وکیپیڈیا skrwiki https://skr.wikipedia.org/wiki/%D9%BE%DB%81%D9%84%D8%A7_%D9%BE%D8%B1%D8%AA MediaWiki 1.39.0-wmf.25 first-letter میڈیا خاص ڳالھ مہاڑ ورتݨ آلا ورتݨ آلے دی ڳالھ مہاڑ وکیپیڈیا وکیپیڈیا ڳالھ مہاڑ فائل فائل ڳالھ مہاڑ میڈیا وکی میڈیا وکی ڳالھ مہاڑ سانچہ سانچہ ڳالھ مہاڑ مدد مدد ڳالھ مہاڑ ونکی ونکی ڳالھ مہاڑ TimedText TimedText talk ماڈیول ماڈیول ڳالھ مہاڑ Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk 0 4098 26928 22409 2022-08-18T16:45:08Z Engr.ismailbhutta 16 /* فورٹ ولیم کالج دے مصنفین */ wikitext text/x-wiki فورٹ ولیم کالج دا قیام [[اردو ادب]] دی تاریخ دا ہک اہم واقعہ ہے۔ اردو نثر دی تاریخ وچ خصوصاً ایہ کالج سنگ میل دی حیثیت رکھدے۔ اگرچہ کالج دا قیام انگریزاں دے سیاسی مصلحتاں دے تحت عمل وچ آیا ول وی ایں کالج نے اردو زبان دے نثری ادب دی ترقی کیتے نویں راہواں کھول ݙتے ۔ سر زمین پاک و ہند وچ فورٹ ولیم کالج مغربی طرز دا پہلا تعلیمی ادارہ ہئی جیہڑا [[لارڈ ولزلی]] دے حکم تے 1800ء وچ قائم کیتا ڳیا۔ [[File:Mohd. Hamid Ansari addressing at the release of the “Descriptive Catalogue of Manuscripts; Descriptive Catalogue of Manuscripts of Fort William College; and Fascimile copies of Rozmnama, Tarikh–i-Alfi and Ilajut Tuyur.jpg|thumb|Mohd. Hamid Ansari addressing at the release of the “Descriptive Catalogue of Manuscripts; Descriptive Catalogue of Manuscripts of Fort William College; and Fascimile copies of Rozmnama, Tarikh–i-Alfi and Ilajut Tuyur]] [[File:Exlibris FortWilliamCollegeLibrary.jpg|thumb|Exlibris FortWilliamCollegeLibrary]] [[File:Ex libris FWC.jpg|thumb|Ex libris FWC]] [[File:Catalogue des ouvrages conservés au Fort William College.jpg|thumb|Catalogue des ouvrages conservés au Fort William College]] ایں کالج دا پس منظر ایہ ہے کہ 1798ء وچ جیہڑلے لارڈ ولزلی ہندوستان دا گورنر جنرل بݨ کے آیا تاں اتھوں دے نظم و نسق دا جائزہ گھنݨ دے بعد ایں نتیجے تے پہنچا کہ انگلستان توں جیہڑے نویں ملازمین کمپنی دے مختلف شعبیاں وچ کم کرݨ اتھاں آندن اوہ کہیں منظم تے باقاعدہ تربیت دے بغیر اچھے کارکن نی بݨ سڳدے۔ لارڈ ولزلی دے نزدیک انہاں ملازمین دی تربیت دے ݙو پہلو ہن، ہک انہاں نوجوان ملازمین دی علمی قابلیت وچ اضافہ کرݨا تے ݙوجھا انہاں کوں ہندوستانیاں دے مزاج تے انہاں دی زندگی دے مختلف شعبیاں اچ انہاں دی زبان تے طور طریقیاں نال واقفیت ݙیواونا۔ پہلے زبان سکھݨ کیتے افسران کوں الاؤنس ݙتا ویندا ہئی لیکن اُوندے نال کوئی خاطر خواہ نتائج برآمد نہ تھی سڳے ہن۔ ایں کیتے جیہڑلے لارڈ ولزلی گورنر جنرل بݨ کے آیا تاں اُوں نے ایہ ضروری سمجھا کہ انگریزاں کوں اگر اتھاں حکومت کرنی ہے تاں ایندا تقاضا ایہ ہے کہ کمپنی دے ملازمین دا مقامی زباناں تے ماحول نال آگاہی کیتے تعلیم و تربیت دا باقاعدہ انتظام کیتا ونڄے۔ انہاں وجوہات دی بناء تے ولزلی نے کمپنی دے سامݨے ہک کالج دی تجویز پیش کیتی۔ کمپنی دے کئی عہداران تے پادریاں نے ایندی حمایت کیتی تے ایں طرح جان گلکرسٹ جیہڑا ہندوستانی زبان تے دسترس رکھدا ہئی، کمپنی دے ملازمین کوں روزانہ درس ݙیوݨ کیتے تیار تھی ڳیا تے لارڈ ولزلی نے ایہ حکم جاری کیتا کہ آئندہ کہیں سول انگریز ملازم کوں اوں وقت تک بنگال، اڑیسہ تے بنارس وچ اہم عہدیاں تے مقرر نہ کیتا ویسی جے تک اوہ قوانین و ضوابط دا تے مقامی زبان دا امتحان نہ پاس کر گھنے۔ ایں فیصلے دے بعد گلکرسٹ دی سربراہی وچ ہک جنوری 1799ء اچ ہک مدرسہ Oriental Seminary قائم کیتا ڳیا جیہڑا بعد وچ فورٹ ولیم کالج دا پیش خیمہ ثابت تھیا۔ کجھ مسائل دی وجہ توں اوں مدرسے توں وی نتائج برآمد نہ تھئے جنہاں دی توقع ہئی۔ جیندے بعد لارڈ ولزلی نے کالج دے منصوبے کوں عملی جامہ پہواوݨ دا فیصلہ کیتا۔ ==قیام== لارڈ ولزلی نے کمپنی دے اعلیٰ حکام توں منظوری حاصل کرکے 10 جولائی 1800ء میں فورٹ ولیم کالج کلکتہ دے قیام دا اعلان کیتا۔ لیکن ایں شرط دے نال کہ کالج دا یوم تاسیس 23 مئی 1800ء تصور کیتا ونڄے کیونکہ ایہ ݙینہہ سلطان ٹیپو شہید دے دار الحکومت سرنگا پٹم دے سقوط دی پہلی سالگرہ دا ہئی ۔ جبکہ کالج وچ باقاعدہ درس و تدریس دا سلسلہ 23 نومبر 1800ء کوں یعنی کالج دے قیام دے اعلان دے کوئی 6 مہینے بعد شروع تھیا۔ کالج دے قواعد و ضوابط بݨائے ڳئے۔ ایندے علاوہ گورنر کوں کالج دا سرپرست قرار ݙتا ڳیا۔ کالج دا سب توں وݙا افسر [[پروسٹ]] آکھیندا ہئی ۔ پروسٹ دا برطانوی کلیسا دا پادری ہووݨا لازمی قرار ݙتا ڳیا۔ ==نصاب== فورٹ ولیم کالج دے ریگلولیشن دے تحت کالج وچ اردو (ہندوستانی) عربی، فارسی، سنسکرت، مرہٹی تے کٹری زباناں دے شعبے قائم کیتے ڳئے۔ ایندے علاوہ اسلامی فقہ، ہندو دھرم، اخلاقیات، اصول قانون، برطانوی قانون، معاشیات، جغرافیہ، ریاضی، یورپ دے جدید زباناں، انگریزی ادبیات، جدید و قدیم تاریخ ہندوستان، دکن دی قدیم تاریخ۔ طبیعیات، کیمسٹری تے علوم نجوم وغیرہ دی تعلیم دا بندوبست کیتا ڳیا ہئی۔ کالج وچ مشرقی زباناں دی تعلیم تے سب توں زیادہ زور ݙتا ویندا ہئی۔ ایں کیتے السنۂ شرقیہ دے شعبیاں وچ انگریز پادریاں دے علاوہ پروفیسراں دی مدد کیتے شعبے وچ منشی تے پنڈت وی مقرر کیتے ڳئے ہن۔ ہندوستانی زبان دے شعبے وچ پہلے ٻارہاں منشی مقرر تھئے جیہڑے بعد وچ ودھا کے 25 کر ݙتے ڳئے۔ == فورٹ ولیم کالج دے مصنفین == فورٹ ولیم کالج صرف ہک تعلیمی ادارہ نہ ہئی بلکہ ایہ کالج اوں زمانے وچ تصنیف و تالیف دا وی بڑا مرکز ہئی۔ ایں کالج دے اساتذہ تے منشی صاحبان طلباء کوں پڑھاوݨ دے علاوہ کتاباں وی لکھدے ہن، ایہا وجہ ہے کہ ایں کالج وچ لغت، تاریخ، اخلاقی، مذہبی اتے قصیاں کہانیاں دے کتاباں بڑی تعداد وچ لکھے ڳئے۔ مصنفین دی حوصلہ افزائی کیتے منظور شدہ کتاباں تے انعام وی ݙتا ویندا ہئی۔ کالج دے قیام دے ابتدائی چار سالاں وچ 23 کتاباں لکھے ڳئے۔ ذیل وچ بعض مشہور مصنفین دے ناں درج ہن۔ * [[ڈاکٹر جان گلکرسٹ]] * [[میر امن دہلوی]] * [[سید حیدر بخش حیدری]] * [[میر شیر علی افسوس]] * [[میر بہادر علی حسینی]] * [[مظہر علی ولا]] * [[مرزا کاظم علی جوان]] * [[خلیل خان اشک]] * [[نہال چند لاہوری]] * [[مرزا جان تپش]] * [[میر عبداللہ مسکین]] * [[مرزا محمد فطرت]] * [[میر معین الدین فیض]] ==خدمات== ایں ڳالھ اچ کوئی شک و شبہ نی کہ انگریزاں نے ایہ کالج سیاسی مصلحتاں دے تحت قائم کیتا ہئی۔ تاکہ انگریز اتھوں دی زبان سکھ کے رسم و رواج نال واقف تھی کے اہل ہند تے مضبوطی نال حکومت کر سڳن۔ لیکن ایہ وی حقیقت ہے کہ فورٹ ولیم کالج ہند دا اوہ پہلا ادبی تے تعلیمی ادارہ ہے جتھاں اجتماعی حیثیت نال ہک واضح مقصد تے منظم ضابطہ دے تحت ایسا کم تھیا جیندے نال اردو زبان و ادب دی بڑی خدمت تھئی۔ ایں کالج دے ماتحت جیہڑے علمی و ادبی تخلیقات تھئے جتھاں اوہ ہک طرف علمی و ادبی حیثیت نال بڑی اہمیت رکھدن تاں ݙوجھی طرف انہاں دی اہمیت و افادیت ایں بناء تے وی ہے کہ انہاں تخلیقات نے اردو زبان و ادب دے مستقبل دی تعمیر و تشکیل وچ بڑا حصہ گھدا۔ خصوصاً انہاں تخلیقات نے اردو نثر کوں ہک نویں راہ تے سٹا۔ فورٹ ولیم کالج دے قیام توں قبل اردو زبان دا نثری ذخیرہ بہت محدود ہئی۔ اردو نثر وچ جیہڑے چند کتاباں لکھے ڳئے ہن انہاں دی زبان مشکل، ثقیل تے ٻوجھل ہئی۔ فارسی اثرات دے زیراثر اسلوب نگارش تکلف تے تصنع نال بھر پور ہئی۔ ہر لکھݨ والا اپݨی قابلیت جتاوݨ تے اپݨے علم و فضل دے اظہار کیتے موٹے موٹے تے مشکل الفاظ لبھ کے آندا ہئی۔ لیکن فورٹ کالج دی سب توں وݙی خدمت ایہ ہے کہ ایں نے اردو نثر کوں اوں پر تکلف انداز تحریر دے خارزار اچوں کڈھݨ دی کامیاب کوشش کیتی۔ سادگی، روانی، ٻول چال تے انداز، معاشرے دی عکاسی وغیرہ ایں کالج دے مصنفین دی تحریراں دا نمایاں وصف ہے۔ فورٹ ولیم کالج دی بدولت تصنیف و تالیف دے نال ترجمے دی اہمیت وی واضح تھئی۔ منظم طور تے ترجمیاں دی مساعی نال اردو نثر وچ ترجمیاں دی روایت دا آغاز تھیا تے انیہویں تے ویہویں صدی وچ اردو نثر وچ ترجمہ کرݨ دے جتنے تحریکاں شروع تھئے انہاں دے پس پردہ فورٹ ولیم دا اثر کار فرما رہیا۔ فورٹ ولیم کالج دی بدولت تصنیف و تالیف دے کم وچ موضوع دی افادیت تے اہمیت دے علاوہ اسلوب بیان کوں بڑی اہمیت حاصل تھئی۔ ایہ محسوس کیتا ڳیا کہ جس قدر موضوع اہمیت دا حامل ہے اوں قدر اسلوب بیان، اسلوب بیان دی سادگی، سلاست تے زبان دا اردو روزمرہ دے مطابق ہووݨا ضروری ہے تاکہ قاری ڳالھ کوں صحیح طور تے سمجھ سڳے۔ ایندے کیتے ضروری ہے کہ مطالب کوں سادہ، آسان تے عام فہم زبان اچ بیان کیتا ونڄے۔ فورٹ ولیم کالج دے مصنفین دی مساعی دی بدولت اردو زبان ہک بلند سطح تے پہنچی۔ فورٹ ولیم کالج دے اردو تصانیف توں قبل اردو زبان یا تاں پر تکلف داستان سرائی تک محدود ہئی یا ول اینکوں مذہبی تے اخلاقی تبلیغ دی زبان تصور کیتا ویندا ہئی۔ لیکن فورٹ ولیم کالج وچ لکھی ونڄݨ والی کتاباں نے ایہ ثابت کر ݙتا کہ اردو زبان وچ اتنی وسعت تے صلاحیت ہے کہ ایندے وچ تاریخ، جغرافیہ، سائنس، داستان، تذکرے، غرض کہ ہر موضوع تے مضمون کوں آسانی نال بیان کیتا ونڄ سڳیندے۔<ref>https://www.livehistoryindia.com/story/cover-story/fort-william-college-its-ironic-legacy/</ref> ==حوالے== i4ik39oxhhgqs2gpq141zz6qhplg6zy 0 5855 26926 26866 2022-08-18T12:41:45Z فرھاد فریدی 1239 wikitext text/x-wiki انویں تاں سرائیکی زبان وچ ڈھیر سارے مزاحیہ شاعر ہن ۔ مگر فرھاد فریدی دی مزاحیہ شاعری دی آپݨی چس اے ۔ == مزاحیہ ڈوہڑے == جیں ڈیہنہ دی شادی تھی ساڈی ہتھ کاسہ چا ودے پندے ہیں ونجو باہر تاں ڄگ ہے کھل پمدا گھروں کھلے کھا ودے پندے ہوں متاں ݙیکھ سݨڄاݨ کوئی یار گھنے سٻ حال ونجا ودے پندے ہیں کڈاہیں پندے نہ فرھاد اساں ڈتے ذال پنا ودے پندے ہیں شالا سس میڈی برباد تھیوے جیں کوڄھی دھی میڈے ڳل پاتی جہڑی سوہݨی تے ہئی شہزادی نس ناوے میڈے او لاتی ہس ݙاندیں رس کوئی جھیڑے دی بیٹھی روز کلائی اے یار کاتی بیٹھا ٻھل تے شادی کر فرھاد ودی سختی ہئی میکوں ایں چاتی واہ پیو ماء پرنائی ہے ایجھی رن جہڑی ڈیہنہ تے روواوے دیر نہ لاوے جیں ویلھے آواں گھر دے وچ ہوں ویلھے جھیڑا لاوے دیر نہ لاوے ھک تل فرھاد نہ ترس کرے نت بیٹھی ظلم. وساوے دیر نہ لاوے میڈا رٻا ایجھی رن کولوں میڈی جلدی جان چھڑاوے دیر نہ لاوے آئی لیکھ ساڈے وچ ایجھی رن پکاوݨ آوے نہ جینکوں دال اے آکھوں چاء دا ناں تاں بدلے چاء دے ڈیوے پاݨی صرف اٻال اے ٻئے برتن تاں بعد وچ رہ گے ٹھیک دھو نہ سگے تھال اے کوئی کم نی کریندی فرھاد میاں اے صرف ڄاݨڑدی ٻال اے ان پڑھ رن نہ ملے کہیں کوں آکھو کیا تے کیا سئیں کرے روز دے جھگڑے جھیڑے ہوون ڈیکھ تے ڄگ واہ واہ سئیں کرے عقل وچ آوے ڳال نہ کوئی ہتھوں بݨی راند تباہ سئیں کرے جیں ویلھے ڈیکھو فرھاد میاں ٻکری وانگوں ٻا ٻا سئیں کرے == مزاحیہ اردو غزل == اک چڑیل سی ہے تو کیسی زندگی ہے تو کیا بتاؤں جانے من گلے پڑ گئی ہے تو باپ تیرا مر گیا کیوں اتنی دکھی ہے تو اک عذاب کی طرح ساتھ جی رہی ہے تو دیکھ شیشے میں شکل اک چڑیل سی ہے تو رات دن کھاتے کھاتے بھینس ہو گئی ہے تو جو سنے وہ کہتا ہے بے سرا گاتی ہے تو کب جائے گی ماں کے گھر روز سوچتی ہے تو == مزاحیہ سرائیکی غزل == آلسݨ رن نال کرکے شادی میں بس ٻھل گیاں آپ اپݨی کر بیٹھاں بربادی میں بس ٻھل گیاں سجھ ابھر گے پی کریندی ہے سنگھار اللہ معافی بعد ڈاہ دے ڈیوے پیالی چاء دی میں بس ٻھل گیاں پیو تے ماء نے پال تے تاں جوان کیتے کیا ڈساں ٻاجی نی ہوندی کھاوݨ دے ڈاہ دی میں بس ٻھل گیاں کئی ڈیہناں تک گھر نہ امدا ہم میں شادی توں پہلے ختم تھی گی اے ساری آذادی میں بس ٻھل گیاں == نظم ( اے غلطی تہاں نہ کریجو) == کرینداں لوکو صاف میں ڳال تھی گے میݙا اوکھا حال چھوٹے سن دی پرنیوم چھوری پیوء ماء اونکوں پرنایا زوری حکومت توں یارو چوری بݨی میں تے یار وٻال جیں ٹائم وینداں اوندے نیڑے لیندی اے میݙے نال او جھیڑے کھلویندی اے میں تے سارے ویہڑے اہدی اے حالی ہاں میں ٻال نیڑے ونجاں چھرکیاں بھرے بہے میں کنوں پرے پرے سݨ تے ناں او میݙا ڈرے بہندی نی او میڈے نال میں تاں رہ گیم انویں کنوارہ بھانویں شادی کیتم یارا کیویں کراں یار گزارا صبر کراں بے کتنے سال نہ او میڈے کپڑے دھووے ہر ویلھے او بیٹھی رووے نت ہار ہنجوں دے پووے مردا پے میݙا بھوکا مال رووے یار سویر تے شام تھی گیاں میڈیاں نندراں حرام تے توڑیں پیواں صبر دے جام ڳل پے گیا ݙکھیں دا گڑدھال جہڑے چھوٹی عمر وچ چا پرنیندن او اپݨے ٻال تے ظلم کریندن سارے یار قانون ونجیندن کیتے برباد ساکوں اپݨیں اعمال فرھاد خدا دے خوف توں ݙرو نہ چھوٹی عمر وچ شادی کرو ایجھے جیوݨ توں اوہو ٻݙ مرو برابر عمر دا ہووے بئھیوال == پسند دی شادی == ٻیٹھاں سوہݨی رن نال شادی کر اڳوں ہے سارا چرسی گھر سوہݨی رن دے ڈھیر ہن خرچے ڄیڈے کیڈے تھیوون چرچے سوہریں تے ہوون روز پرچے نہ چھوڑݨ کہیں دیاں دریاں در روز کٹھ پنچائیت ہووے کڈاہیں سزا تے رعائت ہووے اتھ پہلے پڄن جتھ خرائیت ہووے چاولیں دے آون شاپر بھر منڳن آ تے روز ادھار کر چھوڑݨے ناسیس تار شالا پوون نیت دی مار ڈیہنہ وچ ماریندن سو چکر سس دی کیا کراں نروار سس میڈی ہے ݙیݨ مکار امدی ویندی اے روز بازار پیدل کرے یار سفر سوہر میڈا ایں بیمان اے شکلوں لگدے جو شیطان اے ٻݨڑایا رہندا روز مہمان اے تیکوں کون آکھیایا ہا شادی کر سالیاں میکوں بمھدیاں کائنی کئی کئی مہینے دھمدیاں کائنی تھبے دے وچ ممدیاں کائنی لوک ڈیکھ تے ویندن ڈر سالے میڈے پیوݨ پول ءن سر پھریے تے اصلوں نول ءن چاتی رہندے ہتھ کشکول ءن کہیں دا ناں نے اصلوں ڈر سوہݨی رن دے عشق ڈھیر تارݨ در کوں شام سویر روز آون سوتر ملیر دل اہدے جو پواں مر شادی پے گی جیب تے بھاری روز کرینداں توبہ زاری قسمت ہئی میڈی منڈھوں ہاری طلاق ݙینداں تاں پمدے شر فرھاد میڈی ایہا ڳال منیجو سوہݨی رن کوں ناں پرنیجو سانولی کوں ڳل نال لاویجو نتاں روز کوٹیسے سر == نوٹ == میڈی جتنی وی مجازی تے مزاحیہ شاعری ہے او معاشرے دی عکاسی کریندی ہے ۔ بطور میڈی ذات نال ایندا کوئی وی تعلق کینی ۔ کیونکہ میں اجݨ تک کنوارہ ہاں تے محبت وی کینی کیتی ـ == [[مزاحیہ شاعری#/editor/6|سرائیکی]] == n4ftjh2u1ai864755ghhdca7d9x6trr 26927 26926 2022-08-18T12:42:48Z فرھاد فریدی 1239 wikitext text/x-wiki انویں تاں سرائیکی زبان وچ ڈھیر سارے مزاحیہ شاعر ہن ۔ مگر فرھاد فریدی دی مزاحیہ شاعری دی آپݨی چس اے ۔ == مزاحیہ ڈوہڑے == جیں ڈیہنہ دی شادی تھی ساڈی ہتھ کاسہ چا ودے پندے ہیں ونجو باہر تاں ڄگ ہے کھل پمدا گھروں کھلے کھا ودے پندے ہوں متاں ݙیکھ سݨڄاݨ کوئی یار گھنے سٻ حال ونجا ودے پندے ہیں کڈاہیں پندے نہ فرھاد اساں ڈتے ذال پنا ودے پندے ہیں شالا سس میڈی برباد تھیوے جیں کوڄھی دھی میڈے ڳل پاتی جہڑی سوہݨی تے ہئی شہزادی نس ناوے میڈے او لاتی ہس ݙاندیں رس کوئی جھیڑے دی بیٹھی روز کلائی اے یار کاتی بیٹھا ٻھل تے شادی کر فرھاد ودی سختی ہئی میکوں ایں چاتی واہ پیو ماء پرنائی ہے ایجھی رن جہڑی ڈیہنہ تے روواوے دیر نہ لاوے جیں ویلھے آواں گھر دے وچ ہوں ویلھے جھیڑا لاوے دیر نہ لاوے ھک تل فرھاد نہ ترس کرے نت بیٹھی ظلم. وساوے دیر نہ لاوے میڈا رٻا ایجھی رن کولوں میڈی جلدی جان چھڑاوے دیر نہ لاوے آئی لیکھ میڈے وچ ایجھی رن پکاوݨ آوے نہ جینکوں دال اے آکھاں چاء دا ناں تاں بدلے چاء دے ڈیوے پاݨی صرف اٻال اے ٻئے برتن تاں بعد وچ رہ گے ٹھیک دھو نہ سگے تھال اے کوئی کم نی کریندی فرھاد میاں اے صرف ڄاݨڑدی ٻال اے ان پڑھ رن نہ ملے کہیں کوں آکھو کیا تے کیا سئیں کرے روز دے جھگڑے جھیڑے ہوون ڈیکھ تے ڄگ واہ واہ سئیں کرے عقل وچ آوے ڳال نہ کوئی ہتھوں بݨی راند تباہ سئیں کرے جیں ویلھے ڈیکھو فرھاد میاں ٻکری وانگوں ٻا ٻا سئیں کرے == مزاحیہ اردو غزل == اک چڑیل سی ہے تو کیسی زندگی ہے تو کیا بتاؤں جانے من گلے پڑ گئی ہے تو باپ تیرا مر گیا کیوں اتنی دکھی ہے تو اک عذاب کی طرح ساتھ جی رہی ہے تو دیکھ شیشے میں شکل اک چڑیل سی ہے تو رات دن کھاتے کھاتے بھینس ہو گئی ہے تو جو سنے وہ کہتا ہے بے سرا گاتی ہے تو کب جائے گی ماں کے گھر روز سوچتی ہے تو == مزاحیہ سرائیکی غزل == آلسݨ رن نال کرکے شادی میں بس ٻھل گیاں آپ اپݨی کر بیٹھاں بربادی میں بس ٻھل گیاں سجھ ابھر گے پی کریندی ہے سنگھار اللہ معافی بعد ڈاہ دے ڈیوے پیالی چاء دی میں بس ٻھل گیاں پیو تے ماء نے پال تے تاں جوان کیتے کیا ڈساں ٻاجی نی ہوندی کھاوݨ دے ڈاہ دی میں بس ٻھل گیاں کئی ڈیہناں تک گھر نہ امدا ہم میں شادی توں پہلے ختم تھی گی اے ساری آذادی میں بس ٻھل گیاں == نظم ( اے غلطی تہاں نہ کریجو) == کرینداں لوکو صاف میں ڳال تھی گے میݙا اوکھا حال چھوٹے سن دی پرنیوم چھوری پیوء ماء اونکوں پرنایا زوری حکومت توں یارو چوری بݨی میں تے یار وٻال جیں ٹائم وینداں اوندے نیڑے لیندی اے میݙے نال او جھیڑے کھلویندی اے میں تے سارے ویہڑے اہدی اے حالی ہاں میں ٻال نیڑے ونجاں چھرکیاں بھرے بہے میں کنوں پرے پرے سݨ تے ناں او میݙا ڈرے بہندی نی او میڈے نال میں تاں رہ گیم انویں کنوارہ بھانویں شادی کیتم یارا کیویں کراں یار گزارا صبر کراں بے کتنے سال نہ او میڈے کپڑے دھووے ہر ویلھے او بیٹھی رووے نت ہار ہنجوں دے پووے مردا پے میݙا بھوکا مال رووے یار سویر تے شام تھی گیاں میڈیاں نندراں حرام تے توڑیں پیواں صبر دے جام ڳل پے گیا ݙکھیں دا گڑدھال جہڑے چھوٹی عمر وچ چا پرنیندن او اپݨے ٻال تے ظلم کریندن سارے یار قانون ونجیندن کیتے برباد ساکوں اپݨیں اعمال فرھاد خدا دے خوف توں ݙرو نہ چھوٹی عمر وچ شادی کرو ایجھے جیوݨ توں اوہو ٻݙ مرو برابر عمر دا ہووے بئھیوال == پسند دی شادی == ٻیٹھاں سوہݨی رن نال شادی کر اڳوں ہے سارا چرسی گھر سوہݨی رن دے ڈھیر ہن خرچے ڄیڈے کیڈے تھیوون چرچے سوہریں تے ہوون روز پرچے نہ چھوڑݨ کہیں دیاں دریاں در روز کٹھ پنچائیت ہووے کڈاہیں سزا تے رعائت ہووے اتھ پہلے پڄن جتھ خرائیت ہووے چاولیں دے آون شاپر بھر منڳن آ تے روز ادھار کر چھوڑݨے ناسیس تار شالا پوون نیت دی مار ڈیہنہ وچ ماریندن سو چکر سس دی کیا کراں نروار سس میڈی ہے ݙیݨ مکار امدی ویندی اے روز بازار پیدل کرے یار سفر سوہر میڈا ایں بیمان اے شکلوں لگدے جو شیطان اے ٻݨڑایا رہندا روز مہمان اے تیکوں کون آکھیایا ہا شادی کر سالیاں میکوں بمھدیاں کائنی کئی کئی مہینے دھمدیاں کائنی تھبے دے وچ ممدیاں کائنی لوک ڈیکھ تے ویندن ڈر سالے میڈے پیوݨ پول ءن سر پھریے تے اصلوں نول ءن چاتی رہندے ہتھ کشکول ءن کہیں دا ناں نے اصلوں ڈر سوہݨی رن دے عشق ڈھیر تارݨ در کوں شام سویر روز آون سوتر ملیر دل اہدے جو پواں مر شادی پے گی جیب تے بھاری روز کرینداں توبہ زاری قسمت ہئی میڈی منڈھوں ہاری طلاق ݙینداں تاں پمدے شر فرھاد میڈی ایہا ڳال منیجو سوہݨی رن کوں ناں پرنیجو سانولی کوں ڳل نال لاویجو نتاں روز کوٹیسے سر == نوٹ == میڈی جتنی وی مجازی تے مزاحیہ شاعری ہے او معاشرے دی عکاسی کریندی ہے ۔ بطور میڈی ذات نال ایندا کوئی وی تعلق کینی ۔ کیونکہ میں اجݨ تک کنوارہ ہاں تے محبت وی کینی کیتی ـ == [[مزاحیہ شاعری#/editor/6|سرائیکی]] == o4hyp4ohcugmnood83zk1i445828lcb 0 5943 26929 2022-08-18T18:17:11Z Engr.ismailbhutta 16 "میر امن لطفؔ دہلوی (1748ء – 1806ء) فورٹ ولیم کالج نال وابستہ ہن تے جدید اردو نثر دے بانیاں وچوں ہن۔ آپ نے باقاعدہ شاعری کݙہیں نی کیتی۔ خود لکھدن۔ "نہ شاعر ہوں میں اور نہ شاعر کا بھائی" میر امن دے بزرگ [[نصیر الدین محمد ہمایوں|ہمایوں]] دے عہد وچ [[مغل|مغلیہ دربار]]..." نال ورقہ تخلیق تھیا wikitext text/x-wiki میر امن لطفؔ دہلوی (1748ء – 1806ء) فورٹ ولیم کالج نال وابستہ ہن تے جدید اردو نثر دے بانیاں وچوں ہن۔ آپ نے باقاعدہ شاعری کݙہیں نی کیتی۔ خود لکھدن۔ "نہ شاعر ہوں میں اور نہ شاعر کا بھائی" میر امن دے بزرگ [[نصیر الدین محمد ہمایوں|ہمایوں]] دے عہد وچ [[مغل|مغلیہ دربار]] نال وابستہ تھئے۔ آپ [[دہلی]] وچ پیدا تھئے تے اتھائیں پروان چڑھے۔<ref>https://www.rekhta.org/poets/mir-amman/profile?lang=ur</ref> مغلاں دے دور آخر وچ جݙݨ دلی کوں [[احمد شاہ ابدالی]] نے تاراج کیتا تے [[سورج مل ڄٹ]] نے لٹا تاں میر امن، دلی کوں خیرباد آکھ کے عظیم آباد پہنچے۔ اتھوں کلکتہ ڳئے، کجھ ݙینہہ بیکاری عچ گذرے۔ بالآخر [[میر بہادر علی حسینی]] نے انہاں دا تعارف [[فورٹ ولیم کالج]] دے شعبہ ہندوستانی دے سربراہ [[جان گلکرسٹ|ڈاکٹر گل کرائسٹ]] نال کرایا۔ انہاں نے میر امن کوں کالج وچ ملازم رکھ گھدا تے [[باغ و بہار (کتاب)|قصہ چہار درویش]] (فارسی) سلیس اردو نثر وچ لکھݨ تے مامور کیتا۔ چنانچہ انہاں دی فرمائش تے [[1801ء]] وچ [[باغ و بہار (کتاب)|باغ و بہار]] لکھݨی شروع کیتی۔ اے [[1802ء]] وچ مکمل تھئی تے اونہی سال ہندوستانی مینول وچ ایندے 102 صفحے شائع تھئے۔ بعد ازاں 1804ء وچ نظر ثانی شدہ مکمل ایڈیشن منظر عام تے آیا۔ میر امن دی ݙوجھی کتاب گنج خوبی ہے جیہڑی ملا حسین واعظ کاشفی دی اخلاق محسنی دا اردو ترجمہ ہے۔ میر امن دہلوی دی زندگی دے حالات کہیں کتاب یا تذکرے وچ نی ملدے، لہٰذا انہاں دی ولادت، وفات تے مدفن دے متعلق کہیں کوں صحت دے نال کجھ معلوم نی۔ ==حوالے== 9pcxuolzfrx59l776ef5txdq48ne6lq 26930 26929 2022-08-18T18:21:34Z Engr.ismailbhutta 16 wikitext text/x-wiki میر امن لطفؔ دہلوی (1748ء – 1806ء) فورٹ ولیم کالج نال وابستہ ہن تے جدید اردو نثر دے بانیاں وچوں ہن۔ آپ نے باقاعدہ شاعری کݙہیں نی کیتی۔ خود لکھدن۔ "نہ شاعر ہوں میں اور نہ شاعر کا بھائی" میر امن دے بزرگ [[نصیر الدین محمد ہمایوں|ہمایوں]] دے عہد وچ [[مغل|مغلیہ دربار]] نال وابستہ تھئے۔ آپ [[دہلی]] وچ پیدا تھئے تے اتھائیں پروان چڑھے۔<ref>https://www.rekhta.org/poets/mir-amman/profile?lang=ur</ref> مغلاں دے دور آخر وچ جݙݨ دلی کوں [[احمد شاہ ابدالی]] نے تاراج کیتا تے [[سورج مل ڄٹ]] نے لٹا تاں میر امن، دلی کوں خیرباد آکھ کے عظیم آباد پہنچے۔ اتھوں کلکتہ ڳئے، کجھ ݙینہہ بیکاری وچ گذرے۔ بالآخر [[میر بہادر علی حسینی]] نے انہاں دا تعارف [[فورٹ ولیم کالج]] دے شعبہ ہندوستانی دے سربراہ [[جان گلکرسٹ|ڈاکٹر گل کرائسٹ]] نال کرایا۔ انہاں نے میر امن کوں کالج وچ ملازم رکھ گھدا تے [[باغ و بہار (کتاب)|قصہ چہار درویش]] (فارسی) سلیس اردو نثر وچ لکھݨ تے مامور کیتا۔ چنانچہ انہاں دی فرمائش تے [[1801ء]] وچ [[باغ و بہار (کتاب)|باغ و بہار]] لکھݨی شروع کیتی۔ اے [[1802ء]] وچ مکمل تھئی تے اونہی سال ہندوستانی مینول وچ ایندے 102 صفحے شائع تھئے۔ بعد ازاں 1804ء وچ نظر ثانی شدہ مکمل ایڈیشن منظر عام تے آیا۔ میر امن دی ݙوجھی کتاب گنج خوبی ہے جیہڑی ملا حسین واعظ کاشفی دی اخلاق محسنی دا اردو ترجمہ ہے۔ میر امن دہلوی دی زندگی دے حالات کہیں کتاب یا تذکرے وچ نی ملدے، لہٰذا انہاں دی ولادت، وفات تے مدفن دے متعلق کہیں کوں صحت دے نال کجھ معلوم نی۔ ==حوالے== 6r53tqlmdn2kw9fa15ara5l6vx099bo 0 5944 26931 2022-08-19T11:51:45Z Engr.ismailbhutta 16 "[[تصویر:Tota Kahani - Haidar Bakhsh Haidari.pdf|طوطا کہانی - حیدر بخش حیدری]] '''سید حیدر بخش حیدری''' دی ولادت دے متعلق کجھ وثوق نال نی اکھیج سڳدا۔ ٻس اتنا معلوم ہے کہ دلی وچ پیدا تھئے۔ [[فورٹ ولیم کالج]] دے مصنفین وچوں [[میر امن دہلوی|میرامن]] دے بعد جیں مصنف کوں زیادہ شہرت حاصل..." نال ورقہ تخلیق تھیا wikitext text/x-wiki [[تصویر:Tota Kahani - Haidar Bakhsh Haidari.pdf|طوطا کہانی - حیدر بخش حیدری]] '''سید حیدر بخش حیدری''' دی ولادت دے متعلق کجھ وثوق نال نی اکھیج سڳدا۔ ٻس اتنا معلوم ہے کہ دلی وچ پیدا تھئے۔ [[فورٹ ولیم کالج]] دے مصنفین وچوں [[میر امن دہلوی|میرامن]] دے بعد جیں مصنف کوں زیادہ شہرت حاصل تھئی۔ اوہ سید حیدر بخش حیدری ہن۔ [[دلی|دہلی]] دی بربادی دے زمانے وچ حیدری دے والد دہلی توں بنارس چلے ڳئے۔ فورٹ ولیم کالج کیتے ہندوستانی منشیاں دی ضرورت دا سݨ کے حیدری ملازمت کیتے کلکتہ ڳئے۔ ڈاکٹر گلکرسٹ تک رسائی کیتے ہک ”قصہ مہر و ماہ“ وی نال لکھ کے گھن ڳئے۔ گلکرسٹ نے کہانی کوں پسند کیتا تے اُنہاں کوں کالج وچ بطور منشی مقرر کیتا۔ اوہ ٻارہاں سال تک کالج نال منسلک رہیے۔ [[1823ء]] وچ بنارس وچ انتقال کر ڳئے۔<br> فورٹ ولیم کالج دے تمام مصنفین وچوں سب توں زیادہ کتاباں لکھݨ والے سید حیدر بخش حیدری ہن۔ انہاں دی تصانیف دی تعداد ݙاہ دے قریب ہے جنہاں وچ <br> * 1)قصہ مہر و ماہ * 2)قصہ [[لیلیٰ مجنوں]] * 3) ہفت پیکر * 4) تاریخ نادری * 5) گلزار دانش * 6)گلدستہ حیدری * 7)گلشن ہند * 8) طوطا کہانی * 9)آرائش محفل لیکن حیدری دی شہرت دا سبب اُنہاں دے ݙو کتاباں [[طوطا کہانی]]، تے [[آرائش محفل]] ہن۔ ایہ ݙوہیں کتاباں، داستاناں جیہڑے [[جان گلکرسٹ]] دی فرمائش تے لکھے ڳئے۔<br> ”طوطا کہانی “جیندے ناں توں ظاہر ہے کہ ایہ کتاب مختلف کہانیاں دا ہک مجموعہ ہے جیندے سب کہانیاں ہک طوطے دی زبانی بیان کیتے ڳن ۔ ایں کتاب وچ 35 کہانیاں ہن۔ ایندے وچ ݙسا ڳیا ہے کہ ہک عورت اپݨے پئے دی عدم موجودگی وچ اپݨے محبوب نال ملݨ ونڄݨ چاہندی ہے۔ طوطا ہر روز اونکوں ہک کہانی سݨاوݨ شروع کر ݙیندے تے ہر روز ڳالہیں ڳالہیں وچ سویر کر ݙیندے تے اوہ اپݨے محبوب نال ملݨ نی ونڄ سڳدی حتیٰ کہ ایں دوران اوندا پئے آ ویندے۔ جتھاں تک کتاب دے اسلوب دا تعلق ہے تاں سادگی دے نال نال حیدری نے عبارت کوں رنگین بݨاوݨ کیتے قافیہ پیمائی نال وی کم گھدے۔ ایندے علاوہ موقع تے محل دے مطابق اشعار دا وی استعمال کیتے۔ طوطا کہانی دے داستاناں وچ جابجا مسلماناں دی معاشرت تے انہاں دے رہݨ سہݨ دی وی جھلک پیش کیتی ڳئی ہے۔<br> حیدری دی ݙوجھی کتاب ”آرائش محفل“ ہے جیہڑی اپݨی داستانوی خصوصیات دی بنا تے توتا کہانی توں زیادہ مقبول تھئی۔ ایں کتاب وچ حیدری نے حاتم دے ست مہماں کوں قصے دے انداز وچ بیان کیتے تے اونکوں فارسی توں ترجمہ کیتے۔ لیکن اپݨی طبیعت دے مطابق اوندے وچ اضافے وی کیتے ہن۔ جتھاں تک ایندے اسلوب دا تعلق ہے تاں زبان وچ متانت تے سنجیدگی دے نال نال سادگی تے بے تکلفی وی پائی ویندی ہے۔ ایندے وچ توتا کہانی دی طرح ڄاݨ ٻجھ کے محاورات دا استعمال نی کیتا ڳیا۔ جبکہ داستان دے نقطہ نظر نال ݙکھیجے تاں ایندے وچ اوہ تمام لوازمات شامل ہن جیہڑے کہیں داستان دا حصہ ہووݨے چاہیدن۔ ایں کتاب وچ [[مافوق الفطرت]] عناصر دی فروانی ہے۔ ==حوالے== nqz1pyiplmu5ifahpas5lkiw67t5qia 26932 26931 2022-08-19T11:52:08Z Engr.ismailbhutta 16 wikitext text/x-wiki '''سید حیدر بخش حیدری''' دی ولادت دے متعلق کجھ وثوق نال نی اکھیج سڳدا۔ ٻس اتنا معلوم ہے کہ دلی وچ پیدا تھئے۔ [[فورٹ ولیم کالج]] دے مصنفین وچوں [[میر امن دہلوی|میرامن]] دے بعد جیں مصنف کوں زیادہ شہرت حاصل تھئی۔ اوہ سید حیدر بخش حیدری ہن۔ [[دلی|دہلی]] دی بربادی دے زمانے وچ حیدری دے والد دہلی توں بنارس چلے ڳئے۔ فورٹ ولیم کالج کیتے ہندوستانی منشیاں دی ضرورت دا سݨ کے حیدری ملازمت کیتے کلکتہ ڳئے۔ ڈاکٹر گلکرسٹ تک رسائی کیتے ہک ”قصہ مہر و ماہ“ وی نال لکھ کے گھن ڳئے۔ گلکرسٹ نے کہانی کوں پسند کیتا تے اُنہاں کوں کالج وچ بطور منشی مقرر کیتا۔ اوہ ٻارہاں سال تک کالج نال منسلک رہیے۔ [[1823ء]] وچ بنارس وچ انتقال کر ڳئے۔<br> فورٹ ولیم کالج دے تمام مصنفین وچوں سب توں زیادہ کتاباں لکھݨ والے سید حیدر بخش حیدری ہن۔ انہاں دی تصانیف دی تعداد ݙاہ دے قریب ہے جنہاں وچ <br> * 1)قصہ مہر و ماہ * 2)قصہ [[لیلیٰ مجنوں]] * 3) ہفت پیکر * 4) تاریخ نادری * 5) گلزار دانش * 6)گلدستہ حیدری * 7)گلشن ہند * 8) طوطا کہانی * 9)آرائش محفل لیکن حیدری دی شہرت دا سبب اُنہاں دے ݙو کتاباں [[طوطا کہانی]]، تے [[آرائش محفل]] ہن۔ ایہ ݙوہیں کتاباں، داستاناں جیہڑے [[جان گلکرسٹ]] دی فرمائش تے لکھے ڳئے۔<br> ”طوطا کہانی “جیندے ناں توں ظاہر ہے کہ ایہ کتاب مختلف کہانیاں دا ہک مجموعہ ہے جیندے سب کہانیاں ہک طوطے دی زبانی بیان کیتے ڳن ۔ ایں کتاب وچ 35 کہانیاں ہن۔ ایندے وچ ݙسا ڳیا ہے کہ ہک عورت اپݨے پئے دی عدم موجودگی وچ اپݨے محبوب نال ملݨ ونڄݨ چاہندی ہے۔ طوطا ہر روز اونکوں ہک کہانی سݨاوݨ شروع کر ݙیندے تے ہر روز ڳالہیں ڳالہیں وچ سویر کر ݙیندے تے اوہ اپݨے محبوب نال ملݨ نی ونڄ سڳدی حتیٰ کہ ایں دوران اوندا پئے آ ویندے۔ جتھاں تک کتاب دے اسلوب دا تعلق ہے تاں سادگی دے نال نال حیدری نے عبارت کوں رنگین بݨاوݨ کیتے قافیہ پیمائی نال وی کم گھدے۔ ایندے علاوہ موقع تے محل دے مطابق اشعار دا وی استعمال کیتے۔ طوطا کہانی دے داستاناں وچ جابجا مسلماناں دی معاشرت تے انہاں دے رہݨ سہݨ دی وی جھلک پیش کیتی ڳئی ہے۔<br> حیدری دی ݙوجھی کتاب ”آرائش محفل“ ہے جیہڑی اپݨی داستانوی خصوصیات دی بنا تے توتا کہانی توں زیادہ مقبول تھئی۔ ایں کتاب وچ حیدری نے حاتم دے ست مہماں کوں قصے دے انداز وچ بیان کیتے تے اونکوں فارسی توں ترجمہ کیتے۔ لیکن اپݨی طبیعت دے مطابق اوندے وچ اضافے وی کیتے ہن۔ جتھاں تک ایندے اسلوب دا تعلق ہے تاں زبان وچ متانت تے سنجیدگی دے نال نال سادگی تے بے تکلفی وی پائی ویندی ہے۔ ایندے وچ توتا کہانی دی طرح ڄاݨ ٻجھ کے محاورات دا استعمال نی کیتا ڳیا۔ جبکہ داستان دے نقطہ نظر نال ݙکھیجے تاں ایندے وچ اوہ تمام لوازمات شامل ہن جیہڑے کہیں داستان دا حصہ ہووݨے چاہیدن۔ ایں کتاب وچ [[مافوق الفطرت]] عناصر دی فروانی ہے۔ ==حوالے== hp227hhimcdmzbrwu8k9nu0wpe9cbex 0 5945 26933 2022-08-19T11:54:58Z Engr.ismailbhutta 16 "”طوطا کہانی “جیندے ناں توں ظاہر ہے کہ ایہ کتاب مختلف کہانیاں دا ہک مجموعہ ہے جیندے سب کہانیاں ہک طوطے دی زبانی بیان کیتے ڳن ۔ ایں کتاب وچ 35 کہانیاں ہن۔ ایندے وچ ݙسا ڳیا ہے کہ ہک عورت اپݨے پئے دی عدم موجودگی وچ اپݨے محبوب نال ملݨ ونڄݨ چاہندی ہے۔ طوطا ہر رو..." نال ورقہ تخلیق تھیا wikitext text/x-wiki ”طوطا کہانی “جیندے ناں توں ظاہر ہے کہ ایہ کتاب مختلف کہانیاں دا ہک مجموعہ ہے جیندے سب کہانیاں ہک طوطے دی زبانی بیان کیتے ڳن ۔ ایں کتاب وچ 35 کہانیاں ہن۔ ایندے وچ ݙسا ڳیا ہے کہ ہک عورت اپݨے پئے دی عدم موجودگی وچ اپݨے محبوب نال ملݨ ونڄݨ چاہندی ہے۔ طوطا ہر روز اونکوں ہک کہانی سݨاوݨ شروع کر ݙیندے تے ہر روز ڳالہیں ڳالہیں وچ سویر کر ݙیندے تے اوہ اپݨے محبوب نال ملݨ نی ونڄ سڳدی حتیٰ کہ ایں دوران اوندا پئے آ ویندے۔ جتھاں تک کتاب دے اسلوب دا تعلق ہے تاں سادگی دے نال نال حیدری نے عبارت کوں رنگین بݨاوݨ کیتے قافیہ پیمائی نال وی کم گھدے۔ ایندے علاوہ موقع تے محل دے مطابق اشعار دا وی استعمال کیتے۔ طوطا کہانی دے داستاناں وچ جابجا مسلماناں دی معاشرت تے انہاں دے رہݨ سہݨ دی وی جھلک پیش کیتی ڳئی ہے۔ اے کتاب [[سید حیدر بخش حیدری]] دی مشہور لکھت اے۔ ==حوالے== 7g2dl44rviquvg0h3t2asuv94mu49sw 0 5946 26934 2022-08-19T11:57:58Z Engr.ismailbhutta 16 "[[سید حیدر بخش حیدری]] دی ݙوجھی کتاب ”آرائش محفل“ ہے جیہڑی اپݨی داستانوی خصوصیات دی بنا تے توتا کہانی توں زیادہ مقبول تھئی۔ ایں کتاب وچ حیدری نے حاتم دے ست مہماں کوں قصے دے انداز وچ بیان کیتے تے اونکوں فارسی توں ترجمہ کیتے۔ لیکن اپݨی طبیعت دے مطابق اوندے..." نال ورقہ تخلیق تھیا wikitext text/x-wiki [[سید حیدر بخش حیدری]] دی ݙوجھی کتاب ”آرائش محفل“ ہے جیہڑی اپݨی داستانوی خصوصیات دی بنا تے توتا کہانی توں زیادہ مقبول تھئی۔ ایں کتاب وچ حیدری نے حاتم دے ست مہماں کوں قصے دے انداز وچ بیان کیتے تے اونکوں فارسی توں ترجمہ کیتے۔ لیکن اپݨی طبیعت دے مطابق اوندے وچ اضافے وی کیتے ہن۔ جتھاں تک ایندے اسلوب دا تعلق ہے تاں زبان وچ متانت تے سنجیدگی دے نال نال سادگی تے بے تکلفی وی پائی ویندی ہے۔ ایندے وچ توتا کہانی دی طرح ڄاݨ ٻجھ کے محاورات دا استعمال نی کیتا ڳیا۔ جبکہ داستان دے نقطہ نظر نال ݙکھیجے تاں ایندے وچ اوہ تمام لوازمات شامل ہن جیہڑے کہیں داستان دا حصہ ہووݨے چاہیدن۔ ایں کتاب وچ مافوق الفطرت عناصر دی فروانی ہے۔ ==حوالے== h96z5muzdzoym12ymemn6ibopfkojot