీరో హీరోయిన్లుగా అనంద్ దేవరకొండ, శివాత్మిక లకు ఇది తొలిచిత్రం. # దర్శకుడు కేవీఆర్‌ మహేంద్ర ఈ సినిమాకోసం 42 వెర్షన్స్‌ రాశాడు.<ref name="నాపై నాకు నమ్మకం పెరిగింది">{{cite news |last1=సాక్షి |first1=సినిమా |title=నాపై నాకు నమ్మకం పెరిగింది |url=https://www.sakshi.com/news/movies/director-kvr-mahendra-speech-dorasani-movie-press-meet-1205955 |accessdate=12 July 2019 |date=12 July 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190712070240/https://www.sakshi.com/news/movies/director-kvr-mahendra-speech-dorasani-movie-press-meet-1205955 |archivedate=12 July 2019}}</ref><ref name="దొరసాని.. అలా వచ్చింది">{{cite news |last1=ఆంధ్రభూమి |first1=చిత్రభూమి |title=దొరసాని.. అలా వచ్చింది |url=http://www.andhrabhoomi.net/content/chitra-9235 |accessdate=12 July 2019 |date=11 July 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20190712070543/http://www.andhrabhoomi.net/content/chitra-9235 |archivedate=12 July 2019}}</ref> == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} == ఇతర లంకెలు == *{{IMDb title|10369210}} [[వర్గం:తెలుగు ప్రేమకథ చిత్రాలు]] [[వర్గం:2019 తెలుగు సినిమాలు]] 4y8a8zhnub8fpczgs6w8615hlpydgn3 0 284126 3609932 3550936 2022-07-29T09:18:39Z Winman Emotions 88060 wikitext text/x-wiki {{Infobox_Indian_politician | name = ఎం. సంజయ్ | image = Sanjay jagithyal MLA.jpg | caption = | birth_date = [[జులై 6]], [[1962]] | birth_place = [[జగిత్యాల]], [[తెలంగాణ]] | residence = [[జగిత్యాల]], [[తెలంగాణ]] | death_date = | death_place = | constituency = [[జగిత్యాల శాసనసభ నియోజకవర్గం]] | office = [[శాసనసభ్యుడు]] | salary = | term =  2018- ప్రస్తుతం | predecessor = జీవన్ రెడ్డి | successor = | party = [[తెలంగాణ రాష్ట్ర సమితి]] | religion = | parents = హనుమంతరావు, వత్సల | spouse = రాధిక | children = ఒక కుమార్తె | website = | footnotes = | date = | year = | source = }} '''ఎం. సంజయ్''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రానికి చెందిన [[రాజకీయ నాయకుడు]].<ref>{{Cite web|url=https://telanganadata.news/jagtial-mla-dr-m-sanjay-kumar/|title=Jagtial MLA Dr.M.Sanjay Kumar|last=admin|date=2019-01-07|website=Telangana data|language=en-US|access-date=2021-08-26}}</ref> ప్రస్తుతం [[తెలంగాణ రాష్ట్ర సమితి]] పార్టీ తరపున [[జగిత్యాల శాసనసభ నియోజకవర్గం]] శాసన సభ్యుడిగా ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్నాడు.<ref>{{Cite web|url=https://www.telanganalegislature.org.in/web/legislative-assembly/members-information?p_auth=KKa63TvH&p_p_id=AssemblyMemberInfo_WAR_TGportlet&p_p_lifecycle=1&p_p_state=normal&p_p_mode=view&p_p_col_id=column-1&p_p_col_count=1&_AssemblyMemberInfo_WAR_TGportlet_const_id=19&_AssemblyMemberInfo_WAR_TGportlet_javax.portlet.action=getMemberDetails&_AssemblyMemberInfo_WAR_TGportlet_mem_id=3076&_AssemblyMemberInfo_WAR_TGportlet_term_id=15|title=Member's Profile - Telangana-Legislature|website=www.telanganalegislature.org.in|access-date=2021-08-26|archive-date=2021-05-27|archive-url=https://web.archive.org/web/20210527110750/https://www.telanganalegislature.org.in/web/legislative-assembly/members-information?p_auth=KKa63TvH&p_p_id=AssemblyMemberInfo_WAR_TGportlet&p_p_lifecycle=1&p_p_state=normal&p_p_mode=view&p_p_col_id=column-1&p_p_col_count=1&_AssemblyMemberInfo_WAR_TGportlet_const_id=19&_AssemblyMemberInfo_WAR_TGportlet_javax.portlet.action=getMemberDetails&_AssemblyMemberInfo_WAR_TGportlet_mem_id=3076&_AssemblyMemberInfo_WAR_TGportlet_term_id=15|url-status=dead}}</ref> == జననం, విద్య == సంజయ్ 1962, జూలై 6న హనుమంతరావు, వత్సల దంపతులకు [[తెలంగాణ|తెలంగాణ రాష్ట్రం]]<nowiki/>లోని [[జగిత్యాల]] పట్టణంలో జన్మించాడు. 1989లో [[ఆచార్య నాగార్జున విశ్వవిద్యాలయం|నాగార్జున విశ్వవిద్యాలయం]] పరిధిలోని [[విజయవాడ]]<nowiki/>లోని సిద్దార్థ మెడికల్ కాలేజీ నుండి ఎంబిబిఎస్ పూర్తి చేసాడు. 1992లో [[కర్ణాటక]]<nowiki/>లోని కువెంపు యూనివర్సిటీ నుండి జెజెఎం మెడికల్ కాలేజీలో ఎంఎస్ (ఆప్తమాలజీ)లో పోస్ట్ గ్రాడ్యుయేట్ పూర్తి చేసాడు. ఆ తరువాత మెడికల్ ప్రాక్టీషనర్ (డాక్టర్) గా పనిచేశాడు.<ref>{{Cite web|url=https://theleaderspage.com/dr-m-sanjay-kumar/|title=Dr. M. Sanjay Kumar {{!}} MLA {{!}} Jagtial {{!}} Telangana {{!}} TRS {{!}} theLeadersPage|date=2020-04-25|website=the Leaders Page|language=en-US|access-date=2021-08-26}}</ref> == వ్యక్తిగత జీవితం == సంజయ్ కు రాధికతో వివాహం జరిగింది. వారికి ఒక కుమార్తె. ==రాజకీయ విశేషాలు== [[తెలంగాణ రాష్ట్ర సమితి]] పార్టీతో తన రాజకీయ జీవితాన్ని ప్రారంభించిన సంజయ్, [[తెలంగాణ శాసనసభ సభ్యుల జాబితా (2014)|2014]]<nowiki/>లో జరిగిన తెలంగాణ సార్వత్రిక ఎన్నికల్లో భాగంగా తెలంగాణ రాష్ట్ర సమితి పార్టీ అభ్యర్థిగా పోటీచేసి కాంగ్రెస్ పార్టీ అభ్యర్థి జీవన్ రెడ్డి చేతిలో 7828 ఓట్ల తేడాతో ఓడిపోయాడు.<ref>{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/elections/telangana-assembly-elections-2018/telangana-assembly-elections-2018-popular-doctor-makes-his-debut/article25716795.ece|title=In Jagtial, popular doctor makes his debut|last=Dayashankar|first=K. M.|date=2018-12-11|work=The Hindu|access-date=2021-08-26|language=en-IN|issn=0971-751X}}</ref> [[తెలంగాణ శాసనసభ సభ్యుల జాబితా (2018)|2018]]<nowiki/>లో జరిగిన [[తెలంగాణ శాసనసభ ఎన్నికలు (2018)|తెలంగాణ ముందస్తు ఎన్నికల్లో]] తెలంగాణ రాష్ట్ర సమితి పార్టీ అభ్యర్థిగా పోటీచేసి [[కాంగ్రెస్ పార్టీ]] అభ్యర్థి జీవన్ రెడ్డి పై 60,774 ఓట్ల మెజారిటీతో గెలుపొందాడు.<ref>{{Cite web|url=https://myneta.info/telangana2018/candidate.php?candidate_id=5331|title=M.sanjay Kumar(TRS):Constituency- JAGTIAL(JAGTIAL) - Affidavit Information of Candidate:|website=myneta.info|access-date=2021-08-26}}</ref> == ఇతర వివరాలు == [[శ్రీలంక]], [[యునైటెడ్ అరబ్ ఎమిరేట్స్]], [[యునైటెడ్ కింగ్‌డమ్]], [[అమెరికా సంయుక్త రాష్ట్రాలు]] మొదలైన దేశాలు సందర్శించాడు. ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:జీవిస్తున్న ప్రజలు]] [[వర్గం:1962 జననాలు]] [[వర్గం:జగిత్యాల జిల్లా వ్యక్తులు]] [[వర్గం:జగిత్యాల జిల్లా వైద్యులు]] [[వర్గం:జగిత్యాల జిల్లా రాజకీయ నాయకులు]] [[వర్గం:జగిత్యాల జిల్లా నుండి ఎన్నికైన శాసన సభ్యులు]] [[వర్గం:తెలంగాణ శాసన సభ్యులు (2018)]] lba1g69f5p7o8tm4yzq6ily8gzx3pda 0 285177 3609783 3501128 2022-07-29T04:49:31Z Arjunaraoc 2379 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | native_name = నంది బెట్ట | native_name_lang = కన్నడ | other_name = నందిదుర్గ | settlement_type = పర్యాటక ప్రదేశం | image_skyline =File:Sunrise at Nandi Hills.jpg | image_alt = | image_caption =నంది బెట్టనుండి సూర్యోదయం | nickname = | pushpin_map = India Karnataka | pushpin_label_position = left | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = కర్ణాటక లో స్థానం | coordinates = {{coord|13.3862588|N|77.7009344|E|display=inline,title}} | subdivision_type = దేశం | subdivision_name = [[భారతదేశం]] | subdivision_type1 = [[భారతదేశ రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు|రాష్ట్రం]] | subdivision_name1 =[[కర్ణాటక]] | subdivision_type2 = [[కర్ణాటక జిల్లాలు|జిల్లా]] | subdivision_name2 = చిక్కబళ్లాపూర్ | established_title = <!-- Established --> | established_date = | founder = | named_for = | government_type = | governing_body = | unit_pref = Metric | area_footnotes = | area_total_km2 = | area_rank = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1478 | population_total = | population_as_of = | population_footnotes = | population_density_km2 = auto | population_rank = | population_demonym = | demographics_type1 = | demographics1_title1 = | timezone1 = [[భారతీయ ప్రామాణిక కాలం|IST]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = <!-- [[Postal Index Number|PIN]] --> | postal_code = | registration_plate = | blank1_name_sec1 = సమీప నగరం | blank1_info_sec1 = [[బెంగుళూరు]] | website = | footnotes = }} '''నంది కొండలు''' [[కర్ణాటక]] రాష్ట్రంలోని [[బెంగళూరు]] నగరానికి చేరువలో ఉన్న చిక్కబళ్ళాపూర్ జిల్లాలో ఉన్నాయి. ఈ కొండలు ఒక అందమైన పర్వత ప్రాంతం. ఈ కొండలపై నుండి సూర్యోదయాన్ని తిలకించడం ఓ రకమైన దివ్యమైన అనుభూతికి గురి చేస్తుంది. కొండపైనుండి చూస్తే మేఘాలపై నుండి చూస్తున్నట్టు ఉంటుంది. ఈ దట్టమైన మేఘాలపైన సూర్యోదయాన్ని చూడటం ఓ అద్భుత దృశ్యాన్ని చూస్తున్నట్టే ఉంటుంది. ఈ దృశ్యాన్ని చూడాలంటే ఉదయం 6 గంటలలోపు అక్కడకు చేరుకోవాలి. పార్కింగ్ సదుపాయం ఉంది. వారంతాల్లో రద్దీ ఎక్కువగా ఉంటుంది. మొబైలు సిగ్నల్ దొరకడం కొంచెం కస్టమే. పురాతన కోట కట్టడాలను గమనించవచ్చు. కోట లోపలికి, సూర్యోదయాన్ని చూడడానికి ప్రవేశించాలంటే ప్రవేశ రుసుము చెల్లించాలి.<ref name="Garg1999">{{cite book|last=Garg|first=Santosh Kumar|title=International and interstate river water disputes|url=https://books.google.com/books?id=nrcqGF3agsEC&pg=PA7|accessdate=28 July 2019|year=1999|publisher=Laxmi Publications|isbn=978-81-7008-068-8|pages=7–8}}</ref> ==చరిత్ర== [[File:Nandi Hills top.jpg|thumb|left|200px|నంది కొండలపైన]] ఈ ప్రాంతాన్ని [[టిప్పు సుల్తాన్]] కట్టించాడు. ఈ కొండల మూలాలు అర్కవతి నది, పొన్నైయర్ నది, పాలర్ నది, [[పెన్నా నది]]గా ఉండేవని చెప్పుకునేవారు..<ref>{{cite web |url=http://www.bengaloorutourism.com/nandi-hills.php |title=Nandi Hills |author= |date=28 July 2019 |work= |publisher= |accessdate= |archive-date= 2019-07-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190728164835/http://www.bengaloorutourism.com/nandi-hills.php |url-status=dead }}</ref> ఈ కొండల గురించి అనేక చరిత్రలు ఉన్నాయి. చోళ రాజుల కాలంలో ఈ కొండలని ఆనందగిరిగా పిలిచేవారు. టిప్పు సుల్తాన్ కాలంలో ఈ కొండలని నందిదుర్గ అని కూడా పిలిచేవారు. ఈ కొండ పైన 1300 సంవత్సరాల పురాతన ద్రవిడియన్లు నిర్మించిన విదంగా నంది ఆలయం కట్టడం ఉంది కనుక ఈ కొండలను నంది హిల్స్ అనే పిలిచేవారని చరిత్ర చెబుతోంది. ఈ కొండ క్రింద ఉన్న గ్రామము నంది గ్రామము. ఆ గ్రామమునందు సోమేశ్వరాలయము ఉంది.ఇక్కడ సంస్కృత శ్లోకాత్మకమైన శాసన మొకటి ఉంది. శ్రీ. టి.యల్ నరసింహరావు గారిచే పరిష్కృతమైన ఈ శాసనము మద్రాసు ఓరియంటల్ మాన్యుస్క్రిప్టు లైబ్రరీవారు 1949లో దీనిని ప్రచురించారు. (Bulletin of the Govt.Oriental Manuscripts Library, Madras. Vol 2 Page 41) ఈ శాసనమునందు కృష్ణరాజు అనుప్రభువు యొక్క ప్రశంస ఉంది. ఇందులో అష్టదిగ్గజాల ప్రశంస ఉంది.ఈ శాసనపు 11వ శ్లోకములో శాసనకాలము పేర్కొనబడింది.ఇందు సాంకేతికముగా పేర్కొనబడిన కలిశకము 3486, అనగా సా.శ.1527. అందువలన శాసనందు పేర్కొనబడిన కృష్ణరాజు శ్రీకృష్ణదేవరాయలు అనవచ్చును.ఇదే సం.లో రాయలు తిప్పలూరును అష్టదిగ్గజ కవీశ్వరులకు సర్వాగ్రహారముగా ఇచ్చెను.ఆ సం.నందే అష్టదిగ్గజ కవుల ప్రశంస మైసూరు రాష్ట్రమందుకల నందిదుర్గ క్షేత్రమున సోమశంకరదేవునకు భూదానము చేసిన సమయమున కృష్ణదేవరాయలు ప్రత్యేకముగా నుట్టకింపజేసెను. ==దారి== ఈ ప్రాంతానికి చేరుకోవాలంటే రోడ్డు మార్గంలో బెంగళూరు నుంచి 60 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న చిక్కబళ్ళాపూర్ జిల్లాలోని నంది అనే నగరంలో నుంచి 6 కిలోమీటర్ల దూరం ప్రయాణించాలి. ==మూలాలు== {{Reflist}} [[వర్గం:పర్యాటక ఆకర్షణలు]] [[వర్గం:కర్ణాటక పర్యాటక ప్రదేశాలు]] [[వర్గం:కర్ణాటక దర్శనీయస్థలాలు]] [[వర్గం:పర్యాటక ప్రదేశాలు]] k4eppcpgu3zhbngaod7071tv9drpvmz 3609790 3609783 2022-07-29T04:54:56Z Arjunaraoc 2379 copy edit wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | native_name = నంది బెట్ట | native_name_lang = కన్నడ | other_name = నందిదుర్గ | settlement_type = పర్యాటక ప్రదేశం | image_skyline =File:Sunrise at Nandi Hills.jpg | image_alt = | image_caption =నంది బెట్టనుండి సూర్యోదయం | nickname = | pushpin_map = India Karnataka | pushpin_label_position = left | pushpin_map_alt = | pushpin_map_caption = కర్ణాటక లో స్థానం | coordinates = {{coord|13.3862588|N|77.7009344|E|display=inline,title}} | subdivision_type = దేశం | subdivision_name = [[భారతదేశం]] | subdivision_type1 = [[భారతదేశ రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు|రాష్ట్రం]] | subdivision_name1 =[[కర్ణాటక]] | subdivision_type2 = [[కర్ణాటక జిల్లాలు|జిల్లా]] | subdivision_name2 = చిక్కబళ్లాపూర్ | established_title = <!-- Established --> | established_date = | founder = | named_for = | government_type = | governing_body = | unit_pref = Metric | area_footnotes = | area_total_km2 = | area_rank = | elevation_footnotes = | elevation_m = 1478 | population_total = | population_as_of = | population_footnotes = | population_density_km2 = auto | population_rank = | population_demonym = | demographics_type1 = | demographics1_title1 = | timezone1 = [[భారతీయ ప్రామాణిక కాలం|IST]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = <!-- [[Postal Index Number|PIN]] --> | postal_code = | registration_plate = | blank1_name_sec1 = సమీప నగరం | blank1_info_sec1 = [[బెంగుళూరు]] | website = | footnotes = }} '''నంది కొండలు''' [[కర్ణాటక]] రాష్ట్రంలోని [[బెంగళూరు]] నగరానికి చేరువలో ఉన్న చిక్కబళ్ళాపూర్ జిల్లాలో ఉన్నాయి. ఈ కొండలు ఒక అందమైన పర్వత ప్రాంతం. ఈ కొండలపై నుండి సూర్యోదయాన్ని తిలకించడం ఓ రకమైన దివ్యమైన అనుభూతికి గురి చేస్తుంది. కొండపైనుండి చూస్తే మేఘాలపై నుండి చూస్తున్నట్టు ఉంటుంది. ఈ దట్టమైన మేఘాలపైన సూర్యోదయాన్ని చూడటం ఓ అద్భుత దృశ్యాన్ని చూస్తున్నట్టే ఉంటుంది. ఈ దృశ్యాన్ని చూడాలంటే ఉదయం 6 గంటలలోపు అక్కడకు చేరుకోవాలి. పార్కింగ్ సదుపాయం ఉంది. వారాంతాల్లో రద్దీ ఎక్కువగా ఉంటుంది. మొబైలు సిగ్నల్ దొరకడం కొంచెం కష్టమే. పురాతన కోట కట్టడాలను గమనించవచ్చు. కోట లోపలికి, సూర్యోదయాన్ని చూడడానికి ప్రవేశించాలంటే ప్రవేశ రుసుము చెల్లించాలి.<ref name="Garg1999">{{cite book|last=Garg|first=Santosh Kumar|title=International and interstate river water disputes|url=https://books.google.com/books?id=nrcqGF3agsEC&pg=PA7|accessdate=28 July 2019|year=1999|publisher=Laxmi Publications|isbn=978-81-7008-068-8|pages=7–8}}</ref> ==చరిత్ర== [[File:Nandi Hills top.jpg|thumb|left|200px|నంది కొండలపైన]] ఈ ప్రాంతాన్ని [[టిప్పు సుల్తాన్]] కట్టించాడు. ఈ కొండల మూలాలు అర్కవతి నది, పొన్నైయర్ నది, పాలర్ నది, [[పెన్నా నది]]గా ఉండేవని చెప్పుకునేవారు..<ref>{{cite web |url=http://www.bengaloorutourism.com/nandi-hills.php |title=Nandi Hills |author= |date=28 July 2019 |work= |publisher= |accessdate= |archive-date= 2019-07-28 |archive-url=https://web.archive.org/web/20190728164835/http://www.bengaloorutourism.com/nandi-hills.php |url-status=dead }}</ref> ఈ కొండల గురించి అనేక చరిత్రలు ఉన్నాయి. చోళ రాజుల కాలంలో ఈ కొండలని ఆనందగిరిగా పిలిచేవారు. టిప్పు సుల్తాన్ కాలంలో ఈ కొండలని నందిదుర్గ అని కూడా పిలిచేవారు. ఈ కొండ పైన 1300 సంవత్సరాల పురాతన ద్రవిడియన్లు నిర్మించిన విదంగా నంది ఆలయం కట్టడం ఉంది కనుక ఈ కొండలను నంది హిల్స్ అనే పిలిచేవారని చరిత్ర చెబుతోంది. ఈ కొండ క్రింద ఉన్న గ్రామము నంది గ్రామము. ఆ గ్రామమునందు సోమేశ్వరాలయము ఉంది.ఇక్కడ సంస్కృత శ్లోకాత్మకమైన శాసన మొకటి ఉంది. టి.యల్ నరసింహరావు చే పరిష్కృతమైన ఈ శాసనమును మద్రాసు ఓరియంటల్ మాన్యుస్క్రిప్టు లైబ్రరీ 1949లో ప్రచురించారు. (Bulletin of the Govt.Oriental Manuscripts Library, Madras. Vol 2 Page 41) ఈ శాసనమునందు కృష్ణరాజు అనుప్రభువు యొక్క ప్రశంస ఉంది. ఇందులో అష్టదిగ్గజాల ప్రశంస ఉంది. ఈ శాసనపు 11వ శ్లోకములో శాసనకాలము పేర్కొనబడింది. ఇందు సాంకేతికముగా పేర్కొనబడిన కలిశకము 3486, అనగా సా.శ.1527. అందువలన శాసనమందు పేర్కొనబడిన కృష్ణరాజు శ్రీకృష్ణదేవరాయలు అనవచ్చును. ఇదే సం.లో రాయలు తిప్పలూరును అష్టదిగ్గజ కవీశ్వరులకు సర్వాగ్రహారముగా ఇచ్చెను. ఆ సంవత్సరమునందే అష్టదిగ్గజ కవుల ప్రశంస మైసూరు రాష్ట్రమందుకల నందిదుర్గ క్షేత్రమును సోమశంకరదేవునకు భూదానము చేసిన సమయమున కృష్ణదేవరాయలు ప్రత్యేకముగా పేర్కొనెను. ==దారి== ఈ ప్రాంతానికి చేరుకోవాలంటే రోడ్డు మార్గంలో బెంగళూరు నుంచి 60 కిలోమీటర్ల దూరంలో ఉన్న చిక్కబళ్ళాపూర్ జిల్లాలోని నంది అనే ఊరినుంచి 6 కిలోమీటర్ల దూరం ప్రయాణించాలి. ==మూలాలు== {{Reflist}} [[వర్గం:పర్యాటక ఆకర్షణలు]] [[వర్గం:కర్ణాటక పర్యాటక ప్రదేశాలు]] [[వర్గం:కర్ణాటక దర్శనీయస్థలాలు]] [[వర్గం:పర్యాటక ప్రదేశాలు]] e2u26y7m9qks2154sd3p7amlwl537ub 0 287873 3609690 3121031 2022-07-28T18:14:02Z 188.178.72.182 wikitext text/x-wiki '''గ్యాంగ్ బ్యాంగ్''' అంటే ముగ్గురి కంటే ఎక్కువ మంది లేదా చాలా మంది వ్యక్తులు ఒక నిర్దిష్ట వ్యక్తితో వరుసగా లేదా ఒకే సమయంలో రతి క్రీడలో పాల్గొంటారు<ref name=Partridge>{{cite book|title=[[The New Partridge Dictionary of Slang and Unconventional English]]|pages=327, 995|isbn=0415212588|year=2005}}</ref>. ఉదాహరణకి చాలా మంది పురుషులతో ఒకే సమయంలో రతి క్రీడ జరుపుకుంటున్న ఒక మహిళ కావచ్చు లేదా చాలా మంది మహిళలతో ఒకే సమయంలో రతి క్రీడ జరుపుకుంటున్న పురుషుడు కావచ్చు<ref name=Partridge/><ref>{{cite book|title=Swingland: Between the Sheets of the Secretive, Sometimes Messy, but Always Adventurous Swinging Lifestyle|url=https://archive.org/details/swinglandbetween0000ster|author=Daniel Stern|year=2013|isbn=1476732531|page=[https://archive.org/details/swinglandbetween0000ster/page/296 296]}}</ref> గ్యాంగ్ బ్యాంగ్ [[సంభోగం]], [[గుద మైథునం]], [[అంగచూషణ]] లేదా [[త్రీసమ్]] వంటి వివిధ లైంగిక చర్యల ద్వారా నిర్వచించబడుతుంది. ముగ్గురు వ్యక్తులను మధ్య జరుగుతున్న రతి క్రీడను త్రీసమ్ అని పిలుస్తారు, నలుగురి మధ్య జరుగుతున్న రతి క్రీడను [[ఫోర్ సమ్]] అని పిలుస్తారు. ==పోర్న్ చిత్రాలు== అతిపెద్ద గ్యాంగ్ బ్యాంగ్స్ పోర్న్ చిత్ర సంస్థలచే స్పాన్సర్ చేయబడతాయి, రికార్డ్ చేయబడతాయి , కాని స్వింగర్ కమ్యూనిటీలో గ్యాంగ్ బ్యాంగ్ అసాధారణం కాదు.ఇది చాలా మంది పురుషులు, ఒక మహిళ ఉన్నట్లు ఎక్కువగా పరిగణించబడుతుంది, అయితే "రివర్స్ గ్యాంగ్ బ్యాంగ్" (ఒక పురుషుడు, చాలా మంది మహిళలు), అశ్లీల చిత్రాలలో చూడవచ్చు. పురుషుడు-పురుషుడు మధ్య కూడా జరుగుతాయి. ==ఆచరణ== పాల్గొనేవారి సంఖ్య ద్వారా గ్యాంగ్ బ్యాంగ్స్ నిర్వచించబడవు, కానీ సాధారణంగా ముగ్గురు కంటే ఎక్కువ మంది ఉంటారు, డజను లేదా అంతకంటే ఎక్కువ మంది ఉండవచ్చు. గ్యాంగ్ బ్యాంగ్ ప్రత్యేకంగా నిర్వహించినప్పుడు, మధ్యలో ఉన్న మహిళతో రతి క్రీడలో చాలా మంది పురుషులు ఒకరి తరువాత ఒకరు పాల్గొన్న తరువాత వరుసగా లేదా ఒకే సమయంలో స్ఖలనం చేస్తారు.గ్యాంగ్ బ్యాంగ్ సమయంలో లైంగిక చర్యలు ఒకే వ్యక్తితో కేంద్రీకృతమై ఉంటాయి. అదనంగా, ఇతరులు పాల్గొనేవారు సాధారణంగా ఒకరితో ఒకరు లైంగిక చర్యలో పాల్గొనరు, కానీ ఆ మధ్య వ్యక్తితో రతి క్రీడలో పాల్గొనే అవకాశం కోసం ఎదురు చూస్తున్నప్పుడు సమీపంలో నిలబడి [[హస్త ప్రయోగం]] చేయవచ్చు. ముగ్గురు వ్యక్తులను మధ్య జరుగుతున్న రతి క్రీడను త్రీసమ్ అని పిలుస్తారు, నలుగురి మధ్య జరుగుతున్న రతి క్రీడను [[ఫోర్ సమ్]] అని పిలుస్తారు. ==మూలాలు== {{మూలాల జాబితా}} * {{cite book|author=Katherine Frank|title=Plays Well in Groups: A Journey Through the World of Group Sex|url=https://books.google.com/books?id=xXelMQEACAAJ |year=2013|publisher=Rowman & Littlefield Publishers, Incorporated|isbn=978-1-4422-1868-0|page=8}} * {{cite book|author=David McCracken|title=Chuck Palahniuk, Parodist: Postmodern Irony in Six Transgressive Novels|url=https://books.google.com/books?id=ZdnIDAAAQBAJ&pg=PA48 |date=12 July 2016|publisher=McFarland|isbn=978-0-7864-7929-0|page=48}} ==బయటి లంకెలు== {{Wiktionary|gang bang}} {{commons category|Gangbang}} ei6nvzl6yr3lr4gqfeui0grd17krtof 0 310932 3609904 3126556 2022-07-29T08:42:16Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 /* నటవర్గం */ wikitext text/x-wiki {{Infobox film |name=ఆటాడుకుందాం రా |studio=శ్రీనాగ్ ప్రొడక్షన్ |language=తెలుగు |country=భారతదేశం |runtime= |released={{Film date|2016|8|19|df=y}} |editing=[[గౌతంరాజు]] |cinematography=దాశరథి సీవేంద్ర |music=[[అనూప్ రూబెన్స్]] |image=Aatadukundam Raa Movie Poster.jpg |starring=[[అనుమోలు సుశాంత్]]<br />[[సోనమ్ బజ్వా]] |screenplay=శ్రీధర్ సీపన |writer= |producer=నాగ సుశీల<br />చింతలపూడి శ్రీనివాసరావు |director=[[జి. నాగేశ్వరరెడ్డి]] |caption= ఆటాడుకుందాం రా సినిమా పోస్టర్ |budget=<!-- Must be attributed to a reliable published source with an established reputation for fact-checking. No blogs, no IMDb. --> }} '''''ఆటాడుకుందాం రా''''' 2016, ఆగస్టు 19న విడుదలైన [[తెలుగు]] [[చలనచిత్రం]]. [[జి. నాగేశ్వరరెడ్డి]] దర్శకత్వం వహించిన ఈ చిత్రంలో [[అనుమోలు సుశాంత్|సుశాంత్]], సోనమ్ బజ్వా ప్రధాన పాత్రల్లో నటించారు.<ref>{{Cite web|url=https://www.deccanchronicle.com/entertainment/tollywood/190816/i-got-emotional-while-shooting-sushant.html|title=I got emotional while shooting: Sushant|first=Suresh|last=Kavirayani|date=August 19, 2016|website=Deccan Chronicle}}</ref> == కథ == విజయరామ్ (మురళి శర్మ), ఆనంద్ ప్రసాద్ (ఆనంద్) ఎంతో స్నేహంగా ఉంటారు. ఆనంద్ సలహాల వల్ల విజయరామ్ కు వ్యాపారాల్లో లాభం వచ్చి కోట్లు సంపాదిస్తాడు. అదిచూసి సహించక విజయరామ్‌ శత్రువు శాంతారామ్ మోసం చేస్తాడు. కొన్ని అనుకోని పరిస్థితుల్లో ఆ మోసం ఆనంద్‌పై పడుతుంది. దీంతో విజయరామ్, ఆనంద్ ఇద్దరూ విడిపోతారు. ఇరవై సంవత్సరాల తర్వాత కూడా కష్టాల్లో ఉన్న విజయరామ్ కుటుంబాన్ని శాంతారామ్ ఏదోరకంగా హింసిస్తూనే ఉంటాడు. ఈ సమయంలోనే విజయరామ్‌కి అల్లుడైన కార్తీక్ (సుశాంత్) అమెరికా నుంచి ఓ పనిమీద ఇండియా వస్తాడు. విజయరామ్‌కి అతడి చెల్లెలన్నా, ఆ కుటుంబం అన్నా నచ్చదు. అలాంటి మనిషికి కార్తీక్ ఎలా దగ్గరయ్యాడు? కష్టాల్లో ఉన్న ఆ కుటుంబాన్ని ఎలా ఆదుకున్నాడూ? అతడు నిజంగానే విజయరామ్‌కి మేనల్లుడా? కేవలం మేనల్లుడిగా నటించడానికి వచ్చాడా? ఆనంద్ ప్రసాద్ ఏమైపోయాడూ? ఈ కథలో సుశాంత్ ప్రియురాలు శృతి (సోనమ్ భజ్వా) ఎవరూ? ఇలాంటి ప్రశ్నలకు సమాధానమే సినిమా. == నటవర్గం == {{Div col|colwidth=20em|gap=2em}} * కార్తీక్ గా [[అనుమోలు సుశాంత్|సుశాంత్]] * శృతిగా సోనమ్ బజ్వా * ఆనంద్ రామ్ గా [[ఆనంద్ (నటుడు)|ఆనంద్]] * విజయ్ రావుగా [[మురళీ శర్మ]] * [[పోసాని కృష్ణ మురళి]] * గిరిజా రావుగా [[కన్నెగంటి బ్రహ్మానందం|బ్రహ్మానందం]] * [[బలిరెడ్డి పృథ్వీరాజ్|పృథ్వీరాజ్]] * [[వెన్నెల కిశోర్|వెన్నెల కిషోర్]] * [[సుధ (నటి)|సుధ]] * [[రమాప్రభ]] * [[రజిత]] * [[ఝాన్సీ (నటి)|ఝాన్సీ]] * [[రఘుబాబు]] {{div col end}} ; అతిథి పాత్రలు * [[అక్కినేని నాగ చైతన్య|నాగ చైతన్య]] * "ఆటాడుకుందాం రా" పాటలో [[అక్కినేని అఖిల్|అఖిల్ అక్కినేని]] == సాంకేతికవర్గం == * దర్శకత్వం: [[జి. నాగేశ్వరరెడ్డి]] * నిర్మాత: నాగ సుశీల, చింతలపూడి శ్రీనివాసరావు * చిత్రానువాదం: శ్రీధర్ సీపన * సంగీతం: [[అనూప్ రూబెన్స్]] * ఛాయాగ్రహణం: దాశరథి సీవేంద్ర * కూర్పు: గౌతంరాజు * నిర్మాణ సంస్థ: శ్రీనాగ్ ప్రొడక్షన్ == పాటలు == [[దేవదాసు (1953 సినిమా)|దేవదాసు]] సినిమాలోని "పల్లెకు పోదాం" అనేపాట ఈ చిత్రంకోసం మళ్ళీ ''వాడుకున్నారు''.<ref name="H">{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/features/cinema/Aatadukundam-Raa-The-joke-is-on-the-audience/article14578651.ece|title=Aatadukundam Raa: The joke is on the audience|first=Sangeetha Devi|last=Dundoo|date=August 19, 2016|via=www.thehindu.com}}</ref> # రౌండ్ అండ్ రౌడ్ - రచన: కృష్ణ చైతన్య; గానం: [[అనురాగ్ కులకర్ణి]] - 04:18 # జూమెగా - రచన: శ్రీజో; గానం: నరేష్ అయ్యర్, అనంది జోషి - 04:11 # ఆటాడుకుందాం రా - రచన: [[భాస్కరభట్ల రవికుమార్]]; గానం: సాహితి చాగంటి, [[అనురాగ్ కులకర్ణి]] - 03:54 # థీమ్ (టైం మిషన్) - 01:22 == విడుదల == [[టైమ్స్ ఆఫ్ ఇండియా]] పత్రిక'' "సెలబ్రిటీల పేర్లను వాణిజ్యం పరంగా ఉపయోగించుకువడానికి ఈ చిత్రం మంచి ఉదాహరణ" అని పేర్కొంది.<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movie-reviews/aatadukundam-raa/movie-review/53775210.cms|title=Aatadukundam Raa Movie Review {2/5}: Critic Review of Aatadukundam Raa by Times of India|via=timesofindia.indiatimes.com}}</ref> "ఈ టైం మిషన్ లోకి అడుగుపెట్టడానికి బదులుగా అక్కినేని నాగేశ్వరరావు లేదా నాగార్జున నటించిన పాత సినిమాలను చూడండి" అని [[ది హిందూ]] పత్రికలో రాశారు.<ref name="H" /> == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} == ఇతర లంకెలు == *{{IMDb title|id=6872516}} [[వర్గం:2016 తెలుగు సినిమాలు]] [[వర్గం:తెలుగు ప్రేమకథ చిత్రాలు]] [[వర్గం:పోసాని కృష్ణ మురళి సినిమాలు]] [[వర్గం:బ్రహ్మానందం నటించిన సినిమాలు]] [[వర్గం:రమాప్రభ నటించిన చిత్రాలు]] [[వర్గం:రఘుబాబు నటించిన చిత్రాలు]] [[వర్గం:అక్కినేని నాగచైతన్య నటించిన సినిమాలు]] st7ma6rp2drr4vrucnsiu48jfbwuuw9 0 319298 3609909 3376951 2022-07-29T08:43:44Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 /* పాటలు */ wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = 90ఎంఎల్ | image = 90ML Movie Poster.jpg | caption = 90ఎంఎల్ సినిమా పోస్టర్ | director = [[శేఖర్‌రెడ్డి యెర్ర]] | producer = అశోక్ రెడ్డి గుమ్మకొండ | writer = [[శేఖర్‌రెడ్డి యెర్ర]] | starring = {{plainlist| * [[కార్తికేయ గుమ్మకొండ]] * నేహా సోలంకి }} | music = [[అనూప్ రూబెన్స్]] | cinematography = జె. యువరాజు | editing = ఎస్.ఆర్. శేఖర్ | studio = కార్తికేయ క్రియేటీవ్ వర్క్స్ | released = 6 డిసెంబరు, 2019 | runtime = 159 నిముషాలు | country = భారతదేశం | language = తెలుగు | budget = 8.3 కోట్లు | gross = 18 కోట్లు }} '''90ఎంఎల్''', 2019 డిసెంబరు 6న విడుదలైన [[తెలుగు సినిమా]]. కార్తికేయ క్రియేటీవ్ వర్క్స్ బ్యానరులో అశోక్ రెడ్డి గుమ్మకొండ నిర్మించిన ఈ సినిమాకు [[శేఖర్‌రెడ్డి యెర్ర]] దర్శకత్వం వహించాడు. ఇందులో [[కార్తికేయ గుమ్మకొండ]], నేహా సోలంకి ప్రధాన పాత్రల్లో నటించగా,<ref>{{Cite news|url=https://www.newindianexpress.com/cities/hyderabad/2019/nov/28/the-ladies-man-2068310.html|title=The ladies man|last=Krishna|first=Murali|date=28 November 2019|work=The New Indian Express|access-date=26 January 2021}}</ref> [[అనూప్ రూబెన్స్]] సంగీతం సమకూర్చాడు. అశోక్ రెడ్డి 2018లో ''[[ఆర్‌ఎక్స్‌ 100|ఆర్‌ఎక్స్ 100]]'' అనే సినిమాను నిర్మించాడు.<ref>{{Cite web|url=https://www.thehansindia.com/movie-reviews/karthikeyas-90-ml-movie-review-rating-76085|title=Karthikeya's 90 ML Movie Review & Rating|date=6 December 2019|website=www.thehansindia.com}}</ref><ref name="Karthikeya Latest movie review: Karthikeys's 90 ML movie review- 90ఎంఎల్ రివ్యూ.. కిక్ ఏ మేరకు ఎక్కిందంటే..!">{{cite news |last1=TV9 Telugu |first1=TV9 |title=Karthikeya Latest movie review: Karthikeys's 90 ML movie review- 90ఎంఎల్ రివ్యూ.. కిక్ ఏ మేరకు ఎక్కిందంటే..! |url=https://tv9telugu.com/entertainment/karthikeyss-90-ml-movie-review-169766.html |accessdate=26 May 2021 |work=TV9 Telugu |date=6 December 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210526152627/https://tv9telugu.com/entertainment/karthikeyss-90-ml-movie-review-169766.html |archivedate=26 మే 2021 |language=te |url-status=live }}</ref> == నటవర్గం == {{Div col|colwidth=20em|gap=2em}} * [[కార్తికేయ గుమ్మకొండ]] (దేవదాస్) * నేహా సోలంకి (సువాసన) * రవికిషన్ (జయరాం) * [[అజయ్ (నటుడు)|అజయ్]] (శేషు) * [[రావు రమేష్]] (క్షునాకర్ రావు, సువాసన తండ్రి) * [[ప్రగతి (నటి)|ప్రగతి]] (దేవదాస్ తల్లి) * [[సత్య ప్రకాష్]] (రామ్ దాస్, దేవదాస్ తండ్రి) * రోల్ రైడా (కిషోర్) * [[రఘు కారుమంచి]] (జయరాం సహచరుడు) * [[ప్రభాకర్ గౌడ్]] (రాజా) * [[పోసాని కృష్ణ మురళి]] (మురళి) * [[ఆలీ (నటుడు)|ఆలీ]] (డా. నాదిరిదిన్న, పునరావాస కేంద్రం) * [[గుండు సుదర్శన్]] (డాక్టరు) * [[ప్రవీణ్ (నటుడు)|ప్రవీణ్]] (విగ్నేష్) * [[తాగుబోతు రమేష్]] (రమేష్) * [[దువ్వాసి మోహన్]] * కళ్యాణి * [[సి. వి. ఎల్. నరసింహా రావు]] * బేబి నిధిరెడ్డి * నెల్లూరు సుదర్శన్ {{div col end}} == నిర్మాణం == ''[[ఆర్‌ఎక్స్‌ 100|ఆర్‌ఎక్స్ 100]]'' సినిమా దర్శకుడు అజయ్ భూపతి, [[కార్తికేయ గుమ్మకొండ|కార్తికేయ]]<nowiki/>ను కలవడానికి శేఖర్ రెడ్డికి సహాయం చేశాడు.<ref name="AA">{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/entertainment/movies/telugu-film-90-ml-has-no-connection-to-oviyas-tamil-film-says-shekar-reddy/article30016838.ece|title=Telugu film '90 ML' has no connection to Oviya's Tamil film, says Shekar Reddy|last=Chowdhary|first=Y. Sunita|date=19 November 2019|website=The Hindu}}</ref> టెలివిజన్ నటి నేహా సోలంకి హీరోయిన్ గా, రవి కిషన్, సత్య ప్రకాష్, రాపర్ రోల్ రైడా ఇతర పాత్రల్లో నటించడానికి అంగీకరించారు.<ref name="CC">{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movies/news/kartikeyas-90ml-trailer-struggles-of-an-authorized-drinker-to-win-his-love/articleshow/72156427.cms|title=Kartikeya's 90ML TRAILER: Struggles of an Authorized Drinker to win his love - Times of India|website=The Times of India}}</ref><ref name="D">{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movies/news/kartikeya-and-neha-solankis-90-ml-has-a-release-date/articleshow/72005350.cms|title=Kartikeya and Neha Solanki's '90 ML' has a release date! - Times of India|website=The Times of India}}</ref> [[అజర్‌బైజాన్]]<nowiki/>లో మూడు పాటలు చిత్రీకరించారు. 2019 సెప్టెంబరులో ఫస్ట్ లుక్ పోస్టర్ విడుదలయింది.<ref name="BB">{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movies/news/kartikeyas-next-is-the-authorised-drinker-in-90ml/articleshow/71049574.cms|title=Kartikeya's next is the 'authorised drinker' in '90ML' - Times of India|website=The Times of India}}</ref> ఈ సినిమా టైటిల్, ఫస్ట్ లుక్ పోస్టర్ కారణంగా మీడియా కవరేజీ వచ్చింది.<ref>{{Cite web|url=https://www.deccanchronicle.com/entertainment/tollywood/191019/90ml-flows-into-azerbaijan.html|title=90ml flows into Azerbaijan|date=19 October 2019|website=Deccan Chronicle}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movies/news/concept-poster-of-actor-kartikeyas-next-with-the-makers-of-rx-100-is-intriguing/articleshow/70995342.cms|title=Concept poster of actor Kartikeya's next with the makers of RX 100 is intriguing - Times of India|website=The Times of India}}</ref> [[అనూప్ రూబెన్స్]] స్వరపరిచిన పాటలకు ప్రేక్షకుల నుండి మంచి ఆదరణ లభించింది. రోజూ తాగవలసిన వ్యాధి ఉన్న తాగుబోతు పాత్రలో కార్తికేయ నటించాడు.<ref>{{Cite web|url=https://www.deccanchronicle.com/entertainment/tollywood/011219/90-ml-does-not-preach-about-alcohol-kartikeya-gummakonda.html|title=90 ML does not preach about alcohol: Kartikeya Gummakonda|last=Adivi|first=Sashidhar|date=1 December 2019|website=Deccan Chronicle}}</ref> సెప్టెంబరు 21న టీజర్ విడుదలయింది.<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movies/news/kartikeyas-90ml-teaser-to-be-released-soon/articleshow/71186761.cms|title=Kartikeya's 90ML teaser to be released soon - Times of India|website=The Times of India}}</ref> అక్టోబరు 20న ట్రైలర్ విడుదలయింది.<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movies/news/90ml-teaser-katikeyas-character-seems-to-be-a-high-functioning-alcoholic/articleshow/71233355.cms|title=90ML Teaser: Katikeya's character seems to be a high-functioning alcoholic - Times of India|website=The Times of India}}</ref> ఈ సినిమా డిసెంబరు 5న విడుదలకావాల్సి ఉంది, అయితే కొన్ని దృశ్యాలను తొలగించమని సెంట్రల్ బోర్డ్ ఆఫ్ ఫిల్మ్ సర్టిఫికేషన్, నిర్మాతలను కోరడంతో సినిమా డిసెంబరు 6న విడుదలయింది.<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movies/news/kartikeya-gummakondas-90ml-release-postponed-to-december-6/articleshow/72378211.cms|title=Kartikeya Gummakonda’s 90ML release postponed to December 6 - Times of India|website=The Times of India}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movies/news/censor-troubles-for-90ml/articleshow/72361717.cms|title=Censor troubles for 90ML? - Times of India|website=The Times of India}}</ref> == పాటలు == [[అనూప్ రూబెన్స్]] సంగీతాన్ని సమకూర్చగా, [[చంద్రబోస్ (రచయిత)|చంద్రబోస్]] సాహిత్యాన్ని అందించాడు.<ref name="B">{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movie-reviews/90ml/movie-review/72398823.cms|title=90ML Movie Review {2/5}: Kartikeya deserved better!|website=The Times of India}}</ref> * "సింగిలు సింగిలు" - [[రాహుల్ సిప్లిగంజ్]], ఎంఎం మనసి<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/videos/entertainment/music/telugu/watch-telugu-song-video-singilu-singilu-from-90ml-ft-kartikeya-and-neha-solanki/videoshow/73323077.cms|title=Watch: Telugu Song Video 'Singilu Singilu' from '90ML' Ft. Kartikeya and Neha Solanki &#124; Telugu Video Songs - Times of India|website=timesofindia.indiatimes.com}}</ref> * "యినిపించుకోరు" - రాహుల్ సిప్లిగుంజ్<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/music/yinipinchukoru-song-promo-from-90-ml-released/articleshow/71579719.cms|title='Yinipinchukoru' song promo from '90 ML' released - Times of India|website=The Times of India}}</ref> * "నాతో నువ్వుంటే చాలు" - అద్నాన్ సామి<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/music/natho-nuvvunte-chalu-from-90ml/articleshow/71973131.cms|title=Natho Nuvvunte Chalu from 90ML - Times of India|website=The Times of India}}</ref> * "వెళ్ళిపోతుందే" - అనూప్ రూబెన్స్<ref>{{Cite web|url=https://telugu.samayam.com/video-gallery/telugu-music-videos/latest-telugu-video-songs/90ml-movie-vellipothundhe-full-video-song/videoshow/72476529.cms|title=‘వెళ్లిపోతుందే..’ ఎమోషనల్ సాంగ్..|website=Samayam Telugu}}</ref> * "90ఎంఎల్ టైటిల్ సాంగ్" - [[అనురాగ్ కులకర్ణి]] * "అనుకోలేదే అనుకోలేదే" - [[రమ్య బెహరా]] * "వందేళ్ళ లైఫ్ లోనా" - సాయిశరన్, [[సాహితి గాలిదేవర|సాహితి]] == స్పందన == ''[[దక్కన్ క్రానికల్]]'' పత్రిక ఈ సినిమాకి 1.5/5 రేటింగ్ ఇచ్చింది. "''90ఎంఎల్'' చెడ్డ పానీయం లాంటిది" అని ''రాసింది''.''<ref name="A">{{Cite web|url=https://www.deccanchronicle.com/entertainment/movie-reviews/081219/90ml-movie-review-90ml-is-a-bad-drink-after-all.html|title=90ML movie review: 90ML is a bad drink, after all|last=Kavirayani|first=Suresh|date=December 8, 2019|website=Deccan Chronicle}}</ref>'' ''[[ది టైమ్స్ ఆఫ్ ఇండియా|టైమ్స్ ఆఫ్ ఇండియా]]'' పత్రిక ఈ సినిమాకి 2/5 రేటింగ్ ఇచ్చింది. "సన్నివేశాలు ఏవీ ఒకదానితో ఒకటి మిళితం కాలేదు, ఈ సినిమా యాదృచ్ఛిక సన్నివేశాల కలయికలాగా అనిపిస్తోంది" అని రాసింది. "కార్తికేయ ప్రధాన పాత్రలో నటించడం కొంత ప్రశంసనీయం అయితే, మొత్తంగా ఈ సినిమాని ఒక్కసారి చూడొచ్చు" అని ''[[తెలంగాణ టుడే]]'' పత్రిక రాసింది.<ref name="C">{{Cite web|url=https://telanganatoday.com/90-ml-fails-to-give-a-high|title=90 ML, fails to give a high!|last=Kumar|first=P Nagendra|website=Telangana Today}}</ref> == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} == బయటి లంకెలు == * {{IMDb title|id=tt11058176|title=90ఎంఎల్}} [[వర్గం:2019 తెలుగు సినిమాలు]] [[వర్గం:తెలుగు ప్రేమకథ చిత్రాలు]] [[వర్గం:పోసాని కృష్ణ మురళి సినిమాలు]] [[వర్గం:ఆలీ నటించిన సినిమాలు]] brl1fe2azs7yffmj02bgz7yvasilbg2 0 320147 3609908 3189090 2022-07-29T08:43:20Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 /* పాటలు */ wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = సుబ్రహ్మణ్యపురం | image = Subrahmanyapuram Movie Poster.jpg | caption = సుబ్రహ్మణ్యపురం సినిమా పోస్టర్ | director = ధీరేంద్ర సంతోష్ జాగర్లపూడి | producer = బీరం సుధాకరరెడ్డి<br />ధీరజ్ బొగ్గరం | writer = ధీరేంద్ర సంతోష్ జాగర్లపూడి | starring = {{plainlist| *[[యార్లగడ్డ సుమంత్ కుమార్|సుమంత్]] *[[ఈషా రెబ్బ‌(నటి)|ఈషా రెబ్బ]] *[[సాయి కుమార్]] *[[సురేష్ (నటుడు)|సురేష్]] }} | music = [[శేఖర్ చంద్ర]] | narrator = [[రానా దగ్గుబాటి]] | cinematography = ఆర్.కె. ప్రతాప్ | editing = కార్తీక శ్రీనివాస్ | studio = సుధాకర్ ఇంపెక్స్ ఐపిఎల్<br />టారస్ సినీకార్ప్ | distributor = | released = 7 డిసెంబరు, 2018 | runtime = | country = భారతదేశం | language = తెలుగు | budget = <!--Must be attributed to a reliable published source with an established reputation for fact-checking. No blogs, no IMDb.--> | gross = }} '''సుబ్రహ్మణ్యపురం''''','' 2018 డిసెంబరు 7న విడుదలైన తెలుగు మిస్టరీ థ్రిల్లర్ సినిమా. సుధాకర్ ఇంపెక్స్ ఐపిఎల్, టారస్ సినీకార్ప్ బ్యానర్లలో బీరం సుధాకరరెడ్డి, ధీరజ్ బొగ్గరం నిర్మించిన ఈ సినిమాకి ధీరేంద్ర సంతోష్ జాగర్లపూడి దర్శకత్వం వహించాడు. ఇందులో [[యార్లగడ్డ సుమంత్ కుమార్|సుమంత్]], [[ఈషా రెబ్బ‌(నటి)|ఈషా రెబ్బ]], [[సాయి కుమార్]], [[సురేష్ (నటుడు)|సురేష్]] తదితరులు నటించగా, [[శేఖర్ చంద్ర]] సంగీతం అందించాడు. == నటవర్గం == {{Div col|colwidth=20em|gap=2em}} * [[యార్లగడ్డ సుమంత్ కుమార్|సుమంత్]] (కార్తీక్‌) * [[ఈషా రెబ్బ‌(నటి)|ఈషా రెబ్బ]] (ప్రియ) * [[సాయి కుమార్]] (ఆయుష్మాన్) * [[సురేష్ (నటుడు)|సురేష్]] (వర్మ) * సూర్య * [[రఘునాథ రెడ్డి]] * అమిత్ శర్మ * వజ్జ వెంకట గిరిధర్ * భద్రమ్ * జోష్ రవి * హర్షిణి *[[టిఎన్ఆర్]] {{div col end}} == నిర్మాణం == 2018 ఫిబ్రవరిలో దర్శకుడు, సుమంత్‌కు కథను వివరించాడు. ఈ సినిమాలో సుమంత్ నాస్తికుడిగా నటించాడు.<ref>{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/entertainment/movies/sumanth-on-what-made-him-take-up-subrahmanyapuram-though-he-isnt-fond-of-supernatural-thrillers/article25653881.ece|title=Sumanth's next is the supernatural thriller, 'Subrahmanyapuram'|last=Dundoo|first=Sangeetha Devi|date=December 3, 2018|website=The Hindu}}</ref> ఇది సుమంత్ 25వ సినిమా. 2018 మార్చిలో [[ఉగాది]] పండుగ సందర్భంగా ఈ సినిమా ప్రారంభించబడి, [[తూర్పు గోదావరి జిల్లా|తూర్పు గోదావరి]], [[హైదరాబాదు]]<nowiki/>లోని శ్రీరామపురంలో షూటింగ్ జరుపుకుంది.<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movies/news/sumanths-25th-flick-titled-subrahmanyapuram/articleshow/63397335.cms|title=Sumanth’s 25th flick titled, ‘Subrahmanyapuram’ - Times of India|website=The Times of India}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movies/news/subrahmanyapuram-shooting-underway-in-hyderabad/articleshow/64081178.cms|title=‘Subrahmanyapuram’ shooting underway in Hyderabad - Times of India|website=The Times of India}}</ref> 2018 జూలైలో సినిమా ఫస్ట్ లుక్ విడుదలయింది.<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movies/news/subramanyapuram-the-first-look-of-sumanth-akkineni-starrer-unveiled/articleshow/64824857.cms|title=‘Subramanyapuram’: The first look of Sumanth Akkineni starrer unveiled - Times of India|website=The Times of India}}</ref> ఆగస్టులో దాదాపు యాభై శాతం షూటింగ్ పూర్తిచేసుకుంది.<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movies/news/subrahmanyapuram-the-sumanth-starrer-has-completed-50-percent-of-the-shoot/articleshow/65337621.cms|title=‘Subrahmanyapuram’: The Sumanth starrer has completed 50 percent of the shoot - Times of India|website=The Times of India}}</ref> ఈ సినిమాలోని కొన్ని సన్నివేశాలకు [[రానా దగ్గుబాటి]] వాయిస్ ఓవర్ ఇచ్చాడు.<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movies/news/rana-daggubati-lends-his-voice-for-sumanths-subrahmanyapuram/articleshow/66895191.cms|title=Rana Daggubati lends his voice for Sumanth’s ‘Subrahmanyapuram’ - Times of India|website=The Times of India}}</ref> 2018 అక్టోబరు‌లో షూటింగ్ పూర్తయింది.<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movies/news/subrahmanyapuram-sumanth-wraps-up-the-shoot-of-his-next/articleshow/66105398.cms|title=‘Subrahmanyapuram’: Sumanth wraps up the shoot of his next - Times of India|website=The Times of India}}</ref> అక్టోబరు చివరలో [[దసరా]] పండుగ సందర్భంగా టీజర్ విడుదలయింది.<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movies/news/subrahmanyapuram-teaser-sumanth-plays-an-atheist-researcher-in-this-mystery-thriller/articleshow/66292235.cms|title=‘Subrahmanyapuram’ Teaser: Sumanth plays an atheist researcher in this mystery-thriller - Times of India|website=The Times of India}}</ref> నవంబరు‌లో సినిమా ట్రైలర్ విడుదలయింది.<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movies/news/subrahmanyapuram-trailer-riveting-tale-set-in-a-mysterious-village/articleshow/66747591.cms|title=‘Subrahmanyapuram’ Trailer: Riveting tale set in a mysterious village - Times of India|website=The Times of India}}</ref> == పాటలు == ఈ సినిమాలోని పాటలను [[శేఖర్ చంద్ర]] స్వరపరిచాడు.<ref name="A">{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/subrahmanyapuram-sumanth-unveils-the-lyrical-video-eerojila-from-the-film/articleshow/66936367.cms|title=‘Subrahmanyapuram’: Sumanth unveils the lyrical video 'EeRojila' from the film - Times of India|website=The Times of India}}</ref> * "ఈ రోజిలా" (రచన: సురేష్ బానిసెట్టి, గానం: [[అనురాగ్ కులకర్ణి]], నూతన)<ref name="A">{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/subrahmanyapuram-sumanth-unveils-the-lyrical-video-eerojila-from-the-film/articleshow/66936367.cms|title=‘Subrahmanyapuram’: Sumanth unveils the lyrical video 'EeRojila' from the film - Times of India|website=The Times of India}}</ref> * "స్నేహం" (రచన: పుర్ణాచారి, గానం: ధనుంజయ్) <ref name="B">{{Cite web|url=https://www.youtube.com/watch?v=zLxnzceZJ8k|title=Subrahmanyapuram Full Songs Jukebox - Sumanth, Eesha Rebba - Santhossh Jagarlapudi|date=3 December 2018|website=Madhura Audio}}</ref> * "సాహో షణ్ముఖ" (రచన: [[జొన్నవిత్తుల రామలింగేశ్వర రావు|జొన్నవితుల రామలింగేశ్వర రావు]], గానం: [[ఎస్. పి. బాలసుబ్రహ్మణ్యం|ఎస్పీ బాలసుబ్రహ్మణ్యం]]) == స్పందన == 123తెలుగు.కామ్ ఈ సినిమాకి 3/5 రేటింగ్ ఇచ్చింది.<ref>https://www.123telugu.com/reviews/subramanyapuram-telugu-movie-review.html</ref> [[ది హిందూ|ది ''హిందూ'']] పత్రిక ఈ సినిమాకి మిశ్రమ సమీక్ష ఇచ్చింది.<ref>{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/entertainment/movies/subrahmanyapuram-lacklustre-narration/article25690023.ece|title=‘Subrahmanyapuram’ review: Lacklustre narration|last=Chowdhary|first=Y. Sunita|date=December 7, 2018|website=The Hindu}}</ref> ''[[టైమ్స్ ఆఫ్ ఇండియా]]'' ఈ చిత్రానికి 2.5/5 ఇచ్చింది.<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movie-reviews/subrahmanyapuram/movie-review/66988535.cms|title=Subrahmanyapuram Movie Review {2.5/5}: Critic Review of Subrahmanyapuram by Times of India|website=The Times of India}}</ref> == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} == బయటి లింకులు == * {{IMDb title|8650030}} [[వర్గం:2018 తెలుగు సినిమాలు]] [[వర్గం:సుమంత్ నటించిన చిత్రాలు]] [[వర్గం:సాయి కుమార్ నటించిన చిత్రాలు]] [[వర్గం:సురేష్ నటించిన చిత్రాలు]] [[వర్గం:తెలుగు థ్రిల్లర్ సినిమాలు]] 2qapme2hh3rxch5icgwa6zylnosw1qd 0 327209 3609903 3436460 2022-07-29T08:41:38Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 /* పాటలు */ wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = వైశాఖం | image = | caption = | director = [[బి. జయ]] | producer = బి.ఎ. రాజు | writer = | starring = హరీష్<br>[[అవంతిక మిశ్రా]]<br>[[సాయికుమార్]] | music = డిజె వసంత్ | cinematography = వాలిశెట్టి వెంకట సుబ్బారావు | editing = బి. జయ | studio = విజే సినిమాస్ | distributor = | released = 2017, జూలై 21 | runtime = 140 నిముషాలు | country = భారత దేశం | language = తెలుగు }} '''వైశాఖం''', 2017 జూలై 21న విడుదలైన [[తెలుగు]] [[చలనచిత్రం]].<ref>{{Cite web|url=https://indiancine.ma/BKUN|title=Vaishakam (2017)|website=Indiancine.ma|access-date=2021-06-05}}</ref> విజె సినిమాస్ బ్యానరులో బి.ఎ. రాజు నిర్మించిన ఈ చిత్రానికి [[బి. జయ]] దర్శకత్వం వహించింది.<ref>{{Cite web|url=https://archive.telanganatoday.com/new-faces-make-vaishakam-refreshing|title=New faces make 'Vaishakam' refreshing|website=archive.telanganatoday.com|access-date=2021-06-05|archive-date=2021-06-05|archive-url=https://web.archive.org/web/20210605132317/https://archive.telanganatoday.com/new-faces-make-vaishakam-refreshing|url-status=dead}}</ref> ఇందులో హరీష్, [[అవంతిక మిశ్రా]],<ref>{{Cite web|url=https://www.hindustantimes.com/regional-movies/working-in-vaishakam-made-me-understand-basics-of-commercial-cinema-avantika/story-yeuBbnjDUBVifcVwwjoi1O.html|title=Working in Vaishakam made me understand basics of commercial cinema: Avantika|date=2017-07-20|website=Hindustan Times|language=en|access-date=2021-06-05}}</ref> [[సాయికుమార్]] నటించగా, డిజే వసంత్ సంగీతం అందించాడు.<ref>{{Cite web|url=https://www.cinemaexpress.com/reviews/telugu/2017/jul/21/vaishakam-the-human-connection-1231.html|title=Vaishakam: An uneven love story|website=The New Indian Express|language=en|access-date=2021-06-05}}</ref> == కథా నేపథ్యం == హైదరాబాద్‌లోని ఓ అపార్ట్‌మెంట్‌లో ఉంటున్న వేణు (హరీశ్‌) తన అవసరాల కోసం అందులో ఉన్న వారందరినీ ఏదో ఒక పనికోసం వాడుకొంటుంటాడు. కొన్నిరోజుల తరువాత ఆ అపార్ట్‌మెంట్‌లోకి భాను (అవంతిక) అనే అమ్మాయి అద్దెకు దిగుతుంది. వేణు ప్రేమికురాలిని అంటూ అబద్ధం చెప్పి బ్యూటీపార్లర్ నడుపుతుంటుంది. వేణు ఎదురవడంతో అసలు సమస్య మొదలవుతుంది. దాంలో ఇద్దరూ ఒప్పందం కుదురుచుకుంటారు. తరువాత, వారి స్నేహం ప్రేమగా మారుతుంది. ఇద్దరికీ ఎప్పుడూ మనస్పర్ధాలు రావడం, గొడవపడటం జరుగుతుంది. అసలు భాను ఎవరు? ఆమె అక్కడికి ఎందుకు వచ్చింది? వీరి ప్రేమ ఎలా సుఖాంతం అయ్యింది అనేది మిగతా కథ.<ref>{{Cite web|url=http://www.andhravilas.net:80/te/vaishakam-movie-review-119915|title=వైశాఖం మూవీ రివ్యూ|website=Andhravilas|url-status=live|access-date=2021-06-05}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://greattelangaana.com/vaishakam-movie-review/|title=Vaishakam Movie Review|last=Telangaana|first=Great|date=2017-07-21|website=Great Telangaana|language=en-US|access-date=2021-06-05}}</ref> == నటవర్గం == {{Div col|colwidth=25em|gap=2em}} * హరీష్ * [[అవంతిక మిశ్రా]] * [[సాయికుమార్]] * [[బలిరెడ్డి పృథ్వీరాజ్|పృథ్వీరాజ్]] * [[యనమదల కాశీ విశ్వనాథ్|కాశీ విశ్వనాథ్]] * [[రమాప్రభ]] * [[గుండు సుదర్శన్]] * [[ఈశ్వరీ రావు]] {{div col end}} == పాటలు == ఈ సినిమాకు డిజె వసంత్ సంగీతం అందించాడు.<ref>{{Cite web|url=https://naasongs.com/vaisakham-2017-1.html|title=Vaisakham Songs Download|date=2017-03-16|website=Naa Songs|language=en-US|access-date=2021-06-05}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://naasongsmp3.info/vaisakham-2017-telugu-songs-download/|title=Vaisakham (2017) Telugu Songs Download {{!}} Naa Songs|last=admin|language=en-US|access-date=2021-06-05}}</ref> # ప్రార్థిస్తానే - సాయి చరణ్ # కమాన్ కంట్రీ చిలకా- [[రమ్య బెహరా]], [[అనురాగ్ కులకర్ణి]] # వైశాఖం - అనురాగ్ కులకర్ణి, సత్య యామిని # భానుమతి భానుమతి - సాయి చరణ్, రమ్య బెహారా # దగ్గరగా రావోద్దిలాగ - సింహా, రమ్య బెహారా # వైశాఖం (థీమ్ 1) - డిజే వసంత్ # వైశాఖం (థీమ్ 2) - డిజే వసంత్ == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} == ఇతర లంకెలు == *{{IMDb title|id=0393144}} [[వర్గం:2017 తెలుగు సినిమాలు]] [[వర్గం:తెలుగు ప్రేమకథ చిత్రాలు]] [[వర్గం:సాయి కుమార్ నటించిన చిత్రాలు]] [[వర్గం:రమాప్రభ నటించిన చిత్రాలు]] oaydkgc3tr5621qb8ealry1469b2b65 0 327877 3609947 3583017 2022-07-29T10:30:24Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 /* నటీనటులు */ wikitext text/x-wiki {{short description|2020 Indian Hindi film by Mukesh Chhabra}} {{Use dmy dates|date=January 2021}} {{Use Indian English|date=November 2020}} {{Infobox film | name = దిల్ బెచారా | image = Dil Bechara film poster.jpg | caption = | director = ముఖేష్ చ‌బ్రా | producer = ఫాక్స్ స్టార్ స్టూడియోస్‌ | screenplay = సుప్రతిమ్ సేన్ గుప్తా <br />శశాంక్ ఖైతాన్ | story = | based_on = జాన్ గ్రీన్ నవల - ది ఫాల్ట్ ఇన్ అవర్ స్టార్స్ | starring = [[సుశాంత్ సింగ్ రాజ్‌పుత్]]<br />సంజ‌న సంఘీ | narrator = | music = ఏ.ఆర్‌. రెహమాన్‌ | cinematography = సేతు | editing = ఆరిఫ్ షేక్ | studio = ఫాక్స్ స్టార్ స్టూడియోస్‌ | distributor = డిస్నీ + హాట్ స్టార్ | released = {{Film date|df=yes|2020|07|24}} | runtime = 101 నిముషాలు | country = {{IND}} | language = హిందీ | budget = 25–30 కోట్లు<ref name="budget">{{cite news |last1=Jha |first1=Lata |title=Sushant Singh Rajput's Dil Bechara notches up biggest opening for Disney+Hotstar |url=https://www.livemint.com/news/india/sushant-singh-rajput-s-dil-bechara-notches-up-biggest-opening-for-disney-hotstar-11595672804506.html |access-date=23 August 2020 |work=Livemint |date=25 July 2020 |language=en |archive-date=5 September 2020 |archive-url=https://web.archive.org/web/20200905091412/https://www.livemint.com/news/india/sushant-singh-rajput-s-dil-bechara-notches-up-biggest-opening-for-disney-hotstar-11595672804506.html |url-status=live }}</ref> | gross = 2వేల కోట్ల <ref name="2వేల కోట్ల క‌లెక్ష‌న్సా..దిల్ బెచారా వ‌సూళ్ల ప్ర‌వాహం">{{cite news |last1=Velugu |first1=V6 |title=2వేల కోట్ల క‌లెక్ష‌న్సా..దిల్ బెచారా వ‌సూళ్ల ప్ర‌వాహం |url=https://www.v6velugu.com/rs-2000-crore-opening-for-sushant-singh-rajputs-dil-bechara-film-gets-95-million-views-in-24-hours |accessdate=18 June 2021 |work=V6 Velugu |date=30 July 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210618092125/https://www.v6velugu.com/rs-2000-crore-opening-for-sushant-singh-rajputs-dil-bechara-film-gets-95-million-views-in-24-hours |archivedate=18 జూన్ 2021 |language=en |url-status=live }}</ref> }} '''దిల్ బెచారా''' 2020లో విడుదలైన హిందీ సినిమా. ఫాక్స్ స్టార్ స్టూడియోస్‌ బ్యానర్ పై నిర్మించిన ఈ చిత్రానికి ముఖేష్ చ‌బ్రా దర్శకత్వం వహించాడు.[[సుశాంత్ సింగ్ రాజ్‌పుత్]], సంజ‌న సంఘీ, [[సైఫ్ అలీ ఖాన్]] ప్రధాన పాత్రల్లో నటించారు. ఈ సినిమా 24 జూలై 2020న డిస్నీ హాట్ స్టార్‌లో విడుద‌లైంది.<ref name="సుశాంత్ చివరి చిత్రం ‘దిల్ బెచారా’ ట్రైలర్‌కు రికార్డ్ లైక్స్">{{cite news |last1=Andhrajyothy |title=సుశాంత్ చివరి చిత్రం ‘దిల్ బెచారా’ ట్రైలర్‌కు రికార్డ్ లైక్స్ |url=https://www.andhrajyothy.com/telugunews/dil-bechara-trailer-crossed-6-million-likes-on-youtube-2020070703395868 |accessdate=18 June 2021 |work=andhrajyothy |date=7 July 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210618093627/https://www.andhrajyothy.com/telugunews/dil-bechara-trailer-crossed-6-million-likes-on-youtube-2020070703395868 |archivedate=18 జూన్ 2021 |language=te |url-status=live }}</ref> ==కథ== మన్నీ(సుశాంత్ సింగ్), కిజీ బాసు (సంజన సంఘీ) ఇద్దరు క్యాన్స‌ర్‌ పేషెంట్స్. మన్నీ క్యాన్సర్ ని లెక్క చేయకుండా లైఫ్ ఎంజాయ్ చేస్తూ ఉంటాడు. కిజీ బాసు మామూలు కోరికలు ఉన్న అమ్మాయిలాగే ఉన్నా కూడా కేన్సర్ కారణంగా అన్నింటికి దూరంగా ఉంటుంది. అలాంటి ఆమె జీవితంలోకి మ్యానీ వస్తాడు. కిజీ బాసూ. తెలియకుండానే మన్నీతో ప్రేమలో పడిపోతుంది. ఇద్దరూ ఎప్పుడు చనిపోతారో తెలియని విషమ పరిస్థితుల్లోనే ఉంటారు. అలాంటి తరుణంలో కిజీ కోరికలను కూడా ఒక్కొక్కటిగా తీరుస్తుంటాడు మ్యానీ. క్యాన్సర్ పేషెంట్స్ గా చివరి దశలో ఉన్న ఈ ప్రేమ జంట కథ ఎలా ముగిసింది? అనేది మిగతా సినిమా కథ.<ref name="Dil Bechara Movie Review: Sushant Singh Rajput's swan song">{{cite news |last1=India Today |first1= |title=Dil Bechara Movie Review: Sushant Singh Rajput's swan song |url=https://www.indiatoday.in/movies/bollywood/story/dil-bechara-movie-review-sushant-singh-rajput-sanjana-sanghi-1704083-2020-07-24 |accessdate=18 June 2021 |work=India Today |date=24 July 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210618093302/https://www.indiatoday.in/movies/bollywood/story/dil-bechara-movie-review-sushant-singh-rajput-sanjana-sanghi-1704083-2020-07-24 |archivedate=18 జూన్ 2021 |language=en |url-status=live }}</ref> ==నటీనటులు== *సుశాంత్ సింగ్ రాజ్ పుత్‌ *సంజ‌న సంఘీ *సైఫ్ అలీఖాన్‌ *[[స్వస్తిక ముఖర్జీ]] *[[ఇషా శర్వాణి]] ==సాంకేతిక నిపుణులు== *ద‌ర్శక‌త్వం : ముఖేష్ చ‌బ్రా *నిర్మాణం : ఫాక్స్ స్టార్ స్టూడియోస్‌ *సంగీతం : ఏ.ఆర్‌. రెహమాన్‌ ==మూలాలు== [[వర్గం:2020 సినిమాలు]] [[వర్గం:హిందీ సినిమా]] 0ra3c7f20u9gi481snamzyw91bd6wsi 2 330311 3609624 3512377 2022-07-28T13:26:44Z 117.209.237.174 Change wikitext text/x-wiki <ref>{{Cite web|title=యంగ్ స్టార్ యాసిన్ మీడియా - YouTube|url=https://www.youtube.com/channel/UCmmHqjOR3-srRh4r1qKTQ6g|access-date=2022-04-17|website=www.youtube.com}}</ref>'''<ref>{{Cite journal|last=Young Star Yasin Media|first=Young StarYasin|last2=Young Star Yasin Media|first2=SAYYED YASIN|last3=Khan|first3=Yasin|last4=Ghaffar|first4=Abdul|last5=Jamil|first5=Yasir|last6=Ahmad|first6=Irfan|date=2018|title=STUDY OF PARTICLE DYNAMICS IN A SWIRLING FLUIDIZED BED BY USING A MESH-TYPE AIR DISTRIBUTOR|url=http://dx.doi.org/10.1615/jpormedia.2018021481|journal=Journal of Porous Media|volume=21|issue=11|pages=1059–1068|doi=10.1615/jpormedia.2018021481|issn=1091-028X}}</ref>'''<ref group="Social media ">Young Star Yasin</ref>SAYYED YASIN 🇮🇳⭐🇮🇳⭐🇮🇳⭐🇮🇳⭐🇮🇳⭐🇮🇳⭐🇮🇳⭐🇮🇳⭐⭐⭐ 1) YOUTUBE CHANNEL : YOUNG STAR YASIN Media 🇮🇳⭐🇮🇳⭐🇮🇳⭐🇮🇳⭐🇮🇳⭐🇮🇳🇮🇳⭐🇮🇳⭐⭐🇮🇳🇮🇳 MEDI A 2) INSTAGRAM : YOUNG STAR YASIN 3) GOOGLE SEARCH 🔍🔎 : YOUNG STAR YASIN 4) FACEBOOK : YOUNG STAR YASIN ( SAYYED YASIN) భారతదేశం లో ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రం లో గుంటూరు జిల్లా గుంటూరు నగరం లో ప్రస్తుతం నివసిస్తున్నారు. పూర్తి పేరు : సయ్యద్ యాసిన్ S/O. : సయ్యద్ బుజ్జీ పుట్టిన తేది:02-10-2004 పుట్టిన ప్రదేశం : GUNTUR చదువు (విద్యా) : 1 వ తరగతి నుంచి 3 వ తరగతి వరకు అంజుమన్ - ఇ- ఇస్లామీయ గుంటూరు నగరం లో పాటశాల లో చదివారు 4వ తరగతి మరియు 5వ తరగతి పచ్చిమ గోదావరీ జిల్లా లోని నిడదవోలు మండలం నగరం లో SK FB MPL ELE పాటశాల లో చదివారు. 6వ తరగతి మరియు 7,8 తరగతులు SRI NTR MPL పాటశాల లో చదివారు. 9వ తరగతి ప్రభుత్వ ఉన్నత పాటశాల నిడదవోలు లో చదివారు. 10 వ తరగతి గుంటూరు నగరం లో ప్రభుత్వ బాలుర ఉన్నత పాటశాల లో చదివారు. ఇంటర్ విద్య గుంటూరు నగరం లో స్థానిక హిందూ కళాశాల లో పూర్తి చేశారు. SOCIAL MEDIA లో మంచి పేరు తెచ్చుకున్న వ్యక్తి గా ప్రస్తుతం కొనసాగుతున్నారు. <references group="Social media" responsive="" /> nvmz3fflxh11qgvmosvtag8dwt50vfv 6 332405 3609941 3277813 2022-07-29T10:20:56Z స్వరలాసిక 13980 స్వరలాసిక, [[దస్త్రం:SriKrishnadevaraya(1970film).jpg]] యొక్క కొత్త కూర్పును ఎక్కించారు wikitext text/x-wiki == సారాంశం == {{Non-free use rationale video cover| Media=film | Article = శ్రీకృష్ణదేవరాయలు (సినిమా) | Use = Infobox <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = శ్రీకృష్ణదేవరాయలు (సినిమా) | Distributor = | Publisher = | Type = | Website = | Owner = పద్మినీ పిక్చర్స్ | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = | Source = https://in.pinterest.com/pin/470696598534295391/?lp=true | Portion = | Low_resolution = | Purpose = <!-- Must be specified if Use is not Infobox / Header / Section / Artist --> | Replaceability = | other_information = }} == Licensing: == {{Non-free video cover|image has rationale=yes}} 5g600ao94d3xu1au3ekzc2gbob6pzpr 0 333585 3609684 3433588 2022-07-28T17:58:21Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki {{Infobox law enforcement agency | agencyname = నిజామాబాద్ పోలీస్ కమిషనరేట్ | logo = | motto = కర్తవ్యం, గౌరవం, కరుణ | formedyear = 1876 ఎ.డి<ref name="nizamabad.nic.in">{{cite web|url=http://nizamabad.nic.in/code/history.htm|title=History of Indur|publisher=Nizamabad.nic.in|access-date=18 August 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20150619155914/http://nizamabad.nic.in/code/history.htm|archive-date=19 June 2015|url-status=dead}}</ref> | legaljuris = [[నిజామాబాదు జిల్లా]] | divtype = రాష్ట్రం | divname = [[తెలంగాణ]] | subdivtype = నగరం | subdivname = [[నిజామాబాదు]] | country = భారతదేశం | headquarters = [[నిజామాబాదు|నిజామాబాదు నగరం]] | employees = కమీషనర్ ఆఫ్ పోలీసు <br />డిప్యూటి కమీషనర్ <br />అడిషినల్ డిప్యూటి కమీషనర్స్<br/>పోలీసు ఇస్స్పెక్టర్స్ <br />అసిస్టెంట్ పోలీసు ఇస్స్పెక్టర్స్ <br />సబ్ ఇస్స్పెక్టర్స్ | dmap = {{Location map|India Telangana |position=right |lat=18.672 |long=78.094 }} | stationtype = స్టేషను | stations = 35 <ref>{{cite web|url=http://nizamabadpolice.com/circles.html|title=List of police stations in nizamabad|publisher=Nizamabad Police|access-date=18 August 2021}}</ref> | lockups = | vehicle1type = కార్లు | vehicles1 = మహేంద్ర బొలెరో 44,<ref>{{cite web|url=http://portal.nizamabadpolice.com/news_portal/try2.aspx?data=176|title=Photos of Police Vehicles|publisher=Nizamabad PoliceNizamabad.nic.in|access-date=18 August 2021}}</ref> టయోట ఇన్నోవా క్రిస్టా ~20 | vehicle2type = మోటార్ సైకిల్స్ | vehicles2 = [[హీరో మోటోకార్ప్|హీరో గ్లామర్]] 50<ref>{{cite web |url=http://gonizamabad.com/blue-colts-cops-get-new-bikes/ |title=Blue Colts Cops Get New Bikes |publisher=Gonizamabad.com |date=2015-04-22 |access-date=2015-06-25 |website= |archive-date=2015-06-24 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150624133427/http://gonizamabad.com/blue-colts-cops-get-new-bikes/ |url-status=dead }}</ref> | vehicle3type = జీపులు | vehicles3 = రక్షక్ జీపులు ~50 | chief1name = కార్తికేయ శర్మ | chief1position = కమీషనర్ ఆఫ్ పోలీసు | sworn = | unsworn = | parentagency = [[తెలంగాణ పోలీసు|తెలంగాణ రాష్ట్ర పోలీస్]] | governingbody = తెలంగాణ ప్రభుత్వం | website = {{Official website|http://nizamabadpolice.com/}} }} '''నిజామాబాద్ పోలీస్ కమిషనరేట్''' అనేది [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని [[నిజామాబాదు జిల్లా]]<nowiki/>లో చట్టాన్ని అమలుచేయడానికి, నేర దర్యాప్తులో ప్రాథమిక బాధ్యతలను కలిగి ఉన్న [[పోలీసులు|నగర పోలీసు]] విభాగం. దీనికి పోలీస్ కమిషనర్ నేతృత్వం వహిస్తాడు. 1847లో [[హైదరాబాద్ రాజ్యం|హైదరాబాద్ స్టేట్]] పరిధిలోని నగర పోలీస్ వ్యవస్థ ఏర్పాటుచేయబడింది. నిజామాబాద్‌ జిల్లా పరిధిలో జిల్లా పోలీసు కమిషనరేట్ కార్యాలయం ద్వారా నిర్వహించబడుతుంది.<ref>{{Cite web|url=https://www.thehansindia.com/posts/index/Telangana/2016-10-12/Nizamabad-gets-Police-Commissionerate-/258328|title=Nizamabad gets Police Commissionerate|date=12 October 2016|website=The Hans India}}</ref> == చరిత్ర == 1905లో [[నిజాం]] కాలంలో నిజామాబాదు స్థాపించబడింది. 18వ శతాబ్దంలో [[నిజాం|హైదరాబాద్ నిజాం]] రాజు [[దక్కన్ పీఠభూమి|దక్కన్]] ప్రాంతాన్ని పాలించాడు. అతని పాలనలో చట్టాన్ని అమలుచేసే సంస్థ ఏర్పడింది. 2016 అక్టోబరు వరకు డిప్యూటీ ఇన్స్పెక్టర్ జనరల్ ఈ నిజామాబాద్ పోలీస్ వ్యవస్థకు ముఖ్య అధికారిగా ఉండేవాడు. తెలంగాణ జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ సమయంలో ముఖ్యమంత్రి [[కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖరరావు|కె. చంద్రశేఖర్ రావు]] నిజామాబాద్ జిల్లా పోలీసు కమిషనరేట్ గా అప్ గ్రేడ్ చేసే తీర్మానాన్ని ఆమోదించాడు.<ref>{{Cite web|url=https://www.deccanchronicle.com/nation/current-affairs/220916/police-commissionerate-to-be-set-up-soon-in-nizamabad.html|title=Police Commissionerate to be set up soon in Nizamabad|date=22 September 2016|website=Deccan Chronicle}}</ref> == సంస్థాగత నిర్మాణం == ఐపిఎస్ అధికారైన పోలీస్ కమిషనర్ నేతృత్వంలో నిజామాబాద్ పోలీస్ కమిషనరేట్ ఉంటుంది.<ref>{{Cite web|url=http://nizamabadpolice.com/officers_contact_list.html|title=Officers Contact List &#124;&#124; Police Station Contact List &#124;&#124; Police Department, Nizamabad, Andhra Pradesh, India|publisher=Nizamabadpolice.com|access-date=18 August 2021}}</ref> ఇందులో 3 సబ్ డివిజన్లు ఉన్నాయి. ప్రతి డివిజనులో సర్కిల్స్ ఉంటాయి. ప్రతి సర్కిల్ లో నిర్దిష్ట సంఖ్యలో పోలీస్ స్టేషన్లు ఉంటాయి.<ref>{{Cite web|url=http://nizamabadpolice.com/circles.html|title=Inspectors as SHO &#124;&#124; Police Department, Nizamabad, Telangana, India|publisher=Nizamabadpolice.com|access-date=18 August 2021}}</ref> ఈ ప్రతి సర్కిల్‌కు సర్కిల్ ఇన్స్‌పెక్టర్, ప్రతి పోలీస్ స్టేషన్‌కు సబ్ ఇన్‌స్పెక్టర్ నేతృత్వం వహిస్తాడు. జిల్లావ్యాప్తంగా అధికార పరిధి జిల్లా పోలీసు కమిషనరేట్ కార్యాలయం ద్వారా నిర్వహించబడుతుంది. {| class="wikitable" ! డివిజను ! సర్కిల్ ! పోలీస్ స్టేషన్లు |- | '''ఉత్తర నిజామాబాద్''' | టౌన్ సర్కిల్, ట్రాఫిక్ సర్కిల్, నార్త్ రూరల్ సర్కిల్, ఎస్.హెచ్.ఓ. జోన్ | 08 |- | '''దక్షిణ నిజామాబాద్''' | దక్షిణ గ్రామీణ సర్కిల్, డిచ్‌పల్లి సర్కిల్, ధర్పల్లి సర్కిల్ | 10 |- | '''ఆర్మూర్''' | ఆర్మూర్ రూరల్, భీమ్‌గల్ సర్కిల్ | 10 |- | '''బోధన్''' | బోధన్ రూరల్, రుద్రూర్ సర్కిల్ | 07 |} == మౌలిక సదుపాయాలు == === ఇంటర్‌సెప్టర్ వాహనాలు === [[దస్త్రం:Nizamabad_Police_Interceptor.jpg|కుడి|thumb| ఇంటర్‌సెప్టర్‌లో 360 డిగ్రీల తిరిగే కెమెరా అతివేగంగా వెళ్లే వాహనాలను గుర్తిస్తుంది]] శాంతిభద్రతలను కాపాడటానికి 2015లో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం పోలీస్ ఇంటర్‌సెప్టర్ వాహనాన్ని (మల్టీ-పర్పస్ ఎస్‌యూవీ) కేటాయించింది. ఇందులో అధునాతన స్పీడ్ కెమెరా, బ్రీత్ ఎనలైజర్ అమర్చబడింది. దీనిద్వారా ఎవరైనా మద్యం సేవించిన తర్వాత వాహనం నడుపుతున్నారా అని తెలుసుకోవచ్చు. ఈ వాహనంలో 360 డిగ్రీల తిరిగే కెమెరా ఉంది.<ref>{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/news/national/telangana/police-interceptor-vehicle-launched-in-nizamabad/article7381641.ece|title=Police interceptor vehicle launched in Nizamabad|date=3 July 2015|via=www.thehindu.com}}</ref> === ఆన్‌లైన్ సేవ === 2015, ఫిబ్రవరి నుండి నిజామాబాద్ పోలీసులు సోషల్ నెట్‌వర్క్ [[వాట్స్‌యాప్|వాట్సప్]] ద్వారా క్రైమ్ రిపోర్టింగ్ సేవలను అందించారు. నేరస్తులను పట్టుకోవడానికి పోలీసులకు సహాయపడే వీడియో లేదా క్లిప్పింగ్‌లను ''+919491398540 అనే మొబైల్ నంబర్ కు పౌరులు పంపవచ్చని ఎస్పీ చెప్పాడు.''<ref>{{Cite web|url=http://gonizamabad.com/complaints-via-whatsapp/|title=Complaints Via WhatsApp|access-date=2021-08-18|website=|archive-date=2019-04-23|archive-url=https://web.archive.org/web/20190423120631/http://gonizamabad.com/complaints-via-whatsapp/|url-status=dead}}</ref> == శాఖలు == === క్రైమ్ బ్రాంచ్ === [[దస్త్రం:Nizamabad_Police_Vehicle.jpg|కుడి|thumb| నిజామాబాద్ సిటీ పోలీస్ కారు]] నిజామామాదు నగరంలో, జిల్లాలో నేరాల నివారణకోసం ఏర్పాటుచేసిన నిజామాబాద్ పోలీసుల ప్రధాన శాఖ ఇది. దీనికి సూపరింటెండెంట్ ఆఫ్ పోలీస్ నేతృత్వం వహిస్తాడు. 2012లో నగరాన్ని రాడార్ కిందకు తీసుకురావాలనే ప్రణాళికతో ప్రభుత్వం నుండి ఆర్థిక సహాయం తీసుకోకుండా నగరంలో 11 ముఖ్యమైన జంక్షన్లలో 22 సీసీ కెమెరాలు ఏర్పాటు చేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite news|url=http://m.thehindu.com/news/national/telangana/cctvs-lie-unused-in-nizamabad/article6662198.ece/|title=CCTVs lie unused in Nizamabad|date=4 December 2014|work=Thehindu.com|access-date=18 April 2015|url-status=dead|archive-url=https://archive.today/20150507185335/http://m.thehindu.com/news/national/telangana/cctvs-lie-unused-in-nizamabad/article6662198.ece/|archive-date=7 May 2015}}</ref> ''[[ఈదుల్ అజ్ హా]],'' ''[[వినాయక చవితి]]'' పండుగల సమయంలో ట్రాఫిక్‌ను పర్యవేక్షించడానికి, ఇరు వర్గాల మధ్య విభేదాలను నివారించడానికి 2015లో అదనంగా 50కి పైగా సీసీ కెమెరాలు ఏర్పాటు చేయబడ్డాయి. [[దస్త్రం:Nizamabad_Police_Commissionerate.jpg|కుడి|thumb| నిజామాబాద్ కమిషనరేట్ ప్రధాన కార్యాలయం]] === ట్రాఫిక్ శాఖ === [[దస్త్రం:Nizamabad_Police_SUV2.jpg|కుడి|thumb| నిజామాబాద్ ట్రాఫిక్ పోలీస్ వాహనం]] ట్రాఫిక్ భద్రత, ట్రాఫిక్ నిబంధనలు, ప్రమాదాల నివారణలకు ఈ ట్రాఫిక్ శాఖ వ్యవహరిస్తుంది. ట్రాఫిక్ పోలీసులు కొత్తగా కేటాయించిన మహీంద్రా బొలెరోలు, పాత రక్షక్ జీపులను పెట్రోలింగ్ కోసం ఉపయోగిస్తుంటారు. ట్రాఫిక్ శాఖలో హైవే పెట్రోల్ యూనిట్ కూడా ఉంది.<ref>{{Cite web|url=http://www.thehindu.com/2004/05/01/stories/2004050106260300.htm|title=Nizamabad News: Patrol party saves accident victim|website=The Hindu|access-date=18 August 2021}}</ref> నగరం సీసీ కెమెరాల పర్యవేక్షణలో ఉన్నందున ట్రాఫిక్, నేరాల పర్యవేక్షణ కోసం ఒక కంట్రోల్ రూమ్ ఏర్పాటు చేయబడింది. === షీ టీమ్స్ === ఈవ్ టీజింగ్, మహిళలపై వేధింపులను అరికట్టే లక్ష్యంతో, తెలంగాణ రాష్ట్ర పోలీస్ విభాగం 2015 ఏప్రిల్ నెలలో ప్రతి జిల్లాలో [[షి టీమ్స్]] ను ప్రారంభించింది. నిజామాబాదు జిల్లా పరిధిలోని ఐదు షీ టీమ్స్<ref>{{Cite web|url=http://www.thehansindia.com/posts/index/2015-04-03/SHE-Teams-launched-in-Nizamabad-141651|title=SHE Teams Launched in Nizamabad - The Hans India|publisher=Thehansindia.com|access-date=18 August 2021}}</ref> పోలీసు సబ్ స్టేషన్ ఇన్‌స్పెక్టర్, ఒక మహిళా కానిస్టేబుల్, ముగ్గురు ఇతర కానిస్టేబుళ్ళ బృందాలు బహిరంగ ప్రదేశాలలో జరిగే వేధింపులు, ఈవ్ టీజింగ్ నుండి మహిళలను రక్షించడానికి కాపలాగా ఉంటారు.<ref>{{Cite web|url=http://www.thehindu.com/news/national/telangana/she-teams-launched-in-adilabad-nizamabad/article7063695.ece|title=SHE teams launched in Adilabad, Nizamabad|last=S. Harpal Singh|website=Thehindu.com|access-date=18 August 2021}}</ref> ఈ షీ టీమ్స్ కు సొంత వాహనాలు, పోలీస్ స్టేషన్స్ కూడా ఉన్నాయి. === బ్లూ కోల్ట్స్ === బ్లూ కోల్ట్స్ అనేది సమర్థవంతమైన పోలీస్ వ్యవస్థ కోసం, నేరాలను అరికట్టడానికి, జిల్లావ్యాప్తంగా నిఘా ఉంచడానికి ఏర్పాటుచేసిన పోలీస్ ఫోర్స్ విభాగం. 2015లో [[తెలంగాణ ప్రభుత్వం]] ఈ బ్లూ కోల్ట్‌లను ప్రవేశపెట్టింది, ఈ జిల్లాకు 50 మోటార్ వాహనాలను కేటాయించింది.<ref>{{Cite web|url=http://m.newshunt.com/india/english-newspapers/thehansindia/telangana/50-motorcycles-presented-to-blue-colts-teams_38725711/c-in-l-english-n-hans-ncat-telangana|title=50 motorcycles presented to Blue Colts teams|website=M.newshunt.comN|access-date=18 August 2021}}</ref> పోలీసు రక్షక్ బృందాలు సమయానికి చేరుకోలేని ప్రాంతాలకు ఈ బ్లూ కోల్ట్స్ బృందాలు చేరుకోగలవు. === మొబైల్ పెట్రోలింగ్ === జిల్లాలో శాంతిభద్రతల పరిరక్షణ కోసం జిల్లాలోని ప్రతి పోలీస్ స్టేషన్‌లో పెట్రోలింగ్ కోసం సొంత నాలుగు చక్రాల వాహనాలు, ద్విచక్ర వాహనాలు ఉంటాయి. ప్రతి కారులో 5 నుండి 6 మంది పోలీసులు [[నిజామాబాదు]]లో అర్ధరాత్రి పెట్రోలింగ్ చేస్తుంటారు.<ref>{{Cite web|url=http://www.thehindu.com/thehindu/2000/01/03/stories/02030002.htm|title=9 Kashmiris held in Nizamabad|website=The Hindu|access-date=18 August 2021}}</ref> == ఇవికూడా చూడండి == * [[హైదరాబాదు నగర పోలీసులు]] * [[కరీంనగర్ పోలీస్ కమీషనరేట్]] * [[సైబరాబాద్ మెట్రోపాలిటన్ పోలీసు]] * [[రాచకొండ పోలీస్ కమీషనరేట్]] == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:నిజామాబాదు జిల్లా]] [[వర్గం:తెలంగాణ పోలీసు]] 3m8rra2wbyet2sninczz4hrf1tm9fub 0 333617 3609682 3464584 2022-07-28T17:57:50Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki {{Infobox law enforcement agency |agencyname = కరీంనగర్ పోలీస్ కమీషనరేట్ |commonname = కరీంనగర్ నగర పోలీస్ |abbreviation = |logo = Karimnagar Police Logo.jpg |logocaption = |imagesize = |motto = |mottotranslated = |mission = |formedyear = |formedmonthday = |preceding1 = |dissolved = |superseding = |employees = కమీషనర్ ఆఫ్ పోలీసు <br />డిప్యూటి కమీషనర్ <br />అడిషినల్ డిప్యూటి కమీషనర్స్<br/>పోలీసు ఇస్స్పెక్టర్స్ <br />అసిస్టెంట్ పోలీసు ఇస్స్పెక్టర్స్ <br />సబ్ ఇస్స్పెక్టర్స్ |volunteers = |budget = |legalpersonality= |country = భారతదేశం |countryabbr = |divtype = రాష్ట్రం |divname = [[తెలంగాణ]] |map = |mapcaption = |sizearea = |sizepopulation = |legaljuris = [[కరీంనగర్ జిల్లా]] |governingbody = తెలంగాణ ప్రభుత్వం |governingbodyscnd = |police = yes |local = yes |headquarters = [[కరీంనగర్]], [[తెలంగాణ]], {{flag|India}} |chief1name = |chief1position = కమీషనర్ ఆఫ్ పోలీస్ |parentagency = [[తెలంగాణ పోలీసు|తెలంగాణ రాష్ట్ర పోలీస్]] |stationtype = |stations = |website = |footnotes = |reference = }} '''కరీంనగర్ పోలీస్ కమిషనరేట్''' అనేది [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రంలోని [[కరీంనగర్ జిల్లా]]<nowiki/>లో చట్టాన్ని అమలుచేయడానికి, నేర దర్యాప్తులో ప్రాథమిక బాధ్యతలను కలిగి ఉన్న [[పోలీసులు|నగర పోలీసు]] విభాగం.<ref>{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/news/cities/Hyderabad/Khammam-made-police-commissionerate/article15478095.ece|title=Khammam made police commissionerate|date=10 October 2016|via=www.thehindu.com}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.business-standard.com/article/pti-stories/godavarikhani-karimnagar-police-commissionerates-to-open-116101000708_1.html|title=Godavarikhani, Karimnagar Police Commissionerates to open|date=10 October 2016|via=Business Standard}}</ref> దీనికి పోలీస్ కమిషనర్ నేతృత్వం వహిస్తాడు. [[వి.బి.కమలాసన్ రెడ్డి]] (ఐపిఎస్) ప్రస్తుతం కరీంనగర్ జిల్లా పోలీస్ కమీషనర్ గా ఉన్నాడు.<ref>{{Cite web|url=https://www.newindianexpress.com/states/telangana/2021/jul/28/telanganas-ips-officers-transferred-v-satyanarayana-appointed-karimnagar-cp-2336381.html|title=Telangana's IPS officers transferred, V Satyanarayana appointed Karimnagar CP|website=The New Indian Express|access-date=2021-08-19}}</ref> కరీంనగర్ జిల్లా పరిధి మొత్తం జిల్లా పోలీసు కమిషనరేట్ కార్యాలయం ద్వారా నిర్వహించబడుతుంది.<ref>{{Cite web|url=https://www.thehansindia.com/tags/Karimnagar-Police-Commissionerate|title=Karimnagar Police Commissionerate: Latest News, Videos and Photos of Karimnagar Police Commissionerate {{!}} The Hans India - Page 1|last=hansindia|website=www.thehansindia.com|language=en|access-date=2021-08-19}}</ref> == చరిత్ర == ఇక్కడి ప్రజలు కరీంనగర్ జిల్లాను మొదట ఎలగందల అని పిలిచేవారు. ఈ జిల్లా వేద అభ్యాసానికి ప్రధాన కేంద్రంగా ఉండేది. శాతవాహన సామ్రాజ్యపు ప్రధాన కేంద్రం ఇది. [[నిజాం]] రాజు కాలంలో కరీంనగర్ గా పేరు మార్చబడింది. జిల్లా విస్తీర్ణం 11,823 చదరపు కిలోమీటర్లు కాగా, ఇక్కడ 38,96,033 లక్షలమంది నివసిస్తున్నారు. ఈ జిల్లాలో 57 మండలాలు, 1103 గ్రామాలు ఉన్నాయి. ఉత్తరాన [[ఆదిలాబాద్ జిల్లా]], ఈశాన్యంలో [[మహారాష్ట్ర]], [[ఛత్తీస్‌గఢ్]] రాష్ట్రాలు, దక్షిణాన [[హన్మకొండ జిల్లా]], నైరుతిలో [[మెదక్ జిల్లా]], పశ్చిమాన [[నిజామాబాదు జిల్లా|నిజామాబాద్ జిల్లా]]<nowiki/>లు సరిహద్దులుగా ఉన్నాయి.<ref>{{Cite web|url=https://www.karimnagarpolice.in/aboutus.php|title=About Us :: Karimnagar Police Commissionerate Official Website|website=www.karimnagarpolice.in|access-date=2021-08-19}}</ref> == సంస్థాగత నిర్మాణం == ఐపిఎస్ అధికారైన పోలీస్ కమిషనర్ నేతృత్వంలో కరీంనగర్ పోలీస్ కమిషనరేట్ ఉంటుంది. ఇందులో సబ్ డివిజన్లు ఉన్నాయి. ప్రతి డివిజనులో సర్కిల్స్ ఉంటాయి. ప్రతి సర్కిల్ లో నిర్దిష్ట సంఖ్యలో పోలీస్ స్టేషన్లు ఉంటాయి. కరీంనగర్ జిల్లాలో 70 పోలీస్ స్టేషన్లు, 19 సర్కిళ్ళు, 6 – సబ్ డివిజన్‌లు ఉన్నాయి. జిల్లాలో సుమారు 5000 మంది పోలీసు అధికారులు పనిచేస్తున్నారు. ===పోలీస్ స్టేషన్లు === ఈ కమీషనరేట్ పరిధిలో కరీంనగర్ (I) టౌన్, కరీంనగర్ (II) టౌన్, కరీంనగర్ (III) టౌన్, కరీంనగర్ రూరల్, చింతకుంట, [[గన్నేర్‌వరం|గన్నేరువరం]], ఎల్ఎమ్డి కాలనీ, [[మానకొండూరు|మానకొండూర్]], [[చొప్పదండి]], [[గంగాధర]], [[రామడుగు (కరీంనగర్)|రామడుగు]], [[హుజూరాబాద్|హుజురాబాద్]], [[సైదాపూర్]], కేశవపట్నం, [[జమ్మికుంట]], [[ఎల్లంతకుంట]], [[వీణవంక]], [[చిగురుమామిడి]] మొదలైన పోలీస్ స్టేషన్లు ఉన్నాయి. == పనితీరు == పోలీసులు చేసిన నిర్విరామ ప్రయత్నాల కారణంగా, నక్సలెట్స్ బెదిరింపులు తగ్గాయి. ఇతర పోలీసు శాఖలలో పోలీస్తే కరీంనగర్ పోలీస్ రాష్ట్రంలో మంచి పేరు తెచ్చుకుంది. పరిపాలనా సౌలభ్యం కోసం, నేరాల నివారణ, గుర్తింపు, సమర్థవంతమైన, మెరుగైన పోలీసింగ్, పరిపాలనలో సమర్ధతను బలోపేతం చేయడానికి పోలీస్ ఫోర్స్ ప్రధానంగా దిగువ పేర్కొన్న అనేక ముఖ్యమైన విభాగాలుగా విభజించబడింది.<ref>{{Cite web|url=https://karimnagar.telangana.gov.in/karimnagar-police/|title=POLICE {{!}} Karimnagar {{!}} India|language=en-US|access-date=2021-08-19}}</ref> {{Div col|colwidth=25em|gap=2em}} #పరిపాలన #సివిల్ పోలీసులు #సాయుధ రిజర్వ్ పోలీసులు #జిల్లా స్పెషల్ బ్రాంచ్ #నక్సలైట్ ఇన్ఫర్మేషన్ బ్యూరో #పబ్లిక్ రిలేషన్ ఆఫీసర్ #జిల్లా క్రైమ్ రికార్డ్ బ్యూరో #జిల్లా రవాణా రికార్డు బ్యూరో #ట్రాఫిక్ పోలీస్ #కమ్యూనికేషన్ #ఫింగర్ ప్రింట్స్ బ్యూరో #క్లూస్ టీమ్ #బిందు జాబితా అంశం #జిల్లా కాపలాదారులు #సెంట్రల్ ఫిర్యాదు సెల్ {{div col end}} == సురక్ష యోజన == కరీంనగర్ కమిషనరేట్ పోలీసులు ఆధ్వర్యంతో వృద్ధులపై పెరుగుతున్న దాడులను అరికట్టి, వృద్ధుల భద్రత - రక్షణ కల్పించడానికి 'సురక్ష యోజన' అనే వినూత్న కార్యక్రమాన్ని రూపొందించబడింది. 60 ఏళ్ళు దాటిని వృద్ధులు పోలీస్ పోలీస్ కంట్రోల్ రూమ్‌ 9440900971 నంబర్‌లో సంప్రదించి, వారి పేర్లు-చిరునామాలతో సహా వారి వివరాలను నమోదు చేసుకోవాలి. సంబంధిత పోలీస్ స్టేషన్లకు వివరాలు పంపబడి, ఆ వివరాల ఆధారంగా, స్థానిక పోలీసు అధికారులు ప్రజలను సంప్రదించి వారి భద్రత, రక్షణ కోసం తీసుకోవాల్సిన చర్యల గురించి వారికి అవగాహన కల్పిస్తారు.<ref>{{Cite web|url=https://telanganatoday.com/karimnagar-polices-suraksha-yojana-for-safety-of-elderly|title=Karimnagar Police's 'Suraksha Yojana' for safety of elderly|date=2021-06-11|website=Telangana Today|language=en-US|access-date=2021-08-19}}</ref> == సేవలు == # 'పౌరుల ఫీడ్‌బ్యాక్'లో 59 శాతం మంది ఫిర్యాదుదారులు పోలీసు సేవలపై సంతృప్తి వ్యక్తం చేయడంతో కరీంనగర్ పోలీస్ కమిషనరేట్ రాష్ట్రంలోనే మొదటి స్థానంలో నిలిచింది.<ref>{{Cite web|url=https://www.deccanchronicle.com/nation/current-affairs/130518/karimnagar-cops-most-friendly-shows-poll.html|title=Karimnagar cops most friendly, shows poll|date=2018-05-13|website=Deccan Chronicle|language=en|access-date=2021-08-19}}</ref> # 2019, మార్చి 8న అంతర్జాతీయ మహిళా దినోత్సవం సందర్భంగా కరీంనగర్ పోలీస్ కమీషనరేట్ మహిళా పెట్రోలింగ్, బ్లూ కోల్ట్, క్విక్ రెస్పాన్స్ బృందాలను ఏర్పాటుచేసింది. తెలంగాణలో తొలిసారిగా మహిళా కమాండ్ ట్రూప్ ను ప్రవేశపెట్టింది.<ref>{{Cite web|url=https://www.uniindia.com/karimnagar-commissionerate-introduces-women-patrolling-on-iwd/south/news/1522815.html|title=Karimnagar Commissionerate Introduces Women Patrolling on IWD|website=www.uniindia.com|url-status=live|access-date=2021-08-19}}</ref> ==కమిషనర్లు== * [[వి.బి.కమలాసన్ రెడ్డి]] 2017 - 27 జులై 2021 * వి.సత్యనారాయణ - 27 జులై 2021- ప్రస్తుతం<ref name="V. Satyanarayana is new Karimnagar Police Commissioner">{{cite news |last1=The Hindu |title=V. Satyanarayana is new Karimnagar Police Commissioner |url=https://www.thehindu.com/news/cities/Hyderabad/v-satyanarayana-is-new-karimnagar-police-commissioner/article35571754.ece |accessdate=15 February 2022 |date=27 July 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220215065246/https://www.thehindu.com/news/cities/Hyderabad/v-satyanarayana-is-new-karimnagar-police-commissioner/article35571754.ece |archivedate=15 February 2022 |language=en-IN}}</ref> == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}}   [[వర్గం:కరీంనగర్ జిల్లా]] [[వర్గం:తెలంగాణ పోలీసు]] 9gnrcu7f9wnuzmi59zpaz54cf79m2yq 0 335447 3609681 3366087 2022-07-28T17:57:18Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki {{Infobox law enforcement agency |agencyname = రామగుండం పోలీస్ కమీషనరేట్ |commonname = రామగుండం నగర పోలీస్ |abbreviation = |logo = Ramagundam Police Logo.jpg |logocaption = రామగుండం పోలీస్ లోగో |imagesize = |motto = సర్వీస్ ప్రైడ్ డెడికేషన్ |mottotranslated = |mission = |formedyear = 2016 |formedmonthday = 11 అక్టోబరు |preceding1 = |dissolved = |superseding = |employees = కమీషనర్ ఆఫ్ పోలీస్ <br />డిప్యూటి కమీషనర్ <br />అడిషనల్ డిప్యూటి కమీషనర్<br />పోలీస్ ఇన్స్పెక్టర్స్ <br />అసిస్టెంట్ పోలీస్ ఇన్స్పెక్టర్స్ <br />సబ్ పోలీస్ ఇన్స్పెక్టర్స్ |volunteers = |budget = |legalpersonality= |country = భారతదేశం |countryabbr = |divtype = పట్టణ ప్రాంతం |divname = [[పెద్దపల్లి జిల్లా]], [[మంచిర్యాల జిల్లా]] |map = |mapcaption = |sizearea = 8670 చ.కి.మీ. |sizepopulation = సుమారు 16 లక్షలు |legaljuris = రామగుండం గోదావరిఖని |governingbody = తెలంగాణ ప్రభుత్వం |governingbodyscnd = తెలంగాణ రాష్ట్ర పోలీస్ |headquarters = [[రామగుండం]] |chief1name = కె. చంద్రశేఖర్ రెడ్డి ఐసిఎస్ (డిఐజి) |chief1position = పోలీసు కమీషనర్ |parentagency = [[తెలంగాణ పోలీసు|తెలంగాణ రాష్ట్ర పోలీస్]] |stationtype = |stations = 44 పోలీస్ స్టేషన్లు |website = http://ramagundampolice.in |footnotes = |reference = }} '''రామగుండం పోలీస్ కమీషనరేట్,''' [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం''',''' [[పెద్దపల్లి జిల్లా]]<nowiki/>లోని [[రామగుండం]]<nowiki/>లో ఉన్న పోలీసు కమీషనరేట్.<ref>{{Cite web|url=https://www.telangana.gov.in/Pages/News/Highlights/CM-reviews-on-reorganization-of-Police-department.aspx|title=Telangana State Portal పోలీస్ శాఖ పునర్వ్యవస్థీకరణపై సిఎం సమీక్ష|website=www.telangana.gov.in|access-date=2021-09-22}}</ref> [[మంచిర్యాల]], [[రామగుండం]], [[గోదావరిఖని]] పట్టణ ప్రాంతాలలో చట్ట అమలుకు, దర్యాప్తులో ప్రాథమిక బాధ్యతలను కలిగి ఉన్న ఒక నగర [[పోలీసులు|పోలీసు విభాగం.]]<ref>{{Cite web|url=http://www.thehindu.com/news/cities/Hyderabad/Ramagundam-made-police-commissionerate/article9205689.ece|title=Khammam made police commissionerate|date=10 October 2016|via=The Hindu}}</ref><ref>{{Cite web|url=http://www.thehindu.com/news/national/telangana/minister-reviews-arrangements-for-police-commissionerates/article9207123.ece|title=Minister reviews arrangements for police commissionerates|last=Dayashankar|first=K. M.|date=10 October 2016|via=The Hindu}}</ref> రామగుండం పోలీస్ కమీషనరేట్ పరిధిలో పెద్దపల్లి, [[మంచిర్యాల జిల్లా]]లు ఉన్నాయి. ప్రస్తుత పోలీసు కమిషనర్ గా కె. చంద్రశేఖర్ రెడ్డి ఐపిఎస్ విధులు నిర్వర్తిస్తున్నాడు. [[దస్త్రం:RGM-commissionerate.jpg|alt=Ramagundam Police Commissionerate|thumb|left|275x275px| రామగుండం పోలీస్ కమిషనరేట్]] == చరిత్ర == 2016 అక్టోబరు 11న రామగుండం పోలీస్ కమిషనర్ నేతృత్వంలో రామగుండంలో హెడ్ క్వార్టర్స్‌తో ఈ కమీషనరేట్ ఏర్పడింది.<ref>{{Cite web|url=http://www.telanganalegislature.org.in/documents/10656/56677/170001.pdf/97b7aa28-d033-489a-94c9-7f93536d57e8|title=Telangana Bill|website=www.telanganalegislature.org.in|url-status=live|access-date=2021-09-22}}</ref> రామగుండం పోలీస్ కమిషనరేట్ అధికార పరిధి 8,670 చ.కి.మీ. (మంచిర్యాల జిల్లా 4,056 చ.కి.మీ., పెద్దపల్లి జిల్లా 4,614 చ.కి.మీ) కాగా, జనాభా సుమారు 16,02,369 మంది (మంచిర్యాల జిల్లా 8,07,037 మంది, పెద్దపల్లి జిల్లా 7,95,332 మంది) ఉన్నారు. ఈ కమీషనరేట్‌ పరిధిలో 5 సబ్ డివిజన్లు, 12 సర్కిళ్ళు, 44 - పోలీస్ స్టేషన్లు ఉన్నాయి.<ref>{{Cite web|url=http://ramagundampolice.in/about-RGM.html|title=Official Website of Ramagundam Police|website=ramagundampolice.in|access-date=2021-09-22}}</ref> == జోన్స్ == రామగుండం పోలీస్ కమిషనరేట్‌లో ప్రస్తుతం రెండు డిసిపి జోన్స్ ఉన్నాయి.<ref>{{Cite web|url=http://ramagundampolice.in/policestations.html|title=Official Website of Ramagundam Police|website=ramagundampolice.in|access-date=2021-09-22}}</ref> === మంచిర్యాల జోన్ === # '''మంచిర్యాల:''' మంచిర్యాల, మంచిర్యాల రూరల్, లక్సెట్టిపేట్ # '''జైపూర్:''' శ్రీరాంపూర్, చెన్నూరు టౌన్, చెన్నూరు రూరల్ # '''బెల్లంపల్లి:''' బెల్లంపల్లి టౌన్, బెల్లంపల్లి రూరల్, తాండూర్, మందమర్రి === పెద్దపల్లి జోన్ === * '''పెద్దపల్లి:''' పెద్దపల్లి, సుల్తానాబాద్ * '''గోదావరిఖని:''' రామగుండం, మంథని, గోదావరిఖని- I, గోదావరిఖని- II, రామగుండం ట్రాఫిక్ == ఇవి కూడా చూడండి == * [[హైదరాబాదు నగర పోలీసులు]] * [[కరీంనగర్ పోలీస్ కమీషనరేట్]] * [[రాచకొండ పోలీస్ కమీషనరేట్]] * [[ఖమ్మం పోలీస్ కమీషనరేట్]] * [[నిజామాబాద్ పోలీస్]] * [[ సైబరాబాద్ మెట్రోపాలిటన్ పోలీసు]] == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:తెలంగాణ పోలీసు]] [[వర్గం:2016 స్థాపితాలు]] [[వర్గం:మంచిర్యాల జిల్లా]] [[వర్గం:పెద్దపల్లి జిల్లా]] 9fath82rbmcbjfzdn38bj6899mg2u6d 0 335542 3609683 3366096 2022-07-28T17:58:07Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki {{Infobox law enforcement agency |agencyname = ఖమ్మం పోలీస్ కమీషనరేట్ |commonname = ఖమ్మం నగర పోలీస్ |abbreviation = |logo = Khammam Police Commissionerate.jpg |logocaption =ఖమ్మం పోలీస్ కమీషనరేట్ భవనం |imagesize = |motto = |mottotranslated = |mission = |formedyear = 2016 |formedmonthday = |preceding1 = |dissolved = |superseding = |employees = కమీషనర్ ఆఫ్ పోలీస్ <br />డిప్యూటి కమీషనర్ <br />అడిషనల్ డిప్యూటి కమీషనర్<br />పోలీస్ ఇన్స్పెక్టర్స్ <br />అసిస్టెంట్ పోలీస్ ఇన్స్పెక్టర్స్ <br />సబ్ పోలీస్ ఇన్స్పెక్టర్స్ |volunteers = |budget = |legalpersonality= |country = భారతదేశం |countryabbr = |divtype = పట్టణ ప్రాంతం |divname = [[ఖమ్మం జిల్లా]] |map = |mapcaption = |sizearea = |sizepopulation = |legaljuris = ఖమ్మం |governingbody = తెలంగాణ ప్రభుత్వం |governingbodyscnd = తెలంగాణ రాష్ట్ర పోలీస్ |headquarters = [[ఖమ్మం]], [[తెలంగాణ]] |chief1name = విష్ణు ఎస్ వారియర్‌ ఐపిఎస్ |chief1position = పోలీసు కమీషనర్ |parentagency = [[తెలంగాణ పోలీసు|తెలంగాణ రాష్ట్ర పోలీస్]] |stationtype = |stations = 29 పోలీస్ స్టేషన్లు |website = |footnotes = |reference = }} '''ఖమ్మం పోలీస్ కమిషనరేట్''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం''',''' [[ఖమ్మం జిల్లా]]<nowiki/>లో ఉన్న పోలీసు కమీషనరేట్. [[ఖమ్మం]] ప్రాంతంలో చట్ట అమలుకు, దర్యాప్తులో ప్రాథమిక బాధ్యతలను కలిగి ఉన్న ఒక [[పోలీసులు|పోలీసు విభాగం.]]<ref name="thehindu">{{Cite web|url=http://www.thehindu.com/news/cities/Hyderabad/khammam-made-police-commissionerate/article9205689.ece|title=Khammam made police commissionerate - The Hindu|publisher=thehindu.com|access-date=2016-10-11}}</ref> ప్రస్తుత పోలీసు కమిషనర్ గా విష్ణు ఎస్ వారియర్‌ ఐపిఎస్ విధులు నిర్వర్తిస్తున్నాడు.<ref name="పోలీస్ కమిషనర్‌ను కలిసిన వైరా ఏసీపీ స్నేహామెహ్రా…">{{cite news |last1=నమస్తే తెలంగాణ |first1=ఖమ్మం |title=పోలీస్ కమిషనర్‌ను కలిసిన వైరా ఏసీపీ స్నేహామెహ్రా… |url=https://www.ntnews.com/khammam/wyra-acp-snehamehra-met-the-commissioner-of-police-201140/ |accessdate=23 September 2021 |work=Namasthe Telangana |date=14 September 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210923155656/https://www.ntnews.com/khammam/wyra-acp-snehamehra-met-the-commissioner-of-police-201140/ |archivedate=23 September 2021}}</ref> == చరిత్ర == 2016 అక్టోబరులో ఖమ్మం పోలీస్ కమిషనర్ నేతృత్వంలో ఖమ్మంలో హెడ్ క్వార్టర్స్‌తో ఈ కమీషనరేట్ ఏర్పడింది. ఖమ్మం పోలీస్ కమిషనరేట్ అధికార పరిధి 4,360 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా సుమారు 1,389,566. మంది ఉన్నారు. ఈ కమీషనరేట్‌ పరిధిలో 3 సబ్ డివిజన్లు, 9 సర్కిళ్ళు, 29 - పోలీస్ స్టేషన్లు ఉన్నాయి. == జోన్స్ == ఖమ్మం పోలీస్ కమిషనరేట్‌లో ప్రస్తుతం మూడు డిసిపి జోన్స్ ఉన్నాయి.<ref>{{Cite web|url=https://www.tspolice.gov.in/jsp/distcommcontact?method=retrieveStationDetailsFinal|title=Telangana State Police|website=www.tspolice.gov.in|access-date=2021-09-23}}</ref> === ఖమ్మం జోన్ === # '''ఖమ్మం టౌన్:''' ఖమ్మం వన్ టౌన్, ఖమ్మం టూ టౌన్, ఖమ్మం త్రీ టౌన్, ఖమ్మం ట్రాఫిక్, మహిళా పిఎస్, సిసిఎస్, ఖానాపూర్ హవేలీ, పిసిఆర్ కొత్తగూడెం, రఘునాథపాలెం # '''ఖమ్మం రూరల్:''' ఖమ్మం రూరల్, ముదిగొండ, కూసుమంచి, నేలకొండపల్లి, తిరుమలైపాలెం # '''ఇల్లందు రూరల్:''' కారేపల్లి, కామేపల్లి === వైరా === # '''వైరా:''' వైరా, తల్లాడ, కొనిజెర్ల, చింతకాని # '''మధిర:''' మధిర టౌన్, మధుర రూరల్, బోనకల్, ఎర్రుపాలెం === సత్తుపల్లి === # '''సత్తుపల్లి రూరల్:''' వి.ఎం. బంగీర, కల్లూరు, వేంసూర్, ఏన్కూర్ == కమీషనరేట్ భవనం == ఖమ్మం పోలీస్ కమిషనరేట్ కార్యాలయం కోసం కొత్త భవనాన్ని నిర్మించారు. అద్దాలు, ఆర్కిటెక్చర్‌తో చాలా ఆకర్షణీయంగా నిర్మించిన ఈ కమిషనరేట్ చుట్టూ సిసి కెమెరాలు ఉన్నాయి. ఈ కమిషనరేట్ కార్యాలయం నుండి ఖమ్మం మార్కెట్ యార్డ్ వైపు ఒక గేట్, ప్రకాష్ నగర్ వంతెనల సమీపంలో రెండవ గేట్ ఉన్నాయి. ఈ కార్యాలయం హై క్లాస్ ఫెసిలిటీస్, ఆధునిక టెక్నాలజీతో నిర్మించబడింది. == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:తెలంగాణ పోలీసు]] [[వర్గం:2016 స్థాపితాలు]] [[వర్గం:ఖమ్మం జిల్లా]] swruf8lijrn5znl1tthje7hk31trkgi 3609837 3609683 2022-07-29T06:01:08Z 183.82.236.81 /* కల్లూరు డివిజన్ */ wikitext text/x-wiki {{Infobox law enforcement agency |agencyname = ఖమ్మం పోలీస్ కమీషనరేట్ |commonname = ఖమ్మం నగర పోలీస్ |abbreviation = |logo = Khammam Police Commissionerate.jpg |logocaption =ఖమ్మం పోలీస్ కమీషనరేట్ భవనం |imagesize = |motto = |mottotranslated = |mission = |formedyear = 2016 |formedmonthday = |preceding1 = |dissolved = |superseding = |employees = కమీషనర్ ఆఫ్ పోలీస్ <br />డిప్యూటి కమీషనర్ <br />అడిషనల్ డిప్యూటి కమీషనర్<br />పోలీస్ ఇన్స్పెక్టర్స్ <br />అసిస్టెంట్ పోలీస్ ఇన్స్పెక్టర్స్ <br />సబ్ పోలీస్ ఇన్స్పెక్టర్స్ |volunteers = |budget = |legalpersonality= |country = భారతదేశం |countryabbr = |divtype = పట్టణ ప్రాంతం |divname = [[ఖమ్మం జిల్లా]] |map = |mapcaption = |sizearea = |sizepopulation = |legaljuris = ఖమ్మం |governingbody = తెలంగాణ ప్రభుత్వం |governingbodyscnd = తెలంగాణ రాష్ట్ర పోలీస్ |headquarters = [[ఖమ్మం]], [[తెలంగాణ]] |chief1name = విష్ణు ఎస్ వారియర్‌ ఐపిఎస్ |chief1position = పోలీసు కమీషనర్ |parentagency = [[తెలంగాణ పోలీసు|తెలంగాణ రాష్ట్ర పోలీస్]] |stationtype = |stations = 29 పోలీస్ స్టేషన్లు |website = |footnotes = |reference = }} '''ఖమ్మం పోలీస్ కమిషనరేట్''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం''',''' [[ఖమ్మం జిల్లా]]<nowiki/>లో ఉన్న పోలీసు కమీషనరేట్. [[ఖమ్మం]] ప్రాంతంలో చట్ట అమలుకు, దర్యాప్తులో ప్రాథమిక బాధ్యతలను కలిగి ఉన్న ఒక [[పోలీసులు|పోలీసు విభాగం.]]<ref name="thehindu">{{Cite web|url=http://www.thehindu.com/news/cities/Hyderabad/khammam-made-police-commissionerate/article9205689.ece|title=Khammam made police commissionerate - The Hindu|publisher=thehindu.com|access-date=2016-10-11}}</ref> ప్రస్తుత పోలీసు కమిషనర్ గా విష్ణు ఎస్ వారియర్‌ ఐపిఎస్ విధులు నిర్వర్తిస్తున్నాడు.<ref name="పోలీస్ కమిషనర్‌ను కలిసిన వైరా ఏసీపీ స్నేహామెహ్రా…">{{cite news |last1=నమస్తే తెలంగాణ |first1=ఖమ్మం |title=పోలీస్ కమిషనర్‌ను కలిసిన వైరా ఏసీపీ స్నేహామెహ్రా… |url=https://www.ntnews.com/khammam/wyra-acp-snehamehra-met-the-commissioner-of-police-201140/ |accessdate=23 September 2021 |work=Namasthe Telangana |date=14 September 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210923155656/https://www.ntnews.com/khammam/wyra-acp-snehamehra-met-the-commissioner-of-police-201140/ |archivedate=23 September 2021}}</ref> == చరిత్ర == 2016 అక్టోబరులో ఖమ్మం పోలీస్ కమిషనర్ నేతృత్వంలో ఖమ్మంలో హెడ్ క్వార్టర్స్‌తో ఈ కమీషనరేట్ ఏర్పడింది. ఖమ్మం పోలీస్ కమిషనరేట్ అధికార పరిధి 4,360 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా సుమారు 1,389,566. మంది ఉన్నారు. ఈ కమీషనరేట్‌ పరిధిలో 3 సబ్ డివిజన్లు, 9 సర్కిళ్ళు, 29 - పోలీస్ స్టేషన్లు ఉన్నాయి. == జోన్స్ == ఖమ్మం పోలీస్ కమిషనరేట్‌లో ప్రస్తుతం మూడు డిసిపి జోన్స్ ఉన్నాయి.<ref>{{Cite web|url=https://www.tspolice.gov.in/jsp/distcommcontact?method=retrieveStationDetailsFinal|title=Telangana State Police|website=www.tspolice.gov.in|access-date=2021-09-23}}</ref> === ఖమ్మం జోన్ === # '''ఖమ్మం టౌన్:''' ఖమ్మం వన్ టౌన్, ఖమ్మం టూ టౌన్, ఖమ్మం త్రీ టౌన్, ఖమ్మం ట్రాఫిక్, మహిళా పిఎస్, సిసిఎస్, ఖానాపూర్ హవేలీ, పిసిఆర్ కొత్తగూడెం, రఘునాథపాలెం # '''ఖమ్మం రూరల్:''' ఖమ్మం రూరల్, ముదిగొండ, కూసుమంచి, నేలకొండపల్లి, తిరుమలైపాలెం # '''ఇల్లందు రూరల్:''' కారేపల్లి, కామేపల్లి === వైరా === # '''వైరా:''' వైరా, తల్లాడ, కొనిజెర్ల, చింతకాని # '''మధిర:''' మధిర టౌన్, మధుర రూరల్, బోనకల్, ఎర్రుపాలెం === కల్లూరు డివిజన్ === సత్తుపల్లి టౌన్,''సత్తుపల్లి రూరల్:''' వి.ఎం. బంగీర, కల్లూరు, వేంసూర్, ఏన్కూర్ == కమీషనరేట్ భవనం == ఖమ్మం పోలీస్ కమిషనరేట్ కార్యాలయం కోసం కొత్త భవనాన్ని నిర్మించారు. అద్దాలు, ఆర్కిటెక్చర్‌తో చాలా ఆకర్షణీయంగా నిర్మించిన ఈ కమిషనరేట్ చుట్టూ సిసి కెమెరాలు ఉన్నాయి. ఈ కమిషనరేట్ కార్యాలయం నుండి ఖమ్మం మార్కెట్ యార్డ్ వైపు ఒక గేట్, ప్రకాష్ నగర్ వంతెనల సమీపంలో రెండవ గేట్ ఉన్నాయి. ఈ కార్యాలయం హై క్లాస్ ఫెసిలిటీస్, ఆధునిక టెక్నాలజీతో నిర్మించబడింది. == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:తెలంగాణ పోలీసు]] [[వర్గం:2016 స్థాపితాలు]] [[వర్గం:ఖమ్మం జిల్లా]] nt0vz3lifvv5xg6248jwts4naloirr8 3609878 3609837 2022-07-29T07:48:38Z Pranayraj1985 29393 [[Special:Contributions/183.82.236.81|183.82.236.81]] ([[User talk:183.82.236.81|చర్చ]]) చేసిన మార్పులను [[User:Pranayraj1985|Pranayraj1985]] చివరి కూర్పు వరకు తిరగ్గొట్టారు. wikitext text/x-wiki {{Infobox law enforcement agency |agencyname = ఖమ్మం పోలీస్ కమీషనరేట్ |commonname = ఖమ్మం నగర పోలీస్ |abbreviation = |logo = Khammam Police Commissionerate.jpg |logocaption =ఖమ్మం పోలీస్ కమీషనరేట్ భవనం |imagesize = |motto = |mottotranslated = |mission = |formedyear = 2016 |formedmonthday = |preceding1 = |dissolved = |superseding = |employees = కమీషనర్ ఆఫ్ పోలీస్ <br />డిప్యూటి కమీషనర్ <br />అడిషనల్ డిప్యూటి కమీషనర్<br />పోలీస్ ఇన్స్పెక్టర్స్ <br />అసిస్టెంట్ పోలీస్ ఇన్స్పెక్టర్స్ <br />సబ్ పోలీస్ ఇన్స్పెక్టర్స్ |volunteers = |budget = |legalpersonality= |country = భారతదేశం |countryabbr = |divtype = పట్టణ ప్రాంతం |divname = [[ఖమ్మం జిల్లా]] |map = |mapcaption = |sizearea = |sizepopulation = |legaljuris = ఖమ్మం |governingbody = తెలంగాణ ప్రభుత్వం |governingbodyscnd = తెలంగాణ రాష్ట్ర పోలీస్ |headquarters = [[ఖమ్మం]], [[తెలంగాణ]] |chief1name = విష్ణు ఎస్ వారియర్‌ ఐపిఎస్ |chief1position = పోలీసు కమీషనర్ |parentagency = [[తెలంగాణ పోలీసు|తెలంగాణ రాష్ట్ర పోలీస్]] |stationtype = |stations = 29 పోలీస్ స్టేషన్లు |website = |footnotes = |reference = }} '''ఖమ్మం పోలీస్ కమిషనరేట్''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం''',''' [[ఖమ్మం జిల్లా]]<nowiki/>లో ఉన్న పోలీసు కమీషనరేట్. [[ఖమ్మం]] ప్రాంతంలో చట్ట అమలుకు, దర్యాప్తులో ప్రాథమిక బాధ్యతలను కలిగి ఉన్న ఒక [[పోలీసులు|పోలీసు విభాగం.]]<ref name="thehindu">{{Cite web|url=http://www.thehindu.com/news/cities/Hyderabad/khammam-made-police-commissionerate/article9205689.ece|title=Khammam made police commissionerate - The Hindu|publisher=thehindu.com|access-date=2016-10-11}}</ref> ప్రస్తుత పోలీసు కమిషనర్ గా విష్ణు ఎస్ వారియర్‌ ఐపిఎస్ విధులు నిర్వర్తిస్తున్నాడు.<ref name="పోలీస్ కమిషనర్‌ను కలిసిన వైరా ఏసీపీ స్నేహామెహ్రా…">{{cite news |last1=నమస్తే తెలంగాణ |first1=ఖమ్మం |title=పోలీస్ కమిషనర్‌ను కలిసిన వైరా ఏసీపీ స్నేహామెహ్రా… |url=https://www.ntnews.com/khammam/wyra-acp-snehamehra-met-the-commissioner-of-police-201140/ |accessdate=23 September 2021 |work=Namasthe Telangana |date=14 September 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210923155656/https://www.ntnews.com/khammam/wyra-acp-snehamehra-met-the-commissioner-of-police-201140/ |archivedate=23 September 2021}}</ref> == చరిత్ర == 2016 అక్టోబరులో ఖమ్మం పోలీస్ కమిషనర్ నేతృత్వంలో ఖమ్మంలో హెడ్ క్వార్టర్స్‌తో ఈ కమీషనరేట్ ఏర్పడింది. ఖమ్మం పోలీస్ కమిషనరేట్ అధికార పరిధి 4,360 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా సుమారు 1,389,566. మంది ఉన్నారు. ఈ కమీషనరేట్‌ పరిధిలో 3 సబ్ డివిజన్లు, 9 సర్కిళ్ళు, 29 - పోలీస్ స్టేషన్లు ఉన్నాయి. == జోన్స్ == ఖమ్మం పోలీస్ కమిషనరేట్‌లో ప్రస్తుతం మూడు డిసిపి జోన్స్ ఉన్నాయి.<ref>{{Cite web|url=https://www.tspolice.gov.in/jsp/distcommcontact?method=retrieveStationDetailsFinal|title=Telangana State Police|website=www.tspolice.gov.in|access-date=2021-09-23}}</ref> === ఖమ్మం జోన్ === # '''ఖమ్మం టౌన్:''' ఖమ్మం వన్ టౌన్, ఖమ్మం టూ టౌన్, ఖమ్మం త్రీ టౌన్, ఖమ్మం ట్రాఫిక్, మహిళా పిఎస్, సిసిఎస్, ఖానాపూర్ హవేలీ, పిసిఆర్ కొత్తగూడెం, రఘునాథపాలెం # '''ఖమ్మం రూరల్:''' ఖమ్మం రూరల్, ముదిగొండ, కూసుమంచి, నేలకొండపల్లి, తిరుమలైపాలెం # '''ఇల్లందు రూరల్:''' కారేపల్లి, కామేపల్లి === వైరా === # '''వైరా:''' వైరా, తల్లాడ, కొనిజెర్ల, చింతకాని # '''మధిర:''' మధిర టౌన్, మధుర రూరల్, బోనకల్, ఎర్రుపాలెం === సత్తుపల్లి === # '''సత్తుపల్లి రూరల్:''' వి.ఎం. బంగీర, కల్లూరు, వేంసూర్, ఏన్కూర్ == కమీషనరేట్ భవనం == ఖమ్మం పోలీస్ కమిషనరేట్ కార్యాలయం కోసం కొత్త భవనాన్ని నిర్మించారు. అద్దాలు, ఆర్కిటెక్చర్‌తో చాలా ఆకర్షణీయంగా నిర్మించిన ఈ కమిషనరేట్ చుట్టూ సిసి కెమెరాలు ఉన్నాయి. ఈ కమిషనరేట్ కార్యాలయం నుండి ఖమ్మం మార్కెట్ యార్డ్ వైపు ఒక గేట్, ప్రకాష్ నగర్ వంతెనల సమీపంలో రెండవ గేట్ ఉన్నాయి. ఈ కార్యాలయం హై క్లాస్ ఫెసిలిటీస్, ఆధునిక టెక్నాలజీతో నిర్మించబడింది. == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:తెలంగాణ పోలీసు]] [[వర్గం:2016 స్థాపితాలు]] [[వర్గం:ఖమ్మం జిల్లా]] swruf8lijrn5znl1tthje7hk31trkgi 0 336254 3609882 3605958 2022-07-29T08:21:17Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 /* నటీనటులు */ wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = నాట్యం | image = Natyam-poster.jpg | alt = | caption = | director = రేవంత్ కోరుకొండ | producer = [[సంధ్య రాజు]] | writer = రేవంత్ కోరుకొండ | starring = [[సంధ్య రాజు]] | music = శ్రావణ్ భరద్వాజ్ | cinematography = రేవంత్ కోరుకొండ | editing = రేవంత్ కోరుకొండ | studio = నిశ్రింకల ఫిలింస్ | distributor = | released = 22 అక్టోబర్‌ 2021 | runtime = | country = {{IND}} | language = తెలుగు | budget = | gross = }} '''నాట్యం''' 2021లో విడుదల కానున్న తెలుగు సినిమా. నిశ్రింకల ఫిలింస్ బ్యానర్‌పై సంధ్య రాజు నిర్మించిన ఈ సినిమాకు రేవంత్ కోరుకొండ దర్శకత్వం వహించాడు. [[సంధ్య రాజు]], [[కమల్ కామరాజు]], రోహిత్‌ బెహల్‌, [[భానుప్రియ]], [[శుభలేఖ సుధాకర్]], జబర్దస్త్‌ దీవెన, [[హైపర్ ఆది]] ప్రధాన పాత్రల్లో నటించిన ఈ సినిమా 22 అక్టోబర్‌ 2021న విడుదలైంది.<ref name="'నాట్యం': విడుదల తేదీ ఖరారు">{{cite news |last1=Andrajyothy |title='నాట్యం': విడుదల తేదీ ఖరారు |url=https://www.andhrajyothy.com/telugunews/natyam-movie-release-date-fixed-grk-mrgs-chitrajyothy-1921091909432719 |accessdate=4 October 2021 |work= |date=19 September 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20211004173348/https://www.andhrajyothy.com/telugunews/natyam-movie-release-date-fixed-grk-mrgs-chitrajyothy-1921091909432719 |archivedate=4 October 2021 |language=te |url-status=live }}</ref> సంప్రదాయ నృత్యానికి పట్టం కడుతూ రూపొందించిన ఈ చిత్రానికి ఉత్తమ నృత్యాలు, మేకప్‌ విభాగాల్లో 2020కిగానూ జాతీయ పురస్కారాలు కైవసం చేసుకుంది.<ref>{{Cite web|date=2022-07-23|title=National Awards: మనసుల్లో నిలిచి... పురస్కారాలు గెలిచి|url=https://web.archive.org/web/20220723051326/https://www.eenadu.net/telugu-news/movies/national-awards-for-film-personalities-announced/0201/122140759|access-date=2022-07-23|website=web.archive.org}}</ref> ==చిత్ర నిర్మాణం== నాట్యం సినిమా టీజర్‌ను [[జూనియర్ ఎన్.టి.ఆర్|ఎన్టీఆర్‌]] ఫిబ్రవరి 10, 2021న విడుదల చేశాడు.<ref name="టీజర్‌: కథను కళ్లకు చూపిస్తే ‘నాట్యం’">{{cite news |last1=Sakshi |title=టీజర్‌: కథను కళ్లకు చూపిస్తే ‘నాట్యం’ |url=https://www.sakshi.com/telugu-news/movies/natyam-teaser-launched-jr-ntr-1343233 |accessdate=4 October 2021 |work= |date=10 February 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20211004172012/https://www.sakshi.com/telugu-news/movies/natyam-teaser-launched-jr-ntr-1343233 |archivedate=4 October 2021 |language=te |url-status=live }}</ref> ఈ సినిమాలోని మొదటి పాట ‘నమః శివాయ’ ను [[నందమూరి బాలకృష్ణ]] ఆగష్టు 6, 2021న విడుదల చేయగా,<ref name="ఈ పాట రిలీజ్‌ చేయడం హ్యాపీగా ఉంది: బాలకృష్ణ">{{cite news |last1=Sakshi |title=ఈ పాట రిలీజ్‌ చేయడం హ్యాపీగా ఉంది: బాలకృష్ణ |url=https://www.sakshi.com/telugu-news/movies/balakrishna-released-namah-shivaya-song-natyam-movie-1385429 |accessdate=4 October 2021 |work= |date=7 August 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20211004172502/https://www.sakshi.com/telugu-news/movies/balakrishna-released-namah-shivaya-song-natyam-movie-1385429 |archivedate=4 October 2021 |language=te |url-status=live }}</ref> రెండో పాట ‘పోనీ పోనీ’ ని [[దగ్గుబాటి వెంకటేష్|వెంకటేష్]] సెప్టెంబర్ 29, 2021న విడుదల చేశాడు.<ref name="‘నాట్యం’ గీతం ‘స్వర్ణ కమలం’ను గుర్తు చేసిందన్న వెంకీ!">{{cite news |last1=NTV |title=‘నాట్యం’ గీతం ‘స్వర్ణ కమలం’ను గుర్తు చేసిందన్న వెంకీ! |url=https://ntvtelugu.com/poni-poni-song-from-natyam-launched-by-venkatesh/ |accessdate=4 October 2021 |work= |date=29 September 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20211004172557/https://ntvtelugu.com/poni-poni-song-from-natyam-launched-by-venkatesh/ |archivedate=4 October 2021 |url-status=live }}</ref> ==నటీనటులు== *సంధ్య రాజు *[[కమల్ కామరాజు]] *రోహిత్‌ బెహల్‌ *[[భానుప్రియ]] *[[శుభలేఖ సుధాకర్]] *జబర్దస్త్‌ దీవెన *[[హైపర్ ఆది]] *[[రుక్మిణి విజయకుమార్]] ==[[రుక్మిణి విజయకుమార్|సాంకేతిక నిపుణులు]]== *బ్యానర్: నిశ్రింకల ఫిలింస్ *నిర్మాత: సంధ్య రాజు *కథ, స్క్రీన్‌ప్లే , దర్శకత్వం: రేవంత్ కోరుకొండ <ref name="అందుకే నాట్యంనేపథ్యంలో సినిమా తీశా! – రేవంత్‌">{{cite news |last1=Sakshi |title=అందుకే నాట్యంనేపథ్యంలో సినిమా తీశా! – రేవంత్‌ |url=https://www.sakshi.com/telugu-news/movies/director-revanth-comments-natyam-movie-1405079 |accessdate=20 October 2021 |work= |date=19 October 2021 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20211020163452/https://www.sakshi.com/telugu-news/movies/director-revanth-comments-natyam-movie-1405079 |archivedate=20 October 2021 |language=te |url-status=live }}</ref> *సంగీతం: శ్రావణ్ భరద్వాజ్ *సినిమాటోగ్రఫీ: రేవంత్ కోరుకొండ * కొరియోగ్రాఫర్‌, ప్రొడక్షన్‌ డిజైనర్‌, కాస్ట్యూమ్‌ డిజైనర్‌: సంధ్య రాజు ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:2021 తెలుగు సినిమాలు]] nwutfbgwo95t8uwiqexsphampxm41ul 0 337841 3609962 3600818 2022-07-29T11:16:19Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 /* నటీనటులు */ wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = కూలీ నెం. 1 | image = | alt = | caption = | director = డేవిడ్ ధావన్ | producer = {{unbulleted list|వషు భగ్నానీ|[[జాకీ భగ్నానీ]]| దీపశిఖా దేశముఖ్}} | screenplay = రూమి జఫ్రి<br />ఫర్హాద్ సంజి(డైలాగ్) | based_on = ''కూలీ నెం. 1' ( 1995 హిందీ సినిమా ) | starring = {{unbulleted list|వరుణ్ ధావన్| సారా అలీ ఖాన్|పరేష్ రావల్| జావేద్ జాఫేరి}} | narrator = | music = '''బ్యాక్‌గ్రౌండ్ మ్యూజిక్ :'''<br />సలీమ్-సులైమాన్ <br />'''పాటలు:'''<br />తనిష్క్ బాఘ్చి<br />లిజో జార్జ్ &nbsp;– డీజే చేతస్<br />జావేద్ - మొహసిన్ <br /> సలీమ్-సులైమాన్ | cinematography = రవి కే. చంద్రన్ | editing = రితేష్ సోని | studio = పూజ ఎంట‌ర్‌టైన్‌మెంట్ | distributor = [[అమెజాన్‌ ప్రైమ్‌ వీడియో]]<br />టిప్స్ ఇండస్ట్రీస్ | released = {{Film date|df=yes|2020|12|25|ref1=<ref name=rd />}} | runtime = 135 నిమిషాలు | country = {{IND}} | language = [[హిందీ]] | budget = 65 కోట్లు }} '''కూలీ నెం. 1''' 2020లో విడుదలైన హిందీ సినిమా. పూజ ఎంట‌ర్‌టైన్‌మెంట్ బ్యానర్ పై వషు భగ్నానీ, జాకీ భగ్నానీ, దీపశిఖా దేశముఖ్ నిర్మించిన ఈ సినిమాకు డేవిడ్ ధావన్ దర్శకత్వం వహించాడు.<ref name="Coolie No 1: Motion poster of David Dhawan's remake, starring Varun Dhawan, Sara Ali Khan, unveiled">{{cite news |last1=Firstpost |title=Coolie No 1: Motion poster of David Dhawan's remake, starring Varun Dhawan, Sara Ali Khan, unveiled |url=https://www.firstpost.com/entertainment/coolie-no-1-motion-poster-of-david-dhawans-remake-starring-varun-dhawan-sara-ali-khan-unveiled-7144301.html |accessdate=31 October 2021 |date=11 August 2019 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20211031142129/https://www.firstpost.com/entertainment/coolie-no-1-motion-poster-of-david-dhawans-remake-starring-varun-dhawan-sara-ali-khan-unveiled-7144301.html |archivedate=31 October 2021 |language=en |work= |url-status=live }}</ref> వరుణ్ ధావన్, సారా అలీ ఖాన్, పరేష్ రావల్, జావేద్ జాఫేరి ప్రధాన పాత్రల్లో నటించిన ఈ సినిమా 2020 డిసెంబరు 25న విడుదలైంది.<ref name="Coolie No 1 movie review: క్రిస్మస్ కానుకగా విడుదలైన వరుణ్ ధావన్ 'కూలీ నెం. 1'..ప్రేక్షకులను ఎంతమేర అలరించింది..?">{{cite news |last1=TV9 Telugu |first1= |title=Coolie No 1 movie review: క్రిస్మస్ కానుకగా విడుదలైన వరుణ్ ధావన్ 'కూలీ నెం. 1'..ప్రేక్షకులను ఎంతమేర అలరించింది..? |url=https://tv9telugu.com/latest-news/coolie-no-1-review-david-dhawans-comedy-remake-is-bigger-but-not-better-373988.html |accessdate=31 October 2021 |date=25 December 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20211029085528/https://tv9telugu.com/latest-news/coolie-no-1-review-david-dhawans-comedy-remake-is-bigger-but-not-better-373988.html |archivedate=29 October 2021 |language=te |work= |url-status=live }}</ref> ==నటీనటులు== {{refbegin|2}} *[[వరుణ్ ధావన్]] *[[సారా అలీ ఖాన్]] *[[పరేష్ రావల్]] *[[జావేద్ జాఫేరీ]] *[[రాజ్‌పాల్ యాదవ్]] *జానీ లీవర్ *సాహిల్ వైద్ *శిఖా తల్సానియా *వికాస్ వర్మ *[[మనోజ్ జోషి]] *అనిల్ ధావన్ *భారతి అచ్రేకర్ *రజత్ రావైల్ *రాకేష్రాజు *రాకేష్ బేడీ *శశి కిరణ్ *హేమంత్ పాండే *ఫర్హాద్ సామ్జీ *శిబేష్ దేబ్నాథ్ {{refend}} ==సాంకేతిక నిపుణులు== *బ్యానర్: పూజ ఎంట‌ర్‌టైన్‌మెంట్ *నిర్మాతలు: వషు భగ్నానీ,[[జాకీ భగ్నానీ]], దీపశిఖా దేశముఖ్ *కథ, స్క్రీన్‌ప్లే, దర్శకత్వం: డేవిడ్ ధావన్ *సంగీతం: తనిష్క్ బాఘ్చి<br />లిజో జార్జ్ *సినిమాటోగ్రఫీ: రవి కే. చంద్రన్ ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:హిందీ సినిమా]] iw0sdq1upummz6q1b8tc5bjuapwxop5 0 340108 3609894 3600235 2022-07-29T08:28:26Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 /* నటీనటులు */ wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = చెలియా | image = Cheliaya.jpg | caption = | director = [[మణిరత్నం]] | producer = మణిరత్నం | writer = మణిరత్నం | starring = [[కార్తిక్ శివకుమార్|కార్తీ ]]<br />[[అదితిరావు హైదరీ]] | music = [[ఎ. ఆర్. రెహమాన్]] | cinematography = రవి వర్మన్ | editing = [[అక్కినేని శ్రీకర్ ప్రసాద్]] | studio = మద్రాస్‌ టాకీస్‌, శ్రీ వెంకటేశ్వర క్రియేషన్స్‌ | distributor = శ్రీ వెంకటేశ్వర క్రియేషన్స్‌ | released = {{Film date|df=yes|2017|04|07}} | runtime = 140 నిమిషాలు | country = {{IND}} | language = తెలుగు | budget = | gross = }}'''చెలియా''' 2017లో తెలుగులో విడుదలైన సినిమా. దిల్ రాజు సమర్పణలో మద్రాస్‌ టాకీస్‌, శ్రీ వెంకటేశ్వర క్రియేషన్స్‌ బ్యానర్లపై మణిరత్నం, శిరీష్‌ నిర్మించిన ఈ సినిమాకు మణిరత్నం దర్శకత్వం వహించాడు. ==కథ== శ్రీనగర్‌లో ఎయిర్ ఫోర్స్ ఫైటర్ పైలట్‌గా పని చేసే వరుణ్(కార్తీ) డాక్టర్‌ లీలా అబ్రహాం(అదితి రావు) ని ప్రేమించి పెళ్లి చేసుకుంటాడు. వరుణ్ తన విభిన్న ప్రవర్తన వల్ల లీలాను దూరం చేసుకుంటాడు. అంతలోనే కార్గిల్ యుద్ధంలో పాకిస్థాన్ ఆర్మీకి చిక్కి పాకిస్థాన్ జైల్లో బందీ అవుతాడు. మరి వరుణ్ ఆ జైలు నుంచి తప్పించుకోగలిగాడా, చివరికి లీలాను కలిశాడా ? అనేదే మిగతా సినిమా కథ. <ref name="'చెలియా' ఎట్రాక్షన్స్">{{cite news |last1=Zeecinemalu |title='చెలియా' ఎట్రాక్షన్స్ |url=http://www.zeecinemalu.com/news-gossip/cheliya-attractions-45467/ |accessdate=29 November 2021 |work= |date=6 April 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20211129054142/http://www.zeecinemalu.com/news-gossip/cheliya-attractions-45467/ |archivedate=29 November 2021 |language=en}}</ref><ref name="సినీజోష్‌ రివ్యూ: చెలియా">{{cite news |last1=Cine Josh |title=సినీజోష్‌ రివ్యూ: చెలియా |url=https://www.cinejosh.com/news-in-telugu/11/34762/karthi-new-movie-cheliya-mani-ratnam-new-movie-cheliya-cheliya-movie-review-cheliya-movie-cinejosh-review.html |accessdate=29 November 2021 |work= |date=8 April 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20211129054944/https://www.cinejosh.com/news-in-telugu/11/34762/karthi-new-movie-cheliya-mani-ratnam-new-movie-cheliya-cheliya-movie-review-cheliya-movie-cinejosh-review.html |archivedate=29 November 2021}}</ref> ==నటీనటులు== *కార్తి *[[అదితిరావు హైదరీ]] *[[రుక్మిణి విజయకుమార్|రుక్మిణీ విజయ్ కుమార్]] * బాలాజీ *ఢిల్లీ గణేష్ *[[కేపీఏసీ ల‌లిత]] *శ్రద్ధ శ్రీనాథ్ *[[ఆర్జే బాలాజీ]] *శివకుమార్ అనంత్ *విపిన్ శర్మ *ధ్యాన మదన్ *ఇంద్రనీల్ ఘోష్ *యాష్ రాజ్ సింగ్ *ఏకాంశ్ కుమార్ *[[మీర్ సర్వర్]] ==సాంకేతిక నిపుణులు== *బ్యానర్: మద్రాస్‌ టాకీస్‌, శ్రీ వెంకటేశ్వర క్రియేషన్స్‌ *నిర్మాత: మణిరత్నం, శిరీష్‌ *కథ, స్క్రీన్‌ప్లే, దర్శకత్వం: మణిరత్నం *సంగీతం: ఏ.ఆర్‌. రెహమాన్‌ *సినిమాటోగ్రఫీ: ఎస్‌. రవివర్మన్‌ *మాటలు: కిరణ్‌ *పాటలు: సిరివెన్నెల సీతారామశాస్త్రి *ఎడిటర్: [[అక్కినేని శ్రీకర్ ప్రసాద్|ఏ. శ్రీకర్‌ ప్రసాద్‌]] ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:2017 తెలుగు సినిమాలు]] [[వర్గం:2017 సినిమాలు]] jwv9hp76vj8yulm89kkx2dkw4vsukys 0 342367 3609685 3470408 2022-07-28T18:05:31Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki {{Infobox police officer |honorific_prefix = డీజేపీ |honorific_suffix = ఐ.పి.ఎస్ |image_upright = |alt = |birth_name = ఎం. మహేందర్ రెడ్డి | image = DGP Mahender Reddy.jpg | caption = | birth_date = {{Birth date and age|1962|12|03|df=y}} | birth_place = [[కిస్టాపురం మునగాల|కిష్టాపురం]], [[మధిర మండలం]], [[ఖమ్మం జిల్లా]], [[తెలంగాణ రాష్ట్రం]], [[భారత దేశం|భారతదేశం]] | nationality = {{IND}} | years_active = 1986 - ప్రస్తుతం | death_date = | death_place = | office = తెలంగాణ రాష్ట్ర డైరెక్టర్‌ జనరల్‌ అఫ్ పోలీస్ (డీజీపీ) | predecessor = అనురాగ్ శర్మ | successor = | spouse = | children = నితీష్‌ | parents = నారాయణ రెడ్డి, అచ్చమ్మ |status = డైరెక్టర్‌ జనరల్‌ అఫ్ పోలీస్, [[ఆంధ్రప్రదేశ్ ]] |rank = [[File:Director General of Police.png|25px]]డైరెక్టర్‌ జనరల్‌ అఫ్ పోలీస్(డీజేపీ) }} '''ముదిరెడ్డి మహేందర్‌ రెడ్డి''' [[తెలంగాణ ]] రాష్ట్ర డైరెక్టర్‌ జనరల్‌ అఫ్ పోలీస్. ఆయన 2017 నవంబరు 17నాడు తెలంగాణ రాష్ట్ర డీజీపీగా నియమితుడయ్యాడు. ==జననం, విద్యాభాస్యం== ఎం. మహేందర్ రెడ్డి 3 డిసెంబరు 1962లో [[తెలంగాణ రాష్ట్రం]], [[ఖమ్మం జిల్లా]],[[మధిర మండలం]], [[కిస్టాపురం మునగాల|కిష్టాపురం]] గ్రామంలో నారాయణ రెడ్డి, అచ్చమ్మ దంపతులకు జన్మించాడు. ఆయన నల్గొండ జిల్లా [[సర్వేల్]] గురుకుల పాఠశాలలో ప్రాధమిక విద్యను పూర్తి చేసి<ref name="నా పునాది సర్వేల్‌">{{cite news |last1=Sakshi |title=నా పునాది సర్వేల్‌ |url=https://m.sakshi.com/news/telangana/my-roots-are-sarvail-says-ts-dgp-mahender-reddy-951848 |accessdate=5 January 2022 |work= |date=12 November 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220105145554/https://m.sakshi.com/news/telangana/my-roots-are-sarvail-says-ts-dgp-mahender-reddy-951848 |archivedate=5 January 2022 |language=te |url-status=live }}</ref>, వరంగల్ ఎన్.ఐ.టి నుండి ఇంజనీరింగ్ పూర్తి చేసి ఎన్‌ఐటీ దిల్లీలో ఎంటెక్‌ చదువుతుండగా ఐపీఎస్‌కు ఎంపికయ్యాడు.<ref name="Top cop is Khammam’s son of soil">{{cite news |last1=The Hans India |first1= |title=Top cop is Khammam’s son of soil |url=https://www.thehansindia.com/posts/index/Khammam-Tab/2017-11-10/Top-cop-is-Khammams-son-of-soil/338721?infinitescroll=1 |accessdate=5 January 2022 |work= |date=11 November 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220105142631/https://www.thehansindia.com/posts/index/Khammam-Tab/2017-11-10/Top-cop-is-Khammams-son-of-soil/338721?infinitescroll=1 |archivedate=5 January 2022 |language=en |url-status=live }}</ref><ref name="It's official: Hyderabad Commissioner Mahender Reddy is new Telangana DGP">{{cite news |last1=The News Minute |title=It's official: Hyderabad Commissioner Mahender Reddy is new Telangana DGP |url=https://www.thenewsminute.com/article/its-official-hyderabad-commissioner-mahender-reddy-new-telangana-dgp-71432 |accessdate=5 January 2022 |date=11 November 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220105142759/https://www.thenewsminute.com/article/its-official-hyderabad-commissioner-mahender-reddy-new-telangana-dgp-71432 |archivedate=5 January 2022 |language=en |work= |url-status=live }}</ref> ఆయన 2020లో జేఎన్టీయూహెచ్‌ నుంచి ‘‘ఇంపాక్ట్ ఆఫ్‌ ఇన్ఫర్మేషన్ టెక్నాలజీ ఆన్ పోలీసింగ్’పై పీహెచ్‌డీ పూర్తి చేశాడు.<ref name="డాక్టర్ కాబోతున్న డీజీపీ మహేందర్ రెడ్డి!">{{cite news |last1=ETV Bharat News |title=డాక్టర్ కాబోతున్న డీజీపీ మహేందర్ రెడ్డి! |url=https://www.etvbharat.com/telugu/telangana/city/hyderabad/telangana-state-director-general-of-police-mahender-reddy-got-doctorate/ts20200530125539172 |accessdate=5 January 2022 |date=30 May 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220105143339/https://www.etvbharat.com/telugu/telangana/city/hyderabad/telangana-state-director-general-of-police-mahender-reddy-got-doctorate/ts20200530125539172 |archivedate=5 January 2022 |work= |url-status=live }}</ref><ref name="పీహెచ్‌డీ పూర్తి చేసుకున్న తెలంగాణ డీజీపీ మహేందర్ రెడ్డి">{{cite news |last1=TV9 Telugu |first1= |title=పీహెచ్‌డీ పూర్తి చేసుకున్న తెలంగాణ డీజీపీ మహేందర్ రెడ్డి |url=https://tv9telugu.com/telangana/hyderabad/telangana-state-dgp-mahender-reddy-has-completed-his-phd-331298.html |accessdate=5 January 2022 |date=18 October 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220105144721/https://tv9telugu.com/telangana/hyderabad/telangana-state-dgp-mahender-reddy-has-completed-his-phd-331298.html |archivedate=5 January 2022 |language=te |work= |url-status=live }}</ref><ref name="పీహెచ్‌డీ పూర్తి చేసిన డీజీపీ మహేందర్ రెడ్డి">{{cite news |last1=Sakshi |title=పీహెచ్‌డీ పూర్తి చేసిన డీజీపీ మహేందర్ రెడ్డి |url=https://m.sakshi.com/telugu-news/telangana/telangana-state-dgp-mahender-reddy-has-completed-his-phd-1322223 |accessdate=5 January 2022 |work=Sakshi |date=18 October 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220105144815/https://m.sakshi.com/telugu-news/telangana/telangana-state-dgp-mahender-reddy-has-completed-his-phd-1322223 |archivedate=5 January 2022 |language=te |url-status=live }}</ref> ఆయనకు భార్య అనిత, కుమారుడు నితేష్‌ ఉన్నాడు.<ref name="డీజీపీ మహేందర్‌ రెడ్డి కుమారుడి వివాహం">{{cite news |last1=Andhrajyothy |title=డీజీపీ మహేందర్‌ రెడ్డి కుమారుడి వివాహం |url=https://www.andhrajyothy.com/telugunews/marriage-of-dgp-mahendra-reddy-son-202007300116419 |accessdate=5 January 2022 |work= |date=30 July 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220105150750/https://www.andhrajyothy.com/telugunews/marriage-of-dgp-mahendra-reddy-son-202007300116419 |archivedate=5 January 2022 |language=te |url-status=live }}</ref> ==వృత్తి జీవితం== ఎం. మహేందర్ రెడ్డి 1986 బ్యాచ్‌కు చెందిన ఐ.పి.ఎస్ అధికారి. ఆయన తొలి పోస్టింగ్ కరీంనగర్ జిల్లా అసిస్టెంట్ సూపరింటెండెంట్. తరువాత గుంటూరులో, బెల్లంపల్లి లో పని చేసి నిజామాబాదు, కర్నూల్ జిల్లా ఎస్పీగా పని చేశాడు. 1995లో హైదరాబాద్ తూర్పు జోన్ డీసీపీగా పని చేసి, సర్దార్ వల్లభభాయ్ పటేల్ నేషనల్ పోలీస్ అకాడమీలో ఫ్యాకల్టీగా, ఇంటెలీజెన్స్ చీఫ్, గ్రేహౌండ్స్ ఐజీగా పలు జిల్లాల్లో వివిధ హోదాల్లో పని చేశాడు. 2 జూన్ 2014న హైదరాబాద్ నగర పోలీస్ కమిషనర్‌‌గా నియమితుడయ్యాడు. డీజీపీ అనురాగ్ శర్మ పదవీవిరమణ చేయడంతో ఆయన 12 నవంబర్ 2017న ఇన్‌చార్జి డీజీపీగా నియమితుడై,<ref name="నూతన డీజీపీగా మహేందర్‌రెడ్డి">{{cite news |last1=Sakshi |title=నూతన డీజీపీగా మహేందర్‌రెడ్డి |url=https://m.sakshi.com/news/telangana/mahender-reddy-appointed-telangana-incharge-dgp-951460 |accessdate=5 January 2022 |work= |date=10 November 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220105145348/https://m.sakshi.com/news/telangana/mahender-reddy-appointed-telangana-incharge-dgp-951460 |archivedate=5 January 2022 |language=te |url-status=live }}</ref><ref name="Mahendar Reddy takes over as in-charge Telangana DGP">{{cite news |last1=The Indian Express |title=Mahendar Reddy takes over as in-charge Telangana DGP |url=https://indianexpress.com/article/india/mahendar-reddy-takes-over-as-in-charge-telangana-dgp-4934118/ |accessdate=5 January 2022 |date=12 November 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210106084838/https://indianexpress.com/article/india/mahendar-reddy-takes-over-as-in-charge-telangana-dgp-4934118/ |archivedate=6 జనవరి 2021 |language=en |work= |url-status=live }}</ref><ref name="Mahender Reddy is new DGP">{{cite news |last1=The Hindu |title=Mahender Reddy is new DGP |url=https://www.thehindu.com/news/cities/Hyderabad/mahender-reddy-is-new-dgp/article20114066.ece |accessdate=5 January 2022 |date=10 November 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220105142945/https://www.thehindu.com/news/cities/Hyderabad/mahender-reddy-is-new-dgp/article20114066.ece |archivedate=5 January 2022 |language=en-IN |work= |url-status=live }}</ref> 10 ఏప్రిల్ 2018న పూర్తి స్థాయి డైరెక్టర్‌ జనరల్‌ ఆఫ్‌ పోలీస్‌(డీజీపీ)గా నియమితుడయ్యాడు.<ref name="పూర్తి స్థాయి డీజీపీగా మహేందర్‌రెడ్డి">{{cite news |last1=Sakshi |title=పూర్తి స్థాయి డీజీపీగా మహేందర్‌రెడ్డి |url=https://www.saakshi.com/news/telangana/mahender-reddy-full-level-dgp-1062773 |accessdate=5 January 2022 |work= |date=10 April 2018 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220105145822/https://www.saakshi.com/news/telangana/mahender-reddy-full-level-dgp-1062773 |archivedate=5 January 2022 |language=te |url-status=live }}</ref> ఆయన 8 ఏప్రిల్ 2020లో దేశంలోని టాప్ 25 ఐపిఎస్ అధికారుల జాబితాలో 8వ స్థానం దక్కించుకున్నాడు.<ref name="డీజీపీ మహేందర్‌రెడ్డికి అరుదైన గౌరవం">{{cite news |last1=Sakshi |title=డీజీపీ మహేందర్‌రెడ్డికి అరుదైన గౌరవం |url=https://www.sakshi.com/news/telangana/telangana-dgp-mahender-reddy-list-top-25-ips-officers-india-1276118 |accessdate=5 January 2022 |work= |date=8 April 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220105150613/https://www.sakshi.com/news/telangana/telangana-dgp-mahender-reddy-list-top-25-ips-officers-india-1276118 |archivedate=5 January 2022 |language=te |url-status=live }}</ref><ref name="డీజీపీ మహేందర్‌రెడ్డికి అరుదైన గౌరవం.">{{cite news |last1=HMTV |first1= |title=డీజీపీ మహేందర్‌రెడ్డికి అరుదైన గౌరవం |url=https://www.hmtvlive.com/telangana/telangana-dgp-m-mahender-reddy-in-list-of-top-25-ips-officers-in-india-43133 |accessdate=5 January 2022 |work= |date=8 April 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220105150438/https://www.hmtvlive.com/telangana/telangana-dgp-m-mahender-reddy-in-list-of-top-25-ips-officers-in-india-43133 |archivedate=5 January 2022 |language=te |url-status=live }}</ref> ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:ఐ.పి.ఎస్.ఆఫీసర్లు]] 73ztz431rij69ji6wxnwn51dki1welq 3609686 3609685 2022-07-28T18:06:00Z Pranayraj1985 29393 /* వృత్తి జీవితం */ wikitext text/x-wiki {{Infobox police officer |honorific_prefix = డీజేపీ |honorific_suffix = ఐ.పి.ఎస్ |image_upright = |alt = |birth_name = ఎం. మహేందర్ రెడ్డి | image = DGP Mahender Reddy.jpg | caption = | birth_date = {{Birth date and age|1962|12|03|df=y}} | birth_place = [[కిస్టాపురం మునగాల|కిష్టాపురం]], [[మధిర మండలం]], [[ఖమ్మం జిల్లా]], [[తెలంగాణ రాష్ట్రం]], [[భారత దేశం|భారతదేశం]] | nationality = {{IND}} | years_active = 1986 - ప్రస్తుతం | death_date = | death_place = | office = తెలంగాణ రాష్ట్ర డైరెక్టర్‌ జనరల్‌ అఫ్ పోలీస్ (డీజీపీ) | predecessor = అనురాగ్ శర్మ | successor = | spouse = | children = నితీష్‌ | parents = నారాయణ రెడ్డి, అచ్చమ్మ |status = డైరెక్టర్‌ జనరల్‌ అఫ్ పోలీస్, [[ఆంధ్రప్రదేశ్ ]] |rank = [[File:Director General of Police.png|25px]]డైరెక్టర్‌ జనరల్‌ అఫ్ పోలీస్(డీజేపీ) }} '''ముదిరెడ్డి మహేందర్‌ రెడ్డి''' [[తెలంగాణ ]] రాష్ట్ర డైరెక్టర్‌ జనరల్‌ అఫ్ పోలీస్. ఆయన 2017 నవంబరు 17నాడు తెలంగాణ రాష్ట్ర డీజీపీగా నియమితుడయ్యాడు. ==జననం, విద్యాభాస్యం== ఎం. మహేందర్ రెడ్డి 3 డిసెంబరు 1962లో [[తెలంగాణ రాష్ట్రం]], [[ఖమ్మం జిల్లా]],[[మధిర మండలం]], [[కిస్టాపురం మునగాల|కిష్టాపురం]] గ్రామంలో నారాయణ రెడ్డి, అచ్చమ్మ దంపతులకు జన్మించాడు. ఆయన నల్గొండ జిల్లా [[సర్వేల్]] గురుకుల పాఠశాలలో ప్రాధమిక విద్యను పూర్తి చేసి<ref name="నా పునాది సర్వేల్‌">{{cite news |last1=Sakshi |title=నా పునాది సర్వేల్‌ |url=https://m.sakshi.com/news/telangana/my-roots-are-sarvail-says-ts-dgp-mahender-reddy-951848 |accessdate=5 January 2022 |work= |date=12 November 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220105145554/https://m.sakshi.com/news/telangana/my-roots-are-sarvail-says-ts-dgp-mahender-reddy-951848 |archivedate=5 January 2022 |language=te |url-status=live }}</ref>, వరంగల్ ఎన్.ఐ.టి నుండి ఇంజనీరింగ్ పూర్తి చేసి ఎన్‌ఐటీ దిల్లీలో ఎంటెక్‌ చదువుతుండగా ఐపీఎస్‌కు ఎంపికయ్యాడు.<ref name="Top cop is Khammam’s son of soil">{{cite news |last1=The Hans India |first1= |title=Top cop is Khammam’s son of soil |url=https://www.thehansindia.com/posts/index/Khammam-Tab/2017-11-10/Top-cop-is-Khammams-son-of-soil/338721?infinitescroll=1 |accessdate=5 January 2022 |work= |date=11 November 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220105142631/https://www.thehansindia.com/posts/index/Khammam-Tab/2017-11-10/Top-cop-is-Khammams-son-of-soil/338721?infinitescroll=1 |archivedate=5 January 2022 |language=en |url-status=live }}</ref><ref name="It's official: Hyderabad Commissioner Mahender Reddy is new Telangana DGP">{{cite news |last1=The News Minute |title=It's official: Hyderabad Commissioner Mahender Reddy is new Telangana DGP |url=https://www.thenewsminute.com/article/its-official-hyderabad-commissioner-mahender-reddy-new-telangana-dgp-71432 |accessdate=5 January 2022 |date=11 November 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220105142759/https://www.thenewsminute.com/article/its-official-hyderabad-commissioner-mahender-reddy-new-telangana-dgp-71432 |archivedate=5 January 2022 |language=en |work= |url-status=live }}</ref> ఆయన 2020లో జేఎన్టీయూహెచ్‌ నుంచి ‘‘ఇంపాక్ట్ ఆఫ్‌ ఇన్ఫర్మేషన్ టెక్నాలజీ ఆన్ పోలీసింగ్’పై పీహెచ్‌డీ పూర్తి చేశాడు.<ref name="డాక్టర్ కాబోతున్న డీజీపీ మహేందర్ రెడ్డి!">{{cite news |last1=ETV Bharat News |title=డాక్టర్ కాబోతున్న డీజీపీ మహేందర్ రెడ్డి! |url=https://www.etvbharat.com/telugu/telangana/city/hyderabad/telangana-state-director-general-of-police-mahender-reddy-got-doctorate/ts20200530125539172 |accessdate=5 January 2022 |date=30 May 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220105143339/https://www.etvbharat.com/telugu/telangana/city/hyderabad/telangana-state-director-general-of-police-mahender-reddy-got-doctorate/ts20200530125539172 |archivedate=5 January 2022 |work= |url-status=live }}</ref><ref name="పీహెచ్‌డీ పూర్తి చేసుకున్న తెలంగాణ డీజీపీ మహేందర్ రెడ్డి">{{cite news |last1=TV9 Telugu |first1= |title=పీహెచ్‌డీ పూర్తి చేసుకున్న తెలంగాణ డీజీపీ మహేందర్ రెడ్డి |url=https://tv9telugu.com/telangana/hyderabad/telangana-state-dgp-mahender-reddy-has-completed-his-phd-331298.html |accessdate=5 January 2022 |date=18 October 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220105144721/https://tv9telugu.com/telangana/hyderabad/telangana-state-dgp-mahender-reddy-has-completed-his-phd-331298.html |archivedate=5 January 2022 |language=te |work= |url-status=live }}</ref><ref name="పీహెచ్‌డీ పూర్తి చేసిన డీజీపీ మహేందర్ రెడ్డి">{{cite news |last1=Sakshi |title=పీహెచ్‌డీ పూర్తి చేసిన డీజీపీ మహేందర్ రెడ్డి |url=https://m.sakshi.com/telugu-news/telangana/telangana-state-dgp-mahender-reddy-has-completed-his-phd-1322223 |accessdate=5 January 2022 |work=Sakshi |date=18 October 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220105144815/https://m.sakshi.com/telugu-news/telangana/telangana-state-dgp-mahender-reddy-has-completed-his-phd-1322223 |archivedate=5 January 2022 |language=te |url-status=live }}</ref> ఆయనకు భార్య అనిత, కుమారుడు నితేష్‌ ఉన్నాడు.<ref name="డీజీపీ మహేందర్‌ రెడ్డి కుమారుడి వివాహం">{{cite news |last1=Andhrajyothy |title=డీజీపీ మహేందర్‌ రెడ్డి కుమారుడి వివాహం |url=https://www.andhrajyothy.com/telugunews/marriage-of-dgp-mahendra-reddy-son-202007300116419 |accessdate=5 January 2022 |work= |date=30 July 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220105150750/https://www.andhrajyothy.com/telugunews/marriage-of-dgp-mahendra-reddy-son-202007300116419 |archivedate=5 January 2022 |language=te |url-status=live }}</ref> ==వృత్తి జీవితం== ఎం. మహేందర్ రెడ్డి 1986 బ్యాచ్‌కు చెందిన ఐ.పి.ఎస్ అధికారి. ఆయన తొలి పోస్టింగ్ కరీంనగర్ జిల్లా అసిస్టెంట్ సూపరింటెండెంట్. తరువాత గుంటూరులో, బెల్లంపల్లి లో పని చేసి నిజామాబాదు, కర్నూల్ జిల్లా ఎస్పీగా పని చేశాడు. 1995లో హైదరాబాద్ తూర్పు జోన్ డీసీపీగా పని చేసి, సర్దార్ వల్లభభాయ్ పటేల్ నేషనల్ పోలీస్ అకాడమీలో ఫ్యాకల్టీగా, ఇంటెలీజెన్స్ చీఫ్, గ్రేహౌండ్స్ ఐజీగా పలు జిల్లాల్లో వివిధ హోదాల్లో పని చేశాడు. 2 జూన్ 2014న హైదరాబాద్ నగర పోలీస్ కమిషనర్‌‌గా నియమితుడయ్యాడు. డీజీపీ అనురాగ్ శర్మ పదవీవిరమణ చేయడంతో ఆయన 12 నవంబర్ 2017న ఇన్‌చార్జి డీజీపీగా నియమితుడై,<ref name="నూతన డీజీపీగా మహేందర్‌రెడ్డి">{{cite news |last1=Sakshi |title=నూతన డీజీపీగా మహేందర్‌రెడ్డి |url=https://m.sakshi.com/news/telangana/mahender-reddy-appointed-telangana-incharge-dgp-951460 |accessdate=5 January 2022 |work= |date=10 November 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220105145348/https://m.sakshi.com/news/telangana/mahender-reddy-appointed-telangana-incharge-dgp-951460 |archivedate=5 January 2022 |language=te |url-status=live }}</ref><ref name="Mahendar Reddy takes over as in-charge Telangana DGP">{{cite news |last1=The Indian Express |title=Mahendar Reddy takes over as in-charge Telangana DGP |url=https://indianexpress.com/article/india/mahendar-reddy-takes-over-as-in-charge-telangana-dgp-4934118/ |accessdate=5 January 2022 |date=12 November 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210106084838/https://indianexpress.com/article/india/mahendar-reddy-takes-over-as-in-charge-telangana-dgp-4934118/ |archivedate=6 January 2021 |language=en |work= |url-status=live }}</ref><ref name="Mahender Reddy is new DGP">{{cite news |last1=The Hindu |title=Mahender Reddy is new DGP |url=https://www.thehindu.com/news/cities/Hyderabad/mahender-reddy-is-new-dgp/article20114066.ece |accessdate=5 January 2022 |date=10 November 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220105142945/https://www.thehindu.com/news/cities/Hyderabad/mahender-reddy-is-new-dgp/article20114066.ece |archivedate=5 January 2022 |language=en-IN |work= |url-status=live }}</ref> 10 ఏప్రిల్ 2018న పూర్తి స్థాయి డైరెక్టర్‌ జనరల్‌ ఆఫ్‌ పోలీస్‌(డీజీపీ)గా నియమితుడయ్యాడు.<ref name="పూర్తి స్థాయి డీజీపీగా మహేందర్‌రెడ్డి">{{cite news |last1=Sakshi |title=పూర్తి స్థాయి డీజీపీగా మహేందర్‌రెడ్డి |url=https://www.saakshi.com/news/telangana/mahender-reddy-full-level-dgp-1062773 |accessdate=5 January 2022 |work= |date=10 April 2018 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220105145822/https://www.saakshi.com/news/telangana/mahender-reddy-full-level-dgp-1062773 |archivedate=5 January 2022 |language=te |url-status=live }}</ref> ఆయన 8 ఏప్రిల్ 2020లో దేశంలోని టాప్ 25 ఐపిఎస్ అధికారుల జాబితాలో 8వ స్థానం దక్కించుకున్నాడు.<ref name="డీజీపీ మహేందర్‌రెడ్డికి అరుదైన గౌరవం">{{cite news |last1=Sakshi |title=డీజీపీ మహేందర్‌రెడ్డికి అరుదైన గౌరవం |url=https://www.sakshi.com/news/telangana/telangana-dgp-mahender-reddy-list-top-25-ips-officers-india-1276118 |accessdate=5 January 2022 |work= |date=8 April 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220105150613/https://www.sakshi.com/news/telangana/telangana-dgp-mahender-reddy-list-top-25-ips-officers-india-1276118 |archivedate=5 January 2022 |language=te |url-status=live }}</ref><ref name="డీజీపీ మహేందర్‌రెడ్డికి అరుదైన గౌరవం.">{{cite news |last1=HMTV |first1= |title=డీజీపీ మహేందర్‌రెడ్డికి అరుదైన గౌరవం |url=https://www.hmtvlive.com/telangana/telangana-dgp-m-mahender-reddy-in-list-of-top-25-ips-officers-in-india-43133 |accessdate=5 January 2022 |work= |date=8 April 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220105150438/https://www.hmtvlive.com/telangana/telangana-dgp-m-mahender-reddy-in-list-of-top-25-ips-officers-in-india-43133 |archivedate=5 January 2022 |language=te |url-status=live }}</ref> ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:ఐ.పి.ఎస్.ఆఫీసర్లు]] 3t2i3y3ko9ueivaap4syb80favi3kmn 0 342447 3609789 3608104 2022-07-29T04:54:04Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki {{సమాచారపెట్టె తెలంగాణ మండలం‎|||type=mandal|native_name=చౌటకూరు మండలం|district=సంగారెడ్డి జిల్లా|latd=17.749688|latm=|lats=|latNS=N|longd=78.089704|longm=|longs=|longEW=E|mandal_map=Telangana-mandal-Sangareddy Chowtakur-2022.svg|state_name=తెలంగాణ|mandal_hq=చౌటకూరు|villages=13|area_total=249|population_total=51386|population_male=25737|population_female=25649|population_density=|population_as_of=2011|area_magnitude=చ.కి.మీ=|literacy=|literacy_male=|literacy_female=|pincode=502273}} '''చౌటకూరు మండలం''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సంగారెడ్డి జిల్లా]] లో కొత్తగా ఏర్పడిన మండలం. దీని [[పరిపాలనా కేంద్రం]] చౌటకూరు గ్రామం.ఈ మండలంలో 14 రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి.అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం.ఈ మండలం 2020 జులై 13 నుండి ఉనికి లోకి వచ్చింది.ఇది ఆందోల్-జోగిపేట రెవెన్యూ డివిజను పరిధికి చెందిన మండలం.ఇది సమీప పట్టణమైన [[సదాశివపేట]] నుండి 27 కి. మీ. దూరంలో ఉంది. 2016 లో చేసిన తొలి పునర్వ్యవస్థీకరణలో కాకుండా ఆ తరువాత నుండి 2021 వరకూ మధ్య గల కాలంలో కొత్తగా ఏర్పాటు చేసిన మండలాల్లో ఇది ఒకటి. <ref name=":5">G.O.Ms.No. 79,  Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 13-07-2020.</ref> దానికి ముందు ఈ మండలం [[మెదక్ జిల్లా]] లో ఉండేది. <ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Sangareddy.pdf|title=సంగారెడ్డి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211228042938/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Sangareddy.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2021-01-06}}</ref> ప్రస్తుతం ఈ మండలం కొత్తగా ఏర్పాటైన [[ఆందోల్ - జోగిపేట రెవెన్యూ డివిజను]]<nowiki/>లో భాగం.<ref>{{Cite web|url=https://www.dishadaily.com/establishment-of-another-new-revenue-division-in-telangana|title=తెలంగాణలో మరో కొత్త రెవెన్యూ డివిజన్|last=Team|first=Web|date=2020-07-13|website=Dishadaily (దిశ): Latest Telugu News|access-date=2022-01-04}}</ref> పునర్వ్యవస్థీకరణకు ముందు ఇది సంగారెడ్డి డివిజనులో ఉండేది. ఈ మండలంలో  14  రెవెన్యూ గ్రామాలు ఉన్నాయి. అందులో ఒకటి నిర్జన గ్రామం. [[చౌటకూరు (చౌటకూరు)|చౌటకూరు]], ఈ మండలానికి కేంద్రం. == పుల్కల్ మండలం నుండి ఏర్పడిన కొత్త మండలం == కొత్తగా ఏర్పడిన చౌటకూరు మండలం లోని అన్ని రెవెన్యూ గ్రామాలు చౌటకూరు మండలం ఏర్పడకముందు సంగారెడ్డి జిల్లా, సంగారెడ్డి రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలోని పుల్కల్ మండల పరిధిలో ఉన్నాయి. పుల్కల్ మండలం లోని 14 గ్రామాలను విడగొట్టి చౌటకూరు పరిపాలనా కేంద్రంగా చౌటకూరు మండలంలో చేర్చి , జిల్లాలో కొత్తగా ఏర్పడిన ఆందోల్-జోగిపేట రెవెన్యూ డివిజనును పరిధి కిందకు చేరింది. మండలం లోని 14 రెవెన్యూ గ్రామాలలో ఒకటి నిర్జన గ్రామం.<ref name=":0">G.O.Ms.No. 79,  Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 13-07-2020.</ref> 2016 లో జరిగిన పునర్వ్యవస్థీకరణలో ఏర్పడిన ఈ మండల వైశాల్యం 249 చ.కి.మీ. కాగా, జనాభా 51,386. జనాభాలో పురుషులు 25,737 కాగా, స్త్రీల సంఖ్య 25,649. మండలంలో 11,364 గృహాలున్నాయి.<ref>{{Cite web|title=తెలంగాణ డిస్ట్రిక్ట్ అండ్ మండల్ షేప్ ఫైల్స్|url=https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-url=https://web.archive.org/web/20220717142415/https://data.telangana.gov.in/story/telangana-district-and-mandal-shape-files|archive-date=2022-07-17|access-date=2022-07-17|website=ఓపెన్ డేటా తెలంగాణ}}</ref> == మండలం లోని గ్రామాలు == === రెవెన్యూ గ్రామాలు === #[[పోసానిపల్లి]] #[[చౌటకూరు (చౌటకూరు)|చౌటకూరు]] #[[సేరిరాంరెడ్డిగూడ]] #[[సుల్తాన్‌పూర్ (చౌటకూరు)|సుల్తాన్‌పూర్]] #[[సరాఫ్‌పల్లి]] #[[కొర్పోల్ (చౌటకూరు)|కొర్పోల్]] #[[లింగంపల్లి (చౌటకూరు)|లింగంపల్లి]] #[[వెంకటకిస్టాపూర్ @ అంగడిపేట్|వెంకటకిస్టాపూర్]] #[[తడ్డన్‌పల్లి]] #[[గంగోజీపేట్]] #[[చక్రియాల్]] #[[శివంపేట్]] #[[వెండికోల్]] గమనిక:సముదాయం నిర్ణయం మేరకు నిర్జన గ్రామాలు పరిగణనలోకి తీసుకోలేదు.ఈ మండలంలో ఒక నిర్జన గ్రామం ఉంది. == మూలాలు == {{మూలాలు}}{{సంగారెడ్డి జిల్లా మండలాలు}} [[వర్గం:2020 లో ఏర్పాటైన తెలంగాణ మండలాలు]] hbkyk02vffysxxtrjumqlr35uraqbf8 4 343730 3609780 3608448 2022-07-29T04:48:06Z Pranayraj1985 29393 /* పేజీ సృష్టించవలసిన రెవెన్యూ డివిజన్లు జాబితా */ wikitext text/x-wiki రెవెన్యూ వ్యవస్థలో పరిపాలనాపరంగా జిల్లాల తరువాత [[రెవెన్యూ డివిజను|రెవెన్యూ డివిజన్లు]] చాలా ప్రాముఖ్యతను సంతరించుకున్నాయి.ఈ రెవెన్యూ డివిజన్లు పరిధిలో ఉప-విభాగాలుగా [[మండలం|మండలాలు]] ఉన్నాయి. [[తెలంగాణ|తెలంగాణలో]] 2021 జనవరి నాటికి 73 రెవెన్యూ డివిజన్లు ఉన్నాయి. వీటికి రెవెన్యూ డివిజనల్ ఆఫీసరు ([[ఆర్.డి.వో.|ఆర్.డి.ఒ]]) అధిపతిగా ఉంటాడు. వీరిని [[సబ్ కలెక్టర్]] అని కూడా అంటారు. మండలాల్లలోని [[తహసీల్దారులు]] (పూర్వం [[ఎం.ఆర్.ఓ]]) పరిపాలనాపరంగా రెవెన్యూ డివిజనల్ ఆఫీసరు నియంత్రణలో ఉంటారు. భూమి శిస్తు వసూలు, [[జమాబంది|జమాబందీ]], చౌకడిపో డీలర్ల నియామకం, శాంతి భద్రతలు, [[భూసేకరణ]], రెవెన్యూ కోర్టుల నిర్వహణ, సంక్షేమ కార్యక్రమాల అమలు, ఆహారధాన్యాల కొనుగోలు, జనాభా లెక్కల సేకరణ, ఎన్నికల నిర్వహణ, పొదుపు పధకాలు, పెన్షన్లు, సినిమాహాళ్ళ లైసెన్సులు, పంచనామాలు, భూతగాదాలు, ఇలా ఎన్నో పనులకు [[రెవిన్యూ డివిజినల్ అధికారులు]] కలెక్టర్ తరుపున విధులు నిర్వహిస్తారు . ఏ శాఖా ప్రాతినిధ్యం వహించని పనులును ([[ఆర్.డి.వో.|ఆర్.డి.ఒ]]) సాధారణ పరిపాలకునిగా చేపడుతుంటారు.ఇవి మండలాలు, జిల్లాల మధ్య పరిపాలనా సమన్యయం కలిగి ఉంటాయి.వీటికి పేజీలు లేనందున జిల్లాలోని మండలాలు ఏ రెవెన్యూ డివిజనుకు చెందినవో అర్థంకాని పరిస్థితి ఉంది.పై కారణాలు దృష్టిలో పెట్టుకుని రెండు రాష్ట్రాలలో రెవెన్యూ డివిజన్లు పేజీలు సృష్టింపు అవసరమని భావించి ఈ ప్రాజెక్టు రూపొందించటమైనది. == మాదిరి వ్యాసాలు == * [[వనపర్తి రెవెన్యూ డివిజన్|వనపర్తి రెవెన్యూ డివిజను]] * [[చౌటుప్పల్ రెవెన్యూ డివిజను]] * [[భువనగిరి రెవెన్యూ డివిజను]] == పేజీ సృష్టింపు == * పేజీలు సృష్టించే ముందు పైన వివరించిన మాదిరి వ్యాసాలు ఒకసారి పరిశీలించండి. * ఈ ప్రాజెక్టు పేజీ లోని ఎర్ర లింకుపై క్లిక్ చేసి, పైన చూపిన మాదిరి వ్యాసాల లోని ప్రవేశిక ఆ రెవెన్యూ డివిజనుకు తగినట్లుగా రాసి పేజి సృష్టించండి. * మాదిరి వ్యాసంలో చూపిన విధంగా "డివిజనులోని మండలాలు" అనే విభాగంలో ఈ ప్రాజెక్టు పేజీలో ఆ రెవెన్యూ డివిజనుకు చెందిన మండలాలు కూర్పు చేయండి. * ఆసక్తి ఉన్న వాడుకరులు ఎవరైనా సృష్టించవచ్చు == మూలాలు సమకూర్పు == * డివిజనులోని మండలాలు అనే విభాగం తరువాత మూలాలు అనే విభాగం పెట్టి మూలాలు మూస కూర్పు చేయండి. * రెవెన్యూ డివిజనుకు చెందిన ఏదేని ఒక మండల వ్యాసంలే మూలంగా చూపిన [[తెలంగాణ జిల్లాల, మండలాల పునర్వ్యవస్థీకరణ]] లో భాగంగా జారీచేసిన ఆ జిల్లాకు చెందిన ప్రభుత్వ ఉత్తర్వుల లింకును చూపించాలి. * రెండవ మూలంగా సంబందిత జిల్లాకు చెందిన ప్రభుత్వ వెబ్సైటు లింకు చూపించాలి.దానిని కనుగొనటానికి ఆంగ్లంలో (Example:Adilabad District Revenue Divisions) అని శోధించి ఆ జిల్లాలోని అన్ని రెవెన్యూ డివిజన్లుకు [https://adilabad.telangana.gov.in/revenue-division/ రెండవ మూలంగా] చూపించాలి.మరొక ఉదాహరణ.ఇది కామారెడ్డి జిల్లా వెబ్సైటు లింకు <ref>{{Cite web|title=Revenue Divisions {{!}} District Kamareddy, Government of Telangana {{!}} India|url=https://kamareddy.telangana.gov.in/revenue-divisions/|access-date=2022-02-15}}</ref> == ఇన్‌కమింగు లింకులు ఇవ్యటం == సృష్టించిన ప్రధాన పేరుబరి లోని పేజీలకు మరే ఇతర పేజీ నుండీ లింకు లేకపోతే దాన్ని [[వికీపీడియా:అనాథ|అనాథ పేజీగా]] పరిగణిస్తారు.అనాథ వ్యాసాలకు వేరే ఇతర పేజీల నుండి లింకులేమీ లేనందున పాఠకులు ఇతర పేజీల నుండి ఈ పేజీలకు వెళ్ళే అవకాశం చాలా తక్కువుగాఉంటుంది.అందువలన ప్రధాన పేరుబరిలో సృష్టించిన ప్రతి పేజీకి వ్యాసం సృష్టించినప్పుడే ఇన్‌కమింగ్‌ లింకులు తప్పనిసరిగా కలిపే ప్రయత్నం చేయాలి.దీనికి ఎడమ వైపున ఉన్న ఇక్కడికి లింకున్న పేజీలు లింకు ద్వారా ఆపేజీలలో లింకును కలపవచ్చు.ఆ లింకులో ఎలాంటి పేజీలు లేకపోతే వ్యాసంలోని విషయసంగ్రహం ద్వారా ఒకటి,లేదా రెండు లింకులు ఇవ్వాలి. అయితే ఈ రెవెన్యూ డివిజన్లు పేజీలకు ఇన్‌కమింగ్‌ లింకులు ఇవ్యటానికి పెద్దకష్టపడాల్సిన పని లేదు. సృష్టించిన రెవెన్యూ డివిజను పరిధిలోని మండల వ్యాసం పేజీలోకి వెళ్లి లింకును తెలికగా కలుపవచ్చు. అలా ప్రతి మండల వ్యాసంలో లింకులు కలపవచ్చు. == డివిజను పరిధి లోని రెవెన్యూ గ్రామాలు సంఖ్య నమోదు == డివిజను పరిధిలోని మండలాల ప్రవేశికలో నమోదు చేసిన రెవెన్యూ గ్రామాలు లెక్కించి, మొత్తం రెవెన్యూ గ్రామాలు సంఖ్య కొత్తగా సృష్టించిన రెవెన్యూ డివిజను ప్రవేశికలో నమోదు చేయాలి. == వికీడేటా లింకు కలపాలి== ఆంగ్ల వికీపీడియాలో (Category:Revenue divisions in Telangana) కొన్ని రెవెన్యూ డివిజన్లుకు పేజీలు ఉన్నవి. వాటిని గమనించి లింకులు కలపాలి.లేనివాటికి కొత్తగా వికీడేటా లింకు సృష్టించి కలపాలి. == ప్రాజెక్టు కాలపరిమితి == ప్రత్యేక కాలపరిమితి అంటూ ఏమిలేదు. == సందేహాలు, సూచనలు == ఈ ప్రాజెక్టు మీద ఏమైనా సందేహాలు ఉంటే ప్రాజెక్టు చర్చాపేజీలో తెలపండి. అలాగే సూచనలు ప్రాజెక్టు చర్చాపేజీలో తెలపండి == పేజీ సృష్టించవలసిన రెవెన్యూ డివిజన్లు జాబితా == {| class="wikitable" |+తెలంగాణ రెవెన్యూ డివిజన్లు వివరాలు !క్ర.సంఖ్య !జిల్లా పేరు !డివిజన్లు మొత్తం !పేజి సృష్టించాల్సిన డివిజను పేరు !డివిజను లోని మండలాలు, !సృష్టించిన వాడుకరి, తేది |- |1 |[[ఆదిలాబాద్ జిల్లా|ఆదిలాబాదు]] |2 |[[ఆదిలాబాదు రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[ఆదిలాబాద్ పట్టణ మండలం]] # [[గుడిహత్నూర్ మండలం]] # [[బజార్‌హత్నూర్ మండలం|బజార్‌హత్నూర్‌ మండలం]] # [[బేల మండలం]] # [[బోథ్ మండలం]] # [[జైనథ్ మండలం]] # [[తాంసీ మండలం]] # [[తలమడుగు మండలం]] # [[నేరడిగొండ మండలం]] # [[ఇచ్చోడ మండలం]] # [[ఆదిలాబాద్ గ్రామీణ మండలం]] * # [[మావల మండలం]] * # [[భీంపూర్ మండలం]] * # [[సిరికొండ మండలం (ఆదిలాబాద్ జిల్లా)|సిరికొండ మండలం]] * |ప్రణయ్<br>18.02.2022 |- | | | |[[ఉట్నూరు రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[ఇంద్రవెల్లి మండలం]] # [[నార్నూర్‌ మండలం]] # [[ఉట్నూరు మండలం]] # [[గాదిగూడ మండలం]] * |ప్రణయ్<br>20.02.2022 |- |2 |[[మంచిర్యాల జిల్లా|మంచిర్యాల]] |2 |[[మంచిర్యాల రెవెన్యూ డివిజను]] | #[[చెన్నూర్ మండలం (మంచిర్యాల జిల్లా)|చెన్నూర్ మండలం]] # [[జైపూర్ మండలం]] #[[భీమారం మండలం (మంచిర్యాల జిల్లా)|భీమారం మండలం]] * #[[కోటపల్లి మండలం]] #[[లక్సెట్టిపేట మండలం]] #[[మంచిర్యాల మండలం]] #[[నస్పూర్ మండలం]] * #[[హాజీపూర్ మండలం]] * #[[మందమర్రి మండలం]] #[[దండేపల్లి మండలం]] #[[జన్నారం మండలం]] |ప్రణయ్<br>22.02.2022 |- | | | |[[బెల్లంపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[కాసిపేట మండలం]] # [[బెల్లంపల్లి మండలం]] # [[వేమన్‌పల్లి మండలం|వేమనపల్లి మండలం]] # [[నెన్నెల్‌ మండలం|నెన్నెల్ మండలం]] # [[తాండూరు మండలం (మంచిర్యాల జిల్లా)|తాండూర్ మండలం]] # [[భీమిని మండలం]] # [[కన్నేపల్లి మండలం]] * |ప్రణయ్<br>25.02.2022 |- |3 |[[నిర్మల్ జిల్లా|నిర్మల్]] |2 |[[నిర్మల్ రెవెన్యూ డివిజను]] | #[[నిర్మల్ గ్రామీణ మండలం]] * #[[నిర్మల్ మండలం]] #[[సోన్ మండలం]] * #[[దిలావర్ పూర్ మండలం (నిర్మల్ జిల్లా)|దిలావర్ పూర్ మండలం]] #[[నర్సాపూర్ (జి) మండలం]] * #[[కడం పెద్దూర్ మండలం]] #[[దస్తూరబాద్ మండలం]] * #[[ఖానాపూర్ మండలం (నిర్మల్ జిల్లా)|ఖానాపూర్ మండలం]] #[[మామడ మండలం (నిర్మల్ జిల్లా)|మామడ మండలం]] #[[పెంబి మండలం]] * #[[లక్ష్మణ్‌చాందా మండలం]] #[[సారంగపూర్ మండలం (నిర్మల్ జిల్లా)|సారంగపూర్‌ మండలం]] |ప్రణయ్<br>27.02.2022 |- | | | |[[బైంసా రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[కుబీర్‌ మండలం]] # [[కుంటాల మండలం]] # [[బైంసా మండలం]] # [[ముధోల్ మండలం]] # [[బాసర మండలం]] * # [[లోకేశ్వరం మండలం]] # [[తానూర్‌ మండలం (నిర్మల్ జిల్లా)|తానూర్‌ మండలం]] |ప్రణయ్<br>02.03.2022 |- |4 |[[కొమరంభీం జిల్లా|కొమరంభీం]] |2 |[[ఆసిఫాబాద్ రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[సిర్పూర్ (యు) మండలం]] # [[లింగాపూర్ మండలం (కొమరంభీం జిల్లా)|లింగాపూర్ మండలం]] * # [[జైనూర్ మండలం]] # [[తిర్యాని మండలం]] # [[ఆసిఫాబాద్‌ మండలం (కొమరంభీం జిల్లా)|ఆసిఫాబాద్ మండలం]] # [[కెరమెరి మండలం]] # [[వాంకిడి మండలం]] # [[రెబ్బెన మండలం]] |ప్రణయ్<br>08.03.2022 |- | | | |[[కాగజ్‌నగర్ రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[బెజ్జూర్‌ మండలం]] # [[పెంచికల్‌పేట్ మండలం (కొమరంభీం జిల్లా)|పెంచికలపేట్ మండలం]] * # [[కాగజ్‌నగర్‌ మండలం]] # [[కౌటల మండలం]] # [[చింతల మానేపల్లి మండలం]] * # [[దహేగాం మండలం]] # [[సిర్పూర్ పట్టణ మండలం]] |ప్రణయ్<br>17.03.2022 |- |5 |[[కరీంనగర్ జిల్లా|కరీంనగర్]] |2 |[[కరీంనగర్ రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[కరీంనగర్ మండలం]] # [[కొత్తపల్లి మండలం (కరీంనగర్)|కొత్తపల్లి మండలం]]* # [[కరీంనగర్ గ్రామీణ మండలం]]* # [[మానకొండూరు మండలం]] # [[తిమ్మాపూర్ మండలం]] # [[గన్నేరువరం మండలం]]* # [[గంగాధర మండలం]] # [[రామడుగు మండలం]] # [[చొప్పదండి మండలం]] # [[చిగురుమామిడి మండలం]] |ప్రణయ్<br>20.03.2022 |- | | | |[[హుజూరాబాద్ రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[హుజూరాబాద్ మండలం]] # [[వీణవంక మండలం]] # [[వి.సైదాపూర్ మండలం]] # [[జమ్మికుంట మండలం]] # [[శంకరపట్నం|శంకరపట్నం మండలం]] # [[ఇల్లందకుంట మండలం (కరీంనగర్)|ఇల్లందకుంట మండలం]] |ప్రణయ్<br>24.03.2022 |- |6 |[[జగిత్యాల జిల్లా|జగిత్యాల]] |3 |[[జగిత్యాల రెవెన్యూ డివిజను]] | #[[జగిత్యాల మండలం|జగిత్యాల మండలం]] #[[జగిత్యాల గ్రామీణ మండలం|జగిత్యాల గ్రామీణ మండలం]]* #[[రాయికల్ మండలం|రాయకల్ మండలం]] #[[సారంగాపూర్ మండలం (జగిత్యాల జిల్లా)|సారంగాపూర్ మండలం]] #[[బీర్పూర్ మండలం|బీర్పూర్ మండలం]]* #[[ధర్మపురి మండలం (జగిత్యాల జిల్లా)|ధర్మపురి మండలం]] #[[బుగ్గారం మండలం (జగిత్యాల జిల్లా)|బుగ్గారం మండలం]]* #[[పెగడపల్లి మండలం (జగిత్యాల జిల్లా)|పెగడపల్లి మండలం]] #[[గొల్లపల్లి మండలం (జగిత్యాల జిల్లా)|గొల్లపల్లి మండలం]] #[[మల్యాల మండలం (జగిత్యాల జిల్లా)|మల్యాల మండలం]] #[[కొడిమ్యాల మండలం|కొడిమ్యాల్ మండలం]] #[[వెల్గటూర్ మండలం (జగిత్యాల జిల్లా)|వెల్గటూరు మండలం]] |ప్రణయ్<br>29.03.2022 |- | | | |[[మెట్‌పల్లి రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[మెట్‌పల్లి మండలం (జగిత్యాల జిల్లా)|మెట్‌పల్లి మండలం]] # [[మల్లాపూర్ మండలం (జగిత్యాల జిల్లా)|మల్లాపూర్ మండలం]] # [[ఇబ్రహీంపట్నం మండలం (జగిత్యాల జిల్లా)|ఇబ్రహీంపట్నం మండలం]] |ప్రణయ్<br>02.04.2022 |- | | | |[[కోరుట్ల రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[కోరుట్ల మండలం]] # [[కథలాపూర్ మండలం]] # [[మేడిపల్లి మండలం (జగిత్యాల జిల్లా)|మేడిపల్లి మండలం]] |ప్రణయ్<br>03.04.2022 |- |7 |[[పెద్దపల్లి జిల్లా|పెద్దపల్లి]] |2 |[[పెద్దపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[పెద్దపల్లి మండలం]] # [[ఓదెల మండలం]] # [[సుల్తానాబాద్ మండలం]] # [[జూలపల్లి మండలం]] #[[ఎలిగేడు మండలం]] #[[ధర్మారం మండలం]] # [[రామగుండం మండలం]] # [[అంతర్గాం మండలం]]* #[[పాలకుర్తి మండలం (పెద్దపల్లి జిల్లా)|పాలకుర్తి మండలం]]* #[[శ్రీరాంపూర్ మండలం]] |ప్రణయ్<br>04.04.2022 |- | | | |[[మంథని రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[కమాన్‌పూర్ మండలం]] # [[రామగిరి మండలం (సెంటనరీ కాలనీ)|రామగిరి మండలం]]* # [[మంథని మండలం]] # [[ముత్తారం మండలం (పెద్దపల్లి జిల్లా)|ముత్తారం మండలం]] |ప్రణయ్<br>07.04.2022 |- |8 |[[రాజన్న సిరిసిల్ల జిల్లా|రాజన్న జిల్లా]] |2 |[[సిరిసిల్ల రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[సిరిసిల్ల మండలం]] # [[తంగళ్ళపల్లి మండలం (రాజన్న సిరిసిల్ల)|తంగళ్ళపల్లి మండలం]] * # [[గంభీరావుపేట మండలం (రాజన్న సిరిసిల్ల)|గంభీరావుపేట మండలం]] # [[యల్లారెడ్డిపేట్ మండలం]] # [[వీర్నపల్లి మండలం]] * # [[ముస్తాబాద్ మండలం (రాజన్న సిరిసిల్ల)|ముస్తాబాద్ మండలం]] # [[ఇల్లంతకుంట మండలం (రాజన్న సిరిసిల్ల)|ఇల్లంతకుంట మండలం]] |ప్రణయ్<br>09.04.2022 |- | | | |[[వేములవాడ రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[వేములవాడ మండలం]] # [[వేములవాడ గ్రామీణ మండలం]] * # [[చందుర్తి మండలం]] # [[బోయినపల్లి (బోయినపల్లి మండలం)|బోయిన్‌పల్లి మండలం]] # [[కోనరావుపేట మండలం (రాజన్న సిరిసిల్ల)|కోనరావుపేట మండలం]] # [[రుద్రంగి మండలం]] * |ప్రణయ్<br>14.04.2022 |- |9 |[[నిజామాబాదు జిల్లా|నిజామాబాదు]] |3 |[[నిజామాబాదు రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[నిజామాబాద్ సౌత్ మండలం]] # [[నిజామాబాద్ నార్త్ మండలం]]* # [[నిజామాబాద్ గ్రామీణ మండలం]]* # [[ముగ్పాల్ మండలం]]* # [[డిచ్‌పల్లి మండలం]] # [[ధర్‌పల్లి మండలం (నిజామాబాద్ జిల్లా)|ధర్‌పల్లి మండలం]] # [[ఇందల్వాయి|ఇందల్‌వాయి మండలం]]* # [[సిరికొండ మండలం (నిజామాబాదు జిల్లా)|సిరికొండ మండలం]] # [[నవీపేట్ మండలం|నవీపేట మండలం]] # [[మాక్లూర్ మండలం]] # [[మొస్రా మండలం]]* # [[చందూర్ మండలం (నిజామాబాద్ జిల్లా)|చందూర్ మండలం]]* |ప్రణయ్<br>17.04.2022 |- | | | |[[ఆర్మూరు రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[ఆర్మూరు మండలం]] # [[బాల్కొండ మండలం]] # [[మెండోర మండలం]]* # [[ముప్కాల్ మండలం]]* # [[కమ్మర్‌పల్లి మండలం (నిజామాబాదు జిల్లా)|కమ్మర్‌పల్లి మండలం]] # [[వేల్పూర్ మండలం (నిజామాబాద్ జిల్లా)|వేల్పూర్ మండలం]] # [[మోర్తాడ్ మండలం]] # [[ఎర్గట్ల మండలం|ఏర్గట్ల మండలం]]* # [[భీంగల్ మండలం]] # [[నందిపేట్ మండలం]] # [[జక్రాన్‌పల్లి మండలం]] |ప్రణయ్<br>21.04.2022 |- | | | |[[బోధన్ రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[బోధన్ మండలం]] # [[ఎడపల్లి మండలం]] # [[రేంజల్ మండలం]] # [[కోటగిరి మండలం]] # [[వర్ని మండలం]] # [[రుద్రూర్ మండలం]]* |ప్రణయ్<br>24.04.2022 |- |10 |[[కామారెడ్డి జిల్లా|కామారెడ్డి]] |3 |[[కామారెడ్డి రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[కామారెడ్డి మండలం]] # [[బిక్నూర్ మండలం]] # [[తాడ్వాయి మండలం (కామారెడ్డి జిల్లా)|తాడ్వాయి మండలం]] # [[రాజంపేట్ మండలం (కామారెడ్డి జిల్లా)|రాజంపేట్ మండలం]]* # [[దోమకొండ మండలం]] # [[బీబీపేట మండలం]]* # [[మాచారెడ్డి మండలం]] # [[సదాశివనగర్ మండలం (కామారెడ్డి జిల్లా)|సదాశివనగర్ మండలం]] # [[రామారెడ్డి మండలం]]* |ప్రణయ్<br>28.04.2022 |- | | | |[[బాన్సువాడ రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[బాన్స్‌వాడ మండలం]] # [[బీర్కూర్ మండలం]] # [[నసురుల్లాబాద్ మండలం]]* # [[బిచ్కుంద మండలం]] # [[జుక్కల్ మండలం (కామారెడ్డి జిల్లా)|జుక్కల్ మండలం]] # [[పిట్లం మండలం]] # [[పెద్ద కొడపగల్ మండలం]]* # [[మద్నూర్ మండలం (కామారెడ్డి జిల్లా)|మద్నూరు మండలం]] # [[నిజాంసాగర్‌ మండలం]] |ప్రణయ్<br>30.04.2022 |- | | | |[[ఎల్లారెడ్డి రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[ఎల్లారెడ్డి మండలం]] # [[నాగిరెడ్డిపేట మండలం]] # [[లింగంపేట్ మండలం (కామారెడ్డి జిల్లా)|లింగంపేట్ మండలం]] # [[గాంధారి మండలం (కామారెడ్డి జిల్లా)|గాంధారి మండలం]] |ప్రణయ్<br>01.05.2022 |- |11 |[[హనుమకొండ జిల్లా|హన్మకొండ]] |2 |[[హన్మకొండ రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[హన్మకొండ మండలం]] # [[కాజీపేట మండలం (హన్మకొండ జిల్లా)|కాజీపేట మండలం]] * # [[ఐనవోలు మండలం (హన్మకొండ జిల్లా)|ఐనవోలు మండలం]] * # [[హసన్‌పర్తి మండలం]] # [[వేలేర్ మండలం]] * # [[ధర్మసాగర్ మండలం]] # [[ఎల్కతుర్తి మండలం]] # [[భీమదేవరపల్లి మండలం]] # [[కమలాపూర్ మండలం|కమలాపూర్ మండలం]] |ప్రణయ్<br>05.05.2022 |- | | | |[[పరకాల రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[పరకాల మండలం]] # [[నడికూడ మండలం]] * # [[దామెర మండలం]] # [[ఆత్మకూరు మండలం (హన్మకొండ జిల్లా)|ఆత్మకూరు మండలం]] # [[శాయంపేట మండలం (హన్మకొండ జిల్లా)|శాయంపేట మండలం]] |ప్రణయ్<br>10.05.2022 |- |12 |[[వరంగల్ జిల్లా|వరంగల్]] |2 |[[వరంగల్ రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[వరంగల్ మండలం]] # [[ఖిలా వరంగల్ మండలం]] * # [[సంగెం మండలం (వరంగల్)|సంగెం మండలం]] # [[గీసుగొండ మండలం]] # [[వర్ధన్నపేట మండలం]] # [[పర్వతగిరి మండలం]] # [[రాయపర్తి మండలం]] |ప్రణయ్<br>13.05.2022 |- | | | |[[నర్సంపేట రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[నర్సంపేట మండలం]] # [[చెన్నారావుపేట మండలం]] # [[నల్లబెల్లి మండలం]] # [[దుగ్గొండి మండలం]] # [[ఖానాపూర్ మండలం (వరంగల్ జిల్లా)|ఖానాపూర్ మండలం]] # [[నెక్కొండ మండలం]] |ప్రణయ్<br>19.05.2022 |- |13 |[[జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా|జయశంకర్]] |1 |[[భూపాలపల్లి రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[భూపాలపల్లి మండలం]] # [[ఘనపూర్‌ మండలం (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)|ఘనపూర్‌ మండలం]] # [[రేగొండ మండలం (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)|రేగొండ మండలం]] # [[మొగుళ్ళపల్లి మండలం]] # [[చిట్యాల మండలం (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)|చిట్యాల మండలం]] # [[టేకుమట్ల మండలం (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)|టేకుమట్ల మండలం]] * # [[మల్హర్రావు మండలం]] # [[కాటారం మండలం]] # [[మహదేవ్‌పూర్ మండలం (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)|మహాదేవ్‌పూర్ మండలం]] # [[పల్మెల మండలం]] * # [[ముత్తారం మహదేవ్‌పూర్ మండలం|ముత్తారం మండలం]] |ప్రణయ్<br>23.05.2022 |- |14 |[[ములుగు జిల్లా|ములుగు]] |1 |[[ములుగు రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[ములుగు మండలం (ములుగు జిల్లా)|ములుగు మండలం]] # [[వెంకటాపూర్ మండలం]] # [[గోవిందరావుపేట మండలం]] # [[తాడ్వాయి మండలం (సమ్మక సారక్క)|తాడ్వాయి మండలం]] # [[ఏటూరునాగారం మండలం|ఏటూరు నాగారం మండలం]] # [[కన్నాయిగూడెం మండలం]] * # [[మంగపేట మండలం]] # [[వెంకటాపురం మండలం]] # [[వాజేడు మండలం]] |ప్రణయ్<br>26.05.2022 |- |15 |[[జనగామ జిల్లా|జనగాం]] |2 |[[జనగాం రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[జనగాం మండలం]] # [[లింగాల ఘన్‌‌పూర్‌ మండలం (జనగామ జిల్లా)|లింగాల ఘన్‌‌పూర్‌ మండలం]] # [[బచ్చన్నపేట మండలం (జనగామ జిల్లా)|బచ్చన్నపేట మండలం]] # [[దేవరుప్పుల మండలం (జనగామ జిల్లా)|దేవరుప్పుల మండలం]] # [[నర్మెట్ట మండలం (జనగామ జిల్లా)|నర్మెట్ట మండలం]] # [[తరిగొప్పుల మండలం (జనగామ జిల్లా)|తరిగొప్పుల మండలం]] * # [[రఘునాథపల్లి మండలం (జనగామ జిల్లా)|రఘునాథపల్లి మండలం]] |ప్రణయ్<br>31.05.2022 |- | | | |[[స్టేషన్ ఘన్‌పూర్ రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[స్టేషన్‌ ఘన్‌పూర్‌ మండలం|స్టేషన్ ఘన్‌పూర్ మండలం]] # [[చిల్పూర్ మండలం (జనగామ జిల్లా)|చిల్పూర్ మండలం]] * # [[జాఫర్‌గఢ్‌ మండలం (జనగామ జిల్లా)|జాఫర్‌గఢ్‌ మండలం]] # [[పాలకుర్తి మండలం (జనగామ జిల్లా)|పాలకుర్తి మండలం]] # [[కొడకండ్ల మండలం (జనగామ జిల్లా)|కొడకండ్ల మండలం]] |ప్రణయ్<br>02.06.2022 |- |16 |[[మహబూబాబాదు జిల్లా|మహబూబాబాదు]] |2 |[[మహబూబాబాదు రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[మహబూబాబాద్ మండలం]] # [[కురవి మండలం (మహబూబాబాదు జిల్లా)|కురవి మండలం]] # [[కేసముద్రం మండలం (మహబూబాబాదు జిల్లా)|కేసముద్రం మండలం]] # [[డోర్నకల్లు మండలం|డోర్నకల్ మండలం]] # [[గూడూర్ మండలం (మహబూబాబాదు జిల్లా)|గూడూరు మండలం]] # [[కొత్తగూడ మండలం (మహబూబాబాదు జిల్లా)|కొత్తగూడ మండలం]] # [[గంగారం మండలం (మహబూబాబాద్ జిల్లా)|గంగారం మండలం]]* # [[బయ్యారం మండలం (మహబూబాబాద్ జిల్లా)|బయ్యారం మండలం]] # [[గార్ల మండలం]] |ప్రణయ్<br>08.06.2022 |- | | | |[[తొర్రూరు రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[చిన్నగూడూర్ మండలం]]* # [[తొర్రూర్ మండలం]] # [[నెల్లికుదురు మండలం]] # [[మరిపెడ మండలం]] # [[నర్సింహులపేట మండలం]] # [[పెద్దవంగర మండలం]]* # [[దంతాలపల్లి మండలం]]* |ప్రణయ్<br>17.06.2022 |- |17 |[[ఖమ్మం జిల్లా|ఖమ్మం]] |2 |[[ఖమ్మం రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[ఖమ్మం మండలం (అర్బన్)]] # [[ఖమ్మం మండలం (రూరల్)]] # [[తిరుమలాయపాలెం మండలం]] # [[కూసుమంచి మండలం]] # [[నేలకొండపల్లి మండలం (ఖమ్మం జిల్లా)|నేలకొండపల్లి మండలం]] # [[బోనకల్ మండలం]] # [[చింతకాని మండలం (ఖమ్మం జిల్లా)|చింతకాని మండలం]] # [[ముదిగొండ (ఖమ్మం జిల్లా)|ముదిగొండ మండలం]] # [[కొణిజర్ల మండలం]] # [[సింగరేణి మండలం]] # [[కామేపల్లి మండలం (ఖమ్మం జిల్లా)|కామేపల్లి మండలం]] # [[మధిర మండలం]] # [[ఎర్రుపాలెం మండలం]] # [[వైరా మండలం]] # [[రఘునాథపాలెం మండలం (ఖమ్మం జిల్లా)|రఘునాథపాలెం మండలం]]* |ప్రణయ్<br>21.06.2022 |- | | | |[[కల్లూరు రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[సత్తుపల్లి మండలం]] # [[వేంసూరు మండలం]] # [[పెనుబల్లి మండలం (ఖమ్మం జిల్లా)|పెనుబల్లి మండలం]] # [[కల్లూరు మండలం (ఖమ్మం జిల్లా)|కల్లూరు మండలం]] # [[తల్లాడ మండలం]] # [[ఏనుకూరు మండలం]] |ప్రణయ్<br>23.06.2022 |- |18 |[[భద్రాద్రి జిల్లా|భద్రాద్రి]] |2 |[[కొత్తగూడెం రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[కొత్తగూడెం మండలం]] # [[పాల్వంచ మండలం]] # [[టేకులపల్లి మండలం (భద్రాద్రి కొత్తగూడెం జిల్లా)|టేకులపల్లి మండలం]] # [[ఇల్లెందు మండలం]] # [[చండ్రుగొండ మండలం]] # [[అశ్వారావుపేట మండలం]] # [[ములకలపల్లి మండలం (భద్రాద్రి కొత్తగూడెం జిల్లా)|ములకలపల్లి మండలం]] # [[దమ్మపేట మండలం]] # [[గుండాల మండలం (భద్రాద్రి కొత్తగూడెం జిల్లా)|గుండాల మండలం]] # [[జూలూరుపాడు మండలం|జూలురుపాడు మండలం]] # [[సుజాతనగర్ మండలం]] # [[చుంచుపల్లి మండలం]] # [[లక్ష్మీదేవిపల్లి మండలం|లక్ష్మిదేవిపల్లి మండలం]] # [[ఆళ్లపల్లి మండలం]] # [[అన్నపురెడ్డిపల్లి మండలం]] |ప్రణయ్<br>28.06.2022 |- | | | |[[భద్రాచలం రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[భద్రాచలం మండలం]] # [[దుమ్ముగూడెం మండలం]] # [[చర్ల మండలం]] # [[బూర్గంపాడు మండలం]] # [[అశ్వాపురం మండలం]] # [[మణుగూరు మండలం]] # [[పినపాక మండలం]] # [[కరకగూడెం మండలం (భద్రాద్రి కొత్తగూడెం జిల్లా)|కరకగూడెం మండలం]] |ప్రణయ్<br>29.06.2022 |- |19 |[[మెదక్ జిల్లా|మెదక్]] |3 |[[మెదక్ రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[మెదక్ మండలం]] # [[హవేలిఘన్‌పూర్ మండలం]] * # [[పాపన్నపేట మండలం]] # [[శంకరంపేట (ఆర్) మండలం]] # [[రామాయంపేట మండలం]] # [[నిజాంపేట్ మండలం (మెదక్ జిల్లా)|నిజాంపేట్ మండలం]] * # [[శంకరంపేట (ఎ) మండలం]] # [[టేక్మల్ మండలం]] # [[ఆళ్ళదుర్గ్ మండలం]] # [[రేగోడు మండలం]] |ప్రణయ్<br>02.07.2022 |- | | | |[[తూప్రాన్ రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[ఎల్దుర్తి మండలం (మెదక్ జిల్లా)|ఎల్దుర్తి మండలం]] # [[చేగుంట మండలం]] # [[నార్సింగి మండలం]] * # [[తూప్రాన్ మండలం]] # [[మనోహరాబాద్ మండలం]] * |ప్రణయ్<br>09.07.2022 |- | | | |[[నర్సాపూర్ రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[నర్సాపూర్ మండలం (మెదక్ జిల్లా)|నర్సాపూర్ మండలం]] # [[కౌడిపల్లి మండలం]] # [[కుల్చారం మండలం]] # [[చిలిప్‌చేడ్ మండలం]] * # [[శివంపేట మండలం]] # [[మాసాయిపేట మండలం]] * |ప్రణయ్<br>12.07.2022 |- |20 |[[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి]] |4 |[[సంగారెడ్డి రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[సంగారెడ్డి మండలం]] # [[కంది మండలం]] * # [[కొండాపూర్‌ మండలం (సంగారెడ్డి జిల్లా)|కొండాపూర్ మండలం]] # [[సదాశివపేట మండలం]] # [[పటాన్‌చెరు మండలం]] # [[అమీన్‌పూర్ మండలం (సంగారెడ్డి జిల్లా)|అమీన్‌పూర్ మండలం *]] # [[రామచంద్రాపురం మండలం (సంగారెడ్డి జిల్లా)|రామచంద్రాపురం మండలం]] # [[మునిపల్లి మండలం (సంగారెడ్డి జిల్లా)|మునిపల్లి మండలం]] # [[జిన్నారం మండలం (సంగారెడ్డి జిల్లా)|జిన్నారం మండలం]] # [[గుమ్మడిదల మండలం]] * # [[హత్నూర మండలం]] |ప్రణయ్<br>18.07.2022 |- | | | |[[జహీరాబాదు రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[జహీరాబాద్ మండలం]] # [[మొగుడంపల్లి మండలం|మొగుడంపల్లి మండలం *]] # [[న్యాల్కల్ మండలం (సంగారెడ్డి జిల్లా)|న్యాల్కల్ మండలం]] # [[ఝరాసంగం మండలం]] # [[కోహిర్ మండలం|కోహీర్ మండలం]] # [[రాయికోడ్ మండలం (సంగారెడ్డి జిల్లా)|రాయికోడ్ మండలం]] |ప్రణయ్<br>21.07.2022 |- | | | |[[నారాయణఖేడ్ రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[నారాయణఖేడ్ మండలం (సంగారెడ్డి జిల్లా)|నారాయణఖేడ్ మండలం]] # [[కంగ్టి మండలం]] # [[కల్హేరు మండలం|కల్హేర్ మండలం]] # [[సిర్గాపూర్ మండలం]] * # [[మానూర్ మండలం (సంగారెడ్డి జిల్లా)|మానూర్ మండలం]] # [[నాగల్‌గిద్ద మండలం]] * |ప్రణయ్<br>26.07.2022 |- | | | |[[ఆందోల్ - జోగిపేట రెవెన్యూ డివిజను]] <ref>{{Cite web|url=https://www.dishadaily.com/establishment-of-another-new-revenue-division-in-telangana|title=తెలంగాణలో మరో కొత్త రెవెన్యూ డివిజన్|last=Team|first=Web|date=2020-07-13|website=Dishadaily: Latest Telugu News|access-date=2022-02-01}}</ref> | # [[పుల్కల్ మండలం]] # [[ఆందోల్ మండలం]] # [[వట్‌పల్లి మండలం]] * # [[చౌటకూరు మండలం]]* |ప్రణయ్<br>27.07.2022 |- |21 |[[సిద్దిపేట జిల్లా|సిద్దిపేట]] |3 |[[సిద్దిపేట రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[సిద్దిపేట పట్టణ మండలం]] # [[సిద్దిపేట గ్రామీణ మండలం]] * # [[నంగునూరు మండలం]] # [[చిన్న కోడూరు మండలం (సిద్దిపేట జిల్లా)|చిన్నకోడూర్ మండలం]] # [[తొగుట మండలం]] # [[దౌలతాబాద్ మండలం (సిద్ధిపేట)|దౌలతాబాద్ మండలం]] # [[మిరుదొడ్డి మండలం]] # [[దుబ్బాక మండలం]] # [[చేర్యాల మండలం]] # [[కొమురవెల్లి మండలం (సిద్దిపేట జిల్లా)|కొమురవెల్లి మంండలం]] * | |- | | | |[[గజ్వేల్ రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[గజ్వేల్ మండలం]] # [[జగ్దేవ్‌పూర్ మండలం]] # [[కొండపాక మండలం]] # [[ములుగు మండలం (సిద్ధిపేట జిల్లా)|ములుగు మండలం]] # [[మర్కూక్ మండలం]] * # [[వర్గల్ మండలం]] # [[రాయపోల్ మండలం]] * | |- | | | |[[హుస్నాబాదు రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[హుస్నాబాద్ మండలం]] # [[అక్కన్నపేట మండలం]] * # [[కోహెడ మండలం]] # [[బెజ్జంకి మండలం]] # [[మద్దూరు మండలం (సిద్ధిపేట జిల్లా)|మద్దూరు మండలం]] # [[నారాయణరావుపేట్ మండలం (సిద్ధిపేట జిల్లా)|నారాయణరావుపేట మండలం]] * # [[దూళిమిట్ట మండలం]] * | |- |22 |[[మహబూబ్​నగర్​ జిల్లా|మహబూబ్​నగర్]]​ |1 |[[మహబూబ్​నగర్​ రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[మహబూబ్ నగర్ మండలం (అర్బన్)]] # [[మహబూబ్ నగర్ మండలం (రూరల్)]]* # [[మూసాపేట్ మండలం (మహబూబ్‌నగర్ జిల్లా)|మూసాపేట్ మండలం]]* # [[అడ్డాకల్ మండలం]] # [[భూత్‌పూర్‌ మండలం]] # [[హన్వాడ మండలం]] # [[కోయిలకొండ మండలం]] # [[రాజాపూర్ మండలం]]* # [[బాలానగర్ మండలం (మహబూబ్ నగర్ జిల్లా)|బాలానగర్ మండలం]] # [[నవాబ్‌పేట మండలం (మహబూబ్ నగర్ జిల్లా)|నవాబ్‌పేట మండలం]] # [[జడ్చర్ల మండలం]] # [[మిడ్జిల్ మండలం]] # [[దేవరకద్ర మండలం]] # [[చిన్నచింతకుంట మండలం]] # [[గండీడ్ మండలం]] # [[మహమ్మదాబాద్ మండలం]] * | |- |23 |[[నారాయణపేట జిల్లా|నారాయణపేట]] |1 |[[నారాయణపేట రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[నారాయణపేట మండలం]] # [[దామరగిద్ద మండలం]] # [[ధన్వాడ మండలం]] # [[మరికల్ మండలం]] # [[కోస్గి మండలం (నారాయణపేట జిల్లా)|కోస్గి మండలం]] # [[మద్దూర్ మండలం (నారాయణపేట జిల్లా)|మద్దూర్ మండలం]] # [[ఊట్కూరు మండలం (నారాయణపేట జిల్లా)|ఊట్కూరు మండలం]] # [[నర్వ మండలం]] # [[మాగనూరు మండలం]] # [[కృష్ణ మండలం (నారాయణపేట జిల్లా)|కృష్ణ మండలం]] # [[మఖ్తల్‌ మండలం|మఖ్తల్ మండలం]] | |- |24 |[[వనపర్తి జిల్లా|వనపర్తి]] |1 |[[వనపర్తి రెవెన్యూ డివిజన్|వనపర్తి రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[వనపర్తి మండలం]] # [[గోపాలపేట మండలం]] # [[రేవల్లి మండలం]] * # [[పెద్దమందడి మండలం]] # [[ఘన్‌పూర్ మండలం (వనపర్తి జిల్లా)|ఘన్‌పూర్ మండలం]] # [[పాన్‌గల్‌ మండలం]] # [[పెబ్బేరు మండలం]] # [[శ్రీరంగాపూర్ మండలం (వనపర్తి జిల్లా)|శ్రీరంగాపూర్ మండలం]] * # [[వీపన్‌గండ్ల మండలం]] # [[చిన్నంబావి మండలం]] * # [[కొత్తకోట మండలం]] # [[మదనాపురం మండలం (వనపర్తి జిల్లా)|మదనాపూర్ మండలం]] * # [[ఆత్మకూరు మండలం]] # [[అమరచింత మండలం]] * | |- |25 |[[నాగర్‌కర్నూల్ జిల్లా|నాగర్‌కర్నూల్]] |4 |[[నాగర్‌కర్నూల్ రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[బిజినేపల్లి మండలం]] # [[నాగర్‌కర్నూల్ మండలం]] # [[తెల్కపల్లి మండలం]] # [[తిమ్మాజిపేట మండలం]] # [[తాడూరు మండలం]] # [[అచ్చంపేట మండలం (నాగర్‌కర్నూల్ జిల్లా)|అచ్చంపేట మండలం]] | |- | | | |[[కల్వకుర్తి రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[కల్వకుర్తి మండలం]] # [[ఊర్కొండ మండలం]] * # [[వెల్దండ మండలం]] # [[వంగూరు మండలం (నాగర్‌కర్నూల్ జిల్లా)|వంగూరు మండలం]] # [[చారకొండ మండలం]] * | |- | | | |[[అచ్చంపేట రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[అచ్చంపేట మండలం (నాగర్‌కర్నూల్ జిల్లా)|అచ్చంపేట మండలం]] # [[అమ్రాబాద్ మండలం (నాగర్‌కర్నూల్ జిల్లా)|అమ్రాబాద్ మండలం]] # [[పదర మండలం]] * # [[బల్మూర్ మండలం]] # [[లింగాల మండలం (నాగర్‌కర్నూల్ జిల్లా)|లింగాల మండలం]] # [[ఉప్పునుంతల మండలం]] | |- | | | |[[కొల్లాపూర్ రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[పెద్దకొత్తపల్లి మండలం]] # [[కొల్లాపూర్ మండలం]] # [[పెంట్లవెల్లి మండలం]] * # [[కోడేరు మండలం (నాగర్‌కర్నూల్ జిల్లా)|కోడేరు మండలం]] | |- |26 |[[జోగులాంబ గద్వాల జిల్లా|జోగులాంబ]] |1 |[[గద్వాల రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[గద్వాల మండలం]] # [[ధరూర్ మండలం (జోగులాంబ గద్వాల జిల్లా)|ధరూర్ మండలం]] # [[మల్దకల్ మండలం]] # [[గట్టు మండలం]] # [[అయిజ మండలం]] # [[కాలూర్‌తిమ్మన్‌దొడ్డి మండలం]] # [[వడ్డేపల్లి మండలం (జోగులాంబ గద్వాల జిల్లా)|వడ్డేపల్లి మండలం]] # [[రాజోలి మండలం (జోగులాంబ గద్వాల జిల్లా)|రాజోలి మండలం]] # [[ఇటిక్యాల మండలం]] # [[మానవపాడ్ మండలం]] # [[ఉండవెల్లి మండలం]] # [[అలంపూర్ మండలం]] | |- |27 |[[నల్గొండ జిల్లా|నల్గొండ]] |3 |[[నల్గొండ రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[చండూరు మండలం]] # [[చిట్యాల మండలం]] # [[కంగల్ మండలం]] # [[కట్టంగూర్ మండలం]] # [[మునుగోడు మండలం]] # [[నకిరేకల్ మండలం]] # [[నల్గొండ మండలం]] # [[నార్కెట్‌పల్లి మండలం]] # [[తిప్పర్తి మండలం]] # [[కేతేపల్లి మండలం]] # [[శాలిగౌరారం మండలం]] | |- | | | |[[మిర్యాలగూడ రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[దామెరచర్ల మండలం]] # [[అడవిదేవులపల్లి మండలం]]* # [[మిర్యాలగూడ మండలం]] # [[వేములపల్లి మండలం (నల్గొండ జిల్లా)|వేములపల్లి మండలం]] # [[అనుముల మండలం]] # [[నిడమనూరు మండలం (నల్గొండ జిల్లా)|నిడమనూరు మండలం]] # [[పెద్దవూర మండలం]] # [[త్రిపురారం మండలం]] # [[మాడుగుల పల్లె మండలం (నల్గొండ జిల్లా)|మాడుగుల పల్లె మండలం]] * # [[తిరుమలగిరి సాగర్ మండలం]]* | |- | | | |[[దేవరకొండ రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[చందంపేట మండలం]] # [[చింతపల్లి మండలం (నల్గొండ జిల్లా)|చింతపల్లి మండలం]] # [[దేవరకొండ మండలం]] # [[గుండ్లపల్లి మండలం (నల్గొండ జిల్లా)|గుండ్లపల్లి మండలం]] # [[గుర్రంపోడ్ మండలం]] # [[కొండమల్లేపల్లి మండలం]]* # [[మర్రిగూడ మండలం (నల్గొండ జిల్లా)|మర్రిగూడ మండలం]] # [[నాంపల్లి మండలం (నల్గొండ జిల్లా)|నాంపల్లి మండలం]] # [[పెద్ద అడిశర్ల పల్లి మండలం]] # [[నేరడుగొమ్ము మండలం]]* | |- |28 |[[సూర్యాపేట జిల్లా|సూర్యాపేట]] |2 |[[సూర్యాపేట రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[ఆత్మకూరు మండలం (సూర్యాపేట జిల్లా)|ఆత్మకూరు (S) మండలం]] # [[చివ్వేంల మండలం|చివ్వెంల మండలం]] # [[మోతే మండలం]] # [[జాజిరెడ్డిగూడెం మండలం]] # [[నూతనకల్లు మండలం|నూతనకల్ మండలం]] # [[పెన్‌పహాడ్‌ మండలం (సూర్యాపేట జిల్లా)|పెన్‌పహాడ్ మండలం]] # [[సూర్యాపేట మండలం]] # [[తిరుమలగిరి మండలం (సూర్యాపేట జిల్లా)|తిరుమలగిరి మండలం]] # [[తుంగతుర్తి మండలం (సూర్యాపేట జిల్లా)|తుంగతుర్తి మండలం]] # [[గరిడేపల్లి మండలం]] # [[నేరేడుచర్ల మండలం]] # [[నాగారం మండలం (సూర్యాపేట జిల్లా)|నాగారం మండలం]] * # [[మద్దిరాల మండలం (సూర్యాపేట జిల్లా)|మద్దిరాల మండలం]] * # [[పాలకీడు మండలం]] * | |- | | | |[[కోదాడ రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[చిలుకూరు మండలం]] # [[హుజూర్‌నగర్ మండలం]] # [[కోదాడ మండలం]] # [[మట్టంపల్లి మండలం]] # [[మేళ్లచెరువు మండలం (సూర్యాపేట జిల్లా)|మేళ్లచెరువు మండలం]] # [[మునగాల మండలం (సూర్యాపేట జిల్లా)|మునగాల మండలం]] # [[నడిగూడెం మండలం]] # [[అనంతగిరి మండలం (సూర్యాపేట జిల్లా)|అనంతగిరి మండలం]] * # [[చింతలపాలెం మండలం|చింతలపాలెం]] * | |- |29 |[[యాదాద్రి భువనగిరి జిల్లా|యాదాద్రి]] |2 |[[భువనగిరి రెవెన్యూ డివిజను|భువనగరి రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[ఆలేరు మండలం]] # [[మూటకొండూరు మండలం]] # [[రాజాపేట మండలం]] # [[మోత్కూరు మండలం]] # [[తుర్కపల్లి మండలం]] # [[యాదగిరిగుట్ట మండలం]] # [[భువనగిరి మండలం]] # [[బీబీనగర్ మండలం]] # [[బొమ్మలరామారం మండలం]] # [[ఆత్మకూరు (ఎం) మండలం]] # [[అడ్డగూడూర్ మండలం]] | |- | | | |[[చౌటుప్పల్ రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[బి.పోచంపల్లి మండలం]] # [[చౌటుప్పల్ మండలం]] # [[నారాయణపూర్ మండలం]] # [[గుండాల మండలం (యాదాద్రి-భువనగిరి జిల్లా)|గుండాల మండలం]] # [[రామన్నపేట మండలం]] # [[వలిగొండ మండలం]] | |- |30 |[[వికారాబాదు జిల్లా|వికారాబాదు]] |2 |[[వికారాబాదు రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[మర్పల్లి మండలం]] # [[మోమిన్‌పేట్‌ మండలం]] # [[నవాబ్‌పేట్‌ మండలం]] # [[వికారాబాద్ మండలం]] # [[పూడూర్‌ మండలం]] # [[కుల్కచర్ల మండలం]] # [[దోమ మండలం]] # [[పరిగి మండలం (వికారాబాదు జిల్లా)|పరిగి మండలం]] # [[ధరూర్ మండలం (వికారాబాదు జిల్లా)|ధరూర్ మండలం]] # [[కొట్‌పల్లి మండలం]] * # [[బంట్వారం మండలం]] | |- | | | |[[తాండూరు రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[పెద్దేముల్‌ మండలం]] # [[యాలాల్‌ మండలం]] # [[కొడంగల్ మండలం]] # [[బొంరాస్‌పేట్ మండలం]] # [[దౌలతాబాద్ మండలం]] # [[బషీరాబాద్‌ మండలం (వికారాబాదు జిల్లా)|బషీరాబాద్ మండలం]] # [[తాండూరు మండలం]] # [[చౌడాపూర్ మండలం]]* | |- |31 |[[మేడ్చ‌ల్ మ‌ల్కాజ్‌గిరి జిల్లా|మేడ్చ‌ల్ మ‌ల్కాజ్‌గిరి]] |2 |[[కీసర రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[మేడ్చల్ మండలం]] # [[షామీర్‌పేట్‌ మండలం|షామీర్‌పేట్ మండలం]] # [[కీసర మండలం]] # [[కాప్రా మండలం]] * # [[ఘటకేసర్ మండలం|ఘట్‌కేసర్ మండలం]] # [[మేడిపల్లి మండలం (మేడ్చల్ జిల్లా)|మేడిపల్లి మండలం]] * # [[ఉప్పల్ మండలం]] | |- | | | |[[మ‌ల్కాజ్‌గిరి రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[మల్కాజ్‌గిరి మండలం]] # [[అల్వాల్ మండలం]] * # [[కుత్బుల్లాపూర్‌ మండలం|కుత్బుల్లాపూర్ మండలం]] # [[దుండిగల్ గండిమైసమ్మ మండలం]] * # [[బాచుపల్లి మండలం]] * # [[బాలానగర్ మండలం (మేడ్చల్ మల్కాజ్‌గిరి జిల్లా)|బాలానగర్ మండలం]] # [[కూకట్‌పల్లి మండలం]] * # [[మూడుచింతలపల్లి మండలం]] * | |- |32 |[[రంగారెడ్డి జిల్లా|రంగారెడ్డి]] |5 |[[ఇబ్రహీంపట్నం రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[హయాత్‌నగర్‌ మండలం]] # [[అబ్దుల్లాపూర్‌మెట్ మండలం]]* # [[ఇబ్రహీంపట్నం మండలం (రంగారెడ్డి జిల్లా)|ఇబ్రహీంపట్నం మండలం]] # [[మంచాల్‌ మండలం]] # [[యాచారం మండలం]] # [[మాడ్గుల్ మండలం]] | |- | | | |[[రాజేంద్రనగర్ రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[శేరిలింగంపల్లి మండలం]] # [[రాజేంద్రనగర్ మండలం]] # [[గండిపేట్ మండలం]]* # [[శంషాబాద్ మండలం]] | |- | | | |[[షాద్‌నగర్ రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[నందిగామ మండలం (రంగారెడ్డి జిల్లా)|నందిగామ మండలం]]* # [[కొత్తూరు మండలం]] # [[ఫరూఖ్‌నగర్ మండలం]] # [[కేశంపేట మండలం]] # [[కొందుర్గు మండలం]] # [[చౌదర్‌గూడెం మండలం]]* | |- | | | |[[కందుకూరు రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[సరూర్‌నగర్‌ మండలం]] # [[బాలాపూర్ మండలం]]* # [[మహేశ్వరం మండలం]] # [[కందుకూర్‌ మండలం (రంగారెడ్డి జిల్లా)|కందుకూర్‌ మండలం]] # [[కడ్తాల్ మండలం]]* # [[ఆమన‌గల్ మండలం]] # [[తలకొండపల్లి మండలం]] | |- | | | |[[చేవెళ్ల రెవెన్యూ డివిజను]] | # [[శంకర్‌పల్లి మండలం]] # [[మొయినాబాద్‌ మండలం]] # [[షాబాద్‌ మండలం]] # [[చేవెళ్ళ మండలం]] | |- |33 |[[హైదరాబాదు జిల్లా|హైదరాబాదు]] |2 |[[హైదరాబాదు రెవెన్యూ డివిజను]] <ref name=":1">{{Cite web|title=Revenue Divisions {{!}} Hyderabad District, Government of Telangana {{!}} India|url=https://hyderabad.telangana.gov.in/revenue-divisions/|access-date=2022-02-13}}</ref> <ref name=":0">{{Cite web|title=Village & Panchayats {{!}} Hyderabad District, Government of Telangana {{!}} India|url=https://hyderabad.telangana.gov.in/village-panchayats/|access-date=2022-02-13}}</ref> | # [[అంబర్‌పేట మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|అంబర్‌పేట్ మండలం]] # [[హిమాయత్‌నగర్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)| హిమాయత్‌నగర్ మండలం]] # [[నాంపల్లి మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|నాంపల్లి మండలం]] # [[ఆసిఫ్‌నగర్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|ఆసిఫ్‌నగర్ మండలం]] # [[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్ మండలం]] # [[బహదూర్‌పుర మండలం (హైదరాబాద్ జిల్లా)|బహదూర్‌పుర మండలం]] # [[బండ్లగూడ మండలం (హైదరాబాద్ జిల్లా)|బండ్లగూడ మండలం]] # [[గోల్కొండ మండలం (హైదరాబాద్ జిల్లా)|గోల్కొండ మండలం]] # [[చార్మినార్ మండలం (హైదరాబాద్ జిల్లా)|చార్మినార్ మండలం]] | |- | | | |[[సికింద్రాబాదు రెవెన్యూ డివిజను]] <ref name=":1" /> <ref name=":0" /> | # [[అమీర్‌పేట్ మండలం (హైదరాబాద్ జిల్లా)|అమీర్‌పేట మండలం]] # [[తిరుమలగిరి మండలం (హైదరాబాద్ జిల్లా)|తిరుమలగిరి మండలం]] # [[మారేడుపల్లి మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|మారేడుపల్లి మండలం]] # [[షేక్‌పేట్ మండలం (హైదరాబాద్ జిల్లా)| షేక్‌పేట్ మండలం]] # [[ఖైరతాబాద్ మండలం (హైదరాబాద్ జిల్లా)|ఖైరతాబాద్ మండలం]] # [[సికింద్రాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సికింద్రాబాద్ మండలం]] # [[ముషీరాబాద్ మండలం (హైదరాబాద్ జిల్లా)|ముషీరాబాద్ మండలం]] | |- | |మొత్తం డివిజన్లు |73 | | | |} == మూలాలు == [[వర్గం:వికీప్రాజెక్టులు]] 3by1qzlbd1nd5wfs077yibx74q8aweb 0 346040 3609814 3486926 2022-07-29T05:38:48Z యర్రా రామారావు 28161 [[WP:AES|←]]Blanked the page wikitext text/x-wiki phoiac9h4m842xq45sp7s6u21eteeq1 3609816 3609814 2022-07-29T05:39:47Z యర్రా రామారావు 28161 [[Special:Contributions/యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[User talk:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) చేసిన మార్పులను [[User:Arjunaraocbot|Arjunaraocbot]] చివరి కూర్పు వరకు తిరగ్గొట్టారు. wikitext text/x-wiki #దారిమార్పు [[ఘనపూర్ మండలం (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)]] 8pmfe4gqbn8asn34079ifty0bgwxmss 0 349848 3609984 3553091 2022-07-29T11:35:50Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 /* నటీనటులు */ wikitext text/x-wiki {{Infobox film | name = ఫ్యాన్ | image = | caption = | director = మనీష్ శర్మ | producer = ఆదిత్య చోప్రా | writer = | screenplay = హబీబ్ ఫైసల్ | story = మనీష్ శర్మ | starring = [[షారుఖ్ ఖాన్]]<ref name=DNAFanGenre>{{cite web|url=http://www.deccanchronicle.com/entertainment/bollywood/160216/watch-shah-rukh-khan-in-fan-s-new-song-jabra-fan.html|title=Watch: Shah Rukh Khan in Fan's new song Jabra Fan|work=[[Deccan Chronicle]]|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160226075308/http://deccanchronicle.com/entertainment/bollywood/160216/watch-shah-rukh-khan-in-fan-s-new-song-jabra-fan.html|archive-date=26 February 2016|df=dmy-all}}</ref><ref name="cast">{{cite web|url=http://www.bollywoodhungama.com/movie/fan/cast/|title=Fan Cast & Crew&nbsp;– Bollywood Hungama|first=Bollywood|last=Hungama|website=Bollywood Hungama|access-date=4 February 2018|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20171201041921/http://www.bollywoodhungama.com/movie/fan/cast/|archive-date=1 December 2017|df=dmy-all}}</ref><br>సాయాని గుప్తా<br>[[శ్రియా పిల్గొంకర్]] | music = '''పాటలు:'''<br />విశాల్ – శేఖర్ <br />'''బ్యాక్‌గ్రౌండ్ మ్యూజిక్ :'''<br />ఆండ్రియా గుర | cinematography = మను ఆనంద్ | editing = నమ్రత రావు | studio = యశ్ రాజ్ ఫిలింస్ | distributor = యశ్ రాజ్ ఫిలింస్ | released = {{Film date|2016|4|15|[[India]]}} | runtime = 138 నిముషాలు<!-- థియేట్రికల్ రన్ టైం: 138:12 --><ref name="Runtime">{{cite web|title=FAN (12A)|url=http://www.bbfc.co.uk/releases/fan-film-0|publisher=British Board of Film Classification|access-date=16 April 2016|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160428062912/http://www.bbfc.co.uk/releases/fan-film-0|archive-date=28 April 2016|df=dmy-all}}</ref> | country = {{IND}} | language = [[హిందీ]] | budget = {{INRConvert|120|c}}<ref>{{Cite web|url=https://www.boxofficeindia.com/movie.php?movieid=3261|title=Fan - Movie - Box Office India|website=Boxofficeindia.com|access-date=16 November 2021}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.bollywoodhungama.com/news/box-office-special-features/box-office-worldwide-collections-of-shah-rukh-khans-fan/|title=Box Office: Worldwide Collections of Shah Rukh Khan’s Fan :Bollywood Box Office |website=Bollywoodhungama.com|date=16 April 2016|access-date=16 November 2021}}</ref> | gross = {{INRConvert|188|c}}<ref name="gross">{{cite web|url=http://www.bollywoodhungama.com/box-office/special-features/id/613|title=Box Office: Worldwide Collections of Shah Rukh Khan's Fan|publisher=[[Bollywood Hungama]]|access-date=20 April 2016|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160419110438/http://www.bollywoodhungama.com/box-office/special-features/id/613|archive-date=19 April 2016|df=dmy-all}}</ref> }}'''ఫ్యాన్''' 2016లో విడుదలైన హిందీ సినిమా. యశ్ రాజ్ ఫిలింస్ బ్యానర్‌పై ఆదిత్య చోప్రా నిర్మించిన ఈ సినిమాకు మనీష్ శర్మ దర్శకత్వం వహించాడు. [[షారుఖ్ ఖాన్]], సాయాని గుప్తా, [[శ్రియా పిల్గొంకర్]] ప్రధాన పాత్రల్లో నటించిన ఈ సినిమా ఏప్రిల్ 15న విడుదలైంది. ==నటీనటులు== {{refbegin|2}} *షారూఖ్‌ ఖాన్‌ ద్విపాత్రాభినయం **ఆర్యన్ ఖన్నా (బాలీవుడ్ సూపర్ స్టార్) హీరో **గౌరవ్ చందనా (ఆర్యన్‌కి శత్రువుగా మారిన అభిమాని) *సయానీ గుప్తా - సునైనా (ఆర్యన్ మేనేజర్) *[[శ్రియా పిల్గొంకర్]] - నేహా సింగ్ (గౌరవ్ స్నేహితురాలు) *[[వాలుషా డి సౌసా]] - బెల్లా ఖన్నా (ఆర్యన్ భార్య) *యోగేంద్ర టిక్కు - మిస్టర్ చందనా (గౌరవ్ తండ్రి) *దీపికా అమీన్ - చందనా (గౌరవ్ తల్లి) *తాహెర్ షబ్బీర్ - సిద్ కపూర్ (నటుడు) *పర్వీన్ కౌర్ - ఆంటీ (రైలు ప్యాసింజర్) *మేఘా గుప్తా - పాయల్‌ *అమర్జీత్ సింగ్ - షో హోస్ట్‌ *శిఖా మల్హోత్రా - టీవీ న్యూస్ యాంకర్‌<ref>{{Cite web|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/hindi/bollywood/news/shah-rukh-khans-fan-co-star-shikha-malhotra-returns-as-a-nurse-in-isolation-ward-amidst-covid-19-outbreak/articleshow/74950117.cms|title=Shah Rukh Khan’s ‘Fan’ co-star Shikha Malhotra returns as a nurse in isolation ward amidst Covid-19 outbreak|newspaper=[[The Times of India]]|access-date=16 November 2021}}</ref> *మోహిత్ బగ్రీ - ధృవ్ ఖన్నా (ఆర్యన్ & బెల్లా కొడుకు) * నమిత్ - మిస్టర్ భూతియాని *బియాంకా కొలాకో - ఇషా ఖన్నా (ఆర్యన్ & బెల్లా కూతురు) *ఇంద్రనీల్ భట్టాచార్య - అక్తర్ (ఆర్యన్ లాయర్) *ప్రశాంత్ వాల్డే<ref>{{Cite web|title=Exclusive: Shah Rukh Khan’s lookalike Prashant Walde turns filmmaker! Dedicates his first movie to SRK - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/hindi/bollywood/news/exclusive-shah-rukh-khans-lookalike-prashant-walde-turns-filmmaker-dedicates-his-first-movie-to-srk/articleshow/80830314.cms|access-date=2022-02-12|website=The Times of India|language=en}}</ref> {{refend}} ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb title |3495026}} [[వర్గం:2016 సినిమాలు]] [[వర్గం:హిందీ సినిమా]] lco9qxpjzu0l4uk9zqijzxkbqio9gfv 0 351166 3609945 3607624 2022-07-29T10:29:41Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 /* నటీనటులు */ wikitext text/x-wiki {{Infobox Television | image = Escaype Live.jpg | caption = | genre = సైన్స్ ఫిక్షన్, థ్రిల్లర్ | creator = సిద్ధార్థ్ కుమార్ తివారీ | developer = | writer = జయ మిశ్రా<br>సిద్ధార్థ్ కుమార్ తివారీ | story = | screenplay = | director = సిద్ధార్థ్ కుమార్ తివారీ | creative_director = | presenter = | starring = {{plainlist| *[[సిద్ధార్థ్]] *వాలుస్చా డి సౌజా *జావేద్ జాఫేరి * సుమేద్ ముద్గల్కర్ *ప్లాబితా బోర్తకూర్ *రిత్విక్ సహోరే *రోహిత్ చందేల్ *శ్వేతా త్రిపాఠి *ఆద్య శర్మ *స్వస్తిక ముఖేర్జీ}} | opentheme = | country = భారతదేశం | language = హిందీ | num_seasons = 1 | num_episodes = 9 | executive_producer = {{plainlist| *గౌరవ్ బనెర్జీ *నిఖిల్ మాదొక *అవని సక్సేనా}} | producer = {{plainlist| *గాయత్రీ గిల్ *రాహుల్ కుమార్ తివారీ *సిద్ధార్థ్ కుమార్ తివారీ }} | cinematography = అసీం మిశ్రా<br>ముజి పగిదివాలా | editor = చందం అరోరా | camera = మల్టీ -కెమెరా | runtime = | network = డిస్నీ ప్లస్ హాట్‌స్టార్ | picture_format = | audio_format = | first_aired = {{Start date|df=y|2022|05|20}} | last_aired = | list_episodes = #Episodes | image_alt = | theme_music_composer = | company = వన్ లైఫ్ స్టూడియో | related = }}'''ఎస్కేప్ లైవ్''' 2022లో విడుదలైన వెబ్‌ సీరిస్. వన్ లైఫ్ స్టూడియో బ్యానర్‌పై గాయత్రీ గిల్, రాహుల్ కుమార్ తివారీ, సిద్ధార్థ్ కుమార్ తివారీ నిర్మించిన ఈ సినిమాకు సిద్దార్థ్ తివారీ దర్శకత్వం వహించాడు. [[సిద్ధార్థ్]], జావేద్ జాఫేరి, వాలుస్చా డి సౌజా, ప్లాబితా బోర్తకూర్ ప్రధాన పాత్రల్లో నటించిన ఈ సినిమాను మే 27న డిస్నీ ప్లస్ హాట్‌స్టార్ ఓటీటీలో రెండు ఎపిసోడ్స్ ను మే 20 & మే 27న విడుదల చేశారు.<ref name="‘ఎస్కేప్ లైవ్’ రివ్యూ - వాస్తవాలను కళ్లకు కట్టేలా సిద్ధార్థ్ వెబ్‌ సీరిస్, ఇదో ‘వైరల్’ ఆట!">{{cite news |last1=Abp Live |first1= |title=‘ఎస్కేప్ లైవ్’ రివ్యూ - వాస్తవాలను కళ్లకు కట్టేలా సిద్ధార్థ్ వెబ్‌ సీరిస్, ఇదో ‘వైరల్’ ఆట! |url=https://telugu.abplive.com/movie-review/entertainment/movie-review-escaype-live-web-series-review-in-telugu-34906 |accessdate=31 May 2022 |work= |date=25 May 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220531094238/https://telugu.abplive.com/movie-review/entertainment/movie-review-escaype-live-web-series-review-in-telugu-34906 |archivedate=31 May 2022 |language=te}}</ref><ref name="Web Series ఎస్కేప్​ లైవ్: ఈతరం యువతీ, యువకుల క్రేజీనెస్.. డబ్బుకోసం ఏంచేస్తారంటే!">{{cite news |last1=Prabha News |title=Web Series ఎస్కేప్​ లైవ్: ఈతరం యువతీ, యువకుల క్రేజీనెస్.. డబ్బుకోసం ఏంచేస్తారంటే! |url=https://www.prabhanews.com/topstories/escape-live-girls-and-boys-craziness-what-do-you-do-for-money/ |accessdate=31 May 2022 |work= |date=27 May 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220531093911/https://www.prabhanews.com/topstories/escape-live-girls-and-boys-craziness-what-do-you-do-for-money/ |archivedate=31 May 2022}}</ref> ==నటీనటులు== {{refbegin|2}} *[[సిద్ధార్థ్]] - కృష్ణ రంగస్వామి *జావేద్ జాఫేరీ - రవి *వాలుషా డి సౌసా - గియా బోస్‌<ref name="It was great bossing all my co-actors during the shoot: Waluscha De Sousa on her 'Escaype Live' character">{{cite news |last1=The Times of India |title=It was great bossing all my co-actors during the shoot: Waluscha De Sousa on her 'Escaype Live' character |url=https://timesofindia.indiatimes.com/web-series/news/hindi/it-was-great-bossing-all-my-co-actors-during-the-shoot-waluscha-de-sousa-on-her-escaype-live-character/articleshow/91890610.cms |accessdate=31 May 2022 |work= |date=30 May 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220531113708/https://timesofindia.indiatimes.com/web-series/news/hindi/it-was-great-bossing-all-my-co-actors-during-the-shoot-waluscha-de-sousa-on-her-escaype-live-character/articleshow/91890610.cms |archivedate=31 May 2022 |language=en}}</ref> *సుమేద్ ముద్గాల్కర్ - డార్క్ ఏంజెల్ అకా డార్కీ *[[ప్లాబితా బోర్తకూర్]] - హినా అకా ఫెటిష్ గర్ల్‌ * రోహిత్ చందేల్ - రాజ్‌కుమార్ అకా మీనా *ఆద్య శర్మ - రాణి సింగ్ అకా డాన్స్ రాణి * [[శ్వేతా శర్మ]] - సునైనా *రిత్విక్ సాహోర్ - నీలేష్ సోనావానే \ ఆమ్చా స్పైడర్‌ *[[స్వస్తిక ముఖర్జీ]] - మాలా *అలేఖ్ సంగల్ - బల్దేవ్‌ *గీతిక విద్యా ఓహ్లాన్ - సీత *జగ్జీత్ సంధు - నందు *మల్లికా సింగ్ - శ్రీని రంగస్వామి *[[శరత్ సక్సేనా]] - రాజ్‌కుమార్ తండ్రి *సంజయ్ నార్వేకర్ - ఆమ్చా తండ్రి *స్మితా తాంబే - ఆమ్చా తల్లి *[[అరుంధతి నాగ్]] - లక్ష్మీ తల్లి *అనఘ్ జైన్ - ధృవ్‌ *[[అశ్విన్ ముశ్రన్]] - జోగి బల్లా / ధృవ్ తండ్రి *[[అదితి గోవిత్రికర్]] - మీనాల్ భల్లా / ధ్రువ్ తల్లి *[[ఆకాంక్ష సింగ్ (నటి)|ఆకాంక్ష సింగ్]] - దేవ్నా *కునాల్ ఠక్కర్ - కునాల్ (CTO) *ఖుమాన్ - తాషి {{refend}} ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb title|id=tt15128122}} * [https://www.hotstar.com/in/tv/escaype-live/1260099719 ఎస్కేప్ లైవ్] డిస్నీ ప్లస్ హాట్‌స్టార్ ఓటీటీలో 0afv7fhe4vfr30k2k4sj728eav989wp 3609963 3609945 2022-07-29T11:16:36Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 /* నటీనటులు */ wikitext text/x-wiki {{Infobox Television | image = Escaype Live.jpg | caption = | genre = సైన్స్ ఫిక్షన్, థ్రిల్లర్ | creator = సిద్ధార్థ్ కుమార్ తివారీ | developer = | writer = జయ మిశ్రా<br>సిద్ధార్థ్ కుమార్ తివారీ | story = | screenplay = | director = సిద్ధార్థ్ కుమార్ తివారీ | creative_director = | presenter = | starring = {{plainlist| *[[సిద్ధార్థ్]] *వాలుస్చా డి సౌజా *జావేద్ జాఫేరి * సుమేద్ ముద్గల్కర్ *ప్లాబితా బోర్తకూర్ *రిత్విక్ సహోరే *రోహిత్ చందేల్ *శ్వేతా త్రిపాఠి *ఆద్య శర్మ *స్వస్తిక ముఖేర్జీ}} | opentheme = | country = భారతదేశం | language = హిందీ | num_seasons = 1 | num_episodes = 9 | executive_producer = {{plainlist| *గౌరవ్ బనెర్జీ *నిఖిల్ మాదొక *అవని సక్సేనా}} | producer = {{plainlist| *గాయత్రీ గిల్ *రాహుల్ కుమార్ తివారీ *సిద్ధార్థ్ కుమార్ తివారీ }} | cinematography = అసీం మిశ్రా<br>ముజి పగిదివాలా | editor = చందం అరోరా | camera = మల్టీ -కెమెరా | runtime = | network = డిస్నీ ప్లస్ హాట్‌స్టార్ | picture_format = | audio_format = | first_aired = {{Start date|df=y|2022|05|20}} | last_aired = | list_episodes = #Episodes | image_alt = | theme_music_composer = | company = వన్ లైఫ్ స్టూడియో | related = }}'''ఎస్కేప్ లైవ్''' 2022లో విడుదలైన వెబ్‌ సీరిస్. వన్ లైఫ్ స్టూడియో బ్యానర్‌పై గాయత్రీ గిల్, రాహుల్ కుమార్ తివారీ, సిద్ధార్థ్ కుమార్ తివారీ నిర్మించిన ఈ సినిమాకు సిద్దార్థ్ తివారీ దర్శకత్వం వహించాడు. [[సిద్ధార్థ్]], జావేద్ జాఫేరి, వాలుస్చా డి సౌజా, ప్లాబితా బోర్తకూర్ ప్రధాన పాత్రల్లో నటించిన ఈ సినిమాను మే 27న డిస్నీ ప్లస్ హాట్‌స్టార్ ఓటీటీలో రెండు ఎపిసోడ్స్ ను మే 20 & మే 27న విడుదల చేశారు.<ref name="‘ఎస్కేప్ లైవ్’ రివ్యూ - వాస్తవాలను కళ్లకు కట్టేలా సిద్ధార్థ్ వెబ్‌ సీరిస్, ఇదో ‘వైరల్’ ఆట!">{{cite news |last1=Abp Live |first1= |title=‘ఎస్కేప్ లైవ్’ రివ్యూ - వాస్తవాలను కళ్లకు కట్టేలా సిద్ధార్థ్ వెబ్‌ సీరిస్, ఇదో ‘వైరల్’ ఆట! |url=https://telugu.abplive.com/movie-review/entertainment/movie-review-escaype-live-web-series-review-in-telugu-34906 |accessdate=31 May 2022 |work= |date=25 May 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220531094238/https://telugu.abplive.com/movie-review/entertainment/movie-review-escaype-live-web-series-review-in-telugu-34906 |archivedate=31 May 2022 |language=te}}</ref><ref name="Web Series ఎస్కేప్​ లైవ్: ఈతరం యువతీ, యువకుల క్రేజీనెస్.. డబ్బుకోసం ఏంచేస్తారంటే!">{{cite news |last1=Prabha News |title=Web Series ఎస్కేప్​ లైవ్: ఈతరం యువతీ, యువకుల క్రేజీనెస్.. డబ్బుకోసం ఏంచేస్తారంటే! |url=https://www.prabhanews.com/topstories/escape-live-girls-and-boys-craziness-what-do-you-do-for-money/ |accessdate=31 May 2022 |work= |date=27 May 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220531093911/https://www.prabhanews.com/topstories/escape-live-girls-and-boys-craziness-what-do-you-do-for-money/ |archivedate=31 May 2022}}</ref> ==నటీనటులు== {{refbegin|2}} *[[సిద్ధార్థ్]] - కృష్ణ రంగస్వామి *[[జావేద్ జాఫేరీ]] - రవి *వాలుషా డి సౌసా - గియా బోస్‌<ref name="It was great bossing all my co-actors during the shoot: Waluscha De Sousa on her 'Escaype Live' character">{{cite news |last1=The Times of India |title=It was great bossing all my co-actors during the shoot: Waluscha De Sousa on her 'Escaype Live' character |url=https://timesofindia.indiatimes.com/web-series/news/hindi/it-was-great-bossing-all-my-co-actors-during-the-shoot-waluscha-de-sousa-on-her-escaype-live-character/articleshow/91890610.cms |accessdate=31 May 2022 |work= |date=30 May 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220531113708/https://timesofindia.indiatimes.com/web-series/news/hindi/it-was-great-bossing-all-my-co-actors-during-the-shoot-waluscha-de-sousa-on-her-escaype-live-character/articleshow/91890610.cms |archivedate=31 May 2022 |language=en}}</ref> *సుమేద్ ముద్గాల్కర్ - డార్క్ ఏంజెల్ అకా డార్కీ *[[ప్లాబితా బోర్తకూర్]] - హినా అకా ఫెటిష్ గర్ల్‌ * రోహిత్ చందేల్ - రాజ్‌కుమార్ అకా మీనా *ఆద్య శర్మ - రాణి సింగ్ అకా డాన్స్ రాణి * [[శ్వేతా శర్మ]] - సునైనా *రిత్విక్ సాహోర్ - నీలేష్ సోనావానే \ ఆమ్చా స్పైడర్‌ *[[స్వస్తిక ముఖర్జీ]] - మాలా *అలేఖ్ సంగల్ - బల్దేవ్‌ *గీతిక విద్యా ఓహ్లాన్ - సీత *జగ్జీత్ సంధు - నందు *మల్లికా సింగ్ - శ్రీని రంగస్వామి *[[శరత్ సక్సేనా]] - రాజ్‌కుమార్ తండ్రి *సంజయ్ నార్వేకర్ - ఆమ్చా తండ్రి *స్మితా తాంబే - ఆమ్చా తల్లి *[[అరుంధతి నాగ్]] - లక్ష్మీ తల్లి *అనఘ్ జైన్ - ధృవ్‌ *[[అశ్విన్ ముశ్రన్]] - జోగి బల్లా / ధృవ్ తండ్రి *[[అదితి గోవిత్రికర్]] - మీనాల్ భల్లా / ధ్రువ్ తల్లి *[[ఆకాంక్ష సింగ్ (నటి)|ఆకాంక్ష సింగ్]] - దేవ్నా *కునాల్ ఠక్కర్ - కునాల్ (CTO) *ఖుమాన్ - తాషి {{refend}} ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb title|id=tt15128122}} * [https://www.hotstar.com/in/tv/escaype-live/1260099719 ఎస్కేప్ లైవ్] డిస్నీ ప్లస్ హాట్‌స్టార్ ఓటీటీలో ldqh8ewv6geq4gc1c22omfajahynjn3 3609983 3609963 2022-07-29T11:35:36Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 /* నటీనటులు */ wikitext text/x-wiki {{Infobox Television | image = Escaype Live.jpg | caption = | genre = సైన్స్ ఫిక్షన్, థ్రిల్లర్ | creator = సిద్ధార్థ్ కుమార్ తివారీ | developer = | writer = జయ మిశ్రా<br>సిద్ధార్థ్ కుమార్ తివారీ | story = | screenplay = | director = సిద్ధార్థ్ కుమార్ తివారీ | creative_director = | presenter = | starring = {{plainlist| *[[సిద్ధార్థ్]] *వాలుస్చా డి సౌజా *జావేద్ జాఫేరి * సుమేద్ ముద్గల్కర్ *ప్లాబితా బోర్తకూర్ *రిత్విక్ సహోరే *రోహిత్ చందేల్ *శ్వేతా త్రిపాఠి *ఆద్య శర్మ *స్వస్తిక ముఖేర్జీ}} | opentheme = | country = భారతదేశం | language = హిందీ | num_seasons = 1 | num_episodes = 9 | executive_producer = {{plainlist| *గౌరవ్ బనెర్జీ *నిఖిల్ మాదొక *అవని సక్సేనా}} | producer = {{plainlist| *గాయత్రీ గిల్ *రాహుల్ కుమార్ తివారీ *సిద్ధార్థ్ కుమార్ తివారీ }} | cinematography = అసీం మిశ్రా<br>ముజి పగిదివాలా | editor = చందం అరోరా | camera = మల్టీ -కెమెరా | runtime = | network = డిస్నీ ప్లస్ హాట్‌స్టార్ | picture_format = | audio_format = | first_aired = {{Start date|df=y|2022|05|20}} | last_aired = | list_episodes = #Episodes | image_alt = | theme_music_composer = | company = వన్ లైఫ్ స్టూడియో | related = }}'''ఎస్కేప్ లైవ్''' 2022లో విడుదలైన వెబ్‌ సీరిస్. వన్ లైఫ్ స్టూడియో బ్యానర్‌పై గాయత్రీ గిల్, రాహుల్ కుమార్ తివారీ, సిద్ధార్థ్ కుమార్ తివారీ నిర్మించిన ఈ సినిమాకు సిద్దార్థ్ తివారీ దర్శకత్వం వహించాడు. [[సిద్ధార్థ్]], జావేద్ జాఫేరి, వాలుస్చా డి సౌజా, ప్లాబితా బోర్తకూర్ ప్రధాన పాత్రల్లో నటించిన ఈ సినిమాను మే 27న డిస్నీ ప్లస్ హాట్‌స్టార్ ఓటీటీలో రెండు ఎపిసోడ్స్ ను మే 20 & మే 27న విడుదల చేశారు.<ref name="‘ఎస్కేప్ లైవ్’ రివ్యూ - వాస్తవాలను కళ్లకు కట్టేలా సిద్ధార్థ్ వెబ్‌ సీరిస్, ఇదో ‘వైరల్’ ఆట!">{{cite news |last1=Abp Live |first1= |title=‘ఎస్కేప్ లైవ్’ రివ్యూ - వాస్తవాలను కళ్లకు కట్టేలా సిద్ధార్థ్ వెబ్‌ సీరిస్, ఇదో ‘వైరల్’ ఆట! |url=https://telugu.abplive.com/movie-review/entertainment/movie-review-escaype-live-web-series-review-in-telugu-34906 |accessdate=31 May 2022 |work= |date=25 May 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220531094238/https://telugu.abplive.com/movie-review/entertainment/movie-review-escaype-live-web-series-review-in-telugu-34906 |archivedate=31 May 2022 |language=te}}</ref><ref name="Web Series ఎస్కేప్​ లైవ్: ఈతరం యువతీ, యువకుల క్రేజీనెస్.. డబ్బుకోసం ఏంచేస్తారంటే!">{{cite news |last1=Prabha News |title=Web Series ఎస్కేప్​ లైవ్: ఈతరం యువతీ, యువకుల క్రేజీనెస్.. డబ్బుకోసం ఏంచేస్తారంటే! |url=https://www.prabhanews.com/topstories/escape-live-girls-and-boys-craziness-what-do-you-do-for-money/ |accessdate=31 May 2022 |work= |date=27 May 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220531093911/https://www.prabhanews.com/topstories/escape-live-girls-and-boys-craziness-what-do-you-do-for-money/ |archivedate=31 May 2022}}</ref> ==నటీనటులు== {{refbegin|2}} *[[సిద్ధార్థ్]] - కృష్ణ రంగస్వామి *[[జావేద్ జాఫేరీ]] - రవి *[[వాలుషా డి సౌసా]] - గియా బోస్‌<ref name="It was great bossing all my co-actors during the shoot: Waluscha De Sousa on her 'Escaype Live' character">{{cite news |last1=The Times of India |title=It was great bossing all my co-actors during the shoot: Waluscha De Sousa on her 'Escaype Live' character |url=https://timesofindia.indiatimes.com/web-series/news/hindi/it-was-great-bossing-all-my-co-actors-during-the-shoot-waluscha-de-sousa-on-her-escaype-live-character/articleshow/91890610.cms |accessdate=31 May 2022 |work= |date=30 May 2022 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220531113708/https://timesofindia.indiatimes.com/web-series/news/hindi/it-was-great-bossing-all-my-co-actors-during-the-shoot-waluscha-de-sousa-on-her-escaype-live-character/articleshow/91890610.cms |archivedate=31 May 2022 |language=en}}</ref> *సుమేద్ ముద్గాల్కర్ - డార్క్ ఏంజెల్ అకా డార్కీ *[[ప్లాబితా బోర్తకూర్]] - హినా అకా ఫెటిష్ గర్ల్‌ * రోహిత్ చందేల్ - రాజ్‌కుమార్ అకా మీనా *ఆద్య శర్మ - రాణి సింగ్ అకా డాన్స్ రాణి * [[శ్వేతా శర్మ]] - సునైనా *రిత్విక్ సాహోర్ - నీలేష్ సోనావానే \ ఆమ్చా స్పైడర్‌ *[[స్వస్తిక ముఖర్జీ]] - మాలా *అలేఖ్ సంగల్ - బల్దేవ్‌ *గీతిక విద్యా ఓహ్లాన్ - సీత *జగ్జీత్ సంధు - నందు *మల్లికా సింగ్ - శ్రీని రంగస్వామి *[[శరత్ సక్సేనా]] - రాజ్‌కుమార్ తండ్రి *సంజయ్ నార్వేకర్ - ఆమ్చా తండ్రి *స్మితా తాంబే - ఆమ్చా తల్లి *[[అరుంధతి నాగ్]] - లక్ష్మీ తల్లి *అనఘ్ జైన్ - ధృవ్‌ *[[అశ్విన్ ముశ్రన్]] - జోగి బల్లా / ధృవ్ తండ్రి *[[అదితి గోవిత్రికర్]] - మీనాల్ భల్లా / ధ్రువ్ తల్లి *[[ఆకాంక్ష సింగ్ (నటి)|ఆకాంక్ష సింగ్]] - దేవ్నా *కునాల్ ఠక్కర్ - కునాల్ (CTO) *ఖుమాన్ - తాషి {{refend}} ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb title|id=tt15128122}} * [https://www.hotstar.com/in/tv/escaype-live/1260099719 ఎస్కేప్ లైవ్] డిస్నీ ప్లస్ హాట్‌స్టార్ ఓటీటీలో kirrelzqibeb2dnd6mmct068v7wmnzb 0 352350 3609907 3594234 2022-07-29T08:43:00Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 /* సాంకేతిక నిపుణులు */ wikitext text/x-wiki {{సినిమా| name = సత్య గ్యాంగ్| year = 2018| image = | starring =సాత్విక్ ఈశ్వర్, ప్రత్యూష, హర్షిత సింగ్| story = ప్రభాస్| screenplay = ప్రభాస్| director = ప్రభాస్| dialogues = | lyrics = | producer = ఎమ్. మహేష్ ఖన్నా| distributor = | released = 2018, ఏప్రిల్ 6| runtime = | language = తెలుగు | music =జెబి, ప్రభాస్| playback_singer = | choreography = | cinematography = అడుసుమిల్లి విజయ్ కుమార్| editing = నందమూరి హరి| art = | production_company = సిద్ద యోగి క్రియేషన్స్ | awards = | budget = | imdb_id = }} '''సత్య గ్యాంగ్''' 2018లో విడుదలైన తెలుగు సినిమా. సిద్ద యోగి క్రియేషన్స్ బ్యానర్‌పై ఎమ్. మహేష్ ఖన్నా నిర్మించిన ఈ సినిమాకు ప్రభాస్ దర్శకత్వం వహించాడు. సాత్విక్ ఈశ్వర్, ప్రత్యూష, హర్షిత సింగ్ ప్రధాన పాత్రల్లో నటించిన ఈ సినిమా ఫిబ్రవరి 16న ఆడియోను విడుదల చేసి<ref name="16న సత్యగ్యాంగ్‌ ఆడియో విడుదల">{{cite news |last1=Andhra Jyothy |title=16న సత్యగ్యాంగ్‌ ఆడియో విడుదల |url=https://www.andhrajyothy.com/telugunews/abnarchievestorys-536305 |accessdate=19 June 2022 |work= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220619065347/https://www.andhrajyothy.com/telugunews/abnarchievestorys-536305 |archivedate=19 June 2022}}</ref> సినిమాను ఏప్రిల్ 6న విడుదల చేశారు. ==నటీనటులు== {{refbegin|2}} *సాత్విక్‌ ఈశ్వర్‌ *అక్షిత *ప్రత్యూష్‌ *హర్షిత *[[సుమన్ (నటుడు)|సుమన్‌]] *[[సుహాసిని]] *[[జీవా]] *[[షఫి|షఫీ]] *[[ప్రభాకర్ గౌడ్|బాహుబలి కాలకేయ ప్రభాకర్‌]] *వినోద్‌ *రాజేందర్‌ *దిల్‌ రమేశ్‌ *మేడ్చల్‌ ప్రసాద్‌ {{refend}} ==సాంకేతిక నిపుణులు== *బ్యానర్: సిద్ద యోగి క్రియేషన్స్ *నిర్మాత: ఎమ్. మహేష్ ఖన్నా<ref name="సినిమా నచ్చకపోతే డబ్బులు వెనక్కి!">{{cite news |last1=Sakshi |title=సినిమా నచ్చకపోతే డబ్బులు వెనక్కి! |url=https://www.sakshi.com/news/movies/mm-keeravani-part-sathya-gang-films-promotion-1054077 |accessdate=19 June 2022 |work= |date=17 March 2018 |archivedate=19 June 2022 |language=te}}</ref> *కథ, స్క్రీన్‌ప్లే, దర్శకత్వం: ప్రభాస్ *సంగీతం: జెబి, ప్రభాస్ *సినిమాటోగ్రఫీ: అడుసుమిల్లి విజయ్ కుమార్ *ఎడిటర్: నందమూరి హరి *గాయకులు: విజయ్‌ ఏసుదాస్‌, సునీత, [[అనురాగ్ కులకర్ణి]], కార్తీక్‌, రీటా, హసన్‌ జహీర్‌, మాలతి *పాటలు: చంద్రబోస్‌ (ఐదు), ప్రభాస్‌, మహేశ్‌ కన్నా ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:2018 తెలుగు సినిమాలు]] 1owm1gbd7fb3nl2n9nw829gi2q6o19u 0 352588 3609942 3587190 2022-07-29T10:26:26Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 wikitext text/x-wiki {{Infobox Indian politician | name = బి.ఎన్.రాజసింహులు | image = | caption = | birth_date = {{birth date and age|1950|06|01|df=yes}} | birth_place = [[చిత్తూరు జిల్లా]], [[ఆంధ్రప్రదేశ్|ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రం]] | residence = [[చిత్తూరు]] | office = ఎమ్మెల్సీ | term_start = 2017 మార్చి 30 | term_end = 2023 మార్చి 29 | constituency = చిత్తూరు జిల్లా స్థానిక సంస్థల నియోజకవర్గం | predecessor = | successor = | order = | office1 = | prime_minister1 = | predecessor1 = | successor1 = | term_start1 = | term_end1 = | constituency1 = | order2 = | office2 = | term_start2 = | term_end2 = | prime_minister2 = | minister2 = | predecessor2 = | successor2 = | order3 = | office3 = | term_start3 = | term_end3 = | prime_minister3 = | minister3 = | predecessor3 = | successor3 = | order4 = | office4 = | term_start4 = | term_end4 = | prime_minister4 = | minister4 = | predecessor4 = | successor4 = | order5 = | office5 = | term_start5 = | term_end5 = | predecessor5 = | successor5 = | constituency5 = | order6 = | office6 = | term_start6 = | term_end6 = | predecessor6 = | successor6 = | constituency6 = | order7 = | office7 = | term_start7 = | term_end7 = | predecessor7 = | successor7 = | constituency7 = | order8 = | office8 = | term_start8 = | term_end8 = | predecessor8 = | successor8 = | constituency8 = | order9 = | office9 = | term_start9 = | term_end9 = | predecessor9 = | successor9 = | order10 = | office10 = | term_start10 = | term_end10 = | predecessor10 = | successor10 = | order11 = | office11 = | term_start11 = | term_end11 = | predecessor11 = | successor11 = | education = బి.కామ్ | alma_mater = | party = [[File:Indian Election Symbol Cycle.png|40px]][[తెలుగుదేశం పార్టీ]] | spouse = బి.ఆర్.సూర్యకళ | children = | parents = బి.నరసింహులు నాయుడు, బి.పద్మ | website = | footnotes = }}'''బి.ఎన్.రాజసింహులు''' [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] రాష్ట్రానికి చెందిన [[రాజకీయ నాయకుడు]]. ఆయన [[ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనమండలి]] లో [[చిత్తూరు జిల్లా]] స్థానిక సంస్థల ఎమ్మెల్సీ స్థానం నుండి ఎమ్మెల్సీగా ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్నాడు.<ref name="చిత్తూరు ఎమ్మెల్సీ స్థానానికి టీడీపీ అభ్యర్థిగా దొరబాబు పేరు ఖరారు">{{cite news |last1=Andhra Jyothy |title=చిత్తూరు ఎమ్మెల్సీ స్థానానికి టీడీపీ అభ్యర్థిగా దొరబాబు పేరు ఖరారు |url=https://m.andhrajyothy.com/telugunews/abnarchievestorys-375700 |accessdate=29 July 2022 |work= |date=28 February 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220729102507/https://m.andhrajyothy.com/telugunews/abnarchievestorys-375700 |archivedate=29 July 2022}}</ref> ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} j7rqdjwmpht8b1db3vst8ep852dniyq 3609943 3609942 2022-07-29T10:26:38Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 [[వర్గం:1950 జననాలు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి) wikitext text/x-wiki {{Infobox Indian politician | name = బి.ఎన్.రాజసింహులు | image = | caption = | birth_date = {{birth date and age|1950|06|01|df=yes}} | birth_place = [[చిత్తూరు జిల్లా]], [[ఆంధ్రప్రదేశ్|ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్రం]] | residence = [[చిత్తూరు]] | office = ఎమ్మెల్సీ | term_start = 2017 మార్చి 30 | term_end = 2023 మార్చి 29 | constituency = చిత్తూరు జిల్లా స్థానిక సంస్థల నియోజకవర్గం | predecessor = | successor = | order = | office1 = | prime_minister1 = | predecessor1 = | successor1 = | term_start1 = | term_end1 = | constituency1 = | order2 = | office2 = | term_start2 = | term_end2 = | prime_minister2 = | minister2 = | predecessor2 = | successor2 = | order3 = | office3 = | term_start3 = | term_end3 = | prime_minister3 = | minister3 = | predecessor3 = | successor3 = | order4 = | office4 = | term_start4 = | term_end4 = | prime_minister4 = | minister4 = | predecessor4 = | successor4 = | order5 = | office5 = | term_start5 = | term_end5 = | predecessor5 = | successor5 = | constituency5 = | order6 = | office6 = | term_start6 = | term_end6 = | predecessor6 = | successor6 = | constituency6 = | order7 = | office7 = | term_start7 = | term_end7 = | predecessor7 = | successor7 = | constituency7 = | order8 = | office8 = | term_start8 = | term_end8 = | predecessor8 = | successor8 = | constituency8 = | order9 = | office9 = | term_start9 = | term_end9 = | predecessor9 = | successor9 = | order10 = | office10 = | term_start10 = | term_end10 = | predecessor10 = | successor10 = | order11 = | office11 = | term_start11 = | term_end11 = | predecessor11 = | successor11 = | education = బి.కామ్ | alma_mater = | party = [[File:Indian Election Symbol Cycle.png|40px]][[తెలుగుదేశం పార్టీ]] | spouse = బి.ఆర్.సూర్యకళ | children = | parents = బి.నరసింహులు నాయుడు, బి.పద్మ | website = | footnotes = }}'''బి.ఎన్.రాజసింహులు''' [[ఆంధ్రప్రదేశ్]] రాష్ట్రానికి చెందిన [[రాజకీయ నాయకుడు]]. ఆయన [[ఆంధ్రప్రదేశ్ శాసనమండలి]] లో [[చిత్తూరు జిల్లా]] స్థానిక సంస్థల ఎమ్మెల్సీ స్థానం నుండి ఎమ్మెల్సీగా ప్రాతినిధ్యం వహిస్తున్నాడు.<ref name="చిత్తూరు ఎమ్మెల్సీ స్థానానికి టీడీపీ అభ్యర్థిగా దొరబాబు పేరు ఖరారు">{{cite news |last1=Andhra Jyothy |title=చిత్తూరు ఎమ్మెల్సీ స్థానానికి టీడీపీ అభ్యర్థిగా దొరబాబు పేరు ఖరారు |url=https://m.andhrajyothy.com/telugunews/abnarchievestorys-375700 |accessdate=29 July 2022 |work= |date=28 February 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220729102507/https://m.andhrajyothy.com/telugunews/abnarchievestorys-375700 |archivedate=29 July 2022}}</ref> ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:1950 జననాలు]] 2gg2jj1aafgc6ze49rgl8bisnsb8l0s 3 353615 3609596 3598872 2022-07-28T12:19:41Z Ngr king 115133 /* India is the the most developed countries in the world every Indian cell or buy how many rupees */ కొత్త విభాగం wikitext text/x-wiki ==స్వాగతం== <!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --> <div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;"> <div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">Ngr king గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div> Ngr king గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు. {{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;"> వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}} * తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి. * "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. * వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? * చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. * వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి. * వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి. * వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. ---- ఇకపోతే.. * ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి. * ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు. * [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. ------ * తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి. * ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి. * వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit&section=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు. తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &nbsp;<!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 03:16, 13 జూలై 2022 (UTC) == India is the the most developed countries in the world every Indian cell or buy how many rupees == Indian nominal GDP or India is real heaven of Gold and diamonds and more than ruins in India crude are water resources fully in India there and Indians very rich but bad Britishers my motherland my Holi land enter the purchase and retailing India as a better 150 Japan's India is better 15 Americans India is better all European countries India is a better of 100% whole the world India is a holiness of land India is it stress free land India is a greatest country in the history day present day India is a greatest country but some difficult is there in India number one Indians very come easy money go easy is very lazyless today India this is the chance to come alekhan and do India is world populations number 2 India is geographically number 7 India comes very very higher than other countries of Asia in the whole world Indians come wake up let's start your holy land your motherland second time not entered them ruling and conjuring country with any Eastern countries were not allowe come fight and go to the rising your motherland grade to the universe go to the your motherland world number one in richness and politically geographically nominal GDP and search of more one go away can the Indians go to the heaven you you are the number one Indian you are the Bharat number one Indian this is a last chance for you and me got one only chance remind mind id come to wish them your motherland I am motherland your motherland is a ruling the world guide the world to the truth and Holiness of god work no laziness can develop your country you are the number one developer in India go and work done and developed the India it is light speed to come developing India not developing India developed India lk1jj4mwkzayzyj2bf8acr0gjs9iwb6 3609597 3609596 2022-07-28T12:20:46Z Ngr king 115133 wikitext text/x-wiki ==స్వాగతం== <!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --> <div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;"> <div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">Ngr king గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div> Ngr king గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు. {{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;"> వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}} * తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి. * "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. * వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? * చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. * వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి. * వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి. * వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. ---- ఇకపోతే.. * ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి. * ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు. * [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. ------ * తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి. * ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి. * వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit&section=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు. తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &nbsp;<!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 03:16, 13 జూలై 2022 (UTC) == India is the the most developed countries in the world every Indian cell or buy how many rupees == Indian nominal GDP or India is real heaven of Gold and diamonds and more than ruins in India crude are water resources fully in India there and Indians very rich but bad Britishers my motherland my Holi land enter the purchase and retailing India as a better 150 Japan's India is better 15 Americans India is better all European countries India is a better of 100% whole the world India is a holiness of land India is it stress free land India is a greatest country in the history day present day India is a greatest country but some difficult is there in India number one Indians very come easy money go easy is very lazyless today India this is the chance to come alekhan and do India is world populations number 2 India is geographically number 7 India comes very very higher than other countries of Asia in the whole world Indians come wake up let's start your holy land your motherland second time not entered them ruling and conjuring country with any Eastern countries were not allowe come fight and go to the rising your motherland grade to the universe go to the your motherland world number one in richness and politically geographically nominal GDP and search of more one go away can the Indians go to the heaven you you are the number one Indian you are the Bharat number one Indian this is a last chance for you and me got one only chance remind mind id come to wish them your motherland I am motherland your motherland is a ruling the world guide the world to the truth and Holiness of god work no laziness can develop your country you are the number one developer in India go and work done and developed the India it is light speed to come developing India not developing India developed India Good [[వాడుకరి:Ngr king|Ngr king]] ([[వాడుకరి చర్చ:Ngr king|చర్చ]]) 12:20, 28 జూలై 2022 (UTC) fhnhewyliajo20lrq08z13wvhbih4by 4 353882 3609860 3609401 2022-07-29T06:29:29Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki తెలంగాణ మండలాల పేజీల్లో చెయ్యవలసిన కొన్ని నిర్దుష్టమైన పనుల కోసం ఈ ప్రాజెక్టును ఉద్దేశించాం. ఇది ఎవ్వరైనా పాల్గొనగలిగే చిన్న ప్రాజెక్టు. తెలంగాణలో 2016 లో జరిగిన జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత, వివిధ మండలాల రూపురేఖలు, గణాంకాల సమాచారాన్ని ఆయా పేజీల్లో చేర్చే ప్రాజెక్టు ఇది. ఈ పని గురించి గతంలో రచ్చబండలో చేసిన ప్రకటనను [[వికీపీడియా:రచ్చబండ/పాత చర్చ 85#పునర్వ్యవస్థీకరణ_తరువాత,_తెలంగాణ_జిల్లాలు_మండలాల_పటాలు|ఇక్కడ]] చూడవచ్చు. == తలపెట్టిన పనులు == తెలంగాణ మండలాల పేజీల్లో కింది పనులు చెయ్యవలసి ఉంది. # కొన్ని మండలాల పేజీల్లో సమాచారపెట్టె లేదు. దాన్ని సృష్టించాలి. # సమాచారపెట్టెలో ఉన్న పాత మ్యాపు బొమ్మను తీసేసి, దాని స్థానంలో కొత్త మ్యాపు బొమ్మను చేర్చాలి. # పాత మ్యాపు బొమ్మను పేజీలో మరొక చోట చేర్చాలి. # 2016 జిల్లాల, మండలాల పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాత వివిధ గణాంకాల స్థితిని చేర్చాలి. వీటిని సాధించేందుకు ఏర్పరచిన ప్రాజెక్టు ఇది. పై పనులను దాదాపు 600 పేజీల్లో చెయ్యాల్సి ఉంది. == ప్రాజెక్టు సభ్యులు == # [[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> # <span style='border-radius:10px;border-top:3px solid #FF9933; border-bottom:3px solid #138808'>'''[[User:Pranayraj1985|<small><font colour="white" face="segoe script" size="1">ప్రణయ్‌రాజ్ వంగరి</font></small>]]'''</span>([[User_Talk:Pranayraj1985|చర్చ]]) 04:26, 18 జూలై 2022 (UTC) # [[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] ([[వాడుకరి చర్చ:యర్రా రామారావు|చర్చ]]) 05:30, 18 జూలై 2022 (UTC) # [[వాడుకరి:Nagarani Bethi|Nagarani Bethi]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nagarani Bethi|చర్చ]]) 10:43, 18 జూలై 2022 (UTC) == పనిలో సూచనలు == # మండలం 2016 లో కొత్తగా ఏర్పడినదైతే, దానికి పాత మ్యాపు ఉండదు. # కొత్త మండలానికి సమాచార పెట్టే ఉండే అవకాశం తక్కువ. దానికి సమాచారాపెట్టె చేర్చాలి. అందులో సమాచారం మొత్తాన్ని చేర్చాలి. 2011 నాటి సమాచారం ఉంటే మార్చనక్కర్లేదు. అది లేని పక్షంలో 2016 నాటి సమాచారం (స్ప్రెడ్‌షీటులో ఉన్న సమాచారం) చేర్చాలి. # పేజీలో సమాచారపెట్టె ఈసరికే ఉంటే, అందులో మ్యాపు మాత్రం మారిస్తే సరిపోతుంది. మిగతా గణాంకాలను మార్చవద్దు. # అక్షాంశ రేఖాంశాలను గూగుల్ మ్యాప్స్ నుండి తీసుకోవచ్చు. # సమాచార పెట్టెలో - ## పేజీ పేరులో "మండలం" అనేది ఉండాలి. లేకపోతే చేర్చండి. ## జిల్లా పేరులో "జిల్లా" అనే పదం ఉండాలి. లేకపోతే చేర్చండి. ## వికీలింకు ([[]]) ఇవ్వకూడదు. ## జనాభా వివరాలు చేర్చేటప్పుడు స్థానాలు సూచించే కామాలు లేకుండా చేర్చాలి.కామాలు తో కూర్పు చేస్తే Pages with non-numeric formatnum arguments అనే అవసరంలేని వర్గంలోకి చేరతాయి.సమాచారపెట్టెకు ఆటోమాటిక్ గా కామాలు పెట్టె ఏర్పాటు ఉంది. # పేజీ పాఠ్యంలో - సమాచారపెట్టెలో కాదు - మండల కేంద్రం గురించిన వివరం చాలా పేజీల్లో లేదు. ఆ సమాచారాన్ని, ఆ గ్రామానికి లింకుతో సహా, చేర్చాలి. == ప్రాజెక్టు వనరులు == # మండలాల కొత్త మ్యాపులు [[commons:Category:Telangana mandals]] అనే వర్గంలో ఉన్నాయి. # పునర్వ్యవస్థీకరణ తరువాతి గణాంకాలు తయారై సిద్ధంగా ఉన్నాయి. కోరిన సభ్యులకు వాటిని ఈమెయిల్లో పంపిస్తాం. ఆ ఫైల్లో ఉన్న వాక్యాన్ని కాపీ చేసి పేజీలో పేస్టు చేస్తే సరిపోతుంది. మూలం కూడా చేరుతుంది. == ప్రాజెక్టు వ్యవధి == ఈ ప్రాజెక్టును 2022 ఆగస్టు 31 నాటికి పూర్తి చెయ్యాలనేది సంకల్పం. == ప్రాజెక్టు పురోగతి == {| class="wikitable" !క్ర.సం !జిల్లా !మొత్తం మండలాల సంఖ్య !పని పూర్తైన మండలాల సంఖ్య !పనిచేస్తున్న వాడుకరి !పనులన్నీ పూర్తైతే {{Tl|Tick}} టిక్కు పెట్టండి |- |1 |[[:వర్గం:ఆదిలాబాదు జిల్లా మండలాలు|ఆదిలాబాద్ జిల్లా]] |18 |18 |[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> |{{Tick}} |- |2 |[[:వర్గం:కరీంనగర్ జిల్లా మండలాలు|కరీంనగర్ జిల్లా]] |16 |16 |[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] |{{Tick}} |- |3 |[[:వర్గం:కామారెడ్డి జిల్లా మండలాలు|కామారెడ్డి జిల్లా]] |22 |22 |[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] |{{Tick}} |- |4 |[[:వర్గం:కొమరంభీం జిల్లా మండలాలు|కొమరంభీం జిల్లా]] |15 |15 |[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] |{{Tick}} |- |5 |[[:వర్గం:ఖమ్మం జిల్లా మండలాలు|ఖమ్మం జిల్లా]] |21 |21 |[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] |{{Tick}} |- |6 |[[:వర్గం:జగిత్యాల జిల్లా మండలాలు|జగిత్యాల జిల్లా]] |18 |18 |[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] |{{Tick}} |- |7 |[[:వర్గం:జనగామ జిల్లా మండలాలు|జనగామ జిల్లా]] |12 |12 |[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] |{{Tick}} |- |8 |[[:వర్గం:జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా మండలాలు|జయశంకర్ జిల్లా]] |11 |11 |[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] |{{Tick}} |- |9 |[[:వర్గం:జోగులాంబ గద్వాల జిల్లా మండలాలు|జోగులాంబ జిల్లా]] |12 | |[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] | |- |10 |[[:వర్గం:నల్గొండ జిల్లా మండలాలు|నల్గొండ జిల్లా]] |31 | |[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] | |- |11 |[[:వర్గం:నాగర్‌కర్నూల్ జిల్లా మండలాలు|నాగర్‌కర్నూల్ జిల్లా]] |20 | |[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] | |- |12 |[[:వర్గం:నారాయణపేట జిల్లా మండలాలు|నారాయణపేట జిల్లా]] |11 |11 |[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] |{{Tick}} |- |13 |[[:వర్గం:నిజామాబాదు జిల్లా మండలాలు|నిజామాబాదు జిల్లా]] |29 | | | |- |14 |[[:వర్గం:నిర్మల్ జిల్లా మండలాలు|నిర్మల్ జిల్లా]] |19 |19 |[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> |{{Tick}} |- |15 |[[:వర్గం:పెద్దపల్లి జిల్లా మండలాలు|పెద్దపల్లి జిల్లా]] |14 | | | |- |16 |[[:వర్గం:భద్రాద్రి కొత్తగూడెం జిల్లా మండలాలు|భద్రాద్రి జిల్లా]] |23 |23 |[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] |{{Tick}} |- |17 |[[:వర్గం:మంచిర్యాల జిల్లా మండలాలు|మంచిర్యాల జిల్లా]] |18 |18 |[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] |{{Tick}} |- |18 |[[:వర్గం:మహబూబాబాదు జిల్లా మండలాలు|మహబూబాబాదు జిల్లా]] |16 | | | |- |19 |[[:వర్గం:మహబూబ్ నగర్ జిల్లా మండలాలు|మహబూబ్​నగర్​ జిల్లా]] |16 | | | |- |20 |[[:వర్గం:ములుగు జిల్లా మండలాలు|ములుగు జిల్లా]] |9 |9 |[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] |{{Tick}} |- |21 |[[:వర్గం:మెదక్ జిల్లా మండలాలు|మెదక్ జిల్లా]] |21 | | | |- |22 |[[:వర్గం:మేడ్చల్ - మల్కాజ్‌గిరి జిల్లా మండలాలు|మేడ్చల్ మల్కాజ్‌గిరి జిల్లా]] |15 |15 |[[వాడుకరి:స్వరలాసిక|స్వరలాసిక]] ([[వాడుకరి చర్చ:స్వరలాసిక|చర్చ]]) |{{Tick}} |- |23 |[[:వర్గం:యాదాద్రి భువనగిరి జిల్లా మండలాలు|యాదాద్రి జిల్లా]] |17 | | | |- |24 |[[:వర్గం:రంగారెడ్డి జిల్లా మండలాలు|రంగారెడ్డి జిల్లా]] |27 | |[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> | |- |25 |[[:వర్గం:రాజన్న సిరిసిల్ల జిల్లా మండలాలు|రాజన్న జిల్లా]] |13 | | | |- |26 |[[:వర్గం:వనపర్తి జిల్లా మండలాలు|వనపర్తి జిల్లా]] |14 | | | |- |27 |[[:వర్గం:వరంగల్ జిల్లా మండలాలు|వరంగల్ జిల్లా]] |13 |13 |[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> |{{Tick}} |- |28 |[[:వర్గం:వికారాబాదు జిల్లా మండలాలు|వికారాబాదు జిల్లా]] |19 | | | |- |29 |[[:వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా మండలాలు|సంగారెడ్డి జిల్లా]] |27 |27 |[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> |{{Tick}} |- |30 |[[:వర్గం:సిద్దిపేట జిల్లా మండలాలు|సిద్దిపేట జిల్లా]] |24 |24 |[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> |{{Tick}} |- |31 |[[:వర్గం:సూర్యాపేట జిల్లా మండలాలు|సూర్యాపేట జిల్లా]] |23 | | | |- |32 |[[:వర్గం:హన్మకొండ జిల్లా మండలాలు|హనుమకొండ జిల్లా]] |14 |14 |[[User:Chaduvari|చదువరి]]<small> ([[User_Talk:Chaduvari|చర్చ]] • [[Special:Contributions/Chaduvari|రచనలు]])</small> |{{Tick}} |- |33 |[[:వర్గం:హైదరాబాద్ జిల్లా మండలాలు|హైదరాబాదు జిల్లా]] |16 | |[[వాడుకరి:యర్రా రామారావు|యర్రా రామారావు]] | |} gaarquu96dqwmnh8k9bzd5q80yjglay 0 353931 3609764 3604766 2022-07-29T04:26:38Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki {{infobox settlement | name = సంగారెడ్డి రెవెన్యూ డివిజను<br /> | image_skyline = SRDcollectorate.jpg | image_alt = | image_caption = సంగారెడ్డి జిల్లా కలెక్టరేట్ | subdivision_type = [[దేశం]] | subdivision_name = [[భారతదేశం]] | subdivision_type1 = [[రాష్ట్రం]] | subdivision_name1 = [[తెలంగాణ]] | subdivision_type2 = [[జిల్లా]] | subdivision_name2 = [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి]] }} '''సంగారెడ్డి రెవెన్యూ డివిజను''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి జిల్లా]]లోని ఒక [[పరిపాలనా విభాగం]]. సంగారెడ్డి జిల్లాలోవున్న నాలుగు [[తెలంగాణ రెవెన్యూ డివిజన్లు జాబితా|రెవెన్యూ డివిజన్లలో]] ఇది ఒకటి.<ref>{{Cite web|title=Revenue Divisions {{!}} District Sangareddy, Government of Telangana {{!}} India|url=https://sangareddy.telangana.gov.in/revenue-divisions/|archive-url=https://web.archive.org/web/20210620162412/https://sangareddy.telangana.gov.in/revenue-divisions/|archive-date=2021-06-20|access-date=2022-07-29|website=www.sangareddy.telangana.gov.in|language=en}}</ref> ఈ డివిజను పరిపాలనలో [[మండలం|11 మండలాలు]] ఉన్నాయి.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 224 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> ఈ డివిజను ప్రధాన కార్యాలయం [[సంగారెడ్డి]] పట్టణంలో ఉంది. 2016, అక్టోబరు 11న రాష్ట్రంలోని జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ ఆధారంగా రెవెన్యూ డివిజను పరిధి సవరించబడింది.<ref>{{Cite web|title=District Census Handbook - Krishna|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/2810_PART_B_DCHB_KHAMMAM.pdf|access-date=2022-07-18|website=Census of India|pages=14–17|format=PDF}}</ref> ఈ రెవిన్యూ డివిజను [[మెదక్ లోకసభ నియోజకవర్గం]], [[సంగారెడ్డి శాసనసభ నియోజకవర్గం]] పరిధిలో భాగంగా ఉంది. == వివరాలు == ఐఏఎస్ క్యాడర్‌లో సబ్ కలెక్టర్ లేదా డిప్యూటి కలెక్టర్ హోదాలో ఉన్న రెవెన్యూ డివిజనల్ అధికారి ఈ రెవెన్యూ విభాగానికి ఆఫీసర్ గా ఉంటాడు. తహశీల్దార్ కేడర్‌లోని అడ్మినిస్ట్రేటివ్ ఆఫీసర్ పరిపాలనలో సహాయం చేస్తాడు. కలెక్టరేట్‌, మండల రెవెన్యూ విభాగాల మధ్య అనుసంధానంగా ఈ డివిజను పరిపాలనా వ్యవహారాలలో పనిచేస్తుంటుంది.<ref>{{Cite web|date=2016-10-16|title=Telangana Sangareddy District Revenue Divisions, Mandals TS GO 239|url=https://www.teacher4us.com/telangana-sangareddy-district-revenue-divisions-mandals-ts-go-239/|archive-url=https://web.archive.org/web/20220718161535/https://www.teacher4us.com/telangana-sangareddy-district-revenue-divisions-mandals-ts-go-239/|archive-date=2022-07-18|access-date=2022-07-18|website=Teacher4us}}</ref> == పరిపాలన == సంగారెడ్డి డివిజనులోని మండలాలు:<ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Sangareddy.pdf|title=సంగారెడ్డి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211228042938/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Sangareddy.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2022-07-18}}</ref> {| class="wikitable" ! క్ర.సం ! '''సంగారెడ్డి రెవెన్యూ డివిజను''' ! మండలంలోని రెవెన్యూ గ్రామాల సంఖ్య |- | 1 | [[సంగారెడ్డి మండలం]] |13 రెవెన్యూ గ్రామాలు |- |2 | [[కంది మండలం]] |16 రెవెన్యూ గ్రామాలు |- |3 | [[కొండాపూర్‌ మండలం (సంగారెడ్డి జిల్లా)|కొండాపూర్ మండలం]] |23 రెవెన్యూ గ్రామాలు |- |4 | [[సదాశివపేట మండలం]] |30 రెవెన్యూ గ్రామాలు (1 నిర్జన గ్రామం) |- |5 | [[పటాన్‌చెరు మండలం]] |19 రెవెన్యూ గ్రామాలు |- |6 | [[అమీన్‌పూర్ మండలం (సంగారెడ్డి జిల్లా)|అమీన్‌పూర్ మండలం]] |6 రెవెన్యూ గ్రామాలు |- |7 | [[రామచంద్రాపురం మండలం (సంగారెడ్డి జిల్లా)|రామచంద్రాపురం మండలం]] |9 రెవెన్యూ గ్రామాలు (1 నిర్జన గ్రామం) |- |8 | [[మునిపల్లి మండలం (సంగారెడ్డి జిల్లా)|మునిపల్లి మండలం]] |32 రెవెన్యూ గ్రామాలు (2 నిర్జన గ్రామాలు) |- |9 | [[జిన్నారం మండలం (సంగారెడ్డి జిల్లా)|జిన్నారం మండలం]] |17 రెవెన్యూ గ్రామాలు |- |10 | [[గుమ్మడిదల మండలం]] |12 రెవెన్యూ గ్రామాలు |- |11 | [[హత్నూర మండలం]] |33 రెవెన్యూ గ్రామాలు (1 నిర్జన గ్రామం) |} == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా]] [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా రెవెన్యూ డివిజన్లు]] bfxb4nol3nap2m6f7cip66nrbog812z 3 354127 3609693 3604618 2022-07-28T18:43:52Z MdsShakil 106526 MdsShakil, [[వాడుకరి చర్చ:MMessine19]] పేజీని [[వాడుకరి చర్చ:LissajousCurve]] కు తరలించారు: Automatically moved page while renaming the user "[[Special:CentralAuth/MMessine19|MMessine19]]" to "[[Special:CentralAuth/LissajousCurve|LissajousCurve]]" wikitext text/x-wiki ==స్వాగతం== <!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --> <div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;"> <div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">MMessine19 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div> MMessine19 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు. {{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;"> వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}} * తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి. * "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. * వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? * చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. * వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి. * వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి. * వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. ---- ఇకపోతే.. * ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి. * ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు. * [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. ------ * తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి. * ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి. * వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit&section=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు. తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &nbsp;<!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 14:33, 21 జూలై 2022 (UTC) 3gz6ju0ank74mjea20159cusziwj19i 2 354133 3609694 3604683 2022-07-28T18:43:52Z MdsShakil 106526 MdsShakil, [[వాడుకరి:MMessine19]] పేజీని [[వాడుకరి:LissajousCurve]] కు తరలించారు: Automatically moved page while renaming the user "[[Special:CentralAuth/MMessine19|MMessine19]]" to "[[Special:CentralAuth/LissajousCurve|LissajousCurve]]" wikitext text/x-wiki [[file:Wikicat.png|100px]] [[ar:مستخدم:MMessine19]] [[be:Удзельнік:MMessine19]] [[bg:Потребител:MMessine19]] [[bn:ব্যবহারকারী:MMessine19]] [[ca:usuari:MMessine19]] [[ce:Декъашхо:MMessine19]] [[cs:wikipedista:MMessine19]] [[da:Bruger:MMessine19]] [[de:User:MMessine19]] [[dsb:Wužywaŕ:MMessine19]] [[el:Χρήστης:MMessine19]] [[en:User:MMessine19]] [[es:usuario:MMessine19]] [[eu:lankide:MMessine19]] [[fa:کاربر:MMessine19]] [[fi:Käyttäjä:MMessine19]] [[fr:User:MMessine19]] [[gl:usuario:MMessine19]] [[hsb:Wužiwar:MMessine19]] [[ja:利用者:MMessine19]] [[pl:wikipedysta:MMessine19]] [[pt:Usuário(a):MMessine19]] [[ro:utilizator:MMessine19]] djkon07o5egd4yg47hks71xvusarhtm 0 354146 3609763 3604899 2022-07-29T04:26:18Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki {{infobox settlement | name = జహీరాబాదు రెవెన్యూ డివిజను<br /> | image_skyline = Zaheerabad_01.JPG | image_alt = | image_caption = జహీరాబాదు పట్టణంలో 9వ నెంబరు జాతీయ రహదారి | subdivision_type = [[దేశం]] | subdivision_name = [[భారతదేశం]] | subdivision_type1 = [[రాష్ట్రం]] | subdivision_name1 = [[తెలంగాణ]] | subdivision_type2 = [[జిల్లా]] | subdivision_name2 = [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి]] }} '''జహీరాబాదు రెవెన్యూ డివిజను''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి జిల్లా]]లోని ఒక [[పరిపాలనా విభాగం]]. సంగారెడ్డి జిల్లాలోవున్న నాలుగు [[తెలంగాణ రెవెన్యూ డివిజన్లు జాబితా|రెవెన్యూ డివిజన్లలో]] ఇది ఒకటి.<ref>{{Cite web|title=Revenue Divisions {{!}} District Sangareddy, Government of Telangana {{!}} India|url=https://sangareddy.telangana.gov.in/revenue-divisions/|archive-url=https://web.archive.org/web/20210620162412/https://sangareddy.telangana.gov.in/revenue-divisions/|archive-date=2021-06-20|access-date=2022-07-29|website=www.sangareddy.telangana.gov.in|language=en}}</ref> ఈ డివిజను పరిపాలనలో [[మండలం|6 మండలాలు]] ఉన్నాయి.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 224 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> ఈ డివిజను ప్రధాన కార్యాలయం [[జహీరాబాదు]] పట్టణంలో ఉంది. 2016, అక్టోబరు 11న రాష్ట్రంలోని జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ ఆధారంగా రెవెన్యూ డివిజను పరిధి సవరించబడింది.<ref>{{Cite web|title=District Census Handbook - Krishna|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/2810_PART_B_DCHB_KHAMMAM.pdf|access-date=2022-07-21|website=Census of India|pages=14–17|format=PDF}}</ref> ఈ రెవిన్యూ డివిజను [[జహీరాబాదు లోకసభ నియోజకవర్గం]], [[జహీరాబాద్ శాసనసభ నియోజకవర్గం]] పరిధిలో భాగంగా ఉంది. == వివరాలు == ఐఏఎస్ క్యాడర్‌లో సబ్ కలెక్టర్ లేదా డిప్యూటి కలెక్టర్ హోదాలో ఉన్న రెవెన్యూ డివిజనల్ అధికారి ఈ రెవెన్యూ విభాగానికి ఆఫీసర్ గా ఉంటాడు. తహశీల్దార్ కేడర్‌లోని అడ్మినిస్ట్రేటివ్ ఆఫీసర్ పరిపాలనలో సహాయం చేస్తాడు. కలెక్టరేట్‌, మండల రెవెన్యూ విభాగాల మధ్య అనుసంధానంగా ఈ డివిజను పరిపాలనా వ్యవహారాలలో పనిచేస్తుంటుంది.<ref>{{Cite web|date=2016-10-16|title=Telangana Sangareddy District Revenue Divisions, Mandals TS GO 239|url=https://www.teacher4us.com/telangana-sangareddy-district-revenue-divisions-mandals-ts-go-239/|archive-url=https://web.archive.org/web/20220718161535/https://www.teacher4us.com/telangana-sangareddy-district-revenue-divisions-mandals-ts-go-239/|archive-date=2022-07-18|access-date=2022-07-21|website=Teacher4us}}</ref> == పరిపాలన == జహీరాబాదు డివిజనులోని మండలాలు:<ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Sangareddy.pdf|title=సంగారెడ్డి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211228042938/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Sangareddy.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2022-07-21}}</ref> {| class="wikitable" ! క్ర.సం ! '''జహీరాబాదు రెవెన్యూ డివిజను''' ! మండలంలోని రెవెన్యూ గ్రామాల సంఖ్య |- | 1 | [[జహీరాబాద్ మండలం]] |23 రెవెన్యూ గ్రామాలు |- |2 | [[మొగుడంపల్లి మండలం|మొగుడంపల్లి మండలం]] |16 రెవెన్యూ గ్రామాలు |- |3 | [[న్యాల్కల్ మండలం (సంగారెడ్డి జిల్లా)|న్యాల్కల్ మండలం]] |31 రెవెన్యూ గ్రామాలు |- |4 | [[ఝరాసంగం మండలం]] |35 రెవెన్యూ గ్రామాలు (1 నిర్జన గ్రామం) |- |5 | [[కోహిర్ మండలం|కోహీర్ మండలం]] |23 రెవెన్యూ గ్రామాలు |- |6 | [[రాయికోడ్ మండలం (సంగారెడ్డి జిల్లా)|రాయికోడ్ మండలం]] |37 రెవెన్యూ గ్రామాలు (4 నిర్జన గ్రామాలు) |} == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా]] [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా రెవెన్యూ డివిజన్లు]] 837lxb46gfbeiebr0mmwyo4z5si6l78 0 354251 3609799 3605957 2022-07-29T05:15:03Z Pranayraj1985 29393 /* ఫిల్మోగ్రఫీ */ wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = సంధ్య రాజు<ref>{{Cite web|title=Telugu audience has to accept me, says dancer Sandhya Raju|url=https://www.newindianexpress.com/entertainment/telugu/2021/feb/17/telugu-audience-has-to-accept-me-says-dancer-sandhya-raju-2264977.html|access-date=2021-02-23|website=The New Indian Express}}</ref> | image = Natyam-poster.jpg | image_size = | caption = నాట్యం (2021) సినిమాలో సంధ్య రాజు | birth_name = శ్రీ సంధ్యా రాజా | birth_date = {{Birth date and age|df=yes|1982|03|25}} | birth_place = చెన్నై, తమిళనాడు, భారతదేశం | occupation = {{hlist|నటి|కూచిపూడి నర్తకి}}<ref>{{Cite web|date=2021-02-18|title=కూచిపూడి రాణెమ్మ!|url=https://www.ntnews.com/zindagi/india-actress-kuchipudi-dancer-sandhya-raju-136482|access-date=2021-02-23|website=ntnews|language=te}}</ref> | years active = 2012 – ప్రస్తుతం | spouse = {{marriage|బైర్రాజు రామరాజు| 2007}} | children = 1 | website = }} '''బైర్రాజు సంధ్యా రాజు''' (జననం 1982 మార్చి 25) ఒక భారతీయ కూచిపూడి నర్తకి. సినిమా నటి కూడా.<ref>{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/entertainment/movies/sandhya-raju-forays-into-feature-films-to-make-her-debut-in-the-malayalam-venture-careful/article17456453.ece|title=For a spot of spontaneity|last=Dundoo|first=Sangeetha Devi|date=2017-03-13|work=The Hindu|access-date=2021-02-23|language=en-IN|issn=0971-751X}}</ref> ఆమె డాక్టర్ [[వెంపటి చినసత్యం]] శిష్యురాలు. 2013 హిందీ లఘు చిత్రం యాధోన్ కి బారాత్‌లో ఆమె నటించింది. 2017 మలయాళలో థ్రిల్లర్ చిత్రం కేర్‌ఫుల్‌లో తొలిసారిగా నటించింది.<ref>{{Cite web|title=Sandhya Raju – Careful is a perfect debut for me|url=https://in.news.yahoo.com/sandhya-raju-careful-is-a-perfect-debut-for-me-105747336.html|access-date=2021-02-23|website=in.news.yahoo.com|language=en-IN}}</ref> ఆమె నటించిన తెలుగు షార్ట్ ఫిల్మ్‌ నాట్యం<ref>{{Cite web|date=2016-01-22|title=‘Natyam’ will inspire all women: Sandhya Raju|url=https://indianexpress.com/article/entertainment/regional/natyam-will-inspire-all-women-sandhya-raju/|access-date=2021-02-23|website=The Indian Express|language=en}}</ref> అంతర్జాతీయ నృత్య దినోత్సవం సందర్భంగా 2016లో విడుదల చేసారు.<ref>{{Cite web|last=Team|first=DNA Web|date=2016-04-29|title=International Dance Day: 'Natyam' showcases a woman's love for dance|url=https://www.dnaindia.com/entertainment/report-international-dance-day-natyam-showcases-a-woman-s-love-for-dance-2207370|access-date=2021-02-23|website=DNA India|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=Sandhya Raju took Kuchipudi to a world stage with her performance at an Austrian Museum|url=https://www.indulgexpress.com/entertainment/dance/2018/nov/02/sandhya-raju-took-kuchipudi-to-a-world-stage-with-her-performance-at-an-austrian-museum-10957.html|access-date=2021-02-23|website=www.indulgexpress.com|language=en}}</ref> ఆమె రామ్‌కో ఇండస్ట్రీస్ చైర్మన్ పి. ఆర్. వెంకట్రామ రాజాకి పెద్ద సంతానం. ఆమె వ్యాపారవేత్త [[బైర్రాజు రామలింగరాజు]] కుమారుడు రామరాజును వివాహం చేసుకుంది.<ref>{{Cite web|last=Sridhar|first=G. Naga|title=Ramalinga Raju’s kin turns entrepreneur|url=https://www.thehindubusinessline.com/companies/ramalinga-rajus-kin-turns-entrepreneur/article7557379.ece|access-date=2021-02-23|website=@businessline|language=en}}</ref> ఆమె కూచిపూడిని భవిష్యత్ తరాలకు అందించాలని ఆకాంక్షించి నిష్రింకాల డాన్స్ అకాడమీని స్థాపించింది.<ref>{{Cite web|title=Kuchipudi exponent Sandhya Raju raises funds for dance gurus in a novel way|url=https://www.indulgexpress.com/culture/dance/2020/jun/12/kuchipudi-exponent-sandhya-raju-raises-funds-for-dance-gurus-in-a-novel-way-25636.html|access-date=2021-02-23|website=www.indulgexpress.com|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|last=India|first=The Hans|date=2020-06-11|title=For a good cause: Sandhya Raju Raises COVID19 Hardship Fund to Aid Kuchipudi Guru's facing financial adversities|url=https://www.thehansindia.com/life-style/fashion/for-a-good-cause-sandhya-raju-raises-covid19-hardship-fund-to-aid-kuchipudi-gurus-facing-financial-adversities-627465|access-date=2021-02-23|website=www.thehansindia.com|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|date=2020-12-27|title=In step with pandemic times|url=https://www.deccanherald.com/sunday-herald/sunday-herald-art-culture/in-step-with-pandemic-times-930983.html|access-date=2021-02-23|website=Deccan Herald|language=en}}</ref> ఆమె రామ్‌కో గ్రూప్ ఆఫ్ ఇండస్ట్రీస్‌లో భాగమైన సంధ్య స్పిన్నింగ్ మిల్స్‌కు మేనేజింగ్ డైరెక్టర్ గా వ్యవహరిస్తున్నారు. == జీవితం తొలి దశలో == సంధ్య రాజు చెన్నైలోని కృష్ణమూర్తి ఫౌండేషన్ ది స్కూల్ కె.ఎఫ్.ఐ లో తన ప్రాథమిక విద్యను అభ్యిసించింది. ఆమె ఉన్నత పాఠశాల విద్యను బాల విద్యా మందిర్‌లో పూర్తి చేసింది. చెన్నైలోని లయోలా కళాశాలలో ఇంటర్ చదివింది. ఆ తరువాత హైదరాబాదులోని ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం నుండి మనస్తత్వశాస్త్రంలో బ్యాచిలర్ డిగ్రీతో పట్టభద్రురాలయింది. కూచిపూడి ఆర్ట్ అకాడమీలో వెంపటి చిన్న సత్యం ఆధ్వర్యంలో ఆమె పదేళ్ల వయస్సులో నాట్యకారిణిగా శిక్షణ పొందింది. అలాగే ఆమె ప్రముఖ కూచిపూడి గురువు కిషోర్ మొసలికంటి<ref>{{Cite web|title=Kuchipudi Kalakar: Kishore Mosalikanti|url=http://kuchipudikalakar.blogspot.com/2011/06/mosalikanti-kishore.html|access-date=2021-02-05|website=Kuchipudi Kalakar}}</ref> వద్ద కూడా శిక్షణ పొందింది. అంతేకాకుండా ఆయన మార్గదర్శకత్వంలో ఆమె రంగప్రవేశం పూర్తి చేసింది. == కెరీర్ == 2021లో వచ్చిన [[నాట్యం ( 2021 సినిమా)|నాట్యం]] సినిమాతో తెలుగు సినిమా రంగ ప్రవేశం చేసింది.<ref>{{Cite web|title=Kuchipudi dancer Sandhya Raju's first-look from dance film Natyam - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movies/news/kuchipudi-dancer-sandhya-rajus-first-look-from-dance-film-natyam/articleshow/80418640.cms|access-date=2021-02-23|website=The Times of India|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|title=Kuchipudi dancer Sandhya Raju's first-look from dance film Natyam - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movies/news/kuchipudi-dancer-sandhya-rajus-first-look-from-dance-film-natyam/articleshow/80418640.cms|access-date=2021-02-05|website=The Times of India|language=en}}</ref> ఈ చిత్రం రొమాంటిక్ డ్రామాగా వివిధ నృత్య రూపాల చుట్టూ తిరుగుతుంది.<ref>{{Cite web|date=2021-02-10|title=Jr NTR launches teaser of Sandhya Raju's 'Natyam'|url=https://www.thenewsminute.com/article/jr-ntr-launches-teaser-sandhya-rajus-natyam-143175|access-date=2021-02-23|website=The News Minute|language=en}}</ref> స్వతహాగా నృత్యకారిణి అయిన సంధ్య రాజు ఈ చిత్రంలో సితారగా నటించడంతోపాటు, ఆమే నృత్య దర్శకురాలిగా, కాస్ట్యూమ్‌ డిజైనర్‌గా, నిర్మాతగా పనిచేసింది. సంప్రదాయ నృత్యానికి పట్టం కడుతూ రూపొందించిన ఈ చిత్రానికి ఉత్తమ నృత్యాలు, మేకప్‌ విభాగాల్లో 2020కిగానూ జాతీయ పురస్కారాలు కైవసం చేసుకుంది.<ref>{{Cite web|date=2022-07-23|title=National Awards: మనసుల్లో నిలిచి... పురస్కారాలు గెలిచి|url=https://web.archive.org/web/20220723051326/https://www.eenadu.net/telugu-news/movies/national-awards-for-film-personalities-announced/0201/122140759|access-date=2022-07-23|website=web.archive.org}}</ref> == ఫిల్మోగ్రఫీ == {| class="wikitable" !Year !Title !Role !Language !Notes !{{Abbr|Ref.|Reference(s)}} |- |2012 |''దేవస్థానం'' |డ్యాన్స్ టీచర్ |తెలుగు | | |- |2013 |''యాధోన్ కీ బారాత్'' |డాక్టర్ |హిందీ |షార్ట్ ఫిల్మ్; సంధ్యగా ఘనత పొందింది |<ref>{{Cite web|last=Ej|first=Ejaz|title=This 2 Min Award Winning Short Film By Nag Ashwin Tells Us How Matured His Thoughts Are!|url=https://chaibisket.com/nag-aswin-short-film/|access-date=2021-02-23|website=Chai Bisket|language=en-US}}</ref><ref>{{Citation|last=Hsu|first=Wendy F.|title=Red Baraat|date=2016-01-20|url=http://dx.doi.org/10.1093/gmo/9781561592630.article.a2289262|work=Oxford Music Online|publisher=Oxford University Press|access-date=2021-02-23}}</ref> |- |2014 |''జునూన్'' | |హిందీ | rowspan="3" |షార్ట్ ఫిల్మ్ | |- | rowspan="2" |2016 |''అన్ టచబుల్'' | | | |- |''నాట్యం'' | |తెలుగు |<ref name=":1">{{Cite news|url=https://www.thehindu.com/features/metroplus/Natyam-A-voice-through-dance/article14010095.ece|title=Natyam: A voice through dance|last=Dundoo|first=Sangeetha Devi|date=2016-01-20|work=The Hindu|access-date=2021-02-05|language=en-IN|issn=0971-751X}}</ref> |- |2017 |''కేర్‌ఫుల్‌'' |రచన నంబియార్ |మలయాళం |ఫీచర్ ఫిల్మ్ అరంగేట్రం |<ref>{{Cite web|title=Sandhya Raju, Vijay Babu starrer 'Careful's' trailer is here - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/malayalam/movies/news/sandhya-raju-vijay-babu-starrer-carefuls-trailer-is-here/articleshow/58323552.cms|access-date=2021-02-23|website=The Times of India|language=en}}</ref> |- |2021 |''[[నాట్యం ( 2021 సినిమా)|నాట్యం]]'' |సితార |తెలుగు | |<ref name=":0">{{Cite web|title=Upasana Unveils The First Look Of Heavenly Natyam|url=https://english.tupaki.com/movienews/article/Upasana-Unveils-The-First-Look-Of-Heavenly-Natyam/113335|access-date=2021-02-05|website=tupaki}}</ref><ref>{{Cite web|last=dhiman|first=anisha|date=2016-01-21|title=From dancer to a YouTube star|url=https://www.deccanchronicle.com/tollywood/200116/from-dancer-to-a-youtube-star.html|access-date=2021-02-23|website=Deccan Chronicle|language=en}}</ref> |} == మూలాలు == ebr73tdfyzndpm557tyfyejmz5dmd9z 0 354511 3609761 3608472 2022-07-29T04:26:03Z Pranayraj1985 29393 /* పరిపాలన */ wikitext text/x-wiki {{infobox settlement | name = నారాయణఖేడ్ రెవెన్యూ డివిజను<br /> | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | subdivision_type = [[దేశం]] | subdivision_name = [[భారతదేశం]] | subdivision_type1 = [[రాష్ట్రం]] | subdivision_name1 = [[తెలంగాణ]] | subdivision_type2 = [[జిల్లా]] | subdivision_name2 = [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి]] }} '''నారాయణఖేడ్ రెవెన్యూ డివిజను''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి జిల్లా]]లోని ఒక [[పరిపాలనా విభాగం]]. సంగారెడ్డి జిల్లాలోవున్న నాలుగు [[తెలంగాణ రెవెన్యూ డివిజన్లు జాబితా|రెవెన్యూ డివిజన్లలో]] ఇది ఒకటి.<ref>{{Cite web|title=Revenue Divisions {{!}} District Sangareddy, Government of Telangana {{!}} India|url=https://sangareddy.telangana.gov.in/revenue-divisions/|archive-url=https://web.archive.org/web/20210620162412/https://sangareddy.telangana.gov.in/revenue-divisions/|archive-date=2021-06-20|access-date=2022-07-29|website=www.sangareddy.telangana.gov.in|language=en}}</ref> ఈ డివిజను పరిపాలనలో [[మండలం|6 మండలాలు]] ఉన్నాయి.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 224 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> ఈ డివిజను ప్రధాన కార్యాలయం [[నారాయణఖేడ్]] పట్టణంలో ఉంది. 2016, అక్టోబరు 11న రాష్ట్రంలోని జిల్లాల పునర్వ్యవస్థీకరణ ఆధారంగా రెవెన్యూ డివిజను పరిధి సవరించబడింది.<ref>{{Cite web|title=District Census Handbook - Krishna|url=http://www.censusindia.gov.in/2011census/dchb/2810_PART_B_DCHB_KHAMMAM.pdf|access-date=2022-07-26|website=Census of India|pages=14–17|format=PDF}}</ref> ఈ రెవిన్యూ డివిజను [[జహీరాబాదు లోకసభ నియోజకవర్గం]] లోని [[నారాయణ్‌ఖేడ్ శాసనసభ నియోజకవర్గం]] పరిధిలో భాగంగా ఉంది. == వివరాలు == ఐఏఎస్ క్యాడర్‌లో సబ్ కలెక్టర్ లేదా డిప్యూటి కలెక్టర్ హోదాలో ఉన్న రెవెన్యూ డివిజనల్ అధికారి ఈ రెవెన్యూ విభాగానికి ఆఫీసర్ గా ఉంటాడు. తహశీల్దార్ కేడర్‌లోని అడ్మినిస్ట్రేటివ్ ఆఫీసర్ పరిపాలనలో సహాయం చేస్తాడు. కలెక్టరేట్‌, మండల రెవెన్యూ విభాగాల మధ్య అనుసంధానంగా ఈ డివిజను పరిపాలనా వ్యవహారాలలో పనిచేస్తుంటుంది.<ref>{{Cite web|date=2016-10-16|title=Telangana Sangareddy District Revenue Divisions, Mandals TS GO 239|url=https://www.teacher4us.com/telangana-sangareddy-district-revenue-divisions-mandals-ts-go-239/|archive-url=https://web.archive.org/web/20220718161535/https://www.teacher4us.com/telangana-sangareddy-district-revenue-divisions-mandals-ts-go-239/|archive-date=2022-07-18|access-date=2022-07-26|website=Teacher4us}}</ref> == పరిపాలన == నారాయణఖేడ్ డివిజనులోని మండలాలు:<ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Sangareddy.pdf|title=సంగారెడ్డి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211228042938/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Sangareddy.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2022-07-26}}</ref> {| class="wikitable" ! క్ర.సం ! '''నారాయణఖేడ్ రెవెన్యూ డివిజను''' ! మండలంలోని రెవెన్యూ గ్రామాల సంఖ్య |- | 1 | [[నారాయణఖేడ్ మండలం (సంగారెడ్డి జిల్లా)|నారాయణఖేడ్ మండలం]] |35 రెవెన్యూ గ్రామాలు |- |2 | [[కంగ్టి మండలం]] |27 రెవెన్యూ గ్రామాలు (1 నిర్జన గ్రామం) |- |3 | [[కల్హేరు మండలం|కల్హేర్ మండలం]] |16 రెవెన్యూ గ్రామాలు (1 నిర్జన గ్రామం) |- |4 | [[సిర్గాపూర్ మండలం]] |17 రెవెన్యూ గ్రామాలు |- |5 | [[మానూర్ మండలం (సంగారెడ్డి జిల్లా)|మానూర్ మండలం]] |24 రెవెన్యూ గ్రామాలు |- |6 | [[నాగల్‌గిద్ద మండలం]] |21 రెవెన్యూ గ్రామాలు |} == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా]] [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా రెవెన్యూ డివిజన్లు]] gqjej3ivl01ootxs23m47ei014bo376 0 354630 3609801 3609214 2022-07-29T05:17:55Z Muralikrishna m 106628 wikitext text/x-wiki {{నిర్మాణంలో ఉంది}} {{Infobox person | name = రోష్ని నాడార్‌ మల్హోత్రా | image = File:Roshni Nadar img.jpg | birth_name = | birth_date = {{birth based on age as of date |39|2020|09|16}}<ref name="Forbes profile">{{cite web |title=Forbes profile: Roshni Nadar Malhotra |url=https://www.forbes.com/profile/roshni-nadar-malhotra/ |website=Forbes |accessdate=16 September 2020}}</ref> | birth_place = | death_date = | death_place = | education = నార్త్ వెస్ట్రన్ యూనివర్సిటీ<br> కెల్లాగ్ స్కూల్ ఆఫ్ మేనేజ్‌మెంట్ | occupation = చైర్‌పర్సన్, హెచ్.సి.ఎల్ టెక్నాలజీస్ | years_active = 2008 - ప్రస్తుతం | known_for = | title = | term = | predecessor = | successor = | boards = | spouse = శిఖర్ మల్హోత్రా | children = 2 | parents = [[శివ నాడార్|శివ్ నాడార్]]<br>కిరణ్ నాడార్ | relations = | awards = | website = {{url|https://www.hcltech.com}} }} '''రోష్ని నాడార్‌ మల్హోత్రా''' ఒక భారతీయ బిలియనీర్ వ్యాపారవేత్త'''. ఆమె [[హెచ్‌సీఎల్‌ టెక్నాలజీస్‌|హెచ్.సి.ఎల్]]''' [[హెచ్‌సీఎల్‌ టెక్నాలజీస్‌|టెక్నాలజీస్]] చైర్‌పర్సన్. ఆమె దేశంలో లిస్టెడ్ ఐటీ కంపెనీకి నాయకత్వం వహించిన మొదటి మహిళగా గుర్తింపు పొందింది.<ref>{{cite web|date=17 July 2020|title=HCL Tech's Roshni Nadar Is First Woman To Lead A Listed IT Company In India|url=https://www.bloombergquint.com/business/roshni-nadar-malhotra-replaces-shiv-nadar-as-hcl-technologies-chairperson|publisher=Bloomberg Quint|accessdate=17 July 2020}}</ref><ref name=":0">{{Cite web|title=Roshni Nadar Malhotra, India's Wealthiest Woman, New Chief Of HCL Tech|url=https://www.ndtv.com/business/roshni-nadar-malhotra-indias-wealthiest-woman-roshni-nadar-malhotra-new-chairperson-of-hcl-tech-2264339|access-date=2020-07-17|website=NDTV.com}}</ref> ఆమె హెచ్.సి.ఎల్ సంస్థ వ్యవస్థాపకుడు, బిలియనీర్ పారిశ్రామికవేత్త [[శివ నాడార్|శివ్ నాడార్‌కి]] ఏకైక సంతానం.<ref>{{Cite web|title=HCL gen-next Roshni Nadar appointed vice-chairman of HCL Tech - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/business/india-business/hcl-gen-next-roshni-nadar-appointed-vice-chairman-of-hcl-tech/articleshow/66335013.cms|website=The Times of India}}</ref> ఆమె 2019లో ఫోర్బ్స్ ప్రపంచంలోని 100 మంది అత్యంత శక్తివంతమైన మహిళల జాబితాలో 54వ స్థానంలో నిలిచింది.<ref>{{Cite news|url=https://www.forbes.com/power-women/list/|title=World's Most Powerful Women|work=Forbes|access-date=2019-12-13|language=en}}</ref> ఐ.ఐ.ఎష్.ఎల్ వెల్త్ హురున్ ఇండియా రిచ్ లిస్ట్ 2019 ప్రకారం రోష్ని నాడార్ దేశంలో అత్యంత సంపన్న మహిళ.<ref>{{cite news|url=https://www.business-standard.com/article/current-affairs/mukesh-ambani-is-richest-indian-roshni-nadar-tops-list-for-women-report-119092500731_1.html|title=Mukesh Ambani is richest Indian; Roshni Nadar tops list for women: Report|last1=Nair Anand|first1=Shilpa|date=25 September 2019|work=[[Business Standard]]}}</ref> ఆమె 2020లో ఫోర్బ్స్ ప్రపంచంలోని 100 మంది అత్యంత శక్తివంతమైన మహిళలలో 55వ స్థానంలో నిలిచింది. ఆమె అన్ని హె.సి,ఎల్ గ్రూప్ సంస్థల హోల్డింగ్ కంపెనీ అయిన హెచ్.సి.ఎల్ కార్పొరేషన్ యొక్క చీఫ్ ఎగ్జిక్యూటివ్ ఆఫీసర్ కూడా. == మూలాలు == [[వర్గం:సాఫ్ట్‌వేర్‌లో వ్యాపారవేత్తలు]] [[వర్గం:భారత ముఖ్య కార్యనిర్వాహకులు]] [[వర్గం:కెల్లాగ్ స్కూల్ ఆఫ్ మేనేజ్‌మెంట్ పూర్వ విద్యార్థులు]] [[వర్గం:నార్త్‌వెస్టర్న్ యూనివర్శిటీ స్కూల్ ఆఫ్ కమ్యూనికేషన్ పూర్వ విద్యార్థులు]] [[వర్గం:భారత మహిళా ముఖ్య కార్యనిర్వాహకులు]] [[వర్గం:21వ శతాబ్దపు భారతీయ వ్యాపార మహిళలు]] [[వర్గం:21వ శతాబ్దపు భారతీయ వ్యాపారవేత్తలు]] s6fdrahzsec5od2nfcd7rr99b3d9o21 3609802 3609801 2022-07-29T05:18:42Z Muralikrishna m 106628 wikitext text/x-wiki {{నిర్మాణంలో ఉంది}} {{Infobox person | name = రోష్ని నాడార్‌ మల్హోత్రా | image = File:Roshni Nadar img.jpg | birth_name = | birth_date = {{birth based on age as of date |39|2020|09|16}}<ref name="Forbes profile">{{cite web |title=Forbes profile: Roshni Nadar Malhotra |url=https://www.forbes.com/profile/roshni-nadar-malhotra/ |website=Forbes |accessdate=16 September 2020}}</ref> | birth_place = | death_date = | death_place = | education = నార్త్ వెస్ట్రన్ యూనివర్సిటీ<br> కెల్లాగ్ స్కూల్ ఆఫ్ మేనేజ్‌మెంట్ | occupation = చైర్‌పర్సన్, [[హెచ్‌సీఎల్‌ టెక్నాలజీస్‌|హెచ్.సి.ఎల్ టెక్నాలజీస్]] | years_active = 2008 - ప్రస్తుతం | known_for = | title = | term = | predecessor = | successor = | boards = | spouse = శిఖర్ మల్హోత్రా | children = 2 | parents = [[శివ నాడార్|శివ్ నాడార్]]<br>కిరణ్ నాడార్ | relations = | awards = | website = {{url|https://www.hcltech.com}} }} '''రోష్ని నాడార్‌ మల్హోత్రా''' ఒక భారతీయ బిలియనీర్ వ్యాపారవేత్త'''. ఆమె [[హెచ్‌సీఎల్‌ టెక్నాలజీస్‌|హెచ్.సి.ఎల్]]''' [[హెచ్‌సీఎల్‌ టెక్నాలజీస్‌|టెక్నాలజీస్]] చైర్‌పర్సన్. ఆమె దేశంలో లిస్టెడ్ ఐటీ కంపెనీకి నాయకత్వం వహించిన మొదటి మహిళగా గుర్తింపు పొందింది.<ref>{{cite web|date=17 July 2020|title=HCL Tech's Roshni Nadar Is First Woman To Lead A Listed IT Company In India|url=https://www.bloombergquint.com/business/roshni-nadar-malhotra-replaces-shiv-nadar-as-hcl-technologies-chairperson|publisher=Bloomberg Quint|accessdate=17 July 2020}}</ref><ref name=":0">{{Cite web|title=Roshni Nadar Malhotra, India's Wealthiest Woman, New Chief Of HCL Tech|url=https://www.ndtv.com/business/roshni-nadar-malhotra-indias-wealthiest-woman-roshni-nadar-malhotra-new-chairperson-of-hcl-tech-2264339|access-date=2020-07-17|website=NDTV.com}}</ref> ఆమె హెచ్.సి.ఎల్ సంస్థ వ్యవస్థాపకుడు, బిలియనీర్ పారిశ్రామికవేత్త [[శివ నాడార్|శివ్ నాడార్‌కి]] ఏకైక సంతానం.<ref>{{Cite web|title=HCL gen-next Roshni Nadar appointed vice-chairman of HCL Tech - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/business/india-business/hcl-gen-next-roshni-nadar-appointed-vice-chairman-of-hcl-tech/articleshow/66335013.cms|website=The Times of India}}</ref> ఆమె 2019లో ఫోర్బ్స్ ప్రపంచంలోని 100 మంది అత్యంత శక్తివంతమైన మహిళల జాబితాలో 54వ స్థానంలో నిలిచింది.<ref>{{Cite news|url=https://www.forbes.com/power-women/list/|title=World's Most Powerful Women|work=Forbes|access-date=2019-12-13|language=en}}</ref> ఐ.ఐ.ఎష్.ఎల్ వెల్త్ హురున్ ఇండియా రిచ్ లిస్ట్ 2019 ప్రకారం రోష్ని నాడార్ దేశంలో అత్యంత సంపన్న మహిళ.<ref>{{cite news|url=https://www.business-standard.com/article/current-affairs/mukesh-ambani-is-richest-indian-roshni-nadar-tops-list-for-women-report-119092500731_1.html|title=Mukesh Ambani is richest Indian; Roshni Nadar tops list for women: Report|last1=Nair Anand|first1=Shilpa|date=25 September 2019|work=[[Business Standard]]}}</ref> ఆమె 2020లో ఫోర్బ్స్ ప్రపంచంలోని 100 మంది అత్యంత శక్తివంతమైన మహిళలలో 55వ స్థానంలో నిలిచింది. ఆమె అన్ని హె.సి,ఎల్ గ్రూప్ సంస్థల హోల్డింగ్ కంపెనీ అయిన హెచ్.సి.ఎల్ కార్పొరేషన్ యొక్క చీఫ్ ఎగ్జిక్యూటివ్ ఆఫీసర్ కూడా. == మూలాలు == [[వర్గం:సాఫ్ట్‌వేర్‌లో వ్యాపారవేత్తలు]] [[వర్గం:భారత ముఖ్య కార్యనిర్వాహకులు]] [[వర్గం:కెల్లాగ్ స్కూల్ ఆఫ్ మేనేజ్‌మెంట్ పూర్వ విద్యార్థులు]] [[వర్గం:నార్త్‌వెస్టర్న్ యూనివర్శిటీ స్కూల్ ఆఫ్ కమ్యూనికేషన్ పూర్వ విద్యార్థులు]] [[వర్గం:భారత మహిళా ముఖ్య కార్యనిర్వాహకులు]] [[వర్గం:21వ శతాబ్దపు భారతీయ వ్యాపార మహిళలు]] [[వర్గం:21వ శతాబ్దపు భారతీయ వ్యాపారవేత్తలు]] 8l1jft6hqi7uf3fhshvv4agl4dyuwfo 3609821 3609802 2022-07-29T05:41:43Z Muralikrishna m 106628 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = రోష్ని నాడార్‌ మల్హోత్రా | image = File:Roshni Nadar img.jpg | birth_name = | birth_date = {{birth based on age as of date |39|2020|09|16}}<ref name="Forbes profile">{{cite web |title=Forbes profile: Roshni Nadar Malhotra |url=https://www.forbes.com/profile/roshni-nadar-malhotra/ |website=Forbes |accessdate=16 September 2020}}</ref> | birth_place = | death_date = | death_place = | education = నార్త్ వెస్ట్రన్ యూనివర్సిటీ<br> కెల్లాగ్ స్కూల్ ఆఫ్ మేనేజ్‌మెంట్ | occupation = చైర్‌పర్సన్, [[హెచ్‌సీఎల్‌ టెక్నాలజీస్‌|హెచ్.సి.ఎల్ టెక్నాలజీస్]] | years_active = 2008 - ప్రస్తుతం | known_for = | title = | term = | predecessor = | successor = | boards = | spouse = శిఖర్ మల్హోత్రా | children = 2 | parents = [[శివ నాడార్|శివ్ నాడార్]]<br>కిరణ్ నాడార్ | relations = | awards = | website = {{url|https://www.hcltech.com}} }} '''రోష్ని నాడార్‌ మల్హోత్రా''' ఒక భారతీయ బిలియనీర్ వ్యాపారవేత్త'''. ఆమె [[హెచ్‌సీఎల్‌ టెక్నాలజీస్‌|హెచ్.సి.ఎల్]]''' [[హెచ్‌సీఎల్‌ టెక్నాలజీస్‌|టెక్నాలజీస్]] చైర్‌పర్సన్. ఆమె దేశంలో లిస్టెడ్ ఐటీ కంపెనీకి నాయకత్వం వహించిన మొదటి మహిళగా గుర్తింపు పొందింది.<ref>{{cite web|date=17 July 2020|title=HCL Tech's Roshni Nadar Is First Woman To Lead A Listed IT Company In India|url=https://www.bloombergquint.com/business/roshni-nadar-malhotra-replaces-shiv-nadar-as-hcl-technologies-chairperson|publisher=Bloomberg Quint|accessdate=17 July 2020}}</ref><ref name=":0">{{Cite web|title=Roshni Nadar Malhotra, India's Wealthiest Woman, New Chief Of HCL Tech|url=https://www.ndtv.com/business/roshni-nadar-malhotra-indias-wealthiest-woman-roshni-nadar-malhotra-new-chairperson-of-hcl-tech-2264339|access-date=2020-07-17|website=NDTV.com}}</ref> ఆమె హెచ్.సి.ఎల్ సంస్థ వ్యవస్థాపకుడు, బిలియనీర్ పారిశ్రామికవేత్త [[శివ నాడార్|శివ్ నాడార్‌కి]] ఏకైక సంతానం.<ref>{{Cite web|title=HCL gen-next Roshni Nadar appointed vice-chairman of HCL Tech - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/business/india-business/hcl-gen-next-roshni-nadar-appointed-vice-chairman-of-hcl-tech/articleshow/66335013.cms|website=The Times of India}}</ref> ఆమె 2019లో ఫోర్బ్స్ ప్రపంచంలోని 100 మంది అత్యంత శక్తివంతమైన మహిళల జాబితాలో 54వ స్థానంలో నిలిచింది.<ref>{{Cite news|url=https://www.forbes.com/power-women/list/|title=World's Most Powerful Women|work=Forbes|access-date=2019-12-13|language=en}}</ref> ఐ.ఐ.ఎష్.ఎల్ వెల్త్ హురున్ ఇండియా రిచ్ లిస్ట్ 2019 ప్రకారం రోష్ని నాడార్ దేశంలో అత్యంత సంపన్న మహిళ.<ref>{{cite news|url=https://www.business-standard.com/article/current-affairs/mukesh-ambani-is-richest-indian-roshni-nadar-tops-list-for-women-report-119092500731_1.html|title=Mukesh Ambani is richest Indian; Roshni Nadar tops list for women: Report|last1=Nair Anand|first1=Shilpa|date=25 September 2019|work=[[Business Standard]]}}</ref> ఆమె 2020లో ఫోర్బ్స్ ప్రపంచంలోని 100 మంది అత్యంత శక్తివంతమైన మహిళలలో 55వ స్థానంలో నిలిచింది. ఆమె అన్ని హె.సి,ఎల్ గ్రూప్ సంస్థల హోల్డింగ్ కంపెనీ అయిన హెచ్.సి.ఎల్ కార్పొరేషన్ యొక్క చీఫ్ ఎగ్జిక్యూటివ్ ఆఫీసర్ కూడా. == విద్యాభ్యాసం == [[ఢిల్లీ]]<nowiki/>లోని వసంత్ వ్యాలీ స్కూల్‌లో రోష్ని నాడార్ చదువుకుంది. రేడియో, టీవీ, ఫిల్మ్‌ లపై దృష్టి సారించి నార్త్‌వెస్టర్న్ యూనివర్శిటీ నుండి కమ్యూనికేషన్‌లో పట్టభద్రురాలైంది. ఆమె కెల్లాగ్ స్కూల్ ఆఫ్ మేనేజ్‌మెంట్ నుండి ఎం.బి.ఎ పూర్తిచేసింది.<ref>{{cite news|url=http://www.thehindubusinessline.com/2009/07/02/stories/2009070250810401.htm|title=Roshni Nadar made CEO of HCL Corp|date=2009-07-02|work=[[The Hindu]]|accessdate=2009-07-02}}</ref> == మూలాలు == [[వర్గం:సాఫ్ట్‌వేర్‌లో వ్యాపారవేత్తలు]] [[వర్గం:భారత ముఖ్య కార్యనిర్వాహకులు]] [[వర్గం:కెల్లాగ్ స్కూల్ ఆఫ్ మేనేజ్‌మెంట్ పూర్వ విద్యార్థులు]] [[వర్గం:నార్త్‌వెస్టర్న్ యూనివర్శిటీ స్కూల్ ఆఫ్ కమ్యూనికేషన్ పూర్వ విద్యార్థులు]] [[వర్గం:భారత మహిళా ముఖ్య కార్యనిర్వాహకులు]] [[వర్గం:21వ శతాబ్దపు భారతీయ వ్యాపార మహిళలు]] [[వర్గం:21వ శతాబ్దపు భారతీయ వ్యాపారవేత్తలు]] 376m3mjo1yrlgaw0akd2td588sjwxx8 3609826 3609821 2022-07-29T05:47:34Z Muralikrishna m 106628 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = రోష్ని నాడార్‌ మల్హోత్రా | image = File:Roshni Nadar img.jpg | birth_name = | birth_date = {{birth based on age as of date |39|2020|09|16}}<ref name="Forbes profile">{{cite web |title=Forbes profile: Roshni Nadar Malhotra |url=https://www.forbes.com/profile/roshni-nadar-malhotra/ |website=Forbes |accessdate=16 September 2020}}</ref> | birth_place = | death_date = | death_place = | education = నార్త్ వెస్ట్రన్ యూనివర్సిటీ<br> కెల్లాగ్ స్కూల్ ఆఫ్ మేనేజ్‌మెంట్ | occupation = చైర్‌పర్సన్, [[హెచ్‌సీఎల్‌ టెక్నాలజీస్‌|హెచ్.సి.ఎల్ టెక్నాలజీస్]] | years_active = 2008 - ప్రస్తుతం | known_for = | title = | term = | predecessor = | successor = | boards = | spouse = శిఖర్ మల్హోత్రా | children = 2 | parents = [[శివ నాడార్|శివ్ నాడార్]]<br>కిరణ్ నాడార్ | relations = | awards = | website = {{url|https://www.hcltech.com}} }} '''రోష్ని నాడార్‌ మల్హోత్రా''' ఒక భారతీయ బిలియనీర్ వ్యాపారవేత్త'''. ఆమె [[హెచ్‌సీఎల్‌ టెక్నాలజీస్‌|హెచ్.సి.ఎల్]]''' [[హెచ్‌సీఎల్‌ టెక్నాలజీస్‌|టెక్నాలజీస్]] చైర్‌పర్సన్. ఆమె దేశంలో లిస్టెడ్ ఐటీ కంపెనీకి నాయకత్వం వహించిన మొదటి మహిళగా గుర్తింపు పొందింది.<ref>{{cite web|date=17 July 2020|title=HCL Tech's Roshni Nadar Is First Woman To Lead A Listed IT Company In India|url=https://www.bloombergquint.com/business/roshni-nadar-malhotra-replaces-shiv-nadar-as-hcl-technologies-chairperson|publisher=Bloomberg Quint|accessdate=17 July 2020}}</ref><ref name=":0">{{Cite web|title=Roshni Nadar Malhotra, India's Wealthiest Woman, New Chief Of HCL Tech|url=https://www.ndtv.com/business/roshni-nadar-malhotra-indias-wealthiest-woman-roshni-nadar-malhotra-new-chairperson-of-hcl-tech-2264339|access-date=2020-07-17|website=NDTV.com}}</ref> ఆమె హెచ్.సి.ఎల్ సంస్థ వ్యవస్థాపకుడు, బిలియనీర్ పారిశ్రామికవేత్త [[శివ నాడార్|శివ్ నాడార్‌కి]] ఏకైక సంతానం.<ref>{{Cite web|title=HCL gen-next Roshni Nadar appointed vice-chairman of HCL Tech - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/business/india-business/hcl-gen-next-roshni-nadar-appointed-vice-chairman-of-hcl-tech/articleshow/66335013.cms|website=The Times of India}}</ref> ఆమె 2019లో ఫోర్బ్స్ ప్రపంచంలోని 100 మంది అత్యంత శక్తివంతమైన మహిళల జాబితాలో 54వ స్థానంలో నిలిచింది.<ref>{{Cite news|url=https://www.forbes.com/power-women/list/|title=World's Most Powerful Women|work=Forbes|access-date=2019-12-13|language=en}}</ref> ఐ.ఐ.ఎష్.ఎల్ వెల్త్ హురున్ ఇండియా రిచ్ లిస్ట్ 2019 ప్రకారం రోష్ని నాడార్ దేశంలో అత్యంత సంపన్న మహిళ.<ref>{{cite news|url=https://www.business-standard.com/article/current-affairs/mukesh-ambani-is-richest-indian-roshni-nadar-tops-list-for-women-report-119092500731_1.html|title=Mukesh Ambani is richest Indian; Roshni Nadar tops list for women: Report|last1=Nair Anand|first1=Shilpa|date=25 September 2019|work=[[Business Standard]]}}</ref> ఆమె 2020లో ఫోర్బ్స్ ప్రపంచంలోని 100 మంది అత్యంత శక్తివంతమైన మహిళలలో 55వ స్థానంలో నిలిచింది. ఆమె అన్ని హె.సి,ఎల్ గ్రూప్ సంస్థల హోల్డింగ్ కంపెనీ అయిన హెచ్.సి.ఎల్ కార్పొరేషన్ యొక్క చీఫ్ ఎగ్జిక్యూటివ్ ఆఫీసర్ కూడా. == విద్యాభ్యాసం == [[ఢిల్లీ]]<nowiki/>లోని వసంత్ వ్యాలీ స్కూల్‌లో రోష్ని నాడార్ చదువుకుంది. రేడియో, టీవీ, ఫిల్మ్‌ లపై దృష్టి సారించి నార్త్‌వెస్టర్న్ యూనివర్శిటీ నుండి కమ్యూనికేషన్‌లో పట్టభద్రురాలైంది. ఆమె కెల్లాగ్ స్కూల్ ఆఫ్ మేనేజ్‌మెంట్ నుండి ఎం.బి.ఎ పూర్తిచేసింది.<ref>{{cite news|url=http://www.thehindubusinessline.com/2009/07/02/stories/2009070250810401.htm|title=Roshni Nadar made CEO of HCL Corp|date=2009-07-02|work=[[The Hindu]]|accessdate=2009-07-02}}</ref> == కెరీర్ == హెచ్‌సిఎల్‌లో చేరడానికి ముందు ఆమె వివిధ కంపెనీలలో పనిచేసింది. ఆమె చేరిన ఒక సంవత్సరంలోనే హెచ్‌సిఎల్ కార్పొరేషన్ ఎగ్జిక్యూటివ్ డైరెక్టర్ మరియు సిఇఒగా పదోన్నతి పొందింది. ఆమె తండ్రి [[శివ నాడార్|శివ్ నాడార్]] పదవీ విరమణ చేసిన తర్వాత రోష్ని నాడార్ [[హెచ్‌సీఎల్‌ టెక్నాలజీస్‌|హెచ్‌సిఎల్ టెక్నాలజీస్]] చైర్‌పర్సన్ అయింది. == మూలాలు == [[వర్గం:సాఫ్ట్‌వేర్‌లో వ్యాపారవేత్తలు]] [[వర్గం:భారత ముఖ్య కార్యనిర్వాహకులు]] [[వర్గం:కెల్లాగ్ స్కూల్ ఆఫ్ మేనేజ్‌మెంట్ పూర్వ విద్యార్థులు]] [[వర్గం:నార్త్‌వెస్టర్న్ యూనివర్శిటీ స్కూల్ ఆఫ్ కమ్యూనికేషన్ పూర్వ విద్యార్థులు]] [[వర్గం:భారత మహిళా ముఖ్య కార్యనిర్వాహకులు]] [[వర్గం:21వ శతాబ్దపు భారతీయ వ్యాపార మహిళలు]] [[వర్గం:21వ శతాబ్దపు భారతీయ వ్యాపారవేత్తలు]] i3d4nnxzcmjul06zfhjewchou03p3em 3609832 3609826 2022-07-29T05:51:16Z Muralikrishna m 106628 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = రోష్ని నాడార్‌ మల్హోత్రా | image = File:Roshni Nadar img.jpg | birth_name = | birth_date = {{birth based on age as of date |39|2020|09|16}}<ref name="Forbes profile">{{cite web |title=Forbes profile: Roshni Nadar Malhotra |url=https://www.forbes.com/profile/roshni-nadar-malhotra/ |website=Forbes |accessdate=16 September 2020}}</ref> | birth_place = | death_date = | death_place = | education = నార్త్ వెస్ట్రన్ యూనివర్సిటీ<br> కెల్లాగ్ స్కూల్ ఆఫ్ మేనేజ్‌మెంట్ | occupation = చైర్‌పర్సన్, [[హెచ్‌సీఎల్‌ టెక్నాలజీస్‌|హెచ్.సి.ఎల్ టెక్నాలజీస్]] | years_active = 2008 - ప్రస్తుతం | known_for = | title = | term = | predecessor = | successor = | boards = | spouse = శిఖర్ మల్హోత్రా | children = 2 | parents = [[శివ నాడార్|శివ్ నాడార్]]<br>కిరణ్ నాడార్ | relations = | awards = | website = {{url|https://www.hcltech.com}} }} '''రోష్ని నాడార్‌ మల్హోత్రా''' ఒక భారతీయ బిలియనీర్ వ్యాపారవేత్త'''. ఆమె [[హెచ్‌సీఎల్‌ టెక్నాలజీస్‌|హెచ్.సి.ఎల్]]''' [[హెచ్‌సీఎల్‌ టెక్నాలజీస్‌|టెక్నాలజీస్]] చైర్‌పర్సన్. ఆమె దేశంలో లిస్టెడ్ ఐటీ కంపెనీకి నాయకత్వం వహించిన మొదటి మహిళగా గుర్తింపు పొందింది.<ref>{{cite web|date=17 July 2020|title=HCL Tech's Roshni Nadar Is First Woman To Lead A Listed IT Company In India|url=https://www.bloombergquint.com/business/roshni-nadar-malhotra-replaces-shiv-nadar-as-hcl-technologies-chairperson|publisher=Bloomberg Quint|accessdate=17 July 2020}}</ref><ref name=":0">{{Cite web|title=Roshni Nadar Malhotra, India's Wealthiest Woman, New Chief Of HCL Tech|url=https://www.ndtv.com/business/roshni-nadar-malhotra-indias-wealthiest-woman-roshni-nadar-malhotra-new-chairperson-of-hcl-tech-2264339|access-date=2020-07-17|website=NDTV.com}}</ref> ఆమె హెచ్.సి.ఎల్ సంస్థ వ్యవస్థాపకుడు, బిలియనీర్ పారిశ్రామికవేత్త [[శివ నాడార్|శివ్ నాడార్‌కి]] ఏకైక సంతానం.<ref>{{Cite web|title=HCL gen-next Roshni Nadar appointed vice-chairman of HCL Tech - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/business/india-business/hcl-gen-next-roshni-nadar-appointed-vice-chairman-of-hcl-tech/articleshow/66335013.cms|website=The Times of India}}</ref> ఆమె 2019లో ఫోర్బ్స్ ప్రపంచంలోని 100 మంది అత్యంత శక్తివంతమైన మహిళల జాబితాలో 54వ స్థానంలో నిలిచింది.<ref>{{Cite news|url=https://www.forbes.com/power-women/list/|title=World's Most Powerful Women|work=Forbes|access-date=2019-12-13|language=en}}</ref> ఐ.ఐ.ఎష్.ఎల్ వెల్త్ హురున్ ఇండియా రిచ్ లిస్ట్ 2019 ప్రకారం రోష్ని నాడార్ దేశంలో అత్యంత సంపన్న మహిళ.<ref>{{cite news|url=https://www.business-standard.com/article/current-affairs/mukesh-ambani-is-richest-indian-roshni-nadar-tops-list-for-women-report-119092500731_1.html|title=Mukesh Ambani is richest Indian; Roshni Nadar tops list for women: Report|last1=Nair Anand|first1=Shilpa|date=25 September 2019|work=[[Business Standard]]}}</ref> ఆమె 2020లో ఫోర్బ్స్ ప్రపంచంలోని 100 మంది అత్యంత శక్తివంతమైన మహిళలలో 55వ స్థానంలో నిలిచింది. ఆమె అన్ని హె.సి,ఎల్ గ్రూప్ సంస్థల హోల్డింగ్ కంపెనీ అయిన హెచ్.సి.ఎల్ కార్పొరేషన్ యొక్క చీఫ్ ఎగ్జిక్యూటివ్ ఆఫీసర్ కూడా. == విద్యాభ్యాసం == [[ఢిల్లీ]]<nowiki/>లోని వసంత్ వ్యాలీ స్కూల్‌లో రోష్ని నాడార్ చదువుకుంది. రేడియో, టీవీ, ఫిల్మ్‌ లపై దృష్టి సారించి నార్త్‌వెస్టర్న్ యూనివర్శిటీ నుండి కమ్యూనికేషన్‌లో పట్టభద్రురాలైంది. ఆమె కెల్లాగ్ స్కూల్ ఆఫ్ మేనేజ్‌మెంట్ నుండి ఎం.బి.ఎ పూర్తిచేసింది.<ref>{{cite news|url=http://www.thehindubusinessline.com/2009/07/02/stories/2009070250810401.htm|title=Roshni Nadar made CEO of HCL Corp|date=2009-07-02|work=[[The Hindu]]|accessdate=2009-07-02}}</ref> == కెరీర్ == హెచ్‌సిఎల్‌లో చేరడానికి ముందు ఆమె వివిధ కంపెనీలలో పనిచేసింది.<ref>{{Cite web|last=Singh|first=S. Ronendra|title=The rise of an heiress: Roshni Nadar|url=https://www.thehindubusinessline.com/info-tech/The-rise-of-an-heiress-Roshni-Nadar/article20644410.ece|access-date=2019-01-03|website=@businessline|language=en}}</ref> ఆమె చేరిన ఒక సంవత్సరంలోనే హెచ్‌సిఎల్ కార్పొరేషన్ ఎగ్జిక్యూటివ్ డైరెక్టర్ మరియు సిఇఒగా పదోన్నతి పొందింది.<ref>{{cite news|url=http://www.rediff.com/money/slide-show/slide-show-1-five-young-guns-who-will-take-over-top-indian-companies/20110217.htm|title=5 young guns who will take over top indian companies|publisher=Rediff}}</ref><ref name="heiress">{{Cite web|title=Theindianrepublic.com &#124; Netticasinoiden tasavalta – Markkinoiden hallitsija|url=http://theindianrepublic.com/}}</ref> ఆమె తండ్రి [[శివ నాడార్|శివ్ నాడార్]] పదవీ విరమణ చేసిన తర్వాత రోష్ని నాడార్ [[హెచ్‌సీఎల్‌ టెక్నాలజీస్‌|హెచ్‌సిఎల్ టెక్నాలజీస్]] చైర్‌పర్సన్ అయింది.<ref>{{Cite web|title=Shiv Nadar Steps Down As HCL Tech Chairman, His Daughter Roshni Nadar Malhotra To Succeed Him|url=https://www.ndtv.com/business/hcl-tech-top-brass-reshuffle-roshni-nadar-malhotra-replaces-shiv-nadar-as-hcl-tech-chairperson-2264322|access-date=2020-07-17|website=NDTV.com}}</ref> == వ్యక్తిగత జీవితం == రోష్ని నాడార్ శాస్త్రీయ సంగీతంలో శిక్షణ పొందింది.<ref>{{cite news|url=http://www.efytimes.com/efytimes/35569/news.htm|title=Roshni Nadar Takes Over As CEO Of HCL Corp|date=2009-07-02|accessdate=2009-07-02|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20090820183725/http://www.efytimes.com/efytimes/35569/news.htm|archive-date=2009-08-20|publisher=EFYtimes.com}}</ref> ఆమె 2010లో హెచ్‌సిఎల్ హెల్త్‌కేర్ వైస్ చైర్మన్ శిఖర్ మల్హోత్రాను వివాహం చేసుకుంది. వారికి ఇద్దరు కుమారులు ఉన్నారు, అర్మాన్ (జననం 2013), జహాన్ (జననం 2017).<ref>{{Cite news|url=http://businessworld.in/article/Successfully-Juggling-Roles-Roshni-Nadar-Malhotra-Is-A-True-Woman/08-03-2017-114055/|title=Successfully Juggling Roles, Roshni Nadar Malhotra Is A True Woman|last=Sil|first=Sreerupa|work=BW Businessworld|access-date=2017-11-02|language=en}}</ref> == మూలాలు == [[వర్గం:సాఫ్ట్‌వేర్‌లో వ్యాపారవేత్తలు]] [[వర్గం:భారత ముఖ్య కార్యనిర్వాహకులు]] [[వర్గం:కెల్లాగ్ స్కూల్ ఆఫ్ మేనేజ్‌మెంట్ పూర్వ విద్యార్థులు]] [[వర్గం:నార్త్‌వెస్టర్న్ యూనివర్శిటీ స్కూల్ ఆఫ్ కమ్యూనికేషన్ పూర్వ విద్యార్థులు]] [[వర్గం:భారత మహిళా ముఖ్య కార్యనిర్వాహకులు]] [[వర్గం:21వ శతాబ్దపు భారతీయ వ్యాపార మహిళలు]] [[వర్గం:21వ శతాబ్దపు భారతీయ వ్యాపారవేత్తలు]] rqgz63lubpqnk1hrr6fz2vf433py5k5 3609833 3609832 2022-07-29T05:54:59Z Muralikrishna m 106628 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = రోష్ని నాడార్‌ మల్హోత్రా | image = File:Roshni Nadar img.jpg | birth_name = | birth_date = {{birth based on age as of date |39|2020|09|16}}<ref name="Forbes profile">{{cite web |title=Forbes profile: Roshni Nadar Malhotra |url=https://www.forbes.com/profile/roshni-nadar-malhotra/ |website=Forbes |accessdate=16 September 2020}}</ref> | birth_place = | death_date = | death_place = | education = నార్త్ వెస్ట్రన్ యూనివర్సిటీ<br> కెల్లాగ్ స్కూల్ ఆఫ్ మేనేజ్‌మెంట్ | occupation = చైర్‌పర్సన్, [[హెచ్‌సీఎల్‌ టెక్నాలజీస్‌|హెచ్.సి.ఎల్ టెక్నాలజీస్]] | years_active = 2008 - ప్రస్తుతం | known_for = | title = | term = | predecessor = | successor = | boards = | spouse = శిఖర్ మల్హోత్రా | children = 2 | parents = [[శివ నాడార్|శివ్ నాడార్]]<br>కిరణ్ నాడార్ | relations = | awards = | website = {{url|https://www.hcltech.com}} }} [[File:Shri_Shiv_Nadar_and_Ms_Roshni_Nadar_presenting_a_cheque_of_Rs._4_crore_to_the_Prime_Minister,_Dr._Manmohan_Singh,_towards_the_Prime_Minister's_National_Relief_Fund_in_New_Delhi_on_January_17,_2005.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Shri_Shiv_Nadar_and_Ms_Roshni_Nadar_presenting_a_cheque_of_Rs._4_crore_to_the_Prime_Minister,_Dr._Manmohan_Singh,_towards_the_Prime_Minister's_National_Relief_Fund_in_New_Delhi_on_January_17,_2005.jpg|thumb|260x260px|భారత మాజీ ప్రధాన మంత్రి [[మన్మోహన్ సింగ్]] తో [[శివ నాడార్|శివ్ నాడార్]], రోష్ని నాడార్]] '''రోష్ని నాడార్‌ మల్హోత్రా''' ఒక భారతీయ బిలియనీర్ వ్యాపారవేత్త'''. ఆమె [[హెచ్‌సీఎల్‌ టెక్నాలజీస్‌|హెచ్.సి.ఎల్]]''' [[హెచ్‌సీఎల్‌ టెక్నాలజీస్‌|టెక్నాలజీస్]] చైర్‌పర్సన్. ఆమె దేశంలో లిస్టెడ్ ఐటీ కంపెనీకి నాయకత్వం వహించిన మొదటి మహిళగా గుర్తింపు పొందింది.<ref>{{cite web|date=17 July 2020|title=HCL Tech's Roshni Nadar Is First Woman To Lead A Listed IT Company In India|url=https://www.bloombergquint.com/business/roshni-nadar-malhotra-replaces-shiv-nadar-as-hcl-technologies-chairperson|publisher=Bloomberg Quint|accessdate=17 July 2020}}</ref><ref name=":0">{{Cite web|title=Roshni Nadar Malhotra, India's Wealthiest Woman, New Chief Of HCL Tech|url=https://www.ndtv.com/business/roshni-nadar-malhotra-indias-wealthiest-woman-roshni-nadar-malhotra-new-chairperson-of-hcl-tech-2264339|access-date=2020-07-17|website=NDTV.com}}</ref> ఆమె హెచ్.సి.ఎల్ సంస్థ వ్యవస్థాపకుడు, బిలియనీర్ పారిశ్రామికవేత్త [[శివ నాడార్|శివ్ నాడార్‌కి]] ఏకైక సంతానం.<ref>{{Cite web|title=HCL gen-next Roshni Nadar appointed vice-chairman of HCL Tech - Times of India|url=https://timesofindia.indiatimes.com/business/india-business/hcl-gen-next-roshni-nadar-appointed-vice-chairman-of-hcl-tech/articleshow/66335013.cms|website=The Times of India}}</ref> ఆమె 2019లో ఫోర్బ్స్ ప్రపంచంలోని 100 మంది అత్యంత శక్తివంతమైన మహిళల జాబితాలో 54వ స్థానంలో నిలిచింది.<ref>{{Cite news|url=https://www.forbes.com/power-women/list/|title=World's Most Powerful Women|work=Forbes|access-date=2019-12-13|language=en}}</ref> ఐ.ఐ.ఎష్.ఎల్ వెల్త్ హురున్ ఇండియా రిచ్ లిస్ట్ 2019 ప్రకారం రోష్ని నాడార్ దేశంలో అత్యంత సంపన్న మహిళ.<ref>{{cite news|url=https://www.business-standard.com/article/current-affairs/mukesh-ambani-is-richest-indian-roshni-nadar-tops-list-for-women-report-119092500731_1.html|title=Mukesh Ambani is richest Indian; Roshni Nadar tops list for women: Report|last1=Nair Anand|first1=Shilpa|date=25 September 2019|work=[[Business Standard]]}}</ref> ఆమె 2020లో ఫోర్బ్స్ ప్రపంచంలోని 100 మంది అత్యంత శక్తివంతమైన మహిళలలో 55వ స్థానంలో నిలిచింది. ఆమె అన్ని హె.సి,ఎల్ గ్రూప్ సంస్థల హోల్డింగ్ కంపెనీ అయిన హెచ్.సి.ఎల్ కార్పొరేషన్ యొక్క చీఫ్ ఎగ్జిక్యూటివ్ ఆఫీసర్ కూడా. == విద్యాభ్యాసం == [[ఢిల్లీ]]<nowiki/>లోని వసంత్ వ్యాలీ స్కూల్‌లో రోష్ని నాడార్ చదువుకుంది. రేడియో, టీవీ, ఫిల్మ్‌ లపై దృష్టి సారించి నార్త్‌వెస్టర్న్ యూనివర్శిటీ నుండి కమ్యూనికేషన్‌లో పట్టభద్రురాలైంది. ఆమె కెల్లాగ్ స్కూల్ ఆఫ్ మేనేజ్‌మెంట్ నుండి ఎం.బి.ఎ పూర్తిచేసింది.<ref>{{cite news|url=http://www.thehindubusinessline.com/2009/07/02/stories/2009070250810401.htm|title=Roshni Nadar made CEO of HCL Corp|date=2009-07-02|work=[[The Hindu]]|accessdate=2009-07-02}}</ref> == కెరీర్ == హెచ్‌సిఎల్‌లో చేరడానికి ముందు ఆమె వివిధ కంపెనీలలో పనిచేసింది.<ref>{{Cite web|last=Singh|first=S. Ronendra|title=The rise of an heiress: Roshni Nadar|url=https://www.thehindubusinessline.com/info-tech/The-rise-of-an-heiress-Roshni-Nadar/article20644410.ece|access-date=2019-01-03|website=@businessline|language=en}}</ref> ఆమె చేరిన ఒక సంవత్సరంలోనే హెచ్‌సిఎల్ కార్పొరేషన్ ఎగ్జిక్యూటివ్ డైరెక్టర్ మరియు సిఇఒగా పదోన్నతి పొందింది.<ref>{{cite news|url=http://www.rediff.com/money/slide-show/slide-show-1-five-young-guns-who-will-take-over-top-indian-companies/20110217.htm|title=5 young guns who will take over top indian companies|publisher=Rediff}}</ref><ref name="heiress">{{Cite web|title=Theindianrepublic.com &#124; Netticasinoiden tasavalta – Markkinoiden hallitsija|url=http://theindianrepublic.com/}}</ref> ఆమె తండ్రి [[శివ నాడార్|శివ్ నాడార్]] పదవీ విరమణ చేసిన తర్వాత రోష్ని నాడార్ [[హెచ్‌సీఎల్‌ టెక్నాలజీస్‌|హెచ్‌సిఎల్ టెక్నాలజీస్]] చైర్‌పర్సన్ అయింది.<ref>{{Cite web|title=Shiv Nadar Steps Down As HCL Tech Chairman, His Daughter Roshni Nadar Malhotra To Succeed Him|url=https://www.ndtv.com/business/hcl-tech-top-brass-reshuffle-roshni-nadar-malhotra-replaces-shiv-nadar-as-hcl-tech-chairperson-2264322|access-date=2020-07-17|website=NDTV.com}}</ref> == వ్యక్తిగత జీవితం == రోష్ని నాడార్ శాస్త్రీయ సంగీతంలో శిక్షణ పొందింది.<ref>{{cite news|url=http://www.efytimes.com/efytimes/35569/news.htm|title=Roshni Nadar Takes Over As CEO Of HCL Corp|date=2009-07-02|accessdate=2009-07-02|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20090820183725/http://www.efytimes.com/efytimes/35569/news.htm|archive-date=2009-08-20|publisher=EFYtimes.com}}</ref> ఆమె 2010లో హెచ్‌సిఎల్ హెల్త్‌కేర్ వైస్ చైర్మన్ శిఖర్ మల్హోత్రాను వివాహం చేసుకుంది. వారికి ఇద్దరు కుమారులు ఉన్నారు, అర్మాన్ (జననం 2013), జహాన్ (జననం 2017).<ref>{{Cite news|url=http://businessworld.in/article/Successfully-Juggling-Roles-Roshni-Nadar-Malhotra-Is-A-True-Woman/08-03-2017-114055/|title=Successfully Juggling Roles, Roshni Nadar Malhotra Is A True Woman|last=Sil|first=Sreerupa|work=BW Businessworld|access-date=2017-11-02|language=en}}</ref> == మూలాలు == [[వర్గం:సాఫ్ట్‌వేర్‌లో వ్యాపారవేత్తలు]] [[వర్గం:భారత ముఖ్య కార్యనిర్వాహకులు]] [[వర్గం:కెల్లాగ్ స్కూల్ ఆఫ్ మేనేజ్‌మెంట్ పూర్వ విద్యార్థులు]] [[వర్గం:నార్త్‌వెస్టర్న్ యూనివర్శిటీ స్కూల్ ఆఫ్ కమ్యూనికేషన్ పూర్వ విద్యార్థులు]] [[వర్గం:భారత మహిళా ముఖ్య కార్యనిర్వాహకులు]] [[వర్గం:21వ శతాబ్దపు భారతీయ వ్యాపార మహిళలు]] [[వర్గం:21వ శతాబ్దపు భారతీయ వ్యాపారవేత్తలు]] m6sma0vjzsvc7px4uk0zswtads0zq9c 0 354645 3609678 3609399 2022-07-28T17:54:44Z Pranayraj1985 29393 [[వర్గం:తెలంగాణ ప్రభుత్వ నిర్మాణాలు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి) wikitext text/x-wiki '''పోలీస్ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్ర [[రాజధాని]] [[హైదరాబాదు]]లోని [[బంజారా హిల్స్|బంజారాహిల్స్]] రోడ్ నంబ‌ర్ 12 ప్రాంతంలో 20 అంతస్తుల్లో నిర్మించిన భవనం.<ref>{{Cite web|last=Chronicle|first=Deccan|date=2022-07-26|title=Command Control Centre will be Hyderabad's third eye: C.V.Anand|url=https://www.deccanchronicle.com/nation/current-affairs/260722/countrys-first-command-control-centre-in-hyderabad-heres-whats-ins.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20220727071841/https://www.deccanchronicle.com/nation/current-affairs/260722/countrys-first-command-control-centre-in-hyderabad-heres-whats-ins.html|archive-date=2022-07-27|access-date=2022-07-28|website=Deccan Chronicle|language=en}}</ref> దేశంలోనే తొలిసారిగా అన్ని శాఖలను అనుసంధానం చేస్తూ అత్యాధునిక టెక్నాలజీతో నిర్మించబడిన ఇంటిగ్రేటెడ్ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ ఇది. ఏ సమయంలోనైనా, ఎక్కడైనా ఏం జరిగినా క్షణాల్లో పసిగట్టే ఆధునిక సాంకేతిక పరిజ్ఞానం ఈ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ ద్వారా ప్రజలకు అందుబాటులోకి రానుంది. ఈ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ 14వ అంతస్తు నుంచి చూస్తే, హైదరాబాద్ నగరం నలువైపులా కనిపిస్తుంది.<ref>{{Cite web|last=Telugu|first=ntv|date=2022-07-23|title=Police Command Control Center: పోలీస్ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ ప్రారంభానికి ముహూర్తం ఖరారు|url=https://ntvtelugu.com/telangana-news/police-commnand-control-center-will-innagurated-on-august-4th-203577.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20220723160238/https://ntvtelugu.com/telangana-news/police-commnand-control-center-will-innagurated-on-august-4th-203577.html|archive-date=2022-07-23|access-date=2022-07-28|website=NTV Telugu|language=te-IN}}</ref> కమాండ్ సెంటర్ భవనం 1,12,077 చదరపు కిలోమీటర్ల విస్తీర్ణాన్ని తన పరిధిలోకి తీసుకుంటూ తెలంగాణలోని ప్రతి అంగుళాన్ని 360 డిగ్రీల పోలీసు రాడార్‌తో పర్యవేక్షిస్తుంది.<ref>{{Cite web|last=Bandari|first=Pavan Kumar|date=2022-01-30|title=Telangana: Police Command Control Center in Hyderabad to be inaugurated in February|url=https://www.thehansindia.com/telangana/telangana-police-command-control-center-in-hyderabad-to-be-inaugurated-in-february-727014|archive-url=https://web.archive.org/web/20220130060137/https://www.thehansindia.com/telangana/telangana-police-command-control-center-in-hyderabad-to-be-inaugurated-in-february-727014|archive-date=2022-01-30|access-date=2022-07-28|website=www.thehansindia.com|language=en}}</ref> సెంటర్‌కు ఎడమ వైపున ఉన్న టవర్ ఎ, హైదరాబాద్ పోలీస్ కమిషనర్ కార్యాలయంతోపాటు పరిపాలనా విభాగాలను కలిగి ఉంటుంది. తెలంగాణలోని ప్రతి కెమెరాకు అందుబాటులో ఉండే రాష్ట్ర స్థాయి నిఘా కుడివైపున బి టవర్‌లో ఉంటుంది. షీ టీమ్స్, ఎమర్జెన్సీ రెస్పాన్స్ సంబంధిత ఏజెన్సీలు, హాక్ ఐ అసిస్టెన్స్, ట్రాఫిక్ కమాండ్ సెంటర్ కూడా టవర్‌లోనే ఉంటాయి. == ప్రారంభం == 2022 ఆగస్టు 4న ముఖ్యమంత్రి [[కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖరరావు|కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖర్ రావు]] చేతుల మీదుగా ఈ సెంటర్ ప్రారంభం కాబోతుంది. == నిర్మాణం == 7 ఎకరాల్లో 7 లక్షల చదరపు అడుగులకుపైగా విస్తీర్ణంలో 585 కోట్ల రూపాయలతో నిర్మించబడిన ఈ కమాండ్ సెంటర్ భవనంలోని నాలుగు బ్లాకుల్లో ఏ, బీ, సీ, డీ కమాండ్ అండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ టవర్లున్నాయి. టవర్-ఏ గ్రౌండ్ ఫ్లోర్ నుంచి 84.2 మీటర్ల ఎత్తు ఉండగా, టవర్-బీ, సీ, డీలు గ్రౌండ్ ఫ్లోర్ నుంచి 65.2 మీటర్ల ఎత్తులో నిర్మించబడ్డాయి. ఇందులో టవర్-ఏ అనేది ముఖ్యమైంది ఆఫీస్ బిల్డింగ్. హెలిప్యాడ్‌తో కలిపి జీ ప్లస్ 20 అంతస్తుల్లో ఈ టవర్-ఏ ను నిర్మించారు. ఇందులో రెండు అంతస్తుల పార్కింగ్ ఉంది. అలాగే ఓపెన్ ఆఫీస్ మీటింగ్ రూమ్స్ కాన్ఫరెన్స్ రూం క్యాబిన్లు కూడా ఉన్నాయి.<ref>{{Cite web|date=2022-01-30|title=భాగ్యనగర సిగలోకి మరో నగ.. త్వరలోనే ‘పోలీస్‌ కమాండ్‌ సెంటర్’ ప్రారంభం.. ప్రతి అంగుళం పరిధిలోకి..|url=https://telugu.samayam.com/telangana/hyderabad/telangana-police-command-control-centre-ready-to-start-in-february-month/articleshow/89216028.cms|archive-url=http://web.archive.org/web/20220130062426/https://telugu.samayam.com/telangana/hyderabad/telangana-police-command-control-centre-ready-to-start-in-february-month/articleshow/89216028.cms|archive-date=2022-01-30|access-date=2022-07-28|website=Samayam Telugu|language=te}}</ref> == ప్రజల సందర్శన == ఈ కమాండ్‌ కంట్రోల్‌ సెంటర్ ను చూడడానికి ప్రజలను కూడా అనుమతిస్తారు. ఇందుకు నియమిత ఛార్జీ వసూలు చేస్తారు. 19 అంతస్తులున్న ఈ భవనంలోని 14, 15 అంతస్తుల వరకు వెళ్ళేందుకు అధికారులు అనుమతిస్తారు. అక్కడినుండి హైదరాబాదు నగరాన్ని 360 డిగ్రీల కోణంలో చూడవచ్చు. అంతేకాకుండా ఆరో అంతస్తులోని కమాండ్‌ కంట్రోల్‌ కేంద్రానికి వెళ్ళి బయటనుండే పోలీసులు చేస్తున్న ఆపరేషన్‌ను వీక్షించేందుకూ అనుమతిని కూడా ఇస్తారు.<ref>{{Cite web|date=2022-07-24|title=Hyderabad Police: ప్రారంభానికి సిద్ధమైన కమాండ్‌ కంట్రోల్‌ సెంటర్.. ప్రజలకూ అనుమతి|url=https://telugu.samayam.com/telangana/hyderabad/hyderabad-police-command-control-center-will-open-on-4th-august/articleshow/93083939.cms|archive-url=http://web.archive.org/web/20220724155505/https://telugu.samayam.com/telangana/hyderabad/hyderabad-police-command-control-center-will-open-on-4th-august/articleshow/93083939.cms|archive-date=2022-07-24|access-date=2022-07-28|website=Samayam Telugu|language=te}}</ref> == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:తెలంగాణ ప్రభుత్వ నిర్మాణాలు]] hea5qh7axa8xto0itlz8zzna2bnrwew 3609679 3609678 2022-07-28T17:54:54Z Pranayraj1985 29393 [[వర్గం:తెలంగాణ పోలీసు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి) wikitext text/x-wiki '''పోలీస్ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్ర [[రాజధాని]] [[హైదరాబాదు]]లోని [[బంజారా హిల్స్|బంజారాహిల్స్]] రోడ్ నంబ‌ర్ 12 ప్రాంతంలో 20 అంతస్తుల్లో నిర్మించిన భవనం.<ref>{{Cite web|last=Chronicle|first=Deccan|date=2022-07-26|title=Command Control Centre will be Hyderabad's third eye: C.V.Anand|url=https://www.deccanchronicle.com/nation/current-affairs/260722/countrys-first-command-control-centre-in-hyderabad-heres-whats-ins.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20220727071841/https://www.deccanchronicle.com/nation/current-affairs/260722/countrys-first-command-control-centre-in-hyderabad-heres-whats-ins.html|archive-date=2022-07-27|access-date=2022-07-28|website=Deccan Chronicle|language=en}}</ref> దేశంలోనే తొలిసారిగా అన్ని శాఖలను అనుసంధానం చేస్తూ అత్యాధునిక టెక్నాలజీతో నిర్మించబడిన ఇంటిగ్రేటెడ్ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ ఇది. ఏ సమయంలోనైనా, ఎక్కడైనా ఏం జరిగినా క్షణాల్లో పసిగట్టే ఆధునిక సాంకేతిక పరిజ్ఞానం ఈ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ ద్వారా ప్రజలకు అందుబాటులోకి రానుంది. ఈ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ 14వ అంతస్తు నుంచి చూస్తే, హైదరాబాద్ నగరం నలువైపులా కనిపిస్తుంది.<ref>{{Cite web|last=Telugu|first=ntv|date=2022-07-23|title=Police Command Control Center: పోలీస్ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ ప్రారంభానికి ముహూర్తం ఖరారు|url=https://ntvtelugu.com/telangana-news/police-commnand-control-center-will-innagurated-on-august-4th-203577.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20220723160238/https://ntvtelugu.com/telangana-news/police-commnand-control-center-will-innagurated-on-august-4th-203577.html|archive-date=2022-07-23|access-date=2022-07-28|website=NTV Telugu|language=te-IN}}</ref> కమాండ్ సెంటర్ భవనం 1,12,077 చదరపు కిలోమీటర్ల విస్తీర్ణాన్ని తన పరిధిలోకి తీసుకుంటూ తెలంగాణలోని ప్రతి అంగుళాన్ని 360 డిగ్రీల పోలీసు రాడార్‌తో పర్యవేక్షిస్తుంది.<ref>{{Cite web|last=Bandari|first=Pavan Kumar|date=2022-01-30|title=Telangana: Police Command Control Center in Hyderabad to be inaugurated in February|url=https://www.thehansindia.com/telangana/telangana-police-command-control-center-in-hyderabad-to-be-inaugurated-in-february-727014|archive-url=https://web.archive.org/web/20220130060137/https://www.thehansindia.com/telangana/telangana-police-command-control-center-in-hyderabad-to-be-inaugurated-in-february-727014|archive-date=2022-01-30|access-date=2022-07-28|website=www.thehansindia.com|language=en}}</ref> సెంటర్‌కు ఎడమ వైపున ఉన్న టవర్ ఎ, హైదరాబాద్ పోలీస్ కమిషనర్ కార్యాలయంతోపాటు పరిపాలనా విభాగాలను కలిగి ఉంటుంది. తెలంగాణలోని ప్రతి కెమెరాకు అందుబాటులో ఉండే రాష్ట్ర స్థాయి నిఘా కుడివైపున బి టవర్‌లో ఉంటుంది. షీ టీమ్స్, ఎమర్జెన్సీ రెస్పాన్స్ సంబంధిత ఏజెన్సీలు, హాక్ ఐ అసిస్టెన్స్, ట్రాఫిక్ కమాండ్ సెంటర్ కూడా టవర్‌లోనే ఉంటాయి. == ప్రారంభం == 2022 ఆగస్టు 4న ముఖ్యమంత్రి [[కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖరరావు|కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖర్ రావు]] చేతుల మీదుగా ఈ సెంటర్ ప్రారంభం కాబోతుంది. == నిర్మాణం == 7 ఎకరాల్లో 7 లక్షల చదరపు అడుగులకుపైగా విస్తీర్ణంలో 585 కోట్ల రూపాయలతో నిర్మించబడిన ఈ కమాండ్ సెంటర్ భవనంలోని నాలుగు బ్లాకుల్లో ఏ, బీ, సీ, డీ కమాండ్ అండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ టవర్లున్నాయి. టవర్-ఏ గ్రౌండ్ ఫ్లోర్ నుంచి 84.2 మీటర్ల ఎత్తు ఉండగా, టవర్-బీ, సీ, డీలు గ్రౌండ్ ఫ్లోర్ నుంచి 65.2 మీటర్ల ఎత్తులో నిర్మించబడ్డాయి. ఇందులో టవర్-ఏ అనేది ముఖ్యమైంది ఆఫీస్ బిల్డింగ్. హెలిప్యాడ్‌తో కలిపి జీ ప్లస్ 20 అంతస్తుల్లో ఈ టవర్-ఏ ను నిర్మించారు. ఇందులో రెండు అంతస్తుల పార్కింగ్ ఉంది. అలాగే ఓపెన్ ఆఫీస్ మీటింగ్ రూమ్స్ కాన్ఫరెన్స్ రూం క్యాబిన్లు కూడా ఉన్నాయి.<ref>{{Cite web|date=2022-01-30|title=భాగ్యనగర సిగలోకి మరో నగ.. త్వరలోనే ‘పోలీస్‌ కమాండ్‌ సెంటర్’ ప్రారంభం.. ప్రతి అంగుళం పరిధిలోకి..|url=https://telugu.samayam.com/telangana/hyderabad/telangana-police-command-control-centre-ready-to-start-in-february-month/articleshow/89216028.cms|archive-url=http://web.archive.org/web/20220130062426/https://telugu.samayam.com/telangana/hyderabad/telangana-police-command-control-centre-ready-to-start-in-february-month/articleshow/89216028.cms|archive-date=2022-01-30|access-date=2022-07-28|website=Samayam Telugu|language=te}}</ref> == ప్రజల సందర్శన == ఈ కమాండ్‌ కంట్రోల్‌ సెంటర్ ను చూడడానికి ప్రజలను కూడా అనుమతిస్తారు. ఇందుకు నియమిత ఛార్జీ వసూలు చేస్తారు. 19 అంతస్తులున్న ఈ భవనంలోని 14, 15 అంతస్తుల వరకు వెళ్ళేందుకు అధికారులు అనుమతిస్తారు. అక్కడినుండి హైదరాబాదు నగరాన్ని 360 డిగ్రీల కోణంలో చూడవచ్చు. అంతేకాకుండా ఆరో అంతస్తులోని కమాండ్‌ కంట్రోల్‌ కేంద్రానికి వెళ్ళి బయటనుండే పోలీసులు చేస్తున్న ఆపరేషన్‌ను వీక్షించేందుకూ అనుమతిని కూడా ఇస్తారు.<ref>{{Cite web|date=2022-07-24|title=Hyderabad Police: ప్రారంభానికి సిద్ధమైన కమాండ్‌ కంట్రోల్‌ సెంటర్.. ప్రజలకూ అనుమతి|url=https://telugu.samayam.com/telangana/hyderabad/hyderabad-police-command-control-center-will-open-on-4th-august/articleshow/93083939.cms|archive-url=http://web.archive.org/web/20220724155505/https://telugu.samayam.com/telangana/hyderabad/hyderabad-police-command-control-center-will-open-on-4th-august/articleshow/93083939.cms|archive-date=2022-07-24|access-date=2022-07-28|website=Samayam Telugu|language=te}}</ref> == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:తెలంగాణ ప్రభుత్వ నిర్మాణాలు]] [[వర్గం:తెలంగాణ పోలీసు]] min7yc8y08fmyah0op1a9ho2gst95zd 3609680 3609679 2022-07-28T17:55:03Z Pranayraj1985 29393 [[వర్గం:2022 స్థాపితాలు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి) wikitext text/x-wiki '''పోలీస్ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్ర [[రాజధాని]] [[హైదరాబాదు]]లోని [[బంజారా హిల్స్|బంజారాహిల్స్]] రోడ్ నంబ‌ర్ 12 ప్రాంతంలో 20 అంతస్తుల్లో నిర్మించిన భవనం.<ref>{{Cite web|last=Chronicle|first=Deccan|date=2022-07-26|title=Command Control Centre will be Hyderabad's third eye: C.V.Anand|url=https://www.deccanchronicle.com/nation/current-affairs/260722/countrys-first-command-control-centre-in-hyderabad-heres-whats-ins.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20220727071841/https://www.deccanchronicle.com/nation/current-affairs/260722/countrys-first-command-control-centre-in-hyderabad-heres-whats-ins.html|archive-date=2022-07-27|access-date=2022-07-28|website=Deccan Chronicle|language=en}}</ref> దేశంలోనే తొలిసారిగా అన్ని శాఖలను అనుసంధానం చేస్తూ అత్యాధునిక టెక్నాలజీతో నిర్మించబడిన ఇంటిగ్రేటెడ్ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ ఇది. ఏ సమయంలోనైనా, ఎక్కడైనా ఏం జరిగినా క్షణాల్లో పసిగట్టే ఆధునిక సాంకేతిక పరిజ్ఞానం ఈ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ ద్వారా ప్రజలకు అందుబాటులోకి రానుంది. ఈ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ 14వ అంతస్తు నుంచి చూస్తే, హైదరాబాద్ నగరం నలువైపులా కనిపిస్తుంది.<ref>{{Cite web|last=Telugu|first=ntv|date=2022-07-23|title=Police Command Control Center: పోలీస్ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ ప్రారంభానికి ముహూర్తం ఖరారు|url=https://ntvtelugu.com/telangana-news/police-commnand-control-center-will-innagurated-on-august-4th-203577.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20220723160238/https://ntvtelugu.com/telangana-news/police-commnand-control-center-will-innagurated-on-august-4th-203577.html|archive-date=2022-07-23|access-date=2022-07-28|website=NTV Telugu|language=te-IN}}</ref> కమాండ్ సెంటర్ భవనం 1,12,077 చదరపు కిలోమీటర్ల విస్తీర్ణాన్ని తన పరిధిలోకి తీసుకుంటూ తెలంగాణలోని ప్రతి అంగుళాన్ని 360 డిగ్రీల పోలీసు రాడార్‌తో పర్యవేక్షిస్తుంది.<ref>{{Cite web|last=Bandari|first=Pavan Kumar|date=2022-01-30|title=Telangana: Police Command Control Center in Hyderabad to be inaugurated in February|url=https://www.thehansindia.com/telangana/telangana-police-command-control-center-in-hyderabad-to-be-inaugurated-in-february-727014|archive-url=https://web.archive.org/web/20220130060137/https://www.thehansindia.com/telangana/telangana-police-command-control-center-in-hyderabad-to-be-inaugurated-in-february-727014|archive-date=2022-01-30|access-date=2022-07-28|website=www.thehansindia.com|language=en}}</ref> సెంటర్‌కు ఎడమ వైపున ఉన్న టవర్ ఎ, హైదరాబాద్ పోలీస్ కమిషనర్ కార్యాలయంతోపాటు పరిపాలనా విభాగాలను కలిగి ఉంటుంది. తెలంగాణలోని ప్రతి కెమెరాకు అందుబాటులో ఉండే రాష్ట్ర స్థాయి నిఘా కుడివైపున బి టవర్‌లో ఉంటుంది. షీ టీమ్స్, ఎమర్జెన్సీ రెస్పాన్స్ సంబంధిత ఏజెన్సీలు, హాక్ ఐ అసిస్టెన్స్, ట్రాఫిక్ కమాండ్ సెంటర్ కూడా టవర్‌లోనే ఉంటాయి. == ప్రారంభం == 2022 ఆగస్టు 4న ముఖ్యమంత్రి [[కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖరరావు|కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖర్ రావు]] చేతుల మీదుగా ఈ సెంటర్ ప్రారంభం కాబోతుంది. == నిర్మాణం == 7 ఎకరాల్లో 7 లక్షల చదరపు అడుగులకుపైగా విస్తీర్ణంలో 585 కోట్ల రూపాయలతో నిర్మించబడిన ఈ కమాండ్ సెంటర్ భవనంలోని నాలుగు బ్లాకుల్లో ఏ, బీ, సీ, డీ కమాండ్ అండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ టవర్లున్నాయి. టవర్-ఏ గ్రౌండ్ ఫ్లోర్ నుంచి 84.2 మీటర్ల ఎత్తు ఉండగా, టవర్-బీ, సీ, డీలు గ్రౌండ్ ఫ్లోర్ నుంచి 65.2 మీటర్ల ఎత్తులో నిర్మించబడ్డాయి. ఇందులో టవర్-ఏ అనేది ముఖ్యమైంది ఆఫీస్ బిల్డింగ్. హెలిప్యాడ్‌తో కలిపి జీ ప్లస్ 20 అంతస్తుల్లో ఈ టవర్-ఏ ను నిర్మించారు. ఇందులో రెండు అంతస్తుల పార్కింగ్ ఉంది. అలాగే ఓపెన్ ఆఫీస్ మీటింగ్ రూమ్స్ కాన్ఫరెన్స్ రూం క్యాబిన్లు కూడా ఉన్నాయి.<ref>{{Cite web|date=2022-01-30|title=భాగ్యనగర సిగలోకి మరో నగ.. త్వరలోనే ‘పోలీస్‌ కమాండ్‌ సెంటర్’ ప్రారంభం.. ప్రతి అంగుళం పరిధిలోకి..|url=https://telugu.samayam.com/telangana/hyderabad/telangana-police-command-control-centre-ready-to-start-in-february-month/articleshow/89216028.cms|archive-url=http://web.archive.org/web/20220130062426/https://telugu.samayam.com/telangana/hyderabad/telangana-police-command-control-centre-ready-to-start-in-february-month/articleshow/89216028.cms|archive-date=2022-01-30|access-date=2022-07-28|website=Samayam Telugu|language=te}}</ref> == ప్రజల సందర్శన == ఈ కమాండ్‌ కంట్రోల్‌ సెంటర్ ను చూడడానికి ప్రజలను కూడా అనుమతిస్తారు. ఇందుకు నియమిత ఛార్జీ వసూలు చేస్తారు. 19 అంతస్తులున్న ఈ భవనంలోని 14, 15 అంతస్తుల వరకు వెళ్ళేందుకు అధికారులు అనుమతిస్తారు. అక్కడినుండి హైదరాబాదు నగరాన్ని 360 డిగ్రీల కోణంలో చూడవచ్చు. అంతేకాకుండా ఆరో అంతస్తులోని కమాండ్‌ కంట్రోల్‌ కేంద్రానికి వెళ్ళి బయటనుండే పోలీసులు చేస్తున్న ఆపరేషన్‌ను వీక్షించేందుకూ అనుమతిని కూడా ఇస్తారు.<ref>{{Cite web|date=2022-07-24|title=Hyderabad Police: ప్రారంభానికి సిద్ధమైన కమాండ్‌ కంట్రోల్‌ సెంటర్.. ప్రజలకూ అనుమతి|url=https://telugu.samayam.com/telangana/hyderabad/hyderabad-police-command-control-center-will-open-on-4th-august/articleshow/93083939.cms|archive-url=http://web.archive.org/web/20220724155505/https://telugu.samayam.com/telangana/hyderabad/hyderabad-police-command-control-center-will-open-on-4th-august/articleshow/93083939.cms|archive-date=2022-07-24|access-date=2022-07-28|website=Samayam Telugu|language=te}}</ref> == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:తెలంగాణ ప్రభుత్వ నిర్మాణాలు]] [[వర్గం:తెలంగాణ పోలీసు]] [[వర్గం:2022 స్థాపితాలు]] 9q83ktdos9cnas0qiuskh8rccwi1wn6 3609687 3609680 2022-07-28T18:09:41Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki {{Infobox Law enforcement agency | agencyname = పోలీస్ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ | nativename = | nativenamea = | nativenamer = | commonname = | abbreviation = సిసిసి | fictional = | patch = | patchcaption = | logo = | logocaption = | badge = | badgecaption = | flag = | flagcaption = | imagesize = | motto = ఫ్రెండ్లీ పోలీస్ | mottotranslated = | mission = | formedyear = | formedmonthday = | preceding1 = | dissolved = | superseding = | employees = | volunteers = | budget = | nongovernment = | country = భారతదేశం | countryabbr = | national = | federal = | international = | divtype = రాష్ట్రం | divname = [[తెలంగాణ]] | divdab = | subdivtype = | subdivname = | subdivdab = | map = | mapcaption = | sizearea = | sizepopulation = | legaljuris = | governingbody = తెలంగాణ ప్రభుత్వం | governingbodyscnd = | constitution1 = | police = అవును | local = | military = | provost = | gendarmerie = | religious = | speciality = | secret = | overviewtype = | overviewbody = | headquarters = [[బంజారా హిల్స్|బంజారాహిల్స్]], [[హైదరాబాదు]], [[తెలంగాణ]] | hqlocmap = | hqlocleft = | hqloctop = | hqlocmappoptitle = |sworntype = పోలీస్ |sworn = | unsworntype = | unsworn = | multinational = | electeetype = | minister1name = | minister1pfo = | chief1name = [[సీవీ ఆనంద్]] | chief1position = హైదరాబాద్ నగర పోలీస్ కమిషనర్ | parentagency = | child1agency = | unittype = | unitname = | officetype = | officename = | provideragency = | uniformedas = | stationtype = | stations = | airbases = | lockuptype = | lockups = | vehicle1type = | vehicles1 = | boat1type = | boats1 = | aircraft1type = | aircraft1 = | animal1type = | animals1 = | person1name = | person1reason = | person1type = | programme1 = | activity1name = | activitytype = | anniversary1 = | award1 = | website = | footnotes = | reference = }} '''పోలీస్ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్ర [[రాజధాని]] [[హైదరాబాదు]]లోని [[బంజారా హిల్స్|బంజారాహిల్స్]] రోడ్ నంబ‌ర్ 12 ప్రాంతంలో 20 అంతస్తుల్లో నిర్మించిన భవనం.<ref>{{Cite web|last=Chronicle|first=Deccan|date=2022-07-26|title=Command Control Centre will be Hyderabad's third eye: C.V.Anand|url=https://www.deccanchronicle.com/nation/current-affairs/260722/countrys-first-command-control-centre-in-hyderabad-heres-whats-ins.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20220727071841/https://www.deccanchronicle.com/nation/current-affairs/260722/countrys-first-command-control-centre-in-hyderabad-heres-whats-ins.html|archive-date=2022-07-27|access-date=2022-07-28|website=Deccan Chronicle|language=en}}</ref> దేశంలోనే తొలిసారిగా అన్ని శాఖలను అనుసంధానం చేస్తూ అత్యాధునిక టెక్నాలజీతో నిర్మించబడిన ఇంటిగ్రేటెడ్ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ ఇది. ఏ సమయంలోనైనా, ఎక్కడైనా ఏం జరిగినా క్షణాల్లో పసిగట్టే ఆధునిక సాంకేతిక పరిజ్ఞానం ఈ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ ద్వారా ప్రజలకు అందుబాటులోకి రానుంది. ఈ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ 14వ అంతస్తు నుంచి చూస్తే, హైదరాబాద్ నగరం నలువైపులా కనిపిస్తుంది.<ref>{{Cite web|last=Telugu|first=ntv|date=2022-07-23|title=Police Command Control Center: పోలీస్ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ ప్రారంభానికి ముహూర్తం ఖరారు|url=https://ntvtelugu.com/telangana-news/police-commnand-control-center-will-innagurated-on-august-4th-203577.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20220723160238/https://ntvtelugu.com/telangana-news/police-commnand-control-center-will-innagurated-on-august-4th-203577.html|archive-date=2022-07-23|access-date=2022-07-28|website=NTV Telugu|language=te-IN}}</ref> కమాండ్ సెంటర్ భవనం 1,12,077 చదరపు కిలోమీటర్ల విస్తీర్ణాన్ని తన పరిధిలోకి తీసుకుంటూ తెలంగాణలోని ప్రతి అంగుళాన్ని 360 డిగ్రీల పోలీసు రాడార్‌తో పర్యవేక్షిస్తుంది.<ref>{{Cite web|last=Bandari|first=Pavan Kumar|date=2022-01-30|title=Telangana: Police Command Control Center in Hyderabad to be inaugurated in February|url=https://www.thehansindia.com/telangana/telangana-police-command-control-center-in-hyderabad-to-be-inaugurated-in-february-727014|archive-url=https://web.archive.org/web/20220130060137/https://www.thehansindia.com/telangana/telangana-police-command-control-center-in-hyderabad-to-be-inaugurated-in-february-727014|archive-date=2022-01-30|access-date=2022-07-28|website=www.thehansindia.com|language=en}}</ref> సెంటర్‌కు ఎడమ వైపున ఉన్న టవర్ ఎ, హైదరాబాద్ పోలీస్ కమిషనర్ కార్యాలయంతోపాటు పరిపాలనా విభాగాలను కలిగి ఉంటుంది. తెలంగాణలోని ప్రతి కెమెరాకు అందుబాటులో ఉండే రాష్ట్ర స్థాయి నిఘా కుడివైపున బి టవర్‌లో ఉంటుంది. షీ టీమ్స్, ఎమర్జెన్సీ రెస్పాన్స్ సంబంధిత ఏజెన్సీలు, హాక్ ఐ అసిస్టెన్స్, ట్రాఫిక్ కమాండ్ సెంటర్ కూడా టవర్‌లోనే ఉంటాయి. == ప్రారంభం == 2022 ఆగస్టు 4న ముఖ్యమంత్రి [[కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖరరావు|కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖర్ రావు]] చేతుల మీదుగా ఈ సెంటర్ ప్రారంభం కాబోతుంది. == నిర్మాణం == 7 ఎకరాల్లో 7 లక్షల చదరపు అడుగులకుపైగా విస్తీర్ణంలో 585 కోట్ల రూపాయలతో నిర్మించబడిన ఈ కమాండ్ సెంటర్ భవనంలోని నాలుగు బ్లాకుల్లో ఏ, బీ, సీ, డీ కమాండ్ అండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ టవర్లున్నాయి. టవర్-ఏ గ్రౌండ్ ఫ్లోర్ నుంచి 84.2 మీటర్ల ఎత్తు ఉండగా, టవర్-బీ, సీ, డీలు గ్రౌండ్ ఫ్లోర్ నుంచి 65.2 మీటర్ల ఎత్తులో నిర్మించబడ్డాయి. ఇందులో టవర్-ఏ అనేది ముఖ్యమైంది ఆఫీస్ బిల్డింగ్. హెలిప్యాడ్‌తో కలిపి జీ ప్లస్ 20 అంతస్తుల్లో ఈ టవర్-ఏ ను నిర్మించారు. ఇందులో రెండు అంతస్తుల పార్కింగ్ ఉంది. అలాగే ఓపెన్ ఆఫీస్ మీటింగ్ రూమ్స్ కాన్ఫరెన్స్ రూం క్యాబిన్లు కూడా ఉన్నాయి.<ref>{{Cite web|date=2022-01-30|title=భాగ్యనగర సిగలోకి మరో నగ.. త్వరలోనే ‘పోలీస్‌ కమాండ్‌ సెంటర్’ ప్రారంభం.. ప్రతి అంగుళం పరిధిలోకి..|url=https://telugu.samayam.com/telangana/hyderabad/telangana-police-command-control-centre-ready-to-start-in-february-month/articleshow/89216028.cms|archive-url=http://web.archive.org/web/20220130062426/https://telugu.samayam.com/telangana/hyderabad/telangana-police-command-control-centre-ready-to-start-in-february-month/articleshow/89216028.cms|archive-date=2022-01-30|access-date=2022-07-28|website=Samayam Telugu|language=te}}</ref> == ప్రజల సందర్శన == ఈ కమాండ్‌ కంట్రోల్‌ సెంటర్ ను చూడడానికి ప్రజలను కూడా అనుమతిస్తారు. ఇందుకు నియమిత ఛార్జీ వసూలు చేస్తారు. 19 అంతస్తులున్న ఈ భవనంలోని 14, 15 అంతస్తుల వరకు వెళ్ళేందుకు అధికారులు అనుమతిస్తారు. అక్కడినుండి హైదరాబాదు నగరాన్ని 360 డిగ్రీల కోణంలో చూడవచ్చు. అంతేకాకుండా ఆరో అంతస్తులోని కమాండ్‌ కంట్రోల్‌ కేంద్రానికి వెళ్ళి బయటనుండే పోలీసులు చేస్తున్న ఆపరేషన్‌ను వీక్షించేందుకూ అనుమతిని కూడా ఇస్తారు.<ref>{{Cite web|date=2022-07-24|title=Hyderabad Police: ప్రారంభానికి సిద్ధమైన కమాండ్‌ కంట్రోల్‌ సెంటర్.. ప్రజలకూ అనుమతి|url=https://telugu.samayam.com/telangana/hyderabad/hyderabad-police-command-control-center-will-open-on-4th-august/articleshow/93083939.cms|archive-url=http://web.archive.org/web/20220724155505/https://telugu.samayam.com/telangana/hyderabad/hyderabad-police-command-control-center-will-open-on-4th-august/articleshow/93083939.cms|archive-date=2022-07-24|access-date=2022-07-28|website=Samayam Telugu|language=te}}</ref> == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:తెలంగాణ ప్రభుత్వ నిర్మాణాలు]] [[వర్గం:తెలంగాణ పోలీసు]] [[వర్గం:2022 స్థాపితాలు]] t7e4xpq5dfur70jk4uxy5khgex42khq 3609688 3609687 2022-07-28T18:13:15Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki {{Infobox Law enforcement agency | agencyname = పోలీస్ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ | nativename = | nativenamea = | nativenamer = | commonname = | abbreviation = సిసిసి | fictional = | patch = | patchcaption = | logo = | logocaption = | badge = | badgecaption = | flag = | flagcaption = | imagesize = | motto = ఫ్రెండ్లీ పోలీస్ | mottotranslated = | mission = | formedyear = | formedmonthday = | preceding1 = | dissolved = | superseding = | employees = | volunteers = | budget = | nongovernment = | country = భారతదేశం | countryabbr = | national = | federal = | international = | divtype = తెలంగాణ రాష్ట్రం | divname = [[తెలంగాణ]] | divdab = | subdivtype = | subdivname = | subdivdab = | map = | mapcaption = | sizearea = | sizepopulation = | legaljuris = | governingbody = తెలంగాణ ప్రభుత్వం | governingbodyscnd = | constitution1 = | police = అవును | local = | military = | provost = | gendarmerie = | religious = | speciality = | secret = | overviewtype = | overviewbody = | headquarters = [[బంజారా హిల్స్|బంజారాహిల్స్]], [[హైదరాబాదు]], [[తెలంగాణ]] | hqlocmap = | hqlocleft = | hqloctop = | hqlocmappoptitle = |sworntype = పోలీస్ |sworn = | unsworntype = | unsworn = | multinational = | electeetype = | minister1name = | minister1pfo = | chief1name = [[సీవీ ఆనంద్]] | chief1position = హైదరాబాద్ నగర పోలీస్ కమిషనర్ | parentagency = | child1agency = | unittype = | unitname = | officetype = | officename = | provideragency = | uniformedas = | stationtype = | stations = | airbases = | lockuptype = | lockups = | vehicle1type = | vehicles1 = | boat1type = | boats1 = | aircraft1type = | aircraft1 = | animal1type = | animals1 = | person1name = | person1reason = | person1type = | programme1 = | activity1name = | activitytype = | anniversary1 = | award1 = | website = | footnotes = | reference = }} '''పోలీస్ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్ర [[రాజధాని]] [[హైదరాబాదు]]లోని [[బంజారా హిల్స్|బంజారాహిల్స్]] రోడ్ నంబ‌ర్ 12 ప్రాంతంలో 20 అంతస్తుల్లో నిర్మించిన భవనం.<ref>{{Cite web|last=Chronicle|first=Deccan|date=2022-07-26|title=Command Control Centre will be Hyderabad's third eye: C.V.Anand|url=https://www.deccanchronicle.com/nation/current-affairs/260722/countrys-first-command-control-centre-in-hyderabad-heres-whats-ins.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20220727071841/https://www.deccanchronicle.com/nation/current-affairs/260722/countrys-first-command-control-centre-in-hyderabad-heres-whats-ins.html|archive-date=2022-07-27|access-date=2022-07-28|website=Deccan Chronicle|language=en}}</ref> దేశంలోనే తొలిసారిగా అన్ని శాఖలను అనుసంధానం చేస్తూ అత్యాధునిక టెక్నాలజీతో నిర్మించబడిన ఇంటిగ్రేటెడ్ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ ఇది. ఏ సమయంలోనైనా, ఎక్కడైనా ఏం జరిగినా క్షణాల్లో పసిగట్టే ఆధునిక సాంకేతిక పరిజ్ఞానం ఈ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ ద్వారా ప్రజలకు అందుబాటులోకి రానుంది. ఈ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ 14వ అంతస్తు నుంచి చూస్తే, హైదరాబాద్ నగరం నలువైపులా కనిపిస్తుంది.<ref>{{Cite web|last=Telugu|first=ntv|date=2022-07-23|title=Police Command Control Center: పోలీస్ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ ప్రారంభానికి ముహూర్తం ఖరారు|url=https://ntvtelugu.com/telangana-news/police-commnand-control-center-will-innagurated-on-august-4th-203577.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20220723160238/https://ntvtelugu.com/telangana-news/police-commnand-control-center-will-innagurated-on-august-4th-203577.html|archive-date=2022-07-23|access-date=2022-07-28|website=NTV Telugu|language=te-IN}}</ref> కమాండ్ సెంటర్ భవనం 1,12,077 చదరపు కిలోమీటర్ల విస్తీర్ణాన్ని తన పరిధిలోకి తీసుకుంటూ తెలంగాణలోని ప్రతి అంగుళాన్ని 360 డిగ్రీల పోలీసు రాడార్‌తో పర్యవేక్షిస్తుంది.<ref>{{Cite web|last=Bandari|first=Pavan Kumar|date=2022-01-30|title=Telangana: Police Command Control Center in Hyderabad to be inaugurated in February|url=https://www.thehansindia.com/telangana/telangana-police-command-control-center-in-hyderabad-to-be-inaugurated-in-february-727014|archive-url=https://web.archive.org/web/20220130060137/https://www.thehansindia.com/telangana/telangana-police-command-control-center-in-hyderabad-to-be-inaugurated-in-february-727014|archive-date=2022-01-30|access-date=2022-07-28|website=www.thehansindia.com|language=en}}</ref> సెంటర్‌కు ఎడమ వైపున ఉన్న టవర్ ఎ, హైదరాబాద్ పోలీస్ కమిషనర్ కార్యాలయంతోపాటు పరిపాలనా విభాగాలను కలిగి ఉంటుంది. తెలంగాణలోని ప్రతి కెమెరాకు అందుబాటులో ఉండే రాష్ట్ర స్థాయి నిఘా కుడివైపున బి టవర్‌లో ఉంటుంది. షీ టీమ్స్, ఎమర్జెన్సీ రెస్పాన్స్ సంబంధిత ఏజెన్సీలు, హాక్ ఐ అసిస్టెన్స్, ట్రాఫిక్ కమాండ్ సెంటర్ కూడా టవర్‌లోనే ఉంటాయి. == ప్రారంభం == 2022 ఆగస్టు 4న ముఖ్యమంత్రి [[కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖరరావు|కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖర్ రావు]] చేతుల మీదుగా ఈ సెంటర్ ప్రారంభం కాబోతుంది. == నిర్మాణం == 7 ఎకరాల్లో 7 లక్షల చదరపు అడుగులకుపైగా విస్తీర్ణంలో 585 కోట్ల రూపాయలతో నిర్మించబడిన ఈ కమాండ్ సెంటర్ భవనంలోని నాలుగు బ్లాకుల్లో ఏ, బీ, సీ, డీ కమాండ్ అండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ టవర్లున్నాయి. టవర్-ఏ గ్రౌండ్ ఫ్లోర్ నుంచి 84.2 మీటర్ల ఎత్తు ఉండగా, టవర్-బీ, సీ, డీలు గ్రౌండ్ ఫ్లోర్ నుంచి 65.2 మీటర్ల ఎత్తులో నిర్మించబడ్డాయి. ఇందులో టవర్-ఏ అనేది ముఖ్యమైంది ఆఫీస్ బిల్డింగ్. హెలిప్యాడ్‌తో కలిపి జీ ప్లస్ 20 అంతస్తుల్లో ఈ టవర్-ఏ ను నిర్మించారు. ఇందులో రెండు అంతస్తుల పార్కింగ్ ఉంది. అలాగే ఓపెన్ ఆఫీస్ మీటింగ్ రూమ్స్ కాన్ఫరెన్స్ రూం క్యాబిన్లు కూడా ఉన్నాయి.<ref>{{Cite web|date=2022-01-30|title=భాగ్యనగర సిగలోకి మరో నగ.. త్వరలోనే ‘పోలీస్‌ కమాండ్‌ సెంటర్’ ప్రారంభం.. ప్రతి అంగుళం పరిధిలోకి..|url=https://telugu.samayam.com/telangana/hyderabad/telangana-police-command-control-centre-ready-to-start-in-february-month/articleshow/89216028.cms|archive-url=http://web.archive.org/web/20220130062426/https://telugu.samayam.com/telangana/hyderabad/telangana-police-command-control-centre-ready-to-start-in-february-month/articleshow/89216028.cms|archive-date=2022-01-30|access-date=2022-07-28|website=Samayam Telugu|language=te}}</ref> == ప్రజల సందర్శన == ఈ కమాండ్‌ కంట్రోల్‌ సెంటర్ ను చూడడానికి ప్రజలను కూడా అనుమతిస్తారు. ఇందుకు నియమిత ఛార్జీ వసూలు చేస్తారు. 19 అంతస్తులున్న ఈ భవనంలోని 14, 15 అంతస్తుల వరకు వెళ్ళేందుకు అధికారులు అనుమతిస్తారు. అక్కడినుండి హైదరాబాదు నగరాన్ని 360 డిగ్రీల కోణంలో చూడవచ్చు. అంతేకాకుండా ఆరో అంతస్తులోని కమాండ్‌ కంట్రోల్‌ కేంద్రానికి వెళ్ళి బయటనుండే పోలీసులు చేస్తున్న ఆపరేషన్‌ను వీక్షించేందుకూ అనుమతిని కూడా ఇస్తారు.<ref>{{Cite web|date=2022-07-24|title=Hyderabad Police: ప్రారంభానికి సిద్ధమైన కమాండ్‌ కంట్రోల్‌ సెంటర్.. ప్రజలకూ అనుమతి|url=https://telugu.samayam.com/telangana/hyderabad/hyderabad-police-command-control-center-will-open-on-4th-august/articleshow/93083939.cms|archive-url=http://web.archive.org/web/20220724155505/https://telugu.samayam.com/telangana/hyderabad/hyderabad-police-command-control-center-will-open-on-4th-august/articleshow/93083939.cms|archive-date=2022-07-24|access-date=2022-07-28|website=Samayam Telugu|language=te}}</ref> == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:తెలంగాణ ప్రభుత్వ నిర్మాణాలు]] [[వర్గం:తెలంగాణ పోలీసు]] [[వర్గం:2022 స్థాపితాలు]] 6xk9iqnelkrrxy73my1e1fkuid72xp4 3609691 3609688 2022-07-28T18:15:45Z Pranayraj1985 29393 "సమాచారపెట్టెలో బొమ్మను చేర్చి మెరుగుపరచాను" #WPWPTE, #WPWP wikitext text/x-wiki {{Infobox Law enforcement agency | agencyname = పోలీస్ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ | nativename = | nativenamea = | nativenamer = | commonname = | abbreviation = సిసిసి | fictional = | patch = | patchcaption = | logo =Police Command Control Centre.png | logocaption = | badge = | badgecaption = | flag = | flagcaption = | imagesize = | motto = ఫ్రెండ్లీ పోలీస్ | mottotranslated = | mission = | formedyear = | formedmonthday = | preceding1 = | dissolved = | superseding = | employees = | volunteers = | budget = | nongovernment = | country = భారతదేశం | countryabbr = | national = | federal = | international = | divtype = తెలంగాణ రాష్ట్రం | divname = [[తెలంగాణ]] | divdab = | subdivtype = | subdivname = | subdivdab = | map = | mapcaption = | sizearea = | sizepopulation = | legaljuris = | governingbody = తెలంగాణ ప్రభుత్వం | governingbodyscnd = | constitution1 = | police = అవును | local = | military = | provost = | gendarmerie = | religious = | speciality = | secret = | overviewtype = | overviewbody = | headquarters = [[బంజారా హిల్స్|బంజారాహిల్స్]], [[హైదరాబాదు]], [[తెలంగాణ]] | hqlocmap = | hqlocleft = | hqloctop = | hqlocmappoptitle = |sworntype = పోలీస్ |sworn = | unsworntype = | unsworn = | multinational = | electeetype = | minister1name = | minister1pfo = | chief1name = [[సీవీ ఆనంద్]] | chief1position = హైదరాబాద్ నగర పోలీస్ కమిషనర్ | parentagency = | child1agency = | unittype = | unitname = | officetype = | officename = | provideragency = | uniformedas = | stationtype = | stations = | airbases = | lockuptype = | lockups = | vehicle1type = | vehicles1 = | boat1type = | boats1 = | aircraft1type = | aircraft1 = | animal1type = | animals1 = | person1name = | person1reason = | person1type = | programme1 = | activity1name = | activitytype = | anniversary1 = | award1 = | website = | footnotes = | reference = }} '''పోలీస్ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్ర [[రాజధాని]] [[హైదరాబాదు]]లోని [[బంజారా హిల్స్|బంజారాహిల్స్]] రోడ్ నంబ‌ర్ 12 ప్రాంతంలో 20 అంతస్తుల్లో నిర్మించిన భవనం.<ref>{{Cite web|last=Chronicle|first=Deccan|date=2022-07-26|title=Command Control Centre will be Hyderabad's third eye: C.V.Anand|url=https://www.deccanchronicle.com/nation/current-affairs/260722/countrys-first-command-control-centre-in-hyderabad-heres-whats-ins.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20220727071841/https://www.deccanchronicle.com/nation/current-affairs/260722/countrys-first-command-control-centre-in-hyderabad-heres-whats-ins.html|archive-date=2022-07-27|access-date=2022-07-28|website=Deccan Chronicle|language=en}}</ref> దేశంలోనే తొలిసారిగా అన్ని శాఖలను అనుసంధానం చేస్తూ అత్యాధునిక టెక్నాలజీతో నిర్మించబడిన ఇంటిగ్రేటెడ్ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ ఇది. ఏ సమయంలోనైనా, ఎక్కడైనా ఏం జరిగినా క్షణాల్లో పసిగట్టే ఆధునిక సాంకేతిక పరిజ్ఞానం ఈ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ ద్వారా ప్రజలకు అందుబాటులోకి రానుంది. ఈ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ 14వ అంతస్తు నుంచి చూస్తే, హైదరాబాద్ నగరం నలువైపులా కనిపిస్తుంది.<ref>{{Cite web|last=Telugu|first=ntv|date=2022-07-23|title=Police Command Control Center: పోలీస్ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ ప్రారంభానికి ముహూర్తం ఖరారు|url=https://ntvtelugu.com/telangana-news/police-commnand-control-center-will-innagurated-on-august-4th-203577.html|archive-url=https://web.archive.org/web/20220723160238/https://ntvtelugu.com/telangana-news/police-commnand-control-center-will-innagurated-on-august-4th-203577.html|archive-date=2022-07-23|access-date=2022-07-28|website=NTV Telugu|language=te-IN}}</ref> కమాండ్ సెంటర్ భవనం 1,12,077 చదరపు కిలోమీటర్ల విస్తీర్ణాన్ని తన పరిధిలోకి తీసుకుంటూ తెలంగాణలోని ప్రతి అంగుళాన్ని 360 డిగ్రీల పోలీసు రాడార్‌తో పర్యవేక్షిస్తుంది.<ref>{{Cite web|last=Bandari|first=Pavan Kumar|date=2022-01-30|title=Telangana: Police Command Control Center in Hyderabad to be inaugurated in February|url=https://www.thehansindia.com/telangana/telangana-police-command-control-center-in-hyderabad-to-be-inaugurated-in-february-727014|archive-url=https://web.archive.org/web/20220130060137/https://www.thehansindia.com/telangana/telangana-police-command-control-center-in-hyderabad-to-be-inaugurated-in-february-727014|archive-date=2022-01-30|access-date=2022-07-28|website=www.thehansindia.com|language=en}}</ref> సెంటర్‌కు ఎడమ వైపున ఉన్న టవర్ ఎ, హైదరాబాద్ పోలీస్ కమిషనర్ కార్యాలయంతోపాటు పరిపాలనా విభాగాలను కలిగి ఉంటుంది. తెలంగాణలోని ప్రతి కెమెరాకు అందుబాటులో ఉండే రాష్ట్ర స్థాయి నిఘా కుడివైపున బి టవర్‌లో ఉంటుంది. షీ టీమ్స్, ఎమర్జెన్సీ రెస్పాన్స్ సంబంధిత ఏజెన్సీలు, హాక్ ఐ అసిస్టెన్స్, ట్రాఫిక్ కమాండ్ సెంటర్ కూడా టవర్‌లోనే ఉంటాయి. == ప్రారంభం == 2022 ఆగస్టు 4న ముఖ్యమంత్రి [[కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖరరావు|కల్వకుంట్ల చంద్రశేఖర్ రావు]] చేతుల మీదుగా ఈ సెంటర్ ప్రారంభం కాబోతుంది. == నిర్మాణం == 7 ఎకరాల్లో 7 లక్షల చదరపు అడుగులకుపైగా విస్తీర్ణంలో 585 కోట్ల రూపాయలతో నిర్మించబడిన ఈ కమాండ్ సెంటర్ భవనంలోని నాలుగు బ్లాకుల్లో ఏ, బీ, సీ, డీ కమాండ్ అండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ టవర్లున్నాయి. టవర్-ఏ గ్రౌండ్ ఫ్లోర్ నుంచి 84.2 మీటర్ల ఎత్తు ఉండగా, టవర్-బీ, సీ, డీలు గ్రౌండ్ ఫ్లోర్ నుంచి 65.2 మీటర్ల ఎత్తులో నిర్మించబడ్డాయి. ఇందులో టవర్-ఏ అనేది ముఖ్యమైంది ఆఫీస్ బిల్డింగ్. హెలిప్యాడ్‌తో కలిపి జీ ప్లస్ 20 అంతస్తుల్లో ఈ టవర్-ఏ ను నిర్మించారు. ఇందులో రెండు అంతస్తుల పార్కింగ్ ఉంది. అలాగే ఓపెన్ ఆఫీస్ మీటింగ్ రూమ్స్ కాన్ఫరెన్స్ రూం క్యాబిన్లు కూడా ఉన్నాయి.<ref>{{Cite web|date=2022-01-30|title=భాగ్యనగర సిగలోకి మరో నగ.. త్వరలోనే ‘పోలీస్‌ కమాండ్‌ సెంటర్’ ప్రారంభం.. ప్రతి అంగుళం పరిధిలోకి..|url=https://telugu.samayam.com/telangana/hyderabad/telangana-police-command-control-centre-ready-to-start-in-february-month/articleshow/89216028.cms|archive-url=http://web.archive.org/web/20220130062426/https://telugu.samayam.com/telangana/hyderabad/telangana-police-command-control-centre-ready-to-start-in-february-month/articleshow/89216028.cms|archive-date=2022-01-30|access-date=2022-07-28|website=Samayam Telugu|language=te}}</ref> == ప్రజల సందర్శన == ఈ కమాండ్‌ కంట్రోల్‌ సెంటర్ ను చూడడానికి ప్రజలను కూడా అనుమతిస్తారు. ఇందుకు నియమిత ఛార్జీ వసూలు చేస్తారు. 19 అంతస్తులున్న ఈ భవనంలోని 14, 15 అంతస్తుల వరకు వెళ్ళేందుకు అధికారులు అనుమతిస్తారు. అక్కడినుండి హైదరాబాదు నగరాన్ని 360 డిగ్రీల కోణంలో చూడవచ్చు. అంతేకాకుండా ఆరో అంతస్తులోని కమాండ్‌ కంట్రోల్‌ కేంద్రానికి వెళ్ళి బయటనుండే పోలీసులు చేస్తున్న ఆపరేషన్‌ను వీక్షించేందుకూ అనుమతిని కూడా ఇస్తారు.<ref>{{Cite web|date=2022-07-24|title=Hyderabad Police: ప్రారంభానికి సిద్ధమైన కమాండ్‌ కంట్రోల్‌ సెంటర్.. ప్రజలకూ అనుమతి|url=https://telugu.samayam.com/telangana/hyderabad/hyderabad-police-command-control-center-will-open-on-4th-august/articleshow/93083939.cms|archive-url=http://web.archive.org/web/20220724155505/https://telugu.samayam.com/telangana/hyderabad/hyderabad-police-command-control-center-will-open-on-4th-august/articleshow/93083939.cms|archive-date=2022-07-24|access-date=2022-07-28|website=Samayam Telugu|language=te}}</ref> == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:తెలంగాణ ప్రభుత్వ నిర్మాణాలు]] [[వర్గం:తెలంగాణ పోలీసు]] [[వర్గం:2022 స్థాపితాలు]] 85i428gdl6cotmpmyfgwe45cu5pghuq 3 354658 3609636 2022-07-28T14:41:21Z Nrgullapalli 11739 వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]]) wikitext text/x-wiki ==స్వాగతం== <!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --> <div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;"> <div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">Suresh Junjoori గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div> Suresh Junjoori గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు. {{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;"> వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}} * తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి. * "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. * వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? * చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. * వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి. * వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి. * వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. ---- ఇకపోతే.. * ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి. * ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు. * [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. ------ * తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి. * ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి. * వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit&section=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు. తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &nbsp;<!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 14:41, 28 జూలై 2022 (UTC) dynpc3acrdee4nea4h0vt088i7pczog 2 354659 3609637 2022-07-28T14:51:59Z SuryaTvTelugu 115525 SuryaTv Telugu యూట్యూబ్ ఛానల్ ని ప్రారంభించారు wikitext text/x-wiki బోడకుంట సూర్యనారాయణ dzo96xp4p1rtnoq63czxpoyiakpkr80 3609638 3609637 2022-07-28T14:54:13Z SuryaTvTelugu 115525 wikitext text/x-wiki బోడకుంట సూర్యనారాయణ SuryaTv Telugu యూట్యూబ్ ఛానల్ మొదలుపెట్టారు mtlj1m1iduotbzljuwyk8zdlu935rwa 6 354660 3609639 2022-07-28T14:55:53Z స్వరలాసిక 13980 {{Non-free use rationale poster | Article = సి.ఐ.డీ.రాజు | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది సి.ఐ.డీ.రాజు అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/CPE/1... wikitext text/x-wiki == సారాంశం == {{Non-free use rationale poster | Article = సి.ఐ.డీ.రాజు | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది సి.ఐ.డీ.రాజు అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/CPE/1 | Portion = పూర్తి భాగం | Low resolution = అవును | Purpose = Infobox | Replaceability = మార్చవచ్చు. | Other information = }} == లైసెన్సింగ్ == {{సినిమా పోస్టరు}} mj8xzltnm4lfihyhjpq7dre41h3g9yk 6 354661 3609642 2022-07-28T15:02:23Z స్వరలాసిక 13980 {{Non-free use rationale poster | Article = చలాకీ రాణి కిలాడీ రాజా | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది చలాకీ రాణి కిలాడీ రాజా అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancin... wikitext text/x-wiki == సారాంశం == {{Non-free use rationale poster | Article = చలాకీ రాణి కిలాడీ రాజా | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది చలాకీ రాణి కిలాడీ రాజా అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/CPM/1 | Portion = పూర్తి భాగం | Low resolution = అవును | Purpose = Infobox | Replaceability = మార్చవచ్చు. | Other information = }} == లైసెన్సింగ్ == {{సినిమా పోస్టరు}} anv0g85a1004diyt8xqwz9mvfajmh4s 0 354662 3609646 2022-07-28T16:16:58Z MYADAM ABHILASH 104188 [[WP:AES|←]]Created page with 'చదరపు మీటర్ ను వర్గం (స్క్వేర్) చేయగా వచ్చు ఫలితాన్ని చదరపు కిలోమీటరు లేదా స్క్వేర్ కిలోమీటర్ అని అంటారు. దీనిని '''కిమీ<sup>2<sup/>''' చే సూచిస్తారు. ఒక చదరపు కిలోమీటర్ కు సమానమైనవి: *1,...' wikitext text/x-wiki చదరపు మీటర్ ను వర్గం (స్క్వేర్) చేయగా వచ్చు ఫలితాన్ని చదరపు కిలోమీటరు లేదా స్క్వేర్ కిలోమీటర్ అని అంటారు. దీనిని '''కిమీ<sup>2<sup/>''' చే సూచిస్తారు. ఒక చదరపు కిలోమీటర్ కు సమానమైనవి: *1,000,000 చదరపు మీటర్లు (మీ²) *100 హెక్టార్లు (హెక్టార్లు) సుమారుగా సమానంగా ఉండేవి: *0.3861 చదరపు మైళ్లు *247.1 ఎకరాలు విలోమం: *1 మీ² = 0.000001 (10⁻⁶) కిమీ<sup>2<sup/> *1 హెక్టార్ = 0.01 (10^-2) కిమీ<sup>2<sup/> *1 చదరపు మైలు = 2.5899 కిమీ² *1 ఎకరం = దాదాపు 0.004047 కిమీ² కిమీ² అంటే (కిమీ)² అని అర్థం, 3కిమీ² అంటే 3×(1,000మీ)² = 3,000,000 మీ2కి సమానం. ==ఉదాహరణలు== ===టోపోగ్రాఫికల్ మ్యాప్=== టోపోగ్రాఫికల్ మ్యాప్ గ్రిడ్‌లు మీటర్లలో గుర్తించబడి ఉంటాయి, గ్రిడ్ లైన్‌లు 1,000 మీటర్ల దూరంలో ఉంటాయి. అంటే ఒక చదరపు కిలోమీటర్ల విస్తీర్ణం ఒక గ్రిడ్ ఆక్రమించి ఉంటుంది. ===మధ్యయుగ నగర కేంద్రాలు=== అనేక ఐరోపా మధ్యయుగ నగరాల గోడలచే చుట్టబడిన ప్రాంతం దాదాపు ఒక చదరపు కిలోమీటరుగా ఉంటుంది. ==ఒక చదరపు కిలోమీటరు గల ప్రాంతాలు== *పాత నగరం జెరూసలేం దాదాపు 1 చదరపు కిలోమీటరు విస్తీర్ణంలో ఉంది. *మిల్టన్ సైన్స్ పార్క్, ఆక్స్‌ఫర్డ్‌షైర్, UK. *మియెలెక్ ఇండస్ట్రియల్ పార్క్, మీలెక్, పోలాండ్. *గిల్డ్‌ఫోర్డ్ క్యాంపస్ ఆఫ్ గిల్డ్‌ఫోర్డ్ గ్రామర్ స్కూల్, సౌత్ గిల్డ్‌ఫోర్డ్, పశ్చిమ ఆస్ట్రేలియా. *సర్దార్ వల్లభాయ్ నేషనల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ (SVNIT), సూరత్, ఇండియా. *మారిషస్ తూర్పు తీరానికి సమీపంలో ఉన్న సెర్ఫ్స్ ద్వీపం. *పెంగ్ చౌ ద్వీపం, హాంగ్ కాంగ్. ==మూలాలు== nm3t64r2dkr3nby9wtw0j8q51mdjfca 3609647 3609646 2022-07-28T16:20:44Z MYADAM ABHILASH 104188 wikitext text/x-wiki చదరపు మీటర్ ను వర్గం (స్క్వేర్) చేయగా వచ్చు ఫలితాన్ని చదరపు కిలోమీటరు లేదా స్క్వేర్ కిలోమీటర్ అని అంటారు. దీనిని '''కిమీ<sup>2<sup/>''' చే సూచిస్తారు. ఒక చదరపు కిలోమీటర్ కు సమానమైనవి: *1,000,000 చదరపు మీటర్లు (మీ²) *100 హెక్టార్లు (హెక్టార్లు) సుమారుగా సమానంగా ఉండేవి: *0.3861 చదరపు మైళ్లు *247.1 ఎకరాలు విలోమం: *1 మీ² = 0.000001 (10⁻⁶) కిమీ<sup>2<sup/> *1 హెక్టార్ = 0.01 (10^-2) కిమీ<sup>2<sup/> *1 చదరపు మైలు = 2.5899 కిమీ² *1 ఎకరం = దాదాపు 0.004047 కిమీ² కిమీ² అంటే (కిమీ)² అని అర్థం, 3కిమీ² అంటే 3×(1,000మీ)² = 3,000,000 మీ2కి సమానం. ==ఉదాహరణలు== ===టోపోగ్రాఫికల్ మ్యాప్=== టోపోగ్రాఫికల్ మ్యాప్ గ్రిడ్‌లు మీటర్లలో గుర్తించబడి ఉంటాయి, గ్రిడ్ లైన్‌లు 1,000 మీటర్ల దూరంలో ఉంటాయి. అంటే ఒక చదరపు కిలోమీటర్ల విస్తీర్ణం ఒక గ్రిడ్ ఆక్రమించి ఉంటుంది. ===మధ్యయుగ నగర కేంద్రాలు=== అనేక ఐరోపా మధ్యయుగ నగరాల గోడలచే చుట్టబడిన ప్రాంతం దాదాపు ఒక చదరపు కిలోమీటరుగా ఉంటుంది. ==ఒక చదరపు కిలోమీటరు గల ప్రాంతాలు== *పాత నగరం జెరూసలేం దాదాపు 1 చదరపు కిలోమీటరు విస్తీర్ణంలో ఉంది. *మిల్టన్ సైన్స్ పార్క్, ఆక్స్‌ఫర్డ్‌షైర్, UK. *మియెలెక్ ఇండస్ట్రియల్ పార్క్, మీలెక్, పోలాండ్. *గిల్డ్‌ఫోర్డ్ క్యాంపస్ ఆఫ్ గిల్డ్‌ఫోర్డ్ గ్రామర్ స్కూల్, సౌత్ గిల్డ్‌ఫోర్డ్, పశ్చిమ ఆస్ట్రేలియా. *సర్దార్ వల్లభాయ్ నేషనల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ (SVNIT), సూరత్, ఇండియా. *మారిషస్ తూర్పు తీరానికి సమీపంలో ఉన్న సెర్ఫ్స్ ద్వీపం. *పెంగ్ చౌ ద్వీపం, హాంగ్ కాంగ్.<ref>{{cite web |url=http://www.belmontgolf.com.au/layouts/mp_standard/Template.aspx?page=History|title=Belmont Golf Club, Lake Macquarie, History |work=web page |publisher=Belmont Golf Club |access-date=11 June 2012}}</ref><ref>{{cite web |url = http://www.chesterwalls.info/chestermap.html |title = Chester: A Virtual Stroll around the Walls |first = Steve |last = Howe |access-date = 7 October 2012}}</ref> ==మూలాలు== 0zwbbjccb6mnp7d5en3o8mzapn69ksw 3609650 3609647 2022-07-28T16:23:35Z MYADAM ABHILASH 104188 wikitext text/x-wiki చదరపు మీటర్ ను వర్గం (స్క్వేర్) చేయగా వచ్చు ఫలితాన్ని '''చదరపు కిలోమీటరు''' లేదా '''స్క్వేర్ కిలోమీటర్''' అని అంటారు. దీనిని '''కిమీ<sup>2''' చే సూచిస్తారు. <u><small>ఒక చదరపు కిలోమీటర్ కు సమానమైనవి:</small></u> *1,000,000 చదరపు మీటర్లు (మీ²) *100 హెక్టార్లు ([[హెక్టారు|హెక్టార్లు]]) <u>సుమారు సమానంగా ఉండేవి</u>: *0.3861 చదరపు మైళ్లు *247.1 [[ఎకరం|ఎకరాలు]] <u>విలోమం:</u> *1 మీ² = 0.000001 (10⁻⁶) కిమీ<sup>2<sup/> *1 హెక్టార్ = 0.01 (10^-2) కిమీ<sup>2<sup/> *1 చదరపు మైలు = 2.5899 కిమీ² *1 ఎకరం = దాదాపు 0.004047 కిమీ² కిమీ² అంటే (కిమీ)² అని అర్థం, 3కిమీ² అంటే 3×(1,000మీ)² = 3,000,000 మీ2కి సమానం. ==ఉదాహరణలు== ===టోపోగ్రాఫికల్ మ్యాప్=== టోపోగ్రాఫికల్ మ్యాప్ గ్రిడ్‌లు మీటర్లలో గుర్తించబడి ఉంటాయి, గ్రిడ్ లైన్‌లు 1,000 మీటర్ల దూరంలో ఉంటాయి. అంటే ఒక చదరపు కిలోమీటర్ల విస్తీర్ణం ఒక గ్రిడ్ ఆక్రమించి ఉంటుంది. ===మధ్యయుగ నగర కేంద్రాలు=== అనేక ఐరోపా మధ్యయుగ నగరాల గోడలచే చుట్టబడిన ప్రాంతం దాదాపు ఒక చదరపు కిలోమీటరుగా ఉంటుంది. ==ఒక చదరపు కిలోమీటరు గల ప్రాంతాలు== *పాత నగరం జెరూసలేం దాదాపు 1 చదరపు కిలోమీటరు విస్తీర్ణంలో ఉంది. *మిల్టన్ సైన్స్ పార్క్, ఆక్స్‌ఫర్డ్‌షైర్, UK. *మియెలెక్ ఇండస్ట్రియల్ పార్క్, మీలెక్, పోలాండ్. *గిల్డ్‌ఫోర్డ్ క్యాంపస్ ఆఫ్ గిల్డ్‌ఫోర్డ్ గ్రామర్ స్కూల్, సౌత్ గిల్డ్‌ఫోర్డ్, పశ్చిమ ఆస్ట్రేలియా. *సర్దార్ వల్లభాయ్ నేషనల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ (SVNIT), సూరత్, ఇండియా. *మారిషస్ తూర్పు తీరానికి సమీపంలో ఉన్న సెర్ఫ్స్ ద్వీపం. *పెంగ్ చౌ ద్వీపం, హాంగ్ కాంగ్.<ref>{{cite web |url=http://www.belmontgolf.com.au/layouts/mp_standard/Template.aspx?page=History|title=Belmont Golf Club, Lake Macquarie, History |work=web page |publisher=Belmont Golf Club |access-date=11 June 2012}}</ref><ref>{{cite web |url = http://www.chesterwalls.info/chestermap.html |title = Chester: A Virtual Stroll around the Walls |first = Steve |last = Howe |access-date = 7 October 2012}}</ref> ==మూలాలు== <references /> [[వర్గం:గణితం]] [[వర్గం:కొలతలు]] ebvtnct35sclkxnfzhcx0uab9nbbok4 3609652 3609650 2022-07-28T16:25:33Z MYADAM ABHILASH 104188 #WPWP,#WPWPTE 'చిత్రం చేర్చాను' wikitext text/x-wiki చదరపు మీటర్ ను వర్గం (స్క్వేర్) చేయగా వచ్చు ఫలితాన్ని '''చదరపు కిలోమీటరు''' లేదా '''స్క్వేర్ కిలోమీటర్''' అని అంటారు. దీనిని '''కిమీ<sup>2''' చే సూచిస్తారు. <u><small>ఒక చదరపు కిలోమీటర్ కు సమానమైనవి:</small></u> *1,000,000 చదరపు మీటర్లు (మీ²) *100 హెక్టార్లు ([[హెక్టారు|హెక్టార్లు]]) <u>సుమారు సమానంగా ఉండేవి</u>: *0.3861 చదరపు మైళ్లు *247.1 [[ఎకరం|ఎకరాలు]] <u>విలోమం:</u> *1 మీ² = 0.000001 (10⁻⁶) కిమీ<sup>2<sup/> *1 హెక్టార్ = 0.01 (10^-2) కిమీ<sup>2<sup/> *1 చదరపు మైలు = 2.5899 కిమీ² *1 ఎకరం = దాదాపు 0.004047 కిమీ² కిమీ² అంటే (కిమీ)² అని అర్థం, 3కిమీ² అంటే 3×(1,000మీ)² = 3,000,000 మీ2కి సమానం. ==ఉదాహరణలు== ===టోపోగ్రాఫికల్ మ్యాప్=== [[File:Caldey Island map 1952.jpg|thumb|300px|ఒక చరదరపు కిలోమీటర్ విస్తీర్ణంలో ఉన్న టోపోగ్రాఫికల్ మ్యాప్]] టోపోగ్రాఫికల్ మ్యాప్ గ్రిడ్‌లు మీటర్లలో గుర్తించబడి ఉంటాయి, గ్రిడ్ లైన్‌లు 1,000 మీటర్ల దూరంలో ఉంటాయి. అంటే ఒక చదరపు కిలోమీటర్ల విస్తీర్ణం ఒక గ్రిడ్ ఆక్రమించి ఉంటుంది. ===మధ్యయుగ నగర కేంద్రాలు=== అనేక ఐరోపా మధ్యయుగ నగరాల గోడలచే చుట్టబడిన ప్రాంతం దాదాపు ఒక చదరపు కిలోమీటరుగా ఉంటుంది. ==ఒక చదరపు కిలోమీటరు గల ప్రాంతాలు== *పాత నగరం జెరూసలేం దాదాపు 1 చదరపు కిలోమీటరు విస్తీర్ణంలో ఉంది. *మిల్టన్ సైన్స్ పార్క్, ఆక్స్‌ఫర్డ్‌షైర్, UK. *మియెలెక్ ఇండస్ట్రియల్ పార్క్, మీలెక్, పోలాండ్. *గిల్డ్‌ఫోర్డ్ క్యాంపస్ ఆఫ్ గిల్డ్‌ఫోర్డ్ గ్రామర్ స్కూల్, సౌత్ గిల్డ్‌ఫోర్డ్, పశ్చిమ ఆస్ట్రేలియా. *సర్దార్ వల్లభాయ్ నేషనల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ (SVNIT), సూరత్, ఇండియా. *మారిషస్ తూర్పు తీరానికి సమీపంలో ఉన్న సెర్ఫ్స్ ద్వీపం. *పెంగ్ చౌ ద్వీపం, హాంగ్ కాంగ్.<ref>{{cite web |url=http://www.belmontgolf.com.au/layouts/mp_standard/Template.aspx?page=History|title=Belmont Golf Club, Lake Macquarie, History |work=web page |publisher=Belmont Golf Club |access-date=11 June 2012}}</ref><ref>{{cite web |url = http://www.chesterwalls.info/chestermap.html |title = Chester: A Virtual Stroll around the Walls |first = Steve |last = Howe |access-date = 7 October 2012}}</ref> ==మూలాలు== <references /> [[వర్గం:గణితం]] [[వర్గం:కొలతలు]] r3f8u59y7pr7cvuyj6kgqbxqmwg8uxn 3609655 3609652 2022-07-28T16:30:56Z యర్రా రామారావు 28161 [[వర్గం:గణితం]] ను తీసివేసారు; [[వర్గం:గణిత శాస్త్రము]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి) wikitext text/x-wiki చదరపు మీటర్ ను వర్గం (స్క్వేర్) చేయగా వచ్చు ఫలితాన్ని '''చదరపు కిలోమీటరు''' లేదా '''స్క్వేర్ కిలోమీటర్''' అని అంటారు. దీనిని '''కిమీ<sup>2''' చే సూచిస్తారు. <u><small>ఒక చదరపు కిలోమీటర్ కు సమానమైనవి:</small></u> *1,000,000 చదరపు మీటర్లు (మీ²) *100 హెక్టార్లు ([[హెక్టారు|హెక్టార్లు]]) <u>సుమారు సమానంగా ఉండేవి</u>: *0.3861 చదరపు మైళ్లు *247.1 [[ఎకరం|ఎకరాలు]] <u>విలోమం:</u> *1 మీ² = 0.000001 (10⁻⁶) కిమీ<sup>2<sup/> *1 హెక్టార్ = 0.01 (10^-2) కిమీ<sup>2<sup/> *1 చదరపు మైలు = 2.5899 కిమీ² *1 ఎకరం = దాదాపు 0.004047 కిమీ² కిమీ² అంటే (కిమీ)² అని అర్థం, 3కిమీ² అంటే 3×(1,000మీ)² = 3,000,000 మీ2కి సమానం. ==ఉదాహరణలు== ===టోపోగ్రాఫికల్ మ్యాప్=== [[File:Caldey Island map 1952.jpg|thumb|300px|ఒక చరదరపు కిలోమీటర్ విస్తీర్ణంలో ఉన్న టోపోగ్రాఫికల్ మ్యాప్]] టోపోగ్రాఫికల్ మ్యాప్ గ్రిడ్‌లు మీటర్లలో గుర్తించబడి ఉంటాయి, గ్రిడ్ లైన్‌లు 1,000 మీటర్ల దూరంలో ఉంటాయి. అంటే ఒక చదరపు కిలోమీటర్ల విస్తీర్ణం ఒక గ్రిడ్ ఆక్రమించి ఉంటుంది. ===మధ్యయుగ నగర కేంద్రాలు=== అనేక ఐరోపా మధ్యయుగ నగరాల గోడలచే చుట్టబడిన ప్రాంతం దాదాపు ఒక చదరపు కిలోమీటరుగా ఉంటుంది. ==ఒక చదరపు కిలోమీటరు గల ప్రాంతాలు== *పాత నగరం జెరూసలేం దాదాపు 1 చదరపు కిలోమీటరు విస్తీర్ణంలో ఉంది. *మిల్టన్ సైన్స్ పార్క్, ఆక్స్‌ఫర్డ్‌షైర్, UK. *మియెలెక్ ఇండస్ట్రియల్ పార్క్, మీలెక్, పోలాండ్. *గిల్డ్‌ఫోర్డ్ క్యాంపస్ ఆఫ్ గిల్డ్‌ఫోర్డ్ గ్రామర్ స్కూల్, సౌత్ గిల్డ్‌ఫోర్డ్, పశ్చిమ ఆస్ట్రేలియా. *సర్దార్ వల్లభాయ్ నేషనల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ (SVNIT), సూరత్, ఇండియా. *మారిషస్ తూర్పు తీరానికి సమీపంలో ఉన్న సెర్ఫ్స్ ద్వీపం. *పెంగ్ చౌ ద్వీపం, హాంగ్ కాంగ్.<ref>{{cite web |url=http://www.belmontgolf.com.au/layouts/mp_standard/Template.aspx?page=History|title=Belmont Golf Club, Lake Macquarie, History |work=web page |publisher=Belmont Golf Club |access-date=11 June 2012}}</ref><ref>{{cite web |url = http://www.chesterwalls.info/chestermap.html |title = Chester: A Virtual Stroll around the Walls |first = Steve |last = Howe |access-date = 7 October 2012}}</ref> ==మూలాలు== <references /> [[వర్గం:గణిత శాస్త్రము]] [[వర్గం:కొలతలు]] sdv77qkn63y21uj6o0zmo966tl4tunw 3609657 3609655 2022-07-28T16:31:40Z యర్రా రామారావు 28161 wikitext text/x-wiki చదరపు మీటర్ ను వర్గం (స్క్వేర్) చేయగా వచ్చు ఫలితాన్ని '''చదరపు కిలోమీటరు''' లేదా '''స్క్వేర్ కిలోమీటర్''' అని అంటారు. దీనిని '''కిమీ<sup>2''' చే సూచిస్తారు. <u><small>ఒక చదరపు కిలోమీటర్ కు సమానమైనవి:</small></u> *1,000,000 చదరపు మీటర్లు (మీ²) *100 హెక్టార్లు ([[హెక్టారు|హెక్టార్లు]]) <u>సుమారు సమానంగా ఉండేవి</u>: *0.3861 చదరపు మైళ్లు *247.1 [[ఎకరం|ఎకరాలు]] <u>విలోమం:</u> *1 మీ² = 0.000001 (10⁻⁶) కిమీ<sup>2<sup/> *1 హెక్టార్ = 0.01 (10^-2) కిమీ<sup>2<sup/> *1 చదరపు మైలు = 2.5899 కిమీ² *1 ఎకరం = దాదాపు 0.004047 కిమీ² కిమీ² అంటే (కిమీ)² అని అర్థం, 3కిమీ² అంటే 3×(1,000మీ)² = 3,000,000 మీ2కి సమానం. ==ఉదాహరణలు== ===టోపోగ్రాఫికల్ మ్యాప్=== [[File:Caldey Island map 1952.jpg|thumb|300px|ఒక చదరపు కిలోమీటర్ విస్తీర్ణంలో ఉన్న టోపోగ్రాఫికల్ మ్యాప్]] టోపోగ్రాఫికల్ మ్యాప్ గ్రిడ్‌లు మీటర్లలో గుర్తించబడి ఉంటాయి, గ్రిడ్ లైన్‌లు 1,000 మీటర్ల దూరంలో ఉంటాయి. అంటే ఒక చదరపు కిలోమీటర్ల విస్తీర్ణం ఒక గ్రిడ్ ఆక్రమించి ఉంటుంది. ===మధ్యయుగ నగర కేంద్రాలు=== అనేక ఐరోపా మధ్యయుగ నగరాల గోడలచే చుట్టబడిన ప్రాంతం దాదాపు ఒక చదరపు కిలోమీటరుగా ఉంటుంది. ==ఒక చదరపు కిలోమీటరు గల ప్రాంతాలు== *పాత నగరం జెరూసలేం దాదాపు 1 చదరపు కిలోమీటరు విస్తీర్ణంలో ఉంది. *మిల్టన్ సైన్స్ పార్క్, ఆక్స్‌ఫర్డ్‌షైర్, UK. *మియెలెక్ ఇండస్ట్రియల్ పార్క్, మీలెక్, పోలాండ్. *గిల్డ్‌ఫోర్డ్ క్యాంపస్ ఆఫ్ గిల్డ్‌ఫోర్డ్ గ్రామర్ స్కూల్, సౌత్ గిల్డ్‌ఫోర్డ్, పశ్చిమ ఆస్ట్రేలియా. *సర్దార్ వల్లభాయ్ నేషనల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ (SVNIT), సూరత్, ఇండియా. *మారిషస్ తూర్పు తీరానికి సమీపంలో ఉన్న సెర్ఫ్స్ ద్వీపం. *పెంగ్ చౌ ద్వీపం, హాంగ్ కాంగ్.<ref>{{cite web |url=http://www.belmontgolf.com.au/layouts/mp_standard/Template.aspx?page=History|title=Belmont Golf Club, Lake Macquarie, History |work=web page |publisher=Belmont Golf Club |access-date=11 June 2012}}</ref><ref>{{cite web |url = http://www.chesterwalls.info/chestermap.html |title = Chester: A Virtual Stroll around the Walls |first = Steve |last = Howe |access-date = 7 October 2012}}</ref> ==మూలాలు== <references /> [[వర్గం:గణిత శాస్త్రము]] [[వర్గం:కొలతలు]] jg1a8hnnvj148mqzs3gs9e76dxuwfxk 3609864 3609657 2022-07-29T07:07:13Z యర్రా రామారావు 28161 యర్రా రామారావు, [[చదరపు కిలోమీటరు]] పేజీని [[చ.కి.మీ= m²]] కు తరలించారు wikitext text/x-wiki చదరపు మీటర్ ను వర్గం (స్క్వేర్) చేయగా వచ్చు ఫలితాన్ని '''చదరపు కిలోమీటరు''' లేదా '''స్క్వేర్ కిలోమీటర్''' అని అంటారు. దీనిని '''కిమీ<sup>2''' చే సూచిస్తారు. <u><small>ఒక చదరపు కిలోమీటర్ కు సమానమైనవి:</small></u> *1,000,000 చదరపు మీటర్లు (మీ²) *100 హెక్టార్లు ([[హెక్టారు|హెక్టార్లు]]) <u>సుమారు సమానంగా ఉండేవి</u>: *0.3861 చదరపు మైళ్లు *247.1 [[ఎకరం|ఎకరాలు]] <u>విలోమం:</u> *1 మీ² = 0.000001 (10⁻⁶) కిమీ<sup>2<sup/> *1 హెక్టార్ = 0.01 (10^-2) కిమీ<sup>2<sup/> *1 చదరపు మైలు = 2.5899 కిమీ² *1 ఎకరం = దాదాపు 0.004047 కిమీ² కిమీ² అంటే (కిమీ)² అని అర్థం, 3కిమీ² అంటే 3×(1,000మీ)² = 3,000,000 మీ2కి సమానం. ==ఉదాహరణలు== ===టోపోగ్రాఫికల్ మ్యాప్=== [[File:Caldey Island map 1952.jpg|thumb|300px|ఒక చదరపు కిలోమీటర్ విస్తీర్ణంలో ఉన్న టోపోగ్రాఫికల్ మ్యాప్]] టోపోగ్రాఫికల్ మ్యాప్ గ్రిడ్‌లు మీటర్లలో గుర్తించబడి ఉంటాయి, గ్రిడ్ లైన్‌లు 1,000 మీటర్ల దూరంలో ఉంటాయి. అంటే ఒక చదరపు కిలోమీటర్ల విస్తీర్ణం ఒక గ్రిడ్ ఆక్రమించి ఉంటుంది. ===మధ్యయుగ నగర కేంద్రాలు=== అనేక ఐరోపా మధ్యయుగ నగరాల గోడలచే చుట్టబడిన ప్రాంతం దాదాపు ఒక చదరపు కిలోమీటరుగా ఉంటుంది. ==ఒక చదరపు కిలోమీటరు గల ప్రాంతాలు== *పాత నగరం జెరూసలేం దాదాపు 1 చదరపు కిలోమీటరు విస్తీర్ణంలో ఉంది. *మిల్టన్ సైన్స్ పార్క్, ఆక్స్‌ఫర్డ్‌షైర్, UK. *మియెలెక్ ఇండస్ట్రియల్ పార్క్, మీలెక్, పోలాండ్. *గిల్డ్‌ఫోర్డ్ క్యాంపస్ ఆఫ్ గిల్డ్‌ఫోర్డ్ గ్రామర్ స్కూల్, సౌత్ గిల్డ్‌ఫోర్డ్, పశ్చిమ ఆస్ట్రేలియా. *సర్దార్ వల్లభాయ్ నేషనల్ ఇన్‌స్టిట్యూట్ ఆఫ్ టెక్నాలజీ (SVNIT), సూరత్, ఇండియా. *మారిషస్ తూర్పు తీరానికి సమీపంలో ఉన్న సెర్ఫ్స్ ద్వీపం. *పెంగ్ చౌ ద్వీపం, హాంగ్ కాంగ్.<ref>{{cite web |url=http://www.belmontgolf.com.au/layouts/mp_standard/Template.aspx?page=History|title=Belmont Golf Club, Lake Macquarie, History |work=web page |publisher=Belmont Golf Club |access-date=11 June 2012}}</ref><ref>{{cite web |url = http://www.chesterwalls.info/chestermap.html |title = Chester: A Virtual Stroll around the Walls |first = Steve |last = Howe |access-date = 7 October 2012}}</ref> ==మూలాలు== <references /> [[వర్గం:గణిత శాస్త్రము]] [[వర్గం:కొలతలు]] jg1a8hnnvj148mqzs3gs9e76dxuwfxk 6 354663 3609648 2022-07-28T16:21:10Z స్వరలాసిక 13980 {{Non-free use rationale poster | Article = జగత్ జెంత్రీలు | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది జగత్ జెంత్రీలు అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/CC... wikitext text/x-wiki == సారాంశం == {{Non-free use rationale poster | Article = జగత్ జెంత్రీలు | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది జగత్ జెంత్రీలు అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/CCR/1 | Portion = పూర్తి భాగం | Low resolution = అవును | Purpose = Infobox | Replaceability = మార్చవచ్చు. | Other information = }} == లైసెన్సింగ్ == {{సినిమా పోస్టరు}} cly7y68pcvc288mpy10vpvlk83v7hp1 6 354664 3609653 2022-07-28T16:29:15Z స్వరలాసిక 13980 {{Non-free use rationale poster | Article = జేమ్స్ బాండ్ 777 | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది జేమ్స్ బాండ్ 777 అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documen... wikitext text/x-wiki == సారాంశం == {{Non-free use rationale poster | Article = జేమ్స్ బాండ్ 777 | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది జేమ్స్ బాండ్ 777 అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/CBY/1 | Portion = పూర్తి భాగం | Low resolution = అవును | Purpose = Infobox | Replaceability = మార్చవచ్చు. | Other information = }} == లైసెన్సింగ్ == {{సినిమా పోస్టరు}} oh2dwhk5emhzwsp7niflowdw1fqvhy3 3609654 3609653 2022-07-28T16:29:51Z స్వరలాసిక 13980 /* సారాంశం */ wikitext text/x-wiki == సారాంశం == {{Non-free use rationale poster | Article = జేమ్స్ బాండ్ 777 | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది జేమ్స్ బాండ్ 777 అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/CVG/1 | Portion = పూర్తి భాగం | Low resolution = అవును | Purpose = Infobox | Replaceability = మార్చవచ్చు. | Other information = }} == లైసెన్సింగ్ == {{సినిమా పోస్టరు}} 7l7g6jbwq24r91v9s9hc5v45tukpabj 0 354665 3609662 2022-07-28T16:54:04Z యర్రా రామారావు 28161 దారిమార్పు కొరకుసృష్టించాను wikitext text/x-wiki #దారిమార్పు [[చదరపు కిలోమీటరు]] ct166q4oo1aarxg58myxs2zl7qcdr0k 6 354666 3609668 2022-07-28T17:02:22Z స్వరలాసిక 13980 {{Non-free use rationale poster | Article = కథానాయకురాలు | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది కథానాయకురాలు అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/CXM/1... wikitext text/x-wiki == సారాంశం == {{Non-free use rationale poster | Article = కథానాయకురాలు | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది కథానాయకురాలు అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/CXM/1 | Portion = పూర్తి భాగం | Low resolution = అవును | Purpose = Infobox | Replaceability = మార్చవచ్చు. | Other information = }} == లైసెన్సింగ్ == {{సినిమా పోస్టరు}} gvpldbz1e24vvzl2n23vy4sa3pd0ok8 0 354667 3609672 2022-07-28T17:09:50Z యర్రా రామారావు 28161 యర్రా రామారావు, [[ఘణపూర్ (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)]] పేజీని [[ఘనపూర్ (జయశంకర్ జిల్లా)]] కు తరలించారు: మరింత మెరుగైన పేరు wikitext text/x-wiki #దారిమార్పు [[ఘనపూర్ (జయశంకర్ జిల్లా)]] k8r21bgmlbwy8v9gd2s9ldo7uuhqpn7 6 354668 3609676 2022-07-28T17:25:25Z స్వరలాసిక 13980 {{Non-free use rationale poster | Article = కత్తికి కంకణం | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది కత్తికి కంకణం అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/CXP/... wikitext text/x-wiki == సారాంశం == {{Non-free use rationale poster | Article = కత్తికి కంకణం | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది కత్తికి కంకణం అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/CXP/1 | Portion = పూర్తి భాగం | Low resolution = అవును | Purpose = Infobox | Replaceability = మార్చవచ్చు. | Other information = }} == లైసెన్సింగ్ == {{సినిమా పోస్టరు}} ay3ph98wxp4tb2kubt1ai9b6dznffxk 6 354669 3609689 2022-07-28T18:13:56Z Pranayraj1985 29393 పోలీస్ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ wikitext text/x-wiki == సారాంశం == పోలీస్ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ == లైసెన్సింగ్ == {{Non-free fair use in}} 96h0tmr3ihs70ca7o7s3lf65fhy0rex 3609692 3609689 2022-07-28T18:22:12Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki == సారాంశం == {{Non-free use rationale | Description =పోలీస్ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ | Article =పోలీస్ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ | Use = Infobox | Media =పోలీస్ కమాండ్ కంట్రోల్ సెంటర్ | Owner = | Source = [https://www.thehansindia.com/telangana/telangana-police-command-control-center-in-hyderabad-to-be-inaugurated-in-february-727014?infinitescroll=1 Telangana: Police Command Control Center in Hyderabad to be inaugurated in February (www.thehansindia.com)] | Portion = పూర్తి | Low_resolution = తక్కువ, మూలంలో తక్కువ విభాజకత మాత్రమే వుంది. | Purpose = వ్యాసపు విషయం గురించి తెలపటానికి | Replaceability = ఒకవేళ స్వేచ్ఛానకలుహక్కుల చిత్రం లభ్యమైతే మార్చవచ్చు. }} == లైసెన్సింగ్ == {{Non-free fair use in|image has rationale=yes}} ehwilc3n7qqves0fw12u77h0kq44ug8 2 354670 3609695 2022-07-28T18:43:52Z MdsShakil 106526 MdsShakil, [[వాడుకరి:MMessine19]] పేజీని [[వాడుకరి:LissajousCurve]] కు తరలించారు: Automatically moved page while renaming the user "[[Special:CentralAuth/MMessine19|MMessine19]]" to "[[Special:CentralAuth/LissajousCurve|LissajousCurve]]" wikitext text/x-wiki #దారిమార్పు [[వాడుకరి:LissajousCurve]] 1pni6ayr6w1ta79dixnh0asl1inpos2 3 354671 3609696 2022-07-28T18:43:52Z MdsShakil 106526 MdsShakil, [[వాడుకరి చర్చ:MMessine19]] పేజీని [[వాడుకరి చర్చ:LissajousCurve]] కు తరలించారు: Automatically moved page while renaming the user "[[Special:CentralAuth/MMessine19|MMessine19]]" to "[[Special:CentralAuth/LissajousCurve|LissajousCurve]]" wikitext text/x-wiki #దారిమార్పు [[వాడుకరి చర్చ:LissajousCurve]] 9fnq1yg5vkvlv5bi3la9ih93osdh9az 3 354672 3609699 2022-07-29T00:37:06Z Nrgullapalli 11739 వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]]) wikitext text/x-wiki ==స్వాగతం== <!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --> <div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;"> <div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">LibrarianViper గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div> LibrarianViper గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు. {{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;"> వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}} * తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి. * "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. * వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? * చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. * వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి. * వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి. * వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. ---- ఇకపోతే.. * ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి. * ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు. * [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. ------ * తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి. * ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి. * వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit&section=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు. తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &nbsp;<!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 00:37, 29 జూలై 2022 (UTC) cf4w4hmjl7fgjpxzh2rp5euxlkbnbey 3 354673 3609700 2022-07-29T00:37:30Z Nrgullapalli 11739 వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]]) wikitext text/x-wiki ==స్వాగతం== <!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --> <div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;"> <div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">Eswar AcDc గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div> Eswar AcDc గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు. {{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;"> వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}} * తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి. * "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. * వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? * చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. * వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి. * వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి. * వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. ---- ఇకపోతే.. * ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి. * ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు. * [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. ------ * తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి. * ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి. * వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit&section=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు. తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &nbsp;<!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 00:37, 29 జూలై 2022 (UTC) 3lcy1yrag42r99l4si7ssebs6964qly 3 354674 3609701 2022-07-29T00:37:57Z Nrgullapalli 11739 వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]]) wikitext text/x-wiki ==స్వాగతం== <!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --> <div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;"> <div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">Teddy910208 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div> Teddy910208 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు. {{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;"> వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}} * తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి. * "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. * వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? * చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. * వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి. * వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి. * వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. ---- ఇకపోతే.. * ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి. * ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు. * [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. ------ * తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి. * ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి. * వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit&section=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు. తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &nbsp;<!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 00:37, 29 జూలై 2022 (UTC) 7ht6usvbx2q25n9745db2dkksdqgs70 3 354675 3609702 2022-07-29T00:38:19Z Nrgullapalli 11739 వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]]) wikitext text/x-wiki ==స్వాగతం== <!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --> <div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;"> <div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">Loveness1810 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div> Loveness1810 గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు. {{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;"> వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}} * తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి. * "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. * వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? * చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. * వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి. * వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి. * వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. ---- ఇకపోతే.. * ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి. * ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు. * [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. ------ * తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి. * ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి. * వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit&section=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు. తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &nbsp;<!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 00:38, 29 జూలై 2022 (UTC) rbwmazf59qqtbaxr8kbckpsdu9neyce 3 354676 3609703 2022-07-29T00:38:48Z Nrgullapalli 11739 వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]]) wikitext text/x-wiki ==స్వాగతం== <!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --> <div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;"> <div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">M.Nithin kumar గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div> M.Nithin kumar గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు. {{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;"> వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}} * తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి. * "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. * వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? * చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. * వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి. * వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి. * వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. ---- ఇకపోతే.. * ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి. * ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు. * [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. ------ * తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి. * ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి. * వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit&section=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు. తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &nbsp;<!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 00:38, 29 జూలై 2022 (UTC) k4nlirzk1waub8vcdac6lfqvge5q07q 3 354677 3609704 2022-07-29T00:39:11Z Nrgullapalli 11739 వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]]) wikitext text/x-wiki ==స్వాగతం== <!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --> <div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;"> <div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">Gstanuku గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div> Gstanuku గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు. {{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;"> వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}} * తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి. * "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. * వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? * చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. * వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి. * వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి. * వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. ---- ఇకపోతే.. * ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి. * ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు. * [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. ------ * తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి. * ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి. * వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit&section=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు. తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &nbsp;<!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 00:39, 29 జూలై 2022 (UTC) j2lbrg2cg4e0veq75p525eqtebeilf2 3 354678 3609705 2022-07-29T00:39:32Z Nrgullapalli 11739 వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]]) wikitext text/x-wiki ==స్వాగతం== <!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --> <div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;"> <div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">Dablaset గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div> Dablaset గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు. {{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;"> వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}} * తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి. * "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. * వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? * చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. * వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి. * వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి. * వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. ---- ఇకపోతే.. * ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి. * ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు. * [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. ------ * తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి. * ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి. * వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit&section=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు. తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &nbsp;<!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 00:39, 29 జూలై 2022 (UTC) fjg05xw1prpkjpwfs3ceuiok1rfce19 3 354679 3609706 2022-07-29T00:39:59Z Nrgullapalli 11739 వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]]) wikitext text/x-wiki ==స్వాగతం== <!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --> <div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;"> <div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">Grabnaukri గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div> Grabnaukri గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు. {{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;"> వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}} * తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి. * "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. * వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? * చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. * వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి. * వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి. * వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. ---- ఇకపోతే.. * ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి. * ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు. * [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. ------ * తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి. * ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి. * వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit&section=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు. తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &nbsp;<!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 00:39, 29 జూలై 2022 (UTC) igg34fpls5mtubyztrlsjn914fkx6eq 3 354680 3609707 2022-07-29T00:40:22Z Nrgullapalli 11739 వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]]) wikitext text/x-wiki ==స్వాగతం== <!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --> <div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;"> <div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">Meghanatulasi గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div> Meghanatulasi గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు. {{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;"> వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}} * తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి. * "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. * వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? * చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. * వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి. * వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి. * వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. ---- ఇకపోతే.. * ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి. * ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు. * [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. ------ * తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి. * ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి. * వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit&section=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు. తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &nbsp;<!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 00:40, 29 జూలై 2022 (UTC) lx07gy2i8m12wgucpg28t0mqti7ugkx 3 354681 3609708 2022-07-29T00:40:46Z Nrgullapalli 11739 వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]]) wikitext text/x-wiki ==స్వాగతం== <!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --> <div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;"> <div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">Ash kuchp గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div> Ash kuchp గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు. {{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;"> వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}} * తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి. * "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. * వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? * చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. * వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి. * వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి. * వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. ---- ఇకపోతే.. * ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి. * ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు. * [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. ------ * తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి. * ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి. * వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit&section=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు. తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &nbsp;<!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 00:40, 29 జూలై 2022 (UTC) 3qmepyy20pu6tujrd41e2p09y6chahz 3 354682 3609709 2022-07-29T00:41:11Z Nrgullapalli 11739 వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]]) wikitext text/x-wiki ==స్వాగతం== <!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --> <div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;"> <div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">SuryaTvTelugu గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div> SuryaTvTelugu గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు. {{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;"> వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}} * తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి. * "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. * వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? * చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. * వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి. * వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి. * వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. ---- ఇకపోతే.. * ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి. * ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు. * [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. ------ * తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి. * ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి. * వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit&section=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు. తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &nbsp;<!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 00:41, 29 జూలై 2022 (UTC) 3w3c9wbim961v6lez89u799e1gqqdb0 6 354683 3609711 2022-07-29T01:03:59Z స్వరలాసిక 13980 {{Non-free use rationale poster | Article = కూతురు కోడలు | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది కూతురు కోడలు అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/CZA/1... wikitext text/x-wiki == సారాంశం == {{Non-free use rationale poster | Article = కూతురు కోడలు | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది కూతురు కోడలు అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/CZA/1 | Portion = పూర్తి భాగం | Low resolution = అవును | Purpose = Infobox | Replaceability = మార్చవచ్చు. | Other information = }} == లైసెన్సింగ్ == {{సినిమా పోస్టరు}} 0go8nv5m2b6zriqlizsbau7msga34bp 6 354684 3609713 2022-07-29T01:14:23Z స్వరలాసిక 13980 {{Non-free use rationale poster | Article = మనసు మాంగల్యం | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది మనసు మాంగల్యం అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/CEK/... wikitext text/x-wiki == సారాంశం == {{Non-free use rationale poster | Article = మనసు మాంగల్యం | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది మనసు మాంగల్యం అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/CEK/1 | Portion = పూర్తి భాగం | Low resolution = అవును | Purpose = Infobox | Replaceability = మార్చవచ్చు. | Other information = }} == లైసెన్సింగ్ == {{సినిమా పోస్టరు}} pkti5c06uihgfkil38w51zdjauvefz2 6 354685 3609715 2022-07-29T01:24:12Z స్వరలాసిక 13980 {{Non-free use rationale poster | Article = మాస్టర్ కిలాడి | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది మాస్టర్ కిలాడి అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/DB... wikitext text/x-wiki == సారాంశం == {{Non-free use rationale poster | Article = మాస్టర్ కిలాడి | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది మాస్టర్ కిలాడి అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/DBY/10 | Portion = పూర్తి భాగం | Low resolution = అవును | Purpose = Infobox | Replaceability = మార్చవచ్చు. | Other information = }} == లైసెన్సింగ్ == {{సినిమా పోస్టరు}} 9q62utkfz0xw2wy6z0kwbrx89zh634e 6 354686 3609720 2022-07-29T02:24:10Z స్వరలాసిక 13980 {{Non-free use rationale poster | Article = మట్టిలో మాణిక్యం | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది మట్టిలో మాణిక్యం అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/document... wikitext text/x-wiki == సారాంశం == {{Non-free use rationale poster | Article = మట్టిలో మాణిక్యం | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది మట్టిలో మాణిక్యం అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/DCA/1 | Portion = పూర్తి భాగం | Low resolution = అవును | Purpose = Infobox | Replaceability = మార్చవచ్చు. | Other information = }} == లైసెన్సింగ్ == {{సినిమా పోస్టరు}} rqtsnclo8a6vyy3ougws299hihi4v7f 6 354687 3609723 2022-07-29T02:29:21Z స్వరలాసిక 13980 {{Non-free use rationale poster | Article = మూగ ప్రేమ | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది మూగ ప్రేమ అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/DCX/1 | Port... wikitext text/x-wiki == సారాంశం == {{Non-free use rationale poster | Article = మూగ ప్రేమ | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది మూగ ప్రేమ అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/DCX/1 | Portion = పూర్తి భాగం | Low resolution = అవును | Purpose = Infobox | Replaceability = మార్చవచ్చు. | Other information = }} == లైసెన్సింగ్ == {{సినిమా పోస్టరు}} b2zrfe1bgczn6a8wurag8g6m38vd7pn 6 354688 3609726 2022-07-29T02:35:36Z స్వరలాసిక 13980 {{Non-free use rationale poster | Article = నేనూ మనిషినే | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది నేనూ మనిషినే అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/DEG/1... wikitext text/x-wiki == సారాంశం == {{Non-free use rationale poster | Article = నేనూ మనిషినే | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది నేనూ మనిషినే అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/DEG/1 | Portion = పూర్తి భాగం | Low resolution = అవును | Purpose = Infobox | Replaceability = మార్చవచ్చు. | Other information = }} == లైసెన్సింగ్ == {{సినిమా పోస్టరు}} 3sfkqr7dennjb8on7lo5lwjqsjzff1n 6 354689 3609729 2022-07-29T02:48:54Z స్వరలాసిక 13980 {{Non-free use rationale poster | Article = పట్టుకుంటే లక్ష | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది పట్టుకుంటే లక్ష అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/... wikitext text/x-wiki == సారాంశం == {{Non-free use rationale poster | Article = పట్టుకుంటే లక్ష | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది పట్టుకుంటే లక్ష అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/CAH/1 | Portion = పూర్తి భాగం | Low resolution = అవును | Purpose = Infobox | Replaceability = మార్చవచ్చు. | Other information = }} == లైసెన్సింగ్ == {{సినిమా పోస్టరు}} 4u1sge84jwkjh8upgffsobkde0c70ld 6 354690 3609731 2022-07-29T02:55:12Z స్వరలాసిక 13980 {{Non-free use rationale poster | Article = ప్రేమజీవులు | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది ప్రేమజీవులు అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/DHY/1 |... wikitext text/x-wiki == సారాంశం == {{Non-free use rationale poster | Article = ప్రేమజీవులు | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది ప్రేమజీవులు అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/DHY/1 | Portion = పూర్తి భాగం | Low resolution = అవును | Purpose = Infobox | Replaceability = మార్చవచ్చు. | Other information = }} == లైసెన్సింగ్ == {{సినిమా పోస్టరు}} hcatev08qhszpmjozpsbsogprhbd60f 6 354691 3609733 2022-07-29T03:00:43Z స్వరలాసిక 13980 {{Non-free use rationale poster | Article = రైతుబిడ్డ (1971 సినిమా) | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది రైతుబిడ్డ అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/document... wikitext text/x-wiki == సారాంశం == {{Non-free use rationale poster | Article = రైతుబిడ్డ (1971 సినిమా) | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది రైతుబిడ్డ అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/HQX/0,0,492,726 | Portion = పూర్తి భాగం | Low resolution = అవును | Purpose = Infobox | Replaceability = మార్చవచ్చు. | Other information = }} == లైసెన్సింగ్ == {{సినిమా పోస్టరు}} 9iognfnr4fvq7t9kk8oz0gh8a2xjm4s 6 354692 3609740 2022-07-29T03:34:08Z స్వరలాసిక 13980 {{Non-free use rationale poster | Article = రామాలయం (సినిమా) | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది రామాలయం అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/CAO/1... wikitext text/x-wiki == సారాంశం == {{Non-free use rationale poster | Article = రామాలయం (సినిమా) | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది రామాలయం అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/CAO/1 | Portion = పూర్తి భాగం | Low resolution = అవును | Purpose = Infobox | Replaceability = మార్చవచ్చు. | Other information = }} == లైసెన్సింగ్ == {{సినిమా పోస్టరు}} pnlr0x59bp4jm0an3lqlpy87ypk20iu 6 354693 3609742 2022-07-29T03:40:11Z స్వరలాసిక 13980 {{Non-free use rationale poster | Article = రంగేళీ రాజా | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది రంగేళీ రాజా అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/CAP/1 |... wikitext text/x-wiki == సారాంశం == {{Non-free use rationale poster | Article = రంగేళీ రాజా | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది రంగేళీ రాజా అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/CAP/1 | Portion = పూర్తి భాగం | Low resolution = అవును | Purpose = Infobox | Replaceability = మార్చవచ్చు. | Other information = }} == లైసెన్సింగ్ == {{సినిమా పోస్టరు}} dwouheegt9bij44fe3a4nvqw22hv3wl 6 354694 3609746 2022-07-29T03:45:19Z స్వరలాసిక 13980 {{Non-free use rationale poster | Article = రౌడీలకు రౌడీలు | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది రౌడీలకు రౌడీలు అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/DK... wikitext text/x-wiki == సారాంశం == {{Non-free use rationale poster | Article = రౌడీలకు రౌడీలు | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది రౌడీలకు రౌడీలు అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/DKI/1 | Portion = పూర్తి భాగం | Low resolution = అవును | Purpose = Infobox | Replaceability = మార్చవచ్చు. | Other information = }} == లైసెన్సింగ్ == {{సినిమా పోస్టరు}} jgjmh8j9lkyn2vthy7ma3t35qcd675d 6 354695 3609749 2022-07-29T03:50:57Z స్వరలాసిక 13980 {{Non-free use rationale poster | Article = సిసింద్రీ చిట్టిబాబు | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది సిసింద్రీ చిట్టిబాబు అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/... wikitext text/x-wiki == సారాంశం == {{Non-free use rationale poster | Article = సిసింద్రీ చిట్టిబాబు | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది సిసింద్రీ చిట్టిబాబు అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/CIT/1 | Portion = పూర్తి భాగం | Low resolution = అవును | Purpose = Infobox | Replaceability = మార్చవచ్చు. | Other information = }} == లైసెన్సింగ్ == {{సినిమా పోస్టరు}} mau1wzcozgk8ayoz04bfe0kfxrig1m1 0 354696 3609757 2022-07-29T04:22:50Z యర్రా రామారావు 28161 యర్రా రామారావు, [[టేకుమట్ల (గ్రామం)]] పేజీని [[టేకుమట్ల (టేకుమట్ల)]] కు తరలించారు: మరింత మెరుగైన పేరు wikitext text/x-wiki #దారిమార్పు [[టేకుమట్ల (టేకుమట్ల)]] rg1wf9eeey78rnftq27e043kptpyh0h 1 354697 3609759 2022-07-29T04:22:51Z యర్రా రామారావు 28161 యర్రా రామారావు, [[చర్చ:టేకుమట్ల (గ్రామం)]] పేజీని [[చర్చ:టేకుమట్ల (టేకుమట్ల)]] కు తరలించారు: మరింత మెరుగైన పేరు wikitext text/x-wiki #దారిమార్పు [[చర్చ:టేకుమట్ల (టేకుమట్ల)]] b3y38uonwb91uua96ckjjztpff1un82 0 354698 3609768 2022-07-29T04:32:07Z Pranayraj1985 29393 [[WP:AES|←]]Created page with ''''ఆందోల్ - జోగిపేట రెవెన్యూ డివిజను''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి జిల్లా]]లోని ఒక [[పరిపాలనా విభాగం]].' wikitext text/x-wiki '''ఆందోల్ - జోగిపేట రెవెన్యూ డివిజను''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి జిల్లా]]లోని ఒక [[పరిపాలనా విభాగం]]. 41560iphz5xw3ub0ch4bvqmmp9vx1vo 3609769 3609768 2022-07-29T04:32:27Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki '''ఆందోల్ - జోగిపేట రెవెన్యూ డివిజను''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి జిల్లా]]లోని ఒక [[పరిపాలనా విభాగం]]. == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా]] [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా రెవెన్యూ డివిజన్లు]] lc6bb6h6uwa1va1ptsudf74oawh4xuy 3609770 3609769 2022-07-29T04:32:47Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki '''ఆందోల్ - జోగిపేట రెవెన్యూ డివిజను''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి జిల్లా]]లోని ఒక [[పరిపాలనా విభాగం]]. సంగారెడ్డి జిల్లాలోవున్న నాలుగు [[తెలంగాణ రెవెన్యూ డివిజన్లు జాబితా|రెవెన్యూ డివిజన్లలో]] ఇది ఒకటి.<ref>{{Cite web|title=Revenue Divisions {{!}} District Sangareddy, Government of Telangana {{!}} India|url=https://sangareddy.telangana.gov.in/revenue-divisions/|archive-url=https://web.archive.org/web/20210620162412/https://sangareddy.telangana.gov.in/revenue-divisions/|archive-date=2021-06-20|access-date=2022-07-29|website=www.sangareddy.telangana.gov.in|language=en}}</ref> == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా]] [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా రెవెన్యూ డివిజన్లు]] 5tc5w4i376irt4wcwt71e6nflb8kcv3 3609771 3609770 2022-07-29T04:33:39Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki '''ఆందోల్ - జోగిపేట రెవెన్యూ డివిజను''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి జిల్లా]]లోని ఒక [[పరిపాలనా విభాగం]]. సంగారెడ్డి జిల్లాలోవున్న నాలుగు [[తెలంగాణ రెవెన్యూ డివిజన్లు జాబితా|రెవెన్యూ డివిజన్లలో]] ఇది ఒకటి.<ref>{{Cite web|title=Revenue Divisions {{!}} District Sangareddy, Government of Telangana {{!}} India|url=https://sangareddy.telangana.gov.in/revenue-divisions/|archive-url=https://web.archive.org/web/20210620162412/https://sangareddy.telangana.gov.in/revenue-divisions/|archive-date=2021-06-20|access-date=2022-07-29|website=www.sangareddy.telangana.gov.in|language=en}}</ref> ఈ డివిజను పరిపాలనలో [[మండలం|4 మండలాలు]] ఉన్నాయి.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 224 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా]] [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా రెవెన్యూ డివిజన్లు]] oejye13f0c3xwztqspr1olo6wkrecyg 3609773 3609771 2022-07-29T04:39:59Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki '''ఆందోల్ - జోగిపేట రెవెన్యూ డివిజను''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి జిల్లా]]లోని ఒక [[పరిపాలనా విభాగం]]. సంగారెడ్డి జిల్లాలోవున్న నాలుగు [[తెలంగాణ రెవెన్యూ డివిజన్లు జాబితా|రెవెన్యూ డివిజన్లలో]] ఇది ఒకటి.<ref>{{Cite web|title=Revenue Divisions {{!}} District Sangareddy, Government of Telangana {{!}} India|url=https://sangareddy.telangana.gov.in/revenue-divisions/|archive-url=https://web.archive.org/web/20210620162412/https://sangareddy.telangana.gov.in/revenue-divisions/|archive-date=2021-06-20|access-date=2022-07-29|website=www.sangareddy.telangana.gov.in|language=en}}</ref> ఈ డివిజను పరిపాలనలో [[మండలం|4 మండలాలు]] ఉన్నాయి.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 224 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> ఈ డివిజను ప్రధాన కార్యాలయం [[నారాయణఖేడ్]] పట్టణంలో ఉంది. 2020 జూలైలో రెవెన్యూ డివిజను పరిధి సవరించబడింది. == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా]] [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా రెవెన్యూ డివిజన్లు]] oter3419zug3x6r03zxwkj4qim1hcnm 3609775 3609773 2022-07-29T04:42:30Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki '''ఆందోల్ - జోగిపేట రెవెన్యూ డివిజను''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి జిల్లా]]లోని ఒక [[పరిపాలనా విభాగం]]. సంగారెడ్డి జిల్లాలోవున్న నాలుగు [[తెలంగాణ రెవెన్యూ డివిజన్లు జాబితా|రెవెన్యూ డివిజన్లలో]] ఇది ఒకటి.<ref>{{Cite web|title=Revenue Divisions {{!}} District Sangareddy, Government of Telangana {{!}} India|url=https://sangareddy.telangana.gov.in/revenue-divisions/|archive-url=https://web.archive.org/web/20210620162412/https://sangareddy.telangana.gov.in/revenue-divisions/|archive-date=2021-06-20|access-date=2022-07-29|website=www.sangareddy.telangana.gov.in|language=en}}</ref> ఈ డివిజను పరిపాలనలో [[మండలం|4 మండలాలు]] ఉన్నాయి.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 224 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> ఈ డివిజను ప్రధాన కార్యాలయం [[నారాయణఖేడ్]] పట్టణంలో ఉంది. 2020 జూలైలో రెవెన్యూ డివిజను పరిధి సవరించబడింది.<ref>{{cite web|date=2022-07-23|title=Andole-Jogipet is 74th revenue division in Telangana: Harish|url=https://telanganatoday.com/andole-jogipet-is-74th-revenue-division-in-telangana-harish|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200919064625/https://telanganatoday.com/andole-jogipet-is-74th-revenue-division-in-telangana-harish|archive-date=2020-09-19|access-date=2022-07-29|website=Telangana Today|language=en-US}}</ref> == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా]] [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా రెవెన్యూ డివిజన్లు]] rvrqnsq27otv6jg3ouluf2950wm02l9 3609776 3609775 2022-07-29T04:43:35Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki '''ఆందోల్ - జోగిపేట రెవెన్యూ డివిజను''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి జిల్లా]]లోని ఒక [[పరిపాలనా విభాగం]]. సంగారెడ్డి జిల్లాలోవున్న నాలుగు [[తెలంగాణ రెవెన్యూ డివిజన్లు జాబితా|రెవెన్యూ డివిజన్లలో]] ఇది ఒకటి.<ref>{{Cite web|title=Revenue Divisions {{!}} District Sangareddy, Government of Telangana {{!}} India|url=https://sangareddy.telangana.gov.in/revenue-divisions/|archive-url=https://web.archive.org/web/20210620162412/https://sangareddy.telangana.gov.in/revenue-divisions/|archive-date=2021-06-20|access-date=2022-07-29|website=www.sangareddy.telangana.gov.in|language=en}}</ref> ఈ డివిజను పరిపాలనలో [[మండలం|4 మండలాలు]] ఉన్నాయి.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 224 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> ఈ డివిజను ప్రధాన కార్యాలయం [[నారాయణఖేడ్]] పట్టణంలో ఉంది. 2020 జూలైలో రెవెన్యూ డివిజను పరిధి సవరించబడింది.<ref>{{cite web|date=2022-07-23|title=Andole-Jogipet is 74th revenue division in Telangana: Harish|url=https://telanganatoday.com/andole-jogipet-is-74th-revenue-division-in-telangana-harish|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200919064625/https://telanganatoday.com/andole-jogipet-is-74th-revenue-division-in-telangana-harish|archive-date=2020-09-19|access-date=2022-07-29|website=Telangana Today|language=en}}</ref> ఈ రెవిన్యూ డివిజను [[జహీరాబాదు లోకసభ నియోజకవర్గం]] లోని [[ఆందోల్ శాసనసభ నియోజకవర్గం]] పరిధిలో భాగంగా ఉంది. == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా]] [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా రెవెన్యూ డివిజన్లు]] pt40ldts8xsp1j87l44zt8kt16wass7 3609777 3609776 2022-07-29T04:44:13Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki '''ఆందోల్ - జోగిపేట రెవెన్యూ డివిజను''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి జిల్లా]]లోని ఒక [[పరిపాలనా విభాగం]]. సంగారెడ్డి జిల్లాలోవున్న నాలుగు [[తెలంగాణ రెవెన్యూ డివిజన్లు జాబితా|రెవెన్యూ డివిజన్లలో]] ఇది ఒకటి.<ref>{{Cite web|title=Revenue Divisions {{!}} District Sangareddy, Government of Telangana {{!}} India|url=https://sangareddy.telangana.gov.in/revenue-divisions/|archive-url=https://web.archive.org/web/20210620162412/https://sangareddy.telangana.gov.in/revenue-divisions/|archive-date=2021-06-20|access-date=2022-07-29|website=www.sangareddy.telangana.gov.in|language=en}}</ref> ఈ డివిజను పరిపాలనలో [[మండలం|4 మండలాలు]] ఉన్నాయి.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 224 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> ఈ డివిజను ప్రధాన కార్యాలయం [[నారాయణఖేడ్]] పట్టణంలో ఉంది. 2020 జూలైలో రెవెన్యూ డివిజను పరిధి సవరించబడింది.<ref>{{cite web|date=2022-07-23|title=Andole-Jogipet is 74th revenue division in Telangana: Harish|url=https://telanganatoday.com/andole-jogipet-is-74th-revenue-division-in-telangana-harish|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200919064625/https://telanganatoday.com/andole-jogipet-is-74th-revenue-division-in-telangana-harish|archive-date=2020-09-19|access-date=2022-07-29|website=Telangana Today|language=en}}</ref> ఈ రెవిన్యూ డివిజను [[జహీరాబాదు లోకసభ నియోజకవర్గం]] లోని [[ఆందోల్ శాసనసభ నియోజకవర్గం]] పరిధిలో భాగంగా ఉంది. == వివరాలు == ఐఏఎస్ క్యాడర్‌లో సబ్ కలెక్టర్ లేదా డిప్యూటి కలెక్టర్ హోదాలో ఉన్న రెవెన్యూ డివిజనల్ అధికారి ఈ రెవెన్యూ విభాగానికి ఆఫీసర్ గా ఉంటాడు. తహశీల్దార్ కేడర్‌లోని అడ్మినిస్ట్రేటివ్ ఆఫీసర్ పరిపాలనలో సహాయం చేస్తాడు. కలెక్టరేట్‌, మండల రెవెన్యూ విభాగాల మధ్య అనుసంధానంగా ఈ డివిజను పరిపాలనా వ్యవహారాలలో పనిచేస్తుంటుంది.<ref>{{Cite web|date=2016-10-16|title=Telangana Sangareddy District Revenue Divisions, Mandals TS GO 239|url=https://www.teacher4us.com/telangana-sangareddy-district-revenue-divisions-mandals-ts-go-239/|archive-url=https://web.archive.org/web/20220718161535/https://www.teacher4us.com/telangana-sangareddy-district-revenue-divisions-mandals-ts-go-239/|archive-date=2022-07-18|access-date=2022-07-29|website=Teacher4us}}</ref> == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా]] [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా రెవెన్యూ డివిజన్లు]] pgrpv0k0xa56hedegbtcn5ue555vvdr 3609778 3609777 2022-07-29T04:45:12Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki '''ఆందోల్ - జోగిపేట రెవెన్యూ డివిజను''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి జిల్లా]]లోని ఒక [[పరిపాలనా విభాగం]]. సంగారెడ్డి జిల్లాలోవున్న నాలుగు [[తెలంగాణ రెవెన్యూ డివిజన్లు జాబితా|రెవెన్యూ డివిజన్లలో]] ఇది ఒకటి.<ref>{{Cite web|title=Revenue Divisions {{!}} District Sangareddy, Government of Telangana {{!}} India|url=https://sangareddy.telangana.gov.in/revenue-divisions/|archive-url=https://web.archive.org/web/20210620162412/https://sangareddy.telangana.gov.in/revenue-divisions/|archive-date=2021-06-20|access-date=2022-07-29|website=www.sangareddy.telangana.gov.in|language=en}}</ref> ఈ డివిజను పరిపాలనలో [[మండలం|4 మండలాలు]] ఉన్నాయి.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 224 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> ఈ డివిజను ప్రధాన కార్యాలయం [[జోగిపేట్ (ఆందోళ్‌)|జోగిపేట్]] పట్టణంలో ఉంది. 2020 జూలైలో రెవెన్యూ డివిజను పరిధి సవరించబడింది.<ref>{{cite web|date=2022-07-23|title=Andole-Jogipet is 74th revenue division in Telangana: Harish|url=https://telanganatoday.com/andole-jogipet-is-74th-revenue-division-in-telangana-harish|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200919064625/https://telanganatoday.com/andole-jogipet-is-74th-revenue-division-in-telangana-harish|archive-date=2020-09-19|access-date=2022-07-29|website=Telangana Today|language=en}}</ref> ఈ రెవిన్యూ డివిజను [[జహీరాబాదు లోకసభ నియోజకవర్గం]] లోని [[ఆందోల్ శాసనసభ నియోజకవర్గం]] పరిధిలో భాగంగా ఉంది. == వివరాలు == ఐఏఎస్ క్యాడర్‌లో సబ్ కలెక్టర్ లేదా డిప్యూటి కలెక్టర్ హోదాలో ఉన్న రెవెన్యూ డివిజనల్ అధికారి ఈ రెవెన్యూ విభాగానికి ఆఫీసర్ గా ఉంటాడు. తహశీల్దార్ కేడర్‌లోని అడ్మినిస్ట్రేటివ్ ఆఫీసర్ పరిపాలనలో సహాయం చేస్తాడు. కలెక్టరేట్‌, మండల రెవెన్యూ విభాగాల మధ్య అనుసంధానంగా ఈ డివిజను పరిపాలనా వ్యవహారాలలో పనిచేస్తుంటుంది.<ref>{{Cite web|date=2016-10-16|title=Telangana Sangareddy District Revenue Divisions, Mandals TS GO 239|url=https://www.teacher4us.com/telangana-sangareddy-district-revenue-divisions-mandals-ts-go-239/|archive-url=https://web.archive.org/web/20220718161535/https://www.teacher4us.com/telangana-sangareddy-district-revenue-divisions-mandals-ts-go-239/|archive-date=2022-07-18|access-date=2022-07-29|website=Teacher4us}}</ref> == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా]] [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా రెవెన్యూ డివిజన్లు]] 4xfcu60fn1rt3c10z846rx6gth349me 3609779 3609778 2022-07-29T04:45:54Z Pranayraj1985 29393 /* వివరాలు */ wikitext text/x-wiki '''ఆందోల్ - జోగిపేట రెవెన్యూ డివిజను''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి జిల్లా]]లోని ఒక [[పరిపాలనా విభాగం]]. సంగారెడ్డి జిల్లాలోవున్న నాలుగు [[తెలంగాణ రెవెన్యూ డివిజన్లు జాబితా|రెవెన్యూ డివిజన్లలో]] ఇది ఒకటి.<ref>{{Cite web|title=Revenue Divisions {{!}} District Sangareddy, Government of Telangana {{!}} India|url=https://sangareddy.telangana.gov.in/revenue-divisions/|archive-url=https://web.archive.org/web/20210620162412/https://sangareddy.telangana.gov.in/revenue-divisions/|archive-date=2021-06-20|access-date=2022-07-29|website=www.sangareddy.telangana.gov.in|language=en}}</ref> ఈ డివిజను పరిపాలనలో [[మండలం|4 మండలాలు]] ఉన్నాయి.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 224 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> ఈ డివిజను ప్రధాన కార్యాలయం [[జోగిపేట్ (ఆందోళ్‌)|జోగిపేట్]] పట్టణంలో ఉంది. 2020 జూలైలో రెవెన్యూ డివిజను పరిధి సవరించబడింది.<ref>{{cite web|date=2022-07-23|title=Andole-Jogipet is 74th revenue division in Telangana: Harish|url=https://telanganatoday.com/andole-jogipet-is-74th-revenue-division-in-telangana-harish|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200919064625/https://telanganatoday.com/andole-jogipet-is-74th-revenue-division-in-telangana-harish|archive-date=2020-09-19|access-date=2022-07-29|website=Telangana Today|language=en}}</ref> ఈ రెవిన్యూ డివిజను [[జహీరాబాదు లోకసభ నియోజకవర్గం]] లోని [[ఆందోల్ శాసనసభ నియోజకవర్గం]] పరిధిలో భాగంగా ఉంది. == వివరాలు == ఐఏఎస్ క్యాడర్‌లో సబ్ కలెక్టర్ లేదా డిప్యూటి కలెక్టర్ హోదాలో ఉన్న రెవెన్యూ డివిజనల్ అధికారి ఈ రెవెన్యూ విభాగానికి ఆఫీసర్ గా ఉంటాడు. తహశీల్దార్ కేడర్‌లోని అడ్మినిస్ట్రేటివ్ ఆఫీసర్ పరిపాలనలో సహాయం చేస్తాడు. కలెక్టరేట్‌, మండల రెవెన్యూ విభాగాల మధ్య అనుసంధానంగా ఈ డివిజను పరిపాలనా వ్యవహారాలలో పనిచేస్తుంటుంది.<ref>{{Cite web|date=2016-10-16|title=Telangana Sangareddy District Revenue Divisions, Mandals TS GO 239|url=https://www.teacher4us.com/telangana-sangareddy-district-revenue-divisions-mandals-ts-go-239/|archive-url=https://web.archive.org/web/20220718161535/https://www.teacher4us.com/telangana-sangareddy-district-revenue-divisions-mandals-ts-go-239/|archive-date=2022-07-18|access-date=2022-07-29|website=Teacher4us}}</ref> == పరిపాలన == ఆందోల్ - జోగిపేట డివిజనులోని మండలాలు:<ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Sangareddy.pdf|title=సంగారెడ్డి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211228042938/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Sangareddy.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2022-07-29}}</ref> == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా]] [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా రెవెన్యూ డివిజన్లు]] m69cnfiui0yazzy72j06a4f9pfyzxk6 3609781 3609779 2022-07-29T04:49:04Z Pranayraj1985 29393 /* పరిపాలన */ wikitext text/x-wiki '''ఆందోల్ - జోగిపేట రెవెన్యూ డివిజను''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి జిల్లా]]లోని ఒక [[పరిపాలనా విభాగం]]. సంగారెడ్డి జిల్లాలోవున్న నాలుగు [[తెలంగాణ రెవెన్యూ డివిజన్లు జాబితా|రెవెన్యూ డివిజన్లలో]] ఇది ఒకటి.<ref>{{Cite web|title=Revenue Divisions {{!}} District Sangareddy, Government of Telangana {{!}} India|url=https://sangareddy.telangana.gov.in/revenue-divisions/|archive-url=https://web.archive.org/web/20210620162412/https://sangareddy.telangana.gov.in/revenue-divisions/|archive-date=2021-06-20|access-date=2022-07-29|website=www.sangareddy.telangana.gov.in|language=en}}</ref> ఈ డివిజను పరిపాలనలో [[మండలం|4 మండలాలు]] ఉన్నాయి.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 224 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> ఈ డివిజను ప్రధాన కార్యాలయం [[జోగిపేట్ (ఆందోళ్‌)|జోగిపేట్]] పట్టణంలో ఉంది. 2020 జూలైలో రెవెన్యూ డివిజను పరిధి సవరించబడింది.<ref>{{cite web|date=2022-07-23|title=Andole-Jogipet is 74th revenue division in Telangana: Harish|url=https://telanganatoday.com/andole-jogipet-is-74th-revenue-division-in-telangana-harish|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200919064625/https://telanganatoday.com/andole-jogipet-is-74th-revenue-division-in-telangana-harish|archive-date=2020-09-19|access-date=2022-07-29|website=Telangana Today|language=en}}</ref> ఈ రెవిన్యూ డివిజను [[జహీరాబాదు లోకసభ నియోజకవర్గం]] లోని [[ఆందోల్ శాసనసభ నియోజకవర్గం]] పరిధిలో భాగంగా ఉంది. == వివరాలు == ఐఏఎస్ క్యాడర్‌లో సబ్ కలెక్టర్ లేదా డిప్యూటి కలెక్టర్ హోదాలో ఉన్న రెవెన్యూ డివిజనల్ అధికారి ఈ రెవెన్యూ విభాగానికి ఆఫీసర్ గా ఉంటాడు. తహశీల్దార్ కేడర్‌లోని అడ్మినిస్ట్రేటివ్ ఆఫీసర్ పరిపాలనలో సహాయం చేస్తాడు. కలెక్టరేట్‌, మండల రెవెన్యూ విభాగాల మధ్య అనుసంధానంగా ఈ డివిజను పరిపాలనా వ్యవహారాలలో పనిచేస్తుంటుంది.<ref>{{Cite web|date=2016-10-16|title=Telangana Sangareddy District Revenue Divisions, Mandals TS GO 239|url=https://www.teacher4us.com/telangana-sangareddy-district-revenue-divisions-mandals-ts-go-239/|archive-url=https://web.archive.org/web/20220718161535/https://www.teacher4us.com/telangana-sangareddy-district-revenue-divisions-mandals-ts-go-239/|archive-date=2022-07-18|access-date=2022-07-29|website=Teacher4us}}</ref> == పరిపాలన == ఆందోల్ - జోగిపేట డివిజనులోని మండలాలు:<ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Sangareddy.pdf|title=సంగారెడ్డి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211228042938/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Sangareddy.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2022-07-29}}</ref> {| class="wikitable" ! క్ర.సం ! '''ఆందోల్ - జోగిపేట రెవెన్యూ డివిజను''' ! మండలంలోని రెవెన్యూ గ్రామాల సంఖ్య |- | 1 | [[పుల్కల్ మండలం]] | |- | | [[ఆందోల్ మండలం]] | |- | | [[వట్‌పల్లి మండలం]] | |- | | [[చౌటకూరు మండలం]] | |} == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా]] [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా రెవెన్యూ డివిజన్లు]] 7br4d91s7qtd10aro861qmelkv7niis 3609782 3609781 2022-07-29T04:49:19Z Pranayraj1985 29393 /* పరిపాలన */ wikitext text/x-wiki '''ఆందోల్ - జోగిపేట రెవెన్యూ డివిజను''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి జిల్లా]]లోని ఒక [[పరిపాలనా విభాగం]]. సంగారెడ్డి జిల్లాలోవున్న నాలుగు [[తెలంగాణ రెవెన్యూ డివిజన్లు జాబితా|రెవెన్యూ డివిజన్లలో]] ఇది ఒకటి.<ref>{{Cite web|title=Revenue Divisions {{!}} District Sangareddy, Government of Telangana {{!}} India|url=https://sangareddy.telangana.gov.in/revenue-divisions/|archive-url=https://web.archive.org/web/20210620162412/https://sangareddy.telangana.gov.in/revenue-divisions/|archive-date=2021-06-20|access-date=2022-07-29|website=www.sangareddy.telangana.gov.in|language=en}}</ref> ఈ డివిజను పరిపాలనలో [[మండలం|4 మండలాలు]] ఉన్నాయి.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 224 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> ఈ డివిజను ప్రధాన కార్యాలయం [[జోగిపేట్ (ఆందోళ్‌)|జోగిపేట్]] పట్టణంలో ఉంది. 2020 జూలైలో రెవెన్యూ డివిజను పరిధి సవరించబడింది.<ref>{{cite web|date=2022-07-23|title=Andole-Jogipet is 74th revenue division in Telangana: Harish|url=https://telanganatoday.com/andole-jogipet-is-74th-revenue-division-in-telangana-harish|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200919064625/https://telanganatoday.com/andole-jogipet-is-74th-revenue-division-in-telangana-harish|archive-date=2020-09-19|access-date=2022-07-29|website=Telangana Today|language=en}}</ref> ఈ రెవిన్యూ డివిజను [[జహీరాబాదు లోకసభ నియోజకవర్గం]] లోని [[ఆందోల్ శాసనసభ నియోజకవర్గం]] పరిధిలో భాగంగా ఉంది. == వివరాలు == ఐఏఎస్ క్యాడర్‌లో సబ్ కలెక్టర్ లేదా డిప్యూటి కలెక్టర్ హోదాలో ఉన్న రెవెన్యూ డివిజనల్ అధికారి ఈ రెవెన్యూ విభాగానికి ఆఫీసర్ గా ఉంటాడు. తహశీల్దార్ కేడర్‌లోని అడ్మినిస్ట్రేటివ్ ఆఫీసర్ పరిపాలనలో సహాయం చేస్తాడు. కలెక్టరేట్‌, మండల రెవెన్యూ విభాగాల మధ్య అనుసంధానంగా ఈ డివిజను పరిపాలనా వ్యవహారాలలో పనిచేస్తుంటుంది.<ref>{{Cite web|date=2016-10-16|title=Telangana Sangareddy District Revenue Divisions, Mandals TS GO 239|url=https://www.teacher4us.com/telangana-sangareddy-district-revenue-divisions-mandals-ts-go-239/|archive-url=https://web.archive.org/web/20220718161535/https://www.teacher4us.com/telangana-sangareddy-district-revenue-divisions-mandals-ts-go-239/|archive-date=2022-07-18|access-date=2022-07-29|website=Teacher4us}}</ref> == పరిపాలన == ఆందోల్ - జోగిపేట డివిజనులోని మండలాలు:<ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Sangareddy.pdf|title=సంగారెడ్డి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211228042938/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Sangareddy.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2022-07-29}}</ref> {| class="wikitable" ! క్ర.సం ! '''ఆందోల్ - జోగిపేట రెవెన్యూ డివిజను''' ! మండలంలోని రెవెన్యూ గ్రామాల సంఖ్య |- | 1 | [[పుల్కల్ మండలం]] | |- |2 | [[ఆందోల్ మండలం]] | |- |3 | [[వట్‌పల్లి మండలం]] | |- |4 | [[చౌటకూరు మండలం]] | |} == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా]] [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా రెవెన్యూ డివిజన్లు]] fx3mjf5co85rswzx722tyw5fufccomp 3609785 3609782 2022-07-29T04:51:45Z Pranayraj1985 29393 /* పరిపాలన */ wikitext text/x-wiki '''ఆందోల్ - జోగిపేట రెవెన్యూ డివిజను''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి జిల్లా]]లోని ఒక [[పరిపాలనా విభాగం]]. సంగారెడ్డి జిల్లాలోవున్న నాలుగు [[తెలంగాణ రెవెన్యూ డివిజన్లు జాబితా|రెవెన్యూ డివిజన్లలో]] ఇది ఒకటి.<ref>{{Cite web|title=Revenue Divisions {{!}} District Sangareddy, Government of Telangana {{!}} India|url=https://sangareddy.telangana.gov.in/revenue-divisions/|archive-url=https://web.archive.org/web/20210620162412/https://sangareddy.telangana.gov.in/revenue-divisions/|archive-date=2021-06-20|access-date=2022-07-29|website=www.sangareddy.telangana.gov.in|language=en}}</ref> ఈ డివిజను పరిపాలనలో [[మండలం|4 మండలాలు]] ఉన్నాయి.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 224 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> ఈ డివిజను ప్రధాన కార్యాలయం [[జోగిపేట్ (ఆందోళ్‌)|జోగిపేట్]] పట్టణంలో ఉంది. 2020 జూలైలో రెవెన్యూ డివిజను పరిధి సవరించబడింది.<ref>{{cite web|date=2022-07-23|title=Andole-Jogipet is 74th revenue division in Telangana: Harish|url=https://telanganatoday.com/andole-jogipet-is-74th-revenue-division-in-telangana-harish|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200919064625/https://telanganatoday.com/andole-jogipet-is-74th-revenue-division-in-telangana-harish|archive-date=2020-09-19|access-date=2022-07-29|website=Telangana Today|language=en}}</ref> ఈ రెవిన్యూ డివిజను [[జహీరాబాదు లోకసభ నియోజకవర్గం]] లోని [[ఆందోల్ శాసనసభ నియోజకవర్గం]] పరిధిలో భాగంగా ఉంది. == వివరాలు == ఐఏఎస్ క్యాడర్‌లో సబ్ కలెక్టర్ లేదా డిప్యూటి కలెక్టర్ హోదాలో ఉన్న రెవెన్యూ డివిజనల్ అధికారి ఈ రెవెన్యూ విభాగానికి ఆఫీసర్ గా ఉంటాడు. తహశీల్దార్ కేడర్‌లోని అడ్మినిస్ట్రేటివ్ ఆఫీసర్ పరిపాలనలో సహాయం చేస్తాడు. కలెక్టరేట్‌, మండల రెవెన్యూ విభాగాల మధ్య అనుసంధానంగా ఈ డివిజను పరిపాలనా వ్యవహారాలలో పనిచేస్తుంటుంది.<ref>{{Cite web|date=2016-10-16|title=Telangana Sangareddy District Revenue Divisions, Mandals TS GO 239|url=https://www.teacher4us.com/telangana-sangareddy-district-revenue-divisions-mandals-ts-go-239/|archive-url=https://web.archive.org/web/20220718161535/https://www.teacher4us.com/telangana-sangareddy-district-revenue-divisions-mandals-ts-go-239/|archive-date=2022-07-18|access-date=2022-07-29|website=Teacher4us}}</ref> == పరిపాలన == ఆందోల్ - జోగిపేట డివిజనులోని మండలాలు:<ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Sangareddy.pdf|title=సంగారెడ్డి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211228042938/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Sangareddy.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2022-07-29}}</ref> {| class="wikitable" ! క్ర.సం ! '''ఆందోల్ - జోగిపేట రెవెన్యూ డివిజను''' ! మండలంలోని రెవెన్యూ గ్రామాల సంఖ్య |- | 1 | [[పుల్కల్ మండలం]] |16 రెవెన్యూ గ్రామాలు |- |2 | [[ఆందోల్ మండలం]] |27 రెవెన్యూ గ్రామాలు |- |3 | [[వట్‌పల్లి మండలం]] |19 రెవెన్యూ గ్రామాలు |- |4 | [[చౌటకూరు మండలం]] |14 రెవెన్యూ గ్రామాలు (1 నిర్జన గ్రామం) |} == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా]] [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా రెవెన్యూ డివిజన్లు]] rnoy5nvgddar1qcmihiy7ons12ixvde 3609791 3609785 2022-07-29T04:54:57Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki {{infobox settlement | name = ఆందోల్ - జోగిపేట రెవెన్యూ డివిజను<br /> | image_skyline = | image_alt = | image_caption = | subdivision_type = [[దేశం]] | subdivision_name = [[భారతదేశం]] | subdivision_type1 = [[రాష్ట్రం]] | subdivision_name1 = [[తెలంగాణ]] | subdivision_type2 = [[జిల్లా]] | subdivision_name2 = [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి]] }} '''ఆందోల్ - జోగిపేట రెవెన్యూ డివిజను''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి జిల్లా]]లోని ఒక [[పరిపాలనా విభాగం]]. సంగారెడ్డి జిల్లాలోవున్న నాలుగు [[తెలంగాణ రెవెన్యూ డివిజన్లు జాబితా|రెవెన్యూ డివిజన్లలో]] ఇది ఒకటి.<ref>{{Cite web|title=Revenue Divisions {{!}} District Sangareddy, Government of Telangana {{!}} India|url=https://sangareddy.telangana.gov.in/revenue-divisions/|archive-url=https://web.archive.org/web/20210620162412/https://sangareddy.telangana.gov.in/revenue-divisions/|archive-date=2021-06-20|access-date=2022-07-29|website=www.sangareddy.telangana.gov.in|language=en}}</ref> ఈ డివిజను పరిపాలనలో [[మండలం|4 మండలాలు]] ఉన్నాయి.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 224 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> ఈ డివిజను ప్రధాన కార్యాలయం [[జోగిపేట్ (ఆందోళ్‌)|జోగిపేట్]] పట్టణంలో ఉంది. 2020 జూలైలో రెవెన్యూ డివిజను పరిధి సవరించబడింది.<ref>{{cite web|date=2022-07-23|title=Andole-Jogipet is 74th revenue division in Telangana: Harish|url=https://telanganatoday.com/andole-jogipet-is-74th-revenue-division-in-telangana-harish|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200919064625/https://telanganatoday.com/andole-jogipet-is-74th-revenue-division-in-telangana-harish|archive-date=2020-09-19|access-date=2022-07-29|website=Telangana Today|language=en}}</ref> ఈ రెవిన్యూ డివిజను [[జహీరాబాదు లోకసభ నియోజకవర్గం]] లోని [[ఆందోల్ శాసనసభ నియోజకవర్గం]] పరిధిలో భాగంగా ఉంది. == వివరాలు == ఐఏఎస్ క్యాడర్‌లో సబ్ కలెక్టర్ లేదా డిప్యూటి కలెక్టర్ హోదాలో ఉన్న రెవెన్యూ డివిజనల్ అధికారి ఈ రెవెన్యూ విభాగానికి ఆఫీసర్ గా ఉంటాడు. తహశీల్దార్ కేడర్‌లోని అడ్మినిస్ట్రేటివ్ ఆఫీసర్ పరిపాలనలో సహాయం చేస్తాడు. కలెక్టరేట్‌, మండల రెవెన్యూ విభాగాల మధ్య అనుసంధానంగా ఈ డివిజను పరిపాలనా వ్యవహారాలలో పనిచేస్తుంటుంది.<ref>{{Cite web|date=2016-10-16|title=Telangana Sangareddy District Revenue Divisions, Mandals TS GO 239|url=https://www.teacher4us.com/telangana-sangareddy-district-revenue-divisions-mandals-ts-go-239/|archive-url=https://web.archive.org/web/20220718161535/https://www.teacher4us.com/telangana-sangareddy-district-revenue-divisions-mandals-ts-go-239/|archive-date=2022-07-18|access-date=2022-07-29|website=Teacher4us}}</ref> == పరిపాలన == ఆందోల్ - జోగిపేట డివిజనులోని మండలాలు:<ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Sangareddy.pdf|title=సంగారెడ్డి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211228042938/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Sangareddy.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2022-07-29}}</ref> {| class="wikitable" ! క్ర.సం ! '''ఆందోల్ - జోగిపేట రెవెన్యూ డివిజను''' ! మండలంలోని రెవెన్యూ గ్రామాల సంఖ్య |- | 1 | [[పుల్కల్ మండలం]] |16 రెవెన్యూ గ్రామాలు |- |2 | [[ఆందోల్ మండలం]] |27 రెవెన్యూ గ్రామాలు |- |3 | [[వట్‌పల్లి మండలం]] |19 రెవెన్యూ గ్రామాలు |- |4 | [[చౌటకూరు మండలం]] |14 రెవెన్యూ గ్రామాలు (1 నిర్జన గ్రామం) |} == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా]] [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా రెవెన్యూ డివిజన్లు]] q7ookoo8vh58cgbohznrmvctlnwdljl 3609792 3609791 2022-07-29T04:56:28Z Pranayraj1985 29393 "సమాచారపెట్టెలో బొమ్మను చేర్చి మెరుగుపరచాను" #WPWPTE, #WPWP wikitext text/x-wiki {{infobox settlement | name = ఆందోల్ - జోగిపేట రెవెన్యూ డివిజను<br /> |image_skyline = Andole_kota.jpg |imagesize = |image_caption = అందోల్ గడి ద్వారం | subdivision_type = [[దేశం]] | subdivision_name = [[భారతదేశం]] | subdivision_type1 = [[రాష్ట్రం]] | subdivision_name1 = [[తెలంగాణ]] | subdivision_type2 = [[జిల్లా]] | subdivision_name2 = [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి]] }} '''ఆందోల్ - జోగిపేట రెవెన్యూ డివిజను''', [[తెలంగాణ]] రాష్ట్రం, [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి జిల్లా]]లోని ఒక [[పరిపాలనా విభాగం]]. సంగారెడ్డి జిల్లాలోవున్న నాలుగు [[తెలంగాణ రెవెన్యూ డివిజన్లు జాబితా|రెవెన్యూ డివిజన్లలో]] ఇది ఒకటి.<ref>{{Cite web|title=Revenue Divisions {{!}} District Sangareddy, Government of Telangana {{!}} India|url=https://sangareddy.telangana.gov.in/revenue-divisions/|archive-url=https://web.archive.org/web/20210620162412/https://sangareddy.telangana.gov.in/revenue-divisions/|archive-date=2021-06-20|access-date=2022-07-29|website=www.sangareddy.telangana.gov.in|language=en}}</ref> ఈ డివిజను పరిపాలనలో [[మండలం|4 మండలాలు]] ఉన్నాయి.<ref>తెలంగాణ ప్రభుత్వ ఉత్తర్వు సంఖ్య GO Ms No 224 Revenue (DA-CMRF) Department, Dated: 11-10-2016</ref> ఈ డివిజను ప్రధాన కార్యాలయం [[జోగిపేట్ (ఆందోళ్‌)|జోగిపేట్]] పట్టణంలో ఉంది. 2020 జూలైలో రెవెన్యూ డివిజను పరిధి సవరించబడింది.<ref>{{cite web|date=2022-07-23|title=Andole-Jogipet is 74th revenue division in Telangana: Harish|url=https://telanganatoday.com/andole-jogipet-is-74th-revenue-division-in-telangana-harish|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200919064625/https://telanganatoday.com/andole-jogipet-is-74th-revenue-division-in-telangana-harish|archive-date=2020-09-19|access-date=2022-07-29|website=Telangana Today|language=en}}</ref> ఈ రెవిన్యూ డివిజను [[జహీరాబాదు లోకసభ నియోజకవర్గం]] లోని [[ఆందోల్ శాసనసభ నియోజకవర్గం]] పరిధిలో భాగంగా ఉంది. == వివరాలు == ఐఏఎస్ క్యాడర్‌లో సబ్ కలెక్టర్ లేదా డిప్యూటి కలెక్టర్ హోదాలో ఉన్న రెవెన్యూ డివిజనల్ అధికారి ఈ రెవెన్యూ విభాగానికి ఆఫీసర్ గా ఉంటాడు. తహశీల్దార్ కేడర్‌లోని అడ్మినిస్ట్రేటివ్ ఆఫీసర్ పరిపాలనలో సహాయం చేస్తాడు. కలెక్టరేట్‌, మండల రెవెన్యూ విభాగాల మధ్య అనుసంధానంగా ఈ డివిజను పరిపాలనా వ్యవహారాలలో పనిచేస్తుంటుంది.<ref>{{Cite web|date=2016-10-16|title=Telangana Sangareddy District Revenue Divisions, Mandals TS GO 239|url=https://www.teacher4us.com/telangana-sangareddy-district-revenue-divisions-mandals-ts-go-239/|archive-url=https://web.archive.org/web/20220718161535/https://www.teacher4us.com/telangana-sangareddy-district-revenue-divisions-mandals-ts-go-239/|archive-date=2022-07-18|access-date=2022-07-29|website=Teacher4us}}</ref> == పరిపాలన == ఆందోల్ - జోగిపేట డివిజనులోని మండలాలు:<ref>{{Cite web|url=https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO's/New%20District%20Gos/Sangareddy.pdf|title=సంగారెడ్డి జిల్లా|website=తెలంగాణ గనుల శాఖ|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20211228042938/https://mines.telangana.gov.in/MinesAndGeology/Documents/GO%27s/New%20District%20Gos/Sangareddy.pdf|archive-date=2021-01-06|access-date=2022-07-29}}</ref> {| class="wikitable" ! క్ర.సం ! '''ఆందోల్ - జోగిపేట రెవెన్యూ డివిజను''' ! మండలంలోని రెవెన్యూ గ్రామాల సంఖ్య |- | 1 | [[పుల్కల్ మండలం]] |16 రెవెన్యూ గ్రామాలు |- |2 | [[ఆందోల్ మండలం]] |27 రెవెన్యూ గ్రామాలు |- |3 | [[వట్‌పల్లి మండలం]] |19 రెవెన్యూ గ్రామాలు |- |4 | [[చౌటకూరు మండలం]] |14 రెవెన్యూ గ్రామాలు (1 నిర్జన గ్రామం) |} == మూలాలు == {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా]] [[వర్గం:సంగారెడ్డి జిల్లా రెవెన్యూ డివిజన్లు]] gc1vvlgwls4clulm2dx3s3seze8g3at 0 354699 3609793 2022-07-29T04:59:16Z Muralikrishna m 106628 [[WP:AES|←]]Created page with ''''హిందుస్థాన్‌ కంప్యూటర్స్‌ లిమిటెడ్‌''' ('''హెచ్.సి.ఎల్'''. టెక్నాలజీస్‌) అనేది [[నోయిడా]]<nowiki/>లో ప్రధాన కార్యాలయం కలిగిన భారతీయ బహుళజాతి సమాచార సాంకేతిక (IT) సేవలు, కన్సల్టింగ్ కంపె...' wikitext text/x-wiki '''హిందుస్థాన్‌ కంప్యూటర్స్‌ లిమిటెడ్‌''' ('''హెచ్.సి.ఎల్'''. టెక్నాలజీస్‌) అనేది [[నోయిడా]]<nowiki/>లో ప్రధాన కార్యాలయం కలిగిన భారతీయ బహుళజాతి సమాచార సాంకేతిక (IT) సేవలు, కన్సల్టింగ్ కంపెనీ. ఇది హెచ్‌సిఎల్ ఎంటర్‌ప్రైజ్ అనుబంధ సంస్థ. వాస్తవానికి 1991లో హెచ్సీఎల్ సాఫ్ట్‌వేర్ సేవల వ్యాపారంలోకి ప్రవేశించినప్పుడు హెచ్సీఎల్ పరిశోధన మరియు అభివృద్ధి విభాగం స్వతంత్ర సంస్థగా ఉద్భవించింది.<ref>{{cite web|title=Company History – HCL Technologies Ltd.|url=http://economictimes.indiatimes.com/hcl-technologies-ltd/infocompanyhistory/companyid-4291.cms|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150906000750/http://economictimes.indiatimes.com/hcl-technologies-ltd/infocompanyhistory/companyid-4291.cms|archive-date=6 September 2015|access-date=28 August 2015|website=The Economic Times|df=dmy-all}}</ref> ఈ కంపెనీకి 50 దేశాలలో కార్యాలయాలు ఉన్నాయి. సుమారు 187,000 మంది ఉద్యోగులు ఉన్నారు.<ref>{{cite web|title=HCL Technologies Ltd.|url=http://profit.ndtv.com/stock/hcl-technologies-ltd_hcltech/reports|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20151017082344/http://profit.ndtv.com/stock/hcl-technologies-ltd_hcltech/reports|archive-date=17 October 2015|access-date=28 August 2015|website=NDTV Profit|df=dmy-all}}</ref><ref>{{cite report|url=https://www.harvardbusiness.org/sites/default/files/17475_CL_SuccessStory_HCL.pdf|title=Building a Reservoir of Strategic Competencies That Will Develop and Engage Leaders for the Future|access-date=22 January 2019}}</ref> gbjuks29e54t5hysvbkg59i70bi4dcq 3609794 3609793 2022-07-29T04:59:44Z Muralikrishna m 106628 wikitext text/x-wiki '''హిందుస్థాన్‌ కంప్యూటర్స్‌ లిమిటెడ్‌''' ('''హెచ్.సి.ఎల్'''. టెక్నాలజీస్‌) అనేది [[నోయిడా]]<nowiki/>లో ప్రధాన కార్యాలయం కలిగిన భారతీయ బహుళజాతి సమాచార సాంకేతిక (IT) సేవలు, కన్సల్టింగ్ కంపెనీ. ఇది హెచ్‌సిఎల్ ఎంటర్‌ప్రైజ్ అనుబంధ సంస్థ. వాస్తవానికి 1991లో హెచ్సీఎల్ సాఫ్ట్‌వేర్ సేవల వ్యాపారంలోకి ప్రవేశించినప్పుడు హెచ్సీఎల్ పరిశోధన మరియు అభివృద్ధి విభాగం స్వతంత్ర సంస్థగా ఉద్భవించింది.<ref>{{cite web|title=Company History – HCL Technologies Ltd.|url=http://economictimes.indiatimes.com/hcl-technologies-ltd/infocompanyhistory/companyid-4291.cms|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150906000750/http://economictimes.indiatimes.com/hcl-technologies-ltd/infocompanyhistory/companyid-4291.cms|archive-date=6 September 2015|access-date=28 August 2015|website=The Economic Times|df=dmy-all}}</ref> ఈ కంపెనీకి 50 దేశాలలో కార్యాలయాలు ఉన్నాయి. సుమారు 187,000 మంది ఉద్యోగులు ఉన్నారు.<ref>{{cite web|title=HCL Technologies Ltd.|url=http://profit.ndtv.com/stock/hcl-technologies-ltd_hcltech/reports|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20151017082344/http://profit.ndtv.com/stock/hcl-technologies-ltd_hcltech/reports|archive-date=17 October 2015|access-date=28 August 2015|website=NDTV Profit|df=dmy-all}}</ref><ref>{{cite report|url=https://www.harvardbusiness.org/sites/default/files/17475_CL_SuccessStory_HCL.pdf|title=Building a Reservoir of Strategic Competencies That Will Develop and Engage Leaders for the Future|access-date=22 January 2019}}</ref> == మూలాలు == n7xcbjej093o2hgdjzor4zzd3r4o5wg 3609795 3609794 2022-07-29T05:03:16Z Muralikrishna m 106628 Muralikrishna m, [[హెచ్సీఎల్ టెక్నాలజీస్]] పేజీని [[హెచ్‌సీఎల్‌ టెక్నాలజీస్‌]] కు తరలించారు wikitext text/x-wiki '''హిందుస్థాన్‌ కంప్యూటర్స్‌ లిమిటెడ్‌''' ('''హెచ్.సి.ఎల్'''. టెక్నాలజీస్‌) అనేది [[నోయిడా]]<nowiki/>లో ప్రధాన కార్యాలయం కలిగిన భారతీయ బహుళజాతి సమాచార సాంకేతిక (IT) సేవలు, కన్సల్టింగ్ కంపెనీ. ఇది హెచ్‌సిఎల్ ఎంటర్‌ప్రైజ్ అనుబంధ సంస్థ. వాస్తవానికి 1991లో హెచ్సీఎల్ సాఫ్ట్‌వేర్ సేవల వ్యాపారంలోకి ప్రవేశించినప్పుడు హెచ్సీఎల్ పరిశోధన మరియు అభివృద్ధి విభాగం స్వతంత్ర సంస్థగా ఉద్భవించింది.<ref>{{cite web|title=Company History – HCL Technologies Ltd.|url=http://economictimes.indiatimes.com/hcl-technologies-ltd/infocompanyhistory/companyid-4291.cms|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150906000750/http://economictimes.indiatimes.com/hcl-technologies-ltd/infocompanyhistory/companyid-4291.cms|archive-date=6 September 2015|access-date=28 August 2015|website=The Economic Times|df=dmy-all}}</ref> ఈ కంపెనీకి 50 దేశాలలో కార్యాలయాలు ఉన్నాయి. సుమారు 187,000 మంది ఉద్యోగులు ఉన్నారు.<ref>{{cite web|title=HCL Technologies Ltd.|url=http://profit.ndtv.com/stock/hcl-technologies-ltd_hcltech/reports|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20151017082344/http://profit.ndtv.com/stock/hcl-technologies-ltd_hcltech/reports|archive-date=17 October 2015|access-date=28 August 2015|website=NDTV Profit|df=dmy-all}}</ref><ref>{{cite report|url=https://www.harvardbusiness.org/sites/default/files/17475_CL_SuccessStory_HCL.pdf|title=Building a Reservoir of Strategic Competencies That Will Develop and Engage Leaders for the Future|access-date=22 January 2019}}</ref> == మూలాలు == n7xcbjej093o2hgdjzor4zzd3r4o5wg 3609800 3609795 2022-07-29T05:17:03Z Muralikrishna m 106628 బొమ్మ, ఇన్ఫోబాక్స్ చేర్చాను wikitext text/x-wiki {{Infobox company | name = హెచ్‌సీఎల్‌ టెక్నాలజీస్‌ లిమిటెడ్ | logo = HCL Technologies logo.svg | image = HCL Tech Noida SEZ Campus.png | image_caption = నోయిడాలోని హెచ్‌సీఎల్‌ టెక్నాలజీస్‌ క్యాంపస్ | former_name = హిందుస్థాన్ కంప్యూటర్స్ లిమిటెడ్ | type = పబ్లిక్ కంపెనీ | traded_as = {{Unbulleted list|{{BSE|532281}}|{{NSE|HCLTECH}}|[[BSE SENSEX|BSE SENSEX Constituent]]|[[NIFTY 50|NSE NIFTY 50 Constituent]]}} | ISIN = INE860A01027 | industry = సమాచార సాంకేతికత (IT)<br>కన్సల్టింగ్<br>అవుట్ సోర్సింగ్ | foundation = {{Start date and age|df=yes|1976|08|11}}<ref name="HCL CIOL">{{cite web |url=http://www.ciol.com/shiv-nadar-tells-hcls-success-story/ |title=Company History – HCL Technologies Ltd. |publisher=CIOL |access-date=23 May 2021 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20160805085452/http://www.ciol.com/shiv-nadar-tells-hcls-success-story/ |archive-date=5 August 2016 }}</ref> | founder = [[శివ నాడార్|శివ్ నాడార్]] | location_city = [[నోయిడా]], [[ఉత్తర ప్రదేశ్]] | location_country = ఇండియా | area_served = ప్రపంచవ్యాప్తంగా | key_people = {{plainlist| * [[రోష్ని నాడార్|రోష్ని నాడార్ మల్హోత్రా]] (ఛైర్‌పర్సన్) * [[శివ నాడార్|శివ్ నాడార్]] (ఛైర్మన్ ఎమెరిటస్ & చీఫ్ స్ట్రాటజీ ఆఫీసర్)<ref name=FastFacts.2014>{{cite web|url=https://www.hcltech.com/investors/fast-facts|title=Fast Facts |publisher=HCL Technologies |date=1 February 2014 |access-date=1 February 2014 |url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20140214142103/https://www.hcltech.com/investors/fast-facts|archive-date=14 February 2014 }}</ref> * సి విజయకుమార్ (CEO)<ref>{{cite news|title=HCL Tech CEO Anant Gupta quits, C Vijayakumar to succeed – The Economic Times|url=http://economictimes.indiatimes.com/news/company/corporate-trends/hcl-tech-ceo-anant-gupta-quits-c-vijayakumar-to-succeed/articleshow/54969299.cms|newspaper=The Economic Times|date=21 October 2016|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20161023010322/http://economictimes.indiatimes.com/news/company/corporate-trends/hcl-tech-ceo-anant-gupta-quits-c-vijayakumar-to-succeed/articleshow/54969299.cms|archive-date=23 October 2016}}</ref>}} | services = [[సాఫ్ట్‌వేర్]]<ref name="Software development">{{cite web |last1=YK |first1=R |title=HCL Technologies announces close of acquisition of select IBM products |url=https://www.livemint.com/technology/tech-news/hcl-technologies-announces-close-of-acquisition-of-select-ibm-products-1561991281777.html|website=livemint.com|publisher=Livemint|access-date=1 April 2019}}</ref> | revenue = {{Increase}} {{INRConvert|85665|c}}<ref name="pl3">{{Cite web|title=Profit comes in at Rs 3,442 crore, revenue grows to Rs 22,331 crore; meets expectations|url=https://www.moneycontrol.com/news/business/earnings/hcl-tech-q3-result-profit-rises-to-rs-3442-crore-revenue-grows-to-rs-22331-crore-7936771.html|access-date=14 Jan 2022|website=moneycontrol.com|language=en}}</ref> | revenue_year = 2022 | operating_income = {{Increase}} {{INRConvert|22331|c}}<ref name="pl3"/> | income_year = 2021 | net_income = {{Increase}} {{INRConvert|11169|c}}<ref name="pl3"/> | net_income_year = 2021 | assets = {{Increase}} {{INRConvert|86194|c}}<ref name="pl3"/> | assets_year = 2021 | equity = {{Increase}} {{INRConvert|59370|c}}<ref name="pl3"/> | equity_year = 2021 | owner = శివ్ నాడార్ (60.33%) | num_employees = 208,877 (2022)<ref name=FastFacts.2014/> | parent = హెచ్.సి.ఎల్ గ్రూప్ | homepage = {{URL|https://www.hcltech.com/}} | footnotes = <ref name="HCL Financials">{{cite web |url= https://www.hcltech.com/investors#financial_filings |title= HCL Technologies Q4 results for 2019 |publisher= HCL Technologies |date= 17 April 2019 |access-date=3 September 2018}}</ref> }}'''హిందుస్థాన్‌ కంప్యూటర్స్‌ లిమిటెడ్‌''' ('''హెచ్.సి.ఎల్'''. టెక్నాలజీస్‌) అనేది [[నోయిడా]]<nowiki/>లో ప్రధాన కార్యాలయం కలిగిన భారతీయ బహుళజాతి సమాచార సాంకేతిక (IT) సేవలు, కన్సల్టింగ్ కంపెనీ. ఇది హెచ్‌సిఎల్ ఎంటర్‌ప్రైజ్ అనుబంధ సంస్థ. వాస్తవానికి 1991లో హెచ్సీఎల్ సాఫ్ట్‌వేర్ సేవల వ్యాపారంలోకి ప్రవేశించినప్పుడు హెచ్సీఎల్ పరిశోధన మరియు అభివృద్ధి విభాగం స్వతంత్ర సంస్థగా ఉద్భవించింది.<ref>{{cite web|title=Company History – HCL Technologies Ltd.|url=http://economictimes.indiatimes.com/hcl-technologies-ltd/infocompanyhistory/companyid-4291.cms|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150906000750/http://economictimes.indiatimes.com/hcl-technologies-ltd/infocompanyhistory/companyid-4291.cms|archive-date=6 September 2015|access-date=28 August 2015|website=The Economic Times|df=dmy-all}}</ref> ఈ కంపెనీకి 50 దేశాలలో కార్యాలయాలు ఉన్నాయి. సుమారు 187,000 మంది ఉద్యోగులు ఉన్నారు.<ref>{{cite web|title=HCL Technologies Ltd.|url=http://profit.ndtv.com/stock/hcl-technologies-ltd_hcltech/reports|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20151017082344/http://profit.ndtv.com/stock/hcl-technologies-ltd_hcltech/reports|archive-date=17 October 2015|access-date=28 August 2015|website=NDTV Profit|df=dmy-all}}</ref><ref>{{cite report|url=https://www.harvardbusiness.org/sites/default/files/17475_CL_SuccessStory_HCL.pdf|title=Building a Reservoir of Strategic Competencies That Will Develop and Engage Leaders for the Future|access-date=22 January 2019}}</ref> == మూలాలు == nw1njr8kdlzy2hkc520s2z89dqlgk9i 3609805 3609800 2022-07-29T05:25:32Z Muralikrishna m 106628 wikitext text/x-wiki {{Infobox company | name = హెచ్‌సీఎల్‌ టెక్నాలజీస్‌ లిమిటెడ్ | logo = HCL Technologies logo.svg | image = HCL Tech Noida SEZ Campus.png | image_caption = నోయిడాలోని హెచ్‌సీఎల్‌ టెక్నాలజీస్‌ క్యాంపస్ | former_name = హిందుస్థాన్ కంప్యూటర్స్ లిమిటెడ్ | type = పబ్లిక్ కంపెనీ | traded_as = {{Unbulleted list|{{BSE|532281}}|{{NSE|HCLTECH}}|[[BSE SENSEX|BSE SENSEX Constituent]]|[[NIFTY 50|NSE NIFTY 50 Constituent]]}} | ISIN = INE860A01027 | industry = సమాచార సాంకేతికత (IT)<br>కన్సల్టింగ్<br>అవుట్ సోర్సింగ్ | foundation = {{Start date and age|df=yes|1976|08|11}}<ref name="HCL CIOL">{{cite web |url=http://www.ciol.com/shiv-nadar-tells-hcls-success-story/ |title=Company History – HCL Technologies Ltd. |publisher=CIOL |access-date=23 May 2021 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20160805085452/http://www.ciol.com/shiv-nadar-tells-hcls-success-story/ |archive-date=5 August 2016 }}</ref> | founder = [[శివ నాడార్|శివ్ నాడార్]] | location_city = [[నోయిడా]], [[ఉత్తర ప్రదేశ్]] | location_country = ఇండియా | area_served = ప్రపంచవ్యాప్తంగా | key_people = {{plainlist| * [[రోష్ని నాడార్|రోష్ని నాడార్ మల్హోత్రా]] (ఛైర్‌పర్సన్) * [[శివ నాడార్|శివ్ నాడార్]] (ఛైర్మన్ ఎమెరిటస్ & చీఫ్ స్ట్రాటజీ ఆఫీసర్)<ref name=FastFacts.2014>{{cite web|url=https://www.hcltech.com/investors/fast-facts|title=Fast Facts |publisher=HCL Technologies |date=1 February 2014 |access-date=1 February 2014 |url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20140214142103/https://www.hcltech.com/investors/fast-facts|archive-date=14 February 2014 }}</ref> * సి విజయకుమార్ (CEO)<ref>{{cite news|title=HCL Tech CEO Anant Gupta quits, C Vijayakumar to succeed – The Economic Times|url=http://economictimes.indiatimes.com/news/company/corporate-trends/hcl-tech-ceo-anant-gupta-quits-c-vijayakumar-to-succeed/articleshow/54969299.cms|newspaper=The Economic Times|date=21 October 2016|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20161023010322/http://economictimes.indiatimes.com/news/company/corporate-trends/hcl-tech-ceo-anant-gupta-quits-c-vijayakumar-to-succeed/articleshow/54969299.cms|archive-date=23 October 2016}}</ref>}} | services = [[సాఫ్ట్‌వేర్]]<ref name="Software development">{{cite web |last1=YK |first1=R |title=HCL Technologies announces close of acquisition of select IBM products |url=https://www.livemint.com/technology/tech-news/hcl-technologies-announces-close-of-acquisition-of-select-ibm-products-1561991281777.html|website=livemint.com|publisher=Livemint|access-date=1 April 2019}}</ref> | revenue = {{Increase}} {{INRConvert|85665|c}}<ref name="pl3">{{Cite web|title=Profit comes in at Rs 3,442 crore, revenue grows to Rs 22,331 crore; meets expectations|url=https://www.moneycontrol.com/news/business/earnings/hcl-tech-q3-result-profit-rises-to-rs-3442-crore-revenue-grows-to-rs-22331-crore-7936771.html|access-date=14 Jan 2022|website=moneycontrol.com|language=en}}</ref> | revenue_year = 2022 | operating_income = {{Increase}} {{INRConvert|22331|c}}<ref name="pl3"/> | income_year = 2021 | net_income = {{Increase}} {{INRConvert|11169|c}}<ref name="pl3"/> | net_income_year = 2021 | assets = {{Increase}} {{INRConvert|86194|c}}<ref name="pl3"/> | assets_year = 2021 | equity = {{Increase}} {{INRConvert|59370|c}}<ref name="pl3"/> | equity_year = 2021 | owner = శివ్ నాడార్ (60.33%) | num_employees = 208,877 (2022)<ref name=FastFacts.2014/> | parent = హెచ్.సి.ఎల్ గ్రూప్ | homepage = {{URL|https://www.hcltech.com/}} | footnotes = <ref name="HCL Financials">{{cite web |url= https://www.hcltech.com/investors#financial_filings |title= HCL Technologies Q4 results for 2019 |publisher= HCL Technologies |date= 17 April 2019 |access-date=3 September 2018}}</ref> }}'''హిందుస్థాన్‌ కంప్యూటర్స్‌ లిమిటెడ్‌''' ('''హెచ్.సి.ఎల్'''. టెక్నాలజీస్‌) అనేది [[నోయిడా]]<nowiki/>లో ప్రధాన కార్యాలయం కలిగిన భారతీయ బహుళజాతి సమాచార సాంకేతిక (IT) సేవలు, కన్సల్టింగ్ కంపెనీ. ఇది హెచ్‌సిఎల్ ఎంటర్‌ప్రైజ్ అనుబంధ సంస్థ. వాస్తవానికి 1991లో హెచ్సీఎల్ సాఫ్ట్‌వేర్ సేవల వ్యాపారంలోకి ప్రవేశించినప్పుడు హెచ్సీఎల్ పరిశోధన మరియు అభివృద్ధి విభాగం స్వతంత్ర సంస్థగా ఉద్భవించింది.<ref>{{cite web|title=Company History – HCL Technologies Ltd.|url=http://economictimes.indiatimes.com/hcl-technologies-ltd/infocompanyhistory/companyid-4291.cms|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150906000750/http://economictimes.indiatimes.com/hcl-technologies-ltd/infocompanyhistory/companyid-4291.cms|archive-date=6 September 2015|access-date=28 August 2015|website=The Economic Times|df=dmy-all}}</ref> ఈ కంపెనీకి 50 దేశాలలో కార్యాలయాలు ఉన్నాయి. సుమారు 187,000 మంది ఉద్యోగులు ఉన్నారు.<ref>{{cite web|title=HCL Technologies Ltd.|url=http://profit.ndtv.com/stock/hcl-technologies-ltd_hcltech/reports|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20151017082344/http://profit.ndtv.com/stock/hcl-technologies-ltd_hcltech/reports|archive-date=17 October 2015|access-date=28 August 2015|website=NDTV Profit|df=dmy-all}}</ref><ref>{{cite report|url=https://www.harvardbusiness.org/sites/default/files/17475_CL_SuccessStory_HCL.pdf|title=Building a Reservoir of Strategic Competencies That Will Develop and Engage Leaders for the Future|access-date=22 January 2019}}</ref> == మూలాలు == [[వర్గం:1991లో స్థాపించబడిన భారతీయ కంపెనీలు]] [[వర్గం:నోయిడాలో ఉన్న కంపెనీలు]] [[వర్గం:అంతర్జాతీయ సమాచార సాంకేతిక సంస్థలు]] [[వర్గం:ఇన్ఫర్మేషన్ టెక్నాలజీ కన్సల్టింగ్ సంస్థలు]] [[వర్గం:భారతదేశంలో ప్రధాన కార్యాలయం ఉన్న బహుళజాతి కంపెనీలు]] [[వర్గం:భారతదేశంలోని సాఫ్ట్‌వేర్ కంపెనీలు]] [[వర్గం:భారతదేశంలోని అవుట్‌సోర్సింగ్ కంపెనీలు]] [[వర్గం:1991లో స్థాపించబడిన కన్సల్టింగ్ సంస్థలు]] [[వర్గం:1991లో స్థాపించబడిన సాఫ్ట్‌వేర్ కంపెనీలు]] [[వర్గం:1999 ప్రారంభ పబ్లిక్ ఆఫర్లు]] [[వర్గం:ఉత్తరప్రదేశ్‌లో ఉన్న కంపెనీలు]] [[వర్గం:నేషనల్ స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్ ఆఫ్ ఇండియాలో జాబితా చేయబడిన కంపెనీలు]] [[వర్గం:బాంబే స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్‌లో జాబితా చేయబడిన కంపెనీలు]] 2buy1qn86qb8x039jqzc074slvswug4 3609806 3609805 2022-07-29T05:33:49Z Muralikrishna m 106628 wikitext text/x-wiki {{Infobox company | name = హెచ్‌సీఎల్‌ టెక్నాలజీస్‌ లిమిటెడ్ | logo = HCL Technologies logo.svg | image = HCL Tech Noida SEZ Campus.png | image_caption = నోయిడాలోని హెచ్‌సీఎల్‌ టెక్నాలజీస్‌ క్యాంపస్ | former_name = హిందుస్థాన్ కంప్యూటర్స్ లిమిటెడ్ | type = పబ్లిక్ కంపెనీ | traded_as = {{Unbulleted list|{{BSE|532281}}|{{NSE|HCLTECH}}|[[BSE SENSEX|BSE SENSEX Constituent]]|[[NIFTY 50|NSE NIFTY 50 Constituent]]}} | ISIN = INE860A01027 | industry = సమాచార సాంకేతికత (IT)<br>కన్సల్టింగ్<br>అవుట్ సోర్సింగ్ | foundation = {{Start date and age|df=yes|1976|08|11}}<ref name="HCL CIOL">{{cite web |url=http://www.ciol.com/shiv-nadar-tells-hcls-success-story/ |title=Company History – HCL Technologies Ltd. |publisher=CIOL |access-date=23 May 2021 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20160805085452/http://www.ciol.com/shiv-nadar-tells-hcls-success-story/ |archive-date=5 August 2016 }}</ref> | founder = [[శివ నాడార్|శివ్ నాడార్]] | location_city = [[నోయిడా]], [[ఉత్తర ప్రదేశ్]] | location_country = ఇండియా | area_served = ప్రపంచవ్యాప్తంగా | key_people = {{plainlist| * [[రోష్ని నాడార్|రోష్ని నాడార్ మల్హోత్రా]] (ఛైర్‌పర్సన్) * [[శివ నాడార్|శివ్ నాడార్]] (ఛైర్మన్ ఎమెరిటస్ & చీఫ్ స్ట్రాటజీ ఆఫీసర్)<ref name=FastFacts.2014>{{cite web|url=https://www.hcltech.com/investors/fast-facts|title=Fast Facts |publisher=HCL Technologies |date=1 February 2014 |access-date=1 February 2014 |url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20140214142103/https://www.hcltech.com/investors/fast-facts|archive-date=14 February 2014 }}</ref> * సి విజయకుమార్ (CEO)<ref>{{cite news|title=HCL Tech CEO Anant Gupta quits, C Vijayakumar to succeed – The Economic Times|url=http://economictimes.indiatimes.com/news/company/corporate-trends/hcl-tech-ceo-anant-gupta-quits-c-vijayakumar-to-succeed/articleshow/54969299.cms|newspaper=The Economic Times|date=21 October 2016|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20161023010322/http://economictimes.indiatimes.com/news/company/corporate-trends/hcl-tech-ceo-anant-gupta-quits-c-vijayakumar-to-succeed/articleshow/54969299.cms|archive-date=23 October 2016}}</ref>}} | services = [[సాఫ్ట్‌వేర్]]<ref name="Software development">{{cite web |last1=YK |first1=R |title=HCL Technologies announces close of acquisition of select IBM products |url=https://www.livemint.com/technology/tech-news/hcl-technologies-announces-close-of-acquisition-of-select-ibm-products-1561991281777.html|website=livemint.com|publisher=Livemint|access-date=1 April 2019}}</ref> | revenue = {{Increase}} {{INRConvert|85665|c}}<ref name="pl3">{{Cite web|title=Profit comes in at Rs 3,442 crore, revenue grows to Rs 22,331 crore; meets expectations|url=https://www.moneycontrol.com/news/business/earnings/hcl-tech-q3-result-profit-rises-to-rs-3442-crore-revenue-grows-to-rs-22331-crore-7936771.html|access-date=14 Jan 2022|website=moneycontrol.com|language=en}}</ref> | revenue_year = 2022 | operating_income = {{Increase}} {{INRConvert|22331|c}}<ref name="pl3"/> | income_year = 2021 | net_income = {{Increase}} {{INRConvert|11169|c}}<ref name="pl3"/> | net_income_year = 2021 | assets = {{Increase}} {{INRConvert|86194|c}}<ref name="pl3"/> | assets_year = 2021 | equity = {{Increase}} {{INRConvert|59370|c}}<ref name="pl3"/> | equity_year = 2021 | owner = శివ్ నాడార్ (60.33%) | num_employees = 208,877 (2022)<ref name=FastFacts.2014/> | parent = హెచ్.సి.ఎల్ గ్రూప్ | homepage = {{URL|https://www.hcltech.com/}} | footnotes = <ref name="HCL Financials">{{cite web |url= https://www.hcltech.com/investors#financial_filings |title= HCL Technologies Q4 results for 2019 |publisher= HCL Technologies |date= 17 April 2019 |access-date=3 September 2018}}</ref> }}'''హిందుస్థాన్‌ కంప్యూటర్స్‌ లిమిటెడ్‌''' ('''హెచ్.సి.ఎల్'''. టెక్నాలజీస్‌) అనేది [[నోయిడా]]<nowiki/>లో ప్రధాన కార్యాలయం కలిగిన భారతీయ బహుళజాతి సమాచార సాంకేతిక (IT) సేవలు, కన్సల్టింగ్ కంపెనీ. ఇది హెచ్‌సిఎల్ ఎంటర్‌ప్రైజ్ అనుబంధ సంస్థ. వాస్తవానికి 1991లో హెచ్సీఎల్ సాఫ్ట్‌వేర్ సేవల వ్యాపారంలోకి ప్రవేశించినప్పుడు హెచ్సీఎల్ పరిశోధన మరియు అభివృద్ధి విభాగం స్వతంత్ర సంస్థగా ఉద్భవించింది.<ref>{{cite web|title=Company History – HCL Technologies Ltd.|url=http://economictimes.indiatimes.com/hcl-technologies-ltd/infocompanyhistory/companyid-4291.cms|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150906000750/http://economictimes.indiatimes.com/hcl-technologies-ltd/infocompanyhistory/companyid-4291.cms|archive-date=6 September 2015|access-date=28 August 2015|website=The Economic Times|df=dmy-all}}</ref> ఈ కంపెనీకి 50 దేశాలలో కార్యాలయాలు ఉన్నాయి. సుమారు 187,000 మంది ఉద్యోగులు ఉన్నారు.<ref>{{cite web|title=HCL Technologies Ltd.|url=http://profit.ndtv.com/stock/hcl-technologies-ltd_hcltech/reports|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20151017082344/http://profit.ndtv.com/stock/hcl-technologies-ltd_hcltech/reports|archive-date=17 October 2015|access-date=28 August 2015|website=NDTV Profit|df=dmy-all}}</ref><ref>{{cite report|url=https://www.harvardbusiness.org/sites/default/files/17475_CL_SuccessStory_HCL.pdf|title=Building a Reservoir of Strategic Competencies That Will Develop and Engage Leaders for the Future|access-date=22 January 2019}}</ref> ఫోర్బ్స్ గ్లోబల్ 2000 జాబితాలో హెచ్‌సీఎల్‌ టెక్నాలజీస్ పేరు నమోదు అయింది.<ref>{{cite news|url=https://www.forbes.com/global2000/list/.html|title=The World's Biggest Public Companies|date=May 2013|newspaper=[[Forbes]]|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20170811185141/https://www.forbes.com/global2000/list/.html|archive-date=11 August 2017|df=dmy-all}}</ref> 2021 సెప్టెంబరు నాటికి $50 బిలియన్ల మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్‌తో భారతదేశంలో పబ్లిక్‌గా వర్తకం చేయబడిన అతిపెద్ద కంపెనీలలో (టాప్ 20) ఇది ఒకటి.<ref>{{Cite news|url=https://www.forbes.com/companies/hcl-technologies/|title=HCL Technologies on the Forbes Global 2000 List|work=Forbes|access-date=30 June 2017|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170606043357/https://www.forbes.com/companies/hcl-technologies|archive-date=6 June 2017|language=en}}</ref><ref>{{cite web|title=Top 100 Companies by Market Capitalization BSE|url=http://www.bseindia.com/markets/equity/EQReports/TopMarketCapitalization.aspx?expandable=3|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150216113732/http://www.bseindia.com/markets/equity/EQReports/TopMarketCapitalization.aspx?expandable=3|archive-date=16 February 2015|access-date=15 February 2015|publisher=BSE|df=dmy-all}}</ref> 2020 జూలై నాటికి ఈ కంపెనీ దాని అనుబంధ సంస్థలతో కలిపి ₹71,265 కోట్లు (US$10 బిలియన్లు) ఏకీకృత వార్షిక ఆదాయాన్ని కలిగి ఉంది.<ref name="pl2">{{Cite web|title=HCL Technologies Consolidated Profit & Loss account, HCL Technologies Financial Statement & Accounts|url=https://www.moneycontrol.com/financials/hcltechnologies/consolidated-profit-lossVI/hcl02|access-date=14 July 2020|website=moneycontrol.com|language=en}}</ref><ref name="Cision.com {{!}} HCL Technologies">{{Cite web|title=About HCL Technologies|url=https://news.cision.com/hcl/r/hcl-technologies-reports-quarterly-results-for-the-fy-quarter-ending-on-september-30--2020,c2939629|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170811182135/https://www.hcltech.com/investors/fast-facts|archive-date=11 August 2017|access-date=23 October 2019|website=news.cision.com|language=en}}</ref> == మూలాలు == [[వర్గం:1991లో స్థాపించబడిన భారతీయ కంపెనీలు]] [[వర్గం:నోయిడాలో ఉన్న కంపెనీలు]] [[వర్గం:అంతర్జాతీయ సమాచార సాంకేతిక సంస్థలు]] [[వర్గం:ఇన్ఫర్మేషన్ టెక్నాలజీ కన్సల్టింగ్ సంస్థలు]] [[వర్గం:భారతదేశంలో ప్రధాన కార్యాలయం ఉన్న బహుళజాతి కంపెనీలు]] [[వర్గం:భారతదేశంలోని సాఫ్ట్‌వేర్ కంపెనీలు]] [[వర్గం:భారతదేశంలోని అవుట్‌సోర్సింగ్ కంపెనీలు]] [[వర్గం:1991లో స్థాపించబడిన కన్సల్టింగ్ సంస్థలు]] [[వర్గం:1991లో స్థాపించబడిన సాఫ్ట్‌వేర్ కంపెనీలు]] [[వర్గం:1999 ప్రారంభ పబ్లిక్ ఆఫర్లు]] [[వర్గం:ఉత్తరప్రదేశ్‌లో ఉన్న కంపెనీలు]] [[వర్గం:నేషనల్ స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్ ఆఫ్ ఇండియాలో జాబితా చేయబడిన కంపెనీలు]] [[వర్గం:బాంబే స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్‌లో జాబితా చేయబడిన కంపెనీలు]] md8cq0wzqi3l0341124b63g6mrbpbpa 3609808 3609806 2022-07-29T05:35:50Z Muralikrishna m 106628 wikitext text/x-wiki {{నిర్మాణంలో ఉంది}} {{Infobox company | name = హెచ్‌సీఎల్‌ టెక్నాలజీస్‌ లిమిటెడ్ | logo = HCL Technologies logo.svg | image = HCL Tech Noida SEZ Campus.png | image_caption = నోయిడాలోని హెచ్‌సీఎల్‌ టెక్నాలజీస్‌ క్యాంపస్ | former_name = హిందుస్థాన్ కంప్యూటర్స్ లిమిటెడ్ | type = పబ్లిక్ కంపెనీ | traded_as = {{Unbulleted list|{{BSE|532281}}|{{NSE|HCLTECH}}|[[BSE SENSEX|BSE SENSEX Constituent]]|[[NIFTY 50|NSE NIFTY 50 Constituent]]}} | ISIN = INE860A01027 | industry = సమాచార సాంకేతికత (IT)<br>కన్సల్టింగ్<br>అవుట్ సోర్సింగ్ | foundation = {{Start date and age|df=yes|1976|08|11}}<ref name="HCL CIOL">{{cite web |url=http://www.ciol.com/shiv-nadar-tells-hcls-success-story/ |title=Company History – HCL Technologies Ltd. |publisher=CIOL |access-date=23 May 2021 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20160805085452/http://www.ciol.com/shiv-nadar-tells-hcls-success-story/ |archive-date=5 August 2016 }}</ref> | founder = [[శివ నాడార్|శివ్ నాడార్]] | location_city = [[నోయిడా]], [[ఉత్తర ప్రదేశ్]] | location_country = ఇండియా | area_served = ప్రపంచవ్యాప్తంగా | key_people = {{plainlist| * [[రోష్ని నాడార్|రోష్ని నాడార్ మల్హోత్రా]] (ఛైర్‌పర్సన్) * [[శివ నాడార్|శివ్ నాడార్]] (ఛైర్మన్ ఎమెరిటస్ & చీఫ్ స్ట్రాటజీ ఆఫీసర్)<ref name=FastFacts.2014>{{cite web|url=https://www.hcltech.com/investors/fast-facts|title=Fast Facts |publisher=HCL Technologies |date=1 February 2014 |access-date=1 February 2014 |url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20140214142103/https://www.hcltech.com/investors/fast-facts|archive-date=14 February 2014 }}</ref> * సి విజయకుమార్ (CEO)<ref>{{cite news|title=HCL Tech CEO Anant Gupta quits, C Vijayakumar to succeed – The Economic Times|url=http://economictimes.indiatimes.com/news/company/corporate-trends/hcl-tech-ceo-anant-gupta-quits-c-vijayakumar-to-succeed/articleshow/54969299.cms|newspaper=The Economic Times|date=21 October 2016|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20161023010322/http://economictimes.indiatimes.com/news/company/corporate-trends/hcl-tech-ceo-anant-gupta-quits-c-vijayakumar-to-succeed/articleshow/54969299.cms|archive-date=23 October 2016}}</ref>}} | services = [[సాఫ్ట్‌వేర్]]<ref name="Software development">{{cite web |last1=YK |first1=R |title=HCL Technologies announces close of acquisition of select IBM products |url=https://www.livemint.com/technology/tech-news/hcl-technologies-announces-close-of-acquisition-of-select-ibm-products-1561991281777.html|website=livemint.com|publisher=Livemint|access-date=1 April 2019}}</ref> | revenue = {{Increase}} {{INRConvert|85665|c}}<ref name="pl3">{{Cite web|title=Profit comes in at Rs 3,442 crore, revenue grows to Rs 22,331 crore; meets expectations|url=https://www.moneycontrol.com/news/business/earnings/hcl-tech-q3-result-profit-rises-to-rs-3442-crore-revenue-grows-to-rs-22331-crore-7936771.html|access-date=14 Jan 2022|website=moneycontrol.com|language=en}}</ref> | revenue_year = 2022 | operating_income = {{Increase}} {{INRConvert|22331|c}}<ref name="pl3"/> | income_year = 2021 | net_income = {{Increase}} {{INRConvert|11169|c}}<ref name="pl3"/> | net_income_year = 2021 | assets = {{Increase}} {{INRConvert|86194|c}}<ref name="pl3"/> | assets_year = 2021 | equity = {{Increase}} {{INRConvert|59370|c}}<ref name="pl3"/> | equity_year = 2021 | owner = శివ్ నాడార్ (60.33%) | num_employees = 208,877 (2022)<ref name=FastFacts.2014/> | parent = హెచ్.సి.ఎల్ గ్రూప్ | homepage = {{URL|https://www.hcltech.com/}} | footnotes = <ref name="HCL Financials">{{cite web |url= https://www.hcltech.com/investors#financial_filings |title= HCL Technologies Q4 results for 2019 |publisher= HCL Technologies |date= 17 April 2019 |access-date=3 September 2018}}</ref> }}'''హిందుస్థాన్‌ కంప్యూటర్స్‌ లిమిటెడ్‌''' ('''హెచ్.సి.ఎల్'''. టెక్నాలజీస్‌) అనేది [[నోయిడా]]<nowiki/>లో ప్రధాన కార్యాలయం కలిగిన భారతీయ బహుళజాతి సమాచార సాంకేతిక (IT) సేవలు, కన్సల్టింగ్ కంపెనీ. ఇది హెచ్‌సిఎల్ ఎంటర్‌ప్రైజ్ అనుబంధ సంస్థ. వాస్తవానికి 1991లో హెచ్సీఎల్ సాఫ్ట్‌వేర్ సేవల వ్యాపారంలోకి ప్రవేశించినప్పుడు హెచ్సీఎల్ పరిశోధన మరియు అభివృద్ధి విభాగం స్వతంత్ర సంస్థగా ఉద్భవించింది.<ref>{{cite web|title=Company History – HCL Technologies Ltd.|url=http://economictimes.indiatimes.com/hcl-technologies-ltd/infocompanyhistory/companyid-4291.cms|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150906000750/http://economictimes.indiatimes.com/hcl-technologies-ltd/infocompanyhistory/companyid-4291.cms|archive-date=6 September 2015|access-date=28 August 2015|website=The Economic Times|df=dmy-all}}</ref> ఈ కంపెనీకి 50 దేశాలలో కార్యాలయాలు ఉన్నాయి. సుమారు 187,000 మంది ఉద్యోగులు ఉన్నారు.<ref>{{cite web|title=HCL Technologies Ltd.|url=http://profit.ndtv.com/stock/hcl-technologies-ltd_hcltech/reports|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20151017082344/http://profit.ndtv.com/stock/hcl-technologies-ltd_hcltech/reports|archive-date=17 October 2015|access-date=28 August 2015|website=NDTV Profit|df=dmy-all}}</ref><ref>{{cite report|url=https://www.harvardbusiness.org/sites/default/files/17475_CL_SuccessStory_HCL.pdf|title=Building a Reservoir of Strategic Competencies That Will Develop and Engage Leaders for the Future|access-date=22 January 2019}}</ref> ఫోర్బ్స్ గ్లోబల్ 2000 జాబితాలో హెచ్‌సీఎల్‌ టెక్నాలజీస్ పేరు నమోదు అయింది.<ref>{{cite news|url=https://www.forbes.com/global2000/list/.html|title=The World's Biggest Public Companies|date=May 2013|newspaper=[[Forbes]]|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20170811185141/https://www.forbes.com/global2000/list/.html|archive-date=11 August 2017|df=dmy-all}}</ref> 2021 సెప్టెంబరు నాటికి $50 బిలియన్ల మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్‌తో భారతదేశంలో పబ్లిక్‌గా వర్తకం చేయబడిన అతిపెద్ద కంపెనీలలో (టాప్ 20) ఇది ఒకటి.<ref>{{Cite news|url=https://www.forbes.com/companies/hcl-technologies/|title=HCL Technologies on the Forbes Global 2000 List|work=Forbes|access-date=30 June 2017|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170606043357/https://www.forbes.com/companies/hcl-technologies|archive-date=6 June 2017|language=en}}</ref><ref>{{cite web|title=Top 100 Companies by Market Capitalization BSE|url=http://www.bseindia.com/markets/equity/EQReports/TopMarketCapitalization.aspx?expandable=3|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20150216113732/http://www.bseindia.com/markets/equity/EQReports/TopMarketCapitalization.aspx?expandable=3|archive-date=16 February 2015|access-date=15 February 2015|publisher=BSE|df=dmy-all}}</ref> 2020 జూలై నాటికి ఈ కంపెనీ దాని అనుబంధ సంస్థలతో కలిపి ₹71,265 కోట్లు (US$10 బిలియన్లు) ఏకీకృత వార్షిక ఆదాయాన్ని కలిగి ఉంది.<ref name="pl2">{{Cite web|title=HCL Technologies Consolidated Profit & Loss account, HCL Technologies Financial Statement & Accounts|url=https://www.moneycontrol.com/financials/hcltechnologies/consolidated-profit-lossVI/hcl02|access-date=14 July 2020|website=moneycontrol.com|language=en}}</ref><ref name="Cision.com {{!}} HCL Technologies">{{Cite web|title=About HCL Technologies|url=https://news.cision.com/hcl/r/hcl-technologies-reports-quarterly-results-for-the-fy-quarter-ending-on-september-30--2020,c2939629|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20170811182135/https://www.hcltech.com/investors/fast-facts|archive-date=11 August 2017|access-date=23 October 2019|website=news.cision.com|language=en}}</ref> == మూలాలు == [[వర్గం:1991లో స్థాపించబడిన భారతీయ కంపెనీలు]] [[వర్గం:నోయిడాలో ఉన్న కంపెనీలు]] [[వర్గం:అంతర్జాతీయ సమాచార సాంకేతిక సంస్థలు]] [[వర్గం:ఇన్ఫర్మేషన్ టెక్నాలజీ కన్సల్టింగ్ సంస్థలు]] [[వర్గం:భారతదేశంలో ప్రధాన కార్యాలయం ఉన్న బహుళజాతి కంపెనీలు]] [[వర్గం:భారతదేశంలోని సాఫ్ట్‌వేర్ కంపెనీలు]] [[వర్గం:భారతదేశంలోని అవుట్‌సోర్సింగ్ కంపెనీలు]] [[వర్గం:1991లో స్థాపించబడిన కన్సల్టింగ్ సంస్థలు]] [[వర్గం:1991లో స్థాపించబడిన సాఫ్ట్‌వేర్ కంపెనీలు]] [[వర్గం:1999 ప్రారంభ పబ్లిక్ ఆఫర్లు]] [[వర్గం:ఉత్తరప్రదేశ్‌లో ఉన్న కంపెనీలు]] [[వర్గం:నేషనల్ స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్ ఆఫ్ ఇండియాలో జాబితా చేయబడిన కంపెనీలు]] [[వర్గం:బాంబే స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్‌లో జాబితా చేయబడిన కంపెనీలు]] ms7y5mzhroj0kg6e5afrp0xu0hit8ig 0 354700 3609796 2022-07-29T05:03:16Z Muralikrishna m 106628 Muralikrishna m, [[హెచ్సీఎల్ టెక్నాలజీస్]] పేజీని [[హెచ్‌సీఎల్‌ టెక్నాలజీస్‌]] కు తరలించారు wikitext text/x-wiki #దారిమార్పు [[హెచ్‌సీఎల్‌ టెక్నాలజీస్‌]] 7r9z6jn2mduwbpb2fw99je2snzawi2g 0 354701 3609813 2022-07-29T05:38:06Z యర్రా రామారావు 28161 యర్రా రామారావు, [[ఘనపూర్ మండలం (జయశంకర్ భూపాలపల్లి జిల్లా)]] పేజీని [[ఘనపూర్ మండలం (జయశంకర్ జిల్లా)]] కు తరలించారు: మరింత మెరుగైన పేరు wikitext text/x-wiki #దారిమార్పు [[ఘనపూర్ మండలం (జయశంకర్ జిల్లా)]] nd5j9oy148d89d5naxquzfut4mlpaq1 0 354702 3609844 2022-07-29T06:05:21Z యర్రా రామారావు 28161 యర్రా రామారావు, [[ముత్తారం మహదేవ్‌పూర్ మండలం]] పేజీని [[మహాముత్తారం మండలం]] కు తరలించారు: మరింత మెరుగైన పేరు wikitext text/x-wiki #దారిమార్పు [[మహాముత్తారం మండలం]] 2w6usiy5bwqom0oke5y5sa6nxwu3u9h 0 354703 3609855 2022-07-29T06:24:49Z Prasharma681 99764 కొత్త వ్యాసం రాయడం wikitext text/x-wiki '''ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ (ఈఐఐఐఎల్)''' ('''Eveready Industries India Ltd. (EIIL)''' గతంలో యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా లిమిటెడ్, బి.ఎమ్. ఖైతాన్ గ్రూప్ ఫ్లాగ్ షిప్ కంపెనీ. ఎవెరెడీ బ్రాండ్ ౧౯౦౫ నుండి భారతదేశంలో ఉంది. బ్యాటరీలు, ఫ్లాష్ లైట్ కేసులు, ఎలక్ట్రోలైటిక్ మాంగనీస్ డై ఆక్సైడ్, ఆర్క్ కార్బన్ ల తయారీ కంపెనీ. ప్రింటింగ్, క్యాస్టింగ్ లు, హార్డ్ ఫేసింగ్, ట్యూబ్ రాడ్ లు, కార్బన్ ఎలక్ట్రోడ్ లు,ఇతర సంబంధిత ఉత్పత్తలను ఫోటో ఎన్ గ్రేవర్స్ ప్లేట్ లు/స్ట్రిప్ లను వంటివి తయారు చేస్తుంది. s8tjqgzldkh57gkh4vuar0htvb8fnpf 3609863 3609855 2022-07-29T06:45:25Z Prasharma681 99764 wikitext text/x-wiki '''ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ (ఇఐఐఎల్)''' ('''Eveready Industries India Ltd. (EIIL)''' గతంలో యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా లిమిటెడ్, బి.ఎమ్. ఖైతాన్ గ్రూప్ ఫ్లాగ్ షిప్ కంపెనీ. ఎవెరెడీ బ్రాండ్ 1905 సంవత్సరం నుండి భారతదేశంలో ఉంది. బ్యాటరీలు, ఫ్లాష్ లైట్ కేసులు, ఎలక్ట్రోలైటిక్ మాంగనీస్ డై ఆక్సైడ్, ఆర్క్ కార్బన్ ల తయారీ కంపెనీ. ప్రింటింగ్, క్యాస్టింగ్ లు, హార్డ్ ఫేసింగ్, ట్యూబ్ రాడ్ లు, కార్బన్ ఎలక్ట్రోడ్ లు,ఇతర సంబంధిత ఉత్పత్తలను ఫోటో ఎన్ గ్రేవర్స్ ప్లేట్ లు/స్ట్రిప్ లను వంటివి తయారు చేస్తుంది. == చరిత్ర == ఇ.ఐ.ఐ.ఎల్ 1905 లో భారతదేశంలో తన కార్యకలాపాలను ప్రారంభించింది. మొదటి డ్రై సెల్ బ్యాటరీలను యు.ఎస్ నుండి దిగుమతి చేసుకొని దేశంలోని ప్రధాన నగరాలలో విక్రయించారు. ఈ బ్యాటరీలను ప్రధానంగా దిగుమతి చేసుకున్న టార్చ్ లలో ఉపయోగించేవారు. 1939 సంవత్సరంలో, కంపెనీ తన మొదటి బ్యాటరీ ప్లాంటును కోల్ కతాలో ఏర్పాటు చేసింది. ఆ తర్వాత 1952 సంవత్సరంలో చెన్నైలో మరొక బ్యాటరీ ప్లాంటు స్థాపించబడినది, లక్నో 1958 సంవత్సరంలో టార్చ్ తయారీ ప్లాంట్ ఏర్పాటు చేయబడింది.ఆగ్నేయాసియాలో అతిపెద్ద టార్చ్ తయారీ ప్లాంట్లలో ఒకటి. ఈ ప్లాంట్ పూర్తి శ్రేణి ఇత్తడి, అల్యూమినియం, ప్లాస్టిక్ టార్చ్ లను తయారు చేస్తుంది. 9qwziqjomz6dsfxfi74sar379jn15s0 3609866 3609863 2022-07-29T07:10:25Z Prasharma681 99764 వ్యాసములో అంశము మూలము జతచేయడం wikitext text/x-wiki '''ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ (ఇఐఐఎల్)''' ('''Eveready Industries India Ltd. (EIIL)''' గతంలో యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా లిమిటెడ్, బి.ఎమ్. ఖైతాన్ గ్రూప్ ఫ్లాగ్ షిప్ కంపెనీ. ఎవెరెడీ బ్రాండ్ 1905 సంవత్సరం నుండి భారతదేశంలో ఉంది. బ్యాటరీలు, ఫ్లాష్ లైట్ కేసులు, ఎలక్ట్రోలైటిక్ మాంగనీస్ డై ఆక్సైడ్, ఆర్క్ కార్బన్ ల తయారీ కంపెనీ. ప్రింటింగ్, క్యాస్టింగ్ లు, హార్డ్ ఫేసింగ్, ట్యూబ్ రాడ్ లు, కార్బన్ ఎలక్ట్రోడ్ లు,ఇతర సంబంధిత ఉత్పత్తలను ఫోటో ఎన్ గ్రేవర్స్ ప్లేట్ లు/స్ట్రిప్ లను వంటివి తయారు చేస్తుంది. == చరిత్ర == ఇ.ఐ.ఐ.ఎల్ 1905 లో భారతదేశంలో తన కార్యకలాపాలను ప్రారంభించింది. మొదటి డ్రై సెల్ బ్యాటరీలను యు.ఎస్ నుండి దిగుమతి చేసుకొని దేశంలోని ప్రధాన నగరాలలో విక్రయించారు. ఈ బ్యాటరీలను ప్రధానంగా దిగుమతి చేసుకున్న టార్చ్ లలో ఉపయోగించేవారు. 1939 సంవత్సరంలో, కంపెనీ తన మొదటి బ్యాటరీ ప్లాంటును కోల్ కతాలో ఏర్పాటు చేసింది. ఆ తర్వాత 1952 సంవత్సరంలో చెన్నైలో మరొక బ్యాటరీ ప్లాంటు స్థాపించబడినది, లక్నో 1958 సంవత్సరంలో టార్చ్ తయారీ ప్లాంట్ ఏర్పాటు చేయబడింది.ఆగ్నేయాసియాలో అతిపెద్ద టార్చ్ తయారీ ప్లాంట్లలో ఒకటి. ఈ ప్లాంట్ పూర్తి శ్రేణి ఇత్తడి, అల్యూమినియం, ప్లాస్టిక్ టార్చ్ లను తయారు చేస్తుంది. 1934 నాటికి యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా (యుసిఐ) స్థాపించబడింది, యుసిసి నియంత్రణ వాటాను కలిగి ఉంది. ఇది ప్రధానంగా ఎవెరెడీ బ్రాండ్ కింద బ్యాటరీలను విక్రయించడం ద్వారా ప్రారంభమైంది మరియు 1939 లో కోల్ కతాలో తన మొదటి బ్యాటరీ ప్లాంట్ ను ఏర్పాటు చేసింది. దీని తరువాత ౧౯౫౨ లో చెన్నైలో ఒక ప్లాంట్ ఉంది. 1955లో, UCI జాబితా చేయబడింది మరియు పొడి బ్యాటరీలు, ఫ్లాష్ లైట్ కేసులు మరియు జింక్ మిశ్రధాతువులను తయారు చేస్తూ ఒక పబ్లిక్ లిమిటెడ్ కంపెనీగా మారింది. 1980 ల ప్రారంభం నాటికి, కంపెనీ తన 14 ప్లాంట్లలో 9,000 మందికి పైగా ఉద్యోగులను నియమించుకుంది. మరియు ఎవెరెడీ దాని కిరీటంలో ఆభరణంగా మిగిలిపోయింది. మధ్య భారత నగరమైన భోపాల్ లో ౧౯౭౦ లలో సంస్థ నిర్మించిన పురుగుమందుల కర్మాగారం ప్రాణాంతక మిథైల్ ఐసోసైనేట్ ను లీక్ చేసింది. 1984 డిసెంబరు 03వ తేదీ తెల్లవారు జామున 40 టన్నుల విషపదార్థాలు ఈ కర్మాగారం చుట్టుపక్కల మురికివాడల్లో కొట్టుకుపోయి 2,259 మందికి పైగా మరణించారు. అనేక స౦వత్సరాల్లో, వాయువుకు గురైన 15,000 మ౦ది చనిపోయారని అ౦చనా వేయబడి౦ది, అది ప్రప౦చ౦లోనే అత్య౦త ఘోరమైన పారిశ్రామిక విపత్తుగా పరిణమి౦చి౦ది. లీక్ యుసిఐకి మరణ ఘంటికలను మోగించింది. తరువాతి కొన్ని సంవత్సరాలలో, కంపెనీ న్యాయ పోరాటాలు చేస్తోంది మరియు దాని సమూహ కంపెనీలు చాలా వరకు ఇబ్బందులు పడ్డాయి. అప్పుడు కూడా, 1989 నాటికి, యుసిసి ఎవెరెడీ బ్యాటరీలను తయారు చేస్తున్న ఏకైక దేశం భారతదేశం; 1986 లో, ఇది ప్రపంచంలోని మిగిలిన ప్రాంతాలలోని వ్యాపారాన్ని మిస్సౌరీకి చెందిన రాల్స్టన్ ప్యూరినా కంపెనీకి విక్రయించింది. 1989 లో, విపత్తు సంభవించిన ఐదు సంవత్సరాల తరువాత, యుసిఐ దేశ సర్వోన్నత న్యాయస్థానం కోరిన తరువాత బాధితులకు నష్టపరిహారంగా 470 మిలియన్ డాలర్లు చెల్లించడానికి అంగీకరించింది. 1991 లో, సెటిల్మెంట్ మొత్తానికి వ్యతిరేకంగా కొన్ని పిటిషన్లు దాఖలైన తరువాత, సుప్రీం కోర్టు మునుపటి తీర్పును మళ్ళీ సమర్థించింది. 1991లో సుప్రీంకోర్టు యూనియన్ కార్బైడ్ను ఆసుపత్రిని ఏర్పాటు చేయాలని కోరింది <ref>{{Cite web|date=2017-04-18|title=After 112 years of powering India, the country’s biggest battery maker is out to reinvent itself|url=https://qz.com/india/950619/eveready-after-112-years-of-powering-india-the-countrys-biggest-battery-maker-is-out-to-reinvent-itself/|access-date=2022-07-29|website=Quartz|language=en}}</ref>. fyzs2dhxnjvlmt82f6tpgvjfsf3qeam 3609867 3609866 2022-07-29T07:11:24Z Prasharma681 99764 శీర్షిక చేయడం wikitext text/x-wiki '''ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ (ఇఐఐఎల్)''' ('''Eveready Industries India Ltd. (EIIL)''' గతంలో యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా లిమిటెడ్, బి.ఎమ్. ఖైతాన్ గ్రూప్ ఫ్లాగ్ షిప్ కంపెనీ. ఎవెరెడీ బ్రాండ్ 1905 సంవత్సరం నుండి భారతదేశంలో ఉంది. బ్యాటరీలు, ఫ్లాష్ లైట్ కేసులు, ఎలక్ట్రోలైటిక్ మాంగనీస్ డై ఆక్సైడ్, ఆర్క్ కార్బన్ ల తయారీ కంపెనీ. ప్రింటింగ్, క్యాస్టింగ్ లు, హార్డ్ ఫేసింగ్, ట్యూబ్ రాడ్ లు, కార్బన్ ఎలక్ట్రోడ్ లు,ఇతర సంబంధిత ఉత్పత్తలను ఫోటో ఎన్ గ్రేవర్స్ ప్లేట్ లు/స్ట్రిప్ లను వంటివి తయారు చేస్తుంది. == చరిత్ర == ఇ.ఐ.ఐ.ఎల్ 1905 లో భారతదేశంలో తన కార్యకలాపాలను ప్రారంభించింది. మొదటి డ్రై సెల్ బ్యాటరీలను యు.ఎస్ నుండి దిగుమతి చేసుకొని దేశంలోని ప్రధాన నగరాలలో విక్రయించారు. ఈ బ్యాటరీలను ప్రధానంగా దిగుమతి చేసుకున్న టార్చ్ లలో ఉపయోగించేవారు. 1939 సంవత్సరంలో, కంపెనీ తన మొదటి బ్యాటరీ ప్లాంటును కోల్ కతాలో ఏర్పాటు చేసింది. ఆ తర్వాత 1952 సంవత్సరంలో చెన్నైలో మరొక బ్యాటరీ ప్లాంటు స్థాపించబడినది, లక్నో 1958 సంవత్సరంలో టార్చ్ తయారీ ప్లాంట్ ఏర్పాటు చేయబడింది.ఆగ్నేయాసియాలో అతిపెద్ద టార్చ్ తయారీ ప్లాంట్లలో ఒకటి. ఈ ప్లాంట్ పూర్తి శ్రేణి ఇత్తడి, అల్యూమినియం, ప్లాస్టిక్ టార్చ్ లను తయారు చేస్తుంది. 1934 నాటికి యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా (యుసిఐ) స్థాపించబడింది, యుసిసి నియంత్రణ వాటాను కలిగి ఉంది. ఇది ప్రధానంగా ఎవెరెడీ బ్రాండ్ కింద బ్యాటరీలను విక్రయించడం ద్వారా ప్రారంభమైంది మరియు 1939 లో కోల్ కతాలో తన మొదటి బ్యాటరీ ప్లాంట్ ను ఏర్పాటు చేసింది. దీని తరువాత ౧౯౫౨ లో చెన్నైలో ఒక ప్లాంట్ ఉంది. 1955లో, UCI జాబితా చేయబడింది మరియు పొడి బ్యాటరీలు, ఫ్లాష్ లైట్ కేసులు మరియు జింక్ మిశ్రధాతువులను తయారు చేస్తూ ఒక పబ్లిక్ లిమిటెడ్ కంపెనీగా మారింది. 1980 ల ప్రారంభం నాటికి, కంపెనీ తన 14 ప్లాంట్లలో 9,000 మందికి పైగా ఉద్యోగులను నియమించుకుంది. మరియు ఎవెరెడీ దాని కిరీటంలో ఆభరణంగా మిగిలిపోయింది. మధ్య భారత నగరమైన భోపాల్ లో ౧౯౭౦ లలో సంస్థ నిర్మించిన పురుగుమందుల కర్మాగారం ప్రాణాంతక మిథైల్ ఐసోసైనేట్ ను లీక్ చేసింది. 1984 డిసెంబరు 03వ తేదీ తెల్లవారు జామున 40 టన్నుల విషపదార్థాలు ఈ కర్మాగారం చుట్టుపక్కల మురికివాడల్లో కొట్టుకుపోయి 2,259 మందికి పైగా మరణించారు. అనేక స౦వత్సరాల్లో, వాయువుకు గురైన 15,000 మ౦ది చనిపోయారని అ౦చనా వేయబడి౦ది, అది ప్రప౦చ౦లోనే అత్య౦త ఘోరమైన పారిశ్రామిక విపత్తుగా పరిణమి౦చి౦ది. లీక్ యుసిఐకి మరణ ఘంటికలను మోగించింది. తరువాతి కొన్ని సంవత్సరాలలో, కంపెనీ న్యాయ పోరాటాలు చేస్తోంది మరియు దాని సమూహ కంపెనీలు చాలా వరకు ఇబ్బందులు పడ్డాయి. అప్పుడు కూడా, 1989 నాటికి, యుసిసి ఎవెరెడీ బ్యాటరీలను తయారు చేస్తున్న ఏకైక దేశం భారతదేశం; 1986 లో, ఇది ప్రపంచంలోని మిగిలిన ప్రాంతాలలోని వ్యాపారాన్ని మిస్సౌరీకి చెందిన రాల్స్టన్ ప్యూరినా కంపెనీకి విక్రయించింది. 1989 లో, విపత్తు సంభవించిన ఐదు సంవత్సరాల తరువాత, యుసిఐ దేశ సర్వోన్నత న్యాయస్థానం కోరిన తరువాత బాధితులకు నష్టపరిహారంగా 470 మిలియన్ డాలర్లు చెల్లించడానికి అంగీకరించింది. 1991 లో, సెటిల్మెంట్ మొత్తానికి వ్యతిరేకంగా కొన్ని పిటిషన్లు దాఖలైన తరువాత, సుప్రీం కోర్టు మునుపటి తీర్పును మళ్ళీ సమర్థించింది. 1991లో సుప్రీంకోర్టు యూనియన్ కార్బైడ్ను ఆసుపత్రిని ఏర్పాటు చేయాలని కోరింది <ref>{{Cite web|date=2017-04-18|title=After 112 years of powering India, the country’s biggest battery maker is out to reinvent itself|url=https://qz.com/india/950619/eveready-after-112-years-of-powering-india-the-countrys-biggest-battery-maker-is-out-to-reinvent-itself/|access-date=2022-07-29|website=Quartz|language=en}}</ref>. == మూలాలు == dtt263kbvtqp6yliwc8os07qyqgn0cz 3609868 3609867 2022-07-29T07:12:59Z Prasharma681 99764 వ్యాసములో ఇన్ఫోబాక్స్ పెట్టడం wikitext text/x-wiki '''ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ (ఇఐఐఎల్)''' ('''Eveready Industries India Ltd. (EIIL)''' గతంలో యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా లిమిటెడ్, బి.ఎమ్. ఖైతాన్ గ్రూప్ ఫ్లాగ్ షిప్ కంపెనీ. ఎవెరెడీ బ్రాండ్ 1905 సంవత్సరం నుండి భారతదేశంలో ఉంది. బ్యాటరీలు, ఫ్లాష్ లైట్ కేసులు, ఎలక్ట్రోలైటిక్ మాంగనీస్ డై ఆక్సైడ్, ఆర్క్ కార్బన్ ల తయారీ కంపెనీ. ప్రింటింగ్, క్యాస్టింగ్ లు, హార్డ్ ఫేసింగ్, ట్యూబ్ రాడ్ లు, కార్బన్ ఎలక్ట్రోడ్ లు,ఇతర సంబంధిత ఉత్పత్తలను ఫోటో ఎన్ గ్రేవర్స్ ప్లేట్ లు/స్ట్రిప్ లను వంటివి తయారు చేస్తుంది. {{Infobox company | name = Eveready Industries India Ltd. | logo = EvereadyIndustriesIndiaLogo.png | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | image = | image_size = | image_alt = | image_caption = | trading_name = | native_name = | native_name_lang = | former_name = [[Union Carbide India Limited]] | type = [[Privately held company|Private]] | traded_as = | ISIN = | industry = {{plainlist| *[[Consumer electronics]] *[[Electrical equipment]]s *[[Energy]]}} | fate = | successor = | founded = {{Start date and age|1905}} | hq_location = [[Kolkata]] | hq_location_city = [[West Bengal]] | hq_location_country = [[India]]<ref>{{Cite web|url=http://www.evereadyindia.com/contact/corporate-office.aspx|title = Eveready :: Contact Us :: Corporate Office}}</ref> | area_served = [[India]] | key_people = | products = {{hlist|[[Electric battery|Batterie]]s |[[flashlight]]s |[[lantern]]s |[[light fixture|lamps]] |[[luminaire]]s}} | brands = {{plainlist| *[[Eveready Battery Company|Eveready]] *Powercell *Uniross}} | services = | revenue = | revenue_year = <!-- Year of revenue data (if known) --> | operating_income = | income_year = <!-- Year of operating_income data (if known) --> | profit = | profit_year = <!-- Year of net_income/profit data (if known) --> | assets = | assets_year = <!-- Year of assets data (if known) --> | equity = | equity_year = <!-- Year of equity data (if known) --> | owners = | members = | members_year = <!-- Year of members data (if known) --> | num_employees = | num_employees_year = <!-- Year of num_employees data (if known) --> | parent = | divisions = | subsid = | module = <!-- Used to embed other templates --> | website = {{URL|http://www.evereadyindia.com/}} | footnotes = }} == చరిత్ర == ఇ.ఐ.ఐ.ఎల్ 1905 లో భారతదేశంలో తన కార్యకలాపాలను ప్రారంభించింది. మొదటి డ్రై సెల్ బ్యాటరీలను యు.ఎస్ నుండి దిగుమతి చేసుకొని దేశంలోని ప్రధాన నగరాలలో విక్రయించారు. ఈ బ్యాటరీలను ప్రధానంగా దిగుమతి చేసుకున్న టార్చ్ లలో ఉపయోగించేవారు. 1939 సంవత్సరంలో, కంపెనీ తన మొదటి బ్యాటరీ ప్లాంటును కోల్ కతాలో ఏర్పాటు చేసింది. ఆ తర్వాత 1952 సంవత్సరంలో చెన్నైలో మరొక బ్యాటరీ ప్లాంటు స్థాపించబడినది, లక్నో 1958 సంవత్సరంలో టార్చ్ తయారీ ప్లాంట్ ఏర్పాటు చేయబడింది.ఆగ్నేయాసియాలో అతిపెద్ద టార్చ్ తయారీ ప్లాంట్లలో ఒకటి. ఈ ప్లాంట్ పూర్తి శ్రేణి ఇత్తడి, అల్యూమినియం, ప్లాస్టిక్ టార్చ్ లను తయారు చేస్తుంది. 1934 నాటికి యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా (యుసిఐ) స్థాపించబడింది, యుసిసి నియంత్రణ వాటాను కలిగి ఉంది. ఇది ప్రధానంగా ఎవెరెడీ బ్రాండ్ కింద బ్యాటరీలను విక్రయించడం ద్వారా ప్రారంభమైంది మరియు 1939 లో కోల్ కతాలో తన మొదటి బ్యాటరీ ప్లాంట్ ను ఏర్పాటు చేసింది. దీని తరువాత ౧౯౫౨ లో చెన్నైలో ఒక ప్లాంట్ ఉంది. 1955లో, UCI జాబితా చేయబడింది మరియు పొడి బ్యాటరీలు, ఫ్లాష్ లైట్ కేసులు మరియు జింక్ మిశ్రధాతువులను తయారు చేస్తూ ఒక పబ్లిక్ లిమిటెడ్ కంపెనీగా మారింది. 1980 ల ప్రారంభం నాటికి, కంపెనీ తన 14 ప్లాంట్లలో 9,000 మందికి పైగా ఉద్యోగులను నియమించుకుంది. మరియు ఎవెరెడీ దాని కిరీటంలో ఆభరణంగా మిగిలిపోయింది. మధ్య భారత నగరమైన భోపాల్ లో ౧౯౭౦ లలో సంస్థ నిర్మించిన పురుగుమందుల కర్మాగారం ప్రాణాంతక మిథైల్ ఐసోసైనేట్ ను లీక్ చేసింది. 1984 డిసెంబరు 03వ తేదీ తెల్లవారు జామున 40 టన్నుల విషపదార్థాలు ఈ కర్మాగారం చుట్టుపక్కల మురికివాడల్లో కొట్టుకుపోయి 2,259 మందికి పైగా మరణించారు. అనేక స౦వత్సరాల్లో, వాయువుకు గురైన 15,000 మ౦ది చనిపోయారని అ౦చనా వేయబడి౦ది, అది ప్రప౦చ౦లోనే అత్య౦త ఘోరమైన పారిశ్రామిక విపత్తుగా పరిణమి౦చి౦ది. లీక్ యుసిఐకి మరణ ఘంటికలను మోగించింది. తరువాతి కొన్ని సంవత్సరాలలో, కంపెనీ న్యాయ పోరాటాలు చేస్తోంది మరియు దాని సమూహ కంపెనీలు చాలా వరకు ఇబ్బందులు పడ్డాయి. అప్పుడు కూడా, 1989 నాటికి, యుసిసి ఎవెరెడీ బ్యాటరీలను తయారు చేస్తున్న ఏకైక దేశం భారతదేశం; 1986 లో, ఇది ప్రపంచంలోని మిగిలిన ప్రాంతాలలోని వ్యాపారాన్ని మిస్సౌరీకి చెందిన రాల్స్టన్ ప్యూరినా కంపెనీకి విక్రయించింది. 1989 లో, విపత్తు సంభవించిన ఐదు సంవత్సరాల తరువాత, యుసిఐ దేశ సర్వోన్నత న్యాయస్థానం కోరిన తరువాత బాధితులకు నష్టపరిహారంగా 470 మిలియన్ డాలర్లు చెల్లించడానికి అంగీకరించింది. 1991 లో, సెటిల్మెంట్ మొత్తానికి వ్యతిరేకంగా కొన్ని పిటిషన్లు దాఖలైన తరువాత, సుప్రీం కోర్టు మునుపటి తీర్పును మళ్ళీ సమర్థించింది. 1991లో సుప్రీంకోర్టు యూనియన్ కార్బైడ్ను ఆసుపత్రిని ఏర్పాటు చేయాలని కోరింది <ref>{{Cite web|date=2017-04-18|title=After 112 years of powering India, the country’s biggest battery maker is out to reinvent itself|url=https://qz.com/india/950619/eveready-after-112-years-of-powering-india-the-countrys-biggest-battery-maker-is-out-to-reinvent-itself/|access-date=2022-07-29|website=Quartz|language=en}}</ref>. == మూలాలు == 7pv2muvb6p39g7npwex6l0qk6rmqew6 3609869 3609868 2022-07-29T07:27:07Z Prasharma681 99764 wikitext text/x-wiki '''ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ (ఇఐఐఎల్)''' ('''Eveready Industries India Ltd. (EIIL)''' గతంలో యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా లిమిటెడ్, బి.ఎమ్. ఖైతాన్ గ్రూప్ ఫ్లాగ్ షిప్ కంపెనీ. ఎవెరెడీ బ్రాండ్ 1905 సంవత్సరం నుండి భారతదేశంలో ఉంది. బ్యాటరీలు, ఫ్లాష్ లైట్ కేసులు, ఎలక్ట్రోలైటిక్ మాంగనీస్ డై ఆక్సైడ్, ఆర్క్ కార్బన్ ల తయారీ కంపెనీ. ప్రింటింగ్, క్యాస్టింగ్ లు, హార్డ్ ఫేసింగ్, ట్యూబ్ రాడ్ లు, కార్బన్ ఎలక్ట్రోడ్ లు,ఇతర సంబంధిత ఉత్పత్తలను ఫోటో ఎన్ గ్రేవర్స్ ప్లేట్ లు/స్ట్రిప్ లను వంటివి తయారు చేస్తుంది. {{Infobox company | name = Eveready Industries India Ltd. | logo = EvereadyIndustriesIndiaLogo.png | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | image = | image_size = | image_alt = | image_caption = | trading_name = | native_name = | native_name_lang = | former_name = [[Union Carbide India Limited]] | type = [[Privately held company|Private]] | traded_as = | ISIN = | industry = {{plainlist| *[[Consumer electronics]] *[[Electrical equipment]]s *[[Energy]]}} | fate = | successor = | founded = {{Start date and age|1905}} | hq_location = [[Kolkata]] | hq_location_city = [[West Bengal]] | hq_location_country = [[India]]<ref>{{Cite web|url=http://www.evereadyindia.com/contact/corporate-office.aspx|title = Eveready :: Contact Us :: Corporate Office}}</ref> | area_served = [[India]] | key_people = | products = {{hlist|[[Electric battery|Batterie]]s |[[flashlight]]s |[[lantern]]s |[[light fixture|lamps]] |[[luminaire]]s}} | brands = {{plainlist| *[[Eveready Battery Company|Eveready]] *Powercell *Uniross}} | services = | revenue = | revenue_year = <!-- Year of revenue data (if known) --> | operating_income = | income_year = <!-- Year of operating_income data (if known) --> | profit = | profit_year = <!-- Year of net_income/profit data (if known) --> | assets = | assets_year = <!-- Year of assets data (if known) --> | equity = | equity_year = <!-- Year of equity data (if known) --> | owners = | members = | members_year = <!-- Year of members data (if known) --> | num_employees = | num_employees_year = <!-- Year of num_employees data (if known) --> | parent = | divisions = | subsid = | module = <!-- Used to embed other templates --> | website = {{URL|http://www.evereadyindia.com/}} | footnotes = }} == చరిత్ర == ఇ.ఐ.ఐ.ఎల్ 1905 లో భారతదేశంలో తన కార్యకలాపాలను ప్రారంభించింది. మొదటి డ్రై సెల్ బ్యాటరీలను యు.ఎస్ నుండి దిగుమతి చేసుకొని దేశంలోని ప్రధాన నగరాలలో విక్రయించారు. ఈ బ్యాటరీలను ప్రధానంగా దిగుమతి చేసుకున్న టార్చ్ లలో ఉపయోగించేవారు. 1939 సంవత్సరంలో, కంపెనీ తన మొదటి బ్యాటరీ ప్లాంటును కోల్ కతాలో ఏర్పాటు చేసింది. ఆ తర్వాత 1952 సంవత్సరంలో చెన్నైలో మరొక బ్యాటరీ ప్లాంటు స్థాపించబడినది, లక్నో 1958 సంవత్సరంలో టార్చ్ తయారీ ప్లాంట్ ఏర్పాటు చేయబడింది.ఆగ్నేయాసియాలో అతిపెద్ద టార్చ్ తయారీ ప్లాంట్లలో ఒకటి. ఈ ప్లాంట్ పూర్తి శ్రేణి ఇత్తడి, అల్యూమినియం, ప్లాస్టిక్ టార్చ్ లను తయారు చేస్తుంది. 1934 నాటికి యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా (యుసిఐ) స్థాపించబడింది, ప్రధానంగా ఎవెరెడీ బ్రాండ్ కింద బ్యాటరీలను విక్రయించడం ద్వారా ప్రారంభమైంది. 1939 లో కోల్ కతాలో తన మొదటి బ్యాటరీ ప్లాంట్ ను, తరువాత ౧౯౫౨ లో చెన్నైలో ఒక ప్లాంట్, 1955లో లిస్టెడ్ కంపెనీగా జాబితా చేయబడింది,పొడి బ్యాటరీలు, టార్చ్లైట్ ,జింక్ మిశ్రధాతువులను తయారు చేస్తూ ఒక పబ్లిక్ లిమిటెడ్ కంపెనీగా మారింది. 1980 ల ప్రారంభం నాటికి, కంపెనీ తన 14 ప్లాంట్లలో 9,000 మందికి పైగా ఉద్యోగులతో , మధ్యప్రదేశ్ రాష్ట్ర రాజధాని భోపాల్ నగరంలో సంవత్సరంలో జరిగిన న పురుగుమందుల కర్మాగారం ప్రాణాంతక మిథైల్ ఐసోసైనేట్ ను లీక్ తో,1984 డిసెంబరు 03వ తేదీ తెల్లవారు జామున 40 టన్నుల విషపదార్థాలు ఈ కర్మాగారం చుట్టుపక్కల మురికివాడల్లో కొట్టుకుపోయి 2,259 మందికి పైగా మరణించారు. ఆ తర్వాత కొన్ని స౦వత్సరాల్లో, వాయువుకు గురైన 15,000 మ౦ది చనిపోయారని అ౦చనా వేయబడి౦ది, ప్రప౦చ౦లోనే అత్య౦త ఘోరమైన పారిశ్రామిక విపత్తుగా నిలిచింది. 1989 నాటికి, ఎవెరెడీ బ్యాటరీలను తయారు చేస్తున్న ఏకైక దేశం భారతదేశం; 1986 సంవత్సరంలో ప్రపంచంలో మిగిలిన ప్రాంతాలలోని వ్యాపారాన్ని మిస్సౌరీకి చెందిన రాల్స్టన్ ప్యూరినా కంపెనీకి విక్రయించింది. విపత్తు జరిగిన ఐదు సంవత్సరాల (1989) తరువాత, సుప్రీంకోర్టు కోరిన తరువాత బాధితులకు నష్టపరిహారంగా 470 మిలియన్ డాలర్లు చెల్లించడానికి అంగీకరించింది. 1991 సంవత్సరంలో, సెటిల్మెంట్ మొత్తానికి వ్యతిరేకంగా కొన్ని పిటిషన్లు దాఖలైన తరువాత, సుప్రీం కోర్టు మునుపటి తీర్పును మళ్ళీ సమర్థించింది. 1991 సంవత్సరంలో సుప్రీంకోర్టు ఈ స్థలంలో ఆసుపత్రిని ఏర్పాటు చేయాలని కోరింది <ref>{{Cite web|date=2017-04-18|title=After 112 years of powering India, the country’s biggest battery maker is out to reinvent itself|url=https://qz.com/india/950619/eveready-after-112-years-of-powering-india-the-countrys-biggest-battery-maker-is-out-to-reinvent-itself/|access-date=2022-07-29|website=Quartz|language=en}}</ref>. == మూలాలు == h5xsf7e0vtug7114kp957bt4mq5eem3 3609870 3609869 2022-07-29T07:30:09Z Prasharma681 99764 wikitext text/x-wiki '''ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ (ఇఐఐఎల్)''' ('''Eveready Industries India Ltd. (EIIL)''' గతంలో యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా లిమిటెడ్, బి.ఎమ్. ఖైతాన్ గ్రూప్ ఫ్లాగ్ షిప్ కంపెనీ. ఎవెరెడీ బ్రాండ్ 1905 సంవత్సరం నుండి భారతదేశంలో ఉంది. బ్యాటరీలు, ఫ్లాష్ లైట్ కేసులు, ఎలక్ట్రోలైటిక్ మాంగనీస్ డై ఆక్సైడ్, ఆర్క్ కార్బన్ ల తయారీ కంపెనీ. ప్రింటింగ్, క్యాస్టింగ్ లు, హార్డ్ ఫేసింగ్, ట్యూబ్ రాడ్ లు, కార్బన్ ఎలక్ట్రోడ్ లు,ఇతర సంబంధిత ఉత్పత్తలను ఫోటో ఎన్ గ్రేవర్స్ ప్లేట్ లు/స్ట్రిప్ లను వంటివి తయారు చేస్తుంది. {{Infobox company | name = Eveready Industries India Ltd. | logo = EvereadyIndustriesIndiaLogo.png | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | image = | image_size = | image_alt = | image_caption = | trading_name = | native_name = | native_name_lang = | former_name = [[Union Carbide India Limited]] | type = [[Privately held company|Private]] | traded_as = | ISIN = | industry = {{plainlist| *[[Consumer electronics]] *[[Electrical equipment]]s *[[Energy]]}} | fate = | successor = | founded = {{Start date and age|1905}} | hq_location = [[Kolkata]] | hq_location_city = [[West Bengal]] | hq_location_country = [[India]]<ref>{{Cite web|url=http://www.evereadyindia.com/contact/corporate-office.aspx|title = Eveready :: Contact Us :: Corporate Office}}</ref> | area_served = [[India]] | key_people = | products = {{hlist|[[Electric battery|Batterie]]s |[[flashlight]]s |[[lantern]]s |[[light fixture|lamps]] |[[luminaire]]s}} | brands = {{plainlist| *[[Eveready Battery Company|Eveready]] *Powercell *Uniross}} | services = | revenue = | revenue_year = <!-- Year of revenue data (if known) --> | operating_income = | income_year = <!-- Year of operating_income data (if known) --> | profit = | profit_year = <!-- Year of net_income/profit data (if known) --> | assets = | assets_year = <!-- Year of assets data (if known) --> | equity = | equity_year = <!-- Year of equity data (if known) --> | owners = | members = | members_year = <!-- Year of members data (if known) --> | num_employees = | num_employees_year = <!-- Year of num_employees data (if known) --> | parent = | divisions = | subsid = | module = <!-- Used to embed other templates --> | website = {{URL|http://www.evereadyindia.com/}} | footnotes = }} == చరిత్ర == ఇ.ఐ.ఐ.ఎల్ 1905 లో భారతదేశంలో తన కార్యకలాపాలను ప్రారంభించింది. మొదటి డ్రై సెల్ బ్యాటరీలను యు.ఎస్ నుండి దిగుమతి చేసుకొని దేశంలోని ప్రధాన నగరాలలో విక్రయించారు. ఈ బ్యాటరీలను ప్రధానంగా దిగుమతి చేసుకున్న టార్చ్ లలో ఉపయోగించేవారు. 1939 సంవత్సరంలో, కంపెనీ తన మొదటి బ్యాటరీ ప్లాంటును కోల్ కతాలో ఏర్పాటు చేసింది. ఆ తర్వాత 1952 సంవత్సరంలో చెన్నైలో మరొక బ్యాటరీ ప్లాంటు స్థాపించబడినది, లక్నో 1958 సంవత్సరంలో టార్చ్ తయారీ ప్లాంట్ ఏర్పాటు చేయబడింది.ఆగ్నేయాసియాలో అతిపెద్ద టార్చ్ తయారీ ప్లాంట్లలో ఒకటి. ఈ ప్లాంట్ పూర్తి శ్రేణి ఇత్తడి, అల్యూమినియం, ప్లాస్టిక్ టార్చ్ లను తయారు చేస్తుంది. ప్రధానంగా ఎవెరెడీ బ్రాండ్ కింద బ్యాటరీలను విక్రయించడం ద్వారా ప్రారంభమైంది. 1939 లో కోల్ కతాలో తన మొదటి బ్యాటరీ ప్లాంట్ ను, తరువాత 1952 సంవత్సరం లో చెన్నైలో ఒక ప్లాంట్, 1955లో లిస్టెడ్ కంపెనీగా జాబితా చేయబడింది,పొడి బ్యాటరీలు, టార్చ్లైట్ ,జింక్ మిశ్రధాతువులను తయారు చేస్తూ ఒక పబ్లిక్ లిమిటెడ్ కంపెనీగా మారింది. 1980 ల ప్రారంభం నాటికి, కంపెనీ తన 14 ప్లాంట్లలో 9,000 మందికి పైగా ఉద్యోగులతో , మధ్యప్రదేశ్ రాష్ట్ర రాజధాని భోపాల్ నగరంలో సంవత్సరంలో జరిగిన న పురుగుమందుల కర్మాగారం ప్రాణాంతక మిథైల్ ఐసోసైనేట్ ను లీక్ తో,1984 డిసెంబరు 03వ తేదీ తెల్లవారు జామున 40 టన్నుల విషపదార్థాలు ఈ కర్మాగారం చుట్టుపక్కల మురికివాడల్లో కొట్టుకుపోయి 2,259 మందికి పైగా మరణించారు. ఆ తర్వాత కొన్ని స౦వత్సరాల్లో, వాయువుకు గురైన 15,000 మ౦ది చనిపోయారని అ౦చనా వేయబడి౦ది, ప్రప౦చ౦లోనే అత్య౦త ఘోరమైన పారిశ్రామిక విపత్తుగా నిలిచింది. 1989 నాటికి, ఎవెరెడీ బ్యాటరీలను తయారు చేస్తున్న ఏకైక దేశం భారతదేశం; 1986 సంవత్సరంలో ప్రపంచంలో మిగిలిన ప్రాంతాలలోని వ్యాపారాన్ని మిస్సౌరీకి చెందిన రాల్స్టన్ ప్యూరినా కంపెనీకి విక్రయించింది. విపత్తు జరిగిన ఐదు సంవత్సరాల (1989) తరువాత, సుప్రీంకోర్టు కోరిన తరువాత బాధితులకు నష్టపరిహారంగా 470 మిలియన్ డాలర్లు చెల్లించడానికి అంగీకరించింది. 1991 సంవత్సరంలో, సెటిల్మెంట్ మొత్తానికి వ్యతిరేకంగా కొన్ని పిటిషన్లు దాఖలైన తరువాత, సుప్రీం కోర్టు మునుపటి తీర్పును మళ్ళీ సమర్థించింది. 1991 సంవత్సరంలో సుప్రీంకోర్టు ఈ స్థలంలో ఆసుపత్రిని ఏర్పాటు చేయాలని కోరింది <ref>{{Cite web|date=2017-04-18|title=After 112 years of powering India, the country’s biggest battery maker is out to reinvent itself|url=https://qz.com/india/950619/eveready-after-112-years-of-powering-india-the-countrys-biggest-battery-maker-is-out-to-reinvent-itself/|access-date=2022-07-29|website=Quartz|language=en}}</ref>. == మూలాలు == i4hu4j9j0thwbbv6qzi14aoawje4btk 3609872 3609870 2022-07-29T07:35:47Z Prasharma681 99764 wikitext text/x-wiki '''ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ (ఇఐఐఎల్)''' ('''Eveready Industries India Ltd. (EIIL)''' గతంలో యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా లిమిటెడ్, బి.ఎమ్. ఖైతాన్ గ్రూప్ ఫ్లాగ్ షిప్ కంపెనీ. ఎవెరెడీ బ్రాండ్ 1905 సంవత్సరం నుండి భారతదేశంలో ఉంది. బ్యాటరీలు, ఫ్లాష్ లైట్ కేసులు, ఎలక్ట్రోలైటిక్ మాంగనీస్ డై ఆక్సైడ్, ఆర్క్ కార్బన్ ల తయారీ కంపెనీ. ప్రింటింగ్, క్యాస్టింగ్ లు, హార్డ్ ఫేసింగ్, ట్యూబ్ రాడ్ లు, కార్బన్ ఎలక్ట్రోడ్ లు,ఇతర సంబంధిత ఉత్పత్తలను ఫోటో ఎన్ గ్రేవర్స్ ప్లేట్ లు/స్ట్రిప్ లను వంటివి తయారు చేస్తుంది. {{Infobox company | name = Eveready Industries India Ltd. | logo = EvereadyIndustriesIndiaLogo.png | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | image = | image_size = | image_alt = | image_caption = | trading_name = | native_name = | native_name_lang = | former_name = [[Union Carbide India Limited]] | type = [[Privately held company|Private]] | traded_as = | ISIN = | industry = {{plainlist| *[[Consumer electronics]] *[[Electrical equipment]]s *[[Energy]]}} | fate = | successor = | founded = {{Start date and age|1905}} | hq_location = [[Kolkata]] | hq_location_city = [[West Bengal]] | hq_location_country = [[India]]<ref>{{Cite web|url=http://www.evereadyindia.com/contact/corporate-office.aspx|title = Eveready :: Contact Us :: Corporate Office}}</ref> | area_served = [[India]] | key_people = | products = {{hlist|[[Electric battery|Batterie]]s |[[flashlight]]s |[[lantern]]s |[[light fixture|lamps]] |[[luminaire]]s}} | brands = {{plainlist| *[[Eveready Battery Company|Eveready]] *Powercell *Uniross}} | services = | revenue = | revenue_year = <!-- Year of revenue data (if known) --> | operating_income = | income_year = <!-- Year of operating_income data (if known) --> | profit = | profit_year = <!-- Year of net_income/profit data (if known) --> | assets = | assets_year = <!-- Year of assets data (if known) --> | equity = | equity_year = <!-- Year of equity data (if known) --> | owners = | members = | members_year = <!-- Year of members data (if known) --> | num_employees = | num_employees_year = <!-- Year of num_employees data (if known) --> | parent = | divisions = | subsid = | module = <!-- Used to embed other templates --> | website = {{URL|http://www.evereadyindia.com/}} | footnotes = }} == చరిత్ర == ఇ.ఐ.ఐ.ఎల్ 1905 లో భారతదేశంలో తన కార్యకలాపాలను ప్రారంభించింది. మొదటి డ్రై సెల్ బ్యాటరీలను యు.ఎస్ నుండి దిగుమతి చేసుకొని దేశంలోని ప్రధాన నగరాలలో విక్రయించారు. ఈ బ్యాటరీలను ప్రధానంగా దిగుమతి చేసుకున్న టార్చ్ లలో ఉపయోగించేవారు. 1939 సంవత్సరంలో, కంపెనీ తన మొదటి బ్యాటరీ ప్లాంటును [[కోల్‌కాతా|కోల్ కతా]]<nowiki/>లో ఏర్పాటు చేసింది. ఆ తర్వాత 1952 సంవత్సరంలో [[చెన్నై]]<nowiki/>లో మరొక బ్యాటరీ ప్లాంటు స్థాపించబడినది, లక్నో 1958 సంవత్సరంలో టార్చ్ తయారీ ప్లాంట్ ఏర్పాటు చేయబడింది.ఆగ్నేయాసియాలో అతిపెద్ద టార్చ్ తయారీ ప్లాంట్లలో ఒకటి. ఈ ప్లాంట్ పూర్తి శ్రేణి ఇత్తడి, అల్యూమినియం, ప్లాస్టిక్ టార్చ్ లను తయారు చేస్తుంది. ప్రధానంగా ఎవెరెడీ బ్రాండ్ కింద బ్యాటరీలను విక్రయించడం ద్వారా ప్రారంభమైంది. 1939 లో కోల్ కతాలో తన మొదటి బ్యాటరీ ప్లాంట్ ను, తరువాత 1952 సంవత్సరం లో చెన్నైలో ఒక ప్లాంట్, 1955లో లిస్టెడ్ కంపెనీగా జాబితా చేయబడింది,పొడి బ్యాటరీలు, టార్చ్లైట్ ,జింక్ మిశ్రధాతువులను తయారు చేస్తూ ఒక పబ్లిక్ లిమిటెడ్ కంపెనీగా మారింది.కంపెనీలో 1980 ల ప్రారంభం నాటికి, కంపెనీ తన 14 ప్లాంట్లలో 9,000 మందికి పైగా ఉద్యోగులతో, [[మధ్య ప్రదేశ్|మధ్యప్రదేశ్]] రాష్ట్ర రాజధాని [[భోపాల్|భూపాల్]] నగరంలో సంవత్సరంలో జరిగిన పురుగుమందుల కర్మాగారం ప్రాణాంతక మిథైల్ ఐసోసైనేట్ ను లీక్ తో,1984 డిసెంబరు 03వ తేదీ తెల్లవారు జామున 40 టన్నుల విషపదార్థాలు ఈ కర్మాగారం చుట్టుపక్కల మురికివాడల్లో కొట్టుకుపోయి 2,259 మందికి పైగా మరణించారు. ఆ తర్వాత కొన్ని స౦వత్సరాల్ల, వాయువుకు గురైన 15,000 మ౦ది చనిపోయారని అ౦చనా వేయబడి౦ది, ప్రప౦చ౦లోనే అత్య౦త ఘోరమైన పారిశ్రామిక విపత్తుగా నిలిచింది. 1989 నాటికి, ఎవెరెడీ బ్యాటరీలను తయారు చేస్తున్న ఏకైక దేశం భారతదేశం. విపత్తు జరిగిన ఐదు సంవత్సరాల (1989) తరువాత, సుప్రీంకోర్టు కోరిన తరువాత బాధితులకు నష్టపరిహారంగా, 470 మిలియన్ డాలర్లు చెల్లించడానికి అంగీకరించింది. 1991 సంవత్సరంలో, సెటిల్మెంట్ మొత్తానికి వ్యతిరేకంగా కొన్ని పిటిషన్లు దాఖలైన తరువాత, [[భారతదేశ అత్యున్నత న్యాయస్థానం|సుప్రీంకోర్టు]] మునుపటి తీర్పును మళ్ళీ సమర్థించింది. 1991 సంవత్సరంలో సుప్రీంకోర్టు ఈ స్థలంలో ఆసుపత్రిని ఏర్పాటు చేయాలని కోరింది <ref>{{Cite web|date=2017-04-18|title=After 112 years of powering India, the country’s biggest battery maker is out to reinvent itself|url=https://qz.com/india/950619/eveready-after-112-years-of-powering-india-the-countrys-biggest-battery-maker-is-out-to-reinvent-itself/|access-date=2022-07-29|website=Quartz|language=en}}</ref>. == మూలాలు == ln51v291krn6d7s15ryddehb3qmzas4 3609928 3609872 2022-07-29T09:08:10Z Prasharma681 99764 wikitext text/x-wiki '''ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ (ఇఐఐఎల్)''' ('''Eveready Industries India Ltd. (EIIL)''' గతంలో యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా లిమిటెడ్, బి.ఎమ్. ఖైతాన్ గ్రూప్ ఫ్లాగ్ షిప్ కంపెనీ. ఎవెరెడీ బ్రాండ్ 1905 సంవత్సరం నుండి భారతదేశంలో ఉంది. బ్యాటరీలు, ఫ్లాష్ లైట్ కేసులు, ఎలక్ట్రోలైటిక్ మాంగనీస్ డై ఆక్సైడ్, ఆర్క్ కార్బన్ ల తయారీ కంపెనీ. ప్రింటింగ్, క్యాస్టింగ్ లు, హార్డ్ ఫేసింగ్, ట్యూబ్ రాడ్ లు, కార్బన్ ఎలక్ట్రోడ్ లు,ఇతర సంబంధిత ఉత్పత్తలను ఫోటో ఎన్ గ్రేవర్స్ ప్లేట్ లు/స్ట్రిప్ లను వంటివి తయారు చేస్తుంది. {{Infobox company | name = ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ | logo = EvereadyIndustriesIndiaLogo.png | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | image = | image_size = | image_alt = | image_caption = | trading_name = | native_name = | native_name_lang = | former_name = [[యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా లిమిటెడ్]] | type = [[ప్రైవేట్‌సంస్థ|ప్రైవేట్]] | traded_as = | ISIN = | industry = {{plainlist| *[[Consumer electronics]] *[[Electrical equipment]]s *[[Energy]]}} | fate = | successor = | founded = {{Start date and age|1905}} | hq_location = [[కోల్ కతా]] | hq_location_city = [[పశ్చిమ బెంగాల్ l]] | hq_location_country = [[ఇండియా]]<ref>{{Cite web|url=http://www.evereadyindia.com/contact/corporate-office.aspx|title = Eveready :: Contact Us :: Corporate Office}}</ref> | area_served = [[భారతదేశం]] | key_people = | products = {{hlist|[[Electric battery|Batterie]]s |[[flashlight]]s |[[lantern]]s |[[light fixture|lamps]] |[[luminaire]]s}} | brands = {{plainlist| *[[Eveready Battery Company|Eveready]] *Powercell *Uniross}} | services = | revenue = | revenue_year = <!-- Year of revenue data (if known) --> | operating_income = | income_year = <!-- Year of operating_income data (if known) --> | profit = | profit_year = <!-- Year of net_income/profit data (if known) --> | assets = | assets_year = <!-- Year of assets data (if known) --> | equity = | equity_year = <!-- Year of equity data (if known) --> | owners = | members = | members_year = <!-- Year of members data (if known) --> | num_employees = | num_employees_year = <!-- Year of num_employees data (if known) --> | parent = | divisions = | subsid = | module = <!-- Used to embed other templates --> | website = {{URL|http://www.evereadyindia.com/}} | footnotes = }} == చరిత్ర == ఇ.ఐ.ఐ.ఎల్ 1905 లో భారతదేశంలో తన కార్యకలాపాలను ప్రారంభించింది. మొదటి డ్రై సెల్ బ్యాటరీలను యు.ఎస్ నుండి దిగుమతి చేసుకొని దేశంలోని ప్రధాన నగరాలలో విక్రయించారు. ఈ బ్యాటరీలను ప్రధానంగా దిగుమతి చేసుకున్న టార్చ్ లలో ఉపయోగించేవారు. 1939 సంవత్సరంలో, కంపెనీ తన మొదటి బ్యాటరీ ప్లాంటును [[కోల్‌కాతా|కోల్ కతా]]<nowiki/>లో ఏర్పాటు చేసింది. ఆ తర్వాత 1952 సంవత్సరంలో [[చెన్నై]]<nowiki/>లో మరొక బ్యాటరీ ప్లాంటు స్థాపించబడినది, లక్నో 1958 సంవత్సరంలో టార్చ్ తయారీ ప్లాంట్ ఏర్పాటు చేయబడింది.ఆగ్నేయాసియాలో అతిపెద్ద టార్చ్ తయారీ ప్లాంట్లలో ఒకటి. ఈ ప్లాంట్ పూర్తి శ్రేణి ఇత్తడి, అల్యూమినియం, ప్లాస్టిక్ టార్చ్ లను తయారు చేస్తుంది. ప్రధానంగా ఎవెరెడీ బ్రాండ్ కింద బ్యాటరీలను విక్రయించడం ద్వారా ప్రారంభమైంది. 1939 లో కోల్ కతాలో తన మొదటి బ్యాటరీ ప్లాంట్ ను, తరువాత 1952 సంవత్సరం లో చెన్నైలో ఒక ప్లాంట్, 1955లో లిస్టెడ్ కంపెనీగా జాబితా చేయబడింది,పొడి బ్యాటరీలు, టార్చ్లైట్ ,జింక్ మిశ్రధాతువులను తయారు చేస్తూ ఒక పబ్లిక్ లిమిటెడ్ కంపెనీగా మారింది.కంపెనీలో 1980 ల ప్రారంభం నాటికి, కంపెనీ తన 14 ప్లాంట్లలో 9,000 మందికి పైగా ఉద్యోగులతో, [[మధ్య ప్రదేశ్|మధ్యప్రదేశ్]] రాష్ట్ర రాజధాని [[భోపాల్|భూపాల్]] నగరంలో సంవత్సరంలో జరిగిన పురుగుమందుల కర్మాగారం ప్రాణాంతక మిథైల్ ఐసోసైనేట్ ను లీక్ తో,1984 డిసెంబరు 03వ తేదీ తెల్లవారు జామున 40 టన్నుల విషపదార్థాలు ఈ కర్మాగారం చుట్టుపక్కల మురికివాడల్లో కొట్టుకుపోయి 2,259 మందికి పైగా మరణించారు. ఆ తర్వాత కొన్ని స౦వత్సరాల్ల, వాయువుకు గురైన 15,000 మ౦ది చనిపోయారని అ౦చనా వేయబడి౦ది, ప్రప౦చ౦లోనే అత్య౦త ఘోరమైన పారిశ్రామిక విపత్తుగా నిలిచింది. 1989 నాటికి, ఎవెరెడీ బ్యాటరీలను తయారు చేస్తున్న ఏకైక దేశం భారతదేశం. విపత్తు జరిగిన ఐదు సంవత్సరాల (1989) తరువాత, సుప్రీంకోర్టు కోరిన తరువాత బాధితులకు నష్టపరిహారంగా, 470 మిలియన్ డాలర్లు చెల్లించడానికి అంగీకరించింది. 1991 సంవత్సరంలో, సెటిల్మెంట్ మొత్తానికి వ్యతిరేకంగా కొన్ని పిటిషన్లు దాఖలైన తరువాత, [[భారతదేశ అత్యున్నత న్యాయస్థానం|సుప్రీంకోర్టు]] మునుపటి తీర్పును మళ్ళీ సమర్థించింది. 1991 సంవత్సరంలో సుప్రీంకోర్టు ఈ స్థలంలో ఆసుపత్రిని ఏర్పాటు చేయాలని కోరింది <ref>{{Cite web|date=2017-04-18|title=After 112 years of powering India, the country’s biggest battery maker is out to reinvent itself|url=https://qz.com/india/950619/eveready-after-112-years-of-powering-india-the-countrys-biggest-battery-maker-is-out-to-reinvent-itself/|access-date=2022-07-29|website=Quartz|language=en}}</ref>. == మూలాలు == 7e2290lx0xgm2azih3wut6ckjfswx7w 3609934 3609928 2022-07-29T09:35:28Z Prasharma681 99764 wikitext text/x-wiki '''ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ (ఇఐఐఎల్)''' ('''Eveready Industries India Ltd. (EIIL)''' గతంలో యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా లిమిటెడ్, బి.ఎమ్. ఖైతాన్ గ్రూప్ ఫ్లాగ్ షిప్ కంపెనీ. ఎవెరెడీ బ్రాండ్ 1905 సంవత్సరం నుండి భారతదేశంలో ఉంది. బ్యాటరీలు, ఫ్లాష్ లైట్ కేసులు, ఎలక్ట్రోలైటిక్ మాంగనీస్ డై ఆక్సైడ్, ఆర్క్ కార్బన్ ల తయారీ కంపెనీ. ప్రింటింగ్, క్యాస్టింగ్ లు, హార్డ్ ఫేసింగ్, ట్యూబ్ రాడ్ లు, కార్బన్ ఎలక్ట్రోడ్ లు,ఇతర సంబంధిత ఉత్పత్తలను ఫోటో ఎన్ గ్రేవర్స్ ప్లేట్ లు/స్ట్రిప్ లను వంటివి తయారు చేస్తుంది. {{Infobox company | name = ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ | logo = EvereadyIndustriesIndiaLogo.png | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | image = | image_size = | image_alt = | image_caption = | trading_name = | native_name = | native_name_lang = | former_name = [[యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా లిమిటెడ్]] | type = [[ప్రైవేట్‌సంస్థ|ప్రైవేట్]] | traded_as = | ISIN = | industry = {{plainlist| *[[Consumer electronics]] *[[Electrical equipment]]s *[[Energy]]}} | fate = | successor = | founded = {{Start date and age|1905}} | hq_location = [[కోల్ కతా]] | hq_location_city = [[పశ్చిమ బెంగాల్ l]] | hq_location_country = [[ఇండియా]]<ref>{{Cite web|url=http://www.evereadyindia.com/contact/corporate-office.aspx|title = Eveready :: Contact Us :: Corporate Office}}</ref> | area_served = [[భారతదేశం]] | key_people = | products = {{hlist|[[Electric battery|Batterie]]s |[[flashlight]]s |[[lantern]]s |[[light fixture|lamps]] |[[luminaire]]s}} | brands = {{plainlist| *[[Eveready Battery Company|Eveready]] *Powercell *Uniross}} | services = | revenue = | revenue_year = <!-- Year of revenue data (if known) --> | operating_income = | income_year = <!-- Year of operating_income data (if known) --> | profit = | profit_year = <!-- Year of net_income/profit data (if known) --> | assets = | assets_year = <!-- Year of assets data (if known) --> | equity = | equity_year = <!-- Year of equity data (if known) --> | owners = | members = | members_year = <!-- Year of members data (if known) --> | num_employees = | num_employees_year = <!-- Year of num_employees data (if known) --> | parent = | divisions = | subsid = | module = <!-- Used to embed other templates --> | website = {{URL|http://www.evereadyindia.com/}} | footnotes = }} == చరిత్ర == ఇ.ఐ.ఐ.ఎల్ 1905 లో భారతదేశంలో తన కార్యకలాపాలను ప్రారంభించింది. మొదటి డ్రై సెల్ బ్యాటరీలను యు.ఎస్ నుండి దిగుమతి చేసుకొని దేశంలోని ప్రధాన నగరాలలో విక్రయించారు. ఈ బ్యాటరీలను ప్రధానంగా దిగుమతి చేసుకున్న టార్చ్ లలో ఉపయోగించేవారు. 1939 సంవత్సరంలో, కంపెనీ తన మొదటి బ్యాటరీ ప్లాంటును [[కోల్‌కాతా|కోల్ కతా]]<nowiki/>లో ఏర్పాటు చేసింది. ఆ తర్వాత 1952 సంవత్సరంలో [[చెన్నై]]<nowiki/>లో మరొక బ్యాటరీ ప్లాంటు స్థాపించబడినది, లక్నో 1958 సంవత్సరంలో టార్చ్ తయారీ ప్లాంట్ ఏర్పాటు చేయబడింది.ఆగ్నేయాసియాలో అతిపెద్ద టార్చ్ తయారీ ప్లాంట్లలో ఒకటి. ఈ ప్లాంట్ పూర్తి శ్రేణి ఇత్తడి, అల్యూమినియం, ప్లాస్టిక్ టార్చ్ లను తయారు చేస్తుంది. ప్రధానంగా ఎవెరెడీ బ్రాండ్ కింద బ్యాటరీలను విక్రయించడం ద్వారా ప్రారంభమైంది. 1939 లో కోల్ కతాలో తన మొదటి బ్యాటరీ ప్లాంట్ ను, తరువాత 1952 సంవత్సరం లో చెన్నైలో ఒక ప్లాంట్, 1955లో లిస్టెడ్ కంపెనీగా జాబితా చేయబడింది,పొడి బ్యాటరీలు, టార్చ్లైట్ ,జింక్ మిశ్రధాతువులను తయారు చేస్తూ ఒక పబ్లిక్ లిమిటెడ్ కంపెనీగా మారింది.కంపెనీలో 1980 ల ప్రారంభం నాటికి, కంపెనీ తన 14 ప్లాంట్లలో 9,000 మందికి పైగా ఉద్యోగులతో, [[మధ్య ప్రదేశ్|మధ్యప్రదేశ్]] రాష్ట్ర రాజధాని [[భోపాల్|భూపాల్]] నగరంలో సంవత్సరంలో జరిగిన పురుగుమందుల కర్మాగారం ప్రాణాంతక మిథైల్ ఐసోసైనేట్ ను లీక్ తో,1984 డిసెంబరు 03వ తేదీ తెల్లవారు జామున 40 టన్నుల విషపదార్థాలు ఈ కర్మాగారం చుట్టుపక్కల మురికివాడల్లో కొట్టుకుపోయి 2,259 మందికి పైగా మరణించారు. ఆ తర్వాత కొన్ని స౦వత్సరాల్ల, వాయువుకు గురైన 15,000 మ౦ది చనిపోయారని అ౦చనా వేయబడి౦ది, ప్రప౦చ౦లోనే అత్య౦త ఘోరమైన పారిశ్రామిక విపత్తుగా నిలిచింది. 1989 నాటికి, ఎవెరెడీ బ్యాటరీలను తయారు చేస్తున్న ఏకైక దేశం భారతదేశం. విపత్తు జరిగిన ఐదు సంవత్సరాల (1989) తరువాత, సుప్రీంకోర్టు కోరిన తరువాత బాధితులకు నష్టపరిహారంగా, 470 మిలియన్ డాలర్లు చెల్లించడానికి అంగీకరించింది. 1991 సంవత్సరంలో, సెటిల్మెంట్ మొత్తానికి వ్యతిరేకంగా కొన్ని పిటిషన్లు దాఖలైన తరువాత, [[భారతదేశ అత్యున్నత న్యాయస్థానం|సుప్రీంకోర్టు]] మునుపటి తీర్పును మళ్ళీ సమర్థించింది. 1991 సంవత్సరంలో సుప్రీంకోర్టు ఈ స్థలంలో ఆసుపత్రిని ఏర్పాటు చేయాలని కోరింది <ref>{{Cite web|date=2017-04-18|title=After 112 years of powering India, the country’s biggest battery maker is out to reinvent itself|url=https://qz.com/india/950619/eveready-after-112-years-of-powering-india-the-countrys-biggest-battery-maker-is-out-to-reinvent-itself/|access-date=2022-07-29|website=Quartz|language=en}}</ref>. == అభివృద్ధి == 1990 సంవత్సరంలో కంప్యూటర్ సాఫ్ట్ వేర్, సేవల ఎగుమతికి రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా కంపెనీ నుండి అనుమతి పొందింది. - ఒక కొత్త కంప్యూటర్ ఇన్ స్టాల్ చేయబడి,అమెరికాలో ఉన్న ఐ బి ఎం (IBM) మెయిన్ ఫ్రేమ్ కు నిరంతర ప్రాప్యతను అనుమతించే ఒక ప్రత్యేక కంప్యూటర్ కమ్యూనికేషన్ లింక్ ఏర్పాటు చేయబడింది. 1993 సంవత్సరంలో హైదరాబాద్ ప్లాంటులో ఆర్-20 పేపర్ జాకెట్ బ్యాటరీని తయారు చేయడానికి ఒక ఆధునిక సదుపాయాన్ని ఏర్పాటు చేశారు.- తమిళనాడు పెట్రో ప్రొడక్ట్స్ లిమిటెడ్,హెంకల్ కెజిఎఎ (జర్మనీ) లు తమ ఉత్పత్తులను భారతదేశం అంతటా విక్రయించడానికి ప్రోత్సహించిన స్పైక్ ఫైన్ కెమికల్స్ లిమిటెడ్ అనే జాయింట్ వెంచర్ తో కంపెనీ ఒక ఒప్పందాన్ని కుదుర్చుకుంది. డిసెంబరులో మొదటి ఉత్పత్తి హెన్కో,ప్రీమియం డిటర్జెంట్ పౌడర్ ను ప్రవేశ పెట్టారు. 'నిరోధ్' బ్రాండ్ పేరుతో కండోమ్ల పంపిణీ కోసం, అలాగే కంపెనీ యాజమాన్యంలోని కొత్త బ్రాండ్లలో కండోమ్ల పంపిణీ కోసం హిందుస్థాన్ లేటెక్స్ లిమిటెడ్ కంపెనీతో ఒప్పందం కుదుర్చుకుంది. 1994సంవత్సరంలో ఆల్కలీన్ బ్యాటరీల "వండర్" బ్రాండ్ మార్కెటింగ్ ను కంపెనీ ప్రారంభించింది. 1993 సంవత్సరంలో హైదరాబాద్ ప్లాంటులో ఆర్-20 పేపర్ జాకెట్ బ్యాటరీని తయారు చేయడానికి ఒక ఆధునిక సదుపాయాన్ని ఏర్పాటు చేశారు. తమిళనాడు పెట్రో ప్రొడక్ట్స్ లిమిటెడ్,హెంకల్ కెజిఎఎ (జర్మనీ) లు తమ ఉత్పత్తులను భారతదేశం అంతటా విక్రయించడానికి ప్రోత్సహించిన స్పైక్ ఫైన్ కెమికల్స్ లిమిటెడ్ అనే జాయింట్ వెంచర్ తో కంపెనీ ఒక ఒప్పందాన్ని కుదుర్చుకుంది. డిసెంబరులో మొదటి ఉత్పత్తి హెన్కో; ప్రీమియం డిటర్జెంట్ పౌడర్ ను లాంచ్ చేశారు. 'నిరోధ్' బ్రాండ్ పేరుతో కండోమ్ల పంపిణీ కోసం, అలాగే కంపెనీ యాజమాన్యంలోని కొత్త బ్రాండ్లలో కండోమ్ల పంపిణీ కోసం హిందుస్థాన్ లేటెక్స్ లిమిటెడ్తో కంపెనీ ఒప్పందం కుదుర్చుకుంది.1995సంవత్సరంలో భారతదేశంలో ఆల్కలీన్ బ్యాటరీని అభివృద్ధి చేయడం కొరకు రాల్స్టన్ ప్యూరినా ఓవర్సీస్ బ్యాటరీ కంపెనీ ఇంక్. USA సహకారంతో ఎనర్జిజా ఇండియా లిమిటెడ్ పేరిట ఒక జాయింట్ వెంచర్ కంపెనీ ఏర్పడింది. ఈ బ్యాటరీలను "ఎనర్జైజర్" అనే బ్రాండ్ పేరుతో విక్రయిస్తున్నారు.కంపెనీ పేరును నేషనల్ కార్బన్ కంపెనీ (ఇండియా) లిమిటెడ్ నుండి యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా లిమిటెడ్ గా మార్చారు. 1995 ఏప్రిల్ 24 నుంచి కంపెనీ పేరు మళ్లీ ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ లిమిటెడ్ గా మార్చబడింది. 1996 సంవత్సరంలో రాజస్థాన్ రాష్ట్రంలో తేజ్ బ్రాండ్ ప్యాకెట్ టీని ప్రారంభించింది. 2017 సంవత్సరంలో ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ ప్రొఫెషనల్ లైటింగ్ సొల్యూషన్స్ 2018 సంవత్సరంలో ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ నిర్వహించిన హిందూ యంగ్ వరల్డ్ క్విజ్ ను భారతదేశంలోని 17 ప్రదేశాలలో నిర్వహించారు. ఇందులో వివిధ పాఠశాలలకు చెందిన విద్యార్థులు క్విజ్ పోటీలో పాల్గొన్నారు. ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇన్ ఫింటే పవర్ మీటింగ్ ను సూచించే కొత్త రెడ్ లోగోను విడుదల చేసింది.ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ భారతదేశంలో ఫాస్ట్ మూవింగ్ కన్స్యూమర్ గూడ్స్ (FMCG) తయారీ వ్యాపారంలో నిమగ్నం కావడానికి యూనివర్సల్ వెల్ బీయింగ్ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్ తో ఒక జాయింట్ వెంచర్,2020 సంవత్సరంలో ఎవెరీడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ 2020, 2021 లో ఎమర్జెన్సీ ఎల్ఈడి కేటగిరీని ప్రవేశపెట్టింది, ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ పవర్ ప్యాక్డ్ ఆల్కలైన్ ఛాంప్ ను తయారుచేసింది. == మూలాలు == o5gfl5fh5eu70zha0qbnzb47ev431qh 3609935 3609934 2022-07-29T09:37:14Z Prasharma681 99764 వ్యాసములో అంశము మూలము జతచేయడం wikitext text/x-wiki '''ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ (ఇఐఐఎల్)''' ('''Eveready Industries India Ltd. (EIIL)''' గతంలో యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా లిమిటెడ్, బి.ఎమ్. ఖైతాన్ గ్రూప్ ఫ్లాగ్ షిప్ కంపెనీ. ఎవెరెడీ బ్రాండ్ 1905 సంవత్సరం నుండి భారతదేశంలో ఉంది. బ్యాటరీలు, ఫ్లాష్ లైట్ కేసులు, ఎలక్ట్రోలైటిక్ మాంగనీస్ డై ఆక్సైడ్, ఆర్క్ కార్బన్ ల తయారీ కంపెనీ. ప్రింటింగ్, క్యాస్టింగ్ లు, హార్డ్ ఫేసింగ్, ట్యూబ్ రాడ్ లు, కార్బన్ ఎలక్ట్రోడ్ లు,ఇతర సంబంధిత ఉత్పత్తలను ఫోటో ఎన్ గ్రేవర్స్ ప్లేట్ లు/స్ట్రిప్ లను వంటివి తయారు చేస్తుంది. {{Infobox company | name = ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ | logo = EvereadyIndustriesIndiaLogo.png | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | image = | image_size = | image_alt = | image_caption = | trading_name = | native_name = | native_name_lang = | former_name = [[యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా లిమిటెడ్]] | type = [[ప్రైవేట్‌సంస్థ|ప్రైవేట్]] | traded_as = | ISIN = | industry = {{plainlist| *[[Consumer electronics]] *[[Electrical equipment]]s *[[Energy]]}} | fate = | successor = | founded = {{Start date and age|1905}} | hq_location = [[కోల్ కతా]] | hq_location_city = [[పశ్చిమ బెంగాల్ l]] | hq_location_country = [[ఇండియా]]<ref>{{Cite web|url=http://www.evereadyindia.com/contact/corporate-office.aspx|title = Eveready :: Contact Us :: Corporate Office}}</ref> | area_served = [[భారతదేశం]] | key_people = | products = {{hlist|[[Electric battery|Batterie]]s |[[flashlight]]s |[[lantern]]s |[[light fixture|lamps]] |[[luminaire]]s}} | brands = {{plainlist| *[[Eveready Battery Company|Eveready]] *Powercell *Uniross}} | services = | revenue = | revenue_year = <!-- Year of revenue data (if known) --> | operating_income = | income_year = <!-- Year of operating_income data (if known) --> | profit = | profit_year = <!-- Year of net_income/profit data (if known) --> | assets = | assets_year = <!-- Year of assets data (if known) --> | equity = | equity_year = <!-- Year of equity data (if known) --> | owners = | members = | members_year = <!-- Year of members data (if known) --> | num_employees = | num_employees_year = <!-- Year of num_employees data (if known) --> | parent = | divisions = | subsid = | module = <!-- Used to embed other templates --> | website = {{URL|http://www.evereadyindia.com/}} | footnotes = }} == చరిత్ర == ఇ.ఐ.ఐ.ఎల్ 1905 లో భారతదేశంలో తన కార్యకలాపాలను ప్రారంభించింది. మొదటి డ్రై సెల్ బ్యాటరీలను యు.ఎస్ నుండి దిగుమతి చేసుకొని దేశంలోని ప్రధాన నగరాలలో విక్రయించారు. ఈ బ్యాటరీలను ప్రధానంగా దిగుమతి చేసుకున్న టార్చ్ లలో ఉపయోగించేవారు. 1939 సంవత్సరంలో, కంపెనీ తన మొదటి బ్యాటరీ ప్లాంటును [[కోల్‌కాతా|కోల్ కతా]]<nowiki/>లో ఏర్పాటు చేసింది. ఆ తర్వాత 1952 సంవత్సరంలో [[చెన్నై]]<nowiki/>లో మరొక బ్యాటరీ ప్లాంటు స్థాపించబడినది, లక్నో 1958 సంవత్సరంలో టార్చ్ తయారీ ప్లాంట్ ఏర్పాటు చేయబడింది.ఆగ్నేయాసియాలో అతిపెద్ద టార్చ్ తయారీ ప్లాంట్లలో ఒకటి. ఈ ప్లాంట్ పూర్తి శ్రేణి ఇత్తడి, అల్యూమినియం, ప్లాస్టిక్ టార్చ్ లను తయారు చేస్తుంది. ప్రధానంగా ఎవెరెడీ బ్రాండ్ కింద బ్యాటరీలను విక్రయించడం ద్వారా ప్రారంభమైంది. 1939 లో కోల్ కతాలో తన మొదటి బ్యాటరీ ప్లాంట్ ను, తరువాత 1952 సంవత్సరం లో చెన్నైలో ఒక ప్లాంట్, 1955లో లిస్టెడ్ కంపెనీగా జాబితా చేయబడింది,పొడి బ్యాటరీలు, టార్చ్లైట్ ,జింక్ మిశ్రధాతువులను తయారు చేస్తూ ఒక పబ్లిక్ లిమిటెడ్ కంపెనీగా మారింది.కంపెనీలో 1980 ల ప్రారంభం నాటికి, కంపెనీ తన 14 ప్లాంట్లలో 9,000 మందికి పైగా ఉద్యోగులతో, [[మధ్య ప్రదేశ్|మధ్యప్రదేశ్]] రాష్ట్ర రాజధాని [[భోపాల్|భూపాల్]] నగరంలో సంవత్సరంలో జరిగిన పురుగుమందుల కర్మాగారం ప్రాణాంతక మిథైల్ ఐసోసైనేట్ ను లీక్ తో,1984 డిసెంబరు 03వ తేదీ తెల్లవారు జామున 40 టన్నుల విషపదార్థాలు ఈ కర్మాగారం చుట్టుపక్కల మురికివాడల్లో కొట్టుకుపోయి 2,259 మందికి పైగా మరణించారు. ఆ తర్వాత కొన్ని స౦వత్సరాల్ల, వాయువుకు గురైన 15,000 మ౦ది చనిపోయారని అ౦చనా వేయబడి౦ది, ప్రప౦చ౦లోనే అత్య౦త ఘోరమైన పారిశ్రామిక విపత్తుగా నిలిచింది. 1989 నాటికి, ఎవెరెడీ బ్యాటరీలను తయారు చేస్తున్న ఏకైక దేశం భారతదేశం. విపత్తు జరిగిన ఐదు సంవత్సరాల (1989) తరువాత, సుప్రీంకోర్టు కోరిన తరువాత బాధితులకు నష్టపరిహారంగా, 470 మిలియన్ డాలర్లు చెల్లించడానికి అంగీకరించింది. 1991 సంవత్సరంలో, సెటిల్మెంట్ మొత్తానికి వ్యతిరేకంగా కొన్ని పిటిషన్లు దాఖలైన తరువాత, [[భారతదేశ అత్యున్నత న్యాయస్థానం|సుప్రీంకోర్టు]] మునుపటి తీర్పును మళ్ళీ సమర్థించింది. 1991 సంవత్సరంలో సుప్రీంకోర్టు ఈ స్థలంలో ఆసుపత్రిని ఏర్పాటు చేయాలని కోరింది <ref>{{Cite web|date=2017-04-18|title=After 112 years of powering India, the country’s biggest battery maker is out to reinvent itself|url=https://qz.com/india/950619/eveready-after-112-years-of-powering-india-the-countrys-biggest-battery-maker-is-out-to-reinvent-itself/|access-date=2022-07-29|website=Quartz|language=en}}</ref>. == అభివృద్ధి == 1990 సంవత్సరంలో కంప్యూటర్ సాఫ్ట్ వేర్, సేవల ఎగుమతికి రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా కంపెనీ నుండి అనుమతి పొందింది. - ఒక కొత్త కంప్యూటర్ ఇన్ స్టాల్ చేయబడి,అమెరికాలో ఉన్న ఐ బి ఎం (IBM) మెయిన్ ఫ్రేమ్ కు నిరంతర ప్రాప్యతను అనుమతించే ఒక ప్రత్యేక కంప్యూటర్ కమ్యూనికేషన్ లింక్ ఏర్పాటు చేయబడింది. 1993 సంవత్సరంలో హైదరాబాద్ ప్లాంటులో ఆర్-20 పేపర్ జాకెట్ బ్యాటరీని తయారు చేయడానికి ఒక ఆధునిక సదుపాయాన్ని ఏర్పాటు చేశారు.- తమిళనాడు పెట్రో ప్రొడక్ట్స్ లిమిటెడ్,హెంకల్ కెజిఎఎ (జర్మనీ) లు తమ ఉత్పత్తులను భారతదేశం అంతటా విక్రయించడానికి ప్రోత్సహించిన స్పైక్ ఫైన్ కెమికల్స్ లిమిటెడ్ అనే జాయింట్ వెంచర్ తో కంపెనీ ఒక ఒప్పందాన్ని కుదుర్చుకుంది. డిసెంబరులో మొదటి ఉత్పత్తి హెన్కో,ప్రీమియం డిటర్జెంట్ పౌడర్ ను ప్రవేశ పెట్టారు. 'నిరోధ్' బ్రాండ్ పేరుతో కండోమ్ల పంపిణీ కోసం, అలాగే కంపెనీ యాజమాన్యంలోని కొత్త బ్రాండ్లలో కండోమ్ల పంపిణీ కోసం హిందుస్థాన్ లేటెక్స్ లిమిటెడ్ కంపెనీతో ఒప్పందం కుదుర్చుకుంది. 1994సంవత్సరంలో ఆల్కలీన్ బ్యాటరీల "వండర్" బ్రాండ్ మార్కెటింగ్ ను కంపెనీ ప్రారంభించింది. 1993 సంవత్సరంలో హైదరాబాద్ ప్లాంటులో ఆర్-20 పేపర్ జాకెట్ బ్యాటరీని తయారు చేయడానికి ఒక ఆధునిక సదుపాయాన్ని ఏర్పాటు చేశారు. తమిళనాడు పెట్రో ప్రొడక్ట్స్ లిమిటెడ్,హెంకల్ కెజిఎఎ (జర్మనీ) లు తమ ఉత్పత్తులను భారతదేశం అంతటా విక్రయించడానికి ప్రోత్సహించిన స్పైక్ ఫైన్ కెమికల్స్ లిమిటెడ్ అనే జాయింట్ వెంచర్ తో కంపెనీ ఒక ఒప్పందాన్ని కుదుర్చుకుంది. డిసెంబరులో మొదటి ఉత్పత్తి హెన్కో; ప్రీమియం డిటర్జెంట్ పౌడర్ ను లాంచ్ చేశారు. 'నిరోధ్' బ్రాండ్ పేరుతో కండోమ్ల పంపిణీ కోసం, అలాగే కంపెనీ యాజమాన్యంలోని కొత్త బ్రాండ్లలో కండోమ్ల పంపిణీ కోసం హిందుస్థాన్ లేటెక్స్ లిమిటెడ్తో కంపెనీ ఒప్పందం కుదుర్చుకుంది.1995సంవత్సరంలో భారతదేశంలో ఆల్కలీన్ బ్యాటరీని అభివృద్ధి చేయడం కొరకు రాల్స్టన్ ప్యూరినా ఓవర్సీస్ బ్యాటరీ కంపెనీ ఇంక్. USA సహకారంతో ఎనర్జిజా ఇండియా లిమిటెడ్ పేరిట ఒక జాయింట్ వెంచర్ కంపెనీ ఏర్పడింది. ఈ బ్యాటరీలను "ఎనర్జైజర్" అనే బ్రాండ్ పేరుతో విక్రయిస్తున్నారు.కంపెనీ పేరును నేషనల్ కార్బన్ కంపెనీ (ఇండియా) లిమిటెడ్ నుండి యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా లిమిటెడ్ గా మార్చారు. 1995 ఏప్రిల్ 24 నుంచి కంపెనీ పేరు మళ్లీ ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ లిమిటెడ్ గా మార్చబడింది. 1996 సంవత్సరంలో రాజస్థాన్ రాష్ట్రంలో తేజ్ బ్రాండ్ ప్యాకెట్ టీని ప్రారంభించింది. 2017 సంవత్సరంలో ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ ప్రొఫెషనల్ లైటింగ్ సొల్యూషన్స్ 2018 సంవత్సరంలో ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ నిర్వహించిన హిందూ యంగ్ వరల్డ్ క్విజ్ ను భారతదేశంలోని 17 ప్రదేశాలలో నిర్వహించారు. ఇందులో వివిధ పాఠశాలలకు చెందిన విద్యార్థులు క్విజ్ పోటీలో పాల్గొన్నారు. ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇన్ ఫింటే పవర్ మీటింగ్ ను సూచించే కొత్త రెడ్ లోగోను విడుదల చేసింది.ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ భారతదేశంలో ఫాస్ట్ మూవింగ్ కన్స్యూమర్ గూడ్స్ (FMCG) తయారీ వ్యాపారంలో నిమగ్నం కావడానికి యూనివర్సల్ వెల్ బీయింగ్ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్ తో ఒక జాయింట్ వెంచర్,2020 సంవత్సరంలో ఎవెరీడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ 2020, 2021 లో ఎమర్జెన్సీ ఎల్ఈడి కేటగిరీని ప్రవేశపెట్టింది, ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ పవర్ ప్యాక్డ్ ఆల్కలైన్ ఛాంప్ ను తయారుచేసింది<ref>{{Cite web|title=History of Eveready Industries India Ltd., Company|url=https://www.goodreturns.in/company/eveready-industries-india/history.html#1659033000|access-date=2022-07-29|website=Goodreturn|language=en}}</ref>. == మూలాలు == b0j9qweomhfw6vy5q08swkdioka03du 3609936 3609935 2022-07-29T09:38:32Z Prasharma681 99764 wikitext text/x-wiki '''ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ (ఇఐఐఎల్)''' ('''Eveready Industries India Ltd. (EIIL)''' గతంలో యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా లిమిటెడ్, బి.ఎమ్. ఖైతాన్ గ్రూప్ ఫ్లాగ్ షిప్ కంపెనీ. ఎవెరెడీ బ్రాండ్ 1905 సంవత్సరం నుండి భారతదేశంలో ఉంది. బ్యాటరీలు, ఫ్లాష్ లైట్ కేసులు, ఎలక్ట్రోలైటిక్ మాంగనీస్ డై ఆక్సైడ్, ఆర్క్ కార్బన్ ల తయారీ కంపెనీ. ప్రింటింగ్, క్యాస్టింగ్ లు, హార్డ్ ఫేసింగ్, ట్యూబ్ రాడ్ లు, కార్బన్ ఎలక్ట్రోడ్ లు,ఇతర సంబంధిత ఉత్పత్తలను ఫోటో ఎన్ గ్రేవర్స్ ప్లేట్ లు/స్ట్రిప్ లను వంటివి తయారు చేస్తుంది. {{Infobox company | name = ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ | logo = EvereadyIndustriesIndiaLogo.png | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | image = | image_size = | image_alt = | image_caption = | trading_name = | native_name = | native_name_lang = | former_name = [[యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా లిమిటెడ్]] | type = [[ప్రైవేట్‌సంస్థ|ప్రైవేట్]] | traded_as = | ISIN = | industry = {{plainlist| *[[Consumer electronics]] *[[Electrical equipment]]s *[[Energy]]}} | fate = | successor = | founded = {{Start date and age|1905}} | hq_location = [[కోల్ కతా]] | hq_location_city = [[పశ్చిమ బెంగాల్ l]] | hq_location_country = [[ఇండియా]]<ref>{{Cite web|url=http://www.evereadyindia.com/contact/corporate-office.aspx|title = Eveready :: Contact Us :: Corporate Office}}</ref> | area_served = [[భారతదేశం]] | key_people = | products = {{hlist|[[Electric battery|Batterie]]s |[[flashlight]]s |[[lantern]]s |[[light fixture|lamps]] |[[luminaire]]s}} | brands = {{plainlist| *[[Eveready Battery Company|Eveready]] *Powercell *Uniross}} | services = | revenue = | revenue_year = <!-- Year of revenue data (if known) --> | operating_income = | income_year = <!-- Year of operating_income data (if known) --> | profit = | profit_year = <!-- Year of net_income/profit data (if known) --> | assets = | assets_year = <!-- Year of assets data (if known) --> | equity = | equity_year = <!-- Year of equity data (if known) --> | owners = | members = | members_year = <!-- Year of members data (if known) --> | num_employees = | num_employees_year = <!-- Year of num_employees data (if known) --> | parent = | divisions = | subsid = | module = <!-- Used to embed other templates --> | website = {{URL|http://www.evereadyindia.com/}} | footnotes = }} == చరిత్ర == ఇ.ఐ.ఐ.ఎల్ 1905 లో భారతదేశంలో తన కార్యకలాపాలను ప్రారంభించింది. మొదటి డ్రై సెల్ బ్యాటరీలను యు.ఎస్ నుండి దిగుమతి చేసుకొని దేశంలోని ప్రధాన నగరాలలో విక్రయించారు. ఈ బ్యాటరీలను ప్రధానంగా దిగుమతి చేసుకున్న టార్చ్ లలో ఉపయోగించేవారు. 1939 సంవత్సరంలో, కంపెనీ తన మొదటి బ్యాటరీ ప్లాంటును [[కోల్‌కాతా|కోల్ కతా]]<nowiki/>లో ఏర్పాటు చేసింది. ఆ తర్వాత 1952 సంవత్సరంలో [[చెన్నై]]<nowiki/>లో మరొక బ్యాటరీ ప్లాంటు స్థాపించబడినది, లక్నో 1958 సంవత్సరంలో టార్చ్ తయారీ ప్లాంట్ ఏర్పాటు చేయబడింది.ఆగ్నేయాసియాలో అతిపెద్ద టార్చ్ తయారీ ప్లాంట్లలో ఒకటి. ఈ ప్లాంట్ పూర్తి శ్రేణి ఇత్తడి, అల్యూమినియం, ప్లాస్టిక్ టార్చ్ లను తయారు చేస్తుంది. ప్రధానంగా ఎవెరెడీ బ్రాండ్ కింద బ్యాటరీలను విక్రయించడం ద్వారా ప్రారంభమైంది. 1939 లో కోల్ కతాలో తన మొదటి బ్యాటరీ ప్లాంట్ ను, తరువాత 1952 సంవత్సరం లో చెన్నైలో ఒక ప్లాంట్, 1955లో లిస్టెడ్ కంపెనీగా జాబితా చేయబడింది,పొడి బ్యాటరీలు, టార్చ్లైట్ ,జింక్ మిశ్రధాతువులను తయారు చేస్తూ ఒక పబ్లిక్ లిమిటెడ్ కంపెనీగా మారింది.కంపెనీలో 1980 ల ప్రారంభం నాటికి, కంపెనీ తన 14 ప్లాంట్లలో 9,000 మందికి పైగా ఉద్యోగులతో, [[మధ్య ప్రదేశ్|మధ్యప్రదేశ్]] రాష్ట్ర రాజధాని [[భోపాల్|భూపాల్]] నగరంలో సంవత్సరంలో జరిగిన పురుగుమందుల కర్మాగారం ప్రాణాంతక మిథైల్ ఐసోసైనేట్ ను లీక్ తో,1984 డిసెంబరు 03వ తేదీ తెల్లవారు జామున 40 టన్నుల విషపదార్థాలు ఈ కర్మాగారం చుట్టుపక్కల మురికివాడల్లో కొట్టుకుపోయి 2,259 మందికి పైగా మరణించారు. ఆ తర్వాత కొన్ని స౦వత్సరాల్ల, వాయువుకు గురైన 15,000 మ౦ది చనిపోయారని అ౦చనా వేయబడి౦ది, ప్రప౦చ౦లోనే అత్య౦త ఘోరమైన పారిశ్రామిక విపత్తుగా నిలిచింది. 1989 నాటికి, ఎవెరెడీ బ్యాటరీలను తయారు చేస్తున్న ఏకైక దేశం భారతదేశం. విపత్తు జరిగిన ఐదు సంవత్సరాల (1989) తరువాత, సుప్రీంకోర్టు కోరిన తరువాత బాధితులకు నష్టపరిహారంగా, 470 మిలియన్ డాలర్లు చెల్లించడానికి అంగీకరించింది. 1991 సంవత్సరంలో, సెటిల్మెంట్ మొత్తానికి వ్యతిరేకంగా కొన్ని పిటిషన్లు దాఖలైన తరువాత, [[భారతదేశ అత్యున్నత న్యాయస్థానం|సుప్రీంకోర్టు]] మునుపటి తీర్పును మళ్ళీ సమర్థించింది. 1991 సంవత్సరంలో సుప్రీంకోర్టు ఈ స్థలంలో ఆసుపత్రిని ఏర్పాటు చేయాలని కోరింది <ref>{{Cite web|date=2017-04-18|title=After 112 years of powering India, the country’s biggest battery maker is out to reinvent itself|url=https://qz.com/india/950619/eveready-after-112-years-of-powering-india-the-countrys-biggest-battery-maker-is-out-to-reinvent-itself/|access-date=2022-07-29|website=Quartz|language=en}}</ref>. == అభివృద్ధి == 1990 సంవత్సరంలో కంప్యూటర్ సాఫ్ట్ వేర్, సేవల ఎగుమతికి రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా కంపెనీ నుండి అనుమతి పొందింది. - ఒక కొత్త కంప్యూటర్ ఇన్ స్టాల్ చేయబడి,అమెరికాలో ఉన్న ఐ బి ఎం (IBM) మెయిన్ ఫ్రేమ్ కు నిరంతర ప్రాప్యతను అనుమతించే ఒక ప్రత్యేక కంప్యూటర్ కమ్యూనికేషన్ లింక్ ఏర్పాటు చేయబడింది. 1993 సంవత్సరంలో [[హైదరాబాద్]] ప్లాంటులో ఆర్-20 పేపర్ జాకెట్ బ్యాటరీని తయారు చేయడానికి ఒక ఆధునిక సదుపాయాన్ని ఏర్పాటు చేశారు.- తమిళనాడు పెట్రో ప్రొడక్ట్స్ లిమిటెడ్,హెంకల్ కెజిఎఎ (జర్మనీ) లు తమ ఉత్పత్తులను భారతదేశం అంతటా విక్రయించడానికి ప్రోత్సహించిన స్పైక్ ఫైన్ కెమికల్స్ లిమిటెడ్ అనే జాయింట్ వెంచర్ తో కంపెనీ ఒక ఒప్పందాన్ని కుదుర్చుకుంది. డిసెంబరులో మొదటి ఉత్పత్తి హెన్కో,ప్రీమియం డిటర్జెంట్ పౌడర్ ను ప్రవేశ పెట్టారు. 'నిరోధ్' బ్రాండ్ పేరుతో కండోమ్ల పంపిణీ కోసం, అలాగే కంపెనీ యాజమాన్యంలోని కొత్త బ్రాండ్లలో కండోమ్ల పంపిణీ కోసం హిందుస్థాన్ లేటెక్స్ లిమిటెడ్ కంపెనీతో ఒప్పందం కుదుర్చుకుంది. 1994సంవత్సరంలో ఆల్కలీన్ బ్యాటరీల "వండర్" బ్రాండ్ మార్కెటింగ్ ను కంపెనీ ప్రారంభించింది. 1993 సంవత్సరంలో హైదరాబాద్ ప్లాంటులో ఆర్-20 పేపర్ జాకెట్ బ్యాటరీని తయారు చేయడానికి ఒక ఆధునిక సదుపాయాన్ని ఏర్పాటు చేశారు. తమిళనాడు పెట్రో ప్రొడక్ట్స్ లిమిటెడ్,హెంకల్ కెజిఎఎ (జర్మనీ) లు తమ ఉత్పత్తులను భారతదేశం అంతటా విక్రయించడానికి ప్రోత్సహించిన స్పైక్ ఫైన్ కెమికల్స్ లిమిటెడ్ అనే జాయింట్ వెంచర్ తో కంపెనీ ఒక ఒప్పందాన్ని కుదుర్చుకుంది. డిసెంబరులో మొదటి ఉత్పత్తి హెన్కో; ప్రీమియం డిటర్జెంట్ పౌడర్ ను లాంచ్ చేశారు. 'నిరోధ్' బ్రాండ్ పేరుతో కండోమ్ల పంపిణీ కోసం, అలాగే కంపెనీ యాజమాన్యంలోని కొత్త బ్రాండ్లలో కండోమ్ల పంపిణీ కోసం హిందుస్థాన్ లేటెక్స్ లిమిటెడ్తో కంపెనీ ఒప్పందం కుదుర్చుకుంది.1995సంవత్సరంలో భారతదేశంలో ఆల్కలీన్ బ్యాటరీని అభివృద్ధి చేయడం కొరకు రాల్స్టన్ ప్యూరినా ఓవర్సీస్ బ్యాటరీ కంపెనీ ఇంక్. USA సహకారంతో ఎనర్జిజా ఇండియా లిమిటెడ్ పేరిట ఒక జాయింట్ వెంచర్ కంపెనీ ఏర్పడింది. ఈ బ్యాటరీలను "ఎనర్జైజర్" అనే బ్రాండ్ పేరుతో విక్రయిస్తున్నారు.కంపెనీ పేరును నేషనల్ కార్బన్ కంపెనీ (ఇండియా) లిమిటెడ్ నుండి యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా లిమిటెడ్ గా మార్చారు. 1995 ఏప్రిల్ 24 నుంచి కంపెనీ పేరు మళ్లీ ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ లిమిటెడ్ గా మార్చబడింది. 1996 సంవత్సరంలో రాజస్థాన్ రాష్ట్రంలో తేజ్ బ్రాండ్ ప్యాకెట్ టీని ప్రారంభించింది. 2017 సంవత్సరంలో ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ ప్రొఫెషనల్ లైటింగ్ సొల్యూషన్స్ 2018 సంవత్సరంలో ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ నిర్వహించిన హిందూ యంగ్ వరల్డ్ క్విజ్ ను భారతదేశంలోని 17 ప్రదేశాలలో నిర్వహించారు. ఇందులో వివిధ పాఠశాలలకు చెందిన విద్యార్థులు క్విజ్ పోటీలో పాల్గొన్నారు. ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇన్ ఫింటే పవర్ మీటింగ్ ను సూచించే కొత్త రెడ్ లోగోను విడుదల చేసింది.ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ భారతదేశంలో ఫాస్ట్ మూవింగ్ కన్స్యూమర్ గూడ్స్ (FMCG) తయారీ వ్యాపారంలో నిమగ్నం కావడానికి యూనివర్సల్ వెల్ బీయింగ్ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్ తో ఒక జాయింట్ వెంచర్,2020 సంవత్సరంలో ఎవెరీడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ 2020, 2021 లో ఎమర్జెన్సీ ఎల్ఈడి కేటగిరీని ప్రవేశపెట్టింది, ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ పవర్ ప్యాక్డ్ ఆల్కలైన్ ఛాంప్ ను తయారుచేసింది<ref>{{Cite web|title=History of Eveready Industries India Ltd., Company|url=https://www.goodreturns.in/company/eveready-industries-india/history.html#1659033000|access-date=2022-07-29|website=Goodreturn|language=en}}</ref>. == మూలాలు == lej3jg99acj8el331p61z1pr4usp26u 3609937 3609936 2022-07-29T09:41:26Z Prasharma681 99764 wikitext text/x-wiki '''ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ (ఇఐఐఎల్)''' ('''Eveready Industries India Ltd. (EIIL)''' గతంలో యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా లిమిటెడ్, బి.ఎమ్. ఖైతాన్ గ్రూప్ ఫ్లాగ్ షిప్ కంపెనీ. ఎవెరెడీ బ్రాండ్ 1905 సంవత్సరం నుండి భారతదేశంలో ఉంది. బ్యాటరీలు, ఫ్లాష్ లైట్ కేసులు, ఎలక్ట్రోలైటిక్ మాంగనీస్ డై ఆక్సైడ్, ఆర్క్ కార్బన్ ల తయారీ కంపెనీ. ప్రింటింగ్, క్యాస్టింగ్ లు, హార్డ్ ఫేసింగ్, ట్యూబ్ రాడ్ లు, కార్బన్ ఎలక్ట్రోడ్ లు,ఇతర సంబంధిత ఉత్పత్తలను ఫోటో ఎన్ గ్రేవర్స్ ప్లేట్ లు/స్ట్రిప్ లను వంటివి తయారు చేస్తుంది. {{Infobox company | name = ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ | logo = EvereadyIndustriesIndiaLogo.png | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | image = | image_size = | image_alt = | image_caption = | trading_name = | native_name = | native_name_lang = | former_name = [[యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా లిమిటెడ్]] | type = [[ప్రైవేట్‌సంస్థ|ప్రైవేట్]] | traded_as = | ISIN = | industry = {{plainlist| *[[Consumer electronics]] *[[Electrical equipment]]s *[[Energy]]}} | fate = | successor = | founded = {{Start date and age|1905}} | hq_location = [[కోల్ కతా]] | hq_location_city = [[పశ్చిమ బెంగాల్ l]] | hq_location_country = [[ఇండియా]]<ref>{{Cite web|url=http://www.evereadyindia.com/contact/corporate-office.aspx|title = Eveready :: Contact Us :: Corporate Office}}</ref> | area_served = [[భారతదేశం]] | key_people = | products = {{hlist|[[Electric battery|Batterie]]s |[[flashlight]]s |[[lantern]]s |[[light fixture|lamps]] |[[luminaire]]s}} | brands = {{plainlist| *[[Eveready Battery Company|Eveready]] *Powercell *Uniross}} | services = | revenue = | revenue_year = <!-- Year of revenue data (if known) --> | operating_income = | income_year = <!-- Year of operating_income data (if known) --> | profit = | profit_year = <!-- Year of net_income/profit data (if known) --> | assets = | assets_year = <!-- Year of assets data (if known) --> | equity = | equity_year = <!-- Year of equity data (if known) --> | owners = | members = | members_year = <!-- Year of members data (if known) --> | num_employees = | num_employees_year = <!-- Year of num_employees data (if known) --> | parent = | divisions = | subsid = | module = <!-- Used to embed other templates --> | website = {{URL|http://www.evereadyindia.com/}} | footnotes = }} == చరిత్ర == ఇ.ఐ.ఐ.ఎల్ 1905 లో భారతదేశంలో తన కార్యకలాపాలను ప్రారంభించింది. మొదటి డ్రై సెల్ బ్యాటరీలను యు.ఎస్ నుండి దిగుమతి చేసుకొని దేశంలోని ప్రధాన నగరాలలో విక్రయించారు. ఈ బ్యాటరీలను ప్రధానంగా దిగుమతి చేసుకున్న టార్చ్ లలో ఉపయోగించేవారు. 1939 సంవత్సరంలో, కంపెనీ తన మొదటి బ్యాటరీ ప్లాంటును [[కోల్‌కాతా|కోల్ కతా]]<nowiki/>లో ఏర్పాటు చేసింది. ఆ తర్వాత 1952 సంవత్సరంలో [[చెన్నై]]<nowiki/>లో మరొక బ్యాటరీ ప్లాంటు స్థాపించబడినది, లక్నో 1958 సంవత్సరంలో టార్చ్ తయారీ ప్లాంట్ ఏర్పాటు చేయబడింది.ఆగ్నేయాసియాలో అతిపెద్ద టార్చ్ తయారీ ప్లాంట్లలో ఒకటి. ఈ ప్లాంట్ పూర్తి శ్రేణి ఇత్తడి, అల్యూమినియం, ప్లాస్టిక్ టార్చ్ లను తయారు చేస్తుంది. ప్రధానంగా ఎవెరెడీ బ్రాండ్ కింద బ్యాటరీలను విక్రయించడం ద్వారా ప్రారంభమైంది. 1939 లో కోల్ కతాలో తన మొదటి బ్యాటరీ ప్లాంట్ ను, తరువాత 1952 సంవత్సరం లో చెన్నైలో ఒక ప్లాంట్, 1955లో లిస్టెడ్ కంపెనీగా జాబితా చేయబడింది,పొడి బ్యాటరీలు, టార్చ్లైట్ ,జింక్ మిశ్రధాతువులను తయారు చేస్తూ ఒక పబ్లిక్ లిమిటెడ్ కంపెనీగా మారింది.కంపెనీలో 1980 ల ప్రారంభం నాటికి, కంపెనీ తన 14 ప్లాంట్లలో 9,000 మందికి పైగా ఉద్యోగులతో, [[మధ్య ప్రదేశ్|మధ్యప్రదేశ్]] రాష్ట్ర రాజధాని [[భోపాల్|భూపాల్]] నగరంలో సంవత్సరంలో జరిగిన పురుగుమందుల కర్మాగారం ప్రాణాంతక మిథైల్ ఐసోసైనేట్ ను లీక్ తో,1984 డిసెంబరు 03వ తేదీ తెల్లవారు జామున 40 టన్నుల విషపదార్థాలు ఈ కర్మాగారం చుట్టుపక్కల మురికివాడల్లో కొట్టుకుపోయి 2,259 మందికి పైగా మరణించారు. ఆ తర్వాత కొన్ని స౦వత్సరాల్ల, వాయువుకు గురైన 15,000 మ౦ది చనిపోయారని అ౦చనా వేయబడి౦ది, ప్రప౦చ౦లోనే అత్య౦త ఘోరమైన పారిశ్రామిక విపత్తుగా నిలిచింది. 1989 నాటికి, ఎవెరెడీ బ్యాటరీలను తయారు చేస్తున్న ఏకైక దేశం భారతదేశం. విపత్తు జరిగిన ఐదు సంవత్సరాల (1989) తరువాత, సుప్రీంకోర్టు కోరిన తరువాత బాధితులకు నష్టపరిహారంగా, 470 మిలియన్ డాలర్లు చెల్లించడానికి అంగీకరించింది. 1991 సంవత్సరంలో, సెటిల్మెంట్ మొత్తానికి వ్యతిరేకంగా కొన్ని పిటిషన్లు దాఖలైన తరువాత, [[భారతదేశ అత్యున్నత న్యాయస్థానం|సుప్రీంకోర్టు]] మునుపటి తీర్పును మళ్ళీ సమర్థించింది. 1991 సంవత్సరంలో సుప్రీంకోర్టు ఈ స్థలంలో ఆసుపత్రిని ఏర్పాటు చేయాలని కోరింది <ref>{{Cite web|date=2017-04-18|title=After 112 years of powering India, the country’s biggest battery maker is out to reinvent itself|url=https://qz.com/india/950619/eveready-after-112-years-of-powering-india-the-countrys-biggest-battery-maker-is-out-to-reinvent-itself/|access-date=2022-07-29|website=Quartz|language=en}}</ref>. == అభివృద్ధి == 1990 సంవత్సరంలో కంప్యూటర్ సాఫ్ట్ వేర్, సేవల ఎగుమతికి రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా కంపెనీ నుండి అనుమతి పొందింది. - ఒక కొత్త కంప్యూటర్ ఇన్ స్టాల్ చేయబడి,అమెరికాలో ఉన్న ఐ బి ఎం (IBM) మెయిన్ ఫ్రేమ్ కు నిరంతర ప్రాప్యతను అనుమతించే ఒక ప్రత్యేక కంప్యూటర్ కమ్యూనికేషన్ లింక్ ఏర్పాటు చేయబడింది. 1993 సంవత్సరంలో [[హైదరాబాద్]] ప్లాంటులో ఆర్-20 పేపర్ జాకెట్ బ్యాటరీని తయారు చేయడానికి ఒక ఆధునిక సదుపాయాన్ని ఏర్పాటు చేశారు.- తమిళనాడు పెట్రో ప్రొడక్ట్స్ లిమిటెడ్,హెంకల్ కెజిఎఎ (జర్మనీ) లు తమ ఉత్పత్తులను భారతదేశం అంతటా విక్రయించడానికి ప్రోత్సహించిన స్పైక్ ఫైన్ కెమికల్స్ లిమిటెడ్ అనే జాయింట్ వెంచర్ తో కంపెనీ ఒక ఒప్పందాన్ని కుదుర్చుకుంది. డిసెంబరులో మొదటి ఉత్పత్తి హెన్కో,ప్రీమియం డిటర్జెంట్ పౌడర్ ను ప్రవేశ పెట్టారు. 'నిరోధ్' బ్రాండ్ పేరుతో కండోమ్ల పంపిణీ కోసం, అలాగే కంపెనీ యాజమాన్యంలోని కొత్త బ్రాండ్లలో కండోమ్ల పంపిణీ కోసం హిందుస్థాన్ లేటెక్స్ లిమిటెడ్ కంపెనీతో ఒప్పందం కుదుర్చుకుంది. 1994సంవత్సరంలో ఆల్కలీన్ బ్యాటరీల "వండర్" బ్రాండ్ మార్కెటింగ్ ను కంపెనీ ప్రారంభించింది. 1993 సంవత్సరంలో హైదరాబాద్ ప్లాంటులో ఆర్-20 పేపర్ జాకెట్ బ్యాటరీని తయారు చేయడానికి ఒక ఆధునిక సదుపాయాన్ని ఏర్పాటు చేశారు. తమిళనాడు పెట్రో ప్రొడక్ట్స్ లిమిటెడ్,హెంకల్ కెజిఎఎ (జర్మనీ) లు తమ ఉత్పత్తులను భారతదేశం అంతటా విక్రయించడానికి ప్రోత్సహించిన స్పైక్ ఫైన్ కెమికల్స్ లిమిటెడ్ అనే జాయింట్ వెంచర్ తో కంపెనీ ఒక ఒప్పందాన్ని కుదుర్చుకుంది. డిసెంబరులో మొదటి ఉత్పత్తి హెన్కో; ప్రీమియం డిటర్జెంట్ పౌడర్ ను లాంచ్ చేశారు. 'నిరోధ్' బ్రాండ్ పేరుతో కండోమ్ల పంపిణీ కోసం, అలాగే కంపెనీ యాజమాన్యంలోని కొత్త బ్రాండ్లలో కండోమ్ల పంపిణీ కోసం హిందుస్థాన్ లేటెక్స్ లిమిటెడ్తో కంపెనీ ఒప్పందం కుదుర్చుకుంది.1995సంవత్సరంలో భారతదేశంలో ఆల్కలీన్ బ్యాటరీని అభివృద్ధి చేయడం కొరకు రాల్స్టన్ ప్యూరినా ఓవర్సీస్ బ్యాటరీ కంపెనీ ఇంక్. USA సహకారంతో ఎనర్జిజా ఇండియా లిమిటెడ్ పేరిట ఒక జాయింట్ వెంచర్ కంపెనీ ఏర్పడింది. ఈ బ్యాటరీలను "ఎనర్జైజర్" అనే బ్రాండ్ పేరుతో విక్రయిస్తున్నారు.కంపెనీ పేరును నేషనల్ కార్బన్ కంపెనీ (ఇండియా) లిమిటెడ్ నుండి యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా లిమిటెడ్ గా మార్చారు. 1995 ఏప్రిల్ 24 నుంచి కంపెనీ పేరు మళ్లీ ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ లిమిటెడ్ గా మార్చబడింది. 1996 సంవత్సరంలో రాజస్థాన్ రాష్ట్రంలో తేజ్ బ్రాండ్ ప్యాకెట్ టీని ప్రారంభించింది. 2017 సంవత్సరంలో ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ ప్రొఫెషనల్ లైటింగ్ సొల్యూషన్స్ 2018 సంవత్సరంలో ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ నిర్వహించిన హిందూ యంగ్ వరల్డ్ క్విజ్ ను భారతదేశంలోని 17 ప్రదేశాలలో నిర్వహించారు. ఇందులో వివిధ పాఠశాలలకు చెందిన విద్యార్థులు క్విజ్ పోటీలో పాల్గొన్నారు. ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇన్ ఫింటే పవర్ మీటింగ్ ను సూచించే కొత్త రెడ్ లోగోను విడుదల చేసింది.ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ భారతదేశంలో ఫాస్ట్ మూవింగ్ కన్స్యూమర్ గూడ్స్ (FMCG) తయారీ వ్యాపారంలో నిమగ్నం కావడానికి యూనివర్సల్ వెల్ బీయింగ్ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్ తో ఒక జాయింట్ వెంచర్,2020 సంవత్సరంలో ఎవెరీడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ 2020, 2021 లో ఎమర్జెన్సీ ఎల్ఈడి కేటగిరీని ప్రవేశపెట్టింది, ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ పవర్ ప్యాక్డ్ ఆల్కలైన్ ఛాంప్ ను తయారుచేసింది<ref>{{Cite web|title=History of Eveready Industries India Ltd., Company|url=https://www.goodreturns.in/company/eveready-industries-india/history.html#1659033000|access-date=2022-07-29|website=Goodreturn|language=en}}</ref>. == మూలాలు == 69xg1kl2p2yynkjxasnzkdyzeqhc4eh 3609938 3609937 2022-07-29T09:54:34Z Prasharma681 99764 వ్యాసములో అంశము మూలము జతచేయడం wikitext text/x-wiki '''ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ (ఇఐఐఎల్)''' ('''Eveready Industries India Ltd. (EIIL)''' గతంలో యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా లిమిటెడ్, బి.ఎమ్. ఖైతాన్ గ్రూప్ ఫ్లాగ్ షిప్ కంపెనీ. ఎవెరెడీ బ్రాండ్ 1905 సంవత్సరం నుండి భారతదేశంలో ఉంది. బ్యాటరీలు, ఫ్లాష్ లైట్ కేసులు, ఎలక్ట్రోలైటిక్ మాంగనీస్ డై ఆక్సైడ్, ఆర్క్ కార్బన్ ల తయారీ కంపెనీ. ప్రింటింగ్, క్యాస్టింగ్ లు, హార్డ్ ఫేసింగ్, ట్యూబ్ రాడ్ లు, కార్బన్ ఎలక్ట్రోడ్ లు,ఇతర సంబంధిత ఉత్పత్తలను ఫోటో ఎన్ గ్రేవర్స్ ప్లేట్ లు/స్ట్రిప్ లను వంటివి తయారు చేస్తుంది. {{Infobox company | name = ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ | logo = EvereadyIndustriesIndiaLogo.png | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | image = | image_size = | image_alt = | image_caption = | trading_name = | native_name = | native_name_lang = | former_name = [[యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా లిమిటెడ్]] | type = [[ప్రైవేట్‌సంస్థ|ప్రైవేట్]] | traded_as = | ISIN = | industry = {{plainlist| *[[Consumer electronics]] *[[Electrical equipment]]s *[[Energy]]}} | fate = | successor = | founded = {{Start date and age|1905}} | hq_location = [[కోల్ కతా]] | hq_location_city = [[పశ్చిమ బెంగాల్ l]] | hq_location_country = [[ఇండియా]]<ref>{{Cite web|url=http://www.evereadyindia.com/contact/corporate-office.aspx|title = Eveready :: Contact Us :: Corporate Office}}</ref> | area_served = [[భారతదేశం]] | key_people = | products = {{hlist|[[Electric battery|Batterie]]s |[[flashlight]]s |[[lantern]]s |[[light fixture|lamps]] |[[luminaire]]s}} | brands = {{plainlist| *[[Eveready Battery Company|Eveready]] *Powercell *Uniross}} | services = | revenue = | revenue_year = <!-- Year of revenue data (if known) --> | operating_income = | income_year = <!-- Year of operating_income data (if known) --> | profit = | profit_year = <!-- Year of net_income/profit data (if known) --> | assets = | assets_year = <!-- Year of assets data (if known) --> | equity = | equity_year = <!-- Year of equity data (if known) --> | owners = | members = | members_year = <!-- Year of members data (if known) --> | num_employees = | num_employees_year = <!-- Year of num_employees data (if known) --> | parent = | divisions = | subsid = | module = <!-- Used to embed other templates --> | website = {{URL|http://www.evereadyindia.com/}} | footnotes = }} == చరిత్ర == ఇ.ఐ.ఐ.ఎల్ 1905 లో భారతదేశంలో తన కార్యకలాపాలను ప్రారంభించింది. మొదటి డ్రై సెల్ బ్యాటరీలను యు.ఎస్ నుండి దిగుమతి చేసుకొని దేశంలోని ప్రధాన నగరాలలో విక్రయించారు. ఈ బ్యాటరీలను ప్రధానంగా దిగుమతి చేసుకున్న టార్చ్ లలో ఉపయోగించేవారు. 1939 సంవత్సరంలో, కంపెనీ తన మొదటి బ్యాటరీ ప్లాంటును [[కోల్‌కాతా|కోల్ కతా]]<nowiki/>లో ఏర్పాటు చేసింది. ఆ తర్వాత 1952 సంవత్సరంలో [[చెన్నై]]<nowiki/>లో మరొక బ్యాటరీ ప్లాంటు స్థాపించబడినది, లక్నో 1958 సంవత్సరంలో టార్చ్ తయారీ ప్లాంట్ ఏర్పాటు చేయబడింది.ఆగ్నేయాసియాలో అతిపెద్ద టార్చ్ తయారీ ప్లాంట్లలో ఒకటి. ఈ ప్లాంట్ పూర్తి శ్రేణి ఇత్తడి, అల్యూమినియం, ప్లాస్టిక్ టార్చ్ లను తయారు చేస్తుంది. ప్రధానంగా ఎవెరెడీ బ్రాండ్ కింద బ్యాటరీలను విక్రయించడం ద్వారా ప్రారంభమైంది. 1939 లో కోల్ కతాలో తన మొదటి బ్యాటరీ ప్లాంట్ ను, తరువాత 1952 సంవత్సరం లో చెన్నైలో ఒక ప్లాంట్, 1955లో లిస్టెడ్ కంపెనీగా జాబితా చేయబడింది,పొడి బ్యాటరీలు, టార్చ్లైట్ ,జింక్ మిశ్రధాతువులను తయారు చేస్తూ ఒక పబ్లిక్ లిమిటెడ్ కంపెనీగా మారింది.కంపెనీలో 1980 ల ప్రారంభం నాటికి, కంపెనీ తన 14 ప్లాంట్లలో 9,000 మందికి పైగా ఉద్యోగులతో, [[మధ్య ప్రదేశ్|మధ్యప్రదేశ్]] రాష్ట్ర రాజధాని [[భోపాల్|భూపాల్]] నగరంలో సంవత్సరంలో జరిగిన పురుగుమందుల కర్మాగారం ప్రాణాంతక మిథైల్ ఐసోసైనేట్ ను లీక్ తో,1984 డిసెంబరు 03వ తేదీ తెల్లవారు జామున 40 టన్నుల విషపదార్థాలు ఈ కర్మాగారం చుట్టుపక్కల మురికివాడల్లో కొట్టుకుపోయి 2,259 మందికి పైగా మరణించారు. ఆ తర్వాత కొన్ని స౦వత్సరాల్ల, వాయువుకు గురైన 15,000 మ౦ది చనిపోయారని అ౦చనా వేయబడి౦ది, ప్రప౦చ౦లోనే అత్య౦త ఘోరమైన పారిశ్రామిక విపత్తుగా నిలిచింది. 1989 నాటికి, ఎవెరెడీ బ్యాటరీలను తయారు చేస్తున్న ఏకైక దేశం భారతదేశం. విపత్తు జరిగిన ఐదు సంవత్సరాల (1989) తరువాత, సుప్రీంకోర్టు కోరిన తరువాత బాధితులకు నష్టపరిహారంగా, 470 మిలియన్ డాలర్లు చెల్లించడానికి అంగీకరించింది. 1991 సంవత్సరంలో, సెటిల్మెంట్ మొత్తానికి వ్యతిరేకంగా కొన్ని పిటిషన్లు దాఖలైన తరువాత, [[భారతదేశ అత్యున్నత న్యాయస్థానం|సుప్రీంకోర్టు]] మునుపటి తీర్పును మళ్ళీ సమర్థించింది. 1991 సంవత్సరంలో సుప్రీంకోర్టు ఈ స్థలంలో ఆసుపత్రిని ఏర్పాటు చేయాలని కోరింది <ref>{{Cite web|date=2017-04-18|title=After 112 years of powering India, the country’s biggest battery maker is out to reinvent itself|url=https://qz.com/india/950619/eveready-after-112-years-of-powering-india-the-countrys-biggest-battery-maker-is-out-to-reinvent-itself/|access-date=2022-07-29|website=Quartz|language=en}}</ref>. == అభివృద్ధి == 1990 సంవత్సరంలో కంప్యూటర్ సాఫ్ట్ వేర్, సేవల ఎగుమతికి రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా కంపెనీ నుండి అనుమతి పొందింది. - ఒక కొత్త కంప్యూటర్ ఇన్ స్టాల్ చేయబడి,అమెరికాలో ఉన్న ఐ బి ఎం (IBM) మెయిన్ ఫ్రేమ్ కు నిరంతర ప్రాప్యతను అనుమతించే ఒక ప్రత్యేక కంప్యూటర్ కమ్యూనికేషన్ లింక్ ఏర్పాటు చేయబడింది. 1993 సంవత్సరంలో [[హైదరాబాద్]] ప్లాంటులో ఆర్-20 పేపర్ జాకెట్ బ్యాటరీని తయారు చేయడానికి ఒక ఆధునిక సదుపాయాన్ని ఏర్పాటు చేశారు.- తమిళనాడు పెట్రో ప్రొడక్ట్స్ లిమిటెడ్,హెంకల్ కెజిఎఎ (జర్మనీ) లు తమ ఉత్పత్తులను భారతదేశం అంతటా విక్రయించడానికి ప్రోత్సహించిన స్పైక్ ఫైన్ కెమికల్స్ లిమిటెడ్ అనే జాయింట్ వెంచర్ తో కంపెనీ ఒక ఒప్పందాన్ని కుదుర్చుకుంది. డిసెంబరులో మొదటి ఉత్పత్తి హెన్కో,ప్రీమియం డిటర్జెంట్ పౌడర్ ను ప్రవేశ పెట్టారు. 'నిరోధ్' బ్రాండ్ పేరుతో కండోమ్ల పంపిణీ కోసం, అలాగే కంపెనీ యాజమాన్యంలోని కొత్త బ్రాండ్లలో కండోమ్ల పంపిణీ కోసం హిందుస్థాన్ లేటెక్స్ లిమిటెడ్ కంపెనీతో ఒప్పందం కుదుర్చుకుంది. 1994సంవత్సరంలో ఆల్కలీన్ బ్యాటరీల "వండర్" బ్రాండ్ మార్కెటింగ్ ను కంపెనీ ప్రారంభించింది. 1993 సంవత్సరంలో హైదరాబాద్ ప్లాంటులో ఆర్-20 పేపర్ జాకెట్ బ్యాటరీని తయారు చేయడానికి ఒక ఆధునిక సదుపాయాన్ని ఏర్పాటు చేశారు. తమిళనాడు పెట్రో ప్రొడక్ట్స్ లిమిటెడ్,హెంకల్ కెజిఎఎ (జర్మనీ) లు తమ ఉత్పత్తులను భారతదేశం అంతటా విక్రయించడానికి ప్రోత్సహించిన స్పైక్ ఫైన్ కెమికల్స్ లిమిటెడ్ అనే జాయింట్ వెంచర్ తో కంపెనీ ఒక ఒప్పందాన్ని కుదుర్చుకుంది. డిసెంబరులో మొదటి ఉత్పత్తి హెన్కో; ప్రీమియం డిటర్జెంట్ పౌడర్ ను లాంచ్ చేశారు. 'నిరోధ్' బ్రాండ్ పేరుతో కండోమ్ల పంపిణీ కోసం, అలాగే కంపెనీ యాజమాన్యంలోని కొత్త బ్రాండ్లలో కండోమ్ల పంపిణీ కోసం హిందుస్థాన్ లేటెక్స్ లిమిటెడ్తో కంపెనీ ఒప్పందం కుదుర్చుకుంది.1995సంవత్సరంలో భారతదేశంలో ఆల్కలీన్ బ్యాటరీని అభివృద్ధి చేయడం కొరకు రాల్స్టన్ ప్యూరినా ఓవర్సీస్ బ్యాటరీ కంపెనీ ఇంక్. USA సహకారంతో ఎనర్జిజా ఇండియా లిమిటెడ్ పేరిట ఒక జాయింట్ వెంచర్ కంపెనీ ఏర్పడింది. ఈ బ్యాటరీలను "ఎనర్జైజర్" అనే బ్రాండ్ పేరుతో విక్రయిస్తున్నారు.కంపెనీ పేరును నేషనల్ కార్బన్ కంపెనీ (ఇండియా) లిమిటెడ్ నుండి యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా లిమిటెడ్ గా మార్చారు. 1995 ఏప్రిల్ 24 నుంచి కంపెనీ పేరు మళ్లీ ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ లిమిటెడ్ గా మార్చబడింది. 1996 సంవత్సరంలో రాజస్థాన్ రాష్ట్రంలో తేజ్ బ్రాండ్ ప్యాకెట్ టీని ప్రారంభించింది. 2017 సంవత్సరంలో ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ ప్రొఫెషనల్ లైటింగ్ సొల్యూషన్స్ 2018 సంవత్సరంలో ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ నిర్వహించిన హిందూ యంగ్ వరల్డ్ క్విజ్ ను భారతదేశంలోని 17 ప్రదేశాలలో నిర్వహించారు. ఇందులో వివిధ పాఠశాలలకు చెందిన విద్యార్థులు క్విజ్ పోటీలో పాల్గొన్నారు. ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇన్ ఫింటే పవర్ మీటింగ్ ను సూచించే కొత్త రెడ్ లోగోను విడుదల చేసింది.ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ భారతదేశంలో ఫాస్ట్ మూవింగ్ కన్స్యూమర్ గూడ్స్ (FMCG) తయారీ వ్యాపారంలో నిమగ్నం కావడానికి యూనివర్సల్ వెల్ బీయింగ్ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్ తో ఒక జాయింట్ వెంచర్,2020 సంవత్సరంలో ఎవెరీడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ 2020, 2021 లో ఎమర్జెన్సీ ఎల్ఈడి కేటగిరీని ప్రవేశపెట్టింది, ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ పవర్ ప్యాక్డ్ ఆల్కలైన్ ఛాంప్ ను తయారుచేసింది<ref>{{Cite web|title=History of Eveready Industries India Ltd., Company|url=https://www.goodreturns.in/company/eveready-industries-india/history.html#1659033000|access-date=2022-07-29|website=Goodreturn|language=en}}</ref>. ది వన్ షో అనేది అడ్వర్టైజింగ్, డిజైన్, డిజిటల్ మార్కెటింగ్ లో ప్రపంచంలోనే అత్యంత ప్రతిష్టాత్మకమైన అవార్డ్ షో. 40 సంవత్సరాలకు పైగా, గోల్డ్ పెన్సిల్ సృజనాత్మక పరిశ్రమలో అగ్ర బహుమతులలో ఒకటిగా పరిగణించబడుతుంది. కంపెనీ ప్రపంచవ్యాప్తంగా బెంచ్ మార్క్ చేయబడ్డ టెక్నాలజీ ప్లాట్ ఫారమ్ లతో అమర్చబడి ఉన్నాయి, నాణ్యత (ISO 9000), పర్యావరణ ఉత్తమ విధానాలు (ISO 14000) , కంపెనీ సామర్ధ్యత కోసం ఆధునిక సాంకేతిక ప్రమాణాలు వాడటం, టెక్నాలజీ ఇన్-క్లాస్ ఆపరేటింగ్ ప్రమాణాలతో, కంపెనీ రీసెర్చ్ అండ్ డెవలప్ మెంట్ (R&D) ఫెసిలిటీని డిపార్ట్ మెంట్ ఆఫ్ సైంటిఫిక్ అండ్ ఇండస్ట్రియల్ రీసెర్చ్ (DSIR), మినిస్ట్రీ ఆఫ్ సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ, భారత ప్రభుత్వము వారిచే గుర్తించ బడినది<ref>{{Cite web|title=Eveready India – Company Overview|url=https://www.evereadyindia.com/about-us/overview/|access-date=2022-07-29|website=www.evereadyindia.com}}</ref> . == మూలాలు == fbwsfp3rekhev4d6yk6w1vrj1e5956x 3609939 3609938 2022-07-29T09:59:11Z Prasharma681 99764 శీర్షిక చేయడం wikitext text/x-wiki '''ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ (ఇఐఐఎల్)''' ('''Eveready Industries India Ltd. (EIIL)''' గతంలో యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా లిమిటెడ్, బి.ఎమ్. ఖైతాన్ గ్రూప్ ఫ్లాగ్ షిప్ కంపెనీ. ఎవెరెడీ బ్రాండ్ 1905 సంవత్సరం నుండి భారతదేశంలో ఉంది. బ్యాటరీలు, ఫ్లాష్ లైట్ కేసులు, ఎలక్ట్రోలైటిక్ మాంగనీస్ డై ఆక్సైడ్, ఆర్క్ కార్బన్ ల తయారీ కంపెనీ. ప్రింటింగ్, క్యాస్టింగ్ లు, హార్డ్ ఫేసింగ్, ట్యూబ్ రాడ్ లు, కార్బన్ ఎలక్ట్రోడ్ లు,ఇతర సంబంధిత ఉత్పత్తలను ఫోటో ఎన్ గ్రేవర్స్ ప్లేట్ లు/స్ట్రిప్ లను వంటివి తయారు చేస్తుంది. {{Infobox company | name = ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ | logo = EvereadyIndustriesIndiaLogo.png | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | image = | image_size = | image_alt = | image_caption = | trading_name = | native_name = | native_name_lang = | former_name = [[యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా లిమిటెడ్]] | type = [[ప్రైవేట్‌సంస్థ|ప్రైవేట్]] | traded_as = | ISIN = | industry = {{plainlist| *[[Consumer electronics]] *[[Electrical equipment]]s *[[Energy]]}} | fate = | successor = | founded = {{Start date and age|1905}} | hq_location = [[కోల్ కతా]] | hq_location_city = [[పశ్చిమ బెంగాల్ l]] | hq_location_country = [[ఇండియా]]<ref>{{Cite web|url=http://www.evereadyindia.com/contact/corporate-office.aspx|title = Eveready :: Contact Us :: Corporate Office}}</ref> | area_served = [[భారతదేశం]] | key_people = | products = {{hlist|[[Electric battery|Batterie]]s |[[flashlight]]s |[[lantern]]s |[[light fixture|lamps]] |[[luminaire]]s}} | brands = {{plainlist| *[[Eveready Battery Company|Eveready]] *Powercell *Uniross}} | services = | revenue = | revenue_year = <!-- Year of revenue data (if known) --> | operating_income = | income_year = <!-- Year of operating_income data (if known) --> | profit = | profit_year = <!-- Year of net_income/profit data (if known) --> | assets = | assets_year = <!-- Year of assets data (if known) --> | equity = | equity_year = <!-- Year of equity data (if known) --> | owners = | members = | members_year = <!-- Year of members data (if known) --> | num_employees = | num_employees_year = <!-- Year of num_employees data (if known) --> | parent = | divisions = | subsid = | module = <!-- Used to embed other templates --> | website = {{URL|http://www.evereadyindia.com/}} | footnotes = }} == చరిత్ర == ఇ.ఐ.ఐ.ఎల్ 1905 లో భారతదేశంలో తన కార్యకలాపాలను ప్రారంభించింది. మొదటి డ్రై సెల్ బ్యాటరీలను యు.ఎస్ నుండి దిగుమతి చేసుకొని దేశంలోని ప్రధాన నగరాలలో విక్రయించారు. ఈ బ్యాటరీలను ప్రధానంగా దిగుమతి చేసుకున్న టార్చ్ లలో ఉపయోగించేవారు. 1939 సంవత్సరంలో, కంపెనీ తన మొదటి బ్యాటరీ ప్లాంటును [[కోల్‌కాతా|కోల్ కతా]]<nowiki/>లో ఏర్పాటు చేసింది. ఆ తర్వాత 1952 సంవత్సరంలో [[చెన్నై]]<nowiki/>లో మరొక బ్యాటరీ ప్లాంటు స్థాపించబడినది, లక్నో 1958 సంవత్సరంలో టార్చ్ తయారీ ప్లాంట్ ఏర్పాటు చేయబడింది.ఆగ్నేయాసియాలో అతిపెద్ద టార్చ్ తయారీ ప్లాంట్లలో ఒకటి. ఈ ప్లాంట్ పూర్తి శ్రేణి ఇత్తడి, అల్యూమినియం, ప్లాస్టిక్ టార్చ్ లను తయారు చేస్తుంది. ప్రధానంగా ఎవెరెడీ బ్రాండ్ కింద బ్యాటరీలను విక్రయించడం ద్వారా ప్రారంభమైంది. 1939 లో కోల్ కతాలో తన మొదటి బ్యాటరీ ప్లాంట్ ను, తరువాత 1952 సంవత్సరం లో చెన్నైలో ఒక ప్లాంట్, 1955లో లిస్టెడ్ కంపెనీగా జాబితా చేయబడింది,పొడి బ్యాటరీలు, టార్చ్లైట్ ,జింక్ మిశ్రధాతువులను తయారు చేస్తూ ఒక పబ్లిక్ లిమిటెడ్ కంపెనీగా మారింది.కంపెనీలో 1980 ల ప్రారంభం నాటికి, కంపెనీ తన 14 ప్లాంట్లలో 9,000 మందికి పైగా ఉద్యోగులతో, [[మధ్య ప్రదేశ్|మధ్యప్రదేశ్]] రాష్ట్ర రాజధాని [[భోపాల్|భూపాల్]] నగరంలో సంవత్సరంలో జరిగిన పురుగుమందుల కర్మాగారం ప్రాణాంతక మిథైల్ ఐసోసైనేట్ ను లీక్ తో,1984 డిసెంబరు 03వ తేదీ తెల్లవారు జామున 40 టన్నుల విషపదార్థాలు ఈ కర్మాగారం చుట్టుపక్కల మురికివాడల్లో కొట్టుకుపోయి 2,259 మందికి పైగా మరణించారు. ఆ తర్వాత కొన్ని స౦వత్సరాల్ల, వాయువుకు గురైన 15,000 మ౦ది చనిపోయారని అ౦చనా వేయబడి౦ది, ప్రప౦చ౦లోనే అత్య౦త ఘోరమైన పారిశ్రామిక విపత్తుగా నిలిచింది. 1989 నాటికి, ఎవెరెడీ బ్యాటరీలను తయారు చేస్తున్న ఏకైక దేశం భారతదేశం. విపత్తు జరిగిన ఐదు సంవత్సరాల (1989) తరువాత, సుప్రీంకోర్టు కోరిన తరువాత బాధితులకు నష్టపరిహారంగా, 470 మిలియన్ డాలర్లు చెల్లించడానికి అంగీకరించింది. 1991 సంవత్సరంలో, సెటిల్మెంట్ మొత్తానికి వ్యతిరేకంగా కొన్ని పిటిషన్లు దాఖలైన తరువాత, [[భారతదేశ అత్యున్నత న్యాయస్థానం|సుప్రీంకోర్టు]] మునుపటి తీర్పును మళ్ళీ సమర్థించింది. 1991 సంవత్సరంలో సుప్రీంకోర్టు ఈ స్థలంలో ఆసుపత్రిని ఏర్పాటు చేయాలని కోరింది <ref>{{Cite web|date=2017-04-18|title=After 112 years of powering India, the country’s biggest battery maker is out to reinvent itself|url=https://qz.com/india/950619/eveready-after-112-years-of-powering-india-the-countrys-biggest-battery-maker-is-out-to-reinvent-itself/|access-date=2022-07-29|website=Quartz|language=en}}</ref>. == అభివృద్ధి == 1990 సంవత్సరంలో కంప్యూటర్ సాఫ్ట్ వేర్, సేవల ఎగుమతికి రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా కంపెనీ నుండి అనుమతి పొందింది. - ఒక కొత్త కంప్యూటర్ ఇన్ స్టాల్ చేయబడి,అమెరికాలో ఉన్న ఐ బి ఎం (IBM) మెయిన్ ఫ్రేమ్ కు నిరంతర ప్రాప్యతను అనుమతించే ఒక ప్రత్యేక కంప్యూటర్ కమ్యూనికేషన్ లింక్ ఏర్పాటు చేయబడింది. 1993 సంవత్సరంలో [[హైదరాబాద్]] ప్లాంటులో ఆర్-20 పేపర్ జాకెట్ బ్యాటరీని తయారు చేయడానికి ఒక ఆధునిక సదుపాయాన్ని ఏర్పాటు చేశారు.- తమిళనాడు పెట్రో ప్రొడక్ట్స్ లిమిటెడ్,హెంకల్ కెజిఎఎ (జర్మనీ) లు తమ ఉత్పత్తులను భారతదేశం అంతటా విక్రయించడానికి ప్రోత్సహించిన స్పైక్ ఫైన్ కెమికల్స్ లిమిటెడ్ అనే జాయింట్ వెంచర్ తో కంపెనీ ఒక ఒప్పందాన్ని కుదుర్చుకుంది. డిసెంబరులో మొదటి ఉత్పత్తి హెన్కో,ప్రీమియం డిటర్జెంట్ పౌడర్ ను ప్రవేశ పెట్టారు. 'నిరోధ్' బ్రాండ్ పేరుతో కండోమ్ల పంపిణీ కోసం, అలాగే కంపెనీ యాజమాన్యంలోని కొత్త బ్రాండ్లలో కండోమ్ల పంపిణీ కోసం హిందుస్థాన్ లేటెక్స్ లిమిటెడ్ కంపెనీతో ఒప్పందం కుదుర్చుకుంది. 1994సంవత్సరంలో ఆల్కలీన్ బ్యాటరీల "వండర్" బ్రాండ్ మార్కెటింగ్ ను కంపెనీ ప్రారంభించింది. 1993 సంవత్సరంలో హైదరాబాద్ ప్లాంటులో ఆర్-20 పేపర్ జాకెట్ బ్యాటరీని తయారు చేయడానికి ఒక ఆధునిక సదుపాయాన్ని ఏర్పాటు చేశారు. తమిళనాడు పెట్రో ప్రొడక్ట్స్ లిమిటెడ్,హెంకల్ కెజిఎఎ (జర్మనీ) లు తమ ఉత్పత్తులను భారతదేశం అంతటా విక్రయించడానికి ప్రోత్సహించిన స్పైక్ ఫైన్ కెమికల్స్ లిమిటెడ్ అనే జాయింట్ వెంచర్ తో కంపెనీ ఒక ఒప్పందాన్ని కుదుర్చుకుంది. డిసెంబరులో మొదటి ఉత్పత్తి హెన్కో; ప్రీమియం డిటర్జెంట్ పౌడర్ ను లాంచ్ చేశారు. 'నిరోధ్' బ్రాండ్ పేరుతో కండోమ్ల పంపిణీ కోసం, అలాగే కంపెనీ యాజమాన్యంలోని కొత్త బ్రాండ్లలో కండోమ్ల పంపిణీ కోసం హిందుస్థాన్ లేటెక్స్ లిమిటెడ్తో కంపెనీ ఒప్పందం కుదుర్చుకుంది.1995సంవత్సరంలో భారతదేశంలో ఆల్కలీన్ బ్యాటరీని అభివృద్ధి చేయడం కొరకు రాల్స్టన్ ప్యూరినా ఓవర్సీస్ బ్యాటరీ కంపెనీ ఇంక్. USA సహకారంతో ఎనర్జిజా ఇండియా లిమిటెడ్ పేరిట ఒక జాయింట్ వెంచర్ కంపెనీ ఏర్పడింది. ఈ బ్యాటరీలను "ఎనర్జైజర్" అనే బ్రాండ్ పేరుతో విక్రయిస్తున్నారు.కంపెనీ పేరును నేషనల్ కార్బన్ కంపెనీ (ఇండియా) లిమిటెడ్ నుండి యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా లిమిటెడ్ గా మార్చారు. 1995 ఏప్రిల్ 24 నుంచి కంపెనీ పేరు మళ్లీ ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ లిమిటెడ్ గా మార్చబడింది. 1996 సంవత్సరంలో రాజస్థాన్ రాష్ట్రంలో తేజ్ బ్రాండ్ ప్యాకెట్ టీని ప్రారంభించింది. 2017 సంవత్సరంలో ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ ప్రొఫెషనల్ లైటింగ్ సొల్యూషన్స్ 2018 సంవత్సరంలో ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ నిర్వహించిన హిందూ యంగ్ వరల్డ్ క్విజ్ ను భారతదేశంలోని 17 ప్రదేశాలలో నిర్వహించారు. ఇందులో వివిధ పాఠశాలలకు చెందిన విద్యార్థులు క్విజ్ పోటీలో పాల్గొన్నారు. ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇన్ ఫింటే పవర్ మీటింగ్ ను సూచించే కొత్త రెడ్ లోగోను విడుదల చేసింది.ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ భారతదేశంలో ఫాస్ట్ మూవింగ్ కన్స్యూమర్ గూడ్స్ (FMCG) తయారీ వ్యాపారంలో నిమగ్నం కావడానికి యూనివర్సల్ వెల్ బీయింగ్ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్ తో ఒక జాయింట్ వెంచర్,2020 సంవత్సరంలో ఎవెరీడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ 2020, 2021 లో ఎమర్జెన్సీ ఎల్ఈడి కేటగిరీని ప్రవేశపెట్టింది, ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ పవర్ ప్యాక్డ్ ఆల్కలైన్ ఛాంప్ ను తయారుచేసింది<ref>{{Cite web|title=History of Eveready Industries India Ltd., Company|url=https://www.goodreturns.in/company/eveready-industries-india/history.html#1659033000|access-date=2022-07-29|website=Goodreturn|language=en}}</ref>. == గుర్తింపు == ది వన్ షో అనేది అడ్వర్టైజింగ్, డిజైన్, డిజిటల్ మార్కెటింగ్ లో ప్రపంచంలోనే అత్యంత ప్రతిష్టాత్మకమైన అవార్డ్ షో. 40 సంవత్సరాలకు పైగా, గోల్డ్ పెన్సిల్ సృజనాత్మక పరిశ్రమలో అగ్ర బహుమతులలో ఒకటిగా పరిగణించబడుతుంది. కంపెనీ ప్రపంచవ్యాప్తంగా బెంచ్ మార్క్ చేయబడ్డ టెక్నాలజీ ప్లాట్ ఫారమ్ లతో అమర్చబడి ఉన్నాయి, నాణ్యత (ISO 9000), పర్యావరణ ఉత్తమ విధానాలు (ISO 14000) , కంపెనీ సామర్ధ్యత కోసం ఆధునిక సాంకేతిక ప్రమాణాలు వాడటం, టెక్నాలజీ ఇన్-క్లాస్ ఆపరేటింగ్ ప్రమాణాలతో, కంపెనీ రీసెర్చ్ అండ్ డెవలప్ మెంట్ (R&D) ఫెసిలిటీని డిపార్ట్ మెంట్ ఆఫ్ సైంటిఫిక్ అండ్ ఇండస్ట్రియల్ రీసెర్చ్ (DSIR), మినిస్ట్రీ ఆఫ్ సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ, భారత ప్రభుత్వము వారిచే గుర్తించ బడినది<ref>{{Cite web|title=Eveready India – Company Overview|url=https://www.evereadyindia.com/about-us/overview/|access-date=2022-07-29|website=www.evereadyindia.com}}</ref> . == మూలాలు == qzqzu3sf5fg7j4eas3hhtquvl0frpsh 3609940 3609939 2022-07-29T10:16:32Z Prasharma681 99764 wikitext text/x-wiki '''ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ (ఇఐఐఎల్)''' ('''Eveready Industries India Ltd. (EIIL)''' గతంలో యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా లిమిటెడ్, బి.ఎమ్. ఖైతాన్ గ్రూప్ ఫ్లాగ్ షిప్ కంపెనీ. ఎవెరెడీ బ్రాండ్ 1905 సంవత్సరం నుండి భారతదేశంలో ఉంది. బ్యాటరీలు, ఫ్లాష్ లైట్ కేసులు, ఎలక్ట్రోలైటిక్ మాంగనీస్ డై ఆక్సైడ్, ఆర్క్ కార్బన్ ల తయారీ కంపెనీ. ప్రింటింగ్, క్యాస్టింగ్ లు, హార్డ్ ఫేసింగ్, ట్యూబ్ రాడ్ లు, కార్బన్ ఎలక్ట్రోడ్ లు,ఇతర సంబంధిత ఉత్పత్తలను ఫోటో ఎన్ గ్రేవర్స్ ప్లేట్ లు/స్ట్రిప్ లను వంటివి తయారు చేస్తుంది. {{Infobox company | name = ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ | logo = EvereadyIndustriesIndiaLogo.png | logo_size = | logo_alt = | logo_caption = | image = | image_size = | image_alt = | image_caption = | trading_name = | native_name = | native_name_lang = | former_name = [[యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా లిమిటెడ్]] | type = [[ప్రైవేట్‌సంస్థ|ప్రైవేట్]] | traded_as = | ISIN = | industry = {{plainlist| *[[Consumer electronics]] *[[Electrical equipment]]s *[[Energy]]}} | fate = | successor = | founded = {{Start date and age|1905}} | hq_location = [[కోల్ కతా]] | hq_location_city = [[పశ్చిమ బెంగాల్ l]] | hq_location_country = [[ఇండియా]]<ref>{{Cite web|url=http://www.evereadyindia.com/contact/corporate-office.aspx|title = Eveready :: Contact Us :: Corporate Office}}</ref> | area_served = [[భారతదేశం]] | key_people = | products = {{hlist|[[Electric battery|Batterie]]s |[[flashlight]]s |[[lantern]]s |[[light fixture|lamps]] |[[luminaire]]s}} | brands = {{plainlist| *[[ఎవెరెడీ బ్యాటరీ కంపెనీ|ఎవెరెడీ]] *llపవర్ సెల్ *యునిరోస్}} | services = | revenue = | revenue_year = <!-- Year of revenue data (if known) --> | operating_income = | income_year = <!-- Year of operating_income data (if known) --> | profit = | profit_year = <!-- Year of net_income/profit data (if known) --> | assets = | assets_year = <!-- Year of assets data (if known) --> | equity = | equity_year = <!-- Year of equity data (if known) --> | owners = | members = | members_year = <!-- Year of members data (if known) --> | num_employees = | num_employees_year = <!-- Year of num_employees data (if known) --> | parent = | divisions = | subsid = | module = <!-- Used to embed other templates --> | website = {{URL|http://www.evereadyindia.com/}} | footnotes = }} == చరిత్ర == ఇ.ఐ.ఐ.ఎల్ 1905 లో భారతదేశంలో తన కార్యకలాపాలను ప్రారంభించింది. మొదటి డ్రై సెల్ బ్యాటరీలను యు.ఎస్ నుండి దిగుమతి చేసుకొని దేశంలోని ప్రధాన నగరాలలో విక్రయించారు. ఈ బ్యాటరీలను ప్రధానంగా దిగుమతి చేసుకున్న టార్చ్ లలో ఉపయోగించేవారు. 1939 సంవత్సరంలో, కంపెనీ తన మొదటి బ్యాటరీ ప్లాంటును [[కోల్‌కాతా|కోల్ కతా]]<nowiki/>లో ఏర్పాటు చేసింది. ఆ తర్వాత 1952 సంవత్సరంలో [[చెన్నై]]<nowiki/>లో మరొక బ్యాటరీ ప్లాంటు స్థాపించబడినది, లక్నో 1958 సంవత్సరంలో టార్చ్ తయారీ ప్లాంట్ ఏర్పాటు చేయబడింది.ఆగ్నేయాసియాలో అతిపెద్ద టార్చ్ తయారీ ప్లాంట్లలో ఒకటి. ఈ ప్లాంట్ పూర్తి శ్రేణి ఇత్తడి, అల్యూమినియం, ప్లాస్టిక్ టార్చ్ లను తయారు చేస్తుంది. ప్రధానంగా ఎవెరెడీ బ్రాండ్ కింద బ్యాటరీలను విక్రయించడం ద్వారా ప్రారంభమైంది. 1939 లో కోల్ కతాలో తన మొదటి బ్యాటరీ ప్లాంట్ ను, తరువాత 1952 సంవత్సరం లో చెన్నైలో ఒక ప్లాంట్, 1955లో లిస్టెడ్ కంపెనీగా జాబితా చేయబడింది,పొడి బ్యాటరీలు, టార్చ్లైట్ ,జింక్ మిశ్రధాతువులను తయారు చేస్తూ ఒక పబ్లిక్ లిమిటెడ్ కంపెనీగా మారింది.కంపెనీలో 1980 ల ప్రారంభం నాటికి, కంపెనీ తన 14 ప్లాంట్లలో 9,000 మందికి పైగా ఉద్యోగులతో, [[మధ్య ప్రదేశ్|మధ్యప్రదేశ్]] రాష్ట్ర రాజధాని [[భోపాల్|భూపాల్]] నగరంలో సంవత్సరంలో జరిగిన పురుగుమందుల కర్మాగారం ప్రాణాంతక మిథైల్ ఐసోసైనేట్ ను లీక్ తో,1984 డిసెంబరు 03వ తేదీ తెల్లవారు జామున 40 టన్నుల విషపదార్థాలు ఈ కర్మాగారం చుట్టుపక్కల మురికివాడల్లో కొట్టుకుపోయి 2,259 మందికి పైగా మరణించారు. ఆ తర్వాత కొన్ని స౦వత్సరాల్ల, వాయువుకు గురైన 15,000 మ౦ది చనిపోయారని అ౦చనా వేయబడి౦ది, ప్రప౦చ౦లోనే అత్య౦త ఘోరమైన పారిశ్రామిక విపత్తుగా నిలిచింది. 1989 నాటికి, ఎవెరెడీ బ్యాటరీలను తయారు చేస్తున్న ఏకైక దేశం భారతదేశం. విపత్తు జరిగిన ఐదు సంవత్సరాల (1989) తరువాత, సుప్రీంకోర్టు కోరిన తరువాత బాధితులకు నష్టపరిహారంగా, 470 మిలియన్ డాలర్లు చెల్లించడానికి అంగీకరించింది. 1991 సంవత్సరంలో, సెటిల్మెంట్ మొత్తానికి వ్యతిరేకంగా కొన్ని పిటిషన్లు దాఖలైన తరువాత, [[భారతదేశ అత్యున్నత న్యాయస్థానం|సుప్రీంకోర్టు]] మునుపటి తీర్పును మళ్ళీ సమర్థించింది. 1991 సంవత్సరంలో సుప్రీంకోర్టు ఈ స్థలంలో ఆసుపత్రిని ఏర్పాటు చేయాలని కోరింది <ref>{{Cite web|date=2017-04-18|title=After 112 years of powering India, the country’s biggest battery maker is out to reinvent itself|url=https://qz.com/india/950619/eveready-after-112-years-of-powering-india-the-countrys-biggest-battery-maker-is-out-to-reinvent-itself/|access-date=2022-07-29|website=Quartz|language=en}}</ref>. == అభివృద్ధి == 1990 సంవత్సరంలో కంప్యూటర్ సాఫ్ట్ వేర్, సేవల ఎగుమతికి రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా కంపెనీ నుండి అనుమతి పొందింది. - ఒక కొత్త కంప్యూటర్ ఇన్ స్టాల్ చేయబడి,అమెరికాలో ఉన్న ఐ బి ఎం (IBM) మెయిన్ ఫ్రేమ్ కు నిరంతర ప్రాప్యతను అనుమతించే ఒక ప్రత్యేక కంప్యూటర్ కమ్యూనికేషన్ లింక్ ఏర్పాటు చేయబడింది. 1993 సంవత్సరంలో [[హైదరాబాద్]] ప్లాంటులో ఆర్-20 పేపర్ జాకెట్ బ్యాటరీని తయారు చేయడానికి ఒక ఆధునిక సదుపాయాన్ని ఏర్పాటు చేశారు.- తమిళనాడు పెట్రో ప్రొడక్ట్స్ లిమిటెడ్,హెంకల్ కెజిఎఎ (జర్మనీ) లు తమ ఉత్పత్తులను భారతదేశం అంతటా విక్రయించడానికి ప్రోత్సహించిన స్పైక్ ఫైన్ కెమికల్స్ లిమిటెడ్ అనే జాయింట్ వెంచర్ తో కంపెనీ ఒక ఒప్పందాన్ని కుదుర్చుకుంది. డిసెంబరులో మొదటి ఉత్పత్తి హెన్కో,ప్రీమియం డిటర్జెంట్ పౌడర్ ను ప్రవేశ పెట్టారు. 'నిరోధ్' బ్రాండ్ పేరుతో కండోమ్ల పంపిణీ కోసం, అలాగే కంపెనీ యాజమాన్యంలోని కొత్త బ్రాండ్లలో కండోమ్ల పంపిణీ కోసం హిందుస్థాన్ లేటెక్స్ లిమిటెడ్ కంపెనీతో ఒప్పందం కుదుర్చుకుంది. 1994సంవత్సరంలో ఆల్కలీన్ బ్యాటరీల "వండర్" బ్రాండ్ మార్కెటింగ్ ను కంపెనీ ప్రారంభించింది. 1993 సంవత్సరంలో హైదరాబాద్ ప్లాంటులో ఆర్-20 పేపర్ జాకెట్ బ్యాటరీని తయారు చేయడానికి ఒక ఆధునిక సదుపాయాన్ని ఏర్పాటు చేశారు. తమిళనాడు పెట్రో ప్రొడక్ట్స్ లిమిటెడ్,హెంకల్ కెజిఎఎ (జర్మనీ) లు తమ ఉత్పత్తులను భారతదేశం అంతటా విక్రయించడానికి ప్రోత్సహించిన స్పైక్ ఫైన్ కెమికల్స్ లిమిటెడ్ అనే జాయింట్ వెంచర్ తో కంపెనీ ఒక ఒప్పందాన్ని కుదుర్చుకుంది. డిసెంబరులో మొదటి ఉత్పత్తి హెన్కో; ప్రీమియం డిటర్జెంట్ పౌడర్ ను లాంచ్ చేశారు. 'నిరోధ్' బ్రాండ్ పేరుతో కండోమ్ల పంపిణీ కోసం, అలాగే కంపెనీ యాజమాన్యంలోని కొత్త బ్రాండ్లలో కండోమ్ల పంపిణీ కోసం హిందుస్థాన్ లేటెక్స్ లిమిటెడ్తో కంపెనీ ఒప్పందం కుదుర్చుకుంది.1995సంవత్సరంలో భారతదేశంలో ఆల్కలీన్ బ్యాటరీని అభివృద్ధి చేయడం కొరకు రాల్స్టన్ ప్యూరినా ఓవర్సీస్ బ్యాటరీ కంపెనీ ఇంక్. USA సహకారంతో ఎనర్జిజా ఇండియా లిమిటెడ్ పేరిట ఒక జాయింట్ వెంచర్ కంపెనీ ఏర్పడింది. ఈ బ్యాటరీలను "ఎనర్జైజర్" అనే బ్రాండ్ పేరుతో విక్రయిస్తున్నారు.కంపెనీ పేరును నేషనల్ కార్బన్ కంపెనీ (ఇండియా) లిమిటెడ్ నుండి యూనియన్ కార్బైడ్ ఇండియా లిమిటెడ్ గా మార్చారు. 1995 ఏప్రిల్ 24 నుంచి కంపెనీ పేరు మళ్లీ ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ లిమిటెడ్ గా మార్చబడింది. 1996 సంవత్సరంలో రాజస్థాన్ రాష్ట్రంలో తేజ్ బ్రాండ్ ప్యాకెట్ టీని ప్రారంభించింది. 2017 సంవత్సరంలో ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ ప్రొఫెషనల్ లైటింగ్ సొల్యూషన్స్ 2018 సంవత్సరంలో ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ నిర్వహించిన హిందూ యంగ్ వరల్డ్ క్విజ్ ను భారతదేశంలోని 17 ప్రదేశాలలో నిర్వహించారు. ఇందులో వివిధ పాఠశాలలకు చెందిన విద్యార్థులు క్విజ్ పోటీలో పాల్గొన్నారు. ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇన్ ఫింటే పవర్ మీటింగ్ ను సూచించే కొత్త రెడ్ లోగోను విడుదల చేసింది.ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ భారతదేశంలో ఫాస్ట్ మూవింగ్ కన్స్యూమర్ గూడ్స్ (FMCG) తయారీ వ్యాపారంలో నిమగ్నం కావడానికి యూనివర్సల్ వెల్ బీయింగ్ ప్రైవేట్ లిమిటెడ్ తో ఒక జాయింట్ వెంచర్,2020 సంవత్సరంలో ఎవెరీడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ 2020, 2021 లో ఎమర్జెన్సీ ఎల్ఈడి కేటగిరీని ప్రవేశపెట్టింది, ఎవెరెడీ ఇండస్ట్రీస్ ఇండియా లిమిటెడ్ పవర్ ప్యాక్డ్ ఆల్కలైన్ ఛాంప్ ను తయారుచేసింది<ref>{{Cite web|title=History of Eveready Industries India Ltd., Company|url=https://www.goodreturns.in/company/eveready-industries-india/history.html#1659033000|access-date=2022-07-29|website=Goodreturn|language=en}}</ref>. == గుర్తింపు == ది వన్ షో అనేది అడ్వర్టైజింగ్, డిజైన్, డిజిటల్ మార్కెటింగ్ లో ప్రపంచంలోనే అత్యంత ప్రతిష్టాత్మకమైన అవార్డ్ షో. 40 సంవత్సరాలకు పైగా, గోల్డ్ పెన్సిల్ సృజనాత్మక పరిశ్రమలో అగ్ర బహుమతులలో ఒకటిగా పరిగణించబడుతుంది. కంపెనీ ప్రపంచవ్యాప్తంగా బెంచ్ మార్క్ చేయబడ్డ టెక్నాలజీ ప్లాట్ ఫారమ్ లతో అమర్చబడి ఉన్నాయి, నాణ్యత (ISO 9000), పర్యావరణ ఉత్తమ విధానాలు (ISO 14000) , కంపెనీ సామర్ధ్యత కోసం ఆధునిక సాంకేతిక ప్రమాణాలు వాడటం, టెక్నాలజీ ఇన్-క్లాస్ ఆపరేటింగ్ ప్రమాణాలతో, కంపెనీ రీసెర్చ్ అండ్ డెవలప్ మెంట్ (R&D) ఫెసిలిటీని డిపార్ట్ మెంట్ ఆఫ్ సైంటిఫిక్ అండ్ ఇండస్ట్రియల్ రీసెర్చ్ (DSIR), మినిస్ట్రీ ఆఫ్ సైన్స్ అండ్ టెక్నాలజీ, భారత ప్రభుత్వము వారిచే గుర్తించ బడినది<ref>{{Cite web|title=Eveready India – Company Overview|url=https://www.evereadyindia.com/about-us/overview/|access-date=2022-07-29|website=www.evereadyindia.com}}</ref> . == మూలాలు == 9ltslwxsbdwz8fuxs4xegwbj78wf98b 0 354704 3609865 2022-07-29T07:07:13Z యర్రా రామారావు 28161 యర్రా రామారావు, [[చదరపు కిలోమీటరు]] పేజీని [[చ.కి.మీ= m²]] కు తరలించారు wikitext text/x-wiki #దారిమార్పు [[చ.కి.మీ= m²]] 1ox958x235ycbbbkb7ifoxxi4b9206r 3 354705 3609871 2022-07-29T07:35:42Z Nrgullapalli 11739 వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]]) wikitext text/x-wiki ==స్వాగతం== <!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --> <div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;"> <div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">Praveen.Deshetti గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div> Praveen.Deshetti గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు. {{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;"> వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}} * తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి. * "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. * వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? * చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. * వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి. * వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి. * వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. ---- ఇకపోతే.. * ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి. * ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు. * [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. ------ * తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి. * ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి. * వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit&section=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు. తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &nbsp;<!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 07:35, 29 జూలై 2022 (UTC) i6ukqwe0dh3l6hbk8ciuqw7dbxuh6vn 3 354706 3609873 2022-07-29T07:36:09Z Nrgullapalli 11739 వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]]) wikitext text/x-wiki ==స్వాగతం== <!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --> <div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;"> <div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">Rao m Saladi గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div> Rao m Saladi గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు. {{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;"> వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}} * తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి. * "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. * వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? * చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. * వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి. * వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి. * వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. ---- ఇకపోతే.. * ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి. * ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు. * [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. ------ * తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి. * ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి. * వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit&section=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు. తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &nbsp;<!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 07:36, 29 జూలై 2022 (UTC) prxngmf5u1f15vc9yjf6yfy29pmujwi 0 354707 3609876 2022-07-29T07:47:36Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 [[WP:AES|←]]Created page with ''''రుక్మిణి విజయకుమార్''' హైదరాబాద్‌కు చెందిన భారతీయ నృత్య దర్శకురాలు, భరతనాట్యం నర్తకి, సినిమా నటి. ఆమె ఆనంద తాండవం (2009), భజరంగీ (2013), కొచ్చాడయాన్ (2014), ఫైనల్ కట్ ఆఫ్ డైరెక్టర్ (2016), కా...' wikitext text/x-wiki '''రుక్మిణి విజయకుమార్''' హైదరాబాద్‌కు చెందిన భారతీయ నృత్య దర్శకురాలు, భరతనాట్యం నర్తకి, సినిమా నటి. ఆమె ఆనంద తాండవం (2009), భజరంగీ (2013), కొచ్చాడయాన్ (2014), ఫైనల్ కట్ ఆఫ్ డైరెక్టర్ (2016), కాట్రు వెలియిడై (2017) లాంటి సినిమాల్లో నటించింది. i3n9nejutojlh2byagq9jx54i830v7r 3609879 3609876 2022-07-29T08:03:43Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 wikitext text/x-wiki '''రుక్మిణి విజయకుమార్''' హైదరాబాద్‌కు చెందిన భారతీయ నృత్య దర్శకురాలు, భరతనాట్యం నర్తకి, సినిమా నటి. ఆమె ఆనంద తాండవం (2009), భజరంగీ (2013), కొచ్చాడయాన్ (2014), ఫైనల్ కట్ ఆఫ్ డైరెక్టర్ (2016), కాట్రు వెలియిడై (2017) లాంటి సినిమాల్లో నటించింది. ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name |2994769}} q6xg78qppjzropfc795aq0fj9wim24h 3609880 3609879 2022-07-29T08:04:37Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 wikitext text/x-wiki '''రుక్మిణి విజయకుమార్''' [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్‌కు]] చెందిన భారతీయ నృత్య దర్శకురాలు, [[భరతనాట్యం]] నర్తకి, సినిమా నటి. ఆమె ఆనంద తాండవం (2009), భజరంగీ (2013), కొచ్చాడయాన్ (2014), ఫైనల్ కట్ ఆఫ్ డైరెక్టర్ (2016), కాట్రు వెలియిడై (2017) లాంటి సినిమాల్లో నటించింది. ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name |2994769}} kdj7ocq6tre53lmiyaq30iucx7yfsmi 3609881 3609880 2022-07-29T08:05:03Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 [[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి) wikitext text/x-wiki '''రుక్మిణి విజయకుమార్''' [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్‌కు]] చెందిన భారతీయ నృత్య దర్శకురాలు, [[భరతనాట్యం]] నర్తకి, సినిమా నటి. ఆమె ఆనంద తాండవం (2009), భజరంగీ (2013), కొచ్చాడయాన్ (2014), ఫైనల్ కట్ ఆఫ్ డైరెక్టర్ (2016), కాట్రు వెలియిడై (2017) లాంటి సినిమాల్లో నటించింది. ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name |2994769}} [[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]] klud48vhoq8fbdxegvclae0uhbkm0lb 3609884 3609881 2022-07-29T08:22:49Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 wikitext text/x-wiki '''రుక్మిణి విజయకుమార్''' [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్‌కు]] చెందిన భారతీయ నృత్య దర్శకురాలు, [[భరతనాట్యం]] నర్తకి, సినిమా నటి.<ref name="hindu1">{{Cite news|url=http://www.hinduonnet.com/thehindu/fr/2005/08/26/stories/2005082603010600.htm|title=All style and aesthetics|last=Srikanth|first=Rupa|date=26 August 2005|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-01-28|url-status=usurped|archive-url=https://web.archive.org/web/20071111194522/http://www.hinduonnet.com/thehindu/fr/2005/08/26/stories/2005082603010600.htm|archive-date=11 November 2007}}</ref> <ref name="hindu2">{{Cite news|url=http://www.hindu.com/fr/2007/08/31/stories/2007083150890100.htm|title=Penchant for innovation Making an impact|last=Ashok Kumar|first=S. R|date=31 August 2007|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-01-28|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20121107100554/http://www.hindu.com/fr/2007/08/31/stories/2007083150890100.htm|archive-date=7 November 2012|location=Chennai, India}}</ref> <ref name="hindu3">{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2009/04/12/stories/2009041257870200.htm|title=This one is an average flick Film review|last=Choudhary|first=Y. Sunitha|date=12 April 2009|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-01-28|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20090415172802/http://www.hindu.com/2009/04/12/stories/2009041257870200.htm|archive-date=15 April 2009|location=Chennai, India}}</ref> ఆమె ఆనంద తాండవం (2009), భజరంగీ (2013), కొచ్చాడయాన్ (2014), ఫైనల్ కట్ ఆఫ్ డైరెక్టర్ (2016), కాట్రు వెలియిడై (2017) లాంటి సినిమాల్లో నటించింది. ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name |2994769}} [[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]] 3bg35rrv6vlgfy3phvvy7om4vkf1yrt 3609885 3609884 2022-07-29T08:25:12Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 wikitext text/x-wiki '''రుక్మిణి విజయకుమార్''' [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్‌కు]] చెందిన భారతీయ నృత్య దర్శకురాలు, [[భరతనాట్యం]] నర్తకి, సినిమా నటి.<ref name="hindu1">{{Cite news|url=http://www.hinduonnet.com/thehindu/fr/2005/08/26/stories/2005082603010600.htm|title=All style and aesthetics|last=Srikanth|first=Rupa|date=26 August 2005|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-01-28|url-status=usurped|archive-url=https://web.archive.org/web/20071111194522/http://www.hinduonnet.com/thehindu/fr/2005/08/26/stories/2005082603010600.htm|archive-date=11 November 2007}}</ref> <ref name="hindu2">{{Cite news|url=http://www.hindu.com/fr/2007/08/31/stories/2007083150890100.htm|title=Penchant for innovation Making an impact|last=Ashok Kumar|first=S. R|date=31 August 2007|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-01-28|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20121107100554/http://www.hindu.com/fr/2007/08/31/stories/2007083150890100.htm|archive-date=7 November 2012|location=Chennai, India}}</ref> <ref name="hindu3">{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2009/04/12/stories/2009041257870200.htm|title=This one is an average flick Film review|last=Choudhary|first=Y. Sunitha|date=12 April 2009|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-01-28|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20090415172802/http://www.hindu.com/2009/04/12/stories/2009041257870200.htm|archive-date=15 April 2009|location=Chennai, India}}</ref> ఆమె ఆనంద తాండవం (2009), భజరంగీ (2013), కొచ్చాడయాన్ (2014), ఫైనల్ కట్ ఆఫ్ డైరెక్టర్ (2016), కాట్రు వెలియిడై (2017) లాంటి సినిమాల్లో నటించింది. == నృత్య ప్రదర్శనలు == {| class="wikitable" !సంవత్సరం !పేరు !గమనికలు |- |2009 |మేఘం |మన జీవితాలలో నీటి యొక్క భావోద్వేగ భౌతిక ప్రభావంపై ఆధారపడిన యుగళగీతం |- |2010 |శంకరాభరణం |శివుని ఆభరణాల ప్రతీకలపై యుగళగీతం |- |2011 |రాధ |మున్షీ యొక్క కృష్ణావతారం నుండి ప్రేరణ పొందిన యుగళగీతం |- |2011 |రాధా రాణి |రాధకు సంబంధించిన అంశాలపై సమిష్టి రచన |- |2011 |కన్హా |కృష్ణుడి ఆలోచనకు భౌతిక, భావోద్వేగ ప్రతిస్పందన |- |2012 |కృష్ణ |కృష్ణుడికి శరణాగతిపై భక్తితో కూడిన సోలో |- |2012 |ఆండాళ్ |తమిళ సాధువు ఆండాళ్ జీవితం ఆధారంగా రూపొందిన సోలో |- |2013 |"నాయని" సర్వజ్ఞుని ప్రతిధ్వని |ప్రకృతి అంశాలు, శివుని ఉనికిపై సమిష్టి రచన |- |2014 |ప్రభావతి |తెలుగు నవల 'ప్రభావతి ప్రద్యుమ్నం' స్ఫూర్తితో డ్యాన్స్ థియేటర్ ఫార్మాట్‌లో రూపొందించిన సమిష్టి రచన. |- |2015 |యమ |వేగవంతమైన జీవితంలో సమయం గడిచే ఆలోచనకు ఉదాహరణగా నిలిచే త్రయం |- |2015 |ఒక మార్గం |మార్గం యొక్క సాంప్రదాయ ఆకృతిలో సృష్టించబడిన సమిష్టి పని |- |2016 |తురియా |చైతన్యం యొక్క మూడు స్థితులను అన్వేషించే త్రయం |- |2016 |అభిమత |మేము పంచుకునే వివిధ సంబంధాలను అన్వేషించే సోలో |- |2017 |ది డార్క్ లార్డ్ |మీరా, ఆండాళ్ మరియు రాధ జీవితాల నుండి ప్రేరణ పొందిన సమిష్టి రచన |- |2017 |మాల |భరతనాట్యం పదజాలంలోని వేగాన్ని మరియు లయను అన్వేషించే సోలో |- |2017 |శంకరాభరణం |సమిష్టి రచనగా పునఃపరిశీలించబడింది |- |2018 |కోరబడని |నెదర్లాండ్స్‌లోని కోర్జో థియేటర్‌లో ప్రీమియర్ చేయబడింది, ఇది సతి మరియు శివాల సంగ్రహం. |- |2018 |తలట్టు |యశోద మరియు రాధపై సోలోగా మిలాప్‌ఫెస్ట్, లివర్‌పూల్‌లో ప్రీమియర్ చేయబడింది. |} ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name |2994769}} [[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]] pl8gbjjx8rhcd16vznfc7dgmepyamrs 3609887 3609885 2022-07-29T08:26:10Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 /* నృత్య ప్రదర్శనలు */ wikitext text/x-wiki '''రుక్మిణి విజయకుమార్''' [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్‌కు]] చెందిన భారతీయ నృత్య దర్శకురాలు, [[భరతనాట్యం]] నర్తకి, సినిమా నటి.<ref name="hindu1">{{Cite news|url=http://www.hinduonnet.com/thehindu/fr/2005/08/26/stories/2005082603010600.htm|title=All style and aesthetics|last=Srikanth|first=Rupa|date=26 August 2005|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-01-28|url-status=usurped|archive-url=https://web.archive.org/web/20071111194522/http://www.hinduonnet.com/thehindu/fr/2005/08/26/stories/2005082603010600.htm|archive-date=11 November 2007}}</ref> <ref name="hindu2">{{Cite news|url=http://www.hindu.com/fr/2007/08/31/stories/2007083150890100.htm|title=Penchant for innovation Making an impact|last=Ashok Kumar|first=S. R|date=31 August 2007|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-01-28|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20121107100554/http://www.hindu.com/fr/2007/08/31/stories/2007083150890100.htm|archive-date=7 November 2012|location=Chennai, India}}</ref> <ref name="hindu3">{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2009/04/12/stories/2009041257870200.htm|title=This one is an average flick Film review|last=Choudhary|first=Y. Sunitha|date=12 April 2009|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-01-28|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20090415172802/http://www.hindu.com/2009/04/12/stories/2009041257870200.htm|archive-date=15 April 2009|location=Chennai, India}}</ref> ఆమె ఆనంద తాండవం (2009), భజరంగీ (2013), కొచ్చాడయాన్ (2014), ఫైనల్ కట్ ఆఫ్ డైరెక్టర్ (2016), కాట్రు వెలియిడై (2017) లాంటి సినిమాల్లో నటించింది. == నృత్య ప్రదర్శనలు == {| class="wikitable" !సంవత్సరం !పేరు !గమనికలు |- |2009 |మేఘం |మన జీవితాలలో నీటి యొక్క భావోద్వేగ భౌతిక ప్రభావంపై ఆధారపడిన యుగళగీతం |- |2010 |శంకరాభరణం |శివుని ఆభరణాల ప్రతీకలపై యుగళగీతం |- |2011 |రాధ |మున్షీ యొక్క కృష్ణావతారం నుండి ప్రేరణ పొందిన యుగళగీతం |- |2011 |రాధా రాణి |రాధకు సంబంధించిన అంశాలపై సమిష్టి రచన |- |2011 |కన్హా |కృష్ణుడి ఆలోచనకు భౌతిక, భావోద్వేగ ప్రతిస్పందన |- |2012 |కృష్ణ |కృష్ణుడికి శరణాగతిపై భక్తితో కూడిన సోలో |- |2012 |ఆండాళ్ |తమిళ సాధువు ఆండాళ్ జీవితం ఆధారంగా రూపొందిన సోలో |- |2013 |"నాయని" సర్వజ్ఞుని ప్రతిధ్వని |ప్రకృతి అంశాలు, శివుని ఉనికిపై సమిష్టి రచన |- |2014 |ప్రభావతి |తెలుగు నవల 'ప్రభావతి ప్రద్యుమ్నం' స్ఫూర్తితో డ్యాన్స్ థియేటర్ ఫార్మాట్‌లో రూపొందించిన సమిష్టి రచన. |- |2015 |యమ |వేగవంతమైన జీవితంలో సమయం గడిచే ఆలోచనకు ఉదాహరణగా నిలిచే త్రయం |- |2015 |ఒక మార్గం |మార్గం యొక్క సాంప్రదాయ ఆకృతిలో సృష్టించబడిన సమిష్టి పని |- |2016 |తురియా |చైతన్యం యొక్క మూడు స్థితులను అన్వేషించే త్రయం |- |2016 |అభిమత |మేము పంచుకునే వివిధ సంబంధాలను అన్వేషించే సోలో |- |2017 |ది డార్క్ లార్డ్ |మీరా, ఆండాళ్ మరియు రాధ జీవితాల నుండి ప్రేరణ పొందిన సమిష్టి రచన |- |2017 |మాల |భరతనాట్యం పదజాలంలోని వేగాన్ని మరియు లయను అన్వేషించే సోలో |- |2017 |శంకరాభరణం |సమిష్టి రచనగా పునఃపరిశీలించబడింది |- |2018 |కోరబడని |నెదర్లాండ్స్‌లోని కోర్జో థియేటర్‌లో ప్రీమియర్ చేయబడింది, ఇది సతి మరియు శివాల సంగ్రహం. |- |2018 |తలట్టు |యశోద మరియు రాధపై సోలోగా మిలాప్‌ఫెస్ట్, లివర్‌పూల్‌లో ప్రీమియర్ చేయబడింది. |} ==సినిమాలు== ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name |2994769}} [[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]] peeehkfo45knix30tjhiqh70ntsvvzy 3609890 3609887 2022-07-29T08:27:19Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 /* సినిమాలు */ wikitext text/x-wiki '''రుక్మిణి విజయకుమార్''' [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్‌కు]] చెందిన భారతీయ నృత్య దర్శకురాలు, [[భరతనాట్యం]] నర్తకి, సినిమా నటి.<ref name="hindu1">{{Cite news|url=http://www.hinduonnet.com/thehindu/fr/2005/08/26/stories/2005082603010600.htm|title=All style and aesthetics|last=Srikanth|first=Rupa|date=26 August 2005|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-01-28|url-status=usurped|archive-url=https://web.archive.org/web/20071111194522/http://www.hinduonnet.com/thehindu/fr/2005/08/26/stories/2005082603010600.htm|archive-date=11 November 2007}}</ref> <ref name="hindu2">{{Cite news|url=http://www.hindu.com/fr/2007/08/31/stories/2007083150890100.htm|title=Penchant for innovation Making an impact|last=Ashok Kumar|first=S. R|date=31 August 2007|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-01-28|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20121107100554/http://www.hindu.com/fr/2007/08/31/stories/2007083150890100.htm|archive-date=7 November 2012|location=Chennai, India}}</ref> <ref name="hindu3">{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2009/04/12/stories/2009041257870200.htm|title=This one is an average flick Film review|last=Choudhary|first=Y. Sunitha|date=12 April 2009|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-01-28|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20090415172802/http://www.hindu.com/2009/04/12/stories/2009041257870200.htm|archive-date=15 April 2009|location=Chennai, India}}</ref> ఆమె ఆనంద తాండవం (2009), భజరంగీ (2013), కొచ్చాడయాన్ (2014), ఫైనల్ కట్ ఆఫ్ డైరెక్టర్ (2016), కాట్రు వెలియిడై (2017) లాంటి సినిమాల్లో నటించింది. == నృత్య ప్రదర్శనలు == {| class="wikitable" !సంవత్సరం !పేరు !గమనికలు |- |2009 |మేఘం |మన జీవితాలలో నీటి యొక్క భావోద్వేగ భౌతిక ప్రభావంపై ఆధారపడిన యుగళగీతం |- |2010 |శంకరాభరణం |శివుని ఆభరణాల ప్రతీకలపై యుగళగీతం |- |2011 |రాధ |మున్షీ యొక్క కృష్ణావతారం నుండి ప్రేరణ పొందిన యుగళగీతం |- |2011 |రాధా రాణి |రాధకు సంబంధించిన అంశాలపై సమిష్టి రచన |- |2011 |కన్హా |కృష్ణుడి ఆలోచనకు భౌతిక, భావోద్వేగ ప్రతిస్పందన |- |2012 |కృష్ణ |కృష్ణుడికి శరణాగతిపై భక్తితో కూడిన సోలో |- |2012 |ఆండాళ్ |తమిళ సాధువు ఆండాళ్ జీవితం ఆధారంగా రూపొందిన సోలో |- |2013 |"నాయని" సర్వజ్ఞుని ప్రతిధ్వని |ప్రకృతి అంశాలు, శివుని ఉనికిపై సమిష్టి రచన |- |2014 |ప్రభావతి |తెలుగు నవల 'ప్రభావతి ప్రద్యుమ్నం' స్ఫూర్తితో డ్యాన్స్ థియేటర్ ఫార్మాట్‌లో రూపొందించిన సమిష్టి రచన. |- |2015 |యమ |వేగవంతమైన జీవితంలో సమయం గడిచే ఆలోచనకు ఉదాహరణగా నిలిచే త్రయం |- |2015 |ఒక మార్గం |మార్గం యొక్క సాంప్రదాయ ఆకృతిలో సృష్టించబడిన సమిష్టి పని |- |2016 |తురియా |చైతన్యం యొక్క మూడు స్థితులను అన్వేషించే త్రయం |- |2016 |అభిమత |మేము పంచుకునే వివిధ సంబంధాలను అన్వేషించే సోలో |- |2017 |ది డార్క్ లార్డ్ |మీరా, ఆండాళ్ మరియు రాధ జీవితాల నుండి ప్రేరణ పొందిన సమిష్టి రచన |- |2017 |మాల |భరతనాట్యం పదజాలంలోని వేగాన్ని మరియు లయను అన్వేషించే సోలో |- |2017 |శంకరాభరణం |సమిష్టి రచనగా పునఃపరిశీలించబడింది |- |2018 |కోరబడని |నెదర్లాండ్స్‌లోని కోర్జో థియేటర్‌లో ప్రీమియర్ చేయబడింది, ఇది సతి మరియు శివాల సంగ్రహం. |- |2018 |తలట్టు |యశోద మరియు రాధపై సోలోగా మిలాప్‌ఫెస్ట్, లివర్‌పూల్‌లో ప్రీమియర్ చేయబడింది. |} ==సినిమాలు== {| class="wikitable" !సంవత్సరం !సినిమా !పాత్ర !భాష !గమనికలు |- |2009 |''ఆనంద తాండవం'' |రత్న |తమిళం | |- |2013 |''భజరంగీ'' |కృష్ణే |కన్నడ |తొలి కన్నడ చిత్రం, నామినేట్ చేయబడింది - ఉత్తమ సహాయ నటిగా ఫిల్మ్‌ఫేర్ అవార్డు - కన్నడ |- |2014 |''[[విక్రమసింహ|కొచ్చాడయాన్]]'' |యమునా దేవి |తమిళం | |- |2015 |''షమితాబ్'' |ఆమె | rowspan="2" |హిందీ |తొలి హిందీ చిత్రం |- |2016 |''డైరెక్టర్ ఫైనల్ కట్'' |తృష్ణ / బాబు |తమిళంలో ''బొమ్మలాట్టం'' (2008)గా డబ్ చేయబడింది ఆనంద వికటన్ సినిమా అవార్డులు ఉత్తమ తొలి నటి - గెలుచుకుంది |- |2017 |''[[చెలియా|కాట్రు వెలియిడై]]'' |డాక్టర్ నిధి |తమిళం | |- |2021 |''[[నాట్యం ( 2021 సినిమా)|నాట్యం]]'' | |తెలుగు | |} ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name |2994769}} [[వర్గం:భారతీయ సినిమా నటీమణులు]] dq3myi9qdq6ke48utt1dbe5js35z4wq 0 354708 3609886 2022-07-29T08:25:51Z Pranayraj1985 29393 "[[:en:Special:Redirect/revision/1070700771|Heritage structures in Hyderabad, India]]" పేజీని అనువదించి సృష్టించారు wikitext text/x-wiki [[మూసీ నది]] ఒడ్డున సా.శ.[[1590]] దశకంలో, [[కుతుబ్ షాహీ వంశము|కుతుబ్ షాహీ]] వంశస్థుడయిన, [[మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా]] హైదరాబాదు నగరాన్ని నిర్మిచాడు. 400 సంవత్సరా లకు పైగా సుదీర్ఘ చరిత్ర కలిగిన ఈ గొప్ప నగరంలో అనే వారసత్వ కట్టడాలు నిర్మించబడ్డాయి. హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలు భవనాల నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక విలువను కాపాడుకోవడానికి 1981లో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం [[హైదరాబాదు పట్టణ అభివృద్ధి సంస్థ]] (హుడా) ఆధ్వర్యంలో హెరిటేజ్ కన్జర్వేషన్ కమిటీని ఏర్పాటుచేసింది.<ref>{{Cite web|title='Heritage Conservation Committee'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20100530052457/http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|archive-date=30 May 2010|access-date=2010-08-30|publisher=HMDA}}</ref> ఈ సంస్థ [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్‌]]<nowiki/>లోని దాదాపు 160 భవనాలను వారసత్వ కట్టడాలుగా జాబితా చేసింది. దాదాపు 70% వారసత్వ భవనాలు ప్రైవేట్ చేతుల్లో ఉన్నాయి. వారసత్వ నిర్మాణాలలో భవనాలు, స్మారక చిహ్నాలు, రాతి నిర్మాణాలు మొదలైనవి ఉన్నాయి.<ref>{{Cite web|title='Heritage Hyderabad City'|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721163432/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-29|publisher=INTACH Hyderabad Chapter}}</ref> వారసత్వ నిర్మాణాలను గుర్తించడం ద్వారా, [[భారత జాతీయ సంస్కృతి వారసత్వ సంస్థ]] (ఇంటాక్) సహకారంతో వాటి నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక ప్రాముఖ్యతను పరిరక్షించుకోవడానికి, వారసత్వ నిర్మాణాలను నాశనం చేయకుండా యజమానులను ఒప్పించేందుకు ప్రయత్నిస్తుంది. వారసత్వం భవనాలు గ్రేడ్ I, గ్రేడ్ II & గ్రేడ్ IIIగా గ్రేడ్ చేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|title='Heritage status for 19 more buildings'|date=1 July 2005|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20060514221421/http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|archive-date=14 May 2006|location=Chennai, India}}</ref> కానీ, సరైన నిర్వాహణ లేకపోవడంతో ఈ భవనాల స్థితిని కాపాడటం కష్టంగా మారింది.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|title='Government indifferent to heritage structures'|date=2008-08-31|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20080809082333/http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|archive-date=2008-08-09|location=Chennai, India}}</ref> జాబితాలో ఉంచబడిన రవి బార్, ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్, దేవ్డీ రాణాచంద్ - అహోతిచంద్ వంటి వివిధ భవనాలు ఇప్పటికే కూల్చివేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite web|date=20 June 2009|title=Monty's in bag, heritage soldiers to keep fighting|url=http://www.newindianexpress.com/cities/hyderabad/article109723.ece?service=print|access-date=2014-08-29|publisher=[[Times of India]]}}</ref><ref>{{Cite web|date=21 August 2010|title=Revised Development Plan (Master Plan) of erstwhile Municipal Corporation of Hyderabad Area (HMDA Core Area) – Approved|url=http://220.227.252.236/RMP/pdf/Zoning%20Regulations%20and%20Master%20Plan%20GOs.pdf|access-date=2014-08-29|publisher=Municipal Administration & Urban Development Department - Hyderabad Metropolitan Development Authority.}}</ref> == హుడా గుర్తించిన వారసత్వ భవనాల జాబితా == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలను గుర్తించిన హుడా, ఒక జాబితాను తయారుచేసింది. ఎప్పటికప్పుడు ఈ జాబితాను హుడా అప్‌గ్రేడ్ చేస్తుంది. హుడా ప్రతిపాదించిన భవనాలను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఆమోదించాల్సి ఉంది. <ref>{{Cite web|date=2006-05-27|title='63rd Meeting: Minutes'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721160222/http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-30|publisher=Hyderabad Urban Development Authority}}</ref> {| class="wikitable" |క్ర.సం. నం |కట్టడం |స్థానం |చిత్రం | |- |1 |ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, (జాబితా నుండి తొలగించబడింది^[1]) |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - | |- |2 |అఫ్జల్ గంజ్ మసీదు |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | - | |- |3 |ఎయిర్ & ల్యాండ్ వార్‌ఫేర్ బిల్డింగ్, |సికింద్రాబాద్ | - | |- |4 |ఐవాన్-ఎ-అలీ^[2] |చౌమహల్లా ప్యాలెస్ | - | |- |5 |అలియాబాద్ సరాయ్ |ఫలక్‌నుమా-చార్మినార్ ప్రధాన రహదారి^[3] | -- | |- |6 |[[Allahuddins Building|అల్లావుద్దీన్ భవనం]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - | |- |7 |[[అమీన్ మంజిల్]] |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | | |- |8 |అంబర్‌పేట్ బుర్జ్ |[[అంబర్‌పేట మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|అంబర్‌పేట]] | -- | |- |9 |[[రాష్ట్ర కేంద్ర గ్రంథాలయం|స్టేట్ సెంట్రల్ లైబ్రరీ]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | {| class="wikitable" | |} | |- |10 |ఆంధ్రపత్రిక భవనం |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |11 |[[తెలంగాణ ఉన్నత న్యాయస్థానం|హైదరాబాద్‌లోని హైకోర్టు న్యాయస్థానం]] |హైదరాబాద్ | | |- |12 |[[State Archaeological Museum|రాష్ట్ర పురావస్తు మ్యూజియం]] |కోటి | | |- |13 |[[ఆస్మాన్ ఘర్ ప్యాలెస్|అస్మాన్‌ఘర్ ప్యాలెస్]] |మలక్ పేట | | |- |14 |అస్మాన్ మహల్ |లక్డీ-కా-పూల్ | - | |- |15 |[[ఆజా ఖానా ఎ జెహ్రా|అజా ఖానా-ఎ-జెహ్రా]] |దారుల్షిఫా | | |- |16 |[[Parsi Dharamshala|బాయి పిరోజ్‌బాయి ఎడుల్జీ చెనై పార్సీ ధర్మశాల]] |సికింద్రాబాద్ | - | |- |17 |[[ఖుర్షీద్ జా దేవిడి|నవాబ్ ఖుర్షీద్ జహ్ బహదూర్ యొక్క బరాదరి]] |హుస్సేనీ ఆలం | | |- |18 |బైతుల్ అష్రఫ్ |[[నీలోఫర్ హాస్పిటల్|నీలోఫర్ హాస్పిటల్ దగ్గర]] | -- | |- |19 |బాకర్ బాగ్ |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | - | |- |20 |[[బెల్లా విస్టా|బెల్లా విస్టా (అడ్మినిస్ట్రేటివ్ స్టాఫ్ కాలేజ్ ఆఫ్ ఇండియా)]] |[[సైఫాబాద్]] | | |- |21 |భగవందాస్ గార్డెన్ పెవిలియన్ |[[కార్వాన్|కారవాన్]] | - | |- |22 |[[చార్ కమాన్|ఎ) చర్కమాన్; బి) మచ్లికమాన్ సి) కలికామన్ డి) షేర్-ఎ-బాటిల్-కీ-కమాన్]] |చార్మినార్ | | |- |23 |[[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా ప్యాలెస్]] |హైదరాబాద్ | | |- |24 |[[గవర్నమెంట్ సిటీ కాలేజీ, హైదరాబాద్|సిటీ కాలేజీ]] |మదీనా | | |- |25 |[[సికింద్రాబాద్ క్లాక్ టవర్]] |సికింద్రాబాద్ | | |- |26 |[[Sultan Bazar Clock Tower|గడియార స్థంబం]] |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - | |- |27 |[[రాంగోపాల్‌పేట పోలీస్ స్టేషన్|క్లాక్ టవర్ & రాంగోపాల్ పేట్ పోలీస్ స్టేషన్]] |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | | |- |28 |గడియార స్థంబం |[[Fateh Maidan|ఫతే మైదాన్]] | | |- |30 |[[మహబూబ్ చౌక్ క్లాక్ టవర్|క్లాక్ టవర్ - మహబూబ్ చౌక్]] |చార్మినార్ | | |- |31 |దర్గా హజ్రత్ షాజావుద్దీన్ |యాకుత్పురా | {| class="wikitable" | - |} | |- |32 |దర్గా నూరుద్దీన్ షా పురాతన ద్వారం |[[కూకట్‌పల్లి (మేడ్చల్ జిల్లా)|కూకట్‌పల్లి]] | - | |- |33 |దర్గా సయ్యద్ షా మీర్ మహమూద్ వలీ |బహదూర్‌పురా | - | |- |34 |[[యూసుఫైన్ దర్గా|దర్గా యూసుఫైన్]] |నాంపల్లి | - | |- |35 |[[దార్-ఉల్-షిఫా|దారుష్ షిఫా & మసీదు]] |దబీర్‌పురా | - | |- |36 |దేవ్డీ అక్రమ్ అలీ ఖాన్, గేట్ పోర్షన్ |యాకుత్పురా | - | |- |37 |దేవ్ది అస్మాన్ జా |హుస్సేనీ ఆలం | - | |- |38 |దేవీ బన్సీలాల్ |[[బేగంబజార్]] | - | |- |39 |[[దేవిడి ఇక్బాల్ ఉద్-దౌలా|దేవ్ది ఇక్బాల్-ఉద్-దౌలా]] |షా గంజ్ | - | |- |40 |దేవ్డీ ఇమాద్ జంగ్ బహదూర్ |గన్ ఫౌండ్రీ | - | |- |41 |దేవ్డీ ఫరీద్ నవాజ్ జంగ్ (చిరన్ కోట ప్యాలెస్) |బేగంపేట | | |- |42 |దేవ్డీ నవాబ్ షంషీర్ జంగ్ |[[యాకుత్‌పురా|యాకుత్పురా]] | - | |- |43 |దేవ్డీ మహారాజా కిషన్ పెర్షద్ బహదూర్ |శాలిబండ రోడ్ | - | |- |44 |[[దివాన్ దేవిడి ప్యాలెస్|దేవాన్ దేవ్డీ - గేట్ పోర్షన్]] |పత్తర్ గట్టి | - | |- |45 |ధనరాజ్‌గిర్జీ కాంప్లెక్స్ (జ్ఞాన్ బాగ్ ప్యాలెస్) |గోషామహల్ | - | |- |46 |పరిశ్రమల డైరెక్టరేట్ |చిరాగ్ అలీ లేన్, అబిడ్స్ | - | |- |47 |[[ఎర్రమంజిల్ ప్యాలెస్|ఎర్రు మంజిల్]] |పంజాగుట్ట | - | |- |48 |[[ఫలక్‌నుమా ప్యాలెస్]] |ఫలక్‌నుమా | | |- |49 |[[గాంధీ వైద్య కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |50 |గోల్డెన్ థ్రెషోల్డ్ |నాంపల్లి స్టేషన్ రోడ్, అబిడ్స్ | | |- |51 |[[హైదరాబాద్ పబ్లిక్ స్కూల్]] |బేగంపేట | | |- |52 |జామా మసీదు |చార్మినార్ | | |- |53 |జవహర్ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్స్, నాంపల్లి]] | - | |- |54 |ఝంసింగ్ ఆలయం - గేట్ పోర్షన్ |మెహదీపట్నం | - | |- |55 |[[జూబ్లీహాల్|జూబ్లీ హాల్]] |నాంపల్లి | | |- |56 |కమాన్ చట్టా బజార్ |దారుల్షిఫా | - | |- |57 |[[కింగ్ కోఠి ప్యాలెస్|కింగ్ కోటి కాంప్లెక్స్: ఎ) హాస్పిటల్ (పాతది) బి) ఉస్మాన్ మాన్షన్ సి) నజ్రీ బాగ్]] |హైదర్‌గూడ | | |- |58 |[[బ్రిటీషు రెసిడెన్సీ, హైదరాబాదు|బ్రిటిష్ రెసిడెన్సీ కాంప్లెక్స్ (మహిళా కళాశాల, కోటి)]] |కోటి | | |- |59 |కిషన్ బాగ్ ఆలయం |బహదూర్‌పురా | - | |- |60 |లక్ష్మి పేపర్ మార్ట్ భవనం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | | |- |61 |[[నిజామియా పరిశోధనా సంస్థ|నిజామియా అబ్జర్వేటరీ]] |[[పంజాగుట్ట]] | | |- |62 |మహారాజా చందూలాల్ ఆలయం |[[అల్వాల్ (అల్వాల్ మండలం)|అల్వాల్]] | - | |- |63 |మహబూబ్ చౌక్ మసీదు |మహబూబ్ చౌక్ | - | |- |64 |[[మహబూబ్ మాన్షన్]] |[[మలక్‌పేట, హైదరాబాదు|మలక్ పేట]] | | |- |65 |[[మాల్వాల ప్యాలెస్|మల్వాలా ప్యాలెస్ - ప్రధాన ప్రాంగణం, సెకండరీ ప్రాంగణం & నివాస గృహాలు]] |చార్మినార్ | {| class="wikitable" | |} | |- |66 |మంజ్లీ బేగం కీ హవేలీ, |[[షా ఆలీ బండ|శాలి బండ రోడ్]] | - | |- |67 |ముష్క్ మహల్ |అత్తాపూర్ | - | |- |68 |మొఘల్‌పురా సమాధులు |మొఘల్‌పురా | - | |- |69 |మోహన్ లాల్ మలానీ నివాసం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | - | |- |70 |[[మాంటీస్ హోటల్ (సికింద్రాబాద్)|మాంటీ హోటల్]] |[[సికింద్రాబాద్|పార్క్‌లేన్, సికింద్రాబాద్]] | | |- |71 |మసీదు |మెహెదీపట్నంలోని ఝంసింగ్ దేవాలయం దగ్గర | - | |- |72 |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] |మోజం జాహీ మార్కెట్ | {| class="wikitable" | |} | |- |73 |నాను భాయ్ జి. షా భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - | |- |74 |[[నిజాం క్లబ్]] |సైఫాబాద్ | - | |- |75 |[[నిజాం కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |76 |[[ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం|ఉస్మానియా ఆర్ట్స్ కళాశాల]] |హైదరాబాద్ | {| class="wikitable" | |} | |- |77 |[[ఉస్మానియా జనరల్ హాస్పిటల్]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | | |- |78 |[[లేడీ హైద్రీ క్లబ్, హైదరాబాదు|లేడీ హైదరీ క్లబ్]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |79 |[[పైగా ప్యాలెస్|పైగా ప్యాలెస్ (విఖర్-ఉల్-ఉమ్రా ప్యాలెస్)]] |బేగంపేట | | |- |80 |[[పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్ (సికింద్రాబాద్)|పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్]] |సికింద్రాబాద్ | | |- |81 |ప్రకాష్ భవనం |శివాజీనగర్ | - | |- |82 |ప్రిన్సెస్ ఎసిన్ ఉమెన్స్ ఎడ్యుకేషనల్ సెంటర్ |పురాణి హవేలీ | - | |- |83 |[[పురానపూల్|పురానాపూల్ వంతెన]] |పురాణ పుల్ | | |- |84 |[[పురానీ హవేలీ|పురాణి హవేలీ కాంప్లెక్స్]] |పత్తర్ గట్టి | | |- |85 |ఖిలా కోహ్నా & మసీదు |[[సరూర్‌నగర్]] | - | |- |86 |రాజా భగవందాస్ భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - | |- |87 |షాహీ జిలు ఖానా (జాబితా నుండి తొలగించబడింది^[4] ) |ఘాన్సీ బజార్ | - | |- |88 |షాహి ఖిల్వత్ ఖానా | - | - | |- |89 |[[సీతారాంబాగ్ దేవాలయం|సీతారాం బాగ్ ఆలయం]] |మంగళఘాట్ | - | |- |90 |[[స్పానిష్ మసీదు]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | | |- |91 |[[సెయింట్ జార్జి చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జార్జ్ చర్చి, హైదరాబాద్]] |అబిడ్స్ | | |- |92 |[[సెయింట్ మేరీస్ చర్చి|సెయింట్ మేరీస్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |సికింద్రాబాద్ | | |- |93 |[[సెయింట్ జాన్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జాన్స్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |[[మారేడుపల్లి మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|మారేడ్‌పల్లి]] | | |- |94 |[[సెయింట్ జోసఫ్స్ కేథడ్రల్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జోసెఫ్ కేథడ్రల్, హైదరాబాద్]] |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | | |- |95 |శ్యాంరాజ్ బహదూర్ - గేట్ పోర్షన్ |[[షా ఆలీ బండ|షా-అలీ-బండా]] | - | |- |96 |[[వికార్ మంజిల్|విఖర్ మంజిల్]] |బేగంపేట | | |- |97 |విక్టోరియా మెమోరియల్ అనాథాశ్రమం |[[సరూర్‌నగర్]] | - | |- |98 |విక్టోరియా మెటర్నిటీ హాస్పిటల్ |అసఫ్ జాహీ రోడ్ | - | |- |99 |[[నిజామియా ప్రభుత్వ జనరల్ హాస్పిటల్|ప్రభుత్వ యునాని ఆసుపత్రి]] |చార్మినార్ | | |- |100 |[[Paigah (Hyderabad)#Paigah%20Palaces|విలాయత్ మంజిల్]] |బేగంపేట | - | |- |101 |హోమియోపతిక్ హాస్పిటల్ (మోతీ మహల్) |మహబూబ్ చౌక్, మోతిగల్లి | - | |- |102 |ఫఖర్-ఉల్-ముల్క్ సమాధి |సనత్‌నగర్ | - | |- |103 |[[విజయ మేరి చర్చి, హైదరాబాదు|విజయ్ మేరీ చర్చి]] |AC గార్డ్స్, మాసబ్ ట్యాంక్ | - | |- |104 |పురన్మల్ సమాధి |సీతారాం బాగ్ | - | |- |105 |[[హిల్ ఫోర్ట్ ప్యాలెస్]] |ఆదర్శ్ నగర్ | | |- |106 |డి.లక్ష్మయ్య నివాసం, |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - | |- |107 |డి. పెంటయ్య నివాసం |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - | |- |108 |[[సర్దార్ మహల్]] |మొఘల్ పురా | - | |- |109 |రజా అలీ బంగ్లా |ఫీవర్ హాస్పిటల్ దగ్గర | - | |- |110 |ముఖభాగం - బైతుల్ ఘౌస్ |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - | |- |111 |ముఖభాగం - హిఫాజత్ హుస్సేన్ | - | - | |- |112 |[[గోషామాల్ బరాదారి|గోషామల్ బరాదరి]] |పికెట్, సికింద్రాబాద్ | {| class="wikitable" | |} | |- |113 |ప్రేమ్ చంద్ నివాసం |సర్దార్ పటేల్ రోడ్ | - | |- |114 |శ్యామ్ రావ్ చుంగి నివాసం |[[పద్మారావు నగర్]] | - | |- |115 |[[Dilkusha Guest House|దిల్కుషా గెస్ట్ హౌస్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - | |- |116 |[[College of Nursing, Hyderabad|కాలేజ్ ఆఫ్ నర్సింగ్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - | |- |117 |యూసుఫ్ టేక్రి |టోలిచౌకి | - | |- |118 |[[ఖుస్రో మంజిల్]] |[[ఎ.సి. గార్డ్స్|AC గార్డ్స్]] | | |- |119 |దేవ్డీ రణచంద్ – అహోతిచంద్, (తొలగించబడింది) |మెహదీపట్నం | - | |- |120 |పంజ్ మహల్లా |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - | |- |121 |పర్వారీష్ బాగ్ |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - | |- |122 |సెంట్రల్ బ్యాంక్ భవనం |[[కోఠి|కోటి]] | - | |- |123 |మినీ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్]] | - | |- |124 |తాజ్ మహల్ హోటల్ (ఓల్డ్ బ్లాక్), |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | {| class="wikitable" | |} | |- |125 |రవి బార్, ట్రూప్ బజార్ (ప్రభుత్వం జాబితా నుండి తొలగించబడింది, కూల్చివేయబడింది^[5]) |ట్రూప్ బజార్ | - | |- |126 |హైదరాబాద్ సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్ కార్యాలయం |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - | |- |127 |[[చౌమహల్లా పాలస్|రోషన్ మహల్]] |మొఘల్ పురా | colspan="2" |ఉదాహరణ |- |128 |సెంట్రల్ కో-ఆపరేటివ్ ట్రైనింగ్ కాలేజీ |నిజాం కాలేజ్ రోడ్ | {| class="wikitable" | - |} | |- |129 |మహబూబియా గర్ల్స్ హై స్కూల్ & జూనియర్ కాలేజ్ మదరసా-ఇ-అలియా, |[[గన్‌ఫౌండ్రి, హైదరాబాదు|గన్ ఫౌండ్రీ]] | | |- |130 |రెడ్డి హాస్టల్ |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | - | |- |131 |మహల్ వనపర్తి |జాంబాగ్ రోడ్, మోజంజాహి మార్కెట్ | - | |- |132 |ఎ. మజీద్ ఖాన్ నివాసం |పురాణి హవేలీ | - | |- |133 |పాత MCH ఆఫీస్, |దారుష్ షిఫా | - | |- |134 |[[Greenlands Guest House|గ్రీన్లాండ్స్ గెస్ట్ హౌస్]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - | |- |135 |[[Raj Bhavan (Telangana)|రాజ్ భవన్ పాత భవనం]] |రాజ్ భవన్ | - | |- |136 |పాత జైలు కాంప్లెక్స్ |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్ రోడ్]] | - | |- |137 |[[సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ (హైదరాబాదు)|సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ కాంప్లెక్స్]] |అబిడ్స్ | {| class="wikitable" | |} | |- |138 |వెస్లీ చర్చి |సికింద్రాబాద్ | - | |- |139 |[[నాంపల్లి సరాయి|నాంపల్లి సరాయ్]] |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - | |- |140 |భోయిగూడ కమాన్ |మంగళహాట్ | - | |- |141 |IAS అధికారుల సంఘం |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|గ్రీన్‌ల్యాండ్స్, బేగంపేట్]] | - | |- |142 |సెయింట్ మేరీస్ ప్రెస్బిటరీ |సెయింట్ ఆన్స్ స్కూల్, సికింద్రాబాద్ | - | |- |143 |కృష్ణా రెడ్డి భవనం |[[మెహదీపట్నం]] | - | |} == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ శిలా నిర్మాణాలు == ఇంటాక్ సంస్థ హైదరాబాదులోని వివిధ రాతి నిర్మాణాలను వారసత్వ విభాగంలోకి చేర్చింది.<ref>{{Cite web|title=Archived copy|url=http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111006021909/http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|archive-date=6 October 2011|access-date=2011-09-05}}</ref> <ref>{{Cite web|date=2000-03-13|title=Rock of Ages|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20090630030701/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=30 June 2009|access-date=2010-08-29|publisher=India Today}}</ref> {| class="wikitable" !క్ర.సం. నం ! రాక్ నిర్మాణం ! స్థానం ! చిత్రం |- | 1 | "ఎలుగుబంటి ముక్కు" | [[శిల్పారామం (హైదరాబాదు)|శిల్పారామం]] లోపల, [[మాదాపూర్]] | - |- | 2 | "క్లిఫ్ రాక్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 3 | దుర్గం చెరువు సరస్సు చుట్టూ కొండలు, | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 4 | "మాన్స్టర్ రాక్" | ఫిల్మ్ నగర్ [[జూబ్లీ హిల్స్]] దగ్గర | - |- | 5 | "ఒబెలిస్క్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 6 | "మష్రూమ్ రాక్" | [[హైదరాబాదు విశ్వవిద్యాలయము|యూనివర్సిటీ ఆఫ్ హైదరాబాద్]] క్యాంపస్ లోపల |[[దస్త్రం:Mushroom_rock_Hyderabad.jpg|100x100px]]</img> |- | 7 | రాక్ పార్క్ | దర్గా హుస్సేన్ షా వాలి దగ్గర పాత బాంబే రోడ్ | - |- | 8 | సెంటినెల్ రాక్ | మౌలా-అలీ దగ్గర |[[దస్త్రం:MoulaAli_Rocks.jpg|133x133px]]</img> |- | 9 | మౌలా అలీ దర్గా వద్ద రాళ్లు | మౌలా-అలీ |[[దస్త్రం:MoulaAli_1875.jpg|100x100px]]</img> |- | 10 | "టోడ్స్టూల్" | బ్లూ క్రాస్ పక్కన, [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |} == మూలాలు == {{Reflist}} == బయటి లింకులు == * [http://dspace.mit.edu/bitstream/handle/1721.1/69102/HyderabadGuide_2009.pdf ఒమర్ ఖలీది రచించిన "ఎ గైడ్ టు ఆర్కిటెక్చర్ ఇన్ హైదరాబాద్, డెక్కన్, ఇండియా"] * [http://issuu.com/bpdhyd/docs/heritage_hyderabad హెరిటేజ్ క్యాపిటల్ హైదరాబాద్] * [https://web.archive.org/web/20100522003044/http://www.hmda.gov.in/huda/inside/heritagebuildings/hb.html హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ భవనాల ఫోటో గ్యాలరీ] * [http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc63.doc 63వ సమావేశ నిమిషాలు] * [http://www.saverocks.org/Preservation.html సొసైటీ టు సేవ్ రాక్స్] * [http://www.cmdachennai.gov.in/pdfs/seminar_heritage_buildings/Heritage_Conservation_in_Hyderabad.pdf హైదరాబాద్‌లో వారసత్వ సంరక్షణ] [[వర్గం:హైదరాబాదు వారసత్వ నిర్మాణాలు]] 2i4qs6v0s6lhj8okdmiee4a0twtudho 3609888 3609886 2022-07-29T08:27:02Z Pranayraj1985 29393 /* బయటి లింకులు */ wikitext text/x-wiki [[మూసీ నది]] ఒడ్డున సా.శ.[[1590]] దశకంలో, [[కుతుబ్ షాహీ వంశము|కుతుబ్ షాహీ]] వంశస్థుడయిన, [[మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా]] హైదరాబాదు నగరాన్ని నిర్మిచాడు. 400 సంవత్సరా లకు పైగా సుదీర్ఘ చరిత్ర కలిగిన ఈ గొప్ప నగరంలో అనే వారసత్వ కట్టడాలు నిర్మించబడ్డాయి. హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలు భవనాల నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక విలువను కాపాడుకోవడానికి 1981లో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం [[హైదరాబాదు పట్టణ అభివృద్ధి సంస్థ]] (హుడా) ఆధ్వర్యంలో హెరిటేజ్ కన్జర్వేషన్ కమిటీని ఏర్పాటుచేసింది.<ref>{{Cite web|title='Heritage Conservation Committee'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20100530052457/http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|archive-date=30 May 2010|access-date=2010-08-30|publisher=HMDA}}</ref> ఈ సంస్థ [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్‌]]<nowiki/>లోని దాదాపు 160 భవనాలను వారసత్వ కట్టడాలుగా జాబితా చేసింది. దాదాపు 70% వారసత్వ భవనాలు ప్రైవేట్ చేతుల్లో ఉన్నాయి. వారసత్వ నిర్మాణాలలో భవనాలు, స్మారక చిహ్నాలు, రాతి నిర్మాణాలు మొదలైనవి ఉన్నాయి.<ref>{{Cite web|title='Heritage Hyderabad City'|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721163432/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-29|publisher=INTACH Hyderabad Chapter}}</ref> వారసత్వ నిర్మాణాలను గుర్తించడం ద్వారా, [[భారత జాతీయ సంస్కృతి వారసత్వ సంస్థ]] (ఇంటాక్) సహకారంతో వాటి నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక ప్రాముఖ్యతను పరిరక్షించుకోవడానికి, వారసత్వ నిర్మాణాలను నాశనం చేయకుండా యజమానులను ఒప్పించేందుకు ప్రయత్నిస్తుంది. వారసత్వం భవనాలు గ్రేడ్ I, గ్రేడ్ II & గ్రేడ్ IIIగా గ్రేడ్ చేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|title='Heritage status for 19 more buildings'|date=1 July 2005|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20060514221421/http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|archive-date=14 May 2006|location=Chennai, India}}</ref> కానీ, సరైన నిర్వాహణ లేకపోవడంతో ఈ భవనాల స్థితిని కాపాడటం కష్టంగా మారింది.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|title='Government indifferent to heritage structures'|date=2008-08-31|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20080809082333/http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|archive-date=2008-08-09|location=Chennai, India}}</ref> జాబితాలో ఉంచబడిన రవి బార్, ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్, దేవ్డీ రాణాచంద్ - అహోతిచంద్ వంటి వివిధ భవనాలు ఇప్పటికే కూల్చివేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite web|date=20 June 2009|title=Monty's in bag, heritage soldiers to keep fighting|url=http://www.newindianexpress.com/cities/hyderabad/article109723.ece?service=print|access-date=2014-08-29|publisher=[[Times of India]]}}</ref><ref>{{Cite web|date=21 August 2010|title=Revised Development Plan (Master Plan) of erstwhile Municipal Corporation of Hyderabad Area (HMDA Core Area) – Approved|url=http://220.227.252.236/RMP/pdf/Zoning%20Regulations%20and%20Master%20Plan%20GOs.pdf|access-date=2014-08-29|publisher=Municipal Administration & Urban Development Department - Hyderabad Metropolitan Development Authority.}}</ref> == హుడా గుర్తించిన వారసత్వ భవనాల జాబితా == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలను గుర్తించిన హుడా, ఒక జాబితాను తయారుచేసింది. ఎప్పటికప్పుడు ఈ జాబితాను హుడా అప్‌గ్రేడ్ చేస్తుంది. హుడా ప్రతిపాదించిన భవనాలను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఆమోదించాల్సి ఉంది. <ref>{{Cite web|date=2006-05-27|title='63rd Meeting: Minutes'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721160222/http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-30|publisher=Hyderabad Urban Development Authority}}</ref> {| class="wikitable" |క్ర.సం. నం |కట్టడం |స్థానం |చిత్రం | |- |1 |ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, (జాబితా నుండి తొలగించబడింది^[1]) |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - | |- |2 |అఫ్జల్ గంజ్ మసీదు |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | - | |- |3 |ఎయిర్ & ల్యాండ్ వార్‌ఫేర్ బిల్డింగ్, |సికింద్రాబాద్ | - | |- |4 |ఐవాన్-ఎ-అలీ^[2] |చౌమహల్లా ప్యాలెస్ | - | |- |5 |అలియాబాద్ సరాయ్ |ఫలక్‌నుమా-చార్మినార్ ప్రధాన రహదారి^[3] | -- | |- |6 |[[Allahuddins Building|అల్లావుద్దీన్ భవనం]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - | |- |7 |[[అమీన్ మంజిల్]] |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | | |- |8 |అంబర్‌పేట్ బుర్జ్ |[[అంబర్‌పేట మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|అంబర్‌పేట]] | -- | |- |9 |[[రాష్ట్ర కేంద్ర గ్రంథాలయం|స్టేట్ సెంట్రల్ లైబ్రరీ]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | {| class="wikitable" | |} | |- |10 |ఆంధ్రపత్రిక భవనం |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |11 |[[తెలంగాణ ఉన్నత న్యాయస్థానం|హైదరాబాద్‌లోని హైకోర్టు న్యాయస్థానం]] |హైదరాబాద్ | | |- |12 |[[State Archaeological Museum|రాష్ట్ర పురావస్తు మ్యూజియం]] |కోటి | | |- |13 |[[ఆస్మాన్ ఘర్ ప్యాలెస్|అస్మాన్‌ఘర్ ప్యాలెస్]] |మలక్ పేట | | |- |14 |అస్మాన్ మహల్ |లక్డీ-కా-పూల్ | - | |- |15 |[[ఆజా ఖానా ఎ జెహ్రా|అజా ఖానా-ఎ-జెహ్రా]] |దారుల్షిఫా | | |- |16 |[[Parsi Dharamshala|బాయి పిరోజ్‌బాయి ఎడుల్జీ చెనై పార్సీ ధర్మశాల]] |సికింద్రాబాద్ | - | |- |17 |[[ఖుర్షీద్ జా దేవిడి|నవాబ్ ఖుర్షీద్ జహ్ బహదూర్ యొక్క బరాదరి]] |హుస్సేనీ ఆలం | | |- |18 |బైతుల్ అష్రఫ్ |[[నీలోఫర్ హాస్పిటల్|నీలోఫర్ హాస్పిటల్ దగ్గర]] | -- | |- |19 |బాకర్ బాగ్ |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | - | |- |20 |[[బెల్లా విస్టా|బెల్లా విస్టా (అడ్మినిస్ట్రేటివ్ స్టాఫ్ కాలేజ్ ఆఫ్ ఇండియా)]] |[[సైఫాబాద్]] | | |- |21 |భగవందాస్ గార్డెన్ పెవిలియన్ |[[కార్వాన్|కారవాన్]] | - | |- |22 |[[చార్ కమాన్|ఎ) చర్కమాన్; బి) మచ్లికమాన్ సి) కలికామన్ డి) షేర్-ఎ-బాటిల్-కీ-కమాన్]] |చార్మినార్ | | |- |23 |[[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా ప్యాలెస్]] |హైదరాబాద్ | | |- |24 |[[గవర్నమెంట్ సిటీ కాలేజీ, హైదరాబాద్|సిటీ కాలేజీ]] |మదీనా | | |- |25 |[[సికింద్రాబాద్ క్లాక్ టవర్]] |సికింద్రాబాద్ | | |- |26 |[[Sultan Bazar Clock Tower|గడియార స్థంబం]] |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - | |- |27 |[[రాంగోపాల్‌పేట పోలీస్ స్టేషన్|క్లాక్ టవర్ & రాంగోపాల్ పేట్ పోలీస్ స్టేషన్]] |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | | |- |28 |గడియార స్థంబం |[[Fateh Maidan|ఫతే మైదాన్]] | | |- |30 |[[మహబూబ్ చౌక్ క్లాక్ టవర్|క్లాక్ టవర్ - మహబూబ్ చౌక్]] |చార్మినార్ | | |- |31 |దర్గా హజ్రత్ షాజావుద్దీన్ |యాకుత్పురా | {| class="wikitable" | - |} | |- |32 |దర్గా నూరుద్దీన్ షా పురాతన ద్వారం |[[కూకట్‌పల్లి (మేడ్చల్ జిల్లా)|కూకట్‌పల్లి]] | - | |- |33 |దర్గా సయ్యద్ షా మీర్ మహమూద్ వలీ |బహదూర్‌పురా | - | |- |34 |[[యూసుఫైన్ దర్గా|దర్గా యూసుఫైన్]] |నాంపల్లి | - | |- |35 |[[దార్-ఉల్-షిఫా|దారుష్ షిఫా & మసీదు]] |దబీర్‌పురా | - | |- |36 |దేవ్డీ అక్రమ్ అలీ ఖాన్, గేట్ పోర్షన్ |యాకుత్పురా | - | |- |37 |దేవ్ది అస్మాన్ జా |హుస్సేనీ ఆలం | - | |- |38 |దేవీ బన్సీలాల్ |[[బేగంబజార్]] | - | |- |39 |[[దేవిడి ఇక్బాల్ ఉద్-దౌలా|దేవ్ది ఇక్బాల్-ఉద్-దౌలా]] |షా గంజ్ | - | |- |40 |దేవ్డీ ఇమాద్ జంగ్ బహదూర్ |గన్ ఫౌండ్రీ | - | |- |41 |దేవ్డీ ఫరీద్ నవాజ్ జంగ్ (చిరన్ కోట ప్యాలెస్) |బేగంపేట | | |- |42 |దేవ్డీ నవాబ్ షంషీర్ జంగ్ |[[యాకుత్‌పురా|యాకుత్పురా]] | - | |- |43 |దేవ్డీ మహారాజా కిషన్ పెర్షద్ బహదూర్ |శాలిబండ రోడ్ | - | |- |44 |[[దివాన్ దేవిడి ప్యాలెస్|దేవాన్ దేవ్డీ - గేట్ పోర్షన్]] |పత్తర్ గట్టి | - | |- |45 |ధనరాజ్‌గిర్జీ కాంప్లెక్స్ (జ్ఞాన్ బాగ్ ప్యాలెస్) |గోషామహల్ | - | |- |46 |పరిశ్రమల డైరెక్టరేట్ |చిరాగ్ అలీ లేన్, అబిడ్స్ | - | |- |47 |[[ఎర్రమంజిల్ ప్యాలెస్|ఎర్రు మంజిల్]] |పంజాగుట్ట | - | |- |48 |[[ఫలక్‌నుమా ప్యాలెస్]] |ఫలక్‌నుమా | | |- |49 |[[గాంధీ వైద్య కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |50 |గోల్డెన్ థ్రెషోల్డ్ |నాంపల్లి స్టేషన్ రోడ్, అబిడ్స్ | | |- |51 |[[హైదరాబాద్ పబ్లిక్ స్కూల్]] |బేగంపేట | | |- |52 |జామా మసీదు |చార్మినార్ | | |- |53 |జవహర్ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్స్, నాంపల్లి]] | - | |- |54 |ఝంసింగ్ ఆలయం - గేట్ పోర్షన్ |మెహదీపట్నం | - | |- |55 |[[జూబ్లీహాల్|జూబ్లీ హాల్]] |నాంపల్లి | | |- |56 |కమాన్ చట్టా బజార్ |దారుల్షిఫా | - | |- |57 |[[కింగ్ కోఠి ప్యాలెస్|కింగ్ కోటి కాంప్లెక్స్: ఎ) హాస్పిటల్ (పాతది) బి) ఉస్మాన్ మాన్షన్ సి) నజ్రీ బాగ్]] |హైదర్‌గూడ | | |- |58 |[[బ్రిటీషు రెసిడెన్సీ, హైదరాబాదు|బ్రిటిష్ రెసిడెన్సీ కాంప్లెక్స్ (మహిళా కళాశాల, కోటి)]] |కోటి | | |- |59 |కిషన్ బాగ్ ఆలయం |బహదూర్‌పురా | - | |- |60 |లక్ష్మి పేపర్ మార్ట్ భవనం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | | |- |61 |[[నిజామియా పరిశోధనా సంస్థ|నిజామియా అబ్జర్వేటరీ]] |[[పంజాగుట్ట]] | | |- |62 |మహారాజా చందూలాల్ ఆలయం |[[అల్వాల్ (అల్వాల్ మండలం)|అల్వాల్]] | - | |- |63 |మహబూబ్ చౌక్ మసీదు |మహబూబ్ చౌక్ | - | |- |64 |[[మహబూబ్ మాన్షన్]] |[[మలక్‌పేట, హైదరాబాదు|మలక్ పేట]] | | |- |65 |[[మాల్వాల ప్యాలెస్|మల్వాలా ప్యాలెస్ - ప్రధాన ప్రాంగణం, సెకండరీ ప్రాంగణం & నివాస గృహాలు]] |చార్మినార్ | {| class="wikitable" | |} | |- |66 |మంజ్లీ బేగం కీ హవేలీ, |[[షా ఆలీ బండ|శాలి బండ రోడ్]] | - | |- |67 |ముష్క్ మహల్ |అత్తాపూర్ | - | |- |68 |మొఘల్‌పురా సమాధులు |మొఘల్‌పురా | - | |- |69 |మోహన్ లాల్ మలానీ నివాసం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | - | |- |70 |[[మాంటీస్ హోటల్ (సికింద్రాబాద్)|మాంటీ హోటల్]] |[[సికింద్రాబాద్|పార్క్‌లేన్, సికింద్రాబాద్]] | | |- |71 |మసీదు |మెహెదీపట్నంలోని ఝంసింగ్ దేవాలయం దగ్గర | - | |- |72 |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] |మోజం జాహీ మార్కెట్ | {| class="wikitable" | |} | |- |73 |నాను భాయ్ జి. షా భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - | |- |74 |[[నిజాం క్లబ్]] |సైఫాబాద్ | - | |- |75 |[[నిజాం కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |76 |[[ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం|ఉస్మానియా ఆర్ట్స్ కళాశాల]] |హైదరాబాద్ | {| class="wikitable" | |} | |- |77 |[[ఉస్మానియా జనరల్ హాస్పిటల్]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | | |- |78 |[[లేడీ హైద్రీ క్లబ్, హైదరాబాదు|లేడీ హైదరీ క్లబ్]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |79 |[[పైగా ప్యాలెస్|పైగా ప్యాలెస్ (విఖర్-ఉల్-ఉమ్రా ప్యాలెస్)]] |బేగంపేట | | |- |80 |[[పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్ (సికింద్రాబాద్)|పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్]] |సికింద్రాబాద్ | | |- |81 |ప్రకాష్ భవనం |శివాజీనగర్ | - | |- |82 |ప్రిన్సెస్ ఎసిన్ ఉమెన్స్ ఎడ్యుకేషనల్ సెంటర్ |పురాణి హవేలీ | - | |- |83 |[[పురానపూల్|పురానాపూల్ వంతెన]] |పురాణ పుల్ | | |- |84 |[[పురానీ హవేలీ|పురాణి హవేలీ కాంప్లెక్స్]] |పత్తర్ గట్టి | | |- |85 |ఖిలా కోహ్నా & మసీదు |[[సరూర్‌నగర్]] | - | |- |86 |రాజా భగవందాస్ భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - | |- |87 |షాహీ జిలు ఖానా (జాబితా నుండి తొలగించబడింది^[4] ) |ఘాన్సీ బజార్ | - | |- |88 |షాహి ఖిల్వత్ ఖానా | - | - | |- |89 |[[సీతారాంబాగ్ దేవాలయం|సీతారాం బాగ్ ఆలయం]] |మంగళఘాట్ | - | |- |90 |[[స్పానిష్ మసీదు]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | | |- |91 |[[సెయింట్ జార్జి చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జార్జ్ చర్చి, హైదరాబాద్]] |అబిడ్స్ | | |- |92 |[[సెయింట్ మేరీస్ చర్చి|సెయింట్ మేరీస్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |సికింద్రాబాద్ | | |- |93 |[[సెయింట్ జాన్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జాన్స్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |[[మారేడుపల్లి మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|మారేడ్‌పల్లి]] | | |- |94 |[[సెయింట్ జోసఫ్స్ కేథడ్రల్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జోసెఫ్ కేథడ్రల్, హైదరాబాద్]] |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | | |- |95 |శ్యాంరాజ్ బహదూర్ - గేట్ పోర్షన్ |[[షా ఆలీ బండ|షా-అలీ-బండా]] | - | |- |96 |[[వికార్ మంజిల్|విఖర్ మంజిల్]] |బేగంపేట | | |- |97 |విక్టోరియా మెమోరియల్ అనాథాశ్రమం |[[సరూర్‌నగర్]] | - | |- |98 |విక్టోరియా మెటర్నిటీ హాస్పిటల్ |అసఫ్ జాహీ రోడ్ | - | |- |99 |[[నిజామియా ప్రభుత్వ జనరల్ హాస్పిటల్|ప్రభుత్వ యునాని ఆసుపత్రి]] |చార్మినార్ | | |- |100 |[[Paigah (Hyderabad)#Paigah%20Palaces|విలాయత్ మంజిల్]] |బేగంపేట | - | |- |101 |హోమియోపతిక్ హాస్పిటల్ (మోతీ మహల్) |మహబూబ్ చౌక్, మోతిగల్లి | - | |- |102 |ఫఖర్-ఉల్-ముల్క్ సమాధి |సనత్‌నగర్ | - | |- |103 |[[విజయ మేరి చర్చి, హైదరాబాదు|విజయ్ మేరీ చర్చి]] |AC గార్డ్స్, మాసబ్ ట్యాంక్ | - | |- |104 |పురన్మల్ సమాధి |సీతారాం బాగ్ | - | |- |105 |[[హిల్ ఫోర్ట్ ప్యాలెస్]] |ఆదర్శ్ నగర్ | | |- |106 |డి.లక్ష్మయ్య నివాసం, |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - | |- |107 |డి. పెంటయ్య నివాసం |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - | |- |108 |[[సర్దార్ మహల్]] |మొఘల్ పురా | - | |- |109 |రజా అలీ బంగ్లా |ఫీవర్ హాస్పిటల్ దగ్గర | - | |- |110 |ముఖభాగం - బైతుల్ ఘౌస్ |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - | |- |111 |ముఖభాగం - హిఫాజత్ హుస్సేన్ | - | - | |- |112 |[[గోషామాల్ బరాదారి|గోషామల్ బరాదరి]] |పికెట్, సికింద్రాబాద్ | {| class="wikitable" | |} | |- |113 |ప్రేమ్ చంద్ నివాసం |సర్దార్ పటేల్ రోడ్ | - | |- |114 |శ్యామ్ రావ్ చుంగి నివాసం |[[పద్మారావు నగర్]] | - | |- |115 |[[Dilkusha Guest House|దిల్కుషా గెస్ట్ హౌస్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - | |- |116 |[[College of Nursing, Hyderabad|కాలేజ్ ఆఫ్ నర్సింగ్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - | |- |117 |యూసుఫ్ టేక్రి |టోలిచౌకి | - | |- |118 |[[ఖుస్రో మంజిల్]] |[[ఎ.సి. గార్డ్స్|AC గార్డ్స్]] | | |- |119 |దేవ్డీ రణచంద్ – అహోతిచంద్, (తొలగించబడింది) |మెహదీపట్నం | - | |- |120 |పంజ్ మహల్లా |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - | |- |121 |పర్వారీష్ బాగ్ |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - | |- |122 |సెంట్రల్ బ్యాంక్ భవనం |[[కోఠి|కోటి]] | - | |- |123 |మినీ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్]] | - | |- |124 |తాజ్ మహల్ హోటల్ (ఓల్డ్ బ్లాక్), |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | {| class="wikitable" | |} | |- |125 |రవి బార్, ట్రూప్ బజార్ (ప్రభుత్వం జాబితా నుండి తొలగించబడింది, కూల్చివేయబడింది^[5]) |ట్రూప్ బజార్ | - | |- |126 |హైదరాబాద్ సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్ కార్యాలయం |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - | |- |127 |[[చౌమహల్లా పాలస్|రోషన్ మహల్]] |మొఘల్ పురా | colspan="2" |ఉదాహరణ |- |128 |సెంట్రల్ కో-ఆపరేటివ్ ట్రైనింగ్ కాలేజీ |నిజాం కాలేజ్ రోడ్ | {| class="wikitable" | - |} | |- |129 |మహబూబియా గర్ల్స్ హై స్కూల్ & జూనియర్ కాలేజ్ మదరసా-ఇ-అలియా, |[[గన్‌ఫౌండ్రి, హైదరాబాదు|గన్ ఫౌండ్రీ]] | | |- |130 |రెడ్డి హాస్టల్ |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | - | |- |131 |మహల్ వనపర్తి |జాంబాగ్ రోడ్, మోజంజాహి మార్కెట్ | - | |- |132 |ఎ. మజీద్ ఖాన్ నివాసం |పురాణి హవేలీ | - | |- |133 |పాత MCH ఆఫీస్, |దారుష్ షిఫా | - | |- |134 |[[Greenlands Guest House|గ్రీన్లాండ్స్ గెస్ట్ హౌస్]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - | |- |135 |[[Raj Bhavan (Telangana)|రాజ్ భవన్ పాత భవనం]] |రాజ్ భవన్ | - | |- |136 |పాత జైలు కాంప్లెక్స్ |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్ రోడ్]] | - | |- |137 |[[సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ (హైదరాబాదు)|సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ కాంప్లెక్స్]] |అబిడ్స్ | {| class="wikitable" | |} | |- |138 |వెస్లీ చర్చి |సికింద్రాబాద్ | - | |- |139 |[[నాంపల్లి సరాయి|నాంపల్లి సరాయ్]] |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - | |- |140 |భోయిగూడ కమాన్ |మంగళహాట్ | - | |- |141 |IAS అధికారుల సంఘం |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|గ్రీన్‌ల్యాండ్స్, బేగంపేట్]] | - | |- |142 |సెయింట్ మేరీస్ ప్రెస్బిటరీ |సెయింట్ ఆన్స్ స్కూల్, సికింద్రాబాద్ | - | |- |143 |కృష్ణా రెడ్డి భవనం |[[మెహదీపట్నం]] | - | |} == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ శిలా నిర్మాణాలు == ఇంటాక్ సంస్థ హైదరాబాదులోని వివిధ రాతి నిర్మాణాలను వారసత్వ విభాగంలోకి చేర్చింది.<ref>{{Cite web|title=Archived copy|url=http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111006021909/http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|archive-date=6 October 2011|access-date=2011-09-05}}</ref> <ref>{{Cite web|date=2000-03-13|title=Rock of Ages|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20090630030701/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=30 June 2009|access-date=2010-08-29|publisher=India Today}}</ref> {| class="wikitable" !క్ర.సం. నం ! రాక్ నిర్మాణం ! స్థానం ! చిత్రం |- | 1 | "ఎలుగుబంటి ముక్కు" | [[శిల్పారామం (హైదరాబాదు)|శిల్పారామం]] లోపల, [[మాదాపూర్]] | - |- | 2 | "క్లిఫ్ రాక్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 3 | దుర్గం చెరువు సరస్సు చుట్టూ కొండలు, | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 4 | "మాన్స్టర్ రాక్" | ఫిల్మ్ నగర్ [[జూబ్లీ హిల్స్]] దగ్గర | - |- | 5 | "ఒబెలిస్క్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 6 | "మష్రూమ్ రాక్" | [[హైదరాబాదు విశ్వవిద్యాలయము|యూనివర్సిటీ ఆఫ్ హైదరాబాద్]] క్యాంపస్ లోపల |[[దస్త్రం:Mushroom_rock_Hyderabad.jpg|100x100px]]</img> |- | 7 | రాక్ పార్క్ | దర్గా హుస్సేన్ షా వాలి దగ్గర పాత బాంబే రోడ్ | - |- | 8 | సెంటినెల్ రాక్ | మౌలా-అలీ దగ్గర |[[దస్త్రం:MoulaAli_Rocks.jpg|133x133px]]</img> |- | 9 | మౌలా అలీ దర్గా వద్ద రాళ్లు | మౌలా-అలీ |[[దస్త్రం:MoulaAli_1875.jpg|100x100px]]</img> |- | 10 | "టోడ్స్టూల్" | బ్లూ క్రాస్ పక్కన, [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |} == మూలాలు == {{Reflist}} == బయటి లింకులు == * [http://dspace.mit.edu/bitstream/handle/1721.1/69102/HyderabadGuide_2009.pdf ఒమర్ ఖలీది రచించిన "ఎ గైడ్ టు ఆర్కిటెక్చర్ ఇన్ హైదరాబాద్, డెక్కన్, ఇండియా"] * [http://issuu.com/bpdhyd/docs/heritage_hyderabad హెరిటేజ్ క్యాపిటల్ హైదరాబాద్] * [https://web.archive.org/web/20100522003044/http://www.hmda.gov.in/huda/inside/heritagebuildings/hb.html హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ భవనాల ఫోటో గ్యాలరీ] * [http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc63.doc 63వ సమావేశ నిమిషాలు] * [http://www.saverocks.org/Preservation.html సొసైటీ టు సేవ్ రాక్స్] * [http://www.cmdachennai.gov.in/pdfs/seminar_heritage_buildings/Heritage_Conservation_in_Hyderabad.pdf హైదరాబాద్‌లో వారసత్వ సంరక్షణ] [[వర్గం:హైదరాబాదు వారసత్వ నిర్మాణాలు]] g06uzfj6qgj2njoaag1icz5y4qaoc7v 3609889 3609888 2022-07-29T08:27:12Z Pranayraj1985 29393 [[వర్గం:హైదరాబాదు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి) wikitext text/x-wiki [[మూసీ నది]] ఒడ్డున సా.శ.[[1590]] దశకంలో, [[కుతుబ్ షాహీ వంశము|కుతుబ్ షాహీ]] వంశస్థుడయిన, [[మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా]] హైదరాబాదు నగరాన్ని నిర్మిచాడు. 400 సంవత్సరా లకు పైగా సుదీర్ఘ చరిత్ర కలిగిన ఈ గొప్ప నగరంలో అనే వారసత్వ కట్టడాలు నిర్మించబడ్డాయి. హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలు భవనాల నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక విలువను కాపాడుకోవడానికి 1981లో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం [[హైదరాబాదు పట్టణ అభివృద్ధి సంస్థ]] (హుడా) ఆధ్వర్యంలో హెరిటేజ్ కన్జర్వేషన్ కమిటీని ఏర్పాటుచేసింది.<ref>{{Cite web|title='Heritage Conservation Committee'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20100530052457/http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|archive-date=30 May 2010|access-date=2010-08-30|publisher=HMDA}}</ref> ఈ సంస్థ [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్‌]]<nowiki/>లోని దాదాపు 160 భవనాలను వారసత్వ కట్టడాలుగా జాబితా చేసింది. దాదాపు 70% వారసత్వ భవనాలు ప్రైవేట్ చేతుల్లో ఉన్నాయి. వారసత్వ నిర్మాణాలలో భవనాలు, స్మారక చిహ్నాలు, రాతి నిర్మాణాలు మొదలైనవి ఉన్నాయి.<ref>{{Cite web|title='Heritage Hyderabad City'|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721163432/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-29|publisher=INTACH Hyderabad Chapter}}</ref> వారసత్వ నిర్మాణాలను గుర్తించడం ద్వారా, [[భారత జాతీయ సంస్కృతి వారసత్వ సంస్థ]] (ఇంటాక్) సహకారంతో వాటి నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక ప్రాముఖ్యతను పరిరక్షించుకోవడానికి, వారసత్వ నిర్మాణాలను నాశనం చేయకుండా యజమానులను ఒప్పించేందుకు ప్రయత్నిస్తుంది. వారసత్వం భవనాలు గ్రేడ్ I, గ్రేడ్ II & గ్రేడ్ IIIగా గ్రేడ్ చేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|title='Heritage status for 19 more buildings'|date=1 July 2005|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20060514221421/http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|archive-date=14 May 2006|location=Chennai, India}}</ref> కానీ, సరైన నిర్వాహణ లేకపోవడంతో ఈ భవనాల స్థితిని కాపాడటం కష్టంగా మారింది.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|title='Government indifferent to heritage structures'|date=2008-08-31|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20080809082333/http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|archive-date=2008-08-09|location=Chennai, India}}</ref> జాబితాలో ఉంచబడిన రవి బార్, ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్, దేవ్డీ రాణాచంద్ - అహోతిచంద్ వంటి వివిధ భవనాలు ఇప్పటికే కూల్చివేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite web|date=20 June 2009|title=Monty's in bag, heritage soldiers to keep fighting|url=http://www.newindianexpress.com/cities/hyderabad/article109723.ece?service=print|access-date=2014-08-29|publisher=[[Times of India]]}}</ref><ref>{{Cite web|date=21 August 2010|title=Revised Development Plan (Master Plan) of erstwhile Municipal Corporation of Hyderabad Area (HMDA Core Area) – Approved|url=http://220.227.252.236/RMP/pdf/Zoning%20Regulations%20and%20Master%20Plan%20GOs.pdf|access-date=2014-08-29|publisher=Municipal Administration & Urban Development Department - Hyderabad Metropolitan Development Authority.}}</ref> == హుడా గుర్తించిన వారసత్వ భవనాల జాబితా == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలను గుర్తించిన హుడా, ఒక జాబితాను తయారుచేసింది. ఎప్పటికప్పుడు ఈ జాబితాను హుడా అప్‌గ్రేడ్ చేస్తుంది. హుడా ప్రతిపాదించిన భవనాలను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఆమోదించాల్సి ఉంది. <ref>{{Cite web|date=2006-05-27|title='63rd Meeting: Minutes'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721160222/http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-30|publisher=Hyderabad Urban Development Authority}}</ref> {| class="wikitable" |క్ర.సం. నం |కట్టడం |స్థానం |చిత్రం | |- |1 |ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, (జాబితా నుండి తొలగించబడింది^[1]) |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - | |- |2 |అఫ్జల్ గంజ్ మసీదు |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | - | |- |3 |ఎయిర్ & ల్యాండ్ వార్‌ఫేర్ బిల్డింగ్, |సికింద్రాబాద్ | - | |- |4 |ఐవాన్-ఎ-అలీ^[2] |చౌమహల్లా ప్యాలెస్ | - | |- |5 |అలియాబాద్ సరాయ్ |ఫలక్‌నుమా-చార్మినార్ ప్రధాన రహదారి^[3] | -- | |- |6 |[[Allahuddins Building|అల్లావుద్దీన్ భవనం]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - | |- |7 |[[అమీన్ మంజిల్]] |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | | |- |8 |అంబర్‌పేట్ బుర్జ్ |[[అంబర్‌పేట మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|అంబర్‌పేట]] | -- | |- |9 |[[రాష్ట్ర కేంద్ర గ్రంథాలయం|స్టేట్ సెంట్రల్ లైబ్రరీ]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | {| class="wikitable" | |} | |- |10 |ఆంధ్రపత్రిక భవనం |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |11 |[[తెలంగాణ ఉన్నత న్యాయస్థానం|హైదరాబాద్‌లోని హైకోర్టు న్యాయస్థానం]] |హైదరాబాద్ | | |- |12 |[[State Archaeological Museum|రాష్ట్ర పురావస్తు మ్యూజియం]] |కోటి | | |- |13 |[[ఆస్మాన్ ఘర్ ప్యాలెస్|అస్మాన్‌ఘర్ ప్యాలెస్]] |మలక్ పేట | | |- |14 |అస్మాన్ మహల్ |లక్డీ-కా-పూల్ | - | |- |15 |[[ఆజా ఖానా ఎ జెహ్రా|అజా ఖానా-ఎ-జెహ్రా]] |దారుల్షిఫా | | |- |16 |[[Parsi Dharamshala|బాయి పిరోజ్‌బాయి ఎడుల్జీ చెనై పార్సీ ధర్మశాల]] |సికింద్రాబాద్ | - | |- |17 |[[ఖుర్షీద్ జా దేవిడి|నవాబ్ ఖుర్షీద్ జహ్ బహదూర్ యొక్క బరాదరి]] |హుస్సేనీ ఆలం | | |- |18 |బైతుల్ అష్రఫ్ |[[నీలోఫర్ హాస్పిటల్|నీలోఫర్ హాస్పిటల్ దగ్గర]] | -- | |- |19 |బాకర్ బాగ్ |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | - | |- |20 |[[బెల్లా విస్టా|బెల్లా విస్టా (అడ్మినిస్ట్రేటివ్ స్టాఫ్ కాలేజ్ ఆఫ్ ఇండియా)]] |[[సైఫాబాద్]] | | |- |21 |భగవందాస్ గార్డెన్ పెవిలియన్ |[[కార్వాన్|కారవాన్]] | - | |- |22 |[[చార్ కమాన్|ఎ) చర్కమాన్; బి) మచ్లికమాన్ సి) కలికామన్ డి) షేర్-ఎ-బాటిల్-కీ-కమాన్]] |చార్మినార్ | | |- |23 |[[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా ప్యాలెస్]] |హైదరాబాద్ | | |- |24 |[[గవర్నమెంట్ సిటీ కాలేజీ, హైదరాబాద్|సిటీ కాలేజీ]] |మదీనా | | |- |25 |[[సికింద్రాబాద్ క్లాక్ టవర్]] |సికింద్రాబాద్ | | |- |26 |[[Sultan Bazar Clock Tower|గడియార స్థంబం]] |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - | |- |27 |[[రాంగోపాల్‌పేట పోలీస్ స్టేషన్|క్లాక్ టవర్ & రాంగోపాల్ పేట్ పోలీస్ స్టేషన్]] |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | | |- |28 |గడియార స్థంబం |[[Fateh Maidan|ఫతే మైదాన్]] | | |- |30 |[[మహబూబ్ చౌక్ క్లాక్ టవర్|క్లాక్ టవర్ - మహబూబ్ చౌక్]] |చార్మినార్ | | |- |31 |దర్గా హజ్రత్ షాజావుద్దీన్ |యాకుత్పురా | {| class="wikitable" | - |} | |- |32 |దర్గా నూరుద్దీన్ షా పురాతన ద్వారం |[[కూకట్‌పల్లి (మేడ్చల్ జిల్లా)|కూకట్‌పల్లి]] | - | |- |33 |దర్గా సయ్యద్ షా మీర్ మహమూద్ వలీ |బహదూర్‌పురా | - | |- |34 |[[యూసుఫైన్ దర్గా|దర్గా యూసుఫైన్]] |నాంపల్లి | - | |- |35 |[[దార్-ఉల్-షిఫా|దారుష్ షిఫా & మసీదు]] |దబీర్‌పురా | - | |- |36 |దేవ్డీ అక్రమ్ అలీ ఖాన్, గేట్ పోర్షన్ |యాకుత్పురా | - | |- |37 |దేవ్ది అస్మాన్ జా |హుస్సేనీ ఆలం | - | |- |38 |దేవీ బన్సీలాల్ |[[బేగంబజార్]] | - | |- |39 |[[దేవిడి ఇక్బాల్ ఉద్-దౌలా|దేవ్ది ఇక్బాల్-ఉద్-దౌలా]] |షా గంజ్ | - | |- |40 |దేవ్డీ ఇమాద్ జంగ్ బహదూర్ |గన్ ఫౌండ్రీ | - | |- |41 |దేవ్డీ ఫరీద్ నవాజ్ జంగ్ (చిరన్ కోట ప్యాలెస్) |బేగంపేట | | |- |42 |దేవ్డీ నవాబ్ షంషీర్ జంగ్ |[[యాకుత్‌పురా|యాకుత్పురా]] | - | |- |43 |దేవ్డీ మహారాజా కిషన్ పెర్షద్ బహదూర్ |శాలిబండ రోడ్ | - | |- |44 |[[దివాన్ దేవిడి ప్యాలెస్|దేవాన్ దేవ్డీ - గేట్ పోర్షన్]] |పత్తర్ గట్టి | - | |- |45 |ధనరాజ్‌గిర్జీ కాంప్లెక్స్ (జ్ఞాన్ బాగ్ ప్యాలెస్) |గోషామహల్ | - | |- |46 |పరిశ్రమల డైరెక్టరేట్ |చిరాగ్ అలీ లేన్, అబిడ్స్ | - | |- |47 |[[ఎర్రమంజిల్ ప్యాలెస్|ఎర్రు మంజిల్]] |పంజాగుట్ట | - | |- |48 |[[ఫలక్‌నుమా ప్యాలెస్]] |ఫలక్‌నుమా | | |- |49 |[[గాంధీ వైద్య కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |50 |గోల్డెన్ థ్రెషోల్డ్ |నాంపల్లి స్టేషన్ రోడ్, అబిడ్స్ | | |- |51 |[[హైదరాబాద్ పబ్లిక్ స్కూల్]] |బేగంపేట | | |- |52 |జామా మసీదు |చార్మినార్ | | |- |53 |జవహర్ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్స్, నాంపల్లి]] | - | |- |54 |ఝంసింగ్ ఆలయం - గేట్ పోర్షన్ |మెహదీపట్నం | - | |- |55 |[[జూబ్లీహాల్|జూబ్లీ హాల్]] |నాంపల్లి | | |- |56 |కమాన్ చట్టా బజార్ |దారుల్షిఫా | - | |- |57 |[[కింగ్ కోఠి ప్యాలెస్|కింగ్ కోటి కాంప్లెక్స్: ఎ) హాస్పిటల్ (పాతది) బి) ఉస్మాన్ మాన్షన్ సి) నజ్రీ బాగ్]] |హైదర్‌గూడ | | |- |58 |[[బ్రిటీషు రెసిడెన్సీ, హైదరాబాదు|బ్రిటిష్ రెసిడెన్సీ కాంప్లెక్స్ (మహిళా కళాశాల, కోటి)]] |కోటి | | |- |59 |కిషన్ బాగ్ ఆలయం |బహదూర్‌పురా | - | |- |60 |లక్ష్మి పేపర్ మార్ట్ భవనం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | | |- |61 |[[నిజామియా పరిశోధనా సంస్థ|నిజామియా అబ్జర్వేటరీ]] |[[పంజాగుట్ట]] | | |- |62 |మహారాజా చందూలాల్ ఆలయం |[[అల్వాల్ (అల్వాల్ మండలం)|అల్వాల్]] | - | |- |63 |మహబూబ్ చౌక్ మసీదు |మహబూబ్ చౌక్ | - | |- |64 |[[మహబూబ్ మాన్షన్]] |[[మలక్‌పేట, హైదరాబాదు|మలక్ పేట]] | | |- |65 |[[మాల్వాల ప్యాలెస్|మల్వాలా ప్యాలెస్ - ప్రధాన ప్రాంగణం, సెకండరీ ప్రాంగణం & నివాస గృహాలు]] |చార్మినార్ | {| class="wikitable" | |} | |- |66 |మంజ్లీ బేగం కీ హవేలీ, |[[షా ఆలీ బండ|శాలి బండ రోడ్]] | - | |- |67 |ముష్క్ మహల్ |అత్తాపూర్ | - | |- |68 |మొఘల్‌పురా సమాధులు |మొఘల్‌పురా | - | |- |69 |మోహన్ లాల్ మలానీ నివాసం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | - | |- |70 |[[మాంటీస్ హోటల్ (సికింద్రాబాద్)|మాంటీ హోటల్]] |[[సికింద్రాబాద్|పార్క్‌లేన్, సికింద్రాబాద్]] | | |- |71 |మసీదు |మెహెదీపట్నంలోని ఝంసింగ్ దేవాలయం దగ్గర | - | |- |72 |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] |మోజం జాహీ మార్కెట్ | {| class="wikitable" | |} | |- |73 |నాను భాయ్ జి. షా భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - | |- |74 |[[నిజాం క్లబ్]] |సైఫాబాద్ | - | |- |75 |[[నిజాం కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |76 |[[ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం|ఉస్మానియా ఆర్ట్స్ కళాశాల]] |హైదరాబాద్ | {| class="wikitable" | |} | |- |77 |[[ఉస్మానియా జనరల్ హాస్పిటల్]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | | |- |78 |[[లేడీ హైద్రీ క్లబ్, హైదరాబాదు|లేడీ హైదరీ క్లబ్]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |79 |[[పైగా ప్యాలెస్|పైగా ప్యాలెస్ (విఖర్-ఉల్-ఉమ్రా ప్యాలెస్)]] |బేగంపేట | | |- |80 |[[పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్ (సికింద్రాబాద్)|పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్]] |సికింద్రాబాద్ | | |- |81 |ప్రకాష్ భవనం |శివాజీనగర్ | - | |- |82 |ప్రిన్సెస్ ఎసిన్ ఉమెన్స్ ఎడ్యుకేషనల్ సెంటర్ |పురాణి హవేలీ | - | |- |83 |[[పురానపూల్|పురానాపూల్ వంతెన]] |పురాణ పుల్ | | |- |84 |[[పురానీ హవేలీ|పురాణి హవేలీ కాంప్లెక్స్]] |పత్తర్ గట్టి | | |- |85 |ఖిలా కోహ్నా & మసీదు |[[సరూర్‌నగర్]] | - | |- |86 |రాజా భగవందాస్ భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - | |- |87 |షాహీ జిలు ఖానా (జాబితా నుండి తొలగించబడింది^[4] ) |ఘాన్సీ బజార్ | - | |- |88 |షాహి ఖిల్వత్ ఖానా | - | - | |- |89 |[[సీతారాంబాగ్ దేవాలయం|సీతారాం బాగ్ ఆలయం]] |మంగళఘాట్ | - | |- |90 |[[స్పానిష్ మసీదు]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | | |- |91 |[[సెయింట్ జార్జి చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జార్జ్ చర్చి, హైదరాబాద్]] |అబిడ్స్ | | |- |92 |[[సెయింట్ మేరీస్ చర్చి|సెయింట్ మేరీస్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |సికింద్రాబాద్ | | |- |93 |[[సెయింట్ జాన్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జాన్స్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |[[మారేడుపల్లి మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|మారేడ్‌పల్లి]] | | |- |94 |[[సెయింట్ జోసఫ్స్ కేథడ్రల్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జోసెఫ్ కేథడ్రల్, హైదరాబాద్]] |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | | |- |95 |శ్యాంరాజ్ బహదూర్ - గేట్ పోర్షన్ |[[షా ఆలీ బండ|షా-అలీ-బండా]] | - | |- |96 |[[వికార్ మంజిల్|విఖర్ మంజిల్]] |బేగంపేట | | |- |97 |విక్టోరియా మెమోరియల్ అనాథాశ్రమం |[[సరూర్‌నగర్]] | - | |- |98 |విక్టోరియా మెటర్నిటీ హాస్పిటల్ |అసఫ్ జాహీ రోడ్ | - | |- |99 |[[నిజామియా ప్రభుత్వ జనరల్ హాస్పిటల్|ప్రభుత్వ యునాని ఆసుపత్రి]] |చార్మినార్ | | |- |100 |[[Paigah (Hyderabad)#Paigah%20Palaces|విలాయత్ మంజిల్]] |బేగంపేట | - | |- |101 |హోమియోపతిక్ హాస్పిటల్ (మోతీ మహల్) |మహబూబ్ చౌక్, మోతిగల్లి | - | |- |102 |ఫఖర్-ఉల్-ముల్క్ సమాధి |సనత్‌నగర్ | - | |- |103 |[[విజయ మేరి చర్చి, హైదరాబాదు|విజయ్ మేరీ చర్చి]] |AC గార్డ్స్, మాసబ్ ట్యాంక్ | - | |- |104 |పురన్మల్ సమాధి |సీతారాం బాగ్ | - | |- |105 |[[హిల్ ఫోర్ట్ ప్యాలెస్]] |ఆదర్శ్ నగర్ | | |- |106 |డి.లక్ష్మయ్య నివాసం, |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - | |- |107 |డి. పెంటయ్య నివాసం |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - | |- |108 |[[సర్దార్ మహల్]] |మొఘల్ పురా | - | |- |109 |రజా అలీ బంగ్లా |ఫీవర్ హాస్పిటల్ దగ్గర | - | |- |110 |ముఖభాగం - బైతుల్ ఘౌస్ |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - | |- |111 |ముఖభాగం - హిఫాజత్ హుస్సేన్ | - | - | |- |112 |[[గోషామాల్ బరాదారి|గోషామల్ బరాదరి]] |పికెట్, సికింద్రాబాద్ | {| class="wikitable" | |} | |- |113 |ప్రేమ్ చంద్ నివాసం |సర్దార్ పటేల్ రోడ్ | - | |- |114 |శ్యామ్ రావ్ చుంగి నివాసం |[[పద్మారావు నగర్]] | - | |- |115 |[[Dilkusha Guest House|దిల్కుషా గెస్ట్ హౌస్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - | |- |116 |[[College of Nursing, Hyderabad|కాలేజ్ ఆఫ్ నర్సింగ్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - | |- |117 |యూసుఫ్ టేక్రి |టోలిచౌకి | - | |- |118 |[[ఖుస్రో మంజిల్]] |[[ఎ.సి. గార్డ్స్|AC గార్డ్స్]] | | |- |119 |దేవ్డీ రణచంద్ – అహోతిచంద్, (తొలగించబడింది) |మెహదీపట్నం | - | |- |120 |పంజ్ మహల్లా |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - | |- |121 |పర్వారీష్ బాగ్ |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - | |- |122 |సెంట్రల్ బ్యాంక్ భవనం |[[కోఠి|కోటి]] | - | |- |123 |మినీ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్]] | - | |- |124 |తాజ్ మహల్ హోటల్ (ఓల్డ్ బ్లాక్), |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | {| class="wikitable" | |} | |- |125 |రవి బార్, ట్రూప్ బజార్ (ప్రభుత్వం జాబితా నుండి తొలగించబడింది, కూల్చివేయబడింది^[5]) |ట్రూప్ బజార్ | - | |- |126 |హైదరాబాద్ సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్ కార్యాలయం |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - | |- |127 |[[చౌమహల్లా పాలస్|రోషన్ మహల్]] |మొఘల్ పురా | colspan="2" |ఉదాహరణ |- |128 |సెంట్రల్ కో-ఆపరేటివ్ ట్రైనింగ్ కాలేజీ |నిజాం కాలేజ్ రోడ్ | {| class="wikitable" | - |} | |- |129 |మహబూబియా గర్ల్స్ హై స్కూల్ & జూనియర్ కాలేజ్ మదరసా-ఇ-అలియా, |[[గన్‌ఫౌండ్రి, హైదరాబాదు|గన్ ఫౌండ్రీ]] | | |- |130 |రెడ్డి హాస్టల్ |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | - | |- |131 |మహల్ వనపర్తి |జాంబాగ్ రోడ్, మోజంజాహి మార్కెట్ | - | |- |132 |ఎ. మజీద్ ఖాన్ నివాసం |పురాణి హవేలీ | - | |- |133 |పాత MCH ఆఫీస్, |దారుష్ షిఫా | - | |- |134 |[[Greenlands Guest House|గ్రీన్లాండ్స్ గెస్ట్ హౌస్]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - | |- |135 |[[Raj Bhavan (Telangana)|రాజ్ భవన్ పాత భవనం]] |రాజ్ భవన్ | - | |- |136 |పాత జైలు కాంప్లెక్స్ |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్ రోడ్]] | - | |- |137 |[[సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ (హైదరాబాదు)|సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ కాంప్లెక్స్]] |అబిడ్స్ | {| class="wikitable" | |} | |- |138 |వెస్లీ చర్చి |సికింద్రాబాద్ | - | |- |139 |[[నాంపల్లి సరాయి|నాంపల్లి సరాయ్]] |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - | |- |140 |భోయిగూడ కమాన్ |మంగళహాట్ | - | |- |141 |IAS అధికారుల సంఘం |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|గ్రీన్‌ల్యాండ్స్, బేగంపేట్]] | - | |- |142 |సెయింట్ మేరీస్ ప్రెస్బిటరీ |సెయింట్ ఆన్స్ స్కూల్, సికింద్రాబాద్ | - | |- |143 |కృష్ణా రెడ్డి భవనం |[[మెహదీపట్నం]] | - | |} == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ శిలా నిర్మాణాలు == ఇంటాక్ సంస్థ హైదరాబాదులోని వివిధ రాతి నిర్మాణాలను వారసత్వ విభాగంలోకి చేర్చింది.<ref>{{Cite web|title=Archived copy|url=http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111006021909/http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|archive-date=6 October 2011|access-date=2011-09-05}}</ref> <ref>{{Cite web|date=2000-03-13|title=Rock of Ages|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20090630030701/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=30 June 2009|access-date=2010-08-29|publisher=India Today}}</ref> {| class="wikitable" !క్ర.సం. నం ! రాక్ నిర్మాణం ! స్థానం ! చిత్రం |- | 1 | "ఎలుగుబంటి ముక్కు" | [[శిల్పారామం (హైదరాబాదు)|శిల్పారామం]] లోపల, [[మాదాపూర్]] | - |- | 2 | "క్లిఫ్ రాక్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 3 | దుర్గం చెరువు సరస్సు చుట్టూ కొండలు, | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 4 | "మాన్స్టర్ రాక్" | ఫిల్మ్ నగర్ [[జూబ్లీ హిల్స్]] దగ్గర | - |- | 5 | "ఒబెలిస్క్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 6 | "మష్రూమ్ రాక్" | [[హైదరాబాదు విశ్వవిద్యాలయము|యూనివర్సిటీ ఆఫ్ హైదరాబాద్]] క్యాంపస్ లోపల |[[దస్త్రం:Mushroom_rock_Hyderabad.jpg|100x100px]]</img> |- | 7 | రాక్ పార్క్ | దర్గా హుస్సేన్ షా వాలి దగ్గర పాత బాంబే రోడ్ | - |- | 8 | సెంటినెల్ రాక్ | మౌలా-అలీ దగ్గర |[[దస్త్రం:MoulaAli_Rocks.jpg|133x133px]]</img> |- | 9 | మౌలా అలీ దర్గా వద్ద రాళ్లు | మౌలా-అలీ |[[దస్త్రం:MoulaAli_1875.jpg|100x100px]]</img> |- | 10 | "టోడ్స్టూల్" | బ్లూ క్రాస్ పక్కన, [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |} == మూలాలు == {{Reflist}} == బయటి లింకులు == * [http://dspace.mit.edu/bitstream/handle/1721.1/69102/HyderabadGuide_2009.pdf ఒమర్ ఖలీది రచించిన "ఎ గైడ్ టు ఆర్కిటెక్చర్ ఇన్ హైదరాబాద్, డెక్కన్, ఇండియా"] * [http://issuu.com/bpdhyd/docs/heritage_hyderabad హెరిటేజ్ క్యాపిటల్ హైదరాబాద్] * [https://web.archive.org/web/20100522003044/http://www.hmda.gov.in/huda/inside/heritagebuildings/hb.html హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ భవనాల ఫోటో గ్యాలరీ] * [http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc63.doc 63వ సమావేశ నిమిషాలు] * [http://www.saverocks.org/Preservation.html సొసైటీ టు సేవ్ రాక్స్] * [http://www.cmdachennai.gov.in/pdfs/seminar_heritage_buildings/Heritage_Conservation_in_Hyderabad.pdf హైదరాబాద్‌లో వారసత్వ సంరక్షణ] [[వర్గం:హైదరాబాదు వారసత్వ నిర్మాణాలు]] [[వర్గం:హైదరాబాదు]] q88k9oeis68nbysle788pco87101fxn 3609891 3609889 2022-07-29T08:27:28Z Pranayraj1985 29393 [[వర్గం:హైదరాబాదు జిల్లా]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి) wikitext text/x-wiki [[మూసీ నది]] ఒడ్డున సా.శ.[[1590]] దశకంలో, [[కుతుబ్ షాహీ వంశము|కుతుబ్ షాహీ]] వంశస్థుడయిన, [[మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా]] హైదరాబాదు నగరాన్ని నిర్మిచాడు. 400 సంవత్సరా లకు పైగా సుదీర్ఘ చరిత్ర కలిగిన ఈ గొప్ప నగరంలో అనే వారసత్వ కట్టడాలు నిర్మించబడ్డాయి. హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలు భవనాల నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక విలువను కాపాడుకోవడానికి 1981లో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం [[హైదరాబాదు పట్టణ అభివృద్ధి సంస్థ]] (హుడా) ఆధ్వర్యంలో హెరిటేజ్ కన్జర్వేషన్ కమిటీని ఏర్పాటుచేసింది.<ref>{{Cite web|title='Heritage Conservation Committee'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20100530052457/http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|archive-date=30 May 2010|access-date=2010-08-30|publisher=HMDA}}</ref> ఈ సంస్థ [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్‌]]<nowiki/>లోని దాదాపు 160 భవనాలను వారసత్వ కట్టడాలుగా జాబితా చేసింది. దాదాపు 70% వారసత్వ భవనాలు ప్రైవేట్ చేతుల్లో ఉన్నాయి. వారసత్వ నిర్మాణాలలో భవనాలు, స్మారక చిహ్నాలు, రాతి నిర్మాణాలు మొదలైనవి ఉన్నాయి.<ref>{{Cite web|title='Heritage Hyderabad City'|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721163432/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-29|publisher=INTACH Hyderabad Chapter}}</ref> వారసత్వ నిర్మాణాలను గుర్తించడం ద్వారా, [[భారత జాతీయ సంస్కృతి వారసత్వ సంస్థ]] (ఇంటాక్) సహకారంతో వాటి నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక ప్రాముఖ్యతను పరిరక్షించుకోవడానికి, వారసత్వ నిర్మాణాలను నాశనం చేయకుండా యజమానులను ఒప్పించేందుకు ప్రయత్నిస్తుంది. వారసత్వం భవనాలు గ్రేడ్ I, గ్రేడ్ II & గ్రేడ్ IIIగా గ్రేడ్ చేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|title='Heritage status for 19 more buildings'|date=1 July 2005|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20060514221421/http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|archive-date=14 May 2006|location=Chennai, India}}</ref> కానీ, సరైన నిర్వాహణ లేకపోవడంతో ఈ భవనాల స్థితిని కాపాడటం కష్టంగా మారింది.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|title='Government indifferent to heritage structures'|date=2008-08-31|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20080809082333/http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|archive-date=2008-08-09|location=Chennai, India}}</ref> జాబితాలో ఉంచబడిన రవి బార్, ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్, దేవ్డీ రాణాచంద్ - అహోతిచంద్ వంటి వివిధ భవనాలు ఇప్పటికే కూల్చివేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite web|date=20 June 2009|title=Monty's in bag, heritage soldiers to keep fighting|url=http://www.newindianexpress.com/cities/hyderabad/article109723.ece?service=print|access-date=2014-08-29|publisher=[[Times of India]]}}</ref><ref>{{Cite web|date=21 August 2010|title=Revised Development Plan (Master Plan) of erstwhile Municipal Corporation of Hyderabad Area (HMDA Core Area) – Approved|url=http://220.227.252.236/RMP/pdf/Zoning%20Regulations%20and%20Master%20Plan%20GOs.pdf|access-date=2014-08-29|publisher=Municipal Administration & Urban Development Department - Hyderabad Metropolitan Development Authority.}}</ref> == హుడా గుర్తించిన వారసత్వ భవనాల జాబితా == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలను గుర్తించిన హుడా, ఒక జాబితాను తయారుచేసింది. ఎప్పటికప్పుడు ఈ జాబితాను హుడా అప్‌గ్రేడ్ చేస్తుంది. హుడా ప్రతిపాదించిన భవనాలను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఆమోదించాల్సి ఉంది. <ref>{{Cite web|date=2006-05-27|title='63rd Meeting: Minutes'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721160222/http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-30|publisher=Hyderabad Urban Development Authority}}</ref> {| class="wikitable" |క్ర.సం. నం |కట్టడం |స్థానం |చిత్రం | |- |1 |ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, (జాబితా నుండి తొలగించబడింది^[1]) |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - | |- |2 |అఫ్జల్ గంజ్ మసీదు |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | - | |- |3 |ఎయిర్ & ల్యాండ్ వార్‌ఫేర్ బిల్డింగ్, |సికింద్రాబాద్ | - | |- |4 |ఐవాన్-ఎ-అలీ^[2] |చౌమహల్లా ప్యాలెస్ | - | |- |5 |అలియాబాద్ సరాయ్ |ఫలక్‌నుమా-చార్మినార్ ప్రధాన రహదారి^[3] | -- | |- |6 |[[Allahuddins Building|అల్లావుద్దీన్ భవనం]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - | |- |7 |[[అమీన్ మంజిల్]] |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | | |- |8 |అంబర్‌పేట్ బుర్జ్ |[[అంబర్‌పేట మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|అంబర్‌పేట]] | -- | |- |9 |[[రాష్ట్ర కేంద్ర గ్రంథాలయం|స్టేట్ సెంట్రల్ లైబ్రరీ]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | {| class="wikitable" | |} | |- |10 |ఆంధ్రపత్రిక భవనం |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |11 |[[తెలంగాణ ఉన్నత న్యాయస్థానం|హైదరాబాద్‌లోని హైకోర్టు న్యాయస్థానం]] |హైదరాబాద్ | | |- |12 |[[State Archaeological Museum|రాష్ట్ర పురావస్తు మ్యూజియం]] |కోటి | | |- |13 |[[ఆస్మాన్ ఘర్ ప్యాలెస్|అస్మాన్‌ఘర్ ప్యాలెస్]] |మలక్ పేట | | |- |14 |అస్మాన్ మహల్ |లక్డీ-కా-పూల్ | - | |- |15 |[[ఆజా ఖానా ఎ జెహ్రా|అజా ఖానా-ఎ-జెహ్రా]] |దారుల్షిఫా | | |- |16 |[[Parsi Dharamshala|బాయి పిరోజ్‌బాయి ఎడుల్జీ చెనై పార్సీ ధర్మశాల]] |సికింద్రాబాద్ | - | |- |17 |[[ఖుర్షీద్ జా దేవిడి|నవాబ్ ఖుర్షీద్ జహ్ బహదూర్ యొక్క బరాదరి]] |హుస్సేనీ ఆలం | | |- |18 |బైతుల్ అష్రఫ్ |[[నీలోఫర్ హాస్పిటల్|నీలోఫర్ హాస్పిటల్ దగ్గర]] | -- | |- |19 |బాకర్ బాగ్ |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | - | |- |20 |[[బెల్లా విస్టా|బెల్లా విస్టా (అడ్మినిస్ట్రేటివ్ స్టాఫ్ కాలేజ్ ఆఫ్ ఇండియా)]] |[[సైఫాబాద్]] | | |- |21 |భగవందాస్ గార్డెన్ పెవిలియన్ |[[కార్వాన్|కారవాన్]] | - | |- |22 |[[చార్ కమాన్|ఎ) చర్కమాన్; బి) మచ్లికమాన్ సి) కలికామన్ డి) షేర్-ఎ-బాటిల్-కీ-కమాన్]] |చార్మినార్ | | |- |23 |[[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా ప్యాలెస్]] |హైదరాబాద్ | | |- |24 |[[గవర్నమెంట్ సిటీ కాలేజీ, హైదరాబాద్|సిటీ కాలేజీ]] |మదీనా | | |- |25 |[[సికింద్రాబాద్ క్లాక్ టవర్]] |సికింద్రాబాద్ | | |- |26 |[[Sultan Bazar Clock Tower|గడియార స్థంబం]] |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - | |- |27 |[[రాంగోపాల్‌పేట పోలీస్ స్టేషన్|క్లాక్ టవర్ & రాంగోపాల్ పేట్ పోలీస్ స్టేషన్]] |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | | |- |28 |గడియార స్థంబం |[[Fateh Maidan|ఫతే మైదాన్]] | | |- |30 |[[మహబూబ్ చౌక్ క్లాక్ టవర్|క్లాక్ టవర్ - మహబూబ్ చౌక్]] |చార్మినార్ | | |- |31 |దర్గా హజ్రత్ షాజావుద్దీన్ |యాకుత్పురా | {| class="wikitable" | - |} | |- |32 |దర్గా నూరుద్దీన్ షా పురాతన ద్వారం |[[కూకట్‌పల్లి (మేడ్చల్ జిల్లా)|కూకట్‌పల్లి]] | - | |- |33 |దర్గా సయ్యద్ షా మీర్ మహమూద్ వలీ |బహదూర్‌పురా | - | |- |34 |[[యూసుఫైన్ దర్గా|దర్గా యూసుఫైన్]] |నాంపల్లి | - | |- |35 |[[దార్-ఉల్-షిఫా|దారుష్ షిఫా & మసీదు]] |దబీర్‌పురా | - | |- |36 |దేవ్డీ అక్రమ్ అలీ ఖాన్, గేట్ పోర్షన్ |యాకుత్పురా | - | |- |37 |దేవ్ది అస్మాన్ జా |హుస్సేనీ ఆలం | - | |- |38 |దేవీ బన్సీలాల్ |[[బేగంబజార్]] | - | |- |39 |[[దేవిడి ఇక్బాల్ ఉద్-దౌలా|దేవ్ది ఇక్బాల్-ఉద్-దౌలా]] |షా గంజ్ | - | |- |40 |దేవ్డీ ఇమాద్ జంగ్ బహదూర్ |గన్ ఫౌండ్రీ | - | |- |41 |దేవ్డీ ఫరీద్ నవాజ్ జంగ్ (చిరన్ కోట ప్యాలెస్) |బేగంపేట | | |- |42 |దేవ్డీ నవాబ్ షంషీర్ జంగ్ |[[యాకుత్‌పురా|యాకుత్పురా]] | - | |- |43 |దేవ్డీ మహారాజా కిషన్ పెర్షద్ బహదూర్ |శాలిబండ రోడ్ | - | |- |44 |[[దివాన్ దేవిడి ప్యాలెస్|దేవాన్ దేవ్డీ - గేట్ పోర్షన్]] |పత్తర్ గట్టి | - | |- |45 |ధనరాజ్‌గిర్జీ కాంప్లెక్స్ (జ్ఞాన్ బాగ్ ప్యాలెస్) |గోషామహల్ | - | |- |46 |పరిశ్రమల డైరెక్టరేట్ |చిరాగ్ అలీ లేన్, అబిడ్స్ | - | |- |47 |[[ఎర్రమంజిల్ ప్యాలెస్|ఎర్రు మంజిల్]] |పంజాగుట్ట | - | |- |48 |[[ఫలక్‌నుమా ప్యాలెస్]] |ఫలక్‌నుమా | | |- |49 |[[గాంధీ వైద్య కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |50 |గోల్డెన్ థ్రెషోల్డ్ |నాంపల్లి స్టేషన్ రోడ్, అబిడ్స్ | | |- |51 |[[హైదరాబాద్ పబ్లిక్ స్కూల్]] |బేగంపేట | | |- |52 |జామా మసీదు |చార్మినార్ | | |- |53 |జవహర్ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్స్, నాంపల్లి]] | - | |- |54 |ఝంసింగ్ ఆలయం - గేట్ పోర్షన్ |మెహదీపట్నం | - | |- |55 |[[జూబ్లీహాల్|జూబ్లీ హాల్]] |నాంపల్లి | | |- |56 |కమాన్ చట్టా బజార్ |దారుల్షిఫా | - | |- |57 |[[కింగ్ కోఠి ప్యాలెస్|కింగ్ కోటి కాంప్లెక్స్: ఎ) హాస్పిటల్ (పాతది) బి) ఉస్మాన్ మాన్షన్ సి) నజ్రీ బాగ్]] |హైదర్‌గూడ | | |- |58 |[[బ్రిటీషు రెసిడెన్సీ, హైదరాబాదు|బ్రిటిష్ రెసిడెన్సీ కాంప్లెక్స్ (మహిళా కళాశాల, కోటి)]] |కోటి | | |- |59 |కిషన్ బాగ్ ఆలయం |బహదూర్‌పురా | - | |- |60 |లక్ష్మి పేపర్ మార్ట్ భవనం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | | |- |61 |[[నిజామియా పరిశోధనా సంస్థ|నిజామియా అబ్జర్వేటరీ]] |[[పంజాగుట్ట]] | | |- |62 |మహారాజా చందూలాల్ ఆలయం |[[అల్వాల్ (అల్వాల్ మండలం)|అల్వాల్]] | - | |- |63 |మహబూబ్ చౌక్ మసీదు |మహబూబ్ చౌక్ | - | |- |64 |[[మహబూబ్ మాన్షన్]] |[[మలక్‌పేట, హైదరాబాదు|మలక్ పేట]] | | |- |65 |[[మాల్వాల ప్యాలెస్|మల్వాలా ప్యాలెస్ - ప్రధాన ప్రాంగణం, సెకండరీ ప్రాంగణం & నివాస గృహాలు]] |చార్మినార్ | {| class="wikitable" | |} | |- |66 |మంజ్లీ బేగం కీ హవేలీ, |[[షా ఆలీ బండ|శాలి బండ రోడ్]] | - | |- |67 |ముష్క్ మహల్ |అత్తాపూర్ | - | |- |68 |మొఘల్‌పురా సమాధులు |మొఘల్‌పురా | - | |- |69 |మోహన్ లాల్ మలానీ నివాసం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | - | |- |70 |[[మాంటీస్ హోటల్ (సికింద్రాబాద్)|మాంటీ హోటల్]] |[[సికింద్రాబాద్|పార్క్‌లేన్, సికింద్రాబాద్]] | | |- |71 |మసీదు |మెహెదీపట్నంలోని ఝంసింగ్ దేవాలయం దగ్గర | - | |- |72 |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] |మోజం జాహీ మార్కెట్ | {| class="wikitable" | |} | |- |73 |నాను భాయ్ జి. షా భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - | |- |74 |[[నిజాం క్లబ్]] |సైఫాబాద్ | - | |- |75 |[[నిజాం కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |76 |[[ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం|ఉస్మానియా ఆర్ట్స్ కళాశాల]] |హైదరాబాద్ | {| class="wikitable" | |} | |- |77 |[[ఉస్మానియా జనరల్ హాస్పిటల్]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | | |- |78 |[[లేడీ హైద్రీ క్లబ్, హైదరాబాదు|లేడీ హైదరీ క్లబ్]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |79 |[[పైగా ప్యాలెస్|పైగా ప్యాలెస్ (విఖర్-ఉల్-ఉమ్రా ప్యాలెస్)]] |బేగంపేట | | |- |80 |[[పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్ (సికింద్రాబాద్)|పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్]] |సికింద్రాబాద్ | | |- |81 |ప్రకాష్ భవనం |శివాజీనగర్ | - | |- |82 |ప్రిన్సెస్ ఎసిన్ ఉమెన్స్ ఎడ్యుకేషనల్ సెంటర్ |పురాణి హవేలీ | - | |- |83 |[[పురానపూల్|పురానాపూల్ వంతెన]] |పురాణ పుల్ | | |- |84 |[[పురానీ హవేలీ|పురాణి హవేలీ కాంప్లెక్స్]] |పత్తర్ గట్టి | | |- |85 |ఖిలా కోహ్నా & మసీదు |[[సరూర్‌నగర్]] | - | |- |86 |రాజా భగవందాస్ భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - | |- |87 |షాహీ జిలు ఖానా (జాబితా నుండి తొలగించబడింది^[4] ) |ఘాన్సీ బజార్ | - | |- |88 |షాహి ఖిల్వత్ ఖానా | - | - | |- |89 |[[సీతారాంబాగ్ దేవాలయం|సీతారాం బాగ్ ఆలయం]] |మంగళఘాట్ | - | |- |90 |[[స్పానిష్ మసీదు]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | | |- |91 |[[సెయింట్ జార్జి చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జార్జ్ చర్చి, హైదరాబాద్]] |అబిడ్స్ | | |- |92 |[[సెయింట్ మేరీస్ చర్చి|సెయింట్ మేరీస్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |సికింద్రాబాద్ | | |- |93 |[[సెయింట్ జాన్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జాన్స్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |[[మారేడుపల్లి మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|మారేడ్‌పల్లి]] | | |- |94 |[[సెయింట్ జోసఫ్స్ కేథడ్రల్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జోసెఫ్ కేథడ్రల్, హైదరాబాద్]] |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | | |- |95 |శ్యాంరాజ్ బహదూర్ - గేట్ పోర్షన్ |[[షా ఆలీ బండ|షా-అలీ-బండా]] | - | |- |96 |[[వికార్ మంజిల్|విఖర్ మంజిల్]] |బేగంపేట | | |- |97 |విక్టోరియా మెమోరియల్ అనాథాశ్రమం |[[సరూర్‌నగర్]] | - | |- |98 |విక్టోరియా మెటర్నిటీ హాస్పిటల్ |అసఫ్ జాహీ రోడ్ | - | |- |99 |[[నిజామియా ప్రభుత్వ జనరల్ హాస్పిటల్|ప్రభుత్వ యునాని ఆసుపత్రి]] |చార్మినార్ | | |- |100 |[[Paigah (Hyderabad)#Paigah%20Palaces|విలాయత్ మంజిల్]] |బేగంపేట | - | |- |101 |హోమియోపతిక్ హాస్పిటల్ (మోతీ మహల్) |మహబూబ్ చౌక్, మోతిగల్లి | - | |- |102 |ఫఖర్-ఉల్-ముల్క్ సమాధి |సనత్‌నగర్ | - | |- |103 |[[విజయ మేరి చర్చి, హైదరాబాదు|విజయ్ మేరీ చర్చి]] |AC గార్డ్స్, మాసబ్ ట్యాంక్ | - | |- |104 |పురన్మల్ సమాధి |సీతారాం బాగ్ | - | |- |105 |[[హిల్ ఫోర్ట్ ప్యాలెస్]] |ఆదర్శ్ నగర్ | | |- |106 |డి.లక్ష్మయ్య నివాసం, |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - | |- |107 |డి. పెంటయ్య నివాసం |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - | |- |108 |[[సర్దార్ మహల్]] |మొఘల్ పురా | - | |- |109 |రజా అలీ బంగ్లా |ఫీవర్ హాస్పిటల్ దగ్గర | - | |- |110 |ముఖభాగం - బైతుల్ ఘౌస్ |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - | |- |111 |ముఖభాగం - హిఫాజత్ హుస్సేన్ | - | - | |- |112 |[[గోషామాల్ బరాదారి|గోషామల్ బరాదరి]] |పికెట్, సికింద్రాబాద్ | {| class="wikitable" | |} | |- |113 |ప్రేమ్ చంద్ నివాసం |సర్దార్ పటేల్ రోడ్ | - | |- |114 |శ్యామ్ రావ్ చుంగి నివాసం |[[పద్మారావు నగర్]] | - | |- |115 |[[Dilkusha Guest House|దిల్కుషా గెస్ట్ హౌస్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - | |- |116 |[[College of Nursing, Hyderabad|కాలేజ్ ఆఫ్ నర్సింగ్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - | |- |117 |యూసుఫ్ టేక్రి |టోలిచౌకి | - | |- |118 |[[ఖుస్రో మంజిల్]] |[[ఎ.సి. గార్డ్స్|AC గార్డ్స్]] | | |- |119 |దేవ్డీ రణచంద్ – అహోతిచంద్, (తొలగించబడింది) |మెహదీపట్నం | - | |- |120 |పంజ్ మహల్లా |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - | |- |121 |పర్వారీష్ బాగ్ |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - | |- |122 |సెంట్రల్ బ్యాంక్ భవనం |[[కోఠి|కోటి]] | - | |- |123 |మినీ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్]] | - | |- |124 |తాజ్ మహల్ హోటల్ (ఓల్డ్ బ్లాక్), |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | {| class="wikitable" | |} | |- |125 |రవి బార్, ట్రూప్ బజార్ (ప్రభుత్వం జాబితా నుండి తొలగించబడింది, కూల్చివేయబడింది^[5]) |ట్రూప్ బజార్ | - | |- |126 |హైదరాబాద్ సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్ కార్యాలయం |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - | |- |127 |[[చౌమహల్లా పాలస్|రోషన్ మహల్]] |మొఘల్ పురా | colspan="2" |ఉదాహరణ |- |128 |సెంట్రల్ కో-ఆపరేటివ్ ట్రైనింగ్ కాలేజీ |నిజాం కాలేజ్ రోడ్ | {| class="wikitable" | - |} | |- |129 |మహబూబియా గర్ల్స్ హై స్కూల్ & జూనియర్ కాలేజ్ మదరసా-ఇ-అలియా, |[[గన్‌ఫౌండ్రి, హైదరాబాదు|గన్ ఫౌండ్రీ]] | | |- |130 |రెడ్డి హాస్టల్ |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | - | |- |131 |మహల్ వనపర్తి |జాంబాగ్ రోడ్, మోజంజాహి మార్కెట్ | - | |- |132 |ఎ. మజీద్ ఖాన్ నివాసం |పురాణి హవేలీ | - | |- |133 |పాత MCH ఆఫీస్, |దారుష్ షిఫా | - | |- |134 |[[Greenlands Guest House|గ్రీన్లాండ్స్ గెస్ట్ హౌస్]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - | |- |135 |[[Raj Bhavan (Telangana)|రాజ్ భవన్ పాత భవనం]] |రాజ్ భవన్ | - | |- |136 |పాత జైలు కాంప్లెక్స్ |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్ రోడ్]] | - | |- |137 |[[సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ (హైదరాబాదు)|సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ కాంప్లెక్స్]] |అబిడ్స్ | {| class="wikitable" | |} | |- |138 |వెస్లీ చర్చి |సికింద్రాబాద్ | - | |- |139 |[[నాంపల్లి సరాయి|నాంపల్లి సరాయ్]] |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - | |- |140 |భోయిగూడ కమాన్ |మంగళహాట్ | - | |- |141 |IAS అధికారుల సంఘం |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|గ్రీన్‌ల్యాండ్స్, బేగంపేట్]] | - | |- |142 |సెయింట్ మేరీస్ ప్రెస్బిటరీ |సెయింట్ ఆన్స్ స్కూల్, సికింద్రాబాద్ | - | |- |143 |కృష్ణా రెడ్డి భవనం |[[మెహదీపట్నం]] | - | |} == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ శిలా నిర్మాణాలు == ఇంటాక్ సంస్థ హైదరాబాదులోని వివిధ రాతి నిర్మాణాలను వారసత్వ విభాగంలోకి చేర్చింది.<ref>{{Cite web|title=Archived copy|url=http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111006021909/http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|archive-date=6 October 2011|access-date=2011-09-05}}</ref> <ref>{{Cite web|date=2000-03-13|title=Rock of Ages|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20090630030701/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=30 June 2009|access-date=2010-08-29|publisher=India Today}}</ref> {| class="wikitable" !క్ర.సం. నం ! రాక్ నిర్మాణం ! స్థానం ! చిత్రం |- | 1 | "ఎలుగుబంటి ముక్కు" | [[శిల్పారామం (హైదరాబాదు)|శిల్పారామం]] లోపల, [[మాదాపూర్]] | - |- | 2 | "క్లిఫ్ రాక్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 3 | దుర్గం చెరువు సరస్సు చుట్టూ కొండలు, | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 4 | "మాన్స్టర్ రాక్" | ఫిల్మ్ నగర్ [[జూబ్లీ హిల్స్]] దగ్గర | - |- | 5 | "ఒబెలిస్క్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 6 | "మష్రూమ్ రాక్" | [[హైదరాబాదు విశ్వవిద్యాలయము|యూనివర్సిటీ ఆఫ్ హైదరాబాద్]] క్యాంపస్ లోపల |[[దస్త్రం:Mushroom_rock_Hyderabad.jpg|100x100px]]</img> |- | 7 | రాక్ పార్క్ | దర్గా హుస్సేన్ షా వాలి దగ్గర పాత బాంబే రోడ్ | - |- | 8 | సెంటినెల్ రాక్ | మౌలా-అలీ దగ్గర |[[దస్త్రం:MoulaAli_Rocks.jpg|133x133px]]</img> |- | 9 | మౌలా అలీ దర్గా వద్ద రాళ్లు | మౌలా-అలీ |[[దస్త్రం:MoulaAli_1875.jpg|100x100px]]</img> |- | 10 | "టోడ్స్టూల్" | బ్లూ క్రాస్ పక్కన, [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |} == మూలాలు == {{Reflist}} == బయటి లింకులు == * [http://dspace.mit.edu/bitstream/handle/1721.1/69102/HyderabadGuide_2009.pdf ఒమర్ ఖలీది రచించిన "ఎ గైడ్ టు ఆర్కిటెక్చర్ ఇన్ హైదరాబాద్, డెక్కన్, ఇండియా"] * [http://issuu.com/bpdhyd/docs/heritage_hyderabad హెరిటేజ్ క్యాపిటల్ హైదరాబాద్] * [https://web.archive.org/web/20100522003044/http://www.hmda.gov.in/huda/inside/heritagebuildings/hb.html హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ భవనాల ఫోటో గ్యాలరీ] * [http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc63.doc 63వ సమావేశ నిమిషాలు] * [http://www.saverocks.org/Preservation.html సొసైటీ టు సేవ్ రాక్స్] * [http://www.cmdachennai.gov.in/pdfs/seminar_heritage_buildings/Heritage_Conservation_in_Hyderabad.pdf హైదరాబాద్‌లో వారసత్వ సంరక్షణ] [[వర్గం:హైదరాబాదు వారసత్వ నిర్మాణాలు]] [[వర్గం:హైదరాబాదు]] [[వర్గం:హైదరాబాదు జిల్లా]] hd64bjxmm7kcug9xrw1412gy7mq2pgj 3609892 3609891 2022-07-29T08:27:53Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = హైదరాబాదు <!-- Please do not add any Indic script in this infobox, per WP:INDICSCRIPT policy. --> | settlement_type = [[మహానగరం]] <!-- NOT A MEGACITY as the population is under 10 Million --> |other_name = భాగ్యనగరం | image_skyline = Hyderabad montage-2.png | image_alt = హైద్రాబాదు నగరానికి సంబంధించిన బొమ్మలకొలువు | image_caption = పై ఎడమ నుండి సవ్యదిశలో [[చార్మినార్]], [[హైద్రాబాదులో ఎత్తైన భవనాల జాబితా|ఆధునిక నగరరూపం]], [[హుసేన్ సాగర్]], [[గోల్కొండ కోట]], [[చౌమహల్లా మహలు]] , [[బిర్లా మందిర్]] | nickname = ముత్యాలనగరి | map_alt = తెలంగాణలో హైదరాబాదు స్థానసూచిక | map_caption = తెలంగాణలో హైదరాబాదు స్థానసూచిక | pushpin_map = India Telangana | pushpin_label_position = right | coordinates = {{coord|17.38405|N|78.45636|E|display=inline,title}} | subdivision_type = దేశం | subdivision_name = భారతదేశం | subdivision_type1 = [[భారతదేశ రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు|రాష్ట్రం]] | subdivision_type2 = ప్రాంతం | subdivision_type3 = [[తెలంగాణ జిల్లాలు|జిల్లాలు]] | subdivision_name1 = [[తెలంగాణ]] | subdivision_name2 = [[హైదరాబాదు మెట్రోపాలిటన్ రీజియన్]], [[దక్కన్ పీఠభూమి|దక్కన్]] | subdivision_name3 = {{plainlist| * [[హైదరాబాదు జిల్లా|హైదరాబాదు]] * [[మేడ్చెల్-మల్కాజ్‌గిరి జిల్లా|మేడ్చెల్ మల్కాజ్‌గిరి]] * [[రంగారెడ్డి జిల్లా|రంగారెడ్డి]] * [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి]]}} | established_title = స్థాపించినది | established_date = 1591 | founder = [[మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా]] | government_type = [[నగరపాలక సంస్థలు|నగర పాలిక సంస్థ]] | governing_body = [[గ్రేటర్ హైద్రాబాదు మునిసిపల్ కార్పోరేషన్]], <br /> [[హైదరాబాదు మెట్రోపాలిటన్ డవలప్మెంట్ అధారిటీ]] <!-- | leader_title1 = [[భారత పార్లమెంట్|MP]] | leader_name1 = {{plainlist| * [[అసదుద్దీన్ ఒవాయిసీ]] * [[బండారు దత్తాత్రేయ]] * [[కొండా విశ్వేశ్వరరెడ్డి]] * [[మల్లారెడ్డి]]}} -->| unit_pref = metric | total_type = [[హైదరాబాదు నగరం]] | area_footnotes = | area_total_km2 = 650 | area_blank2_title = [[హైదరాబాదు మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]] | area_blank2_km2 = 7257I | elevation_footnotes = | elevation_m = 505 | population_total = 6809970 | population_as_of = 2011 | population_footnotes = | population_density_km2 = 10477 | population_metro = 9700000 | population_metro_footnotes = | population_rank = [[List of most populous cities in India|4వ]] | population_blank1_title = మెట్రో ర్యాంక్ | population_blank1 = [[List of million-plus agglomerations in India|6వ]] | population_demonym = హైద్రాబాదీ | timezone1 = [[భారత ప్రామాణిక కాలం|IST]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = [[పోస్టు సూచికా సంఖ్య|పిన్ కోడ్లు]] | postal_code = 500 xxx, 501 xxx, 502 xxx. | area_codes = [[భారత టెలిఫోన్ సంఖ్యలు|+91–40]], 8413, 8414, 8415, 8417, 8418, 8453, 8455 | registration_plate = TS 07 to TS 15 (earlier – AP09 to AP-14 and AP 28,29) | blank_name_sec1 = [[స్థూల మెట్రో జిడిపి|మెట్రో జిడిపి]] ([[సమాన కొనుగోలు శక్తి|PPP]]) | blank_info_sec1 = $40–$74&nbsp;billion | website = {{URL|www.ghmc.gov.in}} | leader_title2 = [[Greater Hyderabad Municipal Corporation|మేయర్]] | leader_name2 = | blank2_name = {{nowrap|అధికారిక భాషలు}} | blank2_info = [[తెలుగు భాష|తెలుగు]], [[ఉర్దూ భాష|ఉర్దూ]]<!-- Please do not add anything besides Telugu and Urdu. --> | official_name = }} [[మూసీ నది]] ఒడ్డున సా.శ.[[1590]] దశకంలో, [[కుతుబ్ షాహీ వంశము|కుతుబ్ షాహీ]] వంశస్థుడయిన, [[మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా]] హైదరాబాదు నగరాన్ని నిర్మిచాడు. 400 సంవత్సరా లకు పైగా సుదీర్ఘ చరిత్ర కలిగిన ఈ గొప్ప నగరంలో అనే వారసత్వ కట్టడాలు నిర్మించబడ్డాయి. హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలు భవనాల నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక విలువను కాపాడుకోవడానికి 1981లో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం [[హైదరాబాదు పట్టణ అభివృద్ధి సంస్థ]] (హుడా) ఆధ్వర్యంలో హెరిటేజ్ కన్జర్వేషన్ కమిటీని ఏర్పాటుచేసింది.<ref>{{Cite web|title='Heritage Conservation Committee'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20100530052457/http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|archive-date=30 May 2010|access-date=2010-08-30|publisher=HMDA}}</ref> ఈ సంస్థ [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్‌]]<nowiki/>లోని దాదాపు 160 భవనాలను వారసత్వ కట్టడాలుగా జాబితా చేసింది. దాదాపు 70% వారసత్వ భవనాలు ప్రైవేట్ చేతుల్లో ఉన్నాయి. వారసత్వ నిర్మాణాలలో భవనాలు, స్మారక చిహ్నాలు, రాతి నిర్మాణాలు మొదలైనవి ఉన్నాయి.<ref>{{Cite web|title='Heritage Hyderabad City'|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721163432/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-29|publisher=INTACH Hyderabad Chapter}}</ref> వారసత్వ నిర్మాణాలను గుర్తించడం ద్వారా, [[భారత జాతీయ సంస్కృతి వారసత్వ సంస్థ]] (ఇంటాక్) సహకారంతో వాటి నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక ప్రాముఖ్యతను పరిరక్షించుకోవడానికి, వారసత్వ నిర్మాణాలను నాశనం చేయకుండా యజమానులను ఒప్పించేందుకు ప్రయత్నిస్తుంది. వారసత్వం భవనాలు గ్రేడ్ I, గ్రేడ్ II & గ్రేడ్ IIIగా గ్రేడ్ చేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|title='Heritage status for 19 more buildings'|date=1 July 2005|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20060514221421/http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|archive-date=14 May 2006|location=Chennai, India}}</ref> కానీ, సరైన నిర్వాహణ లేకపోవడంతో ఈ భవనాల స్థితిని కాపాడటం కష్టంగా మారింది.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|title='Government indifferent to heritage structures'|date=2008-08-31|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20080809082333/http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|archive-date=2008-08-09|location=Chennai, India}}</ref> జాబితాలో ఉంచబడిన రవి బార్, ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్, దేవ్డీ రాణాచంద్ - అహోతిచంద్ వంటి వివిధ భవనాలు ఇప్పటికే కూల్చివేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite web|date=20 June 2009|title=Monty's in bag, heritage soldiers to keep fighting|url=http://www.newindianexpress.com/cities/hyderabad/article109723.ece?service=print|access-date=2014-08-29|publisher=[[Times of India]]}}</ref><ref>{{Cite web|date=21 August 2010|title=Revised Development Plan (Master Plan) of erstwhile Municipal Corporation of Hyderabad Area (HMDA Core Area) – Approved|url=http://220.227.252.236/RMP/pdf/Zoning%20Regulations%20and%20Master%20Plan%20GOs.pdf|access-date=2014-08-29|publisher=Municipal Administration & Urban Development Department - Hyderabad Metropolitan Development Authority.}}</ref> == హుడా గుర్తించిన వారసత్వ భవనాల జాబితా == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలను గుర్తించిన హుడా, ఒక జాబితాను తయారుచేసింది. ఎప్పటికప్పుడు ఈ జాబితాను హుడా అప్‌గ్రేడ్ చేస్తుంది. హుడా ప్రతిపాదించిన భవనాలను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఆమోదించాల్సి ఉంది. <ref>{{Cite web|date=2006-05-27|title='63rd Meeting: Minutes'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721160222/http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-30|publisher=Hyderabad Urban Development Authority}}</ref> {| class="wikitable" |క్ర.సం. నం |కట్టడం |స్థానం |చిత్రం | |- |1 |ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, (జాబితా నుండి తొలగించబడింది^[1]) |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - | |- |2 |అఫ్జల్ గంజ్ మసీదు |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | - | |- |3 |ఎయిర్ & ల్యాండ్ వార్‌ఫేర్ బిల్డింగ్, |సికింద్రాబాద్ | - | |- |4 |ఐవాన్-ఎ-అలీ^[2] |చౌమహల్లా ప్యాలెస్ | - | |- |5 |అలియాబాద్ సరాయ్ |ఫలక్‌నుమా-చార్మినార్ ప్రధాన రహదారి^[3] | -- | |- |6 |[[Allahuddins Building|అల్లావుద్దీన్ భవనం]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - | |- |7 |[[అమీన్ మంజిల్]] |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | | |- |8 |అంబర్‌పేట్ బుర్జ్ |[[అంబర్‌పేట మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|అంబర్‌పేట]] | -- | |- |9 |[[రాష్ట్ర కేంద్ర గ్రంథాలయం|స్టేట్ సెంట్రల్ లైబ్రరీ]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | {| class="wikitable" | |} | |- |10 |ఆంధ్రపత్రిక భవనం |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |11 |[[తెలంగాణ ఉన్నత న్యాయస్థానం|హైదరాబాద్‌లోని హైకోర్టు న్యాయస్థానం]] |హైదరాబాద్ | | |- |12 |[[State Archaeological Museum|రాష్ట్ర పురావస్తు మ్యూజియం]] |కోటి | | |- |13 |[[ఆస్మాన్ ఘర్ ప్యాలెస్|అస్మాన్‌ఘర్ ప్యాలెస్]] |మలక్ పేట | | |- |14 |అస్మాన్ మహల్ |లక్డీ-కా-పూల్ | - | |- |15 |[[ఆజా ఖానా ఎ జెహ్రా|అజా ఖానా-ఎ-జెహ్రా]] |దారుల్షిఫా | | |- |16 |[[Parsi Dharamshala|బాయి పిరోజ్‌బాయి ఎడుల్జీ చెనై పార్సీ ధర్మశాల]] |సికింద్రాబాద్ | - | |- |17 |[[ఖుర్షీద్ జా దేవిడి|నవాబ్ ఖుర్షీద్ జహ్ బహదూర్ యొక్క బరాదరి]] |హుస్సేనీ ఆలం | | |- |18 |బైతుల్ అష్రఫ్ |[[నీలోఫర్ హాస్పిటల్|నీలోఫర్ హాస్పిటల్ దగ్గర]] | -- | |- |19 |బాకర్ బాగ్ |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | - | |- |20 |[[బెల్లా విస్టా|బెల్లా విస్టా (అడ్మినిస్ట్రేటివ్ స్టాఫ్ కాలేజ్ ఆఫ్ ఇండియా)]] |[[సైఫాబాద్]] | | |- |21 |భగవందాస్ గార్డెన్ పెవిలియన్ |[[కార్వాన్|కారవాన్]] | - | |- |22 |[[చార్ కమాన్|ఎ) చర్కమాన్; బి) మచ్లికమాన్ సి) కలికామన్ డి) షేర్-ఎ-బాటిల్-కీ-కమాన్]] |చార్మినార్ | | |- |23 |[[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా ప్యాలెస్]] |హైదరాబాద్ | | |- |24 |[[గవర్నమెంట్ సిటీ కాలేజీ, హైదరాబాద్|సిటీ కాలేజీ]] |మదీనా | | |- |25 |[[సికింద్రాబాద్ క్లాక్ టవర్]] |సికింద్రాబాద్ | | |- |26 |[[Sultan Bazar Clock Tower|గడియార స్థంబం]] |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - | |- |27 |[[రాంగోపాల్‌పేట పోలీస్ స్టేషన్|క్లాక్ టవర్ & రాంగోపాల్ పేట్ పోలీస్ స్టేషన్]] |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | | |- |28 |గడియార స్థంబం |[[Fateh Maidan|ఫతే మైదాన్]] | | |- |30 |[[మహబూబ్ చౌక్ క్లాక్ టవర్|క్లాక్ టవర్ - మహబూబ్ చౌక్]] |చార్మినార్ | | |- |31 |దర్గా హజ్రత్ షాజావుద్దీన్ |యాకుత్పురా | {| class="wikitable" | - |} | |- |32 |దర్గా నూరుద్దీన్ షా పురాతన ద్వారం |[[కూకట్‌పల్లి (మేడ్చల్ జిల్లా)|కూకట్‌పల్లి]] | - | |- |33 |దర్గా సయ్యద్ షా మీర్ మహమూద్ వలీ |బహదూర్‌పురా | - | |- |34 |[[యూసుఫైన్ దర్గా|దర్గా యూసుఫైన్]] |నాంపల్లి | - | |- |35 |[[దార్-ఉల్-షిఫా|దారుష్ షిఫా & మసీదు]] |దబీర్‌పురా | - | |- |36 |దేవ్డీ అక్రమ్ అలీ ఖాన్, గేట్ పోర్షన్ |యాకుత్పురా | - | |- |37 |దేవ్ది అస్మాన్ జా |హుస్సేనీ ఆలం | - | |- |38 |దేవీ బన్సీలాల్ |[[బేగంబజార్]] | - | |- |39 |[[దేవిడి ఇక్బాల్ ఉద్-దౌలా|దేవ్ది ఇక్బాల్-ఉద్-దౌలా]] |షా గంజ్ | - | |- |40 |దేవ్డీ ఇమాద్ జంగ్ బహదూర్ |గన్ ఫౌండ్రీ | - | |- |41 |దేవ్డీ ఫరీద్ నవాజ్ జంగ్ (చిరన్ కోట ప్యాలెస్) |బేగంపేట | | |- |42 |దేవ్డీ నవాబ్ షంషీర్ జంగ్ |[[యాకుత్‌పురా|యాకుత్పురా]] | - | |- |43 |దేవ్డీ మహారాజా కిషన్ పెర్షద్ బహదూర్ |శాలిబండ రోడ్ | - | |- |44 |[[దివాన్ దేవిడి ప్యాలెస్|దేవాన్ దేవ్డీ - గేట్ పోర్షన్]] |పత్తర్ గట్టి | - | |- |45 |ధనరాజ్‌గిర్జీ కాంప్లెక్స్ (జ్ఞాన్ బాగ్ ప్యాలెస్) |గోషామహల్ | - | |- |46 |పరిశ్రమల డైరెక్టరేట్ |చిరాగ్ అలీ లేన్, అబిడ్స్ | - | |- |47 |[[ఎర్రమంజిల్ ప్యాలెస్|ఎర్రు మంజిల్]] |పంజాగుట్ట | - | |- |48 |[[ఫలక్‌నుమా ప్యాలెస్]] |ఫలక్‌నుమా | | |- |49 |[[గాంధీ వైద్య కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |50 |గోల్డెన్ థ్రెషోల్డ్ |నాంపల్లి స్టేషన్ రోడ్, అబిడ్స్ | | |- |51 |[[హైదరాబాద్ పబ్లిక్ స్కూల్]] |బేగంపేట | | |- |52 |జామా మసీదు |చార్మినార్ | | |- |53 |జవహర్ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్స్, నాంపల్లి]] | - | |- |54 |ఝంసింగ్ ఆలయం - గేట్ పోర్షన్ |మెహదీపట్నం | - | |- |55 |[[జూబ్లీహాల్|జూబ్లీ హాల్]] |నాంపల్లి | | |- |56 |కమాన్ చట్టా బజార్ |దారుల్షిఫా | - | |- |57 |[[కింగ్ కోఠి ప్యాలెస్|కింగ్ కోటి కాంప్లెక్స్: ఎ) హాస్పిటల్ (పాతది) బి) ఉస్మాన్ మాన్షన్ సి) నజ్రీ బాగ్]] |హైదర్‌గూడ | | |- |58 |[[బ్రిటీషు రెసిడెన్సీ, హైదరాబాదు|బ్రిటిష్ రెసిడెన్సీ కాంప్లెక్స్ (మహిళా కళాశాల, కోటి)]] |కోటి | | |- |59 |కిషన్ బాగ్ ఆలయం |బహదూర్‌పురా | - | |- |60 |లక్ష్మి పేపర్ మార్ట్ భవనం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | | |- |61 |[[నిజామియా పరిశోధనా సంస్థ|నిజామియా అబ్జర్వేటరీ]] |[[పంజాగుట్ట]] | | |- |62 |మహారాజా చందూలాల్ ఆలయం |[[అల్వాల్ (అల్వాల్ మండలం)|అల్వాల్]] | - | |- |63 |మహబూబ్ చౌక్ మసీదు |మహబూబ్ చౌక్ | - | |- |64 |[[మహబూబ్ మాన్షన్]] |[[మలక్‌పేట, హైదరాబాదు|మలక్ పేట]] | | |- |65 |[[మాల్వాల ప్యాలెస్|మల్వాలా ప్యాలెస్ - ప్రధాన ప్రాంగణం, సెకండరీ ప్రాంగణం & నివాస గృహాలు]] |చార్మినార్ | {| class="wikitable" | |} | |- |66 |మంజ్లీ బేగం కీ హవేలీ, |[[షా ఆలీ బండ|శాలి బండ రోడ్]] | - | |- |67 |ముష్క్ మహల్ |అత్తాపూర్ | - | |- |68 |మొఘల్‌పురా సమాధులు |మొఘల్‌పురా | - | |- |69 |మోహన్ లాల్ మలానీ నివాసం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | - | |- |70 |[[మాంటీస్ హోటల్ (సికింద్రాబాద్)|మాంటీ హోటల్]] |[[సికింద్రాబాద్|పార్క్‌లేన్, సికింద్రాబాద్]] | | |- |71 |మసీదు |మెహెదీపట్నంలోని ఝంసింగ్ దేవాలయం దగ్గర | - | |- |72 |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] |మోజం జాహీ మార్కెట్ | {| class="wikitable" | |} | |- |73 |నాను భాయ్ జి. షా భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - | |- |74 |[[నిజాం క్లబ్]] |సైఫాబాద్ | - | |- |75 |[[నిజాం కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |76 |[[ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం|ఉస్మానియా ఆర్ట్స్ కళాశాల]] |హైదరాబాద్ | {| class="wikitable" | |} | |- |77 |[[ఉస్మానియా జనరల్ హాస్పిటల్]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | | |- |78 |[[లేడీ హైద్రీ క్లబ్, హైదరాబాదు|లేడీ హైదరీ క్లబ్]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |79 |[[పైగా ప్యాలెస్|పైగా ప్యాలెస్ (విఖర్-ఉల్-ఉమ్రా ప్యాలెస్)]] |బేగంపేట | | |- |80 |[[పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్ (సికింద్రాబాద్)|పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్]] |సికింద్రాబాద్ | | |- |81 |ప్రకాష్ భవనం |శివాజీనగర్ | - | |- |82 |ప్రిన్సెస్ ఎసిన్ ఉమెన్స్ ఎడ్యుకేషనల్ సెంటర్ |పురాణి హవేలీ | - | |- |83 |[[పురానపూల్|పురానాపూల్ వంతెన]] |పురాణ పుల్ | | |- |84 |[[పురానీ హవేలీ|పురాణి హవేలీ కాంప్లెక్స్]] |పత్తర్ గట్టి | | |- |85 |ఖిలా కోహ్నా & మసీదు |[[సరూర్‌నగర్]] | - | |- |86 |రాజా భగవందాస్ భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - | |- |87 |షాహీ జిలు ఖానా (జాబితా నుండి తొలగించబడింది^[4] ) |ఘాన్సీ బజార్ | - | |- |88 |షాహి ఖిల్వత్ ఖానా | - | - | |- |89 |[[సీతారాంబాగ్ దేవాలయం|సీతారాం బాగ్ ఆలయం]] |మంగళఘాట్ | - | |- |90 |[[స్పానిష్ మసీదు]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | | |- |91 |[[సెయింట్ జార్జి చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జార్జ్ చర్చి, హైదరాబాద్]] |అబిడ్స్ | | |- |92 |[[సెయింట్ మేరీస్ చర్చి|సెయింట్ మేరీస్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |సికింద్రాబాద్ | | |- |93 |[[సెయింట్ జాన్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జాన్స్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |[[మారేడుపల్లి మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|మారేడ్‌పల్లి]] | | |- |94 |[[సెయింట్ జోసఫ్స్ కేథడ్రల్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జోసెఫ్ కేథడ్రల్, హైదరాబాద్]] |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | | |- |95 |శ్యాంరాజ్ బహదూర్ - గేట్ పోర్షన్ |[[షా ఆలీ బండ|షా-అలీ-బండా]] | - | |- |96 |[[వికార్ మంజిల్|విఖర్ మంజిల్]] |బేగంపేట | | |- |97 |విక్టోరియా మెమోరియల్ అనాథాశ్రమం |[[సరూర్‌నగర్]] | - | |- |98 |విక్టోరియా మెటర్నిటీ హాస్పిటల్ |అసఫ్ జాహీ రోడ్ | - | |- |99 |[[నిజామియా ప్రభుత్వ జనరల్ హాస్పిటల్|ప్రభుత్వ యునాని ఆసుపత్రి]] |చార్మినార్ | | |- |100 |[[Paigah (Hyderabad)#Paigah%20Palaces|విలాయత్ మంజిల్]] |బేగంపేట | - | |- |101 |హోమియోపతిక్ హాస్పిటల్ (మోతీ మహల్) |మహబూబ్ చౌక్, మోతిగల్లి | - | |- |102 |ఫఖర్-ఉల్-ముల్క్ సమాధి |సనత్‌నగర్ | - | |- |103 |[[విజయ మేరి చర్చి, హైదరాబాదు|విజయ్ మేరీ చర్చి]] |AC గార్డ్స్, మాసబ్ ట్యాంక్ | - | |- |104 |పురన్మల్ సమాధి |సీతారాం బాగ్ | - | |- |105 |[[హిల్ ఫోర్ట్ ప్యాలెస్]] |ఆదర్శ్ నగర్ | | |- |106 |డి.లక్ష్మయ్య నివాసం, |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - | |- |107 |డి. పెంటయ్య నివాసం |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - | |- |108 |[[సర్దార్ మహల్]] |మొఘల్ పురా | - | |- |109 |రజా అలీ బంగ్లా |ఫీవర్ హాస్పిటల్ దగ్గర | - | |- |110 |ముఖభాగం - బైతుల్ ఘౌస్ |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - | |- |111 |ముఖభాగం - హిఫాజత్ హుస్సేన్ | - | - | |- |112 |[[గోషామాల్ బరాదారి|గోషామల్ బరాదరి]] |పికెట్, సికింద్రాబాద్ | {| class="wikitable" | |} | |- |113 |ప్రేమ్ చంద్ నివాసం |సర్దార్ పటేల్ రోడ్ | - | |- |114 |శ్యామ్ రావ్ చుంగి నివాసం |[[పద్మారావు నగర్]] | - | |- |115 |[[Dilkusha Guest House|దిల్కుషా గెస్ట్ హౌస్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - | |- |116 |[[College of Nursing, Hyderabad|కాలేజ్ ఆఫ్ నర్సింగ్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - | |- |117 |యూసుఫ్ టేక్రి |టోలిచౌకి | - | |- |118 |[[ఖుస్రో మంజిల్]] |[[ఎ.సి. గార్డ్స్|AC గార్డ్స్]] | | |- |119 |దేవ్డీ రణచంద్ – అహోతిచంద్, (తొలగించబడింది) |మెహదీపట్నం | - | |- |120 |పంజ్ మహల్లా |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - | |- |121 |పర్వారీష్ బాగ్ |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - | |- |122 |సెంట్రల్ బ్యాంక్ భవనం |[[కోఠి|కోటి]] | - | |- |123 |మినీ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్]] | - | |- |124 |తాజ్ మహల్ హోటల్ (ఓల్డ్ బ్లాక్), |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | {| class="wikitable" | |} | |- |125 |రవి బార్, ట్రూప్ బజార్ (ప్రభుత్వం జాబితా నుండి తొలగించబడింది, కూల్చివేయబడింది^[5]) |ట్రూప్ బజార్ | - | |- |126 |హైదరాబాద్ సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్ కార్యాలయం |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - | |- |127 |[[చౌమహల్లా పాలస్|రోషన్ మహల్]] |మొఘల్ పురా | colspan="2" |ఉదాహరణ |- |128 |సెంట్రల్ కో-ఆపరేటివ్ ట్రైనింగ్ కాలేజీ |నిజాం కాలేజ్ రోడ్ | {| class="wikitable" | - |} | |- |129 |మహబూబియా గర్ల్స్ హై స్కూల్ & జూనియర్ కాలేజ్ మదరసా-ఇ-అలియా, |[[గన్‌ఫౌండ్రి, హైదరాబాదు|గన్ ఫౌండ్రీ]] | | |- |130 |రెడ్డి హాస్టల్ |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | - | |- |131 |మహల్ వనపర్తి |జాంబాగ్ రోడ్, మోజంజాహి మార్కెట్ | - | |- |132 |ఎ. మజీద్ ఖాన్ నివాసం |పురాణి హవేలీ | - | |- |133 |పాత MCH ఆఫీస్, |దారుష్ షిఫా | - | |- |134 |[[Greenlands Guest House|గ్రీన్లాండ్స్ గెస్ట్ హౌస్]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - | |- |135 |[[Raj Bhavan (Telangana)|రాజ్ భవన్ పాత భవనం]] |రాజ్ భవన్ | - | |- |136 |పాత జైలు కాంప్లెక్స్ |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్ రోడ్]] | - | |- |137 |[[సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ (హైదరాబాదు)|సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ కాంప్లెక్స్]] |అబిడ్స్ | {| class="wikitable" | |} | |- |138 |వెస్లీ చర్చి |సికింద్రాబాద్ | - | |- |139 |[[నాంపల్లి సరాయి|నాంపల్లి సరాయ్]] |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - | |- |140 |భోయిగూడ కమాన్ |మంగళహాట్ | - | |- |141 |IAS అధికారుల సంఘం |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|గ్రీన్‌ల్యాండ్స్, బేగంపేట్]] | - | |- |142 |సెయింట్ మేరీస్ ప్రెస్బిటరీ |సెయింట్ ఆన్స్ స్కూల్, సికింద్రాబాద్ | - | |- |143 |కృష్ణా రెడ్డి భవనం |[[మెహదీపట్నం]] | - | |} == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ శిలా నిర్మాణాలు == ఇంటాక్ సంస్థ హైదరాబాదులోని వివిధ రాతి నిర్మాణాలను వారసత్వ విభాగంలోకి చేర్చింది.<ref>{{Cite web|title=Archived copy|url=http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111006021909/http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|archive-date=6 October 2011|access-date=2011-09-05}}</ref> <ref>{{Cite web|date=2000-03-13|title=Rock of Ages|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20090630030701/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=30 June 2009|access-date=2010-08-29|publisher=India Today}}</ref> {| class="wikitable" !క్ర.సం. నం ! రాక్ నిర్మాణం ! స్థానం ! చిత్రం |- | 1 | "ఎలుగుబంటి ముక్కు" | [[శిల్పారామం (హైదరాబాదు)|శిల్పారామం]] లోపల, [[మాదాపూర్]] | - |- | 2 | "క్లిఫ్ రాక్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 3 | దుర్గం చెరువు సరస్సు చుట్టూ కొండలు, | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 4 | "మాన్స్టర్ రాక్" | ఫిల్మ్ నగర్ [[జూబ్లీ హిల్స్]] దగ్గర | - |- | 5 | "ఒబెలిస్క్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 6 | "మష్రూమ్ రాక్" | [[హైదరాబాదు విశ్వవిద్యాలయము|యూనివర్సిటీ ఆఫ్ హైదరాబాద్]] క్యాంపస్ లోపల |[[దస్త్రం:Mushroom_rock_Hyderabad.jpg|100x100px]]</img> |- | 7 | రాక్ పార్క్ | దర్గా హుస్సేన్ షా వాలి దగ్గర పాత బాంబే రోడ్ | - |- | 8 | సెంటినెల్ రాక్ | మౌలా-అలీ దగ్గర |[[దస్త్రం:MoulaAli_Rocks.jpg|133x133px]]</img> |- | 9 | మౌలా అలీ దర్గా వద్ద రాళ్లు | మౌలా-అలీ |[[దస్త్రం:MoulaAli_1875.jpg|100x100px]]</img> |- | 10 | "టోడ్స్టూల్" | బ్లూ క్రాస్ పక్కన, [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |} == మూలాలు == {{Reflist}} == బయటి లింకులు == * [http://dspace.mit.edu/bitstream/handle/1721.1/69102/HyderabadGuide_2009.pdf ఒమర్ ఖలీది రచించిన "ఎ గైడ్ టు ఆర్కిటెక్చర్ ఇన్ హైదరాబాద్, డెక్కన్, ఇండియా"] * [http://issuu.com/bpdhyd/docs/heritage_hyderabad హెరిటేజ్ క్యాపిటల్ హైదరాబాద్] * [https://web.archive.org/web/20100522003044/http://www.hmda.gov.in/huda/inside/heritagebuildings/hb.html హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ భవనాల ఫోటో గ్యాలరీ] * [http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc63.doc 63వ సమావేశ నిమిషాలు] * [http://www.saverocks.org/Preservation.html సొసైటీ టు సేవ్ రాక్స్] * [http://www.cmdachennai.gov.in/pdfs/seminar_heritage_buildings/Heritage_Conservation_in_Hyderabad.pdf హైదరాబాద్‌లో వారసత్వ సంరక్షణ] [[వర్గం:హైదరాబాదు వారసత్వ నిర్మాణాలు]] [[వర్గం:హైదరాబాదు]] [[వర్గం:హైదరాబాదు జిల్లా]] ev4vbv9awc23pfwjj3esu8e35u9xm17 3609897 3609892 2022-07-29T08:34:21Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = హైదరాబాదు <!-- Please do not add any Indic script in this infobox, per WP:INDICSCRIPT policy. --> | settlement_type = [[మహానగరం]] <!-- NOT A MEGACITY as the population is under 10 Million --> |other_name = భాగ్యనగరం | image_skyline = Hyderabad montage-2.png | image_alt = హైద్రాబాదు నగరానికి సంబంధించిన బొమ్మలకొలువు | image_caption = పై ఎడమ నుండి సవ్యదిశలో [[చార్మినార్]], ఎత్తైన భవనం, [[హుసేన్ సాగర్]], [[బిర్లా మందిర్]], [[గోల్కొండ కోట]], [[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా]] | nickname = ముత్యాలనగరి | map_alt = తెలంగాణలో హైదరాబాదు స్థానసూచిక | map_caption = తెలంగాణలో హైదరాబాదు స్థానసూచిక | pushpin_map = India Telangana | pushpin_label_position = right | coordinates = {{coord|17.38405|N|78.45636|E|display=inline,title}} | subdivision_type = దేశం | subdivision_name = భారతదేశం | subdivision_type1 = [[భారతదేశ రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు|రాష్ట్రం]] | subdivision_type2 = ప్రాంతం | subdivision_type3 = [[తెలంగాణ జిల్లాలు|జిల్లాలు]] | subdivision_name1 = [[తెలంగాణ]] | subdivision_name2 = [[హైదరాబాదు మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]], [[దక్కన్ పీఠభూమి|దక్కన్]] | subdivision_name3 = {{plainlist| * [[హైదరాబాదు జిల్లా|హైదరాబాదు]] * [[మేడ్చెల్-మల్కాజ్‌గిరి జిల్లా|మేడ్చెల్ మల్కాజ్‌గిరి]] * [[రంగారెడ్డి జిల్లా|రంగారెడ్డి]] * [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి]]}} | established_title = స్థాపించినది | established_date = 1591 | founder = [[మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా]] | government_type = [[నగరపాలక సంస్థలు|నగర పాలిక సంస్థ]] | governing_body = [[హైదరాబాదు మహానగరపాలక సంస్థ]], <br /> [[హైదరాబాదు మహానగర అభివృద్ధి సంస్థ]] <!-- | leader_title1 = | leader_name1 = | unit_pref = metric | total_type = [[హైదరాబాదు నగరం]] | area_footnotes = | area_total_km2 = 650 | area_blank2_title = [[హైదరాబాదు మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]] | area_blank2_km2 = 7257I | elevation_footnotes = | elevation_m = 505 | population_total = 6809970 | population_as_of = 2011 | population_footnotes = | population_density_km2 = 10477 | population_metro = 9700000 | population_metro_footnotes = | population_rank = [[List of most populous cities in India|4వ]] | population_blank1_title = మెట్రో ర్యాంక్ | population_blank1 = [[List of million-plus agglomerations in India|6వ]] | population_demonym = హైద్రాబాదీ | timezone1 = [[భారత ప్రామాణిక కాలం]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = [[పోస్టు సూచికా సంఖ్య|పిన్ కోడ్లు]] | postal_code = 500 xxx, 501 xxx, 502 xxx. | area_codes = [[భారత టెలిఫోన్ సంఖ్యలు|+91–40]], 8413, 8414, 8415, 8417, 8418, 8453, 8455 | registration_plate = TS 07 to TS 15 (earlier – AP09 to AP-14 and AP 28,29) | blank_name_sec1 = [[స్థూల మెట్రో జిడిపి|మెట్రో జిడిపి]] ([[సమాన కొనుగోలు శక్తి|PPP]]) | blank_info_sec1 = $40–$74&nbsp;billion | website = {{URL|www.ghmc.gov.in}} | leader_title2 = [[Greater Hyderabad Municipal Corporation|మేయర్]] | leader_name2 = | blank2_name = {{nowrap|అధికారిక భాషలు}} | blank2_info = [[తెలుగు భాష|తెలుగు]], [[ఉర్దూ భాష|ఉర్దూ]]<!-- Please do not add anything besides Telugu and Urdu. --> | official_name = }} [[మూసీ నది]] ఒడ్డున సా.శ.[[1590]] దశకంలో, [[కుతుబ్ షాహీ వంశము|కుతుబ్ షాహీ]] వంశస్థుడయిన, [[మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా]] హైదరాబాదు నగరాన్ని నిర్మిచాడు. 400 సంవత్సరా లకు పైగా సుదీర్ఘ చరిత్ర కలిగిన ఈ గొప్ప నగరంలో అనే వారసత్వ కట్టడాలు నిర్మించబడ్డాయి. హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలు భవనాల నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక విలువను కాపాడుకోవడానికి 1981లో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం [[హైదరాబాదు పట్టణ అభివృద్ధి సంస్థ]] (హుడా) ఆధ్వర్యంలో హెరిటేజ్ కన్జర్వేషన్ కమిటీని ఏర్పాటుచేసింది.<ref>{{Cite web|title='Heritage Conservation Committee'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20100530052457/http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|archive-date=30 May 2010|access-date=2010-08-30|publisher=HMDA}}</ref> ఈ సంస్థ [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్‌]]<nowiki/>లోని దాదాపు 160 భవనాలను వారసత్వ కట్టడాలుగా జాబితా చేసింది. దాదాపు 70% వారసత్వ భవనాలు ప్రైవేట్ చేతుల్లో ఉన్నాయి. వారసత్వ నిర్మాణాలలో భవనాలు, స్మారక చిహ్నాలు, రాతి నిర్మాణాలు మొదలైనవి ఉన్నాయి.<ref>{{Cite web|title='Heritage Hyderabad City'|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721163432/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-29|publisher=INTACH Hyderabad Chapter}}</ref> వారసత్వ నిర్మాణాలను గుర్తించడం ద్వారా, [[భారత జాతీయ సంస్కృతి వారసత్వ సంస్థ]] (ఇంటాక్) సహకారంతో వాటి నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక ప్రాముఖ్యతను పరిరక్షించుకోవడానికి, వారసత్వ నిర్మాణాలను నాశనం చేయకుండా యజమానులను ఒప్పించేందుకు ప్రయత్నిస్తుంది. వారసత్వం భవనాలు గ్రేడ్ I, గ్రేడ్ II & గ్రేడ్ IIIగా గ్రేడ్ చేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|title='Heritage status for 19 more buildings'|date=1 July 2005|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20060514221421/http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|archive-date=14 May 2006|location=Chennai, India}}</ref> కానీ, సరైన నిర్వాహణ లేకపోవడంతో ఈ భవనాల స్థితిని కాపాడటం కష్టంగా మారింది.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|title='Government indifferent to heritage structures'|date=2008-08-31|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20080809082333/http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|archive-date=2008-08-09|location=Chennai, India}}</ref> జాబితాలో ఉంచబడిన రవి బార్, ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్, దేవ్డీ రాణాచంద్ - అహోతిచంద్ వంటి వివిధ భవనాలు ఇప్పటికే కూల్చివేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite web|date=20 June 2009|title=Monty's in bag, heritage soldiers to keep fighting|url=http://www.newindianexpress.com/cities/hyderabad/article109723.ece?service=print|access-date=2014-08-29|publisher=[[Times of India]]}}</ref><ref>{{Cite web|date=21 August 2010|title=Revised Development Plan (Master Plan) of erstwhile Municipal Corporation of Hyderabad Area (HMDA Core Area) – Approved|url=http://220.227.252.236/RMP/pdf/Zoning%20Regulations%20and%20Master%20Plan%20GOs.pdf|access-date=2014-08-29|publisher=Municipal Administration & Urban Development Department - Hyderabad Metropolitan Development Authority.}}</ref> == హుడా గుర్తించిన వారసత్వ భవనాల జాబితా == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలను గుర్తించిన హుడా, ఒక జాబితాను తయారుచేసింది. ఎప్పటికప్పుడు ఈ జాబితాను హుడా అప్‌గ్రేడ్ చేస్తుంది. హుడా ప్రతిపాదించిన భవనాలను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఆమోదించాల్సి ఉంది. <ref>{{Cite web|date=2006-05-27|title='63rd Meeting: Minutes'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721160222/http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-30|publisher=Hyderabad Urban Development Authority}}</ref> {| class="wikitable" |క్ర.సం. నం |కట్టడం |స్థానం |చిత్రం | |- |1 |ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, (జాబితా నుండి తొలగించబడింది^[1]) |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - | |- |2 |అఫ్జల్ గంజ్ మసీదు |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | - | |- |3 |ఎయిర్ & ల్యాండ్ వార్‌ఫేర్ బిల్డింగ్, |సికింద్రాబాద్ | - | |- |4 |ఐవాన్-ఎ-అలీ^[2] |చౌమహల్లా ప్యాలెస్ | - | |- |5 |అలియాబాద్ సరాయ్ |ఫలక్‌నుమా-చార్మినార్ ప్రధాన రహదారి^[3] | -- | |- |6 |[[Allahuddins Building|అల్లావుద్దీన్ భవనం]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - | |- |7 |[[అమీన్ మంజిల్]] |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | | |- |8 |అంబర్‌పేట్ బుర్జ్ |[[అంబర్‌పేట మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|అంబర్‌పేట]] | -- | |- |9 |[[రాష్ట్ర కేంద్ర గ్రంథాలయం|స్టేట్ సెంట్రల్ లైబ్రరీ]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | {| class="wikitable" | |} | |- |10 |ఆంధ్రపత్రిక భవనం |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |11 |[[తెలంగాణ ఉన్నత న్యాయస్థానం|హైదరాబాద్‌లోని హైకోర్టు న్యాయస్థానం]] |హైదరాబాద్ | | |- |12 |[[State Archaeological Museum|రాష్ట్ర పురావస్తు మ్యూజియం]] |కోటి | | |- |13 |[[ఆస్మాన్ ఘర్ ప్యాలెస్|అస్మాన్‌ఘర్ ప్యాలెస్]] |మలక్ పేట | | |- |14 |అస్మాన్ మహల్ |లక్డీ-కా-పూల్ | - | |- |15 |[[ఆజా ఖానా ఎ జెహ్రా|అజా ఖానా-ఎ-జెహ్రా]] |దారుల్షిఫా | | |- |16 |[[Parsi Dharamshala|బాయి పిరోజ్‌బాయి ఎడుల్జీ చెనై పార్సీ ధర్మశాల]] |సికింద్రాబాద్ | - | |- |17 |[[ఖుర్షీద్ జా దేవిడి|నవాబ్ ఖుర్షీద్ జహ్ బహదూర్ యొక్క బరాదరి]] |హుస్సేనీ ఆలం | | |- |18 |బైతుల్ అష్రఫ్ |[[నీలోఫర్ హాస్పిటల్|నీలోఫర్ హాస్పిటల్ దగ్గర]] | -- | |- |19 |బాకర్ బాగ్ |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | - | |- |20 |[[బెల్లా విస్టా|బెల్లా విస్టా (అడ్మినిస్ట్రేటివ్ స్టాఫ్ కాలేజ్ ఆఫ్ ఇండియా)]] |[[సైఫాబాద్]] | | |- |21 |భగవందాస్ గార్డెన్ పెవిలియన్ |[[కార్వాన్|కారవాన్]] | - | |- |22 |[[చార్ కమాన్|ఎ) చర్కమాన్; బి) మచ్లికమాన్ సి) కలికామన్ డి) షేర్-ఎ-బాటిల్-కీ-కమాన్]] |చార్మినార్ | | |- |23 |[[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా ప్యాలెస్]] |హైదరాబాద్ | | |- |24 |[[గవర్నమెంట్ సిటీ కాలేజీ, హైదరాబాద్|సిటీ కాలేజీ]] |మదీనా | | |- |25 |[[సికింద్రాబాద్ క్లాక్ టవర్]] |సికింద్రాబాద్ | | |- |26 |[[Sultan Bazar Clock Tower|గడియార స్థంబం]] |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - | |- |27 |[[రాంగోపాల్‌పేట పోలీస్ స్టేషన్|క్లాక్ టవర్ & రాంగోపాల్ పేట్ పోలీస్ స్టేషన్]] |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | | |- |28 |గడియార స్థంబం |[[Fateh Maidan|ఫతే మైదాన్]] | | |- |30 |[[మహబూబ్ చౌక్ క్లాక్ టవర్|క్లాక్ టవర్ - మహబూబ్ చౌక్]] |చార్మినార్ | | |- |31 |దర్గా హజ్రత్ షాజావుద్దీన్ |యాకుత్పురా | {| class="wikitable" | - |} | |- |32 |దర్గా నూరుద్దీన్ షా పురాతన ద్వారం |[[కూకట్‌పల్లి (మేడ్చల్ జిల్లా)|కూకట్‌పల్లి]] | - | |- |33 |దర్గా సయ్యద్ షా మీర్ మహమూద్ వలీ |బహదూర్‌పురా | - | |- |34 |[[యూసుఫైన్ దర్గా|దర్గా యూసుఫైన్]] |నాంపల్లి | - | |- |35 |[[దార్-ఉల్-షిఫా|దారుష్ షిఫా & మసీదు]] |దబీర్‌పురా | - | |- |36 |దేవ్డీ అక్రమ్ అలీ ఖాన్, గేట్ పోర్షన్ |యాకుత్పురా | - | |- |37 |దేవ్ది అస్మాన్ జా |హుస్సేనీ ఆలం | - | |- |38 |దేవీ బన్సీలాల్ |[[బేగంబజార్]] | - | |- |39 |[[దేవిడి ఇక్బాల్ ఉద్-దౌలా|దేవ్ది ఇక్బాల్-ఉద్-దౌలా]] |షా గంజ్ | - | |- |40 |దేవ్డీ ఇమాద్ జంగ్ బహదూర్ |గన్ ఫౌండ్రీ | - | |- |41 |దేవ్డీ ఫరీద్ నవాజ్ జంగ్ (చిరన్ కోట ప్యాలెస్) |బేగంపేట | | |- |42 |దేవ్డీ నవాబ్ షంషీర్ జంగ్ |[[యాకుత్‌పురా|యాకుత్పురా]] | - | |- |43 |దేవ్డీ మహారాజా కిషన్ పెర్షద్ బహదూర్ |శాలిబండ రోడ్ | - | |- |44 |[[దివాన్ దేవిడి ప్యాలెస్|దేవాన్ దేవ్డీ - గేట్ పోర్షన్]] |పత్తర్ గట్టి | - | |- |45 |ధనరాజ్‌గిర్జీ కాంప్లెక్స్ (జ్ఞాన్ బాగ్ ప్యాలెస్) |గోషామహల్ | - | |- |46 |పరిశ్రమల డైరెక్టరేట్ |చిరాగ్ అలీ లేన్, అబిడ్స్ | - | |- |47 |[[ఎర్రమంజిల్ ప్యాలెస్|ఎర్రు మంజిల్]] |పంజాగుట్ట | - | |- |48 |[[ఫలక్‌నుమా ప్యాలెస్]] |ఫలక్‌నుమా | | |- |49 |[[గాంధీ వైద్య కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |50 |గోల్డెన్ థ్రెషోల్డ్ |నాంపల్లి స్టేషన్ రోడ్, అబిడ్స్ | | |- |51 |[[హైదరాబాద్ పబ్లిక్ స్కూల్]] |బేగంపేట | | |- |52 |జామా మసీదు |చార్మినార్ | | |- |53 |జవహర్ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్స్, నాంపల్లి]] | - | |- |54 |ఝంసింగ్ ఆలయం - గేట్ పోర్షన్ |మెహదీపట్నం | - | |- |55 |[[జూబ్లీహాల్|జూబ్లీ హాల్]] |నాంపల్లి | | |- |56 |కమాన్ చట్టా బజార్ |దారుల్షిఫా | - | |- |57 |[[కింగ్ కోఠి ప్యాలెస్|కింగ్ కోటి కాంప్లెక్స్: ఎ) హాస్పిటల్ (పాతది) బి) ఉస్మాన్ మాన్షన్ సి) నజ్రీ బాగ్]] |హైదర్‌గూడ | | |- |58 |[[బ్రిటీషు రెసిడెన్సీ, హైదరాబాదు|బ్రిటిష్ రెసిడెన్సీ కాంప్లెక్స్ (మహిళా కళాశాల, కోటి)]] |కోటి | | |- |59 |కిషన్ బాగ్ ఆలయం |బహదూర్‌పురా | - | |- |60 |లక్ష్మి పేపర్ మార్ట్ భవనం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | | |- |61 |[[నిజామియా పరిశోధనా సంస్థ|నిజామియా అబ్జర్వేటరీ]] |[[పంజాగుట్ట]] | | |- |62 |మహారాజా చందూలాల్ ఆలయం |[[అల్వాల్ (అల్వాల్ మండలం)|అల్వాల్]] | - | |- |63 |మహబూబ్ చౌక్ మసీదు |మహబూబ్ చౌక్ | - | |- |64 |[[మహబూబ్ మాన్షన్]] |[[మలక్‌పేట, హైదరాబాదు|మలక్ పేట]] | | |- |65 |[[మాల్వాల ప్యాలెస్|మల్వాలా ప్యాలెస్ - ప్రధాన ప్రాంగణం, సెకండరీ ప్రాంగణం & నివాస గృహాలు]] |చార్మినార్ | {| class="wikitable" | |} | |- |66 |మంజ్లీ బేగం కీ హవేలీ, |[[షా ఆలీ బండ|శాలి బండ రోడ్]] | - | |- |67 |ముష్క్ మహల్ |అత్తాపూర్ | - | |- |68 |మొఘల్‌పురా సమాధులు |మొఘల్‌పురా | - | |- |69 |మోహన్ లాల్ మలానీ నివాసం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | - | |- |70 |[[మాంటీస్ హోటల్ (సికింద్రాబాద్)|మాంటీ హోటల్]] |[[సికింద్రాబాద్|పార్క్‌లేన్, సికింద్రాబాద్]] | | |- |71 |మసీదు |మెహెదీపట్నంలోని ఝంసింగ్ దేవాలయం దగ్గర | - | |- |72 |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] |మోజం జాహీ మార్కెట్ | {| class="wikitable" | |} | |- |73 |నాను భాయ్ జి. షా భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - | |- |74 |[[నిజాం క్లబ్]] |సైఫాబాద్ | - | |- |75 |[[నిజాం కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |76 |[[ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం|ఉస్మానియా ఆర్ట్స్ కళాశాల]] |హైదరాబాద్ | {| class="wikitable" | |} | |- |77 |[[ఉస్మానియా జనరల్ హాస్పిటల్]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | | |- |78 |[[లేడీ హైద్రీ క్లబ్, హైదరాబాదు|లేడీ హైదరీ క్లబ్]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |79 |[[పైగా ప్యాలెస్|పైగా ప్యాలెస్ (విఖర్-ఉల్-ఉమ్రా ప్యాలెస్)]] |బేగంపేట | | |- |80 |[[పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్ (సికింద్రాబాద్)|పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్]] |సికింద్రాబాద్ | | |- |81 |ప్రకాష్ భవనం |శివాజీనగర్ | - | |- |82 |ప్రిన్సెస్ ఎసిన్ ఉమెన్స్ ఎడ్యుకేషనల్ సెంటర్ |పురాణి హవేలీ | - | |- |83 |[[పురానపూల్|పురానాపూల్ వంతెన]] |పురాణ పుల్ | | |- |84 |[[పురానీ హవేలీ|పురాణి హవేలీ కాంప్లెక్స్]] |పత్తర్ గట్టి | | |- |85 |ఖిలా కోహ్నా & మసీదు |[[సరూర్‌నగర్]] | - | |- |86 |రాజా భగవందాస్ భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - | |- |87 |షాహీ జిలు ఖానా (జాబితా నుండి తొలగించబడింది^[4] ) |ఘాన్సీ బజార్ | - | |- |88 |షాహి ఖిల్వత్ ఖానా | - | - | |- |89 |[[సీతారాంబాగ్ దేవాలయం|సీతారాం బాగ్ ఆలయం]] |మంగళఘాట్ | - | |- |90 |[[స్పానిష్ మసీదు]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | | |- |91 |[[సెయింట్ జార్జి చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జార్జ్ చర్చి, హైదరాబాద్]] |అబిడ్స్ | | |- |92 |[[సెయింట్ మేరీస్ చర్చి|సెయింట్ మేరీస్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |సికింద్రాబాద్ | | |- |93 |[[సెయింట్ జాన్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జాన్స్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |[[మారేడుపల్లి మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|మారేడ్‌పల్లి]] | | |- |94 |[[సెయింట్ జోసఫ్స్ కేథడ్రల్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జోసెఫ్ కేథడ్రల్, హైదరాబాద్]] |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | | |- |95 |శ్యాంరాజ్ బహదూర్ - గేట్ పోర్షన్ |[[షా ఆలీ బండ|షా-అలీ-బండా]] | - | |- |96 |[[వికార్ మంజిల్|విఖర్ మంజిల్]] |బేగంపేట | | |- |97 |విక్టోరియా మెమోరియల్ అనాథాశ్రమం |[[సరూర్‌నగర్]] | - | |- |98 |విక్టోరియా మెటర్నిటీ హాస్పిటల్ |అసఫ్ జాహీ రోడ్ | - | |- |99 |[[నిజామియా ప్రభుత్వ జనరల్ హాస్పిటల్|ప్రభుత్వ యునాని ఆసుపత్రి]] |చార్మినార్ | | |- |100 |[[Paigah (Hyderabad)#Paigah%20Palaces|విలాయత్ మంజిల్]] |బేగంపేట | - | |- |101 |హోమియోపతిక్ హాస్పిటల్ (మోతీ మహల్) |మహబూబ్ చౌక్, మోతిగల్లి | - | |- |102 |ఫఖర్-ఉల్-ముల్క్ సమాధి |సనత్‌నగర్ | - | |- |103 |[[విజయ మేరి చర్చి, హైదరాబాదు|విజయ్ మేరీ చర్చి]] |AC గార్డ్స్, మాసబ్ ట్యాంక్ | - | |- |104 |పురన్మల్ సమాధి |సీతారాం బాగ్ | - | |- |105 |[[హిల్ ఫోర్ట్ ప్యాలెస్]] |ఆదర్శ్ నగర్ | | |- |106 |డి.లక్ష్మయ్య నివాసం, |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - | |- |107 |డి. పెంటయ్య నివాసం |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - | |- |108 |[[సర్దార్ మహల్]] |మొఘల్ పురా | - | |- |109 |రజా అలీ బంగ్లా |ఫీవర్ హాస్పిటల్ దగ్గర | - | |- |110 |ముఖభాగం - బైతుల్ ఘౌస్ |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - | |- |111 |ముఖభాగం - హిఫాజత్ హుస్సేన్ | - | - | |- |112 |[[గోషామాల్ బరాదారి|గోషామల్ బరాదరి]] |పికెట్, సికింద్రాబాద్ | {| class="wikitable" | |} | |- |113 |ప్రేమ్ చంద్ నివాసం |సర్దార్ పటేల్ రోడ్ | - | |- |114 |శ్యామ్ రావ్ చుంగి నివాసం |[[పద్మారావు నగర్]] | - | |- |115 |[[Dilkusha Guest House|దిల్కుషా గెస్ట్ హౌస్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - | |- |116 |[[College of Nursing, Hyderabad|కాలేజ్ ఆఫ్ నర్సింగ్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - | |- |117 |యూసుఫ్ టేక్రి |టోలిచౌకి | - | |- |118 |[[ఖుస్రో మంజిల్]] |[[ఎ.సి. గార్డ్స్|AC గార్డ్స్]] | | |- |119 |దేవ్డీ రణచంద్ – అహోతిచంద్, (తొలగించబడింది) |మెహదీపట్నం | - | |- |120 |పంజ్ మహల్లా |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - | |- |121 |పర్వారీష్ బాగ్ |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - | |- |122 |సెంట్రల్ బ్యాంక్ భవనం |[[కోఠి|కోటి]] | - | |- |123 |మినీ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్]] | - | |- |124 |తాజ్ మహల్ హోటల్ (ఓల్డ్ బ్లాక్), |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | {| class="wikitable" | |} | |- |125 |రవి బార్, ట్రూప్ బజార్ (ప్రభుత్వం జాబితా నుండి తొలగించబడింది, కూల్చివేయబడింది^[5]) |ట్రూప్ బజార్ | - | |- |126 |హైదరాబాద్ సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్ కార్యాలయం |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - | |- |127 |[[చౌమహల్లా పాలస్|రోషన్ మహల్]] |మొఘల్ పురా | colspan="2" |ఉదాహరణ |- |128 |సెంట్రల్ కో-ఆపరేటివ్ ట్రైనింగ్ కాలేజీ |నిజాం కాలేజ్ రోడ్ | {| class="wikitable" | - |} | |- |129 |మహబూబియా గర్ల్స్ హై స్కూల్ & జూనియర్ కాలేజ్ మదరసా-ఇ-అలియా, |[[గన్‌ఫౌండ్రి, హైదరాబాదు|గన్ ఫౌండ్రీ]] | | |- |130 |రెడ్డి హాస్టల్ |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | - | |- |131 |మహల్ వనపర్తి |జాంబాగ్ రోడ్, మోజంజాహి మార్కెట్ | - | |- |132 |ఎ. మజీద్ ఖాన్ నివాసం |పురాణి హవేలీ | - | |- |133 |పాత MCH ఆఫీస్, |దారుష్ షిఫా | - | |- |134 |[[Greenlands Guest House|గ్రీన్లాండ్స్ గెస్ట్ హౌస్]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - | |- |135 |[[Raj Bhavan (Telangana)|రాజ్ భవన్ పాత భవనం]] |రాజ్ భవన్ | - | |- |136 |పాత జైలు కాంప్లెక్స్ |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్ రోడ్]] | - | |- |137 |[[సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ (హైదరాబాదు)|సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ కాంప్లెక్స్]] |అబిడ్స్ | {| class="wikitable" | |} | |- |138 |వెస్లీ చర్చి |సికింద్రాబాద్ | - | |- |139 |[[నాంపల్లి సరాయి|నాంపల్లి సరాయ్]] |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - | |- |140 |భోయిగూడ కమాన్ |మంగళహాట్ | - | |- |141 |IAS అధికారుల సంఘం |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|గ్రీన్‌ల్యాండ్స్, బేగంపేట్]] | - | |- |142 |సెయింట్ మేరీస్ ప్రెస్బిటరీ |సెయింట్ ఆన్స్ స్కూల్, సికింద్రాబాద్ | - | |- |143 |కృష్ణా రెడ్డి భవనం |[[మెహదీపట్నం]] | - | |} == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ శిలా నిర్మాణాలు == ఇంటాక్ సంస్థ హైదరాబాదులోని వివిధ రాతి నిర్మాణాలను వారసత్వ విభాగంలోకి చేర్చింది.<ref>{{Cite web|title=Archived copy|url=http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111006021909/http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|archive-date=6 October 2011|access-date=2011-09-05}}</ref> <ref>{{Cite web|date=2000-03-13|title=Rock of Ages|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20090630030701/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=30 June 2009|access-date=2010-08-29|publisher=India Today}}</ref> {| class="wikitable" !క్ర.సం. నం ! రాక్ నిర్మాణం ! స్థానం ! చిత్రం |- | 1 | "ఎలుగుబంటి ముక్కు" | [[శిల్పారామం (హైదరాబాదు)|శిల్పారామం]] లోపల, [[మాదాపూర్]] | - |- | 2 | "క్లిఫ్ రాక్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 3 | దుర్గం చెరువు సరస్సు చుట్టూ కొండలు, | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 4 | "మాన్స్టర్ రాక్" | ఫిల్మ్ నగర్ [[జూబ్లీ హిల్స్]] దగ్గర | - |- | 5 | "ఒబెలిస్క్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 6 | "మష్రూమ్ రాక్" | [[హైదరాబాదు విశ్వవిద్యాలయము|యూనివర్సిటీ ఆఫ్ హైదరాబాద్]] క్యాంపస్ లోపల |[[దస్త్రం:Mushroom_rock_Hyderabad.jpg|100x100px]]</img> |- | 7 | రాక్ పార్క్ | దర్గా హుస్సేన్ షా వాలి దగ్గర పాత బాంబే రోడ్ | - |- | 8 | సెంటినెల్ రాక్ | మౌలా-అలీ దగ్గర |[[దస్త్రం:MoulaAli_Rocks.jpg|133x133px]]</img> |- | 9 | మౌలా అలీ దర్గా వద్ద రాళ్లు | మౌలా-అలీ |[[దస్త్రం:MoulaAli_1875.jpg|100x100px]]</img> |- | 10 | "టోడ్స్టూల్" | బ్లూ క్రాస్ పక్కన, [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |} == మూలాలు == {{Reflist}} == బయటి లింకులు == * [http://dspace.mit.edu/bitstream/handle/1721.1/69102/HyderabadGuide_2009.pdf ఒమర్ ఖలీది రచించిన "ఎ గైడ్ టు ఆర్కిటెక్చర్ ఇన్ హైదరాబాద్, డెక్కన్, ఇండియా"] * [http://issuu.com/bpdhyd/docs/heritage_hyderabad హెరిటేజ్ క్యాపిటల్ హైదరాబాద్] * [https://web.archive.org/web/20100522003044/http://www.hmda.gov.in/huda/inside/heritagebuildings/hb.html హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ భవనాల ఫోటో గ్యాలరీ] * [http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc63.doc 63వ సమావేశ నిమిషాలు] * [http://www.saverocks.org/Preservation.html సొసైటీ టు సేవ్ రాక్స్] * [http://www.cmdachennai.gov.in/pdfs/seminar_heritage_buildings/Heritage_Conservation_in_Hyderabad.pdf హైదరాబాద్‌లో వారసత్వ సంరక్షణ] [[వర్గం:హైదరాబాదు వారసత్వ నిర్మాణాలు]] [[వర్గం:హైదరాబాదు]] [[వర్గం:హైదరాబాదు జిల్లా]] 47kqlfufxhi3vi6va45xbkipjugauyb 3609898 3609897 2022-07-29T08:35:08Z Pranayraj1985 29393 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = హైదరాబాదు <!-- Please do not add any Indic script in this infobox, per WP:INDICSCRIPT policy. --> | settlement_type = [[మహానగరం]] <!-- NOT A MEGACITY as the population is under 10 Million --> |other_name = భాగ్యనగరం | image_skyline = Hyderabad montage-2.png | image_alt = హైద్రాబాదు నగరానికి సంబంధించిన బొమ్మలకొలువు | image_caption = పై ఎడమ నుండి సవ్యదిశలో [[చార్మినార్]], ఎత్తైన భవనం, [[హుసేన్ సాగర్]], [[బిర్లా మందిర్]], [[గోల్కొండ కోట]], [[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా]] | nickname = ముత్యాలనగరి | map_alt = తెలంగాణలో హైదరాబాదు స్థానసూచిక | map_caption = తెలంగాణలో హైదరాబాదు స్థానసూచిక | pushpin_map = India Telangana | pushpin_label_position = right | coordinates = {{coord|17.38405|N|78.45636|E|display=inline,title}} | subdivision_type = దేశం | subdivision_name = భారతదేశం | subdivision_type1 = [[భారతదేశ రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు|రాష్ట్రం]] | subdivision_type2 = ప్రాంతం | subdivision_type3 = [[తెలంగాణ జిల్లాలు|జిల్లాలు]] | subdivision_name1 = [[తెలంగాణ]] | subdivision_name2 = [[హైదరాబాదు మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]], [[దక్కన్ పీఠభూమి|దక్కన్]] | subdivision_name3 = {{plainlist| * [[హైదరాబాదు జిల్లా|హైదరాబాదు]] * [[మేడ్చెల్-మల్కాజ్‌గిరి జిల్లా|మేడ్చెల్ మల్కాజ్‌గిరి]] * [[రంగారెడ్డి జిల్లా|రంగారెడ్డి]] * [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి]]}} | established_title = స్థాపించినది | established_date = 1591 | founder = [[మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా]] | government_type = [[నగరపాలక సంస్థలు|నగర పాలిక సంస్థ]] | governing_body = [[హైదరాబాదు మహానగరపాలక సంస్థ]], <br /> [[హైదరాబాదు మహానగర అభివృద్ధి సంస్థ]] <!-- | leader_title1 = | leader_name1 = | unit_pref = metric | total_type = [[హైదరాబాదు నగరం]] | area_footnotes = | area_total_km2 = 650 | area_blank2_title = [[హైదరాబాదు మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]] | area_blank2_km2 = 7257I | elevation_footnotes = | elevation_m = 505 | population_total = 6809970 | population_as_of = 2011 | population_footnotes = | population_density_km2 = 10477 | population_metro = 9700000 | population_metro_footnotes = | population_rank = [[List of most populous cities in India|4వ]] | population_blank1_title = మెట్రో ర్యాంక్ | population_blank1 = [[List of million-plus agglomerations in India|6వ]] | population_demonym = హైద్రాబాదీ | timezone1 = [[భారత ప్రామాణిక కాలం]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = [[పోస్టు సూచికా సంఖ్య|పిన్ కోడ్లు]] | postal_code = 500 xxx, 501 xxx, 502 xxx. | area_codes = [[భారత టెలిఫోన్ సంఖ్యలు|+91–40]], 8413, 8414, 8415, 8417, 8418, 8453, 8455 | registration_plate = టిఎస్ 07-15 | blank_name_sec1 = [[స్థూల మెట్రో జిడిపి|మెట్రో జిడిపి]] ([[సమాన కొనుగోలు శక్తి|PPP]]) | blank_info_sec1 = $40–$74&nbsp;billion | website = {{URL|www.ghmc.gov.in}} | leader_title2 = [[Greater Hyderabad Municipal Corporation|మేయర్]] | leader_name2 = | blank2_name = {{nowrap|అధికారిక భాషలు}} | blank2_info = [[తెలుగు భాష|తెలుగు]], [[ఉర్దూ భాష|ఉర్దూ]]<!-- Please do not add anything besides Telugu and Urdu. --> | official_name = }} [[మూసీ నది]] ఒడ్డున సా.శ.[[1590]] దశకంలో, [[కుతుబ్ షాహీ వంశము|కుతుబ్ షాహీ]] వంశస్థుడయిన, [[మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా]] హైదరాబాదు నగరాన్ని నిర్మిచాడు. 400 సంవత్సరా లకు పైగా సుదీర్ఘ చరిత్ర కలిగిన ఈ గొప్ప నగరంలో అనే వారసత్వ కట్టడాలు నిర్మించబడ్డాయి. హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలు భవనాల నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక విలువను కాపాడుకోవడానికి 1981లో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం [[హైదరాబాదు పట్టణ అభివృద్ధి సంస్థ]] (హుడా) ఆధ్వర్యంలో హెరిటేజ్ కన్జర్వేషన్ కమిటీని ఏర్పాటుచేసింది.<ref>{{Cite web|title='Heritage Conservation Committee'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20100530052457/http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|archive-date=30 May 2010|access-date=2010-08-30|publisher=HMDA}}</ref> ఈ సంస్థ [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్‌]]<nowiki/>లోని దాదాపు 160 భవనాలను వారసత్వ కట్టడాలుగా జాబితా చేసింది. దాదాపు 70% వారసత్వ భవనాలు ప్రైవేట్ చేతుల్లో ఉన్నాయి. వారసత్వ నిర్మాణాలలో భవనాలు, స్మారక చిహ్నాలు, రాతి నిర్మాణాలు మొదలైనవి ఉన్నాయి.<ref>{{Cite web|title='Heritage Hyderabad City'|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721163432/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-29|publisher=INTACH Hyderabad Chapter}}</ref> వారసత్వ నిర్మాణాలను గుర్తించడం ద్వారా, [[భారత జాతీయ సంస్కృతి వారసత్వ సంస్థ]] (ఇంటాక్) సహకారంతో వాటి నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక ప్రాముఖ్యతను పరిరక్షించుకోవడానికి, వారసత్వ నిర్మాణాలను నాశనం చేయకుండా యజమానులను ఒప్పించేందుకు ప్రయత్నిస్తుంది. వారసత్వం భవనాలు గ్రేడ్ I, గ్రేడ్ II & గ్రేడ్ IIIగా గ్రేడ్ చేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|title='Heritage status for 19 more buildings'|date=1 July 2005|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20060514221421/http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|archive-date=14 May 2006|location=Chennai, India}}</ref> కానీ, సరైన నిర్వాహణ లేకపోవడంతో ఈ భవనాల స్థితిని కాపాడటం కష్టంగా మారింది.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|title='Government indifferent to heritage structures'|date=2008-08-31|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20080809082333/http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|archive-date=2008-08-09|location=Chennai, India}}</ref> జాబితాలో ఉంచబడిన రవి బార్, ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్, దేవ్డీ రాణాచంద్ - అహోతిచంద్ వంటి వివిధ భవనాలు ఇప్పటికే కూల్చివేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite web|date=20 June 2009|title=Monty's in bag, heritage soldiers to keep fighting|url=http://www.newindianexpress.com/cities/hyderabad/article109723.ece?service=print|access-date=2014-08-29|publisher=[[Times of India]]}}</ref><ref>{{Cite web|date=21 August 2010|title=Revised Development Plan (Master Plan) of erstwhile Municipal Corporation of Hyderabad Area (HMDA Core Area) – Approved|url=http://220.227.252.236/RMP/pdf/Zoning%20Regulations%20and%20Master%20Plan%20GOs.pdf|access-date=2014-08-29|publisher=Municipal Administration & Urban Development Department - Hyderabad Metropolitan Development Authority.}}</ref> == హుడా గుర్తించిన వారసత్వ భవనాల జాబితా == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలను గుర్తించిన హుడా, ఒక జాబితాను తయారుచేసింది. ఎప్పటికప్పుడు ఈ జాబితాను హుడా అప్‌గ్రేడ్ చేస్తుంది. హుడా ప్రతిపాదించిన భవనాలను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఆమోదించాల్సి ఉంది. <ref>{{Cite web|date=2006-05-27|title='63rd Meeting: Minutes'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721160222/http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-30|publisher=Hyderabad Urban Development Authority}}</ref> {| class="wikitable" |క్ర.సం. నం |కట్టడం |స్థానం |చిత్రం | |- |1 |ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, (జాబితా నుండి తొలగించబడింది^[1]) |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - | |- |2 |అఫ్జల్ గంజ్ మసీదు |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | - | |- |3 |ఎయిర్ & ల్యాండ్ వార్‌ఫేర్ బిల్డింగ్, |సికింద్రాబాద్ | - | |- |4 |ఐవాన్-ఎ-అలీ^[2] |చౌమహల్లా ప్యాలెస్ | - | |- |5 |అలియాబాద్ సరాయ్ |ఫలక్‌నుమా-చార్మినార్ ప్రధాన రహదారి^[3] | -- | |- |6 |[[Allahuddins Building|అల్లావుద్దీన్ భవనం]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - | |- |7 |[[అమీన్ మంజిల్]] |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | | |- |8 |అంబర్‌పేట్ బుర్జ్ |[[అంబర్‌పేట మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|అంబర్‌పేట]] | -- | |- |9 |[[రాష్ట్ర కేంద్ర గ్రంథాలయం|స్టేట్ సెంట్రల్ లైబ్రరీ]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | {| class="wikitable" | |} | |- |10 |ఆంధ్రపత్రిక భవనం |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |11 |[[తెలంగాణ ఉన్నత న్యాయస్థానం|హైదరాబాద్‌లోని హైకోర్టు న్యాయస్థానం]] |హైదరాబాద్ | | |- |12 |[[State Archaeological Museum|రాష్ట్ర పురావస్తు మ్యూజియం]] |కోటి | | |- |13 |[[ఆస్మాన్ ఘర్ ప్యాలెస్|అస్మాన్‌ఘర్ ప్యాలెస్]] |మలక్ పేట | | |- |14 |అస్మాన్ మహల్ |లక్డీ-కా-పూల్ | - | |- |15 |[[ఆజా ఖానా ఎ జెహ్రా|అజా ఖానా-ఎ-జెహ్రా]] |దారుల్షిఫా | | |- |16 |[[Parsi Dharamshala|బాయి పిరోజ్‌బాయి ఎడుల్జీ చెనై పార్సీ ధర్మశాల]] |సికింద్రాబాద్ | - | |- |17 |[[ఖుర్షీద్ జా దేవిడి|నవాబ్ ఖుర్షీద్ జహ్ బహదూర్ యొక్క బరాదరి]] |హుస్సేనీ ఆలం | | |- |18 |బైతుల్ అష్రఫ్ |[[నీలోఫర్ హాస్పిటల్|నీలోఫర్ హాస్పిటల్ దగ్గర]] | -- | |- |19 |బాకర్ బాగ్ |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | - | |- |20 |[[బెల్లా విస్టా|బెల్లా విస్టా (అడ్మినిస్ట్రేటివ్ స్టాఫ్ కాలేజ్ ఆఫ్ ఇండియా)]] |[[సైఫాబాద్]] | | |- |21 |భగవందాస్ గార్డెన్ పెవిలియన్ |[[కార్వాన్|కారవాన్]] | - | |- |22 |[[చార్ కమాన్|ఎ) చర్కమాన్; బి) మచ్లికమాన్ సి) కలికామన్ డి) షేర్-ఎ-బాటిల్-కీ-కమాన్]] |చార్మినార్ | | |- |23 |[[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా ప్యాలెస్]] |హైదరాబాద్ | | |- |24 |[[గవర్నమెంట్ సిటీ కాలేజీ, హైదరాబాద్|సిటీ కాలేజీ]] |మదీనా | | |- |25 |[[సికింద్రాబాద్ క్లాక్ టవర్]] |సికింద్రాబాద్ | | |- |26 |[[Sultan Bazar Clock Tower|గడియార స్థంబం]] |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - | |- |27 |[[రాంగోపాల్‌పేట పోలీస్ స్టేషన్|క్లాక్ టవర్ & రాంగోపాల్ పేట్ పోలీస్ స్టేషన్]] |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | | |- |28 |గడియార స్థంబం |[[Fateh Maidan|ఫతే మైదాన్]] | | |- |30 |[[మహబూబ్ చౌక్ క్లాక్ టవర్|క్లాక్ టవర్ - మహబూబ్ చౌక్]] |చార్మినార్ | | |- |31 |దర్గా హజ్రత్ షాజావుద్దీన్ |యాకుత్పురా | {| class="wikitable" | - |} | |- |32 |దర్గా నూరుద్దీన్ షా పురాతన ద్వారం |[[కూకట్‌పల్లి (మేడ్చల్ జిల్లా)|కూకట్‌పల్లి]] | - | |- |33 |దర్గా సయ్యద్ షా మీర్ మహమూద్ వలీ |బహదూర్‌పురా | - | |- |34 |[[యూసుఫైన్ దర్గా|దర్గా యూసుఫైన్]] |నాంపల్లి | - | |- |35 |[[దార్-ఉల్-షిఫా|దారుష్ షిఫా & మసీదు]] |దబీర్‌పురా | - | |- |36 |దేవ్డీ అక్రమ్ అలీ ఖాన్, గేట్ పోర్షన్ |యాకుత్పురా | - | |- |37 |దేవ్ది అస్మాన్ జా |హుస్సేనీ ఆలం | - | |- |38 |దేవీ బన్సీలాల్ |[[బేగంబజార్]] | - | |- |39 |[[దేవిడి ఇక్బాల్ ఉద్-దౌలా|దేవ్ది ఇక్బాల్-ఉద్-దౌలా]] |షా గంజ్ | - | |- |40 |దేవ్డీ ఇమాద్ జంగ్ బహదూర్ |గన్ ఫౌండ్రీ | - | |- |41 |దేవ్డీ ఫరీద్ నవాజ్ జంగ్ (చిరన్ కోట ప్యాలెస్) |బేగంపేట | | |- |42 |దేవ్డీ నవాబ్ షంషీర్ జంగ్ |[[యాకుత్‌పురా|యాకుత్పురా]] | - | |- |43 |దేవ్డీ మహారాజా కిషన్ పెర్షద్ బహదూర్ |శాలిబండ రోడ్ | - | |- |44 |[[దివాన్ దేవిడి ప్యాలెస్|దేవాన్ దేవ్డీ - గేట్ పోర్షన్]] |పత్తర్ గట్టి | - | |- |45 |ధనరాజ్‌గిర్జీ కాంప్లెక్స్ (జ్ఞాన్ బాగ్ ప్యాలెస్) |గోషామహల్ | - | |- |46 |పరిశ్రమల డైరెక్టరేట్ |చిరాగ్ అలీ లేన్, అబిడ్స్ | - | |- |47 |[[ఎర్రమంజిల్ ప్యాలెస్|ఎర్రు మంజిల్]] |పంజాగుట్ట | - | |- |48 |[[ఫలక్‌నుమా ప్యాలెస్]] |ఫలక్‌నుమా | | |- |49 |[[గాంధీ వైద్య కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |50 |గోల్డెన్ థ్రెషోల్డ్ |నాంపల్లి స్టేషన్ రోడ్, అబిడ్స్ | | |- |51 |[[హైదరాబాద్ పబ్లిక్ స్కూల్]] |బేగంపేట | | |- |52 |జామా మసీదు |చార్మినార్ | | |- |53 |జవహర్ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్స్, నాంపల్లి]] | - | |- |54 |ఝంసింగ్ ఆలయం - గేట్ పోర్షన్ |మెహదీపట్నం | - | |- |55 |[[జూబ్లీహాల్|జూబ్లీ హాల్]] |నాంపల్లి | | |- |56 |కమాన్ చట్టా బజార్ |దారుల్షిఫా | - | |- |57 |[[కింగ్ కోఠి ప్యాలెస్|కింగ్ కోటి కాంప్లెక్స్: ఎ) హాస్పిటల్ (పాతది) బి) ఉస్మాన్ మాన్షన్ సి) నజ్రీ బాగ్]] |హైదర్‌గూడ | | |- |58 |[[బ్రిటీషు రెసిడెన్సీ, హైదరాబాదు|బ్రిటిష్ రెసిడెన్సీ కాంప్లెక్స్ (మహిళా కళాశాల, కోటి)]] |కోటి | | |- |59 |కిషన్ బాగ్ ఆలయం |బహదూర్‌పురా | - | |- |60 |లక్ష్మి పేపర్ మార్ట్ భవనం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | | |- |61 |[[నిజామియా పరిశోధనా సంస్థ|నిజామియా అబ్జర్వేటరీ]] |[[పంజాగుట్ట]] | | |- |62 |మహారాజా చందూలాల్ ఆలయం |[[అల్వాల్ (అల్వాల్ మండలం)|అల్వాల్]] | - | |- |63 |మహబూబ్ చౌక్ మసీదు |మహబూబ్ చౌక్ | - | |- |64 |[[మహబూబ్ మాన్షన్]] |[[మలక్‌పేట, హైదరాబాదు|మలక్ పేట]] | | |- |65 |[[మాల్వాల ప్యాలెస్|మల్వాలా ప్యాలెస్ - ప్రధాన ప్రాంగణం, సెకండరీ ప్రాంగణం & నివాస గృహాలు]] |చార్మినార్ | {| class="wikitable" | |} | |- |66 |మంజ్లీ బేగం కీ హవేలీ, |[[షా ఆలీ బండ|శాలి బండ రోడ్]] | - | |- |67 |ముష్క్ మహల్ |అత్తాపూర్ | - | |- |68 |మొఘల్‌పురా సమాధులు |మొఘల్‌పురా | - | |- |69 |మోహన్ లాల్ మలానీ నివాసం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | - | |- |70 |[[మాంటీస్ హోటల్ (సికింద్రాబాద్)|మాంటీ హోటల్]] |[[సికింద్రాబాద్|పార్క్‌లేన్, సికింద్రాబాద్]] | | |- |71 |మసీదు |మెహెదీపట్నంలోని ఝంసింగ్ దేవాలయం దగ్గర | - | |- |72 |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] |మోజం జాహీ మార్కెట్ | {| class="wikitable" | |} | |- |73 |నాను భాయ్ జి. షా భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - | |- |74 |[[నిజాం క్లబ్]] |సైఫాబాద్ | - | |- |75 |[[నిజాం కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |76 |[[ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం|ఉస్మానియా ఆర్ట్స్ కళాశాల]] |హైదరాబాద్ | {| class="wikitable" | |} | |- |77 |[[ఉస్మానియా జనరల్ హాస్పిటల్]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | | |- |78 |[[లేడీ హైద్రీ క్లబ్, హైదరాబాదు|లేడీ హైదరీ క్లబ్]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |79 |[[పైగా ప్యాలెస్|పైగా ప్యాలెస్ (విఖర్-ఉల్-ఉమ్రా ప్యాలెస్)]] |బేగంపేట | | |- |80 |[[పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్ (సికింద్రాబాద్)|పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్]] |సికింద్రాబాద్ | | |- |81 |ప్రకాష్ భవనం |శివాజీనగర్ | - | |- |82 |ప్రిన్సెస్ ఎసిన్ ఉమెన్స్ ఎడ్యుకేషనల్ సెంటర్ |పురాణి హవేలీ | - | |- |83 |[[పురానపూల్|పురానాపూల్ వంతెన]] |పురాణ పుల్ | | |- |84 |[[పురానీ హవేలీ|పురాణి హవేలీ కాంప్లెక్స్]] |పత్తర్ గట్టి | | |- |85 |ఖిలా కోహ్నా & మసీదు |[[సరూర్‌నగర్]] | - | |- |86 |రాజా భగవందాస్ భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - | |- |87 |షాహీ జిలు ఖానా (జాబితా నుండి తొలగించబడింది^[4] ) |ఘాన్సీ బజార్ | - | |- |88 |షాహి ఖిల్వత్ ఖానా | - | - | |- |89 |[[సీతారాంబాగ్ దేవాలయం|సీతారాం బాగ్ ఆలయం]] |మంగళఘాట్ | - | |- |90 |[[స్పానిష్ మసీదు]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | | |- |91 |[[సెయింట్ జార్జి చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జార్జ్ చర్చి, హైదరాబాద్]] |అబిడ్స్ | | |- |92 |[[సెయింట్ మేరీస్ చర్చి|సెయింట్ మేరీస్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |సికింద్రాబాద్ | | |- |93 |[[సెయింట్ జాన్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జాన్స్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |[[మారేడుపల్లి మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|మారేడ్‌పల్లి]] | | |- |94 |[[సెయింట్ జోసఫ్స్ కేథడ్రల్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జోసెఫ్ కేథడ్రల్, హైదరాబాద్]] |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | | |- |95 |శ్యాంరాజ్ బహదూర్ - గేట్ పోర్షన్ |[[షా ఆలీ బండ|షా-అలీ-బండా]] | - | |- |96 |[[వికార్ మంజిల్|విఖర్ మంజిల్]] |బేగంపేట | | |- |97 |విక్టోరియా మెమోరియల్ అనాథాశ్రమం |[[సరూర్‌నగర్]] | - | |- |98 |విక్టోరియా మెటర్నిటీ హాస్పిటల్ |అసఫ్ జాహీ రోడ్ | - | |- |99 |[[నిజామియా ప్రభుత్వ జనరల్ హాస్పిటల్|ప్రభుత్వ యునాని ఆసుపత్రి]] |చార్మినార్ | | |- |100 |[[Paigah (Hyderabad)#Paigah%20Palaces|విలాయత్ మంజిల్]] |బేగంపేట | - | |- |101 |హోమియోపతిక్ హాస్పిటల్ (మోతీ మహల్) |మహబూబ్ చౌక్, మోతిగల్లి | - | |- |102 |ఫఖర్-ఉల్-ముల్క్ సమాధి |సనత్‌నగర్ | - | |- |103 |[[విజయ మేరి చర్చి, హైదరాబాదు|విజయ్ మేరీ చర్చి]] |AC గార్డ్స్, మాసబ్ ట్యాంక్ | - | |- |104 |పురన్మల్ సమాధి |సీతారాం బాగ్ | - | |- |105 |[[హిల్ ఫోర్ట్ ప్యాలెస్]] |ఆదర్శ్ నగర్ | | |- |106 |డి.లక్ష్మయ్య నివాసం, |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - | |- |107 |డి. పెంటయ్య నివాసం |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - | |- |108 |[[సర్దార్ మహల్]] |మొఘల్ పురా | - | |- |109 |రజా అలీ బంగ్లా |ఫీవర్ హాస్పిటల్ దగ్గర | - | |- |110 |ముఖభాగం - బైతుల్ ఘౌస్ |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - | |- |111 |ముఖభాగం - హిఫాజత్ హుస్సేన్ | - | - | |- |112 |[[గోషామాల్ బరాదారి|గోషామల్ బరాదరి]] |పికెట్, సికింద్రాబాద్ | {| class="wikitable" | |} | |- |113 |ప్రేమ్ చంద్ నివాసం |సర్దార్ పటేల్ రోడ్ | - | |- |114 |శ్యామ్ రావ్ చుంగి నివాసం |[[పద్మారావు నగర్]] | - | |- |115 |[[Dilkusha Guest House|దిల్కుషా గెస్ట్ హౌస్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - | |- |116 |[[College of Nursing, Hyderabad|కాలేజ్ ఆఫ్ నర్సింగ్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - | |- |117 |యూసుఫ్ టేక్రి |టోలిచౌకి | - | |- |118 |[[ఖుస్రో మంజిల్]] |[[ఎ.సి. గార్డ్స్|AC గార్డ్స్]] | | |- |119 |దేవ్డీ రణచంద్ – అహోతిచంద్, (తొలగించబడింది) |మెహదీపట్నం | - | |- |120 |పంజ్ మహల్లా |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - | |- |121 |పర్వారీష్ బాగ్ |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - | |- |122 |సెంట్రల్ బ్యాంక్ భవనం |[[కోఠి|కోటి]] | - | |- |123 |మినీ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్]] | - | |- |124 |తాజ్ మహల్ హోటల్ (ఓల్డ్ బ్లాక్), |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | {| class="wikitable" | |} | |- |125 |రవి బార్, ట్రూప్ బజార్ (ప్రభుత్వం జాబితా నుండి తొలగించబడింది, కూల్చివేయబడింది^[5]) |ట్రూప్ బజార్ | - | |- |126 |హైదరాబాద్ సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్ కార్యాలయం |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - | |- |127 |[[చౌమహల్లా పాలస్|రోషన్ మహల్]] |మొఘల్ పురా | colspan="2" |ఉదాహరణ |- |128 |సెంట్రల్ కో-ఆపరేటివ్ ట్రైనింగ్ కాలేజీ |నిజాం కాలేజ్ రోడ్ | {| class="wikitable" | - |} | |- |129 |మహబూబియా గర్ల్స్ హై స్కూల్ & జూనియర్ కాలేజ్ మదరసా-ఇ-అలియా, |[[గన్‌ఫౌండ్రి, హైదరాబాదు|గన్ ఫౌండ్రీ]] | | |- |130 |రెడ్డి హాస్టల్ |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | - | |- |131 |మహల్ వనపర్తి |జాంబాగ్ రోడ్, మోజంజాహి మార్కెట్ | - | |- |132 |ఎ. మజీద్ ఖాన్ నివాసం |పురాణి హవేలీ | - | |- |133 |పాత MCH ఆఫీస్, |దారుష్ షిఫా | - | |- |134 |[[Greenlands Guest House|గ్రీన్లాండ్స్ గెస్ట్ హౌస్]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - | |- |135 |[[Raj Bhavan (Telangana)|రాజ్ భవన్ పాత భవనం]] |రాజ్ భవన్ | - | |- |136 |పాత జైలు కాంప్లెక్స్ |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్ రోడ్]] | - | |- |137 |[[సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ (హైదరాబాదు)|సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ కాంప్లెక్స్]] |అబిడ్స్ | {| class="wikitable" | |} | |- |138 |వెస్లీ చర్చి |సికింద్రాబాద్ | - | |- |139 |[[నాంపల్లి సరాయి|నాంపల్లి సరాయ్]] |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - | |- |140 |భోయిగూడ కమాన్ |మంగళహాట్ | - | |- |141 |IAS అధికారుల సంఘం |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|గ్రీన్‌ల్యాండ్స్, బేగంపేట్]] | - | |- |142 |సెయింట్ మేరీస్ ప్రెస్బిటరీ |సెయింట్ ఆన్స్ స్కూల్, సికింద్రాబాద్ | - | |- |143 |కృష్ణా రెడ్డి భవనం |[[మెహదీపట్నం]] | - | |} == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ శిలా నిర్మాణాలు == ఇంటాక్ సంస్థ హైదరాబాదులోని వివిధ రాతి నిర్మాణాలను వారసత్వ విభాగంలోకి చేర్చింది.<ref>{{Cite web|title=Archived copy|url=http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111006021909/http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|archive-date=6 October 2011|access-date=2011-09-05}}</ref> <ref>{{Cite web|date=2000-03-13|title=Rock of Ages|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20090630030701/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=30 June 2009|access-date=2010-08-29|publisher=India Today}}</ref> {| class="wikitable" !క్ర.సం. నం ! రాక్ నిర్మాణం ! స్థానం ! చిత్రం |- | 1 | "ఎలుగుబంటి ముక్కు" | [[శిల్పారామం (హైదరాబాదు)|శిల్పారామం]] లోపల, [[మాదాపూర్]] | - |- | 2 | "క్లిఫ్ రాక్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 3 | దుర్గం చెరువు సరస్సు చుట్టూ కొండలు, | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 4 | "మాన్స్టర్ రాక్" | ఫిల్మ్ నగర్ [[జూబ్లీ హిల్స్]] దగ్గర | - |- | 5 | "ఒబెలిస్క్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 6 | "మష్రూమ్ రాక్" | [[హైదరాబాదు విశ్వవిద్యాలయము|యూనివర్సిటీ ఆఫ్ హైదరాబాద్]] క్యాంపస్ లోపల |[[దస్త్రం:Mushroom_rock_Hyderabad.jpg|100x100px]]</img> |- | 7 | రాక్ పార్క్ | దర్గా హుస్సేన్ షా వాలి దగ్గర పాత బాంబే రోడ్ | - |- | 8 | సెంటినెల్ రాక్ | మౌలా-అలీ దగ్గర |[[దస్త్రం:MoulaAli_Rocks.jpg|133x133px]]</img> |- | 9 | మౌలా అలీ దర్గా వద్ద రాళ్లు | మౌలా-అలీ |[[దస్త్రం:MoulaAli_1875.jpg|100x100px]]</img> |- | 10 | "టోడ్స్టూల్" | బ్లూ క్రాస్ పక్కన, [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |} == మూలాలు == {{Reflist}} == బయటి లింకులు == * [http://dspace.mit.edu/bitstream/handle/1721.1/69102/HyderabadGuide_2009.pdf ఒమర్ ఖలీది రచించిన "ఎ గైడ్ టు ఆర్కిటెక్చర్ ఇన్ హైదరాబాద్, డెక్కన్, ఇండియా"] * [http://issuu.com/bpdhyd/docs/heritage_hyderabad హెరిటేజ్ క్యాపిటల్ హైదరాబాద్] * [https://web.archive.org/web/20100522003044/http://www.hmda.gov.in/huda/inside/heritagebuildings/hb.html హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ భవనాల ఫోటో గ్యాలరీ] * [http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc63.doc 63వ సమావేశ నిమిషాలు] * [http://www.saverocks.org/Preservation.html సొసైటీ టు సేవ్ రాక్స్] * [http://www.cmdachennai.gov.in/pdfs/seminar_heritage_buildings/Heritage_Conservation_in_Hyderabad.pdf హైదరాబాద్‌లో వారసత్వ సంరక్షణ] [[వర్గం:హైదరాబాదు వారసత్వ నిర్మాణాలు]] [[వర్గం:హైదరాబాదు]] [[వర్గం:హైదరాబాదు జిల్లా]] k3k0be6ezcw7eulb2rtjemvnn9fuvrs 3609899 3609898 2022-07-29T08:35:40Z Pranayraj1985 29393 /* హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ శిలా నిర్మాణాలు */ wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = హైదరాబాదు <!-- Please do not add any Indic script in this infobox, per WP:INDICSCRIPT policy. --> | settlement_type = [[మహానగరం]] <!-- NOT A MEGACITY as the population is under 10 Million --> |other_name = భాగ్యనగరం | image_skyline = Hyderabad montage-2.png | image_alt = హైద్రాబాదు నగరానికి సంబంధించిన బొమ్మలకొలువు | image_caption = పై ఎడమ నుండి సవ్యదిశలో [[చార్మినార్]], ఎత్తైన భవనం, [[హుసేన్ సాగర్]], [[బిర్లా మందిర్]], [[గోల్కొండ కోట]], [[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా]] | nickname = ముత్యాలనగరి | map_alt = తెలంగాణలో హైదరాబాదు స్థానసూచిక | map_caption = తెలంగాణలో హైదరాబాదు స్థానసూచిక | pushpin_map = India Telangana | pushpin_label_position = right | coordinates = {{coord|17.38405|N|78.45636|E|display=inline,title}} | subdivision_type = దేశం | subdivision_name = భారతదేశం | subdivision_type1 = [[భారతదేశ రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు|రాష్ట్రం]] | subdivision_type2 = ప్రాంతం | subdivision_type3 = [[తెలంగాణ జిల్లాలు|జిల్లాలు]] | subdivision_name1 = [[తెలంగాణ]] | subdivision_name2 = [[హైదరాబాదు మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]], [[దక్కన్ పీఠభూమి|దక్కన్]] | subdivision_name3 = {{plainlist| * [[హైదరాబాదు జిల్లా|హైదరాబాదు]] * [[మేడ్చెల్-మల్కాజ్‌గిరి జిల్లా|మేడ్చెల్ మల్కాజ్‌గిరి]] * [[రంగారెడ్డి జిల్లా|రంగారెడ్డి]] * [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి]]}} | established_title = స్థాపించినది | established_date = 1591 | founder = [[మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా]] | government_type = [[నగరపాలక సంస్థలు|నగర పాలిక సంస్థ]] | governing_body = [[హైదరాబాదు మహానగరపాలక సంస్థ]], <br /> [[హైదరాబాదు మహానగర అభివృద్ధి సంస్థ]] <!-- | leader_title1 = | leader_name1 = | unit_pref = metric | total_type = [[హైదరాబాదు నగరం]] | area_footnotes = | area_total_km2 = 650 | area_blank2_title = [[హైదరాబాదు మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]] | area_blank2_km2 = 7257I | elevation_footnotes = | elevation_m = 505 | population_total = 6809970 | population_as_of = 2011 | population_footnotes = | population_density_km2 = 10477 | population_metro = 9700000 | population_metro_footnotes = | population_rank = [[List of most populous cities in India|4వ]] | population_blank1_title = మెట్రో ర్యాంక్ | population_blank1 = [[List of million-plus agglomerations in India|6వ]] | population_demonym = హైద్రాబాదీ | timezone1 = [[భారత ప్రామాణిక కాలం]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = [[పోస్టు సూచికా సంఖ్య|పిన్ కోడ్లు]] | postal_code = 500 xxx, 501 xxx, 502 xxx. | area_codes = [[భారత టెలిఫోన్ సంఖ్యలు|+91–40]], 8413, 8414, 8415, 8417, 8418, 8453, 8455 | registration_plate = టిఎస్ 07-15 | blank_name_sec1 = [[స్థూల మెట్రో జిడిపి|మెట్రో జిడిపి]] ([[సమాన కొనుగోలు శక్తి|PPP]]) | blank_info_sec1 = $40–$74&nbsp;billion | website = {{URL|www.ghmc.gov.in}} | leader_title2 = [[Greater Hyderabad Municipal Corporation|మేయర్]] | leader_name2 = | blank2_name = {{nowrap|అధికారిక భాషలు}} | blank2_info = [[తెలుగు భాష|తెలుగు]], [[ఉర్దూ భాష|ఉర్దూ]]<!-- Please do not add anything besides Telugu and Urdu. --> | official_name = }} [[మూసీ నది]] ఒడ్డున సా.శ.[[1590]] దశకంలో, [[కుతుబ్ షాహీ వంశము|కుతుబ్ షాహీ]] వంశస్థుడయిన, [[మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా]] హైదరాబాదు నగరాన్ని నిర్మిచాడు. 400 సంవత్సరా లకు పైగా సుదీర్ఘ చరిత్ర కలిగిన ఈ గొప్ప నగరంలో అనే వారసత్వ కట్టడాలు నిర్మించబడ్డాయి. హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలు భవనాల నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక విలువను కాపాడుకోవడానికి 1981లో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం [[హైదరాబాదు పట్టణ అభివృద్ధి సంస్థ]] (హుడా) ఆధ్వర్యంలో హెరిటేజ్ కన్జర్వేషన్ కమిటీని ఏర్పాటుచేసింది.<ref>{{Cite web|title='Heritage Conservation Committee'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20100530052457/http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|archive-date=30 May 2010|access-date=2010-08-30|publisher=HMDA}}</ref> ఈ సంస్థ [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్‌]]<nowiki/>లోని దాదాపు 160 భవనాలను వారసత్వ కట్టడాలుగా జాబితా చేసింది. దాదాపు 70% వారసత్వ భవనాలు ప్రైవేట్ చేతుల్లో ఉన్నాయి. వారసత్వ నిర్మాణాలలో భవనాలు, స్మారక చిహ్నాలు, రాతి నిర్మాణాలు మొదలైనవి ఉన్నాయి.<ref>{{Cite web|title='Heritage Hyderabad City'|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721163432/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-29|publisher=INTACH Hyderabad Chapter}}</ref> వారసత్వ నిర్మాణాలను గుర్తించడం ద్వారా, [[భారత జాతీయ సంస్కృతి వారసత్వ సంస్థ]] (ఇంటాక్) సహకారంతో వాటి నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక ప్రాముఖ్యతను పరిరక్షించుకోవడానికి, వారసత్వ నిర్మాణాలను నాశనం చేయకుండా యజమానులను ఒప్పించేందుకు ప్రయత్నిస్తుంది. వారసత్వం భవనాలు గ్రేడ్ I, గ్రేడ్ II & గ్రేడ్ IIIగా గ్రేడ్ చేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|title='Heritage status for 19 more buildings'|date=1 July 2005|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20060514221421/http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|archive-date=14 May 2006|location=Chennai, India}}</ref> కానీ, సరైన నిర్వాహణ లేకపోవడంతో ఈ భవనాల స్థితిని కాపాడటం కష్టంగా మారింది.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|title='Government indifferent to heritage structures'|date=2008-08-31|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20080809082333/http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|archive-date=2008-08-09|location=Chennai, India}}</ref> జాబితాలో ఉంచబడిన రవి బార్, ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్, దేవ్డీ రాణాచంద్ - అహోతిచంద్ వంటి వివిధ భవనాలు ఇప్పటికే కూల్చివేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite web|date=20 June 2009|title=Monty's in bag, heritage soldiers to keep fighting|url=http://www.newindianexpress.com/cities/hyderabad/article109723.ece?service=print|access-date=2014-08-29|publisher=[[Times of India]]}}</ref><ref>{{Cite web|date=21 August 2010|title=Revised Development Plan (Master Plan) of erstwhile Municipal Corporation of Hyderabad Area (HMDA Core Area) – Approved|url=http://220.227.252.236/RMP/pdf/Zoning%20Regulations%20and%20Master%20Plan%20GOs.pdf|access-date=2014-08-29|publisher=Municipal Administration & Urban Development Department - Hyderabad Metropolitan Development Authority.}}</ref> == హుడా గుర్తించిన వారసత్వ భవనాల జాబితా == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలను గుర్తించిన హుడా, ఒక జాబితాను తయారుచేసింది. ఎప్పటికప్పుడు ఈ జాబితాను హుడా అప్‌గ్రేడ్ చేస్తుంది. హుడా ప్రతిపాదించిన భవనాలను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఆమోదించాల్సి ఉంది. <ref>{{Cite web|date=2006-05-27|title='63rd Meeting: Minutes'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721160222/http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-30|publisher=Hyderabad Urban Development Authority}}</ref> {| class="wikitable" |క్ర.సం. నం |కట్టడం |స్థానం |చిత్రం | |- |1 |ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, (జాబితా నుండి తొలగించబడింది^[1]) |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - | |- |2 |అఫ్జల్ గంజ్ మసీదు |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | - | |- |3 |ఎయిర్ & ల్యాండ్ వార్‌ఫేర్ బిల్డింగ్, |సికింద్రాబాద్ | - | |- |4 |ఐవాన్-ఎ-అలీ^[2] |చౌమహల్లా ప్యాలెస్ | - | |- |5 |అలియాబాద్ సరాయ్ |ఫలక్‌నుమా-చార్మినార్ ప్రధాన రహదారి^[3] | -- | |- |6 |[[Allahuddins Building|అల్లావుద్దీన్ భవనం]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - | |- |7 |[[అమీన్ మంజిల్]] |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | | |- |8 |అంబర్‌పేట్ బుర్జ్ |[[అంబర్‌పేట మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|అంబర్‌పేట]] | -- | |- |9 |[[రాష్ట్ర కేంద్ర గ్రంథాలయం|స్టేట్ సెంట్రల్ లైబ్రరీ]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | {| class="wikitable" | |} | |- |10 |ఆంధ్రపత్రిక భవనం |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |11 |[[తెలంగాణ ఉన్నత న్యాయస్థానం|హైదరాబాద్‌లోని హైకోర్టు న్యాయస్థానం]] |హైదరాబాద్ | | |- |12 |[[State Archaeological Museum|రాష్ట్ర పురావస్తు మ్యూజియం]] |కోటి | | |- |13 |[[ఆస్మాన్ ఘర్ ప్యాలెస్|అస్మాన్‌ఘర్ ప్యాలెస్]] |మలక్ పేట | | |- |14 |అస్మాన్ మహల్ |లక్డీ-కా-పూల్ | - | |- |15 |[[ఆజా ఖానా ఎ జెహ్రా|అజా ఖానా-ఎ-జెహ్రా]] |దారుల్షిఫా | | |- |16 |[[Parsi Dharamshala|బాయి పిరోజ్‌బాయి ఎడుల్జీ చెనై పార్సీ ధర్మశాల]] |సికింద్రాబాద్ | - | |- |17 |[[ఖుర్షీద్ జా దేవిడి|నవాబ్ ఖుర్షీద్ జహ్ బహదూర్ యొక్క బరాదరి]] |హుస్సేనీ ఆలం | | |- |18 |బైతుల్ అష్రఫ్ |[[నీలోఫర్ హాస్పిటల్|నీలోఫర్ హాస్పిటల్ దగ్గర]] | -- | |- |19 |బాకర్ బాగ్ |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | - | |- |20 |[[బెల్లా విస్టా|బెల్లా విస్టా (అడ్మినిస్ట్రేటివ్ స్టాఫ్ కాలేజ్ ఆఫ్ ఇండియా)]] |[[సైఫాబాద్]] | | |- |21 |భగవందాస్ గార్డెన్ పెవిలియన్ |[[కార్వాన్|కారవాన్]] | - | |- |22 |[[చార్ కమాన్|ఎ) చర్కమాన్; బి) మచ్లికమాన్ సి) కలికామన్ డి) షేర్-ఎ-బాటిల్-కీ-కమాన్]] |చార్మినార్ | | |- |23 |[[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా ప్యాలెస్]] |హైదరాబాద్ | | |- |24 |[[గవర్నమెంట్ సిటీ కాలేజీ, హైదరాబాద్|సిటీ కాలేజీ]] |మదీనా | | |- |25 |[[సికింద్రాబాద్ క్లాక్ టవర్]] |సికింద్రాబాద్ | | |- |26 |[[Sultan Bazar Clock Tower|గడియార స్థంబం]] |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - | |- |27 |[[రాంగోపాల్‌పేట పోలీస్ స్టేషన్|క్లాక్ టవర్ & రాంగోపాల్ పేట్ పోలీస్ స్టేషన్]] |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | | |- |28 |గడియార స్థంబం |[[Fateh Maidan|ఫతే మైదాన్]] | | |- |30 |[[మహబూబ్ చౌక్ క్లాక్ టవర్|క్లాక్ టవర్ - మహబూబ్ చౌక్]] |చార్మినార్ | | |- |31 |దర్గా హజ్రత్ షాజావుద్దీన్ |యాకుత్పురా | {| class="wikitable" | - |} | |- |32 |దర్గా నూరుద్దీన్ షా పురాతన ద్వారం |[[కూకట్‌పల్లి (మేడ్చల్ జిల్లా)|కూకట్‌పల్లి]] | - | |- |33 |దర్గా సయ్యద్ షా మీర్ మహమూద్ వలీ |బహదూర్‌పురా | - | |- |34 |[[యూసుఫైన్ దర్గా|దర్గా యూసుఫైన్]] |నాంపల్లి | - | |- |35 |[[దార్-ఉల్-షిఫా|దారుష్ షిఫా & మసీదు]] |దబీర్‌పురా | - | |- |36 |దేవ్డీ అక్రమ్ అలీ ఖాన్, గేట్ పోర్షన్ |యాకుత్పురా | - | |- |37 |దేవ్ది అస్మాన్ జా |హుస్సేనీ ఆలం | - | |- |38 |దేవీ బన్సీలాల్ |[[బేగంబజార్]] | - | |- |39 |[[దేవిడి ఇక్బాల్ ఉద్-దౌలా|దేవ్ది ఇక్బాల్-ఉద్-దౌలా]] |షా గంజ్ | - | |- |40 |దేవ్డీ ఇమాద్ జంగ్ బహదూర్ |గన్ ఫౌండ్రీ | - | |- |41 |దేవ్డీ ఫరీద్ నవాజ్ జంగ్ (చిరన్ కోట ప్యాలెస్) |బేగంపేట | | |- |42 |దేవ్డీ నవాబ్ షంషీర్ జంగ్ |[[యాకుత్‌పురా|యాకుత్పురా]] | - | |- |43 |దేవ్డీ మహారాజా కిషన్ పెర్షద్ బహదూర్ |శాలిబండ రోడ్ | - | |- |44 |[[దివాన్ దేవిడి ప్యాలెస్|దేవాన్ దేవ్డీ - గేట్ పోర్షన్]] |పత్తర్ గట్టి | - | |- |45 |ధనరాజ్‌గిర్జీ కాంప్లెక్స్ (జ్ఞాన్ బాగ్ ప్యాలెస్) |గోషామహల్ | - | |- |46 |పరిశ్రమల డైరెక్టరేట్ |చిరాగ్ అలీ లేన్, అబిడ్స్ | - | |- |47 |[[ఎర్రమంజిల్ ప్యాలెస్|ఎర్రు మంజిల్]] |పంజాగుట్ట | - | |- |48 |[[ఫలక్‌నుమా ప్యాలెస్]] |ఫలక్‌నుమా | | |- |49 |[[గాంధీ వైద్య కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |50 |గోల్డెన్ థ్రెషోల్డ్ |నాంపల్లి స్టేషన్ రోడ్, అబిడ్స్ | | |- |51 |[[హైదరాబాద్ పబ్లిక్ స్కూల్]] |బేగంపేట | | |- |52 |జామా మసీదు |చార్మినార్ | | |- |53 |జవహర్ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్స్, నాంపల్లి]] | - | |- |54 |ఝంసింగ్ ఆలయం - గేట్ పోర్షన్ |మెహదీపట్నం | - | |- |55 |[[జూబ్లీహాల్|జూబ్లీ హాల్]] |నాంపల్లి | | |- |56 |కమాన్ చట్టా బజార్ |దారుల్షిఫా | - | |- |57 |[[కింగ్ కోఠి ప్యాలెస్|కింగ్ కోటి కాంప్లెక్స్: ఎ) హాస్పిటల్ (పాతది) బి) ఉస్మాన్ మాన్షన్ సి) నజ్రీ బాగ్]] |హైదర్‌గూడ | | |- |58 |[[బ్రిటీషు రెసిడెన్సీ, హైదరాబాదు|బ్రిటిష్ రెసిడెన్సీ కాంప్లెక్స్ (మహిళా కళాశాల, కోటి)]] |కోటి | | |- |59 |కిషన్ బాగ్ ఆలయం |బహదూర్‌పురా | - | |- |60 |లక్ష్మి పేపర్ మార్ట్ భవనం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | | |- |61 |[[నిజామియా పరిశోధనా సంస్థ|నిజామియా అబ్జర్వేటరీ]] |[[పంజాగుట్ట]] | | |- |62 |మహారాజా చందూలాల్ ఆలయం |[[అల్వాల్ (అల్వాల్ మండలం)|అల్వాల్]] | - | |- |63 |మహబూబ్ చౌక్ మసీదు |మహబూబ్ చౌక్ | - | |- |64 |[[మహబూబ్ మాన్షన్]] |[[మలక్‌పేట, హైదరాబాదు|మలక్ పేట]] | | |- |65 |[[మాల్వాల ప్యాలెస్|మల్వాలా ప్యాలెస్ - ప్రధాన ప్రాంగణం, సెకండరీ ప్రాంగణం & నివాస గృహాలు]] |చార్మినార్ | {| class="wikitable" | |} | |- |66 |మంజ్లీ బేగం కీ హవేలీ, |[[షా ఆలీ బండ|శాలి బండ రోడ్]] | - | |- |67 |ముష్క్ మహల్ |అత్తాపూర్ | - | |- |68 |మొఘల్‌పురా సమాధులు |మొఘల్‌పురా | - | |- |69 |మోహన్ లాల్ మలానీ నివాసం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | - | |- |70 |[[మాంటీస్ హోటల్ (సికింద్రాబాద్)|మాంటీ హోటల్]] |[[సికింద్రాబాద్|పార్క్‌లేన్, సికింద్రాబాద్]] | | |- |71 |మసీదు |మెహెదీపట్నంలోని ఝంసింగ్ దేవాలయం దగ్గర | - | |- |72 |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] |మోజం జాహీ మార్కెట్ | {| class="wikitable" | |} | |- |73 |నాను భాయ్ జి. షా భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - | |- |74 |[[నిజాం క్లబ్]] |సైఫాబాద్ | - | |- |75 |[[నిజాం కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |76 |[[ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం|ఉస్మానియా ఆర్ట్స్ కళాశాల]] |హైదరాబాద్ | {| class="wikitable" | |} | |- |77 |[[ఉస్మానియా జనరల్ హాస్పిటల్]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | | |- |78 |[[లేడీ హైద్రీ క్లబ్, హైదరాబాదు|లేడీ హైదరీ క్లబ్]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |79 |[[పైగా ప్యాలెస్|పైగా ప్యాలెస్ (విఖర్-ఉల్-ఉమ్రా ప్యాలెస్)]] |బేగంపేట | | |- |80 |[[పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్ (సికింద్రాబాద్)|పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్]] |సికింద్రాబాద్ | | |- |81 |ప్రకాష్ భవనం |శివాజీనగర్ | - | |- |82 |ప్రిన్సెస్ ఎసిన్ ఉమెన్స్ ఎడ్యుకేషనల్ సెంటర్ |పురాణి హవేలీ | - | |- |83 |[[పురానపూల్|పురానాపూల్ వంతెన]] |పురాణ పుల్ | | |- |84 |[[పురానీ హవేలీ|పురాణి హవేలీ కాంప్లెక్స్]] |పత్తర్ గట్టి | | |- |85 |ఖిలా కోహ్నా & మసీదు |[[సరూర్‌నగర్]] | - | |- |86 |రాజా భగవందాస్ భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - | |- |87 |షాహీ జిలు ఖానా (జాబితా నుండి తొలగించబడింది^[4] ) |ఘాన్సీ బజార్ | - | |- |88 |షాహి ఖిల్వత్ ఖానా | - | - | |- |89 |[[సీతారాంబాగ్ దేవాలయం|సీతారాం బాగ్ ఆలయం]] |మంగళఘాట్ | - | |- |90 |[[స్పానిష్ మసీదు]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | | |- |91 |[[సెయింట్ జార్జి చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జార్జ్ చర్చి, హైదరాబాద్]] |అబిడ్స్ | | |- |92 |[[సెయింట్ మేరీస్ చర్చి|సెయింట్ మేరీస్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |సికింద్రాబాద్ | | |- |93 |[[సెయింట్ జాన్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జాన్స్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |[[మారేడుపల్లి మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|మారేడ్‌పల్లి]] | | |- |94 |[[సెయింట్ జోసఫ్స్ కేథడ్రల్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జోసెఫ్ కేథడ్రల్, హైదరాబాద్]] |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | | |- |95 |శ్యాంరాజ్ బహదూర్ - గేట్ పోర్షన్ |[[షా ఆలీ బండ|షా-అలీ-బండా]] | - | |- |96 |[[వికార్ మంజిల్|విఖర్ మంజిల్]] |బేగంపేట | | |- |97 |విక్టోరియా మెమోరియల్ అనాథాశ్రమం |[[సరూర్‌నగర్]] | - | |- |98 |విక్టోరియా మెటర్నిటీ హాస్పిటల్ |అసఫ్ జాహీ రోడ్ | - | |- |99 |[[నిజామియా ప్రభుత్వ జనరల్ హాస్పిటల్|ప్రభుత్వ యునాని ఆసుపత్రి]] |చార్మినార్ | | |- |100 |[[Paigah (Hyderabad)#Paigah%20Palaces|విలాయత్ మంజిల్]] |బేగంపేట | - | |- |101 |హోమియోపతిక్ హాస్పిటల్ (మోతీ మహల్) |మహబూబ్ చౌక్, మోతిగల్లి | - | |- |102 |ఫఖర్-ఉల్-ముల్క్ సమాధి |సనత్‌నగర్ | - | |- |103 |[[విజయ మేరి చర్చి, హైదరాబాదు|విజయ్ మేరీ చర్చి]] |AC గార్డ్స్, మాసబ్ ట్యాంక్ | - | |- |104 |పురన్మల్ సమాధి |సీతారాం బాగ్ | - | |- |105 |[[హిల్ ఫోర్ట్ ప్యాలెస్]] |ఆదర్శ్ నగర్ | | |- |106 |డి.లక్ష్మయ్య నివాసం, |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - | |- |107 |డి. పెంటయ్య నివాసం |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - | |- |108 |[[సర్దార్ మహల్]] |మొఘల్ పురా | - | |- |109 |రజా అలీ బంగ్లా |ఫీవర్ హాస్పిటల్ దగ్గర | - | |- |110 |ముఖభాగం - బైతుల్ ఘౌస్ |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - | |- |111 |ముఖభాగం - హిఫాజత్ హుస్సేన్ | - | - | |- |112 |[[గోషామాల్ బరాదారి|గోషామల్ బరాదరి]] |పికెట్, సికింద్రాబాద్ | {| class="wikitable" | |} | |- |113 |ప్రేమ్ చంద్ నివాసం |సర్దార్ పటేల్ రోడ్ | - | |- |114 |శ్యామ్ రావ్ చుంగి నివాసం |[[పద్మారావు నగర్]] | - | |- |115 |[[Dilkusha Guest House|దిల్కుషా గెస్ట్ హౌస్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - | |- |116 |[[College of Nursing, Hyderabad|కాలేజ్ ఆఫ్ నర్సింగ్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - | |- |117 |యూసుఫ్ టేక్రి |టోలిచౌకి | - | |- |118 |[[ఖుస్రో మంజిల్]] |[[ఎ.సి. గార్డ్స్|AC గార్డ్స్]] | | |- |119 |దేవ్డీ రణచంద్ – అహోతిచంద్, (తొలగించబడింది) |మెహదీపట్నం | - | |- |120 |పంజ్ మహల్లా |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - | |- |121 |పర్వారీష్ బాగ్ |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - | |- |122 |సెంట్రల్ బ్యాంక్ భవనం |[[కోఠి|కోటి]] | - | |- |123 |మినీ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్]] | - | |- |124 |తాజ్ మహల్ హోటల్ (ఓల్డ్ బ్లాక్), |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | {| class="wikitable" | |} | |- |125 |రవి బార్, ట్రూప్ బజార్ (ప్రభుత్వం జాబితా నుండి తొలగించబడింది, కూల్చివేయబడింది^[5]) |ట్రూప్ బజార్ | - | |- |126 |హైదరాబాద్ సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్ కార్యాలయం |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - | |- |127 |[[చౌమహల్లా పాలస్|రోషన్ మహల్]] |మొఘల్ పురా | colspan="2" |ఉదాహరణ |- |128 |సెంట్రల్ కో-ఆపరేటివ్ ట్రైనింగ్ కాలేజీ |నిజాం కాలేజ్ రోడ్ | {| class="wikitable" | - |} | |- |129 |మహబూబియా గర్ల్స్ హై స్కూల్ & జూనియర్ కాలేజ్ మదరసా-ఇ-అలియా, |[[గన్‌ఫౌండ్రి, హైదరాబాదు|గన్ ఫౌండ్రీ]] | | |- |130 |రెడ్డి హాస్టల్ |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | - | |- |131 |మహల్ వనపర్తి |జాంబాగ్ రోడ్, మోజంజాహి మార్కెట్ | - | |- |132 |ఎ. మజీద్ ఖాన్ నివాసం |పురాణి హవేలీ | - | |- |133 |పాత MCH ఆఫీస్, |దారుష్ షిఫా | - | |- |134 |[[Greenlands Guest House|గ్రీన్లాండ్స్ గెస్ట్ హౌస్]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - | |- |135 |[[Raj Bhavan (Telangana)|రాజ్ భవన్ పాత భవనం]] |రాజ్ భవన్ | - | |- |136 |పాత జైలు కాంప్లెక్స్ |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్ రోడ్]] | - | |- |137 |[[సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ (హైదరాబాదు)|సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ కాంప్లెక్స్]] |అబిడ్స్ | {| class="wikitable" | |} | |- |138 |వెస్లీ చర్చి |సికింద్రాబాద్ | - | |- |139 |[[నాంపల్లి సరాయి|నాంపల్లి సరాయ్]] |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - | |- |140 |భోయిగూడ కమాన్ |మంగళహాట్ | - | |- |141 |IAS అధికారుల సంఘం |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|గ్రీన్‌ల్యాండ్స్, బేగంపేట్]] | - | |- |142 |సెయింట్ మేరీస్ ప్రెస్బిటరీ |సెయింట్ ఆన్స్ స్కూల్, సికింద్రాబాద్ | - | |- |143 |కృష్ణా రెడ్డి భవనం |[[మెహదీపట్నం]] | - | |} == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ శిలా నిర్మాణాలు == ఇంటాక్ సంస్థ హైదరాబాదులోని వివిధ రాతి నిర్మాణాలను వారసత్వ విభాగంలోకి చేర్చింది.<ref>{{Cite web|title=Archived copy|url=http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111006021909/http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|archive-date=6 October 2011|access-date=2011-09-05}}</ref> <ref>{{Cite web|date=2000-03-13|title=Rock of Ages|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20090630030701/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=30 June 2009|access-date=2010-08-29|publisher=India Today}}</ref> {| class="wikitable" !క్రమసంఖ్య ! రాక్ నిర్మాణం ! ప్రదేశం ! ఫోటో |- | 1 | "ఎలుగుబంటి ముక్కు" | [[శిల్పారామం (హైదరాబాదు)|శిల్పారామం]] లోపల, [[మాదాపూర్]] | - |- | 2 | "క్లిఫ్ రాక్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 3 | దుర్గం చెరువు సరస్సు చుట్టూ కొండలు, | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 4 | "మాన్స్టర్ రాక్" | ఫిల్మ్ నగర్ [[జూబ్లీ హిల్స్]] దగ్గర | - |- | 5 | "ఒబెలిస్క్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 6 | "మష్రూమ్ రాక్" | [[హైదరాబాదు విశ్వవిద్యాలయము|యూనివర్సిటీ ఆఫ్ హైదరాబాద్]] క్యాంపస్ లోపల |[[దస్త్రం:Mushroom_rock_Hyderabad.jpg|100x100px]]</img> |- | 7 | రాక్ పార్క్ | దర్గా హుస్సేన్ షా వాలి దగ్గర పాత బాంబే రోడ్ | - |- | 8 | సెంటినెల్ రాక్ | మౌలా-అలీ దగ్గర |[[దస్త్రం:MoulaAli_Rocks.jpg|133x133px]]</img> |- | 9 | మౌలా అలీ దర్గా వద్ద రాళ్లు | మౌలా-అలీ |[[దస్త్రం:MoulaAli_1875.jpg|100x100px]]</img> |- | 10 | "టోడ్స్టూల్" | బ్లూ క్రాస్ పక్కన, [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |} == మూలాలు == {{Reflist}} == బయటి లింకులు == * [http://dspace.mit.edu/bitstream/handle/1721.1/69102/HyderabadGuide_2009.pdf ఒమర్ ఖలీది రచించిన "ఎ గైడ్ టు ఆర్కిటెక్చర్ ఇన్ హైదరాబాద్, డెక్కన్, ఇండియా"] * [http://issuu.com/bpdhyd/docs/heritage_hyderabad హెరిటేజ్ క్యాపిటల్ హైదరాబాద్] * [https://web.archive.org/web/20100522003044/http://www.hmda.gov.in/huda/inside/heritagebuildings/hb.html హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ భవనాల ఫోటో గ్యాలరీ] * [http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc63.doc 63వ సమావేశ నిమిషాలు] * [http://www.saverocks.org/Preservation.html సొసైటీ టు సేవ్ రాక్స్] * [http://www.cmdachennai.gov.in/pdfs/seminar_heritage_buildings/Heritage_Conservation_in_Hyderabad.pdf హైదరాబాద్‌లో వారసత్వ సంరక్షణ] [[వర్గం:హైదరాబాదు వారసత్వ నిర్మాణాలు]] [[వర్గం:హైదరాబాదు]] [[వర్గం:హైదరాబాదు జిల్లా]] bcgk0avmokm77inuqdnd7zdqszsw9gj 3609900 3609899 2022-07-29T08:37:14Z Pranayraj1985 29393 /* హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ శిలా నిర్మాణాలు */ wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = హైదరాబాదు <!-- Please do not add any Indic script in this infobox, per WP:INDICSCRIPT policy. --> | settlement_type = [[మహానగరం]] <!-- NOT A MEGACITY as the population is under 10 Million --> |other_name = భాగ్యనగరం | image_skyline = Hyderabad montage-2.png | image_alt = హైద్రాబాదు నగరానికి సంబంధించిన బొమ్మలకొలువు | image_caption = పై ఎడమ నుండి సవ్యదిశలో [[చార్మినార్]], ఎత్తైన భవనం, [[హుసేన్ సాగర్]], [[బిర్లా మందిర్]], [[గోల్కొండ కోట]], [[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా]] | nickname = ముత్యాలనగరి | map_alt = తెలంగాణలో హైదరాబాదు స్థానసూచిక | map_caption = తెలంగాణలో హైదరాబాదు స్థానసూచిక | pushpin_map = India Telangana | pushpin_label_position = right | coordinates = {{coord|17.38405|N|78.45636|E|display=inline,title}} | subdivision_type = దేశం | subdivision_name = భారతదేశం | subdivision_type1 = [[భారతదేశ రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు|రాష్ట్రం]] | subdivision_type2 = ప్రాంతం | subdivision_type3 = [[తెలంగాణ జిల్లాలు|జిల్లాలు]] | subdivision_name1 = [[తెలంగాణ]] | subdivision_name2 = [[హైదరాబాదు మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]], [[దక్కన్ పీఠభూమి|దక్కన్]] | subdivision_name3 = {{plainlist| * [[హైదరాబాదు జిల్లా|హైదరాబాదు]] * [[మేడ్చెల్-మల్కాజ్‌గిరి జిల్లా|మేడ్చెల్ మల్కాజ్‌గిరి]] * [[రంగారెడ్డి జిల్లా|రంగారెడ్డి]] * [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి]]}} | established_title = స్థాపించినది | established_date = 1591 | founder = [[మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా]] | government_type = [[నగరపాలక సంస్థలు|నగర పాలిక సంస్థ]] | governing_body = [[హైదరాబాదు మహానగరపాలక సంస్థ]], <br /> [[హైదరాబాదు మహానగర అభివృద్ధి సంస్థ]] <!-- | leader_title1 = | leader_name1 = | unit_pref = metric | total_type = [[హైదరాబాదు నగరం]] | area_footnotes = | area_total_km2 = 650 | area_blank2_title = [[హైదరాబాదు మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]] | area_blank2_km2 = 7257I | elevation_footnotes = | elevation_m = 505 | population_total = 6809970 | population_as_of = 2011 | population_footnotes = | population_density_km2 = 10477 | population_metro = 9700000 | population_metro_footnotes = | population_rank = [[List of most populous cities in India|4వ]] | population_blank1_title = మెట్రో ర్యాంక్ | population_blank1 = [[List of million-plus agglomerations in India|6వ]] | population_demonym = హైద్రాబాదీ | timezone1 = [[భారత ప్రామాణిక కాలం]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = [[పోస్టు సూచికా సంఖ్య|పిన్ కోడ్లు]] | postal_code = 500 xxx, 501 xxx, 502 xxx. | area_codes = [[భారత టెలిఫోన్ సంఖ్యలు|+91–40]], 8413, 8414, 8415, 8417, 8418, 8453, 8455 | registration_plate = టిఎస్ 07-15 | blank_name_sec1 = [[స్థూల మెట్రో జిడిపి|మెట్రో జిడిపి]] ([[సమాన కొనుగోలు శక్తి|PPP]]) | blank_info_sec1 = $40–$74&nbsp;billion | website = {{URL|www.ghmc.gov.in}} | leader_title2 = [[Greater Hyderabad Municipal Corporation|మేయర్]] | leader_name2 = | blank2_name = {{nowrap|అధికారిక భాషలు}} | blank2_info = [[తెలుగు భాష|తెలుగు]], [[ఉర్దూ భాష|ఉర్దూ]]<!-- Please do not add anything besides Telugu and Urdu. --> | official_name = }} [[మూసీ నది]] ఒడ్డున సా.శ.[[1590]] దశకంలో, [[కుతుబ్ షాహీ వంశము|కుతుబ్ షాహీ]] వంశస్థుడయిన, [[మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా]] హైదరాబాదు నగరాన్ని నిర్మిచాడు. 400 సంవత్సరా లకు పైగా సుదీర్ఘ చరిత్ర కలిగిన ఈ గొప్ప నగరంలో అనే వారసత్వ కట్టడాలు నిర్మించబడ్డాయి. హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలు భవనాల నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక విలువను కాపాడుకోవడానికి 1981లో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం [[హైదరాబాదు పట్టణ అభివృద్ధి సంస్థ]] (హుడా) ఆధ్వర్యంలో హెరిటేజ్ కన్జర్వేషన్ కమిటీని ఏర్పాటుచేసింది.<ref>{{Cite web|title='Heritage Conservation Committee'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20100530052457/http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|archive-date=30 May 2010|access-date=2010-08-30|publisher=HMDA}}</ref> ఈ సంస్థ [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్‌]]<nowiki/>లోని దాదాపు 160 భవనాలను వారసత్వ కట్టడాలుగా జాబితా చేసింది. దాదాపు 70% వారసత్వ భవనాలు ప్రైవేట్ చేతుల్లో ఉన్నాయి. వారసత్వ నిర్మాణాలలో భవనాలు, స్మారక చిహ్నాలు, రాతి నిర్మాణాలు మొదలైనవి ఉన్నాయి.<ref>{{Cite web|title='Heritage Hyderabad City'|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721163432/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-29|publisher=INTACH Hyderabad Chapter}}</ref> వారసత్వ నిర్మాణాలను గుర్తించడం ద్వారా, [[భారత జాతీయ సంస్కృతి వారసత్వ సంస్థ]] (ఇంటాక్) సహకారంతో వాటి నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక ప్రాముఖ్యతను పరిరక్షించుకోవడానికి, వారసత్వ నిర్మాణాలను నాశనం చేయకుండా యజమానులను ఒప్పించేందుకు ప్రయత్నిస్తుంది. వారసత్వం భవనాలు గ్రేడ్ I, గ్రేడ్ II & గ్రేడ్ IIIగా గ్రేడ్ చేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|title='Heritage status for 19 more buildings'|date=1 July 2005|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20060514221421/http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|archive-date=14 May 2006|location=Chennai, India}}</ref> కానీ, సరైన నిర్వాహణ లేకపోవడంతో ఈ భవనాల స్థితిని కాపాడటం కష్టంగా మారింది.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|title='Government indifferent to heritage structures'|date=2008-08-31|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20080809082333/http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|archive-date=2008-08-09|location=Chennai, India}}</ref> జాబితాలో ఉంచబడిన రవి బార్, ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్, దేవ్డీ రాణాచంద్ - అహోతిచంద్ వంటి వివిధ భవనాలు ఇప్పటికే కూల్చివేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite web|date=20 June 2009|title=Monty's in bag, heritage soldiers to keep fighting|url=http://www.newindianexpress.com/cities/hyderabad/article109723.ece?service=print|access-date=2014-08-29|publisher=[[Times of India]]}}</ref><ref>{{Cite web|date=21 August 2010|title=Revised Development Plan (Master Plan) of erstwhile Municipal Corporation of Hyderabad Area (HMDA Core Area) – Approved|url=http://220.227.252.236/RMP/pdf/Zoning%20Regulations%20and%20Master%20Plan%20GOs.pdf|access-date=2014-08-29|publisher=Municipal Administration & Urban Development Department - Hyderabad Metropolitan Development Authority.}}</ref> == హుడా గుర్తించిన వారసత్వ భవనాల జాబితా == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలను గుర్తించిన హుడా, ఒక జాబితాను తయారుచేసింది. ఎప్పటికప్పుడు ఈ జాబితాను హుడా అప్‌గ్రేడ్ చేస్తుంది. హుడా ప్రతిపాదించిన భవనాలను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఆమోదించాల్సి ఉంది. <ref>{{Cite web|date=2006-05-27|title='63rd Meeting: Minutes'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721160222/http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-30|publisher=Hyderabad Urban Development Authority}}</ref> {| class="wikitable" |క్ర.సం. నం |కట్టడం |స్థానం |చిత్రం | |- |1 |ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, (జాబితా నుండి తొలగించబడింది^[1]) |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - | |- |2 |అఫ్జల్ గంజ్ మసీదు |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | - | |- |3 |ఎయిర్ & ల్యాండ్ వార్‌ఫేర్ బిల్డింగ్, |సికింద్రాబాద్ | - | |- |4 |ఐవాన్-ఎ-అలీ^[2] |చౌమహల్లా ప్యాలెస్ | - | |- |5 |అలియాబాద్ సరాయ్ |ఫలక్‌నుమా-చార్మినార్ ప్రధాన రహదారి^[3] | -- | |- |6 |[[Allahuddins Building|అల్లావుద్దీన్ భవనం]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - | |- |7 |[[అమీన్ మంజిల్]] |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | | |- |8 |అంబర్‌పేట్ బుర్జ్ |[[అంబర్‌పేట మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|అంబర్‌పేట]] | -- | |- |9 |[[రాష్ట్ర కేంద్ర గ్రంథాలయం|స్టేట్ సెంట్రల్ లైబ్రరీ]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | {| class="wikitable" | |} | |- |10 |ఆంధ్రపత్రిక భవనం |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |11 |[[తెలంగాణ ఉన్నత న్యాయస్థానం|హైదరాబాద్‌లోని హైకోర్టు న్యాయస్థానం]] |హైదరాబాద్ | | |- |12 |[[State Archaeological Museum|రాష్ట్ర పురావస్తు మ్యూజియం]] |కోటి | | |- |13 |[[ఆస్మాన్ ఘర్ ప్యాలెస్|అస్మాన్‌ఘర్ ప్యాలెస్]] |మలక్ పేట | | |- |14 |అస్మాన్ మహల్ |లక్డీ-కా-పూల్ | - | |- |15 |[[ఆజా ఖానా ఎ జెహ్రా|అజా ఖానా-ఎ-జెహ్రా]] |దారుల్షిఫా | | |- |16 |[[Parsi Dharamshala|బాయి పిరోజ్‌బాయి ఎడుల్జీ చెనై పార్సీ ధర్మశాల]] |సికింద్రాబాద్ | - | |- |17 |[[ఖుర్షీద్ జా దేవిడి|నవాబ్ ఖుర్షీద్ జహ్ బహదూర్ యొక్క బరాదరి]] |హుస్సేనీ ఆలం | | |- |18 |బైతుల్ అష్రఫ్ |[[నీలోఫర్ హాస్పిటల్|నీలోఫర్ హాస్పిటల్ దగ్గర]] | -- | |- |19 |బాకర్ బాగ్ |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | - | |- |20 |[[బెల్లా విస్టా|బెల్లా విస్టా (అడ్మినిస్ట్రేటివ్ స్టాఫ్ కాలేజ్ ఆఫ్ ఇండియా)]] |[[సైఫాబాద్]] | | |- |21 |భగవందాస్ గార్డెన్ పెవిలియన్ |[[కార్వాన్|కారవాన్]] | - | |- |22 |[[చార్ కమాన్|ఎ) చర్కమాన్; బి) మచ్లికమాన్ సి) కలికామన్ డి) షేర్-ఎ-బాటిల్-కీ-కమాన్]] |చార్మినార్ | | |- |23 |[[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా ప్యాలెస్]] |హైదరాబాద్ | | |- |24 |[[గవర్నమెంట్ సిటీ కాలేజీ, హైదరాబాద్|సిటీ కాలేజీ]] |మదీనా | | |- |25 |[[సికింద్రాబాద్ క్లాక్ టవర్]] |సికింద్రాబాద్ | | |- |26 |[[Sultan Bazar Clock Tower|గడియార స్థంబం]] |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - | |- |27 |[[రాంగోపాల్‌పేట పోలీస్ స్టేషన్|క్లాక్ టవర్ & రాంగోపాల్ పేట్ పోలీస్ స్టేషన్]] |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | | |- |28 |గడియార స్థంబం |[[Fateh Maidan|ఫతే మైదాన్]] | | |- |30 |[[మహబూబ్ చౌక్ క్లాక్ టవర్|క్లాక్ టవర్ - మహబూబ్ చౌక్]] |చార్మినార్ | | |- |31 |దర్గా హజ్రత్ షాజావుద్దీన్ |యాకుత్పురా | {| class="wikitable" | - |} | |- |32 |దర్గా నూరుద్దీన్ షా పురాతన ద్వారం |[[కూకట్‌పల్లి (మేడ్చల్ జిల్లా)|కూకట్‌పల్లి]] | - | |- |33 |దర్గా సయ్యద్ షా మీర్ మహమూద్ వలీ |బహదూర్‌పురా | - | |- |34 |[[యూసుఫైన్ దర్గా|దర్గా యూసుఫైన్]] |నాంపల్లి | - | |- |35 |[[దార్-ఉల్-షిఫా|దారుష్ షిఫా & మసీదు]] |దబీర్‌పురా | - | |- |36 |దేవ్డీ అక్రమ్ అలీ ఖాన్, గేట్ పోర్షన్ |యాకుత్పురా | - | |- |37 |దేవ్ది అస్మాన్ జా |హుస్సేనీ ఆలం | - | |- |38 |దేవీ బన్సీలాల్ |[[బేగంబజార్]] | - | |- |39 |[[దేవిడి ఇక్బాల్ ఉద్-దౌలా|దేవ్ది ఇక్బాల్-ఉద్-దౌలా]] |షా గంజ్ | - | |- |40 |దేవ్డీ ఇమాద్ జంగ్ బహదూర్ |గన్ ఫౌండ్రీ | - | |- |41 |దేవ్డీ ఫరీద్ నవాజ్ జంగ్ (చిరన్ కోట ప్యాలెస్) |బేగంపేట | | |- |42 |దేవ్డీ నవాబ్ షంషీర్ జంగ్ |[[యాకుత్‌పురా|యాకుత్పురా]] | - | |- |43 |దేవ్డీ మహారాజా కిషన్ పెర్షద్ బహదూర్ |శాలిబండ రోడ్ | - | |- |44 |[[దివాన్ దేవిడి ప్యాలెస్|దేవాన్ దేవ్డీ - గేట్ పోర్షన్]] |పత్తర్ గట్టి | - | |- |45 |ధనరాజ్‌గిర్జీ కాంప్లెక్స్ (జ్ఞాన్ బాగ్ ప్యాలెస్) |గోషామహల్ | - | |- |46 |పరిశ్రమల డైరెక్టరేట్ |చిరాగ్ అలీ లేన్, అబిడ్స్ | - | |- |47 |[[ఎర్రమంజిల్ ప్యాలెస్|ఎర్రు మంజిల్]] |పంజాగుట్ట | - | |- |48 |[[ఫలక్‌నుమా ప్యాలెస్]] |ఫలక్‌నుమా | | |- |49 |[[గాంధీ వైద్య కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |50 |గోల్డెన్ థ్రెషోల్డ్ |నాంపల్లి స్టేషన్ రోడ్, అబిడ్స్ | | |- |51 |[[హైదరాబాద్ పబ్లిక్ స్కూల్]] |బేగంపేట | | |- |52 |జామా మసీదు |చార్మినార్ | | |- |53 |జవహర్ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్స్, నాంపల్లి]] | - | |- |54 |ఝంసింగ్ ఆలయం - గేట్ పోర్షన్ |మెహదీపట్నం | - | |- |55 |[[జూబ్లీహాల్|జూబ్లీ హాల్]] |నాంపల్లి | | |- |56 |కమాన్ చట్టా బజార్ |దారుల్షిఫా | - | |- |57 |[[కింగ్ కోఠి ప్యాలెస్|కింగ్ కోటి కాంప్లెక్స్: ఎ) హాస్పిటల్ (పాతది) బి) ఉస్మాన్ మాన్షన్ సి) నజ్రీ బాగ్]] |హైదర్‌గూడ | | |- |58 |[[బ్రిటీషు రెసిడెన్సీ, హైదరాబాదు|బ్రిటిష్ రెసిడెన్సీ కాంప్లెక్స్ (మహిళా కళాశాల, కోటి)]] |కోటి | | |- |59 |కిషన్ బాగ్ ఆలయం |బహదూర్‌పురా | - | |- |60 |లక్ష్మి పేపర్ మార్ట్ భవనం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | | |- |61 |[[నిజామియా పరిశోధనా సంస్థ|నిజామియా అబ్జర్వేటరీ]] |[[పంజాగుట్ట]] | | |- |62 |మహారాజా చందూలాల్ ఆలయం |[[అల్వాల్ (అల్వాల్ మండలం)|అల్వాల్]] | - | |- |63 |మహబూబ్ చౌక్ మసీదు |మహబూబ్ చౌక్ | - | |- |64 |[[మహబూబ్ మాన్షన్]] |[[మలక్‌పేట, హైదరాబాదు|మలక్ పేట]] | | |- |65 |[[మాల్వాల ప్యాలెస్|మల్వాలా ప్యాలెస్ - ప్రధాన ప్రాంగణం, సెకండరీ ప్రాంగణం & నివాస గృహాలు]] |చార్మినార్ | {| class="wikitable" | |} | |- |66 |మంజ్లీ బేగం కీ హవేలీ, |[[షా ఆలీ బండ|శాలి బండ రోడ్]] | - | |- |67 |ముష్క్ మహల్ |అత్తాపూర్ | - | |- |68 |మొఘల్‌పురా సమాధులు |మొఘల్‌పురా | - | |- |69 |మోహన్ లాల్ మలానీ నివాసం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | - | |- |70 |[[మాంటీస్ హోటల్ (సికింద్రాబాద్)|మాంటీ హోటల్]] |[[సికింద్రాబాద్|పార్క్‌లేన్, సికింద్రాబాద్]] | | |- |71 |మసీదు |మెహెదీపట్నంలోని ఝంసింగ్ దేవాలయం దగ్గర | - | |- |72 |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] |మోజం జాహీ మార్కెట్ | {| class="wikitable" | |} | |- |73 |నాను భాయ్ జి. షా భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - | |- |74 |[[నిజాం క్లబ్]] |సైఫాబాద్ | - | |- |75 |[[నిజాం కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |76 |[[ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం|ఉస్మానియా ఆర్ట్స్ కళాశాల]] |హైదరాబాద్ | {| class="wikitable" | |} | |- |77 |[[ఉస్మానియా జనరల్ హాస్పిటల్]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | | |- |78 |[[లేడీ హైద్రీ క్లబ్, హైదరాబాదు|లేడీ హైదరీ క్లబ్]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - | |- |79 |[[పైగా ప్యాలెస్|పైగా ప్యాలెస్ (విఖర్-ఉల్-ఉమ్రా ప్యాలెస్)]] |బేగంపేట | | |- |80 |[[పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్ (సికింద్రాబాద్)|పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్]] |సికింద్రాబాద్ | | |- |81 |ప్రకాష్ భవనం |శివాజీనగర్ | - | |- |82 |ప్రిన్సెస్ ఎసిన్ ఉమెన్స్ ఎడ్యుకేషనల్ సెంటర్ |పురాణి హవేలీ | - | |- |83 |[[పురానపూల్|పురానాపూల్ వంతెన]] |పురాణ పుల్ | | |- |84 |[[పురానీ హవేలీ|పురాణి హవేలీ కాంప్లెక్స్]] |పత్తర్ గట్టి | | |- |85 |ఖిలా కోహ్నా & మసీదు |[[సరూర్‌నగర్]] | - | |- |86 |రాజా భగవందాస్ భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - | |- |87 |షాహీ జిలు ఖానా (జాబితా నుండి తొలగించబడింది^[4] ) |ఘాన్సీ బజార్ | - | |- |88 |షాహి ఖిల్వత్ ఖానా | - | - | |- |89 |[[సీతారాంబాగ్ దేవాలయం|సీతారాం బాగ్ ఆలయం]] |మంగళఘాట్ | - | |- |90 |[[స్పానిష్ మసీదు]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | | |- |91 |[[సెయింట్ జార్జి చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జార్జ్ చర్చి, హైదరాబాద్]] |అబిడ్స్ | | |- |92 |[[సెయింట్ మేరీస్ చర్చి|సెయింట్ మేరీస్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |సికింద్రాబాద్ | | |- |93 |[[సెయింట్ జాన్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జాన్స్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |[[మారేడుపల్లి మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|మారేడ్‌పల్లి]] | | |- |94 |[[సెయింట్ జోసఫ్స్ కేథడ్రల్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జోసెఫ్ కేథడ్రల్, హైదరాబాద్]] |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | | |- |95 |శ్యాంరాజ్ బహదూర్ - గేట్ పోర్షన్ |[[షా ఆలీ బండ|షా-అలీ-బండా]] | - | |- |96 |[[వికార్ మంజిల్|విఖర్ మంజిల్]] |బేగంపేట | | |- |97 |విక్టోరియా మెమోరియల్ అనాథాశ్రమం |[[సరూర్‌నగర్]] | - | |- |98 |విక్టోరియా మెటర్నిటీ హాస్పిటల్ |అసఫ్ జాహీ రోడ్ | - | |- |99 |[[నిజామియా ప్రభుత్వ జనరల్ హాస్పిటల్|ప్రభుత్వ యునాని ఆసుపత్రి]] |చార్మినార్ | | |- |100 |[[Paigah (Hyderabad)#Paigah%20Palaces|విలాయత్ మంజిల్]] |బేగంపేట | - | |- |101 |హోమియోపతిక్ హాస్పిటల్ (మోతీ మహల్) |మహబూబ్ చౌక్, మోతిగల్లి | - | |- |102 |ఫఖర్-ఉల్-ముల్క్ సమాధి |సనత్‌నగర్ | - | |- |103 |[[విజయ మేరి చర్చి, హైదరాబాదు|విజయ్ మేరీ చర్చి]] |AC గార్డ్స్, మాసబ్ ట్యాంక్ | - | |- |104 |పురన్మల్ సమాధి |సీతారాం బాగ్ | - | |- |105 |[[హిల్ ఫోర్ట్ ప్యాలెస్]] |ఆదర్శ్ నగర్ | | |- |106 |డి.లక్ష్మయ్య నివాసం, |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - | |- |107 |డి. పెంటయ్య నివాసం |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - | |- |108 |[[సర్దార్ మహల్]] |మొఘల్ పురా | - | |- |109 |రజా అలీ బంగ్లా |ఫీవర్ హాస్పిటల్ దగ్గర | - | |- |110 |ముఖభాగం - బైతుల్ ఘౌస్ |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - | |- |111 |ముఖభాగం - హిఫాజత్ హుస్సేన్ | - | - | |- |112 |[[గోషామాల్ బరాదారి|గోషామల్ బరాదరి]] |పికెట్, సికింద్రాబాద్ | {| class="wikitable" | |} | |- |113 |ప్రేమ్ చంద్ నివాసం |సర్దార్ పటేల్ రోడ్ | - | |- |114 |శ్యామ్ రావ్ చుంగి నివాసం |[[పద్మారావు నగర్]] | - | |- |115 |[[Dilkusha Guest House|దిల్కుషా గెస్ట్ హౌస్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - | |- |116 |[[College of Nursing, Hyderabad|కాలేజ్ ఆఫ్ నర్సింగ్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - | |- |117 |యూసుఫ్ టేక్రి |టోలిచౌకి | - | |- |118 |[[ఖుస్రో మంజిల్]] |[[ఎ.సి. గార్డ్స్|AC గార్డ్స్]] | | |- |119 |దేవ్డీ రణచంద్ – అహోతిచంద్, (తొలగించబడింది) |మెహదీపట్నం | - | |- |120 |పంజ్ మహల్లా |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - | |- |121 |పర్వారీష్ బాగ్ |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - | |- |122 |సెంట్రల్ బ్యాంక్ భవనం |[[కోఠి|కోటి]] | - | |- |123 |మినీ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్]] | - | |- |124 |తాజ్ మహల్ హోటల్ (ఓల్డ్ బ్లాక్), |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | {| class="wikitable" | |} | |- |125 |రవి బార్, ట్రూప్ బజార్ (ప్రభుత్వం జాబితా నుండి తొలగించబడింది, కూల్చివేయబడింది^[5]) |ట్రూప్ బజార్ | - | |- |126 |హైదరాబాద్ సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్ కార్యాలయం |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - | |- |127 |[[చౌమహల్లా పాలస్|రోషన్ మహల్]] |మొఘల్ పురా | colspan="2" |ఉదాహరణ |- |128 |సెంట్రల్ కో-ఆపరేటివ్ ట్రైనింగ్ కాలేజీ |నిజాం కాలేజ్ రోడ్ | {| class="wikitable" | - |} | |- |129 |మహబూబియా గర్ల్స్ హై స్కూల్ & జూనియర్ కాలేజ్ మదరసా-ఇ-అలియా, |[[గన్‌ఫౌండ్రి, హైదరాబాదు|గన్ ఫౌండ్రీ]] | | |- |130 |రెడ్డి హాస్టల్ |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | - | |- |131 |మహల్ వనపర్తి |జాంబాగ్ రోడ్, మోజంజాహి మార్కెట్ | - | |- |132 |ఎ. మజీద్ ఖాన్ నివాసం |పురాణి హవేలీ | - | |- |133 |పాత MCH ఆఫీస్, |దారుష్ షిఫా | - | |- |134 |[[Greenlands Guest House|గ్రీన్లాండ్స్ గెస్ట్ హౌస్]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - | |- |135 |[[Raj Bhavan (Telangana)|రాజ్ భవన్ పాత భవనం]] |రాజ్ భవన్ | - | |- |136 |పాత జైలు కాంప్లెక్స్ |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్ రోడ్]] | - | |- |137 |[[సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ (హైదరాబాదు)|సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ కాంప్లెక్స్]] |అబిడ్స్ | {| class="wikitable" | |} | |- |138 |వెస్లీ చర్చి |సికింద్రాబాద్ | - | |- |139 |[[నాంపల్లి సరాయి|నాంపల్లి సరాయ్]] |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - | |- |140 |భోయిగూడ కమాన్ |మంగళహాట్ | - | |- |141 |IAS అధికారుల సంఘం |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|గ్రీన్‌ల్యాండ్స్, బేగంపేట్]] | - | |- |142 |సెయింట్ మేరీస్ ప్రెస్బిటరీ |సెయింట్ ఆన్స్ స్కూల్, సికింద్రాబాద్ | - | |- |143 |కృష్ణా రెడ్డి భవనం |[[మెహదీపట్నం]] | - | |} == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ శిలా నిర్మాణాలు == ఇంటాక్ సంస్థ హైదరాబాదులోని వివిధ రాతి నిర్మాణాలను వారసత్వ విభాగంలోకి చేర్చింది.<ref>{{Cite web|title=Archived copy|url=http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111006021909/http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|archive-date=6 October 2011|access-date=2011-09-05}}</ref> <ref>{{Cite web|date=2000-03-13|title=Rock of Ages|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20090630030701/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=30 June 2009|access-date=2010-08-29|publisher=India Today}}</ref> {| class="wikitable" !క్రమసంఖ్య ! రాక్ నిర్మాణం ! ప్రదేశం ! ఫోటో |- | 1 | "బియర్స్ నోస్" (ఎలుగుబంటి ముక్కు) | [[శిల్పారామం (హైదరాబాదు)|శిల్పారామం]] లోపల, [[మాదాపూర్]] | - |- | 2 | "క్లిఫ్ రాక్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 3 | దుర్గం చెరువు సరస్సు చుట్టూ కొండలు | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 4 | "మాన్స్టర్ రాక్" | ఫిల్మ్ నగర్ [[జూబ్లీ హిల్స్]] దగ్గర | - |- | 5 | "ఒబెలిస్క్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 6 | "మష్రూమ్ రాక్" | [[హైదరాబాదు విశ్వవిద్యాలయము|యూనివర్సిటీ ఆఫ్ హైదరాబాద్]] క్యాంపస్ లోపల |[[దస్త్రం:Mushroom_rock_Hyderabad.jpg|100x100px]] |- | 7 | రాక్ పార్క్ | దర్గా హుస్సేన్ షా వాలి దగ్గర పాత బాంబే రోడ్ | - |- | 8 | సెంటినెల్ రాక్ | మౌలా-అలీ దగ్గర |[[దస్త్రం:MoulaAli_Rocks.jpg|133x133px]] |- | 9 | మౌలా అలీ దర్గా వద్ద రాళ్లు | మౌలా-అలీ |[[దస్త్రం:MoulaAli_1875.jpg|100x100px]] |- | 10 | "టోడ్స్టూల్" | బ్లూ క్రాస్ పక్కన, [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |} == మూలాలు == {{Reflist}} == బయటి లింకులు == * [http://dspace.mit.edu/bitstream/handle/1721.1/69102/HyderabadGuide_2009.pdf ఒమర్ ఖలీది రచించిన "ఎ గైడ్ టు ఆర్కిటెక్చర్ ఇన్ హైదరాబాద్, డెక్కన్, ఇండియా"] * [http://issuu.com/bpdhyd/docs/heritage_hyderabad హెరిటేజ్ క్యాపిటల్ హైదరాబాద్] * [https://web.archive.org/web/20100522003044/http://www.hmda.gov.in/huda/inside/heritagebuildings/hb.html హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ భవనాల ఫోటో గ్యాలరీ] * [http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc63.doc 63వ సమావేశ నిమిషాలు] * [http://www.saverocks.org/Preservation.html సొసైటీ టు సేవ్ రాక్స్] * [http://www.cmdachennai.gov.in/pdfs/seminar_heritage_buildings/Heritage_Conservation_in_Hyderabad.pdf హైదరాబాద్‌లో వారసత్వ సంరక్షణ] [[వర్గం:హైదరాబాదు వారసత్వ నిర్మాణాలు]] [[వర్గం:హైదరాబాదు]] [[వర్గం:హైదరాబాదు జిల్లా]] s5qt07ygz4yqzdrfrbctqhqfdc2kwse 3609901 3609900 2022-07-29T08:37:39Z Pranayraj1985 29393 /* హుడా గుర్తించిన వారసత్వ భవనాల జాబితా */ wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = హైదరాబాదు <!-- Please do not add any Indic script in this infobox, per WP:INDICSCRIPT policy. --> | settlement_type = [[మహానగరం]] <!-- NOT A MEGACITY as the population is under 10 Million --> |other_name = భాగ్యనగరం | image_skyline = Hyderabad montage-2.png | image_alt = హైద్రాబాదు నగరానికి సంబంధించిన బొమ్మలకొలువు | image_caption = పై ఎడమ నుండి సవ్యదిశలో [[చార్మినార్]], ఎత్తైన భవనం, [[హుసేన్ సాగర్]], [[బిర్లా మందిర్]], [[గోల్కొండ కోట]], [[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా]] | nickname = ముత్యాలనగరి | map_alt = తెలంగాణలో హైదరాబాదు స్థానసూచిక | map_caption = తెలంగాణలో హైదరాబాదు స్థానసూచిక | pushpin_map = India Telangana | pushpin_label_position = right | coordinates = {{coord|17.38405|N|78.45636|E|display=inline,title}} | subdivision_type = దేశం | subdivision_name = భారతదేశం | subdivision_type1 = [[భారతదేశ రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు|రాష్ట్రం]] | subdivision_type2 = ప్రాంతం | subdivision_type3 = [[తెలంగాణ జిల్లాలు|జిల్లాలు]] | subdivision_name1 = [[తెలంగాణ]] | subdivision_name2 = [[హైదరాబాదు మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]], [[దక్కన్ పీఠభూమి|దక్కన్]] | subdivision_name3 = {{plainlist| * [[హైదరాబాదు జిల్లా|హైదరాబాదు]] * [[మేడ్చెల్-మల్కాజ్‌గిరి జిల్లా|మేడ్చెల్ మల్కాజ్‌గిరి]] * [[రంగారెడ్డి జిల్లా|రంగారెడ్డి]] * [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి]]}} | established_title = స్థాపించినది | established_date = 1591 | founder = [[మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా]] | government_type = [[నగరపాలక సంస్థలు|నగర పాలిక సంస్థ]] | governing_body = [[హైదరాబాదు మహానగరపాలక సంస్థ]], <br /> [[హైదరాబాదు మహానగర అభివృద్ధి సంస్థ]] <!-- | leader_title1 = | leader_name1 = | unit_pref = metric | total_type = [[హైదరాబాదు నగరం]] | area_footnotes = | area_total_km2 = 650 | area_blank2_title = [[హైదరాబాదు మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]] | area_blank2_km2 = 7257I | elevation_footnotes = | elevation_m = 505 | population_total = 6809970 | population_as_of = 2011 | population_footnotes = | population_density_km2 = 10477 | population_metro = 9700000 | population_metro_footnotes = | population_rank = [[List of most populous cities in India|4వ]] | population_blank1_title = మెట్రో ర్యాంక్ | population_blank1 = [[List of million-plus agglomerations in India|6వ]] | population_demonym = హైద్రాబాదీ | timezone1 = [[భారత ప్రామాణిక కాలం]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = [[పోస్టు సూచికా సంఖ్య|పిన్ కోడ్లు]] | postal_code = 500 xxx, 501 xxx, 502 xxx. | area_codes = [[భారత టెలిఫోన్ సంఖ్యలు|+91–40]], 8413, 8414, 8415, 8417, 8418, 8453, 8455 | registration_plate = టిఎస్ 07-15 | blank_name_sec1 = [[స్థూల మెట్రో జిడిపి|మెట్రో జిడిపి]] ([[సమాన కొనుగోలు శక్తి|PPP]]) | blank_info_sec1 = $40–$74&nbsp;billion | website = {{URL|www.ghmc.gov.in}} | leader_title2 = [[Greater Hyderabad Municipal Corporation|మేయర్]] | leader_name2 = | blank2_name = {{nowrap|అధికారిక భాషలు}} | blank2_info = [[తెలుగు భాష|తెలుగు]], [[ఉర్దూ భాష|ఉర్దూ]]<!-- Please do not add anything besides Telugu and Urdu. --> | official_name = }} [[మూసీ నది]] ఒడ్డున సా.శ.[[1590]] దశకంలో, [[కుతుబ్ షాహీ వంశము|కుతుబ్ షాహీ]] వంశస్థుడయిన, [[మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా]] హైదరాబాదు నగరాన్ని నిర్మిచాడు. 400 సంవత్సరా లకు పైగా సుదీర్ఘ చరిత్ర కలిగిన ఈ గొప్ప నగరంలో అనే వారసత్వ కట్టడాలు నిర్మించబడ్డాయి. హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలు భవనాల నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక విలువను కాపాడుకోవడానికి 1981లో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం [[హైదరాబాదు పట్టణ అభివృద్ధి సంస్థ]] (హుడా) ఆధ్వర్యంలో హెరిటేజ్ కన్జర్వేషన్ కమిటీని ఏర్పాటుచేసింది.<ref>{{Cite web|title='Heritage Conservation Committee'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20100530052457/http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|archive-date=30 May 2010|access-date=2010-08-30|publisher=HMDA}}</ref> ఈ సంస్థ [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్‌]]<nowiki/>లోని దాదాపు 160 భవనాలను వారసత్వ కట్టడాలుగా జాబితా చేసింది. దాదాపు 70% వారసత్వ భవనాలు ప్రైవేట్ చేతుల్లో ఉన్నాయి. వారసత్వ నిర్మాణాలలో భవనాలు, స్మారక చిహ్నాలు, రాతి నిర్మాణాలు మొదలైనవి ఉన్నాయి.<ref>{{Cite web|title='Heritage Hyderabad City'|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721163432/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-29|publisher=INTACH Hyderabad Chapter}}</ref> వారసత్వ నిర్మాణాలను గుర్తించడం ద్వారా, [[భారత జాతీయ సంస్కృతి వారసత్వ సంస్థ]] (ఇంటాక్) సహకారంతో వాటి నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక ప్రాముఖ్యతను పరిరక్షించుకోవడానికి, వారసత్వ నిర్మాణాలను నాశనం చేయకుండా యజమానులను ఒప్పించేందుకు ప్రయత్నిస్తుంది. వారసత్వం భవనాలు గ్రేడ్ I, గ్రేడ్ II & గ్రేడ్ IIIగా గ్రేడ్ చేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|title='Heritage status for 19 more buildings'|date=1 July 2005|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20060514221421/http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|archive-date=14 May 2006|location=Chennai, India}}</ref> కానీ, సరైన నిర్వాహణ లేకపోవడంతో ఈ భవనాల స్థితిని కాపాడటం కష్టంగా మారింది.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|title='Government indifferent to heritage structures'|date=2008-08-31|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20080809082333/http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|archive-date=2008-08-09|location=Chennai, India}}</ref> జాబితాలో ఉంచబడిన రవి బార్, ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్, దేవ్డీ రాణాచంద్ - అహోతిచంద్ వంటి వివిధ భవనాలు ఇప్పటికే కూల్చివేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite web|date=20 June 2009|title=Monty's in bag, heritage soldiers to keep fighting|url=http://www.newindianexpress.com/cities/hyderabad/article109723.ece?service=print|access-date=2014-08-29|publisher=[[Times of India]]}}</ref><ref>{{Cite web|date=21 August 2010|title=Revised Development Plan (Master Plan) of erstwhile Municipal Corporation of Hyderabad Area (HMDA Core Area) – Approved|url=http://220.227.252.236/RMP/pdf/Zoning%20Regulations%20and%20Master%20Plan%20GOs.pdf|access-date=2014-08-29|publisher=Municipal Administration & Urban Development Department - Hyderabad Metropolitan Development Authority.}}</ref> == హుడా గుర్తించిన వారసత్వ భవనాల జాబితా == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలను గుర్తించిన హుడా, ఒక జాబితాను తయారుచేసింది. ఎప్పటికప్పుడు ఈ జాబితాను హుడా అప్‌గ్రేడ్ చేస్తుంది. హుడా ప్రతిపాదించిన భవనాలను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఆమోదించాల్సి ఉంది. <ref>{{Cite web|date=2006-05-27|title='63rd Meeting: Minutes'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721160222/http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-30|publisher=Hyderabad Urban Development Authority}}</ref> {| class="wikitable" |క్ర.సం. నం |కట్టడం |స్థానం |చిత్రం |- |1 |ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, (జాబితా నుండి తొలగించబడింది^[1]) |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - |- |2 |అఫ్జల్ గంజ్ మసీదు |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | - |- |3 |ఎయిర్ & ల్యాండ్ వార్‌ఫేర్ బిల్డింగ్, |సికింద్రాబాద్ | - |- |4 |ఐవాన్-ఎ-అలీ^[2] |చౌమహల్లా ప్యాలెస్ | - |- |5 |అలియాబాద్ సరాయ్ |ఫలక్‌నుమా-చార్మినార్ ప్రధాన రహదారి^[3] | -- |- |6 |[[Allahuddins Building|అల్లావుద్దీన్ భవనం]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - |- |7 |[[అమీన్ మంజిల్]] |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | |- |8 |అంబర్‌పేట్ బుర్జ్ |[[అంబర్‌పేట మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|అంబర్‌పేట]] | -- |- |9 |[[రాష్ట్ర కేంద్ర గ్రంథాలయం|స్టేట్ సెంట్రల్ లైబ్రరీ]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | {| class="wikitable" | |} |- |10 |ఆంధ్రపత్రిక భవనం |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |11 |[[తెలంగాణ ఉన్నత న్యాయస్థానం|హైదరాబాద్‌లోని హైకోర్టు న్యాయస్థానం]] |హైదరాబాద్ | |- |12 |[[State Archaeological Museum|రాష్ట్ర పురావస్తు మ్యూజియం]] |కోటి | |- |13 |[[ఆస్మాన్ ఘర్ ప్యాలెస్|అస్మాన్‌ఘర్ ప్యాలెస్]] |మలక్ పేట | |- |14 |అస్మాన్ మహల్ |లక్డీ-కా-పూల్ | - |- |15 |[[ఆజా ఖానా ఎ జెహ్రా|అజా ఖానా-ఎ-జెహ్రా]] |దారుల్షిఫా | |- |16 |[[Parsi Dharamshala|బాయి పిరోజ్‌బాయి ఎడుల్జీ చెనై పార్సీ ధర్మశాల]] |సికింద్రాబాద్ | - |- |17 |[[ఖుర్షీద్ జా దేవిడి|నవాబ్ ఖుర్షీద్ జహ్ బహదూర్ యొక్క బరాదరి]] |హుస్సేనీ ఆలం | |- |18 |బైతుల్ అష్రఫ్ |[[నీలోఫర్ హాస్పిటల్|నీలోఫర్ హాస్పిటల్ దగ్గర]] | -- |- |19 |బాకర్ బాగ్ |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | - |- |20 |[[బెల్లా విస్టా|బెల్లా విస్టా (అడ్మినిస్ట్రేటివ్ స్టాఫ్ కాలేజ్ ఆఫ్ ఇండియా)]] |[[సైఫాబాద్]] | |- |21 |భగవందాస్ గార్డెన్ పెవిలియన్ |[[కార్వాన్|కారవాన్]] | - |- |22 |[[చార్ కమాన్|ఎ) చర్కమాన్; బి) మచ్లికమాన్ సి) కలికామన్ డి) షేర్-ఎ-బాటిల్-కీ-కమాన్]] |చార్మినార్ | |- |23 |[[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా ప్యాలెస్]] |హైదరాబాద్ | |- |24 |[[గవర్నమెంట్ సిటీ కాలేజీ, హైదరాబాద్|సిటీ కాలేజీ]] |మదీనా | |- |25 |[[సికింద్రాబాద్ క్లాక్ టవర్]] |సికింద్రాబాద్ | |- |26 |[[Sultan Bazar Clock Tower|గడియార స్థంబం]] |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - |- |27 |[[రాంగోపాల్‌పేట పోలీస్ స్టేషన్|క్లాక్ టవర్ & రాంగోపాల్ పేట్ పోలీస్ స్టేషన్]] |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | |- |28 |గడియార స్థంబం |[[Fateh Maidan|ఫతే మైదాన్]] | |- |30 |[[మహబూబ్ చౌక్ క్లాక్ టవర్|క్లాక్ టవర్ - మహబూబ్ చౌక్]] |చార్మినార్ | |- |31 |దర్గా హజ్రత్ షాజావుద్దీన్ |యాకుత్పురా | {| class="wikitable" | - |} |- |32 |దర్గా నూరుద్దీన్ షా పురాతన ద్వారం |[[కూకట్‌పల్లి (మేడ్చల్ జిల్లా)|కూకట్‌పల్లి]] | - |- |33 |దర్గా సయ్యద్ షా మీర్ మహమూద్ వలీ |బహదూర్‌పురా | - |- |34 |[[యూసుఫైన్ దర్గా|దర్గా యూసుఫైన్]] |నాంపల్లి | - |- |35 |[[దార్-ఉల్-షిఫా|దారుష్ షిఫా & మసీదు]] |దబీర్‌పురా | - |- |36 |దేవ్డీ అక్రమ్ అలీ ఖాన్, గేట్ పోర్షన్ |యాకుత్పురా | - |- |37 |దేవ్ది అస్మాన్ జా |హుస్సేనీ ఆలం | - |- |38 |దేవీ బన్సీలాల్ |[[బేగంబజార్]] | - |- |39 |[[దేవిడి ఇక్బాల్ ఉద్-దౌలా|దేవ్ది ఇక్బాల్-ఉద్-దౌలా]] |షా గంజ్ | - |- |40 |దేవ్డీ ఇమాద్ జంగ్ బహదూర్ |గన్ ఫౌండ్రీ | - |- |41 |దేవ్డీ ఫరీద్ నవాజ్ జంగ్ (చిరన్ కోట ప్యాలెస్) |బేగంపేట | |- |42 |దేవ్డీ నవాబ్ షంషీర్ జంగ్ |[[యాకుత్‌పురా|యాకుత్పురా]] | - |- |43 |దేవ్డీ మహారాజా కిషన్ పెర్షద్ బహదూర్ |శాలిబండ రోడ్ | - |- |44 |[[దివాన్ దేవిడి ప్యాలెస్|దేవాన్ దేవ్డీ - గేట్ పోర్షన్]] |పత్తర్ గట్టి | - |- |45 |ధనరాజ్‌గిర్జీ కాంప్లెక్స్ (జ్ఞాన్ బాగ్ ప్యాలెస్) |గోషామహల్ | - |- |46 |పరిశ్రమల డైరెక్టరేట్ |చిరాగ్ అలీ లేన్, అబిడ్స్ | - |- |47 |[[ఎర్రమంజిల్ ప్యాలెస్|ఎర్రు మంజిల్]] |పంజాగుట్ట | - |- |48 |[[ఫలక్‌నుమా ప్యాలెస్]] |ఫలక్‌నుమా | |- |49 |[[గాంధీ వైద్య కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |50 |గోల్డెన్ థ్రెషోల్డ్ |నాంపల్లి స్టేషన్ రోడ్, అబిడ్స్ | |- |51 |[[హైదరాబాద్ పబ్లిక్ స్కూల్]] |బేగంపేట | |- |52 |జామా మసీదు |చార్మినార్ | |- |53 |జవహర్ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్స్, నాంపల్లి]] | - |- |54 |ఝంసింగ్ ఆలయం - గేట్ పోర్షన్ |మెహదీపట్నం | - |- |55 |[[జూబ్లీహాల్|జూబ్లీ హాల్]] |నాంపల్లి | |- |56 |కమాన్ చట్టా బజార్ |దారుల్షిఫా | - |- |57 |[[కింగ్ కోఠి ప్యాలెస్|కింగ్ కోటి కాంప్లెక్స్: ఎ) హాస్పిటల్ (పాతది) బి) ఉస్మాన్ మాన్షన్ సి) నజ్రీ బాగ్]] |హైదర్‌గూడ | |- |58 |[[బ్రిటీషు రెసిడెన్సీ, హైదరాబాదు|బ్రిటిష్ రెసిడెన్సీ కాంప్లెక్స్ (మహిళా కళాశాల, కోటి)]] |కోటి | |- |59 |కిషన్ బాగ్ ఆలయం |బహదూర్‌పురా | - |- |60 |లక్ష్మి పేపర్ మార్ట్ భవనం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | |- |61 |[[నిజామియా పరిశోధనా సంస్థ|నిజామియా అబ్జర్వేటరీ]] |[[పంజాగుట్ట]] | |- |62 |మహారాజా చందూలాల్ ఆలయం |[[అల్వాల్ (అల్వాల్ మండలం)|అల్వాల్]] | - |- |63 |మహబూబ్ చౌక్ మసీదు |మహబూబ్ చౌక్ | - |- |64 |[[మహబూబ్ మాన్షన్]] |[[మలక్‌పేట, హైదరాబాదు|మలక్ పేట]] | |- |65 |[[మాల్వాల ప్యాలెస్|మల్వాలా ప్యాలెస్ - ప్రధాన ప్రాంగణం, సెకండరీ ప్రాంగణం & నివాస గృహాలు]] |చార్మినార్ | {| class="wikitable" | |} |- |66 |మంజ్లీ బేగం కీ హవేలీ, |[[షా ఆలీ బండ|శాలి బండ రోడ్]] | - |- |67 |ముష్క్ మహల్ |అత్తాపూర్ | - |- |68 |మొఘల్‌పురా సమాధులు |మొఘల్‌పురా | - |- |69 |మోహన్ లాల్ మలానీ నివాసం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | - |- |70 |[[మాంటీస్ హోటల్ (సికింద్రాబాద్)|మాంటీ హోటల్]] |[[సికింద్రాబాద్|పార్క్‌లేన్, సికింద్రాబాద్]] | |- |71 |మసీదు |మెహెదీపట్నంలోని ఝంసింగ్ దేవాలయం దగ్గర | - |- |72 |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] |మోజం జాహీ మార్కెట్ | {| class="wikitable" | |} |- |73 |నాను భాయ్ జి. షా భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - |- |74 |[[నిజాం క్లబ్]] |సైఫాబాద్ | - |- |75 |[[నిజాం కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |76 |[[ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం|ఉస్మానియా ఆర్ట్స్ కళాశాల]] |హైదరాబాద్ | {| class="wikitable" | |} |- |77 |[[ఉస్మానియా జనరల్ హాస్పిటల్]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | |- |78 |[[లేడీ హైద్రీ క్లబ్, హైదరాబాదు|లేడీ హైదరీ క్లబ్]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |79 |[[పైగా ప్యాలెస్|పైగా ప్యాలెస్ (విఖర్-ఉల్-ఉమ్రా ప్యాలెస్)]] |బేగంపేట | |- |80 |[[పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్ (సికింద్రాబాద్)|పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్]] |సికింద్రాబాద్ | |- |81 |ప్రకాష్ భవనం |శివాజీనగర్ | - |- |82 |ప్రిన్సెస్ ఎసిన్ ఉమెన్స్ ఎడ్యుకేషనల్ సెంటర్ |పురాణి హవేలీ | - |- |83 |[[పురానపూల్|పురానాపూల్ వంతెన]] |పురాణ పుల్ | |- |84 |[[పురానీ హవేలీ|పురాణి హవేలీ కాంప్లెక్స్]] |పత్తర్ గట్టి | |- |85 |ఖిలా కోహ్నా & మసీదు |[[సరూర్‌నగర్]] | - |- |86 |రాజా భగవందాస్ భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - |- |87 |షాహీ జిలు ఖానా (జాబితా నుండి తొలగించబడింది^[4] ) |ఘాన్సీ బజార్ | - |- |88 |షాహి ఖిల్వత్ ఖానా | - | - |- |89 |[[సీతారాంబాగ్ దేవాలయం|సీతారాం బాగ్ ఆలయం]] |మంగళఘాట్ | - |- |90 |[[స్పానిష్ మసీదు]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | |- |91 |[[సెయింట్ జార్జి చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జార్జ్ చర్చి, హైదరాబాద్]] |అబిడ్స్ | |- |92 |[[సెయింట్ మేరీస్ చర్చి|సెయింట్ మేరీస్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |సికింద్రాబాద్ | |- |93 |[[సెయింట్ జాన్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జాన్స్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |[[మారేడుపల్లి మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|మారేడ్‌పల్లి]] | |- |94 |[[సెయింట్ జోసఫ్స్ కేథడ్రల్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జోసెఫ్ కేథడ్రల్, హైదరాబాద్]] |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | |- |95 |శ్యాంరాజ్ బహదూర్ - గేట్ పోర్షన్ |[[షా ఆలీ బండ|షా-అలీ-బండా]] | - |- |96 |[[వికార్ మంజిల్|విఖర్ మంజిల్]] |బేగంపేట | |- |97 |విక్టోరియా మెమోరియల్ అనాథాశ్రమం |[[సరూర్‌నగర్]] | - |- |98 |విక్టోరియా మెటర్నిటీ హాస్పిటల్ |అసఫ్ జాహీ రోడ్ | - |- |99 |[[నిజామియా ప్రభుత్వ జనరల్ హాస్పిటల్|ప్రభుత్వ యునాని ఆసుపత్రి]] |చార్మినార్ | |- |100 |[[Paigah (Hyderabad)#Paigah%20Palaces|విలాయత్ మంజిల్]] |బేగంపేట | - |- |101 |హోమియోపతిక్ హాస్పిటల్ (మోతీ మహల్) |మహబూబ్ చౌక్, మోతిగల్లి | - |- |102 |ఫఖర్-ఉల్-ముల్క్ సమాధి |సనత్‌నగర్ | - |- |103 |[[విజయ మేరి చర్చి, హైదరాబాదు|విజయ్ మేరీ చర్చి]] |AC గార్డ్స్, మాసబ్ ట్యాంక్ | - |- |104 |పురన్మల్ సమాధి |సీతారాం బాగ్ | - |- |105 |[[హిల్ ఫోర్ట్ ప్యాలెస్]] |ఆదర్శ్ నగర్ | |- |106 |డి.లక్ష్మయ్య నివాసం, |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - |- |107 |డి. పెంటయ్య నివాసం |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - |- |108 |[[సర్దార్ మహల్]] |మొఘల్ పురా | - |- |109 |రజా అలీ బంగ్లా |ఫీవర్ హాస్పిటల్ దగ్గర | - |- |110 |ముఖభాగం - బైతుల్ ఘౌస్ |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - |- |111 |ముఖభాగం - హిఫాజత్ హుస్సేన్ | - | - |- |112 |[[గోషామాల్ బరాదారి|గోషామల్ బరాదరి]] |పికెట్, సికింద్రాబాద్ | {| class="wikitable" | |} |- |113 |ప్రేమ్ చంద్ నివాసం |సర్దార్ పటేల్ రోడ్ | - |- |114 |శ్యామ్ రావ్ చుంగి నివాసం |[[పద్మారావు నగర్]] | - |- |115 |[[Dilkusha Guest House|దిల్కుషా గెస్ట్ హౌస్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - |- |116 |[[College of Nursing, Hyderabad|కాలేజ్ ఆఫ్ నర్సింగ్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - |- |117 |యూసుఫ్ టేక్రి |టోలిచౌకి | - |- |118 |[[ఖుస్రో మంజిల్]] |[[ఎ.సి. గార్డ్స్|AC గార్డ్స్]] | |- |119 |దేవ్డీ రణచంద్ – అహోతిచంద్, (తొలగించబడింది) |మెహదీపట్నం | - |- |120 |పంజ్ మహల్లా |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - |- |121 |పర్వారీష్ బాగ్ |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - |- |122 |సెంట్రల్ బ్యాంక్ భవనం |[[కోఠి|కోటి]] | - |- |123 |మినీ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్]] | - |- |124 |తాజ్ మహల్ హోటల్ (ఓల్డ్ బ్లాక్), |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | {| class="wikitable" | |} |- |125 |రవి బార్, ట్రూప్ బజార్ (ప్రభుత్వం జాబితా నుండి తొలగించబడింది, కూల్చివేయబడింది^[5]) |ట్రూప్ బజార్ | - |- |126 |హైదరాబాద్ సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్ కార్యాలయం |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - |- |127 |[[చౌమహల్లా పాలస్|రోషన్ మహల్]] |మొఘల్ పురా |ఉదాహరణ |- |128 |సెంట్రల్ కో-ఆపరేటివ్ ట్రైనింగ్ కాలేజీ |నిజాం కాలేజ్ రోడ్ | {| class="wikitable" | - |} |- |129 |మహబూబియా గర్ల్స్ హై స్కూల్ & జూనియర్ కాలేజ్ మదరసా-ఇ-అలియా, |[[గన్‌ఫౌండ్రి, హైదరాబాదు|గన్ ఫౌండ్రీ]] | |- |130 |రెడ్డి హాస్టల్ |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | - |- |131 |మహల్ వనపర్తి |జాంబాగ్ రోడ్, మోజంజాహి మార్కెట్ | - |- |132 |ఎ. మజీద్ ఖాన్ నివాసం |పురాణి హవేలీ | - |- |133 |పాత MCH ఆఫీస్, |దారుష్ షిఫా | - |- |134 |[[Greenlands Guest House|గ్రీన్లాండ్స్ గెస్ట్ హౌస్]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - |- |135 |[[Raj Bhavan (Telangana)|రాజ్ భవన్ పాత భవనం]] |రాజ్ భవన్ | - |- |136 |పాత జైలు కాంప్లెక్స్ |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్ రోడ్]] | - |- |137 |[[సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ (హైదరాబాదు)|సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ కాంప్లెక్స్]] |అబిడ్స్ | {| class="wikitable" | |} |- |138 |వెస్లీ చర్చి |సికింద్రాబాద్ | - |- |139 |[[నాంపల్లి సరాయి|నాంపల్లి సరాయ్]] |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - |- |140 |భోయిగూడ కమాన్ |మంగళహాట్ | - |- |141 |IAS అధికారుల సంఘం |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|గ్రీన్‌ల్యాండ్స్, బేగంపేట్]] | - |- |142 |సెయింట్ మేరీస్ ప్రెస్బిటరీ |సెయింట్ ఆన్స్ స్కూల్, సికింద్రాబాద్ | - |- |143 |కృష్ణా రెడ్డి భవనం |[[మెహదీపట్నం]] | - |} == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ శిలా నిర్మాణాలు == ఇంటాక్ సంస్థ హైదరాబాదులోని వివిధ రాతి నిర్మాణాలను వారసత్వ విభాగంలోకి చేర్చింది.<ref>{{Cite web|title=Archived copy|url=http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111006021909/http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|archive-date=6 October 2011|access-date=2011-09-05}}</ref> <ref>{{Cite web|date=2000-03-13|title=Rock of Ages|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20090630030701/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=30 June 2009|access-date=2010-08-29|publisher=India Today}}</ref> {| class="wikitable" !క్రమసంఖ్య ! రాక్ నిర్మాణం ! ప్రదేశం ! ఫోటో |- | 1 | "బియర్స్ నోస్" (ఎలుగుబంటి ముక్కు) | [[శిల్పారామం (హైదరాబాదు)|శిల్పారామం]] లోపల, [[మాదాపూర్]] | - |- | 2 | "క్లిఫ్ రాక్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 3 | దుర్గం చెరువు సరస్సు చుట్టూ కొండలు | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 4 | "మాన్స్టర్ రాక్" | ఫిల్మ్ నగర్ [[జూబ్లీ హిల్స్]] దగ్గర | - |- | 5 | "ఒబెలిస్క్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 6 | "మష్రూమ్ రాక్" | [[హైదరాబాదు విశ్వవిద్యాలయము|యూనివర్సిటీ ఆఫ్ హైదరాబాద్]] క్యాంపస్ లోపల |[[దస్త్రం:Mushroom_rock_Hyderabad.jpg|100x100px]] |- | 7 | రాక్ పార్క్ | దర్గా హుస్సేన్ షా వాలి దగ్గర పాత బాంబే రోడ్ | - |- | 8 | సెంటినెల్ రాక్ | మౌలా-అలీ దగ్గర |[[దస్త్రం:MoulaAli_Rocks.jpg|133x133px]] |- | 9 | మౌలా అలీ దర్గా వద్ద రాళ్లు | మౌలా-అలీ |[[దస్త్రం:MoulaAli_1875.jpg|100x100px]] |- | 10 | "టోడ్స్టూల్" | బ్లూ క్రాస్ పక్కన, [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |} == మూలాలు == {{Reflist}} == బయటి లింకులు == * [http://dspace.mit.edu/bitstream/handle/1721.1/69102/HyderabadGuide_2009.pdf ఒమర్ ఖలీది రచించిన "ఎ గైడ్ టు ఆర్కిటెక్చర్ ఇన్ హైదరాబాద్, డెక్కన్, ఇండియా"] * [http://issuu.com/bpdhyd/docs/heritage_hyderabad హెరిటేజ్ క్యాపిటల్ హైదరాబాద్] * [https://web.archive.org/web/20100522003044/http://www.hmda.gov.in/huda/inside/heritagebuildings/hb.html హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ భవనాల ఫోటో గ్యాలరీ] * [http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc63.doc 63వ సమావేశ నిమిషాలు] * [http://www.saverocks.org/Preservation.html సొసైటీ టు సేవ్ రాక్స్] * [http://www.cmdachennai.gov.in/pdfs/seminar_heritage_buildings/Heritage_Conservation_in_Hyderabad.pdf హైదరాబాద్‌లో వారసత్వ సంరక్షణ] [[వర్గం:హైదరాబాదు వారసత్వ నిర్మాణాలు]] [[వర్గం:హైదరాబాదు]] [[వర్గం:హైదరాబాదు జిల్లా]] chnnvshu82zkmcqkcsf7ffzgu3mjm2f 3609902 3609901 2022-07-29T08:41:11Z Pranayraj1985 29393 /* హుడా గుర్తించిన వారసత్వ భవనాల జాబితా */ wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = హైదరాబాదు <!-- Please do not add any Indic script in this infobox, per WP:INDICSCRIPT policy. --> | settlement_type = [[మహానగరం]] <!-- NOT A MEGACITY as the population is under 10 Million --> |other_name = భాగ్యనగరం | image_skyline = Hyderabad montage-2.png | image_alt = హైద్రాబాదు నగరానికి సంబంధించిన బొమ్మలకొలువు | image_caption = పై ఎడమ నుండి సవ్యదిశలో [[చార్మినార్]], ఎత్తైన భవనం, [[హుసేన్ సాగర్]], [[బిర్లా మందిర్]], [[గోల్కొండ కోట]], [[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా]] | nickname = ముత్యాలనగరి | map_alt = తెలంగాణలో హైదరాబాదు స్థానసూచిక | map_caption = తెలంగాణలో హైదరాబాదు స్థానసూచిక | pushpin_map = India Telangana | pushpin_label_position = right | coordinates = {{coord|17.38405|N|78.45636|E|display=inline,title}} | subdivision_type = దేశం | subdivision_name = భారతదేశం | subdivision_type1 = [[భారతదేశ రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు|రాష్ట్రం]] | subdivision_type2 = ప్రాంతం | subdivision_type3 = [[తెలంగాణ జిల్లాలు|జిల్లాలు]] | subdivision_name1 = [[తెలంగాణ]] | subdivision_name2 = [[హైదరాబాదు మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]], [[దక్కన్ పీఠభూమి|దక్కన్]] | subdivision_name3 = {{plainlist| * [[హైదరాబాదు జిల్లా|హైదరాబాదు]] * [[మేడ్చెల్-మల్కాజ్‌గిరి జిల్లా|మేడ్చెల్ మల్కాజ్‌గిరి]] * [[రంగారెడ్డి జిల్లా|రంగారెడ్డి]] * [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి]]}} | established_title = స్థాపించినది | established_date = 1591 | founder = [[మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా]] | government_type = [[నగరపాలక సంస్థలు|నగర పాలిక సంస్థ]] | governing_body = [[హైదరాబాదు మహానగరపాలక సంస్థ]], <br /> [[హైదరాబాదు మహానగర అభివృద్ధి సంస్థ]] <!-- | leader_title1 = | leader_name1 = | unit_pref = metric | total_type = [[హైదరాబాదు నగరం]] | area_footnotes = | area_total_km2 = 650 | area_blank2_title = [[హైదరాబాదు మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]] | area_blank2_km2 = 7257I | elevation_footnotes = | elevation_m = 505 | population_total = 6809970 | population_as_of = 2011 | population_footnotes = | population_density_km2 = 10477 | population_metro = 9700000 | population_metro_footnotes = | population_rank = [[List of most populous cities in India|4వ]] | population_blank1_title = మెట్రో ర్యాంక్ | population_blank1 = [[List of million-plus agglomerations in India|6వ]] | population_demonym = హైద్రాబాదీ | timezone1 = [[భారత ప్రామాణిక కాలం]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = [[పోస్టు సూచికా సంఖ్య|పిన్ కోడ్లు]] | postal_code = 500 xxx, 501 xxx, 502 xxx. | area_codes = [[భారత టెలిఫోన్ సంఖ్యలు|+91–40]], 8413, 8414, 8415, 8417, 8418, 8453, 8455 | registration_plate = టిఎస్ 07-15 | blank_name_sec1 = [[స్థూల మెట్రో జిడిపి|మెట్రో జిడిపి]] ([[సమాన కొనుగోలు శక్తి|PPP]]) | blank_info_sec1 = $40–$74&nbsp;billion | website = {{URL|www.ghmc.gov.in}} | leader_title2 = [[Greater Hyderabad Municipal Corporation|మేయర్]] | leader_name2 = | blank2_name = {{nowrap|అధికారిక భాషలు}} | blank2_info = [[తెలుగు భాష|తెలుగు]], [[ఉర్దూ భాష|ఉర్దూ]]<!-- Please do not add anything besides Telugu and Urdu. --> | official_name = }} [[మూసీ నది]] ఒడ్డున సా.శ.[[1590]] దశకంలో, [[కుతుబ్ షాహీ వంశము|కుతుబ్ షాహీ]] వంశస్థుడయిన, [[మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా]] హైదరాబాదు నగరాన్ని నిర్మిచాడు. 400 సంవత్సరా లకు పైగా సుదీర్ఘ చరిత్ర కలిగిన ఈ గొప్ప నగరంలో అనే వారసత్వ కట్టడాలు నిర్మించబడ్డాయి. హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలు భవనాల నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక విలువను కాపాడుకోవడానికి 1981లో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం [[హైదరాబాదు పట్టణ అభివృద్ధి సంస్థ]] (హుడా) ఆధ్వర్యంలో హెరిటేజ్ కన్జర్వేషన్ కమిటీని ఏర్పాటుచేసింది.<ref>{{Cite web|title='Heritage Conservation Committee'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20100530052457/http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|archive-date=30 May 2010|access-date=2010-08-30|publisher=HMDA}}</ref> ఈ సంస్థ [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్‌]]<nowiki/>లోని దాదాపు 160 భవనాలను వారసత్వ కట్టడాలుగా జాబితా చేసింది. దాదాపు 70% వారసత్వ భవనాలు ప్రైవేట్ చేతుల్లో ఉన్నాయి. వారసత్వ నిర్మాణాలలో భవనాలు, స్మారక చిహ్నాలు, రాతి నిర్మాణాలు మొదలైనవి ఉన్నాయి.<ref>{{Cite web|title='Heritage Hyderabad City'|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721163432/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-29|publisher=INTACH Hyderabad Chapter}}</ref> వారసత్వ నిర్మాణాలను గుర్తించడం ద్వారా, [[భారత జాతీయ సంస్కృతి వారసత్వ సంస్థ]] (ఇంటాక్) సహకారంతో వాటి నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక ప్రాముఖ్యతను పరిరక్షించుకోవడానికి, వారసత్వ నిర్మాణాలను నాశనం చేయకుండా యజమానులను ఒప్పించేందుకు ప్రయత్నిస్తుంది. వారసత్వం భవనాలు గ్రేడ్ I, గ్రేడ్ II & గ్రేడ్ IIIగా గ్రేడ్ చేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|title='Heritage status for 19 more buildings'|date=1 July 2005|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20060514221421/http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|archive-date=14 May 2006|location=Chennai, India}}</ref> కానీ, సరైన నిర్వాహణ లేకపోవడంతో ఈ భవనాల స్థితిని కాపాడటం కష్టంగా మారింది.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|title='Government indifferent to heritage structures'|date=2008-08-31|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20080809082333/http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|archive-date=2008-08-09|location=Chennai, India}}</ref> జాబితాలో ఉంచబడిన రవి బార్, ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్, దేవ్డీ రాణాచంద్ - అహోతిచంద్ వంటి వివిధ భవనాలు ఇప్పటికే కూల్చివేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite web|date=20 June 2009|title=Monty's in bag, heritage soldiers to keep fighting|url=http://www.newindianexpress.com/cities/hyderabad/article109723.ece?service=print|access-date=2014-08-29|publisher=[[Times of India]]}}</ref><ref>{{Cite web|date=21 August 2010|title=Revised Development Plan (Master Plan) of erstwhile Municipal Corporation of Hyderabad Area (HMDA Core Area) – Approved|url=http://220.227.252.236/RMP/pdf/Zoning%20Regulations%20and%20Master%20Plan%20GOs.pdf|access-date=2014-08-29|publisher=Municipal Administration & Urban Development Department - Hyderabad Metropolitan Development Authority.}}</ref> == హుడా గుర్తించిన వారసత్వ భవనాల జాబితా == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలను గుర్తించిన హుడా, ఒక జాబితాను తయారుచేసింది. ఎప్పటికప్పుడు ఈ జాబితాను హుడా అప్‌గ్రేడ్ చేస్తుంది. హుడా ప్రతిపాదించిన భవనాలను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఆమోదించాల్సి ఉంది. <ref>{{Cite web|date=2006-05-27|title='63rd Meeting: Minutes'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721160222/http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-30|publisher=Hyderabad Urban Development Authority}}</ref> {| class="wikitable" |క్ర.సం. నం |కట్టడం |స్థానం |చిత్రం |- |1 |ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, (జాబితా నుండి తొలగించబడింది^[1]) |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - |- |2 |అఫ్జల్ గంజ్ మసీదు |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | - |- |3 |ఎయిర్ & ల్యాండ్ వార్‌ఫేర్ బిల్డింగ్, |సికింద్రాబాద్ | - |- |4 |ఐవాన్-ఎ-అలీ^[2] |చౌమహల్లా ప్యాలెస్ | - |- |5 |అలియాబాద్ సరాయ్ |ఫలక్‌నుమా-చార్మినార్ ప్రధాన రహదారి^[3] | -- |- |6 |[[Allahuddins Building|అల్లావుద్దీన్ భవనం]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - |- |7 |[[అమీన్ మంజిల్]] |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | |- |8 |అంబర్‌పేట్ బుర్జ్ |[[అంబర్‌పేట మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|అంబర్‌పేట]] | -- |- |9 |[[రాష్ట్ర కేంద్ర గ్రంథాలయం|స్టేట్ సెంట్రల్ లైబ్రరీ]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] |[[File:State_Central_library.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:State_Central_library.jpg|105x105px]] |- |10 |ఆంధ్రపత్రిక భవనం |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |11 |[[తెలంగాణ ఉన్నత న్యాయస్థానం|హైదరాబాద్‌లోని హైకోర్టు న్యాయస్థానం]] |హైదరాబాద్ |[[File:High_court_of_hyderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:High_court_of_hyderabad.jpg|105x105px]] |- |12 |[[State Archaeological Museum|రాష్ట్ర పురావస్తు మ్యూజియం]] |కోటి |[[File:State_archeological_museum,_Hyderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:State_archeological_museum,_Hyderabad.jpg|158x158px]] |- |13 |[[ఆస్మాన్ ఘర్ ప్యాలెస్|అస్మాన్‌ఘర్ ప్యాలెస్]] |మలక్ పేట |[[File:AsmanGharPalast_Hyderabad-Mallapet_ca1900.jpeg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:AsmanGharPalast_Hyderabad-Mallapet_ca1900.jpeg|105x105px]] |- |14 |అస్మాన్ మహల్ |లక్డీ-కా-పూల్ | - |- |15 |[[ఆజా ఖానా ఎ జెహ్రా|అజా ఖానా-ఎ-జెహ్రా]] |దారుల్షిఫా |[[File:Aza_Khana-E-Zohra_Hyderabad.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Aza_Khana-E-Zohra_Hyderabad.JPG|105x105px]] |- |16 |[[Parsi Dharamshala|బాయి పిరోజ్‌బాయి ఎడుల్జీ చెనై పార్సీ ధర్మశాల]] |సికింద్రాబాద్ | - |- |17 |[[ఖుర్షీద్ జా దేవిడి|నవాబ్ ఖుర్షీద్ జహ్ బహదూర్ యొక్క బరాదరి]] |హుస్సేనీ ఆలం |[[File:Khursheed_Jah_Devdi_palace_in_Hussaini_Alam,_Hyderabad_(2).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Khursheed_Jah_Devdi_palace_in_Hussaini_Alam,_Hyderabad_(2).jpg|105x105px]] |- |18 |బైతుల్ అష్రఫ్ |[[నీలోఫర్ హాస్పిటల్|నీలోఫర్ హాస్పిటల్ దగ్గర]] | -- |- |19 |బాకర్ బాగ్ |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | - |- |20 |[[బెల్లా విస్టా|బెల్లా విస్టా (అడ్మినిస్ట్రేటివ్ స్టాఫ్ కాలేజ్ ఆఫ్ ఇండియా)]] |[[సైఫాబాద్]] |[[File:Ascihead.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ascihead.jpg|105x105px]] |- |21 |భగవందాస్ గార్డెన్ పెవిలియన్ |[[కార్వాన్|కారవాన్]] | - |- |22 |[[చార్ కమాన్|ఎ) చర్కమాన్; బి) మచ్లికమాన్ సి) కలికామన్ డి) షేర్-ఎ-బాటిల్-కీ-కమాన్]] |చార్మినార్ |[[File:Char_Kaman_01.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Char_Kaman_01.jpg|105x105px]] |- |23 |[[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా ప్యాలెస్]] |హైదరాబాద్ |[[File:Magnificent_Chowmahalla_Palace.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Magnificent_Chowmahalla_Palace.jpg|105x105px]] |- |24 |[[గవర్నమెంట్ సిటీ కాలేజీ, హైదరాబాద్|సిటీ కాలేజీ]] |మదీనా |[[File:Citycollege_6.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Citycollege_6.JPG|105x105px]] |- |25 |[[సికింద్రాబాద్ క్లాక్ టవర్]] |సికింద్రాబాద్ |[[File:Secunderabad._clock_tower.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Secunderabad._clock_tower.JPG|105x105px]] |- |26 |[[Sultan Bazar Clock Tower|గడియార స్థంబం]] |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - |- |27 |[[రాంగోపాల్‌పేట పోలీస్ స్టేషన్|క్లాక్ టవర్ & రాంగోపాల్ పేట్ పోలీస్ స్టేషన్]] |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] |[[File:James_Street_Police_Station_building_on_the_Western_side_of_the_M.G.Road_Secunderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:James_Street_Police_Station_building_on_the_Western_side_of_the_M.G.Road_Secunderabad.jpg|140x140px]] |- |28 |గడియార స్థంబం |[[Fateh Maidan|ఫతే మైదాన్]] |[[File:Clock_Tower_Fateh_Maidan.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Clock_Tower_Fateh_Maidan.jpg|105x105px]] |- |30 |[[మహబూబ్ చౌక్ క్లాక్ టవర్|క్లాక్ టవర్ - మహబూబ్ చౌక్]] |చార్మినార్ |[[File:Mahbob_chowk_clock_tower.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mahbob_chowk_clock_tower.jpg|157x157px]] |- |31 |దర్గా హజ్రత్ షాజావుద్దీన్ |యాకుత్పురా | - |- |32 |దర్గా నూరుద్దీన్ షా పురాతన ద్వారం |[[కూకట్‌పల్లి (మేడ్చల్ జిల్లా)|కూకట్‌పల్లి]] | - |- |33 |దర్గా సయ్యద్ షా మీర్ మహమూద్ వలీ |బహదూర్‌పురా | - |- |34 |[[యూసుఫైన్ దర్గా|దర్గా యూసుఫైన్]] |నాంపల్లి | - |- |35 |[[దార్-ఉల్-షిఫా|దారుష్ షిఫా & మసీదు]] |దబీర్‌పురా | - |- |36 |దేవ్డీ అక్రమ్ అలీ ఖాన్, గేట్ పోర్షన్ |యాకుత్పురా | - |- |37 |దేవ్ది అస్మాన్ జా |హుస్సేనీ ఆలం | - |- |38 |దేవీ బన్సీలాల్ |[[బేగంబజార్]] | - |- |39 |[[దేవిడి ఇక్బాల్ ఉద్-దౌలా|దేవ్ది ఇక్బాల్-ఉద్-దౌలా]] |షా గంజ్ | - |- |40 |దేవ్డీ ఇమాద్ జంగ్ బహదూర్ |గన్ ఫౌండ్రీ | - |- |41 |దేవ్డీ ఫరీద్ నవాజ్ జంగ్ (చిరన్ కోట ప్యాలెస్) |బేగంపేట |[[File:ChiranFortClub.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:ChiranFortClub.jpg|105x105px]] |- |42 |దేవ్డీ నవాబ్ షంషీర్ జంగ్ |[[యాకుత్‌పురా|యాకుత్పురా]] | - |- |43 |దేవ్డీ మహారాజా కిషన్ పెర్షద్ బహదూర్ |శాలిబండ రోడ్ | - |- |44 |[[దివాన్ దేవిడి ప్యాలెస్|దేవాన్ దేవ్డీ - గేట్ పోర్షన్]] |పత్తర్ గట్టి | - |- |45 |ధనరాజ్‌గిర్జీ కాంప్లెక్స్ (జ్ఞాన్ బాగ్ ప్యాలెస్) |గోషామహల్ | - |- |46 |పరిశ్రమల డైరెక్టరేట్ |చిరాగ్ అలీ లేన్, అబిడ్స్ | - |- |47 |[[ఎర్రమంజిల్ ప్యాలెస్|ఎర్రు మంజిల్]] |పంజాగుట్ట | - |- |48 |[[ఫలక్‌నుమా ప్యాలెస్]] |ఫలక్‌నుమా |[[File:Taj_Falaknuma_Palace,_Hyderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Taj_Falaknuma_Palace,_Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |49 |[[గాంధీ వైద్య కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |50 |గోల్డెన్ థ్రెషోల్డ్ |నాంపల్లి స్టేషన్ రోడ్, అబిడ్స్ |[[File:Golden_threshold_02.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Golden_threshold_02.JPG|105x105px]] |- |51 |[[హైదరాబాద్ పబ్లిక్ స్కూల్]] |బేగంపేట |[[File:Hyd_Public_School.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hyd_Public_School.jpg|105x105px]] |- |52 |జామా మసీదు |చార్మినార్ |[[File:Hyderabad_jama_madjid.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hyderabad_jama_madjid.jpg|105x105px]] |- |53 |జవహర్ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్స్, నాంపల్లి]] | - |- |54 |ఝంసింగ్ ఆలయం - గేట్ పోర్షన్ |మెహదీపట్నం | - |- |55 |[[జూబ్లీహాల్|జూబ్లీ హాల్]] |నాంపల్లి |[[File:Jubilee_Hall.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jubilee_Hall.jpg|105x105px]] |- |56 |కమాన్ చట్టా బజార్ |దారుల్షిఫా | - |- |57 |[[కింగ్ కోఠి ప్యాలెస్|కింగ్ కోటి కాంప్లెక్స్: ఎ) హాస్పిటల్ (పాతది) బి) ఉస్మాన్ మాన్షన్ సి) నజ్రీ బాగ్]] |హైదర్‌గూడ |[[File:The_Nizam's_army_guarding_the_King_Kothi_palace.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:The_Nizam's_army_guarding_the_King_Kothi_palace.jpg|108x108px]] |- |58 |[[బ్రిటీషు రెసిడెన్సీ, హైదరాబాదు|బ్రిటిష్ రెసిడెన్సీ కాంప్లెక్స్ (మహిళా కళాశాల, కోటి)]] |కోటి |[[File:Koti_Residency_Deborah_Hutton.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Koti_Residency_Deborah_Hutton.jpg|105x105px]] |- |59 |కిషన్ బాగ్ ఆలయం |బహదూర్‌పురా | - |- |60 |లక్ష్మి పేపర్ మార్ట్ భవనం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] |[[File:LaxmiPaperMArt_Sec.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:LaxmiPaperMArt_Sec.jpg|105x105px]] |- |61 |[[నిజామియా పరిశోధనా సంస్థ|నిజామియా అబ్జర్వేటరీ]] |[[పంజాగుట్ట]] |[[File:NizamiaObservatory2.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:NizamiaObservatory2.jpg|105x105px]] |- |62 |మహారాజా చందూలాల్ ఆలయం |[[అల్వాల్ (అల్వాల్ మండలం)|అల్వాల్]] | - |- |63 |మహబూబ్ చౌక్ మసీదు |మహబూబ్ చౌక్ | - |- |64 |[[మహబూబ్ మాన్షన్]] |[[మలక్‌పేట, హైదరాబాదు|మలక్ పేట]] |[[File:Mahbub_Mansion,_Hyderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mahbub_Mansion,_Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |65 |[[మాల్వాల ప్యాలెస్|మల్వాలా ప్యాలెస్ - ప్రధాన ప్రాంగణం, సెకండరీ ప్రాంగణం & నివాస గృహాలు]] |చార్మినార్ | |- |66 |మంజ్లీ బేగం కీ హవేలీ, |[[షా ఆలీ బండ|శాలి బండ రోడ్]] | - |- |67 |ముష్క్ మహల్ |అత్తాపూర్ | - |- |68 |మొఘల్‌పురా సమాధులు |మొఘల్‌పురా | - |- |69 |మోహన్ లాల్ మలానీ నివాసం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | - |- |70 |[[మాంటీస్ హోటల్ (సికింద్రాబాద్)|మాంటీ హోటల్]] |[[సికింద్రాబాద్|పార్క్‌లేన్, సికింద్రాబాద్]] | |- |71 |మసీదు |మెహెదీపట్నంలోని ఝంసింగ్ దేవాలయం దగ్గర | - |- |72 |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] |మోజం జాహీ మార్కెట్ |[[File:Hyderabad_street_corner_(6118912024).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hyderabad_street_corner_(6118912024).jpg|105x105px]] |- |73 |నాను భాయ్ జి. షా భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - |- |74 |[[నిజాం క్లబ్]] |సైఫాబాద్ | - |- |75 |[[నిజాం కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |76 |[[ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం|ఉస్మానియా ఆర్ట్స్ కళాశాల]] |హైదరాబాద్ |[[File:Osmania_University_Arts_College_02.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Osmania_University_Arts_College_02.jpg|105x105px]] |- |77 |[[ఉస్మానియా జనరల్ హాస్పిటల్]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] |[[File:Osmania_Hospital.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Osmania_Hospital.jpg|105x105px]] |- |78 |[[లేడీ హైద్రీ క్లబ్, హైదరాబాదు|లేడీ హైదరీ క్లబ్]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |79 |[[పైగా ప్యాలెస్|పైగా ప్యాలెస్ (విఖర్-ఉల్-ఉమ్రా ప్యాలెస్)]] |బేగంపేట |[[File:Paigah_Palace,Hyderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paigah_Palace,Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |80 |[[పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్ (సికింద్రాబాద్)|పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్]] |సికింద్రాబాద్ |[[File:Parsi-Fire-Temple-Secunderabad-India-2014.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Parsi-Fire-Temple-Secunderabad-India-2014.jpg|105x105px]] |- |81 |ప్రకాష్ భవనం |శివాజీనగర్ | - |- |82 |ప్రిన్సెస్ ఎసిన్ ఉమెన్స్ ఎడ్యుకేషనల్ సెంటర్ |పురాణి హవేలీ | - |- |83 |[[పురానపూల్|పురానాపూల్ వంతెన]] |పురాణ పుల్ |[[File:Puranapul.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Puranapul.jpg|105x105px]] |- |84 |[[పురానీ హవేలీ|పురాణి హవేలీ కాంప్లెక్స్]] |పత్తర్ గట్టి |[[File:Purani_haveli.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Purani_haveli.JPG|105x105px]] |- |85 |ఖిలా కోహ్నా & మసీదు |[[సరూర్‌నగర్]] | - |- |86 |రాజా భగవందాస్ భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - |- |87 |షాహీ జిలు ఖానా (జాబితా నుండి తొలగించబడింది^[4] ) |ఘాన్సీ బజార్ | - |- |88 |షాహి ఖిల్వత్ ఖానా | - | - |- |89 |[[సీతారాంబాగ్ దేవాలయం|సీతారాం బాగ్ ఆలయం]] |మంగళఘాట్ | - |- |90 |[[స్పానిష్ మసీదు]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] |[[File:Spanish_Mosque_Hyderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Spanish_Mosque_Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |91 |[[సెయింట్ జార్జి చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జార్జ్ చర్చి, హైదరాబాద్]] |అబిడ్స్ |[[File:St_George's_Church_(20332056308).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:St_George's_Church_(20332056308).jpg|114x114px]] |- |92 |[[సెయింట్ మేరీస్ చర్చి|సెయింట్ మేరీస్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |సికింద్రాబాద్ |[[File:Basilica_of_Our_Lady_of_the_Assumption,_Secunderabad.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Basilica_of_Our_Lady_of_the_Assumption,_Secunderabad.JPG|105x105px]] |- |93 |[[సెయింట్ జాన్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జాన్స్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |[[మారేడుపల్లి మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|మారేడ్‌పల్లి]] |[[File:Stjohnschurchsecunderabad1890.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Stjohnschurchsecunderabad1890.png|105x105px]] |- |94 |[[సెయింట్ జోసఫ్స్ కేథడ్రల్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జోసెఫ్ కేథడ్రల్, హైదరాబాద్]] |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] |[[File:Stjosephscathedralhyderabad.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Stjosephscathedralhyderabad.png|108x108px]] |- |95 |శ్యాంరాజ్ బహదూర్ - గేట్ పోర్షన్ |[[షా ఆలీ బండ|షా-అలీ-బండా]] | - |- |96 |[[వికార్ మంజిల్|విఖర్ మంజిల్]] |బేగంపేట |[[File:Vikhar_Manzil.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Vikhar_Manzil.jpg|105x105px]] |- |97 |విక్టోరియా మెమోరియల్ అనాథాశ్రమం |[[సరూర్‌నగర్]] | - |- |98 |విక్టోరియా మెటర్నిటీ హాస్పిటల్ |అసఫ్ జాహీ రోడ్ | - |- |99 |[[నిజామియా ప్రభుత్వ జనరల్ హాస్పిటల్|ప్రభుత్వ యునాని ఆసుపత్రి]] |చార్మినార్ |[[File:Unani_HospitalBuilding.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Unani_HospitalBuilding.jpg|105x105px]] |- |100 |[[Paigah (Hyderabad)#Paigah%20Palaces|విలాయత్ మంజిల్]] |బేగంపేట | - |- |101 |హోమియోపతిక్ హాస్పిటల్ (మోతీ మహల్) |మహబూబ్ చౌక్, మోతిగల్లి | - |- |102 |ఫఖర్-ఉల్-ముల్క్ సమాధి |సనత్‌నగర్ | - |- |103 |[[విజయ మేరి చర్చి, హైదరాబాదు|విజయ్ మేరీ చర్చి]] |AC గార్డ్స్, మాసబ్ ట్యాంక్ | - |- |104 |పురన్మల్ సమాధి |సీతారాం బాగ్ | - |- |105 |[[హిల్ ఫోర్ట్ ప్యాలెస్]] |ఆదర్శ్ నగర్ |[[File:Hill_Fort_Palace_Hyderabad_1930s.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hill_Fort_Palace_Hyderabad_1930s.jpg|105x105px]] |- |106 |డి.లక్ష్మయ్య నివాసం, |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - |- |107 |డి. పెంటయ్య నివాసం |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - |- |108 |[[సర్దార్ మహల్]] |మొఘల్ పురా | - |- |109 |రజా అలీ బంగ్లా |ఫీవర్ హాస్పిటల్ దగ్గర | - |- |110 |ముఖభాగం - బైతుల్ ఘౌస్ |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - |- |111 |ముఖభాగం - హిఫాజత్ హుస్సేన్ | - | - |- |112 |[[గోషామాల్ బరాదారి|గోషామల్ బరాదరి]] |పికెట్, సికింద్రాబాద్ |[[File:Masonic_Lodge_Picquet_Tank_Secunderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Masonic_Lodge_Picquet_Tank_Secunderabad.jpg|105x105px]] |- |113 |ప్రేమ్ చంద్ నివాసం |సర్దార్ పటేల్ రోడ్ | - |- |114 |శ్యామ్ రావ్ చుంగి నివాసం |[[పద్మారావు నగర్]] | - |- |115 |[[Dilkusha Guest House|దిల్కుషా గెస్ట్ హౌస్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - |- |116 |[[College of Nursing, Hyderabad|కాలేజ్ ఆఫ్ నర్సింగ్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - |- |117 |యూసుఫ్ టేక్రి |టోలిచౌకి | - |- |118 |[[ఖుస్రో మంజిల్]] |[[ఎ.సి. గార్డ్స్|AC గార్డ్స్]] | |- |119 |దేవ్డీ రణచంద్ – అహోతిచంద్, (తొలగించబడింది) |మెహదీపట్నం | - |- |120 |పంజ్ మహల్లా |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - |- |121 |పర్వారీష్ బాగ్ |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - |- |122 |సెంట్రల్ బ్యాంక్ భవనం |[[కోఠి|కోటి]] | - |- |123 |మినీ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్]] | - |- |124 |తాజ్ మహల్ హోటల్ (ఓల్డ్ బ్లాక్), |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] |[[File:Abids_Taj_Mahal_Hotel.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Abids_Taj_Mahal_Hotel.jpg|105x105px]] |- |125 |రవి బార్, ట్రూప్ బజార్ (ప్రభుత్వం జాబితా నుండి తొలగించబడింది, కూల్చివేయబడింది^[5]) |ట్రూప్ బజార్ | - |- |126 |హైదరాబాద్ సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్ కార్యాలయం |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - |- |127 |[[చౌమహల్లా పాలస్|రోషన్ మహల్]] |మొఘల్ పురా |Example |- |128 |సెంట్రల్ కో-ఆపరేటివ్ ట్రైనింగ్ కాలేజీ |నిజాం కాలేజ్ రోడ్ | - |- |129 |మహబూబియా గర్ల్స్ హై స్కూల్ & జూనియర్ కాలేజ్ మదరసా-ఇ-అలియా, |[[గన్‌ఫౌండ్రి, హైదరాబాదు|గన్ ఫౌండ్రీ]] |[[File:MahbubiyaSchoolForGirls.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:MahbubiyaSchoolForGirls.png|105x105px]] |- |130 |రెడ్డి హాస్టల్ |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | - |- |131 |మహల్ వనపర్తి |జాంబాగ్ రోడ్, మోజంజాహి మార్కెట్ | - |- |132 |ఎ. మజీద్ ఖాన్ నివాసం |పురాణి హవేలీ | - |- |133 |పాత MCH ఆఫీస్, |దారుష్ షిఫా | - |- |134 |[[Greenlands Guest House|గ్రీన్లాండ్స్ గెస్ట్ హౌస్]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - |- |135 |[[Raj Bhavan (Telangana)|రాజ్ భవన్ పాత భవనం]] |రాజ్ భవన్ | - |- |136 |పాత జైలు కాంప్లెక్స్ |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్ రోడ్]] | - |- |137 |[[సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ (హైదరాబాదు)|సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ కాంప్లెక్స్]] |అబిడ్స్ |[[File:St._George's_Grammar_School.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:St._George's_Grammar_School.jpg|105x105px]] |- |138 |వెస్లీ చర్చి |సికింద్రాబాద్ | - |- |139 |[[నాంపల్లి సరాయి|నాంపల్లి సరాయ్]] |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - |- |140 |భోయిగూడ కమాన్ |మంగళహాట్ | - |- |141 |IAS అధికారుల సంఘం |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|గ్రీన్‌ల్యాండ్స్, బేగంపేట్]] | - |- |142 |సెయింట్ మేరీస్ ప్రెస్బిటరీ |సెయింట్ ఆన్స్ స్కూల్, సికింద్రాబాద్ | - |- |143 |కృష్ణా రెడ్డి భవనం |[[మెహదీపట్నం]] | - |} == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ శిలా నిర్మాణాలు == ఇంటాక్ సంస్థ హైదరాబాదులోని వివిధ రాతి నిర్మాణాలను వారసత్వ విభాగంలోకి చేర్చింది.<ref>{{Cite web|title=Archived copy|url=http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111006021909/http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|archive-date=6 October 2011|access-date=2011-09-05}}</ref> <ref>{{Cite web|date=2000-03-13|title=Rock of Ages|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20090630030701/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=30 June 2009|access-date=2010-08-29|publisher=India Today}}</ref> {| class="wikitable" !క్రమసంఖ్య ! రాక్ నిర్మాణం ! ప్రదేశం ! ఫోటో |- | 1 | "బియర్స్ నోస్" (ఎలుగుబంటి ముక్కు) | [[శిల్పారామం (హైదరాబాదు)|శిల్పారామం]] లోపల, [[మాదాపూర్]] | - |- | 2 | "క్లిఫ్ రాక్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 3 | దుర్గం చెరువు సరస్సు చుట్టూ కొండలు | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 4 | "మాన్స్టర్ రాక్" | ఫిల్మ్ నగర్ [[జూబ్లీ హిల్స్]] దగ్గర | - |- | 5 | "ఒబెలిస్క్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 6 | "మష్రూమ్ రాక్" | [[హైదరాబాదు విశ్వవిద్యాలయము|యూనివర్సిటీ ఆఫ్ హైదరాబాద్]] క్యాంపస్ లోపల |[[దస్త్రం:Mushroom_rock_Hyderabad.jpg|100x100px]] |- | 7 | రాక్ పార్క్ | దర్గా హుస్సేన్ షా వాలి దగ్గర పాత బాంబే రోడ్ | - |- | 8 | సెంటినెల్ రాక్ | మౌలా-అలీ దగ్గర |[[దస్త్రం:MoulaAli_Rocks.jpg|133x133px]] |- | 9 | మౌలా అలీ దర్గా వద్ద రాళ్లు | మౌలా-అలీ |[[దస్త్రం:MoulaAli_1875.jpg|100x100px]] |- | 10 | "టోడ్స్టూల్" | బ్లూ క్రాస్ పక్కన, [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |} == మూలాలు == {{Reflist}} == బయటి లింకులు == * [http://dspace.mit.edu/bitstream/handle/1721.1/69102/HyderabadGuide_2009.pdf ఒమర్ ఖలీది రచించిన "ఎ గైడ్ టు ఆర్కిటెక్చర్ ఇన్ హైదరాబాద్, డెక్కన్, ఇండియా"] * [http://issuu.com/bpdhyd/docs/heritage_hyderabad హెరిటేజ్ క్యాపిటల్ హైదరాబాద్] * [https://web.archive.org/web/20100522003044/http://www.hmda.gov.in/huda/inside/heritagebuildings/hb.html హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ భవనాల ఫోటో గ్యాలరీ] * [http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc63.doc 63వ సమావేశ నిమిషాలు] * [http://www.saverocks.org/Preservation.html సొసైటీ టు సేవ్ రాక్స్] * [http://www.cmdachennai.gov.in/pdfs/seminar_heritage_buildings/Heritage_Conservation_in_Hyderabad.pdf హైదరాబాద్‌లో వారసత్వ సంరక్షణ] [[వర్గం:హైదరాబాదు వారసత్వ నిర్మాణాలు]] [[వర్గం:హైదరాబాదు]] [[వర్గం:హైదరాబాదు జిల్లా]] qe1vtu08xgqf61x3k3u98gwof52svt9 3609905 3609902 2022-07-29T08:42:40Z Pranayraj1985 29393 /* హుడా గుర్తించిన వారసత్వ భవనాల జాబితా */ wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = హైదరాబాదు <!-- Please do not add any Indic script in this infobox, per WP:INDICSCRIPT policy. --> | settlement_type = [[మహానగరం]] <!-- NOT A MEGACITY as the population is under 10 Million --> |other_name = భాగ్యనగరం | image_skyline = Hyderabad montage-2.png | image_alt = హైద్రాబాదు నగరానికి సంబంధించిన బొమ్మలకొలువు | image_caption = పై ఎడమ నుండి సవ్యదిశలో [[చార్మినార్]], ఎత్తైన భవనం, [[హుసేన్ సాగర్]], [[బిర్లా మందిర్]], [[గోల్కొండ కోట]], [[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా]] | nickname = ముత్యాలనగరి | map_alt = తెలంగాణలో హైదరాబాదు స్థానసూచిక | map_caption = తెలంగాణలో హైదరాబాదు స్థానసూచిక | pushpin_map = India Telangana | pushpin_label_position = right | coordinates = {{coord|17.38405|N|78.45636|E|display=inline,title}} | subdivision_type = దేశం | subdivision_name = భారతదేశం | subdivision_type1 = [[భారతదేశ రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు|రాష్ట్రం]] | subdivision_type2 = ప్రాంతం | subdivision_type3 = [[తెలంగాణ జిల్లాలు|జిల్లాలు]] | subdivision_name1 = [[తెలంగాణ]] | subdivision_name2 = [[హైదరాబాదు మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]], [[దక్కన్ పీఠభూమి|దక్కన్]] | subdivision_name3 = {{plainlist| * [[హైదరాబాదు జిల్లా|హైదరాబాదు]] * [[మేడ్చెల్-మల్కాజ్‌గిరి జిల్లా|మేడ్చెల్ మల్కాజ్‌గిరి]] * [[రంగారెడ్డి జిల్లా|రంగారెడ్డి]] * [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి]]}} | established_title = స్థాపించినది | established_date = 1591 | founder = [[మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా]] | government_type = [[నగరపాలక సంస్థలు|నగర పాలిక సంస్థ]] | governing_body = [[హైదరాబాదు మహానగరపాలక సంస్థ]], <br /> [[హైదరాబాదు మహానగర అభివృద్ధి సంస్థ]] <!-- | leader_title1 = | leader_name1 = | unit_pref = metric | total_type = [[హైదరాబాదు నగరం]] | area_footnotes = | area_total_km2 = 650 | area_blank2_title = [[హైదరాబాదు మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]] | area_blank2_km2 = 7257I | elevation_footnotes = | elevation_m = 505 | population_total = 6809970 | population_as_of = 2011 | population_footnotes = | population_density_km2 = 10477 | population_metro = 9700000 | population_metro_footnotes = | population_rank = [[List of most populous cities in India|4వ]] | population_blank1_title = మెట్రో ర్యాంక్ | population_blank1 = [[List of million-plus agglomerations in India|6వ]] | population_demonym = హైద్రాబాదీ | timezone1 = [[భారత ప్రామాణిక కాలం]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = [[పోస్టు సూచికా సంఖ్య|పిన్ కోడ్లు]] | postal_code = 500 xxx, 501 xxx, 502 xxx. | area_codes = [[భారత టెలిఫోన్ సంఖ్యలు|+91–40]], 8413, 8414, 8415, 8417, 8418, 8453, 8455 | registration_plate = టిఎస్ 07-15 | blank_name_sec1 = [[స్థూల మెట్రో జిడిపి|మెట్రో జిడిపి]] ([[సమాన కొనుగోలు శక్తి|PPP]]) | blank_info_sec1 = $40–$74&nbsp;billion | website = {{URL|www.ghmc.gov.in}} | leader_title2 = [[Greater Hyderabad Municipal Corporation|మేయర్]] | leader_name2 = | blank2_name = {{nowrap|అధికారిక భాషలు}} | blank2_info = [[తెలుగు భాష|తెలుగు]], [[ఉర్దూ భాష|ఉర్దూ]]<!-- Please do not add anything besides Telugu and Urdu. --> | official_name = }} [[మూసీ నది]] ఒడ్డున సా.శ.[[1590]] దశకంలో, [[కుతుబ్ షాహీ వంశము|కుతుబ్ షాహీ]] వంశస్థుడయిన, [[మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా]] హైదరాబాదు నగరాన్ని నిర్మిచాడు. 400 సంవత్సరా లకు పైగా సుదీర్ఘ చరిత్ర కలిగిన ఈ గొప్ప నగరంలో అనే వారసత్వ కట్టడాలు నిర్మించబడ్డాయి. హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలు భవనాల నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక విలువను కాపాడుకోవడానికి 1981లో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం [[హైదరాబాదు పట్టణ అభివృద్ధి సంస్థ]] (హుడా) ఆధ్వర్యంలో హెరిటేజ్ కన్జర్వేషన్ కమిటీని ఏర్పాటుచేసింది.<ref>{{Cite web|title='Heritage Conservation Committee'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20100530052457/http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|archive-date=30 May 2010|access-date=2010-08-30|publisher=HMDA}}</ref> ఈ సంస్థ [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్‌]]<nowiki/>లోని దాదాపు 160 భవనాలను వారసత్వ కట్టడాలుగా జాబితా చేసింది. దాదాపు 70% వారసత్వ భవనాలు ప్రైవేట్ చేతుల్లో ఉన్నాయి. వారసత్వ నిర్మాణాలలో భవనాలు, స్మారక చిహ్నాలు, రాతి నిర్మాణాలు మొదలైనవి ఉన్నాయి.<ref>{{Cite web|title='Heritage Hyderabad City'|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721163432/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-29|publisher=INTACH Hyderabad Chapter}}</ref> వారసత్వ నిర్మాణాలను గుర్తించడం ద్వారా, [[భారత జాతీయ సంస్కృతి వారసత్వ సంస్థ]] (ఇంటాక్) సహకారంతో వాటి నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక ప్రాముఖ్యతను పరిరక్షించుకోవడానికి, వారసత్వ నిర్మాణాలను నాశనం చేయకుండా యజమానులను ఒప్పించేందుకు ప్రయత్నిస్తుంది. వారసత్వం భవనాలు గ్రేడ్ I, గ్రేడ్ II & గ్రేడ్ IIIగా గ్రేడ్ చేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|title='Heritage status for 19 more buildings'|date=1 July 2005|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20060514221421/http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|archive-date=14 May 2006|location=Chennai, India}}</ref> కానీ, సరైన నిర్వాహణ లేకపోవడంతో ఈ భవనాల స్థితిని కాపాడటం కష్టంగా మారింది.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|title='Government indifferent to heritage structures'|date=2008-08-31|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20080809082333/http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|archive-date=2008-08-09|location=Chennai, India}}</ref> జాబితాలో ఉంచబడిన రవి బార్, ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్, దేవ్డీ రాణాచంద్ - అహోతిచంద్ వంటి వివిధ భవనాలు ఇప్పటికే కూల్చివేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite web|date=20 June 2009|title=Monty's in bag, heritage soldiers to keep fighting|url=http://www.newindianexpress.com/cities/hyderabad/article109723.ece?service=print|access-date=2014-08-29|publisher=[[Times of India]]}}</ref><ref>{{Cite web|date=21 August 2010|title=Revised Development Plan (Master Plan) of erstwhile Municipal Corporation of Hyderabad Area (HMDA Core Area) – Approved|url=http://220.227.252.236/RMP/pdf/Zoning%20Regulations%20and%20Master%20Plan%20GOs.pdf|access-date=2014-08-29|publisher=Municipal Administration & Urban Development Department - Hyderabad Metropolitan Development Authority.}}</ref> == హుడా గుర్తించిన వారసత్వ భవనాల జాబితా == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలను గుర్తించిన హుడా, ఒక జాబితాను తయారుచేసింది. ఎప్పటికప్పుడు ఈ జాబితాను హుడా అప్‌గ్రేడ్ చేస్తుంది. హుడా ప్రతిపాదించిన భవనాలను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఆమోదించాల్సి ఉంది. <ref>{{Cite web|date=2006-05-27|title='63rd Meeting: Minutes'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721160222/http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-30|publisher=Hyderabad Urban Development Authority}}</ref> {| class="wikitable" !క్రమసంఖ్య !భవనం పేరు !ప్రదేశం !ఫోటో |- |1 |ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, (జాబితా నుండి తొలగించబడింది^[1]) |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - |- |2 |అఫ్జల్ గంజ్ మసీదు |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | - |- |3 |ఎయిర్ & ల్యాండ్ వార్‌ఫేర్ బిల్డింగ్, |సికింద్రాబాద్ | - |- |4 |ఐవాన్-ఎ-అలీ^[2] |చౌమహల్లా ప్యాలెస్ | - |- |5 |అలియాబాద్ సరాయ్ |ఫలక్‌నుమా-చార్మినార్ ప్రధాన రహదారి^[3] | -- |- |6 |[[Allahuddins Building|అల్లావుద్దీన్ భవనం]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - |- |7 |[[అమీన్ మంజిల్]] |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | |- |8 |అంబర్‌పేట్ బుర్జ్ |[[అంబర్‌పేట మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|అంబర్‌పేట]] | -- |- |9 |[[రాష్ట్ర కేంద్ర గ్రంథాలయం|స్టేట్ సెంట్రల్ లైబ్రరీ]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] |[[File:State_Central_library.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:State_Central_library.jpg|105x105px]] |- |10 |ఆంధ్రపత్రిక భవనం |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |11 |[[తెలంగాణ ఉన్నత న్యాయస్థానం|హైదరాబాద్‌లోని హైకోర్టు న్యాయస్థానం]] |హైదరాబాద్ |[[File:High_court_of_hyderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:High_court_of_hyderabad.jpg|105x105px]] |- |12 |[[State Archaeological Museum|రాష్ట్ర పురావస్తు మ్యూజియం]] |కోటి |[[File:State_archeological_museum,_Hyderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:State_archeological_museum,_Hyderabad.jpg|158x158px]] |- |13 |[[ఆస్మాన్ ఘర్ ప్యాలెస్|అస్మాన్‌ఘర్ ప్యాలెస్]] |మలక్ పేట |[[File:AsmanGharPalast_Hyderabad-Mallapet_ca1900.jpeg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:AsmanGharPalast_Hyderabad-Mallapet_ca1900.jpeg|105x105px]] |- |14 |అస్మాన్ మహల్ |లక్డీ-కా-పూల్ | - |- |15 |[[ఆజా ఖానా ఎ జెహ్రా|అజా ఖానా-ఎ-జెహ్రా]] |దారుల్షిఫా |[[File:Aza_Khana-E-Zohra_Hyderabad.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Aza_Khana-E-Zohra_Hyderabad.JPG|105x105px]] |- |16 |[[Parsi Dharamshala|బాయి పిరోజ్‌బాయి ఎడుల్జీ చెనై పార్సీ ధర్మశాల]] |సికింద్రాబాద్ | - |- |17 |[[ఖుర్షీద్ జా దేవిడి|నవాబ్ ఖుర్షీద్ జహ్ బహదూర్ యొక్క బరాదరి]] |హుస్సేనీ ఆలం |[[File:Khursheed_Jah_Devdi_palace_in_Hussaini_Alam,_Hyderabad_(2).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Khursheed_Jah_Devdi_palace_in_Hussaini_Alam,_Hyderabad_(2).jpg|105x105px]] |- |18 |బైతుల్ అష్రఫ్ |[[నీలోఫర్ హాస్పిటల్|నీలోఫర్ హాస్పిటల్ దగ్గర]] | -- |- |19 |బాకర్ బాగ్ |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | - |- |20 |[[బెల్లా విస్టా|బెల్లా విస్టా (అడ్మినిస్ట్రేటివ్ స్టాఫ్ కాలేజ్ ఆఫ్ ఇండియా)]] |[[సైఫాబాద్]] |[[File:Ascihead.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ascihead.jpg|105x105px]] |- |21 |భగవందాస్ గార్డెన్ పెవిలియన్ |[[కార్వాన్|కారవాన్]] | - |- |22 |[[చార్ కమాన్|ఎ) చర్కమాన్; బి) మచ్లికమాన్ సి) కలికామన్ డి) షేర్-ఎ-బాటిల్-కీ-కమాన్]] |చార్మినార్ |[[File:Char_Kaman_01.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Char_Kaman_01.jpg|105x105px]] |- |23 |[[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా ప్యాలెస్]] |హైదరాబాద్ |[[File:Magnificent_Chowmahalla_Palace.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Magnificent_Chowmahalla_Palace.jpg|105x105px]] |- |24 |[[గవర్నమెంట్ సిటీ కాలేజీ, హైదరాబాద్|సిటీ కాలేజీ]] |మదీనా |[[File:Citycollege_6.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Citycollege_6.JPG|105x105px]] |- |25 |[[సికింద్రాబాద్ క్లాక్ టవర్]] |సికింద్రాబాద్ |[[File:Secunderabad._clock_tower.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Secunderabad._clock_tower.JPG|105x105px]] |- |26 |[[Sultan Bazar Clock Tower|గడియార స్థంబం]] |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - |- |27 |[[రాంగోపాల్‌పేట పోలీస్ స్టేషన్|క్లాక్ టవర్ & రాంగోపాల్ పేట్ పోలీస్ స్టేషన్]] |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] |[[File:James_Street_Police_Station_building_on_the_Western_side_of_the_M.G.Road_Secunderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:James_Street_Police_Station_building_on_the_Western_side_of_the_M.G.Road_Secunderabad.jpg|140x140px]] |- |28 |గడియార స్థంబం |[[Fateh Maidan|ఫతే మైదాన్]] |[[File:Clock_Tower_Fateh_Maidan.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Clock_Tower_Fateh_Maidan.jpg|105x105px]] |- |30 |[[మహబూబ్ చౌక్ క్లాక్ టవర్|క్లాక్ టవర్ - మహబూబ్ చౌక్]] |చార్మినార్ |[[File:Mahbob_chowk_clock_tower.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mahbob_chowk_clock_tower.jpg|157x157px]] |- |31 |దర్గా హజ్రత్ షాజావుద్దీన్ |యాకుత్పురా | - |- |32 |దర్గా నూరుద్దీన్ షా పురాతన ద్వారం |[[కూకట్‌పల్లి (మేడ్చల్ జిల్లా)|కూకట్‌పల్లి]] | - |- |33 |దర్గా సయ్యద్ షా మీర్ మహమూద్ వలీ |బహదూర్‌పురా | - |- |34 |[[యూసుఫైన్ దర్గా|దర్గా యూసుఫైన్]] |నాంపల్లి | - |- |35 |[[దార్-ఉల్-షిఫా|దారుష్ షిఫా & మసీదు]] |దబీర్‌పురా | - |- |36 |దేవ్డీ అక్రమ్ అలీ ఖాన్, గేట్ పోర్షన్ |యాకుత్పురా | - |- |37 |దేవ్ది అస్మాన్ జా |హుస్సేనీ ఆలం | - |- |38 |దేవీ బన్సీలాల్ |[[బేగంబజార్]] | - |- |39 |[[దేవిడి ఇక్బాల్ ఉద్-దౌలా|దేవ్ది ఇక్బాల్-ఉద్-దౌలా]] |షా గంజ్ | - |- |40 |దేవ్డీ ఇమాద్ జంగ్ బహదూర్ |గన్ ఫౌండ్రీ | - |- |41 |దేవ్డీ ఫరీద్ నవాజ్ జంగ్ (చిరన్ కోట ప్యాలెస్) |బేగంపేట |[[File:ChiranFortClub.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:ChiranFortClub.jpg|105x105px]] |- |42 |దేవ్డీ నవాబ్ షంషీర్ జంగ్ |[[యాకుత్‌పురా|యాకుత్పురా]] | - |- |43 |దేవ్డీ మహారాజా కిషన్ పెర్షద్ బహదూర్ |శాలిబండ రోడ్ | - |- |44 |[[దివాన్ దేవిడి ప్యాలెస్|దేవాన్ దేవ్డీ - గేట్ పోర్షన్]] |పత్తర్ గట్టి | - |- |45 |ధనరాజ్‌గిర్జీ కాంప్లెక్స్ (జ్ఞాన్ బాగ్ ప్యాలెస్) |గోషామహల్ | - |- |46 |పరిశ్రమల డైరెక్టరేట్ |చిరాగ్ అలీ లేన్, అబిడ్స్ | - |- |47 |[[ఎర్రమంజిల్ ప్యాలెస్|ఎర్రు మంజిల్]] |పంజాగుట్ట | - |- |48 |[[ఫలక్‌నుమా ప్యాలెస్]] |ఫలక్‌నుమా |[[File:Taj_Falaknuma_Palace,_Hyderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Taj_Falaknuma_Palace,_Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |49 |[[గాంధీ వైద్య కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |50 |గోల్డెన్ థ్రెషోల్డ్ |నాంపల్లి స్టేషన్ రోడ్, అబిడ్స్ |[[File:Golden_threshold_02.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Golden_threshold_02.JPG|105x105px]] |- |51 |[[హైదరాబాద్ పబ్లిక్ స్కూల్]] |బేగంపేట |[[File:Hyd_Public_School.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hyd_Public_School.jpg|105x105px]] |- |52 |జామా మసీదు |చార్మినార్ |[[File:Hyderabad_jama_madjid.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hyderabad_jama_madjid.jpg|105x105px]] |- |53 |జవహర్ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్స్, నాంపల్లి]] | - |- |54 |ఝంసింగ్ ఆలయం - గేట్ పోర్షన్ |మెహదీపట్నం | - |- |55 |[[జూబ్లీహాల్|జూబ్లీ హాల్]] |నాంపల్లి |[[File:Jubilee_Hall.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jubilee_Hall.jpg|105x105px]] |- |56 |కమాన్ చట్టా బజార్ |దారుల్షిఫా | - |- |57 |[[కింగ్ కోఠి ప్యాలెస్|కింగ్ కోటి కాంప్లెక్స్: ఎ) హాస్పిటల్ (పాతది) బి) ఉస్మాన్ మాన్షన్ సి) నజ్రీ బాగ్]] |హైదర్‌గూడ |[[File:The_Nizam's_army_guarding_the_King_Kothi_palace.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:The_Nizam's_army_guarding_the_King_Kothi_palace.jpg|108x108px]] |- |58 |[[బ్రిటీషు రెసిడెన్సీ, హైదరాబాదు|బ్రిటిష్ రెసిడెన్సీ కాంప్లెక్స్ (మహిళా కళాశాల, కోటి)]] |కోటి |[[File:Koti_Residency_Deborah_Hutton.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Koti_Residency_Deborah_Hutton.jpg|105x105px]] |- |59 |కిషన్ బాగ్ ఆలయం |బహదూర్‌పురా | - |- |60 |లక్ష్మి పేపర్ మార్ట్ భవనం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] |[[File:LaxmiPaperMArt_Sec.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:LaxmiPaperMArt_Sec.jpg|105x105px]] |- |61 |[[నిజామియా పరిశోధనా సంస్థ|నిజామియా అబ్జర్వేటరీ]] |[[పంజాగుట్ట]] |[[File:NizamiaObservatory2.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:NizamiaObservatory2.jpg|105x105px]] |- |62 |మహారాజా చందూలాల్ ఆలయం |[[అల్వాల్ (అల్వాల్ మండలం)|అల్వాల్]] | - |- |63 |మహబూబ్ చౌక్ మసీదు |మహబూబ్ చౌక్ | - |- |64 |[[మహబూబ్ మాన్షన్]] |[[మలక్‌పేట, హైదరాబాదు|మలక్ పేట]] |[[File:Mahbub_Mansion,_Hyderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mahbub_Mansion,_Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |65 |[[మాల్వాల ప్యాలెస్|మల్వాలా ప్యాలెస్ - ప్రధాన ప్రాంగణం, సెకండరీ ప్రాంగణం & నివాస గృహాలు]] |చార్మినార్ | |- |66 |మంజ్లీ బేగం కీ హవేలీ, |[[షా ఆలీ బండ|శాలి బండ రోడ్]] | - |- |67 |ముష్క్ మహల్ |అత్తాపూర్ | - |- |68 |మొఘల్‌పురా సమాధులు |మొఘల్‌పురా | - |- |69 |మోహన్ లాల్ మలానీ నివాసం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | - |- |70 |[[మాంటీస్ హోటల్ (సికింద్రాబాద్)|మాంటీ హోటల్]] |[[సికింద్రాబాద్|పార్క్‌లేన్, సికింద్రాబాద్]] | |- |71 |మసీదు |మెహెదీపట్నంలోని ఝంసింగ్ దేవాలయం దగ్గర | - |- |72 |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] |మోజం జాహీ మార్కెట్ |[[File:Hyderabad_street_corner_(6118912024).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hyderabad_street_corner_(6118912024).jpg|105x105px]] |- |73 |నాను భాయ్ జి. షా భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - |- |74 |[[నిజాం క్లబ్]] |సైఫాబాద్ | - |- |75 |[[నిజాం కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |76 |[[ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం|ఉస్మానియా ఆర్ట్స్ కళాశాల]] |హైదరాబాద్ |[[File:Osmania_University_Arts_College_02.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Osmania_University_Arts_College_02.jpg|105x105px]] |- |77 |[[ఉస్మానియా జనరల్ హాస్పిటల్]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] |[[File:Osmania_Hospital.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Osmania_Hospital.jpg|105x105px]] |- |78 |[[లేడీ హైద్రీ క్లబ్, హైదరాబాదు|లేడీ హైదరీ క్లబ్]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |79 |[[పైగా ప్యాలెస్|పైగా ప్యాలెస్ (విఖర్-ఉల్-ఉమ్రా ప్యాలెస్)]] |బేగంపేట |[[File:Paigah_Palace,Hyderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paigah_Palace,Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |80 |[[పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్ (సికింద్రాబాద్)|పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్]] |సికింద్రాబాద్ |[[File:Parsi-Fire-Temple-Secunderabad-India-2014.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Parsi-Fire-Temple-Secunderabad-India-2014.jpg|105x105px]] |- |81 |ప్రకాష్ భవనం |శివాజీనగర్ | - |- |82 |ప్రిన్సెస్ ఎసిన్ ఉమెన్స్ ఎడ్యుకేషనల్ సెంటర్ |పురాణి హవేలీ | - |- |83 |[[పురానపూల్|పురానాపూల్ వంతెన]] |పురాణ పుల్ |[[File:Puranapul.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Puranapul.jpg|105x105px]] |- |84 |[[పురానీ హవేలీ|పురాణి హవేలీ కాంప్లెక్స్]] |పత్తర్ గట్టి |[[File:Purani_haveli.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Purani_haveli.JPG|105x105px]] |- |85 |ఖిలా కోహ్నా & మసీదు |[[సరూర్‌నగర్]] | - |- |86 |రాజా భగవందాస్ భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - |- |87 |షాహీ జిలు ఖానా (జాబితా నుండి తొలగించబడింది^[4] ) |ఘాన్సీ బజార్ | - |- |88 |షాహి ఖిల్వత్ ఖానా | - | - |- |89 |[[సీతారాంబాగ్ దేవాలయం|సీతారాం బాగ్ ఆలయం]] |మంగళఘాట్ | - |- |90 |[[స్పానిష్ మసీదు]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] |[[File:Spanish_Mosque_Hyderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Spanish_Mosque_Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |91 |[[సెయింట్ జార్జి చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జార్జ్ చర్చి, హైదరాబాద్]] |అబిడ్స్ |[[File:St_George's_Church_(20332056308).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:St_George's_Church_(20332056308).jpg|114x114px]] |- |92 |[[సెయింట్ మేరీస్ చర్చి|సెయింట్ మేరీస్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |సికింద్రాబాద్ |[[File:Basilica_of_Our_Lady_of_the_Assumption,_Secunderabad.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Basilica_of_Our_Lady_of_the_Assumption,_Secunderabad.JPG|105x105px]] |- |93 |[[సెయింట్ జాన్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జాన్స్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |[[మారేడుపల్లి మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|మారేడ్‌పల్లి]] |[[File:Stjohnschurchsecunderabad1890.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Stjohnschurchsecunderabad1890.png|105x105px]] |- |94 |[[సెయింట్ జోసఫ్స్ కేథడ్రల్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జోసెఫ్ కేథడ్రల్, హైదరాబాద్]] |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] |[[File:Stjosephscathedralhyderabad.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Stjosephscathedralhyderabad.png|108x108px]] |- |95 |శ్యాంరాజ్ బహదూర్ - గేట్ పోర్షన్ |[[షా ఆలీ బండ|షా-అలీ-బండా]] | - |- |96 |[[వికార్ మంజిల్|విఖర్ మంజిల్]] |బేగంపేట |[[File:Vikhar_Manzil.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Vikhar_Manzil.jpg|105x105px]] |- |97 |విక్టోరియా మెమోరియల్ అనాథాశ్రమం |[[సరూర్‌నగర్]] | - |- |98 |విక్టోరియా మెటర్నిటీ హాస్పిటల్ |అసఫ్ జాహీ రోడ్ | - |- |99 |[[నిజామియా ప్రభుత్వ జనరల్ హాస్పిటల్|ప్రభుత్వ యునాని ఆసుపత్రి]] |చార్మినార్ |[[File:Unani_HospitalBuilding.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Unani_HospitalBuilding.jpg|105x105px]] |- |100 |[[Paigah (Hyderabad)#Paigah%20Palaces|విలాయత్ మంజిల్]] |బేగంపేట | - |- |101 |హోమియోపతిక్ హాస్పిటల్ (మోతీ మహల్) |మహబూబ్ చౌక్, మోతిగల్లి | - |- |102 |ఫఖర్-ఉల్-ముల్క్ సమాధి |సనత్‌నగర్ | - |- |103 |[[విజయ మేరి చర్చి, హైదరాబాదు|విజయ్ మేరీ చర్చి]] |AC గార్డ్స్, మాసబ్ ట్యాంక్ | - |- |104 |పురన్మల్ సమాధి |సీతారాం బాగ్ | - |- |105 |[[హిల్ ఫోర్ట్ ప్యాలెస్]] |ఆదర్శ్ నగర్ |[[File:Hill_Fort_Palace_Hyderabad_1930s.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hill_Fort_Palace_Hyderabad_1930s.jpg|105x105px]] |- |106 |డి.లక్ష్మయ్య నివాసం, |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - |- |107 |డి. పెంటయ్య నివాసం |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - |- |108 |[[సర్దార్ మహల్]] |మొఘల్ పురా | - |- |109 |రజా అలీ బంగ్లా |ఫీవర్ హాస్పిటల్ దగ్గర | - |- |110 |ముఖభాగం - బైతుల్ ఘౌస్ |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - |- |111 |ముఖభాగం - హిఫాజత్ హుస్సేన్ | - | - |- |112 |[[గోషామాల్ బరాదారి|గోషామల్ బరాదరి]] |పికెట్, సికింద్రాబాద్ |[[File:Masonic_Lodge_Picquet_Tank_Secunderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Masonic_Lodge_Picquet_Tank_Secunderabad.jpg|105x105px]] |- |113 |ప్రేమ్ చంద్ నివాసం |సర్దార్ పటేల్ రోడ్ | - |- |114 |శ్యామ్ రావ్ చుంగి నివాసం |[[పద్మారావు నగర్]] | - |- |115 |[[Dilkusha Guest House|దిల్కుషా గెస్ట్ హౌస్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - |- |116 |[[College of Nursing, Hyderabad|కాలేజ్ ఆఫ్ నర్సింగ్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - |- |117 |యూసుఫ్ టేక్రి |టోలిచౌకి | - |- |118 |[[ఖుస్రో మంజిల్]] |[[ఎ.సి. గార్డ్స్|AC గార్డ్స్]] | |- |119 |దేవ్డీ రణచంద్ – అహోతిచంద్, (తొలగించబడింది) |మెహదీపట్నం | - |- |120 |పంజ్ మహల్లా |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - |- |121 |పర్వారీష్ బాగ్ |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - |- |122 |సెంట్రల్ బ్యాంక్ భవనం |[[కోఠి|కోటి]] | - |- |123 |మినీ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్]] | - |- |124 |తాజ్ మహల్ హోటల్ (ఓల్డ్ బ్లాక్), |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] |[[File:Abids_Taj_Mahal_Hotel.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Abids_Taj_Mahal_Hotel.jpg|105x105px]] |- |125 |రవి బార్, ట్రూప్ బజార్ (ప్రభుత్వం జాబితా నుండి తొలగించబడింది, కూల్చివేయబడింది^[5]) |ట్రూప్ బజార్ | - |- |126 |హైదరాబాద్ సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్ కార్యాలయం |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - |- |127 |[[చౌమహల్లా పాలస్|రోషన్ మహల్]] |మొఘల్ పురా |Example |- |128 |సెంట్రల్ కో-ఆపరేటివ్ ట్రైనింగ్ కాలేజీ |నిజాం కాలేజ్ రోడ్ | - |- |129 |మహబూబియా గర్ల్స్ హై స్కూల్ & జూనియర్ కాలేజ్ మదరసా-ఇ-అలియా, |[[గన్‌ఫౌండ్రి, హైదరాబాదు|గన్ ఫౌండ్రీ]] |[[File:MahbubiyaSchoolForGirls.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:MahbubiyaSchoolForGirls.png|105x105px]] |- |130 |రెడ్డి హాస్టల్ |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | - |- |131 |మహల్ వనపర్తి |జాంబాగ్ రోడ్, మోజంజాహి మార్కెట్ | - |- |132 |ఎ. మజీద్ ఖాన్ నివాసం |పురాణి హవేలీ | - |- |133 |పాత MCH ఆఫీస్, |దారుష్ షిఫా | - |- |134 |[[Greenlands Guest House|గ్రీన్లాండ్స్ గెస్ట్ హౌస్]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - |- |135 |[[Raj Bhavan (Telangana)|రాజ్ భవన్ పాత భవనం]] |రాజ్ భవన్ | - |- |136 |పాత జైలు కాంప్లెక్స్ |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్ రోడ్]] | - |- |137 |[[సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ (హైదరాబాదు)|సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ కాంప్లెక్స్]] |అబిడ్స్ |[[File:St._George's_Grammar_School.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:St._George's_Grammar_School.jpg|105x105px]] |- |138 |వెస్లీ చర్చి |సికింద్రాబాద్ | - |- |139 |[[నాంపల్లి సరాయి|నాంపల్లి సరాయ్]] |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - |- |140 |భోయిగూడ కమాన్ |మంగళహాట్ | - |- |141 |IAS అధికారుల సంఘం |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|గ్రీన్‌ల్యాండ్స్, బేగంపేట్]] | - |- |142 |సెయింట్ మేరీస్ ప్రెస్బిటరీ |సెయింట్ ఆన్స్ స్కూల్, సికింద్రాబాద్ | - |- |143 |కృష్ణా రెడ్డి భవనం |[[మెహదీపట్నం]] | - |} == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ శిలా నిర్మాణాలు == ఇంటాక్ సంస్థ హైదరాబాదులోని వివిధ రాతి నిర్మాణాలను వారసత్వ విభాగంలోకి చేర్చింది.<ref>{{Cite web|title=Archived copy|url=http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111006021909/http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|archive-date=6 October 2011|access-date=2011-09-05}}</ref> <ref>{{Cite web|date=2000-03-13|title=Rock of Ages|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20090630030701/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=30 June 2009|access-date=2010-08-29|publisher=India Today}}</ref> {| class="wikitable" !క్రమసంఖ్య ! రాక్ నిర్మాణం ! ప్రదేశం ! ఫోటో |- | 1 | "బియర్స్ నోస్" (ఎలుగుబంటి ముక్కు) | [[శిల్పారామం (హైదరాబాదు)|శిల్పారామం]] లోపల, [[మాదాపూర్]] | - |- | 2 | "క్లిఫ్ రాక్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 3 | దుర్గం చెరువు సరస్సు చుట్టూ కొండలు | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 4 | "మాన్స్టర్ రాక్" | ఫిల్మ్ నగర్ [[జూబ్లీ హిల్స్]] దగ్గర | - |- | 5 | "ఒబెలిస్క్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 6 | "మష్రూమ్ రాక్" | [[హైదరాబాదు విశ్వవిద్యాలయము|యూనివర్సిటీ ఆఫ్ హైదరాబాద్]] క్యాంపస్ లోపల |[[దస్త్రం:Mushroom_rock_Hyderabad.jpg|100x100px]] |- | 7 | రాక్ పార్క్ | దర్గా హుస్సేన్ షా వాలి దగ్గర పాత బాంబే రోడ్ | - |- | 8 | సెంటినెల్ రాక్ | మౌలా-అలీ దగ్గర |[[దస్త్రం:MoulaAli_Rocks.jpg|133x133px]] |- | 9 | మౌలా అలీ దర్గా వద్ద రాళ్లు | మౌలా-అలీ |[[దస్త్రం:MoulaAli_1875.jpg|100x100px]] |- | 10 | "టోడ్స్టూల్" | బ్లూ క్రాస్ పక్కన, [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |} == మూలాలు == {{Reflist}} == బయటి లింకులు == * [http://dspace.mit.edu/bitstream/handle/1721.1/69102/HyderabadGuide_2009.pdf ఒమర్ ఖలీది రచించిన "ఎ గైడ్ టు ఆర్కిటెక్చర్ ఇన్ హైదరాబాద్, డెక్కన్, ఇండియా"] * [http://issuu.com/bpdhyd/docs/heritage_hyderabad హెరిటేజ్ క్యాపిటల్ హైదరాబాద్] * [https://web.archive.org/web/20100522003044/http://www.hmda.gov.in/huda/inside/heritagebuildings/hb.html హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ భవనాల ఫోటో గ్యాలరీ] * [http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc63.doc 63వ సమావేశ నిమిషాలు] * [http://www.saverocks.org/Preservation.html సొసైటీ టు సేవ్ రాక్స్] * [http://www.cmdachennai.gov.in/pdfs/seminar_heritage_buildings/Heritage_Conservation_in_Hyderabad.pdf హైదరాబాద్‌లో వారసత్వ సంరక్షణ] [[వర్గం:హైదరాబాదు వారసత్వ నిర్మాణాలు]] [[వర్గం:హైదరాబాదు]] [[వర్గం:హైదరాబాదు జిల్లా]] 6uq40iiemzjxtu05c80ek3xdckdqiw1 3609910 3609905 2022-07-29T08:44:40Z Pranayraj1985 29393 /* హుడా గుర్తించిన వారసత్వ భవనాల జాబితా */ wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = హైదరాబాదు <!-- Please do not add any Indic script in this infobox, per WP:INDICSCRIPT policy. --> | settlement_type = [[మహానగరం]] <!-- NOT A MEGACITY as the population is under 10 Million --> |other_name = భాగ్యనగరం | image_skyline = Hyderabad montage-2.png | image_alt = హైద్రాబాదు నగరానికి సంబంధించిన బొమ్మలకొలువు | image_caption = పై ఎడమ నుండి సవ్యదిశలో [[చార్మినార్]], ఎత్తైన భవనం, [[హుసేన్ సాగర్]], [[బిర్లా మందిర్]], [[గోల్కొండ కోట]], [[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా]] | nickname = ముత్యాలనగరి | map_alt = తెలంగాణలో హైదరాబాదు స్థానసూచిక | map_caption = తెలంగాణలో హైదరాబాదు స్థానసూచిక | pushpin_map = India Telangana | pushpin_label_position = right | coordinates = {{coord|17.38405|N|78.45636|E|display=inline,title}} | subdivision_type = దేశం | subdivision_name = భారతదేశం | subdivision_type1 = [[భారతదేశ రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు|రాష్ట్రం]] | subdivision_type2 = ప్రాంతం | subdivision_type3 = [[తెలంగాణ జిల్లాలు|జిల్లాలు]] | subdivision_name1 = [[తెలంగాణ]] | subdivision_name2 = [[హైదరాబాదు మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]], [[దక్కన్ పీఠభూమి|దక్కన్]] | subdivision_name3 = {{plainlist| * [[హైదరాబాదు జిల్లా|హైదరాబాదు]] * [[మేడ్చెల్-మల్కాజ్‌గిరి జిల్లా|మేడ్చెల్ మల్కాజ్‌గిరి]] * [[రంగారెడ్డి జిల్లా|రంగారెడ్డి]] * [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి]]}} | established_title = స్థాపించినది | established_date = 1591 | founder = [[మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా]] | government_type = [[నగరపాలక సంస్థలు|నగర పాలిక సంస్థ]] | governing_body = [[హైదరాబాదు మహానగరపాలక సంస్థ]], <br /> [[హైదరాబాదు మహానగర అభివృద్ధి సంస్థ]] <!-- | leader_title1 = | leader_name1 = | unit_pref = metric | total_type = [[హైదరాబాదు నగరం]] | area_footnotes = | area_total_km2 = 650 | area_blank2_title = [[హైదరాబాదు మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]] | area_blank2_km2 = 7257I | elevation_footnotes = | elevation_m = 505 | population_total = 6809970 | population_as_of = 2011 | population_footnotes = | population_density_km2 = 10477 | population_metro = 9700000 | population_metro_footnotes = | population_rank = [[List of most populous cities in India|4వ]] | population_blank1_title = మెట్రో ర్యాంక్ | population_blank1 = [[List of million-plus agglomerations in India|6వ]] | population_demonym = హైద్రాబాదీ | timezone1 = [[భారత ప్రామాణిక కాలం]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = [[పోస్టు సూచికా సంఖ్య|పిన్ కోడ్లు]] | postal_code = 500 xxx, 501 xxx, 502 xxx. | area_codes = [[భారత టెలిఫోన్ సంఖ్యలు|+91–40]], 8413, 8414, 8415, 8417, 8418, 8453, 8455 | registration_plate = టిఎస్ 07-15 | blank_name_sec1 = [[స్థూల మెట్రో జిడిపి|మెట్రో జిడిపి]] ([[సమాన కొనుగోలు శక్తి|PPP]]) | blank_info_sec1 = $40–$74&nbsp;billion | website = {{URL|www.ghmc.gov.in}} | leader_title2 = [[Greater Hyderabad Municipal Corporation|మేయర్]] | leader_name2 = | blank2_name = {{nowrap|అధికారిక భాషలు}} | blank2_info = [[తెలుగు భాష|తెలుగు]], [[ఉర్దూ భాష|ఉర్దూ]]<!-- Please do not add anything besides Telugu and Urdu. --> | official_name = }} [[మూసీ నది]] ఒడ్డున సా.శ.[[1590]] దశకంలో, [[కుతుబ్ షాహీ వంశము|కుతుబ్ షాహీ]] వంశస్థుడయిన, [[మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా]] హైదరాబాదు నగరాన్ని నిర్మిచాడు. 400 సంవత్సరా లకు పైగా సుదీర్ఘ చరిత్ర కలిగిన ఈ గొప్ప నగరంలో అనే వారసత్వ కట్టడాలు నిర్మించబడ్డాయి. హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలు భవనాల నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక విలువను కాపాడుకోవడానికి 1981లో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం [[హైదరాబాదు పట్టణ అభివృద్ధి సంస్థ]] (హుడా) ఆధ్వర్యంలో హెరిటేజ్ కన్జర్వేషన్ కమిటీని ఏర్పాటుచేసింది.<ref>{{Cite web|title='Heritage Conservation Committee'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20100530052457/http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|archive-date=30 May 2010|access-date=2010-08-30|publisher=HMDA}}</ref> ఈ సంస్థ [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్‌]]<nowiki/>లోని దాదాపు 160 భవనాలను వారసత్వ కట్టడాలుగా జాబితా చేసింది. దాదాపు 70% వారసత్వ భవనాలు ప్రైవేట్ చేతుల్లో ఉన్నాయి. వారసత్వ నిర్మాణాలలో భవనాలు, స్మారక చిహ్నాలు, రాతి నిర్మాణాలు మొదలైనవి ఉన్నాయి.<ref>{{Cite web|title='Heritage Hyderabad City'|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721163432/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-29|publisher=INTACH Hyderabad Chapter}}</ref> వారసత్వ నిర్మాణాలను గుర్తించడం ద్వారా, [[భారత జాతీయ సంస్కృతి వారసత్వ సంస్థ]] (ఇంటాక్) సహకారంతో వాటి నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక ప్రాముఖ్యతను పరిరక్షించుకోవడానికి, వారసత్వ నిర్మాణాలను నాశనం చేయకుండా యజమానులను ఒప్పించేందుకు ప్రయత్నిస్తుంది. వారసత్వం భవనాలు గ్రేడ్ I, గ్రేడ్ II & గ్రేడ్ IIIగా గ్రేడ్ చేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|title='Heritage status for 19 more buildings'|date=1 July 2005|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20060514221421/http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|archive-date=14 May 2006|location=Chennai, India}}</ref> కానీ, సరైన నిర్వాహణ లేకపోవడంతో ఈ భవనాల స్థితిని కాపాడటం కష్టంగా మారింది.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|title='Government indifferent to heritage structures'|date=2008-08-31|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20080809082333/http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|archive-date=2008-08-09|location=Chennai, India}}</ref> జాబితాలో ఉంచబడిన రవి బార్, ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్, దేవ్డీ రాణాచంద్ - అహోతిచంద్ వంటి వివిధ భవనాలు ఇప్పటికే కూల్చివేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite web|date=20 June 2009|title=Monty's in bag, heritage soldiers to keep fighting|url=http://www.newindianexpress.com/cities/hyderabad/article109723.ece?service=print|access-date=2014-08-29|publisher=[[Times of India]]}}</ref><ref>{{Cite web|date=21 August 2010|title=Revised Development Plan (Master Plan) of erstwhile Municipal Corporation of Hyderabad Area (HMDA Core Area) – Approved|url=http://220.227.252.236/RMP/pdf/Zoning%20Regulations%20and%20Master%20Plan%20GOs.pdf|access-date=2014-08-29|publisher=Municipal Administration & Urban Development Department - Hyderabad Metropolitan Development Authority.}}</ref> == హుడా గుర్తించిన వారసత్వ భవనాల జాబితా == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలను గుర్తించిన హుడా, ఒక జాబితాను తయారుచేసింది. ఎప్పటికప్పుడు ఈ జాబితాను హుడా అప్‌గ్రేడ్ చేస్తుంది. హుడా ప్రతిపాదించిన భవనాలను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఆమోదించాల్సి ఉంది.<ref>{{Cite web|date=2006-05-27|title='63rd Meeting: Minutes'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721160222/http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-30|publisher=Hyderabad Urban Development Authority}}</ref> {| class="wikitable" !క్రమసంఖ్య !భవనం పేరు !ప్రదేశం !ఫోటో |- |1 |ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, (జాబితా నుండి తొలగించబడింది)<ref>{{cite web|date=2004-02-17|title='GOM'|url=http://www.aponline.gov.in/Quick%20Links/Departments/Municipal%20Administration%20and%20Urban%20Development/Govt-GOs-Acts/2004/GO.Ms.36.2004.html|access-date=2010-08-29|publisher=Principal Secretary to Government, State Government}}</ref> |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - |- |2 |అఫ్జల్ గంజ్ మసీదు |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | - |- |3 |ఎయిర్ & ల్యాండ్ వార్‌ఫేర్ బిల్డింగ్, |సికింద్రాబాద్ | - |- |4 |ఐవాన్-ఎ-అలీ<ref>{{cite web|title=Aiwan- E- Ali|url=http://nmma.nic.in/nmma/builtDetail.do?refId=11089&state=28|access-date=2019-10-28|publisher=National Mission on Monuments and Antiquities}}</ref> |చౌమహల్లా ప్యాలెస్ | - |- |5 |అలియాబాద్ సరాయ్ |ఫలక్‌నుమా-చార్మినార్ ప్రధాన రహదారి<ref>{{cite web|date=2012-04-05|title=Aliabad Sarai cries for attention|url=https://www.thehindu.com/news/cities/Hyderabad/aliabad-sarai-cries-for-attention/article3284983.ece|access-date=2019-10-28|work=[[The Hindu]]}}</ref> | -- |- |6 |[[Allahuddins Building|అల్లావుద్దీన్ భవనం]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - |- |7 |[[అమీన్ మంజిల్]] |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | |- |8 |అంబర్‌పేట్ బుర్జ్ |[[అంబర్‌పేట మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|అంబర్‌పేట]] | -- |- |9 |[[రాష్ట్ర కేంద్ర గ్రంథాలయం|స్టేట్ సెంట్రల్ లైబ్రరీ]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] |[[File:State_Central_library.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:State_Central_library.jpg|105x105px]] |- |10 |ఆంధ్రపత్రిక భవనం |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |11 |[[తెలంగాణ ఉన్నత న్యాయస్థానం|హైదరాబాద్‌లోని హైకోర్టు న్యాయస్థానం]] |హైదరాబాద్ |[[File:High_court_of_hyderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:High_court_of_hyderabad.jpg|105x105px]] |- |12 |[[State Archaeological Museum|రాష్ట్ర పురావస్తు మ్యూజియం]] |కోటి |[[File:State_archeological_museum,_Hyderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:State_archeological_museum,_Hyderabad.jpg|158x158px]] |- |13 |[[ఆస్మాన్ ఘర్ ప్యాలెస్|అస్మాన్‌ఘర్ ప్యాలెస్]] |మలక్ పేట |[[File:AsmanGharPalast_Hyderabad-Mallapet_ca1900.jpeg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:AsmanGharPalast_Hyderabad-Mallapet_ca1900.jpeg|105x105px]] |- |14 |అస్మాన్ మహల్ |లక్డీ-కా-పూల్ | - |- |15 |[[ఆజా ఖానా ఎ జెహ్రా|అజా ఖానా-ఎ-జెహ్రా]] |దారుల్షిఫా |[[File:Aza_Khana-E-Zohra_Hyderabad.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Aza_Khana-E-Zohra_Hyderabad.JPG|105x105px]] |- |16 |[[Parsi Dharamshala|బాయి పిరోజ్‌బాయి ఎడుల్జీ చెనై పార్సీ ధర్మశాల]] |సికింద్రాబాద్ | - |- |17 |[[ఖుర్షీద్ జా దేవిడి|నవాబ్ ఖుర్షీద్ జహ్ బహదూర్ యొక్క బరాదరి]] |హుస్సేనీ ఆలం |[[File:Khursheed_Jah_Devdi_palace_in_Hussaini_Alam,_Hyderabad_(2).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Khursheed_Jah_Devdi_palace_in_Hussaini_Alam,_Hyderabad_(2).jpg|105x105px]] |- |18 |బైతుల్ అష్రఫ్ |[[నీలోఫర్ హాస్పిటల్|నీలోఫర్ హాస్పిటల్ దగ్గర]] | -- |- |19 |బాకర్ బాగ్ |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | - |- |20 |[[బెల్లా విస్టా|బెల్లా విస్టా (అడ్మినిస్ట్రేటివ్ స్టాఫ్ కాలేజ్ ఆఫ్ ఇండియా)]] |[[సైఫాబాద్]] |[[File:Ascihead.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ascihead.jpg|105x105px]] |- |21 |భగవందాస్ గార్డెన్ పెవిలియన్ |[[కార్వాన్|కారవాన్]] | - |- |22 |[[చార్ కమాన్|ఎ) చర్కమాన్; బి) మచ్లికమాన్ సి) కలికామన్ డి) షేర్-ఎ-బాటిల్-కీ-కమాన్]] |చార్మినార్ |[[File:Char_Kaman_01.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Char_Kaman_01.jpg|105x105px]] |- |23 |[[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా ప్యాలెస్]] |హైదరాబాద్ |[[File:Magnificent_Chowmahalla_Palace.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Magnificent_Chowmahalla_Palace.jpg|105x105px]] |- |24 |[[గవర్నమెంట్ సిటీ కాలేజీ, హైదరాబాద్|సిటీ కాలేజీ]] |మదీనా |[[File:Citycollege_6.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Citycollege_6.JPG|105x105px]] |- |25 |[[సికింద్రాబాద్ క్లాక్ టవర్]] |సికింద్రాబాద్ |[[File:Secunderabad._clock_tower.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Secunderabad._clock_tower.JPG|105x105px]] |- |26 |[[Sultan Bazar Clock Tower|గడియార స్థంబం]] |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - |- |27 |[[రాంగోపాల్‌పేట పోలీస్ స్టేషన్|క్లాక్ టవర్ & రాంగోపాల్ పేట్ పోలీస్ స్టేషన్]] |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] |[[File:James_Street_Police_Station_building_on_the_Western_side_of_the_M.G.Road_Secunderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:James_Street_Police_Station_building_on_the_Western_side_of_the_M.G.Road_Secunderabad.jpg|140x140px]] |- |28 |గడియార స్థంబం |[[Fateh Maidan|ఫతే మైదాన్]] |[[File:Clock_Tower_Fateh_Maidan.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Clock_Tower_Fateh_Maidan.jpg|105x105px]] |- |30 |[[మహబూబ్ చౌక్ క్లాక్ టవర్|క్లాక్ టవర్ - మహబూబ్ చౌక్]] |చార్మినార్ |[[File:Mahbob_chowk_clock_tower.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mahbob_chowk_clock_tower.jpg|157x157px]] |- |31 |దర్గా హజ్రత్ షాజావుద్దీన్ |యాకుత్పురా | - |- |32 |దర్గా నూరుద్దీన్ షా పురాతన ద్వారం |[[కూకట్‌పల్లి (మేడ్చల్ జిల్లా)|కూకట్‌పల్లి]] | - |- |33 |దర్గా సయ్యద్ షా మీర్ మహమూద్ వలీ |బహదూర్‌పురా | - |- |34 |[[యూసుఫైన్ దర్గా|దర్గా యూసుఫైన్]] |నాంపల్లి | - |- |35 |[[దార్-ఉల్-షిఫా|దారుష్ షిఫా & మసీదు]] |దబీర్‌పురా | - |- |36 |దేవ్డీ అక్రమ్ అలీ ఖాన్, గేట్ పోర్షన్ |యాకుత్పురా | - |- |37 |దేవ్ది అస్మాన్ జా |హుస్సేనీ ఆలం | - |- |38 |దేవీ బన్సీలాల్ |[[బేగంబజార్]] | - |- |39 |[[దేవిడి ఇక్బాల్ ఉద్-దౌలా|దేవ్ది ఇక్బాల్-ఉద్-దౌలా]] |షా గంజ్ | - |- |40 |దేవ్డీ ఇమాద్ జంగ్ బహదూర్ |గన్ ఫౌండ్రీ | - |- |41 |దేవ్డీ ఫరీద్ నవాజ్ జంగ్ (చిరన్ కోట ప్యాలెస్) |బేగంపేట |[[File:ChiranFortClub.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:ChiranFortClub.jpg|105x105px]] |- |42 |దేవ్డీ నవాబ్ షంషీర్ జంగ్ |[[యాకుత్‌పురా|యాకుత్పురా]] | - |- |43 |దేవ్డీ మహారాజా కిషన్ పెర్షద్ బహదూర్ |శాలిబండ రోడ్ | - |- |44 |[[దివాన్ దేవిడి ప్యాలెస్|దేవాన్ దేవ్డీ - గేట్ పోర్షన్]] |పత్తర్ గట్టి | - |- |45 |ధనరాజ్‌గిర్జీ కాంప్లెక్స్ (జ్ఞాన్ బాగ్ ప్యాలెస్) |గోషామహల్ | - |- |46 |పరిశ్రమల డైరెక్టరేట్ |చిరాగ్ అలీ లేన్, అబిడ్స్ | - |- |47 |[[ఎర్రమంజిల్ ప్యాలెస్|ఎర్రు మంజిల్]] |పంజాగుట్ట | - |- |48 |[[ఫలక్‌నుమా ప్యాలెస్]] |ఫలక్‌నుమా |[[File:Taj_Falaknuma_Palace,_Hyderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Taj_Falaknuma_Palace,_Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |49 |[[గాంధీ వైద్య కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |50 |గోల్డెన్ థ్రెషోల్డ్ |నాంపల్లి స్టేషన్ రోడ్, అబిడ్స్ |[[File:Golden_threshold_02.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Golden_threshold_02.JPG|105x105px]] |- |51 |[[హైదరాబాద్ పబ్లిక్ స్కూల్]] |బేగంపేట |[[File:Hyd_Public_School.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hyd_Public_School.jpg|105x105px]] |- |52 |జామా మసీదు |చార్మినార్ |[[File:Hyderabad_jama_madjid.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hyderabad_jama_madjid.jpg|105x105px]] |- |53 |జవహర్ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్స్, నాంపల్లి]] | - |- |54 |ఝంసింగ్ ఆలయం - గేట్ పోర్షన్ |మెహదీపట్నం | - |- |55 |[[జూబ్లీహాల్|జూబ్లీ హాల్]] |నాంపల్లి |[[File:Jubilee_Hall.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jubilee_Hall.jpg|105x105px]] |- |56 |కమాన్ చట్టా బజార్ |దారుల్షిఫా | - |- |57 |[[కింగ్ కోఠి ప్యాలెస్|కింగ్ కోటి కాంప్లెక్స్: ఎ) హాస్పిటల్ (పాతది) బి) ఉస్మాన్ మాన్షన్ సి) నజ్రీ బాగ్]] |హైదర్‌గూడ |[[File:The_Nizam's_army_guarding_the_King_Kothi_palace.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:The_Nizam's_army_guarding_the_King_Kothi_palace.jpg|108x108px]] |- |58 |[[బ్రిటీషు రెసిడెన్సీ, హైదరాబాదు|బ్రిటిష్ రెసిడెన్సీ కాంప్లెక్స్ (మహిళా కళాశాల, కోటి)]] |కోటి |[[File:Koti_Residency_Deborah_Hutton.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Koti_Residency_Deborah_Hutton.jpg|105x105px]] |- |59 |కిషన్ బాగ్ ఆలయం |బహదూర్‌పురా | - |- |60 |లక్ష్మి పేపర్ మార్ట్ భవనం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] |[[File:LaxmiPaperMArt_Sec.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:LaxmiPaperMArt_Sec.jpg|105x105px]] |- |61 |[[నిజామియా పరిశోధనా సంస్థ|నిజామియా అబ్జర్వేటరీ]] |[[పంజాగుట్ట]] |[[File:NizamiaObservatory2.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:NizamiaObservatory2.jpg|105x105px]] |- |62 |మహారాజా చందూలాల్ ఆలయం |[[అల్వాల్ (అల్వాల్ మండలం)|అల్వాల్]] | - |- |63 |మహబూబ్ చౌక్ మసీదు |మహబూబ్ చౌక్ | - |- |64 |[[మహబూబ్ మాన్షన్]] |[[మలక్‌పేట, హైదరాబాదు|మలక్ పేట]] |[[File:Mahbub_Mansion,_Hyderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mahbub_Mansion,_Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |65 |[[మాల్వాల ప్యాలెస్|మల్వాలా ప్యాలెస్ - ప్రధాన ప్రాంగణం, సెకండరీ ప్రాంగణం & నివాస గృహాలు]] |చార్మినార్ | |- |66 |మంజ్లీ బేగం కీ హవేలీ, |[[షా ఆలీ బండ|శాలి బండ రోడ్]] | - |- |67 |ముష్క్ మహల్ |అత్తాపూర్ | - |- |68 |మొఘల్‌పురా సమాధులు |మొఘల్‌పురా | - |- |69 |మోహన్ లాల్ మలానీ నివాసం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | - |- |70 |[[మాంటీస్ హోటల్ (సికింద్రాబాద్)|మాంటీ హోటల్]] |[[సికింద్రాబాద్|పార్క్‌లేన్, సికింద్రాబాద్]] | |- |71 |మసీదు |మెహెదీపట్నంలోని ఝంసింగ్ దేవాలయం దగ్గర | - |- |72 |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] |మోజం జాహీ మార్కెట్ |[[File:Hyderabad_street_corner_(6118912024).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hyderabad_street_corner_(6118912024).jpg|105x105px]] |- |73 |నాను భాయ్ జి. షా భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - |- |74 |[[నిజాం క్లబ్]] |సైఫాబాద్ | - |- |75 |[[నిజాం కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |76 |[[ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం|ఉస్మానియా ఆర్ట్స్ కళాశాల]] |హైదరాబాద్ |[[File:Osmania_University_Arts_College_02.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Osmania_University_Arts_College_02.jpg|105x105px]] |- |77 |[[ఉస్మానియా జనరల్ హాస్పిటల్]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] |[[File:Osmania_Hospital.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Osmania_Hospital.jpg|105x105px]] |- |78 |[[లేడీ హైద్రీ క్లబ్, హైదరాబాదు|లేడీ హైదరీ క్లబ్]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |79 |[[పైగా ప్యాలెస్|పైగా ప్యాలెస్ (విఖర్-ఉల్-ఉమ్రా ప్యాలెస్)]] |బేగంపేట |[[File:Paigah_Palace,Hyderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paigah_Palace,Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |80 |[[పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్ (సికింద్రాబాద్)|పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్]] |సికింద్రాబాద్ |[[File:Parsi-Fire-Temple-Secunderabad-India-2014.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Parsi-Fire-Temple-Secunderabad-India-2014.jpg|105x105px]] |- |81 |ప్రకాష్ భవనం |శివాజీనగర్ | - |- |82 |ప్రిన్సెస్ ఎసిన్ ఉమెన్స్ ఎడ్యుకేషనల్ సెంటర్ |పురాణి హవేలీ | - |- |83 |[[పురానపూల్|పురానాపూల్ వంతెన]] |పురాణ పుల్ |[[File:Puranapul.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Puranapul.jpg|105x105px]] |- |84 |[[పురానీ హవేలీ|పురాణి హవేలీ కాంప్లెక్స్]] |పత్తర్ గట్టి |[[File:Purani_haveli.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Purani_haveli.JPG|105x105px]] |- |85 |ఖిలా కోహ్నా & మసీదు |[[సరూర్‌నగర్]] | - |- |86 |రాజా భగవందాస్ భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - |- |87 |షాహీ జిలు ఖానా (జాబితా నుండి తొలగించబడింది)<ref>{{cite web|date=2017-08-01|title=Crumbling Shahi Jilu Khana knocked out of heritage list|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/hyderabad/crumbling-shahi-jilu-khana-knocked-out-of-heritage-list/articleshow/59857264.cms|access-date=2019-10-28|publisher=[[Times of India]]}}</ref> |ఘాన్సీ బజార్ | - |- |88 |షాహి ఖిల్వత్ ఖానా | - | - |- |89 |[[సీతారాంబాగ్ దేవాలయం|సీతారాం బాగ్ ఆలయం]] |మంగళఘాట్ | - |- |90 |[[స్పానిష్ మసీదు]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] |[[File:Spanish_Mosque_Hyderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Spanish_Mosque_Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |91 |[[సెయింట్ జార్జి చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జార్జ్ చర్చి, హైదరాబాద్]] |అబిడ్స్ |[[File:St_George's_Church_(20332056308).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:St_George's_Church_(20332056308).jpg|114x114px]] |- |92 |[[సెయింట్ మేరీస్ చర్చి|సెయింట్ మేరీస్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |సికింద్రాబాద్ |[[File:Basilica_of_Our_Lady_of_the_Assumption,_Secunderabad.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Basilica_of_Our_Lady_of_the_Assumption,_Secunderabad.JPG|105x105px]] |- |93 |[[సెయింట్ జాన్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జాన్స్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |[[మారేడుపల్లి మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|మారేడ్‌పల్లి]] |[[File:Stjohnschurchsecunderabad1890.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Stjohnschurchsecunderabad1890.png|105x105px]] |- |94 |[[సెయింట్ జోసఫ్స్ కేథడ్రల్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జోసెఫ్ కేథడ్రల్, హైదరాబాద్]] |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] |[[File:Stjosephscathedralhyderabad.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Stjosephscathedralhyderabad.png|108x108px]] |- |95 |శ్యాంరాజ్ బహదూర్ - గేట్ పోర్షన్ |[[షా ఆలీ బండ|షా-అలీ-బండా]] | - |- |96 |[[వికార్ మంజిల్|విఖర్ మంజిల్]] |బేగంపేట |[[File:Vikhar_Manzil.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Vikhar_Manzil.jpg|105x105px]] |- |97 |విక్టోరియా మెమోరియల్ అనాథాశ్రమం |[[సరూర్‌నగర్]] | - |- |98 |విక్టోరియా మెటర్నిటీ హాస్పిటల్ |అసఫ్ జాహీ రోడ్ | - |- |99 |[[నిజామియా ప్రభుత్వ జనరల్ హాస్పిటల్|ప్రభుత్వ యునాని ఆసుపత్రి]] |చార్మినార్ |[[File:Unani_HospitalBuilding.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Unani_HospitalBuilding.jpg|105x105px]] |- |100 |[[Paigah (Hyderabad)#Paigah%20Palaces|విలాయత్ మంజిల్]] |బేగంపేట | - |- |101 |హోమియోపతిక్ హాస్పిటల్ (మోతీ మహల్) |మహబూబ్ చౌక్, మోతిగల్లి | - |- |102 |ఫఖర్-ఉల్-ముల్క్ సమాధి |సనత్‌నగర్ | - |- |103 |[[విజయ మేరి చర్చి, హైదరాబాదు|విజయ్ మేరీ చర్చి]] |AC గార్డ్స్, మాసబ్ ట్యాంక్ | - |- |104 |పురన్మల్ సమాధి |సీతారాం బాగ్ | - |- |105 |[[హిల్ ఫోర్ట్ ప్యాలెస్]] |ఆదర్శ్ నగర్ |[[File:Hill_Fort_Palace_Hyderabad_1930s.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hill_Fort_Palace_Hyderabad_1930s.jpg|105x105px]] |- |106 |డి.లక్ష్మయ్య నివాసం, |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - |- |107 |డి. పెంటయ్య నివాసం |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - |- |108 |[[సర్దార్ మహల్]] |మొఘల్ పురా | - |- |109 |రజా అలీ బంగ్లా |ఫీవర్ హాస్పిటల్ దగ్గర | - |- |110 |ముఖభాగం - బైతుల్ ఘౌస్ |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - |- |111 |ముఖభాగం - హిఫాజత్ హుస్సేన్ | - | - |- |112 |[[గోషామాల్ బరాదారి|గోషామల్ బరాదరి]] |పికెట్, సికింద్రాబాద్ |[[File:Masonic_Lodge_Picquet_Tank_Secunderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Masonic_Lodge_Picquet_Tank_Secunderabad.jpg|105x105px]] |- |113 |ప్రేమ్ చంద్ నివాసం |సర్దార్ పటేల్ రోడ్ | - |- |114 |శ్యామ్ రావ్ చుంగి నివాసం |[[పద్మారావు నగర్]] | - |- |115 |[[Dilkusha Guest House|దిల్కుషా గెస్ట్ హౌస్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - |- |116 |[[College of Nursing, Hyderabad|కాలేజ్ ఆఫ్ నర్సింగ్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - |- |117 |యూసుఫ్ టేక్రి |టోలిచౌకి | - |- |118 |[[ఖుస్రో మంజిల్]] |[[ఎ.సి. గార్డ్స్|AC గార్డ్స్]] | |- |119 |దేవ్డీ రణచంద్ – అహోతిచంద్, (తొలగించబడింది) |మెహదీపట్నం | - |- |120 |పంజ్ మహల్లా |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - |- |121 |పర్వారీష్ బాగ్ |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - |- |122 |సెంట్రల్ బ్యాంక్ భవనం |[[కోఠి|కోటి]] | - |- |123 |మినీ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్]] | - |- |124 |తాజ్ మహల్ హోటల్ (ఓల్డ్ బ్లాక్), |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] |[[File:Abids_Taj_Mahal_Hotel.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Abids_Taj_Mahal_Hotel.jpg|105x105px]] |- |125 |రవి బార్, ట్రూప్ బజార్ (ప్రభుత్వం జాబితా నుండి తొలగించబడింది, కూల్చివేయబడింది^{<ref>{{cite web|date=2006-04-20|title='63rd Meeting: Minutes'|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721163432/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-29|publisher=Hyderabad Urban Development Authority}}</ref>}) |ట్రూప్ బజార్ | - |- |126 |హైదరాబాద్ సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్ కార్యాలయం |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - |- |127 |[[చౌమహల్లా పాలస్|రోషన్ మహల్]] |మొఘల్ పురా |Example |- |128 |సెంట్రల్ కో-ఆపరేటివ్ ట్రైనింగ్ కాలేజీ |నిజాం కాలేజ్ రోడ్ | - |- |129 |మహబూబియా గర్ల్స్ హై స్కూల్ & జూనియర్ కాలేజ్ మదరసా-ఇ-అలియా, |[[గన్‌ఫౌండ్రి, హైదరాబాదు|గన్ ఫౌండ్రీ]] |[[File:MahbubiyaSchoolForGirls.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:MahbubiyaSchoolForGirls.png|105x105px]] |- |130 |రెడ్డి హాస్టల్ |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | - |- |131 |మహల్ వనపర్తి |జాంబాగ్ రోడ్, మోజంజాహి మార్కెట్ | - |- |132 |ఎ. మజీద్ ఖాన్ నివాసం |పురాణి హవేలీ | - |- |133 |పాత MCH ఆఫీస్, |దారుష్ షిఫా | - |- |134 |[[Greenlands Guest House|గ్రీన్లాండ్స్ గెస్ట్ హౌస్]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - |- |135 |[[Raj Bhavan (Telangana)|రాజ్ భవన్ పాత భవనం]] |రాజ్ భవన్ | - |- |136 |పాత జైలు కాంప్లెక్స్ |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్ రోడ్]] | - |- |137 |[[సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ (హైదరాబాదు)|సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ కాంప్లెక్స్]] |అబిడ్స్ |[[File:St._George's_Grammar_School.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:St._George's_Grammar_School.jpg|105x105px]] |- |138 |వెస్లీ చర్చి |సికింద్రాబాద్ | - |- |139 |[[నాంపల్లి సరాయి|నాంపల్లి సరాయ్]] |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - |- |140 |భోయిగూడ కమాన్ |మంగళహాట్ | - |- |141 |IAS అధికారుల సంఘం |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|గ్రీన్‌ల్యాండ్స్, బేగంపేట్]] | - |- |142 |సెయింట్ మేరీస్ ప్రెస్బిటరీ |సెయింట్ ఆన్స్ స్కూల్, సికింద్రాబాద్ | - |- |143 |కృష్ణా రెడ్డి భవనం |[[మెహదీపట్నం]] | - |} == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ శిలా నిర్మాణాలు == ఇంటాక్ సంస్థ హైదరాబాదులోని వివిధ రాతి నిర్మాణాలను వారసత్వ విభాగంలోకి చేర్చింది.<ref>{{Cite web|title=Archived copy|url=http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111006021909/http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|archive-date=6 October 2011|access-date=2011-09-05}}</ref><ref>{{Cite web|date=2000-03-13|title=Rock of Ages|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20090630030701/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=30 June 2009|access-date=2010-08-29|publisher=India Today}}</ref> {| class="wikitable" !క్రమసంఖ్య ! రాక్ నిర్మాణం ! ప్రదేశం ! ఫోటో |- | 1 | "బియర్స్ నోస్" (ఎలుగుబంటి ముక్కు) | [[శిల్పారామం (హైదరాబాదు)|శిల్పారామం]] లోపల, [[మాదాపూర్]] | - |- | 2 | "క్లిఫ్ రాక్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 3 | దుర్గం చెరువు సరస్సు చుట్టూ కొండలు | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 4 | "మాన్స్టర్ రాక్" | ఫిల్మ్ నగర్ [[జూబ్లీ హిల్స్]] దగ్గర | - |- | 5 | "ఒబెలిస్క్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 6 | "మష్రూమ్ రాక్" | [[హైదరాబాదు విశ్వవిద్యాలయము|యూనివర్సిటీ ఆఫ్ హైదరాబాద్]] క్యాంపస్ లోపల |[[దస్త్రం:Mushroom_rock_Hyderabad.jpg|100x100px]] |- | 7 | రాక్ పార్క్ | దర్గా హుస్సేన్ షా వాలి దగ్గర పాత బాంబే రోడ్ | - |- | 8 | సెంటినెల్ రాక్ | మౌలా-అలీ దగ్గర |[[దస్త్రం:MoulaAli_Rocks.jpg|133x133px]] |- | 9 | మౌలా అలీ దర్గా వద్ద రాళ్లు | మౌలా-అలీ |[[దస్త్రం:MoulaAli_1875.jpg|100x100px]] |- | 10 | "టోడ్స్టూల్" | బ్లూ క్రాస్ పక్కన, [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |} == మూలాలు == {{Reflist}} == బయటి లింకులు == * [http://dspace.mit.edu/bitstream/handle/1721.1/69102/HyderabadGuide_2009.pdf ఒమర్ ఖలీది రచించిన "ఎ గైడ్ టు ఆర్కిటెక్చర్ ఇన్ హైదరాబాద్, డెక్కన్, ఇండియా"] * [http://issuu.com/bpdhyd/docs/heritage_hyderabad హెరిటేజ్ క్యాపిటల్ హైదరాబాద్] * [https://web.archive.org/web/20100522003044/http://www.hmda.gov.in/huda/inside/heritagebuildings/hb.html హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ భవనాల ఫోటో గ్యాలరీ] * [http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc63.doc 63వ సమావేశ నిమిషాలు] * [http://www.saverocks.org/Preservation.html సొసైటీ టు సేవ్ రాక్స్] * [http://www.cmdachennai.gov.in/pdfs/seminar_heritage_buildings/Heritage_Conservation_in_Hyderabad.pdf హైదరాబాద్‌లో వారసత్వ సంరక్షణ] [[వర్గం:హైదరాబాదు వారసత్వ నిర్మాణాలు]] [[వర్గం:హైదరాబాదు]] [[వర్గం:హైదరాబాదు జిల్లా]] h271ru5ycenc0p5i4b6rxz2uo3xjx8j 3609914 3609910 2022-07-29T08:51:32Z Pranayraj1985 29393 /* హుడా గుర్తించిన వారసత్వ భవనాల జాబితా */ wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = హైదరాబాదు <!-- Please do not add any Indic script in this infobox, per WP:INDICSCRIPT policy. --> | settlement_type = [[మహానగరం]] <!-- NOT A MEGACITY as the population is under 10 Million --> |other_name = భాగ్యనగరం | image_skyline = Hyderabad montage-2.png | image_alt = హైద్రాబాదు నగరానికి సంబంధించిన బొమ్మలకొలువు | image_caption = పై ఎడమ నుండి సవ్యదిశలో [[చార్మినార్]], ఎత్తైన భవనం, [[హుసేన్ సాగర్]], [[బిర్లా మందిర్]], [[గోల్కొండ కోట]], [[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా]] | nickname = ముత్యాలనగరి | map_alt = తెలంగాణలో హైదరాబాదు స్థానసూచిక | map_caption = తెలంగాణలో హైదరాబాదు స్థానసూచిక | pushpin_map = India Telangana | pushpin_label_position = right | coordinates = {{coord|17.38405|N|78.45636|E|display=inline,title}} | subdivision_type = దేశం | subdivision_name = భారతదేశం | subdivision_type1 = [[భారతదేశ రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు|రాష్ట్రం]] | subdivision_type2 = ప్రాంతం | subdivision_type3 = [[తెలంగాణ జిల్లాలు|జిల్లాలు]] | subdivision_name1 = [[తెలంగాణ]] | subdivision_name2 = [[హైదరాబాదు మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]], [[దక్కన్ పీఠభూమి|దక్కన్]] | subdivision_name3 = {{plainlist| * [[హైదరాబాదు జిల్లా|హైదరాబాదు]] * [[మేడ్చెల్-మల్కాజ్‌గిరి జిల్లా|మేడ్చెల్ మల్కాజ్‌గిరి]] * [[రంగారెడ్డి జిల్లా|రంగారెడ్డి]] * [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి]]}} | established_title = స్థాపించినది | established_date = 1591 | founder = [[మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా]] | government_type = [[నగరపాలక సంస్థలు|నగర పాలిక సంస్థ]] | governing_body = [[హైదరాబాదు మహానగరపాలక సంస్థ]], <br /> [[హైదరాబాదు మహానగర అభివృద్ధి సంస్థ]] <!-- | leader_title1 = | leader_name1 = | unit_pref = metric | total_type = [[హైదరాబాదు నగరం]] | area_footnotes = | area_total_km2 = 650 | area_blank2_title = [[హైదరాబాదు మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]] | area_blank2_km2 = 7257I | elevation_footnotes = | elevation_m = 505 | population_total = 6809970 | population_as_of = 2011 | population_footnotes = | population_density_km2 = 10477 | population_metro = 9700000 | population_metro_footnotes = | population_rank = [[List of most populous cities in India|4వ]] | population_blank1_title = మెట్రో ర్యాంక్ | population_blank1 = [[List of million-plus agglomerations in India|6వ]] | population_demonym = హైద్రాబాదీ | timezone1 = [[భారత ప్రామాణిక కాలం]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = [[పోస్టు సూచికా సంఖ్య|పిన్ కోడ్లు]] | postal_code = 500 xxx, 501 xxx, 502 xxx. | area_codes = [[భారత టెలిఫోన్ సంఖ్యలు|+91–40]], 8413, 8414, 8415, 8417, 8418, 8453, 8455 | registration_plate = టిఎస్ 07-15 | blank_name_sec1 = [[స్థూల మెట్రో జిడిపి|మెట్రో జిడిపి]] ([[సమాన కొనుగోలు శక్తి|PPP]]) | blank_info_sec1 = $40–$74&nbsp;billion | website = {{URL|www.ghmc.gov.in}} | leader_title2 = [[Greater Hyderabad Municipal Corporation|మేయర్]] | leader_name2 = | blank2_name = {{nowrap|అధికారిక భాషలు}} | blank2_info = [[తెలుగు భాష|తెలుగు]], [[ఉర్దూ భాష|ఉర్దూ]]<!-- Please do not add anything besides Telugu and Urdu. --> | official_name = }} [[మూసీ నది]] ఒడ్డున సా.శ.[[1590]] దశకంలో, [[కుతుబ్ షాహీ వంశము|కుతుబ్ షాహీ]] వంశస్థుడయిన, [[మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా]] హైదరాబాదు నగరాన్ని నిర్మిచాడు. 400 సంవత్సరా లకు పైగా సుదీర్ఘ చరిత్ర కలిగిన ఈ గొప్ప నగరంలో అనే వారసత్వ కట్టడాలు నిర్మించబడ్డాయి. హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలు భవనాల నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక విలువను కాపాడుకోవడానికి 1981లో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం [[హైదరాబాదు పట్టణ అభివృద్ధి సంస్థ]] (హుడా) ఆధ్వర్యంలో హెరిటేజ్ కన్జర్వేషన్ కమిటీని ఏర్పాటుచేసింది.<ref>{{Cite web|title='Heritage Conservation Committee'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20100530052457/http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|archive-date=30 May 2010|access-date=2010-08-30|publisher=HMDA}}</ref> ఈ సంస్థ [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్‌]]<nowiki/>లోని దాదాపు 160 భవనాలను వారసత్వ కట్టడాలుగా జాబితా చేసింది. దాదాపు 70% వారసత్వ భవనాలు ప్రైవేట్ చేతుల్లో ఉన్నాయి. వారసత్వ నిర్మాణాలలో భవనాలు, స్మారక చిహ్నాలు, రాతి నిర్మాణాలు మొదలైనవి ఉన్నాయి.<ref>{{Cite web|title='Heritage Hyderabad City'|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721163432/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-29|publisher=INTACH Hyderabad Chapter}}</ref> వారసత్వ నిర్మాణాలను గుర్తించడం ద్వారా, [[భారత జాతీయ సంస్కృతి వారసత్వ సంస్థ]] (ఇంటాక్) సహకారంతో వాటి నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక ప్రాముఖ్యతను పరిరక్షించుకోవడానికి, వారసత్వ నిర్మాణాలను నాశనం చేయకుండా యజమానులను ఒప్పించేందుకు ప్రయత్నిస్తుంది. వారసత్వం భవనాలు గ్రేడ్ I, గ్రేడ్ II & గ్రేడ్ IIIగా గ్రేడ్ చేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|title='Heritage status for 19 more buildings'|date=1 July 2005|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20060514221421/http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|archive-date=14 May 2006|location=Chennai, India}}</ref> కానీ, సరైన నిర్వాహణ లేకపోవడంతో ఈ భవనాల స్థితిని కాపాడటం కష్టంగా మారింది.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|title='Government indifferent to heritage structures'|date=2008-08-31|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20080809082333/http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|archive-date=2008-08-09|location=Chennai, India}}</ref> జాబితాలో ఉంచబడిన రవి బార్, ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్, దేవ్డీ రాణాచంద్ - అహోతిచంద్ వంటి వివిధ భవనాలు ఇప్పటికే కూల్చివేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite web|date=20 June 2009|title=Monty's in bag, heritage soldiers to keep fighting|url=http://www.newindianexpress.com/cities/hyderabad/article109723.ece?service=print|access-date=2014-08-29|publisher=[[Times of India]]}}</ref><ref>{{Cite web|date=21 August 2010|title=Revised Development Plan (Master Plan) of erstwhile Municipal Corporation of Hyderabad Area (HMDA Core Area) – Approved|url=http://220.227.252.236/RMP/pdf/Zoning%20Regulations%20and%20Master%20Plan%20GOs.pdf|access-date=2014-08-29|publisher=Municipal Administration & Urban Development Department - Hyderabad Metropolitan Development Authority.}}</ref> == హుడా గుర్తించిన వారసత్వ భవనాల జాబితా == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలను గుర్తించిన హుడా, ఒక జాబితాను తయారుచేసింది. ఎప్పటికప్పుడు ఈ జాబితాను హుడా అప్‌గ్రేడ్ చేస్తుంది. హుడా ప్రతిపాదించిన భవనాలను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఆమోదించాల్సి ఉంది.<ref>{{Cite web|date=2006-05-27|title='63rd Meeting: Minutes'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721160222/http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-30|publisher=Hyderabad Urban Development Authority}}</ref> {| class="wikitable" !క్రమసంఖ్య !భవనం పేరు !ప్రదేశం !ఫోటో |- |1 |ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, (జాబితా నుండి తొలగించబడింది)<ref>{{cite web|date=2004-02-17|title='GOM'|url=http://www.aponline.gov.in/Quick%20Links/Departments/Municipal%20Administration%20and%20Urban%20Development/Govt-GOs-Acts/2004/GO.Ms.36.2004.html|access-date=2010-08-29|publisher=Principal Secretary to Government, State Government}}</ref> |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - |- |2 |అఫ్జల్ గంజ్ మసీదు |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | - |- |3 |ఎయిర్ & ల్యాండ్ వార్‌ఫేర్ బిల్డింగ్ |సికింద్రాబాద్ | - |- |4 |ఐవాన్-ఎ-అలీ<ref>{{cite web|title=Aiwan- E- Ali|url=http://nmma.nic.in/nmma/builtDetail.do?refId=11089&state=28|access-date=2019-10-28|publisher=National Mission on Monuments and Antiquities}}</ref> |[[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా ప్యాలెస్]] | - |- |5 |అలియాబాద్ సరాయ్ |ఫలక్‌నుమా-చార్మినార్ ప్రధాన రహదారి<ref>{{cite web|date=2012-04-05|title=Aliabad Sarai cries for attention|url=https://www.thehindu.com/news/cities/Hyderabad/aliabad-sarai-cries-for-attention/article3284983.ece|access-date=2019-10-28|work=[[The Hindu]]}}</ref> | -- |- |6 |[[Allahuddins Building|అల్లావుద్దీన్ భవనం]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - |- |7 |[[అమీన్ మంజిల్]] |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | |- |8 |అంబర్‌పేట్ బుర్జ్ |[[అంబర్‌పేట మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|అంబర్‌పేట]] | -- |- |9 |[[రాష్ట్ర కేంద్ర గ్రంథాలయం|స్టేట్ సెంట్రల్ లైబ్రరీ]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] |[[File:State_Central_library.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:State_Central_library.jpg|105x105px]] |- |10 |ఆంధ్రపత్రిక భవనం |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |11 |[[తెలంగాణ ఉన్నత న్యాయస్థానం|హైదరాబాద్‌లోని హైకోర్టు న్యాయస్థానం]] |హైదరాబాద్ |[[File:High_court_of_hyderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:High_court_of_hyderabad.jpg|105x105px]] |- |12 |[[State Archaeological Museum|రాష్ట్ర పురావస్తు మ్యూజియం]] |కోఠి |[[File:State_archeological_museum,_Hyderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:State_archeological_museum,_Hyderabad.jpg|158x158px]] |- |13 |[[ఆస్మాన్ ఘర్ ప్యాలెస్|ఆస్మాన్‌ఘర్ ప్యాలెస్]] |మలక్ పేట |[[File:AsmanGharPalast_Hyderabad-Mallapet_ca1900.jpeg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:AsmanGharPalast_Hyderabad-Mallapet_ca1900.jpeg|105x105px]] |- |14 |అస్మాన్ మహల్ |లక్డీ-కా-పూల్ | - |- |15 |[[ఆజా ఖానా ఎ జెహ్రా|అజా ఖానా-ఎ-జెహ్రా]] |దారుల్షిఫా |[[File:Aza_Khana-E-Zohra_Hyderabad.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Aza_Khana-E-Zohra_Hyderabad.JPG|105x105px]] |- |16 |[[Parsi Dharamshala|బాయి పిరోజ్‌బాయి ఎడుల్జీ చెనై పార్సీ ధర్మశాల]] |సికింద్రాబాద్ | - |- |17 |[[ఖుర్షీద్ జా దేవిడి|నవాబ్ ఖుర్షీద్ జహ్ బహదూర్ బరాదరి]] |హుస్సేనీ ఆలం |[[File:Khursheed_Jah_Devdi_palace_in_Hussaini_Alam,_Hyderabad_(2).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Khursheed_Jah_Devdi_palace_in_Hussaini_Alam,_Hyderabad_(2).jpg|105x105px]] |- |18 |బైతుల్ అష్రఫ్ |[[నీలోఫర్ హాస్పిటల్|నీలోఫర్ హాస్పిటల్ దగ్గర]] | -- |- |19 |బాకర్ బాగ్ |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | - |- |20 |[[బెల్లా విస్టా|బెల్లా విస్టా (అడ్మినిస్ట్రేటివ్ స్టాఫ్ కాలేజ్ ఆఫ్ ఇండియా)]] |[[సైఫాబాద్]] |[[File:Ascihead.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ascihead.jpg|105x105px]] |- |21 |భగవందాస్ గార్డెన్ పెవిలియన్ |[[కార్వాన్|కారవాన్]] | - |- |22 |ఎ) [[చార్ కమాన్]]; బి) మచ్లికమాన్ సి) కలికామన్ డి) షేర్-ఎ-బాటిల్-కీ-కమాన్ |చార్మినార్ |[[File:Char_Kaman_01.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Char_Kaman_01.jpg|105x105px]] |- |23 |[[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా ప్యాలెస్]] |హైదరాబాద్ |[[File:Magnificent_Chowmahalla_Palace.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Magnificent_Chowmahalla_Palace.jpg|105x105px]] |- |24 |[[గవర్నమెంట్ సిటీ కాలేజీ, హైదరాబాద్|సిటీ కాలేజీ]] |మదీనా |[[File:Citycollege_6.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Citycollege_6.JPG|105x105px]] |- |25 |[[సికింద్రాబాద్ క్లాక్ టవర్]] |సికింద్రాబాద్ |[[File:Secunderabad._clock_tower.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Secunderabad._clock_tower.JPG|105x105px]] |- |26 |[[Sultan Bazar Clock Tower|సుల్తాన్ బజార్ క్లాక్ టవర్]] |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - |- |27 |[[రాంగోపాల్‌పేట పోలీస్ స్టేషన్|క్లాక్ టవర్ & రాంగోపాల్ పేట్ పోలీస్ స్టేషన్]] |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] |[[File:James_Street_Police_Station_building_on_the_Western_side_of_the_M.G.Road_Secunderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:James_Street_Police_Station_building_on_the_Western_side_of_the_M.G.Road_Secunderabad.jpg|140x140px]] |- |28 |ఫతే మైదాన్ క్లాక్ టవర్ |[[Fateh Maidan|ఫతే మైదాన్]] |[[File:Clock_Tower_Fateh_Maidan.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Clock_Tower_Fateh_Maidan.jpg|105x105px]] |- |30 |[[మహబూబ్ చౌక్ క్లాక్ టవర్]] |చార్మినార్ |[[File:Mahbob_chowk_clock_tower.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mahbob_chowk_clock_tower.jpg|157x157px]] |- |31 |దర్గా హజ్రత్ షాజావుద్దీన్ |యాకుత్ పురా | - |- |32 |దర్గా నూరుద్దీన్ షా పురాతన ద్వారం |[[కూకట్‌పల్లి (మేడ్చల్ జిల్లా)|కూకట్‌పల్లి]] | - |- |33 |దర్గా సయ్యద్ షా మీర్ మహమూద్ వలీ |బహదూర్‌పురా | - |- |34 |[[యూసుఫైన్ దర్గా]] |నాంపల్లి | - |- |35 |[[దార్-ఉల్-షిఫా|దారుష్ షిఫా & మసీదు]] |దబీర్‌పురా | - |- |36 |దేవ్డీ అక్రమ్ అలీ ఖాన్, గేట్ పోర్షన్ |యాకుత్పురా | - |- |37 |దేవ్ది అస్మాన్ జా |హుస్సేనీ ఆలం | - |- |38 |దేవీ బన్సీలాల్ |[[బేగంబజార్]] | - |- |39 |[[దేవిడి ఇక్బాల్ ఉద్-దౌలా|దేవ్ది ఇక్బాల్-ఉద్-దౌలా]] |షా గంజ్ | - |- |40 |దేవ్డీ ఇమాద్ జంగ్ బహదూర్ |గన్ ఫౌండ్రీ | - |- |41 |దేవ్డీ ఫరీద్ నవాజ్ జంగ్ (చిరన్ కోట ప్యాలెస్) |బేగంపేట |[[File:ChiranFortClub.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:ChiranFortClub.jpg|105x105px]] |- |42 |దేవ్డీ నవాబ్ షంషీర్ జంగ్ |[[యాకుత్‌పురా|యాకుత్పురా]] | - |- |43 |దేవ్డీ మహారాజా కిషన్ పెర్షద్ బహదూర్ |శాలిబండ రోడ్ | - |- |44 |[[దివాన్ దేవిడి ప్యాలెస్|దేవాన్ దేవ్డీ - గేట్ పోర్షన్]] |పత్తర్ గట్టి | - |- |45 |ధనరాజ్‌గిర్జీ కాంప్లెక్స్ (జ్ఞాన్ బాగ్ ప్యాలెస్) |గోషామహల్ | - |- |46 |పరిశ్రమల డైరెక్టరేట్ |చిరాగ్ అలీ లేన్, అబిడ్స్ | - |- |47 |[[ఎర్రమంజిల్ ప్యాలెస్|ఎర్రు మంజిల్]] |పంజాగుట్ట | - |- |48 |[[ఫలక్‌నుమా ప్యాలెస్]] |ఫలక్‌నుమా |[[File:Taj_Falaknuma_Palace,_Hyderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Taj_Falaknuma_Palace,_Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |49 |[[గాంధీ వైద్య కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |50 |[[గోల్డెన్ త్రెషోల్డ్]] |నాంపల్లి స్టేషన్ రోడ్, అబిడ్స్ |[[File:Golden_threshold_02.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Golden_threshold_02.JPG|105x105px]] |- |51 |[[హైదరాబాద్ పబ్లిక్ స్కూల్]] |బేగంపేట |[[File:Hyd_Public_School.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hyd_Public_School.jpg|105x105px]] |- |52 |జామా మసీదు |చార్మినార్ |[[File:Hyderabad_jama_madjid.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hyderabad_jama_madjid.jpg|105x105px]] |- |53 |జవహర్ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్స్, నాంపల్లి]] | - |- |54 |ఝంసింగ్ ఆలయం - గేట్ పోర్షన్ |మెహదీపట్నం | - |- |55 |[[జూబ్లీహాల్|జూబ్లీ హాల్]] |నాంపల్లి |[[File:Jubilee_Hall.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jubilee_Hall.jpg|105x105px]] |- |56 |కమాన్ చట్టా బజార్ |దారుల్షిఫా | - |- |57 |[[కింగ్ కోఠి ప్యాలెస్|కింగ్ కోఠి కాంప్లెక్స్]]: ఎ) హాస్పిటల్ (పాతది) బి) ఉస్మాన్ మాన్షన్ సి) నజ్రీ బాగ్ |హైదర్‌గూడ |[[File:The_Nizam's_army_guarding_the_King_Kothi_palace.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:The_Nizam's_army_guarding_the_King_Kothi_palace.jpg|108x108px]] |- |58 |[[బ్రిటీషు రెసిడెన్సీ, హైదరాబాదు|బ్రిటిష్ రెసిడెన్సీ కాంప్లెక్స్ (మహిళా కళాశాల, కోఠి)]] |కోటి |[[File:Koti_Residency_Deborah_Hutton.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Koti_Residency_Deborah_Hutton.jpg|105x105px]] |- |59 |కిషన్ బాగ్ ఆలయం |బహదూర్‌పురా | - |- |60 |లక్ష్మి పేపర్ మార్ట్ భవనం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] |[[File:LaxmiPaperMArt_Sec.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:LaxmiPaperMArt_Sec.jpg|105x105px]] |- |61 |[[నిజామియా పరిశోధనా సంస్థ|నిజామియా అబ్జర్వేటరీ]] |[[పంజాగుట్ట]] |[[File:NizamiaObservatory2.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:NizamiaObservatory2.jpg|105x105px]] |- |62 |మహారాజా చందూలాల్ ఆలయం |[[అల్వాల్ (అల్వాల్ మండలం)|అల్వాల్]] | - |- |63 |మహబూబ్ చౌక్ మసీదు |మహబూబ్ చౌక్ | - |- |64 |[[మహబూబ్ మాన్షన్]] |[[మలక్‌పేట, హైదరాబాదు|మలక్ పేట]] |[[File:Mahbub_Mansion,_Hyderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mahbub_Mansion,_Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |65 |[[మాల్వాల ప్యాలెస్|మల్వాలా ప్యాలెస్ - ప్రధాన ప్రాంగణం, సెకండరీ ప్రాంగణం & నివాస గృహాలు]] |చార్మినార్ | |- |66 |మంజ్లీ బేగం కీ హవేలీ, |[[షా ఆలీ బండ|శాలి బండ రోడ్]] | - |- |67 |ముష్క్ మహల్ |అత్తాపూర్ | - |- |68 |మొఘల్‌పురా సమాధులు |మొఘల్‌పురా | - |- |69 |మోహన్ లాల్ మలానీ నివాసం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | - |- |70 |[[మాంటీస్ హోటల్ (సికింద్రాబాద్)|మాంటీ హోటల్]] |[[సికింద్రాబాద్|పార్క్‌లేన్, సికింద్రాబాద్]] | |- |71 |మసీదు |మెహెదీపట్నంలోని ఝంసింగ్ దేవాలయం దగ్గర | - |- |72 |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] |మోజం జాహీ మార్కెట్ |[[File:Hyderabad_street_corner_(6118912024).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hyderabad_street_corner_(6118912024).jpg|105x105px]] |- |73 |నాను భాయ్ జి. షా భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - |- |74 |[[నిజాం క్లబ్]] |సైఫాబాద్ | - |- |75 |[[నిజాం కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |76 |[[ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం|ఉస్మానియా ఆర్ట్స్ కళాశాల]] |హైదరాబాద్ |[[File:Osmania_University_Arts_College_02.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Osmania_University_Arts_College_02.jpg|105x105px]] |- |77 |[[ఉస్మానియా జనరల్ హాస్పిటల్]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] |[[File:Osmania_Hospital.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Osmania_Hospital.jpg|105x105px]] |- |78 |[[లేడీ హైద్రీ క్లబ్, హైదరాబాదు|లేడీ హైదరీ క్లబ్]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |79 |[[పైగా ప్యాలెస్|పైగా ప్యాలెస్ (విఖర్-ఉల్-ఉమ్రా ప్యాలెస్)]] |బేగంపేట |[[File:Paigah_Palace,Hyderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paigah_Palace,Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |80 |[[పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్ (సికింద్రాబాద్)|పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్]] |సికింద్రాబాద్ |[[File:Parsi-Fire-Temple-Secunderabad-India-2014.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Parsi-Fire-Temple-Secunderabad-India-2014.jpg|105x105px]] |- |81 |ప్రకాష్ భవనం |శివాజీనగర్ | - |- |82 |ప్రిన్సెస్ ఎసిన్ ఉమెన్స్ ఎడ్యుకేషనల్ సెంటర్ |పురాణి హవేలీ | - |- |83 |[[పురానపూల్|పురానాపూల్ వంతెన]] |పురానాపుల్ |[[File:Puranapul.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Puranapul.jpg|105x105px]] |- |84 |[[పురానీ హవేలీ|పురాణి హవేలీ కాంప్లెక్స్]] |పత్తర్ గట్టి |[[File:Purani_haveli.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Purani_haveli.JPG|105x105px]] |- |85 |ఖిలా కోహ్నా & మసీదు |[[సరూర్‌నగర్]] | - |- |86 |రాజా భగవందాస్ భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - |- |87 |షాహీ జిలు ఖానా (జాబితా నుండి తొలగించబడింది)<ref>{{cite web|date=2017-08-01|title=Crumbling Shahi Jilu Khana knocked out of heritage list|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/hyderabad/crumbling-shahi-jilu-khana-knocked-out-of-heritage-list/articleshow/59857264.cms|access-date=2019-10-28|publisher=[[Times of India]]}}</ref> |ఘాన్సీ బజార్ | - |- |88 |షాహి ఖిల్వత్ ఖానా | - | - |- |89 |[[సీతారాంబాగ్ దేవాలయం|సీతారాం బాగ్ ఆలయం]] |మంగళఘాట్ | - |- |90 |[[స్పానిష్ మసీదు]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] |[[File:Spanish_Mosque_Hyderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Spanish_Mosque_Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |91 |[[సెయింట్ జార్జి చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జార్జ్ చర్చి, హైదరాబాద్]] |అబిడ్స్ |[[File:St_George's_Church_(20332056308).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:St_George's_Church_(20332056308).jpg|114x114px]] |- |92 |[[సెయింట్ మేరీస్ చర్చి|సెయింట్ మేరీస్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |సికింద్రాబాద్ |[[File:Basilica_of_Our_Lady_of_the_Assumption,_Secunderabad.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Basilica_of_Our_Lady_of_the_Assumption,_Secunderabad.JPG|105x105px]] |- |93 |[[సెయింట్ జాన్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జాన్స్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |[[మారేడుపల్లి మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|మారేడ్‌పల్లి]] |[[File:Stjohnschurchsecunderabad1890.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Stjohnschurchsecunderabad1890.png|105x105px]] |- |94 |[[సెయింట్ జోసఫ్స్ కేథడ్రల్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జోసెఫ్ కేథడ్రల్, హైదరాబాద్]] |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] |[[File:Stjosephscathedralhyderabad.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Stjosephscathedralhyderabad.png|108x108px]] |- |95 |శ్యాంరాజ్ బహదూర్ - గేట్ పోర్షన్ |[[షా ఆలీ బండ|షా-అలీ-బండా]] | - |- |96 |[[వికార్ మంజిల్|విఖర్ మంజిల్]] |బేగంపేట |[[File:Vikhar_Manzil.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Vikhar_Manzil.jpg|105x105px]] |- |97 |విక్టోరియా మెమోరియల్ అనాథాశ్రమం |[[సరూర్‌నగర్]] | - |- |98 |విక్టోరియా మెటర్నిటీ హాస్పిటల్ |అసఫ్ జాహీ రోడ్ | - |- |99 |[[నిజామియా ప్రభుత్వ జనరల్ హాస్పిటల్|ప్రభుత్వ యునాని ఆసుపత్రి]] |చార్మినార్ |[[File:Unani_HospitalBuilding.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Unani_HospitalBuilding.jpg|105x105px]] |- |100 |[[Paigah (Hyderabad)#Paigah%20Palaces|విలాయత్ మంజిల్]] |బేగంపేట | - |- |101 |హోమియోపతిక్ హాస్పిటల్ (మోతీ మహల్) |మహబూబ్ చౌక్, మోతిగల్లి | - |- |102 |ఫఖర్-ఉల్-ముల్క్ సమాధి |సనత్‌నగర్ | - |- |103 |[[విజయ మేరి చర్చి, హైదరాబాదు|విజయ్ మేరీ చర్చి]] |ఏసి గార్డ్స్, మాసబ్ ట్యాంక్ | - |- |104 |పురన్మల్ సమాధి |సీతారాం బాగ్ | - |- |105 |[[హిల్ ఫోర్ట్ ప్యాలెస్]] |ఆదర్శ్ నగర్ |[[File:Hill_Fort_Palace_Hyderabad_1930s.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hill_Fort_Palace_Hyderabad_1930s.jpg|105x105px]] |- |106 |డి.లక్ష్మయ్య నివాసం, |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - |- |107 |డి. పెంటయ్య నివాసం |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - |- |108 |[[సర్దార్ మహల్]] |మొఘల్ పురా | - |- |109 |రజా అలీ బంగ్లా |ఫీవర్ హాస్పిటల్ దగ్గర | - |- |110 |ముఖభాగం - బైతుల్ ఘౌస్ |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - |- |111 |ముఖభాగం - హిఫాజత్ హుస్సేన్ | - | - |- |112 |[[గోషామాల్ బరాదారి|గోషామల్ బరాదరి]] |పికెట్, సికింద్రాబాద్ |[[File:Masonic_Lodge_Picquet_Tank_Secunderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Masonic_Lodge_Picquet_Tank_Secunderabad.jpg|105x105px]] |- |113 |ప్రేమ్ చంద్ నివాసం |సర్దార్ పటేల్ రోడ్ | - |- |114 |శ్యామ్ రావ్ చుంగి నివాసం |[[పద్మారావు నగర్]] | - |- |115 |[[Dilkusha Guest House|దిల్ కుషా గెస్ట్ హౌస్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - |- |116 |[[College of Nursing, Hyderabad|కాలేజ్ ఆఫ్ నర్సింగ్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - |- |117 |యూసుఫ్ టేక్రి |టోలిచౌకి | - |- |118 |[[ఖుస్రో మంజిల్]] |[[ఎ.సి. గార్డ్స్|ఎసి గార్డ్స్]] | |- |119 |దేవ్డీ రణచంద్ – అహోతిచంద్, (తొలగించబడింది) |మెహదీపట్నం | - |- |120 |పంజ్ మహల్లా |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - |- |121 |పర్వారీష్ బాగ్ |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - |- |122 |సెంట్రల్ బ్యాంక్ భవనం |[[కోఠి]] | - |- |123 |మినీ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్]] | - |- |124 |తాజ్ మహల్ హోటల్ (ఓల్డ్ బ్లాక్), |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] |[[File:Abids_Taj_Mahal_Hotel.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Abids_Taj_Mahal_Hotel.jpg|105x105px]] |- |125 |రవి బార్, ట్రూప్ బజార్ (ప్రభుత్వం జాబితా నుండి తొలగించబడింది, కూల్చివేయబడింది^{<ref>{{cite web|date=2006-04-20|title='63rd Meeting: Minutes'|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721163432/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-29|publisher=Hyderabad Urban Development Authority}}</ref>}) |ట్రూప్ బజార్ | - |- |126 |హైదరాబాద్ సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్ కార్యాలయం |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - |- |127 |[[చౌమహల్లా పాలస్|రోషన్ మహల్]] |మొఘల్ పురా |Example |- |128 |సెంట్రల్ కో-ఆపరేటివ్ ట్రైనింగ్ కాలేజీ |నిజాం కాలేజ్ రోడ్ | - |- |129 |మహబూబియా గర్ల్స్ హై స్కూల్ & జూనియర్ కాలేజ్ మదరసా-ఇ-అలియా, |[[గన్‌ఫౌండ్రి, హైదరాబాదు|గన్ ఫౌండ్రీ]] |[[File:MahbubiyaSchoolForGirls.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:MahbubiyaSchoolForGirls.png|105x105px]] |- |130 |రెడ్డి హాస్టల్ |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | - |- |131 |మహల్ వనపర్తి |జాంబాగ్ రోడ్, మోజంజాహి మార్కెట్ | - |- |132 |ఎ. మజీద్ ఖాన్ నివాసం |పురాణి హవేలీ | - |- |133 |పాత ఎంసిహెచ్ ఆఫీస్, |దారుష్ షిఫా | - |- |134 |గ్రీన్ లాండ్స్ గెస్ట్ హౌస్ |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - |- |135 |[[Raj Bhavan (Telangana)|రాజ్ భవన్ పాత భవనం]] |రాజ్ భవన్ | - |- |136 |పాత జైలు కాంప్లెక్స్ |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్ రోడ్]] | - |- |137 |[[సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ (హైదరాబాదు)|సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ కాంప్లెక్స్]] |అబిడ్స్ |[[File:St._George's_Grammar_School.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:St._George's_Grammar_School.jpg|105x105px]] |- |138 |వెస్లీ చర్చి |సికింద్రాబాద్ | - |- |139 |[[నాంపల్లి సరాయి|నాంపల్లి సరాయ్]] |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - |- |140 |భోయిగూడ కమాన్ |మంగళహాట్ | - |- |141 |ఐఏఎస్ అధికారుల సంఘం |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|గ్రీన్‌ల్యాండ్స్, బేగంపేట్]] | - |- |142 |సెయింట్ మేరీస్ ప్రెస్బిటరీ |సెయింట్ ఆన్స్ స్కూల్, సికింద్రాబాద్ | - |- |143 |కృష్ణా రెడ్డి భవనం |[[మెహదీపట్నం]] | - |} == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ శిలా నిర్మాణాలు == ఇంటాక్ సంస్థ హైదరాబాదులోని వివిధ రాతి నిర్మాణాలను వారసత్వ విభాగంలోకి చేర్చింది.<ref>{{Cite web|title=Archived copy|url=http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111006021909/http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|archive-date=6 October 2011|access-date=2011-09-05}}</ref><ref>{{Cite web|date=2000-03-13|title=Rock of Ages|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20090630030701/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=30 June 2009|access-date=2010-08-29|publisher=India Today}}</ref> {| class="wikitable" !క్రమసంఖ్య ! రాక్ నిర్మాణం ! ప్రదేశం ! ఫోటో |- | 1 | "బియర్స్ నోస్" (ఎలుగుబంటి ముక్కు) | [[శిల్పారామం (హైదరాబాదు)|శిల్పారామం]] లోపల, [[మాదాపూర్]] | - |- | 2 | "క్లిఫ్ రాక్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 3 | దుర్గం చెరువు సరస్సు చుట్టూ కొండలు | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 4 | "మాన్స్టర్ రాక్" | ఫిల్మ్ నగర్ [[జూబ్లీ హిల్స్]] దగ్గర | - |- | 5 | "ఒబెలిస్క్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 6 | "మష్రూమ్ రాక్" | [[హైదరాబాదు విశ్వవిద్యాలయము|యూనివర్సిటీ ఆఫ్ హైదరాబాద్]] క్యాంపస్ లోపల |[[దస్త్రం:Mushroom_rock_Hyderabad.jpg|100x100px]] |- | 7 | రాక్ పార్క్ | దర్గా హుస్సేన్ షా వాలి దగ్గర పాత బాంబే రోడ్ | - |- | 8 | సెంటినెల్ రాక్ | మౌలా-అలీ దగ్గర |[[దస్త్రం:MoulaAli_Rocks.jpg|133x133px]] |- | 9 | మౌలా అలీ దర్గా వద్ద రాళ్లు | మౌలా-అలీ |[[దస్త్రం:MoulaAli_1875.jpg|100x100px]] |- | 10 | "టోడ్స్టూల్" | బ్లూ క్రాస్ పక్కన, [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |} == మూలాలు == {{Reflist}} == బయటి లింకులు == * [http://dspace.mit.edu/bitstream/handle/1721.1/69102/HyderabadGuide_2009.pdf ఒమర్ ఖలీది రచించిన "ఎ గైడ్ టు ఆర్కిటెక్చర్ ఇన్ హైదరాబాద్, డెక్కన్, ఇండియా"] * [http://issuu.com/bpdhyd/docs/heritage_hyderabad హెరిటేజ్ క్యాపిటల్ హైదరాబాద్] * [https://web.archive.org/web/20100522003044/http://www.hmda.gov.in/huda/inside/heritagebuildings/hb.html హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ భవనాల ఫోటో గ్యాలరీ] * [http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc63.doc 63వ సమావేశ నిమిషాలు] * [http://www.saverocks.org/Preservation.html సొసైటీ టు సేవ్ రాక్స్] * [http://www.cmdachennai.gov.in/pdfs/seminar_heritage_buildings/Heritage_Conservation_in_Hyderabad.pdf హైదరాబాద్‌లో వారసత్వ సంరక్షణ] [[వర్గం:హైదరాబాదు వారసత్వ నిర్మాణాలు]] [[వర్గం:హైదరాబాదు]] [[వర్గం:హైదరాబాదు జిల్లా]] pjiq3q3m7u60sr1ykyx85nsajjcpldz 3609918 3609914 2022-07-29T08:57:35Z Pranayraj1985 29393 /* హుడా గుర్తించిన వారసత్వ భవనాల జాబితా */ wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = హైదరాబాదు <!-- Please do not add any Indic script in this infobox, per WP:INDICSCRIPT policy. --> | settlement_type = [[మహానగరం]] <!-- NOT A MEGACITY as the population is under 10 Million --> |other_name = భాగ్యనగరం | image_skyline = Hyderabad montage-2.png | image_alt = హైద్రాబాదు నగరానికి సంబంధించిన బొమ్మలకొలువు | image_caption = పై ఎడమ నుండి సవ్యదిశలో [[చార్మినార్]], ఎత్తైన భవనం, [[హుసేన్ సాగర్]], [[బిర్లా మందిర్]], [[గోల్కొండ కోట]], [[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా]] | nickname = ముత్యాలనగరి | map_alt = తెలంగాణలో హైదరాబాదు స్థానసూచిక | map_caption = తెలంగాణలో హైదరాబాదు స్థానసూచిక | pushpin_map = India Telangana | pushpin_label_position = right | coordinates = {{coord|17.38405|N|78.45636|E|display=inline,title}} | subdivision_type = దేశం | subdivision_name = భారతదేశం | subdivision_type1 = [[భారతదేశ రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు|రాష్ట్రం]] | subdivision_type2 = ప్రాంతం | subdivision_type3 = [[తెలంగాణ జిల్లాలు|జిల్లాలు]] | subdivision_name1 = [[తెలంగాణ]] | subdivision_name2 = [[హైదరాబాదు మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]], [[దక్కన్ పీఠభూమి|దక్కన్]] | subdivision_name3 = {{plainlist| * [[హైదరాబాదు జిల్లా|హైదరాబాదు]] * [[మేడ్చెల్-మల్కాజ్‌గిరి జిల్లా|మేడ్చెల్ మల్కాజ్‌గిరి]] * [[రంగారెడ్డి జిల్లా|రంగారెడ్డి]] * [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి]]}} | established_title = స్థాపించినది | established_date = 1591 | founder = [[మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా]] | government_type = [[నగరపాలక సంస్థలు|నగర పాలిక సంస్థ]] | governing_body = [[హైదరాబాదు మహానగరపాలక సంస్థ]], <br /> [[హైదరాబాదు మహానగర అభివృద్ధి సంస్థ]] <!-- | leader_title1 = | leader_name1 = | unit_pref = metric | total_type = [[హైదరాబాదు నగరం]] | area_footnotes = | area_total_km2 = 650 | area_blank2_title = [[హైదరాబాదు మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]] | area_blank2_km2 = 7257I | elevation_footnotes = | elevation_m = 505 | population_total = 6809970 | population_as_of = 2011 | population_footnotes = | population_density_km2 = 10477 | population_metro = 9700000 | population_metro_footnotes = | population_rank = [[List of most populous cities in India|4వ]] | population_blank1_title = మెట్రో ర్యాంక్ | population_blank1 = [[List of million-plus agglomerations in India|6వ]] | population_demonym = హైద్రాబాదీ | timezone1 = [[భారత ప్రామాణిక కాలం]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = [[పోస్టు సూచికా సంఖ్య|పిన్ కోడ్లు]] | postal_code = 500 xxx, 501 xxx, 502 xxx. | area_codes = [[భారత టెలిఫోన్ సంఖ్యలు|+91–40]], 8413, 8414, 8415, 8417, 8418, 8453, 8455 | registration_plate = టిఎస్ 07-15 | blank_name_sec1 = [[స్థూల మెట్రో జిడిపి|మెట్రో జిడిపి]] ([[సమాన కొనుగోలు శక్తి|PPP]]) | blank_info_sec1 = $40–$74&nbsp;billion | website = {{URL|www.ghmc.gov.in}} | leader_title2 = [[Greater Hyderabad Municipal Corporation|మేయర్]] | leader_name2 = | blank2_name = {{nowrap|అధికారిక భాషలు}} | blank2_info = [[తెలుగు భాష|తెలుగు]], [[ఉర్దూ భాష|ఉర్దూ]]<!-- Please do not add anything besides Telugu and Urdu. --> | official_name = }} [[మూసీ నది]] ఒడ్డున సా.శ.[[1590]] దశకంలో, [[కుతుబ్ షాహీ వంశము|కుతుబ్ షాహీ]] వంశస్థుడయిన, [[మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా]] హైదరాబాదు నగరాన్ని నిర్మిచాడు. 400 సంవత్సరా లకు పైగా సుదీర్ఘ చరిత్ర కలిగిన ఈ గొప్ప నగరంలో అనే వారసత్వ కట్టడాలు నిర్మించబడ్డాయి. హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలు భవనాల నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక విలువను కాపాడుకోవడానికి 1981లో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం [[హైదరాబాదు పట్టణ అభివృద్ధి సంస్థ]] (హుడా) ఆధ్వర్యంలో హెరిటేజ్ కన్జర్వేషన్ కమిటీని ఏర్పాటుచేసింది.<ref>{{Cite web|title='Heritage Conservation Committee'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20100530052457/http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|archive-date=30 May 2010|access-date=2010-08-30|publisher=HMDA}}</ref> ఈ సంస్థ [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్‌]]<nowiki/>లోని దాదాపు 160 భవనాలను వారసత్వ కట్టడాలుగా జాబితా చేసింది. దాదాపు 70% వారసత్వ భవనాలు ప్రైవేట్ చేతుల్లో ఉన్నాయి. వారసత్వ నిర్మాణాలలో భవనాలు, స్మారక చిహ్నాలు, రాతి నిర్మాణాలు మొదలైనవి ఉన్నాయి.<ref>{{Cite web|title='Heritage Hyderabad City'|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721163432/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-29|publisher=INTACH Hyderabad Chapter}}</ref> వారసత్వ నిర్మాణాలను గుర్తించడం ద్వారా, [[భారత జాతీయ సంస్కృతి వారసత్వ సంస్థ]] (ఇంటాక్) సహకారంతో వాటి నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక ప్రాముఖ్యతను పరిరక్షించుకోవడానికి, వారసత్వ నిర్మాణాలను నాశనం చేయకుండా యజమానులను ఒప్పించేందుకు ప్రయత్నిస్తుంది. వారసత్వం భవనాలు గ్రేడ్ I, గ్రేడ్ II & గ్రేడ్ IIIగా గ్రేడ్ చేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|title='Heritage status for 19 more buildings'|date=1 July 2005|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20060514221421/http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|archive-date=14 May 2006|location=Chennai, India}}</ref> కానీ, సరైన నిర్వాహణ లేకపోవడంతో ఈ భవనాల స్థితిని కాపాడటం కష్టంగా మారింది.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|title='Government indifferent to heritage structures'|date=2008-08-31|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20080809082333/http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|archive-date=2008-08-09|location=Chennai, India}}</ref> జాబితాలో ఉంచబడిన రవి బార్, ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్, దేవ్డీ రాణాచంద్ - అహోతిచంద్ వంటి వివిధ భవనాలు ఇప్పటికే కూల్చివేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite web|date=20 June 2009|title=Monty's in bag, heritage soldiers to keep fighting|url=http://www.newindianexpress.com/cities/hyderabad/article109723.ece?service=print|access-date=2014-08-29|publisher=[[Times of India]]}}</ref><ref>{{Cite web|date=21 August 2010|title=Revised Development Plan (Master Plan) of erstwhile Municipal Corporation of Hyderabad Area (HMDA Core Area) – Approved|url=http://220.227.252.236/RMP/pdf/Zoning%20Regulations%20and%20Master%20Plan%20GOs.pdf|access-date=2014-08-29|publisher=Municipal Administration & Urban Development Department - Hyderabad Metropolitan Development Authority.}}</ref> == హుడా గుర్తించిన వారసత్వ భవనాల జాబితా == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలను గుర్తించిన హుడా, ఒక జాబితాను తయారుచేసింది. ఎప్పటికప్పుడు ఈ జాబితాను హుడా అప్‌గ్రేడ్ చేస్తుంది. హుడా ప్రతిపాదించిన భవనాలను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఆమోదించాల్సి ఉంది.<ref>{{Cite web|date=2006-05-27|title='63rd Meeting: Minutes'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721160222/http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-30|publisher=Hyderabad Urban Development Authority}}</ref> {| class="wikitable" !క్రమసంఖ్య !భవనం పేరు !ప్రదేశం !ఫోటో |- |1 |ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, (జాబితా నుండి తొలగించబడింది)<ref>{{cite web|date=2004-02-17|title='GOM'|url=http://www.aponline.gov.in/Quick%20Links/Departments/Municipal%20Administration%20and%20Urban%20Development/Govt-GOs-Acts/2004/GO.Ms.36.2004.html|access-date=2010-08-29|publisher=Principal Secretary to Government, State Government}}</ref> |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - |- |2 |అఫ్జల్ గంజ్ మసీదు |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | - |- |3 |ఎయిర్ & ల్యాండ్ వార్‌ఫేర్ బిల్డింగ్ |సికింద్రాబాద్ | - |- |4 |ఐవాన్-ఎ-అలీ<ref>{{cite web|title=Aiwan- E- Ali|url=http://nmma.nic.in/nmma/builtDetail.do?refId=11089&state=28|access-date=2019-10-28|publisher=National Mission on Monuments and Antiquities}}</ref> |[[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా ప్యాలెస్]] | - |- |5 |అలియాబాద్ సరాయ్ |ఫలక్‌నుమా-చార్మినార్ ప్రధాన రహదారి<ref>{{cite web|date=2012-04-05|title=Aliabad Sarai cries for attention|url=https://www.thehindu.com/news/cities/Hyderabad/aliabad-sarai-cries-for-attention/article3284983.ece|access-date=2019-10-28|work=[[The Hindu]]}}</ref> | -- |- |6 |[[అల్లావుద్దీన్ భవనం]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - |- |7 |[[అమీన్ మంజిల్]] |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | |- |8 |అంబర్‌పేట్ బుర్జ్ |[[అంబర్‌పేట మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|అంబర్‌పేట]] | -- |- |9 |[[రాష్ట్ర కేంద్ర గ్రంథాలయం|స్టేట్ సెంట్రల్ లైబ్రరీ]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] |[[File:State_Central_library.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:State_Central_library.jpg|105x105px]] |- |10 |ఆంధ్రపత్రిక భవనం |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |11 |[[తెలంగాణ ఉన్నత న్యాయస్థానం|హైదరాబాద్‌లోని హైకోర్టు న్యాయస్థానం]] |హైదరాబాద్ |[[File:High_court_of_hyderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:High_court_of_hyderabad.jpg|105x105px]] |- |12 |[[State Archaeological Museum|రాష్ట్ర పురావస్తు మ్యూజియం]] |కోఠి |[[File:State_archeological_museum,_Hyderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:State_archeological_museum,_Hyderabad.jpg|158x158px]] |- |13 |[[ఆస్మాన్ ఘర్ ప్యాలెస్|ఆస్మాన్‌ఘర్ ప్యాలెస్]] |మలక్ పేట |[[File:AsmanGharPalast_Hyderabad-Mallapet_ca1900.jpeg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:AsmanGharPalast_Hyderabad-Mallapet_ca1900.jpeg|105x105px]] |- |14 |అస్మాన్ మహల్ |లక్డీ-కా-పూల్ | - |- |15 |[[ఆజా ఖానా ఎ జెహ్రా|అజా ఖానా-ఎ-జెహ్రా]] |దారుల్షిఫా |[[File:Aza_Khana-E-Zohra_Hyderabad.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Aza_Khana-E-Zohra_Hyderabad.JPG|105x105px]] |- |16 |[[Parsi Dharamshala|బాయి పిరోజ్‌బాయి ఎడుల్జీ చెనై పార్సీ ధర్మశాల]] |సికింద్రాబాద్ | - |- |17 |[[ఖుర్షీద్ జా దేవిడి|నవాబ్ ఖుర్షీద్ జహ్ బహదూర్ బరాదరి]] |హుస్సేనీ ఆలం |[[File:Khursheed_Jah_Devdi_palace_in_Hussaini_Alam,_Hyderabad_(2).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Khursheed_Jah_Devdi_palace_in_Hussaini_Alam,_Hyderabad_(2).jpg|105x105px]] |- |18 |బైతుల్ అష్రఫ్ |[[నీలోఫర్ హాస్పిటల్|నీలోఫర్ హాస్పిటల్ దగ్గర]] | -- |- |19 |బాకర్ బాగ్ |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | - |- |20 |[[బెల్లా విస్టా|బెల్లా విస్టా (అడ్మినిస్ట్రేటివ్ స్టాఫ్ కాలేజ్ ఆఫ్ ఇండియా)]] |[[సైఫాబాద్]] |[[File:Ascihead.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Ascihead.jpg|105x105px]] |- |21 |భగవందాస్ గార్డెన్ పెవిలియన్ |[[కార్వాన్|కారవాన్]] | - |- |22 |ఎ) [[చార్ కమాన్]]; బి) మచ్లికమాన్ సి) కలికామన్ డి) షేర్-ఎ-బాటిల్-కీ-కమాన్ |చార్మినార్ |[[File:Char_Kaman_01.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Char_Kaman_01.jpg|105x105px]] |- |23 |[[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా ప్యాలెస్]] |హైదరాబాద్ |[[File:Magnificent_Chowmahalla_Palace.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Magnificent_Chowmahalla_Palace.jpg|105x105px]] |- |24 |[[గవర్నమెంట్ సిటీ కాలేజీ, హైదరాబాద్|సిటీ కాలేజీ]] |మదీనా |[[File:Citycollege_6.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Citycollege_6.JPG|105x105px]] |- |25 |[[సికింద్రాబాద్ క్లాక్ టవర్]] |సికింద్రాబాద్ |[[File:Secunderabad._clock_tower.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Secunderabad._clock_tower.JPG|105x105px]] |- |26 |[[Sultan Bazar Clock Tower|సుల్తాన్ బజార్ క్లాక్ టవర్]] |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - |- |27 |[[రాంగోపాల్‌పేట పోలీస్ స్టేషన్|క్లాక్ టవర్ & రాంగోపాల్ పేట్ పోలీస్ స్టేషన్]] |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] |[[File:James_Street_Police_Station_building_on_the_Western_side_of_the_M.G.Road_Secunderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:James_Street_Police_Station_building_on_the_Western_side_of_the_M.G.Road_Secunderabad.jpg|140x140px]] |- |28 |ఫతే మైదాన్ క్లాక్ టవర్ |[[Fateh Maidan|ఫతే మైదాన్]] |[[File:Clock_Tower_Fateh_Maidan.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Clock_Tower_Fateh_Maidan.jpg|105x105px]] |- |30 |[[మహబూబ్ చౌక్ క్లాక్ టవర్]] |చార్మినార్ |[[File:Mahbob_chowk_clock_tower.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mahbob_chowk_clock_tower.jpg|157x157px]] |- |31 |దర్గా హజ్రత్ షాజావుద్దీన్ |యాకుత్ పురా | - |- |32 |దర్గా నూరుద్దీన్ షా పురాతన ద్వారం |[[కూకట్‌పల్లి (మేడ్చల్ జిల్లా)|కూకట్‌పల్లి]] | - |- |33 |దర్గా సయ్యద్ షా మీర్ మహమూద్ వలీ |బహదూర్‌పురా | - |- |34 |[[యూసుఫైన్ దర్గా]] |నాంపల్లి | - |- |35 |[[దార్-ఉల్-షిఫా|దారుష్ షిఫా & మసీదు]] |దబీర్‌పురా | - |- |36 |దేవ్డీ అక్రమ్ అలీ ఖాన్, గేట్ పోర్షన్ |యాకుత్పురా | - |- |37 |దేవ్ది అస్మాన్ జా |హుస్సేనీ ఆలం | - |- |38 |దేవీ బన్సీలాల్ |[[బేగంబజార్]] | - |- |39 |[[దేవిడి ఇక్బాల్ ఉద్-దౌలా|దేవ్ది ఇక్బాల్-ఉద్-దౌలా]] |షా గంజ్ | - |- |40 |దేవ్డీ ఇమాద్ జంగ్ బహదూర్ |గన్ ఫౌండ్రీ | - |- |41 |దేవ్డీ ఫరీద్ నవాజ్ జంగ్ (చిరన్ కోట ప్యాలెస్) |బేగంపేట |[[File:ChiranFortClub.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:ChiranFortClub.jpg|105x105px]] |- |42 |దేవ్డీ నవాబ్ షంషీర్ జంగ్ |[[యాకుత్‌పురా|యాకుత్పురా]] | - |- |43 |దేవ్డీ మహారాజా కిషన్ పెర్షద్ బహదూర్ |శాలిబండ రోడ్ | - |- |44 |[[దివాన్ దేవిడి ప్యాలెస్|దేవాన్ దేవ్డీ - గేట్ పోర్షన్]] |పత్తర్ గట్టి | - |- |45 |ధనరాజ్‌గిర్జీ కాంప్లెక్స్ (జ్ఞాన్ బాగ్ ప్యాలెస్) |గోషామహల్ | - |- |46 |పరిశ్రమల డైరెక్టరేట్ |చిరాగ్ అలీ లేన్, అబిడ్స్ | - |- |47 |[[ఎర్రమంజిల్ ప్యాలెస్|ఎర్రు మంజిల్]] |పంజాగుట్ట | - |- |48 |[[ఫలక్‌నుమా ప్యాలెస్]] |ఫలక్‌నుమా |[[File:Taj_Falaknuma_Palace,_Hyderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Taj_Falaknuma_Palace,_Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |49 |[[గాంధీ వైద్య కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |50 |[[గోల్డెన్ త్రెషోల్డ్]] |నాంపల్లి స్టేషన్ రోడ్, అబిడ్స్ |[[File:Golden_threshold_02.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Golden_threshold_02.JPG|105x105px]] |- |51 |[[హైదరాబాద్ పబ్లిక్ స్కూల్]] |బేగంపేట |[[File:Hyd_Public_School.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hyd_Public_School.jpg|105x105px]] |- |52 |జామా మసీదు |చార్మినార్ |[[File:Hyderabad_jama_madjid.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hyderabad_jama_madjid.jpg|105x105px]] |- |53 |జవహర్ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్స్, నాంపల్లి]] | - |- |54 |ఝంసింగ్ ఆలయం - గేట్ పోర్షన్ |మెహదీపట్నం | - |- |55 |[[జూబ్లీహాల్|జూబ్లీ హాల్]] |నాంపల్లి |[[File:Jubilee_Hall.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Jubilee_Hall.jpg|105x105px]] |- |56 |కమాన్ చట్టా బజార్ |దారుల్షిఫా | - |- |57 |[[కింగ్ కోఠి ప్యాలెస్|కింగ్ కోఠి కాంప్లెక్స్]]: ఎ) హాస్పిటల్ (పాతది) బి) ఉస్మాన్ మాన్షన్ సి) నజ్రీ బాగ్ |హైదర్‌గూడ |[[File:The_Nizam's_army_guarding_the_King_Kothi_palace.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:The_Nizam's_army_guarding_the_King_Kothi_palace.jpg|108x108px]] |- |58 |[[బ్రిటీషు రెసిడెన్సీ, హైదరాబాదు|బ్రిటిష్ రెసిడెన్సీ కాంప్లెక్స్ (మహిళా కళాశాల, కోఠి)]] |కోటి |[[File:Koti_Residency_Deborah_Hutton.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Koti_Residency_Deborah_Hutton.jpg|105x105px]] |- |59 |కిషన్ బాగ్ ఆలయం |బహదూర్‌పురా | - |- |60 |లక్ష్మి పేపర్ మార్ట్ భవనం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] |[[File:LaxmiPaperMArt_Sec.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:LaxmiPaperMArt_Sec.jpg|105x105px]] |- |61 |[[నిజామియా పరిశోధనా సంస్థ|నిజామియా అబ్జర్వేటరీ]] |[[పంజాగుట్ట]] |[[File:NizamiaObservatory2.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:NizamiaObservatory2.jpg|105x105px]] |- |62 |మహారాజా చందూలాల్ ఆలయం |[[అల్వాల్ (అల్వాల్ మండలం)|అల్వాల్]] | - |- |63 |మహబూబ్ చౌక్ మసీదు |మహబూబ్ చౌక్ | - |- |64 |[[మహబూబ్ మాన్షన్]] |[[మలక్‌పేట, హైదరాబాదు|మలక్ పేట]] |[[File:Mahbub_Mansion,_Hyderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Mahbub_Mansion,_Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |65 |[[మాల్వాల ప్యాలెస్|మల్వాలా ప్యాలెస్ - ప్రధాన ప్రాంగణం, సెకండరీ ప్రాంగణం & నివాస గృహాలు]] |చార్మినార్ | |- |66 |మంజ్లీ బేగం కీ హవేలీ, |[[షా ఆలీ బండ|శాలి బండ రోడ్]] | - |- |67 |ముష్క్ మహల్ |అత్తాపూర్ | - |- |68 |మొఘల్‌పురా సమాధులు |మొఘల్‌పురా | - |- |69 |మోహన్ లాల్ మలానీ నివాసం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | - |- |70 |[[మాంటీస్ హోటల్ (సికింద్రాబాద్)|మాంటీ హోటల్]] |[[సికింద్రాబాద్|పార్క్‌లేన్, సికింద్రాబాద్]] | |- |71 |మసీదు |మెహెదీపట్నంలోని ఝంసింగ్ దేవాలయం దగ్గర | - |- |72 |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] |మోజం జాహీ మార్కెట్ |[[File:Hyderabad_street_corner_(6118912024).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hyderabad_street_corner_(6118912024).jpg|105x105px]] |- |73 |నాను భాయ్ జి. షా భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - |- |74 |[[నిజాం క్లబ్]] |సైఫాబాద్ | - |- |75 |[[నిజాం కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |76 |[[ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం|ఉస్మానియా ఆర్ట్స్ కళాశాల]] |హైదరాబాద్ |[[File:Osmania_University_Arts_College_02.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Osmania_University_Arts_College_02.jpg|105x105px]] |- |77 |[[ఉస్మానియా జనరల్ హాస్పిటల్]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] |[[File:Osmania_Hospital.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Osmania_Hospital.jpg|105x105px]] |- |78 |[[లేడీ హైద్రీ క్లబ్, హైదరాబాదు|లేడీ హైదరీ క్లబ్]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |79 |[[పైగా ప్యాలెస్|పైగా ప్యాలెస్ (విఖర్-ఉల్-ఉమ్రా ప్యాలెస్)]] |బేగంపేట |[[File:Paigah_Palace,Hyderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Paigah_Palace,Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |80 |[[పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్ (సికింద్రాబాద్)|పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్]] |సికింద్రాబాద్ |[[File:Parsi-Fire-Temple-Secunderabad-India-2014.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Parsi-Fire-Temple-Secunderabad-India-2014.jpg|105x105px]] |- |81 |ప్రకాష్ భవనం |శివాజీనగర్ | - |- |82 |ప్రిన్సెస్ ఎసిన్ ఉమెన్స్ ఎడ్యుకేషనల్ సెంటర్ |పురాణి హవేలీ | - |- |83 |[[పురానపూల్|పురానాపూల్ వంతెన]] |పురానాపుల్ |[[File:Puranapul.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Puranapul.jpg|105x105px]] |- |84 |[[పురానీ హవేలీ|పురాణి హవేలీ కాంప్లెక్స్]] |పత్తర్ గట్టి |[[File:Purani_haveli.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Purani_haveli.JPG|105x105px]] |- |85 |ఖిలా కోహ్నా & మసీదు |[[సరూర్‌నగర్]] | - |- |86 |రాజా భగవందాస్ భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - |- |87 |షాహీ జిలు ఖానా (జాబితా నుండి తొలగించబడింది)<ref>{{cite web|date=2017-08-01|title=Crumbling Shahi Jilu Khana knocked out of heritage list|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/hyderabad/crumbling-shahi-jilu-khana-knocked-out-of-heritage-list/articleshow/59857264.cms|access-date=2019-10-28|publisher=[[Times of India]]}}</ref> |ఘాన్సీ బజార్ | - |- |88 |షాహి ఖిల్వత్ ఖానా | - | - |- |89 |[[సీతారాంబాగ్ దేవాలయం|సీతారాం బాగ్ ఆలయం]] |మంగళఘాట్ | - |- |90 |[[స్పానిష్ మసీదు]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] |[[File:Spanish_Mosque_Hyderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Spanish_Mosque_Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |91 |[[సెయింట్ జార్జి చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జార్జ్ చర్చి, హైదరాబాద్]] |అబిడ్స్ |[[File:St_George's_Church_(20332056308).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:St_George's_Church_(20332056308).jpg|114x114px]] |- |92 |[[సెయింట్ మేరీస్ చర్చి|సెయింట్ మేరీస్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |సికింద్రాబాద్ |[[File:Basilica_of_Our_Lady_of_the_Assumption,_Secunderabad.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Basilica_of_Our_Lady_of_the_Assumption,_Secunderabad.JPG|105x105px]] |- |93 |[[సెయింట్ జాన్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జాన్స్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |[[మారేడుపల్లి మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|మారేడ్‌పల్లి]] |[[File:Stjohnschurchsecunderabad1890.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Stjohnschurchsecunderabad1890.png|105x105px]] |- |94 |[[సెయింట్ జోసఫ్స్ కేథడ్రల్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జోసెఫ్ కేథడ్రల్, హైదరాబాద్]] |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] |[[File:Stjosephscathedralhyderabad.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Stjosephscathedralhyderabad.png|108x108px]] |- |95 |శ్యాంరాజ్ బహదూర్ - గేట్ పోర్షన్ |[[షా ఆలీ బండ|షా-అలీ-బండా]] | - |- |96 |[[వికార్ మంజిల్|విఖర్ మంజిల్]] |బేగంపేట |[[File:Vikhar_Manzil.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Vikhar_Manzil.jpg|105x105px]] |- |97 |విక్టోరియా మెమోరియల్ అనాథాశ్రమం |[[సరూర్‌నగర్]] | - |- |98 |విక్టోరియా మెటర్నిటీ హాస్పిటల్ |అసఫ్ జాహీ రోడ్ | - |- |99 |[[నిజామియా ప్రభుత్వ జనరల్ హాస్పిటల్|ప్రభుత్వ యునాని ఆసుపత్రి]] |చార్మినార్ |[[File:Unani_HospitalBuilding.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Unani_HospitalBuilding.jpg|105x105px]] |- |100 |[[Paigah (Hyderabad)#Paigah%20Palaces|విలాయత్ మంజిల్]] |బేగంపేట | - |- |101 |హోమియోపతిక్ హాస్పిటల్ (మోతీ మహల్) |మహబూబ్ చౌక్, మోతిగల్లి | - |- |102 |ఫఖర్-ఉల్-ముల్క్ సమాధి |సనత్‌నగర్ | - |- |103 |[[విజయ మేరి చర్చి, హైదరాబాదు|విజయ్ మేరీ చర్చి]] |ఏసి గార్డ్స్, మాసబ్ ట్యాంక్ | - |- |104 |పురన్మల్ సమాధి |సీతారాం బాగ్ | - |- |105 |[[హిల్ ఫోర్ట్ ప్యాలెస్]] |ఆదర్శ్ నగర్ |[[File:Hill_Fort_Palace_Hyderabad_1930s.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hill_Fort_Palace_Hyderabad_1930s.jpg|105x105px]] |- |106 |డి.లక్ష్మయ్య నివాసం, |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - |- |107 |డి. పెంటయ్య నివాసం |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - |- |108 |[[సర్దార్ మహల్]] |మొఘల్ పురా | - |- |109 |రజా అలీ బంగ్లా |ఫీవర్ హాస్పిటల్ దగ్గర | - |- |110 |ముఖభాగం - బైతుల్ ఘౌస్ |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - |- |111 |ముఖభాగం - హిఫాజత్ హుస్సేన్ | - | - |- |112 |[[గోషామాల్ బరాదారి|గోషామల్ బరాదరి]] |పికెట్, సికింద్రాబాద్ |[[File:Masonic_Lodge_Picquet_Tank_Secunderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Masonic_Lodge_Picquet_Tank_Secunderabad.jpg|105x105px]] |- |113 |ప్రేమ్ చంద్ నివాసం |సర్దార్ పటేల్ రోడ్ | - |- |114 |శ్యామ్ రావ్ చుంగి నివాసం |[[పద్మారావు నగర్]] | - |- |115 |[[Dilkusha Guest House|దిల్ కుషా గెస్ట్ హౌస్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - |- |116 |[[College of Nursing, Hyderabad|కాలేజ్ ఆఫ్ నర్సింగ్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - |- |117 |యూసుఫ్ టేక్రి |టోలిచౌకి | - |- |118 |[[ఖుస్రో మంజిల్]] |[[ఎ.సి. గార్డ్స్|ఎసి గార్డ్స్]] | |- |119 |దేవ్డీ రణచంద్ – అహోతిచంద్, (తొలగించబడింది) |మెహదీపట్నం | - |- |120 |పంజ్ మహల్లా |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - |- |121 |పర్వారీష్ బాగ్ |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - |- |122 |సెంట్రల్ బ్యాంక్ భవనం |[[కోఠి]] | - |- |123 |మినీ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్]] | - |- |124 |తాజ్ మహల్ హోటల్ (ఓల్డ్ బ్లాక్), |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] |[[File:Abids_Taj_Mahal_Hotel.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Abids_Taj_Mahal_Hotel.jpg|105x105px]] |- |125 |రవి బార్, ట్రూప్ బజార్ (ప్రభుత్వం జాబితా నుండి తొలగించబడింది, కూల్చివేయబడింది^{<ref>{{cite web|date=2006-04-20|title='63rd Meeting: Minutes'|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721163432/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-29|publisher=Hyderabad Urban Development Authority}}</ref>}) |ట్రూప్ బజార్ | - |- |126 |హైదరాబాద్ సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్ కార్యాలయం |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - |- |127 |[[చౌమహల్లా పాలస్|రోషన్ మహల్]] |మొఘల్ పురా |Example |- |128 |సెంట్రల్ కో-ఆపరేటివ్ ట్రైనింగ్ కాలేజీ |నిజాం కాలేజ్ రోడ్ | - |- |129 |మహబూబియా గర్ల్స్ హై స్కూల్ & జూనియర్ కాలేజ్ మదరసా-ఇ-అలియా, |[[గన్‌ఫౌండ్రి, హైదరాబాదు|గన్ ఫౌండ్రీ]] |[[File:MahbubiyaSchoolForGirls.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:MahbubiyaSchoolForGirls.png|105x105px]] |- |130 |రెడ్డి హాస్టల్ |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | - |- |131 |మహల్ వనపర్తి |జాంబాగ్ రోడ్, మోజంజాహి మార్కెట్ | - |- |132 |ఎ. మజీద్ ఖాన్ నివాసం |పురాణి హవేలీ | - |- |133 |పాత ఎంసిహెచ్ ఆఫీస్, |దారుష్ షిఫా | - |- |134 |గ్రీన్ లాండ్స్ గెస్ట్ హౌస్ |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - |- |135 |[[Raj Bhavan (Telangana)|రాజ్ భవన్ పాత భవనం]] |రాజ్ భవన్ | - |- |136 |పాత జైలు కాంప్లెక్స్ |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్ రోడ్]] | - |- |137 |[[సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ (హైదరాబాదు)|సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ కాంప్లెక్స్]] |అబిడ్స్ |[[File:St._George's_Grammar_School.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:St._George's_Grammar_School.jpg|105x105px]] |- |138 |వెస్లీ చర్చి |సికింద్రాబాద్ | - |- |139 |[[నాంపల్లి సరాయి|నాంపల్లి సరాయ్]] |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - |- |140 |భోయిగూడ కమాన్ |మంగళహాట్ | - |- |141 |ఐఏఎస్ అధికారుల సంఘం |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|గ్రీన్‌ల్యాండ్స్, బేగంపేట్]] | - |- |142 |సెయింట్ మేరీస్ ప్రెస్బిటరీ |సెయింట్ ఆన్స్ స్కూల్, సికింద్రాబాద్ | - |- |143 |కృష్ణా రెడ్డి భవనం |[[మెహదీపట్నం]] | - |} == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ శిలా నిర్మాణాలు == ఇంటాక్ సంస్థ హైదరాబాదులోని వివిధ రాతి నిర్మాణాలను వారసత్వ విభాగంలోకి చేర్చింది.<ref>{{Cite web|title=Archived copy|url=http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111006021909/http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|archive-date=6 October 2011|access-date=2011-09-05}}</ref><ref>{{Cite web|date=2000-03-13|title=Rock of Ages|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20090630030701/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=30 June 2009|access-date=2010-08-29|publisher=India Today}}</ref> {| class="wikitable" !క్రమసంఖ్య ! రాక్ నిర్మాణం ! ప్రదేశం ! ఫోటో |- | 1 | "బియర్స్ నోస్" (ఎలుగుబంటి ముక్కు) | [[శిల్పారామం (హైదరాబాదు)|శిల్పారామం]] లోపల, [[మాదాపూర్]] | - |- | 2 | "క్లిఫ్ రాక్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 3 | దుర్గం చెరువు సరస్సు చుట్టూ కొండలు | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 4 | "మాన్స్టర్ రాక్" | ఫిల్మ్ నగర్ [[జూబ్లీ హిల్స్]] దగ్గర | - |- | 5 | "ఒబెలిస్క్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 6 | "మష్రూమ్ రాక్" | [[హైదరాబాదు విశ్వవిద్యాలయము|యూనివర్సిటీ ఆఫ్ హైదరాబాద్]] క్యాంపస్ లోపల |[[దస్త్రం:Mushroom_rock_Hyderabad.jpg|100x100px]] |- | 7 | రాక్ పార్క్ | దర్గా హుస్సేన్ షా వాలి దగ్గర పాత బాంబే రోడ్ | - |- | 8 | సెంటినెల్ రాక్ | మౌలా-అలీ దగ్గర |[[దస్త్రం:MoulaAli_Rocks.jpg|133x133px]] |- | 9 | మౌలా అలీ దర్గా వద్ద రాళ్లు | మౌలా-అలీ |[[దస్త్రం:MoulaAli_1875.jpg|100x100px]] |- | 10 | "టోడ్స్టూల్" | బ్లూ క్రాస్ పక్కన, [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |} == మూలాలు == {{Reflist}} == బయటి లింకులు == * [http://dspace.mit.edu/bitstream/handle/1721.1/69102/HyderabadGuide_2009.pdf ఒమర్ ఖలీది రచించిన "ఎ గైడ్ టు ఆర్కిటెక్చర్ ఇన్ హైదరాబాద్, డెక్కన్, ఇండియా"] * [http://issuu.com/bpdhyd/docs/heritage_hyderabad హెరిటేజ్ క్యాపిటల్ హైదరాబాద్] * [https://web.archive.org/web/20100522003044/http://www.hmda.gov.in/huda/inside/heritagebuildings/hb.html హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ భవనాల ఫోటో గ్యాలరీ] * [http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc63.doc 63వ సమావేశ నిమిషాలు] * [http://www.saverocks.org/Preservation.html సొసైటీ టు సేవ్ రాక్స్] * [http://www.cmdachennai.gov.in/pdfs/seminar_heritage_buildings/Heritage_Conservation_in_Hyderabad.pdf హైదరాబాద్‌లో వారసత్వ సంరక్షణ] [[వర్గం:హైదరాబాదు వారసత్వ నిర్మాణాలు]] [[వర్గం:హైదరాబాదు]] [[వర్గం:హైదరాబాదు జిల్లా]] 26e3bjj9oltlsbv04hhaf2rkjyzen03 3609923 3609918 2022-07-29T09:03:44Z Pranayraj1985 29393 /* హుడా గుర్తించిన వారసత్వ భవనాల జాబితా */ wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = హైదరాబాదు <!-- Please do not add any Indic script in this infobox, per WP:INDICSCRIPT policy. --> | settlement_type = [[మహానగరం]] <!-- NOT A MEGACITY as the population is under 10 Million --> |other_name = భాగ్యనగరం | image_skyline = Hyderabad montage-2.png | image_alt = హైద్రాబాదు నగరానికి సంబంధించిన బొమ్మలకొలువు | image_caption = పై ఎడమ నుండి సవ్యదిశలో [[చార్మినార్]], ఎత్తైన భవనం, [[హుసేన్ సాగర్]], [[బిర్లా మందిర్]], [[గోల్కొండ కోట]], [[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా]] | nickname = ముత్యాలనగరి | map_alt = తెలంగాణలో హైదరాబాదు స్థానసూచిక | map_caption = తెలంగాణలో హైదరాబాదు స్థానసూచిక | pushpin_map = India Telangana | pushpin_label_position = right | coordinates = {{coord|17.38405|N|78.45636|E|display=inline,title}} | subdivision_type = దేశం | subdivision_name = భారతదేశం | subdivision_type1 = [[భారతదేశ రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు|రాష్ట్రం]] | subdivision_type2 = ప్రాంతం | subdivision_type3 = [[తెలంగాణ జిల్లాలు|జిల్లాలు]] | subdivision_name1 = [[తెలంగాణ]] | subdivision_name2 = [[హైదరాబాదు మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]], [[దక్కన్ పీఠభూమి|దక్కన్]] | subdivision_name3 = {{plainlist| * [[హైదరాబాదు జిల్లా|హైదరాబాదు]] * [[మేడ్చెల్-మల్కాజ్‌గిరి జిల్లా|మేడ్చెల్ మల్కాజ్‌గిరి]] * [[రంగారెడ్డి జిల్లా|రంగారెడ్డి]] * [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి]]}} | established_title = స్థాపించినది | established_date = 1591 | founder = [[మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా]] | government_type = [[నగరపాలక సంస్థలు|నగర పాలిక సంస్థ]] | governing_body = [[హైదరాబాదు మహానగరపాలక సంస్థ]], <br /> [[హైదరాబాదు మహానగర అభివృద్ధి సంస్థ]] <!-- | leader_title1 = | leader_name1 = | unit_pref = metric | total_type = [[హైదరాబాదు నగరం]] | area_footnotes = | area_total_km2 = 650 | area_blank2_title = [[హైదరాబాదు మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]] | area_blank2_km2 = 7257I | elevation_footnotes = | elevation_m = 505 | population_total = 6809970 | population_as_of = 2011 | population_footnotes = | population_density_km2 = 10477 | population_metro = 9700000 | population_metro_footnotes = | population_rank = [[List of most populous cities in India|4వ]] | population_blank1_title = మెట్రో ర్యాంక్ | population_blank1 = [[List of million-plus agglomerations in India|6వ]] | population_demonym = హైద్రాబాదీ | timezone1 = [[భారత ప్రామాణిక కాలం]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = [[పోస్టు సూచికా సంఖ్య|పిన్ కోడ్లు]] | postal_code = 500 xxx, 501 xxx, 502 xxx. | area_codes = [[భారత టెలిఫోన్ సంఖ్యలు|+91–40]], 8413, 8414, 8415, 8417, 8418, 8453, 8455 | registration_plate = టిఎస్ 07-15 | blank_name_sec1 = [[స్థూల మెట్రో జిడిపి|మెట్రో జిడిపి]] ([[సమాన కొనుగోలు శక్తి|PPP]]) | blank_info_sec1 = $40–$74&nbsp;billion | website = {{URL|www.ghmc.gov.in}} | leader_title2 = [[Greater Hyderabad Municipal Corporation|మేయర్]] | leader_name2 = | blank2_name = {{nowrap|అధికారిక భాషలు}} | blank2_info = [[తెలుగు భాష|తెలుగు]], [[ఉర్దూ భాష|ఉర్దూ]]<!-- Please do not add anything besides Telugu and Urdu. --> | official_name = }} [[మూసీ నది]] ఒడ్డున సా.శ.[[1590]] దశకంలో, [[కుతుబ్ షాహీ వంశము|కుతుబ్ షాహీ]] వంశస్థుడయిన, [[మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా]] హైదరాబాదు నగరాన్ని నిర్మిచాడు. 400 సంవత్సరా లకు పైగా సుదీర్ఘ చరిత్ర కలిగిన ఈ గొప్ప నగరంలో అనే వారసత్వ కట్టడాలు నిర్మించబడ్డాయి. హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలు భవనాల నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక విలువను కాపాడుకోవడానికి 1981లో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం [[హైదరాబాదు పట్టణ అభివృద్ధి సంస్థ]] (హుడా) ఆధ్వర్యంలో హెరిటేజ్ కన్జర్వేషన్ కమిటీని ఏర్పాటుచేసింది.<ref>{{Cite web|title='Heritage Conservation Committee'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20100530052457/http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|archive-date=30 May 2010|access-date=2010-08-30|publisher=HMDA}}</ref> ఈ సంస్థ [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్‌]]<nowiki/>లోని దాదాపు 160 భవనాలను వారసత్వ కట్టడాలుగా జాబితా చేసింది. దాదాపు 70% వారసత్వ భవనాలు ప్రైవేట్ చేతుల్లో ఉన్నాయి. వారసత్వ నిర్మాణాలలో భవనాలు, స్మారక చిహ్నాలు, రాతి నిర్మాణాలు మొదలైనవి ఉన్నాయి.<ref>{{Cite web|title='Heritage Hyderabad City'|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721163432/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-29|publisher=INTACH Hyderabad Chapter}}</ref> వారసత్వ నిర్మాణాలను గుర్తించడం ద్వారా, [[భారత జాతీయ సంస్కృతి వారసత్వ సంస్థ]] (ఇంటాక్) సహకారంతో వాటి నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక ప్రాముఖ్యతను పరిరక్షించుకోవడానికి, వారసత్వ నిర్మాణాలను నాశనం చేయకుండా యజమానులను ఒప్పించేందుకు ప్రయత్నిస్తుంది. వారసత్వం భవనాలు గ్రేడ్ I, గ్రేడ్ II & గ్రేడ్ IIIగా గ్రేడ్ చేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|title='Heritage status for 19 more buildings'|date=1 July 2005|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20060514221421/http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|archive-date=14 May 2006|location=Chennai, India}}</ref> కానీ, సరైన నిర్వాహణ లేకపోవడంతో ఈ భవనాల స్థితిని కాపాడటం కష్టంగా మారింది.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|title='Government indifferent to heritage structures'|date=2008-08-31|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20080809082333/http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|archive-date=2008-08-09|location=Chennai, India}}</ref> జాబితాలో ఉంచబడిన రవి బార్, ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్, దేవ్డీ రాణాచంద్ - అహోతిచంద్ వంటి వివిధ భవనాలు ఇప్పటికే కూల్చివేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite web|date=20 June 2009|title=Monty's in bag, heritage soldiers to keep fighting|url=http://www.newindianexpress.com/cities/hyderabad/article109723.ece?service=print|access-date=2014-08-29|publisher=[[Times of India]]}}</ref><ref>{{Cite web|date=21 August 2010|title=Revised Development Plan (Master Plan) of erstwhile Municipal Corporation of Hyderabad Area (HMDA Core Area) – Approved|url=http://220.227.252.236/RMP/pdf/Zoning%20Regulations%20and%20Master%20Plan%20GOs.pdf|access-date=2014-08-29|publisher=Municipal Administration & Urban Development Department - Hyderabad Metropolitan Development Authority.}}</ref> == హుడా గుర్తించిన వారసత్వ భవనాల జాబితా == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలను గుర్తించిన హుడా, ఒక జాబితాను తయారుచేసింది. ఎప్పటికప్పుడు ఈ జాబితాను హుడా అప్‌గ్రేడ్ చేస్తుంది. హుడా ప్రతిపాదించిన భవనాలను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఆమోదించాల్సి ఉంది.<ref>{{Cite web|date=2006-05-27|title='63rd Meeting: Minutes'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721160222/http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-30|publisher=Hyderabad Urban Development Authority}}</ref> {| class="wikitable" !క్రమసంఖ్య !భవనం పేరు !ప్రదేశం !ఫోటో |- |1 |ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, (జాబితా నుండి తొలగించబడింది)<ref>{{cite web|date=2004-02-17|title='GOM'|url=http://www.aponline.gov.in/Quick%20Links/Departments/Municipal%20Administration%20and%20Urban%20Development/Govt-GOs-Acts/2004/GO.Ms.36.2004.html|access-date=2010-08-29|publisher=Principal Secretary to Government, State Government}}</ref> |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - |- |2 |అఫ్జల్ గంజ్ మసీదు |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | - |- |3 |ఎయిర్ & ల్యాండ్ వార్‌ఫేర్ బిల్డింగ్ |సికింద్రాబాద్ | - |- |4 |ఐవాన్-ఎ-అలీ<ref>{{cite web|title=Aiwan- E- Ali|url=http://nmma.nic.in/nmma/builtDetail.do?refId=11089&state=28|access-date=2019-10-28|publisher=National Mission on Monuments and Antiquities}}</ref> |[[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా ప్యాలెస్]] | - |- |5 |అలియాబాద్ సరాయ్ |ఫలక్‌నుమా-చార్మినార్ ప్రధాన రహదారి<ref>{{cite web|date=2012-04-05|title=Aliabad Sarai cries for attention|url=https://www.thehindu.com/news/cities/Hyderabad/aliabad-sarai-cries-for-attention/article3284983.ece|access-date=2019-10-28|work=[[The Hindu]]}}</ref> | -- |- |6 |[[అల్లావుద్దీన్ భవనం]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - |- |7 |[[అమీన్ మంజిల్]] |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | |- |8 |అంబర్‌పేట్ బుర్జ్ |[[అంబర్‌పేట మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|అంబర్‌పేట]] | -- |- |9 |[[రాష్ట్ర కేంద్ర గ్రంథాలయం|స్టేట్ సెంట్రల్ లైబ్రరీ]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] |[[File:State_Central_library.jpg|105x105px]] |- |10 |ఆంధ్రపత్రిక భవనం |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |11 |[[తెలంగాణ ఉన్నత న్యాయస్థానం|హైదరాబాద్‌లోని హైకోర్టు న్యాయస్థానం]] |హైదరాబాద్ |[[File:High_court_of_hyderabad.jpg|105x105px]] |- |12 |[[రాష్ట్ర పురావస్తు మ్యూజియం]] |కోఠి |[[File:State_archeological_museum,_Hyderabad.jpg|158x158px]] |- |13 |[[ఆస్మాన్ ఘర్ ప్యాలెస్|ఆస్మాన్‌ఘర్ ప్యాలెస్]] |మలక్ పేట |[[File:AsmanGharPalast_Hyderabad-Mallapet_ca1900.jpeg|105x105px]] |- |14 |అస్మాన్ మహల్ |లక్డీ-కా-పూల్ | - |- |15 |[[ఆజా ఖానా ఎ జెహ్రా|అజా ఖానా-ఎ-జెహ్రా]] |దారుల్షిఫా |[[File:Aza_Khana-E-Zohra_Hyderabad.JPG|105x105px]] |- |16 |[[బాయి పిరోజ్‌బాయి ఎడుల్జీ చెనై పార్సీ ధర్మశాల]] |సికింద్రాబాద్ | - |- |17 |[[ఖుర్షీద్ జా దేవిడి|నవాబ్ ఖుర్షీద్ జహ్ బహదూర్ బరాదరి]] |హుస్సేనీ ఆలం |[[File:Khursheed_Jah_Devdi_palace_in_Hussaini_Alam,_Hyderabad_(2).jpg|105x105px]] |- |18 |బైతుల్ అష్రఫ్ |[[నీలోఫర్ హాస్పిటల్|నీలోఫర్ హాస్పిటల్ దగ్గర]] | -- |- |19 |బాకర్ బాగ్ |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | - |- |20 |[[బెల్లా విస్టా|బెల్లా విస్టా (అడ్మినిస్ట్రేటివ్ స్టాఫ్ కాలేజ్ ఆఫ్ ఇండియా)]] |[[సైఫాబాద్]] |[[File:Ascihead.jpg|105x105px]] |- |21 |భగవందాస్ గార్డెన్ పెవిలియన్ |[[కార్వాన్]] | - |- |22 |ఎ) [[చార్ కమాన్]]; బి) మచ్లికమాన్ సి) కలికామన్ డి) షేర్-ఎ-బాటిల్-కీ-కమాన్ |చార్మినార్ |[[File:Char_Kaman_01.jpg|105x105px]] |- |23 |[[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా ప్యాలెస్]] |హైదరాబాద్ |[[File:Magnificent_Chowmahalla_Palace.jpg|105x105px]] |- |24 |[[గవర్నమెంట్ సిటీ కాలేజీ, హైదరాబాద్|సిటీ కాలేజీ]] |మదీనా |[[File:Citycollege_6.JPG|105x105px]] |- |25 |[[సికింద్రాబాద్ క్లాక్ టవర్]] |సికింద్రాబాద్ |[[File:Secunderabad._clock_tower.JPG|105x105px]] |- |26 |[[సుల్తాన్ బజార్ క్లాక్ టవర్]] |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - |- |27 |[[రాంగోపాల్‌పేట పోలీస్ స్టేషన్|క్లాక్ టవర్ & రాంగోపాల్ పేట్ పోలీస్ స్టేషన్]] |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] |[[File:James_Street_Police_Station_building_on_the_Western_side_of_the_M.G.Road_Secunderabad.jpg|140x140px]] |- |28 |ఫతే మైదాన్ క్లాక్ టవర్ |[[ఫతే మైదాన్]] |[[File:Clock_Tower_Fateh_Maidan.jpg|105x105px]] |- |30 |[[మహబూబ్ చౌక్ క్లాక్ టవర్]] |చార్మినార్ |[[File:Mahbob_chowk_clock_tower.jpg|157x157px]] |- |31 |దర్గా హజ్రత్ షాజావుద్దీన్ |యాకుత్ పురా | - |- |32 |దర్గా నూరుద్దీన్ షా పురాతన ద్వారం |[[కూకట్‌పల్లి (మేడ్చల్ జిల్లా)|కూకట్‌పల్లి]] | - |- |33 |దర్గా సయ్యద్ షా మీర్ మహమూద్ వలీ |బహదూర్‌పురా | - |- |34 |[[యూసుఫైన్ దర్గా]] |నాంపల్లి | - |- |35 |[[దార్-ఉల్-షిఫా|దారుష్ షిఫా & మసీదు]] |దబీర్‌పురా | - |- |36 |దేవ్డీ అక్రమ్ అలీ ఖాన్, గేట్ పోర్షన్ |యాకుత్పురా | - |- |37 |దేవ్ది అస్మాన్ జా |హుస్సేనీ ఆలం | - |- |38 |దేవీ బన్సీలాల్ |[[బేగంబజార్]] | - |- |39 |[[దేవిడి ఇక్బాల్ ఉద్-దౌలా|దేవ్ది ఇక్బాల్-ఉద్-దౌలా]] |షా గంజ్ | - |- |40 |దేవ్డీ ఇమాద్ జంగ్ బహదూర్ |గన్ ఫౌండ్రీ | - |- |41 |దేవ్డీ ఫరీద్ నవాజ్ జంగ్ (చిరన్ కోట ప్యాలెస్) |బేగంపేట |[[File:ChiranFortClub.jpg|105x105px]] |- |42 |దేవ్డీ నవాబ్ షంషీర్ జంగ్ |[[యాకుత్‌పురా|యాకుత్పురా]] | - |- |43 |దేవ్డీ మహారాజా కిషన్ పెర్షద్ బహదూర్ |శాలిబండ రోడ్ | - |- |44 |[[దివాన్ దేవిడి ప్యాలెస్|దేవాన్ దేవ్డీ - గేట్ పోర్షన్]] |పత్తర్ గట్టి | - |- |45 |ధనరాజ్‌గిర్జీ కాంప్లెక్స్ (జ్ఞాన్ బాగ్ ప్యాలెస్) |గోషామహల్ | - |- |46 |పరిశ్రమల డైరెక్టరేట్ |చిరాగ్ అలీ లేన్, అబిడ్స్ | - |- |47 |[[ఎర్రమంజిల్ ప్యాలెస్]] |పంజాగుట్ట | - |- |48 |[[ఫలక్‌నుమా ప్యాలెస్]] |ఫలక్‌నుమా |[[File:Taj_Falaknuma_Palace,_Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |49 |[[గాంధీ వైద్య కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |50 |[[గోల్డెన్ త్రెషోల్డ్]] |నాంపల్లి స్టేషన్ రోడ్, అబిడ్స్ |[[File:Golden_threshold_02.JPG|105x105px]] |- |51 |[[హైదరాబాద్ పబ్లిక్ స్కూల్]] |బేగంపేట |[[File:Hyd_Public_School.jpg|105x105px]] |- |52 |జామా మసీదు |చార్మినార్ |[[File:Hyderabad_jama_madjid.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hyderabad_jama_madjid.jpg|105x105px]] |- |53 |జవహర్ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్స్, నాంపల్లి]] | - |- |54 |ఝంసింగ్ ఆలయం - గేట్ పోర్షన్ |మెహదీపట్నం | - |- |55 |[[జూబ్లీహాల్|జూబ్లీ హాల్]] |నాంపల్లి |[[File:Jubilee_Hall.jpg|105x105px]] |- |56 |కమాన్ చట్టా బజార్ |దారుల్షిఫా | - |- |57 |[[కింగ్ కోఠి ప్యాలెస్]]: ఎ) హాస్పిటల్ (పాతది) బి) ఉస్మాన్ మాన్షన్ సి) నజ్రీ బాగ్ |హైదర్‌గూడ |[[File:The_Nizam's_army_guarding_the_King_Kothi_palace.jpg|108x108px]] |- |58 |[[బ్రిటీషు రెసిడెన్సీ, హైదరాబాదు|బ్రిటిష్ రెసిడెన్సీ కాంప్లెక్స్ (మహిళా కళాశాల, కోఠి)]] |కోటి |[[File:Koti_Residency_Deborah_Hutton.jpg|105x105px]] |- |59 |కిషన్ బాగ్ ఆలయం |బహదూర్‌పురా | - |- |60 |లక్ష్మి పేపర్ మార్ట్ భవనం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] |[[File:LaxmiPaperMArt_Sec.jpg|105x105px]] |- |61 |[[నిజామియా పరిశోధనా సంస్థ|నిజామియా అబ్జర్వేటరీ]] |[[పంజాగుట్ట]] |[[File:NizamiaObservatory2.jpg|105x105px]] |- |62 |మహారాజా చందూలాల్ ఆలయం |[[అల్వాల్ (అల్వాల్ మండలం)|అల్వాల్]] | - |- |63 |మహబూబ్ చౌక్ మసీదు |మహబూబ్ చౌక్ | - |- |64 |[[మహబూబ్ మాన్షన్]] |[[మలక్‌పేట, హైదరాబాదు|మలక్ పేట]] |[[File:Mahbub_Mansion,_Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |65 |[[మాల్వాల ప్యాలెస్|మల్వాలా ప్యాలెస్ - ప్రధాన ప్రాంగణం, సెకండరీ ప్రాంగణం & నివాస గృహాలు]] |చార్మినార్ | |- |66 |మంజ్లీ బేగం కీ హవేలీ, |[[షా ఆలీ బండ|శాలి బండ రోడ్]] | - |- |67 |ముష్క్ మహల్ |అత్తాపూర్ | - |- |68 |మొఘల్‌పురా సమాధులు |మొఘల్‌పురా | - |- |69 |మోహన్ లాల్ మలానీ నివాసం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | - |- |70 |[[మాంటీస్ హోటల్ (సికింద్రాబాద్)|మాంటీ హోటల్]] |[[సికింద్రాబాద్|పార్క్‌లేన్, సికింద్రాబాద్]] | |- |71 |మసీదు |మెహెదీపట్నంలోని ఝంసింగ్ దేవాలయం దగ్గర | - |- |72 |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] |మోజం జాహీ మార్కెట్ |[[File:Hyderabad_street_corner_(6118912024).jpg|105x105px]] |- |73 |నాను భాయ్ జి. షా భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - |- |74 |[[నిజాం క్లబ్]] |సైఫాబాద్ | - |- |75 |[[నిజాం కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |76 |[[ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం|ఉస్మానియా ఆర్ట్స్ కళాశాల]] |హైదరాబాద్ |[[File:Osmania_University_Arts_College_02.jpg|105x105px]] |- |77 |[[ఉస్మానియా జనరల్ హాస్పిటల్]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] |[[File:Osmania_Hospital.jpg|105x105px]] |- |78 |[[లేడీ హైద్రీ క్లబ్, హైదరాబాదు|లేడీ హైదరీ క్లబ్]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |79 |[[పైగా ప్యాలెస్|పైగా ప్యాలెస్ (విఖర్-ఉల్-ఉమ్రా ప్యాలెస్)]] |బేగంపేట |[[File:Paigah_Palace,Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |80 |[[పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్ (సికింద్రాబాద్)|పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్]] |సికింద్రాబాద్ |[[File:Parsi-Fire-Temple-Secunderabad-India-2014.jpg|105x105px]] |- |81 |ప్రకాష్ భవనం |శివాజీనగర్ | - |- |82 |ప్రిన్సెస్ ఎసిన్ ఉమెన్స్ ఎడ్యుకేషనల్ సెంటర్ |పురాణి హవేలీ | - |- |83 |[[పురానపూల్|పురానాపూల్ వంతెన]] |పురానాపుల్ |[[File:Puranapul.jpg|105x105px]] |- |84 |[[పురానీ హవేలీ|పురాణి హవేలీ కాంప్లెక్స్]] |పత్తర్ గట్టి |[[File:Purani_haveli.JPG|105x105px]] |- |85 |ఖిలా కోహ్నా & మసీదు |[[సరూర్‌నగర్]] | - |- |86 |రాజా భగవందాస్ భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - |- |87 |షాహీ జిలు ఖానా (జాబితా నుండి తొలగించబడింది)<ref>{{cite web|date=2017-08-01|title=Crumbling Shahi Jilu Khana knocked out of heritage list|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/hyderabad/crumbling-shahi-jilu-khana-knocked-out-of-heritage-list/articleshow/59857264.cms|access-date=2019-10-28|publisher=[[Times of India]]}}</ref> |ఘాన్సీ బజార్ | - |- |88 |షాహి ఖిల్వత్ ఖానా | - | - |- |89 |[[సీతారాంబాగ్ దేవాలయం|సీతారాం బాగ్ ఆలయం]] |మంగళఘాట్ | - |- |90 |[[స్పానిష్ మసీదు]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] |[[File:Spanish_Mosque_Hyderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Spanish_Mosque_Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |91 |[[సెయింట్ జార్జి చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జార్జ్ చర్చి, హైదరాబాద్]] |అబిడ్స్ |[[File:St_George's_Church_(20332056308).jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:St_George's_Church_(20332056308).jpg|114x114px]] |- |92 |[[సెయింట్ మేరీస్ చర్చి|సెయింట్ మేరీస్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |సికింద్రాబాద్ |[[File:Basilica_of_Our_Lady_of_the_Assumption,_Secunderabad.JPG|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Basilica_of_Our_Lady_of_the_Assumption,_Secunderabad.JPG|105x105px]] |- |93 |[[సెయింట్ జాన్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జాన్స్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |[[మారేడుపల్లి మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|మారేడ్‌పల్లి]] |[[File:Stjohnschurchsecunderabad1890.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Stjohnschurchsecunderabad1890.png|105x105px]] |- |94 |[[సెయింట్ జోసఫ్స్ కేథడ్రల్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జోసెఫ్ కేథడ్రల్, హైదరాబాద్]] |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] |[[File:Stjosephscathedralhyderabad.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Stjosephscathedralhyderabad.png|108x108px]] |- |95 |శ్యాంరాజ్ బహదూర్ - గేట్ పోర్షన్ |[[షా ఆలీ బండ|షా-అలీ-బండా]] | - |- |96 |[[వికార్ మంజిల్|విఖర్ మంజిల్]] |బేగంపేట |[[File:Vikhar_Manzil.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Vikhar_Manzil.jpg|105x105px]] |- |97 |విక్టోరియా మెమోరియల్ అనాథాశ్రమం |[[సరూర్‌నగర్]] | - |- |98 |విక్టోరియా మెటర్నిటీ హాస్పిటల్ |అసఫ్ జాహీ రోడ్ | - |- |99 |[[నిజామియా ప్రభుత్వ జనరల్ హాస్పిటల్|ప్రభుత్వ యునాని ఆసుపత్రి]] |చార్మినార్ |[[File:Unani_HospitalBuilding.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Unani_HospitalBuilding.jpg|105x105px]] |- |100 |[[Paigah (Hyderabad)#Paigah%20Palaces|విలాయత్ మంజిల్]] |బేగంపేట | - |- |101 |హోమియోపతిక్ హాస్పిటల్ (మోతీ మహల్) |మహబూబ్ చౌక్, మోతిగల్లి | - |- |102 |ఫఖర్-ఉల్-ముల్క్ సమాధి |సనత్‌నగర్ | - |- |103 |[[విజయ మేరి చర్చి, హైదరాబాదు|విజయ్ మేరీ చర్చి]] |ఏసి గార్డ్స్, మాసబ్ ట్యాంక్ | - |- |104 |పురన్మల్ సమాధి |సీతారాం బాగ్ | - |- |105 |[[హిల్ ఫోర్ట్ ప్యాలెస్]] |ఆదర్శ్ నగర్ |[[File:Hill_Fort_Palace_Hyderabad_1930s.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hill_Fort_Palace_Hyderabad_1930s.jpg|105x105px]] |- |106 |డి.లక్ష్మయ్య నివాసం, |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - |- |107 |డి. పెంటయ్య నివాసం |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - |- |108 |[[సర్దార్ మహల్]] |మొఘల్ పురా | - |- |109 |రజా అలీ బంగ్లా |ఫీవర్ హాస్పిటల్ దగ్గర | - |- |110 |ముఖభాగం - బైతుల్ ఘౌస్ |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - |- |111 |ముఖభాగం - హిఫాజత్ హుస్సేన్ | - | - |- |112 |[[గోషామాల్ బరాదారి|గోషామల్ బరాదరి]] |పికెట్, సికింద్రాబాద్ |[[File:Masonic_Lodge_Picquet_Tank_Secunderabad.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Masonic_Lodge_Picquet_Tank_Secunderabad.jpg|105x105px]] |- |113 |ప్రేమ్ చంద్ నివాసం |సర్దార్ పటేల్ రోడ్ | - |- |114 |శ్యామ్ రావ్ చుంగి నివాసం |[[పద్మారావు నగర్]] | - |- |115 |[[Dilkusha Guest House|దిల్ కుషా గెస్ట్ హౌస్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - |- |116 |[[College of Nursing, Hyderabad|కాలేజ్ ఆఫ్ నర్సింగ్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - |- |117 |యూసుఫ్ టేక్రి |టోలిచౌకి | - |- |118 |[[ఖుస్రో మంజిల్]] |[[ఎ.సి. గార్డ్స్|ఎసి గార్డ్స్]] | |- |119 |దేవ్డీ రణచంద్ – అహోతిచంద్, (తొలగించబడింది) |మెహదీపట్నం | - |- |120 |పంజ్ మహల్లా |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - |- |121 |పర్వారీష్ బాగ్ |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - |- |122 |సెంట్రల్ బ్యాంక్ భవనం |[[కోఠి]] | - |- |123 |మినీ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్]] | - |- |124 |తాజ్ మహల్ హోటల్ (ఓల్డ్ బ్లాక్), |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] |[[File:Abids_Taj_Mahal_Hotel.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Abids_Taj_Mahal_Hotel.jpg|105x105px]] |- |125 |రవి బార్, ట్రూప్ బజార్ (ప్రభుత్వం జాబితా నుండి తొలగించబడింది, కూల్చివేయబడింది^{<ref>{{cite web|date=2006-04-20|title='63rd Meeting: Minutes'|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721163432/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-29|publisher=Hyderabad Urban Development Authority}}</ref>}) |ట్రూప్ బజార్ | - |- |126 |హైదరాబాద్ సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్ కార్యాలయం |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - |- |127 |[[చౌమహల్లా పాలస్|రోషన్ మహల్]] |మొఘల్ పురా |Example |- |128 |సెంట్రల్ కో-ఆపరేటివ్ ట్రైనింగ్ కాలేజీ |నిజాం కాలేజ్ రోడ్ | - |- |129 |మహబూబియా గర్ల్స్ హై స్కూల్ & జూనియర్ కాలేజ్ మదరసా-ఇ-అలియా, |[[గన్‌ఫౌండ్రి, హైదరాబాదు|గన్ ఫౌండ్రీ]] |[[File:MahbubiyaSchoolForGirls.png|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:MahbubiyaSchoolForGirls.png|105x105px]] |- |130 |రెడ్డి హాస్టల్ |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | - |- |131 |మహల్ వనపర్తి |జాంబాగ్ రోడ్, మోజంజాహి మార్కెట్ | - |- |132 |ఎ. మజీద్ ఖాన్ నివాసం |పురాణి హవేలీ | - |- |133 |పాత ఎంసిహెచ్ ఆఫీస్, |దారుష్ షిఫా | - |- |134 |గ్రీన్ లాండ్స్ గెస్ట్ హౌస్ |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - |- |135 |[[Raj Bhavan (Telangana)|రాజ్ భవన్ పాత భవనం]] |రాజ్ భవన్ | - |- |136 |పాత జైలు కాంప్లెక్స్ |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్ రోడ్]] | - |- |137 |[[సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ (హైదరాబాదు)|సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ కాంప్లెక్స్]] |అబిడ్స్ |[[File:St._George's_Grammar_School.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:St._George's_Grammar_School.jpg|105x105px]] |- |138 |వెస్లీ చర్చి |సికింద్రాబాద్ | - |- |139 |[[నాంపల్లి సరాయి|నాంపల్లి సరాయ్]] |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - |- |140 |భోయిగూడ కమాన్ |మంగళహాట్ | - |- |141 |ఐఏఎస్ అధికారుల సంఘం |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|గ్రీన్‌ల్యాండ్స్, బేగంపేట్]] | - |- |142 |సెయింట్ మేరీస్ ప్రెస్బిటరీ |సెయింట్ ఆన్స్ స్కూల్, సికింద్రాబాద్ | - |- |143 |కృష్ణా రెడ్డి భవనం |[[మెహదీపట్నం]] | - |} == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ శిలా నిర్మాణాలు == ఇంటాక్ సంస్థ హైదరాబాదులోని వివిధ రాతి నిర్మాణాలను వారసత్వ విభాగంలోకి చేర్చింది.<ref>{{Cite web|title=Archived copy|url=http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111006021909/http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|archive-date=6 October 2011|access-date=2011-09-05}}</ref><ref>{{Cite web|date=2000-03-13|title=Rock of Ages|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20090630030701/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=30 June 2009|access-date=2010-08-29|publisher=India Today}}</ref> {| class="wikitable" !క్రమసంఖ్య ! రాక్ నిర్మాణం ! ప్రదేశం ! ఫోటో |- | 1 | "బియర్స్ నోస్" (ఎలుగుబంటి ముక్కు) | [[శిల్పారామం (హైదరాబాదు)|శిల్పారామం]] లోపల, [[మాదాపూర్]] | - |- | 2 | "క్లిఫ్ రాక్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 3 | దుర్గం చెరువు సరస్సు చుట్టూ కొండలు | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 4 | "మాన్స్టర్ రాక్" | ఫిల్మ్ నగర్ [[జూబ్లీ హిల్స్]] దగ్గర | - |- | 5 | "ఒబెలిస్క్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 6 | "మష్రూమ్ రాక్" | [[హైదరాబాదు విశ్వవిద్యాలయము|యూనివర్సిటీ ఆఫ్ హైదరాబాద్]] క్యాంపస్ లోపల |[[దస్త్రం:Mushroom_rock_Hyderabad.jpg|100x100px]] |- | 7 | రాక్ పార్క్ | దర్గా హుస్సేన్ షా వాలి దగ్గర పాత బాంబే రోడ్ | - |- | 8 | సెంటినెల్ రాక్ | మౌలా-అలీ దగ్గర |[[దస్త్రం:MoulaAli_Rocks.jpg|133x133px]] |- | 9 | మౌలా అలీ దర్గా వద్ద రాళ్లు | మౌలా-అలీ |[[దస్త్రం:MoulaAli_1875.jpg|100x100px]] |- | 10 | "టోడ్స్టూల్" | బ్లూ క్రాస్ పక్కన, [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |} == మూలాలు == {{Reflist}} == బయటి లింకులు == * [http://dspace.mit.edu/bitstream/handle/1721.1/69102/HyderabadGuide_2009.pdf ఒమర్ ఖలీది రచించిన "ఎ గైడ్ టు ఆర్కిటెక్చర్ ఇన్ హైదరాబాద్, డెక్కన్, ఇండియా"] * [http://issuu.com/bpdhyd/docs/heritage_hyderabad హెరిటేజ్ క్యాపిటల్ హైదరాబాద్] * [https://web.archive.org/web/20100522003044/http://www.hmda.gov.in/huda/inside/heritagebuildings/hb.html హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ భవనాల ఫోటో గ్యాలరీ] * [http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc63.doc 63వ సమావేశ నిమిషాలు] * [http://www.saverocks.org/Preservation.html సొసైటీ టు సేవ్ రాక్స్] * [http://www.cmdachennai.gov.in/pdfs/seminar_heritage_buildings/Heritage_Conservation_in_Hyderabad.pdf హైదరాబాద్‌లో వారసత్వ సంరక్షణ] [[వర్గం:హైదరాబాదు వారసత్వ నిర్మాణాలు]] [[వర్గం:హైదరాబాదు]] [[వర్గం:హైదరాబాదు జిల్లా]] npflczycwc12hroj5oveoyuf0v8y1qn 3609927 3609923 2022-07-29T09:06:02Z Pranayraj1985 29393 /* హుడా గుర్తించిన వారసత్వ భవనాల జాబితా */ wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = హైదరాబాదు <!-- Please do not add any Indic script in this infobox, per WP:INDICSCRIPT policy. --> | settlement_type = [[మహానగరం]] <!-- NOT A MEGACITY as the population is under 10 Million --> |other_name = భాగ్యనగరం | image_skyline = Hyderabad montage-2.png | image_alt = హైద్రాబాదు నగరానికి సంబంధించిన బొమ్మలకొలువు | image_caption = పై ఎడమ నుండి సవ్యదిశలో [[చార్మినార్]], ఎత్తైన భవనం, [[హుసేన్ సాగర్]], [[బిర్లా మందిర్]], [[గోల్కొండ కోట]], [[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా]] | nickname = ముత్యాలనగరి | map_alt = తెలంగాణలో హైదరాబాదు స్థానసూచిక | map_caption = తెలంగాణలో హైదరాబాదు స్థానసూచిక | pushpin_map = India Telangana | pushpin_label_position = right | coordinates = {{coord|17.38405|N|78.45636|E|display=inline,title}} | subdivision_type = దేశం | subdivision_name = భారతదేశం | subdivision_type1 = [[భారతదేశ రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు|రాష్ట్రం]] | subdivision_type2 = ప్రాంతం | subdivision_type3 = [[తెలంగాణ జిల్లాలు|జిల్లాలు]] | subdivision_name1 = [[తెలంగాణ]] | subdivision_name2 = [[హైదరాబాదు మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]], [[దక్కన్ పీఠభూమి|దక్కన్]] | subdivision_name3 = {{plainlist| * [[హైదరాబాదు జిల్లా|హైదరాబాదు]] * [[మేడ్చెల్-మల్కాజ్‌గిరి జిల్లా|మేడ్చెల్ మల్కాజ్‌గిరి]] * [[రంగారెడ్డి జిల్లా|రంగారెడ్డి]] * [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి]]}} | established_title = స్థాపించినది | established_date = 1591 | founder = [[మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా]] | government_type = [[నగరపాలక సంస్థలు|నగర పాలిక సంస్థ]] | governing_body = [[హైదరాబాదు మహానగరపాలక సంస్థ]], <br /> [[హైదరాబాదు మహానగర అభివృద్ధి సంస్థ]] <!-- | leader_title1 = | leader_name1 = | unit_pref = metric | total_type = [[హైదరాబాదు నగరం]] | area_footnotes = | area_total_km2 = 650 | area_blank2_title = [[హైదరాబాదు మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]] | area_blank2_km2 = 7257I | elevation_footnotes = | elevation_m = 505 | population_total = 6809970 | population_as_of = 2011 | population_footnotes = | population_density_km2 = 10477 | population_metro = 9700000 | population_metro_footnotes = | population_rank = [[List of most populous cities in India|4వ]] | population_blank1_title = మెట్రో ర్యాంక్ | population_blank1 = [[List of million-plus agglomerations in India|6వ]] | population_demonym = హైద్రాబాదీ | timezone1 = [[భారత ప్రామాణిక కాలం]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = [[పోస్టు సూచికా సంఖ్య|పిన్ కోడ్లు]] | postal_code = 500 xxx, 501 xxx, 502 xxx. | area_codes = [[భారత టెలిఫోన్ సంఖ్యలు|+91–40]], 8413, 8414, 8415, 8417, 8418, 8453, 8455 | registration_plate = టిఎస్ 07-15 | blank_name_sec1 = [[స్థూల మెట్రో జిడిపి|మెట్రో జిడిపి]] ([[సమాన కొనుగోలు శక్తి|PPP]]) | blank_info_sec1 = $40–$74&nbsp;billion | website = {{URL|www.ghmc.gov.in}} | leader_title2 = [[Greater Hyderabad Municipal Corporation|మేయర్]] | leader_name2 = | blank2_name = {{nowrap|అధికారిక భాషలు}} | blank2_info = [[తెలుగు భాష|తెలుగు]], [[ఉర్దూ భాష|ఉర్దూ]]<!-- Please do not add anything besides Telugu and Urdu. --> | official_name = }} [[మూసీ నది]] ఒడ్డున సా.శ.[[1590]] దశకంలో, [[కుతుబ్ షాహీ వంశము|కుతుబ్ షాహీ]] వంశస్థుడయిన, [[మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా]] హైదరాబాదు నగరాన్ని నిర్మిచాడు. 400 సంవత్సరా లకు పైగా సుదీర్ఘ చరిత్ర కలిగిన ఈ గొప్ప నగరంలో అనే వారసత్వ కట్టడాలు నిర్మించబడ్డాయి. హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలు భవనాల నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక విలువను కాపాడుకోవడానికి 1981లో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం [[హైదరాబాదు పట్టణ అభివృద్ధి సంస్థ]] (హుడా) ఆధ్వర్యంలో హెరిటేజ్ కన్జర్వేషన్ కమిటీని ఏర్పాటుచేసింది.<ref>{{Cite web|title='Heritage Conservation Committee'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20100530052457/http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|archive-date=30 May 2010|access-date=2010-08-30|publisher=HMDA}}</ref> ఈ సంస్థ [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్‌]]<nowiki/>లోని దాదాపు 160 భవనాలను వారసత్వ కట్టడాలుగా జాబితా చేసింది. దాదాపు 70% వారసత్వ భవనాలు ప్రైవేట్ చేతుల్లో ఉన్నాయి. వారసత్వ నిర్మాణాలలో భవనాలు, స్మారక చిహ్నాలు, రాతి నిర్మాణాలు మొదలైనవి ఉన్నాయి.<ref>{{Cite web|title='Heritage Hyderabad City'|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721163432/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-29|publisher=INTACH Hyderabad Chapter}}</ref> వారసత్వ నిర్మాణాలను గుర్తించడం ద్వారా, [[భారత జాతీయ సంస్కృతి వారసత్వ సంస్థ]] (ఇంటాక్) సహకారంతో వాటి నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక ప్రాముఖ్యతను పరిరక్షించుకోవడానికి, వారసత్వ నిర్మాణాలను నాశనం చేయకుండా యజమానులను ఒప్పించేందుకు ప్రయత్నిస్తుంది. వారసత్వం భవనాలు గ్రేడ్ I, గ్రేడ్ II & గ్రేడ్ IIIగా గ్రేడ్ చేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|title='Heritage status for 19 more buildings'|date=1 July 2005|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20060514221421/http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|archive-date=14 May 2006|location=Chennai, India}}</ref> కానీ, సరైన నిర్వాహణ లేకపోవడంతో ఈ భవనాల స్థితిని కాపాడటం కష్టంగా మారింది.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|title='Government indifferent to heritage structures'|date=2008-08-31|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20080809082333/http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|archive-date=2008-08-09|location=Chennai, India}}</ref> జాబితాలో ఉంచబడిన రవి బార్, ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్, దేవ్డీ రాణాచంద్ - అహోతిచంద్ వంటి వివిధ భవనాలు ఇప్పటికే కూల్చివేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite web|date=20 June 2009|title=Monty's in bag, heritage soldiers to keep fighting|url=http://www.newindianexpress.com/cities/hyderabad/article109723.ece?service=print|access-date=2014-08-29|publisher=[[Times of India]]}}</ref><ref>{{Cite web|date=21 August 2010|title=Revised Development Plan (Master Plan) of erstwhile Municipal Corporation of Hyderabad Area (HMDA Core Area) – Approved|url=http://220.227.252.236/RMP/pdf/Zoning%20Regulations%20and%20Master%20Plan%20GOs.pdf|access-date=2014-08-29|publisher=Municipal Administration & Urban Development Department - Hyderabad Metropolitan Development Authority.}}</ref> == హుడా గుర్తించిన వారసత్వ భవనాల జాబితా == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలను గుర్తించిన హుడా, ఒక జాబితాను తయారుచేసింది. ఎప్పటికప్పుడు ఈ జాబితాను హుడా అప్‌గ్రేడ్ చేస్తుంది. హుడా ప్రతిపాదించిన భవనాలను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఆమోదించాల్సి ఉంది.<ref>{{Cite web|date=2006-05-27|title='63rd Meeting: Minutes'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721160222/http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-30|publisher=Hyderabad Urban Development Authority}}</ref> {| class="wikitable" !క్రమసంఖ్య !భవనం పేరు !ప్రదేశం !ఫోటో |- |1 |ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, (జాబితా నుండి తొలగించబడింది)<ref>{{cite web|date=2004-02-17|title='GOM'|url=http://www.aponline.gov.in/Quick%20Links/Departments/Municipal%20Administration%20and%20Urban%20Development/Govt-GOs-Acts/2004/GO.Ms.36.2004.html|access-date=2010-08-29|publisher=Principal Secretary to Government, State Government}}</ref> |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - |- |2 |అఫ్జల్ గంజ్ మసీదు |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | - |- |3 |ఎయిర్ & ల్యాండ్ వార్‌ఫేర్ బిల్డింగ్ |సికింద్రాబాద్ | - |- |4 |ఐవాన్-ఎ-అలీ<ref>{{cite web|title=Aiwan- E- Ali|url=http://nmma.nic.in/nmma/builtDetail.do?refId=11089&state=28|access-date=2019-10-28|publisher=National Mission on Monuments and Antiquities}}</ref> |[[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా ప్యాలెస్]] | - |- |5 |అలియాబాద్ సరాయ్ |ఫలక్‌నుమా-చార్మినార్ ప్రధాన రహదారి<ref>{{cite web|date=2012-04-05|title=Aliabad Sarai cries for attention|url=https://www.thehindu.com/news/cities/Hyderabad/aliabad-sarai-cries-for-attention/article3284983.ece|access-date=2019-10-28|work=[[The Hindu]]}}</ref> | -- |- |6 |[[అల్లావుద్దీన్ భవనం]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - |- |7 |[[అమీన్ మంజిల్]] |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | |- |8 |అంబర్‌పేట్ బుర్జ్ |[[అంబర్‌పేట మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|అంబర్‌పేట]] | -- |- |9 |[[రాష్ట్ర కేంద్ర గ్రంథాలయం|స్టేట్ సెంట్రల్ లైబ్రరీ]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] |[[File:State_Central_library.jpg|105x105px]] |- |10 |ఆంధ్రపత్రిక భవనం |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |11 |[[తెలంగాణ ఉన్నత న్యాయస్థానం|హైదరాబాద్‌లోని హైకోర్టు న్యాయస్థానం]] |హైదరాబాద్ |[[File:High_court_of_hyderabad.jpg|105x105px]] |- |12 |[[రాష్ట్ర పురావస్తు మ్యూజియం]] |కోఠి |[[File:State_archeological_museum,_Hyderabad.jpg|158x158px]] |- |13 |[[ఆస్మాన్ ఘర్ ప్యాలెస్|ఆస్మాన్‌ఘర్ ప్యాలెస్]] |మలక్ పేట |[[File:AsmanGharPalast_Hyderabad-Mallapet_ca1900.jpeg|105x105px]] |- |14 |అస్మాన్ మహల్ |లక్డీ-కా-పూల్ | - |- |15 |[[ఆజా ఖానా ఎ జెహ్రా|అజా ఖానా-ఎ-జెహ్రా]] |దారుల్షిఫా |[[File:Aza_Khana-E-Zohra_Hyderabad.JPG|105x105px]] |- |16 |[[బాయి పిరోజ్‌బాయి ఎడుల్జీ చెనై పార్సీ ధర్మశాల]] |సికింద్రాబాద్ | - |- |17 |[[ఖుర్షీద్ జా దేవిడి|నవాబ్ ఖుర్షీద్ జహ్ బహదూర్ బరాదరి]] |హుస్సేనీ ఆలం |[[File:Khursheed_Jah_Devdi_palace_in_Hussaini_Alam,_Hyderabad_(2).jpg|105x105px]] |- |18 |బైతుల్ అష్రఫ్ |[[నీలోఫర్ హాస్పిటల్|నీలోఫర్ హాస్పిటల్ దగ్గర]] | -- |- |19 |బాకర్ బాగ్ |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | - |- |20 |[[బెల్లా విస్టా|బెల్లా విస్టా (అడ్మినిస్ట్రేటివ్ స్టాఫ్ కాలేజ్ ఆఫ్ ఇండియా)]] |[[సైఫాబాద్]] |[[File:Ascihead.jpg|105x105px]] |- |21 |భగవందాస్ గార్డెన్ పెవిలియన్ |[[కార్వాన్]] | - |- |22 |ఎ) [[చార్ కమాన్]]; బి) మచ్లికమాన్ సి) కలికామన్ డి) షేర్-ఎ-బాటిల్-కీ-కమాన్ |చార్మినార్ |[[File:Char_Kaman_01.jpg|105x105px]] |- |23 |[[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా ప్యాలెస్]] |హైదరాబాద్ |[[File:Magnificent_Chowmahalla_Palace.jpg|105x105px]] |- |24 |[[గవర్నమెంట్ సిటీ కాలేజీ, హైదరాబాద్|సిటీ కాలేజీ]] |మదీనా |[[File:Citycollege_6.JPG|105x105px]] |- |25 |[[సికింద్రాబాద్ క్లాక్ టవర్]] |సికింద్రాబాద్ |[[File:Secunderabad._clock_tower.JPG|105x105px]] |- |26 |[[సుల్తాన్ బజార్ క్లాక్ టవర్]] |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - |- |27 |[[రాంగోపాల్‌పేట పోలీస్ స్టేషన్|క్లాక్ టవర్ & రాంగోపాల్ పేట్ పోలీస్ స్టేషన్]] |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] |[[File:James_Street_Police_Station_building_on_the_Western_side_of_the_M.G.Road_Secunderabad.jpg|140x140px]] |- |28 |ఫతే మైదాన్ క్లాక్ టవర్ |[[ఫతే మైదాన్]] |[[File:Clock_Tower_Fateh_Maidan.jpg|105x105px]] |- |30 |[[మహబూబ్ చౌక్ క్లాక్ టవర్]] |చార్మినార్ |[[File:Mahbob_chowk_clock_tower.jpg|157x157px]] |- |31 |దర్గా హజ్రత్ షాజావుద్దీన్ |యాకుత్ పురా | - |- |32 |దర్గా నూరుద్దీన్ షా పురాతన ద్వారం |[[కూకట్‌పల్లి (మేడ్చల్ జిల్లా)|కూకట్‌పల్లి]] | - |- |33 |దర్గా సయ్యద్ షా మీర్ మహమూద్ వలీ |బహదూర్‌పురా | - |- |34 |[[యూసుఫైన్ దర్గా]] |నాంపల్లి | - |- |35 |[[దార్-ఉల్-షిఫా|దారుష్ షిఫా & మసీదు]] |దబీర్‌పురా | - |- |36 |దేవ్డీ అక్రమ్ అలీ ఖాన్, గేట్ పోర్షన్ |యాకుత్పురా | - |- |37 |దేవ్ది అస్మాన్ జా |హుస్సేనీ ఆలం | - |- |38 |దేవీ బన్సీలాల్ |[[బేగంబజార్]] | - |- |39 |[[దేవిడి ఇక్బాల్ ఉద్-దౌలా|దేవ్ది ఇక్బాల్-ఉద్-దౌలా]] |షా గంజ్ | - |- |40 |దేవ్డీ ఇమాద్ జంగ్ బహదూర్ |గన్ ఫౌండ్రీ | - |- |41 |దేవ్డీ ఫరీద్ నవాజ్ జంగ్ (చిరన్ కోట ప్యాలెస్) |బేగంపేట |[[File:ChiranFortClub.jpg|105x105px]] |- |42 |దేవ్డీ నవాబ్ షంషీర్ జంగ్ |[[యాకుత్‌పురా|యాకుత్పురా]] | - |- |43 |దేవ్డీ మహారాజా కిషన్ పెర్షద్ బహదూర్ |శాలిబండ రోడ్ | - |- |44 |[[దివాన్ దేవిడి ప్యాలెస్|దేవాన్ దేవ్డీ - గేట్ పోర్షన్]] |పత్తర్ గట్టి | - |- |45 |ధనరాజ్‌గిర్జీ కాంప్లెక్స్ (జ్ఞాన్ బాగ్ ప్యాలెస్) |గోషామహల్ | - |- |46 |పరిశ్రమల డైరెక్టరేట్ |చిరాగ్ అలీ లేన్, అబిడ్స్ | - |- |47 |[[ఎర్రమంజిల్ ప్యాలెస్]] |పంజాగుట్ట | - |- |48 |[[ఫలక్‌నుమా ప్యాలెస్]] |ఫలక్‌నుమా |[[File:Taj_Falaknuma_Palace,_Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |49 |[[గాంధీ వైద్య కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |50 |[[గోల్డెన్ త్రెషోల్డ్]] |నాంపల్లి స్టేషన్ రోడ్, అబిడ్స్ |[[File:Golden_threshold_02.JPG|105x105px]] |- |51 |[[హైదరాబాద్ పబ్లిక్ స్కూల్]] |బేగంపేట |[[File:Hyd_Public_School.jpg|105x105px]] |- |52 |జామా మసీదు |చార్మినార్ |[[File:Hyderabad_jama_madjid.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hyderabad_jama_madjid.jpg|105x105px]] |- |53 |జవహర్ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్స్, నాంపల్లి]] | - |- |54 |ఝంసింగ్ ఆలయం - గేట్ పోర్షన్ |మెహదీపట్నం | - |- |55 |[[జూబ్లీహాల్|జూబ్లీ హాల్]] |నాంపల్లి |[[File:Jubilee_Hall.jpg|105x105px]] |- |56 |కమాన్ చట్టా బజార్ |దారుల్షిఫా | - |- |57 |[[కింగ్ కోఠి ప్యాలెస్]]: ఎ) హాస్పిటల్ (పాతది) బి) ఉస్మాన్ మాన్షన్ సి) నజ్రీ బాగ్ |హైదర్‌గూడ |[[File:The_Nizam's_army_guarding_the_King_Kothi_palace.jpg|108x108px]] |- |58 |[[బ్రిటీషు రెసిడెన్సీ, హైదరాబాదు|బ్రిటిష్ రెసిడెన్సీ కాంప్లెక్స్ (మహిళా కళాశాల, కోఠి)]] |కోటి |[[File:Koti_Residency_Deborah_Hutton.jpg|105x105px]] |- |59 |కిషన్ బాగ్ ఆలయం |బహదూర్‌పురా | - |- |60 |లక్ష్మి పేపర్ మార్ట్ భవనం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] |[[File:LaxmiPaperMArt_Sec.jpg|105x105px]] |- |61 |[[నిజామియా పరిశోధనా సంస్థ|నిజామియా అబ్జర్వేటరీ]] |[[పంజాగుట్ట]] |[[File:NizamiaObservatory2.jpg|105x105px]] |- |62 |మహారాజా చందూలాల్ ఆలయం |[[అల్వాల్ (అల్వాల్ మండలం)|అల్వాల్]] | - |- |63 |మహబూబ్ చౌక్ మసీదు |మహబూబ్ చౌక్ | - |- |64 |[[మహబూబ్ మాన్షన్]] |[[మలక్‌పేట, హైదరాబాదు|మలక్ పేట]] |[[File:Mahbub_Mansion,_Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |65 |[[మాల్వాల ప్యాలెస్|మల్వాలా ప్యాలెస్ - ప్రధాన ప్రాంగణం, సెకండరీ ప్రాంగణం & నివాస గృహాలు]] |చార్మినార్ | |- |66 |మంజ్లీ బేగం కీ హవేలీ, |[[షా ఆలీ బండ|శాలి బండ రోడ్]] | - |- |67 |ముష్క్ మహల్ |అత్తాపూర్ | - |- |68 |మొఘల్‌పురా సమాధులు |మొఘల్‌పురా | - |- |69 |మోహన్ లాల్ మలానీ నివాసం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | - |- |70 |[[మాంటీస్ హోటల్ (సికింద్రాబాద్)|మాంటీ హోటల్]] |[[సికింద్రాబాద్|పార్క్‌లేన్, సికింద్రాబాద్]] | |- |71 |మసీదు |మెహెదీపట్నంలోని ఝంసింగ్ దేవాలయం దగ్గర | - |- |72 |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] |మోజం జాహీ మార్కెట్ |[[File:Hyderabad_street_corner_(6118912024).jpg|105x105px]] |- |73 |నాను భాయ్ జి. షా భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - |- |74 |[[నిజాం క్లబ్]] |సైఫాబాద్ | - |- |75 |[[నిజాం కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |76 |[[ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం|ఉస్మానియా ఆర్ట్స్ కళాశాల]] |హైదరాబాద్ |[[File:Osmania_University_Arts_College_02.jpg|105x105px]] |- |77 |[[ఉస్మానియా జనరల్ హాస్పిటల్]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] |[[File:Osmania_Hospital.jpg|105x105px]] |- |78 |[[లేడీ హైద్రీ క్లబ్, హైదరాబాదు|లేడీ హైదరీ క్లబ్]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |79 |[[పైగా ప్యాలెస్|పైగా ప్యాలెస్ (విఖర్-ఉల్-ఉమ్రా ప్యాలెస్)]] |బేగంపేట |[[File:Paigah_Palace,Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |80 |[[పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్ (సికింద్రాబాద్)|పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్]] |సికింద్రాబాద్ |[[File:Parsi-Fire-Temple-Secunderabad-India-2014.jpg|105x105px]] |- |81 |ప్రకాష్ భవనం |శివాజీనగర్ | - |- |82 |ప్రిన్సెస్ ఎసిన్ ఉమెన్స్ ఎడ్యుకేషనల్ సెంటర్ |పురాణి హవేలీ | - |- |83 |[[పురానపూల్|పురానాపూల్ వంతెన]] |పురానాపుల్ |[[File:Puranapul.jpg|105x105px]] |- |84 |[[పురానీ హవేలీ|పురాణి హవేలీ కాంప్లెక్స్]] |పత్తర్ గట్టి |[[File:Purani_haveli.JPG|105x105px]] |- |85 |ఖిలా కోహ్నా & మసీదు |[[సరూర్‌నగర్]] | - |- |86 |రాజా భగవందాస్ భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - |- |87 |షాహీ జిలు ఖానా (జాబితా నుండి తొలగించబడింది)<ref>{{cite web|date=2017-08-01|title=Crumbling Shahi Jilu Khana knocked out of heritage list|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/hyderabad/crumbling-shahi-jilu-khana-knocked-out-of-heritage-list/articleshow/59857264.cms|access-date=2019-10-28|publisher=[[Times of India]]}}</ref> |ఘాన్సీ బజార్ | - |- |88 |షాహి ఖిల్వత్ ఖానా | - | - |- |89 |[[సీతారాంబాగ్ దేవాలయం|సీతారాం బాగ్ ఆలయం]] |మంగళఘాట్ | - |- |90 |[[స్పానిష్ మసీదు]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] |[[File:Spanish_Mosque_Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |91 |[[సెయింట్ జార్జి చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జార్జ్ చర్చి, హైదరాబాద్]] |అబిడ్స్ |[[File:St_George's_Church_(20332056308).jpg|114x114px]] |- |92 |[[సెయింట్ మేరీస్ చర్చి|సెయింట్ మేరీస్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |సికింద్రాబాద్ |[[File:Basilica_of_Our_Lady_of_the_Assumption,_Secunderabad.JPG|105x105px]] |- |93 |[[సెయింట్ జాన్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జాన్స్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |[[మారేడుపల్లి మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|మారేడ్‌పల్లి]] |[[File:Stjohnschurchsecunderabad1890.png|105x105px]] |- |94 |[[సెయింట్ జోసఫ్స్ కేథడ్రల్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జోసెఫ్ కేథడ్రల్, హైదరాబాద్]] |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] |[[File:Stjosephscathedralhyderabad.png|108x108px]] |- |95 |శ్యాంరాజ్ బహదూర్ - గేట్ పోర్షన్ |[[షా ఆలీ బండ|షా-అలీ-బండా]] | - |- |96 |[[వికార్ మంజిల్|విఖర్ మంజిల్]] |బేగంపేట |[[File:Vikhar_Manzil.jpg|105x105px]] |- |97 |విక్టోరియా మెమోరియల్ అనాథాశ్రమం |[[సరూర్‌నగర్]] | - |- |98 |విక్టోరియా మెటర్నిటీ హాస్పిటల్ |అసఫ్ జాహీ రోడ్ | - |- |99 |[[నిజామియా ప్రభుత్వ జనరల్ హాస్పిటల్|ప్రభుత్వ యునాని ఆసుపత్రి]] |చార్మినార్ |[[File:Unani_HospitalBuilding.jpg|105x105px]] |- |100 |[[Paigah (Hyderabad)#Paigah%20Palaces|విలాయత్ మంజిల్]] |బేగంపేట | - |- |101 |హోమియోపతిక్ హాస్పిటల్ (మోతీ మహల్) |మహబూబ్ చౌక్, మోతిగల్లి | - |- |102 |ఫఖర్-ఉల్-ముల్క్ సమాధి |సనత్‌నగర్ | - |- |103 |[[విజయ మేరి చర్చి, హైదరాబాదు|విజయ్ మేరీ చర్చి]] |ఏసి గార్డ్స్, మాసబ్ ట్యాంక్ | - |- |104 |పురన్మల్ సమాధి |సీతారాం బాగ్ | - |- |105 |[[హిల్ ఫోర్ట్ ప్యాలెస్]] |ఆదర్శ్ నగర్ |[[File:Hill_Fort_Palace_Hyderabad_1930s.jpg|105x105px]] |- |106 |డి.లక్ష్మయ్య నివాసం, |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - |- |107 |డి. పెంటయ్య నివాసం |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - |- |108 |[[సర్దార్ మహల్]] |మొఘల్ పురా | - |- |109 |రజా అలీ బంగ్లా |ఫీవర్ హాస్పిటల్ దగ్గర | - |- |110 |ముఖభాగం - బైతుల్ ఘౌస్ |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - |- |111 |ముఖభాగం - హిఫాజత్ హుస్సేన్ | - | - |- |112 |[[గోషామాల్ బరాదారి|గోషామల్ బరాదరి]] |పికెట్, సికింద్రాబాద్ |[[File:Masonic_Lodge_Picquet_Tank_Secunderabad.jpg|105x105px]] |- |113 |ప్రేమ్ చంద్ నివాసం |సర్దార్ పటేల్ రోడ్ | - |- |114 |శ్యామ్ రావ్ చుంగి నివాసం |[[పద్మారావు నగర్]] | - |- |115 |[[Dilkusha Guest House|దిల్ కుషా గెస్ట్ హౌస్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - |- |116 |[[College of Nursing, Hyderabad|కాలేజ్ ఆఫ్ నర్సింగ్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - |- |117 |యూసుఫ్ టేక్రి |టోలిచౌకి | - |- |118 |[[ఖుస్రో మంజిల్]] |[[ఎ.సి. గార్డ్స్|ఎసి గార్డ్స్]] | |- |119 |దేవ్డీ రణచంద్ – అహోతిచంద్, (తొలగించబడింది) |మెహదీపట్నం | - |- |120 |పంజ్ మహల్లా |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - |- |121 |పర్వారీష్ బాగ్ |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - |- |122 |సెంట్రల్ బ్యాంక్ భవనం |[[కోఠి]] | - |- |123 |మినీ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్]] | - |- |124 |తాజ్ మహల్ హోటల్ (ఓల్డ్ బ్లాక్), |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] |[[File:Abids_Taj_Mahal_Hotel.jpg|105x105px]] |- |125 |రవి బార్, ట్రూప్ బజార్ (ప్రభుత్వం జాబితా నుండి తొలగించబడింది, కూల్చివేయబడింది^{<ref>{{cite web|date=2006-04-20|title='63rd Meeting: Minutes'|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721163432/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-29|publisher=Hyderabad Urban Development Authority}}</ref>}) |ట్రూప్ బజార్ | - |- |126 |హైదరాబాద్ సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్ కార్యాలయం |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - |- |127 |[[చౌమహల్లా పాలస్|రోషన్ మహల్]] |మొఘల్ పురా |Example |- |128 |సెంట్రల్ కో-ఆపరేటివ్ ట్రైనింగ్ కాలేజీ |నిజాం కాలేజ్ రోడ్ | - |- |129 |మహబూబియా గర్ల్స్ హై స్కూల్ & జూనియర్ కాలేజ్ మదరసా-ఇ-అలియా |[[గన్‌ఫౌండ్రి, హైదరాబాదు|గన్ ఫౌండ్రీ]] |[[File:MahbubiyaSchoolForGirls.png|105x105px]] |- |130 |రెడ్డి హాస్టల్ |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | - |- |131 |మహల్ వనపర్తి |జాంబాగ్ రోడ్, మోజంజాహి మార్కెట్ | - |- |132 |ఎ. మజీద్ ఖాన్ నివాసం |పురాణి హవేలీ | - |- |133 |పాత ఎంసిహెచ్ ఆఫీస్, |దారుష్ షిఫా | - |- |134 |గ్రీన్ లాండ్స్ గెస్ట్ హౌస్ |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - |- |135 |[[రాజ్ భవన్ పాత భవనం]] |రాజ్ భవన్ | - |- |136 |పాత జైలు కాంప్లెక్స్ |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్ రోడ్]] | - |- |137 |[[సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ (హైదరాబాదు)|సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ కాంప్లెక్స్]] |అబిడ్స్ |[[File:St._George's_Grammar_School.jpg|105x105px]] |- |138 |వెస్లీ చర్చి |సికింద్రాబాద్ | - |- |139 |[[నాంపల్లి సరాయి|నాంపల్లి సరాయ్]] |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - |- |140 |భోయిగూడ కమాన్ |మంగళహాట్ | - |- |141 |ఐఏఎస్ అధికారుల సంఘం |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|గ్రీన్‌ల్యాండ్స్, బేగంపేట్]] | - |- |142 |సెయింట్ మేరీస్ ప్రెస్బిటరీ |సెయింట్ ఆన్స్ స్కూల్, సికింద్రాబాద్ | - |- |143 |కృష్ణా రెడ్డి భవనం |[[మెహదీపట్నం]] | - |} == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ శిలా నిర్మాణాలు == ఇంటాక్ సంస్థ హైదరాబాదులోని వివిధ రాతి నిర్మాణాలను వారసత్వ విభాగంలోకి చేర్చింది.<ref>{{Cite web|title=Archived copy|url=http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111006021909/http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|archive-date=6 October 2011|access-date=2011-09-05}}</ref><ref>{{Cite web|date=2000-03-13|title=Rock of Ages|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20090630030701/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=30 June 2009|access-date=2010-08-29|publisher=India Today}}</ref> {| class="wikitable" !క్రమసంఖ్య ! రాక్ నిర్మాణం ! ప్రదేశం ! ఫోటో |- | 1 | "బియర్స్ నోస్" (ఎలుగుబంటి ముక్కు) | [[శిల్పారామం (హైదరాబాదు)|శిల్పారామం]] లోపల, [[మాదాపూర్]] | - |- | 2 | "క్లిఫ్ రాక్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 3 | దుర్గం చెరువు సరస్సు చుట్టూ కొండలు | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 4 | "మాన్స్టర్ రాక్" | ఫిల్మ్ నగర్ [[జూబ్లీ హిల్స్]] దగ్గర | - |- | 5 | "ఒబెలిస్క్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 6 | "మష్రూమ్ రాక్" | [[హైదరాబాదు విశ్వవిద్యాలయము|యూనివర్సిటీ ఆఫ్ హైదరాబాద్]] క్యాంపస్ లోపల |[[దస్త్రం:Mushroom_rock_Hyderabad.jpg|100x100px]] |- | 7 | రాక్ పార్క్ | దర్గా హుస్సేన్ షా వాలి దగ్గర పాత బాంబే రోడ్ | - |- | 8 | సెంటినెల్ రాక్ | మౌలా-అలీ దగ్గర |[[దస్త్రం:MoulaAli_Rocks.jpg|133x133px]] |- | 9 | మౌలా అలీ దర్గా వద్ద రాళ్లు | మౌలా-అలీ |[[దస్త్రం:MoulaAli_1875.jpg|100x100px]] |- | 10 | "టోడ్స్టూల్" | బ్లూ క్రాస్ పక్కన, [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |} == మూలాలు == {{Reflist}} == బయటి లింకులు == * [http://dspace.mit.edu/bitstream/handle/1721.1/69102/HyderabadGuide_2009.pdf ఒమర్ ఖలీది రచించిన "ఎ గైడ్ టు ఆర్కిటెక్చర్ ఇన్ హైదరాబాద్, డెక్కన్, ఇండియా"] * [http://issuu.com/bpdhyd/docs/heritage_hyderabad హెరిటేజ్ క్యాపిటల్ హైదరాబాద్] * [https://web.archive.org/web/20100522003044/http://www.hmda.gov.in/huda/inside/heritagebuildings/hb.html హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ భవనాల ఫోటో గ్యాలరీ] * [http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc63.doc 63వ సమావేశ నిమిషాలు] * [http://www.saverocks.org/Preservation.html సొసైటీ టు సేవ్ రాక్స్] * [http://www.cmdachennai.gov.in/pdfs/seminar_heritage_buildings/Heritage_Conservation_in_Hyderabad.pdf హైదరాబాద్‌లో వారసత్వ సంరక్షణ] [[వర్గం:హైదరాబాదు వారసత్వ నిర్మాణాలు]] [[వర్గం:హైదరాబాదు]] [[వర్గం:హైదరాబాదు జిల్లా]] knzao6kvbd29vdjm4trynvhbz66dsze 3609930 3609927 2022-07-29T09:12:25Z Pranayraj1985 29393 /* హుడా గుర్తించిన వారసత్వ భవనాల జాబితా */ wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = హైదరాబాదు <!-- Please do not add any Indic script in this infobox, per WP:INDICSCRIPT policy. --> | settlement_type = [[మహానగరం]] <!-- NOT A MEGACITY as the population is under 10 Million --> |other_name = భాగ్యనగరం | image_skyline = Hyderabad montage-2.png | image_alt = హైద్రాబాదు నగరానికి సంబంధించిన బొమ్మలకొలువు | image_caption = పై ఎడమ నుండి సవ్యదిశలో [[చార్మినార్]], ఎత్తైన భవనం, [[హుసేన్ సాగర్]], [[బిర్లా మందిర్]], [[గోల్కొండ కోట]], [[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా]] | nickname = ముత్యాలనగరి | map_alt = తెలంగాణలో హైదరాబాదు స్థానసూచిక | map_caption = తెలంగాణలో హైదరాబాదు స్థానసూచిక | pushpin_map = India Telangana | pushpin_label_position = right | coordinates = {{coord|17.38405|N|78.45636|E|display=inline,title}} | subdivision_type = దేశం | subdivision_name = భారతదేశం | subdivision_type1 = [[భారతదేశ రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు|రాష్ట్రం]] | subdivision_type2 = ప్రాంతం | subdivision_type3 = [[తెలంగాణ జిల్లాలు|జిల్లాలు]] | subdivision_name1 = [[తెలంగాణ]] | subdivision_name2 = [[హైదరాబాదు మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]], [[దక్కన్ పీఠభూమి|దక్కన్]] | subdivision_name3 = {{plainlist| * [[హైదరాబాదు జిల్లా|హైదరాబాదు]] * [[మేడ్చెల్-మల్కాజ్‌గిరి జిల్లా|మేడ్చెల్ మల్కాజ్‌గిరి]] * [[రంగారెడ్డి జిల్లా|రంగారెడ్డి]] * [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి]]}} | established_title = స్థాపించినది | established_date = 1591 | founder = [[మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా]] | government_type = [[నగరపాలక సంస్థలు|నగర పాలిక సంస్థ]] | governing_body = [[హైదరాబాదు మహానగరపాలక సంస్థ]], <br /> [[హైదరాబాదు మహానగర అభివృద్ధి సంస్థ]] <!-- | leader_title1 = | leader_name1 = | unit_pref = metric | total_type = [[హైదరాబాదు నగరం]] | area_footnotes = | area_total_km2 = 650 | area_blank2_title = [[హైదరాబాదు మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]] | area_blank2_km2 = 7257I | elevation_footnotes = | elevation_m = 505 | population_total = 6809970 | population_as_of = 2011 | population_footnotes = | population_density_km2 = 10477 | population_metro = 9700000 | population_metro_footnotes = | population_rank = [[List of most populous cities in India|4వ]] | population_blank1_title = మెట్రో ర్యాంక్ | population_blank1 = [[List of million-plus agglomerations in India|6వ]] | population_demonym = హైద్రాబాదీ | timezone1 = [[భారత ప్రామాణిక కాలం]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = [[పోస్టు సూచికా సంఖ్య|పిన్ కోడ్లు]] | postal_code = 500 xxx, 501 xxx, 502 xxx. | area_codes = [[భారత టెలిఫోన్ సంఖ్యలు|+91–40]], 8413, 8414, 8415, 8417, 8418, 8453, 8455 | registration_plate = టిఎస్ 07-15 | blank_name_sec1 = [[స్థూల మెట్రో జిడిపి|మెట్రో జిడిపి]] ([[సమాన కొనుగోలు శక్తి|PPP]]) | blank_info_sec1 = $40–$74&nbsp;billion | website = {{URL|www.ghmc.gov.in}} | leader_title2 = [[Greater Hyderabad Municipal Corporation|మేయర్]] | leader_name2 = | blank2_name = {{nowrap|అధికారిక భాషలు}} | blank2_info = [[తెలుగు భాష|తెలుగు]], [[ఉర్దూ భాష|ఉర్దూ]]<!-- Please do not add anything besides Telugu and Urdu. --> | official_name = }} [[మూసీ నది]] ఒడ్డున సా.శ.[[1590]] దశకంలో, [[కుతుబ్ షాహీ వంశము|కుతుబ్ షాహీ]] వంశస్థుడయిన, [[మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా]] హైదరాబాదు నగరాన్ని నిర్మిచాడు. 400 సంవత్సరా లకు పైగా సుదీర్ఘ చరిత్ర కలిగిన ఈ గొప్ప నగరంలో అనే వారసత్వ కట్టడాలు నిర్మించబడ్డాయి. హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలు భవనాల నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక విలువను కాపాడుకోవడానికి 1981లో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం [[హైదరాబాదు పట్టణ అభివృద్ధి సంస్థ]] (హుడా) ఆధ్వర్యంలో హెరిటేజ్ కన్జర్వేషన్ కమిటీని ఏర్పాటుచేసింది.<ref>{{Cite web|title='Heritage Conservation Committee'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20100530052457/http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|archive-date=30 May 2010|access-date=2010-08-30|publisher=HMDA}}</ref> ఈ సంస్థ [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్‌]]<nowiki/>లోని దాదాపు 160 భవనాలను వారసత్వ కట్టడాలుగా జాబితా చేసింది. దాదాపు 70% వారసత్వ భవనాలు ప్రైవేట్ చేతుల్లో ఉన్నాయి. వారసత్వ నిర్మాణాలలో భవనాలు, స్మారక చిహ్నాలు, రాతి నిర్మాణాలు మొదలైనవి ఉన్నాయి.<ref>{{Cite web|title='Heritage Hyderabad City'|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721163432/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-29|publisher=INTACH Hyderabad Chapter}}</ref> వారసత్వ నిర్మాణాలను గుర్తించడం ద్వారా, [[భారత జాతీయ సంస్కృతి వారసత్వ సంస్థ]] (ఇంటాక్) సహకారంతో వాటి నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక ప్రాముఖ్యతను పరిరక్షించుకోవడానికి, వారసత్వ నిర్మాణాలను నాశనం చేయకుండా యజమానులను ఒప్పించేందుకు ప్రయత్నిస్తుంది. వారసత్వం భవనాలు గ్రేడ్ I, గ్రేడ్ II & గ్రేడ్ IIIగా గ్రేడ్ చేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|title='Heritage status for 19 more buildings'|date=1 July 2005|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20060514221421/http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|archive-date=14 May 2006|location=Chennai, India}}</ref> కానీ, సరైన నిర్వాహణ లేకపోవడంతో ఈ భవనాల స్థితిని కాపాడటం కష్టంగా మారింది.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|title='Government indifferent to heritage structures'|date=2008-08-31|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20080809082333/http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|archive-date=2008-08-09|location=Chennai, India}}</ref> జాబితాలో ఉంచబడిన రవి బార్, ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్, దేవ్డీ రాణాచంద్ - అహోతిచంద్ వంటి వివిధ భవనాలు ఇప్పటికే కూల్చివేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite web|date=20 June 2009|title=Monty's in bag, heritage soldiers to keep fighting|url=http://www.newindianexpress.com/cities/hyderabad/article109723.ece?service=print|access-date=2014-08-29|publisher=[[Times of India]]}}</ref><ref>{{Cite web|date=21 August 2010|title=Revised Development Plan (Master Plan) of erstwhile Municipal Corporation of Hyderabad Area (HMDA Core Area) – Approved|url=http://220.227.252.236/RMP/pdf/Zoning%20Regulations%20and%20Master%20Plan%20GOs.pdf|access-date=2014-08-29|publisher=Municipal Administration & Urban Development Department - Hyderabad Metropolitan Development Authority.}}</ref> == హుడా గుర్తించిన వారసత్వ భవనాల జాబితా == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలను గుర్తించిన హుడా, ఒక జాబితాను తయారుచేసింది. ఎప్పటికప్పుడు ఈ జాబితాను హుడా అప్‌గ్రేడ్ చేస్తుంది. హుడా ప్రతిపాదించిన భవనాలను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఆమోదించాల్సి ఉంది.<ref>{{Cite web|date=2006-05-27|title='63rd Meeting: Minutes'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721160222/http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-30|publisher=Hyderabad Urban Development Authority}}</ref> {| class="wikitable" !క్రమసంఖ్య !భవనం పేరు !ప్రదేశం !ఫోటో |- |1 |ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, (జాబితా నుండి తొలగించబడింది)<ref>{{cite web|date=2004-02-17|title='GOM'|url=http://www.aponline.gov.in/Quick%20Links/Departments/Municipal%20Administration%20and%20Urban%20Development/Govt-GOs-Acts/2004/GO.Ms.36.2004.html|access-date=2010-08-29|publisher=Principal Secretary to Government, State Government}}</ref> |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - |- |2 |అఫ్జల్ గంజ్ మసీదు |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | - |- |3 |ఎయిర్ & ల్యాండ్ వార్‌ఫేర్ బిల్డింగ్ |సికింద్రాబాద్ | - |- |4 |ఐవాన్-ఎ-అలీ<ref>{{cite web|title=Aiwan- E- Ali|url=http://nmma.nic.in/nmma/builtDetail.do?refId=11089&state=28|access-date=2019-10-28|publisher=National Mission on Monuments and Antiquities}}</ref> |[[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా ప్యాలెస్]] | - |- |5 |అలియాబాద్ సరాయ్ |ఫలక్‌నుమా-చార్మినార్ ప్రధాన రహదారి<ref>{{cite web|date=2012-04-05|title=Aliabad Sarai cries for attention|url=https://www.thehindu.com/news/cities/Hyderabad/aliabad-sarai-cries-for-attention/article3284983.ece|access-date=2019-10-28|work=[[The Hindu]]}}</ref> | -- |- |6 |[[అల్లావుద్దీన్ భవనం]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - |- |7 |[[అమీన్ మంజిల్]] |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] |[[File:Ammen Manzil.jpg|105x105px]] |- |8 |అంబర్‌పేట్ బుర్జ్ |[[అంబర్‌పేట మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|అంబర్‌పేట]] | -- |- |9 |[[రాష్ట్ర కేంద్ర గ్రంథాలయం|స్టేట్ సెంట్రల్ లైబ్రరీ]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] |[[File:State_Central_library.jpg|105x105px]] |- |10 |ఆంధ్రపత్రిక భవనం |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |11 |[[తెలంగాణ ఉన్నత న్యాయస్థానం|హైదరాబాద్‌లోని హైకోర్టు న్యాయస్థానం]] |హైదరాబాద్ |[[File:High_court_of_hyderabad.jpg|105x105px]] |- |12 |[[రాష్ట్ర పురావస్తు మ్యూజియం]] |కోఠి |[[File:State_archeological_museum,_Hyderabad.jpg|158x158px]] |- |13 |[[ఆస్మాన్ ఘర్ ప్యాలెస్|ఆస్మాన్‌ఘర్ ప్యాలెస్]] |మలక్ పేట |[[File:AsmanGharPalast_Hyderabad-Mallapet_ca1900.jpeg|105x105px]] |- |14 |అస్మాన్ మహల్ |లక్డీ-కా-పూల్ | - |- |15 |[[ఆజా ఖానా ఎ జెహ్రా|అజా ఖానా-ఎ-జెహ్రా]] |దారుల్షిఫా |[[File:Aza_Khana-E-Zohra_Hyderabad.JPG|105x105px]] |- |16 |[[బాయి పిరోజ్‌బాయి ఎడుల్జీ చెనై పార్సీ ధర్మశాల]] |సికింద్రాబాద్ | - |- |17 |[[ఖుర్షీద్ జా దేవిడి|నవాబ్ ఖుర్షీద్ జహ్ బహదూర్ బరాదరి]] |హుస్సేనీ ఆలం |[[File:Khursheed_Jah_Devdi_palace_in_Hussaini_Alam,_Hyderabad_(2).jpg|105x105px]] |- |18 |బైతుల్ అష్రఫ్ |[[నీలోఫర్ హాస్పిటల్|నీలోఫర్ హాస్పిటల్ దగ్గర]] | -- |- |19 |బాకర్ బాగ్ |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | - |- |20 |[[బెల్లా విస్టా|బెల్లా విస్టా (అడ్మినిస్ట్రేటివ్ స్టాఫ్ కాలేజ్ ఆఫ్ ఇండియా)]] |[[సైఫాబాద్]] |[[File:Ascihead.jpg|105x105px]] |- |21 |భగవందాస్ గార్డెన్ పెవిలియన్ |[[కార్వాన్]] | - |- |22 |ఎ) [[చార్ కమాన్]]; బి) మచ్లికమాన్ సి) కలికామన్ డి) షేర్-ఎ-బాటిల్-కీ-కమాన్ |చార్మినార్ |[[File:Char_Kaman_01.jpg|105x105px]] |- |23 |[[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా ప్యాలెస్]] |హైదరాబాద్ |[[File:Magnificent_Chowmahalla_Palace.jpg|105x105px]] |- |24 |[[గవర్నమెంట్ సిటీ కాలేజీ, హైదరాబాద్|సిటీ కాలేజీ]] |మదీనా |[[File:Citycollege_6.JPG|105x105px]] |- |25 |[[సికింద్రాబాద్ క్లాక్ టవర్]] |సికింద్రాబాద్ |[[File:Secunderabad._clock_tower.JPG|105x105px]] |- |26 |[[సుల్తాన్ బజార్ క్లాక్ టవర్]] |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - |- |27 |[[రాంగోపాల్‌పేట పోలీస్ స్టేషన్|క్లాక్ టవర్ & రాంగోపాల్ పేట్ పోలీస్ స్టేషన్]] |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] |[[File:James_Street_Police_Station_building_on_the_Western_side_of_the_M.G.Road_Secunderabad.jpg|140x140px]] |- |28 |ఫతే మైదాన్ క్లాక్ టవర్ |[[ఫతే మైదాన్]] |[[File:Clock_Tower_Fateh_Maidan.jpg|105x105px]] |- |30 |[[మహబూబ్ చౌక్ క్లాక్ టవర్]] |చార్మినార్ |[[File:Mahbob_chowk_clock_tower.jpg|157x157px]] |- |31 |దర్గా హజ్రత్ షాజావుద్దీన్ |యాకుత్ పురా | - |- |32 |దర్గా నూరుద్దీన్ షా పురాతన ద్వారం |[[కూకట్‌పల్లి (మేడ్చల్ జిల్లా)|కూకట్‌పల్లి]] | - |- |33 |దర్గా సయ్యద్ షా మీర్ మహమూద్ వలీ |బహదూర్‌పురా | - |- |34 |[[యూసుఫైన్ దర్గా]] |నాంపల్లి |[[File:Yousufain Dargah, Nampally, Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |35 |[[దార్-ఉల్-షిఫా|దారుష్ షిఫా & మసీదు]] |దబీర్‌పురా | - |- |36 |దేవ్డీ అక్రమ్ అలీ ఖాన్, గేట్ పోర్షన్ |యాకుత్పురా | - |- |37 |దేవ్ది అస్మాన్ జా |హుస్సేనీ ఆలం | - |- |38 |దేవీ బన్సీలాల్ |[[బేగంబజార్]] | - |- |39 |[[దేవిడి ఇక్బాల్ ఉద్-దౌలా|దేవ్ది ఇక్బాల్-ఉద్-దౌలా]] |షా గంజ్ |[[File:Devdi Iqbal ud-Dowla.jpg|105x105px]] |- |40 |దేవ్డీ ఇమాద్ జంగ్ బహదూర్ |గన్ ఫౌండ్రీ | - |- |41 |దేవ్డీ ఫరీద్ నవాజ్ జంగ్ (చిరన్ కోట ప్యాలెస్) |బేగంపేట |[[File:ChiranFortClub.jpg|105x105px]] |- |42 |దేవ్డీ నవాబ్ షంషీర్ జంగ్ |[[యాకుత్‌పురా]] | - |- |43 |దేవ్డీ మహారాజా కిషన్ పెర్షద్ బహదూర్ |శాలిబండ రోడ్ | - |- |44 |[[దివాన్ దేవిడి ప్యాలెస్|దేవాన్ దేవ్డీ - గేట్ పోర్షన్]] |పత్తర్ గట్టి | - |- |45 |ధనరాజ్‌గిర్జీ కాంప్లెక్స్ (జ్ఞాన్ బాగ్ ప్యాలెస్) |గోషామహల్ | - |- |46 |పరిశ్రమల డైరెక్టరేట్ |చిరాగ్ అలీ లేన్, అబిడ్స్ | - |- |47 |[[ఎర్రమంజిల్ ప్యాలెస్]] |పంజాగుట్ట | - |- |48 |[[ఫలక్‌నుమా ప్యాలెస్]] |ఫలక్‌నుమా |[[File:Taj_Falaknuma_Palace,_Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |49 |[[గాంధీ వైద్య కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |50 |[[గోల్డెన్ త్రెషోల్డ్]] |నాంపల్లి స్టేషన్ రోడ్, అబిడ్స్ |[[File:Golden_threshold_02.JPG|105x105px]] |- |51 |[[హైదరాబాద్ పబ్లిక్ స్కూల్]] |బేగంపేట |[[File:Hyd_Public_School.jpg|105x105px]] |- |52 |జామా మసీదు |చార్మినార్ |[[File:Hyderabad_jama_madjid.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hyderabad_jama_madjid.jpg|105x105px]] |- |53 |జవహర్ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్స్, నాంపల్లి]] | - |- |54 |ఝంసింగ్ ఆలయం - గేట్ పోర్షన్ |మెహదీపట్నం | - |- |55 |[[జూబ్లీహాల్|జూబ్లీ హాల్]] |నాంపల్లి |[[File:Jubilee_Hall.jpg|105x105px]] |- |56 |కమాన్ చట్టా బజార్ |దారుల్షిఫా | - |- |57 |[[కింగ్ కోఠి ప్యాలెస్]]: ఎ) హాస్పిటల్ (పాతది) బి) ఉస్మాన్ మాన్షన్ సి) నజ్రీ బాగ్ |హైదర్‌గూడ |[[File:The_Nizam's_army_guarding_the_King_Kothi_palace.jpg|108x108px]] |- |58 |[[బ్రిటీషు రెసిడెన్సీ, హైదరాబాదు|బ్రిటిష్ రెసిడెన్సీ కాంప్లెక్స్ (మహిళా కళాశాల, కోఠి)]] |కోటి |[[File:Koti_Residency_Deborah_Hutton.jpg|105x105px]] |- |59 |కిషన్ బాగ్ ఆలయం |బహదూర్‌పురా | - |- |60 |లక్ష్మి పేపర్ మార్ట్ భవనం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] |[[File:LaxmiPaperMArt_Sec.jpg|105x105px]] |- |61 |[[నిజామియా పరిశోధనా సంస్థ|నిజామియా అబ్జర్వేటరీ]] |[[పంజాగుట్ట]] |[[File:NizamiaObservatory2.jpg|105x105px]] |- |62 |మహారాజా చందూలాల్ ఆలయం |[[అల్వాల్ (అల్వాల్ మండలం)|అల్వాల్]] | - |- |63 |మహబూబ్ చౌక్ మసీదు |మహబూబ్ చౌక్ | - |- |64 |[[మహబూబ్ మాన్షన్]] |[[మలక్‌పేట, హైదరాబాదు|మలక్ పేట]] |[[File:Mahbub_Mansion,_Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |65 |[[మాల్వాల ప్యాలెస్|మల్వాలా ప్యాలెస్ - ప్రధాన ప్రాంగణం, సెకండరీ ప్రాంగణం & నివాస గృహాలు]] |చార్మినార్ |[[File:Malwala Palace.jpg|105x105px]] |- |66 |మంజ్లీ బేగం కీ హవేలీ, |[[షా ఆలీ బండ|శాలి బండ రోడ్]] | - |- |67 |ముష్క్ మహల్ |అత్తాపూర్ | - |- |68 |మొఘల్‌పురా సమాధులు |మొఘల్‌పురా | - |- |69 |మోహన్ లాల్ మలానీ నివాసం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | - |- |70 |[[మాంటీస్ హోటల్ (సికింద్రాబాద్)|మాంటీ హోటల్]] |[[సికింద్రాబాద్|పార్క్‌లేన్, సికింద్రాబాద్]] | |- |71 |మసీదు |మెహెదీపట్నంలోని ఝంసింగ్ దేవాలయం దగ్గర | - |- |72 |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] |మోజం జాహీ మార్కెట్ |[[File:Hyderabad_street_corner_(6118912024).jpg|105x105px]] |- |73 |నాను భాయ్ జి. షా భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - |- |74 |[[నిజాం క్లబ్]] |సైఫాబాద్ |[[File:Nizam Club.jpg|105x105px]] |- |75 |[[నిజాం కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] |[[File:File Nizam college.jpg|105x105px]] |- |76 |[[ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం|ఉస్మానియా ఆర్ట్స్ కళాశాల]] |హైదరాబాద్ |[[File:Osmania_University_Arts_College_02.jpg|105x105px]] |- |77 |[[ఉస్మానియా జనరల్ హాస్పిటల్]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] |[[File:Osmania_Hospital.jpg|105x105px]] |- |78 |[[లేడీ హైద్రీ క్లబ్, హైదరాబాదు|లేడీ హైదరీ క్లబ్]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |79 |[[పైగా ప్యాలెస్|పైగా ప్యాలెస్ (విఖర్-ఉల్-ఉమ్రా ప్యాలెస్)]] |బేగంపేట |[[File:Paigah_Palace,Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |80 |[[పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్ (సికింద్రాబాద్)|పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్]] |సికింద్రాబాద్ |[[File:Parsi-Fire-Temple-Secunderabad-India-2014.jpg|105x105px]] |- |81 |ప్రకాష్ భవనం |శివాజీనగర్ | - |- |82 |ప్రిన్సెస్ ఎసిన్ ఉమెన్స్ ఎడ్యుకేషనల్ సెంటర్ |పురాణి హవేలీ | - |- |83 |[[పురానపూల్|పురానాపూల్ వంతెన]] |పురానాపుల్ |[[File:Puranapul.jpg|105x105px]] |- |84 |[[పురానీ హవేలీ|పురాణి హవేలీ కాంప్లెక్స్]] |పత్తర్ గట్టి |[[File:Purani_haveli.JPG|105x105px]] |- |85 |ఖిలా కోహ్నా & మసీదు |[[సరూర్‌నగర్]] | - |- |86 |రాజా భగవందాస్ భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - |- |87 |షాహీ జిలు ఖానా (జాబితా నుండి తొలగించబడింది)<ref>{{cite web|date=2017-08-01|title=Crumbling Shahi Jilu Khana knocked out of heritage list|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/hyderabad/crumbling-shahi-jilu-khana-knocked-out-of-heritage-list/articleshow/59857264.cms|access-date=2019-10-28|publisher=[[Times of India]]}}</ref> |ఘాన్సీ బజార్ | - |- |88 |షాహి ఖిల్వత్ ఖానా | - | - |- |89 |[[సీతారాంబాగ్ దేవాలయం|సీతారాం బాగ్ ఆలయం]] |మంగళఘాట్ | - |- |90 |[[స్పానిష్ మసీదు]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] |[[File:Spanish_Mosque_Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |91 |[[సెయింట్ జార్జి చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జార్జ్ చర్చి, హైదరాబాద్]] |అబిడ్స్ |[[File:St_George's_Church_(20332056308).jpg|114x114px]] |- |92 |[[సెయింట్ మేరీస్ చర్చి|సెయింట్ మేరీస్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |సికింద్రాబాద్ |[[File:Basilica_of_Our_Lady_of_the_Assumption,_Secunderabad.JPG|105x105px]] |- |93 |[[సెయింట్ జాన్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జాన్స్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |[[మారేడుపల్లి మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|మారేడ్‌పల్లి]] |[[File:Stjohnschurchsecunderabad1890.png|105x105px]] |- |94 |[[సెయింట్ జోసఫ్స్ కేథడ్రల్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జోసెఫ్ కేథడ్రల్, హైదరాబాద్]] |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] |[[File:Stjosephscathedralhyderabad.png|108x108px]] |- |95 |శ్యాంరాజ్ బహదూర్ - గేట్ పోర్షన్ |[[షా ఆలీ బండ|షా-అలీ-బండా]] | - |- |96 |[[వికార్ మంజిల్|విఖర్ మంజిల్]] |బేగంపేట |[[File:Vikhar_Manzil.jpg|105x105px]] |- |97 |విక్టోరియా మెమోరియల్ అనాథాశ్రమం |[[సరూర్‌నగర్]] | - |- |98 |విక్టోరియా మెటర్నిటీ హాస్పిటల్ |అసఫ్ జాహీ రోడ్ | - |- |99 |[[నిజామియా ప్రభుత్వ జనరల్ హాస్పిటల్|ప్రభుత్వ యునాని ఆసుపత్రి]] |చార్మినార్ |[[File:Unani_HospitalBuilding.jpg|105x105px]] |- |100 |[[Paigah (Hyderabad)#Paigah%20Palaces|విలాయత్ మంజిల్]] |బేగంపేట | - |- |101 |హోమియోపతిక్ హాస్పిటల్ (మోతీ మహల్) |మహబూబ్ చౌక్, మోతిగల్లి | - |- |102 |ఫఖర్-ఉల్-ముల్క్ సమాధి |సనత్‌నగర్ | - |- |103 |[[విజయ మేరి చర్చి, హైదరాబాదు|విజయ్ మేరీ చర్చి]] |ఏసి గార్డ్స్, మాసబ్ ట్యాంక్ | - |- |104 |పురన్మల్ సమాధి |సీతారాం బాగ్ | - |- |105 |[[హిల్ ఫోర్ట్ ప్యాలెస్]] |ఆదర్శ్ నగర్ |[[File:Hill_Fort_Palace_Hyderabad_1930s.jpg|105x105px]] |- |106 |డి.లక్ష్మయ్య నివాసం, |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - |- |107 |డి. పెంటయ్య నివాసం |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - |- |108 |[[సర్దార్ మహల్]] |మొఘల్ పురా | - |- |109 |రజా అలీ బంగ్లా |ఫీవర్ హాస్పిటల్ దగ్గర | - |- |110 |ముఖభాగం - బైతుల్ ఘౌస్ |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - |- |111 |ముఖభాగం - హిఫాజత్ హుస్సేన్ | - | - |- |112 |[[గోషామాల్ బరాదారి|గోషామల్ బరాదరి]] |పికెట్, సికింద్రాబాద్ |[[File:Masonic_Lodge_Picquet_Tank_Secunderabad.jpg|105x105px]] |- |113 |ప్రేమ్ చంద్ నివాసం |సర్దార్ పటేల్ రోడ్ | - |- |114 |శ్యామ్ రావ్ చుంగి నివాసం |[[పద్మారావు నగర్]] | - |- |115 |[[Dilkusha Guest House|దిల్ కుషా గెస్ట్ హౌస్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - |- |116 |[[College of Nursing, Hyderabad|కాలేజ్ ఆఫ్ నర్సింగ్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - |- |117 |యూసుఫ్ టేక్రి |టోలిచౌకి | - |- |118 |[[ఖుస్రో మంజిల్]] |[[ఎ.సి. గార్డ్స్|ఎసి గార్డ్స్]] | |- |119 |దేవ్డీ రణచంద్ – అహోతిచంద్, (తొలగించబడింది) |మెహదీపట్నం | - |- |120 |పంజ్ మహల్లా |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - |- |121 |పర్వారీష్ బాగ్ |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - |- |122 |సెంట్రల్ బ్యాంక్ భవనం |[[కోఠి]] | - |- |123 |మినీ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్]] | - |- |124 |తాజ్ మహల్ హోటల్ (ఓల్డ్ బ్లాక్), |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] |[[File:Abids_Taj_Mahal_Hotel.jpg|105x105px]] |- |125 |రవి బార్, ట్రూప్ బజార్ (ప్రభుత్వం జాబితా నుండి తొలగించబడింది, కూల్చివేయబడింది^{<ref>{{cite web|date=2006-04-20|title='63rd Meeting: Minutes'|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721163432/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-29|publisher=Hyderabad Urban Development Authority}}</ref>}) |ట్రూప్ బజార్ | - |- |126 |హైదరాబాద్ సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్ కార్యాలయం |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - |- |127 |[[చౌమహల్లా పాలస్|రోషన్ మహల్]] |మొఘల్ పురా |Example |- |128 |సెంట్రల్ కో-ఆపరేటివ్ ట్రైనింగ్ కాలేజీ |నిజాం కాలేజ్ రోడ్ | - |- |129 |మహబూబియా గర్ల్స్ హై స్కూల్ & జూనియర్ కాలేజ్ మదరసా-ఇ-అలియా |[[గన్‌ఫౌండ్రి, హైదరాబాదు|గన్ ఫౌండ్రీ]] |[[File:MahbubiyaSchoolForGirls.png|105x105px]] |- |130 |రెడ్డి హాస్టల్ |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | - |- |131 |మహల్ వనపర్తి |జాంబాగ్ రోడ్, మోజంజాహి మార్కెట్ | - |- |132 |ఎ. మజీద్ ఖాన్ నివాసం |పురాణి హవేలీ | - |- |133 |పాత ఎంసిహెచ్ ఆఫీస్, |దారుష్ షిఫా | - |- |134 |గ్రీన్ లాండ్స్ గెస్ట్ హౌస్ |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - |- |135 |[[రాజ్ భవన్ పాత భవనం]] |రాజ్ భవన్ | - |- |136 |పాత జైలు కాంప్లెక్స్ |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్ రోడ్]] | - |- |137 |[[సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ (హైదరాబాదు)|సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ కాంప్లెక్స్]] |అబిడ్స్ |[[File:St._George's_Grammar_School.jpg|105x105px]] |- |138 |వెస్లీ చర్చి |సికింద్రాబాద్ | - |- |139 |[[నాంపల్లి సరాయి|నాంపల్లి సరాయ్]] |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - |- |140 |భోయిగూడ కమాన్ |మంగళహాట్ | - |- |141 |ఐఏఎస్ అధికారుల సంఘం |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|గ్రీన్‌ల్యాండ్స్, బేగంపేట్]] | - |- |142 |సెయింట్ మేరీస్ ప్రెస్బిటరీ |సెయింట్ ఆన్స్ స్కూల్, సికింద్రాబాద్ | - |- |143 |కృష్ణా రెడ్డి భవనం |[[మెహదీపట్నం]] | - |} == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ శిలా నిర్మాణాలు == ఇంటాక్ సంస్థ హైదరాబాదులోని వివిధ రాతి నిర్మాణాలను వారసత్వ విభాగంలోకి చేర్చింది.<ref>{{Cite web|title=Archived copy|url=http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111006021909/http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|archive-date=6 October 2011|access-date=2011-09-05}}</ref><ref>{{Cite web|date=2000-03-13|title=Rock of Ages|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20090630030701/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=30 June 2009|access-date=2010-08-29|publisher=India Today}}</ref> {| class="wikitable" !క్రమసంఖ్య ! రాక్ నిర్మాణం ! ప్రదేశం ! ఫోటో |- | 1 | "బియర్స్ నోస్" (ఎలుగుబంటి ముక్కు) | [[శిల్పారామం (హైదరాబాదు)|శిల్పారామం]] లోపల, [[మాదాపూర్]] | - |- | 2 | "క్లిఫ్ రాక్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 3 | దుర్గం చెరువు సరస్సు చుట్టూ కొండలు | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 4 | "మాన్స్టర్ రాక్" | ఫిల్మ్ నగర్ [[జూబ్లీ హిల్స్]] దగ్గర | - |- | 5 | "ఒబెలిస్క్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 6 | "మష్రూమ్ రాక్" | [[హైదరాబాదు విశ్వవిద్యాలయము|యూనివర్సిటీ ఆఫ్ హైదరాబాద్]] క్యాంపస్ లోపల |[[దస్త్రం:Mushroom_rock_Hyderabad.jpg|100x100px]] |- | 7 | రాక్ పార్క్ | దర్గా హుస్సేన్ షా వాలి దగ్గర పాత బాంబే రోడ్ | - |- | 8 | సెంటినెల్ రాక్ | మౌలా-అలీ దగ్గర |[[దస్త్రం:MoulaAli_Rocks.jpg|133x133px]] |- | 9 | మౌలా అలీ దర్గా వద్ద రాళ్లు | మౌలా-అలీ |[[దస్త్రం:MoulaAli_1875.jpg|100x100px]] |- | 10 | "టోడ్స్టూల్" | బ్లూ క్రాస్ పక్కన, [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |} == మూలాలు == {{Reflist}} == బయటి లింకులు == * [http://dspace.mit.edu/bitstream/handle/1721.1/69102/HyderabadGuide_2009.pdf ఒమర్ ఖలీది రచించిన "ఎ గైడ్ టు ఆర్కిటెక్చర్ ఇన్ హైదరాబాద్, డెక్కన్, ఇండియా"] * [http://issuu.com/bpdhyd/docs/heritage_hyderabad హెరిటేజ్ క్యాపిటల్ హైదరాబాద్] * [https://web.archive.org/web/20100522003044/http://www.hmda.gov.in/huda/inside/heritagebuildings/hb.html హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ భవనాల ఫోటో గ్యాలరీ] * [http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc63.doc 63వ సమావేశ నిమిషాలు] * [http://www.saverocks.org/Preservation.html సొసైటీ టు సేవ్ రాక్స్] * [http://www.cmdachennai.gov.in/pdfs/seminar_heritage_buildings/Heritage_Conservation_in_Hyderabad.pdf హైదరాబాద్‌లో వారసత్వ సంరక్షణ] [[వర్గం:హైదరాబాదు వారసత్వ నిర్మాణాలు]] [[వర్గం:హైదరాబాదు]] [[వర్గం:హైదరాబాదు జిల్లా]] b6e3n6k8oyyw9lzph018mfb278n2zxq 3609931 3609930 2022-07-29T09:16:27Z Pranayraj1985 29393 /* హుడా గుర్తించిన వారసత్వ భవనాల జాబితా */ wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | name = హైదరాబాదు <!-- Please do not add any Indic script in this infobox, per WP:INDICSCRIPT policy. --> | settlement_type = [[మహానగరం]] <!-- NOT A MEGACITY as the population is under 10 Million --> |other_name = భాగ్యనగరం | image_skyline = Hyderabad montage-2.png | image_alt = హైద్రాబాదు నగరానికి సంబంధించిన బొమ్మలకొలువు | image_caption = పై ఎడమ నుండి సవ్యదిశలో [[చార్మినార్]], ఎత్తైన భవనం, [[హుసేన్ సాగర్]], [[బిర్లా మందిర్]], [[గోల్కొండ కోట]], [[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా]] | nickname = ముత్యాలనగరి | map_alt = తెలంగాణలో హైదరాబాదు స్థానసూచిక | map_caption = తెలంగాణలో హైదరాబాదు స్థానసూచిక | pushpin_map = India Telangana | pushpin_label_position = right | coordinates = {{coord|17.38405|N|78.45636|E|display=inline,title}} | subdivision_type = దేశం | subdivision_name = భారతదేశం | subdivision_type1 = [[భారతదేశ రాష్ట్రాలు, కేంద్రపాలిత ప్రాంతాలు|రాష్ట్రం]] | subdivision_type2 = ప్రాంతం | subdivision_type3 = [[తెలంగాణ జిల్లాలు|జిల్లాలు]] | subdivision_name1 = [[తెలంగాణ]] | subdivision_name2 = [[హైదరాబాదు మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]], [[దక్కన్ పీఠభూమి|దక్కన్]] | subdivision_name3 = {{plainlist| * [[హైదరాబాదు జిల్లా|హైదరాబాదు]] * [[మేడ్చెల్-మల్కాజ్‌గిరి జిల్లా|మేడ్చెల్ మల్కాజ్‌గిరి]] * [[రంగారెడ్డి జిల్లా|రంగారెడ్డి]] * [[సంగారెడ్డి జిల్లా|సంగారెడ్డి]]}} | established_title = స్థాపించినది | established_date = 1591 | founder = [[మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా]] | government_type = [[నగరపాలక సంస్థలు|నగర పాలిక సంస్థ]] | governing_body = [[హైదరాబాదు మహానగరపాలక సంస్థ]], <br /> [[హైదరాబాదు మహానగర అభివృద్ధి సంస్థ]] <!-- | leader_title1 = | leader_name1 = | unit_pref = metric | total_type = [[హైదరాబాదు నగరం]] | area_footnotes = | area_total_km2 = 650 | area_blank2_title = [[హైదరాబాదు మెట్రోపాలిటన్ ప్రాంతం]] | area_blank2_km2 = 7257I | elevation_footnotes = | elevation_m = 505 | population_total = 6809970 | population_as_of = 2011 | population_footnotes = | population_density_km2 = 10477 | population_metro = 9700000 | population_metro_footnotes = | population_rank = [[List of most populous cities in India|4వ]] | population_blank1_title = మెట్రో ర్యాంక్ | population_blank1 = [[List of million-plus agglomerations in India|6వ]] | population_demonym = హైద్రాబాదీ | timezone1 = [[భారత ప్రామాణిక కాలం]] | utc_offset1 = +5:30 | postal_code_type = [[పోస్టు సూచికా సంఖ్య|పిన్ కోడ్లు]] | postal_code = 500 xxx, 501 xxx, 502 xxx. | area_codes = [[భారత టెలిఫోన్ సంఖ్యలు|+91–40]], 8413, 8414, 8415, 8417, 8418, 8453, 8455 | registration_plate = టిఎస్ 07-15 | blank_name_sec1 = [[స్థూల మెట్రో జిడిపి|మెట్రో జిడిపి]] ([[సమాన కొనుగోలు శక్తి|PPP]]) | blank_info_sec1 = $40–$74&nbsp;billion | website = {{URL|www.ghmc.gov.in}} | leader_title2 = [[Greater Hyderabad Municipal Corporation|మేయర్]] | leader_name2 = | blank2_name = {{nowrap|అధికారిక భాషలు}} | blank2_info = [[తెలుగు భాష|తెలుగు]], [[ఉర్దూ భాష|ఉర్దూ]]<!-- Please do not add anything besides Telugu and Urdu. --> | official_name = }} [[మూసీ నది]] ఒడ్డున సా.శ.[[1590]] దశకంలో, [[కుతుబ్ షాహీ వంశము|కుతుబ్ షాహీ]] వంశస్థుడయిన, [[మహమ్మద్ కులీ కుతుబ్ షా]] హైదరాబాదు నగరాన్ని నిర్మిచాడు. 400 సంవత్సరా లకు పైగా సుదీర్ఘ చరిత్ర కలిగిన ఈ గొప్ప నగరంలో అనే వారసత్వ కట్టడాలు నిర్మించబడ్డాయి. హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలు భవనాల నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక విలువను కాపాడుకోవడానికి 1981లో రాష్ట్ర ప్రభుత్వం [[హైదరాబాదు పట్టణ అభివృద్ధి సంస్థ]] (హుడా) ఆధ్వర్యంలో హెరిటేజ్ కన్జర్వేషన్ కమిటీని ఏర్పాటుచేసింది.<ref>{{Cite web|title='Heritage Conservation Committee'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20100530052457/http://www.hmda.gov.in/hcc1.html|archive-date=30 May 2010|access-date=2010-08-30|publisher=HMDA}}</ref> ఈ సంస్థ [[హైదరాబాదు|హైదరాబాద్‌]]<nowiki/>లోని దాదాపు 160 భవనాలను వారసత్వ కట్టడాలుగా జాబితా చేసింది. దాదాపు 70% వారసత్వ భవనాలు ప్రైవేట్ చేతుల్లో ఉన్నాయి. వారసత్వ నిర్మాణాలలో భవనాలు, స్మారక చిహ్నాలు, రాతి నిర్మాణాలు మొదలైనవి ఉన్నాయి.<ref>{{Cite web|title='Heritage Hyderabad City'|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721163432/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-29|publisher=INTACH Hyderabad Chapter}}</ref> వారసత్వ నిర్మాణాలను గుర్తించడం ద్వారా, [[భారత జాతీయ సంస్కృతి వారసత్వ సంస్థ]] (ఇంటాక్) సహకారంతో వాటి నిర్మాణ, చారిత్రక, సామాజిక ప్రాముఖ్యతను పరిరక్షించుకోవడానికి, వారసత్వ నిర్మాణాలను నాశనం చేయకుండా యజమానులను ఒప్పించేందుకు ప్రయత్నిస్తుంది. వారసత్వం భవనాలు గ్రేడ్ I, గ్రేడ్ II & గ్రేడ్ IIIగా గ్రేడ్ చేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|title='Heritage status for 19 more buildings'|date=1 July 2005|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20060514221421/http://www.hindu.com/2005/07/01/stories/2005070115100300.htm|archive-date=14 May 2006|location=Chennai, India}}</ref> కానీ, సరైన నిర్వాహణ లేకపోవడంతో ఈ భవనాల స్థితిని కాపాడటం కష్టంగా మారింది.<ref>{{Cite news|url=http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|title='Government indifferent to heritage structures'|date=2008-08-31|work=[[The Hindu]]|access-date=2010-08-29|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20080809082333/http://www.hindu.com/2008/07/31/stories/2008073159070200.htm|archive-date=2008-08-09|location=Chennai, India}}</ref> జాబితాలో ఉంచబడిన రవి బార్, ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్, దేవ్డీ రాణాచంద్ - అహోతిచంద్ వంటి వివిధ భవనాలు ఇప్పటికే కూల్చివేయబడ్డాయి.<ref>{{Cite web|date=20 June 2009|title=Monty's in bag, heritage soldiers to keep fighting|url=http://www.newindianexpress.com/cities/hyderabad/article109723.ece?service=print|access-date=2014-08-29|publisher=[[Times of India]]}}</ref><ref>{{Cite web|date=21 August 2010|title=Revised Development Plan (Master Plan) of erstwhile Municipal Corporation of Hyderabad Area (HMDA Core Area) – Approved|url=http://220.227.252.236/RMP/pdf/Zoning%20Regulations%20and%20Master%20Plan%20GOs.pdf|access-date=2014-08-29|publisher=Municipal Administration & Urban Development Department - Hyderabad Metropolitan Development Authority.}}</ref> == హుడా గుర్తించిన వారసత్వ భవనాల జాబితా == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ కట్టడాలను గుర్తించిన హుడా, ఒక జాబితాను తయారుచేసింది. ఎప్పటికప్పుడు ఈ జాబితాను హుడా అప్‌గ్రేడ్ చేస్తుంది. హుడా ప్రతిపాదించిన భవనాలను రాష్ట్ర ప్రభుత్వం ఆమోదించాల్సి ఉంది.<ref>{{Cite web|date=2006-05-27|title='63rd Meeting: Minutes'|url=http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721160222/http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc64.doc|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-30|publisher=Hyderabad Urban Development Authority}}</ref> {| class="wikitable" !క్రమసంఖ్య !భవనం పేరు !ప్రదేశం !ఫోటో |- |1 |ఆదిల్ ఆలం మాన్షన్, (జాబితా నుండి తొలగించబడింది)<ref>{{cite web|date=2004-02-17|title='GOM'|url=http://www.aponline.gov.in/Quick%20Links/Departments/Municipal%20Administration%20and%20Urban%20Development/Govt-GOs-Acts/2004/GO.Ms.36.2004.html|access-date=2010-08-29|publisher=Principal Secretary to Government, State Government}}</ref> |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - |- |2 |అఫ్జల్ గంజ్ మసీదు |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] | - |- |3 |ఎయిర్ & ల్యాండ్ వార్‌ఫేర్ బిల్డింగ్ |సికింద్రాబాద్ | - |- |4 |ఐవాన్-ఎ-అలీ<ref>{{cite web|title=Aiwan- E- Ali|url=http://nmma.nic.in/nmma/builtDetail.do?refId=11089&state=28|access-date=2019-10-28|publisher=National Mission on Monuments and Antiquities}}</ref> |[[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా ప్యాలెస్]] | - |- |5 |అలియాబాద్ సరాయ్ |ఫలక్‌నుమా-చార్మినార్ ప్రధాన రహదారి<ref>{{cite web|date=2012-04-05|title=Aliabad Sarai cries for attention|url=https://www.thehindu.com/news/cities/Hyderabad/aliabad-sarai-cries-for-attention/article3284983.ece|access-date=2019-10-28|work=[[The Hindu]]}}</ref> | -- |- |6 |[[అల్లావుద్దీన్ భవనం]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - |- |7 |[[అమీన్ మంజిల్]] |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] |[[File:Ammen Manzil.jpg|105x105px]] |- |8 |అంబర్‌పేట్ బుర్జ్ |[[అంబర్‌పేట మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|అంబర్‌పేట]] | -- |- |9 |[[రాష్ట్ర కేంద్ర గ్రంథాలయం|స్టేట్ సెంట్రల్ లైబ్రరీ]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] |[[File:State_Central_library.jpg|105x105px]] |- |10 |ఆంధ్రపత్రిక భవనం |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |11 |[[తెలంగాణ ఉన్నత న్యాయస్థానం|హైదరాబాద్‌లోని హైకోర్టు న్యాయస్థానం]] |హైదరాబాద్ |[[File:High_court_of_hyderabad.jpg|105x105px]] |- |12 |[[రాష్ట్ర పురావస్తు మ్యూజియం]] |కోఠి |[[File:State_archeological_museum,_Hyderabad.jpg|158x158px]] |- |13 |[[ఆస్మాన్ ఘర్ ప్యాలెస్|ఆస్మాన్‌ఘర్ ప్యాలెస్]] |మలక్ పేట |[[File:AsmanGharPalast_Hyderabad-Mallapet_ca1900.jpeg|105x105px]] |- |14 |అస్మాన్ మహల్ |లక్డీ-కా-పూల్ | - |- |15 |[[ఆజా ఖానా ఎ జెహ్రా|అజా ఖానా-ఎ-జెహ్రా]] |దారుల్షిఫా |[[File:Aza_Khana-E-Zohra_Hyderabad.JPG|105x105px]] |- |16 |[[బాయి పిరోజ్‌బాయి ఎడుల్జీ చెనై పార్సీ ధర్మశాల]] |సికింద్రాబాద్ | - |- |17 |[[ఖుర్షీద్ జా దేవిడి|నవాబ్ ఖుర్షీద్ జహ్ బహదూర్ బరాదరి]] |హుస్సేనీ ఆలం |[[File:Khursheed_Jah_Devdi_palace_in_Hussaini_Alam,_Hyderabad_(2).jpg|105x105px]] |- |18 |బైతుల్ అష్రఫ్ |[[నీలోఫర్ హాస్పిటల్|నీలోఫర్ హాస్పిటల్ దగ్గర]] | -- |- |19 |బాకర్ బాగ్ |[[సైదాబాద్ మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|సైదాబాద్]] | - |- |20 |[[బెల్లా విస్టా|బెల్లా విస్టా (అడ్మినిస్ట్రేటివ్ స్టాఫ్ కాలేజ్ ఆఫ్ ఇండియా)]] |[[సైఫాబాద్]] |[[File:Ascihead.jpg|105x105px]] |- |21 |భగవందాస్ గార్డెన్ పెవిలియన్ |[[కార్వాన్]] | - |- |22 |ఎ) [[చార్ కమాన్]]; బి) మచ్లికమాన్ సి) కలికామన్ డి) షేర్-ఎ-బాటిల్-కీ-కమాన్ |చార్మినార్ |[[File:Char_Kaman_01.jpg|105x105px]] |- |23 |[[చౌమహల్లా పాలస్|చౌమహల్లా ప్యాలెస్]] |హైదరాబాద్ |[[File:Magnificent_Chowmahalla_Palace.jpg|105x105px]] |- |24 |[[గవర్నమెంట్ సిటీ కాలేజీ, హైదరాబాద్|సిటీ కాలేజీ]] |మదీనా |[[File:Citycollege_6.JPG|105x105px]] |- |25 |[[సికింద్రాబాద్ క్లాక్ టవర్]] |సికింద్రాబాద్ |[[File:Secunderabad._clock_tower.JPG|105x105px]] |- |26 |[[సుల్తాన్ బజార్ క్లాక్ టవర్]] |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - |- |27 |[[రాంగోపాల్‌పేట పోలీస్ స్టేషన్|క్లాక్ టవర్ & రాంగోపాల్ పేట్ పోలీస్ స్టేషన్]] |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] |[[File:James_Street_Police_Station_building_on_the_Western_side_of_the_M.G.Road_Secunderabad.jpg|140x140px]] |- |28 |ఫతే మైదాన్ క్లాక్ టవర్ |[[ఫతే మైదాన్]] |[[File:Clock_Tower_Fateh_Maidan.jpg|105x105px]] |- |30 |[[మహబూబ్ చౌక్ క్లాక్ టవర్]] |చార్మినార్ |[[File:Mahbob_chowk_clock_tower.jpg|157x157px]] |- |31 |దర్గా హజ్రత్ షాజావుద్దీన్ |యాకుత్ పురా | - |- |32 |దర్గా నూరుద్దీన్ షా పురాతన ద్వారం |[[కూకట్‌పల్లి (మేడ్చల్ జిల్లా)|కూకట్‌పల్లి]] | - |- |33 |దర్గా సయ్యద్ షా మీర్ మహమూద్ వలీ |బహదూర్‌పురా | - |- |34 |[[యూసుఫైన్ దర్గా]] |నాంపల్లి |[[File:Yousufain Dargah, Nampally, Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |35 |[[దార్-ఉల్-షిఫా|దారుష్ షిఫా & మసీదు]] |దబీర్‌పురా | - |- |36 |దేవ్డీ అక్రమ్ అలీ ఖాన్, గేట్ పోర్షన్ |యాకుత్పురా | - |- |37 |దేవ్ది అస్మాన్ జా |హుస్సేనీ ఆలం | - |- |38 |దేవీ బన్సీలాల్ |[[బేగంబజార్]] | - |- |39 |[[దేవిడి ఇక్బాల్ ఉద్-దౌలా|దేవ్ది ఇక్బాల్-ఉద్-దౌలా]] |షా గంజ్ |[[File:Devdi Iqbal ud-Dowla.jpg|105x105px]] |- |40 |దేవ్డీ ఇమాద్ జంగ్ బహదూర్ |గన్ ఫౌండ్రీ | - |- |41 |దేవ్డీ ఫరీద్ నవాజ్ జంగ్ (చిరన్ కోట ప్యాలెస్) |బేగంపేట |[[File:ChiranFortClub.jpg|105x105px]] |- |42 |దేవ్డీ నవాబ్ షంషీర్ జంగ్ |[[యాకుత్‌పురా]] | - |- |43 |దేవ్డీ మహారాజా కిషన్ పెర్షద్ బహదూర్ |శాలిబండ రోడ్ | - |- |44 |[[దివాన్ దేవిడి ప్యాలెస్|దేవాన్ దేవ్డీ - గేట్ పోర్షన్]] |పత్తర్ గట్టి | - |- |45 |ధనరాజ్‌గిర్జీ కాంప్లెక్స్ (జ్ఞాన్ బాగ్ ప్యాలెస్) |గోషామహల్ | - |- |46 |పరిశ్రమల డైరెక్టరేట్ |చిరాగ్ అలీ లేన్, అబిడ్స్ | - |- |47 |[[ఎర్రమంజిల్ ప్యాలెస్]] |పంజాగుట్ట | - |- |48 |[[ఫలక్‌నుమా ప్యాలెస్]] |ఫలక్‌నుమా |[[File:Taj_Falaknuma_Palace,_Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |49 |[[గాంధీ వైద్య కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] | - |- |50 |[[గోల్డెన్ త్రెషోల్డ్]] |నాంపల్లి స్టేషన్ రోడ్, అబిడ్స్ |[[File:Golden_threshold_02.JPG|105x105px]] |- |51 |[[హైదరాబాద్ పబ్లిక్ స్కూల్]] |బేగంపేట |[[File:Hyd_Public_School.jpg|105x105px]] |- |52 |జామా మసీదు |చార్మినార్ |[[File:Hyderabad_jama_madjid.jpg|link=https://en.wikipedia.org/wiki/File:Hyderabad_jama_madjid.jpg|105x105px]] |- |53 |జవహర్ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్స్, నాంపల్లి]] | - |- |54 |ఝంసింగ్ ఆలయం - గేట్ పోర్షన్ |మెహదీపట్నం | - |- |55 |[[జూబ్లీహాల్|జూబ్లీ హాల్]] |నాంపల్లి |[[File:Jubilee_Hall.jpg|105x105px]] |- |56 |కమాన్ చట్టా బజార్ |దారుల్షిఫా | - |- |57 |[[కింగ్ కోఠి ప్యాలెస్]]: ఎ) హాస్పిటల్ (పాతది) బి) ఉస్మాన్ మాన్షన్ సి) నజ్రీ బాగ్ |హైదర్‌గూడ |[[File:The_Nizam's_army_guarding_the_King_Kothi_palace.jpg|108x108px]] |- |58 |[[బ్రిటీషు రెసిడెన్సీ, హైదరాబాదు|బ్రిటిష్ రెసిడెన్సీ కాంప్లెక్స్ (మహిళా కళాశాల, కోఠి)]] |కోటి |[[File:Koti_Residency_Deborah_Hutton.jpg|105x105px]] |- |59 |కిషన్ బాగ్ ఆలయం |బహదూర్‌పురా | - |- |60 |లక్ష్మి పేపర్ మార్ట్ భవనం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] |[[File:LaxmiPaperMArt_Sec.jpg|105x105px]] |- |61 |[[నిజామియా పరిశోధనా సంస్థ|నిజామియా అబ్జర్వేటరీ]] |[[పంజాగుట్ట]] |[[File:NizamiaObservatory2.jpg|105x105px]] |- |62 |మహారాజా చందూలాల్ ఆలయం |[[అల్వాల్ (అల్వాల్ మండలం)|అల్వాల్]] | - |- |63 |మహబూబ్ చౌక్ మసీదు |మహబూబ్ చౌక్ | - |- |64 |[[మహబూబ్ మాన్షన్]] |[[మలక్‌పేట, హైదరాబాదు|మలక్ పేట]] |[[File:Mahbub_Mansion,_Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |65 |[[మాల్వాల ప్యాలెస్|మల్వాలా ప్యాలెస్ - ప్రధాన ప్రాంగణం, సెకండరీ ప్రాంగణం & నివాస గృహాలు]] |చార్మినార్ |[[File:Malwala Palace.jpg|105x105px]] |- |66 |మంజ్లీ బేగం కీ హవేలీ, |[[షా ఆలీ బండ|శాలి బండ రోడ్]] | - |- |67 |ముష్క్ మహల్ |అత్తాపూర్ | - |- |68 |మొఘల్‌పురా సమాధులు |మొఘల్‌పురా | - |- |69 |మోహన్ లాల్ మలానీ నివాసం |[[మహాత్మా గాంధీ రోడ్డు (సికింద్రాబాదు)|జేమ్స్ స్ట్రీట్]] | - |- |70 |[[మాంటీస్ హోటల్ (సికింద్రాబాద్)|మాంటీ హోటల్]] |[[సికింద్రాబాద్|పార్క్‌లేన్, సికింద్రాబాద్]] | |- |71 |మసీదు |మెహెదీపట్నంలోని ఝంసింగ్ దేవాలయం దగ్గర | - |- |72 |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] |మోజం జాహీ మార్కెట్ |[[File:Hyderabad_street_corner_(6118912024).jpg|105x105px]] |- |73 |నాను భాయ్ జి. షా భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - |- |74 |[[నిజాం క్లబ్]] |సైఫాబాద్ |[[File:Nizam Club.jpg|105x105px]] |- |75 |[[నిజాం కళాశాల]] |[[బషీర్‌బాగ్]] |[[File:File Nizam college.jpg|105x105px]] |- |76 |[[ఉస్మానియా విశ్వవిద్యాలయం|ఉస్మానియా ఆర్ట్స్ కళాశాల]] |హైదరాబాద్ |[[File:Osmania_University_Arts_College_02.jpg|105x105px]] |- |77 |[[ఉస్మానియా జనరల్ హాస్పిటల్]] |[[అఫ్జల్‌గంజ్|అఫ్జల్ గంజ్]] |[[File:Osmania_Hospital.jpg|105x105px]] |- |78 |[[లేడీ హైద్రీ క్లబ్, హైదరాబాదు|లేడీ హైదరీ క్లబ్]] |[[బషీర్‌బాగ్]] |[[File:Lady Hydari Club, Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |79 |[[పైగా ప్యాలెస్|పైగా ప్యాలెస్ (విఖర్-ఉల్-ఉమ్రా ప్యాలెస్)]] |బేగంపేట |[[File:Paigah_Palace,Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |80 |[[పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్ (సికింద్రాబాద్)|పార్సీ ఫైర్ టెంపుల్]] |సికింద్రాబాద్ |[[File:Parsi-Fire-Temple-Secunderabad-India-2014.jpg|105x105px]] |- |81 |ప్రకాష్ భవనం |శివాజీనగర్ | - |- |82 |ప్రిన్సెస్ ఎసిన్ ఉమెన్స్ ఎడ్యుకేషనల్ సెంటర్ |పురాణి హవేలీ | - |- |83 |[[పురానపూల్|పురానాపూల్ వంతెన]] |పురానాపుల్ |[[File:Puranapul.jpg|105x105px]] |- |84 |[[పురానీ హవేలీ|పురాణి హవేలీ కాంప్లెక్స్]] |పత్తర్ గట్టి |[[File:Purani_haveli.JPG|105x105px]] |- |85 |ఖిలా కోహ్నా & మసీదు |[[సరూర్‌నగర్]] | - |- |86 |రాజా భగవందాస్ భవనం |[[సుల్తాన్‌బజార్|సుల్తాన్ బజార్]] | - |- |87 |షాహీ జిలు ఖానా (జాబితా నుండి తొలగించబడింది)<ref>{{cite web|date=2017-08-01|title=Crumbling Shahi Jilu Khana knocked out of heritage list|url=https://timesofindia.indiatimes.com/city/hyderabad/crumbling-shahi-jilu-khana-knocked-out-of-heritage-list/articleshow/59857264.cms|access-date=2019-10-28|publisher=[[Times of India]]}}</ref> |ఘాన్సీ బజార్ | - |- |88 |షాహి ఖిల్వత్ ఖానా | - | - |- |89 |[[సీతారాంబాగ్ దేవాలయం|సీతారాం బాగ్ ఆలయం]] |మంగళఘాట్ | - |- |90 |[[స్పానిష్ మసీదు]] |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] |[[File:Spanish_Mosque_Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |91 |[[సెయింట్ జార్జి చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జార్జ్ చర్చి, హైదరాబాద్]] |అబిడ్స్ |[[File:St_George's_Church_(20332056308).jpg|114x114px]] |- |92 |[[సెయింట్ మేరీస్ చర్చి|సెయింట్ మేరీస్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |సికింద్రాబాద్ |[[File:Basilica_of_Our_Lady_of_the_Assumption,_Secunderabad.JPG|105x105px]] |- |93 |[[సెయింట్ జాన్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జాన్స్ చర్చి, సికింద్రాబాద్]] |[[మారేడుపల్లి మండలం (హైదరాబాదు జిల్లా)|మారేడ్‌పల్లి]] |[[File:Stjohnschurchsecunderabad1890.png|105x105px]] |- |94 |[[సెయింట్ జోసఫ్స్ కేథడ్రల్ చర్చి, హైదరాబాదు|సెయింట్ జోసెఫ్ కేథడ్రల్, హైదరాబాద్]] |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] |[[File:Stjosephscathedralhyderabad.png|108x108px]] |- |95 |శ్యాంరాజ్ బహదూర్ - గేట్ పోర్షన్ |[[షా ఆలీ బండ|షా-అలీ-బండా]] | - |- |96 |[[వికార్ మంజిల్|విఖర్ మంజిల్]] |బేగంపేట |[[File:Vikhar_Manzil.jpg|105x105px]] |- |97 |విక్టోరియా మెమోరియల్ అనాథాశ్రమం |[[సరూర్‌నగర్]] | - |- |98 |విక్టోరియా మెటర్నిటీ హాస్పిటల్ |అసఫ్ జాహీ రోడ్ | - |- |99 |[[నిజామియా ప్రభుత్వ జనరల్ హాస్పిటల్|ప్రభుత్వ యునాని ఆసుపత్రి]] |చార్మినార్ |[[File:Unani_HospitalBuilding.jpg|105x105px]] |- |100 |[[విలాయత్ మంజిల్]] |బేగంపేట | - |- |101 |హోమియోపతిక్ హాస్పిటల్ (మోతీ మహల్) |మహబూబ్ చౌక్, మోతిగల్లి | - |- |102 |ఫఖర్-ఉల్-ముల్క్ సమాధి |సనత్‌నగర్ | - |- |103 |[[విజయ మేరి చర్చి, హైదరాబాదు|విజయ్ మేరీ చర్చి]] |ఏసి గార్డ్స్, మాసబ్ ట్యాంక్ |[[File:Shrine of Our Lady of Health Church, Hyderabad.jpg|105x105px]] |- |104 |పురన్మల్ సమాధి |సీతారాం బాగ్ | - |- |105 |[[హిల్ ఫోర్ట్ ప్యాలెస్]] |ఆదర్శ్ నగర్ |[[File:Hill_Fort_Palace_Hyderabad_1930s.jpg |- |106 |డి.లక్ష్మయ్య నివాసం, |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - |- |107 |డి. పెంటయ్య నివాసం |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్]] | - |- |108 |[[సర్దార్ మహల్]] |మొఘల్ పురా | - |- |109 |రజా అలీ బంగ్లా |ఫీవర్ హాస్పిటల్ దగ్గర | - |- |110 |ముఖభాగం - బైతుల్ ఘౌస్ |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - |- |111 |ముఖభాగం - హిఫాజత్ హుస్సేన్ | - | - |- |112 |[[గోషామాల్ బరాదారి|గోషామల్ బరాదరి]] |పికెట్, సికింద్రాబాద్ |[[File:Masonic_Lodge_Picquet_Tank_Secunderabad.jpg|105x105px]] |- |113 |ప్రేమ్ చంద్ నివాసం |సర్దార్ పటేల్ రోడ్ | - |- |114 |శ్యామ్ రావ్ చుంగి నివాసం |[[పద్మారావు నగర్]] | - |- |115 |[[Dilkusha Guest House|దిల్ కుషా గెస్ట్ హౌస్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - |- |116 |[[College of Nursing, Hyderabad|కాలేజ్ ఆఫ్ నర్సింగ్]] |రాజ్ భవన్ రోడ్ | - |- |117 |యూసుఫ్ టేక్రి |టోలిచౌకి | - |- |118 |[[ఖుస్రో మంజిల్]] |[[ఎ.సి. గార్డ్స్|ఎసి గార్డ్స్]] | |- |119 |దేవ్డీ రణచంద్ – అహోతిచంద్, (తొలగించబడింది) |మెహదీపట్నం | - |- |120 |పంజ్ మహల్లా |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - |- |121 |పర్వారీష్ బాగ్ |[[శేరిలింగంపల్లి|లింగంపల్లి]] | - |- |122 |సెంట్రల్ బ్యాంక్ భవనం |[[కోఠి]] | - |- |123 |మినీ బాల్ భవన్ |[[పబ్లిక్ గార్డెన్స్, హైదరాబాదు|పబ్లిక్ గార్డెన్]] | - |- |124 |తాజ్ మహల్ హోటల్ (ఓల్డ్ బ్లాక్), |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] |[[File:Abids_Taj_Mahal_Hotel.jpg|105x105px]] |- |125 |రవి బార్, ట్రూప్ బజార్ (ప్రభుత్వం జాబితా నుండి తొలగించబడింది, కూల్చివేయబడింది^{<ref>{{cite web|date=2006-04-20|title='63rd Meeting: Minutes'|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20110721163432/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=21 July 2011|access-date=2010-08-29|publisher=Hyderabad Urban Development Authority}}</ref>}) |ట్రూప్ బజార్ | - |- |126 |హైదరాబాద్ సెంట్రల్ బిల్డింగ్ డివిజన్ కార్యాలయం |[[మొజాంజాహి మార్కెట్|మోజమ్ జాహీ మార్కెట్]] | - |- |127 |[[చౌమహల్లా పాలస్|రోషన్ మహల్]] |మొఘల్ పురా | |- |128 |సెంట్రల్ కో-ఆపరేటివ్ ట్రైనింగ్ కాలేజీ |నిజాం కాలేజ్ రోడ్ | - |- |129 |మహబూబియా గర్ల్స్ హై స్కూల్ & జూనియర్ కాలేజ్ మదరసా-ఇ-అలియా |[[గన్‌ఫౌండ్రి, హైదరాబాదు|గన్ ఫౌండ్రీ]] |[[File:MahbubiyaSchoolForGirls.png|105x105px]] |- |130 |రెడ్డి హాస్టల్ |[[అబీడ్స్, హైదరాబాదు|అబిడ్స్]] | - |- |131 |మహల్ వనపర్తి |జాంబాగ్ రోడ్, మోజంజాహి మార్కెట్ | - |- |132 |ఎ. మజీద్ ఖాన్ నివాసం |పురాణి హవేలీ | - |- |133 |పాత ఎంసిహెచ్ ఆఫీస్, |దారుష్ షిఫా | - |- |134 |గ్రీన్ లాండ్స్ గెస్ట్ హౌస్ |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|బేగంపేట]] | - |- |135 |[[రాజ్ భవన్ పాత భవనం]] |రాజ్ భవన్ | - |- |136 |పాత జైలు కాంప్లెక్స్ |[[మోండా మార్కెటు|మోండా మార్కెట్ రోడ్]] | - |- |137 |[[సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ (హైదరాబాదు)|సెయింట్ జార్జ్ గ్రామర్ స్కూల్ కాంప్లెక్స్]] |అబిడ్స్ |[[File:St._George's_Grammar_School.jpg|105x105px]] |- |138 |వెస్లీ చర్చి |సికింద్రాబాద్ | - |- |139 |[[నాంపల్లి సరాయి|నాంపల్లి సరాయ్]] |[[నాంపల్లి (హైదరాబాదు)|నాంపల్లి]] | - |- |140 |భోయిగూడ కమాన్ |మంగళహాట్ | - |- |141 |ఐఏఎస్ అధికారుల సంఘం |[[బేగంపేట్ (బాలానగర్ మండలం)|గ్రీన్‌ల్యాండ్స్, బేగంపేట్]] | - |- |142 |సెయింట్ మేరీస్ ప్రెస్బిటరీ |సెయింట్ ఆన్స్ స్కూల్, సికింద్రాబాద్ | - |- |143 |కృష్ణా రెడ్డి భవనం |[[మెహదీపట్నం]] | - |} == హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ శిలా నిర్మాణాలు == ఇంటాక్ సంస్థ హైదరాబాదులోని వివిధ రాతి నిర్మాణాలను వారసత్వ విభాగంలోకి చేర్చింది.<ref>{{Cite web|title=Archived copy|url=http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20111006021909/http://intach.ap.nic.in/heritagesites.htm|archive-date=6 October 2011|access-date=2011-09-05}}</ref><ref>{{Cite web|date=2000-03-13|title=Rock of Ages|url=http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20090630030701/http://intach.ap.nic.in/heritage.htm|archive-date=30 June 2009|access-date=2010-08-29|publisher=India Today}}</ref> {| class="wikitable" !క్రమసంఖ్య ! రాక్ నిర్మాణం ! ప్రదేశం ! ఫోటో |- | 1 | "బియర్స్ నోస్" (ఎలుగుబంటి ముక్కు) | [[శిల్పారామం (హైదరాబాదు)|శిల్పారామం]] లోపల, [[మాదాపూర్]] | - |- | 2 | "క్లిఫ్ రాక్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 3 | దుర్గం చెరువు సరస్సు చుట్టూ కొండలు | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 4 | "మాన్స్టర్ రాక్" | ఫిల్మ్ నగర్ [[జూబ్లీ హిల్స్]] దగ్గర | - |- | 5 | "ఒబెలిస్క్" | [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |- | 6 | "మష్రూమ్ రాక్" | [[హైదరాబాదు విశ్వవిద్యాలయము|యూనివర్సిటీ ఆఫ్ హైదరాబాద్]] క్యాంపస్ లోపల |[[దస్త్రం:Mushroom_rock_Hyderabad.jpg|100x100px]] |- | 7 | రాక్ పార్క్ | దర్గా హుస్సేన్ షా వాలి దగ్గర పాత బాంబే రోడ్ | - |- | 8 | సెంటినెల్ రాక్ | మౌలా-అలీ దగ్గర |[[దస్త్రం:MoulaAli_Rocks.jpg|133x133px]] |- | 9 | మౌలా అలీ దర్గా వద్ద రాళ్లు | మౌలా-అలీ |[[దస్త్రం:MoulaAli_1875.jpg|100x100px]] |- | 10 | "టోడ్స్టూల్" | బ్లూ క్రాస్ పక్కన, [[జూబ్లీ హిల్స్]] | - |} == మూలాలు == {{Reflist}} == బయటి లింకులు == * [http://dspace.mit.edu/bitstream/handle/1721.1/69102/HyderabadGuide_2009.pdf ఒమర్ ఖలీది రచించిన "ఎ గైడ్ టు ఆర్కిటెక్చర్ ఇన్ హైదరాబాద్, డెక్కన్, ఇండియా"] * [http://issuu.com/bpdhyd/docs/heritage_hyderabad హెరిటేజ్ క్యాపిటల్ హైదరాబాద్] * [https://web.archive.org/web/20100522003044/http://www.hmda.gov.in/huda/inside/heritagebuildings/hb.html హైదరాబాద్‌లోని వారసత్వ భవనాల ఫోటో గ్యాలరీ] * [http://www.hmda.gov.in/hcc/hcc63.doc 63వ సమావేశ నిమిషాలు] * [http://www.saverocks.org/Preservation.html సొసైటీ టు సేవ్ రాక్స్] * [http://www.cmdachennai.gov.in/pdfs/seminar_heritage_buildings/Heritage_Conservation_in_Hyderabad.pdf హైదరాబాద్‌లో వారసత్వ సంరక్షణ] [[వర్గం:హైదరాబాదు వారసత్వ నిర్మాణాలు]] [[వర్గం:హైదరాబాదు]] [[వర్గం:హైదరాబాదు జిల్లా]] 34rt2884fi1spixbpqhftsyzv14hle6 0 354709 3609895 2022-07-29T08:31:13Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 [[WP:AES|←]]Created page with 'అనురాగ్ కులకర్ణి [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[నేపథ్య గాయకుడు]]' wikitext text/x-wiki అనురాగ్ కులకర్ణి [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[నేపథ్య గాయకుడు]] 0eryptgfwcos4z49fakyajfy1q7gt03 3609896 3609895 2022-07-29T08:31:36Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 wikitext text/x-wiki [[అనురాగ్ కులకర్ణి]] [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[నేపథ్య గాయకుడు]] 60lhtmqjqwogx3cmzd2widqp4lhx3lk 3609911 3609896 2022-07-29T08:49:00Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 wikitext text/x-wiki [[అనురాగ్ కులకర్ణి]] [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[నేపథ్య గాయకుడు]]. {| class="wikitable" |సంవత్సరం |సినిమా |పాట |స్వరకర్త(లు) |- |2015 |జగన్నాటకం |"మనసున" |అజయ్ అర్సాదా |- | rowspan="4" |2016 |[[లచ్చిందేవికీ ఓలెక్కుంది|లచ్చిందేవికి ఓ లెక్కుంది]] |"పిచ్చి" |[[ఎం. ఎం. కీరవాణి|ఎంఎం కీరవాణి]] |- |[[హైపర్ (సినిమా)|హైపర్]] |"బేబీ డాల్" |[[జిబ్రాన్]] |- |[[ఆటాడుకుందాం రా]] |"రౌండ్ అండ్ రౌండ్" |[[అనూప్ రూబెన్స్]] |- |[[ఇజం|వాదం]] |"వాదం" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="22" |2017 |[[శతమానం భవతి]] |"మెల్లగా తెల్లరిందోయ్" |[[మిక్కీ జె. మేయర్|మిక్కీ J. మేయర్]] |- |[[లక్కున్నోడు]] |"ఓ సిరి మల్లి" |ప్రవీణ్ లక్కరాజు |- |[[విన్నర్ (2017 సినిమా)|విజేత]] |"సుయా సూయా" |[[ఎస్.ఎస్. తమన్|ఎస్. థమన్]] |- |[[కిట్టు ఉన్నాడు జాగ్రత్త(సినిమా)|కిట్టు ఉన్నాడు జాగ్రత్త]] |"అర్ధమైంద" |అనూప్ రూబెన్స్ |- |[[ఆకతాయి (2017 సినిమా)|ఆకతాయి]] |"ప్రాణం పరావన" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |[[కాటమరాయుడు]] |"మీరా మీరా మీసం" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[మిస్టర్]] |"సయ్యోరి సయ్యోరి" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"జూమోర్ జూమోర్" |- |ఫ్యాషన్ డిజైనర్ s/o లేడీస్ టైలర్ |"కనులేమిటో" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |జయదేవ్ |"నువ్వు ఉండిపో" |- |[[పటేల్ సర్]] |"మనసే తొలిసారి" | rowspan="3" |DJ వసంత్ |- | rowspan="2" |వైశాఖం |"వైశాఖం" |- |"కమ్ ఆన్ కంట్రీ చిలకా" |- |[[దర్శకుడు (సినిమా)|దర్శకుడు]] |"అనగనగా ఒక రాజు" |[[సాయి కార్తీక్]] |- |[[పైసా వసూల్]] |"పైసా వసూల్" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[లై (సినిమా)|అబద్ధం]] |"మిస్ సన్‌షైన్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"స్వేచ్ఛ" |- |[[ఓయ్ నిన్నే]] |"మానస మానస" |శేఖర్ చంద్ర |- |[[బాలకృష్ణుడు (సినిమా)|బాలకృష్ణుడు]] |"రెండె రెండు కళ్ళు" |మణి శర్మ |- |దొంగోడొచ్చాడు |"నీ చూపే" |[[విద్యాసాగర్ (సంగీత దర్శకుడు)|విద్యాసాగర్]] |- | rowspan="2" |[[ఒక్క క్షణం]] |"చాలా చాలా" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"గుండెల్లో సూదులు" |- | rowspan="22" |2018 |[[ఈగో (2018 సినిమా)|అహంకారము]] |"కుర్రోడు పర్ఫెక్ట్" |సాయి కార్తీక్ |- |[[రంగుల రాట్నం(2018 సినిమా)|రంగుల రత్నం]] |"రేయ్ విష్ణు", "పుట్టినరోజు" |శ్రీచరణ్ పాకాల |- |[[ఛలో|చలో]] |"చూసి చూడంగానే" |మహతి సాగర్ |- | rowspan="2" |[[ఎమ్‌ఎల్‌ఏ|ఎమ్మెల్యే]] |"గర్ల్ ఫ్రెండ్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"యుద్ధం యుద్ధం" |- |సత్య గ్యాంగ్ |"మనసే కనలేవా" |ప్రభాస్ నిమ్మల |- | rowspan="2" |[[మహానటి (2018 సినిమా)|నడిగైయర్ తిలగం]] |"మౌన మజాయిలే" | rowspan="4" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"మహానటి" |- | rowspan="2" |[[మహానటి (2018 సినిమా)|మహానటి]] |"మూగ మనసులు" |- |"మహానటి" |- |[[ఈ నగరానికి ఏమైంది]] |"ఆగి ఆగి" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[ఆర్‌ఎక్స్ 100|RX 100]] |[[Pillaa Raa|"పిల్లా రా"]] |[[చేతన్ భరద్వాజ్|చైతన్ భరద్వాజ్]] |- |[[విజేత (2018 సినిమా)|విజేత]] |"ఆకాశాన్ని తాకే" |హర్షవర్ధన్ రామేశ్వర్ |- | rowspan="2" |[[శ్రీనివాస కళ్యాణం (2018 సినిమా)|శ్రీనివాస కళ్యాణం]] |"మొదలౌధాం" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"ఏదో" |- |[[గీత గోవిందం (సినిమా)|గీత గోవిందం]] |"తానేమందే తనేమందే" |[[గోపీ సుందర్]] |- |[[కేరాఫ్ కంచరపాలెం (2018 సినిమా)|C/o కంచరపాలెం]] |"ఆశా పాశం" |స్వీకర్ అగస్తీ |- |[[శైలజారెడ్డి అల్లుడు|శైలజా రెడ్డి అల్లుడు]] |"బంగారు రంగు పిల్ల" |గోపీ సుందర్ |- | rowspan="3" |[[దేవదాస్ (2018 సినిమా)|దేవదాస్]] |"వారు వీరు" | rowspan="3" |మణి శర్మ |- |"లక లక లకుమీకర" |- |"మనసేదో వెతుకుతు ఉంది" |- |[[సుబ్రహ్మణ్యపురం (2018 సినిమా)|సుబ్రహ్మణ్యపురం]] |"ఈ రోజిలా" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- | rowspan="40" |2019 |[[మిఠాయి (2019 సినిమా)|మిథాయ్]] |"విముక్తి" |వివేక్ సాగర్ |- |[[సూర్యకాంతం (2019 సినిమా)|సూర్యకాంతం]] |"శుక్రవారం రాత్రి బేబీ" |మార్క్ కె రాబిన్ |- |[[మజిలీ (సినిమా)|మజిలీ]] |"మాయ్య మాయ" |[[గోపీ సుందర్]] |- |[[సీత (2019 సినిమా)|సీత]] |"నిజమేనా" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[నువ్వు తోపురా|నువ్వు తోపు రా]] |"నాకెంతో నాచిందే" | rowspan="2" |సురేష్ బొబ్బిలి |- |"చల్ చల్ పద" |- |[[ఏజెంట్ సాయి శ్రీనివాస ఆత్రేయ]] |"షెర్లాక్ హోమ్స్" | rowspan="4" |మార్క్ కె రాబిన్ |- | rowspan="3" |[[మల్లేశం]] |"ధన ధనా ధన్" |- |"ఆ చలానీ" |- |"సెత్తికొచ్చిన బిడ్డ" |- |[[బ్రోచేవారెవరురా (2019 సినిమా)|బ్రోచేవారెవరురా]] |"బ్రోచెవేర్" |వివేక్ సాగర్ |- |[[ఓ బేబీ|ఓ! బేబీ]] |"ఓ! బేబీ" |మిక్కీ J. మేయర్ |- | rowspan="2" |[[ఇస్మార్ట్ శంకర్]] |"ఇస్మార్ట్ థీమ్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"ఉండిపో" |- |[[మన్మథుడు 2|మన్మధుడు 2]] |"మా చక్కని పెళ్ళంట" |చైతన్ భరద్వాజ్ |- |[[కౌసల్య కృష్ణమూర్తి]] |"ఊగే పచ్చని" |ధిబు నినాన్ థామస్ |- | rowspan="3" |[[గద్దలకొండ గణేష్]] |"జర్రా జర్రా" | rowspan="3" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"గగన వీధిలో" |- |"వాకా వాకా" |- |[[చాణక్య (2019 సినిమా)|చాణక్యుడు]] |"గులాభి" |విశాల్ చంద్రశేఖర్ |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహా రెడ్డి]] |"జాగో నరసింహ" | rowspan="4" |అమిత్ త్రివేది |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (కన్నడ డబ్)]] |"జాగో నరసింహ" |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (మలయాళ డబ్)]] |"నేరం ఆగతం" |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (తమిళ డబ్)]] |"పారాయై నరసింహా నీ పారాయై" |- |[[ఊరంతా అనుకుంటున్నారు]] |"కన్న (పునరాలోచన)" |[[కె. ఎం. రాధాకృష్ణన్|KM రాధా కృష్ణన్]] |- |[[విజిల్|విజిల్ (తెలుగు డబ్)]] |"నీతోన్" |[[ఎ. ఆర్. రెహమాన్|AR రెహమాన్]] |- | rowspan="2" |[[మీకు మాత్రమే చెప్తా]] |"చాలు చాలు" | rowspan="2" |శివకుమార్ |- |"నువ్వే హీరో" |- |[[తిప్పరా మీసం|తిప్పారా మీసం]] |"రాధా రామనామం" |సురేష్ బొబ్బిలి |- | rowspan="3" |[[రాజావారు రాణిగారు|రాజా వారు రాణి గారు]] |"టైటిల్ సాంగ్" | rowspan="3" |జై క్రిష్ |- |"నొప్పి పాట" |- |"నమ్మేలా లేదు" |- |[[అర్జున్ సురవరం]] |"కన్నె కన్నె" |సామ్ సిఎస్ |- |[[90ఎంఎల్ (సినిమా)|90ML]] |"90ML టైటిల్ సాంగ్" |అనూప్ రూబెన్స్ |- |[[Hulchul (2019 film)|హల్చల్]] |"ఓ చెలియా" |భరత్ మధుసూదనన్ |- |[[వెంకీ మామ|వెంకీ మామా]] |"నువ్వు నేను" |ఎస్. థమన్ |- |[[రూలర్|పాలకుడు]] |"యాలా యాలా" |[[చిరంతన్ భట్]] |- | rowspan="2" |[[ఇద్దరి లోకం ఒకటే]] |"నువ్వు నా గుండె చప్పుడు" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"హొలా హోలా" |- |[[అతడే శ్రీమన్నారాయణ]] |"నారాయణ నారాయణ" |చరణ్ రాజ్ |- | rowspan="9" |2020 |[[అల వైకుంఠపురములో|అలా వైకుంఠపురములో]] |"రాములో రాములా" |ఎస్. థమన్ |- |[[ఎంత మంచివాడవురా!|ఎంత మంచివాడవురా]] |"ఓ చిన్న నవ్వే చాలు" |గోపీ సుందర్ |- |వలయం |"నిన్ను చూసాకే" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- | rowspan="2" |[[భీష్మ (2020 సినిమా)|భీష్ముడు]] |"సింగిల్స్ గీతం" | rowspan="2" |మహతి సాగర్ |- |"సారా చీర" |- |[[అమరం అఖిలం ప్రేమ]] |"తొలి తొలి" |[[రధన్|రాధన్]] |- |[[కలర్ ఫోటో (2020 సినిమా)|రంగు ఫోటో]] |"అరెరే ఆకాశం" |[[కాల భైరవ]] |- |[[ఆకాశం నీ హద్దురా|ఆకాశం నీ హద్దు రా (తెలుగు డబ్)]] |"పిల్ల పుల్లి" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |క్షీర సాగర మధనం |"నీ పెరు" |అజయ్అరసద |- | rowspan="40" |2021 |[[రెడ్ (2021 సినిమా)|ఎరుపు]] |"నువ్వే నువ్వే" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |[[C/o కాదల్]] |"కత్రిల్ ఆడమ్" |స్వీకర్ అగస్తీ |- | rowspan="2" |[[లవ్ లైఫ్ అండ్ పకోడి|లవ్ లైఫ్ & పకోడీ]] |"వీడి పకోడి" | rowspan="2" |పవన్ |- |"ఈ పయనం" |- |[[నాంది (2021 సినిమా)|నాంది]] |"దేవతలంత" |[[శ్రీ చరణ్ పాకాల|శ్రీచరణ్ పాకాల]] |- |[[అక్షర (2021 సినిమా)|అక్షర]] |"అసురులదారా" |సురేష్ బొబ్బిలి |- |[[దట్ ఈజ్ మహాలక్ష్మి|అదే మహాలక్ష్మి]] |"కల్లారా చూస్తున్నా" |అమిత్ త్రివేది |- | rowspan="2" |[[ఎస్ఆర్ కల్యాణమండపం]] |"చుక్కల చున్నీ" | rowspan="2" |[[చేతన్ భరద్వాజ్|చైతన్ భరద్వాజ్]] |- |""సిగ్గుఎందుకురా మామా"" |- |తొంగి తొంగి చూడమాకు చందమామ |"తడబడి పోయానేమో" |హరి గౌరా |- |ప్రియమైన మేఘా |"ఆమని ఉంటే పక్కానా" |హరి గౌరా |- |[[అర్ధ శతాబ్దం|అర్ధ శతబ్ధం]] |"కలాం అడిగే మనిషంటే ఎవరు" |నౌఫల్ రాజా AIS |- | rowspan="2" |[[ఇష్క్ (2021 సినిమా)|ఇష్క్]] |"ఆగలేకపోతున్నా" | rowspan="2" |మహతి స్వర సాగర్ |- |"చీకటి చిరుజ్వాలై" |- |[[నాట్యం ( 2021 సినిమా)|నాట్యం]] |"వేణువులో" |శ్రవణ్ భరద్వాజ్ |- |నీ జతగా |"గుం గుం గణపతి" |పవన్ |- |[[సీటీమార్]] |"సీటీమార్ టైటిల్ సాంగ్" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="2" |[[రిపబ్లిక్ (2021సినిమా)|రిపబ్లిక్]] |"గానా ఆఫ్ రిపబ్లిక్" | rowspan="2" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |"జోర్ సే" |- |[[మాస్ట్రో]] |"బేబీ ఓ బేబీ" |మహతి స్వర సాగర్ |- |[[నారప్ప]] |"ఊరు నట్ట" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="2" |[[తలైవి|తలైవి (తెలుగు డబ్)]] |"కుమారి ఇది నీ దారి" | rowspan="2" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |"రా తలైవి" |- |[[వలిమై|వాలిమై]] |"నాంగ వేర మారి" |[[యువన్ శంకర్ రాజా]] |- |[[రాజ రాజ చోర]] |"మాయ మాయ" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[లవ్ స్టోరీ (2021 సినిమా)|లవ్ స్టోరీ]] |"నీ చిత్రం చూసి" |పవన్ చి. |- |[[రాజా విక్రమార్క (2021 సినిమా)|రాజా విక్రమార్క]] |"రామ కనవేమిరా" |[[ప్రశాంత్ ఆర్ విహారి]] |- |తప్పిపోయింది |"ఖుల్లం ఖుల్లా" |అజయ్ అరసాడ |- |వర్జిన్ స్టోరీ |"వయారి ఓ వయారి" |గౌర హరి |- |[[ఆచార్య]] |[[ఆచార్య|"నీలాంబరి"]] |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="3" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" | rowspan="10" |[[మిక్కీ జె. మేయర్|మిక్కీ J. మేయర్]] |- |"సిరివెన్నెల" |- |"ప్రణవాలయ" |- | rowspan="2" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (తమిళ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"జగదీశ్వర దేవి" |- | rowspan="3" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (మలయాళ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"ప్రణవామృతం" |- |"ఓ చంద్రికా" |- | rowspan="2" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (కన్నడ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"మొగులు నాగవల్లే" |- | rowspan="10" |2022 |[[సెహరి]] |"సుబ్బలచ్మి" |[[ప్రశాంత్ ఆర్ విహారి]] |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్]] |"నిన్నెలే" | rowspan="4" |జస్టిన్ ప్రభాకరన్ |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (తమిళం)]] |"ఉన్నాలే" |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (కన్నడ)]] |"నిన్నలే" |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (మలయాళం)]] |"నిన్నాలే" |- |మిస్టర్ ప్రెగ్నెంట్ |"హే చెలీ" |శ్రవణ్ భరద్వాజ్ |- |[[మారన్]] |"అన్నానా తాళాట్టుం" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |[[అతిథి దేవోభవ|అతిథి దేవో భవ]] |"నిన్ను చూడగానే" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- |[[అంటే సుందరానికి]] |"ఎంత చిత్రం" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[లైగ‌ర్]] |"అక్డి పక్డి" |[[సునీల్ కశ్యప్|లిజో జార్జ్, DJ చేతస్, సునీల్ కశ్యప్]] |} obkgjm8mh7d5oebd3l4uz7snncujfr2 3609912 3609911 2022-07-29T08:50:45Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 wikitext text/x-wiki [[అనురాగ్ కులకర్ణి]] [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[నేపథ్య గాయకుడు]]. {| class="wikitable" |సంవత్సరం |సినిమా |పాట |స్వరకర్త(లు) |- |2015 |జగన్నాటకం |"మనసున" |అజయ్ అర్సాదా |- | rowspan="4" |2016 |[[లచ్చిందేవికీ ఓలెక్కుంది|లచ్చిందేవికి ఓ లెక్కుంది]] |"పిచ్చి" |[[ఎం. ఎం. కీరవాణి|ఎంఎం కీరవాణి]] |- |[[హైపర్ (సినిమా)|హైపర్]] |"బేబీ డాల్" |[[జిబ్రాన్]] |- |[[ఆటాడుకుందాం రా]] |"రౌండ్ అండ్ రౌండ్" |[[అనూప్ రూబెన్స్]] |- |[[ఇజం|వాదం]] |"వాదం" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="22" |2017 |[[శతమానం భవతి]] |"మెల్లగా తెల్లరిందోయ్" |[[మిక్కీ జె. మేయర్|మిక్కీ J. మేయర్]] |- |[[లక్కున్నోడు]] |"ఓ సిరి మల్లి" |ప్రవీణ్ లక్కరాజు |- |[[విన్నర్ (2017 సినిమా)|విజేత]] |"సుయా సూయా" |[[ఎస్.ఎస్. తమన్|ఎస్. థమన్]] |- |[[కిట్టు ఉన్నాడు జాగ్రత్త(సినిమా)|కిట్టు ఉన్నాడు జాగ్రత్త]] |"అర్ధమైంద" |అనూప్ రూబెన్స్ |- |[[ఆకతాయి (2017 సినిమా)|ఆకతాయి]] |"ప్రాణం పరావన" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |[[కాటమరాయుడు]] |"మీరా మీరా మీసం" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[మిస్టర్]] |"సయ్యోరి సయ్యోరి" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"జూమోర్ జూమోర్" |- |ఫ్యాషన్ డిజైనర్ s/o లేడీస్ టైలర్ |"కనులేమిటో" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |జయదేవ్ |"నువ్వు ఉండిపో" |- |[[పటేల్ సర్]] |"మనసే తొలిసారి" | rowspan="3" |DJ వసంత్ |- | rowspan="2" |వైశాఖం |"వైశాఖం" |- |"కమ్ ఆన్ కంట్రీ చిలకా" |- |[[దర్శకుడు (సినిమా)|దర్శకుడు]] |"అనగనగా ఒక రాజు" |[[సాయి కార్తీక్]] |- |[[పైసా వసూల్]] |"పైసా వసూల్" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[లై (సినిమా)|అబద్ధం]] |"మిస్ సన్‌షైన్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"స్వేచ్ఛ" |- |[[ఓయ్ నిన్నే]] |"మానస మానస" |శేఖర్ చంద్ర |- |[[బాలకృష్ణుడు (సినిమా)|బాలకృష్ణుడు]] |"రెండె రెండు కళ్ళు" |మణి శర్మ |- |దొంగోడొచ్చాడు |"నీ చూపే" |[[విద్యాసాగర్ (సంగీత దర్శకుడు)|విద్యాసాగర్]] |- | rowspan="2" |[[ఒక్క క్షణం]] |"చాలా చాలా" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"గుండెల్లో సూదులు" |- | rowspan="22" |2018 |[[ఈగో (2018 సినిమా)|అహంకారము]] |"కుర్రోడు పర్ఫెక్ట్" |సాయి కార్తీక్ |- |[[రంగుల రాట్నం(2018 సినిమా)|రంగుల రత్నం]] |"రేయ్ విష్ణు", "పుట్టినరోజు" |శ్రీచరణ్ పాకాల |- |[[ఛలో|చలో]] |"చూసి చూడంగానే" |మహతి సాగర్ |- | rowspan="2" |[[ఎమ్‌ఎల్‌ఏ|ఎమ్మెల్యే]] |"గర్ల్ ఫ్రెండ్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"యుద్ధం యుద్ధం" |- |సత్య గ్యాంగ్ |"మనసే కనలేవా" |ప్రభాస్ నిమ్మల |- | rowspan="2" |[[మహానటి (2018 సినిమా)|నడిగైయర్ తిలగం]] |"మౌన మజాయిలే" | rowspan="4" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"మహానటి" |- | rowspan="2" |[[మహానటి (2018 సినిమా)|మహానటి]] |"మూగ మనసులు" |- |"మహానటి" |- |[[ఈ నగరానికి ఏమైంది]] |"ఆగి ఆగి" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[ఆర్‌ఎక్స్ 100|RX 100]] |[[Pillaa Raa|"పిల్లా రా"]] |[[చేతన్ భరద్వాజ్|చైతన్ భరద్వాజ్]] |- |[[విజేత (2018 సినిమా)|విజేత]] |"ఆకాశాన్ని తాకే" |హర్షవర్ధన్ రామేశ్వర్ |- | rowspan="2" |[[శ్రీనివాస కళ్యాణం (2018 సినిమా)|శ్రీనివాస కళ్యాణం]] |"మొదలౌధాం" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"ఏదో" |- |[[గీత గోవిందం (సినిమా)|గీత గోవిందం]] |"తానేమందే తనేమందే" |[[గోపీ సుందర్]] |- |[[కేరాఫ్ కంచరపాలెం (2018 సినిమా)|C/o కంచరపాలెం]] |"ఆశా పాశం" |స్వీకర్ అగస్తీ |- |[[శైలజారెడ్డి అల్లుడు|శైలజా రెడ్డి అల్లుడు]] |"బంగారు రంగు పిల్ల" |గోపీ సుందర్ |- | rowspan="3" |[[దేవదాస్ (2018 సినిమా)|దేవదాస్]] |"వారు వీరు" | rowspan="3" |మణి శర్మ |- |"లక లక లకుమీకర" |- |"మనసేదో వెతుకుతు ఉంది" |- |[[సుబ్రహ్మణ్యపురం (2018 సినిమా)|సుబ్రహ్మణ్యపురం]] |"ఈ రోజిలా" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- | rowspan="40" |2019 |[[మిఠాయి (2019 సినిమా)|మిథాయ్]] |"విముక్తి" |వివేక్ సాగర్ |- |[[సూర్యకాంతం (2019 సినిమా)|సూర్యకాంతం]] |"శుక్రవారం రాత్రి బేబీ" |మార్క్ కె రాబిన్ |- |[[మజిలీ (సినిమా)|మజిలీ]] |"మాయ్య మాయ" |[[గోపీ సుందర్]] |- |[[సీత (2019 సినిమా)|సీత]] |"నిజమేనా" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[నువ్వు తోపురా|నువ్వు తోపు రా]] |"నాకెంతో నాచిందే" | rowspan="2" |సురేష్ బొబ్బిలి |- |"చల్ చల్ పద" |- |[[ఏజెంట్ సాయి శ్రీనివాస ఆత్రేయ]] |"షెర్లాక్ హోమ్స్" | rowspan="4" |మార్క్ కె రాబిన్ |- | rowspan="3" |[[మల్లేశం]] |"ధన ధనా ధన్" |- |"ఆ చలానీ" |- |"సెత్తికొచ్చిన బిడ్డ" |- |[[బ్రోచేవారెవరురా (2019 సినిమా)|బ్రోచేవారెవరురా]] |"బ్రోచెవేర్" |వివేక్ సాగర్ |- |[[ఓ బేబీ|ఓ! బేబీ]] |"ఓ! బేబీ" |మిక్కీ J. మేయర్ |- | rowspan="2" |[[ఇస్మార్ట్ శంకర్]] |"ఇస్మార్ట్ థీమ్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"ఉండిపో" |- |[[మన్మథుడు 2|మన్మధుడు 2]] |"మా చక్కని పెళ్ళంట" |చైతన్ భరద్వాజ్ |- |[[కౌసల్య కృష్ణమూర్తి]] |"ఊగే పచ్చని" |ధిబు నినాన్ థామస్ |- | rowspan="3" |[[గద్దలకొండ గణేష్]] |"జర్రా జర్రా" | rowspan="3" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"గగన వీధిలో" |- |"వాకా వాకా" |- |[[చాణక్య (2019 సినిమా)|చాణక్యుడు]] |"గులాభి" |విశాల్ చంద్రశేఖర్ |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహా రెడ్డి]] |"జాగో నరసింహ" | rowspan="4" |అమిత్ త్రివేది |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (కన్నడ డబ్)]] |"జాగో నరసింహ" |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (మలయాళ డబ్)]] |"నేరం ఆగతం" |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (తమిళ డబ్)]] |"పారాయై నరసింహా నీ పారాయై" |- |[[ఊరంతా అనుకుంటున్నారు]] |"కన్న (పునరాలోచన)" |[[కె. ఎం. రాధాకృష్ణన్|KM రాధా కృష్ణన్]] |- |[[విజిల్|విజిల్ (తెలుగు డబ్)]] |"నీతోన్" |[[ఎ. ఆర్. రెహమాన్|AR రెహమాన్]] |- | rowspan="2" |[[మీకు మాత్రమే చెప్తా]] |"చాలు చాలు" | rowspan="2" |శివకుమార్ |- |"నువ్వే హీరో" |- |[[తిప్పరా మీసం|తిప్పారా మీసం]] |"రాధా రామనామం" |సురేష్ బొబ్బిలి |- | rowspan="3" |[[రాజావారు రాణిగారు|రాజా వారు రాణి గారు]] |"టైటిల్ సాంగ్" | rowspan="3" |జై క్రిష్ |- |"నొప్పి పాట" |- |"నమ్మేలా లేదు" |- |[[అర్జున్ సురవరం]] |"కన్నె కన్నె" |సామ్ సిఎస్ |- |[[90ఎంఎల్ (సినిమా)|90ML]] |"90ML టైటిల్ సాంగ్" |అనూప్ రూబెన్స్ |- |[[Hulchul (2019 film)|హల్చల్]] |"ఓ చెలియా" |భరత్ మధుసూదనన్ |- |[[వెంకీ మామ|వెంకీ మామా]] |"నువ్వు నేను" |ఎస్. థమన్ |- |[[రూలర్|పాలకుడు]] |"యాలా యాలా" |[[చిరంతన్ భట్]] |- | rowspan="2" |[[ఇద్దరి లోకం ఒకటే]] |"నువ్వు నా గుండె చప్పుడు" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"హొలా హోలా" |- |[[అతడే శ్రీమన్నారాయణ]] |"నారాయణ నారాయణ" |చరణ్ రాజ్ |- | rowspan="9" |2020 |[[అల వైకుంఠపురములో|అలా వైకుంఠపురములో]] |"రాములో రాములా" |ఎస్. థమన్ |- |[[ఎంత మంచివాడవురా!|ఎంత మంచివాడవురా]] |"ఓ చిన్న నవ్వే చాలు" |గోపీ సుందర్ |- |వలయం |"నిన్ను చూసాకే" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- | rowspan="2" |[[భీష్మ (2020 సినిమా)|భీష్ముడు]] |"సింగిల్స్ గీతం" | rowspan="2" |మహతి సాగర్ |- |"సారా చీర" |- |[[అమరం అఖిలం ప్రేమ]] |"తొలి తొలి" |[[రధన్|రాధన్]] |- |[[కలర్ ఫోటో (2020 సినిమా)|రంగు ఫోటో]] |"అరెరే ఆకాశం" |[[కాల భైరవ]] |- |[[ఆకాశం నీ హద్దురా|ఆకాశం నీ హద్దు రా (తెలుగు డబ్)]] |"పిల్ల పుల్లి" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |క్షీర సాగర మధనం |"నీ పెరు" |అజయ్అరసద |- | rowspan="40" |2021 |[[రెడ్ (2021 సినిమా)|ఎరుపు]] |"నువ్వే నువ్వే" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |[[C/o కాదల్]] |"కత్రిల్ ఆడమ్" |స్వీకర్ అగస్తీ |- | rowspan="2" |[[లవ్ లైఫ్ అండ్ పకోడి|లవ్ లైఫ్ & పకోడీ]] |"వీడి పకోడి" | rowspan="2" |పవన్ |- |"ఈ పయనం" |- |[[నాంది (2021 సినిమా)|నాంది]] |"దేవతలంత" |[[శ్రీ చరణ్ పాకాల|శ్రీచరణ్ పాకాల]] |- |[[అక్షర (2021 సినిమా)|అక్షర]] |"అసురులదారా" |సురేష్ బొబ్బిలి |- |[[దట్ ఈజ్ మహాలక్ష్మి|అదే మహాలక్ష్మి]] |"కల్లారా చూస్తున్నా" |అమిత్ త్రివేది |- | rowspan="2" |[[ఎస్ఆర్ కల్యాణమండపం]] |"చుక్కల చున్నీ" | rowspan="2" |[[చేతన్ భరద్వాజ్|చైతన్ భరద్వాజ్]] |- |""సిగ్గుఎందుకురా మామా"" |- |తొంగి తొంగి చూడమాకు చందమామ |"తడబడి పోయానేమో" |హరి గౌరా |- |ప్రియమైన మేఘా |"ఆమని ఉంటే పక్కానా" |హరి గౌరా |- |[[అర్ధ శతాబ్దం|అర్ధ శతబ్ధం]] |"కలాం అడిగే మనిషంటే ఎవరు" |నౌఫల్ రాజా AIS |- | rowspan="2" |[[ఇష్క్ (2021 సినిమా)|ఇష్క్]] |"ఆగలేకపోతున్నా" | rowspan="2" |మహతి స్వర సాగర్ |- |"చీకటి చిరుజ్వాలై" |- |[[నాట్యం ( 2021 సినిమా)|నాట్యం]] |"వేణువులో" |శ్రవణ్ భరద్వాజ్ |- |నీ జతగా |"గుం గుం గణపతి" |పవన్ |- |[[సీటీమార్]] |"సీటీమార్ టైటిల్ సాంగ్" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="2" |[[రిపబ్లిక్ (2021సినిమా)|రిపబ్లిక్]] |"గానా ఆఫ్ రిపబ్లిక్" | rowspan="2" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |"జోర్ సే" |- |[[మాస్ట్రో]] |"బేబీ ఓ బేబీ" |మహతి స్వర సాగర్ |- |[[నారప్ప]] |"ఊరు నట్ట" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="2" |[[తలైవి|తలైవి (తెలుగు డబ్)]] |"కుమారి ఇది నీ దారి" | rowspan="2" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |"రా తలైవి" |- |[[వలిమై|వాలిమై]] |"నాంగ వేర మారి" |[[యువన్ శంకర్ రాజా]] |- |[[రాజ రాజ చోర]] |"మాయ మాయ" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[లవ్ స్టోరీ (2021 సినిమా)|లవ్ స్టోరీ]] |"నీ చిత్రం చూసి" |పవన్ చి. |- |[[రాజా విక్రమార్క (2021 సినిమా)|రాజా విక్రమార్క]] |"రామ కనవేమిరా" |[[ప్రశాంత్ ఆర్ విహారి]] |- |తప్పిపోయింది |"ఖుల్లం ఖుల్లా" |అజయ్ అరసాడ |- |వర్జిన్ స్టోరీ |"వయారి ఓ వయారి" |గౌర హరి |- |[[ఆచార్య]] |[[ఆచార్య|"నీలాంబరి"]] |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="3" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" | rowspan="10" |[[మిక్కీ జె. మేయర్|మిక్కీ J. మేయర్]] |- |"సిరివెన్నెల" |- |"ప్రణవాలయ" |- | rowspan="2" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (తమిళ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"జగదీశ్వర దేవి" |- | rowspan="3" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (మలయాళ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"ప్రణవామృతం" |- |"ఓ చంద్రికా" |- | rowspan="2" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (కన్నడ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"మొగులు నాగవల్లే" |- | rowspan="10" |2022 |[[సెహరి]] |"సుబ్బలచ్మి" |[[ప్రశాంత్ ఆర్ విహారి]] |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్]] |"నిన్నెలే" | rowspan="4" |జస్టిన్ ప్రభాకరన్ |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (తమిళం)]] |"ఉన్నాలే" |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (కన్నడ)]] |"నిన్నలే" |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (మలయాళం)]] |"నిన్నాలే" |- |మిస్టర్ ప్రెగ్నెంట్ |"హే చెలీ" |శ్రవణ్ భరద్వాజ్ |- |[[మారన్]] |"అన్నానా తాళాట్టుం" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |[[అతిథి దేవోభవ|అతిథి దేవో భవ]] |"నిన్ను చూడగానే" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- |[[అంటే సుందరానికి]] |"ఎంత చిత్రం" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[లైగ‌ర్]] |"అక్డి పక్డి" |[[సునీల్ కశ్యప్|లిజో జార్జ్, DJ చేతస్, సునీల్ కశ్యప్]] |} == వాయిస్ యాక్టర్‌గా == {| class="wikitable sortable" !సంవత్సరం !సినిమా !పాత్ర !డబ్-ఓవర్ వాయిస్ |- |2019 |''[[అల్లాదీన్ (2019 చిత్రం)|అల్లాదీన్]]'' |అల్లాదీన్ (గానం) |మేనా మసూద్ |- |} naoi719t1fu7iw4iicfcqjqg3zyz40w 3609913 3609912 2022-07-29T08:51:04Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 /* వాయిస్ యాక్టర్‌గా */ wikitext text/x-wiki [[అనురాగ్ కులకర్ణి]] [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[నేపథ్య గాయకుడు]]. {| class="wikitable" |సంవత్సరం |సినిమా |పాట |స్వరకర్త(లు) |- |2015 |జగన్నాటకం |"మనసున" |అజయ్ అర్సాదా |- | rowspan="4" |2016 |[[లచ్చిందేవికీ ఓలెక్కుంది|లచ్చిందేవికి ఓ లెక్కుంది]] |"పిచ్చి" |[[ఎం. ఎం. కీరవాణి|ఎంఎం కీరవాణి]] |- |[[హైపర్ (సినిమా)|హైపర్]] |"బేబీ డాల్" |[[జిబ్రాన్]] |- |[[ఆటాడుకుందాం రా]] |"రౌండ్ అండ్ రౌండ్" |[[అనూప్ రూబెన్స్]] |- |[[ఇజం|వాదం]] |"వాదం" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="22" |2017 |[[శతమానం భవతి]] |"మెల్లగా తెల్లరిందోయ్" |[[మిక్కీ జె. మేయర్|మిక్కీ J. మేయర్]] |- |[[లక్కున్నోడు]] |"ఓ సిరి మల్లి" |ప్రవీణ్ లక్కరాజు |- |[[విన్నర్ (2017 సినిమా)|విజేత]] |"సుయా సూయా" |[[ఎస్.ఎస్. తమన్|ఎస్. థమన్]] |- |[[కిట్టు ఉన్నాడు జాగ్రత్త(సినిమా)|కిట్టు ఉన్నాడు జాగ్రత్త]] |"అర్ధమైంద" |అనూప్ రూబెన్స్ |- |[[ఆకతాయి (2017 సినిమా)|ఆకతాయి]] |"ప్రాణం పరావన" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |[[కాటమరాయుడు]] |"మీరా మీరా మీసం" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[మిస్టర్]] |"సయ్యోరి సయ్యోరి" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"జూమోర్ జూమోర్" |- |ఫ్యాషన్ డిజైనర్ s/o లేడీస్ టైలర్ |"కనులేమిటో" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |జయదేవ్ |"నువ్వు ఉండిపో" |- |[[పటేల్ సర్]] |"మనసే తొలిసారి" | rowspan="3" |DJ వసంత్ |- | rowspan="2" |వైశాఖం |"వైశాఖం" |- |"కమ్ ఆన్ కంట్రీ చిలకా" |- |[[దర్శకుడు (సినిమా)|దర్శకుడు]] |"అనగనగా ఒక రాజు" |[[సాయి కార్తీక్]] |- |[[పైసా వసూల్]] |"పైసా వసూల్" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[లై (సినిమా)|అబద్ధం]] |"మిస్ సన్‌షైన్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"స్వేచ్ఛ" |- |[[ఓయ్ నిన్నే]] |"మానస మానస" |శేఖర్ చంద్ర |- |[[బాలకృష్ణుడు (సినిమా)|బాలకృష్ణుడు]] |"రెండె రెండు కళ్ళు" |మణి శర్మ |- |దొంగోడొచ్చాడు |"నీ చూపే" |[[విద్యాసాగర్ (సంగీత దర్శకుడు)|విద్యాసాగర్]] |- | rowspan="2" |[[ఒక్క క్షణం]] |"చాలా చాలా" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"గుండెల్లో సూదులు" |- | rowspan="22" |2018 |[[ఈగో (2018 సినిమా)|అహంకారము]] |"కుర్రోడు పర్ఫెక్ట్" |సాయి కార్తీక్ |- |[[రంగుల రాట్నం(2018 సినిమా)|రంగుల రత్నం]] |"రేయ్ విష్ణు", "పుట్టినరోజు" |శ్రీచరణ్ పాకాల |- |[[ఛలో|చలో]] |"చూసి చూడంగానే" |మహతి సాగర్ |- | rowspan="2" |[[ఎమ్‌ఎల్‌ఏ|ఎమ్మెల్యే]] |"గర్ల్ ఫ్రెండ్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"యుద్ధం యుద్ధం" |- |సత్య గ్యాంగ్ |"మనసే కనలేవా" |ప్రభాస్ నిమ్మల |- | rowspan="2" |[[మహానటి (2018 సినిమా)|నడిగైయర్ తిలగం]] |"మౌన మజాయిలే" | rowspan="4" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"మహానటి" |- | rowspan="2" |[[మహానటి (2018 సినిమా)|మహానటి]] |"మూగ మనసులు" |- |"మహానటి" |- |[[ఈ నగరానికి ఏమైంది]] |"ఆగి ఆగి" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[ఆర్‌ఎక్స్ 100|RX 100]] |[[Pillaa Raa|"పిల్లా రా"]] |[[చేతన్ భరద్వాజ్|చైతన్ భరద్వాజ్]] |- |[[విజేత (2018 సినిమా)|విజేత]] |"ఆకాశాన్ని తాకే" |హర్షవర్ధన్ రామేశ్వర్ |- | rowspan="2" |[[శ్రీనివాస కళ్యాణం (2018 సినిమా)|శ్రీనివాస కళ్యాణం]] |"మొదలౌధాం" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"ఏదో" |- |[[గీత గోవిందం (సినిమా)|గీత గోవిందం]] |"తానేమందే తనేమందే" |[[గోపీ సుందర్]] |- |[[కేరాఫ్ కంచరపాలెం (2018 సినిమా)|C/o కంచరపాలెం]] |"ఆశా పాశం" |స్వీకర్ అగస్తీ |- |[[శైలజారెడ్డి అల్లుడు|శైలజా రెడ్డి అల్లుడు]] |"బంగారు రంగు పిల్ల" |గోపీ సుందర్ |- | rowspan="3" |[[దేవదాస్ (2018 సినిమా)|దేవదాస్]] |"వారు వీరు" | rowspan="3" |మణి శర్మ |- |"లక లక లకుమీకర" |- |"మనసేదో వెతుకుతు ఉంది" |- |[[సుబ్రహ్మణ్యపురం (2018 సినిమా)|సుబ్రహ్మణ్యపురం]] |"ఈ రోజిలా" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- | rowspan="40" |2019 |[[మిఠాయి (2019 సినిమా)|మిథాయ్]] |"విముక్తి" |వివేక్ సాగర్ |- |[[సూర్యకాంతం (2019 సినిమా)|సూర్యకాంతం]] |"శుక్రవారం రాత్రి బేబీ" |మార్క్ కె రాబిన్ |- |[[మజిలీ (సినిమా)|మజిలీ]] |"మాయ్య మాయ" |[[గోపీ సుందర్]] |- |[[సీత (2019 సినిమా)|సీత]] |"నిజమేనా" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[నువ్వు తోపురా|నువ్వు తోపు రా]] |"నాకెంతో నాచిందే" | rowspan="2" |సురేష్ బొబ్బిలి |- |"చల్ చల్ పద" |- |[[ఏజెంట్ సాయి శ్రీనివాస ఆత్రేయ]] |"షెర్లాక్ హోమ్స్" | rowspan="4" |మార్క్ కె రాబిన్ |- | rowspan="3" |[[మల్లేశం]] |"ధన ధనా ధన్" |- |"ఆ చలానీ" |- |"సెత్తికొచ్చిన బిడ్డ" |- |[[బ్రోచేవారెవరురా (2019 సినిమా)|బ్రోచేవారెవరురా]] |"బ్రోచెవేర్" |వివేక్ సాగర్ |- |[[ఓ బేబీ|ఓ! బేబీ]] |"ఓ! బేబీ" |మిక్కీ J. మేయర్ |- | rowspan="2" |[[ఇస్మార్ట్ శంకర్]] |"ఇస్మార్ట్ థీమ్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"ఉండిపో" |- |[[మన్మథుడు 2|మన్మధుడు 2]] |"మా చక్కని పెళ్ళంట" |చైతన్ భరద్వాజ్ |- |[[కౌసల్య కృష్ణమూర్తి]] |"ఊగే పచ్చని" |ధిబు నినాన్ థామస్ |- | rowspan="3" |[[గద్దలకొండ గణేష్]] |"జర్రా జర్రా" | rowspan="3" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"గగన వీధిలో" |- |"వాకా వాకా" |- |[[చాణక్య (2019 సినిమా)|చాణక్యుడు]] |"గులాభి" |విశాల్ చంద్రశేఖర్ |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహా రెడ్డి]] |"జాగో నరసింహ" | rowspan="4" |అమిత్ త్రివేది |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (కన్నడ డబ్)]] |"జాగో నరసింహ" |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (మలయాళ డబ్)]] |"నేరం ఆగతం" |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (తమిళ డబ్)]] |"పారాయై నరసింహా నీ పారాయై" |- |[[ఊరంతా అనుకుంటున్నారు]] |"కన్న (పునరాలోచన)" |[[కె. ఎం. రాధాకృష్ణన్|KM రాధా కృష్ణన్]] |- |[[విజిల్|విజిల్ (తెలుగు డబ్)]] |"నీతోన్" |[[ఎ. ఆర్. రెహమాన్|AR రెహమాన్]] |- | rowspan="2" |[[మీకు మాత్రమే చెప్తా]] |"చాలు చాలు" | rowspan="2" |శివకుమార్ |- |"నువ్వే హీరో" |- |[[తిప్పరా మీసం|తిప్పారా మీసం]] |"రాధా రామనామం" |సురేష్ బొబ్బిలి |- | rowspan="3" |[[రాజావారు రాణిగారు|రాజా వారు రాణి గారు]] |"టైటిల్ సాంగ్" | rowspan="3" |జై క్రిష్ |- |"నొప్పి పాట" |- |"నమ్మేలా లేదు" |- |[[అర్జున్ సురవరం]] |"కన్నె కన్నె" |సామ్ సిఎస్ |- |[[90ఎంఎల్ (సినిమా)|90ML]] |"90ML టైటిల్ సాంగ్" |అనూప్ రూబెన్స్ |- |[[Hulchul (2019 film)|హల్చల్]] |"ఓ చెలియా" |భరత్ మధుసూదనన్ |- |[[వెంకీ మామ|వెంకీ మామా]] |"నువ్వు నేను" |ఎస్. థమన్ |- |[[రూలర్|పాలకుడు]] |"యాలా యాలా" |[[చిరంతన్ భట్]] |- | rowspan="2" |[[ఇద్దరి లోకం ఒకటే]] |"నువ్వు నా గుండె చప్పుడు" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"హొలా హోలా" |- |[[అతడే శ్రీమన్నారాయణ]] |"నారాయణ నారాయణ" |చరణ్ రాజ్ |- | rowspan="9" |2020 |[[అల వైకుంఠపురములో|అలా వైకుంఠపురములో]] |"రాములో రాములా" |ఎస్. థమన్ |- |[[ఎంత మంచివాడవురా!|ఎంత మంచివాడవురా]] |"ఓ చిన్న నవ్వే చాలు" |గోపీ సుందర్ |- |వలయం |"నిన్ను చూసాకే" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- | rowspan="2" |[[భీష్మ (2020 సినిమా)|భీష్ముడు]] |"సింగిల్స్ గీతం" | rowspan="2" |మహతి సాగర్ |- |"సారా చీర" |- |[[అమరం అఖిలం ప్రేమ]] |"తొలి తొలి" |[[రధన్|రాధన్]] |- |[[కలర్ ఫోటో (2020 సినిమా)|రంగు ఫోటో]] |"అరెరే ఆకాశం" |[[కాల భైరవ]] |- |[[ఆకాశం నీ హద్దురా|ఆకాశం నీ హద్దు రా (తెలుగు డబ్)]] |"పిల్ల పుల్లి" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |క్షీర సాగర మధనం |"నీ పెరు" |అజయ్అరసద |- | rowspan="40" |2021 |[[రెడ్ (2021 సినిమా)|ఎరుపు]] |"నువ్వే నువ్వే" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |[[C/o కాదల్]] |"కత్రిల్ ఆడమ్" |స్వీకర్ అగస్తీ |- | rowspan="2" |[[లవ్ లైఫ్ అండ్ పకోడి|లవ్ లైఫ్ & పకోడీ]] |"వీడి పకోడి" | rowspan="2" |పవన్ |- |"ఈ పయనం" |- |[[నాంది (2021 సినిమా)|నాంది]] |"దేవతలంత" |[[శ్రీ చరణ్ పాకాల|శ్రీచరణ్ పాకాల]] |- |[[అక్షర (2021 సినిమా)|అక్షర]] |"అసురులదారా" |సురేష్ బొబ్బిలి |- |[[దట్ ఈజ్ మహాలక్ష్మి|అదే మహాలక్ష్మి]] |"కల్లారా చూస్తున్నా" |అమిత్ త్రివేది |- | rowspan="2" |[[ఎస్ఆర్ కల్యాణమండపం]] |"చుక్కల చున్నీ" | rowspan="2" |[[చేతన్ భరద్వాజ్|చైతన్ భరద్వాజ్]] |- |""సిగ్గుఎందుకురా మామా"" |- |తొంగి తొంగి చూడమాకు చందమామ |"తడబడి పోయానేమో" |హరి గౌరా |- |ప్రియమైన మేఘా |"ఆమని ఉంటే పక్కానా" |హరి గౌరా |- |[[అర్ధ శతాబ్దం|అర్ధ శతబ్ధం]] |"కలాం అడిగే మనిషంటే ఎవరు" |నౌఫల్ రాజా AIS |- | rowspan="2" |[[ఇష్క్ (2021 సినిమా)|ఇష్క్]] |"ఆగలేకపోతున్నా" | rowspan="2" |మహతి స్వర సాగర్ |- |"చీకటి చిరుజ్వాలై" |- |[[నాట్యం ( 2021 సినిమా)|నాట్యం]] |"వేణువులో" |శ్రవణ్ భరద్వాజ్ |- |నీ జతగా |"గుం గుం గణపతి" |పవన్ |- |[[సీటీమార్]] |"సీటీమార్ టైటిల్ సాంగ్" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="2" |[[రిపబ్లిక్ (2021సినిమా)|రిపబ్లిక్]] |"గానా ఆఫ్ రిపబ్లిక్" | rowspan="2" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |"జోర్ సే" |- |[[మాస్ట్రో]] |"బేబీ ఓ బేబీ" |మహతి స్వర సాగర్ |- |[[నారప్ప]] |"ఊరు నట్ట" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="2" |[[తలైవి|తలైవి (తెలుగు డబ్)]] |"కుమారి ఇది నీ దారి" | rowspan="2" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |"రా తలైవి" |- |[[వలిమై|వాలిమై]] |"నాంగ వేర మారి" |[[యువన్ శంకర్ రాజా]] |- |[[రాజ రాజ చోర]] |"మాయ మాయ" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[లవ్ స్టోరీ (2021 సినిమా)|లవ్ స్టోరీ]] |"నీ చిత్రం చూసి" |పవన్ చి. |- |[[రాజా విక్రమార్క (2021 సినిమా)|రాజా విక్రమార్క]] |"రామ కనవేమిరా" |[[ప్రశాంత్ ఆర్ విహారి]] |- |తప్పిపోయింది |"ఖుల్లం ఖుల్లా" |అజయ్ అరసాడ |- |వర్జిన్ స్టోరీ |"వయారి ఓ వయారి" |గౌర హరి |- |[[ఆచార్య]] |[[ఆచార్య|"నీలాంబరి"]] |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="3" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" | rowspan="10" |[[మిక్కీ జె. మేయర్|మిక్కీ J. మేయర్]] |- |"సిరివెన్నెల" |- |"ప్రణవాలయ" |- | rowspan="2" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (తమిళ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"జగదీశ్వర దేవి" |- | rowspan="3" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (మలయాళ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"ప్రణవామృతం" |- |"ఓ చంద్రికా" |- | rowspan="2" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (కన్నడ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"మొగులు నాగవల్లే" |- | rowspan="10" |2022 |[[సెహరి]] |"సుబ్బలచ్మి" |[[ప్రశాంత్ ఆర్ విహారి]] |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్]] |"నిన్నెలే" | rowspan="4" |జస్టిన్ ప్రభాకరన్ |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (తమిళం)]] |"ఉన్నాలే" |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (కన్నడ)]] |"నిన్నలే" |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (మలయాళం)]] |"నిన్నాలే" |- |మిస్టర్ ప్రెగ్నెంట్ |"హే చెలీ" |శ్రవణ్ భరద్వాజ్ |- |[[మారన్]] |"అన్నానా తాళాట్టుం" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |[[అతిథి దేవోభవ|అతిథి దేవో భవ]] |"నిన్ను చూడగానే" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- |[[అంటే సుందరానికి]] |"ఎంత చిత్రం" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[లైగ‌ర్]] |"అక్డి పక్డి" |[[సునీల్ కశ్యప్|లిజో జార్జ్, DJ చేతస్, సునీల్ కశ్యప్]] |} == వాయిస్ యాక్టర్‌గా == {| class="wikitable sortable" !సంవత్సరం !సినిమా !పాత్ర !డబ్-ఓవర్ వాయిస్ |- |2019 |''అల్లాదీన్'' |అల్లాదీన్ (గానం) |మేనా మసూద్ |- |} oksxci0oc4wydasyjli7c9b89ga5jnh 3609915 3609913 2022-07-29T08:53:20Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist|name=అనురాగ్ కులకర్ణి|image=Anurag Kulkarni at Idea Super Singer Season 8.jpg|image_size=|caption=|landscape=<!-- yes, if wide image, otherwise leave blank -->|birth_date={{birth based on age as of date |25|2018|03|09}}|birth_place=[[కామారెడ్డి]], [[తెలంగాణ]], [[భారతదేశం]]|years_active=2015–ప్రస్తుతం|occupation=నేపథ్య గాయకుడు|instrument={{Flat list| *వోకల్స్ *పియానో }}|label=|website=}} [[అనురాగ్ కులకర్ణి]] [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[నేపథ్య గాయకుడు]]. {| class="wikitable" |సంవత్సరం |సినిమా |పాట |స్వరకర్త(లు) |- |2015 |జగన్నాటకం |"మనసున" |అజయ్ అర్సాదా |- | rowspan="4" |2016 |[[లచ్చిందేవికీ ఓలెక్కుంది|లచ్చిందేవికి ఓ లెక్కుంది]] |"పిచ్చి" |[[ఎం. ఎం. కీరవాణి|ఎంఎం కీరవాణి]] |- |[[హైపర్ (సినిమా)|హైపర్]] |"బేబీ డాల్" |[[జిబ్రాన్]] |- |[[ఆటాడుకుందాం రా]] |"రౌండ్ అండ్ రౌండ్" |[[అనూప్ రూబెన్స్]] |- |[[ఇజం|వాదం]] |"వాదం" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="22" |2017 |[[శతమానం భవతి]] |"మెల్లగా తెల్లరిందోయ్" |[[మిక్కీ జె. మేయర్|మిక్కీ J. మేయర్]] |- |[[లక్కున్నోడు]] |"ఓ సిరి మల్లి" |ప్రవీణ్ లక్కరాజు |- |[[విన్నర్ (2017 సినిమా)|విజేత]] |"సుయా సూయా" |[[ఎస్.ఎస్. తమన్|ఎస్. థమన్]] |- |[[కిట్టు ఉన్నాడు జాగ్రత్త(సినిమా)|కిట్టు ఉన్నాడు జాగ్రత్త]] |"అర్ధమైంద" |అనూప్ రూబెన్స్ |- |[[ఆకతాయి (2017 సినిమా)|ఆకతాయి]] |"ప్రాణం పరావన" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |[[కాటమరాయుడు]] |"మీరా మీరా మీసం" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[మిస్టర్]] |"సయ్యోరి సయ్యోరి" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"జూమోర్ జూమోర్" |- |ఫ్యాషన్ డిజైనర్ s/o లేడీస్ టైలర్ |"కనులేమిటో" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |జయదేవ్ |"నువ్వు ఉండిపో" |- |[[పటేల్ సర్]] |"మనసే తొలిసారి" | rowspan="3" |DJ వసంత్ |- | rowspan="2" |వైశాఖం |"వైశాఖం" |- |"కమ్ ఆన్ కంట్రీ చిలకా" |- |[[దర్శకుడు (సినిమా)|దర్శకుడు]] |"అనగనగా ఒక రాజు" |[[సాయి కార్తీక్]] |- |[[పైసా వసూల్]] |"పైసా వసూల్" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[లై (సినిమా)|అబద్ధం]] |"మిస్ సన్‌షైన్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"స్వేచ్ఛ" |- |[[ఓయ్ నిన్నే]] |"మానస మానస" |శేఖర్ చంద్ర |- |[[బాలకృష్ణుడు (సినిమా)|బాలకృష్ణుడు]] |"రెండె రెండు కళ్ళు" |మణి శర్మ |- |దొంగోడొచ్చాడు |"నీ చూపే" |[[విద్యాసాగర్ (సంగీత దర్శకుడు)|విద్యాసాగర్]] |- | rowspan="2" |[[ఒక్క క్షణం]] |"చాలా చాలా" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"గుండెల్లో సూదులు" |- | rowspan="22" |2018 |[[ఈగో (2018 సినిమా)|అహంకారము]] |"కుర్రోడు పర్ఫెక్ట్" |సాయి కార్తీక్ |- |[[రంగుల రాట్నం(2018 సినిమా)|రంగుల రత్నం]] |"రేయ్ విష్ణు", "పుట్టినరోజు" |శ్రీచరణ్ పాకాల |- |[[ఛలో|చలో]] |"చూసి చూడంగానే" |మహతి సాగర్ |- | rowspan="2" |[[ఎమ్‌ఎల్‌ఏ|ఎమ్మెల్యే]] |"గర్ల్ ఫ్రెండ్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"యుద్ధం యుద్ధం" |- |సత్య గ్యాంగ్ |"మనసే కనలేవా" |ప్రభాస్ నిమ్మల |- | rowspan="2" |[[మహానటి (2018 సినిమా)|నడిగైయర్ తిలగం]] |"మౌన మజాయిలే" | rowspan="4" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"మహానటి" |- | rowspan="2" |[[మహానటి (2018 సినిమా)|మహానటి]] |"మూగ మనసులు" |- |"మహానటి" |- |[[ఈ నగరానికి ఏమైంది]] |"ఆగి ఆగి" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[ఆర్‌ఎక్స్ 100|RX 100]] |[[Pillaa Raa|"పిల్లా రా"]] |[[చేతన్ భరద్వాజ్|చైతన్ భరద్వాజ్]] |- |[[విజేత (2018 సినిమా)|విజేత]] |"ఆకాశాన్ని తాకే" |హర్షవర్ధన్ రామేశ్వర్ |- | rowspan="2" |[[శ్రీనివాస కళ్యాణం (2018 సినిమా)|శ్రీనివాస కళ్యాణం]] |"మొదలౌధాం" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"ఏదో" |- |[[గీత గోవిందం (సినిమా)|గీత గోవిందం]] |"తానేమందే తనేమందే" |[[గోపీ సుందర్]] |- |[[కేరాఫ్ కంచరపాలెం (2018 సినిమా)|C/o కంచరపాలెం]] |"ఆశా పాశం" |స్వీకర్ అగస్తీ |- |[[శైలజారెడ్డి అల్లుడు|శైలజా రెడ్డి అల్లుడు]] |"బంగారు రంగు పిల్ల" |గోపీ సుందర్ |- | rowspan="3" |[[దేవదాస్ (2018 సినిమా)|దేవదాస్]] |"వారు వీరు" | rowspan="3" |మణి శర్మ |- |"లక లక లకుమీకర" |- |"మనసేదో వెతుకుతు ఉంది" |- |[[సుబ్రహ్మణ్యపురం (2018 సినిమా)|సుబ్రహ్మణ్యపురం]] |"ఈ రోజిలా" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- | rowspan="40" |2019 |[[మిఠాయి (2019 సినిమా)|మిథాయ్]] |"విముక్తి" |వివేక్ సాగర్ |- |[[సూర్యకాంతం (2019 సినిమా)|సూర్యకాంతం]] |"శుక్రవారం రాత్రి బేబీ" |మార్క్ కె రాబిన్ |- |[[మజిలీ (సినిమా)|మజిలీ]] |"మాయ్య మాయ" |[[గోపీ సుందర్]] |- |[[సీత (2019 సినిమా)|సీత]] |"నిజమేనా" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[నువ్వు తోపురా|నువ్వు తోపు రా]] |"నాకెంతో నాచిందే" | rowspan="2" |సురేష్ బొబ్బిలి |- |"చల్ చల్ పద" |- |[[ఏజెంట్ సాయి శ్రీనివాస ఆత్రేయ]] |"షెర్లాక్ హోమ్స్" | rowspan="4" |మార్క్ కె రాబిన్ |- | rowspan="3" |[[మల్లేశం]] |"ధన ధనా ధన్" |- |"ఆ చలానీ" |- |"సెత్తికొచ్చిన బిడ్డ" |- |[[బ్రోచేవారెవరురా (2019 సినిమా)|బ్రోచేవారెవరురా]] |"బ్రోచెవేర్" |వివేక్ సాగర్ |- |[[ఓ బేబీ|ఓ! బేబీ]] |"ఓ! బేబీ" |మిక్కీ J. మేయర్ |- | rowspan="2" |[[ఇస్మార్ట్ శంకర్]] |"ఇస్మార్ట్ థీమ్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"ఉండిపో" |- |[[మన్మథుడు 2|మన్మధుడు 2]] |"మా చక్కని పెళ్ళంట" |చైతన్ భరద్వాజ్ |- |[[కౌసల్య కృష్ణమూర్తి]] |"ఊగే పచ్చని" |ధిబు నినాన్ థామస్ |- | rowspan="3" |[[గద్దలకొండ గణేష్]] |"జర్రా జర్రా" | rowspan="3" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"గగన వీధిలో" |- |"వాకా వాకా" |- |[[చాణక్య (2019 సినిమా)|చాణక్యుడు]] |"గులాభి" |విశాల్ చంద్రశేఖర్ |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహా రెడ్డి]] |"జాగో నరసింహ" | rowspan="4" |అమిత్ త్రివేది |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (కన్నడ డబ్)]] |"జాగో నరసింహ" |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (మలయాళ డబ్)]] |"నేరం ఆగతం" |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (తమిళ డబ్)]] |"పారాయై నరసింహా నీ పారాయై" |- |[[ఊరంతా అనుకుంటున్నారు]] |"కన్న (పునరాలోచన)" |[[కె. ఎం. రాధాకృష్ణన్|KM రాధా కృష్ణన్]] |- |[[విజిల్|విజిల్ (తెలుగు డబ్)]] |"నీతోన్" |[[ఎ. ఆర్. రెహమాన్|AR రెహమాన్]] |- | rowspan="2" |[[మీకు మాత్రమే చెప్తా]] |"చాలు చాలు" | rowspan="2" |శివకుమార్ |- |"నువ్వే హీరో" |- |[[తిప్పరా మీసం|తిప్పారా మీసం]] |"రాధా రామనామం" |సురేష్ బొబ్బిలి |- | rowspan="3" |[[రాజావారు రాణిగారు|రాజా వారు రాణి గారు]] |"టైటిల్ సాంగ్" | rowspan="3" |జై క్రిష్ |- |"నొప్పి పాట" |- |"నమ్మేలా లేదు" |- |[[అర్జున్ సురవరం]] |"కన్నె కన్నె" |సామ్ సిఎస్ |- |[[90ఎంఎల్ (సినిమా)|90ML]] |"90ML టైటిల్ సాంగ్" |అనూప్ రూబెన్స్ |- |[[Hulchul (2019 film)|హల్చల్]] |"ఓ చెలియా" |భరత్ మధుసూదనన్ |- |[[వెంకీ మామ|వెంకీ మామా]] |"నువ్వు నేను" |ఎస్. థమన్ |- |[[రూలర్|పాలకుడు]] |"యాలా యాలా" |[[చిరంతన్ భట్]] |- | rowspan="2" |[[ఇద్దరి లోకం ఒకటే]] |"నువ్వు నా గుండె చప్పుడు" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"హొలా హోలా" |- |[[అతడే శ్రీమన్నారాయణ]] |"నారాయణ నారాయణ" |చరణ్ రాజ్ |- | rowspan="9" |2020 |[[అల వైకుంఠపురములో|అలా వైకుంఠపురములో]] |"రాములో రాములా" |ఎస్. థమన్ |- |[[ఎంత మంచివాడవురా!|ఎంత మంచివాడవురా]] |"ఓ చిన్న నవ్వే చాలు" |గోపీ సుందర్ |- |వలయం |"నిన్ను చూసాకే" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- | rowspan="2" |[[భీష్మ (2020 సినిమా)|భీష్ముడు]] |"సింగిల్స్ గీతం" | rowspan="2" |మహతి సాగర్ |- |"సారా చీర" |- |[[అమరం అఖిలం ప్రేమ]] |"తొలి తొలి" |[[రధన్|రాధన్]] |- |[[కలర్ ఫోటో (2020 సినిమా)|రంగు ఫోటో]] |"అరెరే ఆకాశం" |[[కాల భైరవ]] |- |[[ఆకాశం నీ హద్దురా|ఆకాశం నీ హద్దు రా (తెలుగు డబ్)]] |"పిల్ల పుల్లి" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |క్షీర సాగర మధనం |"నీ పెరు" |అజయ్అరసద |- | rowspan="40" |2021 |[[రెడ్ (2021 సినిమా)|ఎరుపు]] |"నువ్వే నువ్వే" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |[[C/o కాదల్]] |"కత్రిల్ ఆడమ్" |స్వీకర్ అగస్తీ |- | rowspan="2" |[[లవ్ లైఫ్ అండ్ పకోడి|లవ్ లైఫ్ & పకోడీ]] |"వీడి పకోడి" | rowspan="2" |పవన్ |- |"ఈ పయనం" |- |[[నాంది (2021 సినిమా)|నాంది]] |"దేవతలంత" |[[శ్రీ చరణ్ పాకాల|శ్రీచరణ్ పాకాల]] |- |[[అక్షర (2021 సినిమా)|అక్షర]] |"అసురులదారా" |సురేష్ బొబ్బిలి |- |[[దట్ ఈజ్ మహాలక్ష్మి|అదే మహాలక్ష్మి]] |"కల్లారా చూస్తున్నా" |అమిత్ త్రివేది |- | rowspan="2" |[[ఎస్ఆర్ కల్యాణమండపం]] |"చుక్కల చున్నీ" | rowspan="2" |[[చేతన్ భరద్వాజ్|చైతన్ భరద్వాజ్]] |- |""సిగ్గుఎందుకురా మామా"" |- |తొంగి తొంగి చూడమాకు చందమామ |"తడబడి పోయానేమో" |హరి గౌరా |- |ప్రియమైన మేఘా |"ఆమని ఉంటే పక్కానా" |హరి గౌరా |- |[[అర్ధ శతాబ్దం|అర్ధ శతబ్ధం]] |"కలాం అడిగే మనిషంటే ఎవరు" |నౌఫల్ రాజా AIS |- | rowspan="2" |[[ఇష్క్ (2021 సినిమా)|ఇష్క్]] |"ఆగలేకపోతున్నా" | rowspan="2" |మహతి స్వర సాగర్ |- |"చీకటి చిరుజ్వాలై" |- |[[నాట్యం ( 2021 సినిమా)|నాట్యం]] |"వేణువులో" |శ్రవణ్ భరద్వాజ్ |- |నీ జతగా |"గుం గుం గణపతి" |పవన్ |- |[[సీటీమార్]] |"సీటీమార్ టైటిల్ సాంగ్" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="2" |[[రిపబ్లిక్ (2021సినిమా)|రిపబ్లిక్]] |"గానా ఆఫ్ రిపబ్లిక్" | rowspan="2" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |"జోర్ సే" |- |[[మాస్ట్రో]] |"బేబీ ఓ బేబీ" |మహతి స్వర సాగర్ |- |[[నారప్ప]] |"ఊరు నట్ట" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="2" |[[తలైవి|తలైవి (తెలుగు డబ్)]] |"కుమారి ఇది నీ దారి" | rowspan="2" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |"రా తలైవి" |- |[[వలిమై|వాలిమై]] |"నాంగ వేర మారి" |[[యువన్ శంకర్ రాజా]] |- |[[రాజ రాజ చోర]] |"మాయ మాయ" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[లవ్ స్టోరీ (2021 సినిమా)|లవ్ స్టోరీ]] |"నీ చిత్రం చూసి" |పవన్ చి. |- |[[రాజా విక్రమార్క (2021 సినిమా)|రాజా విక్రమార్క]] |"రామ కనవేమిరా" |[[ప్రశాంత్ ఆర్ విహారి]] |- |తప్పిపోయింది |"ఖుల్లం ఖుల్లా" |అజయ్ అరసాడ |- |వర్జిన్ స్టోరీ |"వయారి ఓ వయారి" |గౌర హరి |- |[[ఆచార్య]] |[[ఆచార్య|"నీలాంబరి"]] |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="3" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" | rowspan="10" |[[మిక్కీ జె. మేయర్|మిక్కీ J. మేయర్]] |- |"సిరివెన్నెల" |- |"ప్రణవాలయ" |- | rowspan="2" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (తమిళ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"జగదీశ్వర దేవి" |- | rowspan="3" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (మలయాళ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"ప్రణవామృతం" |- |"ఓ చంద్రికా" |- | rowspan="2" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (కన్నడ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"మొగులు నాగవల్లే" |- | rowspan="10" |2022 |[[సెహరి]] |"సుబ్బలచ్మి" |[[ప్రశాంత్ ఆర్ విహారి]] |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్]] |"నిన్నెలే" | rowspan="4" |జస్టిన్ ప్రభాకరన్ |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (తమిళం)]] |"ఉన్నాలే" |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (కన్నడ)]] |"నిన్నలే" |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (మలయాళం)]] |"నిన్నాలే" |- |మిస్టర్ ప్రెగ్నెంట్ |"హే చెలీ" |శ్రవణ్ భరద్వాజ్ |- |[[మారన్]] |"అన్నానా తాళాట్టుం" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |[[అతిథి దేవోభవ|అతిథి దేవో భవ]] |"నిన్ను చూడగానే" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- |[[అంటే సుందరానికి]] |"ఎంత చిత్రం" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[లైగ‌ర్]] |"అక్డి పక్డి" |[[సునీల్ కశ్యప్|లిజో జార్జ్, DJ చేతస్, సునీల్ కశ్యప్]] |} == వాయిస్ యాక్టర్‌గా == {| class="wikitable sortable" !సంవత్సరం !సినిమా !పాత్ర !డబ్-ఓవర్ వాయిస్ |- |2019 |''అల్లాదీన్'' |అల్లాదీన్ (గానం) |మేనా మసూద్ |- |} gfcfnu8m7xapxjxhwz9dbd9ku675wfx 3609916 3609915 2022-07-29T08:56:32Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 /* వాయిస్ యాక్టర్‌గా */ wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist|name=అనురాగ్ కులకర్ణి|image=Anurag Kulkarni at Idea Super Singer Season 8.jpg|image_size=|caption=|landscape=<!-- yes, if wide image, otherwise leave blank -->|birth_date={{birth based on age as of date |25|2018|03|09}}|birth_place=[[కామారెడ్డి]], [[తెలంగాణ]], [[భారతదేశం]]|years_active=2015–ప్రస్తుతం|occupation=నేపథ్య గాయకుడు|instrument={{Flat list| *వోకల్స్ *పియానో }}|label=|website=}} [[అనురాగ్ కులకర్ణి]] [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[నేపథ్య గాయకుడు]]. {| class="wikitable" |సంవత్సరం |సినిమా |పాట |స్వరకర్త(లు) |- |2015 |జగన్నాటకం |"మనసున" |అజయ్ అర్సాదా |- | rowspan="4" |2016 |[[లచ్చిందేవికీ ఓలెక్కుంది|లచ్చిందేవికి ఓ లెక్కుంది]] |"పిచ్చి" |[[ఎం. ఎం. కీరవాణి|ఎంఎం కీరవాణి]] |- |[[హైపర్ (సినిమా)|హైపర్]] |"బేబీ డాల్" |[[జిబ్రాన్]] |- |[[ఆటాడుకుందాం రా]] |"రౌండ్ అండ్ రౌండ్" |[[అనూప్ రూబెన్స్]] |- |[[ఇజం|వాదం]] |"వాదం" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="22" |2017 |[[శతమానం భవతి]] |"మెల్లగా తెల్లరిందోయ్" |[[మిక్కీ జె. మేయర్|మిక్కీ J. మేయర్]] |- |[[లక్కున్నోడు]] |"ఓ సిరి మల్లి" |ప్రవీణ్ లక్కరాజు |- |[[విన్నర్ (2017 సినిమా)|విజేత]] |"సుయా సూయా" |[[ఎస్.ఎస్. తమన్|ఎస్. థమన్]] |- |[[కిట్టు ఉన్నాడు జాగ్రత్త(సినిమా)|కిట్టు ఉన్నాడు జాగ్రత్త]] |"అర్ధమైంద" |అనూప్ రూబెన్స్ |- |[[ఆకతాయి (2017 సినిమా)|ఆకతాయి]] |"ప్రాణం పరావన" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |[[కాటమరాయుడు]] |"మీరా మీరా మీసం" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[మిస్టర్]] |"సయ్యోరి సయ్యోరి" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"జూమోర్ జూమోర్" |- |ఫ్యాషన్ డిజైనర్ s/o లేడీస్ టైలర్ |"కనులేమిటో" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |జయదేవ్ |"నువ్వు ఉండిపో" |- |[[పటేల్ సర్]] |"మనసే తొలిసారి" | rowspan="3" |DJ వసంత్ |- | rowspan="2" |వైశాఖం |"వైశాఖం" |- |"కమ్ ఆన్ కంట్రీ చిలకా" |- |[[దర్శకుడు (సినిమా)|దర్శకుడు]] |"అనగనగా ఒక రాజు" |[[సాయి కార్తీక్]] |- |[[పైసా వసూల్]] |"పైసా వసూల్" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[లై (సినిమా)|అబద్ధం]] |"మిస్ సన్‌షైన్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"స్వేచ్ఛ" |- |[[ఓయ్ నిన్నే]] |"మానస మానస" |శేఖర్ చంద్ర |- |[[బాలకృష్ణుడు (సినిమా)|బాలకృష్ణుడు]] |"రెండె రెండు కళ్ళు" |మణి శర్మ |- |దొంగోడొచ్చాడు |"నీ చూపే" |[[విద్యాసాగర్ (సంగీత దర్శకుడు)|విద్యాసాగర్]] |- | rowspan="2" |[[ఒక్క క్షణం]] |"చాలా చాలా" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"గుండెల్లో సూదులు" |- | rowspan="22" |2018 |[[ఈగో (2018 సినిమా)|అహంకారము]] |"కుర్రోడు పర్ఫెక్ట్" |సాయి కార్తీక్ |- |[[రంగుల రాట్నం(2018 సినిమా)|రంగుల రత్నం]] |"రేయ్ విష్ణు", "పుట్టినరోజు" |శ్రీచరణ్ పాకాల |- |[[ఛలో|చలో]] |"చూసి చూడంగానే" |మహతి సాగర్ |- | rowspan="2" |[[ఎమ్‌ఎల్‌ఏ|ఎమ్మెల్యే]] |"గర్ల్ ఫ్రెండ్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"యుద్ధం యుద్ధం" |- |సత్య గ్యాంగ్ |"మనసే కనలేవా" |ప్రభాస్ నిమ్మల |- | rowspan="2" |[[మహానటి (2018 సినిమా)|నడిగైయర్ తిలగం]] |"మౌన మజాయిలే" | rowspan="4" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"మహానటి" |- | rowspan="2" |[[మహానటి (2018 సినిమా)|మహానటి]] |"మూగ మనసులు" |- |"మహానటి" |- |[[ఈ నగరానికి ఏమైంది]] |"ఆగి ఆగి" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[ఆర్‌ఎక్స్ 100|RX 100]] |[[Pillaa Raa|"పిల్లా రా"]] |[[చేతన్ భరద్వాజ్|చైతన్ భరద్వాజ్]] |- |[[విజేత (2018 సినిమా)|విజేత]] |"ఆకాశాన్ని తాకే" |హర్షవర్ధన్ రామేశ్వర్ |- | rowspan="2" |[[శ్రీనివాస కళ్యాణం (2018 సినిమా)|శ్రీనివాస కళ్యాణం]] |"మొదలౌధాం" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"ఏదో" |- |[[గీత గోవిందం (సినిమా)|గీత గోవిందం]] |"తానేమందే తనేమందే" |[[గోపీ సుందర్]] |- |[[కేరాఫ్ కంచరపాలెం (2018 సినిమా)|C/o కంచరపాలెం]] |"ఆశా పాశం" |స్వీకర్ అగస్తీ |- |[[శైలజారెడ్డి అల్లుడు|శైలజా రెడ్డి అల్లుడు]] |"బంగారు రంగు పిల్ల" |గోపీ సుందర్ |- | rowspan="3" |[[దేవదాస్ (2018 సినిమా)|దేవదాస్]] |"వారు వీరు" | rowspan="3" |మణి శర్మ |- |"లక లక లకుమీకర" |- |"మనసేదో వెతుకుతు ఉంది" |- |[[సుబ్రహ్మణ్యపురం (2018 సినిమా)|సుబ్రహ్మణ్యపురం]] |"ఈ రోజిలా" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- | rowspan="40" |2019 |[[మిఠాయి (2019 సినిమా)|మిథాయ్]] |"విముక్తి" |వివేక్ సాగర్ |- |[[సూర్యకాంతం (2019 సినిమా)|సూర్యకాంతం]] |"శుక్రవారం రాత్రి బేబీ" |మార్క్ కె రాబిన్ |- |[[మజిలీ (సినిమా)|మజిలీ]] |"మాయ్య మాయ" |[[గోపీ సుందర్]] |- |[[సీత (2019 సినిమా)|సీత]] |"నిజమేనా" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[నువ్వు తోపురా|నువ్వు తోపు రా]] |"నాకెంతో నాచిందే" | rowspan="2" |సురేష్ బొబ్బిలి |- |"చల్ చల్ పద" |- |[[ఏజెంట్ సాయి శ్రీనివాస ఆత్రేయ]] |"షెర్లాక్ హోమ్స్" | rowspan="4" |మార్క్ కె రాబిన్ |- | rowspan="3" |[[మల్లేశం]] |"ధన ధనా ధన్" |- |"ఆ చలానీ" |- |"సెత్తికొచ్చిన బిడ్డ" |- |[[బ్రోచేవారెవరురా (2019 సినిమా)|బ్రోచేవారెవరురా]] |"బ్రోచెవేర్" |వివేక్ సాగర్ |- |[[ఓ బేబీ|ఓ! బేబీ]] |"ఓ! బేబీ" |మిక్కీ J. మేయర్ |- | rowspan="2" |[[ఇస్మార్ట్ శంకర్]] |"ఇస్మార్ట్ థీమ్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"ఉండిపో" |- |[[మన్మథుడు 2|మన్మధుడు 2]] |"మా చక్కని పెళ్ళంట" |చైతన్ భరద్వాజ్ |- |[[కౌసల్య కృష్ణమూర్తి]] |"ఊగే పచ్చని" |ధిబు నినాన్ థామస్ |- | rowspan="3" |[[గద్దలకొండ గణేష్]] |"జర్రా జర్రా" | rowspan="3" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"గగన వీధిలో" |- |"వాకా వాకా" |- |[[చాణక్య (2019 సినిమా)|చాణక్యుడు]] |"గులాభి" |విశాల్ చంద్రశేఖర్ |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహా రెడ్డి]] |"జాగో నరసింహ" | rowspan="4" |అమిత్ త్రివేది |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (కన్నడ డబ్)]] |"జాగో నరసింహ" |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (మలయాళ డబ్)]] |"నేరం ఆగతం" |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (తమిళ డబ్)]] |"పారాయై నరసింహా నీ పారాయై" |- |[[ఊరంతా అనుకుంటున్నారు]] |"కన్న (పునరాలోచన)" |[[కె. ఎం. రాధాకృష్ణన్|KM రాధా కృష్ణన్]] |- |[[విజిల్|విజిల్ (తెలుగు డబ్)]] |"నీతోన్" |[[ఎ. ఆర్. రెహమాన్|AR రెహమాన్]] |- | rowspan="2" |[[మీకు మాత్రమే చెప్తా]] |"చాలు చాలు" | rowspan="2" |శివకుమార్ |- |"నువ్వే హీరో" |- |[[తిప్పరా మీసం|తిప్పారా మీసం]] |"రాధా రామనామం" |సురేష్ బొబ్బిలి |- | rowspan="3" |[[రాజావారు రాణిగారు|రాజా వారు రాణి గారు]] |"టైటిల్ సాంగ్" | rowspan="3" |జై క్రిష్ |- |"నొప్పి పాట" |- |"నమ్మేలా లేదు" |- |[[అర్జున్ సురవరం]] |"కన్నె కన్నె" |సామ్ సిఎస్ |- |[[90ఎంఎల్ (సినిమా)|90ML]] |"90ML టైటిల్ సాంగ్" |అనూప్ రూబెన్స్ |- |[[Hulchul (2019 film)|హల్చల్]] |"ఓ చెలియా" |భరత్ మధుసూదనన్ |- |[[వెంకీ మామ|వెంకీ మామా]] |"నువ్వు నేను" |ఎస్. థమన్ |- |[[రూలర్|పాలకుడు]] |"యాలా యాలా" |[[చిరంతన్ భట్]] |- | rowspan="2" |[[ఇద్దరి లోకం ఒకటే]] |"నువ్వు నా గుండె చప్పుడు" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"హొలా హోలా" |- |[[అతడే శ్రీమన్నారాయణ]] |"నారాయణ నారాయణ" |చరణ్ రాజ్ |- | rowspan="9" |2020 |[[అల వైకుంఠపురములో|అలా వైకుంఠపురములో]] |"రాములో రాములా" |ఎస్. థమన్ |- |[[ఎంత మంచివాడవురా!|ఎంత మంచివాడవురా]] |"ఓ చిన్న నవ్వే చాలు" |గోపీ సుందర్ |- |వలయం |"నిన్ను చూసాకే" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- | rowspan="2" |[[భీష్మ (2020 సినిమా)|భీష్ముడు]] |"సింగిల్స్ గీతం" | rowspan="2" |మహతి సాగర్ |- |"సారా చీర" |- |[[అమరం అఖిలం ప్రేమ]] |"తొలి తొలి" |[[రధన్|రాధన్]] |- |[[కలర్ ఫోటో (2020 సినిమా)|రంగు ఫోటో]] |"అరెరే ఆకాశం" |[[కాల భైరవ]] |- |[[ఆకాశం నీ హద్దురా|ఆకాశం నీ హద్దు రా (తెలుగు డబ్)]] |"పిల్ల పుల్లి" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |క్షీర సాగర మధనం |"నీ పెరు" |అజయ్అరసద |- | rowspan="40" |2021 |[[రెడ్ (2021 సినిమా)|ఎరుపు]] |"నువ్వే నువ్వే" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |[[C/o కాదల్]] |"కత్రిల్ ఆడమ్" |స్వీకర్ అగస్తీ |- | rowspan="2" |[[లవ్ లైఫ్ అండ్ పకోడి|లవ్ లైఫ్ & పకోడీ]] |"వీడి పకోడి" | rowspan="2" |పవన్ |- |"ఈ పయనం" |- |[[నాంది (2021 సినిమా)|నాంది]] |"దేవతలంత" |[[శ్రీ చరణ్ పాకాల|శ్రీచరణ్ పాకాల]] |- |[[అక్షర (2021 సినిమా)|అక్షర]] |"అసురులదారా" |సురేష్ బొబ్బిలి |- |[[దట్ ఈజ్ మహాలక్ష్మి|అదే మహాలక్ష్మి]] |"కల్లారా చూస్తున్నా" |అమిత్ త్రివేది |- | rowspan="2" |[[ఎస్ఆర్ కల్యాణమండపం]] |"చుక్కల చున్నీ" | rowspan="2" |[[చేతన్ భరద్వాజ్|చైతన్ భరద్వాజ్]] |- |""సిగ్గుఎందుకురా మామా"" |- |తొంగి తొంగి చూడమాకు చందమామ |"తడబడి పోయానేమో" |హరి గౌరా |- |ప్రియమైన మేఘా |"ఆమని ఉంటే పక్కానా" |హరి గౌరా |- |[[అర్ధ శతాబ్దం|అర్ధ శతబ్ధం]] |"కలాం అడిగే మనిషంటే ఎవరు" |నౌఫల్ రాజా AIS |- | rowspan="2" |[[ఇష్క్ (2021 సినిమా)|ఇష్క్]] |"ఆగలేకపోతున్నా" | rowspan="2" |మహతి స్వర సాగర్ |- |"చీకటి చిరుజ్వాలై" |- |[[నాట్యం ( 2021 సినిమా)|నాట్యం]] |"వేణువులో" |శ్రవణ్ భరద్వాజ్ |- |నీ జతగా |"గుం గుం గణపతి" |పవన్ |- |[[సీటీమార్]] |"సీటీమార్ టైటిల్ సాంగ్" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="2" |[[రిపబ్లిక్ (2021సినిమా)|రిపబ్లిక్]] |"గానా ఆఫ్ రిపబ్లిక్" | rowspan="2" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |"జోర్ సే" |- |[[మాస్ట్రో]] |"బేబీ ఓ బేబీ" |మహతి స్వర సాగర్ |- |[[నారప్ప]] |"ఊరు నట్ట" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="2" |[[తలైవి|తలైవి (తెలుగు డబ్)]] |"కుమారి ఇది నీ దారి" | rowspan="2" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |"రా తలైవి" |- |[[వలిమై|వాలిమై]] |"నాంగ వేర మారి" |[[యువన్ శంకర్ రాజా]] |- |[[రాజ రాజ చోర]] |"మాయ మాయ" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[లవ్ స్టోరీ (2021 సినిమా)|లవ్ స్టోరీ]] |"నీ చిత్రం చూసి" |పవన్ చి. |- |[[రాజా విక్రమార్క (2021 సినిమా)|రాజా విక్రమార్క]] |"రామ కనవేమిరా" |[[ప్రశాంత్ ఆర్ విహారి]] |- |తప్పిపోయింది |"ఖుల్లం ఖుల్లా" |అజయ్ అరసాడ |- |వర్జిన్ స్టోరీ |"వయారి ఓ వయారి" |గౌర హరి |- |[[ఆచార్య]] |[[ఆచార్య|"నీలాంబరి"]] |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="3" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" | rowspan="10" |[[మిక్కీ జె. మేయర్|మిక్కీ J. మేయర్]] |- |"సిరివెన్నెల" |- |"ప్రణవాలయ" |- | rowspan="2" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (తమిళ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"జగదీశ్వర దేవి" |- | rowspan="3" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (మలయాళ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"ప్రణవామృతం" |- |"ఓ చంద్రికా" |- | rowspan="2" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (కన్నడ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"మొగులు నాగవల్లే" |- | rowspan="10" |2022 |[[సెహరి]] |"సుబ్బలచ్మి" |[[ప్రశాంత్ ఆర్ విహారి]] |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్]] |"నిన్నెలే" | rowspan="4" |జస్టిన్ ప్రభాకరన్ |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (తమిళం)]] |"ఉన్నాలే" |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (కన్నడ)]] |"నిన్నలే" |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (మలయాళం)]] |"నిన్నాలే" |- |మిస్టర్ ప్రెగ్నెంట్ |"హే చెలీ" |శ్రవణ్ భరద్వాజ్ |- |[[మారన్]] |"అన్నానా తాళాట్టుం" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |[[అతిథి దేవోభవ|అతిథి దేవో భవ]] |"నిన్ను చూడగానే" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- |[[అంటే సుందరానికి]] |"ఎంత చిత్రం" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[లైగ‌ర్]] |"అక్డి పక్డి" |[[సునీల్ కశ్యప్|లిజో జార్జ్, DJ చేతస్, సునీల్ కశ్యప్]] |} == వాయిస్ యాక్టర్‌గా == {| class="wikitable sortable" !సంవత్సరం !సినిమా !పాత్ర !డబ్-ఓవర్ వాయిస్ |- |2019 |''అల్లాదీన్'' |అల్లాదీన్ (గానం) |మేనా మసూద్ |- |} == అవార్డులు == {| class="wikitable" !సంవత్సరం !అవార్డు !వర్గం !పని !ఫలితం !మూలాలు |- |2018 |జీ సినీ అవార్డ్స్ తెలుగు 2018 |ఉత్తమ నేపథ్య గాయకుడు - పురుషుడు |''[[ఆర్‌ఎక్స్ 100|RX 100]]'' నుండి " [[పిల్లా రా|పిల్ల రా]] " మరియు మహానటి నుండి " ''[[మహానటి (2018 సినిమా)|మహానటి]]'' " | |- | rowspan="3" |2019 |65వ ఫిల్మ్‌ఫేర్ అవార్డ్స్ సౌత్ |[[ఉత్తమ నేపథ్య గాయకుడిగా ఫిల్మ్‌ఫేర్ అవార్డు – తెలుగు|ఉత్తమ నేపథ్య గాయకుడు - తెలుగు]] | rowspan="3" |''[[ఆర్‌ఎక్స్ 100|RX 100]]'' నుండి " [[పిల్లా రా|పిల్ల రా]] " |<ref>{{Cite web|title=Filmfare Awards Telugu Winners 2018: Best Telugu Movies, Best Actors, Actress, Singer and more|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/movie-awards/filmfare-awards-winners/telugu/2018/102|access-date=2019-09-30|website=timesofindia.indiatimes.com}}</ref> |- |17వ సంతోషం ఫిల్మ్ అవార్డ్స్ |ఉత్తమ మేల్ ప్లేబ్యాక్ సింగర్ | |- |8వ సౌత్ ఇండియన్ ఇంటర్నేషనల్ మూవీ అవార్డ్స్ | rowspan="2" |[[ఉత్తమ నేపథ్య గాయకుడికి SIIMA అవార్డు – తెలుగు|ఉత్తమ నేపథ్య గాయకుడు - తెలుగు]] | |- |2021 |9వ సౌత్ ఇండియన్ ఇంటర్నేషనల్ మూవీ అవార్డ్స్ |''[[ఇస్మార్ట్ శంకర్]]'' నుండి "ఇస్మార్ట్ థీమ్" |<ref>{{Cite web|date=20 September 2021|title=SIIMA 2021 Telugu winners' full list: Mahesh Babu, Allu Arjun, Nani, Rashmika Mandanna, and others win big|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movies/news/siima-2021-telugu-winners-full-list-mahesh-babu-allu-arjun-nani-rashmika-mandanna-and-others-win-big/articleshow/86350633.cms|access-date=2022-02-05|website=The Times of India|language=en}}</ref> |} j0j830lqvio42oriwcnep5qnv6j4x6s 3609917 3609916 2022-07-29T08:56:55Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 /* అవార్డులు */ wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist|name=అనురాగ్ కులకర్ణి|image=Anurag Kulkarni at Idea Super Singer Season 8.jpg|image_size=|caption=|landscape=<!-- yes, if wide image, otherwise leave blank -->|birth_date={{birth based on age as of date |25|2018|03|09}}|birth_place=[[కామారెడ్డి]], [[తెలంగాణ]], [[భారతదేశం]]|years_active=2015–ప్రస్తుతం|occupation=నేపథ్య గాయకుడు|instrument={{Flat list| *వోకల్స్ *పియానో }}|label=|website=}} [[అనురాగ్ కులకర్ణి]] [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[నేపథ్య గాయకుడు]]. {| class="wikitable" |సంవత్సరం |సినిమా |పాట |స్వరకర్త(లు) |- |2015 |జగన్నాటకం |"మనసున" |అజయ్ అర్సాదా |- | rowspan="4" |2016 |[[లచ్చిందేవికీ ఓలెక్కుంది|లచ్చిందేవికి ఓ లెక్కుంది]] |"పిచ్చి" |[[ఎం. ఎం. కీరవాణి|ఎంఎం కీరవాణి]] |- |[[హైపర్ (సినిమా)|హైపర్]] |"బేబీ డాల్" |[[జిబ్రాన్]] |- |[[ఆటాడుకుందాం రా]] |"రౌండ్ అండ్ రౌండ్" |[[అనూప్ రూబెన్స్]] |- |[[ఇజం|వాదం]] |"వాదం" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="22" |2017 |[[శతమానం భవతి]] |"మెల్లగా తెల్లరిందోయ్" |[[మిక్కీ జె. మేయర్|మిక్కీ J. మేయర్]] |- |[[లక్కున్నోడు]] |"ఓ సిరి మల్లి" |ప్రవీణ్ లక్కరాజు |- |[[విన్నర్ (2017 సినిమా)|విజేత]] |"సుయా సూయా" |[[ఎస్.ఎస్. తమన్|ఎస్. థమన్]] |- |[[కిట్టు ఉన్నాడు జాగ్రత్త(సినిమా)|కిట్టు ఉన్నాడు జాగ్రత్త]] |"అర్ధమైంద" |అనూప్ రూబెన్స్ |- |[[ఆకతాయి (2017 సినిమా)|ఆకతాయి]] |"ప్రాణం పరావన" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |[[కాటమరాయుడు]] |"మీరా మీరా మీసం" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[మిస్టర్]] |"సయ్యోరి సయ్యోరి" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"జూమోర్ జూమోర్" |- |ఫ్యాషన్ డిజైనర్ s/o లేడీస్ టైలర్ |"కనులేమిటో" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |జయదేవ్ |"నువ్వు ఉండిపో" |- |[[పటేల్ సర్]] |"మనసే తొలిసారి" | rowspan="3" |DJ వసంత్ |- | rowspan="2" |వైశాఖం |"వైశాఖం" |- |"కమ్ ఆన్ కంట్రీ చిలకా" |- |[[దర్శకుడు (సినిమా)|దర్శకుడు]] |"అనగనగా ఒక రాజు" |[[సాయి కార్తీక్]] |- |[[పైసా వసూల్]] |"పైసా వసూల్" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[లై (సినిమా)|అబద్ధం]] |"మిస్ సన్‌షైన్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"స్వేచ్ఛ" |- |[[ఓయ్ నిన్నే]] |"మానస మానస" |శేఖర్ చంద్ర |- |[[బాలకృష్ణుడు (సినిమా)|బాలకృష్ణుడు]] |"రెండె రెండు కళ్ళు" |మణి శర్మ |- |దొంగోడొచ్చాడు |"నీ చూపే" |[[విద్యాసాగర్ (సంగీత దర్శకుడు)|విద్యాసాగర్]] |- | rowspan="2" |[[ఒక్క క్షణం]] |"చాలా చాలా" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"గుండెల్లో సూదులు" |- | rowspan="22" |2018 |[[ఈగో (2018 సినిమా)|అహంకారము]] |"కుర్రోడు పర్ఫెక్ట్" |సాయి కార్తీక్ |- |[[రంగుల రాట్నం(2018 సినిమా)|రంగుల రత్నం]] |"రేయ్ విష్ణు", "పుట్టినరోజు" |శ్రీచరణ్ పాకాల |- |[[ఛలో|చలో]] |"చూసి చూడంగానే" |మహతి సాగర్ |- | rowspan="2" |[[ఎమ్‌ఎల్‌ఏ|ఎమ్మెల్యే]] |"గర్ల్ ఫ్రెండ్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"యుద్ధం యుద్ధం" |- |సత్య గ్యాంగ్ |"మనసే కనలేవా" |ప్రభాస్ నిమ్మల |- | rowspan="2" |[[మహానటి (2018 సినిమా)|నడిగైయర్ తిలగం]] |"మౌన మజాయిలే" | rowspan="4" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"మహానటి" |- | rowspan="2" |[[మహానటి (2018 సినిమా)|మహానటి]] |"మూగ మనసులు" |- |"మహానటి" |- |[[ఈ నగరానికి ఏమైంది]] |"ఆగి ఆగి" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[ఆర్‌ఎక్స్ 100|RX 100]] |[[Pillaa Raa|"పిల్లా రా"]] |[[చేతన్ భరద్వాజ్|చైతన్ భరద్వాజ్]] |- |[[విజేత (2018 సినిమా)|విజేత]] |"ఆకాశాన్ని తాకే" |హర్షవర్ధన్ రామేశ్వర్ |- | rowspan="2" |[[శ్రీనివాస కళ్యాణం (2018 సినిమా)|శ్రీనివాస కళ్యాణం]] |"మొదలౌధాం" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"ఏదో" |- |[[గీత గోవిందం (సినిమా)|గీత గోవిందం]] |"తానేమందే తనేమందే" |[[గోపీ సుందర్]] |- |[[కేరాఫ్ కంచరపాలెం (2018 సినిమా)|C/o కంచరపాలెం]] |"ఆశా పాశం" |స్వీకర్ అగస్తీ |- |[[శైలజారెడ్డి అల్లుడు|శైలజా రెడ్డి అల్లుడు]] |"బంగారు రంగు పిల్ల" |గోపీ సుందర్ |- | rowspan="3" |[[దేవదాస్ (2018 సినిమా)|దేవదాస్]] |"వారు వీరు" | rowspan="3" |మణి శర్మ |- |"లక లక లకుమీకర" |- |"మనసేదో వెతుకుతు ఉంది" |- |[[సుబ్రహ్మణ్యపురం (2018 సినిమా)|సుబ్రహ్మణ్యపురం]] |"ఈ రోజిలా" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- | rowspan="40" |2019 |[[మిఠాయి (2019 సినిమా)|మిథాయ్]] |"విముక్తి" |వివేక్ సాగర్ |- |[[సూర్యకాంతం (2019 సినిమా)|సూర్యకాంతం]] |"శుక్రవారం రాత్రి బేబీ" |మార్క్ కె రాబిన్ |- |[[మజిలీ (సినిమా)|మజిలీ]] |"మాయ్య మాయ" |[[గోపీ సుందర్]] |- |[[సీత (2019 సినిమా)|సీత]] |"నిజమేనా" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[నువ్వు తోపురా|నువ్వు తోపు రా]] |"నాకెంతో నాచిందే" | rowspan="2" |సురేష్ బొబ్బిలి |- |"చల్ చల్ పద" |- |[[ఏజెంట్ సాయి శ్రీనివాస ఆత్రేయ]] |"షెర్లాక్ హోమ్స్" | rowspan="4" |మార్క్ కె రాబిన్ |- | rowspan="3" |[[మల్లేశం]] |"ధన ధనా ధన్" |- |"ఆ చలానీ" |- |"సెత్తికొచ్చిన బిడ్డ" |- |[[బ్రోచేవారెవరురా (2019 సినిమా)|బ్రోచేవారెవరురా]] |"బ్రోచెవేర్" |వివేక్ సాగర్ |- |[[ఓ బేబీ|ఓ! బేబీ]] |"ఓ! బేబీ" |మిక్కీ J. మేయర్ |- | rowspan="2" |[[ఇస్మార్ట్ శంకర్]] |"ఇస్మార్ట్ థీమ్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"ఉండిపో" |- |[[మన్మథుడు 2|మన్మధుడు 2]] |"మా చక్కని పెళ్ళంట" |చైతన్ భరద్వాజ్ |- |[[కౌసల్య కృష్ణమూర్తి]] |"ఊగే పచ్చని" |ధిబు నినాన్ థామస్ |- | rowspan="3" |[[గద్దలకొండ గణేష్]] |"జర్రా జర్రా" | rowspan="3" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"గగన వీధిలో" |- |"వాకా వాకా" |- |[[చాణక్య (2019 సినిమా)|చాణక్యుడు]] |"గులాభి" |విశాల్ చంద్రశేఖర్ |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహా రెడ్డి]] |"జాగో నరసింహ" | rowspan="4" |అమిత్ త్రివేది |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (కన్నడ డబ్)]] |"జాగో నరసింహ" |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (మలయాళ డబ్)]] |"నేరం ఆగతం" |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (తమిళ డబ్)]] |"పారాయై నరసింహా నీ పారాయై" |- |[[ఊరంతా అనుకుంటున్నారు]] |"కన్న (పునరాలోచన)" |[[కె. ఎం. రాధాకృష్ణన్|KM రాధా కృష్ణన్]] |- |[[విజిల్|విజిల్ (తెలుగు డబ్)]] |"నీతోన్" |[[ఎ. ఆర్. రెహమాన్|AR రెహమాన్]] |- | rowspan="2" |[[మీకు మాత్రమే చెప్తా]] |"చాలు చాలు" | rowspan="2" |శివకుమార్ |- |"నువ్వే హీరో" |- |[[తిప్పరా మీసం|తిప్పారా మీసం]] |"రాధా రామనామం" |సురేష్ బొబ్బిలి |- | rowspan="3" |[[రాజావారు రాణిగారు|రాజా వారు రాణి గారు]] |"టైటిల్ సాంగ్" | rowspan="3" |జై క్రిష్ |- |"నొప్పి పాట" |- |"నమ్మేలా లేదు" |- |[[అర్జున్ సురవరం]] |"కన్నె కన్నె" |సామ్ సిఎస్ |- |[[90ఎంఎల్ (సినిమా)|90ML]] |"90ML టైటిల్ సాంగ్" |అనూప్ రూబెన్స్ |- |[[Hulchul (2019 film)|హల్చల్]] |"ఓ చెలియా" |భరత్ మధుసూదనన్ |- |[[వెంకీ మామ|వెంకీ మామా]] |"నువ్వు నేను" |ఎస్. థమన్ |- |[[రూలర్|పాలకుడు]] |"యాలా యాలా" |[[చిరంతన్ భట్]] |- | rowspan="2" |[[ఇద్దరి లోకం ఒకటే]] |"నువ్వు నా గుండె చప్పుడు" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"హొలా హోలా" |- |[[అతడే శ్రీమన్నారాయణ]] |"నారాయణ నారాయణ" |చరణ్ రాజ్ |- | rowspan="9" |2020 |[[అల వైకుంఠపురములో|అలా వైకుంఠపురములో]] |"రాములో రాములా" |ఎస్. థమన్ |- |[[ఎంత మంచివాడవురా!|ఎంత మంచివాడవురా]] |"ఓ చిన్న నవ్వే చాలు" |గోపీ సుందర్ |- |వలయం |"నిన్ను చూసాకే" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- | rowspan="2" |[[భీష్మ (2020 సినిమా)|భీష్ముడు]] |"సింగిల్స్ గీతం" | rowspan="2" |మహతి సాగర్ |- |"సారా చీర" |- |[[అమరం అఖిలం ప్రేమ]] |"తొలి తొలి" |[[రధన్|రాధన్]] |- |[[కలర్ ఫోటో (2020 సినిమా)|రంగు ఫోటో]] |"అరెరే ఆకాశం" |[[కాల భైరవ]] |- |[[ఆకాశం నీ హద్దురా|ఆకాశం నీ హద్దు రా (తెలుగు డబ్)]] |"పిల్ల పుల్లి" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |క్షీర సాగర మధనం |"నీ పెరు" |అజయ్అరసద |- | rowspan="40" |2021 |[[రెడ్ (2021 సినిమా)|ఎరుపు]] |"నువ్వే నువ్వే" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |[[C/o కాదల్]] |"కత్రిల్ ఆడమ్" |స్వీకర్ అగస్తీ |- | rowspan="2" |[[లవ్ లైఫ్ అండ్ పకోడి|లవ్ లైఫ్ & పకోడీ]] |"వీడి పకోడి" | rowspan="2" |పవన్ |- |"ఈ పయనం" |- |[[నాంది (2021 సినిమా)|నాంది]] |"దేవతలంత" |[[శ్రీ చరణ్ పాకాల|శ్రీచరణ్ పాకాల]] |- |[[అక్షర (2021 సినిమా)|అక్షర]] |"అసురులదారా" |సురేష్ బొబ్బిలి |- |[[దట్ ఈజ్ మహాలక్ష్మి|అదే మహాలక్ష్మి]] |"కల్లారా చూస్తున్నా" |అమిత్ త్రివేది |- | rowspan="2" |[[ఎస్ఆర్ కల్యాణమండపం]] |"చుక్కల చున్నీ" | rowspan="2" |[[చేతన్ భరద్వాజ్|చైతన్ భరద్వాజ్]] |- |""సిగ్గుఎందుకురా మామా"" |- |తొంగి తొంగి చూడమాకు చందమామ |"తడబడి పోయానేమో" |హరి గౌరా |- |ప్రియమైన మేఘా |"ఆమని ఉంటే పక్కానా" |హరి గౌరా |- |[[అర్ధ శతాబ్దం|అర్ధ శతబ్ధం]] |"కలాం అడిగే మనిషంటే ఎవరు" |నౌఫల్ రాజా AIS |- | rowspan="2" |[[ఇష్క్ (2021 సినిమా)|ఇష్క్]] |"ఆగలేకపోతున్నా" | rowspan="2" |మహతి స్వర సాగర్ |- |"చీకటి చిరుజ్వాలై" |- |[[నాట్యం ( 2021 సినిమా)|నాట్యం]] |"వేణువులో" |శ్రవణ్ భరద్వాజ్ |- |నీ జతగా |"గుం గుం గణపతి" |పవన్ |- |[[సీటీమార్]] |"సీటీమార్ టైటిల్ సాంగ్" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="2" |[[రిపబ్లిక్ (2021సినిమా)|రిపబ్లిక్]] |"గానా ఆఫ్ రిపబ్లిక్" | rowspan="2" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |"జోర్ సే" |- |[[మాస్ట్రో]] |"బేబీ ఓ బేబీ" |మహతి స్వర సాగర్ |- |[[నారప్ప]] |"ఊరు నట్ట" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="2" |[[తలైవి|తలైవి (తెలుగు డబ్)]] |"కుమారి ఇది నీ దారి" | rowspan="2" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |"రా తలైవి" |- |[[వలిమై|వాలిమై]] |"నాంగ వేర మారి" |[[యువన్ శంకర్ రాజా]] |- |[[రాజ రాజ చోర]] |"మాయ మాయ" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[లవ్ స్టోరీ (2021 సినిమా)|లవ్ స్టోరీ]] |"నీ చిత్రం చూసి" |పవన్ చి. |- |[[రాజా విక్రమార్క (2021 సినిమా)|రాజా విక్రమార్క]] |"రామ కనవేమిరా" |[[ప్రశాంత్ ఆర్ విహారి]] |- |తప్పిపోయింది |"ఖుల్లం ఖుల్లా" |అజయ్ అరసాడ |- |వర్జిన్ స్టోరీ |"వయారి ఓ వయారి" |గౌర హరి |- |[[ఆచార్య]] |[[ఆచార్య|"నీలాంబరి"]] |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="3" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" | rowspan="10" |[[మిక్కీ జె. మేయర్|మిక్కీ J. మేయర్]] |- |"సిరివెన్నెల" |- |"ప్రణవాలయ" |- | rowspan="2" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (తమిళ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"జగదీశ్వర దేవి" |- | rowspan="3" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (మలయాళ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"ప్రణవామృతం" |- |"ఓ చంద్రికా" |- | rowspan="2" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (కన్నడ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"మొగులు నాగవల్లే" |- | rowspan="10" |2022 |[[సెహరి]] |"సుబ్బలచ్మి" |[[ప్రశాంత్ ఆర్ విహారి]] |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్]] |"నిన్నెలే" | rowspan="4" |జస్టిన్ ప్రభాకరన్ |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (తమిళం)]] |"ఉన్నాలే" |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (కన్నడ)]] |"నిన్నలే" |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (మలయాళం)]] |"నిన్నాలే" |- |మిస్టర్ ప్రెగ్నెంట్ |"హే చెలీ" |శ్రవణ్ భరద్వాజ్ |- |[[మారన్]] |"అన్నానా తాళాట్టుం" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |[[అతిథి దేవోభవ|అతిథి దేవో భవ]] |"నిన్ను చూడగానే" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- |[[అంటే సుందరానికి]] |"ఎంత చిత్రం" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[లైగ‌ర్]] |"అక్డి పక్డి" |[[సునీల్ కశ్యప్|లిజో జార్జ్, DJ చేతస్, సునీల్ కశ్యప్]] |} == వాయిస్ యాక్టర్‌గా == {| class="wikitable sortable" !సంవత్సరం !సినిమా !పాత్ర !డబ్-ఓవర్ వాయిస్ |- |2019 |''అల్లాదీన్'' |అల్లాదీన్ (గానం) |మేనా మసూద్ |- |} == అవార్డులు == {| class="wikitable" !సంవత్సరం !అవార్డు !వర్గం !పని !ఫలితం !మూలాలు |- |2018 |జీ సినీ అవార్డ్స్ తెలుగు 2018 |ఉత్తమ నేపథ్య గాయకుడు - పురుషుడు |''[[ఆర్‌ఎక్స్ 100|RX 100]]'' నుండి " [[పిల్లా రా|పిల్ల రా]] " మరియు మహానటి నుండి " ''[[మహానటి (2018 సినిమా)|మహానటి]]'' " | |- | rowspan="3" |2019 |65వ ఫిల్మ్‌ఫేర్ అవార్డ్స్ సౌత్ |ఉత్తమ నేపథ్య గాయకుడు - తెలుగు | rowspan="3" |''[[ఆర్‌ఎక్స్ 100|RX 100]]'' నుండి " [[పిల్లా రా|పిల్ల రా]] " |<ref>{{Cite web|title=Filmfare Awards Telugu Winners 2018: Best Telugu Movies, Best Actors, Actress, Singer and more|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/movie-awards/filmfare-awards-winners/telugu/2018/102|access-date=2019-09-30|website=timesofindia.indiatimes.com}}</ref> |- |17వ సంతోషం ఫిల్మ్ అవార్డ్స్ |ఉత్తమ మేల్ ప్లేబ్యాక్ సింగర్ | |- |8వ సౌత్ ఇండియన్ ఇంటర్నేషనల్ మూవీ అవార్డ్స్ | rowspan="2" |ఉత్తమ నేపథ్య గాయకుడు - తెలుగు | |- |2021 |9వ సౌత్ ఇండియన్ ఇంటర్నేషనల్ మూవీ అవార్డ్స్ |''[[ఇస్మార్ట్ శంకర్]]'' నుండి "ఇస్మార్ట్ థీమ్" |<ref>{{Cite web|date=20 September 2021|title=SIIMA 2021 Telugu winners' full list: Mahesh Babu, Allu Arjun, Nani, Rashmika Mandanna, and others win big|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movies/news/siima-2021-telugu-winners-full-list-mahesh-babu-allu-arjun-nani-rashmika-mandanna-and-others-win-big/articleshow/86350633.cms|access-date=2022-02-05|website=The Times of India|language=en}}</ref> |} lqcrg98dy1t9xqxllf6v74wosdrvgae 3609919 3609917 2022-07-29T08:57:54Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 /* అవార్డులు */ wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist|name=అనురాగ్ కులకర్ణి|image=Anurag Kulkarni at Idea Super Singer Season 8.jpg|image_size=|caption=|landscape=<!-- yes, if wide image, otherwise leave blank -->|birth_date={{birth based on age as of date |25|2018|03|09}}|birth_place=[[కామారెడ్డి]], [[తెలంగాణ]], [[భారతదేశం]]|years_active=2015–ప్రస్తుతం|occupation=నేపథ్య గాయకుడు|instrument={{Flat list| *వోకల్స్ *పియానో }}|label=|website=}} [[అనురాగ్ కులకర్ణి]] [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[నేపథ్య గాయకుడు]]. {| class="wikitable" |సంవత్సరం |సినిమా |పాట |స్వరకర్త(లు) |- |2015 |జగన్నాటకం |"మనసున" |అజయ్ అర్సాదా |- | rowspan="4" |2016 |[[లచ్చిందేవికీ ఓలెక్కుంది|లచ్చిందేవికి ఓ లెక్కుంది]] |"పిచ్చి" |[[ఎం. ఎం. కీరవాణి|ఎంఎం కీరవాణి]] |- |[[హైపర్ (సినిమా)|హైపర్]] |"బేబీ డాల్" |[[జిబ్రాన్]] |- |[[ఆటాడుకుందాం రా]] |"రౌండ్ అండ్ రౌండ్" |[[అనూప్ రూబెన్స్]] |- |[[ఇజం|వాదం]] |"వాదం" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="22" |2017 |[[శతమానం భవతి]] |"మెల్లగా తెల్లరిందోయ్" |[[మిక్కీ జె. మేయర్|మిక్కీ J. మేయర్]] |- |[[లక్కున్నోడు]] |"ఓ సిరి మల్లి" |ప్రవీణ్ లక్కరాజు |- |[[విన్నర్ (2017 సినిమా)|విజేత]] |"సుయా సూయా" |[[ఎస్.ఎస్. తమన్|ఎస్. థమన్]] |- |[[కిట్టు ఉన్నాడు జాగ్రత్త(సినిమా)|కిట్టు ఉన్నాడు జాగ్రత్త]] |"అర్ధమైంద" |అనూప్ రూబెన్స్ |- |[[ఆకతాయి (2017 సినిమా)|ఆకతాయి]] |"ప్రాణం పరావన" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |[[కాటమరాయుడు]] |"మీరా మీరా మీసం" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[మిస్టర్]] |"సయ్యోరి సయ్యోరి" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"జూమోర్ జూమోర్" |- |ఫ్యాషన్ డిజైనర్ s/o లేడీస్ టైలర్ |"కనులేమిటో" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |జయదేవ్ |"నువ్వు ఉండిపో" |- |[[పటేల్ సర్]] |"మనసే తొలిసారి" | rowspan="3" |DJ వసంత్ |- | rowspan="2" |వైశాఖం |"వైశాఖం" |- |"కమ్ ఆన్ కంట్రీ చిలకా" |- |[[దర్శకుడు (సినిమా)|దర్శకుడు]] |"అనగనగా ఒక రాజు" |[[సాయి కార్తీక్]] |- |[[పైసా వసూల్]] |"పైసా వసూల్" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[లై (సినిమా)|అబద్ధం]] |"మిస్ సన్‌షైన్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"స్వేచ్ఛ" |- |[[ఓయ్ నిన్నే]] |"మానస మానస" |శేఖర్ చంద్ర |- |[[బాలకృష్ణుడు (సినిమా)|బాలకృష్ణుడు]] |"రెండె రెండు కళ్ళు" |మణి శర్మ |- |దొంగోడొచ్చాడు |"నీ చూపే" |[[విద్యాసాగర్ (సంగీత దర్శకుడు)|విద్యాసాగర్]] |- | rowspan="2" |[[ఒక్క క్షణం]] |"చాలా చాలా" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"గుండెల్లో సూదులు" |- | rowspan="22" |2018 |[[ఈగో (2018 సినిమా)|అహంకారము]] |"కుర్రోడు పర్ఫెక్ట్" |సాయి కార్తీక్ |- |[[రంగుల రాట్నం(2018 సినిమా)|రంగుల రత్నం]] |"రేయ్ విష్ణు", "పుట్టినరోజు" |శ్రీచరణ్ పాకాల |- |[[ఛలో|చలో]] |"చూసి చూడంగానే" |మహతి సాగర్ |- | rowspan="2" |[[ఎమ్‌ఎల్‌ఏ|ఎమ్మెల్యే]] |"గర్ల్ ఫ్రెండ్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"యుద్ధం యుద్ధం" |- |సత్య గ్యాంగ్ |"మనసే కనలేవా" |ప్రభాస్ నిమ్మల |- | rowspan="2" |[[మహానటి (2018 సినిమా)|నడిగైయర్ తిలగం]] |"మౌన మజాయిలే" | rowspan="4" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"మహానటి" |- | rowspan="2" |[[మహానటి (2018 సినిమా)|మహానటి]] |"మూగ మనసులు" |- |"మహానటి" |- |[[ఈ నగరానికి ఏమైంది]] |"ఆగి ఆగి" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[ఆర్‌ఎక్స్ 100|RX 100]] |[[Pillaa Raa|"పిల్లా రా"]] |[[చేతన్ భరద్వాజ్|చైతన్ భరద్వాజ్]] |- |[[విజేత (2018 సినిమా)|విజేత]] |"ఆకాశాన్ని తాకే" |హర్షవర్ధన్ రామేశ్వర్ |- | rowspan="2" |[[శ్రీనివాస కళ్యాణం (2018 సినిమా)|శ్రీనివాస కళ్యాణం]] |"మొదలౌధాం" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"ఏదో" |- |[[గీత గోవిందం (సినిమా)|గీత గోవిందం]] |"తానేమందే తనేమందే" |[[గోపీ సుందర్]] |- |[[కేరాఫ్ కంచరపాలెం (2018 సినిమా)|C/o కంచరపాలెం]] |"ఆశా పాశం" |స్వీకర్ అగస్తీ |- |[[శైలజారెడ్డి అల్లుడు|శైలజా రెడ్డి అల్లుడు]] |"బంగారు రంగు పిల్ల" |గోపీ సుందర్ |- | rowspan="3" |[[దేవదాస్ (2018 సినిమా)|దేవదాస్]] |"వారు వీరు" | rowspan="3" |మణి శర్మ |- |"లక లక లకుమీకర" |- |"మనసేదో వెతుకుతు ఉంది" |- |[[సుబ్రహ్మణ్యపురం (2018 సినిమా)|సుబ్రహ్మణ్యపురం]] |"ఈ రోజిలా" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- | rowspan="40" |2019 |[[మిఠాయి (2019 సినిమా)|మిథాయ్]] |"విముక్తి" |వివేక్ సాగర్ |- |[[సూర్యకాంతం (2019 సినిమా)|సూర్యకాంతం]] |"శుక్రవారం రాత్రి బేబీ" |మార్క్ కె రాబిన్ |- |[[మజిలీ (సినిమా)|మజిలీ]] |"మాయ్య మాయ" |[[గోపీ సుందర్]] |- |[[సీత (2019 సినిమా)|సీత]] |"నిజమేనా" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[నువ్వు తోపురా|నువ్వు తోపు రా]] |"నాకెంతో నాచిందే" | rowspan="2" |సురేష్ బొబ్బిలి |- |"చల్ చల్ పద" |- |[[ఏజెంట్ సాయి శ్రీనివాస ఆత్రేయ]] |"షెర్లాక్ హోమ్స్" | rowspan="4" |మార్క్ కె రాబిన్ |- | rowspan="3" |[[మల్లేశం]] |"ధన ధనా ధన్" |- |"ఆ చలానీ" |- |"సెత్తికొచ్చిన బిడ్డ" |- |[[బ్రోచేవారెవరురా (2019 సినిమా)|బ్రోచేవారెవరురా]] |"బ్రోచెవేర్" |వివేక్ సాగర్ |- |[[ఓ బేబీ|ఓ! బేబీ]] |"ఓ! బేబీ" |మిక్కీ J. మేయర్ |- | rowspan="2" |[[ఇస్మార్ట్ శంకర్]] |"ఇస్మార్ట్ థీమ్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"ఉండిపో" |- |[[మన్మథుడు 2|మన్మధుడు 2]] |"మా చక్కని పెళ్ళంట" |చైతన్ భరద్వాజ్ |- |[[కౌసల్య కృష్ణమూర్తి]] |"ఊగే పచ్చని" |ధిబు నినాన్ థామస్ |- | rowspan="3" |[[గద్దలకొండ గణేష్]] |"జర్రా జర్రా" | rowspan="3" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"గగన వీధిలో" |- |"వాకా వాకా" |- |[[చాణక్య (2019 సినిమా)|చాణక్యుడు]] |"గులాభి" |విశాల్ చంద్రశేఖర్ |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహా రెడ్డి]] |"జాగో నరసింహ" | rowspan="4" |అమిత్ త్రివేది |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (కన్నడ డబ్)]] |"జాగో నరసింహ" |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (మలయాళ డబ్)]] |"నేరం ఆగతం" |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (తమిళ డబ్)]] |"పారాయై నరసింహా నీ పారాయై" |- |[[ఊరంతా అనుకుంటున్నారు]] |"కన్న (పునరాలోచన)" |[[కె. ఎం. రాధాకృష్ణన్|KM రాధా కృష్ణన్]] |- |[[విజిల్|విజిల్ (తెలుగు డబ్)]] |"నీతోన్" |[[ఎ. ఆర్. రెహమాన్|AR రెహమాన్]] |- | rowspan="2" |[[మీకు మాత్రమే చెప్తా]] |"చాలు చాలు" | rowspan="2" |శివకుమార్ |- |"నువ్వే హీరో" |- |[[తిప్పరా మీసం|తిప్పారా మీసం]] |"రాధా రామనామం" |సురేష్ బొబ్బిలి |- | rowspan="3" |[[రాజావారు రాణిగారు|రాజా వారు రాణి గారు]] |"టైటిల్ సాంగ్" | rowspan="3" |జై క్రిష్ |- |"నొప్పి పాట" |- |"నమ్మేలా లేదు" |- |[[అర్జున్ సురవరం]] |"కన్నె కన్నె" |సామ్ సిఎస్ |- |[[90ఎంఎల్ (సినిమా)|90ML]] |"90ML టైటిల్ సాంగ్" |అనూప్ రూబెన్స్ |- |[[Hulchul (2019 film)|హల్చల్]] |"ఓ చెలియా" |భరత్ మధుసూదనన్ |- |[[వెంకీ మామ|వెంకీ మామా]] |"నువ్వు నేను" |ఎస్. థమన్ |- |[[రూలర్|పాలకుడు]] |"యాలా యాలా" |[[చిరంతన్ భట్]] |- | rowspan="2" |[[ఇద్దరి లోకం ఒకటే]] |"నువ్వు నా గుండె చప్పుడు" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"హొలా హోలా" |- |[[అతడే శ్రీమన్నారాయణ]] |"నారాయణ నారాయణ" |చరణ్ రాజ్ |- | rowspan="9" |2020 |[[అల వైకుంఠపురములో|అలా వైకుంఠపురములో]] |"రాములో రాములా" |ఎస్. థమన్ |- |[[ఎంత మంచివాడవురా!|ఎంత మంచివాడవురా]] |"ఓ చిన్న నవ్వే చాలు" |గోపీ సుందర్ |- |వలయం |"నిన్ను చూసాకే" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- | rowspan="2" |[[భీష్మ (2020 సినిమా)|భీష్ముడు]] |"సింగిల్స్ గీతం" | rowspan="2" |మహతి సాగర్ |- |"సారా చీర" |- |[[అమరం అఖిలం ప్రేమ]] |"తొలి తొలి" |[[రధన్|రాధన్]] |- |[[కలర్ ఫోటో (2020 సినిమా)|రంగు ఫోటో]] |"అరెరే ఆకాశం" |[[కాల భైరవ]] |- |[[ఆకాశం నీ హద్దురా|ఆకాశం నీ హద్దు రా (తెలుగు డబ్)]] |"పిల్ల పుల్లి" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |క్షీర సాగర మధనం |"నీ పెరు" |అజయ్అరసద |- | rowspan="40" |2021 |[[రెడ్ (2021 సినిమా)|ఎరుపు]] |"నువ్వే నువ్వే" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |[[C/o కాదల్]] |"కత్రిల్ ఆడమ్" |స్వీకర్ అగస్తీ |- | rowspan="2" |[[లవ్ లైఫ్ అండ్ పకోడి|లవ్ లైఫ్ & పకోడీ]] |"వీడి పకోడి" | rowspan="2" |పవన్ |- |"ఈ పయనం" |- |[[నాంది (2021 సినిమా)|నాంది]] |"దేవతలంత" |[[శ్రీ చరణ్ పాకాల|శ్రీచరణ్ పాకాల]] |- |[[అక్షర (2021 సినిమా)|అక్షర]] |"అసురులదారా" |సురేష్ బొబ్బిలి |- |[[దట్ ఈజ్ మహాలక్ష్మి|అదే మహాలక్ష్మి]] |"కల్లారా చూస్తున్నా" |అమిత్ త్రివేది |- | rowspan="2" |[[ఎస్ఆర్ కల్యాణమండపం]] |"చుక్కల చున్నీ" | rowspan="2" |[[చేతన్ భరద్వాజ్|చైతన్ భరద్వాజ్]] |- |""సిగ్గుఎందుకురా మామా"" |- |తొంగి తొంగి చూడమాకు చందమామ |"తడబడి పోయానేమో" |హరి గౌరా |- |ప్రియమైన మేఘా |"ఆమని ఉంటే పక్కానా" |హరి గౌరా |- |[[అర్ధ శతాబ్దం|అర్ధ శతబ్ధం]] |"కలాం అడిగే మనిషంటే ఎవరు" |నౌఫల్ రాజా AIS |- | rowspan="2" |[[ఇష్క్ (2021 సినిమా)|ఇష్క్]] |"ఆగలేకపోతున్నా" | rowspan="2" |మహతి స్వర సాగర్ |- |"చీకటి చిరుజ్వాలై" |- |[[నాట్యం ( 2021 సినిమా)|నాట్యం]] |"వేణువులో" |శ్రవణ్ భరద్వాజ్ |- |నీ జతగా |"గుం గుం గణపతి" |పవన్ |- |[[సీటీమార్]] |"సీటీమార్ టైటిల్ సాంగ్" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="2" |[[రిపబ్లిక్ (2021సినిమా)|రిపబ్లిక్]] |"గానా ఆఫ్ రిపబ్లిక్" | rowspan="2" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |"జోర్ సే" |- |[[మాస్ట్రో]] |"బేబీ ఓ బేబీ" |మహతి స్వర సాగర్ |- |[[నారప్ప]] |"ఊరు నట్ట" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="2" |[[తలైవి|తలైవి (తెలుగు డబ్)]] |"కుమారి ఇది నీ దారి" | rowspan="2" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |"రా తలైవి" |- |[[వలిమై|వాలిమై]] |"నాంగ వేర మారి" |[[యువన్ శంకర్ రాజా]] |- |[[రాజ రాజ చోర]] |"మాయ మాయ" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[లవ్ స్టోరీ (2021 సినిమా)|లవ్ స్టోరీ]] |"నీ చిత్రం చూసి" |పవన్ చి. |- |[[రాజా విక్రమార్క (2021 సినిమా)|రాజా విక్రమార్క]] |"రామ కనవేమిరా" |[[ప్రశాంత్ ఆర్ విహారి]] |- |తప్పిపోయింది |"ఖుల్లం ఖుల్లా" |అజయ్ అరసాడ |- |వర్జిన్ స్టోరీ |"వయారి ఓ వయారి" |గౌర హరి |- |[[ఆచార్య]] |[[ఆచార్య|"నీలాంబరి"]] |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="3" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" | rowspan="10" |[[మిక్కీ జె. మేయర్|మిక్కీ J. మేయర్]] |- |"సిరివెన్నెల" |- |"ప్రణవాలయ" |- | rowspan="2" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (తమిళ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"జగదీశ్వర దేవి" |- | rowspan="3" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (మలయాళ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"ప్రణవామృతం" |- |"ఓ చంద్రికా" |- | rowspan="2" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (కన్నడ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"మొగులు నాగవల్లే" |- | rowspan="10" |2022 |[[సెహరి]] |"సుబ్బలచ్మి" |[[ప్రశాంత్ ఆర్ విహారి]] |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్]] |"నిన్నెలే" | rowspan="4" |జస్టిన్ ప్రభాకరన్ |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (తమిళం)]] |"ఉన్నాలే" |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (కన్నడ)]] |"నిన్నలే" |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (మలయాళం)]] |"నిన్నాలే" |- |మిస్టర్ ప్రెగ్నెంట్ |"హే చెలీ" |శ్రవణ్ భరద్వాజ్ |- |[[మారన్]] |"అన్నానా తాళాట్టుం" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |[[అతిథి దేవోభవ|అతిథి దేవో భవ]] |"నిన్ను చూడగానే" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- |[[అంటే సుందరానికి]] |"ఎంత చిత్రం" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[లైగ‌ర్]] |"అక్డి పక్డి" |[[సునీల్ కశ్యప్|లిజో జార్జ్, DJ చేతస్, సునీల్ కశ్యప్]] |} == వాయిస్ యాక్టర్‌గా == {| class="wikitable sortable" !సంవత్సరం !సినిమా !పాత్ర !డబ్-ఓవర్ వాయిస్ |- |2019 |''అల్లాదీన్'' |అల్లాదీన్ (గానం) |మేనా మసూద్ |- |} == అవార్డులు == {| class="wikitable" !సంవత్సరం !అవార్డు !వర్గం !పని !ఫలితం !మూలాలు |- |2018 |జీ సినీ అవార్డ్స్ తెలుగు 2018 |ఉత్తమ నేపథ్య గాయకుడు - పురుషుడు |''[[ఆర్‌ఎక్స్ 100|RX 100]]'' నుండి " పిల్ల రా " మరియు మహానటి నుండి " ''[[మహానటి (2018 సినిమా)|మహానటి]]'' " | |- | rowspan="3" |2019 |65వ ఫిల్మ్‌ఫేర్ అవార్డ్స్ సౌత్ |ఉత్తమ నేపథ్య గాయకుడు - తెలుగు | rowspan="3" |''[[ఆర్‌ఎక్స్ 100|RX 100]]'' నుండి " పిల్ల రా " |<ref>{{Cite web|title=Filmfare Awards Telugu Winners 2018: Best Telugu Movies, Best Actors, Actress, Singer and more|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/movie-awards/filmfare-awards-winners/telugu/2018/102|access-date=2019-09-30|website=timesofindia.indiatimes.com}}</ref> |- |17వ సంతోషం ఫిల్మ్ అవార్డ్స్ |ఉత్తమ మేల్ ప్లేబ్యాక్ సింగర్ | |- |8వ సౌత్ ఇండియన్ ఇంటర్నేషనల్ మూవీ అవార్డ్స్ | rowspan="2" |ఉత్తమ నేపథ్య గాయకుడు - తెలుగు | |- |2021 |9వ సౌత్ ఇండియన్ ఇంటర్నేషనల్ మూవీ అవార్డ్స్ |''[[ఇస్మార్ట్ శంకర్]]'' నుండి "ఇస్మార్ట్ థీమ్" |<ref>{{Cite web|date=20 September 2021|title=SIIMA 2021 Telugu winners' full list: Mahesh Babu, Allu Arjun, Nani, Rashmika Mandanna, and others win big|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movies/news/siima-2021-telugu-winners-full-list-mahesh-babu-allu-arjun-nani-rashmika-mandanna-and-others-win-big/articleshow/86350633.cms|access-date=2022-02-05|website=The Times of India|language=en}}</ref> |} ay6ven90qidx6rt13xhukmkt8xi2pf0 3609920 3609919 2022-07-29T08:59:18Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist|name=అనురాగ్ కులకర్ణి|image=Anurag Kulkarni at Idea Super Singer Season 8.jpg|image_size=|caption=|landscape=<!-- yes, if wide image, otherwise leave blank -->|birth_date={{birth based on age as of date |25|2018|03|09}}|birth_place=[[కామారెడ్డి]], [[తెలంగాణ]], [[భారతదేశం]]|years_active=2015–ప్రస్తుతం|occupation=నేపథ్య గాయకుడు|instrument={{Flat list| *వోకల్స్ *పియానో }}|label=|website=}} [[అనురాగ్ కులకర్ణి]] [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[నేపథ్య గాయకుడు]]. {| class="wikitable" |సంవత్సరం |సినిమా |పాట |స్వరకర్త(లు) |- |2015 |జగన్నాటకం |"మనసున" |అజయ్ అర్సాదా |- | rowspan="4" |2016 |[[లచ్చిందేవికీ ఓలెక్కుంది|లచ్చిందేవికి ఓ లెక్కుంది]] |"పిచ్చి" |[[ఎం. ఎం. కీరవాణి|ఎంఎం కీరవాణి]] |- |[[హైపర్ (సినిమా)|హైపర్]] |"బేబీ డాల్" |[[జిబ్రాన్]] |- |[[ఆటాడుకుందాం రా]] |"రౌండ్ అండ్ రౌండ్" |[[అనూప్ రూబెన్స్]] |- |[[ఇజం|వాదం]] |"వాదం" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="22" |2017 |[[శతమానం భవతి]] |"మెల్లగా తెల్లరిందోయ్" |[[మిక్కీ జె. మేయర్|మిక్కీ J. మేయర్]] |- |[[లక్కున్నోడు]] |"ఓ సిరి మల్లి" |ప్రవీణ్ లక్కరాజు |- |[[విన్నర్ (2017 సినిమా)|విజేత]] |"సుయా సూయా" |[[ఎస్.ఎస్. తమన్|ఎస్. థమన్]] |- |[[కిట్టు ఉన్నాడు జాగ్రత్త(సినిమా)|కిట్టు ఉన్నాడు జాగ్రత్త]] |"అర్ధమైంద" |అనూప్ రూబెన్స్ |- |[[ఆకతాయి (2017 సినిమా)|ఆకతాయి]] |"ప్రాణం పరావన" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |[[కాటమరాయుడు]] |"మీరా మీరా మీసం" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[మిస్టర్]] |"సయ్యోరి సయ్యోరి" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"జూమోర్ జూమోర్" |- |ఫ్యాషన్ డిజైనర్ s/o లేడీస్ టైలర్ |"కనులేమిటో" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |జయదేవ్ |"నువ్వు ఉండిపో" |- |[[పటేల్ సర్]] |"మనసే తొలిసారి" | rowspan="3" |DJ వసంత్ |- | rowspan="2" |వైశాఖం |"వైశాఖం" |- |"కమ్ ఆన్ కంట్రీ చిలకా" |- |[[దర్శకుడు (సినిమా)|దర్శకుడు]] |"అనగనగా ఒక రాజు" |[[సాయి కార్తీక్]] |- |[[పైసా వసూల్]] |"పైసా వసూల్" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[లై (సినిమా)|అబద్ధం]] |"మిస్ సన్‌షైన్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"స్వేచ్ఛ" |- |[[ఓయ్ నిన్నే]] |"మానస మానస" |శేఖర్ చంద్ర |- |[[బాలకృష్ణుడు (సినిమా)|బాలకృష్ణుడు]] |"రెండె రెండు కళ్ళు" |మణి శర్మ |- |దొంగోడొచ్చాడు |"నీ చూపే" |[[విద్యాసాగర్ (సంగీత దర్శకుడు)|విద్యాసాగర్]] |- | rowspan="2" |[[ఒక్క క్షణం]] |"చాలా చాలా" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"గుండెల్లో సూదులు" |- | rowspan="22" |2018 |[[ఈగో (2018 సినిమా)|అహంకారము]] |"కుర్రోడు పర్ఫెక్ట్" |సాయి కార్తీక్ |- |[[రంగుల రాట్నం(2018 సినిమా)|రంగుల రత్నం]] |"రేయ్ విష్ణు", "పుట్టినరోజు" |శ్రీచరణ్ పాకాల |- |[[ఛలో|చలో]] |"చూసి చూడంగానే" |మహతి సాగర్ |- | rowspan="2" |[[ఎమ్‌ఎల్‌ఏ|ఎమ్మెల్యే]] |"గర్ల్ ఫ్రెండ్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"యుద్ధం యుద్ధం" |- |సత్య గ్యాంగ్ |"మనసే కనలేవా" |ప్రభాస్ నిమ్మల |- | rowspan="2" |[[మహానటి (2018 సినిమా)|నడిగైయర్ తిలగం]] |"మౌన మజాయిలే" | rowspan="4" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"మహానటి" |- | rowspan="2" |[[మహానటి (2018 సినిమా)|మహానటి]] |"మూగ మనసులు" |- |"మహానటి" |- |[[ఈ నగరానికి ఏమైంది]] |"ఆగి ఆగి" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[ఆర్‌ఎక్స్ 100|RX 100]] |[[Pillaa Raa|"పిల్లా రా"]] |[[చేతన్ భరద్వాజ్|చైతన్ భరద్వాజ్]] |- |[[విజేత (2018 సినిమా)|విజేత]] |"ఆకాశాన్ని తాకే" |హర్షవర్ధన్ రామేశ్వర్ |- | rowspan="2" |[[శ్రీనివాస కళ్యాణం (2018 సినిమా)|శ్రీనివాస కళ్యాణం]] |"మొదలౌధాం" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"ఏదో" |- |[[గీత గోవిందం (సినిమా)|గీత గోవిందం]] |"తానేమందే తనేమందే" |[[గోపీ సుందర్]] |- |[[కేరాఫ్ కంచరపాలెం (2018 సినిమా)|C/o కంచరపాలెం]] |"ఆశా పాశం" |స్వీకర్ అగస్తీ |- |[[శైలజారెడ్డి అల్లుడు|శైలజా రెడ్డి అల్లుడు]] |"బంగారు రంగు పిల్ల" |గోపీ సుందర్ |- | rowspan="3" |[[దేవదాస్ (2018 సినిమా)|దేవదాస్]] |"వారు వీరు" | rowspan="3" |మణి శర్మ |- |"లక లక లకుమీకర" |- |"మనసేదో వెతుకుతు ఉంది" |- |[[సుబ్రహ్మణ్యపురం (2018 సినిమా)|సుబ్రహ్మణ్యపురం]] |"ఈ రోజిలా" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- | rowspan="40" |2019 |[[మిఠాయి (2019 సినిమా)|మిథాయ్]] |"విముక్తి" |వివేక్ సాగర్ |- |[[సూర్యకాంతం (2019 సినిమా)|సూర్యకాంతం]] |"శుక్రవారం రాత్రి బేబీ" |మార్క్ కె రాబిన్ |- |[[మజిలీ (సినిమా)|మజిలీ]] |"మాయ్య మాయ" |[[గోపీ సుందర్]] |- |[[సీత (2019 సినిమా)|సీత]] |"నిజమేనా" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[నువ్వు తోపురా|నువ్వు తోపు రా]] |"నాకెంతో నాచిందే" | rowspan="2" |సురేష్ బొబ్బిలి |- |"చల్ చల్ పద" |- |[[ఏజెంట్ సాయి శ్రీనివాస ఆత్రేయ]] |"షెర్లాక్ హోమ్స్" | rowspan="4" |మార్క్ కె రాబిన్ |- | rowspan="3" |[[మల్లేశం]] |"ధన ధనా ధన్" |- |"ఆ చలానీ" |- |"సెత్తికొచ్చిన బిడ్డ" |- |[[బ్రోచేవారెవరురా (2019 సినిమా)|బ్రోచేవారెవరురా]] |"బ్రోచెవేర్" |వివేక్ సాగర్ |- |[[ఓ బేబీ|ఓ! బేబీ]] |"ఓ! బేబీ" |మిక్కీ J. మేయర్ |- | rowspan="2" |[[ఇస్మార్ట్ శంకర్]] |"ఇస్మార్ట్ థీమ్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"ఉండిపో" |- |[[మన్మథుడు 2|మన్మధుడు 2]] |"మా చక్కని పెళ్ళంట" |చైతన్ భరద్వాజ్ |- |[[కౌసల్య కృష్ణమూర్తి]] |"ఊగే పచ్చని" |ధిబు నినాన్ థామస్ |- | rowspan="3" |[[గద్దలకొండ గణేష్]] |"జర్రా జర్రా" | rowspan="3" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"గగన వీధిలో" |- |"వాకా వాకా" |- |[[చాణక్య (2019 సినిమా)|చాణక్యుడు]] |"గులాభి" |విశాల్ చంద్రశేఖర్ |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహా రెడ్డి]] |"జాగో నరసింహ" | rowspan="4" |అమిత్ త్రివేది |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (కన్నడ డబ్)]] |"జాగో నరసింహ" |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (మలయాళ డబ్)]] |"నేరం ఆగతం" |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (తమిళ డబ్)]] |"పారాయై నరసింహా నీ పారాయై" |- |[[ఊరంతా అనుకుంటున్నారు]] |"కన్న (పునరాలోచన)" |[[కె. ఎం. రాధాకృష్ణన్|KM రాధా కృష్ణన్]] |- |[[విజిల్|విజిల్ (తెలుగు డబ్)]] |"నీతోన్" |[[ఎ. ఆర్. రెహమాన్|AR రెహమాన్]] |- | rowspan="2" |[[మీకు మాత్రమే చెప్తా]] |"చాలు చాలు" | rowspan="2" |శివకుమార్ |- |"నువ్వే హీరో" |- |[[తిప్పరా మీసం|తిప్పారా మీసం]] |"రాధా రామనామం" |సురేష్ బొబ్బిలి |- | rowspan="3" |[[రాజావారు రాణిగారు|రాజా వారు రాణి గారు]] |"టైటిల్ సాంగ్" | rowspan="3" |జై క్రిష్ |- |"నొప్పి పాట" |- |"నమ్మేలా లేదు" |- |[[అర్జున్ సురవరం]] |"కన్నె కన్నె" |సామ్ సిఎస్ |- |[[90ఎంఎల్ (సినిమా)|90ML]] |"90ML టైటిల్ సాంగ్" |అనూప్ రూబెన్స్ |- |హల్చల్ |"ఓ చెలియా" |భరత్ మధుసూదనన్ |- |[[వెంకీ మామ|వెంకీ మామా]] |"నువ్వు నేను" |ఎస్. థమన్ |- |[[రూలర్|పాలకుడు]] |"యాలా యాలా" |[[చిరంతన్ భట్]] |- | rowspan="2" |[[ఇద్దరి లోకం ఒకటే]] |"నువ్వు నా గుండె చప్పుడు" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"హొలా హోలా" |- |[[అతడే శ్రీమన్నారాయణ]] |"నారాయణ నారాయణ" |చరణ్ రాజ్ |- | rowspan="9" |2020 |[[అల వైకుంఠపురములో|అలా వైకుంఠపురములో]] |"రాములో రాములా" |ఎస్. థమన్ |- |[[ఎంత మంచివాడవురా!|ఎంత మంచివాడవురా]] |"ఓ చిన్న నవ్వే చాలు" |గోపీ సుందర్ |- |వలయం |"నిన్ను చూసాకే" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- | rowspan="2" |[[భీష్మ (2020 సినిమా)|భీష్ముడు]] |"సింగిల్స్ గీతం" | rowspan="2" |మహతి సాగర్ |- |"సారా చీర" |- |[[అమరం అఖిలం ప్రేమ]] |"తొలి తొలి" |[[రధన్|రాధన్]] |- |[[కలర్ ఫోటో (2020 సినిమా)|రంగు ఫోటో]] |"అరెరే ఆకాశం" |[[కాల భైరవ]] |- |[[ఆకాశం నీ హద్దురా|ఆకాశం నీ హద్దు రా (తెలుగు డబ్)]] |"పిల్ల పుల్లి" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |క్షీర సాగర మధనం |"నీ పెరు" |అజయ్అరసద |- | rowspan="40" |2021 |[[రెడ్ (2021 సినిమా)|ఎరుపు]] |"నువ్వే నువ్వే" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |C/o కాదల్ |"కత్రిల్ ఆడమ్" |స్వీకర్ అగస్తీ |- | rowspan="2" |[[లవ్ లైఫ్ అండ్ పకోడి|లవ్ లైఫ్ & పకోడీ]] |"వీడి పకోడి" | rowspan="2" |పవన్ |- |"ఈ పయనం" |- |[[నాంది (2021 సినిమా)|నాంది]] |"దేవతలంత" |[[శ్రీ చరణ్ పాకాల|శ్రీచరణ్ పాకాల]] |- |[[అక్షర (2021 సినిమా)|అక్షర]] |"అసురులదారా" |సురేష్ బొబ్బిలి |- |[[దట్ ఈజ్ మహాలక్ష్మి|అదే మహాలక్ష్మి]] |"కల్లారా చూస్తున్నా" |అమిత్ త్రివేది |- | rowspan="2" |[[ఎస్ఆర్ కల్యాణమండపం]] |"చుక్కల చున్నీ" | rowspan="2" |[[చేతన్ భరద్వాజ్|చైతన్ భరద్వాజ్]] |- |""సిగ్గుఎందుకురా మామా"" |- |తొంగి తొంగి చూడమాకు చందమామ |"తడబడి పోయానేమో" |హరి గౌరా |- |ప్రియమైన మేఘా |"ఆమని ఉంటే పక్కానా" |హరి గౌరా |- |[[అర్ధ శతాబ్దం|అర్ధ శతబ్ధం]] |"కలాం అడిగే మనిషంటే ఎవరు" |నౌఫల్ రాజా AIS |- | rowspan="2" |[[ఇష్క్ (2021 సినిమా)|ఇష్క్]] |"ఆగలేకపోతున్నా" | rowspan="2" |మహతి స్వర సాగర్ |- |"చీకటి చిరుజ్వాలై" |- |[[నాట్యం ( 2021 సినిమా)|నాట్యం]] |"వేణువులో" |శ్రవణ్ భరద్వాజ్ |- |నీ జతగా |"గుం గుం గణపతి" |పవన్ |- |[[సీటీమార్]] |"సీటీమార్ టైటిల్ సాంగ్" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="2" |[[రిపబ్లిక్ (2021సినిమా)|రిపబ్లిక్]] |"గానా ఆఫ్ రిపబ్లిక్" | rowspan="2" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |"జోర్ సే" |- |[[మాస్ట్రో]] |"బేబీ ఓ బేబీ" |మహతి స్వర సాగర్ |- |[[నారప్ప]] |"ఊరు నట్ట" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="2" |[[తలైవి|తలైవి (తెలుగు డబ్)]] |"కుమారి ఇది నీ దారి" | rowspan="2" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |"రా తలైవి" |- |[[వలిమై|వాలిమై]] |"నాంగ వేర మారి" |[[యువన్ శంకర్ రాజా]] |- |[[రాజ రాజ చోర]] |"మాయ మాయ" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[లవ్ స్టోరీ (2021 సినిమా)|లవ్ స్టోరీ]] |"నీ చిత్రం చూసి" |పవన్ చి. |- |[[రాజా విక్రమార్క (2021 సినిమా)|రాజా విక్రమార్క]] |"రామ కనవేమిరా" |[[ప్రశాంత్ ఆర్ విహారి]] |- |తప్పిపోయింది |"ఖుల్లం ఖుల్లా" |అజయ్ అరసాడ |- |వర్జిన్ స్టోరీ |"వయారి ఓ వయారి" |గౌర హరి |- |[[ఆచార్య]] |[[ఆచార్య|"నీలాంబరి"]] |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="3" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" | rowspan="10" |[[మిక్కీ జె. మేయర్|మిక్కీ J. మేయర్]] |- |"సిరివెన్నెల" |- |"ప్రణవాలయ" |- | rowspan="2" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (తమిళ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"జగదీశ్వర దేవి" |- | rowspan="3" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (మలయాళ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"ప్రణవామృతం" |- |"ఓ చంద్రికా" |- | rowspan="2" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (కన్నడ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"మొగులు నాగవల్లే" |- | rowspan="10" |2022 |[[సెహరి]] |"సుబ్బలచ్మి" |[[ప్రశాంత్ ఆర్ విహారి]] |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్]] |"నిన్నెలే" | rowspan="4" |జస్టిన్ ప్రభాకరన్ |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (తమిళం)]] |"ఉన్నాలే" |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (కన్నడ)]] |"నిన్నలే" |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (మలయాళం)]] |"నిన్నాలే" |- |మిస్టర్ ప్రెగ్నెంట్ |"హే చెలీ" |శ్రవణ్ భరద్వాజ్ |- |[[మారన్]] |"అన్నానా తాళాట్టుం" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |[[అతిథి దేవోభవ|అతిథి దేవో భవ]] |"నిన్ను చూడగానే" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- |[[అంటే సుందరానికి]] |"ఎంత చిత్రం" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[లైగ‌ర్]] |"అక్డి పక్డి" |[[సునీల్ కశ్యప్|లిజో జార్జ్, DJ చేతస్, సునీల్ కశ్యప్]] |} == వాయిస్ యాక్టర్‌గా == {| class="wikitable sortable" !సంవత్సరం !సినిమా !పాత్ర !డబ్-ఓవర్ వాయిస్ |- |2019 |''అల్లాదీన్'' |అల్లాదీన్ (గానం) |మేనా మసూద్ |- |} == అవార్డులు == {| class="wikitable" !సంవత్సరం !అవార్డు !వర్గం !పని !ఫలితం !మూలాలు |- |2018 |జీ సినీ అవార్డ్స్ తెలుగు 2018 |ఉత్తమ నేపథ్య గాయకుడు - పురుషుడు |''[[ఆర్‌ఎక్స్ 100|RX 100]]'' నుండి " పిల్ల రా " మరియు మహానటి నుండి " ''[[మహానటి (2018 సినిమా)|మహానటి]]'' " | |- | rowspan="3" |2019 |65వ ఫిల్మ్‌ఫేర్ అవార్డ్స్ సౌత్ |ఉత్తమ నేపథ్య గాయకుడు - తెలుగు | rowspan="3" |''[[ఆర్‌ఎక్స్ 100|RX 100]]'' నుండి " పిల్ల రా " |<ref>{{Cite web|title=Filmfare Awards Telugu Winners 2018: Best Telugu Movies, Best Actors, Actress, Singer and more|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/movie-awards/filmfare-awards-winners/telugu/2018/102|access-date=2019-09-30|website=timesofindia.indiatimes.com}}</ref> |- |17వ సంతోషం ఫిల్మ్ అవార్డ్స్ |ఉత్తమ మేల్ ప్లేబ్యాక్ సింగర్ | |- |8వ సౌత్ ఇండియన్ ఇంటర్నేషనల్ మూవీ అవార్డ్స్ | rowspan="2" |ఉత్తమ నేపథ్య గాయకుడు - తెలుగు | |- |2021 |9వ సౌత్ ఇండియన్ ఇంటర్నేషనల్ మూవీ అవార్డ్స్ |''[[ఇస్మార్ట్ శంకర్]]'' నుండి "ఇస్మార్ట్ థీమ్" |<ref>{{Cite web|date=20 September 2021|title=SIIMA 2021 Telugu winners' full list: Mahesh Babu, Allu Arjun, Nani, Rashmika Mandanna, and others win big|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movies/news/siima-2021-telugu-winners-full-list-mahesh-babu-allu-arjun-nani-rashmika-mandanna-and-others-win-big/articleshow/86350633.cms|access-date=2022-02-05|website=The Times of India|language=en}}</ref> |} c6dlzbvj7ofj0kggskf7ntsx19z2rq3 3609921 3609920 2022-07-29T09:02:52Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 /* అవార్డులు */ wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist|name=అనురాగ్ కులకర్ణి|image=Anurag Kulkarni at Idea Super Singer Season 8.jpg|image_size=|caption=|landscape=<!-- yes, if wide image, otherwise leave blank -->|birth_date={{birth based on age as of date |25|2018|03|09}}|birth_place=[[కామారెడ్డి]], [[తెలంగాణ]], [[భారతదేశం]]|years_active=2015–ప్రస్తుతం|occupation=నేపథ్య గాయకుడు|instrument={{Flat list| *వోకల్స్ *పియానో }}|label=|website=}} [[అనురాగ్ కులకర్ణి]] [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[నేపథ్య గాయకుడు]]. {| class="wikitable" |సంవత్సరం |సినిమా |పాట |స్వరకర్త(లు) |- |2015 |జగన్నాటకం |"మనసున" |అజయ్ అర్సాదా |- | rowspan="4" |2016 |[[లచ్చిందేవికీ ఓలెక్కుంది|లచ్చిందేవికి ఓ లెక్కుంది]] |"పిచ్చి" |[[ఎం. ఎం. కీరవాణి|ఎంఎం కీరవాణి]] |- |[[హైపర్ (సినిమా)|హైపర్]] |"బేబీ డాల్" |[[జిబ్రాన్]] |- |[[ఆటాడుకుందాం రా]] |"రౌండ్ అండ్ రౌండ్" |[[అనూప్ రూబెన్స్]] |- |[[ఇజం|వాదం]] |"వాదం" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="22" |2017 |[[శతమానం భవతి]] |"మెల్లగా తెల్లరిందోయ్" |[[మిక్కీ జె. మేయర్|మిక్కీ J. మేయర్]] |- |[[లక్కున్నోడు]] |"ఓ సిరి మల్లి" |ప్రవీణ్ లక్కరాజు |- |[[విన్నర్ (2017 సినిమా)|విజేత]] |"సుయా సూయా" |[[ఎస్.ఎస్. తమన్|ఎస్. థమన్]] |- |[[కిట్టు ఉన్నాడు జాగ్రత్త(సినిమా)|కిట్టు ఉన్నాడు జాగ్రత్త]] |"అర్ధమైంద" |అనూప్ రూబెన్స్ |- |[[ఆకతాయి (2017 సినిమా)|ఆకతాయి]] |"ప్రాణం పరావన" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |[[కాటమరాయుడు]] |"మీరా మీరా మీసం" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[మిస్టర్]] |"సయ్యోరి సయ్యోరి" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"జూమోర్ జూమోర్" |- |ఫ్యాషన్ డిజైనర్ s/o లేడీస్ టైలర్ |"కనులేమిటో" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |జయదేవ్ |"నువ్వు ఉండిపో" |- |[[పటేల్ సర్]] |"మనసే తొలిసారి" | rowspan="3" |DJ వసంత్ |- | rowspan="2" |వైశాఖం |"వైశాఖం" |- |"కమ్ ఆన్ కంట్రీ చిలకా" |- |[[దర్శకుడు (సినిమా)|దర్శకుడు]] |"అనగనగా ఒక రాజు" |[[సాయి కార్తీక్]] |- |[[పైసా వసూల్]] |"పైసా వసూల్" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[లై (సినిమా)|అబద్ధం]] |"మిస్ సన్‌షైన్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"స్వేచ్ఛ" |- |[[ఓయ్ నిన్నే]] |"మానస మానస" |శేఖర్ చంద్ర |- |[[బాలకృష్ణుడు (సినిమా)|బాలకృష్ణుడు]] |"రెండె రెండు కళ్ళు" |మణి శర్మ |- |దొంగోడొచ్చాడు |"నీ చూపే" |[[విద్యాసాగర్ (సంగీత దర్శకుడు)|విద్యాసాగర్]] |- | rowspan="2" |[[ఒక్క క్షణం]] |"చాలా చాలా" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"గుండెల్లో సూదులు" |- | rowspan="22" |2018 |[[ఈగో (2018 సినిమా)|అహంకారము]] |"కుర్రోడు పర్ఫెక్ట్" |సాయి కార్తీక్ |- |[[రంగుల రాట్నం(2018 సినిమా)|రంగుల రత్నం]] |"రేయ్ విష్ణు", "పుట్టినరోజు" |శ్రీచరణ్ పాకాల |- |[[ఛలో|చలో]] |"చూసి చూడంగానే" |మహతి సాగర్ |- | rowspan="2" |[[ఎమ్‌ఎల్‌ఏ|ఎమ్మెల్యే]] |"గర్ల్ ఫ్రెండ్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"యుద్ధం యుద్ధం" |- |సత్య గ్యాంగ్ |"మనసే కనలేవా" |ప్రభాస్ నిమ్మల |- | rowspan="2" |[[మహానటి (2018 సినిమా)|నడిగైయర్ తిలగం]] |"మౌన మజాయిలే" | rowspan="4" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"మహానటి" |- | rowspan="2" |[[మహానటి (2018 సినిమా)|మహానటి]] |"మూగ మనసులు" |- |"మహానటి" |- |[[ఈ నగరానికి ఏమైంది]] |"ఆగి ఆగి" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[ఆర్‌ఎక్స్ 100|RX 100]] |[[Pillaa Raa|"పిల్లా రా"]] |[[చేతన్ భరద్వాజ్|చైతన్ భరద్వాజ్]] |- |[[విజేత (2018 సినిమా)|విజేత]] |"ఆకాశాన్ని తాకే" |హర్షవర్ధన్ రామేశ్వర్ |- | rowspan="2" |[[శ్రీనివాస కళ్యాణం (2018 సినిమా)|శ్రీనివాస కళ్యాణం]] |"మొదలౌధాం" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"ఏదో" |- |[[గీత గోవిందం (సినిమా)|గీత గోవిందం]] |"తానేమందే తనేమందే" |[[గోపీ సుందర్]] |- |[[కేరాఫ్ కంచరపాలెం (2018 సినిమా)|C/o కంచరపాలెం]] |"ఆశా పాశం" |స్వీకర్ అగస్తీ |- |[[శైలజారెడ్డి అల్లుడు|శైలజా రెడ్డి అల్లుడు]] |"బంగారు రంగు పిల్ల" |గోపీ సుందర్ |- | rowspan="3" |[[దేవదాస్ (2018 సినిమా)|దేవదాస్]] |"వారు వీరు" | rowspan="3" |మణి శర్మ |- |"లక లక లకుమీకర" |- |"మనసేదో వెతుకుతు ఉంది" |- |[[సుబ్రహ్మణ్యపురం (2018 సినిమా)|సుబ్రహ్మణ్యపురం]] |"ఈ రోజిలా" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- | rowspan="40" |2019 |[[మిఠాయి (2019 సినిమా)|మిథాయ్]] |"విముక్తి" |వివేక్ సాగర్ |- |[[సూర్యకాంతం (2019 సినిమా)|సూర్యకాంతం]] |"శుక్రవారం రాత్రి బేబీ" |మార్క్ కె రాబిన్ |- |[[మజిలీ (సినిమా)|మజిలీ]] |"మాయ్య మాయ" |[[గోపీ సుందర్]] |- |[[సీత (2019 సినిమా)|సీత]] |"నిజమేనా" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[నువ్వు తోపురా|నువ్వు తోపు రా]] |"నాకెంతో నాచిందే" | rowspan="2" |సురేష్ బొబ్బిలి |- |"చల్ చల్ పద" |- |[[ఏజెంట్ సాయి శ్రీనివాస ఆత్రేయ]] |"షెర్లాక్ హోమ్స్" | rowspan="4" |మార్క్ కె రాబిన్ |- | rowspan="3" |[[మల్లేశం]] |"ధన ధనా ధన్" |- |"ఆ చలానీ" |- |"సెత్తికొచ్చిన బిడ్డ" |- |[[బ్రోచేవారెవరురా (2019 సినిమా)|బ్రోచేవారెవరురా]] |"బ్రోచెవేర్" |వివేక్ సాగర్ |- |[[ఓ బేబీ|ఓ! బేబీ]] |"ఓ! బేబీ" |మిక్కీ J. మేయర్ |- | rowspan="2" |[[ఇస్మార్ట్ శంకర్]] |"ఇస్మార్ట్ థీమ్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"ఉండిపో" |- |[[మన్మథుడు 2|మన్మధుడు 2]] |"మా చక్కని పెళ్ళంట" |చైతన్ భరద్వాజ్ |- |[[కౌసల్య కృష్ణమూర్తి]] |"ఊగే పచ్చని" |ధిబు నినాన్ థామస్ |- | rowspan="3" |[[గద్దలకొండ గణేష్]] |"జర్రా జర్రా" | rowspan="3" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"గగన వీధిలో" |- |"వాకా వాకా" |- |[[చాణక్య (2019 సినిమా)|చాణక్యుడు]] |"గులాభి" |విశాల్ చంద్రశేఖర్ |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహా రెడ్డి]] |"జాగో నరసింహ" | rowspan="4" |అమిత్ త్రివేది |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (కన్నడ డబ్)]] |"జాగో నరసింహ" |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (మలయాళ డబ్)]] |"నేరం ఆగతం" |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (తమిళ డబ్)]] |"పారాయై నరసింహా నీ పారాయై" |- |[[ఊరంతా అనుకుంటున్నారు]] |"కన్న (పునరాలోచన)" |[[కె. ఎం. రాధాకృష్ణన్|KM రాధా కృష్ణన్]] |- |[[విజిల్|విజిల్ (తెలుగు డబ్)]] |"నీతోన్" |[[ఎ. ఆర్. రెహమాన్|AR రెహమాన్]] |- | rowspan="2" |[[మీకు మాత్రమే చెప్తా]] |"చాలు చాలు" | rowspan="2" |శివకుమార్ |- |"నువ్వే హీరో" |- |[[తిప్పరా మీసం|తిప్పారా మీసం]] |"రాధా రామనామం" |సురేష్ బొబ్బిలి |- | rowspan="3" |[[రాజావారు రాణిగారు|రాజా వారు రాణి గారు]] |"టైటిల్ సాంగ్" | rowspan="3" |జై క్రిష్ |- |"నొప్పి పాట" |- |"నమ్మేలా లేదు" |- |[[అర్జున్ సురవరం]] |"కన్నె కన్నె" |సామ్ సిఎస్ |- |[[90ఎంఎల్ (సినిమా)|90ML]] |"90ML టైటిల్ సాంగ్" |అనూప్ రూబెన్స్ |- |హల్చల్ |"ఓ చెలియా" |భరత్ మధుసూదనన్ |- |[[వెంకీ మామ|వెంకీ మామా]] |"నువ్వు నేను" |ఎస్. థమన్ |- |[[రూలర్|పాలకుడు]] |"యాలా యాలా" |[[చిరంతన్ భట్]] |- | rowspan="2" |[[ఇద్దరి లోకం ఒకటే]] |"నువ్వు నా గుండె చప్పుడు" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"హొలా హోలా" |- |[[అతడే శ్రీమన్నారాయణ]] |"నారాయణ నారాయణ" |చరణ్ రాజ్ |- | rowspan="9" |2020 |[[అల వైకుంఠపురములో|అలా వైకుంఠపురములో]] |"రాములో రాములా" |ఎస్. థమన్ |- |[[ఎంత మంచివాడవురా!|ఎంత మంచివాడవురా]] |"ఓ చిన్న నవ్వే చాలు" |గోపీ సుందర్ |- |వలయం |"నిన్ను చూసాకే" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- | rowspan="2" |[[భీష్మ (2020 సినిమా)|భీష్ముడు]] |"సింగిల్స్ గీతం" | rowspan="2" |మహతి సాగర్ |- |"సారా చీర" |- |[[అమరం అఖిలం ప్రేమ]] |"తొలి తొలి" |[[రధన్|రాధన్]] |- |[[కలర్ ఫోటో (2020 సినిమా)|రంగు ఫోటో]] |"అరెరే ఆకాశం" |[[కాల భైరవ]] |- |[[ఆకాశం నీ హద్దురా|ఆకాశం నీ హద్దు రా (తెలుగు డబ్)]] |"పిల్ల పుల్లి" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |క్షీర సాగర మధనం |"నీ పెరు" |అజయ్అరసద |- | rowspan="40" |2021 |[[రెడ్ (2021 సినిమా)|ఎరుపు]] |"నువ్వే నువ్వే" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |C/o కాదల్ |"కత్రిల్ ఆడమ్" |స్వీకర్ అగస్తీ |- | rowspan="2" |[[లవ్ లైఫ్ అండ్ పకోడి|లవ్ లైఫ్ & పకోడీ]] |"వీడి పకోడి" | rowspan="2" |పవన్ |- |"ఈ పయనం" |- |[[నాంది (2021 సినిమా)|నాంది]] |"దేవతలంత" |[[శ్రీ చరణ్ పాకాల|శ్రీచరణ్ పాకాల]] |- |[[అక్షర (2021 సినిమా)|అక్షర]] |"అసురులదారా" |సురేష్ బొబ్బిలి |- |[[దట్ ఈజ్ మహాలక్ష్మి|అదే మహాలక్ష్మి]] |"కల్లారా చూస్తున్నా" |అమిత్ త్రివేది |- | rowspan="2" |[[ఎస్ఆర్ కల్యాణమండపం]] |"చుక్కల చున్నీ" | rowspan="2" |[[చేతన్ భరద్వాజ్|చైతన్ భరద్వాజ్]] |- |""సిగ్గుఎందుకురా మామా"" |- |తొంగి తొంగి చూడమాకు చందమామ |"తడబడి పోయానేమో" |హరి గౌరా |- |ప్రియమైన మేఘా |"ఆమని ఉంటే పక్కానా" |హరి గౌరా |- |[[అర్ధ శతాబ్దం|అర్ధ శతబ్ధం]] |"కలాం అడిగే మనిషంటే ఎవరు" |నౌఫల్ రాజా AIS |- | rowspan="2" |[[ఇష్క్ (2021 సినిమా)|ఇష్క్]] |"ఆగలేకపోతున్నా" | rowspan="2" |మహతి స్వర సాగర్ |- |"చీకటి చిరుజ్వాలై" |- |[[నాట్యం ( 2021 సినిమా)|నాట్యం]] |"వేణువులో" |శ్రవణ్ భరద్వాజ్ |- |నీ జతగా |"గుం గుం గణపతి" |పవన్ |- |[[సీటీమార్]] |"సీటీమార్ టైటిల్ సాంగ్" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="2" |[[రిపబ్లిక్ (2021సినిమా)|రిపబ్లిక్]] |"గానా ఆఫ్ రిపబ్లిక్" | rowspan="2" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |"జోర్ సే" |- |[[మాస్ట్రో]] |"బేబీ ఓ బేబీ" |మహతి స్వర సాగర్ |- |[[నారప్ప]] |"ఊరు నట్ట" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="2" |[[తలైవి|తలైవి (తెలుగు డబ్)]] |"కుమారి ఇది నీ దారి" | rowspan="2" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |"రా తలైవి" |- |[[వలిమై|వాలిమై]] |"నాంగ వేర మారి" |[[యువన్ శంకర్ రాజా]] |- |[[రాజ రాజ చోర]] |"మాయ మాయ" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[లవ్ స్టోరీ (2021 సినిమా)|లవ్ స్టోరీ]] |"నీ చిత్రం చూసి" |పవన్ చి. |- |[[రాజా విక్రమార్క (2021 సినిమా)|రాజా విక్రమార్క]] |"రామ కనవేమిరా" |[[ప్రశాంత్ ఆర్ విహారి]] |- |తప్పిపోయింది |"ఖుల్లం ఖుల్లా" |అజయ్ అరసాడ |- |వర్జిన్ స్టోరీ |"వయారి ఓ వయారి" |గౌర హరి |- |[[ఆచార్య]] |[[ఆచార్య|"నీలాంబరి"]] |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="3" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" | rowspan="10" |[[మిక్కీ జె. మేయర్|మిక్కీ J. మేయర్]] |- |"సిరివెన్నెల" |- |"ప్రణవాలయ" |- | rowspan="2" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (తమిళ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"జగదీశ్వర దేవి" |- | rowspan="3" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (మలయాళ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"ప్రణవామృతం" |- |"ఓ చంద్రికా" |- | rowspan="2" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (కన్నడ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"మొగులు నాగవల్లే" |- | rowspan="10" |2022 |[[సెహరి]] |"సుబ్బలచ్మి" |[[ప్రశాంత్ ఆర్ విహారి]] |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్]] |"నిన్నెలే" | rowspan="4" |జస్టిన్ ప్రభాకరన్ |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (తమిళం)]] |"ఉన్నాలే" |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (కన్నడ)]] |"నిన్నలే" |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (మలయాళం)]] |"నిన్నాలే" |- |మిస్టర్ ప్రెగ్నెంట్ |"హే చెలీ" |శ్రవణ్ భరద్వాజ్ |- |[[మారన్]] |"అన్నానా తాళాట్టుం" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |[[అతిథి దేవోభవ|అతిథి దేవో భవ]] |"నిన్ను చూడగానే" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- |[[అంటే సుందరానికి]] |"ఎంత చిత్రం" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[లైగ‌ర్]] |"అక్డి పక్డి" |[[సునీల్ కశ్యప్|లిజో జార్జ్, DJ చేతస్, సునీల్ కశ్యప్]] |} == వాయిస్ యాక్టర్‌గా == {| class="wikitable sortable" !సంవత్సరం !సినిమా !పాత్ర !డబ్-ఓవర్ వాయిస్ |- |2019 |''అల్లాదీన్'' |అల్లాదీన్ (గానం) |మేనా మసూద్ |- |} == అవార్డులు == {| class="wikitable" !సంవత్సరం !అవార్డు !వర్గం !పని !ఫలితం !మూలాలు |- |2018 |జీ సినీ అవార్డ్స్ తెలుగు 2018 |ఉత్తమ నేపథ్య గాయకుడు - పురుషుడు |''[[ఆర్‌ఎక్స్ 100|RX 100]]'' నుండి " పిల్ల రా " మరియు మహానటి నుండి " ''[[మహానటి (2018 సినిమా)|మహానటి]]'' " |{{won}} | |- | rowspan="3" |2019 |65వ ఫిల్మ్‌ఫేర్ అవార్డ్స్ సౌత్ |ఉత్తమ నేపథ్య గాయకుడు - తెలుగు | rowspan="3" |''[[ఆర్‌ఎక్స్ 100|RX 100]]'' నుండి " పిల్ల రా " |{{nom}} |<ref>{{Cite web|title=Filmfare Awards Telugu Winners 2018: Best Telugu Movies, Best Actors, Actress, Singer and more|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/movie-awards/filmfare-awards-winners/telugu/2018/102|access-date=2019-09-30|website=timesofindia.indiatimes.com}}</ref> |- |17వ సంతోషం ఫిల్మ్ అవార్డ్స్ |ఉత్తమ మేల్ ప్లేబ్యాక్ సింగర్ |{{won}} | |- |8వ సౌత్ ఇండియన్ ఇంటర్నేషనల్ మూవీ అవార్డ్స్ | rowspan="2" |ఉత్తమ నేపథ్య గాయకుడు - తెలుగు |{{won}} | |- |2021 |9వ సౌత్ ఇండియన్ ఇంటర్నేషనల్ మూవీ అవార్డ్స్ |''[[ఇస్మార్ట్ శంకర్]]'' నుండి "ఇస్మార్ట్ థీమ్" |{{won}} |<ref>{{Cite web|date=20 September 2021|title=SIIMA 2021 Telugu winners' full list: Mahesh Babu, Allu Arjun, Nani, Rashmika Mandanna, and others win big|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movies/news/siima-2021-telugu-winners-full-list-mahesh-babu-allu-arjun-nani-rashmika-mandanna-and-others-win-big/articleshow/86350633.cms|access-date=2022-02-05|website=The Times of India|language=en}}</ref> |} jw51q4izsd3c7fwdctr343lwmbp3zp1 3609922 3609921 2022-07-29T09:03:27Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist|name=అనురాగ్ కులకర్ణి|image=Anurag Kulkarni at Idea Super Singer Season 8.jpg|image_size=|caption=|landscape=<!-- yes, if wide image, otherwise leave blank -->|birth_date={{birth based on age as of date |25|2018|03|09}}|birth_place=[[కామారెడ్డి]], [[తెలంగాణ]], [[భారతదేశం]]|years_active=2015–ప్రస్తుతం|occupation=నేపథ్య గాయకుడు|instrument={{Flat list| *వోకల్స్ *పియానో }}|label=|website=}} [[అనురాగ్ కులకర్ణి]] [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[నేపథ్య గాయకుడు]]. {| class="wikitable" |సంవత్సరం |సినిమా |పాట |స్వరకర్త(లు) |- |2015 |జగన్నాటకం |"మనసున" |అజయ్ అర్సాదా |- | rowspan="4" |2016 |[[లచ్చిందేవికీ ఓలెక్కుంది|లచ్చిందేవికి ఓ లెక్కుంది]] |"పిచ్చి" |[[ఎం. ఎం. కీరవాణి|ఎంఎం కీరవాణి]] |- |[[హైపర్ (సినిమా)|హైపర్]] |"బేబీ డాల్" |[[జిబ్రాన్]] |- |[[ఆటాడుకుందాం రా]] |"రౌండ్ అండ్ రౌండ్" |[[అనూప్ రూబెన్స్]] |- |[[ఇజం|వాదం]] |"వాదం" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="22" |2017 |[[శతమానం భవతి]] |"మెల్లగా తెల్లరిందోయ్" |[[మిక్కీ జె. మేయర్|మిక్కీ J. మేయర్]] |- |[[లక్కున్నోడు]] |"ఓ సిరి మల్లి" |ప్రవీణ్ లక్కరాజు |- |[[విన్నర్ (2017 సినిమా)|విజేత]] |"సుయా సూయా" |[[ఎస్.ఎస్. తమన్|ఎస్. థమన్]] |- |[[కిట్టు ఉన్నాడు జాగ్రత్త(సినిమా)|కిట్టు ఉన్నాడు జాగ్రత్త]] |"అర్ధమైంద" |అనూప్ రూబెన్స్ |- |[[ఆకతాయి (2017 సినిమా)|ఆకతాయి]] |"ప్రాణం పరావన" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |[[కాటమరాయుడు]] |"మీరా మీరా మీసం" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[మిస్టర్]] |"సయ్యోరి సయ్యోరి" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"జూమోర్ జూమోర్" |- |ఫ్యాషన్ డిజైనర్ s/o లేడీస్ టైలర్ |"కనులేమిటో" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |జయదేవ్ |"నువ్వు ఉండిపో" |- |[[పటేల్ సర్]] |"మనసే తొలిసారి" | rowspan="3" |DJ వసంత్ |- | rowspan="2" |వైశాఖం |"వైశాఖం" |- |"కమ్ ఆన్ కంట్రీ చిలకా" |- |[[దర్శకుడు (సినిమా)|దర్శకుడు]] |"అనగనగా ఒక రాజు" |[[సాయి కార్తీక్]] |- |[[పైసా వసూల్]] |"పైసా వసూల్" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[లై (సినిమా)|అబద్ధం]] |"మిస్ సన్‌షైన్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"స్వేచ్ఛ" |- |[[ఓయ్ నిన్నే]] |"మానస మానస" |శేఖర్ చంద్ర |- |[[బాలకృష్ణుడు (సినిమా)|బాలకృష్ణుడు]] |"రెండె రెండు కళ్ళు" |మణి శర్మ |- |దొంగోడొచ్చాడు |"నీ చూపే" |[[విద్యాసాగర్ (సంగీత దర్శకుడు)|విద్యాసాగర్]] |- | rowspan="2" |[[ఒక్క క్షణం]] |"చాలా చాలా" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"గుండెల్లో సూదులు" |- | rowspan="22" |2018 |[[ఈగో (2018 సినిమా)|అహంకారము]] |"కుర్రోడు పర్ఫెక్ట్" |సాయి కార్తీక్ |- |[[రంగుల రాట్నం(2018 సినిమా)|రంగుల రత్నం]] |"రేయ్ విష్ణు", "పుట్టినరోజు" |శ్రీచరణ్ పాకాల |- |[[ఛలో|చలో]] |"చూసి చూడంగానే" |మహతి సాగర్ |- | rowspan="2" |[[ఎమ్‌ఎల్‌ఏ|ఎమ్మెల్యే]] |"గర్ల్ ఫ్రెండ్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"యుద్ధం యుద్ధం" |- |సత్య గ్యాంగ్ |"మనసే కనలేవా" |ప్రభాస్ నిమ్మల |- | rowspan="2" |[[మహానటి (2018 సినిమా)|నడిగైయర్ తిలగం]] |"మౌన మజాయిలే" | rowspan="4" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"మహానటి" |- | rowspan="2" |[[మహానటి (2018 సినిమా)|మహానటి]] |"మూగ మనసులు" |- |"మహానటి" |- |[[ఈ నగరానికి ఏమైంది]] |"ఆగి ఆగి" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[ఆర్‌ఎక్స్ 100|RX 100]] |[[Pillaa Raa|"పిల్లా రా"]] |[[చేతన్ భరద్వాజ్|చైతన్ భరద్వాజ్]] |- |[[విజేత (2018 సినిమా)|విజేత]] |"ఆకాశాన్ని తాకే" |హర్షవర్ధన్ రామేశ్వర్ |- | rowspan="2" |[[శ్రీనివాస కళ్యాణం (2018 సినిమా)|శ్రీనివాస కళ్యాణం]] |"మొదలౌధాం" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"ఏదో" |- |[[గీత గోవిందం (సినిమా)|గీత గోవిందం]] |"తానేమందే తనేమందే" |[[గోపీ సుందర్]] |- |[[కేరాఫ్ కంచరపాలెం (2018 సినిమా)|C/o కంచరపాలెం]] |"ఆశా పాశం" |స్వీకర్ అగస్తీ |- |[[శైలజారెడ్డి అల్లుడు|శైలజా రెడ్డి అల్లుడు]] |"బంగారు రంగు పిల్ల" |గోపీ సుందర్ |- | rowspan="3" |[[దేవదాస్ (2018 సినిమా)|దేవదాస్]] |"వారు వీరు" | rowspan="3" |మణి శర్మ |- |"లక లక లకుమీకర" |- |"మనసేదో వెతుకుతు ఉంది" |- |[[సుబ్రహ్మణ్యపురం (2018 సినిమా)|సుబ్రహ్మణ్యపురం]] |"ఈ రోజిలా" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- | rowspan="40" |2019 |[[మిఠాయి (2019 సినిమా)|మిథాయ్]] |"విముక్తి" |వివేక్ సాగర్ |- |[[సూర్యకాంతం (2019 సినిమా)|సూర్యకాంతం]] |"శుక్రవారం రాత్రి బేబీ" |మార్క్ కె రాబిన్ |- |[[మజిలీ (సినిమా)|మజిలీ]] |"మాయ్య మాయ" |[[గోపీ సుందర్]] |- |[[సీత (2019 సినిమా)|సీత]] |"నిజమేనా" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[నువ్వు తోపురా|నువ్వు తోపు రా]] |"నాకెంతో నాచిందే" | rowspan="2" |సురేష్ బొబ్బిలి |- |"చల్ చల్ పద" |- |[[ఏజెంట్ సాయి శ్రీనివాస ఆత్రేయ]] |"షెర్లాక్ హోమ్స్" | rowspan="4" |మార్క్ కె రాబిన్ |- | rowspan="3" |[[మల్లేశం]] |"ధన ధనా ధన్" |- |"ఆ చలానీ" |- |"సెత్తికొచ్చిన బిడ్డ" |- |[[బ్రోచేవారెవరురా (2019 సినిమా)|బ్రోచేవారెవరురా]] |"బ్రోచెవేర్" |వివేక్ సాగర్ |- |[[ఓ బేబీ|ఓ! బేబీ]] |"ఓ! బేబీ" |మిక్కీ J. మేయర్ |- | rowspan="2" |[[ఇస్మార్ట్ శంకర్]] |"ఇస్మార్ట్ థీమ్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"ఉండిపో" |- |[[మన్మథుడు 2|మన్మధుడు 2]] |"మా చక్కని పెళ్ళంట" |చైతన్ భరద్వాజ్ |- |[[కౌసల్య కృష్ణమూర్తి]] |"ఊగే పచ్చని" |ధిబు నినాన్ థామస్ |- | rowspan="3" |[[గద్దలకొండ గణేష్]] |"జర్రా జర్రా" | rowspan="3" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"గగన వీధిలో" |- |"వాకా వాకా" |- |[[చాణక్య (2019 సినిమా)|చాణక్యుడు]] |"గులాభి" |విశాల్ చంద్రశేఖర్ |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహా రెడ్డి]] |"జాగో నరసింహ" | rowspan="4" |అమిత్ త్రివేది |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (కన్నడ డబ్)]] |"జాగో నరసింహ" |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (మలయాళ డబ్)]] |"నేరం ఆగతం" |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (తమిళ డబ్)]] |"పారాయై నరసింహా నీ పారాయై" |- |[[ఊరంతా అనుకుంటున్నారు]] |"కన్న (పునరాలోచన)" |[[కె. ఎం. రాధాకృష్ణన్|KM రాధా కృష్ణన్]] |- |[[విజిల్|విజిల్ (తెలుగు డబ్)]] |"నీతోన్" |[[ఎ. ఆర్. రెహమాన్|AR రెహమాన్]] |- | rowspan="2" |[[మీకు మాత్రమే చెప్తా]] |"చాలు చాలు" | rowspan="2" |శివకుమార్ |- |"నువ్వే హీరో" |- |[[తిప్పరా మీసం|తిప్పారా మీసం]] |"రాధా రామనామం" |సురేష్ బొబ్బిలి |- | rowspan="3" |[[రాజావారు రాణిగారు|రాజా వారు రాణి గారు]] |"టైటిల్ సాంగ్" | rowspan="3" |జై క్రిష్ |- |"నొప్పి పాట" |- |"నమ్మేలా లేదు" |- |[[అర్జున్ సురవరం]] |"కన్నె కన్నె" |సామ్ సిఎస్ |- |[[90ఎంఎల్ (సినిమా)|90ML]] |"90ML టైటిల్ సాంగ్" |అనూప్ రూబెన్స్ |- |హల్చల్ |"ఓ చెలియా" |భరత్ మధుసూదనన్ |- |[[వెంకీ మామ|వెంకీ మామా]] |"నువ్వు నేను" |ఎస్. థమన్ |- |[[రూలర్|పాలకుడు]] |"యాలా యాలా" |[[చిరంతన్ భట్]] |- | rowspan="2" |[[ఇద్దరి లోకం ఒకటే]] |"నువ్వు నా గుండె చప్పుడు" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"హొలా హోలా" |- |[[అతడే శ్రీమన్నారాయణ]] |"నారాయణ నారాయణ" |చరణ్ రాజ్ |- | rowspan="9" |2020 |[[అల వైకుంఠపురములో|అలా వైకుంఠపురములో]] |"రాములో రాములా" |ఎస్. థమన్ |- |[[ఎంత మంచివాడవురా!|ఎంత మంచివాడవురా]] |"ఓ చిన్న నవ్వే చాలు" |గోపీ సుందర్ |- |వలయం |"నిన్ను చూసాకే" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- | rowspan="2" |[[భీష్మ (2020 సినిమా)|భీష్ముడు]] |"సింగిల్స్ గీతం" | rowspan="2" |మహతి సాగర్ |- |"సారా చీర" |- |[[అమరం అఖిలం ప్రేమ]] |"తొలి తొలి" |[[రధన్|రాధన్]] |- |[[కలర్ ఫోటో (2020 సినిమా)|రంగు ఫోటో]] |"అరెరే ఆకాశం" |[[కాల భైరవ]] |- |[[ఆకాశం నీ హద్దురా|ఆకాశం నీ హద్దు రా (తెలుగు డబ్)]] |"పిల్ల పుల్లి" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |క్షీర సాగర మధనం |"నీ పెరు" |అజయ్అరసద |- | rowspan="40" |2021 |[[రెడ్ (2021 సినిమా)|ఎరుపు]] |"నువ్వే నువ్వే" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |C/o కాదల్ |"కత్రిల్ ఆడమ్" |స్వీకర్ అగస్తీ |- | rowspan="2" |[[లవ్ లైఫ్ అండ్ పకోడి|లవ్ లైఫ్ & పకోడీ]] |"వీడి పకోడి" | rowspan="2" |పవన్ |- |"ఈ పయనం" |- |[[నాంది (2021 సినిమా)|నాంది]] |"దేవతలంత" |[[శ్రీ చరణ్ పాకాల|శ్రీచరణ్ పాకాల]] |- |[[అక్షర (2021 సినిమా)|అక్షర]] |"అసురులదారా" |సురేష్ బొబ్బిలి |- |[[దట్ ఈజ్ మహాలక్ష్మి|అదే మహాలక్ష్మి]] |"కల్లారా చూస్తున్నా" |అమిత్ త్రివేది |- | rowspan="2" |[[ఎస్ఆర్ కల్యాణమండపం]] |"చుక్కల చున్నీ" | rowspan="2" |[[చేతన్ భరద్వాజ్|చైతన్ భరద్వాజ్]] |- |""సిగ్గుఎందుకురా మామా"" |- |తొంగి తొంగి చూడమాకు చందమామ |"తడబడి పోయానేమో" |హరి గౌరా |- |ప్రియమైన మేఘా |"ఆమని ఉంటే పక్కానా" |హరి గౌరా |- |[[అర్ధ శతాబ్దం|అర్ధ శతబ్ధం]] |"కలాం అడిగే మనిషంటే ఎవరు" |నౌఫల్ రాజా AIS |- | rowspan="2" |[[ఇష్క్ (2021 సినిమా)|ఇష్క్]] |"ఆగలేకపోతున్నా" | rowspan="2" |మహతి స్వర సాగర్ |- |"చీకటి చిరుజ్వాలై" |- |[[నాట్యం ( 2021 సినిమా)|నాట్యం]] |"వేణువులో" |శ్రవణ్ భరద్వాజ్ |- |నీ జతగా |"గుం గుం గణపతి" |పవన్ |- |[[సీటీమార్]] |"సీటీమార్ టైటిల్ సాంగ్" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="2" |[[రిపబ్లిక్ (2021సినిమా)|రిపబ్లిక్]] |"గానా ఆఫ్ రిపబ్లిక్" | rowspan="2" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |"జోర్ సే" |- |[[మాస్ట్రో]] |"బేబీ ఓ బేబీ" |మహతి స్వర సాగర్ |- |[[నారప్ప]] |"ఊరు నట్ట" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="2" |[[తలైవి|తలైవి (తెలుగు డబ్)]] |"కుమారి ఇది నీ దారి" | rowspan="2" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |"రా తలైవి" |- |[[వలిమై|వాలిమై]] |"నాంగ వేర మారి" |[[యువన్ శంకర్ రాజా]] |- |[[రాజ రాజ చోర]] |"మాయ మాయ" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[లవ్ స్టోరీ (2021 సినిమా)|లవ్ స్టోరీ]] |"నీ చిత్రం చూసి" |పవన్ చి. |- |[[రాజా విక్రమార్క (2021 సినిమా)|రాజా విక్రమార్క]] |"రామ కనవేమిరా" |[[ప్రశాంత్ ఆర్ విహారి]] |- |తప్పిపోయింది |"ఖుల్లం ఖుల్లా" |అజయ్ అరసాడ |- |వర్జిన్ స్టోరీ |"వయారి ఓ వయారి" |గౌర హరి |- |[[ఆచార్య]] |[[ఆచార్య|"నీలాంబరి"]] |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="3" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" | rowspan="10" |[[మిక్కీ జె. మేయర్|మిక్కీ J. మేయర్]] |- |"సిరివెన్నెల" |- |"ప్రణవాలయ" |- | rowspan="2" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (తమిళ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"జగదీశ్వర దేవి" |- | rowspan="3" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (మలయాళ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"ప్రణవామృతం" |- |"ఓ చంద్రికా" |- | rowspan="2" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (కన్నడ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"మొగులు నాగవల్లే" |- | rowspan="10" |2022 |[[సెహరి]] |"సుబ్బలచ్మి" |[[ప్రశాంత్ ఆర్ విహారి]] |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్]] |"నిన్నెలే" | rowspan="4" |జస్టిన్ ప్రభాకరన్ |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (తమిళం)]] |"ఉన్నాలే" |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (కన్నడ)]] |"నిన్నలే" |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (మలయాళం)]] |"నిన్నాలే" |- |మిస్టర్ ప్రెగ్నెంట్ |"హే చెలీ" |శ్రవణ్ భరద్వాజ్ |- |[[మారన్]] |"అన్నానా తాళాట్టుం" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |[[అతిథి దేవోభవ|అతిథి దేవో భవ]] |"నిన్ను చూడగానే" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- |[[అంటే సుందరానికి]] |"ఎంత చిత్రం" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[లైగ‌ర్]] |"అక్డి పక్డి" |[[సునీల్ కశ్యప్|లిజో జార్జ్, DJ చేతస్, సునీల్ కశ్యప్]] |} == వాయిస్ యాక్టర్‌గా == {| class="wikitable sortable" !సంవత్సరం !సినిమా !పాత్ర !డబ్-ఓవర్ వాయిస్ |- |2019 |''అల్లాదీన్'' |అల్లాదీన్ (గానం) |మేనా మసూద్ |- |} == అవార్డులు == {| class="wikitable" !సంవత్సరం !అవార్డు !వర్గం !పని !ఫలితం !మూలాలు |- |2018 |జీ సినీ అవార్డ్స్ తెలుగు 2018 |ఉత్తమ నేపథ్య గాయకుడు - పురుషుడు |''[[ఆర్‌ఎక్స్ 100|RX 100]]'' నుండి " పిల్ల రా " మరియు మహానటి నుండి " ''[[మహానటి (2018 సినిమా)|మహానటి]]'' " |{{won}} | |- | rowspan="3" |2019 |65వ ఫిల్మ్‌ఫేర్ అవార్డ్స్ సౌత్ |ఉత్తమ నేపథ్య గాయకుడు - తెలుగు | rowspan="3" |''[[ఆర్‌ఎక్స్ 100|RX 100]]'' నుండి " పిల్ల రా " |{{nom}} |<ref>{{Cite web|title=Filmfare Awards Telugu Winners 2018: Best Telugu Movies, Best Actors, Actress, Singer and more|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/movie-awards/filmfare-awards-winners/telugu/2018/102|access-date=2019-09-30|website=timesofindia.indiatimes.com}}</ref> |- |17వ సంతోషం ఫిల్మ్ అవార్డ్స్ |ఉత్తమ మేల్ ప్లేబ్యాక్ సింగర్ |{{won}} | |- |8వ సౌత్ ఇండియన్ ఇంటర్నేషనల్ మూవీ అవార్డ్స్ | rowspan="2" |ఉత్తమ నేపథ్య గాయకుడు - తెలుగు |{{won}} | |- |2021 |9వ సౌత్ ఇండియన్ ఇంటర్నేషనల్ మూవీ అవార్డ్స్ |''[[ఇస్మార్ట్ శంకర్]]'' నుండి "ఇస్మార్ట్ థీమ్" |{{won}} |<ref>{{Cite web|date=20 September 2021|title=SIIMA 2021 Telugu winners' full list: Mahesh Babu, Allu Arjun, Nani, Rashmika Mandanna, and others win big|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movies/news/siima-2021-telugu-winners-full-list-mahesh-babu-allu-arjun-nani-rashmika-mandanna-and-others-win-big/articleshow/86350633.cms|access-date=2022-02-05|website=The Times of India|language=en}}</ref> |} ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} 2eqfh8eevwca627nhpp8gk5nn4s5ptg 3609924 3609922 2022-07-29T09:03:55Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist|name=అనురాగ్ కులకర్ణి|image=Anurag Kulkarni at Idea Super Singer Season 8.jpg|image_size=|caption=|landscape=<!-- yes, if wide image, otherwise leave blank -->|birth_date={{birth based on age as of date |25|2018|03|09}}|birth_place=[[కామారెడ్డి]], [[తెలంగాణ]], [[భారతదేశం]]|years_active=2015–ప్రస్తుతం|occupation=నేపథ్య గాయకుడు|instrument={{Flat list| *వోకల్స్ *పియానో }}|label=|website=}} ==పాడిన సినిమాలు== [[అనురాగ్ కులకర్ణి]] [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[నేపథ్య గాయకుడు]]. {| class="wikitable" |సంవత్సరం |సినిమా |పాట |స్వరకర్త(లు) |- |2015 |జగన్నాటకం |"మనసున" |అజయ్ అర్సాదా |- | rowspan="4" |2016 |[[లచ్చిందేవికీ ఓలెక్కుంది|లచ్చిందేవికి ఓ లెక్కుంది]] |"పిచ్చి" |[[ఎం. ఎం. కీరవాణి|ఎంఎం కీరవాణి]] |- |[[హైపర్ (సినిమా)|హైపర్]] |"బేబీ డాల్" |[[జిబ్రాన్]] |- |[[ఆటాడుకుందాం రా]] |"రౌండ్ అండ్ రౌండ్" |[[అనూప్ రూబెన్స్]] |- |[[ఇజం|వాదం]] |"వాదం" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="22" |2017 |[[శతమానం భవతి]] |"మెల్లగా తెల్లరిందోయ్" |[[మిక్కీ జె. మేయర్|మిక్కీ J. మేయర్]] |- |[[లక్కున్నోడు]] |"ఓ సిరి మల్లి" |ప్రవీణ్ లక్కరాజు |- |[[విన్నర్ (2017 సినిమా)|విజేత]] |"సుయా సూయా" |[[ఎస్.ఎస్. తమన్|ఎస్. థమన్]] |- |[[కిట్టు ఉన్నాడు జాగ్రత్త(సినిమా)|కిట్టు ఉన్నాడు జాగ్రత్త]] |"అర్ధమైంద" |అనూప్ రూబెన్స్ |- |[[ఆకతాయి (2017 సినిమా)|ఆకతాయి]] |"ప్రాణం పరావన" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |[[కాటమరాయుడు]] |"మీరా మీరా మీసం" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[మిస్టర్]] |"సయ్యోరి సయ్యోరి" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"జూమోర్ జూమోర్" |- |ఫ్యాషన్ డిజైనర్ s/o లేడీస్ టైలర్ |"కనులేమిటో" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |జయదేవ్ |"నువ్వు ఉండిపో" |- |[[పటేల్ సర్]] |"మనసే తొలిసారి" | rowspan="3" |DJ వసంత్ |- | rowspan="2" |వైశాఖం |"వైశాఖం" |- |"కమ్ ఆన్ కంట్రీ చిలకా" |- |[[దర్శకుడు (సినిమా)|దర్శకుడు]] |"అనగనగా ఒక రాజు" |[[సాయి కార్తీక్]] |- |[[పైసా వసూల్]] |"పైసా వసూల్" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[లై (సినిమా)|అబద్ధం]] |"మిస్ సన్‌షైన్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"స్వేచ్ఛ" |- |[[ఓయ్ నిన్నే]] |"మానస మానస" |శేఖర్ చంద్ర |- |[[బాలకృష్ణుడు (సినిమా)|బాలకృష్ణుడు]] |"రెండె రెండు కళ్ళు" |మణి శర్మ |- |దొంగోడొచ్చాడు |"నీ చూపే" |[[విద్యాసాగర్ (సంగీత దర్శకుడు)|విద్యాసాగర్]] |- | rowspan="2" |[[ఒక్క క్షణం]] |"చాలా చాలా" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"గుండెల్లో సూదులు" |- | rowspan="22" |2018 |[[ఈగో (2018 సినిమా)|అహంకారము]] |"కుర్రోడు పర్ఫెక్ట్" |సాయి కార్తీక్ |- |[[రంగుల రాట్నం(2018 సినిమా)|రంగుల రత్నం]] |"రేయ్ విష్ణు", "పుట్టినరోజు" |శ్రీచరణ్ పాకాల |- |[[ఛలో|చలో]] |"చూసి చూడంగానే" |మహతి సాగర్ |- | rowspan="2" |[[ఎమ్‌ఎల్‌ఏ|ఎమ్మెల్యే]] |"గర్ల్ ఫ్రెండ్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"యుద్ధం యుద్ధం" |- |సత్య గ్యాంగ్ |"మనసే కనలేవా" |ప్రభాస్ నిమ్మల |- | rowspan="2" |[[మహానటి (2018 సినిమా)|నడిగైయర్ తిలగం]] |"మౌన మజాయిలే" | rowspan="4" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"మహానటి" |- | rowspan="2" |[[మహానటి (2018 సినిమా)|మహానటి]] |"మూగ మనసులు" |- |"మహానటి" |- |[[ఈ నగరానికి ఏమైంది]] |"ఆగి ఆగి" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[ఆర్‌ఎక్స్ 100|RX 100]] |[[Pillaa Raa|"పిల్లా రా"]] |[[చేతన్ భరద్వాజ్|చైతన్ భరద్వాజ్]] |- |[[విజేత (2018 సినిమా)|విజేత]] |"ఆకాశాన్ని తాకే" |హర్షవర్ధన్ రామేశ్వర్ |- | rowspan="2" |[[శ్రీనివాస కళ్యాణం (2018 సినిమా)|శ్రీనివాస కళ్యాణం]] |"మొదలౌధాం" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"ఏదో" |- |[[గీత గోవిందం (సినిమా)|గీత గోవిందం]] |"తానేమందే తనేమందే" |[[గోపీ సుందర్]] |- |[[కేరాఫ్ కంచరపాలెం (2018 సినిమా)|C/o కంచరపాలెం]] |"ఆశా పాశం" |స్వీకర్ అగస్తీ |- |[[శైలజారెడ్డి అల్లుడు|శైలజా రెడ్డి అల్లుడు]] |"బంగారు రంగు పిల్ల" |గోపీ సుందర్ |- | rowspan="3" |[[దేవదాస్ (2018 సినిమా)|దేవదాస్]] |"వారు వీరు" | rowspan="3" |మణి శర్మ |- |"లక లక లకుమీకర" |- |"మనసేదో వెతుకుతు ఉంది" |- |[[సుబ్రహ్మణ్యపురం (2018 సినిమా)|సుబ్రహ్మణ్యపురం]] |"ఈ రోజిలా" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- | rowspan="40" |2019 |[[మిఠాయి (2019 సినిమా)|మిథాయ్]] |"విముక్తి" |వివేక్ సాగర్ |- |[[సూర్యకాంతం (2019 సినిమా)|సూర్యకాంతం]] |"శుక్రవారం రాత్రి బేబీ" |మార్క్ కె రాబిన్ |- |[[మజిలీ (సినిమా)|మజిలీ]] |"మాయ్య మాయ" |[[గోపీ సుందర్]] |- |[[సీత (2019 సినిమా)|సీత]] |"నిజమేనా" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[నువ్వు తోపురా|నువ్వు తోపు రా]] |"నాకెంతో నాచిందే" | rowspan="2" |సురేష్ బొబ్బిలి |- |"చల్ చల్ పద" |- |[[ఏజెంట్ సాయి శ్రీనివాస ఆత్రేయ]] |"షెర్లాక్ హోమ్స్" | rowspan="4" |మార్క్ కె రాబిన్ |- | rowspan="3" |[[మల్లేశం]] |"ధన ధనా ధన్" |- |"ఆ చలానీ" |- |"సెత్తికొచ్చిన బిడ్డ" |- |[[బ్రోచేవారెవరురా (2019 సినిమా)|బ్రోచేవారెవరురా]] |"బ్రోచెవేర్" |వివేక్ సాగర్ |- |[[ఓ బేబీ|ఓ! బేబీ]] |"ఓ! బేబీ" |మిక్కీ J. మేయర్ |- | rowspan="2" |[[ఇస్మార్ట్ శంకర్]] |"ఇస్మార్ట్ థీమ్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"ఉండిపో" |- |[[మన్మథుడు 2|మన్మధుడు 2]] |"మా చక్కని పెళ్ళంట" |చైతన్ భరద్వాజ్ |- |[[కౌసల్య కృష్ణమూర్తి]] |"ఊగే పచ్చని" |ధిబు నినాన్ థామస్ |- | rowspan="3" |[[గద్దలకొండ గణేష్]] |"జర్రా జర్రా" | rowspan="3" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"గగన వీధిలో" |- |"వాకా వాకా" |- |[[చాణక్య (2019 సినిమా)|చాణక్యుడు]] |"గులాభి" |విశాల్ చంద్రశేఖర్ |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహా రెడ్డి]] |"జాగో నరసింహ" | rowspan="4" |అమిత్ త్రివేది |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (కన్నడ డబ్)]] |"జాగో నరసింహ" |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (మలయాళ డబ్)]] |"నేరం ఆగతం" |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (తమిళ డబ్)]] |"పారాయై నరసింహా నీ పారాయై" |- |[[ఊరంతా అనుకుంటున్నారు]] |"కన్న (పునరాలోచన)" |[[కె. ఎం. రాధాకృష్ణన్|KM రాధా కృష్ణన్]] |- |[[విజిల్|విజిల్ (తెలుగు డబ్)]] |"నీతోన్" |[[ఎ. ఆర్. రెహమాన్|AR రెహమాన్]] |- | rowspan="2" |[[మీకు మాత్రమే చెప్తా]] |"చాలు చాలు" | rowspan="2" |శివకుమార్ |- |"నువ్వే హీరో" |- |[[తిప్పరా మీసం|తిప్పారా మీసం]] |"రాధా రామనామం" |సురేష్ బొబ్బిలి |- | rowspan="3" |[[రాజావారు రాణిగారు|రాజా వారు రాణి గారు]] |"టైటిల్ సాంగ్" | rowspan="3" |జై క్రిష్ |- |"నొప్పి పాట" |- |"నమ్మేలా లేదు" |- |[[అర్జున్ సురవరం]] |"కన్నె కన్నె" |సామ్ సిఎస్ |- |[[90ఎంఎల్ (సినిమా)|90ML]] |"90ML టైటిల్ సాంగ్" |అనూప్ రూబెన్స్ |- |హల్చల్ |"ఓ చెలియా" |భరత్ మధుసూదనన్ |- |[[వెంకీ మామ|వెంకీ మామా]] |"నువ్వు నేను" |ఎస్. థమన్ |- |[[రూలర్|పాలకుడు]] |"యాలా యాలా" |[[చిరంతన్ భట్]] |- | rowspan="2" |[[ఇద్దరి లోకం ఒకటే]] |"నువ్వు నా గుండె చప్పుడు" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"హొలా హోలా" |- |[[అతడే శ్రీమన్నారాయణ]] |"నారాయణ నారాయణ" |చరణ్ రాజ్ |- | rowspan="9" |2020 |[[అల వైకుంఠపురములో|అలా వైకుంఠపురములో]] |"రాములో రాములా" |ఎస్. థమన్ |- |[[ఎంత మంచివాడవురా!|ఎంత మంచివాడవురా]] |"ఓ చిన్న నవ్వే చాలు" |గోపీ సుందర్ |- |వలయం |"నిన్ను చూసాకే" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- | rowspan="2" |[[భీష్మ (2020 సినిమా)|భీష్ముడు]] |"సింగిల్స్ గీతం" | rowspan="2" |మహతి సాగర్ |- |"సారా చీర" |- |[[అమరం అఖిలం ప్రేమ]] |"తొలి తొలి" |[[రధన్|రాధన్]] |- |[[కలర్ ఫోటో (2020 సినిమా)|రంగు ఫోటో]] |"అరెరే ఆకాశం" |[[కాల భైరవ]] |- |[[ఆకాశం నీ హద్దురా|ఆకాశం నీ హద్దు రా (తెలుగు డబ్)]] |"పిల్ల పుల్లి" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |క్షీర సాగర మధనం |"నీ పెరు" |అజయ్అరసద |- | rowspan="40" |2021 |[[రెడ్ (2021 సినిమా)|ఎరుపు]] |"నువ్వే నువ్వే" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |C/o కాదల్ |"కత్రిల్ ఆడమ్" |స్వీకర్ అగస్తీ |- | rowspan="2" |[[లవ్ లైఫ్ అండ్ పకోడి|లవ్ లైఫ్ & పకోడీ]] |"వీడి పకోడి" | rowspan="2" |పవన్ |- |"ఈ పయనం" |- |[[నాంది (2021 సినిమా)|నాంది]] |"దేవతలంత" |[[శ్రీ చరణ్ పాకాల|శ్రీచరణ్ పాకాల]] |- |[[అక్షర (2021 సినిమా)|అక్షర]] |"అసురులదారా" |సురేష్ బొబ్బిలి |- |[[దట్ ఈజ్ మహాలక్ష్మి|అదే మహాలక్ష్మి]] |"కల్లారా చూస్తున్నా" |అమిత్ త్రివేది |- | rowspan="2" |[[ఎస్ఆర్ కల్యాణమండపం]] |"చుక్కల చున్నీ" | rowspan="2" |[[చేతన్ భరద్వాజ్|చైతన్ భరద్వాజ్]] |- |""సిగ్గుఎందుకురా మామా"" |- |తొంగి తొంగి చూడమాకు చందమామ |"తడబడి పోయానేమో" |హరి గౌరా |- |ప్రియమైన మేఘా |"ఆమని ఉంటే పక్కానా" |హరి గౌరా |- |[[అర్ధ శతాబ్దం|అర్ధ శతబ్ధం]] |"కలాం అడిగే మనిషంటే ఎవరు" |నౌఫల్ రాజా AIS |- | rowspan="2" |[[ఇష్క్ (2021 సినిమా)|ఇష్క్]] |"ఆగలేకపోతున్నా" | rowspan="2" |మహతి స్వర సాగర్ |- |"చీకటి చిరుజ్వాలై" |- |[[నాట్యం ( 2021 సినిమా)|నాట్యం]] |"వేణువులో" |శ్రవణ్ భరద్వాజ్ |- |నీ జతగా |"గుం గుం గణపతి" |పవన్ |- |[[సీటీమార్]] |"సీటీమార్ టైటిల్ సాంగ్" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="2" |[[రిపబ్లిక్ (2021సినిమా)|రిపబ్లిక్]] |"గానా ఆఫ్ రిపబ్లిక్" | rowspan="2" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |"జోర్ సే" |- |[[మాస్ట్రో]] |"బేబీ ఓ బేబీ" |మహతి స్వర సాగర్ |- |[[నారప్ప]] |"ఊరు నట్ట" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="2" |[[తలైవి|తలైవి (తెలుగు డబ్)]] |"కుమారి ఇది నీ దారి" | rowspan="2" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |"రా తలైవి" |- |[[వలిమై|వాలిమై]] |"నాంగ వేర మారి" |[[యువన్ శంకర్ రాజా]] |- |[[రాజ రాజ చోర]] |"మాయ మాయ" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[లవ్ స్టోరీ (2021 సినిమా)|లవ్ స్టోరీ]] |"నీ చిత్రం చూసి" |పవన్ చి. |- |[[రాజా విక్రమార్క (2021 సినిమా)|రాజా విక్రమార్క]] |"రామ కనవేమిరా" |[[ప్రశాంత్ ఆర్ విహారి]] |- |తప్పిపోయింది |"ఖుల్లం ఖుల్లా" |అజయ్ అరసాడ |- |వర్జిన్ స్టోరీ |"వయారి ఓ వయారి" |గౌర హరి |- |[[ఆచార్య]] |[[ఆచార్య|"నీలాంబరి"]] |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="3" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" | rowspan="10" |[[మిక్కీ జె. మేయర్|మిక్కీ J. మేయర్]] |- |"సిరివెన్నెల" |- |"ప్రణవాలయ" |- | rowspan="2" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (తమిళ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"జగదీశ్వర దేవి" |- | rowspan="3" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (మలయాళ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"ప్రణవామృతం" |- |"ఓ చంద్రికా" |- | rowspan="2" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (కన్నడ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"మొగులు నాగవల్లే" |- | rowspan="10" |2022 |[[సెహరి]] |"సుబ్బలచ్మి" |[[ప్రశాంత్ ఆర్ విహారి]] |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్]] |"నిన్నెలే" | rowspan="4" |జస్టిన్ ప్రభాకరన్ |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (తమిళం)]] |"ఉన్నాలే" |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (కన్నడ)]] |"నిన్నలే" |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (మలయాళం)]] |"నిన్నాలే" |- |మిస్టర్ ప్రెగ్నెంట్ |"హే చెలీ" |శ్రవణ్ భరద్వాజ్ |- |[[మారన్]] |"అన్నానా తాళాట్టుం" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |[[అతిథి దేవోభవ|అతిథి దేవో భవ]] |"నిన్ను చూడగానే" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- |[[అంటే సుందరానికి]] |"ఎంత చిత్రం" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[లైగ‌ర్]] |"అక్డి పక్డి" |[[సునీల్ కశ్యప్|లిజో జార్జ్, DJ చేతస్, సునీల్ కశ్యప్]] |} == వాయిస్ యాక్టర్‌గా == {| class="wikitable sortable" !సంవత్సరం !సినిమా !పాత్ర !డబ్-ఓవర్ వాయిస్ |- |2019 |''అల్లాదీన్'' |అల్లాదీన్ (గానం) |మేనా మసూద్ |- |} == అవార్డులు == {| class="wikitable" !సంవత్సరం !అవార్డు !వర్గం !పని !ఫలితం !మూలాలు |- |2018 |జీ సినీ అవార్డ్స్ తెలుగు 2018 |ఉత్తమ నేపథ్య గాయకుడు - పురుషుడు |''[[ఆర్‌ఎక్స్ 100|RX 100]]'' నుండి " పిల్ల రా " మరియు మహానటి నుండి " ''[[మహానటి (2018 సినిమా)|మహానటి]]'' " |{{won}} | |- | rowspan="3" |2019 |65వ ఫిల్మ్‌ఫేర్ అవార్డ్స్ సౌత్ |ఉత్తమ నేపథ్య గాయకుడు - తెలుగు | rowspan="3" |''[[ఆర్‌ఎక్స్ 100|RX 100]]'' నుండి " పిల్ల రా " |{{nom}} |<ref>{{Cite web|title=Filmfare Awards Telugu Winners 2018: Best Telugu Movies, Best Actors, Actress, Singer and more|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/movie-awards/filmfare-awards-winners/telugu/2018/102|access-date=2019-09-30|website=timesofindia.indiatimes.com}}</ref> |- |17వ సంతోషం ఫిల్మ్ అవార్డ్స్ |ఉత్తమ మేల్ ప్లేబ్యాక్ సింగర్ |{{won}} | |- |8వ సౌత్ ఇండియన్ ఇంటర్నేషనల్ మూవీ అవార్డ్స్ | rowspan="2" |ఉత్తమ నేపథ్య గాయకుడు - తెలుగు |{{won}} | |- |2021 |9వ సౌత్ ఇండియన్ ఇంటర్నేషనల్ మూవీ అవార్డ్స్ |''[[ఇస్మార్ట్ శంకర్]]'' నుండి "ఇస్మార్ట్ థీమ్" |{{won}} |<ref>{{Cite web|date=20 September 2021|title=SIIMA 2021 Telugu winners' full list: Mahesh Babu, Allu Arjun, Nani, Rashmika Mandanna, and others win big|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movies/news/siima-2021-telugu-winners-full-list-mahesh-babu-allu-arjun-nani-rashmika-mandanna-and-others-win-big/articleshow/86350633.cms|access-date=2022-02-05|website=The Times of India|language=en}}</ref> |} ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} bkmrwv2104hctxtlltg3uwllro0wh5c 3609925 3609924 2022-07-29T09:04:14Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist|name=అనురాగ్ కులకర్ణి|image=Anurag Kulkarni at Idea Super Singer Season 8.jpg|image_size=|caption=|landscape=<!-- yes, if wide image, otherwise leave blank -->|birth_date={{birth based on age as of date |25|2018|03|09}}|birth_place=[[కామారెడ్డి]], [[తెలంగాణ]], [[భారతదేశం]]|years_active=2015–ప్రస్తుతం|occupation=నేపథ్య గాయకుడు|instrument={{Flat list| *వోకల్స్ *పియానో }}|label=|website=}} [[అనురాగ్ కులకర్ణి]] [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[నేపథ్య గాయకుడు]]. ==పాడిన సినిమాలు== {| class="wikitable" |సంవత్సరం |సినిమా |పాట |స్వరకర్త(లు) |- |2015 |జగన్నాటకం |"మనసున" |అజయ్ అర్సాదా |- | rowspan="4" |2016 |[[లచ్చిందేవికీ ఓలెక్కుంది|లచ్చిందేవికి ఓ లెక్కుంది]] |"పిచ్చి" |[[ఎం. ఎం. కీరవాణి|ఎంఎం కీరవాణి]] |- |[[హైపర్ (సినిమా)|హైపర్]] |"బేబీ డాల్" |[[జిబ్రాన్]] |- |[[ఆటాడుకుందాం రా]] |"రౌండ్ అండ్ రౌండ్" |[[అనూప్ రూబెన్స్]] |- |[[ఇజం|వాదం]] |"వాదం" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="22" |2017 |[[శతమానం భవతి]] |"మెల్లగా తెల్లరిందోయ్" |[[మిక్కీ జె. మేయర్|మిక్కీ J. మేయర్]] |- |[[లక్కున్నోడు]] |"ఓ సిరి మల్లి" |ప్రవీణ్ లక్కరాజు |- |[[విన్నర్ (2017 సినిమా)|విజేత]] |"సుయా సూయా" |[[ఎస్.ఎస్. తమన్|ఎస్. థమన్]] |- |[[కిట్టు ఉన్నాడు జాగ్రత్త(సినిమా)|కిట్టు ఉన్నాడు జాగ్రత్త]] |"అర్ధమైంద" |అనూప్ రూబెన్స్ |- |[[ఆకతాయి (2017 సినిమా)|ఆకతాయి]] |"ప్రాణం పరావన" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |[[కాటమరాయుడు]] |"మీరా మీరా మీసం" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[మిస్టర్]] |"సయ్యోరి సయ్యోరి" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"జూమోర్ జూమోర్" |- |ఫ్యాషన్ డిజైనర్ s/o లేడీస్ టైలర్ |"కనులేమిటో" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |జయదేవ్ |"నువ్వు ఉండిపో" |- |[[పటేల్ సర్]] |"మనసే తొలిసారి" | rowspan="3" |DJ వసంత్ |- | rowspan="2" |వైశాఖం |"వైశాఖం" |- |"కమ్ ఆన్ కంట్రీ చిలకా" |- |[[దర్శకుడు (సినిమా)|దర్శకుడు]] |"అనగనగా ఒక రాజు" |[[సాయి కార్తీక్]] |- |[[పైసా వసూల్]] |"పైసా వసూల్" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[లై (సినిమా)|అబద్ధం]] |"మిస్ సన్‌షైన్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"స్వేచ్ఛ" |- |[[ఓయ్ నిన్నే]] |"మానస మానస" |శేఖర్ చంద్ర |- |[[బాలకృష్ణుడు (సినిమా)|బాలకృష్ణుడు]] |"రెండె రెండు కళ్ళు" |మణి శర్మ |- |దొంగోడొచ్చాడు |"నీ చూపే" |[[విద్యాసాగర్ (సంగీత దర్శకుడు)|విద్యాసాగర్]] |- | rowspan="2" |[[ఒక్క క్షణం]] |"చాలా చాలా" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"గుండెల్లో సూదులు" |- | rowspan="22" |2018 |[[ఈగో (2018 సినిమా)|అహంకారము]] |"కుర్రోడు పర్ఫెక్ట్" |సాయి కార్తీక్ |- |[[రంగుల రాట్నం(2018 సినిమా)|రంగుల రత్నం]] |"రేయ్ విష్ణు", "పుట్టినరోజు" |శ్రీచరణ్ పాకాల |- |[[ఛలో|చలో]] |"చూసి చూడంగానే" |మహతి సాగర్ |- | rowspan="2" |[[ఎమ్‌ఎల్‌ఏ|ఎమ్మెల్యే]] |"గర్ల్ ఫ్రెండ్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"యుద్ధం యుద్ధం" |- |సత్య గ్యాంగ్ |"మనసే కనలేవా" |ప్రభాస్ నిమ్మల |- | rowspan="2" |[[మహానటి (2018 సినిమా)|నడిగైయర్ తిలగం]] |"మౌన మజాయిలే" | rowspan="4" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"మహానటి" |- | rowspan="2" |[[మహానటి (2018 సినిమా)|మహానటి]] |"మూగ మనసులు" |- |"మహానటి" |- |[[ఈ నగరానికి ఏమైంది]] |"ఆగి ఆగి" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[ఆర్‌ఎక్స్ 100|RX 100]] |[[Pillaa Raa|"పిల్లా రా"]] |[[చేతన్ భరద్వాజ్|చైతన్ భరద్వాజ్]] |- |[[విజేత (2018 సినిమా)|విజేత]] |"ఆకాశాన్ని తాకే" |హర్షవర్ధన్ రామేశ్వర్ |- | rowspan="2" |[[శ్రీనివాస కళ్యాణం (2018 సినిమా)|శ్రీనివాస కళ్యాణం]] |"మొదలౌధాం" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"ఏదో" |- |[[గీత గోవిందం (సినిమా)|గీత గోవిందం]] |"తానేమందే తనేమందే" |[[గోపీ సుందర్]] |- |[[కేరాఫ్ కంచరపాలెం (2018 సినిమా)|C/o కంచరపాలెం]] |"ఆశా పాశం" |స్వీకర్ అగస్తీ |- |[[శైలజారెడ్డి అల్లుడు|శైలజా రెడ్డి అల్లుడు]] |"బంగారు రంగు పిల్ల" |గోపీ సుందర్ |- | rowspan="3" |[[దేవదాస్ (2018 సినిమా)|దేవదాస్]] |"వారు వీరు" | rowspan="3" |మణి శర్మ |- |"లక లక లకుమీకర" |- |"మనసేదో వెతుకుతు ఉంది" |- |[[సుబ్రహ్మణ్యపురం (2018 సినిమా)|సుబ్రహ్మణ్యపురం]] |"ఈ రోజిలా" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- | rowspan="40" |2019 |[[మిఠాయి (2019 సినిమా)|మిథాయ్]] |"విముక్తి" |వివేక్ సాగర్ |- |[[సూర్యకాంతం (2019 సినిమా)|సూర్యకాంతం]] |"శుక్రవారం రాత్రి బేబీ" |మార్క్ కె రాబిన్ |- |[[మజిలీ (సినిమా)|మజిలీ]] |"మాయ్య మాయ" |[[గోపీ సుందర్]] |- |[[సీత (2019 సినిమా)|సీత]] |"నిజమేనా" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[నువ్వు తోపురా|నువ్వు తోపు రా]] |"నాకెంతో నాచిందే" | rowspan="2" |సురేష్ బొబ్బిలి |- |"చల్ చల్ పద" |- |[[ఏజెంట్ సాయి శ్రీనివాస ఆత్రేయ]] |"షెర్లాక్ హోమ్స్" | rowspan="4" |మార్క్ కె రాబిన్ |- | rowspan="3" |[[మల్లేశం]] |"ధన ధనా ధన్" |- |"ఆ చలానీ" |- |"సెత్తికొచ్చిన బిడ్డ" |- |[[బ్రోచేవారెవరురా (2019 సినిమా)|బ్రోచేవారెవరురా]] |"బ్రోచెవేర్" |వివేక్ సాగర్ |- |[[ఓ బేబీ|ఓ! బేబీ]] |"ఓ! బేబీ" |మిక్కీ J. మేయర్ |- | rowspan="2" |[[ఇస్మార్ట్ శంకర్]] |"ఇస్మార్ట్ థీమ్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"ఉండిపో" |- |[[మన్మథుడు 2|మన్మధుడు 2]] |"మా చక్కని పెళ్ళంట" |చైతన్ భరద్వాజ్ |- |[[కౌసల్య కృష్ణమూర్తి]] |"ఊగే పచ్చని" |ధిబు నినాన్ థామస్ |- | rowspan="3" |[[గద్దలకొండ గణేష్]] |"జర్రా జర్రా" | rowspan="3" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"గగన వీధిలో" |- |"వాకా వాకా" |- |[[చాణక్య (2019 సినిమా)|చాణక్యుడు]] |"గులాభి" |విశాల్ చంద్రశేఖర్ |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహా రెడ్డి]] |"జాగో నరసింహ" | rowspan="4" |అమిత్ త్రివేది |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (కన్నడ డబ్)]] |"జాగో నరసింహ" |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (మలయాళ డబ్)]] |"నేరం ఆగతం" |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (తమిళ డబ్)]] |"పారాయై నరసింహా నీ పారాయై" |- |[[ఊరంతా అనుకుంటున్నారు]] |"కన్న (పునరాలోచన)" |[[కె. ఎం. రాధాకృష్ణన్|KM రాధా కృష్ణన్]] |- |[[విజిల్|విజిల్ (తెలుగు డబ్)]] |"నీతోన్" |[[ఎ. ఆర్. రెహమాన్|AR రెహమాన్]] |- | rowspan="2" |[[మీకు మాత్రమే చెప్తా]] |"చాలు చాలు" | rowspan="2" |శివకుమార్ |- |"నువ్వే హీరో" |- |[[తిప్పరా మీసం|తిప్పారా మీసం]] |"రాధా రామనామం" |సురేష్ బొబ్బిలి |- | rowspan="3" |[[రాజావారు రాణిగారు|రాజా వారు రాణి గారు]] |"టైటిల్ సాంగ్" | rowspan="3" |జై క్రిష్ |- |"నొప్పి పాట" |- |"నమ్మేలా లేదు" |- |[[అర్జున్ సురవరం]] |"కన్నె కన్నె" |సామ్ సిఎస్ |- |[[90ఎంఎల్ (సినిమా)|90ML]] |"90ML టైటిల్ సాంగ్" |అనూప్ రూబెన్స్ |- |హల్చల్ |"ఓ చెలియా" |భరత్ మధుసూదనన్ |- |[[వెంకీ మామ|వెంకీ మామా]] |"నువ్వు నేను" |ఎస్. థమన్ |- |[[రూలర్|పాలకుడు]] |"యాలా యాలా" |[[చిరంతన్ భట్]] |- | rowspan="2" |[[ఇద్దరి లోకం ఒకటే]] |"నువ్వు నా గుండె చప్పుడు" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"హొలా హోలా" |- |[[అతడే శ్రీమన్నారాయణ]] |"నారాయణ నారాయణ" |చరణ్ రాజ్ |- | rowspan="9" |2020 |[[అల వైకుంఠపురములో|అలా వైకుంఠపురములో]] |"రాములో రాములా" |ఎస్. థమన్ |- |[[ఎంత మంచివాడవురా!|ఎంత మంచివాడవురా]] |"ఓ చిన్న నవ్వే చాలు" |గోపీ సుందర్ |- |వలయం |"నిన్ను చూసాకే" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- | rowspan="2" |[[భీష్మ (2020 సినిమా)|భీష్ముడు]] |"సింగిల్స్ గీతం" | rowspan="2" |మహతి సాగర్ |- |"సారా చీర" |- |[[అమరం అఖిలం ప్రేమ]] |"తొలి తొలి" |[[రధన్|రాధన్]] |- |[[కలర్ ఫోటో (2020 సినిమా)|రంగు ఫోటో]] |"అరెరే ఆకాశం" |[[కాల భైరవ]] |- |[[ఆకాశం నీ హద్దురా|ఆకాశం నీ హద్దు రా (తెలుగు డబ్)]] |"పిల్ల పుల్లి" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |క్షీర సాగర మధనం |"నీ పెరు" |అజయ్అరసద |- | rowspan="40" |2021 |[[రెడ్ (2021 సినిమా)|ఎరుపు]] |"నువ్వే నువ్వే" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |C/o కాదల్ |"కత్రిల్ ఆడమ్" |స్వీకర్ అగస్తీ |- | rowspan="2" |[[లవ్ లైఫ్ అండ్ పకోడి|లవ్ లైఫ్ & పకోడీ]] |"వీడి పకోడి" | rowspan="2" |పవన్ |- |"ఈ పయనం" |- |[[నాంది (2021 సినిమా)|నాంది]] |"దేవతలంత" |[[శ్రీ చరణ్ పాకాల|శ్రీచరణ్ పాకాల]] |- |[[అక్షర (2021 సినిమా)|అక్షర]] |"అసురులదారా" |సురేష్ బొబ్బిలి |- |[[దట్ ఈజ్ మహాలక్ష్మి|అదే మహాలక్ష్మి]] |"కల్లారా చూస్తున్నా" |అమిత్ త్రివేది |- | rowspan="2" |[[ఎస్ఆర్ కల్యాణమండపం]] |"చుక్కల చున్నీ" | rowspan="2" |[[చేతన్ భరద్వాజ్|చైతన్ భరద్వాజ్]] |- |""సిగ్గుఎందుకురా మామా"" |- |తొంగి తొంగి చూడమాకు చందమామ |"తడబడి పోయానేమో" |హరి గౌరా |- |ప్రియమైన మేఘా |"ఆమని ఉంటే పక్కానా" |హరి గౌరా |- |[[అర్ధ శతాబ్దం|అర్ధ శతబ్ధం]] |"కలాం అడిగే మనిషంటే ఎవరు" |నౌఫల్ రాజా AIS |- | rowspan="2" |[[ఇష్క్ (2021 సినిమా)|ఇష్క్]] |"ఆగలేకపోతున్నా" | rowspan="2" |మహతి స్వర సాగర్ |- |"చీకటి చిరుజ్వాలై" |- |[[నాట్యం ( 2021 సినిమా)|నాట్యం]] |"వేణువులో" |శ్రవణ్ భరద్వాజ్ |- |నీ జతగా |"గుం గుం గణపతి" |పవన్ |- |[[సీటీమార్]] |"సీటీమార్ టైటిల్ సాంగ్" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="2" |[[రిపబ్లిక్ (2021సినిమా)|రిపబ్లిక్]] |"గానా ఆఫ్ రిపబ్లిక్" | rowspan="2" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |"జోర్ సే" |- |[[మాస్ట్రో]] |"బేబీ ఓ బేబీ" |మహతి స్వర సాగర్ |- |[[నారప్ప]] |"ఊరు నట్ట" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="2" |[[తలైవి|తలైవి (తెలుగు డబ్)]] |"కుమారి ఇది నీ దారి" | rowspan="2" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |"రా తలైవి" |- |[[వలిమై|వాలిమై]] |"నాంగ వేర మారి" |[[యువన్ శంకర్ రాజా]] |- |[[రాజ రాజ చోర]] |"మాయ మాయ" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[లవ్ స్టోరీ (2021 సినిమా)|లవ్ స్టోరీ]] |"నీ చిత్రం చూసి" |పవన్ చి. |- |[[రాజా విక్రమార్క (2021 సినిమా)|రాజా విక్రమార్క]] |"రామ కనవేమిరా" |[[ప్రశాంత్ ఆర్ విహారి]] |- |తప్పిపోయింది |"ఖుల్లం ఖుల్లా" |అజయ్ అరసాడ |- |వర్జిన్ స్టోరీ |"వయారి ఓ వయారి" |గౌర హరి |- |[[ఆచార్య]] |[[ఆచార్య|"నీలాంబరి"]] |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="3" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" | rowspan="10" |[[మిక్కీ జె. మేయర్|మిక్కీ J. మేయర్]] |- |"సిరివెన్నెల" |- |"ప్రణవాలయ" |- | rowspan="2" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (తమిళ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"జగదీశ్వర దేవి" |- | rowspan="3" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (మలయాళ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"ప్రణవామృతం" |- |"ఓ చంద్రికా" |- | rowspan="2" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (కన్నడ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"మొగులు నాగవల్లే" |- | rowspan="10" |2022 |[[సెహరి]] |"సుబ్బలచ్మి" |[[ప్రశాంత్ ఆర్ విహారి]] |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్]] |"నిన్నెలే" | rowspan="4" |జస్టిన్ ప్రభాకరన్ |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (తమిళం)]] |"ఉన్నాలే" |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (కన్నడ)]] |"నిన్నలే" |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (మలయాళం)]] |"నిన్నాలే" |- |మిస్టర్ ప్రెగ్నెంట్ |"హే చెలీ" |శ్రవణ్ భరద్వాజ్ |- |[[మారన్]] |"అన్నానా తాళాట్టుం" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |[[అతిథి దేవోభవ|అతిథి దేవో భవ]] |"నిన్ను చూడగానే" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- |[[అంటే సుందరానికి]] |"ఎంత చిత్రం" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[లైగ‌ర్]] |"అక్డి పక్డి" |[[సునీల్ కశ్యప్|లిజో జార్జ్, DJ చేతస్, సునీల్ కశ్యప్]] |} == వాయిస్ యాక్టర్‌గా == {| class="wikitable sortable" !సంవత్సరం !సినిమా !పాత్ర !డబ్-ఓవర్ వాయిస్ |- |2019 |''అల్లాదీన్'' |అల్లాదీన్ (గానం) |మేనా మసూద్ |- |} == అవార్డులు == {| class="wikitable" !సంవత్సరం !అవార్డు !వర్గం !పని !ఫలితం !మూలాలు |- |2018 |జీ సినీ అవార్డ్స్ తెలుగు 2018 |ఉత్తమ నేపథ్య గాయకుడు - పురుషుడు |''[[ఆర్‌ఎక్స్ 100|RX 100]]'' నుండి " పిల్ల రా " మరియు మహానటి నుండి " ''[[మహానటి (2018 సినిమా)|మహానటి]]'' " |{{won}} | |- | rowspan="3" |2019 |65వ ఫిల్మ్‌ఫేర్ అవార్డ్స్ సౌత్ |ఉత్తమ నేపథ్య గాయకుడు - తెలుగు | rowspan="3" |''[[ఆర్‌ఎక్స్ 100|RX 100]]'' నుండి " పిల్ల రా " |{{nom}} |<ref>{{Cite web|title=Filmfare Awards Telugu Winners 2018: Best Telugu Movies, Best Actors, Actress, Singer and more|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/movie-awards/filmfare-awards-winners/telugu/2018/102|access-date=2019-09-30|website=timesofindia.indiatimes.com}}</ref> |- |17వ సంతోషం ఫిల్మ్ అవార్డ్స్ |ఉత్తమ మేల్ ప్లేబ్యాక్ సింగర్ |{{won}} | |- |8వ సౌత్ ఇండియన్ ఇంటర్నేషనల్ మూవీ అవార్డ్స్ | rowspan="2" |ఉత్తమ నేపథ్య గాయకుడు - తెలుగు |{{won}} | |- |2021 |9వ సౌత్ ఇండియన్ ఇంటర్నేషనల్ మూవీ అవార్డ్స్ |''[[ఇస్మార్ట్ శంకర్]]'' నుండి "ఇస్మార్ట్ థీమ్" |{{won}} |<ref>{{Cite web|date=20 September 2021|title=SIIMA 2021 Telugu winners' full list: Mahesh Babu, Allu Arjun, Nani, Rashmika Mandanna, and others win big|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movies/news/siima-2021-telugu-winners-full-list-mahesh-babu-allu-arjun-nani-rashmika-mandanna-and-others-win-big/articleshow/86350633.cms|access-date=2022-02-05|website=The Times of India|language=en}}</ref> |} ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} oal58miao1zjhgr2xuv5rzus9rci91p 3609926 3609925 2022-07-29T09:04:43Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 [[వర్గం:భారతీయ సినిమా నేపథ్యగాయకులు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి) wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist|name=అనురాగ్ కులకర్ణి|image=Anurag Kulkarni at Idea Super Singer Season 8.jpg|image_size=|caption=|landscape=<!-- yes, if wide image, otherwise leave blank -->|birth_date={{birth based on age as of date |25|2018|03|09}}|birth_place=[[కామారెడ్డి]], [[తెలంగాణ]], [[భారతదేశం]]|years_active=2015–ప్రస్తుతం|occupation=నేపథ్య గాయకుడు|instrument={{Flat list| *వోకల్స్ *పియానో }}|label=|website=}} [[అనురాగ్ కులకర్ణి]] [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[నేపథ్య గాయకుడు]]. ==పాడిన సినిమాలు== {| class="wikitable" |సంవత్సరం |సినిమా |పాట |స్వరకర్త(లు) |- |2015 |జగన్నాటకం |"మనసున" |అజయ్ అర్సాదా |- | rowspan="4" |2016 |[[లచ్చిందేవికీ ఓలెక్కుంది|లచ్చిందేవికి ఓ లెక్కుంది]] |"పిచ్చి" |[[ఎం. ఎం. కీరవాణి|ఎంఎం కీరవాణి]] |- |[[హైపర్ (సినిమా)|హైపర్]] |"బేబీ డాల్" |[[జిబ్రాన్]] |- |[[ఆటాడుకుందాం రా]] |"రౌండ్ అండ్ రౌండ్" |[[అనూప్ రూబెన్స్]] |- |[[ఇజం|వాదం]] |"వాదం" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="22" |2017 |[[శతమానం భవతి]] |"మెల్లగా తెల్లరిందోయ్" |[[మిక్కీ జె. మేయర్|మిక్కీ J. మేయర్]] |- |[[లక్కున్నోడు]] |"ఓ సిరి మల్లి" |ప్రవీణ్ లక్కరాజు |- |[[విన్నర్ (2017 సినిమా)|విజేత]] |"సుయా సూయా" |[[ఎస్.ఎస్. తమన్|ఎస్. థమన్]] |- |[[కిట్టు ఉన్నాడు జాగ్రత్త(సినిమా)|కిట్టు ఉన్నాడు జాగ్రత్త]] |"అర్ధమైంద" |అనూప్ రూబెన్స్ |- |[[ఆకతాయి (2017 సినిమా)|ఆకతాయి]] |"ప్రాణం పరావన" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |[[కాటమరాయుడు]] |"మీరా మీరా మీసం" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[మిస్టర్]] |"సయ్యోరి సయ్యోరి" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"జూమోర్ జూమోర్" |- |ఫ్యాషన్ డిజైనర్ s/o లేడీస్ టైలర్ |"కనులేమిటో" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |జయదేవ్ |"నువ్వు ఉండిపో" |- |[[పటేల్ సర్]] |"మనసే తొలిసారి" | rowspan="3" |DJ వసంత్ |- | rowspan="2" |వైశాఖం |"వైశాఖం" |- |"కమ్ ఆన్ కంట్రీ చిలకా" |- |[[దర్శకుడు (సినిమా)|దర్శకుడు]] |"అనగనగా ఒక రాజు" |[[సాయి కార్తీక్]] |- |[[పైసా వసూల్]] |"పైసా వసూల్" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[లై (సినిమా)|అబద్ధం]] |"మిస్ సన్‌షైన్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"స్వేచ్ఛ" |- |[[ఓయ్ నిన్నే]] |"మానస మానస" |శేఖర్ చంద్ర |- |[[బాలకృష్ణుడు (సినిమా)|బాలకృష్ణుడు]] |"రెండె రెండు కళ్ళు" |మణి శర్మ |- |దొంగోడొచ్చాడు |"నీ చూపే" |[[విద్యాసాగర్ (సంగీత దర్శకుడు)|విద్యాసాగర్]] |- | rowspan="2" |[[ఒక్క క్షణం]] |"చాలా చాలా" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"గుండెల్లో సూదులు" |- | rowspan="22" |2018 |[[ఈగో (2018 సినిమా)|అహంకారము]] |"కుర్రోడు పర్ఫెక్ట్" |సాయి కార్తీక్ |- |[[రంగుల రాట్నం(2018 సినిమా)|రంగుల రత్నం]] |"రేయ్ విష్ణు", "పుట్టినరోజు" |శ్రీచరణ్ పాకాల |- |[[ఛలో|చలో]] |"చూసి చూడంగానే" |మహతి సాగర్ |- | rowspan="2" |[[ఎమ్‌ఎల్‌ఏ|ఎమ్మెల్యే]] |"గర్ల్ ఫ్రెండ్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"యుద్ధం యుద్ధం" |- |సత్య గ్యాంగ్ |"మనసే కనలేవా" |ప్రభాస్ నిమ్మల |- | rowspan="2" |[[మహానటి (2018 సినిమా)|నడిగైయర్ తిలగం]] |"మౌన మజాయిలే" | rowspan="4" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"మహానటి" |- | rowspan="2" |[[మహానటి (2018 సినిమా)|మహానటి]] |"మూగ మనసులు" |- |"మహానటి" |- |[[ఈ నగరానికి ఏమైంది]] |"ఆగి ఆగి" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[ఆర్‌ఎక్స్ 100|RX 100]] |[[Pillaa Raa|"పిల్లా రా"]] |[[చేతన్ భరద్వాజ్|చైతన్ భరద్వాజ్]] |- |[[విజేత (2018 సినిమా)|విజేత]] |"ఆకాశాన్ని తాకే" |హర్షవర్ధన్ రామేశ్వర్ |- | rowspan="2" |[[శ్రీనివాస కళ్యాణం (2018 సినిమా)|శ్రీనివాస కళ్యాణం]] |"మొదలౌధాం" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"ఏదో" |- |[[గీత గోవిందం (సినిమా)|గీత గోవిందం]] |"తానేమందే తనేమందే" |[[గోపీ సుందర్]] |- |[[కేరాఫ్ కంచరపాలెం (2018 సినిమా)|C/o కంచరపాలెం]] |"ఆశా పాశం" |స్వీకర్ అగస్తీ |- |[[శైలజారెడ్డి అల్లుడు|శైలజా రెడ్డి అల్లుడు]] |"బంగారు రంగు పిల్ల" |గోపీ సుందర్ |- | rowspan="3" |[[దేవదాస్ (2018 సినిమా)|దేవదాస్]] |"వారు వీరు" | rowspan="3" |మణి శర్మ |- |"లక లక లకుమీకర" |- |"మనసేదో వెతుకుతు ఉంది" |- |[[సుబ్రహ్మణ్యపురం (2018 సినిమా)|సుబ్రహ్మణ్యపురం]] |"ఈ రోజిలా" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- | rowspan="40" |2019 |[[మిఠాయి (2019 సినిమా)|మిథాయ్]] |"విముక్తి" |వివేక్ సాగర్ |- |[[సూర్యకాంతం (2019 సినిమా)|సూర్యకాంతం]] |"శుక్రవారం రాత్రి బేబీ" |మార్క్ కె రాబిన్ |- |[[మజిలీ (సినిమా)|మజిలీ]] |"మాయ్య మాయ" |[[గోపీ సుందర్]] |- |[[సీత (2019 సినిమా)|సీత]] |"నిజమేనా" |అనూప్ రూబెన్స్ |- | rowspan="2" |[[నువ్వు తోపురా|నువ్వు తోపు రా]] |"నాకెంతో నాచిందే" | rowspan="2" |సురేష్ బొబ్బిలి |- |"చల్ చల్ పద" |- |[[ఏజెంట్ సాయి శ్రీనివాస ఆత్రేయ]] |"షెర్లాక్ హోమ్స్" | rowspan="4" |మార్క్ కె రాబిన్ |- | rowspan="3" |[[మల్లేశం]] |"ధన ధనా ధన్" |- |"ఆ చలానీ" |- |"సెత్తికొచ్చిన బిడ్డ" |- |[[బ్రోచేవారెవరురా (2019 సినిమా)|బ్రోచేవారెవరురా]] |"బ్రోచెవేర్" |వివేక్ సాగర్ |- |[[ఓ బేబీ|ఓ! బేబీ]] |"ఓ! బేబీ" |మిక్కీ J. మేయర్ |- | rowspan="2" |[[ఇస్మార్ట్ శంకర్]] |"ఇస్మార్ట్ థీమ్" | rowspan="2" |మణి శర్మ |- |"ఉండిపో" |- |[[మన్మథుడు 2|మన్మధుడు 2]] |"మా చక్కని పెళ్ళంట" |చైతన్ భరద్వాజ్ |- |[[కౌసల్య కృష్ణమూర్తి]] |"ఊగే పచ్చని" |ధిబు నినాన్ థామస్ |- | rowspan="3" |[[గద్దలకొండ గణేష్]] |"జర్రా జర్రా" | rowspan="3" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"గగన వీధిలో" |- |"వాకా వాకా" |- |[[చాణక్య (2019 సినిమా)|చాణక్యుడు]] |"గులాభి" |విశాల్ చంద్రశేఖర్ |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహా రెడ్డి]] |"జాగో నరసింహ" | rowspan="4" |అమిత్ త్రివేది |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (కన్నడ డబ్)]] |"జాగో నరసింహ" |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (మలయాళ డబ్)]] |"నేరం ఆగతం" |- |[[సైరా నరసింహారెడ్డి|సైరా నరసింహ రెడ్డి (తమిళ డబ్)]] |"పారాయై నరసింహా నీ పారాయై" |- |[[ఊరంతా అనుకుంటున్నారు]] |"కన్న (పునరాలోచన)" |[[కె. ఎం. రాధాకృష్ణన్|KM రాధా కృష్ణన్]] |- |[[విజిల్|విజిల్ (తెలుగు డబ్)]] |"నీతోన్" |[[ఎ. ఆర్. రెహమాన్|AR రెహమాన్]] |- | rowspan="2" |[[మీకు మాత్రమే చెప్తా]] |"చాలు చాలు" | rowspan="2" |శివకుమార్ |- |"నువ్వే హీరో" |- |[[తిప్పరా మీసం|తిప్పారా మీసం]] |"రాధా రామనామం" |సురేష్ బొబ్బిలి |- | rowspan="3" |[[రాజావారు రాణిగారు|రాజా వారు రాణి గారు]] |"టైటిల్ సాంగ్" | rowspan="3" |జై క్రిష్ |- |"నొప్పి పాట" |- |"నమ్మేలా లేదు" |- |[[అర్జున్ సురవరం]] |"కన్నె కన్నె" |సామ్ సిఎస్ |- |[[90ఎంఎల్ (సినిమా)|90ML]] |"90ML టైటిల్ సాంగ్" |అనూప్ రూబెన్స్ |- |హల్చల్ |"ఓ చెలియా" |భరత్ మధుసూదనన్ |- |[[వెంకీ మామ|వెంకీ మామా]] |"నువ్వు నేను" |ఎస్. థమన్ |- |[[రూలర్|పాలకుడు]] |"యాలా యాలా" |[[చిరంతన్ భట్]] |- | rowspan="2" |[[ఇద్దరి లోకం ఒకటే]] |"నువ్వు నా గుండె చప్పుడు" | rowspan="2" |మిక్కీ J. మేయర్ |- |"హొలా హోలా" |- |[[అతడే శ్రీమన్నారాయణ]] |"నారాయణ నారాయణ" |చరణ్ రాజ్ |- | rowspan="9" |2020 |[[అల వైకుంఠపురములో|అలా వైకుంఠపురములో]] |"రాములో రాములా" |ఎస్. థమన్ |- |[[ఎంత మంచివాడవురా!|ఎంత మంచివాడవురా]] |"ఓ చిన్న నవ్వే చాలు" |గోపీ సుందర్ |- |వలయం |"నిన్ను చూసాకే" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- | rowspan="2" |[[భీష్మ (2020 సినిమా)|భీష్ముడు]] |"సింగిల్స్ గీతం" | rowspan="2" |మహతి సాగర్ |- |"సారా చీర" |- |[[అమరం అఖిలం ప్రేమ]] |"తొలి తొలి" |[[రధన్|రాధన్]] |- |[[కలర్ ఫోటో (2020 సినిమా)|రంగు ఫోటో]] |"అరెరే ఆకాశం" |[[కాల భైరవ]] |- |[[ఆకాశం నీ హద్దురా|ఆకాశం నీ హద్దు రా (తెలుగు డబ్)]] |"పిల్ల పుల్లి" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |క్షీర సాగర మధనం |"నీ పెరు" |అజయ్అరసద |- | rowspan="40" |2021 |[[రెడ్ (2021 సినిమా)|ఎరుపు]] |"నువ్వే నువ్వే" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |C/o కాదల్ |"కత్రిల్ ఆడమ్" |స్వీకర్ అగస్తీ |- | rowspan="2" |[[లవ్ లైఫ్ అండ్ పకోడి|లవ్ లైఫ్ & పకోడీ]] |"వీడి పకోడి" | rowspan="2" |పవన్ |- |"ఈ పయనం" |- |[[నాంది (2021 సినిమా)|నాంది]] |"దేవతలంత" |[[శ్రీ చరణ్ పాకాల|శ్రీచరణ్ పాకాల]] |- |[[అక్షర (2021 సినిమా)|అక్షర]] |"అసురులదారా" |సురేష్ బొబ్బిలి |- |[[దట్ ఈజ్ మహాలక్ష్మి|అదే మహాలక్ష్మి]] |"కల్లారా చూస్తున్నా" |అమిత్ త్రివేది |- | rowspan="2" |[[ఎస్ఆర్ కల్యాణమండపం]] |"చుక్కల చున్నీ" | rowspan="2" |[[చేతన్ భరద్వాజ్|చైతన్ భరద్వాజ్]] |- |""సిగ్గుఎందుకురా మామా"" |- |తొంగి తొంగి చూడమాకు చందమామ |"తడబడి పోయానేమో" |హరి గౌరా |- |ప్రియమైన మేఘా |"ఆమని ఉంటే పక్కానా" |హరి గౌరా |- |[[అర్ధ శతాబ్దం|అర్ధ శతబ్ధం]] |"కలాం అడిగే మనిషంటే ఎవరు" |నౌఫల్ రాజా AIS |- | rowspan="2" |[[ఇష్క్ (2021 సినిమా)|ఇష్క్]] |"ఆగలేకపోతున్నా" | rowspan="2" |మహతి స్వర సాగర్ |- |"చీకటి చిరుజ్వాలై" |- |[[నాట్యం ( 2021 సినిమా)|నాట్యం]] |"వేణువులో" |శ్రవణ్ భరద్వాజ్ |- |నీ జతగా |"గుం గుం గణపతి" |పవన్ |- |[[సీటీమార్]] |"సీటీమార్ టైటిల్ సాంగ్" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="2" |[[రిపబ్లిక్ (2021సినిమా)|రిపబ్లిక్]] |"గానా ఆఫ్ రిపబ్లిక్" | rowspan="2" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- |"జోర్ సే" |- |[[మాస్ట్రో]] |"బేబీ ఓ బేబీ" |మహతి స్వర సాగర్ |- |[[నారప్ప]] |"ఊరు నట్ట" |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="2" |[[తలైవి|తలైవి (తెలుగు డబ్)]] |"కుమారి ఇది నీ దారి" | rowspan="2" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |"రా తలైవి" |- |[[వలిమై|వాలిమై]] |"నాంగ వేర మారి" |[[యువన్ శంకర్ రాజా]] |- |[[రాజ రాజ చోర]] |"మాయ మాయ" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[లవ్ స్టోరీ (2021 సినిమా)|లవ్ స్టోరీ]] |"నీ చిత్రం చూసి" |పవన్ చి. |- |[[రాజా విక్రమార్క (2021 సినిమా)|రాజా విక్రమార్క]] |"రామ కనవేమిరా" |[[ప్రశాంత్ ఆర్ విహారి]] |- |తప్పిపోయింది |"ఖుల్లం ఖుల్లా" |అజయ్ అరసాడ |- |వర్జిన్ స్టోరీ |"వయారి ఓ వయారి" |గౌర హరి |- |[[ఆచార్య]] |[[ఆచార్య|"నీలాంబరి"]] |[[మణిశర్మ|మణి శర్మ]] |- | rowspan="3" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" | rowspan="10" |[[మిక్కీ జె. మేయర్|మిక్కీ J. మేయర్]] |- |"సిరివెన్నెల" |- |"ప్రణవాలయ" |- | rowspan="2" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (తమిళ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"జగదీశ్వర దేవి" |- | rowspan="3" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (మలయాళ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"ప్రణవామృతం" |- |"ఓ చంద్రికా" |- | rowspan="2" |[[శ్యామ్ సింగరాయ్|శ్యామ్ సింఘా రాయ్ (కన్నడ డబ్)]] |"రైజ్ ఆఫ్ శ్యామ్" |- |"మొగులు నాగవల్లే" |- | rowspan="10" |2022 |[[సెహరి]] |"సుబ్బలచ్మి" |[[ప్రశాంత్ ఆర్ విహారి]] |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్]] |"నిన్నెలే" | rowspan="4" |జస్టిన్ ప్రభాకరన్ |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (తమిళం)]] |"ఉన్నాలే" |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (కన్నడ)]] |"నిన్నలే" |- |[[రాధేశ్యామ్|రాధే శ్యామ్ (మలయాళం)]] |"నిన్నాలే" |- |మిస్టర్ ప్రెగ్నెంట్ |"హే చెలీ" |శ్రవణ్ భరద్వాజ్ |- |[[మారన్]] |"అన్నానా తాళాట్టుం" |[[జి. వి. ప్రకాష్|జివి ప్రకాష్ కుమార్]] |- |[[అతిథి దేవోభవ|అతిథి దేవో భవ]] |"నిన్ను చూడగానే" |[[శేఖర్ చంద్ర]] |- |[[అంటే సుందరానికి]] |"ఎంత చిత్రం" |[[వివేక్ సాగర్]] |- |[[లైగ‌ర్]] |"అక్డి పక్డి" |[[సునీల్ కశ్యప్|లిజో జార్జ్, DJ చేతస్, సునీల్ కశ్యప్]] |} == వాయిస్ యాక్టర్‌గా == {| class="wikitable sortable" !సంవత్సరం !సినిమా !పాత్ర !డబ్-ఓవర్ వాయిస్ |- |2019 |''అల్లాదీన్'' |అల్లాదీన్ (గానం) |మేనా మసూద్ |- |} == అవార్డులు == {| class="wikitable" !సంవత్సరం !అవార్డు !వర్గం !పని !ఫలితం !మూలాలు |- |2018 |జీ సినీ అవార్డ్స్ తెలుగు 2018 |ఉత్తమ నేపథ్య గాయకుడు - పురుషుడు |''[[ఆర్‌ఎక్స్ 100|RX 100]]'' నుండి " పిల్ల రా " మరియు మహానటి నుండి " ''[[మహానటి (2018 సినిమా)|మహానటి]]'' " |{{won}} | |- | rowspan="3" |2019 |65వ ఫిల్మ్‌ఫేర్ అవార్డ్స్ సౌత్ |ఉత్తమ నేపథ్య గాయకుడు - తెలుగు | rowspan="3" |''[[ఆర్‌ఎక్స్ 100|RX 100]]'' నుండి " పిల్ల రా " |{{nom}} |<ref>{{Cite web|title=Filmfare Awards Telugu Winners 2018: Best Telugu Movies, Best Actors, Actress, Singer and more|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/movie-awards/filmfare-awards-winners/telugu/2018/102|access-date=2019-09-30|website=timesofindia.indiatimes.com}}</ref> |- |17వ సంతోషం ఫిల్మ్ అవార్డ్స్ |ఉత్తమ మేల్ ప్లేబ్యాక్ సింగర్ |{{won}} | |- |8వ సౌత్ ఇండియన్ ఇంటర్నేషనల్ మూవీ అవార్డ్స్ | rowspan="2" |ఉత్తమ నేపథ్య గాయకుడు - తెలుగు |{{won}} | |- |2021 |9వ సౌత్ ఇండియన్ ఇంటర్నేషనల్ మూవీ అవార్డ్స్ |''[[ఇస్మార్ట్ శంకర్]]'' నుండి "ఇస్మార్ట్ థీమ్" |{{won}} |<ref>{{Cite web|date=20 September 2021|title=SIIMA 2021 Telugu winners' full list: Mahesh Babu, Allu Arjun, Nani, Rashmika Mandanna, and others win big|url=https://timesofindia.indiatimes.com/entertainment/telugu/movies/news/siima-2021-telugu-winners-full-list-mahesh-babu-allu-arjun-nani-rashmika-mandanna-and-others-win-big/articleshow/86350633.cms|access-date=2022-02-05|website=The Times of India|language=en}}</ref> |} ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:భారతీయ సినిమా నేపథ్యగాయకులు]] 60t3dkjkhh7hl4qf6jl11szqtuc8eme 3 354710 3609929 2022-07-29T09:09:29Z Nrgullapalli 11739 వికీపీడియాకు స్వాగతం! ([[WP:TW|TW]]) wikitext text/x-wiki ==స్వాగతం== <!--{{Subst:Welcome}}~~~~ --> <div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: Orange;"> <div class="center"><span style="font-size:large; color:black;">Nageshkumarcs గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[Wikipedia:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|<span style="color:white;">స్వాగతం!</span>]]! [[దస్త్రం:Wikipedia-logo.png|40px]]</span></div></div> Nageshkumarcs గారు, తెలుగు వికీపీడియాకు [[వికీపీడియా:కొత్త సభ్యులకు స్వాగతము|స్వాగతం!]] వికీపీడియాలో సభ్యులైనందుకు అభినందనలు. {{#if:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}|<div style="align: center; padding: 1em; border: solid 2px Orange; background-color: light grey;"> వికీపీడియాలో దిద్దుబాట్లు ఎలా చెయ్యాలో మీకు వివరించేందుకు, మీ సందేహాలను తీర్చేందుకూ [[వాడుకరి:{{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}}]] గారిని ప్రత్యేకంగా మీకోసం గురువుగా కేటాయించారు. ఏ సంకోచమూ లేకుండా వారిని మీ సందేహాలు అడగవచ్చు. మీకు [[ప్రత్యేక:Homepage|ప్రత్యేకంగా ఒక హోంపేజీ]] కూడా ఉంది చూడండి. అక్కడ మీకవసరమైన ఏ సహాయమైనా చేసేందుకు {{#mentor:{{BASEPAGENAME}}}} గారు సిద్ధంగా ఉన్నారు. వారిని [[ప్రత్యేక:Homepage|పలకరించండి]].</div>|}} * తెలుగు వికీపీడియా పరిచయానికి [[సహాయం:పరిచయం|అంచెలంచెల(step by step) పారస్పరిక (interactive)బోధన]], [[:s:వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట|వికీపీడియాలో రచనలు చేయుట (2014 ఈ-పుస్తకం)]] చూడండి. తెలుగు వ్యాసరచన గురించి [[విషయ వ్యక్తీకరణ]], కంప్యూటర్ లో తెలుగు టైపు చెయ్యడం గురించి [[వికీపీడియా:టైపింగు సహాయం|టైపింగు సహాయం]], [[కీ బోర్డు]] వ్యాసాలు ఉపయోగపడతాయి. * "మరియు" అనే పదం తెలుగుకు సహజమైన వాడుక కాదు. ప్రామాణిక ప్రచురణల్లో దాన్ని వాడరు. వికీపీడియాలో కూడా దాన్ని వాడరాదు. మరింత సమాచారం కోసం [[వికీపీడియా:శైలి/భాష]] చూడండి. * వికీపీడియాలో ప్రతీ పేజీకి అనుబంధంగా ఒక చర్చ పేజీ ఉంటుంది. వ్యాస విషయానికి సంబంధించిన చర్చ, సంబంధిత చర్చ పేజీలో చెయ్యాలి. మీ వాడుకరి పేజీకి కూడా అనుబంధంగా చర్చ పేజీ ఉంది. ఆ పేజీలోనే ఈ స్వాగత సందేశం పెట్టాను, గమనించారా? * చర్చ పేజీల్లో ఏమైనా రాసినపుడు దాని పక్కన సంతకం పెట్టాలి. నాలుగు టిల్డెలతో (టిల్డె అంటే - కీబోర్డులో "1" అంకె మీటకు ఎడమ పక్కన ఉన్న మీట. షిఫ్ట్ కీతో కలిపి దాన్ని నొక్కాలి.) <nowiki>~~~~</nowiki> ఇలా రాస్తే మీ పేరు, తేదీ, టైము ముద్రితమౌతాయి - అదే సంతకం! దిద్దుబాటు పెట్టె (వికీలో ఎక్కడైనా సరే.., రాసేది, ఇప్పుడు నేను ఇదంతా రాసినదీ దిద్దుబాటు పెట్టెలోనే) పైభాగం లోని ([[File:OOUI JS signature icon LTR.png|20px]]) బొమ్మపై నొక్కినా సంతకం చేరుతుంది. (సంతకం, చర్చ పేజీల్లో మాత్రమే చెయ్యాలి. వ్యాస పేజీలలో చెయ్యరాదు.) చర్చ పేజీలను [[వికీపీడియా:చర్చ పేజీలను ఉపయోగించడం ఎలా|ఎలా ఉపయోగించుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. * వికీపీడియాలో విజ్ఞాన సర్వస్వం పేజీలే కాకుండా వాటికి ఉపయోగపడే అనేక ఇతర పేజీలు కూడా ఉంటాయి. ఇవన్నీ వేరువేరు [[వికీపీడియా:పేరుబరి|పేరుబరుల్లో]] ఉంటాయి. ఈ పేజీల పేర్లకు ముందు ఆ పేరుబరి పేరు వస్తుంది - "వికీపీడియా:" "వాడుకరి:" "మూస:" "వర్గం:" -ఇలాగ (విజ్ఞాన సర్వస పేజీలకు ముందు ఇలాంటిదేమీ ఉండదు.). ఈ పేజీలకు కూడా అనుంబంధంగా చర్చ పేజీలుంటాయి. * వికీ గురించి, వికీపద్ధతుల గురించీ, వికీలో పనిచెయ్యడం గురించీ [[సహాయం:పరిచయం|తెలుసుకోండి]], ఇతరులకు చెప్పండి. * వికీపీడియాలో సవరణలు చెయ్యాలంటే కొత్తవారికి "విజువల్ ఎడిటరు" తేలిగ్గా, చాలా సౌకర్యంగా ఉంటుంది. దాన్ని మీ డిఫాల్టు ఎడిటరుగా ఎంచుకోండి. [[సహాయం:విజువల్ ఎడిటరును ఎంచుకోవడం|ఎలా ఎంచుకోవాలో]] తెలుసుకోండి. ---- ఇకపోతే.. * ఆంధ్రప్రదేశ్, తెలంగాణాల్లోని దాదాపుగా ప్రతీ ఊరికీ, మండలానికీ, జిల్లాకీ, పట్టణానికీ, నగరానికీ వికీలో పేజీ ఉంది. మీ ఊరి పేజీ చూడండి. అందులో సవరణలు ఏమైనా అవసరమనుకుంటే చేసెయ్యండి. వెనకాడకండి. * ప్రతీ తెలుగు సినిమాకీ ఒక పేజీ పెట్టాలనేది సంకల్పం. అందులో మీరూ పాలుపంచుకోవచ్చు. * [[మానవ పరిణామం]], [[మాయాబజార్]], [[ఇస్రో]], [[ఘట్టమనేని కృష్ణ| కృష్ణ (సినిమా నటుడు)]], [[జవాహర్ లాల్ నెహ్రూ]], [[మహా ఘాత పరికల్పన|చంద్రుడెలా పుట్టాడు]], [[తిరుమల ప్రసాదం]], [[హిరోషిమా, నాగసాకిలపై అణ్వస్త్ర దాడులు]], [[కొండారెడ్డి బురుజు]],..ఇలాంటి వేలాది వ్యాసాలు ఉన్నవి. రండి. విజ్ఞాన సర్వస్వ ప్రపంచంలో విహరించండి. ఇక్కడ రాయండి. తప్పులను సరిదిద్దండి. ఒప్పులకు మెరుగులు పెట్టండి. ------ * తెలుగు వికీ సభ్యులు అభిప్రాయాలు పంచుకొనే [http://groups.google.com/group/teluguwiki తెవికీ గూగుల్ గుంపు]లో చేరండి. ఫేస్బుక్ వాడేవారైతే [https://www.facebook.com/groups/560945180622204/ తెలుగు వికీపీడియా సముదాయ పేజీ] ఇష్టపడండి. * ఈ సైటు గురించి [[వికీపీడియా:అభిప్రాయాలు|అభిప్రాయాలు]] తెలపండి. * వికీపీడియాను ఉపయోగిస్తున్నప్పుడు మీకేమయినా సందేహాలు వస్తే [http://te.wikipedia.org/w/index.php?title={{TALKPAGENAMEE}}&action=edit&section=new&preload=template:helpme-preload&preloadtitle=సందేహం ఇక్కడ] నొక్కి, మీ సందేహాన్ని అడగండి. వీలయినంత త్వరగా వికీ విధివిధానాలు తెలిసిన సభ్యులు మీ సందేహాన్ని నివృత్తి చేస్తారు. తెలుగు వికీపీడియాలో మళ్ళీ మళ్ళీ కలుద్దాం. [[బొమ్మ:Smile icon.png|25px]] &nbsp;<!-- Template:Welcome--> [[వాడుకరి:Nrgullapalli|Nrgullapalli]] ([[వాడుకరి చర్చ:Nrgullapalli|చర్చ]]) 09:09, 29 జూలై 2022 (UTC) mbeywniupfjqfn294938f2x8g0mfoke 0 354711 3609944 2022-07-29T10:29:18Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 [[WP:AES|←]]Created page with ''''స్వస్తిక ముఖర్జీ''' (జననం 13 డిసెంబర్ 1980) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా]], [[టెలివిజన్]] నటి. ఆమె నటుడు సంతు ముఖోపాధ్యాయ కుమార్తె.' wikitext text/x-wiki '''స్వస్తిక ముఖర్జీ''' (జననం 13 డిసెంబర్ 1980) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా]], [[టెలివిజన్]] నటి. ఆమె నటుడు సంతు ముఖోపాధ్యాయ కుమార్తె. i1zc2xsal8vp0kp6t61gn4dgctt3ze8 3609948 3609944 2022-07-29T10:30:55Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 wikitext text/x-wiki '''స్వస్తిక ముఖర్జీ''' (జననం 13 డిసెంబర్ 1980) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా]], [[టెలివిజన్]] నటి. ఆమె నటుడు సంతు ముఖోపాధ్యాయ కుమార్తె. ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name |3054665}} dbx9ajgs6e4c6t7dhhs2no4ie2a3w96 3609949 3609948 2022-07-29T10:31:18Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 wikitext text/x-wiki '''స్వస్తిక ముఖర్జీ''' (జననం 13 డిసెంబర్ 1980) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా]], [[టెలివిజన్]] నటి.<ref>{{Cite news|url=http://www.telegraphindia.com/1040904/asp/calcutta/story_3713869.asp|title=Tollywood top girls on the go, at a glance|date=4 September 2004|work=[[The Telegraph (Calcutta)|The Telegraph]]|access-date=8 September 2008|location=Calcutta, India}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Interview swastika Mukherjee on her talk of the town character spending time with shabitri and pushing boundaries|url=https://www.telegraphindia.com/entertainment/interview-swastika-mukherjee-on-her-talk-of-the-town-character-spending-time-with-shabitri-and-pushing-boundaries/cid/1775502|website=Telegraph India}}</ref> ఆమె నటుడు సంతు ముఖోపాధ్యాయ కుమార్తె. ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name |3054665}} i6skyz8h08nfu1dozuow68xpibtxw5i 3609950 3609949 2022-07-29T10:35:24Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 [[వర్గం:1980 జననాలు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి) wikitext text/x-wiki '''స్వస్తిక ముఖర్జీ''' (జననం 13 డిసెంబర్ 1980) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా]], [[టెలివిజన్]] నటి.<ref>{{Cite news|url=http://www.telegraphindia.com/1040904/asp/calcutta/story_3713869.asp|title=Tollywood top girls on the go, at a glance|date=4 September 2004|work=[[The Telegraph (Calcutta)|The Telegraph]]|access-date=8 September 2008|location=Calcutta, India}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Interview swastika Mukherjee on her talk of the town character spending time with shabitri and pushing boundaries|url=https://www.telegraphindia.com/entertainment/interview-swastika-mukherjee-on-her-talk-of-the-town-character-spending-time-with-shabitri-and-pushing-boundaries/cid/1775502|website=Telegraph India}}</ref> ఆమె నటుడు సంతు ముఖోపాధ్యాయ కుమార్తె. ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name |3054665}} [[వర్గం:1980 జననాలు]] skxsph0avrn0enzsr6gt3f599l7in8m 3609951 3609950 2022-07-29T10:36:33Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 wikitext text/x-wiki '''స్వస్తిక ముఖర్జీ''' (జననం 13 డిసెంబర్ 1980) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా]], [[టెలివిజన్]] నటి.<ref>{{Cite news|url=http://www.telegraphindia.com/1040904/asp/calcutta/story_3713869.asp|title=Tollywood top girls on the go, at a glance|date=4 September 2004|work=[[The Telegraph (Calcutta)|The Telegraph]]|access-date=8 September 2008|location=Calcutta, India}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Interview swastika Mukherjee on her talk of the town character spending time with shabitri and pushing boundaries|url=https://www.telegraphindia.com/entertainment/interview-swastika-mukherjee-on-her-talk-of-the-town-character-spending-time-with-shabitri-and-pushing-boundaries/cid/1775502|website=Telegraph India}}</ref> ఆమె నటుడు సంతు ముఖోపాధ్యాయ కుమార్తె. == సినిమాలు == == వెబ్ సిరీస్ == == టెలివిజన్ == ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name |3054665}} [[వర్గం:1980 జననాలు]] a7nyb1eekkj8gqe3zdhwa01opscaowa 3609952 3609951 2022-07-29T10:37:23Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 /* వెబ్ సిరీస్ */ wikitext text/x-wiki '''స్వస్తిక ముఖర్జీ''' (జననం 13 డిసెంబర్ 1980) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా]], [[టెలివిజన్]] నటి.<ref>{{Cite news|url=http://www.telegraphindia.com/1040904/asp/calcutta/story_3713869.asp|title=Tollywood top girls on the go, at a glance|date=4 September 2004|work=[[The Telegraph (Calcutta)|The Telegraph]]|access-date=8 September 2008|location=Calcutta, India}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Interview swastika Mukherjee on her talk of the town character spending time with shabitri and pushing boundaries|url=https://www.telegraphindia.com/entertainment/interview-swastika-mukherjee-on-her-talk-of-the-town-character-spending-time-with-shabitri-and-pushing-boundaries/cid/1775502|website=Telegraph India}}</ref> ఆమె నటుడు సంతు ముఖోపాధ్యాయ కుమార్తె. == సినిమాలు == == వెబ్ సిరీస్ == {| class="wikitable sortable" !సంవత్సరం !శీర్షిక !పాత్ర !నెట్‌వర్క్ !గమనికలు |- |2017 |''దుపూర్ ఠాకూర్పో'' |ఉమా |హోఇచోయ్ | |- |2019 |''ది స్టోన్‌మ్యాన్ మర్డర్స్'' |స్నేహ |హోఇచోయ్ | |- | rowspan="4" |2020 |''చరిత్రహీన్ 3'' |రబెయా షామిన్ |హోఇచోయ్ | |- |''బ్లాక్ విడోస్'' |జయతి సర్దేశాయి |ZEE5 | |- |''పాటల్ లోక్'' |డాలీ మెహ్రా |[[అమెజాన్ ప్రైమ్ వీడియో]] | |- |''పాంచ్ ఫోరాన్'' |నయనా |హోఇచోయ్ | |- |2021 |''మోహోమాయ'' |అరుణ |హోఇచోయ్ |<ref>{{Cite web|title=SWASTIKA AND ANANYA ARE SET TO FIRE UP THE SCREEN IN MOHOMAYA SWASTIKA AND ANANYA ARE SET TO FIRE UP THE SCREEN IN MOHOMAYA|url=https://epaper.telegraphindia.com/imageview_356039_6205032_4_undefined_11-03-2021_10_i_1_sf.html|website=epaper.telegraphindia.com}}</ref> |- |2022 |[[ఎస్కేప్ లైవ్]] |''మాల'' |డిస్నీ+ హాట్‌స్టార్ | |} == టెలివిజన్ == * ఏక్ ఆకాషెర్ నిచే ( జీ బంగ్లా ) * ప్రతిబింబో ( జీ బంగ్లా ) ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name |3054665}} [[వర్గం:1980 జననాలు]] 3igs7i1918g4aaclxpchwkjpqdgscel 3609953 3609952 2022-07-29T10:43:31Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 /* సినిమాలు */ wikitext text/x-wiki '''స్వస్తిక ముఖర్జీ''' (జననం 13 డిసెంబర్ 1980) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా]], [[టెలివిజన్]] నటి.<ref>{{Cite news|url=http://www.telegraphindia.com/1040904/asp/calcutta/story_3713869.asp|title=Tollywood top girls on the go, at a glance|date=4 September 2004|work=[[The Telegraph (Calcutta)|The Telegraph]]|access-date=8 September 2008|location=Calcutta, India}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Interview swastika Mukherjee on her talk of the town character spending time with shabitri and pushing boundaries|url=https://www.telegraphindia.com/entertainment/interview-swastika-mukherjee-on-her-talk-of-the-town-character-spending-time-with-shabitri-and-pushing-boundaries/cid/1775502|website=Telegraph India}}</ref> ఆమె నటుడు సంతు ముఖోపాధ్యాయ కుమార్తె. == సినిమాలు == {| class="wikitable" |సంవత్సరం |సినిమాలు |పాత్ర |- |2001 |హేమంతర్ పాఖీ | |- |2003 |చోకర్ బాలి |యువ వేశ్య |- | rowspan="2" |2004 |క్రిమినల్ | |- |మస్తాన్ |మమత |- |2005 |మంత్రం | |- |2006 |ప్రియోటోమా | |- |2006 |సతిహార |అనురాధ |- |2006 |క్రాంతి |అర్పిత |- |2007 |కృష్ణకాంతర్ విల్ |రోహిణి |- |2007 |పితృభూమి | |- | rowspan="2" |2008 |పార్టనర్   |ప్రియా భట్టాచార్య |- |హలో కోల్‌కతా |రైమా |- | rowspan="4" |2009 |సోబర్ ఉపోరే తుమీ | |- |బ్రేక్ ఫెయిల్ | - |- |జనాల | |- |33 | - |- |2010 |బ్యోమకేష్ బక్షి |షియులీ |- | rowspan="3" |2011 |ముంబై కట్టింగ్ | |- |నందిని | |- |బై బై బ్యాంకాక్ |తానిమా |- | rowspan="3" |2012 |భూతేర్ భబిష్యత్ |కదలిబాల |- |అబర్ బ్యోమకేష్ |రజని |- |తాబే తాయ్ హోక్ |తిలోత్తమ |- | rowspan="5" |2013 |మిషావర్ రాహోష్యో |స్నిగ్ధా |- |అమీ ఆర్ అమర్ గర్ల్ ఫ్రెండ్స్ |శ్రీ |- |బసంత ఉత్సవ్ | |- |మాచ్ మిష్టి |రీనా |- |అబోర్టో | |- | rowspan="2" |2014 |టేక్ వన్ |డోయల్ మిత్ర- |- |జాతీశ్వర్ |మహామాయా బందోపాధ్యాయ/ సౌదామిని |- | rowspan="3" |2015 |డిటెక్టివ్ బ్యోమకేష్ బక్షి! |అంగూరి దేవి / యాస్మీన్ |- |ఎబర్ షాబోర్ |మిటాలి |- |శేషర్ కోబిత |కేతకి |- | rowspan="2" |2016 |సాహెబ్ బీబీ గోలాం |జయ |- |కిరీటి రాయ్ | |- | rowspan="2" |2017 |బ్యోమకేష్ ఓ అగ్నిబాన్ | |- |ఆశంప్త | - |- | rowspan="3" |2018 |ఆమి అష్బో ఫిరే |గార్గి |- |మైఖేల్ |షింజినీ సేన్ |- |ఆరోన్ |అలితా ఆప్టే |- | rowspan="3" |2019 |కియా అండ్ కాస్మోస్ |దియా ఛటర్జీ |- |షాజహాన్ రీజెన్సీ |కమలినీ గుహా |- |ది లవ్లీ మిసెస్ ముఖర్జీ | |- | rowspan="4" |2020 |తాషెర్ ఘౌర్ |సుజాత |- |[[దిల్ బెచారా|దిల్ బేచారా]] |శ్రీమతి సునీలా బసు |- |గుల్దస్తా |డాలీ బాగ్రీ |- |కర్మచక్ర |గంగ (గాత్రం) |- |2022 |శ్రీమతి | |} == వెబ్ సిరీస్ == {| class="wikitable sortable" !సంవత్సరం !శీర్షిక !పాత్ర !నెట్‌వర్క్ !గమనికలు |- |2017 |''దుపూర్ ఠాకూర్పో'' |ఉమా |హోఇచోయ్ | |- |2019 |''ది స్టోన్‌మ్యాన్ మర్డర్స్'' |స్నేహ |హోఇచోయ్ | |- | rowspan="4" |2020 |''చరిత్రహీన్ 3'' |రబెయా షామిన్ |హోఇచోయ్ | |- |''బ్లాక్ విడోస్'' |జయతి సర్దేశాయి |ZEE5 | |- |''పాటల్ లోక్'' |డాలీ మెహ్రా |[[అమెజాన్ ప్రైమ్ వీడియో]] | |- |''పాంచ్ ఫోరాన్'' |నయనా |హోఇచోయ్ | |- |2021 |''మోహోమాయ'' |అరుణ |హోఇచోయ్ |<ref>{{Cite web|title=SWASTIKA AND ANANYA ARE SET TO FIRE UP THE SCREEN IN MOHOMAYA SWASTIKA AND ANANYA ARE SET TO FIRE UP THE SCREEN IN MOHOMAYA|url=https://epaper.telegraphindia.com/imageview_356039_6205032_4_undefined_11-03-2021_10_i_1_sf.html|website=epaper.telegraphindia.com}}</ref> |- |2022 |[[ఎస్కేప్ లైవ్]] |''మాల'' |డిస్నీ+ హాట్‌స్టార్ | |} == టెలివిజన్ == * ఏక్ ఆకాషెర్ నిచే ( జీ బంగ్లా ) * ప్రతిబింబో ( జీ బంగ్లా ) ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name |3054665}} [[వర్గం:1980 జననాలు]] lfesr0v4m7yxbwy6l6yftoc1vkrdphg 3609954 3609953 2022-07-29T10:48:00Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = స్వస్తిక ముఖర్జీ | image = Swastika Mukherjee - Kolkata 2015-10-10 5831.JPG | image_size = | alt = | caption = | native_name = | native_name_lang = bn | birth_name = | birth_date = {{birth date and age|df=yes|1980|12|13}} | birth_place = [[కోల్‌కాతా]], [[పశ్చిమ బెంగాల్]], [[భారతదేశం]] | death_date = | occupation = నటి | yearsactive = 2000–ప్రస్తుతం | height = | spouse(s) = | children = 1 | parents = సంతు ముఖోపాధ్యాయ<br/>గోపా ముఖర్జీ }} '''స్వస్తిక ముఖర్జీ''' (జననం 13 డిసెంబర్ 1980) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా]], [[టెలివిజన్]] నటి.<ref>{{Cite news|url=http://www.telegraphindia.com/1040904/asp/calcutta/story_3713869.asp|title=Tollywood top girls on the go, at a glance|date=4 September 2004|work=[[The Telegraph (Calcutta)|The Telegraph]]|access-date=8 September 2008|location=Calcutta, India}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Interview swastika Mukherjee on her talk of the town character spending time with shabitri and pushing boundaries|url=https://www.telegraphindia.com/entertainment/interview-swastika-mukherjee-on-her-talk-of-the-town-character-spending-time-with-shabitri-and-pushing-boundaries/cid/1775502|website=Telegraph India}}</ref> ఆమె నటుడు సంతు ముఖోపాధ్యాయ కుమార్తె. == సినిమాలు == {| class="wikitable" |సంవత్సరం |సినిమాలు |పాత్ర |- |2001 |హేమంతర్ పాఖీ | |- |2003 |చోకర్ బాలి |యువ వేశ్య |- | rowspan="2" |2004 |క్రిమినల్ | |- |మస్తాన్ |మమత |- |2005 |మంత్రం | |- |2006 |ప్రియోటోమా | |- |2006 |సతిహార |అనురాధ |- |2006 |క్రాంతి |అర్పిత |- |2007 |కృష్ణకాంతర్ విల్ |రోహిణి |- |2007 |పితృభూమి | |- | rowspan="2" |2008 |పార్టనర్   |ప్రియా భట్టాచార్య |- |హలో కోల్‌కతా |రైమా |- | rowspan="4" |2009 |సోబర్ ఉపోరే తుమీ | |- |బ్రేక్ ఫెయిల్ | - |- |జనాల | |- |33 | - |- |2010 |బ్యోమకేష్ బక్షి |షియులీ |- | rowspan="3" |2011 |ముంబై కట్టింగ్ | |- |నందిని | |- |బై బై బ్యాంకాక్ |తానిమా |- | rowspan="3" |2012 |భూతేర్ భబిష్యత్ |కదలిబాల |- |అబర్ బ్యోమకేష్ |రజని |- |తాబే తాయ్ హోక్ |తిలోత్తమ |- | rowspan="5" |2013 |మిషావర్ రాహోష్యో |స్నిగ్ధా |- |అమీ ఆర్ అమర్ గర్ల్ ఫ్రెండ్స్ |శ్రీ |- |బసంత ఉత్సవ్ | |- |మాచ్ మిష్టి |రీనా |- |అబోర్టో | |- | rowspan="2" |2014 |టేక్ వన్ |డోయల్ మిత్ర- |- |జాతీశ్వర్ |మహామాయా బందోపాధ్యాయ/ సౌదామిని |- | rowspan="3" |2015 |డిటెక్టివ్ బ్యోమకేష్ బక్షి! |అంగూరి దేవి / యాస్మీన్ |- |ఎబర్ షాబోర్ |మిటాలి |- |శేషర్ కోబిత |కేతకి |- | rowspan="2" |2016 |సాహెబ్ బీబీ గోలాం |జయ |- |కిరీటి రాయ్ | |- | rowspan="2" |2017 |బ్యోమకేష్ ఓ అగ్నిబాన్ | |- |ఆశంప్త | - |- | rowspan="3" |2018 |ఆమి అష్బో ఫిరే |గార్గి |- |మైఖేల్ |షింజినీ సేన్ |- |ఆరోన్ |అలితా ఆప్టే |- | rowspan="3" |2019 |కియా అండ్ కాస్మోస్ |దియా ఛటర్జీ |- |షాజహాన్ రీజెన్సీ |కమలినీ గుహా |- |ది లవ్లీ మిసెస్ ముఖర్జీ | |- | rowspan="4" |2020 |తాషెర్ ఘౌర్ |సుజాత |- |[[దిల్ బెచారా|దిల్ బేచారా]] |శ్రీమతి సునీలా బసు |- |గుల్దస్తా |డాలీ బాగ్రీ |- |కర్మచక్ర |గంగ (గాత్రం) |- |2022 |శ్రీమతి | |} == వెబ్ సిరీస్ == {| class="wikitable sortable" !సంవత్సరం !శీర్షిక !పాత్ర !నెట్‌వర్క్ !గమనికలు |- |2017 |''దుపూర్ ఠాకూర్పో'' |ఉమా |హోఇచోయ్ | |- |2019 |''ది స్టోన్‌మ్యాన్ మర్డర్స్'' |స్నేహ |హోఇచోయ్ | |- | rowspan="4" |2020 |''చరిత్రహీన్ 3'' |రబెయా షామిన్ |హోఇచోయ్ | |- |''బ్లాక్ విడోస్'' |జయతి సర్దేశాయి |ZEE5 | |- |''పాటల్ లోక్'' |డాలీ మెహ్రా |[[అమెజాన్ ప్రైమ్ వీడియో]] | |- |''పాంచ్ ఫోరాన్'' |నయనా |హోఇచోయ్ | |- |2021 |''మోహోమాయ'' |అరుణ |హోఇచోయ్ |<ref>{{Cite web|title=SWASTIKA AND ANANYA ARE SET TO FIRE UP THE SCREEN IN MOHOMAYA SWASTIKA AND ANANYA ARE SET TO FIRE UP THE SCREEN IN MOHOMAYA|url=https://epaper.telegraphindia.com/imageview_356039_6205032_4_undefined_11-03-2021_10_i_1_sf.html|website=epaper.telegraphindia.com}}</ref> |- |2022 |[[ఎస్కేప్ లైవ్]] |''మాల'' |డిస్నీ+ హాట్‌స్టార్ | |} == టెలివిజన్ == * ఏక్ ఆకాషెర్ నిచే ( జీ బంగ్లా ) * ప్రతిబింబో ( జీ బంగ్లా ) ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name |3054665}} [[వర్గం:1980 జననాలు]] auc3oy41h9e5gjc27q8axnv9ha2lw68 3609979 3609954 2022-07-29T11:33:16Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 wikitext text/x-wiki {{Infobox person | name = స్వస్తిక ముఖర్జీ | image = Swastika Mukherjee - Kolkata 2015-10-10 5831.JPG | image_size = | alt = | caption = | native_name = | native_name_lang = bn | birth_name = | birth_date = {{birth date and age|df=yes|1980|12|13}} | birth_place = [[కోల్‌కాతా]], [[పశ్చిమ బెంగాల్]], [[భారతదేశం]] | death_date = | occupation = నటి | yearsactive = 2000–ప్రస్తుతం | height = | spouse(s) = | children = 1 | parents = సంతు ముఖోపాధ్యాయ<br/>గోపా ముఖర్జీ }} '''స్వస్తిక ముఖర్జీ''' (జననం 13 డిసెంబర్ 1980) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా]], [[టెలివిజన్]] నటి.<ref>{{Cite news|url=http://www.telegraphindia.com/1040904/asp/calcutta/story_3713869.asp|title=Tollywood top girls on the go, at a glance|date=4 September 2004|work=[[The Telegraph (Calcutta)|The Telegraph]]|access-date=8 September 2008|location=Calcutta, India}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Interview swastika Mukherjee on her talk of the town character spending time with shabitri and pushing boundaries|url=https://www.telegraphindia.com/entertainment/interview-swastika-mukherjee-on-her-talk-of-the-town-character-spending-time-with-shabitri-and-pushing-boundaries/cid/1775502|website=Telegraph India}}</ref> ఆమె నటుడు సంతు ముఖోపాధ్యాయ కుమార్తె. == సినిమాలు == {| class="wikitable" |సంవత్సరం |సినిమాలు |పాత్ర |- |2001 |హేమంతర్ పాఖీ | |- |2003 |చోకర్ బాలి |యువ వేశ్య |- | rowspan="2" |2004 |క్రిమినల్ | |- |మస్తాన్ |మమత |- |2005 |మంత్రం | |- |2006 |ప్రియోటోమా | |- |2006 |సతిహార |అనురాధ |- |2006 |క్రాంతి |అర్పిత |- |2007 |కృష్ణకాంతర్ విల్ |రోహిణి |- |2007 |పితృభూమి | |- | rowspan="2" |2008 |పార్టనర్   |ప్రియా భట్టాచార్య |- |హలో కోల్‌కతా |రైమా |- | rowspan="4" |2009 |సోబర్ ఉపోరే తుమీ | |- |బ్రేక్ ఫెయిల్ | - |- |జనాల | |- |33 | - |- |2010 |బ్యోమకేష్ బక్షి |షియులీ |- | rowspan="3" |2011 |ముంబై కట్టింగ్ | |- |నందిని | |- |బై బై బ్యాంకాక్ |తానిమా |- | rowspan="3" |2012 |భూతేర్ భబిష్యత్ |కదలిబాల |- |అబర్ బ్యోమకేష్ |రజని |- |తాబే తాయ్ హోక్ |తిలోత్తమ |- | rowspan="5" |2013 |మిషావర్ రాహోష్యో |స్నిగ్ధా |- |అమీ ఆర్ అమర్ గర్ల్ ఫ్రెండ్స్ |శ్రీ |- |బసంత ఉత్సవ్ | |- |మాచ్ మిష్టి |రీనా |- |అబోర్టో | |- | rowspan="2" |2014 |టేక్ వన్ |డోయల్ మిత్ర- |- |జాతీశ్వర్ |మహామాయా బందోపాధ్యాయ/ సౌదామిని |- | rowspan="3" |2015 |డిటెక్టివ్ బ్యోమకేష్ బక్షి! |అంగూరి దేవి / యాస్మీన్ |- |ఎబర్ షాబోర్ |మిటాలి |- |శేషర్ కోబిత |కేతకి |- | rowspan="2" |2016 |సాహెబ్ బీబీ గోలాం |జయ |- |కిరీటి రాయ్ | |- | rowspan="2" |2017 |బ్యోమకేష్ ఓ అగ్నిబాన్ | |- |ఆశంప్త | - |- | rowspan="3" |2018 |ఆమి అష్బో ఫిరే |గార్గి |- |మైఖేల్ |షింజినీ సేన్ |- |ఆరోన్ |అలితా ఆప్టే |- | rowspan="3" |2019 |కియా అండ్ కాస్మోస్ |దియా ఛటర్జీ |- |షాజహాన్ రీజెన్సీ |కమలినీ గుహా |- |ది లవ్లీ మిసెస్ ముఖర్జీ | |- | rowspan="4" |2020 |తాషెర్ ఘౌర్ |సుజాత |- |[[దిల్ బెచారా|దిల్ బేచారా]] |శ్రీమతి సునీలా బసు |- |గుల్దస్తా |డాలీ బాగ్రీ |- |కర్మచక్ర |గంగ (గాత్రం) |- |2022 |శ్రీమతి | |} == వెబ్ సిరీస్ == {| class="wikitable sortable" !సంవత్సరం !శీర్షిక !పాత్ర !నెట్‌వర్క్ !గమనికలు |- |2017 |''దుపూర్ ఠాకూర్పో'' |ఉమా |హోఇచోయ్ | |- |2019 |''ది స్టోన్‌మ్యాన్ మర్డర్స్'' |స్నేహ |హోఇచోయ్ | |- | rowspan="4" |2020 |''చరిత్రహీన్ 3'' |రబెయా షామిన్ |హోఇచోయ్ | |- |''బ్లాక్ విడోస్'' |జయతి సర్దేశాయి |ZEE5 | |- |''పాటల్ లోక్'' |డాలీ మెహ్రా |[[అమెజాన్ ప్రైమ్ వీడియో]] | |- |''పాంచ్ ఫోరాన్'' |నయనా |హోఇచోయ్ | |- |2021 |''మోహోమాయ'' |అరుణ |హోఇచోయ్ |<ref>{{Cite web|title=SWASTIKA AND ANANYA ARE SET TO FIRE UP THE SCREEN IN MOHOMAYA SWASTIKA AND ANANYA ARE SET TO FIRE UP THE SCREEN IN MOHOMAYA|url=https://epaper.telegraphindia.com/imageview_356039_6205032_4_undefined_11-03-2021_10_i_1_sf.html|website=epaper.telegraphindia.com}}</ref> |- |2022 |[[ఎస్కేప్ లైవ్]] |''మాల'' |డిస్నీ+ హాట్‌స్టార్ | |} == టెలివిజన్ == * ఏక్ ఆకాషెర్ నిచే ( జీ బంగ్లా ) * ప్రతిబింబో ( జీ బంగ్లా ) ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name |3054665}} [[వర్గం:1980 జననాలు]] jbgqm6i99y7va28fxnyei8k52zh16zb 0 354712 3609955 2022-07-29T10:55:19Z స్వరలాసిక 13980 [[WP:AES|←]]Created page with ''''శ్రీ కృష్ణ లీల''' 1971లో విడుదలైన డబ్బింగ్ సినిమా. ఇదే పేరుతో వెలువడిన హిందీ సినిమా దీనికి మూలం. ==నటీనటులు== * సచిన్ - శ్రీకృష్ణుడు * హీనా - రాధ * జయశ్రీ గడ్కర్ - యశోద * సప్రూ -కంసుడు * మ...' wikitext text/x-wiki '''శ్రీ కృష్ణ లీల''' 1971లో విడుదలైన డబ్బింగ్ సినిమా. ఇదే పేరుతో వెలువడిన హిందీ సినిమా దీనికి మూలం. ==నటీనటులు== * సచిన్ - శ్రీకృష్ణుడు * హీనా - రాధ * జయశ్రీ గడ్కర్ - యశోద * సప్రూ -కంసుడు * మనోహర్ దేశాయ్ * రత్నమాల * తబస్సుమ్‌ * బాబీ * రతన్ ==సాంకేతికనిపుణులు== * నిర్మాత, దర్శకత్వం: హోమీ వాడియా * మాటలు, పాటలు: ఆరుద్ర * సంగీతం: బి.గోపాలం * కూర్పు: బాలు * ఛాయాగ్రహణం: అనంత వాడేకర్ * కళ: హీరూభాయ్ పటేల్ * నృత్యాలు: సూర్యకుమార్, కిరణ్ కుమార్ * నేపథ్య సంగీతం: ఘంటసాల, జానకి, ఎల్.ఆర్.ఈశ్వరి, వసంత ==పాటలు== ==కథ== ==మూలం== {{మూలాలజాబితా}} sf0mz7azi97dz0edbu225kipdtctocr 3609958 3609955 2022-07-29T11:04:34Z స్వరలాసిక 13980 wikitext text/x-wiki {{సినిమా| image = | caption = | name = శ్రీ కృష్ణ లీల| director = హోమీ వాడియా| year =1971| language =తెలుగు| production_company =[[బసంత్ పిక్చర్స్]]| music =[[బి.గోపాలం]]| starring =సచిన్,<br>హీరా,<br> జయశ్రీ గడ్కర్| imdb_id = }} '''శ్రీ కృష్ణ లీల''' 1971లో విడుదలైన డబ్బింగ్ సినిమా. ఇదే పేరుతో వెలువడిన హిందీ సినిమా దీనికి మూలం. ==నటీనటులు== * సచిన్ - శ్రీకృష్ణుడు * హీనా - రాధ * జయశ్రీ గడ్కర్ - యశోద * సప్రూ -కంసుడు * మనోహర్ దేశాయ్ * రత్నమాల * తబస్సుమ్‌ * బాబీ * రతన్ ==సాంకేతికనిపుణులు== * నిర్మాత, దర్శకత్వం: హోమీ వాడియా * మాటలు, పాటలు: ఆరుద్ర * సంగీతం: బి.గోపాలం * కూర్పు: బాలు * ఛాయాగ్రహణం: అనంత వాడేకర్ * కళ: హీరూభాయ్ పటేల్ * నృత్యాలు: సూర్యకుమార్, కిరణ్ కుమార్ * నేపథ్య సంగీతం: ఘంటసాల, జానకి, ఎల్.ఆర్.ఈశ్వరి, వసంత ==పాటలు== ==కథ== ==మూలం== {{మూలాలజాబితా}} bain2ov4v0558tb49v27vdvz65d8diq 3609959 3609958 2022-07-29T11:04:49Z స్వరలాసిక 13980 [[వర్గం:డబ్బింగ్ సినిమాలు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి) wikitext text/x-wiki {{సినిమా| image = | caption = | name = శ్రీ కృష్ణ లీల| director = హోమీ వాడియా| year =1971| language =తెలుగు| production_company =[[బసంత్ పిక్చర్స్]]| music =[[బి.గోపాలం]]| starring =సచిన్,<br>హీరా,<br> జయశ్రీ గడ్కర్| imdb_id = }} '''శ్రీ కృష్ణ లీల''' 1971లో విడుదలైన డబ్బింగ్ సినిమా. ఇదే పేరుతో వెలువడిన హిందీ సినిమా దీనికి మూలం. ==నటీనటులు== * సచిన్ - శ్రీకృష్ణుడు * హీనా - రాధ * జయశ్రీ గడ్కర్ - యశోద * సప్రూ -కంసుడు * మనోహర్ దేశాయ్ * రత్నమాల * తబస్సుమ్‌ * బాబీ * రతన్ ==సాంకేతికనిపుణులు== * నిర్మాత, దర్శకత్వం: హోమీ వాడియా * మాటలు, పాటలు: ఆరుద్ర * సంగీతం: బి.గోపాలం * కూర్పు: బాలు * ఛాయాగ్రహణం: అనంత వాడేకర్ * కళ: హీరూభాయ్ పటేల్ * నృత్యాలు: సూర్యకుమార్, కిరణ్ కుమార్ * నేపథ్య సంగీతం: ఘంటసాల, జానకి, ఎల్.ఆర్.ఈశ్వరి, వసంత ==పాటలు== ==కథ== ==మూలం== {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:డబ్బింగ్ సినిమాలు]] hq66ka9kbppaz7ee0atyb93nzu79s36 3609960 3609959 2022-07-29T11:05:03Z స్వరలాసిక 13980 [[వర్గం:పౌరాణిక సినిమాలు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి) wikitext text/x-wiki {{సినిమా| image = | caption = | name = శ్రీ కృష్ణ లీల| director = హోమీ వాడియా| year =1971| language =తెలుగు| production_company =[[బసంత్ పిక్చర్స్]]| music =[[బి.గోపాలం]]| starring =సచిన్,<br>హీరా,<br> జయశ్రీ గడ్కర్| imdb_id = }} '''శ్రీ కృష్ణ లీల''' 1971లో విడుదలైన డబ్బింగ్ సినిమా. ఇదే పేరుతో వెలువడిన హిందీ సినిమా దీనికి మూలం. ==నటీనటులు== * సచిన్ - శ్రీకృష్ణుడు * హీనా - రాధ * జయశ్రీ గడ్కర్ - యశోద * సప్రూ -కంసుడు * మనోహర్ దేశాయ్ * రత్నమాల * తబస్సుమ్‌ * బాబీ * రతన్ ==సాంకేతికనిపుణులు== * నిర్మాత, దర్శకత్వం: హోమీ వాడియా * మాటలు, పాటలు: ఆరుద్ర * సంగీతం: బి.గోపాలం * కూర్పు: బాలు * ఛాయాగ్రహణం: అనంత వాడేకర్ * కళ: హీరూభాయ్ పటేల్ * నృత్యాలు: సూర్యకుమార్, కిరణ్ కుమార్ * నేపథ్య సంగీతం: ఘంటసాల, జానకి, ఎల్.ఆర్.ఈశ్వరి, వసంత ==పాటలు== ==కథ== ==మూలం== {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:డబ్బింగ్ సినిమాలు]] [[వర్గం:పౌరాణిక సినిమాలు]] pfuy2bgkcoo2kmx6aqijjcizphktand 3609967 3609960 2022-07-29T11:19:07Z స్వరలాసిక 13980 #WPWP, #WPWPTE, బొమ్మ చేర్చాను wikitext text/x-wiki {{సినిమా| image = Sri Krishna Leela (1971).jpg| caption = సినిమా పోస్టర్| name = శ్రీ కృష్ణ లీల| director = హోమీ వాడియా| year =1971| language =తెలుగు| production_company =[[బసంత్ పిక్చర్స్]]| music =[[బి.గోపాలం]]| starring =సచిన్,<br>హీరా,<br> జయశ్రీ గడ్కర్| imdb_id = }} '''శ్రీ కృష్ణ లీల''' 1971లో విడుదలైన డబ్బింగ్ సినిమా. ఇదే పేరుతో వెలువడిన హిందీ సినిమా దీనికి మూలం. ==నటీనటులు== * సచిన్ - శ్రీకృష్ణుడు * హీనా - రాధ * జయశ్రీ గడ్కర్ - యశోద * సప్రూ -కంసుడు * మనోహర్ దేశాయ్ * రత్నమాల * తబస్సుమ్‌ * బాబీ * రతన్ ==సాంకేతికనిపుణులు== * నిర్మాత, దర్శకత్వం: హోమీ వాడియా * మాటలు, పాటలు: ఆరుద్ర * సంగీతం: బి.గోపాలం * కూర్పు: బాలు * ఛాయాగ్రహణం: అనంత వాడేకర్ * కళ: హీరూభాయ్ పటేల్ * నృత్యాలు: సూర్యకుమార్, కిరణ్ కుమార్ * నేపథ్య సంగీతం: ఘంటసాల, జానకి, ఎల్.ఆర్.ఈశ్వరి, వసంత ==పాటలు== ==కథ== ==మూలం== {{మూలాలజాబితా}} [[వర్గం:డబ్బింగ్ సినిమాలు]] [[వర్గం:పౌరాణిక సినిమాలు]] 5jcr0wlawef95nr66y4labizo5368un 0 354713 3609956 2022-07-29T10:56:19Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 [[WP:AES|←]]Created page with ''''సయ్యద్ జాఫ్రీ''' (8 జనవరి 1929 – 15 నవంబర్ 2015) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన సినిమా నటుడు. ఆయన హిందీ సినిమాలతోపాటు హలీవుడ్ సినిమాల్లో నటించి, “షత్రంజ్ కె ఖిలాడి” సినిమాలో నటనకుగా...' wikitext text/x-wiki '''సయ్యద్ జాఫ్రీ''' (8 జనవరి 1929 – 15 నవంబర్ 2015) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన సినిమా నటుడు. ఆయన హిందీ సినిమాలతోపాటు హలీవుడ్ సినిమాల్లో నటించి, “షత్రంజ్ కె ఖిలాడి” సినిమాలో నటనకుగాను ఉత్తమ నటుడిగా ఫిల్మ్‌ఫేర్ అవార్డు అందుకున్నాడు. q12hett046gyyzz5675aky4e0md8u2f 3609957 3609956 2022-07-29T10:58:50Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 wikitext text/x-wiki '''సయ్యద్ జాఫ్రీ''' (8 జనవరి 1929 – 15 నవంబర్ 2015) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన సినిమా నటుడు. ఆయన హిందీ సినిమాలతోపాటు హలీవుడ్ సినిమాల్లో నటించి, “షత్రంజ్ కె ఖిలాడి” సినిమాలో నటనకుగాను ఉత్తమ నటుడిగా ఫిల్మ్‌ఫేర్ అవార్డు అందుకున్నాడు.<ref name="నటుడు సయ్యద్ జాఫ్రీ కన్నుమూత">{{cite news |last1=Mana Telangana |first1= |title=నటుడు సయ్యద్ జాఫ్రీ కన్నుమూత |url=https://www.manatelangana.news/veteran-actor-saeed-jaffrey-passesed-away/ |accessdate=29 July 2022 |work= |date=16 November 2015 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220729105747/https://www.manatelangana.news/veteran-actor-saeed-jaffrey-passesed-away/ |archivedate=29 July 2022}}</ref> ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name |0006762}} tc16uy0rwrxltn86t9jsl1jxv93c0ut 3609970 3609957 2022-07-29T11:20:33Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 [[వర్గం:1929 జననాలు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి) wikitext text/x-wiki '''సయ్యద్ జాఫ్రీ''' (8 జనవరి 1929 – 15 నవంబర్ 2015) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన సినిమా నటుడు. ఆయన హిందీ సినిమాలతోపాటు హలీవుడ్ సినిమాల్లో నటించి, “షత్రంజ్ కె ఖిలాడి” సినిమాలో నటనకుగాను ఉత్తమ నటుడిగా ఫిల్మ్‌ఫేర్ అవార్డు అందుకున్నాడు.<ref name="నటుడు సయ్యద్ జాఫ్రీ కన్నుమూత">{{cite news |last1=Mana Telangana |first1= |title=నటుడు సయ్యద్ జాఫ్రీ కన్నుమూత |url=https://www.manatelangana.news/veteran-actor-saeed-jaffrey-passesed-away/ |accessdate=29 July 2022 |work= |date=16 November 2015 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220729105747/https://www.manatelangana.news/veteran-actor-saeed-jaffrey-passesed-away/ |archivedate=29 July 2022}}</ref> ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name |0006762}} [[వర్గం:1929 జననాలు]] nnz5zeznxl40hiptxhd7lbxantg1eoj 0 354714 3609961 2022-07-29T11:15:51Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 [[WP:AES|←]]Created page with ''''సయ్యద్ జావేద్ అహ్మద్ జాఫేరీ''' (జననం 15 డిసెంబర్ 1963) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు]]. ఆయన 2014లో [[ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీ]]లో చేరి [[ఉత్తరప్రదేశ్]] శాసనసభ ఎన్నికల...' wikitext text/x-wiki '''సయ్యద్ జావేద్ అహ్మద్ జాఫేరీ''' (జననం 15 డిసెంబర్ 1963) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], [[సినిమా నటుడు]]. ఆయన 2014లో [[ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీ]]లో చేరి [[ఉత్తరప్రదేశ్]] శాసనసభ ఎన్నికలలో [[లక్నో]] నియోజకవర్గం నుండి పోటీ చేసి ఓడిపోయాడు. 86qpft94u4tsa0x7b2dk40br6f834u1 3609964 3609961 2022-07-29T11:17:39Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 wikitext text/x-wiki '''సయ్యద్ జావేద్ అహ్మద్ జాఫేరీ''' (జననం 15 డిసెంబర్ 1963) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], డాన్సర్, [[సినిమా నటుడు]]. ఆయన 2014లో [[ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీ]]లో చేరి [[ఉత్తరప్రదేశ్]] శాసనసభ ఎన్నికలలో [[లక్నో]] నియోజకవర్గం నుండి పోటీ చేసి ఓడిపోయాడు. ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name |0412917}} qn6m36sy1h205e3u9sugjou8b8q433i 3609966 3609964 2022-07-29T11:18:35Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 wikitext text/x-wiki '''సయ్యద్ జావేద్ అహ్మద్ జాఫేరీ''' (జననం 15 డిసెంబర్ 1963)<ref name="The day the laughter stopped">{{Cite news|url=http://www.rediff.com/movies/2008/dec/05slid3-week-in-entertainment.htm|title=The day the laughter stopped|work=Rediff|access-date=2 September 2013}}</ref> [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], డాన్సర్<ref name="Javed Jaffrey: Dance shows are more focussed on the reality part">{{Cite news|url=http://ibnlive.in.com/news/javed-jaffrey-dance-shows-are-more-focussed-on-the-reality-part/411820-44-124.html|title=Javed Jaffrey: Dance shows are more focused on the reality part|work=IBNLive|access-date=2 September 2013|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20130809000426/http://ibnlive.in.com/news/javed-jaffrey-dance-shows-are-more-focussed-on-the-reality-part/411820-44-124.html|archive-date=9 August 2013}}</ref> <ref name="Javed Jaffrey to turn director">{{Cite news|url=http://www.hindustantimes.com/Entertainment/Bollywood/Javed-Jaffrey-to-turn-director/Article1-1056756.aspx|title=Javed Jaffrey to turn director|work=Hindustan Times|access-date=2 September 2013|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20131114231626/http://www.hindustantimes.com/Entertainment/Bollywood/Javed-Jaffrey-to-turn-director/Article1-1056756.aspx|archive-date=14 November 2013}}</ref>, [[సినిమా నటుడు]]. ఆయన 2014లో [[ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీ]]లో చేరి [[ఉత్తరప్రదేశ్]] శాసనసభ ఎన్నికలలో [[లక్నో]] నియోజకవర్గం నుండి పోటీ చేసి ఓడిపోయాడు.<ref>{{Cite tweet|user=jaavedjaaferi|author=Jaaved Jaaferi|number=450614092617641984|date=31 March 2014|title=Contesting election from Lukhnow as AAP candidate..here's to change..Jai Hind!!!}}</ref> ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name |0412917}} r6uk13uuonrv0b4xgrsf9rwimao56ok 3609968 3609966 2022-07-29T11:19:36Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 [[వర్గం:1963 జననాలు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి) wikitext text/x-wiki '''సయ్యద్ జావేద్ అహ్మద్ జాఫేరీ''' (జననం 15 డిసెంబర్ 1963)<ref name="The day the laughter stopped">{{Cite news|url=http://www.rediff.com/movies/2008/dec/05slid3-week-in-entertainment.htm|title=The day the laughter stopped|work=Rediff|access-date=2 September 2013}}</ref> [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[టెలివిజన్]], డాన్సర్<ref name="Javed Jaffrey: Dance shows are more focussed on the reality part">{{Cite news|url=http://ibnlive.in.com/news/javed-jaffrey-dance-shows-are-more-focussed-on-the-reality-part/411820-44-124.html|title=Javed Jaffrey: Dance shows are more focused on the reality part|work=IBNLive|access-date=2 September 2013|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20130809000426/http://ibnlive.in.com/news/javed-jaffrey-dance-shows-are-more-focussed-on-the-reality-part/411820-44-124.html|archive-date=9 August 2013}}</ref> <ref name="Javed Jaffrey to turn director">{{Cite news|url=http://www.hindustantimes.com/Entertainment/Bollywood/Javed-Jaffrey-to-turn-director/Article1-1056756.aspx|title=Javed Jaffrey to turn director|work=Hindustan Times|access-date=2 September 2013|url-status=dead|archive-url=https://web.archive.org/web/20131114231626/http://www.hindustantimes.com/Entertainment/Bollywood/Javed-Jaffrey-to-turn-director/Article1-1056756.aspx|archive-date=14 November 2013}}</ref>, [[సినిమా నటుడు]]. ఆయన 2014లో [[ఆమ్ ఆద్మీ పార్టీ]]లో చేరి [[ఉత్తరప్రదేశ్]] శాసనసభ ఎన్నికలలో [[లక్నో]] నియోజకవర్గం నుండి పోటీ చేసి ఓడిపోయాడు.<ref>{{Cite tweet|user=jaavedjaaferi|author=Jaaved Jaaferi|number=450614092617641984|date=31 March 2014|title=Contesting election from Lukhnow as AAP candidate..here's to change..Jai Hind!!!}}</ref> ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name |0412917}} [[వర్గం:1963 జననాలు]] pwgnrzdayiug68kdo59swmrtg3iw1r0 6 354715 3609965 2022-07-29T11:18:28Z స్వరలాసిక 13980 {{Non-free use rationale poster | Article = శ్రీ కృష్ణ లీల (1971 సినిమా) | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది శ్రీ కృష్ణ లీల అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.m... wikitext text/x-wiki == సారాంశం == {{Non-free use rationale poster | Article = శ్రీ కృష్ణ లీల (1971 సినిమా) | Use = Infobox | Media = సినిమా <!-- ADDITIONAL INFORMATION --> | Name = | Distributor = | Publisher = | Graphic Artist = | Type = | Website = | Owner = | Commentary = <!--OVERRIDE FIELDS --> | Description = ఇది శ్రీ కృష్ణ లీల అనే సినిమాకు సంబంధించిన పోస్టర్ | Source = https://indiancine.ma/documents/DNB/1 | Portion = పూర్తి భాగం | Low resolution = అవును | Purpose = Infobox | Replaceability = మార్చవచ్చు. | Other information = }} == లైసెన్సింగ్ == {{సినిమా పోస్టరు}} m2fq7lnixuu6o35yjuwhks9n3klm907 0 354716 3609971 2022-07-29T11:23:39Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 [[WP:AES|←]]Created page with ''''సయ్యద్ ఇష్తియాక్ అహ్మద్ జాఫ్రీ''' (29 మార్చి 1939 – 8 జులై 2020) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన సినిమా నటుడు. ఆయన బాలీవుడ్‌లో దాదాపు 400లకుపైగా సినిమాలలో నటించాడు.' wikitext text/x-wiki '''సయ్యద్ ఇష్తియాక్ అహ్మద్ జాఫ్రీ''' (29 మార్చి 1939 – 8 జులై 2020) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన సినిమా నటుడు. ఆయన బాలీవుడ్‌లో దాదాపు 400లకుపైగా సినిమాలలో నటించాడు. ihdfkqmecoru82jy1zalwq6dglz9pco 3609972 3609971 2022-07-29T11:25:04Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 wikitext text/x-wiki '''సయ్యద్ ఇష్తియాక్ అహ్మద్ జాఫ్రీ''' (29 మార్చి 1939 – 8 జులై 2020) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన సినిమా నటుడు. ఆయన బాలీవుడ్‌లో దాదాపు 400లకుపైగా సినిమాలలో నటించాడు. ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name|0415556}} a162hx8gzibkpo3reg0ruw6mxqzxoky 3609973 3609972 2022-07-29T11:27:14Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 wikitext text/x-wiki '''సయ్యద్ ఇష్తియాక్ అహ్మద్ జాఫ్రీ''' (29 మార్చి 1939 – 8 జులై 2020) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన సినిమా నటుడు. ఆయన బాలీవుడ్‌లో దాదాపు 400లకుపైగా సినిమాలలో నటించాడు. ==మరణం== జగదీప్ వయస్సు సంబంధిత ఆరోగ్య సమస్యలతో బాధపడుతూ ముంబైలోని నివాసంలో 2020 జులై 8న మరణించాడు. ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name|0415556}} rytulynxwvffeimi7cgasn8n5zv74xg 3609974 3609973 2022-07-29T11:27:47Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 /* మరణం */ wikitext text/x-wiki '''సయ్యద్ ఇష్తియాక్ అహ్మద్ జాఫ్రీ''' (29 మార్చి 1939 – 8 జులై 2020) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన సినిమా నటుడు. ఆయన బాలీవుడ్‌లో దాదాపు 400లకుపైగా సినిమాలలో నటించాడు. ==మరణం== జగదీప్ వయస్సు సంబంధిత ఆరోగ్య సమస్యలతో బాధపడుతూ ముంబైలోని నివాసంలో 2020 జులై 8న మరణించాడు.<ref name="ప్రముఖ నటుడు జగదీప్‌ కన్నుమూత">{{cite news |last1=Sakshi |title=ప్రముఖ నటుడు జగదీప్‌ కన్నుమూత |url=https://www.sakshi.com/news/movies/bollywood-actor-jagdeep-last-breath-81-mumbai-1300179 |accessdate=29 July 2022 |work= |date=9 July 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220729112521/https://www.sakshi.com/news/movies/bollywood-actor-jagdeep-last-breath-81-mumbai-1300179 |archivedate=29 July 2022 |language=te}}</ref> ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name|0415556}} 37xvxkmdha24tyx9cb3ojh66ch3jphc 3609975 3609974 2022-07-29T11:29:14Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 /* మరణం */ wikitext text/x-wiki '''సయ్యద్ ఇష్తియాక్ అహ్మద్ జాఫ్రీ''' (29 మార్చి 1939 – 8 జులై 2020) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన సినిమా నటుడు. ఆయన బాలీవుడ్‌లో దాదాపు 400లకుపైగా సినిమాలలో నటించాడు. ==మరణం== జగదీప్ వయస్సు సంబంధిత ఆరోగ్య సమస్యలతో బాధపడుతూ ముంబైలోని నివాసంలో 2020 జులై 8న మరణించాడు.<ref name="ప్రముఖ నటుడు జగదీప్‌ కన్నుమూత">{{cite news |last1=Sakshi |title=ప్రముఖ నటుడు జగదీప్‌ కన్నుమూత |url=https://www.sakshi.com/news/movies/bollywood-actor-jagdeep-last-breath-81-mumbai-1300179 |accessdate=29 July 2022 |work= |date=9 July 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220729112521/https://www.sakshi.com/news/movies/bollywood-actor-jagdeep-last-breath-81-mumbai-1300179 |archivedate=29 July 2022 |language=te}}</ref><ref name="బాలీవుడ్ లో విషాదం.. ప్రముఖ నటుడు కన్నుమూత">{{cite news |last1=HMTV |title=బాలీవుడ్ లో విషాదం.. ప్రముఖ నటుడు కన్నుమూత |url=https://www.hmtvlive.com/movies/veteran-actor-jagdeep-passes-away-veteran-actor-jagdeep-sholays-soorma-bhopali-dies-at-81-48736 |accessdate=29 July 2022 |work= |date=9 July 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220729112840/https://www.hmtvlive.com/movies/veteran-actor-jagdeep-passes-away-veteran-actor-jagdeep-sholays-soorma-bhopali-dies-at-81-48736 |archivedate=29 July 2022 |language=te}}</ref> ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name|0415556}} 8fndr34bvaez8herah07s9wvia4rdpt 3609977 3609975 2022-07-29T11:30:18Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 [[వర్గం:1939 జననాలు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి) wikitext text/x-wiki '''సయ్యద్ ఇష్తియాక్ అహ్మద్ జాఫ్రీ''' (29 మార్చి 1939 – 8 జులై 2020) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన సినిమా నటుడు. ఆయన బాలీవుడ్‌లో దాదాపు 400లకుపైగా సినిమాలలో నటించాడు. ==మరణం== జగదీప్ వయస్సు సంబంధిత ఆరోగ్య సమస్యలతో బాధపడుతూ ముంబైలోని నివాసంలో 2020 జులై 8న మరణించాడు.<ref name="ప్రముఖ నటుడు జగదీప్‌ కన్నుమూత">{{cite news |last1=Sakshi |title=ప్రముఖ నటుడు జగదీప్‌ కన్నుమూత |url=https://www.sakshi.com/news/movies/bollywood-actor-jagdeep-last-breath-81-mumbai-1300179 |accessdate=29 July 2022 |work= |date=9 July 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220729112521/https://www.sakshi.com/news/movies/bollywood-actor-jagdeep-last-breath-81-mumbai-1300179 |archivedate=29 July 2022 |language=te}}</ref><ref name="బాలీవుడ్ లో విషాదం.. ప్రముఖ నటుడు కన్నుమూత">{{cite news |last1=HMTV |title=బాలీవుడ్ లో విషాదం.. ప్రముఖ నటుడు కన్నుమూత |url=https://www.hmtvlive.com/movies/veteran-actor-jagdeep-passes-away-veteran-actor-jagdeep-sholays-soorma-bhopali-dies-at-81-48736 |accessdate=29 July 2022 |work= |date=9 July 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220729112840/https://www.hmtvlive.com/movies/veteran-actor-jagdeep-passes-away-veteran-actor-jagdeep-sholays-soorma-bhopali-dies-at-81-48736 |archivedate=29 July 2022 |language=te}}</ref> ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name|0415556}} [[వర్గం:1939 జననాలు]] dp6owmz5rag8fph5nm9i8dhucx8qu5p 3609978 3609977 2022-07-29T11:30:30Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 [[వర్గం:2020 మరణాలు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి) wikitext text/x-wiki '''సయ్యద్ ఇష్తియాక్ అహ్మద్ జాఫ్రీ''' (29 మార్చి 1939 – 8 జులై 2020) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన సినిమా నటుడు. ఆయన బాలీవుడ్‌లో దాదాపు 400లకుపైగా సినిమాలలో నటించాడు. ==మరణం== జగదీప్ వయస్సు సంబంధిత ఆరోగ్య సమస్యలతో బాధపడుతూ ముంబైలోని నివాసంలో 2020 జులై 8న మరణించాడు.<ref name="ప్రముఖ నటుడు జగదీప్‌ కన్నుమూత">{{cite news |last1=Sakshi |title=ప్రముఖ నటుడు జగదీప్‌ కన్నుమూత |url=https://www.sakshi.com/news/movies/bollywood-actor-jagdeep-last-breath-81-mumbai-1300179 |accessdate=29 July 2022 |work= |date=9 July 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220729112521/https://www.sakshi.com/news/movies/bollywood-actor-jagdeep-last-breath-81-mumbai-1300179 |archivedate=29 July 2022 |language=te}}</ref><ref name="బాలీవుడ్ లో విషాదం.. ప్రముఖ నటుడు కన్నుమూత">{{cite news |last1=HMTV |title=బాలీవుడ్ లో విషాదం.. ప్రముఖ నటుడు కన్నుమూత |url=https://www.hmtvlive.com/movies/veteran-actor-jagdeep-passes-away-veteran-actor-jagdeep-sholays-soorma-bhopali-dies-at-81-48736 |accessdate=29 July 2022 |work= |date=9 July 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220729112840/https://www.hmtvlive.com/movies/veteran-actor-jagdeep-passes-away-veteran-actor-jagdeep-sholays-soorma-bhopali-dies-at-81-48736 |archivedate=29 July 2022 |language=te}}</ref> ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name|0415556}} [[వర్గం:1939 జననాలు]] [[వర్గం:2020 మరణాలు]] k7aeabv1ulkexu5tzzwxric146s34nk 0 354717 3609980 2022-07-29T11:34:18Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 [[WP:AES|←]]Created page with ''''వాలుషా డి సౌసా''' (జననం 28 నవంబర్ 1979) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా]], [[టెలివిజన్]] నటి. ఆమె 2016లో ''[[ఫ్యాన్ (2016 సినిమా)|ఫ్యాన్‌]]'' సినిమా ద్వారా సినీరంగంలోకి అడుగుపెట్టింది. ==మ...' wikitext text/x-wiki '''వాలుషా డి సౌసా''' (జననం 28 నవంబర్ 1979) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా]], [[టెలివిజన్]] నటి. ఆమె 2016లో ''[[ఫ్యాన్ (2016 సినిమా)|ఫ్యాన్‌]]'' సినిమా ద్వారా సినీరంగంలోకి అడుగుపెట్టింది. ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name|8079184}} hiwywlwmxd25m4wgm3grz8cf95e166b 3609981 3609980 2022-07-29T11:34:41Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 wikitext text/x-wiki '''వాలుషా డి సౌసా''' (జననం 28 నవంబర్ 1979) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా]], [[టెలివిజన్]] నటి, మోడల్. ఆమె 2016లో ''[[ఫ్యాన్ (2016 సినిమా)|ఫ్యాన్‌]]'' సినిమా ద్వారా సినీరంగంలోకి అడుగుపెట్టింది. ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name|8079184}} 7wi7a8u74kel7kiztiw3cvn4dzt2drg 3609982 3609981 2022-07-29T11:35:07Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 wikitext text/x-wiki '''వాలుషా డి సౌసా''' (జననం 28 నవంబర్ 1979) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా]], [[టెలివిజన్]] నటి, మోడల్.<ref>{{Cite web|title=Waluscha D'Souza showcases a creation by Wendell Rodricks during the Day 6 of the Lakme Fashion Week|url=http://photogallery.indiatimes.com/articleshow/46660340.cms|access-date=29 February 2016|website=The Times of India}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Waluscha D'Souza walks the ramp during the 5th edition of charity fashion show Ramp for Champs organised by Smile Foundation|url=http://photogallery.indiatimes.com/fashion/indian-shows/star-studded-charity-fashion-show/articleshow/34006871.cms|access-date=29 February 2016|website=The Times of India}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Waluscha D'souza arrives for Grazia Young Fashion Awards|url=http://photogallery.indiatimes.com/awards/awards-and-honours/grazia-young-fashion-awards-14/articleshow/33729336.cms|access-date=29 February 2016|website=The Times of India}}</ref> ఆమె 2016లో ''[[ఫ్యాన్ (2016 సినిమా)|ఫ్యాన్‌]]'' సినిమా ద్వారా సినీరంగంలోకి అడుగుపెట్టింది.<ref>{{Cite web|title=Meet Waluscha De Sousa, Shah Rukh Khan's new leading lady|url=http://www.hindustantimes.com/bollywood/meet-waluscha-de-sousa-shah-rukh-khan-s-new-leading-lady/story-6aOPAiaLbAQSHqNZWvMVyM.html|access-date=29 February 2016|website=Hindustan Times}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Shah Rukh made me feel comfortable on 'Fan' set: Waluscha De Sousa|url=http://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/shah-rukh-khan-made-me-feel-comfortable-on-fan-set-waluscha-de-sousa/|access-date=29 February 2016|website=The Indian Express}}</ref> ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name|8079184}} bxfp89mcayhbqpw9rkcqx1rfl2ltp9f 3609985 3609982 2022-07-29T11:36:40Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 [[వర్గం:1979 జననాలు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి) wikitext text/x-wiki '''వాలుషా డి సౌసా''' (జననం 28 నవంబర్ 1979) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా]], [[టెలివిజన్]] నటి, మోడల్.<ref>{{Cite web|title=Waluscha D'Souza showcases a creation by Wendell Rodricks during the Day 6 of the Lakme Fashion Week|url=http://photogallery.indiatimes.com/articleshow/46660340.cms|access-date=29 February 2016|website=The Times of India}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Waluscha D'Souza walks the ramp during the 5th edition of charity fashion show Ramp for Champs organised by Smile Foundation|url=http://photogallery.indiatimes.com/fashion/indian-shows/star-studded-charity-fashion-show/articleshow/34006871.cms|access-date=29 February 2016|website=The Times of India}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Waluscha D'souza arrives for Grazia Young Fashion Awards|url=http://photogallery.indiatimes.com/awards/awards-and-honours/grazia-young-fashion-awards-14/articleshow/33729336.cms|access-date=29 February 2016|website=The Times of India}}</ref> ఆమె 2016లో ''[[ఫ్యాన్ (2016 సినిమా)|ఫ్యాన్‌]]'' సినిమా ద్వారా సినీరంగంలోకి అడుగుపెట్టింది.<ref>{{Cite web|title=Meet Waluscha De Sousa, Shah Rukh Khan's new leading lady|url=http://www.hindustantimes.com/bollywood/meet-waluscha-de-sousa-shah-rukh-khan-s-new-leading-lady/story-6aOPAiaLbAQSHqNZWvMVyM.html|access-date=29 February 2016|website=Hindustan Times}}</ref> <ref>{{Cite web|title=Shah Rukh made me feel comfortable on 'Fan' set: Waluscha De Sousa|url=http://indianexpress.com/article/entertainment/bollywood/shah-rukh-khan-made-me-feel-comfortable-on-fan-set-waluscha-de-sousa/|access-date=29 February 2016|website=The Indian Express}}</ref> ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name|8079184}} [[వర్గం:1979 జననాలు]] 4drbywiht3k7kvzuzcen962xl5vuy3d 0 354718 3609988 2022-07-29T11:41:16Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 [[WP:AES|←]]Created page with ''''సంగీతా ఘోష్''' (జననం 18 ఆగస్టు 1976) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన మోడల్, [[సినిమా]], [[టెలివిజన్]] నటి. ఆమె ''దేస్ మే నిక్లా హోగా చాంద్‌''లో టెలివిజన్ సీరియల్ లో పమ్మీ పాత్రకుగాను మంచి...' wikitext text/x-wiki '''సంగీతా ఘోష్''' (జననం 18 ఆగస్టు 1976) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన మోడల్, [[సినిమా]], [[టెలివిజన్]] నటి. ఆమె ''దేస్ మే నిక్లా హోగా చాంద్‌''లో టెలివిజన్ సీరియల్ లో పమ్మీ పాత్రకుగాను మంచి పేరు తెచ్చుకుంది. సంగీతా ఘోష్ అవార్డు షోలు, టెలివిజన్ సిరీస్‌లకు యాంకర్‌గా &హోస్ట్‌గా పని చేసి [[షబీర్ అహ్లువాలియా]]తో కలిసి నాచ్ బలియే షోకు వ్యాఖ్యాతగా వ్యవహరించింది. h456va1mivituprslq35d45ju9bqvwx 3609989 3609988 2022-07-29T11:41:53Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 wikitext text/x-wiki '''సంగీతా ఘోష్''' (జననం 18 ఆగస్టు 1976) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన మోడల్, [[సినిమా]], [[టెలివిజన్]] నటి. ఆమె ''దేస్ మే నిక్లా హోగా చాంద్‌''లో టెలివిజన్ సీరియల్ లో పమ్మీ పాత్రకుగాను మంచి పేరు తెచ్చుకుంది. సంగీతా ఘోష్ అవార్డు షోలు, టెలివిజన్ సిరీస్‌లకు యాంకర్‌గా &హోస్ట్‌గా పని చేసి [[షబీర్ అహ్లువాలియా]]తో కలిసి నాచ్ బలియే షోకు వ్యాఖ్యాతగా వ్యవహరించింది. ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name |1922391}} sloicw8b40jw8ybt2znjxkt3y0763v2 3609992 3609989 2022-07-29T11:42:23Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 wikitext text/x-wiki '''సంగీతా ఘోష్''' (జననం 18 ఆగస్టు 1976) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన మోడల్, [[సినిమా]], [[టెలివిజన్]] నటి.<ref name="toi1">{{Cite web|last=Mulchandani|first=Amrita|date=16 September 2013|title=I refrain from watching myself on TV: Sangita Ghosh|url=http://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/hindi/I-refrain-from-watching-myself-on-TV-Sangita-Ghosh/articleshow/22628343.cms|access-date=23 June 2016|website=The Times of India}}</ref> ఆమె ''దేస్ మే నిక్లా హోగా చాంద్‌''లో టెలివిజన్ సీరియల్ లో పమ్మీ పాత్రకుగాను మంచి పేరు తెచ్చుకుంది.<ref>{{Cite web|last=Unnikrishnan|first=Chaya|date=26 August 2013|title=Oh my Ghosh!|url=http://www.dnaindia.com/entertainment/interview-oh-my-ghosh-1880049|access-date=28 August 2013|website=Daily News & Analysis}}</ref> సంగీతా ఘోష్ అవార్డు షోలు, టెలివిజన్ సిరీస్‌లకు యాంకర్‌గా &హోస్ట్‌గా పని చేసి [[షబీర్ అహ్లువాలియా]]తో కలిసి నాచ్ బలియే షోకు వ్యాఖ్యాతగా వ్యవహరించింది.<ref>{{Cite news|url=https://www.dnaindia.com/entertainment/report-i-want-a-contractual-marriage-with-shabbir-1014319|title=I want a contractual marriage with Shabbir|last=Chattopadhyay|first=Sudipto|date=22 February 2006|work=DNA India|access-date=18 March 2021|language=en}}</ref> ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name |1922391}} 0ddjei718633bl41wkkncpwtwrd9jxd 3609993 3609992 2022-07-29T11:42:35Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 [[వర్గం:1976 జననాలు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి) wikitext text/x-wiki '''సంగీతా ఘోష్''' (జననం 18 ఆగస్టు 1976) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన మోడల్, [[సినిమా]], [[టెలివిజన్]] నటి.<ref name="toi1">{{Cite web|last=Mulchandani|first=Amrita|date=16 September 2013|title=I refrain from watching myself on TV: Sangita Ghosh|url=http://timesofindia.indiatimes.com/tv/news/hindi/I-refrain-from-watching-myself-on-TV-Sangita-Ghosh/articleshow/22628343.cms|access-date=23 June 2016|website=The Times of India}}</ref> ఆమె ''దేస్ మే నిక్లా హోగా చాంద్‌''లో టెలివిజన్ సీరియల్ లో పమ్మీ పాత్రకుగాను మంచి పేరు తెచ్చుకుంది.<ref>{{Cite web|last=Unnikrishnan|first=Chaya|date=26 August 2013|title=Oh my Ghosh!|url=http://www.dnaindia.com/entertainment/interview-oh-my-ghosh-1880049|access-date=28 August 2013|website=Daily News & Analysis}}</ref> సంగీతా ఘోష్ అవార్డు షోలు, టెలివిజన్ సిరీస్‌లకు యాంకర్‌గా &హోస్ట్‌గా పని చేసి [[షబీర్ అహ్లువాలియా]]తో కలిసి నాచ్ బలియే షోకు వ్యాఖ్యాతగా వ్యవహరించింది.<ref>{{Cite news|url=https://www.dnaindia.com/entertainment/report-i-want-a-contractual-marriage-with-shabbir-1014319|title=I want a contractual marriage with Shabbir|last=Chattopadhyay|first=Sudipto|date=22 February 2006|work=DNA India|access-date=18 March 2021|language=en}}</ref> ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name |1922391}} [[వర్గం:1976 జననాలు]] 1rfs45fje8ppbzvsbifv54zcbyu2gx0 0 354719 3609995 2022-07-29T11:47:46Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 [[WP:AES|←]]Created page with ''''సంజన సంఘి''' (జననం 2 సెప్టెంబర్ 1996) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా]], [[టెలివిజన్]] నటి. ఆమె 2011లో ''రాక్‌స్టార్‌'' సినిమాతో బాల నటిగా సినీరంగంలోకి తర్వాత బార్ బార్ దేఖో, హింద...' wikitext text/x-wiki '''సంజన సంఘి''' (జననం 2 సెప్టెంబర్ 1996) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా]], [[టెలివిజన్]] నటి. ఆమె 2011లో ''రాక్‌స్టార్‌'' సినిమాతో బాల నటిగా సినీరంగంలోకి తర్వాత బార్ బార్ దేఖో, హిందీ మీడియం, ఫుక్రే రిటర్న్స్‌లో సహాయక పాత్రల్లో నటించింది. eg02p20scx8xf2pdefjyh5cpq5nqylv 3609996 3609995 2022-07-29T11:57:53Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 wikitext text/x-wiki '''సంజన సంఘి''' (జననం 2 సెప్టెంబర్ 1996) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా]], [[టెలివిజన్]] నటి. ఆమె 2011లో ''రాక్‌స్టార్‌'' సినిమాతో బాల నటిగా సినీరంగంలోకి తర్వాత బార్ బార్ దేఖో, హిందీ మీడియం, ఫుక్రే రిటర్న్స్‌లో సహాయక పాత్రల్లో నటించింది. ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name |1922391}} bqu2km7oc9u29qn5gcakba49kh8jgta 3609997 3609996 2022-07-29T11:58:19Z Batthini Vinay Kumar Goud 78298 [[వర్గం:1996 జననాలు]] ను చేర్చారు (హాట్‌కేట్ ఉపయోగించి) wikitext text/x-wiki '''సంజన సంఘి''' (జననం 2 సెప్టెంబర్ 1996) [[భారత దేశం|భారతదేశానికి]] చెందిన [[సినిమా]], [[టెలివిజన్]] నటి. ఆమె 2011లో ''రాక్‌స్టార్‌'' సినిమాతో బాల నటిగా సినీరంగంలోకి తర్వాత బార్ బార్ దేఖో, హిందీ మీడియం, ఫుక్రే రిటర్న్స్‌లో సహాయక పాత్రల్లో నటించింది. ==మూలాలు== {{మూలాలజాబితా}} ==బయటి లింకులు== * {{IMDb name |1922391}} [[వర్గం:1996 జననాలు]] jm4f2jj7mcu60u133nk5ooarvditoxb