Wikipedia
quwiki
https://qu.wikipedia.org/wiki/Qhapaq_p%27anqa
MediaWiki 1.39.0-wmf.23
first-letter
Midya
Sapaq
Rimanakuy
Ruraq
Ruraq rimanakuy
Wikipedia
Wikipedia rimanakuy
Rikcha
Rikcha rimanakuy
MediaWiki
MediaWiki rimanakuy
Plantilla
Plantilla rimanakuy
Yanapa
Yanapa rimanakuy
Katiguriya
Katiguriya rimanakuy
TimedText
TimedText talk
Módulo
Módulo discusión
Accesorio
Accesorio discusión
Accesorio definición
Accesorio definición discusión
Hawa ukucha
0
48050
652446
605356
2022-08-11T08:24:31Z
Oronsay
27308
added image
wikitext
text/x-wiki
{{Taxobox
| color = pink
| name = Hawa ukucha
| status = LC | status_system = IUCN3.1
| status_ref = <ref name=iucn>Pino, J., Patton, J., Catzeflis, F., Weksler, M., Bonvicino, C., Costa, L. and Emmons, L. 2008. {{IUCNlink|15531|Oecomys bicolor}}. In IUCN. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2009.2. <[http://www.iucnredlist.org/ www.iucnredlist.org]>.</ref>
| regnum = [[Animalia]]
| phylum = [[Chordata]]
| classis = [[Mammalia]]
| ordo = [[Rodentia]]
| superfamilia = [[Muroidea]]
| familia = [[Cricetidae]]
| subfamilia = [[Sigmodontinae]]
| tribus = [[Oryzomyini]]
| genus = ''[[Oecomys]]''
| genus_authority = [[Oldfield Thomas|Thomas]], 1906
| species = '''''O. bicolor'''''
| binomial = ''Oecomys bicolor''
| binomial_authority = ([[Robert Fisher Tomes|Tomes]], 1860)
| synonyms =
* Oryzomys bicolor
* Hesperomys bicolor
|image=Oecomys bicolor 2.jpg}}
'''Hawa ukucha'''<ref>[http://biostor.org/reference/65967.text Philip Hershkovitz (1960): Arboreal rice rats, a systematic revision of the subgenus Oecomys, genus Oryzomys. Proceedings of the United States National Museum 110 (3420).] ''0. bicolor, "jahua uchucha"''.</ref> ''(Oecomys bicolor)'' nisqaqa, '''Wasi ukucha'''<ref>[http://www.regionloreto.gob.pe/Ener_minas/documentos/EIAS/2007/EIAS%20LOTE%20104/Cap%2003_Anexos_Part%203-%2013_EIA%20LOTE%20104.pdf Resultados de Evaluación Forestal de Bosque de Colinas Bajas.] p. 96. ''Oecomys bicolor: Huasiucucha''</ref><ref>Mitan kamaypa sutinqa Oecomys [[grigu simi]]mantam (οίκομυς): οίκος "wasi", μυς "ukucha".</ref> nisqapas [[Urin Awya Yala]]pi kawsaq [[khankiq]]mi, [[rikch'aq]] [[ukucha]]m. [[Amarumayu sach'a-sach'a suyu]]pi sach'akunapi kawsan. [[Sach'a]]p [[k'allma]]nkunapi [[wasi qata]]kunapipas ([[waylla qata]]kunapi) [[q'isa]]chan.
== Pukyukuna ==
<references />
== Hawa t'inkikuna ==
{{commonscat|Oecomys|Oecomys}}
{{wikispecies|Oecomys|Oecomys}}
*Musser, G.G. and Carleton, M.D. 2005. Superfamily Muroidea. Pp. 894–1531 in Wilson, D.E. and Reeder, D.M. (eds.). [http://www.bucknell.edu/msw3 Mammal Species of the World: a taxonomic and geographic reference. 3rd ed]. Baltimore: The Johns Hopkins University Press, 2 vols., 2142 pp. ISBN 978-0-8018-8221-0
[[Katiguriya:Khankiq]]
[[Katiguriya:Fauna (Umawa)]]
n5owd9xxgh99wp2w9qbhs2fjqol9xgh
Kurunawirus lliw unqurichiq
0
59468
652443
649911
2022-08-10T21:19:45Z
181.67.138.176
/* Pukyukuna */
wikitext
text/x-wiki
{{Kusa qillqa}}
[[Rikcha:Pandemic photomontage COVID-19.png|350px|thumb|'''Kurunawirus lliw unqurichiq''': [[Tehran]]pi unquqkunaqa hampichikun · Qhali pichana karrukuna [[Taipei]] [[suyu]]pi · [[Awstralya]] qhatuna wasikunapi pata patakuna supay manchakuymanta rantipakuywan · [[Milano]] Linate antanka pampapi hampi llanchinanpaq · [[Italya]] [[umalliq]]manta llamk’ay huñu unquy wasapananpaq.]]
'''Kurunawirus lliw unqurichiq''' ([[kastilla simi]]pi: ''Pandemia de enfermedad por coronavirus'') nisqaqa huk wamaq unquymi kay kurunawirus 2019 ([[COVID-19]]) sinchi samay ñak’ariy kurunawirus 2 ([[SARS-CoV-2]]) nisqamantan paqarimurqan. Wamaqllaraq mirariytam qallarirqa [[Wuhan]], [[Hubei pruwinsya]], [[Chunwa Runallaqta Ripuwlika]]pi, [[qhapaq raymi killa]] [[2019]] watapi; [[11 ñiqin pawqar waray killapi]] [[2020]] watapim chayllaraq [[Hamp'i Tiqsimuyup Tantanakuy]]qa hatun unquytaqa riqsirqurqa. 67,027,000 unqukunañam [[12 ñiqin qhapaq raymi killa]]kamalla kachkan, kanmansi 191 suyu ayllukunapi ima, 1,535,000 wañusqata hinallataq 43,062,000 qaliyasqata saqispan.
==Musyarichiq==
[[Rikcha:Symptoms of coronavirus disease 2019 2.0-qu.svg|300px|left|thumb|SARS [[Kurunawirus]] unquy rikuykuna (musyarichiqkuna).]]
[[COVID-19]] musyachiq mana riqsinallachu hinallataq kaywan runakuna unquqqa manataqsi musyachikunmanchu utaq hatarinman musyachiq chhulliwan kaqhinalla, kanmansi rupapakuy, uhu, saykuy, samaywan ñak’ariy utaq panku nanay. Unquq nisyuyaptinqa [[neumonia]]man qatarikun, samaywan ñak’ariy, supay manchariy, [[wañuy]] ima.
==Paqarichiq==
[[2019 Kurunawirus unquy]] ([[COVID-19]]), sinchi samay ñak’ariywan paqarichisqa kay kurunawirus 2 ([[SARS-CoV-2]]). Mirarichiy qallarichiyqa pisi samaycha runakunapa wikatiyninwansi kanman, kayhina uhuspan utaq qachin qachinyaspan. Pisi samaycham wayrapi unayniq sayarayan chika pachalla huk nuyuyasqa 65% hinallataq 21-23 °C, ichaqa aswanpas pampapi qullqiman, cartonman, q’ispilluman utaq pispiman untapakuspan kawsasqallaraqsi kanman. [[SARS-CoV-1]]wan kaqlla kasqankus [[hamut'ay wasi]]pi qhawarispankum kuskanku añaw 72 pacha kawsananta tarirqunku aswanqa pispikunapi hinallataq titipi.
== Unquy willaqkuna ==
Wakin runakuna, asintumatiku nispa kanman, ichaqa utqhaq unquy willaqkunawan kanman. Qullanan sintumakuna: ruphay unquy, llasaq kurkun kanku <ref>{{Cita publicación|url=https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(20)30211-7/abstract |título=Epidemiological and clinical characteristics of 99 cases of 2019 novel coronavirus pneumonia in Wuhan, China: a descriptive study |fecha=30 de enero de 2020 |publicación=[[The Lancet]] |volumen=395 |número=10223 |idioma=inglés |issn=0140-6736 |doi=10.1016/S0140-6736(20)30211-7 |pmid=32007143 |apellido=Chen |nombre=Nanshan |apellido2=Zhou |nombre2=Min |apellido3=Dong |nombre3=Xuan |apellido4=Qu |nombre4=Jieming |apellido5=Gong |nombre5=Fengyun |apellido6=Han |nombre6=Yang |apellido7=Qiu |nombre7=Yang |apellido8=Wang |nombre8=Jingli |apellido9=Liu |nombre9=Ying |apellido10=Wei |nombre10=Yu |apellido11=Xiaan |nombre11=Jia'an}}</ref><ref>{{Cita web|url=https://www.elsevier.com/connect/coronavirus-information-center |título=Novel Coronavirus Information Center: Expert guidance and commentary |fechaacceso=31 de enero de 2020 |apellido=Hessen |nombre=Margaret Trexler |fecha=27 de enero de 2020 |editor=[[Elsevier]] |urlarchivo=https://web.archive.org/web/20200130171622/https://www.elsevier.com/connect/coronavirus-information-center |fechaarchivo=30 de enero de 2020 |idioma=inglés}}</ref> <ref>{{Cita web|url=https://www.cdc.gov/coronavirus/about/symptoms.html |título=Coronavirus. Symptoms and Diagnosis |fechaacceso=1 de febrero de 2020 |fecha=30 de enero de 2020 |editor=[[Centros para el Control y Prevención de Enfermedades]] (EE. UU.) |urlarchivo=https://web.archive.org/web/20200130180428/https://www.cdc.gov/coronavirus/about/symptoms.html |fechaarchivo=30 de enero de 2020 |idioma=inglés}}</ref> ch'aki uhuy.<ref name=tosseca /> Qicha, waq sintumakunata mana sapa kuti kanku .<ref name="Huang24Jan2020" /> Machukuna aswan allin unqukunta atinku, yallinraq waynakuna unqunta atinkuraqmi. OMS ninku waynakuna machuhina wañunta atinku .<ref>{{cita noticia |url=https://www.elmundo.cr/mundo/oms-los-jovenes-no-son-invencibles-al-coronavirus/ |título=OMS: Los jóvenes no son invencibles al coronavirus |fechaacceso=30 de marzo de 2020 |periódico=[[El Mundo CR]] |fecha=24 de marzo de 2020 |urlarchivo=https://web.archive.org/web/20200330155622/https://www.elmundo.cr/mundo/oms-los-jovenes-no-son-invencibles-al-coronavirus/ |fechaarchivo=30 de marzo de 2020 }}</ref>
Wakin unquy willaqkuna kaykuna kanku.<ref name="WHO-China Joint Mission" />
[[Rikcha:SARS-CoV-2 video illustration.webm|thumb|350px|[[SARS-CoV-2]] unquynin imaynallataq achkachakun]]
{| class="wikitable sortable"
!Unquy willaqkuna:
!suti|Hayk'ataq*
(%)
|-
|Thimpu unquy
| 87,9 %
|-
|Ch'aki uqhuy
| 67,7 %
|-
|Sayk'uy
| 38,1 %
|-
|Thuqay
| 33,4 %
|-
|[[Disnea]]
| 18,6 %
|-
| Kurku nanay
| 14,8 %
|-
| Kunqa nanay
| 13,9 %
|-
| Uma nanay
| 13,6 %
|-
| Chiri unquy
| 11,4 %
|-
| Qipnarquy
| 5,0 %
|-
| Sinqa hunt'ay
| 4,8 %
|-
| Qicha
| 3,7 %
|-
| [[Hemoptisis]]
| 0,9 %
|-
| Ñawip wiqin hunt'ay
| 0,8 %
|-
| Mana-willakuq phisi samay <ref>{{Cita publicación|url=https://tidsskriftet.no/en/2020/04/kort-kasuistikk/covid-19-silent-hypoxemia|título=COVID-19 con hipoxemia silenciosa|apellidos=William Ottestad, Mari Seim, Jens Otto Mæhlen|fecha=Tidsskrift|publicación=21 de abril de 2020|fechaacceso=25 de abril de 2020}}</ref>
|
|}
<nowiki>*</nowiki><small>(Hasta el 20 de febrero de 2020 y en base a 55 924 casos confirmados por laboratorio).</small> <ref name="WHO-China Joint Mission" />
==Manan unqunanchispaq==
[[File:Coronavirus virion structure.svg|thumb|Kurunaviruspa ukhup rikchan]]
''Antiviral'' [[hampi]]lla ''[[vacuna]]''qa manam kanraqchu. [[Hampi]] yanapakuyqa musyarichiq qhaliyachiyllas hinallataq waqaychasqa hampichina yanapaq. Kay unquywan mana ñak’arinapaqsi makinchikta mayllikuna, uhuspa siminchikta pistukuna, karunchakuna huk runakunamanta, qhawarina, llapan runamanta sichus unquywan musyaqtukuqta ayqichina. Huk tapukuna qatipaymi huk kurunawirussmanta achka añakikuna wañuchiq minkarinku pampakuna allin pichanapaq [[SARS-CoV-2]] alkulwan hampikunawanpas. Kay unquy mana mirarinanpaqsi manapuni illarinachu, runa wichq’ana, runa sayarichiy kanan, utaq huñunakuykunata tanichiy.
[[Hubei pruwinsya]]pi runa wichq’ana kaykunamansi yapakun, [[Italya]] suyupa lliwninpi runa wichq’ana, [[Iwrupa]]pa huk suyunkunapi, [[Chunwa Runallaqta Ripuwlika]] hinallataq [[Urin Kuryu]] suyupi runa sayarichiy, achka ''frontera''kuna wichq’ay utaq illaqkuna qiparichiy, antaka pampakunapi ima anta kurupa sayananpi waqaycharikuy, maykunapis unqusqakunamanta illanapi willarikuy.
[[Yachay wasi]]kuna hinallataq suntur wasikuna wichq’akunku lliwllapi, pisillanpipas, 124 suyukunapi, 1.6 waranqa hunu yachaqyaqkunata sasachachirispan.
==Tiqsi muyupi yupikuna==
[[Rikcha:Coronavirus Qu.jpg|300px|right|thumb|SARS [[Kurunawirus]]-manta infugraphic-ta harkananpaq.]]
Kay [[unquy]]qa ancha tiqsi muyupi ''socioeconomica''tam tipiqyachichkan, huñu [[pukllaykuna]]ta utaq [[kawsaykuna]]ta tanirichispan, chaynallataq hampikuna pisiyaptin manchakuy qatallichkan llapan kamaqkunapi, qhatu hampi ruraykuna, electronikuskuna hinallataq mikhuykunapas. Mana allin [[willakuy]]kunam [[internet]]pi kan utaq ''conspiracion'' hamutaykuna añawmantapas, suyu runakuna chiqniy, usuchiy, chaynallataq manchakuymanta mikhunakunata qhatuy. [[Unquy]]ta hatun muchuytahina tiqsi muyupi wakin rimariqkunam aswanraq [[Iskay ñiqin pachantin maqanakuy]]mantapas kasqanta riqsirinku.
==COVID-19 purisqanmanta==
===Qhapaq raymi killa 2019===
* 31 qhapaq raymi killapi: [[Chunwa Runallaqta Ripuwlika]] [[OMS]]man rimarin sinchi mana riqsisqa unquy [[Wuhan]] llaqtamanta, [[Hubei pruwinsya]]pi.
===Qhulla puquy killa 2020===
* 20 ñiqin qhulla puquy killapi: [[Chunwa Runallaqta Ripuwlika]] [[uma kamayuq]], [[Li Keqiang]] sutiyuq, musuq kurunawirusmanta paqarisqa unquyta tanichinankupaq mañakun. [[Hukllachasqa Amirika Suyukuna]]pi kurunawirus ([[COVID-19]]) unquywan wamaq unquq qallariq riqsiyqa huk qhari 35 watayuqpi Wuhan llaqta, [[Chunwa Runallaqta Ripuwlika]], [[20 ñiqin qhulla puquy killa]]manta kutimusqanmantapacham.
* 23 ñiqin qhulla puquy killapi: runa wichq’anapi [[Hubei pruwinsya]] [[Chunwa Runallaqta Ripuwlika]]pi kasqanta willariy.
===Hatun puquy killa 2020===
* 5 ñiqin hatun puquy killapi: hawa llaqtakunapi mana [[Chunwa Runallaqta Ripuwlika]]pichu añaw wamaq mirariyta qallarin Vietnam markapi ayllu ayllupurapi.
* 29 ñiqin hatun puquy killapi, [[Hukllachasqa Amirika Suyukuna]]pi [[Washington suyu]]manta wamaq wañuqmanta willarikun.
===Pawqar waray killa 2020===
* 6 ñiqin pawqar waray killapi: [[Piruw]] suyupi unquywan wamaq unquq qallariq riqsiyqa huk [[Piruw]]manta 25 watayuq runa [[Lima]]pi tiyaq [[Ransiya]], [[Ispaña]], [[Chiksuyu]]manta kutimusqanmantapacham yachakun.
* 9 ñiqin pawqar waray killapi: [[Tiqsi muyu]]tinpi qullqi qhatuskuna taninchakun.
* 10 ñiqin pawqar waray killapi: [[Italya]] suyu runa wichq’anata lliwllan suyunpi kamachin.
* 12 ñiqin pawqar waray killapi: [[Chunwa Runallaqta Ripuwlika]] willarikun manañas unquyqa mirarinqañachu allpan ukhupi.
* 14 ñiqin pawqar waray killapi: [[Ispaña]] suyu runa wichq’anata lliwllan suyunpi kamachin.
* 16 ñiqin pawqar waray killapi: [[Piruw]] suyu runa wichq’anata lliwllan suyunpi 15 p’unchawllapaq kamachin.
* 19 ñiqin pawqar waray killapi: [[Italya]] suyu [[Chunwa Runallaqta Ripuwlika]]ta wañuqkuna yupaywan wasaparin. Piruw suyupi ''[[Ministerio de Salud]]'' suyunpi añawwan wamaq qallariq wañuqmanta willarikun, huk runa 78 watayuqmanta.
===Ayriway killapi 2020===
* 11 ñiqin ayriway killapi: [[Hukllachasqa Amirika Suyukuna]] [[Italya]]ta wañuqkuna yupaywan wasaparin.
==Lliw unqurichiq suyu allpantinwan==
[[Rikcha:COVID-19 Outbreak World Map per Capita.svg|450px|thumb|Kurunawirus lliw unqurichiq (12 ñiqin [[qhapaq raymi killa]]pi [[2020]])]]
<div style="width: auto; height: 56em; overflow: auto;">
{| class="wikitable sortable" style="margin: 2em; margin-top: 0; font-size:90%; text-align:right;"
|+Kurunawirus lliw unqurichiq suyu allpantinwan (6 ñiqin [[aymuray killa]]pi [[2020]])<ref name="JohnsHopkins">{{Cita web|url=https://gisanddata.maps.arcgis.com/apps/opsdashboard/index.html#/bda7594740fd40299423467b48e9ecf6|título=2019-nCoV Global Cases (by Johns Hopkins CSSE)|fechaacceso=13 de marzo de 2020}}</ref>
!rowspan=2 style="background-color:silver" | Tarikuynin
!rowspan=2 style="background-color:silver" | Allpa pacha
!rowspan=2 style="background-color:silver" | Unquqkuna
!colspan=2 style="background-color:silver" | Wañusqakuna
!colspan=2 style="background-color:silver" | Qaliyaqkuna
!rowspan=2 style="background-color:silver" | Pukyukuna
|-
!style="background-color:navajowhite" | Yupay
!style="background-color:navajowhite" | %
!style="background-color:navajowhite" | Yupay
!style="background-color:navajowhite" | %
|-
|align="left"|{{USA}}
|Awya Yala
|1,246,630
|73,211
|5.8 %
|166,490
|17.4 %
|
|-
| align="left" |{{ESP}}
|Iwrupa
|220,325
|25,857
|10.2 %
|126,002
|61.7 %
|<ref>{{cita web|título=Covid-19 - Situazione in Italia|url=http://www.salute.gov.it/portale/nuovocoronavirus/dettaglioContenutiNuovoCoronavirus.jsp?lingua=italiano&id=5351&area=nuovoCoronavirus&menu=vuoto|sitioweb=Ministerio della Salute|idioma=it|fechaacceso=17 de marzo de 2020}}</ref>
|-
| align="left" |{{ITA}}
|Iwrupa
|214,457
|29,684
|13.8 %
|93,245
|40 %
|<ref>{{cita web|url=https://as.com/deporteyvida/2020/03/17/portada/1584422523_652678.html|título=Coronavirus España: 491 muertes y más de 11.000 casos, última hora en directo|sitioweb=as.com|fechaacceso=20 de marzo de 2020}}</ref>
|-
| align="left" |{{UK}}
|Iwrupa
|201,101
|30,076
|15.1 %
|No data
|1 %
|
|-
| align="left" |{{GER}}
|Iwrupa
|167,550
|6,993
|15 %
|129,951
|30.9 %
|<ref>{{cita web |url=https://interaktiv.morgenpost.de/corona-virus-karte-infektionen-deutschland-weltweit/ |título=Coronavirus-Fälle in Deutschland |fechaacceso=18 de marzo de 2020 |idioma=de |sitioweb=Berliner Morgenpost}}</ref>
|-
| align="left" |{{RUS}}
|Iwrupa
|165,929
|1,537
|4.2 %
|21,327
|80.9 %
|
|-
| align="left" |{{FRA}}
|
|137,150
|25,809
|0.9 %
|53,972
|12.9 %
|<ref>{{cita web |url=https://www.santepubliquefrance.fr/maladies-et-traumatismes/maladies-et-infections-respiratoires/infection-a-coronavirus/articles/infection-au-nouveau-coronavirus-sars-cov-2-covid-19-france-et-monde |título=Infection au nouveau Coronavirus (SARS-CoV-2), COVID-19, France et Monde |sitioweb=Santé publique France}}</ref>
|-
|align="left" |{{TUR}}
|
|131,744
|3,584
|2.7 %
|78,202
|56.6 %
|
|-
| align="left" |{{BRA}}
|Awya Yala
|121,600
|8,022
|6.8 %
|48,221
|41.5 %
|
|-
| align="left" |{{IRN}}
|Asiya
|101,650
|6,418
|6.3 %
|81,587
|80.3 %
|<ref>{{cita web|título=Number of coronavirus (COVID-19) cases and risk in the UK|url=https://www.gov.uk/guidance/coronavirus-covid-19-information-for-the-public|editorial=UK.gov|fechaacceso=13 de marzo de 2020}}</ref>
|-
| align="left" |{{CHN}}
|Asiya
|82,883
|4,633
|5.6 %
|77,911
|94 %
|
|-
| align="left" |{{CAN}}
|Awya Yala
|63,378
|4,223
|6.5 %
|27,813
|43.5 %
|
|-
| align="left" |{{PER}}
|Awya Yala
|51,189
|1,444
|2.8 %
|14,427
|30.1 %
|
|-
| align="left" |{{BEL}}
|Iwrupa
|50,781
|8,339
|16.4 %
|12,731
|25.1 %
|
|-
| align="left" |{{IND}}
|Asiya
|49,391
|1,694
|3.4 %
|14,183
|28.7 %
|
|-
| align="left" |{{NED}}
|Iwrupa
|41,319
|5,204
|12.6 %
|No data
|8.4 %
|
|-
| align="left" |{{SAU}}
|Awya Yala
|31,938
|209
|4.9 %
|6,783
|10.8 %
|
|-
| align="left" |{{ECU}}
|Asiya
|31,881
|1,569
|0.7 %
|3,433
|18 %
|
|-
| align="left" |{{CHE}}
|Iwrupa
|30,060
|1,505
|6 %
|25,700
|84.6 %
|
|-
| align="left" |{{POR}}
|Awya Yala
|26,182
|1,089
|9.6 %
|2,076
|64.6 %
|
|-
| align="left" |{{MEX}}
|Iwrupa
|26,025
|2,507
|4.2 %
|16,810
|6.8 %
|
|-
| align="left" |{{SWE}}
|Iwrupa
|23,918
|2,941
|12.3 %
|1,543
|17.5 %
|
|-
| align="left" |{{PAK}}
|Awya Yala
|23,214
|544
|1.2 %
|6,281
|48.6 %
|
|-
| align="left" |{{CHI}}
|Asiya
|23,048
|281
|2.3 %
|11,189
|27.6 %
|
|-
| align="left" |{{IRL}}
|Iwrupa
|22,248
|1,375
|6.1 %
|13,386
|60.9 %
|
|-
| align="left" |{{SGP}}
|Asiya
|20,198
|20
|0.1 %
|1,634
|7.5 %
|
|-
| align="left" |{{BLR}}
|Iwrupa
|19,255
|112
|0.6 %
|4,388
|22.8 %
|
|-
| align="left" |{{QAT}}
|Asiya
|17,972
|12
|0.1 %
|2,070
|11.5 %
|<ref>{{cita web|título=Coronavirus: COVID-19|url=https://msan.gouvernement.lu/en/dossiers/2020/corona-virus.html|sitioweb=msan.gouvernement.lu|idioma=inglés|fecha=17 de marzo de 2020|fechaacceso=17 de marzo de 2020}}</ref>
|-
| align="left" |{{ISR}}
|Asiya
|16,314
|238
|1.5 %
|10,527
|64.5 %
|<ref>{{cita web |título=Casos confirmados en Chile COVID-19 |url=https://www.minsal.cl/nuevo-coronavirus-2019-ncov/casos-confirmados-en-chile-covid-19/ |obra=Ministerio de Salud de Chile |fechaacceso=20 de marzo de 2020}}</ref>
|-
| align="left" |{{UAE}}
|Iwrupa
|15,738
|157
|3.9 %
|3,359
|86 %
|
|-
| align="left" |{{AUT}}
|Asiya
|15,650
|608
|3.7 %
|13,639
|29.8 %
|<ref>{{Cita web|url=https://www.eluniverso.com/noticias/2020/03/21/nota/7790823/casos-coronavirus-ecuador-marzo-21-1700-suben-532-contagiados|título=Casos de coronavirus en Ecuador marzo 21, 17:00: suben a 532 contagiados|fechaacceso=2020-03-22|fecha=2020-03-21|sitioweb=El Universo|idioma=es}}</ref>
|-
| align="left" |{{JAP}}
|Asiya
|15,374
|566
|1 %
|4,587
|20.8 %
|
|-
| align="left" |{{POL}}
|Iwrupa
|14,740
|733
|4.9 %
|4,655
|29.2 %
|
|-
| align="left" |{{RUM}}
|Iwrupa
|14,107
|858
|6.1 %
|5,788
|41 %
|
|-
| align="left" |{{UKR}}
|Iwrupa
|13,184
|327
|2.5 %
|2,097
|15.9 %
|
|-
| align="left" |{{IDN}}
|Asiya
|12,438
|895
|7.2 %
|2,317
|18.6 %
|
|-
| align="left" |{{BGD}}
|Asiya
|11,719
|186
|1.6 %
|1,403
|12 %
|
|-
| align="left" |{{KOR}}
|Asiya
|10,806
|255
|2.4 %
|9,333
|86.4 %
|
|-
| align="left" |{{PHL}}
|Asiya
|10,004
|658
|6.6 %
|1,506
|15.1 %
|
|-
| align="left" |{{DEN}}
|Iwrupa
|9,938
|506
|5.1 %
|7,493
|75.4 %
|
|-
| align="left" |{{SRB}}
|Iwrupa
|9,791
|203
|2.1 %
|1,971
|17.8 %
|
|-
| align="left" |{{DOM}}
|Awya Yala
|8,807
|362
|4.4 %
|1,989
|23.4 %
|
|-
| align="left" |{{COL}}
|Awya Yala
|8,613
|378
|4.2 %
|2,013
|22.5 %
|
|-
| align="left" |{{NOR}}
|Iwrupa
|7,976
|216
|2.7 %
|7,114
|89.4 %
|
|-
| align="left" |{{CZE}}
|Iwrupa
|7,933
|262
|3.3 %
|4,202
|50.7 %
|
|-
| align="left" |{{EGP}}
|
|7,588
|469
|2 %
|1,815
|36.3 %
|
|-
| align="left" |{{ZAF}}
|Awya Yala
|7,572
|148
|2.8 %
|2,746
|10.9 %
|
|-
| align="left" |{{PAN}}
|
|7,523
|203
|6.3 %
|726
|24 %
|
|-
| align="left" |{{AUS}}
|Usiyanya
|6,794
|97
|1.4 %
|5,980
|86.9 %
|
|-
| align="left" |{{MLY}}
|Asiya
|6,428
|107
|1.7 %
|4,702
|71.5 %
|
|-
| align="left" |{{KWT}}
|Asiya
|6,286
|42
|0.7 %
|2,219
|35 %
|
|-
| align="left" |{{FIN}}
|Iwrupa
|5,573
|252
|4.5 %
|3,500
|64.7 %
|
|-
| align="left" |{{MOR}}
|
|5,408
|183
|3.5 %
|2,017
|35.2 %
|
|-
| align="left" |{{ARG}}
|Awya Yala
|5,007
|264
|5.3 %
|1,459
|29.3 %
|
|-
| align="left" |{{ALG}}
|
|4,997
|476
|9.7 %
|2,197
|42.7 %
|<ref>{{Cita web|url=https://noticias.canal1.com.co/noticias/primer-muerte-coronavirus-colombia/|título=Primera muerte por coronavirus en Colombia|fechaacceso=2020-03-22|apellido=Canal 1|fecha=2020-03-21|sitioweb=Canal 1|idioma=spanish}}</ref>
|-
| align="left" |{{CRO}}
|Iwrupa
|4,476
|143
|3.1 %
|1,658
|35.4 %
|
|-
| align="left" |{{PAN}}
|Asiya
|4,344
|30
|0.7 %
|1,408
|30.4 %
|
|-
| align="left" |{{SVK}}
|Iwrupa
|3,851
|98
|2.5 %
|3,452
|88.9 %
|
|-
| align="left" |{{KUW}}
|Asiya
|3,842
|8
|0.2 %
|1,860
|47.4 %
|
|-
| align="left" |{{SER}}
|Asiya
|3,392
|104
|2.9 %
|458
|13.1 %
|
|-
| align="left" |{{BUL}}
|Iwrupa
|3,111
|373
|11.8 %
|759
|23.1 %
|
|-
| align="left" |{{ARM}}
|Asiya
|2,989
|55
|1.8 %
|2,761
|92.4 %
|
|-
| align="left" |{{SMR}}
|
|2,950
|98
|3.3 %
|481
|16.3 %
|
|-
| align="left" |{{TWN}}
|Asiya
|2,903
|13
|0.4 %
|888
|31.4 %
|
|-
| align="left" |{{UAE}}
|
|2,782
|47
|0.7 %
|1,111
|10.8 %
|
|-
| align="left" |{{DZA}}
|Iwrupa
|2,719
|18
|5.5 %
|294
|52 %
|
|-
| align="left" |{{URY}}
|Asiya
|2,663
|147
|1.5 %
|1,374
|42.4 %
|<ref>{{Cita web|url=https://www.gub.uy/sistema-nacional-emergencias/comunicacion/comunicados/informe-situacion-21032020|título=INFORME DE SITUACIÓN 21/03/2020}}</ref>
|-
| align="left" |{{CRI}}
|Asiya
|2,480
|102
|4.2 %
|1,602
|64.6 %
|
|-
| align="left" |{{DOM}}
|Asiya
|2,231
|10
|0.5 %
|1,577
|67.7 %
|
|-
| align="left" |{{HUN}}
|Iwrupa
|2,127
|28
|3.9 %
|1,536
|73.9 %
|
|-
| align="left" |{{MAR}}
|
|2,119
|85
|3 %
|1,601
|45.3 %
|
|-
| align="left" |{{VNM}}
|Asiya
|2,104
|64
|1.3 %
|953
|73.2 %
|
|-
| align="left" |{{MDA}}
|Iwrupa
|1,987
|86
|4.1 %
|928
|46.8 %
|
|-
| align="left" |{{SVK}}
|Awya Yala
|1,968
|99
|5.1 %
|No data
|0.2 %
|
|-
| align="left" |{{ALB}}
|
|1,811
|10
|0.6 %
|498
|27.5 %
|
|-
| align="left" |{{BLR}}
|Awya Yala
|1,802
|86
|4.8 %
|187
|10.4 %
|
|-
| align="left" |{{AND}}
|Iwrupa
|1,799
|10
|0.6 %
|1,750
|96.3 %
|
|-
| align="left" |{{VEN}}
|Iwrupa
|1,778
|84
|3.2 %
|360
|15.3 %
|
|-
| align="left" |{{BFA}}
|Iwrupa
|1,713
|55
|4.7 %
|261
|20.1 %
|
|-
| align="left" |{{TUN}}
|Awya Yala
|1,703
|69
|4.1 %
|1,001
|56.6 %
|
|-
| align="left" |{{SEN}}
|Iwrupa
|1,539
|88
|5.6 %
|1,057
|66.4 %
|
|-
| align="left" |{{KAZ}}
|Usiyanya
|1,488
|21
|1.4 %
|1,302
|88.4 %
|
|-
| align="left" |{{KHM}}
|
|1,464
|18
|1.2 %
|701
|47.9 %
|
|-
| align="left" |{{PLE}}
|Iwrupa
|1,448
|99
|6.8 %
|246
|16.9 %
|<ref>{{Cita web|url=https://www.laizquierdadiario.com/Por-que-Palestina-es-uno-de-los-lugares-mas-vulnerables-al-coronavirus|título=¿Por qué Palestina es uno de los lugares más vulnerables al coronavirus?|fechaacceso=19 de marzo de 2020|fecha=18 de marzo de 2020|sitioweb=laizquierdadiario.com}}</ref>
|-
| align="left" |{{NZL}}
|Iwrupa
|1,433
|12
|3.2 %
|493
|47.6 %
|
|-
| align="left" |{{OMA}}
|Iwrupa
|1,429
|25
|1.8 %
|762
|52.1 %
|
|-
| align="left" |{{GEO}}
|
|1,428
|48
|0.8 %
|718
|35.4 %
|
|-
| align="left" |{{TTO}}
|Awya Yala
|1,270
|93
|7.3 %
|122
|9.6 %
|
|-
| align="left" |{{UKR}}
|
|1,120
|2
|0.2 %
|745
|66.5 %
|
|-
| align="left" |{{CAM}}
|
|1,102
|1
|0.1 %
|53
|10.2 %
|
|-
| align="left" |{{CUB}}
|
|1,081
|0
|0 %
|0
|0 %
|<ref>{{cita web |autor=[[cubadebate.cu]] |url=http://www.cubadebate.cu/noticias/2020/03/21/cuba-reporta-cuatro-nuevos-casos-de-covid-19-suman-25-en-el-pais/ |título=25 Casos de Coronavirus |fechaacceso=21 de marzo de 2020}}</ref>
|-
| align="left" |{{BGD}}
|Asiya
|1,041
|4
|0.4 %
|920
|88.4 %
|
|-
| align="left" |{{AFG}}
|
|1,022
|43
|4.2 %
|482
|47.2 %
|<ref>{{Cita web|url=https://www.infobae.com/america/agencias/2020/02/24/primer-caso-de-coronavirus-en-afganistan/?outputType=amp-type|título=Primer caso de coronavirus en Afganistán - Infobae|fechaacceso=27 de febrero de 2020|sitioweb=www.infobae.com}}</ref>
|-
| align="left" |{{HON}}
|Iwrupa
|900
|17
|1.9 %
|348
|38.8 %
|<ref>{{cita web |autor=[[Secretaría de Salud Pública (Honduras)]] |url=https://covid19honduras.org/ |título=Coronavirus COVID-19 En Honduras |fechaacceso=21 de marzo de 2020 |sitioweb=https://covid19honduras.org/}}</ref>
|-
| align="left" |{{COD}}
|Iwrupa
|883
|15
|1.7 %
|296
|33.7 %
|
|-
| align="left" |{{NGA}}
|Asiya
|871
|12
|1.4 %
|614
|70.5 %
|
|-
| align="left" |{{PRI}}
|Iwrupa
|856
|26
|3 %
|490
|57.2 %
|
|-
| align="left" |[[File:Cruise ship side view.svg|22px]] ''[[Grand Princess]]''
|
|852
|47
|4.6 %
|80
|9 %
|-
| align="left" |{{GHA}}
|Iwrupa
|835
|38
|3.8 %
|75
|69.5 %
|
|-
| align="left" |{{JAM}}
|
|832
|31
|5.8 %
|570
|9 %
|
|-
| align="left" |{{BOL}}
|Asiya
|797
|35
|1.2 %
|92
|27.6 %
|
|-
| align="left" |{{PAR}}
|
|797
|9
|5 %
|215
|71.2 %
|<ref>{{Cita web|url=httbolips://www.mspbs.gov.py/covid-19.php|título=CONTADOR OFICIAL COVID-19 EN PARAGUAY|autor=Ministerio de Salud Publica y Bienestar Social (Paraguay)}}</ref>
|-
| align="left" |{{MON}}
|Awya Yala
|763
|19
|2.5 %
|79
|10.4 %
|
|-
| align="left" |{{GUA}}
|Awya Yala
|763
|38
|0.8 %
|543
|54.7 %
|
|-
| align="left" |{{RWA}}
|Iwrupa
|755
|6
|6.1 %
|413
|68.4 %
|
|-
| align="left" |{{TOG}}
|Asiya
|751
|46
|3.4 %
|514
|27.8 %
|
|-
!Suyukuna: 193
|
|750
|25
|1.2 %
|206
|47.6 %
|-
!
|
|729
|48
|1.8 %
|555
|90.6 %
|-
!
|
|712
|13
|4.8 %
|651
|12.8 %
|-
!
|
|670
|17
|7 %
|468
|79.7 %
|-
!
|Awya Yala
|633
|14
|2.5 %
|219
|69.9 %
|-
!
|
|631
|32
|5.2 %
|261
|37.3 %
|-
!
|Iwrupa
|618
|2
|1.5 %
|20
|39.7 %
|-
!
|Iwrupa
|610
|9
|7 %
|269
|15.6 %
|-
!
|Awya Yala
|608
|41
|2.4 %
|97
|34.9 %
|-
!
|Asiya
|582
|26
|0.3 %
|190
|3.5 %
|-
!
|Iwrupa
|484
|5
|4.4 %
|407
|22.5 %
|-
!
|
|480
|16
|4.5 %
|167
|34 %
|-
!
|
|475
|2
|1 %
|24
|83.6 %
|-
!
|
|473
|9
|3.3 %
|56
|34.8 %
|-
!
|
|473
|9
|0.4 %
|377
|5.1 %
|-
!
|Awya Yala
|439
|4
|1.9 %
|13
|11.8 %
|-
!
|Asiya
|439
|6
|1.9 %
|339
|79.6 %
|-
!
|Asiya
|431
|10
|1.4 %
|135
|76.3 %
|-
!
|Awya Yala
|397
|6
|2.3 %
|93
|31.3 %
|-
!
|
|379
|8
|0 %
|246
|70.6 %
|-
!
|
|371
|4
|1.5 %
|168
|23.4 %
|-
!
|Asiya
|367
|10
|0.5 %
|164
|34.2 %
|-
!
|Awya Yala
|332
|10
|2.7 %
|319
|44.7 %
|-
!
|
|326
|23
|3 %
|271
|96.1 %
|-
!
|Iwrupa
|324
|8
|7.1 %
|253
|83.1 %
|-
!
|Iwrupa
|293
|24
|2.5 %
|207
|78.1 %
|-
!
|
|271
|0
|1 %
|232
|4.1 %
|-
!
|Iwrupa
|264
|10
|8.2 %
|30
|70.6 %
|-
!
|Asiya
|261
|0
|1.7 %
|129
|0 %
|-
!
|Asiya
|252
|13
|0 %
|222
|85.6 %
|-
!
|
|225
|14
|0 %
|54
|49.4 %
|-
!
|Iwrupa
|191
|2
|5.2 %
|38
|88.1 %
|-
!
|
|187
|0
|4.2 %
|185
|11 %
|-
!
|
|178
|20
|5.5 %
|75
|21.6 %
|-
!
|Iwrupa
|174
|3
|0 %
|4
|98.9 %
|-
!
|
|170
|17
|1.1 %
|43
|19.9 %
|-
!
|Awya Yala
|162
|4
|7.7 %
|93
|45.6 %
|-
!
|
|162
|1
|1.7 %
|12
|2.3 %
|-
!
|
|161
|6
|11.8 %
|49
|34.1 %
|-
!
|
|158
|0
|10 %
|101
|25.3 %
|-
!
|Iwrupa
|148
|0
|0.6 %
|0
|7.4 %
|-
!
|Asiya
|149
|5
|3.7 %
|128
|30.4 %
|-
!
|Awya Yala
|145
|3
|7.9 %
|101
|64.5 %
|-
!
|
|144
|0
|0 %
|133
|66.9 %
|-
!
|Usiyanya
|142
|4
|3.4 %
|17
|83.2 %
|-
!
|
|139
|1
|0 %
|130
|0 %
|-
!
|
|128
|0
|2.8 %
|No data
|62.8 %
|-
!
|Iwrupa
|128
|9
|0 %
|74
|92.4 %
|-
!
|
|123
|2
|2.9 %
|12
|66.2 %
|-
!
|Asiya
|122
|0
|0.7 %
|120
|94.9 %
|-
!
|Awya Yala
|116
|8
|0.7 %
|103
|80.4 %
|-
!
|
|115
|7
|7 %
|54
|57.8 %
|-
!
|
|108
|4
|0 %
|103
|0 %
|-
!
|Asiya
|101
|2
|0 %
|89
|98.4 %
|-
!
|
|101
|12
|0.8 %
|10
|10.1 %
|-
!
|Awya Yala
|99
|0
|6.9 %
|19
|88.8 %
|-
!
|Awya Yala
|98
|0
|6.1 %
|55
|47 %
|-
!
|Iwrupa
|96
|2
|3.6 %
|50
|14.5 %
|-
!
|Iwrupa
|95
|4
|3.7 %
|78
|95.4 %
|-
!
|
|94
|0
|2.9 %
|10
|0 %
|-
!
|Awya Yala
|93
|10
|11.9 %
|27
|9.9 %
|-
!
|Awya Yala
|89
|11
|2 %
|26
|81.2 %
|-
!
|
|82
|1
|0 %
|55
|56.1 %
|-
!
|
|82
|7
|2.1 %
|47
|52.1 %
|-
!
|Iwrupa
|81
|0
|4.2 %
|19
|85.3 %
|-
!
|
|81
|0
|0 %
|4
|10.6 %
|-
!
|Awya Yala
|78
|1
|10.8 %
|30
|29 %
|-
!
|Awya Yala
|78
|0
|12.4 %
|0
|29.2 %
|-
!
|Awya Yala
|76
|14
|8.5 %
|44
|57.3 %
|-
!
|Iwrupa
|66
|4
|1.2 %
|51
|67.1 %
|-
!
|Asiya
|63
|3
|0 %
|23
|19.5 %
|-
!
|
|60
|0
|0 %
|54
|23.5 %
|-
!
|Awya Yala
|52
|0
|1.3 %
|0
|38.5 %
|-
!
|
|45
|0
|0 %
|39
|0 %
|-
!
|Awya Yala
|45
|3
|18.4 %
|27
|57.9 %
|-
!
|Awya Yala
|43
|3
|6.1 %
|14
|77.3 %
|-
!
|
|41
|0
|4.8 %
|13
|36.5 %
|-
!
|Usiyanya
|39
|0
|0 %
|26
|90 %
|-
!
|
|36
|2
|0 %
|11
|0 %
|-
!
|Asiya
|34
|4
|0 %
|5
|86.7 %
|-
!
|
|25
|5
|0 %
|1
|0 %
|-
!
|Asiya
|24
|3
|6.8 %
|11
|61.4 %
|-
!
|
|24
|0
|7.3 %
|16
|22 %
|-
!
|Asiya
|23
|1
|0 %
|8
|31.7 %
|-
!
|
|21
|0
|0 %
|13
|66.7 %
|-
!
|Awya Yala
|19
|0
|7.9 %
|9
|76.3 %
|-
!
|
|18
|2
|5.6 %
|16
|30.6 %
|-
!
|
|18
|0
|11.8 %
|14
|14.7 %
|-
!
|Awya Yala
|18
|0
|12 %
|17
|64 %
|-
!
|Asiya
|18
|0
|0 %
|15
|83.3 %
|-
!
|
|17
|0
|4.3 %
|9
|34.8 %
|-
!
|Asiya
|17
|1
|18.2 %
|9
|4.5 %
|-
!
|Awya Yala
|16
|1
|0 %
|13
|61.9 %
|-
!
|Asiya
|16
|0
|0 %
|13
|47.4 %
|-
!
|Awya Yala
|16
|0
|11.1 %
|8
|88.9 %
|-
!
|Usiyanya
|16
|5
|0 %
|7
|77.8 %
|-
!
|Usiyanya
|15
|1
|0 %
|7
|94.4 %
|-
!
|Awya Yala
|15
|0
|0 %
|12
|83.3 %
|-
!
|
|14
|2
|5.9 %
|11
|52.9 %
|-
!
|Awya Yala
|13
|0
|0 %
|13
|52.9 %
|-
!
|Awya Yala
|13
|4
|31.3 %
|No data
|43.8 %
|-
!
|Awya Yala
|12
|2
|6.3 %
|No data
|81.3 %
|-
!
|Awya Yala
|12
|1
|0 %
|6
|87.5 %
|-
!
|
|12
|0
|0 %
|2
|50 %
|-
!
|
|11
|0
|6.7 %
|11
|46.7 %
|-
!
|Awya Yala
|11
|1
|0 %
|6
|80 %
|-
!
|Usiyanya
|11
|0
|14.3 %
|7
|85.7 %
|-
!
|
|10
|1
|30.8 %
|9
|0 %
|-
!
|Awya Yala
|8
|1
|0 %
|0
|100 %
|-
!
|
|8
|0
|25 %
|No data
|0 %
|-
!
|Awya Yala
|8
|1
|8.3 %
|6
|50 %
|-
!
|Iwrupa
|8
|0
|0 %
|8
|0 %
|-
!
|Awya Yala
|7
|0
|0 %
|0
|0 %
|-
!
|Awya Yala
|7
|0
|9.1 %
|5
|63.6 %
|-
!
|Iwrupa
|6
|1
|0 %
|3
|18.2 %
|-
!
|Awya Yala
|6
|0
|0 %
|1
|100 %
|-
!
|
|3
|1
|0 %
|2
|72.7 %
|-
!
|Awya Yala
|3
|0
|10 %
|3
|90 %
|-
!
|Iwrupa
|2
|0
|0 %
|2
|0 %
|-
!
|
|2
|0
|11.1 %
|0
|33.3 %
|-
!
|
|2
|0
|12.5 %
|2
|75 %
|-
!
|Iwrupa
|1
|0
|0 %
|0
|75 %
|-
!
|
|8
|0
|0 %
|6
|0 %
|-
!
|Usiyanya
|8
|0
|0 %
|0
|100 %
|-
!
|Asiya
|7
|0
|0 %
|8
|71.4 %
|-
!
|
|7
|0
|0 %
|5
|0 %
|-
!
|Awya Yala
|6
|0
|16.7 %
|0
|50 %
|-
!
|Usiyanya
|6
|1
|0 %
|3
|83.3 %
|-
!
|
|6
|0
|0 %
|5
|83.3 %
|-
!
|Awya Yala
|6
|0
|0 %
|5
|100 %
|-
!
|
|5
|0
|0 %
|6
|0 %
|-
!
|Iwrupa
|3
|0
|33.3 %
|0
|66.7 %
|-
!
|Awya Yala
|3
|1
|0 %
|2
|100 %
|-
!
|
|3
|0
|0 %
|3
|0 %
|-
!
|Awya Yala
|2
|0
|0 %
|0
|100 %
|-
!
|Awya Yala
|2
|0
|0 %
|2
|0 %
|-
!
|Awya Yala
|2
|0
|0 %
|0
|50 %
|-
!
|Asiya
|1
|0
|100 %
|1
|0 %
|-
!
|Awya Yala
|1
|1
|0 %
|0
|0 %
|-
!
|
|1
|0
|0 %
|0
|0 %
|-
!
|Iwrupa
|1
|0
|0 %
|0
|0 %
|-
!
|Awya Yala
|1
|0
|0 %
|0
|0 %
|-
!
|
|
|0
|0 %
|0
|0 %
|}
|}
</div>
==Wañusqakuna==
[[File:Seyyed Mohammad Mirmohammadi 2018-06-23.jpg|thumb|right|120px|[[Mohammad Mirmohammadi]]]]
[[File:Fatemeh Rahbar.jpg|thumb|right|120px|[[Fatemeh Rahbar]]]]
[[File:Vittorio Gregotti 1975.jpg|thumb|right|120px|[[Vittorio Gregotti]]]]
[[File:Luis Sepúlveda 2014 (cropped).jpg|thumb|right|120px|[[Luis Sepúlveda]]]]
===Qhulla puquy killa 2020===
* 25 ñiqin qhulla puquy killapi: [[Liang Wudong]] ([[1959]] watapi paqarisqa), [[Chunwa]] [[hampikamayuq]].
* 26 ñiqin qhulla puquy killapi: [[Wang Xianliang]] ([[1957]] watapi paqarisqa), [[Chunwa]] [[pulitiku]].
* 27 ñiqin qhulla puquy killapi: [[Yang Xiaobo]] ([[1963]] watapi paqarisqa), [[Chunwa]] [[pulitiku]].<ref>{{Cite web|url=http://www.rfi.fr/cn/中国/20200128-武汉肺炎-黄石前市长重症病毒死亡 |script-title=zh:武汉肺炎 武汉任职一前市长重症病毒死亡|last=Xiao Shan 小山|date=28 January 2020|website=Radio France International|language=zh-Hans|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200129013029/http://www.rfi.fr/cn/%E4%B8%AD%E5%9B%BD/20200128-%E6%AD%A6%E6%B1%89%E8%82%BA%E7%82%8E-%E9%BB%84%E7%9F%B3%E5%89%8D%E5%B8%82%E9%95%BF%E9%87%8D%E7%97%87%E7%97%85%E6%AF%92%E6%AD%BB%E4%BA%A1|archive-date=29 January 2020|access-date=29 January 2020}}</ref>
===Hatun puquy killa 2020===
* 7 ñiqin hatun puquy killapi:
** [[Hong Ling]] ([[1966]] watapi paqarisqa), [[Chunwa]] [[kaway pakir yachaq]].
** [[Li Wenliang]] ([[1986]] watapi paqarisqa), [[Chunwa]] [[hampikamayuq]].
* 15 ñiqin hatun puquy killapi: [[Duan Zhengcheng]] ([[1934]] watapi paqarisqa), [[Chunwa]] [[kamayuq]].
* 27 ñiqin hatun puquy killapi: [[Hadi Khosroshahi]] ([[1939]] watapi paqarisqa), [[Iran]] [[diplumatiku]].
===Pawqar waray killa 2020===
* 2 ñiqin pawqar waray killapi: [[Mohammad Mirmohammadi]] ([[1949]] watapi paqarisqa), [[Iran]] [[pulitiku]].
* 5 ñiqin pawqar waray killapi: [[Hossein Sheikholeslam]] ([[1952]] watapi paqarisqa), [[Iran]] [[pulitiku]].<ref>{{cite web|url=https://www.radiofarda.com/a/f4_fatemeh_rahbar_coronavirus_iran_elected_parliament/30470879.html|title=دیپلمات سابق ایران بر اثر ابتلا به کرونا درگذشت؛ حال فاطمه رهبر "وخیم" اعلام شد|last=|first=|date=|website=(Radio Farda) رادیو فردا|language=fa|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2020-03-05}}</ref>
* 7 ñiqin pawqar waray killapi: [[Fatemeh Rahbar]] ([[1964]] watapi paqarisqa), [[Iran]] [[pulitiku]].<ref>{{cite web|url=https://www.rferl.org/a/china-new-virus-numbers-slow-many-originated-iran/30474462.html|title=Iranian Lawmaker Dies After Contracting Coronavirus As Fatality Toll Hits 145 |website=Radio Free Europe|date=7 March 2020}}</ref><ref name="cnn-obit">{{cite web |url=https://edition.cnn.com/world/live-news/coronavirus-outbreak-03-06-20-intl-hnk/h_18a90a0a005a96b3d07c4b73bab8cadd |website=CNN.com |title=Newly elected Iranian female politician dies from coronavirus, as country confirms 1,234 new cases |date=March 7, 2020 |access-date=March 7, 2020 |archive-url=https://archive.today/20200307205859/https://edition.cnn.com/world/live-news/coronavirus-outbreak-03-06-20-intl-hnk/h_18a90a0a005a96b3d07c4b73bab8cadd |archive-date=March 7, 2020 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite web|url=https://ifpnews.com/newly-elected-female-politician-dies-of-coronavirus-in-iran|title=Newly-Elected Female Politician Dies of Coronavirus in Iran|first=IFP Editorial|last=Staff|date=March 7, 2020}}</ref>
* 9 ñiqin pawqar waray killapi:
** [[Italo De Zan]] ([[1925]] watapi paqarisqa), [[Italya]] [[iskaymuyu]]wan purichkaq.<ref>{{cite web|url=https://www.ilmattino.it/primopiano/cronaca/coronavirus_veneto_treviso_news_italo_de_zan_morto-5104942.html |title= Coronavirus a Treviso, morto Italo De Zan: l'ex campione di ciclismo amico di Coppi e Bartali |publisher=[[ilmattino.it]] |date=11 March 2020|accessdate=11 March 2020|language=it}}</ref>
**[[Lee Cha-su]] ([[1957]] watapi paqarisqa), [[Urin Kuriya]] [[pulitiku]].
**[[Mohammad-Reza Rahchamani]] ([[1952]] watapi paqarisqa), [[Iran]] [[hampikamayuq]] wan [[pulitiku]].<ref>{{cite web|title=Former Iranian MP dies of coronavirus|url=https://www.tehrantimes.com/news/445916/Former-Iranian-MP-dies-of-coronavirus|date=9 March 2020|accessdate=9 March 2020|publisher=[[Tehran Times]]}}</ref>
* 10 ñiqin pawqar waray killapi: [[Marcelo Peralta]] ([[1961]] watapi paqarisqa), [[Arhintina]] [[takichaq]].<ref>{{cite web|url=https://www.perfil.com/noticias/sociedad/el-saxofonista-argentino-marcelo-peralta-murio-por-coronavirus-en-madrid.phtml|title=El saxofonista argentino Marcelo Peralta murió por coronavirus en Madrid|publisher=[[perfil.com]]|date=10 March 2020|accessdate=10 March 2020|language=es}}</ref>
* 12 ñiqin pawqar waray killapi: [[Giovanni Battista Rabino]] ([[1931]] watapi paqarisqa), [[Italya]] [[pulitiku]].<ref>{{cite web|url=https://www.lastampa.it/asti/2020/03/12/news/morto-per-il-coronavirus-l-ex-parlamentare-coldiretti-gianni-rabino-1.38584949|title=Morto per il coronavirus l'ex parlamentare Coldiretti Gianni Rabino - La Stampa|date=March 12, 2020|website=lastampa.it}}</ref>
* 13 ñiqin pawqar waray killapi: [[Nasser Shabani]], [[Iran]] [[wamink'a]].
* 15 ñiqin pawqar waray killapi: [[Vittorio Gregotti]] ([[1927]] watapi paqarisqa), [[Italya]] [[arkhitiktu]].
* 16 ñiqin pawqar waray killapi:
** [[Nicolas Alfonsi]] ([[1936]] watapi paqarisqa), [[Ransiya]] [[pulitiku]] wan [[abugadu]].
** [[Hashem Bathaie Golpayenagi]] ([[1941]] watapi paqarisqa), [[Iran]] [[Shi'a]] [[kuraka]].
** [[Fariborz Raisdana]] ([[1948]] watapi paqarisqa), [[Iran]] [[musiku kamachiq]].<ref>{{cite web |title=فریبرز رئیس دانا، اقتصاددان، بر اثر ابتلا به کرونا درگذشت |url=https://www.asriran.com/fa/news/718963/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%A8%D8%B1%D8%B2-%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%A7-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B1-%D8%A7%D8%AB%D8%B1-%D8%A7%D8%A8%D8%AA%D9%84%D8%A7-%D8%A8%D9%87-%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%A7-%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA |website=asriran |accessdate=16 March 2020 |language=Persian}}</ref>
* 29 ñiqin pawqar waray killapi: [[Ken Shimura]] ([[1950]] watapi paqarisqa), [[Nihun]] [[kumiku]].
===Ayriway killa 2020===
* 14 ñiqin ayriway killapi: [[Glider Ushñahua]] ([[1968]] watapi paqarisqa), [[Piruw]]anu [[pulitiku]].
* 16 ñiqin ayriway killapi: [[Luis Sepúlveda]] ([[1949]] watapi paqarisqa), [[Chili]]nu [[qillqaq]].
===Aymuray killa 2020===
== Kaypipas qhaway ==
* [[Kurunawirus]] (icha ''Kuruna añaw'')
* [[SARS Kurunawirus 2]] (icha ''SARS-CoV-2'')
* [[2019 Kurunawirus unquy]]
== Pukyukuna ==
{{listref|2}}
== Hawa t'inkikuna ==
{{commonscat|COVID-19 pandemic}}
*[https://www.servindi.org/producciones-audios-spots-videos-radioteca/20/03/2020/campana-en-quechua-para-prevenir-el 10 consejos en quechua para prevenir el coronavirus] ([[qhichwa simi]]pi)
*[https://www.youtube.com/watch?v=6pvwO9Pq9ss Universidad Nacional Mayor de San Marcos: Campaña de Prevención del Coronavirus (COVID-19)] ([[qhichwa simi]]pi)
*[https://www.jujuyaldia.com.ar/2020/03/21/coronavirus-una-radio-de-la-quiaca-lanzo-una-campana-en-quechua-para-prevenir-el-contagio/ Coronavirus: Una radio de La Quiaca lanzó una campaña en quechua para prevenir el contagio] ([[kastilla simi]]pi)
{{PanqapUman:QichwaTantanakuy}}
[[Katiguriya:Unquy]]
jnujintkvp6wylyc244uq0oxzxdd398
652444
652443
2022-08-10T21:21:31Z
181.67.138.176
wikitext
text/x-wiki
{{Kusa qillqa}}
[[Rikcha:Pandemic photomontage COVID-19.png|350px|thumb|'''Kurunawirus lliw unqurichiq''': [[Tehran]]pi unquqkunaqa hampichikun · Qhali pichana karrukuna [[Taipei]] [[suyu]]pi · [[Awstralya]] qhatuna wasikunapi pata patakuna supay manchakuymanta rantipakuywan · [[Milano]] Linate antanka pampapi hampi llanchinanpaq · [[Italya]] [[umalliq]]manta llamk’ay huñu unquy wasapananpaq.]]
'''Kurunawirus lliw unqurichiq''' ([[kastilla simi]]pi: ''Pandemia de enfermedad por coronavirus'') nisqaqa huk wamaq unquymi kay kurunawirus 2019 ([[COVID-19]]) sinchi samay ñak’ariy kurunawirus 2 ([[SARS-CoV-2]]) nisqamantan paqarimurqan. Wamaqllaraq mirariytam qallarirqa [[Wuhan]], [[Hubei pruwinsya]], [[Chunwa Runallaqta Ripuwlika]]pi, [[qhapaq raymi killa]] [[2019]] watapi; [[11 ñiqin pawqar waray killapi]] [[2020]] watapim chayllaraq [[Hamp'i Tiqsimuyup Tantanakuy]]qa hatun unquytaqa riqsirqurqa. 67,027,000 unqukunañam [[12 ñiqin qhapaq raymi killa]]kamalla kachkan, kanmansi 191 suyu ayllukunapi ima, 1,535,000 wañusqata hinallataq 43,062,000 qaliyasqata saqispan.
==Musyarichiq==
[[Rikcha:Symptoms of coronavirus disease 2019 2.0-qu.svg|300px|left|thumb|SARS [[Kurunawirus]] unquy rikuykuna (musyarichiqkuna).]]
[[COVID-19]] musyachiq mana riqsinallachu hinallataq kaywan runakuna unquqqa manataqsi musyachikunmanchu utaq hatarinman musyachiq chhulliwan kaqhinalla, kanmansi rupapakuy, uhu, saykuy, samaywan ñak’ariy utaq panku nanay. Unquq nisyuyaptinqa [[neumonia]]man qatarikun, samaywan ñak’ariy, supay manchariy, [[wañuy]] ima.
==Paqarichiq==
[[2019 Kurunawirus unquy]] ([[COVID-19]]), sinchi samay ñak’ariywan paqarichisqa kay kurunawirus 2 ([[SARS-CoV-2]]). Mirarichiy qallarichiyqa pisi samaycha runakunapa wikatiyninwansi kanman, kayhina uhuspan utaq qachin qachinyaspan. Pisi samaycham wayrapi unayniq sayarayan chika pachalla huk nuyuyasqa 65% hinallataq 21-23 °C, ichaqa aswanpas pampapi qullqiman, cartonman, q’ispilluman utaq pispiman untapakuspan kawsasqallaraqsi kanman. [[SARS-CoV-1]]wan kaqlla kasqankus [[hamut'ay wasi]]pi qhawarispankum kuskanku añaw 72 pacha kawsananta tarirqunku aswanqa pispikunapi hinallataq titipi.
== Unquy willaqkuna ==
Wakin runakuna, asintumatiku nispa kanman, ichaqa utqhaq unquy willaqkunawan kanman. Qullanan sintumakuna: ruphay unquy, llasaq kurkun kanku <ref>{{Cita publicación|url=https://www.thelancet.com/journals/lancet/article/PIIS0140-6736(20)30211-7/abstract |título=Epidemiological and clinical characteristics of 99 cases of 2019 novel coronavirus pneumonia in Wuhan, China: a descriptive study |fecha=30 de enero de 2020 |publicación=[[The Lancet]] |volumen=395 |número=10223 |idioma=inglés |issn=0140-6736 |doi=10.1016/S0140-6736(20)30211-7 |pmid=32007143 |apellido=Chen |nombre=Nanshan |apellido2=Zhou |nombre2=Min |apellido3=Dong |nombre3=Xuan |apellido4=Qu |nombre4=Jieming |apellido5=Gong |nombre5=Fengyun |apellido6=Han |nombre6=Yang |apellido7=Qiu |nombre7=Yang |apellido8=Wang |nombre8=Jingli |apellido9=Liu |nombre9=Ying |apellido10=Wei |nombre10=Yu |apellido11=Xiaan |nombre11=Jia'an}}</ref><ref>{{Cita web|url=https://www.elsevier.com/connect/coronavirus-information-center |título=Novel Coronavirus Information Center: Expert guidance and commentary |fechaacceso=31 de enero de 2020 |apellido=Hessen |nombre=Margaret Trexler |fecha=27 de enero de 2020 |editor=[[Elsevier]] |urlarchivo=https://web.archive.org/web/20200130171622/https://www.elsevier.com/connect/coronavirus-information-center |fechaarchivo=30 de enero de 2020 |idioma=inglés}}</ref> <ref>{{Cita web|url=https://www.cdc.gov/coronavirus/about/symptoms.html |título=Coronavirus. Symptoms and Diagnosis |fechaacceso=1 de febrero de 2020 |fecha=30 de enero de 2020 |editor=[[Centros para el Control y Prevención de Enfermedades]] (EE. UU.) |urlarchivo=https://web.archive.org/web/20200130180428/https://www.cdc.gov/coronavirus/about/symptoms.html |fechaarchivo=30 de enero de 2020 |idioma=inglés}}</ref> ch'aki uhuy.<ref name=tosseca /> Qicha, waq sintumakunata mana sapa kuti kanku .<ref name="Huang24Jan2020" /> Machukuna aswan allin unqukunta atinku, yallinraq waynakuna unqunta atinkuraqmi. OMS ninku waynakuna machuhina wañunta atinku .<ref>{{cita noticia |url=https://www.elmundo.cr/mundo/oms-los-jovenes-no-son-invencibles-al-coronavirus/ |título=OMS: Los jóvenes no son invencibles al coronavirus |fechaacceso=30 de marzo de 2020 |periódico=[[El Mundo CR]] |fecha=24 de marzo de 2020 |urlarchivo=https://web.archive.org/web/20200330155622/https://www.elmundo.cr/mundo/oms-los-jovenes-no-son-invencibles-al-coronavirus/ |fechaarchivo=30 de marzo de 2020 }}</ref>
Wakin unquy willaqkuna kaykuna kanku.<ref name="WHO-China Joint Mission" />
[[Rikcha:SARS-CoV-2 video illustration.webm|thumb|350px|[[SARS-CoV-2]] unquynin imaynallataq achkachakun]]
{| class="wikitable sortable"
!Unquy willaqkuna:
!suti|Hayk'ataq*
(%)
|-
|Thimpu unquy
| 87,9 %
|-
|Ch'aki uqhuy
| 67,7 %
|-
|Sayk'uy
| 38,1 %
|-
|Thuqay
| 33,4 %
|-
|[[Disnea]]
| 18,6 %
|-
| Kurku nanay
| 14,8 %
|-
| Kunqa nanay
| 13,9 %
|-
| Uma nanay
| 13,6 %
|-
| Chiri unquy
| 11,4 %
|-
| Qipnarquy
| 5,0 %
|-
| Sinqa hunt'ay
| 4,8 %
|-
| Qicha
| 3,7 %
|-
| [[Hemoptisis]]
| 0,9 %
|-
| Ñawip wiqin hunt'ay
| 0,8 %
|-
| Mana-willakuq phisi samay <ref>{{Cita publicación|url=https://tidsskriftet.no/en/2020/04/kort-kasuistikk/covid-19-silent-hypoxemia|título=COVID-19 con hipoxemia silenciosa|apellidos=William Ottestad, Mari Seim, Jens Otto Mæhlen|fecha=Tidsskrift|publicación=21 de abril de 2020|fechaacceso=25 de abril de 2020}}</ref>
|
|}
<nowiki>*</nowiki><small>(Hasta el 20 de febrero de 2020 y en base a 55 924 casos confirmados por laboratorio).</small> <ref name="WHO-China Joint Mission" />
==Manan unqunanchispaq==
[[File:Coronavirus virion structure.svg|thumb|Kurunaviruspa ukhup rikchan]]
''Antiviral'' [[hampi]]lla ''[[vacuna]]''qa manam kanraqchu. [[Hampi]] yanapakuyqa musyarichiq qhaliyachiyllas hinallataq waqaychasqa hampichina yanapaq. Kay unquywan mana ñak’arinapaqsi makinchikta mayllikuna, uhuspa siminchikta pistukuna, karunchakuna huk runakunamanta, qhawarina, llapan runamanta sichus unquywan musyaqtukuqta ayqichina. Huk tapukuna qatipaymi huk kurunawirussmanta achka añakikuna wañuchiq minkarinku pampakuna allin pichanapaq [[SARS-CoV-2]] alkulwan hampikunawanpas. Kay unquy mana mirarinanpaqsi manapuni illarinachu, runa wichq’ana, runa sayarichiy kanan, utaq huñunakuykunata tanichiy.
[[Hubei pruwinsya]]pi runa wichq’ana kaykunamansi yapakun, [[Italya]] suyupa lliwninpi runa wichq’ana, [[Iwrupa]]pa huk suyunkunapi, [[Chunwa Runallaqta Ripuwlika]] hinallataq [[Urin Kuryu]] suyupi runa sayarichiy, achka ''frontera''kuna wichq’ay utaq illaqkuna qiparichiy, antaka pampakunapi ima anta kurupa sayananpi waqaycharikuy, maykunapis unqusqakunamanta illanapi willarikuy.
[[Yachay wasi]]kuna hinallataq suntur wasikuna wichq’akunku lliwllapi, pisillanpipas, 124 suyukunapi, 1.6 waranqa hunu yachaqyaqkunata sasachachirispan.
==Tiqsi muyupi yupikuna==
[[Rikcha:Coronavirus Qu.jpg|300px|right|thumb|SARS [[Kurunawirus]]-manta infugraphic-ta harkananpaq.]]
Kay [[unquy]]qa ancha tiqsi muyupi ''socioeconomica''tam tipiqyachichkan, huñu [[pukllaykuna]]ta utaq [[kawsaykuna]]ta tanirichispan, chaynallataq hampikuna pisiyaptin manchakuy qatallichkan llapan kamaqkunapi, qhatu hampi ruraykuna, electronikuskuna hinallataq mikhuykunapas. Mana allin [[willakuy]]kunam [[internet]]pi kan utaq ''conspiracion'' hamutaykuna añawmantapas, suyu runakuna chiqniy, usuchiy, chaynallataq manchakuymanta mikhunakunata qhatuy. [[Unquy]]ta hatun muchuytahina tiqsi muyupi wakin rimariqkunam aswanraq [[Iskay ñiqin pachantin maqanakuy]]mantapas kasqanta riqsirinku.
==COVID-19 purisqanmanta==
===Qhapaq raymi killa 2019===
* 31 qhapaq raymi killapi: [[Chunwa Runallaqta Ripuwlika]] [[OMS]]man rimarin sinchi mana riqsisqa unquy [[Wuhan]] llaqtamanta, [[Hubei pruwinsya]]pi.
===Qhulla puquy killa 2020===
* 20 ñiqin qhulla puquy killapi: [[Chunwa Runallaqta Ripuwlika]] [[uma kamayuq]], [[Li Keqiang]] sutiyuq, musuq kurunawirusmanta paqarisqa unquyta tanichinankupaq mañakun. [[Hukllachasqa Amirika Suyukuna]]pi kurunawirus ([[COVID-19]]) unquywan wamaq unquq qallariq riqsiyqa huk qhari 35 watayuqpi Wuhan llaqta, [[Chunwa Runallaqta Ripuwlika]], [[20 ñiqin qhulla puquy killa]]manta kutimusqanmantapacham.
* 23 ñiqin qhulla puquy killapi: runa wichq’anapi [[Hubei pruwinsya]] [[Chunwa Runallaqta Ripuwlika]]pi kasqanta willariy.
===Hatun puquy killa 2020===
* 5 ñiqin hatun puquy killapi: hawa llaqtakunapi mana [[Chunwa Runallaqta Ripuwlika]]pichu añaw wamaq mirariyta qallarin Vietnam markapi ayllu ayllupurapi.
* 29 ñiqin hatun puquy killapi, [[Hukllachasqa Amirika Suyukuna]]pi [[Washington suyu]]manta wamaq wañuqmanta willarikun.
===Pawqar waray killa 2020===
* 6 ñiqin pawqar waray killapi: [[Piruw]] suyupi unquywan wamaq unquq qallariq riqsiyqa huk [[Piruw]]manta 25 watayuq runa [[Lima]]pi tiyaq [[Ransiya]], [[Ispaña]], [[Chiksuyu]]manta kutimusqanmantapacham yachakun.
* 9 ñiqin pawqar waray killapi: [[Tiqsi muyu]]tinpi qullqi qhatuskuna taninchakun.
* 10 ñiqin pawqar waray killapi: [[Italya]] suyu runa wichq’anata lliwllan suyunpi kamachin.
* 12 ñiqin pawqar waray killapi: [[Chunwa Runallaqta Ripuwlika]] willarikun manañas unquyqa mirarinqañachu allpan ukhupi.
* 14 ñiqin pawqar waray killapi: [[Ispaña]] suyu runa wichq’anata lliwllan suyunpi kamachin.
* 16 ñiqin pawqar waray killapi: [[Piruw]] suyu runa wichq’anata lliwllan suyunpi 15 p’unchawllapaq kamachin.
* 19 ñiqin pawqar waray killapi: [[Italya]] suyu [[Chunwa Runallaqta Ripuwlika]]ta wañuqkuna yupaywan wasaparin. Piruw suyupi ''[[Ministerio de Salud]]'' suyunpi añawwan wamaq qallariq wañuqmanta willarikun, huk runa 78 watayuqmanta.
===Ayriway killapi 2020===
* 11 ñiqin ayriway killapi: [[Hukllachasqa Amirika Suyukuna]] [[Italya]]ta wañuqkuna yupaywan wasaparin.
==Lliw unqurichiq suyu allpantinwan==
[[Rikcha:COVID-19 Outbreak World Map per Capita.svg|450px|thumb|Kurunawirus lliw unqurichiq (12 ñiqin [[qhapaq raymi killa]]pi [[2020]])]]
<div style="width: auto; height: 56em; overflow: auto;">
{| class="wikitable sortable" style="margin: 2em; margin-top: 0; font-size:90%; text-align:right;"
|+Kurunawirus lliw unqurichiq suyu allpantinwan (6 ñiqin [[aymuray killa]]pi [[2020]])<ref name="JohnsHopkins">{{Cita web|url=https://gisanddata.maps.arcgis.com/apps/opsdashboard/index.html#/bda7594740fd40299423467b48e9ecf6|título=2019-nCoV Global Cases (by Johns Hopkins CSSE)|fechaacceso=13 de marzo de 2020}}</ref>
!rowspan=2 style="background-color:silver" | Tarikuynin
!rowspan=2 style="background-color:silver" | Allpa pacha
!rowspan=2 style="background-color:silver" | Unquqkuna
!colspan=2 style="background-color:silver" | Wañusqakuna
!colspan=2 style="background-color:silver" | Qaliyaqkuna
!rowspan=2 style="background-color:silver" | Pukyukuna
|-
!style="background-color:navajowhite" | Yupay
!style="background-color:navajowhite" | %
!style="background-color:navajowhite" | Yupay
!style="background-color:navajowhite" | %
|-
|align="left"|{{USA}}
|Awya Yala
|1,246,630
|73,211
|5.8 %
|166,490
|17.4 %
|
|-
| align="left" |{{ESP}}
|Iwrupa
|220,325
|25,857
|10.2 %
|126,002
|61.7 %
|<ref>{{cita web|título=Covid-19 - Situazione in Italia|url=http://www.salute.gov.it/portale/nuovocoronavirus/dettaglioContenutiNuovoCoronavirus.jsp?lingua=italiano&id=5351&area=nuovoCoronavirus&menu=vuoto|sitioweb=Ministerio della Salute|idioma=it|fechaacceso=17 de marzo de 2020}}</ref>
|-
| align="left" |{{ITA}}
|Iwrupa
|214,457
|29,684
|13.8 %
|93,245
|40 %
|<ref>{{cita web|url=https://as.com/deporteyvida/2020/03/17/portada/1584422523_652678.html|título=Coronavirus España: 491 muertes y más de 11.000 casos, última hora en directo|sitioweb=as.com|fechaacceso=20 de marzo de 2020}}</ref>
|-
| align="left" |{{UK}}
|Iwrupa
|201,101
|30,076
|15.1 %
|No data
|1 %
|
|-
| align="left" |{{GER}}
|Iwrupa
|167,550
|6,993
|15 %
|129,951
|30.9 %
|<ref>{{cita web |url=https://interaktiv.morgenpost.de/corona-virus-karte-infektionen-deutschland-weltweit/ |título=Coronavirus-Fälle in Deutschland |fechaacceso=18 de marzo de 2020 |idioma=de |sitioweb=Berliner Morgenpost}}</ref>
|-
| align="left" |{{RUS}}
|Iwrupa
|165,929
|1,537
|4.2 %
|21,327
|80.9 %
|
|-
| align="left" |{{FRA}}
|
|137,150
|25,809
|0.9 %
|53,972
|12.9 %
|<ref>{{cita web |url=https://www.santepubliquefrance.fr/maladies-et-traumatismes/maladies-et-infections-respiratoires/infection-a-coronavirus/articles/infection-au-nouveau-coronavirus-sars-cov-2-covid-19-france-et-monde |título=Infection au nouveau Coronavirus (SARS-CoV-2), COVID-19, France et Monde |sitioweb=Santé publique France}}</ref>
|-
|align="left" |{{TUR}}
|
|131,744
|3,584
|2.7 %
|78,202
|56.6 %
|
|-
| align="left" |{{BRA}}
|Awya Yala
|121,600
|8,022
|6.8 %
|48,221
|41.5 %
|
|-
| align="left" |{{IRN}}
|Asiya
|101,650
|6,418
|6.3 %
|81,587
|80.3 %
|<ref>{{cita web|título=Number of coronavirus (COVID-19) cases and risk in the UK|url=https://www.gov.uk/guidance/coronavirus-covid-19-information-for-the-public|editorial=UK.gov|fechaacceso=13 de marzo de 2020}}</ref>
|-
| align="left" |{{CHN}}
|Asiya
|82,883
|4,633
|5.6 %
|77,911
|94 %
|
|-
| align="left" |{{CAN}}
|Awya Yala
|63,378
|4,223
|6.5 %
|27,813
|43.5 %
|
|-
| align="left" |{{PER}}
|Awya Yala
|51,189
|1,444
|2.8 %
|14,427
|30.1 %
|
|-
| align="left" |{{BEL}}
|Iwrupa
|50,781
|8,339
|16.4 %
|12,731
|25.1 %
|
|-
| align="left" |{{IND}}
|Asiya
|49,391
|1,694
|3.4 %
|14,183
|28.7 %
|
|-
| align="left" |{{NED}}
|Iwrupa
|41,319
|5,204
|12.6 %
|No data
|8.4 %
|
|-
| align="left" |{{SAU}}
|Awya Yala
|31,938
|209
|4.9 %
|6,783
|10.8 %
|
|-
| align="left" |{{ECU}}
|Asiya
|31,881
|1,569
|0.7 %
|3,433
|18 %
|
|-
| align="left" |{{CHE}}
|Iwrupa
|30,060
|1,505
|6 %
|25,700
|84.6 %
|
|-
| align="left" |{{POR}}
|Awya Yala
|26,182
|1,089
|9.6 %
|2,076
|64.6 %
|
|-
| align="left" |{{MEX}}
|Iwrupa
|26,025
|2,507
|4.2 %
|16,810
|6.8 %
|
|-
| align="left" |{{SWE}}
|Iwrupa
|23,918
|2,941
|12.3 %
|1,543
|17.5 %
|
|-
| align="left" |{{PAK}}
|Awya Yala
|23,214
|544
|1.2 %
|6,281
|48.6 %
|
|-
| align="left" |{{CHI}}
|Asiya
|23,048
|281
|2.3 %
|11,189
|27.6 %
|
|-
| align="left" |{{IRL}}
|Iwrupa
|22,248
|1,375
|6.1 %
|13,386
|60.9 %
|
|-
| align="left" |{{SGP}}
|Asiya
|20,198
|20
|0.1 %
|1,634
|7.5 %
|
|-
| align="left" |{{BLR}}
|Iwrupa
|19,255
|112
|0.6 %
|4,388
|22.8 %
|
|-
| align="left" |{{QAT}}
|Asiya
|17,972
|12
|0.1 %
|2,070
|11.5 %
|<ref>{{cita web|título=Coronavirus: COVID-19|url=https://msan.gouvernement.lu/en/dossiers/2020/corona-virus.html|sitioweb=msan.gouvernement.lu|idioma=inglés|fecha=17 de marzo de 2020|fechaacceso=17 de marzo de 2020}}</ref>
|-
| align="left" |{{ISR}}
|Asiya
|16,314
|238
|1.5 %
|10,527
|64.5 %
|<ref>{{cita web |título=Casos confirmados en Chile COVID-19 |url=https://www.minsal.cl/nuevo-coronavirus-2019-ncov/casos-confirmados-en-chile-covid-19/ |obra=Ministerio de Salud de Chile |fechaacceso=20 de marzo de 2020}}</ref>
|-
| align="left" |{{UAE}}
|Iwrupa
|15,738
|157
|3.9 %
|3,359
|86 %
|
|-
| align="left" |{{AUT}}
|Asiya
|15,650
|608
|3.7 %
|13,639
|29.8 %
|<ref>{{Cita web|url=https://www.eluniverso.com/noticias/2020/03/21/nota/7790823/casos-coronavirus-ecuador-marzo-21-1700-suben-532-contagiados|título=Casos de coronavirus en Ecuador marzo 21, 17:00: suben a 532 contagiados|fechaacceso=2020-03-22|fecha=2020-03-21|sitioweb=El Universo|idioma=es}}</ref>
|-
| align="left" |{{JAP}}
|Asiya
|15,374
|566
|1 %
|4,587
|20.8 %
|
|-
| align="left" |{{POL}}
|Iwrupa
|14,740
|733
|4.9 %
|4,655
|29.2 %
|
|-
| align="left" |{{RUM}}
|Iwrupa
|14,107
|858
|6.1 %
|5,788
|41 %
|
|-
| align="left" |{{UKR}}
|Iwrupa
|13,184
|327
|2.5 %
|2,097
|15.9 %
|
|-
| align="left" |{{IDN}}
|Asiya
|12,438
|895
|7.2 %
|2,317
|18.6 %
|
|-
| align="left" |{{BGD}}
|Asiya
|11,719
|186
|1.6 %
|1,403
|12 %
|
|-
| align="left" |{{KOR}}
|Asiya
|10,806
|255
|2.4 %
|9,333
|86.4 %
|
|-
| align="left" |{{PHL}}
|Asiya
|10,004
|658
|6.6 %
|1,506
|15.1 %
|
|-
| align="left" |{{DEN}}
|Iwrupa
|9,938
|506
|5.1 %
|7,493
|75.4 %
|
|-
| align="left" |{{SRB}}
|Iwrupa
|9,791
|203
|2.1 %
|1,971
|17.8 %
|
|-
| align="left" |{{DOM}}
|Awya Yala
|8,807
|362
|4.4 %
|1,989
|23.4 %
|
|-
| align="left" |{{COL}}
|Awya Yala
|8,613
|378
|4.2 %
|2,013
|22.5 %
|
|-
| align="left" |{{NOR}}
|Iwrupa
|7,976
|216
|2.7 %
|7,114
|89.4 %
|
|-
| align="left" |{{CZE}}
|Iwrupa
|7,933
|262
|3.3 %
|4,202
|50.7 %
|
|-
| align="left" |{{EGP}}
|
|7,588
|469
|2 %
|1,815
|36.3 %
|
|-
| align="left" |{{ZAF}}
|Awya Yala
|7,572
|148
|2.8 %
|2,746
|10.9 %
|
|-
| align="left" |{{PAN}}
|
|7,523
|203
|6.3 %
|726
|24 %
|
|-
| align="left" |{{AUS}}
|Usiyanya
|6,794
|97
|1.4 %
|5,980
|86.9 %
|
|-
| align="left" |{{MLY}}
|Asiya
|6,428
|107
|1.7 %
|4,702
|71.5 %
|
|-
| align="left" |{{KWT}}
|Asiya
|6,286
|42
|0.7 %
|2,219
|35 %
|
|-
| align="left" |{{FIN}}
|Iwrupa
|5,573
|252
|4.5 %
|3,500
|64.7 %
|
|-
| align="left" |{{MOR}}
|
|5,408
|183
|3.5 %
|2,017
|35.2 %
|
|-
| align="left" |{{ARG}}
|Awya Yala
|5,007
|264
|5.3 %
|1,459
|29.3 %
|
|-
| align="left" |{{ALG}}
|
|4,997
|476
|9.7 %
|2,197
|42.7 %
|<ref>{{Cita web|url=https://noticias.canal1.com.co/noticias/primer-muerte-coronavirus-colombia/|título=Primera muerte por coronavirus en Colombia|fechaacceso=2020-03-22|apellido=Canal 1|fecha=2020-03-21|sitioweb=Canal 1|idioma=spanish}}</ref>
|-
| align="left" |{{CRO}}
|Iwrupa
|4,476
|143
|3.1 %
|1,658
|35.4 %
|
|-
| align="left" |{{PAN}}
|Asiya
|4,344
|30
|0.7 %
|1,408
|30.4 %
|
|-
| align="left" |{{SVK}}
|Iwrupa
|3,851
|98
|2.5 %
|3,452
|88.9 %
|
|-
| align="left" |{{KUW}}
|Asiya
|3,842
|8
|0.2 %
|1,860
|47.4 %
|
|-
| align="left" |{{SER}}
|Asiya
|3,392
|104
|2.9 %
|458
|13.1 %
|
|-
| align="left" |{{BUL}}
|Iwrupa
|3,111
|373
|11.8 %
|759
|23.1 %
|
|-
| align="left" |{{ARM}}
|Asiya
|2,989
|55
|1.8 %
|2,761
|92.4 %
|
|-
| align="left" |{{SMR}}
|
|2,950
|98
|3.3 %
|481
|16.3 %
|
|-
| align="left" |{{TWN}}
|Asiya
|2,903
|13
|0.4 %
|888
|31.4 %
|
|-
| align="left" |{{UAE}}
|
|2,782
|47
|0.7 %
|1,111
|10.8 %
|
|-
| align="left" |{{DZA}}
|Iwrupa
|2,719
|18
|5.5 %
|294
|52 %
|
|-
| align="left" |{{URY}}
|Asiya
|2,663
|147
|1.5 %
|1,374
|42.4 %
|<ref>{{Cita web|url=https://www.gub.uy/sistema-nacional-emergencias/comunicacion/comunicados/informe-situacion-21032020|título=INFORME DE SITUACIÓN 21/03/2020}}</ref>
|-
| align="left" |{{CRI}}
|Asiya
|2,480
|102
|4.2 %
|1,602
|64.6 %
|
|-
| align="left" |{{DOM}}
|Asiya
|2,231
|10
|0.5 %
|1,577
|67.7 %
|
|-
| align="left" |{{HUN}}
|Iwrupa
|2,127
|28
|3.9 %
|1,536
|73.9 %
|
|-
| align="left" |{{MAR}}
|
|2,119
|85
|3 %
|1,601
|45.3 %
|
|-
| align="left" |{{VNM}}
|Asiya
|2,104
|64
|1.3 %
|953
|73.2 %
|
|-
| align="left" |{{MDA}}
|Iwrupa
|1,987
|86
|4.1 %
|928
|46.8 %
|
|-
| align="left" |{{SVK}}
|Awya Yala
|1,968
|99
|5.1 %
|No data
|0.2 %
|
|-
| align="left" |{{ALB}}
|
|1,811
|10
|0.6 %
|498
|27.5 %
|
|-
| align="left" |{{BLR}}
|Awya Yala
|1,802
|86
|4.8 %
|187
|10.4 %
|
|-
| align="left" |{{AND}}
|Iwrupa
|1,799
|10
|0.6 %
|1,750
|96.3 %
|
|-
| align="left" |{{VEN}}
|Iwrupa
|1,778
|84
|3.2 %
|360
|15.3 %
|
|-
| align="left" |{{BFA}}
|Iwrupa
|1,713
|55
|4.7 %
|261
|20.1 %
|
|-
| align="left" |{{TUN}}
|Awya Yala
|1,703
|69
|4.1 %
|1,001
|56.6 %
|
|-
| align="left" |{{SEN}}
|Iwrupa
|1,539
|88
|5.6 %
|1,057
|66.4 %
|
|-
| align="left" |{{KAZ}}
|Usiyanya
|1,488
|21
|1.4 %
|1,302
|88.4 %
|
|-
| align="left" |{{KHM}}
|
|1,464
|18
|1.2 %
|701
|47.9 %
|
|-
| align="left" |{{PLE}}
|Iwrupa
|1,448
|99
|6.8 %
|246
|16.9 %
|<ref>{{Cita web|url=https://www.laizquierdadiario.com/Por-que-Palestina-es-uno-de-los-lugares-mas-vulnerables-al-coronavirus|título=¿Por qué Palestina es uno de los lugares más vulnerables al coronavirus?|fechaacceso=19 de marzo de 2020|fecha=18 de marzo de 2020|sitioweb=laizquierdadiario.com}}</ref>
|-
| align="left" |{{NZL}}
|Iwrupa
|1,433
|12
|3.2 %
|493
|47.6 %
|
|-
| align="left" |{{OMA}}
|Iwrupa
|1,429
|25
|1.8 %
|762
|52.1 %
|
|-
| align="left" |{{GEO}}
|
|1,428
|48
|0.8 %
|718
|35.4 %
|
|-
| align="left" |{{TTO}}
|Awya Yala
|1,270
|93
|7.3 %
|122
|9.6 %
|
|-
| align="left" |{{UKR}}
|
|1,120
|2
|0.2 %
|745
|66.5 %
|
|-
| align="left" |{{CAM}}
|
|1,102
|1
|0.1 %
|53
|10.2 %
|
|-
| align="left" |{{CUB}}
|
|1,081
|0
|0 %
|0
|0 %
|<ref>{{cita web |autor=[[cubadebate.cu]] |url=http://www.cubadebate.cu/noticias/2020/03/21/cuba-reporta-cuatro-nuevos-casos-de-covid-19-suman-25-en-el-pais/ |título=25 Casos de Coronavirus |fechaacceso=21 de marzo de 2020}}</ref>
|-
| align="left" |{{BGD}}
|Asiya
|1,041
|4
|0.4 %
|920
|88.4 %
|
|-
| align="left" |{{AFG}}
|
|1,022
|43
|4.2 %
|482
|47.2 %
|<ref>{{Cita web|url=https://www.infobae.com/america/agencias/2020/02/24/primer-caso-de-coronavirus-en-afganistan/?outputType=amp-type|título=Primer caso de coronavirus en Afganistán - Infobae|fechaacceso=27 de febrero de 2020|sitioweb=www.infobae.com}}</ref>
|-
| align="left" |{{HON}}
|Iwrupa
|900
|17
|1.9 %
|348
|38.8 %
|<ref>{{cita web |autor=[[Secretaría de Salud Pública (Honduras)]] |url=https://covid19honduras.org/ |título=Coronavirus COVID-19 En Honduras |fechaacceso=21 de marzo de 2020 |sitioweb=https://covid19honduras.org/}}</ref>
|-
| align="left" |{{COD}}
|Iwrupa
|883
|15
|1.7 %
|296
|33.7 %
|
|-
| align="left" |{{NGA}}
|Asiya
|871
|12
|1.4 %
|614
|70.5 %
|
|-
| align="left" |{{PRI}}
|Iwrupa
|856
|26
|3 %
|490
|57.2 %
|
|-
| align="left" |[[File:Cruise ship side view.svg|22px]] ''[[Grand Princess]]''
|
|852
|47
|4.6 %
|80
|9 %
|-
| align="left" |{{GHA}}
|Iwrupa
|835
|38
|3.8 %
|75
|69.5 %
|
|-
| align="left" |{{JAM}}
|
|832
|31
|5.8 %
|570
|9 %
|
|-
| align="left" |{{BOL}}
|Asiya
|797
|35
|1.2 %
|92
|27.6 %
|
|-
| align="left" |{{PAR}}
|
|797
|9
|5 %
|215
|71.2 %
|<ref>{{Cita web|url=httbolips://www.mspbs.gov.py/covid-19.php|título=CONTADOR OFICIAL COVID-19 EN PARAGUAY|autor=Ministerio de Salud Publica y Bienestar Social (Paraguay)}}</ref>
|-
| align="left" |{{MON}}
|Awya Yala
|763
|19
|2.5 %
|79
|10.4 %
|
|-
| align="left" |{{GUA}}
|Awya Yala
|763
|38
|0.8 %
|543
|54.7 %
|
|-
| align="left" |{{RWA}}
|Iwrupa
|755
|6
|6.1 %
|413
|68.4 %
|
|-
| align="left" |{{TOG}}
|Asiya
|751
|46
|3.4 %
|514
|27.8 %
|
|-
!Suyukuna: 193
|
|750
|25
|1.2 %
|206
|47.6 %
|-
!
|
|729
|48
|1.8 %
|555
|90.6 %
|-
!
|
|712
|13
|4.8 %
|651
|12.8 %
|-
!
|
|670
|17
|7 %
|468
|79.7 %
|-
!
|Awya Yala
|633
|14
|2.5 %
|219
|69.9 %
|-
!
|
|631
|32
|5.2 %
|261
|37.3 %
|-
!
|Iwrupa
|618
|2
|1.5 %
|20
|39.7 %
|-
!
|Iwrupa
|610
|9
|7 %
|269
|15.6 %
|-
!
|Awya Yala
|608
|41
|2.4 %
|97
|34.9 %
|-
!
|Asiya
|582
|26
|0.3 %
|190
|3.5 %
|-
!
|Iwrupa
|484
|5
|4.4 %
|407
|22.5 %
|-
!
|
|480
|16
|4.5 %
|167
|34 %
|-
!
|
|475
|2
|1 %
|24
|83.6 %
|-
!
|
|473
|9
|3.3 %
|56
|34.8 %
|-
!
|
|473
|9
|0.4 %
|377
|5.1 %
|-
!
|Awya Yala
|439
|4
|1.9 %
|13
|11.8 %
|-
!
|Asiya
|439
|6
|1.9 %
|339
|79.6 %
|-
!
|Asiya
|431
|10
|1.4 %
|135
|76.3 %
|-
!
|Awya Yala
|397
|6
|2.3 %
|93
|31.3 %
|-
!
|
|379
|8
|0 %
|246
|70.6 %
|-
!
|
|371
|4
|1.5 %
|168
|23.4 %
|-
!
|Asiya
|367
|10
|0.5 %
|164
|34.2 %
|-
!
|Awya Yala
|332
|10
|2.7 %
|319
|44.7 %
|-
!
|
|326
|23
|3 %
|271
|96.1 %
|-
!
|Iwrupa
|324
|8
|7.1 %
|253
|83.1 %
|-
!
|Iwrupa
|293
|24
|2.5 %
|207
|78.1 %
|-
!
|
|271
|0
|1 %
|232
|4.1 %
|-
!
|Iwrupa
|264
|10
|8.2 %
|30
|70.6 %
|-
!
|Asiya
|261
|0
|1.7 %
|129
|0 %
|-
!
|Asiya
|252
|13
|0 %
|222
|85.6 %
|-
!
|
|225
|14
|0 %
|54
|49.4 %
|-
!
|Iwrupa
|191
|2
|5.2 %
|38
|88.1 %
|-
!
|
|187
|0
|4.2 %
|185
|11 %
|-
!
|
|178
|20
|5.5 %
|75
|21.6 %
|-
!
|Iwrupa
|174
|3
|0 %
|4
|98.9 %
|-
!
|
|170
|17
|1.1 %
|43
|19.9 %
|-
!
|Awya Yala
|162
|4
|7.7 %
|93
|45.6 %
|-
!
|
|162
|1
|1.7 %
|12
|2.3 %
|-
!
|
|161
|6
|11.8 %
|49
|34.1 %
|-
!
|
|158
|0
|10 %
|101
|25.3 %
|-
!
|Iwrupa
|148
|0
|0.6 %
|0
|7.4 %
|-
!
|Asiya
|149
|5
|3.7 %
|128
|30.4 %
|-
!
|Awya Yala
|145
|3
|7.9 %
|101
|64.5 %
|-
!
|
|144
|0
|0 %
|133
|66.9 %
|-
!
|Usiyanya
|142
|4
|3.4 %
|17
|83.2 %
|-
!
|
|139
|1
|0 %
|130
|0 %
|-
!
|
|128
|0
|2.8 %
|No data
|62.8 %
|-
!
|Iwrupa
|128
|9
|0 %
|74
|92.4 %
|-
!
|
|123
|2
|2.9 %
|12
|66.2 %
|-
!
|Asiya
|122
|0
|0.7 %
|120
|94.9 %
|-
!
|Awya Yala
|116
|8
|0.7 %
|103
|80.4 %
|-
!
|
|115
|7
|7 %
|54
|57.8 %
|-
!
|
|108
|4
|0 %
|103
|0 %
|-
!
|Asiya
|101
|2
|0 %
|89
|98.4 %
|-
!
|
|101
|12
|0.8 %
|10
|10.1 %
|-
!
|Awya Yala
|99
|0
|6.9 %
|19
|88.8 %
|-
!
|Awya Yala
|98
|0
|6.1 %
|55
|47 %
|-
!
|Iwrupa
|96
|2
|3.6 %
|50
|14.5 %
|-
!
|Iwrupa
|95
|4
|3.7 %
|78
|95.4 %
|-
!
|
|94
|0
|2.9 %
|10
|0 %
|-
!
|Awya Yala
|93
|10
|11.9 %
|27
|9.9 %
|-
!
|Awya Yala
|89
|11
|2 %
|26
|81.2 %
|-
!
|
|82
|1
|0 %
|55
|56.1 %
|-
!
|
|82
|7
|2.1 %
|47
|52.1 %
|-
!
|Iwrupa
|81
|0
|4.2 %
|19
|85.3 %
|-
!
|
|81
|0
|0 %
|4
|10.6 %
|-
!
|Awya Yala
|78
|1
|10.8 %
|30
|29 %
|-
!
|Awya Yala
|78
|0
|12.4 %
|0
|29.2 %
|-
!
|Awya Yala
|76
|14
|8.5 %
|44
|57.3 %
|-
!
|Iwrupa
|66
|4
|1.2 %
|51
|67.1 %
|-
!
|Asiya
|63
|3
|0 %
|23
|19.5 %
|-
!
|
|60
|0
|0 %
|54
|23.5 %
|-
!
|Awya Yala
|52
|0
|1.3 %
|0
|38.5 %
|-
!
|
|45
|0
|0 %
|39
|0 %
|-
!
|Awya Yala
|45
|3
|18.4 %
|27
|57.9 %
|-
!
|Awya Yala
|43
|3
|6.1 %
|14
|77.3 %
|-
!
|
|41
|0
|4.8 %
|13
|36.5 %
|-
!
|Usiyanya
|39
|0
|0 %
|26
|90 %
|-
!
|
|36
|2
|0 %
|11
|0 %
|-
!
|Asiya
|34
|4
|0 %
|5
|86.7 %
|-
!
|
|25
|5
|0 %
|1
|0 %
|-
!
|Asiya
|24
|3
|6.8 %
|11
|61.4 %
|-
!
|
|24
|0
|7.3 %
|16
|22 %
|-
!
|Asiya
|23
|1
|0 %
|8
|31.7 %
|-
!
|
|21
|0
|0 %
|13
|66.7 %
|-
!
|Awya Yala
|19
|0
|7.9 %
|9
|76.3 %
|-
!
|
|18
|2
|5.6 %
|16
|30.6 %
|-
!
|
|18
|0
|11.8 %
|14
|14.7 %
|-
!
|Awya Yala
|18
|0
|12 %
|17
|64 %
|-
!
|Asiya
|18
|0
|0 %
|15
|83.3 %
|-
!
|
|17
|0
|4.3 %
|9
|34.8 %
|-
!
|Asiya
|17
|1
|18.2 %
|9
|4.5 %
|-
!
|Awya Yala
|16
|1
|0 %
|13
|61.9 %
|-
!
|Asiya
|16
|0
|0 %
|13
|47.4 %
|-
!
|Awya Yala
|16
|0
|11.1 %
|8
|88.9 %
|-
!
|Usiyanya
|16
|5
|0 %
|7
|77.8 %
|-
!
|Usiyanya
|15
|1
|0 %
|7
|94.4 %
|-
!
|Awya Yala
|15
|0
|0 %
|12
|83.3 %
|-
!
|
|14
|2
|5.9 %
|11
|52.9 %
|-
!
|Awya Yala
|13
|0
|0 %
|13
|52.9 %
|-
!
|Awya Yala
|13
|4
|31.3 %
|No data
|43.8 %
|-
!
|Awya Yala
|12
|2
|6.3 %
|No data
|81.3 %
|-
!
|Awya Yala
|12
|1
|0 %
|6
|87.5 %
|-
!
|
|12
|0
|0 %
|2
|50 %
|-
!
|
|11
|0
|6.7 %
|11
|46.7 %
|-
!
|Awya Yala
|11
|1
|0 %
|6
|80 %
|-
!
|Usiyanya
|11
|0
|14.3 %
|7
|85.7 %
|-
!
|
|10
|1
|30.8 %
|9
|0 %
|-
!
|Awya Yala
|8
|1
|0 %
|0
|100 %
|-
!
|
|8
|0
|25 %
|No data
|0 %
|-
!
|Awya Yala
|8
|1
|8.3 %
|6
|50 %
|-
!
|Iwrupa
|8
|0
|0 %
|8
|0 %
|-
!
|Awya Yala
|7
|0
|0 %
|0
|0 %
|-
!
|Awya Yala
|7
|0
|9.1 %
|5
|63.6 %
|-
!
|Iwrupa
|6
|1
|0 %
|3
|18.2 %
|-
!
|Awya Yala
|6
|0
|0 %
|1
|100 %
|-
!
|
|3
|1
|0 %
|2
|72.7 %
|-
!
|Awya Yala
|3
|0
|10 %
|3
|90 %
|-
!
|Iwrupa
|2
|0
|0 %
|2
|0 %
|-
!
|
|2
|0
|11.1 %
|0
|33.3 %
|-
!
|
|2
|0
|12.5 %
|2
|75 %
|-
!
|Iwrupa
|1
|0
|0 %
|0
|75 %
|-
!
|
|8
|0
|0 %
|6
|0 %
|-
!
|Usiyanya
|8
|0
|0 %
|0
|100 %
|-
!
|Asiya
|7
|0
|0 %
|8
|71.4 %
|-
!
|
|7
|0
|0 %
|5
|0 %
|-
!
|Awya Yala
|6
|0
|16.7 %
|0
|50 %
|-
!
|Usiyanya
|6
|1
|0 %
|3
|83.3 %
|-
!
|
|6
|0
|0 %
|5
|83.3 %
|-
!
|Awya Yala
|6
|0
|0 %
|5
|100 %
|-
!
|
|5
|0
|0 %
|6
|0 %
|-
!
|Iwrupa
|3
|0
|33.3 %
|0
|66.7 %
|-
!
|Awya Yala
|3
|1
|0 %
|2
|100 %
|-
!
|
|3
|0
|0 %
|3
|0 %
|-
!
|Awya Yala
|2
|0
|0 %
|0
|100 %
|-
!
|Awya Yala
|2
|0
|0 %
|2
|0 %
|-
!
|Awya Yala
|2
|0
|0 %
|0
|50 %
|-
!
|Asiya
|1
|0
|100 %
|1
|0 %
|-
!
|Awya Yala
|1
|1
|0 %
|0
|0 %
|-
!
|
|1
|0
|0 %
|0
|0 %
|-
!
|Iwrupa
|1
|0
|0 %
|0
|0 %
|-
!
|Awya Yala
|1
|0
|0 %
|0
|0 %
|-
!
|
|
|0
|0 %
|0
|0 %
|}
|}
</div>
==Wañusqakuna==
[[File:Seyyed Mohammad Mirmohammadi 2018-06-23.jpg|thumb|right|120px|[[Mohammad Mirmohammadi]]]]
[[File:Fatemeh Rahbar.jpg|thumb|right|120px|[[Fatemeh Rahbar]]]]
[[File:Vittorio Gregotti 1975.jpg|thumb|right|120px|[[Vittorio Gregotti]]]]
[[File:Luis Sepúlveda 2014 (cropped).jpg|thumb|right|120px|[[Luis Sepúlveda]]]]
===Qhulla puquy killa 2020===
* 25 ñiqin qhulla puquy killapi: [[Liang Wudong]] ([[1959]] watapi paqarisqa), [[Chunwa]] [[hampikamayuq]].
* 26 ñiqin qhulla puquy killapi: [[Wang Xianliang]] ([[1957]] watapi paqarisqa), [[Chunwa]] [[pulitiku]].
* 27 ñiqin qhulla puquy killapi: [[Yang Xiaobo]] ([[1963]] watapi paqarisqa), [[Chunwa]] [[pulitiku]].<ref>{{Cite web|url=http://www.rfi.fr/cn/中国/20200128-武汉肺炎-黄石前市长重症病毒死亡 |script-title=zh:武汉肺炎 武汉任职一前市长重症病毒死亡|last=Xiao Shan 小山|date=28 January 2020|website=Radio France International|language=zh-Hans|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20200129013029/http://www.rfi.fr/cn/%E4%B8%AD%E5%9B%BD/20200128-%E6%AD%A6%E6%B1%89%E8%82%BA%E7%82%8E-%E9%BB%84%E7%9F%B3%E5%89%8D%E5%B8%82%E9%95%BF%E9%87%8D%E7%97%87%E7%97%85%E6%AF%92%E6%AD%BB%E4%BA%A1|archive-date=29 January 2020|access-date=29 January 2020}}</ref>
===Hatun puquy killa 2020===
* 7 ñiqin hatun puquy killapi:
** [[Hong Ling]] ([[1966]] watapi paqarisqa), [[Chunwa]] [[kaway pakir yachaq]].
** [[Li Wenliang]] ([[1986]] watapi paqarisqa), [[Chunwa]] [[hampikamayuq]].
* 15 ñiqin hatun puquy killapi: [[Duan Zhengcheng]] ([[1934]] watapi paqarisqa), [[Chunwa]] [[kamayuq]].
* 27 ñiqin hatun puquy killapi: [[Hadi Khosroshahi]] ([[1939]] watapi paqarisqa), [[Iran]] [[diplumatiku]].
===Pawqar waray killa 2020===
* 2 ñiqin pawqar waray killapi: [[Mohammad Mirmohammadi]] ([[1949]] watapi paqarisqa), [[Iran]] [[pulitiku]].
* 5 ñiqin pawqar waray killapi: [[Hossein Sheikholeslam]] ([[1952]] watapi paqarisqa), [[Iran]] [[pulitiku]].<ref>{{cite web|url=https://www.radiofarda.com/a/f4_fatemeh_rahbar_coronavirus_iran_elected_parliament/30470879.html|title=دیپلمات سابق ایران بر اثر ابتلا به کرونا درگذشت؛ حال فاطمه رهبر "وخیم" اعلام شد|last=|first=|date=|website=(Radio Farda) رادیو فردا|language=fa|url-status=live|archive-url=|archive-date=|access-date=2020-03-05}}</ref>
* 7 ñiqin pawqar waray killapi: [[Fatemeh Rahbar]] ([[1964]] watapi paqarisqa), [[Iran]] [[pulitiku]].<ref>{{cite web|url=https://www.rferl.org/a/china-new-virus-numbers-slow-many-originated-iran/30474462.html|title=Iranian Lawmaker Dies After Contracting Coronavirus As Fatality Toll Hits 145 |website=Radio Free Europe|date=7 March 2020}}</ref><ref name="cnn-obit">{{cite web |url=https://edition.cnn.com/world/live-news/coronavirus-outbreak-03-06-20-intl-hnk/h_18a90a0a005a96b3d07c4b73bab8cadd |website=CNN.com |title=Newly elected Iranian female politician dies from coronavirus, as country confirms 1,234 new cases |date=March 7, 2020 |access-date=March 7, 2020 |archive-url=https://archive.today/20200307205859/https://edition.cnn.com/world/live-news/coronavirus-outbreak-03-06-20-intl-hnk/h_18a90a0a005a96b3d07c4b73bab8cadd |archive-date=March 7, 2020 |url-status=live }}</ref><ref>{{cite web|url=https://ifpnews.com/newly-elected-female-politician-dies-of-coronavirus-in-iran|title=Newly-Elected Female Politician Dies of Coronavirus in Iran|first=IFP Editorial|last=Staff|date=March 7, 2020}}</ref>
* 9 ñiqin pawqar waray killapi:
** [[Italo De Zan]] ([[1925]] watapi paqarisqa), [[Italya]] [[iskaymuyu]]wan purichkaq.<ref>{{cite web|url=https://www.ilmattino.it/primopiano/cronaca/coronavirus_veneto_treviso_news_italo_de_zan_morto-5104942.html |title= Coronavirus a Treviso, morto Italo De Zan: l'ex campione di ciclismo amico di Coppi e Bartali |publisher=[[ilmattino.it]] |date=11 March 2020|accessdate=11 March 2020|language=it}}</ref>
**[[Lee Cha-su]] ([[1957]] watapi paqarisqa), [[Urin Kuriya]] [[pulitiku]].
**[[Mohammad-Reza Rahchamani]] ([[1952]] watapi paqarisqa), [[Iran]] [[hampikamayuq]] wan [[pulitiku]].<ref>{{cite web|title=Former Iranian MP dies of coronavirus|url=https://www.tehrantimes.com/news/445916/Former-Iranian-MP-dies-of-coronavirus|date=9 March 2020|accessdate=9 March 2020|publisher=[[Tehran Times]]}}</ref>
* 10 ñiqin pawqar waray killapi: [[Marcelo Peralta]] ([[1961]] watapi paqarisqa), [[Arhintina]] [[takichaq]].<ref>{{cite web|url=https://www.perfil.com/noticias/sociedad/el-saxofonista-argentino-marcelo-peralta-murio-por-coronavirus-en-madrid.phtml|title=El saxofonista argentino Marcelo Peralta murió por coronavirus en Madrid|publisher=[[perfil.com]]|date=10 March 2020|accessdate=10 March 2020|language=es}}</ref>
* 12 ñiqin pawqar waray killapi: [[Giovanni Battista Rabino]] ([[1931]] watapi paqarisqa), [[Italya]] [[pulitiku]].<ref>{{cite web|url=https://www.lastampa.it/asti/2020/03/12/news/morto-per-il-coronavirus-l-ex-parlamentare-coldiretti-gianni-rabino-1.38584949|title=Morto per il coronavirus l'ex parlamentare Coldiretti Gianni Rabino - La Stampa|date=March 12, 2020|website=lastampa.it}}</ref>
* 13 ñiqin pawqar waray killapi: [[Nasser Shabani]], [[Iran]] [[wamink'a]].
* 15 ñiqin pawqar waray killapi: [[Vittorio Gregotti]] ([[1927]] watapi paqarisqa), [[Italya]] [[arkhitiktu]].
* 16 ñiqin pawqar waray killapi:
** [[Nicolas Alfonsi]] ([[1936]] watapi paqarisqa), [[Ransiya]] [[pulitiku]] wan [[abugadu]].
** [[Hashem Bathaie Golpayenagi]] ([[1941]] watapi paqarisqa), [[Iran]] [[Shi'a]] [[kuraka]].
** [[Fariborz Raisdana]] ([[1948]] watapi paqarisqa), [[Iran]] [[musiku kamachiq]].<ref>{{cite web |title=فریبرز رئیس دانا، اقتصاددان، بر اثر ابتلا به کرونا درگذشت |url=https://www.asriran.com/fa/news/718963/%D9%81%D8%B1%DB%8C%D8%A8%D8%B1%D8%B2-%D8%B1%D8%A6%DB%8C%D8%B3-%D8%AF%D8%A7%D9%86%D8%A7-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B1-%D8%A7%D8%AB%D8%B1-%D8%A7%D8%A8%D8%AA%D9%84%D8%A7-%D8%A8%D9%87-%DA%A9%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%A7-%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%B4%D8%AA |website=asriran |accessdate=16 March 2020 |language=Persian}}</ref>
* 29 ñiqin pawqar waray killapi: [[Ken Shimura]] ([[1950]] watapi paqarisqa), [[Nihun]] [[kumiku]].
===Ayriway killa 2020===
* 14 ñiqin ayriway killapi: [[Glider Ushñahua]] ([[1968]] watapi paqarisqa), [[Piruw]]anu [[pulitiku]].
* 16 ñiqin ayriway killapi: [[Luis Sepúlveda]] ([[1949]] watapi paqarisqa), [[Chili]]nu [[qillqaq]].
===Aymuray killa 2020===
== Kaypipas qhaway ==
* [[Kurunawirus]] (icha ''Kuruna añaw'')
* [[SARS Kurunawirus 2]] (icha ''SARS-CoV-2'')
* [[2019 Kurunawirus unquy]]
== Pukyukuna ==
<references/>
== Hawa t'inkikuna ==
{{commonscat|COVID-19 pandemic}}
*[https://www.servindi.org/producciones-audios-spots-videos-radioteca/20/03/2020/campana-en-quechua-para-prevenir-el 10 consejos en quechua para prevenir el coronavirus] ([[qhichwa simi]]pi)
*[https://www.youtube.com/watch?v=6pvwO9Pq9ss Universidad Nacional Mayor de San Marcos: Campaña de Prevención del Coronavirus (COVID-19)] ([[qhichwa simi]]pi)
*[https://www.jujuyaldia.com.ar/2020/03/21/coronavirus-una-radio-de-la-quiaca-lanzo-una-campana-en-quechua-para-prevenir-el-contagio/ Coronavirus: Una radio de La Quiaca lanzó una campaña en quechua para prevenir el contagio] ([[kastilla simi]]pi)
{{PanqapUman:QichwaTantanakuy}}
[[Katiguriya:Unquy]]
e3lh1yyktv5bekd78ir0cqcol2byd30
Ruraq rimanakuy:Velimir Ivanovic
3
61646
652445
2022-08-11T05:07:30Z
Liuxinyu970226
7441
Musuq p'anqa: <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> == Global ban proposal notification == {{subst:#ifeq:{{subst:CONTENTLANG}}|en||Apologies for writing in English. {{int:Please-translate}}}} There is an on-going discussion about a proposal that you be globally banned from editing all Wikimedia projects. You are invited to participate at [[:m:Requests for comment/Global ban for Velimir Ivanovic|Requests for comment/Global ban for Velimir Ivanovic]] on Meta-Wiki. {{int:Feedback-th…
wikitext
text/x-wiki
<div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr">
== Global ban proposal notification ==
Apologies for writing in English. {{int:Please-translate}}
There is an on-going discussion about a proposal that you be globally banned from editing all Wikimedia projects. You are invited to participate at [[:m:Requests for comment/Global ban for Velimir Ivanovic|Requests for comment/Global ban for Velimir Ivanovic]] on Meta-Wiki. {{int:Feedback-thanks-title}} [[Ruraq:Liuxinyu970226|Liuxinyu970226]] ([[Ruraq rimanakuy:Liuxinyu970226|rimanakuy]]) 05:07 11 awu 2022 (UTC)
ir8dqetgnnl9iausx2saw8zv4zn2i5o