ଜଗନ୍ନାଥ

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10.xsd" version="0.10" xml:lang="or">
  <siteinfo>
    <sitename>ଉଇକିପିଡ଼ିଆ</sitename>
    <dbname>orwiki</dbname>
    <base>https://or.wikipedia.org/wiki/%E0%AC%AA%E0%AD%8D%E0%AC%B0%E0%AC%A7%E0%AC%BE%E0%AC%A8_%E0%AC%AA%E0%AD%83%E0%AC%B7%E0%AD%8D%E0%AC%A0%E0%AC%BE</base>
    <generator>MediaWiki 1.39.0-wmf.26</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">ମାଧ୍ୟମ</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">ବିଶେଷ</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">ଆଲୋଚନା</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">ବ୍ୟବହାରକାରୀ</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କ ଆଲୋଚନା</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">ଉଇକିପିଡ଼ିଆ</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">ଉଇକିପିଡ଼ିଆ ଆଲୋଚନା</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">ଫାଇଲ</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">ଫାଇଲ ଆଲୋଚନା</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">ମିଡ଼ିଆଉଇକି</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">ମିଡ଼ିଆଉଇକି ଆଲୋଚନା</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">ଛାଞ୍ଚ</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">ଛାଞ୍ଚ ଆଲୋଚନା</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">ସହଯୋଗ</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">ସହଯୋଗ ଆଲୋଚନା</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">ଶ୍ରେଣୀ</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">ଶ୍ରେଣୀ ଆଲୋଚନା</namespace>
      <namespace key="100" case="first-letter">ପୋର୍ଟାଲ</namespace>
      <namespace key="101" case="first-letter">ପୋର୍ଟାଲ ଆଲୋଚନା</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">ମଡ୍ୟୁଲ</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">ମଡ୍ୟୁଲ ଆଲୋଚନା</namespace>
      <namespace key="2300" case="first-letter">ଗ୍ୟାଜେଟ</namespace>
      <namespace key="2301" case="first-letter">ଗ୍ୟାଜେଟ ଆଲୋଚନା</namespace>
      <namespace key="2302" case="case-sensitive">ଗ୍ୟାଜେଟ ସଂଜ୍ଞା</namespace>
      <namespace key="2303" case="case-sensitive">ଗ୍ୟାଜେଟ ସଂଜ୍ଞା ଆଲୋଚନା</namespace>
      <namespace key="2600" case="first-letter">ବିଷୟ</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>ଜଗନ୍ନାଥ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>2089</id>
    <revision>
      <id>467405</id>
      <parentid>464616</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T15:07:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2409:4062:19A:EC57:0:0:282E:70B1</ip>
      </contributor>
      <comment>/* ନାମାର୍ଥ */ ବ୍ୟାକରଣ ସଜାଡ଼ିଲେ, ଲିଙ୍କ ଯୋଡ଼ିଲେ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="45665" xml:space="preserve">{{ଛୋଟ|Jagannatha}}
{{Hdeity infobox| &lt;!--Wikipedia:WikiProject Hindu mythology--&gt;
| Image                    = Jagannath_9_-_Close_up.jpg
| Caption                  = [[ରଥ ଯାତ୍ରା]] ସମୟରେ ରଥାରୁଢ଼ ଜଗନ୍ନାଥ
| Name                     = ଜଗନ୍ନାଥ
| Sanskrit_Transliteration = {{IAST|Jàgannāth}}
| Devanagari               =
| god of                   = ଜଗତର ନାଥ
| Affiliation              = [[ଦେବ]] ([[ବିଷ୍ଣୁ]])
| Mantra                   = [[ଜଗନ୍ନାଥସ୍ୱାମୀ ନୟନପଥଗାମୀ ଭବତୁ ମେ]]
| Weapon                   = [[ଶଙ୍ଖ]], [[ସୁଦର୍ଶନ ଚକ୍ର|ଚକ୍ର]], [[ଗଦା]], [[ପଦ୍ମ]]
| Consort                  = [[ଲକ୍ଷ୍ମୀ]]
| Abode                    = [[ନୀଳାଚଳ]]
| Mount                    = [[ଗରୁଡ଼]]
}}

'''ଜଗନ୍ନାଥ''' [[ହିନ୍ଦୁ]] ଓ [[ବୌଦ୍ଧ ଧର୍ମ|ବୌଦ୍ଧ]]ମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା [[ଓଡ଼ିଶା]], [[ଛତିଶଗଡ଼]], [[ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ]], [[ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ]], [[ବିହାର]], [[ଆସାମ]], [[ମଣିପୁର]] ଏବଂ [[ତ୍ରିପୁରା]] ତଥା [[ବଙ୍ଗଳାଦେଶ]]ରେ ପୂଜିତ । ଜଗନ୍ନାଥ ଚତୁର୍ଦ୍ଧାମୂର୍ତ୍ତି ଭାବେ ଜଗତି (ରତ୍ନବେଦୀ) ଉପରେ [[ବଳଭଦ୍ର]] ଓ [[ସୁଭଦ୍ରା]]ଙ୍କ ସହିତ ପୂଜିତ ହୋଇଥାନ୍ତି । ମତବାଦ ଅନୁସାରେ ଜଗନ୍ନାଥ ପ୍ରାୟ ଏକ ସହସ୍ରାବ୍ଦୀ ଧରି ବର୍ଷର ବାର [[ମାସ]]ରୁ ଏଗାର [[ମାସ]] [[ହିନ୍ଦୁ]] ଦେବତା [[ବିଷ୍ଣୁ]] ରୂପରେ ଓ ଏକ ମାସ ଛଦ୍ମ ଭାବେ [[ବୁଦ୍ଧ]] ରୂପରେ ପୂଜା ପାଇ ଆସୁଛନ୍ତି । ଦ୍ୱାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଜଗନ୍ନାଥ [[ବୁଦ୍ଧ]]ଙ୍କ ଅବତାର ରୂପରେ ପୂଜା ପାଉଥିଲେ । &lt;ref&gt;{{cite web |url= http://www.kamat.com/database/?CitationID=10387 |title=Kamat Research Database: The Jagannath Car Festival |work=kamat.com |year=2012  |quote=In the 12th century, Jagannath was worshipped as the Buddha's incarnation of Vishnu |accessdate=20 April 2012}}&lt;/ref&gt; ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ଜାତି, ଧର୍ମ ଓ ବର୍ଣ୍ଣ ନିର୍ବିଶେଷରେ ସମସ୍ତେ ପୂଜା କରିବା ଦେଖାଯାଏ । [[ହିନ୍ଦୁ]]ମାନେ [[ପୁରୀ|ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଧାମ]]କୁ ଏକ ପବିତ୍ର ତୀର୍ଥକ୍ଷେତ୍ର ଭାବେ ମଣିଥାନ୍ତି। ଏହା ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମର ସବୁଠାରୁ ପବିତ୍ର [[ଚାରିଧାମ]] ମଧ୍ୟରେ ଏକ ପ୍ରଧାନ ଧାମ ଭାବେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ ।

== ନାମାର୍ଥ ==
ବ୍ୟାକରଣ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଜଗନ୍ନାଥ ଶବ୍ଦର ଅର୍ଥ &quot;ଜଗତି&quot; (ସର୍ବୋଚ୍ଚ ସ୍ଥାନ, 'ରତ୍ନବେଦୀ') ଉପରେ ବିଜେ କରିଥିବା &quot;ନାଥ&quot; (ସ୍ୱାମୀ/ମାଲିକ) | ତେବେ ଅଧିକାଂଶ ସମୟରେ ପଣ୍ଡିତମାନେ ଏହାକୁ ସଂସ୍କୃତ ସନ୍ଧି ପ୍ରକରଣ ଆଧାରରେ 'ଜଗତ୍+ନାଥ' ବୋଲି ଯୁକ୍ତି ଦର୍ଶାଇଥାନ୍ତି, ଯାହା ଓଡ଼ିଆ ସନ୍ଧି ନିୟମ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଭ୍ରମାତ୍ମକ ମନେହୁଏ । ଜଗନ୍ନାଥ [[ଓଡ଼ିଶା|ଓଡ଼ିଶାରେ]] ନାନା ନାମରେ ଜଣାଶୁଣା, ଜଗା, ଜଗବନ୍ଧୁ (ଜଗତର ବନ୍ଧୁ), କାଳିଆ ସାଆନ୍ତ (କଳା ବର୍ଣ୍ଣର ଠାକୁର),ଦାରୁବ୍ରହ୍ମ/ଦାରୁ ଦେବତା (ଦାରୁ/କାଠରେ ତିଆରି ଦେବତା), ଚକା ଆଖି/ଚକା ନୟନ (ଗୋଲ ଆଖିଥିବା ଦେବତା), ଚକା ଡୋଳା (ଗୋଲ ଆଖି ଡୋଳା ଥିବା ଦେବତା)|

ଜଗନ୍ନାଥ ବୁଦ୍ଧଙ୍କୁ ବୁଝାଉଥିବା ଏକ ତିବତୀୟ ଶବ୍ଦ । &lt;ref&gt;{{cite web |url= http://www.kamat.com/database/?CitationID=10387 |title=Kamat Research Database: The Jagannath Car Festival |first=  Marguerite|last=Allen |work=kamat.com |year=2012 |quote=&quot;Jagannath&quot; was originally a Tibetan term meaning Buddha|accessdate=20 April 2012}}&lt;/ref&gt;
କେତେକ ଗବେଷକଙ୍କ ମତରେ ଜଗନ୍ନାଥ ଶବ୍ଦ ଆଦିବାସୀ ଶବ୍ଦ &quot;ଜଗନେଲୋ&quot; (କାଠରେ ତିଆରି ଦେବତା) ଶବ୍ଦରୁ ଆସିଛି ଯାହା ଆଗକାଳର [[ଶବର]]ମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ପୂଜା ପାଉଥିବା ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ବୁଝାଇଥାଏ । &lt;ref&gt;Mohanty (1980) quoting Misra&lt;/ref&gt;

ଦାରୁବ୍ରହ୍ମ ପୁରୁଷୋତ୍ତମଙ୍କ ଅସଂଖ୍ୟ ନାମ ମଧ୍ୟରୁ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ନାମଟିର ସାତନ୍ତ୍ର୍ୟ, ବୈଶିଷ୍ଟ, ମୂଲ୍ୟବୋଧ, ଓ ମହନୀୟତା ଅବର୍ଣ୍ଣନୀୟ । ଏହି ନାମଟିର ସ୍ମରଣ, ମନନ ଓ ଉଚ୍ଚାରଣ ମାତ୍ରେ ଭାବ ମହାଭାବରେ ରୂପାନ୍ତରିତ ହୋଇଯାଏ, ପ୍ରାଣ ଉଦ୍ୱେଳିତ ହୋଇଉଠେ, ହୃଦୟରେ ବ୍ୟାକୁଳତା ଜାଗିଉଠେ ଏବଂ ଭକ୍ତର ନୟନ ତାଙ୍କ ଦର୍ଶନ ନିମିତ୍ତ ଅଧୀର ହୁଏ । ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ଶବ୍ଦର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଅକ୍ଷରର ମଧ୍ୟ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ମାହାତ୍ମ୍ୟ ରହିଛି !
[[ଫାଇଲ:Patitapaban.jpeg|thumb|ସିଂହଦ୍ୱାର ଗୁମୁଟରେ ଅଧିଷ୍ଠିତ ପତିତପାବନ ଜଗନ୍ନାଥ]]

=== ଧାର୍ମିକ ଅର୍ଥାନୁବାଦ ===
ଶ୍ରୀ – ‘ଶ୍ରୀ’ର ଅର୍ଥ ଲକ୍ଷ୍ମୀ, ଐଶ୍ୱର୍ଯ୍ୟ, ବିଭବ, ଆଲୋକ । ସେ ଭକ୍ତି, ପ୍ରୀତି ଓ ଶୋଭା ପ୍ରଦାୟିନୀ ଶକ୍ତି । ସେ ଜଗନ୍ମୟ ଜ୍ୟୋତି ସ୍ୱରୂପ, ସେ ସର୍ବ ପ୍ରକାଶ୍ୟ, ସେ ହିଁ ପଥ ପ୍ରଦର୍ଶକ ।

ଜ – ‘ଜ’ର ଅର୍ଥ ଉତ୍ପତ୍ତି, ବିଷ୍ଣୁ, ପିତାମାତା, ତେଜଃ । ସକଳ ସୃଷ୍ଟିର କାରଣ ହେଉଛନ୍ତି ଭଗବାନ ଜଗନ୍ନାଥ । ସର୍ବ ଦେବତା ତାଙ୍କଠାରୁ ସୃଷ୍ଟି । ସେ ବେଦ, ମନ୍ତ୍ର, ଯୋଗ, ଜ୍ଞାନ ଆଦିର ଉତ୍ପତ୍ତିସ୍ଥଳ । ସେ ହିଁ ଆରାଧ୍ୟ ଦେବତା ବିଷ୍ଣୁ, ସେ ହେଉଛନ୍ତି ସକଳ ପ୍ରାଣୀ ଜଗତର ପିତାମାତା । ସେ ସଂସାରର ସର୍ବକାରିଣୀ ଶକ୍ତିରୂପେ ବିଦ୍ୟମାନ ।

ଗ – ‘ଗ’ର ଅର୍ଥ ଗଗନ, ସ୍ୱର୍ଗ, ଗୁରୁ । ଅର୍ଥାତ୍ ସେ ହେଉଛନ୍ତି ଅନନ୍ତ, ସାଗର ପରି ଗଭୀର, ଗୋଲାପ ପରି କୋମଳ । ସେ ସମସ୍ତଙ୍କର ଗୁରୁ, ତାଙ୍କର ଶ୍ରୀଚରଣ ତଳେ ଆଶ୍ରୟ ପାଇବା ସମସ୍ତଙ୍କର କାମ୍ୟ ।

ନ୍ନା(ନ) – ‘ନ’ର ଅର୍ଥ ନିରାକାର, ନିର୍ବିକାର, ଅବିନାଶୀ, ସ୍ଥାନାତୀତ, ନିର୍ମାୟା, ନିରୀହ, ନିର୍ମଳ । ନିରାକାର, ନିର୍ଗୁଣ, ନିତ୍ୟ, ଅବିନାଶୀ ପରମାତ୍ମା ପରମେଶ୍ୱରଙ୍କର ସାକାର, ସଗୁଣ ସ୍ୱରୂପ ହିଁ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ।

ଥ – ‘ଥ’ର ଅର୍ଥ ପର୍ବତ, ଭୟତ୍ରାତା, ମଙ୍ଗଳ, ରକ୍ଷଣ । ସେ ଅଜେୟ, ଅନାଥର ନାଥ, ଭୟ ନାଶକ, ସର୍ବ ମଙ୍ଗଳକାରକ । ସେ ଦ୍ରୌପଦୀଙ୍କର ମାନ ରକ୍ଷଣ, ଗଜ ଉଦ୍ଧାରଣ ପରି ସମସ୍ତଙ୍କର ଦୁଃଖ ଦୂର କରନ୍ତି ।
[[
* 
# [[{{}}]] Yatra Puri 07-11027.jpg|thumb|right|250px|alt=|ପୁରୀ ଜଗନ୍ନାଥ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ଓ ବିଶ୍ୱ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ରଥଯାତ୍ରା ଅବସରରେ ବଡ଼ଦାଣ୍ଡରେ ତିନି ରଥ]]

== ଇତିହାସ ==
[[ଫାଇଲ:Jagannatha Puri temple chakra.jpg|thumb|right|250px|alt=|ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ନୀଳଚକ୍ରରେ ଉଡୁଥିବା ପତିତ ପାବନ ବାନା]]
[[File:ନନ୍ଦିଘୋଷ ରଥ.jpg|thumb|right|=|ବାହୁଡା ଯାତ୍ରାରେ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ନନ୍ଦିଘୋଷ ବିଜେ।]]
[[ଫାଇଲ:Patitapabana.jpeg|thumb|right|250px|alt=|ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରରେ ପତିତପାବନ ମୂର୍ତ୍ତି]]
===ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ସ୍ଥାପନ କର୍ତ୍ତା===
ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କର ପ୍ରଥମ ସ୍ଥାପନ କର୍ତ୍ତା ବ୍ରହ୍ମାଙ୍କର
ପଞ୍ଚମପୁରୁଷ, ସୂର୍ଯ୍ୟବଂଶର ରାଜା ଇନ୍ଦ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ, ସେ ଅବନ୍ତୀ
ଦେଶର ରାଜା ଥିଲେ । ସତ୍ୟଯୁଗରେ ଇନ୍ଦ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନଙ୍କଦ୍ୱାରା ପ୍ରଥମେ ଜଗନ୍ନାଥ ପ୍ରକଟ ହେଲେ ବୋଲି ସ୍କନ୍ଦପୁରାଣ କହନ୍ତି ।
ଯସ୍ତୁ ସାକ୍ଷାତ ଜଗନ୍ନାଥଃ ଆବିର୍ଭୂତଃ କୃତେନ (୨୧
ଅଧ୍ୟାୟ) ସତ୍ୟ ଯୁଗରେ ଏହି ପୌରାଣିକ ପୁରୁଷ ପୂଜା ଖ୍ୟାତ
ପାଇଁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲେ। ତ୍ରେତୟା ଯୁଗର କ୍ଷେତ୍ରଥିଲା, ମାତ୍ର
ପୂଜା ଋଷିମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା  ହିଁ ହେଉଥିଲା । ରାଜା ରତ୍ନଗ୍ରୀବ
ତ୍ରେତାଯୁଗରେ ଦର୍ଶନ କରିବାକୁ ଆସିଥିବା ପଦ୍ମପୁରାଣ କହନ୍ତି ।
ଏହି ଇନ୍ଦ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନଙ୍କ ସମୟ ହେଲା, ଦ୍ୱିତୀୟ ପରାର୍ଦ୍ଧ
ସ୍ୱାୟମ୍ଭୁବ ମନୁଙ୍କ ରାଜଜ୍ୱ କାଳର ଶ୍ୱେତ ବାରାହକଳ୍ପ । ଏତେ
ବେଳକୁ ଦାରୁପୂଜା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। । ଏହି ଇନ୍ଦ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନଙ୍କୁ
ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରର ଶ୍ରାଦ୍ଧ ପରମ୍ପରାନୁସାରେ ଆଶ୍ୱମେଧି ଇନ୍ଦ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ
କହନ୍ତି, କେହି କେହି ଇନ୍ଦ୍ରଭୂତି, କେହିକେହି ବା ଇନ୍ଦ୍ରବୋଲି
ମଧ୍ୟ କହନ୍ତି । ମାତ୍ର ଯାହା ଜଣାଯାଏ ଯେତେବେଳେ ଯେଉଁ
ରାଜା ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ପୂଜାରେ ନିକଟତମ ବ୍ୟକ୍ତି ରୂପରେ ଆସିଛନ୍ତି
ସେ ନିଜକୁ ଇନ୍ଦ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ବୋଲାଇଥିବା ମାଦଳାପାଞ୍ଜିର ଯଯାତି
କେଶରୀଙ୍କ ଇତିହାସରୁ ଜଣାଯାଏ । କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଆଚାର୍ଯ୍ୟଙ୍କ
ମତରେ ତାହା ୧୫୬ କୋଟି ବର୍ଷ ତଳର କଥା ।
(ପୁରୁଷୋତ୍ତମ କ୍ଷେତ୍ରର ଇତିବୃତ୍ତ ପୁସ୍ତକ) ବାସ୍ତବରେ ସ୍ୱାୟମ୍ଭୂବ
ମନୁଙ୍କ କାଳକୁ ଧରିଲେ ଏହା ସ୍ମରଣାତୀତ କାଳର କଥା ହେବ ।
   ସାପ୍ରଂତ ମେ ଦ୍ୱିତୀୟ ତୁ ପରାର୍ଦ୍ଧେ ସସମସ୍ଥିତ
    ମନୁ ସ୍ୱାୟମ୍ଭୁ ର୍ବୋନମ ଶ୍ୱେତ ବାରାହ କଳ୍ପକେ
ଶ୍ଳୋକରୁ ଜଣାଯାଏ ଇନ୍ଦ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ନାମକ ପୌରାଣିକ
ରାଜା ସତ୍ୟଯୁଗରେ ଜଗନ୍ନାଥ ପୂଜାର ପ୍ରଚଳନ କରାଇଥିଲେ ।
କିନ୍ତୁ ଇତିହାସରେ ଏହା ସମର୍ଥନ କରେନାହିଁ ।
===ମୋଗଲ ଆକ୍ରମଣ ବେଳେ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ମହିମା===
ମୁକ୍ତିପ୍ରଦ ପ୍ରଭୁ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ମହିମା ଭୌତିକ ଧାରଣାରେ
ଚିନ୍ତା କରାଯାଇ ନ ପାରେ । ତାଙ୍କର ଥିବା ନ ଥିବା ସବୁ ସମାନ,
ତଥାପି ଦେଖିଲେ ଜଣାଯାଏ ଜଗନ୍ନାଥ ମହାପ୍ରଭୁ ଯଥେଷ୍ଟ ମହିମା
ପ୍ରକାଶ କରିଅଛନ୍ତି । ପ୍ରଥମ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ରାଜଦେବ ରାଜଗୁରୁଙ୍କ
ସମୟରେ ଭାନୁଦେବ ୩ୟଙ୍କ ସମୟରେ, ଶକାବ୍ଦ ୧୨୮୨
ବା ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ ୧୩୬୦ର ବୃଷମାସରେ ସୁଲତାନ ଫିରୁଜ ଖାଁ
ପ୍ରଥମେ ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିର ଆକ୍ରମଣ କରି ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ସ୍ପର୍ଶ
କରିବାକୁ ଆସିଥିଲା । ମାଦଳାପାଞ୍ଜି ସମ୍ପର୍କୀୟ ବିବରଣୀରୁ
ଜଣାଯାଏ ସେ ମନ୍ଦିରରେ ପ୍ରବେଶ କଲା ମାତ୍ରେ ଅନ୍ଧପରି
ହୋଇଗଲା ଓ ବଡ଼ ବିକଳ ହୋଇ ବାଡ ଡେଇଁ ପଳାଇଲା ।
ତାହାଦେଖି ଭାନୁଦେବ ଖାଲି ପଡିଥିବା ମେରଦା ଘରକୁ
ଲୋକଙ୍କ ବ୍ୟବହାର ପାଇଁ ଦେଇଦେବାରୁ ସରଘରଗୁଡିକ
ଭାନୁଦେବ ଖଞ୍ଜା ନାମରେ ଖ୍ୟାତ ହେଲା । ଏହି କାରଣରୁ Sriatae Firuja Sahi ପ୍ରସ୍ତାବରେ ସେ ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିର
ଆକ୍ରମଣ କରି ଅପବିତ୍ର କରିବା କଥା ଲେଖାଥିଲେ ମଧ୍ୟ
Tarikha E Firuja Sahi ଅପକୃତ୍ୟର ନାମ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ
ନେଇ ନାହାନ୍ତି । ଏହାପରେ ୧୪୨୧ରେ ନିଶଙ୍କଭାନୁଙ୍କ
ସମୟରେ ସୁଲତାନ ହୋସେନ ଘୋରି ମୁଗଲ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ
ଛୁଇଁବାକୁ ଚେଷ୍ଟାକରି ପାରି ନଥିଲା।
ଚୈତନ୍ୟଦେବଙ୍କ ଆଗମନ ପୂର୍ବରୁ ମୁରଥାନଗାଜି
ଇସ୍ମାଇଲ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ନେଇଯିବା ପାଇଁ ଉଦ୍ୟମ କରିଥିଲେ ।
ମାତ୍ର ୧୦୦୯ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଗୋଦାବର ରାଜଗୁରୁ ସାହାସ
ଆକ୍ରମଣର ଖବର ପାଇ ହୁଳୁହୁଳିଆ କୂଳରୁ ପ୍ରଭୁଙ୍କୁ ଚାପରେ
ବସାଇ ଚିଲିକାର କୌଣସି ସ୍ଥାନକୁ ନେଇଯାଇଥିଲେ । ମାତ୍ର
୧୫୨୨ରେ ଶ୍ରୀଚୈତନ୍ୟ ଆସିବା ବେଳକୁ ପ୍ରଭୁମାନେ ଫେରି
ଆସିଥିଲେ। ପ୍ରଭୁଙ୍କ ମାୟାରେ ସୁରଥାନ ଶକ୍ତ ବେମାର ପଡି
ପୁରୀ ଯାଇନଥିଲା ।
କଳାପାହାଡ ୧୫୬୮ରେ ଆସିଲେ ବଟମାଧବଙ୍କୁ
ନେଇଥିଲେ, ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ସେବକମାନେ ମନ୍ଦିର ମଧ୍ୟରେ ଲୁଚାଇ
ରଖିଥିଲେ । ପରିଶେଷରେ ଏକ ଦୀର୍ଘ ସମୟ ପାଇଁ ରହିଥିଲେ
ଚଢେ଼ଇ ଗୁହାରେ ଏକରାମ ଖାଁ ଅପବିତ୍ର କରିଦେବା ଭୟରେ ।
ଏହା Riaz us Salatin English page  ୩୦୨ ପୃଷ୍ଠାରେ ବର୍ଣ୍ଣିତ
ହୋଇଛି । ଔରଙ୍ଗଜେବଙ୍କର ଜିଦ୍ ଥିଲା ଯେ ସେ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ
ନିଶ୍ଚିତ ଅପବିତ୍ର କରିବେ । ମାତ୍ର ସେ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ଇଷ୍ଟଦେବ
ରୂପରେ ହିଁ ଦେଖିଲେ ।ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କର ତିଳକ ଅବିକଳ ରୂପରେ
ମକ୍କାର ପ୍ରଧାନ ଦେବତାଙ୍କ ସହିତ ଜଡ଼ିତ ଅଟେ । ଆଲମ
ଇ ପିର୍ ନାମରେ ରମଦୟିତି ଗୋସ୍ୱାମୀ ବଡ଼ମଠ ମହନ୍ତଙ୍କ
ମାର୍ଫତରେ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ଭୂମିଦାନ କରିଥିଲେ ପ୍ଲେଟ ଆର୍କଇଭସ୍ର
ଦସ୍ତାବିଜରୁ ଏହା ପ୍ରମାଣ ହୁଏ । ଏଠାରେ ମୁଖ୍ୟତଃ ଉଲ୍ଲେଖ
କରିବାର କଥା ଯେ ମକ୍କାର ପବିତ୍ର ପୀଠ ଉପରେ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ
ତିଳକ ପରି ସାଙ୍କେତ ଅଛି । ଏହି ବିଷୟ ଜାଣି ନ ଥିବା ବହୁ
ମୋଗଲ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ଅପବିତ୍ର କରିବାକୁ ଆପ୍ରାଣ ଚେଷ୍ଟା କରିବିଫଳ ମନୋରଥ ହୋଇଛନ୍ତି । ଏହାଙ୍କୁ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଅପୂର୍ବ ମହିମା
ବୋଲି କହିବା । ସେବକମାନେ ପ୍ରଭୁଙ୍କୁ ନିଜର ଅନ୍ତରଙ୍ଗ ମନେ
କରୁଥିବାରୁ ଅପବିତ୍ର କରାଇ ନଦେବାକୁ ଭକ୍ତି ଶ୍ରଦ୍ଧାର ସହିତ
ନେଇଛନ୍ତି ସିନା ଆକ୍ରମଣ ପ୍ରତିହତ ହୋଇଛି କେବଳ ପ୍ରଭୁଙ୍କ
କୃପାରୁ । ମୋଗଲ ଇସଲାମ ବନ୍ଧୁ ଏଣେ ଆକ୍ରମଣ ସତ୍ତ୍ୱେ
ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ଭକ୍ତିକରି ଆସୁଛନ୍ତି ।
===ବିଭିନ୍ନ ଯୁଗରେ ପ୍ରଭୁଙ୍କର ସ୍ଥିତି ଓ ଆଦର୍ଶ===
ପୁରାଣାଦି ପ୍ରାଚୀନ ସାହିତ୍ୟରେ ଜଗନ୍ନାଥ ସବୁ ଯୁଗରେ
ଊଣା ଅଧିକେ ପ୍ରଭାବବାନ୍ ଥିଲେ । ଐତିହାସିକ ଦୃଷ୍ଟିରେ ଗ୍ରାମୀଣ
ବା ବୈଦିକ ସମାଜରେ ସେ ଥିଲେ ଯୂପମୟ ରୂପ । ପ୍ରାକ୍
ଗୁପ୍ତକାଳର ସେ ପ୍ରତୀକ । ସେ ଉତ୍ତରଗୁପ୍ତ କାଳରେ ପ୍ରଣବମୟ
ରୂପ । ମହାଭାରତ କାଳରେ ସେ ଅନ୍ତର୍ବେଦୀ ବା ପବିତ୍ର ବେଦୀ
ରୂପରେ । ଗୁପ୍ତୋତ୍ତର କାଳରେ ସେ ତ୍ରିରତ୍ନ, ତତ୍ ପୂର୍ବରୁ ସେ
କଳିଙ୍ଗ ଜୀନ । ପ୍ରାଚୀନ ପୁରାଣ କାଳରେ ସେ ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ।
ପୁରାଣ (ଐତିହାସିକ ମତରେ)ରେ ସେ ଅବତାର ବା କୃଷ୍ଣ
ଅଟନ୍ତି । ତନ୍ତ୍ର ମତରେ ସେ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଯନ୍ତ୍ରାରୂଢ ବିଗ୍ରହ । ତେଣୁ
ସବୁମତର ଆଖ୍ୟାୟିକା ପୂରି ରହିଛି ତାଙ୍କ ଇତିହାସରେ,
ଚରିତ୍ରରେ ଏହାହିଁ ବୈଚିତ୍ର୍ଯ । ଏହା ଯଦି ପୂର୍ବାଚାର୍ଯ୍ୟ ସୃଷ୍ଟିକରି
ନଥାନ୍ତେ ତାହାହେଲେ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ସମନ୍ୱୟବାଦର ପ୍ରତୀକ
କୁହାଯିବା କଠିନ ହୋଇଥାନ୍ତା । ସେହି କାରଣରୁ ଜଗନ୍ନାଥ
ମନ୍ଦିରରେ ପୂଜା, ଅର୍ଚ୍ଚନା ପୌରାଣିକ ମତବାଦ ମଧ୍ୟରେ
ବ୍ରାହ୍ମଣଗୋଷ୍ଠୀ (ସୂତ୍ରଧାରୀ)ଙ୍କଦ୍ୱାରା ଓଁ ମୂର୍ତ୍ତି ଓ ତାହାର
ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସମସ୍ତ କ୍ରିୟାଧିକାର ଦଇତା ବା ଶାବର ସେବକଙ୍କ ଉପରେ
ନ୍ୟସ୍ତ ହୋଇଛି । ଏହା କମ୍ ସମନ୍ୱୟର ପ୍ରତୀକ ନୁହେଁ । ସବୁ
ଅନୈକ୍ୟ ମଡରେ ଐକ୍ୟ । ଐକ୍ୟତା ମଧ୍ୟରେ ଅନୈକ୍ୟତା
ଏହାର ମୂଳ ଆଦର୍ଶ ଅଟେ ।

== କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ==

==ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଷୋଳକଳା==
{{main|ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଷୋଳକଳା}}
*ପ୍ରଥମ କଳା - ନିବୃତ୍ତି : ସଂସାରରେ ରହି ସଂସାରିକତାରୁ ମୁକ୍ତ ହେବାର କଳା ।
*ଦ୍ୱିତୀୟ କଳା - ପ୍ରତିଷ୍ଠା : ସତମାର୍ଗରେ ଯଶ ଅର୍ଜନ କରିବାର କଳା ।
*ତୃତୀୟ କଳା - ବିଦ୍ୟା : ନିଃସ୍ୱାର୍ଥ ଭାବରେ ଆଜି ଜନହିତକର ବିସ୍ତାର କରିବାର କଳା ।
*ଚତୁର୍ଥ କଳା - ଶାନ୍ତି : ମନ ଓ ମସ୍ତିଷ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସମନ୍ୱୟ ରଖି ସ୍ଥିର ଚିତରେ ରହିବାର କଳା ।
*ପଞ୍ଚମ କଳା - ଇନ୍ଧିକା : ନିଜ ଅନ୍ତଃଶକ୍ତିକୁ ସଂଗ୍ରହ କରିବାର କଳା ।
*ଷଷ୍ଠ କଳା - ଦୀପିକା: ଶକ୍ତିର ସତ ଏବଂ ଉପଯୁକ୍ତ ପ୍ରୟୋଗର କଳା ।
*ସପ୍ତମ କଳା - ରେଚିକା : ନିଜ ଦୁଷ୍ଟ ପ୍ରବୃତ୍ତିକୁ ଚିହ୍ନି, ତାହାକୁ ସ୍ୱୀକାର କରି ପରିତ୍ୟାଗ କରିବାର କଳା ।
*ଅଷ୍ଟମ କଳା- ମୋଚିକା : ମାୟା ଓ ମୋହରୁ ମୁକ୍ତ ହେବାର କଳା ।
*ନବମ କଳା - ପରା : ନୂଆ ଦିଶା ଅଙ୍କନ ଓ ଭିନ୍ନ ଅମୃତ ଲକ୍ଷ ସ୍ଥାପନ କରିବାର କଳା ।
*ଦଶମ କଳା - ସୂକ୍ଷ୍ମ : ସତ ସୂକ୍ଷଗତ ବିଚାର କରିବାର କଳା ।
*ଏକାଦଶ କଳା - ସୁକ୍ଷ୍ମ ଅମୃତ :ଅମୃତତୁଲ୍ୟ କଥାର ପ୍ରୟୋଗ ତଥା ତାହାକୁ ଅମୃତ ପରି ବିସ୍ତରଣର କଳା ।
*ଦ୍ୱାଦଶ କଳା - ଜ୍ଞାନ : ଠିକ ଓ ଭୁଲ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରଭେଦକୁ ବୁଝିବା ଓ ବୁଝାଇବା କଳା ।
*ତ୍ରୟୋଦଶ କଳା- ଜ୍ଞାନ ଅମୃତ : ଜ୍ଞାନ ଅର୍ଜନ କରି ତାହାକୁ ଅମୃତ ପରି ବାଣ୍ଟିବାର କଳା ।
*ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ କଳା - ଅପ୍ୟାୟିନୀ : ନିଜ କର୍ମଦ୍ୱାରା ସମାଜ କଲ୍ୟାଣ କରିବାର କଳା ।
*ପଞ୍ଚଦଶ କଳ - ବ୍ୟାପିନୀ : ସତ୍ୟକୁ ସର୍ବବ୍ୟାପୀ କରିବାର କଳା ।
*ଷୋଡ଼ଶ କଳା - ବ୍ୟୋମରୂପା : ଆକାଶ ପରି ନିଜ ବିରାଟ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱରେ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ସମାହିତ କରିବାର କଳା।

==ଜଗନ୍ନାଥ ତତ୍ତ୍ୱ ବିଚାର==
''''== ତାନ୍ତ୍ରିକ ଦୃଷ୍ଟିଭଙ୍ଗୀରେ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ==
ଶ୍ରୀ ଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତିରେ ଅନ୍ୟ ବହୁ ମତବାଦ ପରି ତନ୍ତ୍ରର ମଧ୍ୟ ବିପୁଳ ପ୍ରଭାବ ପଡିଛି । ଐତିହାସିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଓଡ଼ିଶା ଏକଦା ତନ୍ତ୍ରର ଏକ ପ୍ରଧାନ ପୀଠ ଥିଲା । &quot;ହେବଜ୍ରତନ୍ତ୍ର&quot; ଗ୍ରନ୍ଥ ତନ୍ତ୍ରର ଚାରିପୀଠ ମଧ୍ୟରେ ଉଡ୍ଡୀୟାନପୀଠକୁ ଗ୍ରହଣ କରିବା ସହ, ଏହାକୁ ତନ୍ତ୍ର ସାଧନାର ମୁଖ୍ୟପୀଠ ରୂପେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛି । କାଳିକା ପୁରାଣରେ ଏହି ପୀଠ &quot;ଓଡ୍ରାଖ୍ୟଂ&quot; ରୂପେ ବର୍ଣ୍ଣିତ ଏବଂ ପ୍ରଥମ ପୀଠ ଭାବରେ ସ୍ୱୀକୃତ । ହରପ୍ରସାଦ ଶାସ୍ତ୍ରୀ, ଡ. ବିନୟତୋଷ ଭଟ୍ଟାଚାର୍ଯ୍ୟ ଆଦି ଗବେଷକ ମାନେ ଉଡ୍ଡୀୟାନପୀଠ ଓ ଓଡ଼ିଶାକୁ ଏକ ବୋଲି ପ୍ରମାଣ କରିଛନ୍ତି । ଏହି ପୀଠ ମଧ୍ୟରେ ଅବସ୍ଥିତ ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ରକୁ ତନ୍ତ୍ରପୀଠ ରୂପେ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ଦିଆଯାଇଛି ।

ତନ୍ତ୍ର ଶାସ୍ତ୍ର ଉଲ୍ଲେଖ କରେ &quot;ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ସାକ୍ଷାଦ୍ ଦକ୍ଷିଣ କାଳୀକା&quot; । ଅର୍ଥାତ ଶ୍ରୀ ଜଗନ୍ନାଥ ସାକ୍ଷାତ ଦକ୍ଷିଣ କାଳୀକା ଅଟନ୍ତି । ଅନ୍ୟ ଏକ ମତାନୁସାରେ ଏହି ପୀଠର ଇଷ୍ଟଦେବୀ ବିମଳାଙ୍କୁ ଅନେକ ଗ୍ରନ୍ଥରେ ଭୈରବୀ ରୂପେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇ ଶ୍ରୀ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ଭୈରବ ରୂପେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି । ତନ୍ତ୍ର ଅନୁସାରେ ପ୍ରତ୍ୟକ ତନ୍ତ୍ରପୀଠର ରକ୍ଷା ନିମନ୍ତେ ଅଷ୍ଟଶକ୍ତି ଓ ଅଷ୍ଟରୂଦ୍ର ରହିବା ଆବଶ୍ୟକ । ଏହି ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଶ୍ରୀ କ୍ଷେତ୍ରର ଅଷ୍ଟଶକ୍ତି ରୂପେ ବଟମୂଳ ଅଗ୍ନିକୋଣରେ ମଙ୍ଗଳା, ପଶ୍ଚିମରେ ବିମଳା, ବାୟୁକୋଣରେ ସର୍ବମଙ୍ଗଳା, ଉତ୍ତରରେ ଅର୍ଦ୍ଧଶୋଷିନୀ, ଈଶାନରେ ଆଲାମଚଣ୍ଡୀ, ଦକ୍ଷିଣରେ କାଳରାତ୍ରୀ, ପୂର୍ବରେ ମରୀଚିକା, ନୈରତରେ ଚଣ୍ଡରୂପା ବିରାଜିତା । ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ରର ଅନ୍ତର୍ବେଦୀର ରକ୍ଷା ନିମନ୍ତେ ଏହି ଅଷ୍ଟଶକ୍ତିଙ୍କ ପରିକଳ୍ପନା କରାଯାଇଛି ବୋଲି କୁହାଯାଏ । ସେହିପରି ଅଷ୍ଟରୂଦ୍ର ମଧ୍ୟ ସମସ୍ତ ଦିଗରେ ବିରାଜିତ । ସେମାନେ ହେଲେ କପାଳମୋଚନ, ଯମେଶ୍ୱର, ଈସାନେଶ୍ୱର, ମାର୍କଣ୍ଡେଶ୍ୱର, ବିଲେଶ୍ୱର, ନୀଳକଣ୍ଠ, ବଟେଶ ଓ ମହେଶ ବା ଲୋକନାଥ । ଶ୍ରୀ ମନ୍ଦିରରେ ବିମଳାଙ୍କୁ ଭୈରବ ରୂପୀ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଉଚ୍ଛିଷ୍ଟ ସମର୍ପଣ କରାଯାଉଥିବାରୁ ଏହା ଉଚ୍ଛିଷ୍ଟପୀଠ ଭାବେ ବର୍ଣ୍ଣିତ । ଏଠାରେ ଦେବୀ ସତୀଙ୍କ ପାଦ ପଡିଥିବାରୁ ଏହା ପାଦପୀଠ ରୂପେ ମଧ୍ୟ ପରିଚିତ । ଶ୍ରୀ ମନ୍ଦିର ମଧ୍ୟରେ ଅନେକ ତାନ୍ତ୍ରିକ ଦେବୀ ଯଥା କୁତାମଚଣ୍ଡୀ, ମଶାଣିଚଣ୍ଡୀ, ଖମ୍ବକାଳୀ, ବେଢାକାଳୀ, କମଳା ଆଦି ପୂଜା ପାଆନ୍ତି ।

==ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତି ==


ବିଶ୍ୱର ସକଳ ଧର୍ମଶାସ୍ତ୍ରର ସାରତତ୍ତ୍ୱ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତିରେ ଅନୁଭବନୀୟ, ଅଥଚ ଏହି ସଂସ୍କୃତି କୈଣସି ଧର୍ମଧାରାରେ ସୀମାବଦ୍ଧ ନୁହେଁ। ଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତିରେ କୌଣସି ପ୍ରକାର ଆଞ୍ଚଳିକ ସଂକୀର୍ଣ୍ଣତା ନାହିଁ। ଏହା ଅତୀତ, ବର୍ତ୍ତମାନ ଓ ଭବିଷ୍ୟତର ସଂଯୋଗକାରୀ ସେତୁ। ପରିବର୍ତ୍ତିତ ସ୍ଥିତିରେ ଏହାର ବାହ୍ୟ ରୂପର ପରିବର୍ତ୍ତନ ଘଟିଥିଲେ ହେଁ ମୂଳତତ୍ତ୍ୱ ଅପରିବର୍ତ୍ତିତ ରହିଛି। ପରିଣାମ ସ୍ୱରୂପ ବିଶ୍ୱର ସକଳ ସଂସ୍କୃତି ମଧ୍ୟରେ ଏହା ସମନ୍ୱୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିପାରିଛି। ଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତି ସମସ୍ତ ଜାତି, ଧର୍ମ,ପ୍ରଥା, ପରମ୍ପରା ଓ ସଂସ୍କୃତିକୁ ପ୍ରଶୟ ଦେଇଛି। ନିଜେ ବଞ୍ଚିବା ଓ ଅନ୍ୟକୁ ବଞ୍ଚାଇବା ଏହାର ମୌଳିକ ନୀତି। ଏହି ସଂସ୍କୃତିରେ ଏକତା, ସମାନତା, ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ସହାବସ୍ଥାନ ଓ ଭ୍ରାତୃତ୍ୱର ବାଣୀ ଅତି ସୁସ୍ପଷ୍ଟ । ଚତୁର୍ଦ୍ଧା  ମୂର୍ତ୍ତିଙ୍କର ଚାରିଗୋଟି ବର୍ଣ୍ଣ ସମଗ୍ର ମାନବ ଜାତିର ବିଭିନ୍ନ ରଙ୍ଗର ନିଦର୍ଶନ । ଏହାହିଁ ପ୍ରମାଣ କରିଥାଏ ଯେ ଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତି ହେଉଛି ସାର୍ବଜନୀନ ସସ୍କୃତି। ଏକତା, ସମାନତା ଓ ବିଶ୍ୱଭ୍ରାତୃତ୍ୱ ଏହାର ପରମ ଲକ୍ଷ୍ୟ । ଚତୁର୍ଦ୍ଧାମୂର୍ତ୍ତିଙ୍କର ଚାରିଗୋଟି ବର୍ଣ୍ଣ ହେଉଛି ପ୍ରତୀକାତ୍ମକ,ଯାହା ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱବାସୀଙ୍କ ନିକଟରେ ସାମ୍ୟ,ମୈତ୍ରୀ ଓ ଭାତୃତ୍ୱ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରି ଆସୁଅଛି। ଏହି ପୁରୋଦୃଷ୍ଟିରେ ଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତି କେବଳ ଜନହିତୈଷୀ ସଂସ୍କୃତି ନୁହେଁ, ବିଶ୍ୱହିତୈଷୀ ସଂସ୍କୃତି। ଏହି ସଂସ୍କୃତି ବିଶ୍ୱର ମଙ୍ଗଳ ଉପରେ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ଦିଏ । ଏହି ସଂସ୍କୃତି ଉଦଘୋଷଣା କରେ ଯେ ; ଇଶ୍ୱର ସକଳ ଜୀବ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରକାଶିକ, ତେଣୁ ପୃଥିବୀର ସକଳ ପ୍ରାଣି ସମାନ।

ନୃତ୍ୟ, ସଙ୍ଗୀତ,ସାହିତ୍ୟ, କଳା,ସ୍ଥାପତ୍ୟ ଓ ଭାସ୍କର୍ଯ୍ୟ ପ୍ରଭୃତି ହେଉଛି ସଂସ୍କୃତିର ଅନ୍ତରଙ୍ଗ ବିଭବ । ସମନ୍ୱୟାତ୍ମକ ଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତିରେ ଏହିସବୁ ଅନ୍ତରଙ୍ଗ ବିଭବର ଅନ୍ତଃସ୍ରୋତ ପ୍ରବାହିତ ଓ ମାନବୀୟ ପ୍ରକାର ଉନ୍ନତ ରୁଚି ଓ ସଂସ୍କାରବୋଧଦ୍ୱାରା ଏହା ଉଜ୍ଜଳବନ୍ତ। ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ପାରମ୍ପାରିକ ନୃତ୍ୟ ପ୍ରବାହରୁ [[ଓଡ଼ିଶୀ ନୃତ୍ୟ]] ଉଦ୍ଭବ, ଯାହାକି ସଂପ୍ରତି ପୃଥିବୀର ସର୍ବଜନାଦୃତ ନୃତ୍ୟକଳା । ଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତିର ପ୍ରତ୍ୟେକଟି ସଙ୍ଗୀତା ଭାବସ୍ପର୍ଶୀ ଓ ଚେତନାଦ୍ୟୋତକ। ଏହି ସଂସ୍କୃତିକୁ ଆଧାର କରି ଯେଉଁ ଅସଂଖ୍ୟ ସାହିତ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି ତହିଁର ପଟ୍ଟାନ୍ତର ନାହିଁ। ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତିର କଳା, ସ୍ଥାପତ୍ୟ ଓ ଭାସ୍କର୍ଯ୍ୟ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଆଲୋଚନା ପ୍ରତୀକ୍ଷା କରିଥାଏ। ଏହା ଆତ୍ମିକ ସନନ୍ଦ ଭାବରେ ପ୍ରତିଭାତ ହୋଇ ଉତ୍କଳରୁ ଉତ୍କୃଷ୍ଟ କଳାର ଭୂଖଣ୍ଡ ରୂପେ ଖ୍ୟାତ କରିଛି। ଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତିର ପ୍ରତ୍ୟେକଟି ଅନ୍ତରଙ୍ଗ ବିଭବ ଉଦାର ଓ ମହାନ ଅନ୍ତଃପ୍ରେରଣାର ଦୀପ୍ତିମନ୍ତ। ଏଗୁଗିକର ବୌଦ୍ଧିକ ସୃଜନଶୀଳତା ଏହାକୁ ବିଶ୍ୱ ସଂସ୍କୃତିରେ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଆସନରେ ଅଧିଷ୍ଠିତ କରିପାରିଛି। ଶତାବ୍ଦୀ ଶତାବ୍ଦୀ ଧରି ଏହା ମାନବ ସମାଜର ଜୀବନ ଚର୍ଯ୍ୟାକୁ ସରସ, ସୁନ୍ଦର,ସମୃଦ୍ଧ,ସୃଜନଶୀଳ ଓ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ କରିଆସିଛି। ବିଷେଶତ୍ୱ ହେଉଛି,ଯୁଗେ ଯୁଗେ ଧରି ଏହି ଅନ୍ତରଙ୍ଗ ବିଭବ ସମୂହ ବିଶ୍ୱ ଜନମାନସକୁ ଆକର୍ଷିତ କରି ଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତି ସହିତ ଜନଜୀବନକୁ ଅଙ୍ଗାଙ୍ଗୀ ଭାବରେ ଜଡ଼ିତ କରିପାରିଛି। ମହନୀୟତା ହେଉଛି,କ୍ରମାଗତ ସଂସ୍କାର ଓ ଉତ୍ତରଶୀଳତାଦ୍ୱାରା ଉର୍ଦ୍ଧମୂଖୀ ହୋଇ ଏହା ମାନବିକତାର ଫଳପ୍ରଦ ଶକ୍ତିରେ ସମୃଦ୍ଧ। ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ ଯେ, ସୁଦୀର୍ଘ ପରମ୍ପରା ଏହାକୁ ଉଜ୍ଜୀବିତ ରଖିବା ସହିତ ଆତ୍ମିୟ ସନନ୍ଦ ଭାବରେ ପ୍ରତିଭାତ ହୋଇ ନୈତିକତା,ମର୍ଯ୍ୟାଦାବୋଧ ଓ ସୃଜନଶୀଳତାକୁ ଭବ୍ୟରୂପ ପ୍ରଦାନ କରିପାରିଛି। ଅଧିକନ୍ତୁ, ପରମ୍ପରା କ୍ରମବିକାଶ ଧାରା ଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତି ସହିତ ଜୀବନର ସମ୍ପର୍କକୁ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ କରିପାରିଛି। ପରିଣାମ ସ୍ୱରୂପ, ଏହାର ସାଂସ୍କୃତିକ ସ୍ତୋତ୍ରରେ ଅବଗାହନ କରୁଥିବା ପ୍ରତ୍ୟେକଟି ବ୍ୟକ୍ତି,ଜାତି,ଗୋଷ୍ଠୀ ଓ ସମାଜର ଜନଜୀବନ ସୁଶୃଙ୍ଖଳିତ,ସୁସଂହତ,ସମୃଦ୍ଧ ଓ ସମ୍ଭାବ୍ୟ। ଏହି ପ୍ରବାହମାନ ଧାରାରେ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଐକ୍ୟବୋଧର ଉନ୍ନତି ରୁଚି,ବୌଦ୍ଧିକ ସୃଜନଶୀଳତା ଓ ସଂସ୍କାରବୋଧ ଚିର ଜାଜ୍ଜ୍ୱଲ୍ୟମାନ।

ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ନିତ୍ୟ ସମାହିତ ତିନିଧୂପ ପାଞ୍ଚ ଅବକାଶ ରୀତିରେ ପୂଜା,ନୈମିତ୍ତିକ ପର୍ବାପର୍ବାଣି ଓ ବାରମାସରେ ସଂଘଟିତ ତେର ଯାତ୍ରା ଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତିକୁ ସୁସଙ୍ଗଠିତ କରିପାରିଛି। ଏଥିରେ ସମାଜର ସକଳଶ୍ରେଣୀ ସକ୍ରିୟ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରି ମହାନତାରେ ଉଦବୁଦ୍ଧ ହୋଇଥାନ୍ତ୍ରି। ସଭିଙ୍କୁ ଧର୍ମକ୍ଷେତ୍ରରେ ସମାନ ଅଧିକାର ପ୍ରଦାନ କରିବାର ମହାଭିପ୍ରାୟରେ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ବାହୁପ୍ରସାରି ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଆପଣାର କରିନେଇଛନ୍ତି। ସମସ୍ତଙ୍କୁ ସେବାଧିକାର ଦେବ ନିମିତ୍ତ ସେ ଛତିଶା ନିଯୋଗ ଭିଆଇଛନ୍ତି। 
==ମହନୀୟତା==

===ଗଜପତିଙ୍କ ଭୂମିକା===

==ଘୋଷ ଯାତ୍ରା==
===ଇତିହାସ===

==ପୁରାଣ ଓ ସାହିତ୍ୟରେ ଜଗନ୍ନାଥ==

==ଲୋକ ବିଶ୍ୱାସ ==
[[ବରୋଦା]]ରୁ ପ୍ରକାଶିତ ଇନ୍ଦଭୁତିଙ୍କ ରଚିତ ''ଜ୍ଞାନସିଦ୍ଧି'' ପୋଥିରେ ଜଗନ୍ନାଥ [[ବୁଦ୍ଧ]] ରୂପରେ ପୂଜିତ ହେଉଥିଲେ ବୋଲି ବର୍ଣ୍ଣିତ ହୋଇଛି । [[ଓଡ଼ିଶା]]ର ପୁରାତନ କବିଗଣ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ବୁଦ୍ଧ ରୂପେ ଗ୍ରହଣ କରି କବିତା ରଚି ଅଛନ୍ତି । କେତେକ ପୁରାଣରୁ ଜଣା ଯାଇଥାଏ ଯେ [[ପୁରୀ]]ଠାରେ [[ଓଡ଼ିଆ]]ଙ୍କ ଦେଇ ଜଗନ୍ନାଥ ବୁଦ୍ଧ ରୂପରେ ପୂଜିତ ହେଉଥିଲେ । ଓଡ଼ିଆ କବି [[ଜୟଦେବ]] ମଧ୍ୟ [[ଗୀତ ଗୋବିନ୍ଦ]]ରେ ବୁଦ୍ଧଙ୍କୁ [[ଦଶାବତାର]]ରେ ସ୍ଥାନିତ କରିଅଛନ୍ତି ।

=== ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ପରିବାର ===
ପୁରୀ ଓ ଓଡ଼ିଶାରେ ଥିବା ଅନେକ ପ୍ରାଚୀନ ଦେବାଦେବୀଙ୍କ ସହ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ପାରିବାରିକ ସମ୍ବନ୍ଧ ରହିଛି । 

ପୁରୀର ଅର୍ଦ୍ଧାଶନୀ ଦେବୀ ଲୋକଙ୍କର 'ମାଉସୀ ମାଁ' ଭାବେ ଜଣାଶୁଣା । କେତେକଙ୍କ ମତରେ ସେ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କର ଭଉଣୀ ଓ ସୁଭଦ୍ରା 'ମାଆ' ହୋଇଥିବାରୁ ତାଙ୍କ ଭଉଣୀ 'ମାଉସୀ' ପଦବାଚ୍ୟ । 

ନିଆଳୀର ମାଧବାନନ୍ଦ ଜୀଉ ବା ମାଧବ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ମାମୁଁ ଭାବେ ପ୍ରସିଦ୍ଧ । ଚକ୍ରନୃସିଂହଙ୍କ ମନ୍ଦିରକୁ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଶଶୁର ଘର କୁହାଯାଏ । ମହୋଦଧିଙ୍କୁ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଶଶୁର ବୋଲାଯାଏ । ମେଘନାଦ ପାଚେରୀ ଭିତରେ ଥିବା ଈଶାନେଶ୍ୱର ମହାଦେବଙ୍କୁ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଗୁରୁ କୁହାଯାଏ ।

== ଶ୍ରୀ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଦ୍ୱାଦଶ ଯାତ୍ରା ==
{{Main|ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରରେ ପାଳିତ ପର୍ବପର୍ବାଣି}}
# [[ଚନ୍ଦନ ଯାତ୍ରା]]: ବୈଶାଖ ଶୁକ୍ଳ ତୃତୀୟା ([[ଅକ୍ଷୟ ତୃତୀୟା]]): ଗନ୍ଧଲେପନ ଯାତ୍ରା
# [[ଦେବ ସ୍ନାନ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା|ସ୍ନାନ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା]]: ଜ୍ୟେଷ୍ଠ ଶୁକ୍ଳ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା: ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଜନ୍ମଦିନ, ଗଜ ବେଶ
# [[ରଥଯାତ୍ରା]]: ଆଷାଢ଼ ଶୁକ୍ଳ ଦ୍ୱିତୀୟା: ରଥରେ ଆଡ଼ପ ମଣ୍ଡପ [[ଗୁଣ୍ଡିଚା ମନ୍ଦିର]]କୁ ବିଜେ କରନ୍ତି  । 
# ହରିଶୟନ ଏକାଦଶୀ: ଆଷାଢ଼ ଶୁକ୍ଳ ଏକାଦଶୀ: ବାହୁଡ଼ା ଏକାଦଶୀ  । 
# କର୍କଟ ସଂକ୍ରାନ୍ତି: ଶ୍ରାବଣ କୃଷ୍ଣ ଦ୍ୱିତୀୟା: ଦକ୍ଷିଣାୟନ ଯାତ୍ରା
# ପାର୍ଶ୍ୱପରିବର୍ତ୍ତନ ଏକାଦଶୀ: ଭାଦ୍ରବ ଶୁକ୍ଳ ଏକାଦଶୀ:
# ହରି ଉତ୍ଥାପନ [[ଏକାଦଶୀ]]: [[କାର୍ତ୍ତିକ]] ଶୁକ୍ଳ ଏକାଦଶୀ: ଦେବୋତ୍ଥାନ ଏକାଦଶୀ ବା ପ୍ରବୋଧନ ଯାତ୍ରା । 
# ପ୍ରାବରଣ [[ଷଷ୍ଠୀ]]: ମାର୍ଗଶିର ଶୁକ୍ଳ ଷଷ୍ଠୀ: ମୂଳକ ଷଷ୍ଠୀ/ ଓଢ଼ଣ ଷଷ୍ଠୀ / ଗୁହ ଷଷ୍ଠୀ : ଏହିଦିନଠାରୁ ଶୀତ ବସ୍ତ୍ର ପରିଧାନ କରନ୍ତି । 
# ଦେବାଭିଷେକ: ଫାଲ୍‌ଗୁନ ଶୁକ୍ଳ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା: ପୁଷ୍ୟାଭିଷେକ
# ମକର ସଂକ୍ରାନ୍ତି: ମାଘ କୃଷ୍ଣ ସପ୍ତମୀ: ଉତ୍ତରାୟଣ ଯାତ୍ରା
# ଦୋଳୋତ୍ସବ (ବସନ୍ତୋତ୍ସବ): ଫାଲ୍‌ଗୁନ ଶୁକ୍ଳ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା
# ଦମନକ ଲାଗି ବା ଦମନକ ଚୋରି: ଚୈତ୍ର ଶୁକ୍ଳ ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶୀ

== ଆଧାର==
{{ଆଧାର}}
==ଆହୁରି ପଢ଼ନ୍ତୁ ==
* Das, M.N. (ed.): Sidelights on History and Culture of Orissa, Cuttack, 1977.
* Eschmann, A., H. Kulke and G.C. Tripathi (Ed.): The Cult of Jagannātha and the Regional Tradition of Orissa, 1978, Manohar, Delhi.
* Hunter, W.W. Orissa: The Vicissitudes of an Indian Province under Native and British Rule, Vol. I, Chapter-III, 1872.
* Mahapatra, G.N.: Jagannātha in History and Religious Tradition, Calcutta, 1982.
* Mahapatra, K.N.: Antiquity of Jagannātha Puri as a place of pilgrimage, OHRJ, Vol.III, No.1, April, 1954, p.&amp;nbsp;17.
* Mahapatra, R.P.: Jaina Monuments of Orissa, New Delhi, 1984.
* Mishra, K.C.: The Cult of Jagannath, Firma K.L. Mukhopadhyaya, Calcutta, 1971.
* Mishra, K.C.: The Cult of Jagannath, Calcutta, 1971.
* Mohanty, B.: Patachitras of Orissa. (Study of Contemporary Textile Crafts of India). Ahmedabad, India: Calico Museum of Textiles, 1980.
* Mukherji, Prabhat: The History of Medieval Vaishnavism in Orissa, Calcutta, 1940.
* Padhi, B.M.: Daru Devata (Oriya), Cuttack, 1964.
* Panda, L.K.: Saivism in Orissa, New Delhi, 1985.
* Patnaik, H.S.: Lord Jagannath, His Temple, Cult and Festivals, New Delhi, 1994.
* Patnaik, N.: Sacred Geography of Puri : Structure and Organisation and Cultural Role of a Pilgrim Centre, Year: 2006, {{ISBN|81-7835-477-2}}
* Rajguru, S.N.: &quot;Inscriptions of Jagannath Temple and Origin of Purushottam Jagannath&quot; Vol.-I.
* Ray, B.L.: Studies in Jagannatha Cult, Classical Publishing Company, New Delhi, 1993.
* Ray, Dipti: Prataparudradeva, the last great Suryavamsi King of Orissa (A.D. 1497 to A.D .
* Research Journals Shri Jagannatha - Jyothih, (Vol-I to V).
* Sahu, N.K.: Buddhism in Orissa, Utkal University, 1958.
* Singh, N.K.: Encyclopaedia of Hinduism, Volume 1.
* Starza-Majewski, Olgierd M. L: The Jagannatha temple at Puri and its Deities, Amsterdam, 1983.
* Starza-Majewski, Olgierd Maria Ludwik: The Jagannatha Temple At Puri: Its Architecture, Art And Cult, E.J. Brill (Leiden and New York). [1993]
* Upadhyay, Arun Kumar: Vedic View of Jagannath: Series of Centre of Excellence in Traditional Shastras:10, Rashtriya Sanskrita Vidyapeetha, Tirupati-517507, AP. [2006]

== ଅଧିକ ତଥ୍ୟ ==
* [http://www.jagannath.nic.in/ Jaganath temple, Official website]
* http://rathjatra.nic.in/
* [https://darkodisha.in/jagannath-sanskruti-in-odia-language-pdf/ Jagannath Sanskruti]
* [http://www.shrijagannath.com Shri Jagannath Swami Website]
* [http://mowa-nilachal.org/beshas.aspx Beshas (Appearances) of Lord Shri Jagannath]
* http://www.Rathyatra.co.uk/
* http://www.jagannathtemplepuri.com/
* [http://www.purebhakti.com/teachers/bhakti-discourses-mainmenu-61/52-2009/1063-the-appearance-of-lord-jagannatha.html Appearance of Lord Jagannath]
* [http://jagannath.in/ Lord Shri Jagannath Dham ଶ୍ରୀ ଜଗନ୍ନାଥ ଧାମ ]

{{ଜଗନ୍ନାଥ}}
{{କୃଷ୍ଣ}}

[[ଶ୍ରେଣୀ:ହିନ୍ଦୁ ଦେବତା]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:କୃଷ୍ଣଙ୍କ ରୂପ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ବଛା ଲେଖା]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଜଗନ୍ନାଥ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:କୃଷ୍ଣ]]</text>
      <sha1>0h4nnem2gdbqbg27vxorxbdfqm7l2ed</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>467406</id>
      <parentid>467405</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T15:31:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>2409:4062:19A:EC57:0:0:282E:70B1</ip>
      </contributor>
      <comment>/* ଅଧିକ ତଥ୍ୟ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="45642" xml:space="preserve">{{ଛୋଟ|Jagannatha}}
{{Hdeity infobox| &lt;!--Wikipedia:WikiProject Hindu mythology--&gt;
| Image                    = Jagannath_9_-_Close_up.jpg
| Caption                  = [[ରଥ ଯାତ୍ରା]] ସମୟରେ ରଥାରୁଢ଼ ଜଗନ୍ନାଥ
| Name                     = ଜଗନ୍ନାଥ
| Sanskrit_Transliteration = {{IAST|Jàgannāth}}
| Devanagari               =
| god of                   = ଜଗତର ନାଥ
| Affiliation              = [[ଦେବ]] ([[ବିଷ୍ଣୁ]])
| Mantra                   = [[ଜଗନ୍ନାଥସ୍ୱାମୀ ନୟନପଥଗାମୀ ଭବତୁ ମେ]]
| Weapon                   = [[ଶଙ୍ଖ]], [[ସୁଦର୍ଶନ ଚକ୍ର|ଚକ୍ର]], [[ଗଦା]], [[ପଦ୍ମ]]
| Consort                  = [[ଲକ୍ଷ୍ମୀ]]
| Abode                    = [[ନୀଳାଚଳ]]
| Mount                    = [[ଗରୁଡ଼]]
}}

'''ଜଗନ୍ନାଥ''' [[ହିନ୍ଦୁ]] ଓ [[ବୌଦ୍ଧ ଧର୍ମ|ବୌଦ୍ଧ]]ମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା [[ଓଡ଼ିଶା]], [[ଛତିଶଗଡ଼]], [[ପଶ୍ଚିମବଙ୍ଗ]], [[ଝାଡ଼ଖଣ୍ଡ]], [[ବିହାର]], [[ଆସାମ]], [[ମଣିପୁର]] ଏବଂ [[ତ୍ରିପୁରା]] ତଥା [[ବଙ୍ଗଳାଦେଶ]]ରେ ପୂଜିତ । ଜଗନ୍ନାଥ ଚତୁର୍ଦ୍ଧାମୂର୍ତ୍ତି ଭାବେ ଜଗତି (ରତ୍ନବେଦୀ) ଉପରେ [[ବଳଭଦ୍ର]] ଓ [[ସୁଭଦ୍ରା]]ଙ୍କ ସହିତ ପୂଜିତ ହୋଇଥାନ୍ତି । ମତବାଦ ଅନୁସାରେ ଜଗନ୍ନାଥ ପ୍ରାୟ ଏକ ସହସ୍ରାବ୍ଦୀ ଧରି ବର୍ଷର ବାର [[ମାସ]]ରୁ ଏଗାର [[ମାସ]] [[ହିନ୍ଦୁ]] ଦେବତା [[ବିଷ୍ଣୁ]] ରୂପରେ ଓ ଏକ ମାସ ଛଦ୍ମ ଭାବେ [[ବୁଦ୍ଧ]] ରୂପରେ ପୂଜା ପାଇ ଆସୁଛନ୍ତି । ଦ୍ୱାଦଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ ଜଗନ୍ନାଥ [[ବୁଦ୍ଧ]]ଙ୍କ ଅବତାର ରୂପରେ ପୂଜା ପାଉଥିଲେ । &lt;ref&gt;{{cite web |url= http://www.kamat.com/database/?CitationID=10387 |title=Kamat Research Database: The Jagannath Car Festival |work=kamat.com |year=2012  |quote=In the 12th century, Jagannath was worshipped as the Buddha's incarnation of Vishnu |accessdate=20 April 2012}}&lt;/ref&gt; ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ଜାତି, ଧର୍ମ ଓ ବର୍ଣ୍ଣ ନିର୍ବିଶେଷରେ ସମସ୍ତେ ପୂଜା କରିବା ଦେଖାଯାଏ । [[ହିନ୍ଦୁ]]ମାନେ [[ପୁରୀ|ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଧାମ]]କୁ ଏକ ପବିତ୍ର ତୀର୍ଥକ୍ଷେତ୍ର ଭାବେ ମଣିଥାନ୍ତି। ଏହା ହିନ୍ଦୁ ଧର୍ମର ସବୁଠାରୁ ପବିତ୍ର [[ଚାରିଧାମ]] ମଧ୍ୟରେ ଏକ ପ୍ରଧାନ ଧାମ ଭାବେ ବିବେଚନା କରାଯାଏ ।

== ନାମାର୍ଥ ==
ବ୍ୟାକରଣ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଜଗନ୍ନାଥ ଶବ୍ଦର ଅର୍ଥ &quot;ଜଗତି&quot; (ସର୍ବୋଚ୍ଚ ସ୍ଥାନ, 'ରତ୍ନବେଦୀ') ଉପରେ ବିଜେ କରିଥିବା &quot;ନାଥ&quot; (ସ୍ୱାମୀ/ମାଲିକ) | ତେବେ ଅଧିକାଂଶ ସମୟରେ ପଣ୍ଡିତମାନେ ଏହାକୁ ସଂସ୍କୃତ ସନ୍ଧି ପ୍ରକରଣ ଆଧାରରେ 'ଜଗତ୍+ନାଥ' ବୋଲି ଯୁକ୍ତି ଦର୍ଶାଇଥାନ୍ତି, ଯାହା ଓଡ଼ିଆ ସନ୍ଧି ନିୟମ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଭ୍ରମାତ୍ମକ ମନେହୁଏ । ଜଗନ୍ନାଥ [[ଓଡ଼ିଶା|ଓଡ଼ିଶାରେ]] ନାନା ନାମରେ ଜଣାଶୁଣା, ଜଗା, ଜଗବନ୍ଧୁ (ଜଗତର ବନ୍ଧୁ), କାଳିଆ ସାଆନ୍ତ (କଳା ବର୍ଣ୍ଣର ଠାକୁର),ଦାରୁବ୍ରହ୍ମ/ଦାରୁ ଦେବତା (ଦାରୁ/କାଠରେ ତିଆରି ଦେବତା), ଚକା ଆଖି/ଚକା ନୟନ (ଗୋଲ ଆଖିଥିବା ଦେବତା), ଚକା ଡୋଳା (ଗୋଲ ଆଖି ଡୋଳା ଥିବା ଦେବତା)|

ଜଗନ୍ନାଥ ବୁଦ୍ଧଙ୍କୁ ବୁଝାଉଥିବା ଏକ ତିବତୀୟ ଶବ୍ଦ । &lt;ref&gt;{{cite web |url= http://www.kamat.com/database/?CitationID=10387 |title=Kamat Research Database: The Jagannath Car Festival |first=  Marguerite|last=Allen |work=kamat.com |year=2012 |quote=&quot;Jagannath&quot; was originally a Tibetan term meaning Buddha|accessdate=20 April 2012}}&lt;/ref&gt;
କେତେକ ଗବେଷକଙ୍କ ମତରେ ଜଗନ୍ନାଥ ଶବ୍ଦ ଆଦିବାସୀ ଶବ୍ଦ &quot;ଜଗନେଲୋ&quot; (କାଠରେ ତିଆରି ଦେବତା) ଶବ୍ଦରୁ ଆସିଛି ଯାହା ଆଗକାଳର [[ଶବର]]ମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା ପୂଜା ପାଉଥିବା ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ବୁଝାଇଥାଏ । &lt;ref&gt;Mohanty (1980) quoting Misra&lt;/ref&gt;

ଦାରୁବ୍ରହ୍ମ ପୁରୁଷୋତ୍ତମଙ୍କ ଅସଂଖ୍ୟ ନାମ ମଧ୍ୟରୁ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ନାମଟିର ସାତନ୍ତ୍ର୍ୟ, ବୈଶିଷ୍ଟ, ମୂଲ୍ୟବୋଧ, ଓ ମହନୀୟତା ଅବର୍ଣ୍ଣନୀୟ । ଏହି ନାମଟିର ସ୍ମରଣ, ମନନ ଓ ଉଚ୍ଚାରଣ ମାତ୍ରେ ଭାବ ମହାଭାବରେ ରୂପାନ୍ତରିତ ହୋଇଯାଏ, ପ୍ରାଣ ଉଦ୍ୱେଳିତ ହୋଇଉଠେ, ହୃଦୟରେ ବ୍ୟାକୁଳତା ଜାଗିଉଠେ ଏବଂ ଭକ୍ତର ନୟନ ତାଙ୍କ ଦର୍ଶନ ନିମିତ୍ତ ଅଧୀର ହୁଏ । ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ଶବ୍ଦର ପ୍ରତ୍ୟେକ ଅକ୍ଷରର ମଧ୍ୟ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ମାହାତ୍ମ୍ୟ ରହିଛି !
[[ଫାଇଲ:Patitapaban.jpeg|thumb|ସିଂହଦ୍ୱାର ଗୁମୁଟରେ ଅଧିଷ୍ଠିତ ପତିତପାବନ ଜଗନ୍ନାଥ]]

=== ଧାର୍ମିକ ଅର୍ଥାନୁବାଦ ===
ଶ୍ରୀ – ‘ଶ୍ରୀ’ର ଅର୍ଥ ଲକ୍ଷ୍ମୀ, ଐଶ୍ୱର୍ଯ୍ୟ, ବିଭବ, ଆଲୋକ । ସେ ଭକ୍ତି, ପ୍ରୀତି ଓ ଶୋଭା ପ୍ରଦାୟିନୀ ଶକ୍ତି । ସେ ଜଗନ୍ମୟ ଜ୍ୟୋତି ସ୍ୱରୂପ, ସେ ସର୍ବ ପ୍ରକାଶ୍ୟ, ସେ ହିଁ ପଥ ପ୍ରଦର୍ଶକ ।

ଜ – ‘ଜ’ର ଅର୍ଥ ଉତ୍ପତ୍ତି, ବିଷ୍ଣୁ, ପିତାମାତା, ତେଜଃ । ସକଳ ସୃଷ୍ଟିର କାରଣ ହେଉଛନ୍ତି ଭଗବାନ ଜଗନ୍ନାଥ । ସର୍ବ ଦେବତା ତାଙ୍କଠାରୁ ସୃଷ୍ଟି । ସେ ବେଦ, ମନ୍ତ୍ର, ଯୋଗ, ଜ୍ଞାନ ଆଦିର ଉତ୍ପତ୍ତିସ୍ଥଳ । ସେ ହିଁ ଆରାଧ୍ୟ ଦେବତା ବିଷ୍ଣୁ, ସେ ହେଉଛନ୍ତି ସକଳ ପ୍ରାଣୀ ଜଗତର ପିତାମାତା । ସେ ସଂସାରର ସର୍ବକାରିଣୀ ଶକ୍ତିରୂପେ ବିଦ୍ୟମାନ ।

ଗ – ‘ଗ’ର ଅର୍ଥ ଗଗନ, ସ୍ୱର୍ଗ, ଗୁରୁ । ଅର୍ଥାତ୍ ସେ ହେଉଛନ୍ତି ଅନନ୍ତ, ସାଗର ପରି ଗଭୀର, ଗୋଲାପ ପରି କୋମଳ । ସେ ସମସ୍ତଙ୍କର ଗୁରୁ, ତାଙ୍କର ଶ୍ରୀଚରଣ ତଳେ ଆଶ୍ରୟ ପାଇବା ସମସ୍ତଙ୍କର କାମ୍ୟ ।

ନ୍ନା(ନ) – ‘ନ’ର ଅର୍ଥ ନିରାକାର, ନିର୍ବିକାର, ଅବିନାଶୀ, ସ୍ଥାନାତୀତ, ନିର୍ମାୟା, ନିରୀହ, ନିର୍ମଳ । ନିରାକାର, ନିର୍ଗୁଣ, ନିତ୍ୟ, ଅବିନାଶୀ ପରମାତ୍ମା ପରମେଶ୍ୱରଙ୍କର ସାକାର, ସଗୁଣ ସ୍ୱରୂପ ହିଁ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ।

ଥ – ‘ଥ’ର ଅର୍ଥ ପର୍ବତ, ଭୟତ୍ରାତା, ମଙ୍ଗଳ, ରକ୍ଷଣ । ସେ ଅଜେୟ, ଅନାଥର ନାଥ, ଭୟ ନାଶକ, ସର୍ବ ମଙ୍ଗଳକାରକ । ସେ ଦ୍ରୌପଦୀଙ୍କର ମାନ ରକ୍ଷଣ, ଗଜ ଉଦ୍ଧାରଣ ପରି ସମସ୍ତଙ୍କର ଦୁଃଖ ଦୂର କରନ୍ତି ।
[[
* 
# [[{{}}]] Yatra Puri 07-11027.jpg|thumb|right|250px|alt=|ପୁରୀ ଜଗନ୍ନାଥ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ଓ ବିଶ୍ୱ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ରଥଯାତ୍ରା ଅବସରରେ ବଡ଼ଦାଣ୍ଡରେ ତିନି ରଥ]]

== ଇତିହାସ ==
[[ଫାଇଲ:Jagannatha Puri temple chakra.jpg|thumb|right|250px|alt=|ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିର ନୀଳଚକ୍ରରେ ଉଡୁଥିବା ପତିତ ପାବନ ବାନା]]
[[File:ନନ୍ଦିଘୋଷ ରଥ.jpg|thumb|right|=|ବାହୁଡା ଯାତ୍ରାରେ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ନନ୍ଦିଘୋଷ ବିଜେ।]]
[[ଫାଇଲ:Patitapabana.jpeg|thumb|right|250px|alt=|ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରରେ ପତିତପାବନ ମୂର୍ତ୍ତି]]
===ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ସ୍ଥାପନ କର୍ତ୍ତା===
ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କର ପ୍ରଥମ ସ୍ଥାପନ କର୍ତ୍ତା ବ୍ରହ୍ମାଙ୍କର
ପଞ୍ଚମପୁରୁଷ, ସୂର୍ଯ୍ୟବଂଶର ରାଜା ଇନ୍ଦ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ, ସେ ଅବନ୍ତୀ
ଦେଶର ରାଜା ଥିଲେ । ସତ୍ୟଯୁଗରେ ଇନ୍ଦ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନଙ୍କଦ୍ୱାରା ପ୍ରଥମେ ଜଗନ୍ନାଥ ପ୍ରକଟ ହେଲେ ବୋଲି ସ୍କନ୍ଦପୁରାଣ କହନ୍ତି ।
ଯସ୍ତୁ ସାକ୍ଷାତ ଜଗନ୍ନାଥଃ ଆବିର୍ଭୂତଃ କୃତେନ (୨୧
ଅଧ୍ୟାୟ) ସତ୍ୟ ଯୁଗରେ ଏହି ପୌରାଣିକ ପୁରୁଷ ପୂଜା ଖ୍ୟାତ
ପାଇଁ ଚେଷ୍ଟା କରିଥିଲେ। ତ୍ରେତୟା ଯୁଗର କ୍ଷେତ୍ରଥିଲା, ମାତ୍ର
ପୂଜା ଋଷିମାନଙ୍କଦ୍ୱାରା  ହିଁ ହେଉଥିଲା । ରାଜା ରତ୍ନଗ୍ରୀବ
ତ୍ରେତାଯୁଗରେ ଦର୍ଶନ କରିବାକୁ ଆସିଥିବା ପଦ୍ମପୁରାଣ କହନ୍ତି ।
ଏହି ଇନ୍ଦ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନଙ୍କ ସମୟ ହେଲା, ଦ୍ୱିତୀୟ ପରାର୍ଦ୍ଧ
ସ୍ୱାୟମ୍ଭୁବ ମନୁଙ୍କ ରାଜଜ୍ୱ କାଳର ଶ୍ୱେତ ବାରାହକଳ୍ପ । ଏତେ
ବେଳକୁ ଦାରୁପୂଜା ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥିଲା। । ଏହି ଇନ୍ଦ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନଙ୍କୁ
ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରର ଶ୍ରାଦ୍ଧ ପରମ୍ପରାନୁସାରେ ଆଶ୍ୱମେଧି ଇନ୍ଦ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ
କହନ୍ତି, କେହି କେହି ଇନ୍ଦ୍ରଭୂତି, କେହିକେହି ବା ଇନ୍ଦ୍ରବୋଲି
ମଧ୍ୟ କହନ୍ତି । ମାତ୍ର ଯାହା ଜଣାଯାଏ ଯେତେବେଳେ ଯେଉଁ
ରାଜା ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ପୂଜାରେ ନିକଟତମ ବ୍ୟକ୍ତି ରୂପରେ ଆସିଛନ୍ତି
ସେ ନିଜକୁ ଇନ୍ଦ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ବୋଲାଇଥିବା ମାଦଳାପାଞ୍ଜିର ଯଯାତି
କେଶରୀଙ୍କ ଇତିହାସରୁ ଜଣାଯାଏ । କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଆଚାର୍ଯ୍ୟଙ୍କ
ମତରେ ତାହା ୧୫୬ କୋଟି ବର୍ଷ ତଳର କଥା ।
(ପୁରୁଷୋତ୍ତମ କ୍ଷେତ୍ରର ଇତିବୃତ୍ତ ପୁସ୍ତକ) ବାସ୍ତବରେ ସ୍ୱାୟମ୍ଭୂବ
ମନୁଙ୍କ କାଳକୁ ଧରିଲେ ଏହା ସ୍ମରଣାତୀତ କାଳର କଥା ହେବ ।
   ସାପ୍ରଂତ ମେ ଦ୍ୱିତୀୟ ତୁ ପରାର୍ଦ୍ଧେ ସସମସ୍ଥିତ
    ମନୁ ସ୍ୱାୟମ୍ଭୁ ର୍ବୋନମ ଶ୍ୱେତ ବାରାହ କଳ୍ପକେ
ଶ୍ଳୋକରୁ ଜଣାଯାଏ ଇନ୍ଦ୍ରଦ୍ୟୁମ୍ନ ନାମକ ପୌରାଣିକ
ରାଜା ସତ୍ୟଯୁଗରେ ଜଗନ୍ନାଥ ପୂଜାର ପ୍ରଚଳନ କରାଇଥିଲେ ।
କିନ୍ତୁ ଇତିହାସରେ ଏହା ସମର୍ଥନ କରେନାହିଁ ।
===ମୋଗଲ ଆକ୍ରମଣ ବେଳେ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ମହିମା===
ମୁକ୍ତିପ୍ରଦ ପ୍ରଭୁ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ମହିମା ଭୌତିକ ଧାରଣାରେ
ଚିନ୍ତା କରାଯାଇ ନ ପାରେ । ତାଙ୍କର ଥିବା ନ ଥିବା ସବୁ ସମାନ,
ତଥାପି ଦେଖିଲେ ଜଣାଯାଏ ଜଗନ୍ନାଥ ମହାପ୍ରଭୁ ଯଥେଷ୍ଟ ମହିମା
ପ୍ରକାଶ କରିଅଛନ୍ତି । ପ୍ରଥମ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ ରାଜଦେବ ରାଜଗୁରୁଙ୍କ
ସମୟରେ ଭାନୁଦେବ ୩ୟଙ୍କ ସମୟରେ, ଶକାବ୍ଦ ୧୨୮୨
ବା ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦ ୧୩୬୦ର ବୃଷମାସରେ ସୁଲତାନ ଫିରୁଜ ଖାଁ
ପ୍ରଥମେ ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିର ଆକ୍ରମଣ କରି ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ସ୍ପର୍ଶ
କରିବାକୁ ଆସିଥିଲା । ମାଦଳାପାଞ୍ଜି ସମ୍ପର୍କୀୟ ବିବରଣୀରୁ
ଜଣାଯାଏ ସେ ମନ୍ଦିରରେ ପ୍ରବେଶ କଲା ମାତ୍ରେ ଅନ୍ଧପରି
ହୋଇଗଲା ଓ ବଡ଼ ବିକଳ ହୋଇ ବାଡ ଡେଇଁ ପଳାଇଲା ।
ତାହାଦେଖି ଭାନୁଦେବ ଖାଲି ପଡିଥିବା ମେରଦା ଘରକୁ
ଲୋକଙ୍କ ବ୍ୟବହାର ପାଇଁ ଦେଇଦେବାରୁ ସରଘରଗୁଡିକ
ଭାନୁଦେବ ଖଞ୍ଜା ନାମରେ ଖ୍ୟାତ ହେଲା । ଏହି କାରଣରୁ Sriatae Firuja Sahi ପ୍ରସ୍ତାବରେ ସେ ଜଗନ୍ନାଥ ମନ୍ଦିର
ଆକ୍ରମଣ କରି ଅପବିତ୍ର କରିବା କଥା ଲେଖାଥିଲେ ମଧ୍ୟ
Tarikha E Firuja Sahi ଅପକୃତ୍ୟର ନାମ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ
ନେଇ ନାହାନ୍ତି । ଏହାପରେ ୧୪୨୧ରେ ନିଶଙ୍କଭାନୁଙ୍କ
ସମୟରେ ସୁଲତାନ ହୋସେନ ଘୋରି ମୁଗଲ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ
ଛୁଇଁବାକୁ ଚେଷ୍ଟାକରି ପାରି ନଥିଲା।
ଚୈତନ୍ୟଦେବଙ୍କ ଆଗମନ ପୂର୍ବରୁ ମୁରଥାନଗାଜି
ଇସ୍ମାଇଲ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ନେଇଯିବା ପାଇଁ ଉଦ୍ୟମ କରିଥିଲେ ।
ମାତ୍ର ୧୦୦୯ ଖ୍ରୀଷ୍ଟାବ୍ଦରେ ଗୋଦାବର ରାଜଗୁରୁ ସାହାସ
ଆକ୍ରମଣର ଖବର ପାଇ ହୁଳୁହୁଳିଆ କୂଳରୁ ପ୍ରଭୁଙ୍କୁ ଚାପରେ
ବସାଇ ଚିଲିକାର କୌଣସି ସ୍ଥାନକୁ ନେଇଯାଇଥିଲେ । ମାତ୍ର
୧୫୨୨ରେ ଶ୍ରୀଚୈତନ୍ୟ ଆସିବା ବେଳକୁ ପ୍ରଭୁମାନେ ଫେରି
ଆସିଥିଲେ। ପ୍ରଭୁଙ୍କ ମାୟାରେ ସୁରଥାନ ଶକ୍ତ ବେମାର ପଡି
ପୁରୀ ଯାଇନଥିଲା ।
କଳାପାହାଡ ୧୫୬୮ରେ ଆସିଲେ ବଟମାଧବଙ୍କୁ
ନେଇଥିଲେ, ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ସେବକମାନେ ମନ୍ଦିର ମଧ୍ୟରେ ଲୁଚାଇ
ରଖିଥିଲେ । ପରିଶେଷରେ ଏକ ଦୀର୍ଘ ସମୟ ପାଇଁ ରହିଥିଲେ
ଚଢେ଼ଇ ଗୁହାରେ ଏକରାମ ଖାଁ ଅପବିତ୍ର କରିଦେବା ଭୟରେ ।
ଏହା Riaz us Salatin English page  ୩୦୨ ପୃଷ୍ଠାରେ ବର୍ଣ୍ଣିତ
ହୋଇଛି । ଔରଙ୍ଗଜେବଙ୍କର ଜିଦ୍ ଥିଲା ଯେ ସେ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ
ନିଶ୍ଚିତ ଅପବିତ୍ର କରିବେ । ମାତ୍ର ସେ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ଇଷ୍ଟଦେବ
ରୂପରେ ହିଁ ଦେଖିଲେ ।ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କର ତିଳକ ଅବିକଳ ରୂପରେ
ମକ୍କାର ପ୍ରଧାନ ଦେବତାଙ୍କ ସହିତ ଜଡ଼ିତ ଅଟେ । ଆଲମ
ଇ ପିର୍ ନାମରେ ରମଦୟିତି ଗୋସ୍ୱାମୀ ବଡ଼ମଠ ମହନ୍ତଙ୍କ
ମାର୍ଫତରେ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ଭୂମିଦାନ କରିଥିଲେ ପ୍ଲେଟ ଆର୍କଇଭସ୍ର
ଦସ୍ତାବିଜରୁ ଏହା ପ୍ରମାଣ ହୁଏ । ଏଠାରେ ମୁଖ୍ୟତଃ ଉଲ୍ଲେଖ
କରିବାର କଥା ଯେ ମକ୍କାର ପବିତ୍ର ପୀଠ ଉପରେ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ
ତିଳକ ପରି ସାଙ୍କେତ ଅଛି । ଏହି ବିଷୟ ଜାଣି ନ ଥିବା ବହୁ
ମୋଗଲ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ଅପବିତ୍ର କରିବାକୁ ଆପ୍ରାଣ ଚେଷ୍ଟା କରିବିଫଳ ମନୋରଥ ହୋଇଛନ୍ତି । ଏହାଙ୍କୁ ପ୍ରଭୁଙ୍କ ଅପୂର୍ବ ମହିମା
ବୋଲି କହିବା । ସେବକମାନେ ପ୍ରଭୁଙ୍କୁ ନିଜର ଅନ୍ତରଙ୍ଗ ମନେ
କରୁଥିବାରୁ ଅପବିତ୍ର କରାଇ ନଦେବାକୁ ଭକ୍ତି ଶ୍ରଦ୍ଧାର ସହିତ
ନେଇଛନ୍ତି ସିନା ଆକ୍ରମଣ ପ୍ରତିହତ ହୋଇଛି କେବଳ ପ୍ରଭୁଙ୍କ
କୃପାରୁ । ମୋଗଲ ଇସଲାମ ବନ୍ଧୁ ଏଣେ ଆକ୍ରମଣ ସତ୍ତ୍ୱେ
ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ଭକ୍ତିକରି ଆସୁଛନ୍ତି ।
===ବିଭିନ୍ନ ଯୁଗରେ ପ୍ରଭୁଙ୍କର ସ୍ଥିତି ଓ ଆଦର୍ଶ===
ପୁରାଣାଦି ପ୍ରାଚୀନ ସାହିତ୍ୟରେ ଜଗନ୍ନାଥ ସବୁ ଯୁଗରେ
ଊଣା ଅଧିକେ ପ୍ରଭାବବାନ୍ ଥିଲେ । ଐତିହାସିକ ଦୃଷ୍ଟିରେ ଗ୍ରାମୀଣ
ବା ବୈଦିକ ସମାଜରେ ସେ ଥିଲେ ଯୂପମୟ ରୂପ । ପ୍ରାକ୍
ଗୁପ୍ତକାଳର ସେ ପ୍ରତୀକ । ସେ ଉତ୍ତରଗୁପ୍ତ କାଳରେ ପ୍ରଣବମୟ
ରୂପ । ମହାଭାରତ କାଳରେ ସେ ଅନ୍ତର୍ବେଦୀ ବା ପବିତ୍ର ବେଦୀ
ରୂପରେ । ଗୁପ୍ତୋତ୍ତର କାଳରେ ସେ ତ୍ରିରତ୍ନ, ତତ୍ ପୂର୍ବରୁ ସେ
କଳିଙ୍ଗ ଜୀନ । ପ୍ରାଚୀନ ପୁରାଣ କାଳରେ ସେ ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ।
ପୁରାଣ (ଐତିହାସିକ ମତରେ)ରେ ସେ ଅବତାର ବା କୃଷ୍ଣ
ଅଟନ୍ତି । ତନ୍ତ୍ର ମତରେ ସେ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଯନ୍ତ୍ରାରୂଢ ବିଗ୍ରହ । ତେଣୁ
ସବୁମତର ଆଖ୍ୟାୟିକା ପୂରି ରହିଛି ତାଙ୍କ ଇତିହାସରେ,
ଚରିତ୍ରରେ ଏହାହିଁ ବୈଚିତ୍ର୍ଯ । ଏହା ଯଦି ପୂର୍ବାଚାର୍ଯ୍ୟ ସୃଷ୍ଟିକରି
ନଥାନ୍ତେ ତାହାହେଲେ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ସମନ୍ୱୟବାଦର ପ୍ରତୀକ
କୁହାଯିବା କଠିନ ହୋଇଥାନ୍ତା । ସେହି କାରଣରୁ ଜଗନ୍ନାଥ
ମନ୍ଦିରରେ ପୂଜା, ଅର୍ଚ୍ଚନା ପୌରାଣିକ ମତବାଦ ମଧ୍ୟରେ
ବ୍ରାହ୍ମଣଗୋଷ୍ଠୀ (ସୂତ୍ରଧାରୀ)ଙ୍କଦ୍ୱାରା ଓଁ ମୂର୍ତ୍ତି ଓ ତାହାର
ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ ସମସ୍ତ କ୍ରିୟାଧିକାର ଦଇତା ବା ଶାବର ସେବକଙ୍କ ଉପରେ
ନ୍ୟସ୍ତ ହୋଇଛି । ଏହା କମ୍ ସମନ୍ୱୟର ପ୍ରତୀକ ନୁହେଁ । ସବୁ
ଅନୈକ୍ୟ ମଡରେ ଐକ୍ୟ । ଐକ୍ୟତା ମଧ୍ୟରେ ଅନୈକ୍ୟତା
ଏହାର ମୂଳ ଆଦର୍ଶ ଅଟେ ।

== କିମ୍ବଦନ୍ତୀ ==

==ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଷୋଳକଳା==
{{main|ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଷୋଳକଳା}}
*ପ୍ରଥମ କଳା - ନିବୃତ୍ତି : ସଂସାରରେ ରହି ସଂସାରିକତାରୁ ମୁକ୍ତ ହେବାର କଳା ।
*ଦ୍ୱିତୀୟ କଳା - ପ୍ରତିଷ୍ଠା : ସତମାର୍ଗରେ ଯଶ ଅର୍ଜନ କରିବାର କଳା ।
*ତୃତୀୟ କଳା - ବିଦ୍ୟା : ନିଃସ୍ୱାର୍ଥ ଭାବରେ ଆଜି ଜନହିତକର ବିସ୍ତାର କରିବାର କଳା ।
*ଚତୁର୍ଥ କଳା - ଶାନ୍ତି : ମନ ଓ ମସ୍ତିଷ୍କ ମଧ୍ୟରେ ସମନ୍ୱୟ ରଖି ସ୍ଥିର ଚିତରେ ରହିବାର କଳା ।
*ପଞ୍ଚମ କଳା - ଇନ୍ଧିକା : ନିଜ ଅନ୍ତଃଶକ୍ତିକୁ ସଂଗ୍ରହ କରିବାର କଳା ।
*ଷଷ୍ଠ କଳା - ଦୀପିକା: ଶକ୍ତିର ସତ ଏବଂ ଉପଯୁକ୍ତ ପ୍ରୟୋଗର କଳା ।
*ସପ୍ତମ କଳା - ରେଚିକା : ନିଜ ଦୁଷ୍ଟ ପ୍ରବୃତ୍ତିକୁ ଚିହ୍ନି, ତାହାକୁ ସ୍ୱୀକାର କରି ପରିତ୍ୟାଗ କରିବାର କଳା ।
*ଅଷ୍ଟମ କଳା- ମୋଚିକା : ମାୟା ଓ ମୋହରୁ ମୁକ୍ତ ହେବାର କଳା ।
*ନବମ କଳା - ପରା : ନୂଆ ଦିଶା ଅଙ୍କନ ଓ ଭିନ୍ନ ଅମୃତ ଲକ୍ଷ ସ୍ଥାପନ କରିବାର କଳା ।
*ଦଶମ କଳା - ସୂକ୍ଷ୍ମ : ସତ ସୂକ୍ଷଗତ ବିଚାର କରିବାର କଳା ।
*ଏକାଦଶ କଳା - ସୁକ୍ଷ୍ମ ଅମୃତ :ଅମୃତତୁଲ୍ୟ କଥାର ପ୍ରୟୋଗ ତଥା ତାହାକୁ ଅମୃତ ପରି ବିସ୍ତରଣର କଳା ।
*ଦ୍ୱାଦଶ କଳା - ଜ୍ଞାନ : ଠିକ ଓ ଭୁଲ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରଭେଦକୁ ବୁଝିବା ଓ ବୁଝାଇବା କଳା ।
*ତ୍ରୟୋଦଶ କଳା- ଜ୍ଞାନ ଅମୃତ : ଜ୍ଞାନ ଅର୍ଜନ କରି ତାହାକୁ ଅମୃତ ପରି ବାଣ୍ଟିବାର କଳା ।
*ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶ କଳା - ଅପ୍ୟାୟିନୀ : ନିଜ କର୍ମଦ୍ୱାରା ସମାଜ କଲ୍ୟାଣ କରିବାର କଳା ।
*ପଞ୍ଚଦଶ କଳ - ବ୍ୟାପିନୀ : ସତ୍ୟକୁ ସର୍ବବ୍ୟାପୀ କରିବାର କଳା ।
*ଷୋଡ଼ଶ କଳା - ବ୍ୟୋମରୂପା : ଆକାଶ ପରି ନିଜ ବିରାଟ ବ୍ୟକ୍ତିତ୍ୱରେ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ସମାହିତ କରିବାର କଳା।

==ଜଗନ୍ନାଥ ତତ୍ତ୍ୱ ବିଚାର==
''''== ତାନ୍ତ୍ରିକ ଦୃଷ୍ଟିଭଙ୍ଗୀରେ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ==
ଶ୍ରୀ ଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତିରେ ଅନ୍ୟ ବହୁ ମତବାଦ ପରି ତନ୍ତ୍ରର ମଧ୍ୟ ବିପୁଳ ପ୍ରଭାବ ପଡିଛି । ଐତିହାସିକ ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଓଡ଼ିଶା ଏକଦା ତନ୍ତ୍ରର ଏକ ପ୍ରଧାନ ପୀଠ ଥିଲା । &quot;ହେବଜ୍ରତନ୍ତ୍ର&quot; ଗ୍ରନ୍ଥ ତନ୍ତ୍ରର ଚାରିପୀଠ ମଧ୍ୟରେ ଉଡ୍ଡୀୟାନପୀଠକୁ ଗ୍ରହଣ କରିବା ସହ, ଏହାକୁ ତନ୍ତ୍ର ସାଧନାର ମୁଖ୍ୟପୀଠ ରୂପେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରିଛି । କାଳିକା ପୁରାଣରେ ଏହି ପୀଠ &quot;ଓଡ୍ରାଖ୍ୟଂ&quot; ରୂପେ ବର୍ଣ୍ଣିତ ଏବଂ ପ୍ରଥମ ପୀଠ ଭାବରେ ସ୍ୱୀକୃତ । ହରପ୍ରସାଦ ଶାସ୍ତ୍ରୀ, ଡ. ବିନୟତୋଷ ଭଟ୍ଟାଚାର୍ଯ୍ୟ ଆଦି ଗବେଷକ ମାନେ ଉଡ୍ଡୀୟାନପୀଠ ଓ ଓଡ଼ିଶାକୁ ଏକ ବୋଲି ପ୍ରମାଣ କରିଛନ୍ତି । ଏହି ପୀଠ ମଧ୍ୟରେ ଅବସ୍ଥିତ ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ରକୁ ତନ୍ତ୍ରପୀଠ ରୂପେ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ଦିଆଯାଇଛି ।

ତନ୍ତ୍ର ଶାସ୍ତ୍ର ଉଲ୍ଲେଖ କରେ &quot;ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ସାକ୍ଷାଦ୍ ଦକ୍ଷିଣ କାଳୀକା&quot; । ଅର୍ଥାତ ଶ୍ରୀ ଜଗନ୍ନାଥ ସାକ୍ଷାତ ଦକ୍ଷିଣ କାଳୀକା ଅଟନ୍ତି । ଅନ୍ୟ ଏକ ମତାନୁସାରେ ଏହି ପୀଠର ଇଷ୍ଟଦେବୀ ବିମଳାଙ୍କୁ ଅନେକ ଗ୍ରନ୍ଥରେ ଭୈରବୀ ରୂପେ ଗ୍ରହଣ କରାଯାଇ ଶ୍ରୀ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ଭୈରବ ରୂପେ ବର୍ଣ୍ଣନା କରାଯାଇଛି । ତନ୍ତ୍ର ଅନୁସାରେ ପ୍ରତ୍ୟକ ତନ୍ତ୍ରପୀଠର ରକ୍ଷା ନିମନ୍ତେ ଅଷ୍ଟଶକ୍ତି ଓ ଅଷ୍ଟରୂଦ୍ର ରହିବା ଆବଶ୍ୟକ । ଏହି ଦୃଷ୍ଟିରୁ ଶ୍ରୀ କ୍ଷେତ୍ରର ଅଷ୍ଟଶକ୍ତି ରୂପେ ବଟମୂଳ ଅଗ୍ନିକୋଣରେ ମଙ୍ଗଳା, ପଶ୍ଚିମରେ ବିମଳା, ବାୟୁକୋଣରେ ସର୍ବମଙ୍ଗଳା, ଉତ୍ତରରେ ଅର୍ଦ୍ଧଶୋଷିନୀ, ଈଶାନରେ ଆଲାମଚଣ୍ଡୀ, ଦକ୍ଷିଣରେ କାଳରାତ୍ରୀ, ପୂର୍ବରେ ମରୀଚିକା, ନୈରତରେ ଚଣ୍ଡରୂପା ବିରାଜିତା । ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ରର ଅନ୍ତର୍ବେଦୀର ରକ୍ଷା ନିମନ୍ତେ ଏହି ଅଷ୍ଟଶକ୍ତିଙ୍କ ପରିକଳ୍ପନା କରାଯାଇଛି ବୋଲି କୁହାଯାଏ । ସେହିପରି ଅଷ୍ଟରୂଦ୍ର ମଧ୍ୟ ସମସ୍ତ ଦିଗରେ ବିରାଜିତ । ସେମାନେ ହେଲେ କପାଳମୋଚନ, ଯମେଶ୍ୱର, ଈସାନେଶ୍ୱର, ମାର୍କଣ୍ଡେଶ୍ୱର, ବିଲେଶ୍ୱର, ନୀଳକଣ୍ଠ, ବଟେଶ ଓ ମହେଶ ବା ଲୋକନାଥ । ଶ୍ରୀ ମନ୍ଦିରରେ ବିମଳାଙ୍କୁ ଭୈରବ ରୂପୀ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଉଚ୍ଛିଷ୍ଟ ସମର୍ପଣ କରାଯାଉଥିବାରୁ ଏହା ଉଚ୍ଛିଷ୍ଟପୀଠ ଭାବେ ବର୍ଣ୍ଣିତ । ଏଠାରେ ଦେବୀ ସତୀଙ୍କ ପାଦ ପଡିଥିବାରୁ ଏହା ପାଦପୀଠ ରୂପେ ମଧ୍ୟ ପରିଚିତ । ଶ୍ରୀ ମନ୍ଦିର ମଧ୍ୟରେ ଅନେକ ତାନ୍ତ୍ରିକ ଦେବୀ ଯଥା କୁତାମଚଣ୍ଡୀ, ମଶାଣିଚଣ୍ଡୀ, ଖମ୍ବକାଳୀ, ବେଢାକାଳୀ, କମଳା ଆଦି ପୂଜା ପାଆନ୍ତି ।

==ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତି ==


ବିଶ୍ୱର ସକଳ ଧର୍ମଶାସ୍ତ୍ରର ସାରତତ୍ତ୍ୱ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତିରେ ଅନୁଭବନୀୟ, ଅଥଚ ଏହି ସଂସ୍କୃତି କୈଣସି ଧର୍ମଧାରାରେ ସୀମାବଦ୍ଧ ନୁହେଁ। ଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତିରେ କୌଣସି ପ୍ରକାର ଆଞ୍ଚଳିକ ସଂକୀର୍ଣ୍ଣତା ନାହିଁ। ଏହା ଅତୀତ, ବର୍ତ୍ତମାନ ଓ ଭବିଷ୍ୟତର ସଂଯୋଗକାରୀ ସେତୁ। ପରିବର୍ତ୍ତିତ ସ୍ଥିତିରେ ଏହାର ବାହ୍ୟ ରୂପର ପରିବର୍ତ୍ତନ ଘଟିଥିଲେ ହେଁ ମୂଳତତ୍ତ୍ୱ ଅପରିବର୍ତ୍ତିତ ରହିଛି। ପରିଣାମ ସ୍ୱରୂପ ବିଶ୍ୱର ସକଳ ସଂସ୍କୃତି ମଧ୍ୟରେ ଏହା ସମନ୍ୱୟ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରିପାରିଛି। ଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତି ସମସ୍ତ ଜାତି, ଧର୍ମ,ପ୍ରଥା, ପରମ୍ପରା ଓ ସଂସ୍କୃତିକୁ ପ୍ରଶୟ ଦେଇଛି। ନିଜେ ବଞ୍ଚିବା ଓ ଅନ୍ୟକୁ ବଞ୍ଚାଇବା ଏହାର ମୌଳିକ ନୀତି। ଏହି ସଂସ୍କୃତିରେ ଏକତା, ସମାନତା, ଶାନ୍ତିପୂର୍ଣ୍ଣ ସହାବସ୍ଥାନ ଓ ଭ୍ରାତୃତ୍ୱର ବାଣୀ ଅତି ସୁସ୍ପଷ୍ଟ । ଚତୁର୍ଦ୍ଧା  ମୂର୍ତ୍ତିଙ୍କର ଚାରିଗୋଟି ବର୍ଣ୍ଣ ସମଗ୍ର ମାନବ ଜାତିର ବିଭିନ୍ନ ରଙ୍ଗର ନିଦର୍ଶନ । ଏହାହିଁ ପ୍ରମାଣ କରିଥାଏ ଯେ ଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତି ହେଉଛି ସାର୍ବଜନୀନ ସସ୍କୃତି। ଏକତା, ସମାନତା ଓ ବିଶ୍ୱଭ୍ରାତୃତ୍ୱ ଏହାର ପରମ ଲକ୍ଷ୍ୟ । ଚତୁର୍ଦ୍ଧାମୂର୍ତ୍ତିଙ୍କର ଚାରିଗୋଟି ବର୍ଣ୍ଣ ହେଉଛି ପ୍ରତୀକାତ୍ମକ,ଯାହା ସମଗ୍ର ବିଶ୍ୱବାସୀଙ୍କ ନିକଟରେ ସାମ୍ୟ,ମୈତ୍ରୀ ଓ ଭାତୃତ୍ୱ ପ୍ରତିଷ୍ଠା କରି ଆସୁଅଛି। ଏହି ପୁରୋଦୃଷ୍ଟିରେ ଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତି କେବଳ ଜନହିତୈଷୀ ସଂସ୍କୃତି ନୁହେଁ, ବିଶ୍ୱହିତୈଷୀ ସଂସ୍କୃତି। ଏହି ସଂସ୍କୃତି ବିଶ୍ୱର ମଙ୍ଗଳ ଉପରେ ପ୍ରାଧାନ୍ୟ ଦିଏ । ଏହି ସଂସ୍କୃତି ଉଦଘୋଷଣା କରେ ଯେ ; ଇଶ୍ୱର ସକଳ ଜୀବ ମଧ୍ୟରେ ପ୍ରକାଶିକ, ତେଣୁ ପୃଥିବୀର ସକଳ ପ୍ରାଣି ସମାନ।

ନୃତ୍ୟ, ସଙ୍ଗୀତ,ସାହିତ୍ୟ, କଳା,ସ୍ଥାପତ୍ୟ ଓ ଭାସ୍କର୍ଯ୍ୟ ପ୍ରଭୃତି ହେଉଛି ସଂସ୍କୃତିର ଅନ୍ତରଙ୍ଗ ବିଭବ । ସମନ୍ୱୟାତ୍ମକ ଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତିରେ ଏହିସବୁ ଅନ୍ତରଙ୍ଗ ବିଭବର ଅନ୍ତଃସ୍ରୋତ ପ୍ରବାହିତ ଓ ମାନବୀୟ ପ୍ରକାର ଉନ୍ନତ ରୁଚି ଓ ସଂସ୍କାରବୋଧଦ୍ୱାରା ଏହା ଉଜ୍ଜଳବନ୍ତ। ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ପାରମ୍ପାରିକ ନୃତ୍ୟ ପ୍ରବାହରୁ [[ଓଡ଼ିଶୀ ନୃତ୍ୟ]] ଉଦ୍ଭବ, ଯାହାକି ସଂପ୍ରତି ପୃଥିବୀର ସର୍ବଜନାଦୃତ ନୃତ୍ୟକଳା । ଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତିର ପ୍ରତ୍ୟେକଟି ସଙ୍ଗୀତା ଭାବସ୍ପର୍ଶୀ ଓ ଚେତନାଦ୍ୟୋତକ। ଏହି ସଂସ୍କୃତିକୁ ଆଧାର କରି ଯେଉଁ ଅସଂଖ୍ୟ ସାହିତ୍ୟ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି ତହିଁର ପଟ୍ଟାନ୍ତର ନାହିଁ। ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତିର କଳା, ସ୍ଥାପତ୍ୟ ଓ ଭାସ୍କର୍ଯ୍ୟ ଏକ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଆଲୋଚନା ପ୍ରତୀକ୍ଷା କରିଥାଏ। ଏହା ଆତ୍ମିକ ସନନ୍ଦ ଭାବରେ ପ୍ରତିଭାତ ହୋଇ ଉତ୍କଳରୁ ଉତ୍କୃଷ୍ଟ କଳାର ଭୂଖଣ୍ଡ ରୂପେ ଖ୍ୟାତ କରିଛି। ଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତିର ପ୍ରତ୍ୟେକଟି ଅନ୍ତରଙ୍ଗ ବିଭବ ଉଦାର ଓ ମହାନ ଅନ୍ତଃପ୍ରେରଣାର ଦୀପ୍ତିମନ୍ତ। ଏଗୁଗିକର ବୌଦ୍ଧିକ ସୃଜନଶୀଳତା ଏହାକୁ ବିଶ୍ୱ ସଂସ୍କୃତିରେ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଆସନରେ ଅଧିଷ୍ଠିତ କରିପାରିଛି। ଶତାବ୍ଦୀ ଶତାବ୍ଦୀ ଧରି ଏହା ମାନବ ସମାଜର ଜୀବନ ଚର୍ଯ୍ୟାକୁ ସରସ, ସୁନ୍ଦର,ସମୃଦ୍ଧ,ସୃଜନଶୀଳ ଓ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ କରିଆସିଛି। ବିଷେଶତ୍ୱ ହେଉଛି,ଯୁଗେ ଯୁଗେ ଧରି ଏହି ଅନ୍ତରଙ୍ଗ ବିଭବ ସମୂହ ବିଶ୍ୱ ଜନମାନସକୁ ଆକର୍ଷିତ କରି ଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତି ସହିତ ଜନଜୀବନକୁ ଅଙ୍ଗାଙ୍ଗୀ ଭାବରେ ଜଡ଼ିତ କରିପାରିଛି। ମହନୀୟତା ହେଉଛି,କ୍ରମାଗତ ସଂସ୍କାର ଓ ଉତ୍ତରଶୀଳତାଦ୍ୱାରା ଉର୍ଦ୍ଧମୂଖୀ ହୋଇ ଏହା ମାନବିକତାର ଫଳପ୍ରଦ ଶକ୍ତିରେ ସମୃଦ୍ଧ। ସୂଚନାଯୋଗ୍ୟ ଯେ, ସୁଦୀର୍ଘ ପରମ୍ପରା ଏହାକୁ ଉଜ୍ଜୀବିତ ରଖିବା ସହିତ ଆତ୍ମିୟ ସନନ୍ଦ ଭାବରେ ପ୍ରତିଭାତ ହୋଇ ନୈତିକତା,ମର୍ଯ୍ୟାଦାବୋଧ ଓ ସୃଜନଶୀଳତାକୁ ଭବ୍ୟରୂପ ପ୍ରଦାନ କରିପାରିଛି। ଅଧିକନ୍ତୁ, ପରମ୍ପରା କ୍ରମବିକାଶ ଧାରା ଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତି ସହିତ ଜୀବନର ସମ୍ପର୍କକୁ ପ୍ରତିଷ୍ଠିତ କରିପାରିଛି। ପରିଣାମ ସ୍ୱରୂପ, ଏହାର ସାଂସ୍କୃତିକ ସ୍ତୋତ୍ରରେ ଅବଗାହନ କରୁଥିବା ପ୍ରତ୍ୟେକଟି ବ୍ୟକ୍ତି,ଜାତି,ଗୋଷ୍ଠୀ ଓ ସମାଜର ଜନଜୀବନ ସୁଶୃଙ୍ଖଳିତ,ସୁସଂହତ,ସମୃଦ୍ଧ ଓ ସମ୍ଭାବ୍ୟ। ଏହି ପ୍ରବାହମାନ ଧାରାରେ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଐକ୍ୟବୋଧର ଉନ୍ନତି ରୁଚି,ବୌଦ୍ଧିକ ସୃଜନଶୀଳତା ଓ ସଂସ୍କାରବୋଧ ଚିର ଜାଜ୍ଜ୍ୱଲ୍ୟମାନ।

ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ନିତ୍ୟ ସମାହିତ ତିନିଧୂପ ପାଞ୍ଚ ଅବକାଶ ରୀତିରେ ପୂଜା,ନୈମିତ୍ତିକ ପର୍ବାପର୍ବାଣି ଓ ବାରମାସରେ ସଂଘଟିତ ତେର ଯାତ୍ରା ଜଗନ୍ନାଥ ସଂସ୍କୃତିକୁ ସୁସଙ୍ଗଠିତ କରିପାରିଛି। ଏଥିରେ ସମାଜର ସକଳଶ୍ରେଣୀ ସକ୍ରିୟ ଅଂଶଗ୍ରହଣ କରି ମହାନତାରେ ଉଦବୁଦ୍ଧ ହୋଇଥାନ୍ତ୍ରି। ସଭିଙ୍କୁ ଧର୍ମକ୍ଷେତ୍ରରେ ସମାନ ଅଧିକାର ପ୍ରଦାନ କରିବାର ମହାଭିପ୍ରାୟରେ ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥ ବାହୁପ୍ରସାରି ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଆପଣାର କରିନେଇଛନ୍ତି। ସମସ୍ତଙ୍କୁ ସେବାଧିକାର ଦେବ ନିମିତ୍ତ ସେ ଛତିଶା ନିଯୋଗ ଭିଆଇଛନ୍ତି। 
==ମହନୀୟତା==

===ଗଜପତିଙ୍କ ଭୂମିକା===

==ଘୋଷ ଯାତ୍ରା==
===ଇତିହାସ===

==ପୁରାଣ ଓ ସାହିତ୍ୟରେ ଜଗନ୍ନାଥ==

==ଲୋକ ବିଶ୍ୱାସ ==
[[ବରୋଦା]]ରୁ ପ୍ରକାଶିତ ଇନ୍ଦଭୁତିଙ୍କ ରଚିତ ''ଜ୍ଞାନସିଦ୍ଧି'' ପୋଥିରେ ଜଗନ୍ନାଥ [[ବୁଦ୍ଧ]] ରୂପରେ ପୂଜିତ ହେଉଥିଲେ ବୋଲି ବର୍ଣ୍ଣିତ ହୋଇଛି । [[ଓଡ଼ିଶା]]ର ପୁରାତନ କବିଗଣ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କୁ ବୁଦ୍ଧ ରୂପେ ଗ୍ରହଣ କରି କବିତା ରଚି ଅଛନ୍ତି । କେତେକ ପୁରାଣରୁ ଜଣା ଯାଇଥାଏ ଯେ [[ପୁରୀ]]ଠାରେ [[ଓଡ଼ିଆ]]ଙ୍କ ଦେଇ ଜଗନ୍ନାଥ ବୁଦ୍ଧ ରୂପରେ ପୂଜିତ ହେଉଥିଲେ । ଓଡ଼ିଆ କବି [[ଜୟଦେବ]] ମଧ୍ୟ [[ଗୀତ ଗୋବିନ୍ଦ]]ରେ ବୁଦ୍ଧଙ୍କୁ [[ଦଶାବତାର]]ରେ ସ୍ଥାନିତ କରିଅଛନ୍ତି ।

=== ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ପରିବାର ===
ପୁରୀ ଓ ଓଡ଼ିଶାରେ ଥିବା ଅନେକ ପ୍ରାଚୀନ ଦେବାଦେବୀଙ୍କ ସହ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ପାରିବାରିକ ସମ୍ବନ୍ଧ ରହିଛି । 

ପୁରୀର ଅର୍ଦ୍ଧାଶନୀ ଦେବୀ ଲୋକଙ୍କର 'ମାଉସୀ ମାଁ' ଭାବେ ଜଣାଶୁଣା । କେତେକଙ୍କ ମତରେ ସେ ସୁଭଦ୍ରାଙ୍କର ଭଉଣୀ ଓ ସୁଭଦ୍ରା 'ମାଆ' ହୋଇଥିବାରୁ ତାଙ୍କ ଭଉଣୀ 'ମାଉସୀ' ପଦବାଚ୍ୟ । 

ନିଆଳୀର ମାଧବାନନ୍ଦ ଜୀଉ ବା ମାଧବ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ମାମୁଁ ଭାବେ ପ୍ରସିଦ୍ଧ । ଚକ୍ରନୃସିଂହଙ୍କ ମନ୍ଦିରକୁ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଶଶୁର ଘର କୁହାଯାଏ । ମହୋଦଧିଙ୍କୁ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଶଶୁର ବୋଲାଯାଏ । ମେଘନାଦ ପାଚେରୀ ଭିତରେ ଥିବା ଈଶାନେଶ୍ୱର ମହାଦେବଙ୍କୁ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଗୁରୁ କୁହାଯାଏ ।

== ଶ୍ରୀ ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଦ୍ୱାଦଶ ଯାତ୍ରା ==
{{Main|ଶ୍ରୀମନ୍ଦିରରେ ପାଳିତ ପର୍ବପର୍ବାଣି}}
# [[ଚନ୍ଦନ ଯାତ୍ରା]]: ବୈଶାଖ ଶୁକ୍ଳ ତୃତୀୟା ([[ଅକ୍ଷୟ ତୃତୀୟା]]): ଗନ୍ଧଲେପନ ଯାତ୍ରା
# [[ଦେବ ସ୍ନାନ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା|ସ୍ନାନ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା]]: ଜ୍ୟେଷ୍ଠ ଶୁକ୍ଳ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା: ଶ୍ରୀଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ଜନ୍ମଦିନ, ଗଜ ବେଶ
# [[ରଥଯାତ୍ରା]]: ଆଷାଢ଼ ଶୁକ୍ଳ ଦ୍ୱିତୀୟା: ରଥରେ ଆଡ଼ପ ମଣ୍ଡପ [[ଗୁଣ୍ଡିଚା ମନ୍ଦିର]]କୁ ବିଜେ କରନ୍ତି  । 
# ହରିଶୟନ ଏକାଦଶୀ: ଆଷାଢ଼ ଶୁକ୍ଳ ଏକାଦଶୀ: ବାହୁଡ଼ା ଏକାଦଶୀ  । 
# କର୍କଟ ସଂକ୍ରାନ୍ତି: ଶ୍ରାବଣ କୃଷ୍ଣ ଦ୍ୱିତୀୟା: ଦକ୍ଷିଣାୟନ ଯାତ୍ରା
# ପାର୍ଶ୍ୱପରିବର୍ତ୍ତନ ଏକାଦଶୀ: ଭାଦ୍ରବ ଶୁକ୍ଳ ଏକାଦଶୀ:
# ହରି ଉତ୍ଥାପନ [[ଏକାଦଶୀ]]: [[କାର୍ତ୍ତିକ]] ଶୁକ୍ଳ ଏକାଦଶୀ: ଦେବୋତ୍ଥାନ ଏକାଦଶୀ ବା ପ୍ରବୋଧନ ଯାତ୍ରା । 
# ପ୍ରାବରଣ [[ଷଷ୍ଠୀ]]: ମାର୍ଗଶିର ଶୁକ୍ଳ ଷଷ୍ଠୀ: ମୂଳକ ଷଷ୍ଠୀ/ ଓଢ଼ଣ ଷଷ୍ଠୀ / ଗୁହ ଷଷ୍ଠୀ : ଏହିଦିନଠାରୁ ଶୀତ ବସ୍ତ୍ର ପରିଧାନ କରନ୍ତି । 
# ଦେବାଭିଷେକ: ଫାଲ୍‌ଗୁନ ଶୁକ୍ଳ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା: ପୁଷ୍ୟାଭିଷେକ
# ମକର ସଂକ୍ରାନ୍ତି: ମାଘ କୃଷ୍ଣ ସପ୍ତମୀ: ଉତ୍ତରାୟଣ ଯାତ୍ରା
# ଦୋଳୋତ୍ସବ (ବସନ୍ତୋତ୍ସବ): ଫାଲ୍‌ଗୁନ ଶୁକ୍ଳ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା
# ଦମନକ ଲାଗି ବା ଦମନକ ଚୋରି: ଚୈତ୍ର ଶୁକ୍ଳ ଚତୁର୍ଦ୍ଦଶୀ

== ଆଧାର==
{{ଆଧାର}}
==ଆହୁରି ପଢ଼ନ୍ତୁ ==
* Das, M.N. (ed.): Sidelights on History and Culture of Orissa, Cuttack, 1977.
* Eschmann, A., H. Kulke and G.C. Tripathi (Ed.): The Cult of Jagannātha and the Regional Tradition of Orissa, 1978, Manohar, Delhi.
* Hunter, W.W. Orissa: The Vicissitudes of an Indian Province under Native and British Rule, Vol. I, Chapter-III, 1872.
* Mahapatra, G.N.: Jagannātha in History and Religious Tradition, Calcutta, 1982.
* Mahapatra, K.N.: Antiquity of Jagannātha Puri as a place of pilgrimage, OHRJ, Vol.III, No.1, April, 1954, p.&amp;nbsp;17.
* Mahapatra, R.P.: Jaina Monuments of Orissa, New Delhi, 1984.
* Mishra, K.C.: The Cult of Jagannath, Firma K.L. Mukhopadhyaya, Calcutta, 1971.
* Mishra, K.C.: The Cult of Jagannath, Calcutta, 1971.
* Mohanty, B.: Patachitras of Orissa. (Study of Contemporary Textile Crafts of India). Ahmedabad, India: Calico Museum of Textiles, 1980.
* Mukherji, Prabhat: The History of Medieval Vaishnavism in Orissa, Calcutta, 1940.
* Padhi, B.M.: Daru Devata (Oriya), Cuttack, 1964.
* Panda, L.K.: Saivism in Orissa, New Delhi, 1985.
* Patnaik, H.S.: Lord Jagannath, His Temple, Cult and Festivals, New Delhi, 1994.
* Patnaik, N.: Sacred Geography of Puri : Structure and Organisation and Cultural Role of a Pilgrim Centre, Year: 2006, {{ISBN|81-7835-477-2}}
* Rajguru, S.N.: &quot;Inscriptions of Jagannath Temple and Origin of Purushottam Jagannath&quot; Vol.-I.
* Ray, B.L.: Studies in Jagannatha Cult, Classical Publishing Company, New Delhi, 1993.
* Ray, Dipti: Prataparudradeva, the last great Suryavamsi King of Orissa (A.D. 1497 to A.D .
* Research Journals Shri Jagannatha - Jyothih, (Vol-I to V).
* Sahu, N.K.: Buddhism in Orissa, Utkal University, 1958.
* Singh, N.K.: Encyclopaedia of Hinduism, Volume 1.
* Starza-Majewski, Olgierd M. L: The Jagannatha temple at Puri and its Deities, Amsterdam, 1983.
* Starza-Majewski, Olgierd Maria Ludwik: The Jagannatha Temple At Puri: Its Architecture, Art And Cult, E.J. Brill (Leiden and New York). [1993]
* Upadhyay, Arun Kumar: Vedic View of Jagannath: Series of Centre of Excellence in Traditional Shastras:10, Rashtriya Sanskrita Vidyapeetha, Tirupati-517507, AP. [2006]

== ଅଧିକ ତଥ୍ୟ ==
* [http://www.jagannath.nic.in/ Jaganath temple, Official website]
* http://rathjatra.nic.in/
* [https://darkodisha.in/jagannath-sanskruti-in-odia-language-pdf/ Jagannath Sanskruti]
* [http://www.shrijagannath.com Shri Jagannath Swami Website]
* [http://mowa-nilachal.org/beshas.aspx Beshas (Appearances) of Lord Shri Jagannath]
* http://www.Rathyatra.co.uk/
* http://www.jagannathtemplepuri.com/
* [http://www.purebhakti.com/teachers/bhakti-discourses-mainmenu-61/52-2009/1063-the-appearance-of-lord-jagannatha.html Appearance of Lord Jagannath]
* [http://jagannath.in/ Lord Shri Jagannath Dham ଶ୍ରୀ ଜଗନ୍ନାଥ ଧାମ ]

{{ଜଗନ୍ନାଥ}}
{{କୃଷ୍ଣ}}

[[ଶ୍ରେଣୀ:ହିନ୍ଦୁ ଦେବତା]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:କୃଷ୍ଣଙ୍କ ରୂପ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ବଛା ଲେଖା]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଜଗନ୍ନାଥ]]
[[DAAMMAHARAJ]]</text>
      <sha1>q8yak6qff98xzq3wigx900jzz046na0</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ବ୍ୟବହାରକାରୀ:Psubhashish</title>
    <ns>2</ns>
    <id>3613</id>
    <revision>
      <id>467402</id>
      <parentid>420873</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T13:38:41Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Psubhashish</username>
        <id>1749</id>
      </contributor>
      <comment>/* ନିଜ କାମ ପାଇଁ ଲିଙ୍କ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2368" xml:space="preserve">{{Babel|or/sandbox|or-5|en-5|}}
{{userpage}}

== କାମ ==
* [https://xtools.wmflabs.org/pages/or.wikipedia.org/ShitiBot ShitiBot] ଓ [https://xtools.wmflabs.org/pages/or.wikipedia.org/EukeshBot EukeshBot] ଦ୍ୱାରା ତିଆରି ପ୍ରସଙ୍ଗଗୁଡ଼ିକ ସମ୍ପାଦନା/ସୁଧାର ବା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଇଂରାଜୀରେ ଲେଖା ପ୍ରସଙ୍ଗରେ &lt;nowiki&gt;{{ଲିଭାନ୍ତୁ}}&lt;/nowiki&gt; ଛାଞ୍ଚପକା

=== ପୁରୁଣା ===
* [[/ପ୍ରକଳ୍ପ/ଦୈନିକ ଆଧାର|ଦୈନିକ ଆଧାର]]
* [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ସ୍ୱୟଂଚାଳକ ସାଧିତ ପ୍ରକଳ୍ପମାନ|ସ୍ୱୟଂଚାଳକ ସାଧିତ ପ୍ରକଳ୍ପମାନ]]
* [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଉଇକିଡାଟାରେ ଲିଙ୍କ କରାଯାଇନଥିବା ପ୍ରସଙ୍ଗମାନଙ୍କର ତାଲିକା|ଉଇକିଡାଟାରେ ଲିଙ୍କ କରାଯାଇନଥିବା ପ୍ରସଙ୍ଗମାନଙ୍କର ତାଲିକା]]

== ନିଜ କାମ ପାଇଁ ଲିଙ୍କ ==
* [[ବିଶେଷ:ଆଗରେଯୋଡ଼ାହେବାଇଣ୍ଡେକ୍ସ/User:Psubhashish/|ଉପପୃଷ୍ଠା]]
* ନିମ୍ନମାନର ଅଧାଗଢ଼ା ପ୍ରସଙ୍ଗ - ସମ୍ପାଦନା/ଲିଭାଇବା ଲୋଡ଼ା ([[ବିଶେଷ:ଛୋଟପୃଷ୍ଠା|ସବୁ ଛୋଟପୃଷ୍ଠା]], [https://xtools.wmflabs.org/pages/or.wikipedia.org/ShitiBot ୧], [https://xtools.wmflabs.org/pages/or.wikipedia.org/Susant‌purohit ୨] [https://xtools.wmflabs.org/pages/or.wikipedia.org/DashNistha ୩])
* [https://twitter.com/uttirna96/status/1312268172444094466 ଓଡ଼ିଶାର ଜଣାଶୁଣା ସମକାଳୀନ ମହିଳାମାନଙ୍କ ତାଲିକା] (ଅନେକ ଆଧାର ଖୋଜିବାକୁ ପଡ଼ିବ)
* [[:ଛାଞ୍ଚ:ଓଡ଼ିଶାର ଜନଜାତି]]ରେ ଥିବା ଓଡ଼ିଶା ୬୨ଟି ଜନଜାତି ଉପରେ ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ତଥ୍ୟ ଥିବା ପ୍ରସଙ୍ଗ (ପ୍ରାଥମିକ ଆଧାର: [https://www.scstrti.in/index.php/communities/tribes scstrti], [https://www.ostm.in/tribes_of_odisha/ ostm])</text>
      <sha1>telmisf1h3wp2h5fws5swdo6fu9zufl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>467403</id>
      <parentid>467402</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T13:44:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Psubhashish</username>
        <id>1749</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* ନିଜ କାମ ପାଇଁ ଲିଙ୍କ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2452" xml:space="preserve">{{Babel|or/sandbox|or-5|en-5|}}
{{userpage}}

== କାମ ==
* [https://xtools.wmflabs.org/pages/or.wikipedia.org/ShitiBot ShitiBot] ଓ [https://xtools.wmflabs.org/pages/or.wikipedia.org/EukeshBot EukeshBot] ଦ୍ୱାରା ତିଆରି ପ୍ରସଙ୍ଗଗୁଡ଼ିକ ସମ୍ପାଦନା/ସୁଧାର ବା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଇଂରାଜୀରେ ଲେଖା ପ୍ରସଙ୍ଗରେ &lt;nowiki&gt;{{ଲିଭାନ୍ତୁ}}&lt;/nowiki&gt; ଛାଞ୍ଚପକା

=== ପୁରୁଣା ===
* [[/ପ୍ରକଳ୍ପ/ଦୈନିକ ଆଧାର|ଦୈନିକ ଆଧାର]]
* [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ସ୍ୱୟଂଚାଳକ ସାଧିତ ପ୍ରକଳ୍ପମାନ|ସ୍ୱୟଂଚାଳକ ସାଧିତ ପ୍ରକଳ୍ପମାନ]]
* [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଉଇକିଡାଟାରେ ଲିଙ୍କ କରାଯାଇନଥିବା ପ୍ରସଙ୍ଗମାନଙ୍କର ତାଲିକା|ଉଇକିଡାଟାରେ ଲିଙ୍କ କରାଯାଇନଥିବା ପ୍ରସଙ୍ଗମାନଙ୍କର ତାଲିକା]]

== ନିଜ କାମ ପାଇଁ ଲିଙ୍କ ==
* [[ବିଶେଷ:ଆଗରେଯୋଡ଼ାହେବାଇଣ୍ଡେକ୍ସ/User:Psubhashish/|ଉପପୃଷ୍ଠା]]
* ନିମ୍ନମାନର ଅଧାଗଢ଼ା ପ୍ରସଙ୍ଗ - ସମ୍ପାଦନା/ଲିଭାଇବା ଲୋଡ଼ା ([[ବିଶେଷ:ଛୋଟପୃଷ୍ଠା|ସବୁ ଛୋଟପୃଷ୍ଠା]], [https://xtools.wmflabs.org/pages/or.wikipedia.org/ShitiBot ୧], [https://xtools.wmflabs.org/pages/or.wikipedia.org/Susant‌purohit ୨] [https://xtools.wmflabs.org/pages/or.wikipedia.org/DashNistha ୩])
* [https://twitter.com/uttirna96/status/1312268172444094466 ଓଡ଼ିଶାର ଜଣାଶୁଣା ସମକାଳୀନ ମହିଳାମାନଙ୍କ ତାଲିକା] (ଅନେକ ଆଧାର ଖୋଜିବାକୁ ପଡ଼ିବ)
* [[:ଛାଞ୍ଚ:ଓଡ଼ିଶାର ଜନଜାତି]]ରେ ଥିବା ଓଡ଼ିଶା ୬୨ଟି ଜନଜାତି ଉପରେ ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ତଥ୍ୟ ଥିବା ପ୍ରସଙ୍ଗ (ପ୍ରାଥମିକ ଆଧାର: [https://www.scstrti.in/index.php/communities/tribes scstrti], [https://www.ostm.in/tribes_of_odisha/ ostm], [https://www.scstrti.in/index.php/activities/publication/journal Adivasi, journal])</text>
      <sha1>2ij46wwg3u3cp2ndvd6952n4nhom2jl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>467404</id>
      <parentid>467403</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T14:03:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Psubhashish</username>
        <id>1749</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* ନିଜ କାମ ପାଇଁ ଲିଙ୍କ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3426" xml:space="preserve">{{Babel|or/sandbox|or-5|en-5|}}
{{userpage}}

== କାମ ==
* [https://xtools.wmflabs.org/pages/or.wikipedia.org/ShitiBot ShitiBot] ଓ [https://xtools.wmflabs.org/pages/or.wikipedia.org/EukeshBot EukeshBot] ଦ୍ୱାରା ତିଆରି ପ୍ରସଙ୍ଗଗୁଡ଼ିକ ସମ୍ପାଦନା/ସୁଧାର ବା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଇଂରାଜୀରେ ଲେଖା ପ୍ରସଙ୍ଗରେ &lt;nowiki&gt;{{ଲିଭାନ୍ତୁ}}&lt;/nowiki&gt; ଛାଞ୍ଚପକା

=== ପୁରୁଣା ===
* [[/ପ୍ରକଳ୍ପ/ଦୈନିକ ଆଧାର|ଦୈନିକ ଆଧାର]]
* [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ସ୍ୱୟଂଚାଳକ ସାଧିତ ପ୍ରକଳ୍ପମାନ|ସ୍ୱୟଂଚାଳକ ସାଧିତ ପ୍ରକଳ୍ପମାନ]]
* [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଉଇକିଡାଟାରେ ଲିଙ୍କ କରାଯାଇନଥିବା ପ୍ରସଙ୍ଗମାନଙ୍କର ତାଲିକା|ଉଇକିଡାଟାରେ ଲିଙ୍କ କରାଯାଇନଥିବା ପ୍ରସଙ୍ଗମାନଙ୍କର ତାଲିକା]]

== ନିଜ କାମ ପାଇଁ ଲିଙ୍କ ==
* [[ବିଶେଷ:ଆଗରେଯୋଡ଼ାହେବାଇଣ୍ଡେକ୍ସ/User:Psubhashish/|ଉପପୃଷ୍ଠା]]
* ନିମ୍ନମାନର ଅଧାଗଢ଼ା ପ୍ରସଙ୍ଗ - ସମ୍ପାଦନା/ଲିଭାଇବା ଲୋଡ଼ା ([[ବିଶେଷ:ଛୋଟପୃଷ୍ଠା|ସବୁ ଛୋଟପୃଷ୍ଠା]], [https://xtools.wmflabs.org/pages/or.wikipedia.org/ShitiBot ୧], [https://xtools.wmflabs.org/pages/or.wikipedia.org/Susant‌purohit ୨] [https://xtools.wmflabs.org/pages/or.wikipedia.org/DashNistha ୩])
* [https://twitter.com/uttirna96/status/1312268172444094466 ଓଡ଼ିଶାର ଜଣାଶୁଣା ସମକାଳୀନ ମହିଳାମାନଙ୍କ ତାଲିକା] (ଅନେକ ଆଧାର ଖୋଜିବାକୁ ପଡ଼ିବ)
* [[:ଛାଞ୍ଚ:ଓଡ଼ିଶାର ଜନଜାତି]]ରେ ଥିବା ଓଡ଼ିଶା ୬୨ଟି ଜନଜାତି ଉପରେ ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ତଥ୍ୟ ଥିବା ପ୍ରସଙ୍ଗ (ପ୍ରାଥମିକ ଆଧାର: [https://www.scstrti.in/index.php/communities/tribes scstrti], [https://www.ostm.in/tribes_of_odisha/ ostm], [https://www.scstrti.in/index.php/activities/publication/journal Adivasi, journal])
* ଆଦିବାସୀ କଳାକାର (ଉଇକିଡାଟା):
** [https://www.scstrti.in/images/artisan/gaj_detail_art.pdf ଗଜପତି]
** [https://www.scstrti.in/images/artisan/nab_detail_art.pdf ନବରଙ୍ଗପୁର]
** [https://www.scstrti.in/images/artisan/mal_detail_art.pdf ମାଲକାନଗିରି]
** [https://www.scstrti.in/images/artisan/sng_detail_art.pdf ସୁନ୍ଦରଗଡ଼]
** [https://www.scstrti.in/images/artisan/myb_detail_art.pdf ମୟୂରଭଞ୍ଜ]
** [https://www.scstrti.in/images/artisan/kan_detail_art.pdf କନ୍ଧମାଳ]
** [https://www.scstrti.in/images/artisan/kor_detail_art.pdf କୋରାପୁଟ]
** [https://www.scstrti.in/images/artisan/keo_detail_art.pdf କେନ୍ଦୁଝର]
* [https://www.scstrti.in/images/current/tender/Auction_cell_notice_final_list.pdf ଆଦିବାସୀ କଳା, ଗହଣା ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବ୍ୟବହୃତ ବସ୍ତୁର ନାମ]</text>
      <sha1>7vaht7lzah5iyx8m1hrd7as4k6r0jct</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>467420</id>
      <parentid>467404</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T21:44:10Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Psubhashish</username>
        <id>1749</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* ନିଜ କାମ ପାଇଁ ଲିଙ୍କ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3638" xml:space="preserve">{{Babel|or/sandbox|or-5|en-5|}}
{{userpage}}

== କାମ ==
* [https://xtools.wmflabs.org/pages/or.wikipedia.org/ShitiBot ShitiBot] ଓ [https://xtools.wmflabs.org/pages/or.wikipedia.org/EukeshBot EukeshBot] ଦ୍ୱାରା ତିଆରି ପ୍ରସଙ୍ଗଗୁଡ଼ିକ ସମ୍ପାଦନା/ସୁଧାର ବା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଇଂରାଜୀରେ ଲେଖା ପ୍ରସଙ୍ଗରେ &lt;nowiki&gt;{{ଲିଭାନ୍ତୁ}}&lt;/nowiki&gt; ଛାଞ୍ଚପକା

=== ପୁରୁଣା ===
* [[/ପ୍ରକଳ୍ପ/ଦୈନିକ ଆଧାର|ଦୈନିକ ଆଧାର]]
* [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ସ୍ୱୟଂଚାଳକ ସାଧିତ ପ୍ରକଳ୍ପମାନ|ସ୍ୱୟଂଚାଳକ ସାଧିତ ପ୍ରକଳ୍ପମାନ]]
* [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଉଇକିଡାଟାରେ ଲିଙ୍କ କରାଯାଇନଥିବା ପ୍ରସଙ୍ଗମାନଙ୍କର ତାଲିକା|ଉଇକିଡାଟାରେ ଲିଙ୍କ କରାଯାଇନଥିବା ପ୍ରସଙ୍ଗମାନଙ୍କର ତାଲିକା]]

== ନିଜ କାମ ପାଇଁ ଲିଙ୍କ ==
* [[ବିଶେଷ:ଆଗରେଯୋଡ଼ାହେବାଇଣ୍ଡେକ୍ସ/User:Psubhashish/|ଉପପୃଷ୍ଠା]]
* ନିମ୍ନମାନର ଅଧାଗଢ଼ା ପ୍ରସଙ୍ଗ - ସମ୍ପାଦନା/ଲିଭାଇବା ଲୋଡ଼ା ([[ବିଶେଷ:ଛୋଟପୃଷ୍ଠା|ସବୁ ଛୋଟପୃଷ୍ଠା]], [https://xtools.wmflabs.org/pages/or.wikipedia.org/ShitiBot ୧], [https://xtools.wmflabs.org/pages/or.wikipedia.org/Susant‌purohit ୨] [https://xtools.wmflabs.org/pages/or.wikipedia.org/DashNistha ୩])
* [https://twitter.com/uttirna96/status/1312268172444094466 ଓଡ଼ିଶାର ଜଣାଶୁଣା ସମକାଳୀନ ମହିଳାମାନଙ୍କ ତାଲିକା] (ଅନେକ ଆଧାର ଖୋଜିବାକୁ ପଡ଼ିବ)
* [[:ଛାଞ୍ଚ:ଓଡ଼ିଶାର ଜନଜାତି]]ରେ ଥିବା ଓଡ଼ିଶା ୬୨ଟି ଜନଜାତି ଉପରେ ଅତ୍ୟାବଶ୍ୟକ ତଥ୍ୟ ଥିବା ପ୍ରସଙ୍ଗ (ପ୍ରାଥମିକ ଆଧାର: [https://www.scstrti.in/index.php/communities/tribes scstrti], [https://www.ostm.in/tribes_of_odisha/ ostm], [https://www.scstrti.in/index.php/activities/publication/journal Adivasi, journal])
* ଆଦିବାସୀ କଳାକାର (ଉଇକିଡାଟା):
** [https://www.scstrti.in/images/artisan/gaj_detail_art.pdf ଗଜପତି]
** [https://www.scstrti.in/images/artisan/nab_detail_art.pdf ନବରଙ୍ଗପୁର]
** [https://www.scstrti.in/images/artisan/mal_detail_art.pdf ମାଲକାନଗିରି]
** [https://www.scstrti.in/images/artisan/sng_detail_art.pdf ସୁନ୍ଦରଗଡ଼]
** [https://www.scstrti.in/images/artisan/myb_detail_art.pdf ମୟୂରଭଞ୍ଜ]
** [https://www.scstrti.in/images/artisan/kan_detail_art.pdf କନ୍ଧମାଳ]
** [https://www.scstrti.in/images/artisan/kor_detail_art.pdf କୋରାପୁଟ]
** [https://www.scstrti.in/images/artisan/keo_detail_art.pdf କେନ୍ଦୁଝର]
* [https://www.scstrti.in/images/current/tender/Auction_cell_notice_final_list.pdf ଆଦିବାସୀ କଳା, ଗହଣା ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ବ୍ୟବହୃତ ବସ୍ତୁର ନାମ]
* [http://odishaculture.gov.in/wp-content/uploads/2020/01/Pub_directory.pdf ଓଡ଼ିଶାରେ ଥିବା ପ୍ରକାଶକମାନଙ୍କ ନାମ ଓ ଠିକଣା] (ଉଇକିଡାଟା)</text>
      <sha1>f5sl5kycd72lpnechimq16kls8nghob</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ଛାଞ୍ଚ:ଓଡ଼ିଶାର ଜନଜାତି</title>
    <ns>10</ns>
    <id>11602</id>
    <revision>
      <id>467401</id>
      <parentid>467385</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T13:35:05Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Psubhashish</username>
        <id>1749</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4854" xml:space="preserve">{{Navbox
|name  = ଓଡ଼ିଶାର ଜନଜାତି&lt;!--Scheduled tribes in Orissa--&gt;
|title = [[ଓଡ଼ିଶାର ଅନୁସୂଚିତ ଜନଜାତି ତାଲିକା|ଓଡ଼ିଶାର ଆଦିବାସୀ]]&lt;!--Adivasis of Orissa|Scheduled Tribes in Orissa]]--&gt;
|state = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|titlestyle = background:#AAFF88;

| group1  = ଜନଜାତି
| list1   =
* [[ଅମନାତ୍ୟ ଜନଜାତି|ଅମନାତ୍ୟ]]
* [[ଓରାଁ ଜନଜାତି|ଓରାଁ]]&lt;!--[[Oraon]]--&gt;
* [[କନ୍ଧ ଗୌଡ଼ ଜନଜାତି|କନ୍ଧ ଗୌଡ଼]]
* [[କନ୍ଧ ଜନଜାତି|କନ୍ଧ]]&lt;!--[[Khond]]--&gt;
* [[କିସାନ ଜନଜାତି|କିସାନ]]&lt;!--[[Kisan Tribe|Kisan]]--&gt;
* [[କୁଲି ଜନଜାତି|କୁଲି]]
* [[କୋଟିଆ ଜନଜାତି|କୋଟିଆ]]
* [[କୋଣ୍ଡାଦୋରା ଜନଜାତି|କୋଣ୍ଡାଦୋରା]]
* [[କୋରା ଜନଜାତି|କୋରା]]
* [[କୋରୁଆ ଜନଜାତି|କୋରୁଆ]]
* [[କୋଲ ଜନଜାତି|କୋଲ]]
* [[କୋଲି ଜନଜାତି|କୋଲି]]
* [[କୋହ୍ଲ ଲୋହାର ଜନଜାତି|କୋହ୍ଲ ଲୋହାର]]
* [[କୋହ୍ଲ ଜନଜାତି|କୋହ୍ଲ]]&lt;!--[[Kolha]]--&gt;
* [[କୋୟା ଜନଜାତି|କୋୟା]]&lt;!--[[Koya people|Koya]]--&gt;
* [[କୱର ଜନଜାତି|କୱର]]
* [[ଖଡ଼ିଆ ଜନଜାତି|ଖଡ଼ିଆ]]
* [[ଖରୁଆଡ଼ ଜନଜାତି|ଖରୁଆଡ଼]]
* [[ଗଣ୍ଡିଆ ଜନଜାତି|ଗଣ୍ଡିଆ]]
* [[ଗଦବା ଜନଜାତି|ଗଦବା]]
* [[ଗୋଣ୍ଡି ଜନଜାତି|ଗୋଣ୍ଡି]]&lt;!--[[Gondi people|Gond]]--&gt;
* [[ଘରା ଜନଜାତି|ଘରା]]
* [[ଚେଞ୍ଚୁ ଜନଜାତି|ଚେଞ୍ଚୁ]]
* [[ଜଟପୁ ଜନଜାତି|ଜଟପୁ]]
* [[ଜୁଆଙ୍ଗ ଜନଜାତି|ଜୁଆଙ୍ଗ]]
* [[ଡାଲ ଜନଜାତି|ଡାଲ]]
* [[ଥାରୁଆ ଜନଜାତି|ଥାରୁଆ]]
* [[ଦିଦାଇ ଜନଜାତି|ଦିଦାଇ]]
* [[ଦେଶିଆ ଭୂମିଜ ଜନଜାତି|ଦେଶିଆ ଭୂମିଜ]]
* [[ଧରୁଆ ଜନଜାତି|ଧରୁଆ]]
* [[ପରଜା ଜନଜାତି|ପରଜା]]&lt;!--[[Paroja]]--&gt;
* [[ପାରେଙ୍ଗା ଜନଜାତି|ପାରେଙ୍ଗା]]
* [[ପେଣ୍ଟିଆ ଜନଜାତି|ପେଣ୍ଟିଆ]]
* [[ବଗତା ଜନଜାତି|ବଗଟା]]
* [[ବଞ୍ଜାରା ଜନଜାତି|ବଞ୍ଜାରା]]
* [[ବଣ୍ଡା ଜନଜାତି|ବଣ୍ଡା]]
* [[ବାଇଗା ଜନଜାତି|ବାଇଗା]]
* [[ବାଥୁଡି ଜନଜାତି|ବାଥୁଡି]]
* [[ବିଁହାଳ ଜନଜାତି|ବିଁହାଳ]]&lt;!--[[Binjhal]]--&gt;
* [[ବିଞ୍ଝିଆ ଜନଜାତି|ବିଞ୍ଝିଆ]]
* [[ବିରହୋର ଜନଜାତି|ବିରହୋର]]
* [[ଭୁଞ୍ଜିଆ ଜନଜାତି|ଭୁଞ୍ଜିଆ]]
* [[ଭୂମିଆଁ ଜନଜାତି|ଭୂମିଆଁ]]&lt;!--[[Bhumia]]--&gt; 
* [[ଭୂମିଜ ଜନଜାତି|ଭୂମିଜ]]
* [[ଭୂୟାଁ ଜନଜାତି|ଭୂୟାଁ]]&lt;!--[[Bhuiya]]--&gt;
* [[ଭୋତଡ଼ା ଜନଜାତି|ଭୋତଡ଼ା]]&lt;!--Bhottada]]--&gt;
* [[ମତ୍ୟ ଜନଜାତି|ମତ୍ୟ]]
* [[ମାଙ୍କିଡ଼ି ଜନଜାତି|ମାଙ୍କିଡ଼ି]]
* [[ମାଙ୍କିଡ଼ିଆ ଜନଜାତି|ମାଙ୍କିଡ଼ିଆ]]
* [[ମାଡ଼ିଆ ଜନଜାତି|ମାଡ଼ିଆ]]
* [[ମାହାଲି ଜନଜାତି|ମାହାଲି]]
* [[ମିର୍ଦ୍ଧା ଜନଜାତି|ମିର୍ଦ୍ଧା]]
* [[ମୁଣ୍ଡା ଜନଜାତି|ମୁଣ୍ଡା]]&lt;!--[[Munda people|Munda]]--&gt;
* [[ମୁଣ୍ଡାରୀ ଜନଜାତି|ମୁଣ୍ଡାରୀ]]
* [[ରାଜୁଆର ଜନଜାତି|ରାଜୁଆର]]
* [[ଲୋଧା ଜନଜାତି|ଲୋଧା]]
* [[ଶବର ଜନଜାତି|ଶବର]]&lt;!--[[Shabar]]--&gt;
* [[ସଉରା ଜନଜାତି|ସଉରା]]&lt;!--[[Sora people|Saora]]--&gt;
* [[ସାଉଁଣ୍ଟି ଜନଜାତି|ସାଉଁଣ୍ଟି]]
* [[ସାନ୍ତାଳ ଜନଜାତି|ସାନ୍ତାଳ ]]&lt;!--[[Santal]]--&gt;
* [[ହଲବା ଜନଜାତି|ହଲବା]]
* [[ହୋ ଜନ‌ଜାତି|ହୋ]]
| group2 = କଳା ଓ ସଂସ୍କୃତି
| list2  =
*[[ଆଦିବାସୀ ମେଳା]]
*[[ ସାନ୍ତାଳୀ ସଙ୍ଗୀତ‎]]
*[[ସାନ୍ତାଳୀ ଲୋକସଂସ୍କୃତି‎]]
*[[ସାନ୍ତାଳୀ ପର୍ବପର୍ବାଣୀ]]

}}&lt;noinclude&gt;
[[Category:India ethnic group templates|India]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>nr5uhpvrgw4hcsml2rw2moxogb9lwte</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ମହାରାଜା ଶ୍ରୀରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ଦେଓ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>20617</id>
    <revision>
      <id>467388</id>
      <parentid>464809</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T13:19:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MaxA-Matrix</username>
        <id>28195</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>MaxA-Matrix ପୃଷ୍ଠାଟିକୁ [[ଉତ୍ତର ଓଡ଼ିଶା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ]]ରୁ [[ମହାରାଜା ଶ୍ରୀରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ଦେଓ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ]]କୁ ଘୁଞ୍ଚାଇଲେ: Officially name changed</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4756" xml:space="preserve">{{ଛୋଟ| North Orissa University}}
{{Infobox_University
|name           = ଉତ୍ତର ଓଡ଼ିଶା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ 
|image          = North Odisha University.jpg
|image_size    = 250px
|motto          = '''&quot;ସାଧନା ସ୍ୱାଭିମାନ ସଦଭାବନା ସ୍ୱୟଂ ସମ୍ପୂର୍ଣତା&quot;'''
|established    = ୧୩ ଜୁଲାଇ ୧୯୯୮
|chancellor     = [[ଏସ. ସି. ଜମିର]]
|vice_chancellor = କିଶୋର କୁମାର ବାସା&lt;ref&gt;{{cite web |title=୧୯୭୩ ମାଟ୍ରିକ୍‌ ଟପ୍ପର ହେଲେ ଉତ୍ତର ଓଡ଼ିଶା ବିଶ୍ବବିଦ୍ୟାଳୟ କୁଳପତି |url=https://www.samajalive.in/prof-kishore-kumar-basa-joins-as-vice-chancellor-of-north-odisha-university-baripada-1234/244824.html |website=www.samajalive.in |publisher=ସମାଜ |accessdate=24 December 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20201224043422/https://www.samajalive.in/north-odisha-univ-new-vice-chancellor-kishor-basa-122/242591.html |archivedate=24 December 2020}}&lt;/ref&gt;
|registrar      = ମଧୁସୂଦନ ସାହୁ 
|city           = [[ବାରିପଦା]], [[ଓଡ଼ିଶା]]
|country        =  [[ଭାରତ]] {{flagicon|ଭାରତ}}
|students       = 
|type           = [[Public university|ସାର୍ବଜନୀନ]]
|campus         = 
|affiliations   = [[University Grants Commission (India)|ଇଉ.ଜି.ସି.]],
|website= [http://www.nou.nic.in/ http://www.nou.nic.in/ ]
}}

ଉତ୍ତର ଓଡ଼ିଶାର ଆଦିବାସୀ ବହୁଳ ଅଞ୍ଚଳରେ, ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷାକୁ ପହଞ୍ଚାଇବା ଉଦ୍ଦେଶ୍ୟରେ, ୧୯୯୮ ମସିହାରେ 'ଉତ୍ତର ଓଡ଼ିଶା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ'ର ସ୍ଥାପନା କରାଯାଇଥିଲା ।&lt;ref name=&quot;GuptaKumar2006&quot;&gt;{{cite book|author1=Ameeta Gupta|author2=Ashish Kumar|title=Handbook of Universities|url=http://books.google.com/books?id=Rs-jsaPenxYC&amp;pg=PA658|accessdate=27 September 2012|year=2006|publisher=Atlantic Publishers &amp; Dist|isbn=978-81-269-0608-6|pages=658–}}&lt;/ref&gt; ଏହି ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟଟି ଓଡ଼ିଶାର ଦୁଇଟି ଆଦିବାସୀ ବହୁଳ ଜିଲ୍ଲା [[ମୟୂରଭଞ୍ଜ ଜିଲ୍ଲା|ମୟୂରଭଞ୍ଜ]] ଓ [[କେନ୍ଦୁଝର ଜିଲ୍ଲା|କେନ୍ଦୁଝର]]ର ଉଚ୍ଚଶିକ୍ଷାର ଆବଶ୍ୟକତା ପୂର୍ଣ କରିଥାଏ । ଏହି ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ସହ ମୟୂରଭଞ୍ଜ ଓ କେନ୍ଦୁଝର ଜିଲ୍ଲାର ୮୧ଟି ଉଭୟ ବୈଷୟିକ ଓ ଅଣବୈଷୟିକ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ଅନୁବନ୍ଧିତ ରହିଛନ୍ତି । ଏହି ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟରେ ଉଭୟ ମୁକ୍ତ ଓ ଦୂରଶିକ୍ଷା&lt;ref&gt;http://indiaeducationdiary.in/Shownews.asp?newsid=15036&lt;/ref&gt; ମାଧ୍ୟମରେ ଶିକ୍ଷାଦାନ କରାଯାଇଥାଏ । [[ଶ୍ରୀରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜଦେଓ]]ଙ୍କ ୧୫୦ତମ ଜୟନ୍ତୀ ପାଳନ ଅବସରରେ ୨୦୨୦ ଡିସେମ୍ବର ୨୩ ତାରିଖରେ ଓଡ଼ିଶା ସରକାରଙ୍କ ଗେଜେଟ ନୋଟିଫିକେସନଦ୍ୱାରା, ଏହି ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ନାମ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରି ''ମହାରାଜ ଶ୍ରୀରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜଦେଓ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ'' ରଖା ଯାଇଥିଲା ।&lt;ref&gt;{{cite web |title=North Orissa Varsity Rechristened As Maharaja Sriram Chandra Bhanja Deo University |url=https://odishatv.in/odisha-news/north-orissa-varsity-rechristened-as-maharaja-sriram-chandra-bhanja-deo-university-503518 |website=www.odishatv.in |publisher=ଓଡ଼ିଶା ଟେଲିଭିଜନ |accessdate=23 December 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20201223085625/https://odishatv.in/odisha-news/north-orissa-varsity-rechristened-as-maharaja-sriram-chandra-bhanja-deo-university-503518 |archivedate=23 December 2020}}&lt;/ref&gt; 

== ଆଧାର ==
{{ଆଧାର}}

== ବାହାର ଆଧାର ==
{{official|http://www.nou.nic.in}}

{{Universities in Orissa}}
{{ଓଡ଼ିଶା}}
&lt;!-- ଅଲଗା ଭାଷାର ଉଇକିପିଡ଼ିଆରେ ଏହି ଲେଖା--&gt;

[[ଶ୍ରେଣୀ:ଓଡ଼ିଶାରେ ଶିକ୍ଷା]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଓଡ଼ିଶାରେ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ଓ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ]]</text>
      <sha1>a3kmemtw9u74c5ynks7zyttftivobiz</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>North Orissa University</title>
    <ns>0</ns>
    <id>20618</id>
    <redirect title="ମହାରାଜା ଶ୍ରୀରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ଦେଓ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ" />
    <revision>
      <id>467392</id>
      <parentid>357704</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T13:22:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>761</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot: Fixing double redirect to [[ମହାରାଜା ଶ୍ରୀରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ଦେଓ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="152" xml:space="preserve">#ଲେଉଟାଣି [[ମହାରାଜା ଶ୍ରୀରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ଦେଓ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ]]</text>
      <sha1>fnxppc3e6p9mdt4lucl0p7bn163elm1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ଆଲୋଚନା:ମହାରାଜା ଶ୍ରୀରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ଦେଓ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ</title>
    <ns>1</ns>
    <id>37682</id>
    <revision>
      <id>467390</id>
      <parentid>356326</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T13:19:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MaxA-Matrix</username>
        <id>28195</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>MaxA-Matrix ପୃଷ୍ଠାଟିକୁ [[ଆଲୋଚନା:ଉତ୍ତର ଓଡ଼ିଶା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ]]ରୁ [[ଆଲୋଚନା:ମହାରାଜା ଶ୍ରୀରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ଦେଓ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ]]କୁ ଘୁଞ୍ଚାଇଲେ: Officially name changed</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2474" xml:space="preserve">Infoboxରେ କିଛି ଭୂଲ ଅଛି ଜଣାପଡୁଛି । କୁଳପତି ଓ କୁଳାଧିପତି ଅଦଳ ବଦଳ ହୋଇ ଦେଖାଯାଉଛି । 

ସବୁ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ ଲେଖାରେ ସେଇ ସମାନ ଅସୁବିଧା
https://or.wikipedia.org/s/6e6
--[[ବ୍ୟବହାରକାରୀ:Hellohappy|ପ୍ରିତିରଞ୍ଜନ ତ୍ରିପାଠୀ]] ([[ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କ ଆଲୋଚନା:Hellohappy|ମୋ ଆଲୋଚନା]]) ୦୯:୨୭, ୩ ମଇ ୨୦୧୪ (UTC)
: ଆପଣଙ୍କ ମତରେ ଏହା କଣ ହେବା ଉଚିତ ବୋଲି ଭାବୁଛନ୍ତି ?--[[ବ୍ୟବହାରକାରୀ:ଶିତିକଣ୍ଠ ଦାଶ|&lt;font color=&quot;green&quot;&gt;''ଶିତିକଣ୍ଠ''&lt;/font&gt;]] ([[ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କ ଆଲୋଚନା:ଶିତିକଣ୍ଠ ଦାଶ|ଆଲୋଚନା]]) ୧୩:୩୬, ୩ ମଇ ୨୦୧୪ (UTC)
:: ରାଜ୍ୟପାଳ କୁଳାଧିପତି ଅଟନ୍ତି ଓ ସେ କୁଳପତିଙ୍କୁ ନିଯୁକ୍ତ କରନ୍ତି । ସେହି ହିସାବରେ ଏସ. ସି. ଜମିର ହେବେ କୁଳାଧିପତି ଓ ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ କୁମାର ମିଶ୍ର ହେବେ କୁଳପତି । ସମ୍ପାଦନା କରିବା ବେଳେ, ଠିକ ଲେଖାଯାଇଛି । 

|chancellor     = [[ଏସ. ସି. ଜମିର]]
|vice_chancellor = ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ କୁମାର ମିଶ୍ର

ତଥ୍ୟପେଟିକୁ ଅନୁବାଦ କରିବା ସମୟରେ ଭୁଲହୋଇଯାଇଛି ବୋଲି ମୋର ଧାରଣା ।--[[ବ୍ୟବହାରକାରୀ:Hellohappy|ପ୍ରିତିରଞ୍ଜନ ତ୍ରିପାଠୀ]] ([[ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କ ଆଲୋଚନା:Hellohappy|ମୋ ଆଲୋଚନା]]) ୦୪:୫୩, ୫ ମଇ ୨୦୧୪ (UTC)
* {{done}} ଅନ୍ୟ କାହାର ଏହି ବଦଳ ସମ୍ପର୍କିତ କିଛି ଆପତ୍ତି ଥିଲେ ଜଣାଇବେ ।--[[ବ୍ୟବହାରକାରୀ:ଶିତିକଣ୍ଠ ଦାଶ|&lt;font color=&quot;green&quot;&gt;''ଶିତିକଣ୍ଠ''&lt;/font&gt;]] ([[ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କ ଆଲୋଚନା:ଶିତିକଣ୍ଠ ଦାଶ|ଆଲୋଚନା]]) ୦୯:୪୪, ୫ ମଇ ୨୦୧୪ (UTC)</text>
      <sha1>q2q6sgvuf4udhw0wno9nkmqgj35i6d6</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ଶ୍ରୀ କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି ସ୍ୱୟଂଶାସିତ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ, ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡି</title>
    <ns>0</ns>
    <id>45667</id>
    <revision>
      <id>467427</id>
      <parentid>464840</parentid>
      <timestamp>2022-08-29T09:21:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Túrelio</username>
        <id>3415</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>([[c:GR|GR]]) [[c:COM:Duplicate|Duplicate]]: [[File:SKCG College, PLKD.jpg]] → [[File:SKCG College1.jpg]] Exact or scaled-down duplicate: [[c::File:SKCG College1.jpg]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13269" xml:space="preserve">{{Infobox university
| name                  = ଶ୍ରୀ କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି ସ୍ୱୟଂଶାସିତ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ, ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡି
| image_name     = 
| image                 = [[File:College Emblem.jpg|College Emblem]]
| image_size        = 
| image_alt           =
| logo                    = 
| caption               =  ଶ୍ରୀ କୃଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି ସ୍ୱୟଂଶାସିତ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟର ସରକାରୀ ପ୍ରତୀକ
| motto                  = &quot;असतो मा सद्गमय&quot;
| motto_lang        = hi
| mottoeng           = &quot;From Falsehood Lead To Truth&quot;
| established        = ୧୮୯୬ (ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ଭାବରେ); ୨୦୦୨ (ସ୍ୱୟଂଶାସିତ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ଭାବରେ)
| type                    = [[ଶିକ୍ଷା ସଂସ୍ଥାନ]]
| director              =
| principal             = ଡ: ୟୁ କେ ସାହୁ
| vice-principal     =
| city                      = [[ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡି]]
| state                    = [[ଓଡ଼ିଶା]]
| country               = [[ଭାରତ]] {{flagicon|ଭାରତ}}
| campus              =
| free_label           = 
| free                      =
| website               =  [http://www.skcgparala.ac.in/ www.skcgparala.ac.in]
}}

'''&quot;ଶ୍ରୀ କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି ସ୍ୱୟଂଶାସିତ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ'''&quot; ଦକ୍ଷିଣ ଓଡ଼ିଶାର, ଗଜପତି ଜିଲ୍ଲାରେ ଅବସ୍ଥିତ ପାରଳାଖେମୁଣ୍ଡି ସହର ଉପକଣ୍ଠରେ ଥିବା ଗୋଟିଏ ପୂରାତନ ସ୍ୱୟଂଶାସିତ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ଅଟେ। ଏହା ଦକ୍ଷିଣ ଓଡ଼ିଶାର ସର୍ବପୁରାତନ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ କହିଲେ ଅତ୍ୟୁକ୍ତି ହେବ ନାହିଁ। ୧୮୯୬ ମସିହାରେ ସ୍ଥାପିତ ଏହି ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ,  ୨୦୦୨ ମସିହାରେ &quot;ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଅନୁଦାନ ଆୟୋଗ&quot; (University Grant Commission)ଦ୍ୱାରା  ସ୍ୱୟଂଶାସିତ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟର ମାନ୍ୟତା ଏବଂ ୨୦୦୪ ମସିହାରେ &quot;ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ମୁଲ୍ୟାଙ୍କନ ଏବଂ ପ୍ରତ୍ୟାୟନ ପରିଷଦ&quot; (National Assessment and Accreditation Council)ଦ୍ୱାରା &quot;ଖ&quot;(B grade) ଶ୍ରେଣୀ ମାନ୍ୟତା ପ୍ରାପ୍ତ କରିଥିଲା ।  କଳା, ବିଜ୍ଞାନ ଓ ବାଣିଜ୍ୟରେ ସ୍ନାତକ ପାଠ୍ୟକ୍ରମ ପାଇଁ ଏଠାରେ ସମସ୍ତ ପ୍ରକାର ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଛି ।  ସ୍ନାତକ ପାଠ୍ୟକ୍ରମର ଶିକ୍ଷାଦାନ ପାଇଁ ଓଡ଼ିଶାର ବ୍ରହ୍ମପୁର ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ସହ ଏହା ସହବନ୍ଧିତ ଏବଂ ଯୁକ୍ତ ୨ ପାଠ୍ୟକ୍ରମର ଶିକ୍ଷାଦାନ ପାଇଁ ଏହି ଅନୁଷ୍ଠାନଟି ଉଚ୍ଚ ମାଧ୍ୟମିକ ଶିକ୍ଷା ପରିଷଦ, ଓଡ଼ିଶା ସହ ମଧ୍ୟ ଅନୁବନ୍ଧିତ ।

[[File:SKCG College1.jpg|thumb|SKCG College, Paralakhemundi]]
[[File:SKCG College1.jpg|thumb|SKCG College view]]
[[File:SKCG College, Pkd..jpg|thumb|College panoramic view]]

[[File:SKCG College Main Hostel.jpg|thumb|College Main Hostel]]

== ଇତିହାସ ==
ଓଡ଼ିଶାରେ ଶିକ୍ଷାର ବିକାଶ, ପ୍ରଚାର ଓ ପ୍ରସାର କ୍ଷେତ୍ରରେ ଯେଉଁ କେତେକ ବିଶିଷ୍ଟ ବ୍ୟକ୍ତି, ଶାସନ କର୍ତ୍ତା ତଥା ଦୂରଦର୍ଶୀ ବ୍ୟକ୍ତି ଓ ମହାପୂରୁଷମାନଙ୍କ ଅବଦାନ ରହିଛି, ସେମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ତତ୍କାଳୀନ ପାରଳା ମହାରଜା &quot;ଶ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ଶ୍ରୀ ଗୌର ଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି ନାରାୟଣ ଦେଓ&quot;ଙ୍କ ଭୂମିକା ଓ ଅବଦାନ ଉଲ୍ଲେଖନୀୟ ଓ ପ୍ରଶଂସନୀୟ ।  ବିଶେଷ କରି ଦକ୍ଷିଣ ଓଡ଼ିଶାର ଉପାନ୍ତ ଓ ଅନୁନ୍ନତ ଅଞ୍ଚଳରେ ଉଚ୍ଚ ଶିକ୍ଷାର ବିକାଶ ଏବଂ ପ୍ରସାର ପାଇଁ, ତତ୍କଳୀନ ପାରଳା ମହାରାଜାଙ୍କ ଦକ୍ଷ ଇଛାଶକ୍ତି, ଉତ୍ସର୍ଗୀକୃତ ମନୋଭାବ ଓ ପ୍ରଚେଷ୍ଟା ଯୋଗୁଁ ୧୮୯୬ ମସିହାରେ ଏହି ପ୍ରଖ୍ୟାତ ଶିକ୍ଷାନୁଷ୍ଠାନଟି ସ୍ଥାପିତ ହୋଇପାରିଥିଲା।

ଏହି ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ଆନୁଷ୍ଠାନିକ ଭାବେ ଆରମ୍ଭ ହେବାର ପ୍ରଥମାବସ୍ଥାରେ, &quot;ମଦ୍ରାସ୍ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ&quot; ଓ ପରବର୍ତ୍ତୀ କାଳରେ &quot;ଆନ୍ଧ୍ର ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ&quot; ସହିତ ସହବନ୍ଧିତ ହୋଇଥିଲା।  ଓଡ଼ିଶା ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପ୍ରଦେଶ ଭାବେ ଗଠନ ହେବାପରେ, ନଭେମ୍ବର ୧୯୪୩ ମସିହାରେ &quot;ଉତ୍କଳ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ&quot; ସହ ଅନୁବନ୍ଧିତ ହୋଇ, ଏହି ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଅଧିନସ୍ଥ ପ୍ରଥମ ପାଞ୍ଚଟି ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ମଧ୍ୟରେ ସ୍ଥାନ ପାଇବାର ଗୌରବ ଲାଭ କରିଥିଲା।  ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଜାନୁୟାରୀ ୧୯୬୭ ମସିହାଠାରୁ ବ୍ରହ୍ମପୁର ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଅଧୀନରେ ରହି ଶିକ୍ଷା ପ୍ରକ୍ରିୟାକୁ ଆଗେଇ ନେବାରେ ସମର୍ଥ ହୋଇପାରିଛି।

୧୧ ଜୁଲାଇ ୧୯୪୭ ମସିହାରେ ଏହି ଅନୁଷ୍ଠାନର ପରିଚାଳନା ବ୍ୟବସ୍ଥା, ଓଡ଼ିଶା ସରକାରଙ୍କ ଅଧିନସ୍ଥ ହୋଇଥିଲା।  ଠିକ୍ ଏହାର ପରବର୍ତ୍ତୀ ସମୟରେ ଏହି ଅନୁଷ୍ଠାନଟିକୁ ଓଡ଼ିଶା ସରକାର, ଏହି ଅନୁଷ୍ଠାନର ମାର୍ଗଦର୍ଶୀ, ମହାବିଦ୍ୟାଳୟର ସଂରକ୍ଷକ, ପାରଳା ମହାରାଜା ତଥା ଓଡ଼ିଶାର ପ୍ରଥମ ପ୍ରଧାନ ମନ୍ତ୍ରୀ &quot;ଶ୍ରୀ କୃଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି&quot;ଙ୍କ ନାମରେ ନାମକରଣ କରିଥିଲେ।  ୧୯୪୮ ମସିହା ଶେଷ ଭାଗରେ ଏହି ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ନିଜର ନୂତନ କୋଠା &quot;Marrison Extention&quot;(Named after Mr. Cameran Morrison, Tutor of the Maharaja)କୁ ସ୍ଥାନାନ୍ତରିତ ହୋଇଥିଲା, ଯେଉଁଠି ଏହି ଅନୁଷ୍ଠାନର ସମସ୍ତ ବ୍ୟବସ୍ଥା ଓ କର୍ଯ୍ୟକଳାପ ବର୍ତ୍ତମାନ ପରିଚାଳିତ ହେଉଅଛି।

୧୯୯୦ ମସିହାରେ ଏହି ଅନୁଷ୍ଠାନଟି ଓଡ଼ିଶାର &quot;ପ୍ରଥମ ଅଗ୍ରଣୀ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ&quot; ହେବାର ଗୌରବ ଲାଭ କରିଥିଲା।  ଏବଂ ବର୍ତ୍ତମାନ ସମୟରେ ଏହି ମହାବିଦ୍ୟଳୟ ଓଡ଼ିଶାର ଦ୍ୱିତୀୟ ସର୍ବପୂରାତ‌ନ ମହବିଦ୍ୟାଳୟର ସମ୍ମାନ ବହନ କରୁଛି।

== ଭିତ୍ତିଭୂମି ଓ ଆଧାରିକ ସଂରଚନା == 
ଏହି ଅନୁଷ୍ଠାନଟି ନିଜର ସୌନ୍ଦର୍ଯ୍ୟମୟ କୋଠା ଓ ଭିତ୍ତିଭୂମି ପାଇଁ ପ୍ରଷିଦ୍ଧ।
* ପ୍ରତ୍ୟେକ ବିଭାଗ ପାଇଁ ନିଜସ୍ୱ କୋଠାର ବ୍ୟବସ୍ଥା
* ୧- ବିଜ୍ଞାନ ବିଭାଗ କୋଠା, ୨- ବାଣିଜ୍ୟ ବିଭାଗ କୋଠା, ୩- କଳା ବିଭାଗ କୋଠା ଇତ୍ୟାଦି
* ୪୨ଟି ଶ୍ରେଣୀ ଗୃହ, ୮ଟି ଗ୍ୟଲେରୀ, ୩ଟି ସଭାଗୃହ
* ଗୋଟିଏ ବୃହତ୍ତ ୪୦୦ ଆସନ ବିଶିଷ୍ଟ ପ୍ରେକ୍ଷାଗୃହ
* ଗୋଟିଏ ଗ୍ରନ୍ଥାଳୟ (ପଦ୍ମନାଭ ଗଜପତି ଗ୍ରନ୍ଥାଳୟ),  ବର୍ତ୍ତମାନ ସୁଦ୍ଧା ଏଠାରେ ୭୩, ୦୧୦ଟି ପୁସ୍ତକ ରଖାଯାଇଅଛି
* ୧- ଖୋଲା ରଙ୍ଗମଞ୍ଚ, 
* ୧- ସାଇକଲ୍ ରହଣୀ ସ୍ଥାନ
* ୧- ବାସ୍କିଟ୍ ବଲ୍ ପଡ଼ିଆ/ ମୈଦାନ୍
* ୨୨, ୩୧୭ ବର୍ଗ ମିଟର ବିଶିଷ୍ଟ ଖେଳ ପଡ଼ିଆ
* ଛାତ୍ର ସଂସଦ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ
* ଛାତ୍ର ଓ ଛାତ୍ରୀମାନଙ୍କ ପାଇଁ ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ବିନୋଦ ଗୃହ

== ବିଭାଗ ==
୨୦୧୬ଟି ଆସନ ଏବଂ ୮୪ ଅଧ୍ୟାପକ ବିଶିଷ୍ଟ ଏହି ମହାବିଦ୍ୟାଳୟର ସମସ୍ତ ୧୬ଟି ବିଭାଗରେ ମୋଟାମୋଟି ସମସ୍ତ ବିଷୟ ଉପରେ ଶିକ୍ଷା ପ୍ରଦାନ କରିବାର ବ୍ୟବସ୍ଥା ରହିଛି।  &lt;ref name=&quot;Departments of skcg college&quot;&gt;{{cite web|title=departments of skcg college|url=http://www.skcgparala.ac.in/botany.php#|publisher=skcg college|accessdate=11 July 2015}}&lt;/ref&gt;

'''କଳା ବିଭାଗ ବିଷୟ''':-
 
*ଅର୍ଥନୀତି
*ଇତିହାସ
*ଭୁଗୋଳ
*ରାଜନୀତି ବିଜ୍ଞାନ
*ଶିକ୍ଷା
*ଓଡ଼ିଆ
*ଇଁରାଜୀ
*ସଂସ୍କୃତ
*ହିନ୍ଦୀ
*ତେଲୁଗୁ , ଇତ୍ୟାଦି ।
'''ବିଜ୍ଞାନ ବିଭାଗ ବିଷୟ''':-
*ଉଦ୍ଭିଦ ବିଜ୍ଞାନ 
*ପ୍ରାଣୀ ବିଜ୍ଞାନ 
*ରସାୟନ ବିଜ୍ଞାନ
*ଭୌତିକ ବିଜ୍ଞାନ ଓ 
*ଗଣିତ ।

'''ବାଣିଜ୍ୟ ବିଭାଗ ବିଷୟ''':-

== ଭୂତପୂର୍ବ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ==
ଏହି ମହାବିଦ୍ୟାଳୟର ଭୂତପୂର୍ବ ଛାତ୍ରଛାତ୍ରୀ ମାନେ ସାମାଜିକ ଜୀବନରେ ତଥା ରାଜ୍ୟ ଓ ରାଜ୍ୟ ବାହାରେ ବିଭିନ୍ନ ପଦ ପଦବୀରେ ରହି ଏହି ଅନୁଷ୍ଠାନ ପାଇଁ ଗୌରବ ଆଣିପାରିଛନ୍ତି। ଓଡ଼ିଶାର କିଛି ବିଶିଷ୍ଟ ବ୍ୟକ୍ତି ଯେଉଁମାନେ ଏହି ଅନୁଷ୍ଠାନରୁ ଶିକ୍ଷା ଲାଭ କରିଛନ୍ତି, ସେମାନେ ହେଲେ:-

* [[ନାଗଭୂଷଣ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
* [[ଗିରିଧର ଗମାଙ୍ଗ]](ପୁର୍ବତ୍ତନ ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ, ଓଡ଼ିଶା)
* ଶଶି ଭୁଷଣ ପାଢୀ(ଓଡ଼ିଶା ପ୍ରଶାସନିକ ସେବା)

== ଛାତ୍ରାବାସ ==

୨୪୦ ଶଯ୍ୟା ବିଶିଷ୍ଟ ୩ଟି ଛାତ୍ରାବାସ ଏହି ମହବିଦ୍ୟାଳୟଦ୍ୱାରା ପରିଚାଳିତ ହେଉଛି। 
* ଶ୍ରୀ କୃଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି ଛାତ୍ରାବାସ (୧୧୦ ଶଯ୍ୟା ବିଶିଷ୍ଟ)
* ଶ୍ରୀ ଗୌର ଚନ୍ଦ୍ର ଗଜପତି ଛାତ୍ରାବାସ (୮୦ ଶଯ୍ୟା ବିଶିଷ୍ଟ)
* ପି ଏମ୍ ଏନ୍ ଛାତ୍ରାବାସ (୫୦ ଶଯ୍ୟା ବିଶିଷ୍ଟ)

== ଅନ୍ୟାନ୍ୟ କାର୍ଯ୍ୟକଳାପ ଓ ଗତିବିଧି ==
* ରାଷ୍ଟ୍ରୀୟ ଛାତ୍ର ସେନା(NCC)
* ଯୁବ ରେଡ୍-କ୍ରସ୍ ସମାଜ(YRS)
* ବାର୍ଷିକ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ସାଂସ୍କୃତିକ କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ
* ବାର୍ଷିକ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ କ୍ରୀଡ଼ା ମହୋତ୍ସବ
* ବାର୍ଷିକ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ଛାତ୍ର ସଂସଦ ନିର୍ବାଚନ

== ସୁବିଧା ଓ ସୁଗମତା ==

{{wide image|SKCG College, Pkd..jpg|900px|Panoramic view of SKCG College}}

== ଆଧାର ==
{{ଆଧାର}}
{{Odisha}}

[[ଶ୍ରେଣୀ:ଓଡ଼ିଶାରେ ଶିକ୍ଷା]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଓଡ଼ିଶାରେ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ ଓ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ]]</text>
      <sha1>sjuyunwe23jhq3cke4cxqrhnrm25n52</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ବ୍ୟବହାରକାରୀ:Ssgapu22/ସମ୍ପାଦିତ କାର୍ଯ୍ୟ</title>
    <ns>2</ns>
    <id>58501</id>
    <revision>
      <id>467413</id>
      <parentid>467276</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T16:16:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ssgapu22</username>
        <id>7676</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* ଓଡ଼ିଆ */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="116676" xml:space="preserve">[[File:Sangram Kesari Senapati at Odia Wikipedia 16 anniversary, Bhubaneswar, Odisha, India.jpg|thumb|Sangram Kesari Senapati at Odia Wikipedia 16 anniversary, Bhubaneswar, Odisha, India]]
ମୋର ଅବଦାନ ସମୂହ:
==ସ୍ମରଣୀୟ==
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ସର୍ବସାଧାରଣ]]
# [[ଗୁଣ୍ଡୁଚି ମୂଷା]]
# [[ସୋନପରୀ]]
# [[ସନ୍ଦୀପ ମାହେଶ୍ୱରୀ]]
# [[ରଶ୍ମି ବଂଶଲ]]
# [[ଗମେଇ ନଦୀ]]
# [[ବାବା ହରଭଜନ ସିଂହ]]
# [[ସ୍ୱାତୀ କୁମାରୀ]]
# [[ଜାହ୍ନବୀ ଆଚରେକର]]
# [[ଅର୍ଣ୍ଣବ ଗୋସ୍ୱାମୀ]]
# [[ଭି. ଅନ୍‌ବିଟେବୁଲ୍]]
# [[ବୀନିତା ବଳ]]
# [[ତେଲେଙ୍ଗାନା ଦିବସ]]
# [[ଆନ୍ତର୍ଜାତିକ ଜନସେବା ଦିବସ]]
{{Div col end}}

=== ଗାନ୍ଧୀ ପରିବାର ===
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ରାମଦାସ ଗାନ୍ଧୀ]]
# [[କାନୁ ଗାନ୍ଧୀ]]
# [[ଦେବଦାସ ଗାନ୍ଧୀ]]
# [[ରାମଚନ୍ଦ୍ର ଗାନ୍ଧୀ]]
# [[ମଗନଲାଲ ଗାନ୍ଧୀ]]
# [[ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ପରିବାର]]
# [[ଶାମଲଦାସ ଗାନ୍ଧୀ]]
{{Div col end}}

===ସମୃଦ୍ଧରଣ===
# [[ପଣସ]] (ସମୃଦ୍ଧିକରଣ){{tick}}

==ସୌର ମଣ୍ଡଳ==
# [[ଜୁଲାଇ ୨୦୧୮ ଚନ୍ଦ୍ରଗ୍ରହଣ]]

==ଟେକ୍ନୋଲୋଜି==
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[୨ଜି]]
# [[ହ୍ୟାକିଂ]]
# [[ଲିମ୍ବୋ (ଭିଡ଼ିଓ ଗେମ୍)]]
# [[ବଙ୍ଗାଳୀ ଉଇକିପିଡ଼ିଆ]]
# [[ପଞ୍ଜାବୀ ଉଇକିପିଡ଼ିଆ]]
{{Div col end}}

==ଇତିହାସ==
# [[ରୁଦ୍ରମା ଦେବୀ]]
# [[ସୂର୍ଯ୍ୟବର୍ମନ ୨]]

===ଓଡ଼ିଶା ଇତିହାସ===
# [[ସୋମ ବଂଶ]]{{tick}}

==ଦେବଦେବୀ==
{{Div col|3}}
===ମନ୍ଦିର===
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ବଉଳାଶୁଣୀ]]{{tick}}
# [[ଅନନ୍ତ ବଳଦେବଜୀଉ ମନ୍ଦିର]]
# [[ଦୁର୍ଗା ମନ୍ଦିର, ମୋଟିଆ]]
{{Div col end}}

===ପାଳିତ ଯାତ୍ର ବିଶେଷ===
# [[ଛତର ଯାତ୍ରା]]

===ଜଗନ୍ନାଥଙ୍କ ସ‌ହ ଜଡ଼ିତ===
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ବାଟମଙ୍ଗଳା]]{{tick}} 
# [[ଦାରୁ ଶଗଡ଼ି]]{{tick}} 
# [[ଦାରୁ]]{{tick}} 
# [[ଜଗନ୍ନାଥବଲ୍ଲଭ ମଠ]]{{tick}} 
# [[ଚିତଉ]]
# [[ମାଣିକପାଟଣା]]{{tick}} 
# [[ସ୍ଵର୍ଗଦ୍ଵାର]]{{tick}} 
# [[ରଥଖଳା]]{{tick}} 
# [[ଶବରପଲ୍ଲୀ]]{{tick}} 
# [[ନରେନ୍ଦ୍ର ପୁଷ୍କରିଣୀ]]{{tick}} 
# [[ସାହାଣମେଲା]]{{tick}} 
# [[ଝାଞ୍ଜପିଟା ମଠ]]
# [[ରୋଷଶାଳା]]{{tick}}
{{Div col end}}

===ଭୋଗ ଦ୍ରବ୍ୟ===
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ନଡ଼ିଆ]]{{tick}} 
# [[ଚନ୍ଦନ]]{{tick}} 
# [[ଅଗର]]{{tick}} 
# [[କାନିକା]]
# [[ସୋରିଷ]]{{tick}}
{{Div col end}}

===ଗୀତ/ବାଦ୍ୟଯନ୍ତ୍ର===
# [[ମୃଦଙ୍ଗ]]{{tick}} 
# [[କେନ୍ଦରା ଗୀତ]]{{tick}}
{{Div col end}}

====ସମୃଦ୍ଧକରଣ====
# [[ବିରି]] (ସମୃଦ୍ଧକରଣ){{tick}} 
# [[ଅଙ୍ଗିରା ଆଶ୍ରମ, ପୁରୀ]] (ସମୃଦ୍ଧିକରଣ){{tick}} 
# [[ହରିଶଙ୍କର ମନ୍ଦିର]] (ସମୃଦ୍ଧିକରଣ){{tick}} 
# [[ଭଦ୍ରକାଳୀ ମନ୍ଦିର]] (ସମୃଦ୍ଧି କରଣ){{tick}} 
# [[ଆଖଣ୍ଡଳମଣି ମନ୍ଦିର]] (ସମୃଦ୍ଧିକରଣ){{tick}} 
# [[ବିରଞ୍ଚିନାରାୟଣ ମନ୍ଦିର, ପାଳିଆ]] (ସମୃଦ୍ଧିକରଣ){{tick}}

==ଗ୍ରାମ/ସ‌ହର==
# [[ଫୁରଲିଝରଣ]] ‎(ସମୃଦ୍ଧିକରଣ)
# [[ସରକାରୀ ବୈଷୟିକ ମହାବିଦ୍ୟାଳୟ, କଳାହାଣ୍ଡି]]
# [[ନିଳୋକ ଉଚ୍ଚ ବିଦ୍ୟାଳୟ ‎]]

==ଆମ ସଂସ୍କୃତି/ପରମ୍ପରା==
# [[ଝୋଟି ଚିତା]] (ସମୃଦ୍ଧିକରଣ)
# [[ହଳଦୀ କୁମକୁମ]]
# [[ଜୀବିତପୁତ୍ରିକା]]
#[[ମହାରାଷ୍ଟ୍ର ଦିବସ]]

==ସ୍ମରଣୀୟ ଓଡ଼ିଆ==
===ସାହିତ୍ୟିକ===
# [[ଶାରଦା ରଥ]]
# [[ପ୍ରବୋଧ କୁମାର ମିଶ୍ର]]
# [[ପ୍ରଶାନ୍ତ କୁମାର ମହାନ୍ତି]]
# [[ନୀଳମଣି ମିଶ୍ର]]
# [[ଭି. ପି. ଜୋଗଲେକର]]
# [[ବିଜୟ କୁମାର ମହାନ୍ତି (ଅନୁବାଦକ)]]
# [[ଦେବେନ୍ଦ୍ର ଚୌଧୁରୀ]]
# [[ପ୍ରସନ୍ନ କୁମାର ସ୍ୱାଇଁ]]
# [[ସୁରେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ମହାରଣା]]
# [[ପ୍ରଦୋଷ କୁମାର ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ମନୋଜ ମହାନ୍ତି]]
# [[ସୂର୍ଯ୍ୟ ଦେଓ]]
# [[ମିଶ୍ର ସତ୍ୟନାରାୟଣ]]
# [[ଗୋଲୋକ ଚନ୍ଦ୍ର ପ୍ରଧାନ]]
# [[ବେଣୁଧର ରାଉତ]]
# [[ନୃସିଂହ କୁମାର ରଥ]]
# [[ଦେବେନ୍ଦ୍ର ଦାସ]]
# [[ସତ୍ୟ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ମନୋଜ ପଟ୍ଟନାୟକ (ଗୀତିକାର)]]
# [[ଗୌରହରି ଦଳାଇ]]
# [[ଅଲେଖଚନ୍ଦ୍ର ପଢ଼ିଆରୀ]]

===ପୁରାତନ===
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ଲକ୍ଷ୍ମୀକାନ୍ତ ମହାପାତ୍ର]] (ସମୃଦ୍ଧିକରଣ){{tick}} 
# [[ଗୋପାଳ ଚନ୍ଦ୍ର ପ୍ରହରାଜ]] (ସମୃଦ୍ଧିକରଣ){{tick}} 
# [[ଫକୀର ମୋହନ ସେନାପତି]] (ସମୃଦ୍ଧିକରଣ){{tick}}
# [[ହୃଷୀକେଶ ପଣ୍ଡା (ଗୀତିକାର)|ହୃଷୀକେଶ ପଣ୍ଡା]]
# [[ପ୍ରତିଜ୍ଞା ଦେବୀ]]
# [[ସୁରେନ୍ଦ୍ର ନାୟକ]]
# [[ବଳରାମ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ନୃସିଂହ ତ୍ରିପାଠୀ]]
# [[ବୀରେନ୍ଦ୍ରନାଥ ମହାନ୍ତି]]
# [[ରାମ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି]]
# [[ରଶ୍ମି ରାଉଳ]]
# [[ନିର୍ମଳା ଦେବୀ]]
# [[ରଞ୍ଜିତା ନାୟକ]]
# [[ସୌଦାମିନୀ ଉଦ୍‌ଗାତା]]
# [[ସୁଲୋଚନା ଦାସ]]
# [[ପ୍ରଭାତୀ ମିଶ୍ର]]
# [[ରଜତ କୁମାର କର]]
{{Div col end}}

===ନୂତନ===
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ବିସ୍ମୟ ମହାନ୍ତି]]{{tick}}
# [[ସୁଶାନ୍ତ ପଟ୍ଟନାୟକ]]{{tick}}
# [[ଆରତି ଭୂୟାଁ]]
# [[ମନସ୍ୱିନୀ ଦାଶ]]
{{Div col end}}

===ସ୍ୱାଧୀନତା ସଂଗ୍ରାମୀ===
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ବୈଷ୍ଣବଚରଣ ନାୟକ]]
# [[ବିଶ୍ୱମ୍ବର ପରିଡ଼ା]]
# [[ଭୂବନାନନ୍ଦ ଦାସ]]
# [[ଅଲେଖ ପାତ୍ର]]
# [[ଜି. ଏସ. ମେଲକୋଟେ]]
# [[କିଶନ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ଜଗନ୍ନାଥ ସରକାର]]
# [[ଦୋଳଗୋବିନ୍ଦ ପ୍ରଧାନ]]
# [[କିରଣ ଲେଖା ମହାନ୍ତି]]
# [[ଦୋହରା ବିଷୋୟୀ]] (ସମୃଦ୍ଧିକରଣ)
# [[ଚକରା ବିଷୋୟୀ]] (ସମୃଦ୍ଧିକରଣ)
# [[ରେଣ୍ଡୋ ମାଝି]] (ସମୃଦ୍ଧିକରଣ)
# [[ଗୌରାଙ୍ଗ ଚରଣ ଦାସ]] (ସମୃଦ୍ଧିକରଣ)
# [[ବାଞ୍ଛାନିଧି ମହାନ୍ତି]] (ସମୃଦ୍ଧିକରଣ)
{{Div col end}}

==ପୁସ୍ତକ==
# [[ନିର୍ମଳା (ଉପନ୍ୟାସ)]]

==କଥାଚିତ୍ର/ଅଭିନେତା==
===ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର===
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ସୀତା ଲବକୁଶ]]
# [[ବ୍ୟାଡ଼୍ ଗାର୍ଲ]]
# [[ଚାନ୍ଦ ନା ତମେ ତାରା]]{{tick}} 
# [[ଲଭ୍ ମାଷ୍ଟର]]
# [[ନଈ ସେପାରୀ କନକ ଗୋରୀ]]
# [[ଟାର୍ଗେଟ୍]]
# [[ପ୍ରେମ ସବୁଠୁ ବଳବାନ]]
# [[ଡାହା ବାଳୁଙ୍ଗା]]
# [[ତୁ ଆଉ ମୁଁ]]
# [[ଡାଡି]]
# [[ଗୋଲାପି ଗୋଲାପି]]
# [[ଲେଖୁଲେଖୁ ଲେଖିଦେଲି]]
# [[ଇସ୍କ ତୁ ହି ତୁ]]
# [[ନୂଆ ନୂଆ ପ୍ରେମରେ]]
# [[କିଏ ଦବ ଟକ୍କର]]
# [[ସୁପର ମିଛୁଆ]]{{tick}} 
# [[ଆଖି ପଲକରେ ତୁ]]
# [[ଆଇନ କାନୁନ]]
# [[କେଉଁ ଦୁନିଆରୁ ଆସିଲ ବନ୍ଧୁ]]
# [[ଅ ଆ ହର୍ଷେଇ]]
# [[ଅଗସ୍ତ୍ୟ]]
# [[ଝିଅଟା ବିଗିଡ଼ିଗଲା]]
# [[ପିଲାଟା ବିଗିଡ଼ିଗଲା]]
# [[କେହି ନୁହେଁ କାହାର]]
# [[ଯୁବରାଜ(ଓଡ଼ିଆ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର)]]
# [[ରିଭେଞ୍ଜ]]
# [[ବାଏ ବାଏ ଦୁବାଇ]]
# [[ଚିନି (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଲଭ୍ ପାଇଁ କୁଛ୍ ଭି କରେଗା]]
# [[ଲଭ୍ ୟୁ ହମେଶା]]
# [[ଜଗା ହାତରେ ପଘା (୨୦୧୫)]]
# [[ଗପ ହେଲେ ବି ସତ (୨୦୧୫)]]{{tick}} 
# [[ଭାଇନା, କ'ଣ କଲା ସେ]]
# [[ସୁଇଟ୍ ହାର୍ଟ]]
# [[ତୋର ଦିନେ କୁ ମୋର ଦିନେ]]
# [[ଲଭ୍ ଷ୍ଟେସନ୍]]{{tick}} 
# [[ଗଳ୍ପ ନୁହେଁ ଅଳ୍ପ ଦିନର]]
# [[ବେବି]]
# [[ଛାତି ତଳେ ଡିଂ ଡଂ]]
# [[ସ୍ମାଇଲ୍ ପ୍ଲିଜ୍]]{{tick}}
# [[କଥାଦେଲି ମଥା ଛୁଇଁ]]
# [[ସୁନାପିଲା- ଟିକେ ସ୍କୃ ଢିଲା]]
# [[ଛାଇ ପରି ରହିଥିବି]]
# [[ଦିୱାନା ହେଲି ତୋ ପାଇଁ]]
# [[ଦିଲ୍ କା ରାଜା]]
# [[ମୀମାଂସା]]
# [[କ୍ରାନ୍ତିଧାରା]]
# [[ଦିଲ୍ ଦିୱାନା ହେଇଗଲା]]
# [[ତୁ ମୋ ଲଭ୍ ଷ୍ଟୋରୀ]]
# [[ଗଡ୍‌ଫାଦର୍]]
# [[ଦି ଏଣ୍ଡ୍]]
# [[ଆଖି ଖୋଲିଲେ ତୁ ତୁ ହି ତୁ]]
# [[ସୀତାରାମଙ୍କ ବାହାଘର କଳିଯୁଗରେ]]
# [[ଟପୋରି]]
# [[ଅଭୟ]]
# [[ରୋମିଓ ଜୁଲିଏଟ]]
# [[ସିଷ୍ଟର ଶ୍ରୀଦେବୀ]]
# [[ଭକ୍ତ ଓ ଭଗବାନ]]
# [[ମିଠା ମିଠା]]
# [[ଟିକେ ଖରା ଟିକେ ଛାଇ]]
# [[ନିଝୁମ ରାତିର ସାଥୀ (୨୦୧୭)|ନିଝୁମ ରାତିର ସାଥୀ]]
# [[ତମକୁ ଦେଖିଲା ପରେ]]
# [[ପ୍ରେମର ନିଶା ନିଆରା ନିଆରା]]
# [[ଆସିଲୁ ଯେବେ ତୁ ଯାଆନା ଫେରି]]
# [[ପ୍ରେମରେ ପ୍ରେମରେ]]
# [[ମୁଁ ଗାନ୍ଧୀ ନୁହେଁ]]
# [[ହେ ପ୍ରଭୁ ଦେଖା ଦେ]]
# [[ଦେଲେ ଧରା କଥା ସରେ]]
# [[ଗୁଣ୍ଡା]]
# [[ଗୋଟେ ଶୁଆ ଗୋଟେ ଶାରୀ]]
# [[ତୁ କହିବୁ ନା ମୁଁ]]
# [[ତୁ ଯେ ସେଇ]]
# [[ଯୋଉଠି ତୁ ସେଇଠି ମୁଁ]]
# [[ସମୟ ବଡ଼ ବଳବାନ (୨୦୧୬ କଥାଚିତ୍ର)|ସମୟ ବଡ଼ ବଳବାନ]]
# [[ହେଲା ମତେ ପ୍ରେମ ଜର]]
# [[ଚୁପ୍ ଚୁପ୍ ଚୋରି ଚୋରି]]
# [[ଜବରଦସ୍ତ ପ୍ରେମିକ]]
# [[ଟାଇଗର (ଓଡ଼ିଆ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର)|ଟାଇଗର]]
# [[ତୁ ମୋର ସପନ ରାଣୀ]]
# [[ଭଉଁରୀ- ଦ ସିଙ୍କିଙ୍ଗ୍ ରିଆଲିଟି]]
# [[ସପନର ପଥେ ପଥେ]]
# [[କଲେଜ ଟାଇମ]]
# [[ହେଲୋ- ଇନ୍ ଲଭ୍]]
# [[ଜହ୍ନର ପାହାଡ଼]]
# [[ମାୟା]]
# [[ମାଇଁ ଫାର୍ଷ୍ଟ ଲଭ୍]]
# [[କଳ୍କୀ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଫ୍ଲାସ୍‌ବ୍ୟାକ]]
# [[ଏଇ ଜନମର ସାଥିଟିଏ]]
# [[ଜଷ୍ଟ ମୋହବତ୍]]
# [[କଥା ନୁହେଁ ଏ କଥା]]
# [[ଗଡ୍‌ସ୍ ଓନ୍ ପିପୁଲ୍]]
# [[ଲେଖିଚି ନାଁ ତୋର]]
# [[ରକ୍‌ଷ୍ଟାର୍]]
# [[ଭଲପାଏ ତତେ ୧୦୦ ରୁ ୧୦୦]]
# [[ରଙ୍ଗିଲା ବାବା]]
# [[ରଘୁପତି ରାଘବ ରାଜାରାମ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ରଘୁପତି ରାଘବ ରାଜାରାମ]]
# [[ଆଶିକ୍]]
# [[ଲଟେରୀ- ଲାଇଫ୍ ଏଗ୍ନେଷ୍ଟ ଫେଟ୍]]
# [[ମୁଁ ଖାଣ୍ଟି ଓଡ଼ିଆ ଝିଅ]]
# [[ଅଜାତଶତ୍ରୁ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ଅଜାତଶତ୍ରୁ]]
# [[ବିନ୍ଦାସ ରୋମିଓ]]
# [[ବଦମାସ୍‌ ଟୋକା]]
# [[ମୋ ଦିଲ୍ କହେ ଇଲୁ ଇଲୁ]]
# [[ଆପନା ହାତ ଜଗନ୍ନାଥ]]
# [[ତୋ ବାଟ ଚାହିଁଚି ରାତି ସାରା]]
# [[ପୁଣି ଦେଖା ହବ ଆର ଜନମରେ]]
# [[ଖାସ୍ ତୁମରି ପାଇଁ]]
# [[ଜୟ ହିନ୍ଦ୍]]
# [[ହିରୋ ନଂ ୱାନ୍]]
# [[ହରି ବୋଲ ନୁହେଁ ଟଙ୍କା ବୋଲ]]
# [[ସାହିତ୍ୟ ଦିଦି]]
# [[ସମଥିଙ୍ଗ୍ ସମଥିଙ୍ଗ୍ ୨]]
# [[ଭୈରବ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ଭୈରବ]]
# [[ସଙ୍ଗମ]]
# [[୨୦୧୪ ଫିଅର ଅଫ ଦ ଇଅର]]
# [[ଏମିତି ବି ହେଇପାରେ]]
# [[କିଡ୍‌ନାପ୍]]
# [[କ୍ରିଷ୍ଣା ଗୋବିନ୍ଦା]]
# [[ଆମେ ତ ଟୋକା ଷଣ୍ଢ ମାର୍କା]]
# [[କାବୁଲା ବାରବୁଲା]]
# [[ଶିବା- ନଟ୍‌ ଆଉଟ୍‌]]
# [[ପାଗଳ କରିଚୁ ତୁ]]
# [[ମେଣ୍ଟାଲ]]
# [[ମୁଁ ତା'ର କିଏ]]
# [[ତମେ ଥିଲେ ସାଥିରେ]]
# [[ଗଞ୍ଜା ଲଢ଼େଇ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ଗଞ୍ଜା ଲଢ଼େଇ]]
# [[ୱାନ୍ ୱେ ଟ୍ରାଫିକ୍]]
# [[ରାସ୍ତା (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ରାସ୍ତା]]
# [[ଓମ୍ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ଓମ୍]]
# [[ଦୀପାଞ୍ଜଳି]]
# [[ସିନ୍ଦୂର (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ସିନ୍ଦୂର]]
# [[ତୁ ମୋ ହିରୋ]]
# [[ଗଡ଼ବଡ଼]]
# [[ବଧୂ ନୁହେଁ ମୁଁ ବନ୍ଧୁ]]
# [[ମୋ ଦିଲ୍ ତୋ ଦିୱାନା]]
# [[ତୁ ମୋ ସୁନା ତୁ ମୋ ହୀରା]]
# [[ଲଭ୍ ହେଲା ଏମିତି]]
# [[ମୁଁ ଆଶିକ୍ ମୁଁ ଆୱାରା]]
# [[ମାଇଁ ଲଭ୍ ଷ୍ଟୋରୀ]]
# [[ଏସିପି ସାଗରିକା]]
# [[ଜଗନ୍ନାଥ ଧାମ ପୁରୀ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ଜଗନ୍ନାଥ ଧାମ ପୁରୀ]]
# [[ଦିୱାନା ଦିୱାନୀ]]
# [[ଚଉକା ଛକା]]
# [[ରୁମ୍‌କୁ ଝୁମାନା]]
# [[ସୁପରଷ୍ଟାର (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ସୁପରଷ୍ଟାର]]
# [[ମୁଁ ଗୋଟେ ଦୁଷ୍ଟ ପିଲା]]
# [[ସଲାମ ସିନେମା]]
# [[ରୁଦ୍ର (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ରୁଦ୍ର]]
# [[ସପନର ନାୟିକା]]
# [[ସନ୍ଦେହୀ ପ୍ରିୟତମା]]
# [[ଅଶୋକ ସମ୍ରାଟ]]
# [[ହରି ଓମ ହରି]]
# [[ମୁଁ ଦିୱାନା ତୋ' ପାଇଁ]]
# [[ଓମ ସାଇ ତୁଝେ ସଲାମ]]
# [[ଦୀପୁ ଦ ଡ୍ୟାନ୍ସବୟ]]
# [[ବଜରଙ୍ଗୀ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ବଜରଙ୍ଗୀ]]
# [[ପ୍ରେମିକା]]
# [[କାଉଁରୀ କନ୍ୟା]]
# [[ଯୋଗୀ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ଯୋଗୀ]]
# [[ବ୍ୟାଚେଲର]]
# [[ମିତ ବସିଛି ମୁଁ ଭୂତ ସାଥିରେ]]
# [[ଟଙ୍କା ତତେ ସଲାମ]]
# [[ମୁଁ ରାଜା ତୁ ରାଣୀ]]
# [[ତୁ ମୋ ଦେହର ଛାଇ]]
# [[କେହି ଜଣେ ଭଲ ଲାଗେରେ]]
# [[ବ୍ଲାକ୍‌ମେଲ୍]]
# [[ଗୁଡ୍ ବୟ]]
# [[ତୋ ପ୍ରେମରେ ପଡ଼ିଲା ପରେ]]
# [[ପର୍ଶୁରାମ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ପର୍ଶୁରାମ]]
# [[ରଙ୍ଗିଲା ଟୋକା]]
# [[ଜଗୁ ଅଟୋବାଲା]]
# [[କ୍ରିଷ୍ଣା- ଷ୍ଟୋରୀ ଅଫ୍ ଏ ଡ୍ୟାନ୍ସର୍]]
# [[ମୁଁ]]
# [[ଫ୍ୟାମିଲି ନମ୍ବର୍ ୱାନ୍]]
# [[ମୁଁ ପ୍ରେମୀ ମୁଁ ପାଗଳ]]
# [[କେମିତି ଏ ବନ୍ଧନ]]
# [[ମା' ଖୋଜେ ମମତା]]
# [[ଡନ୍ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ଡନ୍]]
# [[ଓନ୍‌ଲି ପ୍ୟାର୍]]
# [[ଶୁଭ ବିବାହ]]
# [[ତୋ' ଆଖିରେ ମୁଁ]]
# [[ମୁଁ କ'ଣ ଏତେ ଖରାପ]]
# [[ଦିଲ୍ ତ‌ତେ ଦେଇଚି]]
# [[ଆ'ଲୋ ମୋର କଣ୍ଢେଇ]]
# [[ପହିଲି ରଜ]]
# [[ଭୁଲ୍ ବୁଝିବନି ମତେ]]
# [[ଶଶୁରଘର ଜିନ୍ଦାବାଦ]]
# [[ତୋ'ର ମୋ'ର ଯୋଡ଼ି ସୁନ୍ଦର]]
# [[ଏଇ ମିଳନ ଯୁଗ ଯୁଗର]]
# [[ଶକ୍ତି (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ଶକ୍ତି]]
# [[ଟିକେ ଅନାଡ଼ି ପୂରା ଖିଲାଡ଼ି]]
# [[ତତେ ଭଲ ପାଉଛି ବୋଲି]]
# [[ମେଘ ସବାରୀରେ ଆସିବ ଫେରି]]
# [[ପ୍ରେମ ଅଢ଼େଇ ଅକ୍ଷର]]
# [[ଦିୱାନା]]
# [[ॐ ନମଃ ଶିବାୟ]]
# [[ଲୈଲା ଓ ଲୈଲା]]
# [[ହାପି ଲକି]]
# [[ତୁ ଥାଆ ମୁଁ ଯାଉଚି ରୁଷି]]
# [[ଧୀରେ ଧୀରେ ପ୍ରେମ ହେଲା]]
# [[ସୁନା ଚଢ଼େଇ ମୋ ରୂପା ଚଢ଼େଇ]]
# [[ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ମୁଖ୍ୟମନ୍ତ୍ରୀ]]
# [[ଆଇଲାରେ ଓଡ଼ିଆ ପୁଅ]]
# [[ଚୁପ୍ କିଏ ଆସୁଛି]]
# [[ଆକାଶେ କି ରଙ୍ଗ ଲାଗିଲା]]
# [[ରୋମିଓ- ଦ ଲଭର୍ ବୟ]]
# [[ଲଭ୍ ଡଟ୍ କମ୍]]
# [[ମିତରେ ମିତ]]
# [[ତୁମେ ହିଁ ସାଥୀ ମୋର]]
# [[ତୁ ମୋରି ପାଇଁ]]
# [[ପ୍ରେମ ରୋଗୀ]]
# [[ଆ'ରେ ସାଥି ଆ]]
# [[ଆ' ଜ‌ହ୍ନରେ ଲେଖିବା ନାଁ]]
# [[ପାଗଳ କରିଚି ପାଉଁଜି ତୋର]]
# [[ଧନରେ ରଖିବୁ ଶପଥ ମୋର]]
# [[ମତେ ତ ଲଭ ହେଲାରେ]]
# [[ହସିବ ପୁଣି ମୋ ସୁନା ସଂସାର]]
# [[ନନ୍ଦିନୀ ଆଇ ଲଭ୍ ୟୁ]]
# [[ମୁନ୍ନା- ଏ ଲଭ୍ ଷ୍ଟୋରୀ]]
# [[ତୋ ବିନା ଭଲ ଲାଗେନା]]
# [[ବନ୍ଦେ ଉତ୍କଳ ଜନନୀ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ବନ୍ଦେ ଉତ୍କଳ ଜନନୀ]]
# [[ମତେ ଆଣିଦେଲ ଲକ୍ଷେ ଫଗୁଣ]]
# [[ତୋ ପାଇଁ ନେବି ମୁଁ ଶହେ ଜନମ]]
# [[କାଳୀଶଙ୍କର]]
# [[ଲାଲ ଟୁକୁ ଟୁକୁ ସାଧବ ବୋହୂ]]
# [[ସମୟ ହାତରେ ଡୋରି]]
# [[ତୁମକୁ ପାରୁନି ତ ଭୁଲି]]
# [[ଅଗ୍ନିଶିଖା]]
# [[ମୋ ସୁନା ପୁଅ]]
# [[ଏ ମନ ମାନେନା]]
# [[ବନ୍ଧୁ (କଥାଚିତ୍ର)|ବନ୍ଧୁ]]
# [[ମୋନିକା ମାଇଁ ଡାର୍ଲିଙ୍ଗ]]
# [[ଫେରିଆ ମୋ ସୁନା ଭଉଣୀ]]
# [[ମହାନାୟକ]]
# [[ମୁଁ ତତେ ଲଭ୍ କରୁଚି]]
# [[ପ୍ରିୟା ମୋ ଆସିବ ଫେରି]]
# [[ଗୁଡ୍ଡୁ ଆଣ୍ଡ ଗୁଡ୍ଡି]]
# [[ଆମାଜନ୍ ଆଡ୍‌ଭେଞ୍ଚର୍]]
# [[ଆଇ ଲଭ୍ ମାଇଁ ଇଣ୍ଡିଆ]]
# [[ତୁ ଏକା ଆମ ସାହା ଭରସା]]
# [[ରାକ୍ଷୀ ବାନ୍ଧିଲି ମୋ ରଖିବ ମାନ]]
# [[ହସିଲା ସଂସାର ଭାଙ୍ଗିଲା କିଏ]]
# [[ରକତେ ଲେଖିଚି ନାଁ]]
# [[ଦେ ମା ଶକ୍ତି ଦେ]]
# [[ତୁ ମୋ ମନର ମିତ]]
# [[ପ୍ରିୟା ମୋ ପ୍ରିୟା]]
# [[ବାଜି]]
# [[ତତେ ମୋ ରାଣ]]
# [[ମନର ମାନସୀ]]
# [[ଅର୍ଜୁନ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ଅର୍ଜୁନ]]
# [[ନାରୀ ଆଖିରେ ନିଆଁ]]
# [[ତୋ' ପାଇଁ]]
# [[ଓମ୍ ଶାନ୍ତି ଓମ୍]]
# [[ନାୟକ ନୁହେଁ ଖଳନାୟକ]]
# [[ହତ୍ୟା (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)| ହତ୍ୟା]]
# [[ଟୋପାଏ ସିନ୍ଦୂର ଦି ଟୋପା ଲୁହ]]
# [[ମଥାରେ ଦେଇ ପାଟ ଓଢ଼ଣୀ]]
# [[ଓ ମାଇଁ ଲଭ୍]]
# [[କଟି ପତଙ୍ଗ]]
# [[ପ୍ରେମ୍ କୁମାର]]
# [[ସୁନ୍ଦରଗଡ଼ର ସଲମାନ୍ ଖାନ୍]]
# [[ଅଗ୍ନି ପରୀକ୍ଷା]]
# [[ଓଲେ ଓଲେ ଦିଲ୍ ବୋଲେ]]
# [[ନାୟକର ନାଁ ଦେବଦାସ]]
# [[ଜୀବନ ମୃତ୍ୟୁ]]
# [[ରହିଚି ରହିବି ତୋରି ପାଇଁ]]
# [[ଆଇ ଲଭ୍ ୟୁ]]
# [[ସୁନା ସଙ୍ଖାଳୀ]]
# [[ରଖିବ ଯଦି ସେ ମାରିବ କିଏ]]
# [[ହରିଭାଇ ହାରେନା]]
# [[ମା ମଙ୍ଗଳା (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ମା ମଙ୍ଗଳା]]
# [[ଏଇଠି ସ୍ୱର୍ଗ ଏଇଠି ନର୍କ]]
# [[ସାବତ ମାଆ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)‌|ସାବତ ମାଆ]]
# [[ନାରୀ ବି ପିନ୍ଧିପାରେ ରକ୍ତ ସିନ୍ଦୂର]]
# [[ପୁଅ ଭାଙ୍ଗିଦେଲା ସୁନା ସଂସାର]]
# [[ସମୟ ଚକରେ ସଂସାର ରଥ]]
# [[ପୁଅ ମୋର ଜଗତ ଜିତା]]
# [[ତୋ ଆଖି ମୋ ଆଇନା]]
# [[ଧର୍ମ ଦେବତା]]
# [[ସମୟ ଖେଳୁଛି ଚକା ଭଉଁରୀ]]
# [[ଧର୍ମ ସ‌ହିଲେ ହେଲା]]
# [[ସହର ଜଳୁଚି]]
# [[ମା ପରି କିଏ ହେବ]]
# [[ମା କାନ୍ଦେ ଆଜି ପୁଅଟେ ପାଇଁ]]
# [[ରଙ୍ଗ୍ ନମ୍ବର]]
# [[ଧରଣୀ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ଧରଣୀ]]
# [[କଳା ମାଣିକ]]
# [[ବାବୁ ପର୍ଶୁରାମ]]
# [[ତୁଳସୀ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ତୁଳସୀ]]
# [[ଧର୍ମ ନିକିତି]]
# [[ରାକ୍ଷୀ ଭିଜିଗଲା ଆଖି ଲୁହରେ]]
# [[ଏଇ ଆଖି ଆମ ସାକ୍ଷୀ]]
# [[କାଳ ଚକ୍ର]]
# [[ପରଦେଶୀ ବାବୁ]]
# [[ଜୟ ଶ୍ରୀରାମ]]
# [[କଥା କହିବ ମୋ ମଥା ସିନ୍ଦୂର]]
# [[କଥା ରହିଗଲା କାଳ କାଳକୁ]]
# [[ଶାଶୁ ହାତକଡ଼ି ଭାଉଜ ବେଡ଼ି]]
# [[ଲଭ୍ ପ୍ରମିଜ୍]]
# [[ଯୋଉଠି ଥିଲେ ବି ତୁ ମୋର]]
# [[ସରପଞ୍ଚ ବାବୁ]]
# [[ଲାଟ୍ ସାହେବ]]
# [[ସ୍ତ୍ରୀ (୧୯୯୮ର କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ସୁନା ପାଲିଙ୍କି]]
# [[ସୌଭାଗ୍ୟବତୀ]]
# [[ଲକ୍ଷ୍ମୀର ଅଭିସାର]]
# [[ଅହଲ୍ୟା (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ଅହଲ୍ୟା]]
# [[ଏଇ ସଂଘର୍ଷ]]
# [[ଜୀବନସାଥୀ (୧୯୯୭ କଥାଚିତ୍ର)|ଜୀବନସାଥୀ]]
# [[ରାମ ଲକ୍ଷ୍ମଣ]]
# [[ବାପା (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ବାପା]]
# [[ଶେଷ ଦୃଷ୍ଟି]]
# [[ନୀଳ ମାଷ୍ଟରାଣୀ]]
# [[ମୋକ୍ଷ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ମୋକ୍ଷ]]
# [[ବସୁଧା (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ବସୁଧା]]
# [[ସୁନା ପୁଅ]]
# [[କ୍ଷଣିକା- ଦ ଲସ୍ଟ ଆଇଡିଆ]]
# [[ମଣି ନାଗେଶ୍ୱରୀ]]
# [[ସୁଭଦ୍ରା (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ସୁଭଦ୍ରା]]
# [[୪ ଇଡିଅଟସ୍]]
# [[ଚମ୍ପିଆନ]]
# [[ମୋ ଭାଇ ଜଗା]]
# [[ସାଗର ଗଙ୍ଗା]]
# [[ପାଚେରୀ ଉଠିଲା ମଝି ଦୁଆରୁ]]
# [[ଅକୁହା କଥା]]
# [[ନିର୍ବାଚନ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ନିର୍ବାଚନ]]
# [[ମୁକ୍ତି ମଶାଲ]]
# [[ନାଗ ଜ୍ୟୋତି]]
# [[ଲୁବେଇଡାକ]]
# [[ରଖିଲେ ଶିବ ମାରିବ କିଏ]]
# [[ମହୁଆ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ମହୁଆ]]
# [[ଗୋପରେ ବଢ଼ୁଛି କଳା କହ୍ନେଇ]]
# [[ଏମିତି ଭାଇ ଜଗତେ ନାହିଁ]]
# [[ଗଢ଼ି ଜାଣିଲେ ଘର ସୁନ୍ଦର]]
# [[ଦାଦାଗିରି]]
# [[ପଥର ଖସୁଚି ବଡ଼ ଦେଉଳୁ]]
# [[ଅନୁପମା (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ଅନୁପମା]]
# [[ସାଡୋଜ୍ ଅଫ୍ ଦ ରେନ୍‌ବୋ]]
# [[ଆଶା (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ଆଶା]]
# [[ମା (୧୯୯୨ର ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ମା]]
# [[ନାଗ ପଞ୍ଚମୀ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ନାଗ ପଞ୍ଚମୀ]]
# [[ଉଦଣ୍ଡୀ ସୀତା]]
# [[ମା' ଯାହାର ସାହା]]
# [[ଘର ମୋର ସ୍ୱର୍ଗ]]
# [[ଅଣ୍ଟି ଛୁରୀ ତଣ୍ଟି କାଟେ]]
# [[ପ୍ରୀତିର ଇତି]]
# [[ଅରଣ୍ଯ ରୋଦନ]]
# [[ସୁଖ ସଂସାର]]
# [[ମୁକ୍ତି ତୀର୍ଥ]]
# [[ଦୂର ଦିଗନ୍ତ]]
# [[କି ହେବ ଶୁଆ ପୋଷିଲେ]]
# [[ତୋ ବିନୁ ଅନ୍ୟ ଗତି ନାହିଁ]]
# [[ଆମ ଘର ଆମ ସଂସାର]]
# [[ବସ୍ତ୍ର ହରଣ]]
# [[ପରଦେଶୀ ଚଢ଼େଇ]]
# [[ଚକାଡୋଳା କରୁଚି ଲୀଳା]]
# [[ହିସାବ କରିବ କାଳିଆ]]
# [[କଣ୍ଢେଇ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|କଣ୍ଢେଇ]]
# [[କାଳିଆ ଭରସା]]
# [[ଅଗ୍ନି ବୀଣା]]
# [[ଠାକୁର ଅଛନ୍ତି ଚଉ ବାହାକୁ]]
# [[ହସ ଲୁହ ଭରା ଦୁନିଆ]]
# [[ଦଇବ ଦଉଡ଼ି]]
# [[ଲୁଟ ତରାଜ]]
# [[ବିଧିର ବିଧାନ]]
# [[ଶାସ୍ତି (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ଶାସ୍ତି]]
# [[ପ୍ରତିଶୋଧ ଅପରାଧ ନୁହେଁ]]
# [[ପୁଅ ମୋର କଳା ଠାକୁର]]
# [[ଥିଲି ଝିଅ ହେଲି ବୋହୂ]]
# [[ପାପ ପୁଣ୍ୟ]]
# [[କୁରୁକ୍ଷେତ୍ର (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|କୁରୁକ୍ଷେତ୍ର]]
# [[ସୁନା ଚଢ଼େଇ]]
# [[ମା ମତେ ଶକ୍ତି ଦେ]]
# [[ଲାଲ ପାନ ବିବି]]
# [[ଗୋଲାମଗିରି]]
# [[ଚକା ଆଖି ସବୁ ଦେଖୁଛି]]
# [[ଅନ୍ୟାୟ ସହିବି ନାହିଁ]]
# [[ମାଣିକ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ମାଣିକ]]
# [[ପକା କମ୍ବଳ ପୋତ ଛତା]]
# [[ପଳାତକ]]
# [[କଣ୍ଢେଇ ଆଖିରେ ଲୁହ]]
# [[ସତ ମିଛ]]
# [[ତାରା (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ତାରା]]
# [[ଆରଣ୍ୟକ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ଆରଣ୍ୟକ]]
# [[ଶେଷ ପ୍ରତୀକ୍ଷା]]
# [[ଏକ୍ସକ୍ୟୁଜ ମି]]
# [[ମା ଗୋଜବାୟାଣୀ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ମା ଗୋଜବାୟାଣୀ]]
# [[ପ୍ରେମ ପାଇଁ ମହାଭାରତ]]
# [[ସପନ ବଣିକ]]
# [[ଗୃହଲକ୍ଷ୍ମୀ]]
# [[ଇସ୍କ ପୁଣିଥରେ]]
# [[ରାଧା (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ରାଧା]]
# [[ବସନ୍ତ ରାସ]]
# [[ଲଭ୍ ଏକ୍ସପ୍ରେସ୍]]
# [[ପ୍ରତିଧ୍ୱନି (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ପ୍ରତିଧ୍ୱନି]]
# [[ଜୀବନ ସଙ୍ଗମ]]
# [[ରାଜା ହରିଶ୍ଚନ୍ଦ୍ର]]
# [[ରାମ ରହିମ]]
# [[ଉଦୟ ଭାନୁ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ଉଦୟ ଭାନୁ]]
# [[ସୁବର୍ଣ୍ଣ ସୀତା]]
# [[ଭାଇଜାନ୍]] 
# [[ଅଭିଳାଷ]]
# [[ଭକ୍ତ ସାଲବେଗ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ଭକ୍ତ ସାଲବେଗ]]
# [[କଲ୍ୟାଣୀ]]
# [[ଦେଖ ଖବର ରଖ ନଜର]]
# [[ଜ୍ୱାଇଁ ପୁଅ]]
# [[ବିଲ୍ୱ ମଙ୍ଗଳ]]
# [[ମାନସୀ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ମାନସୀ]]
# [[ଦେବଯାନୀ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ଦେବଯାନୀ]]
# [[ସତ୍ୟମେବ ଜୟତେ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ସତ୍ୟମେବ ଜୟତେ]]
# [[ପଗ୍‌ଲୁ]]
# [[ବାଟ ଅବାଟ]]
# [[ମନ ଖାଲି ତତେ ଚାହେଁ]]
# [[ଅଗ୍ନି ପରୀକ୍ଷା (୧୯୮୦ କଥାଚିତ୍ର)|ଅଗ୍ନି ପରୀକ୍ଷା]]
# [[ଜୟ ମା ମଙ୍ଗଳା]]
# [[ଅନୁରାଧା (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ଅନୁରାଧା]]
# [[ରାମ ବଳରାମ]]
# [[ଶ୍ରୀ ଜଗନ୍ନାଥ (୧୯୭୯ର ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ଶ୍ରୀ ଜଗନ୍ନାଥ]]
# [[ସାକ୍ଷୀ ଗୋପୀନାଥ]]
# [[ସୁଜାତା (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ସୁଜାତା]]
# [[ସତୀ ଅନୁସୂୟା]]
# [[ପରିବାର (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ପରିବାର]]
# [[ପତି ପତ୍ନୀ]]
# [[କବି ସମ୍ରାଟ ଉପେନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ]]
# [[ଶ୍ରୀମାନ୍ ସୁର୍‌ଦାସ]]
# [[ସନ୍ଧ୍ୟା ତାରା]]
# [[ପୁନର୍ମିଳନ]]
# [[ସାଥୀ ତୁ ଫେରିଆ]]
# [[ତୁ ମୋ ସୁନା ଚଢ଼େଇ]]
# [[ମା (୨୦୧୮ ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ମା]]
# [[ପ୍ରେମୀ ଦିୱାନା]]
# [[ପ୍ୟାର ଅଲଗା ପ୍ରକାର]]
# [[ତୁ ମୋ ସୁଇଟ୍ ୧୬]]
# [[ଜୀବନର ଚଲାପଥେ]]
# [[ରହସ୍ୟ]]
# [[କୁଳାଙ୍ଗାର]]
# [[ମୁଇଁ ଦିୱାନା ତୁଇ ଦିୱାନୀ]]
# [[ଏ ଦିଲ୍ ତତେ ଦେଲି]]
# [[ବାପା ତମେ ଭାରି ଦୁଷ୍ଟ]]
# [[ଚାଲ୍ ଟିକେ ଦୁଷ୍ଟ ହବା]]
# [[ଅଜବ ସଞ୍ଜୁର ଗଜବ ଲଭ୍]]
# [[ପଞ୍ଜୁରୀ ଭିତରେ ଶାରୀ]]
# [[ନିମ୍‌କି]]
# [[ପ୍ରେମରେ ରଖିଚି ୧୦୦ରୁ ୧୦୦]]
# [[ଗୋଲ୍ ମାଲ୍ ଲଭ୍]]
# [[ବୋବାଲ ଟୋକା]]
# [[ସେଲଫିସ୍ ଦିଲ୍]]
# [[ତୁ ମୋ ଲଭ୍ ଷ୍ଟୋରୀ ୨]]
# [[ଅଭିମାନ (୨୦୧୯ର କଥାଚିତ୍ର)|ଅଭିମାନ]]
# [[ବୈଶାଳୀ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ବୈଶାଳୀ]]
# [[ରଙ୍ଗ ବରଷିବ ଟୁପୁରୁ ଟୁପୁରୁ]]
# [[ପ୍ରେମ ତୋର ନଟି ନଟି]]
# [[ଖୁସି (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|ଖୁସି]]
# [[ତୁ କହିଦେ ଆଇ ଲଭ୍ ୟୁ]]
# [[ଛବିରାଣୀ‎]]
# [[ଲଭ୍ ଟୁଇଷ୍ଟ]]
# [[ଦେଖା ହେଲା ପ୍ରେମ ହେଲା]]
# [[ମିଷ୍ଟର ମଜନୁ]]
# [[ବାଳ- ଦ ରିଦମ୍ ଅଫ୍ ଲାଇଫ୍]]
# [[ଫ୍ରମ୍ ମି ଟୁ ୟୁ]]
# [[ମାଲ୍ ମହୁ ଜୀବନ ମାଟି]]
# [[ବିଶ୍ୱରୂପ]]
# [[ଶଙ୍ଖା ସିନ୍ଦୂର]]
# [[କିଏ କାହାର (୧୯୯୭ର ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|କିଏ କାହାର]]
# [[ମୁଁ ପରଦେଶୀ ଚଢ଼େଇ]]
# [[ବାବୁ ଭାଇଜାନ୍]]
# [[କୁଇନ୍ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|କୁଇନ୍]]
# [[ପାଇକ ବିଦ୍ରୋହ (କ୍ଷୁଦ୍ର ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର)|ପାଇକ ବିଦ୍ରୋହ]]
# [[ଆହୁତି]]
# [[କାହ୍ନା (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)|କାହ୍ନା]]
# [[ସୁନା ସଂସାର (୧୯୯୭ର କଥାଚିତ୍ର)|ସୁନା ସଂସାର]]
# [[ସହିଦ ରଘୁ ସର୍ଦ୍ଦାର]]
# [[ଗାଁର ନାଁ ଗାଲୁଆପୁର]]
# [[ଚାଲ ଟିକେ ପ୍ରେମ କରିବା]]
# [[ମନେ ମନେ ମନ ଖୋଜୁଥିଲା]]
# [[ଚକ୍ଷୁବନ୍ଧନ]]
# [[ଜଙ୍ଗଲ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଅରୁନ୍ଧତୀ (୨୦୨୧ର ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ମନ ମୋ ନେଇଗଲୁ ରେ]]
# [[ପିହୁ]]
# [[ବିଜୟିନୀ]]
# [[ମିଷ୍ଟର ରୋମିଓ]]
# [[୨ ଚକ୍‌ଲେଟ୍]]
# [[ଲାଲି ହବ କାହାର]]
# [[କଟକ ୱେଡ୍ସ୍ ସମ୍ବଲପୁର]]
# [[ବାପା ଆଇସିୟୁରେ ଅଛନ୍ତି]]
# [[ଲୁଚେଇ ଦେ ମତେ ଛାତି ଭିତରେ]]
# [[ଦୁର୍ଗତିନାସିନୀ ୨]]
# [[ଷଷ୍ଠରୁ ନଷ୍ଟ]]
# [[ଅର୍ଦ୍ଧ ସତ୍ୟ]]
# [[ଚୋରଣୀ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ପାରୋ ହେଟ୍‌ସ୍ ଦେବଦାସ]]
# [[ପ୍ରେମିକାୟ ନମ]]
# [[ରଙ୍ଗିଲା ବୋହୂ ୨]]
# [[ତୋ' ପାଇଁ ଫେରିବି ବସୁଧା ଚିରି]]
# [[ତୁ ମୋର ସାଥୀରେ ୨]]
# [[ମା'ର ମମତା]]
# [[ରାତି ସରି ସରି ଯାଉଛି]]
# [[ଇଏ ବି ଗୋଟେ ଲଭ୍ ଷ୍ଟୋରୀ]]
# [[କୋକୋଲି: ଫିସ୍ ଆଉଟ୍ ଅଫ୍ ୱାଟର୍]]
# [[ଭୋକ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଚରିତ୍ର (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ସିନ୍ଥିରୁ ସିନ୍ଦୂର ଅଳପ ଦୂର]]
# [[ବିଶ୍ୱାସ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ଇନ୍ଦ୍ରଜାଲ]]
# [[ଓଏ ଗୀଟାର]]
# [[ପ୍ରତ୍ୟାଘାତ]]
# [[ଅର୍ଦ୍ଧାଙ୍ଗିନୀ]]
# [[ତୁମେ ମୋ ଶଙ୍ଖା ତୁମେ ମୋ ସିନ୍ଦୂର]]
# [[ଚୁମକି ମାଇଁ ଡାର୍ଲିଂ]]
# [[ତାଣ୍ଡବ]]
# [[ବିସର୍ଜନ]]
# [[ରୋଲ୍ ନଂ-୨୭ ସୁଜାତା ସେନାପତି]]
# [[ସୁପର୍ ବୟ୍]]
# [[ପଲ୍ ପଲ୍ ତତେ ଚାହେଁ]]
# [[ତୁ ଭାରି ବିୟୁଟିଫୁଲ୍]]
# [[ଶ୍ରୀକ୍ଷେତ୍ର (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ରୋମିଓ ରାଜା]]
# [[ପାପ]]
# [[ହିରୋଗିରି]]
# [[ଆଖି ବୁଜିଦେଲେ ତୁ]]
# [[ହେଲୋ ରାବଣ]]
# [[ସାହାଣୀ ଘର କାହାଣୀ]]
# [[ଲଭ୍ ୟୁ ପ୍ରିୟା]]
# [[ଶଲା ବୁଢ଼ାର ବଦ୍‌ଲା]]
# [[ଟିକେ ଲଭ୍ ଟିକେ ଟ୍ୱିଷ୍ଟ୍]]
# [[ତୁ ମୋର ସାଥିରେ]]
# [[ଦୁର୍ଗତିନାଶିନୀ]]
# [[ପ୍ରେମ ନା' ପାଗଳପଣ]]
# [[ଲକିର ଲକ୍‌ଡାଉନ୍ ଲଭ୍ ଷ୍ଟୋରୀ]]
# [[ମୋ ମମି ପାପାଙ୍କ ବାହାଘର]]
# [[ଫେରିଆ]]
# [[ମୁଁ ତୁମେ ଲକ୍‌ଡାଉନ୍]]
# [[ଭିଜା ମାଟିର ସ୍ୱର୍ଗ]]
# [[ମୂଷା ମୋର ରଜନୀକାନ୍ତ]]
# [[ଅନାମିକା ନାୟିକା]]
# [[ଅନୁ ଦିଦି ନଟ୍ ଆଉଟ୍]]
# [[ଗୋଲ୍‌ମାଲ୍]]
# [[ଡହରା ଟୋକା]]
# [[ଅଙ୍ଗୁରୁ ନମିଳିଲେ ଖଟା]]
# [[ଲାଲ୍‌ପାନ ବିବିର ସ୍ମାର୍ଟ୍ ଫ୍ୟାମିଲି]]
# [[ହଉ ହଉ ହେଇଗଲାରେ]]
# [[ଟ୍ୱିଷ୍ଟବାଲା ଲଭ୍ ଷ୍ଟୋରୀ]]
# [[ଚିରକୁଟ୍]]
# [[ତୋ ବିନା କିଛି ମୁଁ ଚାହେଁନା]]
# [[ରଙ୍ଗିଲା ବୋହୂ]]
# [[ଝିଅଟା ଅଲଗା ପ୍ରକାର]]
# [[କାଳିଆ କରୁଛି ଲୀଳା]]
# [[ଫୋର୍]]
# [[ସମାପାଜୁର ରଘୁ]]
# [[ବନ୍ଧନ (ଟେଲି ଫିଲ୍ମ)]]
# [[ଦୃଷ୍ଟିକୋଣ]]
# [[କୁକୁଡ଼ା ଚୋର]]
# [[ପ୍ରେମ ଏଟିଏମ୍]]
# [[ଆଉ ଗୋଟେ ଲଭ୍ ଷ୍ଟୋରୀ]]
# [[ଭାବେ ସିନା କହିପାରେନା]]
# [[କୋଉ ଆକାଶର ଜହ୍ନ ତୁ]]
# [[ପ୍ରେମମ୍]]
# [[ଡିଟେକ୍ଟିଭ୍ କରନ୍ ଅର୍ଜୁନ]]
# [[ଯଥା ରାବଣସ୍ୟ ମନ୍ଦୋଦରୀ]]
# [[ଦିଦି ନମସ୍କାର]]
# [[ସୁନୟନା]]
# [[ପାଣିଗ୍ରହଣ]]
# [[ଲଗାମ୍]]
# [[ମନ ମୋର କାଗଜ ଗୁଡ଼ି]]
# [[ଦିଲ୍ ମୋର ମାନେନା]]
# [[ଗୁପ୍‌ଚୁପ୍ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ବିଶ୍ୱନାଥ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ମୋ ପଣତକାନୀରେ ତୁ]]
# [[ଚୋରଣୀ ୨]]
# [[ଏକା ତୁ ଏକା ମୁଁ]]
# [[କୁରୁକ୍ଷେତ୍ର (ଟେଲି ଫିଲ୍ମ)]]
# [[ମିଷ୍ଟର କହ୍ନେୟା]]
# [[ଅଧାଲେଖା ଗପ]]
# [[କ୍ରେଜି-୪]]
{{Div col end}}

===ସମୃଦ୍ଧିକରଣ===
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ରାଜୁ ଆୱାରା]] 
# [[ରୂପା ଗାଁ ର ସୁନାକନିଆଁ]]
# [[ଇସ୍କ ତୁ ହି ତୁ]]
# [[ନାରୀ ନୁହେଁ ତୁ ନାରାୟଣୀ]]
# [[ବିଧାତା (୨୦୦୩ର ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର)]]
# [[କଥାନ୍ତର]]
# [[ମାୟା ମିରିଗ]]
# [[ମାଟିର ମଣିଷ]]
# [[ଇନ୍ଦ୍ରଧନୁର ଛାଇ]]
# [[ଯାହାକୁ ରଖିବେ ଅନନ୍ତ]]
# [[ଚୋରି ଚୋରି ମନ ଚୋରି]]
# [[ବୋଉ (୧୯୯୮ର କଥାଚିତ୍ର)|ବୋଉ]]
# [[ଧର୍ମର ହେବ ଜୟ]]
# [[ସାକ୍ଷୀ ରହିଲା ଏ ସିଂହଦୁଆର]]
# [[ଗୋଲାପି ଗୋଲାପି]]
# [[ରକତ ଚିହ୍ନିଛି ନିଜର କିଏ]]
# [[ଥ୍ୟାଙ୍କ ୟୁ ଭଗବାନ]]
# [[ଦୋସ୍ତି]]
# [[ଆସୁଛି ମୋ କାଳିଆସୁନା]]
# [[ଯଶୋଦା (୧୯୯୬ର ସିନେମା)|ଯଶୋଦା]]
# [[ପିପାସା]]
# [[ମାୟା ମିରିଗ]]
# [[ଅକ୍ଷି ତୃତୀୟା]]
# [[ରାମାୟଣ (ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ସାବିତ୍ରୀ (୧୯୯୫ର ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର)]]
{{Div col end}}

# [[ରାଇମୋହନ ପରିଡ଼ା]]

===ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର/ଦୂରଦର୍ଶନ ଅଭିନେତା/ଅଭିନେତ୍ରୀ===
{{Div col|colwidth=10em}}
# [[ବବ୍‌ଲି]]
# [[ଏଲିନା ସାମନ୍ତରାୟ]]
# [[ମୀନକେତନ]]
# [[ତମସା ମିଶ୍ର]]
# [[ବାଳକୃଷ୍ଣ ନାୟକ]]
# [[ସୁସ୍ମିତା ଦାସ]]
# [[ଶୀତଲ ପାତ୍ର]]
# [[ଲିପି (ଅଭିନେତ୍ରୀ)|ଲିପି ପରିଡ଼ା]]
# [[ଗାର୍ଗୀ ମହାନ୍ତି]]
# [[ଗୁନ୍‌ଗୁନ୍‌]]
# [[ଦୀପ୍ତିରେଖା ପାଢ଼ୀ]]
# [[ଲିପ୍ସା ମିଶ୍ର]]
# [[ଜାଙ୍କଲିନ ପରିଡ଼ା]]
# [[ନମ୍ରତା ଦାସ]]
# [[ନୈନା ଦାସ]]
# [[ଜିନା ସାମଲ]]
# [[ତ୍ରିପୁରା ମିଶ୍ର]]
# [[ନମ୍ରତା ଥାପା]]
# [[ଅନୁଭା ସୌର୍ଯ୍ୟା]]
# [[ଗୀତା ରାଓ]]
# [[ଭୂମିକା ଦାଶ]]
# [[ଝିଲିକ୍ ଭଟ୍ଟାଚାର୍ଯ୍ୟ]]
# [[ଦେବଯାନୀ]]
# [[ନୀତୁ ସିଂହ (ଓଡ଼ିଆ ଅଭିନେତ୍ରୀ)|ନୀତୁ ସିଂହ]]
# [[ଅରୁଣ ମହାନ୍ତି]]
# [[ଦେବୀକା ଅରୁନ୍ଧତୀ ସାମଲ]]
# [[ଆମେଲି ପଣ୍ଡା]]
# [[ସ୍ମରଣୀକା ପ୍ରିୟଦର୍ଶିନୀ]]
# [[ଜ୍ୟୋତି ରଞ୍ଜନ ନାୟକ]]
# [[ସୋନିକା ରାୟ]]
# [[ଆର୍ଯ୍ୟନ ଦାଶ]]
# [[ସମୀର ରିଷୁ ମହାନ୍ତି]]
# [[ବିଦୁସ୍ମିତା]]
# [[ସୁବ୍ରତ ସ୍ୱାଇଁ]]
# [[ମେଘା ଘୋଷ]]
# [[ପିଣ୍ଟୁ ନନ୍ଦ]]
# [[କୁନା ତ୍ରିପାଠୀ]]
# [[କାଜଲ ମିଶ୍ର]]
# [[ବବି ମିଶ୍ର]]
# [[ମେଘ୍ନା ମିଶ୍ର]]
# [[ସୁନୀଲ କୁମାର]]
# [[ରାଲି ନନ୍ଦ]]
# [[ସନ୍‌ମିରା ନାଗେଶ]]
# [[ବିଶ୍ୱଭୂଷଣ ପଣ୍ଡା]]
# [[ତମନ୍ନା ବ୍ୟାସ]]
# [[ନିହାରୀକା ଦାଶ]]
# [[ସାଜନ୍ ବିଶ୍ୱାଳ]]
# [[ସମ୍ଭାବନା ମହାନ୍ତି]]
# [[ଉତ୍କଣ୍ଠା ପାଢ଼ୀ]]
# [[ପୁନମ ମିଶ୍ର]]
# [[ସ୍ୱରାଜ ବାରିକ]]
# [[ସମ୍ବିତ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ]]
# [[ନିକିତା ମିଶ୍ର]]
# [[ଶଶାଙ୍କ ଶେଖର]]
# [[ଅକ୍ଷୟ ବସ୍ତିଆ]]
# [[ଦୀପକ ବାରିକ]]
# [[ଅମ୍ଳାନ ଦାସ]]
# [[ହର ରଥ]]
# [[ସସ୍ମିତା ପିୟାଲି ସାହୁ]]
# [[ନିକିତା]]
# [[ପୁପୁଲ ଭୂୟାଁ]]
# [[ସୁଶ୍ରୀ ରଥ]]
# [[ଝାନ୍‌ସୀ ରାଣୀ (ଓଡ଼ିଆ ଅଭିନେତ୍ରୀ)|ଝାନ୍‌ସୀ ରାଣୀ]]
# [[ଦୀପକ କୁମାର]]
# [[ଶିବାନୀ ସଙ୍ଗୀତା]]
# [[ରୁଦ୍ର ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ପ୍ରଜ୍ଞା ହୋତା]]
# [[ରଜନୀ ରଞ୍ଜନ]]
# [[ପ୍ରିୟଙ୍କା ମହାପାତ୍ର]]
# [[କୋଏଲ ମିଶ୍ର]]
# [[ପିଙ୍କି ପ୍ରିୟଦର୍ଶିନୀ]]
# [[ସଂଗ୍ରାମ ବିଶ୍ୱାଳ]]
# [[ବିଜୁ ବଡ଼ଜେନା]]
# [[ଅର୍ଦ୍ଧେନ୍ଦୁ ସାହୁ]]
# [[ସନ୍ତୋଷ ନାରାୟଣ ଦାସ]]
# [[ପୁପିନ୍ଦର ସିଂହ]]
# [[ଦେବାଶିଷ ପାତ୍ର]]
# [[ଆଶୁତୋଷ ମହାପାତ୍ର]]
# [[ସୁମନ ମହାରଣା]]
# [[ସୂର୍ଯ୍ୟକାନ୍ତ ସାମଲ]]
# [[ବ୍ରଜ ସିଂହ]]
# [[ପଞ୍ଚାନନ ନାୟକ]]
# [[ବୈଶାଳୀ ପରିଡ଼ା]]
# [[ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ପ୍ରତିହାରୀ]]
# [[ଅସୀତ ପତି]]
# [[ଲଭ୍‌ଲି]]
# [[ସୁଧାକର ବସନ୍ତ]]
# [[ସୁବାସ ରାଉତ]]
# [[ସଲିଲ ମିତ୍ର]]
# [[ରାଧାକାନ୍ତ ନନ୍ଦ]]
# [[ତୃପ୍ତି ସିହ୍ନା]]
# [[ସୋଫିଆ ଆଲାମ]]
# [[ନାଜିଆ ଆଲାମ]]
# [[ଅସୀମା ପଣ୍ଡା]]
# [[ସ୍ମିତା ମହାନ୍ତି]]
# [[ସୋମେଶ ମହାନ୍ତି]]
# [[ମୁନ୍ନା ଖାଁ]]
# [[ଜ୍ୟୋତ୍ସ୍ନା ଦାସ]]
# [[ଦୀପା ସାହୁ (୧୯୮୫ ଜନ୍ମ)]]
# [[ଦେବେନ ମିଶ୍ର]]
# [[ଗାଗାରିନ ମିଶ୍ର]]
# [[ଅଭିଜିତ ମଜୁମଦାର]]
# [[ଶିଶିର ମୋହନ ପତି]]
# [[ସୁରେଶ ବଳ]]
# [[ମାମା ମିଶ୍ର]]
# [[ମାମୁନି ମିଶ୍ର]]
# [[ହାଡ଼ୁ]]
# [[ଅଶ୍ୱିନୀ ବ୍ରହ୍ମା]]
# [[ରବି ମିଶ୍ର]]
# [[ଶୁଭକାନ୍ତ ସାହୁ]]
# [[ଶ୍ରଦ୍ଧା ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ମନିଷା ମିଶ୍ର]]
# [[ଏଲି ପାଢ଼ୀ]]
# [[ଶ୍ୱେତା ମଲ୍ଲିକ]]
# [[କିର୍ତ୍ତୀ ମହାନ୍ତି]]
# [[କାବ୍ୟା କିରଣ]]
# [[ଦିବ୍ୟା ମହାନ୍ତି]]
# [[ବିରାଜ ଦାଶ]]
# [[ମୀରା ମହାନ୍ତି]]
# [[ରାଜେଶ୍ୱରୀ ରାୟ]]
{{Div col end}}

===ଦକ୍ଷିଣ ଭାରତୀୟ ଅଭିନେତା/ଅଭିନେତ୍ରୀ===
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ମହେଶ ବାବୁ]] 
# [[ଜୟଲଳିତାଙ୍କ ଅଭିନୀତ କଥାଚିତ୍ର]]{{tick}} 
# [[ଅକ୍କିନେନି ନାଗାର୍ଜୁନ]]
# [[ଅକ୍କିନେନି ନାଗା ଚୈତନ୍ୟ]]
# [[ପ୍ରଣୀତା ସୁବାଷ]]
# [[ବେଦୀକା]]
# [[ଜାନ‌କୀ ସବେଶ]]
# [[ହେମା ସେୟାଦ]]
# [[ରାଇ ଲକ୍ଷ୍ମୀ]]
# [[ଅମଲା ଅକ୍କିନେନି]]
# [[ରକୁଲ ପ୍ରୀତ ସିଂ]]
# [[ଶ୍ରୀୟା ରେଡ୍ଡି]]
# [[ଉଦୟ ଭାନୁ]]
# [[ରାଧିକା ଚୌଧୁରୀ]]
# [[ନିଶା ଅଗ୍ରୱାଲ]]
# [[ଲେସ୍‌ଲି ତ୍ରିପାଠୀ]] (ଓଡ଼ିଆ)
# [[ଲାବନ୍ୟା ତ୍ରିପାଠୀ]]
# [[ଦୀକ୍ଷା ସେଠ]]
# [[ପ୍ରୀତିକା ରାଓ]]
# [[ଶ୍ରୀୟା ଶରଣ]]
# [[ଜେନେଲିଆ ଡିସୋଜା]]
# [[ବିକ୍ରମ (ତାମିଲ କଥାଚିତ୍ର ଅଭିନେତା)|ବିକ୍ରମ]]
# [[କାର୍ତ୍ତିକ ଶିବକୁମାର]]
# [[ମଣି ରତ୍ନମ୍]]
# [[ବେଣୁ ମାଧବ]]
# [[ଏସ. ପି. ବାଲସୁବ୍ରମଣ୍ୟମ]]
# [[ପୂନମ କୌର]]
# [[ଚାର୍ମି କୌର]]
{{Div col end}}

===ହିନ୍ଦୀ କଥାଚିତ୍ର ଅଭିନେତା/ଅଭିନେତ୍ରୀ===
{{Div col|colwidth=10em}}
# [[ଦିବ୍ୟା ଭାରତୀ]]
# [[ସାରିକା ଠାକୁର]]
# [[ଅକ୍ଷରା ହାସନ]]
# [[ପୂଜା ବେଦୀ]]
# [[ଗୌହର ଖାନ]]
# [[ନିଗାର ଖାନ]]
# [[ପ୍ରିୟଙ୍କା ଚୋପ୍ରା]]
# [[ପରିଣୀତି ଚୋପ୍ରା]]
# [[ମୀରା ଚୋପ୍ରା]]
# [[ମୌନୀ ରାୟ]]
# [[ମନ୍ନାରା ଚୋପ୍ରା]]
# [[କ୍ରୀତି ସନନ]]
# [[ବିଦ୍ୟା ବଲାନ]]
# [[ଆଲିଆ ଭଟ୍ଟ]]
# [[ଦୀପିକା ପାଦୁକୋନ]]
# [[କଙ୍ଗନା ରାଣାବତ]]
# [[ପୂଜା ଭଟ୍ଟ]]
# [[ସୋନାଲୀ ବେନ୍ଦ୍ରେ]]
# [[ସୋନମ କପୁର]]
# [[ଶ୍ରଦ୍ଧା କପୁର]]
# [[ତବୁ]]
# [[ଟ୍ୱିଙ୍କଲ ଖାନ୍ନା]]
# [[ତାପସୀ ପନ୍ନୁ]]
# [[ୟାମି ଗୌତମ]]
# [[ଭୂମିକା ଚାୱଲା]]
# [[ରିମି ସେନ]]
# [[ପୂଜା ହେଗଡ଼େ]]
# [[ଆତିୟା ସେଟ୍ଟି]]
# [[ରିତିକା ସିଂହ]]
# [[ଭୂମି ପେଦନେକର]]
# [[ବାଣୀ କପୁର]]
# [[ଆୟେଶା ଟକିଆ]]
# [[ଅସିନ]]
# [[ଦିଶା ପଟାନୀ]]
# [[ସାୟେଶା ସୈଗଲ]]
# [[ସୈୟାମି ଖେର]]
# [[ହୁମା କୁରୈଶୀ]]
# [[ହଂସିକା ମୋଟୱାନୀ]]
# [[ଜରୀନ ଖାନ]]
# [[ଶମିତା ସେଟ୍ଟି]]
# [[ମଲାଇକା ଆରୋରା]]
# [[ଅମ୍ରିତା ରାଓ]]
# [[ଇଶା ଗୁପ୍ତା]]
# [[ଚିତ୍ରଙ୍ଗଦା ସିଂହ]]
# [[ଡାଏନା ପେଣ୍ଟୀ]]
# [[ଡେଜି ଶାହା]]
# [[ସାନା ଖାନ]]
# [[ହୁମାଇମା ମଲିକ]]
# [[ରୀମା ଲାଗୁ]]
# [[ନେହା ଶର୍ମା]]
# [[ଦିଶା ବକାନୀ]]
# [[କ୍ରିଷ୍ଟୀନା ଅଖିବା]]
# [[ସୋନାଲ ଚୌହାନ]]
# [[ଅଦା ଶର୍ମା]]
# [[ଏବଲିନ ଶର୍ମା]]
# [[କିଆରା ଆଡଭାନୀ]]
# [[ଶାଜାନ ପଦ୍ମସୀ]]
# [[ନିଧି ଅଗ୍ରୱାଲ]]
# [[ମଧୁରିମା ତୁଲୀ]]
# [[ଅଦିତି ରାଓ ହୈଦରୀ]]
# [[ସୌମ୍ୟା ଟଣ୍ଡନ]]
# [[ନିହାରିକା ସିଂହ]]
# [[ରିଆ ଚକ୍ରବର୍ତ୍ତୀ]]
# [[କରୀନା କପୁର]]
# [[ଅନୁଷ୍କା ଶର୍ମା]]
# [[ରାଣୀ ମୁଖାର୍ଜୀ]]
# [[କାଜଲ]]
# [[ରଣବୀର କପୁର]]
# [[ଶାହିଦ କପୁର]]
# [[ରିୟା ସେନ]]
# [[ରଣଦୀପ ହୁଡ୍ଡା]]
# [[ଅନୁରାଗ କଶ୍ୟପ]]
# [[ସତ୍ୟଜିତ ରାୟ]]
# [[ଇମ୍ରାନ ଖାଁ]]
# [[ଆର୍. ମାଧବନ୍]]
# [[ପ୍ରୀତି ଜିଣ୍ଟା]]
# [[ଫରହାନ ଅଖତାର]]
# [[ଆୟେଶା ଝୁଲ୍କା]]
# [[ସାରା ଅଲ୍ଲୀ ଖାନ୍]]
# [[ଦିବ୍ୟଙ୍କା ତ୍ରିପାଠୀ]]
# [[ଲାରା ଦତ୍ତ]]
# [[ମାନୁଷି ଛିଲ୍ଲର]]
# [[ଉର୍ବଶୀ ରାଉତେଲା]]
# [[ସୁମନ ରାଓ]]
# [[ସୁଶାନ୍ତ ସିଂହ ରାଜପୁତ]] (ଉନ୍ନତ)
# [[ନୀତିଶ ଭରଦ୍ୱାଜ]]
# [[ଘନଶ୍ୟାମ ନାୟକ]]
# [[ଅରବିନ୍ଦ ତ୍ରିବେଦୀ]]
{{Div col end}}

===ଓଡ଼ିଆ ଯାତ୍ରା କଳାକାର===
{{Div col|colwidth=10em}}
# [[ଅନିରୁଦ୍ଧ ପାଢ଼ୀ]]
# [[ଦୀପକ ଜେନା]]
# [[ଗୁରୁପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର]]
# [[ଭିକୁ ସେଠ୍]]
{{Div col end}}

==କ୍ରୀଡ଼ାବିତ୍==
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[କୁମାର ସାଙ୍ଗାକାରା]]
# [[ଏକତା ବିଷ୍ଟ]]
# [[ମିନତି ଦାଶ]]
# [[ଅଂଶୁମାନ ରଥ]]
# [[ପ୍ରଶାନ୍ତ ମହାପାତ୍ର]]
{{Div col end}}

==ଏସିଆ ମାସ ଗଣ ସମ୍ପାଦନା==
===ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ସ୍ଥାନ===
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ଆରବ ଘାଟି]]{{tick}} 
# [[ଆରବ ସାଗର]]{{tick}} 
# [[ବାଗାକଇଁ ହ୍ରଦ]]{{tick}}
# [[ଦୁର୍ଗା ସାଗର]]{{tick}}
# [[ଧାନମୋଣ୍ଡି ହ୍ରଦ]]{{tick}}
# [[ବୁଦ୍ଧ ଧାତୁ ଯାଦି]]{{tick}}
# [[ଭବାନୀପୁର ଶକ୍ତିପୀଠ]]{{tick}}
# [[ପଞ୍ଚରତ୍ନ ଗୋବିନ୍ଦ ମନ୍ଦିର]]{{tick}}
# [[ପଞ୍ଚରତ୍ନ ଶିବ ମନ୍ଦିର]]{{tick}}
# [[ମାଧବପୁର ହ୍ରଦ]]
# [[ଇମ୍‌ଜା ହ୍ରଦ]]
# [[ଗଜେଡ଼ି ତାଳ]]
{{Div col end}}

===ବଙ୍ଗଳାଦେଶର ଅଭିନେତ୍ରୀ===
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ତାନିଆ ଅହମଦ]]
# [[ସାଇନା ଅମିନ]]
# [[ଦିଲରୁବା ଯସ୍ମିନ ରୁହୀ]]
# [[ସାରିକା ସବ୍ରିନ]]
# [[ବିପାଶା ହାୟାତ]]
# [[ଅଲିଶା ପ୍ରଧାନ]]
# [[ଡଲି ଅନବର]]
# [[କବୋରୀ ସରୱର]]
# [[ସାହାରା (ବଙ୍ଗଳାଦେଶୀ ଅଭିନେତ୍ରୀ)|ସାହାରା]]
# [[ବିଦ୍ୟା ସିହ୍ନା ସାହା ମିମ୍]]
# [[ସୋମି କୈସର]]
# [[ଜୟା ଆହସାନ]]
# [[ଆଫିଆ ନୁସରାତ ବର୍ଷା]]
# [[ଆଉପୀ କରିମ୍]]
# [[ଶାବନୁର୍‎]]
# [[ମୋଜେଜା ଅଶରଫ୍ ମୋନାଲିସା]]
# [[ଜନ୍ନାତୁଲ ଫିରଦୋସ୍ ପେୟା]]
# [[ବନ୍ନା ମିର୍ଜା]]
# [[ପରି ମଣି]]
# [[ସୁବର୍ଣ୍ଣା ମୁସ୍ତଫା]]
# [[ନୱସୀନ ନହରୀନ ମୋଉ]]
# [[ନାଇଲା ନାୟେମ]]
# [[ଦିଲାରା ହନିଫ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା]]
# [[ପୂଜା ଚେରୀ ରାୟ]]
# [[ଶବନମ]]
# [[ଅନିକା କବୀର ଶୋକ]]
# [[ମେହେର ଅଫରୋଜ ଶାଓନ]]
# [[ସୁଚନ୍ଦା]]
# [[ସୁଲତାନା ଜମାନ]]
# [[ନୁସରତ ଇମରୋଜ ଟିଶା]]
# [[ତାଂଜିନ ଟିଶା]]
# [[ପ୍ରସୂନ ଆଜାଦ]]
# [[ଅଫସାନା ଆରା ବିନ୍ଦୁ]]
# [[ଅପୁ ବିଶ୍ୱାସ]]
# [[ଫରିଦା ଅଖତାର]]
# [[ଗୁଲଶାନ ଆରା ଅଖତାର]]
# [[ସୁମିତା ଦେବୀ]]
# [[ପାରବୀନ ସୁଲତାନା ଦିତି]]
# [[ତାରାନା ହାଲିମ]]
# [[ମୌସୁମୀ ହମିଦ]]
# [[ତମାଳିକା କର୍ମାକର]]
# [[ମାହିୟା ମାହି]]
# [[ନୁସରତ ଫରିୟା ମଜହାର]]
# [[ରୋକେୟା ପ୍ରାଚୀ]]
# [[ହୋସନେ ଆରା ପୁତୁଲ]]
# [[କାଜି ନସ୍ୱାବ ଅହମ୍ମଦ]]
# [[ସୋହାନା ସାବା]]
# [[ରୋଜୀ ଆଫସାରୀ]]
# [[ନିପୁନ୍ ଅକ୍ତର]]
# [[ଆଖି ଆଲମଗିର]]
# [[ଆଜମେରୀ ହକ୍ ବଧନ]]
# [[ଅନ୍ୱରା ବେଗମ]]
# [[ଇଆମିନ୍ ହକ୍ ବବି]]
# [[ଇଶ୍ରାତ୍ ଜାହାଁ ଚୈତି]]
# [[ପ୍ରାର୍ଥନା ଫରଦିନ ଦିଘି]]
# [[ତାରୀନ ଜାହାଁ]]
# [[ରୱଶନ ଜାମିଲ]]
# [[ଜାକିୟା ବାରୀ ମମ]]
# [[କୁସୁମ ଶିକଦାର]]
# [[ଶମ୍ପା ରେଜା]]
# [[ତାନଭିନ ସୁଇଟି]]
# [[ଆଇରିନ ସୁଲତାନା]]
# [[ସଲମା ବେଗମ ସୁଜାତା]]
# [[ରାଫାଃ ନାନଜେବା ତୋରସା]]
# [[ବିଜରୀ ବର୍କତୁଲ୍ଲାଃ]]
# [[ସବନମ ବବ୍‌ଲି]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Shobnom_Bubly ଲିଙ୍କ୍]]
# [[ଅଞ୍ଜୁ ଘୋଷ]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Anju_Ghosh ଲିଙ୍କ୍]]
# [[ମୁନିଆ ଇସଲାମ]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Munia_Islam ଲିଙ୍କ୍]
# [[ରୁନା ଖାନ୍]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Runa_Khan_(actress) ଲିଙ୍କ୍]
# [[ଆଫସାନା ମିମି]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Afsana_Mimi ଲିଙ୍କ୍]
# [[ସାଦିୟା ଇସଲାମ ମୌ]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Sadia_Islam_Mou ଲିଙ୍କ୍]
# [[ସାଦିକା ପାରଭିନ ପପି]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Sadika_Parvin_Popy ଲିଙ୍କ୍]
# [[ଅହନା ରହମାନ ଲାକି]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Ahona_Rahman ଲିଙ୍କ୍]
# [[ଫାରଜାନା ରିକ୍ତା]] [https://en.wikipedia.org/wiki/Farzana_Rikta ଲିଙ୍କ୍]
{{Div col end}}

==ବିଦେଶୀ ଲୋକ==
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ଟୋରୀ ବର୍ଚ]]
# [[ମିଆ ଖଲିଫା]]
# [[ନୀନା ଦାବୁଲୁରୀ]]
# [[ମାୟା ଏଞ୍ଜେଲୋ]]
# [[ମେରୀ ସେଲୀ]]
# [[ଲେଡି ଗାଗା]]
# [[କେଶା]]
# [[ଆଞ୍ଜେଲିନା ଜୋଲି]]
# [[ନିକୋଲାଇ ବଇକଭ]]
{{Div col end}}

==ଅନ୍ୟାନ୍ୟ==
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ଫେସନ (୨୦୦୮ କଥାଚିତ୍ର)|ଫେସନ]]
# [[ଶିବାଜୀ (କଥାଚିତ୍ର)]]
# [[ବର୍ଫି]]
# [[ଦୁକୁଡ଼ୁ]]
# [[୧: ନେନ୍ଓକ୍କାଡ଼ିନେ]]
# [[ବିଜିନେସମ୍ୟାନ]]
# [[ଆଗାଡ଼ୁ]]
# [[ଡିମ୍ବାଣୁ]]
# [[ଗୌରହରି ଦସ୍ତାନ]]
# [[ମନମ୍ (ତେଲୁଗୁ କଥାଚିତ୍ର)|ମନମ୍]]
# [[ଜୟ ହୋ (ଗୀତ)]]
# [[ସନ୍ ଅଫ୍ ସତ୍ୟମୂର୍ତ୍ତି]]
# [[ଧୁମ୍ ୨]]
# [[ଶ୍ରୀମନ୍ଥୁଡ଼ୁ]]
# [[ଅର୍ଜୁନ ରେଡ୍ଡି]]
{{Div col end}}

==ରାଜନୀତିଜ୍ଞ==
{{Div col|colwidth=15em}}
# [[ସୁଭାସିନୀ ଅଲୀ]]{{tick}}
# [[ଏମ୍. କରୁଣାନିଧି]]
# [[ସନ୍ତୋଷ ଚୌଧୁରୀ]]
# [[ଭି. ମୋହିନୀ ଗିରି]]
# [[ଗୁଲାବ କୌର]]
# [[ବିଶାର ଆଲ-ଖାସାଓନେହ]]
# [[ଅଶ୍ୱିନୀ ବୈଷ୍ଣବ]]
# [[ଡେଲା ଗଡଫ୍ରେ]]
{{Div col end}}

===ଓଡ଼ିଆ===
{{Div col|colwidth=10em}}
# [[ଅର୍ଜୁନ ଚରଣ ସେଠୀ]]
# [[ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ ସାମଲ]]
# [[ପିନାକୀ ମିଶ୍ର]]
# [[କାମାକ୍ଷା ପ୍ରସାଦ ସିଂହଦେଓ|କେ ପି ସିଂହଦେଓ]]
# [[ଇଲା ପଣ୍ଡା]]
# [[ରବିନାରାୟଣ ମହାପାତ୍ର|ରବି ମହାପାତ୍ର]]
# [[ବିଷ୍ଣୁ ଚରଣ ଦାସ]]
# [[ପ୍ରସନ୍ନ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ]]
# [[ବୀର କେଶରୀ ଦେଓ]]
# [[ବଲବୀର ପୁଞ୍ଜ]]
# [[ସନ୍ତୋଷ କୁମାର ସାହୁ]]
# [[କାହ୍ନୁ ଚରଣ ଲେଙ୍କା]]
# [[ନରେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ସ୍ୱାଇଁ]]
# [[କଳ୍ପତରୁ ଦାସ]]
# [[ଛତ୍ରପାଳ ସିଂହ ଲୋଧା]]
# [[ଏ ଭି ସ୍ୱାମୀ]]
# [[ପ୍ରତାପ କେଶରୀ ଦେବ]]
# [[ପ୍ରତାପ କେଶରୀ ଦେଓ]]
# [[ଭାଗିରଥୀ ମହାପାତ୍ର]]
# [[ମଙ୍ଗଳା କିଶାନ]]
# [[ସୁରେନ୍ଦ୍ର ଲାଠ]]
# [[ଜୟରାମ ପାଙ୍ଗୀ]]
# [[ହରିହର ସୋରେନ]]
# [[ଉପେନ୍ଦ୍ରନାଥ ନାୟକ]]
# [[ଅନାଦି ଚରଣ ଦାସ]]
# [[ବନମାଳୀ ବାବୁ]]
# [[ବ୍ରହ୍ମାନନ୍ଦ ପଣ୍ଡା]]
# [[ଭଜମନ ବେହେରା]]
# [[କୃପାସିନ୍ଧୁ ଭୋଇ]]
# [[ଅର୍କ କେଶରୀ ଦେଓ]]
# [[ବିକ୍ରମ କେଶରୀ ଦେଓ]]
# [[କଳିକେଶ ନାରାୟଣ ସିଂହଦେଓ|କଳିକେଶ ସିଂହଦେଓ]]
# [[ଧରଣୀଧର ଜେନା]]
# [[ଗୋପୀନାଥ ଗଜପତି]]
# [[ଗୁରୁଚରଣ ନାଏକ]]
# [[ରାମଚନ୍ଦ୍ର ହାଁସଦା]]
# [[ଝିନ୍ନ ହିକ୍‌କା]]
# [[ମୋହନ ଜେନା]]
# [[ରବିନ୍ଦ୍ର କୁମାର ଜେନା]]
# [[ଚୈତନ୍ୟ ପ୍ରସାଦ ମାଝୀ]]
# [[ଶ୍ରୀକାନ୍ତ କୁମାର ଜେନା]]
# [[କାହ୍ନୁ ଚରଣ ଜେନା]]
# [[ସମରେନ୍ଦ୍ର କୁଣ୍ଡୁ]]
# [[କାର୍ତ୍ତିକେଶ୍ୱର ପାତ୍ର]]
# [[ପର୍ଶୁରାମ ମାଝୀ]]
# [[ଭର୍ତ୍ତୃହରି ମହତାବ]]
# [[ବଳଭଦ୍ର ମାଝୀ]]
# [[ଲଡ଼ୁ କିଶୋର ସ୍ୱାଇଁ]]
# [[ମଙ୍ଗରାଜ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ସୁଦାମ ମାରାଣ୍ଡି]]
# [[ବାଲଗୋପାଲ ମିଶ୍ର]]
# [[କିରଣ ଲେଖା ମହାନ୍ତି]]
# [[ଇନ୍ଦୁରାଣୀ ମହାପାତ୍ର]]
# [[ପ୍ରମିଳା ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ମମତା ମାଢ଼ୀ]]
# [[ରାଧାରାଣୀ ପଣ୍ଡା]]
# [[ସ୍ନେହାଙ୍ଗିନୀ ଛୁରିଆ]]
# [[ସୁଷମା ପଟେଲ]]
# [[ବିଷ୍ଣୁପ୍ରିୟା ବେହେରା]]
# [[ରୀତା ସାହୁ]]
# [[ମନ୍ଦାକିନୀ ବେହେରା]]
# [[ରୋଷନୀ ସିଂହ ଦେଓ]]
# [[ରାସେଶ୍ୱରୀ ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ପରମା ପୂଜାରୀ]]
# [[ବିଜୟଲକ୍ଷ୍ମୀ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ସିପ୍ରା ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ସଞ୍ଚିତା ମହାନ୍ତି]]
# [[ଅଜୟନ୍ତୀ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ଉଷା ଦେବୀ]]
# [[ଅଞ୍ଜଳି ବେହେରା]]
# [[ଚନ୍ଦ୍ରମା ଶାନ୍ତା]]
# [[ଶୈରିନ୍ଦ୍ରୀ ନାୟକ]]
# [[ସୁରମା ପାଢ଼ୀ]]
# [[କିଶୋରୀମଣି ସିଂହ]]
# [[ପ୍ରମିଳା ଗିରି]]
# [[ବିଜୟଲକ୍ଷ୍ମୀ ସାହୁ]]
# [[ଫୁଲମଣି ଶାନ୍ତା]]
# [[ଭଗବତୀ ପୂଜାରୀ]]
# [[ଉମାରାଣୀ ପାତ୍ର]]
# [[କମଳା ଦାସ]]
# [[ସୁଧାଂଶୁମାଳିନୀ ରାୟ]]
# [[ଆନନ୍ଦ ମଞ୍ଜରୀ ଦେବୀ]]
# [[ରାସମଞ୍ଜରୀ ଦେବୀ]]
# [[ରତ୍ନା ମଞ୍ଜରୀ ଦେବୀ]]
# [[ପଟ୍ଟ ନାୟକ]]
# [[ରାଜଶ୍ରୀ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ନନ୍ଦିନୀ ଦେବୀ]]
# [[ଶାନ୍ତି ଦେବୀ (ଓଡ଼ିଆ ରାଜନୀତିଜ୍ଞ)|ଶାନ୍ତି ଦେବୀ]]
# [[ବାସନ୍ତୀ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ସୀମାରାଣୀ ନାୟକ]]
# [[ଟୁକୁନି ସାହୁ]]
# [[ପ୍ରିୟମ୍ବଦା ଦେବୀ]]
# [[ରଥ ଦାସ]]
# [[ଅନନ୍ତ ସେଠୀ]]
# [[ମୂରଲୀଧର ଜେନା]]
# [[କୁମାର ଶ୍ରୀ ଚିରଞ୍ଜୀବି]]
# [[ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ କୁମାର ଜେନା (ରାଜନେତା)|ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ କୁମାର ଜେନା]]
# [[ପଞ୍ଚାନନ ମଣ୍ଡଳ]]
# [[ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ସେଠୀ]]
# [[କପିଳ ଚରଣ ସେଠୀ]]
# [[ବୈରାଗୀ ଜେନା]]
# [[ବିଜୟ ନାୟକ]]
# [[ନେତ୍ରାନନ୍ଦ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ବିଷ୍ଣୁ ଚରଣ ସେଠୀ]]
# [[ଗଙ୍ଗାଧର ଦାସ]]
# [[ମନମୋହନ ଦାସ]]
# [[ନନ୍ଦକିଶୋର ଜେନା]]
# [[ଚକ୍ରଧର ବେହେରା]]
# [[ସତ୍ୟଭାମା ଦେଇ]]
# [[ହୃଦାନନ୍ଦ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ବେଦ ପ୍ରକାଶ ଅଗ୍ରୱାଲ]]
# [[ଜଗନ୍ନାଥ ରାଉତ]]
# [[ମାନସ ରଞ୍ଜନ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ରାଜେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ଦାସ]] (chk)
# [[ମନମୋହନ ସାମଲ]]
# [[ଶୈଳେନ ମହାପାତ୍ର]]
# [[ଭଗୀରଥ ଦାସ]]
# [[ଉତ୍ସବ ଚରଣ ଜେନା]]
# [[ଗୋପୀନାଥ ଦାସ]]
# [[ପର୍ଶୁରାମ ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ପଦ୍ମ ଲୋଚନ ପଣ୍ଡା]]
# [[ଜ୍ୟୋତି ପ୍ରକାଶ ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ମହମ୍ମଦ ହନିଫ]]
# [[ବଳରାମ ସାହୁ]]
# [[ଯୁଗଳ କିଶୋର ପଟ୍ଟନାୟକ|ଯୁଗଳ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ବିରେନ ପଲେଇ]]
# [[ନରେନ ପଲେଇ]]
# [[ରତ୍ନାକର ମହାନ୍ତି]]
# [[ଚୈତନ୍ୟ ପ୍ରସାଦ ସେଠୀ]]
# [[କରୁଣାକର ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ହରପ୍ରସାଦ ମହାପାତ୍ର]]
# [[ପୀତାମ୍ବର ପଣ୍ଡା]]
# [[ପର୍ଶୁରାମ ଧଡ଼ା]]
# [[ସୁରେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରସାଦ ପରମାଣିକ|ସୁରେନ୍ଦ୍ର ପରମାଣିକ]]
# [[କାର୍ତ୍ତିକ ମହାପାତ୍ର]]
# [[ଭାଗବତ ସାହୁ]]
# [[ଗୋକୁଳାନନ୍ଦ ମହାନ୍ତି]]
# [[ଶ୍ୟାମସୁନ୍ଦର ମହାପାତ୍ର]]
# [[ଖାରବେଳ ସ୍ୱାଇଁ]]
# [[ସୁରେନ୍ଦ୍ରନାଥ ଦାସ]]
# [[ବିଜୟ କୃଷ୍ଣ ଦେ]]
# [[ରବୀନ୍ଦ୍ର ମୋହନ ଦାସ]]
# [[ପ୍ରିୟନାଥ ନନ୍ଦି]]
# [[କାର୍ତ୍ତିକ ଚନ୍ଦ୍ର ରାଉତ]]
# [[ପ୍ରତାପ ଚନ୍ଦ୍ର ଷଡ଼ଙ୍ଗୀ]]
# [[ଗୋପନାରାୟଣ ଦାସ]]
# [[ଜୀବନ ପ୍ରଦୀପ ଦାଶ]]
# [[ଅରୁଣ ଦେ]]
# [[ନୀଳାମ୍ବର ଦାସ]]
# [[ବନମାଳି ଦାସ]]
# [[ସୁକୁମାର ନାୟକ]]
# [[ରାଜେନ୍ଦ୍ର ଚନ୍ଦ୍ର ମର୍ଦ୍ଦରାଜ ହରିଚନ୍ଦନ|ରାଜେନ୍ଦ୍ର ମର୍ଦ୍ଦରାଜ]]
# [[ଚିତ୍ତରଞ୍ଜନ ଷଡ଼ଙ୍ଗୀ]]
# [[ପ୍ରଦିପ୍ତ ପଣ୍ଡା]]
# [[ଅକ୍ଷୟ କୁମାର ଆଚାର୍ଯ୍ୟ]]
# [[ସୁକାନ୍ତ କୁମାର ନାୟକ]]
# [[ଗୋବିନ୍ଦ ଚନ୍ଦ୍ର ଦାସ (ରାଜନୀତିଜ୍ଞ)|ଗୋବିନ୍ଦ ଚନ୍ଦ୍ର ଦାସ]]
# [[ସୁଦର୍ଶନ ଜେନା]]
# [[ପ୍ରସନ୍ନ କୁମାର ପାଳ]]
# [[ଗଦାଧର ଗିରି]]
# [[ଯୁଧିଷ୍ଠିର ଜେନା]]
# [[ଜୟନାରାୟଣ ମହାନ୍ତି]]
# [[ଦେବୀ ପ୍ରସନ୍ନ ଚଣ୍ଡ]]
# [[ଅଶ୍ୱିନୀ କୁମାର ପାତ୍ର]]
# [[ତ୍ରିଲୋଚନ ସେନାପତି]]
# [[ଅକ୍ଷୟ ନାରାୟଣ ପ୍ରହରାଜ|ଅକ୍ଷୟ ପ୍ରହରାଜ]]
# [[ଚିନ୍ତାମଣି ଜେନା (ରାଜନୀତିଜ୍ଞ)|ଚିନ୍ତାମଣି ଜେନା]]
# [[ମହେଶ୍ୱର ବାଗ]]
# [[ଭୂପାଳ ଚନ୍ଦ୍ର ମହାପାତ୍ର]]
# [[ନିତ୍ୟ‍ାନନ୍ଦ ସାହୁ]]
# [[ପ୍ରେମଲତା ମହାପାତ୍ର]]
# [[ରଘୁନାଥ ମହାନ୍ତି (ରାଜନୀତିଜ୍ଞ)|ରଘୁନାଥ ମହାନ୍ତି]]
# [[ଶଶିକାନ୍ତ ଭଞ୍ଜ]]
# [[ପ୍ୟାରୀମୋହନ ଦାସ]]
# [[ସୁଶାନ୍ତ ଚାନ୍ଦ]]
# [[ଅନନ୍ତ ଦାସ (ରାଜନେତା)|ଅନନ୍ତ ଦାସ]]
# [[ଭାଇଗା ସେଠୀ]]
# [[ଜନାର୍ଦନ ଭଞ୍ଜ ଦେଓ]]
# [[ବୀରକିଶୋର ଜେନା]]
# [[ଉପେନ୍ଦ୍ର ଜେନା]]
# [[ମକର ସେଠୀ]]
# [[ଭୁବନାନନ୍ଦ ଜେନା]]
# [[ଦାଶରଥୀ ଜେନା]]
# [[ମାୟାଧର ଜେନା]]
# [[ଭାଗିରଥୀ ସେଠୀ]]
# [[ଜୟଦେବ ଜେନା]]
# [[କୃଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ମହାପାତ୍ର]]
# [[ସୁବର୍ଣ୍ଣ ନାଏକ]]
# [[ଗୋବିନ୍ଦ ମୁଣ୍ଡା]]
# [[ଲକ୍ଷ୍ମୀ ନାରାୟଣ ଭଞ୍ଜ ଦେଓ|ଲକ୍ଷ୍ମୀନାରାୟଣ ଭଞ୍ଜଦେଓ]]
# [[କୁମାର ମାଝୀ]]
# [[ଛୋଟରାୟ ମାଝୀ]]
# [[ଯୋଗେନ୍ଦ୍ର ନାଏକ]]
# [[ମୋହନ ଚରଣ ମାଝୀ]]
# [[ଅଭିରାମ ନାଏକ]]
# [[ବେଦବ୍ୟାସ ନାୟକ]]
# [[ପ୍ରେମାନନ୍ଦ ନାୟକ]]
# [[ପ୍ରାଣ ବଲ୍ଲଭ ନାଏକ]]
# [[ଚନ୍ଦ୍ରସେନ ନାଏକ]]
# [[ନୀଳାଦ୍ରି ନାୟକ]]
# [[ରାଜ ବଲ୍ଲଭ ମିଶ୍ର]]
# [[ରାମରାୟ ମୁଣ୍ଡା]]
# [[ମହେଶ୍ୱର ମାଝି]]
# [[କାହ୍ନୁ ଚରଣ ନାଏକ]]
# [[ଗୌରହରି ନାଏକ]]
# [[ହୃଷିକେଶ ନାଏକ]]
# [[କ୍ଷେତ୍ର ମୋହନ ନାୟକ]]
# [[ଧନୁର୍ଜୟ ଲାଗୁରୀ]]
# [[ଜିତୁ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ଧନୁର୍ଜୟ ସିଦୁ]]
# [[ଗୁରୁ ଚରଣ ନାଏକ]]
# [[ସନାତନ ମହାକୁଡ଼]]
# [[ସହରାଇ ଓରାମ]]
# [[ବଦ୍ରିନାରାୟଣ ପାତ୍ର]]
# [[କ୍ଷୀରୋଦ ପ୍ରସାଦ ସ୍ୱାଇଁ]]
# [[ମୂରଲୀଧର କୁଅଁର]]
# [[ନିରଞ୍ଜନ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ଲକ୍ଷ୍ମଣ ଟୁଡୁ]]
# [[ସାଲଖାନ ମୁର୍ମୁ]]
# [[ଅଜେନ ମୁର୍ମୁ]]
# [[ପୁରୁଷୋତ୍ତମ ନାଏକ]]
# [[କାଙ୍ଗୋଇ ସିଂହ]]
# [[ରୁଦ୍ର ମୋହନ ଦାସ]]
# [[ରାଧାମୋହନ ନାୟକ]]
# [[ଇଶ୍ୱର ନାଏକ]]
# [[ଇଶ୍ୱର ଚନ୍ଦ୍ର ନାୟକ]]
# [[ଯାଦବ ମାଝୀ]]
# [[ମନମୋହନ ଟୁଡୁ]]
# [[ରାବଣେଶ୍ୱର ମଢ଼େଇ]]
# [[ବୀରଭଦ୍ର ସିଂହ]]
# [[ରୋହିଦାସ ସୋରେନ]]
# [[ଶ୍ରୀନାଥ ସୋରେନ]]
# [[ଗୋଲକ ବିହାରୀ ନାଏକ]]
# [[ଭାସ୍କର ମାଢ଼େଇ]]
# [[ନଳିନୀ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ଦେଓ]]
# [[ପ୍ରଭାକର ବେହେରା]]
# [[ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ କୁମାର ଦାସ]]
# [[କରୁଣାକର ନାଏକ]]
# [[ଅଜିତ ହେମ୍ବ୍ରମ]]
# [[ପଦ୍ମ ଚରଣ ହଇବୁରୁ]]
# [[ରଘୁନାଥ ହେମ୍ବ୍ରମ]]
# [[ବିଜୟ କୁମାର ନାୟକ]]
# [[ବାସନ୍ତି ହେମ୍ବ୍ରମ]]
# [[ସୁରେନ୍ଦ୍ର ସିଂହ]]
# [[ଗିରିଶ ଚନ୍ଦ୍ର ରାୟ]]
# [[ହରିହର ମହାନ୍ତି]]
# [[ସମଲ ମାଝି]]
# [[ପ୍ରମୋଦ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ଦେଓ]]
# [[ଛତିଶ ଚନ୍ଦ୍ର ଧଳ]]
# [[କିଶୋର ଦାଶ]]
# [[ବିମଳ ଲୋଚନ ଦାସ]]
# [[ସାନନ୍ଦ ମାରାଣ୍ଡି]]
# [[ପ୍ରସନ୍ନ କୁମାର ଦାଶ]]
# [[ରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ହାଁସଦା]]
# [[ଭାଦବ ହାଁସଦା]]
# [[ବୁଧନ ମୁର୍ମୁ]]
# [[ଦୁର୍ଗା ଚରଣ ନାୟକ]]
# [[ଲାଲ ମୋହନ ନାୟକ]]
# [[ମୋଚିରାମ ତିରିୟା]]
# [[ଘନଶ୍ୟାମ ହେମ୍ବ୍ରମ]]
# [[କାହ୍ନୁରାମ ହେମ୍ବ୍ରମ]]
# [[ସୁନ୍ଦର ମୋହନ ମାଝି]]
# [[କମଳାକାନ୍ତ ନାୟକ]]
# [[ଭାନୁଚରଣ ନାଏକ]]
# [[ଶମ୍ଭୁନାଥ ନାଏକ]]
# [[ମଙ୍ଗଳ ସିଂ ମୁଦି]]
# [[ଗଣେଶ ରାମ ସିଂ ଖୁଣ୍ଟିଆ]]
# [[ହରଦେବ ତିରିୟା]]
# [[ଚନ୍ଦ୍ର ମୋହନ ସିଂହ]]
# [[କାର୍ତ୍ତିକ ଚନ୍ଦ୍ର ମାଝି]]
# [[ସିଦ୍ଧଲାଲ ମୁର୍ମୁ]]
# [[ଅର୍ଜୁନ ମାଝି]]
# [[ଲକ୍ଷ୍ମଣ ମାଝି]]
# [[ଶ୍ୟାମ ଚରଣ ହାଁସଦା]]
# [[ଶଇବ ସୁଶୀଳ କୁମାର ହାଁସଦା]]
# [[ନବ ଚରଣ ମାଝି]]
# [[ରାଜକିଶୋର ଦାସ]]
# [[ପ୍ରବୀଣ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜଦେଓ]]
# [[ସକିଲା ସୋରେନ]]
# [[ପ୍ରୀତିରଞ୍ଜନ ଘଡ଼ାଇ]]
# [[ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ ଚନ୍ଦ୍ର ଘଡ଼ାଇ]]
# [[ଶରତ ରାଉତ]]
# [[ସନାତନ ଦେଓ]]
# [[ବାଇଧର ସିଂହ]]
# [[ନାରାୟଣ ଚନ୍ଦ୍ର ପତି]]
# [[ପୀତାମ୍ବର ଭୂପତି ହରିଚନ୍ଦନ ମହାପାତ୍ର]]
# [[ରାମଚନ୍ଦ୍ର ଖୁଣ୍ଟିଆ]]
# [[ଅଶୋକ କୁମାର ଦାସ]]
# [[ନିରଞ୍ଜନ ଜେନା]]
# [[ପରମେଶ୍ୱର ସେଠୀ]]
# [[ପ୍ରଣବ ପ୍ରକାଶ ଦାସ]]
# [[ସୂର୍ଯ୍ୟମଣୀ ଜେନା]]
# [[ମଦନ ମୋହନ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ଶାନ୍ତନୁ କୁମାର ଦାସ]]
# [[ଜଗନ୍ନାଥ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ରାମଚନ୍ଦ୍ର ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ଅନାଦୀ ଚରଣ ଦାସ]]
# [[ଆଞ୍ଚଲ ଦାସ]]
# [[ବାଇଧର ବେହେରା]]
# [[ଲକ୍ଷ୍ମୀଧର ଜେନା]]
# [[ପରମାନନ୍ଦ ମହାନ୍ତି]]
# [[ମାୟାଧର ସିଂହ]]
# [[ଗଦାଧର ଦତ୍ତ]]
# [[ପ୍ରଣବ ବଳବନ୍ତରାୟ]]
# [[ରବି ଦାଶ]]
# [[କାଙ୍ଗାଳି ଚରଣ ପଣ୍ଡା]]
# [[ଗୁରୁଚରଣ ଟିକାୟତ]]
# [[ଯଦୁମଣି ମଙ୍ଗରାଜ]]
# [[ଧନଞ୍ଜୟ ଲେଙ୍କା]]
# [[ଦୁଃଶାସନ ଜେନା]]
# [[ଅମର ପ୍ରସାଦ ଶତପଥୀ]]
# [[ପ୍ରହଲ୍ଲାଦ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[କୁଳମଣି ରାଉତ]]
# [[ଚିନ୍ମୟ ପ୍ରସାଦ ବେହୁରା]]
# [[ଦେବାଶିଷ ନାୟକ]]
# [[ସୁନନ୍ଦା ଦାସ]]
# [[ପଦ୍ମନାଭ ରାୟ]]
# [[ନବକିଶୋର ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ଚିତ୍ତରଞ୍ଜନ ନାଏକ]]
# [[ବୈଷ୍ଣବ ଚରଣ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ପବିତ୍ର ମୋହନ ଜେନା]]
# [[ପ୍ରଭାତ କୁମାର ସାମନ୍ତରାୟ]]
# [[ଦୀନବନ୍ଧୁ ସାହୁ]]
# [[ଧୃବ ଚରଣ ସାହୁ]]
# [[ସରୋଜକାନ୍ତ କାନୁନଗୋ]]
# [[ଇନ୍ଦ୍ରମଣି ରାଉତ]]
# [[ଉତ୍କଳ କେଶରୀ ପରିଡ଼ା]]
# [[କିଶୋର ଚନ୍ଦ୍ର ତରାଇ]]
# [[ଶଶି ଭୂଷଣ ବେହେରା]]
# [[ଭାଗବତ ପ୍ରସାଦ ମହାନ୍ତି]]
# [[ପୂର୍ଣ୍ଣାନନ୍ଦ ସାମଲ]]
# [[ଦୈତାରୀ ବେହେରା]]
# [[ସୁରେନ୍ଦ୍ରନାଥ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ପ୍ରଦୀପ୍ତ କିଶୋର ଦାସ]]
# [[ବଟକୃଷ୍ଣ ଜେନା]]
# [[ମାୟାଧର ସେଠୀ]]
# [[ରବିନ୍ଦ୍ର କୁମାର ବେହେରା]]
# [[କାଳନ୍ଦୀ ଚରଣ ବେହେରା]]
# [[ଜଗବନ୍ଧୁ ଦାସ]]
# [[ମଧୁସୂଦନ ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ବିଜୟଶ୍ରୀ ରାଉତରାୟ]]
# [[ବିଷ୍ଣୁବ୍ରତ ରାଉତରାୟ]]
# [[ଚନ୍ଦ୍ର ସାରଥୀ ବେହେରା]]
# [[ପ୍ରକାଶ ଚନ୍ଦ୍ର ବେହେରା]]
# [[ପ୍ରଶାନ୍ତ ବେହେରା]]
# [[ପ୍ରଭାତ ରଞ୍ଜନ ବିଶ୍ୱାଳ]]
# [[ରାଜେନ୍ଦ୍ର ସିଂହ]]
# [[ସଂଗ୍ରାମ କେଶରୀ ମହାପାତ୍ର]]
# [[ତ୍ରିଲୋଚନ କାନୁନଗୋ]]
# [[ସୁର ସେଠୀ]]
# [[ଶୁକଦେବ ଜେନା]]
# [[ଲକ୍ଷ୍ମଣ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ରାଜକୃଷ୍ଣ ବୋଷ]]
# [[ଆକୁଳାନନ୍ଦ ବେହେରା]]
# [[ମିନାକ୍ଷୀ ମହନ୍ତ]]
# [[ପଦ୍ମିନୀ ଦିଆନ]]
# [[ଲତିକା ପ୍ରଧାନ]]
# [[ସୂର୍ଯ୍ୟମଣି ବୈଦ୍ୟ]]
# [[ଧର୍ମାନନ୍ଦ ବେହେରା]]
# [[ବିଧୁ ଭୂଷଣ ପ୍ରହରାଜ]]
# [[ରାଜ କିଶୋର ରାମ]]
# [[ରସାନନ୍ଦ ସାହୁ]]
# [[ରସମଞ୍ଜରୀ ଦେବୀ]]
# [[ପବିତ୍ର ମୋହନ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ରମେଶ ରାଉତ]]
# [[ଘନଶ୍ୟାମ ସାହୁ]]
# [[ଗୋକୁଳାନନ୍ଦ ପ୍ରହରାଜ]]
# [[ଯୋଗେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ରାଉତ]]
# [[ଅକ୍ଷୟ କୁମାର ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ପ୍ରଭାତ କୁମାର ତ୍ରିପାଠୀ]]
# [[ଦେବୀ ରଞ୍ଜନ ତ୍ରିପାଠୀ]]
# [[ଦେବାଶିଷ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ବୀର ସିପ୍‌କା]]
# [[ପ୍ରମୋଦ କୁମାର ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ଦେବୀ ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର]]
# [[ତ୍ରିଲୋଚନ ମାନସିଂହ ହରିଚନ୍ଦନ]]
# [[କନକଲତା ଦେବୀ]]
# [[ବିଦ୍ୟାଧର ନାଏକ]]
# [[ପ୍ରତାପ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ସମୀର କୁମାର ରାଉତରାୟ]]
# [[ଲଳିତ ମୋହନ ମହାନ୍ତି]]
# [[ଦେବାଶିଷ ସାମନ୍ତରାୟ (ରାଜନୀତିଜ୍ଞ)|ଦେବାଶିଷ ସାମନ୍ତରାୟ]]
# [[ମହମ୍ମଦ ମୋକିମ୍]]
# [[ବିଶ୍ୱନାଥ ପଣ୍ଡିତ]]
# [[ଶ୍ରୀକାନ୍ତ ପଣ୍ଡା]]
# [[ସୟଦ ମୁସ୍ତାଫିଜ ଅହମଦ]]
# [[ସମୀର ଦେ]]
# [[ପ୍ରତାପ ଜେନା]]
# [[ବିକ୍ରମ କେଶରୀ ବର୍ମା]]
# [[ମହମ୍ମଦ ଅତାହାର]]
# [[ବିରଜା ପ୍ରସାଦ ରାୟ]]
# [[ଶରତ କୁମାର କର]]
# [[ଶେଖ ମତଲୁବ ଅଲ୍ଲୀ]]
# [[ସାବିତ୍ରୀ ଅଗ୍ରୱାଲ]]
# [[ରାଜକିଶୋର ନାୟକ]]
# [[ଅତନୁ ସବ୍ୟସାଚୀ ନାୟକ]]
# [[ବିଜୟ ମହାପାତ୍ର]]
# [[ତ୍ରିଲୋଚନ ବେହେରା]]
# [[ଦେବେନ୍ଦ୍ର ଶର୍ମା]]
# [[ଦିବାକରନାଥ ଶର୍ମା]]
# [[ଶରତ କୁମାର ଦେବ]]
# [[ଦୋଳଗୋବିନ୍ଦ ନାୟକ]]
# [[ଶୈଳେନ୍ଦ୍ର ନାରାୟଣ ଭଞ୍ଜ ଦେଓ]]
# [[ସରସ୍ୱତୀ ଦେବୀ]]
# [[ଅନନ୍ତ ଚରଣ ତ୍ରିପାଠୀ]]
# [[ପଦ୍ମ ଚରଣ ନାଏକ]]
# [[ଅଲେଖ କୁମାର ଜେନା]]
# [[ଅଂଶୁମାନ ମହାନ୍ତି]]
# [[ଧ୍ରୁବ ଚରଣ ସାହୁ]]
# [[ହରିହର ସିଂହ ମର୍ଦ୍ଦରାଜ ଭ୍ରମରବର ରାୟ]]
# [[ବଂଶୀଧର ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ସତ୍ୟସୁନ୍ଦର ମିଶ୍ର]]
# [[ବିଭୁତି ଭୂଷଣ ସିଂହ ମର୍ଦ୍ଦରାଜ]]
# [[ଅରୁଣ କୁମାର ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ସିଦ୍ଧାର୍ଥ ଶେଖର ସିଂହ]]
# [[ଅନୁଭବ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ଅନ୍ତର୍ଯ୍ୟାମୀ ସାହୁ]]
# [[ରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ରାମ]]
# [[ବି. ଏସ. ବି. ନରେନ୍ଦ୍ର ମହାପାତ୍ର]]
# [[ରମେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ପଣ୍ଡା]]
# [[ରମାକାନ୍ତ ମିଶ୍ର]]
# [[ଶରତ ଚନ୍ଦ୍ର ମିଶ୍ର]]
# [[ସତ୍ୟନାରାୟଣ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜଦେଓ]]
# [[ସାହେବ ନାଏକ]]
# [[ଭାବଗ୍ରାହୀ ନାୟକ]]
# [[ଶ୍ରୀଧର ନାଏକ]]
# [[କିଶୋର ଚନ୍ଦ୍ର ଦେଓ ଭଞ୍ଜ]]
# [[ରମେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ବେହେରା]]
# [[ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ନାୟକ]]
# [[କାଶୀନାଥ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ରୁଦ୍ର ମାଧବ ରାୟ]]
# [[ହରିହର କରଣ]]
# [[ଅରୁଣ କୁମାର ସାହୁ]]
# [[ବୃନ୍ଦାବନ ଚନ୍ଦ୍ର ସିଂହ]]
# [[କୃଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ସିଂହ ମାନ୍ଧାତା]]
# [[ଅଚ୍ୟୁତାନନ୍ଦ ମହାନ୍ତି]]
# [[ସୀତାକାନ୍ତ ମିଶ୍ର]]
# [[ବଂଶୀଧର ସାହୁ]]
# [[ଭାଗବତ ବେହେରା]]
# [[ଗଙ୍ଗାଧର ପାଇକରାୟ]]
# [[ସତ୍ୟାନନ୍ଦ ଚମ୍ପତିରାୟ]]
# [[କୈଳାଶ ଚନ୍ଦ୍ର ମହାପାତ୍ର]]
# [[ହରିହର ସାହୁ]]
# [[ସୁରେନ୍ଦ୍ରନାଥ ମିଶ୍ର]]
# [[ପ୍ରଶାନ୍ତ କୁମାର ଜଗଦେବ]]
# [[ରାଜେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ସାହୁ]]
# [[ବିଶ୍ୱ ଭୂଷଣ ହରିଚନ୍ଦନ]]
# [[ଦେବେନ୍ଦ୍ର ନାଥ ମାନସିଂହ]]
# [[ବିଭୂତି ଭୂଷଣ ହରିଚନ୍ଦନ]]
# [[ରଘୁନାଥ ସାହୁ]]
# [[ଅଶୋକ ଚନ୍ଦ୍ର ପଣ୍ଡା]]
# [[ସୁଶାନ୍ତ କୁମାର ରାଉତ]]
# [[ପ୍ରିୟଦର୍ଶୀ ମିଶ୍ର]]
# [[ଭାଗୀରଥି ବଡ଼ଜେନା]]
# [[ଶରତ ଚନ୍ଦ୍ର ପାଇକରାୟ]]
# [[ବିଭୂତି ଭୂଷଣ ବଳବନ୍ତରାୟ]]
# [[ସୁରେଶ କୁମାର ରାଉତରାୟ]]
# [[ସତ୍ୟପ୍ରିୟ ମହାନ୍ତି]]
# [[ମାଧବ ଚନ୍ଦ୍ର ରାଉତରାୟ]]
# [[ଜ୍ୟୋତିନ୍ଦ୍ର ନାଥ ମିତ୍ର]]
# [[ରାଜା ବୀରକିଶୋର ଦେବ]]
# [[ଦିଲ୍ଲୀପ ଶ୍ରୀଚନ୍ଦନ]]
# [[ସୁଦର୍ଶନ ମହାନ୍ତି]]
# [[ବନମାଳି ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ଜୟକୃଷ୍ଣ ମହାନ୍ତି]]
# [[ଗୋପୀନାଥ ଭୋଇ]]
# [[ରାମଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ଅଭିମନ୍ୟୁ ରଣସିଂହ]]
# [[ଯୁଧିଷ୍ଠିର ସାମନ୍ତରାୟ]]
# [[ବିପିନ ବିହାରୀ ଦାଶ]]
# [[ପ୍ରଦୀପ ମହାରଥୀ]]
# [[ହରିହର ଭୋଇ]]
# [[ହୃଷିକେଶ ନାୟକ]]
# [[ରାଘବ ଚରଣ ସେଠୀ]]
# [[ମଦନ ମୋହନ ଦତ୍ତ]]
# [[ବସନ୍ତ ବେହେରା]]
# [[ହୃଷିକେଶ ତ୍ରିପାଠୀ]]
# [[ନରେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ନାୟକ]]
# [[କୁମୁଦ ଚନ୍ଦ୍ର ସିଂହ]]
# [[ଦେବରାଜ ସାହୁ]]
# [[ସନ୍ତୋଷ କୁମାର ପ୍ରଧାନ]]
# [[ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ ମିଶ୍ର]]
# [[ରମେଶ ଜେନା]]
# [[ରଜନୀ କାନ୍ତ ସିଂହ]]
# [[ଅଦ୍ୱୈତ ପ୍ରସାଦ ସିଂହ]]
# [[ଦୁତିଅ ରାଉଳ]]
# [[କ୍ଷେତ୍ର ମୋହନ ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ସୁରେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରଧାନ]]
# [[ରାଜକିଶୋର ପ୍ରଧାନ]]
# [[ବାଳକୃଷ୍ଣ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ରମେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ସାଇ]]
# [[ସଞ୍ଜୀବ କୁମାର ସାହୁ]]
# [[ଅମରନାଥ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ନଗେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ପ୍ରଧାନ]]
# [[ପଦ ନାଏକ]]
# [[ନବଘନ ନାୟକ]]
# [[ଖଗେଶ୍ୱର ବେହେରା]]
# [[ସୁଶାନ୍ତ କୁମାର ବେହେରା]]
# [[ମଦନ ମୋହନ ପ୍ରଧାନ]]
# [[କୁମାର ଚନ୍ଦ୍ର ବେହେରା]]
# [[ବ୍ରଜ କିଶୋର ପ୍ରଧାନ]]
# [[ବୃନ୍ଦାବନ ବେହେରା]]
# [[ମୁକେଶ କୁମାର ପାଳ]]
# [[ଧରଣୀଧର ପ୍ରଧାନ]]
# [[ମୃତ୍ୟୁଞ୍ଜୟ ପାଳ]]
# [[ମହେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ସୁବାହୁ ସିଂହ]]
# [[ବାଇଧର ନାଏକ]]
# [[ରବି ନାରାୟଣ ପାଣି]]
# [[ନୃସିଂହ ଚରଣ ସାହୁ]]
# [[ବିଭୁଧେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରତାପ ଦାସ]]
# [[ବେଣୁଧର ବଳିଆରସିଂହ]]
# [[ବୃନ୍ଦାବନ ତ୍ରିପାଠୀ (ରାଜନେତା)]]
# [[ପ୍ରସନ୍ନ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ବ୍ରହ୍ମାନନ୍ଦ ବିଶ୍ୱାଳ]]
# [[ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ କୁମାର ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ସୁଧୀର କୁମାର ସାମଲ]]
# [[ସରୋଜ କୁମାର ସାମଲ]]
# [[ନବୀନ ନନ୍ଦ]]
# [[କୃଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ପାତ୍ର]]
# [[ନବୀନ ଚନ୍ଦ୍ର ନାରାୟଣ ଦାସ]]
# [[କାଳିଆ ଦେହୁରୀ]]
# [[ମଦନ ଦେହୁରୀ]]
# [[ଶଙ୍କର ପ୍ରତାପ ସିଂହ ଦେଓ]]
# [[ସୁରେନ୍ଦ୍ର ମୋହନ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ରତ୍ନପ୍ରଭା ଦେବୀ]]
# [[ମହେଶ୍ୱର ନାଏକ]]
# [[ଭାଗିରଥୀ ନାଏକ]]
# [[ଅରକ୍ଷିତ ନାଏକ]]
# [[ରବିନାରାୟଣ ନାଏକ]]
# [[ତ୍ରିନାଥ ନାଏକ]]
# [[କିଶୋର ଚନ୍ଦ୍ର ନାଏକ]]
# [[କହ୍ନେଇ ସିଂହ]]
# [[ଜଗତେଶ୍ୱର ମିର୍ଦ୍ଧା]]
# [[ପାଣୁ ଚନ୍ଦ୍ର ନାଏକ]]
# [[ରାଜେନ୍ଦ୍ର କୁମାର ଛତ୍ରିଆ]]
# [[ରବିନାରାୟଣ ନାଏକ (୧୯୬୯ ଜନ୍ମ)]]
# [[ସଞ୍ଜୀବ କୁମାର ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ରମେଶ ପଟୁଆ]]
# [[ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନ ଗରଡ଼ିଆ]]
# [[ନାଉରୀ ନାୟକ]]
# [[ଦୁର୍ଗା ଶଙ୍କର ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ଲକ୍ଷ୍ମୀପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର]]
# [[ଭିକାରୀ ଘାସି]]
# [[ଅଶ୍ୱିନୀ କୁମାର ଗୁରୁ]]
# [[ଝସକେତନ ସାହୁ]]
# [[ଶ୍ରୀବଲ୍ଲଭ ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ଜୟନାରାୟଣ ମିଶ୍ର]]
# [[ରୋହିତ ପୂଜାରୀ]]
# [[ସନାତନ ବିଶି]]
# [[ଭିକାରୀ ସୁନା]]
# [[ବସନ୍ତ କୁମାର ମହାନନ୍ଦ]]
# [[ଅଭିମନ୍ୟୁ କୁମ୍ଭାର]]
# [[ଭାନୁଗଙ୍ଗ ତ୍ରିଭୂବନ ଦେବ]]
# [[ଜୟଦେବ ଠାକୁର]]
# [[ଜ୍ୟୋତିମଞ୍ଜରୀ ଦେବୀ]]
# [[ଅଶ୍ୱିନୀ କୁମାର ବେହେରା]]
# [[ସଞ୍ଜିବ କୁମାର ପ୍ରଧାନ]]
# [[ପ୍ରଦୀପ୍ତ ଗଙ୍ଗଦେବ]]
# [[ସୁବାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ବୃନ୍ଦାବନ ମାଝି]]
# [[ଅଶୋକ କୁମାର ବଳ]]
# [[ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ ମାଝୀ]]
# [[ଦିଲିପ କୁମାର ରାୟ]]
# [[ରଞ୍ଜିତ ଭିତ୍ରିଆ]]
# [[ଗଙ୍ଗାଧର ପ୍ରଧାନ (ରାଜନେତା)]]
# [[ଇଗ୍ନେସ ମାଝୀ]]
# [[ଗଜଧର ମାଝୀ]]
# [[ପ୍ରେମାନନ୍ଦ କାଲୋ]]
# [[ଖ୍ରୀଷ୍ଟୋଦାସ ଲୁଗୁନ]]
# [[ଜୁନାସ ବିଲୁଙ୍ଗ]]
# [[ରେମିସ କେରକେଟା]]
# [[ସତ୍ୟ ନାରାୟଣ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ନିହାର ସୁରିନ]]
# [[ଶଙ୍କର ଓରାମ]]
# [[ଜର୍ଜ ତିର୍କୀ]]
# [[ପ୍ରେମଚାନ୍ଦ ଭଗତ]]
# [[ଶାନ୍ତି ପ୍ରକାଶ ଓରାମ]]
# [[ରଙ୍ଗବଲ୍ଲଭ ଅମାତ]]
# [[ବ୍ରଜମୋହନ କିଷାନ]]
# [[ମୁଖରମ ନାଏକ]]
# [[ଗ୍ରେଗୋରୀ ମିଞ୍ଜ]]
# [[ରାଜେନ ଏକ୍କା]]
# [[ଖ୍ରୀଷ୍ଟୋଫର ଏକ୍କା]]
# [[ଆଗାପିଲ୍‍ ଲାକ୍ରା]]
# [[ନେଲସନ ସୋରେଙ୍ଗ]]
# [[ମନସିଦ ଏକ୍କା]]
# [[ହଳୁ ମୁଣ୍ଡାରୀ]]
# [[ସୁବ୍ରତ ତରାଇ]]
# [[ରବି ଦେହୁରୀ]]
# [[ରାଜକିଶୋର ସାମନ୍ତରାୟ]]
# [[ଧନଞ୍ଜୟ ମହାନ୍ତି]]
# [[ବ୍ରଜକିଶୋର ମହାନ୍ତି]]
# [[ଗୁରୁପଦ ନନ୍ଦ]]
# [[ପ୍ରଭାତ ମହାପାତ୍ର]]
# [[ଅଜିତ ଦାସ (ରାଜନେତା)]]
# [[ଶାରଦା ପ୍ରସାଦ ନାୟକ]]
# [[ଲକ୍ଷ୍ମଣ ମୁଣ୍ଡା]]
# [[ନୀଳମଣି ସିଂହ ଦଣ୍ଡପାଟ]]
# [[ନରହରି ଦଣ୍ଡପାଟ]]
# [[ଅର୍ଜୁନ ନାଏକ]]
# [[ହେମେନ୍ଦ୍ର ପ୍ରସାଦ ମହାପାତ୍ର]]
# [[ବେଣୁଧର ନାଏକ]]
# [[ହେମନ୍ତ କୁମାର ସିଂହ ଦଣ୍ଡପାଟ]]
# [[ଦୟାନିଧି କିଷାନ]]
# [[ଭୀମସେନ ଚୌଧୁରୀ]]
# [[ବସନ୍ତ କୁମାର ସିଂହ ଦଣ୍ଡପାଟ]]
# [[ବିଶ୍ୱନାଥ ସାହୁ]]
# [[ଭି. ସୀତାରାମୟା]]
# [[ଯତିରାଜ ପ୍ରହରାଜ]]
# [[ପର୍ଶୁରାମ ପଣ୍ଡା]]
# [[ରାମଚନ୍ଦ୍ର ପଣ୍ଡା]]
# [[ନାଗି ରେଡ୍ଡୀ ନାରାୟଣ ରେଡ୍ଡୀ]]
# [[ଅଶୋକ କୁମାର ଚୌଧୁରୀ]]
# [[ଆଦିକନ୍ଦ ସେଠୀ]]
# [[ସୁବାସ ଚନ୍ଦ୍ର ବେହେରା]]
# [[ପ୍ରିୟାଂଶୁ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ଲକ୍ଷ୍ମଣ ମହାପାତ୍ର]]
# [[ରାଘବ ପରିଡ଼ା]]
# [[ସରୋଜ କୁମାର ପାଢ଼ୀ]]
# [[ଦେବରାଜ ମହାନ୍ତି]]
# [[ହରିହର ଦାସ (୧୯୧୩ ଜନ୍ମ)]]
# [[ହରିହର ସ୍ୱାଇଁ]]
# [[ଦ୍ୱିତିକୃଷ୍ଣ ପଣ୍ଡା]]
# [[ଉଷାରାଣୀ ପଣ୍ଡା]]
# [[ମୋହନ ନାଏକ]]
# [[ରଘୁନାଥ ମହାପାତ୍ର (ରାଜନେତା)]]
# [[ଅନଙ୍ଗ ମଞ୍ଜରୀ ଦେବୀ]]
# [[ତ୍ରିନାଥ ବେହେରା]]
# [[ସୂର୍ଯ୍ୟ ନାରାୟଣ ପାତ୍ର]]
# [[ରାମଚନ୍ଦ୍ର ସେଠୀ]]
# [[ଘନଶ୍ୟାମ ବେହେରା]]
# [[ପ୍ରଦୀପ କୁମାର ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ମୋହନ ନାୟକ]]
# [[ରାମଚନ୍ଦ୍ର ମିଶ୍ର (ରାଜନେତା)]]
# [[ଲିଙ୍ଗରାଜ ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ଦଣ୍ଡପାଣି ଦାସ]]
# [[ଶିଶିର କୁମାର ନରେନ୍ଦ୍ର ଦେବ]]
# [[କୃଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ଶିବ ଶଙ୍କର ସାହାଣୀ]]
# [[ବିନାୟକ ମହାପାତ୍ର]]
# [[ରମେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ଚ୍ୟାଉ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ବିକ୍ରମ କୁମାର ପଣ୍ଡା]]
# [[ଶ୍ରୀକାନ୍ତ ସାହୁ]]
# [[ନିରଞ୍ଜନ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ପୂର୍ଣ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ସେଠୀ]]
# [[ନାରାୟଣ ସାହୁ (୧୯୨୮ ଜନ୍ମ)]]
# [[ତ୍ରିନାଥ ସାମନ୍ତରାୟ]]
# [[ରାମଚନ୍ଦ୍ର ମର୍ଦ୍ଦରାଜ ଦେଓ]]
# [[ଦଣ୍ଡପାଣି ସ୍ୱାଇଁ]]
# [[ତାରିଣୀ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ସଦାନନ୍ଦ ମହାନ୍ତି]]
# [[ରାଧାଗୋବିନ୍ଦ ସାହୁ]]
# [[ନିତ୍ୟାନନ୍ଦ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ବିକ୍ରମ କେଶରୀ ଆରୁଖ]]
# [[ସୁମା ନାଏକ]]
# [[ମାଗୁଣି ଚରଣ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ଜାମି ସୁବାରାଓ ପୃଷ୍ଟି]]
# [[ଉମାକାନ୍ତ ମିଶ୍ର]]
# [[ରାମକୃଷ୍ଣ ଗୌଡ଼]]
# [[ଦୀନବନ୍ଧୁ ବେହେରା]]
# [[ଗୋବିନ୍ଦ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ଚିନ୍ତାମଣି ଦ୍ୟାନ ସାମନ୍ତରା]]
# [[ଦିବାକର ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ସଚ୍ଚିଦାନନ୍ଦ ଦେଓ]]
# [[ଜଗନ୍ନାଥ ପତି]]
# [[ରମେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ଜେନା]]
# [[ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ସ୍ୱାଇଁ]]
# [[ଅର୍ଜୁନ ନାଏକ (୨୦୧୭ ମୃତ୍ୟୁ)]]
# [[ଗନ୍ତାୟତ ସ୍ୱାଇଁ]]
# [[କିଶୋର ଚନ୍ଦ୍ର ସିଂହ ଦେଓ]]
# [[ଶରତ ଚନ୍ଦ୍ର ପଣ୍ଡା]]
# [[ଅନନ୍ତ ନାରାୟଣ ସିଂହ ଦେଓ]]
# [[ହରିହର ସାହୁ (୧୯୪୪ ଜନ୍ମ)]]
# [[ଉଦୟ ନାଥ ନାୟକ]]
# [[ବୃନ୍ଦାବନ ନାୟକ]]
# [[ରାମଚନ୍ଦ୍ର ରଥ]]
# [[ଲଳିତେନ୍ଦୁ ବିଦ୍ୟାଧର ମହାପାତ୍ର]]
# [[ସଞ୍ଜୟ କୁମାର ଦାସ ବର୍ମା]]
# [[ସିଦ୍ଧେଶ୍ୱର ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ବିଶ୍ୱନାଥ ପରିଡ଼ା]]
# [[ପଦ୍ମ ଚରଣ ସାମନ୍ତସିଂହାର]]
# [[ଅଜୟ କୁମାର ଜେନା]]
# [[ଗୋପବନ୍ଧୁ ପାତ୍ର]]
# [[ଗଙ୍ଗାଧର ମହାପାତ୍ର]]
# [[ବ୍ରଜ ମୋହନ ମହାନ୍ତି]]
# [[ବ୍ରଜ କିଶୋର ତ୍ରିପାଠୀ]]
# [[ହରିହର ବାହିନୀପତି]]
# [[ଫକୀର ଚରଣ ଦାସ]]
# [[ଭଗବାନ ପ୍ରତିହାରୀ]]
# [[ଗଦାଧର ମିଶ୍ର (ରାଜନେତା)]]
# [[ଜୟନ୍ତ କୁମାର ଷଡ଼ଙ୍ଗୀ]]
# [[ତୁଷାରକାନ୍ତି ବେହେରା]]
# [[ସୁରେନ୍ଦ୍ର ସେଠୀ]]
# [[ରବି ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ବୃନ୍ଦାବନ ପାତ୍ର]]
# [[ଗତିକୃଷ୍ଣ ସ୍ୱାଇଁ]]
# [[ବୈକୁଣ୍ଠ ନାଥ ସ୍ୱାଇଁ]]
# [[ଭରତ ଦାସ]]
# [[ଉପେନ୍ଦ୍ର ମହାନ୍ତି]]
# [[ମୋହନ ଦାସ]]
# [[ସୁରେନ୍ଦ୍ର ନାଥ ନାଏକ]]
# [[ରବୀନ୍ଦ୍ର କୁମାର ସେଠୀ]]
# [[ନୀଳମଣି ସିଂହ]]
# [[ଗୋବିନ୍ଦ ଚନ୍ଦ୍ର ସେଠୀ]]
# [[ବାଇଧର ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ସମୀର ରଞ୍ଜନ ଦାଶ]]
# [[ବେଣୁଧର ସେଠୀ]]
# [[ଉମାକାନ୍ତ ସାମନ୍ତରାୟ]]
# [[ରମାରଞ୍ଜନ ବଳିଆରସିଂହ]]
# [[ରାଜରାଜ ଦେବ]]
# [[ରବୀନ୍ଦ୍ର କୁମାର ଦାସ]]
# [[ଚନ୍ଦ୍ର ମାଧବ ମିଶ୍ର]]
# [[ଦେବେନ୍ଦ୍ର ଶତପଥୀ]]
# [[ସହୁରା ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ନରେଶ ପ୍ରଧାନ]]
# [[କରେନ୍ଦ୍ର ମାଝି]]
# [[ରାଜୀବ ପାତ୍ର]]
# [[ଚକ୍ରମଣି କହଁର]]
# [[ସୁରେନ୍ଦ୍ର କହଁର]]
# [[ଲକ୍ଷ୍ମୀକାନ୍ତ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ସଦାନନ୍ଦ କହଁର]]
# [[ଦୁବର ପୋଡ୍ରା]]
# [[ଲୋକନାଥ ପାତ୍ର]]
# [[ଯାଦବ ପାଦ୍ର]]
# [[ଭଗବାନ କହଁର]]
# [[ମହୀଧର ରଣା]]
# [[ଅଙ୍ଗଦ କହଁର]]
# [[ଡୁଗୁନି କହଁର]]
# [[ଦେବେନ୍ଦ୍ର କହଁର]]
# [[ଦାଶରଥୀ ବେହେରା]]
# [[ଅଭିମନ୍ୟୁ ବେହେରା]]
# [[ପ୍ରହଲ୍ଲାଦ ବେହେରା]]
# [[ଜଗଦୀଶ ଜାନୀ]]
# [[ବରଦା ପ୍ରସନ୍ନ କହଁର]]
# [[ବାଳକୃଷ୍ଣ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ସଦାନନ୍ଦ ସାହୁ]]
# [[ଚନ୍ଦ୍ର ଶେଖର ବେହେରା]]
# [[ହିମାଂଶୁ ଶେଖର ପାଢ଼ୀ]]
# [[ପଦ୍ମନାଭ ବେହେରା]]
# [[ଅନିରୁଦ୍ଧ ଦୀପ]]
# [[ସାରଙ୍ଗଧର ପ୍ରଧାନ]]
# [[ସାଲୁଗା ପ୍ରଧାନ]]
# [[ମନୋଜ କୁମାର ପ୍ରଧାନ]]
# [[ଜାକବ୍ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ରଞ୍ଜିତ କୁମାର ପ୍ରଧାନ]]
# [[ଗୋପାଳ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ନାଗାର୍ଜୁନ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ପ୍ରଦୀପ କୁମାର ଅମାତ]]
# [[ସଚ୍ଚିଦାନନ୍ଦ ଦଲାଲ]]
# [[ନଟବର ପ୍ରଧାନ]]
# [[ସୁଜିତ କୁମାର ପାଢ଼ୀ]]
# [[ଅଜିତ ଦାସ (୧୯୪୪ ଜନ୍ମ)]]
# [[ଦୁଷ୍ମନ୍ତ ନାଏକ]]
# [[ଅନାମ ନାଏକ]]
# [[ଜଗମୋହନ ନାୟକ]]
# [[କରୁଣାକର ଭୋଇ]]
# [[ଯୋଗେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ସିଂହ ଦେଓ]]
# [[ଚନ୍ଦ୍ର ଶେଖର ପ୍ରଧାନ]]
# [[ଅଞ୍ଚଳ ମାଝି]]
# [[ଦୟାନିଧି ନାଏକ]]
# [[ଭକ୍ତ ଚରଣ ଦାସ (ରାଜନେତା)]]
# [[ଜନାର୍ଦନ ମାଝି]]
# [[ଲୋଚନ ଧାଙ୍ଗଡ଼ା ମାଝି]]
# [[ଗଜାନନ ନାୟକ]]
# [[ପୁଷ୍ପେନ୍ଦ୍ର ସିଂହ ଦେଓ]]
# [[ମୁକୁନ୍ଦ ନାଏକ]]
# [[ଯୁଗରାମ ବେହେରା]]
# [[ଭାରତ ଭୂଷଣ ବେମାଲ]]
# [[ମୌସଧି ବାଗ]]
# [[କୁମରମଣି ଶବର]]
# [[ତେଜରାଜ ମାଝି]]
# [[ବଳଭଦ୍ର ମାଝି]]
# [[ଧନେଶ୍ୱର ମାଝି]]
# [[କିରଣ ଚନ୍ଦ୍ର ସିଂହ ଦେଓ]]
# [[ନଗେନ୍ଦ୍ରନାଥ ଚୌଧୁରୀ]]
# [[ଶରତ ଚନ୍ଦ୍ର ସିଂହ ଦେଓ]]
# [[ଭଗବାନ ଭୋଇ]]
# [[ଶିବାଜୀ ମାଝି]]
# [[ପ୍ରଦୀପ କୁମାର ଦିଶାରୀ]]
# [[ଦିବ୍ୟଶଙ୍କର ମିଶ୍ର]]
# [[ହିମାଂଶୁ ଶେଖର ମେହେର]]
# [[ମହେଶ୍ୱର ବରାଡ଼]]
# [[ମହେଶ୍ୱର ନାଏକ (୧୯୧୮ ଜନ୍ମ)]]
# [[ତ୍ରିନାଥ ସରାବ]]
# [[ଉଦିତ ପ୍ରତାପ ଦେଓ]]
# [[ଗୋବର୍ଦ୍ଧନ ଦାଶ]]
# [[ହିତେଶ କୁମାର ବଗର୍ତ୍ତି]]
# [[କପିଳ ନାରାୟଣ ତିୱାରୀ]]
# [[ଅଧିରାଜ ମୋହନ ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ଦୁର୍ଯ୍ୟୋଧନ ମାଝି]]
# [[ଅନୁପ ସିଂହ ଦେଓ]]
# [[ଘାସିରାମ ମାଝି]]
# [[ରାଜେନ୍ଦ୍ର ଢୋଲକିଆ]]
# [[ଭାନୁପ୍ରକାଶ ଯୋଶୀ]]
# [[ଜଗନ୍ନାଥ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ଓଁକାର ସିଂହ ମାଝି]]
# [[ଚୈତନ ମାଝି]]
# [[କୃପାନିଧି ନାଏକ]]
# [[ଉଦିତ ପ୍ରତାପ ଶେଖର ଦେଓ]]
# [[ଦ୍ୱାରିକାନାଥ କୁସୁମ]]
# [[ହରିହର ପଟେଲ]]
# [[ଦିବ୍ୟଲୋଚନ ଶେଖର ଦେଓ]]
# [[ଭରତେନ୍ଦ୍ର ଶେଖର ଦେଓ]]
# [[ଶଙ୍କର୍ଷଣ ନାଏକ]]
# [[ଯୋଗେଶ କୁମାର ସିଂହ]]
# [[କୁସୁମ ଟେଟେ]]
# [[କିଶୋର ଚନ୍ଦ୍ର ପଟେଲ]]
# [[ରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ପଟେଲ]]
# [[ଶିବ ନାରାୟଣ ସିଂହ ମହାପାତ୍ର]]
# [[ଏଲ.ଏମ.ଏସ. ବରିହା]]
# [[ଅନିରୁଦ୍ଧ ମିଶ୍ର]]
# [[ପ୍ରଦୀପ ପୁରୋହିତ]]
# [[ଲାଲ ରଞ୍ଜିତ ସିଂହ ବରିହା]]
# [[ବୀର ବିକ୍ରମାଦିତ୍ୟ ସିଂହ ବରିହା]]
# [[ସତ୍ୟଭୂଷଣ ସାହୁ]]
# [[ବିଜୟ ରଞ୍ଜନ ସିଂହ ବରିହା]]
# [[ଦଳଗଞ୍ଜନ ଛୁରିଆ]]
# [[ବିପିନ ବିହାରୀ ଦାସ (୨୦୦୬ ମୃତ୍ୟୁ)]]
# [[ନିହାର ରଞ୍ଜନ ମହାନନ୍ଦ]]
# [[ଅଶୋକ କୁମାର ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ରିପୁନାଥ ସେଠ]]
# [[ରାଜୀବ ଲୋଚନ ହୋତା]]
# [[ନିତ୍ୟାନନ୍ଦ ଗଡ଼ତିଆ]]
# [[ତ୍ରିବିକ୍ରମ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ସୁବଳ ସାହୁ]]
# [[ନିକୁଞ୍ଜ ବିହାରୀ ସିଂହ]]
# [[ଗଣନାଥ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ମୋହନ ନାଗ]]
# [[ବିମ୍ବାଧର କୁଅଁର]]
# [[ସୁଶାନ୍ତ ସିଂହ]]
# [[କୁମାର ବେହେରା]]
# [[କୁଞ୍ଜ ବିହାରୀ ନାଏକ]]
# [[ନଟବର ବଞ୍ଛୋର]]
# [[ଅନୁପ କୁମାର ସାଏ]]
# [[ଉପେନ୍ଦ୍ର ଦୀକ୍ଷିତ]]
# [[ପ୍ରସନ୍ନ କୁମାର ପଣ୍ଡା]]
# [[କିଶୋର କୁମାର ମହାନ୍ତି]]
# [[ବୀରେନ୍ଦ୍ର ପାଣ୍ଡେ]]
# [[ବିଜୟ କୁମାର ପାଣି]]
# [[ନବ କିଶୋର ଦାସ]]
# [[ମୂରାରୀ ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର]]
# [[ବିନୋଦ ବିହାରୀ ସିଂହ ବରିହା]]
# [[ମନୋହର ସିଂହ ନାଏକ]]
# [[ଅଚ୍ୟୁତାନନ୍ଦ ମହାକୁଡ଼]]
# [[କାର୍ତ୍ତିକ ପ୍ରସାଦ ତରିଆ]]
# [[ରବିନାରାୟଣ ପାଣିଗ୍ରାହୀ]]
# [[ରାମଚନ୍ଦ୍ର ପ୍ରଧାନ]]
# [[ହୃଷିକେଶ ହୋତା]]
# [[ଦଉଲତ ଗଣ୍ଡ]]
# [[ନୀଳାମ୍ବର ରାୟଗୁରୁ]]
# [[କୁନ୍ଦୁରୁ କୁଶାଳ]]
# [[ଅଚ୍ୟୁତ ବିଶ୍ୱାଳ]]
# [[ବିନୋଦ ପାତ୍ର]]
# [[ଧନେଶ୍ୱର କୁମ୍ଭାର]]
# [[ଦେବରାଜ ସେଠ]]
# [[ଦୌଲତ ବାଘ]]
# [[ଅନନ୍ତରାମ ନନ୍ଦ]]
# [[ନିରଞ୍ଜନ ପୂଜାରୀ]]
# [[ଯୋଗେନ୍ଦ୍ର ବେହେରା]]
# [[ନନ୍ଦ କିଶୋର ମିଶ୍ର]]
# [[ରାମ ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର]]
# [[ରମାକାନ୍ତ ସେଠ]]
# [[ରାମ ରାଜ କୁମାରୀ]]
# [[ନବକୁମାରୀ ଦେବୀ]]
# [[ରତ୍ନମାଳୀ ଜେମା]]
# [[ସୁଭଦ୍ରା ମହତାବ]]
# [[ମମତା ମହନ୍ତ]]
# [[ଏ. ଲକ୍ଷ୍ମୀ ବାଈ]]
# [[ଆନେ କ୍ୟାଥରିନ ମନ୍‍ରୁ]]
# [[ମୁକେଶ ମହାଲିଙ୍ଗ]]
# [[ସରୋଜ କୁମାର ମେହେର]]
# [[ସୁଶିଳ କୁମାର ପୃଷ୍ଟି]]
# [[ବ୍ରଜମୋହନ ଠାକୁର]]
# [[ଆଶାରାମ ଭୋଇ]]
# [[ଅର୍ଜୁନ ଦାସ (ରାଜନେତା)]]
# [[ଗଣେଶ ରାମ ବରିହା]]
# [[କନକ ବର୍ଦ୍ଧନ ସିଂହ ଦେଓ]]
# [[ବିବେକାନନ୍ଦ ମେହେର]]
# [[ଅଇଁଠୁ ସାହୁ]]
# [[ରମେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ସିଂହ ଭୋଇ]]
# [[ମୁରଲୀଧର ପଣ୍ଡା]]
# [[ପୂର୍ଣ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ମହାନନ୍ଦ]]
# [[ତପି ଜାଲ]]
# [[ଲଳିତ ମୋହନ ଗାନ୍ଧୀ]]
# [[ସୁରେନ୍ଦ୍ର ସିଂହ ଭୋଇ]]
# [[ରୁଦ୍ର ପ୍ରତାପ ମହାରଥୀ]]
# [[ଅଚ୍ୟୁତାନନ୍ଦ ମହାନନ୍ଦ]]
# [[ପ୍ରସନ୍ନ କୁମାର ପାଳ (୧୯୪୬ ଜନ୍ମ)]]
# [[ସନ୍ତୋଷ ସିଂହ ସାଲୁଜା]]
# [[ହାଜି ମହମ୍ମଦ ଆୟୁବ ଖାଁ]]
# [[ଲୋକନାଥ ରାୟ]]
# [[ଚୈତନ୍ୟ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ମୂରଲୀଧର ଗୁରୁ]]
# [[ଚନ୍ଦ୍ର ଶେଖର ସିଂହ ଭୋଇ]]
# [[ମହମ୍ମଦ ମୁଜାଫର ହୁସେନ ଖାନ]]
# [[ଯଜ୍ଞେଶ୍ୱର ବାବୁ]]
# [[ରାଧାକାନ୍ତ ପଣ୍ଡା]]
# [[କୃଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ପଣ୍ଡା]]
# [[ସୁବାସ ଚନ୍ଦ୍ର ବାଗ]]
# [[ମହାନନ୍ଦ ବାହାଦୁର]]
# [[ପ୍ରଦୀପ କୁମାର ମାଝୀ]]
# [[ତୀର୍ଥବାସୀ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ଭରତ ଚନ୍ଦ୍ର ହୋତା]]
# [[ଚିତ୍ତରଞ୍ଜନ କର]]
# [[ସାଧୁ ନେପାକ]]
# [[ନବୀନ କୁମାର ପ୍ରଧାନ]]
# [[ଯଦୁମଣି ପ୍ରଧାନ]]
# [[ଦେବେଶ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ]]
# [[ଆନନ୍ଦ ଆଚାର୍ଯ୍ୟ]]
# [[ରଘୁନାଥ ଗମାଙ୍ଗ]]
# [[ତ୍ରିନାଥ ଗମାଙ୍ଗ]]
# [[ଶବର ଡୁମ୍ବା]]
# [[ସନ୍ୟାସୀ ଚରଣ ପିଦିକା]]
# [[ଅକ୍ଷୟ କୁମାର ଗମାଙ୍ଗ]]
# [[ନରସିଂହ ପାତ୍ର]]
# [[ରାମମୂର୍ତ୍ତି ମୁତିକା]]
# [[ରାମମୂର୍ତ୍ତି ଗମାଙ୍ଗ]]
# [[ଭାଗିରଥୀ ଗମାଙ୍ଗ]]
# [[ଭାଗିରଥୀ ଗମାଙ୍ଗ (୧୯୯୫ ମୃତ୍ୟୁ)]]
# [[ଶ୍ୟାମଘନ ଉଲାକା]]
# [[ପ୍ରସକା ଶ୍ରୀପତି]]
# [[ବିଶ୍ୱନାଥ ଚୌଧୁରୀ]]
# [[ସାରଙ୍ଗଧର କାଡ୍ରାକା]]
# [[ଡମ୍ବରୁଧର ଉଲାକା]]
# [[ମକରନ୍ଦ ମୁଦୁଲି]]
# [[ହିମିରିକା ରଘୁନାଥ]]
# [[କାମାୟା ମଣ୍ଡାଙ୍ଗୀ]]
# [[ଅନନ୍ତରାମ ମାଝି]]
# [[ପ୍ରଭୁ ଜାନି]]
# [[କୈଳାଶ ଚନ୍ଦ୍ର କୁଳେଶିକା]]
# [[ପୂର୍ଣ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ମାଝି]]
# [[ବିଭିଷଣ ମାଝି]]
# [[ଅଖିଳ ସାଉଁଣ୍ଟା]]
# [[ପ୍ରଫୁଲ୍ଲ କୁମାର ପାଙ୍ଗୀ]]
# [[ପିତମ ପାଢ଼ୀ]]
# [[ମୁସୁରୀ ଶାନ୍ତା ପାଙ୍ଗୀ]]
# [[ରାମଚନ୍ଦ୍ର କଦମ]]
# [[ମୁଳୁ ଶାନ୍ତା]]
# [[ଦିଶାରୀ ସାନୁ]]
# [[ଚନ୍ଦ୍ରଶେଖର ମାଝି]]
# [[ସଦନ ନାଏକ]]
# [[ଧନସାୟୀ ରଣଧୀର]]
# [[ସୂର୍ଯ୍ୟ ନାରାୟଣ ମାଝି]]
# [[ମହାଦେବ ବକ୍ରିଆ]]
# [[ବାସୁଦେବ ମାଝି]]
# [[ଗଙ୍ଗା ମୁଦୁଲି]]
# [[ଲକ୍ଷ୍ମଣ ପୂଜାରୀ]]
# [[କୃଷ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ସଗରିଆ]]
# [[ନୃସିଂହ ନନ୍ଦ ବ୍ରହ୍ମା]]
# [[ରଘୁରାମ ପଦାଳ]]
# [[ଗୁପ୍ତ ପ୍ରସାଦ ଦାସ]]
# [[ତୋୟକ ସଙ୍ଗଣା]]
# [[ତାରା ପ୍ରସାଦ ବାହିନିପତି]]
# [[ରବି ନାରାୟଣ ନନ୍ଦ]]
# [[ପ୍ରତାପ ନାରାୟଣ ସିଂହ ଦେଓ]]
# [[ଲାଇଚନ ନାଏକ]]
# [[ହରିହର ମିଶ୍ର (ରାଜନେତା)]]
# [[ଏନ. ରାମଶସେୟା]]
# [[ରଘୁନାଥ ପଟ୍ଟନାୟକ]]
# [[ରବି ସିଂହ ମାଝି]]
# [[ଗୁରୁବରୁ ମାଝି]]
# [[ଧର୍ମୁ ଗଣ୍ଡ]]
# [[ଜଗବନ୍ଧୁ ମାଝି]]
# [[ନିତ୍ୟାନନ୍ଦ ଗଣ୍ଡ]]
# [[ସୁବାସ ଗଣ୍ଡ]]
# [[ପ୍ରକାଶ ଚନ୍ଦ୍ର ମାଝି]]
# [[ସଦାଶିବ ପ୍ରଧାନୀ]]
# [[ହରିଜନ ମୀରୁ]]
# [[ମୁଡ଼ି ନାଏକୋ]]
# [[ହବିବୁଲ୍ଲା ଖାଁ]]
# [[ମନୋହର ରନ୍ଧାରୀ]]
# [[ଭୁଜବଳ ମାଝି]]
# [[ଶ୍ୟାମଘନ ମାଝି]]
# [[ଯାଦବ ମାଝି]]
# [[ଜଗନ୍ନାଥ ତ୍ରିପାଠୀ]]
# [[ଡମ୍ବରୁ ମାଝି]]
# [[ପୂର୍ଣ୍ଣଚନ୍ଦ୍ର ବାକା]]
# [[ଡମ୍ବରୁ ଶିଶା]]
# [[ପ୍ରହ୍ଲାଦ ଦୋରା]]
# [[ଗଙ୍ଗାଧର ମାଢ଼ୀ]]
# [[ଆଦିତ୍ୟ ମାଢ଼ୀ]]
# [[ମାନସ ମାଡକାମୀ]]
# [[ମୁକୁନ୍ଦ ସୋଡ଼ୀ]]
# [[ନିମାଇ ଚନ୍ଦ୍ର ସର୍କାର]]
# [[ନାକା ଲକ୍ଷ୍ମୟା]]
# [[ନଦିଆବସୀ ବିଶ୍ୱାସ]]
# [[ମାଡକାମୀ ଗୁରୁ]]
# [[ଗୁରୁ ନାୟକ]]
# [[ନାକା କାନାୟା]]
# [[ଲକ୍ଷ୍ମଣ ଗୌଡ଼]]
# [[ଗଣେଶ୍ୱର ମହାପାତ୍ର]]
# [[ଜଗନ୍ନାଥ ନାଏକ]]
# [[ସମ୍ବିତ ରାଉତରାୟ]]
# [[କୃଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ପ୍ରିୟନାଥ ଦେ]]
# [[କୈଳାଶ ଚନ୍ଦ୍ର ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ନୀଳମଣି ପ୍ରଧାନ]]
# [[ଚିରଞ୍ଜୀବ ବିଶ୍ୱାଳ]]
# [[ପ୍ରଶାନ୍ତ କୁମାର ମୁଦୁଲି]]
# [[କଣ୍ଡୁରୀ ଚରଣ ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ରଘୁନନ୍ଦନ ଦାସ]]
# [[ଦାମୋଦର ରାଉତ]]
# [[କୃଷ୍ଣ ଚନ୍ଦ୍ର ସ୍ୱାଇଁ]]
# [[ଗୌରୀଶ୍ୟାମ ନାୟକ]]
# [[ବିପିନ ବିହାରୀ ଦାସ (୧୯୭୫ ମୃତ୍ୟୁ)]]
# [[ଜ୍ୟୋତିଷ ଚନ୍ଦ୍ର ଦାସ]]
# [[ବୈକୁଣ୍ଠ ନାଥ ମହାନ୍ତି]]
# [[ବାସୁଦେବ ମହାପାତ୍ର]]
# [[ଉମେଶ ଚନ୍ଦ୍ର ସ୍ୱାଇଁ]]
# [[ନାରାୟଣ ବୀରବର ସାମନ୍ତ]]
# [[ଲୋକନାଥ ଚୌଧୁରୀ]]
# [[ରବୀନ୍ଦ୍ର ନାଥ ଭୋଇ]]
# [[ନିତ୍ୟାନନ୍ଦ ସାମନ୍ତରାୟ]]
# [[ବସନ୍ତ କୁମାର ବିଶ୍ୱାଳ]]
# [[ନିଶାମଣି ଖୁଣ୍ଟିଆ]]
# [[ସୌଭିକ ବିଶ୍ୱାଳ]]
# [[ବିଜୟ ଶଙ୍କର ଦାସ]]
# [[ସ୍ୱରୂପ କୁମାର ଦାସ]]
# [[କେଙ୍ଗମ ସୂର୍ଯ୍ୟ ରାଓ]]
# [[ବିଜୟ କୁମାର ଜେନା (ରାଜନେତା)]]
# [[ଜଗନ୍ନାଥ ମିଶ୍ର]]
# [[ଅପନା ଦୋରା ବିଶ୍ୱାସରାୟ]]
# [[କୋଦୁରୁ ନାରାୟଣ ରାଓ]]
# [[ବ୍ୟୋମକେଶ ରାୟ]]
# [[ଅନନ୍ତ ନାରାୟଣ ଜେନା]]
# [[ଦାଶରଥୀ ଗମାଙ୍ଗ]]
# [[ପ୍ରକାଶ ସୋରେନ]]
# [[ସନାତନ ବିଜୁଳି]]
# [[ସୁଧାଂଶୁ ଶେଖର ପରିଡ଼ା]]
# [[ଦରପୁ ଲଚନା ନାଇଡ଼ୁ]]
# [[ତ୍ରିନାଥ ସାହୁ]]
# [[ନାଲା କୁର୍ମୁ ନାୟକଲୁ ଦୋରା]]
# [[ବିଜୟ କୁମାର ମହାନ୍ତି]]
# [[ମନୋରଞ୍ଜନ ସେଠୀ]]
# [[ଗଣେଶ୍ୱର ପାତ୍ର]]
# [[ଉଦୟ ନାରାୟଣ ଦେବ]]
# [[ଭୀମସେନ ମଣ୍ଡଳ]]
# [[ତାରିଣୀ ସର୍ଦ୍ଦାର]]
# [[ବିଶ୍ୱନାଥ ନାୟକ (ରାଜନେତା)]]
# [[ଚକ୍ରଧର ପାଇକ]]
# [[ଶରତ କୁମାର ଜେନା]]
# [[ସୀତାକାନ୍ତ ମହାପାତ୍ର (ରାଜନେତା)]]
# [[ସଦନ ନାୟକ]]
# [[ରବିନ୍ଦ୍ର କୁମାର ମଲ୍ଲିକ]]
# [[ପ୍ରହଲ୍ଲାଦ ପୂର୍ତ୍ତି]]
# [[ମହମ୍ମଦ ରଫିକ୍]]
# [[ଭରତ ପାଇକ]]
# [[ବୈଷ୍ଣବ ପ୍ରଧାନ]]
# [[ଦୂର୍ଯ୍ୟୋଧନ ସୋହେଲ]]
# [[କାନ୍ଦରା ସୋରେନ]]
# [[ଲକ୍ଷ୍ମଣ ସୋରେନ]]
# [[ସୀମାଞ୍ଚଳ ବେହେରା]]
# [[ତାପସ କୁମାର ଦାସ]]
# [[ହଳଧର କାର୍ଜୀ]]
# [[ପ୍ରକାଶ ଚନ୍ଦ୍ର ଦେବତା]]
# [[ଗଣେଶ୍ୱର ବେହେରା]]
# [[କୈଳାଶ ଚନ୍ଦ୍ର ମହାପାତ୍ର (୧୯୪୮ ଜନ୍ମ)]]
# [[ଖେଲାରାମ ମହାଲିି]]
# [[ପୃଥୁନାଥ କିସ୍କୁ]]
# [[ଲଲାଟେନ୍ଦୁ ମହାପାତ୍ର (୧୯୬୨ ଜନ୍ମ)]]
# [[ଅର୍ଜୁନ ଦାସ (୧୯୫୭ ଜନ୍ମ)]]
# [[ଜନାର୍ଦ୍ଦନ ଦେହୁରୀ]]
# [[କେଶବ ସାହୁ]]
# [[ଅନନ୍ତ ଚରଣ ମାଝି]]
# [[ସୁରେନ୍ଦ୍ର ପାଟଯୋଶୀ]]
# [[କାହ୍ନୁ ସୋରେନ]]
# [[ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର (୧୯୩୪ ଜନ୍ମ)]]
{{Div col end}}

===ଲୋକ ସଭା===
{{Div col|colwidth=8em}}
# [[୧ମ ଲୋକ ସଭା]]
# [[୨ୟ ଲୋକ ସଭା]]
# [[୩ୟ ଲୋକ ସଭା]]
# [[୪ର୍ଥ ଲୋକ ସଭା]]
# [[୫ମ ଲୋକ ସଭା]]
# [[୬ଷ୍ଠ ଲୋକ ସଭା]]
# [[୭ମ ଲୋକ ସଭା]]
# [[୮ମ ଲୋକ ସଭା]]
# [[୯ମ ଲୋକ ସଭା]]
# [[୧୦ମ ଲୋକ ସଭା]]
# [[୧୧ଶ ଲୋକ ସଭା]]
# [[୧୨ଶ ଲୋକ ସଭା]]
# [[୧୩ଶ ଲୋକ ସଭା]]
# [[୧୪ଶ ଲୋକ ସଭା]]
# [[୧୫ଶ ଲୋକ ସଭା]]
# [[୧୬ଶ ଲୋକ ସଭା]]
# [[୧୭ଶ ଲୋକ ସଭା]]
{{Div col end}}

===ବିଧାନ ସଭା===
# [[୧ମ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]
# [[ରାମଚନ୍ଦ୍ରପୁର (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)]]
# [[ବାଲିପାଟଣା (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)]]
# [[ବନ୍ତ (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)]]
# [[କିଶୋର ନଗର (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)]]
# [[କେସିଙ୍ଗା (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)]]
# [[ସଇଁତଳା (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)]]
# [[ପାଡ଼ୁଆ (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)]]

==ଛାଞ୍ଚ/ପ୍ରକଳ୍ପ/ଗଣସମ୍ପାଦନା/କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ==
{{Div col|colwidth=20em}}
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଉଇକିପ୍ରକଳ୍ପ ଓଡ଼ିଆ କଥାଚିତ୍ର]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଦିବସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୧୮]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୧୮]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମାତୃଭାଷା ଦିବସ ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା ୨୦୧୯]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ପ୍ରୋଜେକ୍ଟ ଟାଇଗର ଲିଖନ ପ୍ରତିଯୋଗିତା/୨୦୧୯]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୧୯]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମାତୃଭାଷା ଦିବସ ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୦]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଉଇକି ଲଭ୍‌ସ୍ ଓମେନ୍ ସାଉଥ୍ ଏସିଆ ୨୦୨୦ ଗଣସମ୍ପାଦନା]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୦]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ନାରୀବାଦ ଓ ଲୋକକଥା ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଉଇକି ଲଭ୍‌ସ୍ ଓମେନ୍ ସାଉଥ୍ ଏସିଆ ୨୦୨୧ ଗଣସମ୍ପାଦନା]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୧]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ନାରୀବାଦ ଓ ଲୋକକଥା ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୨]]
# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଉଇକି ଲଭ୍‌ସ୍ ଲିଟେରେଚର୍ ୨୦୨୨]]

# [[ଛାଞ୍ଚ:ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୧୮]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ନିମନ୍ତ୍ରଣ]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଦିବସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୧୮]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଭାରତୀୟ ସ୍ୱାଧୀନତା ଦିବସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ନିମନ୍ତ୍ରଣ]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମାତୃଭାଷା ଦିବସ ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା ୨୦୧୯ ନିମନ୍ତ୍ରଣ]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:୨୦୧୮ ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା‎]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୧୯‎]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଉଇକି ଲଭ୍‌ସ୍ ଓମେନ୍ ସାଉଥ୍ ଏସିଆ ୨୦୨୦]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମାତୃଭାଷା ଦିବସ ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୦]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୦]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ନାରୀବାଦ ଓ ଲୋକକଥା ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଉଇକି ଲଭ୍‌ସ୍ ଓମେନ୍ ସାଉଥ୍ ଏସିଆ ୨୦୨୧]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଏସିଆ ମାସ ଗଣସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୧]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:Festive Season edit-a-thon]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀ ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୧]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ନାରୀବାଦ ଓ ଲୋକକଥା ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା ୨୦୨୨]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ମହିଳା ମାସ ୨୦୨୨ କ୍ଷୁଦ୍ର ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଉଇକି ଲଭ୍‌ସ୍ ଲିଟେରେଚର୍ ୨୦୨୨]]
# [[ଛାଞ୍ଚ:ଜୁନ ମାସ ଉତ୍ସବ ୨୦୨୨ ଗଣ-ସମ୍ପାଦନା]]
{{Div col end}}

# [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଉଇକିମାନିଆ ଭୁବନେଶ୍ୱର ୨୦୨୨]]</text>
      <sha1>qtquqgyb71lzevefe354icde3m3e643</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ଉତ୍ତର ଓଡ଼ିଶା ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>68151</id>
    <redirect title="ମହାରାଜା ଶ୍ରୀରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ଦେଓ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ" />
    <revision>
      <id>467393</id>
      <parentid>357371</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T13:22:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>761</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot: Fixing double redirect to [[ମହାରାଜା ଶ୍ରୀରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ଦେଓ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="152" xml:space="preserve">#ଲେଉଟାଣି [[ମହାରାଜା ଶ୍ରୀରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ଦେଓ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ]]</text>
      <sha1>fnxppc3e6p9mdt4lucl0p7bn163elm1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ଆଲୋଚନା:ଉତ୍ତର ଓଡ଼ିଶା ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ</title>
    <ns>1</ns>
    <id>68152</id>
    <redirect title="ଆଲୋଚନା:ମହାରାଜା ଶ୍ରୀରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ଦେଓ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ" />
    <revision>
      <id>467396</id>
      <parentid>357675</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T13:22:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>761</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot: Fixing double redirect to [[ଆଲୋଚନା:ମହାରାଜା ଶ୍ରୀରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ଦେଓ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="171" xml:space="preserve">#ଲେଉଟାଣି [[ଆଲୋଚନା:ମହାରାଜା ଶ୍ରୀରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ଦେଓ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ]]</text>
      <sha1>hx76efck6tqrdgbh1mupipjmeb8wxxk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ଉତ୍ତର ଓଡ଼ିଶା ବିଶ୍ବବିଦ୍ୟାଳୟ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>68579</id>
    <redirect title="ମହାରାଜା ଶ୍ରୀରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ଦେଓ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ" />
    <revision>
      <id>467394</id>
      <parentid>356325</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T13:22:28Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>761</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot: Fixing double redirect to [[ମହାରାଜା ଶ୍ରୀରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ଦେଓ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="152" xml:space="preserve">#ଲେଉଟାଣି [[ମହାରାଜା ଶ୍ରୀରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ଦେଓ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ]]</text>
      <sha1>fnxppc3e6p9mdt4lucl0p7bn163elm1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ଆଲୋଚନା:ଉତ୍ତର ଓଡ଼ିଶା ବିଶ୍ବବିଦ୍ୟାଳୟ</title>
    <ns>1</ns>
    <id>68580</id>
    <redirect title="ଆଲୋଚନା:ମହାରାଜା ଶ୍ରୀରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ଦେଓ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ" />
    <revision>
      <id>467397</id>
      <parentid>356327</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T13:22:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>761</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot: Fixing double redirect to [[ଆଲୋଚନା:ମହାରାଜା ଶ୍ରୀରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ଦେଓ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="171" xml:space="preserve">#ଲେଉଟାଣି [[ଆଲୋଚନା:ମହାରାଜା ଶ୍ରୀରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ଦେଓ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ]]</text>
      <sha1>hx76efck6tqrdgbh1mupipjmeb8wxxk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ଅଙ୍ଗ ସାନ ସୁ କି</title>
    <ns>0</ns>
    <id>76349</id>
    <revision>
      <id>467387</id>
      <parentid>467386</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T12:01:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>CommonsDelinker</username>
        <id>65</id>
      </contributor>
      <comment>Removing [[:c:File:Aung_San_and_family.jpg|Aung_San_and_family.jpg]], it has been deleted from Commons by [[:c:User:Rosenzweig|Rosenzweig]] because: per [[:c:Commons:Deletion requests/File:Aung San and family.jpg|]].</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="18573" xml:space="preserve">'''ଅଙ୍ଗ ସାନ୍ ସୁ କି''' (ଜନ୍ମ ୧୯ ଜୁନ୍ ୧୯୪୫) ଜଣେ [[ମିଆଁମାର|ବର୍ମୀୟ]] ରାଜନେତ୍ରୀ, କୂଟନୀତିଜ୍ଞା, ଲେଖିକା, ଏବଂ ୧୯୯୧ ନୋବେଲ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର ବିଜୟିନୀ । ମିଆଁମାରର ସାମରିକ ଶାସନ ଠାରୁ ଆଂଶିକ ଗଣତନ୍ତ୍ରକୁ ପରିବର୍ତ୍ତନ କରିବାରେ ସେ ଏକ ପ୍ରମୁଖ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ସେ ବର୍ତ୍ତମାନ ନ୍ୟାସନାଲ୍ ଲିଗ୍ ଫର ଡେମୋକ୍ରାସି ଦଳର ନେତ୍ରୀ ଓ ମିଆଁମାରର ପ୍ରଥମ ତଥା ବର୍ତ୍ତମାନର ରାଜ୍ୟ ପରାମର୍ଶଦାତା (ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ସହ ସମାନ) ପଦବୀରେ ଅଛନ୍ତି ।

ତାଙ୍କ ପିତା [[ଅଙ୍ଗ ସାନ]] ଆଧୁନିକ ମିଆଁମାରର ଜାତିର ପିତା ଭାବରେ ଖ୍ୟାତ । ତାଙ୍କ ମା [[ଖିନ କି]] ରାଜନେତା ଥିଲେ । ଅଙ୍ଗ ସାନ ସୁ କି [[ବର୍ମାରେ ବ୍ରିଟିଶ ଶାସନ|ବ୍ରିଟିଶ]] ବର୍ମାର [[ୟାଂଗୋନ|ରେଙ୍ଗୁନରେ]] ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ୧୯୬୪ ମସିହାରେ ଦିଲ୍ଲୀ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଏବଂ ୧୯୬୮ ମସିହାରେ ଅକ୍ସଫୋର୍ଡ ୟୁନିଭରସିଟିରୁ ସ୍ନାତକ ହାସଲ କରିବା ପରେ ସେ ତିନି ବର୍ଷ ପାଇଁ ମିଳିତ ଜାତିସଂଘରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ। ସେ ୧୯୭୨ରେ ସେ ଜଣେ ଅଧ୍ୟାପକ [[ମାଇକେଲ ଆରିସ|ମାଇକେଲ ଆରିସଙ୍କୁ]] ବିବାହ କରିଥିଲେ,  ଯାହାଙ୍କ ସହ ତାଙ୍କର ଦୁଇଟି ସନ୍ତାନ ଅଛନ୍ତି ।

ଅଙ୍ଗ ସାନ ସୁ କି ୧୯୮୮ର ବିଦ୍ରୋହ ସମୟରେ କ୍ଷମତାସୀନ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ନ୍ୟାସନାଲ ଲିଗ ଫର ଡେମୋକ୍ରାସିର (ଏନଏଲଡି) ସାଧାରଣ ସଚିବ ହୋଇଥିଲେ । ଏହି ଦଳକୁ ସେ ସାମରିକ ''ହୁଣ୍ଟା''କୁ ସମାଲୋଚନା କରିଆସୁଥିବା ଅନେକ ଅବସରପ୍ରାପ୍ତ ସେନା ଅଧିକାରୀଙ୍କ ସାହାଯ୍ୟରେ ନୂତନ ଭାବେ ଗଠନ କରିଥିଲେ । ୧୯୯୦ ନିର୍ବାଚନରେ ଏନଏଲଡି ସଂସଦରେ ୮୧% ସିଟ ଜିତିଥିଲା । କିନ୍ତୁ ସେନା ଶକ୍ତି ହସ୍ତାନ୍ତର କରିବାକୁ ମନା କରିଦେଇଥିବାରୁ ଫଳାଫଳକୁ ନାକଚ କରିଦିଆଯାଇଥିଲା । ଏହା ଫଳରେ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ହତାଶା ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଥିଲା । ତେବେ ନିର୍ବାଚନ ପୂର୍ବରୁ ସେ ଗୃହଗିରଫରେ ଅଟକ ହୋଇରହିଥିଲେ । ସେ ୧୯୮୯ରୁ ୨୦୧୦ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ୨୧ ବର୍ଷ ମଧ୍ୟରୁ ପ୍ରାୟ ୧୫ ବର୍ଷ ଧରି ଗୃହ ଗିରଫରେ ରହି ବିଶ୍ୱର ସବୁଠାରୁ ପ୍ରମୁଖ ରାଜନୈତିକ ବନ୍ଦୀ ହୋଇଥିଲେ । ୧୯୯୯ରେ ଟାଇମ ପତ୍ରିକା ତାଙ୍କୁ &quot;ଗାନ୍ଧୀ ସନ୍ତାନଗଣ&quot;ଙ୍କ ଭିତରୁ ଏକ ବୋଲି ଏବଂ ଅହିଂସା କ୍ଷେତ୍ରରେ ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଆଧ୍ୟାତ୍ମିକ ଉତ୍ତରାଧିକାରୀ ଭାବେ ନାମିତ କରିଥିଲେ ।&lt;ref name=&quot;TimeTCOG&quot;&gt;{{cite news|url=http://content.time.com/time/magazine/article/0,9171,993026,00.html|title=The Children of Gandhi|date=31 December 1999|work=Time|archiveurl=https://web.archive.org/web/20131005013134/http://content.time.com/time/magazine/article/0%2C9171%2C993026%2C00.html|archivedate=5 October 2013|format=excerpt|url-status=live}}&lt;/ref&gt;

==ପିଲାବେଳ ଓ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଜୀବନ== 
 
ଅଙ୍ଗ ସାନ୍ ସୁ କି ୧୯ ଜୁନ୍ ୧୯୪୫ରେ ବ୍ରିଟିଶ୍ ବର୍ମାର ରେଙ୍ଗୁନ୍ (ବର୍ତ୍ତମାନ ୟାଙ୍ଗନ୍) ସହରରେରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।  ଅଙ୍ଗ ସାନ୍ ୧୯୪୭ ମସିହାରେ ବ୍ରିଟେନରୁ ବର୍ମାର ସ୍ୱାଧୀନତା ପାଇଁ ବୁଝାମଣା କରିଥିଲେ; ସେହି ବର୍ଷ ତାଙ୍କର ହତ୍ୟା ହୋଇଥିଲେ। ପିତାଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁ ପରେ ସେ ତାଙ୍କ ମା ଖିନ କି ଏବଂ ଦୁଇ ଭାଇ ଅଙ୍ଗ ସାନ ଲିନ ଏବଂ ''ଅଙ୍ଗ ସାନ ଊ''ଙ୍କ ସହ ରେଙ୍ଗୁନରେ ବଢିଥିଲେ । ଅଙ୍ଗ ସାନ ଲିନ ଆଠ ବର୍ଷ ବୟସରେ ଏକ ହ୍ରଦରେ ବୁଡ଼ି ଯାଇ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ବଡ଼ ଭାଇ କାଲିଫର୍ନିଆର ସାନ ଡିଏଗୋକୁ ଯାଇ ଆମେରିକାର ନାଗରିକତ୍ୱ ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ। ସେ ପିଲାଦିନର ଅଧିକାଂଶ ସମୟ ମେଥୋଡିଷ୍ଟ ଇଂରାଜୀ ଉଚ୍ଚ ବିଦ୍ୟାଳୟ​​ରେ ଶିକ୍ଷା ଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ ।  ସେ ଚାରୋଟି ଭାଷା କୁହନ୍ତି: ବର୍ମା, ଇଂରାଜୀ, ଫରାସୀ ଏବଂ ଜାପାନିଜ୍ | ସେ ଜଣେ ଥେରାବଡ଼ା ବୌଦ୍ଧ ଧର୍ମାବଲମ୍ବୀ ।
 &lt;ref name=&quot;news.bbc.co.uk 2007&quot;&gt;{{cite web | title=Profile: Aung San Suu Kyi | website=news.bbc.co.uk | date=2007-06-12 | url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/1950505.stm | archive-url=https://web.archive.org/web/20070612103651/http://news.bbc.co.uk/2/hi/asia-pacific/1950505.stm | archive-date=2007-06-12 | url-status=unfit | access-date=2020-11-20}}&lt;/ref&gt;

ସୁ କିଙ୍କ ମାତା ଖିନ କି ନୂତନ ଭାବେ ଗଠିତ ବର୍ମା ସରକାରରେ ଉଚ୍ଚ ପଦବୀରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ଖିନ କି ୧୯୬୦ରେ ଭାରତ ଏବଂ ନେପାଳରେ ବର୍ମା ରାଷ୍ଟ୍ରଦୂତ ଭାବରେ ନିଯୁକ୍ତ ହୋଇଥିଲେ ଏବଂ ଅଙ୍ଗ ସାନ ସୁ କି ସେଠାରେ ତାଙ୍କ ସାଙ୍ଗରେ ଭାରତ ଆସିଥିଲେ। ସେ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀର &quot;କନଭେଣ୍ଟ ଅଫ୍ ଜିସସ୍ ଏବଂ ମେରି ସ୍କୁଲ&quot;ରେ ଅଧ୍ୟୟନ କରିଥିଲେ । ୧୯୬୪ ମସିହାରେ ସେ ନୂଆଦିଲ୍ଲୀ ସ୍ଥିତ  ଦିଲ୍ଲୀ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ଲେଡି ଶ୍ରୀ ରାମ କଲେଜରୁ ରାଜନୀତି ବିଜ୍ଞାନରେ ସ୍ନାତକ ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କରିଥିଲେ । ଏହାପରେ ସୁ କି ଅକ୍ସଫୋର୍ଡର ସେଣ୍ଟ ହ୍ୟୁଗ୍ କଲେଜରେ ଦର୍ଶନ, ରାଜନୀତି ବିଜ୍ଞାନ ଏବଂ ଅର୍ଥନୀତିରେ ସ୍ନାତକ ଓ ରାଜନୀତି ବିଜ୍ଞାନରେ ସ୍ନାତକୋତ୍ତର ଡିଗ୍ରୀ ହାସଲ କରିଥିଲେ।
ସେ ମିଳିତ ଜାତିସଂଘରେ ତିନି ବର୍ଷ ମୁଖ୍ୟତଃ ବଜେଟ୍ ପ୍ରସଙ୍ଗରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ। ସେହି ସମୟରେ ସେ ତାଙ୍କ ଭବିଷ୍ୟତ ସ୍ୱାମୀ ଡଃ ମାଇକେଲ୍ ଆରିସଙ୍କୁ ପ୍ରତିଦିନ ଚିଠି ଲେଖୁଥିଲେ । ୧ ଜାନୁୟାରୀ ୧୯୭୨ରେ, ଭୁଟାନରେ ରହୁଥିବା ତିବ୍ଦତୀୟ ସଂସ୍କୃତି ଓ ସାହିତ୍ୟର ବିଶେଷଜ୍ଞ  ମାଇକେଲ୍  ଆରିସ୍ ଏବଂ ଅଙ୍ଗ ସାନ୍ ସୁ କି ବିବାହ କରିଥିଲେ।

୧୯୮୮ରେ, ଅଙ୍ଗ ସାନ୍ ସୁ କି ତାଙ୍କ ଅସୁସ୍ଥ ମାଙ୍କ ସାହାଯ୍ୟ ପାଇଁ ବର୍ମାକୁ ଫେରିଥିଲେ ଏବଂ ପରେ ଗଣତନ୍ତ୍ର ସମର୍ଥକ ଆନ୍ଦୋଳନର ନେତୃତ୍ୱ ନେଇଥିଲେ | ଖ୍ରୀଷ୍ଟମାସ ୧୯୯୫ରେ ଆରିସ ଶେଷ ଥର ଅଙ୍ଗ ସାନ୍ ସୁ କିଙ୍କ ସାକ୍ଷାତ ହୋଇଥିଲେ।  ଯେହେତୁ ଅଙ୍ଗ ସାନ୍ ସୁ କି ବର୍ମାରେ ରହିଥିଲେ ଏବଂ ବର୍ମା ଏକଛତ୍ରବାଦୀ ଶାସନ ଆରିସଙ୍କୁ ଆଉ ପ୍ରବେଶ ଭିସା ମନା କରିଦେଇଥିଲା । ୨୭ ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୯୯୯ରେ ଆରିସ୍ ତାଙ୍କର ୫୩ ତମ ଜନ୍ମଦିନରେ ମୃତ୍ୟୁ ବରଣ କରିଥିଲେ।&lt;ref name=&quot;BBC News 2016&quot;&gt;{{cite web | title=Suu Kyi rejects UK visit offer | website=BBC News | date=2016-03-05 | url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/304497.stm | archive-url=https://web.archive.org/web/20160305172850/http://news.bbc.co.uk/2/hi/south_asia/304497.stm | archive-date=2016-03-05 | url-status=live | access-date=2020-11-20}}&lt;/ref&gt;

==ରାଜନୈତିକ ଜୀବନ==
[[File:Suu-kyi-khawmu-campaign.jpg|thumb|ଅଙ୍ଗ ସାନ୍ ସୁ କି, ନିର୍ବାଚନ ପ୍ରଚାର ସମୟରେ ,୨୦୧୨]]
ଅଙ୍ଗ ସାନ ସୁ କି ଗଣତନ୍ତ୍ର ସ୍ଥାପନା ପାଇଁ କାର୍ଯ୍ୟ କରିବାକୁ ରାଜନୀତିରେ ପ୍ରବେଶ କରିଥିଲେ । ସେ ୧୯୮୮ରେ ବର୍ମାକୁ ଫେରିଥିଲେ। ସେହି ବର୍ଷ ବର୍ମାର ଦୀର୍ଘ ଦିନର ସାମରିକ ନେତା ତଥା ଶାସକ ଦଳର ମୁଖ୍ୟ ଜେନେରାଲ ନେ ୱିନ୍ ଇସ୍ତଫା ଦେଇଥିଲେ। ଏହା ପରେ ପରେ ଗଣତନ୍ତ୍ର ସ୍ଥାପନା ପାଇଁ ଜନ ପ୍ରଦର୍ଶନ ୮ ଅଗଷ୍ଟ ୧୯୮୮ରେ ଆୟୋଜିତ ହୋଇଥିଲା। ଏହି ଆନ୍ଦୋଳନ ୮୮୮୮ ଆନ୍ଦୋଳନ ଭାବରେ ଖ୍ୟାତ । ଏହାକୁ ଭାବରେ ସାମରିକ ସରକାର ହିଂସାତ୍ମକ ଭାବରେ ଦମନ କରିଥିଲେ ।  
ସୁ କି ଉଭୟ ମହାତ୍ମା ଗାନ୍ଧୀଙ୍କ ଅହିଂସା ଦର୍ଶନ ଓ ବୌଦ୍ଧ ଧର୍ମର ଦର୍ଶନଦ୍ୱାରା ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇଥିଲେ । 27 ସେପ୍ଟେମ୍ବରରେ ନ୍ୟାସନାଲ ଲିଗ୍ ଫର ଡେମୋକ୍ରାସି ସ୍ଥାପନା କରିଥିଲେ। ତାଙ୍କୁ 20 ଜୁଲାଇ 1989ରେ ଗିରଫ କରାଯାଇଥିଲା ଓ ଗୃହ ବନ୍ଦି ଭବେ ରଖା ଯାଇଥିଲା ।  ସେ ଯୁବସମାଜରେ ବିପୁଳ ଲୋକପ୍ରିୟତା ଏବଂ ସମର୍ଥନ ବଜାୟ ରଖିଥିଲେ ।
ଏହି ସଙ୍କଟ ସମୟରେ ବର୍ମାଙ୍କ ପୂର୍ବ ଗଣତାନ୍ତ୍ରିକ ଉପାୟରେ ନିର୍ବାଚିତ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ଉ ନୁ ମଧ୍ୟବର୍ତ୍ତୀକାଳୀନ ସରକାର ଗଠନ କରିବା ପାଇଁ ପ୍ରସ୍ତାବ ରଖିଥିଲେ ଏବଂ ବିରୋଧୀ ଦଳର ନେତାମାନଙ୍କୁ ତାଙ୍କ ସହ ଯୋଗଦେବାକୁ ଆମନ୍ତ୍ରଣ କରିଥିଲେ । ମାତ୍ର ଅଙ୍ଗ ସାନ୍ ସୁ କି ୟୁ &quot;ବିରୋଧୀଙ୍କ ଭବିଷ୍ୟତକୁ ଜନସାଧାରଣଙ୍କଦ୍ୱାରା ସ୍ଥିର କରାଯିବ&quot; ବୋଲି କହି ଊ ନୁଙ୍କ ଯୋଜନାକୁ ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ରୂପେ ପ୍ରତ୍ୟାଖ୍ୟାନ କରିଥିଲେ । 

୧୯୯୦ରେ, ସାମରିକ ଶାସକ ଦଳ ଏକ ସାଧାରଣ ନିର୍ବାଚନ ଡାକିଥିଲା ଯେଉଁଥିରେ ନ୍ୟାସନାଲ ଲିଗ୍ ଫର ଡେମୋକ୍ରାସି (NLD) ୫୯% ଭୋଟ୍ ପାଇଥିଲା ।  ସାମରିକ ଶାସକ ଦଳ ଫଳାଫଳକୁ ରଦ୍ଦ କରିଥିଲେ ଏବଂ କ୍ଷମତା ହସ୍ତାନ୍ତର କରିବାକୁ ମନା କରିଦେଇଥିଲେ, ଫଳସ୍ୱରୂପ ଏକ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସ୍ତରରେ ଅସନ୍ତୋଷ ପ୍ରକାଶ ପାଇଥିଲା । ଅଙ୍ଗ ସାନ ସୁ କିଙ୍କୁ ରେଙ୍ଗୁନର ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ ଆଭେନ୍ୟୁରେ ଥିବା ତାଙ୍କ ଘରେ ଗୃହବନ୍ଦି ରଖାଯାଇଥିଲା । ଏହାର ବର୍ଷେ ପରେ ତଙ୍କୁ ଶନ୍ତି ପାଇଁ ନୋବେଲ୍ ପୁରସ୍କାର ମିଳିଥିଲା ।

ଅଙ୍ଗ ସାନ୍ ସୁ କିଙ୍କୁ ୧୫ ବର୍ଷ ପାଇଁ ଗୃହବନ୍ଦି ରଖାଯାଇଥିଲା।ଏହି ସମୟ ମଧ୍ୟରେ ତାଙ୍କୁ ଦଳର ସମର୍ଥକ ତଥା ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ପରିଦର୍ଶକଙ୍କୁ ଭେଟିବାକୁ ବାରଣ କରାଯାଇଥିଲା। । ଏକ ସାକ୍ଷାତକାରରେ ସେ କହିଥିଲେ ଯେ ଗୃହବନ୍ଦିରେ ଥିବାବେଳେ ସେ ତାଙ୍କ ସ୍ୱାମୀ ତାଙ୍କୁ ପଠାଇଥିବା ଦର୍ଶନ, ରାଜନୀତି ଏବଂ ଜୀବନୀ ପଢିବାରେ ସମୟ ଅତିବାହିତ କରିଥିଲେ । ସେ ପିଆନୋ ବଜାଇବାରେ ମଧ୍ୟ ସମୟ ଅତିବାହିତ କରିଥିଲେ ଏବଂ ତାଙ୍କୁ ବେଳେବେଳେ ବିଦେଶୀ କୂଟନୀତିଜ୍ଞ ତଥା ତାଙ୍କ ବ୍ୟକ୍ତିଗତ ଚିକିତ୍ସକଙ୍କ ପରିଦର୍ଶନ ପାଇଁ ଅନୁମତି ଦିଆଯାଇଥିଲା |&lt;ref name=&quot;uk.news.yahoo.com 2010&quot;&gt;{{cite web | title=Aung San Suu Kyi Freed From House Arrest - Yahoo! News UK | website=uk.news.yahoo.com | date=2010-11-17 | url=http://uk.news.yahoo.com/5/20101113/twl-aung-san-suu-kyi-freed-from-house-ar-3fd0ae9.html | archive-url=https://web.archive.org/web/20101117151137/http://uk.news.yahoo.com/5/20101113/twl-aung-san-suu-kyi-freed-from-house-ar-3fd0ae9.html | archive-date=2010-11-17 | url-status=dead | access-date=2020-11-20}}&lt;/ref&gt;
==୨୦୧୫ର ନିର୍ବାଚନ== 
ସେହି ନିର୍ବାଚନରେ NLD ଏକ ବୃହତ ବିଜୟ ହାସଲ କରି ପ୍ରତିନିଧି ସଭାରେ ଅତି କମରେ ୨୫୫ଟି ଆସନ ଏବଂ ନ୍ୟାସନାଲ ହାଉସରେ ୧୩୫ଟି ଆସନ ଜିତିଥିଲା। ଏଥିସହ ଅଙ୍ଗ ସାନ୍ ସୁ କି ପ୍ରତିନିଧି ସଭାକୁ ପୁନ-ନିର୍ବାଚନରେ ଜିତିଥିଲେ। ୩୦ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୧୬ରେ ସେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହିଟିନ୍ କାୟାଙ୍କ ସରକାରରେ ରାଷ୍ଟ୍ରପତିଙ୍କ କାର୍ଯ୍ୟାଳୟ, ବୈଦେଶିକ ବ୍ୟାପାର, ଶିକ୍ଷା ତଥା  ବିଦ୍ୟୁତ୍ ଶକ୍ତି ମନ୍ତ୍ରଣାଳୟର ଦାୟିତ୍ୱ ନେଇଥିଲେ। ରାଷ୍ଟ୍ରପତି ହଟିନ୍ କାୟା ତାଙ୍କୁ ରାଜ୍ୟ ପରାମର୍ଶଦାତା ନିଯୁକ୍ତ କରିଥିଲେ, ଯାହା ତାଙ୍କ ପାଇଁ ବିଶେଷ ଭାବରେ ସୃଷ୍ଟି  କରାଯାଇଥିଲା। ଏହି ପଦବୀ ପ୍ରଧାନମନ୍ତ୍ରୀ ପଦବୀ ସହ ସମାନ ମାନ୍ୟତାର ।&lt;ref name=&quot;BBC News 2015&quot;&gt;{{cite web | title=Myanmar election: Suu Kyi's NLD wins landslide victory - BBC News | website=BBC News | date=2015-11-13 | url=http://www.bbc.com/news/world-asia-34805806 | archive-url=https://web.archive.org/web/20151113070516/http://www.bbc.com/news/world-asia-34805806 | archive-date=2015-11-13 | url-status=unfit | access-date=2020-11-20}}&lt;/ref&gt;

==ବିବାଦ==
[[ରୋହିଙ୍ଗିଆ ଗଣହତ୍ୟା]] ଓ ରୋହିଙ୍ଗ୍ୟା ଲୋକଙ୍କ ଉପରେ ହେଉଥିବା ନିର୍ଯ୍ୟାତନା ଉପରେ ଅଙ୍ଗ ସାନ୍ ସୁ କିଙ୍କର ନିରବତା ଓ ନିଷ୍କ୍ରିୟତା ପାଇଁ  ତାଙ୍କୁ ସମାଲୋଚନା କରାଯାଇଛି । ଅନେକ ଅନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଅନୁଷ୍ଠାନ ତଙ୍କର ନୋବେଲ୍ ଶାନ୍ତି ପୁରସ୍କାର ଫେରେଇ ନେବା ପାଇଁ ଦାବି କରିଛନ୍ତି ।&lt;ref name=&quot;Ratcliffe 2018&quot;&gt;{{cite web | last=Ratcliffe | first=Rebecca | title=Aung San Suu Kyi stripped of Amnesty's highest honour over 'shameful betrayal' | website=the Guardian | date=2018-11-12 | url=https://www.theguardian.com/global-development/2018/nov/12/aung-san-suu-kyi-amnesty-highest-honour-shameful-betrayal | archive-url=https://web.archive.org/web/20181112211037/https://www.theguardian.com/global-development/2018/nov/12/aung-san-suu-kyi-amnesty-highest-honour-shameful-betrayal | archive-date=2018-11-12 | url-status=live | access-date=2020-11-20}}&lt;/ref&gt;

==ଆଧାର==
{{ଆଧାର}}</text>
      <sha1>qzqq6wjainmsauoq461ykxsn3wccvo4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ଶ୍ରୀରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜଦେଓ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>77004</id>
    <redirect title="ମହାରାଜା ଶ୍ରୀରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ଦେଓ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ" />
    <revision>
      <id>467395</id>
      <parentid>421479</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T13:22:33Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Xqbot</username>
        <id>761</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Bot: Fixing double redirect to [[ମହାରାଜା ଶ୍ରୀରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ଦେଓ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="152" xml:space="preserve">#ଲେଉଟାଣି [[ମହାରାଜା ଶ୍ରୀରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ଦେଓ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ]]</text>
      <sha1>fnxppc3e6p9mdt4lucl0p7bn163elm1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର</title>
    <ns>0</ns>
    <id>78833</id>
    <revision>
      <id>467408</id>
      <parentid>433607</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T15:41:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ssgapu22</username>
        <id>7676</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4169" xml:space="preserve">{{About|ଝାରସୁଗୁଡ଼ାର ବିଧାୟକ||ମୂରାରୀ ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର (୧୯୩୪ ଜନ୍ମ)}}
{{ଛୋଟ|Murari Prasad Misra}}
{{Infobox Indian politician
| image         = {{#property:P18}}
| name          = ମୂରାରୀ ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର‌
| caption       = 
| birth_date    = {{Birth date |df=y|1928|01|01}}
| birth_place   = 
| residence     =
| death_date    = {{Death date and age |df=y|2007|05|21|1928|01|01}}
| death_cause   = 
| death_place   = 

| office        = ବିଧାୟକ: [[୪ର୍ଥ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]
| constituency  = [[ଝାରସୁଗୁଡ଼ା (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)|ଝାରସୁଗୁଡ଼ା]]
| salary        =
| term_start    = ୧୯୬୭
| term_end      = ୧୯୭୧
| predecessor   = [[ବିନୋଦ ବିହାରୀ ବରିହା]]
| successor     = [[ଝସକେତନ ସାହୁ]]

| party         = [[ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପାର୍ଟି]]
| otherparty    = 
| religion      = 
| nationality   = [[ଭାରତ|ଭାରତୀୟ]]
| citizenship   = ଭାରତୀୟ
| occupation    = ରାଜନୀତିଜ୍ଞ
| parents       = ନୀଳମଣି ମିଶ୍ର (ବାପା)
| spouse        = ସୁହାସିନୀ ମିଶ୍ର
| children      = 
| relations     = 
| website       =
| footnotes     =
| date          =
| year          =
| source        =
}}

'''ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର‌''' (୧ ଜାନୁଆରୀ ୧୯୨୮ - ୨୧ ମଇ ୨୦୦୭) ଜଣେ [[ଓଡ଼ିଆ ଲୋକ|ଓଡ଼ିଆ]] ରାଜନୀତିଜ୍ଞ ଥିଲେ । ସେ [[ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]&lt;nowiki/&gt;ରେ ଜଣେ ବିଧାୟକ ଭାବରେ ଥରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ୧୯୬୭ ମସିହାରେ ହୋଇଥିବା ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ସେ [[ଝାରସୁଗୁଡ଼ା (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)|ଝାରସୁଗୁଡ଼ା ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ]]&lt;nowiki/&gt;ରୁ [[୪ର୍ଥ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]&lt;nowiki/&gt;କୁ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ ।

== ଜନ୍ମ, ପରିବାର ଓ ଶିକ୍ଷା ==
ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର‌ ୧୯୨୮ ମସିହାର ଜାନୁଆରୀ ୧ ତାରିଖରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ବାପାଙ୍କ ନାମ ନୀଳମଣି ମିଶ୍ର ଓ ପତ୍ନୀଙ୍କ ନାମ ସୁହାସିନୀ ମିଶ୍ର ।&lt;ref name=&quot;Murari Prasad Misra&quot;&gt;{{cite web|url=http://odishaassembly.nic.in/memberprofile.aspx?img=868|title=Shri Murari Prasad Misra|last=|first=|date=|website=odishaassembly.nic.in|publisher=Odisha Assembly|accessdate=10 August 2021}}&lt;/ref&gt;

== ରାଜନୈତିକ ଜୀବନ ==
ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର‌ ଓଡ଼ିଶା ରାଜନୀତିରେ [[ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପାର୍ଟି]]ର କର୍ମୀ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିଲେ । ସେ [[ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]&lt;nowiki/&gt;ରେ ଜଣେ ବିଧାୟକ ଭାବରେ ଥରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ।&lt;ref name=&quot;Murari Prasad Misra&quot;/&gt;

== ମୃତ୍ୟୁ ==
ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର‌ ୨୦୦୭ ମସିହାର ମଇ ୨୧ ତାରିଖରେ ମୃତ୍ୟବରଣ କରିଥିଲେ ।&lt;ref name=&quot;Murari Prasad Misra&quot;/&gt;

== ଆଧାର ==
{{ଆଧାର}}

[[ଶ୍ରେଣୀ:୧୯୨୮ ଜନ୍ମ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:୨୦୦୭ ମୃତ୍ୟୁ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଓଡ଼ିଆ ଲୋକ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଝାରସୁଗୁଡ଼ା ଜିଲ୍ଲାର ଲୋକ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:୪ର୍ଥ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ]]</text>
      <sha1>onr1tgt045y3jlz7t23mfqvtuxrhaja</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>467409</id>
      <parentid>467408</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T15:42:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ssgapu22</username>
        <id>7676</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4169" xml:space="preserve">{{About|ଝାରସୁଗୁଡ଼ାର ବିଧାୟକ||ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର (୧୯୩୪ ଜନ୍ମ)}}
{{ଛୋଟ|Murari Prasad Misra}}
{{Infobox Indian politician
| image         = {{#property:P18}}
| name          = ମୂରାରୀ ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର‌
| caption       = 
| birth_date    = {{Birth date |df=y|1928|01|01}}
| birth_place   = 
| residence     =
| death_date    = {{Death date and age |df=y|2007|05|21|1928|01|01}}
| death_cause   = 
| death_place   = 

| office        = ବିଧାୟକ: [[୪ର୍ଥ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]
| constituency  = [[ଝାରସୁଗୁଡ଼ା (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)|ଝାରସୁଗୁଡ଼ା]]
| salary        =
| term_start    = ୧୯୬୭
| term_end      = ୧୯୭୧
| predecessor   = [[ବିନୋଦ ବିହାରୀ ବରିହା]]
| successor     = [[ଝସକେତନ ସାହୁ]]

| party         = [[ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପାର୍ଟି]]
| otherparty    = 
| religion      = 
| nationality   = [[ଭାରତ|ଭାରତୀୟ]]
| citizenship   = ଭାରତୀୟ
| occupation    = ରାଜନୀତିଜ୍ଞ
| parents       = ନୀଳମଣି ମିଶ୍ର (ବାପା)
| spouse        = ସୁହାସିନୀ ମିଶ୍ର
| children      = 
| relations     = 
| website       =
| footnotes     =
| date          =
| year          =
| source        =
}}

'''ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର‌''' (୧ ଜାନୁଆରୀ ୧୯୨୮ - ୨୧ ମଇ ୨୦୦୭) ଜଣେ [[ଓଡ଼ିଆ ଲୋକ|ଓଡ଼ିଆ]] ରାଜନୀତିଜ୍ଞ ଥିଲେ । ସେ [[ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]&lt;nowiki/&gt;ରେ ଜଣେ ବିଧାୟକ ଭାବରେ ଥରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ । ୧୯୬୭ ମସିହାରେ ହୋଇଥିବା ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ସେ [[ଝାରସୁଗୁଡ଼ା (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)|ଝାରସୁଗୁଡ଼ା ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ]]&lt;nowiki/&gt;ରୁ [[୪ର୍ଥ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]&lt;nowiki/&gt;କୁ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ ।

== ଜନ୍ମ, ପରିବାର ଓ ଶିକ୍ଷା ==
ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର‌ ୧୯୨୮ ମସିହାର ଜାନୁଆରୀ ୧ ତାରିଖରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ବାପାଙ୍କ ନାମ ନୀଳମଣି ମିଶ୍ର ଓ ପତ୍ନୀଙ୍କ ନାମ ସୁହାସିନୀ ମିଶ୍ର ।&lt;ref name=&quot;Murari Prasad Misra&quot;&gt;{{cite web|url=http://odishaassembly.nic.in/memberprofile.aspx?img=868|title=Shri Murari Prasad Misra|last=|first=|date=|website=odishaassembly.nic.in|publisher=Odisha Assembly|accessdate=10 August 2021}}&lt;/ref&gt;

== ରାଜନୈତିକ ଜୀବନ ==
ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର‌ ଓଡ଼ିଶା ରାଜନୀତିରେ [[ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ପାର୍ଟି]]ର କର୍ମୀ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିଲେ । ସେ [[ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]&lt;nowiki/&gt;ରେ ଜଣେ ବିଧାୟକ ଭାବରେ ଥରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଥିଲେ ।&lt;ref name=&quot;Murari Prasad Misra&quot;/&gt;

== ମୃତ୍ୟୁ ==
ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର‌ ୨୦୦୭ ମସିହାର ମଇ ୨୧ ତାରିଖରେ ମୃତ୍ୟବରଣ କରିଥିଲେ ।&lt;ref name=&quot;Murari Prasad Misra&quot;/&gt;

== ଆଧାର ==
{{ଆଧାର}}

[[ଶ୍ରେଣୀ:୧୯୨୮ ଜନ୍ମ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:୨୦୦୭ ମୃତ୍ୟୁ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଓଡ଼ିଆ ଲୋକ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଝାରସୁଗୁଡ଼ା ଜିଲ୍ଲାର ଲୋକ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:୪ର୍ଥ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ]]</text>
      <sha1>ksfun3sjib5tg02divl45gzfe0vtxf1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ଅମନାତ୍ୟ ଜନଜାତି</title>
    <ns>0</ns>
    <id>82666</id>
    <revision>
      <id>467398</id>
      <parentid>467382</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T13:32:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Psubhashish</username>
        <id>1749</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4123" xml:space="preserve">{{Infobox ethnic group
| native_name      = ଅମାନାତ୍ୟା
| image            = 
| image_caption    = 
| region1          = [[କୋରାପୁଟ ଜିଲ୍ଲା]], [[ନବରଙ୍ଗପୁର ଜିଲ୍ଲା]]
| pop1             = ୨୮,୭୩୬
| region2          =
| pop2             = 
| region3          = 
| pop3             =
| languages        = [[ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା|ଓଡ଼ିଆ]]
| religions        = 
| footnotes        = ୨୦୧ ଜନଗଣନା&lt;ref&gt;{{Cite web|title=STATISTICAL PROFILE OF SCHEDULED TRIBES IN INDIA 2013|url=http://www.tribal.nic.in/ST/StatisticalProfileofSTs2013.pdf|url-status=live|access-date=20 October 2021|website=www.tribal.nic.in|publisher=MINISTRY OF TRIBAL AFFAIRS STATISTICS DIVISION, Government of India|archive-url=https://web.archive.org/web/20170712142009/http://www.tribal.nic.in/ST/StatisticalProfileofSTs2013.pdf |archive-date=12 July 2017 }}&lt;/ref&gt; 
}}

'''ଅମନାତ୍ୟ''' [[ଓଡ଼ିଶା]]ରେ ବସବାସ କରୁଥବା ଏକ ଭାରତୀୟ [[ଅନୁସୂଚିତ ଜାତି ଓ ଅନୁସୂଚିତ ଜନଜାତି|ଆଦିବାସୀ]] ଜନଜାତି । ପାରମ୍ପାରିକ ଭାବେ ଅମନାତ୍ୟ ଲୋକେ ଚାଷ, ମାଛ ଧରା, ମଜୁରୀ, ଜଙ୍ଗଲରୁ ସଂଗ୍ରହ ଆଦି ବୃତ୍ତିରେ ରହିଆସିଥିଲେ ।&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.scstrti.in/index.php/communities/tribes/91-tribes/197-omanatya|title=Omanatya|website=SCSTRTI (Scheduled Castes and Scheduled Tribes Research and Training Institute)|access-date=2022-08-28}}&lt;/ref&gt;

== ନାମକରଣ ==
ଅମନାତ୍ୟ ଶବ୍ଦଟି ଏକ ଓଡ଼ିଆ-ଭାଷୀ ଆଦିବାସୀ ଚାଷୀ ଜନଜାତିକୁ ସୂଚିତ କରିବା ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ । ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକ ବିଶ୍ୱାସ ଅନୁସାରେ ଅମନାତ୍ୟମାନେ ନିଜକୁ ପ୍ରଥମେ [[ରାମ]]ଙ୍କ ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ବଂଶଧର ମାନିଥାନ୍ତି । ଉକ୍ତ ମନ୍ତ୍ରୀ ପରେ ଚାଷକାମ କରୁଥିଲେ ।&lt;ref name=&quot;TribalMuseum&quot;&gt;{{cite web |title=Odisha State Tribal Museum: Omanatya |url=https://www.ostm.in/tribes_of_odisha/omanatya/ |website=Odisha State Tribal Museum |publisher=SCSTRTI |accessdate=28 August 2022}}&lt;/ref&gt;

== ଜନସଂଖ୍ୟା ==
୨୦୧୧ ଜନଗଣନା ଅନୁସାରେ ଅମନାତ୍ୟମାନଙ୍କର ମୋଟ ଜନସଂଖ୍ୟା ୨୮,୭୩୬ । ଏଥିମଧ୍ୟରୁ ୧୪,୫୩୨ ମହିଳା ଓ ୧୪,୨୦୪ ପୁରୁଷ ।&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

== ଧର୍ମ ଓ ସଂସ୍କୃତି ==
ଅମନାତ୍ୟମାନେ ସାଧାରଣତଃ ପ୍ରକୃତି ପୂଜାଚାର ଥିବା ନିଜର ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଧର୍ମ ପାଳନ କରନ୍ତି । ସେମାନଙ୍କର ପ୍ରମୁଖ ପର୍ବପର୍ବାଣୀ ଏବଂ ରୀତିନୀତି ମଧ୍ୟରେ ପୁଷ୍‌ପୁନେଇଁ, ଆମନୁଆ, ଅଖିମୁଠି ଆଦି ପ୍ରଧାନ । ପୁଷ୍‌ପୁନେଇଁ ([[ପୌଷ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା]]) [[ପୌଷ]]&lt;nowiki/&gt;ମାସ (ଡିସେମ୍ବର-ଜାନୁଆରୀ) ମଧ୍ୟରେ ପାଳନ କରାଯାଇଥାଏ । ଏହା ଏକ ଅମଳ ପରବର୍ତ୍ତୀ ପର୍ବ । ଆମନୁଆ [[ଚୈତ୍ର]] (ମାର୍ଚ୍ଚ-ଅପ୍ରେଲ) ମାସରେ ପାଳିତ ଏକ ନୂଆ ଆମ୍ବ ଖିଆ ପର୍ବ । ଅଖିମୁଠି ([[ଅକ୍ଷୟ ତୃତୀୟା]]) [[ବୈଶାଖ]] (ଅପ୍ରେଲ-ମଇ) ମାସରେ ପାଳିତ ଓ ଏହା ପାଳନ ଜଣେ ପୂଜାରୀଙ୍କଦ୍ୱାରା ମଞ୍ଜି ବୁଣା ରୀତିନୀତିରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥାଏ ।&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

== ଆଧାର ==
{{ଆଧାର}}</text>
      <sha1>l53jph0v1jf3qjkf6qku05vxg7vyuyu</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>467399</id>
      <parentid>467398</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T13:33:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Psubhashish</username>
        <id>1749</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Psubhashish ପୃଷ୍ଠାଟିକୁ [[ଅମାନାତ୍ୟ ଜନଜାତି]]ରୁ [[ଅମନାତ୍ୟ ଜନଜାତି]]କୁ ଘୁଞ୍ଚାଇଲେ: ବନାନରେ ସାମାନ୍ୟ ଭୁଲ ଥିଲା</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4123" xml:space="preserve">{{Infobox ethnic group
| native_name      = ଅମାନାତ୍ୟା
| image            = 
| image_caption    = 
| region1          = [[କୋରାପୁଟ ଜିଲ୍ଲା]], [[ନବରଙ୍ଗପୁର ଜିଲ୍ଲା]]
| pop1             = ୨୮,୭୩୬
| region2          =
| pop2             = 
| region3          = 
| pop3             =
| languages        = [[ଓଡ଼ିଆ ଭାଷା|ଓଡ଼ିଆ]]
| religions        = 
| footnotes        = ୨୦୧ ଜନଗଣନା&lt;ref&gt;{{Cite web|title=STATISTICAL PROFILE OF SCHEDULED TRIBES IN INDIA 2013|url=http://www.tribal.nic.in/ST/StatisticalProfileofSTs2013.pdf|url-status=live|access-date=20 October 2021|website=www.tribal.nic.in|publisher=MINISTRY OF TRIBAL AFFAIRS STATISTICS DIVISION, Government of India|archive-url=https://web.archive.org/web/20170712142009/http://www.tribal.nic.in/ST/StatisticalProfileofSTs2013.pdf |archive-date=12 July 2017 }}&lt;/ref&gt; 
}}

'''ଅମନାତ୍ୟ''' [[ଓଡ଼ିଶା]]ରେ ବସବାସ କରୁଥବା ଏକ ଭାରତୀୟ [[ଅନୁସୂଚିତ ଜାତି ଓ ଅନୁସୂଚିତ ଜନଜାତି|ଆଦିବାସୀ]] ଜନଜାତି । ପାରମ୍ପାରିକ ଭାବେ ଅମନାତ୍ୟ ଲୋକେ ଚାଷ, ମାଛ ଧରା, ମଜୁରୀ, ଜଙ୍ଗଲରୁ ସଂଗ୍ରହ ଆଦି ବୃତ୍ତିରେ ରହିଆସିଥିଲେ ।&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.scstrti.in/index.php/communities/tribes/91-tribes/197-omanatya|title=Omanatya|website=SCSTRTI (Scheduled Castes and Scheduled Tribes Research and Training Institute)|access-date=2022-08-28}}&lt;/ref&gt;

== ନାମକରଣ ==
ଅମନାତ୍ୟ ଶବ୍ଦଟି ଏକ ଓଡ଼ିଆ-ଭାଷୀ ଆଦିବାସୀ ଚାଷୀ ଜନଜାତିକୁ ସୂଚିତ କରିବା ପାଇଁ ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ । ସ୍ଥାନୀୟ ଲୋକ ବିଶ୍ୱାସ ଅନୁସାରେ ଅମନାତ୍ୟମାନେ ନିଜକୁ ପ୍ରଥମେ [[ରାମ]]ଙ୍କ ମନ୍ତ୍ରୀଙ୍କ ବଂଶଧର ମାନିଥାନ୍ତି । ଉକ୍ତ ମନ୍ତ୍ରୀ ପରେ ଚାଷକାମ କରୁଥିଲେ ।&lt;ref name=&quot;TribalMuseum&quot;&gt;{{cite web |title=Odisha State Tribal Museum: Omanatya |url=https://www.ostm.in/tribes_of_odisha/omanatya/ |website=Odisha State Tribal Museum |publisher=SCSTRTI |accessdate=28 August 2022}}&lt;/ref&gt;

== ଜନସଂଖ୍ୟା ==
୨୦୧୧ ଜନଗଣନା ଅନୁସାରେ ଅମନାତ୍ୟମାନଙ୍କର ମୋଟ ଜନସଂଖ୍ୟା ୨୮,୭୩୬ । ଏଥିମଧ୍ୟରୁ ୧୪,୫୩୨ ମହିଳା ଓ ୧୪,୨୦୪ ପୁରୁଷ ।&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

== ଧର୍ମ ଓ ସଂସ୍କୃତି ==
ଅମନାତ୍ୟମାନେ ସାଧାରଣତଃ ପ୍ରକୃତି ପୂଜାଚାର ଥିବା ନିଜର ସ୍ୱତନ୍ତ୍ର ଧର୍ମ ପାଳନ କରନ୍ତି । ସେମାନଙ୍କର ପ୍ରମୁଖ ପର୍ବପର୍ବାଣୀ ଏବଂ ରୀତିନୀତି ମଧ୍ୟରେ ପୁଷ୍‌ପୁନେଇଁ, ଆମନୁଆ, ଅଖିମୁଠି ଆଦି ପ୍ରଧାନ । ପୁଷ୍‌ପୁନେଇଁ ([[ପୌଷ ପୂର୍ଣ୍ଣିମା]]) [[ପୌଷ]]&lt;nowiki/&gt;ମାସ (ଡିସେମ୍ବର-ଜାନୁଆରୀ) ମଧ୍ୟରେ ପାଳନ କରାଯାଇଥାଏ । ଏହା ଏକ ଅମଳ ପରବର୍ତ୍ତୀ ପର୍ବ । ଆମନୁଆ [[ଚୈତ୍ର]] (ମାର୍ଚ୍ଚ-ଅପ୍ରେଲ) ମାସରେ ପାଳିତ ଏକ ନୂଆ ଆମ୍ବ ଖିଆ ପର୍ବ । ଅଖିମୁଠି ([[ଅକ୍ଷୟ ତୃତୀୟା]]) [[ବୈଶାଖ]] (ଅପ୍ରେଲ-ମଇ) ମାସରେ ପାଳିତ ଓ ଏହା ପାଳନ ଜଣେ ପୂଜାରୀଙ୍କଦ୍ୱାରା ମଞ୍ଜି ବୁଣା ରୀତିନୀତିରୁ ଆରମ୍ଭ ହୋଇଥାଏ ।&lt;ref name=&quot;:0&quot; /&gt;

== ଆଧାର ==
{{ଆଧାର}}</text>
      <sha1>l53jph0v1jf3qjkf6qku05vxg7vyuyu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ଉତ୍ତର ଓଡ଼ିଶା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>82668</id>
    <redirect title="ମହାରାଜା ଶ୍ରୀରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ଦେଓ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ" />
    <revision>
      <id>467389</id>
      <timestamp>2022-08-28T13:19:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MaxA-Matrix</username>
        <id>28195</id>
      </contributor>
      <comment>MaxA-Matrix ପୃଷ୍ଠାଟିକୁ [[ଉତ୍ତର ଓଡ଼ିଶା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ]]ରୁ [[ମହାରାଜା ଶ୍ରୀରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ଦେଓ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ]]କୁ ଘୁଞ୍ଚାଇଲେ: Officially name changed</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="152" xml:space="preserve">#ଲେଉଟାଣି [[ମହାରାଜା ଶ୍ରୀରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ଦେଓ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ]]</text>
      <sha1>fnxppc3e6p9mdt4lucl0p7bn163elm1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ଆଲୋଚନା:ଉତ୍ତର ଓଡ଼ିଶା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ</title>
    <ns>1</ns>
    <id>82669</id>
    <redirect title="ଆଲୋଚନା:ମହାରାଜା ଶ୍ରୀରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ଦେଓ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ" />
    <revision>
      <id>467391</id>
      <timestamp>2022-08-28T13:19:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>MaxA-Matrix</username>
        <id>28195</id>
      </contributor>
      <comment>MaxA-Matrix ପୃଷ୍ଠାଟିକୁ [[ଆଲୋଚନା:ଉତ୍ତର ଓଡ଼ିଶା ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟ]]ରୁ [[ଆଲୋଚନା:ମହାରାଜା ଶ୍ରୀରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ଦେଓ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ]]କୁ ଘୁଞ୍ଚାଇଲେ: Officially name changed</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="171" xml:space="preserve">#ଲେଉଟାଣି [[ଆଲୋଚନା:ମହାରାଜା ଶ୍ରୀରାମ ଚନ୍ଦ୍ର ଭଞ୍ଜ ଦେଓ ବିଶ୍ଵବିଦ୍ୟାଳୟ]]</text>
      <sha1>hx76efck6tqrdgbh1mupipjmeb8wxxk</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କ ଆଲୋଚନା:Yoga2003</title>
    <ns>3</ns>
    <id>82671</id>
    <revision>
      <id>467407</id>
      <timestamp>2022-08-28T15:36:08Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ssgapu22</username>
        <id>7676</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;{{subst:ସ୍ଵାଗତ|sig=~~~~}}&quot; ନାଆଁରେ ପୃଷ୍ଠାଟିଏ ତିଆରିକଲେ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5561" xml:space="preserve">&lt;!-- This comes from the template {{subst:ସ୍ଵାଗତ}} --&gt;
&lt;div style=&quot;text-align: center; padding: 1em; border: solid 2px darkblue; background-color: darkblue; -moz-border-radius: 25px 25px 0 0; -webkit-border-radius: 25px 25px 0 0; border-radius: 25px 25px 0 0;&quot;&gt;

&lt;span style=&quot;font-size:120%; color:white&quot;&gt;ନମସ୍କାର Yoga2003, [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:Welcoming_committee/Welcome_to_Wikipedia|&lt;span style=&quot;color:orange&quot;&gt; ଓଡ଼ିଆ ଉଇକିପିଡ଼ିଆକୁ ସ୍ଵାଗତ!&lt;/span&gt;]]&lt;/span&gt;[[File:New-Bouncywikilogo.gif|50px]]&lt;/div&gt; 
&lt;div style=&quot;align: left; padding: 1em; border: solid 2px darkblue; background-color: white; -moz-border-radius: 0 0 25px 25px; -webkit-border-radius: 0 0 25px 25px; border-radius: 0 0 25px 25px;&quot;&gt;

'''''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:Welcoming_committee/Welcome_to_Wikipedia|ଓଡ଼ିଆ ଉଇକିପିଡ଼ିଆରେ ଆପଣଙ୍କୁ ସ୍ଵାଗତ ଜଣାଉଛି ! ]]''''' ମୁଁ ଆଶା କରୁଛି ଯେ ଆପଣ ଏହି ଖୋଲା ଜ୍ଞାନକୋଷକୁ ପଢ଼ି ଖୁସି ଅନୁଭବ କରିବେ ଏବଂ ଏଥିରେ [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଉଇକିଆଳି|ଲେଖାଲେଖି]] କରିବେ । ଯେହେତୁ ଆପଣ ଏଠି ନୂଆ ସେଥିପାଇଁ ପ୍ରଥମେ ଆପଣ ଏହି [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:Introduction|ଉପକ୍ରମଟିକୁ]] ପଢ଼ନ୍ତୁ ।

ଯଦି ଆପଣଙ୍କ ମନରେ କିଛି ପ୍ରଶ୍ନ ଅଛି ତେବେ ମୋ [[User talk:Ssgapu22|ଆଲୋଚନା ପୃଷ୍ଠାରେ]] ପଚାରିପାରିବେ  – ମୋତେ ଆପଣଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରି ଖୁସି ଲାଗିବ । ଏହାଛଡ଼ା ଆପଣ [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଚାଟସଭା|ଚାଟସଭା]] ପୃଷ୍ଠାରେ ମଧ୍ୟ ଆପଣଙ୍କ ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରିପାରିବେ ।
-------  
ନିମ୍ନରେ ଆପଣଙ୍କୁ ସାହାଯ୍ୟ କରିବା ନିମନ୍ତେ କିଛି ତଥ୍ୟ ଦିଆଗଲା ଯେମିତିକି ଆପଣ [[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ]]କୁ ଭଲଭାବେ ବୁଝିପାରିବେ ଏବଂ ଏହି ଖୋଲା ଜ୍ଞାନକୋଷ ସହ ସାମିଲ ହେଇପାରିବେ ।&lt;br /&gt;
&lt;big&gt; '''ସାହାଯ୍ୟ ଦରକାର ?''' &lt;/big&gt;
{{col-begin}}
{{col-2}}
* '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଚାଟସଭା|ଚାଟସଭା]]''' – ଏଠାରେ ଆପଣ ପ୍ରଶ୍ନ ପଚାରିପାରିବେ
* '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:Cheatsheet|ଶୈଳୀ]]''' – ଉଇକିପିଡ଼ିଆରେ ଲେଖିବା ଶୈଳୀ
* '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ପାଞ୍ଚଟି ସ୍ତମ୍ଭ|ଉଇକିପିଡ଼ିଆର ପାଞ୍ଚଟି ସ୍ତମ୍ଭ]]''' – ଉଇକିପିଡ଼ିଆ ବିଷୟରେ ପାଞ୍ଚଟି ସାଧାରଣ ଜାଣିବା କଥା
{{col-2}}
* '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:Article_wizard|ପ୍ରସଙ୍ଗ ବିବରଣୀ]]''' – ନୂଆ ପ୍ରସଙ୍ଗ ଲେଖିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ ପାଇଁ ଏକ ବିବରଣୀ
* '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଜାଣିବା_କଥା|ଜାଣିବା କଥା]]''' – ଉଇକିପିଡ଼ିଆରେ କିଛି ଜାଣିବା କଥା
*'''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:ଶିକ୍ଷଣ|ଉଇକିପିଡ଼ିଆ ଶିକ୍ଷଣ]]''' – ଉଇକିପିଡ଼ିଆରେ ଶିକ୍ଷଣ ବାବଦରେ
{{col-end}}
&lt;big&gt; '''ଆପଣ କିପରି ସାହାଯ୍ୟ କରିପାରିବେ:''' &lt;/big&gt;
{{col-begin}}
{{col-2}}
* '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ:Contributing_to_Wikipedia|ଉଇକିପିଡ଼ିଆରେ ଅବଦାନ]]''' – ଆପଣ କିପରି ଅବଦାନ କରିପାରିବେ ସେ ନେଇ ଏକ ଶିକ୍ଷଣ
{{col-2}}
* '''[[ଉଇକିପିଡ଼ିଆ ଆଲୋଚନା:ଆଲୋଚନା ସଭା|ଆଲୋଚନା ସଭା]]''' – ଉଇକିପିଡ଼ିଆର କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ବିଷୟରେ
{{col-end}}
&lt;big&gt; '''ଅଧିକ ଜାଣିବା କଥା...''' &lt;/big&gt; 
{{col-begin}}{{col-2}}
* ଦୟାକରି ଆଲୋଚନା ପୃଷ୍ଠାରେ ଆପଣଙ୍କ ଲେଖା ଲେଖିସାରି ଚାରୋଟି ଟିଲେଡ (&lt;nowiki&gt;~~~~&lt;/nowiki&gt;) ଚିହ୍ନ ଦିଅନ୍ତୁ । ଏହା ଆପେ ଆପେ ଆପଣଙ୍କ ଦସ୍ତଖତଟିକୁ ତାରିଖ ସହ ସେଠାରେ ଯୋଡ଼ିଦେବ । ଉଇକିପିଡ଼ିଆ ସମ୍ପାଦନା ବାକ୍ସର ଉପରେ ଥିବା [[File:Button sig.png]] ଏବଂ [[File:Insert-signature.png]] ଦ୍ଵାରା ମଧ୍ୟ ଏହା କରାଯାଇପାରିବ 
{{col-2}}
* ଆପଣ ଯଦି ଯାହିତାହି ବଦଳ କରି ସମ୍ପାଦନା କେମିତି ହୁଏ ଦେଖିବାକୁ ଚାହୁଁଛନ୍ତି ତେବେ '''''[[Wikipedia:Sandbox| ଏଠାରେ]]''''' କରନ୍ତୁ ।
{{col-end}}


''Yoga2003, '''ଧନ୍ୟବାଦ''''' [[ବ୍ୟବହାରକାରୀ:Ssgapu22|ଗପୁ]] ([[ବ୍ୟବହାରକାରୀଙ୍କ ଆଲୋଚନା:Ssgapu22|ମୋ ଆଲୋଚନା]]) ୨୧:୦୬, ୨୮ ଅଗଷ୍ଟ ୨୦୨୨ (IST)&lt;/div&gt;</text>
      <sha1>8eilddz984knonvgoccs1bt46il4wu7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର (୧୯୩୪ ଜନ୍ମ)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>82672</id>
    <revision>
      <id>467410</id>
      <timestamp>2022-08-28T15:46:55Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ssgapu22</username>
        <id>7676</id>
      </contributor>
      <comment>ଓଡ଼ିଆ ରାଜନେତା ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର ଆରମ୍ଭ କରାଗଲା</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4006" xml:space="preserve">{{About|ମେଳଛମୁଣ୍ଡାର ବିଧାୟକ||ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର}}
{{ଛୋଟ|Murari Prasad Misra (1934 birth)}}
{{Infobox Indian politician
| image         = {{#property:P18}}
| name          =  ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର
| caption       = 
| birth_date    = {{Birth date |df=y|1934|02|02}}
| birth_place   = 
| residence     =
| death_date    = {{Death date and age |df=y|2009|03|17|1934|02|02}}

| office        = ବିଧାୟକ: [[୧୦ମ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]
| constituency  = [[ମେଳଛମୁଣ୍ଡା (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)|ମେଳଛମୁଣ୍ଡା]]
| salary        =
| term_start    = ୧୯୯୦
| term_end      = ୧୯୯୫
| predecessor   = 
| successor     = 

| party         = [[ଜନତା ଦଳ]]
| otherparty    = 
| religion      = 
| nationality   = [[ଭାରତ|ଭାରତୀୟ]]
| citizenship   = ଭାରତୀୟ
| occupation    = ରାଜନୀତିଜ୍ଞ
| parents       = ଧନଞ୍ଜୟ ମିଶ୍ର (ବାପା)
| spouse        = ମେନକା ସୁନ୍ଦରୀ ମିଶ୍ର
| children      = 
| relations     = 
| website       =
| footnotes     =
| date          =
| year          =
| source        =
}}

''' ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର''' (ଜନ୍ମ: ୨ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୩୪ - ୯ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୧୭) ଜଣେ [[ଓଡ଼ିଆ ଲୋକ|ଓଡ଼ିଆ]] ରାଜନୀତିଜ୍ଞ । ସେ [[ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]&lt;nowiki/&gt;ରେ ଜଣେ ବିଧାୟକ ଭାବରେ ଥରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି । ୧୯୯୦ ମସିହାରେ ହୋଇଥିବା ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ସେ [[ମେଳଛମୁଣ୍ଡା (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)|ମେଳଛମୁଣ୍ଡା ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ]]ରୁ [[୧୦ମ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]&lt;nowiki/&gt;କୁ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ ।

== ଜନ୍ମ, ପରିବାର ଓ ଶିକ୍ଷା ==
ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର ୧୯୩୪ ମସିହାର ଫେବୃଆରୀ ୨ ତାରିଖରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ବାପାଙ୍କ ନାମ ଧନଞ୍ଜୟ ମିଶ୍ର ଓ ପତ୍ନୀଙ୍କ ନାମ ମେନକା ସୁନ୍ଦରୀ ମିଶ୍ର ।&lt;ref name=&quot; Murari Prasad Misra&quot;&gt;{{cite web|url=http://odishaassembly.nic.in/memberprofile.aspx?img=208|title=Shri  Murari Prasad Misra|last=|first=|date=|website=odishaassembly.nic.in|publisher=Odisha Assembly|accessdate=27 August 2022}}&lt;/ref&gt;

== ରାଜନୈତିକ ଜୀବନ ==
ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର ଓଡ଼ିଶା ରାଜନୀତିରେ [[ଜନତା ଦଳ]]ର କର୍ମୀ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିଲେ । ସେ [[ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]&lt;nowiki/&gt;ରେ ଜଣେ ବିଧାୟକ ଭାବରେ ଥରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି ।&lt;ref name=&quot; Murari Prasad Misra&quot;/&gt;

== ମୃତ୍ୟୁ ==
ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର ୨୦୧୭ ମସିହାର ମାର୍ଚ୍ଚ ୯ ତାରିଖରେ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲେ ।&lt;ref name=&quot; Murari Prasad Misra&quot;/&gt;

== ଆଧାର ==
{{ଆଧାର}}

[[ଶ୍ରେଣୀ:୧୯୪୮ ଜନ୍ମ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଜୀବିତ ବ୍ୟକ୍ତି]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଓଡ଼ିଆ ଲୋକ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ମୟୂରଭଞ୍ଜ ଜିଲ୍ଲାର ଲୋକ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:୧୦ମ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ]]</text>
      <sha1>24lnz1wxbcbfbbcn2yudbqqx64spdqw</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>467414</id>
      <parentid>467410</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T16:17:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ssgapu22</username>
        <id>7676</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>removed [[Category:୧୯୪୮ ଜନ୍ମ]]; added [[Category:୧୯୩୪ ଜନ୍ମ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4006" xml:space="preserve">{{About|ମେଳଛମୁଣ୍ଡାର ବିଧାୟକ||ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର}}
{{ଛୋଟ|Murari Prasad Misra (1934 birth)}}
{{Infobox Indian politician
| image         = {{#property:P18}}
| name          =  ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର
| caption       = 
| birth_date    = {{Birth date |df=y|1934|02|02}}
| birth_place   = 
| residence     =
| death_date    = {{Death date and age |df=y|2009|03|17|1934|02|02}}

| office        = ବିଧାୟକ: [[୧୦ମ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]
| constituency  = [[ମେଳଛମୁଣ୍ଡା (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)|ମେଳଛମୁଣ୍ଡା]]
| salary        =
| term_start    = ୧୯୯୦
| term_end      = ୧୯୯୫
| predecessor   = 
| successor     = 

| party         = [[ଜନତା ଦଳ]]
| otherparty    = 
| religion      = 
| nationality   = [[ଭାରତ|ଭାରତୀୟ]]
| citizenship   = ଭାରତୀୟ
| occupation    = ରାଜନୀତିଜ୍ଞ
| parents       = ଧନଞ୍ଜୟ ମିଶ୍ର (ବାପା)
| spouse        = ମେନକା ସୁନ୍ଦରୀ ମିଶ୍ର
| children      = 
| relations     = 
| website       =
| footnotes     =
| date          =
| year          =
| source        =
}}

''' ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର''' (ଜନ୍ମ: ୨ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୩୪ - ୯ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୧୭) ଜଣେ [[ଓଡ଼ିଆ ଲୋକ|ଓଡ଼ିଆ]] ରାଜନୀତିଜ୍ଞ । ସେ [[ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]&lt;nowiki/&gt;ରେ ଜଣେ ବିଧାୟକ ଭାବରେ ଥରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି । ୧୯୯୦ ମସିହାରେ ହୋଇଥିବା ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ସେ [[ମେଳଛମୁଣ୍ଡା (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)|ମେଳଛମୁଣ୍ଡା ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ]]ରୁ [[୧୦ମ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]&lt;nowiki/&gt;କୁ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ ।

== ଜନ୍ମ, ପରିବାର ଓ ଶିକ୍ଷା ==
ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର ୧୯୩୪ ମସିହାର ଫେବୃଆରୀ ୨ ତାରିଖରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ବାପାଙ୍କ ନାମ ଧନଞ୍ଜୟ ମିଶ୍ର ଓ ପତ୍ନୀଙ୍କ ନାମ ମେନକା ସୁନ୍ଦରୀ ମିଶ୍ର ।&lt;ref name=&quot; Murari Prasad Misra&quot;&gt;{{cite web|url=http://odishaassembly.nic.in/memberprofile.aspx?img=208|title=Shri  Murari Prasad Misra|last=|first=|date=|website=odishaassembly.nic.in|publisher=Odisha Assembly|accessdate=27 August 2022}}&lt;/ref&gt;

== ରାଜନୈତିକ ଜୀବନ ==
ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର ଓଡ଼ିଶା ରାଜନୀତିରେ [[ଜନତା ଦଳ]]ର କର୍ମୀ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିଲେ । ସେ [[ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]&lt;nowiki/&gt;ରେ ଜଣେ ବିଧାୟକ ଭାବରେ ଥରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି ।&lt;ref name=&quot; Murari Prasad Misra&quot;/&gt;

== ମୃତ୍ୟୁ ==
ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର ୨୦୧୭ ମସିହାର ମାର୍ଚ୍ଚ ୯ ତାରିଖରେ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲେ ।&lt;ref name=&quot; Murari Prasad Misra&quot;/&gt;

== ଆଧାର ==
{{ଆଧାର}}

[[ଶ୍ରେଣୀ:୧୯୩୪ ଜନ୍ମ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଜୀବିତ ବ୍ୟକ୍ତି]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଓଡ଼ିଆ ଲୋକ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ମୟୂରଭଞ୍ଜ ଜିଲ୍ଲାର ଲୋକ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:୧୦ମ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ]]</text>
      <sha1>9aimzkkvq9gwwe90y3sjniwhxkz9tln</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>467415</id>
      <parentid>467414</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T16:42:49Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ssgapu22</username>
        <id>7676</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4121" xml:space="preserve">{{About|ମେଳଛମୁଣ୍ଡାର ବିଧାୟକ||ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର}}
{{ଛୋଟ|Murari Prasad Misra (1934 birth)}}
{{Infobox Indian politician
| image         = {{#property:P18}}
| name          =  ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର
| caption       = 
| birth_date    = {{Birth date |df=y|1934|02|02}}
| birth_place   = 
| residence     =
| death_date    = {{Death date and age |df=y|2009|03|17|1934|02|02}}

| office        = ବିଧାୟକ: [[୧୦ମ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]
| constituency  = [[ମେଳଛମୁଣ୍ଡା (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)|ମେଳଛମୁଣ୍ଡା]]
| salary        =
| term_start    = ୧୯୯୦
| term_end      = ୧୯୯୫
| predecessor   = 
| successor     = 

| party         = [[ଜନତା ଦଳ]]
| otherparty    = 
| religion      = 
| nationality   = [[ଭାରତ|ଭାରତୀୟ]]
| citizenship   = ଭାରତୀୟ
| occupation    = ରାଜନୀତିଜ୍ଞ
| parents       = ଧନଞ୍ଜୟ ମିଶ୍ର (ବାପା)
| spouse        = ମେନକା ସୁନ୍ଦରୀ ମିଶ୍ର
| children      = 
| relations     = 
| website       =
| footnotes     =
| date          =
| year          =
| source        =
}}

''' ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର''' (ଜନ୍ମ: ୨ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୩୪ - ୧୭ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୦୯) ଜଣେ [[ଓଡ଼ିଆ ଲୋକ|ଓଡ଼ିଆ]] ରାଜନୀତିଜ୍ଞ । ସେ [[ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]&lt;nowiki/&gt;ରେ ଜଣେ ବିଧାୟକ ଭାବରେ ଥରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି । ୧୯୯୦ ମସିହାରେ ହୋଇଥିବା ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ସେ [[ମେଳଛମୁଣ୍ଡା (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)|ମେଳଛମୁଣ୍ଡା ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ]]ରୁ [[୧୦ମ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]&lt;nowiki/&gt;କୁ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ ।

== ଜନ୍ମ, ପରିବାର ଓ ଶିକ୍ଷା ==
ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର ୧୯୩୪ ମସିହାର ଫେବୃଆରୀ ୨ ତାରିଖରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ବାପାଙ୍କ ନାମ ଧନଞ୍ଜୟ ମିଶ୍ର ଓ ପତ୍ନୀଙ୍କ ନାମ ମେନକା ସୁନ୍ଦରୀ ମିଶ୍ର ।&lt;ref name=&quot; Murari Prasad Misra&quot;&gt;{{cite web|url=http://odishaassembly.nic.in/memberprofile.aspx?img=208|title=Shri  Murari Prasad Misra|last=|first=|date=|website=odishaassembly.nic.in|publisher=Odisha Assembly|accessdate=27 August 2022}}&lt;/ref&gt;

== ରାଜନୈତିକ ଜୀବନ ==
ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର ଓଡ଼ିଶା ରାଜନୀତିରେ [[ଜନତା ଦଳ]]ର କର୍ମୀ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିଲେ । ସେ [[ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]&lt;nowiki/&gt;ରେ ଜଣେ ବିଧାୟକ ଭାବରେ ଥରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି ।&lt;ref name=&quot; Murari Prasad Misra&quot;/&gt;

== ମୃତ୍ୟୁ ==
ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର ୨୦୦୯ ମସିହାର ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୭ ତାରିଖରେ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲେ ।&lt;ref name=&quot; Murari Prasad Misra&quot;/&gt; ମୃତ୍ୟୁବେଳକୁ ତାଙ୍କୁ ୭୫ ବର୍ଷ ବୟସ ହୋଇଥିଲା ।

== ଆଧାର ==
{{ଆଧାର}}

[[ଶ୍ରେଣୀ:୧୯୩୪ ଜନ୍ମ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଜୀବିତ ବ୍ୟକ୍ତି]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଓଡ଼ିଆ ଲୋକ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ମୟୂରଭଞ୍ଜ ଜିଲ୍ଲାର ଲୋକ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:୧୦ମ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ]]</text>
      <sha1>cze32jwkku7v3xrlmxa9wwfk3alh8mf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>467416</id>
      <parentid>467415</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T16:43:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ssgapu22</username>
        <id>7676</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* ଜନ୍ମ, ପରିବାର ଓ ଶିକ୍ଷା */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4121" xml:space="preserve">{{About|ମେଳଛମୁଣ୍ଡାର ବିଧାୟକ||ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର}}
{{ଛୋଟ|Murari Prasad Misra (1934 birth)}}
{{Infobox Indian politician
| image         = {{#property:P18}}
| name          =  ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର
| caption       = 
| birth_date    = {{Birth date |df=y|1934|02|02}}
| birth_place   = 
| residence     =
| death_date    = {{Death date and age |df=y|2009|03|17|1934|02|02}}

| office        = ବିଧାୟକ: [[୧୦ମ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]
| constituency  = [[ମେଳଛମୁଣ୍ଡା (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)|ମେଳଛମୁଣ୍ଡା]]
| salary        =
| term_start    = ୧୯୯୦
| term_end      = ୧୯୯୫
| predecessor   = 
| successor     = 

| party         = [[ଜନତା ଦଳ]]
| otherparty    = 
| religion      = 
| nationality   = [[ଭାରତ|ଭାରତୀୟ]]
| citizenship   = ଭାରତୀୟ
| occupation    = ରାଜନୀତିଜ୍ଞ
| parents       = ଧନଞ୍ଜୟ ମିଶ୍ର (ବାପା)
| spouse        = ମେନକା ସୁନ୍ଦରୀ ମିଶ୍ର
| children      = 
| relations     = 
| website       =
| footnotes     =
| date          =
| year          =
| source        =
}}

''' ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର''' (ଜନ୍ମ: ୨ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୩୪ - ୧୭ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୦୯) ଜଣେ [[ଓଡ଼ିଆ ଲୋକ|ଓଡ଼ିଆ]] ରାଜନୀତିଜ୍ଞ । ସେ [[ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]&lt;nowiki/&gt;ରେ ଜଣେ ବିଧାୟକ ଭାବରେ ଥରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି । ୧୯୯୦ ମସିହାରେ ହୋଇଥିବା ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ସେ [[ମେଳଛମୁଣ୍ଡା (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)|ମେଳଛମୁଣ୍ଡା ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ]]ରୁ [[୧୦ମ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]&lt;nowiki/&gt;କୁ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ ।

== ଜନ୍ମ, ପରିବାର ଓ ଶିକ୍ଷା ==
ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର ୧୯୩୪ ମସିହାର ଫେବୃଆରୀ ୨ ତାରିଖରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ବାପାଙ୍କ ନାମ ଧନଞ୍ଜୟ ମିଶ୍ର ଓ ପତ୍ନୀଙ୍କ ନାମ ମେନକା ସୁନ୍ଦରୀ ମିଶ୍ର ।&lt;ref name=&quot; Murari Prasad Misra&quot;&gt;{{cite web|url=http://odishaassembly.nic.in/memberprofile.aspx?img=538|title=Shri  Murari Prasad Misra|last=|first=|date=|website=odishaassembly.nic.in|publisher=Odisha Assembly|accessdate=27 August 2022}}&lt;/ref&gt;

== ରାଜନୈତିକ ଜୀବନ ==
ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର ଓଡ଼ିଶା ରାଜନୀତିରେ [[ଜନତା ଦଳ]]ର କର୍ମୀ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିଲେ । ସେ [[ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]&lt;nowiki/&gt;ରେ ଜଣେ ବିଧାୟକ ଭାବରେ ଥରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି ।&lt;ref name=&quot; Murari Prasad Misra&quot;/&gt;

== ମୃତ୍ୟୁ ==
ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର ୨୦୦୯ ମସିହାର ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୭ ତାରିଖରେ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲେ ।&lt;ref name=&quot; Murari Prasad Misra&quot;/&gt; ମୃତ୍ୟୁବେଳକୁ ତାଙ୍କୁ ୭୫ ବର୍ଷ ବୟସ ହୋଇଥିଲା ।

== ଆଧାର ==
{{ଆଧାର}}

[[ଶ୍ରେଣୀ:୧୯୩୪ ଜନ୍ମ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଜୀବିତ ବ୍ୟକ୍ତି]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଓଡ଼ିଆ ଲୋକ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ମୟୂରଭଞ୍ଜ ଜିଲ୍ଲାର ଲୋକ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:୧୦ମ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ]]</text>
      <sha1>tt1sbyd70ubq9ph8zv8ed85x9rfwobf</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>467417</id>
      <parentid>467416</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T16:43:21Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ssgapu22</username>
        <id>7676</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>removed [[Category:ଜୀବିତ ବ୍ୟକ୍ତି]]; added [[Category:୨୦୦୯ ମୃତ୍ୟୁ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4115" xml:space="preserve">{{About|ମେଳଛମୁଣ୍ଡାର ବିଧାୟକ||ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର}}
{{ଛୋଟ|Murari Prasad Misra (1934 birth)}}
{{Infobox Indian politician
| image         = {{#property:P18}}
| name          =  ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର
| caption       = 
| birth_date    = {{Birth date |df=y|1934|02|02}}
| birth_place   = 
| residence     =
| death_date    = {{Death date and age |df=y|2009|03|17|1934|02|02}}

| office        = ବିଧାୟକ: [[୧୦ମ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]
| constituency  = [[ମେଳଛମୁଣ୍ଡା (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)|ମେଳଛମୁଣ୍ଡା]]
| salary        =
| term_start    = ୧୯୯୦
| term_end      = ୧୯୯୫
| predecessor   = 
| successor     = 

| party         = [[ଜନତା ଦଳ]]
| otherparty    = 
| religion      = 
| nationality   = [[ଭାରତ|ଭାରତୀୟ]]
| citizenship   = ଭାରତୀୟ
| occupation    = ରାଜନୀତିଜ୍ଞ
| parents       = ଧନଞ୍ଜୟ ମିଶ୍ର (ବାପା)
| spouse        = ମେନକା ସୁନ୍ଦରୀ ମିଶ୍ର
| children      = 
| relations     = 
| website       =
| footnotes     =
| date          =
| year          =
| source        =
}}

''' ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର''' (ଜନ୍ମ: ୨ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୩୪ - ୧୭ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୦୯) ଜଣେ [[ଓଡ଼ିଆ ଲୋକ|ଓଡ଼ିଆ]] ରାଜନୀତିଜ୍ଞ । ସେ [[ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]&lt;nowiki/&gt;ରେ ଜଣେ ବିଧାୟକ ଭାବରେ ଥରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି । ୧୯୯୦ ମସିହାରେ ହୋଇଥିବା ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ସେ [[ମେଳଛମୁଣ୍ଡା (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)|ମେଳଛମୁଣ୍ଡା ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ]]ରୁ [[୧୦ମ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]&lt;nowiki/&gt;କୁ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ ।

== ଜନ୍ମ, ପରିବାର ଓ ଶିକ୍ଷା ==
ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର ୧୯୩୪ ମସିହାର ଫେବୃଆରୀ ୨ ତାରିଖରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ବାପାଙ୍କ ନାମ ଧନଞ୍ଜୟ ମିଶ୍ର ଓ ପତ୍ନୀଙ୍କ ନାମ ମେନକା ସୁନ୍ଦରୀ ମିଶ୍ର ।&lt;ref name=&quot; Murari Prasad Misra&quot;&gt;{{cite web|url=http://odishaassembly.nic.in/memberprofile.aspx?img=538|title=Shri  Murari Prasad Misra|last=|first=|date=|website=odishaassembly.nic.in|publisher=Odisha Assembly|accessdate=27 August 2022}}&lt;/ref&gt;

== ରାଜନୈତିକ ଜୀବନ ==
ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର ଓଡ଼ିଶା ରାଜନୀତିରେ [[ଜନତା ଦଳ]]ର କର୍ମୀ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିଲେ । ସେ [[ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]&lt;nowiki/&gt;ରେ ଜଣେ ବିଧାୟକ ଭାବରେ ଥରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି ।&lt;ref name=&quot; Murari Prasad Misra&quot;/&gt;

== ମୃତ୍ୟୁ ==
ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର ୨୦୦୯ ମସିହାର ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୭ ତାରିଖରେ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲେ ।&lt;ref name=&quot; Murari Prasad Misra&quot;/&gt; ମୃତ୍ୟୁବେଳକୁ ତାଙ୍କୁ ୭୫ ବର୍ଷ ବୟସ ହୋଇଥିଲା ।

== ଆଧାର ==
{{ଆଧାର}}

[[ଶ୍ରେଣୀ:୧୯୩୪ ଜନ୍ମ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:୨୦୦୯ ମୃତ୍ୟୁ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଓଡ଼ିଆ ଲୋକ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ମୟୂରଭଞ୍ଜ ଜିଲ୍ଲାର ଲୋକ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:୧୦ମ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ]]</text>
      <sha1>e3d2p0ek8dq97pkak0ua9ume0hw402y</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>467418</id>
      <parentid>467417</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T16:43:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ssgapu22</username>
        <id>7676</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>removed [[Category:ମୟୂରଭଞ୍ଜ ଜିଲ୍ଲାର ଲୋକ]]; added [[Category:ସମ୍ବଲପୁର ଜିଲ୍ଲାର ଲୋକ]] using [[Help:Gadget-HotCat|HotCat]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4115" xml:space="preserve">{{About|ମେଳଛମୁଣ୍ଡାର ବିଧାୟକ||ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର}}
{{ଛୋଟ|Murari Prasad Misra (1934 birth)}}
{{Infobox Indian politician
| image         = {{#property:P18}}
| name          =  ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର
| caption       = 
| birth_date    = {{Birth date |df=y|1934|02|02}}
| birth_place   = 
| residence     =
| death_date    = {{Death date and age |df=y|2009|03|17|1934|02|02}}

| office        = ବିଧାୟକ: [[୧୦ମ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]
| constituency  = [[ମେଳଛମୁଣ୍ଡା (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)|ମେଳଛମୁଣ୍ଡା]]
| salary        =
| term_start    = ୧୯୯୦
| term_end      = ୧୯୯୫
| predecessor   = 
| successor     = 

| party         = [[ଜନତା ଦଳ]]
| otherparty    = 
| religion      = 
| nationality   = [[ଭାରତ|ଭାରତୀୟ]]
| citizenship   = ଭାରତୀୟ
| occupation    = ରାଜନୀତିଜ୍ଞ
| parents       = ଧନଞ୍ଜୟ ମିଶ୍ର (ବାପା)
| spouse        = ମେନକା ସୁନ୍ଦରୀ ମିଶ୍ର
| children      = 
| relations     = 
| website       =
| footnotes     =
| date          =
| year          =
| source        =
}}

''' ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର''' (ଜନ୍ମ: ୨ ଫେବୃଆରୀ ୧୯୩୪ - ୧୭ ମାର୍ଚ୍ଚ ୨୦୦୯) ଜଣେ [[ଓଡ଼ିଆ ଲୋକ|ଓଡ଼ିଆ]] ରାଜନୀତିଜ୍ଞ । ସେ [[ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]&lt;nowiki/&gt;ରେ ଜଣେ ବିଧାୟକ ଭାବରେ ଥରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି । ୧୯୯୦ ମସିହାରେ ହୋଇଥିବା ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନରେ ସେ [[ମେଳଛମୁଣ୍ଡା (ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ)|ମେଳଛମୁଣ୍ଡା ବିଧାନ ସଭା ନିର୍ବାଚନ ମଣ୍ଡଳୀ]]ରୁ [[୧୦ମ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]&lt;nowiki/&gt;କୁ ନିର୍ବାଚିତ ହୋଇଥିଲେ ।

== ଜନ୍ମ, ପରିବାର ଓ ଶିକ୍ଷା ==
ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର ୧୯୩୪ ମସିହାର ଫେବୃଆରୀ ୨ ତାରିଖରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ବାପାଙ୍କ ନାମ ଧନଞ୍ଜୟ ମିଶ୍ର ଓ ପତ୍ନୀଙ୍କ ନାମ ମେନକା ସୁନ୍ଦରୀ ମିଶ୍ର ।&lt;ref name=&quot; Murari Prasad Misra&quot;&gt;{{cite web|url=http://odishaassembly.nic.in/memberprofile.aspx?img=538|title=Shri  Murari Prasad Misra|last=|first=|date=|website=odishaassembly.nic.in|publisher=Odisha Assembly|accessdate=27 August 2022}}&lt;/ref&gt;

== ରାଜନୈତିକ ଜୀବନ ==
ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର ଓଡ଼ିଶା ରାଜନୀତିରେ [[ଜନତା ଦଳ]]ର କର୍ମୀ ଭାବରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରୁଥିଲେ । ସେ [[ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭା]]&lt;nowiki/&gt;ରେ ଜଣେ ବିଧାୟକ ଭାବରେ ଥରେ କାର୍ଯ୍ୟ କରିଛନ୍ତି ।&lt;ref name=&quot; Murari Prasad Misra&quot;/&gt;

== ମୃତ୍ୟୁ ==
ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର ୨୦୦୯ ମସିହାର ମାର୍ଚ୍ଚ ୧୭ ତାରିଖରେ ମୃତ୍ୟୁବରଣ କରିଥିଲେ ।&lt;ref name=&quot; Murari Prasad Misra&quot;/&gt; ମୃତ୍ୟୁବେଳକୁ ତାଙ୍କୁ ୭୫ ବର୍ଷ ବୟସ ହୋଇଥିଲା ।

== ଆଧାର ==
{{ଆଧାର}}

[[ଶ୍ରେଣୀ:୧୯୩୪ ଜନ୍ମ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:୨୦୦୯ ମୃତ୍ୟୁ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଓଡ଼ିଆ ଲୋକ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ସମ୍ବଲପୁର ଜିଲ୍ଲାର ଲୋକ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:୧୦ମ ଓଡ଼ିଶା ବିଧାନ ସଭାର ସଭ୍ୟ]]</text>
      <sha1>8crbaj4cy4lfgpq77pu5k6q9unl15e1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>Murari Prasad Misra (1934 birth)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>82673</id>
    <redirect title="ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର (୧୯୩୪ ଜନ୍ମ)" />
    <revision>
      <id>467411</id>
      <timestamp>2022-08-28T15:47:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ssgapu22</username>
        <id>7676</id>
      </contributor>
      <comment>ପୃଷ୍ଠାଟିକୁ [[ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର]]‌କୁ ଘୁଞ୍ଚାଇଦିଆଗଲା</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="80" xml:space="preserve">#ଲେଉଟାଣି [[ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର]]</text>
      <sha1>poy9e5miomv7q6o2vubb9kj5fjh2x5z</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>467412</id>
      <parentid>467411</parentid>
      <timestamp>2022-08-28T15:47:26Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Ssgapu22</username>
        <id>7676</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Changed redirect target from [[ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର]] to [[ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର (୧୯୩୪ ଜନ୍ମ)]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="108" xml:space="preserve">#ଲେଉଟାଣି [[ମୁରାରି ପ୍ରସାଦ ମିଶ୍ର (୧୯୩୪ ଜନ୍ମ)]]</text>
      <sha1>iep5e9qrnclaomhp8agb5e4jhlikrij</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ଏରୋସ୍ ରାମାଜୋଟି</title>
    <ns>0</ns>
    <id>82674</id>
    <revision>
      <id>467419</id>
      <timestamp>2022-08-28T17:10:43Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Aranciodimassimo</username>
        <id>31175</id>
      </contributor>
      <comment>Created by translating the page &quot;[[:hi:Special:Redirect/revision/5623937|इरोस रामाज़ोटी]]&quot;</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2913" xml:space="preserve">'''ଏରୋସ୍ ଲୁକିଆନୋ ୱାଲ୍ଟର ରାମାଜୋଟି''' (ଜନ୍ମ [[୨୮ ଅକ୍ଟୋବର|28 ଅକ୍ଟୋବର]] [[୧୯୬୩|1963]] ) ଜଣେ ଇଟାଲୀୟ ଗାୟକ ଯିଏକି &quot;Eros Ramazzotti&quot; ଭାବରେ ଜଣାଶୁଣା | ଇରୋସ୍ [[ଇଟାଲୀ|ଇଟାଲୀର]] ଅନ୍ୟତମ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ତଥା ଲୋକପ୍ରିୟ ଗାୟକ ଭାବରେ ମାନ୍ୟତା ପାଇଲେ ଏବଂ ଇଂରାଜୀ ଭାଷାଭାଷୀ ଦେଶ ଏବଂ ସ୍ପେନ୍ ଭାଷାଭାଷୀ ଦେଶ ସମେତ ଅନେକ ୟୁରୋପୀୟ ଦେଶ | ଏବଂ ତାଙ୍କର ଅଧିକାଂଶ ଆଲବମ୍ ଉଭୟ ଇଟାଲୀୟ ଏବଂ ସ୍ପାନିଶରେ ପ୍ରକାଶ କରନ୍ତି | 1984 ରେ, ସେ ତିନୋଟି ସଂକଳନ ଆଲବମ୍, ତିନୋଟି ଲାଇଭ୍ ଆଲବମ୍ ଏବଂ 37 ଟି ସିଙ୍ଗଲ୍ ଆକାରରେ 11 ଟି ଷ୍ଟୁଡିଓ ଆଲବମ୍ ମୁକ୍ତିଲାଭ କରିଥିଲେ |

ଅନେକ ଇଉରୋପୀୟ ଦେଶ ତଥା [[ଦକ୍ଷିଣ ଆମେରିକା|ଦକ୍ଷିଣ]] ଏବଂ ମଧ୍ୟ ଆମେରିକାରେ ଟେବୁଲ ପାଇଁ ସେମାନେ ସମସ୍ତେ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ଥିଲେ | ରାମତ୍ସୁତି ତାଙ୍କର 25 ବର୍ଷ କ୍ୟାରିଅରରେ 50 ମିଲିୟନରୁ ଅଧିକ ଆଲବମ୍ ରେକର୍ଡ କରିଛନ୍ତି | ତାଙ୍କର ସଂଗୀତ ସଂଗୀତରେ ବହୁ ପ୍ରସିଦ୍ଧ କଳାକାରଙ୍କ ସହିତ କାର୍ଯ୍ୟ ଅନ୍ତର୍ଭୁକ୍ତ: ଚେର୍, ଟିନା ଟର୍ନର, ଆଣ୍ଡ୍ରେୟା ବୋକେଲି, ଆନାସ୍ତାସିଆ, ଲୁକିଆନୋ ପାଭାରୋଟି, ଲ ura ରା ପାଉସିନି ଏବଂ ରିକି ମାର୍ଟିନ୍ | 1993 ରେ ଆଲବମ୍ &quot;ଟୁଟ୍ କାହାନି&quot; ରିଲିଜ୍ ହେବା ସହିତ ରାମତ୍ସୁତି ତାଙ୍କର ପ୍ରଥମ ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ସଫଳତା ହାସଲ କରିଥିଲେ | ଯିଏ ଛଅ ଲକ୍ଷ ଆଲବମ୍ ବିକ୍ରି କରିଥିଲେ | ଏହି ସଫଳତା 1994 ରେ ତାଙ୍କର ଆନ୍ତର୍ଜାତୀୟ ଚୁକ୍ତିନାମାକୁ ଆଗେଇ ନେଇଥିଲା | କମ୍ପାନୀ &quot;BMG&quot; ସହିତ | ବାନେ ଜୁଭେଣ୍ଟସ୍ ଫୁଟବଲ ଦଳର ଜଣେ ପ୍ରଶଂସକ |

== ଉତ୍ସଗୁଡିକ କୁହନ୍ତି | ==

[[ଶ୍ରେଣୀ:୧୯୬୩ ଜନ୍ମ]]
[[ଶ୍ରେଣୀ:ଜୀବିତ ବ୍ୟକ୍ତି]]</text>
      <sha1>4blzrfk2617she4vsl8fwa759mb47p5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>କୁମ୍ଭେଶ୍ୱର ମନ୍ଦିର</title>
    <ns>0</ns>
    <id>82675</id>
    <revision>
      <id>467421</id>
      <timestamp>2022-08-29T04:04:13Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Subas Chandra Rout</username>
        <id>3892</id>
      </contributor>
      <comment>କୁମ୍ଭେଶ୍ୱର ମନ୍ଦିର ନୂଆ ବିଷୟ ଲେଖାଗଲା</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3337" xml:space="preserve">{{Infobox Hindu temple
| name               = କୁମ୍ଭେଶ୍ୱର ମନ୍ଦିର 
| image              = Bangalamukhi 4.jpg
| caption            = କୁମ୍ଭେଶ୍ୱର ମନ୍ଦିର
| map_type        = Kathmandu
| map_caption        = Location in Kathmandu
| coordinates        = {{coord|27|40|36|N|85|19|33|E|type:landmark_region:NP|display=inline,title}}
| native_name        =  कुम्भेश्वर मन्दिर
| country            = [[Nepal]]
| state     = [[Bagmati]]
| district           = [[Lalitpur District, Nepal|Lalitpur]]
| locale             = [[Kathmandu]]
| elevation_m        = 
| deity  = [[Shiva]]
| festivals= Janai Purnima, [[Shivaratri]], [[Teej]], Bala Chaturdashi etc.
| architecture       = [[Pagoda]]
| temple_quantity  = 3
| monument_quantity= 5
| inscriptions       =
| year_completed         = 1392
| creator            = King Jayasthiti Malla}}
{{Hinduism small}}
 
'''କୁମ୍ଭେଶ୍ୱର ମନ୍ଦିର''' ({{lang-ne|कुम्भेश्वर मन्दिर}}) ପଟନ ଦରବାର ଛକର ([[:en:Patan Durbar Square|Patan Durbar Square]]) ୨୦୦ ମିଟର ଉତ୍ତରକୁ ଅବସ୍ଥିତ ଏକ ହିନ୍ଦୁ ମନ୍ଦିର । ଚଉଦ’ଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ (ପ୍ରାୟ ୧୩୯୨) ରାଜା ଜୟସ୍ଥିତି ମଲ୍ଲ ନିର୍ମାଣ କରେଇଥିବା ଏହି ମନ୍ଦିର ପଟନର ([[:en:Patan, Lalitpur|Patan|]]) ସବୁଠାରୁ ପୁରୁଣା ମନ୍ଦିର । ଏହା ଦୁଇଟି ୫ ମହଲା ମନ୍ଦିରମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ, ଅନ୍ୟଟି ଭକ୍ତପୁରର ନ୍ୟାଟାପୋଲା ମନ୍ଦିର । ସୁନ୍ଦର ଅନୁପାତ ଓ କାଷ୍ଠକଳା ସମ୍ପନ୍ନ ଏହି ମନ୍ଦିର [[ଶିବ]]ଙ୍କୁ ସମର୍ପିତ ହୋଇଛି ଯେହେତୁ ନନ୍ଦୀ ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି ମନ୍ଦିରକୁ ମୁଖ କରି ରହିଛି ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.radha.name/video/kumbheshwor-temple-kathmandu-patan |title=Kumbheshwor Temple, Kathmandu - Patan |website=Radha.name |access-date=2016-12-31}}&lt;/ref&gt;


==ଗ୍ୟାଲେରି==
ବଗଳାମୁଖୀ ମନ୍ଦିର ପ୍ରାଙ୍ଗଣରେ ଥିବା ଚିତ୍ର ସମୂହ   
&lt;gallery&gt;
File:Bangalamukhi Temple Patan-IMG 5153.jpg|ପାଗୋଡ଼ା ଶୈଳୀରେନିର୍ମିତ ପାଞ୍ଚ ମହଲା ବିଶିଷ୍ଟ କୁମ୍ଭେଶ୍ଵର ମନ୍ଦିର    
File:Bangalamukhi Temple Patan-IMG 5101.jpg|କୁମ୍ଭେଶ୍ଵର ପୋଖରୀ ସହିତ ସତ୍ତାଳ, ମିଶା ହିଟି, କୋଣ୍ଟି ହିଟି       
File:Bangalamukhi Temple Patan-IMG 5111.jpg|ମୁଖ୍ୟ ପ୍ରବେଶ ଦ୍ଵାର ସତ୍ତାଳ 
File:Bangalamukhi Temple Patan-IMG 5145.jpg|ମୁଖ୍ୟ ପ୍ରବେଶ ଦ୍ଵାର ସତ୍ତାଳ
File:Bangalamukhi temple complex IMG 2840 (18551006476).jpg|ବଗଳାମୁଖୀ ମନ୍ଦିର ପ୍ରାଙ୍ଗଣ
&lt;/gallery&gt;
 
==ଆଧାର==
{{ଆଧାର}}
[[ଶ୍ରେଣୀ:ନେପାଳର ହିନ୍ଦୁ ମନ୍ଦିର]]</text>
      <sha1>5ex3rhrqlzexpy6wfxmxaeiwbzk5fef</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>467422</id>
      <parentid>467421</parentid>
      <timestamp>2022-08-29T04:09:35Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Subas Chandra Rout</username>
        <id>3892</id>
      </contributor>
      <comment>ଅଧିକ ତଥ୍ୟ ଦିଆଗଲା</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4808" xml:space="preserve">{{Infobox Hindu temple
| name               = କୁମ୍ଭେଶ୍ୱର ମନ୍ଦିର 
| image              = Bangalamukhi 4.jpg
| caption            = କୁମ୍ଭେଶ୍ୱର ମନ୍ଦିର
| map_type        = Kathmandu
| map_caption        = Location in Kathmandu
| coordinates        = {{coord|27|40|36|N|85|19|33|E|type:landmark_region:NP|display=inline,title}}
| native_name        =  कुम्भेश्वर मन्दिर
| country            = [[Nepal]]
| state     = [[Bagmati]]
| district           = [[Lalitpur District, Nepal|Lalitpur]]
| locale             = [[Kathmandu]]
| elevation_m        = 
| deity  = [[Shiva]]
| festivals= Janai Purnima, [[Shivaratri]], [[Teej]], Bala Chaturdashi etc.
| architecture       = [[Pagoda]]
| temple_quantity  = 3
| monument_quantity= 5
| inscriptions       =
| year_completed         = 1392
| creator            = King Jayasthiti Malla}}
{{Hinduism small}}
 
'''କୁମ୍ଭେଶ୍ୱର ମନ୍ଦିର''' ({{lang-ne|कुम्भेश्वर मन्दिर}}) ପଟନ ଦରବାର ଛକର ([[:en:Patan Durbar Square|Patan Durbar Square]]) ୨୦୦ ମିଟର ଉତ୍ତରକୁ ଅବସ୍ଥିତ ଏକ ହିନ୍ଦୁ ମନ୍ଦିର । ଚଉଦ’ଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ (ପ୍ରାୟ ୧୩୯୨) ରାଜା ଜୟସ୍ଥିତି ମଲ୍ଲ ନିର୍ମାଣ କରେଇଥିବା ଏହି ମନ୍ଦିର ପଟନର ([[:en:Patan, Lalitpur|Patan|]]) ସବୁଠାରୁ ପୁରୁଣା ମନ୍ଦିର । ଏହା ଦୁଇଟି ୫ ମହଲା ମନ୍ଦିରମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ, ଅନ୍ୟଟି ଭକ୍ତପୁରର ନ୍ୟାଟାପୋଲା ମନ୍ଦିର । ସୁନ୍ଦର ଅନୁପାତ ଓ କାଷ୍ଠକଳା ସମ୍ପନ୍ନ ଏହି ମନ୍ଦିର [[ଶିବ]]ଙ୍କୁ ସମର୍ପିତ ହୋଇଛି ଯେହେତୁ ନନ୍ଦୀ ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି ମନ୍ଦିରକୁ ମୁଖ କରି ରହିଛି ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.radha.name/video/kumbheshwor-temple-kathmandu-patan |title=Kumbheshwor Temple, Kathmandu - Patan |website=Radha.name |access-date=2016-12-31}}&lt;/ref&gt;

== ମନ୍ଦିର ପରିସର ==
କୁମ୍ଭେଶ୍ଵର ମନ୍ଦିର ପରିସରରେ ଥିବା ଏକାଧିକ ମନ୍ଦିରମାନଙ୍କ ନାମ ଯଥାକ୍ରମେ ବଗଲାମୁଖୀ ମନ୍ଦିର ଓ ଉଲମାନ୍ତ ଭୈରବ ମନ୍ଦିର  ସହିତ ଦୁଇଟି ଛୋଟ ପୁଷ୍କରିଣୀ ଅଛି । ଏକ ଲୋକପ୍ରିୟ ମତ ଅନୁସାରେ ଏହି ପୋଖରୀକୁ [[କାଠମାଣ୍ଡୁ]]ଠାରୁ ୪୩ କିମି ଦୂରରେ ଥିବା ଗୋସେଇଁ କୁଣ୍ଡରୁ ଜଳ ଆସୁଛି । ତେଣୁ ଜନୈ ପୂର୍ଣିମା ଭଳି ଶୁଭ ଦିନରେ ଏଠାରେ ସ୍ନାନ କଲେ ଗୋସେଇଁ କୁଣ୍ଡରେ ([[:en:Gosainkunda|Gosainkunda]]) ସ୍ନାନ କରିବା ସହ ସମାନ ମାନ୍ୟତା ଦିଆଯାଏ ।&lt;ref name=Raimund1995&gt;Water Conduits in the Kathmandu Valley (2 vols.) by Raimund O.A. Becker-Ritterspach, {{ISBN|9788121506908}}, Published by Munshiram Manoharlal Publishers Pvt. Ltd., New Delhi, India, 1995&lt;/ref&gt;

କୁମ୍ଭେଶ୍ୱର ମନ୍ଦିର ସମ୍ମୁଖରେ ଶିବଙ୍କ ବାହନ ନନ୍ଦୀ ଆଣ୍ଠେଇ ରହିଛି । ସୁଉଚ୍ଚ ଛାତ ସ୍ତର ପାଞ୍ଚ ମହଲା ଉପରେ ପଡ଼ିବା ଭଳି ମନେହୁଏ ।  


==ଗ୍ୟାଲେରି==
ବଗଳାମୁଖୀ ମନ୍ଦିର ପ୍ରାଙ୍ଗଣରେ ଥିବା ଚିତ୍ର ସମୂହ   
&lt;gallery&gt;
File:Bangalamukhi Temple Patan-IMG 5153.jpg|ପାଗୋଡ଼ା ଶୈଳୀରେନିର୍ମିତ ପାଞ୍ଚ ମହଲା ବିଶିଷ୍ଟ କୁମ୍ଭେଶ୍ଵର ମନ୍ଦିର    
File:Bangalamukhi Temple Patan-IMG 5101.jpg|କୁମ୍ଭେଶ୍ଵର ପୋଖରୀ ସହିତ ସତ୍ତାଳ, ମିଶା ହିଟି, କୋଣ୍ଟି ହିଟି       
File:Bangalamukhi Temple Patan-IMG 5111.jpg|ମୁଖ୍ୟ ପ୍ରବେଶ ଦ୍ଵାର ସତ୍ତାଳ 
File:Bangalamukhi Temple Patan-IMG 5145.jpg|ମୁଖ୍ୟ ପ୍ରବେଶ ଦ୍ଵାର ସତ୍ତାଳ
File:Bangalamukhi temple complex IMG 2840 (18551006476).jpg|ବଗଳାମୁଖୀ ମନ୍ଦିର ପ୍ରାଙ୍ଗଣ
&lt;/gallery&gt;
 
==ଆଧାର==
{{ଆଧାର}}
[[ଶ୍ରେଣୀ:ନେପାଳର ହିନ୍ଦୁ ମନ୍ଦିର]]</text>
      <sha1>7gdon34hiqr4xidset1dwlihtiuq83o</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>467423</id>
      <parentid>467422</parentid>
      <timestamp>2022-08-29T04:14:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Subas Chandra Rout</username>
        <id>3892</id>
      </contributor>
      <comment>ଅଧିକ ତଥ୍ୟ ଦିଆଗଲା</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7182" xml:space="preserve">{{Infobox Hindu temple
| name               = କୁମ୍ଭେଶ୍ୱର ମନ୍ଦିର 
| image              = Bangalamukhi 4.jpg
| caption            = କୁମ୍ଭେଶ୍ୱର ମନ୍ଦିର
| map_type        = Kathmandu
| map_caption        = Location in Kathmandu
| coordinates        = {{coord|27|40|36|N|85|19|33|E|type:landmark_region:NP|display=inline,title}}
| native_name        =  कुम्भेश्वर मन्दिर
| country            = [[Nepal]]
| state     = [[Bagmati]]
| district           = [[Lalitpur District, Nepal|Lalitpur]]
| locale             = [[Kathmandu]]
| elevation_m        = 
| deity  = [[Shiva]]
| festivals= Janai Purnima, [[Shivaratri]], [[Teej]], Bala Chaturdashi etc.
| architecture       = [[Pagoda]]
| temple_quantity  = 3
| monument_quantity= 5
| inscriptions       =
| year_completed         = 1392
| creator            = King Jayasthiti Malla}}
{{Hinduism small}}
 
'''କୁମ୍ଭେଶ୍ୱର ମନ୍ଦିର''' ({{lang-ne|कुम्भेश्वर मन्दिर}}) ପଟନ ଦରବାର ଛକର ([[:en:Patan Durbar Square|Patan Durbar Square]]) ୨୦୦ ମିଟର ଉତ୍ତରକୁ ଅବସ୍ଥିତ ଏକ ହିନ୍ଦୁ ମନ୍ଦିର । ଚଉଦ’ଶ ଶତାବ୍ଦୀରେ (ପ୍ରାୟ ୧୩୯୨) ରାଜା ଜୟସ୍ଥିତି ମଲ୍ଲ ନିର୍ମାଣ କରେଇଥିବା ଏହି ମନ୍ଦିର ପଟନର ([[:en:Patan, Lalitpur|Patan|]]) ସବୁଠାରୁ ପୁରୁଣା ମନ୍ଦିର । ଏହା ଦୁଇଟି ୫ ମହଲା ମନ୍ଦିରମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରୁ ଗୋଟିଏ, ଅନ୍ୟଟି ଭକ୍ତପୁରର ନ୍ୟାଟାପୋଲା ମନ୍ଦିର । ସୁନ୍ଦର ଅନୁପାତ ଓ କାଷ୍ଠକଳା ସମ୍ପନ୍ନ ଏହି ମନ୍ଦିର [[ଶିବ]]ଙ୍କୁ ସମର୍ପିତ ହୋଇଛି ଯେହେତୁ ନନ୍ଦୀ ପ୍ରତିମୂର୍ତ୍ତି ମନ୍ଦିରକୁ ମୁଖ କରି ରହିଛି ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.radha.name/video/kumbheshwor-temple-kathmandu-patan |title=Kumbheshwor Temple, Kathmandu - Patan |website=Radha.name |access-date=2016-12-31}}&lt;/ref&gt;

== ମନ୍ଦିର ପରିସର ==
କୁମ୍ଭେଶ୍ଵର ମନ୍ଦିର ପରିସରରେ ଥିବା ଏକାଧିକ ମନ୍ଦିରମାନଙ୍କ ନାମ ଯଥାକ୍ରମେ ବଗଲାମୁଖୀ ମନ୍ଦିର ଓ ଉଲମାନ୍ତ ଭୈରବ ମନ୍ଦିର  ସହିତ ଦୁଇଟି ଛୋଟ ପୁଷ୍କରିଣୀ ଅଛି । ଏକ ଲୋକପ୍ରିୟ ମତ ଅନୁସାରେ ଏହି ପୋଖରୀକୁ [[କାଠମାଣ୍ଡୁ]]ଠାରୁ ୪୩ କିମି ଦୂରରେ ଥିବା ଗୋସେଇଁ କୁଣ୍ଡରୁ ଜଳ ଆସୁଛି । ତେଣୁ ଜନୈ ପୂର୍ଣିମା ଭଳି ଶୁଭ ଦିନରେ ଏଠାରେ ସ୍ନାନ କଲେ ଗୋସେଇଁ କୁଣ୍ଡରେ ([[:en:Gosainkunda|Gosainkunda]]) ସ୍ନାନ କରିବା ସହ ସମାନ ମାନ୍ୟତା ଦିଆଯାଏ ।&lt;ref name=Raimund1995&gt;Water Conduits in the Kathmandu Valley (2 vols.) by Raimund O.A. Becker-Ritterspach, {{ISBN|9788121506908}}, Published by Munshiram Manoharlal Publishers Pvt. Ltd., New Delhi, India, 1995&lt;/ref&gt;

କୁମ୍ଭେଶ୍ୱର ମନ୍ଦିର ସମ୍ମୁଖରେ ଶିବଙ୍କ ବାହନ ନନ୍ଦୀ ଆଣ୍ଠେଇ ରହିଛି । ସୁଉଚ୍ଚ ଛାତ ସ୍ତର ପାଞ୍ଚ ମହଲା ଉପରେ ପଡ଼ିବା ଭଳି ମନେହୁଏ ।  

== କୁମ୍ଭେଶ୍ଵରରୁ ଲଲିତପୁର ନାମକରଣ ରହସ୍ୟ ==
ପତନ ନାମକରଣ ବିଷୟରେ ଦୁଇଟି କାହାଣୀ ଅଛି । କାଠମାଣ୍ଡୁରୁ କୁଷ୍ଠ ରୋଗଗ୍ରସ୍ତ ଜଣେ କୃଷକ ଏହି ସ୍ଥାନକୁ ଆସିଥିଲେ ତାଙ୍କର ଗାଈମାନଙ୍କୁ ଭଲ ଘାସ ଦେବାକୁ ଯାହା ଏଠାରେ ପ୍ରଚୁର ମିଳୁଥିଲା । ଦିନେ ଠେଙ୍ଗକୁ ଭୂମିରେ ପିଟିଲା ବେଳେ ଗୋଟିଏ ଜଳ ଉତ୍ସ ଦେଖିଲେ । ସେହି ସନ୍ଧ୍ୟାରେ ସେ ଯାଉ ଯାଉ ରାଜା ଆସୁଥିବା ଦେଖିଲେ । କୁଷ୍ଠ ରୋଗୀଙ୍କ ପାଇଁ ସେତେବେଳର ପ୍ରଥା ଅନୁସାରେ ନିଜେ ରାସ୍ତାରୁ ଦୂରକୁ ଯାଇ ରାଜାକୁ ବାଟ ଛାଡ଼ିଦେଲେ । ରାଜା କିନ୍ତୁ ତାଙ୍କ ଦେହରେ ରୋଗର କୌଣସି ଲକ୍ଷଣ ନ ଥିବା ଦେଖି ତାଙ୍କୁ ଲଲିତ ନାମ ଦେଲେ, କାରଣ ସେ ବହୁତ ସୁନ୍ଦର ଦେଖାଯାଉଥିଲେ । କୃଷକଠାରୁ ସମସ୍ତ ବୃତ୍ତାନ୍ତ ଶ୍ରବଣ କରି ସେ ଉକ୍ତ ସ୍ଥାନକୁ ଲଲିତପୁର ନାମକରଣ କରିଥିଲେ । ଅନ୍ୟ ଏକ କାହାଣୀ ଅନୁସାର ଜଣେ ବ୍ୟକ୍ତି ତାର ଏକ କୁମ୍ଭ ହଜେଇ ଦେଇଥିଲା ଓ ପରେ କୁମ୍ଭେଶ୍ଵରରେ ତାହାକୁ ପାଇଲା ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.thelongestwayhome.com/travel-guides/nepal/kumbeshwar-temple-complex-patan.html |title=Kumbeshwar Temple Complex in Patan City |website=Thelongestwayhome.com |date=2016-06-20 |access-date=2016-12-31}}&lt;/ref&gt;

କାହାଣୀର ସତ୍ୟତା ଅଜଣା ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ତାହା ଆଲୋଚନା ସାପେକ୍ଷ । ହିମାଳୟରୁ ଏକ ଜଳ ଉତ୍ସ ଏଠାକୁ ଆସି ଗୋସେଇଁକୁଣ୍ଡ ହୋଇଛି । ସେଥିଯୋଗୁ ମଧ୍ୟ ଏହାର ନାମକରଣ ହୋଇଥାଇପାରେ । 

==ଗ୍ୟାଲେରି==
ବଗଳାମୁଖୀ ମନ୍ଦିର ପ୍ରାଙ୍ଗଣରେ ଥିବା ଚିତ୍ର ସମୂହ   
&lt;gallery&gt;
File:Bangalamukhi Temple Patan-IMG 5153.jpg|ପାଗୋଡ଼ା ଶୈଳୀରେନିର୍ମିତ ପାଞ୍ଚ ମହଲା ବିଶିଷ୍ଟ କୁମ୍ଭେଶ୍ଵର ମନ୍ଦିର    
File:Bangalamukhi Temple Patan-IMG 5101.jpg|କୁମ୍ଭେଶ୍ଵର ପୋଖରୀ ସହିତ ସତ୍ତାଳ, ମିଶା ହିଟି, କୋଣ୍ଟି ହିଟି       
File:Bangalamukhi Temple Patan-IMG 5111.jpg|ମୁଖ୍ୟ ପ୍ରବେଶ ଦ୍ଵାର ସତ୍ତାଳ 
File:Bangalamukhi Temple Patan-IMG 5145.jpg|ମୁଖ୍ୟ ପ୍ରବେଶ ଦ୍ଵାର ସତ୍ତାଳ
File:Bangalamukhi temple complex IMG 2840 (18551006476).jpg|ବଗଳାମୁଖୀ ମନ୍ଦିର ପ୍ରାଙ୍ଗଣ
&lt;/gallery&gt;
 
==ଆଧାର==
{{ଆଧାର}}
[[ଶ୍ରେଣୀ:ନେପାଳର ହିନ୍ଦୁ ମନ୍ଦିର]]</text>
      <sha1>7ak9mmjpn3xmhsk62zwjiz1rjy3npff</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>କୁଷ୍ମାଣ୍ଡ ସରୋବର ତ୍ରିବେଣୀ ଧାମ</title>
    <ns>0</ns>
    <id>82676</id>
    <revision>
      <id>467424</id>
      <timestamp>2022-08-29T07:46:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Subas Chandra Rout</username>
        <id>3892</id>
      </contributor>
      <comment>କୁଷ୍ମାଣ୍ଡ ସରୋବର ତ୍ରିବେଣୀ ଧାମ ଏକ ନୂଆ ବିଷୟ ଲେଖାଗଲା</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3102" xml:space="preserve">{{Infobox Hindu temple
| name               = Kushmanda Sarowar Triveni Dham
| image              = File:Kushmanda Sarowar Triveni Dham.jpg
| alt                =
| caption            = A view of Kushmanda Sarowar
| native_name        =  कुष्माण्ड सराेवर त्रिवेणी धाम
| country            = [[Nepal]]
| map_type           = Nepal
| map_caption        =
| coordinates        = {{coord|27.419733|N|85.011276|E|type:landmark|display=inline,title}}
| state     =
| district           = [[Makwanpur District]]
| locale             = [[Hetauda]]
| elevation_m        = 
| deity      = Kushmanda Bhagwati
| festivals= Kushmanda nawami, [[Makar Sankranti]], Haritalika [[Teej]]
| architecture       = [[Pagoda]]
| temple_quantity  =
| monument_quantity=
| inscriptions       =
| established        =
| creator            =
| website            =
}}
'''କୁଷ୍ମାଣ୍ଡ ସରୋବର ତ୍ରିବେଣୀ ଧାମ''' ({{lang-ne|कुष्माण्ड सराेवर त्रिवेणी धाम}}) ଏକ ପବିତ୍ର ତୀର୍ଥ ସ୍ଥାନ ଯାହା ଦେବୀ  କୁଷ୍ମାଣ୍ଡ ଭଗବତୀଙ୍କୁ ([[Goddess|Goddess]] [[:en:Kushmanda|Kushmanda]])ସମର୍ପିତ ହୋଇଛି । କୁଷ୍ମାଣ୍ଡ ଶବ୍ଦର ପ୍ରଥମ ଅକ୍ଷର ‘କୁ’ ଅର୍ଥ ସ୍ୱଳ୍ପ, ‘ଷ୍ମା’ ଅର୍ଥ ଉଷୁମ ଓ ‘ଣ୍ଡ’ ଏଠାରେ ସ୍ୱର୍ଗୀୟ ଅଣ୍ଡାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ କରୁଛି । ଏଣୁ ଦେବୀଙ୍କୁ ସଂସାରର ସୃଷ୍ଟି କର୍ତ୍ତା ଭାବରେ ଦର୍ଶାଯାଉଛି । ତାଙ୍କର ଆଠ ବା ଦଶ ହାତରେ ଅସ୍ତ୍ର ଶସ୍ତ୍ର, ମାଳି ଇତ୍ୟାଦି ଧରି ତାଙ୍କୁ ସିଂହ ଉପରେ ଉପବେଶନ କରିଥିବା ଦର୍ଶାଯାଏ ।  କୁହାଯାଏ ସେ ଦୁର୍ଗାଙ୍କର ଏକ ଶୁଖି ଆକାର, ଦଶହରାରେ ପୂଜା ପାଉଥିବା ନବଗ୍ରହ ମଧ୍ୟରୁ ଚତୁର୍ଥ ଦେବୀ । ତାଙ୍କର ସ୍ମିତହସ ଦୁନିଆର ଅନନ୍ତ ଘୋର ଅନ୍ଧାରକୁ ଦୂର କରି ଆଲୋକ ଆଣିଲା ଓ ସଂସାର ସୃଷ୍ଟି କଲା ।&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{Cite web|title = Onlinepuja org - We offer online Puja at Kushmanda Triveni Dham|url = http://www.onlinepuja.org/p/temple_kushmanda_trivenidham.php|website = www.onlinepuja.org|accessdate = 2015-08-20|last = www.onlinepuja.org}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|title = The temple of Kushmanda Devi in Trikhandi - Boss Nepal|url = http://bossnepal.com/temple-kushmanda-devi-trikhandi/|accessdate = 2015-08-20}}&lt;/ref&gt; ପାଣି କଖାରୁ ଦେବୀଙ୍କର ଅତି ପ୍ରିୟ ଖାଦ୍ୟ ।&lt;ref name=&quot;auto&quot;/&gt;  


==ଆଧାର==
&lt;ଆଧାର&gt;

[[ଶ୍ରେଣୀ:ନେପାଳର ହିନ୍ଦୁ ମନ୍ଦିର]]</text>
      <sha1>8fsn8959ou7bhlnkmuk07f78uo7i591</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>467425</id>
      <parentid>467424</parentid>
      <timestamp>2022-08-29T07:56:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Subas Chandra Rout</username>
        <id>3892</id>
      </contributor>
      <comment>ଅଧିକ ତଥ୍ୟ ଦିଆଗଲା</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4918" xml:space="preserve">{{Infobox Hindu temple
| name               = Kushmanda Sarowar Triveni Dham
| image              = File:Kushmanda Sarowar Triveni Dham.jpg
| alt                =
| caption            = A view of Kushmanda Sarowar
| native_name        =  कुष्माण्ड सराेवर त्रिवेणी धाम
| country            = [[Nepal]]
| map_type           = Nepal
| map_caption        =
| coordinates        = {{coord|27.419733|N|85.011276|E|type:landmark|display=inline,title}}
| state     =
| district           = [[Makwanpur District]]
| locale             = [[Hetauda]]
| elevation_m        = 
| deity      = Kushmanda Bhagwati
| festivals= Kushmanda nawami, [[Makar Sankranti]], Haritalika [[Teej]]
| architecture       = [[Pagoda]]
| temple_quantity  =
| monument_quantity=
| inscriptions       =
| established        =
| creator            =
| website            =
}}
'''କୁଷ୍ମାଣ୍ଡ ସରୋବର ତ୍ରିବେଣୀ ଧାମ''' ({{lang-ne|कुष्माण्ड सराेवर त्रिवेणी धाम}}) ଏକ ପବିତ୍ର ତୀର୍ଥ ସ୍ଥାନ ଯାହା ଦେବୀ  କୁଷ୍ମାଣ୍ଡ ଭଗବତୀଙ୍କୁ ([[Goddess|Goddess]] [[:en:Kushmanda|Kushmanda]])ସମର୍ପିତ ହୋଇଛି । କୁଷ୍ମାଣ୍ଡ ଶବ୍ଦର ପ୍ରଥମ ଅକ୍ଷର ‘କୁ’ ଅର୍ଥ ସ୍ୱଳ୍ପ, ‘ଷ୍ମା’ ଅର୍ଥ ଉଷୁମ ଓ ‘ଣ୍ଡ’ ଏଠାରେ ସ୍ୱର୍ଗୀୟ ଅଣ୍ଡାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ କରୁଛି । ଏଣୁ ଦେବୀଙ୍କୁ ସଂସାରର ସୃଷ୍ଟି କର୍ତ୍ତା ଭାବରେ ଦର୍ଶାଯାଉଛି । ତାଙ୍କର ଆଠ ବା ଦଶ ହାତରେ ଅସ୍ତ୍ର ଶସ୍ତ୍ର, ମାଳି ଇତ୍ୟାଦି ଧରି ତାଙ୍କୁ ସିଂହ ଉପରେ ଉପବେଶନ କରିଥିବା ଦର୍ଶାଯାଏ ।  କୁହାଯାଏ ସେ ଦୁର୍ଗାଙ୍କର ଏକ ଶୁଖି ଆକାର, ଦଶହରାରେ ପୂଜା ପାଉଥିବା ନବଗ୍ରହ ମଧ୍ୟରୁ ଚତୁର୍ଥ ଦେବୀ । ତାଙ୍କର ସ୍ମିତହସ ଦୁନିଆର ଅନନ୍ତ ଘୋର ଅନ୍ଧାରକୁ ଦୂର କରି ଆଲୋକ ଆଣିଲା ଓ ସଂସାର ସୃଷ୍ଟି କଲା ।&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{Cite web|title = Onlinepuja org - We offer online Puja at Kushmanda Triveni Dham|url = http://www.onlinepuja.org/p/temple_kushmanda_trivenidham.php|website = www.onlinepuja.org|accessdate = 2015-08-20|last = www.onlinepuja.org}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|title = The temple of Kushmanda Devi in Trikhandi - Boss Nepal|url = http://bossnepal.com/temple-kushmanda-devi-trikhandi/|accessdate = 2015-08-20}}&lt;/ref&gt; ପାଣି କଖାରୁ ଦେବୀଙ୍କର ଅତି ପ୍ରିୟ ଖାଦ୍ୟ ।&lt;ref name=&quot;auto&quot;/&gt;  

ମଧ୍ୟ ନେପାଳର ହେଟାଉଡା ([[:en:Hetauda|Hetauda]]) ସବ- ମେଟ୍ରୋପଲିସର ସୀମାବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏହି ତୀର୍ଥ ସ୍ଥାନ ଅବସ୍ଥିତ ।&lt;ref name=&quot;auto1&quot;&gt;{{Cite web|title = Preparations for Makar Mela in full swing|url = http://trn.gorkhapatraonline.com/index.php/nation/114-preparations-for-makar-mela-in-full-swing.html|accessdate = 2015-08-20|last = Tara}}{{Dead link|date=February 2020 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;
ଏଠାରେ ଦୁଇ ଡାହାଣ ପାଖ ଉପନଦୀ କରା ନଦୀ ଓ କୁଖରେଣୀ ନଦୀ ସାଥିରେ ବାମ ରାପ୍ତି ନଦୀ ମିଶି ଏକ ତ୍ରିବେଣୀ ସଂଗମ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି ।&lt;ref name=&quot;auto&quot;/&gt; ବିଗତ ଦଶକରେ ଏହି ସ୍ଥାନର ଅନେକ ବିକାଶ କରାଯାଇଛି । ଏହାର ପରିଚାଳନା ଭାର ଓ ତଦାରଖ ଏକ କମିଟି ହାତକୁ ନେଇଛି ।&lt;ref name=&quot;auto1&quot;/&gt; କୁଷ୍ମାଣ୍ଡ ସରୋବର ତ୍ରିବେଣୀ ତିର୍ଥସ୍ଥାନ ବିକାଶ କମିଟି ମୁଖ୍ୟତଃ କୁଷ୍ମାଣ୍ଡ ଭାଗବତୀଙ୍କର ପୂଜା ଓ ଆରାଧନାର ବିକାଶ ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ କରେ । କୁଷ୍ମାଣ୍ଡ ସରୋବର ଏକ ପବିତ୍ର ପୁଷ୍କରିଣୀ ଯାହା କୁଷ୍ମାଣ୍ଡ ଦେବୀଙ୍କୁ ସମର୍ପିତ ହୋଇଛି । ହେଟାଉଡା ସ୍ଥାନରେ ନଦୀ ତୀରରେ ହିନ୍ଦୁ ଅନ୍ତ୍ୟେଷ୍ଟି କ୍ରିୟା ସମାପନ କରାଯାଏ । 

==ଆଧାର==
&lt;ଆଧାର&gt;

[[ଶ୍ରେଣୀ:ନେପାଳର ହିନ୍ଦୁ ମନ୍ଦିର]]</text>
      <sha1>idjb31fnsq7sxbf75kb4mo3qbir31id</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>467426</id>
      <parentid>467425</parentid>
      <timestamp>2022-08-29T07:58:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Subas Chandra Rout</username>
        <id>3892</id>
      </contributor>
      <comment>ଅଧିକ ତଥ୍ୟ ଦିଆଗଲା</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6401" xml:space="preserve">{{Infobox Hindu temple
| name               = Kushmanda Sarowar Triveni Dham
| image              = File:Kushmanda Sarowar Triveni Dham.jpg
| alt                =
| caption            = A view of Kushmanda Sarowar
| native_name        =  कुष्माण्ड सराेवर त्रिवेणी धाम
| country            = [[Nepal]]
| map_type           = Nepal
| map_caption        =
| coordinates        = {{coord|27.419733|N|85.011276|E|type:landmark|display=inline,title}}
| state     =
| district           = [[Makwanpur District]]
| locale             = [[Hetauda]]
| elevation_m        = 
| deity      = Kushmanda Bhagwati
| festivals= Kushmanda nawami, [[Makar Sankranti]], Haritalika [[Teej]]
| architecture       = [[Pagoda]]
| temple_quantity  =
| monument_quantity=
| inscriptions       =
| established        =
| creator            =
| website            =
}}
'''କୁଷ୍ମାଣ୍ଡ ସରୋବର ତ୍ରିବେଣୀ ଧାମ''' ({{lang-ne|कुष्माण्ड सराेवर त्रिवेणी धाम}}) ଏକ ପବିତ୍ର ତୀର୍ଥ ସ୍ଥାନ ଯାହା ଦେବୀ  କୁଷ୍ମାଣ୍ଡ ଭଗବତୀଙ୍କୁ ([[Goddess|Goddess]] [[:en:Kushmanda|Kushmanda]])ସମର୍ପିତ ହୋଇଛି । କୁଷ୍ମାଣ୍ଡ ଶବ୍ଦର ପ୍ରଥମ ଅକ୍ଷର ‘କୁ’ ଅର୍ଥ ସ୍ୱଳ୍ପ, ‘ଷ୍ମା’ ଅର୍ଥ ଉଷୁମ ଓ ‘ଣ୍ଡ’ ଏଠାରେ ସ୍ୱର୍ଗୀୟ ଅଣ୍ଡାକୁ ନିର୍ଦ୍ଦେଶ କରୁଛି । ଏଣୁ ଦେବୀଙ୍କୁ ସଂସାରର ସୃଷ୍ଟି କର୍ତ୍ତା ଭାବରେ ଦର୍ଶାଯାଉଛି । ତାଙ୍କର ଆଠ ବା ଦଶ ହାତରେ ଅସ୍ତ୍ର ଶସ୍ତ୍ର, ମାଳି ଇତ୍ୟାଦି ଧରି ତାଙ୍କୁ ସିଂହ ଉପରେ ଉପବେଶନ କରିଥିବା ଦର୍ଶାଯାଏ ।  କୁହାଯାଏ ସେ ଦୁର୍ଗାଙ୍କର ଏକ ଶୁଖି ଆକାର, ଦଶହରାରେ ପୂଜା ପାଉଥିବା ନବଗ୍ରହ ମଧ୍ୟରୁ ଚତୁର୍ଥ ଦେବୀ । ତାଙ୍କର ସ୍ମିତହସ ଦୁନିଆର ଅନନ୍ତ ଘୋର ଅନ୍ଧାରକୁ ଦୂର କରି ଆଲୋକ ଆଣିଲା ଓ ସଂସାର ସୃଷ୍ଟି କଲା ।&lt;ref name=&quot;auto&quot;&gt;{{Cite web|title = Onlinepuja org - We offer online Puja at Kushmanda Triveni Dham|url = http://www.onlinepuja.org/p/temple_kushmanda_trivenidham.php|website = www.onlinepuja.org|accessdate = 2015-08-20|last = www.onlinepuja.org}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|title = The temple of Kushmanda Devi in Trikhandi - Boss Nepal|url = http://bossnepal.com/temple-kushmanda-devi-trikhandi/|accessdate = 2015-08-20}}&lt;/ref&gt; ପାଣି କଖାରୁ ଦେବୀଙ୍କର ଅତି ପ୍ରିୟ ଖାଦ୍ୟ ।&lt;ref name=&quot;auto&quot;/&gt;  

ମଧ୍ୟ ନେପାଳର ହେଟାଉଡା ([[:en:Hetauda|Hetauda]]) ସବ- ମେଟ୍ରୋପଲିସର ସୀମାବର୍ତ୍ତୀ ଅଞ୍ଚଳରେ ଏହି ତୀର୍ଥ ସ୍ଥାନ ଅବସ୍ଥିତ ।&lt;ref name=&quot;auto1&quot;&gt;{{Cite web|title = Preparations for Makar Mela in full swing|url = http://trn.gorkhapatraonline.com/index.php/nation/114-preparations-for-makar-mela-in-full-swing.html|accessdate = 2015-08-20|last = Tara}}{{Dead link|date=February 2020 |bot=InternetArchiveBot |fix-attempted=yes }}&lt;/ref&gt;
ଏଠାରେ ଦୁଇ ଡାହାଣ ପାଖ ଉପନଦୀ କରା ନଦୀ ଓ କୁଖରେଣୀ ନଦୀ ସାଥିରେ ବାମ ରାପ୍ତି ନଦୀ ମିଶି ଏକ ତ୍ରିବେଣୀ ସଂଗମ ସୃଷ୍ଟି ହୋଇଛି ।&lt;ref name=&quot;auto&quot;/&gt; ବିଗତ ଦଶକରେ ଏହି ସ୍ଥାନର ଅନେକ ବିକାଶ କରାଯାଇଛି । ଏହାର ପରିଚାଳନା ଭାର ଓ ତଦାରଖ ଏକ କମିଟି ହାତକୁ ନେଇଛି ।&lt;ref name=&quot;auto1&quot;/&gt; କୁଷ୍ମାଣ୍ଡ ସରୋବର ତ୍ରିବେଣୀ ତିର୍ଥସ୍ଥାନ ବିକାଶ କମିଟି ମୁଖ୍ୟତଃ କୁଷ୍ମାଣ୍ଡ ଭାଗବତୀଙ୍କର ପୂଜା ଓ ଆରାଧନାର ବିକାଶ ରକ୍ଷଣାବେକ୍ଷଣ କରେ । କୁଷ୍ମାଣ୍ଡ ସରୋବର ଏକ ପବିତ୍ର ପୁଷ୍କରିଣୀ ଯାହା କୁଷ୍ମାଣ୍ଡ ଦେବୀଙ୍କୁ ସମର୍ପିତ ହୋଇଛି । ହେଟାଉଡା ସ୍ଥାନରେ ନଦୀ ତୀରରେ ହିନ୍ଦୁ ଅନ୍ତ୍ୟେଷ୍ଟି କ୍ରିୟା ସମାପନ କରାଯାଏ । 

ତୀର୍ଥଯାତ୍ରୀଙ୍କର ସମାଗମ ମୁଖ୍ୟତଃ  କୁଷ୍ମାଣ୍ଡ ନବମୀ ବା ମକର ସଂକ୍ରାନ୍ତିରେ ([[:en:Makar Sankranti|Makar Sankranti]])&lt;ref name=&quot;auto1&quot;/&gt; ଓ ତିଜ ([[:en:Teej|Teej]]) ଦିନମାନଙ୍କରେ ପାଳନ କରାଯାଏ । ଦେବୀ ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଦେବତାମାନେ ସେହି ସ୍ଥାନରେ ସ୍ନାନ କରୁଥିବା ବିଶ୍ୱାସ କରାଯାଏ । ଭକ୍ତମାନେ ସରୋବରରେ ପବିତ୍ର ସ୍ନାନ କରନ୍ତି ଅଥବା ମନ୍ଦିର ପରିସରରେ ତିଆରି ହୋଇଥିବା ୧୦୮ଟି ଟ୍ୟାପରୁ ବାହାରୁଥିବା ଜଳରେ ଦୌଡ଼ି ଦୌଡ଼ି ସ୍ନାନ କରନ୍ତି ।&lt;ref name=&quot;auto1&quot;/&gt; ମକର ସଂକ୍ରାନ୍ତି ଦିନ ହଜାର ହଜାର ଲୋକ ଏହି ପବିତ୍ର ସ୍ଥାନକୁ ଦର୍ଶନ କରନ୍ତି, ପବିତ୍ର ସ୍ନାନ କରନ୍ତି ତଥା ଅଳ୍ପ ବୟସ୍କ ପିଲାଙ୍କର ଉପନୟନ କରାନ୍ତି  ।&lt;ref name=&quot;auto1&quot;/&gt; ମହିଳାମାନେ ତିଜ ପାଳନ କରୁଥିଲେ ଏଠାରେ ଋଷି ପଞ୍ଚମୀ ଦିନ ପବିତ୍ର ସ୍ନାନ କରି ପର୍ବ ସମାପ୍ତ କରନ୍ତି ।  

==ଆଧାର==
&lt;ଆଧାର&gt;

[[ଶ୍ରେଣୀ:ନେପାଳର ହିନ୍ଦୁ ମନ୍ଦିର]]</text>
      <sha1>ahc9ci7zljzpvqu993t0w3s63xg0vjg</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>