Буутбал

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10.xsd" version="0.10" xml:lang="sah">
  <siteinfo>
    <sitename>Бикипиэдьийэ</sitename>
    <dbname>sahwiki</dbname>
    <base>https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D2%AF%D1%80%D2%AF%D0%BD_%D1%81%D0%B8%D1%80%D1%8D%D0%B9</base>
    <generator>MediaWiki 1.39.0-wmf.26</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">Миэдьийэ</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">Аналлаах</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">Ырытыы</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">Кыттааччы</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">Кыттааччы ырытыыта</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">Бикипиэдьийэ</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">Бикипиэдьийэ ырытыыта</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">Билэ</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">Билэ ырытыыта</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">MediaWiki</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">MediaWiki-ни ырытыы</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">Халыып</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">Халыыбы ырытыы</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">Көмө</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">Көмөнү ырытыы</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">Категория</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">Категорияны ырытыы</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">Модуль</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">Обсуждение модуля</namespace>
      <namespace key="2300" case="first-letter">Гаджет</namespace>
      <namespace key="2301" case="first-letter">Обсуждение гаджета</namespace>
      <namespace key="2302" case="case-sensitive">Определение гаджета</namespace>
      <namespace key="2303" case="case-sensitive">Обсуждение определения гаджета</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>Буутбал</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2830</id>
    <revision>
      <id>383323</id>
      <parentid>382977</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T10:48:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>CommonsDelinker</username>
        <id>147</id>
      </contributor>
      <comment>Replacing Football_iu_1996.jpg with [[File:Football_in_Bloomington,_Indiana,_1996.jpg]] (by [[:c:User:CommonsDelinker|CommonsDelinker]] because: [[:c:COM:FR|File renamed]]: [[:c:COM:FR#FR2|Criterion 2]] (meaningless or ambiguous name)).</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3660" xml:space="preserve">{{Infobox sport
| image=Football in Bloomington, Indiana, 1996.jpg
| imagesize=250px
| caption=An attacking player (No 10) attempts to kick the ball past the goalkeeper to score a goal.
| union=[[FIFA]]
| nickname=Футбол
| first=
| registered=
| clubs=
| contact=Баар
| team=11 биир кэм
| mgender=
| category=Indoor or Outdoor
| ball=[[Футбол мөкүчүгэ]]
| olympic=1900
}}
'''Футбол''' ({{lang-en|football}} — атах [[мээчик|мээчигэ]]) диэн бөлөх оонньуута. Аан дойдуга саамай киэҥник тарҕаммыт уонна оонньонор спорт көрүҥэ. Икки 11-дии киhилээх бөлөх ыккардыгар оонньуу. Уhун түөрт көнө муннуктаах оттоох (дьиҥнээх эбэтэр оҥоhуу) хонууга футболлууллар. Оонньуу бастыҥ сыалынан буолар утары бөлөх ааныгар мээчиги киллэрии. Ооньуу буола турар кэмигэр, мээчиги илиитинэн голкипер эрэ таарыйыан сөп. Атын футболлааччылар атахтарынан, түөстэринэн уонна төбөлөрүнэн оонньууллар. Футбол матча икки 45 мүнүүтэлээх таймнаах. Ол икки ардыларыгар 15 мүнүүтэ тохтобул буолар. Матч устата элбэх голу киллэрбит бөлөх кыайар. Арай сүрүн кэмҥэ кыайыылаах тахсыбатаҕына эбии кэм уонна, сороҕор, пенальти тэбиитэ эбиллэр.

Футбол, билиҥҥи барыла Англияҕа [[1863]] с. баар буолбута. Ол сылга тэриллибит Футбол Ассоциацията (The Football Association), бүгүҥҥү күҥҥэ дылы баар, оонньуу сиэрдэрин айбыта. Билигин футболу аан дойду үрдүнэн [[FIFA|Футбол ассоциациятын омуктар икки ардыларынааҕы Федерацията]] (FIFA - Fédération Internationale de Football Association) салайар. Кини ыытар күрэҕэ, 4 сылга биирдэ ыытыллар, [[Футбол аан дойдутааҕы кууба|FIFA Аан Дойду Кууба]] (FIFA World Cup) планетабыт саамай суолталаах футбол күрэҕинэн буолар.

Футбол кулууба-спортивнай тэрилтэ (спортивнай кулууп, спортивнай общество) футбол күрэҕэр кыттар. Дьиҥинэн, футболистар (футбол хамаандата), кулууп састаабыгар тренердэр уонна кини көмөлөһөөччүлэрэ, кулууп менеджердэрэ, быраастар уонна да атын персоналлар. Быһаччы сүрүн хамаанда сүүрбэттэн тахса оонньооччулартан турар&lt;ref&gt;[https://spartak-bogorodsk.ru/клуб/istoriya/ &quot;Спартак&quot; футбол кулуубун историята]&lt;/ref&gt;.

Биир кулууп араас дивизиоҥҥа киирсэр хас да хамаанда, ыччат хамаандата, спортивнай оскуолалар, стадион уонна эрчиллэр базалар киириэхтэрин сөп.

== Быһаарыылар ==
{{быһаарыылар}}

{{Sport-stub}}

[[Категория:Футбол| ]]</text>
      <sha1>cx7ux0d65kb6x2lenv6k50kmy4i0bmb</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Индонезия</title>
    <ns>0</ns>
    <id>4841</id>
    <revision>
      <id>383317</id>
      <parentid>377881</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T00:43:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>120.188.39.164</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6282" xml:space="preserve">{{Infobox Country
|native_name = Индонезия Өрөспүүбүлүкэтэ
|conventional_long_name = ''Republik Indonesia''
|common_name = Indonesia
|image_flag = Flag of Indonesia.svg
|image_coat = Coat of Arms of Indonesia Garuda Pancasila.svg
|symbol_type = Coat of arms
|image_map = Indonesia (orthographic projection).svg
|national_motto = ''[[Bhinneka Tunggal Ika]]''
|national_anthem = ''[[Indonesia Raya]]''
|official_languages = [[Индонезия тыла]]
|capital = [[Дьакарта]]
|demonym = [[Demographics of Indonesia|Indonesian]]
|latd=6 |latm=10.5 |latNS=S |longd=106 |longm=49.7 |longEW=E
|largest_city = capital
|government_type = [[Республика]]
|leader_title1 = [[Президент]]
|leader_name1 = [[Joko Widodo]]
|leader_title2 = [[Вице президент]]
|leader_name2 = [[Ma'ruf Amin]]
|area_rank = 16th
|area_magnitude = 1_E+12
|area_km2 = 1,919,440 (land)
|area_sq_mi = 735,355 &lt;!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]--&gt;
|percent_water = 4.85
|population_estimate = 237,512,352
|population_estimate_year = July 2008 est.
|population_estimate_rank = 4th
|population_census = 206,264,595
|population_census_year = 2000
|population_density_km2 = 134
|population_density_sq_mi = 347
|population_density_rank = 84th
|GDP_PPP_year = 2007
|GDP_PPP = $838.479 billion
|GDP_PPP_rank = 16th
|GDP_PPP_per_capita = $3,728
|GDP_PPP_per_capita_rank = 120th
|GDP_nominal_year = 2007
|GDP_nominal = $432.944 billion
|GDP_nominal_rank = 20th
|GDP_nominal_per_capita = $1,925
|GDP_nominal_per_capita_rank = 115th
|HDI_year = 2007
|HDI = {{increase}} 0.728
|HDI_rank = 107th
|HDI_category = &lt;font color=&quot;#ffcc00&quot;&gt;medium&lt;/font&gt;
|Gini = 34.3
|Gini_year = 2002
|sovereignty_type = [[Independence]]&lt;br /&gt;&lt;small&gt;from [[Netherlands]]&lt;/small&gt;
|established_event1 = Declared
|established_date1 = 17 August 1945
|currency = [[Indonesian rupiah|Rupiah]]
|currency_code = IDR
|time_zone = various
|utc_offset = +7 to +9
|time_zone_DST = not observed
|utc_offset_DST =
|drives_on                    = left
|cctld = [[.id]]
|calling_code = 62
|website = [http://www.indonesia.go.id/id/index.php www.indonesia.go.id/id/]
|footnotes =
}}

'''Индонезия Өрөспүүбүлүкэтэ''' ([[индонезия тыла|индонезиялыы]] ''Republik Indonesia'') диэн [[Соҕуруулуу-илин Азия]] дойдута. 17,508 арыыга баар. Индонезия аан дойду ордук улахан [[архипелаг]] дойдута. Олохтоохторун ахсаана 237 млн киhи (аан дойдуга 4с миэстэ, [[Ислам]] дойдуларыттан 1кы миэстэ). [[Папуа Саҥа Гуинея|Папуа Саҥа Гуинеялыын]], [[Илин Тимор|Илин Тимордуун]] уонна [[Малайзия|Малайзиялыын]] кирбиилэhэр.

== Экономиката ==

Индонезия - биир саамай улахан сельско-хозяйственнай продукцияны оҥорон таһаарар дойду. Улахан [[промышленно-сайдыбыт]] куораттар бааллар, холобура [[Дьакарта]], [[Семаранг]], [[Сурабайа]], [[Паданг]], [[Парлембанг]], [[Паканбару]], [[Дьамби]], [[Бенкулу]] (Бэнкулу), [[Денпасар]], [[Раба]].  Бу ыйыллыбыт куораттарга дойду 89% индустрията баар, олортон 52% [[Дьакарта]] куоратка тиксэр. Онон сибээстээн Дьакарта куорат саамай улахан [[промышленно-сайдыбыт]] куората буолар, ону таһынан саамай улахан иэнинэн, дьонун ахсаанынан даҕаны


== Альбом ==
&lt;center&gt;&lt;gallery caption=&quot;Indonesia&quot; widths=&quot;180px&quot; heights=&quot;120px&quot; perrow=&quot;3&quot;&gt;
File:Museum Nasional Indonesia.jpg|Индонезия национальнай музейа [[Киин Дьакаарта]]ҕа
File:Monumen nasional jakarta.jpg|[[Национальнай монумент (Индонезия)|Национальнай монумент]]
File:Jakarta Skyline Part 2.jpg|[[Wisma 46]], Indonesia's tallest office building, located in the middle of Jakarta skyscraper.
File:Central Jakarta.JPG|Jalan Thamrin, the main avenue in Central Jakarta
File:Gambir Station Platform.jpg|A train at [[Gambir]] station in [[Central Jakarta]]
File:BungKarno-indonoob.JPG|100 000 олбохтоох Bung Karno стадион
File:Indonesia 2002 CIA map.png|Индонезия каартата
File:Indonesia provinces english.png|Индонезия провинциялара
File:Jalan malioboro - Jogjakarta.JPG|Malioboro, the most famous street in Yogyakarta city
Image:transjogja.jpg|Trans Jogja Bus. A bus rapid transit system in Yogyakarta city
File:SOTO FOOD.jpg|A selection of [[Indonesian cuisine|Indonesian food]], including ''Soto Ayam'' (chicken soup), ''sate kerang'' ([[satay|shellfish kebabs]]), ''telor pindang'' (preserved eggs), ''perkedel'' (fritter), and ''es teh manis'' (sweet iced tea)
File:Indonesian Army infantryman participating in the GPOI.jpg|An Indonesian Army infantryman participating in the U.N.'s Global Peacekeeping Operation Initiative
Image:Panser side left.JPG|Pindad Panser &quot;Anoa&quot; shown during Indo Defense and Aerospace Expo 2008
|Indonesian Naval vessels
Image:AURI B-25.jpg|B-25 Mitchell bombers of the AURI in the 1950s
Image:Jmnei.jpg|A [[Javanese people|Javanese]] engineer closes one of the gun bay doors on a Dutch [[Brewster Buffalo|Buffalo]], January 1942. 
|[[Mazda6]] used by the Jakarta Metro Highway Patrol (''Ditlantas Polda Metro Jaya'') as a patrol car
|[[Mitsubishi Lancer]] used by Vital Object Protection of Indonesian National Police
File:ID_diesel_loco_CC_201-05_060327_4217_kta.jpg|GE U20C in [[Индонезия]], #CC201-05
File:Diesel_locomotive.JPG|GE U20C &quot;Full-Width Cabin&quot; Индонезияҕа, #CC203-22
File:ID_diesel_loco_CC_204-06_060403_2512_mri.jpg|GE U20C full computer control locomotive in Indonesia, #CC204-06
[...]
&lt;/gallery&gt;&lt;/center&gt;

{{Geo-stub}}

{{азия}}

[[Категория:Соҕуруулуу-илин Азия дойдулара]]</text>
      <sha1>f89ypyvxhhmjwsu53f68m2hf4j57qw1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Атырдьах ыйын 28</title>
    <ns>0</ns>
    <id>7896</id>
    <revision>
      <id>383312</id>
      <parentid>376823</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T00:28:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>HalanTul</username>
        <id>51</id>
      </contributor>
      <comment>/* Түбэлтэлэр */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7606" xml:space="preserve">'''Атырдьах ыйын 28''' диэн [[Григориан халандаара|Григориан халандаарыгар]] сыл 240-с күнэ ([[ордук хонуктаах сыл]]га 241-c күнэ). Сыл бүтүө 125 күн баар.

== Бэлиэ күннэр ==
*{{Флагификация|Миэксикэ}} — Эбэлэр уонна эһэлэр күннэрэ
*{{Флагификация|Черногория}} — [[Судаарыстыбаны билинии күнэ]]. Дойду 1910 сыллааха [[Осмаан Импиэрийэтэ|Осмаан Импиэрийэтиттэн]] тутулуга суоҕун биллэрбит, Никола I ыраахтааҕы буолбут.

== Түбэлтэлэр ==
* [[475]] — Орест диэн Рим полководеһа Арҕаа Рим импэрээтэрин Юлий Непоту киин куораттан Равеннаттан күрүүргэ күһэйбит.
* [[489]] — Остготтар хоруоллара Теодорих Арҕаа Рим импэрээтэрин Одоакры Изонцо кыргыһыытыгар үлтүрүппүт. Одоакр Былыргы Рим тиһэх ыраахтааҕыта этэ, бэйэтэ эмиэ варвар төрүттээҕэ.
* [[1851]] — [[Санкт-Петербург]] уонна [[Москуба]] икки ардыларыгар тимир суол аһыллыбыт.
* [[1900]] — [[Витим|Битиим]] уонна [[Өлүөхүмэ]] ыккардыларыгар телеграф лиинньийэтэ аһыллыбыт.
* [[1920]] — Бүтүн Арассыыйатааҕы биэрэпис ыытыллыбыт.
* [[1925]] — [[Дьокуускай]]га [[Кыһыл Кириэс аан дойдутааҕы кэмитиэтэ|Арассыыйатааҕы Кыһыл Кириэс уопсастыбатын]] Сибиирдээҕи салаатын харах этэрээтэ ''Трахома диспансерыгар'' кубулуйбут. Бу диспансер [[1941]] муус устар 14 күнүттэн ыла — ''Өрөспүүбүлүкэтээҕи харах балыыһата''.
* [[1937]] — Массыына оҥорооччу хампаанньа «[[Тойота]]» тэриллибит.
* [[1941]] — Кыһыл аармыйа бүтэһик чаастара [[Таллинн]] куораты [[Эстония историята|хаалларбыттар]], [[Эстония]]ны бүтүннүүтүн ньиэмэстэр оккупациялаабыттар.
* [[1958]] — [[Бүлүүтээҕи ГЭС]] тутулларын туһунан [[ССРС]] миниистирдэрин сэбиэтэ быһаарыныы ылыммыт. Тутуу [[1959]] сыллаахха саҕаламмыта уонна [[1978]] сыллаахха түмүктэммитэ.
* [[1963]] — [[АХШ]] соҕуруу штаттарыттан саҕаламмыт «Гражданскай быраап туһугар марш» [[Вашингтон|Вашингтоҥҥа]] түмүктэммит. Хара тириилээхтэр бырааптарын иһин охсуспут [[Мартин Лютер Кинг]] «Мин ыра санаалаахпын» ({{lang-en|«I have a dream»}}) диэн тыллартан саҕаланар аатырбыт аман өһүн этэр.
* [[1985]] — «Якутуглестрой» комбинат начаалынньыгар [[Бочаров Виктор Иванович|Виктор Бочаровка]] Социалистыы Үлэ Дьоруойун аата иҥэриллибит.
* [[1991]] — [[ССРС]] устуоруйатыгар бүтэһик бырабыыталыстыба астаапкаҕа ыытыллыбыт (Павлов бырабыыталыстыбата).

== Төрөөбүттэр ==
* [[1749]] — [[Йоhанн Вольфгаҥ фон Гөте]] — [[Германия]] суруйааччыта.
* [[1901]] — уруккута [[Сунтаар улууһа|Сунтаар улууhугар]], билиҥҥитэ [[Ньурба улууһа|Ньурба улууһун]] II Дьаархан нэhилиэгэр [[Афанасьев-Токосов Даниил Прокопьевич|Даниил Афанасьев-Токосов]] — бастакы хомсомуоллартан биирдэстэрэ, Гражданскай сэрии кыттыылааҕа, суруйааччы, суруналыыс.
* [[1912]] — [[Розинская Полина Константиновна|Полина Розинская]] (2010 с. өлб.) — Саха АССР норуодунай артыыһа, аатырбыт концертмейстер. Бу Украинаҕа төрөөбүт музыкант сэрии иннинэ Москубатааҕы Чайковскай аатынан консерваторияны туйгуннук бүтэрээт Дьокуускайга Саха тыйаатырыгар ананан кэлбитэ уонна 2008 сылга диэри Саха сиригэр олорбута, үлэлээбитэ. 
* [[1970]] — [[Жиркова Татьяна |Татьяна Жиркова]] — сүүрүүк спортсмен, Арассыыйа спордун үтүөлээх маастара, 100 км Аан дойду 2 төгүллээх уонна Европа чөмпүйүөнэ, рекордсмена.
* [[1993]] — [[Тимофеева Кристина Владимировна|Кристина Тимофеева]] — охчут спортсмен, 2012 с. ыытыллыбыт Олимпиада оонньууларыгар Арассыыйа сүүмэрдэммит хамаандатын чилиэнэ.

== Өлбүттэр ==
* [[1853]] — Москубаҕа [[Гааз Фридрих Йозеф |Фридрих Йозеф Гааз]] (ниэм. Friedrich Joseph Laurentius Haass, 1780 төр.), Арассыыйаҕа Фёдор Петрович Гааз диэн аатынан биллибит филантроп быраас, Германияттан Москубаҕа көһөн олорбута, үлэлээбитэ, дьадаҥылары босхо эмтиирин, тиийиммэттэргэ көмөлөһөр амарах санаатын иһин &quot;сибэтиэй дуоктар&quot; диэн ааттаммыт киһи.
* [[1938]] — [[Ксенофонтов Гавриил Васильевич|Гавриил Ксенофонтов]] (1888 с.т.) — саха учуонайа, биллиилээх историк, этнограф, политическай, общественнай диэйэтэл. Кини &quot;Эллэйаада&quot; диэн ааттаан таһаарбыт саха үһүйээннэрин хомуурунньуга саха библиятын быһыытынан билиниллэр. 
* [[1986]] — [[Александров Семен Лаврентьевич|Семен Александров]] (1986 с.т.) — Амма улууһун Өнньүөһүттэн төрүттээх саха живописеһа.
* [[2009]] — [[Афанасий Ильич Тобонов|Афанасий Тобонов]] (1945 с.т.) — Саха сирин улуустарыгар ракеталар стуупеннарын түһэрии утары охсуспут саха киһитэ, уопсастыбаннай диэйэтэл, бэтэринээр. Ньурба Хорулатыттан төрүттээх.


{{ыйдар}}

[[Категория:Атырдьах ыйын 28]]</text>
      <sha1>3zgsffv2ui4i55zwlvbhu1j9gmyk7wz</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>383313</id>
      <parentid>383312</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T00:30:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>HalanTul</username>
        <id>51</id>
      </contributor>
      <comment>/* Түбэлтэлэр */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7686" xml:space="preserve">'''Атырдьах ыйын 28''' диэн [[Григориан халандаара|Григориан халандаарыгар]] сыл 240-с күнэ ([[ордук хонуктаах сыл]]га 241-c күнэ). Сыл бүтүө 125 күн баар.

== Бэлиэ күннэр ==
*{{Флагификация|Миэксикэ}} — Эбэлэр уонна эһэлэр күннэрэ
*{{Флагификация|Черногория}} — [[Судаарыстыбаны билинии күнэ]]. Дойду 1910 сыллааха [[Осмаан Импиэрийэтэ|Осмаан Импиэрийэтиттэн]] тутулуга суоҕун биллэрбит, Никола I ыраахтааҕы буолбут.

== Түбэлтэлэр ==
* [[475]] — Орест диэн Рим полководеһа Арҕаа Рим импэрээтэрин Юлий Непоту киин куораттан Равеннаттан күрүүргэ күһэйбит.
* [[489]] — Остготтар хоруоллара Теодорих Италия ыраахтааҕытын Одоакры Изонцо кыргыһыытыгар үлтүрүппүт. Одоакр бу иннинэ Былыргы Рим тиһэх ыраахтааҕытын Ромул-Августулу бүрүстүөлтэн үүрбүтэ, бэйэтэ эмиэ варвар төрүттээҕэ.
* [[1851]] — [[Санкт-Петербург]] уонна [[Москуба]] икки ардыларыгар тимир суол аһыллыбыт.
* [[1900]] — [[Витим|Битиим]] уонна [[Өлүөхүмэ]] ыккардыларыгар телеграф лиинньийэтэ аһыллыбыт.
* [[1920]] — Бүтүн Арассыыйатааҕы биэрэпис ыытыллыбыт.
* [[1925]] — [[Дьокуускай]]га [[Кыһыл Кириэс аан дойдутааҕы кэмитиэтэ|Арассыыйатааҕы Кыһыл Кириэс уопсастыбатын]] Сибиирдээҕи салаатын харах этэрээтэ ''Трахома диспансерыгар'' кубулуйбут. Бу диспансер [[1941]] муус устар 14 күнүттэн ыла — ''Өрөспүүбүлүкэтээҕи харах балыыһата''.
* [[1937]] — Массыына оҥорооччу хампаанньа «[[Тойота]]» тэриллибит.
* [[1941]] — Кыһыл аармыйа бүтэһик чаастара [[Таллинн]] куораты [[Эстония историята|хаалларбыттар]], [[Эстония]]ны бүтүннүүтүн ньиэмэстэр оккупациялаабыттар.
* [[1958]] — [[Бүлүүтээҕи ГЭС]] тутулларын туһунан [[ССРС]] миниистирдэрин сэбиэтэ быһаарыныы ылыммыт. Тутуу [[1959]] сыллаахха саҕаламмыта уонна [[1978]] сыллаахха түмүктэммитэ.
* [[1963]] — [[АХШ]] соҕуруу штаттарыттан саҕаламмыт «Гражданскай быраап туһугар марш» [[Вашингтон|Вашингтоҥҥа]] түмүктэммит. Хара тириилээхтэр бырааптарын иһин охсуспут [[Мартин Лютер Кинг]] «Мин ыра санаалаахпын» ({{lang-en|«I have a dream»}}) диэн тыллартан саҕаланар аатырбыт аман өһүн этэр.
* [[1985]] — «Якутуглестрой» комбинат начаалынньыгар [[Бочаров Виктор Иванович|Виктор Бочаровка]] Социалистыы Үлэ Дьоруойун аата иҥэриллибит.
* [[1991]] — [[ССРС]] устуоруйатыгар бүтэһик бырабыыталыстыба астаапкаҕа ыытыллыбыт (Павлов бырабыыталыстыбата).

== Төрөөбүттэр ==
* [[1749]] — [[Йоhанн Вольфгаҥ фон Гөте]] — [[Германия]] суруйааччыта.
* [[1901]] — уруккута [[Сунтаар улууһа|Сунтаар улууhугар]], билиҥҥитэ [[Ньурба улууһа|Ньурба улууһун]] II Дьаархан нэhилиэгэр [[Афанасьев-Токосов Даниил Прокопьевич|Даниил Афанасьев-Токосов]] — бастакы хомсомуоллартан биирдэстэрэ, Гражданскай сэрии кыттыылааҕа, суруйааччы, суруналыыс.
* [[1912]] — [[Розинская Полина Константиновна|Полина Розинская]] (2010 с. өлб.) — Саха АССР норуодунай артыыһа, аатырбыт концертмейстер. Бу Украинаҕа төрөөбүт музыкант сэрии иннинэ Москубатааҕы Чайковскай аатынан консерваторияны туйгуннук бүтэрээт Дьокуускайга Саха тыйаатырыгар ананан кэлбитэ уонна 2008 сылга диэри Саха сиригэр олорбута, үлэлээбитэ. 
* [[1970]] — [[Жиркова Татьяна |Татьяна Жиркова]] — сүүрүүк спортсмен, Арассыыйа спордун үтүөлээх маастара, 100 км Аан дойду 2 төгүллээх уонна Европа чөмпүйүөнэ, рекордсмена.
* [[1993]] — [[Тимофеева Кристина Владимировна|Кристина Тимофеева]] — охчут спортсмен, 2012 с. ыытыллыбыт Олимпиада оонньууларыгар Арассыыйа сүүмэрдэммит хамаандатын чилиэнэ.

== Өлбүттэр ==
* [[1853]] — Москубаҕа [[Гааз Фридрих Йозеф |Фридрих Йозеф Гааз]] (ниэм. Friedrich Joseph Laurentius Haass, 1780 төр.), Арассыыйаҕа Фёдор Петрович Гааз диэн аатынан биллибит филантроп быраас, Германияттан Москубаҕа көһөн олорбута, үлэлээбитэ, дьадаҥылары босхо эмтиирин, тиийиммэттэргэ көмөлөһөр амарах санаатын иһин &quot;сибэтиэй дуоктар&quot; диэн ааттаммыт киһи.
* [[1938]] — [[Ксенофонтов Гавриил Васильевич|Гавриил Ксенофонтов]] (1888 с.т.) — саха учуонайа, биллиилээх историк, этнограф, политическай, общественнай диэйэтэл. Кини &quot;Эллэйаада&quot; диэн ааттаан таһаарбыт саха үһүйээннэрин хомуурунньуга саха библиятын быһыытынан билиниллэр. 
* [[1986]] — [[Александров Семен Лаврентьевич|Семен Александров]] (1986 с.т.) — Амма улууһун Өнньүөһүттэн төрүттээх саха живописеһа.
* [[2009]] — [[Афанасий Ильич Тобонов|Афанасий Тобонов]] (1945 с.т.) — Саха сирин улуустарыгар ракеталар стуупеннарын түһэрии утары охсуспут саха киһитэ, уопсастыбаннай диэйэтэл, бэтэринээр. Ньурба Хорулатыттан төрүттээх.


{{ыйдар}}

[[Категория:Атырдьах ыйын 28]]</text>
      <sha1>9ikheffl6qh6akxevwm03b6e5i6nygr</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>383314</id>
      <parentid>383313</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T00:32:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>HalanTul</username>
        <id>51</id>
      </contributor>
      <comment>/* Түбэлтэлэр */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7710" xml:space="preserve">'''Атырдьах ыйын 28''' диэн [[Григориан халандаара|Григориан халандаарыгар]] сыл 240-с күнэ ([[ордук хонуктаах сыл]]га 241-c күнэ). Сыл бүтүө 125 күн баар.

== Бэлиэ күннэр ==
*{{Флагификация|Миэксикэ}} — Эбэлэр уонна эһэлэр күннэрэ
*{{Флагификация|Черногория}} — [[Судаарыстыбаны билинии күнэ]]. Дойду 1910 сыллааха [[Осмаан Импиэрийэтэ|Осмаан Импиэрийэтиттэн]] тутулуга суоҕун биллэрбит, Никола I ыраахтааҕы буолбут.

== Түбэлтэлэр ==
* [[475]] — Орест диэн Рим полководеһа Арҕаа Рим импэрээтэрин Юлий Непоту киин куораттан Равеннаттан күрүүргэ күһэйбит.
* [[489]] — Остготтар хоруоллара Теодорих Италия ыраахтааҕытын Одоакры Изонцо кыргыһыытыгар үлтүрүппүт. Одоакр бу иннинэ Былыргы Рим тиһэх ыраахтааҕытын Ромул-Августулу (Орест уолун) бүрүстүөлтэн үүрбүтэ, бэйэтэ эмиэ варвар төрүттээҕэ.
* [[1851]] — [[Санкт-Петербург]] уонна [[Москуба]] икки ардыларыгар тимир суол аһыллыбыт.
* [[1900]] — [[Витим|Битиим]] уонна [[Өлүөхүмэ]] ыккардыларыгар телеграф лиинньийэтэ аһыллыбыт.
* [[1920]] — Бүтүн Арассыыйатааҕы биэрэпис ыытыллыбыт.
* [[1925]] — [[Дьокуускай]]га [[Кыһыл Кириэс аан дойдутааҕы кэмитиэтэ|Арассыыйатааҕы Кыһыл Кириэс уопсастыбатын]] Сибиирдээҕи салаатын харах этэрээтэ ''Трахома диспансерыгар'' кубулуйбут. Бу диспансер [[1941]] муус устар 14 күнүттэн ыла — ''Өрөспүүбүлүкэтээҕи харах балыыһата''.
* [[1937]] — Массыына оҥорооччу хампаанньа «[[Тойота]]» тэриллибит.
* [[1941]] — Кыһыл аармыйа бүтэһик чаастара [[Таллинн]] куораты [[Эстония историята|хаалларбыттар]], [[Эстония]]ны бүтүннүүтүн ньиэмэстэр оккупациялаабыттар.
* [[1958]] — [[Бүлүүтээҕи ГЭС]] тутулларын туһунан [[ССРС]] миниистирдэрин сэбиэтэ быһаарыныы ылыммыт. Тутуу [[1959]] сыллаахха саҕаламмыта уонна [[1978]] сыллаахха түмүктэммитэ.
* [[1963]] — [[АХШ]] соҕуруу штаттарыттан саҕаламмыт «Гражданскай быраап туһугар марш» [[Вашингтон|Вашингтоҥҥа]] түмүктэммит. Хара тириилээхтэр бырааптарын иһин охсуспут [[Мартин Лютер Кинг]] «Мин ыра санаалаахпын» ({{lang-en|«I have a dream»}}) диэн тыллартан саҕаланар аатырбыт аман өһүн этэр.
* [[1985]] — «Якутуглестрой» комбинат начаалынньыгар [[Бочаров Виктор Иванович|Виктор Бочаровка]] Социалистыы Үлэ Дьоруойун аата иҥэриллибит.
* [[1991]] — [[ССРС]] устуоруйатыгар бүтэһик бырабыыталыстыба астаапкаҕа ыытыллыбыт (Павлов бырабыыталыстыбата).

== Төрөөбүттэр ==
* [[1749]] — [[Йоhанн Вольфгаҥ фон Гөте]] — [[Германия]] суруйааччыта.
* [[1901]] — уруккута [[Сунтаар улууһа|Сунтаар улууhугар]], билиҥҥитэ [[Ньурба улууһа|Ньурба улууһун]] II Дьаархан нэhилиэгэр [[Афанасьев-Токосов Даниил Прокопьевич|Даниил Афанасьев-Токосов]] — бастакы хомсомуоллартан биирдэстэрэ, Гражданскай сэрии кыттыылааҕа, суруйааччы, суруналыыс.
* [[1912]] — [[Розинская Полина Константиновна|Полина Розинская]] (2010 с. өлб.) — Саха АССР норуодунай артыыһа, аатырбыт концертмейстер. Бу Украинаҕа төрөөбүт музыкант сэрии иннинэ Москубатааҕы Чайковскай аатынан консерваторияны туйгуннук бүтэрээт Дьокуускайга Саха тыйаатырыгар ананан кэлбитэ уонна 2008 сылга диэри Саха сиригэр олорбута, үлэлээбитэ. 
* [[1970]] — [[Жиркова Татьяна |Татьяна Жиркова]] — сүүрүүк спортсмен, Арассыыйа спордун үтүөлээх маастара, 100 км Аан дойду 2 төгүллээх уонна Европа чөмпүйүөнэ, рекордсмена.
* [[1993]] — [[Тимофеева Кристина Владимировна|Кристина Тимофеева]] — охчут спортсмен, 2012 с. ыытыллыбыт Олимпиада оонньууларыгар Арассыыйа сүүмэрдэммит хамаандатын чилиэнэ.

== Өлбүттэр ==
* [[1853]] — Москубаҕа [[Гааз Фридрих Йозеф |Фридрих Йозеф Гааз]] (ниэм. Friedrich Joseph Laurentius Haass, 1780 төр.), Арассыыйаҕа Фёдор Петрович Гааз диэн аатынан биллибит филантроп быраас, Германияттан Москубаҕа көһөн олорбута, үлэлээбитэ, дьадаҥылары босхо эмтиирин, тиийиммэттэргэ көмөлөһөр амарах санаатын иһин &quot;сибэтиэй дуоктар&quot; диэн ааттаммыт киһи.
* [[1938]] — [[Ксенофонтов Гавриил Васильевич|Гавриил Ксенофонтов]] (1888 с.т.) — саха учуонайа, биллиилээх историк, этнограф, политическай, общественнай диэйэтэл. Кини &quot;Эллэйаада&quot; диэн ааттаан таһаарбыт саха үһүйээннэрин хомуурунньуга саха библиятын быһыытынан билиниллэр. 
* [[1986]] — [[Александров Семен Лаврентьевич|Семен Александров]] (1986 с.т.) — Амма улууһун Өнньүөһүттэн төрүттээх саха живописеһа.
* [[2009]] — [[Афанасий Ильич Тобонов|Афанасий Тобонов]] (1945 с.т.) — Саха сирин улуустарыгар ракеталар стуупеннарын түһэрии утары охсуспут саха киһитэ, уопсастыбаннай диэйэтэл, бэтэринээр. Ньурба Хорулатыттан төрүттээх.


{{ыйдар}}

[[Категория:Атырдьах ыйын 28]]</text>
      <sha1>klb1mqkzlcb2f9aaym1s5els1jbijq2</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>383315</id>
      <parentid>383314</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T00:35:45Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>HalanTul</username>
        <id>51</id>
      </contributor>
      <comment>/* Түбэлтэлэр */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7972" xml:space="preserve">'''Атырдьах ыйын 28''' диэн [[Григориан халандаара|Григориан халандаарыгар]] сыл 240-с күнэ ([[ордук хонуктаах сыл]]га 241-c күнэ). Сыл бүтүө 125 күн баар.

== Бэлиэ күннэр ==
*{{Флагификация|Миэксикэ}} — Эбэлэр уонна эһэлэр күннэрэ
*{{Флагификация|Черногория}} — [[Судаарыстыбаны билинии күнэ]]. Дойду 1910 сыллааха [[Осмаан Импиэрийэтэ|Осмаан Импиэрийэтиттэн]] тутулуга суоҕун биллэрбит, Никола I ыраахтааҕы буолбут.

== Түбэлтэлэр ==
* [[475]] — Орест диэн Рим полководеһа Арҕаа Рим импэрээтэрин Юлий Непоту киин куораттан Равеннаттан күрүүргэ күһэйбит.
* [[489]] — Остготтар хоруоллара Теодорих Италия ыраахтааҕытын Одоакры Изонцо кыргыһыытыгар үлтүрүппүт. Одоакр бу иннинэ Былыргы Рим тиһэх ыраахтааҕытын Ромул-Августулу (Орест уолун) бүрүстүөлтэн үүрбүтэ, бэйэтэ эмиэ варвар төрүттээҕэ.
* [[632]] — Ислаам бороруогун [[Муhаммед]] кыыһа Фатима өлбүт, туохтан сылтаан өлбүтэ суннииттар уонна шииттэр ыккардыларыгар мөккүөрү таһаарбыта.
* [[1851]] — [[Санкт-Петербург]] уонна [[Москуба]] икки ардыларыгар тимир суол аһыллыбыт.
* [[1900]] — [[Витим|Битиим]] уонна [[Өлүөхүмэ]] ыккардыларыгар телеграф лиинньийэтэ аһыллыбыт.
* [[1920]] — Бүтүн Арассыыйатааҕы биэрэпис ыытыллыбыт.
* [[1925]] — [[Дьокуускай]]га [[Кыһыл Кириэс аан дойдутааҕы кэмитиэтэ|Арассыыйатааҕы Кыһыл Кириэс уопсастыбатын]] Сибиирдээҕи салаатын харах этэрээтэ ''Трахома диспансерыгар'' кубулуйбут. Бу диспансер [[1941]] муус устар 14 күнүттэн ыла — ''Өрөспүүбүлүкэтээҕи харах балыыһата''.
* [[1937]] — Массыына оҥорооччу хампаанньа «[[Тойота]]» тэриллибит.
* [[1941]] — Кыһыл аармыйа бүтэһик чаастара [[Таллинн]] куораты [[Эстония историята|хаалларбыттар]], [[Эстония]]ны бүтүннүүтүн ньиэмэстэр оккупациялаабыттар.
* [[1958]] — [[Бүлүүтээҕи ГЭС]] тутулларын туһунан [[ССРС]] миниистирдэрин сэбиэтэ быһаарыныы ылыммыт. Тутуу [[1959]] сыллаахха саҕаламмыта уонна [[1978]] сыллаахха түмүктэммитэ.
* [[1963]] — [[АХШ]] соҕуруу штаттарыттан саҕаламмыт «Гражданскай быраап туһугар марш» [[Вашингтон|Вашингтоҥҥа]] түмүктэммит. Хара тириилээхтэр бырааптарын иһин охсуспут [[Мартин Лютер Кинг]] «Мин ыра санаалаахпын» ({{lang-en|«I have a dream»}}) диэн тыллартан саҕаланар аатырбыт аман өһүн этэр.
* [[1985]] — «Якутуглестрой» комбинат начаалынньыгар [[Бочаров Виктор Иванович|Виктор Бочаровка]] Социалистыы Үлэ Дьоруойун аата иҥэриллибит.
* [[1991]] — [[ССРС]] устуоруйатыгар бүтэһик бырабыыталыстыба астаапкаҕа ыытыллыбыт (Павлов бырабыыталыстыбата).

== Төрөөбүттэр ==
* [[1749]] — [[Йоhанн Вольфгаҥ фон Гөте]] — [[Германия]] суруйааччыта.
* [[1901]] — уруккута [[Сунтаар улууһа|Сунтаар улууhугар]], билиҥҥитэ [[Ньурба улууһа|Ньурба улууһун]] II Дьаархан нэhилиэгэр [[Афанасьев-Токосов Даниил Прокопьевич|Даниил Афанасьев-Токосов]] — бастакы хомсомуоллартан биирдэстэрэ, Гражданскай сэрии кыттыылааҕа, суруйааччы, суруналыыс.
* [[1912]] — [[Розинская Полина Константиновна|Полина Розинская]] (2010 с. өлб.) — Саха АССР норуодунай артыыһа, аатырбыт концертмейстер. Бу Украинаҕа төрөөбүт музыкант сэрии иннинэ Москубатааҕы Чайковскай аатынан консерваторияны туйгуннук бүтэрээт Дьокуускайга Саха тыйаатырыгар ананан кэлбитэ уонна 2008 сылга диэри Саха сиригэр олорбута, үлэлээбитэ. 
* [[1970]] — [[Жиркова Татьяна |Татьяна Жиркова]] — сүүрүүк спортсмен, Арассыыйа спордун үтүөлээх маастара, 100 км Аан дойду 2 төгүллээх уонна Европа чөмпүйүөнэ, рекордсмена.
* [[1993]] — [[Тимофеева Кристина Владимировна|Кристина Тимофеева]] — охчут спортсмен, 2012 с. ыытыллыбыт Олимпиада оонньууларыгар Арассыыйа сүүмэрдэммит хамаандатын чилиэнэ.

== Өлбүттэр ==
* [[1853]] — Москубаҕа [[Гааз Фридрих Йозеф |Фридрих Йозеф Гааз]] (ниэм. Friedrich Joseph Laurentius Haass, 1780 төр.), Арассыыйаҕа Фёдор Петрович Гааз диэн аатынан биллибит филантроп быраас, Германияттан Москубаҕа көһөн олорбута, үлэлээбитэ, дьадаҥылары босхо эмтиирин, тиийиммэттэргэ көмөлөһөр амарах санаатын иһин &quot;сибэтиэй дуоктар&quot; диэн ааттаммыт киһи.
* [[1938]] — [[Ксенофонтов Гавриил Васильевич|Гавриил Ксенофонтов]] (1888 с.т.) — саха учуонайа, биллиилээх историк, этнограф, политическай, общественнай диэйэтэл. Кини &quot;Эллэйаада&quot; диэн ааттаан таһаарбыт саха үһүйээннэрин хомуурунньуга саха библиятын быһыытынан билиниллэр. 
* [[1986]] — [[Александров Семен Лаврентьевич|Семен Александров]] (1986 с.т.) — Амма улууһун Өнньүөһүттэн төрүттээх саха живописеһа.
* [[2009]] — [[Афанасий Ильич Тобонов|Афанасий Тобонов]] (1945 с.т.) — Саха сирин улуустарыгар ракеталар стуупеннарын түһэрии утары охсуспут саха киһитэ, уопсастыбаннай диэйэтэл, бэтэринээр. Ньурба Хорулатыттан төрүттээх.


{{ыйдар}}

[[Категория:Атырдьах ыйын 28]]</text>
      <sha1>r1etqeywcziuhku43w9m9dgac89fys5</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>383316</id>
      <parentid>383315</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T00:40:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>HalanTul</username>
        <id>51</id>
      </contributor>
      <comment>/* Түбэлтэлэр */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8358" xml:space="preserve">'''Атырдьах ыйын 28''' диэн [[Григориан халандаара|Григориан халандаарыгар]] сыл 240-с күнэ ([[ордук хонуктаах сыл]]га 241-c күнэ). Сыл бүтүө 125 күн баар.

== Бэлиэ күннэр ==
*{{Флагификация|Миэксикэ}} — Эбэлэр уонна эһэлэр күннэрэ
*{{Флагификация|Черногория}} — [[Судаарыстыбаны билинии күнэ]]. Дойду 1910 сыллааха [[Осмаан Импиэрийэтэ|Осмаан Импиэрийэтиттэн]] тутулуга суоҕун биллэрбит, Никола I ыраахтааҕы буолбут.

== Түбэлтэлэр ==
* [[475]] — Орест диэн Рим полководеһа Арҕаа Рим импэрээтэрин Юлий Непоту киин куораттан Равеннаттан күрүүргэ күһэйбит.
* [[489]] — Остготтар хоруоллара Теодорих Италия ыраахтааҕытын Одоакры Изонцо кыргыһыытыгар үлтүрүппүт. Одоакр бу иннинэ Былыргы Рим тиһэх ыраахтааҕытын Ромул-Августулу (Орест уолун) бүрүстүөлтэн үүрбүтэ, бэйэтэ эмиэ варвар төрүттээҕэ.
* [[632]] — Ислаам бороруогун [[Муhаммед]] кыыһа Фатима өлбүт, туохтан сылтаан өлбүтэ суннииттар уонна шииттэр ыккардыларыгар мөккүөрү таһаарбыта. Суннииттар Фатима аҕатын аһыйан өлбүт дииллэр, оттон шииттэр бу өлүүгэ сунниттары буруйдууллар. Фатима уонна кини эрэ Али (шииттэр бастакы имаамнара) Муһаммед кэнниттэн халиф буолбут Абу Бакры билиммэтэхтэрэ.
* [[1851]] — [[Санкт-Петербург]] уонна [[Москуба]] икки ардыларыгар тимир суол аһыллыбыт.
* [[1900]] — [[Витим|Битиим]] уонна [[Өлүөхүмэ]] ыккардыларыгар телеграф лиинньийэтэ аһыллыбыт.
* [[1920]] — Бүтүн Арассыыйатааҕы биэрэпис ыытыллыбыт.
* [[1925]] — [[Дьокуускай]]га [[Кыһыл Кириэс аан дойдутааҕы кэмитиэтэ|Арассыыйатааҕы Кыһыл Кириэс уопсастыбатын]] Сибиирдээҕи салаатын харах этэрээтэ ''Трахома диспансерыгар'' кубулуйбут. Бу диспансер [[1941]] муус устар 14 күнүттэн ыла — ''Өрөспүүбүлүкэтээҕи харах балыыһата''.
* [[1937]] — Массыына оҥорооччу хампаанньа «[[Тойота]]» тэриллибит.
* [[1941]] — Кыһыл аармыйа бүтэһик чаастара [[Таллинн]] куораты [[Эстония историята|хаалларбыттар]], [[Эстония]]ны бүтүннүүтүн ньиэмэстэр оккупациялаабыттар.
* [[1958]] — [[Бүлүүтээҕи ГЭС]] тутулларын туһунан [[ССРС]] миниистирдэрин сэбиэтэ быһаарыныы ылыммыт. Тутуу [[1959]] сыллаахха саҕаламмыта уонна [[1978]] сыллаахха түмүктэммитэ.
* [[1963]] — [[АХШ]] соҕуруу штаттарыттан саҕаламмыт «Гражданскай быраап туһугар марш» [[Вашингтон|Вашингтоҥҥа]] түмүктэммит. Хара тириилээхтэр бырааптарын иһин охсуспут [[Мартин Лютер Кинг]] «Мин ыра санаалаахпын» ({{lang-en|«I have a dream»}}) диэн тыллартан саҕаланар аатырбыт аман өһүн этэр.
* [[1985]] — «Якутуглестрой» комбинат начаалынньыгар [[Бочаров Виктор Иванович|Виктор Бочаровка]] Социалистыы Үлэ Дьоруойун аата иҥэриллибит.
* [[1991]] — [[ССРС]] устуоруйатыгар бүтэһик бырабыыталыстыба астаапкаҕа ыытыллыбыт (Павлов бырабыыталыстыбата).

== Төрөөбүттэр ==
* [[1749]] — [[Йоhанн Вольфгаҥ фон Гөте]] — [[Германия]] суруйааччыта.
* [[1901]] — уруккута [[Сунтаар улууһа|Сунтаар улууhугар]], билиҥҥитэ [[Ньурба улууһа|Ньурба улууһун]] II Дьаархан нэhилиэгэр [[Афанасьев-Токосов Даниил Прокопьевич|Даниил Афанасьев-Токосов]] — бастакы хомсомуоллартан биирдэстэрэ, Гражданскай сэрии кыттыылааҕа, суруйааччы, суруналыыс.
* [[1912]] — [[Розинская Полина Константиновна|Полина Розинская]] (2010 с. өлб.) — Саха АССР норуодунай артыыһа, аатырбыт концертмейстер. Бу Украинаҕа төрөөбүт музыкант сэрии иннинэ Москубатааҕы Чайковскай аатынан консерваторияны туйгуннук бүтэрээт Дьокуускайга Саха тыйаатырыгар ананан кэлбитэ уонна 2008 сылга диэри Саха сиригэр олорбута, үлэлээбитэ. 
* [[1970]] — [[Жиркова Татьяна |Татьяна Жиркова]] — сүүрүүк спортсмен, Арассыыйа спордун үтүөлээх маастара, 100 км Аан дойду 2 төгүллээх уонна Европа чөмпүйүөнэ, рекордсмена.
* [[1993]] — [[Тимофеева Кристина Владимировна|Кристина Тимофеева]] — охчут спортсмен, 2012 с. ыытыллыбыт Олимпиада оонньууларыгар Арассыыйа сүүмэрдэммит хамаандатын чилиэнэ.

== Өлбүттэр ==
* [[1853]] — Москубаҕа [[Гааз Фридрих Йозеф |Фридрих Йозеф Гааз]] (ниэм. Friedrich Joseph Laurentius Haass, 1780 төр.), Арассыыйаҕа Фёдор Петрович Гааз диэн аатынан биллибит филантроп быраас, Германияттан Москубаҕа көһөн олорбута, үлэлээбитэ, дьадаҥылары босхо эмтиирин, тиийиммэттэргэ көмөлөһөр амарах санаатын иһин &quot;сибэтиэй дуоктар&quot; диэн ааттаммыт киһи.
* [[1938]] — [[Ксенофонтов Гавриил Васильевич|Гавриил Ксенофонтов]] (1888 с.т.) — саха учуонайа, биллиилээх историк, этнограф, политическай, общественнай диэйэтэл. Кини &quot;Эллэйаада&quot; диэн ааттаан таһаарбыт саха үһүйээннэрин хомуурунньуга саха библиятын быһыытынан билиниллэр. 
* [[1986]] — [[Александров Семен Лаврентьевич|Семен Александров]] (1986 с.т.) — Амма улууһун Өнньүөһүттэн төрүттээх саха живописеһа.
* [[2009]] — [[Афанасий Ильич Тобонов|Афанасий Тобонов]] (1945 с.т.) — Саха сирин улуустарыгар ракеталар стуупеннарын түһэрии утары охсуспут саха киһитэ, уопсастыбаннай диэйэтэл, бэтэринээр. Ньурба Хорулатыттан төрүттээх.


{{ыйдар}}

[[Категория:Атырдьах ыйын 28]]</text>
      <sha1>hzwn0b9e6a9gxxjjkkbdfjan7im5pvh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>383318</id>
      <parentid>383316</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T00:44:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>HalanTul</username>
        <id>51</id>
      </contributor>
      <comment>/* Түбэлтэлэр */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8400" xml:space="preserve">'''Атырдьах ыйын 28''' диэн [[Григориан халандаара|Григориан халандаарыгар]] сыл 240-с күнэ ([[ордук хонуктаах сыл]]га 241-c күнэ). Сыл бүтүө 125 күн баар.

== Бэлиэ күннэр ==
*{{Флагификация|Миэксикэ}} — Эбэлэр уонна эһэлэр күннэрэ
*{{Флагификация|Черногория}} — [[Судаарыстыбаны билинии күнэ]]. Дойду 1910 сыллааха [[Осмаан Импиэрийэтэ|Осмаан Импиэрийэтиттэн]] тутулуга суоҕун биллэрбит, Никола I ыраахтааҕы буолбут.

== Түбэлтэлэр ==
* [[475]] — Орест диэн Рим полководеһа Арҕаа Рим импэрээтэрин Юлий Непоту киин куораттан Равеннаттан күрүүргэ күһэйбит.
* [[489]] — Остготтар хоруоллара Теодорих Италия ыраахтааҕытын Одоакры Изонцо кыргыһыытыгар үлтүрүппүт. Одоакр бу иннинэ Былыргы Рим тиһэх ыраахтааҕытын Ромул-Августулу (Орест уолун) бүрүстүөлтэн үүрбүтэ, бэйэтэ эмиэ варвар төрүттээҕэ.
* [[632]] — Ислаам бороруогун [[Муhаммед]] кыыһа Фатима өлбүт, туохтан сылтаан өлбүтэ суннииттар уонна шииттэр ыккардыларыгар мөккүөрү таһаарбыта. Суннииттар Фатима аҕатын аһыйан өлбүт дииллэр, оттон шииттэр бу өлүүгэ суннииттары буруйдууллар. Фатима уонна кини эрэ [[Али ибн Абу Талиб|Али]] (шииттэр бастакы имаамнара) Муһаммед кэнниттэн халиф буолбут [[Абу Бакр]]ы билиммэтэхтэрэ.
* [[1851]] — [[Санкт-Петербург]] уонна [[Москуба]] икки ардыларыгар тимир суол аһыллыбыт.
* [[1900]] — [[Витим|Битиим]] уонна [[Өлүөхүмэ]] ыккардыларыгар телеграф лиинньийэтэ аһыллыбыт.
* [[1920]] — Бүтүн Арассыыйатааҕы биэрэпис ыытыллыбыт.
* [[1925]] — [[Дьокуускай]]га [[Кыһыл Кириэс аан дойдутааҕы кэмитиэтэ|Арассыыйатааҕы Кыһыл Кириэс уопсастыбатын]] Сибиирдээҕи салаатын харах этэрээтэ ''Трахома диспансерыгар'' кубулуйбут. Бу диспансер [[1941]] муус устар 14 күнүттэн ыла — ''Өрөспүүбүлүкэтээҕи харах балыыһата''.
* [[1937]] — Массыына оҥорооччу хампаанньа «[[Тойота]]» тэриллибит.
* [[1941]] — Кыһыл аармыйа бүтэһик чаастара [[Таллинн]] куораты [[Эстония историята|хаалларбыттар]], [[Эстония]]ны бүтүннүүтүн ньиэмэстэр оккупациялаабыттар.
* [[1958]] — [[Бүлүүтээҕи ГЭС]] тутулларын туһунан [[ССРС]] миниистирдэрин сэбиэтэ быһаарыныы ылыммыт. Тутуу [[1959]] сыллаахха саҕаламмыта уонна [[1978]] сыллаахха түмүктэммитэ.
* [[1963]] — [[АХШ]] соҕуруу штаттарыттан саҕаламмыт «Гражданскай быраап туһугар марш» [[Вашингтон|Вашингтоҥҥа]] түмүктэммит. Хара тириилээхтэр бырааптарын иһин охсуспут [[Мартин Лютер Кинг]] «Мин ыра санаалаахпын» ({{lang-en|«I have a dream»}}) диэн тыллартан саҕаланар аатырбыт аман өһүн этэр.
* [[1985]] — «Якутуглестрой» комбинат начаалынньыгар [[Бочаров Виктор Иванович|Виктор Бочаровка]] Социалистыы Үлэ Дьоруойун аата иҥэриллибит.
* [[1991]] — [[ССРС]] устуоруйатыгар бүтэһик бырабыыталыстыба астаапкаҕа ыытыллыбыт (Павлов бырабыыталыстыбата).

== Төрөөбүттэр ==
* [[1749]] — [[Йоhанн Вольфгаҥ фон Гөте]] — [[Германия]] суруйааччыта.
* [[1901]] — уруккута [[Сунтаар улууһа|Сунтаар улууhугар]], билиҥҥитэ [[Ньурба улууһа|Ньурба улууһун]] II Дьаархан нэhилиэгэр [[Афанасьев-Токосов Даниил Прокопьевич|Даниил Афанасьев-Токосов]] — бастакы хомсомуоллартан биирдэстэрэ, Гражданскай сэрии кыттыылааҕа, суруйааччы, суруналыыс.
* [[1912]] — [[Розинская Полина Константиновна|Полина Розинская]] (2010 с. өлб.) — Саха АССР норуодунай артыыһа, аатырбыт концертмейстер. Бу Украинаҕа төрөөбүт музыкант сэрии иннинэ Москубатааҕы Чайковскай аатынан консерваторияны туйгуннук бүтэрээт Дьокуускайга Саха тыйаатырыгар ананан кэлбитэ уонна 2008 сылга диэри Саха сиригэр олорбута, үлэлээбитэ. 
* [[1970]] — [[Жиркова Татьяна |Татьяна Жиркова]] — сүүрүүк спортсмен, Арассыыйа спордун үтүөлээх маастара, 100 км Аан дойду 2 төгүллээх уонна Европа чөмпүйүөнэ, рекордсмена.
* [[1993]] — [[Тимофеева Кристина Владимировна|Кристина Тимофеева]] — охчут спортсмен, 2012 с. ыытыллыбыт Олимпиада оонньууларыгар Арассыыйа сүүмэрдэммит хамаандатын чилиэнэ.

== Өлбүттэр ==
* [[1853]] — Москубаҕа [[Гааз Фридрих Йозеф |Фридрих Йозеф Гааз]] (ниэм. Friedrich Joseph Laurentius Haass, 1780 төр.), Арассыыйаҕа Фёдор Петрович Гааз диэн аатынан биллибит филантроп быраас, Германияттан Москубаҕа көһөн олорбута, үлэлээбитэ, дьадаҥылары босхо эмтиирин, тиийиммэттэргэ көмөлөһөр амарах санаатын иһин &quot;сибэтиэй дуоктар&quot; диэн ааттаммыт киһи.
* [[1938]] — [[Ксенофонтов Гавриил Васильевич|Гавриил Ксенофонтов]] (1888 с.т.) — саха учуонайа, биллиилээх историк, этнограф, политическай, общественнай диэйэтэл. Кини &quot;Эллэйаада&quot; диэн ааттаан таһаарбыт саха үһүйээннэрин хомуурунньуга саха библиятын быһыытынан билиниллэр. 
* [[1986]] — [[Александров Семен Лаврентьевич|Семен Александров]] (1986 с.т.) — Амма улууһун Өнньүөһүттэн төрүттээх саха живописеһа.
* [[2009]] — [[Афанасий Ильич Тобонов|Афанасий Тобонов]] (1945 с.т.) — Саха сирин улуустарыгар ракеталар стуупеннарын түһэрии утары охсуспут саха киһитэ, уопсастыбаннай диэйэтэл, бэтэринээр. Ньурба Хорулатыттан төрүттээх.


{{ыйдар}}

[[Категория:Атырдьах ыйын 28]]</text>
      <sha1>dfrmr6623xa2vdbxrfjm44obhgm69hm</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>383319</id>
      <parentid>383318</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T00:51:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>HalanTul</username>
        <id>51</id>
      </contributor>
      <comment>/* Түбэлтэлэр */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9005" xml:space="preserve">'''Атырдьах ыйын 28''' диэн [[Григориан халандаара|Григориан халандаарыгар]] сыл 240-с күнэ ([[ордук хонуктаах сыл]]га 241-c күнэ). Сыл бүтүө 125 күн баар.

== Бэлиэ күннэр ==
*{{Флагификация|Миэксикэ}} — Эбэлэр уонна эһэлэр күннэрэ
*{{Флагификация|Черногория}} — [[Судаарыстыбаны билинии күнэ]]. Дойду 1910 сыллааха [[Осмаан Импиэрийэтэ|Осмаан Импиэрийэтиттэн]] тутулуга суоҕун биллэрбит, Никола I ыраахтааҕы буолбут.

== Түбэлтэлэр ==
* [[475]] — Орест диэн Рим полководеһа Арҕаа Рим импэрээтэрин Юлий Непоту киин куораттан Равеннаттан күрүүргэ күһэйбит.
* [[489]] — Остготтар хоруоллара Теодорих Италия ыраахтааҕытын Одоакры Изонцо кыргыһыытыгар үлтүрүппүт. Одоакр бу иннинэ Былыргы Рим тиһэх ыраахтааҕытын Ромул-Августулу (Орест уолун) бүрүстүөлтэн үүрбүтэ, бэйэтэ эмиэ варвар төрүттээҕэ.
* [[632]] — Ислаам бороруогун [[Муhаммед]] кыыһа Фатима өлбүт, туохтан сылтаан өлбүтэ суннииттар уонна шииттэр ыккардыларыгар мөккүөрү таһаарбыта. Суннииттар Фатима аҕатын аһыйан өлбүт дииллэр, оттон шииттэр бу өлүүгэ суннииттары буруйдууллар. Фатима уонна кини эрэ [[Али ибн Абу Талиб|Али]] (шииттэр бастакы имаамнара) Муһаммед кэнниттэн халиф буолбут [[Абу Бакр]]ы билиммэтэхтэрэ.
* [[663]] — Силла диэн кэриэй үс хоруоллуктарыттан биирдэстэрэ Тан диэн Кытай хоруоллугун кытта сойуустаһан Пэкче диэн кэриэй хоруоллуга дьоппуоннар көмөлөрүнэн сөргүтүллэ сатаабытын Пэкган кыргыһыытгар хотоннор тохтоппуттар. Мантан сылтаан Пэкче уонна хаһан да өрүттүбэтэҕэ, оттон дьоппуоннар Кэриэйэҕэ дьайыылара мөлтөөбүтэ.
* [[1851]] — [[Санкт-Петербург]] уонна [[Москуба]] икки ардыларыгар тимир суол аһыллыбыт.
* [[1900]] — [[Витим|Битиим]] уонна [[Өлүөхүмэ]] ыккардыларыгар телеграф лиинньийэтэ аһыллыбыт.
* [[1920]] — Бүтүн Арассыыйатааҕы биэрэпис ыытыллыбыт.
* [[1925]] — [[Дьокуускай]]га [[Кыһыл Кириэс аан дойдутааҕы кэмитиэтэ|Арассыыйатааҕы Кыһыл Кириэс уопсастыбатын]] Сибиирдээҕи салаатын харах этэрээтэ ''Трахома диспансерыгар'' кубулуйбут. Бу диспансер [[1941]] муус устар 14 күнүттэн ыла — ''Өрөспүүбүлүкэтээҕи харах балыыһата''.
* [[1937]] — Массыына оҥорооччу хампаанньа «[[Тойота]]» тэриллибит.
* [[1941]] — Кыһыл аармыйа бүтэһик чаастара [[Таллинн]] куораты [[Эстония историята|хаалларбыттар]], [[Эстония]]ны бүтүннүүтүн ньиэмэстэр оккупациялаабыттар.
* [[1958]] — [[Бүлүүтээҕи ГЭС]] тутулларын туһунан [[ССРС]] миниистирдэрин сэбиэтэ быһаарыныы ылыммыт. Тутуу [[1959]] сыллаахха саҕаламмыта уонна [[1978]] сыллаахха түмүктэммитэ.
* [[1963]] — [[АХШ]] соҕуруу штаттарыттан саҕаламмыт «Гражданскай быраап туһугар марш» [[Вашингтон|Вашингтоҥҥа]] түмүктэммит. Хара тириилээхтэр бырааптарын иһин охсуспут [[Мартин Лютер Кинг]] «Мин ыра санаалаахпын» ({{lang-en|«I have a dream»}}) диэн тыллартан саҕаланар аатырбыт аман өһүн этэр.
* [[1985]] — «Якутуглестрой» комбинат начаалынньыгар [[Бочаров Виктор Иванович|Виктор Бочаровка]] Социалистыы Үлэ Дьоруойун аата иҥэриллибит.
* [[1991]] — [[ССРС]] устуоруйатыгар бүтэһик бырабыыталыстыба астаапкаҕа ыытыллыбыт (Павлов бырабыыталыстыбата).

== Төрөөбүттэр ==
* [[1749]] — [[Йоhанн Вольфгаҥ фон Гөте]] — [[Германия]] суруйааччыта.
* [[1901]] — уруккута [[Сунтаар улууһа|Сунтаар улууhугар]], билиҥҥитэ [[Ньурба улууһа|Ньурба улууһун]] II Дьаархан нэhилиэгэр [[Афанасьев-Токосов Даниил Прокопьевич|Даниил Афанасьев-Токосов]] — бастакы хомсомуоллартан биирдэстэрэ, Гражданскай сэрии кыттыылааҕа, суруйааччы, суруналыыс.
* [[1912]] — [[Розинская Полина Константиновна|Полина Розинская]] (2010 с. өлб.) — Саха АССР норуодунай артыыһа, аатырбыт концертмейстер. Бу Украинаҕа төрөөбүт музыкант сэрии иннинэ Москубатааҕы Чайковскай аатынан консерваторияны туйгуннук бүтэрээт Дьокуускайга Саха тыйаатырыгар ананан кэлбитэ уонна 2008 сылга диэри Саха сиригэр олорбута, үлэлээбитэ. 
* [[1970]] — [[Жиркова Татьяна |Татьяна Жиркова]] — сүүрүүк спортсмен, Арассыыйа спордун үтүөлээх маастара, 100 км Аан дойду 2 төгүллээх уонна Европа чөмпүйүөнэ, рекордсмена.
* [[1993]] — [[Тимофеева Кристина Владимировна|Кристина Тимофеева]] — охчут спортсмен, 2012 с. ыытыллыбыт Олимпиада оонньууларыгар Арассыыйа сүүмэрдэммит хамаандатын чилиэнэ.

== Өлбүттэр ==
* [[1853]] — Москубаҕа [[Гааз Фридрих Йозеф |Фридрих Йозеф Гааз]] (ниэм. Friedrich Joseph Laurentius Haass, 1780 төр.), Арассыыйаҕа Фёдор Петрович Гааз диэн аатынан биллибит филантроп быраас, Германияттан Москубаҕа көһөн олорбута, үлэлээбитэ, дьадаҥылары босхо эмтиирин, тиийиммэттэргэ көмөлөһөр амарах санаатын иһин &quot;сибэтиэй дуоктар&quot; диэн ааттаммыт киһи.
* [[1938]] — [[Ксенофонтов Гавриил Васильевич|Гавриил Ксенофонтов]] (1888 с.т.) — саха учуонайа, биллиилээх историк, этнограф, политическай, общественнай диэйэтэл. Кини &quot;Эллэйаада&quot; диэн ааттаан таһаарбыт саха үһүйээннэрин хомуурунньуга саха библиятын быһыытынан билиниллэр. 
* [[1986]] — [[Александров Семен Лаврентьевич|Семен Александров]] (1986 с.т.) — Амма улууһун Өнньүөһүттэн төрүттээх саха живописеһа.
* [[2009]] — [[Афанасий Ильич Тобонов|Афанасий Тобонов]] (1945 с.т.) — Саха сирин улуустарыгар ракеталар стуупеннарын түһэрии утары охсуспут саха киһитэ, уопсастыбаннай диэйэтэл, бэтэринээр. Ньурба Хорулатыттан төрүттээх.


{{ыйдар}}

[[Категория:Атырдьах ыйын 28]]</text>
      <sha1>t4bco3owj6zzkglrkaop563mx312w20</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>383320</id>
      <parentid>383319</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T01:01:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>HalanTul</username>
        <id>51</id>
      </contributor>
      <comment>/* Түбэлтэлэр */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9420" xml:space="preserve">'''Атырдьах ыйын 28''' диэн [[Григориан халандаара|Григориан халандаарыгар]] сыл 240-с күнэ ([[ордук хонуктаах сыл]]га 241-c күнэ). Сыл бүтүө 125 күн баар.

== Бэлиэ күннэр ==
*{{Флагификация|Миэксикэ}} — Эбэлэр уонна эһэлэр күннэрэ
*{{Флагификация|Черногория}} — [[Судаарыстыбаны билинии күнэ]]. Дойду 1910 сыллааха [[Осмаан Импиэрийэтэ|Осмаан Импиэрийэтиттэн]] тутулуга суоҕун биллэрбит, Никола I ыраахтааҕы буолбут.

== Түбэлтэлэр ==
* [[475]] — Орест диэн Рим полководеһа Арҕаа Рим импэрээтэрин Юлий Непоту киин куораттан Равеннаттан күрүүргэ күһэйбит.
* [[489]] — Остготтар хоруоллара Теодорих Италия ыраахтааҕытын Одоакры Изонцо кыргыһыытыгар үлтүрүппүт. Одоакр бу иннинэ Былыргы Рим тиһэх ыраахтааҕытын Ромул-Августулу (Орест уолун) бүрүстүөлтэн үүрбүтэ, бэйэтэ эмиэ варвар төрүттээҕэ.
* [[632]] — Ислаам бороруогун [[Муhаммед]] кыыһа Фатима өлбүт, туохтан сылтаан өлбүтэ суннииттар уонна шииттэр ыккардыларыгар мөккүөрү таһаарбыта. Суннииттар Фатима аҕатын аһыйан өлбүт дииллэр, оттон шииттэр бу өлүүгэ суннииттары буруйдууллар. Фатима уонна кини эрэ [[Али ибн Абу Талиб|Али]] (шииттэр бастакы имаамнара) Муһаммед кэнниттэн халиф буолбут [[Абу Бакр]]ы билиммэтэхтэрэ.
* [[663]] — Силла диэн кэриэй үс хоруоллуктарыттан биирдэстэрэ Тан диэн Кытай хоруоллугун кытта сойуустаһан Пэкче диэн кэриэй хоруоллуга дьоппуоннар көмөлөрүнэн сөргүтүллэ сатаабытын Пэкган кыргыһыытгар хотоннор тохтоппуттар. Мантан сылтаан Пэкче уонна хаһан да өрүттүбэтэҕэ, оттон дьоппуоннар Кэриэйэҕэ дьайыылара мөлтөөбүтэ.
* [[1189]] — [[Үһүс кириэстээх бохуот]]: Ги де Лузиньян баһылыктаах крестоносецтар Акраны төгүрүйбүттэр.
* [[1524]] — Гватемаланы сэриилээһин кэмигэр Какчикель маайялара бэйэлэрин урукку союзниктарын испанецтары утары өрө турбуттар.
* [[1851]] — [[Санкт-Петербург]] уонна [[Москуба]] икки ардыларыгар тимир суол аһыллыбыт.
* [[1900]] — [[Витим|Битиим]] уонна [[Өлүөхүмэ]] ыккардыларыгар телеграф лиинньийэтэ аһыллыбыт.
* [[1920]] — Бүтүн Арассыыйатааҕы биэрэпис ыытыллыбыт.
* [[1925]] — [[Дьокуускай]]га [[Кыһыл Кириэс аан дойдутааҕы кэмитиэтэ|Арассыыйатааҕы Кыһыл Кириэс уопсастыбатын]] Сибиирдээҕи салаатын харах этэрээтэ ''Трахома диспансерыгар'' кубулуйбут. Бу диспансер [[1941]] муус устар 14 күнүттэн ыла — ''Өрөспүүбүлүкэтээҕи харах балыыһата''.
* [[1937]] — Массыына оҥорооччу хампаанньа «[[Тойота]]» тэриллибит.
* [[1941]] — Кыһыл аармыйа бүтэһик чаастара [[Таллинн]] куораты [[Эстония историята|хаалларбыттар]], [[Эстония]]ны бүтүннүүтүн ньиэмэстэр оккупациялаабыттар.
* [[1958]] — [[Бүлүүтээҕи ГЭС]] тутулларын туһунан [[ССРС]] миниистирдэрин сэбиэтэ быһаарыныы ылыммыт. Тутуу [[1959]] сыллаахха саҕаламмыта уонна [[1978]] сыллаахха түмүктэммитэ.
* [[1963]] — [[АХШ]] соҕуруу штаттарыттан саҕаламмыт «Гражданскай быраап туһугар марш» [[Вашингтон|Вашингтоҥҥа]] түмүктэммит. Хара тириилээхтэр бырааптарын иһин охсуспут [[Мартин Лютер Кинг]] «Мин ыра санаалаахпын» ({{lang-en|«I have a dream»}}) диэн тыллартан саҕаланар аатырбыт аман өһүн этэр.
* [[1985]] — «Якутуглестрой» комбинат начаалынньыгар [[Бочаров Виктор Иванович|Виктор Бочаровка]] Социалистыы Үлэ Дьоруойун аата иҥэриллибит.
* [[1991]] — [[ССРС]] устуоруйатыгар бүтэһик бырабыыталыстыба астаапкаҕа ыытыллыбыт (Павлов бырабыыталыстыбата).

== Төрөөбүттэр ==
* [[1749]] — [[Йоhанн Вольфгаҥ фон Гөте]] — [[Германия]] суруйааччыта.
* [[1901]] — уруккута [[Сунтаар улууһа|Сунтаар улууhугар]], билиҥҥитэ [[Ньурба улууһа|Ньурба улууһун]] II Дьаархан нэhилиэгэр [[Афанасьев-Токосов Даниил Прокопьевич|Даниил Афанасьев-Токосов]] — бастакы хомсомуоллартан биирдэстэрэ, Гражданскай сэрии кыттыылааҕа, суруйааччы, суруналыыс.
* [[1912]] — [[Розинская Полина Константиновна|Полина Розинская]] (2010 с. өлб.) — Саха АССР норуодунай артыыһа, аатырбыт концертмейстер. Бу Украинаҕа төрөөбүт музыкант сэрии иннинэ Москубатааҕы Чайковскай аатынан консерваторияны туйгуннук бүтэрээт Дьокуускайга Саха тыйаатырыгар ананан кэлбитэ уонна 2008 сылга диэри Саха сиригэр олорбута, үлэлээбитэ. 
* [[1970]] — [[Жиркова Татьяна |Татьяна Жиркова]] — сүүрүүк спортсмен, Арассыыйа спордун үтүөлээх маастара, 100 км Аан дойду 2 төгүллээх уонна Европа чөмпүйүөнэ, рекордсмена.
* [[1993]] — [[Тимофеева Кристина Владимировна|Кристина Тимофеева]] — охчут спортсмен, 2012 с. ыытыллыбыт Олимпиада оонньууларыгар Арассыыйа сүүмэрдэммит хамаандатын чилиэнэ.

== Өлбүттэр ==
* [[1853]] — Москубаҕа [[Гааз Фридрих Йозеф |Фридрих Йозеф Гааз]] (ниэм. Friedrich Joseph Laurentius Haass, 1780 төр.), Арассыыйаҕа Фёдор Петрович Гааз диэн аатынан биллибит филантроп быраас, Германияттан Москубаҕа көһөн олорбута, үлэлээбитэ, дьадаҥылары босхо эмтиирин, тиийиммэттэргэ көмөлөһөр амарах санаатын иһин &quot;сибэтиэй дуоктар&quot; диэн ааттаммыт киһи.
* [[1938]] — [[Ксенофонтов Гавриил Васильевич|Гавриил Ксенофонтов]] (1888 с.т.) — саха учуонайа, биллиилээх историк, этнограф, политическай, общественнай диэйэтэл. Кини &quot;Эллэйаада&quot; диэн ааттаан таһаарбыт саха үһүйээннэрин хомуурунньуга саха библиятын быһыытынан билиниллэр. 
* [[1986]] — [[Александров Семен Лаврентьевич|Семен Александров]] (1986 с.т.) — Амма улууһун Өнньүөһүттэн төрүттээх саха живописеһа.
* [[2009]] — [[Афанасий Ильич Тобонов|Афанасий Тобонов]] (1945 с.т.) — Саха сирин улуустарыгар ракеталар стуупеннарын түһэрии утары охсуспут саха киһитэ, уопсастыбаннай диэйэтэл, бэтэринээр. Ньурба Хорулатыттан төрүттээх.


{{ыйдар}}

[[Категория:Атырдьах ыйын 28]]</text>
      <sha1>8r213q4bdzlpgenr37x668w1fobrwy7</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>383321</id>
      <parentid>383320</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T01:08:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>HalanTul</username>
        <id>51</id>
      </contributor>
      <comment>/* Түбэлтэлэр */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9755" xml:space="preserve">'''Атырдьах ыйын 28''' диэн [[Григориан халандаара|Григориан халандаарыгар]] сыл 240-с күнэ ([[ордук хонуктаах сыл]]га 241-c күнэ). Сыл бүтүө 125 күн баар.

== Бэлиэ күннэр ==
*{{Флагификация|Миэксикэ}} — Эбэлэр уонна эһэлэр күннэрэ
*{{Флагификация|Черногория}} — [[Судаарыстыбаны билинии күнэ]]. Дойду 1910 сыллааха [[Осмаан Импиэрийэтэ|Осмаан Импиэрийэтиттэн]] тутулуга суоҕун биллэрбит, Никола I ыраахтааҕы буолбут.

== Түбэлтэлэр ==
* [[475]] — Орест диэн Рим полководеһа Арҕаа Рим импэрээтэрин Юлий Непоту киин куораттан Равеннаттан күрүүргэ күһэйбит.
* [[489]] — Остготтар хоруоллара Теодорих Италия ыраахтааҕытын Одоакры Изонцо кыргыһыытыгар үлтүрүппүт. Одоакр бу иннинэ Былыргы Рим тиһэх ыраахтааҕытын Ромул-Августулу (Орест уолун) бүрүстүөлтэн үүрбүтэ, бэйэтэ эмиэ варвар төрүттээҕэ.
* [[632]] — Ислаам бороруогун [[Муhаммед]] кыыһа Фатима өлбүт, туохтан сылтаан өлбүтэ суннииттар уонна шииттэр ыккардыларыгар мөккүөрү таһаарбыта. Суннииттар Фатима аҕатын аһыйан өлбүт дииллэр, оттон шииттэр бу өлүүгэ суннииттары буруйдууллар. Фатима уонна кини эрэ [[Али ибн Абу Талиб|Али]] (шииттэр бастакы имаамнара) Муһаммед кэнниттэн халиф буолбут [[Абу Бакр]]ы билиммэтэхтэрэ.
* [[663]] — Силла диэн кэриэй үс хоруоллуктарыттан биирдэстэрэ Тан диэн Кытай хоруоллугун кытта сойуустаһан Пэкче диэн кэриэй хоруоллуга дьоппуоннар көмөлөрүнэн сөргүтүллэ сатаабытын Пэкган кыргыһыытгар хотоннор тохтоппуттар. Мантан сылтаан Пэкче уонна хаһан да өрүттүбэтэҕэ, оттон дьоппуоннар Кэриэйэҕэ дьайыылара мөлтөөбүтэ.
* [[1189]] — [[Үһүс кириэстээх бохуот]]: Ги де Лузиньян баһылыктаах крестоносецтар Акраны төгүрүйбүттэр.
* [[1524]] — Гватемаланы сэриилээһин кэмигэр Какчикель маайялара бэйэлэрин урукку союзниктарын испанецтары утары өрө турбуттар. Какчикель омуктар билигин майя омук кээмэйинэн үһүс бөлөҕө буолаллар, култууралара майя уонна испанецтар култуураларын холбоспута, какчикель тылынан 400 муҥ (тыһыынча) киһи саҥарар. 
* [[1851]] — [[Санкт-Петербург]] уонна [[Москуба]] икки ардыларыгар тимир суол аһыллыбыт.
* [[1900]] — [[Витим|Битиим]] уонна [[Өлүөхүмэ]] ыккардыларыгар телеграф лиинньийэтэ аһыллыбыт.
* [[1920]] — Бүтүн Арассыыйатааҕы биэрэпис ыытыллыбыт.
* [[1925]] — [[Дьокуускай]]га [[Кыһыл Кириэс аан дойдутааҕы кэмитиэтэ|Арассыыйатааҕы Кыһыл Кириэс уопсастыбатын]] Сибиирдээҕи салаатын харах этэрээтэ ''Трахома диспансерыгар'' кубулуйбут. Бу диспансер [[1941]] муус устар 14 күнүттэн ыла — ''Өрөспүүбүлүкэтээҕи харах балыыһата''.
* [[1937]] — Массыына оҥорооччу хампаанньа «[[Тойота]]» тэриллибит.
* [[1941]] — Кыһыл аармыйа бүтэһик чаастара [[Таллинн]] куораты [[Эстония историята|хаалларбыттар]], [[Эстония]]ны бүтүннүүтүн ньиэмэстэр оккупациялаабыттар.
* [[1958]] — [[Бүлүүтээҕи ГЭС]] тутулларын туһунан [[ССРС]] миниистирдэрин сэбиэтэ быһаарыныы ылыммыт. Тутуу [[1959]] сыллаахха саҕаламмыта уонна [[1978]] сыллаахха түмүктэммитэ.
* [[1963]] — [[АХШ]] соҕуруу штаттарыттан саҕаламмыт «Гражданскай быраап туһугар марш» [[Вашингтон|Вашингтоҥҥа]] түмүктэммит. Хара тириилээхтэр бырааптарын иһин охсуспут [[Мартин Лютер Кинг]] «Мин ыра санаалаахпын» ({{lang-en|«I have a dream»}}) диэн тыллартан саҕаланар аатырбыт аман өһүн этэр.
* [[1985]] — «Якутуглестрой» комбинат начаалынньыгар [[Бочаров Виктор Иванович|Виктор Бочаровка]] Социалистыы Үлэ Дьоруойун аата иҥэриллибит.
* [[1991]] — [[ССРС]] устуоруйатыгар бүтэһик бырабыыталыстыба астаапкаҕа ыытыллыбыт (Павлов бырабыыталыстыбата).

== Төрөөбүттэр ==
* [[1749]] — [[Йоhанн Вольфгаҥ фон Гөте]] — [[Германия]] суруйааччыта.
* [[1901]] — уруккута [[Сунтаар улууһа|Сунтаар улууhугар]], билиҥҥитэ [[Ньурба улууһа|Ньурба улууһун]] II Дьаархан нэhилиэгэр [[Афанасьев-Токосов Даниил Прокопьевич|Даниил Афанасьев-Токосов]] — бастакы хомсомуоллартан биирдэстэрэ, Гражданскай сэрии кыттыылааҕа, суруйааччы, суруналыыс.
* [[1912]] — [[Розинская Полина Константиновна|Полина Розинская]] (2010 с. өлб.) — Саха АССР норуодунай артыыһа, аатырбыт концертмейстер. Бу Украинаҕа төрөөбүт музыкант сэрии иннинэ Москубатааҕы Чайковскай аатынан консерваторияны туйгуннук бүтэрээт Дьокуускайга Саха тыйаатырыгар ананан кэлбитэ уонна 2008 сылга диэри Саха сиригэр олорбута, үлэлээбитэ. 
* [[1970]] — [[Жиркова Татьяна |Татьяна Жиркова]] — сүүрүүк спортсмен, Арассыыйа спордун үтүөлээх маастара, 100 км Аан дойду 2 төгүллээх уонна Европа чөмпүйүөнэ, рекордсмена.
* [[1993]] — [[Тимофеева Кристина Владимировна|Кристина Тимофеева]] — охчут спортсмен, 2012 с. ыытыллыбыт Олимпиада оонньууларыгар Арассыыйа сүүмэрдэммит хамаандатын чилиэнэ.

== Өлбүттэр ==
* [[1853]] — Москубаҕа [[Гааз Фридрих Йозеф |Фридрих Йозеф Гааз]] (ниэм. Friedrich Joseph Laurentius Haass, 1780 төр.), Арассыыйаҕа Фёдор Петрович Гааз диэн аатынан биллибит филантроп быраас, Германияттан Москубаҕа көһөн олорбута, үлэлээбитэ, дьадаҥылары босхо эмтиирин, тиийиммэттэргэ көмөлөһөр амарах санаатын иһин &quot;сибэтиэй дуоктар&quot; диэн ааттаммыт киһи.
* [[1938]] — [[Ксенофонтов Гавриил Васильевич|Гавриил Ксенофонтов]] (1888 с.т.) — саха учуонайа, биллиилээх историк, этнограф, политическай, общественнай диэйэтэл. Кини &quot;Эллэйаада&quot; диэн ааттаан таһаарбыт саха үһүйээннэрин хомуурунньуга саха библиятын быһыытынан билиниллэр. 
* [[1986]] — [[Александров Семен Лаврентьевич|Семен Александров]] (1986 с.т.) — Амма улууһун Өнньүөһүттэн төрүттээх саха живописеһа.
* [[2009]] — [[Афанасий Ильич Тобонов|Афанасий Тобонов]] (1945 с.т.) — Саха сирин улуустарыгар ракеталар стуупеннарын түһэрии утары охсуспут саха киһитэ, уопсастыбаннай диэйэтэл, бэтэринээр. Ньурба Хорулатыттан төрүттээх.


{{ыйдар}}

[[Категория:Атырдьах ыйын 28]]</text>
      <sha1>270dlngvzjbbfb0ie9ygq2sg181ckvn</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>383322</id>
      <parentid>383321</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T01:11:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>HalanTul</username>
        <id>51</id>
      </contributor>
      <comment>/* Түбэлтэлэр */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9899" xml:space="preserve">'''Атырдьах ыйын 28''' диэн [[Григориан халандаара|Григориан халандаарыгар]] сыл 240-с күнэ ([[ордук хонуктаах сыл]]га 241-c күнэ). Сыл бүтүө 125 күн баар.

== Бэлиэ күннэр ==
*{{Флагификация|Миэксикэ}} — Эбэлэр уонна эһэлэр күннэрэ
*{{Флагификация|Черногория}} — [[Судаарыстыбаны билинии күнэ]]. Дойду 1910 сыллааха [[Осмаан Импиэрийэтэ|Осмаан Импиэрийэтиттэн]] тутулуга суоҕун биллэрбит, Никола I ыраахтааҕы буолбут.

== Түбэлтэлэр ==
* [[475]] — Орест диэн Рим полководеһа Арҕаа Рим импэрээтэрин Юлий Непоту киин куораттан Равеннаттан күрүүргэ күһэйбит.
* [[489]] — Остготтар хоруоллара Теодорих Италия ыраахтааҕытын Одоакры Изонцо кыргыһыытыгар үлтүрүппүт. Одоакр бу иннинэ Былыргы Рим тиһэх ыраахтааҕытын Ромул-Августулу (Орест уолун) бүрүстүөлтэн үүрбүтэ, бэйэтэ эмиэ варвар төрүттээҕэ.
* [[632]] — Ислаам бороруогун [[Муhаммед]] кыыһа Фатима өлбүт, туохтан сылтаан өлбүтэ суннииттар уонна шииттэр ыккардыларыгар мөккүөрү таһаарбыта. Суннииттар Фатима аҕатын аһыйан өлбүт дииллэр, оттон шииттэр бу өлүүгэ суннииттары буруйдууллар. Фатима уонна кини эрэ [[Али ибн Абу Талиб|Али]] (шииттэр бастакы имаамнара) Муһаммед кэнниттэн халиф буолбут [[Абу Бакр]]ы билиммэтэхтэрэ.
* [[663]] — Силла диэн кэриэй үс хоруоллуктарыттан биирдэстэрэ Тан диэн Кытай хоруоллугун кытта сойуустаһан Пэкче диэн кэриэй хоруоллуга дьоппуоннар көмөлөрүнэн сөргүтүллэ сатаабытын Пэкган кыргыһыытгар хотоннор тохтоппуттар. Мантан сылтаан Пэкче уонна хаһан да өрүттүбэтэҕэ, оттон дьоппуоннар Кэриэйэҕэ дьайыылара мөлтөөбүтэ.
* [[1189]] — [[Үһүс кириэстээх бохуот]]: Ги де Лузиньян баһылыктаах крестоносецтар Акраны төгүрүйбүттэр.
* [[1524]] — Гватемаланы сэриилээһин кэмигэр Какчикель маайялара бэйэлэрин урукку союзниктарын испанецтары утары өрө турбуттар. Какчикель омуктар билигин майя омук кээмэйинэн үһүс бөлөҕө буолаллар, култууралара майя уонна испанецтар култуураларын холбоспута, какчикель тылынан 400 муҥ (тыһыынча) киһи саҥарар. 
* [[1851]] — [[Санкт-Петербург]] уонна [[Москуба]] икки ардыларыгар тимир суол аһыллыбыт.
* [[1900]] — [[Витим|Битиим]] уонна [[Өлүөхүмэ]] ыккардыларыгар телеграф лиинньийэтэ аһыллыбыт.
* [[1920]] — Бүтүн Арассыыйатааҕы биэрэпис ыытыллыбыт.
* [[1925]] — [[Дьокуускай]]га [[Кыһыл Кириэс аан дойдутааҕы кэмитиэтэ|Арассыыйатааҕы Кыһыл Кириэс уопсастыбатын]] Сибиирдээҕи салаатын харах этэрээтэ ''Трахома диспансерыгар'' кубулуйбут. Бу диспансер [[1941]] муус устар 14 күнүттэн ыла — ''Өрөспүүбүлүкэтээҕи харах балыыһата''.
* [[1937]] — Массыына оҥорооччу хампаанньа «[[Тойота]]» тэриллибит.
* [[1941]] — Кыһыл аармыйа бүтэһик чаастара [[Таллинн]] куораты [[Эстония историята|хаалларбыттар]], [[Эстония]]ны бүтүннүүтүн ньиэмэстэр оккупациялаабыттар.
* [[1958]] — [[Бүлүүтээҕи ГЭС]] тутулларын туһунан [[ССРС]] миниистирдэрин сэбиэтэ быһаарыныы ылыммыт. Тутуу [[1959]] сыллаахха саҕаламмыта уонна [[1978]] сыллаахха түмүктэммитэ.
* [[1963]] — [[АХШ]] соҕуруу штаттарыттан саҕаламмыт «Гражданскай быраап туһугар марш» [[Вашингтон|Вашингтоҥҥа]] түмүктэммит. Хара тириилээхтэр бырааптарын иһин охсуспут [[Мартин Лютер Кинг]] «Мин ыра санаалаахпын» ({{lang-en|«I have a dream»}}) диэн тыллартан саҕаланар аатырбыт аман өһүн этэр.
* [[1985]] — «Якутуглестрой» комбинат начаалынньыгар [[Бочаров Виктор Иванович|Виктор Бочаровка]] Социалистыы Үлэ Дьоруойун аата иҥэриллибит.
* [[1991]] — [[ССРС]] устуоруйатыгар бүтэһик бырабыыталыстыба астаапкаҕа ыытыллыбыт (Павлов бырабыыталыстыбата).
* [[2008]] — [[Байкаал]] аттыгар 9 баал кэриҥэ магнитудалаах сир хамсааһына буолбут.

== Төрөөбүттэр ==
* [[1749]] — [[Йоhанн Вольфгаҥ фон Гөте]] — [[Германия]] суруйааччыта.
* [[1901]] — уруккута [[Сунтаар улууһа|Сунтаар улууhугар]], билиҥҥитэ [[Ньурба улууһа|Ньурба улууһун]] II Дьаархан нэhилиэгэр [[Афанасьев-Токосов Даниил Прокопьевич|Даниил Афанасьев-Токосов]] — бастакы хомсомуоллартан биирдэстэрэ, Гражданскай сэрии кыттыылааҕа, суруйааччы, суруналыыс.
* [[1912]] — [[Розинская Полина Константиновна|Полина Розинская]] (2010 с. өлб.) — Саха АССР норуодунай артыыһа, аатырбыт концертмейстер. Бу Украинаҕа төрөөбүт музыкант сэрии иннинэ Москубатааҕы Чайковскай аатынан консерваторияны туйгуннук бүтэрээт Дьокуускайга Саха тыйаатырыгар ананан кэлбитэ уонна 2008 сылга диэри Саха сиригэр олорбута, үлэлээбитэ. 
* [[1970]] — [[Жиркова Татьяна |Татьяна Жиркова]] — сүүрүүк спортсмен, Арассыыйа спордун үтүөлээх маастара, 100 км Аан дойду 2 төгүллээх уонна Европа чөмпүйүөнэ, рекордсмена.
* [[1993]] — [[Тимофеева Кристина Владимировна|Кристина Тимофеева]] — охчут спортсмен, 2012 с. ыытыллыбыт Олимпиада оонньууларыгар Арассыыйа сүүмэрдэммит хамаандатын чилиэнэ.

== Өлбүттэр ==
* [[1853]] — Москубаҕа [[Гааз Фридрих Йозеф |Фридрих Йозеф Гааз]] (ниэм. Friedrich Joseph Laurentius Haass, 1780 төр.), Арассыыйаҕа Фёдор Петрович Гааз диэн аатынан биллибит филантроп быраас, Германияттан Москубаҕа көһөн олорбута, үлэлээбитэ, дьадаҥылары босхо эмтиирин, тиийиммэттэргэ көмөлөһөр амарах санаатын иһин &quot;сибэтиэй дуоктар&quot; диэн ааттаммыт киһи.
* [[1938]] — [[Ксенофонтов Гавриил Васильевич|Гавриил Ксенофонтов]] (1888 с.т.) — саха учуонайа, биллиилээх историк, этнограф, политическай, общественнай диэйэтэл. Кини &quot;Эллэйаада&quot; диэн ааттаан таһаарбыт саха үһүйээннэрин хомуурунньуга саха библиятын быһыытынан билиниллэр. 
* [[1986]] — [[Александров Семен Лаврентьевич|Семен Александров]] (1986 с.т.) — Амма улууһун Өнньүөһүттэн төрүттээх саха живописеһа.
* [[2009]] — [[Афанасий Ильич Тобонов|Афанасий Тобонов]] (1945 с.т.) — Саха сирин улуустарыгар ракеталар стуупеннарын түһэрии утары охсуспут саха киһитэ, уопсастыбаннай диэйэтэл, бэтэринээр. Ньурба Хорулатыттан төрүттээх.


{{ыйдар}}

[[Категория:Атырдьах ыйын 28]]</text>
      <sha1>3aew2njpxqglgjtm2qopw0wo4086p1c</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Ксенофонтов Владимир Васильевич</title>
    <ns>0</ns>
    <id>27674</id>
    <revision>
      <id>383307</id>
      <parentid>383306</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:46:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>216.234.200.179</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2858" xml:space="preserve">[[Билэ:Print Yard of Sakha-Yakutia-2022 09.jpg|мини|Владимир Ксенофонтов &quot;Бэчээт тиэргэнигэр&quot;, Дьокуускай, 2022]]
'''Ксенофонтов Владимир Васильевич''' — [[композитор]].

== Олоҕун олуктара ==
* [[1947]] сыллаахха [[бэс ыйын 5]] күнүгэр [[Саха АССР]] [[Үөһээ Бүлүү улууһа|Үөһээ Бүлүү оройуонун]] [[Далыр (Үөһээ Бүлүү улууһа)|Далыр]] с. төрөөбүт.&lt;br /&gt;
* 1971 с. — Илин-Сибиирдээҕи култуура институтун бүтэрбит.
* 1983 с. — Уфатааҕы Государственнай искусство Институтун бүтэрбит.&lt;br /&gt;
* ССРС, РФ, Саха Өрөспүүбүлүкэтин композитордарын Сойуустарын чилиэнэ.&lt;br /&gt;

== Айымньылара ==
* «Сарыал», опера 
* «Саасчаана и Сардаана», опера 
* «Прометей России», оратория 
* «Памяти матери», кантата 
* «Манчаары», вокальнай-симфоническай поэма 
* «Уруй Айхал», ода-кантата 
* «Аал-Луук Мас», симфония 
* «Бохсуруйуу», балет
* «Пробуждение Туймаады», балет
* «Күөрэгэй-куо», балет

== Наҕараадалара уонна ытык ааттара ==
* Саха Өрөспүүбүлүкэтин ускуустубатын үтүөлээх диэйэтэлэ

== Өссө маны көр ==
* [[Ньурба куоратын Ытык олохтоохторо]]

== Сигэлэр ==
* [http://soyuzkompozitorov.ru/structure/союз-композиторов-республики-саха-якутия.html Союз композиторов Республики Саха (Якутия)]
* [http://sakhalife.ru/node/11249 SakhaLife 28.03.:Музыка Владимира Ксенофонтова улучшает зрение, а духовые инструменты лечат внутренние органы] 
* [http://1sn.ru/66006.html SakhaNews 17.10.2012:Якутский композитор представил на всероссийский конкурс реквием «Подводники», написанный на стихи контр-адмирала Анатолия Штырова]

{{Sakha-song-stub}}
[[Категория:Дьон алпаабытынан]]
[[Категория:1947 сыллаахха төрөөбүттэр]]
[[Категория:Бэс ыйын 5 күнүгэр төрөөбүттэр]]
[[Категория:Үөһээ Бүлүү улууһугар төрөөбүттэр]]
[[Категория:Композитордар]]</text>
      <sha1>t918gg0l8rgz0e1dnhy3aeolreth2n8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Оһуохай Уола</title>
    <ns>0</ns>
    <id>50277</id>
    <revision>
      <id>383308</id>
      <parentid>383305</parentid>
      <timestamp>2022-08-27T16:47:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>216.234.200.179</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="789" xml:space="preserve">'''Оһуохай Уола''' (Дмитрий Николаевич Федоров) – хоһоонньут. 

Бастакы кинигэтэ [[2018]] сыллаахха «Айар тыл умсулҕана» диэн ааттанан тахсыбыта. Хомуурунньукка аан тылы суруйааччы, поэтесса Александра Григорьева – Сандаарыйа суруйбута&lt;ref&gt;''Светлана Винокурова – Сырдаана'', [https://ulus.media/article/15066 Чурапчыттан Оһуохай Уолун саҥа кинигэтигэр санаа] // Саҥа олох, 25.06.2021 &lt;/ref&gt;

== Быһаарыылар ==
{{быһаарыылар}}

{{Bio-stub}}

[[Категория:Дьон алпаабытынан]]</text>
      <sha1>79ymlb2m8embp1d0e2aotjhrieaqux1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Халыып:Potd/2022-09</title>
    <ns>10</ns>
    <id>50278</id>
    <revision>
      <id>383309</id>
      <timestamp>2022-08-27T18:27:40Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ymblanter</username>
        <id>4562</id>
      </contributor>
      <comment>'__NOTOC__ [[#1|1]] | [[#2|2]] | [[#3|3]] | [[#4|4]] | [[#5|5]] |  [[#6|6]] | [[#7|7]] | [[#8|8]] | [[#9|9]] | [[#10|10]] |  [[#11|11]] | [[#12|12]] | [[#13|13]] | [[#14|14]] | [[#15|15]] |  [[#16|16]] | [[#17|17]] | [[#18|18]] | [[#19|19]] | [[#20|20]] |  [[#21|21]] | [[#22|22]] | [[#23|23]] | [[#24|24]] | [[#25|25]] |  [[#26|26]] | [[#27|27]] | [[#28|28]] | [[#29|29]] | [[#30|30]] | [[#31|31]]  {{Potd/Day|month=2022-09|day=1...' ыйааһыннаах саҥа сирэй оҥоһулунна</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1709" xml:space="preserve">__NOTOC__
[[#1|1]] | [[#2|2]] | [[#3|3]] | [[#4|4]] | [[#5|5]] | 
[[#6|6]] | [[#7|7]] | [[#8|8]] | [[#9|9]] | [[#10|10]] | 
[[#11|11]] | [[#12|12]] | [[#13|13]] | [[#14|14]] | [[#15|15]] | 
[[#16|16]] | [[#17|17]] | [[#18|18]] | [[#19|19]] | [[#20|20]] | 
[[#21|21]] | [[#22|22]] | [[#23|23]] | [[#24|24]] | [[#25|25]] | 
[[#26|26]] | [[#27|27]] | [[#28|28]] | [[#29|29]] | [[#30|30]] | [[#31|31]]

{{Potd/Day|month=2022-09|day=1|width=300}}
{{Potd/Day|month=2022-09|day=2|width=300}}
{{Potd/Day|month=2022-09|day=3|width=300}}
{{Potd/Day|month=2022-09|day=4|width=300}}
{{Potd/Day|month=2022-09|day=5|width=300}}
{{Potd/Day|month=2022-09|day=6|width=300}}
{{Potd/Day|month=2022-09|day=7|width=300}}
{{Potd/Day|month=2022-09|day=8|width=300}}
{{Potd/Day|month=2022-09|day=9|width=300}}
{{Potd/Day|month=2022-09|day=10|width=300}}
{{Potd/Day|month=2022-09|day=11|width=300}}
{{Potd/Day|month=2022-09|day=12|width=300}}
{{Potd/Day|month=2022-09|day=13|width=300}}
{{Potd/Day|month=2022-09|day=14|width=300}}
{{Potd/Day|month=2022-09|day=15|width=300}}
{{Potd/Day|month=2022-09|day=16|width=300}}
{{Potd/Day|month=2022-09|day=17|width=300}}
{{Potd/Day|month=2022-09|day=18|width=300}}
{{Potd/Day|month=2022-09|day=19|width=300}}
{{Potd/Day|month=2022-09|day=20|width=300}}
{{Potd/Day|month=2022-09|day=21|width=300}}
{{Potd/Day|month=2022-09|day=22|width=300}}
{{Potd/Day|month=2022-09|day=23|width=300}}
{{Potd/Day|month=2022-09|day=24|width=300}}
{{Potd/Day|month=2022-09|day=25|width=300}}
{{Potd/Day|month=2022-09|day=26|width=300}}
{{Potd/Day|month=2022-09|day=27|width=300}}
{{Potd/Day|month=2022-09|day=28|width=300}}
{{Potd/Day|month=2022-09|day=29|width=300}}
{{Potd/Day|month=2022-09|day=30|width=300}}</text>
      <sha1>oz4ogdkp67tt2k9jfu6s26e6ffxe5g5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Халыып:Potd/2022-09-1 (sah)</title>
    <ns>10</ns>
    <id>50279</id>
    <revision>
      <id>383310</id>
      <timestamp>2022-08-27T18:47:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ymblanter</username>
        <id>4562</id>
      </contributor>
      <comment>'Панорама дюны Дедвлей, национальный парк Намиб-Науклюфт, Намибия' ыйааһыннаах саҥа сирэй оҥоһулунна</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="119" xml:space="preserve">Панорама дюны Дедвлей, национальный парк Намиб-Науклюфт, Намибия</text>
      <sha1>ev37nvnb1unzc0cqwan5xq3m2v7nfy0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Халыып:Potd/2022-09-1</title>
    <ns>10</ns>
    <id>50280</id>
    <revision>
      <id>383311</id>
      <timestamp>2022-08-27T18:48:29Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ymblanter</username>
        <id>4562</id>
      </contributor>
      <comment>'Dead Vlei, Sossusvlei, Namibia, 2018-08-06, DD 101-104 PAN.jpg' ыйааһыннаах саҥа сирэй оҥоһулунна</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="62" xml:space="preserve">Dead Vlei, Sossusvlei, Namibia, 2018-08-06, DD 101-104 PAN.jpg</text>
      <sha1>7yiswxyeq456t5nk0kpm8eo7xmyeklz</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>