Бикипиэдьийэ sahwiki https://sah.wikipedia.org/wiki/%D0%A1%D2%AF%D1%80%D2%AF%D0%BD_%D1%81%D0%B8%D1%80%D1%8D%D0%B9 MediaWiki 1.39.0-wmf.22 first-letter Миэдьийэ Аналлаах Ырытыы Кыттааччы Кыттааччы ырытыыта Бикипиэдьийэ Бикипиэдьийэ ырытыыта Билэ Билэ ырытыыта MediaWiki MediaWiki-ни ырытыы Халыып Халыыбы ырытыы Көмө Көмөнү ырытыы Категория Категорияны ырытыы TimedText TimedText talk Модуль Обсуждение модуля Гаджет Обсуждение гаджета Определение гаджета Обсуждение определения гаджета 0 992 382346 291209 2022-07-30T19:27:31Z 216.234.200.179 wikitext text/x-wiki [[Билэ:Vaccinium uliginosum fruit.jpg|200px|thumb|Сугун]] [[Билэ:Сугун 128.jpg|200px|thumb|Хомуллубут сугун]] '''Сугун''' ({{lang-la|Vaccinium uliginosum}}) — сэбирдэҕэ суох кыстыыр сэппэрээк. Саха Сиригэр тайҕаҕа да [[Туундара|туундараҕа]] да сииктээх сиргэ үүнэр. Сугун отоно [[От ыйа|от ыйын]] ортотун диэкиттэн буһан барар. Сириттэн, күнүттэн-дьылыттан көрөн, атырдьах ыйын ортотугар диэри өлгөмнүк астанар. Эмкэ сугун отонун да сэбирдэҕин да тутталлар. {{Herb2-stub}} [[Категория:Үүнээйилэр]] npylk7ml2v283buhwebhkhat2ejnv1w 0 7800 382347 369407 2022-07-30T20:53:21Z HalanTul 51 /* Бэлиэ күннэр */ wikitext text/x-wiki '''От ыйын 31''' диэн [[Григориан халандаара|Григориан халандаарыгар]] сыл 212-с күнэ ([[ордук хонуктаах сыл]]га 213-c күнэ). Сыл бүтүө 153 күн баар. == Бэлиэ күннэр == * [[Африка дьахтарын күнэ]] ([[1962]] сыллаахха [[Дар-эс-Салам]]ҥа буолбут Африка дьахталларын кэмпириэнсийэтигэр олохтоммута)<ref>[http://www.kp40.ru/index.php?cid=600&nid=2782 31 июля провозглашён днём Африканской женщины]</ref><ref>[http://www.calendar.am/?page=events&day=31&month=07 События 31 Июля]</ref>. * {{Флагификация|Гавайи}} — [[Гаваи былааҕа|Гаваи былааҕын күнэ]]. * {{Флагификация|Доминика Өрөспүүбүлүкэтэ}} — Аҕа күнэ * {{Флагификация|Иран}} — [[Ираан дуонарын күнэ]] * {{Флагификация|Конго Өрөспүүбүлүкэтэ}} — Өрөбөлүүссүйэ саҕаламмыт күнэ * {{Флагификация|Малайзия}} — Боотурдар күннэрэ * {{Флагификация|Польша}} — Казначейство күнэ == Түбэлтэлэр == * [[1655]] — Нуучча-Польша сэриитэ (1654–67): Нуучча аармыйата Литва улуу княжествотын киин куоратыгар [[Вильнюс]]ка киирбит, онно алта сыл турбут. * [[1740]] — [[Миитэрэй Лаптев]] [[Индигир|Индигииртэн]] муораҕа тахсыбыт. Бу сырыытыгар [[Эһэлээх арыылар|Эһэлээх]] диэн кэлин ааттаммыт арыылар бөлөхтөрүттэн бастакыларыгар — Св. Антоний арыытыгар — атырдьах ыйын 3 күнугэр тиийбит, ол кэннэ атырдьах ыйын 14-гэр Улахан Бараан тумуһугар тиийбит. * [[1805]] — Эмчиттэри Саха уобалаһыгар ыытар туһунан ыйаах тахсыбыт. Бастакы кылаабынай медигынан Реслейн диэн быраас ананан үлэлээбит. Саха сирин доруобуйатын харыстабылын үлэтин бу күнтэн ааҕаллар. * [[1860]] ([[Юлиан халандаара|эргэ истиилинэн]] от ыйын 19 күнэ) — [[Дьокуускай]]га бастакы оҕо приюта аһыллыбыт, кэлин "Мария" аатын сүкпүт. Онуоха анаан атыыһыт Н. И. Чепалов сиэртибэлээбит харчытынан ''Большая'' уулуссаҕа турар таас дьиэ атыылаһыллыбыт. * [[1865]] — Саха сирин губернатора Илин Сибиир генерал-губернаторыгар [[Дьокуускай|Дьокуускайдааҕы]] реальнай училищены реальнай прогимназияҕа кубулутар туһунан ходатайство туһэрбит. * [[1904]] — Симучэн аттынааҕы кыргыһыы. Нуучча уонна дьоппуон сэриилэрэ Манчжурияҕа Порт-Артуртан чугас Симучэн диэн дэриэбинэ аттыгар кыргыспыттар. Дьоппуон 34 тыһыынчалаах сэриитэ нуучча 33 тыһыынчалаах сэриитин кыайбыт. * [[1911]] — академик [[Радлов Василий Васильевич (Фридрих Вильгельм)|Радлов В. В.]] саҕалааһынынан [[Дьокуускай|Дьокуускайга]] Сибиири үөрэтэр уонна олоҕун-дьаһаҕын тупсарар уопсастыба отдела арыллыбыт. * [[1912]] — Дьокуускайга улахан халааһын буолбут. Уоруйахтар «Коковин уонна Басов» атыы дьиэтиттэн көмүс уонна да атын сээкэйдэри уоран 10 тыһыынча солкуобайдаах хоромньуга тэппиттэр. * [[1919]] — Күһүҥҥүттэн ыла салҕаммыт ''Сэтинньитээҕи өрөбөлүүссүйэ'' кэнниттэн [[Германия]] өрөспүүбүлүкэ буолбут. * [[1932]] — НСДАП (нацистар баартыйалара) [[Германия]]ҕа быыбарга 38% куолаһы ылбыт. * [[1938]] — [[Приморскай кыраай]] кыраныыссатыгар Хасан күөлүгэр [[Сэбиэскэй Сойуус]] уонна [[Дьоппуон]] ыккардыларыгар кыргыһыы саҕаламмыт. * [[1941]] — Аан дойду Иккис сэриитэ: Смоленскайдааҕы кыргыһыы түмүгэр Германия 300 000 кэриҥэ сэбиэскэй саллааты билиэн ылбыт. * [[1954]] — [[Италия]] альпинистара аан бастакынан К2 (Чогори) диэн [[Гималаай]] хайаларыгар баар чыпчаалга тахсыбыттар. Бу чыпчаал үрдүгүнэн аан дойдуга иккис. * [[1955]] — [[Мирнэй|Мииринэй]] бөһүөлэк аатын ылбыт. Бу күнү Мииринэй куорат төрүттэммит күнүнэн ааҕаллар. * [[1976]] — [[Канада]] [[Монреал]]ыгар Олимпийскай оонньууларга көҥүл тустууга финаллар ааспыттар. Манна [[Коркин Дмитрий Петрович|Дмитрий Коркин]] иитиллээччилэрэ [[Пинигин Павел Павлович|Павел Пинигин]] кыһыл көмүс мэтээли, оттон [[Иванов Александр Николаевич, тустуук|Александр Иванов]] уонна [[Роман Дмитриев]] үрүҥ көмүс мэтээллэри ылбыттар. * [[1985]] — Саха АССР-га Монголия күннэрэ үөрүүлээх быһыыга-майгыга түмүктэммиттэр. МНР артыыстара Саха государственнай музыкальнай тыйаатырыгар, «Спартак» стадиоҥҥа, Намҥа, Покровскайга, Нерюнгрига, Алдаҥҥа, Мирнэйгэ, Ньурбаҕа, Булуҥҥа, Эдьигээҥҥэ сылдьаннар, бэйэлэрин айар талааннарын көрдөрбүттэр. Монгол суруйааччылара саха суруйааччыларын кытта көрсүбүттэр, монгол киинэлэрэ көрдөрүллүбүттэр, Монголия худуоһунньуктарын быыстапката буолбут. * [[1991]] — [[АХШ]] уонна [[ССРС]] стратегическай (ядернай) сэрии сэбин аҕыйатар ''СНВ-I'' дуогабарын түһэрсибиттэр. Сотору кэминэн [[Сэбиэскэй Сойуус]] ыһыллыбытын да иһин [[Арассыыйа]] бу дуогабары тутуспута. * [[1992]] — [[Грузия]] [[ХНТ|Холбоһуктаах Наассыйалар тэрилтэлэригэр]] (ХНТ) киирбит. * [[2008]] — [[Марс]]ка уу көстүбүтүн туһунан НАСА иһитиннэрбит. * [[2012]] — Харбыыһыт [[Майкл Фелпс]] биир Олимпийскай оонньууларга сүүйбүт мэтээлин ахсаанынан [[1964]] сыллааҕы гимнастка Лариса Латынина рекордун куоһарбыт. == Төрөөбүттэр == * [[1912]] — [[Милтон Фридман]], АХШ экэнэмииһэ, [[Нобель бириэмийэтэ|Нобель бириэмийэтин]] лауреата. * [[1914]] — [[Чаҕылҕан (суруйааччы)|Илья Винокуров - Чаҕылҕан]] — оҕолорго анаан суруйбут саха бэйиэтэ, суруйааччыта, тылбаасчыта. * [[1930]] — сыырка артыыһа, клоун [[Олег Попов]]. * [[1937]] — ырыаһыт [[Эдита Пьеха]]. * [[1965]] — [[Джоан Кэтлин Роулинг|Джоан Роулинг]] — Британия суруйааччыта, [[Гарри Поттер|Гарри Поттер туһунан арамааннар сиэрийэлэрин]] суруйбутунан биллэр. == Өлбүттэр == * [[1556]] — [[Игнатий де Лойола|Игнатий Лойола]] ([[1491]] төр.), [[Иезуиттар]] уордьаннарын төрүттээччи. * [[1784]] — француз суруйааччыта, бөлүһүөк, сырдатааччы [[Дени Дидро]]. * [[1944]] — [[Сент-Экзюпери, Антуан де|Антуан де Сент-Экзюпери]] ([[1900]] төр.), француз суруйааччыта, [[эссе]]ист, авиатор. Разведкаҕа сылдьан сөмүлүөтүн кислороду хааччыйар аппараата алдьаныытын түмүгэр өлбүт. * [[2016]] — [[Искандер Фазиль Абдулович|Фазиль Искандер]] ([[1929]] төр.), ССРС уонна Абхазия суруйааччыта уонна бэйиэтэ. {{ыйдар}} [[Категория:От ыйын 31]] bfjfinibnhwpboegmrokhfnjdkxr7m0 382348 382347 2022-07-30T20:58:32Z HalanTul 51 /* Түбэлтэлэр */ wikitext text/x-wiki '''От ыйын 31''' диэн [[Григориан халандаара|Григориан халандаарыгар]] сыл 212-с күнэ ([[ордук хонуктаах сыл]]га 213-c күнэ). Сыл бүтүө 153 күн баар. == Бэлиэ күннэр == * [[Африка дьахтарын күнэ]] ([[1962]] сыллаахха [[Дар-эс-Салам]]ҥа буолбут Африка дьахталларын кэмпириэнсийэтигэр олохтоммута)<ref>[http://www.kp40.ru/index.php?cid=600&nid=2782 31 июля провозглашён днём Африканской женщины]</ref><ref>[http://www.calendar.am/?page=events&day=31&month=07 События 31 Июля]</ref>. * {{Флагификация|Гавайи}} — [[Гаваи былааҕа|Гаваи былааҕын күнэ]]. * {{Флагификация|Доминика Өрөспүүбүлүкэтэ}} — Аҕа күнэ * {{Флагификация|Иран}} — [[Ираан дуонарын күнэ]] * {{Флагификация|Конго Өрөспүүбүлүкэтэ}} — Өрөбөлүүссүйэ саҕаламмыт күнэ * {{Флагификация|Малайзия}} — Боотурдар күннэрэ * {{Флагификация|Польша}} — Казначейство күнэ == Түбэлтэлэр == * [[Б.э.и. 30 сыл]] — Александрия аттынааҕы кыргыһыы: Марк Антоний сэриитэ Октавиан сэриилэрин кыайбыт, ол эрээри аармыйатын улахан аҥаара кэлин ыһыллан хаалбыта, онтон сылтаан бэйэтигэр тиийинэн өлбүтэ. * [[781]] — Японияҕа Фудзи вулкаан саамай эрдэтээҕи эстиитэ буолбут (докумуоҥҥа киирбиттэртэн). Былыргы ааҕыынан Тэн'о (天応) эратын бастакы сылын сэттис ыйын алтыс күнүгэр. * [[1655]] — Нуучча-Польша сэриитэ (1654–67): Нуучча аармыйата Литва улуу княжествотын киин куоратыгар [[Вильнюс]]ка киирбит, онно алта сыл турбут. * [[1740]] — [[Миитэрэй Лаптев]] [[Индигир|Индигииртэн]] муораҕа тахсыбыт. Бу сырыытыгар [[Эһэлээх арыылар|Эһэлээх]] диэн кэлин ааттаммыт арыылар бөлөхтөрүттэн бастакыларыгар — Св. Антоний арыытыгар — атырдьах ыйын 3 күнугэр тиийбит, ол кэннэ атырдьах ыйын 14-гэр Улахан Бараан тумуһугар тиийбит. * [[1805]] — Эмчиттэри Саха уобалаһыгар ыытар туһунан ыйаах тахсыбыт. Бастакы кылаабынай медигынан Реслейн диэн быраас ананан үлэлээбит. Саха сирин доруобуйатын харыстабылын үлэтин бу күнтэн ааҕаллар. * [[1860]] ([[Юлиан халандаара|эргэ истиилинэн]] от ыйын 19 күнэ) — [[Дьокуускай]]га бастакы оҕо приюта аһыллыбыт, кэлин "Мария" аатын сүкпүт. Онуоха анаан атыыһыт Н. И. Чепалов сиэртибэлээбит харчытынан ''Большая'' уулуссаҕа турар таас дьиэ атыылаһыллыбыт. * [[1865]] — Саха сирин губернатора Илин Сибиир генерал-губернаторыгар [[Дьокуускай|Дьокуускайдааҕы]] реальнай училищены реальнай прогимназияҕа кубулутар туһунан ходатайство туһэрбит. * [[1904]] — Симучэн аттынааҕы кыргыһыы. Нуучча уонна дьоппуон сэриилэрэ Манчжурияҕа Порт-Артуртан чугас Симучэн диэн дэриэбинэ аттыгар кыргыспыттар. Дьоппуон 34 тыһыынчалаах сэриитэ нуучча 33 тыһыынчалаах сэриитин кыайбыт. * [[1911]] — академик [[Радлов Василий Васильевич (Фридрих Вильгельм)|Радлов В. В.]] саҕалааһынынан [[Дьокуускай|Дьокуускайга]] Сибиири үөрэтэр уонна олоҕун-дьаһаҕын тупсарар уопсастыба отдела арыллыбыт. * [[1912]] — Дьокуускайга улахан халааһын буолбут. Уоруйахтар «Коковин уонна Басов» атыы дьиэтиттэн көмүс уонна да атын сээкэйдэри уоран 10 тыһыынча солкуобайдаах хоромньуга тэппиттэр. * [[1919]] — Күһүҥҥүттэн ыла салҕаммыт ''Сэтинньитээҕи өрөбөлүүссүйэ'' кэнниттэн [[Германия]] өрөспүүбүлүкэ буолбут. * [[1932]] — НСДАП (нацистар баартыйалара) [[Германия]]ҕа быыбарга 38% куолаһы ылбыт. * [[1938]] — [[Приморскай кыраай]] кыраныыссатыгар Хасан күөлүгэр [[Сэбиэскэй Сойуус]] уонна [[Дьоппуон]] ыккардыларыгар кыргыһыы саҕаламмыт. * [[1941]] — Аан дойду Иккис сэриитэ: Смоленскайдааҕы кыргыһыы түмүгэр Германия 300 000 кэриҥэ сэбиэскэй саллааты билиэн ылбыт. * [[1954]] — [[Италия]] альпинистара аан бастакынан К2 (Чогори) диэн [[Гималаай]] хайаларыгар баар чыпчаалга тахсыбыттар. Бу чыпчаал үрдүгүнэн аан дойдуга иккис. * [[1955]] — [[Мирнэй|Мииринэй]] бөһүөлэк аатын ылбыт. Бу күнү Мииринэй куорат төрүттэммит күнүнэн ааҕаллар. * [[1976]] — [[Канада]] [[Монреал]]ыгар Олимпийскай оонньууларга көҥүл тустууга финаллар ааспыттар. Манна [[Коркин Дмитрий Петрович|Дмитрий Коркин]] иитиллээччилэрэ [[Пинигин Павел Павлович|Павел Пинигин]] кыһыл көмүс мэтээли, оттон [[Иванов Александр Николаевич, тустуук|Александр Иванов]] уонна [[Роман Дмитриев]] үрүҥ көмүс мэтээллэри ылбыттар. * [[1985]] — Саха АССР-га Монголия күннэрэ үөрүүлээх быһыыга-майгыга түмүктэммиттэр. МНР артыыстара Саха государственнай музыкальнай тыйаатырыгар, «Спартак» стадиоҥҥа, Намҥа, Покровскайга, Нерюнгрига, Алдаҥҥа, Мирнэйгэ, Ньурбаҕа, Булуҥҥа, Эдьигээҥҥэ сылдьаннар, бэйэлэрин айар талааннарын көрдөрбүттэр. Монгол суруйааччылара саха суруйааччыларын кытта көрсүбүттэр, монгол киинэлэрэ көрдөрүллүбүттэр, Монголия худуоһунньуктарын быыстапката буолбут. * [[1991]] — [[АХШ]] уонна [[ССРС]] стратегическай (ядернай) сэрии сэбин аҕыйатар ''СНВ-I'' дуогабарын түһэрсибиттэр. Сотору кэминэн [[Сэбиэскэй Сойуус]] ыһыллыбытын да иһин [[Арассыыйа]] бу дуогабары тутуспута. * [[1992]] — [[Грузия]] [[ХНТ|Холбоһуктаах Наассыйалар тэрилтэлэригэр]] (ХНТ) киирбит. * [[2008]] — [[Марс]]ка уу көстүбүтүн туһунан НАСА иһитиннэрбит. * [[2012]] — Харбыыһыт [[Майкл Фелпс]] биир Олимпийскай оонньууларга сүүйбүт мэтээлин ахсаанынан [[1964]] сыллааҕы гимнастка Лариса Латынина рекордун куоһарбыт. == Төрөөбүттэр == * [[1912]] — [[Милтон Фридман]], АХШ экэнэмииһэ, [[Нобель бириэмийэтэ|Нобель бириэмийэтин]] лауреата. * [[1914]] — [[Чаҕылҕан (суруйааччы)|Илья Винокуров - Чаҕылҕан]] — оҕолорго анаан суруйбут саха бэйиэтэ, суруйааччыта, тылбаасчыта. * [[1930]] — сыырка артыыһа, клоун [[Олег Попов]]. * [[1937]] — ырыаһыт [[Эдита Пьеха]]. * [[1965]] — [[Джоан Кэтлин Роулинг|Джоан Роулинг]] — Британия суруйааччыта, [[Гарри Поттер|Гарри Поттер туһунан арамааннар сиэрийэлэрин]] суруйбутунан биллэр. == Өлбүттэр == * [[1556]] — [[Игнатий де Лойола|Игнатий Лойола]] ([[1491]] төр.), [[Иезуиттар]] уордьаннарын төрүттээччи. * [[1784]] — француз суруйааччыта, бөлүһүөк, сырдатааччы [[Дени Дидро]]. * [[1944]] — [[Сент-Экзюпери, Антуан де|Антуан де Сент-Экзюпери]] ([[1900]] төр.), француз суруйааччыта, [[эссе]]ист, авиатор. Разведкаҕа сылдьан сөмүлүөтүн кислороду хааччыйар аппараата алдьаныытын түмүгэр өлбүт. * [[2016]] — [[Искандер Фазиль Абдулович|Фазиль Искандер]] ([[1929]] төр.), ССРС уонна Абхазия суруйааччыта уонна бэйиэтэ. {{ыйдар}} [[Категория:От ыйын 31]] fp2hi0owm6adnwzdbu2bq1fznfarkaj 382349 382348 2022-07-30T21:01:16Z HalanTul 51 /* Түбэлтэлэр */ wikitext text/x-wiki '''От ыйын 31''' диэн [[Григориан халандаара|Григориан халандаарыгар]] сыл 212-с күнэ ([[ордук хонуктаах сыл]]га 213-c күнэ). Сыл бүтүө 153 күн баар. == Бэлиэ күннэр == * [[Африка дьахтарын күнэ]] ([[1962]] сыллаахха [[Дар-эс-Салам]]ҥа буолбут Африка дьахталларын кэмпириэнсийэтигэр олохтоммута)<ref>[http://www.kp40.ru/index.php?cid=600&nid=2782 31 июля провозглашён днём Африканской женщины]</ref><ref>[http://www.calendar.am/?page=events&day=31&month=07 События 31 Июля]</ref>. * {{Флагификация|Гавайи}} — [[Гаваи былааҕа|Гаваи былааҕын күнэ]]. * {{Флагификация|Доминика Өрөспүүбүлүкэтэ}} — Аҕа күнэ * {{Флагификация|Иран}} — [[Ираан дуонарын күнэ]] * {{Флагификация|Конго Өрөспүүбүлүкэтэ}} — Өрөбөлүүссүйэ саҕаламмыт күнэ * {{Флагификация|Малайзия}} — Боотурдар күннэрэ * {{Флагификация|Польша}} — Казначейство күнэ == Түбэлтэлэр == * [[Б.э.и. 30 сыл]] — Александрия аттынааҕы кыргыһыы: Марк Антоний сэриитэ Октавиан сэриилэрин кыайбыт, ол эрээри аармыйатын улахан аҥаара кэлин ыһыллан хаалбыта, онтон сылтаан бэйэтигэр тиийинэн өлбүтэ. * [[781]] — Японияҕа Фудзи вулкаан саамай эрдэтээҕи эстиитэ буолбут (докумуоҥҥа киирбиттэртэн). Былыргы ааҕыынан Тэн'о (天応) эратын бастакы сылын сэттис ыйын алтыс күнүгэр. * [[1498]] — [[Арҕаа эҥэлэй]]гэ үһүс айаныгар [[Колумб Христофор|Христофор Колумб]] [[Тринидад уонна Тобаго|Тринидад]] арыыны арыйбыт бастакы европеец буолбут. * [[1655]] — Нуучча-Польша сэриитэ (1654–67): Нуучча аармыйата Литва улуу княжествотын киин куоратыгар [[Вильнюс]]ка киирбит, онно алта сыл турбут. * [[1740]] — [[Миитэрэй Лаптев]] [[Индигир|Индигииртэн]] муораҕа тахсыбыт. Бу сырыытыгар [[Эһэлээх арыылар|Эһэлээх]] диэн кэлин ааттаммыт арыылар бөлөхтөрүттэн бастакыларыгар — Св. Антоний арыытыгар — атырдьах ыйын 3 күнугэр тиийбит, ол кэннэ атырдьах ыйын 14-гэр Улахан Бараан тумуһугар тиийбит. * [[1805]] — Эмчиттэри Саха уобалаһыгар ыытар туһунан ыйаах тахсыбыт. Бастакы кылаабынай медигынан Реслейн диэн быраас ананан үлэлээбит. Саха сирин доруобуйатын харыстабылын үлэтин бу күнтэн ааҕаллар. * [[1860]] ([[Юлиан халандаара|эргэ истиилинэн]] от ыйын 19 күнэ) — [[Дьокуускай]]га бастакы оҕо приюта аһыллыбыт, кэлин "Мария" аатын сүкпүт. Онуоха анаан атыыһыт Н. И. Чепалов сиэртибэлээбит харчытынан ''Большая'' уулуссаҕа турар таас дьиэ атыылаһыллыбыт. * [[1865]] — Саха сирин губернатора Илин Сибиир генерал-губернаторыгар [[Дьокуускай|Дьокуускайдааҕы]] реальнай училищены реальнай прогимназияҕа кубулутар туһунан ходатайство туһэрбит. * [[1904]] — Симучэн аттынааҕы кыргыһыы. Нуучча уонна дьоппуон сэриилэрэ Манчжурияҕа Порт-Артуртан чугас Симучэн диэн дэриэбинэ аттыгар кыргыспыттар. Дьоппуон 34 тыһыынчалаах сэриитэ нуучча 33 тыһыынчалаах сэриитин кыайбыт. * [[1911]] — академик [[Радлов Василий Васильевич (Фридрих Вильгельм)|Радлов В. В.]] саҕалааһынынан [[Дьокуускай|Дьокуускайга]] Сибиири үөрэтэр уонна олоҕун-дьаһаҕын тупсарар уопсастыба отдела арыллыбыт. * [[1912]] — Дьокуускайга улахан халааһын буолбут. Уоруйахтар «Коковин уонна Басов» атыы дьиэтиттэн көмүс уонна да атын сээкэйдэри уоран 10 тыһыынча солкуобайдаах хоромньуга тэппиттэр. * [[1919]] — Күһүҥҥүттэн ыла салҕаммыт ''Сэтинньитээҕи өрөбөлүүссүйэ'' кэнниттэн [[Германия]] өрөспүүбүлүкэ буолбут. * [[1932]] — НСДАП (нацистар баартыйалара) [[Германия]]ҕа быыбарга 38% куолаһы ылбыт. * [[1938]] — [[Приморскай кыраай]] кыраныыссатыгар Хасан күөлүгэр [[Сэбиэскэй Сойуус]] уонна [[Дьоппуон]] ыккардыларыгар кыргыһыы саҕаламмыт. * [[1941]] — Аан дойду Иккис сэриитэ: Смоленскайдааҕы кыргыһыы түмүгэр Германия 300 000 кэриҥэ сэбиэскэй саллааты билиэн ылбыт. * [[1954]] — [[Италия]] альпинистара аан бастакынан К2 (Чогори) диэн [[Гималаай]] хайаларыгар баар чыпчаалга тахсыбыттар. Бу чыпчаал үрдүгүнэн аан дойдуга иккис. * [[1955]] — [[Мирнэй|Мииринэй]] бөһүөлэк аатын ылбыт. Бу күнү Мииринэй куорат төрүттэммит күнүнэн ааҕаллар. * [[1976]] — [[Канада]] [[Монреал]]ыгар Олимпийскай оонньууларга көҥүл тустууга финаллар ааспыттар. Манна [[Коркин Дмитрий Петрович|Дмитрий Коркин]] иитиллээччилэрэ [[Пинигин Павел Павлович|Павел Пинигин]] кыһыл көмүс мэтээли, оттон [[Иванов Александр Николаевич, тустуук|Александр Иванов]] уонна [[Роман Дмитриев]] үрүҥ көмүс мэтээллэри ылбыттар. * [[1985]] — Саха АССР-га Монголия күннэрэ үөрүүлээх быһыыга-майгыга түмүктэммиттэр. МНР артыыстара Саха государственнай музыкальнай тыйаатырыгар, «Спартак» стадиоҥҥа, Намҥа, Покровскайга, Нерюнгрига, Алдаҥҥа, Мирнэйгэ, Ньурбаҕа, Булуҥҥа, Эдьигээҥҥэ сылдьаннар, бэйэлэрин айар талааннарын көрдөрбүттэр. Монгол суруйааччылара саха суруйааччыларын кытта көрсүбүттэр, монгол киинэлэрэ көрдөрүллүбүттэр, Монголия худуоһунньуктарын быыстапката буолбут. * [[1991]] — [[АХШ]] уонна [[ССРС]] стратегическай (ядернай) сэрии сэбин аҕыйатар ''СНВ-I'' дуогабарын түһэрсибиттэр. Сотору кэминэн [[Сэбиэскэй Сойуус]] ыһыллыбытын да иһин [[Арассыыйа]] бу дуогабары тутуспута. * [[1992]] — [[Грузия]] [[ХНТ|Холбоһуктаах Наассыйалар тэрилтэлэригэр]] (ХНТ) киирбит. * [[2008]] — [[Марс]]ка уу көстүбүтүн туһунан НАСА иһитиннэрбит. * [[2012]] — Харбыыһыт [[Майкл Фелпс]] биир Олимпийскай оонньууларга сүүйбүт мэтээлин ахсаанынан [[1964]] сыллааҕы гимнастка Лариса Латынина рекордун куоһарбыт. == Төрөөбүттэр == * [[1912]] — [[Милтон Фридман]], АХШ экэнэмииһэ, [[Нобель бириэмийэтэ|Нобель бириэмийэтин]] лауреата. * [[1914]] — [[Чаҕылҕан (суруйааччы)|Илья Винокуров - Чаҕылҕан]] — оҕолорго анаан суруйбут саха бэйиэтэ, суруйааччыта, тылбаасчыта. * [[1930]] — сыырка артыыһа, клоун [[Олег Попов]]. * [[1937]] — ырыаһыт [[Эдита Пьеха]]. * [[1965]] — [[Джоан Кэтлин Роулинг|Джоан Роулинг]] — Британия суруйааччыта, [[Гарри Поттер|Гарри Поттер туһунан арамааннар сиэрийэлэрин]] суруйбутунан биллэр. == Өлбүттэр == * [[1556]] — [[Игнатий де Лойола|Игнатий Лойола]] ([[1491]] төр.), [[Иезуиттар]] уордьаннарын төрүттээччи. * [[1784]] — француз суруйааччыта, бөлүһүөк, сырдатааччы [[Дени Дидро]]. * [[1944]] — [[Сент-Экзюпери, Антуан де|Антуан де Сент-Экзюпери]] ([[1900]] төр.), француз суруйааччыта, [[эссе]]ист, авиатор. Разведкаҕа сылдьан сөмүлүөтүн кислороду хааччыйар аппараата алдьаныытын түмүгэр өлбүт. * [[2016]] — [[Искандер Фазиль Абдулович|Фазиль Искандер]] ([[1929]] төр.), ССРС уонна Абхазия суруйааччыта уонна бэйиэтэ. {{ыйдар}} [[Категория:От ыйын 31]] iqbcfe550zmk9a66nk6wluztjxgf5xr 382350 382349 2022-07-30T21:08:16Z HalanTul 51 /* Түбэлтэлэр */ wikitext text/x-wiki '''От ыйын 31''' диэн [[Григориан халандаара|Григориан халандаарыгар]] сыл 212-с күнэ ([[ордук хонуктаах сыл]]га 213-c күнэ). Сыл бүтүө 153 күн баар. == Бэлиэ күннэр == * [[Африка дьахтарын күнэ]] ([[1962]] сыллаахха [[Дар-эс-Салам]]ҥа буолбут Африка дьахталларын кэмпириэнсийэтигэр олохтоммута)<ref>[http://www.kp40.ru/index.php?cid=600&nid=2782 31 июля провозглашён днём Африканской женщины]</ref><ref>[http://www.calendar.am/?page=events&day=31&month=07 События 31 Июля]</ref>. * {{Флагификация|Гавайи}} — [[Гаваи былааҕа|Гаваи былааҕын күнэ]]. * {{Флагификация|Доминика Өрөспүүбүлүкэтэ}} — Аҕа күнэ * {{Флагификация|Иран}} — [[Ираан дуонарын күнэ]] * {{Флагификация|Конго Өрөспүүбүлүкэтэ}} — Өрөбөлүүссүйэ саҕаламмыт күнэ * {{Флагификация|Малайзия}} — Боотурдар күннэрэ * {{Флагификация|Польша}} — Казначейство күнэ == Түбэлтэлэр == * [[Б.э.и. 30 сыл]] — Александрия аттынааҕы кыргыһыы: Марк Антоний сэриитэ Октавиан сэриилэрин кыайбыт, ол эрээри аармыйатын улахан аҥаара кэлин ыһыллан хаалбыта, онтон сылтаан бэйэтигэр тиийинэн өлбүтэ. * [[781]] — Японияҕа Фудзи вулкаан саамай эрдэтээҕи эстиитэ буолбут (докумуоҥҥа киирбиттэртэн). Былыргы ааҕыынан Тэн'о (天応) эратын бастакы сылын сэттис ыйын алтыс күнүгэр. * [[1498]] — [[Арҕаа эҥэлэй]]гэ үһүс айаныгар [[Колумб Христофор|Христофор Колумб]] [[Тринидад уонна Тобаго|Тринидад]] арыыны арыйбыт бастакы европеец буолбут. * [[1655]] — Нуучча-Польша сэриитэ (1654–67): Нуучча аармыйата Литва улуу княжествотын киин куоратыгар [[Вильнюс]]ка киирбит, онно алта сыл турбут. * [[1740]] — [[Миитэрэй Лаптев]] [[Индигир|Индигииртэн]] муораҕа тахсыбыт. Бу сырыытыгар [[Эһэлээх арыылар|Эһэлээх]] диэн кэлин ааттаммыт арыылар бөлөхтөрүттэн бастакыларыгар — Св. Антоний арыытыгар — атырдьах ыйын 3 күнугэр тиийбит, ол кэннэ атырдьах ыйын 14-гэр Улахан Бараан тумуһугар тиийбит. * [[1774]] — [[Емельян Пугачёв 1774 сыллааҕы манифеһа|Емельян Пугачёв манифеһа]] тахсыбыт. * [[1805]] — Эмчиттэри Саха уобалаһыгар ыытар туһунан ыйаах тахсыбыт. Бастакы кылаабынай медигынан Реслейн диэн быраас ананан үлэлээбит. Саха сирин доруобуйатын харыстабылын үлэтин бу күнтэн ааҕаллар. * [[1860]] ([[Юлиан халандаара|эргэ истиилинэн]] от ыйын 19 күнэ) — [[Дьокуускай]]га бастакы оҕо приюта аһыллыбыт, кэлин "Мария" аатын сүкпүт. Онуоха анаан атыыһыт Н. И. Чепалов сиэртибэлээбит харчытынан ''Большая'' уулуссаҕа турар таас дьиэ атыылаһыллыбыт. * [[1865]] — Саха сирин губернатора Илин Сибиир генерал-губернаторыгар [[Дьокуускай|Дьокуускайдааҕы]] реальнай училищены реальнай прогимназияҕа кубулутар туһунан ходатайство туһэрбит. * [[1904]] — Симучэн аттынааҕы кыргыһыы. Нуучча уонна дьоппуон сэриилэрэ Манчжурияҕа Порт-Артуртан чугас Симучэн диэн дэриэбинэ аттыгар кыргыспыттар. Дьоппуон 34 тыһыынчалаах сэриитэ нуучча 33 тыһыынчалаах сэриитин кыайбыт. * [[1911]] — академик [[Радлов Василий Васильевич (Фридрих Вильгельм)|Радлов В. В.]] саҕалааһынынан [[Дьокуускай|Дьокуускайга]] Сибиири үөрэтэр уонна олоҕун-дьаһаҕын тупсарар уопсастыба отдела арыллыбыт. * [[1912]] — Дьокуускайга улахан халааһын буолбут. Уоруйахтар «Коковин уонна Басов» атыы дьиэтиттэн көмүс уонна да атын сээкэйдэри уоран 10 тыһыынча солкуобайдаах хоромньуга тэппиттэр. * [[1919]] — Күһүҥҥүттэн ыла салҕаммыт ''Сэтинньитээҕи өрөбөлүүссүйэ'' кэнниттэн [[Германия]] өрөспүүбүлүкэ буолбут. * [[1932]] — НСДАП (нацистар баартыйалара) [[Германия]]ҕа быыбарга 38% куолаһы ылбыт. * [[1938]] — [[Приморскай кыраай]] кыраныыссатыгар Хасан күөлүгэр [[Сэбиэскэй Сойуус]] уонна [[Дьоппуон]] ыккардыларыгар кыргыһыы саҕаламмыт. * [[1941]] — Аан дойду Иккис сэриитэ: Смоленскайдааҕы кыргыһыы түмүгэр Германия 300 000 кэриҥэ сэбиэскэй саллааты билиэн ылбыт. * [[1954]] — [[Италия]] альпинистара аан бастакынан К2 (Чогори) диэн [[Гималаай]] хайаларыгар баар чыпчаалга тахсыбыттар. Бу чыпчаал үрдүгүнэн аан дойдуга иккис. * [[1955]] — [[Мирнэй|Мииринэй]] бөһүөлэк аатын ылбыт. Бу күнү Мииринэй куорат төрүттэммит күнүнэн ааҕаллар. * [[1976]] — [[Канада]] [[Монреал]]ыгар Олимпийскай оонньууларга көҥүл тустууга финаллар ааспыттар. Манна [[Коркин Дмитрий Петрович|Дмитрий Коркин]] иитиллээччилэрэ [[Пинигин Павел Павлович|Павел Пинигин]] кыһыл көмүс мэтээли, оттон [[Иванов Александр Николаевич, тустуук|Александр Иванов]] уонна [[Роман Дмитриев]] үрүҥ көмүс мэтээллэри ылбыттар. * [[1985]] — Саха АССР-га Монголия күннэрэ үөрүүлээх быһыыга-майгыга түмүктэммиттэр. МНР артыыстара Саха государственнай музыкальнай тыйаатырыгар, «Спартак» стадиоҥҥа, Намҥа, Покровскайга, Нерюнгрига, Алдаҥҥа, Мирнэйгэ, Ньурбаҕа, Булуҥҥа, Эдьигээҥҥэ сылдьаннар, бэйэлэрин айар талааннарын көрдөрбүттэр. Монгол суруйааччылара саха суруйааччыларын кытта көрсүбүттэр, монгол киинэлэрэ көрдөрүллүбүттэр, Монголия худуоһунньуктарын быыстапката буолбут. * [[1991]] — [[АХШ]] уонна [[ССРС]] стратегическай (ядернай) сэрии сэбин аҕыйатар ''СНВ-I'' дуогабарын түһэрсибиттэр. Сотору кэминэн [[Сэбиэскэй Сойуус]] ыһыллыбытын да иһин [[Арассыыйа]] бу дуогабары тутуспута. * [[1992]] — [[Грузия]] [[ХНТ|Холбоһуктаах Наассыйалар тэрилтэлэригэр]] (ХНТ) киирбит. * [[2008]] — [[Марс]]ка уу көстүбүтүн туһунан НАСА иһитиннэрбит. * [[2012]] — Харбыыһыт [[Майкл Фелпс]] биир Олимпийскай оонньууларга сүүйбүт мэтээлин ахсаанынан [[1964]] сыллааҕы гимнастка Лариса Латынина рекордун куоһарбыт. == Төрөөбүттэр == * [[1912]] — [[Милтон Фридман]], АХШ экэнэмииһэ, [[Нобель бириэмийэтэ|Нобель бириэмийэтин]] лауреата. * [[1914]] — [[Чаҕылҕан (суруйааччы)|Илья Винокуров - Чаҕылҕан]] — оҕолорго анаан суруйбут саха бэйиэтэ, суруйааччыта, тылбаасчыта. * [[1930]] — сыырка артыыһа, клоун [[Олег Попов]]. * [[1937]] — ырыаһыт [[Эдита Пьеха]]. * [[1965]] — [[Джоан Кэтлин Роулинг|Джоан Роулинг]] — Британия суруйааччыта, [[Гарри Поттер|Гарри Поттер туһунан арамааннар сиэрийэлэрин]] суруйбутунан биллэр. == Өлбүттэр == * [[1556]] — [[Игнатий де Лойола|Игнатий Лойола]] ([[1491]] төр.), [[Иезуиттар]] уордьаннарын төрүттээччи. * [[1784]] — француз суруйааччыта, бөлүһүөк, сырдатааччы [[Дени Дидро]]. * [[1944]] — [[Сент-Экзюпери, Антуан де|Антуан де Сент-Экзюпери]] ([[1900]] төр.), француз суруйааччыта, [[эссе]]ист, авиатор. Разведкаҕа сылдьан сөмүлүөтүн кислороду хааччыйар аппараата алдьаныытын түмүгэр өлбүт. * [[2016]] — [[Искандер Фазиль Абдулович|Фазиль Искандер]] ([[1929]] төр.), ССРС уонна Абхазия суруйааччыта уонна бэйиэтэ. {{ыйдар}} [[Категория:От ыйын 31]] jux5357luufv3t8ogh6zvul8zd8wt94 382351 382350 2022-07-30T21:09:30Z HalanTul 51 /* Түбэлтэлэр */ wikitext text/x-wiki '''От ыйын 31''' диэн [[Григориан халандаара|Григориан халандаарыгар]] сыл 212-с күнэ ([[ордук хонуктаах сыл]]га 213-c күнэ). Сыл бүтүө 153 күн баар. == Бэлиэ күннэр == * [[Африка дьахтарын күнэ]] ([[1962]] сыллаахха [[Дар-эс-Салам]]ҥа буолбут Африка дьахталларын кэмпириэнсийэтигэр олохтоммута)<ref>[http://www.kp40.ru/index.php?cid=600&nid=2782 31 июля провозглашён днём Африканской женщины]</ref><ref>[http://www.calendar.am/?page=events&day=31&month=07 События 31 Июля]</ref>. * {{Флагификация|Гавайи}} — [[Гаваи былааҕа|Гаваи былааҕын күнэ]]. * {{Флагификация|Доминика Өрөспүүбүлүкэтэ}} — Аҕа күнэ * {{Флагификация|Иран}} — [[Ираан дуонарын күнэ]] * {{Флагификация|Конго Өрөспүүбүлүкэтэ}} — Өрөбөлүүссүйэ саҕаламмыт күнэ * {{Флагификация|Малайзия}} — Боотурдар күннэрэ * {{Флагификация|Польша}} — Казначейство күнэ == Түбэлтэлэр == * [[Б.э.и. 30 сыл]] — Александрия аттынааҕы кыргыһыы: Марк Антоний сэриитэ Октавиан сэриилэрин кыайбыт, ол эрээри аармыйатын улахан аҥаара кэлин ыһыллан хаалбыта, онтон сылтаан бэйэтигэр тиийинэн өлбүтэ. * [[781]] — Японияҕа Фудзи вулкаан саамай эрдэтээҕи эстиитэ буолбут (докумуоҥҥа киирбиттэртэн). Былыргы ааҕыынан Тэн'о (天応) эратын бастакы сылын сэттис ыйын алтыс күнүгэр. * [[1498]] — [[Арҕаа эҥэлэй]]гэ үһүс айаныгар [[Колумб Христофор|Христофор Колумб]] [[Тринидад уонна Тобаго|Тринидад]] арыыны арыйбыт бастакы европеец буолбут. * [[1655]] — Нуучча-Польша сэриитэ (1654–67): Нуучча аармыйата Литва улуу княжествотын киин куоратыгар [[Вильнюс]]ка киирбит, онно алта сыл турбут. * [[1740]] — [[Миитэрэй Лаптев]] [[Индигир|Индигииртэн]] муораҕа тахсыбыт. Бу сырыытыгар [[Эһэлээх арыылар|Эһэлээх]] диэн кэлин ааттаммыт арыылар бөлөхтөрүттэн бастакыларыгар — Св. Антоний арыытыгар — атырдьах ыйын 3 күнугэр тиийбит, ол кэннэ атырдьах ыйын 14-гэр Улахан Бараан тумуһугар тиийбит. <!-- * [[1774]] — [[Емельян Пугачёв 1774 сыллааҕы манифеһа|Емельян Пугачёв манифеһа]] тахсыбыт.--> * [[1805]] — Эмчиттэри Саха уобалаһыгар ыытар туһунан ыйаах тахсыбыт. Бастакы кылаабынай медигынан Реслейн диэн быраас ананан үлэлээбит. Саха сирин доруобуйатын харыстабылын үлэтин бу күнтэн ааҕаллар. * [[1860]] ([[Юлиан халандаара|эргэ истиилинэн]] от ыйын 19 күнэ) — [[Дьокуускай]]га бастакы оҕо приюта аһыллыбыт, кэлин "Мария" аатын сүкпүт. Онуоха анаан атыыһыт Н. И. Чепалов сиэртибэлээбит харчытынан ''Большая'' уулуссаҕа турар таас дьиэ атыылаһыллыбыт. * [[1865]] — Саха сирин губернатора Илин Сибиир генерал-губернаторыгар [[Дьокуускай|Дьокуускайдааҕы]] реальнай училищены реальнай прогимназияҕа кубулутар туһунан ходатайство туһэрбит. * [[1904]] — Симучэн аттынааҕы кыргыһыы. Нуучча уонна дьоппуон сэриилэрэ Манчжурияҕа Порт-Артуртан чугас Симучэн диэн дэриэбинэ аттыгар кыргыспыттар. Дьоппуон 34 тыһыынчалаах сэриитэ нуучча 33 тыһыынчалаах сэриитин кыайбыт. * [[1911]] — академик [[Радлов Василий Васильевич (Фридрих Вильгельм)|Радлов В. В.]] саҕалааһынынан [[Дьокуускай|Дьокуускайга]] Сибиири үөрэтэр уонна олоҕун-дьаһаҕын тупсарар уопсастыба отдела арыллыбыт. * [[1912]] — Дьокуускайга улахан халааһын буолбут. Уоруйахтар «Коковин уонна Басов» атыы дьиэтиттэн көмүс уонна да атын сээкэйдэри уоран 10 тыһыынча солкуобайдаах хоромньуга тэппиттэр. * [[1919]] — Күһүҥҥүттэн ыла салҕаммыт ''Сэтинньитээҕи өрөбөлүүссүйэ'' кэнниттэн [[Германия]] өрөспүүбүлүкэ буолбут. * [[1932]] — НСДАП (нацистар баартыйалара) [[Германия]]ҕа быыбарга 38% куолаһы ылбыт. * [[1938]] — [[Приморскай кыраай]] кыраныыссатыгар Хасан күөлүгэр [[Сэбиэскэй Сойуус]] уонна [[Дьоппуон]] ыккардыларыгар кыргыһыы саҕаламмыт. * [[1941]] — Аан дойду Иккис сэриитэ: Смоленскайдааҕы кыргыһыы түмүгэр Германия 300 000 кэриҥэ сэбиэскэй саллааты билиэн ылбыт. * [[1954]] — [[Италия]] альпинистара аан бастакынан К2 (Чогори) диэн [[Гималаай]] хайаларыгар баар чыпчаалга тахсыбыттар. Бу чыпчаал үрдүгүнэн аан дойдуга иккис. * [[1955]] — [[Мирнэй|Мииринэй]] бөһүөлэк аатын ылбыт. Бу күнү Мииринэй куорат төрүттэммит күнүнэн ааҕаллар. * [[1976]] — [[Канада]] [[Монреал]]ыгар Олимпийскай оонньууларга көҥүл тустууга финаллар ааспыттар. Манна [[Коркин Дмитрий Петрович|Дмитрий Коркин]] иитиллээччилэрэ [[Пинигин Павел Павлович|Павел Пинигин]] кыһыл көмүс мэтээли, оттон [[Иванов Александр Николаевич, тустуук|Александр Иванов]] уонна [[Роман Дмитриев]] үрүҥ көмүс мэтээллэри ылбыттар. * [[1985]] — Саха АССР-га Монголия күннэрэ үөрүүлээх быһыыга-майгыга түмүктэммиттэр. МНР артыыстара Саха государственнай музыкальнай тыйаатырыгар, «Спартак» стадиоҥҥа, Намҥа, Покровскайга, Нерюнгрига, Алдаҥҥа, Мирнэйгэ, Ньурбаҕа, Булуҥҥа, Эдьигээҥҥэ сылдьаннар, бэйэлэрин айар талааннарын көрдөрбүттэр. Монгол суруйааччылара саха суруйааччыларын кытта көрсүбүттэр, монгол киинэлэрэ көрдөрүллүбүттэр, Монголия худуоһунньуктарын быыстапката буолбут. * [[1991]] — [[АХШ]] уонна [[ССРС]] стратегическай (ядернай) сэрии сэбин аҕыйатар ''СНВ-I'' дуогабарын түһэрсибиттэр. Сотору кэминэн [[Сэбиэскэй Сойуус]] ыһыллыбытын да иһин [[Арассыыйа]] бу дуогабары тутуспута. * [[1992]] — [[Грузия]] [[ХНТ|Холбоһуктаах Наассыйалар тэрилтэлэригэр]] (ХНТ) киирбит. * [[2008]] — [[Марс]]ка уу көстүбүтүн туһунан НАСА иһитиннэрбит. * [[2012]] — Харбыыһыт [[Майкл Фелпс]] биир Олимпийскай оонньууларга сүүйбүт мэтээлин ахсаанынан [[1964]] сыллааҕы гимнастка Лариса Латынина рекордун куоһарбыт. == Төрөөбүттэр == * [[1912]] — [[Милтон Фридман]], АХШ экэнэмииһэ, [[Нобель бириэмийэтэ|Нобель бириэмийэтин]] лауреата. * [[1914]] — [[Чаҕылҕан (суруйааччы)|Илья Винокуров - Чаҕылҕан]] — оҕолорго анаан суруйбут саха бэйиэтэ, суруйааччыта, тылбаасчыта. * [[1930]] — сыырка артыыһа, клоун [[Олег Попов]]. * [[1937]] — ырыаһыт [[Эдита Пьеха]]. * [[1965]] — [[Джоан Кэтлин Роулинг|Джоан Роулинг]] — Британия суруйааччыта, [[Гарри Поттер|Гарри Поттер туһунан арамааннар сиэрийэлэрин]] суруйбутунан биллэр. == Өлбүттэр == * [[1556]] — [[Игнатий де Лойола|Игнатий Лойола]] ([[1491]] төр.), [[Иезуиттар]] уордьаннарын төрүттээччи. * [[1784]] — француз суруйааччыта, бөлүһүөк, сырдатааччы [[Дени Дидро]]. * [[1944]] — [[Сент-Экзюпери, Антуан де|Антуан де Сент-Экзюпери]] ([[1900]] төр.), француз суруйааччыта, [[эссе]]ист, авиатор. Разведкаҕа сылдьан сөмүлүөтүн кислороду хааччыйар аппараата алдьаныытын түмүгэр өлбүт. * [[2016]] — [[Искандер Фазиль Абдулович|Фазиль Искандер]] ([[1929]] төр.), ССРС уонна Абхазия суруйааччыта уонна бэйиэтэ. {{ыйдар}} [[Категория:От ыйын 31]] 508kil2gfzu8d83h51wat72npuriml0 382352 382351 2022-07-30T21:12:03Z HalanTul 51 /* Түбэлтэлэр */ wikitext text/x-wiki '''От ыйын 31''' диэн [[Григориан халандаара|Григориан халандаарыгар]] сыл 212-с күнэ ([[ордук хонуктаах сыл]]га 213-c күнэ). Сыл бүтүө 153 күн баар. == Бэлиэ күннэр == * [[Африка дьахтарын күнэ]] ([[1962]] сыллаахха [[Дар-эс-Салам]]ҥа буолбут Африка дьахталларын кэмпириэнсийэтигэр олохтоммута)<ref>[http://www.kp40.ru/index.php?cid=600&nid=2782 31 июля провозглашён днём Африканской женщины]</ref><ref>[http://www.calendar.am/?page=events&day=31&month=07 События 31 Июля]</ref>. * {{Флагификация|Гавайи}} — [[Гаваи былааҕа|Гаваи былааҕын күнэ]]. * {{Флагификация|Доминика Өрөспүүбүлүкэтэ}} — Аҕа күнэ * {{Флагификация|Иран}} — [[Ираан дуонарын күнэ]] * {{Флагификация|Конго Өрөспүүбүлүкэтэ}} — Өрөбөлүүссүйэ саҕаламмыт күнэ * {{Флагификация|Малайзия}} — Боотурдар күннэрэ * {{Флагификация|Польша}} — Казначейство күнэ == Түбэлтэлэр == * [[Б.э.и. 30 сыл]] — Александрия аттынааҕы кыргыһыы: Марк Антоний сэриитэ Октавиан сэриилэрин кыайбыт, ол эрээри аармыйатын улахан аҥаара кэлин ыһыллан хаалбыта, онтон сылтаан бэйэтигэр тиийинэн өлбүтэ. * [[781]] — Японияҕа Фудзи вулкаан саамай эрдэтээҕи эстиитэ буолбут (докумуоҥҥа киирбиттэртэн). Былыргы ааҕыынан Тэн'о (天応) эратын бастакы сылын сэттис ыйын алтыс күнүгэр. * [[1498]] — [[Арҕаа эҥэлэй]]гэ үһүс айаныгар [[Колумб Христофор|Христофор Колумб]] [[Тринидад уонна Тобаго|Тринидад]] арыыны арыйбыт бастакы европеец буолбут. * [[1655]] — Нуучча-Польша сэриитэ (1654–67): Нуучча аармыйата Литва улуу княжествотын киин куоратыгар [[Вильнюс]]ка киирбит, онно алта сыл турбут. * [[1740]] — [[Миитэрэй Лаптев]] [[Индигир|Индигииртэн]] муораҕа тахсыбыт. Бу сырыытыгар [[Эһэлээх арыылар|Эһэлээх]] диэн кэлин ааттаммыт арыылар бөлөхтөрүттэн бастакыларыгар — Св. Антоний арыытыгар — атырдьах ыйын 3 күнүгэр тиийбит, ол кэннэ атырдьах ыйын 14-гэр Улахан Бараан тумуһугар тиийбит. <!-- * [[1774]] — [[Емельян Пугачёв 1774 сыллааҕы манифеһа|Емельян Пугачёв манифеһа]] тахсыбыт.--> * [[1805]] — Эмчиттэри Саха уобалаһыгар ыытар туһунан ыйаах тахсыбыт. Бастакы кылаабынай медигынан Реслейн диэн быраас ананан үлэлээбит. Саха сирин доруобуйатын харыстабылын үлэтин устуоруйата бу күнтэн ааҕаллар. * [[1860]] ([[Юлиан халандаара|эргэ истиилинэн]] от ыйын 19 күнэ) — [[Дьокуускай]]га бастакы оҕо приюта аһыллыбыт, кэлин "Мария" аатын сүкпүт. Онуоха анаан атыыһыт Н. И. Чепалов сиэртибэлээбит харчытынан ''Большая'' уулуссаҕа турар таас дьиэ атыылаһыллыбыт. * [[1865]] — Саха сирин губернатора Илин Сибиир генерал-губернаторыгар [[Дьокуускай|Дьокуускайдааҕы]] реальнай училищены реальнай прогимназияҕа кубулутар туһунан ходатайство туһэрбит. * [[1904]] — Симучэн аттынааҕы кыргыһыы. Нуучча уонна дьоппуон сэриилэрэ Манчжурияҕа Порт-Артуртан чугас Симучэн диэн дэриэбинэ аттыгар кыргыспыттар. Дьоппуон 34 тыһыынчалаах сэриитэ нуучча 33 тыһыынчалаах сэриитин кыайбыт. * [[1911]] — академик [[Радлов Василий Васильевич (Фридрих Вильгельм)|Радлов В. В.]] саҕалааһынынан [[Дьокуускай|Дьокуускайга]] Сибиири үөрэтэр уонна олоҕун-дьаһаҕын тупсарар уопсастыба отдела арыллыбыт. * [[1912]] — Дьокуускайга улахан халааһын буолбут. Уоруйахтар «Коковин уонна Басов» атыы дьиэтиттэн көмүс уонна да атын сээкэйдэри уоран 10 тыһыынча солкуобайдаах хоромньуга тэппиттэр. * [[1919]] — Күһүҥҥүттэн ыла салҕаммыт ''Сэтинньитээҕи өрөбөлүүссүйэ'' кэнниттэн [[Германия]] өрөспүүбүлүкэ буолбут. * [[1932]] — НСДАП (нацистар баартыйалара) [[Германия]]ҕа быыбарга 38% куолаһы ылбыт. * [[1938]] — [[Приморскай кыраай]] кыраныыссатыгар Хасан күөлүгэр [[Сэбиэскэй Сойуус]] уонна [[Дьоппуон]] ыккардыларыгар кыргыһыы саҕаламмыт. * [[1941]] — Аан дойду Иккис сэриитэ: Смоленскайдааҕы кыргыһыы түмүгэр Германия 300 000 кэриҥэ сэбиэскэй саллааты билиэн ылбыт. * [[1954]] — [[Италия]] альпинистара аан бастакынан К2 (Чогори) диэн [[Гималаай]] хайаларыгар баар чыпчаалга тахсыбыттар. Бу чыпчаал үрдүгүнэн аан дойдуга иккис. * [[1955]] — [[Мирнэй|Мииринэй]] бөһүөлэк аатын ылбыт. Бу күнү Мииринэй куорат төрүттэммит күнүнэн ааҕаллар. * [[1976]] — [[Канада]] [[Монреал]]ыгар Олимпийскай оонньууларга көҥүл тустууга финаллар ааспыттар. Манна [[Коркин Дмитрий Петрович|Дмитрий Коркин]] иитиллээччилэрэ [[Пинигин Павел Павлович|Павел Пинигин]] кыһыл көмүс мэтээли, оттон [[Иванов Александр Николаевич, тустуук|Александр Иванов]] уонна [[Роман Дмитриев]] үрүҥ көмүс мэтээллэри ылбыттар. * [[1985]] — Саха АССР-га Монголия күннэрэ үөрүүлээх быһыыга-майгыга түмүктэммиттэр. МНР артыыстара Саха государственнай музыкальнай тыйаатырыгар, «Спартак» стадиоҥҥа, Намҥа, Покровскайга, Нерюнгрига, Алдаҥҥа, Мирнэйгэ, Ньурбаҕа, Булуҥҥа, Эдьигээҥҥэ сылдьаннар, бэйэлэрин айар талааннарын көрдөрбүттэр. Монгол суруйааччылара саха суруйааччыларын кытта көрсүбүттэр, монгол киинэлэрэ көрдөрүллүбүттэр, Монголия худуоһунньуктарын быыстапката буолбут. * [[1991]] — [[АХШ]] уонна [[ССРС]] стратегическай (ядернай) сэрии сэбин аҕыйатар ''СНВ-I'' дуогабарын түһэрсибиттэр. Сотору кэминэн [[Сэбиэскэй Сойуус]] ыһыллыбытын да иһин [[Арассыыйа]] бу дуогабары тутуспута. * [[1992]] — [[Грузия]] [[ХНТ|Холбоһуктаах Наассыйалар тэрилтэлэригэр]] (ХНТ) киирбит. * [[2008]] — [[Марс]]ка уу көстүбүтүн туһунан НАСА иһитиннэрбит. * [[2012]] — Харбыыһыт [[Майкл Фелпс]] биир Олимпийскай оонньууларга сүүйбүт мэтээлин ахсаанынан [[1964]] сыллааҕы гимнастка Лариса Латынина рекордун куоһарбыт. == Төрөөбүттэр == * [[1912]] — [[Милтон Фридман]], АХШ экэнэмииһэ, [[Нобель бириэмийэтэ|Нобель бириэмийэтин]] лауреата. * [[1914]] — [[Чаҕылҕан (суруйааччы)|Илья Винокуров - Чаҕылҕан]] — оҕолорго анаан суруйбут саха бэйиэтэ, суруйааччыта, тылбаасчыта. * [[1930]] — сыырка артыыһа, клоун [[Олег Попов]]. * [[1937]] — ырыаһыт [[Эдита Пьеха]]. * [[1965]] — [[Джоан Кэтлин Роулинг|Джоан Роулинг]] — Британия суруйааччыта, [[Гарри Поттер|Гарри Поттер туһунан арамааннар сиэрийэлэрин]] суруйбутунан биллэр. == Өлбүттэр == * [[1556]] — [[Игнатий де Лойола|Игнатий Лойола]] ([[1491]] төр.), [[Иезуиттар]] уордьаннарын төрүттээччи. * [[1784]] — француз суруйааччыта, бөлүһүөк, сырдатааччы [[Дени Дидро]]. * [[1944]] — [[Сент-Экзюпери, Антуан де|Антуан де Сент-Экзюпери]] ([[1900]] төр.), француз суруйааччыта, [[эссе]]ист, авиатор. Разведкаҕа сылдьан сөмүлүөтүн кислороду хааччыйар аппараата алдьаныытын түмүгэр өлбүт. * [[2016]] — [[Искандер Фазиль Абдулович|Фазиль Искандер]] ([[1929]] төр.), ССРС уонна Абхазия суруйааччыта уонна бэйиэтэ. {{ыйдар}} [[Категория:От ыйын 31]] o6fxz2h58gjre5aq8kvlncymx273vbm 382353 382352 2022-07-30T21:13:38Z HalanTul 51 /* Түбэлтэлэр */ wikitext text/x-wiki '''От ыйын 31''' диэн [[Григориан халандаара|Григориан халандаарыгар]] сыл 212-с күнэ ([[ордук хонуктаах сыл]]га 213-c күнэ). Сыл бүтүө 153 күн баар. == Бэлиэ күннэр == * [[Африка дьахтарын күнэ]] ([[1962]] сыллаахха [[Дар-эс-Салам]]ҥа буолбут Африка дьахталларын кэмпириэнсийэтигэр олохтоммута)<ref>[http://www.kp40.ru/index.php?cid=600&nid=2782 31 июля провозглашён днём Африканской женщины]</ref><ref>[http://www.calendar.am/?page=events&day=31&month=07 События 31 Июля]</ref>. * {{Флагификация|Гавайи}} — [[Гаваи былааҕа|Гаваи былааҕын күнэ]]. * {{Флагификация|Доминика Өрөспүүбүлүкэтэ}} — Аҕа күнэ * {{Флагификация|Иран}} — [[Ираан дуонарын күнэ]] * {{Флагификация|Конго Өрөспүүбүлүкэтэ}} — Өрөбөлүүссүйэ саҕаламмыт күнэ * {{Флагификация|Малайзия}} — Боотурдар күннэрэ * {{Флагификация|Польша}} — Казначейство күнэ == Түбэлтэлэр == * [[Б.э.и. 30 сыл]] — Александрия аттынааҕы кыргыһыы: Марк Антоний сэриитэ Октавиан сэриилэрин кыайбыт, ол эрээри аармыйатын улахан аҥаара кэлин ыһыллан хаалбыта, онтон сылтаан бэйэтигэр тиийинэн өлбүтэ. * [[781]] — Японияҕа Фудзи вулкаан саамай эрдэтээҕи эстиитэ буолбут (докумуоҥҥа киирбиттэртэн). Былыргы ааҕыынан Тэн'о (天応) эратын бастакы сылын сэттис ыйын алтыс күнүгэр. * [[1498]] — [[Арҕаа эҥэлэй]]гэ үһүс айаныгар [[Колумб Христофор|Христофор Колумб]] [[Тринидад уонна Тобаго|Тринидад]] арыыны арыйбыт бастакы европеец буолбут. * [[1655]] — Нуучча-Польша сэриитэ (1654–67): Нуучча аармыйата Литва улуу княжествотын киин куоратыгар [[Вильнюс]]ка киирбит, онно алта сыл турбут. * [[1740]] — [[Миитэрэй Лаптев]] [[Индигир|Индигииртэн]] муораҕа тахсыбыт. Бу сырыытыгар [[Эһэлээх арыылар|Эһэлээх]] диэн кэлин ааттаммыт арыылар бөлөхтөрүттэн бастакыларыгар — Св. Антоний арыытыгар — атырдьах ыйын 3 күнүгэр тиийбит, ол кэннэ атырдьах ыйын 14-гэр Улахан Бараан тумуһугар тиийбит. <!-- * [[1774]] — [[Емельян Пугачёв 1774 сыллааҕы манифеһа|Емельян Пугачёв манифеһа]] тахсыбыт.--> * [[1805]] — Эмчиттэри Саха уобалаһыгар ыытар туһунан ыйаах тахсыбыт. Бастакы кылаабынай медигынан Реслейн диэн быраас ананан үлэлээбит. Саха сирин доруобуйатын харыстабылын үлэтин устуоруйата бу күнтэн ааҕаллар. * [[1860]] ([[Юлиан халандаара|эргэ истиилинэн]] от ыйын 19 күнэ) — [[Дьокуускай]]га бастакы оҕо приюта аһыллыбыт, кэлин "Мария" аатын сүкпүт. Онуоха анаан атыыһыт Н. И. Чепалов сиэртибэлээбит харчытынан ''Большая'' уулуссаҕа турар таас дьиэ атыылаһыллыбыт. * [[1865]] — Саха сирин губернатора Илин Сибиир генерал-губернаторыгар [[Дьокуускай|Дьокуускайдааҕы]] реальнай училищены реальнай прогимназияҕа кубулутар туһунан ходатайство туһэрбит. * [[1904]] — Симучэн аттынааҕы кыргыһыы. Нуучча уонна дьоппуон сэриилэрэ Манчжурияҕа Порт-Артуртан чугас Симучэн диэн дэриэбинэ аттыгар кыргыспыттар. Дьоппуон 34 тыһыынчалаах сэриитэ нуучча 33 тыһыынчалаах сэриитин кыайбыт. * [[1911]] — академик [[Радлов Василий Васильевич (Фридрих Вильгельм)|Радлов В. В.]] саҕалааһынынан [[Дьокуускай|Дьокуускайга]] Сибиири үөрэтэр уонна олоҕун-дьаһаҕын тупсарар уопсастыба отдела арыллыбыт. * [[1912]] — Дьокуускайга улахан халабыр буолбут. Уоруйахтар «Коковин уонна Басов» атыы дьиэтиттэн көмүс уонна да атын сээкэйдэри уоран 10 тыһыынча солкуобайдаах хоромньуга тэппиттэр. * [[1919]] — Күһүҥҥүттэн ыла салҕаммыт ''Сэтинньитээҕи өрөбөлүүссүйэ'' кэнниттэн [[Германия]] өрөспүүбүлүкэ буолбут. * [[1932]] — НСДАП (нацистар баартыйалара) [[Германия]]ҕа быыбарга 38% куолаһы ылбыт. * [[1938]] — [[Приморскай кыраай]] кыраныыссатыгар Хасан күөлүгэр [[Сэбиэскэй Сойуус]] уонна [[Дьоппуон]] ыккардыларыгар кыргыһыы саҕаламмыт. * [[1941]] — Аан дойду Иккис сэриитэ: Смоленскайдааҕы кыргыһыы түмүгэр Германия 300 000 кэриҥэ сэбиэскэй саллааты билиэн ылбыт. * [[1954]] — [[Италия]] альпинистара аан бастакынан К2 (Чогори) диэн [[Гималаай]] хайаларыгар баар чыпчаалга тахсыбыттар. Бу чыпчаал үрдүгүнэн аан дойдуга иккис. * [[1955]] — [[Мирнэй|Мииринэй]] бөһүөлэк аатын ылбыт. Бу күнү Мииринэй куорат төрүттэммит күнүнэн ааҕаллар. * [[1976]] — [[Канада]] [[Монреал]]ыгар Олимпийскай оонньууларга көҥүл тустууга финаллар ааспыттар. Манна [[Коркин Дмитрий Петрович|Дмитрий Коркин]] иитиллээччилэрэ [[Пинигин Павел Павлович|Павел Пинигин]] кыһыл көмүс мэтээли, оттон [[Иванов Александр Николаевич, тустуук|Александр Иванов]] уонна [[Роман Дмитриев]] үрүҥ көмүс мэтээллэри ылбыттар. * [[1985]] — Саха АССР-га Монголия күннэрэ үөрүүлээх быһыыга-майгыга түмүктэммиттэр. МНР артыыстара Саха государственнай музыкальнай тыйаатырыгар, «Спартак» стадиоҥҥа, Намҥа, Покровскайга, Нерюнгрига, Алдаҥҥа, Мирнэйгэ, Ньурбаҕа, Булуҥҥа, Эдьигээҥҥэ сылдьаннар, бэйэлэрин айар талааннарын көрдөрбүттэр. Монгол суруйааччылара саха суруйааччыларын кытта көрсүбүттэр, монгол киинэлэрэ көрдөрүллүбүттэр, Монголия худуоһунньуктарын быыстапката буолбут. * [[1991]] — [[АХШ]] уонна [[ССРС]] стратегическай (ядернай) сэрии сэбин аҕыйатар ''СНВ-I'' дуогабарын түһэрсибиттэр. Сотору кэминэн [[Сэбиэскэй Сойуус]] ыһыллыбытын да иһин [[Арассыыйа]] бу дуогабары тутуспута. * [[1992]] — [[Грузия]] [[ХНТ|Холбоһуктаах Наассыйалар тэрилтэлэригэр]] (ХНТ) киирбит. * [[2008]] — [[Марс]]ка уу көстүбүтүн туһунан НАСА иһитиннэрбит. * [[2012]] — Харбыыһыт [[Майкл Фелпс]] биир Олимпийскай оонньууларга сүүйбүт мэтээлин ахсаанынан [[1964]] сыллааҕы гимнастка Лариса Латынина рекордун куоһарбыт. == Төрөөбүттэр == * [[1912]] — [[Милтон Фридман]], АХШ экэнэмииһэ, [[Нобель бириэмийэтэ|Нобель бириэмийэтин]] лауреата. * [[1914]] — [[Чаҕылҕан (суруйааччы)|Илья Винокуров - Чаҕылҕан]] — оҕолорго анаан суруйбут саха бэйиэтэ, суруйааччыта, тылбаасчыта. * [[1930]] — сыырка артыыһа, клоун [[Олег Попов]]. * [[1937]] — ырыаһыт [[Эдита Пьеха]]. * [[1965]] — [[Джоан Кэтлин Роулинг|Джоан Роулинг]] — Британия суруйааччыта, [[Гарри Поттер|Гарри Поттер туһунан арамааннар сиэрийэлэрин]] суруйбутунан биллэр. == Өлбүттэр == * [[1556]] — [[Игнатий де Лойола|Игнатий Лойола]] ([[1491]] төр.), [[Иезуиттар]] уордьаннарын төрүттээччи. * [[1784]] — француз суруйааччыта, бөлүһүөк, сырдатааччы [[Дени Дидро]]. * [[1944]] — [[Сент-Экзюпери, Антуан де|Антуан де Сент-Экзюпери]] ([[1900]] төр.), француз суруйааччыта, [[эссе]]ист, авиатор. Разведкаҕа сылдьан сөмүлүөтүн кислороду хааччыйар аппараата алдьаныытын түмүгэр өлбүт. * [[2016]] — [[Искандер Фазиль Абдулович|Фазиль Искандер]] ([[1929]] төр.), ССРС уонна Абхазия суруйааччыта уонна бэйиэтэ. {{ыйдар}} [[Категория:От ыйын 31]] 5el48txetwcq8kv2lwrxc197biv2xyf 0 50123 382345 382343 2022-07-30T16:54:22Z 216.234.200.179 wikitext text/x-wiki '''Nothing''' диэн [[Технология|технологическай]] тэрилтэ, [[Кытай]] уонна [[Улуу Британия]] совместнай тэрилтэлэрэ буолар. [[Nothing Phone]] диэн смартфону от ыйын 12 күнүгэр 2022 таһаарбыттара. [[OnePlus]] тэрилтэ дьоно инжернернай үлэ оҥороллор. {{Company-stub}} dndtyqllrcvbsyyenfw70x4fcee250g 0 50124 382344 382342 2022-07-30T14:50:28Z EmausBot 2666 Bot: Migrating 1 interwiki links, now provided by [[Wikipedia:Wikidata|Wikidata]] on [[d:Q113332663]] wikitext text/x-wiki '''Еленовка хаайыытын''' эстэрии 29 от ыйын күнүгэр 2022 буолбута. Онно [[Азов]] боотурдара билиэн түбэһэн сыппыттара. Нууччалар пыткалаан баран өлөрөн баран буруйдарын кистээри 53 Украина саллаатын эстэрэн тыыннаахтыы умаппыттара. Арассыыйа былааһа [[Himars]] ракетанан ыппыттар диир. [[Еленовка]] диэн кыра куорат. hyr0gkui9t8xoo88m96j7kf6gfvcugg 0 50125 382354 2022-07-31T05:21:05Z 62.212.239.4 ''''Юра Кэм Саҕана: Баһылааһын''' (''Jurassic World Dominion'') - [[Недерланд]], [[АХШ]], [[Кытай]] бииргэ түмсэн 2022 сыллаахха уһулбут киинэтэ, бастакы [[Юрскай Парк]] киинэтин түмүктүүр франшизата буолар. [[Стивен Спилберг]] туруоруутунан. [[Universal Puctures]] тэрилт...' ыйааһыннаах саҥа сирэй оҥоһулунна wikitext text/x-wiki '''Юра Кэм Саҕана: Баһылааһын''' (''Jurassic World Dominion'') - [[Недерланд]], [[АХШ]], [[Кытай]] бииргэ түмсэн 2022 сыллаахха уһулбут киинэтэ, бастакы [[Юрскай Парк]] киинэтин түмүктүүр франшизата буолар. [[Стивен Спилберг]] туруоруутунан. [[Universal Puctures]] тэрилтэ лицензиятын бас билэр уонна тарҕанар. Киинэ [[Кытай]], [[АХШ]] (Гавайи), [[Мексика]], [[Италия]], [[Мальта]] национальнай пааркаларыгар уһуллар, [[Universal Pictures]] үбүлээһинэн, [[Недерланд]], [[Кытай]], [[Италия]] былаастара гран көрөннөр үбүлээһиҥҥэ кыттыспытта. == Сүжета == [[Biosyn Genetics]] диэн Италия тэрилтэтэ баар, онно дьоппуон учуонайа генетически мутированнай аһыҥалара тарҕанан планетарнай кризис тардар, экологическай кризис. Biosyn тэрилтэ динозаврдары бас билэр буолан проблема дириҥиир. Киинэҕэ сүрүн геройдар Аан Дойдуну быыһыыллар. [[ru:Мир юрского периода: Господство]] 3k899fbop7712n3019uib2r9cr697jq 0 50126 382355 2022-07-31T05:21:55Z 62.212.239.4 Утаарыы: [[Universal Pictures]] wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[Universal Pictures]] 5gj6fi8teio6a61dgjslqfsgycdodjc