विकिपिडिया newiki https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%96%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A4%AA%E0%A5%83%E0%A4%B7%E0%A5%8D%E0%A4%A0 MediaWiki 1.39.0-wmf.23 first-letter मीडिया विशेष वार्तालाप प्रयोगकर्ता प्रयोगकर्ता वार्ता विकिपिडिया विकिपिडिया वार्ता चित्र चित्र वार्ता मीडियाविकि मीडियाविकि वार्ता ढाँचा ढाँचा वार्ता मद्दत मद्दत वार्ता श्रेणी श्रेणी वार्ता पोर्टल पोर्टल वार्ता मस्यौदा मस्यौदा वार्ता TimedText TimedText talk मोड्युल मोड्युल वार्तालाप Gadget Gadget talk Gadget definition Gadget definition talk 0 1845 1073973 1070568 2022-08-17T02:08:31Z Biplab Anand 13653 सामग्री विस्तार wikitext text/x-wiki {{About|नेपालको राजधानी सहर तथा महानगरपालिका}} {{Infobox settlement | name = काठमाडौँ | official_name = काठमाडौँ महानगरपालिका | native_name = | native_name_lang = | settlement_type = [[राजधानी]] | image_skyline = <!-- NOTE: DO NOT add or change images without consensus. -->{{Photomontage | photo1a = Locus3.jpg | photo2a = Ghanta Ghar-Trichandra College-Kathmandu-1591.jpg | photo2b = Tundikhel2020a.jpg | photo3a = Pashupatinath Temple-2020.jpg | spacing = 1 | position = center | color_border = white | color = white | size = 300 | foot_montage = घडीको दिशामा शीर्षबाट: काठमाडौँ परिदृश्य, [[टुँडिखेल]], [[पशुपतिनाथ मन्दिर]], [[घण्टाघर (काठमाडौँ)|घण्टाघर]]}} | image_flag = Flag of Kathmandu, Nepal.svg | image_seal = KMC logo.jpg | motto = साँस्कृतिक सहर, काठमाडौँ महानगर | pushpin_map = Nepal Bagmati Province#Nepal#Asia | pushpin_mapsize = 300 | coordinates = {{coord|27.7172|85.3240|type:city_region:NP|display=display=title, inline}} | subdivision_type = देश | subdivision_name = {{flag|नेपाल}} | subdivision_type1 = [[नेपालका प्रदेशहरू|प्रदेश]] | subdivision_name1 = [[बागमती प्रदेश]] | subdivision_type2 = [[नेपालका जिल्लाहरू|जिल्ला]] | subdivision_name2 = [[काठमाडौँ जिल्ला|काठमाडौँ]] | established_title = स्थापना | established_date = अज्ञात | founder = [[मञ्जुश्री]] (स्वयम्भू पुराण अनुसार)<ref name="इतिहास">{{cite news|title=गोकर्णेश्वर नगरपालिका सुन्ताखानको ईतिहास बदल्ने अभिलेख |url=https://www.gokarneshwormun.gov.np/sites/gokarneshwormun.gov.np/files/documents/%E0%A4%97%E0%A5%8B%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A3%E0%A5%87%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%B0%20%E0%A4%A8%E0%A4%97%E0%A4%B0%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BE%20%E0%A4%B8%E0%A5%81%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%96%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A4%95%E0%A5%8B%20%E0%A4%88%E0%A4%A4%E0%A4%BF%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%B8%20%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%A8%E0%A5%87%20%E0%A4%85%E0%A4%AD%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A5%87%E0%A4%96_0.pdf |date=वि.सं. २०७७ |accessdate=वि.सं. २०७८ चैत्र २ |agency=गोकर्णेश्वर नगरपालिका |page=१२ |language=नेपाली |publisher=गोकर्णेश्वर नगरपालिका}}</ref> | established_title1 = राजधानी | established_date1 = वि.सं. १८२६ चैत्र १०<ref>{{Cite book |last=अमात्य |first=साफल्य |url=https://books.google.com.np/books?id=HpNPAQAAMAAJ&dq |title=काठमाडौँ नगरायण: काठमाडौँ नगरको उद्भव, नगरायण, र सांस्कृतिक इतिहास |date=सन् १९९६ |page=८६ |publisher=नेपाल राजकीय प्रज्ञा प्रतिष्ठान |language=नेपाली}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://risingnepaldaily.com/opinion/relocating-the-capital |title=Relocating The Capital? |trans-title=राजधानी स्थानान्तरण गर्ने? |website=गोरखापत्र |language=अङ्ग्रेजी |accessdate=2022-03-18}}</ref> | established_title2 = सफाई अड्डा<ref>{{Cite web |url=https://ekagaj.com/article/pradesh-3/91502/?v=1 |title=काठमाडौँमा १०२ वर्षदेखिको समस्या​ : सफाई अड्डा महानगर बन्यो, फोहर व्यवस्थापन ज्युँका त्युँ |website=ई कागज |language=नेपाली |accessdate=2022-03-18}}</ref> | established_date2 = वि.सं. १९७६ पुस २ (सवाल सनद् बमोजिम भोटाहिटीमा गठन)<ref name="सय वर्ष">{{Cite web |url=https://nayapatrikadaily.com/news-details/31590/2019-12-18 |title=स्थानीय तह अभ्यासका सय वर्ष |website=नयाँ पत्रिका |language=नेपाली |accessdate=2022-03-18}}</ref><ref name="सवाल">{{cite news|title=स्वायत्त शासन |url=http://inlogos.org/wp-content/uploads/2016/02/Swayatta_Shasan-2072-Issue-I.pdf |date=वि.सं. २०७२ बैशाख |accessdate=वि.सं. २०७८ चैत्र २ |language=नेपाली |page=७ |publisher=स्वशासन अध्ययन प्रतिष्ठान}}</ref> | established_title3 = म्युनिसिपालिटी | established_date3 = वि.सं. २००३ फाल्गुन २<ref name="सय वर्ष"/><ref>{{Cite web |url=https://arthasamaya.com/news/detail/1161 |title= स्थानीय तह निर्वाचन इतिहासलाई फर्केर हेर्दा... |website=अर्थसमय |language=नेपाली |accessdate=2022-03-18}}</ref> | established_title4 = नगरपालिका | established_date4 = वि.सं. २०१० भदौ १७<ref name="नगर वर्ष">{{Cite web |url=https://www.thenepaltop.com/news/224892 |title=कहिले-कहिले भएको थियो स्थानीय तह निर्वाचन? |website=द नेपाल टप |language=नेपाली |accessdate=2022-03-18}}</ref> | established_title5 = महानगरपालिका | established_date5 = वि.सं. २०५२ मङ्सिर २९<ref name="महानगर">{{cite news|title=नगर कार्यपालिकाको कार्यालय - काठमाडौँ महानगरपालिका |url=https://kathmandu.gov.np/wp-content/uploads/2021/08/Notice-publication.pdf |date=वि.सं. २०७८ |accessdate=वि.सं. २०७८ चैत्र २ |language=नेपाली |page=१ |publisher=काठमाडौँ महनगरपालिका कार्यालय}}</ref> | parts_type = वडा सङ्ख्या | parts = ३२ | seat_type = | seat = | government_footnotes = | government_type = स्थानीय सरकार | governing_body = काठमाडौँ महानगरपालिका | leader_party = [[स्वतन्त्र]] | leader_title = [[नेपालका नगर प्रमुखहरूको सूची|नगरप्रमुख]] | leader_name = [[बालेन शाह]] | leader_title1 = [[उपप्रमुख]] | leader_name1 = [[सुनिता डंगोल]] ([[नेकपा (एमाले)]]) | unit_pref = Metric <!-- square kilometers -->| area_total_km2 = 49.45 | area_metro_km2 = 899<!--- "Kathmandu Valley" is considered as a singular Metropolitan area by World Bank 2010. Source: https://www.worldbank.org/en/news/feature/2013/04/01/managing-nepals-urban-transition---> <!-- hectares -->| elevation_m = 1400 | population_footnotes = <ref name="नेपालको राष्ट्रिय जनगणना">{{cite news|url=https://web.archive.org/web/20130731124937/http://cbs.gov.np/wp-content/uploads/2012/11/VDC_Municipality.pdf|title=नेपालको राष्ट्रिय जनगणना २०६८|date=वि.सं. २०७२ मङ्सिर २४|accessdate=वि.सं. २०७८ फाल्गुन १|publisher=[[राष्ट्रिय योजना आयोग (नेपाल)|राष्ट्रिय योजना आयोग]]|agency=नेपाल सरकार|ref=केन्द्रीय तथ्याङ्क विभाग}}</ref> | population_as_of = [[एघारौँ राष्ट्रिय जनगणना २०६८|राष्ट्रिय जनगणना २०६८]] | population_total = ९,७५,४५३ | population_density_km2 = auto | population_rank = [[नेपालका सहरहरूको सूची|पहिलो]] | population_metro = | population_blank1_title = | population_blank1 = | timezone1 = [[नेपालको प्रमाणिक समय]] | utc_offset1 = +०५:४५ | postal_code_type = हुलाक कोड | postal_code = ४४६०८८ | area_code = ०१ | area_codes = <!-- for multiple area codes --> | iso_code = | website = {{URL|www.kathmandu.gov.np|काठमाडौँ.गव.एनपी}} | module = | footnotes = | other_name = कान्तिपुर, नेपाल मण्डल, येँ }} '''काठमाडौँ''' [[नेपाल]]को सङ्घीय [[राजधानी]] र नेपालको सबैभन्दा [[नेपालका सहरहरूको सूची|बढी जनसङ्ख्या]] भएको सहर हो।<ref name="स्थानीय तह">{{cite news|title=गाउँपालिका तथा नगरपालिकाको सङ्क्षिप्त परिचय पुस्तिका |url=https://mofaga.gov.np/download-notice/eyJpdiI6IjBSZ1g5ZlJJQkphMGZsMkp0WWhUU0E9PSIsInZhbHVlIjoic3c5enIycTNwbHhYUDllakRIWlBaK0xNRmwydjJMV25CczNKa3p6ajZ0aTdqdmRPWE9UXC9ZSnNiZVloNkRtbjciLCJtYWMiOiI2OTZmNjRiZjMyNmRjYjg3OTY5M2FkZTJkNGU5ZmM1YzYwOWNhNmQzYzgzOWY1Y2QyMzBjNmQ4MmFhY2ZhMDhlIn0= |date=वि.सं. २०७८ |accessdate=वि.सं. २०७८ चैत्र ५ |language=नेपाली |page=१८७ |publisher=सङ्घीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालय, नेपाल}}</ref> यो महानगर [[बागमती प्रदेश]] तथा मध्य नेपालको अग्लो पठारको रूपमा रहेको [[काठमाडौँ उपत्यका]]मा १,४०० मिटर (४,६०० फिट) को उचाइमा अवस्थित छ। यो भारतको [[श्रीनगर, जम्मु र कश्मीर|श्रीनगर]] सहरपछि हिमालय पहाडी क्षेत्रमा अवस्थित दोस्रो ठूलो सहर हो र हिमालय पहाडी क्षेत्रको सबैभन्दा ठूलो महानगरीय क्षेत्र हो। [[एघारौँ राष्ट्रिय जनगणना २०६८|वि.सं. २०६८ को जनगणना]] अनुसार यो महानगरको कुल जनसङ्ख्या ९,७५,४५३ रहेको छ।<ref name="तथ्याङ्क">{{cite news|title=Population Ward Level 753 Local Unit |trans-title=७५३ स्थानीय तहको वडागत जनसङ्ख्या |url=https://cbs.gov.np/wp-content/upLoads/2018/12/Population_Ward_Level_753_Local_Unit.pdf |date=सन् २०१७ |accessdate=वि.सं. २०७८ चैत्र ५ |language=अङ्ग्रेजी |page=१२५ |publisher=केन्द्रीय तथ्याङ्क विभाग, नेपाल}}</ref> प्रागऐतिहासिक इतिहास भएको यो नगर ईशा पूर्व दोस्रो शताब्दीमा स्थापना भएको र विश्वको सबैभन्दा पुरानो निरन्तर बसोबास गर्ने ठाउँहरू मध्येको एक हो।<ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/122223 |title=नेपाल चिनाउने 'नेपाल विद्या' |website=हिमाल खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-03-20}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/coin-speaks-the-history-189091 |title=इतिहास बोल्ने सिक्का |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-03-20}}</ref> यो उपत्यकालाई ऐतिहासिक रूपमा "[[नेपाल मण्डल]]" र मध्यकालमा "[[कान्तिपुर (राज्य)|कान्तिपुर]]" भनिन्थ्यो।<ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/4611 |title='नेपाल खादलको वंशावली' |website=हिमाल खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-03-19}}</ref> यो उपत्यका प्राचीन कालदेखि [[नेवार जाति|नेवार मानिस]]हरूको मूल घरको रूपमा रहेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/58677-58677 |title=आर्य सभ्यताको इतिहास |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-03-20}}</ref> हिमालयको फेदमा रहेको सर्वदेशीय सहरी सभ्यता बोकेको यो सहर [[नेपाल अधिराज्य]]को राजधानी र नेपालका कुलीन वर्गका दरबार, महल र [[बगैँचा|बगैंचा]]हरूद्वारा सुसज्जित छ। यो सहरमा सन् १९८५ देखि [[दक्षिण एसियाली क्षेत्रीय सहयोग सङ्गठन]]को मुख्यालय रहेको छ। काठमाडौँ धेरै वर्षदेखि [[नेपालको इतिहास]], [[कला]], [[संस्कृति]] र अर्थतन्त्रको केन्द्रको रूपमा रहँदै आएको छ।<ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/124998 |title=के लिच्छविकाल 'स्वर्णयुग' नै थियो ? |website=हिमाल खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-03-20}}</ref> यो महानगर क्षेत्रमा बहु-जातीय मानिसहरूको बसोबास रहेता पनि [[हिन्दू धर्म|हिन्दू]] र [[बुद्ध धर्म|बौद्ध]] धर्मावलम्बीहरू बहुसङ्ख्यक छन्।<ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/hinduu-baudgh-ghulnmaa-pshuptinaath-172290 |title=हिन्दू–बौद्ध घुलनमा पशुपतिनाथ |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-03-21}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/127356 |title='नेपालमा ८५ प्रतिशत गैरहिन्दू छन्' |website=हिमाल खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-03-21}}</ref> धार्मिक र सांस्कृतिक चाडपर्वहरू काठमाडौँमा बसोबास गर्ने मानिसहरूको जीवनको एक प्रमुख हिस्सा हो।<ref>{{Cite web |url=https://udghoshdaily.com/?p=10336 |title=हाम्रा चाडपर्व र यसको मौलिकता |website=उद्घोष दैनिक |language=नेपाली |accessdate=2022-03-21}}</ref> यो नगरको अर्थतन्त्रको महत्वपूर्ण भाग [[पर्यटन]] हो। सन् २०१९ मा ट्रिपएडभाइजरद्वारा विश्वको शीर्ष पच्चीस पर्यटकीय गन्तव्यहरूको सूचीमा काठमाडौँ १९औँ स्थानमा थियो।<ref>{{Cite web |url=https://www.newssewa.com/content/kathmandu-visit.html |title=घुम्नैपर्ने विश्वका उत्कृष्ट २५ पर्यटकीय गन्तव्यको सूचीमा काठमाडौँ १९औँ स्थानमा |website=न्युजसेवा |language=नेपाली |accessdate=2022-03-21}}</ref> यस सहरलाई नेपाली हिमालयको प्रवेशद्वार मानिन्छ र [[विश्व सम्पदा क्षेत्र]]मा सूचीकृत [[वसन्तपुर दरबार क्षेत्र]], [[स्वयम्भूनाथ]], [[बौद्धनाथ]] र [[पशुपतिनाथ मन्दिर|पशुपतिनाथ]] यो सहरको ऐतिहासिकता तथा सुन्दरतालाई शोभामान बनाइरहेको छ। इतिहासका विभिन्न कालखण्डमा विभिन्न राजवंशले शासन गरेको यो नगर [[नेपालको एकीकरण]] कालदेखि नेपालको राजधनीको रूपमा रहेको छ।<ref>{{Cite book |last=लेभी |first=सिल्भाँ |url=https://books.google.com.np/books?id=6uNJAQAAIAAJ&q |title=नेपाल, हिन्दू अधिराज्यको इतिहास |date=सन् २००५ |publisher=हिमाल किताब |page=३३ |language=नेपाली}}</ref> [[पृथ्वीनारायण शाह]]को नेतृत्वमा [[गोर्खाली|गोर्खाली सेना]]ले [[काठमाडौँ उपत्यका]] विजय गरेपछि वि.सं. १८२६ चैत्र १० मा यो नगरलाई राजधानी बनाएका थिए। देशको राजधानी रहेकै कारण यो सहरमा [[राष्ट्रपति भवन|राष्ट्रपति निवास]], प्रधानमन्त्रीको कार्यालय ([[सिंहदरबार|सिंहदरवार]]), [[नेपाल सरकार]]को केन्द्रीय सचिवालय तथा मन्त्रालयहरू, सरकारी तथा निजी टेलिभिजन स्टेसनहरू लगायत उल्लेखनीय सङ्ख्यामा सरकारी तथा निजी रेडियोहरू र समाचार संस्थाहरू रहेका छन्। [[नेपाली सेना]]को केन्द्रीय कार्यालय जङ्गी अड्डा, सशस्त्र प्रहरी बलको प्रधान कार्यालय तथा [[नेपाल प्रहरी]]को केन्द्रीय कार्यालय पनि यसै नगरमा रहेका छन्। ==व्युत्पत्ति== काठमाडौँलाई आदिवासी [[नेपाल भाषा]]मा 'येँ' भन्ने गरिन्छ।<ref>{{Cite web |url=https://gorkhapatraonline.com/education/2021-03-13-33671 |title='येँ देय् म्हसीके' अर्थात् 'काठमाडौँ चिनौं ' पाठ्यपुस्तक विमोचन |website=गोरखापत्र |language=नेपाली |accessdate=2022-03-21}}</ref> काठमाडौँको [[नेपाली भाषा|नेपाली]] नाम [[हनुमान ढोका|काठमाडौँ दरबार क्षेत्र]]मा रहेको '[[काष्ठमण्डप]]'बाट आएको हो।<ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/53232-53232 |title=काष्ठमण्डपः एउटा मायावी कथा |last=किरण |first=सुरेश |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-03-21}}</ref> [[संस्कृत भाषा]]मा काष्ठको अर्थ 'काठ' र मण्डपको अर्थ 'देवपूजा गर्ने स्थान' हुन्छ। यो सार्वजनिक मण्डपलाई नेपाल भाषामा 'मरसतः' पनि भनिन्छ जसलाई [[मल्ल वंश|मल्लकालीन]] राजा [[लक्ष्मीनरसिंह मल्ल]]को पालामा बिसेत<ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/kaasstthmnnddp-punh-nirmaann-85-prtisht-smpnn-173018 |title=काष्ठमण्डप पुनः निर्माण ८५ प्रतिशत सम्पन्न |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-03-22}}</ref> नामक व्यक्तिले सन् १५९६ मा पुनर्निर्माण गरेका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://www.setopati.com/cover-story/katha-ye:/189887/ |title=पाँचौं शताब्दीदेखि पाँचपटक बनेको काष्ठमण्डप |last=श्रेष्ठ |first=सुदीप |website=सेतोपाटी |language=नेपाली |accessdate=2022-03-21}}</ref> तीन तले यो संरचना पूर्णतया काठले बनेको थियो र यसमा कुनै फलामको कील वा कुनै समर्थन प्रयोग गरिएको थिएन।<ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/koseli/2021/04/24/16192339260267154.html |title=काष्ठमण्डपको काष्ठ–कथा |last=किरण |first=सुरेश |website=कान्तिपुर समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-03-21}}</ref> पौराणिक कथा अनुसार यस मण्डपको [[प्यागोडा]] निर्माण गर्न प्रयोग गरिएको सबै काठ एउटै रूखबाट प्राप्त भएको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://nepalmag.com.np/history/2017/06/13/20170613184503 |title=काष्ठमण्डपको जगभित्र लुकेको कथा |website=नेपाल पत्रिका |language=नेपाली |accessdate=2022-03-21}}</ref> वि.सं. २०७२ सालमा नेपालमा गएको [[विसं २०७२ को महाभूकम्प|ठूलो भूकम्प]]मा यस मण्डपको संरचना भत्किएको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://www.nayapatrikadaily.com/news-details/68151/2021-08-04 |title=काष्ठमण्डप पुनर्निर्माण ११ हजार क्युफिट काठको प्रयोग, कहिलेसम्म सकिएला ? |last=गौतम |first=गोकर्ण |website=नयाँ पत्रिका |language=नेपाली |accessdate=2022-03-21}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.karobardaily.com/news/166428 |title=काष्ठमण्डप पुनर्निर्माणको काम सकियो |website=कारोबार दैनिक |language=नेपाली |accessdate=2022-03-21}}</ref> २०औँ शताब्दीको अन्तमा लेखिएका पुरानो पाण्डुलिपिहरूको पुष्पिका [[नेपाल मण्डल]]मा काठमाडौँलाई काष्ठमण्डप [[महानगर]] भनेर सम्बोधन गरिएको छ।<ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/prdesh-nmbr-3-ko-naam-nepaal-mnnddl-raakhn-maag-128648 |title=प्रदेश नम्बर ३ को नाम 'नेपाल मण्डल' राख्न माग |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-03-21}}</ref> महानगरको अर्थ 'महान सहर' हुने गर्छ। यो सहरलाई हालसम्म पनि [[बुद्ध धर्म|बौद्ध]] भिक्षु तथा पुजारीहरूले काष्ठमण्डप नै भन्ने गरेका छन्। यसैकारण काठमाडौँलाई काष्ठमण्डप पनि भन्ने गरिन्छ। मध्ययुगमा यो सहरलाई '[[कान्तिपुर (राज्य)|कान्तिपुर]]' पनि भनिन्थ्यो।<ref>{{Cite web |url=https://saptahik.com.np/travelling/2019/05/30/20190530085457 |title=खुम्चिँदै गएको हाम्रो सहर |last=नेपाली |first=किशोर |website=साप्ताहिक |language=नेपाली |accessdate=2022-03-21}}</ref> यो नाम दुई [[संस्कृत|संस्कृत शब्द]] 'कान्ति' र 'पुर' बाट आएको हो। कान्ति शब्दको अर्थ 'सौन्दर्य' हुन्छ र प्रायः प्रकाशसँग सम्बन्धित छ तथा पुरको अर्थ 'ठाउँ' हुन्छ यसैले यो सहरले 'प्रकाशको सहर' भन्ने अर्थ दिन्छ। आदिवासी नेवार समुदायले, काठमाडौँलाई 'येँ देश' तथा [[ललितपुर महानगरपालिका|पाटन]] र [[भक्तपुर नगरपालिका|भक्तपुर]]लाई क्रमशः 'यल देश' र 'ख्वप देश' भन्ने गर्छन्।<ref>{{Cite web |url=https://www.sanghunews.com/content/24371 |title=मच्छिन्द्रनाथ देवता भन्दा पनि कृषि वैज्ञानिक हुन् |website=साँघु समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-03-22}}</ref> 'यम्बु' शब्दको छोटो रूप 'येँ' हो, जसले मूलतः काठमाडौँको उत्तरी आधा भागलाई बुझाउने गर्छ। काठमाडौँको पुरानो उत्तरी बस्तीलाई 'याम्बी' र दक्षिणी बस्तीलाई 'यँगाल' भनेर चिनिन्थ्यो। == इतिहास == काठमाडौँका केही भागमा पुरातात्विक उत्खननले प्राचीन सभ्यताका प्रमाण फेला पारेको छ। विभिन्न कालखण्डमा गरिएका उत्खननबाट प्राप्त प्राचीन बस्तुहरू मध्ये मालिगाउँबाट प्राप्त एक मूर्तिमा सन् १८५ उल्लेख रहेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://web.archive.org/web/20100911000320/http://www.ekantipur.com/nepal/article/?id=1485 |title=सुस्त उत्खनन |date=2010-09-11 |website=नेपाल पत्रिका |language=नेपाली |accessdate=2022-03-21}}</ref> [[चाबहिल]]मा अवस्थित [[सम्राट अशोक]]को पुत्रीद्वारा निर्मित [[धन्दो चैत्य]]को उत्खननले [[ब्राह्मी लिपि]]मा शिलालेख भएको इँटा फेला परेको थियो। [[पुरातत्त्वशास्त्र|पुरातत्वविदहरूका]] अनुसार यो दुई हजार वर्ष पुरानो हुने सम्भावना रहेको छ।<ref>{{Cite web|url=https://www.himalkhabar.com/news/14401|title=काठमाडाै‌ भन्दा पुरानाे सभ्यता दाेलखा |website=हिमाल खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-03-11}}</ref> ढुङ्गाका शिलालेखहरू सम्पदा स्थलहरूमा सर्वव्यापी तत्व हुन् र नेपालको इतिहासका प्रमुख स्रोत हुन्। सन् १६२८ को [[वसन्त|वसन्त ऋतु]]मा पुर्तगाली रोमन पादरी होआओ काब्राल [[काठमाडौँ उपत्यका]] भएर गएको र [[नेपाल अधिराज्य]]को राजधानी काठमाडौँ रहेको आफ्नो यात्रा वृतान्तमा वर्णन गरेका थिए<ref>{{Cite web |url=https://www.setopati.com/blog/23518/ |title=नेपाली क्रिश्चियन इतिहासलाई नियाल्दा |last=पोखरेल |first=जगदीश |website=सेतोपाटी |language=नेपाली |accessdate=2022-03-21}}</ref> र त्यस समयमा सम्भवतः काठमाडौँका राजा लक्ष्मीनरसिंह मल्लले उनलाई [[तिब्बत]]बाट [[भारत]] जाँदै गर्दा कृपापूर्वक स्वागत गरेका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://www.nayapatrikadaily.com/news-details/3260/2019-01-15 |title=इसाईबारे पृथ्वीनारायण |website=नयाँ पत्रिका |language=नेपाली |accessdate=2022-03-21}}</ref> पुरातात्विक रूपले काठमाडौँमा मानव वस्ती धेरै प्राचीन समयदेखि रहेको पाइन्छ।<ref>{{Cite web |url=https://jhannaya.nayapatrikadaily.com/news-details/217/2019-05-11 |title=काठमाडौँका अद्भुत चार |website=नयाँ पत्रिका |language=नेपाली |accessdate=2022-03-11}}</ref> काठमाडौँमा नवपाषाण युगका अवशेषहरू भेट्टाइएका छन्।<ref>{{Cite web |url=https://www.onlinekhabar.com/2019/07/779613 |title=काठमाडौँलाई कस्तो शहर बनाउने ? प्राचीन कि आधुनिक ? |website=अनलाइन खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-03-11}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://baahrakhari.com/index.php/news-details/212471/ |title=किन राजधानी अन्तै सारे यी देशले ? |website=बाह्रखरी |language=नेपाली |accessdate=2022-03-21}}</ref> ===प्राचीन काल=== काठमाडौँ नगरको प्राचीनतम् इतिहास धार्मिक ग्रन्थ, परम्परागत मिथक, किंवदन्ती तथा वंशावलीहरूबाट प्राप्त गर्न सकिन्छ। नेपालको प्रमुख प्राचीन ग्रन्थ [[स्वयम्भू पुराण]]का अनुसार वर्तमान काठमाडौँमा कुनै समय [[नागदह]] नामको विशाल र गहिरो ताल सर्पले भरिएको थियो। महाचीनबाट बुद्ध धर्मका बोधिसत्त्व [[मञ्जुश्री]]ले दहमा आलौकिक रश्मि देखेर यहाँ मानव वस्ती निर्माण गर्ने निधो गरेपछि दहको दक्षिणमा रहेको कच्छपाल पर्वतमा चन्द्रह्रास खड्गले प्रहार गरेर यहाँको पानी निकास गरिदिएका थिए।<ref>{{Cite web |url=http://www.shittalpati.com/index.php/Other/Art-Culture-Entertainment/6146 |title=गुँला पर्व र राँगाको सिङ फुक्ने चलन |website=शित्तलपाटी |language=नेपाली |accessdate=2022-03-22}}</ref> त्यसपछि उनले 'मञ्जुपट्टन'<ref>{{Cite book |last=मुनाकर्मी |first=लीलाभक्त |url=https://books.google.com.np/books?id=j60GAQAAIAAJ&q |title=मल्लकालीन नेपाल |date=सन् १९६८ |publisher=रत्न पुस्तक भण्डार |page=१६६ |language=नेपाली}}</ref> नामक सहर स्थापना गरे र धर्मकारलाई उपत्यकाको शासक बनाएर आफू चीनतर्फ लागेका थिए। केही समयपछि बाणासुर नामक राक्षसले नाका बन्द गरिदिए र उपत्यका फेरि तालमा परिणत भयो। त्यसपछि भगवान कृष्ण नेपाल आएर बाणासुरलाई मारेर फेरि पानी निकालेका थिए। उनले केही गोपालहरूलाई साथमा ल्याए र भुक्तमानलाई नेपालको राजा बनाएका थिए।<ref>{{Cite web |url=http://www.nepalmandal.com/content/7752.html |title=झीसं पत्याः यानाच्वनागु अन्धविश्वास |last=महर्जन |first=विपेन्द्र |website=नेपाल मण्डल |language=नेपाल भाषा |accessdate=2022-03-22}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://nepalmag.com.np/history/2016/10/16/20161016181055 |title=उसबेलाको नेपाल |website=नेपाल पत्रिका |language=नेपाली |accessdate=2022-03-22}}</ref> [[शिव पुराण]]को कोटिरुद्र संहिता, अध्याय ११, श्लोक १८ ले पशुपति शिवलिङ्गका लागि प्रख्यात रहेको 'नयाँपाल सहर' भनेर उल्लेख गरेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/opinion/110378-1478152680.html |title=मुखर्जीको भ्रमण र पशुपति दर्शन |last=टण्डन |first=डा. गोविन्द |website=नागरिक न्युज |language=नेपाली |accessdate=2022-03-22}}</ref> नेपाल नामको उत्पत्ति सायद यसै नयाँपाल सहरबाट भएको भन्ने विश्वास गरिन्छ। मध्यकालीन लिच्छवी शासकहरू अघिको अवधिको धेरै थोरै ऐतिहासिक अभिलेखहरू पाइएका छन्। नेपाली राजतन्त्रको वंशावली [[गोपालराजवंशावली|गोपाल राजवंशावली]]का अनुसार [[लिच्छवि काल]]भन्दा पहिले काठमाडौँ उपत्यकाका शासकहरू गोपाल, महिषपाल, अभीर, किराँत र सोमवंशी थिए। किराँत राजवंश [[यलम्बर]]द्वारा स्थापित भएको थियो। किराँतकालमा पुरानो काठमाडौँको उत्तरी भागमा याम्बु नामको बस्ती थियो। [[चिनियाँ-तिब्बती भाषा परिवार]]का केही भाषाहरूमा अझै पनि काठमाडौँलाई याम्बु भनिन्छ। काठमाडौँको दक्षिणी भागमा 'मञ्जुपट्टन' नजिक यँगाल भनिने अर्को सानो प्राचीन बस्ती रहेको थियो।<ref>{{Cite book |url=https://books.google.com.np/books?id=DOhFAQAAIAAJ&q |title=बुद्ध जयन्ती स्मारिका |date=सन् १९९३ |publisher=ॐ बुद्ध जयन्ती समारोह समिति |page=१७ |language=नेपाली}}</ref><ref>{{Cite book |url=https://books.google.com.np/books?id=KRlHAQAAIAAJ&q |title=हेमराज भिन्तुना देश अभिनन्दन ग्रन्थ |date=सन् १९९४ |publisher=बोधी परिषद् |page=२८५ |language=संस्कृत}}</ref> सातौं किराँती शासक जितेदास्तीको पालामा बौद्ध भिक्षुहरू काठमाडौँ उपत्यकामा प्रवेश गरे र साँखुमा वन विहार स्थापना गरेका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://www.janabhav.com/news-detail/1862 |title=प्राचीन नेपालको गौरवशाली इतिहास |website=जनभाव |language=नेपाली |accessdate=2022-03-25}}</ref> [[लुम्बिनी]]मा शाक्य वंशमाथि विरुढकद्वारा आक्रमण भएपश्चात् बचेका शाक्य र कोलियहरूको आगमन पश्चात काठमाडौँमा रहेका बस्तीहरूको नाम 'यम्बु'बाट कोलिग्राम र 'यँगाल'बाट दक्षिण कोलिग्राममा परिवर्तन भएको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://nepalbuddhistnews.com/2021/08/1258 |title=काठमाडौँ उपत्यकासँग बौद्ध धर्म र संस्कारको प्राचीन सम्बन्ध |date=2021-08-14 |website=नेपाल बौद्ध समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-03-22}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/snsaarko-prtibimb-svymbhuu-mhaacaity-192244 |title=संसारको प्रतिबिम्ब स्वयम्भू महाचैत्य |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-03-22}}</ref> ==== लिच्छवि काल ==== भारतीय गङ्गाको मैदानबाट लिच्छविहरू उत्तरमा बसाइँ सरेपछि किराँतहरूलाई पराजित गर्दै लगभग सन् ४०० मा लिच्छवि राजवंशको स्थापना गरेका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://www.setopati.com/cover-story/katha-ye:/189886/ |title=लिच्छविकालमा कसले कसरी शासन हत्याए? |last=श्रेष्ठ |first=सुदीप |website=सेतोपाटी |language=नेपाली |accessdate=2022-03-26}}</ref> यस युगको समयमा लुम्बिनीमा विरुढकद्वारा शाक्यहरूको नरसंहार पछि उक्त युद्धबाट बाँचेकाहरू उत्तरतिर बसाइँ सरेका थिए भने कोलियको रूपमा लुकेर वन मठमा प्रवेश गरेका थिए। साँखुबाट उनीहरू यम्बु र यँगाल (लञ्जगवाल र मञ्जुपट्टन) गएर काठमाडौँको पहिलो स्थायी बौद्ध विहारको स्थापना गरेका थिए। यसले नेवार बौद्ध धर्मको आधार सृजना गरेको थियो<ref>{{Cite web |url=https://koliyakhabar.com/archives/187 |title=सरावलको बासा गाउ प्राचिन कोलिय गणराज्यको प्रमुख नगर ‘सज्जनेल नगर’ घोषणा |website=कोलिय खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-03-26}}</ref>, जुन संसारमा एकमात्र जीवित संस्कृत आधारित बौद्ध परम्परा हो। तिनीहरूको प्रवाससँगै लिच्छवि युगको अधिकांश समय 'यम्बु'लाई कोलिग्राम भनिन्थ्यो र 'यँगाल'लाई दक्षिण कोलिग्राम भनिन्थ्यो। अन्ततः लिच्छवि शासक [[गुणकामदेव]]ले कोलिग्राम र दक्षिण कोलिग्रामलाई विलय गरी काठमाडौँ सहरको स्थापना गरेका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://kharibot.com/news-details/63156/2020-09-04 |title=कसरी शुरु भयो रातो मछिन्द्रनाथको भोटो जात्रा ? |website=खरिबोट |language=नेपाली |accessdate=2022-03-26}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.ukeraa.com/news/2021/10/13/10255 |title=किसान र राजाको सहयोगबाट स्थापना भएकी भद्रकाली |last=थपलिया |first= पुष्पा |website=युकेरा |language=नेपाली |accessdate=2022-03-26}}</ref> यो सहर मञ्जुश्रीको तरवार चन्द्रह्रासको आकारमा डिजाइन गरिएको थियो। यो सहर [[अजिमा]]हरूद्वारा संरक्षित आठ ब्यारेकहरूले घेरिएको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://rajdhanidaily.com/id/7563/ |title=पाहाँचः-हे र घोडेजात्रा |last=राउत |first=कुमार |date=2020-03-23 |website=राजधानी राष्ट्रिय दैनिक |language=नेपाली |accessdate=2022-03-26}}</ref> यी मध्ये एउटा ब्यारेक अहिले पनि [[भद्रकाली]] ([[सिंहदरबार]] अगाडि) प्रयोगमा रहेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://www.aarthiksanjal.com/flash-news/49844.html |title=आज नवदुर्गा भगवतीको विशेष पूजा आराधना महानवमी पर्व मनाईंदै |date=2021-10-13 |website=आर्थिक सञ्जाल |language=नेपाली |accessdate=2022-03-26}}</ref> यो सहरले [[भारत]] र [[तिब्बत]]बीचको व्यापारमा महत्वपूर्ण नाका बिन्दुको रूपमा सेवा गरेको थियो, जसले [[वास्तुशास्त्र|वास्तुकला]]को क्षेत्रमा अत्यधिक वृद्धि गर्न सफल भएको थियो। मानगृह, कैलाशकूट भवन, भद्राधिवास भवन<ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/literature/2020/09/19/16004841639672702.html |title=भद्राधिवासमा टेड रिकार्डी |website=कान्तिपुर समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-03-26}}</ref> जस्ता भवनहरूको विवरण यस युगमा बस्ने यात्रु र भिक्षुहरूको संरक्षित तथा प्रकाशमा आएका यात्रा दस्तावेजहरूमा पाइन्छ।<ref>{{Cite web |url=https://nepalmag.com.np/history/2016/01/24/20160124130621 |title=कैलाशकूट भवन: स्वर्ण युगको स्वर्ण दरबार |website=नेपाल पत्रिका |last=गौतम |first=गोकर्ण |language=नेपाली |accessdate=2022-03-26}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.setopati.com/social/179024/ |title=कहीँ नभएको इतिहास हाँडीगाउँमा |last=श्रेष्ठ |first=सुदीप |website=सेतोपाटी |language=नेपाली |accessdate=2022-03-26}}</ref> उदाहरणको लागि, ७औँ शताब्दीमा प्रसिद्ध चीनी यात्री ह्वेन साङले लिच्छवि राजा [[अंशुवर्मा]]को कैलाशकूट भवनको बारेमा वर्णन गरेका थिए। यो ऐतिहासिक व्यापारिक मार्गले दुवै क्षेत्रहरूबीच सांस्कृतिक आदानप्रदान पनि भएको थियो। काठमाडौँ उपत्यकाका आदिवासी बासिन्दाहरूको रूपमा रहेका [[नेवार जाति|नेवार]]हरूको कलात्मकता यस युगमा, उपत्यका भित्र र बृहत् हिमालय क्षेत्रभरि फैलिएको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/arts/502711-1618633074.html |title=लिच्छविकालीन कला |last=मल्ल |first=मुकेश |website=नागरिक समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-03-26}}</ref> नेवार कलाकारहरूले आफ्ना छिमेकीहरूका लागि धार्मिक कला सिर्जना गर्दै एसियाभर व्यापक रूपमा यात्रा गरेका थिए। उदाहरणको लागि, [[अरनिको]]ले तिब्बत र चीन हुँदै आफ्ना स्वदेशी कलाकारहरूको समूहको नेतृत्व गरेका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/koseli/2020/08/28/159861509651481460.html?author=1 |title=लायकुको अन्तिम पर्खाल ! |website=कान्तिपुर समाचार |last=सापकोटा |first=दीपक |language=नेपाली |accessdate=2022-03-26}}</ref> तिब्बती सम्राट [[स्रोङ्चन गम्पो]]सँग विवाह गर्ने नेपालकी राजकुमारी [[भृकुटी]]ले तिब्बतमा [[बुद्ध धर्म]]को परिचय गराउन महत्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गरेकी थिइन्।<ref>{{Cite web |url=https://motivatenews.com/archives/31855 |title=को हुन भृकुटी ? कसरी भयो तिब्बतमा उनको विवाह ? |date=2020-06-20 |website=मोटिभेट न्युज |language=नेपाली |accessdate=2022-03-26}}</ref> ==== मल्ल काल ==== लिच्छवि कालको अन्त्यपछि नेपाल अधिराज्यमा [[मल्ल वंश|मल्ल काल]]को प्रारम्भ भएको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/opinion/132620-1510717620.html |title=इतिहास पुनर्लेखन गर्नुपर्दैन ? |last=श्रेष्ठ |first=आदित्यमान |website=नागरिक समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-03-27}}</ref><ref name="टोखा">{{cite news|url=http://himalaya.socanth.cam.ac.uk/collections/journals/contributions/pdf/CNAS_23_01_16.pdf |title=टोखा: एक ऐतिहासिक चर्चा |last=श्रेष्ठ |first=टेक बहादुर |accessdate=वि.सं. २०७८ चैत्र १३ |language=नेपाली |publisher=प्राचीन नेपाल |agency=नेपाल सरकार पुरातत्व विभाग}}</ref> मल्ल कालको पहिलो राजाको रूपमा [[अरि मल्ल]]लाई मानिन्छ।<ref>{{Cite book |last=ज्ञवाली |first=सूर्यविक्रम |url=https://books.google.com.np/books?id=1d8GAQAAIAAJ&q |title=नेपाल उपत्यकाको मध्यकालीन इतिहास |date=सन् १९६२ |publisher=शाही नेपाल एकेडमी |page=४८ |language=नेपाली}}</ref> [[दिल्ली]]को [[मुगल साम्राज्य|मुगल शासक]]ले नेपालको दक्षिणी भागमा रहेको तिरहुत राज्यमा आक्रमण गरेपछि तिरहुतका शासकहरू उत्तरतर्फ काठमाडौँ उपत्यकातिर भागेर आएका थिए।<ref>{{Cite web |url=http://nepalihimal.com/article/7461 |title=काठमाडौँका रैथाने तिरहुतिया |last=चापागाईं |first=प्रज्जवल |website=हिमाल खबरपत्रिका |language=नेपाली |accessdate=2022-03-27}}</ref> उनीहरूले नेपाली राजपरिवारसँग अन्तरविवाह गरेपछि यसले मल्ल युगको नेतृत्व गरेको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/arts/520311-1620447831.html |title=मध्यकालीन कला |last=मल्ल |first=मुकेश |website=नागरिक समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-03-27}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/koseli/2017/12/30/20171230092244.html?author=1 |title=जयस्थिति मल्लको वंश |last=दास |first=वाशुदेव लाल |website=कान्तिपुर दैनिक |language=नेपाली |accessdate=2022-03-27}}</ref> मल्ल युगको आरम्भमा [[खस राज्य|खस]] र [[टर्की|तुर्क]] [[मुसलमान|मुस्लिम]]हरूको आक्रमणले गर्दा यसको इतिहास उथलपुथल रहेको देखिन्छ।<ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/koseli/2021/07/31/162770098452181413.html |title=नेपाली संघीयता, उमेर : २६०० वर्ष |last=चाम्लिङ |first=भोगीराज |website=कान्तिपुर दैनिक |language=नेपाली |accessdate=2022-03-27}}</ref> वि.सं. १३१० सालमा नेपालमा आएको विनाशकारी भूकम्पले तत्कालीन राजा [[अभय मल्ल]]सहित काठमाडौँ उपत्यकाको एक तिहाई जनसङ्ख्याको ज्यान लिएको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://saptahik.com.np/history/2015/06/15/17172 |title=भूकम्पमा परेर ज्यान गुमाउने राजा |website=साप्ताहिक पत्रिका |language=नेपाली |accessdate=2022-03-27}}</ref> यी प्रकोपहरूले लिच्छवि युगको अधिकांश वास्तुकला (जस्तै मानगृह र कैलाशकूट भवन) को विनाश भएको थियो भने सहर भित्रका विभिन्न गुम्बाहरूमा सङ्कलन गरेर राखिएका साहित्यको क्षति भएको थियो। प्रारम्भिक कठिनाइहरूलाई छिचोल्दै काठमाडौँले पुन: आफ्नो लोकप्रियता कायम गर्न सफल भएको थियो। मल्ल युगको अधिकांश समयमा काठमाडौँले भारत र तिब्बतबीचको व्यापारमा प्रभुत्व जमाएको थियो। नेपाली मुद्रा बृहत् हिमालय क्षेत्रको व्यापारमा मानक मुद्रा बनेको थियो।<ref name="मुद्रा">{{cite news|url=https://www.nepjol.info/index.php/hj/article/download/34695/27236/101251 |title=इतिहास र संस्कृतिको स्रोतका रूपमा प्राचीन र मध्यकालीन नेपाली मुद्रा |last=काफ्ले |first=डा. डोलराज |accessdate=वि.सं. २०७८ चैत्र १३ |language=नेपाली |publisher=हिस्टोरिक जर्नल |agency=नेपाल जोल}}</ref> मल्ल युगको उत्तरार्धमा, काठमाडौँ उपत्यकाभित्र चार सुदृढ सहरहरू [[कान्तिपुर (राज्य)|कान्तिपुर]], ललितपुर, भक्तपुर र कीर्तिपुर समावेश गरेको थियो। यी चारै सहरहरूले त्यस ताका नेपालमा राज्य गरिरहेको मल्ल महासङ्घको राजधानीको रूपमा सेवा गरेका थिए। यी सहररूले कला, वास्तुकला, सौन्दर्यशास्त्र र व्यापारमा एक-अर्कासँग प्रतिस्पर्धा गर्दै विकासको बाटो खोलेका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://www.nagariktimes.com/2018/03/38245/ |title=मल्लकालदेखि आधुनिककालसम्म : यसरी भयो नेपाली रङ्गमञ्चको विकास |website=नागरिक टाइम्स |language=नेपाली |accessdate=2022-03-27}}</ref> यस अवधिका राजाहरूले सार्वजनिक भवनहरू, दरबार क्षेत्रहरू र मन्दिरहरूको निर्माण, साथै जलस्रोतहरूको विकास, [[गुठी]]हरूको संस्थागतीकरण, कानूनको संहिताकरण, नाटक लेखन तथा सहरका चोकहरूमा नाटकहरूको प्रदर्शनमा उल्लेखनीय योगदान गरेका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/arts/119083-1490668080.html |title=‘मध्यकाल र मल्लकालका नाटकबारे अनुसन्धान जरुरी’ |website=नागरिक समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-03-27}}</ref> [[भारत]], [[तिब्बत]], [[चीन]], [[इरान|फारस]] र [[युरोप]] लगायतका ठाउँबाट विचारधाराको आगमन भएको प्रमाण राजा [[प्रताप मल्ल]] पालाको ढुङ्गाको शिलालेखमा पाइन्छ।<ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/news/2022/01/24/164299214227314055.html |title=प्रताप मल्लकालीन शिलालेख प्रहरी चौकी आँगनमा |last=भट्टराई |first=देवेन्द्र |website=कान्तिपुर दैनिक |language=नेपाली |accessdate=2022-03-27}}</ref><ref name="शिलालेख">{{cite news|url=http://himalaya.socanth.cam.ac.uk/collections/journals/ancientnepal/pdf/ancient_nepal_13_03.pdf |title=प्रताप मल्लका पालाका पाँच अभिलेख |last=रेगमी |first=जगदीशचन्द्र |accessdate=वि.सं. २०७८ चैत्र १३ |language=नेपाली |publisher=प्राचीन नेपाल |agency=नेपाल सरकार पुरातत्व विभाग}}</ref> यस युगबाट तिनीहरूको तान्त्रिक परम्परा (जस्तै तान्त्रख्यान), चिकित्सा (जस्तै हरमेखला), धर्म (जस्तै मूलदेवशाशिदेव), कानून, नैतिकता र इतिहासको वर्णन गर्ने पुस्तकहरू फेला परेका छन्। सन् १३८१ मा लेखिएको संस्कृत-नेपाल भाषाको शब्दकोश अमरकोश पनि फेला परेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://www.khabarhub.com/2021/28/283694/ |title=फेरि संस्कृत भाषाविरुद्ध प्रचार अभियान ! |last=झा |first=देवेश |website=खबरहब |language=नेपाली |accessdate=2022-03-30}}</ref> यस युगका वास्तुकलाका रूपमा उल्लेखनीय भवनहरूमा [[वसन्तपुर दरबार क्षेत्र|काठमाडौँ दरबार क्षेत्र]], [[पाटन दरबार क्षेत्र]], [[भक्तपुर दरबार क्षेत्र]], कीर्तिपुरको पुरानो दरबार, [[न्यातपोल मन्दिर|न्यातपोल]], [[पचपन्नझ्याले दरबार]]<ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/55-jhyaale-drbaarkaa-mllkaaliin-bhittecitr-naasindai-108305 |title=५५ झ्याले दरबारका मल्लकालीन भित्तेचित्र नासिँदै |last=खाईजू |first=ईश्वरकाजी |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-03-27}}</ref>, [[कुम्भेश्वर मन्दिर|कुम्भेश्वर]], [[कृष्ण मन्दिर]] र अन्य समावेश छन्।<ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/8756 |title=कृष्ण मन्दिर जिर्णोद्धार सम्पन्न, सर्वसाधारणका लागि खुला |website=हिमाल खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-03-27}}</ref> ===मध्यकालिक युग=== ==== प्रारम्भिक शाह काल ==== वि.सं. १८२५ सालमा [[कान्तिपुरको युद्ध|काठमाडौँको युद्ध]]पछि [[गोरखा राज्य]]ले मल्ल सङ्घको अन्त्य गरेको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/ampnews/2017-09-23/20170923104348.html |title=जसले नेपालको जग बसाए |last=वैद्य |first=तुलसीराम |website=कान्तिपुर समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-03-30}}</ref> यसले काठमाडौँमा आधुनिक युगको सुरुवात गरेको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/opinion/2022/01/08/164165132466842421.html |title=पञ्चायती: एकीकरणको बहस |last=श्री |first=आहुति |website=कान्तिपुर समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-03-30}}</ref> [[कीर्तिपुरको युद्ध]]मा गोरखाली सेनाको विजय नै काठमाडौँ उपत्यकामाथि गोरखालीहरूको विजयको सुरुवात थियो। काठमाडौँ उपत्यकाको विजय पश्चात् गोरखाका राजा [[पृथ्वीनारायण शाह]]ले काठमाडौँलाई नेपालको राजधानी बनाएका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/2043 |title=पृथ्वीनारायणको रणनीति |last=नेपाल |first=ज्ञानमणि |website=हिमाल खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-03-30}}</ref> यस युगको प्रारम्भिक अवधिमा, काठमाडौँले आफ्नो विशिष्ट संस्कृतिलाई कायम राखेको थियो। वसन्तपुरको नौ तले [[धरहरा]] जस्ता विशेषत: नेपाली वास्तुकला भएका भवनहरू यस युगमा निर्माण भएका थिए। यसका साथै यस कालका शासकहरूले आफ्नो भूभागलाई जोगाउँदै सीमा विस्तार गर्ने अभिप्राय राखेका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/ampnews/2016-01-11/20160111084545.html?is_ifooter=1 |title=पृथ्वीनारायण शाहको सान्दर्भिकता |last=पन्त |first=रघु |website=कान्तिपुर समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-03-30}}</ref> अस्थिर राजनीतिक अवस्था र नेपालको छिमेकी राष्ट्रहरूसँगको निरन्तर युद्धका कारण यो कालमा व्यापारमा अत्यधिक गिरावट देखिएको थियो। [[भीमसेन थापा]]ले [[बेलायत|ग्रेट ब्रिटेन]]विरुद्ध [[फ्रान्स]]लाई समर्थन गरेका थिए जसले काठमाडौँमा आधुनिक सैन्य ब्यारेकहरू सहित आधुनिक सैन्य संरचनाहरूको विकास भएको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://www.gorkhasamachar.com/2019/07/26/34313 |title=भीमसेन थापालाई किन सम्झिने ! |last=बस्नेत |first=श्रीरामसिंह |date=2019-07-26 |website=गोरखा समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-03-30}}</ref> ==== राणा शासन काल ==== वि.सं. १९०३ भदौ ३१ गते हनुमानढोका दरबार नजिकै भएको [[कोत पर्व]]बाट नेपालमा [[राणा शासन]] सुरु भएको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://saptahik.com.np/archives/2019/06/02/20190602123127 |title=नेपालको इतिहासमा घटेका केही ठूला हत्याकाण्ड |website=साप्ताहिक |language=नेपाली |accessdate=2022-03-30}}</ref> यस नरसंहारका क्रममा [[जङ्गबहादुर राणा]] र उनका समर्थकहरूले नेपालका अधिकांश उच्च पदस्थ अधिकारीहरूको हत्या गरेका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/111260 |title=राणा शासनमा सडकको झमेला |website=हिमाल खबर |last=रिसाल |first=भैरव |language=नेपाली |accessdate=2022-03-30}}</ref> कोत पर्व लगत्तै नेपालको अर्को चर्चित काण्ड, [[भण्डारखाल पर्व]] पनि काठमाडौँमा कुँवर र उनका समर्थकहरूले गराएका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/115863 |title=कुँवरबाट कसरी राणा बने जङ्गबहादुर? |last=दिक्पाल |first=राजकुमार |website=हिमाल खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-03-30}}</ref> राणा शासनको समयमा, काठमाडौँको गठबन्धन ब्रिटिश विरोधीबाट ब्रिटिश समर्थकमा सरेको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/122173 |title=नेपाल–बेलायत सम्बन्धकाे २०० वर्ष : अझै बाँकी छ सम्बन्धमा संशय |website=हिमाल खबर |last=कन्दङ्वा |first=डा. राम |language=नेपाली |accessdate=2022-03-30}}</ref> यसै समर्थन तथा प्रभावका कारण पश्चिमी युरोपेली वास्तुकलाको शैलीमा काठमाडौँस्थित भवनहरूको निर्माण गर्न नेतृत्व गरेको थियो। यीमध्ये सबैभन्दा चर्चित भवनहरूमा [[सिंहदरबार]], [[स्वप्न बगैंचा]], [[राष्ट्रपति भवन|शितल निवास]] र पुरानो [[नारायणहिटी दरबार सङ्ग्रहालय|नारायणहिटी दरबार]] पर्छन्। काठमाडौँ उपत्यकाको पहिलो आधुनिक व्यापारिक सडक ‘[[नयाँ सडक|न्युरोड]]’ पनि यही कालखण्डमा बनेको थियो। [[त्रि-चन्द्र कलेज|त्रिचन्द्र कलेज]] (नेपालको पहिलो कलेज), [[दरबार हाई स्कुल]] (नेपालको पहिलो आधुनिक विद्यालय) र [[वीर अस्पताल]] (नेपालको पहिलो अस्पताल) यस युगमा काठमाडौँमा बनेका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://www.onlinekhabar.com/2021/04/942838 |title=राणाकालको वास्तुकला |last=अर्याल |first=सुदर्शन |website=अनलाइन खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-03-30}}</ref> यस युगमा शिक्षा भने विशेषाधिकार प्राप्त वर्गको लागि मात्र पहुँचयोग्य थियो। राणा शासन काललाई निरङ्कुश, आर्थिक शोषण र धार्मिक उत्पीडनद्वारा चिह्नित गर्ने गरिन्छ।<ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/opinion/454101-1612852653.html |title=के त्यस्तो पनि दिन थियो ? |last=श्रेष्ठ |first=आदित्यमान |website=नागरिक समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-03-30}}</ref> ==भूगोल== [[काठमाडौँ उपत्यका]]को उत्तरपश्चिमी भाग र [[बागमती नदी]]को उत्तरमा रहेको काठमाडौँ सहरले {{convert|50.7|km2|1|abbr=on}} क्षेत्रफल ओगटेको छ। समुद्र सतहदेखि यसको औसत उचाइ {{convert|1400|m|ft|sigfig=2}} रहेको छ। काठमाडौँ उपत्यकाभित्र रहेका अन्य नगरपालिकाहरूले यो सहरसँग सीमा साझा गर्दछ। यो सहरलाई बागमती नदीको दक्षिणमा रहेको [[ललितपुर महानगरपालिका]]ले रिङरोडले घेरिएको एउटा सहरी क्षेत्र बनाउँछ भने दक्षिणपश्चिममा [[कीर्तिपुर नगरपालिका]] र पूर्वमा [[मध्यपुर थिमी नगरपालिका]]ले गरेको छ। यसै प्रकार यो सहरको उत्तरमा [[नागार्जुन नगरपालिका|नागार्जुन]], [[तारकेश्वर नगरपालिका|तारकेश्वर]], [[टोखा नगरपालिका|टोखा]], [[बूढानीलकण्ठ नगरपालिका|बुढानीलकण्ठ]], [[गोकर्णेश्वर नगरपालिका|गोकर्णेश्वर]] र [[कागेश्वरी मनोहरा नगरपालिका]] रहेका छन्। यद्यपि, सहरी परिवेश र व्यवस्थापन यसको छिमेकी नगरपालिका [[भक्तपुर नगरपालिका|भक्तपुर]]सम्म फैलिएको छ र यसले लगभग सम्पूर्ण काठमाडौँ उपत्यकालाई समेट्ने गर्छ। {{wide image|Panoramic view of Kathmandu Valley from Swoyambhu hill.jpg|800px|align-cap=center|स्वयम्भूबाट देखिएको काठमाडौँ उपत्यकाको प्यानोरेमिक दृश्य}} {{Geographic location |Centre = काठमाडौँ महानगरपालिका |North = [[टोखा]] / [[बूढानीलकण्ठ नगरपालिका|बुढानीलकण्ठ]] |Northeast = [[गोकर्णेश्वर नगरपालिका|गोकर्णेश्वर]] |East = [[कागेश्वरी मनोहरा नगरपालिका|कागेश्वरी मनोहरा]] |Southeast = [[मध्यपुर थिमी नगरपालिका|मध्यपुर थिमी]] |South = ''[[बागमती नदी]]''<br />[[ललितपुर महानगरपालिका|ललितपुर]] |Southwest = [[कीर्तिपुर नगरपालिका|कीर्तिपुर]] |West = [[नागार्जुन नगरपालिका|नागार्जुन]] |Northwest = [[तारकेश्वर नगरपालिका|तारकेश्वर]] }} उपत्यकाको मुख्य नदीको रूपमा रहेको बागमती र यसका सहायक नदीहरू, जसमध्ये [[विष्णुमती नदी|विष्णुमती]], धोबीखोला, मनोहरा खोला, हनुमन्ते खोला र टुकुचा खोला प्रमुख छन्। यी उपत्यकाका आठ नदीहरूले काठमाडौँलाई विच्छेद गरेको छ। यी नदीहरू {{convert|1500|-|3000|m|ft}} को उचाइबाट उत्पत्ति हुन्छन् र नदीसँगै रहेका डाँडाहरूले काठमाडौँ र यसको उपत्यकाबाट पहुँच प्रदान गर्दछ। कुनै समय नागार्जुन पहाडबाट बालाजुहुँदै काठमाडौँसम्म एउटा पुरानो नहर बगेको थियो जुन हाल आएर लोप भइसकेको छ। काठमाडौँ सहर र वरपरका उपत्यकाहरू 'पर्णपाती मनसुनी वन क्षेत्र' (१,२००–२,१०० मिटर (३,९००–६,९०० फिट)) को उचाइमा छन्, जुन नेपालका लागि परिभाषित पाँच वनस्पति क्षेत्रहरू मध्ये एक हो। यस क्षेत्रमा उम्रिने प्रमुख रूखका प्रजातिहरूमा [[कटुस]] लगायतका रुख र उच्च उचाइमा कोणधारी रूखहरू पाइने गर्छन्। <gallery mode="packed"> चित्र:2015-03-08 Swayambhunath, Katmandu, Nepal.jpg|काठमाडौँ सहरीकरण चित्र:Kathmandu, Nepal.JPG|काठमाडौँ महानगरीय क्षेत्र (हल्का खैरो, तस्विर केन्द्र) वरपरका हरियो, वनस्पति ढलानहरूमा वन आरक्ष र राष्ट्रिय निकुञ्ज दुवै समावेश छन्। चित्र:Kathmandu City during monsoon.jpg|[[अरनिको राजमार्ग]]ले काठमाडौँलाई [[भक्तपुर नगरपालिका|भक्तपुर]] र त्यसपछि चिनियाँ सीमासँग जोड्ने गर्छ। चित्र:Evening view of the mountain range from Patan, Lalitpur.jpg|पृष्ठभूमिमा [[गौरीशङ्कर हिमाल]]सँग पूर्वोत्तर काठमाडौँ। </gallery> ===काठमाडौँ प्रशासन=== देशको राजधानीको रूपमा रहेको काठमाडौँमा स्थानीय प्रशासनको आरम्भ तत्कालीन राणा प्रधानमन्त्री [[चन्द्र शमशेर जङ्गबहादुर राणा|चन्द्रशमशेर राणा]]ले गरेका थिए। 'ए श्रेणी'का राणा तथा शासकवर्गहरू हिड्ने बाटो सफा तथा व्यवस्थित गर्नुपर्ने अभिप्रायले गर्दा उनले वि.सं. १९७६ पुस २ गते सवाल सनद जारी गर्दै खड्ग निशान लगाएर भोटाहिटीमा सफाई अड्डाको स्थापना गरेका थिए।<ref name="सय वर्ष"/> सफाई अड्डाको प्रशासनिक व्यवस्थापनमा रैती दुनियाँबाट सात जना भलादमी सदस्यहरू र तत्कालीन राणा सरकारका तर्फबाट चेयरम्यान, भाइस चेयरम्यान, इन्जिनियर र म्युनिसिपालिटी हाकिम गरेर ११ जनाको समिति बनाएका थिए।<ref name="सवाल"/> नेपालमा यसलाई नै स्थानीय प्रशासन विकेन्द्रीकरणको पहिलो प्रयास तथा जनताहरूको समेत प्रत्यक्ष पहुँच र नजिकको सरकारी अड्डाको संस्थागत संरचना मान्ने गरिन्छ। प्रारम्भिक समयमा सफाई अड्डाको स्थापना हुँदा यसलाई तल्लो फाँट र माथिल्लो फाँट गरी २ फाँटमा विभाजन गरिएको थियो जसलाई सुधार गर्न, जनताको काम व्यवस्थापन गर्न र अड्डाको कार्य क्षेत्र फराकिलो बनाउन तत्कालीन राणा प्रधानमन्त्री [[भीम शमशेर जङ्गबहादुर राणा|भीम शमशेर राणा]]ले वि.सं. १९८८ मा सवाल सनद जारी गरेका थिए।<ref>{{Cite web|url=https://nepalmag.com.np/literature/2014/07/13/7158|title=रोलक्रम परिवर्तन र प्रजातन्त्रको उदय|last=आचार्य|first=सन्तोष|website=नेपाल पत्रिका|language=नेपाली|access-date=2022-04-03}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://web.archive.org/web/20060501044858/http://www.kathmandu.gov.np/cityatglance/index.html|title=नगर परिचय|date=2006-05-01|website=काठमाडौँ महानगरपालिका कार्यालय|language=नेपाली|access-date=2022-04-03}}</ref> सफाई अड्डाको रूपमा २८ वर्षसम्म काम गरेपछि वि.सं. २००३ फाल्गुन २ गते तत्कालीन राणा प्रधानमन्त्री [[पद्म शमशेर जङ्गबहादुर राणा|पद्म शमशेर राणा]]ले आफ्नै निवासमा मानिसहरू भेला पारी भोटाहिटी सफाइ अड्डालाई 'काठमाडौँ म्युनिसिपालिटी' घोषणा गरेका थिए। [[राणा शासन]]कै समयमा वि.सं. २००६ चैत्र २७ गते तत्कालीन राणा प्रधानमन्त्री [[मोहन शमशेर जङ्गबहादुर राणा|मोहन शमशेर राणा]]ले नेपालमा नगर पञ्चायत ऐन, २००६ जारी गरेर लागु गरेपछि 'काठमाडौँ म्युनिसिपालिटी' नगर पञ्चायत बन्न पुगेको थियो।<ref name="सवाल" /> देशमा राणा शासनको अन्त्य र [[लोकतन्त्र|प्रजातन्त्र]]को उदय भएसँगै वि.सं. २०१० जेठ ५ गते नेपाल राज्य नगरपालिका ऐन, २००९ जारी भएपछि वि.सं. २०१० भदौ १७<ref name="नगर वर्ष" /> गते १८ वटा वडाहरू सहितको काठमाडौँ नगरपालिका बनेको थियो। वि.सं. २०१७ पौष २२ गते देशमा तत्कालीन राजा [[महेन्द्र वीर विक्रम शाह|महेन्द्र शाह]]ले [[पञ्चायती व्यवस्था]] आरम्भ गरेको २ वर्षपछि वि.सं. २०१९ भदौ ५ गते नगर पञ्चायत ऐन, २०१९ जारी गरिएको थियो जसको फलस्वरूप यो नगरपालिका स्वतः नगर पञ्चायतमा परिणत भएको थियो। पञ्चायती व्यवस्थाको अन्त्य भएपछि तत्कालीन श्री ५ को सरकारद्वारा वि.सं. २०४७ साल जेठ २८ गते<ref name="नगरपालिका ऐन नेपाल">{{cite news|url=http://rajpatra.dop.gov.np/welcome/book/?ref=15813|title=नगरपालिका ऐन, २०४७|date=वि.सं. २०४७ जेठ २८|accessdate=वि.सं. २०७८ फाल्गुन १०|publisher=नेपाल राजपत्र|agency=नेपाल सरकार|language=नेपाली}}</ref> नगरपालिका ऐन, २०४७ घोषणा गरि लागु गरेपछि नगरपालिका बन्नको लागि चाहिने आवश्यक पूर्वाधार तथा जनशक्ति भएको कारणले काठमाडौँ स्वतः आधिकारिक रूपमा नगरपालिका बन्न पुगेको थियो।<ref name="संविधान">{{cite news|title=श्री ५ महारजाधिराज वीरेन्द्र वीर विक्रम शाहदेवबाट नेपाल अधिराज्यको संविधान २०४७ बक्सेको घोषणा |url=http://rajpatra.dop.gov.np/welcome/book/?ref=15853 |date=वि.सं. २०४७ कार्तिक २३ |accessdate=वि.सं. २०७८ फाल्गुन १ |agency=नेपाल सरकार |language=नेपाली |publisher=नेपाल राजपत्र}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://books.google.com.np/books?id=yi5GAQAAIAAJ |title=मेचीदेखि महाकाली |date=सन् १९७५ |publisher=श्री ५ सरकार सूचना मन्त्रालय |language=नेपाली |accessdate=2022-02-15}}</ref> राजधानीको रूपमा रहेको यो नगरमा बढ्दो जनसङ्ख्या, शिक्षा, स्वास्थ्य, खेलकूद, सहरीकरण, यातायात, विमानस्थल लगायतका आवश्यक भौतिक पूर्वाधार भएको कारणले तत्कालीन श्री ५ को सरकारद्वारा वि.सं. २०५२ मङ्सिर २९ गते काठमाडौँ नगरपालिकालाई स्तरोन्नति गर्दै देशकै पहिलो महानगरपालिकाको रूपमा काठमाडौँ महानगरपालिका घोषणा गरेको थियो।<ref name="महानगर" /> ===काठमाडौँका नगर प्रमुखहरूको सूची<ref name="मेयर इतिहास">{{Cite web|url=https://kathmandupost.com/miscellaneous/2017/05/13/a-mayoral-history-of-kathmandu|title=A mayoral history of Kathmandu|last=खतिवडा|first=दिपेश|website=काठमाडौँ पोस्ट|language=अङ्ग्रेजी|trans-title=काठमाडौँको मेयर इतिहास|access-date=2022-04-02}}</ref>=== {{मुख्य|काठमाडौँको नगर प्रमुख}} {| class="wikitable sortable" |+ !क्रसं !वर्ष !नाम !पद !राजनीतिक दल !नाम !पद !राजनीतिक दल !टिप्पणी |- |१ |वि.सं. १९७६ |सिंह शमशेर<ref name="मेयर इतिहास" /> |चेयरम्यान | - | - | | - |सफाई अड्डाका चेयरम्यान, चन्द्र शमशेरद्वारा मनोनित |- |२ |वि.सं. २००४- वि.सं. २००७ |गहेन्द्र शमशेर थापा<ref name="मेयर इतिहास" /> |सभापति | - |[[शङ्करदेव पन्त]] |उपसभापति |स्वतन्त्र |सभापति राणा वर्गद्वारा मनोनित गरिएका थिए भने उप सभापति जनताद्वारा निर्वाचित भएका थिए।<ref>{{Cite web|url=https://www.onlinekhabar.com/2017/04/564708|title=यस्तो छ अहिलेसम्म भएका १२ स्थानीय चुनावको इतिहास|website=अनलाइन खबर|language=नेपाली|access-date=2022-04-02}}</ref> |- |३ |वि.सं. २०१० |[[जनकमान श्रेष्ठ]]<ref name="मेयर">{{Cite web|url=https://nepalkhabar.com/opinion/14372-2019-12-13-11-55-58|title=जो २४ वर्षको उमेरमा काठमाडौँको पहिलो मेयर बने|last=थापा|first=सूर्य|website=नेपालखबर|language=नेपाली|access-date=2022-04-01}}</ref> |सभापति |[[नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी|कम्युनिष्ट पार्टी]] |प्रयागराज सिंह सुवाल |उपसभापति |[[नेपाली कांग्रेस]] |पहिलो जननिर्वाचित नगर प्रमुख र उप-प्रमुख<ref name="जनक2">{{Cite web|url=https://www.setopati.com/social/195566/|title=रहेनन् काठमाडौँका पहिलो मेयर जनकमान श्रेष्ठ|website=सेतोपाटी|language=नेपाली|access-date=2022-03-31}}</ref><ref name="मातृका2">{{Cite web|url=https://www.setopati.com/politics/87845/|title=मातृकाले बर्खास्त गरेका काठमाडौँका पहिलो मेयर|last=शर्मा|first=शोभा|website=सेतोपाटी|language=नेपाली|access-date=2022-04-01}}</ref> |- |४ |वि.सं. २०१४ |प्रयागराज सिंह सुवाल<ref name="मेयर सूची">{{cite news|last=नेपाल|first=खेमराज|title=नगरपालिका: के छ, के छैन? |url=http://inlogos.org/wp-content/uploads/2016/02/Swayatta-Shasan-Municipal-Issue-10_2073.pdf |date=वि.सं. २०७३ आसार |accessdate=वि.सं. २०७८ चैत्र २० |language=नेपाली |page=१२ |publisher=स्वशासन अध्ययन प्रतिष्ठान}}</ref> |सभापति |[[नेपाली कांग्रेस]] |कृष्णलाल श्रेष्ठ |उपसभापति |[[नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी|कम्युनिष्ट पार्टी]] | |- | colspan="9" |<center>''वि.सं. २०१७ सालपछि अधिकांश समय वडाध्यक्षहरू र केही समय कायममुकायम प्रधानपञ्च हुनुभएका चन्द्रानन्द नेवाले काम गरेका थिए।<ref name="मेयर सूची"/>''</center> |- |५ |वि.सं. २०२२ |गणेशमान श्रेष्ठ<ref name="मेयर सूची"/> |प्रधानपञ्च | | | | | |- |६ |वि.सं. २०२७ |चन्द्रानन्द नेवा<ref name="मेयर सूची"/><ref name="नेवा">{{Cite web |url=https://www.lalitpurkhabar.com/2022/05/12/66736 |title=रहेनन् काठमाडौं महानगरका पूर्ववडाध्यक्ष चन्द्रानन्द नेवा |date=2022-05-12 |website=ललितपुर खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-06-28}}</ref> |प्रधानपञ्च | | | | |उनी तत्कालिन काठमाडौँ नगरपालिका वडा नं. १२ को वडाअध्यक्षको रूपमा निर्वाचित भएका थिए तर अधिकांश समय उनले कायममुकायम प्रधानपञ्च भएर काम गरेका थिए।<ref name="नेवा"/> |- |७ |वि.सं. २०३३ - वि.सं. २०३८ |बासुदेव ढुङ्गाना<ref name="मेयर सूची"/> |प्रधानपञ्च | | | | | |- |८<center></center> |वि.सं. २०३८ - वि.सं. २०३९ |प्रेमबहादुर शाक्य |प्रधानपञ्च | | | | |वि.सं. २०३८ देखि वि.सं. २०३९ सालसम्म पञ्चायत सुधार आयोगका अध्यक्षको रूपमा प्रधानपञ्च भएर कार्य गरेका थिए।<ref name="मेयर सूची" /> |- |९ |वि.सं. २०३९ - वि.सं. २०४३ |कमल चित्रकार<ref>{{Cite web|url=https://pahilopost.com/content/20190501124705.html|title=३८ वर्षअघि भोटाहिटीमा बनेको नेपालकै पहिलो 'अन्डरग्राउन्ड सब-वे' ठेकेदारको नियन्त्रणमा|website=पहिलो पोस्ट|language=नेपाली|access-date=2022-04-02}}</ref> |प्रधानपञ्च | | | | |काठमाडौँ नगर पञ्चायतका प्रधानपञ्च रहेका थिए।<ref>{{Cite web|url=https://pahilopost.com/content/20190501124705.html|title=३८ वर्षअघि भोटाहिटीमा बनेको नेपालकै पहिलो 'अन्डरग्राउन्ड सब-वे' ठेकेदारको नियन्त्रणमा|last=रञ्जित|first=सहयोग|website=पहिलो पोस्ट|language=नेपाली|access-date=2022-04-02}}</ref> |- |१० |वि.सं. २०४४ - वि.सं. २०४९ |हरिबोल भट्टराई |प्रधानपञ्च |प्रजातान्त्रिक समूह |शारदाप्रसाद भट्टराई |उप प्रधानपञ्च |प्रजातान्त्रिक समूह |नेपाली कांग्रेस र नेकपा एमाले मिलेर प्रजातान्त्रिक समूह नामक गठबन्धन बनाएर निर्वाचन लडेका थिए। हरिबोलले पञ्चायतको विरोध गरेपछि उनलाई पदबाट निलम्बित गरिएको थियो।<ref>{{Cite web|url=https://www.janaaastha.com/archives/25163|title=दुःखद् संयोग : मेयरलाई हृदयघात उपमेयरलाई ब्रेन ह्यामरेज,एउटै अस्पतालमा उपचार|website=जन आस्था|language=नेपाली|access-date=2022-04-02}}</ref>प्रधानपञ्चको निलम्बनपछि शारदाप्रसादले कायममुकायम भएर काम गरेका थिए। |- |११ |वि.सं. २०४९ - वि.सं. २०५४ |प्रेमलाल सिंह<ref>{{Cite web|url=https://suryakhabar.com/2017/04/11079/|title=यसरी जितेका थिए पिएल सिंह र केशव स्थापितले काठमाण्डौ महानगरको चुनाव, अहिले त्यस्तै तयारी नथाले जित्न मुस्किल पर्छ !|website=सूर्य खबर|language=नेपाली|access-date=2022-04-02}}</ref> |मेयर |नेपाली कांग्रेस |नवीन्द्रराज जोशी<ref>{{Cite web|url=https://shilapatra.com/detail/54249/|title=नवीन्द्रराज जोशी जो ३१ वर्षमा काठमाडौँका उपमेयर भए, इमानको राजनीति गरे|last=ढकाल|first=योगेश|website=शिलापत्र |language=नेपाली |access-date=2022-04-02}}</ref> |उप मेयर |नेपाली कांग्रेस |पिएल सिंहको रूपमा चिनिने प्रेमलाल नगर प्रमुख रहेकै समयमा काठमाडौँ नगरपालिकाबाट महानगरपालिकामा स्तरोन्नति भएको थियो। |- |१२ |वि.सं. २०५४ - वि.सं. २०६० |[[केशव स्थापित]]<ref>{{Cite web|url=https://www.makalukhabar.com/2018/11/572580/|title=केशव स्थापित सरकारबाट विस्थापित होलान् ?|date=2018-11-02|website=मकालु खबर|language=नेपाली|access-date=2022-04-02}}</ref> |मेयर |[[नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी|कम्युनिष्ट पार्टी]] |विदुर मैनाली |उप मेयर |[[नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी|कम्युनिष्ट पार्टी]] | |- |१३ |वि.सं. २०६० |राजाराम श्रेष्ठ<ref>{{Cite web|url=https://www.onlinekhabar.com/2017/05/579806|title=आधा दर्जन पूर्वसांसद मेयरमा भिड्दै (सूचीसहित)|website=अनलाइन खबर|language=नेपाली|access-date=2022-04-03}}</ref> |मेयर |राप्रपा | | | |तत्कालिन शाही सरकारद्वारा गरिएको स्थानीय निर्वाचनमा निर्वाचित भएर मात्र दुई महिना काम गरेका थिए। |- |१४ |वि.सं. २०७४ - वि.सं. २०७९ |[[विद्यासुन्दर शाक्य]]<ref>{{Cite web|url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/politics/122924-1495942740.html|title=काठमाडौँ महानगरमा एमालेका विद्यासुन्दर शाक्य विजयी|website=नागरिक सामचार|language=नेपाली|access-date=2022-04-02}}</ref> |मेयर |[[नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी|कम्युनिष्ट पार्टी]] |हरिप्रभा खड्गी |उप मेयर |नेपाली कांग्रेस |देशमा सङ्घीयता स्थापना भएपछि पहिलो निर्वाचित मेयर<ref>{{Cite web|url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/politics/122992-1496027280.html|title=विद्यासुन्दर शाक्य : वडाध्यक्षदेखि मेयरसम्म|last=पौडेल|first=सुरेन्द्र|website=नागरिक सामचार|language=नेपाली|access-date=2022-04-02}}</ref> |- |१५ |वि.सं. २०७९ - वर्तमान |[[बालेन्द्र शाह]]<ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/after-the-defeat-sirjana-congratulated-balen-204944 |title=पराजित भएपछि सिर्जनाले दिइन् बालेनलाई बधाई |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-06-28}}</ref> |मेयर |[[स्वतन्त्र राजनीतिज्ञ|स्वतन्त्र]] |सुनिता डंगोल |उप मेयर |[[नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी|कम्युनिष्ट पार्टी]] |काठमाडौँ महानगरपालिकाको निर्वाचानमा नगर प्रमुखको रूपमा विजयी हुने पहिलो स्वतन्त्र राजनीतिज्ञ<ref>{{Cite web |url=https://www.prasashan.com/2022/05/25/324748/ |title=काठमाडौँ महानगर : स्वतन्त्र उम्मेदवार बालेन्द्र साह विजयी, काँग्रेस-एमाले असफल |website=प्रशासन |language=नेपाली |accessdate=2022-06-28}}</ref> |} === काठमाडौँ समूह === {{see|काठमाडौँ उपत्यका}} काठमाडौँ समूहलाई आधिकारिक रूपमा परिभाषित गरिएको छैन। [[काठमाडौँ उपत्यका]]को सहरी क्षेत्रलाई तीन फरक जिल्लाहरू (प्रदेशभित्रको दोस्रो तहको प्रशासनिक विभाजन) मा विभाजित छ। तुलनात्मक रूपमा थोरै जनसङ्ख्या भएको दक्षिणी भागहरू बाहेक उपत्यकाको क्षेत्र तीन वटै जिल्लाका सबै भागमा धेरै थोरै फैलिएको छ।<ref name="प्रशासन">{{Cite web |url=https://www.prasashan.com/2020/06/14/182376/ |title=काठमाडौँ उपत्यकाको साझा समस्या र स्थानीय तहको नीति तथा कार्यक्रम |last=त्रिपाठी |first=बलराम |website=प्रशासन |language=नेपाली |accessdate=2022-04-04}}</ref> [[उपत्यका]]भित्रका तीन वटै जिल्लाहरूमा देशको उच्च जनसङ्ख्या घनत्व छ। यी ३ जिल्लाहरूमा जम्मा २१ स्थानीय तहहरू छन् जस अन्तर्गत २ [[महानगरपालिका]] (काठमाडौँ र [[ललितपुर महानगरपालिका|ललितपुर]]), १६ [[नगरपालिका]] र ३ [[गाउँपालिका]] रहेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://www.lokpath.com/story/196480 |title=हरायो उपत्यकालाई ‘मेट्रोसिटी’ बनाउने अवधारणा |website=लोकपथ |language=नेपाली |accessdate=2022-04-04}}</ref> निम्न तथ्याङ्क तालिकाले यी जिल्लाहरूको वर्णन गर्दछ जुन सम्भवतः एक समूह मानिनेछ: {| class="wikitable" style="text-align:right;" !प्रशासनिक जिल्ला !क्षेत्रफल (वर्ग किमी) !जनसङ्ख्या (२०५८ जनगणना)<ref name="जनसङ्ख्या">{{Cite web |url=http://www.citypopulation.de/en/nepal/admin/ |title=Nepal: Administrative Division |website=सिटी पोपुलेसन |language=अङ्ग्रेजी |trans-title=नेपाल : प्रशासनिक विभाजन |accessdate=2022-04-04}}</ref> !जनसङ्ख्या (२०६८ जनगणना)<ref name="जनसङ्ख्या"/> !जनसङ्ख्या (२०७८ जनगणना)<ref name="जनसङ्ख्या"/> !जनघनत्व (/वर्ग किमी) |- | style="text-align:left;" |[[काठमाडौँ जिल्ला]] |३९५ |१०,८१,८४५ |१७,४०,९७७ |२०,१७,५३२ |५१०८ |- | style="text-align:left;" |[[ललितपुर जिल्ला]] |३८५ |३,३७,७८५ |४,६६,७८४ |५,४८,४०१ |१४२४ |- | style="text-align:left;" |[[भक्तपुर जिल्ला]] |११९ |२,२५,४६१ |३,०३,०२७ |४,३०,४०८ |३६१७ |- | style="text-align:left;" |'''काठमाडौँ समूह''' |'''८९९''' |'''१६,४५,०९१''' |'''२५,१०,७८८''' |'''२९,९६,३४१''' |'''३३३३''' |} === हावापानी === {{climate chart | काठमाडौँ |2|19|14.4 |5|21|18.7 |8|25|34.2 |12|28|61.0 |16|29|123.6 |19|29|236.3 |20|28|363.4 |20|29|330.8 |19|28|199.8 |13|27|51.2 |8|24|8.3 |4|20|13.2 |float=right |clear=none |units=metric}} नेपालमा पाँच प्रमुख हावापानी क्षेत्र पाइन्छ। काठमाडौँ उपत्यकाको {{convert|1200|to|2300|m|ft}} सम्मको उचाइमा पर्ने क्षेत्रहरूको हावापानी एकदमै [[समशीतोष्ण हावापानी|समशीतोष्ण]] छ जुन यस क्षेत्रको लागि असामान्य रहेको छ। उपत्यकाको {{convert|2100|and|3300|m|ft}} बीचको उचाइमा पर्ने भागहरूमा शीत शीतोष्ण हावापानीद्वारा पछ्याइएको छ। [[कोपेन जलवायु वर्गीकरण]] अन्तर्गत, तल्लो उचाइ भएका सहरका भागहरूमा [[आर्द्र उपोष्णकटिबन्धीय हावापानी]] रहेको छ, जबकि उच्च उचाइ भएका सहरका केही भागहरूमा सामान्यतया उपोष्णकटिबन्धीय समुद्री जलवायु रहेको छ। उपत्यकाको हावापानीको प्रतिनिधित्व गर्ने काठमाडौँ उपत्यकामा गर्मीको औसत तापक्रम २८ देखि ३० डिग्री सेल्सियस (८२ देखि ८६ डिग्री फारेनहाइट) सम्म हुन्छ। जाडोयाममा यहाँको औसत तापक्रम {{convert|10.1|C|1}} हुन्छ। सहरमा सामान्यतया दिन न्यानो हुने गर्छ भने रात र बिहानको मौसम चिसो हुन्छ। जाडोको समयमा यहाँको तापक्रम {{convert|1|C|F}} वा कममा झर्ने भएको हुनाले सो मौसममा यहाँको तापक्रम अप्रत्याशित हुने गरेको छ। सन् २०१३ को चिसोयामको आरम्भमा काठमाडौँ तापक्रम {{convert|−4|C|F}}मा झरेको थियो भने सबैभन्दा कम तापक्रम सन् २०१३ जनवरी १० मा {{convert|-9.2|C|F}} तापक्रम रेकर्ड गरिएको थियो। उपत्यकाको वर्षा प्रायः [[मनसून|मनसुन]]मा आधारित हुन्छ ([[जुन]]देखि [[सेप्टेम्बर]]सम्मको मनसुन महिनाहरूमा केन्द्रित कुल वर्षाको लगभग ६५%), र पूर्वी नेपालदेखि पश्चिम नेपालसम्म पर्याप्त मात्रामा ({{convert|100|to|200|cm|0|abbr=on}}) घट्छ। काठमाडौँ उपत्यकामा करिब १४०० मिलिमिटर (५५.१ इन्च) र काठमाडौँ सहरमा औसत १४०७ मिलिमिटर (५५.४ इन्च) वर्षा रेकर्ड गरिएको छ। यहाँको औसत आर्द्रता ७५% छ। {{Weather box | location = काठमाडौँ | metric first = Y | single line = Y | Jan record high C = 24.4 | Feb record high C = 28.3 | Mar record high C = 33.3 | Apr record high C = 35.0 | May record high C = 36.1 | Jun record high C = 37.2 | Jul record high C = 32.8 | Aug record high C = 33.3 | Sep record high C = 33.3 | Oct record high C = 33.3 | Nov record high C = 29.4 | Dec record high C = 28.3 |year record high C = 37.2 | Jan high C = 19.1 | Feb high C = 21.4 | Mar high C = 25.3 | Apr high C = 28.2 | May high C = 28.7 | Jun high C = 29.1 | Jul high C = 28.4 | Aug high C = 28.7 | Sep high C = 28.1 | Oct high C = 26.8 | Nov high C = 23.6 | Dec high C = 20.2 |year high C = 25.6 | Jan mean C = 10.8 | Feb mean C = 13.0 | Mar mean C = 16.7 | Apr mean C = 19.9 | May mean C = 22.2 | Jun mean C = 24.1 | Jul mean C = 24.3 | Aug mean C = 24.3 | Sep mean C = 23.3 | Oct mean C = 20.1 | Nov mean C = 15.7 | Dec mean C = 12.0 |year mean C = | Jan low C = 2.4 | Feb low C = 4.5 | Mar low C = 8.2 | Apr low C = 11.7 | May low C = 15.7 | Jun low C = 19.1 | Jul low C = 20.2 | Aug low C = 20.0 | Sep low C = 18.5 | Oct low C = 13.4 | Nov low C = 7.8 | Dec low C = 3.7 |year low C = 12.1 | Jan record low C = -9.2 | Feb record low C = -1.1 | Mar record low C = 1.7 | Apr record low C = 4.4 | May record low C = 9.4 | Jun record low C = 13.9 | Jul record low C = 16.1 | Aug record low C = 16.1 | Sep record low C = 13.3 | Oct record low C = 5.6 | Nov record low C = 0.6 | Dec record low C = -1.7 |year record low C = -9.2 |precipitation colour = green | Jan precipitation mm = 14.4 | Feb precipitation mm = 18.7 | Mar precipitation mm = 34.2 | Apr precipitation mm = 61.0 | May precipitation mm = 123.6 | Jun precipitation mm = 236.3 | Jul precipitation mm = 363.4 | Aug precipitation mm = 330.8 | Sep precipitation mm = 199.8 | Oct precipitation mm = 51.2 | Nov precipitation mm = 8.3 | Dec precipitation mm = 13.2 |year precipitation mm = 1454.9 | Jan precipitation days = 2 | Feb precipitation days = 3 | Mar precipitation days = 4 | Apr precipitation days = 6 | May precipitation days = 12 | Jun precipitation days = 17 | Jul precipitation days = 23 | Aug precipitation days = 22 | Sep precipitation days = 15 | Oct precipitation days = 4 | Nov precipitation days = 1 | Dec precipitation days = 1 |year precipitation days = 110 | Jan humidity = 79 | Feb humidity = 71 | Mar humidity = 61 | Apr humidity = 53 | May humidity = 57 | Jun humidity = 73 | Jul humidity = 81 | Aug humidity = 83 | Sep humidity = 82 | Oct humidity = 79 | Nov humidity = 85 | Dec humidity = 80 |year humidity = 74 | Jan sun = 223 | Feb sun = 254 | Mar sun = 260 | Apr sun = 231 | May sun = 229 | Jun sun = 186 | Jul sun = 136 | Aug sun = 159 | Sep sun = 132 | Oct sun = 252 | Nov sun = 244 | Dec sun = 250 |year sun = 2556 | source 1 = जल तथा मौसम विज्ञान विभाग, नेपाल<ref name= DHM>{{cite web |url = https://web.archive.org/web/20130511135805/http://www.dhm.gov.np/uploads/climatic/657898146NORMAL%20FILE.pdf |title = सन् १९८१ देखि सन् २०१० सम्मको तापक्रम |access-date = 14 October 2012 |publisher = जल तथा मौसम विज्ञान विभाग (नेपाल)}}</ref>}} == वायु गुणस्तर == काठमाडौँ उपत्यकामा [[वायु प्रदूषण|वायु प्रदुषण]] एउटा प्रमुख समस्या हो जसकारण यो सहरलाई 'धुलोको सहर'<ref>{{Cite web|url=https://www.setopati.com/new-news/44215/|title=‘काठमाडौँ सहर, धुलोले उडायो रहर’|website=सेतोपाटी|language=नेपाली|access-date=2022-04-07}}</ref>, 'धुलोमाडौँ'<ref>{{Cite web|url=https://www.karobardaily.com/news/5787|title=धुलोधुवाँ पीडित काठमाडौँ|website=कारोबार दैनिक|language=नेपाली|access-date=2022-04-07}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.abcnepal.tv/posts/34157|title=धुलोमाडौं काठमाडौँ : श्वास फेर्नै गाह्रो (भिडियोसहित)|date=2018-04-25|website=एसबिसी न्युज नेपाल|language=नेपाली|access-date=2022-04-07}}</ref> भन्ने उपनाम दिइएको छ। वि.सं. २०७८ को चैत्र महिनामा काठमाडौँ सहरको वायु प्रदूषण [[विश्व स्वास्थ्य सङ्गठन]]को वायु प्रदूषणको मापदण्डभन्दा १० गुणा बढी देखिएको थियो।<ref>{{Cite web|url=https://www.nayapatrikadaily.com/news-details/83083/2022-03-24|title=काठमाडौँको वायु प्रदूषण डब्लुएचओको मापदण्डभन्दा १० गुणा बढी|last=बम|first=यम|website=नयाँ पत्रिका|language=नेपाली|access-date=2022-04-07}}</ref> युरोपेली संस्था आइक्युएअरले सन् २०२१ मा प्रकाशित गरेको ‘विश्वको वायुको गुणस्तरसम्बन्धी प्रतिवेदन, २०२१’ अनुसार विश्वको प्रदूषित राजधानीहरूको सूचीमा काठमाडौँ छैटौँ स्थानमा रहेको थियो ।<ref>{{Cite web|url=https://kharibot.com/news-details/92546/2021-11-20|title=काठमाडौँ विश्वकै आठौँ प्रदूषित शहर|website=खरिबोट|language=नेपाली|access-date=2022-04-07}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.himalkhabar.com/news/121835|title=कसरी संसारकै उच्च वायुप्रदूषित शहर बन्यो काठमाडौँ ?|last=कुमार|first=रमेश|website=हिमाल खबर|language=नेपाली|access-date=2022-04-07}}</ref> सन् २०१७ देखि काठमाडौँको वायु गुणस्तर मापन गर्न [[नेपाल सरकार]]को वातावरण विभाग र काठमाडौँस्थित [[संयुक्त राज्य अमेरिका]]को राजदूतावासले वास्तविक समयको वायु गुणस्तर तथ्याङ्क अनुगमन र सार्वजनिक रूपमा साझा गर्दै आएको छ।<ref>{{Cite web|url=https://www.bbc.com/nepali/news-51734845|title=वायु प्रदूषण धूमपानभन्दा खतरनाक|date=2020-03-04|website=बिबिसी नेपाली सेवा|language=नेपाली|access-date=2022-04-07}}</ref> नेपालमा वायु प्रदूषणका कारण हुने कुल अकाल मृत्युमध्ये झण्डै एक चौथाइ काठमाडौँमा हुने गरेको एक प्रतिवेदनले जनाएको छ।<ref>{{Cite web|url=https://gorkhapatraonline.com/opinion/2022-03-26-60693|title=वायु प्रदूषणको पेचिलो मुद्दा|last=पौड्याल|first=डा. रामहरी|website=गोरखापत्र|language=नेपाली|access-date=2022-04-07}}</ref> ==सरकारी र सार्वजनिक सेवाहरू== ===नागरिक प्रशासन=== काठमाडौँको प्रशासन व्यवस्थापनको लागि काठमाडौँ महानगरपालिका कार्यालय (केएमसी) प्रमुख जिम्मेवार स्वायत्त संस्था हो। नेपालका शासक वर्गद्वारा उपयोग गरिने सडकलाई सफा राख्न तथा जनताको समेत पहुँच हुने अभिप्रायले काठमाडौँको भोटाहिटीमा वि.सं. १९७६ पुस २ गते सफाई अड्डा स्थापना गरिएको थियो।<ref name="सय वर्ष"/><ref name="प्रोफाइल">{{cite web|title=स्वायत्त शासन |url=https://nepalindata.com/media/resources/bulk_file/Ktm-Profile-2075.pdf |date=वि.सं. २०७५ बैशाख |accessdate=वि.सं. २०७८ चैत्र २४ |language=नेपाली |page=५ |publisher=नेपाल सरकार, योजना आयोग}}</ref> विभिन्न कालखण्डमा म्युनिसपालिटी, नगरपालिका, नगरपञ्चायत, पुनः नगरपालिका र अन्त्यमा वि.सं. २०५२ मङ्सिर २९ गते काठमाडौँ महानगरपालिकाको रूपमा स्तरोन्नति गरिएको यो कार्यालयले काठमाडौँको प्रशासनिक व्यवस्थापन गर्दै आएको छ।<ref name="प्रोफाइल"/> काठमाडौँ महानगरपालिकालाई केन्द्रीय क्षेत्र, पूर्व क्षेत्र, उत्तरी क्षेत्र, नगर क्षेत्र र पश्चिम क्षेत्र गरी पाँच भागमा विभाजन गरिएको छ। नागरिक प्रशासनको लागि यो सहरलाई ३२ वटा प्रशासनिक वडाहरूमा विभाजन गरिएको छ।<ref>{{Cite web |title=९० प्रतिशत निर्वाचन क्षेत्र जनसंख्याको आधारमा निर्धारण |url=https://www.setopati.com/politics/80274/ |access-date=2022-04-07 |website=सेतोपाटी |language=नेपाली}}</ref> नगर कार्यपालिकाको समितिमा रहेका १७७ निर्वाचित प्रतिनिधि र २० मनोनित सदस्यहरूले काठमाडौँ महानगरपालिकाको व्यवस्थापन गर्ने कार्य गर्दछ।<ref>{{Cite web |url=https://kathmandu.gov.np/official-type/elected-official/ |title= जनप्रतिनिधि विवरण |website=काठमाडौँ महानगरपालिका, नगर कार्यपालिकाको कार्यालय |language=नेपाली |accessdate=2022-04-07}}</ref> यसले वार्षिक बजेटको समीक्षा, प्रक्रिया र अनुमोदन गर्न र प्रमुख नीतिगत निर्णयहरू गर्न द्विवार्षिक बैठकहरू गर्छ। काठमाडौँ महानगरपालिका नगर कार्यपालिकाद्वारा तयार पारिएको ३२ वडाको वडा प्रोफाइलमा प्रत्येक वडाको [[जनसङ्ख्या]], घरको संरचना र अवस्था, सडकको प्रकार, [[शिक्षा|शैक्षिक]], [[स्वास्थ्य]] तथा वित्तीय संस्था, [[मनोरञ्जन|मनोरञ्जन सुविधा]], पार्किङ, सुरक्षा प्रावधानहरू, आदि रहेको छ। यसमा [[संस्कृति|सांस्कृतिक सम्पदा]], [[चाडपर्व]], ऐतिहासिक स्थलहरू र स्थानीय बासिन्दाहरू बारे जानकारीमूलक तथ्याङ्कहरू सहित सम्पन्न, चालु र योजनाबद्ध विकास परियोजनाहरूको सूची समावेश छ।<ref>{{Cite web |url=https://www.prasashan.com/2019/06/01/121311/ |title=स्थानीय कार्यपालिका |last=खतिवडा |first=केदार |website=प्रशासन |language=नेपाली |accessdate=2022-04-07}}</ref> क्षेत्रफलको आधारमा काठमाडौँ महानगरपालिकाको सबैभन्दा ठूलो वडा वडा नं. १६ हो जसको क्षेत्रफल ४३७.४ हेक्टर रहेको छ भने सबैभन्दा सानो वडा वडा नं. २६ हो जसको क्षेत्रफल ४ हेक्टर रहेको छ। काठमाडौँ नगर काठमाडौँ जिल्लाको [[सदरमुकाम]] हो। [[बूढानीलकण्ठ नगरपालिका|बूढानीलकण्ठ]], [[चन्द्रागिरी नगरपालिका|चन्द्रागिरी]], [[दक्षिणकाली नगरपालिका|दक्षिणकाली]], [[गोकर्णेश्वर नगरपालिका|गोकर्णेश्वर]], [[कागेश्वरी मनोहरा नगरपालिका|कागेश्वरी मनोहरा]], [[कीर्तिपुर नगरपालिका|कीर्तिपुर]], [[नागार्जुन नगरपालिका|नागार्जुन]], [[शंखरापुर नगरपालिका|शंखरापुर]], [[तारकेश्वर नगरपालिका|तारकेश्वर]] र [[टोखा नगरपालिका|टोखा]] गरी १० वटा नगरपालिकासँगै काठमाडौँ सहरले यो जिल्ला बनाएको छ। ===कानून र व्यवस्था=== यो सहरको प्रमुख कानून प्रवर्तन निकाय महानगरीय प्रहरी कार्यालय हो।<ref>{{Cite web |url=https://metro.nepalpolice.gov.np/about-us/introduction/ |title=परिचय |website=महानगरीय प्रहरी कार्यालय |language=नेपाली |accessdate=2022-04-07}}</ref> यो निकाय प्रहरी अतिरिक्त महानिरीक्षकको नेतृत्वमा रहेको हुन्छ। महानगरीय प्रहरी [[नेपाल प्रहरी]]को एउटा महाशाखा हो र यसको प्रशासनिक नियन्त्रण नेपाल सरकारको [[गृह मन्त्रालय (नेपाल)|गृह मन्त्रालय]]मा रहेको छ। === अग्नि नियन्त्रण सेवा === वि.सं. १९९४ सालको भाद्र महिनामा सातौँ [[नेपालका प्रधानमन्त्रीहरूको सूची|राणा प्रधानमन्त्री]] [[जुद्ध शमशेर जङ्गबहादुर राणा|जुद्ध शमशेर]]ले काठमाडौँको न्यु रोडमा पहिलो वारुण यन्त्र कार्यलय खोलेका थिए।<ref>{{Cite web|url=https://www.onlinekhabar.com/2018/12/730894|title=जुद्ध समशेरकालीन दमकल भवन भत्काउने तयारी|website=अनलाइन खबर|language=नेपाली|access-date=2022-04-07}}</ref> वि.सं. १९९० सालमा नेपालमा गएको महाभूकम्पका कारण दरबारमा ठुलो आगलागी भएको थियो जसलाई नियन्त्रण गर्न सो समयमा निकै कठिनाई भएको थियो।<ref name="दमकल">{{Cite web|url=https://www.nepalkhoj.com/2020/11/04/50935/|title=जलन व्यवस्थापनमा वारुणयन्त्रको भूमिका : एक सङ्क्षिप्त विवेचना|last=सुवाल|first=पुण्यश्वरी|website=नेपाल खोज|language=नेपाली|access-date=2022-04-07}}</ref> आगलागीका कारण दरबारका विभिन्न भौतिक संरचनाहरू नष्ट भएको घटनाबाट प्रभावित तत्कालीन प्रधानमन्त्री राणा [[बेलायत]] भ्रमणमा जाँदा त्यहाँको [[वारुणयन्त्र|दमकल]] सेवालाई अध्ययन गरेर त्यहाँबाट दमकल ल्याउन पहल गरेका थिए। पहल अनुरूप बेलायत सरकारले 'मोरिस' कम्पनीको दमकल सहयोगस्वरूप उपलब्ध गराएको थियो। देशमा यातायातको साधन सीमित र राजधानीसँग सडक सञ्जाल नभएको कारणले मानिसहरूद्वारा भीमफेदी भएर दमकल (पानी तान्ने पम्प जडित यन्त्र) ल्याइएको थियो।<ref name="दमकल" /> नेपालमा सर्वसाधारणको लागि टेलिफोन सेवा नभएको कारणले गर्दा सहरमा आगलागी भएको हेर्न फलामको अग्लो टावर बनाइएको थियो। काठमाडौँमा वारुण यन्त्र कार्यालय स्थापना भएको सात वर्षपछि वि.सं. २००१ सालमा छिमेकी सहर [[ललितपुर महानगरपालिका|ललितपुर]] र [[भक्तपुर नगरपालिका|भक्तपुर]]मा समेत दमकल सेवा विस्तार गरिएको थियो।<ref>{{Cite web|url=https://ekantipur.com/ampnews/2015-02-11/403601.html|title=दमकल छ, काम लाग्ने छैन|last=श्रेष्ठ|first=लीला|website=कान्तिपुर समाचार|language=नेपाली|access-date=2022-04-07}}</ref> वि.सं. २०२२ सालमा काठमाडौँ केन्द्रीय विमानस्थलमा अग्नि नियन्त्रक सेवा स्थापना भएको थियो। वि.सं. २०३० सालसम्म उपत्यकामा मात्रै केन्द्रित रहेको दमकल सेवा वि.सं. २०३१ सालमा जर्मनी सरकारबाट सात वटा 'म्यागिरस डज' दमकल प्राप्त भएपछि उपत्यकाबाहिरका नेपालका औद्योगिक सहरमा समेत दमकल सेवा विस्तार भएको थियो।<ref>{{Cite web|url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/opinion/104244-1468902120.html|title=वारुणयन्त्रको दारुण कथा|last=भट्टराई|first=किशोरकुमार|website=नागरिक समाचार|language=नेपाली|access-date=2022-04-07}}</ref>काठमाडौँ महानगरमा सानो र ठूलो गरी जम्मा ६ थान दमकल रहेका छन् भने आठ वटा फायर वाइक रहेको छ।<ref>{{Cite web|url=https://www.safalkhabar.com/news/84420|title=काठमाडौँ महानगरमा अब २० तला सम्म आगो निभाउने ‘बारुण यन्त्र’|website=सफल खबर|language=नेपाली|access-date=2022-04-07}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://nayapatrikadaily.com/news-details/51486/2020-09-19|title=७७ वर्षे इतिहास बोकेको जुद्ध बारुण यन्त्र अलपत्र|website=नयाँ पत्रिका|language=नेपाली|access-date=2022-04-07}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.onlinekhabar.com/2016/01/373321|title=उपत्यकामा दमकल स्टेसन थप गरी दश बनाइने|website=अनलाइन खबर|language=नेपाली|access-date=2022-04-08}}</ref> === बिजुली र पानी आपूर्ति === काठमाडौँ महानगरपालिकाभित्र [[नेपाल विद्युत् प्राधिकरण|नेपाल विद्युत प्राधिकरण]]द्वारा बिजली सेवा नियमन र वितरण गरिन्छ। यसै प्रकार खानेपानी र सरसफाई सुविधा [[काठमाडौँ उपत्यका खानेपानी लिमिटेड]]ले उपलब्ध गराएको छ। काठमाडौँमा पिउने, नुहाउने, खाना पकाउने, धुने र सिँचाइ जस्ता घरायसी प्रयोजनका लागि पानीको चरम अभाव छ।<ref>{{Cite web|url=https://ekagaj.com/article/society/6614/?v=1|title=काठमाडौँमा दैनिक ४३ करोड लिटर खानेपानीको माग|website=इ कागज|language=नेपाली|access-date=2022-04-08}}</ref> पानीसँग सम्बन्धित सबै प्रयोजनका लागि मानिसले बोतलबन्द मिनरल वाटर, ट्याङ्की ट्रकको पानी र प्राचीन [[ढुङ्गेधारा|ढुङ्गे धारा]]को पानी प्रयोग गर्दै आएका छन्। नेपालको राष्ट्रिय गौरव तथा बहुचर्चित [[मेलम्ची खानेपानी आयोजना]]<ref>{{Cite web|url=https://www.himalkhabar.com/news/122672|title=को थिए मेलम्ची खानेपानी आयोजनाका परिकल्पनाकार ?|last=कुमार|first=रमेश|website=हिमाल खबर|language=नेपाली|access-date=2022-04-08}}</ref>को आंशिक काम सम्पन्न गरेर वि.सं. २०७७ साल चैत २५ गतेदेखि सहरमा पानी वितरण थालिएको थियो।<ref>{{Cite web|url=https://ekantipur.com/business/2021/03/29/16169827936181117.html|title=धारामा आयो मेलम्ची|last=दीपेन्द्र विष्ट|first=नुमा थाम्सुहाङ,|website=कान्तिपुर समाचार|language=नेपाली|access-date=2022-04-08}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://rajdhanidaily.com/id/36099/|title=मेलम्चीको पानी आज काठमाडौमा|last=राउत|first=कुमार|date=2021-03-06|website=राजधानी राष्ट्रिय दैनिक|language=नेपाली|access-date=2022-04-08}}</ref> पानी वितरण सुरु गरेको दुई महिना नबित्दै वि.सं. २०७८ असार १ गते मेलम्ची खोलामा आएको बाढीले खानेपानीको लाइनलाई प्रभावित गरेपछि यसको सेवा ठप्प रहेको छ।<ref>{{Cite web|url=https://farakdhar.com/story/56423/|title=मेलम्चीको पानी, अब कहिले खानी ?|last=अवस्थी|first=मनीषा|website=फरकधार|language=नेपाली|access-date=2022-04-08}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.nepalpress.com/2021/06/23/70033/|title=मेलम्ची खानेपानी आयोजनामा एक अर्बको क्षति, वैकल्पिक माध्यमबाट पानी ल्याउने तयारी|website=नेपाल प्रेस|language=नेपाली|access-date=2022-04-08}}</ref> === फोहोर व्यवस्थापन === काठमाडौँ महानगरपालिकाको फोहोर व्यवस्थापन महानगरपालिका कार्यालय अन्तर्गतको सरसफाई शाखाले गर्दै आएको छ।<ref>{{Cite web|url=https://www.khabarhub.com/2021/30/301610/|title=फोहोर फालेर महानगरको कार्यालय अगाडि प्रदर्शन, प्रधानमन्त्री र मेयरबीच छलफल|website=खबरहब|language=नेपाली|access-date=2022-04-08}}</ref> महनगरपालिकाबाट दैनिक ४ सय ५० टन फोहोर उत्पादन हुने गरेको छ। महानगरको घर, पसल, व्यवसाय, उद्योग तथा कार्यालय लगायतका स्थानहरूबाट उत्सर्जित हुने फोहोर वि.सं. २०६२ सालदेखि [[नुवाकोट जिल्ला]]को [[ककनी|ककनी गाउँपालिका]]को वडा नं. २ मा रहेको सिसडोल ल्यान्डफिल साइटमा व्यवस्थापन गरिँदै आएको छ।<ref>{{Cite web|url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/social-affairs/82010-1439673015.html|title=महानगरको फोहर व्यवस्थापनमा कर्मचारी र निजी ठेकेदारको लुट|last=न्यौपाने|first=ज्ञान|website=नागरिक समाचार|language=नेपाली|access-date=2022-04-08}}</ref> ==जनसाङ्ख्यिकी== {{Historical populations |type = US |source = [https://docs.censusnepal.cbs.gov.np/Documents/12a7daec-ca34-417b-ab81-d7a9f6f89a36.pdf सोधपत्र] |वि.सं.२००८ |१०६,५७९ |वि.सं.२०१८ |१२१,०१९ |वि.सं.२०२८ |१५०,४०२ |वि.सं.२०३८ |२३,५१६० |वि.सं.२०४८ |४२१,२५८ |वि.सं.२०५८ |६७१,८४६ |वि.सं.२०६८ |९७५,४५३ |वि.सं.२०७८ |८६५,९०६ }} काठमाडौँको विश्वव्यापी सहरी चरित्रले यसलाई नेपालको सबैभन्दा बढी जनसङ्ख्या भएको सहर बनाएको छ।<ref>{{Cite web|url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/others/171669-1550803860.html|title=महानगरको जनघनत्व थेग्नै नसकिने|last=लम्साल|first=हिमाल|website=नागरिक सामचार|language=नेपाली|access-date=2022-04-11}}</ref> नेपालमा भएको [[एघारौँ राष्ट्रिय जनगणना २०६८|वि.सं. २०६८ को राष्ट्रिय जनगणना]] अनुसार काठमाडौँको जनसङ्ख्या ९,७५,४५३ रहेको छ।<ref name="नेपालको राष्ट्रिय जनगणना"/> [[दशौँ राष्ट्रिय जनगणना २०५८|वि.सं. २०५८ को जनगणना]]को सन्दर्भमा यो सहरको वार्षिक जनसङ्ख्या बृद्धि दर ६.१२% रहेको थियो। काठमाडौँमा बसोबास गर्ने कुल जनसङ्ख्याको ७०% मानिसहरू १५ देखि ५९ वर्षका छन्।<ref name="महानगर जनसङ्ख्या">{{cite web |last=नरेन्द्रराज खनाल |first= गोपीकृष्ण वश्याल |title=Process and Characteristics of Urbanization in Nepal |trans-title=नेपालमा सहरीकरणको प्रक्रिया र विशेषताहरू |url=http://himalaya.socanth.cam.ac.uk/collections/journals/contributions/pdf/CNAS_28_02_03.pdf |date=सन् २००१ |accessdate=वि.सं. २०७८ चैत्र २८ |language=अङ्ग्रेजी |page=७-८ |publisher=त्रिभुवन विश्वविद्यालय अनुसन्धान पत्र}}</ref> एक दशकमा काठमाडौँको जनसङ्ख्या [[नवौँ राष्ट्रिय जनगणना २०४८|वि.सं. २०४८]] मा ४,२७,०४५ बाट बढेर वि.सं. २०५८ मा ६,७१,८४६ पुगेको थियो।<ref name="महानगर जनसङ्ख्या"/> काठमाडौँको वि.सं. २०६८ को जनगणना अनुसार यहाँको जनसङ्ख्या ९,७५,४५३ रहेको थियो भने [[बाह्रौँ राष्ट्रिय जनगणना २०७८|वि.सं. २०७८ को प्रारम्भिक जनगणना]] प्रतिवेदन अनुसार यहाँको जनसङ्ख्या ११.२३% घटेर ८,६५,९०६ पुगेको छ।<ref>{{Cite web |date=2022-01-26 |title=११.२३ प्रतिशतले घट्यो काठमाडौं महानगरको जनसंख्या |url=https://www.lalitpurkhabar.com/2022/01/26/55842 |access-date=2022-04-10 |website=ललितपुर खबर |language=नेपाली}}</ref> ===जातीय समूह=== {{Bar chart | title = काठमाडौँ महानगरमा बसोबास गर्ने जातिगत विवरण<ref>{{Cite web |url=https://www.nepalarchives.com/popbycaste-piechart-kathmandu-kathmandu-2011/ |title=Caste-Based Population Pie Chart of Kathmandu Metropolitan City |trans-title=काठमाडौँ महानगरपालिकाको जातीय आधारमा जनसङ्ख्या तालिका |language=अङ्ग्रेजी |accessdate=2022-04-19}}</ref><br/><small>वि.सं. २०६८ को राष्ट्रिय जनगणनाको आधारमा</small> | float = center | label_type = जाति | data_type = जनसङ्ख्या | bar_width = 25 | width_units = em | data_max = 250000 | label1 = [[नेवार]] | data1 = 2,41,131 | label2 = [[ब्राह्मण|ब्राह्मण (पहाड)]] | data2 = 2,38,590 | label3 = [[क्षेत्री]] | data3 = 1,75,889 | label4 = [[तामाङ जाति|तामाङ]] | data4 = 76,066 | label5 = [[मगर जाति|मगर]] | data5 = 36,761 | label6 = [[गुरुङ जाति|गुरुङ]] | data6 = 25,780 | label7 = [[राई जाति]] | data7 = 20,648 | label8 = [[मुसलमान]] | data8 = 17,706 | label9 = [[मारवाडी]] | data9 = 12,823 | label10 = [[थारु जाति]] | data10 = 11,903 | label11 = [[शेर्पा जाति]] | data11 = 11,776 | label12 = [[ठकुरी]] | data12 = 11,260 | label13 = अन्य | data13 = 95,120 }} काठमाडौँको सबैभन्दा ठूलो जातीय समूह उपत्यकाको मूल निवासी [[नेवार जाति|नेवार]]हरू हुन्,<ref>{{Cite web|url=https://www.blastkhabar.com/news/2017/03/28/37352.html|title=नेवार जाति र वर्तमान अवस्था|website=ब्लाष्ट खबर|language=नेपाली|access-date=2022-04-11}}</ref> जसको विभिन्न जात समूहहरूको संयुक्त जनसङ्ख्या २५% रहेको छ।<ref>{{Cite web|url=https://www.janakhabar.com/2021/07/05/73190/|title=नेपालमा वर्ण र जात व्यवस्थाको सुरुवात|last=लुवार|first=दयाराम|date=2021-07-05|website=जनखबर|language=नेपाली|access-date=2022-04-11}}</ref> जनसङ्ख्याको हिसाबले काठमाडौँ महानगरपालिकामा [[ब्राह्मण|बाहुन]]हरू लगभग २४% छन् भने [[क्षेत्री]]हरूको जनसङ्ख्या १८% रहेको छ। काठमाडौँका अन्य जाति समूहहरूमा [[तामाङ जाति|तामाङ]] (८%), [[मगर जाति|मगर]] (४%), [[गुरुङ जाति|गुरुङ]] (३%), [[राई जाति|राई]] (२%) र [[लिम्बु जाति|लिम्बू]] (१%) सहित जनजातिहरू समावेश छन्। पहाडी क्षेत्रका विभिन्न जातीय समूह र [[तराई]] क्षेत्रका रैथाने जातीय समूहहरूले काठमाडौँ सहरको जनसङ्ख्या अनुपातको पर्याप्त मात्रामा प्रतिनिधित्व गरिरहेका छन्। यस नगरमा लगभग १२,००० [[मारवाडी]]हरू छन् जुन मुख्य रूपमा व्यापारीहरू हुन्। वि.सं. २०६८ को तथ्याङ्क अनुसार काठमाडौँ सहरमा सबैभन्दा प्रमुख धर्म [[हिन्दू धर्म]] रहेको छ जसको जनसङ्ख्या ८१.३% रहेको छ। यसै प्रकार [[बुद्ध धर्म|बौद्ध]] ९%, [[इस्लाम धर्म|इस्लाम]] ४.४% र अन्य जातजाति ५.२% रहेका छन्।<ref name="नेपालको राष्ट्रिय जनगणना"/> ===भाषा=== [[शाह वंश]]को शासनकालमा हिन्दू संस्कृतिप्रतिको कडा पूर्वाग्रहका कारण काठमाडौँको भाषिक पार्श्वचित्रमा ठूलो परिवर्तन आएको थियो।<ref name="महानगर शिक्षा">{{cite web |last=दाहाल |first=कमला |title=नेपालमा शिक्षा |url=https://www.nepjol.info/index.php/TUJ/article/download/2797/2481 |date=सन् २००९ |accessdate=वि.सं. २०७८ चैत्र २८ |language=नेपाली |page=१ |publisher=नेपाल जोल}}</ref> यस शासन कालमा शासकहरूले [[संस्कृत|संस्कृत भाषा]]लाई प्राथमिकता दिनुका साथै नेपालको तराई भेगमा संस्कृत भाषा सिक्न र प्रोत्साहित गर्नका निमित्त संस्कृत केन्द्रहरू स्थापित गरिएको थियो।<ref name="महानगर शिक्षा"/> संस्कृत विद्यालयहरू विशेष रूपमा काठमाडौँ र तराई क्षेत्रमा परम्परागत हिन्दू संस्कृति र नेपालबाट उत्पन्न प्रथाहरूलाई जोगाउनको लागि स्थापना गरिएको थियो। वि.सं. २०६८ को जनगणना अनुसार यो सहरको कुल जनसङ्ख्याको ६१.२६% [[नेपाली भाषा]], १९.००% [[नेपाल भाषा|नेवार भाषा]], ५.५५% [[तामाङ भाषा]], २.८२% [[मैथिली भाषा]], १.८१% [[हिन्दी|हिन्दी भाषा]], १.६०% [[भोजपुरी भाषा]], १.२३% [[गुरूङ भाषा|गुरुङ भाषा]], १.१६% [[मगर भाषा]] र १.४०% ले आफ्नो पहिलो भाषाको रूपमा बोल्ने गर्छन्। [[अङ्ग्रेजी भाषा]] बोल्ने र बुझ्ने मानिसहरूको सङ्ख्या समेत उल्लेखनीय रहेको छ।<ref>{{Cite web|url=https://www.setopati.com/blog/256018/|title=नेपाली राम्रोसँग बोल्न आउँदैन, अंग्रेजी जानेमा उत्कृष्ट!|last=पराजुली|first=कृष्णप्रसाद|website=सेतोपाटी|language=नेपाली|access-date=2022-04-11}}</ref><ref>{{Cite web |url=http://himalaya.socanth.cam.ac.uk/collections/journals/ancientnepal/pdf/ancient_nepal_147_03.pdf |title=नेपाल+तिब्बत सम्बन्ध:ऐतिहासिक सिंहावलोकन |last=जोशी |first=इन्दिरा |website=प्राचीन नेपाल |language=नेपाली |page=१-६ |type=pdf |accessdate=2022-04-14}}</ref> ==वास्तुकला र सहर दृश्य== {{Main|काठमाडौँको वास्तुकला}} {{Kathmandu valley World Heritage Site (WHS) Monuments}} [[भारत]] र [[तिब्बत]] बीचको प्राचीन व्यापारिक मार्ग काठमाडौँलाई काटेर गएको थियो जसले गर्दा अन्य संस्कृतिका कलात्मक र वास्तुकलाको परम्परालाई स्थानीय कला र वास्तुकलासँग मिलाउन सक्षम बनाएको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/116385 |title=प्राचीन खशमार्ग नै हो आजको रेशममार्ग (सिल्क रोड) |last=न्यौपाने |first=गोविन्द |website=हिमाल खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/opinion/135290-1514172360.html |title=रेशमी मार्ग र हामी |last=सुवेदी |first=डा. देवीप्रसाद |website=नागरिक समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref> काठमाडौँ सहरका स्मारकहरू कैयौँ शताब्दीदेखि हिन्दू र बौद्ध धार्मिक अभ्यासहरूद्वारा प्रभावित छन्।<ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/opinion/131502-1509075120.html |title=यसरी बन्छ काठमाडौँ |last=बम |first=पुकार |website=नागरिक समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref> काठमाडौँ उपत्यकाभित्र रहेका वास्तुकलाहरू जसमा प्राचीन स्मारक र भवनहरू रहेका छन्।<ref name="युनेस्को">{{Cite web |url=https://www.bbc.com/nepali/news/2016/11/161102_heritage_sites_concerns |title=सम्पदाबारे युनेस्कोको चिन्ता |last=फुयाल |first=सुरेन्द्र |date=2016-11-02 |website=बिबिसी नेपाली सेवा |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref> यी वास्तुकलाहरूलाई सात समूहमा वर्गीकरण गरिएको छ। यस समूहभित्र सांस्कृतिक सम्पदा र भवनहरू रहेका छन्। सन् २००६ मा [[युनेस्को]]ले स्मारकहरूको यी सात समूहहरूलाई विश्व सम्पदा क्षेत्रभित्र स्थान दिएको थियो। सात स्मारक क्षेत्रहरूले {{convert|189|ha|acre}} क्षेत्रफल ओगटेको छ भने मध्यवर्ती क्षेत्रसमेत जोडेर यसले कुल {{convert|2394|ha|acre}} क्षेत्रफल ओगटेको छ। सन् १९७९ मा मूल रूपमा सूचीकृत गरिएका सात स्मारक क्षेत्रहरू भित्र [[हनुमान ढोका|हनुमानढोका]], [[पाटन दरबार क्षेत्र|पाटन]] र [[भक्तपुर दरबार क्षेत्र|भक्तपुरका दरबार क्षेत्रहरू]], [[पशुपतिनाथ मन्दिर|पशुपतिनाथ]] र [[चाँगुनारायण मन्दिर|चाँगुनारायणका हिन्दू मन्दिरहरू]], [[स्वयम्भूनाथ]] र [[बौद्धनाथ|बौद्धनाथका बौद्ध स्तूपहरू]] रहेका छन्।<ref name="युनेस्को"/><ref>{{Cite web |url=https://www.khabarhub.com/2019/26/43090/ |title=काठमाडौं उपत्यका युनेस्कोको खतराको सूचीमा पर्नसक्ने |website=खबरहब |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://ekagaj.com/article/society/6235/?v=1 |title=विश्व सम्पदा : राजनीति 'इन', सूचीबाट 'आउट' |last=साखकर्मी |first=सुनीता |website=ई कागज |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://gorkhapatraonline.com/mainnews/2021-12-21-53439 |title=सम्भावित विश्व सम्पदा स्थलको अध्ययन सुस्त |last=श्रेष्ठ |first=दीपक |website=गोरखापत्र |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref> === दरबार क्षेत्रहरू === {{Main|वसन्तपुर दरबार क्षेत्र|हनुमान ढोका}} दरबार क्षेत्रको शाब्दिक अर्थ 'दरबारहरूको स्थान' हुने गर्छ। काठमाडौँ उपत्यकामा तीन र [[कीर्तिपुर नगरपालिका|कीर्तिपुर]]मा एउटा असुरक्षित दरबार क्षेत्रहरू रहेका छन्।<ref>{{Cite web |url=https://www.prasashan.com/2021/07/01/244531/ |title=पुनर्निर्माणपछि जीवन्तता पाउँदै भक्तपुर दरबार स्क्वायर(भिडियोसहित) |last=उपाध्याय |first=एस. राज |website=प्रशासन |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref> काठमाडौँ दरबार क्षेत्र जसलाई वसन्तपुर दरबार क्षेत्र पनि भनिन्छ।<ref>{{Cite web |url=https://www.khabarhub.com/2019/08/73994/ |title=के वसन्तपुर घुम्नका लागि योग्य छैन ? |last=कार्की |first=सविना |website=खबर हब |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref> यो पुरानो सहरमा अवस्थित छ र यसमा चार राज्यहरू ([[कान्तिपुर (राज्य)|कान्तिपुर]], ललितपुर, भक्तपुर र कीर्तिपुर) को प्रतिनिधित्व गर्ने सम्पदा भवनहरू छन् जसमा सबैभन्दा प्रारम्भिक [[लिच्छवि काल|लिच्छवि वंश]]को हो। यस परिसरमा ५० वटा मन्दिरहरू छन् र दरबार क्षेत्र दुई चतुर्भुजमा विभाजित छ।<ref name="दरबार क्षेत्र">{{Cite web |url=https://gorkhapatraonline.com/mustread/2022-01-05-54648 |title=वसन्तपुर क्षेत्रका ३० वटा सम्पदाको पुनर्निर्माण सम्पन्न |last=पाण्डेय |first=विष्णु |website=गोरखापत्र |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref> बाहिरी चतुर्भुजमा [[काष्ठमण्डप]], [[कुमारीघर|कुमारी घर]] र शिव-पार्वती मन्दिर छ भने भित्री चतुर्भुजमा [[हनुमान ढोका|हनुमानढोका दरबार]] छ। [[विसं २०७२ को महाभूकम्प|वि.सं. २०७२ को भूकम्प]]मा दरबार क्षेत्रहरू नराम्ररी क्षतिग्रस्त भएका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://nepalmag.com.np/contemporary/2015/05/04/8356 |title=सिद्धिए सम्पदा |last=सापकोटा |first=जनकराज |website=नेपाल पत्रिका |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.setopati.com/social/168010/ |title=वसन्तपुर दरबारको सेतो भित्तामा इतिहासको एनिमेसन |last=श्रेष्ठ |first=सुदीप |website=सेतोपाटी |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref> हनुमानढोका [[मल्ल वंश|मल्ल राजा]] र [[शाह वंश]]को राजदरबार भएको संरचनाको एक जटिल संरचना हो।<ref>{{Cite web |url=https://www.ghamchhaya.com/?p=696 |title=मल्लकाल देखि बन्द चोकहरू; अब खुल्दै छन् |last=आचार्य |first=रूपेश |date=2020-01-01 |website=घामछाया |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref> यो पाँच एकड अर्थात् ४४ रोपनीमा फैलिएको छ।<ref name="दरबार क्षेत्र"/> दस प्राङ्गण भएको सबैभन्दा पुरानो भाग पूर्व पट्टी रहेको छ, जुन १६औँ शताब्दीको मध्यतिर निर्माण गरिएको हो।<ref>{{Cite web |url=https://www.prasashan.com/2021/06/30/244294/ |title=वसन्तपुर दरबार स्क्वायर : मौलिक स्वरूप र शैलीमै पुनर्निर्माण हुँदै[भिडियो रिपोर्ट] |last=उपाध्याय |first=एस. राज |website=प्रशासन |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://nayapatrikadaily.com/news-details/34148/2020-01-21 |title=विश्व सम्पदा सूचीका ६४ सम्पदा अझै पुनर्निर्माण भएनन् |last=शान्ति तामाङ |first=प्रकाश धौलाकोटी |website=नयाँ पत्रिका |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref> १७औँ शताब्दीमा मल्ल वंशका राजा [[प्रताप मल्ल]]ले अनेक मन्दिरहरू सहित यसको विस्तार गरेका थिए। सन् १८८६ मा [[नारायणहिटी दरबार सङ्ग्रहालय|नारायणहिटी दरबार]]मा सर्नुभन्दा पहिले राजपरिवारका सदस्यहरू यसै दरबारमा बस्ने गरेका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/15365 |title=त्यो नारायणहिटी राजदरबार, त्यो मालश्री र मंगलधुन |last=खरेल |first=शेखर |website=हिमाल खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref> काठमाडौँ सहरको मध्यभागमा रहेको दरबार क्षेत्रको छेउमा कुमारी घर रहेको छ जहाँ धेरै कुमारीहरूबाट छानिएका शाही [[कुमारी ( जीवित देवी)|कुमारी]]हरू बस्छिन्।<ref>{{Cite web |url=https://ratopati.com/story/171028/2021/3/9/kumari-ghar |title=कुमारी घर पुनःनिर्माण हुने |website=रातोपाटी |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref> कुमारी, वा कुमारी देवी, दक्षिण एसियाली देशहरूमा दैवी नारी शक्ति वा देवीको अभिव्यक्तिको रूपमा युवा हुनु पूर्व [[किशोरावस्था|किशोरी]]हरूलाई पूजा गर्ने परम्परा हो।<ref name="कुमारी">{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/video/160637-1538061300.html |title=जीवित देवी कुमारी माथि राजनीति (भिडियाे) |last=बिष्ट |first=देबकी |website=नागरिक समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref> नेपालमा कुमारी छनोटको प्रक्रिया निकै कडा र प्रतिस्पर्धात्मक छ।<ref name="कुमारी"/> राजतन्त्रको समयमा तत्कालीन रानी र राज पुजारीहरूले ज्योतिषीय परीक्षण र ३२ गुणको नाजुक प्रक्रियाबाट प्रस्तावित कुमारी नियुक्त गर्ने गर्दथे। चिना अर्थात् प्राचीन हिन्दू ज्योतिषीय प्रतिवेदन अनुसार वर्तमान कुमारी र शासन गरिरहेका राजाको चिना समान हुनुपर्ने व्यवस्था रहेको थियो। कुमारीलाई [[तलेजु भवानी|देवी तलेजु]] (दुर्गा) को शारीरिक अवतार मानिन्छ जबसम्म उनीहरूको [[महिनावारी]] हुँदैन, त्यसपछि देवीले आफ्नो शरीर खाली गर्छिन् भन्ने विश्वास गरिन्छ।<ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/ampnews/2016-10-06/20161006080554.html |title=कसले बनाउने कुमारी घर ? |last=न्यौपाने |first=दामोदर |website= कान्तिपुर समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref> गम्भीर रोग वा चोटबाट रगत ह्रास हुँदा समेत कुमारीहरूलाई आफ्नो सामान्य स्थितिमा फर्काउन सक्छ।<ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/social-affairs/129780-1506218220.html |title=काठमाडौँमा नयाँ कुमारी आउँदै |last=घिमिरे |first=शिवहरि |website=नागरिक समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref> सन् २०१७ सेप्टेम्बरमा पदभार ग्रहण गरेकी तृष्णा शाक्य वर्तमान कुमारी हुन्।<ref>{{Cite web |url=https://www.onlinekhabar.com/2017/09/629106 |title=कुमारी घरमा नयाँ कुमारीको प्रवेश |website=अनलाइन खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref> उनी कुमारी नियुक्ति हुने समयमा तीन वर्षकी थिइन्। राजतन्त्रको अन्त्यपछि काठमाडौँकी पहिलो कुमारी रहेकी मतिना शाक्यलाई तृष्णाले पदस्थान्तर गरेकी थिइन्। [[गुरु गोरखनाथ|गोरखनाथ]]को प्रतिमा राखिएको काष्ठमण्डप एक तीन तले मन्दिर हो। यो १६औँ शताब्दीमा [[प्यागोडा]] शैलीमा बनाइएको थियो। काठमाडौँ नाम काष्ठमण्डप शब्दबाट आएको हो। यो राजा [[लक्ष्मीनरसिंह मल्ल]]को पालामा बनेको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/116435 |title=सातौँ शताब्दीको प्रविधिबाटै काष्ठमण्डप पुनःनिर्माण हुँदै |website=हिमाल खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref> भारत र तिब्बत जोड्ने दुई प्राचीन व्यापारिक मार्गहरूलाई काट्ने मरु क्षेत्रमा काष्ठमण्डप उभिएको छ। यो सुरुमा यात्रुहरूको लागि विश्राम गृहको रूपमा निर्माण गरिएको थियो। === पशुपतिनाथ मन्दिर === {{Main|पशुपतिनाथ मन्दिर}} [[File:Pashupatinath Temple-2020.jpg|thumb|centre|बागमती नदीको किनारमा रहेको पशुपतिनाथ मन्दिरको दृश्य|633x633px|alt=]] पशुपतिनाथ मन्दिर [[शिव|भगवान शिव]]लाई समर्पित पाँचौं शताब्दीको प्रसिद्ध [[मन्दिर|हिन्दू मन्दिर]] हो। [[बागमती नदी]]को किनारमा अवस्थित पशुपतिनाथ मन्दिर काठमाडौँको सबैभन्दा पुरानो हिन्दू मन्दिर हो।<ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/arts/172497-1551599700.html |title=काठमाडौं उपत्यकाकै प्राचीनतम धार्मिकस्थल , पशुपतिनाथ मन्दिर |last=नागरिक - |website=नागरिक समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-14}}</ref> नेपाल धर्मनिरपेक्ष राष्ट्र नभएसम्म यसले राष्ट्रिय देवता तथा [[पशुपति|भगवान पशुपतिनाथ]]को आसनको रूपमा सेवा गरेको थियो। यो मन्दिरको एक महत्वपूर्ण भागलाई वि.सं. १४०६ मा [[बङ्गाल]]का मुसलमान शासक शमशुद्दीन इलियासको आक्रमणकारी सेनाहरूले नष्ट गरेको थियो जसकारण यो मन्दिरको मूल ५औँ शताब्दीको मन्दिरको बाहिरी भागको थोरै वा केही पनि बाँकी छैन।<ref>{{Cite web |url=http://himalaya.socanth.cam.ac.uk/collections/journals/ancientnepal/pdf/ancient_nepal_115_03.pdf |title=पशुपतिनाथ प्राङ्गणमा प्राप्त अप्रकाशित लिच्छवि अभिलेख |last=राजवंशी |first=श्यामसुन्दर |website=प्राचीन नेपाल |language=नेपाली |page=१-२ |type=pdf |accessdate=2022-04-14}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/bhgvaan-raamle-muddaa-jite-140757 |title=भगवान् रामले मुद्दा जिते |last=कोइराला |first=कमल |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-04-14}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.onlinekhabar.com/2018/02/658585 |title=जब बंगालका राजाले ‘नेपाल उपत्यका’मा आक्रमण गरे |last=जोशी |first=अभयराज |website=अनलाइन खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-04-14}}</ref> गोरुको मूर्ति र पशुपतिको कालो चार टाउको भएको मूर्ति कम्तिमा ३०० वर्ष पुरानो भए पनि आज उभिएको मन्दिर १९औँ शताब्दीमा बनेको हो।<ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/117165 |title=पशुपति विनाश गुरुयोजना ! |last=महर्जन |first=वसन्त |website=हिमाल खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-04-14}}</ref> यो मन्दिरलाई [[युनेस्को]]ले आफ्नो [[विश्व सम्पदा क्षेत्र]]मा सूचिकृत गरेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://www.nirmanpati.com/detail/2484/ |title=विश्व सम्पदा सुचीमा सुचीकृत पशुपति मन्दिर जीर्णोद्धारको पर्खाइमा |website=निर्माणपाटी |language=नेपाली |accessdate=2022-04-14}}</ref> यो मन्दिरमा मनाइने सबैभन्दा महत्वपूर्ण चाड [[महाशिवरात्रि|शिवरात्रि]] हो। शिवरात्रिको दिन यो मन्दिर दर्शन गर्न हजारौँ भक्त र साधुहरू आउने गर्छन्।<ref>{{Cite web |url=https://www.bbc.com/nepali/live/news-56356566 |title=शिवरात्रिः पशुपतिनाथ र अन्य शिवालयमा मानिसको घुइँचो |website=बिबिसी समाचार नेपाली |language=नेपालय |accessdate=2022-04-14}}</ref> पशुपतिनाथमा विश्वास गर्नेहरूमध्ये मुख्यतया [[हिन्दू धर्म|हिन्दू]]हरूलाई मात्रै मन्दिर परिसरमा प्रवेश गर्न अनुमति दिइएको छ, तर गैर-हिन्दू आगन्तुकहरूलाई बागमती नदी पारीबाट मात्र मन्दिर हेर्न अनुमति दिइएको छ।<ref>{{Cite web |url=https://bigulnews.tv/story/2018/06/27/102225.html |title=नेपालको यस्तो ५ मन्दिर जहाँ हिन्दुहरूलाई मात्र प्रवेश अनुमति! |date=2018-06-27 |website=बिगुल न्यूज |language=नेपाली |accessdate=2022-04-14}}</ref> यस मन्दिरमा सेवा गर्ने पुजारीहरू [[मल्ल वंश|मल्ल राजा]] [[यक्ष मल्ल]]को समयदेखि [[दक्षिण भारत]]को [[कर्नाटक]]का ब्राह्मणहरू हुन्।<ref>{{Cite web |url=https://www.onlinekhabar.com/2013/09/118269 |title=अब को बन्ला पशुपतिनाथको मूल पूजारी ? |website=अनलाइन खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-04-14}}</ref> यो परम्परा आदि [[शङ्कराचार्य]]को अनुरोधमा सुरु भएको मानिन्छ जसले सांस्कृतिक आदानप्रदानलाई प्रोत्साहित गरेर पौराणिक राजा भरतले शासन गरेको मानिने दक्षिण एसियाको भारतीय राज्यहरूलाई एकीकरण गर्न खोजेका थिए। यो प्रक्रिया भारत वरपरका अन्य मन्दिरहरूमा पछ्याइएको छ, जुन आदि शङ्कराचार्यद्वारा पवित्र गरिएको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://nayapusta.com/2018/05/28/69280 |title=पशुपतिनाथमा यसरी आए भारतीय भट्ट, जो पछि मूलभट्ट र पुजारी भएर राज गर्दैछन् |date=2018-05-28 |website=नयाँ पुस्ता |language=नेपाली |accessdate=2022-04-14}}</ref> यो मन्दिर [[प्यागोडा]] वास्तुकलाको शैलीमा बनाइएको छ। मन्दिरमा [[तामा]] र [[सुन]]को दुई-स्तरको छानाहरू रहेका छन्।<ref>{{Cite web |url=https://www.pashupati.gov.np/content/62 |title=पशुपति विकास ट्रस्ट |website=पशुपतिनाथ आधिकारिक वेबसाइट |language=नेपाली |accessdate=2022-04-14}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://nepaliheadlines.com/142542-2/ |title=पशुपतिनाथको मन्दिरको बारेमा ११ रोचक तथ्य- भगवान शिवको नाम 'पशुपतिनाथ' कसरी हुन पुग्यो? |date=2016-02-17 |website=नेपाली हेडलाइन्स |language=नेपाली |accessdate=2022-04-14}}</ref> ===बौद्धनाथ=== {{Main|बौद्धनाथ}} [[File:Boudhanath Panorama.jpg|thumb|centre|बौद्धनाथ स्तूपको प्यानोरेमिक दृश्य|alt=|737x737px]] '''बौद्धनाथ'''लाई बौद्ध स्तुप वा खस चैत्य भनेर पनि चिनिन्छ।<ref>{{Cite web |url=https://newsabhiyan.com/news-details.php?nid=83259 |title=बौद्धनाथ स्तूप’ वृत्तचित्र निर्माण |website=न्युज अभियान |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> यो [[स्वयम्भूनाथ]]सँगै नेपालको सबैभन्दा पवित्र बौद्ध स्थलहरू मध्ये एक हो। यो लोकप्रिय पर्यटकीय क्षेत्र हो। बौद्धनाथलाई नेवारहरूद्वारा खस्ती र नेपाली वक्ताहरूद्वारा बौद्ध या बोधनाथ भन्ने गरिन्छ। काठमाडौँको केन्द्र उत्तरपूर्वी बाहिरी इलाकादेखि {{convert|11|km|0|abbr=on}}को दूरीमा रहेको यो स्तूपको विशाल मण्डलाले यसलाई नेपालको सबैभन्दा ठूलो गोलाकार स्तूपहरू मध्ये एक बनाएको छ। बौद्धनाथलाई सन् १९७९ मा [[युनेस्को]]द्वारा [[विश्व सम्पदा क्षेत्र]]मा सूचिकृत गरिएको थियो।<ref>{{Cite web |url=http://www.tamangonline.com/news/30969 |title=बौद्धनाथको पौराणिक कथा |date=2018-10-18 |website=तामाङ अनलाइन |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> स्तूपको आधारखण्डमा ध्यानी बुद्ध अमिताभको १०८ वटा साना चित्रणहरू छन्। प्रत्येक वर्ष स्तूप भ्रमण गर्न विश्वभरिका तिब्बती [[बुद्ध धर्म|बौद्ध]] तीर्थयात्रिहरू यहाँ आउने गरेका छन्। यी तीर्थालुहरूले यो स्तूपको आन्तरिक तल्लो घेरिएको भागमा शरीर निहुराएर साष्टाङ्ग प्रणाम गर्छन्, प्रार्थना चक्रसँगै स्तूपको चारै दिशामा घुम्ने गर्छन्, मन्त्रोच्चार र प्रार्थना गर्ने गर्छन्।<ref>{{Cite web |url=http://www.paryatanbazar.com/archives/4778 |title=स्वदेशी तथा विदेशी पाहुनाको प्रमुख आकर्षणको गन्तव्य , बौद्धनाथ स्तुपा |date=2019-11-10 |website=पर्यटन बजार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> ===स्वयम्भूनाथ=== {{Main|स्वयम्भूनाथ}} स्वयम्भूनाथ स्तूप काठमाडौँ सहरको उत्तरपश्चिमी भागमा अवस्थित पहाडमा रहेको बौद्ध [[स्तूप]] हो।<ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/111200 |title=स्वयम्भूनाथ होइन् स्वयम्भू महाचैत्य |last=महर्जन |first=बसन्त |website=हिमाल खबर |accessdate=2022-04-15}}</ref> यो नेपालको सबैभन्दा पुरानो धार्मिक स्थल हो।<ref>{{Cite web|url=https://kendrabindu.com/others/102230-1612474407.html|title=स्वयम्भूनाथ १८ करोडको लागतमा जीर्णोद्वार हुँदै|website=केन्द्रबिन्दु|language=नेपाली|accessdate=2022-04-15}}</ref> यो बौद्ध क्षेत्र मान्ने गरिएता पनि यो बौद्ध र हिन्दू दुवै धर्मावलम्बीद्वारा सम्मानित र पूजनीय रहेको छ। स्तूपको आधारखण्डमा गुम्बज छ र गुम्बजको माथि, चारै दिशामा बुद्धको आँखाले हेरेको घन संरचना छ। चारै दिशामा पञ्चकोणीय तोरण छन्, जसमा मूर्तिहरू कुँदिएका छन्। तोरणको पछाडि र माथि गरि जम्मा तेह्र तहहरू छन्। सबै तहहरू माथि एउटा सानो ठाउँ छ जसमाथि गजुर रहेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://pahilopost.com/content/20181222131419.html |title=बौद्ध स्तुपमा प्वालैप्वाल : के हो विवाद? यस्तो छ चिनियाँ लामाको ‘कनेक्सन’ |last=रञ्जित |first=सहयोग |website=पहिलो पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> === रानी पोखरी === {{Main|रानी पोखरी}} रानीपोखरी काठमाडौँ सहरको मध्य भागमा अवस्थित एक ऐतिहासिक मानव निर्मित [[पोखरी]] हो।<ref>{{Cite web |url=https://jhannaya.nayapatrikadaily.com/news-details/1138/2020-10-10 |title=कथा रानीपोखरीको |last=मल्ल |first=के. सुन्दर |website=नयाँ पत्रिका |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> यसलाई मल्ल राजा [[प्रताप मल्ल]]ले सन् १६६५ मा आफ्नो प्यारी रानीको लागि बनाएका थिए। पोखरीको दक्षिण कुनामा एउटा हात्तीको मूर्ति रहेको छ जसमा प्रताप मल्ल र उनको दुवै छोराहरूको छविलाई दर्शाउने गरेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/91895-91895 |title=रानी पोखरी प्रताप मल्लले बनाएका होइनन् |last=जोशी |first=हरिराम |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> बालगोपालेश्वर मन्दिर पोखरीको मध्यभागमा रहेको छ। रानी पोखरी प्रत्येक वर्ष [[तिहार]]को अन्तिम दिन अर्थात् [[भाइटीका]] र [[छठ]] पर्वको समयमा सर्वसाधारणको लागि खोलिने गरेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/ke-ho-raaniipokhrii-mndirko-vaastviktaa-98951 |title=के हो रानीपोखरी मन्दिरको वास्तविकता ? |last=काफ्ले |first=सुरेन्द्र |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/news/2020/10/21/160324829198498141.html |title=यसरी बन्यो रानीपोखरी |last=न्यौपाने |first=दामोदर |website=कान्तिपुर समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> == संस्कृति == {{Main|काठमाडौँको संस्कृति}} === कला === [[मन्दिर]], तीर्थस्थल, [[स्तूप]], गोम्पा, [[चैत्य]] र दरबारहरूमा प्रशस्त पाइने काठ, ढुङ्गा, धातु र टेराकोटाबाट बनेको कलात्मक बस्तुहरूले काठमाडौँ उपत्यकालाई [[नेवार जाति|नेवार]]हरूको सहरको रूपमा वर्णन गर्ने गरिएको छ।<ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/news/2022/04/15/16500215292493433.html |title=नेपालको कला विश्वकै चिनारी : उपराष्ट्रपति |website=कान्तिपुर समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.setopati.com/blog/221949/ |title=रहरै रहर, काठमाडौँ सहर |last=केसी |first=खिमु |website=सेतोपाटी |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> कलात्मक वस्तुहरू सडकको कुना, गल्ली, निजी आँगन र खुला मैदानमा पनि देखिन्छन्।<ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/others/111689-1480138260.html |title=कलाको मूल्य |last=खतिवडा |first=ऋषि |website=नागरिक न्युज |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> प्रायजसो [[देवता]] र [[देवी]]हरूको प्रतिमामा कला देखिने गरेन्छ। काठमाडौँ उपत्यका लामो समयदेखि कलाको खजाना रहेको भए पनि सन् १९५० मा बाहिरी विश्वका लागि यो देश खुलेपछि मात्रै यसले विश्वव्यापी मान्यता पाएको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://gorkhapatraonline.com/national/2019-09-21-1636 |title=काठमाडौँ उपत्यका: कला र सम्पदाले झकिझकाउ बनाइँदै |last=हमाल |first=चाँदनी |website=गोरखापत्र |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> नेपाल र काठमाडौँको धार्मिक कलामा विशेष गरी [[भवानी देवी|भवानी]], [[दुर्गा]], गज-लक्ष्मी, हरिती-सीतला, महिषमर्दिनी, सप्तमातृका (सात मातृ देवी), र [[लक्ष्मी|श्रीलक्ष्मी]] (धन देवी) माता देवीहरूको प्रतीकात्मक प्रतीकहरू समावेश छन्। ईशा पूर्व तेस्रो शताब्दीदेखि हिन्दू देवी-देवताहरू बाहेक [[सम्राट अशोक]] कालका बौद्ध स्मारकहरूले सामान्यतया नेपाल र विशेष गरी उपत्यकालाई सुन्दर बनाएको छ। यी कला र वास्तुकलाका भवनहरूले विकासको तीन प्रमुख कालहरू समेटेका छन्: [[लिच्छवि काल|लिच्छवि]] वा शास्त्रीय काल (सन् ५०० देखि ९००), उत्तर-शास्त्रीय अवधि (सन् १००० देखि १४००) जसमा पाल कालको बलियो प्रभाव रहेको थियो त्यसपछि [[मल्ल वंश|मल्ल काल]] (सन् १४०० पछि) जसले तिब्बती दानवविज्ञानको कलाको साथमा स्पष्ट रूपमा तान्त्रिक प्रभावहरू देखाएको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://www.onlinekhabar.com/2019/04/760454 |title=नेपाली कला-संस्कृतिमा लोभिएका चिनियाँ कलाकार |last=ढुङ्गाना |first=नारायण |website=अनलाइन खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/Art/2021/11/04/163599130276998220.html |title=आधुनिकताले बिर्साएको सहरको कथा |last=तामा‌ङ |first=सुशीला |website=कान्तिपुर समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> नेपाली कलाकारले बनाएको कलात्मक प्रतिमूर्ति र नक्काशीलाई व्यापक टाइपोलोजी भनिएको छ। यी कलाकारहरूले हिन्दू र बौद्ध धर्मको मिश्रणलाई कायम राखेका छन्। यी कलाकारहरूले प्रायः ढुङ्गा कला, धातु कला, काठ कला, टेराकोटा कला, र चित्रकलाको प्रयोग गरिएको सामग्री बनाउने गरेका छन्।<ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/arts/625391-1631928629.html |title=नेपाली कला कार्यशालाको इतिवृत्ति |last=मल्ल |first=मुकेश |website=नागरिक न्युज |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> <gallery mode="packed"> चित्र:Bhairav Statue Koteshwor Mahadev Temple Koteshwor Kathmandu Nepal Rajesh Dhungana.jpg|भैरवको मूर्ति चित्र:Stone carving in Kathmandu.jpg|ढुङ्गा कलाको एक नमूना चित्र:Basantapur Kathmandu Nepal (8528227205).jpg|बसन्तपुरमा रहेको एक मन्दिर बाहिरको काष्ठ कला चित्र:Basantapur Kathmandu Nepal (8528168475).jpg|धातु कला </gallery> ====सङ्ग्रहालय==== काठमाडौँ नेपालको राष्ट्रिय सङ्ग्रहालय<ref>{{Cite web |url=https://shilapatra.com/detail/52606/ |title=अब घरमै बसीबसी छाउनी राष्ट्रिय सङ्ग्रहालय घुम्न सकिने |website=शिलापत्र |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.news24nepal.tv/2022/03/21/864946 |title=राष्ट्रिय सङ्ग्रहालयलाई सार्कस्तर बनाउनुपर्छ : मन्त्री आले |date=2022-03-21 |website=न्युज २४ |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> र नेपालको प्राकृतिक इतिहास सङ्ग्रहालय सहित धेरै सङ्ग्रहालयहरू र कला गृहहरूको घर हो।<ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/112249 |title=‘भगवान भरोसा’ मा हाम्रा ऐतिहासिक सङ्ग्रहालय |last=महर्जन |first=वसन्त |website=हिमाल खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> नेपालको कला र वास्तुकला दुई प्राचीन धर्म हिन्दू र बौद्ध धर्मको मिलन हो। काठमाडौँ उपत्यकाका सात राम्ररी परिभाषित स्मारक क्षेत्रहरूमा रहेका धेरै मन्दिर, तीर्थस्थल, स्तूप, गुम्बा र दरबारहरूमा यिनीहरू पर्याप्त रूपमा प्रतिबिम्बित छन्। यो एकीकरण काठमाडौँ र यसका भगिनी सहर [[ललितपुर महानगरपालिका|पाटन]] र [[भक्तपुर नगरपालिका|भक्तपुर]]का सङ्ग्रहालय र कला गृहहरूमा आयोजना र प्रदर्शनीहरूमा पनि झल्किन्छ। सङ्ग्रहालयहरूले पुरातात्विक निर्यात सहित ५औँ शताब्दीदेखि वर्तमान दिनसम्मका अद्वितीय कलाकृतिहरू र चित्रहरू प्रदर्शन गर्छन्। =====राष्ट्रिय सङ्ग्रहालय===== {{मुख्य|राष्ट्रिय सङ्ग्रहालय, छाउनी}} राष्ट्रिय सङ्ग्रहालय काठमाडौँको पश्चिमी भागमा नेपालका तत्कालीन सेनापति र मुख्तियार [[भीमसेन थापा]]ले १९औँ शताब्दीको प्रारम्भमा निर्माण गरेको ऐतिहासिक भवनमा स्वयम्भूनाथ स्तूप नजिकै छ। यो देशको सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण सङ्ग्रहालय हो।<ref>{{Cite web |url=https://onlineradionepal.gov.np/2022/03/21/263644.html |title=राष्ट्रिय सङ्ग्रहालयलाई सार्कस्तरीय बनाउनुपर्छ : मन्त्री आले |website=रेडियो नेपाल |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> यो सङ्ग्रहालयमा हतियार, कला र ऐतिहासिक र सांस्कृतिक महत्त्वको पुरातात्विक वस्तुहरूको विस्तृत सङ्ग्रह रहेको छ। यो सङ्ग्रहालय युद्ध ट्रफी र हतियारहरूको सङ्कलन गृहको रूपमा सन् १९२८ मा स्थापना भएको थियो भने यस सङ्ग्रहालयको प्रारम्भिक नाम छाउनी सिलखाना थियो, जसको अर्थ "हतियार र गोला बारुदको ढुङ्गा घर" हो।<ref>{{Cite web |url=https://nepalmag.com.np/history/2019/07/18/20190718133719 |title=संग्रहागारदेखि संग्रहालयसम्म |last=जोशी |first=हरिराम |website=नेपाल पत्रिका |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> यसको महत्वलाई ध्यानमा राख्दै सङ्ग्रहालयमा धेरै हतियारहरू छन्, जसमा युद्धहरूमा प्रयोग हुने स्थानीय रूपमा बनाइएका हतियारहरू, १८ र १९औँ शताब्दीका छालाका तोपहरू, र काठ, काँसा, ढुङ्गा र चित्रहरूमा मध्यकालीन र आधुनिक कार्यहरू समावेश छन्।<ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/praathmiktaamaa-pren-sngrhaaly-149311 |title=‘प्राथमिकतामा परेन संग्रहालय’ |last=महर्जन |first=सपना |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> =====प्राकृतिक इतिहास सङ्ग्रहालय===== {{मुख्य|प्राकृतिक इतिहास सङ्ग्रहालय नेपाल}} प्राकृतिक इतिहास सङ्ग्रहालय स्वयम्भूनाथ पहाडको दक्षिणी फेदमा छ। यो सङ्ग्रहालयमा विभिन्न प्रजातिका जनावर, पुतली र बोटबिरुवाहरूको ठूलो सङ्ग्रह छ। यो सङ्ग्रहालय प्रागैतिहासिक गोलादेखि भरिएका जनावरहरूका प्रजातिहरूको प्रदर्शनको लागि प्रख्यात छ।<ref>{{Cite web |url=https://emulyankan.org/natural-history-museum-tu/ |title=प्रकृति बुझ्न प्राकृतिक विज्ञान सङ्ग्रहालय जाने कि ? |last=डङ्गोल |first=प्रा.डा. धर्मराज |date=2018-05-15 |website=मूल्याङ्कन अनलाइन |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> =====नारायणहिटी दरबार सङ्ग्रहालय===== {{मुख्य|नारायणहिटी दरबार सङ्ग्रहालय}} नारायणहिटी दरबार सङ्ग्रहालय काठमाडौँको उत्तर-मध्य भागमा अवस्थित छ। वर्तमान दरबारको मुख्य भवन सन् १९७० मा पुरानो दरबारको अगाडि बनाइएको थियो। यो भवन तत्कालीन युवराज र सिंहासनका उत्तराधिकारी वीरेन्द्रको विवाहको अवसरमा निर्माण गरिएको थियो। दरबारको दक्षिणी ढोका पृथ्वीपथ र दरबारमार्ग सडकको छेउमा छ। दरबार क्षेत्रले कुल {{convert|30|ha|acre}} क्षेत्रफल ओगटेको छ र चारैतिर अग्ला फाटकहरूद्वारा पूर्ण रूपले सुरक्षित छ। नेपालको [[दरबार हत्याकाण्ड]] यसै स्थानमा भएको थियो। [[राजतन्त्र]]को पतनपछि यसलाई सङ्ग्रहालयमा परिणत गरिएको हो।<ref>{{Cite web |url=https://www.onlinekhabar.com/2022/01/1066225 |title=नारायणहिटीको श्रीसदनका दुई कोठाको दस्तावेज सूचीकृत गरिँदै |website=अनलाइन खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> =====तारागाउँ सङ्ग्रहालय===== {{मुख्य|तारागाउँ सङ्ग्रहालय}} तारागाउँ सङ्ग्रहालयले काठमाडौँ उपत्यकाको आधुनिक इतिहास प्रस्तुत गर्दछ। यसले काठमाडौँ उपत्यकाको ५० वर्षको अनुसन्धान र सांस्कृतिक सम्पदा संरक्षणमा २०औँ शताब्दीको उत्तरार्धमा विदेशबाट आएका कलाकार, फोटोग्राफर, वास्तुविद् र मानवशास्त्रीहरूले योगदान दिएका कलाहरूलाई दस्तावेजीकरण गर्ने प्रयास गरिएको छ।<ref>{{Cite web |url=https://www.janaboli.com/post/48586 |title=पौभा, थान्का बारे अध्ययन अनुसन्धान बढाउन माग |date=2016-08-25 |website=जनबोली न्यूज |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> सङ्ग्रहालयको वास्तविक संरचनाले काठमाडौँको निर्मित सम्पदा जोगाउनको लागि पुनर्स्थापना र पुनर्स्थापनाका लागि गरिएका प्रयासहरू देखाउँछ। यो सङ्ग्रहालय काठमाडौँ उपत्यकाको नियोजनकर्ताको रूपमा परिचित कार्ल प्रुस्चाले सन् १९७० मा डिजाइन गरेका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/128803 |title=४० देशको जीवनशैली चिनाउने ३०० कलाकृति |last=भेटवाल |first=तारा |website=हिमाल खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> <gallery mode="packed"> चित्र:Nepal's Museum.jpg|राष्ट्रिय सङ्ग्रहालय चित्र:Toran Dwar of Simroungarh in National Museum Kathmandu.jpg|राष्ट्रिय सङ्ग्रहालयमा रहेको तोरण द्वार चित्र:The Royal Palace and its surrounding during spring season in Nepal.jpg|बसन्त ऋतुमा नारायणहिटी दरबार चित्र:The Taragaon Museum.jpg|तारागाउँ सङ्ग्रहालयको आँगन </gallery> ==== कला गृह ==== नेपालको कलाको केन्द्रको रूपमा रहेको काठमाडौँमा देशका समसामयिक कलाकारहरूको काम र ऐतिहासिक कलाकारहरूको सङ्कलित कलाकृति प्रदर्शन गरिन्छ।<ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/Art/2022/03/04/164637798712694756.html |last=तामा‌ङ |first=सुशीला |title=काठमाडौं ट्रिएनाले : कलामा समकालीन साझा समस्याको उठान |website=कान्तिपुर समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-21}}</ref> उपत्यका भित्रको पाटन सहर विशेषगरी [[ललित कला]] र शिल्पकलाका लागि प्रख्यात प्राचीन सहर हो।<ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/art/2021/04/22/161905887537176195.html |title=पाटन कलानगरी ‘रेड जोन’ मा |last=माली |first=प्रशान्त |website=कान्तिपुर समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-21}}</ref> काठमाडौँको कला नेपाली परम्परागतता र आधुनिक कलाको सम्मिश्रण प्रदर्शन गर्दै, ठूलो सङ्ख्यामा राष्ट्रिय, एसियाली र विश्वव्यापी प्रभावहरूबाट व्युत्पन्न कलाकृति जीवन्त रहेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/amp/arts/555201-1624070894.html |title=कलामा सौन्दर्यको चासो |last=मल्ल |first=मुकेश |website=नागरिक समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-21}}</ref> नेपाली कलालाई सामान्यतया दुई क्षेत्रमा विभाजन गरिएको छ: नेपालमा [[पौभा]]<ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/arts/178008-1556951700.html |title=पौभा चित्रको भबिश्य |last=निरौला |first=तीर्थ |website=नागरिक समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-21}}</ref> भनेर चिनिने आदर्शवादी परम्परागत चित्रकला जसलाई तिब्बतमा [[थान्का]] भनेर चिनिन्छ<ref>{{Cite web |url=https://www.lokpath.com/story/66501 |title=थाङ्का चित्र: एउटा अद्भुत इतिहास, तर यसरी मासिँदैछ (भिडियो सहित) |website=लोकपथ |language=नेपाली |accessdate=2022-04-21}}</ref>, जुन देशको धार्मिक इतिहाससँग घनिष्ठ रूपमा जोडिएको छ र अर्कोतर्फ समकालीन पश्चिमी शैलीको प्रकृति सहितको चित्रकला रहेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://www.bbc.com/nepali/news-50520563 |title=थाङ्का बनाउँदै 'अँध्यारोबाट उज्यालोतिर'को यात्रा |date=2019-11-23 |website=बिबिसी नेपाली समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-21}}</ref> तान्त्रिक तत्वहरू र सामाजिक विषयवस्तुहरूमा आधारित रचनाहरू वा अमूर्त कलाकृति जसका लागि नेपालका चित्रकारहरू प्रख्यात छन्। अन्तर्राष्ट्रिय रूपमा बेलायतमा रहेको परोपकारी संस्था, काठमाडौँ समकालीन कला केन्द्र काठमाडौँमा कला प्रवर्द्धनमा संलग्न छ। काठमाडौँमा धेरै उल्लेखनीय कला प्रदर्शनी गृहहरू छन्। नेपाल प्रज्ञा–प्रतिष्ठानको कला तथा शिल्प विभागद्वारा सञ्चालित नाफा कला प्रदर्शनी गृह नव-शास्त्रीय पुरानो राणा दरबार सीता भवनमा रहेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/126225 |title=संसारभर फैलिएको नेपाली कलाकृतिको सुकीर्ति |last=बराल |first=सजना |website=हिमाल खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-04-21}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://shilapatra.com/detail/52772/ |title=पाटन संग्रहालयको गर्भमा लुकेको रहस्यमय मल्लकालीन कलाकृति |last=देवकोटा |first=सबिना |website=शिलापत्र |language=नेपाली |accessdate=2022-04-21}}</ref> भृकुटीमण्डप प्रदर्शनी मैदान भित्र रहेको सृजना समकालीन कला गृहले समकालीन चित्रकार र मूर्तिकारहरूको कामलाई प्रदर्शन गर्ने गर्दछ र नियमित रूपमा प्रदर्शनीहरू आयोजना गर्दछ। यसले कला विद्यालयहरूमा बिहान र साँझ कक्षाहरू पनि चलाउँछ। भीमसेनथानको तीन-तले भवनमा रहेको मोती अजिमा कलागृह पनि उल्लेखनीय छ। यहाँ परम्परागत भाँडाहरू र हस्तनिर्मित पुतलीहरू र मध्यकालीन नेवार घरको विशिष्ट वस्तुहरूको प्रभावशाली सङ्ग्रह समावेश छ, जसले नेपाली इतिहासमा महत्त्वपूर्ण अन्तरदृष्टि प्रदान गर्दछ। दरबारमार्गमा रहेको नारायणहिटी दरबार नजिकैको जे आर्ट कलागृहमा प्रख्यात, स्थापित नेपाली चित्रकारहरूको कलाकृति प्रदर्शन गरिएको छ। [[त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल]] जाने बाटोमा रहेको [[बबरमहल]]मा रहेको [[नेपाल कला-परिषद्|नेपाल कला परिषद्]] कलागृहमा राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय कलाकारका कलाकृति र कला प्रदर्शनीका लागि नियमित रूपमा प्रयोग हुने फराकिलो सभाकक्षहरू रहेका छन्।<ref>{{Cite web |url=https://sampurnaweekly.com/news/3086 |title=‘नेपाली साहित्य मेला–महोत्सवमा रमाइरहेको छ’ |last=स्मृति |first=स्वपनिल |website=सम्पूर्ण साप्ताहिक |language=नेपाली |accessdate=2022-04-21}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/arts/566141-1625290505.html |title=नेपाली आधुनिक कलाको पहिलो दशक |last=मल्ल |first=मुकेश |website=नागरिक समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-21}}</ref> ==== साहित्य ==== [[नेपाल राष्ट्रिय पुस्तकालय|नेपालको राष्ट्रिय पुस्तकालय]] पाटनमा अवस्थित छ। [[अङ्ग्रेजी भाषा|अङ्ग्रेजी]], [[नेपाली]], [[संस्कृत]], [[हिन्दी]] र [[नेपाल]] भाषाका ७० हजारभन्दा बढी पुस्तकहरू भएको यो देशकै ठूलो पुस्तकालय हो। पुस्तकालयमा १७औँ शताब्दीका संस्कृत र अङ्ग्रेजी भाषाका दुर्लभ विद्वानहरूद्वारा लिखित पुस्तकहरू रहेका छन्। काठमाडौँको [[केशर महल]]मा रहेको शिक्षा मन्त्रालय भवनको भुइँ तल्लामा रहेको [[केसर पुस्तकालय]] रहेको छ। करिब ४५ हजार पुस्तकको यो सङ्ग्रह [[केशर सम्शेर राणा]]को व्यक्तिगत सङ्ग्रहबाट लिइएको हो। यसले [[इतिहास]], [[कानून]], कला, धर्म, र दर्शनलगायतका विषयहरूको विस्तृत दायरालाई समेट्छ। यहाँ तन्त्रको एक संस्कृत पुस्तिकालाई १,००० वर्षभन्दा पुरानो मानिन्छ। [[विसं २०७२ को महाभूकम्प|वि.सं. २०७२ भूकम्प]]ले गर्दा शिक्षा मन्त्रालयको भवनमा ठूलो क्षति पुगेको थियो र केसर पुस्तकालयका सामग्रीहरूलाई अस्थायी रूपमा सारिएको थियो। ==== चलचित्र र रङ्गमञ्च ==== काठमाडौँ नेपाली चलचित्र र रङ्गमञ्चहरूको गृह सहर हो।<ref>{{Cite web |url=https://www.merofilm.com/2018/02/156/ |title=‘नेपाली चलचित्र’ इतिहासदेखि वर्तमानसम्म |website=मेरो फिल्म |language=नेपाली |accessdate=2022-04-17}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://archive.himalkhabar.com/65916 |title=अल्मलिएको नेपाली चलचित्र |last=कार्की |first=प्रकाशजङ्ग |date=2014-04-23 |website=हिमाल खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-04-17}}</ref> महानगरभित्र कान्ति पथमा अवस्थित [[राष्ट्रिय नाचघर|राष्ट्रिय नाच घर]], गङ्गा रङ्गमञ्च, हिमालयन रङ्गमञ्च र सन् १९८२ मा स्थापित आरोहण रङ्गमञ्च समूह सहित धेरै रङ्गमञ्चहरू छन्। गुरुकुल स्कूल अफ थिएटरले काठमाडौँमा अन्तर्राष्ट्रिय रङ्गमञ्च महोत्सव आयोजना गर्दछ, जसले विश्वभरका कलाकारहरूलाई आकर्षित गर्दछ। दरबार संरक्षण तथा प्रवर्द्धन समितिले स्थापना गरेको हनुमानढोका दरबार क्षेत्रमा सानो रङ्गमञ्च खोलिएको छ।<ref>{{Cite web |url=https://www.newsabhiyan.com.np/news-details.php?nid=54329 |title=रङ्गमञ्चको काल यात्रा |last=कार्की |first=पदम सिंह |website=न्युज अभियान |language=नेपाली |accessdate=2022-04-17}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://gorkhapatraonline.com/arts/2021-03-28-34532 |title=रङ्गमञ्च : हिजो, आज र भोलि |last=सायमी |first=प्रकाश |language=नेपाली |website=गोरखापत्र |accessdate=2022-04-17}}</ref> काठमाडौँमा [[कलिउड (चलचित्र)|नेपाली]], [[बलिउड]] र [[हलिउड]] चलचित्रहरू देखाउने धेरै सिनेमाघरहरू (पुरानो एकल पर्दा भएका चलचित्र घर र केही नयाँ मल्टिप्लेक्सहरू) छन्।<ref>{{Cite web |url=https://nepalmag.com.np/history/2019/01/17/20190117185453 |title=पहिलो सिनेमा घरको कथा : ‘फस्ट सो’ मा सधैँ राजा |last=पराजुली |first=लोकरञ्जन |website=नेपाल पत्रिका |language=नेपाली |accessdate=2022-04-17}}</ref> केही पुराना चलचित्र घरहरूमा विश्वज्योति सिनेमा हल, [[जय नेपाल सिनेमा हल|जय नेपाल हल]], कुमारी सिनेमा हल, गोपीकृष्ण सिनेमा हल र गुण सिनेमा हल पर्छन्। काठमाडौँमा केही अन्तर्राष्ट्रिय स्तरका सिनेमा घरहरू र मल्टिप्लेक्सहरू पनि छन्। मल्टिप्लेक्सहरूमा [[क्यूएफएक्स सिनेमाज]], सिने डे सेफ, एफक्युब सिनेमा, क्युज सिनेमाज, बिग मुभिज, बिएसआर मुभिज र अन्य धेरै रहेका छन्।<ref>{{Cite web |url=https://www.kharibot.com/news-details/38870/2019-08-19 |title=काठमाडौँमा ३८ सिनेमा हलले तिरेनन् मनोरञ्जन कर |website=खरिबोट |language=नेपाली |accessdate=2022-04-17}}</ref> ==== सङ्गीत ==== काठमाडौँ नेपालको सङ्गीत र नृत्यको केन्द्र हो। यी कलाका विधाहरू सहरको अभिन्न अङ्ग हुन्। काठमाडौँका साँस्कृतिक स्थलहरूमा साङ्गीतिक कार्यक्रमहरू आयोजना गरिन्छ। सङ्गीत काठमाडौँको परम्परागत पक्ष हो। [[नेपाल संवत्]] अनुसार 'गुन्ला' परम्परागत साङ्गीतिक पर्व हो। नेवार सङ्गीतको उत्पत्ति काठमाडौँबाट भएको हो। यसबाहेक काठमाडौँमा नेपालभरका सङ्गीतहरू पाउन सकिन्छ। सन् १९७० को दशकमा धेरै [[हिप्पी]]हरूले काठमाडौँको भ्रमण गरेका थिए जसले गर्दा यो सहरमा रक एन्ड रोल, [[रक सङ्गीत|रक]] र ज्याज सङ्गीतको आगमन भएको थियो। ज्याजमान्डु भनेर चिनिने ज्याज महोत्सवका लागि काठमाडौँ अन्तर्राष्ट्रिय रूपमा प्रख्यात छ। यो हिमालय क्षेत्रमा आयोजना गरिने एक मात्र ज्याज महोत्सव हो। यो उत्सवले [[अस्ट्रेलिया]], [[डेनमार्क]], [[संयुक्त राज्य अमेरिका]], [[बेनिन]], र [[भारत]]जस्ता देशहरूबाट [[सङ्गीतकार]]हरूलाई आकर्षित गर्ने गर्दछ। यो सहरलाई धेरै विदेशी गीतहरूमा सन्दर्भित गरिएको छ, जसमा क्याट स्टिभेन्सको ('काठमान्डु', मोना बोन ज्याकन, सन् १९७०), बब सेगरको ('काठमान्डु', ब्युटिफुल लुजर, सन् १९७५), रस ब्यान्डको ('ए प्यासेज टु बैङ्कक', पुल्लिङ इन काठमान्डु; २११२ एल्बम, सन् १९७६), जोन लेननको ('नोबडी टुल्ड मी', सन् १९८४, मरणोपरान्त), क्रेमाटोरिज ब्यान्डको ('काठमान्डु', थ्री स्प्रिङ्स, सन् २०००), फितो पेजको (त्राफिको पो काठमान्डु - "ट्राफिक थ्रु काठमान्डु") र क्याभलकेडको ('काठमाण्डु किड', सन् २०१९) रहेका छन्। ===खाना=== काठमाडौँका अधिकांश मानिसहरूको प्रमुख खाना [[दालभात|दाल भात]] हो। यसमा [[चामल]] र [[दाल]]को झोल हुन्छ र सामान्यतया यसलाई [[तरकारी]], [[अचार]] र कहिलेकाहीँ [[चटनी]]सँग पस्किने गरिन्छ। तिब्बती उमालेको डल्लोको नेपाली संस्करणको एक प्रकारको रूपमा रहेको [[मम:]] नेपालका सडक बिक्रेता र रेस्टुरेन्टहरूले बेच्ने गरेका छन्। यो काठमाडौँमा सबैभन्दा लोकप्रिय चाँडो खानाको एक प्रकार हो। बफ (अर्थात् भैँसी) मोमो, चिकेन मोमो र शाकाहारी मोमो सहित मोमोका विभिन्न नेपाली प्रकारहरू काठमाडौँमा प्रख्यात छन्। काठमाडौँमा पाइने अधिकांश खाना मांसाहारी छन् यद्यपि शाकाहारको अभ्यास असामान्य छैन र शाकाहारी व्यञ्जनहरू सहरभरि पाइन्छ। [[भैँसी]]को मासु सामान्य रहेता पनि गाईको मासु असामान्य र निषेधित छ। काठमाडौँमा विशेषगरी रैथाने नेवारको घरमा भैँसी खाने चलन छ, जुन नेपालका अन्य भागमा पाइँदैन। केही दशक अघिसम्म [[सुँगुर]]को मासुको उपभोग निषेधित मानिन्थ्यो। पूर्वी नेपालको किराँत खानाको काठमाडौँमा आगमनसँगै यो क्षेत्रमा समेत सुँगुरको मासुले स्थान पाएको छ। [[हिन्दू]] र [[मुसलमान]] धर्मालम्बीहरूको एक विशेषवर्गका जनसङ्ख्याले यसलाई अहिलेपनि निषेध मान्छन्। हिन्दूहरूले [[गाई]]लाई पवित्रताको प्रतीक मान्ने भएकाले र मुसलमानहरूको [[कुरान]] अनुसार भैंसी अपवित्र भएकोले यी जीवहरू खाँदैनन्। हिन्दूहरूले गाईको मासु बाहेक सबै किसिमको मासु खाने गर्छन्। स्थानीय र आगन्तुकहरूको लागि मुख्य खाजा प्रायः म:म वा [[चाउमिन]] हो। सन् १९५५ सम्म काठमाडौँमा एउटा मात्र पश्चिमी शैलीको रेस्टुरेन्ट रहेको थियो। नेपाली खाना, तिब्बती खाना, चिनियाँ खाना र विशेष गरी [[भारतीय खाना]]हरू पाइने भएपछि काठमाडौँमा ठूलो सङ्ख्यामा [[रेस्टुरेन्ट]]हरू खुलेका छन्। अन्य धेरै रेस्टुरेन्टहरू स्थानीय, प्रवासी र पर्यटकहरू समायोजन गर्न खोलिएका छन्। काठमाडौँमा पर्यटनहरूको आगमनमा बृद्धिले गर्दा परम्परागत भोजन रुपान्तरण हुँदै पर्यटकहरूका लागि मिल्ने ठिमहा खानाको विकास निम्त्याएको छ। महाद्वीपीय खानाहरू चयन गरिएका ठाउँहरूमा पाउन सकिन्छ। अन्तर्राष्ट्रिय चेन रेस्टुरेन्टहरू दुर्लभ छन्, तर पिज्जा हट र केएफसीका केही खाजा घरहरू हालै महानगर क्षेत्रमा खुलेका छन्। यसका साथै अन्तर्राष्ट्रिय आइसक्रिम चेन कम्पनी बास्किन रोबिन्सको समेत विक्रीघरहरू रहेका छन्। काठमाडौँमा [[कफी]] पिउनेभन्दा [[चिया]] पिउनेहरूको सङ्ख्या धेरै छ। विशेष रूपमा अन्य स्थानीय तथा विदेशी खाजाहरूसँग व्यापक रूपमा चिया घरहरू रहेका छन्। यहाँका मानिसहरू व्यापक रूपमा रक्सी पिउने गर्छन् र यहाँ मादक पेय पदार्थहरूको धेरै स्थानीय प्रकारहरू रहेका छन्। महानगरीय क्षेत्रमा मद्यपान गरेर गाडी गुडाउनु निषेधित छ र यसका लागि ट्राफिक प्रहरी अधिकारीहरूले शून्य सहिष्णुता नीति अपनाएका छन्। [[अयला]] र [[थ्वं]] (चामलबाट बनेको मादकपदार्थ) काठमाडौँको मदिराजन्य पेय पदार्थ हो, जुन सबै स्थानीय रक्सी भट्टीहरूमा पाइन्छ। [[छ्याङ]], [[तोङवा]] ([[कोदो]] वा [[जौ]]बाट बनेको मादकपदार्थ) र [[रक्सी]] नेपालका अन्य भागबाट काठमाडौँमा पाइने मदिराजन्य पेय पदार्थ हुन्। यस बाहेक काठमाडौँका मदिराजन्य बिक्री पसल, [[होटल]], रेस्टुरेन्ट र बारहरूमा पश्चिमी र नेपाली बियरको व्यापक बिक्री हुने गरेको छ। <gallery mode="packed"> File:Nepali dal-bhat-tarkari.jpg|नेपाली दाल भात File:Momo101.jpg|नेपाली म:म File:Dhindo by Ganesh.jpeg|नेपाली रैथाने भोजन [[ढिँडो]] File:Chhwela.jpg|नेवारी परिकार [[छोइला]] </gallery> ===चाडपर्वहरू=== काठमाडौँका धेरैजसो मेला र चाडपर्वहरू [[मल्ल काल]] वा त्यसभन्दा अघिका हुन्। परम्परागत रूपमा यी चाडहरू [[नेवार]]हरूले मनाउने गरेका भएता पनि पछिल्ला वर्षहरूमा यी चाडपर्वहरूमा अन्य काठमाडौँवासीहरूको पनि व्यापक सहभागिता रहेको छ। नेपालको राजधानी काठमाडौँमा विभिन्न राष्ट्रिय चाडपर्व मनाइन्छ। सहरमा ठूलो सङ्ख्यामा बसाइँ सर्दा पश्चिमबाट [[खस]], पूर्वबाट [[किराँत]], उत्तरबाट तिब्बती [[बोन धर्म|बोन]] र दक्षिणबाट [[मिथिला]] संस्कृति राजधानीमा भेटिन्छन् र एक आपसमा घुलमिल भइसकेका छन्। [[घोडे जात्रा]], [[इन्द्र जात्रा]], [[दशैं]], [[शिवरात्री]] लगायतका पर्वहरू काठमाडौँका सबै हिन्दू र बौद्ध समुदायले भक्तिभाव र उत्साहका साथ मनाउँछन्। लागू गरिएका संहिताहरूमा सामाजिक नियमनले हिन्दू परम्परा र नैतिकतालाई समावेश गरेको छ। यिनीहरूलाई [[शाह राजवंश|शाह राजा]]हरू र यसअघिका राजाहरूले हिन्दू र बौद्ध धर्मका संरक्षकहरूको रूपमा अनुसरण गरेका थिए। काठमाडौँ र देशका अन्य भागमा देवी देवताको विशेष पूजामा शताब्दीदेखि सांस्कृतिक निरन्तरता कायम छ। यी देवताहरूमा [[अजिमा]], [[तलेजु भवानी]] र उनको अन्य रूप: [[देगुतलेजु]] र [[कुमारी ( जीवित देवी)|कुमारी]] (जीवित देवी) समावेश छन्। कलात्मक भवनहरू अहिले मानिसहरूको दैनिक जीवनमा पूजा गर्ने ठाउँ बनेका छन्, त्यसैले वार्षिक चाडपर्वहरू मनाउन सूची कायम गरिएको छ। महानगरमा वर्ष भरिमा १३३ वटा पर्व मनाइन्छ। यसअघि उल्लेख गरिएका बाहेक काठमाडौँमा मनाइने केही परम्परागत चाडहरूमा [[दशैं|बडा दशैं]], [[तिहार]], [[छठ]], [[माघे संक्रान्ति]], [[नागपञ्चमी]], [[जनै पूर्णिमा]], पञ्चदान, [[तीज]]/[[ऋषि पञ्चमी]], पाहां चह्रे, [[सेतो मच्छिन्द्रनाथको रथयात्रा]], [[मातातीर्थ औँसी]] रहेका छन्। <gallery mode="packed"> File:Sweta bhairava krt.jpg|इन्द्र जात्राको लागि स्वेत भैरव Ranipokhari during chhath festival.jpg|छठको समयमा रानी पोखरी HIndu Festival of Tihar 06.jpg|भाइटिकाको लागि सप्तरङ्गी थाल Sweets and fruits with Dashain jamara.jpg|दशैँको जमरा र प्रसाद </gallery> ==धर्म== {{bar box |title=काठमाडौँ महानगरमा बसोबास गर्ने धर्मावलम्बीहरू<ref name="नेपालको राष्ट्रिय जनगणना"/> |titlebar=#Fcd116 |left1=धर्मावलम्बी |right1=प्रतिशत |float=right |bars= {{bar percent|[[हिन्दू धर्म]]|#FF6600|८१.३}} {{bar percent|[[बुद्ध धर्म|बौद्ध धर्म]]|#FFFF00|९}} {{bar percent|[[इस्लाम धर्म]]|#009000|४.४}} {{bar percent|अन्य|#808080|५.२}} <small>अन्य भित्र [[क्रिस्चियन धर्म]], [[जैन धर्म]] र अन्य धर्मावलम्बीहरू (५.२%)</small> }} ===हिन्दू धर्म=== काठमाडौँमा हिन्दू धर्म परापूर्वकालदेखि पालन गरिदै आएको छ। [[लिच्छवि काल|लिच्छवि राज्य]] (सन् ४०० देखि ७५०) अस्तित्वमा आएसँगै काठमाडौँ उपत्यकामा हिन्दू धर्म र यसभित्रका [[अन्तरविवाह]], [[सामाजिक स्तरीकरण]] र [[नेपालमा जति व्यवस्था|जाति व्यवस्था]]को स्थापना भएको मानिन्छ। [[पशुपतिनाथ मन्दिर]], [[चाँगुनारायण मन्दिर]] र [[काष्ठमण्डप]] हिन्दूहरूका लागि विशेष महत्व राख्ने गरेका छन्। काठमाडौँ र वरपरका उपत्यकाका अन्य उल्लेखनीय हिन्दू मन्दिरहरूमा [[बज्रयोगिनी मन्दिर]], दक्षिणकाली मन्दिर, [[गुह्येश्वरी|गुह्येश्वरी मन्दिर]] र [[शोभा भगवती मन्दिर]] समावेश छन्। काठमाडौँबाट बग्ने [[बागमती नदी]]लाई हिन्दू र बौद्ध धर्मावलम्बीहरूले पवित्र नदी मान्छन् र धेरै हिन्दू मन्दिरहरू यस नदीको किनारमा अवस्थित छन्। बागमतीको महत्व यस तथ्यमा पनि निहित छ कि यसको किनारमा हिन्दूहरूको दाहसंस्कार गरिन्छ र किराँतहरू यसको छेउमा पहाडमा गाडिन्छन्। नेपाली हिन्दू परम्परा अनुसार दाहसंस्कार गर्नुअघि शवलाई तीन पटक बागमतीमा डुबाउनु पर्छ। मुख्य शोक गर्ने (सामान्यतया पहिलो छोरा) जसले अन्त्येष्टि चितालाई जलाउँछ उसले दाहसंस्कार पछि तुरुन्तै पवित्र नदीको पानीमा स्नान गर्नुपर्छ। शवयात्रामा सामेल हुने धेरै आफन्तहरूले पनि बागमतीमा नुहाउँछन् वा दाहसंस्कारको अन्त्यमा आफ्नो शरीरमा पवित्र पानी छर्कन्छन् किनभने बागमतीले मानिसहरूलाई आध्यात्मिक रूपमा शुद्ध गर्ने विश्वास गरिन्छ। ===बौद्ध धर्म=== गौतम बुद्धको समयमा (ईशापूर्व ४८३ - ५६३) बौद्ध भिक्षुहरूको आगमनसँगै बौद्ध धर्म काठमाडौँमा आगमित भएको थियो। उनीहरूले साँखुमा वनविहार मठको स्थापना गरेका थिए। [[लुम्बिनी]]मा शाक्य वंशमाथि विरुढकद्वारा (शा. ईशापूर्व ४६१ - ४९१) आक्रमण भएपश्चात् त्यहाँबाट [[शाक्य]]हरू भागेपछि यो मठको पुनर्निर्माण गरिएको थियो। हिन्दू लिच्छवी युग (ईशापूर्व ४०० देखि ७५०) को समयमा विभिन्न मठहरू र आदेशहरू जारी गरिएपछि क्रमिक रूपमा [[नेवार बौद्ध धर्म]]को गठन भएको थियो, जुन अझै पनि [[हिन्दू धर्म]]को प्राथमिक [[धार्मिक भाषा]] संस्कृतमा अभ्यास गरिन्छ। काठमाडौँ उपत्यकाको त्यो परम्परालाई पौराणिक राजकुमारी [[भृकुटी]] (सातौँ शताब्दी) र कलाकार [[अरनिको]] (सन् १२४५–१३०६)ले [[तिब्बत]] र [[चीन]]मा बौद्ध धर्म फैलाउन महत्वपूर्ण भूमिका खेलेका थिए। नेवार बौद्ध धर्ममा आधारित काठमाडौँमा १०८ भन्दा बढी परम्परागत गुम्बाहरू (बहा: र बहाई) रहेका छन्। सन् १९६० को दशकदेखि काठमाडौँको स्थायी तिब्बती बौद्ध जनसङ्ख्या उल्लेख्य रूपमा बढेको छ र अहिले यस क्षेत्रमा पचासभन्दा बढी तिब्बती बौद्ध गुम्बाहरू छन्। यसका साथै नेवार बौद्ध धर्मको आधुनिकीकरणसँगै विभिन्न [[थेरवाद]] बिहारहरू स्थापना भएका छन्। ===किराँत मुन्धुम=== किराँत मुन्धुम नेपालको आदिवासी जनजाति प्रथाहरू मध्ये एक हो। यो [[किराँत जाति]]ले अभ्यास गर्ने गरेका छन्। किराँत धर्मका केही जीववादी पक्षहरू, जस्तै पुर्खाको पूजा (अजिमाको पूजा) पनि किराँत मूलका नेवारहरूमा पाइन्छ। प्राचीन किराँतहरूले पूजा गर्ने विश्वास भएका प्राचीन धार्मिक स्थलहरू, जस्तै पशुपतिनाथ, वाङ्गा आकाश भैरव (यलम्बर) र अजिमालाई अहिले काठमाडौँमा सबै धर्म मान्ने मानिसहरूले पुज्छन्। नेपालका अन्य भागबाट काठमाडौँ आएका किराँतहरूले सहरमा [[मुन्धुम]]को अभ्यास गर्ने गरेका छन्। ===इस्लाम धर्म=== काठमाडौँका मल्ल राजा रत्न मल्लले १५औँ शताब्दीमा [[कश्मीर]], [[लद्दाख]] र [[ल्हासा]]सँग व्यापार गर्न भारतीय मुसलमानहरूलाई यहाँ निम्तो दिएका थिए।<ref name="मुसलमान">{{cite web |last=यासमिन |first=चोम्पा मौसमी |title=Muslim cultural Practices in Nepal |trans-title=नेपालमा मुस्लिम सांस्कृतिक अभ्यासहरू |url=https://www.nepjol.info/index.php/pragya/article/download/34205/26905 |date=सन् २०२० |accessdate=वि.सं. २०७९ बैशाख ५ |language=अङ्ग्रेजी |page=३-४ |publisher=नेपाल जोल}}</ref> व्यापारबाट सुरु भएको मुसलमानहरूको आगमनले अहिले बाक्लो रूप लिइसकेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://saptahik.com.np/history/2015/09/25/20150925183952 |title=काठमाडौंमा इस्लामिक आक्रमण |last=महर्जन |first=संजीवन |website=साप्ताहिक पत्रिका |language=नेपाली |accessdate=2022-04-18}}</ref> वि.सं. २०६८ को राष्ट्रिय जनगणना अनुसार काठमाडौँमा मुसलमानहरूको जनसङ्ख्या ४.४% पुगेको छ। इस्लाम धर्मावलम्बीहरूले [[ईद]], [[बकरी ईद]] लगायतका पर्वहरू मनाउने गरेका छन्। ===अन्य धर्म=== [[सिख धर्म]] मुख्यतया काठमाडौँको बालाजु र कुपण्डोलस्थित गुरुद्वारामा अभ्यास गरिन्छ। मल्लकालीन राजा जयजगत मल्लको पालामा सिख धर्मको आगमन नेपालमा भएको हो।<ref>{{Cite web |url=https://nepalaaja.com/2019/11/20191112103456 |title=भब्य लंगर(भोजन) आयोजना |website=नेपाल आज |language=नेपाली |accessdate=2022-04-21}}</ref>भारतमा ब्रिटिश शासनकालको समयमा करिब डेढ सय वर्ष अघि शिख समुदाय नेपाल प्रवेश गरेको उल्लेख गरिएको छ। [[जैन धर्म]] एउटा सानो समुदायद्वारा अभ्यास गरिन्छ। कमलपोखरीमा रहेको [[जैन मन्दिर, कमलपोखरी|जैन मन्दिर]]मा जैन धर्मावलम्बीहरूको उपस्थिति हुने गरेको छ। काठमाडौँमा मात्रै १७० गिर्जाघरहरू रहेको छ। यसका साथै यो सहरमा क्रिश्चियन मिसनरी अस्पतालहरू, कल्याणकारी संस्थाहरू र विद्यालयहरू पनि सञ्चालनमा छन्। भारतीय र बेलायती सेनामा सिपाहीका रूपमा सेवा गरेका नेपाली नागरिकहरू सेवामा रहँदा क्रिस्चियन धर्म ग्रहण गरेको हुनाले नेपाल फर्किएर पनि उनीहरूले यस धर्मलाई निरन्तरता दिइरहेका छन्। तिनीहरूले ईसाई धर्मको प्रसार र विशेष गरी काठमाडौँमा गिर्जाघरहरूको निर्माणमा योगदान दिएका छन्। ==शिक्षा== नेपालको सबैभन्दा पुरानो आधुनिक विद्यालय [[दरबार हाई स्कुल]]<ref>{{Cite web |url=https://ratopati.com/story/110927/2019/12/23/durbar-high-school |title=यस्तो बन्यो ‘दरबार हाई स्कुल’, डेढ महिनाभित्र हस्तान्तरण हुँदै |website=रातोपाटी |language=नेपाली |accessdate=2022-04-23}}</ref> र सबैभन्दा पुरानो कलेज [[त्रिचन्द्र कलेज]]<ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/feature/2021/08/31/163039228343273875.html |title=त्रिचन्द्र कलेज : शताब्दी लामो इतिहास, बर्खे झरीमा रुझिरहेछ ! [भिडियाे] |last=राई |first=गणेश |website=कान्तिपुर समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-24}}</ref> दुवै काठमाडौँमा छन्। नेपालमा रैती दुनियाँको लागि शिक्षा निषेधित रहेको समयमा राणा वंशका सन्तानहरूको लागि शिक्षादीक्षाको प्रबन्धनको लागि तत्कालीन राणा प्रधानमन्त्री [[जङ्गबहादुर राणा]]ले वि.सं. १९१० असोज २७ गते नेपालमा पहिलो औपचारिक विद्यालयको रूपमा दरबार हाई स्कुलको स्थापना गरेका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://www.newsofnepal.com/2018/10/15/151678/ |title=दरबार हाई स्कुल स्थापनाको १ सय ६६औं दिवस मनाइयो |last=भट्टराई |first=प्रदीप |website=न्युज अफ नेपाल |language=नेपाली |accessdate=2022-04-24}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/feature/2020/05/12/158927915025767644.html |title=कहिले खुल्ला दरबार हाई स्कुल ? |last=राई |first=गणेश |website=कान्तिपुर समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-23}}</ref> विद्यार्थी र कलेजहरूको सङ्ख्या अनुसार नेपालको सबैभन्दा पुरानो र प्रतिष्ठित विश्वविद्यालयको रूपमा रहेको सबैभन्दा ठूलो [[त्रिभुवन विश्वविद्यालय]] कीर्तिपुरमा रहेको छ। काठमाडौँमा नेपालकै उत्कृष्ट माध्यमिक विद्यालय र उच्च शिक्षाका लागि कलेजहरू रहेका छन्।<ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/79242-79242 |title=उत्कृष्ट २० विद्यालय छनोट |last=पाण्डे |first=सूर्यप्रसाद |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-04-23}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.janaboli.com/post/118282 |title=चिन्नुहोस् यी हुन काठमाडौंका ११ सरकारी स्कुल, जहाँ प्राइभेटमा भन्दा राम्रो पढाई हुन्छ |date=2018-01-14 |website=जनबोली न्यूज नेटवर्क |language=नेपाली |accessdate=2022-04-23}}</ref>नेपालका विभिन्न स्थानहरूबाट उच्च शिक्षा तथा स्तरीय शिक्षाका लागि विद्यार्थीहरू यहाँका उच्च माध्यमिक विद्यालय तथा कलेजहरूमा भर्ना लिने गरेका छन्।<ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/others/178927-1557745380.html |title=‘काठमाडौंलाई शिक्षाको ‘हब’ बनाउन सकिन्छ’ |website=नागरिक समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-24}}</ref> महानगरपालिकाभित्र जम्मा ९२ वटा सामुदायिक विद्यालयम र ६४० वटा संस्थागत विद्यालय रहेका छन्।<ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/kaatthmaaddaun-mhaangrkaa-sbai-vidyaalymaa-ab-sthaaniiy-paatthykrm-162266 |title=काठमाडौं महानगरका सबै विद्यालयमा अब स्थानीय पाठ्यक्रम |last=पाण्डे |first=सूर्यप्रसाद |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-04-24}}</ref> शिक्षा मन्त्रालयले प्रत्येक वर्ष अनुगमन र मूल्याङ्कन गरेर नेपालका उत्कृष्ट विद्यालय तथा कलेजहरूको सूची जारी गर्ने गरेकोमा अधिकांश विद्यालय र कलेज यसै महानगरपालिकाभित्र पर्ने गरेका छन्।<ref>{{Cite web |url=https://kendrabindu.com/others/170815-1612474244.html |title=नेपालका उत्कृष्ट २५ प्लस टु (कक्षा ११, १२) |website=केन्द्रबिन्दु |language=नेपाली |accessdate=2022-04-24}}</ref> ==अर्थतन्त्र== देशको आर्थिक विकासमा काठमाडौँको स्थान र भूभागले महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेको छ। यो प्राचीन सहर उर्वर माटो, समतल भू-भाग र तालको किनारमा अवस्थित रहेको छ। यो भूगोलले कृषिमा आधारित समाज बनाउन मद्दत गरेको थियो। प्राचीन कालदेखि भारत र चीनको महत्वपूर्ण व्यापारिक नाकाको रूपमा यो सहर महत्त्वपूर्ण व्यापारिक केन्द्रको रूपमा स्थापित हुन पुगेको हो। काठमाडौँको व्यापार भारत र तिब्बतलाई जोड्ने रेशम मार्गको किनारमा फस्टाएको पुरानो पेशा हो। शताब्दीयौँदेखि, काठमाडौँका [[ल्हासा नेवार]] व्यापारीहरूले हिमालय पार गर्दै व्यापार सञ्चालन गर्दै मध्य एसियाभरि कला, शैली र बौद्ध धर्मलाई फैलाउन योगदान दिएका थिए। यो सहरको अन्य परम्परागत पेशाहरूमा खेती, धातु कला, काष्ठकला, चित्रकारी, सिलाई बुनाई र भाँडाहरू हुन्। काठमाडौँ नेपालको सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण औद्योगिक र व्यापारिक केन्द्र हो। [[नेपाल स्टक एक्सचेन्ज]], [[नेपाल राष्ट्र बैंक]]को प्रधान कार्यालय, [[नेपाल उद्योग वाणिज्य महासङ्घ|उद्योग वाणिज्य सङ्घ]], राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय बैंक, दूरसञ्चार कम्पनी, विद्युत प्राधिकरणलगायत विभिन्न राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय सङ्घसंस्थाका मुख्य कार्यालयहरू काठमाडौँमा छन्। काठमाडौँका प्रमुख आर्थिक केन्द्रहरू [[नयाँ सडक|न्यु रोड]], दरबारमार्ग, [[असन, काठमाडौँ|असन]] र पुतलीसडक हुन्। काठमाडौँ महानगरपालिकाले राष्ट्रको कुल गार्हस्थ उत्पादनमा एक तिहाईको योगदान दिने गरेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/economy/526001-1621041624.html |title=काठमाडौँ अर्थतन्त्रको पनि राजधानी |last=ज्ञवाली |first=बालकृष्ण |website=नागरिक समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-28}}</ref> यो सहरभित्र वार्षिक आर्थिक उत्पादन करिब रु. ५५० बिलियन हुने गरेको छ। यो सहरमा बसोबास गर्ने प्रति व्यक्ति आय $२२०० रहेको छ जुन राष्ट्रको अन्य क्षेत्रको तुलनामा लगभग तीन गुना बढी छ। काठमाडौँबाट हस्तशिल्प, कलाकृति, कपडा, गलैँचा, पश्मिना, कागज निर्यात हुन्छ। व्यापार क्षेत्रबाट महानगरपालिकालाई २१% राजश्व उठ्ने गरेको छ। काठमाडौँ महानगरपालिकाले सङ्कलन गर्ने राजस्वको १९% योगदान उत्पादन क्षेत्रबाट हुने गर्दछ। महानगरपालिकाभित्र कपडा र गलैँचा सबैभन्दा उल्लेखनीय निर्मित उत्पादहरू हुन्। काठमाडौँमा अन्य आर्थिक क्षेत्रहरू कृषि (९%), शिक्षा (६%), यातायात (६%) तथा होटल र रेस्टुरेन्ट (५%) क्षेत्रले राजश्वमा साझेदारी गर्छन्। [[नेपाली कागज]] र [[पश्मिना (सामग्री)|पश्मिना सल]]को लागि काठमाडौँ प्रसिद्ध रहेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://www.setopati.com/kinmel/business/162197/ |title=४७ मुलुकमा नेपाली पश्मिना निर्यात |website=सेतोपाटी |language=नेपाली |accessdate=2022-04-30}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/63991-63991 |title=गुमेको बजार फर्काउँदै पश्मिना |last=अर्याल |first=नवीन |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-04-30}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.onlinekhabar.com/2014/12/223496 |title=नेपाली कागज : माग उच्च, जनशक्ति अभाव |website=अनलाइन खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-04-30}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.setopati.com/kinmel/business/180273/ |title=लोक्ताबाट बन्ने नेपाली कागजको मापदण्ड तोकियो |last=सिटौला |first=सुनिता |website=सेतोपाटी |language=नेपाली |accessdate=2022-04-30}}</ref> ==पर्यटन== [[नेपालमा पर्यटन|पर्यटन]]लाई नेपालको अर्को महत्वपूर्ण उद्योग मानिन्छ। सन् १९५० पछि आएको वैश्विक राजनीतिक श्रृङ्खलामा परिवर्तनले देशमा पर्यटन क्षेत्रको आरम्भ भएको थियो। सन् १९५६ मा हवाई यातायातको स्थापना भएको थियो भने [[त्रिभुवन राजपथ]]को निर्माण भएसँगै काठमाडौँ र [[रक्सौल]] (भारत-नेपाल सीमामा रहेको) बीचको सडक यातायात सुरु भएको थियो। यस गतिविधिलाई प्रवर्द्धन गर्न काठमाडौँमा छुट्टाछुट्टै संस्थाहरू स्थापना भएको थियो जसमा [[नेपाल पर्यटन बोर्ड]], पर्यटन विभाग र नागरिक उड्डयन विभाग समावेश छन्। यसबाहेक, नेपाल विभिन्न अन्तर्राष्ट्रिय पर्यटक सङ्घहरूको सदस्य बनेको थियो। अन्य राष्ट्रहरूसँग कूटनीतिक सम्बन्ध स्थापनाले यो गतिविधिलाई अझ बढाएको छ। होटल उद्योग, पर्यटकीय संस्थाहरू, पर्यटक सहयोगीहरूको प्रशिक्षण र लक्षित प्रचार अभियानहरू नेपालमा र विशेष गरी काठमाडौँमा यस उद्योगको उल्लेखनीय वृद्धिको प्रमुख कारण हुन्। पर्यटन क्षेत्र देशको सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण उद्योगहरू मध्येको एक हो। पर्यटन सहरका धेरैजसो मानिसहरूको आम्दानीको प्रमुख स्रोत हो। काठमाडौँमा वार्षिक लाखौं पर्यटकहरू आउने गरेका छन्। काठमाडौँको पशुपतिनाथ, स्वयम्भूनाथ, बौद्धनाथ, चाँगुनारायण र बुढानीलकण्ठलगायतका धार्मिकस्थलमा विश्वभरबाट हिन्दू र बौद्ध धर्मावलम्बीहरू आउने गर्दछन्। विदेशी पर्यटकहरूको नेपाल आगमनको रेकर्ड राख्ने कार्य सन् १९६४ देखि सुरु गरिएको थियो। माओवादी विद्रोहको कारण ओरालो लागेको पर्यटन उद्योग सो विद्रोहको समाप्तिपछि उदाएको थियो। सन् २००९ देखि सन् २०१९ सम्मको समयकालभित्र नेपालमा पर्यटक आगमनको सङ्ख्यामा उल्लेखनीय वृद्धि भएको थियो। त्यसपछि विश्वव्यापी [[कोरोना भाइरस महामारी]]का कारण दुई वर्ष डुबेको पर्यटन क्षेत्र पुनः उठ्ने जमर्को गरिरहेको छ। काठमाडौँको [[ठमेल]] क्षेत्र विदेशबाट आउने पर्यटकहरूको प्राथमिक अड्डा हो, जहाँ पर्यटकहरूको लागि खानपान गर्ने अतिथि घरहरू, रेस्टुरेन्टहरू, पसलहरू र पुस्तक पसलहरू रहेका छन्। यसै प्रकार विदेशी पर्यटकहरूमाझ लोकप्रिय बनिरहेको अर्को छिमेकी क्षेत्र झमेल हो। यो टोलको वास्तविक नाम झम्सीखेल हो जसलाई ठमेलसँगै व्यवहार मिलाउन झमेल भन्ने गरिन्छ। सन् १९६० देखि सन् १९७० को समयकालमा हिप्पीहरूले लोकप्रिय बनाएको फ्रिक स्ट्रिट जसलाई स्थानीयहरू [[झोछेँ टोल]] भन्छन् यो समेत काठमाडौँको मौलिक पर्यटकहरूको अड्डा हो। यो ठमेलको लोकप्रिय विकल्प हो। तिब्बतको पुरानो व्यापारि मार्ग र परम्परागत बजार [[असन, काठमाडौँ|असन]]ले समेत पर्यटकहरू आकर्षित गर्ने गर्दछ। सन् १९५० मा नेपालको राजनीतिक परिवेशमा आएको परिवर्तनपछि पर्यटन उद्योग खुलेपछि होटल उद्योगमा उल्लेख्य सुधार आएको थियो। अहिले काठमाडौँभित्र हायात रिजेन्सी, द्वारिकाज, होटल याक एन्ड यती, द एभरेस्ट होटल, होटल र्‍याडिसन, होटल देल अन्नपूर्ण, द मल्ल होटल, [[शंकर होटल]], साङ्ग्रिला होटल (साङ्ग्रिला होटल समूहद्वारा सञ्चालित नभएको) जस्ता धेरै विलासी होटलरू रहेका छन्। काठमाडौँभित्र रहेका चार तारे होटलहरूमा होटल वैशाली, अकामा होटल, होटल नारायणी, द ब्लु स्टार र ग्रान्ड होटलहरू छन्। गार्डेन होटल, होटल एम्बेसेडर र अलोहा इन काठमाडौँका तीन तारे होटल हुन्। क्यासिनो भएका पाँचतारे होटेलहरूमध्ये हायात रिजेन्सी, होटल देल अन्नपूर्ण र याक एन्ड यती जस्ता होटलहरू पर्छन्। <gallery mode="packed"> File:Hyatt Regency Kathmandu Hotel.jpg|हायात रिजेन्सी File:Shanker.jpg|होटल शंकर File:Legal hashish shop in Kathmandu, Nepal in 1973.jpg|सन् १९७३ ताका झोछेँ टोल File:Old Kathmandu0761.JPG|असन बजार </gallery> ==स्वास्थ्य संस्थानहरू== नेपालका केन्द्रिय अस्पतालहरू [[वीर अस्पताल|बीर अस्पताल]], शहीद गङ्गालाल राष्ट्रिय ह्रदयरोग केन्द्र, शहीद शुक्रराज सरूवा रोग नियन्त्रण अस्पताल, [[नेपाल आँखा अस्पताल]] त्रिपुरेश्वर, [[तिलगंगा आँखा अस्पताल|तिलगंगा आँखाकेन्द्र]], [[कुष्ठरोग अस्पताल]], टोखा नेपाली सेनाका [[त्रिचन्द्र सैनिक अस्पताल|त्रिचन्द्र अस्पताल]], [[वीरेन्द्र सैनिक अस्पताल]], पायोनिएर अस्पताल, शसस्त्र प्रहरीको [[ज्ञानेन्द्र शसस्त्र प्रहरी अस्पताल]], [[नेपाल प्रहरी]]को [[वीरेन्द्र प्रहरी अस्पताल]], त्रिभुवन विश्वविद्यालय चिकित्सासास्त्र अध्यान संस्थानको [[त्रिवि शिक्षण अस्पताल महाराजगंज|शिक्षण अस्पताल महाराजगंज]], [[नेपाल मेडिकल कलेज]] शिक्षण अस्पताल सिनामङ्गल, [[आयुर्वेदिक अस्पताल नरदेवी]], सुस्माकोइराला प्लास्टिक सर्जरी अस्पताल सांखु का साथै नर्भिक, मेडीकेयर, काठमाडौँ मोडेल अस्पताल लगायतका प्रशिद्ध थुप्रै निजी तथा सामुदायिक अस्पतालहरू पनि यहाँ रहेका छन। == यातायात सेवा == === सडक === नेपालको आर्थिक सर्वेक्षण २०७७/०७८ मा उल्लेख भए अनुसार नेपालमा रहेका सम्पूर्ण राजमार्गहरूको सडकको कुल लम्बाइ ३३,५२८ किलोमिटर रहेको छ। यो सडक सञ्जालले देशको आर्थिक विकासमा विशेष गरी कृषि, बागवानी, तरकारी खेती, उद्योग तथा पर्यटनको क्षेत्रमा मद्दत गरेको छ। [[पहाडी प्रदेश (नेपाल)|पहाडी भूभाग]]लाई हेर्दा काठमाडौँको यातायात मुख्यतया सडक र हवाई मार्गबाट ​​हुने गरेको छ। काठमाडौँलाई [[त्रिभुवन राजपथ|त्रिभुवन राजमार्ग]]ले दक्षिणमा [[भारत]], पश्चिममा [[पृथ्वी राजमार्ग]] र उत्तरमा [[अरनिको राजमार्ग]]ले [[चीन]]सँग जोडेको छ। [[बिपी राजमार्ग]]ले [[सिन्धुली जिल्ला|सिन्धुली]]हुँदै काठमाडौँलाई नेपालको पूर्वी भागसँग जोड्छ। राष्ट्रिय गौरवको आयोजनामध्येको एक काठमाडौँ-तराई द्रुत मार्ग निर्माणाधीन छ। यो मार्ग तराईलाई उपत्यकासँग जोड्ने सबैभन्दा छोटो मार्ग हुनेछ। साझा यातायातले काठमाडौँ र वरपरको उपत्यकामा नियमित बस सेवा प्रदान गर्दछ। माइक्रो बस कम्पनीहरू सहित अन्य बस कम्पनीहरूले धेरै अनिश्चित मार्गहरूमा आफ्नो सेवा सञ्चालन गर्ने गर्छन्। त्रिपुरेश्वरदेखि सूर्यविनायकसम्म १३ किलोमिटरको रुटमा ट्रलीबस चल्ने गरेको थियो। === हवाई === काठमाडौँ उपत्यकालाई सेवा गर्ने मुख्य अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल [[त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल]] हो। यो सहरको केन्द्रबाट लगभग ६ किलोमिटरको दूरीमा रहेको छ र [[नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरण]]द्वारा सञ्चालित छ। विमानस्थलमा एउटा आन्तरिक र एउटा अन्तर्राष्ट्रिय गरी दुईवटा टर्मिनलहरू छन्। हाल, यसले [[युरोप]], [[एसिया]] र [[मध्य पूर्व]]का [[इस्तानबुल विमानस्थल|इस्तानबुल]], [[इन्दिरा गान्धी अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल|दिल्ली]], [[छत्रपति शिवाजी अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल|मुम्बई]], [[केम्पेगौडा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल|बेङ्गलोर]], [[नेताजी सुभाष चन्द्र बोस अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल|कोलकाता]], [[चाङ्गी विमानस्थल|सिङ्गापुर]], [[सुवर्णभूमि विमानस्थल|बैङ्कक]], [[क्वालालम्पुर अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल|क्वालालम्पुर]], [[शाहजलाल अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल|ढाका]], [[पारो विमानस्थल|पारो]], [[ल्हासा गोनगार विमानस्थल|ल्हासा]], [[चेङ्दु अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल|चेङ्दु]], [[ग्वाङ्झाउ बाइयुन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल|ग्वाङ्झाउ]] र [[हङकङ अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल|हङकङ]] जस्ता विश्वभरका ३० सहरहरूलाई जोडेको छ। सन् २०१३ देखि [[टर्किस एअरलाइन्स]]ले इस्तानबुललाई काठमाडौँसँग जोड्छ। [[ओमान एअर]]ले पनि सन् २०१० देखि [[मस्कट, ओमान|मस्कट]]लाई काठमाडौँसँग जोड्छ। [[नेपाल वायुसेवा निगम|नेपाल एयरलाइन्स]]ले सन् २०२० मार्च २ देखि [[नारिता अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल|टोकियो-नारिता]] उडान सुरु गरेको थियो। देशभरका विभिन्न सहरहरूसँग क्षेत्रीय रूपमा [[बुद्ध एयर|बुद्ध एअर]], [[नेपाल वायुसेवा निगम|नेपाल एअरलाइन्स]], [[श्री एअरलाइन्स|श्री एयरलाइन्स]] र [[यति एयरलाइन्स|यती एअरलाइन्स]] लगायतका धेरै नेपाली वायुसेवा कम्पनीहरू उडान भर्ने गरेका छन्। === रोपवे === [[नेपालमा रोपवे सेवा|रोपवे]] पहाडी इलाकाको अन्य महत्वपूर्ण यातायातको साधन हो। काठमाडौँ र हेटौंडाबीच सञ्चालन भएको {{convert|43|km|mi|abbr=on}} लामो रोपवे सेवाले प्रतिघण्टा २५ टन सामान ढुवानी गर्ने गरेको थियो। कम बोक्ने क्षमता र मर्मतसम्भार समस्याहरूको कारण पछि यो सेवालाई बन्द गरिएको थियो। [[राणा शासन|राणाकाल]]मै काठमाडौँको [[मातातीर्थ]]देखि [[मकवानपुर जिल्ला|मकवानपुर]]को ढोरसिङसम्म {{convert|22|km|0|abbr=on}}भन्दा बढी लम्बाइको रोपवे निर्माण गरिएको थियो, जसले प्रतिघण्टा ८ टन सामान ढुवानी गर्ने गरेको थियो। हाल काठमाडौँको [[चन्द्रागिरी केबलकार|चन्द्रागिरी पहाड]]मा केबलकार सेवा सञ्चालन भइरहेको छ। == जनसङ्ख्या == बि.स. २०६८ को जनसङ्ख्या विवरण अनुसार नेपालको सबैभन्दा बढी जनसंख्या काठमाडौमा बस्छन् । पछिल्लो जनगणना अनुसार काठमाडौँको जनसङ्ख्या ९,७५,४६३ रहेको छ । {{cn}} ==ऐतिहासिक महत्त्वका तथा अन्य महत्त्वपूर्ण स्थलहरू== * काठमाडौँका केही महत्त्वपूर्ण ठाउँहरू यस प्रकार छन: ** [[धन्दो चैत्य]] ** [[स्वयम्भूनाथ|स्वयम्भू स्तूप]] ** [[बौद्धनाथ|बौद्ध स्तूप]] ** [[पशुपतिनाथ मन्दिर|श्री पशुपतिनाथको मन्दिर]] ** [[सिंहदरबार]] ** [[त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल|त्रिभुवन अन्तरराष्ट्रिय विमानस्थल]] ** [[हनुमानढोका दरवार परिसर]] / वसन्तपुर दरवार क्षेत्र == भगिनी सहर == काठमाडौँको भगिनी सहर {| class="wikitable" |'''हालसम्म भगिनी सम्बन्ध स्थापित भएका अन्र्तराष्ट्रिय सहरहरू'''<ref>http://www.kathmandu.gov.np/ne/content/%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%A0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A1%E0%A5%8C-%E0%A4%AE%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A4%97%E0%A4%B0%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%95%E0%A5%8B-%E0%A4%85%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A5%8D%E0%A4%9F%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%AF-%E0%A4%B8%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%AC%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A7</ref> *{{flagicon|USA}} युजेन , [[संयुक्त राज्य अमेरिका|अमेरिका]]<ref name="Rochester">{{cite web|url=http://www.kathmandu.gov.np/en/content/kmc-international-relationship-sister-cities|title=KMC International Relationship With Sister Cities|accessdate=2 October 2017}}</ref> *{{flagicon|USA}} रोचेस्टर , [[संयुक्त राज्य अमेरिका|अमेरिका]] <ref name="Rochester"/> *{{flagicon|JPN}} मात्सुमोतो , [[जापान]]<ref name="Rochester"/> *{{flagicon|PRC}} सियान् , [[चीन]]<ref name="fredericksburg">{{cite web|url=http://www.kathmandu.gov.np/en/content/kmc-international-relationship-sister-cities|title=KMC International Relationship With Sister Cities|accessdate=16 April 2018}}</ref> *{{flagicon|BLR}}[[मिन्स्क]],[[बेलारुस]]<ref name="Minsk">{{cite web|url=http://minsk.gov.by/ru/city/|title=Twin towns and Sister cities of Minsk ''[via WaybackMachine.com]''|publisher=The department of protocol and international relations of Minsk City Executive Committee|language=Russian|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130502075333/http://minsk.gov.by/ru/city/|archivedate=2 May 2013|accessdate=21 July 2013}}</ref> *{{flagicon|Myanmar}} यंगुनु , [[म्यानमार]]<ref name="Rochester"/> *{{flagicon|उत्तर कोरिया}} [[प्योङ्गयाङ्ग|प्योङयाङ]], [[उत्तर कोरिया]]<ref name="Corfield2013">{{cite book|last=Corfield|first=Justin|title=Historical Dictionary of Pyongyang|chapter-url=https://books.google.com/books?id=a46gFDWr3aMC&pg=PA196|year=2013|publisher=Anthem Press|location=London|isbn=978-0-85728-234-7|page=196|chapter=Sister Cities}}</ref><!-- As of June 2016, the government of Nepal is considering removing Pyongyang as a sister city because of controversy surrounding North Korea. --> *{{flagicon|PRC}} लासा, [[चीन]] <ref name="fredericksburg"/> *{{flagicon|PRC}} सेन्जेन, [[चीन]] <ref name="fredericksburg"/> *{{flagicon|IND}} [[वाराणसी]], भारत<ref name="fredericksburg"/> *{{flagicon|PRC}} लान्जाउ , [[चीन]] <ref name="fredericksburg"/> *{{flagicon|Republic of Korea}} [[सोल|सिओल]], दक्षिण कोरिया<ref name="Rochester"/> *{{flagicon|PRC}} चेङ्गदु सहर, [[चीन]] <ref name="fredericksburg"/> *{{flagicon|USA}} फ्रेडरिकबर्ग , [[संयुक्त राज्य अमेरिका|अमेरिका]] <ref name="fredericksburg"/> |'''भगिनी सम्बन्ध स्थापनका लागि प्रक्रियामा रहेका अन्तर्राष्ट्रिय सहरहरू''' *{{flagicon|USA}} बोल्डर , संयुक्त राज्य अमेरिका (proposed) <ref name="fredericksburg"/> *{{flagicon|Thailand}} बैङकक , थाईल्याण्ड (proposed) <ref name="fredericksburg"/> |} == सन्दर्भ सामग्रीहरू == {{reflist}} ==बाह्य कडीहरू== {{Wikivoyage|Kathmandu|काठमाडौँ}} {{Commonscat|Kathmandu|काठमाडौँ}} ==यो पनि हेर्नुहोस्== {{क्षेत्रका आधारमा एसियाका राजधानीहरू}} {{नेपालका सङ्घीय तथा प्रादेशिक राजधानीहरू}} {{नेपालका महानगरीय नगरपालिकाहरू}} [[श्रेणी:एसियाका राजधानी सहरहरू]] [[श्रेणी:नेपालका महानगरपालिकाहरू]] [[श्रेणी:काठमाडौँ]] [[श्रेणी:नेपालका राजधानी सहरहरू]] [[श्रेणी:वि.सं. २०१० मा घोषित नगरपालिकाहरू]] [[श्रेणी:काठमाडौँ जिल्लाका नगरपालिकाहरू]] [[श्रेणी:नेपालका जिल्ला सदरमुकामहरू]] 0l5c9xeuuua15a64gkhevktgx71pwo4 1073980 1073973 2022-08-17T02:42:44Z Biplab Anand 13653 +सन्दर्भ सामग्री wikitext text/x-wiki {{About|नेपालको राजधानी सहर तथा महानगरपालिका}} {{Infobox settlement | name = काठमाडौँ | official_name = काठमाडौँ महानगरपालिका | native_name = | native_name_lang = | settlement_type = [[राजधानी]] | image_skyline = <!-- NOTE: DO NOT add or change images without consensus. -->{{Photomontage | photo1a = Locus3.jpg | photo2a = Ghanta Ghar-Trichandra College-Kathmandu-1591.jpg | photo2b = Tundikhel2020a.jpg | photo3a = Pashupatinath Temple-2020.jpg | spacing = 1 | position = center | color_border = white | color = white | size = 300 | foot_montage = घडीको दिशामा शीर्षबाट: काठमाडौँ परिदृश्य, [[टुँडिखेल]], [[पशुपतिनाथ मन्दिर]], [[घण्टाघर (काठमाडौँ)|घण्टाघर]]}} | image_flag = Flag of Kathmandu, Nepal.svg | image_seal = KMC logo.jpg | motto = साँस्कृतिक सहर, काठमाडौँ महानगर | pushpin_map = Nepal Bagmati Province#Nepal#Asia | pushpin_mapsize = 300 | coordinates = {{coord|27.7172|85.3240|type:city_region:NP|display=display=title, inline}} | subdivision_type = देश | subdivision_name = {{flag|नेपाल}} | subdivision_type1 = [[नेपालका प्रदेशहरू|प्रदेश]] | subdivision_name1 = [[बागमती प्रदेश]] | subdivision_type2 = [[नेपालका जिल्लाहरू|जिल्ला]] | subdivision_name2 = [[काठमाडौँ जिल्ला|काठमाडौँ]] | established_title = स्थापना | established_date = अज्ञात | founder = [[मञ्जुश्री]] (स्वयम्भू पुराण अनुसार)<ref name="इतिहास">{{cite news|title=गोकर्णेश्वर नगरपालिका सुन्ताखानको ईतिहास बदल्ने अभिलेख |url=https://www.gokarneshwormun.gov.np/sites/gokarneshwormun.gov.np/files/documents/%E0%A4%97%E0%A5%8B%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A3%E0%A5%87%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%B0%20%E0%A4%A8%E0%A4%97%E0%A4%B0%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BE%20%E0%A4%B8%E0%A5%81%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%96%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A4%95%E0%A5%8B%20%E0%A4%88%E0%A4%A4%E0%A4%BF%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%B8%20%E0%A4%AC%E0%A4%A6%E0%A4%B2%E0%A5%8D%E0%A4%A8%E0%A5%87%20%E0%A4%85%E0%A4%AD%E0%A4%BF%E0%A4%B2%E0%A5%87%E0%A4%96_0.pdf |date=वि.सं. २०७७ |accessdate=वि.सं. २०७८ चैत्र २ |agency=गोकर्णेश्वर नगरपालिका |page=१२ |language=नेपाली |publisher=गोकर्णेश्वर नगरपालिका}}</ref> | established_title1 = राजधानी | established_date1 = वि.सं. १८२६ चैत्र १०<ref>{{Cite book |last=अमात्य |first=साफल्य |url=https://books.google.com.np/books?id=HpNPAQAAMAAJ&dq |title=काठमाडौँ नगरायण: काठमाडौँ नगरको उद्भव, नगरायण, र सांस्कृतिक इतिहास |date=सन् १९९६ |page=८६ |publisher=नेपाल राजकीय प्रज्ञा प्रतिष्ठान |language=नेपाली}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://risingnepaldaily.com/opinion/relocating-the-capital |title=Relocating The Capital? |trans-title=राजधानी स्थानान्तरण गर्ने? |website=गोरखापत्र |language=अङ्ग्रेजी |accessdate=2022-03-18}}</ref> | established_title2 = सफाई अड्डा<ref>{{Cite web |url=https://ekagaj.com/article/pradesh-3/91502/?v=1 |title=काठमाडौँमा १०२ वर्षदेखिको समस्या​ : सफाई अड्डा महानगर बन्यो, फोहर व्यवस्थापन ज्युँका त्युँ |website=ई कागज |language=नेपाली |accessdate=2022-03-18}}</ref> | established_date2 = वि.सं. १९७६ पुस २ (सवाल सनद् बमोजिम भोटाहिटीमा गठन)<ref name="सय वर्ष">{{Cite web |url=https://nayapatrikadaily.com/news-details/31590/2019-12-18 |title=स्थानीय तह अभ्यासका सय वर्ष |website=नयाँ पत्रिका |language=नेपाली |accessdate=2022-03-18}}</ref><ref name="सवाल">{{cite news|title=स्वायत्त शासन |url=http://inlogos.org/wp-content/uploads/2016/02/Swayatta_Shasan-2072-Issue-I.pdf |date=वि.सं. २०७२ बैशाख |accessdate=वि.सं. २०७८ चैत्र २ |language=नेपाली |page=७ |publisher=स्वशासन अध्ययन प्रतिष्ठान}}</ref> | established_title3 = म्युनिसिपालिटी | established_date3 = वि.सं. २००३ फाल्गुन २<ref name="सय वर्ष"/><ref>{{Cite web |url=https://arthasamaya.com/news/detail/1161 |title= स्थानीय तह निर्वाचन इतिहासलाई फर्केर हेर्दा... |website=अर्थसमय |language=नेपाली |accessdate=2022-03-18}}</ref> | established_title4 = नगरपालिका | established_date4 = वि.सं. २०१० भदौ १७<ref name="नगर वर्ष">{{Cite web |url=https://www.thenepaltop.com/news/224892 |title=कहिले-कहिले भएको थियो स्थानीय तह निर्वाचन? |website=द नेपाल टप |language=नेपाली |accessdate=2022-03-18}}</ref> | established_title5 = महानगरपालिका | established_date5 = वि.सं. २०५२ मङ्सिर २९<ref name="महानगर">{{cite news|title=नगर कार्यपालिकाको कार्यालय - काठमाडौँ महानगरपालिका |url=https://kathmandu.gov.np/wp-content/uploads/2021/08/Notice-publication.pdf |date=वि.सं. २०७८ |accessdate=वि.सं. २०७८ चैत्र २ |language=नेपाली |page=१ |publisher=काठमाडौँ महनगरपालिका कार्यालय}}</ref> | parts_type = वडा सङ्ख्या | parts = ३२ | seat_type = | seat = | government_footnotes = | government_type = स्थानीय सरकार | governing_body = काठमाडौँ महानगरपालिका | leader_party = [[स्वतन्त्र]] | leader_title = [[नेपालका नगर प्रमुखहरूको सूची|नगरप्रमुख]] | leader_name = [[बालेन शाह]] | leader_title1 = [[उपप्रमुख]] | leader_name1 = [[सुनिता डंगोल]] ([[नेकपा (एमाले)]]) | unit_pref = Metric <!-- square kilometers -->| area_total_km2 = 49.45 | area_metro_km2 = 899<!--- "Kathmandu Valley" is considered as a singular Metropolitan area by World Bank 2010. Source: https://www.worldbank.org/en/news/feature/2013/04/01/managing-nepals-urban-transition---> <!-- hectares -->| elevation_m = 1400 | population_footnotes = <ref name="नेपालको राष्ट्रिय जनगणना">{{cite news|url=https://web.archive.org/web/20130731124937/http://cbs.gov.np/wp-content/uploads/2012/11/VDC_Municipality.pdf|title=नेपालको राष्ट्रिय जनगणना २०६८|date=वि.सं. २०७२ मङ्सिर २४|accessdate=वि.सं. २०७८ फाल्गुन १|publisher=[[राष्ट्रिय योजना आयोग (नेपाल)|राष्ट्रिय योजना आयोग]]|agency=नेपाल सरकार|ref=केन्द्रीय तथ्याङ्क विभाग}}</ref> | population_as_of = [[एघारौँ राष्ट्रिय जनगणना २०६८|राष्ट्रिय जनगणना २०६८]] | population_total = ९,७५,४५३ | population_density_km2 = auto | population_rank = [[नेपालका सहरहरूको सूची|पहिलो]] | population_metro = | population_blank1_title = | population_blank1 = | timezone1 = [[नेपालको प्रमाणिक समय]] | utc_offset1 = +०५:४५ | postal_code_type = हुलाक कोड | postal_code = ४४६०८८ | area_code = ०१ | area_codes = <!-- for multiple area codes --> | iso_code = | website = {{URL|www.kathmandu.gov.np|काठमाडौँ.गव.एनपी}} | module = | footnotes = | other_name = कान्तिपुर, नेपाल मण्डल, येँ }} '''काठमाडौँ''' [[नेपाल]]को सङ्घीय [[राजधानी]] र नेपालको सबैभन्दा [[नेपालका सहरहरूको सूची|बढी जनसङ्ख्या]] भएको सहर हो।<ref name="स्थानीय तह">{{cite news|title=गाउँपालिका तथा नगरपालिकाको सङ्क्षिप्त परिचय पुस्तिका |url=https://mofaga.gov.np/download-notice/eyJpdiI6IjBSZ1g5ZlJJQkphMGZsMkp0WWhUU0E9PSIsInZhbHVlIjoic3c5enIycTNwbHhYUDllakRIWlBaK0xNRmwydjJMV25CczNKa3p6ajZ0aTdqdmRPWE9UXC9ZSnNiZVloNkRtbjciLCJtYWMiOiI2OTZmNjRiZjMyNmRjYjg3OTY5M2FkZTJkNGU5ZmM1YzYwOWNhNmQzYzgzOWY1Y2QyMzBjNmQ4MmFhY2ZhMDhlIn0= |date=वि.सं. २०७८ |accessdate=वि.सं. २०७८ चैत्र ५ |language=नेपाली |page=१८७ |publisher=सङ्घीय मामिला तथा सामान्य प्रशासन मन्त्रालय, नेपाल}}</ref> यो महानगर [[बागमती प्रदेश]] तथा मध्य नेपालको अग्लो पठारको रूपमा रहेको [[काठमाडौँ उपत्यका]]मा १,४०० मिटर (४,६०० फिट) को उचाइमा अवस्थित छ। यो भारतको [[श्रीनगर, जम्मु र कश्मीर|श्रीनगर]] सहरपछि हिमालय पहाडी क्षेत्रमा अवस्थित दोस्रो ठूलो सहर हो र हिमालय पहाडी क्षेत्रको सबैभन्दा ठूलो महानगरीय क्षेत्र हो। [[एघारौँ राष्ट्रिय जनगणना २०६८|वि.सं. २०६८ को जनगणना]] अनुसार यो महानगरको कुल जनसङ्ख्या ९,७५,४५३ रहेको छ।<ref name="तथ्याङ्क">{{cite news|title=Population Ward Level 753 Local Unit |trans-title=७५३ स्थानीय तहको वडागत जनसङ्ख्या |url=https://cbs.gov.np/wp-content/upLoads/2018/12/Population_Ward_Level_753_Local_Unit.pdf |date=सन् २०१७ |accessdate=वि.सं. २०७८ चैत्र ५ |language=अङ्ग्रेजी |page=१२५ |publisher=केन्द्रीय तथ्याङ्क विभाग, नेपाल}}</ref> प्रागऐतिहासिक इतिहास भएको यो नगर ईशा पूर्व दोस्रो शताब्दीमा स्थापना भएको र विश्वको सबैभन्दा पुरानो निरन्तर बसोबास गर्ने ठाउँहरू मध्येको एक हो।<ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/122223 |title=नेपाल चिनाउने 'नेपाल विद्या' |website=हिमाल खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-03-20}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/coin-speaks-the-history-189091 |title=इतिहास बोल्ने सिक्का |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-03-20}}</ref> यो उपत्यकालाई ऐतिहासिक रूपमा "[[नेपाल मण्डल]]" र मध्यकालमा "[[कान्तिपुर (राज्य)|कान्तिपुर]]" भनिन्थ्यो।<ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/4611 |title='नेपाल खादलको वंशावली' |website=हिमाल खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-03-19}}</ref> यो उपत्यका प्राचीन कालदेखि [[नेवार जाति|नेवार मानिस]]हरूको मूल घरको रूपमा रहेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/58677-58677 |title=आर्य सभ्यताको इतिहास |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-03-20}}</ref> हिमालयको फेदमा रहेको सर्वदेशीय सहरी सभ्यता बोकेको यो सहर [[नेपाल अधिराज्य]]को राजधानी र नेपालका कुलीन वर्गका दरबार, महल र [[बगैँचा|बगैंचा]]हरूद्वारा सुसज्जित छ। यो सहरमा सन् १९८५ देखि [[दक्षिण एसियाली क्षेत्रीय सहयोग सङ्गठन]]को मुख्यालय रहेको छ। काठमाडौँ धेरै वर्षदेखि [[नेपालको इतिहास]], [[कला]], [[संस्कृति]] र अर्थतन्त्रको केन्द्रको रूपमा रहँदै आएको छ।<ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/124998 |title=के लिच्छविकाल 'स्वर्णयुग' नै थियो ? |website=हिमाल खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-03-20}}</ref> यो महानगर क्षेत्रमा बहु-जातीय मानिसहरूको बसोबास रहेता पनि [[हिन्दू धर्म|हिन्दू]] र [[बुद्ध धर्म|बौद्ध]] धर्मावलम्बीहरू बहुसङ्ख्यक छन्।<ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/hinduu-baudgh-ghulnmaa-pshuptinaath-172290 |title=हिन्दू–बौद्ध घुलनमा पशुपतिनाथ |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-03-21}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/127356 |title='नेपालमा ८५ प्रतिशत गैरहिन्दू छन्' |website=हिमाल खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-03-21}}</ref> धार्मिक र सांस्कृतिक चाडपर्वहरू काठमाडौँमा बसोबास गर्ने मानिसहरूको जीवनको एक प्रमुख हिस्सा हो।<ref>{{Cite web |url=https://udghoshdaily.com/?p=10336 |title=हाम्रा चाडपर्व र यसको मौलिकता |website=उद्घोष दैनिक |language=नेपाली |accessdate=2022-03-21}}</ref> यो नगरको अर्थतन्त्रको महत्वपूर्ण भाग [[पर्यटन]] हो। सन् २०१९ मा ट्रिपएडभाइजरद्वारा विश्वको शीर्ष पच्चीस पर्यटकीय गन्तव्यहरूको सूचीमा काठमाडौँ १९औँ स्थानमा थियो।<ref>{{Cite web |url=https://www.newssewa.com/content/kathmandu-visit.html |title=घुम्नैपर्ने विश्वका उत्कृष्ट २५ पर्यटकीय गन्तव्यको सूचीमा काठमाडौँ १९औँ स्थानमा |website=न्युजसेवा |language=नेपाली |accessdate=2022-03-21}}</ref> यस सहरलाई नेपाली हिमालयको प्रवेशद्वार मानिन्छ र [[विश्व सम्पदा क्षेत्र]]मा सूचीकृत [[वसन्तपुर दरबार क्षेत्र]], [[स्वयम्भूनाथ]], [[बौद्धनाथ]] र [[पशुपतिनाथ मन्दिर|पशुपतिनाथ]] यो सहरको ऐतिहासिकता तथा सुन्दरतालाई शोभामान बनाइरहेको छ। इतिहासका विभिन्न कालखण्डमा विभिन्न राजवंशले शासन गरेको यो नगर [[नेपालको एकीकरण]] कालदेखि नेपालको राजधनीको रूपमा रहेको छ।<ref>{{Cite book |last=लेभी |first=सिल्भाँ |url=https://books.google.com.np/books?id=6uNJAQAAIAAJ&q |title=नेपाल, हिन्दू अधिराज्यको इतिहास |date=सन् २००५ |publisher=हिमाल किताब |page=३३ |language=नेपाली}}</ref> [[पृथ्वीनारायण शाह]]को नेतृत्वमा [[गोर्खाली|गोर्खाली सेना]]ले [[काठमाडौँ उपत्यका]] विजय गरेपछि वि.सं. १८२६ चैत्र १० मा यो नगरलाई राजधानी बनाएका थिए। देशको राजधानी रहेकै कारण यो सहरमा [[राष्ट्रपति भवन|राष्ट्रपति निवास]], प्रधानमन्त्रीको कार्यालय ([[सिंहदरबार|सिंहदरवार]]), [[नेपाल सरकार]]को केन्द्रीय सचिवालय तथा मन्त्रालयहरू, सरकारी तथा निजी टेलिभिजन स्टेसनहरू लगायत उल्लेखनीय सङ्ख्यामा सरकारी तथा निजी रेडियोहरू र समाचार संस्थाहरू रहेका छन्। [[नेपाली सेना]]को केन्द्रीय कार्यालय जङ्गी अड्डा, सशस्त्र प्रहरी बलको प्रधान कार्यालय तथा [[नेपाल प्रहरी]]को केन्द्रीय कार्यालय पनि यसै नगरमा रहेका छन्। ==व्युत्पत्ति== काठमाडौँलाई आदिवासी [[नेपाल भाषा]]मा 'येँ' भन्ने गरिन्छ।<ref>{{Cite web |url=https://gorkhapatraonline.com/education/2021-03-13-33671 |title='येँ देय् म्हसीके' अर्थात् 'काठमाडौँ चिनौं ' पाठ्यपुस्तक विमोचन |website=गोरखापत्र |language=नेपाली |accessdate=2022-03-21}}</ref> काठमाडौँको [[नेपाली भाषा|नेपाली]] नाम [[हनुमान ढोका|काठमाडौँ दरबार क्षेत्र]]मा रहेको '[[काष्ठमण्डप]]'बाट आएको हो।<ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/53232-53232 |title=काष्ठमण्डपः एउटा मायावी कथा |last=किरण |first=सुरेश |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-03-21}}</ref> [[संस्कृत भाषा]]मा काष्ठको अर्थ 'काठ' र मण्डपको अर्थ 'देवपूजा गर्ने स्थान' हुन्छ। यो सार्वजनिक मण्डपलाई नेपाल भाषामा 'मरसतः' पनि भनिन्छ जसलाई [[मल्ल वंश|मल्लकालीन]] राजा [[लक्ष्मीनरसिंह मल्ल]]को पालामा बिसेत<ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/kaasstthmnnddp-punh-nirmaann-85-prtisht-smpnn-173018 |title=काष्ठमण्डप पुनः निर्माण ८५ प्रतिशत सम्पन्न |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-03-22}}</ref> नामक व्यक्तिले सन् १५९६ मा पुनर्निर्माण गरेका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://www.setopati.com/cover-story/katha-ye:/189887/ |title=पाँचौं शताब्दीदेखि पाँचपटक बनेको काष्ठमण्डप |last=श्रेष्ठ |first=सुदीप |website=सेतोपाटी |language=नेपाली |accessdate=2022-03-21}}</ref> तीन तले यो संरचना पूर्णतया काठले बनेको थियो र यसमा कुनै फलामको कील वा कुनै समर्थन प्रयोग गरिएको थिएन।<ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/koseli/2021/04/24/16192339260267154.html |title=काष्ठमण्डपको काष्ठ–कथा |last=किरण |first=सुरेश |website=कान्तिपुर समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-03-21}}</ref> पौराणिक कथा अनुसार यस मण्डपको [[प्यागोडा]] निर्माण गर्न प्रयोग गरिएको सबै काठ एउटै रूखबाट प्राप्त भएको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://nepalmag.com.np/history/2017/06/13/20170613184503 |title=काष्ठमण्डपको जगभित्र लुकेको कथा |website=नेपाल पत्रिका |language=नेपाली |accessdate=2022-03-21}}</ref> वि.सं. २०७२ सालमा नेपालमा गएको [[विसं २०७२ को महाभूकम्प|ठूलो भूकम्प]]मा यस मण्डपको संरचना भत्किएको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://www.nayapatrikadaily.com/news-details/68151/2021-08-04 |title=काष्ठमण्डप पुनर्निर्माण ११ हजार क्युफिट काठको प्रयोग, कहिलेसम्म सकिएला ? |last=गौतम |first=गोकर्ण |website=नयाँ पत्रिका |language=नेपाली |accessdate=2022-03-21}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.karobardaily.com/news/166428 |title=काष्ठमण्डप पुनर्निर्माणको काम सकियो |website=कारोबार दैनिक |language=नेपाली |accessdate=2022-03-21}}</ref> २०औँ शताब्दीको अन्तमा लेखिएका पुरानो पाण्डुलिपिहरूको पुष्पिका [[नेपाल मण्डल]]मा काठमाडौँलाई काष्ठमण्डप [[महानगर]] भनेर सम्बोधन गरिएको छ।<ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/prdesh-nmbr-3-ko-naam-nepaal-mnnddl-raakhn-maag-128648 |title=प्रदेश नम्बर ३ को नाम 'नेपाल मण्डल' राख्न माग |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-03-21}}</ref> महानगरको अर्थ 'महान सहर' हुने गर्छ। यो सहरलाई हालसम्म पनि [[बुद्ध धर्म|बौद्ध]] भिक्षु तथा पुजारीहरूले काष्ठमण्डप नै भन्ने गरेका छन्। यसैकारण काठमाडौँलाई काष्ठमण्डप पनि भन्ने गरिन्छ। मध्ययुगमा यो सहरलाई '[[कान्तिपुर (राज्य)|कान्तिपुर]]' पनि भनिन्थ्यो।<ref>{{Cite web |url=https://saptahik.com.np/travelling/2019/05/30/20190530085457 |title=खुम्चिँदै गएको हाम्रो सहर |last=नेपाली |first=किशोर |website=साप्ताहिक |language=नेपाली |accessdate=2022-03-21}}</ref> यो नाम दुई [[संस्कृत|संस्कृत शब्द]] 'कान्ति' र 'पुर' बाट आएको हो। कान्ति शब्दको अर्थ 'सौन्दर्य' हुन्छ र प्रायः प्रकाशसँग सम्बन्धित छ तथा पुरको अर्थ 'ठाउँ' हुन्छ यसैले यो सहरले 'प्रकाशको सहर' भन्ने अर्थ दिन्छ। आदिवासी नेवार समुदायले, काठमाडौँलाई 'येँ देश' तथा [[ललितपुर महानगरपालिका|पाटन]] र [[भक्तपुर नगरपालिका|भक्तपुर]]लाई क्रमशः 'यल देश' र 'ख्वप देश' भन्ने गर्छन्।<ref>{{Cite web |url=https://www.sanghunews.com/content/24371 |title=मच्छिन्द्रनाथ देवता भन्दा पनि कृषि वैज्ञानिक हुन् |website=साँघु समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-03-22}}</ref> 'यम्बु' शब्दको छोटो रूप 'येँ' हो, जसले मूलतः काठमाडौँको उत्तरी आधा भागलाई बुझाउने गर्छ। काठमाडौँको पुरानो उत्तरी बस्तीलाई 'याम्बी' र दक्षिणी बस्तीलाई 'यँगाल' भनेर चिनिन्थ्यो। == इतिहास == काठमाडौँका केही भागमा पुरातात्विक उत्खननले प्राचीन सभ्यताका प्रमाण फेला पारेको छ। विभिन्न कालखण्डमा गरिएका उत्खननबाट प्राप्त प्राचीन बस्तुहरू मध्ये मालिगाउँबाट प्राप्त एक मूर्तिमा सन् १८५ उल्लेख रहेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://web.archive.org/web/20100911000320/http://www.ekantipur.com/nepal/article/?id=1485 |title=सुस्त उत्खनन |date=2010-09-11 |website=नेपाल पत्रिका |language=नेपाली |accessdate=2022-03-21}}</ref> [[चाबहिल]]मा अवस्थित [[सम्राट अशोक]]को पुत्रीद्वारा निर्मित [[धन्दो चैत्य]]को उत्खननले [[ब्राह्मी लिपि]]मा शिलालेख भएको इँटा फेला परेको थियो। [[पुरातत्त्वशास्त्र|पुरातत्वविदहरूका]] अनुसार यो दुई हजार वर्ष पुरानो हुने सम्भावना रहेको छ।<ref>{{Cite web|url=https://www.himalkhabar.com/news/14401|title=काठमाडाै‌ भन्दा पुरानाे सभ्यता दाेलखा |website=हिमाल खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-03-11}}</ref> ढुङ्गाका शिलालेखहरू सम्पदा स्थलहरूमा सर्वव्यापी तत्व हुन् र नेपालको इतिहासका प्रमुख स्रोत हुन्। सन् १६२८ को [[वसन्त|वसन्त ऋतु]]मा पुर्तगाली रोमन पादरी होआओ काब्राल [[काठमाडौँ उपत्यका]] भएर गएको र [[नेपाल अधिराज्य]]को राजधानी काठमाडौँ रहेको आफ्नो यात्रा वृतान्तमा वर्णन गरेका थिए<ref>{{Cite web |url=https://www.setopati.com/blog/23518/ |title=नेपाली क्रिश्चियन इतिहासलाई नियाल्दा |last=पोखरेल |first=जगदीश |website=सेतोपाटी |language=नेपाली |accessdate=2022-03-21}}</ref> र त्यस समयमा सम्भवतः काठमाडौँका राजा लक्ष्मीनरसिंह मल्लले उनलाई [[तिब्बत]]बाट [[भारत]] जाँदै गर्दा कृपापूर्वक स्वागत गरेका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://www.nayapatrikadaily.com/news-details/3260/2019-01-15 |title=इसाईबारे पृथ्वीनारायण |website=नयाँ पत्रिका |language=नेपाली |accessdate=2022-03-21}}</ref> पुरातात्विक रूपले काठमाडौँमा मानव वस्ती धेरै प्राचीन समयदेखि रहेको पाइन्छ।<ref>{{Cite web |url=https://jhannaya.nayapatrikadaily.com/news-details/217/2019-05-11 |title=काठमाडौँका अद्भुत चार |website=नयाँ पत्रिका |language=नेपाली |accessdate=2022-03-11}}</ref> काठमाडौँमा नवपाषाण युगका अवशेषहरू भेट्टाइएका छन्।<ref>{{Cite web |url=https://www.onlinekhabar.com/2019/07/779613 |title=काठमाडौँलाई कस्तो शहर बनाउने ? प्राचीन कि आधुनिक ? |website=अनलाइन खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-03-11}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://baahrakhari.com/index.php/news-details/212471/ |title=किन राजधानी अन्तै सारे यी देशले ? |website=बाह्रखरी |language=नेपाली |accessdate=2022-03-21}}</ref> ===प्राचीन काल=== काठमाडौँ नगरको प्राचीनतम् इतिहास धार्मिक ग्रन्थ, परम्परागत मिथक, किंवदन्ती तथा वंशावलीहरूबाट प्राप्त गर्न सकिन्छ। नेपालको प्रमुख प्राचीन ग्रन्थ [[स्वयम्भू पुराण]]का अनुसार वर्तमान काठमाडौँमा कुनै समय [[नागदह]] नामको विशाल र गहिरो ताल सर्पले भरिएको थियो। महाचीनबाट बुद्ध धर्मका बोधिसत्त्व [[मञ्जुश्री]]ले दहमा आलौकिक रश्मि देखेर यहाँ मानव वस्ती निर्माण गर्ने निधो गरेपछि दहको दक्षिणमा रहेको कच्छपाल पर्वतमा चन्द्रह्रास खड्गले प्रहार गरेर यहाँको पानी निकास गरिदिएका थिए।<ref>{{Cite web |url=http://www.shittalpati.com/index.php/Other/Art-Culture-Entertainment/6146 |title=गुँला पर्व र राँगाको सिङ फुक्ने चलन |website=शित्तलपाटी |language=नेपाली |accessdate=2022-03-22}}</ref> त्यसपछि उनले 'मञ्जुपट्टन'<ref>{{Cite book |last=मुनाकर्मी |first=लीलाभक्त |url=https://books.google.com.np/books?id=j60GAQAAIAAJ&q |title=मल्लकालीन नेपाल |date=सन् १९६८ |publisher=रत्न पुस्तक भण्डार |page=१६६ |language=नेपाली}}</ref> नामक सहर स्थापना गरे र धर्मकारलाई उपत्यकाको शासक बनाएर आफू चीनतर्फ लागेका थिए। केही समयपछि बाणासुर नामक राक्षसले नाका बन्द गरिदिए र उपत्यका फेरि तालमा परिणत भयो। त्यसपछि भगवान कृष्ण नेपाल आएर बाणासुरलाई मारेर फेरि पानी निकालेका थिए। उनले केही गोपालहरूलाई साथमा ल्याए र भुक्तमानलाई नेपालको राजा बनाएका थिए।<ref>{{Cite web |url=http://www.nepalmandal.com/content/7752.html |title=झीसं पत्याः यानाच्वनागु अन्धविश्वास |last=महर्जन |first=विपेन्द्र |website=नेपाल मण्डल |language=नेपाल भाषा |accessdate=2022-03-22}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://nepalmag.com.np/history/2016/10/16/20161016181055 |title=उसबेलाको नेपाल |website=नेपाल पत्रिका |language=नेपाली |accessdate=2022-03-22}}</ref> [[शिव पुराण]]को कोटिरुद्र संहिता, अध्याय ११, श्लोक १८ ले पशुपति शिवलिङ्गका लागि प्रख्यात रहेको 'नयाँपाल सहर' भनेर उल्लेख गरेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/opinion/110378-1478152680.html |title=मुखर्जीको भ्रमण र पशुपति दर्शन |last=टण्डन |first=डा. गोविन्द |website=नागरिक न्युज |language=नेपाली |accessdate=2022-03-22}}</ref> नेपाल नामको उत्पत्ति सायद यसै नयाँपाल सहरबाट भएको भन्ने विश्वास गरिन्छ। मध्यकालीन लिच्छवी शासकहरू अघिको अवधिको धेरै थोरै ऐतिहासिक अभिलेखहरू पाइएका छन्। नेपाली राजतन्त्रको वंशावली [[गोपालराजवंशावली|गोपाल राजवंशावली]]का अनुसार [[लिच्छवि काल]]भन्दा पहिले काठमाडौँ उपत्यकाका शासकहरू गोपाल, महिषपाल, अभीर, किराँत र सोमवंशी थिए। किराँत राजवंश [[यलम्बर]]द्वारा स्थापित भएको थियो। किराँतकालमा पुरानो काठमाडौँको उत्तरी भागमा याम्बु नामको बस्ती थियो। [[चिनियाँ-तिब्बती भाषा परिवार]]का केही भाषाहरूमा अझै पनि काठमाडौँलाई याम्बु भनिन्छ। काठमाडौँको दक्षिणी भागमा 'मञ्जुपट्टन' नजिक यँगाल भनिने अर्को सानो प्राचीन बस्ती रहेको थियो।<ref>{{Cite book |url=https://books.google.com.np/books?id=DOhFAQAAIAAJ&q |title=बुद्ध जयन्ती स्मारिका |date=सन् १९९३ |publisher=ॐ बुद्ध जयन्ती समारोह समिति |page=१७ |language=नेपाली}}</ref><ref>{{Cite book |url=https://books.google.com.np/books?id=KRlHAQAAIAAJ&q |title=हेमराज भिन्तुना देश अभिनन्दन ग्रन्थ |date=सन् १९९४ |publisher=बोधी परिषद् |page=२८५ |language=संस्कृत}}</ref> सातौं किराँती शासक जितेदास्तीको पालामा बौद्ध भिक्षुहरू काठमाडौँ उपत्यकामा प्रवेश गरे र साँखुमा वन विहार स्थापना गरेका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://www.janabhav.com/news-detail/1862 |title=प्राचीन नेपालको गौरवशाली इतिहास |website=जनभाव |language=नेपाली |accessdate=2022-03-25}}</ref> [[लुम्बिनी]]मा शाक्य वंशमाथि विरुढकद्वारा आक्रमण भएपश्चात् बचेका शाक्य र कोलियहरूको आगमन पश्चात काठमाडौँमा रहेका बस्तीहरूको नाम 'यम्बु'बाट कोलिग्राम र 'यँगाल'बाट दक्षिण कोलिग्राममा परिवर्तन भएको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://nepalbuddhistnews.com/2021/08/1258 |title=काठमाडौँ उपत्यकासँग बौद्ध धर्म र संस्कारको प्राचीन सम्बन्ध |date=2021-08-14 |website=नेपाल बौद्ध समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-03-22}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/snsaarko-prtibimb-svymbhuu-mhaacaity-192244 |title=संसारको प्रतिबिम्ब स्वयम्भू महाचैत्य |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-03-22}}</ref> ==== लिच्छवि काल ==== भारतीय गङ्गाको मैदानबाट लिच्छविहरू उत्तरमा बसाइँ सरेपछि किराँतहरूलाई पराजित गर्दै लगभग सन् ४०० मा लिच्छवि राजवंशको स्थापना गरेका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://www.setopati.com/cover-story/katha-ye:/189886/ |title=लिच्छविकालमा कसले कसरी शासन हत्याए? |last=श्रेष्ठ |first=सुदीप |website=सेतोपाटी |language=नेपाली |accessdate=2022-03-26}}</ref> यस युगको समयमा लुम्बिनीमा विरुढकद्वारा शाक्यहरूको नरसंहार पछि उक्त युद्धबाट बाँचेकाहरू उत्तरतिर बसाइँ सरेका थिए भने कोलियको रूपमा लुकेर वन मठमा प्रवेश गरेका थिए। साँखुबाट उनीहरू यम्बु र यँगाल (लञ्जगवाल र मञ्जुपट्टन) गएर काठमाडौँको पहिलो स्थायी बौद्ध विहारको स्थापना गरेका थिए। यसले नेवार बौद्ध धर्मको आधार सृजना गरेको थियो<ref>{{Cite web |url=https://koliyakhabar.com/archives/187 |title=सरावलको बासा गाउ प्राचिन कोलिय गणराज्यको प्रमुख नगर ‘सज्जनेल नगर’ घोषणा |website=कोलिय खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-03-26}}</ref>, जुन संसारमा एकमात्र जीवित संस्कृत आधारित बौद्ध परम्परा हो। तिनीहरूको प्रवाससँगै लिच्छवि युगको अधिकांश समय 'यम्बु'लाई कोलिग्राम भनिन्थ्यो र 'यँगाल'लाई दक्षिण कोलिग्राम भनिन्थ्यो। अन्ततः लिच्छवि शासक [[गुणकामदेव]]ले कोलिग्राम र दक्षिण कोलिग्रामलाई विलय गरी काठमाडौँ सहरको स्थापना गरेका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://kharibot.com/news-details/63156/2020-09-04 |title=कसरी शुरु भयो रातो मछिन्द्रनाथको भोटो जात्रा ? |website=खरिबोट |language=नेपाली |accessdate=2022-03-26}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.ukeraa.com/news/2021/10/13/10255 |title=किसान र राजाको सहयोगबाट स्थापना भएकी भद्रकाली |last=थपलिया |first= पुष्पा |website=युकेरा |language=नेपाली |accessdate=2022-03-26}}</ref> यो सहर मञ्जुश्रीको तरवार चन्द्रह्रासको आकारमा डिजाइन गरिएको थियो। यो सहर [[अजिमा]]हरूद्वारा संरक्षित आठ ब्यारेकहरूले घेरिएको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://rajdhanidaily.com/id/7563/ |title=पाहाँचः-हे र घोडेजात्रा |last=राउत |first=कुमार |date=2020-03-23 |website=राजधानी राष्ट्रिय दैनिक |language=नेपाली |accessdate=2022-03-26}}</ref> यी मध्ये एउटा ब्यारेक अहिले पनि [[भद्रकाली]] ([[सिंहदरबार]] अगाडि) प्रयोगमा रहेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://www.aarthiksanjal.com/flash-news/49844.html |title=आज नवदुर्गा भगवतीको विशेष पूजा आराधना महानवमी पर्व मनाईंदै |date=2021-10-13 |website=आर्थिक सञ्जाल |language=नेपाली |accessdate=2022-03-26}}</ref> यो सहरले [[भारत]] र [[तिब्बत]]बीचको व्यापारमा महत्वपूर्ण नाका बिन्दुको रूपमा सेवा गरेको थियो, जसले [[वास्तुशास्त्र|वास्तुकला]]को क्षेत्रमा अत्यधिक वृद्धि गर्न सफल भएको थियो। मानगृह, कैलाशकूट भवन, भद्राधिवास भवन<ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/literature/2020/09/19/16004841639672702.html |title=भद्राधिवासमा टेड रिकार्डी |website=कान्तिपुर समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-03-26}}</ref> जस्ता भवनहरूको विवरण यस युगमा बस्ने यात्रु र भिक्षुहरूको संरक्षित तथा प्रकाशमा आएका यात्रा दस्तावेजहरूमा पाइन्छ।<ref>{{Cite web |url=https://nepalmag.com.np/history/2016/01/24/20160124130621 |title=कैलाशकूट भवन: स्वर्ण युगको स्वर्ण दरबार |website=नेपाल पत्रिका |last=गौतम |first=गोकर्ण |language=नेपाली |accessdate=2022-03-26}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.setopati.com/social/179024/ |title=कहीँ नभएको इतिहास हाँडीगाउँमा |last=श्रेष्ठ |first=सुदीप |website=सेतोपाटी |language=नेपाली |accessdate=2022-03-26}}</ref> उदाहरणको लागि, ७औँ शताब्दीमा प्रसिद्ध चीनी यात्री ह्वेन साङले लिच्छवि राजा [[अंशुवर्मा]]को कैलाशकूट भवनको बारेमा वर्णन गरेका थिए। यो ऐतिहासिक व्यापारिक मार्गले दुवै क्षेत्रहरूबीच सांस्कृतिक आदानप्रदान पनि भएको थियो। काठमाडौँ उपत्यकाका आदिवासी बासिन्दाहरूको रूपमा रहेका [[नेवार जाति|नेवार]]हरूको कलात्मकता यस युगमा, उपत्यका भित्र र बृहत् हिमालय क्षेत्रभरि फैलिएको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/arts/502711-1618633074.html |title=लिच्छविकालीन कला |last=मल्ल |first=मुकेश |website=नागरिक समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-03-26}}</ref> नेवार कलाकारहरूले आफ्ना छिमेकीहरूका लागि धार्मिक कला सिर्जना गर्दै एसियाभर व्यापक रूपमा यात्रा गरेका थिए। उदाहरणको लागि, [[अरनिको]]ले तिब्बत र चीन हुँदै आफ्ना स्वदेशी कलाकारहरूको समूहको नेतृत्व गरेका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/koseli/2020/08/28/159861509651481460.html?author=1 |title=लायकुको अन्तिम पर्खाल ! |website=कान्तिपुर समाचार |last=सापकोटा |first=दीपक |language=नेपाली |accessdate=2022-03-26}}</ref> तिब्बती सम्राट [[स्रोङ्चन गम्पो]]सँग विवाह गर्ने नेपालकी राजकुमारी [[भृकुटी]]ले तिब्बतमा [[बुद्ध धर्म]]को परिचय गराउन महत्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गरेकी थिइन्।<ref>{{Cite web |url=https://motivatenews.com/archives/31855 |title=को हुन भृकुटी ? कसरी भयो तिब्बतमा उनको विवाह ? |date=2020-06-20 |website=मोटिभेट न्युज |language=नेपाली |accessdate=2022-03-26}}</ref> ==== मल्ल काल ==== लिच्छवि कालको अन्त्यपछि नेपाल अधिराज्यमा [[मल्ल वंश|मल्ल काल]]को प्रारम्भ भएको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/opinion/132620-1510717620.html |title=इतिहास पुनर्लेखन गर्नुपर्दैन ? |last=श्रेष्ठ |first=आदित्यमान |website=नागरिक समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-03-27}}</ref><ref name="टोखा">{{cite news|url=http://himalaya.socanth.cam.ac.uk/collections/journals/contributions/pdf/CNAS_23_01_16.pdf |title=टोखा: एक ऐतिहासिक चर्चा |last=श्रेष्ठ |first=टेक बहादुर |accessdate=वि.सं. २०७८ चैत्र १३ |language=नेपाली |publisher=प्राचीन नेपाल |agency=नेपाल सरकार पुरातत्व विभाग}}</ref> मल्ल कालको पहिलो राजाको रूपमा [[अरि मल्ल]]लाई मानिन्छ।<ref>{{Cite book |last=ज्ञवाली |first=सूर्यविक्रम |url=https://books.google.com.np/books?id=1d8GAQAAIAAJ&q |title=नेपाल उपत्यकाको मध्यकालीन इतिहास |date=सन् १९६२ |publisher=शाही नेपाल एकेडमी |page=४८ |language=नेपाली}}</ref> [[दिल्ली]]को [[मुगल साम्राज्य|मुगल शासक]]ले नेपालको दक्षिणी भागमा रहेको तिरहुत राज्यमा आक्रमण गरेपछि तिरहुतका शासकहरू उत्तरतर्फ काठमाडौँ उपत्यकातिर भागेर आएका थिए।<ref>{{Cite web |url=http://nepalihimal.com/article/7461 |title=काठमाडौँका रैथाने तिरहुतिया |last=चापागाईं |first=प्रज्जवल |website=हिमाल खबरपत्रिका |language=नेपाली |accessdate=2022-03-27}}</ref> उनीहरूले नेपाली राजपरिवारसँग अन्तरविवाह गरेपछि यसले मल्ल युगको नेतृत्व गरेको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/arts/520311-1620447831.html |title=मध्यकालीन कला |last=मल्ल |first=मुकेश |website=नागरिक समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-03-27}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/koseli/2017/12/30/20171230092244.html?author=1 |title=जयस्थिति मल्लको वंश |last=दास |first=वाशुदेव लाल |website=कान्तिपुर दैनिक |language=नेपाली |accessdate=2022-03-27}}</ref> मल्ल युगको आरम्भमा [[खस राज्य|खस]] र [[टर्की|तुर्क]] [[मुसलमान|मुस्लिम]]हरूको आक्रमणले गर्दा यसको इतिहास उथलपुथल रहेको देखिन्छ।<ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/koseli/2021/07/31/162770098452181413.html |title=नेपाली संघीयता, उमेर : २६०० वर्ष |last=चाम्लिङ |first=भोगीराज |website=कान्तिपुर दैनिक |language=नेपाली |accessdate=2022-03-27}}</ref> वि.सं. १३१० सालमा नेपालमा आएको विनाशकारी भूकम्पले तत्कालीन राजा [[अभय मल्ल]]सहित काठमाडौँ उपत्यकाको एक तिहाई जनसङ्ख्याको ज्यान लिएको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://saptahik.com.np/history/2015/06/15/17172 |title=भूकम्पमा परेर ज्यान गुमाउने राजा |website=साप्ताहिक पत्रिका |language=नेपाली |accessdate=2022-03-27}}</ref> यी प्रकोपहरूले लिच्छवि युगको अधिकांश वास्तुकला (जस्तै मानगृह र कैलाशकूट भवन) को विनाश भएको थियो भने सहर भित्रका विभिन्न गुम्बाहरूमा सङ्कलन गरेर राखिएका साहित्यको क्षति भएको थियो। प्रारम्भिक कठिनाइहरूलाई छिचोल्दै काठमाडौँले पुन: आफ्नो लोकप्रियता कायम गर्न सफल भएको थियो। मल्ल युगको अधिकांश समयमा काठमाडौँले भारत र तिब्बतबीचको व्यापारमा प्रभुत्व जमाएको थियो। नेपाली मुद्रा बृहत् हिमालय क्षेत्रको व्यापारमा मानक मुद्रा बनेको थियो।<ref name="मुद्रा">{{cite news|url=https://www.nepjol.info/index.php/hj/article/download/34695/27236/101251 |title=इतिहास र संस्कृतिको स्रोतका रूपमा प्राचीन र मध्यकालीन नेपाली मुद्रा |last=काफ्ले |first=डा. डोलराज |accessdate=वि.सं. २०७८ चैत्र १३ |language=नेपाली |publisher=हिस्टोरिक जर्नल |agency=नेपाल जोल}}</ref> मल्ल युगको उत्तरार्धमा, काठमाडौँ उपत्यकाभित्र चार सुदृढ सहरहरू [[कान्तिपुर (राज्य)|कान्तिपुर]], ललितपुर, भक्तपुर र कीर्तिपुर समावेश गरेको थियो। यी चारै सहरहरूले त्यस ताका नेपालमा राज्य गरिरहेको मल्ल महासङ्घको राजधानीको रूपमा सेवा गरेका थिए। यी सहररूले कला, वास्तुकला, सौन्दर्यशास्त्र र व्यापारमा एक-अर्कासँग प्रतिस्पर्धा गर्दै विकासको बाटो खोलेका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://www.nagariktimes.com/2018/03/38245/ |title=मल्लकालदेखि आधुनिककालसम्म : यसरी भयो नेपाली रङ्गमञ्चको विकास |website=नागरिक टाइम्स |language=नेपाली |accessdate=2022-03-27}}</ref> यस अवधिका राजाहरूले सार्वजनिक भवनहरू, दरबार क्षेत्रहरू र मन्दिरहरूको निर्माण, साथै जलस्रोतहरूको विकास, [[गुठी]]हरूको संस्थागतीकरण, कानूनको संहिताकरण, नाटक लेखन तथा सहरका चोकहरूमा नाटकहरूको प्रदर्शनमा उल्लेखनीय योगदान गरेका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/arts/119083-1490668080.html |title=‘मध्यकाल र मल्लकालका नाटकबारे अनुसन्धान जरुरी’ |website=नागरिक समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-03-27}}</ref> [[भारत]], [[तिब्बत]], [[चीन]], [[इरान|फारस]] र [[युरोप]] लगायतका ठाउँबाट विचारधाराको आगमन भएको प्रमाण राजा [[प्रताप मल्ल]] पालाको ढुङ्गाको शिलालेखमा पाइन्छ।<ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/news/2022/01/24/164299214227314055.html |title=प्रताप मल्लकालीन शिलालेख प्रहरी चौकी आँगनमा |last=भट्टराई |first=देवेन्द्र |website=कान्तिपुर दैनिक |language=नेपाली |accessdate=2022-03-27}}</ref><ref name="शिलालेख">{{cite news|url=http://himalaya.socanth.cam.ac.uk/collections/journals/ancientnepal/pdf/ancient_nepal_13_03.pdf |title=प्रताप मल्लका पालाका पाँच अभिलेख |last=रेगमी |first=जगदीशचन्द्र |accessdate=वि.सं. २०७८ चैत्र १३ |language=नेपाली |publisher=प्राचीन नेपाल |agency=नेपाल सरकार पुरातत्व विभाग}}</ref> यस युगबाट तिनीहरूको तान्त्रिक परम्परा (जस्तै तान्त्रख्यान), चिकित्सा (जस्तै हरमेखला), धर्म (जस्तै मूलदेवशाशिदेव), कानून, नैतिकता र इतिहासको वर्णन गर्ने पुस्तकहरू फेला परेका छन्। सन् १३८१ मा लेखिएको संस्कृत-नेपाल भाषाको शब्दकोश अमरकोश पनि फेला परेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://www.khabarhub.com/2021/28/283694/ |title=फेरि संस्कृत भाषाविरुद्ध प्रचार अभियान ! |last=झा |first=देवेश |website=खबरहब |language=नेपाली |accessdate=2022-03-30}}</ref> यस युगका वास्तुकलाका रूपमा उल्लेखनीय भवनहरूमा [[वसन्तपुर दरबार क्षेत्र|काठमाडौँ दरबार क्षेत्र]], [[पाटन दरबार क्षेत्र]], [[भक्तपुर दरबार क्षेत्र]], कीर्तिपुरको पुरानो दरबार, [[न्यातपोल मन्दिर|न्यातपोल]], [[पचपन्नझ्याले दरबार]]<ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/55-jhyaale-drbaarkaa-mllkaaliin-bhittecitr-naasindai-108305 |title=५५ झ्याले दरबारका मल्लकालीन भित्तेचित्र नासिँदै |last=खाईजू |first=ईश्वरकाजी |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-03-27}}</ref>, [[कुम्भेश्वर मन्दिर|कुम्भेश्वर]], [[कृष्ण मन्दिर]] र अन्य समावेश छन्।<ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/8756 |title=कृष्ण मन्दिर जिर्णोद्धार सम्पन्न, सर्वसाधारणका लागि खुला |website=हिमाल खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-03-27}}</ref> ===मध्यकालिक युग=== ==== प्रारम्भिक शाह काल ==== वि.सं. १८२५ सालमा [[कान्तिपुरको युद्ध|काठमाडौँको युद्ध]]पछि [[गोरखा राज्य]]ले मल्ल सङ्घको अन्त्य गरेको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/ampnews/2017-09-23/20170923104348.html |title=जसले नेपालको जग बसाए |last=वैद्य |first=तुलसीराम |website=कान्तिपुर समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-03-30}}</ref> यसले काठमाडौँमा आधुनिक युगको सुरुवात गरेको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/opinion/2022/01/08/164165132466842421.html |title=पञ्चायती: एकीकरणको बहस |last=श्री |first=आहुति |website=कान्तिपुर समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-03-30}}</ref> [[कीर्तिपुरको युद्ध]]मा गोरखाली सेनाको विजय नै काठमाडौँ उपत्यकामाथि गोरखालीहरूको विजयको सुरुवात थियो। काठमाडौँ उपत्यकाको विजय पश्चात् गोरखाका राजा [[पृथ्वीनारायण शाह]]ले काठमाडौँलाई नेपालको राजधानी बनाएका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/2043 |title=पृथ्वीनारायणको रणनीति |last=नेपाल |first=ज्ञानमणि |website=हिमाल खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-03-30}}</ref> यस युगको प्रारम्भिक अवधिमा, काठमाडौँले आफ्नो विशिष्ट संस्कृतिलाई कायम राखेको थियो। वसन्तपुरको नौ तले [[धरहरा]] जस्ता विशेषत: नेपाली वास्तुकला भएका भवनहरू यस युगमा निर्माण भएका थिए। यसका साथै यस कालका शासकहरूले आफ्नो भूभागलाई जोगाउँदै सीमा विस्तार गर्ने अभिप्राय राखेका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/ampnews/2016-01-11/20160111084545.html?is_ifooter=1 |title=पृथ्वीनारायण शाहको सान्दर्भिकता |last=पन्त |first=रघु |website=कान्तिपुर समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-03-30}}</ref> अस्थिर राजनीतिक अवस्था र नेपालको छिमेकी राष्ट्रहरूसँगको निरन्तर युद्धका कारण यो कालमा व्यापारमा अत्यधिक गिरावट देखिएको थियो। [[भीमसेन थापा]]ले [[बेलायत|ग्रेट ब्रिटेन]]विरुद्ध [[फ्रान्स]]लाई समर्थन गरेका थिए जसले काठमाडौँमा आधुनिक सैन्य ब्यारेकहरू सहित आधुनिक सैन्य संरचनाहरूको विकास भएको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://www.gorkhasamachar.com/2019/07/26/34313 |title=भीमसेन थापालाई किन सम्झिने ! |last=बस्नेत |first=श्रीरामसिंह |date=2019-07-26 |website=गोरखा समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-03-30}}</ref> ==== राणा शासन काल ==== वि.सं. १९०३ भदौ ३१ गते हनुमानढोका दरबार नजिकै भएको [[कोत पर्व]]बाट नेपालमा [[राणा शासन]] सुरु भएको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://saptahik.com.np/archives/2019/06/02/20190602123127 |title=नेपालको इतिहासमा घटेका केही ठूला हत्याकाण्ड |website=साप्ताहिक |language=नेपाली |accessdate=2022-03-30}}</ref> यस नरसंहारका क्रममा [[जङ्गबहादुर राणा]] र उनका समर्थकहरूले नेपालका अधिकांश उच्च पदस्थ अधिकारीहरूको हत्या गरेका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/111260 |title=राणा शासनमा सडकको झमेला |website=हिमाल खबर |last=रिसाल |first=भैरव |language=नेपाली |accessdate=2022-03-30}}</ref> कोत पर्व लगत्तै नेपालको अर्को चर्चित काण्ड, [[भण्डारखाल पर्व]] पनि काठमाडौँमा कुँवर र उनका समर्थकहरूले गराएका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/115863 |title=कुँवरबाट कसरी राणा बने जङ्गबहादुर? |last=दिक्पाल |first=राजकुमार |website=हिमाल खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-03-30}}</ref> राणा शासनको समयमा, काठमाडौँको गठबन्धन ब्रिटिश विरोधीबाट ब्रिटिश समर्थकमा सरेको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/122173 |title=नेपाल–बेलायत सम्बन्धकाे २०० वर्ष : अझै बाँकी छ सम्बन्धमा संशय |website=हिमाल खबर |last=कन्दङ्वा |first=डा. राम |language=नेपाली |accessdate=2022-03-30}}</ref> यसै समर्थन तथा प्रभावका कारण पश्चिमी युरोपेली वास्तुकलाको शैलीमा काठमाडौँस्थित भवनहरूको निर्माण गर्न नेतृत्व गरेको थियो। यीमध्ये सबैभन्दा चर्चित भवनहरूमा [[सिंहदरबार]], [[स्वप्न बगैंचा]], [[राष्ट्रपति भवन|शितल निवास]] र पुरानो [[नारायणहिटी दरबार सङ्ग्रहालय|नारायणहिटी दरबार]] पर्छन्। काठमाडौँ उपत्यकाको पहिलो आधुनिक व्यापारिक सडक ‘[[नयाँ सडक|न्युरोड]]’ पनि यही कालखण्डमा बनेको थियो। [[त्रि-चन्द्र कलेज|त्रिचन्द्र कलेज]] (नेपालको पहिलो कलेज), [[दरबार हाई स्कुल]] (नेपालको पहिलो आधुनिक विद्यालय) र [[वीर अस्पताल]] (नेपालको पहिलो अस्पताल) यस युगमा काठमाडौँमा बनेका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://www.onlinekhabar.com/2021/04/942838 |title=राणाकालको वास्तुकला |last=अर्याल |first=सुदर्शन |website=अनलाइन खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-03-30}}</ref> यस युगमा शिक्षा भने विशेषाधिकार प्राप्त वर्गको लागि मात्र पहुँचयोग्य थियो। राणा शासन काललाई निरङ्कुश, आर्थिक शोषण र धार्मिक उत्पीडनद्वारा चिह्नित गर्ने गरिन्छ।<ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/opinion/454101-1612852653.html |title=के त्यस्तो पनि दिन थियो ? |last=श्रेष्ठ |first=आदित्यमान |website=नागरिक समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-03-30}}</ref> ==भूगोल== [[काठमाडौँ उपत्यका]]को उत्तरपश्चिमी भाग र [[बागमती नदी]]को उत्तरमा रहेको काठमाडौँ सहरले {{convert|50.7|km2|1|abbr=on}} क्षेत्रफल ओगटेको छ। समुद्र सतहदेखि यसको औसत उचाइ {{convert|1400|m|ft|sigfig=2}} रहेको छ। काठमाडौँ उपत्यकाभित्र रहेका अन्य नगरपालिकाहरूले यो सहरसँग सीमा साझा गर्दछ। यो सहरलाई बागमती नदीको दक्षिणमा रहेको [[ललितपुर महानगरपालिका]]ले रिङरोडले घेरिएको एउटा सहरी क्षेत्र बनाउँछ भने दक्षिणपश्चिममा [[कीर्तिपुर नगरपालिका]] र पूर्वमा [[मध्यपुर थिमी नगरपालिका]]ले गरेको छ। यसै प्रकार यो सहरको उत्तरमा [[नागार्जुन नगरपालिका|नागार्जुन]], [[तारकेश्वर नगरपालिका|तारकेश्वर]], [[टोखा नगरपालिका|टोखा]], [[बूढानीलकण्ठ नगरपालिका|बुढानीलकण्ठ]], [[गोकर्णेश्वर नगरपालिका|गोकर्णेश्वर]] र [[कागेश्वरी मनोहरा नगरपालिका]] रहेका छन्। यद्यपि, सहरी परिवेश र व्यवस्थापन यसको छिमेकी नगरपालिका [[भक्तपुर नगरपालिका|भक्तपुर]]सम्म फैलिएको छ र यसले लगभग सम्पूर्ण काठमाडौँ उपत्यकालाई समेट्ने गर्छ। {{wide image|Panoramic view of Kathmandu Valley from Swoyambhu hill.jpg|800px|align-cap=center|स्वयम्भूबाट देखिएको काठमाडौँ उपत्यकाको प्यानोरेमिक दृश्य}} {{Geographic location |Centre = काठमाडौँ महानगरपालिका |North = [[टोखा]] / [[बूढानीलकण्ठ नगरपालिका|बुढानीलकण्ठ]] |Northeast = [[गोकर्णेश्वर नगरपालिका|गोकर्णेश्वर]] |East = [[कागेश्वरी मनोहरा नगरपालिका|कागेश्वरी मनोहरा]] |Southeast = [[मध्यपुर थिमी नगरपालिका|मध्यपुर थिमी]] |South = ''[[बागमती नदी]]''<br />[[ललितपुर महानगरपालिका|ललितपुर]] |Southwest = [[कीर्तिपुर नगरपालिका|कीर्तिपुर]] |West = [[नागार्जुन नगरपालिका|नागार्जुन]] |Northwest = [[तारकेश्वर नगरपालिका|तारकेश्वर]] }} उपत्यकाको मुख्य नदीको रूपमा रहेको बागमती र यसका सहायक नदीहरू, जसमध्ये [[विष्णुमती नदी|विष्णुमती]], धोबीखोला, मनोहरा खोला, हनुमन्ते खोला र टुकुचा खोला प्रमुख छन्। यी उपत्यकाका आठ नदीहरूले काठमाडौँलाई विच्छेद गरेको छ। यी नदीहरू {{convert|1500|-|3000|m|ft}} को उचाइबाट उत्पत्ति हुन्छन् र नदीसँगै रहेका डाँडाहरूले काठमाडौँ र यसको उपत्यकाबाट पहुँच प्रदान गर्दछ। कुनै समय नागार्जुन पहाडबाट बालाजुहुँदै काठमाडौँसम्म एउटा पुरानो नहर बगेको थियो जुन हाल आएर लोप भइसकेको छ। काठमाडौँ सहर र वरपरका उपत्यकाहरू 'पर्णपाती मनसुनी वन क्षेत्र' (१,२००–२,१०० मिटर (३,९००–६,९०० फिट)) को उचाइमा छन्, जुन नेपालका लागि परिभाषित पाँच वनस्पति क्षेत्रहरू मध्ये एक हो। यस क्षेत्रमा उम्रिने प्रमुख रूखका प्रजातिहरूमा [[कटुस]] लगायतका रुख र उच्च उचाइमा कोणधारी रूखहरू पाइने गर्छन्। <gallery mode="packed"> चित्र:2015-03-08 Swayambhunath, Katmandu, Nepal.jpg|काठमाडौँ सहरीकरण चित्र:Kathmandu, Nepal.JPG|काठमाडौँ महानगरीय क्षेत्र (हल्का खैरो, तस्विर केन्द्र) वरपरका हरियो, वनस्पति ढलानहरूमा वन आरक्ष र राष्ट्रिय निकुञ्ज दुवै समावेश छन्। चित्र:Kathmandu City during monsoon.jpg|[[अरनिको राजमार्ग]]ले काठमाडौँलाई [[भक्तपुर नगरपालिका|भक्तपुर]] र त्यसपछि चिनियाँ सीमासँग जोड्ने गर्छ। चित्र:Evening view of the mountain range from Patan, Lalitpur.jpg|पृष्ठभूमिमा [[गौरीशङ्कर हिमाल]]सँग पूर्वोत्तर काठमाडौँ। </gallery> ===काठमाडौँ प्रशासन=== देशको राजधानीको रूपमा रहेको काठमाडौँमा स्थानीय प्रशासनको आरम्भ तत्कालीन राणा प्रधानमन्त्री [[चन्द्र शमशेर जङ्गबहादुर राणा|चन्द्रशमशेर राणा]]ले गरेका थिए। 'ए श्रेणी'का राणा तथा शासकवर्गहरू हिड्ने बाटो सफा तथा व्यवस्थित गर्नुपर्ने अभिप्रायले गर्दा उनले वि.सं. १९७६ पुस २ गते सवाल सनद जारी गर्दै खड्ग निशान लगाएर भोटाहिटीमा सफाई अड्डाको स्थापना गरेका थिए।<ref name="सय वर्ष"/> सफाई अड्डाको प्रशासनिक व्यवस्थापनमा रैती दुनियाँबाट सात जना भलादमी सदस्यहरू र तत्कालीन राणा सरकारका तर्फबाट चेयरम्यान, भाइस चेयरम्यान, इन्जिनियर र म्युनिसिपालिटी हाकिम गरेर ११ जनाको समिति बनाएका थिए।<ref name="सवाल"/> नेपालमा यसलाई नै स्थानीय प्रशासन विकेन्द्रीकरणको पहिलो प्रयास तथा जनताहरूको समेत प्रत्यक्ष पहुँच र नजिकको सरकारी अड्डाको संस्थागत संरचना मान्ने गरिन्छ। प्रारम्भिक समयमा सफाई अड्डाको स्थापना हुँदा यसलाई तल्लो फाँट र माथिल्लो फाँट गरी २ फाँटमा विभाजन गरिएको थियो जसलाई सुधार गर्न, जनताको काम व्यवस्थापन गर्न र अड्डाको कार्य क्षेत्र फराकिलो बनाउन तत्कालीन राणा प्रधानमन्त्री [[भीम शमशेर जङ्गबहादुर राणा|भीम शमशेर राणा]]ले वि.सं. १९८८ मा सवाल सनद जारी गरेका थिए।<ref>{{Cite web|url=https://nepalmag.com.np/literature/2014/07/13/7158|title=रोलक्रम परिवर्तन र प्रजातन्त्रको उदय|last=आचार्य|first=सन्तोष|website=नेपाल पत्रिका|language=नेपाली|access-date=2022-04-03}}</ref> <ref>{{Cite web|url=https://web.archive.org/web/20060501044858/http://www.kathmandu.gov.np/cityatglance/index.html|title=नगर परिचय|date=2006-05-01|website=काठमाडौँ महानगरपालिका कार्यालय|language=नेपाली|access-date=2022-04-03}}</ref> सफाई अड्डाको रूपमा २८ वर्षसम्म काम गरेपछि वि.सं. २००३ फाल्गुन २ गते तत्कालीन राणा प्रधानमन्त्री [[पद्म शमशेर जङ्गबहादुर राणा|पद्म शमशेर राणा]]ले आफ्नै निवासमा मानिसहरू भेला पारी भोटाहिटी सफाइ अड्डालाई 'काठमाडौँ म्युनिसिपालिटी' घोषणा गरेका थिए। [[राणा शासन]]कै समयमा वि.सं. २००६ चैत्र २७ गते तत्कालीन राणा प्रधानमन्त्री [[मोहन शमशेर जङ्गबहादुर राणा|मोहन शमशेर राणा]]ले नेपालमा नगर पञ्चायत ऐन, २००६ जारी गरेर लागु गरेपछि 'काठमाडौँ म्युनिसिपालिटी' नगर पञ्चायत बन्न पुगेको थियो।<ref name="सवाल" /> देशमा राणा शासनको अन्त्य र [[लोकतन्त्र|प्रजातन्त्र]]को उदय भएसँगै वि.सं. २०१० जेठ ५ गते नेपाल राज्य नगरपालिका ऐन, २००९ जारी भएपछि वि.सं. २०१० भदौ १७<ref name="नगर वर्ष" /> गते १८ वटा वडाहरू सहितको काठमाडौँ नगरपालिका बनेको थियो। वि.सं. २०१७ पौष २२ गते देशमा तत्कालीन राजा [[महेन्द्र वीर विक्रम शाह|महेन्द्र शाह]]ले [[पञ्चायती व्यवस्था]] आरम्भ गरेको २ वर्षपछि वि.सं. २०१९ भदौ ५ गते नगर पञ्चायत ऐन, २०१९ जारी गरिएको थियो जसको फलस्वरूप यो नगरपालिका स्वतः नगर पञ्चायतमा परिणत भएको थियो। पञ्चायती व्यवस्थाको अन्त्य भएपछि तत्कालीन श्री ५ को सरकारद्वारा वि.सं. २०४७ साल जेठ २८ गते<ref name="नगरपालिका ऐन नेपाल">{{cite news|url=http://rajpatra.dop.gov.np/welcome/book/?ref=15813|title=नगरपालिका ऐन, २०४७|date=वि.सं. २०४७ जेठ २८|accessdate=वि.सं. २०७८ फाल्गुन १०|publisher=नेपाल राजपत्र|agency=नेपाल सरकार|language=नेपाली}}</ref> नगरपालिका ऐन, २०४७ घोषणा गरि लागु गरेपछि नगरपालिका बन्नको लागि चाहिने आवश्यक पूर्वाधार तथा जनशक्ति भएको कारणले काठमाडौँ स्वतः आधिकारिक रूपमा नगरपालिका बन्न पुगेको थियो।<ref name="संविधान">{{cite news|title=श्री ५ महारजाधिराज वीरेन्द्र वीर विक्रम शाहदेवबाट नेपाल अधिराज्यको संविधान २०४७ बक्सेको घोषणा |url=http://rajpatra.dop.gov.np/welcome/book/?ref=15853 |date=वि.सं. २०४७ कार्तिक २३ |accessdate=वि.सं. २०७८ फाल्गुन १ |agency=नेपाल सरकार |language=नेपाली |publisher=नेपाल राजपत्र}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://books.google.com.np/books?id=yi5GAQAAIAAJ |title=मेचीदेखि महाकाली |date=सन् १९७५ |publisher=श्री ५ सरकार सूचना मन्त्रालय |language=नेपाली |accessdate=2022-02-15}}</ref> राजधानीको रूपमा रहेको यो नगरमा बढ्दो जनसङ्ख्या, शिक्षा, स्वास्थ्य, खेलकूद, सहरीकरण, यातायात, विमानस्थल लगायतका आवश्यक भौतिक पूर्वाधार भएको कारणले तत्कालीन श्री ५ को सरकारद्वारा वि.सं. २०५२ मङ्सिर २९ गते काठमाडौँ नगरपालिकालाई स्तरोन्नति गर्दै देशकै पहिलो महानगरपालिकाको रूपमा काठमाडौँ महानगरपालिका घोषणा गरेको थियो।<ref name="महानगर" /> ===काठमाडौँका नगर प्रमुखहरूको सूची<ref name="मेयर इतिहास">{{Cite web|url=https://kathmandupost.com/miscellaneous/2017/05/13/a-mayoral-history-of-kathmandu|title=A mayoral history of Kathmandu|last=खतिवडा|first=दिपेश|website=काठमाडौँ पोस्ट|language=अङ्ग्रेजी|trans-title=काठमाडौँको मेयर इतिहास|access-date=2022-04-02}}</ref>=== {{मुख्य|काठमाडौँको नगर प्रमुख}} {| class="wikitable sortable" |+ !क्रसं !वर्ष !नाम !पद !राजनीतिक दल !नाम !पद !राजनीतिक दल !टिप्पणी |- |१ |वि.सं. १९७६ |सिंह शमशेर<ref name="मेयर इतिहास" /> |चेयरम्यान | - | - | | - |सफाई अड्डाका चेयरम्यान, चन्द्र शमशेरद्वारा मनोनित |- |२ |वि.सं. २००४- वि.सं. २००७ |गहेन्द्र शमशेर थापा<ref name="मेयर इतिहास" /> |सभापति | - |[[शङ्करदेव पन्त]] |उपसभापति |स्वतन्त्र |सभापति राणा वर्गद्वारा मनोनित गरिएका थिए भने उप सभापति जनताद्वारा निर्वाचित भएका थिए।<ref>{{Cite web|url=https://www.onlinekhabar.com/2017/04/564708|title=यस्तो छ अहिलेसम्म भएका १२ स्थानीय चुनावको इतिहास|website=अनलाइन खबर|language=नेपाली|access-date=2022-04-02}}</ref> |- |३ |वि.सं. २०१० |[[जनकमान श्रेष्ठ]]<ref name="मेयर">{{Cite web|url=https://nepalkhabar.com/opinion/14372-2019-12-13-11-55-58|title=जो २४ वर्षको उमेरमा काठमाडौँको पहिलो मेयर बने|last=थापा|first=सूर्य|website=नेपालखबर|language=नेपाली|access-date=2022-04-01}}</ref> |सभापति |[[नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी|कम्युनिष्ट पार्टी]] |प्रयागराज सिंह सुवाल |उपसभापति |[[नेपाली कांग्रेस]] |पहिलो जननिर्वाचित नगर प्रमुख र उप-प्रमुख<ref name="जनक2">{{Cite web|url=https://www.setopati.com/social/195566/|title=रहेनन् काठमाडौँका पहिलो मेयर जनकमान श्रेष्ठ|website=सेतोपाटी|language=नेपाली|access-date=2022-03-31}}</ref><ref name="मातृका2">{{Cite web|url=https://www.setopati.com/politics/87845/|title=मातृकाले बर्खास्त गरेका काठमाडौँका पहिलो मेयर|last=शर्मा|first=शोभा|website=सेतोपाटी|language=नेपाली|access-date=2022-04-01}}</ref> |- |४ |वि.सं. २०१४ |प्रयागराज सिंह सुवाल<ref name="मेयर सूची">{{cite news|last=नेपाल|first=खेमराज|title=नगरपालिका: के छ, के छैन? |url=http://inlogos.org/wp-content/uploads/2016/02/Swayatta-Shasan-Municipal-Issue-10_2073.pdf |date=वि.सं. २०७३ आसार |accessdate=वि.सं. २०७८ चैत्र २० |language=नेपाली |page=१२ |publisher=स्वशासन अध्ययन प्रतिष्ठान}}</ref> |सभापति |[[नेपाली कांग्रेस]] |कृष्णलाल श्रेष्ठ |उपसभापति |[[नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी|कम्युनिष्ट पार्टी]] | |- | colspan="9" |<center>''वि.सं. २०१७ सालपछि अधिकांश समय वडाध्यक्षहरू र केही समय कायममुकायम प्रधानपञ्च हुनुभएका चन्द्रानन्द नेवाले काम गरेका थिए।<ref name="मेयर सूची"/>''</center> |- |५ |वि.सं. २०२२ |गणेशमान श्रेष्ठ<ref name="मेयर सूची"/> |प्रधानपञ्च | | | | | |- |६ |वि.सं. २०२७ |चन्द्रानन्द नेवा<ref name="मेयर सूची"/><ref name="नेवा">{{Cite web |url=https://www.lalitpurkhabar.com/2022/05/12/66736 |title=रहेनन् काठमाडौं महानगरका पूर्ववडाध्यक्ष चन्द्रानन्द नेवा |date=2022-05-12 |website=ललितपुर खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-06-28}}</ref> |प्रधानपञ्च | | | | |उनी तत्कालिन काठमाडौँ नगरपालिका वडा नं. १२ को वडाअध्यक्षको रूपमा निर्वाचित भएका थिए तर अधिकांश समय उनले कायममुकायम प्रधानपञ्च भएर काम गरेका थिए।<ref name="नेवा"/> |- |७ |वि.सं. २०३३ - वि.सं. २०३८ |बासुदेव ढुङ्गाना<ref name="मेयर सूची"/> |प्रधानपञ्च | | | | | |- |८<center></center> |वि.सं. २०३८ - वि.सं. २०३९ |प्रेमबहादुर शाक्य |प्रधानपञ्च | | | | |वि.सं. २०३८ देखि वि.सं. २०३९ सालसम्म पञ्चायत सुधार आयोगका अध्यक्षको रूपमा प्रधानपञ्च भएर कार्य गरेका थिए।<ref name="मेयर सूची" /> |- |९ |वि.सं. २०३९ - वि.सं. २०४३ |कमल चित्रकार<ref>{{Cite web|url=https://pahilopost.com/content/20190501124705.html|title=३८ वर्षअघि भोटाहिटीमा बनेको नेपालकै पहिलो 'अन्डरग्राउन्ड सब-वे' ठेकेदारको नियन्त्रणमा|website=पहिलो पोस्ट|language=नेपाली|access-date=2022-04-02}}</ref> |प्रधानपञ्च | | | | |काठमाडौँ नगर पञ्चायतका प्रधानपञ्च रहेका थिए।<ref>{{Cite web|url=https://pahilopost.com/content/20190501124705.html|title=३८ वर्षअघि भोटाहिटीमा बनेको नेपालकै पहिलो 'अन्डरग्राउन्ड सब-वे' ठेकेदारको नियन्त्रणमा|last=रञ्जित|first=सहयोग|website=पहिलो पोस्ट|language=नेपाली|access-date=2022-04-02}}</ref> |- |१० |वि.सं. २०४४ - वि.सं. २०४९ |हरिबोल भट्टराई |प्रधानपञ्च |प्रजातान्त्रिक समूह |शारदाप्रसाद भट्टराई |उप प्रधानपञ्च |प्रजातान्त्रिक समूह |नेपाली कांग्रेस र नेकपा एमाले मिलेर प्रजातान्त्रिक समूह नामक गठबन्धन बनाएर निर्वाचन लडेका थिए। हरिबोलले पञ्चायतको विरोध गरेपछि उनलाई पदबाट निलम्बित गरिएको थियो।<ref>{{Cite web|url=https://www.janaaastha.com/archives/25163|title=दुःखद् संयोग : मेयरलाई हृदयघात उपमेयरलाई ब्रेन ह्यामरेज,एउटै अस्पतालमा उपचार|website=जन आस्था|language=नेपाली|access-date=2022-04-02}}</ref>प्रधानपञ्चको निलम्बनपछि शारदाप्रसादले कायममुकायम भएर काम गरेका थिए। |- |११ |वि.सं. २०४९ - वि.सं. २०५४ |प्रेमलाल सिंह<ref>{{Cite web|url=https://suryakhabar.com/2017/04/11079/|title=यसरी जितेका थिए पिएल सिंह र केशव स्थापितले काठमाण्डौ महानगरको चुनाव, अहिले त्यस्तै तयारी नथाले जित्न मुस्किल पर्छ !|website=सूर्य खबर|language=नेपाली|access-date=2022-04-02}}</ref> |मेयर |नेपाली कांग्रेस |नवीन्द्रराज जोशी<ref>{{Cite web|url=https://shilapatra.com/detail/54249/|title=नवीन्द्रराज जोशी जो ३१ वर्षमा काठमाडौँका उपमेयर भए, इमानको राजनीति गरे|last=ढकाल|first=योगेश|website=शिलापत्र |language=नेपाली |access-date=2022-04-02}}</ref> |उप मेयर |नेपाली कांग्रेस |पिएल सिंहको रूपमा चिनिने प्रेमलाल नगर प्रमुख रहेकै समयमा काठमाडौँ नगरपालिकाबाट महानगरपालिकामा स्तरोन्नति भएको थियो। |- |१२ |वि.सं. २०५४ - वि.सं. २०६० |[[केशव स्थापित]]<ref>{{Cite web|url=https://www.makalukhabar.com/2018/11/572580/|title=केशव स्थापित सरकारबाट विस्थापित होलान् ?|date=2018-11-02|website=मकालु खबर|language=नेपाली|access-date=2022-04-02}}</ref> |मेयर |[[नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी|कम्युनिष्ट पार्टी]] |विदुर मैनाली |उप मेयर |[[नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी|कम्युनिष्ट पार्टी]] | |- |१३ |वि.सं. २०६० |राजाराम श्रेष्ठ<ref>{{Cite web|url=https://www.onlinekhabar.com/2017/05/579806|title=आधा दर्जन पूर्वसांसद मेयरमा भिड्दै (सूचीसहित)|website=अनलाइन खबर|language=नेपाली|access-date=2022-04-03}}</ref> |मेयर |राप्रपा | | | |तत्कालिन शाही सरकारद्वारा गरिएको स्थानीय निर्वाचनमा निर्वाचित भएर मात्र दुई महिना काम गरेका थिए। |- |१४ |वि.सं. २०७४ - वि.सं. २०७९ |[[विद्यासुन्दर शाक्य]]<ref>{{Cite web|url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/politics/122924-1495942740.html|title=काठमाडौँ महानगरमा एमालेका विद्यासुन्दर शाक्य विजयी|website=नागरिक सामचार|language=नेपाली|access-date=2022-04-02}}</ref> |मेयर |[[नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी|कम्युनिष्ट पार्टी]] |हरिप्रभा खड्गी |उप मेयर |नेपाली कांग्रेस |देशमा सङ्घीयता स्थापना भएपछि पहिलो निर्वाचित मेयर<ref>{{Cite web|url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/politics/122992-1496027280.html|title=विद्यासुन्दर शाक्य : वडाध्यक्षदेखि मेयरसम्म|last=पौडेल|first=सुरेन्द्र|website=नागरिक सामचार|language=नेपाली|access-date=2022-04-02}}</ref> |- |१५ |वि.सं. २०७९ - वर्तमान |[[बालेन्द्र शाह]]<ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/after-the-defeat-sirjana-congratulated-balen-204944 |title=पराजित भएपछि सिर्जनाले दिइन् बालेनलाई बधाई |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-06-28}}</ref> |मेयर |[[स्वतन्त्र राजनीतिज्ञ|स्वतन्त्र]] |सुनिता डंगोल |उप मेयर |[[नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी|कम्युनिष्ट पार्टी]] |काठमाडौँ महानगरपालिकाको निर्वाचानमा नगर प्रमुखको रूपमा विजयी हुने पहिलो स्वतन्त्र राजनीतिज्ञ<ref>{{Cite web |url=https://www.prasashan.com/2022/05/25/324748/ |title=काठमाडौँ महानगर : स्वतन्त्र उम्मेदवार बालेन्द्र साह विजयी, काँग्रेस-एमाले असफल |website=प्रशासन |language=नेपाली |accessdate=2022-06-28}}</ref> |} === काठमाडौँ समूह === {{see|काठमाडौँ उपत्यका}} काठमाडौँ समूहलाई आधिकारिक रूपमा परिभाषित गरिएको छैन। [[काठमाडौँ उपत्यका]]को सहरी क्षेत्रलाई तीन फरक जिल्लाहरू (प्रदेशभित्रको दोस्रो तहको प्रशासनिक विभाजन) मा विभाजित छ। तुलनात्मक रूपमा थोरै जनसङ्ख्या भएको दक्षिणी भागहरू बाहेक उपत्यकाको क्षेत्र तीन वटै जिल्लाका सबै भागमा धेरै थोरै फैलिएको छ।<ref name="प्रशासन">{{Cite web |url=https://www.prasashan.com/2020/06/14/182376/ |title=काठमाडौँ उपत्यकाको साझा समस्या र स्थानीय तहको नीति तथा कार्यक्रम |last=त्रिपाठी |first=बलराम |website=प्रशासन |language=नेपाली |accessdate=2022-04-04}}</ref> [[उपत्यका]]भित्रका तीन वटै जिल्लाहरूमा देशको उच्च जनसङ्ख्या घनत्व छ। यी ३ जिल्लाहरूमा जम्मा २१ स्थानीय तहहरू छन् जस अन्तर्गत २ [[महानगरपालिका]] (काठमाडौँ र [[ललितपुर महानगरपालिका|ललितपुर]]), १६ [[नगरपालिका]] र ३ [[गाउँपालिका]] रहेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://www.lokpath.com/story/196480 |title=हरायो उपत्यकालाई ‘मेट्रोसिटी’ बनाउने अवधारणा |website=लोकपथ |language=नेपाली |accessdate=2022-04-04}}</ref> निम्न तथ्याङ्क तालिकाले यी जिल्लाहरूको वर्णन गर्दछ जुन सम्भवतः एक समूह मानिनेछ: {| class="wikitable" style="text-align:right;" !प्रशासनिक जिल्ला !क्षेत्रफल (वर्ग किमी) !जनसङ्ख्या (२०५८ जनगणना)<ref name="जनसङ्ख्या">{{Cite web |url=http://www.citypopulation.de/en/nepal/admin/ |title=Nepal: Administrative Division |website=सिटी पोपुलेसन |language=अङ्ग्रेजी |trans-title=नेपाल : प्रशासनिक विभाजन |accessdate=2022-04-04}}</ref> !जनसङ्ख्या (२०६८ जनगणना)<ref name="जनसङ्ख्या"/> !जनसङ्ख्या (२०७८ जनगणना)<ref name="जनसङ्ख्या"/> !जनघनत्व (/वर्ग किमी) |- | style="text-align:left;" |[[काठमाडौँ जिल्ला]] |३९५ |१०,८१,८४५ |१७,४०,९७७ |२०,१७,५३२ |५१०८ |- | style="text-align:left;" |[[ललितपुर जिल्ला]] |३८५ |३,३७,७८५ |४,६६,७८४ |५,४८,४०१ |१४२४ |- | style="text-align:left;" |[[भक्तपुर जिल्ला]] |११९ |२,२५,४६१ |३,०३,०२७ |४,३०,४०८ |३६१७ |- | style="text-align:left;" |'''काठमाडौँ समूह''' |'''८९९''' |'''१६,४५,०९१''' |'''२५,१०,७८८''' |'''२९,९६,३४१''' |'''३३३३''' |} === हावापानी === {{climate chart | काठमाडौँ |2|19|14.4 |5|21|18.7 |8|25|34.2 |12|28|61.0 |16|29|123.6 |19|29|236.3 |20|28|363.4 |20|29|330.8 |19|28|199.8 |13|27|51.2 |8|24|8.3 |4|20|13.2 |float=right |clear=none |units=metric}} नेपालमा पाँच प्रमुख हावापानी क्षेत्र पाइन्छ। काठमाडौँ उपत्यकाको {{convert|1200|to|2300|m|ft}} सम्मको उचाइमा पर्ने क्षेत्रहरूको हावापानी एकदमै [[समशीतोष्ण हावापानी|समशीतोष्ण]] छ जुन यस क्षेत्रको लागि असामान्य रहेको छ। उपत्यकाको {{convert|2100|and|3300|m|ft}} बीचको उचाइमा पर्ने भागहरूमा शीत शीतोष्ण हावापानीद्वारा पछ्याइएको छ। [[कोपेन जलवायु वर्गीकरण]] अन्तर्गत, तल्लो उचाइ भएका सहरका भागहरूमा [[आर्द्र उपोष्णकटिबन्धीय हावापानी]] रहेको छ, जबकि उच्च उचाइ भएका सहरका केही भागहरूमा सामान्यतया उपोष्णकटिबन्धीय समुद्री जलवायु रहेको छ। उपत्यकाको हावापानीको प्रतिनिधित्व गर्ने काठमाडौँ उपत्यकामा गर्मीको औसत तापक्रम २८ देखि ३० डिग्री सेल्सियस (८२ देखि ८६ डिग्री फारेनहाइट) सम्म हुन्छ। जाडोयाममा यहाँको औसत तापक्रम {{convert|10.1|C|1}} हुन्छ। सहरमा सामान्यतया दिन न्यानो हुने गर्छ भने रात र बिहानको मौसम चिसो हुन्छ। जाडोको समयमा यहाँको तापक्रम {{convert|1|C|F}} वा कममा झर्ने भएको हुनाले सो मौसममा यहाँको तापक्रम अप्रत्याशित हुने गरेको छ। सन् २०१३ को चिसोयामको आरम्भमा काठमाडौँ तापक्रम {{convert|−4|C|F}}मा झरेको थियो भने सबैभन्दा कम तापक्रम सन् २०१३ जनवरी १० मा {{convert|-9.2|C|F}} तापक्रम रेकर्ड गरिएको थियो। उपत्यकाको वर्षा प्रायः [[मनसून|मनसुन]]मा आधारित हुन्छ ([[जुन]]देखि [[सेप्टेम्बर]]सम्मको मनसुन महिनाहरूमा केन्द्रित कुल वर्षाको लगभग ६५%), र पूर्वी नेपालदेखि पश्चिम नेपालसम्म पर्याप्त मात्रामा ({{convert|100|to|200|cm|0|abbr=on}}) घट्छ। काठमाडौँ उपत्यकामा करिब १४०० मिलिमिटर (५५.१ इन्च) र काठमाडौँ सहरमा औसत १४०७ मिलिमिटर (५५.४ इन्च) वर्षा रेकर्ड गरिएको छ। यहाँको औसत आर्द्रता ७५% छ। {{Weather box | location = काठमाडौँ | metric first = Y | single line = Y | Jan record high C = 24.4 | Feb record high C = 28.3 | Mar record high C = 33.3 | Apr record high C = 35.0 | May record high C = 36.1 | Jun record high C = 37.2 | Jul record high C = 32.8 | Aug record high C = 33.3 | Sep record high C = 33.3 | Oct record high C = 33.3 | Nov record high C = 29.4 | Dec record high C = 28.3 |year record high C = 37.2 | Jan high C = 19.1 | Feb high C = 21.4 | Mar high C = 25.3 | Apr high C = 28.2 | May high C = 28.7 | Jun high C = 29.1 | Jul high C = 28.4 | Aug high C = 28.7 | Sep high C = 28.1 | Oct high C = 26.8 | Nov high C = 23.6 | Dec high C = 20.2 |year high C = 25.6 | Jan mean C = 10.8 | Feb mean C = 13.0 | Mar mean C = 16.7 | Apr mean C = 19.9 | May mean C = 22.2 | Jun mean C = 24.1 | Jul mean C = 24.3 | Aug mean C = 24.3 | Sep mean C = 23.3 | Oct mean C = 20.1 | Nov mean C = 15.7 | Dec mean C = 12.0 |year mean C = | Jan low C = 2.4 | Feb low C = 4.5 | Mar low C = 8.2 | Apr low C = 11.7 | May low C = 15.7 | Jun low C = 19.1 | Jul low C = 20.2 | Aug low C = 20.0 | Sep low C = 18.5 | Oct low C = 13.4 | Nov low C = 7.8 | Dec low C = 3.7 |year low C = 12.1 | Jan record low C = -9.2 | Feb record low C = -1.1 | Mar record low C = 1.7 | Apr record low C = 4.4 | May record low C = 9.4 | Jun record low C = 13.9 | Jul record low C = 16.1 | Aug record low C = 16.1 | Sep record low C = 13.3 | Oct record low C = 5.6 | Nov record low C = 0.6 | Dec record low C = -1.7 |year record low C = -9.2 |precipitation colour = green | Jan precipitation mm = 14.4 | Feb precipitation mm = 18.7 | Mar precipitation mm = 34.2 | Apr precipitation mm = 61.0 | May precipitation mm = 123.6 | Jun precipitation mm = 236.3 | Jul precipitation mm = 363.4 | Aug precipitation mm = 330.8 | Sep precipitation mm = 199.8 | Oct precipitation mm = 51.2 | Nov precipitation mm = 8.3 | Dec precipitation mm = 13.2 |year precipitation mm = 1454.9 | Jan precipitation days = 2 | Feb precipitation days = 3 | Mar precipitation days = 4 | Apr precipitation days = 6 | May precipitation days = 12 | Jun precipitation days = 17 | Jul precipitation days = 23 | Aug precipitation days = 22 | Sep precipitation days = 15 | Oct precipitation days = 4 | Nov precipitation days = 1 | Dec precipitation days = 1 |year precipitation days = 110 | Jan humidity = 79 | Feb humidity = 71 | Mar humidity = 61 | Apr humidity = 53 | May humidity = 57 | Jun humidity = 73 | Jul humidity = 81 | Aug humidity = 83 | Sep humidity = 82 | Oct humidity = 79 | Nov humidity = 85 | Dec humidity = 80 |year humidity = 74 | Jan sun = 223 | Feb sun = 254 | Mar sun = 260 | Apr sun = 231 | May sun = 229 | Jun sun = 186 | Jul sun = 136 | Aug sun = 159 | Sep sun = 132 | Oct sun = 252 | Nov sun = 244 | Dec sun = 250 |year sun = 2556 | source 1 = जल तथा मौसम विज्ञान विभाग, नेपाल<ref name= DHM>{{cite web |url = https://web.archive.org/web/20130511135805/http://www.dhm.gov.np/uploads/climatic/657898146NORMAL%20FILE.pdf |title = सन् १९८१ देखि सन् २०१० सम्मको तापक्रम |access-date = 14 October 2012 |publisher = जल तथा मौसम विज्ञान विभाग (नेपाल)}}</ref>}} == वायु गुणस्तर == काठमाडौँ उपत्यकामा [[वायु प्रदूषण|वायु प्रदुषण]] एउटा प्रमुख समस्या हो जसकारण यो सहरलाई 'धुलोको सहर'<ref>{{Cite web|url=https://www.setopati.com/new-news/44215/|title=‘काठमाडौँ सहर, धुलोले उडायो रहर’|website=सेतोपाटी|language=नेपाली|access-date=2022-04-07}}</ref>, 'धुलोमाडौँ'<ref>{{Cite web|url=https://www.karobardaily.com/news/5787|title=धुलोधुवाँ पीडित काठमाडौँ|website=कारोबार दैनिक|language=नेपाली|access-date=2022-04-07}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.abcnepal.tv/posts/34157|title=धुलोमाडौं काठमाडौँ : श्वास फेर्नै गाह्रो (भिडियोसहित)|date=2018-04-25|website=एसबिसी न्युज नेपाल|language=नेपाली|access-date=2022-04-07}}</ref> भन्ने उपनाम दिइएको छ। वि.सं. २०७८ को चैत्र महिनामा काठमाडौँ सहरको वायु प्रदूषण [[विश्व स्वास्थ्य सङ्गठन]]को वायु प्रदूषणको मापदण्डभन्दा १० गुणा बढी देखिएको थियो।<ref>{{Cite web|url=https://www.nayapatrikadaily.com/news-details/83083/2022-03-24|title=काठमाडौँको वायु प्रदूषण डब्लुएचओको मापदण्डभन्दा १० गुणा बढी|last=बम|first=यम|website=नयाँ पत्रिका|language=नेपाली|access-date=2022-04-07}}</ref> युरोपेली संस्था आइक्युएअरले सन् २०२१ मा प्रकाशित गरेको ‘विश्वको वायुको गुणस्तरसम्बन्धी प्रतिवेदन, २०२१’ अनुसार विश्वको प्रदूषित राजधानीहरूको सूचीमा काठमाडौँ छैटौँ स्थानमा रहेको थियो ।<ref>{{Cite web|url=https://kharibot.com/news-details/92546/2021-11-20|title=काठमाडौँ विश्वकै आठौँ प्रदूषित शहर|website=खरिबोट|language=नेपाली|access-date=2022-04-07}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.himalkhabar.com/news/121835|title=कसरी संसारकै उच्च वायुप्रदूषित शहर बन्यो काठमाडौँ ?|last=कुमार|first=रमेश|website=हिमाल खबर|language=नेपाली|access-date=2022-04-07}}</ref> सन् २०१७ देखि काठमाडौँको वायु गुणस्तर मापन गर्न [[नेपाल सरकार]]को वातावरण विभाग र काठमाडौँस्थित [[संयुक्त राज्य अमेरिका]]को राजदूतावासले वास्तविक समयको वायु गुणस्तर तथ्याङ्क अनुगमन र सार्वजनिक रूपमा साझा गर्दै आएको छ।<ref>{{Cite web|url=https://www.bbc.com/nepali/news-51734845|title=वायु प्रदूषण धूमपानभन्दा खतरनाक|date=2020-03-04|website=बिबिसी नेपाली सेवा|language=नेपाली|access-date=2022-04-07}}</ref> नेपालमा वायु प्रदूषणका कारण हुने कुल अकाल मृत्युमध्ये झण्डै एक चौथाइ काठमाडौँमा हुने गरेको एक प्रतिवेदनले जनाएको छ।<ref>{{Cite web|url=https://gorkhapatraonline.com/opinion/2022-03-26-60693|title=वायु प्रदूषणको पेचिलो मुद्दा|last=पौड्याल|first=डा. रामहरी|website=गोरखापत्र|language=नेपाली|access-date=2022-04-07}}</ref> ==सरकारी र सार्वजनिक सेवाहरू== ===नागरिक प्रशासन=== काठमाडौँको प्रशासन व्यवस्थापनको लागि काठमाडौँ महानगरपालिका कार्यालय (केएमसी) प्रमुख जिम्मेवार स्वायत्त संस्था हो। नेपालका शासक वर्गद्वारा उपयोग गरिने सडकलाई सफा राख्न तथा जनताको समेत पहुँच हुने अभिप्रायले काठमाडौँको भोटाहिटीमा वि.सं. १९७६ पुस २ गते सफाई अड्डा स्थापना गरिएको थियो।<ref name="सय वर्ष"/><ref name="प्रोफाइल">{{cite web|title=स्वायत्त शासन |url=https://nepalindata.com/media/resources/bulk_file/Ktm-Profile-2075.pdf |date=वि.सं. २०७५ बैशाख |accessdate=वि.सं. २०७८ चैत्र २४ |language=नेपाली |page=५ |publisher=नेपाल सरकार, योजना आयोग}}</ref> विभिन्न कालखण्डमा म्युनिसपालिटी, नगरपालिका, नगरपञ्चायत, पुनः नगरपालिका र अन्त्यमा वि.सं. २०५२ मङ्सिर २९ गते काठमाडौँ महानगरपालिकाको रूपमा स्तरोन्नति गरिएको यो कार्यालयले काठमाडौँको प्रशासनिक व्यवस्थापन गर्दै आएको छ।<ref name="प्रोफाइल"/> काठमाडौँ महानगरपालिकालाई केन्द्रीय क्षेत्र, पूर्व क्षेत्र, उत्तरी क्षेत्र, नगर क्षेत्र र पश्चिम क्षेत्र गरी पाँच भागमा विभाजन गरिएको छ। नागरिक प्रशासनको लागि यो सहरलाई ३२ वटा प्रशासनिक वडाहरूमा विभाजन गरिएको छ।<ref>{{Cite web |title=९० प्रतिशत निर्वाचन क्षेत्र जनसंख्याको आधारमा निर्धारण |url=https://www.setopati.com/politics/80274/ |access-date=2022-04-07 |website=सेतोपाटी |language=नेपाली}}</ref> नगर कार्यपालिकाको समितिमा रहेका १७७ निर्वाचित प्रतिनिधि र २० मनोनित सदस्यहरूले काठमाडौँ महानगरपालिकाको व्यवस्थापन गर्ने कार्य गर्दछ।<ref>{{Cite web |url=https://kathmandu.gov.np/official-type/elected-official/ |title= जनप्रतिनिधि विवरण |website=काठमाडौँ महानगरपालिका, नगर कार्यपालिकाको कार्यालय |language=नेपाली |accessdate=2022-04-07}}</ref> यसले वार्षिक बजेटको समीक्षा, प्रक्रिया र अनुमोदन गर्न र प्रमुख नीतिगत निर्णयहरू गर्न द्विवार्षिक बैठकहरू गर्छ। काठमाडौँ महानगरपालिका नगर कार्यपालिकाद्वारा तयार पारिएको ३२ वडाको वडा प्रोफाइलमा प्रत्येक वडाको [[जनसङ्ख्या]], घरको संरचना र अवस्था, सडकको प्रकार, [[शिक्षा|शैक्षिक]], [[स्वास्थ्य]] तथा वित्तीय संस्था, [[मनोरञ्जन|मनोरञ्जन सुविधा]], पार्किङ, सुरक्षा प्रावधानहरू, आदि रहेको छ। यसमा [[संस्कृति|सांस्कृतिक सम्पदा]], [[चाडपर्व]], ऐतिहासिक स्थलहरू र स्थानीय बासिन्दाहरू बारे जानकारीमूलक तथ्याङ्कहरू सहित सम्पन्न, चालु र योजनाबद्ध विकास परियोजनाहरूको सूची समावेश छ।<ref>{{Cite web |url=https://www.prasashan.com/2019/06/01/121311/ |title=स्थानीय कार्यपालिका |last=खतिवडा |first=केदार |website=प्रशासन |language=नेपाली |accessdate=2022-04-07}}</ref> क्षेत्रफलको आधारमा काठमाडौँ महानगरपालिकाको सबैभन्दा ठूलो वडा वडा नं. १६ हो जसको क्षेत्रफल ४३७.४ हेक्टर रहेको छ भने सबैभन्दा सानो वडा वडा नं. २६ हो जसको क्षेत्रफल ४ हेक्टर रहेको छ। काठमाडौँ नगर काठमाडौँ जिल्लाको [[सदरमुकाम]] हो। [[बूढानीलकण्ठ नगरपालिका|बूढानीलकण्ठ]], [[चन्द्रागिरी नगरपालिका|चन्द्रागिरी]], [[दक्षिणकाली नगरपालिका|दक्षिणकाली]], [[गोकर्णेश्वर नगरपालिका|गोकर्णेश्वर]], [[कागेश्वरी मनोहरा नगरपालिका|कागेश्वरी मनोहरा]], [[कीर्तिपुर नगरपालिका|कीर्तिपुर]], [[नागार्जुन नगरपालिका|नागार्जुन]], [[शंखरापुर नगरपालिका|शंखरापुर]], [[तारकेश्वर नगरपालिका|तारकेश्वर]] र [[टोखा नगरपालिका|टोखा]] गरी १० वटा नगरपालिकासँगै काठमाडौँ सहरले यो जिल्ला बनाएको छ। ===कानून र व्यवस्था=== यो सहरको प्रमुख कानून प्रवर्तन निकाय महानगरीय प्रहरी कार्यालय हो।<ref>{{Cite web |url=https://metro.nepalpolice.gov.np/about-us/introduction/ |title=परिचय |website=महानगरीय प्रहरी कार्यालय |language=नेपाली |accessdate=2022-04-07}}</ref> यो निकाय प्रहरी अतिरिक्त महानिरीक्षकको नेतृत्वमा रहेको हुन्छ। महानगरीय प्रहरी [[नेपाल प्रहरी]]को एउटा महाशाखा हो र यसको प्रशासनिक नियन्त्रण नेपाल सरकारको [[गृह मन्त्रालय (नेपाल)|गृह मन्त्रालय]]मा रहेको छ। === अग्नि नियन्त्रण सेवा === वि.सं. १९९४ सालको भाद्र महिनामा सातौँ [[नेपालका प्रधानमन्त्रीहरूको सूची|राणा प्रधानमन्त्री]] [[जुद्ध शमशेर जङ्गबहादुर राणा|जुद्ध शमशेर]]ले काठमाडौँको न्यु रोडमा पहिलो वारुण यन्त्र कार्यलय खोलेका थिए।<ref>{{Cite web|url=https://www.onlinekhabar.com/2018/12/730894|title=जुद्ध समशेरकालीन दमकल भवन भत्काउने तयारी|website=अनलाइन खबर|language=नेपाली|access-date=2022-04-07}}</ref> वि.सं. १९९० सालमा नेपालमा गएको महाभूकम्पका कारण दरबारमा ठुलो आगलागी भएको थियो जसलाई नियन्त्रण गर्न सो समयमा निकै कठिनाई भएको थियो।<ref name="दमकल">{{Cite web|url=https://www.nepalkhoj.com/2020/11/04/50935/|title=जलन व्यवस्थापनमा वारुणयन्त्रको भूमिका : एक सङ्क्षिप्त विवेचना|last=सुवाल|first=पुण्यश्वरी|website=नेपाल खोज|language=नेपाली|access-date=2022-04-07}}</ref> आगलागीका कारण दरबारका विभिन्न भौतिक संरचनाहरू नष्ट भएको घटनाबाट प्रभावित तत्कालीन प्रधानमन्त्री राणा [[बेलायत]] भ्रमणमा जाँदा त्यहाँको [[वारुणयन्त्र|दमकल]] सेवालाई अध्ययन गरेर त्यहाँबाट दमकल ल्याउन पहल गरेका थिए। पहल अनुरूप बेलायत सरकारले 'मोरिस' कम्पनीको दमकल सहयोगस्वरूप उपलब्ध गराएको थियो। देशमा यातायातको साधन सीमित र राजधानीसँग सडक सञ्जाल नभएको कारणले मानिसहरूद्वारा भीमफेदी भएर दमकल (पानी तान्ने पम्प जडित यन्त्र) ल्याइएको थियो।<ref name="दमकल" /> नेपालमा सर्वसाधारणको लागि टेलिफोन सेवा नभएको कारणले गर्दा सहरमा आगलागी भएको हेर्न फलामको अग्लो टावर बनाइएको थियो। काठमाडौँमा वारुण यन्त्र कार्यालय स्थापना भएको सात वर्षपछि वि.सं. २००१ सालमा छिमेकी सहर [[ललितपुर महानगरपालिका|ललितपुर]] र [[भक्तपुर नगरपालिका|भक्तपुर]]मा समेत दमकल सेवा विस्तार गरिएको थियो।<ref>{{Cite web|url=https://ekantipur.com/ampnews/2015-02-11/403601.html|title=दमकल छ, काम लाग्ने छैन|last=श्रेष्ठ|first=लीला|website=कान्तिपुर समाचार|language=नेपाली|access-date=2022-04-07}}</ref> वि.सं. २०२२ सालमा काठमाडौँ केन्द्रीय विमानस्थलमा अग्नि नियन्त्रक सेवा स्थापना भएको थियो। वि.सं. २०३० सालसम्म उपत्यकामा मात्रै केन्द्रित रहेको दमकल सेवा वि.सं. २०३१ सालमा जर्मनी सरकारबाट सात वटा 'म्यागिरस डज' दमकल प्राप्त भएपछि उपत्यकाबाहिरका नेपालका औद्योगिक सहरमा समेत दमकल सेवा विस्तार भएको थियो।<ref>{{Cite web|url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/opinion/104244-1468902120.html|title=वारुणयन्त्रको दारुण कथा|last=भट्टराई|first=किशोरकुमार|website=नागरिक समाचार|language=नेपाली|access-date=2022-04-07}}</ref>काठमाडौँ महानगरमा सानो र ठूलो गरी जम्मा ६ थान दमकल रहेका छन् भने आठ वटा फायर वाइक रहेको छ।<ref>{{Cite web|url=https://www.safalkhabar.com/news/84420|title=काठमाडौँ महानगरमा अब २० तला सम्म आगो निभाउने ‘बारुण यन्त्र’|website=सफल खबर|language=नेपाली|access-date=2022-04-07}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://nayapatrikadaily.com/news-details/51486/2020-09-19|title=७७ वर्षे इतिहास बोकेको जुद्ध बारुण यन्त्र अलपत्र|website=नयाँ पत्रिका|language=नेपाली|access-date=2022-04-07}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.onlinekhabar.com/2016/01/373321|title=उपत्यकामा दमकल स्टेसन थप गरी दश बनाइने|website=अनलाइन खबर|language=नेपाली|access-date=2022-04-08}}</ref> === बिजुली र पानी आपूर्ति === काठमाडौँ महानगरपालिकाभित्र [[नेपाल विद्युत् प्राधिकरण|नेपाल विद्युत प्राधिकरण]]द्वारा बिजली सेवा नियमन र वितरण गरिन्छ। यसै प्रकार खानेपानी र सरसफाई सुविधा [[काठमाडौँ उपत्यका खानेपानी लिमिटेड]]ले उपलब्ध गराएको छ। काठमाडौँमा पिउने, नुहाउने, खाना पकाउने, धुने र सिँचाइ जस्ता घरायसी प्रयोजनका लागि पानीको चरम अभाव छ।<ref>{{Cite web|url=https://ekagaj.com/article/society/6614/?v=1|title=काठमाडौँमा दैनिक ४३ करोड लिटर खानेपानीको माग|website=इ कागज|language=नेपाली|access-date=2022-04-08}}</ref> पानीसँग सम्बन्धित सबै प्रयोजनका लागि मानिसले बोतलबन्द मिनरल वाटर, ट्याङ्की ट्रकको पानी र प्राचीन [[ढुङ्गेधारा|ढुङ्गे धारा]]को पानी प्रयोग गर्दै आएका छन्। नेपालको राष्ट्रिय गौरव तथा बहुचर्चित [[मेलम्ची खानेपानी आयोजना]]<ref>{{Cite web|url=https://www.himalkhabar.com/news/122672|title=को थिए मेलम्ची खानेपानी आयोजनाका परिकल्पनाकार ?|last=कुमार|first=रमेश|website=हिमाल खबर|language=नेपाली|access-date=2022-04-08}}</ref>को आंशिक काम सम्पन्न गरेर वि.सं. २०७७ साल चैत २५ गतेदेखि सहरमा पानी वितरण थालिएको थियो।<ref>{{Cite web|url=https://ekantipur.com/business/2021/03/29/16169827936181117.html|title=धारामा आयो मेलम्ची|last=दीपेन्द्र विष्ट|first=नुमा थाम्सुहाङ,|website=कान्तिपुर समाचार|language=नेपाली|access-date=2022-04-08}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://rajdhanidaily.com/id/36099/|title=मेलम्चीको पानी आज काठमाडौमा|last=राउत|first=कुमार|date=2021-03-06|website=राजधानी राष्ट्रिय दैनिक|language=नेपाली|access-date=2022-04-08}}</ref> पानी वितरण सुरु गरेको दुई महिना नबित्दै वि.सं. २०७८ असार १ गते मेलम्ची खोलामा आएको बाढीले खानेपानीको लाइनलाई प्रभावित गरेपछि यसको सेवा ठप्प रहेको छ।<ref>{{Cite web|url=https://farakdhar.com/story/56423/|title=मेलम्चीको पानी, अब कहिले खानी ?|last=अवस्थी|first=मनीषा|website=फरकधार|language=नेपाली|access-date=2022-04-08}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.nepalpress.com/2021/06/23/70033/|title=मेलम्ची खानेपानी आयोजनामा एक अर्बको क्षति, वैकल्पिक माध्यमबाट पानी ल्याउने तयारी|website=नेपाल प्रेस|language=नेपाली|access-date=2022-04-08}}</ref> === फोहोर व्यवस्थापन === काठमाडौँ महानगरपालिकाको फोहोर व्यवस्थापन महानगरपालिका कार्यालय अन्तर्गतको सरसफाई शाखाले गर्दै आएको छ।<ref>{{Cite web|url=https://www.khabarhub.com/2021/30/301610/|title=फोहोर फालेर महानगरको कार्यालय अगाडि प्रदर्शन, प्रधानमन्त्री र मेयरबीच छलफल|website=खबरहब|language=नेपाली|access-date=2022-04-08}}</ref> महनगरपालिकाबाट दैनिक ४ सय ५० टन फोहोर उत्पादन हुने गरेको छ। महानगरको घर, पसल, व्यवसाय, उद्योग तथा कार्यालय लगायतका स्थानहरूबाट उत्सर्जित हुने फोहोर वि.सं. २०६२ सालदेखि [[नुवाकोट जिल्ला]]को [[ककनी|ककनी गाउँपालिका]]को वडा नं. २ मा रहेको सिसडोल ल्यान्डफिल साइटमा व्यवस्थापन गरिँदै आएको छ।<ref>{{Cite web|url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/social-affairs/82010-1439673015.html|title=महानगरको फोहर व्यवस्थापनमा कर्मचारी र निजी ठेकेदारको लुट|last=न्यौपाने|first=ज्ञान|website=नागरिक समाचार|language=नेपाली|access-date=2022-04-08}}</ref> ==जनसाङ्ख्यिकी== {{Historical populations |type = US |source = [https://docs.censusnepal.cbs.gov.np/Documents/12a7daec-ca34-417b-ab81-d7a9f6f89a36.pdf सोधपत्र] |वि.सं.२००८ |१०६,५७९ |वि.सं.२०१८ |१२१,०१९ |वि.सं.२०२८ |१५०,४०२ |वि.सं.२०३८ |२३,५१६० |वि.सं.२०४८ |४२१,२५८ |वि.सं.२०५८ |६७१,८४६ |वि.सं.२०६८ |९७५,४५३ |वि.सं.२०७८ |८६५,९०६ }} काठमाडौँको विश्वव्यापी सहरी चरित्रले यसलाई नेपालको सबैभन्दा बढी जनसङ्ख्या भएको सहर बनाएको छ।<ref>{{Cite web|url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/others/171669-1550803860.html|title=महानगरको जनघनत्व थेग्नै नसकिने|last=लम्साल|first=हिमाल|website=नागरिक सामचार|language=नेपाली|access-date=2022-04-11}}</ref> नेपालमा भएको [[एघारौँ राष्ट्रिय जनगणना २०६८|वि.सं. २०६८ को राष्ट्रिय जनगणना]] अनुसार काठमाडौँको जनसङ्ख्या ९,७५,४५३ रहेको छ।<ref name="नेपालको राष्ट्रिय जनगणना"/> [[दशौँ राष्ट्रिय जनगणना २०५८|वि.सं. २०५८ को जनगणना]]को सन्दर्भमा यो सहरको वार्षिक जनसङ्ख्या बृद्धि दर ६.१२% रहेको थियो। काठमाडौँमा बसोबास गर्ने कुल जनसङ्ख्याको ७०% मानिसहरू १५ देखि ५९ वर्षका छन्।<ref name="महानगर जनसङ्ख्या">{{cite web |last=नरेन्द्रराज खनाल |first= गोपीकृष्ण वश्याल |title=Process and Characteristics of Urbanization in Nepal |trans-title=नेपालमा सहरीकरणको प्रक्रिया र विशेषताहरू |url=http://himalaya.socanth.cam.ac.uk/collections/journals/contributions/pdf/CNAS_28_02_03.pdf |date=सन् २००१ |accessdate=वि.सं. २०७८ चैत्र २८ |language=अङ्ग्रेजी |page=७-८ |publisher=त्रिभुवन विश्वविद्यालय अनुसन्धान पत्र}}</ref> एक दशकमा काठमाडौँको जनसङ्ख्या [[नवौँ राष्ट्रिय जनगणना २०४८|वि.सं. २०४८]] मा ४,२७,०४५ बाट बढेर वि.सं. २०५८ मा ६,७१,८४६ पुगेको थियो।<ref name="महानगर जनसङ्ख्या"/> काठमाडौँको वि.सं. २०६८ को जनगणना अनुसार यहाँको जनसङ्ख्या ९,७५,४५३ रहेको थियो भने [[बाह्रौँ राष्ट्रिय जनगणना २०७८|वि.सं. २०७८ को प्रारम्भिक जनगणना]] प्रतिवेदन अनुसार यहाँको जनसङ्ख्या ११.२३% घटेर ८,६५,९०६ पुगेको छ।<ref>{{Cite web |date=2022-01-26 |title=११.२३ प्रतिशतले घट्यो काठमाडौं महानगरको जनसंख्या |url=https://www.lalitpurkhabar.com/2022/01/26/55842 |access-date=2022-04-10 |website=ललितपुर खबर |language=नेपाली}}</ref> ===जातीय समूह=== {{Bar chart | title = काठमाडौँ महानगरमा बसोबास गर्ने जातिगत विवरण<ref>{{Cite web |url=https://www.nepalarchives.com/popbycaste-piechart-kathmandu-kathmandu-2011/ |title=Caste-Based Population Pie Chart of Kathmandu Metropolitan City |trans-title=काठमाडौँ महानगरपालिकाको जातीय आधारमा जनसङ्ख्या तालिका |language=अङ्ग्रेजी |accessdate=2022-04-19}}</ref><br/><small>वि.सं. २०६८ को राष्ट्रिय जनगणनाको आधारमा</small> | float = center | label_type = जाति | data_type = जनसङ्ख्या | bar_width = 25 | width_units = em | data_max = 250000 | label1 = [[नेवार]] | data1 = 2,41,131 | label2 = [[ब्राह्मण|ब्राह्मण (पहाड)]] | data2 = 2,38,590 | label3 = [[क्षेत्री]] | data3 = 1,75,889 | label4 = [[तामाङ जाति|तामाङ]] | data4 = 76,066 | label5 = [[मगर जाति|मगर]] | data5 = 36,761 | label6 = [[गुरुङ जाति|गुरुङ]] | data6 = 25,780 | label7 = [[राई जाति]] | data7 = 20,648 | label8 = [[मुसलमान]] | data8 = 17,706 | label9 = [[मारवाडी]] | data9 = 12,823 | label10 = [[थारु जाति]] | data10 = 11,903 | label11 = [[शेर्पा जाति]] | data11 = 11,776 | label12 = [[ठकुरी]] | data12 = 11,260 | label13 = अन्य | data13 = 95,120 }} काठमाडौँको सबैभन्दा ठूलो जातीय समूह उपत्यकाको मूल निवासी [[नेवार जाति|नेवार]]हरू हुन्,<ref>{{Cite web|url=https://www.blastkhabar.com/news/2017/03/28/37352.html|title=नेवार जाति र वर्तमान अवस्था|website=ब्लाष्ट खबर|language=नेपाली|access-date=2022-04-11}}</ref> जसको विभिन्न जात समूहहरूको संयुक्त जनसङ्ख्या २५% रहेको छ।<ref>{{Cite web|url=https://www.janakhabar.com/2021/07/05/73190/|title=नेपालमा वर्ण र जात व्यवस्थाको सुरुवात|last=लुवार|first=दयाराम|date=2021-07-05|website=जनखबर|language=नेपाली|access-date=2022-04-11}}</ref> जनसङ्ख्याको हिसाबले काठमाडौँ महानगरपालिकामा [[ब्राह्मण|बाहुन]]हरू लगभग २४% छन् भने [[क्षेत्री]]हरूको जनसङ्ख्या १८% रहेको छ। काठमाडौँका अन्य जाति समूहहरूमा [[तामाङ जाति|तामाङ]] (८%), [[मगर जाति|मगर]] (४%), [[गुरुङ जाति|गुरुङ]] (३%), [[राई जाति|राई]] (२%) र [[लिम्बु जाति|लिम्बू]] (१%) सहित जनजातिहरू समावेश छन्। पहाडी क्षेत्रका विभिन्न जातीय समूह र [[तराई]] क्षेत्रका रैथाने जातीय समूहहरूले काठमाडौँ सहरको जनसङ्ख्या अनुपातको पर्याप्त मात्रामा प्रतिनिधित्व गरिरहेका छन्। यस नगरमा लगभग १२,००० [[मारवाडी]]हरू छन् जुन मुख्य रूपमा व्यापारीहरू हुन्। वि.सं. २०६८ को तथ्याङ्क अनुसार काठमाडौँ सहरमा सबैभन्दा प्रमुख धर्म [[हिन्दू धर्म]] रहेको छ जसको जनसङ्ख्या ८१.३% रहेको छ। यसै प्रकार [[बुद्ध धर्म|बौद्ध]] ९%, [[इस्लाम धर्म|इस्लाम]] ४.४% र अन्य जातजाति ५.२% रहेका छन्।<ref name="नेपालको राष्ट्रिय जनगणना"/> ===भाषा=== [[शाह वंश]]को शासनकालमा हिन्दू संस्कृतिप्रतिको कडा पूर्वाग्रहका कारण काठमाडौँको भाषिक पार्श्वचित्रमा ठूलो परिवर्तन आएको थियो।<ref name="महानगर शिक्षा">{{cite web |last=दाहाल |first=कमला |title=नेपालमा शिक्षा |url=https://www.nepjol.info/index.php/TUJ/article/download/2797/2481 |date=सन् २००९ |accessdate=वि.सं. २०७८ चैत्र २८ |language=नेपाली |page=१ |publisher=नेपाल जोल}}</ref> यस शासन कालमा शासकहरूले [[संस्कृत|संस्कृत भाषा]]लाई प्राथमिकता दिनुका साथै नेपालको तराई भेगमा संस्कृत भाषा सिक्न र प्रोत्साहित गर्नका निमित्त संस्कृत केन्द्रहरू स्थापित गरिएको थियो।<ref name="महानगर शिक्षा"/> संस्कृत विद्यालयहरू विशेष रूपमा काठमाडौँ र तराई क्षेत्रमा परम्परागत हिन्दू संस्कृति र नेपालबाट उत्पन्न प्रथाहरूलाई जोगाउनको लागि स्थापना गरिएको थियो। वि.सं. २०६८ को जनगणना अनुसार यो सहरको कुल जनसङ्ख्याको ६१.२६% [[नेपाली भाषा]], १९.००% [[नेपाल भाषा|नेवार भाषा]], ५.५५% [[तामाङ भाषा]], २.८२% [[मैथिली भाषा]], १.८१% [[हिन्दी|हिन्दी भाषा]], १.६०% [[भोजपुरी भाषा]], १.२३% [[गुरूङ भाषा|गुरुङ भाषा]], १.१६% [[मगर भाषा]] र १.४०% ले आफ्नो पहिलो भाषाको रूपमा बोल्ने गर्छन्। [[अङ्ग्रेजी भाषा]] बोल्ने र बुझ्ने मानिसहरूको सङ्ख्या समेत उल्लेखनीय रहेको छ।<ref>{{Cite web|url=https://www.setopati.com/blog/256018/|title=नेपाली राम्रोसँग बोल्न आउँदैन, अंग्रेजी जानेमा उत्कृष्ट!|last=पराजुली|first=कृष्णप्रसाद|website=सेतोपाटी|language=नेपाली|access-date=2022-04-11}}</ref><ref>{{Cite web |url=http://himalaya.socanth.cam.ac.uk/collections/journals/ancientnepal/pdf/ancient_nepal_147_03.pdf |title=नेपाल+तिब्बत सम्बन्ध:ऐतिहासिक सिंहावलोकन |last=जोशी |first=इन्दिरा |website=प्राचीन नेपाल |language=नेपाली |page=१-६ |type=pdf |accessdate=2022-04-14}}</ref> ==वास्तुकला र सहर दृश्य== {{Main|काठमाडौँको वास्तुकला}} {{Kathmandu valley World Heritage Site (WHS) Monuments}} [[भारत]] र [[तिब्बत]] बीचको प्राचीन व्यापारिक मार्ग काठमाडौँलाई काटेर गएको थियो जसले गर्दा अन्य संस्कृतिका कलात्मक र वास्तुकलाको परम्परालाई स्थानीय कला र वास्तुकलासँग मिलाउन सक्षम बनाएको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/116385 |title=प्राचीन खशमार्ग नै हो आजको रेशममार्ग (सिल्क रोड) |last=न्यौपाने |first=गोविन्द |website=हिमाल खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/opinion/135290-1514172360.html |title=रेशमी मार्ग र हामी |last=सुवेदी |first=डा. देवीप्रसाद |website=नागरिक समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref> काठमाडौँ सहरका स्मारकहरू कैयौँ शताब्दीदेखि हिन्दू र बौद्ध धार्मिक अभ्यासहरूद्वारा प्रभावित छन्।<ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/opinion/131502-1509075120.html |title=यसरी बन्छ काठमाडौँ |last=बम |first=पुकार |website=नागरिक समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref> काठमाडौँ उपत्यकाभित्र रहेका वास्तुकलाहरू जसमा प्राचीन स्मारक र भवनहरू रहेका छन्।<ref name="युनेस्को">{{Cite web |url=https://www.bbc.com/nepali/news/2016/11/161102_heritage_sites_concerns |title=सम्पदाबारे युनेस्कोको चिन्ता |last=फुयाल |first=सुरेन्द्र |date=2016-11-02 |website=बिबिसी नेपाली सेवा |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref> यी वास्तुकलाहरूलाई सात समूहमा वर्गीकरण गरिएको छ। यस समूहभित्र सांस्कृतिक सम्पदा र भवनहरू रहेका छन्। सन् २००६ मा [[युनेस्को]]ले स्मारकहरूको यी सात समूहहरूलाई विश्व सम्पदा क्षेत्रभित्र स्थान दिएको थियो। सात स्मारक क्षेत्रहरूले {{convert|189|ha|acre}} क्षेत्रफल ओगटेको छ भने मध्यवर्ती क्षेत्रसमेत जोडेर यसले कुल {{convert|2394|ha|acre}} क्षेत्रफल ओगटेको छ। सन् १९७९ मा मूल रूपमा सूचीकृत गरिएका सात स्मारक क्षेत्रहरू भित्र [[हनुमान ढोका|हनुमानढोका]], [[पाटन दरबार क्षेत्र|पाटन]] र [[भक्तपुर दरबार क्षेत्र|भक्तपुरका दरबार क्षेत्रहरू]], [[पशुपतिनाथ मन्दिर|पशुपतिनाथ]] र [[चाँगुनारायण मन्दिर|चाँगुनारायणका हिन्दू मन्दिरहरू]], [[स्वयम्भूनाथ]] र [[बौद्धनाथ|बौद्धनाथका बौद्ध स्तूपहरू]] रहेका छन्।<ref name="युनेस्को"/><ref>{{Cite web |url=https://www.khabarhub.com/2019/26/43090/ |title=काठमाडौं उपत्यका युनेस्कोको खतराको सूचीमा पर्नसक्ने |website=खबरहब |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://ekagaj.com/article/society/6235/?v=1 |title=विश्व सम्पदा : राजनीति 'इन', सूचीबाट 'आउट' |last=साखकर्मी |first=सुनीता |website=ई कागज |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://gorkhapatraonline.com/mainnews/2021-12-21-53439 |title=सम्भावित विश्व सम्पदा स्थलको अध्ययन सुस्त |last=श्रेष्ठ |first=दीपक |website=गोरखापत्र |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref> === दरबार क्षेत्रहरू === {{Main|वसन्तपुर दरबार क्षेत्र|हनुमान ढोका}} दरबार क्षेत्रको शाब्दिक अर्थ 'दरबारहरूको स्थान' हुने गर्छ। काठमाडौँ उपत्यकामा तीन र [[कीर्तिपुर नगरपालिका|कीर्तिपुर]]मा एउटा असुरक्षित दरबार क्षेत्रहरू रहेका छन्।<ref>{{Cite web |url=https://www.prasashan.com/2021/07/01/244531/ |title=पुनर्निर्माणपछि जीवन्तता पाउँदै भक्तपुर दरबार स्क्वायर(भिडियोसहित) |last=उपाध्याय |first=एस. राज |website=प्रशासन |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref> काठमाडौँ दरबार क्षेत्र जसलाई वसन्तपुर दरबार क्षेत्र पनि भनिन्छ।<ref>{{Cite web |url=https://www.khabarhub.com/2019/08/73994/ |title=के वसन्तपुर घुम्नका लागि योग्य छैन ? |last=कार्की |first=सविना |website=खबर हब |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref> यो पुरानो सहरमा अवस्थित छ र यसमा चार राज्यहरू ([[कान्तिपुर (राज्य)|कान्तिपुर]], ललितपुर, भक्तपुर र कीर्तिपुर) को प्रतिनिधित्व गर्ने सम्पदा भवनहरू छन् जसमा सबैभन्दा प्रारम्भिक [[लिच्छवि काल|लिच्छवि वंश]]को हो। यस परिसरमा ५० वटा मन्दिरहरू छन् र दरबार क्षेत्र दुई चतुर्भुजमा विभाजित छ।<ref name="दरबार क्षेत्र">{{Cite web |url=https://gorkhapatraonline.com/mustread/2022-01-05-54648 |title=वसन्तपुर क्षेत्रका ३० वटा सम्पदाको पुनर्निर्माण सम्पन्न |last=पाण्डेय |first=विष्णु |website=गोरखापत्र |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref> बाहिरी चतुर्भुजमा [[काष्ठमण्डप]], [[कुमारीघर|कुमारी घर]] र शिव-पार्वती मन्दिर छ भने भित्री चतुर्भुजमा [[हनुमान ढोका|हनुमानढोका दरबार]] छ। [[विसं २०७२ को महाभूकम्प|वि.सं. २०७२ को भूकम्प]]मा दरबार क्षेत्रहरू नराम्ररी क्षतिग्रस्त भएका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://nepalmag.com.np/contemporary/2015/05/04/8356 |title=सिद्धिए सम्पदा |last=सापकोटा |first=जनकराज |website=नेपाल पत्रिका |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.setopati.com/social/168010/ |title=वसन्तपुर दरबारको सेतो भित्तामा इतिहासको एनिमेसन |last=श्रेष्ठ |first=सुदीप |website=सेतोपाटी |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref> हनुमानढोका [[मल्ल वंश|मल्ल राजा]] र [[शाह वंश]]को राजदरबार भएको संरचनाको एक जटिल संरचना हो।<ref>{{Cite web |url=https://www.ghamchhaya.com/?p=696 |title=मल्लकाल देखि बन्द चोकहरू; अब खुल्दै छन् |last=आचार्य |first=रूपेश |date=2020-01-01 |website=घामछाया |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref> यो पाँच एकड अर्थात् ४४ रोपनीमा फैलिएको छ।<ref name="दरबार क्षेत्र"/> दस प्राङ्गण भएको सबैभन्दा पुरानो भाग पूर्व पट्टी रहेको छ, जुन १६औँ शताब्दीको मध्यतिर निर्माण गरिएको हो।<ref>{{Cite web |url=https://www.prasashan.com/2021/06/30/244294/ |title=वसन्तपुर दरबार स्क्वायर : मौलिक स्वरूप र शैलीमै पुनर्निर्माण हुँदै[भिडियो रिपोर्ट] |last=उपाध्याय |first=एस. राज |website=प्रशासन |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://nayapatrikadaily.com/news-details/34148/2020-01-21 |title=विश्व सम्पदा सूचीका ६४ सम्पदा अझै पुनर्निर्माण भएनन् |last=शान्ति तामाङ |first=प्रकाश धौलाकोटी |website=नयाँ पत्रिका |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref> १७औँ शताब्दीमा मल्ल वंशका राजा [[प्रताप मल्ल]]ले अनेक मन्दिरहरू सहित यसको विस्तार गरेका थिए। सन् १८८६ मा [[नारायणहिटी दरबार सङ्ग्रहालय|नारायणहिटी दरबार]]मा सर्नुभन्दा पहिले राजपरिवारका सदस्यहरू यसै दरबारमा बस्ने गरेका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/15365 |title=त्यो नारायणहिटी राजदरबार, त्यो मालश्री र मंगलधुन |last=खरेल |first=शेखर |website=हिमाल खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref> काठमाडौँ सहरको मध्यभागमा रहेको दरबार क्षेत्रको छेउमा कुमारी घर रहेको छ जहाँ धेरै कुमारीहरूबाट छानिएका शाही [[कुमारी ( जीवित देवी)|कुमारी]]हरू बस्छिन्।<ref>{{Cite web |url=https://ratopati.com/story/171028/2021/3/9/kumari-ghar |title=कुमारी घर पुनःनिर्माण हुने |website=रातोपाटी |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref> कुमारी, वा कुमारी देवी, दक्षिण एसियाली देशहरूमा दैवी नारी शक्ति वा देवीको अभिव्यक्तिको रूपमा युवा हुनु पूर्व [[किशोरावस्था|किशोरी]]हरूलाई पूजा गर्ने परम्परा हो।<ref name="कुमारी">{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/video/160637-1538061300.html |title=जीवित देवी कुमारी माथि राजनीति (भिडियाे) |last=बिष्ट |first=देबकी |website=नागरिक समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref> नेपालमा कुमारी छनोटको प्रक्रिया निकै कडा र प्रतिस्पर्धात्मक छ।<ref name="कुमारी"/> राजतन्त्रको समयमा तत्कालीन रानी र राज पुजारीहरूले ज्योतिषीय परीक्षण र ३२ गुणको नाजुक प्रक्रियाबाट प्रस्तावित कुमारी नियुक्त गर्ने गर्दथे। चिना अर्थात् प्राचीन हिन्दू ज्योतिषीय प्रतिवेदन अनुसार वर्तमान कुमारी र शासन गरिरहेका राजाको चिना समान हुनुपर्ने व्यवस्था रहेको थियो। कुमारीलाई [[तलेजु भवानी|देवी तलेजु]] (दुर्गा) को शारीरिक अवतार मानिन्छ जबसम्म उनीहरूको [[महिनावारी]] हुँदैन, त्यसपछि देवीले आफ्नो शरीर खाली गर्छिन् भन्ने विश्वास गरिन्छ।<ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/ampnews/2016-10-06/20161006080554.html |title=कसले बनाउने कुमारी घर ? |last=न्यौपाने |first=दामोदर |website= कान्तिपुर समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref> गम्भीर रोग वा चोटबाट रगत ह्रास हुँदा समेत कुमारीहरूलाई आफ्नो सामान्य स्थितिमा फर्काउन सक्छ।<ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/social-affairs/129780-1506218220.html |title=काठमाडौँमा नयाँ कुमारी आउँदै |last=घिमिरे |first=शिवहरि |website=नागरिक समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref> सन् २०१७ सेप्टेम्बरमा पदभार ग्रहण गरेकी तृष्णा शाक्य वर्तमान कुमारी हुन्।<ref>{{Cite web |url=https://www.onlinekhabar.com/2017/09/629106 |title=कुमारी घरमा नयाँ कुमारीको प्रवेश |website=अनलाइन खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref> उनी कुमारी नियुक्ति हुने समयमा तीन वर्षकी थिइन्। राजतन्त्रको अन्त्यपछि काठमाडौँकी पहिलो कुमारी रहेकी मतिना शाक्यलाई तृष्णाले पदस्थान्तर गरेकी थिइन्। [[गुरु गोरखनाथ|गोरखनाथ]]को प्रतिमा राखिएको काष्ठमण्डप एक तीन तले मन्दिर हो। यो १६औँ शताब्दीमा [[प्यागोडा]] शैलीमा बनाइएको थियो। काठमाडौँ नाम काष्ठमण्डप शब्दबाट आएको हो। यो राजा [[लक्ष्मीनरसिंह मल्ल]]को पालामा बनेको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/116435 |title=सातौँ शताब्दीको प्रविधिबाटै काष्ठमण्डप पुनःनिर्माण हुँदै |website=हिमाल खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-04-13}}</ref> भारत र तिब्बत जोड्ने दुई प्राचीन व्यापारिक मार्गहरूलाई काट्ने मरु क्षेत्रमा काष्ठमण्डप उभिएको छ। यो सुरुमा यात्रुहरूको लागि विश्राम गृहको रूपमा निर्माण गरिएको थियो। === पशुपतिनाथ मन्दिर === {{Main|पशुपतिनाथ मन्दिर}} [[File:Pashupatinath Temple-2020.jpg|thumb|centre|बागमती नदीको किनारमा रहेको पशुपतिनाथ मन्दिरको दृश्य|633x633px|alt=]] पशुपतिनाथ मन्दिर [[शिव|भगवान शिव]]लाई समर्पित पाँचौं शताब्दीको प्रसिद्ध [[मन्दिर|हिन्दू मन्दिर]] हो। [[बागमती नदी]]को किनारमा अवस्थित पशुपतिनाथ मन्दिर काठमाडौँको सबैभन्दा पुरानो हिन्दू मन्दिर हो।<ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/arts/172497-1551599700.html |title=काठमाडौं उपत्यकाकै प्राचीनतम धार्मिकस्थल , पशुपतिनाथ मन्दिर |last=नागरिक - |website=नागरिक समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-14}}</ref> नेपाल धर्मनिरपेक्ष राष्ट्र नभएसम्म यसले राष्ट्रिय देवता तथा [[पशुपति|भगवान पशुपतिनाथ]]को आसनको रूपमा सेवा गरेको थियो। यो मन्दिरको एक महत्वपूर्ण भागलाई वि.सं. १४०६ मा [[बङ्गाल]]का मुसलमान शासक शमशुद्दीन इलियासको आक्रमणकारी सेनाहरूले नष्ट गरेको थियो जसकारण यो मन्दिरको मूल ५औँ शताब्दीको मन्दिरको बाहिरी भागको थोरै वा केही पनि बाँकी छैन।<ref>{{Cite web |url=http://himalaya.socanth.cam.ac.uk/collections/journals/ancientnepal/pdf/ancient_nepal_115_03.pdf |title=पशुपतिनाथ प्राङ्गणमा प्राप्त अप्रकाशित लिच्छवि अभिलेख |last=राजवंशी |first=श्यामसुन्दर |website=प्राचीन नेपाल |language=नेपाली |page=१-२ |type=pdf |accessdate=2022-04-14}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/bhgvaan-raamle-muddaa-jite-140757 |title=भगवान् रामले मुद्दा जिते |last=कोइराला |first=कमल |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-04-14}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.onlinekhabar.com/2018/02/658585 |title=जब बंगालका राजाले ‘नेपाल उपत्यका’मा आक्रमण गरे |last=जोशी |first=अभयराज |website=अनलाइन खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-04-14}}</ref> गोरुको मूर्ति र पशुपतिको कालो चार टाउको भएको मूर्ति कम्तिमा ३०० वर्ष पुरानो भए पनि आज उभिएको मन्दिर १९औँ शताब्दीमा बनेको हो।<ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/117165 |title=पशुपति विनाश गुरुयोजना ! |last=महर्जन |first=वसन्त |website=हिमाल खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-04-14}}</ref> यो मन्दिरलाई [[युनेस्को]]ले आफ्नो [[विश्व सम्पदा क्षेत्र]]मा सूचिकृत गरेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://www.nirmanpati.com/detail/2484/ |title=विश्व सम्पदा सुचीमा सुचीकृत पशुपति मन्दिर जीर्णोद्धारको पर्खाइमा |website=निर्माणपाटी |language=नेपाली |accessdate=2022-04-14}}</ref> यो मन्दिरमा मनाइने सबैभन्दा महत्वपूर्ण चाड [[महाशिवरात्रि|शिवरात्रि]] हो। शिवरात्रिको दिन यो मन्दिर दर्शन गर्न हजारौँ भक्त र साधुहरू आउने गर्छन्।<ref>{{Cite web |url=https://www.bbc.com/nepali/live/news-56356566 |title=शिवरात्रिः पशुपतिनाथ र अन्य शिवालयमा मानिसको घुइँचो |website=बिबिसी समाचार नेपाली |language=नेपालय |accessdate=2022-04-14}}</ref> पशुपतिनाथमा विश्वास गर्नेहरूमध्ये मुख्यतया [[हिन्दू धर्म|हिन्दू]]हरूलाई मात्रै मन्दिर परिसरमा प्रवेश गर्न अनुमति दिइएको छ, तर गैर-हिन्दू आगन्तुकहरूलाई बागमती नदी पारीबाट मात्र मन्दिर हेर्न अनुमति दिइएको छ।<ref>{{Cite web |url=https://bigulnews.tv/story/2018/06/27/102225.html |title=नेपालको यस्तो ५ मन्दिर जहाँ हिन्दुहरूलाई मात्र प्रवेश अनुमति! |date=2018-06-27 |website=बिगुल न्यूज |language=नेपाली |accessdate=2022-04-14}}</ref> यस मन्दिरमा सेवा गर्ने पुजारीहरू [[मल्ल वंश|मल्ल राजा]] [[यक्ष मल्ल]]को समयदेखि [[दक्षिण भारत]]को [[कर्नाटक]]का ब्राह्मणहरू हुन्।<ref>{{Cite web |url=https://www.onlinekhabar.com/2013/09/118269 |title=अब को बन्ला पशुपतिनाथको मूल पूजारी ? |website=अनलाइन खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-04-14}}</ref> यो परम्परा आदि [[शङ्कराचार्य]]को अनुरोधमा सुरु भएको मानिन्छ जसले सांस्कृतिक आदानप्रदानलाई प्रोत्साहित गरेर पौराणिक राजा भरतले शासन गरेको मानिने दक्षिण एसियाको भारतीय राज्यहरूलाई एकीकरण गर्न खोजेका थिए। यो प्रक्रिया भारत वरपरका अन्य मन्दिरहरूमा पछ्याइएको छ, जुन आदि शङ्कराचार्यद्वारा पवित्र गरिएको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://nayapusta.com/2018/05/28/69280 |title=पशुपतिनाथमा यसरी आए भारतीय भट्ट, जो पछि मूलभट्ट र पुजारी भएर राज गर्दैछन् |date=2018-05-28 |website=नयाँ पुस्ता |language=नेपाली |accessdate=2022-04-14}}</ref> यो मन्दिर [[प्यागोडा]] वास्तुकलाको शैलीमा बनाइएको छ। मन्दिरमा [[तामा]] र [[सुन]]को दुई-स्तरको छानाहरू रहेका छन्।<ref>{{Cite web |url=https://www.pashupati.gov.np/content/62 |title=पशुपति विकास ट्रस्ट |website=पशुपतिनाथ आधिकारिक वेबसाइट |language=नेपाली |accessdate=2022-04-14}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://nepaliheadlines.com/142542-2/ |title=पशुपतिनाथको मन्दिरको बारेमा ११ रोचक तथ्य- भगवान शिवको नाम 'पशुपतिनाथ' कसरी हुन पुग्यो? |date=2016-02-17 |website=नेपाली हेडलाइन्स |language=नेपाली |accessdate=2022-04-14}}</ref> ===बौद्धनाथ=== {{Main|बौद्धनाथ}} [[File:Boudhanath Panorama.jpg|thumb|centre|बौद्धनाथ स्तूपको प्यानोरेमिक दृश्य|alt=|737x737px]] '''बौद्धनाथ'''लाई बौद्ध स्तुप वा खस चैत्य भनेर पनि चिनिन्छ।<ref>{{Cite web |url=https://newsabhiyan.com/news-details.php?nid=83259 |title=बौद्धनाथ स्तूप’ वृत्तचित्र निर्माण |website=न्युज अभियान |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> यो [[स्वयम्भूनाथ]]सँगै नेपालको सबैभन्दा पवित्र बौद्ध स्थलहरू मध्ये एक हो। यो लोकप्रिय पर्यटकीय क्षेत्र हो। बौद्धनाथलाई नेवारहरूद्वारा खस्ती र नेपाली वक्ताहरूद्वारा बौद्ध या बोधनाथ भन्ने गरिन्छ। काठमाडौँको केन्द्र उत्तरपूर्वी बाहिरी इलाकादेखि {{convert|11|km|0|abbr=on}}को दूरीमा रहेको यो स्तूपको विशाल मण्डलाले यसलाई नेपालको सबैभन्दा ठूलो गोलाकार स्तूपहरू मध्ये एक बनाएको छ। बौद्धनाथलाई सन् १९७९ मा [[युनेस्को]]द्वारा [[विश्व सम्पदा क्षेत्र]]मा सूचिकृत गरिएको थियो।<ref>{{Cite web |url=http://www.tamangonline.com/news/30969 |title=बौद्धनाथको पौराणिक कथा |date=2018-10-18 |website=तामाङ अनलाइन |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> स्तूपको आधारखण्डमा ध्यानी बुद्ध अमिताभको १०८ वटा साना चित्रणहरू छन्। प्रत्येक वर्ष स्तूप भ्रमण गर्न विश्वभरिका तिब्बती [[बुद्ध धर्म|बौद्ध]] तीर्थयात्रिहरू यहाँ आउने गरेका छन्। यी तीर्थालुहरूले यो स्तूपको आन्तरिक तल्लो घेरिएको भागमा शरीर निहुराएर साष्टाङ्ग प्रणाम गर्छन्, प्रार्थना चक्रसँगै स्तूपको चारै दिशामा घुम्ने गर्छन्, मन्त्रोच्चार र प्रार्थना गर्ने गर्छन्।<ref>{{Cite web |url=http://www.paryatanbazar.com/archives/4778 |title=स्वदेशी तथा विदेशी पाहुनाको प्रमुख आकर्षणको गन्तव्य , बौद्धनाथ स्तुपा |date=2019-11-10 |website=पर्यटन बजार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> ===स्वयम्भूनाथ=== {{Main|स्वयम्भूनाथ}} स्वयम्भूनाथ स्तूप काठमाडौँ सहरको उत्तरपश्चिमी भागमा अवस्थित पहाडमा रहेको बौद्ध [[स्तूप]] हो।<ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/111200 |title=स्वयम्भूनाथ होइन् स्वयम्भू महाचैत्य |last=महर्जन |first=बसन्त |website=हिमाल खबर |accessdate=2022-04-15}}</ref> यो नेपालको सबैभन्दा पुरानो धार्मिक स्थल हो।<ref>{{Cite web|url=https://kendrabindu.com/others/102230-1612474407.html|title=स्वयम्भूनाथ १८ करोडको लागतमा जीर्णोद्वार हुँदै|website=केन्द्रबिन्दु|language=नेपाली|accessdate=2022-04-15}}</ref> यो बौद्ध क्षेत्र मान्ने गरिएता पनि यो बौद्ध र हिन्दू दुवै धर्मावलम्बीद्वारा सम्मानित र पूजनीय रहेको छ। स्तूपको आधारखण्डमा गुम्बज छ र गुम्बजको माथि, चारै दिशामा बुद्धको आँखाले हेरेको घन संरचना छ। चारै दिशामा पञ्चकोणीय तोरण छन्, जसमा मूर्तिहरू कुँदिएका छन्। तोरणको पछाडि र माथि गरि जम्मा तेह्र तहहरू छन्। सबै तहहरू माथि एउटा सानो ठाउँ छ जसमाथि गजुर रहेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://pahilopost.com/content/20181222131419.html |title=बौद्ध स्तुपमा प्वालैप्वाल : के हो विवाद? यस्तो छ चिनियाँ लामाको ‘कनेक्सन’ |last=रञ्जित |first=सहयोग |website=पहिलो पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> === रानी पोखरी === {{Main|रानी पोखरी}} रानीपोखरी काठमाडौँ सहरको मध्य भागमा अवस्थित एक ऐतिहासिक मानव निर्मित [[पोखरी]] हो।<ref>{{Cite web |url=https://jhannaya.nayapatrikadaily.com/news-details/1138/2020-10-10 |title=कथा रानीपोखरीको |last=मल्ल |first=के. सुन्दर |website=नयाँ पत्रिका |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> यसलाई मल्ल राजा [[प्रताप मल्ल]]ले सन् १६६५ मा आफ्नो प्यारी रानीको लागि बनाएका थिए। पोखरीको दक्षिण कुनामा एउटा हात्तीको मूर्ति रहेको छ जसमा प्रताप मल्ल र उनको दुवै छोराहरूको छविलाई दर्शाउने गरेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/91895-91895 |title=रानी पोखरी प्रताप मल्लले बनाएका होइनन् |last=जोशी |first=हरिराम |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> बालगोपालेश्वर मन्दिर पोखरीको मध्यभागमा रहेको छ। रानी पोखरी प्रत्येक वर्ष [[तिहार]]को अन्तिम दिन अर्थात् [[भाइटीका]] र [[छठ]] पर्वको समयमा सर्वसाधारणको लागि खोलिने गरेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/ke-ho-raaniipokhrii-mndirko-vaastviktaa-98951 |title=के हो रानीपोखरी मन्दिरको वास्तविकता ? |last=काफ्ले |first=सुरेन्द्र |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/news/2020/10/21/160324829198498141.html |title=यसरी बन्यो रानीपोखरी |last=न्यौपाने |first=दामोदर |website=कान्तिपुर समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> == संस्कृति == {{Main|काठमाडौँको संस्कृति}} === कला === [[मन्दिर]], तीर्थस्थल, [[स्तूप]], गोम्पा, [[चैत्य]] र दरबारहरूमा प्रशस्त पाइने काठ, ढुङ्गा, धातु र टेराकोटाबाट बनेको कलात्मक बस्तुहरूले काठमाडौँ उपत्यकालाई [[नेवार जाति|नेवार]]हरूको सहरको रूपमा वर्णन गर्ने गरिएको छ।<ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/news/2022/04/15/16500215292493433.html |title=नेपालको कला विश्वकै चिनारी : उपराष्ट्रपति |website=कान्तिपुर समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.setopati.com/blog/221949/ |title=रहरै रहर, काठमाडौँ सहर |last=केसी |first=खिमु |website=सेतोपाटी |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> कलात्मक वस्तुहरू सडकको कुना, गल्ली, निजी आँगन र खुला मैदानमा पनि देखिन्छन्।<ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/others/111689-1480138260.html |title=कलाको मूल्य |last=खतिवडा |first=ऋषि |website=नागरिक न्युज |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> प्रायजसो [[देवता]] र [[देवी]]हरूको प्रतिमामा कला देखिने गरेन्छ। काठमाडौँ उपत्यका लामो समयदेखि कलाको खजाना रहेको भए पनि सन् १९५० मा बाहिरी विश्वका लागि यो देश खुलेपछि मात्रै यसले विश्वव्यापी मान्यता पाएको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://gorkhapatraonline.com/national/2019-09-21-1636 |title=काठमाडौँ उपत्यका: कला र सम्पदाले झकिझकाउ बनाइँदै |last=हमाल |first=चाँदनी |website=गोरखापत्र |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> नेपाल र काठमाडौँको धार्मिक कलामा विशेष गरी [[भवानी देवी|भवानी]], [[दुर्गा]], गज-लक्ष्मी, हरिती-सीतला, महिषमर्दिनी, सप्तमातृका (सात मातृ देवी), र [[लक्ष्मी|श्रीलक्ष्मी]] (धन देवी) माता देवीहरूको प्रतीकात्मक प्रतीकहरू समावेश छन्। ईशा पूर्व तेस्रो शताब्दीदेखि हिन्दू देवी-देवताहरू बाहेक [[सम्राट अशोक]] कालका बौद्ध स्मारकहरूले सामान्यतया नेपाल र विशेष गरी उपत्यकालाई सुन्दर बनाएको छ। यी कला र वास्तुकलाका भवनहरूले विकासको तीन प्रमुख कालहरू समेटेका छन्: [[लिच्छवि काल|लिच्छवि]] वा शास्त्रीय काल (सन् ५०० देखि ९००), उत्तर-शास्त्रीय अवधि (सन् १००० देखि १४००) जसमा पाल कालको बलियो प्रभाव रहेको थियो त्यसपछि [[मल्ल वंश|मल्ल काल]] (सन् १४०० पछि) जसले तिब्बती दानवविज्ञानको कलाको साथमा स्पष्ट रूपमा तान्त्रिक प्रभावहरू देखाएको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://www.onlinekhabar.com/2019/04/760454 |title=नेपाली कला-संस्कृतिमा लोभिएका चिनियाँ कलाकार |last=ढुङ्गाना |first=नारायण |website=अनलाइन खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/Art/2021/11/04/163599130276998220.html |title=आधुनिकताले बिर्साएको सहरको कथा |last=तामा‌ङ |first=सुशीला |website=कान्तिपुर समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> नेपाली कलाकारले बनाएको कलात्मक प्रतिमूर्ति र नक्काशीलाई व्यापक टाइपोलोजी भनिएको छ। यी कलाकारहरूले हिन्दू र बौद्ध धर्मको मिश्रणलाई कायम राखेका छन्। यी कलाकारहरूले प्रायः ढुङ्गा कला, धातु कला, काठ कला, टेराकोटा कला, र चित्रकलाको प्रयोग गरिएको सामग्री बनाउने गरेका छन्।<ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/arts/625391-1631928629.html |title=नेपाली कला कार्यशालाको इतिवृत्ति |last=मल्ल |first=मुकेश |website=नागरिक न्युज |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> <gallery mode="packed"> चित्र:Bhairav Statue Koteshwor Mahadev Temple Koteshwor Kathmandu Nepal Rajesh Dhungana.jpg|भैरवको मूर्ति चित्र:Stone carving in Kathmandu.jpg|ढुङ्गा कलाको एक नमूना चित्र:Basantapur Kathmandu Nepal (8528227205).jpg|बसन्तपुरमा रहेको एक मन्दिर बाहिरको काष्ठ कला चित्र:Basantapur Kathmandu Nepal (8528168475).jpg|धातु कला </gallery> ====सङ्ग्रहालय==== काठमाडौँ नेपालको राष्ट्रिय सङ्ग्रहालय<ref>{{Cite web |url=https://shilapatra.com/detail/52606/ |title=अब घरमै बसीबसी छाउनी राष्ट्रिय सङ्ग्रहालय घुम्न सकिने |website=शिलापत्र |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.news24nepal.tv/2022/03/21/864946 |title=राष्ट्रिय सङ्ग्रहालयलाई सार्कस्तर बनाउनुपर्छ : मन्त्री आले |date=2022-03-21 |website=न्युज २४ |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> र नेपालको प्राकृतिक इतिहास सङ्ग्रहालय सहित धेरै सङ्ग्रहालयहरू र कला गृहहरूको घर हो।<ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/112249 |title=‘भगवान भरोसा’ मा हाम्रा ऐतिहासिक सङ्ग्रहालय |last=महर्जन |first=वसन्त |website=हिमाल खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> नेपालको कला र वास्तुकला दुई प्राचीन धर्म हिन्दू र बौद्ध धर्मको मिलन हो। काठमाडौँ उपत्यकाका सात राम्ररी परिभाषित स्मारक क्षेत्रहरूमा रहेका धेरै मन्दिर, तीर्थस्थल, स्तूप, गुम्बा र दरबारहरूमा यिनीहरू पर्याप्त रूपमा प्रतिबिम्बित छन्। यो एकीकरण काठमाडौँ र यसका भगिनी सहर [[ललितपुर महानगरपालिका|पाटन]] र [[भक्तपुर नगरपालिका|भक्तपुर]]का सङ्ग्रहालय र कला गृहहरूमा आयोजना र प्रदर्शनीहरूमा पनि झल्किन्छ। सङ्ग्रहालयहरूले पुरातात्विक निर्यात सहित ५औँ शताब्दीदेखि वर्तमान दिनसम्मका अद्वितीय कलाकृतिहरू र चित्रहरू प्रदर्शन गर्छन्। =====राष्ट्रिय सङ्ग्रहालय===== {{मुख्य|राष्ट्रिय सङ्ग्रहालय, छाउनी}} राष्ट्रिय सङ्ग्रहालय काठमाडौँको पश्चिमी भागमा नेपालका तत्कालीन सेनापति र मुख्तियार [[भीमसेन थापा]]ले १९औँ शताब्दीको प्रारम्भमा निर्माण गरेको ऐतिहासिक भवनमा स्वयम्भूनाथ स्तूप नजिकै छ। यो देशको सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण सङ्ग्रहालय हो।<ref>{{Cite web |url=https://onlineradionepal.gov.np/2022/03/21/263644.html |title=राष्ट्रिय सङ्ग्रहालयलाई सार्कस्तरीय बनाउनुपर्छ : मन्त्री आले |website=रेडियो नेपाल |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> यो सङ्ग्रहालयमा हतियार, कला र ऐतिहासिक र सांस्कृतिक महत्त्वको पुरातात्विक वस्तुहरूको विस्तृत सङ्ग्रह रहेको छ। यो सङ्ग्रहालय युद्ध ट्रफी र हतियारहरूको सङ्कलन गृहको रूपमा सन् १९२८ मा स्थापना भएको थियो भने यस सङ्ग्रहालयको प्रारम्भिक नाम छाउनी सिलखाना थियो, जसको अर्थ "हतियार र गोला बारुदको ढुङ्गा घर" हो।<ref>{{Cite web |url=https://nepalmag.com.np/history/2019/07/18/20190718133719 |title=संग्रहागारदेखि संग्रहालयसम्म |last=जोशी |first=हरिराम |website=नेपाल पत्रिका |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> यसको महत्वलाई ध्यानमा राख्दै सङ्ग्रहालयमा धेरै हतियारहरू छन्, जसमा युद्धहरूमा प्रयोग हुने स्थानीय रूपमा बनाइएका हतियारहरू, १८ र १९औँ शताब्दीका छालाका तोपहरू, र काठ, काँसा, ढुङ्गा र चित्रहरूमा मध्यकालीन र आधुनिक कार्यहरू समावेश छन्।<ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/praathmiktaamaa-pren-sngrhaaly-149311 |title=‘प्राथमिकतामा परेन संग्रहालय’ |last=महर्जन |first=सपना |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> =====प्राकृतिक इतिहास सङ्ग्रहालय===== {{मुख्य|प्राकृतिक इतिहास सङ्ग्रहालय नेपाल}} प्राकृतिक इतिहास सङ्ग्रहालय स्वयम्भूनाथ पहाडको दक्षिणी फेदमा छ। यो सङ्ग्रहालयमा विभिन्न प्रजातिका जनावर, पुतली र बोटबिरुवाहरूको ठूलो सङ्ग्रह छ। यो सङ्ग्रहालय प्रागैतिहासिक गोलादेखि भरिएका जनावरहरूका प्रजातिहरूको प्रदर्शनको लागि प्रख्यात छ।<ref>{{Cite web |url=https://emulyankan.org/natural-history-museum-tu/ |title=प्रकृति बुझ्न प्राकृतिक विज्ञान सङ्ग्रहालय जाने कि ? |last=डङ्गोल |first=प्रा.डा. धर्मराज |date=2018-05-15 |website=मूल्याङ्कन अनलाइन |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> =====नारायणहिटी दरबार सङ्ग्रहालय===== {{मुख्य|नारायणहिटी दरबार सङ्ग्रहालय}} नारायणहिटी दरबार सङ्ग्रहालय काठमाडौँको उत्तर-मध्य भागमा अवस्थित छ। वर्तमान दरबारको मुख्य भवन सन् १९७० मा पुरानो दरबारको अगाडि बनाइएको थियो। यो भवन तत्कालीन युवराज र सिंहासनका उत्तराधिकारी वीरेन्द्रको विवाहको अवसरमा निर्माण गरिएको थियो। दरबारको दक्षिणी ढोका पृथ्वीपथ र दरबारमार्ग सडकको छेउमा छ। दरबार क्षेत्रले कुल {{convert|30|ha|acre}} क्षेत्रफल ओगटेको छ र चारैतिर अग्ला फाटकहरूद्वारा पूर्ण रूपले सुरक्षित छ। नेपालको [[दरबार हत्याकाण्ड]] यसै स्थानमा भएको थियो। [[राजतन्त्र]]को पतनपछि यसलाई सङ्ग्रहालयमा परिणत गरिएको हो।<ref>{{Cite web |url=https://www.onlinekhabar.com/2022/01/1066225 |title=नारायणहिटीको श्रीसदनका दुई कोठाको दस्तावेज सूचीकृत गरिँदै |website=अनलाइन खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> =====तारागाउँ सङ्ग्रहालय===== {{मुख्य|तारागाउँ सङ्ग्रहालय}} तारागाउँ सङ्ग्रहालयले काठमाडौँ उपत्यकाको आधुनिक इतिहास प्रस्तुत गर्दछ। यसले काठमाडौँ उपत्यकाको ५० वर्षको अनुसन्धान र सांस्कृतिक सम्पदा संरक्षणमा २०औँ शताब्दीको उत्तरार्धमा विदेशबाट आएका कलाकार, फोटोग्राफर, वास्तुविद् र मानवशास्त्रीहरूले योगदान दिएका कलाहरूलाई दस्तावेजीकरण गर्ने प्रयास गरिएको छ।<ref>{{Cite web |url=https://www.janaboli.com/post/48586 |title=पौभा, थान्का बारे अध्ययन अनुसन्धान बढाउन माग |date=2016-08-25 |website=जनबोली न्यूज |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> सङ्ग्रहालयको वास्तविक संरचनाले काठमाडौँको निर्मित सम्पदा जोगाउनको लागि पुनर्स्थापना र पुनर्स्थापनाका लागि गरिएका प्रयासहरू देखाउँछ। यो सङ्ग्रहालय काठमाडौँ उपत्यकाको नियोजनकर्ताको रूपमा परिचित कार्ल प्रुस्चाले सन् १९७० मा डिजाइन गरेका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/128803 |title=४० देशको जीवनशैली चिनाउने ३०० कलाकृति |last=भेटवाल |first=तारा |website=हिमाल खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-04-15}}</ref> <gallery mode="packed"> चित्र:Nepal's Museum.jpg|राष्ट्रिय सङ्ग्रहालय चित्र:Toran Dwar of Simroungarh in National Museum Kathmandu.jpg|राष्ट्रिय सङ्ग्रहालयमा रहेको तोरण द्वार चित्र:The Royal Palace and its surrounding during spring season in Nepal.jpg|बसन्त ऋतुमा नारायणहिटी दरबार चित्र:The Taragaon Museum.jpg|तारागाउँ सङ्ग्रहालयको आँगन </gallery> ==== कला गृह ==== नेपालको कलाको केन्द्रको रूपमा रहेको काठमाडौँमा देशका समसामयिक कलाकारहरूको काम र ऐतिहासिक कलाकारहरूको सङ्कलित कलाकृति प्रदर्शन गरिन्छ।<ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/Art/2022/03/04/164637798712694756.html |last=तामा‌ङ |first=सुशीला |title=काठमाडौं ट्रिएनाले : कलामा समकालीन साझा समस्याको उठान |website=कान्तिपुर समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-21}}</ref> उपत्यका भित्रको पाटन सहर विशेषगरी [[ललित कला]] र शिल्पकलाका लागि प्रख्यात प्राचीन सहर हो।<ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/art/2021/04/22/161905887537176195.html |title=पाटन कलानगरी ‘रेड जोन’ मा |last=माली |first=प्रशान्त |website=कान्तिपुर समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-21}}</ref> काठमाडौँको कला नेपाली परम्परागतता र आधुनिक कलाको सम्मिश्रण प्रदर्शन गर्दै, ठूलो सङ्ख्यामा राष्ट्रिय, एसियाली र विश्वव्यापी प्रभावहरूबाट व्युत्पन्न कलाकृति जीवन्त रहेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/amp/arts/555201-1624070894.html |title=कलामा सौन्दर्यको चासो |last=मल्ल |first=मुकेश |website=नागरिक समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-21}}</ref> नेपाली कलालाई सामान्यतया दुई क्षेत्रमा विभाजन गरिएको छ: नेपालमा [[पौभा]]<ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/arts/178008-1556951700.html |title=पौभा चित्रको भबिश्य |last=निरौला |first=तीर्थ |website=नागरिक समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-21}}</ref> भनेर चिनिने आदर्शवादी परम्परागत चित्रकला जसलाई तिब्बतमा [[थान्का]] भनेर चिनिन्छ<ref>{{Cite web |url=https://www.lokpath.com/story/66501 |title=थाङ्का चित्र: एउटा अद्भुत इतिहास, तर यसरी मासिँदैछ (भिडियो सहित) |website=लोकपथ |language=नेपाली |accessdate=2022-04-21}}</ref>, जुन देशको धार्मिक इतिहाससँग घनिष्ठ रूपमा जोडिएको छ र अर्कोतर्फ समकालीन पश्चिमी शैलीको प्रकृति सहितको चित्रकला रहेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://www.bbc.com/nepali/news-50520563 |title=थाङ्का बनाउँदै 'अँध्यारोबाट उज्यालोतिर'को यात्रा |date=2019-11-23 |website=बिबिसी नेपाली समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-21}}</ref> तान्त्रिक तत्वहरू र सामाजिक विषयवस्तुहरूमा आधारित रचनाहरू वा अमूर्त कलाकृति जसका लागि नेपालका चित्रकारहरू प्रख्यात छन्। अन्तर्राष्ट्रिय रूपमा बेलायतमा रहेको परोपकारी संस्था, काठमाडौँ समकालीन कला केन्द्र काठमाडौँमा कला प्रवर्द्धनमा संलग्न छ। काठमाडौँमा धेरै उल्लेखनीय कला प्रदर्शनी गृहहरू छन्। नेपाल प्रज्ञा–प्रतिष्ठानको कला तथा शिल्प विभागद्वारा सञ्चालित नाफा कला प्रदर्शनी गृह नव-शास्त्रीय पुरानो राणा दरबार सीता भवनमा रहेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/126225 |title=संसारभर फैलिएको नेपाली कलाकृतिको सुकीर्ति |last=बराल |first=सजना |website=हिमाल खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-04-21}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://shilapatra.com/detail/52772/ |title=पाटन संग्रहालयको गर्भमा लुकेको रहस्यमय मल्लकालीन कलाकृति |last=देवकोटा |first=सबिना |website=शिलापत्र |language=नेपाली |accessdate=2022-04-21}}</ref> भृकुटीमण्डप प्रदर्शनी मैदान भित्र रहेको सृजना समकालीन कला गृहले समकालीन चित्रकार र मूर्तिकारहरूको कामलाई प्रदर्शन गर्ने गर्दछ र नियमित रूपमा प्रदर्शनीहरू आयोजना गर्दछ। यसले कला विद्यालयहरूमा बिहान र साँझ कक्षाहरू पनि चलाउँछ। भीमसेनथानको तीन-तले भवनमा रहेको मोती अजिमा कलागृह पनि उल्लेखनीय छ। यहाँ परम्परागत भाँडाहरू र हस्तनिर्मित पुतलीहरू र मध्यकालीन नेवार घरको विशिष्ट वस्तुहरूको प्रभावशाली सङ्ग्रह समावेश छ, जसले नेपाली इतिहासमा महत्त्वपूर्ण अन्तरदृष्टि प्रदान गर्दछ। दरबारमार्गमा रहेको नारायणहिटी दरबार नजिकैको जे आर्ट कलागृहमा प्रख्यात, स्थापित नेपाली चित्रकारहरूको कलाकृति प्रदर्शन गरिएको छ। [[त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल]] जाने बाटोमा रहेको [[बबरमहल]]मा रहेको [[नेपाल कला-परिषद्|नेपाल कला परिषद्]] कलागृहमा राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय कलाकारका कलाकृति र कला प्रदर्शनीका लागि नियमित रूपमा प्रयोग हुने फराकिलो सभाकक्षहरू रहेका छन्।<ref>{{Cite web |url=https://sampurnaweekly.com/news/3086 |title=‘नेपाली साहित्य मेला–महोत्सवमा रमाइरहेको छ’ |last=स्मृति |first=स्वपनिल |website=सम्पूर्ण साप्ताहिक |language=नेपाली |accessdate=2022-04-21}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/arts/566141-1625290505.html |title=नेपाली आधुनिक कलाको पहिलो दशक |last=मल्ल |first=मुकेश |website=नागरिक समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-21}}</ref> ==== साहित्य ==== [[नेपाल राष्ट्रिय पुस्तकालय|नेपालको राष्ट्रिय पुस्तकालय]] पाटनमा अवस्थित छ। [[अङ्ग्रेजी भाषा|अङ्ग्रेजी]], [[नेपाली]], [[संस्कृत]], [[हिन्दी]] र [[नेपाल]] भाषाका ७० हजारभन्दा बढी पुस्तकहरू भएको यो देशकै ठूलो पुस्तकालय हो। पुस्तकालयमा १७औँ शताब्दीका संस्कृत र अङ्ग्रेजी भाषाका दुर्लभ विद्वानहरूद्वारा लिखित पुस्तकहरू रहेका छन्। काठमाडौँको [[केशर महल]]मा रहेको शिक्षा मन्त्रालय भवनको भुइँ तल्लामा रहेको [[केसर पुस्तकालय]] रहेको छ। करिब ४५ हजार पुस्तकको यो सङ्ग्रह [[केशर सम्शेर राणा]]को व्यक्तिगत सङ्ग्रहबाट लिइएको हो। यसले [[इतिहास]], [[कानून]], कला, धर्म, र दर्शनलगायतका विषयहरूको विस्तृत दायरालाई समेट्छ। यहाँ तन्त्रको एक संस्कृत पुस्तिकालाई १,००० वर्षभन्दा पुरानो मानिन्छ। [[विसं २०७२ को महाभूकम्प|वि.सं. २०७२ भूकम्प]]ले गर्दा शिक्षा मन्त्रालयको भवनमा ठूलो क्षति पुगेको थियो र केसर पुस्तकालयका सामग्रीहरूलाई अस्थायी रूपमा सारिएको थियो। ==== चलचित्र र रङ्गमञ्च ==== काठमाडौँ नेपाली चलचित्र र रङ्गमञ्चहरूको गृह सहर हो।<ref>{{Cite web |url=https://www.merofilm.com/2018/02/156/ |title=‘नेपाली चलचित्र’ इतिहासदेखि वर्तमानसम्म |website=मेरो फिल्म |language=नेपाली |accessdate=2022-04-17}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://archive.himalkhabar.com/65916 |title=अल्मलिएको नेपाली चलचित्र |last=कार्की |first=प्रकाशजङ्ग |date=2014-04-23 |website=हिमाल खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-04-17}}</ref> महानगरभित्र कान्ति पथमा अवस्थित [[राष्ट्रिय नाचघर|राष्ट्रिय नाच घर]], गङ्गा रङ्गमञ्च, हिमालयन रङ्गमञ्च र सन् १९८२ मा स्थापित आरोहण रङ्गमञ्च समूह सहित धेरै रङ्गमञ्चहरू छन्। गुरुकुल स्कूल अफ थिएटरले काठमाडौँमा अन्तर्राष्ट्रिय रङ्गमञ्च महोत्सव आयोजना गर्दछ, जसले विश्वभरका कलाकारहरूलाई आकर्षित गर्दछ। दरबार संरक्षण तथा प्रवर्द्धन समितिले स्थापना गरेको हनुमानढोका दरबार क्षेत्रमा सानो रङ्गमञ्च खोलिएको छ।<ref>{{Cite web |url=https://www.newsabhiyan.com.np/news-details.php?nid=54329 |title=रङ्गमञ्चको काल यात्रा |last=कार्की |first=पदम सिंह |website=न्युज अभियान |language=नेपाली |accessdate=2022-04-17}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://gorkhapatraonline.com/arts/2021-03-28-34532 |title=रङ्गमञ्च : हिजो, आज र भोलि |last=सायमी |first=प्रकाश |language=नेपाली |website=गोरखापत्र |accessdate=2022-04-17}}</ref> काठमाडौँमा [[कलिउड (चलचित्र)|नेपाली]], [[बलिउड]] र [[हलिउड]] चलचित्रहरू देखाउने धेरै सिनेमाघरहरू (पुरानो एकल पर्दा भएका चलचित्र घर र केही नयाँ मल्टिप्लेक्सहरू) छन्।<ref>{{Cite web |url=https://nepalmag.com.np/history/2019/01/17/20190117185453 |title=पहिलो सिनेमा घरको कथा : ‘फस्ट सो’ मा सधैँ राजा |last=पराजुली |first=लोकरञ्जन |website=नेपाल पत्रिका |language=नेपाली |accessdate=2022-04-17}}</ref> केही पुराना चलचित्र घरहरूमा विश्वज्योति सिनेमा हल, [[जय नेपाल सिनेमा हल|जय नेपाल हल]], कुमारी सिनेमा हल, गोपीकृष्ण सिनेमा हल र गुण सिनेमा हल पर्छन्। काठमाडौँमा केही अन्तर्राष्ट्रिय स्तरका सिनेमा घरहरू र मल्टिप्लेक्सहरू पनि छन्। मल्टिप्लेक्सहरूमा [[क्यूएफएक्स सिनेमाज]], सिने डे सेफ, एफक्युब सिनेमा, क्युज सिनेमाज, बिग मुभिज, बिएसआर मुभिज र अन्य धेरै रहेका छन्।<ref>{{Cite web |url=https://www.kharibot.com/news-details/38870/2019-08-19 |title=काठमाडौँमा ३८ सिनेमा हलले तिरेनन् मनोरञ्जन कर |website=खरिबोट |language=नेपाली |accessdate=2022-04-17}}</ref> ==== सङ्गीत ==== काठमाडौँ नेपालको सङ्गीत र नृत्यको केन्द्र हो। यी कलाका विधाहरू सहरको अभिन्न अङ्ग हुन्। काठमाडौँका साँस्कृतिक स्थलहरूमा साङ्गीतिक कार्यक्रमहरू आयोजना गरिन्छ। सङ्गीत काठमाडौँको परम्परागत पक्ष हो। [[नेपाल संवत्]] अनुसार 'गुन्ला' परम्परागत साङ्गीतिक पर्व हो। नेवार सङ्गीतको उत्पत्ति काठमाडौँबाट भएको हो। यसबाहेक काठमाडौँमा नेपालभरका सङ्गीतहरू पाउन सकिन्छ। सन् १९७० को दशकमा धेरै [[हिप्पी]]हरूले काठमाडौँको भ्रमण गरेका थिए जसले गर्दा यो सहरमा रक एन्ड रोल, [[रक सङ्गीत|रक]] र ज्याज सङ्गीतको आगमन भएको थियो। ज्याजमान्डु भनेर चिनिने ज्याज महोत्सवका लागि काठमाडौँ अन्तर्राष्ट्रिय रूपमा प्रख्यात छ। यो हिमालय क्षेत्रमा आयोजना गरिने एक मात्र ज्याज महोत्सव हो। यो उत्सवले [[अस्ट्रेलिया]], [[डेनमार्क]], [[संयुक्त राज्य अमेरिका]], [[बेनिन]], र [[भारत]]जस्ता देशहरूबाट [[सङ्गीतकार]]हरूलाई आकर्षित गर्ने गर्दछ। यो सहरलाई धेरै विदेशी गीतहरूमा सन्दर्भित गरिएको छ, जसमा क्याट स्टिभेन्सको ('काठमान्डु', मोना बोन ज्याकन, सन् १९७०), बब सेगरको ('काठमान्डु', ब्युटिफुल लुजर, सन् १९७५), रस ब्यान्डको ('ए प्यासेज टु बैङ्कक', पुल्लिङ इन काठमान्डु; २११२ एल्बम, सन् १९७६), जोन लेननको ('नोबडी टुल्ड मी', सन् १९८४, मरणोपरान्त), क्रेमाटोरिज ब्यान्डको ('काठमान्डु', थ्री स्प्रिङ्स, सन् २०००), फितो पेजको (त्राफिको पो काठमान्डु - "ट्राफिक थ्रु काठमान्डु") र क्याभलकेडको ('काठमाण्डु किड', सन् २०१९) रहेका छन्। ===खाना=== काठमाडौँका अधिकांश मानिसहरूको प्रमुख खाना [[दालभात|दाल भात]] हो। यसमा [[चामल]] र [[दाल]]को झोल हुन्छ र सामान्यतया यसलाई [[तरकारी]], [[अचार]] र कहिलेकाहीँ [[चटनी]]सँग पस्किने गरिन्छ। तिब्बती उमालेको डल्लोको नेपाली संस्करणको एक प्रकारको रूपमा रहेको [[मम:]] नेपालका सडक बिक्रेता र रेस्टुरेन्टहरूले बेच्ने गरेका छन्। यो काठमाडौँमा सबैभन्दा लोकप्रिय चाँडो खानाको एक प्रकार हो। बफ (अर्थात् भैँसी) मोमो, चिकेन मोमो र शाकाहारी मोमो सहित मोमोका विभिन्न नेपाली प्रकारहरू काठमाडौँमा प्रख्यात छन्। काठमाडौँमा पाइने अधिकांश खाना मांसाहारी छन् यद्यपि शाकाहारको अभ्यास असामान्य छैन र शाकाहारी व्यञ्जनहरू सहरभरि पाइन्छ। [[भैँसी]]को मासु सामान्य रहेता पनि गाईको मासु असामान्य र निषेधित छ। काठमाडौँमा विशेषगरी रैथाने नेवारको घरमा भैँसी खाने चलन छ, जुन नेपालका अन्य भागमा पाइँदैन। केही दशक अघिसम्म [[सुँगुर]]को मासुको उपभोग निषेधित मानिन्थ्यो। पूर्वी नेपालको किराँत खानाको काठमाडौँमा आगमनसँगै यो क्षेत्रमा समेत सुँगुरको मासुले स्थान पाएको छ। [[हिन्दू]] र [[मुसलमान]] धर्मालम्बीहरूको एक विशेषवर्गका जनसङ्ख्याले यसलाई अहिलेपनि निषेध मान्छन्। हिन्दूहरूले [[गाई]]लाई पवित्रताको प्रतीक मान्ने भएकाले र मुसलमानहरूको [[कुरान]] अनुसार भैंसी अपवित्र भएकोले यी जीवहरू खाँदैनन्। हिन्दूहरूले गाईको मासु बाहेक सबै किसिमको मासु खाने गर्छन्। स्थानीय र आगन्तुकहरूको लागि मुख्य खाजा प्रायः म:म वा [[चाउमिन]] हो। सन् १९५५ सम्म काठमाडौँमा एउटा मात्र पश्चिमी शैलीको रेस्टुरेन्ट रहेको थियो। नेपाली खाना, तिब्बती खाना, चिनियाँ खाना र विशेष गरी [[भारतीय खाना]]हरू पाइने भएपछि काठमाडौँमा ठूलो सङ्ख्यामा [[रेस्टुरेन्ट]]हरू खुलेका छन्। अन्य धेरै रेस्टुरेन्टहरू स्थानीय, प्रवासी र पर्यटकहरू समायोजन गर्न खोलिएका छन्। काठमाडौँमा पर्यटनहरूको आगमनमा बृद्धिले गर्दा परम्परागत भोजन रुपान्तरण हुँदै पर्यटकहरूका लागि मिल्ने ठिमहा खानाको विकास निम्त्याएको छ। महाद्वीपीय खानाहरू चयन गरिएका ठाउँहरूमा पाउन सकिन्छ। अन्तर्राष्ट्रिय चेन रेस्टुरेन्टहरू दुर्लभ छन्, तर पिज्जा हट र केएफसीका केही खाजा घरहरू हालै महानगर क्षेत्रमा खुलेका छन्। यसका साथै अन्तर्राष्ट्रिय आइसक्रिम चेन कम्पनी बास्किन रोबिन्सको समेत विक्रीघरहरू रहेका छन्। काठमाडौँमा [[कफी]] पिउनेभन्दा [[चिया]] पिउनेहरूको सङ्ख्या धेरै छ। विशेष रूपमा अन्य स्थानीय तथा विदेशी खाजाहरूसँग व्यापक रूपमा चिया घरहरू रहेका छन्। यहाँका मानिसहरू व्यापक रूपमा रक्सी पिउने गर्छन् र यहाँ मादक पेय पदार्थहरूको धेरै स्थानीय प्रकारहरू रहेका छन्। महानगरीय क्षेत्रमा मद्यपान गरेर गाडी गुडाउनु निषेधित छ र यसका लागि ट्राफिक प्रहरी अधिकारीहरूले शून्य सहिष्णुता नीति अपनाएका छन्। [[अयला]] र [[थ्वं]] (चामलबाट बनेको मादकपदार्थ) काठमाडौँको मदिराजन्य पेय पदार्थ हो, जुन सबै स्थानीय रक्सी भट्टीहरूमा पाइन्छ। [[छ्याङ]], [[तोङवा]] ([[कोदो]] वा [[जौ]]बाट बनेको मादकपदार्थ) र [[रक्सी]] नेपालका अन्य भागबाट काठमाडौँमा पाइने मदिराजन्य पेय पदार्थ हुन्। यस बाहेक काठमाडौँका मदिराजन्य बिक्री पसल, [[होटल]], रेस्टुरेन्ट र बारहरूमा पश्चिमी र नेपाली बियरको व्यापक बिक्री हुने गरेको छ। <gallery mode="packed"> File:Nepali dal-bhat-tarkari.jpg|नेपाली दाल भात File:Momo101.jpg|नेपाली म:म File:Dhindo by Ganesh.jpeg|नेपाली रैथाने भोजन [[ढिँडो]] File:Chhwela.jpg|नेवारी परिकार [[छोइला]] </gallery> ===चाडपर्वहरू=== काठमाडौँका धेरैजसो मेला र चाडपर्वहरू [[मल्ल काल]] वा त्यसभन्दा अघिका हुन्। परम्परागत रूपमा यी चाडहरू [[नेवार]]हरूले मनाउने गरेका भएता पनि पछिल्ला वर्षहरूमा यी चाडपर्वहरूमा अन्य काठमाडौँवासीहरूको पनि व्यापक सहभागिता रहेको छ। नेपालको राजधानी काठमाडौँमा विभिन्न राष्ट्रिय चाडपर्व मनाइन्छ। सहरमा ठूलो सङ्ख्यामा बसाइँ सर्दा पश्चिमबाट [[खस]], पूर्वबाट [[किराँत]], उत्तरबाट तिब्बती [[बोन धर्म|बोन]] र दक्षिणबाट [[मिथिला]] संस्कृति राजधानीमा भेटिन्छन् र एक आपसमा घुलमिल भइसकेका छन्। [[घोडे जात्रा]], [[इन्द्र जात्रा]], [[दशैं]], [[शिवरात्री]] लगायतका पर्वहरू काठमाडौँका सबै हिन्दू र बौद्ध समुदायले भक्तिभाव र उत्साहका साथ मनाउँछन्। लागू गरिएका संहिताहरूमा सामाजिक नियमनले हिन्दू परम्परा र नैतिकतालाई समावेश गरेको छ। यिनीहरूलाई [[शाह राजवंश|शाह राजा]]हरू र यसअघिका राजाहरूले हिन्दू र बौद्ध धर्मका संरक्षकहरूको रूपमा अनुसरण गरेका थिए। काठमाडौँ र देशका अन्य भागमा देवी देवताको विशेष पूजामा शताब्दीदेखि सांस्कृतिक निरन्तरता कायम छ। यी देवताहरूमा [[अजिमा]], [[तलेजु भवानी]] र उनको अन्य रूप: [[देगुतलेजु]] र [[कुमारी ( जीवित देवी)|कुमारी]] (जीवित देवी) समावेश छन्। कलात्मक भवनहरू अहिले मानिसहरूको दैनिक जीवनमा पूजा गर्ने ठाउँ बनेका छन्, त्यसैले वार्षिक चाडपर्वहरू मनाउन सूची कायम गरिएको छ। महानगरमा वर्ष भरिमा १३३ वटा पर्व मनाइन्छ। यसअघि उल्लेख गरिएका बाहेक काठमाडौँमा मनाइने केही परम्परागत चाडहरूमा [[दशैं|बडा दशैं]], [[तिहार]], [[छठ]], [[माघे संक्रान्ति]], [[नागपञ्चमी]], [[जनै पूर्णिमा]], पञ्चदान, [[तीज]]/[[ऋषि पञ्चमी]], पाहां चह्रे, [[सेतो मच्छिन्द्रनाथको रथयात्रा]], [[मातातीर्थ औँसी]] रहेका छन्। <gallery mode="packed"> File:Sweta bhairava krt.jpg|इन्द्र जात्राको लागि स्वेत भैरव Ranipokhari during chhath festival.jpg|छठको समयमा रानी पोखरी HIndu Festival of Tihar 06.jpg|भाइटिकाको लागि सप्तरङ्गी थाल Sweets and fruits with Dashain jamara.jpg|दशैँको जमरा र प्रसाद </gallery> ==धर्म== {{bar box |title=काठमाडौँ महानगरमा बसोबास गर्ने धर्मावलम्बीहरू<ref name="नेपालको राष्ट्रिय जनगणना"/> |titlebar=#Fcd116 |left1=धर्मावलम्बी |right1=प्रतिशत |float=right |bars= {{bar percent|[[हिन्दू धर्म]]|#FF6600|८१.३}} {{bar percent|[[बुद्ध धर्म|बौद्ध धर्म]]|#FFFF00|९}} {{bar percent|[[इस्लाम धर्म]]|#009000|४.४}} {{bar percent|अन्य|#808080|५.२}} <small>अन्य भित्र [[क्रिस्चियन धर्म]], [[जैन धर्म]] र अन्य धर्मावलम्बीहरू (५.२%)</small> }} ===हिन्दू धर्म=== काठमाडौँमा हिन्दू धर्म परापूर्वकालदेखि पालन गरिदै आएको छ। [[लिच्छवि काल|लिच्छवि राज्य]] (सन् ४०० देखि ७५०) अस्तित्वमा आएसँगै काठमाडौँ उपत्यकामा हिन्दू धर्म र यसभित्रका [[अन्तरविवाह]], [[सामाजिक स्तरीकरण]] र [[नेपालमा जति व्यवस्था|जाति व्यवस्था]]को स्थापना भएको मानिन्छ। [[पशुपतिनाथ मन्दिर]], [[चाँगुनारायण मन्दिर]] र [[काष्ठमण्डप]] हिन्दूहरूका लागि विशेष महत्व राख्ने गरेका छन्। काठमाडौँ र वरपरका उपत्यकाका अन्य उल्लेखनीय हिन्दू मन्दिरहरूमा [[बज्रयोगिनी मन्दिर]], दक्षिणकाली मन्दिर, [[गुह्येश्वरी|गुह्येश्वरी मन्दिर]] र [[शोभा भगवती मन्दिर]] समावेश छन्। काठमाडौँबाट बग्ने [[बागमती नदी]]लाई हिन्दू र बौद्ध धर्मावलम्बीहरूले पवित्र नदी मान्छन् र धेरै हिन्दू मन्दिरहरू यस नदीको किनारमा अवस्थित छन्। बागमतीको महत्व यस तथ्यमा पनि निहित छ कि यसको किनारमा हिन्दूहरूको दाहसंस्कार गरिन्छ र किराँतहरू यसको छेउमा पहाडमा गाडिन्छन्। नेपाली हिन्दू परम्परा अनुसार दाहसंस्कार गर्नुअघि शवलाई तीन पटक बागमतीमा डुबाउनु पर्छ। मुख्य शोक गर्ने (सामान्यतया पहिलो छोरा) जसले अन्त्येष्टि चितालाई जलाउँछ उसले दाहसंस्कार पछि तुरुन्तै पवित्र नदीको पानीमा स्नान गर्नुपर्छ। शवयात्रामा सामेल हुने धेरै आफन्तहरूले पनि बागमतीमा नुहाउँछन् वा दाहसंस्कारको अन्त्यमा आफ्नो शरीरमा पवित्र पानी छर्कन्छन् किनभने बागमतीले मानिसहरूलाई आध्यात्मिक रूपमा शुद्ध गर्ने विश्वास गरिन्छ। ===बौद्ध धर्म=== गौतम बुद्धको समयमा (ईशापूर्व ४८३ - ५६३) बौद्ध भिक्षुहरूको आगमनसँगै बौद्ध धर्म काठमाडौँमा आगमित भएको थियो। उनीहरूले साँखुमा वनविहार मठको स्थापना गरेका थिए। [[लुम्बिनी]]मा शाक्य वंशमाथि विरुढकद्वारा (शा. ईशापूर्व ४६१ - ४९१) आक्रमण भएपश्चात् त्यहाँबाट [[शाक्य]]हरू भागेपछि यो मठको पुनर्निर्माण गरिएको थियो। हिन्दू लिच्छवी युग (ईशापूर्व ४०० देखि ७५०) को समयमा विभिन्न मठहरू र आदेशहरू जारी गरिएपछि क्रमिक रूपमा [[नेवार बौद्ध धर्म]]को गठन भएको थियो, जुन अझै पनि [[हिन्दू धर्म]]को प्राथमिक [[धार्मिक भाषा]] संस्कृतमा अभ्यास गरिन्छ। काठमाडौँ उपत्यकाको त्यो परम्परालाई पौराणिक राजकुमारी [[भृकुटी]] (सातौँ शताब्दी) र कलाकार [[अरनिको]] (सन् १२४५–१३०६)ले [[तिब्बत]] र [[चीन]]मा बौद्ध धर्म फैलाउन महत्वपूर्ण भूमिका खेलेका थिए। नेवार बौद्ध धर्ममा आधारित काठमाडौँमा १०८ भन्दा बढी परम्परागत गुम्बाहरू (बहा: र बहाई) रहेका छन्। सन् १९६० को दशकदेखि काठमाडौँको स्थायी तिब्बती बौद्ध जनसङ्ख्या उल्लेख्य रूपमा बढेको छ र अहिले यस क्षेत्रमा पचासभन्दा बढी तिब्बती बौद्ध गुम्बाहरू छन्। यसका साथै नेवार बौद्ध धर्मको आधुनिकीकरणसँगै विभिन्न [[थेरवाद]] बिहारहरू स्थापना भएका छन्। ===किराँत मुन्धुम=== किराँत मुन्धुम नेपालको आदिवासी जनजाति प्रथाहरू मध्ये एक हो। यो [[किराँत जाति]]ले अभ्यास गर्ने गरेका छन्। किराँत धर्मका केही जीववादी पक्षहरू, जस्तै पुर्खाको पूजा (अजिमाको पूजा) पनि किराँत मूलका नेवारहरूमा पाइन्छ। प्राचीन किराँतहरूले पूजा गर्ने विश्वास भएका प्राचीन धार्मिक स्थलहरू, जस्तै पशुपतिनाथ, वाङ्गा आकाश भैरव (यलम्बर) र अजिमालाई अहिले काठमाडौँमा सबै धर्म मान्ने मानिसहरूले पुज्छन्। नेपालका अन्य भागबाट काठमाडौँ आएका किराँतहरूले सहरमा [[मुन्धुम]]को अभ्यास गर्ने गरेका छन्। ===इस्लाम धर्म=== काठमाडौँका मल्ल राजा रत्न मल्लले १५औँ शताब्दीमा [[कश्मीर]], [[लद्दाख]] र [[ल्हासा]]सँग व्यापार गर्न भारतीय मुसलमानहरूलाई यहाँ निम्तो दिएका थिए।<ref name="मुसलमान">{{cite web |last=यासमिन |first=चोम्पा मौसमी |title=Muslim cultural Practices in Nepal |trans-title=नेपालमा मुस्लिम सांस्कृतिक अभ्यासहरू |url=https://www.nepjol.info/index.php/pragya/article/download/34205/26905 |date=सन् २०२० |accessdate=वि.सं. २०७९ बैशाख ५ |language=अङ्ग्रेजी |page=३-४ |publisher=नेपाल जोल}}</ref> व्यापारबाट सुरु भएको मुसलमानहरूको आगमनले अहिले बाक्लो रूप लिइसकेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://saptahik.com.np/history/2015/09/25/20150925183952 |title=काठमाडौंमा इस्लामिक आक्रमण |last=महर्जन |first=संजीवन |website=साप्ताहिक पत्रिका |language=नेपाली |accessdate=2022-04-18}}</ref> वि.सं. २०६८ को राष्ट्रिय जनगणना अनुसार काठमाडौँमा मुसलमानहरूको जनसङ्ख्या ४.४% पुगेको छ। इस्लाम धर्मावलम्बीहरूले [[ईद]], [[बकरी ईद]] लगायतका पर्वहरू मनाउने गरेका छन्। ===अन्य धर्म=== [[सिख धर्म]] मुख्यतया काठमाडौँको बालाजु र कुपण्डोलस्थित गुरुद्वारामा अभ्यास गरिन्छ। मल्लकालीन राजा जयजगत मल्लको पालामा सिख धर्मको आगमन नेपालमा भएको हो।<ref>{{Cite web |url=https://nepalaaja.com/2019/11/20191112103456 |title=भब्य लंगर(भोजन) आयोजना |website=नेपाल आज |language=नेपाली |accessdate=2022-04-21}}</ref>भारतमा ब्रिटिश शासनकालको समयमा करिब डेढ सय वर्ष अघि शिख समुदाय नेपाल प्रवेश गरेको उल्लेख गरिएको छ। [[जैन धर्म]] एउटा सानो समुदायद्वारा अभ्यास गरिन्छ। कमलपोखरीमा रहेको [[जैन मन्दिर, कमलपोखरी|जैन मन्दिर]]मा जैन धर्मावलम्बीहरूको उपस्थिति हुने गरेको छ। काठमाडौँमा मात्रै १७० गिर्जाघरहरू रहेको छ। यसका साथै यो सहरमा क्रिश्चियन मिसनरी अस्पतालहरू, कल्याणकारी संस्थाहरू र विद्यालयहरू पनि सञ्चालनमा छन्। भारतीय र बेलायती सेनामा सिपाहीका रूपमा सेवा गरेका नेपाली नागरिकहरू सेवामा रहँदा क्रिस्चियन धर्म ग्रहण गरेको हुनाले नेपाल फर्किएर पनि उनीहरूले यस धर्मलाई निरन्तरता दिइरहेका छन्। तिनीहरूले ईसाई धर्मको प्रसार र विशेष गरी काठमाडौँमा गिर्जाघरहरूको निर्माणमा योगदान दिएका छन्। ==शिक्षा== नेपालको सबैभन्दा पुरानो आधुनिक विद्यालय [[दरबार हाई स्कुल]]<ref>{{Cite web |url=https://ratopati.com/story/110927/2019/12/23/durbar-high-school |title=यस्तो बन्यो ‘दरबार हाई स्कुल’, डेढ महिनाभित्र हस्तान्तरण हुँदै |website=रातोपाटी |language=नेपाली |accessdate=2022-04-23}}</ref> र सबैभन्दा पुरानो कलेज [[त्रिचन्द्र कलेज]]<ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/feature/2021/08/31/163039228343273875.html |title=त्रिचन्द्र कलेज : शताब्दी लामो इतिहास, बर्खे झरीमा रुझिरहेछ ! [भिडियाे] |last=राई |first=गणेश |website=कान्तिपुर समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-24}}</ref> दुवै काठमाडौँमा छन्। नेपालमा रैती दुनियाँको लागि शिक्षा निषेधित रहेको समयमा राणा वंशका सन्तानहरूको लागि शिक्षादीक्षाको प्रबन्धनको लागि तत्कालीन राणा प्रधानमन्त्री [[जङ्गबहादुर राणा]]ले वि.सं. १९१० असोज २७ गते नेपालमा पहिलो औपचारिक विद्यालयको रूपमा दरबार हाई स्कुलको स्थापना गरेका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://www.newsofnepal.com/2018/10/15/151678/ |title=दरबार हाई स्कुल स्थापनाको १ सय ६६औं दिवस मनाइयो |last=भट्टराई |first=प्रदीप |website=न्युज अफ नेपाल |language=नेपाली |accessdate=2022-04-24}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/feature/2020/05/12/158927915025767644.html |title=कहिले खुल्ला दरबार हाई स्कुल ? |last=राई |first=गणेश |website=कान्तिपुर समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-23}}</ref> विद्यार्थी र कलेजहरूको सङ्ख्या अनुसार नेपालको सबैभन्दा पुरानो र प्रतिष्ठित विश्वविद्यालयको रूपमा रहेको सबैभन्दा ठूलो [[त्रिभुवन विश्वविद्यालय]] कीर्तिपुरमा रहेको छ। काठमाडौँमा नेपालकै उत्कृष्ट माध्यमिक विद्यालय र उच्च शिक्षाका लागि कलेजहरू रहेका छन्।<ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/79242-79242 |title=उत्कृष्ट २० विद्यालय छनोट |last=पाण्डे |first=सूर्यप्रसाद |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-04-23}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.janaboli.com/post/118282 |title=चिन्नुहोस् यी हुन काठमाडौंका ११ सरकारी स्कुल, जहाँ प्राइभेटमा भन्दा राम्रो पढाई हुन्छ |date=2018-01-14 |website=जनबोली न्यूज नेटवर्क |language=नेपाली |accessdate=2022-04-23}}</ref>नेपालका विभिन्न स्थानहरूबाट उच्च शिक्षा तथा स्तरीय शिक्षाका लागि विद्यार्थीहरू यहाँका उच्च माध्यमिक विद्यालय तथा कलेजहरूमा भर्ना लिने गरेका छन्।<ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/others/178927-1557745380.html |title=‘काठमाडौंलाई शिक्षाको ‘हब’ बनाउन सकिन्छ’ |website=नागरिक समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-24}}</ref> महानगरपालिकाभित्र जम्मा ९२ वटा सामुदायिक विद्यालयम र ६४० वटा संस्थागत विद्यालय रहेका छन्।<ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/kaatthmaaddaun-mhaangrkaa-sbai-vidyaalymaa-ab-sthaaniiy-paatthykrm-162266 |title=काठमाडौं महानगरका सबै विद्यालयमा अब स्थानीय पाठ्यक्रम |last=पाण्डे |first=सूर्यप्रसाद |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-04-24}}</ref> शिक्षा मन्त्रालयले प्रत्येक वर्ष अनुगमन र मूल्याङ्कन गरेर नेपालका उत्कृष्ट विद्यालय तथा कलेजहरूको सूची जारी गर्ने गरेकोमा अधिकांश विद्यालय र कलेज यसै महानगरपालिकाभित्र पर्ने गरेका छन्।<ref>{{Cite web |url=https://kendrabindu.com/others/170815-1612474244.html |title=नेपालका उत्कृष्ट २५ प्लस टु (कक्षा ११, १२) |website=केन्द्रबिन्दु |language=नेपाली |accessdate=2022-04-24}}</ref> ==अर्थतन्त्र== देशको आर्थिक विकासमा काठमाडौँको स्थान र भूभागले महत्त्वपूर्ण भूमिका खेलेको छ। यो प्राचीन सहर उर्वर माटो, समतल भू-भाग र तालको किनारमा अवस्थित रहेको छ। यो भूगोलले कृषिमा आधारित समाज बनाउन मद्दत गरेको थियो। प्राचीन कालदेखि भारत र चीनको महत्वपूर्ण व्यापारिक नाकाको रूपमा यो सहर महत्त्वपूर्ण व्यापारिक केन्द्रको रूपमा स्थापित हुन पुगेको हो। काठमाडौँको व्यापार भारत र तिब्बतलाई जोड्ने रेशम मार्गको किनारमा फस्टाएको पुरानो पेशा हो। शताब्दीयौँदेखि, काठमाडौँका [[ल्हासा नेवार]] व्यापारीहरूले हिमालय पार गर्दै व्यापार सञ्चालन गर्दै मध्य एसियाभरि कला, शैली र बौद्ध धर्मलाई फैलाउन योगदान दिएका थिए। यो सहरको अन्य परम्परागत पेशाहरूमा खेती, धातु कला, काष्ठकला, चित्रकारी, सिलाई बुनाई र भाँडाहरू हुन्। काठमाडौँ नेपालको सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण औद्योगिक र व्यापारिक केन्द्र हो। [[नेपाल स्टक एक्सचेन्ज]], [[नेपाल राष्ट्र बैंक]]को प्रधान कार्यालय, [[नेपाल उद्योग वाणिज्य महासङ्घ|उद्योग वाणिज्य सङ्घ]], राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय बैंक, दूरसञ्चार कम्पनी, विद्युत प्राधिकरणलगायत विभिन्न राष्ट्रिय तथा अन्तर्राष्ट्रिय सङ्घसंस्थाका मुख्य कार्यालयहरू काठमाडौँमा छन्। काठमाडौँका प्रमुख आर्थिक केन्द्रहरू [[नयाँ सडक|न्यु रोड]], दरबारमार्ग, [[असन, काठमाडौँ|असन]] र पुतलीसडक हुन्। काठमाडौँ महानगरपालिकाले राष्ट्रको कुल गार्हस्थ उत्पादनमा एक तिहाईको योगदान दिने गरेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/economy/526001-1621041624.html |title=काठमाडौँ अर्थतन्त्रको पनि राजधानी |last=ज्ञवाली |first=बालकृष्ण |website=नागरिक समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-04-28}}</ref> यो सहरभित्र वार्षिक आर्थिक उत्पादन करिब रु. ५५० बिलियन हुने गरेको छ। यो सहरमा बसोबास गर्ने प्रति व्यक्ति आय $२२०० रहेको छ जुन राष्ट्रको अन्य क्षेत्रको तुलनामा लगभग तीन गुना बढी छ। काठमाडौँबाट हस्तशिल्प, कलाकृति, कपडा, गलैँचा, पश्मिना, कागज निर्यात हुन्छ। व्यापार क्षेत्रबाट महानगरपालिकालाई २१% राजश्व उठ्ने गरेको छ। काठमाडौँ महानगरपालिकाले सङ्कलन गर्ने राजस्वको १९% योगदान उत्पादन क्षेत्रबाट हुने गर्दछ। महानगरपालिकाभित्र कपडा र गलैँचा सबैभन्दा उल्लेखनीय निर्मित उत्पादहरू हुन्। काठमाडौँमा अन्य आर्थिक क्षेत्रहरू कृषि (९%), शिक्षा (६%), यातायात (६%) तथा होटल र रेस्टुरेन्ट (५%) क्षेत्रले राजश्वमा साझेदारी गर्छन्। [[नेपाली कागज]] र [[पश्मिना (सामग्री)|पश्मिना सल]]को लागि काठमाडौँ प्रसिद्ध रहेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://www.setopati.com/kinmel/business/162197/ |title=४७ मुलुकमा नेपाली पश्मिना निर्यात |website=सेतोपाटी |language=नेपाली |accessdate=2022-04-30}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/63991-63991 |title=गुमेको बजार फर्काउँदै पश्मिना |last=अर्याल |first=नवीन |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-04-30}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.onlinekhabar.com/2014/12/223496 |title=नेपाली कागज : माग उच्च, जनशक्ति अभाव |website=अनलाइन खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-04-30}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.setopati.com/kinmel/business/180273/ |title=लोक्ताबाट बन्ने नेपाली कागजको मापदण्ड तोकियो |last=सिटौला |first=सुनिता |website=सेतोपाटी |language=नेपाली |accessdate=2022-04-30}}</ref> ==पर्यटन== [[नेपालमा पर्यटन|पर्यटन]]लाई नेपालको अर्को महत्वपूर्ण उद्योग मानिन्छ। सन् १९५० पछि आएको वैश्विक राजनीतिक श्रृङ्खलामा परिवर्तनले देशमा पर्यटन क्षेत्रको आरम्भ भएको थियो। सन् १९५६ मा हवाई यातायातको स्थापना भएको थियो भने [[त्रिभुवन राजपथ]]को निर्माण भएसँगै काठमाडौँ र [[रक्सौल]] (भारत-नेपाल सीमामा रहेको) बीचको सडक यातायात सुरु भएको थियो। यस गतिविधिलाई प्रवर्द्धन गर्न काठमाडौँमा छुट्टाछुट्टै संस्थाहरू स्थापना भएको थियो जसमा [[नेपाल पर्यटन बोर्ड]], पर्यटन विभाग र नागरिक उड्डयन विभाग समावेश छन्। यसबाहेक, नेपाल विभिन्न अन्तर्राष्ट्रिय पर्यटक सङ्घहरूको सदस्य बनेको थियो। अन्य राष्ट्रहरूसँग कूटनीतिक सम्बन्ध स्थापनाले यो गतिविधिलाई अझ बढाएको छ। होटल उद्योग, पर्यटकीय संस्थाहरू, पर्यटक सहयोगीहरूको प्रशिक्षण र लक्षित प्रचार अभियानहरू नेपालमा र विशेष गरी काठमाडौँमा यस उद्योगको उल्लेखनीय वृद्धिको प्रमुख कारण हुन्। पर्यटन क्षेत्र देशको सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण उद्योगहरू मध्येको एक हो। पर्यटन सहरका धेरैजसो मानिसहरूको आम्दानीको प्रमुख स्रोत हो। काठमाडौँमा वार्षिक लाखौं पर्यटकहरू आउने गरेका छन्। काठमाडौँको पशुपतिनाथ, स्वयम्भूनाथ, बौद्धनाथ, चाँगुनारायण र बुढानीलकण्ठलगायतका धार्मिकस्थलमा विश्वभरबाट हिन्दू र बौद्ध धर्मावलम्बीहरू आउने गर्दछन्। विदेशी पर्यटकहरूको नेपाल आगमनको रेकर्ड राख्ने कार्य सन् १९६४ देखि सुरु गरिएको थियो। माओवादी विद्रोहको कारण ओरालो लागेको पर्यटन उद्योग सो विद्रोहको समाप्तिपछि उदाएको थियो। सन् २००९ देखि सन् २०१९ सम्मको समयकालभित्र नेपालमा पर्यटक आगमनको सङ्ख्यामा उल्लेखनीय वृद्धि भएको थियो। त्यसपछि विश्वव्यापी [[कोरोना भाइरस महामारी]]का कारण दुई वर्ष डुबेको पर्यटन क्षेत्र पुनः उठ्ने जमर्को गरिरहेको छ। काठमाडौँको [[ठमेल]] क्षेत्र विदेशबाट आउने पर्यटकहरूको प्राथमिक अड्डा हो, जहाँ पर्यटकहरूको लागि खानपान गर्ने अतिथि घरहरू, रेस्टुरेन्टहरू, पसलहरू र पुस्तक पसलहरू रहेका छन्। यसै प्रकार विदेशी पर्यटकहरूमाझ लोकप्रिय बनिरहेको अर्को छिमेकी क्षेत्र झमेल हो। यो टोलको वास्तविक नाम झम्सीखेल हो जसलाई ठमेलसँगै व्यवहार मिलाउन झमेल भन्ने गरिन्छ। सन् १९६० देखि सन् १९७० को समयकालमा हिप्पीहरूले लोकप्रिय बनाएको फ्रिक स्ट्रिट जसलाई स्थानीयहरू [[झोछेँ टोल]] भन्छन् यो समेत काठमाडौँको मौलिक पर्यटकहरूको अड्डा हो। यो ठमेलको लोकप्रिय विकल्प हो। तिब्बतको पुरानो व्यापारि मार्ग र परम्परागत बजार [[असन, काठमाडौँ|असन]]ले समेत पर्यटकहरू आकर्षित गर्ने गर्दछ। सन् १९५० मा नेपालको राजनीतिक परिवेशमा आएको परिवर्तनपछि पर्यटन उद्योग खुलेपछि होटल उद्योगमा उल्लेख्य सुधार आएको थियो। अहिले काठमाडौँभित्र हायात रिजेन्सी, द्वारिकाज, होटल याक एन्ड यती, द एभरेस्ट होटल, होटल र्‍याडिसन, होटल देल अन्नपूर्ण, द मल्ल होटल, [[शंकर होटल]], साङ्ग्रिला होटल (साङ्ग्रिला होटल समूहद्वारा सञ्चालित नभएको) जस्ता धेरै विलासी होटलरू रहेका छन्। काठमाडौँभित्र रहेका चार तारे होटलहरूमा होटल वैशाली, अकामा होटल, होटल नारायणी, द ब्लु स्टार र ग्रान्ड होटलहरू छन्। गार्डेन होटल, होटल एम्बेसेडर र अलोहा इन काठमाडौँका तीन तारे होटल हुन्। क्यासिनो भएका पाँचतारे होटेलहरूमध्ये हायात रिजेन्सी, होटल देल अन्नपूर्ण र याक एन्ड यती जस्ता होटलहरू पर्छन्। <gallery mode="packed"> File:Hyatt Regency Kathmandu Hotel.jpg|हायात रिजेन्सी File:Shanker.jpg|होटल शंकर File:Legal hashish shop in Kathmandu, Nepal in 1973.jpg|सन् १९७३ ताका झोछेँ टोल File:Old Kathmandu0761.JPG|असन बजार </gallery> ==स्वास्थ्य संस्थानहरू== नेपालका केन्द्रिय अस्पतालहरू [[वीर अस्पताल|बीर अस्पताल]], शहीद गङ्गालाल राष्ट्रिय ह्रदयरोग केन्द्र, शहीद शुक्रराज सरूवा रोग नियन्त्रण अस्पताल, [[नेपाल आँखा अस्पताल]] त्रिपुरेश्वर, [[तिलगंगा आँखा अस्पताल|तिलगंगा आँखाकेन्द्र]], [[कुष्ठरोग अस्पताल]], टोखा नेपाली सेनाका [[त्रिचन्द्र सैनिक अस्पताल|त्रिचन्द्र अस्पताल]], [[वीरेन्द्र सैनिक अस्पताल]], पायोनिएर अस्पताल, शसस्त्र प्रहरीको [[ज्ञानेन्द्र शसस्त्र प्रहरी अस्पताल]], [[नेपाल प्रहरी]]को [[वीरेन्द्र प्रहरी अस्पताल]], त्रिभुवन विश्वविद्यालय चिकित्सासास्त्र अध्यान संस्थानको [[त्रिवि शिक्षण अस्पताल महाराजगंज|शिक्षण अस्पताल महाराजगंज]], [[नेपाल मेडिकल कलेज]] शिक्षण अस्पताल सिनामङ्गल, [[आयुर्वेदिक अस्पताल नरदेवी]], सुस्माकोइराला प्लास्टिक सर्जरी अस्पताल सांखु का साथै नर्भिक, मेडीकेयर, काठमाडौँ मोडेल अस्पताल लगायतका प्रशिद्ध थुप्रै निजी तथा सामुदायिक अस्पतालहरू पनि यहाँ रहेका छन। == यातायात सेवा == === सडक === नेपालको आर्थिक सर्वेक्षण २०७७/०७८ मा उल्लेख भए अनुसार नेपालमा रहेका सम्पूर्ण राजमार्गहरूको सडकको कुल लम्बाइ ३३,५२८ किलोमिटर रहेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/sddkko-smrddhi-191315 |title=सडकको समृद्धि |last=कार्की |first=सुनिता |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-08-17}}</ref> यो सडक सञ्जालले देशको आर्थिक विकासमा विशेष गरी कृषि, बागवानी, तरकारी खेती, उद्योग तथा पर्यटनको क्षेत्रमा मद्दत गरेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/ampnews/2014-11-28/399345.html |title=नेपालमा सडक: दक्षिण एसियाकै कमजोर |last=गजुरेल |first=आशीष |website=कान्तिपुर समाचार |language=नेपाली |script-title=देवनागरी |accessdate=2022-08-17}}</ref> [[पहाडी प्रदेश (नेपाल)|पहाडी भूभाग]]लाई हेर्दा काठमाडौँको यातायात मुख्यतया सडक र हवाई मार्गबाट ​​हुने गरेको छ। काठमाडौँलाई [[त्रिभुवन राजपथ|त्रिभुवन राजमार्ग]]ले दक्षिणमा [[भारत]], पश्चिममा [[पृथ्वी राजमार्ग]] र उत्तरमा [[अरनिको राजमार्ग]]ले [[चीन]]सँग जोडेको छ। [[बिपी राजमार्ग]]ले [[सिन्धुली जिल्ला|सिन्धुली]]हुँदै काठमाडौँलाई नेपालको पूर्वी भागसँग जोड्छ।<ref>{{Cite web |url=https://www.enepalese.com/2017/01/113739.html |title=बिपी राजमार्गले फेरियो जीवनशैली |website=ईनेपलिज |language=नेपाली |accessdate=2022-08-17}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.arthadainik.com/news/4898 |title=​यसरी फेरिदियो बिपी राजमार्गले किसानको जीवनशैली |website=आर्थिक दैनिक |language=नेपाली |accessdate=2022-08-17}}</ref> राष्ट्रिय गौरवको आयोजनामध्येको एक काठमाडौँ-तराई द्रुत मार्ग निर्माणाधीन छ।<ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/news/2021/03/28/161689541262445937.html |title=काठमाडौं-तराई द्रुतमार्ग : खोकना छाडेर निजगढतर्फ काम |last=खतिवाडा |first=विमल |website=कान्तिपुर समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-08-17}}</ref> यो मार्ग तराईलाई उपत्यकासँग जोड्ने सबैभन्दा छोटो मार्ग हुनेछ।<ref>{{Cite web |url=https://ekantipur.com/news/2020/05/27/159059069757142500.html |title=द्रुतमार्गको काम दोस्रो चरणमा |website=कान्तिपुर समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-08-17}}</ref> साझा यातायातले काठमाडौँ र वरपरको उपत्यकामा नियमित बस सेवा प्रदान गर्दछ। माइक्रो बस कम्पनीहरू सहित अन्य बस कम्पनीहरूले धेरै अनिश्चित मार्गहरूमा आफ्नो सेवा सञ्चालन गर्ने गर्छन्। वि.सं. २०३२ सालमा चीन सरकारको सहयोगमा उपलब्ध भएको २२ वटा ट्रलीबसले काठमाडौँ त्रिपुरेश्वरदेखि भक्तपुरको सूर्यविनायकसम्म १३ किलोमिटरको रुटमा सेवा प्रदान गर्ने गरेको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://www.abhiyandaily.com/newscategory-detail/323329 |title=ट्रलीबसको गुमनाम अन्त्य |last=बजगाईं |first=काशीराम |website=अभियान दैनिक |language=नेपाली |accessdate=2022-08-17}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://jhannaya.nayapatrikadaily.com/news-details/219/2019-05-11 |title=ट्रलीबस नोस्टाल्जिया |last=प्रजापति |first=रत्न |website=नयाँ पत्रिका |language=नेपाली |accessdate=2022-08-17}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.onlinekhabar.com/2016/03/403518 |title=किन सदुपयोग हुन सकेन चिनियाँ सहयोग ? |last=अर्याल |first=नवीन |website=अनलाइन खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-08-17}}</ref> === हवाई === काठमाडौँ उपत्यकालाई सेवा गर्ने मुख्य अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल [[त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल]] हो।<ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/nepaalii-uddaanko-grvilo-itihaas-185031 |title=नेपाली उडानको गर्विलो इतिहास |last=शेर्पा |first=फूर्वा |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-08-17}}</ref> यो सहरको केन्द्रबाट लगभग ६ किलोमिटरको दूरीमा रहेको छ र [[नेपाल नागरिक उड्डयन प्राधिकरण]]द्वारा सञ्चालित छ।<ref>{{Cite web |url=https://www.himalkhabar.com/news/15291 |title=त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल दक्षिण एशियाकै महँगो |last=ओझा |first=शरद |website=हिमाल खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-08-17}}</ref><ref>{{Cite book |last=अर्याल |first=श्रीहरि |url=https://books.google.com.np/books?id=MNlWEAAAQBAJ |title=बानेश्वरको सेरोफेरो |date=2021-10-29 |page=१२६ |publisher=सौजन्य अर्याल |language=नेपाली}}</ref> विमानस्थलमा एउटा आन्तरिक र एउटा अन्तर्राष्ट्रिय गरी दुईवटा टर्मिनलहरू छन्। हाल, यसले [[युरोप]], [[एसिया]] र [[मध्य पूर्व]]का [[इस्तानबुल विमानस्थल|इस्तानबुल]], [[इन्दिरा गान्धी अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल|दिल्ली]], [[छत्रपति शिवाजी अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल|मुम्बई]], [[केम्पेगौडा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल|बेङ्गलोर]], [[नेताजी सुभाष चन्द्र बोस अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल|कोलकाता]], [[चाङ्गी विमानस्थल|सिङ्गापुर]], [[सुवर्णभूमि विमानस्थल|बैङ्कक]], [[क्वालालम्पुर अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल|क्वालालम्पुर]], [[शाहजलाल अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल|ढाका]], [[पारो विमानस्थल|पारो]], [[ल्हासा गोनगार विमानस्थल|ल्हासा]], [[चेङ्दु अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल|चेङ्दु]], [[ग्वाङ्झाउ बाइयुन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल|ग्वाङ्झाउ]] र [[हङकङ अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल|हङकङ]] जस्ता विश्वभरका ३० सहरहरूलाई जोडेको छ।<ref>{{Cite web |url=https://nepalsamaya.com/economy/2022-06-20-162931 |title=यस्ता छन् त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलबाट उडान भर्ने विभिन्न देशका एयरलाइन्स |website=नेपाल समय |language=नेपाली |accessdate=2022-08-17}}</ref> सन् २०१३ देखि [[टर्किस एअरलाइन्स]]ले इस्तानबुललाई काठमाडौँसँग जोड्छ।<ref>{{Cite web |url=https://www.onlinekhabar.com/2013/09/111117 |title=टर्किस एयरको काठमाण्डौ सिधा उडान सुरु |website=अनलाइन खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-08-17}}</ref> [[ओमान एअर]]ले पनि सन् २०१० देखि [[मस्कट, ओमान|मस्कट]]लाई काठमाडौँसँग जोड्छ। [[नेपाल वायुसेवा निगम|नेपाल एयरलाइन्स]]ले सन् २०२० मार्च २ देखि [[नारिता अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल|टोकियो-नारिता]] उडान सुरु गरेको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://deshsanchar.com/2019/08/13/235758/ |title=नेपाल-जापान उडान अगस्ट २९ देखि |date=2019-08-13 |website=देशसञ्चार |language=नेपाली |accessdate=2022-08-17}}</ref> देशभरका विभिन्न सहरहरूसँग क्षेत्रीय रूपमा [[बुद्ध एयर|बुद्ध एअर]], [[नेपाल वायुसेवा निगम|नेपाल एअरलाइन्स]], [[श्री एअरलाइन्स|श्री एयरलाइन्स]] र [[यति एयरलाइन्स|यती एअरलाइन्स]] लगायतका धेरै नेपाली वायुसेवा कम्पनीहरू उडान भर्ने गरेका छन्।<ref>{{Cite web |url=https://ratopatinews.com/?p=13681 |title=बिहीबारदेखि हवाई उडान सुरुः दैनिक ६४ आन्तरिक उडान, ९ कम्पनीबाट अन्तराष्ट्रिय उडान |website=रातोपाटी समाचार |language=नेपाली |accessdate=2022-08-17}}</ref> === रोपवे सेवा === [[नेपालमा रोपवे सेवा|रोपवे]] पहाडी इलाकाको अन्य महत्वपूर्ण यातायातको साधन हो। काठमाडौँ र हेटौंडाबीच सञ्चालन भएको {{convert|43|km|mi|abbr=on}} लामो रज्जुमार्ग सेवाले प्रतिघण्टा २५ टन सामान ढुवानी गर्ने गरेको थियो। कम बोक्ने क्षमता र मर्मतसम्भार समस्याहरूको कारण पछि यो सेवालाई बन्द गरिएको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://shilapatra.com/detail/19749/ |title=रोपवे पुनः सञ्चालन गर्न अध्ययन |website=शिलापत्र |language=नेपाली |accessdate=2022-08-17}}</ref> [[राणा शासन|राणाकाल]]मै काठमाडौँको [[मातातीर्थ]]देखि [[मकवानपुर जिल्ला|मकवानपुर]]को ढोरसिङसम्म {{convert|22|km|0|abbr=on}}भन्दा बढी लम्बाइको रज्जुमार्ग निर्माण गरिएको थियो, जसले प्रतिघण्टा ८ टन सामान ढुवानी गर्ने गरेको थियो।<ref>{{Cite web |url=https://annapurnapost.com/news/63875-63875 |title=पुनःसञ्चालन हुँदै हेटौंडा-मातातीर्थ रोपवे |last=बास्कोटा |first=राजु |website=अन्नपूर्ण पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-08-17}}</ref> हाल काठमाडौँको [[चन्द्रागिरी केबलकार|चन्द्रागिरी पहाड]]मा केबलकार सेवा सञ्चालन भइरहेको छ। == जनसङ्ख्या == बि.स. २०६८ को जनसङ्ख्या विवरण अनुसार नेपालको सबैभन्दा बढी जनसंख्या काठमाडौमा बस्छन् । पछिल्लो जनगणना अनुसार काठमाडौँको जनसङ्ख्या ९,७५,४६३ रहेको छ । {{cn}} ==ऐतिहासिक महत्त्वका तथा अन्य महत्त्वपूर्ण स्थलहरू== * काठमाडौँका केही महत्त्वपूर्ण ठाउँहरू यस प्रकार छन: ** [[धन्दो चैत्य]] ** [[स्वयम्भूनाथ|स्वयम्भू स्तूप]] ** [[बौद्धनाथ|बौद्ध स्तूप]] ** [[पशुपतिनाथ मन्दिर|श्री पशुपतिनाथको मन्दिर]] ** [[सिंहदरबार]] ** [[त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल|त्रिभुवन अन्तरराष्ट्रिय विमानस्थल]] ** [[हनुमानढोका दरवार परिसर]] / वसन्तपुर दरवार क्षेत्र == भगिनी सहर == काठमाडौँको भगिनी सहर {| class="wikitable" |'''हालसम्म भगिनी सम्बन्ध स्थापित भएका अन्र्तराष्ट्रिय सहरहरू'''<ref>http://www.kathmandu.gov.np/ne/content/%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%A0%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A1%E0%A5%8C-%E0%A4%AE%E0%A4%B9%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A4%97%E0%A4%B0%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%95%E0%A5%8B-%E0%A4%85%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A5%8D%E0%A4%9F%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%AF-%E0%A4%B8%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%AC%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A7</ref> *{{flagicon|USA}} युजेन , [[संयुक्त राज्य अमेरिका|अमेरिका]]<ref name="Rochester">{{cite web|url=http://www.kathmandu.gov.np/en/content/kmc-international-relationship-sister-cities|title=KMC International Relationship With Sister Cities|accessdate=2 October 2017}}</ref> *{{flagicon|USA}} रोचेस्टर , [[संयुक्त राज्य अमेरिका|अमेरिका]] <ref name="Rochester"/> *{{flagicon|JPN}} मात्सुमोतो , [[जापान]]<ref name="Rochester"/> *{{flagicon|PRC}} सियान् , [[चीन]]<ref name="fredericksburg">{{cite web|url=http://www.kathmandu.gov.np/en/content/kmc-international-relationship-sister-cities|title=KMC International Relationship With Sister Cities|accessdate=16 April 2018}}</ref> *{{flagicon|BLR}}[[मिन्स्क]],[[बेलारुस]]<ref name="Minsk">{{cite web|url=http://minsk.gov.by/ru/city/|title=Twin towns and Sister cities of Minsk ''[via WaybackMachine.com]''|publisher=The department of protocol and international relations of Minsk City Executive Committee|language=Russian|archiveurl=https://web.archive.org/web/20130502075333/http://minsk.gov.by/ru/city/|archivedate=2 May 2013|accessdate=21 July 2013}}</ref> *{{flagicon|Myanmar}} यंगुनु , [[म्यानमार]]<ref name="Rochester"/> *{{flagicon|उत्तर कोरिया}} [[प्योङ्गयाङ्ग|प्योङयाङ]], [[उत्तर कोरिया]]<ref name="Corfield2013">{{cite book|last=Corfield|first=Justin|title=Historical Dictionary of Pyongyang|chapter-url=https://books.google.com/books?id=a46gFDWr3aMC&pg=PA196|year=2013|publisher=Anthem Press|location=London|isbn=978-0-85728-234-7|page=196|chapter=Sister Cities}}</ref><!-- As of June 2016, the government of Nepal is considering removing Pyongyang as a sister city because of controversy surrounding North Korea. --> *{{flagicon|PRC}} लासा, [[चीन]] <ref name="fredericksburg"/> *{{flagicon|PRC}} सेन्जेन, [[चीन]] <ref name="fredericksburg"/> *{{flagicon|IND}} [[वाराणसी]], भारत<ref name="fredericksburg"/> *{{flagicon|PRC}} लान्जाउ , [[चीन]] <ref name="fredericksburg"/> *{{flagicon|Republic of Korea}} [[सोल|सिओल]], दक्षिण कोरिया<ref name="Rochester"/> *{{flagicon|PRC}} चेङ्गदु सहर, [[चीन]] <ref name="fredericksburg"/> *{{flagicon|USA}} फ्रेडरिकबर्ग , [[संयुक्त राज्य अमेरिका|अमेरिका]] <ref name="fredericksburg"/> |'''भगिनी सम्बन्ध स्थापनका लागि प्रक्रियामा रहेका अन्तर्राष्ट्रिय सहरहरू''' *{{flagicon|USA}} बोल्डर , संयुक्त राज्य अमेरिका (proposed) <ref name="fredericksburg"/> *{{flagicon|Thailand}} बैङकक , थाईल्याण्ड (proposed) <ref name="fredericksburg"/> |} == सन्दर्भ सामग्रीहरू == {{reflist}} ==बाह्य कडीहरू== {{Wikivoyage|Kathmandu|काठमाडौँ}} {{Commonscat|Kathmandu|काठमाडौँ}} ==यो पनि हेर्नुहोस्== {{क्षेत्रका आधारमा एसियाका राजधानीहरू}} {{नेपालका सङ्घीय तथा प्रादेशिक राजधानीहरू}} {{नेपालका महानगरीय नगरपालिकाहरू}} [[श्रेणी:एसियाका राजधानी सहरहरू]] [[श्रेणी:नेपालका महानगरपालिकाहरू]] [[श्रेणी:काठमाडौँ]] [[श्रेणी:नेपालका राजधानी सहरहरू]] [[श्रेणी:वि.सं. २०१० मा घोषित नगरपालिकाहरू]] [[श्रेणी:काठमाडौँ जिल्लाका नगरपालिकाहरू]] [[श्रेणी:नेपालका जिल्ला सदरमुकामहरू]] gkvbq8q2kfohswp15yfbsx17imbktel 0 5071 1073992 485149 2022-08-17T06:10:06Z 103.90.147.70 wikitext text/x-wiki [[Image:GrazingYaks.jpg|thumb|left|तिब्बतमा याक चराउँदै]] '''पशुपालन''' जनावर वा पशुपक्षी पाल्ने पेशा हो। नेपालमा [[गाई]], [[बाख्रा]], [[भैँसी|भैंसी]], [[राँगा]], [[भेडा]], [[च्याङ्रा]], [[घोडा]], [[गधा]], [[खच्चड]], [[गोरू]], [[सुँगुर]], [[बङ्गुर|बंगुर]],आदि जनावरहरू तथा [[हाँस]], [[कुखुरा]], आदि पक्षीहरू दूध, मासु अण्डा साथै घरायसी सजावट तथा सुरक्षा र ढुवानीकाे साधन आदि उद्देश्यले पाल्ने गरिन्छ। नेपालका कृषकहरूले [[कृषि|खेती]] तथा पशुपालन दुवै गर्ने भएकाले यसलाई [[मिश्रित खेती]] भनिन्छ। सघन निर्वाहका लागि मात्र नभै आफ्नो घरायसी आवश्यकताको परिपुर्ति गर्न र अतिरिक्त आय आर्जन गर्नका लागि नेपाली कृषकहरूले पशुपालन गर्ने गरेका हुन्। यसबाट दूध, फूल, मासुको साथै खेतीलाई चाहिने [[मल]], तथा श्रम ([[गोरू]],[[राँगा]]आदिबाट) प्राप्त हुन्छ। ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== {{reflist}} {{Commons category}} {{ठुटो}} [[श्रेणी:अर्थतन्त्रहरू]] [[श्रेणी:मानव सभ्यता]] 3gf6ca8opjh93dqa141zfs13xx7athg 0 6084 1073947 1073930 2022-08-16T17:22:29Z DIVINE 40529 Restored revision 1047664 by [[Special:Contributions/Biplab Anand|Biplab Anand]] ([[User talk:Biplab Anand|talk]]): सुधार गरियो wikitext text/x-wiki {{विशेष लेख|व्यक्तित्व}} {{Infobox person |image = MKGandhi.jpg |image_size = 200px |alt = |name = मोहनदास करमचन्द गान्धी |birth_date = [[२ अक्टोबर]] [[१८६९]] |birth_place = [[पोरबन्दर]], काठियावार,[[भारत]]<ref name="Gandhi DOB">Gandhi, Rajmohan (2006), [http://books.google.co.in/books?id=FauJL7LKXmkC&lpg=PP1&pg=PA1#v=onepage&q&f=false pg 1-3].</ref><br><small>(हाल [[गुजरात]], [[भारत]])</small> |death_date = [[३० जनवरी]] [[१९४८]] (७८ वर्षको आयुमा) |death_place = [[नयाँ दिल्ली]], [[भारत]] |death_cause = [[हत्या]] |resting_place = [[राजघाट समाधि परिसर|राजघाट]], [[नयाँ दिल्ली]], [[भारत]] |nationality = भारतीय |other_names = महात्मा गान्धी, बापु, गान्धीजी |education = |alma_mater = युनिभर्सिटि कलेज लन्डन,<ref name="Gangrade2004">Gangrade (2004), [http://books.google.co.in/books?id=UODB6R_LmWsC&lpg=PP1&pg=PA154#v=onepage&q&f=false pp 154-155].</ref> |religion = [[हिन्दू धर्म|हिन्दु]] |spouse = [[कस्तूरबा गान्धी]] |children = [[हरिलाल गान्धी|हरिलाल]]<br/>[[मणिलाल गान्धी|मणिलाल]]<br/>[[रामदास गान्धी|रामदास]]<br/>[[देवदास गान्धी|देवदास]] |parents = पुतलीबाई गान्धी (आमा)<br/>करमचंद गान्धी (बुवा) |awards = |signature = Gandhi_signature.svg |website = |footnotes = }} '''मोहनदास करमचन्द गान्धी''' (जन्म: २ अक्टोबर १८६९ - ३० जनवरी १९४८) [[भारत]] तथा [[भारतीय स्वतन्त्रता सङ्ग्राम|भारतीय स्वतन्त्रता आन्दोलन]]का एक प्रमुख राजनीतिक तथा आध्यात्मिक नेता थिए। उनी विश्वका महापुरूषहरू मध्ये गनिन्छन्। बेलायती सरकारको उपनिवेशका रूपमा रहेका [[दक्षिण अफ्रिका|दक्षिण अफ्रीका]]को रङ्गभेद अन्त्य गर्न तथा [[भारत]]लाई स्वतन्त्र गराउन यिनको ठूलो योगदान रहेको थियो। अहिंसावादी नेता महात्मा गान्धीको सम्मानमा उनको जन्मदिवस २ अक्टोबरलाई [[संयुक्त राष्ट्र]]ले विश्व अहिंसा दिवसको रूपमा मनाउने गर्दछ। उनी [[सत्याग्रह]]का अग्रणी नेता थिए जसको अवधारणालाई ''अहिंसात्मक'' आन्दोलन भनिएको छ। उनलाई मानिसहरू '''महात्मा गान्धी'''को नामले चिन्दछन् जुन नाम उनलाई विश्वकवि साहित्यकार रवीन्द्रनाथ ठाकुरले दिएका थिए। जसको [[संस्कृत|संस्कृत भाषा]]मा [[महात्मा]] अथवा 'महान आत्मा' एक सम्मान सूचक शब्द हो। उनलाई सबैभन्दा पहिले [[रवीन्द्रनाथ ठाकुर]]ले महात्मा भनि सम्वोधित गरेका थिए। महात्मा गान्धीलाई भारतमा ''बापू'' नामले पनि चिनिन्छ [[गुजराती भाषा]]मा (બાપુ) ''बापू'' को अर्थ ''पिता'' हुन्छ। उनलाई सरकारी रूपमा भारतको '''[[राष्ट्रपिता]]'''को सम्मान दिइएको छ र २ अक्टोबरको दिन अथवा उनको जन्म दिनमा भारतमा बिदा दिइन्छ। यो दिन [[गान्धी जयन्ती]]को रूपमा मनाइन्छ र संसारभरी यस दिनलाई [[अन्तर्राष्ट्रिय अहिंसा दिवस]]को रूपमा मनाइन्छ। सन् १९१५ मा भारत फिर्तीपछि उनले किसानहरू, कृषि मजदुरहरू, सहरी श्रमिकहरूलाई अत्यधिक भूमिका र भेदभाव विरूद्ध आवाज उठाउन एकजुट गरेका थिए। सन् १९२१ मा [[भारतीय राष्ट्रिय काङ्ग्रेस]]को बागडोर सम्हालेपछि गान्धीले देशभर गरीबीबाट राहत दिलाउने, महिलाका अधिकारहरूको विस्तार, धार्मिक तथा जातीय एकताको निर्माण, आत्म-निर्भरताको लागि छूवाछूतको अन्त्य आदिको लागि धेरै आन्दोलन चलाएका थिए। गान्धीले बेलायत सरकारद्वारा भारतीयहरू माथि लगाइएको नुन करको विरोधमा सन् १९३० मा [[नुन सत्याग्रह]] र त्यसपछि सन् १९४२ मा [[भारत छोड आन्दोलन]] सुरुवात गरेर भारतीयहरूको नेतृत्व गरी लोकप्रियता प्राप्त गरेका थिए। उनले दक्षिण अफ्रिका र भारतमा विभिन्न समयमा कयौँ वर्षसम्म कारागारमा बस्नुपरेको थियो। गान्धीले सबै परिस्थितिहरूमा [[अहिंसा]] र [[सत्य]]को पालन गरे र सबैलाई यसको पालन गर्नको लागि उत्साहित पनि गरेका थिए। उनले [[साबरमती आश्रम]]को आत्म-निर्भरता आवासीय समुदायमा आफ्नो जीवनको धेरै समय व्यतित गर्दै परम्परागत भारतीय धोती र सूतबाट बनेको गम्छा लगाए जसलाई उनी स्वयंले [[चर्खा]]मा सूत काटेर हातैले बनाएका थिए। == प्रारम्भिक तथा व्यक्तिगत जीवन == [[चित्र:Mohandas K Gandhi, age 7.jpg|right|thumb|बाल्यवस्थामा महात्मा गान्धी (सन् १८८६)]] मोहनदास करमचन्द गान्धीको जन्म [[२ अक्टोबर]] १८६९मा पश्चिमी भारतको वर्तमान [[गुजरात]]मा रहेको [[पोरबन्दर]] नामक एक तटीय सहरमा भएको थियो।<ref>{{cite web|title=विद्रोही किशोरदेखि भारतका राष्ट्रपितासम्म: महात्मा गान्धीको जीवनका प्रमुख सात पक्ष|url=https://www.bbc.com/nepali/news-49888591|website=बीबीसी नेपाली|accessdate=2 अक्टोबर 2020}}</ref> उनका पिता करमचन्द गान्धी [[हिन्दू धर्म]]को मोध समुदायसँग सम्बन्धित थिए र [[ब्रिटिस शासन|अङ्ग्रेजको अधीनस्थ भारतको]] काठियावाडमा एउटा सानो [[रजौटा|रियासत]] [[पोरबन्दर|पोरबन्दर प्रान्त]]का प्रधानमन्त्री थिए। परनामी [[वैश्य|वैष्णव]] हिन्दू समुदायकी उनकी आमा पुतलीबाई करमचन्दकी चौथी स्वास्नी थिइन्। सन् १८८३ मेमा जब उनी १३ वर्षका थिए तब उनको विवाह १४ वर्षकी [[कस्तूरबा गान्धी|कस्तूरबा माखनजी]]सँग भएको थियो। जसको पहिलो नाम छोटकरीमा ''कस्तूरबा'' थियो र उनलाई मानिसहरू प्रेमले ''बा'' भन्थे चिन्दथे। सन् १८८५ गान्धी १५ वर्षको छँदा उनको पहिलो सन्तानको जन्म भएको थियो तर उक्त शिशुको केही दिन भित्रै मृत्यु भएको थियो भने उनको बुबाको पनि सोही वर्ष निधन भएको थियो। मोहनदास र कस्तूरबाको चार छोराहरू थिए। [[हरिलाल गान्धी|हरिलाल]] सन् १८८८ मा जन्मिएका थिए भने सन् १८९२ मा [[मणिलाल गान्धी|मणिलाल]], सन् १८९७ मा [[रामदास गान्धी|रामदास]] र सन् १९०० मा [[देवदास गान्धी|देवदास]] जन्मिएका थिए। गान्धीले पोरबन्दरमा मिडिल र राजकोट माध्यमिक विद्यालयमा अध्ययन गरेका थिए। उनले आफ्नो प्रवेशिका परीक्षा [[भावनगर]], [[गुजरात]]को समलदास कलेजबाट गरे जहाँबाट उनलाई उत्तीर्ण गर्न साह्रै कठिनाई भएको थियो। [[चित्र:Gandhi and Kasturbhai 1902.jpg|thumb|बायाँ महात्मा गान्धी र दायाँ उनकी पत्नी (सन् १९०२ मा)]] ==शिक्षा== आफ्नो १९औँ जन्मदिन आउन एक महिना अगावै ४ सेप्टेम्बर सन् १८८८ मा गान्धीले युनिभर्सिटी कलेज अफ लन्डनमा कानुन सङ्काय पढ्न र [[वकील]] बन्नको लागि [[इङ्ल्यान्ड]], [[लन्डन|लण्डन]] गएका थिए। उनले शाकाहारी समाजको सदस्यता ग्रहण गर्दै उक्त संस्थाको कार्यकारी समितिको लागि चयन पनि भएका थिए। उनले जुन शाकाहारी मानिसहरूसँग भेट गरे त्यसमा केही थियोसोफिकल समाजका सदस्य थिए जसको स्थापना सन् १८७५ मा विश्व बन्धुत्वलाई प्रवल गर्नको लागि गरिएको थियो जसलाई [[बुद्ध धर्म|बौद्ध]] तथा [[हिन्दू धर्म|हिन्दू]] साहित्यको अध्ययनको लागि समर्पित गरिएको थियो। त्यसै संस्थाका सदस्यहरूले गान्धीलाई [[श्रीमद्भगवद गीता]] पढ्नको लागि प्रेरित गरेका थिए। [[हिन्दू धर्म]], [[ईसाई धर्म]], [[बुद्ध धर्म|बौद्ध धर्म]], [[इस्लाम धर्म|इस्लाम]] र अन्य धर्महरूका बारेमा पढ्न सुरुमा गान्धीले विशेष रूची देखाएका थिइनन् । [[इङ्ल्यान्ड]] तथा [[वेल्स]] बार सङ्घको मागमा उनी भारत फर्किए तर [[मुम्बई]]मा वकालत गर्नमा उनलाई खासै सफलता प्राप्त भएन। त्यसै समयमा एउटा उच्च विद्यालय शिक्षकको रूपमा अस्थायी जागीर लागि अस्वीकार गरिएपछि उनले जाहेरीवालाहरूको लागि मुद्दा लेख्नका लागि राजकोटलाई नै आफ्नो स्थल बनाएका थिए। == दक्षिण अफ्रिकामा नागरिक अधिकारहरूको आन्दोलन == [[चित्र:Gandhi South-Africa.jpg|right|thumb|गान्धी [[दक्षिण अफ्रिका]]मा (सन् १८९५)]] दक्षिण अफ्रिकामा बस्दा गान्धीले भारतीयहरू माथि हुने गरेको भेदभावको सामना गर्नुपरेको थियो। उनले आफ्नो यस यात्रामा अन्य कठिनाइहरूको सामना गरे जसमा कतिपय होटलहरू उनको लागि निषेधित गरिएको थियो।{{स्रोत नखुलेको}} यस्ता घटनाहरू गान्धीको जीवनमा एक मोड बने र विद्यमान समाजिक अन्याय प्रति जागरूकताको कारण बने तथा समाजिक सक्रियताको व्याख्या गर्नमा मद्दत गरेको थियो। दक्षिण अफ्रिकामा पहिलो नजरमा नै भारतीयहरू माथि अन्याय देखेर गान्धीले अङ्ग्रेजी साम्राज्यको अन्तर्गत आफ्नो मानिसहरूको सम्मान तथा देशमा स्वयं आफ्नो स्थितिको लागि आवाज उठाएका थिए।{{स्रोत नखुलेको}} == १९०६ को जुलु युद्धमा भूमिका == सन् १९०६ मा [[जुलु]] दक्षिण अफ्रिकामा नयाँ निर्वाचन कर लागु गरिएपछि त्यहाँ दुई अङ्ग्रेज अधिकारीहरूलाई मारिएका थियो जसको फलस्वरूप अङ्ग्रेजले जुलु विरूद्ध युद्ध घोषणा गरेको थियो। गान्धीले भारतीयहरूलाई भर्ती गर्नको लागि बेलायती अधिकारीहरूलाई सक्रिय रूपमा प्रेरित गरेका थिए। २१ जुलाई सन् १९०६ मा गान्धीले [[भारतीय जनमत]]मा लेखे कि २३ भारतीय निवासीहरूको विरूद्ध चलाइएको अपरेशनको सम्बन्धमा प्रयोगद्वारा नेटाल सरकारको भनाइमा एक कोरको गठन गरिएको छ। <ref name=GandhismDotNet>http://www.gandhism.net/sergeantmajorgandhi.php सर्जेन्ट मेजर गान्धी</ref> गान्धीको विचारमा सन् १९०६ को मस्यौदा अध्यादेश भारतीयहरूको स्थितिमा कुनै निवासीको निम्नस्तरको सामान ल्याउने जस्ता थिए। यसकारण उनले [[सत्याग्रह]]को तर्ज माथि काफिर (जातीय कलङ्क)को उदाहरण दिँदै भारतीयहरूबाट अध्यादेशको विरोध गर्नको लागि आग्रह गरेका थिए। == भारतीय स्वतन्त्रता सङ्ग्रामको लागि सङ्घर्ष (सन् १९१६ -१९४५) == === चम्पारण र खेडा === [[चित्र:Gandhi Kheda 1918.jpg|right|thumb|सन् १९१८ मा खेडा र चम्पारण सत्याग्रहको समयमा गान्धी]] सन् १९१५ मा गान्धी दक्षिण अफ्रिकाबाट भारत फर्किएका थिए। उनले [[भारतीय राष्ट्रिय काङ्ग्रेस]]को अधिवेशनहरूमा आफ्नो विचार व्यक्त गरेका थिए। गान्धीको पहिलो ठूलो उपलब्धि सन् १९१८ मा [[चम्पारन]] र ''खेडा सत्याग्रह'' आन्दोलनबाट प्राप्त भएको थियो। यद्यपि आफ्नो निर्वाहको लागि जरूरी खाद्यबालीको अतिरिक्त नालिनी नगद पैसा दिने खाद्यबालीको खेती आन्दोलन पनि महत्त्वपूर्ण रहेको थियो। जमिन्दारहरू (अधिकांश अङ्ग्रेज)को शक्तिबाट दमन भएका भारतीयहरूलाई नाम मात्रको भरपाई भत्ता दिएका थिए जसबाट उनीहरू अत्याधिक गरीबीबाट घेरिँदै गएका थिए। गाउँहरू नराम्रोसँग फोहोर र स्वास्थ्य सम्बन्धि समस्या र रक्सी, [[दलित|अस्पृश्यता]] र पर्दाबाट जकडिएका थिए। गान्धीले त्यहाँ एउटा [[आश्रम]] बनाए जहाँ उनले आफ्नो धेरै समर्थकहरू र नयाँ स्वेच्छिक कार्यकर्ताहरूलाई सङ्गठित गरेका थिए। {{स्रोत नखुलेको}}उनले गाउँहरूमा एउटा विस्तृत अध्ययन र सर्वेक्षण गर्दै प्राणीहरू माथि भएको अत्याचारको भयानक काण्डहरूको लेखाजोखा राखेका थिए। ग्रामीण भेगमा उनले आम जनमानसमा आफूप्रतिको विश्वास जित्दै उनले गाउँहरूको सफाई अभियान आरम्भ गरे जस अन्तर्गत विद्यालय र अस्पताल बनाइयो र उपयुक्त वर्णित धेरै वटा समाजिक खराबीहरू समाप्त गर्नको लागि ग्रामीण नेतृत्वलाई प्रेरित गरेको थियो तर उनलाई अशान्ति फैलाएको भनी प्रहरीले गिरफ्तार गरे र उनलाई उक्त क्षेत्र छोड्नको लागि आदेश जारी गरिएको थियो।{{स्रोत नखुलेको}} कारागार, प्रहरी चौकी तथा अदालतहरू बाहिर सभा तथा जुलुसहरू निकालेर गान्धीलाई बिना शर्त रिहा गर्न उनका समर्थकहरूले माग गरेका थिए। गान्धीले जमीन्दारहरूको विरुद्ध विरोध प्रदर्शन र हडतालहरूकोको नेतृत्व गरे जसले अङ्ग्रेजी सरकारको मार्गदर्शनमा त्यस क्षेत्रको गरीब किसानहरूको धेरै क्षतिपूर्ति स्वीकार गर्न तथा खेती माथि नियन्त्रण, राजस्वमा बढोत्तरीलाई रद्द गर्न तथा यसलाई सङ्ग्रहित गर्न एक सम्झौतामा हस्ताक्षर गरेका थिए। यस सङ्घर्षको क्रममा नै गान्धीलाई जनताले ''बापू'' पिता र ''महात्मा'' (महान आत्मा)को नामले सम्बोधित गरेका थिए। खेडामा सरदार पटेलले अङ्ग्रेजसँग विचार विमर्शको लागि किसानहरूको नेतृत्व गरे जसमा अङ्ग्रेजले राजस्व संग्रहणबाट मुक्ति दिएर सबै कैदीहरूलाई रिहा गरेका थिए। यसको परिणामस्वरूप गान्धीको ख्याति पुरै देश भरमा फैलिएको थियो।{{स्रोत नखुलेको}} == असहयोग आन्दोलन == गान्धीले असहयोग, अहिंसा तथा शान्तिपूर्ण प्रतिकारलाई अङ्ग्रेज विरुद्ध शस्त्रको रूपमा उपयोग गरेका थिए। [[पञ्जाब, भारत|पञ्जाब]]मा अङ्ग्रेजी फौजद्वारा भारतीयहरू माथि [[जलियांवाला बाग नरसंहार]] गरेका कारण देशलाई ठूलो आघात पुगेको थियो। उनले पार्टीको प्रारम्भिक विरोधपछि दङ्गाको भर्त्सना गरेका थिए। [[चित्र:Gandhi home.jpg|thumb|right|[[साबरमती आश्रम]] गुजरातमा गान्धीको घर]] सन् १९२१ डिसेम्बरमा गान्धीलाई [[भारतीय राष्ट्रिय काङ्ग्रेस]]को कार्यकारी अधिकारी नियुक्त गरिएका थिए। उनको नेतृत्वमा काङ्ग्रेसको स्वराजको नाममा एउटा नयाँ उद्देश्यसँग सङ्गठित गरिएको पार्टीमा साङ्केतिक सदस्यता शुल्क भुक्तान गरी सबैको लागि खुला थियो। गान्धीले आफ्नो अहिंसात्मक मञ्चको स्वदेशी आन्दोलनमा सामेल गर्नको लागि विस्तार गरे जसमा विदेशी वस्तुहरू विशेष गरी अङ्ग्रेजी वस्तुहरूको बहिष्कार गर्नु थियो। यसप्रकारको आन्दोलन बाहेक गान्धीजीले बेलायतको शैक्षिक संस्थाहरू तथा अदालतहरूको बहिष्कार र सरकारी नोकरीहरू छोडन तथा सरकारबाट प्राप्त तक्मा र सम्मान फिर्ता गर्न पनि अनुरोध गरेका थिए। असहयोग आन्दोलनलाई त्यस समयमा गजबको सफलता मिल्यो जसबाट समाजको सबै बर्गका जनतामा जोश र सहभागिता बढेको थियो। यो आन्दोलन जुन प्रकार उत्कर्षमा पुग्यो त्यसै प्रकार सन् १९२२ फेब्रुअरीको चोरी-चोरा, [[उत्तर प्रदेश]]मा भयानक कलङ्कको रूपमा अन्त्य भएको थियो। यस आन्दोलनद्वारा हिंसाको स्वरूप लिनसक्ने कुरालाई ध्यानमा राखी गान्धीले व्यापक असहयोग आन्दोलनलाई फिर्ताले लिने घोषणा गरेका थिए। गान्धीमाथि राजद्रोहको मुद्दा चलाएर सन् १९२२ मार्च १० मा गिरफ्तार गरी उनलाई ६ वर्ष कैदको सजाय सुनाएर कारागार पठाइएको थियो। सन् १९२२ मार्च १८ देखि उनले २ वर्ष कारागारमा बिताएका थिए। उनलाई सन् १९२४ फेब्रुअरीमा एपेन्डिसाइटिसको शल्यक्रिया गर्नका लागि रिहा गरिएको थियो। गान्धीको कारण एक भएका भारतीय राष्ट्रिय काङ्ग्रेस उनको दुई वर्षको कारागार बसाइमा दुई दलमा विभाजित भएको थियो। जस मध्ये एक दलको नेतृत्व सदनमा पार्टीको भागीदारीको पक्ष [[चित्तरञ्जन दास]] तथा [[मोतीलाल नेहरू]]ले गरे भने दोस्रो दलको नेतृत्व यसको विपरीत चल्ने [[चक्रवर्ती राजगोपालाचारी]] र [[सरदार वल्लभ भाइ पटेल]]ले गरेका थिए। यस बाहेक हिन्दूहरू र मुसलमानहरू बीच अहिंसा आन्दोलनको चरम सीमामा पुगेको बेला सहयोग टुटिरहेको थियो। उनले सन् १९२४ को बसन्तमा सीमित सफलता दिलाउका लागि तीन हप्ताको उपवास पनि गरेका थिए। == स्वराज र नुन सत्याग्रह (दान्डी मार्च ) == [[चित्र:Gandhi at Dandi 5 April 1930.jpg|thumb|सन् १९३० अप्रिल ५ को अन्त्यमा [[नून सत्याग्रह|दाण्डी मार्च]]मा गान्धी]] गान्धी सक्रिय राजनीतिबाट टाढा नै रहे भने सन् १९२० को अधिकांश अवधिसम्म उनी स्वराज पार्टी र भारतीय राष्ट्रिय काङ्ग्रेसको बीचको असमानता टुङ्गाउन लागिरहेका थिए। उनले पहिले सन् १९२८ मा फर्केको एक वर्ष पहिले अङ्ग्रेजी सरकारले सर जोन साइमनको नेतृत्वमा एउटा नयाँ संवैधानिक सुधार आयोग बनाए जसमा एकजना सदस्य पनि भारतीय थिएनन्। सन् १९२८ डिसेम्बरमा गान्धीले कोलकातामा आयोजित काङ्ग्रेसको अधिवेशनमा एउटा प्रस्ताव राखे जसमा भारतीय साम्राज्यलाई सत्ता प्रदान गर्नको लागि भनिएको थियो। अथवा यस्तो नगरेमा आफ्नो उद्देश्यको रूपमा सम्पूर्ण देशको स्वतन्त्रताको लागि असहयोग आन्दोलनको सामना गर्नको लागि तयार बस्नु भनी भनेका थिए। गान्धीले युवावर्ग [[सुभाषचन्द्र बोस]] तथा [[जवाहरलाल नेहरू]] जस्तै पुरूषहरूद्वारा तत्काल स्वतन्त्रताको माग गर्ने विचार फलिभूत गरेका थिए। सन् १९२८ डिसेम्बर ३१ मा लाहौरमा भारतको झण्डा फहराइएको थियो। १९३० जनवरी २६ को दिन काङ्ग्रेसले लाहौरमा भारतीय स्वतन्त्रता दिवसको रूपमा मनाएको थियो। यो दिन लगभग भारतमा रहेका प्रत्येक भारतीय सङ्गठनहरू द्वारा पनि मनाइएको थियो। यसपछि गान्धीले मार्च १९३० मा नूनमाथि कर लगाएको विरोधमा नयाँ सत्याग्रह चलाए जसलाई १२ मार्चबाट ६ अप्रिलसम्म नून आन्दोलनको सम्झनामा ४०० किलोमीटर (२४८ माइल) सम्मको पदयात्रा अहमदाबादबाट दाण्डी, गुजरातसम्म चलाइयो ताकि स्वयं नून उत्पादन गर्न सकियोस्। समुन्द्रतर्फको यस यात्रामा हजारौँको सङ्ख्यामा भारतीयहरूले भाग लिए। भारतमा अङ्ग्रेजको पकडलाई विचलित गर्ने यो एक सर्वाधिक सफल आन्दोलन थियो जसमा अङ्ग्रेजले ८०,००० भन्दा धेरै मानिसहरूलाई कारागार पठाइएको थियो।<ref>{{cite web|title=तोल्स्तोयको चिठी गान्धीलाई र केसी–सत्याग्रह|url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/opinion/155326-1532665320.html|website=नागरिक समाचार|accessdate=2 अक्टोबर 2020}}</ref> लर्ड एडवर्ड इरविनद्वारा प्रतिनिधित्व भएको सरकारले गान्धीजीसँग विचार विमर्श गर्ने निर्णय लिएको थियो। यो [[गान्धी-इरविन सम्झौता|इरविन गान्धीको सन्धि]] सन् १९३१ मार्चमा हस्ताक्षर गरिएको थियो। सविन्य अवज्ञा आन्दोलन बन्द गर्नको लागि बेलायती सरकारले सबै राजनीतिक कैदीहरूलाई रिहा गर्न सहमति दिएको थियो। यस सम्झौताको परिणामस्वरूप गान्धीलाई भारतीय राष्ट्रिय काङ्ग्रेसको एकमात्र प्रतिनिधिको रूपमा लन्डनमा आयोजित हुने गोलमेच सम्मेलनमा भाग लिनको लागि आमन्त्रित गरिएको थियो। यसको अतिरिक्त लार्ड इरविनको उत्तराधिकारी लार्ड विलिङ्गटनले राष्ट्रवादीहरूको आन्दोलनलाई नियन्त्रित गर्ने र मत्थर पार्ने उद्देश्यले एउटा नयाँ अभियान आरम्भ गरेका थिए। गान्धी फेरि गिरफ्तार भए र सरकारले उनका अनुयायीहरूलाई उनीबाट पूर्णतया टाढा राखेर गान्धी जी द्वारा प्रभावित हुनबाट रोक्ने कोसिस गरेका थिए। सन् १९३२ मा दलित नेताको निर्वाचन प्रचार प्रसारको माध्यमबाट बाबासाहेब आम्बेडकर सरकारले दलितहरूलाई एउटा नयाँ संविधान अन्तर्गत अलग निर्वाचन स्वीकार गरेका थिए। यसको विरोधमा गान्धीजीले सन् १९३२ सेप्टेम्बरमा ६ दिनको अनशन बसेका थिए। जसले सरकारलाई दलित क्रिकेट खेलाडीबाट राजनीतिक नेता बनेका पलवङ्कर बालूद्वारा गरिएको मध्यस्ततामा एक समान व्यवस्था अपनाउन बल दिएको थियो। यो नयाँ अभियान दलितहरूले मन पराएका थिएनन् तथापि उनी एक प्रमुख नेता बनिरहेका थिए। [[बाबासाहेब आम्बेडकर|भीमराव अम्बेडकर]]ले गान्धीजीद्वारा गरिएको '''हरिजन''' शब्दको उपयोगको आलोचना गरेका थिए। यसकै फलस्वरूप सन् १९३४ को गर्मी याममा उनको ज्यान लिने उद्देश्यले तीन असफल प्रयास भएका थिए। जब काङ्ग्रेस पार्टी चुनाव लड्ने भयो र सङ्घीय योजना अन्तर्गत सत्ता स्वीकार गर्‍यो तब गान्धीजीले पार्टीको सदस्यताबाट राजिनामा दिने निर्णय लिएका थिए। उनी पार्टीको यस कदमबाट असहमत थिएनन् तर यसो गर्दा अहिलेसम्म कम्युनिष्ट, समाजवादीहरू, व्यापार सङ्घहरू, विद्यार्थीहरू, धार्मिक नेताहरू देखि लिएर व्यापार सङ्घहरू लगायतका जे जति आवाज विद्यमान थिए तिनीहरूको माझ पार्टीको सदश्यता मजबूत गर्नमा सजिलो हुने थियो। गान्धी काङ्ग्रेसको लाहौर अधिवेशनसँगै सन् १९३६ मा भारत फर्किएका थिए। सन् १९३८ मा राष्ट्रपति पदको लागि चुनिएका सुभाष बोससँग गान्धीको मतभेद थियो। बोससँगको मतभेदमा गान्धीको मुख्य विन्दू बोसको लोकतन्त्रमा प्रतिवद्धताको कमी तथा अहिंसामा विश्वासको कमी थियो। बोसले गान्धीजीको आलोचना गरेता पनि दोस्रो पटक जीत प्राप्त गर्न सफल भए तर उनले काङ्ग्रेसलाई त्यस समय परित्याग गरे जब सबै भारतीय नेताहरूले गान्धी <ref>आरगान्धी, ''पटेल : एक जीवन'', पीपी .२७७ - ८१ .</ref> जीद्वारा लागू गरिएका सबै सिद्धान्तहरूको परित्याग गरेका थिए। == दोस्रो विश्व युद्ध र भारत छोड आन्दोलन == [[चित्र:Mahadev Desai and Gandhi 2 1939.jpg|right|thumb|महादेव देसाई सन् १९३९ अप्रिल ७ मा बिरला सदनमा वायसरायबाट प्राप्त भएको एउटा पत्र पढ्दै।]] सन् १९३९ मा जब [[दोस्रो विश्व युद्ध|दोस्रो विश्वयुद्ध]] आरम्भ भयो त्यस बेला नाजी जर्मनीले [[पोल्यान्ड]]माथि सुरूमा आक्रमण गरको थियो। गान्धीले अङ्ग्रेज प्रयासहरूको अहिंसात्मक नैतिक सहयोगको पक्ष लिए तर अर्का काङ्ग्रेसको नेताहरूलाई यस युद्धमा जनताको प्रतिनिधिहरूको परामर्श नलिई एकहोरो रूपमा निर्णय गरेकाले यस निर्णयको विरोध गरेका थिए। काङ्ग्रेसको सबै निर्वाचित सदस्यहरूले सामूहिकरूपमा <ref>आरगान्धी, ''पटेल : एक जीवन'', पीपी .२८३ - ८६ .</ref> आफ्नो पदबाट राजिनामा दिएका थिए। लामो चर्चापछाडि गान्धीले घोषणा गरे कि जब स्वयं भारतको स्वतन्त्रताबाट अस्वीकार गरिएको हुनाले आफ्नो लोकतान्त्रिक स्वतन्त्रताको लागि बाहिरबाट लड्न भारत कुनै पनि युद्धको लागि तयार हुने छैन । जब युद्ध बढ्दै गयो गान्धीजीले स्वतन्त्रताको लागि आफ्नो माग अङ्ग्रेजलाई [[भारत छोड आन्दोलन]] नामक एउटा विधेयक ल्याएर यसलाई तीव्र बनाएका थिए। यो गान्धी तथा काङ्ग्रेस पार्टीको सर्वाधिक स्पष्ट विद्रोह थियो जुन भारतीय सीमा <ref>आरगान्धी, ''पटेल : एक जीवन'', पी.३०९ .</ref> बाट अङ्ग्रेजलाई लखेट्न लक्षित थियो। भारत छोड आन्दोलन सङ्घर्षको एउटा सर्वाधिक शक्तिशाली आन्दोलन बन्यो जति धेरै यसमा व्यापक हिंसा र गिरफ्तारी भएको थियो। <ref>आरगान्धी, ''पटेल : एक जीवन'', पी.३१८ .</ref> प्रहरीको गोलीबाट हजारौँको सङ्ख्यामा स्वतन्त्रता सेनानी मारिए तथा घाइते भए र हजारौँ सेनानीलाई गिरफ्तार गरिएको थियो। गान्धी र उनका समर्थकहरूले भारतलाई स्वतन्त्रता नदिएसम्म लडाईं नछोड्ने स्पष्टता जाहेर गरेका थिए। [[चित्र:gandhi-handwrite.jpg|right|thumb|गान्धीको हस्तलिपि साबरमती आश्रममा]] गान्धीजी र काङ्ग्रेस कार्यकारणी समितिको सबै सदस्यहरूलाई अङ्ग्रेजद्वारा [[मुम्बई]]मा सन् १९४२ अगस्त ९ मा गिरफ्तार गरिएको थियो। गान्धीलाई पुणेको आगा खान प्यालेसमा दुईवर्ष सम्म बन्दी बनाएर राखिएको थियो। गान्धी १८ महिना जेलमा बसेपछि सन् १९४४ फेब्रुअरी २२ मा उनकी श्रीमती कस्तूरबा गान्धीको पनि मृत्यु भएको थियो। यसको ६ हप्तापछि गान्धी पनि महामारी मलेरियाको शिकार हुनु परेको थियो। उनको खराब स्वास्थ्य र आवश्यक उपचारको कारण सन् १९४४ मे ६ मा युद्धको समाप्ति भन्दा पहिले नै उनलाई जेलबाट रिहा गरिएको थियो। यद्यपि भारत छोड आन्दोलनलाई आफ्नो उद्देश्यमा आशिंक सफलता नै प्राप्त भयो तर आन्दोलनको निरङ्कुश दमनले सन् १९४३ को अन्त्यसम्म भारतलाई सङ्गठित गरेको थियो। समयको मागको आधारमा गान्धीले आन्दोलन बन्द गरे जसमा काङ्ग्रेसी नेताहरू सहित लगभग एक लाख राजनीतिक बन्दीहरूलाई रिहा गरिएको थियो। == स्वतन्त्रता र भारतको विभाजन == गान्धीले सन् १९४६ मा काङ्ग्रेसको बेलायती मन्त्रीमण्डल मिसनको प्रस्ताव अस्वीकार गर्ने परामर्श दिए किनभने उनलाई मुस्लिम बाहुलता प्रान्तको लागि प्रस्तावित समूहीकरण प्रति उनको गहन अविश्वास थियो। यद्यपि केही समय गान्धीसँग काङ्ग्रेसद्वारा मतभेदको घटनाबाट यो पनि एउटा घटना बनेको (यद्यपि त्यसका नेत्त्वको कारण होइन) थियो तर नेहरू र पटेल ठान्थे कि यदि काङ्ग्रेस यस योजनाको अनुमोदन गरेन भने सरकारको नियन्त्रण [[अखिल भारतीय मुस्लिम लिग|मुस्लिम लिग]]मा जान्छ। सन् १९४८ को बीच लगभग ५,००० भन्दा पनि धेरै मानिसहरूको हिंसाको क्रममा मारिएका थिए। भारतमा बसोबास गर्ने धेरै हिन्दूहरू तथा सिख र मुस्लिमहरूको भारी बहुमत देशलाई विभाजन गर्ने पक्षमा थियो। यसको अतिरिक्त [[मुहम्मद अली जिन्ना]] मुस्लिम लीगको नेताले [[पञ्जाब, पाकिस्तान|पश्चिम पञ्जाब]], [[सिन्ध]], उत्तर पश्चिम सिमान्त प्रान्त र [[पूर्वी बङ्गाल]]मा व्यापक सहयोगको परिचय दिए। व्यापकस्तरमा फैलिने हिन्दू मुस्लिम लडाईं रोक्नको लागि नै काङ्ग्रेस नेताहरूले विभाजनको यस योजनामा मञ्जुरी दिएका थिए। गान्धीको नजीकका सहयोगीहरूले बिभाजनलाई एक सर्वोत्तम उपायको रूपमा स्वीकार गरे र [[सरदार वल्लभ भाइ पटेल|सरदार पटेल]]ले गान्धीजीलाई सम्झाउने प्रयास पनि गरे कि नागरिक अशान्ति युद्धलाई रोक्ने यही एउटा उपाय हो । गान्धीले वाध्य भई यसमा अनुमति दिएका थिए। उनले उत्तर भारत सँग-सँगै [[बङ्गाल]]मा पनि मुस्लिम र हिन्दू समुदायका नेताहरूबीचको कडा रवैयालाई शान्त गर्नको लागि गहन विचार विमर्श गरेका थिए। सन् १९४७ मा भारत-पाकिस्तान युद्ध पश्चात् पनि उनलाई त्यस समय घचघचाइयो जब सरकारले पाकिस्तानको विभाजन परिषदद्वारा बनाइएको सम्झौता अनुसार ५५ करोड रूपैया नदिने निर्णय गरेको थियो। जब यो माग उठ्न लाग्यो कि सबै मुसलमानहरूलाई पाकिस्तान पठाइयोस् तर मुसलमान र हिन्दू नेताहरूले यस माथि असन्तोष व्यक्त गरे र एक अर्को <ref>आरगान्धी, ''पटेल : एक जीवन'', पी.४६२ .</ref> सँग सम्झौता नगर्ने अडान लिए । यस कार्यले गान्धीजीलाई गहिरो आघात पुगेको थियो। उनले [[नयाँ दिल्ली|दिल्ली]]मा आफ्नो पहिलो आमरण अनशन आरम्भ गरे जसमा सबै साम्प्रदायिक हिंसा तत्काल समाप्त गर्न र पाकिस्तानलाई ५५ करोड रूपैयाँ भुक्तान गर्नको लागि माँग गरेका थिए । <ref>आरगान्धी, ''पटेल : एक जीवन'', पीपी .४६४ - ६६ .</ref> == हत्या == [[चित्र:Gandhis ashes.jpg|thumb|left|[[:en:Raj Ghat and other memorials|राज घाट]] आगा खान प्यालेसमा गान्धीको अस्थिहरू (पुणे,भारत)]] [[चित्र:MKGandhi assassination spot.jpg|thumb|right|बिरला हाउसमा गान्धीजीको समाधि]] सन् १९४८ जनवरी ३० मा गान्धीको गोली हानी हत्या गरिएको थियो जब उनी [[नयाँ दिल्ली]] बिरला भवनको मैदानमा राती हिँड्दै थिए। गान्धीको हत्यारा [[नाथूराम गोडसे]] एउटा पागल मान्छे थिए जसको कट्टरपन्थी [[हिन्दू महासभा]]सँग सम्बन्ध थियो जसले गान्धीजीलाई पाकिस्तान <ref>आरगान्धी, ''पटेल : एक जीवन'', पी.४७२ .</ref> लाई पैसा भुक्तान गर्ने मुद्दामा भारतलाई कमजोर बनाउनको जिम्मेवार ठहर्‍याइएको थियो। गोडसे र त्यस घटनामा उनको सह षड्यन्त्रकारी [[नारायण आप्टे]]लाई पछि अदालतमा मुद्दा चलाएर सजाय सुनाइयो तथा सन् १९४९ नोभेम्बर १५ का दिन उनीहरूलाई फाँसी दिइएको थियो। त्यस समय जनमानसमा चर्चा थियो कि जब गान्धीलाई गोली हानियो तब उनको मुखबाट निस्केको अन्तिम शब्द थियो हे राम। यद्यपि यस कथनमा पनि विवाद उठेको थियो। <ref>विनय लाल।[http://www.sscnet.ucla.edu/southasia/History/Gandhi/HeRam_gandhi.html ' हे राम ' : गान्धीको अन्तिम शब्दहरूको राजनीति] ह्यूमेन ८, सङ्ख्या. १ ( जनवरी २००१ ): पीपी३४ - ३८ .</ref> त्यस समय [[जवाहरलाल नेहरू]]ले रेडियोको माध्यमबाट राष्ट्रलाई सम्बोधन गरेका थिए। गान्धीको शवको खरानी (अस्थि) उनको सेवाहरूको सम्झना गराउनको लागि सम्पूर्ण भारतमा लगिएको थियो। जसको अधिकांश इलाहाबादको सङ्गममा सन् १९४८ फेब्रुअरी १२ को दिन पावन जलमा विसर्जित गरिएको थियो र केही अस्थिलाई <ref name="Guardian-2008-ashes">[http://www.guardian.co.uk/world/2008/jan/16/india.international "गान्धीको खरानी समुद्रमा आराम गर्नको लागि भनेर राखियो "] [[१६ जनवरी]] [[सन् २००८|२००८]]</ref> पवित्र रूपमा राखिएको थियो। सन् १९९७ मा तुषार गान्धीले बैङ्कमा नपाएको केही अस्थि-कलश र केही सामग्री अदालतको माध्यमबाट इलाहाबाद संगम <ref name="Guardian-2008-ashes" /><ref>[http://www.highbeam.com/doc/1G1-67892813.html]</ref> गान्धीको अस्थि ३० जनवरी सन् १९९७ मा द सिनसिनाटी पोस्टमा प्रकासित गरेका थिए। तुषार गान्धीले १९५५ मा पत्रिकाहरू द्वारा गान्धीको खरानी बैङ्कमा राखिएको छ भन्ने समाचार प्रकाशित गरी हिरासतमा लिनका लागि अदालतको ढोका खटखटाएका थिए। सन् २००८ जनवरी ३० मा दुबईमा बस्ने एक व्यापारीद्वारा गान्धीको खरानी एक अन्य अस्थि-कलश [[मुम्बई]] सङ्ग्रहालय <ref name="Guardian-2008-ashes" /> मा पठाए पश्चात् उनलाई गिरगाम चौपाटी नामक स्थानमा जलमा विसर्जित गरिएको थियो। एक अर्को अस्थि कलश आगा खान जुन पुणे<ref name="Guardian-2008-ashes" /> मा छ (जहाँबाट उनलाई सन् १९४२ मा कैद गरिएको थियो) र दोस्रो आत्मबोध फेलोशिप ताल मन्दिरमा [[लस एन्जलस]] मा राखिएको छ। <ref name="Guardian-2008-ashes" /> मा तोडफोड हुने खतरा पैदा हुन सक्दछ । == लेखन == गान्धी एक सफल लेखक थिए। दशकौँसम्म उनले अनेक पत्रपत्रिकाहरूको सम्पादन गरेका थिए जसमा [[हरिजन पत्रिका]], इन्डियन ओपिनियन यङ इण्डिया आदि सामेल छन्। जब उनी भारतमा फर्किए त्यस समय उनले नवजीवन नामक मासिक पत्रिका निकालेका थिए। पछि नवजीवनको प्रकाशन हिन्दीमा पनि भएको थियो।<ref>वि.एन द्वारा [http://www.lifepositive.com/Spirit/masters/mahatma-gandhi/journalist.asp अद्वितीय सञ्चारक] नारायणन जीवन सकारात्मकता सँग, अक्टोबर-डिसेम्बर २००२</ref> यसलाई छोडेर उनले लगभग प्रत्येक दिन व्यक्ति तथा समाचार पत्रहरूलाई पत्र लेख्ने गरेका थिए। गान्धीले केही किताबहरू पनि लेखे। आफ्नो आत्म कथासँग द स्टोरी अफ माइ एक्सपेरिमेन्ट विथ ट्रुथ दक्षिण अफ्रिकामा सत्याग्रह र त्यहाँको सङ्घर्षको बारेमा हिन्द स्वराज वा भारतीय गृह नियम, राजनीतिक प्रचार पत्रिका, र [[जोन रस्किन]]को अन्टु दिस लास्टको गुजरातीमा व्याख्या गरेका छन् । <ref name="Unto this last">{{cite book |last= Gandhi |first= M. K. |authorlink= |title= Unto this Last: A paraphrase |url=http://www.forget-me.net/en/Gandhi/untothislast.pdf |year= |publisher=Navajivan Publishing House |location= Ahmedabad |language= English; trans. from Gujarati|isbn= 81-7229-076-4}}</ref> अन्तिम निबन्ध उनको अर्थशास्त्रसँग सम्बधित कार्यक्रम भन्न सकिन्छ। उनले शाकाहारी भोजन र स्वास्थ्य, धर्म, समाजिक सुधारको बारेमा पनि विस्तारसँग लेखेका छन् । गान्धी आमरूपमा गुजरातीमा लेख्ने गर्दथे र आफ्नो किताबलाई हिन्दी र अङ्ग्रेजीमा पनि अनुवाद गर्दथे । गान्धीका सबै लेखन कार्य महात्मा गान्धीको सञ्चित लेख' नामबाट सन् १९६० मा भारत सरकारद्वारा प्रकाशित गरिएको छ। यो लेखन लगभग ५० हजार पानामा समाविष्ट छ र करीव सय खण्डमा प्रकाशित भएको छ। सन् २००० मा गान्धीको सबै लेखन कार्य संशोधित संस्करण विवादको घेरामा आयो किनभने गान्धीका अनुयायीहरूले सरकारमाथि राजनीतिक उद्देश्यको लागि परिवर्तन सामेल गरेको आरोप लगाएका थिए ।<ref>[http://archive.is/20120524200743/http://www.gandhiserve.orgcwmg/cwmg_controversy.html महात्मा गान्धीको सञ्चित लेख (सिडब्ल्युएमजी ) विवाद]</ref> === गान्धीका बारेमा पुस्तकहरू === कयौँ जीवनी लेखकहरूले गान्धीको जीवन वर्णनको कार्य लिएका छन्। त्यसमध्ये दुई कार्य बेग्लै छन् :- डीजी तेन्दुलकर आफ्नो महात्मासँग मोहनदास करमचन्द गान्धीको जीवन आठ खण्डमा छ र महात्मा गान्धीसँग प्यारेलाल र [[सुशीला नायर]] १० खण्डमा छन्। अमेरिकी सेनाको कर्नल जी बी सिंहले भनेको आफ्नो तथ्यात्मक अनुसन्धान पुस्तक देवत्वको मुखुण्डोमा गान्धीको मूल भाषण र लेखनको लागि उनले आफ्नो २० वर्षको लामो समय लगाएका थिए। == अनुयायीहरू र प्रभाव == विश्वका महत्त्वपूर्ण नेता र राजनीतिक गतिविधिहरू गान्धीबाट प्रभावित छन्। अमेरिकाको नागरिक अधिकार आन्दोलनको नेताहरूमा [[मार्टिन लुथर किङ(जुनियर)]] र [[जेम्स लाभसन]] गान्धीको लेखन र उनैको सिद्धान्तबाट निकै आकर्षित भएका थिए।<ref>[http://sfgate.com/cgi-bin/article.cgi?file=/chronicle/archive/2003/01/20/ED163673.DTL कोम्मेमोरातिङ मार्टिन लुथर किङ जूनियर राजामाथि गान्धीको प्रभाव]</ref> [[रङ्गभेद]] विरोधी कार्यकर्ता र [[दक्षिण अफ्रिका]]का पूर्व राष्ट्रपति [[नेल्सन मन्डेला|नेल्सन मण्डेला]] पनि गान्धीबाट प्रेरित थिए।<ref name="Mandela-2000">[[नेल्सन मन्डेला]], [http://www.time.com/time/time100/poc/magazine/the_sacred_warrior13a.html एक पवित्र योद्धा: दक्षिण अफ्रिकाको मुक्तिदाता भारतको मुक्तिदाता] को मौलिक कार्यहरू हेर्नुहोस्। ''टाइम पत्रिका'', ३ जनवरी २०००.</ref> र अन्य उनका अनुयायीहरुमध्ये [[खान अब्दुल गफ्फार खान]] <ref>[http://archive.is/20120524200747/findarticles.com/p/articles/mi_m1295/is_2_66/ai_83246175/print पाकिस्तानी शान्तिवादको समर्थक अब्दुल गफ्फार खान एक शान्तिवादी तथा खुला विचारका थिए]</ref> स्टीभ बिको|स्टीव बिको, र [[आङ सान सुकी]] प्रमुख थिए।<ref>[http://www.tribuneindia.com/2004/20040222/spectrum/book1.htm एक वैकल्पिक गान्धी]</ref> गान्धीको जीवन तथा उपदेशले धेरै मानिसहरूलाई प्रेरित गर्दछन्, जसले गान्धीलाई आफ्नो गुरु मान्दछन् या जसले गान्धीको विचारको प्रचार प्रसार गर्नमा आफ्नो जीवन समर्पित समेत गर्छन्। युरोपका रोआमा रोला पहिलो व्यक्ति थिए जसले सन् १९२४ मा आफ्नो किताब महात्मा गान्धीमा गान्धीमाथि चर्चा गरेका थिए र ब्राजिलको बिद्रोहीवादी र नारीवादी मारिया लासर्दा दा माउराले आफ्नो कार्य शान्तिवादमा गान्धीको बारेमा लेखेकी थिइन्। सन् १९३१ मा उल्लेखनीय भौतिक वैज्ञानिक [[अल्वर्ट आइन्स्टाइन]] गान्धीसँग पत्राचार गर्थे र पत्र पत्रिकाहरूमा उनलाई आउने पुस्ताको आदर्श भनेका थिए।<ref>[http://www.gandhiserve.org/streams/einstein.html गान्धीको बारेमा आइन्स्टाइन]</ref>[[लान्जा डेल भास्तो]] महात्मा गान्धीसँग बस्ने अभिप्रायले सन् १९३६ मा भारत आए र पछि गान्धी दर्शन फैलाउनको लागि उनी यूरोप फिर्ता आए र सन् १९४८ मा उनले कम्युनिटी अफ द आर्कको स्थापना गरेका थिए। (गान्धीको आश्रमबाट प्रभावित भएर) मेडेलिन स्लेड (मीराबेन) ब्रिटिस जल सेनापतिकी छोरी थिइन् उनले आफ्नो युवा जीवनको धेरैजसो समय गान्धीको भक्तको रूपमा भारतमा बिताएकी थिइन्। यसका अतिरिक्त बेलायती सङ्गीतकार जोन लेननले अहिंसामाथि आफ्नो विचार व्यक्त गर्दा गान्धीको उदाहरण दिएका थिए।<ref>[http://www.rollingstone.com/news/story/8898300/lennon_lives_forever अमर लेनन] ''rollingstone.com''बाट लिइएको २० मे, २००७ पुनः प्राप्त गरिएको</ref> सन् २००७ लायन्स कान अन्तर्राष्ट्रिय समारोहमा अमेरिकाका पूर्व उपराष्ट्रपति र पर्यावरणविद् [[अल्बर्ट गोर]]ले उनी माथि गान्धीको प्रभाव रहेको बताएका थिए।<ref>[http://www.exchange४media.com/Cannes 2007/fullstory2007.asp?section_id=13&news_id=26524&tag=21387&pict=2 गान्धीगिरी र ग्रीन लिओन, अल गोरले केन्सको विश्वास जिते] ''exchange४media.com''बाट लिएको हो २३ जुन सन् २००७मा पुनः प्राप्त गरिएको</ref> == पैतृक सम्पति == [[चित्र:PMBGandhistatue.jpg|left|thumb|सय वर्षीय महात्मा गान्धीको मूर्ति व्यापारीक क्षेत्रको केन्द्रीय स्थान पिटरमेरिट्सबर्ग,[[दक्षिण अफ्रिका]]मा रहेको छ।]] २ अक्टोबर गान्धीको जन्मदिन हो यसकारण [[गान्धी जयन्ती]]को अवसरमा भारतमा राष्ट्रिय विदा हुन्छ। सन् २००७ जुन १५ मा [[संयुक्त राष्ट्र महासभा]]मा एक प्रस्तावको घोषणा गरियो कि २ अक्टोबरलाई [[अन्तर्राष्ट्रिय अहिंसा दिवस]] को रूपमा मनाइनेछ। अन्य सूत्रहरूको अनुसार नौतम लाल भगवानजी मेहताले सन् १९१५ जनवरी २१ मा उनलाई यो महात्माको संज्ञा दिएका थिए। यद्यपि गान्धीले आफ्नो आत्मकथामा भनेका छन् कि उनलाई कहिल्यै लागेन कि उनी यस सम्मानको योग्य छन् ।<ref>[http://kamdartree.com/Dr%20PJ%20Mehta.htm एमके.गान्धी: एक आत्मकथा], २१ मार्च सन् २००६ मा पुनः प्राप्त गरिएको</ref> मानपत्रका अनुसार, गान्धीलाई उनको न्याय र सत्यको सह्रानीय बलिदानको लागि महात्मा नाम दिइएको हो ।<ref>[http://kamdartree.com/mahatma_kamdar.htm मोहनदास कसरी र कहिले प्रलेखन। गान्धी आफ्नो नामको अनुरूप नै "महात्मा"' बने २१ मार्च सन् २००६मा पुनः प्राप्त गरिएको]</ref> '''[[टाइम (पत्रिका)|१९३० मा टाइम]]''' पत्रिकाले महात्मा गान्धीलाई वर्ष पुरूषको रूपमा सम्मान दिएको थियो। सन् १९९९ मा गान्धी [[अल्वर्ट आइन्स्टाइन]] जसलाई शताब्दीको पुरूष]] नाम दिइयो र गान्धी त्यस सुचिमा पनि दोश्रो स्थानमा रहेका थिए। टाइम पत्रिकाले [[चौधौँ दलाई लामा|दलाई लामा]], [[लेच सा]], [[मार्टिन लुथर किङ (जुनियर)|डा मार्टिन लूथर किङ, जूनियर]], [[सेसर शाउनीज]], [[आङ सान सुकी]], [[बेन्गिनो अकुइनो, जूनियर|बेनिग्नो अकुइनो जूनियर]], [[डेसमण्ड टुटु|डेसमण्ड टूटू]] र [[नेल्सन मन्डेला|नेल्सन मण्डेला]]लाई '''गान्धीको पुत्र'''को रूपमा चित्रित गरे र उनको अहिंसाको आद्यात्मिक उतराधिकारी मानेका थिए।<ref>[http://www.time.com/time/magazine/article/0, 9171,993026,00.एच. टी.एम. एल गान्धीका सन्तान]'' [[टाइम (पत्रिका )|टाइम (पत्रिका)]] ''२१ अप्रिल सन् २००७मा पुनः प्राप्त गरिएको</ref> [[भारत सरकार]]ले हरेक वर्ष उल्लेखनीय समाजिक कार्यकर्ताहरू, विश्वका नेताहरू र नागरिक हरूलाई [[महात्मा गान्धी शान्ति पुरस्कार]]बाट पुरस्कृत गर्ने गर्दछ। [[नेल्सन मन्डेला]] दक्षिण अफ्रिकाको नेता जो कि जातीय मतभेद र पार्थक्यको उन्मूलनमा सङ्घर्षरत् रहे यस पुरस्कारको लागि एक प्रवासी भारतीयको रूपमा प्रबल दावेदार हुन्। सन् १९९६ मा [[भारत सरकार]]ले महात्मा गान्धीको शृङ्खलाको [[भारतीय रूपैयाँ|नोट]]को मुद्रणको १,५,१०,२०,५०,१००,५०० र १,००० का नोट प्रकाशित गरेको थियो। आज भारतमा जति पनि नोटहरू प्रयोगमा रहेका छन् ती सबैमा महात्मा गान्धीको तस्वीर अङ्कित रहेको छ। सन् १९६९ मा संयुक्त अधिराज्यले हुलाक टिकटको एक शृङ्खला महात्मा गान्धीको शतवार्षिक जयन्तीको उपलक्ष्यमा जारी गरेको थियो। [[चित्र:Gandhi site.jpg|thumb|नयाँ दिल्लीमा [[नयाँ दिल्ली|गान्धी स्मृति]]मा बीर स्तम्भले त्यस स्थानलाई अङ्कित गर्दछ जहाँ उनको हत्या भएको थियो।]] संयुक्त अधिराज्यमा गान्धीजीका यस्ता अनेक प्रतिमाहरू खास स्थानहरूमा छन् जस्तै ताभिस्टोक स्क्वायरको छेऊ ताभीस्टोक चोक, लन्डन विश्वविद्यालय कलेज जहाँ उनले कानुनको शिक्षा प्राप्त गरेका थिए। संयुक्त अधिराज्यमा जनवरी ३० का दिन राष्ट्रिय गान्धी स्मृति दिवस मनाउने गरिन्छ। [[संयुक्त राज्य अमेरिका]]मा गान्धीको प्रतिमाहरू न्युयोर्क सहरमामा रहेको युनियन स्क्वायर बाहिर र एटलान्टामा मार्टिन लुथर किङ जुनियर राष्ट्रिय ऐतिहासिक स्थल र वासिङ्गटनमा भारतीय दूतावासको नजिक मेसाचुसेट्स मार्गमा रहेको छ। त्यस्तै [[दक्षिण अफ्रिका]]को पिटरमेरिट्सबर्ग शहरमा भारतीय दूतावासको नजिक, जहाँ सन् १८९३ मा गान्धीजीलाई रेलको प्रथम-श्रेणीबाट निकालिएको थियो त्यहाँ उनको स्मृतिमा एउटा प्रतिमा स्थापित गरिएको छ। गान्धीको प्रतिमाहरू मेडम तुसादको मैन सङ्ग्रहालय, लन्डनमा, न्युयोर्क र विश्वको अनेक सहरहरूमा उनको सम्मानमा स्थापित गरिएका छन्। महात्मा गान्धी सन् १९३७ देखि सन् १९४८ को बीचमा पाँच पटक [[नोबेल शान्ति पुरस्कार|शान्तिको नोबेल पुरस्कार]]को लागि मनोनित भए जसमा अमेरिकन फ्रेन्ड्स सर्भिस समितिद्वारा दिइएको नामाङ्कन पनि सामेल छ।<ref>[http://www.afsc.org/about/nobel/past-nominations.htm AFSCको पूर्व नोबेल नाआमाकन].</ref> तर यो पुरस्कार गान्धीलाई कहिल्यै पनि प्राप्त भएन। दशकौँ पश्चात् नोबेल समितिले आफ्नो यस भूल प्रति खेद भएको सार्वजानिक रूपमा घोषित गरेको थियो र उनीहरूले यो पनि स्वीकार गरे कि पुरस्कार नदिनुको कारण विभाजित राष्ट्रिय विचार रहेको थियो। महात्मा गान्धीलाई यो पुरस्कार सन् १९४८ मा दिन लागिएको थियो तर उनको हत्याको कारण यसलाई रोकियो । त्यस वर्ष दुई नयाँ राष्ट्र [[भारत]] र [[पाकिस्तान]]बीचमा युद्ध आरम्भ हुनु पनि एउटा जटिल कारण थियो।<ref>अमित बरुआ [http://www.hindu.com/2006/10/17/stories/2006101704971200.htm "गान्धीलाई नोबेल पुरस्कार नदिइनु ठूलो भूल थियो"].''[[द हिन्दू]] '',२००६. १७ अक्टोबर मा पुनः प्राप्त गरिएको</ref> गान्धीको मृत्यु वर्ष सन् १९४८ मा पुरस्कार यस कारणबाट दिइएन किन भने त्यस समय कोई जीवित योग्य उम्मेदवार थिएनन् । जब सन् १९८९ मा [[चौधौँ दलाई लामा|दलाई लामा]]लाई यस पुरस्कारले पुरष्कृत गरियो त्यस समय यस समितिका अध्यक्षले भने यो महात्मा गान्धीको यादमा श्रद्धाञ्जलीको नै एउटा हिस्सा हो ।<ref>ओयेविंद टोंनेस्सों [http://nobelprize.org/nobel_prizes/peace/articles/gandhi/index.html महात्मा गान्धी, बिर्सिएका सम्मानित व्यक्ति] नोबेल-ई-सङ्ग्रहालय शान्ति सम्पादक/सम्पादन, १९९८-२०००।[[२१ मार्च]] [[सन् २००६|२००६]]मा पुनः प्राप्त गरिएको</ref> [[चित्र:Gandhi Memorial.jpg|thumb|right|[[राज घाट]], [[नयाँ दिल्ली]] [[भारत|भारतमा]] त्यस स्थानलाई अङ्कित गर्दछ जहाँ सन् १९४८ मा गान्धीको दाह-संस्कार भएको थियो ।]] भारत सरकारले सन् १९७१ मा बिरला भवन (वा बिरला हाउस),नयाँ दिल्ली अधिग्रहण गर्‍यो जहाँ सन् १९४८ जनवरी ३० मा गान्धीको हत्या गरिएको थियो र यो सन् १९७३ मा गान्धी स्मृतिको रूपमा जनताको लागि खोलिएको थियो। यो स्मृतिले त्यस कोठालाई संरक्षण गरेको छ जहाँ गान्धीले आफ्नो अन्तिम समयको चार महिना बिताएका थिए र त्यो मैदान पनि जहाँ राती हिडडुलका लागि गएकै बेला उनको हत्या गरिएको थियो। यहाँ रहेको एउटा शहीद स्तम्भले त्यस स्थानलाई अङ्कित गर्दछ जहाँ उनको हत्या गरिएको थियो। प्रति वर्ष ३० जनवरीको दिन महात्मा गान्धीको पुण्यतिथिमा कतिपय देशको स्कूलहरूमा अहिंसा र शान्तिको दिन मनाइन्छ जसको स्थापना सन् १९६४ [[स्पेन]]मा भएको थियो। दक्षिणी गोलार्द्धको पात्रो प्रयोग हुने ठाउँमा ३० मार्चमा यो दिवस मनाइन्छ। == आदर्श र आलोचनाहरू == गान्धीको कठोर [[अहिंसा]]को नतीजा शान्तिवाद हो, जुन राजनीतिक क्षेत्रबाट आलोचनाको एउटा मूल आधार बनेको थियो। === विभाजनको सङ्कल्पना === नियमको रूपमा गान्धी [[विभाजन(राजनीति)|विभाजन]]को अवधारणाको बिरूद्ध थिए किन भने यो उनको धार्मिक एकताको दृष्टिकोणको प्रतिकूल थियो।<ref>''[http://www.amazon.com/gp/reader/0394714660/ The एसेन्सियल गान्धीमा पुनः प्रकाशित : उनको जीवन, कार्यहरू, र विचारको सङ्ग्रह]।'' लुइस फिसर, २००२ (पुनर्मुद्रित संस्करण) पिपी.१०६-१०८</ref> सन् १९४६ अक्टोबर ६ मा भारतको विभाजनमा हरिजन) पत्रिकामा उनले ६ अक्टोबरको अंकमा भारतको विभाजन पाकिस्तान बनाउनको लागि भन्ने बारेमा लेखेका थिए। <blockquote>'''(पाकिस्तानको माग)''' मुस्लीम लीगद्वारा प्रस्तुत गरिएको गैर-इस्लामी हो र म यसलाई पापयुक्त भन्न हिच्किचाउँदिन इस्लाम मानव जातिको भाइचारा र एकताको लागि हो न कि मानव परिवारको एकतालाई अवरोध गर्नको लागि । यस कारण भारत युद्धको दुई समुहमा विभाजित होस् भन्ने चाहनेहरू भारत र इस्लाम दुबैका शत्रु हुन् । उनीरू मलाई टुक्रैटुक्रा पारेर काट्न सक्दछन् तर मलाई त्यस चीजको लागि मन्जुर गर्न सक्दैनन् जसलाई म गलत सम्झन्छु। हामीले आस छोडनु हुँदैन, यसको बावजूद पनि सपनाका कुरा भइहेको छ कि मुसलमानहरूलाई आफ्नो प्रेमको कैदमा अबलाम्बित गर्नुपर्दछ। <ref>''[http://www.amazon.com/gp/reader/0394714660/ The एसेन्सियल गान्धीमा पुनः प्रकाशित भयो : उनको जीवन, कार्यहरू, र विचारको सङ्ग्रह].''लूईस फिशर, २००२(पुनर्मुद्रित संस्करण) पी.३०८-९</ref></blockquote> ज्याक होमर गान्धीको [[मुहम्मद अली जिन्ना|जिन्ना]]सँग पाकिस्तानको विषयलाई लिएर भएको एउटा लामो पत्राचारमा ध्यान दिँदै भन्दछन् - हुन त गान्धी वैयक्तिक रूपमा विभाजनको बिरूद्ध थिए, उनले सहमतिको सुझाव दिए जसको अनुसार काङ्ग्रेस र मुस्लिम लीग अस्थायी सरकारले निम्न सम्झौता गर्दागर्दै आफ्नो स्वतन्त्रता प्राप्त गरे जसको पछि विभाजनको प्रश्नको फैसला ती जिल्लाहरूको जनमतद्वारा हुनेछ जहाँ मुसलमानहरूको सङ्ख्या बढी छ ।<ref>ज्याक, होमर।''[http://books.google.com/books?id=XpWO-GoOhVEC&pg=PR13&lpg=PR11&dq=The+Gandhi+Reader:+A+Sourcebook+of+His+Life+and+Writings&sig=mu7B1to2ve7qqIYNmXQMd5jifsY गान्धीको पाठक]'',p 418</ref>. भारतको विभाजनको विषयलाई लिएर गान्धीले दोहोरो स्थिति राख्नुलाई यसबाट हिन्दुहरू र मुसलमानहरू दुबै तर्फबाट आलोचनाको बाटो खोलिदिए। मुहम्मद अली जिन्ना तथा समकालीन पाकिस्तानीहरूले गान्धीको मुसलमान राजनीतिक हकलाई कम मानेको भनी आलोचना गरेका थिए। विनायक दामोदर सावरकर र उनका सहयोगीहरूले गान्धीको आलोचना गरे र आरोप लगाए कि उनी राजनीतिक रूपमा मुसलमानहरूलाई मनाउने तर्फ लागे र हिन्दुहरू माथि भइरहेको अत्याचार प्रति उनी लापरवाह बन्दै पाकिस्तान निर्माणको लागि स्वीकृति दिए (गान्धीले सार्वजानिक रूपमा यो घोषणा गरेका थिए कि विभाजन भन्दा पहिले मेरो शरीरलाई दुई भागमामा काटि दिनू । यो आज पनि राजनीतिक रूपबाट बिबादास्पद छ। पाकिस्तानी-अमेरिकी इतिहासकार [[आयशा जलाल]] यो तर्क दिन्छिन् कि विभाजनको कारण गान्धी र काङ्ग्रेस मुस्लिम लीगसँग सत्ता बाँड्न इच्छुक थिएनन्, अरू मुसलमान [[हिन्दू राष्ट्रवादी]] राजनेता [[प्रविण तोगडिया]] पनि गान्धीको यस विषयलाई लिएर नेतृत्वको आलोचना गर्दछन्। र यो पनि इसारा गर्दछन् कि उनको अत्याधिक कमजोरीको कारणले नै भारतको विभाजन भएको थियो। गान्धीले सन् १९३० को अन्त्य-अन्त्यमा विभाजनको लिएर इजरायलको निर्माणको लागि प्यालेस्टाइननको विभाजन प्रति पनि आफ्नो अभिरुचि जनाएका थिए सन् १९३८ अक्टोबर २६ मा उनले हरिजन पत्रिकामा भनेका थिए।: <blockquote>मलाई कतिपय पत्र प्राप्त भएका छन् जसमा मसँग जर्मनीमा यहूदीहरूको उत्पीडन र अरबका यहूदीहरूको बारेमा मेरो विचार के छ भनेर सोधिएको थियो। यस्तो होइन कि यस कठिन प्रश्नमा आफ्नो विचार म बिना झन्झट दिन सक्दछु। मेरो सहानुभूति यहुदीहरूसँग छ। म उनीहरूसँग दक्षिण अफ्रिकाबाट नै नजिकबाट परिचित छु। केही त आफ्नो जीवनभरको लागि मेरो साथी बनेका छन्। यी मित्रहरूद्वारा नै मलाई लामो समयदेखि भइरहेको उत्पीडनको बारेमा जानकारी प्राप्त भयो। उनीहरू माथिको मेरो सहानुभूति मलाई न्यायको आवश्यकताबाट विवेकशून्य गर्दैन। त्यसैले यहूदीहरूको लागि एउटा राष्ट्रको कामनाले मलाई उतिसारो आकर्षित गर्दैन। जसको मन्जुरी बाईबलमा दिइयो र जुन जिद्दीबाट उनीहरू आफ्नो फिर्तीमा प्यालेस्टाइनलाई रुचाउन थालेका छन्। किनभने उनी पृथ्वीका अरू मानिसहरूसँग प्रेम गर्दैनन्, त्यस देशलाई आफ्नो घर बनाउँदैनन् जहाँ उनको जन्म भयो र जहाँ उनले जीविकोपार्जन गरे। प्यालेस्टाइन अरबहरूको हो ठीक उसैगरी जसरी इङगल्याण्ड अङ्ग्रेजको र फ्रान्स फ्रान्सेलीहरूको। यहूदिहरूको अरबहरू माथि अधिरोपित गर्न अनुचित र अमानवीय हो जे जस्तो पनि आज प्यालेस्टाइनमा भइरहेको छ त्यसलाई कुनै पनि आचार संहिताबाट सही साबित गर्न सकिन्न ।</blockquote> === हिंसक प्रतिरोधको अस्वीकृति === जो मानिसहरू हिंसाको माध्यमले स्वतन्त्रता हासिल गर्न चाहन्थे गान्धी तिनको आलोचनाको कारण पनि धेर थोर राजनीतिक आगोको चपेटमा परे [[भगत सिंह]], [[सुखदेव]], [[उधम सिंह]], [[राजगुरु]]लाई सुनाइएको विचारको बिरोध केही दलहरूमा उनको आलोचनाको कारण बन्यो ।<ref>{{cite web|title=भगत सिंह माथि महात्मा गान्धी|url=http://www.kamat.com/mmgandhi/onbhagatsingh.htm|publisher=About.com|accessdate=17 May 2012}}</ref> यस आलोचनाको लागि गान्धीले भने, एउटा यस्तो समय थियो जब मानिसहरू मलाई सुन्ने गर्थे कि अङ्ग्रेजहरूसँग बिना हतियार कसरी लड्न सकिन्छ किन भने त्यतिबेला हतियार थिएनन्। तर अहिले आएर मलाई ज्ञात हुन्छ कि मेरो अहिंसा कुनै कामको छैन किन भने यसबाट हिन्दू-मुसलमानहरूको भिडन्त रोक्न सकिन्न यसकारण आत्मरक्षाको लागि सशस्त्र हुन पर्दछ। उनले आफ्नो बहस कतिपय लेखहरूमा गरे, जसमध्ये होमर ज्याक्सको द गान्धी रीडर: एक श्रोत उनको लेखन र जीवन को पनि एक रहेको छ। सन् १९३८ मा जब पहिलो पटक यहूदीवाद र सेमेटीसम विरोधी लेखियो, गान्धीले सन् १९३० मा भएको जर्मनीमा यहूदिहरू माथि भएको उत्पीडनको [[सत्याग्रह]]को समय बताए कि उनले जर्मनीमा यहूदिहरूद्वारा सहनुपरेका कठिनाइहरूको लागि अहिंसाको तरिकाको प्रयोग गर्नको भनेका थिए। <blockquote>यदि म एक यहुदी हुन्थेँ र जर्मनीमा जन्मेको हुन्थें र आफ्नो जीविकोपार्जन त्यहींबाट गरिरहेको हुन्थें भने जर्मनीलाई नै आफ्नो घर मान्ने थिएँ । यसको वावजूद कि कोइ सभ्य जर्मन मलाई धम्क्याउँछ वा उसले मलाई गोली हान्छ वा कुनै अँध्यारो कारागारमा फ्याँकिदिन्छ। म निकाला र मतभेदी आचरणको अधीनमा हुनबाट अस्विकार गर्नेछु र यसको लागि म यहुदी भाइहरूको प्रतीक्षा गर्दिनँ। उनीहरू आउन् र मेरो वैधानिक प्रतिरोधमा म सँग जोडियुन्, बरू मलाई आत्मविश्वास होला कि अन्तिममा सबै मेरा उदाहरण मान्नको लागि बाध्य हुनेछन् । यहाँ जुन सुझाव दिइएको छ यदि एउटा पनि यहूदी स्वीकार गर्छन् भने उनको स्थिति जुन अहिलेको समयमा छ त्यसभन्दा खराब हुने छैन । र यदि दिइएको पीडा उनी स्वेच्छापूर्वक सहन सक्छन भने त्यसले उनीहरूलाई भित्री शक्ति र आनन्द प्रदान गर्नेछ र हिटलरको सुविचारित हिंसा पनि यहूदिहरूको एउटा साधारण नरसंहारको रूपमा निष्कर्षित हो तथा यो त्यसका अत्याचारहरूको घोषणाको विरुद्ध पहिलो जवाफ हुनेछ । यदि यहूदिहरूको मन मस्तिष्क स्वेच्छापूर्वक पीडा सहनको लागि तयार छ भने मेरो कल्पना बिनासको दिन पनि धन्यवाद ज्ञापन र आनन्दको दिनमा बदलिनेछ।<ref>{{cite web|title=गान्धीको पाठक|url=http://books.google.com/books?id=XpWO-GoOhVEC&pg=PR13&lpg=PR11&dq=The+Gandhi+Reader:+A+Sourcebook+of+His+Life+and+Writings&sig=mu7B1to2ve7qqIYNmXQMd5jifsY}}</ref></blockquote> गान्धीको यी वक्तव्यहरूको कारण प्रसस्त आलोचना भयो जसको जवाफ उनले यहुदीहरू माथि प्रश्न लेखमा दिए साथमा उनका मित्रहरूले यहूदिहरूलाई गरिएको मेरो अपीलको आलोचनामा समाचार पत्रका दुई कटिङ पठाएका थिए। आलोचनाहरूले यो सङ्केत गर्छ जसले यहूदिहरूको बिरूद्ध भएको अन्यायको उपाय भनियो त्यो बिल्कुलै नयाँ थिएन। उनले आलोचनाहरूको उत्तर यहुदी मित्रहरूलाई जवाफ र यहुदी र प्यालेस्टाइन मा दिएका थिए। यहूदिहरूलाई आसन्न आहुतिलाई लिएर गान्धीको बयानले कतिपय आलोचकहरूको आलोचना आकर्षित गरेका थिए। मार्टिन बबर जो स्वयं यहुदी राज्यको एउटा विरोधी थिए उनले गान्धीलाई सन् १९३९ फेब्रुअरी २४ मा एउटा कटु आलोचनात्मक पत्र लेखे। बबरले दृढतासँग भने कि अङ्ग्रेजद्वारा भारतीय मानिसहरूसँग जुन व्यवहार गरिएको थियो त्यही नाजिहरूद्वारा यहूदिहरूसँग गरिएको व्यवहार भन्दा भिन्न छ, यसको अलावा जब भारतीय उत्पीडनको शिकार थिए। त्यस समय गान्धीले केही अवसरमा बलको प्रयोगको समर्थन गरेका थिए। गान्धीले सन् १९३० मा जर्मनीमा यहूदिहरूको उत्पीडनलाई [[सत्याग्रह]] भित्र नै सन्दर्भित हो भनी भनेका थिए । सन् १९३८ नोभेम्बरमा उपरावित यहूदिहरूको नाजी उत्पीडनको लागि उनले अहिंसाको उपाय देखाए : <blockquote>मलाई यस्तो महसुस भयो कि यहूदिहरूको जर्मन उत्पीडन इतिहासमा कुनै सामानान्तर होइन। पुरानो जमानाको तानाशाह कहिल्यै यति पागल थिएनन् जति हिटलर भए र यसलाई उनी धार्मिक उत्साहसँग गर्दछन् कि उनी एक यस्ता अनन्य धर्म र जंगी राष्ट्रको प्रस्तुत गरिरहेका छन् जसको नाममा कोई पनि अमानवीयता मानवीयताको नियम बन्दछ जसलाई अहिले र भविष्यमा पुरस्कृत गरिनेछ । ज्ञात रहोस कि एउटा पागल तर निडर युवाद्वारा गरिएको अपराध सम्पूर्ण जाति माथि अविश्वसनीय उग्रताका साथ छाप छोड्नेछ। यदि कहिल्यै कोई न्यायसंगत युद्ध मानवताको नाममा एउटा पुरा कामको प्रति जर्मनीको बर्बर उत्पीडनको बिरूद्ध युद्धलाई पूर्णरूपबाट उचित भन्न सकिँदो हो । तर म कुनै युद्धमा विश्वास राख्दिनँ। यसलाई युद्धको नाफा-नोक्सानको बारेमा चर्चा मेरो अधिकार क्षेत्रमा छैन । तर जर्मनीद्वारा यहूदिहरू माथि गरिएको यस किसिमको अपराध बिरूद्ध युद्ध गर्न सकिन्न र जर्मनीसँग गठबन्धन पनि गर्न सकिन्न। यो कसरी हुनसक्छ कि एउटा यस्तो देशको बीच गठबन्धन होस् जसबाट न्याय र प्रजातन्त्रको आश गरिन्छ र दोस्रो जसलाई दुबैको शत्रु घोषित गरिएको छ? </blockquote> === दक्षिण अफ्रिकाको प्रारम्भिक लेख === गान्धीको दक्षिण अफ्रिकालाई लिएर सुरुवाती लेख निकै बिबादास्पद छ सन् १९०८ मार्च ७ मा, गान्धीले इन्डियन ओपिनियन पत्रिकामा दक्षिण अफ्रिकामा उनको कारागार जीवनको बारेमा लेखे काफिर शासन नै असभ्य हो - कैदीको रूपमा उनीहरू कष्टदायक, फोहोरी र लगभग पशुहरूको समान समय व्यतित गर्छन्। सन् १९०३ मा आप्रवासको विषयलाई लिएर गान्धीले टिप्पणी गरे कि म मान्दछु कि जति उनी आफ्नो जातिको शुद्धता माथि विश्वास गर्दछन् उति हामी पनि मानौं कि दक्षिण अफ्रिकामा रहेको गोरो जाति छ उनी नै श्रेष्ठ जाति हुनु पर्दछ। दक्षिण अफ्रिकामा बसोबासको क्रममा गान्धीले पटक-पटक भारतीयहरूलाई अश्वेतसँग समाजिक वर्गीकरणलाई लिएर विरोध गरेका थिए। जसको बारेमा उनी वर्णन गर्दछन् कि निसंदेह पूर्णरूपबाट काफिरबाट श्रेष्ठ हुनुहोस्। यो ध्यान दिन योग्य छ कि गान्धीको समयमा काफिरलाई वर्तमानमा प्रयोग भइरहेको अर्थ भन्दा एउटा भिन्न अर्थ थियो। गान्धीका यी कथनले उनलाई केही मानिसहरूद्वारा जातिवादी भएको आरोपको लगाउने मौका दिएको थियो। इतिहासका दुई प्रोफेसर सुरेन्द्र भाना र गुलाम वाहेद जो दक्षिण अफ्रिकाको इतिहासमा जानकारी राख्दछनले आफ्नो मूलग्रन्थ द मेकिङ अफ अ पोलिटिकल रिफोर्मर: गान्धी इन साऊथ अफ्रिका, १८९३ - १९१४ मा यस विवादको जाँच गरेका छन्। (नयाँ दिल्ली:मनोहर,२००५) मा एउटा अध्याय एकको केन्द्रमा गान्धी, औपनिवेशिक स्थितिमा जन्मे अफ्रीकी र भारतीय जो कि श्वेत आधिपत्यमा अफ्रीकी र भारतीय समुदायहरूको सम्बन्धमा छ तथा ती नीतिहरूमा जुनको कारणबाट विभाजन भयो (र उनी तर्क दिन्छन् कि यी समुदाहरूको बीच सङ्घर्ष लाजिमी किसिमको हो) यस सम्बन्धको बारेमा उनी भन्दछन् युवा गान्धी सन् १८९० मा त्यस विभाजीय विचारबाट प्रभावित थिए जो कि त्यस समय प्रबल थियो। साथ साथै उनी यो पनि भन्दछन्, गान्धीको जेलको अनुभवले उनलाई ती मानिसहरूको स्थिति प्रति अरु संवेदनशील बनाइदिएको थियो जसले गान्धी अझ दृढ भएका थिए। उनी अफ्रीकीहरू प्रति आफ्नो अभिव्यक्तिमा पूर्वाग्रह लिएर एकदमै कम निर्णायक भए र वृहत स्तरमा समान कारणको बिन्दुहरू देख्न लागेका थिए। जोहान्सबर्ग जेलमा उनको नकारात्मक दृष्टिकोणमा निरङ्कुश अफ्रीकी कैदी थिए न कि साधारण अफ्रीकी त्यहाँ रहेका थिए। दक्षिण अफ्रिकाको पूर्व राष्ट्रपति नेल्सन मन्डेला गान्धीका अनुयायी हुन्। सन् २००३ मा गान्धीका आलोचकहरूद्वारा प्रतिमाको अनावरण रोक्ने कोशिशको बावजूद उनले उनलाई [[जोहानेसवर्ग]]मा अनावृत गरे। भाना र वाहेदले अनावरण कार्यक्रमको छेउछेउ भएका घटनाहरू माथि द मेकिङ अफ अ पोलिटिकल रिफोर्मार: गान्धी इन साऊथ अफ्रिका, सन् १९१३-१९१४ मा टिप्पणी गरेका थिए उनले यस किताबको अनुभाग दक्षिण अफ्रिकाको लागि गान्धीको विरासतमा लेखेका थिए गान्धीले दक्षिण अफ्रिकाको सक्रिय कार्यकर्ताहरूलाई आगामी पुस्ताहरूमा श्वेत अधिपत्य समाप्त गर्नको लागि प्रेरित गरे। यो विरासत उनलाई [[नेल्सन मन्डेला]]सँग जोड्दछ। जुन काम गान्धीले शुरू गरेका थिए उनलाई मण्डेलाले पूरा गरे।<ref>द मेकिङ अफ अ पोलिटिकल रिफोर्मार : गान्धी यी साऊथ अफ्रिका, १८९३ - १९१४. सुरेन्द्र भाना र गुलाम वाहेद, पृ १४९.</ref> उनी भन्छन् ती विवादको हवाला दिँदै जसले गान्धीको प्रतिमाको अनावरणको क्रममा उठेका थिए ।<ref>द मेकिङ अफ अ पोलिटिकल रिफोर्मार : गान्धी यी साऊथ अफ्रिका, १८९३-१९१४.'' सुरेन्द्र भाना र गुलाम वाहेद, २००५: पीपी. १५०-१.</ref> गान्धी प्रति यी दुई दृष्टिकोणको प्रतिक्रिया स्वरूप भाना र वाहेद तर्क दिन्छन् : उनी मानिसहरूलाई दक्षिण अफ्रिकामा रङ्गभेद पश्चात आफ्नो राजनीतिक उद्देश्यको लागि गान्धीलाई सही ठहर्यानउन चाहन्छन्। <ref>एक राजनीतिक सुधारकको निर्माण: दक्षिण अफ्रिकामा गान्धी, १८९३-१९१४. सुरेन्द्र भाना र गुलाम वाहेद, २००५: पृ. १५१.</ref> === राज्य विरोधी === गान्धी त्यस राज विरोधीको रूपमा थिए जहाँ उनको दृष्टिकोणले त्यस भारतको हो जुन कुनै सरकारको अधीन नहोस् ।<ref>जेसुदासन, ईग्नेसिअस स्वतन्त्रताको लागि गान्धीको धर्मग्रन्थ गुजरात साहित्य प्रकाशन: आनन्द इण्डिया, १९८७, पीपी २३६-२३७</ref> उनको विचार थियो कि एउटा देशमा इमान्दार स्वशासनको अर्थ हुन्छ कि प्रत्येक व्यक्ति आफैं माथि शासन गरोस् तथा कुनै यस्तो राज्य नहोस जसले मानिसहरू माथि कानुन लागु गर्न सकोस् ।<ref>मूर्ती, श्रीनिवास महात्मा गान्धी र लियो टालस्टायको पत्र लङ बीच प्रकाशन : लङ बीच, १९८७ पीपी १३</ref><ref>मूर्ति, श्रीनिवास महात्मा गान्धी र लियो टालस्टायको पत्र लङ बीच प्रकाशन : लङ बीच, १९८७, पीपी १८९.</ref> केही मौकामा उनले स्वयंलाई एउटा दार्शनिक अराजकतावादी भनेका छन् ।<ref>[http://www.mkgandhi.org/articles/snow.htm गान्धी माथि र उनी द्वारा आलेख को], ७ जुन, २००८ पुनः समीक्षा गरिएको</ref> उनको अर्थमा एउटा स्वतन्त्र भारतको अस्तित्व ती हजारौं साना साना आत्मनिर्भर समुदायहरूबाट बन्छ (सम्भवतः [[लेभ टालस्टोय]]को विचार) जो अरूको बाटोको अडचन नबनी आफैं माथि राज्य गर्दछन्। यसको यो मतलब थिएन कि बेलायतीद्वारा स्थापित प्रशासनिक ढाँचाको भारतीहरूलाई स्थानान्तरित गरिदिन जसको लागि उनले भने कि हिन्दूस्तानलाई इङ्लिस्तान बनाउनु रहेको छ। <ref>छैटौँ अध्याय, हिन्द स्वराज, मोहनदास करमचन्द द्वारा .गान्धी</ref> बेलायती ढाँचाको संसदीय तन्त्र माथि कुनै विश्वास नहुनाको कारण उनी भारतमा स्वतन्त्रता पश्चात् काङ्ग्रेस पार्टीलाई भङ्ग गरेर [[प्रत्यक्ष लोकतन्त्र]] प्रणालीको <ref>भट्टाचार्य, बुद्धदेव गान्धीको राजनीतिक दर्शनको विकास कलकत्ता पुस्तक घर: कलकत्ता, १९६९, पीपी ४७९</ref> स्थापित गर्न चाहन्थे ।<ref>छैटौँ अध्याय, ''हिन्द स्वराज'', मोहनदास करमचन्द द्वारागान्धी</ref> == चित्र दीर्घा == <gallery> image:God is Truth.jpg|'''गान्धीको सत्यवादी नीति''' - [[साबरमति]] सन् १९२७ मार्च १३ image:Gandhi at Darwen with women.jpg|सन् १९३१ सेप्टेम्बर २६मा गान्धी टेक्सटाइल कायकर्ताहरू सँग image:Tagore Gandhi.jpg|सन् १९४० मा गान्धी [[रवीन्द्रनाथ ठाकुर|रविन्द्रनाथ टेगोर]]सँग image:Young India.png|गान्धीजीले सुरुगरेको पत्रिका '''यंग इन्डिया''' image:Mahatma Gandhi District in Houston Texas.JPG|अमेरिकाको टेक्ससमा गान्धी </gallery> == यो पनि हेर्नुहोस् == * [[अन्तर्राष्ट्रिय गान्धी स्मारक फाउन्डेशन]] * [[गान्धी शान्ति पुरस्कार]] * [[महात्मा गान्धीको कलात्मक वर्णनको सूची]] == सन्दर्भ सामग्री== {{reflist|30em}} === थप अध्ययनको लागि (महात्मा गान्धीको बिषयमा)=== * भाना, सुरेन्द्र र गुलाम वाहेद.''द मेकिङ अफ अ पोलिटिकल रिफोर्मार : गान्धी यी साऊथ अफ्रिका, १८९३-१९१४.'' नयाँ दिल्ली: मनोहर, २००५ * बोन्दुरन्त्त, जुआअन वी.'' हिंसाको जीत: गान्धीवादी दर्शनको सङ्घर्ष''. प्रिन्सटन यूपी, १९९८ आईएसबीएन ०-६९१-०२२८१-X * चेर्नस, ईरा.'' अमेरिकी अहिंसा: विचारको इतिहास'', सातौँ अध्याय .आईएसबीएन १-५७०७५-५४७-७ * चड्ढा, योगेश .''गान्धी: एक जीवन .''आईएसबीएन ०-४७१-३५०६२-१ * डेलटन, डेनिस (ईडी) .''महात्मा गान्धी: छानिएका राजनीतिक लेख '' इण्डियानापोलिस/क्याम्ब्रिज : [[हैकट प्रकाशन कम्पनी|हैकट प्रकशन कम्पनी]], १९९६ आईएसबीएन ०-८७२२०-३३०-१ * गान्धी, महात्मा .''महात्मा गान्धीका सञ्चित लेख .''नयाँ दिल्ली: प्रकाशन विभाग, सूचना एवम प्रसारण मन्त्रालय, भारत सरकार, १९९४. * [[एकनाथ इश्वरण|इश्वरण, एकनाथ]] ''गान्धी एक मनुष्य ''.आईएसबीएन ०-९१५१३२-९६-६ * फिशर, लुईस .''द एसेनसियल गान्धी : उनको जीवन, कार्यहरू र विचारको सङ्ग्रह ''. प्राचीन: न्यु योर्क, २००२. (पुनर्मुद्रित संस्करण), आईएसबीएन १-४०००-३०५०-१ * गान्धी, एम.के.'' गान्धीका पाठक: उनको जीवन र लेखनको एक श्रोत पुस्तक'' होमर ज्याक(ईडी) ग्रोव प्रेस, न्यु योर्क, १९५६ * गान्धी, राजमोहन .''पटेल: एक जीवन '' नवजीवन प्रकाशन घर, १९९० आईएसबीएन ८१-७२२९-१३८-८ * हन्ट, जेम्स डी. ''लण्डनमा गान्धी ''. नयाँ दिल्ली: प्रोमिला एवं कम्पनी, प्रकाशक, १९७८ * मान्न, बर्नहार्ड, ''महात्मा गान्धी र पाउलो फरेरीको शैक्षणिक अवधारणा.'' क्लौबें, बी,मा (ईडी) राजनीतिक समाजीकरण एव शिक्षामा अन्तर्राष्ट्रिय अध्ययन बीडी, ८ हैम्बर्ग १९९६, आईएसबीएन ३-९२६९५२-९७-० * रूहे, पीटर. ''गान्धी: एउटा छायाचित्र जीवनी .''आईएसबीएन ०-७१४८-९२७९-३ * शार्प, जीन.'' गान्धी एक राजनीतिक नीतिज्ञको रूपमा, आफ्नो मूल्यहरू र राजनीतिक निवन्धहरूसँग''. बोस्टन: एक्सटेन्डिङ्ग होराइजन पुस्तकहरू, १९७९. * सोफ्री, गियान्नी.'' गान्धी र भारत: केन्द्रमा एक शताब्दी ''(१९९५) आईएसबीएन १-९००६२४-१२-५ * गौरडन, हैम.''आध्यात्मिक साम्राज्यवादबाट अस्वीकृति: गान्धीका बूबरको पत्रहरूको झलक।''''सार्वभौमिक अध्ययनको पत्रिका'', [[२२ जून]] [[सन् १९९९|१९९९.]] * गान्धी, एम.के [http://www.forget-me.net/en/Gandhi/satyagraha.pdf '''दक्षिण अफ्रिकामा सत्याग्रह'''] ==बाह्य कडीहरू == {{कमन्स|Mohandas K. Gandhi|महात्मा गान्धी}} * [http://hindi.webdunia.com/religion/religion/article/०९०१/३०/१०९०१३००१७_१.htm गान्धीको प्रासंगिकता (पुण्यीतिथि विशेष) - प्रोफेसर महावीर सरन जैन] * [http://www.gandhismriti.gov.in/indexb.asp गान्धी स्मृति र एनबीएसपी] (भारत सरकारको वेबसाइट) * [http://www.gandhiserve.org/ महात्मा गान्धी समाचार अनुसन्धान र मीडिया सेवा] * [http://www.boloji.com/people/०४००४.htm महात्मा गान्धी चिरस्थायी जीवनको समर्थक] * [http://www.bhaskar.com/२००९/०१/१६/०९०११६१०५४_management_guru_gandhi.html डिजाइनर पाठ्यक्रमको प्रथम पुरुष गान्धी] * [http://www.gandhi-manibhavan.org/ मणि भवन गान्धी सङ्ग्रहालय गान्धी सङ्ग्रहालय तथा पुस्तकालय] * [http://www.mkgandhi.org/ गान्धी पुस्तक केन्द्र] * [[wikilivres:Mohandas K. Gandhi|महात्मा गान्धी द्वारा गरिएको कार्य]] * [http://www.soka.edu/page.cfm?p=२०४ गान्धी हाल र प्रतिमा] [[श्रेणी:दार्शनिक]] [[श्रेणी:जीवनी]] [[श्रेणी:भारतीय नेता]] [[श्रेणी:भारतीय राजनीतिज्ञहरू]] [[श्रेणी:विश्वका चर्चित व्यक्तित्वहरू]] [[श्रेणी:भारतीय राष्ट्रिय काङ्ग्रेसका अध्यक्षहरू]] [[श्रेणी:महात्मा गान्धी]] rbckpbwrdjxukw9p8nuw5zackehj5it 3 6206 1074021 1057921 2022-08-17T11:07:34Z Nirmal Dulal 4744 अधिसूचना: शीघ्र मेटाउने नामाङ्कन [[:वसन्त कुमार शर्मा 'नेपाल']]। wikitext text/x-wiki {{स्वागतम्}} == श्रेणी र Infobox == राजेशजी,तपाईँको योगदान सरहानिय छ । तपाईको व्यक्ति सम्बन्धी लेखमा थोरै सुझाव लेख्न मन लाग्यो । लेखको अन्त्यमा <nowiki>[[category:जीवनी]]</nowiki> राखिदिनु भएमा यो जीवनीको रूपमा स्वत: वर्गिकृतहुने थियो साथै infobox राखेर [[कृष्णहरि बाँस्कोटा]] जस्तो ढाँचामा बनाउन सकियो भने सुनमा सुगन्ध हुने थियो ।--[[User:सरोज कुमार ढकाल|सरोज कुमार ढकाल]] ०९:५२, ९ फेब्रुअरी २०१० (UTC) == प्रयोगकर्ता पृष्ठ बनाउनु होस् == कोइराला ज्यू नमस्कार! हुनत तपाईँ म भन्दा धेरै जानकार हुनुहुन्छ। मैले तपाईँलाई सुझाव दिन त उचित थिएन। तै पनि म तपाईलाई यहाँ सल्लाह दिदै छु कि तपाई एक त आफ्नो प्रयोगकर्ता पृष्ट बनाउनु होस् अर्को आफ्नो जिवनीमा भर पर्दो स्रोत खुलाएर संपादन गर्नु होला।तपाईँको जिवनी पृष्टको माथी लागेको टेम्पलेटले यही जानकारी दिएको छ कि। यो पृष्ठमा श्रोत खुलाईएको छैन। यो जिवनीलाई तपाईँ आफ्नो प्रयोग कर्ता पृष्टमा "मेरो जिवनी [[राजेश कोइराला]]" भनेर लेख्न सक्नु हुने छ। मैले तपाईँलाई सल्लाह दिएको हो यसलाई अन्यथा न लिनु होला। *धन्यवाद! --[[User:राम प्रसाद जोशी|राम प्रसाद जोशी]] १५:५८, २६ अप्रिल २०१० (UTC) *(हरिद्वार) == धन्यवाद == धन्यवाद सर! मैले तपाईँले पठाएको e-mail पढेँ मलाई खुसी लाग्यो तर तपाईँले मलाई सुझाव र सल्लाह दिनु परेमा मेरो वार्तालाब पृष्ठमा नै लेख्नु पर्ने थियो त्यो सार्वजनिक हुने थियो। मलाई e-mail गर्नु पर्ने आवश्यकता थिएन। तपाईँहरू जस्तै जानकार मानिहरूको नेपाली विकिपीडियामा खाँचो छ। तपाईँले मन लागे सम्पादन गर्ने र मन नलागे संपादन न गर्ने भन्न पाउनु हुन्न किन भने यहाँ सामान्य ज्ञान सम्मन्धी लेखहरूको निकै खाँचो छ। मेरो विचारमा तपाईँले विकिपीडियामा भै रहने सम्पादनहरूमा सामान्य ज्ञान सम्बन्धका त्रुटिहरू सच्याउन समय मिलाएर योगदान दिनु पर्ने हुन्छ। तपाईँ जस्तै संचार कर्मि र सामान्य ज्ञान बिशेषज्ञको निकै खाँचो छ। मलाई सुझाव दिन मेरो वार्तालाव पृष्ठमा नै लेख्नु होला मलाई इ-मेल गर्नु पर्दैन। *नमस्कार! *[[User:राम प्रसाद जोशी|राम प्रसाद जोशी]] ०३:५०, २८ अप्रिल २०१० (UTC) *हरिद्वार == शहिदहरूको जिवनी == कोइराला ज्यू तपाईको व्याक्ती संबन्धीको लेखन मलाई निकै राम्रो लाग्यो तपाईँत एक संचार कर्मिका साथै सामान्यज्ञान बिशेषज्ञा पनि हो त्यसैले तपाईसँग सामाग्रीहरू पनि हुनु पर्छ तपाईँले जनयूद्धमा शहिद भएका व्याक्तीहरू माथी लेख सुरु गरिदिएको भए हुने थियो कि? --<small><span style = "border:1pxsolid #CCCCff; padding:1px;">[[User:राम प्रसाद जोशी|आर॰पी॰जोशी]] १०:१७, १० मे २०१० (UTC) </small></span> == प्रवेश (Log in) गरेर लेख्नु होस् == कोइराला ज्यू तपाईँलाइ मैले सिकाउनु पर्दा र सुझाव दिनु पर्दा त उचित लाग्दैन किन भने तपाईँ म भन्दा कयौँ गुणा जानकार हुनु हुन्छ। तै पनि हजुरलाई मेरो एउटा सानो आग्रह छ। विकिपीडियामा दर्ता भएका प्रयोगकर्ताहरूले वार्तालाव पृष्ठमा लेख्दा प्रवेश गरेर लेख्दा राम्रो हुन्छ। साथै चारवटा यस्तो<nowiki> ~~~~ </nowiki> वक्रहरू दिएर सहि गर्दा राम्रो हुन्छ। साथै तपाईँले विकिपीडियालाई जाँगर लगाएर सहयोग गर्नु होला भन्ने मेरो विनम्र अनुरोध छ। --<small><span style = "border:1pxsolid #0000ff; padding:1px;">[[User:राम प्रसाद जोशी|आर॰पी॰जोशी]] ११:२३, ११ मे २०१० (UTC) </small></span> *हरिद्वार == ध्यान दिनु पर्ने == कोइराला ज्यू नमस्कार केही दिन यता विकिपीडियामा राम्रो सक्रियता देखाउनु भएकोमा धन्यवाद मलाई आशा छ यहाँले पत्रकारीताका साथै विकिपीडियालाई पनि पुरा पुरा सहयोग गर्नु हुनेछ तर कोइराला ज्यू नयाँ पृष्ठहरू निर्माण गर्दा त्यो पृष्ठ कुन श्रेणी अन्तर्गत पर्ने हो भनी लेखको श्रेणीकरण गर्न र लेखमा एक दुइवटा बाहिरिय लिँकहरू जोड्ने प्रयास गर्न आवश्यक देखिन्छ। अर्को कुरा हजुरले विना प्रवेस सम्पादन गरेको पनि पाइएको छ मेरो बिचारमा यसो गर्न ठिक छैन त्यसैले प्रवेस गरेर मात्र विकिपीडिया सम्पादन गर्न राम्रो होलाकी ? माइला दाजु! --<small><span style= "border:1pxsolid#0000ff; padding:1px;">[[User:राम प्रसाद जोशी|आर॰पी॰जोशी॰]][[User_talk:राम प्रसाद जोशी|<font color= "red">कुरा गर्नुहोस्</font>]]</small></span> ०८:२४, २६ मे २०१० (UTC) ::कोइराला ज्यू धेरै दिन पछि आज विकिपीडियामा सक्रिय देखिनु भयकोमा स्वागत छ तथा नमस्कार! --<small><span style="border:1px solid #0000ff;padding:1px;">[[User:राम प्रसाद जोशी|<b>आर॰पी॰जोशी</b>]][[User_talk:राम प्रसाद जोशी|<font style="color:red; background:green;"> &nbsp;कुरा गर्नुहोस्&nbsp;</font>]] </span></small> २२:१७, ७ जुलाई २०१० (UTC) ==छलफल== ::[http://ne.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:%E0%A4%9A%E0%A5%8C%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%80#.E0.A4.A8.E0.A5.87.E0.A4.AA.E0.A4.BE.E0.A4.B2.E0.A5.80_.E0.A4.B5.E0.A4.BF.E0.A4.95.E0.A4.BF.E0.A4.AA.E0.A5.80.E0.A4.A1.E0.A4.BF.E0.A4.AF.E0.A4.BE.E0.A4.95.E0.A4.BE_.E0.A4.B8.E0.A4.95.E0.A5.8D.E0.A4.B0.E0.A4.BF.E0.A4.AF_.E0.A4.AA.E0.A5.8D.E0.A4.B0.E0.A4.B5.E0.A4.A8.E0.A5.8D.E0.A4.A7.E0.A4.95_.E0.A4.A4.E0.A4.A5.E0.A4.BE_.E0.A4.85.E0.A4.A8.E0.A5.8D.E0.A4.AF_.E0.A4.AA.E0.A5.8D.E0.A4.B0.E0.A4.AF.E0.A5.8B.E0.A4.97.E0.A4.95.E0.A4.B0.E0.A5.8D.E0.A4.A4.E0.A4.BE.E0.A4.B9.E0.A4.B0.E0.A5.82.E0.A4.95.E0.A5.8B_.E0.A4.B2.E0.A4.BE.E0.A4.97.E0.A5.80_.E0.A4.95.E0.A4.BE.E0.A4.B0.E0.A5.8D.E0.A4.AF_.E0.A4.B5.E0.A4.BF.E0.A4.AD.E0.A4.BE.E0.A4.9C.E0.A4.A8 यहाँ] छलफलमा सहभागी भएर विकिपीडियाको बारेमा छलफल गर्नु हुन आग्रह गर्दछु। ::--[[Image:Smiley.svg|20px]][[User:राम प्रसाद जोशी |'''<font color="#FF4500">आर॰पी॰</font> <font color="#008000">जोशी</font>''']] [[User_talk:राम प्रसाद जोशी |<font color="#1C39BB">कुरा गर्नुहोस्</font>]] ०३:०३, २८ जुलाई २०१० (UTC) == Category र Infobox == राजेशजी, नमस्कार, नेपाली विकिपीडियामा तपाईको योगदान प्रशंसनीय छ। विकिका सबै लेखहरूलाई श्रेणीगत गर्दा आवश्यकता परेको खण्डमा खोज्न र नयाँ लेख तैयार गर्न सजिलो पर्छ, यसैले सबै लेखहरूलाई सम्बन्धित श्रेणीमा राख्न जीवनी सम्बन्धित लेखलाई <nowiki>[[category:जीवनी]], पुस्तक सम्बन्धितलाई [[category:पुस्तक]], संस्कृति सम्बन्धितलाई [[category:संस्कृति]], विज्ञान सम्बन्धितलाई [[category:विज्ञान]], राजनीति सम्बन्धितलाई [[category:राजनीति]]</nowiki> लेख्ने कुरा तपाईंलाई विदितै छ। एउटै लेख धेरै श्रेणीमा पनि पर्न सक्छ, जस्तै कुनै नेपाली वैज्ञानिकको जीवनी भए <nowiki>[[category:जीवनी]], [[category:विज्ञान]], [category:नेपाल]], [[category:वैज्ञानिक]]</nowiki> आदि आदि। लेखको अन्त्यमा Category राखिदिनुहुन अनुरोध गर्दछु, दशैं र तिहारको शुभकामना सहित ।--[[प्रयोगकर्ता:Bhawani Gautam|भवानी गौतम ०१:३१, २५ अक्टोबर २०१० (UTC)]] ==कृपया मलाई समर्थन गर्नुहोला== राजेश दाई, विकिपीडियामा मलाई प्राप्त भएको ६ महिने अस्थायी सिसप अनुमति समाप्त भएको छ। अब म स्थायी सिसपका लागि निवेदन गर्दैछु। कृपया [[विकिपीडिया:चौतारी|चौतारी पृष्ठ]]मा गएर मलाई समर्थन गरिदिनुहुन अनुरोध गर्दछु।--[[User:गणेश पौडेल|Ganesh Paudel]] ०७:२७, ९ नोभेम्बर २०१० (UTC) == मेरो विचार == '''राजेशजी नमस्कार!''' विकिपीडियाको उत्तरोत्तर प्रगतिको निम्ति तपाईंको योगदान महत्वपूर्ण रहिआएकोछ, विगतका दिनहरूमा ( व्यवहारिक जीवनको व्यस्तताले हो वा अन्य कारणवश) केहि मित्रहरू विकिबाट ओझेल भएको हुँदा यसको विकासमा शिथिलता आउन सक्ने सम्भावनालाई पनि नकार्न सकिंदैन। :अतः हामी सबैको व्यस्तताबाट केहि समय झिकि विकिलाई दिन सक्यौं भनें भाषा, जाति, देशको गौरव बढाउनका साथै हाम्रो ज्ञानकोषको भण्डार पनि भरि हुनेछ। अन्य भाषाहरूको विकिमा जुन प्रगति छ त्यो छक्कै लाग्दोछ र हामी पनि किन पछि पर्ने? धेरैलाई आफ्नो भाषा, आफ्नो देश, अनि जातिको निम्ति केहि गर्छु अनि नाम कमाउँछु भन्ने त हुन्छ नैं तर कुन बाटो पहिलाएर गर्ने, कसरी कसरी गर्ने आदि कुरामा अल्झेर उनीहरूले केहि गर्न पाउँदैनन्, हामी सबैले हाम्रा साथी-भाइ, छिमेकी, बन्धुबान्धव जसलाई कम्प्यूटरको केहि ज्ञान छ भनें उनीहरूसित बसेर कुरा गर्ने र यसबारे अलिकति पनि हामीले जानेको बताई दियौं भनें भावी पुस्ताहरूले यसको स्वाद चाख्नेछन् , धन्यबाद।--{{भवानी}} ==योगदान== Koiralaजी, नमस्कार! विशेष मैले नेपाली [http://ne.wikibooks.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%96%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A4%AA%E0%A5%83%E0%A4%B7%E0%A5%8D%E0%A4%A0 विकिबुक्स] र [http://ne.wiktionary.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%96%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A4%AA%E0%A5%83%E0%A4%B7%E0%A5%8D%E0%A4%A0 विक्सनरी]मा नेपाली लेख्ने सफ्टवेयर मिलाएँ अब नेपाली सजिलै लेख्न सकिन्छ, कृपा गरी [http://ne.wikibooks.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%96%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A4%AA%E0%A5%83%E0%A4%B7%E0%A5%8D%E0%A4%A0 त्यहाँ] अनि [http://ne.wiktionary.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%96%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A4%AA%E0%A5%83%E0%A4%B7%E0%A5%8D%E0%A4%A0 त्यहाँ] गएर पनि योगदान दिनुहोला-- {{भवानी}} ==यो पढ़्नुहोस्== कृपया [http://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%AA:%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%8B%E0%A4%B0_%E0%A4%AA%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A5%E0%A5%80#.E0.A4.AF.E0.A5.8B_.E0.A4.B2.E0.A5.87.E0.A4.96_.E0.A4.B8.E0.A5.8D.E0.A4.B5.E0.A4.AF.E0.A4.82.E0.A4.B2.E0.A5.87_.E0.A4.B2.E0.A5.87.E0.A4.96.E0.A5.87.E0.A4.95.E0.A5.8B_.E0.A4.B6.E0.A4.82.E0.A4.95.E0.A4.BE यो] पढ़ेर आफ्नो विचार राख्नुहोला--{{भवानी}} ==वार्तालाप पृष्ठबारे== यहाँलाई मेरो निवेदन यो छ कि मैले हालैमा वार्तालाप पृष्ठहरूमा अरु विकिमा झैं सामग्री पृष्ठको सुधारको निम्ति प्रयोगकर्ताहरूलाई स्वागत सुझाउको एउटा ढाँचा [[ढाँचा:वार्तालाप शीर्षक|<nowiki> </nowiki>]] बनाएको छु र यसको प्रयोग धेरै वटा पृष्ठहरूमा गरेको पनि छु। यस टेम्प्लेटलाई मेनुअल गर्दा समय खर्च हुने र यो समयमा अन्य उपयोगी कार्य गर्न सकिने भएकोले कुनै बोट (Bot)को प्रयोग गरि यो कार्य गर्न सकिन्छ। यसको निम्ति राजेशजीले मलाई सुझाउ पनि दिनु भएको छ, हालमा हाम्रा सदस्य माझका कुनै पनि बोट सक्रिय पाइन र नेपाली विकिमा सक्रिय कुनै बोट जस्तै (wikitanvirBot)को प्रयोग गराई यो कार्य गर्न सकिएला? यस बारे झलफल [http://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%9A%E0%A5%8C%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%80#.E0.A4.B5.E0.A4.BE.E0.A4.B0.E0.A5.8D.E0.A4.A4.E0.A4.BE.E0.A4.B2.E0.A4.BE.E0.A4.AA_.E0.A4.AA.E0.A5.83.E0.A4.B7.E0.A5.8D.E0.A4.A0.E0.A4.AC.E0.A4.BE.E0.A4.B0.E0.A5.87 यहाँ] गर्न अनुरोध गर्दछु।{{भवानी}} ==GaneshBot लाई समर्थनको लागि अनुरोध== राजेश दाई, मैंले नेपाली विकिपीडियाका केही जटील र झन्झटिला प्रशासनिक कामहरू गर्नका लागि GaneshBotको सृजना गरेको छु। तत्कालका लागि भाषिक सुद्धासुद्धि र व्याकरणको क्षेत्रमा काम गर्न यसको प्रयोग गर्ने सोच बनाएको छु। पछि लेखको संख्यात्मक तथा गुणात्मक बृद्धिमा पनि यसको प्रयोग गरिनेछ। अहिलेलाई यस बोटको लागि समर्थन गरिदिनुहुन सबै साथीहरूलाई अनुरोध गर्दछु। बोट निर्माण गरेपछि लोकल कम्युनिटीको समर्थनको आधारमा मात्र यसको Approval हुने भएकोले कृपया [[Request_botstatus|यहाँ]] गएर समर्थन गर्नुहुन अनुरोध गर्दछु। --[[प्रयोगकर्ता:गणेश पौडेल|Ganesh Paudel]] ०६:४३, २७ अप्रिल २०११ (UTC) Please Support me --[[प्रयोगकर्ता:GaneshBot|GaneshBot]] ०७:०१, २७ अप्रिल २०११ (UTC) == support me == Koirala जी,support me [http://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%B5%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A4%B5%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A5%E0%A4%BE%E0%A4%AA%E0%A4%A8_%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A4%AF%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%B8%E0%A5%87%E0%A4%B5%E0%A4%95%E0%A4%95%E0%A5%8B_%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%97%E0%A4%BF_%E0%A4%86%E0%A4%B5%E0%A5%87%E0%A4%A6%E0%A4%A8#Bhawani_Gautam_for_Bureaucrat here] [[प्रयोगकर्ता:Bhawani Gautam|भवानी गौतम]] १५:२८, १४ मे २०११ (UTC) ==ब्युरोक्रेट एक्सेसका लागि समर्थन बारे == राजेश दाई नमस्ते, नेपाली विकिपीडियाको ब्युरोक्रेट एक्सेसका लागि मैंले आवेदन गरेको छु। [[विकिपीडिया:व्यवस्थापन_स्वयम्सेवकको_लागि_आवेदन|'''यहाँ''']] गएर मलाई समर्थन गरिदिनुहुन अनुरोध गर्दछु। धन्यवाद। --[[प्रयोगकर्ता:गणेश पौडेल|Ganesh Paudel]] ०५:५८, १९ मे २०११ (UTC) ==Invite to WikiConference India 2011 == <div style="margin: 0.5em; border: 2px black solid; padding: 1em;background-color:#E3F0F4" > {| style="border:1px black solid; padding:2em; border-collapse:collapse; width:100%;" |- [[File:WCI_banner.png|800px|center|link=:meta:WikiConference_India_2011]]<br/> |- ! style="background-color:#FAFAFA; color:#1C2069; padding-left:2em; padding-top:.5em;" align=left |Hi {{BASEPAGENAME}}, <span class="plainlinks"> The First WikiConference India is being organized in Mumbai and will take place on 18-20 November 2011.<br> You can see our [http://meta.wikimedia.org/wiki/WikiConference_India_2011 Official website], the [http://www.facebook.com/event.php?eid=183138458406482 Facebook event] and our [https://spreadsheets.google.com/spreadsheet/viewform?hl=en_US&formkey=dGNxSzAxUndoOHRGamdDSTFMVGNrd3c6MA#gid=0 Scholarship form]. But the activities start now with the [http://meta.wikimedia.org/wiki/WikiConference_India_2011/Wiki_Outreach 100 day long WikiOutreach]. '''Call for participation''' is now open, please submit your entries '''[[m:WikiConference India 2011/Call for Participation|here]]'''. (last date for submission is 30 August 2011) </span><br> <br> As you are part of [http://wikimedia.in/ Wikimedia India community] we invite you to be there for conference and share your experience. Thank you for [[Special:Contributions/{{ {{{|safesubst:}}}PAGENAME}}|your contributions]]. We look forward to see you at Mumbai on 18-20 November 2011 |}</div> ==विकिपीडिया:स्वशिक्षा== प्रिय मित्र, नयाँ योगदाताहरूको लागि मैले हिन्दीबाट [[विकिपीडिया:स्वशिक्षा]] पाठ अनुवाद गरेको र यसमा अझै धेरै त्रुटि रहेको हुँदा तपाईंले पनि [[विकिपीडिया:स्वशिक्षा|यहाँ क्लिक गरि]] ती त्रुटिहरूलाई सुधार्ने कार्य गर्नुहोला।-[[User:Bhawani Gautam|भवानी गौतम ]] ([[User talk:Bhawani Gautam|वार्ता]]) ०८:२६, ६ सेप्टेम्बर २०११ (UTC) == Files uploaded without a license == Hi! Thank you for uploading files to Wikipedia. One or more of the files you have uploaded have no license. All files on Wikipedia needs a license ([[विकिपीडिया:चित्र कपीराइट ट्याग]]) and a source (for example "Own work", "I took this photo" or a link to a website). If you took the photo you can choose the license you prefer - for example {{tlx|self|Cc-by-sa-3.0}}. If you did not take the photo then you must choose the license the copyrightholder selected and make a link to where the license is mentioned. If it is from a website and the website does not mention a license then the file is not free. You can see all the files without a license in [[:श्रेणी:Delete]] (both your uploads and the uploads made by other users) or you can see your uploads in [[विशेष:ListFiles/{{BASEPAGENAME}}]] (also those with a license). Files with a free license should be uploaded to [[:Commons:Main_Page|Commons]] so the photos can be used on other languages of Wikipedia. --[[User:MGA73|MGA73]] ([[User talk:MGA73|वार्ता]]) १०:१३, १९ जनवरी २०१२ (युटिसी(UTC)) ==बधाई== <div style="border-style:dashed ; border-color:red; background-color:fff; border-width:5px; text-align:center; padding:8px;" class="plainlinks">[[File:Wikipedia 10years.JPG|50px|center]] <font color="Blue"> <font size="big"> Koirala mailo जी, म तपाईंलाई नेपाली विकिपीडिया दश वर्ष पूरा गरेकोमा हार्दिक बधाई टक्र्याउँदछु । यहाँको सक्रियताले नेपाली विकिपीडियाले धेरै प्रगति गरेको हो।।<br /> </font size="big">आउँदा दिनहरूमा '''सम्पूर्ण नेपाली समाजमा ज्ञानको ज्योति फैल्याउन''' यहाँको अझ बडी जोश र स्फूर्ति बढोस् भन्ने<br /> <font color="green"> <font size><Big> मंगलमय शुभकामना सहित!</Big> <br /> -[[User:Bhawani Gautam|भवानी गौतम ]] ([[User talk:Bhawani Gautam|वार्ता]]) ०१:०४, ३ जुन २०१२ (युटिसी(UTC)) <div/> == Happy Aniversary == Happy 10th Aniversary . नेपाली विकिपीडियाको गौरवमय दश वर्षको शुभकामना । [[User:RajeshPandey|Rajesh]] ([[User talk:RajeshPandey|वार्ता]]) ०९:००, ३ जुन २०१२ (युटिसी(UTC)) ==बधाई== <div style="border-style:dashed ; border-color:red; background-color:fff; border-width:5px; text-align:center; padding:8px;" class="plainlinks">[[File:Wikipedia 10years.JPG|50px|center]] <font color="Blue"> <font size="big"> Koirala mailoजी, म तपाईंलाई नेपाली विकिपीडिया दश वर्ष पूरा गरेकोमा हार्दिक बधाई टक्र्याउँदछु । यहाँको सक्रियताले नेपाली विकिपीडियाले धेरै प्रगति गरेको हो।।<br /> </font size="big">आउँदा दिनहरूमा '''सम्पूर्ण नेपाली समाजमा ज्ञानको ज्योति फैल्याउन''' यहाँको अझ बडी जोश र स्फूर्ति बढोस् भन्ने<br /> <font color="green"> <font size><Big> मंगलमय शुभकामना सहित!</Big> <br /> -[[User:Bhawani Gautam|भवानी गौतम ]] ([[User talk:Bhawani Gautam|वार्ता]]) ०९:२६, ३ जुन २०१२ (युटिसी(UTC)) == रिडाइरेक्ट पृष्ठ == राजेशदाई नमस्ते, कुनै पृष्ठ सृजना गर्दा हिज्जे मिलेन अथवा अरू कुनै कारणले त्यसको शीर्षक फेर्नुपर्ने भयो भनें त्यसलाई सार्न सकिन्छ। सार्ने अधिकार दर्ता भएका सबै प्रयोगकर्तालाई हुन्छ। अन्यथा रिडाइरेक्ट पृष्ठ सृजना गरेर पनि त्यसलाई अर्को लेखतिर फर्काउन सकिन्छ। रिडाइरेक्टको ट्याग प्रयोग गरेर त्यो काम गर्न मिल्छ। तपाइँले आग्रह गरेको लेख रिडाइरेक्ट भैसकेको छ। तपाइँले '''सार्ने''' विकल्प प्रयोग गर्नुभयो भनें त्यसले पुरानो लेखलाई स्वतः नयाँ लेखमा रिडाइरेक्ट गर्ने सुविधा प्रदान गर्छ। धन्यवाद।--[[User:Ganesh Paudel|Ganesh Paudel]] ([[User talk:Ganesh Paudel|कुरा गर्ने]]) ०९:११, ४ मार्च २०१३ (युटिसी(UTC)) ==तपाइँको मत== श्रीमान् {{PAGENAME}} ज्यू, नेपाली विकिपीडिया। [[meta:Wikimedia Nepal|विकिमीडिया नेपाल]] अहिले विकिमीडिया फाउन्डेसनबाट सम्बन्धन प्राप्त गर्ने प्रकृयामा रहेको व्यहोरा यहाँलाई अवगत नै छ। उपरोक्त कार्यका लागि संस्थाको विधान (Bylaws) छलफलका लागि राखिएको छ। कृपया [[विकिपीडिया:विकिमिडिया_नेपालको_विधान|विकिमीडिया नेपालको विधान मस्यौदा]]मा आफ्नो (बुँदागत)सुझाव सहित समर्थन अथवा विरोध व्यक्त गरिदिनुहुन अनुरोध छ। --[[User:Ganesh Paudel|Ganesh Paudel]] ([[User talk:Ganesh Paudel|कुरा गर्ने]]) ०८:४१, ५ मार्च २०१३ (युटिसी(UTC)) == बार्नस्टार अलङ्कार == {| style="border: 1px solid #c0c0c0; background-color: #5c77ac; color:#FFFFFF;" |rowspan="2" valign="top" | [[Image:Editors_Barnstar.png|100px|मिहिनेती बार्नस्टार अलङ्कार]] |rowspan="2" | |style="font-size: x-large; color:#FFFFFF; padding: 0; vertical-align: bottom; height: 1.1em;" | '''अनवरत मिहिनेत अलङ्कार''' |- |style="vertical-align: top; color:#FFFFFF; border-top: 1px solid gray;" | नेपाली विकिपीडियामा अनेकौं लेखहरूमा अनवरत रूपमा मिहिनेतका साथ योगदान प्रदान गर्नुभएको हुनाले सो मिहिनेतको कदर स्वरूप तपाईंको पृष्ठमा यो अलङ्कार प्रदान गरिएको छ।--[[Image:Smiley.svg|20px]][[User:राम प्रसाद जोशी |'''<font color="#FF4500">आर॰पी॰</font> <font color="#008000">जोशी</font>''']] [[User_talk:राम प्रसाद जोशी |<font color="#1C39BB">कुरा गर्नुहोस्</font>]] [[Special:Contributions/राम प्रसाद जोशी|योगदान]] १७:३०, २० मार्च २०१३ (युटिसी(UTC)) |} --- धन्यवाद । ‍- राजेश कोइराला (कोइराला माइलो/माहिलो) ==शुभकामना== <div style="border-style:dashed ; border-color:red; background-color:fff; border-width:5px; text-align:center; padding:8px;" class="plainlinks">[[File:Wikipedia Happy New Year.png|150px|left]] <font color="Blue"> <font size="big"> [[User:राम प्रसाद जोशी|राम प्रसाद जोशी]] ([[User talk:राम प्रसाद जोशी|वार्ता]])ले तपाईंलाई [[नयाँ वर्ष]] २०७०को हार्दिक मंगलमय शुभकामना व्यक्त गर्नुभएको छ । यो शुभकामनाले [[विकि सद्भाव]] बढाउनुका साथै तपाईंको आगामी दिन शुभ बित्ने आशा गर्दछौँ ।<br /> </font size="big"> <font size="small">तपाईं पनि अन्य [http://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7%3AActiveUsers&limit=50&username=&hidebots=1 नेपाली विकिप्रयोगकर्ता]हरूलाई शुभकामना व्यक्त गरी विकि सद्भाव फैलाउन र विगतमा भएका मनमुटाव हटाउन सक्नुहुन्छ ।<br /> <font color="green"> <font size='''Big'''>नवबर्षको मंगलमय शुभकामना! <br /> </div>--[[Image:Smiley.svg|20px]][[User:राम प्रसाद जोशी |'''<font color="#FF4500">आर॰पी॰</font> <font color="#008000">जोशी</font>''']] [[User_talk:राम प्रसाद जोशी |<font color="#1C39BB">कुरा गर्नुहोस्</font>]] [[Special:Contributions/राम प्रसाद जोशी|योगदान]] ०४:५२, १४ अप्रिल २०१३ (युटिसी(UTC)) -- धन्यवाद । मेरातर्फ बाट पनि २०७०को मंगलमय शुभकामना । ---- कोइराला माइलो/माहिलो (राजेश कोइराला) == आफ्नो प्रतिक्रिया दिनु होला। == कोइराला ज्यू नमस्कार! [http://ne.wikipedia.org/wiki/विकिपीडिया:राम्रा_लेखहरूको_लागी_आवेदन#.E0.A4.A8.E0.A4.AF.E0.A4.BE.E0.A4.81_.E0.A4.A8.E0.A4.BF.E0.A4.B0.E0.A5.8D.E0.A4.B5.E0.A4.BE.E0.A4.9A.E0.A4.BF.E0.A4.A4_.E0.A4.B2.E0.A5.87.E0.A4.96_.E0.A4.AA.E0.A5.8D.E0.A4.B0.E0.A4.B8.E0.A5.8D.E0.A4.A4.E0.A4.BE.E0.A4.B5.7C.E0.A4.A6.E0.A5.88.E0.A4.B2.E0.A5.87.E0.A4.96_.E0.A4.9C.E0.A4.BF.E0.A4.B2.E0.A5.8D.E0.A4.B2.E0.A4.BE यहाँ] आफ्नो प्रतिक्रिया दिनु होला। --[[Image:Smiley.svg|20px]][[User:राम प्रसाद जोशी |'''<font color="#FF4500">आर॰पी॰</font> <font color="#008000">जोशी</font>''']] [[User_talk:राम प्रसाद जोशी |<font color="#1C39BB">कुरा गर्नुहोस्</font>]] [[Special:Contributions/राम प्रसाद जोशी|योगदान]] १७:४६, २२ अप्रिल २०१३ (युटिसी(UTC)) == कृपया मलाई समर्थन गरिदिनुहोला == आदरणीय विकिपीडियन/विकिमीडियन मित्र, नेपाली विकिपीडियामा मैंले सिसप अधिकारका लागि आवेदन गरेकी छु। कृपया [[विकिपीडिया:अनुमति_व्यवस्थापन#Sysop_access_for_Srijana_Timsina|यहाँ]] समर्थन गरिदिनुहुन अनुरोध गर्दछु। --[[User:सृजना|सृजना]] ([[User talk:सृजना|कुरा गर्ने]]) ०३:५३, ८ फेब्रुअरी २०१४ (युटिसी(UTC)) ==[[:अर्जुनप्रसाद मैनाली]] पृष्ठ [[विकिपिडिया:शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार|चाँडै मेटाउनु पर्ने]]मा मनोनित== [[File:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] {{Quote box|quote=<p>यदि यो तपाईले सिर्जना गरेको पहिलो लेख हो भने, तपाई यो [[विकिपिडिया:पञ्च स्तम्भ|लेख लेख्न सहयोग गर्ने पुस्तिका]]पढ्न सक्नुहुन्छ ।</p><p>तपाई लेख सिर्जना गर्न मद्दत गर्ने [[विकिपिडिया:लेख विजार्ड|लेख विजार्ड]]को पनि प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ ।</p>|width=20%|align=right}} यस [[:अर्जुनप्रसाद मैनाली]] लेखलाई विकिपिडिया देखि [[विकिपिडिया:पृष्ठ हटाउने नीति|चाँडैनै मेटिने]] भनेर एउटा ट्याग राखिएको छ । यो लेखले [[वि:शिमे#ले७|ले७]] मापदण्ड अन्तर्गत एक व्यक्ति, व्यक्तिको समूह, जनावर, संगठन (दल, क्लब, कम्पनी, आदि), वेब सामग्री, वा एक संगठित घटनालाई जनाउदछ । विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:प्रमानिकता|विश्वसनीयता]] ज्ञानकोशमा भएका सम्पूर्ण सामग्री प्रमाणित भएको हुनुपर्ने छ । तर [[विकिपिडिया:प्रमानिकता|विश्वसनीयता]] नभएका सम्पूर्ण सामग्रीलाई [[विकिपिडिया:शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार|शीघ्र मेट्नुपर्ने मापदण्ड]]को आधारमा कुनै पनि समयमा मेटिन सक्छ । थप जानकारिका लागि कृपया [[विकिपिडिया:उल्लेखनियता|विकिपिडिया उल्लेखनियता]] पढ्नुहोला । यदी तपाईलाईउल्लेखित कारणले यो पृष्ठ मेटाउनु उपयुक्त हुन्न भन्ने लागेमा, तपाई [[:अर्जुनप्रसाद मैनाली|उक्त पृष्ठमा गएर]] "आफ्नो विचार राख्न यहाँ थिनुहोस"मा क्लिक गरी आफ्नो विचार राख्न सक्नु हुन्छ । याद राख्नुहोस्: '''मेटाउनु पर्ने ट्याग'''लाई आफै नहटाउनु होला । साथै यो ट्याग राखिए पछि उक्त लेख कुनैपनि बेला मेटिन सक्छ । यदी मेटिएको भएमा उपयुक्त सन्दर्भ तथा कारण सहित मेटाएको उल्ट्याउनको लागि प्रवन्धकहरूलाई अनुरोध गर्नुहोस् । <!-- Template:Db-notability-notice --> [[User:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;"><font color="#000">'''''निर्मल दुलाल'''''</font></span>]]&nbsp;[[User Talk:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;">^{(<font color="#0272FD">कुरा गर्नुहोस</font>)}</span>]] ०५:०५, २५ सेप्टेम्बर २०१९ (युटिसी(UTC)) ==[[:ब्लड डोनर्स एसोसिएसन अफ नेपाल]] पृष्ठ [[विकिपिडिया:शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार|चाँडै मेटाउनु पर्ने]]मा मनोनित== [[File:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] {{Quote box|quote=<p>यदि यो तपाईले सिर्जना गरेको पहिलो लेख हो भने, तपाई यो [[विकिपिडिया:पञ्च स्तम्भ|लेख लेख्न सहयोग गर्ने पुस्तिका]]पढ्न सक्नुहुन्छ ।</p><p>तपाई लेख सिर्जना गर्न मद्दत गर्ने [[विकिपिडिया:लेख विजार्ड|लेख विजार्ड]]को पनि प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ ।</p>|width=20%|align=right}} यस [[:ब्लड डोनर्स एसोसिएसन अफ नेपाल]] लेखलाई विकिपिडिया देखि [[विकिपिडिया:पृष्ठ हटाउने नीति|चाँडैनै मेटिने]] भनेर एउटा ट्याग राखिएको छ । यो लेखले [[वि:शिमे#ले७|ले७]] मापदण्ड अन्तर्गत एक व्यक्ति, व्यक्तिको समूह, जनावर, संगठन (दल, क्लब, कम्पनी, आदि), वेब सामग्री, वा एक संगठित घटनालाई जनाउदछ । विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:प्रमानिकता|विश्वसनीयता]] ज्ञानकोशमा भएका सम्पूर्ण सामग्री प्रमाणित भएको हुनुपर्ने छ । तर [[विकिपिडिया:प्रमानिकता|विश्वसनीयता]] नभएका सम्पूर्ण सामग्रीलाई [[विकिपिडिया:शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार|शीघ्र मेट्नुपर्ने मापदण्ड]]को आधारमा कुनै पनि समयमा मेटिन सक्छ । थप जानकारिका लागि कृपया [[विकिपिडिया:उल्लेखनियता|विकिपिडिया उल्लेखनियता]] पढ्नुहोला । यदी तपाईलाईउल्लेखित कारणले यो पृष्ठ मेटाउनु उपयुक्त हुन्न भन्ने लागेमा, तपाई [[:ब्लड डोनर्स एसोसिएसन अफ नेपाल|उक्त पृष्ठमा गएर]] "आफ्नो विचार राख्न यहाँ थिनुहोस"मा क्लिक गरी आफ्नो विचार राख्न सक्नु हुन्छ । याद राख्नुहोस्: '''मेटाउनु पर्ने ट्याग'''लाई आफै नहटाउनु होला । साथै यो ट्याग राखिए पछि उक्त लेख कुनैपनि बेला मेटिन सक्छ । यदी मेटिएको भएमा उपयुक्त सन्दर्भ तथा कारण सहित मेटाएको उल्ट्याउनको लागि प्रवन्धकहरूलाई अनुरोध गर्नुहोस् । <!-- Template:Db-notability-notice --> [[User:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;"><font color="#000">'''''निर्मल दुलाल'''''</font></span>]]&nbsp;[[User Talk:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;">^{(<font color="#0272FD">कुरा गर्नुहोस</font>)}</span>]] ०५:०७, २५ सेप्टेम्बर २०१९ (युटिसी(UTC)) == [[:रामशरण दर्नाल]] पृष्ठ [[विकिपिडिया:प्रस्तावित हटाउने मापदण्ड|मेटाउन नामाङ्कित]] == [[File:Ambox warning yellow.svg|left|link=|48px|]] यो लेख [[:रामशरण दर्नाल]] मेटाउनका लागि [[विकिपिडिया:प्रस्तावित हटाउने मापदण्ड|नामाङ्कित गरिएको छ&#32;]]&#32;र कारण निम्न दिइएको छ: <blockquote>This article is written by his grandson to advertise, check the contents in article those are against wiki rules.</blockquote> जबकि विकिपिडियाका सबै योगदानकर्ताहरूका रचनालाई कदर गरिन्छ, तैपनि पृष्ठहरू धेरै कारणले मेट्न सकिन्छ। तपाईँले मेटाउन नामाङ्कित सूचना, {{Tlc|proposed deletion/dated}} हटाउन सक्नुहुन्छ, तर कृपया, किन नामाङ्कित गरियो जानकारी [[मद्दत:सम्पादन|वार्ता पृष्ठ]] अथवा [[वार्तालाप:रामशरण दर्नाल| लेखको वार्ता पृष्ठमा]] व्याख्या गर्नुहोला। कृपया, {{Tlc|proposed deletion/dated}} हटाइ पृष्ठ सुधार गर्ने विचार सम्बोधन गर्नुहोस्। जसले [[विकिपिडिया:प्रस्तावित हटाउने मापदण्ड|मेटाउने प्रक्रिया]] बन्द हुनेछ, तर अन्य [[विकिपिडिया:मेटाउने प्रक्रिया|प्रक्रिया]] रहिरहनेछ। विशेष गरी, [[विकिपिडिया:शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार|शीघ्र मेट्नुपर्ने]] प्रक्रिया अन्तर्गत छलफल बिनै पृष्ठ मेटाउन सकिन्छ र/पनि [[विकिपिडिया:मेटाउनु पर्ने पृष्ठहरू|मेटाउनु पर्ने लेख]]हरूले छलफललाई कुरि [[विकिपिडिया:आम सहमति|सहमति]]का आधारमा मेटिनेछन्।<!-- Template:Proposed deletion notify --> [[User:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;"><font color="#000">'''''निर्मल दुलाल'''''</font></span>]]&nbsp;[[User Talk:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;">^{(<font color="#0272FD">कुरा गर्नुहोस</font>)}</span>]] ११:२७, २५ जुलाई २०२० (नेपाली समय) ==[[:रीमा गुरुङ होडा]] [[विकिपिडिया:शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार|शीघ्र मेट्नुपर्ने]]मा मनोनित== [[Image:Information icon4.svg|48px|left|alt=|link=]] {{Quote box|quote=<p>यदि यो तपाईँले सृजना गर्नुभएको पहिलो लेख हो भने, तपाईँ [[विकिपिडिया:स्वशिक्षा|लेखन सहयोग स्वशिक्षा]] पढ्न सक्नुहुन्छ।</p><p>लेख सृजना गर्न मद्दत गर्ने [[विकिपिडिया:लेख विजार्ड|लेख सहायिका]] पनि तपाईँ प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ।</p>|width=20%|align=right}} नमस्कार, [[विकिपिडिया]]मा तपाईँलाई स्वागत छ। पहिले, तपाईँको योगदान '''[[:रीमा गुरुङ होडा]]'''को लागि धन्यवाद; विकिपिडिया तपाईँ जस्तै सम्पादकहरूको प्रयासमा मात्र निर्भर छ। दुर्भाग्यवश, शीघ्र मेट्नुपर्ने मापदण्डको [[वि:शीमे#ले३|ले३]] अनुसार यसलाई मेट्नका लागि नामाङ्कित गरिएको हो। यदि तपाईँलाई लाग्छ पृष्ठलाई यस कारणले मेटाउनु हुँदैन, तपाईँ '''नामाङ्कन विरोध गर्न''' [[:रीमा गुरुङ होडा|पृष्ठमा गएर]] आफ्नो विचार राख्नुहोला। यसले तपाईँलाई पृष्ठ किन मेटाउनु हुँदैन वर्णन गर्ने अवसर दिनेछ। यद्यपि, याद रहोस्, एक पटक पृष्ठ शीघ्र मेटाउन अङ्कित भएमा, यो तत्काल मेटाइनेछ। कृपया पृष्ठबाट शीघ्र मेटाउने चिनो आफैंले नहटाउनुहोला, तर विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:नीति तथा दिशानिर्देशहरूको सूची|नीति तथा दिशानिर्देशहरू]] अनुरूप जानकारी थप्न नहिचकिचाउनुहोला। यदि पृष्ठ मेटिसकिएको, र भविष्यका सन्दर्भ वा सुधारको लागि तपाईँ मेटाइएको सामग्री पुनःप्राप्त गर्न चाहनुहुन्छ भने, कृपया {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%E0%A4%B0%E0%A5%80%E0%A4%AE%E0%A4%BE+%E0%A4%97%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A5%81%E0%A4%99+%E0%A4%B9%E0%A5%8B%E0%A4%A1%E0%A4%BE|मेटाउने प्रशासकलाई सम्पर्क गर्न सक्नुहुन्छ}}, वा यदि तपाईँले पहिल्यै त्यसो गरिसक्नुभएमा, एउटा अनुरोध तपाईँ [[विकिपिडिया:मेटाइएको संशोधन|यहाँ राख्न सक्नुहुन्छ]]। <!-- Template:Db-nocontent-notice --> <!-- Template:Db-csd-notice-custom --> [[प्रयोगकर्ता:हिमाल सुबेदी|ہیمال سُبےدی]] [[प्रयोगकर्ता वार्ता:हिमाल सुबेदी|چلو بات کرتے ہیں]] ०८:०९, ३१ अगस्त २०२० (नेपाली समय) ==[[:मासा]] [[विकिपिडिया:शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार|शीघ्र मेट्नुपर्ने]]मा मनोनित== [[Image:Information icon4.svg|48px|left|alt=|link=]] {{Quote box|quote=<p>यदि यो तपाईँले सृजना गर्नुभएको पहिलो लेख हो भने, तपाईँ [[विकिपिडिया:स्वशिक्षा|लेखन सहयोग स्वशिक्षा]] पढ्न सक्नुहुन्छ।</p><p>लेख सृजना गर्न मद्दत गर्ने [[विकिपिडिया:लेख विजार्ड|लेख सहायिका]] पनि तपाईँ प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ।</p>|width=20%|align=right}} नमस्कार, [[विकिपिडिया]]मा तपाईँलाई स्वागत छ। पहिले, तपाईँको योगदान '''[[:मासा]]'''को लागि धन्यवाद; विकिपिडिया तपाईँ जस्तै सम्पादकहरूको प्रयासमा मात्र निर्भर छ। दुर्भाग्यवश, शीघ्र मेट्नुपर्ने मापदण्डको [[वि:शीमे#ले३|ले३]] अनुसार यसलाई मेट्नका लागि नामाङ्कित गरिएको हो। यदि तपाईँलाई लाग्छ पृष्ठलाई यस कारणले मेटाउनु हुँदैन, तपाईँ '''नामाङ्कन विरोध गर्न''' [[:मासा|पृष्ठमा गएर]] आफ्नो विचार राख्नुहोला। यसले तपाईँलाई पृष्ठ किन मेटाउनु हुँदैन वर्णन गर्ने अवसर दिनेछ। यद्यपि, याद रहोस्, एक पटक पृष्ठ शीघ्र मेटाउन अङ्कित भएमा, यो तत्काल मेटाइनेछ। कृपया पृष्ठबाट शीघ्र मेटाउने चिनो आफैंले नहटाउनुहोला, तर विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:नीति तथा दिशानिर्देशहरूको सूची|नीति तथा दिशानिर्देशहरू]] अनुरूप जानकारी थप्न नहिचकिचाउनुहोला। यदि पृष्ठ मेटिसकिएको, र भविष्यका सन्दर्भ वा सुधारको लागि तपाईँ मेटाइएको सामग्री पुनःप्राप्त गर्न चाहनुहुन्छ भने, कृपया {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%B8%E0%A4%BE|मेटाउने प्रशासकलाई सम्पर्क गर्न सक्नुहुन्छ}}, वा यदि तपाईँले पहिल्यै त्यसो गरिसक्नुभएमा, एउटा अनुरोध तपाईँ [[विकिपिडिया:मेटाइएको संशोधन|यहाँ राख्न सक्नुहुन्छ]]। <!-- Template:Db-nocontent-notice --> <!-- Template:Db-csd-notice-custom --> [[प्रयोगकर्ता:हिमाल सुबेदी|ہیمال سُبےدی]] [[प्रयोगकर्ता वार्ता:हिमाल सुबेदी|چلو بات کرتے ہیں]] ०८:२५, ३१ अगस्त २०२० (नेपाली समय) ==[[:लाल]] [[विकिपिडिया:शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार|शीघ्र मेट्नुपर्ने]]मा मनोनित== [[Image:Information icon4.svg|48px|left|alt=|link=]] {{Quote box|quote=<p>यदि यो तपाईँले सृजना गर्नुभएको पहिलो लेख हो भने, तपाईँ [[विकिपिडिया:स्वशिक्षा|लेखन सहयोग स्वशिक्षा]] पढ्न सक्नुहुन्छ।</p><p>लेख सृजना गर्न मद्दत गर्ने [[विकिपिडिया:लेख विजार्ड|लेख सहायिका]] पनि तपाईँ प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ।</p>|width=20%|align=right}} नमस्कार, [[विकिपिडिया]]मा तपाईँलाई स्वागत छ। पहिले, तपाईँको योगदान '''[[:लाल]]'''को लागि धन्यवाद; विकिपिडिया तपाईँ जस्तै सम्पादकहरूको प्रयासमा मात्र निर्भर छ। दुर्भाग्यवश, शीघ्र मेट्नुपर्ने मापदण्डको [[वि:शीमे#ले३|ले३]] अनुसार यसलाई मेट्नका लागि नामाङ्कित गरिएको हो। यदि तपाईँलाई लाग्छ पृष्ठलाई यस कारणले मेटाउनु हुँदैन, तपाईँ '''नामाङ्कन विरोध गर्न''' [[:लाल|पृष्ठमा गएर]] आफ्नो विचार राख्नुहोला। यसले तपाईँलाई पृष्ठ किन मेटाउनु हुँदैन वर्णन गर्ने अवसर दिनेछ। यद्यपि, याद रहोस्, एक पटक पृष्ठ शीघ्र मेटाउन अङ्कित भएमा, यो तत्काल मेटाइनेछ। कृपया पृष्ठबाट शीघ्र मेटाउने चिनो आफैंले नहटाउनुहोला, तर विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:नीति तथा दिशानिर्देशहरूको सूची|नीति तथा दिशानिर्देशहरू]] अनुरूप जानकारी थप्न नहिचकिचाउनुहोला। यदि पृष्ठ मेटिसकिएको, र भविष्यका सन्दर्भ वा सुधारको लागि तपाईँ मेटाइएको सामग्री पुनःप्राप्त गर्न चाहनुहुन्छ भने, कृपया {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%B2|मेटाउने प्रशासकलाई सम्पर्क गर्न सक्नुहुन्छ}}, वा यदि तपाईँले पहिल्यै त्यसो गरिसक्नुभएमा, एउटा अनुरोध तपाईँ [[विकिपिडिया:मेटाइएको संशोधन|यहाँ राख्न सक्नुहुन्छ]]। <!-- Template:Db-nocontent-notice --> <!-- Template:Db-csd-notice-custom --> [[प्रयोगकर्ता:हिमाल सुबेदी|ہیمال سُبےدی]] [[प्रयोगकर्ता वार्ता:हिमाल सुबेदी|چلو بات کرتے ہیں]] ०८:५९, ३१ अगस्त २०२० (नेपाली समय) == [[:पँधालो]] मेटाउनको लागि नामाङ्कित == <div class="floatleft" style="margin-bottom:0">[[File:Ambox warning orange.svg|48px|alt=|link=]]</div>यो '''[[:पँधालो]]''' लेख यस विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:नीति तथा दिशानिर्देशहरू|नीति]] अनुसार समावेश गर्न '''उपयुक्त भए/नभएको छलफल''' चलिरहेको छ। लेख उपयुक्त नभएको खण्डमा [[विकिपिडिया:पृष्ठ हटाउने नीति|पृष्ठ मेटाइने]] छ। तपाईँ लगायत जो कोहिलाई पनि यस [[विकिपिडिया:मेटाउनु पर्ने लेखहरू|पँधालो]] छलफलमा आफ्नो धारणा राख्न स्वागत छ। नामाङ्कन छलफल यस विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:नीति तथा दिशानिर्देशहरू|नीति र निर्देशन]]को अधीनमा रहेर गर्नुपर्नेछ। तपाईँ यस लेखलाई सुधार सहित सम्पादन गर्न सक्नुहुन्छ। तर, लेखको शीर्षपाठमा रहेको '''लेख मेटाउने सूचना''' नहटाउनुहोला।<!-- Template:afd-notice --> [[User:Nirmaljoshi|Nirmaljoshi]] ([[User talk:Nirmaljoshi|कुरा गर्ने]]) १२:०१, १७ सेप्टेम्बर २०२० (नेपाली समय) == [[:कल्याणी रिमाल]] मेटाउनको लागि नामाङ्कित == <div class="floatleft" style="margin-bottom:0">[[File:Ambox warning orange.svg|48px|alt=|link=]]</div>यो '''[[:कल्याणी रिमाल]]''' लेख यस विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:नीति तथा दिशानिर्देशहरू|नीति]] अनुसार समावेश गर्न '''उपयुक्त भए/नभएको छलफल''' चलिरहेको छ। लेख उपयुक्त नभएको खण्डमा [[विकिपिडिया:पृष्ठ हटाउने नीति|पृष्ठ मेटाइने]] छ। तपाईँ लगायत जो कोहिलाई पनि यस [[विकिपिडिया:मेटाउनु पर्ने लेखहरू|कल्याणी रिमाल]] छलफलमा आफ्नो धारणा राख्न स्वागत छ। नामाङ्कन छलफल यस विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:नीति तथा दिशानिर्देशहरू|नीति र निर्देशन]]को अधीनमा रहेर गर्नुपर्नेछ। तपाईँ यस लेखलाई सुधार सहित सम्पादन गर्न सक्नुहुन्छ। तर, लेखको शीर्षपाठमा रहेको '''लेख मेटाउने सूचना''' नहटाउनुहोला।<!-- Template:afd-notice --> [[User:Biplab Anand|'''<font color="#008000"><b>बिप्लब आनन्द</b></font>''']] [[User_talk:Biplab Anand|(<small>'''म सँग कुरा गर्नुहोस'''</small>)]] १२:१७, २५ जनवरी २०२१ (नेपाली समय) == विश्वव्यापी आचार संहिता (छोटकरी रूप: युसिओसी)को दोस्रो चरण सम्बन्धमा == {{fmbox | image =[[File:Wikipedia-logo-v2-ne.svg|60px|link=]] | imageright= | style = | textstyle = | text = <div class="center">'''सबै विकिमिडिया परियोजना र अभियान भित्र स्वीकार्य व्यवहारको एउटा सार्वभौमिक मापदण्ड प्रदान गर्न र विकिपिडियालाई एउटा सुरक्षित स्थान बनाउनको लागि [[:m:Universal Code of Conduct/ne|विश्वव्यापी आचार संहिता]]लाई समुदायमा कसरी लागु गर्ने सम्बन्धमा यस विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#विश्वव्यापी_आचार_संहिता_(छोटकरी_रूप:_युसिओसी)को_दोस्रो_चरण_सम्बन्धमा|चौतारी]]मा छलफल भइरहेकोले आफ्नो सुझाव राख्नुहुन अनुरोध गर्दछौँ।'''</div> }} --[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) १९:२५, २६ जनवरी २०२१ (नेपाली समय) <!-- Message sent by User:Saroj Uprety@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/MassMessage&oldid=988353 --> ==[[जीतबहादुर रायमाझी]] [[विकिपिडिया:जीवित मानिसहरूको जीवनी हटाउने प्रस्ताव|मेटाउन प्रस्तावित]]== [[File:Ambox warning yellow.svg|left|link=|48px|]] यो [[जीतबहादुर रायमाझी]] लेख [[विकिपिडिया:जीवित मानिसहरूको जीवनी हटाउने प्रस्ताव|मेटाउन प्रस्ताव]] गरिएको छ । किनकि यसले कुनै [[विकिपिडिया:स्रोत उल्लेख|स्रोत]] वा सन्दर्भहरू उल्लेख गर्दैन । [[विकिपिडिया:जीवित मानिसहरूको जीवनी हटाउने प्रस्ताव#आपत्ति|विकिपिडिया नीति]] अनुरूप, '''[[विकिपिडिया:जीवित मानिसहरूको जीवनी|जीवित मानिसहरूको जीवनी]]'''ले, यदि सात दिन भित्र कुनै स्रोतको उल्लेख नगरेमा लेख मेट्न सकिन्छ । यदि तपाईंले सिर्जना गर्नुभएको पृष्ठलाई शीघ्र हटाउनेको लागि ट्याग गरिएको छ भने, तपाईं त्यो पृष्ठमा सुधार गर्न सक्नुहुन्छ वा सम्बन्धित वार्ता पृष्ठमा तपाईको तर्क बुझाउन सक्नुहुन्छ । सन्दर्भहरू सम्मिलित गर्न मद्दतको लागि, [[विकिपिडिया:नयाँ पृष्ठ कसरी आरम्भ गर्ने|नयाँ पृष्ठ कसरी आरम्भ गर्ने]], हेर्नुहोस् । एक पटक तपाईंले कम्तीमा एक [[विकिपिडिया:स्रोत उल्लेख|स्रोत]] प्रदान गर्नुभएको छ भने, तपाईँले {{tl|prod blp/dated}} ट्याग हटाउन सक्नुहुनेछ । '''कम्तिमा एक विश्वसनीय स्रोत प्रदान नभएसम्म, कृपया, ट्याग नहटाउनु होला ।''' यदि सात दिन भित्र तपाईँले कुनै स्रोतको उल्लेख नगरेमा लेख मेट्न सकिनेछ । तर तपाइँ एक स्रोत थप्न तयार हुनुहुन्छ भने, {{#ifexist:जीतबहादुर रायमाझी|नहटाउन अनुरोध गर्न सक्नुहुन्छ|[[विकिपिडिया:नमेटाउनका लागि अनुरोधहरू|नहटाउन अनुरोध गर्न सक्नुहुन्छ]]}} ।<!-- Template:ProdwarningBLP --> [[User:Biplab Anand|'''<font color="#008000"><b>बिप्लब आनन्द</b></font>''']] [[User_talk:Biplab Anand|(<small>'''म सँग कुरा गर्नुहोस'''</small>)]] १३:२८, २७ जनवरी २०२१ (नेपाली समय) ==[[जीवन श्रेष्ठ]] [[विकिपिडिया:जीवित मानिसहरूको जीवनी हटाउने प्रस्ताव|मेटाउन प्रस्तावित]]== [[File:Ambox warning yellow.svg|left|link=|48px|]] यो [[जीवन श्रेष्ठ]] लेख [[विकिपिडिया:जीवित मानिसहरूको जीवनी हटाउने प्रस्ताव|मेटाउन प्रस्ताव]] गरिएको छ । किनकि यसले कुनै [[विकिपिडिया:स्रोत उल्लेख|स्रोत]] वा सन्दर्भहरू उल्लेख गर्दैन । [[विकिपिडिया:जीवित मानिसहरूको जीवनी हटाउने प्रस्ताव#आपत्ति|विकिपिडिया नीति]] अनुरूप, '''[[विकिपिडिया:जीवित मानिसहरूको जीवनी|जीवित मानिसहरूको जीवनी]]'''ले, यदि सात दिन भित्र कुनै स्रोतको उल्लेख नगरेमा लेख मेट्न सकिन्छ । यदि तपाईंले सिर्जना गर्नुभएको पृष्ठलाई शीघ्र हटाउनेको लागि ट्याग गरिएको छ भने, तपाईं त्यो पृष्ठमा सुधार गर्न सक्नुहुन्छ वा सम्बन्धित वार्ता पृष्ठमा तपाईको तर्क बुझाउन सक्नुहुन्छ । सन्दर्भहरू सम्मिलित गर्न मद्दतको लागि, [[विकिपिडिया:नयाँ पृष्ठ कसरी आरम्भ गर्ने|नयाँ पृष्ठ कसरी आरम्भ गर्ने]], हेर्नुहोस् । एक पटक तपाईंले कम्तीमा एक [[विकिपिडिया:स्रोत उल्लेख|स्रोत]] प्रदान गर्नुभएको छ भने, तपाईँले {{tl|prod blp/dated}} ट्याग हटाउन सक्नुहुनेछ । '''कम्तिमा एक विश्वसनीय स्रोत प्रदान नभएसम्म, कृपया, ट्याग नहटाउनु होला ।''' यदि सात दिन भित्र तपाईँले कुनै स्रोतको उल्लेख नगरेमा लेख मेट्न सकिनेछ । तर तपाइँ एक स्रोत थप्न तयार हुनुहुन्छ भने, {{#ifexist:जीवन श्रेष्ठ|नहटाउन अनुरोध गर्न सक्नुहुन्छ|[[विकिपिडिया:नमेटाउनका लागि अनुरोधहरू|नहटाउन अनुरोध गर्न सक्नुहुन्छ]]}} ।<!-- Template:ProdwarningBLP --> [[User:Biplab Anand|'''<font color="#008000"><b>बिप्लब आनन्द</b></font>''']] [[User_talk:Biplab Anand|(<small>'''म सँग कुरा गर्नुहोस'''</small>)]] १३:२९, २७ जनवरी २०२१ (नेपाली समय) ==[[धर्मेन्द्र सेवान]] [[विकिपिडिया:जीवित मानिसहरूको जीवनी हटाउने प्रस्ताव|मेटाउन प्रस्तावित]]== [[File:Ambox warning yellow.svg|left|link=|48px|]] यो [[धर्मेन्द्र सेवान]] लेख [[विकिपिडिया:जीवित मानिसहरूको जीवनी हटाउने प्रस्ताव|मेटाउन प्रस्ताव]] गरिएको छ । किनकि यसले कुनै [[विकिपिडिया:स्रोत उल्लेख|स्रोत]] वा सन्दर्भहरू उल्लेख गर्दैन । [[विकिपिडिया:जीवित मानिसहरूको जीवनी हटाउने प्रस्ताव#आपत्ति|विकिपिडिया नीति]] अनुरूप, '''[[विकिपिडिया:जीवित मानिसहरूको जीवनी|जीवित मानिसहरूको जीवनी]]'''ले, यदि सात दिन भित्र कुनै स्रोतको उल्लेख नगरेमा लेख मेट्न सकिन्छ । यदि तपाईंले सिर्जना गर्नुभएको पृष्ठलाई शीघ्र हटाउनेको लागि ट्याग गरिएको छ भने, तपाईं त्यो पृष्ठमा सुधार गर्न सक्नुहुन्छ वा सम्बन्धित वार्ता पृष्ठमा तपाईको तर्क बुझाउन सक्नुहुन्छ । सन्दर्भहरू सम्मिलित गर्न मद्दतको लागि, [[विकिपिडिया:नयाँ पृष्ठ कसरी आरम्भ गर्ने|नयाँ पृष्ठ कसरी आरम्भ गर्ने]], हेर्नुहोस् । एक पटक तपाईंले कम्तीमा एक [[विकिपिडिया:स्रोत उल्लेख|स्रोत]] प्रदान गर्नुभएको छ भने, तपाईँले {{tl|prod blp/dated}} ट्याग हटाउन सक्नुहुनेछ । '''कम्तिमा एक विश्वसनीय स्रोत प्रदान नभएसम्म, कृपया, ट्याग नहटाउनु होला ।''' यदि सात दिन भित्र तपाईँले कुनै स्रोतको उल्लेख नगरेमा लेख मेट्न सकिनेछ । तर तपाइँ एक स्रोत थप्न तयार हुनुहुन्छ भने, {{#ifexist:धर्मेन्द्र सेवान|नहटाउन अनुरोध गर्न सक्नुहुन्छ|[[विकिपिडिया:नमेटाउनका लागि अनुरोधहरू|नहटाउन अनुरोध गर्न सक्नुहुन्छ]]}} ।<!-- Template:ProdwarningBLP --> [[User:Biplab Anand|'''<font color="#008000"><b>बिप्लब आनन्द</b></font>''']] [[User_talk:Biplab Anand|(<small>'''म सँग कुरा गर्नुहोस'''</small>)]] १४:३७, २७ जनवरी २०२१ (नेपाली समय) == युसिओसी सम्बन्धी अनलाइन सामुदायिक बैठक सम्बन्धमा == नमस्ते<br> सबै विकिमिडिया परियोजना र अभियान भित्र स्वीकार्य व्यवहारको एउटा सार्वभौमिक मापदण्ड प्रदान गर्न र विकिपिडियालाई एउटा सुरक्षित स्थान बनाउनको लागि [[:m:Universal Code of Conduct/ne|विश्वव्यापी आचार संहिता]]लाई समुदायमा कसरी लागु गर्ने सम्बन्धमा सन् २०२१ फेब्रुअरी ११ मा अनलाइन सामुदायिक बैठक हुने भएकोले सहभागी हुनको लागि कृपया यो [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLScOrPrBMFBqVozzWc2zsE53xrCJdQpVKQMK6QZI3zLhB8gWmQ/viewform गुगल फारम] भर्नहुन अनुरोध गर्दछु।--[[User:BAnand (WMF)|BAnand (WMF)]] ([[User_talk:BAnand (WMF)|talk]]) 02:47, 10 February 2021 (UTC) <!-- Message sent by User:BAnand (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=MassMessage/Lists/Nepali_Community&oldid=21091650 --> == विश्वव्यापी आचार संहिता सर्वेक्षण फारम == नमस्ते,<br> सबै विकिमिडिया परियोजना र अभियान भित्र स्वीकार्य व्यवहारको एउटा सार्वभौमिक मापदण्ड प्रदान गर्न र विकिपिडियालाई एउटा सुरक्षित स्थान बनाउनको लागि [[:m:Universal Code of Conduct/ne|विश्वव्यापी आचार संहिता]]लाई समुदायमा कसरी लागु गर्ने सम्बन्धमा सर्वेक्षण भइरहेकोले आजै [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSfi47HhE6cieY_BGETK9lMSy32uJ9ArtJ3y3BbNaAWjOFiliQ/viewform यो फारम] भर्नहुन अनुरोध गर्दछु।--[[User:BAnand (WMF)|BAnand (WMF)]] ([[User talk:BAnand (WMF)|talk]]) <!-- Message sent by User:BAnand (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=MassMessage/Lists/Nepali_Community&oldid=21129898 --> ==[[माया पौडेल]] [[विकिपिडिया:जीवित मानिसहरूको जीवनी हटाउने प्रस्ताव|मेटाउन प्रस्तावित]]== [[File:Ambox warning yellow.svg|left|link=|48px|]] यो [[माया पौडेल]] लेख [[विकिपिडिया:जीवित मानिसहरूको जीवनी हटाउने प्रस्ताव|मेटाउन प्रस्ताव]] गरिएको छ । किनकि यसले कुनै [[विकिपिडिया:स्रोत उल्लेख|स्रोत]] वा सन्दर्भहरू उल्लेख गर्दैन । [[विकिपिडिया:जीवित मानिसहरूको जीवनी हटाउने प्रस्ताव#आपत्ति|विकिपिडिया नीति]] अनुरूप, '''[[विकिपिडिया:जीवित मानिसहरूको जीवनी|जीवित मानिसहरूको जीवनी]]'''ले, यदि सात दिन भित्र कुनै स्रोतको उल्लेख नगरेमा लेख मेट्न सकिन्छ । यदि तपाईंले सिर्जना गर्नुभएको पृष्ठलाई शीघ्र हटाउनेको लागि ट्याग गरिएको छ भने, तपाईं त्यो पृष्ठमा सुधार गर्न सक्नुहुन्छ वा सम्बन्धित वार्ता पृष्ठमा तपाईको तर्क बुझाउन सक्नुहुन्छ । सन्दर्भहरू सम्मिलित गर्न मद्दतको लागि, [[विकिपिडिया:नयाँ पृष्ठ कसरी आरम्भ गर्ने|नयाँ पृष्ठ कसरी आरम्भ गर्ने]], हेर्नुहोस् । एक पटक तपाईंले कम्तीमा एक [[विकिपिडिया:स्रोत उल्लेख|स्रोत]] प्रदान गर्नुभएको छ भने, तपाईँले {{tl|prod blp/dated}} ट्याग हटाउन सक्नुहुनेछ । '''कम्तिमा एक विश्वसनीय स्रोत प्रदान नभएसम्म, कृपया, ट्याग नहटाउनु होला ।''' यदि सात दिन भित्र तपाईँले कुनै स्रोतको उल्लेख नगरेमा लेख मेट्न सकिनेछ । तर तपाइँ एक स्रोत थप्न तयार हुनुहुन्छ भने, {{#ifexist:माया पौडेल|नहटाउन अनुरोध गर्न सक्नुहुन्छ|[[विकिपिडिया:नमेटाउनका लागि अनुरोधहरू|नहटाउन अनुरोध गर्न सक्नुहुन्छ]]}} ।<!-- Template:ProdwarningBLP --> [[प्रयोगकर्ता:पर्वत सुबेदी|'''<font color="#FF7F00"><b>पर्वत सुबेदी</b></font>''']] [[प्रयोगकर्ता वार्ता:पर्वत सुबेदी|(<small>'''कुरा गर्ने'''</small>)]] १८:१३, २४ फेब्रुअरी २०२१ (नेपाली समय) == महत्वपूर्ण सामुदायिक छलफलमा सहभागिताको लागि आह्वान == नमस्ते, आदरणीय नेपाली विकिपिडिया सम्पादनकर्ता मित्र<br> नेपाली विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#फाउन्डेसन_अनुदान_सम्बन्धमा_सामुदायिक_परामर्श|चौतारी]]मा महत्वपूर्ण सामुदायिक छलफल भइरहेकोले कृपया सहभागी भई आफ्नो महत्वपूर्ण मत राख्नुहोला। धन्यवाद <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/MassMessage&oldid=988353 --> == अनुदान विषयमा केन्द्रीय नीति नियम == नमस्ते आदरणीय सम्पादक मित्र,<br> '''[[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#अनुदान_विषयमा_केन्द्रीय_नीति_नियम|अनुदान]]'''को विषयमा एउटा केन्द्रीय नीति नियम बनाउनको लागि नेपाली विकिपिडियाको चौतारीमा छलफल भइरहेकोले कृपया आफ्नो अमूल्य सुझाव राख्नहुन अनुरोध गर्दछु। धन्यवाद <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/MassMessage&oldid=1005419 --> == अनुदान विषयमा केन्द्रीय नीति नियम == नमस्ते आदरणीय सम्पादक मित्र,<br> '''[[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#अनुदान_विषयमा_केन्द्रीय_नीति_नियम|अनुदान]]'''को विषयमा एउटा केन्द्रीय नीति नियम बनाउनको लागि नेपाली विकिपिडियाको चौतारीमा छलफल भइरहेकोले कृपया आफ्नो अमूल्य सुझाव राख्नहुन अनुरोध गर्दछु। धन्यवाद --समुदायको तर्फबाट [[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]] ११:१०, ९ जुन २०२१ (नेपाली समय) <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/MassMessage&oldid=1005419 --> {{subst:db-nocontext-deleted|उभयराज वज्राचार्य|nowelcome=|{{{key1}}}={{{value1}}}|{{{key2}}}={{{value2}}}|{{{key3}}}={{{value3}}}}}<!-- Template:Db-csd-deleted-custom --> [[User:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;"><font color="#000">'''''निर्मल दुलाल'''''</font></span>]]&nbsp;[[User Talk:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;">^{(<font color="#0272FD">कुरा गर्नुहोस</font>)}</span>]] ०८:२०, २३ जनवरी २०२२ (नेपाली समय) ==[[:वसन्त कुमार शर्मा 'नेपाल']] [[विकिपिडिया:शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार|शीघ्र मेट्नुपर्ने]]मा मनोनित== [[File:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] {{Quote box|quote=<p>यदि यो तपाईँले सृजना गर्नुभएको पहिलो लेख हो भने, तपाईँ [[विकिपिडिया:स्वशिक्षा|लेखन सहयोग स्वशिक्षा]] पढ्न सक्नुहुन्छ।</p><p>लेख सृजना गर्न मद्दत गर्ने [[विकिपिडिया:लेख विजार्ड|लेख सहायिका]] पनि तपाईँ प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ।</p>|width=20%|align=right}} यस [[:वसन्त कुमार शर्मा 'नेपाल']]लाई विकिपिडिया देखि [[विकिपिडिया:पृष्ठ हटाउने नीति|चाँडैनै मेटिने]] भनेर एउटा चिनो राखिएको छ। यसले [[वि:शीमे#ले७|ले७]] मापदण्ड अन्तर्गत एक वास्तविक व्यक्ति वा मानिसहरूको समूहलाई जनाउदछ। विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:प्रमानिकता|विश्वसनीयता]] ज्ञानकोशमा भएका सम्पूर्ण सामग्री प्रमाणित भएको हुनुपर्नेछ । तर [[विकिपिडिया:प्रमानिकता|विश्वसनीयता]] नभएका सम्पूर्ण सामग्रीलाई [[विकिपिडिया:शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार|शीघ्र मेट्नुपर्ने मापदण्ड]]को आधारमा कुनै पनि समयमा मेटाउन सकिन्छ। थप जानकारिका लागि कृपया [[विकिपिडिया:उल्लेखनियता|विकिपिडिया उल्लेखनियता]] पढ्नुहोला। यदि तपाईँलाई लाग्छ पृष्ठलाई यस कारणले मेटाउनु हुँदैन, तपाईँ '''नामाङ्कन विरोध गर्न''' [[:वसन्त कुमार शर्मा 'नेपाल'|पृष्ठमा गएर]] आफ्नो विचार राख्नुहोला। यसले तपाईँलाई पृष्ठ किन मेटाउनु हुँदैन वर्णन गर्ने अवसर दिनेछ। यद्यपि, याद रहोस्, एक पटक पृष्ठ शीघ्र मेटाउन अङ्कित भएमा, यो तत्काल मेटाइनेछ। कृपया पृष्ठबाट शीघ्र मेटाउने चिनो आफैंले नहटाउनुहोला, तर विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:नीति तथा दिशानिर्देशहरूको सूची|नीति तथा दिशानिर्देशहरू]] अनुरूप जानकारी थप्न नहिचकिचाउनुहोला। यदि पृष्ठ मेटिसकिएको, र भविष्यका सन्दर्भ वा सुधारको लागि तपाईँ मेटाइएको सामग्री पुनःप्राप्त गर्न चाहनुहुन्छ भने, कृपया {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%E0%A4%B5%E0%A4%B8%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A4+%E0%A4%95%E0%A5%81%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%B0+%E0%A4%B6%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%AE%E0%A4%BE+%27%E0%A4%A8%E0%A5%87%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%B2%27|मेटाउने प्रशासकलाई सम्पर्क गर्न सक्नुहुन्छ}}। <!-- Template:Db-notability-notice --><!-- Template:Db-csd-notice-custom --> [[User:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;"><font color="#000">'''''निर्मल दुलाल'''''</font></span>]]&nbsp;[[User Talk:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;">^{(<font color="#0272FD">कुरा गर्नुहोस</font>)}</span>]] १६:५२, १७ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय) qobwukj5yyg6eexggnv5bmn1vnqabd0 0 6311 1073969 1073915 2022-08-17T01:50:54Z Klein jac 59239 wikitext text/x-wiki {{Infobox settlement | official_name = मेचीनगर नगरपालिका | nickname = | image_skyline = Nepal - India border Kakarbhitta.jpg | image_caption = नेपाल भारत सीमा स्तम्भ | image_flag = Flag of Nepal.svg | image_seal = Emblem of Nepal 2020.svg | mapsize = | pushpin_map = Nepal Province1#Nepal | pushpin_mapsize = | pushpin_label_position = | pushpin_map_caption = नक्सामा मेचीनगर नगरपालिका | coordinates = {{coord|26|40|00|N|88|07|20|E|region:NP_type:city|display=inline,title}} | subdivision_type = देश | subdivision_name = {{flag|नेपाल}} | subdivision_type1 = [[नेपालका प्रदेशहरू|प्रदेश]] | subdivision_name1 = [[प्रदेश नं. १]] | subdivision_type2 = [[नेपालका जिल्लाहरू|जिल्ला]] | subdivision_name2 = [[झापा जिल्ला|झापा]] | leader_title = [[मेयर]] | leader_name = [[कल्यान खड्का]] [[नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (एकीकृत मार्क्सवादी-लेनिनवादी)|नेकपा (एमाले)]] | leader_title1 = [[उपमेयर]] | leader_name1 = [[जितन राजवंशी]] [[नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (एकीकृत मार्क्सवादी-लेनिनवादी)|नेकपा (एमाले)]] | established_title = स्थापना | established_date = वि.सं. २०५३ माघ ११<ref>{{cite news|title=चार किल्ला खोली नगरपालिका क्षेत्र तोकी बिभाजन गरेको |url=http://rajpatra.dop.gov.np/welcome/book/?ref=17871|accessdate=जनवरी २०२२|agency=नेपाल सरकार|publisher=नेपाल राजपत्र}}</ref> | established_title1 = समावेश ([[गाउँ विकास समिति (नेपाल)|गाविस]]) | established_date1 = [[धुलावारी]] र [[काँकडभिट्टा]] | established_title2 = सम्मिलित (मिति) | established_date2 = वि.सं. २०५३ माघ ११ | established_title3 = समावेश ([[गाउँ विकास समिति (नेपाल)|गाविस]]) | established_date3 = [[धाइजन]], [[दुहागढी]], [[बाहुनडाँगी]] र [[ज्यामिरगढी]] | established_title4 = सम्मिलित (मिति) | established_date4 = वि.सं. २०७३ फाल्गुन २२ | area_total_sq_mi = | area_total_km2 = 192.52 <!-- Population -->| population_as_of = [[एघारौँ राष्ट्रिय जनगणना २०६८|वि.सं. २०६८]] | population_footnotes = <ref name="नेपालको राष्ट्रिय जनगणना २०६८ (गाविस तह)"/> | population_note = | population_total = 111,737 | population_density_km2 = auto | population_blank1_title = जातीयता | population_rank = ४औँ (प्रदेश नं. १)<br/>१८औँ (नेपाल) | timezone = [[नेपालको प्रमाणिक समय]] | utc_offset = +५:४५ | elevation_m = | postal_code_type = हुलाक कोड | postal_code = ५७२०४ | area_code_type = | area_code = +९७७-२३ | iso_code = | website = {{URL|http://mechinagarmun.gov.np/}} | footnotes = }} '''मेचीनगर नगरपालिका''' पूर्वी [[नेपाल]]को [[प्रदेश नं. १]]मा पर्ने [[झापा जिल्ला]]को पूर्वी भागमा अवस्थित एक नगरपालिका हो। झापा जिल्लाका दुई प्रमुख बजारहरू [[काँकडभिट्टा]] र [[धुलावारी]]लाई वि.सं. २०५३ माघ ११ गते मिलाएर घोषणा गरिएको मेचीनगर पूर्वी नेपालको प्रमुख उद्योगिक तथा वाणिज्य केन्द्र हो। यस नगरपालिका अन्तर्गत रहेको [[काँकडभिट्टा]] नाका नेपालको [[भारत]] तथा [[बङ्गलादेश]]सँग व्यापार गर्ने एक प्रमुख नाका हो। वि.सं. २०७३ फाल्गुन २२ मा [[धाइजन]], [[दुहागढी]], [[बाहुनडाँगी]] र [[ज्यामिरगढी]] गाविसहरू समेत यसमा गाभेर यो नगरपालिकाको क्षेत्र विस्तार गरिएको थियो।<ref>{{cite news|url=http://www.enayapatrika.com/2017/01/07/118110/|title=गाउँ र नगरपालिका कुन जिल्लामा कति ?|date=पुष २३, २०७३|accessdate=१४ जेठ २०७४|publisher=[[नयाँ पत्रिका दैनिक]]|ref=http://www.enayapatrika.com/2017/01/07/118110/}}</ref><ref name="जिल्ला समन्वय समिति">{{cite news|url=http://kantipur.ekantipur.com/news/2017-03-13/20170313191214.html|title=जिविस अब देखि जिल्ला समन्वय समिति|last1=काफ्ले|first1=प्रतिक्षा|date=३० फाल्गुन २०७३|accessdate=३० फाल्गुन २०७३|publisher=[[कान्तिपुर दैनिक|कान्तिपुर]]}}</ref><ref name="७४४ स्थानीय तह">{{cite news|url=http://setopati.com/raajneeti/64740/|title=स्थानीय निकाय भङ्ग, अधिकारसम्पन्न ७४४ स्थानीय तह क्रियाशील|date=२८ फाल्गुण २०७३|accessdate=२८ फाल्गुण २०७३|publisher=[[सेतोपाटी]]|ref=http://setopati.com/raajneeti/64740/}}</ref> कुल १५ वडामा विभाजित यो नगरपालिकाको जनसङ्ख्या वि.सं. २०६८ सालको जनगणना अनुसार १,११,७३७ रहेको छ। == इतिहास == वि.सं. २०५४ को पहिलो चुनावमा नेकपा (एमाले) का [[रबीन कोइराला|रविन कोइराला]] र [[चन्द्र भण्डारी (नेपाली राजनीति)|चन्द्र भण्डारी]] क्रमशः नगरप्रमुख र उपप्रमुखमा निर्वाचित भई वि.सं. २०५९ को असार मसान्तसम्म पदमा बहाल रहेका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://janasamsad.com/?p=24178 |title=बन्ने भो मेचीनगर रिङरोड |date=२८ भाद्र २०७८, सोमबार ०६:१६ |website=जनसंसद |language=नेपाली |accessdate=2022-01-28}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://loktantrapost.com/मेचीनगरका-एक्ला-अपाङ्ग/ |title=मेचीनगरका ‘एक्ला अपाङ्ग’ उम्मेद्वार |date=२ असार २०७४, शुक्रबार ११:२१ |website=लोकतन्त्र पोस्ट |language=नेपाली |accessdate=2022-01-28}}</ref> वि.सं. २०६० असोज १४ गते [[कल्यान खड्का]] र [[जितन राजवंशी]] क्रमशः नगरप्रमुख र उपप्रमुख मनोनित भएर वि.सं. २०६१ असार मसान्तसम्म पदमा आसिन रहेका थिए। पूर्वी नेपालको [[हङकङ]] बजारको नामले चर्चित [[धुलावारी]]<ref>{{Cite web |url=https://aamsanchar.com/2017/06/13/26679/ |title=स्थानीय तहको निर्बाचन : राजनीति भन्दा विकासको‌ मुद्दा बलियो‌ (समाचार बिष्लेषण) |date=2017-06-13 |website=आमसञ्चार |language=नेपाली |accessdate=2022-01-28}}</ref> तथा पूर्वको मुख्यद्वार मानिने [[काँकडभिट्टा]] गाविसलाई एकैठाउँमा गाभेर र धाइजन, दुहागढी, ज्यामिरगढी र बाहुनडाँगी गाविसका केही भाग समेटेर नेपाल [[भारत]]को सिमानामा पर्ने [[मेची नदी]] तथा तत्कालिन [[मेची अञ्चल]]कै नामबाट 'मेचीनगर नगरपालिका' नामकरण गरि वि.सं. २०५३ माघ ११ गते यसलाई सरकारद्वारा नगरपालिका घोषणा गरिएको थियो। नेपालमा सङ्घीय शासन व्यवस्था लागू भएपछि वि.सं. २०७४ मा सम्पन्न भएको पहिलो [[स्थानीय तह निर्वाचन, २०७४|स्थानीय तह निर्वाचन]]मा नेपाली काँग्रेसका [[बिमल आचार्य]] नगर प्रमुख पदमा र नेकपा एमालेकी [[मिना उप्रेती]] नगर उप-प्रमुख पदमा निर्वाचित भएका थिए।<ref>{{Cite web |url=https://sajilokhabar.com/?p=49573 |title=मेचीनगरको मेयरमा काँग्रेस र उपमेयरमा एमाले विजयी |date=2017-07-07 |website=सजिलो खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-01-28}}</ref><ref>{{Cite web |url=https://www.onlinekhabar.com/2017/07/608324 |title=झापाको मेचीनगरमा कांग्रेसका विमल बने मेयर |website=अनलाइन खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-01-28}}</ref>वि.सं. २०७९ मा सम्पन्न दोस्रो [[स्थानीय तह निर्वाचन, २०७९|स्थानीय तह निर्वाचन]]बाट [[नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (एकीकृत मार्क्सवादी-लेनिनवादी)|नेकपा (एमाले)]]का [[गोपालचन्द्र बुढाथोकी]] र [[मीना उप्रेती]] क्रमशः नगर प्रमुख र नगर उप-प्रमुख पदमा निर्वाचित भएका छन्।<ref>{{Cite web |url=https://www.lokpath.com/story/536031 |title=मेचीनगरमा एमालेका गोपालचन्द्र बुढाथोकी विजयी |website=लोकपथ |language=नेपाली |accessdate=2022-06-28}}</ref> == जनसङ्ख्या == नेपालको वि.सं. २०६८ को जनगणना अनुसार मेचीनगर नगरपालिकाको जनसङ्ख्या १,११,७३७ रहेको छ।<ref name="नेपालको राष्ट्रिय जनगणना २०६८ (गाविस तह)">{{cite news|title=नेपालको राष्ट्रिय जनगणना २०६८ (गाविस तह)|url=http://cbs.gov.np/wp-content/uploads/2014/04/04Jhapa_WardLevel.pdf|accessdate=नोभेम्बर २०१२|agency=नेपाल सरकार|publisher=[[राष्ट्रिय योजना आयोग (नेपाल)|राष्ट्रिय योजना आयोग]]|date=नोभेम्बर २०१२|ref=केन्द्रीय तथ्याङ्क विभाग}}</ref> == भौगोलिक स्थिति == कुल १९२ वर्ग किलोमिटर क्षेत्रफलमा फैलिएको यस नगरपालिकाको पूर्वमा [[भारत]], पश्चिममा [[अर्जुनधारा नगरपालिका]] र [[विर्तामोड नगरपालिका]], उत्तरमा [[बुद्धशान्ति गाउँपालिका]] र [[इलाम जिल्ला]] र दक्षिणमा [[भद्रपुर नगरपालिका]] पर्दछन्। यस नगरपालिकामा हिन्दू, किरात, बुद्ध, श्रीकृष्ण प्रणामी, मुस्लिम, शैव, वैष्णव, साई, यशु तथा मानव धर्म मान्नेको वाहुल्य पाइन्छ। नेपाल अधिराज्यमा मात्र नभएर विश्वमै लोपोन्मुख [[किसान जाति]] यो नगरमा मात्र बसोबास गरेको पाइन्छ। यस बाहेक यहाँ धिमाल, दनुवार, मेचे, थारू चौधरी, सुनुवार, राई, लिम्बु, भोटे, तामाङ्ग, शेर्पा, नेवार, मगर, गुरुङ्ग, भुजेल, राजवंशी, जोगी, ब्राम्हण, क्षेत्री, माझी र कुमाल जातिको बसोवास रहेको छ। == रितिथिति == पातालगङ्गा, बौद्ध गुम्बा, विश्वनाथ मन्दिर, पञ्चमुखी हनुमान मन्दिर, दुर्गा मन्दिर, काली मन्दिर, पशुपतिनाथ मन्दिर, कृष्ण प्रणामी मन्दिर यहाँका प्रमुख पर्यटकीय स्थल हुन्। ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== {{reflist}} ==बाह्य कडीहरू== *[http://mechinagarmun.gov.np मेचीनगर नगरपालिका] ==यो पनि हेर्नुहोस== {{झापा जिल्लाका स्थानीय तहहरू}} [[श्रेणी:तराईका नगरपालिकाहरू]] [[श्रेणी:झापा जिल्लाका नगरपालिकाहरू]] [[श्रेणी:वि.सं. २०५३ मा घोषित नगरपालिकाहरू|माघ]] nmqv4hxcnrv40glk290vhv1y88ztvkd 0 8377 1073972 38062 2022-08-17T02:05:48Z Xqbot 2106 रोबोट: टुटेको अनुप्रेषण सारिएको लक्ष्यको लागि मिलाउदै [[सुष्मा कोइराला मेमोरियल प्लास्टिक सर्जरी अस्पताल]] wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[सुष्मा कोइराला मेमोरियल प्लास्टिक सर्जरी अस्पताल]] qs7096gaxigh8sax1vagh6u5k56deww 0 8575 1074008 1024175 2022-08-17T09:17:56Z 27.34.20.128 /* यो पनि हेर्नुहोस् */ wikitext text/x-wiki [[File:Lakhe Khokana.jpg|thumb|200px|right| [[ललितपुर जिल्ला|ललितपुर]]को [[खोकना]]मा [[द्यःपुखू जात्रा|द्योपुखु जात्रा]]को अवसरमा निकालिएको लाखे नृत्य ]] '''लाखे नाच''' [[नेवार जाति|नेवार]] समुदायले कुनै विशेष जात्रा अथवा पर्वको उपलक्षमा लाखेको मुखुन्डो पहिरिएर गरिने परम्परागत नृत्य हो । नेवार समुदायमा विभिन्न प्रकारका नाचहरु नाचिन्छन् । प्राय नाच देवीदेवताका हुन्छन् । यी मध्ये लाखे नाच धेरै रोचक हुन्छ । यो नाच गुँला पर्वमा उपत्यकाका विभिन्न ठाउँमा र इन्द्र जात्रामा काठ्माडौँमा देखाइन्छ । मुख्यतया, नवदुर्गा नाच भक्तपुर लगायत बनेपा, नाला, धुलिखेल, पनौती, साँगा, देवपत्तन आदि ठाउँमा देखाइन्छ । कृष्णलाई मार्नका लागि कंसले बहिनी पुतनालाई प्रयोग गरेको र पुतनाको मृत्युको कामना गर्दै राक्षसको स्वरूपमा सजिएर नेवार समुदायमा लाखे नाच  नचाउने गरिन्छ । नाग पञ्चमीका दिनबाट सुरु गरिएको पुतनाको मृत्युको कामना ऋषि पञ्चमीका दिन मृत्यु भएको सम्झँदै बन्दुक पड्काएर विर्सजन गरिने परम्परा छ । राक्षसको स्वरूपमा बनाइने खप्पर, कालिकाको वस्त्रसहित व्यक्तिलाई सिंगारेर लाखे नचाउने गरिन्छ । उपत्यकामा लाखे नाच नचाउने प्रचलन कहिलेदेखि सुरुआत भयो भन्ने कुरामा बिभिन्न मतभेद रहेको छ । कसैले राजा हरिसिंहदेवले सिम्रौनगढबाट तलेजु भवानीलाई उपत्यकामा ल्याउँदा देवीसँगै लाखेलाई ल्याइएको हो भनिन्छ । कतिपयले भने नुवाकोटबाट आएका ठकुरी राजाले लाखेलाई उपत्यकामा ल्याएका हुन भन्ने तर्क पनि राख्दछन । नेपाल भाषा वंशावलीअनुसार लाखे नाचको चलन राजा गुणकामदेवले सुरु गराएका हुन् भन्ने भनाइ पनि छ । तर राजा प्रताप मल्लका पालादेखि मुकुट लगाई लाखे नाच नाच्ने गरेको पाइन्छ । लाखे नाच विशेष गरेर धाः र भुस्याः बाजा बजाएर नचाइन्छ । खिं, पछिमा, नायिखं, धिमे बजाएर पनि लाखे नाच नचाइन्छ भने मादल र बाँसुरीको धुनमा पनि लाखे नाच नचाइन्छ । नेवार समुदायमा बढी प्रचलित रहेको लाखे नाच जिल्लाबाट लोप हुने अवस्थामा पनि लाखे नाच जिल्लाभर प्रचलित नै छ । नेवार समुदायको बाहुल्यता रहेका जिल्लाका दर्जनौं स्थानमा भने यस नाचले थोर बहु आफ्नो स्थान ओगटेकै छ । नेवार समुदायमा लाखेको खप्पर बनाउने र लाखे निकाल्ने बेलामा पूजापाठ गर्नुपर्ने प्रचलन रहे पनि पछिल्लो पुस्तामा लाखे नाच हराउँदै गएकाले पूजापाठको परम्परासमेत पनि हराउदै गरेको महुस गरिएको छ । मुख्यगरी कृष्णजन्माष्टमीका दिनदेखि ऋषि पञ्चमीसम्म बढी नचाइने लाखे नाच हेर्न अन्य समुदायका सर्वसाधारणको देखि बिदेशी पर्यटकको पनि उतिक घुइँचो लाग्ने गर्दछ । लाखे नाचमा ढोलक, ट्याम्को, सनाई, मजुरा लगायतका बाजा बजाइन्छ । भूतप्रेत नलागोस् र मरेको आत्माले दुःख नदेओस् भनेर यो नाच रातिमा देखाइने पुरानो कथन छ । टाउकोमा राक्षसको खप्पर लगाएर कालिकाको फरिया, ब्लाउजमा सजिएको व्यक्तिलाई स्याउलाको लुगा, बाँदरको खप्पर र बोराको पुच्चर बनाएको केटाकेटीहरुले जिस्क्याउँदै अनि लात्तीले हान्दै नाचिने यो नाच हेर्नसमेत निकै रोमाञ्चक तथा अनौठा लाग्न सक्छ । लाखे नाचका क्रममा स्थानीय लोकभाका, वेषभूषा र चालचलन एवं रोपाइँ जात्रा, घोडे जात्रा, गाई जात्रा, राउटे जात्रा, वैरागी जात्रा र अन्य जात्रा देखाउँदै समाजका विभिन्न विकृतिमाथि व्यङ्ग्य प्रहार गर्ने र सर्वसाधारणलाई मनोरञ्जन दिने गरिन्छ {{नेवार जाति}} {{नेपालका परम्परागत नृत्यहरू}} {{नेपाली_लोक_परम्पराहरू}} ==बाह्य कडीहरू== [[श्रेणी:संस्कृति]] [[श्रेणी:लोकसंस्कृति]] [[श्रेणी:नेपालको संस्कृति]] huurlk7jtol07w3d4n6sbh634p4ljor 0 10908 1074019 904648 2022-08-17T11:01:18Z 2400:1A00:B040:3E79:9D9A:8316:B4B4:EF04 जन्म, कृति र सम्मानहरू wikitext text/x-wiki {{otheruses|वसन्त (स्पष्टता)}} '''वसन्तकुमार शर्म्मा 'नेपाल'''' (वि.सं. १९७९ - वि.सं. २०७६) कोशकार हुन् । उनका करिब एक सय कृति प्रकाशित छन्। उनले तयार पारेको [[नेपाली शब्दसागर]] शब्दकोश हालसम्मकै सबभन्दा ठूलो नेपाली शब्दकोश हो। ==जीवनी== शर्माको जन्म बि.सं १९७९ को [[राम नवमी|चैत रामनवमी]]का दिन महाराजगंज, काठमाडौंमा भएको थियो । उनका पिता पण्डित दिवाकर शर्मा नेपाल र माता हेमकुमारी देवी हुन् । यसैगरी उनको मृत्यु वि.सं. २०७६ साल बैशाख ७ गते फोक्सोको सङ्क्रमणबाट भएको हो । === शिक्षा === साहित्य-धर्मशास्त्र-राजशास्त्रमा शास्त्री, हिन्दी शर्माले साहित्यमा साहित्यभूषण, नेपालीमा एम्.ए., बी. एड., हामीयो डाक्टर उपाधि प्राप्त गरेका छन् । == सेवा == * नेपाली भाषा प्रकाशिनी समिति र भाषानुवाद् परिषद्मा बृहद् नेपाली शव्दकोषका सहायक संपादक, * संक्षिप्त संस्कृत-नेपाली शव्दकोषका संपादक, * नेपाल राजकीय प्रज्ञाप्रतिष्ठान गद्यसाहित्य विभाग, * विदेशी साहित्यकार संम्पर्क समितिका सचिव र * चित्र-कला विभागका सहायक सचिव। == सामाजिक संलग्नता == * विश्वबन्धु पुस्तकालय २००४-१२ -कान्तिसाँस्कृतिक केन्द्र) का संस्थापक सचिव र अध्यक्ष, * अखिल नेपाल पुस्तकालय संघका संस्थापक सदस्यसचिव २००७-१०, * संस्कृत छात्र सङ्घीय अध्यक्ष २००८-१०, * अग्रगामी साहित्यिक मण्डलका संस्थापक सदस्य सचिव २००९-१२, * नेपाल फुटबल संघका संस्थापक सदस्य २०१३-२०, जयन्ती -साहित्यिक मासिक) पत्रिकाका संस्थापक संपादक २०२७-३१, * नेपाल नाटक संघका संस्थापक सचिव र निर्देशक २००५-०९, * चारु मित्र चौतारी समूहका सम्मानित सदस्य, नवजीवन बुद्ध सेवा संघका संरक्षक, * शिक्षा मन्त्रालयद्धारा प्रकाशित नेपाली शिक्षा, जागृति, शिक्षा समाचार २००६-१०, पद्मोदय रजत जयन्ती मुखपत्र २०२९ आदिका संपादक प्रबन्ध संपादक * ब्रिलियन्ट उच्च बहुमुखी क्याम्पसका संरक्षक, * पायोनियर एकाडेमीका सञ्चालक समितिका अध्यक्ष, * योगी नरहरीनाथ ट्रष्ट सेवा समितिका सल्लाहकार। == शैक्षिक संलग्नता == * नेपाली शिक्षा परिषद्का संस्थापक शिक्षक (२००८), * रत्नराज्यलक्ष्मी क्याम्पसका संस्थापक सचिव र प्राध्यापक (२०१८), * पशुपति बहुमुखी क्याम्पस चाबेलका संस्थापक, सदस्य-सचिव र क्याम्पस प्रमुख (२०३७-२०४१), * नुवाकोट आदर्श बहुमुखी क्याम्पसका संस्थापक, सदस्य सचिव र क्याम्पस प्रमुख (२०४२-०४३), * कन्या क्याम्पस, डिल्लीबजारका संस्थापक प्राध्यापक (२०३७-२०४०), * पद्मोदय मा.वि. रामशाहपथका शिक्षक २०१०-२०३१, * पद्मकन्या मा.वि. डिल्लीबजारका शिक्षक २०३१-२०४३, * प्रौढ महिला मन्दिरका संस्थापक शिक्षक, रात्री पाठशाला -नन्दी-रात्री मा. वि.) नक्सालका शिक्षक, * अमर आदर्श आवसीय विद्यालय वानेश्वरका संस्थापक शिक्षक, * आदर्श शिक्षा मन्दिर -हाल शिवपुरी मा. वि.) महाराजगन्जका संस्थापक सदस्य, * बालकुमारी आवसीय विद्यालय काठमाडौंका संस्थापक सदस्य, * शहीद शुक्र मा. वि. का संस्थापक सदस्य, * शारदा मा. वि. देवपत्तन काठमाडौंका संस्थापक शिक्षक, * नीजि क्याम्पस अर्गनाईजेसनको सदस्य सचिव २०३८-४३, * नेपाल सरकारको पाठ्यक्रम परिमार्जन समितिमा पटक-पटक १ देखि १० कक्षा सम्मको नेपाली पुस्तकको परिमार्जनमा संलग्न । == सम्मान तथा पुरस्कार == १.‘आमा’ (मेक्सिम गोर्की) को अनुवादमा रूस सरकारबाट पुरस्कृत—२०१०, २.शिक्षासेवा नगद पुरस्कार—२०२९, ३.गुणराज व्याख्यान पुरस्कार—२०५१, ४.पशुपति बहुमुखी क्याम्पसबाट अभिनन्दित—२०५३, ५.नुवाकोट बहुमुखी क्याम्पसबाट प्रशंसापत्र—२०५६, ६.गुणराज पुरस्कार—२०५६, ७.विजय श्री पुरस्कार —२०५८, ८.हेमराज पुरस्कार—२०५८, ९.विश्व हिन्दू परिषद्बाट अभिनन्दित—२०५८, १०.व्रिलियन्ट बहुमुखी क्याम्पसबाट अभिनन्दित—२०५८, ११.आफ्नो सहकारी कोषबाट अभिनन्दित—२०५८, १२.नेपाल वंशज परिषद्बाट अभिनन्दित—२०५८, १३.वीरेन्द्र-ऐश्वर्य सेवा पदक—२०५८, १४.पद्मकन्या विद्याश्रमबाट अभिनन्दित—२०५९, १५.राष्ट्रिय व्यक्तित्व सम्मान—२०५९, १६.बालचन्द्र पुरस्कार—२०५९, १७.सुप्रबल गोरखा दक्षिणबाहु—२०५९, १८.आयफा सम्मान—२०६०, १९.त्रि.वि.वि.को तुलसाबाट अभिनन्दित—२०६०, २०.देवकोटा काव्य सम्मान—२०६०, २१.पद्मोदय सम्मान—२०६०, २२.पशुपति क्याम्पसबाट सेवा सम्मान—२०६१, २३.लेखनाथ रथयात्रा सम्मान—२०६१, २४.श्रीमद्भागवत् ज्ञान महायज्ञ मूल समारोह समितिबाट अभिनन्दित—२०६१, २५.मदन पुरस्कार स्वर्ण वर्ष सम्मान—२०६२, २६.लोयलिटी एकाडेमी सम्मान—२०६२, २७.स्टानफोर्ड, भानु प्रतिष्ठान, भानु जन्मस्थाल विकास समितिद्धारा सम्मान—२०६२, २८.खिलशर्म-राजीवलोचन जोशी पुरस्कार-२०६२, २९.पानी पोखरी युवा क्लवबाट सम्मान-२०६४, ३०.नेपाल पुस्तक तथा स्टेश्नरी व्यवसायी महासंघबाट अभिनन्दित-२०६४, ३१.योगी नरहरिनाथ ट्रष्ट सेवा केन्द्रबाट अभिनन्दित-२०६४, ३२.लुम्बिनी एकेडेमी फाउन्डेशनबाट अभिनन्दित-२०६४, ३३.भद्रकुमारी घले सेवा सदनबाट अभिनन्दित-२०६४, ३४.ज्ञानदीप शिक्षा सदनबाट अभिनन्दित—२०६४, ३५.तन्नेरी द्वैमासिकबाट अभिनन्दित—२०६५, ३६.दायित्व वाङ्मय प्रतिष्ठानबाट अभिनन्दित—२०६५, ३७.चक्रपाणि स्मारक प्रतिष्ठानबाट सम्मान—२०६६, ३८.सीतापाइला बहुद्देेश्य सहकारीबाट अभिनन्दित—२०६६, ३९.महाकवि देवकोटा शताब्दी सम्मान—२०६६, ४०.उदयानन्द पुरस्कार—२०६७, ४१.अभिनव साहित्य समाजबाट कदरपत्र—२०६७, ४२.बूढानीलकण्ठ स्कूलबाट सम्मान—२०६७, ४३.सुरभि स्रष्टा सम्मान—२०६७, ४४.डिल्लीबजार कन्या बहुमुखी क्याम्पसबाट अभिनन्दित—२०६७, ४५.नुवाकोट बहुमुखी क्याम्पसबाट रजतजयन्ती सम्मान—२०६७, ४६.हृदयचन्द्र स्मृति प्रतिष्ठानबाट सम्मान—२०६७, ४७.नरेन्द्र वाङ्मय निधिबाट अभिनन्दित—२०६८, ४८.नेपाली शिक्षा परिषद्बाट सम्मान—२०६८, ४९.चार्ल्स डार्बिन एकेडेमीबाट सम्मान—२०६८, ५०.आकाशगङ्गा इन्टरनेशनल एकेडेमीबाट सम्मान—२०६८, ५१.भद्रकुमारी घले सेवा सदनबाट अग्रज सम्मान-२०६८, ५२.नेपाल बन्धु कल्याण समाजबाट सम्मान-२०६८, ५३.नौलो नेपाली सम्मान-२०६९, ५४.सुप्रबल जनसेवा श्री—२०६९, ५५.ज्येष्ठ नागरिक सम्मान-२०६९, ५६.बि.डी. त्यागी स्मृति पुरस्कार—२०६९, ५७.शमी साहित्य साधना सम्मान-२०७०, ५८.नयाँवस्ती युवा क्लवबाट अभिनन्दित—२०७१, ५९.भद्रकुमारी घले व्यक्तित्व पुरस्कार-२०७१, ६०.गुञ्जनबाट अभिनन्दित-२०७१, ६१.पहलमान सिंह दीर्ध साहित्य साधक पुरस्कार-२०७१, ६२.वैयाकरण नेपाल प्रतिष्ठानबाट सम्मान-२०७१, ६३.द सनराइज आवसिय विद्यालयद्वारा सम्मान—२०७१, ६४.रत्न पुस्तकालयबाट मानार्थ सदस्यता-२०७१, ६५.गौरीनगर सुधार समितिबाट ज्येष्ठ नागरिक सम्मान—२०७२, ६६.नेपाली साहित्यको विश्व संसद सम्मान-२०७२, ६७.नौलो नेपाली स्वर्ण वर्ष सम्मान-२०७२, ६८.विश्व हिन्दू महासंघद्वारा सम्मानित-२०७२, ६९.पशुपति बहुमुखी क्याम्पसद्वारा सम्मानित-२०७३, ७०.राप्ती साहित्य परिषद् सल्यानबाट सम्मान-२०७४, ७१.साहित्य संवर्द्धन अभिनन्दन-२०७४, ७२.स्रष्टा सम्मान दाङबाट-२०७४, ७३.हिडपा साहित्यिक परिवार सल्यानबाट सम्मानित-२०७४, ७४.विराटनगर, लायन्स शताब्दी सम्मान-२०७४, ७५.पोखरा लेखनाथ महानगरपालिकाद्वारा अभिनन्दन रथारोहण-२०७४, ७६.बृहत् सिन्धु साहित्य सम्मेलन चौताराद्वारा अभिनन्दित-२०७५, ७७.सिन्धुपाल्चोक, लोकप्रिय समाचारद्वारा अभिनन्दित-२०७५, ७८.नेपाली शिक्षा परिषद्बाट भानुझपुरस्कार-२०७५, ७९.हरिप्रसाद घिमिरे अभिनव पुरस्कार-२०७५, ८०.सुरभि सम्मान-२०७५, ८१.लेखनाथ प्रतिष्ठान अर्चलेबाट लेखनाथ पुरस्कार-२०७५, == प्रकाशित कृति == # युगको वारिस—२००८ (लधुनाटक) २. विधवा विवाह—२०१० (खण्डकाव्य) ३. एक्काईस कथा—२०२१ (कथासङ्ग्रह) ४. हंसिला कथा—२०२५ (बाल-कथासङ्ग्रह) ५. मित्रको पत्र—२०२५ (नव्यकाव्य) ६. आधुनिक नेपाली निबन्ध—२०२५ (निबन्धसङ्ग्रह) ७. सङ्क्षिप्त नेपाली व्याकरण—२०२६ (व्याकरण) ८. महेन्द्रमाला ६—२०२८ (पाठ्यपुस्तक सहलेखन) ९. महेन्द्र माला ९ र १०—२०२८ (पाठ्यपुस्तक सहलेखन) १०. रत्नावली—२०२९ (अनुवाद, नाटिका) हर्षदेव ११. आत्मसमीक्षा—२०४४ (सम्पादन) लक्ष्मीप्रसाद देवकोटा, १२. शकुन्तला—२०४४ (संयुक्त अनुवाद-नाटक) चक्रपाणि चालिसे १३. विप्रलम्भ—२०४४ (महाकाव्य) १४. निबन्धसङ्ग्रह—२०४४ (निबन्ध) १५. रूक्मिणी परिणय—२०४४ (अनुवाद, काव्य) गुणराज उपाध्याय खनाल १६. पाँच रात—२०५१ (अनुवाद, नाटक) भास, महेन्द्रविक्रम वर्मा, जगदीश्वर भट्ट, केएलभी शास्त्री, वरदाचार्य १७. उपनिषत् प्रसङ्ग-१—२०५४ (अनुवाद, ६० उपनिषत्) १८. फेरा—२०५७ (उपन्यास, अनुवाद) तसलीमा नसरिन १९. आदिविद्रोही (स्पार्टकस उपन्यास, अनुवाद)—२०५७ हार्वडफास्ट २०. नेपाली शब्दसागर—२०५७ (सोपपत्तिक कोश) २१. उपनिषत् प्रसङ्ग-२—२०५८ (६१ उपनिषत्) २२. श्रीमद्भगवद्गीता—२०५९ (अनुवाद) २३. कोटारानी—२०५९ (संवादकथा) २४. प्रभावती गुप्ता—२०५९ (संवादकथा) २५. गण्डकयुद्ध : जयापीड—२०५९ (संवादकथा) २६. राजकुमारीको स्वयंवर—२०५९ (संवादकथा) २७. रजिया बेगम—२०५९ (लघुनाटक) २८. गण्डकयुद्ध: ब्रम्हहत्या—२०५९ (संवादकथा) २९. राज्यश्री—२०५९ (लघुनाटक) ३०. रगतको खोलो—२०५९ (नाट्यकथा) ३१. नमर्ने इच्छा—२०५९ (नाट्यकथा) ३२. लक्ष्मीबाई—२०५९ (संवादकथा) ३३. संस्कृतका प्रमुख एकाङ्की—२०६१ (अनुवाद, एकाङ्की) ३४. जनभावनाका जगदगुरू स्वामी प्रणवानन्द—२०६१ (सम्पादन) ३५. सङ्क्षिप्त नेपाली शब्दसागर—२०६१ (कोश) ३६. सानो नेपाली शब्दसागर—२०६२ (कोश) ३७. गद्य महाभारत १- २०६२ (व्यासदेव, अनुवाद) ३८. गद्य महाभारत २- २०६२ (व्यासदेव, अनुवाद) ३९. उमा- (महाकाव्य-सम्पादन) २०६३ नारायण घिमिरे ४०. तीतामीठा कुरा—२०६३ (११ कविसँग सहलेखन) ४१. गद्य महाभारत ३- २०६४ (व्यासदेव, अनुवाद) ४२. My Word Book- (२०६४ (सम्पादन) ४३. Best Word Book (२०६४ (सम्पादन) ४४. नीतिका कुरा—२०६५ (११ कविसँग सहलेखन) ४५. गद्य महाभारत ४— २०६६ (व्यासदेव, जैमिनीय महाभारतसमेत) ४६. निरपराधको हत्या- (द पेसन अफ.... उपन्यास, अनुवाद) २०६६ हार्वडफास्ट ४७. मुक्ति सङ्ग्राम- (माई ग्लोरियस बर्दस उपन्यास, अनुवाद) २०६६ हार्वडफास्ट ४८. तीनतारा- २०६६ (बालकथा) ४९. नेपाली अङ्ग्रेजी संस्कृत शब्दसागर— २०६७ (संयुक्त सम्पादन) ५०. नेपाली अङ्ग्रेजी विशाल शब्दसागर— २०६७ (संयुक्त सम्पादन) ५१. शब्दार्थ गीता— २०६७ (अनुवाद) ५२. नीतिविचार— २०६७ काव्य (११ कविसँग सहलेखन) ५३. शब्दार्थ नेपाली शब्दसागर— २०६८ (कोश) ५४. किरातार्जुनीय- २०७० (अनुवाद महाकाव्य) भारवि ५५. रूवाइयात- २०७० (अनुवाद काव्य) उमर ख®याम ५६. प्रबोधचन्द्रोदय- २०७० (अनुवाद नाटक) श्रीकृष्ण मिश्र ५७. उदारताको पराकाष्ठा- २०७० (बालकथा) ५८. १३५ उपनिषत् सङ्ग्रह- २०७० (अनुवाद) ५९. आमा (अनुवाद, मदर उपन्यास) २०७१ म्याक्सिा गोर्की ६०. नेपाली सम-विषमार्थ कोश २०७३ (शब्दकोश-संयुक्त सम्पादन) ६१. जियालो २०७४ (११ कविका महाकाव्य सहलेखन) ६२. इतिहासका अमर झिल्काहरु (कथासङ्ग्रह)- २०७४ ६३. ऊरूभङ्ग (अनुवाद, विथी) २०७५ (भासका समग्र नाट्यकृति भित्र) ६४. कर्णभार (अनुवाद, एकाङ्की) २०७५ ( ,, ) ६५. दूत-घटोत्कच (अनुवाद, एकाङ्की) २०७५ ( ,, ) ६६. दूतवाक्य (अनुवाद, एकाङ्की) २०७५ ( ,, ) ६७. मध्यम व्यायोग (अनुवाद, एकाङ्की) २०७५ ( ,, ) ६८. अभिषेक (अनुवाद, नाटक) २०७५ ( ,, ) ६९. अविमारक (अनुवाद, नाटक) २०७५ ( ,, ) ७०. चारूदत्त (अनुवाद, नाटक) २०७५ ( ,, ) ७१. पञ्चरात्र (अनुवाद, नाटक) २०७५ ( ,, ) ७२. प्रतिज्ञा-यौगन्धरायण (अनुवाद, नाटक) २०७५ ( ,, ) ७३. प्रतिमा (अनुवाद, नाटक) २०७५ ( ,, ) ७४. बालचरित (अनुवाद, नाटक) २०७५ ( ,, ) ७५. यज्ञफल (अनुवाद, नाटक) २०७५ ( ,, ) ७६. स्वप्नवासवदत्तम् (अनुवाद, नाटक) २०७५ ( ,, ) ७७. व्यावहारिक व्याकरण रचना बोध र अभिव्यक्ति २०७५ (संयुक्त सम्पादन) ७८. कर्पूरमञ्जरी (अनुवाद, नाटक) २०७६ (राजशेखरका समग्र नाट्यकृति भित्र) ७९. प्रचण्ड पाण्डव (अनुवाद, नाटक) २०७६  ( ,, ) ८०. विद्धशालभञ्जिका (अनुवाद, नाटक) २०७६  ( ,, ) ८१. गीतमलिका (गीतसङ्ग्रह) २०७७  ( ,, )        == अन्य == डाँडावारी अङ्क १-२०३६ -समालोचना), जयन्ती-२०२७/३१ -संपादक), शिक्षामन्त्रालय-द्धारा प्रकाशित नेपाली शिक्षा, जागृति, शिक्षा समाचार २००६/१० र पद्मोदय रजतजयन्ती मुखपत्र २०२९ आदिका संपादक, प्रबन्ध संपादक। २००७ सालदेखि पत्रपत्रिका, रेडियोहरूमा नेपाली, संस्कृत, नेवारी, हिन्दीमा विविध वकुश, ज्ञानेश्वरजी, प्रकाश, दाजु, बाणेश्वर, बच्चुरामबाजे, क्षेत्रीबाहुन, आदि उपनामहरूबाट लेखहरू प्रकाशित। [[श्रेणी:नेपाली कोशकारहरू]] [[श्रेणी:जीवनी]] 82jpfq57osfb8zhb0wiyehh0jrysoq9 1074020 1074019 2022-08-17T11:07:32Z Nirmal Dulal 4744 शीघ्र मेटाउन अनुरोध गरिँदै ([[वि:शीमे#ले७|शीमे ले७]])। wikitext text/x-wiki {{otheruses|वसन्त (स्पष्टता)}} {{db-person|help=off}} '''वसन्तकुमार शर्म्मा 'नेपाल'''' (वि.सं. १९७९ - वि.सं. २०७६) कोशकार हुन् । उनका करिब एक सय कृति प्रकाशित छन्। उनले तयार पारेको [[नेपाली शब्दसागर]] शब्दकोश हालसम्मकै सबभन्दा ठूलो नेपाली शब्दकोश हो। ==जीवनी== शर्माको जन्म बि.सं १९७९ को [[राम नवमी|चैत रामनवमी]]का दिन महाराजगंज, काठमाडौंमा भएको थियो । उनका पिता पण्डित दिवाकर शर्मा नेपाल र माता हेमकुमारी देवी हुन् । यसैगरी उनको मृत्यु वि.सं. २०७६ साल बैशाख ७ गते फोक्सोको सङ्क्रमणबाट भएको हो । === शिक्षा === साहित्य-धर्मशास्त्र-राजशास्त्रमा शास्त्री, हिन्दी शर्माले साहित्यमा साहित्यभूषण, नेपालीमा एम्.ए., बी. एड., हामीयो डाक्टर उपाधि प्राप्त गरेका छन् । == सेवा == * नेपाली भाषा प्रकाशिनी समिति र भाषानुवाद् परिषद्मा बृहद् नेपाली शव्दकोषका सहायक संपादक, * संक्षिप्त संस्कृत-नेपाली शव्दकोषका संपादक, * नेपाल राजकीय प्रज्ञाप्रतिष्ठान गद्यसाहित्य विभाग, * विदेशी साहित्यकार संम्पर्क समितिका सचिव र * चित्र-कला विभागका सहायक सचिव। == सामाजिक संलग्नता == * विश्वबन्धु पुस्तकालय २००४-१२ -कान्तिसाँस्कृतिक केन्द्र) का संस्थापक सचिव र अध्यक्ष, * अखिल नेपाल पुस्तकालय संघका संस्थापक सदस्यसचिव २००७-१०, * संस्कृत छात्र सङ्घीय अध्यक्ष २००८-१०, * अग्रगामी साहित्यिक मण्डलका संस्थापक सदस्य सचिव २००९-१२, * नेपाल फुटबल संघका संस्थापक सदस्य २०१३-२०, जयन्ती -साहित्यिक मासिक) पत्रिकाका संस्थापक संपादक २०२७-३१, * नेपाल नाटक संघका संस्थापक सचिव र निर्देशक २००५-०९, * चारु मित्र चौतारी समूहका सम्मानित सदस्य, नवजीवन बुद्ध सेवा संघका संरक्षक, * शिक्षा मन्त्रालयद्धारा प्रकाशित नेपाली शिक्षा, जागृति, शिक्षा समाचार २००६-१०, पद्मोदय रजत जयन्ती मुखपत्र २०२९ आदिका संपादक प्रबन्ध संपादक * ब्रिलियन्ट उच्च बहुमुखी क्याम्पसका संरक्षक, * पायोनियर एकाडेमीका सञ्चालक समितिका अध्यक्ष, * योगी नरहरीनाथ ट्रष्ट सेवा समितिका सल्लाहकार। == शैक्षिक संलग्नता == * नेपाली शिक्षा परिषद्का संस्थापक शिक्षक (२००८), * रत्नराज्यलक्ष्मी क्याम्पसका संस्थापक सचिव र प्राध्यापक (२०१८), * पशुपति बहुमुखी क्याम्पस चाबेलका संस्थापक, सदस्य-सचिव र क्याम्पस प्रमुख (२०३७-२०४१), * नुवाकोट आदर्श बहुमुखी क्याम्पसका संस्थापक, सदस्य सचिव र क्याम्पस प्रमुख (२०४२-०४३), * कन्या क्याम्पस, डिल्लीबजारका संस्थापक प्राध्यापक (२०३७-२०४०), * पद्मोदय मा.वि. रामशाहपथका शिक्षक २०१०-२०३१, * पद्मकन्या मा.वि. डिल्लीबजारका शिक्षक २०३१-२०४३, * प्रौढ महिला मन्दिरका संस्थापक शिक्षक, रात्री पाठशाला -नन्दी-रात्री मा. वि.) नक्सालका शिक्षक, * अमर आदर्श आवसीय विद्यालय वानेश्वरका संस्थापक शिक्षक, * आदर्श शिक्षा मन्दिर -हाल शिवपुरी मा. वि.) महाराजगन्जका संस्थापक सदस्य, * बालकुमारी आवसीय विद्यालय काठमाडौंका संस्थापक सदस्य, * शहीद शुक्र मा. वि. का संस्थापक सदस्य, * शारदा मा. वि. देवपत्तन काठमाडौंका संस्थापक शिक्षक, * नीजि क्याम्पस अर्गनाईजेसनको सदस्य सचिव २०३८-४३, * नेपाल सरकारको पाठ्यक्रम परिमार्जन समितिमा पटक-पटक १ देखि १० कक्षा सम्मको नेपाली पुस्तकको परिमार्जनमा संलग्न । == सम्मान तथा पुरस्कार == १.‘आमा’ (मेक्सिम गोर्की) को अनुवादमा रूस सरकारबाट पुरस्कृत—२०१०, २.शिक्षासेवा नगद पुरस्कार—२०२९, ३.गुणराज व्याख्यान पुरस्कार—२०५१, ४.पशुपति बहुमुखी क्याम्पसबाट अभिनन्दित—२०५३, ५.नुवाकोट बहुमुखी क्याम्पसबाट प्रशंसापत्र—२०५६, ६.गुणराज पुरस्कार—२०५६, ७.विजय श्री पुरस्कार —२०५८, ८.हेमराज पुरस्कार—२०५८, ९.विश्व हिन्दू परिषद्बाट अभिनन्दित—२०५८, १०.व्रिलियन्ट बहुमुखी क्याम्पसबाट अभिनन्दित—२०५८, ११.आफ्नो सहकारी कोषबाट अभिनन्दित—२०५८, १२.नेपाल वंशज परिषद्बाट अभिनन्दित—२०५८, १३.वीरेन्द्र-ऐश्वर्य सेवा पदक—२०५८, १४.पद्मकन्या विद्याश्रमबाट अभिनन्दित—२०५९, १५.राष्ट्रिय व्यक्तित्व सम्मान—२०५९, १६.बालचन्द्र पुरस्कार—२०५९, १७.सुप्रबल गोरखा दक्षिणबाहु—२०५९, १८.आयफा सम्मान—२०६०, १९.त्रि.वि.वि.को तुलसाबाट अभिनन्दित—२०६०, २०.देवकोटा काव्य सम्मान—२०६०, २१.पद्मोदय सम्मान—२०६०, २२.पशुपति क्याम्पसबाट सेवा सम्मान—२०६१, २३.लेखनाथ रथयात्रा सम्मान—२०६१, २४.श्रीमद्भागवत् ज्ञान महायज्ञ मूल समारोह समितिबाट अभिनन्दित—२०६१, २५.मदन पुरस्कार स्वर्ण वर्ष सम्मान—२०६२, २६.लोयलिटी एकाडेमी सम्मान—२०६२, २७.स्टानफोर्ड, भानु प्रतिष्ठान, भानु जन्मस्थाल विकास समितिद्धारा सम्मान—२०६२, २८.खिलशर्म-राजीवलोचन जोशी पुरस्कार-२०६२, २९.पानी पोखरी युवा क्लवबाट सम्मान-२०६४, ३०.नेपाल पुस्तक तथा स्टेश्नरी व्यवसायी महासंघबाट अभिनन्दित-२०६४, ३१.योगी नरहरिनाथ ट्रष्ट सेवा केन्द्रबाट अभिनन्दित-२०६४, ३२.लुम्बिनी एकेडेमी फाउन्डेशनबाट अभिनन्दित-२०६४, ३३.भद्रकुमारी घले सेवा सदनबाट अभिनन्दित-२०६४, ३४.ज्ञानदीप शिक्षा सदनबाट अभिनन्दित—२०६४, ३५.तन्नेरी द्वैमासिकबाट अभिनन्दित—२०६५, ३६.दायित्व वाङ्मय प्रतिष्ठानबाट अभिनन्दित—२०६५, ३७.चक्रपाणि स्मारक प्रतिष्ठानबाट सम्मान—२०६६, ३८.सीतापाइला बहुद्देेश्य सहकारीबाट अभिनन्दित—२०६६, ३९.महाकवि देवकोटा शताब्दी सम्मान—२०६६, ४०.उदयानन्द पुरस्कार—२०६७, ४१.अभिनव साहित्य समाजबाट कदरपत्र—२०६७, ४२.बूढानीलकण्ठ स्कूलबाट सम्मान—२०६७, ४३.सुरभि स्रष्टा सम्मान—२०६७, ४४.डिल्लीबजार कन्या बहुमुखी क्याम्पसबाट अभिनन्दित—२०६७, ४५.नुवाकोट बहुमुखी क्याम्पसबाट रजतजयन्ती सम्मान—२०६७, ४६.हृदयचन्द्र स्मृति प्रतिष्ठानबाट सम्मान—२०६७, ४७.नरेन्द्र वाङ्मय निधिबाट अभिनन्दित—२०६८, ४८.नेपाली शिक्षा परिषद्बाट सम्मान—२०६८, ४९.चार्ल्स डार्बिन एकेडेमीबाट सम्मान—२०६८, ५०.आकाशगङ्गा इन्टरनेशनल एकेडेमीबाट सम्मान—२०६८, ५१.भद्रकुमारी घले सेवा सदनबाट अग्रज सम्मान-२०६८, ५२.नेपाल बन्धु कल्याण समाजबाट सम्मान-२०६८, ५३.नौलो नेपाली सम्मान-२०६९, ५४.सुप्रबल जनसेवा श्री—२०६९, ५५.ज्येष्ठ नागरिक सम्मान-२०६९, ५६.बि.डी. त्यागी स्मृति पुरस्कार—२०६९, ५७.शमी साहित्य साधना सम्मान-२०७०, ५८.नयाँवस्ती युवा क्लवबाट अभिनन्दित—२०७१, ५९.भद्रकुमारी घले व्यक्तित्व पुरस्कार-२०७१, ६०.गुञ्जनबाट अभिनन्दित-२०७१, ६१.पहलमान सिंह दीर्ध साहित्य साधक पुरस्कार-२०७१, ६२.वैयाकरण नेपाल प्रतिष्ठानबाट सम्मान-२०७१, ६३.द सनराइज आवसिय विद्यालयद्वारा सम्मान—२०७१, ६४.रत्न पुस्तकालयबाट मानार्थ सदस्यता-२०७१, ६५.गौरीनगर सुधार समितिबाट ज्येष्ठ नागरिक सम्मान—२०७२, ६६.नेपाली साहित्यको विश्व संसद सम्मान-२०७२, ६७.नौलो नेपाली स्वर्ण वर्ष सम्मान-२०७२, ६८.विश्व हिन्दू महासंघद्वारा सम्मानित-२०७२, ६९.पशुपति बहुमुखी क्याम्पसद्वारा सम्मानित-२०७३, ७०.राप्ती साहित्य परिषद् सल्यानबाट सम्मान-२०७४, ७१.साहित्य संवर्द्धन अभिनन्दन-२०७४, ७२.स्रष्टा सम्मान दाङबाट-२०७४, ७३.हिडपा साहित्यिक परिवार सल्यानबाट सम्मानित-२०७४, ७४.विराटनगर, लायन्स शताब्दी सम्मान-२०७४, ७५.पोखरा लेखनाथ महानगरपालिकाद्वारा अभिनन्दन रथारोहण-२०७४, ७६.बृहत् सिन्धु साहित्य सम्मेलन चौताराद्वारा अभिनन्दित-२०७५, ७७.सिन्धुपाल्चोक, लोकप्रिय समाचारद्वारा अभिनन्दित-२०७५, ७८.नेपाली शिक्षा परिषद्बाट भानुझपुरस्कार-२०७५, ७९.हरिप्रसाद घिमिरे अभिनव पुरस्कार-२०७५, ८०.सुरभि सम्मान-२०७५, ८१.लेखनाथ प्रतिष्ठान अर्चलेबाट लेखनाथ पुरस्कार-२०७५, == प्रकाशित कृति == # युगको वारिस—२००८ (लधुनाटक) २. विधवा विवाह—२०१० (खण्डकाव्य) ३. एक्काईस कथा—२०२१ (कथासङ्ग्रह) ४. हंसिला कथा—२०२५ (बाल-कथासङ्ग्रह) ५. मित्रको पत्र—२०२५ (नव्यकाव्य) ६. आधुनिक नेपाली निबन्ध—२०२५ (निबन्धसङ्ग्रह) ७. सङ्क्षिप्त नेपाली व्याकरण—२०२६ (व्याकरण) ८. महेन्द्रमाला ६—२०२८ (पाठ्यपुस्तक सहलेखन) ९. महेन्द्र माला ९ र १०—२०२८ (पाठ्यपुस्तक सहलेखन) १०. रत्नावली—२०२९ (अनुवाद, नाटिका) हर्षदेव ११. आत्मसमीक्षा—२०४४ (सम्पादन) लक्ष्मीप्रसाद देवकोटा, १२. शकुन्तला—२०४४ (संयुक्त अनुवाद-नाटक) चक्रपाणि चालिसे १३. विप्रलम्भ—२०४४ (महाकाव्य) १४. निबन्धसङ्ग्रह—२०४४ (निबन्ध) १५. रूक्मिणी परिणय—२०४४ (अनुवाद, काव्य) गुणराज उपाध्याय खनाल १६. पाँच रात—२०५१ (अनुवाद, नाटक) भास, महेन्द्रविक्रम वर्मा, जगदीश्वर भट्ट, केएलभी शास्त्री, वरदाचार्य १७. उपनिषत् प्रसङ्ग-१—२०५४ (अनुवाद, ६० उपनिषत्) १८. फेरा—२०५७ (उपन्यास, अनुवाद) तसलीमा नसरिन १९. आदिविद्रोही (स्पार्टकस उपन्यास, अनुवाद)—२०५७ हार्वडफास्ट २०. नेपाली शब्दसागर—२०५७ (सोपपत्तिक कोश) २१. उपनिषत् प्रसङ्ग-२—२०५८ (६१ उपनिषत्) २२. श्रीमद्भगवद्गीता—२०५९ (अनुवाद) २३. कोटारानी—२०५९ (संवादकथा) २४. प्रभावती गुप्ता—२०५९ (संवादकथा) २५. गण्डकयुद्ध : जयापीड—२०५९ (संवादकथा) २६. राजकुमारीको स्वयंवर—२०५९ (संवादकथा) २७. रजिया बेगम—२०५९ (लघुनाटक) २८. गण्डकयुद्ध: ब्रम्हहत्या—२०५९ (संवादकथा) २९. राज्यश्री—२०५९ (लघुनाटक) ३०. रगतको खोलो—२०५९ (नाट्यकथा) ३१. नमर्ने इच्छा—२०५९ (नाट्यकथा) ३२. लक्ष्मीबाई—२०५९ (संवादकथा) ३३. संस्कृतका प्रमुख एकाङ्की—२०६१ (अनुवाद, एकाङ्की) ३४. जनभावनाका जगदगुरू स्वामी प्रणवानन्द—२०६१ (सम्पादन) ३५. सङ्क्षिप्त नेपाली शब्दसागर—२०६१ (कोश) ३६. सानो नेपाली शब्दसागर—२०६२ (कोश) ३७. गद्य महाभारत १- २०६२ (व्यासदेव, अनुवाद) ३८. गद्य महाभारत २- २०६२ (व्यासदेव, अनुवाद) ३९. उमा- (महाकाव्य-सम्पादन) २०६३ नारायण घिमिरे ४०. तीतामीठा कुरा—२०६३ (११ कविसँग सहलेखन) ४१. गद्य महाभारत ३- २०६४ (व्यासदेव, अनुवाद) ४२. My Word Book- (२०६४ (सम्पादन) ४३. Best Word Book (२०६४ (सम्पादन) ४४. नीतिका कुरा—२०६५ (११ कविसँग सहलेखन) ४५. गद्य महाभारत ४— २०६६ (व्यासदेव, जैमिनीय महाभारतसमेत) ४६. निरपराधको हत्या- (द पेसन अफ.... उपन्यास, अनुवाद) २०६६ हार्वडफास्ट ४७. मुक्ति सङ्ग्राम- (माई ग्लोरियस बर्दस उपन्यास, अनुवाद) २०६६ हार्वडफास्ट ४८. तीनतारा- २०६६ (बालकथा) ४९. नेपाली अङ्ग्रेजी संस्कृत शब्दसागर— २०६७ (संयुक्त सम्पादन) ५०. नेपाली अङ्ग्रेजी विशाल शब्दसागर— २०६७ (संयुक्त सम्पादन) ५१. शब्दार्थ गीता— २०६७ (अनुवाद) ५२. नीतिविचार— २०६७ काव्य (११ कविसँग सहलेखन) ५३. शब्दार्थ नेपाली शब्दसागर— २०६८ (कोश) ५४. किरातार्जुनीय- २०७० (अनुवाद महाकाव्य) भारवि ५५. रूवाइयात- २०७० (अनुवाद काव्य) उमर ख®याम ५६. प्रबोधचन्द्रोदय- २०७० (अनुवाद नाटक) श्रीकृष्ण मिश्र ५७. उदारताको पराकाष्ठा- २०७० (बालकथा) ५८. १३५ उपनिषत् सङ्ग्रह- २०७० (अनुवाद) ५९. आमा (अनुवाद, मदर उपन्यास) २०७१ म्याक्सिा गोर्की ६०. नेपाली सम-विषमार्थ कोश २०७३ (शब्दकोश-संयुक्त सम्पादन) ६१. जियालो २०७४ (११ कविका महाकाव्य सहलेखन) ६२. इतिहासका अमर झिल्काहरु (कथासङ्ग्रह)- २०७४ ६३. ऊरूभङ्ग (अनुवाद, विथी) २०७५ (भासका समग्र नाट्यकृति भित्र) ६४. कर्णभार (अनुवाद, एकाङ्की) २०७५ ( ,, ) ६५. दूत-घटोत्कच (अनुवाद, एकाङ्की) २०७५ ( ,, ) ६६. दूतवाक्य (अनुवाद, एकाङ्की) २०७५ ( ,, ) ६७. मध्यम व्यायोग (अनुवाद, एकाङ्की) २०७५ ( ,, ) ६८. अभिषेक (अनुवाद, नाटक) २०७५ ( ,, ) ६९. अविमारक (अनुवाद, नाटक) २०७५ ( ,, ) ७०. चारूदत्त (अनुवाद, नाटक) २०७५ ( ,, ) ७१. पञ्चरात्र (अनुवाद, नाटक) २०७५ ( ,, ) ७२. प्रतिज्ञा-यौगन्धरायण (अनुवाद, नाटक) २०७५ ( ,, ) ७३. प्रतिमा (अनुवाद, नाटक) २०७५ ( ,, ) ७४. बालचरित (अनुवाद, नाटक) २०७५ ( ,, ) ७५. यज्ञफल (अनुवाद, नाटक) २०७५ ( ,, ) ७६. स्वप्नवासवदत्तम् (अनुवाद, नाटक) २०७५ ( ,, ) ७७. व्यावहारिक व्याकरण रचना बोध र अभिव्यक्ति २०७५ (संयुक्त सम्पादन) ७८. कर्पूरमञ्जरी (अनुवाद, नाटक) २०७६ (राजशेखरका समग्र नाट्यकृति भित्र) ७९. प्रचण्ड पाण्डव (अनुवाद, नाटक) २०७६  ( ,, ) ८०. विद्धशालभञ्जिका (अनुवाद, नाटक) २०७६  ( ,, ) ८१. गीतमलिका (गीतसङ्ग्रह) २०७७  ( ,, )        == अन्य == डाँडावारी अङ्क १-२०३६ -समालोचना), जयन्ती-२०२७/३१ -संपादक), शिक्षामन्त्रालय-द्धारा प्रकाशित नेपाली शिक्षा, जागृति, शिक्षा समाचार २००६/१० र पद्मोदय रजतजयन्ती मुखपत्र २०२९ आदिका संपादक, प्रबन्ध संपादक। २००७ सालदेखि पत्रपत्रिका, रेडियोहरूमा नेपाली, संस्कृत, नेवारी, हिन्दीमा विविध वकुश, ज्ञानेश्वरजी, प्रकाश, दाजु, बाणेश्वर, बच्चुरामबाजे, क्षेत्रीबाहुन, आदि उपनामहरूबाट लेखहरू प्रकाशित। [[श्रेणी:नेपाली कोशकारहरू]] [[श्रेणी:जीवनी]] f8y2ifnql0fsfh4i6ph8vgtuf6kd3qt 1074022 1074020 2022-08-17T11:10:10Z 2400:1A00:B040:3E79:9D9A:8316:B4B4:EF04 /* शिक्षा */ wikitext text/x-wiki {{otheruses|वसन्त (स्पष्टता)}} {{db-person|help=off}} '''वसन्तकुमार शर्म्मा 'नेपाल'''' (वि.सं. १९७९ - वि.सं. २०७६) कोशकार हुन् । उनका करिब एक सय कृति प्रकाशित छन्। उनले तयार पारेको [[नेपाली शब्दसागर]] शब्दकोश हालसम्मकै सबभन्दा ठूलो नेपाली शब्दकोश हो। ==जीवनी== शर्माको जन्म बि.सं १९७९ को [[राम नवमी|चैत रामनवमी]]का दिन महाराजगंज, काठमाडौंमा भएको थियो । उनका पिता पण्डित दिवाकर शर्मा नेपाल र माता हेमकुमारी देवी हुन् । यसैगरी उनको मृत्यु वि.सं. २०७६ साल बैशाख ७ गते फोक्सोको सङ्क्रमणबाट भएको हो । === शिक्षा === शर्माले धर्मशास्त्र र राजशास्त्रमा शास्त्री, हिन्दी साहित्यमा साहित्यभूषण, नेपालीमा एम्.ए., शिक्षाशास्त्रमा. बीएड., र होमियो डाक्टर उपाधि प्राप्त गरेका छन् । == सेवा == * नेपाली भाषा प्रकाशिनी समिति र भाषानुवाद् परिषद्मा बृहद् नेपाली शव्दकोषका सहायक संपादक, * संक्षिप्त संस्कृत-नेपाली शव्दकोषका संपादक, * नेपाल राजकीय प्रज्ञाप्रतिष्ठान गद्यसाहित्य विभाग, * विदेशी साहित्यकार संम्पर्क समितिका सचिव र * चित्र-कला विभागका सहायक सचिव। == सामाजिक संलग्नता == * विश्वबन्धु पुस्तकालय २००४-१२ -कान्तिसाँस्कृतिक केन्द्र) का संस्थापक सचिव र अध्यक्ष, * अखिल नेपाल पुस्तकालय संघका संस्थापक सदस्यसचिव २००७-१०, * संस्कृत छात्र सङ्घीय अध्यक्ष २००८-१०, * अग्रगामी साहित्यिक मण्डलका संस्थापक सदस्य सचिव २००९-१२, * नेपाल फुटबल संघका संस्थापक सदस्य २०१३-२०, जयन्ती -साहित्यिक मासिक) पत्रिकाका संस्थापक संपादक २०२७-३१, * नेपाल नाटक संघका संस्थापक सचिव र निर्देशक २००५-०९, * चारु मित्र चौतारी समूहका सम्मानित सदस्य, नवजीवन बुद्ध सेवा संघका संरक्षक, * शिक्षा मन्त्रालयद्धारा प्रकाशित नेपाली शिक्षा, जागृति, शिक्षा समाचार २००६-१०, पद्मोदय रजत जयन्ती मुखपत्र २०२९ आदिका संपादक प्रबन्ध संपादक * ब्रिलियन्ट उच्च बहुमुखी क्याम्पसका संरक्षक, * पायोनियर एकाडेमीका सञ्चालक समितिका अध्यक्ष, * योगी नरहरीनाथ ट्रष्ट सेवा समितिका सल्लाहकार। == शैक्षिक संलग्नता == * नेपाली शिक्षा परिषद्का संस्थापक शिक्षक (२००८), * रत्नराज्यलक्ष्मी क्याम्पसका संस्थापक सचिव र प्राध्यापक (२०१८), * पशुपति बहुमुखी क्याम्पस चाबेलका संस्थापक, सदस्य-सचिव र क्याम्पस प्रमुख (२०३७-२०४१), * नुवाकोट आदर्श बहुमुखी क्याम्पसका संस्थापक, सदस्य सचिव र क्याम्पस प्रमुख (२०४२-०४३), * कन्या क्याम्पस, डिल्लीबजारका संस्थापक प्राध्यापक (२०३७-२०४०), * पद्मोदय मा.वि. रामशाहपथका शिक्षक २०१०-२०३१, * पद्मकन्या मा.वि. डिल्लीबजारका शिक्षक २०३१-२०४३, * प्रौढ महिला मन्दिरका संस्थापक शिक्षक, रात्री पाठशाला -नन्दी-रात्री मा. वि.) नक्सालका शिक्षक, * अमर आदर्श आवसीय विद्यालय वानेश्वरका संस्थापक शिक्षक, * आदर्श शिक्षा मन्दिर -हाल शिवपुरी मा. वि.) महाराजगन्जका संस्थापक सदस्य, * बालकुमारी आवसीय विद्यालय काठमाडौंका संस्थापक सदस्य, * शहीद शुक्र मा. वि. का संस्थापक सदस्य, * शारदा मा. वि. देवपत्तन काठमाडौंका संस्थापक शिक्षक, * नीजि क्याम्पस अर्गनाईजेसनको सदस्य सचिव २०३८-४३, * नेपाल सरकारको पाठ्यक्रम परिमार्जन समितिमा पटक-पटक १ देखि १० कक्षा सम्मको नेपाली पुस्तकको परिमार्जनमा संलग्न । == सम्मान तथा पुरस्कार == १.‘आमा’ (मेक्सिम गोर्की) को अनुवादमा रूस सरकारबाट पुरस्कृत—२०१०, २.शिक्षासेवा नगद पुरस्कार—२०२९, ३.गुणराज व्याख्यान पुरस्कार—२०५१, ४.पशुपति बहुमुखी क्याम्पसबाट अभिनन्दित—२०५३, ५.नुवाकोट बहुमुखी क्याम्पसबाट प्रशंसापत्र—२०५६, ६.गुणराज पुरस्कार—२०५६, ७.विजय श्री पुरस्कार —२०५८, ८.हेमराज पुरस्कार—२०५८, ९.विश्व हिन्दू परिषद्बाट अभिनन्दित—२०५८, १०.व्रिलियन्ट बहुमुखी क्याम्पसबाट अभिनन्दित—२०५८, ११.आफ्नो सहकारी कोषबाट अभिनन्दित—२०५८, १२.नेपाल वंशज परिषद्बाट अभिनन्दित—२०५८, १३.वीरेन्द्र-ऐश्वर्य सेवा पदक—२०५८, १४.पद्मकन्या विद्याश्रमबाट अभिनन्दित—२०५९, १५.राष्ट्रिय व्यक्तित्व सम्मान—२०५९, १६.बालचन्द्र पुरस्कार—२०५९, १७.सुप्रबल गोरखा दक्षिणबाहु—२०५९, १८.आयफा सम्मान—२०६०, १९.त्रि.वि.वि.को तुलसाबाट अभिनन्दित—२०६०, २०.देवकोटा काव्य सम्मान—२०६०, २१.पद्मोदय सम्मान—२०६०, २२.पशुपति क्याम्पसबाट सेवा सम्मान—२०६१, २३.लेखनाथ रथयात्रा सम्मान—२०६१, २४.श्रीमद्भागवत् ज्ञान महायज्ञ मूल समारोह समितिबाट अभिनन्दित—२०६१, २५.मदन पुरस्कार स्वर्ण वर्ष सम्मान—२०६२, २६.लोयलिटी एकाडेमी सम्मान—२०६२, २७.स्टानफोर्ड, भानु प्रतिष्ठान, भानु जन्मस्थाल विकास समितिद्धारा सम्मान—२०६२, २८.खिलशर्म-राजीवलोचन जोशी पुरस्कार-२०६२, २९.पानी पोखरी युवा क्लवबाट सम्मान-२०६४, ३०.नेपाल पुस्तक तथा स्टेश्नरी व्यवसायी महासंघबाट अभिनन्दित-२०६४, ३१.योगी नरहरिनाथ ट्रष्ट सेवा केन्द्रबाट अभिनन्दित-२०६४, ३२.लुम्बिनी एकेडेमी फाउन्डेशनबाट अभिनन्दित-२०६४, ३३.भद्रकुमारी घले सेवा सदनबाट अभिनन्दित-२०६४, ३४.ज्ञानदीप शिक्षा सदनबाट अभिनन्दित—२०६४, ३५.तन्नेरी द्वैमासिकबाट अभिनन्दित—२०६५, ३६.दायित्व वाङ्मय प्रतिष्ठानबाट अभिनन्दित—२०६५, ३७.चक्रपाणि स्मारक प्रतिष्ठानबाट सम्मान—२०६६, ३८.सीतापाइला बहुद्देेश्य सहकारीबाट अभिनन्दित—२०६६, ३९.महाकवि देवकोटा शताब्दी सम्मान—२०६६, ४०.उदयानन्द पुरस्कार—२०६७, ४१.अभिनव साहित्य समाजबाट कदरपत्र—२०६७, ४२.बूढानीलकण्ठ स्कूलबाट सम्मान—२०६७, ४३.सुरभि स्रष्टा सम्मान—२०६७, ४४.डिल्लीबजार कन्या बहुमुखी क्याम्पसबाट अभिनन्दित—२०६७, ४५.नुवाकोट बहुमुखी क्याम्पसबाट रजतजयन्ती सम्मान—२०६७, ४६.हृदयचन्द्र स्मृति प्रतिष्ठानबाट सम्मान—२०६७, ४७.नरेन्द्र वाङ्मय निधिबाट अभिनन्दित—२०६८, ४८.नेपाली शिक्षा परिषद्बाट सम्मान—२०६८, ४९.चार्ल्स डार्बिन एकेडेमीबाट सम्मान—२०६८, ५०.आकाशगङ्गा इन्टरनेशनल एकेडेमीबाट सम्मान—२०६८, ५१.भद्रकुमारी घले सेवा सदनबाट अग्रज सम्मान-२०६८, ५२.नेपाल बन्धु कल्याण समाजबाट सम्मान-२०६८, ५३.नौलो नेपाली सम्मान-२०६९, ५४.सुप्रबल जनसेवा श्री—२०६९, ५५.ज्येष्ठ नागरिक सम्मान-२०६९, ५६.बि.डी. त्यागी स्मृति पुरस्कार—२०६९, ५७.शमी साहित्य साधना सम्मान-२०७०, ५८.नयाँवस्ती युवा क्लवबाट अभिनन्दित—२०७१, ५९.भद्रकुमारी घले व्यक्तित्व पुरस्कार-२०७१, ६०.गुञ्जनबाट अभिनन्दित-२०७१, ६१.पहलमान सिंह दीर्ध साहित्य साधक पुरस्कार-२०७१, ६२.वैयाकरण नेपाल प्रतिष्ठानबाट सम्मान-२०७१, ६३.द सनराइज आवसिय विद्यालयद्वारा सम्मान—२०७१, ६४.रत्न पुस्तकालयबाट मानार्थ सदस्यता-२०७१, ६५.गौरीनगर सुधार समितिबाट ज्येष्ठ नागरिक सम्मान—२०७२, ६६.नेपाली साहित्यको विश्व संसद सम्मान-२०७२, ६७.नौलो नेपाली स्वर्ण वर्ष सम्मान-२०७२, ६८.विश्व हिन्दू महासंघद्वारा सम्मानित-२०७२, ६९.पशुपति बहुमुखी क्याम्पसद्वारा सम्मानित-२०७३, ७०.राप्ती साहित्य परिषद् सल्यानबाट सम्मान-२०७४, ७१.साहित्य संवर्द्धन अभिनन्दन-२०७४, ७२.स्रष्टा सम्मान दाङबाट-२०७४, ७३.हिडपा साहित्यिक परिवार सल्यानबाट सम्मानित-२०७४, ७४.विराटनगर, लायन्स शताब्दी सम्मान-२०७४, ७५.पोखरा लेखनाथ महानगरपालिकाद्वारा अभिनन्दन रथारोहण-२०७४, ७६.बृहत् सिन्धु साहित्य सम्मेलन चौताराद्वारा अभिनन्दित-२०७५, ७७.सिन्धुपाल्चोक, लोकप्रिय समाचारद्वारा अभिनन्दित-२०७५, ७८.नेपाली शिक्षा परिषद्बाट भानुझपुरस्कार-२०७५, ७९.हरिप्रसाद घिमिरे अभिनव पुरस्कार-२०७५, ८०.सुरभि सम्मान-२०७५, ८१.लेखनाथ प्रतिष्ठान अर्चलेबाट लेखनाथ पुरस्कार-२०७५, == प्रकाशित कृति == # युगको वारिस—२००८ (लधुनाटक) २. विधवा विवाह—२०१० (खण्डकाव्य) ३. एक्काईस कथा—२०२१ (कथासङ्ग्रह) ४. हंसिला कथा—२०२५ (बाल-कथासङ्ग्रह) ५. मित्रको पत्र—२०२५ (नव्यकाव्य) ६. आधुनिक नेपाली निबन्ध—२०२५ (निबन्धसङ्ग्रह) ७. सङ्क्षिप्त नेपाली व्याकरण—२०२६ (व्याकरण) ८. महेन्द्रमाला ६—२०२८ (पाठ्यपुस्तक सहलेखन) ९. महेन्द्र माला ९ र १०—२०२८ (पाठ्यपुस्तक सहलेखन) १०. रत्नावली—२०२९ (अनुवाद, नाटिका) हर्षदेव ११. आत्मसमीक्षा—२०४४ (सम्पादन) लक्ष्मीप्रसाद देवकोटा, १२. शकुन्तला—२०४४ (संयुक्त अनुवाद-नाटक) चक्रपाणि चालिसे १३. विप्रलम्भ—२०४४ (महाकाव्य) १४. निबन्धसङ्ग्रह—२०४४ (निबन्ध) १५. रूक्मिणी परिणय—२०४४ (अनुवाद, काव्य) गुणराज उपाध्याय खनाल १६. पाँच रात—२०५१ (अनुवाद, नाटक) भास, महेन्द्रविक्रम वर्मा, जगदीश्वर भट्ट, केएलभी शास्त्री, वरदाचार्य १७. उपनिषत् प्रसङ्ग-१—२०५४ (अनुवाद, ६० उपनिषत्) १८. फेरा—२०५७ (उपन्यास, अनुवाद) तसलीमा नसरिन १९. आदिविद्रोही (स्पार्टकस उपन्यास, अनुवाद)—२०५७ हार्वडफास्ट २०. नेपाली शब्दसागर—२०५७ (सोपपत्तिक कोश) २१. उपनिषत् प्रसङ्ग-२—२०५८ (६१ उपनिषत्) २२. श्रीमद्भगवद्गीता—२०५९ (अनुवाद) २३. कोटारानी—२०५९ (संवादकथा) २४. प्रभावती गुप्ता—२०५९ (संवादकथा) २५. गण्डकयुद्ध : जयापीड—२०५९ (संवादकथा) २६. राजकुमारीको स्वयंवर—२०५९ (संवादकथा) २७. रजिया बेगम—२०५९ (लघुनाटक) २८. गण्डकयुद्ध: ब्रम्हहत्या—२०५९ (संवादकथा) २९. राज्यश्री—२०५९ (लघुनाटक) ३०. रगतको खोलो—२०५९ (नाट्यकथा) ३१. नमर्ने इच्छा—२०५९ (नाट्यकथा) ३२. लक्ष्मीबाई—२०५९ (संवादकथा) ३३. संस्कृतका प्रमुख एकाङ्की—२०६१ (अनुवाद, एकाङ्की) ३४. जनभावनाका जगदगुरू स्वामी प्रणवानन्द—२०६१ (सम्पादन) ३५. सङ्क्षिप्त नेपाली शब्दसागर—२०६१ (कोश) ३६. सानो नेपाली शब्दसागर—२०६२ (कोश) ३७. गद्य महाभारत १- २०६२ (व्यासदेव, अनुवाद) ३८. गद्य महाभारत २- २०६२ (व्यासदेव, अनुवाद) ३९. उमा- (महाकाव्य-सम्पादन) २०६३ नारायण घिमिरे ४०. तीतामीठा कुरा—२०६३ (११ कविसँग सहलेखन) ४१. गद्य महाभारत ३- २०६४ (व्यासदेव, अनुवाद) ४२. My Word Book- (२०६४ (सम्पादन) ४३. Best Word Book (२०६४ (सम्पादन) ४४. नीतिका कुरा—२०६५ (११ कविसँग सहलेखन) ४५. गद्य महाभारत ४— २०६६ (व्यासदेव, जैमिनीय महाभारतसमेत) ४६. निरपराधको हत्या- (द पेसन अफ.... उपन्यास, अनुवाद) २०६६ हार्वडफास्ट ४७. मुक्ति सङ्ग्राम- (माई ग्लोरियस बर्दस उपन्यास, अनुवाद) २०६६ हार्वडफास्ट ४८. तीनतारा- २०६६ (बालकथा) ४९. नेपाली अङ्ग्रेजी संस्कृत शब्दसागर— २०६७ (संयुक्त सम्पादन) ५०. नेपाली अङ्ग्रेजी विशाल शब्दसागर— २०६७ (संयुक्त सम्पादन) ५१. शब्दार्थ गीता— २०६७ (अनुवाद) ५२. नीतिविचार— २०६७ काव्य (११ कविसँग सहलेखन) ५३. शब्दार्थ नेपाली शब्दसागर— २०६८ (कोश) ५४. किरातार्जुनीय- २०७० (अनुवाद महाकाव्य) भारवि ५५. रूवाइयात- २०७० (अनुवाद काव्य) उमर ख®याम ५६. प्रबोधचन्द्रोदय- २०७० (अनुवाद नाटक) श्रीकृष्ण मिश्र ५७. उदारताको पराकाष्ठा- २०७० (बालकथा) ५८. १३५ उपनिषत् सङ्ग्रह- २०७० (अनुवाद) ५९. आमा (अनुवाद, मदर उपन्यास) २०७१ म्याक्सिा गोर्की ६०. नेपाली सम-विषमार्थ कोश २०७३ (शब्दकोश-संयुक्त सम्पादन) ६१. जियालो २०७४ (११ कविका महाकाव्य सहलेखन) ६२. इतिहासका अमर झिल्काहरु (कथासङ्ग्रह)- २०७४ ६३. ऊरूभङ्ग (अनुवाद, विथी) २०७५ (भासका समग्र नाट्यकृति भित्र) ६४. कर्णभार (अनुवाद, एकाङ्की) २०७५ ( ,, ) ६५. दूत-घटोत्कच (अनुवाद, एकाङ्की) २०७५ ( ,, ) ६६. दूतवाक्य (अनुवाद, एकाङ्की) २०७५ ( ,, ) ६७. मध्यम व्यायोग (अनुवाद, एकाङ्की) २०७५ ( ,, ) ६८. अभिषेक (अनुवाद, नाटक) २०७५ ( ,, ) ६९. अविमारक (अनुवाद, नाटक) २०७५ ( ,, ) ७०. चारूदत्त (अनुवाद, नाटक) २०७५ ( ,, ) ७१. पञ्चरात्र (अनुवाद, नाटक) २०७५ ( ,, ) ७२. प्रतिज्ञा-यौगन्धरायण (अनुवाद, नाटक) २०७५ ( ,, ) ७३. प्रतिमा (अनुवाद, नाटक) २०७५ ( ,, ) ७४. बालचरित (अनुवाद, नाटक) २०७५ ( ,, ) ७५. यज्ञफल (अनुवाद, नाटक) २०७५ ( ,, ) ७६. स्वप्नवासवदत्तम् (अनुवाद, नाटक) २०७५ ( ,, ) ७७. व्यावहारिक व्याकरण रचना बोध र अभिव्यक्ति २०७५ (संयुक्त सम्पादन) ७८. कर्पूरमञ्जरी (अनुवाद, नाटक) २०७६ (राजशेखरका समग्र नाट्यकृति भित्र) ७९. प्रचण्ड पाण्डव (अनुवाद, नाटक) २०७६  ( ,, ) ८०. विद्धशालभञ्जिका (अनुवाद, नाटक) २०७६  ( ,, ) ८१. गीतमलिका (गीतसङ्ग्रह) २०७७  ( ,, )        == अन्य == डाँडावारी अङ्क १-२०३६ -समालोचना), जयन्ती-२०२७/३१ -संपादक), शिक्षामन्त्रालय-द्धारा प्रकाशित नेपाली शिक्षा, जागृति, शिक्षा समाचार २००६/१० र पद्मोदय रजतजयन्ती मुखपत्र २०२९ आदिका संपादक, प्रबन्ध संपादक। २००७ सालदेखि पत्रपत्रिका, रेडियोहरूमा नेपाली, संस्कृत, नेवारी, हिन्दीमा विविध वकुश, ज्ञानेश्वरजी, प्रकाश, दाजु, बाणेश्वर, बच्चुरामबाजे, क्षेत्रीबाहुन, आदि उपनामहरूबाट लेखहरू प्रकाशित। [[श्रेणी:नेपाली कोशकारहरू]] [[श्रेणी:जीवनी]] 3t2s3q5x05owtb9ueez3undhpc9yr6j 0 15202 1073962 1069200 2022-08-17T00:01:14Z 2400:1A00:BD20:29C7:461:8387:ACA:866E wikitext text/x-wiki {{Short description|नेपाली महिला राजनीतिज्ञ}} {{Infobox officeholder |name = रेणु दाहाल |native_name = |image = |caption = |deputy1 = पार्वती शाह ठकुरी ([[नेपाली कांग्रेस]]) |office1 = [[भरतपुर महानगरपालिका]]को [[भरतपुर मेयरहरूको सूची|मेयर]] |predecessor1 = |successor1 = |term_start1 = सन् २०१७ अगस्ट ६ |term_end1 = |office2 = पहिलो [[नेपालको पहिलो संविधान सभा|संविधान सभा]] सदस्य |predecessor2 = - |successor2 = - |constituency2 = समानुपातिक प्रणाली |term_start2 = सन् २००८ मे २८ |term_end2 = सन् २०१२ मे २७ |party = [[नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (माओवादी केन्द्र)]] |birth_date = {{Birth date and age|1976|07|04}}<ref name="Bio">{{Cite web |url=http://election2013.ujyaaloonline.com/candidates/289/Renu-Dahal/ |title=Renu Dahal |website=election2013.ujyaaloonline.com |access-date=2019-05-24}}</ref> |birth_place = शिवनगर, [[चितवन जिल्ला|चितवन]], नेपाल<ref name="Bio"/> |father = [[पुष्पकमल दाहाल]] |mother = [[सिता दाहाल]] |spouse = अर्जुन पाठक<ref>{{Cite web |url=https://www.hindustantimes.com/world/prachanda-s-daughter-battles-cancer-in-india/story-s1P7GGw8oHYNJ3D7Rm9whJ.html |title=Prachanda's daughter battles cancer in India |date=2008-11-13 |website=www.hindustantimes.com |language=en |access-date=2019-05-24}}</ref> |relations = |children = २ }} '''रेणु दाहाल''' (अन्य नाम: <nowiki>'''</nowiki>ज्वाला<nowiki>'''</nowiki>) [[भरतपुर महानगरपालिका]]को प्रमुख हुन्। उनी नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष [[पुष्पकमल दाहाल|प्रचण्ड]]की माहिली छोरी पनि हुन्। एसएलसीसम्मको औपचारिक शिक्षा लिनुभएकी ३१ वर्षीया रेणु ०५३ पछि माओवादीमा पूर्णकालीन बन्नुभएको थियो। जनयुद्धका लामो समयसम्म उहाँले भारतमा काम गर्नुभयो। उहा अखिल भारत नेपाली महिलाको अध्यक्षहुँदलै ०५६मा माओवादी जिल्ला समितिको सदस्य हुनुभयो। नेपाल फर्किएपछि रोल्पाको सहइन्चार्ज र केही समयपछि उहँा काठमाडौंको सहसचिव हुनुभयो। उहाँले नेपालमा भन्दा पनि भारतमा धेरै ठाउँ र समयमा काम गर्नुभयो। उहाँकी बहिनी गंगा(सिलगुडीमा नारायणविक्रम प्रधानसँग बिहे भएको छ)सँगै बिहे भएको थियो पूर्णकालीन भएको केही समयपछि। रेणु १० कक्षा पढ्दापढ्दै भूमिगत राजनीति थाल्नुभएको थियो। उत्पीडित जाति, क्षेत्र र लिंगलाई अधिकारसम्पन्न बनाउन कुरामा नै सविधानमा सुनिश्चित गराउने उहाँको मुख्य एजेण्डा छ। <ref>[http://www.nepalcaportal.org संविधान सभा निर्वाचन पोर्टल]</ref> ==भरतपुरको मेयर == ===पहिलो कार्यकाल, २०७४-२०७९=== वि.सं. २०७४ साउन २१ गतेको निर्वाचन परिणामअनुसार महनगरपालिकाको नगर प्रमुख पदमा [[नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी]]की [[रेणु दाहाल]] र उप नगरप्रमुख पदमा [[नेपाली कांग्रेस|नेपाली काङ्ग्रेस]]की पार्वती शाह विजयी भएका थिए।<ref>{{वेब स्रोत |युआरएल=http://annapurnapost.com/news/76953 |शीर्षक=भरतपुर महानगरको मेयरमा प्रचण्ड पुत्री रेणु दाहाल विजयी |वेबसाइट=अन्नपूर्ण पोस्ट |भाषा=नेपाली |पहुँचमिति=२०२०-१२-०९}}</ref> [[स्थानीय तह निर्वाचन, २०७४|२०७४ को निर्वाचन]]मा उनले [[नेपाली काङ्ग्रेस]]सँगको सहकार्यमा [[नेकपा (एमाले)]]का उम्मेदवार देवी ज्ञवालीलाई पराजित गर्दैै प्रमुख पदमा निर्वाचित भएकी थिइन्।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=भरतपुरमा रेणु दाहाल निर्वाचित|युआरएल=https://www.himalkhabar.com/news/4828|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=हिमाल खबर|भाषा=नेपाली)|अभिलेखमिति=|अभिलेखयुआरएल=|मिति=|पहुँचमिति=२० अप्रिल २०२२}}</ref> ===दोस्रो कार्यकाल, २०७९-२०८४=== {{मुख्य|भरतपुर महानगरपालिका निर्वाचन, २०७९}} ==यो पनि हेर्नुहोस्== *[[नेपाली राजनैतिक परिवारको सुची#दाहाल परिवार|दाहाल परिवार]] ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== {{reflist}} [[श्रेणी:जीवनी]] [[श्रेणी:संविधान सभा सदस्य]] [[श्रेणी:नेपाली राजनीतिज्ञहरू]] [[श्रेणी:नेपाल कम्युनिष्ट पार्टीका राजनीतिज्ञहरू]] [[श्रेणी:जीवित नेपालीहरू]] [[श्रेणी:कम्युनिष्ट सभासद]] [[श्रेणी:चितवन जिल्लाका मानिसहरू]] [[श्रेणी:नेपालका प्रधानमन्त्रीका सन्तानहरू]] f8ma84oduclsxvtjxc4uyuh7zxmeqhz 1073963 1073962 2022-08-17T00:02:07Z 2400:1A00:BD20:29C7:461:8387:ACA:866E wikitext text/x-wiki {{Short description|नेपाली महिला राजनीतिज्ञ}} {{Infobox officeholder |name = रेणु दाहाल |native_name = |image = |caption = |deputy1 = पार्वती शाह ठकुरी ([[नेपाली कांग्रेस]]) |office1 = [[भरतपुर महानगरपालिका]]को [[भरतपुरको नगर प्रमुख|मेयर]] |predecessor1 = |successor1 = |term_start1 = सन् २०१७ अगस्ट ६ |term_end1 = |office2 = पहिलो [[नेपालको पहिलो संविधान सभा|संविधान सभा]] सदस्य |predecessor2 = - |successor2 = - |constituency2 = समानुपातिक प्रणाली |term_start2 = सन् २००८ मे २८ |term_end2 = सन् २०१२ मे २७ |party = [[नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (माओवादी केन्द्र)]] |birth_date = {{Birth date and age|1976|07|04}}<ref name="Bio">{{Cite web |url=http://election2013.ujyaaloonline.com/candidates/289/Renu-Dahal/ |title=Renu Dahal |website=election2013.ujyaaloonline.com |access-date=2019-05-24}}</ref> |birth_place = शिवनगर, [[चितवन जिल्ला|चितवन]], नेपाल<ref name="Bio"/> |father = [[पुष्पकमल दाहाल]] |mother = [[सिता दाहाल]] |spouse = अर्जुन पाठक<ref>{{Cite web |url=https://www.hindustantimes.com/world/prachanda-s-daughter-battles-cancer-in-india/story-s1P7GGw8oHYNJ3D7Rm9whJ.html |title=Prachanda's daughter battles cancer in India |date=2008-11-13 |website=www.hindustantimes.com |language=en |access-date=2019-05-24}}</ref> |relations = |children = २ }} '''रेणु दाहाल''' (अन्य नाम: <nowiki>'''</nowiki>ज्वाला<nowiki>'''</nowiki>) [[भरतपुर महानगरपालिका]]को प्रमुख हुन्। उनी नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष [[पुष्पकमल दाहाल|प्रचण्ड]]की माहिली छोरी पनि हुन्। एसएलसीसम्मको औपचारिक शिक्षा लिनुभएकी ३१ वर्षीया रेणु ०५३ पछि माओवादीमा पूर्णकालीन बन्नुभएको थियो। जनयुद्धका लामो समयसम्म उहाँले भारतमा काम गर्नुभयो। उहा अखिल भारत नेपाली महिलाको अध्यक्षहुँदलै ०५६मा माओवादी जिल्ला समितिको सदस्य हुनुभयो। नेपाल फर्किएपछि रोल्पाको सहइन्चार्ज र केही समयपछि उहँा काठमाडौंको सहसचिव हुनुभयो। उहाँले नेपालमा भन्दा पनि भारतमा धेरै ठाउँ र समयमा काम गर्नुभयो। उहाँकी बहिनी गंगा(सिलगुडीमा नारायणविक्रम प्रधानसँग बिहे भएको छ)सँगै बिहे भएको थियो पूर्णकालीन भएको केही समयपछि। रेणु १० कक्षा पढ्दापढ्दै भूमिगत राजनीति थाल्नुभएको थियो। उत्पीडित जाति, क्षेत्र र लिंगलाई अधिकारसम्पन्न बनाउन कुरामा नै सविधानमा सुनिश्चित गराउने उहाँको मुख्य एजेण्डा छ। <ref>[http://www.nepalcaportal.org संविधान सभा निर्वाचन पोर्टल]</ref> ==भरतपुरको मेयर == ===पहिलो कार्यकाल, २०७४-२०७९=== वि.सं. २०७४ साउन २१ गतेको निर्वाचन परिणामअनुसार महनगरपालिकाको नगर प्रमुख पदमा [[नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी]]की [[रेणु दाहाल]] र उप नगरप्रमुख पदमा [[नेपाली कांग्रेस|नेपाली काङ्ग्रेस]]की पार्वती शाह विजयी भएका थिए।<ref>{{वेब स्रोत |युआरएल=http://annapurnapost.com/news/76953 |शीर्षक=भरतपुर महानगरको मेयरमा प्रचण्ड पुत्री रेणु दाहाल विजयी |वेबसाइट=अन्नपूर्ण पोस्ट |भाषा=नेपाली |पहुँचमिति=२०२०-१२-०९}}</ref> [[स्थानीय तह निर्वाचन, २०७४|२०७४ को निर्वाचन]]मा उनले [[नेपाली काङ्ग्रेस]]सँगको सहकार्यमा [[नेकपा (एमाले)]]का उम्मेदवार देवी ज्ञवालीलाई पराजित गर्दैै प्रमुख पदमा निर्वाचित भएकी थिइन्।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=भरतपुरमा रेणु दाहाल निर्वाचित|युआरएल=https://www.himalkhabar.com/news/4828|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=हिमाल खबर|भाषा=नेपाली)|अभिलेखमिति=|अभिलेखयुआरएल=|मिति=|पहुँचमिति=२० अप्रिल २०२२}}</ref> ===दोस्रो कार्यकाल, २०७९-२०८४=== {{मुख्य|भरतपुर महानगरपालिका निर्वाचन, २०७९}} ==यो पनि हेर्नुहोस्== *[[नेपाली राजनैतिक परिवारको सुची#दाहाल परिवार|दाहाल परिवार]] ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== {{reflist}} [[श्रेणी:जीवनी]] [[श्रेणी:संविधान सभा सदस्य]] [[श्रेणी:नेपाली राजनीतिज्ञहरू]] [[श्रेणी:नेपाल कम्युनिष्ट पार्टीका राजनीतिज्ञहरू]] [[श्रेणी:जीवित नेपालीहरू]] [[श्रेणी:कम्युनिष्ट सभासद]] [[श्रेणी:चितवन जिल्लाका मानिसहरू]] [[श्रेणी:नेपालका प्रधानमन्त्रीका सन्तानहरू]] q5y0vsefxhf0i62qnn92iv08nl0dvfs 1073964 1073963 2022-08-17T00:06:31Z 2400:1A00:BD20:29C7:461:8387:ACA:866E wikitext text/x-wiki {{Short description|नेपाली महिला राजनीतिज्ञ}} {{Infobox officeholder |name = रेणु दाहाल |native_name = |image = |caption = |deputy1 = पार्वती शाह ठकुरी ([[नेपाली कांग्रेस]]) |office1 = [[भरतपुरकाे नगर प्रमुख]] |predecessor1 = |successor1 = |term_start1 = सन् २०१७ अगस्ट ६ |term_end1 = |office2 = पहिलो [[नेपालको पहिलो संविधान सभा|संविधान सभा]] सदस्य |predecessor2 = - |successor2 = - |constituency2 = समानुपातिक प्रणाली |term_start2 = सन् २००८ मे २८ |term_end2 = सन् २०१२ मे २७ |party = [[नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी (माओवादी केन्द्र)]] |birth_date = {{Birth date and age|1976|07|04}}<ref name="Bio">{{Cite web |url=http://election2013.ujyaaloonline.com/candidates/289/Renu-Dahal/ |title=Renu Dahal |website=election2013.ujyaaloonline.com |access-date=2019-05-24}}</ref> |birth_place = शिवनगर, [[चितवन जिल्ला|चितवन]], नेपाल<ref name="Bio"/> |father = [[पुष्पकमल दाहाल]] |mother = [[सिता दाहाल]] |spouse = अर्जुन पाठक<ref>{{Cite web |url=https://www.hindustantimes.com/world/prachanda-s-daughter-battles-cancer-in-india/story-s1P7GGw8oHYNJ3D7Rm9whJ.html |title=Prachanda's daughter battles cancer in India |date=2008-11-13 |website=www.hindustantimes.com |language=en |access-date=2019-05-24}}</ref> |relations = |children = २ }} '''रेणु दाहाल''' (अन्य नाम: <nowiki>'''</nowiki>ज्वाला<nowiki>'''</nowiki>) [[भरतपुर महानगरपालिका]]को प्रमुख हुन्। उनी नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी माओवादी केन्द्रका अध्यक्ष [[पुष्पकमल दाहाल|प्रचण्ड]]की माहिली छोरी पनि हुन्। एसएलसीसम्मको औपचारिक शिक्षा लिनुभएकी ३१ वर्षीया रेणु ०५३ पछि माओवादीमा पूर्णकालीन बन्नुभएको थियो। जनयुद्धका लामो समयसम्म उहाँले भारतमा काम गर्नुभयो। उहा अखिल भारत नेपाली महिलाको अध्यक्षहुँदलै ०५६मा माओवादी जिल्ला समितिको सदस्य हुनुभयो। नेपाल फर्किएपछि रोल्पाको सहइन्चार्ज र केही समयपछि उहँा काठमाडौंको सहसचिव हुनुभयो। उहाँले नेपालमा भन्दा पनि भारतमा धेरै ठाउँ र समयमा काम गर्नुभयो। उहाँकी बहिनी गंगा(सिलगुडीमा नारायणविक्रम प्रधानसँग बिहे भएको छ)सँगै बिहे भएको थियो पूर्णकालीन भएको केही समयपछि। रेणु १० कक्षा पढ्दापढ्दै भूमिगत राजनीति थाल्नुभएको थियो। उत्पीडित जाति, क्षेत्र र लिंगलाई अधिकारसम्पन्न बनाउन कुरामा नै सविधानमा सुनिश्चित गराउने उहाँको मुख्य एजेण्डा छ। <ref>[http://www.nepalcaportal.org संविधान सभा निर्वाचन पोर्टल]</ref> ==भरतपुरको मेयर == ===पहिलो कार्यकाल, २०७४-२०७९=== वि.सं. २०७४ साउन २१ गतेको निर्वाचन परिणामअनुसार महनगरपालिकाको नगर प्रमुख पदमा [[नेपाल कम्युनिष्ट पार्टी]]की [[रेणु दाहाल]] र उप नगरप्रमुख पदमा [[नेपाली कांग्रेस|नेपाली काङ्ग्रेस]]की पार्वती शाह विजयी भएका थिए।<ref>{{वेब स्रोत |युआरएल=http://annapurnapost.com/news/76953 |शीर्षक=भरतपुर महानगरको मेयरमा प्रचण्ड पुत्री रेणु दाहाल विजयी |वेबसाइट=अन्नपूर्ण पोस्ट |भाषा=नेपाली |पहुँचमिति=२०२०-१२-०९}}</ref> [[स्थानीय तह निर्वाचन, २०७४|२०७४ को निर्वाचन]]मा उनले [[नेपाली काङ्ग्रेस]]सँगको सहकार्यमा [[नेकपा (एमाले)]]का उम्मेदवार देवी ज्ञवालीलाई पराजित गर्दैै प्रमुख पदमा निर्वाचित भएकी थिइन्।<ref>{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=भरतपुरमा रेणु दाहाल निर्वाचित|युआरएल=https://www.himalkhabar.com/news/4828|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=हिमाल खबर|भाषा=नेपाली)|अभिलेखमिति=|अभिलेखयुआरएल=|मिति=|पहुँचमिति=२० अप्रिल २०२२}}</ref> ===दोस्रो कार्यकाल, २०७९-२०८४=== {{मुख्य|भरतपुर महानगरपालिका निर्वाचन, २०७९}} ==यो पनि हेर्नुहोस्== *[[नेपाली राजनैतिक परिवारको सुची#दाहाल परिवार|दाहाल परिवार]] ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== {{reflist}} [[श्रेणी:जीवनी]] [[श्रेणी:संविधान सभा सदस्य]] [[श्रेणी:नेपाली राजनीतिज्ञहरू]] [[श्रेणी:नेपाल कम्युनिष्ट पार्टीका राजनीतिज्ञहरू]] [[श्रेणी:जीवित नेपालीहरू]] [[श्रेणी:कम्युनिष्ट सभासद]] [[श्रेणी:चितवन जिल्लाका मानिसहरू]] [[श्रेणी:नेपालका प्रधानमन्त्रीका सन्तानहरू]] bb57f5bbpf8pkdc74jj5s0dk810wgs4 0 15865 1073956 974148 2022-08-16T18:00:26Z DIVINE 40529 सुधार गरियो wikitext text/x-wiki {{Infobox Holiday |holiday_name = अन्तर्राष्ट्रिय अहिंसा दिवस |type = अन्तर्राष्ट्रिय |longtype = |image = |caption = |official_name = |nickname = |observedby = संक्युत राष्ट्र संघ का सबै सस्दस्य रास्ट्रहरु |date = २ अक्टुबर |celebrations = |relatedto = [[महात्मा गान्धी|गान्धी जयन्ती]] }} प्रत्येक वर्ष २ [[अक्टोबर]]का दिनलाई विश्वमा '''अन्तर्राष्ट्रिय अहिंसा दिवस'''को रूपमा मनाइन्छ। यस दिन महान् अहिंसावादी नेता [[महात्मा गान्धी]]को जन्मदिन पर्दछ। ==यो पनि हेर्नुहोस्== {{दिवसहरू}} ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== {{reflist}} ==बाह्य कडीहरू== [[श्रेणी:दिवसहरू]] [[श्रेणी:अन्तर्राष्ट्रिय दिवसहरू]] {{stub}} qqg837kxl6rn841780ajdl44vgjj0pn 3 18212 1074006 1073605 2022-08-17T09:04:09Z DIVINE 40529 /* [[प्रकाश न्यौपाने]] */ new section wikitext text/x-wiki {{User:Nirmal Dulal/Menu|Talk Page|alpha=yes| * '''पुराना वार्तालापहरू :''' [[प्रयोगकर्ता वार्ता:Nirmal Dulal/Archive 1|१]], [[प्रयोगकर्ता वार्ता:Nirmal Dulal/Archive 2|२]] <small>'''नोट''': ''{{Last edited by}}''</small>}} == लेख सुधार सम्पादनथन प्रतियोगितामा सहभागिताको लागि आमन्त्रण == {{fmbox | image = [[File:Article Improvement Edit-a-thon logo.svg|110px|link=]] | imageright= [[File:Wikipedia-logo-v2-ne.svg|110px|link=]] | style = | textstyle = | text = <center> नेपाली विकिपिडियामा वि.सं. २०७७ असोज १ गतेदेखि वि.सं. २०७७ असोज ३० गतेसम्म यस विकिपिडियाको लेखहरू सुधार गर्न <big>'''[[विकिपिडिया:लेख सुधार सम्पादनथन|लेख सुधार सम्पादनथन]]'''</big> प्रतियोगिता सञ्चालन हुन गइरहेकोले प्रतियगितामा सहभागी हुनका लागि आफ्नो नाम '''[[विकिपिडिया:लेख सुधार सम्पादनथन/सहभागीहरू|सहभागी सूचीमा]]''' राख्न हार्दिक अनुरोध गर्दछौँ।</center>--आयोजन समितिको तर्फबाट [[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]] ([[प्रयोगकर्ता_वार्ता:Biplab Anand|वार्ता]]) }} <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&oldid=910906 --> == लेख सुधार सम्पादनथन प्रतियोगितामा सहभागिताको लागि आमन्त्रण == {{fmbox | image = [[File:Article Improvement Edit-a-thon logo.svg|110px|link=]] | imageright= [[File:Wikipedia-logo-v2-ne.svg|110px|link=]] | style = | textstyle = | text = <center> नेपाली विकिपिडियामा वि.सं. २०७७ असोज १ गतेदेखि वि.सं. २०७७ असोज ३० गतेसम्म यस विकिपिडियाको लेखहरू सुधार गर्न <big>'''[[विकिपिडिया:लेख सुधार सम्पादनथन|लेख सुधार सम्पादनथन]]'''</big> प्रतियोगिता सञ्चालन हुन गइरहेकोले प्रतियगितामा सहभागी हुनका लागि आफ्नो नाम '''[[विकिपिडिया:लेख सुधार सम्पादनथन/सहभागीहरू|सहभागी सूचीमा]]''' राख्न हार्दिक अनुरोध गर्दछौँ।</center>--आयोजन समितिको तर्फबाट [[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]] ([[प्रयोगकर्ता_वार्ता:Biplab Anand|वार्ता]]) }} <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&oldid=910906 --> == लेख सुधार सम्पादनथन प्रतियोगिताको तथ्याङ्क अद्यावधिक == {{fmbox | image = [[File:Article Improvement Edit-a-thon logo.svg|110px|link=]] | imageright= [[File:Wikipedia-logo-v2-ne.svg|110px|link=]] | style = | textstyle = | text = <center> नेपाली विकिपिडियामा सञ्चालन भइरहेको <big>'''[[विकिपिडिया:लेख सुधार सम्पादनथन|लेख सुधार सम्पादनथन]]'''</big> प्रतियोगितामा सहभागी भइ योगदान दिनुभएकोले यहाँलाई हार्दिक धन्यवाद दिन चाहन्छौँ। प्रतियोगितामा हालसम्म भएको योगदानको आधारमा [[विकिपिडिया:लेख सुधार सम्पादनथन/नतिजा|तथ्याङ्क तालिका]] अद्यावधिक गरिएकोले यहाँले योगदान गर्नुभएको लेखमा कुनै किसिमको समस्या भएमा त्यसलाई समीक्षा गरी यथाशीघ्र सुधार गर्नुहोला। धन्यवाद</center>--आयोजन समितिको तर्फबाट [[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]] ([[प्रयोगकर्ता_वार्ता:Biplab Anand|वार्ता]]) }} <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&oldid=937052 --> ==[[:कारामोरा]] [[विकिपिडिया:शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार|शीघ्र मेट्नुपर्ने]]मा मनोनित== [[Image:Information icon4.svg|48px|left|alt=|link=]] {{Quote box|quote=<p>यदि यो तपाईँले सृजना गर्नुभएको पहिलो लेख हो भने, तपाईँ [[विकिपिडिया:स्वशिक्षा|लेखन सहयोग स्वशिक्षा]] पढ्न सक्नुहुन्छ।</p><p>लेख सृजना गर्न मद्दत गर्ने [[विकिपिडिया:लेख विजार्ड|लेख सहायिका]] पनि तपाईँ प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ।</p>|width=20%|align=right}} नमस्कार, विकिपिडियामा तपाईँलाई [[विकिपिडिया:स्वागत/नव आगन्तुक|स्वागत]] छ। यस [[:कारामोरा]]लाई विकिपिडिया देखि [[विकिपिडिया:पृष्ठ हटाउने नीति|चाँडैनै मेटिने]] भनेर एउटा चिनो राखिएको छ। यसले [[वि:शीमे#ले१|ले१]] मापदण्ड अन्तर्गत '''कुनै सन्दर्भ नभएको''' वा '''विषय पहिचान गर्न पर्याप्त सन्दर्भको कमी भएको''' जनाउदछ। [[विकिपिडिया:प्रमानिकता|कुनै सन्दर्भ नभएका]] सम्पूर्ण सामग्रीलाई [[विकिपिडिया:शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार|शीघ्र मेट्नुपर्ने मापदण्ड]]को आधारमा कुनै पनि समयमा मेटिन सक्छ। यदि तपाईँलाई लाग्छ पृष्ठलाई यस कारणले मेटाउनु हुँदैन, तपाईँ '''नामाङ्कन विरोध गर्न''' [[:कारामोरा|पृष्ठमा गएर]] आफ्नो विचार राख्नुहोला। यसले तपाईँलाई पृष्ठ किन मेटाउनु हुँदैन वर्णन गर्ने अवसर दिनेछ। यद्यपि, याद रहोस्, एक पटक पृष्ठ शीघ्र मेटाउन अङ्कित भएमा, यो तत्काल मेटाइनेछ। कृपया पृष्ठबाट शीघ्र मेटाउने चिनो आफैंले नहटाउनुहोला, तर विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:नीति तथा दिशानिर्देशहरूको सूची|नीति तथा दिशानिर्देशहरू]] अनुरूप जानकारी थप्न नहिचकिचाउनुहोला। यदि पृष्ठ मेटिसकिएको, र भविष्यका सन्दर्भ वा सुधारको लागि तपाईँ मेटाइएको सामग्री पुनःप्राप्त गर्न चाहनुहुन्छ भने, कृपया {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A5%8B%E0%A4%B0%E0%A4%BE|मेटाउने प्रशासकलाई सम्पर्क गर्न सक्नुहुन्छ}}, वा यदि तपाईँले पहिल्यै त्यसो गरिसक्नुभएमा, एउटा अनुरोध तपाईँ [[विकिपिडिया:मेटाइएको संशोधन|यहाँ राख्न सक्नुहुन्छ]]। <!-- Template:Db-nocontext-notice --> <!-- Template:Db-csd-notice-custom --> [[प्रयोगकर्ता:हिमाल सुबेदी|ہیمال سُبےدی]] [[प्रयोगकर्ता वार्ता:हिमाल सुबेदी|چلو بات کرتے ہیں]] २३:१८, २ नोभेम्बर २०२० (नेपाली समय) == विकिमिडिया रणनीति कार्यशाला- नेपालमा उपस्थिति सम्बन्धमा == नमस्ते {{PAGENAME}} ज्यू,<br> विकिमिडिया रणनीति अभियानको [[:m:Strategy/Wikimedia movement/2018-20/Transition/Global Conversations|विश्वव्यापी वार्तालाप]] यहि नोभेम्बर २१ र २२ (पहिलो चरण) तथा डिसेम्बर ५ र ६ (दोस्रो चरण)मा हुन गइरहेको यहाँलाई जानकारी नै होला। यसै सन्दर्भमा सो विश्वव्यापी वार्तालापमा नेपाली विकिपिडिया समुदायको तर्फबाट सहभागी हुने प्रयोगकर्ताहरूले विश्वव्यापी विकिमिडिया अभियानमा नेपाली विकिपिडिया समुदायको उपस्थिति स्तरीय तरिकाले प्रस्तुत गर्नुपर्ने हुन्छ। यसकारण नेपाली विकिपिडिया समुदाय तथा दक्षिण एसियाली विकिमिडिया रणनीति अभियानका सदस्य [[:m:User:Marajozkee|राजीव दत्त]]सँगको सहकार्यमा नेपाली विकिपिडियाका सदस्यहरू सम्मिलित अनलाइन विकिमिडिया रणनीति कार्यशाला आयोजना गरेर यो समुदायको विभिन्न पक्ष तथा विकिमिडिया रणनीति अभियानसँग सम्बन्धित बुँदाहरूमाथि छलफल गर्नको लागि यहाँको उपस्थितिको लागि यो सूचना पठाइएको जानकारी गराउन चाहन्छु।<br> * मिति: सन् २०२० नोभेम्बर २० बेलुका ७ बजे * दर्ता गर्नुहोस्: [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdqF5iHzdcth-bxAqNT-sXmaS4jHn4rdKVQ3yU86bT5CbF0wQ/viewform?vc=0&c=0&w=1&flr=0&urp=gmail_link&gxids=7628 गुगल फर्म] नेपाली विकिपिडिया समुदायको तर्फबाट- [[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]] <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&oldid=937052 --> == विश्वव्यापी आचार संहिता (छोटकरी रूप: युसिओसी)को दोस्रो चरण सम्बन्धमा == {{fmbox | image =[[File:Wikipedia-logo-v2-ne.svg|60px|link=]] | imageright= | style = | textstyle = | text = <center>'''सबै विकिमिडिया परियोजना र अभियान भित्र स्वीकार्य व्यवहारको एउटा सार्वभौमिक मापदण्ड प्रदान गर्न र विकिपिडियालाई एउटा सुरक्षित स्थान बनाउनको लागि [[:m:Universal Code of Conduct/ne|विश्वव्यापी आचार संहिता]]लाई समुदायमा कसरी लागु गर्ने सम्बन्धमा यस विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#विश्वव्यापी_आचार_संहिता_(छोटकरी_रूप:_युसिओसी)को_दोस्रो_चरण_सम्बन्धमा|चौतारी]]मा छलफल भइरहेकोले आफ्नो सुझाव राख्नुहुन अनुरोध गर्दछौँ।'''</center> }} --[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) ११:१३, २० जनवरी २०२१ (नेपाली समय) <!-- Message sent by User:Saroj Uprety@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Saroj_Uprety/MassMessage&oldid=985625 --> == विश्वव्यापी आचार संहिता (छोटकरी रूप: युसिओसी)को दोस्रो चरण सम्बन्धमा == {{fmbox | image =[[File:Wikipedia-logo-v2-ne.svg|60px|link=]] | imageright= | style = | textstyle = | text = <div class="center">'''सबै विकिमिडिया परियोजना र अभियान भित्र स्वीकार्य व्यवहारको एउटा सार्वभौमिक मापदण्ड प्रदान गर्न र विकिपिडियालाई एउटा सुरक्षित स्थान बनाउनको लागि [[:m:Universal Code of Conduct/ne|विश्वव्यापी आचार संहिता]]लाई समुदायमा कसरी लागु गर्ने सम्बन्धमा यस विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#विश्वव्यापी_आचार_संहिता_(छोटकरी_रूप:_युसिओसी)को_दोस्रो_चरण_सम्बन्धमा|चौतारी]]मा छलफल भइरहेकोले आफ्नो सुझाव राख्नुहुन अनुरोध गर्दछौँ।'''</div> }} --[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) १९:२५, २६ जनवरी २०२१ (नेपाली समय) <!-- Message sent by User:Saroj Uprety@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/MassMessage&oldid=988353 --> == युसिओसी सम्बन्धी अनलाइन सामुदायिक बैठक सम्बन्धमा == नमस्ते<br> सबै विकिमिडिया परियोजना र अभियान भित्र स्वीकार्य व्यवहारको एउटा सार्वभौमिक मापदण्ड प्रदान गर्न र विकिपिडियालाई एउटा सुरक्षित स्थान बनाउनको लागि [[:m:Universal Code of Conduct/ne|विश्वव्यापी आचार संहिता]]लाई समुदायमा कसरी लागु गर्ने सम्बन्धमा सन् २०२१ फेब्रुअरी ११ मा अनलाइन सामुदायिक बैठक हुने भएकोले सहभागी हुनको लागि कृपया यो [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLScOrPrBMFBqVozzWc2zsE53xrCJdQpVKQMK6QZI3zLhB8gWmQ/viewform गुगल फारम] भर्नहुन अनुरोध गर्दछु।--[[User:BAnand (WMF)|BAnand (WMF)]] ([[User_talk:BAnand (WMF)|talk]]) 02:47, 10 February 2021 (UTC) <!-- Message sent by User:BAnand (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=MassMessage/Lists/Nepali_Community&oldid=21091650 --> == विश्वव्यापी आचार संहिता सर्वेक्षण फारम == नमस्ते,<br> सबै विकिमिडिया परियोजना र अभियान भित्र स्वीकार्य व्यवहारको एउटा सार्वभौमिक मापदण्ड प्रदान गर्न र विकिपिडियालाई एउटा सुरक्षित स्थान बनाउनको लागि [[:m:Universal Code of Conduct/ne|विश्वव्यापी आचार संहिता]]लाई समुदायमा कसरी लागु गर्ने सम्बन्धमा सर्वेक्षण भइरहेकोले आजै [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSfi47HhE6cieY_BGETK9lMSy32uJ9ArtJ3y3BbNaAWjOFiliQ/viewform यो फारम] भर्नहुन अनुरोध गर्दछु।--[[User:BAnand (WMF)|BAnand (WMF)]] ([[User talk:BAnand (WMF)|talk]]) <!-- Message sent by User:BAnand (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=MassMessage/Lists/Nepali_Community&oldid=21129898 --> :सर्वेक्षण फारम भर्नहुन अनुरोध गर्दछु।--[[User:BAnand (WMF)|BAnand (WMF)]] ([[User talk:BAnand (WMF)|कुरा गर्ने]]) ०७:५९, २ मार्च २०२१ (नेपाली समय) == विकिमिडिया फाउन्डेसन सामुदायिक समिति सिट: प्रतिक्रियाको लागि बैठक == विकिमिडिया फाउन्डेसन न्यासी समितिले सन् २०२१ फेब्रुअरी १ देखि मार्च १ सम्म सामुदायिक चयन प्रक्रियाहरूको बारेमा प्रतिक्रियाको लागि बैठकको आयोजना गरिरहेको छ। विकिमिडिया फाउन्डेसन र विकिमिडिया अभियान विगत १० बर्षमा लगभग पाँच गुणाले वृद्धि भएको छ भने यसको समितिको संरचना र प्रक्रियाहरू मूल रूपमा उस्तै रहिरहेको छ। वर्तमान समितिको संरचनामा हाम्रो क्षमता, प्रदर्शन, र अभियानको विविधता अनुसार प्रतिनिधित्वको अभाव एउटा समस्याको रूपमा रहेको छ। प्रत्यक्ष निर्वाचनले गर्दा अग्रणी भाषा समुदायका उम्मेदवारहरूको पक्ष लिने गरेको छ र उनीहरूको सीप र अनुभवद्वारा समिति सदस्यको रूपमा सेवा दिन कतिको सान्दर्भिक हुन सक्छ वा समितिको विशिष्ट उत्तरदायित्वहरू निर्वाह गर्ने क्षमतामा योगदान पुर्‍याइरहेको छ। तथ्यहरूलाई नियाल्दा वर्तमान प्रक्रियाहरूले उत्तर अमेरिका र पश्चिम युरोपका स्वयंसेवकहरूको पक्ष लिएको छ। वास्तवमा भन्ने हो भने, दक्षिण एसियाबाट अहिलेसम्मको इतिहासमा हेर्दा जम्मा एक जना सदस्यले मात्र समितिमा स्थान बनाउन सकेको छ। आउँदो महिनाहरूमा हामीलाई तीन सामुदायिक सिटहरू नवीकरण गर्नुपर्नेछ र नयाँ सिटमा तीन थप समुदायिक सदस्यहरू नियुक्त गर्नुपर्नेछ। यो प्रतिक्रियात्मक बैठकमा हामीहरू सबै मिलेर हाम्रो अभियानलाई कसरी प्रतिनिधित्व गर्ने र अनुभव, सीप, र विश्वासका साथ अन्तरदृष्टिसहित तैयार भएका उम्मेदवारहरू छनौट गर्न प्रारूप रेखा तयार गर्न सक्छौं? यस सम्बन्धमा, प्रस्तावित विचारहरूमाथि छलफल गर्न र हामी हाम्रो विचारहरू साझा गर्न, प्रतिक्रिया दिन र प्रक्रियामा योगदान दिनको लागि सामुदायिक छलफल गर्नु राम्रो हुनेछ। यसै विषयमा छलफल गर्न, हामीले यही मार्च १३ को साँझ ७ बजे देखि ८ बजेसम्म बैठक आयोजित भइरहेको छ। बैठकको कडी निम्नलिखित रहेको छ: https://meet.google.com/ugf-xyyk-ifi नेपालसँग सम्बन्धित भाषाहरूमा योगदान पुर्‍याइरहेका सम्पूर्ण भाषाका विकिपिडियन र विकिमिडियनलाई यो बैठकमा आफ्नो विचार राख्न स्वागत गरिन्छ। धन्यवाद, [[User:KCVelaga (WMF)]], ११:४२, ७ मार्च २०२१ (नेपाली समय) <!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&oldid=21193233 --> == महत्वपूर्ण सामुदायिक छलफलमा सहभागिताको लागि आह्वान == नमस्ते, आदरणीय नेपाली विकिपिडिया सम्पादनकर्ता मित्र<br> नेपाली विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#फाउन्डेसन_अनुदान_सम्बन्धमा_सामुदायिक_परामर्श|चौतारी]]मा महत्वपूर्ण सामुदायिक छलफल भइरहेकोले कृपया सहभागी भई आफ्नो महत्वपूर्ण मत राख्नुहोला। धन्यवाद <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/MassMessage&oldid=988353 --> == अनुदान विषयमा केन्द्रीय नीति नियम == नमस्ते आदरणीय सम्पादक मित्र,<br> '''[[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#अनुदान_विषयमा_केन्द्रीय_नीति_नियम|अनुदान]]'''को विषयमा एउटा केन्द्रीय नीति नियम बनाउनको लागि नेपाली विकिपिडियाको चौतारीमा छलफल भइरहेकोले कृपया आफ्नो अमूल्य सुझाव राख्नहुन अनुरोध गर्दछु। धन्यवाद <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/MassMessage&oldid=1005419 --> == अनुदान विषयमा केन्द्रीय नीति नियम == नमस्ते आदरणीय सम्पादक मित्र,<br> '''[[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#अनुदान_विषयमा_केन्द्रीय_नीति_नियम|अनुदान]]'''को विषयमा एउटा केन्द्रीय नीति नियम बनाउनको लागि नेपाली विकिपिडियाको चौतारीमा छलफल भइरहेकोले कृपया आफ्नो अमूल्य सुझाव राख्नहुन अनुरोध गर्दछु। धन्यवाद --समुदायको तर्फबाट [[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]] ११:१०, ९ जुन २०२१ (नेपाली समय) <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/MassMessage&oldid=1005419 --> == Invitation for Functionary consultation 2021 == Greetings, Admins of the emerging community, I'm letting you know in advance about a meeting I'd like to invite you to regarding the [[:m:Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] and the community's ownership of its future enforcement. I'm still in the process of putting together the details, but I wanted to share the date with you: 10/11 July, 2021. I do not have a time on this date yet, but I will let you soon. We have created a [[:m:Universal Code of Conduct/Functionary consultations/June and July 2021|meta page]] with basic information. Please take a look at the meta page and sign up your name under the appropriate section. Thank you for your time.--[[User:BAnand (WMF)|BAnand (WMF)]] 15:14, 10 June 2021 (UTC) <!-- Message sent by User:BAnand (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=MassMessage/Lists/UCoC_Group&oldid=21568660 --> == [Wikimedia Foundation elections 2021] Candidates meet with South Asia + ESEAP communities == Hello, As you may already know, the [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021|2021 Wikimedia Foundation Board of Trustees elections]] are from 4 August 2021 to 17 August 2021. Members of the Wikimedia community have the opportunity to elect four candidates to a three-year term. After a three-week-long Call for Candidates, there are [[:m:Template:WMF elections candidate/2021/candidates gallery|20 candidates for the 2021 election]]. An <u>event for community members to know and interact with the candidates</u> is being organized. During the event, the candidates will briefly introduce themselves and then answer questions from community members. The event details are as follows: *Date: 31 July 2021 (Saturday) *Timings: [https://zonestamp.toolforge.org/1627727412 check in your local time] :*Bangladesh: 4:30 pm to 7:00 pm :*India & Sri Lanka: 4:00 pm to 6:30 pm :*Nepal: 4:15 pm to 6:45 pm :*Pakistan & Maldives: 3:30 pm to 6:00 pm * Live interpretation is being provided in Hindi. *'''Please register using [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSflJge3dFia9ejDG57OOwAHDq9yqnTdVD0HWEsRBhS4PrLGIg/viewform?usp=sf_link this form] For more details, please visit the event page at [[:m:Wikimedia Foundation elections/2021/Meetings/South Asia + ESEAP|Wikimedia Foundation elections/2021/Meetings/South Asia + ESEAP]]. Hope that you are able to join us, [[:m:User:KCVelaga (WMF)|KCVelaga (WMF)]], १२:१७, २३ जुलाई २०२१ (नेपाली समय) <!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&oldid=21774692 --> == ''Invitation for Wiki Loves Women South Asia 2021'' == <div style = "line-height: 1.2"> <span style="font-size:200%;">'''Wiki Loves Women South Asia 2021'''</span><br>'''September 1 - September 30, 2021'''<span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Wiki Loves Women South Asia 2021|<span style="font-size:10px;color:red">''view details!''</span>]]</span> ----[[File:Wiki Loves Women South Asia.svg|right|frameless]]'''Wiki Loves Women South Asia''' is back with the 2021 edition. Join us to minify gender gaps and enrich Wikipedia with more diversity. Happening from 1 September - 30 September, [[metawiki:Wiki Loves Women South Asia 2021|Wiki Loves Women South Asia]] welcomes the articles created on gender gap theme. This year we will focus on women's empowerment and gender discrimination related topics. We are proud to announce and invite you and your community to participate in the competition. You can learn more about the scope and the prizes at the [[metawiki:Wiki Loves Women South Asia 2021|''project page'']]. Best wishes,<br> [[m:Wiki Loves Women South Asia 2021|Wiki Loves Women Team]] [[User:HirokBot|HirokBot]] ([[User talk:HirokBot|कुरा गर्ने]]) ०३:३४, १९ अगस्ट २०२१ (नेपाली समय) </div> == लेख माटाईएको समन्धमा == तपाइले शुष्मा अधिकारी नामक एउटा लेख डिलिट गर्नुभएको छ र कारणमा महत्तो नभएका व्यक्ति दिनुभएको छ। के एक सेलिब्रिटी को बायोग्राफी लाइ यो कारण लेखेर डिलिट गर्नु उपयुक्त निर्णय हो ?[[User:Endrabcwizart|Endrabcwizart]] ([[User talk:Endrabcwizart|कुरा गर्ने]]) ११:४३, २० अक्टोबर २०२१ (नेपाली समय) : Please read [[:en:Wikipedia:Notability (people)|this]]. --[[User:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;"><font color="#000">'''''निर्मल दुलाल'''''</font></span>]]&nbsp;[[User Talk:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;">^{(<font color="#0272FD">कुरा गर्नुहोस</font>)}</span>]] १४:४०, २० अक्टोबर २०२१ (नेपाली समय) बहिराहरूको लागि नि सुननु नै पर्ने बाध्यता नबनाईदिनुहोला == गिरिजा अधिकारी पृष्ठ हटाइएको बारेमा == मैले जनसेवा श्री पत्रकार गिरिजा अधिकारीको बारेमा ‘गिरिजा अधिकारी’ शिर्षकको पृष्ठ तयार पारेको थिएँ । तर अहिले त्यो पृष्ठ हटाइएको छ । उहाँ लोकप्रिय व्यक्तित्व हुनुहुन्छ तर हटाउनुको कारणमा महत्वहिन लेखिएको छ । यसलाई पून समावेश गर्न मिल्छ कि मिल्दैन ? पृष्ठमा पर्याप्तमा मात्रमा श्रोत पनि खुलाइएको थियो । त्यसलाई फेरि पनि पब्लिस गर्ने अनुमति मिल्छ कि ? कृपया जानकारी दिनुहुन अनुरोध गर्दछु । [[User:Chandraghalan|Chandraghalan]] ([[User talk:Chandraghalan|कुरा गर्ने]]) १४:०५, २० डिसेम्बर २०२१ (नेपाली समय) == How we will see unregistered users == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin=content/> Hi! You get this message because you are an admin on a Wikimedia wiki. When someone edits a Wikimedia wiki without being logged in today, we show their IP address. As you may already know, we will not be able to do this in the future. This is a decision by the Wikimedia Foundation Legal department, because norms and regulations for privacy online have changed. Instead of the IP we will show a masked identity. You as an admin '''will still be able to access the IP'''. There will also be a new user right for those who need to see the full IPs of unregistered users to fight vandalism, harassment and spam without being admins. Patrollers will also see part of the IP even without this user right. We are also working on [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/Improving tools|better tools]] to help. If you have not seen it before, you can [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|read more on Meta]]. If you want to make sure you don’t miss technical changes on the Wikimedia wikis, you can [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|subscribe]] to [[m:Tech/News|the weekly technical newsletter]]. We have [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation#IP Masking Implementation Approaches (FAQ)|two suggested ways]] this identity could work. '''We would appreciate your feedback''' on which way you think would work best for you and your wiki, now and in the future. You can [[m:Talk:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|let us know on the talk page]]. You can write in your language. The suggestions were posted in October and we will decide after 17 January. Thank you. /[[m:User:Johan (WMF)|Johan (WMF)]]<section end=content/> </div> ००:०३, ५ जनवरी २०२२ (नेपाली समय) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Target_lists/Admins2022(6)&oldid=22532666 --> == रिजालहरुको कुल पुजाको ऐतिहाँसिक विवरण र विधि == निर्मल सर तपाइले मैले राख्न खोजेको विवरण मेटाइ दिनु भएको छ । खास किन हो ? के विकिमिडियाको नियम बिपरित छ वा मैले कुनै प्रक्रिया पूरा गरेको छुइन कृपया जानकारी पाउन पाए हुन्थ्यो। [[Special:Contributions/103.98.130.150|103.98.130.150]] ([[User talk:103.98.130.150|कुरा गर्ने]]) १७:२६, ७ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय) : [[:en:Wikipedia:What is an article?|यो]] हेर्नुहोला। कारण थाहा पाउनु हुनेछ।- [[User:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;"><font color="#000">'''''निर्मल दुलाल'''''</font></span>]]&nbsp;[[User Talk:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;">^{(<font color="#0272FD">कुरा गर्नुहोस</font>)}</span>]] ११:४३, ८ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय) == मेटाइएको बारे जानकारी == रिजालहरुको कुल पुजाको ऐतिहाँसिक विवरण र विधिको लेख समाबेश गर्दा मेटाउनु हुन्छ तर के कारणले मेटाउनु पर्ने भएको हो जानकारी पाउन सकेको छैन । कृपया जानकारी दिनुन्थ्यो कि?? [[User:राज कुमार रिजाल|राज कुमार रिजाल]] ([[User talk:राज कुमार रिजाल|कुरा गर्ने]]) १३:०६, ११ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय) : लेख मेटाउँदा मेटाउनु पर्ने कारण सहित मेटाइन्छ। तपाईलाई मैले माथी थप कारण पनि दिएको छु पढ्नुहोला। -- [[User:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;"><font color="#000">'''''निर्मल दुलाल'''''</font></span>]]&nbsp;[[User Talk:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;">^{(<font color="#0272FD">कुरा गर्नुहोस</font>)}</span>]] १७:०२, ११ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय) == रुपिन्द्र प्रभावी == नेपाली साहित्यमा लामो समय देखि सक्रिय सिर्जनात्मक एक क्रान्तिकार साहित्यकार किन बिश्वासनिय भएन? ब्ल्क लिन्क पनि छ ! [[Special:Contributions/103.167.233.0|103.167.233.0]] ([[User talk:103.167.233.0|कुरा गर्ने]]) १०:५०, १२ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय) == [[प्रकाश न्यौपाने]] == मैले तपाईंले राख्नु भएको सिमे ७, ११ लाई हटाएको छु । धेरै नेपाली बिश्वासनिय तथा अन्तराअस्ट्रीए समाचार मा भएको कारण ले गर्‍दा लेख ले आवश्यकताहरू पूरा गर्दछ र यहाँ नेपाली विकिपिडियामा पर्याप्त उल्लेखनीय छ। [[User:DIVINE|DIVINE]] ([[User talk:DIVINE|कुरा गर्ने]]) १४:४९, १७ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय) lu2frcvdj21jxe5n1mekj7gd94p96nl 3 24845 1074015 1051525 2022-08-17T10:14:41Z Nirmal Dulal 4744 अधिसूचना: शीघ्र मेटाउने [[:रोमा न्यौपाने]]। wikitext text/x-wiki {{नमस्ते}}--[[User:Krish Dulal|Krish Dulal]] Krish Dulal ०६:३६, १० फेब्रुअरी २०११ (UTC) ==Invite to WikiConference India 2011 == <div style="margin: 0.5em; border: 2px black solid; padding: 1em;background-color:#E3F0F4" > {| style="border:1px black solid; padding:2em; border-collapse:collapse; width:100%;" |- [[File:WCI_banner.png|800px|center|link=:meta:WikiConference_India_2011]]<br/> |- ! style="background-color:#FAFAFA; color:#1C2069; padding-left:2em; padding-top:.5em;" align=left |Hi {{BASEPAGENAME}}, <span class="plainlinks"> The First WikiConference India is being organized in Mumbai and will take place on 18-20 November 2011.<br> You can see our [http://meta.wikimedia.org/wiki/WikiConference_India_2011 Official website], the [http://www.facebook.com/event.php?eid=183138458406482 Facebook event] and our [https://spreadsheets.google.com/spreadsheet/viewform?hl=en_US&formkey=dGNxSzAxUndoOHRGamdDSTFMVGNrd3c6MA#gid=0 Scholarship form]. But the activities start now with the [http://meta.wikimedia.org/wiki/WikiConference_India_2011/Wiki_Outreach 100 day long WikiOutreach]. '''Call for participation''' is now open, please submit your entries '''[[m:WikiConference India 2011/Call for Participation|here]]'''. (last date for submission is 30 August 2011) </span><br> <br> As you are part of [http://wikimedia.in/ Wikimedia India community] we invite you to be there for conference and share your experience. Thank you for [[Special:Contributions/{{ {{{|safesubst:}}}PAGENAME}}|your contributions]]. We look forward to see you at Mumbai on 18-20 November 2011 |}</div> == Files uploaded without a license == Hi! Thank you for uploading files to Wikipedia. One or more of the files you have uploaded have no license. All files on Wikipedia needs a license ([[विकिपीडिया:चित्र कपीराइट ट्याग]]) and a source (for example "Own work", "I took this photo" or a link to a website). If you took the photo you can choose the license you prefer - for example {{tlx|self|Cc-by-sa-3.0}}. If you did not take the photo then you must choose the license the copyrightholder selected and make a link to where the license is mentioned. If it is from a website and the website does not mention a license then the file is not free. You can see all the files without a license in [[:श्रेणी:Delete]] (both your uploads and the uploads made by other users) or you can see your uploads in [[विशेष:ListFiles/{{BASEPAGENAME}}]] (also those with a license). Files with a free license should be uploaded to [[:Commons:Main_Page|Commons]] so the photos can be used on other languages of Wikipedia. --[[User:MGA73|MGA73]] ([[User talk:MGA73|वार्ता]]) १०:२४, १९ जनवरी २०१२ (युटिसी(UTC)) ==नयाँ वर्ष २०६९को शुभकामना== <div style="border-style:dashed ; border-color:red; background-color:fff; border-width:5px; padding:8px;" class="plainlinks">[[File:Wikipedia Happy New Year.png|150px|left]] [[User:Bhawani Gautam|भवानी गौतम ]] ([[User talk:Bhawani Gautam|वार्ता]])ले तपाईंलाई [[नयाँ वर्ष]] २०६९को हार्दिक मंगलमय शुभकामना व्यक्त गर्नुभएको छ । यो शुभकामनाले [[विकि सद्भाव]] बढाउनुका साथै तपाईंको आगामी दिन शुभ बित्ने आशा गर्दछौँ ।<br /> </font size="big"> <font size="small">तपाईं पनि अन्य [http://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7%3AActiveUsers&limit=50&username=&hidebots=1 नेपाली विकिप्रयोगकर्ता]हरूलाई शुभकामना व्यक्त गरी विकि सद्भाव फैलाउन र विगतमा भएका मनमुटाव हटाउन सक्नुहुन्छ ।<br /> नवबर्षको मंगलमय शुभकामना! <br /> [[User:Bhawani Gautam|भवानी गौतम ]] ([[User talk:Bhawani Gautam|वार्ता]]) १०:३७, १० अप्रिल २०१२ (युटिसी(UTC)) == शुभकामना! == <div style="border-style:dashed ; border-color:red; background-color:fff; border-width:5px; padding:8px;" class="plainlinks">[[File:Wikipedia Happy New Year.png|150px|left]] [[User:Ganesh Paudel|Ganesh Paudel]] ([[User talk:Ganesh Paudel|वार्ता]])ले तपाईंलाई [[नयाँ वर्ष]] २०६९को हार्दि== क मंगलमय शुभकामना व्यक्त गर्नुभएको छ । यो शुभकामनाले [[विकि सद्भाव]] बढाउनुका साथै तपाईंको आगामी दिन शुभ बित्ने आशा गर्दछौँ ।<br /> </font size="big"> <font size="small">तपाईं पनि अन्य [http://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%B6%E0%A5%87%E0%A4%B7%3AActiveUsers&limit=50&username=&hidebots=1 नेपाली विकिप्रयोगकर्ता]हरूलाई शुभकामना व्यक्त गरी विकि सद्भाव फैलाउन र विगतमा भएका मनमुटाव हटाउन सक्नुहुन्छ ।<br /> नवबर्षको मंगलमय शुभकामना! <br /> </div>--[[User:Ganesh Paudel|Ganesh Paudel]] ([[User talk:Ganesh Paudel|वार्ता]]) ११:४४, १० अप्रिल २०१२ (युटिसी(UTC)) {{img-sem-uso|चित्र:Rt.jpg}} == डेटाथन २०१५ == तपाईले डेटाथनमा सहभागीताको लागि आवेदन दिनु भएकोमा धन्यवाद ! <div style="padding:5px; margin:5px; border:1px solid #8F8F8F; background:#EEEEEE;"> == प्रतियोगिता विवरण == डेटाथन प्रतियोगिता १ अप्रिल २०१५ देखि शुरू भई सकेको छ । डेटाथन प्रतियोगिताको अवधि १ अप्रिल २०१५ देखि ३० अप्रिल २०१५ सम्म हुनेछ तपाईले उक्त प्रतियोगितामा ३० अप्रिल २०१५ सम्म सम्पादन गर्न सक्नु हुनेछ । Happy Editing !! ''प्रतियोगता सम्बन्धी थप जानकारीको लागी https://ne.wikipedia.org/wiki/विकिपीडिया:डेटाथन हेर्नुहोला ।'' </div> डेटाथन आयोजक समूह __NOEDITSECTION__ == धन्यवाद ! == [[User:Prabina Karki|@Prabina Karki]]ज्यू, [[डेटाथन]]मा सहभागी भएर यसलाई सफल बनाउन तपाईँको सहयोग प्रति हार्दिक आभार व्यक्त गर्दछौँ । आजको दिनसम्म [[डेटाथन]]मा १०,००० (दशहजार) भन्दा बढी सम्पादनहरू भएका छन् । [[विकिडेटा]]मा [[नेपाल]] सम्बन्धी जानकारी केही बाक्लो भएको छ र हिजोको दिन भन्दा आज हामी नेपाललाई केही राम्ररी चिनाउन सक्ने भएकाछौँ यो क्रममा यो पहिलो कदम मात्र हो, यस कार्यक्रमा तपाईँको अमुल्य समय र मेहनतको लागि पुनः धेरै धन्यवाद । [[डेटाथन]] कार्यक्रमको हामी अन्तिम [[सप्ताह]]मा छौँ , तपाईँको योगदानको अझ बढी आवश्यकता छ र विजेताको चयन हुन बाँकी छ ।तपाईँहरूलाई शुभकामना र जानकारीहरूको लागि [[डेटाथन|यहाँ हेर्दै गर्नुहोला]]।<br/><br/>डेटाथन,आयोजक समुह ==नयाँ लेख निर्माण सम्बन्धमा== [[User:Prabina Karki|@Prabina Karki]]ज्यू, तपाईंद्वारा बनाइएका प्रायजसो लेखमा श्रोत सामग्रीको प्रयोग नभएको हुनाले सो तर्फ तपाईंको ध्यान पुर्याउन चाहन्छु । लेख निर्माण गर्दा सन्दर्भ सामग्री हाल्नुका साथै बाह्य लिङ्क थप्नुहोला । कुनै प्रश्न भए सिधै मेरो वार्ता पृष्ठमा लेख्नुहोला । धन्यवाद --[[Image:Star_प्रमुख.png|30px]][[User:बिप्लब आनन्द|'''<font color="#008000"><b>बिप्लब आनन्द</b></font>''']] [[User_talk:बिप्लब आनन्द|(<small>'''म सँग कुरा गर्नुहोस'''</small>)]] ०८:०३, ३० अगस्त २०१५ (युटिसी(UTC)) == [[पायल्स]] पृष्ठमा सन्दर्भ सामग्रीहरू जोड्ने बारेमा == आर्दर्णीय, [[प्रयोगकर्ता:Prabina Karki|Prabina Karki]] जी तपाइले हालै निर्माण गर्नु भएको पृष्ठ [[पायल्स]]मा, सो जानकारी सवार भएको स्रोत तथा सन्दर्भ सामग्रीहरू जोड्न आग्रह गर्दछु ।-[[User:Nabin K. Sapkota|Nabin K. Sapkota]] ([[User talk:Nabin K. Sapkota|कुरा गर्ने]]) ०२:५१, १३ सेप्टेम्बर २०१५ (युटिसी(UTC)) ==खिर खाने दिन== ==[[:खिर खाने दिन]] पृष्ठ [[:en:Wikipedia:Criteria for speedy deletion|चाँडै मेटाउनु पर्ने]]मा मनोनित== [[Image:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] [[:खिर खाने दिन]] पृष्ठमा चाँडै मेटाउनु पर्ने ट्याग राखिएको छ । यसलाई मेटाउनको लागि दिइएको कारण छ: <center>''[[साउन १५]] नामको पृष्ठ संग सबंधित हुनाले''</center> Under the [[WP:CSD#General criteria|criteria for speedy deletion]], articles that do not meet basic Wikipedia criteria may be deleted at any time. यदी तपाईलाईउल्लेखित कारणले यो पृष्ठ मेटाउनु उपयुक्त हुन्न भन्ने लागेमा, तपाई [[:खिर खाने दिन|उक्त पृष्ठमा गएर]] "आफ्नो विचार राख्न यहाँ थिनुहोस"मा क्लिक गरी आफ्नो विचार राख्न सक्नु हुन्छ । याद राख्नुहोस्: '''मेटाउनु पर्ने ट्याग'''लाई आफै नहटाउनु होला । साथै यो ट्याग राखिए पछि उक्त लेख कुनैपनि बेला मेटिन सक्छ । यदी मेटिएको भएमा उपयुक्त सन्दर्भ तथा कारण सहित मेटाएको उल्ट्याउनको लागि प्रवन्धकहरूलाई अनुरोध गर्नुहोस् । <!-- Template:Db-reason-notice --> [[User:Pitambar_Bhattarai|पिताम्बर भट्टराई]]^{[[User_talk:Pitambar_Bhattarai|(कुरागर्ने)]][[Special:Contributions/Pitambar_Bhattarai|(योगदान)]]} १०:०८, २६ सेप्टेम्बर २०१५ (युटिसी(UTC)) == विकिथन-४को निम्तो ! == प्रिय [[User:Prabina Karki|Prabina Karki]] ज्यू, समपूर्ण नेपाली विकिपिडियनहरूको तर्फबाट नमस्ते ! आज (२०७२ असोजको १४ गते)बाट नेपाली विकिपिडियामा [[विकिपीडिया:विकिथन-४|विकिथन]] प्रतिश्पर्धा सुरू हुँदै छ । यसका उदेश्य निम्न अनुसार छन् : # नेपाली विकिपीडियाको स्तर अभिवृद्धि गर्नु # नेपाली विकिपीडियाको नेपालीभाषी माझ रहेको पहुँचलाई बढाउनु #नेपाली चाडलाई मदिरा र जुवातासमा भन्दा ज्ञान अभिवृद्धिको कार्यमा बिताउन प्रेरित गर्नु # विज्ञान प्रविधिको यस युगमा विकिपीडियालाई नयाँ ज्ञान र पठनपाठनको स्रोत बनाउनको लागि सामाजिक सोचको विकास # ज्ञान अभिबृद्धिको कार्यलाई हर्षोल्लास या मनोरञ्जनात्मक तरिकाले सम्पन्न गराउनु [[विकिपीडिया:विकिथन-४|विकिथन]] बारे थप जानकारीको लागि [[विकिपीडिया:विकिथन-४|यहाँ हेर्नुहोला]] --[[User:सरोज कुमार ढकाल|सरोज(Saroj)]] ([[User talk:सरोज कुमार ढकाल|कुरा गर्ने]]) ०५:०९, १ अक्टोबर २०१५ (युटिसी(UTC)) == नेपाली विकिमा पहिले देखि निर्माण गरिएको पृष्ठको अनावश्यक शिर्षक राखेर पुन:निर्माणको उद्देश्य == प्रबिना ज्यू, हाम्रो नेपाली विकिमा पहिले देखि नै [[सखरखण्ड]] पृष्ठको निर्माण गरिसकिएको छ । तपाईंले [[सख्खरखण्ड‎]]को निर्माण गर्नुभयो जसलाई मैले केही बेर पहिले नै मेटे तर पुन: तपाईंले सो पृष्ठको निर्माण थाल्नु भएको छ । कारण खुलाउनुहोला ।--[[Image:Star_प्रमुख.png|30px]][[User:बिप्लब आनन्द|'''<font color="#008000"><b>बिप्लब आनन्द</b></font>''']] [[User_talk:बिप्लब आनन्द|(<small>'''म सँग कुरा गर्नुहोस'''</small>)]] ०७:५७, २ अक्टोबर २०१५ (युटिसी(UTC)) ==Copyright problem: पेस्ता== Hello, and [[Wikipedia:Welcome, newcomers|welcome to Wikipedia]]! We welcome and appreciate your contributions, such as [[पेस्ता]], but we regretfully cannot accept copyrighted text or images borrowed from either web sites or printed material. This article appears to contain material copied from {{{http://www.dcnepal.com/news/news-tips.php?nid=162996}}}, and therefore to constitute a [[Wikipedia:Copyright violations|violation of Wikipedia's copyright policies]]. The copyrighted text has been or will soon be deleted. While we appreciate contributions, we must require all contributors to understand and comply with our [[Wikipedia:Copyrights|copyright policy]]. Wikipedia takes copyright violations very seriously, and persistent violators are liable to be [[Wikipedia:Blocking policy|blocked]] from editing. If you believe that the article is ''not'' a copyright violation, or if you have permission from the copyright holder to release the content freely under license allowed by Wikipedia, then you should do one of the following: :*If you have permission from the author to release the text under the [[Wikipedia:Text of Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License|Creative Commons Attribution-ShareAlike License]] (CC-BY-SA), leave a message explaining the details at [[वार्तालाप:पेस्ता]] and send an email with confirmation of permission to "permissions-en (at) wikimedia (dot) org". Make sure you quote the exact page name, '''पेस्ता''', in your email. '''See [[Wikipedia:Requesting copyright permission]] for instructions.''' :*If you own the copyright to the material: send an e-mail from an address associated with the original publication to permissions-en(at)wikimedia(dot)org ''or'' a postal message to the [[wmf:Contact_us|Wikimedia Foundation]] permitting re-use ''under the [[Wikipedia:Text of Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License|Creative Commons Attribution-ShareAlike License]] and [[Wikipedia:Text of GNU Free Documentation License|GNU Free Documentation License]]'', and note that you have done so on [[वार्तालाप:पेस्ता]]. '''See [[Wikipedia:Donating copyrighted materials]] for instructions.''' :*If a note on the original website states that re-use is permitted "''under the [[Wikipedia:Text of Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License|Creative Commons Attribution-ShareAlike License]] (CC-BY-SA), version 3.0''", or that the material is ''released into the public domain'', or if you have strong reason to believe it is, leave a note at [[वार्तालाप:पेस्ता]] with a link to where we can find that note or your explanation of why you believe the content is free for reuse. It may also be necessary for the text be modified to have an encyclopedic tone and to follow [[Wikipedia:Guide to layout|Wikipedia article layout]]. For more information on Wikipedia's policies, see [[Wikipedia:Policies and guidelines|Wikipedia's policies and guidelines]]. If you would like to begin working on a new version of the article you may do so at [{{fullurl:वार्तालाप:पेस्ता/Temp|action=edit&preload=Template:Copyvio/preload}} this temporary page]. Leave a note at [[वार्तालाप:पेस्ता]] saying you have done so and an administrator will move the new article into place once the issue is resolved. Thank you, and please feel welcome to continue contributing to Wikipedia. Happy editing!<!-- Template:Nothanks-web --> --[[User:Tulsi Bhagat|'''तुल्सी भगत''']] [[User_talk:Tulsi Bhagat|(<small>'''वार्तालाप'''</small>)]] १२:५१, २ अक्टोबर २०१५ (युटिसी(UTC)) ==Copyright problem: खुर्सानी== Hello, and [[Wikipedia:Welcome, newcomers|welcome to Wikipedia]]! We welcome and appreciate your contributions, such as [[खुर्सानी]], but we regretfully cannot accept copyrighted text or images borrowed from either web sites or printed material. This article appears to contain material copied from http://swasthyakhabar.com/2015/07/32113.html; http://onlinekhabarjagat.blogspot.com/2015/07/blog-post_99.html; http://nepalikhabarchautari.blogspot.com/2015/09/blog-post_813.html#.Vg9qbfmqqko; http://www.etajakhabar.com/%E0%A4%B2%E0%A5%8C-%E0%A4%B9%E0%A5%87%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A8%E0%A5%81%E0%A4%B9%E0%A5%8B%E0%A4%B8-%E0%A4%B9%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A5%8B-%E0%A4%96%E0%A5%81%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%B8/; http://bignewsnepali.blogspot.com/2015/07/blog-post_288.html#.Vg9qFfmqqko, and therefore to constitute a [[Wikipedia:Copyright violations|violation of Wikipedia's copyright policies]]. The copyrighted text has been or will soon be deleted. While we appreciate contributions, we must require all contributors to understand and comply with our [[Wikipedia:Copyrights|copyright policy]]. Wikipedia takes copyright violations very seriously, and persistent violators are liable to be [[Wikipedia:Blocking policy|blocked]] from editing. If you believe that the article is ''not'' a copyright violation, or if you have permission from the copyright holder to release the content freely under license allowed by Wikipedia, then you should do one of the following: :*If you have permission from the author to release the text under the [[Wikipedia:Text of Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License|Creative Commons Attribution-ShareAlike License]] (CC-BY-SA), leave a message explaining the details at [[वार्तालाप:खुर्सानी]] and send an email with confirmation of permission to "permissions-en (at) wikimedia (dot) org". Make sure you quote the exact page name, '''खुर्सानी''', in your email. '''See [[Wikipedia:Requesting copyright permission]] for instructions.''' :*If you own the copyright to the material: send an e-mail from an address associated with the original publication to permissions-en(at)wikimedia(dot)org ''or'' a postal message to the [[wmf:Contact_us|Wikimedia Foundation]] permitting re-use ''under the [[Wikipedia:Text of Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License|Creative Commons Attribution-ShareAlike License]] and [[Wikipedia:Text of GNU Free Documentation License|GNU Free Documentation License]]'', and note that you have done so on [[वार्तालाप:खुर्सानी]]. '''See [[Wikipedia:Donating copyrighted materials]] for instructions.''' :*If a note on the original website states that re-use is permitted "''under the [[Wikipedia:Text of Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License|Creative Commons Attribution-ShareAlike License]] (CC-BY-SA), version 3.0''", or that the material is ''released into the public domain'', or if you have strong reason to believe it is, leave a note at [[वार्तालाप:खुर्सानी]] with a link to where we can find that note or your explanation of why you believe the content is free for reuse. It may also be necessary for the text be modified to have an encyclopedic tone and to follow [[Wikipedia:Guide to layout|Wikipedia article layout]]. For more information on Wikipedia's policies, see [[Wikipedia:Policies and guidelines|Wikipedia's policies and guidelines]]. If you would like to begin working on a new version of the article you may do so at [{{fullurl:वार्तालाप:खुर्सानी/Temp|action=edit&preload=Template:Copyvio/preload}} this temporary page]. Leave a note at [[वार्तालाप:खुर्सानी]] saying you have done so and an administrator will move the new article into place once the issue is resolved. Thank you, and please feel welcome to continue contributing to Wikipedia. Happy editing!<!-- Template:Nothanks-web --> --[[User:Tulsi Bhagat|'''तुल्सी भगत''']] [[User_talk:Tulsi Bhagat|(<small>'''वार्तालाप'''</small>)]] ०५:४५, ३ अक्टोबर २०१५ (युटिसी(UTC)) ==Copyright problem: गाजर== Hello, and [[Wikipedia:Welcome, newcomers|welcome to Wikipedia]]! We welcome and appreciate your contributions, such as [[गाजर]], but we regretfully cannot accept copyrighted text or images borrowed from either web sites or printed material. This article appears to contain material copied from http://www.dcnepal.com/news/news-tips.php?nid=162872, and therefore to constitute a [[Wikipedia:Copyright violations|violation of Wikipedia's copyright policies]]. The copyrighted text has been or will soon be deleted. While we appreciate contributions, we must require all contributors to understand and comply with our [[Wikipedia:Copyrights|copyright policy]]. Wikipedia takes copyright violations very seriously, and persistent violators are liable to be [[Wikipedia:Blocking policy|blocked]] from editing. If you believe that the article is ''not'' a copyright violation, or if you have permission from the copyright holder to release the content freely under license allowed by Wikipedia, then you should do one of the following: :*If you have permission from the author to release the text under the [[Wikipedia:Text of Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License|Creative Commons Attribution-ShareAlike License]] (CC-BY-SA), leave a message explaining the details at [[वार्तालाप:गाजर]] and send an email with confirmation of permission to "permissions-en (at) wikimedia (dot) org". Make sure you quote the exact page name, '''गाजर''', in your email. '''See [[Wikipedia:Requesting copyright permission]] for instructions.''' :*If you own the copyright to the material: send an e-mail from an address associated with the original publication to permissions-en(at)wikimedia(dot)org ''or'' a postal message to the [[wmf:Contact_us|Wikimedia Foundation]] permitting re-use ''under the [[Wikipedia:Text of Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License|Creative Commons Attribution-ShareAlike License]] and [[Wikipedia:Text of GNU Free Documentation License|GNU Free Documentation License]]'', and note that you have done so on [[वार्तालाप:गाजर]]. '''See [[Wikipedia:Donating copyrighted materials]] for instructions.''' :*If a note on the original website states that re-use is permitted "''under the [[Wikipedia:Text of Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License|Creative Commons Attribution-ShareAlike License]] (CC-BY-SA), version 3.0''", or that the material is ''released into the public domain'', or if you have strong reason to believe it is, leave a note at [[वार्तालाप:गाजर]] with a link to where we can find that note or your explanation of why you believe the content is free for reuse. It may also be necessary for the text be modified to have an encyclopedic tone and to follow [[Wikipedia:Guide to layout|Wikipedia article layout]]. For more information on Wikipedia's policies, see [[Wikipedia:Policies and guidelines|Wikipedia's policies and guidelines]]. If you would like to begin working on a new version of the article you may do so at [{{fullurl:वार्तालाप:गाजर/Temp|action=edit&preload=Template:Copyvio/preload}} this temporary page]. Leave a note at [[वार्तालाप:गाजर]] saying you have done so and an administrator will move the new article into place once the issue is resolved. Thank you, and please feel welcome to continue contributing to Wikipedia. Happy editing!<!-- Template:Nothanks-web --> --[[User:Tulsi Bhagat|'''तुल्सी भगत''']] [[User_talk:Tulsi Bhagat|(<small>'''वार्तालाप'''</small>)]] ०६:२९, ३ अक्टोबर २०१५ (युटिसी(UTC)) ==Copyright problem: तोरीको साग== Hello, and [[Wikipedia:Welcome, newcomers|welcome to Wikipedia]]! We welcome and appreciate your contributions, such as [[तोरीको साग]], but we regretfully cannot accept copyrighted text or images borrowed from either web sites or printed material. This article appears to contain material copied from http://nagarikaawaj.com/2015/08/8860/; http://jptonlinekhabar.blogspot.com/; http://rochakpana.blogspot.com/search/label/HEALTH;, and therefore to constitute a [[Wikipedia:Copyright violations|violation of Wikipedia's copyright policies]]. The copyrighted text has been or will soon be deleted. While we appreciate contributions, we must require all contributors to understand and comply with our [[Wikipedia:Copyrights|copyright policy]]. Wikipedia takes copyright violations very seriously, and persistent violators are liable to be [[Wikipedia:Blocking policy|blocked]] from editing. If you believe that the article is ''not'' a copyright violation, or if you have permission from the copyright holder to release the content freely under license allowed by Wikipedia, then you should do one of the following: :*If you have permission from the author to release the text under the [[Wikipedia:Text of Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License|Creative Commons Attribution-ShareAlike License]] (CC-BY-SA), leave a message explaining the details at [[वार्तालाप:तोरीको साग]] and send an email with confirmation of permission to "permissions-en (at) wikimedia (dot) org". Make sure you quote the exact page name, '''तोरीको साग''', in your email. '''See [[Wikipedia:Requesting copyright permission]] for instructions.''' :*If you own the copyright to the material: send an e-mail from an address associated with the original publication to permissions-en(at)wikimedia(dot)org ''or'' a postal message to the [[wmf:Contact_us|Wikimedia Foundation]] permitting re-use ''under the [[Wikipedia:Text of Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License|Creative Commons Attribution-ShareAlike License]] and [[Wikipedia:Text of GNU Free Documentation License|GNU Free Documentation License]]'', and note that you have done so on [[वार्तालाप:तोरीको साग]]. '''See [[Wikipedia:Donating copyrighted materials]] for instructions.''' :*If a note on the original website states that re-use is permitted "''under the [[Wikipedia:Text of Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License|Creative Commons Attribution-ShareAlike License]] (CC-BY-SA), version 3.0''", or that the material is ''released into the public domain'', or if you have strong reason to believe it is, leave a note at [[वार्तालाप:तोरीको साग]] with a link to where we can find that note or your explanation of why you believe the content is free for reuse. It may also be necessary for the text be modified to have an encyclopedic tone and to follow [[Wikipedia:Guide to layout|Wikipedia article layout]]. For more information on Wikipedia's policies, see [[Wikipedia:Policies and guidelines|Wikipedia's policies and guidelines]]. If you would like to begin working on a new version of the article you may do so at [{{fullurl:वार्तालाप:तोरीको साग/Temp|action=edit&preload=Template:Copyvio/preload}} this temporary page]. Leave a note at [[वार्तालाप:तोरीको साग]] saying you have done so and an administrator will move the new article into place once the issue is resolved. Thank you, and please feel welcome to continue contributing to Wikipedia. Happy editing!<!-- Template:Nothanks-web --> --[[User:Tulsi Bhagat|'''तुल्सी भगत''']] [[User_talk:Tulsi Bhagat|(<small>'''वार्तालाप'''</small>)]] ०६:४५, ३ अक्टोबर २०१५ (युटिसी(UTC)) ==Copyright problem: सख्खरखण्ड== Hello, and [[Wikipedia:Welcome, newcomers|welcome to Wikipedia]]! We welcome and appreciate your contributions, such as [[सख्खरखण्ड]], but we regretfully cannot accept copyrighted text or images borrowed from either web sites or printed material. This article appears to contain material copied from http://www.dcnepal.com/news/news-tips.php?nid=163743, and therefore to constitute a [[Wikipedia:Copyright violations|violation of Wikipedia's copyright policies]]. The copyrighted text has been or will soon be deleted. While we appreciate contributions, we must require all contributors to understand and comply with our [[Wikipedia:Copyrights|copyright policy]]. Wikipedia takes copyright violations very seriously, and persistent violators are liable to be [[Wikipedia:Blocking policy|blocked]] from editing. If you believe that the article is ''not'' a copyright violation, or if you have permission from the copyright holder to release the content freely under license allowed by Wikipedia, then you should do one of the following: :*If you have permission from the author to release the text under the [[Wikipedia:Text of Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License|Creative Commons Attribution-ShareAlike License]] (CC-BY-SA), leave a message explaining the details at [[वार्तालाप:सख्खरखण्ड]] and send an email with confirmation of permission to "permissions-en (at) wikimedia (dot) org". Make sure you quote the exact page name, '''सख्खरखण्ड''', in your email. '''See [[Wikipedia:Requesting copyright permission]] for instructions.''' :*If you own the copyright to the material: send an e-mail from an address associated with the original publication to permissions-en(at)wikimedia(dot)org ''or'' a postal message to the [[wmf:Contact_us|Wikimedia Foundation]] permitting re-use ''under the [[Wikipedia:Text of Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License|Creative Commons Attribution-ShareAlike License]] and [[Wikipedia:Text of GNU Free Documentation License|GNU Free Documentation License]]'', and note that you have done so on [[वार्तालाप:सख्खरखण्ड]]. '''See [[Wikipedia:Donating copyrighted materials]] for instructions.''' :*If a note on the original website states that re-use is permitted "''under the [[Wikipedia:Text of Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License|Creative Commons Attribution-ShareAlike License]] (CC-BY-SA), version 3.0''", or that the material is ''released into the public domain'', or if you have strong reason to believe it is, leave a note at [[वार्तालाप:सख्खरखण्ड]] with a link to where we can find that note or your explanation of why you believe the content is free for reuse. It may also be necessary for the text be modified to have an encyclopedic tone and to follow [[Wikipedia:Guide to layout|Wikipedia article layout]]. For more information on Wikipedia's policies, see [[Wikipedia:Policies and guidelines|Wikipedia's policies and guidelines]]. If you would like to begin working on a new version of the article you may do so at [{{fullurl:वार्तालाप:सख्खरखण्ड/Temp|action=edit&preload=Template:Copyvio/preload}} this temporary page]. Leave a note at [[वार्तालाप:सख्खरखण्ड]] saying you have done so and an administrator will move the new article into place once the issue is resolved. Thank you, and please feel welcome to continue contributing to Wikipedia. Happy editing!<!-- Template:Nothanks-web --> --[[User:Tulsi Bhagat|'''तुल्सी भगत''']] [[User_talk:Tulsi Bhagat|(<small>'''वार्तालाप'''</small>)]] ०६:५३, ३ अक्टोबर २०१५ (युटिसी(UTC)) ==Copyright problem: पल्पसा डंगोल== Hello, and [[Wikipedia:Welcome, newcomers|welcome to Wikipedia]]! We welcome and appreciate your contributions, such as [[पल्पसा डंगोल]], but we regretfully cannot accept copyrighted text or images borrowed from either web sites or printed material. This article appears to contain material copied from http://www.onlinekhabar.com/2015/09/331051/; http://www.onlinekhabar.com/category/ent-interview/; http://edainiknepalikhabar.blogspot.com/2015_09_25_archive.html; https://www.bloglovin.com/blogs/online-khabar-5576939/-3469066637, and therefore to constitute a [[Wikipedia:Copyright violations|violation of Wikipedia's copyright policies]]. The copyrighted text has been or will soon be deleted. While we appreciate contributions, we must require all contributors to understand and comply with our [[Wikipedia:Copyrights|copyright policy]]. Wikipedia takes copyright violations very seriously, and persistent violators are liable to be [[Wikipedia:Blocking policy|blocked]] from editing. If you believe that the article is ''not'' a copyright violation, or if you have permission from the copyright holder to release the content freely under license allowed by Wikipedia, then you should do one of the following: :*If you have permission from the author to release the text under the [[Wikipedia:Text of Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License|Creative Commons Attribution-ShareAlike License]] (CC-BY-SA), leave a message explaining the details at [[वार्तालाप:पल्पसा डंगोल]] and send an email with confirmation of permission to "permissions-en (at) wikimedia (dot) org". Make sure you quote the exact page name, '''पल्पसा डंगोल''', in your email. '''See [[Wikipedia:Requesting copyright permission]] for instructions.''' :*If you own the copyright to the material: send an e-mail from an address associated with the original publication to permissions-en(at)wikimedia(dot)org ''or'' a postal message to the [[wmf:Contact_us|Wikimedia Foundation]] permitting re-use ''under the [[Wikipedia:Text of Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License|Creative Commons Attribution-ShareAlike License]] and [[Wikipedia:Text of GNU Free Documentation License|GNU Free Documentation License]]'', and note that you have done so on [[वार्तालाप:पल्पसा डंगोल]]. '''See [[Wikipedia:Donating copyrighted materials]] for instructions.''' :*If a note on the original website states that re-use is permitted "''under the [[Wikipedia:Text of Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License|Creative Commons Attribution-ShareAlike License]] (CC-BY-SA), version 3.0''", or that the material is ''released into the public domain'', or if you have strong reason to believe it is, leave a note at [[वार्तालाप:पल्पसा डंगोल]] with a link to where we can find that note or your explanation of why you believe the content is free for reuse. It may also be necessary for the text be modified to have an encyclopedic tone and to follow [[Wikipedia:Guide to layout|Wikipedia article layout]]. For more information on Wikipedia's policies, see [[Wikipedia:Policies and guidelines|Wikipedia's policies and guidelines]]. If you would like to begin working on a new version of the article you may do so at [{{fullurl:वार्तालाप:पल्पसा डंगोल/Temp|action=edit&preload=Template:Copyvio/preload}} this temporary page]. Leave a note at [[वार्तालाप:पल्पसा डंगोल]] saying you have done so and an administrator will move the new article into place once the issue is resolved. Thank you, and please feel welcome to continue contributing to Wikipedia. Happy editing!<!-- Template:Nothanks-web --> --[[User:Tulsi Bhagat|'''तुल्सी भगत''']] [[User_talk:Tulsi Bhagat|(<small>'''वार्तालाप'''</small>)]] ०७:०५, ३ अक्टोबर २०१५ (युटिसी(UTC)) ==सुझाव== प्रविणा जि नेपाली विकिपीडियामा तपाईंको योगदानको कदर गरिन्छ । कुनैपनी नयाँ लेख लेख्दा त्यसको सन्दर्भ सामाग्री र बाह्रय कडि पनि समाबेश गर्न सुझाव गरिन्छ । धन्यवाद ! [[File:Flag of Nepal.svg|15px]][[प्रयोगकर्ता:रमेश सिंह बोहरा|<span style="color:Magenta;">रमेश सिंह बोहरा</span>''']][[विशेष:EmailUser/रमेश सिंह बोहरा| <b>इमेल पठाउने</b>]]([[User talk:रमेश सिंह बोहरा|<font color="blue">✉✉</font>]]) १०:५०, ७ अक्टोबर २०१५ (युटिसी(UTC)) ==Copyright problem: जितिया== Hello, and [[Wikipedia:Welcome, newcomers|welcome to Wikipedia]]! We welcome and appreciate your contributions, such as [[जितिया]], but we regretfully cannot accept copyrighted text or images borrowed from either web sites or printed material. This article appears to contain material copied from https://www.facebook.com/293563904115243/photos/a.293580064113627.1073741828.293563904115243/295142037290763/, and therefore to constitute a [[Wikipedia:Copyright violations|violation of Wikipedia's copyright policies]]. The copyrighted text has been or will soon be deleted. While we appreciate contributions, we must require all contributors to understand and comply with our [[Wikipedia:Copyrights|copyright policy]]. Wikipedia takes copyright violations very seriously, and persistent violators are liable to be [[Wikipedia:Blocking policy|blocked]] from editing. If you believe that the article is ''not'' a copyright violation, or if you have permission from the copyright holder to release the content freely under license allowed by Wikipedia, then you should do one of the following: :*If you have permission from the author to release the text under the [[Wikipedia:Text of Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License|Creative Commons Attribution-ShareAlike License]] (CC-BY-SA), leave a message explaining the details at [[वार्तालाप:जितिया]] and send an email with confirmation of permission to "permissions-en (at) wikimedia (dot) org". Make sure you quote the exact page name, '''जितिया''', in your email. '''See [[Wikipedia:Requesting copyright permission]] for instructions.''' :*If you own the copyright to the material: send an e-mail from an address associated with the original publication to permissions-en(at)wikimedia(dot)org ''or'' a postal message to the [[wmf:Contact_us|Wikimedia Foundation]] permitting re-use ''under the [[Wikipedia:Text of Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License|Creative Commons Attribution-ShareAlike License]] and [[Wikipedia:Text of GNU Free Documentation License|GNU Free Documentation License]]'', and note that you have done so on [[वार्तालाप:जितिया]]. '''See [[Wikipedia:Donating copyrighted materials]] for instructions.''' :*If a note on the original website states that re-use is permitted "''under the [[Wikipedia:Text of Creative Commons Attribution-ShareAlike 3.0 Unported License|Creative Commons Attribution-ShareAlike License]] (CC-BY-SA), version 3.0''", or that the material is ''released into the public domain'', or if you have strong reason to believe it is, leave a note at [[वार्तालाप:जितिया]] with a link to where we can find that note or your explanation of why you believe the content is free for reuse. It may also be necessary for the text be modified to have an encyclopedic tone and to follow [[Wikipedia:Guide to layout|Wikipedia article layout]]. For more information on Wikipedia's policies, see [[Wikipedia:Policies and guidelines|Wikipedia's policies and guidelines]]. If you would like to begin working on a new version of the article you may do so at [{{fullurl:वार्तालाप:जितिया/Temp|action=edit&preload=Template:Copyvio/preload}} this temporary page]. Leave a note at [[वार्तालाप:जितिया]] saying you have done so and an administrator will move the new article into place once the issue is resolved. Thank you, and please feel welcome to continue contributing to Wikipedia. Happy editing!<!-- Template:Nothanks-web --> --[[User:Tulsi Bhagat|'''तुल्सी भगत''']] [[User_talk:Tulsi Bhagat|(<small>'''वार्तालाप'''</small>)]] ०५:५०, १० अक्टोबर २०१५ (युटिसी(UTC)) == श्रेणी सम्बन्धमा == प्रबिना ज्यू, हाल नेपाली विकिपीडियामा [[वि:विकिथन-४|विकिथन-४]] भइरहेको हुँदा नेपाली विकीमा कुनै पनि लेख निर्माण गर्दा अथवा सुधार गर्दा लेखलाई '''श्रेणी:विकिथन-४ मा बनाइएका वा सुधारिएका लेखहरू''' श्रेणीमा जोड्नुहोला ।--[[Image:Star_प्रमुख.png|30px]][[User:बिप्लब आनन्द|'''<font color="#008000"><b>बिप्लब आनन्द</b></font>''']] [[User_talk:बिप्लब आनन्द|(<small>'''म सँग कुरा गर्नुहोस'''</small>)]] १४:०२, १० अक्टोबर २०१५ (युटिसी(UTC)) ==लेख मापदण्ड सम्बन्धमा== प्रविणा ज्यू तपाईंको नेपाली विकिपीडियामा राम्रो योगदान रहेको छ । तपाईंले लेखेका लेख केही साना,इन्फोबक्स नभएका र सन्दर्भ नभएकोले लेखको मापदण्ड पूरा गर्न सक्दैन । अगामी लेखहरूमा यी कुराहरूलाई सुधार गर्नहुन अनुरोध छ । तपाईं अहिले सिकाइको अवस्थामा हुनुहुन्छ यदि लेख बिग्रेमा अरुले पनि सच्याउन सक्नेछन पर्याप्त अभ्यास गर्नुहोला । धन्यवाद [[File:Flag of Nepal.svg|15px]][[प्रयोगकर्ता:रमेश सिंह बोहरा|<span style="color:Magenta;">रमेश सिंह बोहरा</span>''']][[विशेष:EmailUser/रमेश सिंह बोहरा| <b>इमेल पठाउने</b>]]([[User talk:रमेश सिंह बोहरा|<font color="blue">✉✉</font>]]) ०७:३४, १२ अक्टोबर २०१५ (युटिसी(UTC)) == नयाँ पृष्ठ सम्बन्धमा == प्रबिना ज्यू, नमस्ते तपाईंले बनाउनु भएका नयाँ लेखहरू एकदमै छोटो र सन्दर्भविहीन छ । कृपया लेखको प्रारम्भिक भागलाई बढाउनुका साथै उचित शीर्षक राख्न अनुरोध गर्दछु । धन्यवाद -[[Image:Star_प्रमुख.png|30px]][[User:बिप्लब आनन्द|'''<font color="#008000"><b>बिप्लब आनन्द</b></font>''']] [[User_talk:बिप्लब आनन्द|(<small>'''म सँग कुरा गर्नुहोस'''</small>)]] १०:४५, १४ अक्टोबर २०१५ (युटिसी(UTC)) :: उदाहरणको लागि [[सिमाना (चलचित्र)]] हेर्नुहोला ।--[[Image:Star_प्रमुख.png|30px]][[User:बिप्लब आनन्द|'''<font color="#008000"><b>बिप्लब आनन्द</b></font>''']] [[User_talk:बिप्लब आनन्द|(<small>'''म सँग कुरा गर्नुहोस'''</small>)]] ११:१४, १४ अक्टोबर २०१५ (युटिसी(UTC)) == लेख मापदण्ड र नीति == प्रबिना ज्यू, मैले पटक पटक तपाईंद्वारा निर्माण गरिएका प्रायजसो (१० मा ८) लेखहरूले विकी मापदण्ड पुरा नगरेको प्रति ध्यानकर्षण गराइरहेको छु । कृपया लेखको सामग्री र स्रोत बढाउन अन्तिम आग्रह गर्दै नीति [https://ne.wikipedia.org/wiki/विकिपीडिया:चौतारी_(नीति)#.E0.A4.B2.E0.A5.87.E0.A4.96_.E0.A4.AE.E0.A5.87.E0.A4.9F.E0.A5.8D.E0.A4.A8.E0.A5.87_.E0.A4.86.E0.A4.A7.E0.A4.BE.E0.A4.B0 हेर्न] अनुरोध गर्दछु ।--[[Image:Star_प्रमुख.png|30px]][[User:बिप्लब आनन्द|'''<font color="#008000"><b>बिप्लब आनन्द</b></font>''']] [[User_talk:बिप्लब आनन्द|(<small>'''म सँग कुरा गर्नुहोस'''</small>)]] १६:१९, ७ नोभेम्बर २०१५ (युटिसी(UTC)) == प्रमुख लेख आवेदन == <h3>आदरणिय सम्पादक साथीहरू,</h3> {{प्रमुख चिन्ह|100px}} '''डिसेम्बर''' को प्रमुख लेखको लागी आवेदक '''[[User:Tulsi Bhagat|Tulsi Bhagat]]''' बाट '''[[नालापानीको युद्ध]]''' लेख प्रमुख लेखको आवेदन प्राप्त भई '''[[विकिपीडिया:प्रमुख लेख/प्रमुख लेख समन्वय समिति|प्रमुख लेख समन्वय समिति]]''' बाट सो लेख '''[[विकिपीडिया:प्रमुख लेख/मापदण्ड|प्रमुख लेखका मापदण्ड]]''' अनुसार भए नभएको पूनरावलोकन गरि मतदातको लागी सिफारिस भएकोले, '''[[विकिपीडिया:प्रमुख लेख/आवेदनहरू/नालापानीको युद्ध]]''' मा आफ्नो मत प्रदान गरि निर्णयमा सहयोग गरि दिनु हुन अनुरोध गर्दछौं । '''[[विकिपीडिया:प्रमुख लेख/प्रमुख लेख समन्वय समिति|प्रमुख लेख समन्वय समिति]]''' को तर्फबाट - [[User:Tulsi Bhagat|'''तुल्सी भगत''']] [[User_talk:Tulsi Bhagat|(<small>'''वार्तालाप'''</small>)]] १८:०५, १६ नोभेम्बर २०१५ (युटिसी(UTC)) == विकी ओमेन एडिटाथन २०१६ मा स्वागत् छ ! == प्रिय Prabina Karki ज्यू, समपूर्ण नेपाली विकिपिडियनहरूको तर्फबाट नमस्ते ! आज , नेपाली विकिपीडियामा फेब्रुअरी ८, २०१६ देखि मार्च ८, २०१६ सम्म नारी सम्मानमा सर्मपित [[विकिपीडिया:विकी ओमेन एडिटाथन २०१६|विकी ओमेन एडिटाथन २०१६]] प्रतियोगिता सुरू भएको छ । यहाँको अमूल्य योगदानको लागि हार्दिक निमन्त्रणा गर्दछौँ, सहभागीताको लागि [[विकिपीडिया:विकी ओमेन एडिटाथन २०१६/सहभागीहरू|यहाँ]] आवेदन फारम भर्नको लागि अनुरोध गर्दछौँ । विकी ओमेन एडिटाथन २०१६ समूहरको तर्फबाट [[प्रयोगकर्ता:सरोज कुमार ढकाल|सरोज कुमार ढकाल]] -- [[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) ०५:३१, ८ फेब्रुअरी २०१६ (युटिसी(UTC)) <!-- Message sent by User:सरोज कुमार ढकाल@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:%E0%A4%B8%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%9C_%E0%A4%95%E0%A5%81%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%B0_%E0%A4%A2%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B2/%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A5%E0%A4%B2&oldid=529920 --> == विकिपरियोजना डेटाथन २०१६ मा स्वागत् छ ! == <div style="border: solid 1px #333; border-radius: 0.2em; box-shadow: 0 4px 4px #999; margin-bottom: 1.5em; display: table; width: 100%; height: 125px; line-height: 1.2; text-align: center; cursor: pointer;"> <div style="display: table-cell; vertical-align: middle;"><imagemap>File:Datathon_Logo-Nepali.png|110px| rect 34 80 1500 1500 [[विकिपीडिया:विकिपरियोजना डेटाथन २०१६|विकिपरियोजना डेटाथन २०१६]] desc none </imagemap></div> <div style="display: table-cell; vertical-align: middle;"> <p style="font-size: 1.15em;">'''नमस्ते {{BASEPAGENAME}}ज्यू,'''<br/> नेपाली विकिपीडियामा अप्रिल १५, २०१६ देखि मे १५, २०१६ सम्म [[वि:विकिपरियोजना डेटाथन २०१६|विकिपरियोजना डेटाथन २०१६]] प्रतियोगिता १ महिनाभरिको लागि सञ्चालन हुन गईरहेको छ । यहाँको अमूल्य योगदानको लागि हार्दिक निमन्त्रणा गर्दछौँ र सहभागीताको लागि '''[[वि:विकिपरियोजना डेटाथन २०१६/सहभागीहरू|सहभागीता सुचीमा]]''' आफ्नो नाम दर्ता गर्न हार्दिक अनुरोध गर्दछौँ ।</p>विकिपरियोजना डेटाथन २०१६ आयोजन समितिका सदस्यहरूको तर्फबाट [[प्रयोगकर्ता:Tulsi Bhagat|तुल्सी भगत]] <small>([[प्रयोगकर्ता वार्ता:Tulsi Bhagat|वार्ता]])</small> [[File:Face-smile.svg|20px]] --[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) १८:४८, ९ अप्रिल २०१६ (युटिसी(UTC)) <span class="mw-ui-button mw-ui-progressive">[[विकिपीडिया:विकिपरियोजना डेटाथन २०१६|<span style="color:white">अझ थप जानकारी...</span>]]</span> </div> <div style="display: table-cell; vertical-align: middle;">[[File:Wikipedia-logo-v2-ne .svg|125px|right]]</div></div> <!-- Message sent by User:Tulsi Bhagat@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Tulsi_Bhagat/Mass_Message_Users_List&oldid=544134 --> == विकिथन-५ (संग्रहः२०१६) मा स्वागत् छ ! == <div style="border: solid 1px #333; border-radius: 0.2em; box-shadow: 0 4px 4px #999; margin-bottom: 1.5em; display: table; width: 100%; height: 125px; line-height: 1.2; text-align: center; cursor: pointer;"> <div style="display: table-cell; vertical-align: middle;"><imagemap>File:Wikithon-5,2016.png|100px| rect 34 80 1500 1500 [[विकिपीडिया:विकिथन-५|विकिथन-५]] desc none </imagemap></div> <div style="display: table-cell; vertical-align: middle;"> <p style="font-size: 1.15em;">'''समस्त नेपालीहरुको महान चाड विजया दशमी, दिपावली तथा छठको अवसर पारेर विगतका वर्षहरूमा जस्तै विकिमिडिया समुदाय नेपालले २०७३ असोज १५ (घटस्थापना) देखि कार्तिक २१ (छठ) सम्म [[विकिपीडिया:विकिथन-५|पाँचौं नेपाली विकिथन]] कार्यक्रम आयोजना गरेको छ ।कृपया यहाँको सक्रिय सहभागीताका लागि हार्दिक निमन्त्रण गर्दछौं । '''</p> विकिथन-५ आयोजन समितिका सदस्यहरूको तर्फबाट [[प्रयोगकर्ता:Nabin K. Sapkota|Nabin K. Sapkota]] <small>([[प्रयोगकर्ता वार्ता:Nabin K. Sapkota|वार्ता]])</small>--[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) १३:३८, २ अक्टोबर २०१६ (युटिसी(UTC)) <span class="mw-ui-button mw-ui-progressive">[[विकिपीडिया:विकिथन-५|<span style="color:white">अझ थप जानकारी...</span>]]</span> </div> <div style="display: table-cell; vertical-align: middle;">[[File:Wikipedia-logo-v2-ne .svg|80px|right]]</div></div> <!-- Message sent by User:Nabin K. Sapkota@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Nabin_K._Sapkota/Mass_Message_Users_List&oldid=566667 --> == CheckUser Right for बिप्लब आनन्द == नेपाली विकिपिडियामा केही समय यता बर्बरता बढि रहेकोले बर्बरताको रोकथामको लागी नेपाली विकिपिडियामा [[विकिपीडिया:प्रयोगकर्ता जाँच|प्रयोगकर्ता जाँच]]को आवश्यकता रहेकोले [[User:बिप्लब आनन्द|बिप्लब आनन्द]]लाई योग्य उम्मेदवारको रूपमा प्रस्ताव गरिएको छ । कृपया [[विकिपीडिया:अन्य प्रयोगकर्ता अधिकारहरूको लागि निवेदन#CheckUser Right for बिप्लब आनन्द|यहाँ]] आफ्नो अमूल्य मत राखि बर्बरता रोक्नको लागी सहयोग गर्नुहोला । [[File:Nirjal sign.png|100px| link= user:Nirjal stha]] [[user talk:Nirjal stha|<small>कुरा गर्ने</small>]] १६:२६, ३ अक्टोबर २०१६ (युटिसी(UTC)) == विकिपिडिया एसियाली महिना २०१६ मा स्वागत छ ! == <div style="width: 99%; padding:15px; color: #111; {{box-shadow|0|0|6px|rgba(0, 0, 0, 0.55)}} {{border-radius|2px}}"> [[चित्र:WAM_2016_Banner.png|right|350px|]] एसियाली राष्ट्रहरूका विकिपिडिया समुदायहरू बिच समझदारी बढाउने उद्देश्यका साथ २०१६ नोभेम्बर महिना भरी विकिपिडियामा एसियाली राष्ट्रहरूको पृष्ठहरूको सङ्ख्या तथा गुणस्तर सुधार गर्नको लागी विभिन्न विकिपिडिया समुदायहरूमा एकैसाथ सञ्चालन भई रहेको [[विकिपिडिया:विकिपिडिया एसियाली महिना|विकिपिडिया एसियाली महिना]]मा यहाँको उल्लेखनीय सहभागिताको लागी हार्दिक निमन्त्रणा गर्दछौं । <div>&nbsp;</div> <div style="position: absolute; right: 40%; left:40%;" class="mw-ui-button mw-ui-progressive">[[विकिपिडिया:विकिपिडिया एसियाली महिना| <span style="color:white">अझ थप जानकारी...</span>]]</div> <div>&nbsp;</div> <span style="position: absolute; right: 30px;">आयोजकहरूको तर्फबाट -- [[user:nirjal stha|nirjal stha]]</span> <div>&nbsp;</div> </div> <!-- Message sent by User:Nirjal stha@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Nirjal_stha/list&oldid=574739 --> == विकिपिडिया बर्बरता रोकथाम सम्बन्धमा == '''नमस्ते सम्पादकज्यू ,'''<br /> हाल नेपाल विकिपिडियामा सम्पादन तथा सम्पादकको संख्या बढ्दै गई रहेको हुँदा समय समयमा अज्ञात IP address बाट बर्बरता हुने गरेको छ भने यस्तो बर्बरताको रोकथामको लागी विकिपिडियामा २ जना [[विकिपीडिया:प्रयोगकर्ता जाँच|प्रयोगकर्ता जाँच]] चाहिने भएकोले सो अधिकारको लागी योग्य उम्मेदवारको रूपमा [[User:बिप्लब आनन्द|बिप्लब आनन्द]] र [[User:Tulsi Bhagat|तुल्सी भगत]]का नाम प्रस्ताव स्वरूप प्राप्त भएको छ । कृपया, [[विकिपीडिया:अन्य प्रयोगकर्ता अधिकारहरूको लागि निवेदन#CheckUser Right for Tulsi Bhagat|यहाँ]] र [[विकिपीडिया:अन्य प्रयोगकर्ता अधिकारहरूको लागि निवेदन#CheckUser Right for Biplab Anand|यहाँ]] दुवै प्राप्त निवेदनमा आफ्नो अमूल्य मत राखि बर्बरता रोकथाममा सहयोग गरीदिनको लागी बिनम्र अनुरोध गर्द छु । --[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) ०७:३८, २ डिसेम्बर २०१६ (युटिसी(UTC)) <!-- Message sent by User:Tulsi Bhagat@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Tulsi_Bhagat/Mass_Message_Users_List&oldid=584581 --> == उच्च प्रदर्शित लेख सम्बन्धमा छलफल == '''[[विकिपिडिया:उच्च प्रदर्शित लेख|उच्च प्रदर्शित लेख]]''' सम्बन्धमा छलफल भई रहेकोले '''[[विकिपीडिया:चौतारी (प्रस्ताव)#उच्च प्रदर्शित लेख|यहाँ]]''' आफ्नो विचार तथा राय राख्नु हुनको लागी अनुरोध गर्दछौं । [[User:Nirjal stha|Nirjal stha]] ([[User talk:Nirjal stha|कुरा गर्ने]]) ०६:११, ४ फेब्रुअरी २०१७ (युटिसी(UTC)) <!-- Message sent by User:Nirjal stha@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Nirjal_stha/list&oldid=599602 --> == विकी विमिन एडिटाथन == नमस्ते सम्पादक मित्र,</br> चौतारीमा गरिएको प्रस्तावमाथि [https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%9A%E0%A5%8C%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%80_(%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%B5)#.E0.A4.B5.E0.A4.BF.E0.A4.95.E0.A5.80_.E0.A4.B5.E0.A4.BF.E0.A4.AE.E0.A4.BF.E0.A4.A8_.E0.A4.8F.E0.A4.A1.E0.A4.BF.E0.A4.9F.E0.A4.BE.E0.A4.A5.E0.A4.A8_.E0.A5.A8.E0.A5.A6.E0.A5.A7.E0.A5.AD यहाँ] छलफल भइरहेको हुँदा यसमा भाग लिनका लागि अनुरोध गर्न चाहन्छु ।--[[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]] १६:१६, ६ मार्च २०१७ <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&oldid=602640 --> == प्रस्ताव == नमस्ते सम्पादक मित्रहरू,</br> कृपया यस [https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%9A%E0%A5%8C%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%80_(%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%B5)#.E0.A4.8F.E0.A4.95_.E0.A4.9C.E0.A4.BE.E0.A4.A8.E0.A4.95.E0.A4.BE.E0.A4.B0.E0.A5.80 प्रस्ताव] माथि आफ्नो मत राख्नुहोला ।--[[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]] १५:४५, ११ मार्च २०१७ (युटिसी(UTC)) <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&oldid=602640 --> == योगदानको लागि धन्यवाद ! == Prabina Karki जी, विकी विमिन एडिटाथन २०१७ मा सक्रिय सहभागिता जनाएर आफ्नो अमुल्य समय र मेहनतको लागि धन्यवाद दिदै आगामी दिनहरूमा पनि यहाँको सक्रिय सहभागिताको अपेक्षा गर्दछौं । विकी विमिन एडिटाथन २०१७, आयोजक समूह == विकी विमिन एडिटाथन २०१७ == नमस्ते विकिपिडियन मित्रहरू,</br> नेपाली विकिपिडियामा गत मार्च ८ देखि मार्च २२ मा सञ्चालन भएको [[विकिपिडिया:विकी विमिन एडिटाथन २०१७|विकी विमिन एडिटाथन २०१७]] प्रतियोगितामा तपाईद्वारा निर्माण गरिएको लेखहरूलाई [https://tools.wmflabs.org/fountain/editathons/wikiwomen-editathon-2017 यस उपकरण] मार्फत पेश गर्नुहोस् । यस उपकरणलाई मात्र ८ दिनको लागि खुल्ला गरिएको हुनाले आफ्नो लेख यथाशीघ्र पेश गर्न अनुरोध गर्दछु ।--[[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]] १६:३७, २८ मार्च २०१७ (युटिसी(UTC)) <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&oldid=606002 --> == विकिमिडियन्स अफ नेपाल, प्रयोगकर्ता समूह == नमस्ते सम्पादक मित्र, कृपया [https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%9A%E0%A5%8C%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%80_(%E0%A4%A8%E0%A5%80%E0%A4%A4%E0%A4%BF)#.E0.A4.B5.E0.A4.BF.E0.A4.95.E0.A4.BF.E0.A4.AE.E0.A4.BF.E0.A4.A1.E0.A4.BF.E0.A4.AF.E0.A4.A8.E0.A5.8D.E0.A4.B8_.E0.A4.85.E0.A4.AB_.E0.A4.A8.E0.A5.87.E0.A4.AA.E0.A4.BE.E0.A4.B2.2C_.E0.A4.AA.E0.A5.8D.E0.A4.B0.E0.A4.AF.E0.A5.8B.E0.A4.97.E0.A4.95.E0.A4.B0.E0.A5.8D.E0.A4.A4.E0.A4.BE_.E0.A4.B8.E0.A4.AE.E0.A5.82.E0.A4.B9 यस] महत्वपूर्ण वार्तालापमा आफ्नो मत राख्न अनुरोध गर्दछु ।--[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) १८:२४, २९ अप्रिल २०१७ (युटिसी(UTC)) <!-- Message sent by User:Nabin K. Sapkota@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Nabin_K._Sapkota/Mass_Message_Users_List&oldid=608246 --> == Invitation for felicitation program of Wiki Events Nepal during 2015 == {| style="border: 1px solid gray; background-color: #F1EEED;" |rowspan="2" valign="top" |[[File:Wiki Events Nepal Logo.png|100px|Wiki Events Nepal ]] |rowspan="2" | |style="font-size: x-large; padding: 0; vertical-align: bottom; height: 1.1em;" | Invitation for felicitation program of Wiki Events 2015 in Nepal |- |style="vertical-align: top; border-top: 3px solid red;" | Dear {{BASEPAGENAME}}, we heartily apologize for the delay due to some situational circumstances. It’s our pleasure to invite you to [[:meta:Wikimedia Nepal/Wiki Events 2015 in Nepal|Wiki Events 2015 in Nepal]] winners awarding ceremony on 2nd September, 2017 at [https://www.google.com.np/maps/place/Masala+Cottage/@27.6889011,85.3333935,18.56z/data=!4m5!3m4!1s0x39eb19bddd2e90c5:0x105fb2d89672ca34!8m2!3d27.6891246!4d85.3330289?hl=en Masala Cottage], 2:00 pm onwards. We would like to ask few minutes of your time to [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSfTTXlwOER-Se_jdRcch0jFUbmCsU2Eb-ZYHlf0v9hs3ojAkw/viewform provide your details here]. Your contribution as a contributor made the Wiki Events 2015 in Nepal possible. We’d like to have a privilege of having you there. '''Kind regards,'''<br/> '''The Wiki Events Nepal Team''' |} <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&oldid=617265 --> == विकिपिडिया एसियाली महिना २०१७ == <div style="margin-right:1em; float:right;">[[File:Sun Wiki.svg|150px|center|link=]]</div> '''[[विकिपिडिया:विकिपिडिया एसियाली महिना २०१७|विकिपिडिया एसियाली महिना]]''' एक अनलाइन सम्पादन-थन प्रतियोगिता हो जसले एसियाली राष्ट्रहरूका विकिपिडिया समुदायहरू बिच समझदारी बढाउने उद्देश्यका साथ सञ्चालन गर्न थालिएको हो । अघिल्लो वर्षहरूमा झै यस वर्ष पनि नोभेम्बर २०१७ महिना भरि यो प्रतियोगिता सञ्चालन हुने हुँदा सम्पूर्ण सम्पादक मित्रहरूलाई यसमा सहभागिता जनाउन साथै कुनै सुझाव भए छलफलमा सहभागी भई दिनु हुन अनुरोध गर्दछु । छलफलमा सहभागी हुन '''[[विकिपीडिया:चौतारी (प्रस्ताव)|यस पृष्ठ]]'''मा जानुहोस् ।<br/><br/> कार्यक्रमा सहभागी हुन {{Clickable button 2|सहभागी हुने|url={{fullurl:विकिपिडिया:विकिपिडिया एसियाली महिना २०१७/सहभागीहरू}} |class=mw-ui-progressive}} मा जानुहोस् । <!-- Message sent by User:Nirjal stha@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Nirjal_stha/list&oldid=599602 --> == विकी कार्यशाला-नेपाल == [[File:Wiki Workshop-Nepal.svg|center|400px]] नमस्ते {{PAGENAME}} ज्यू,<br> समुदायको विकासको लागि [[विकिपिडिया:विकी कार्यशाला-नेपाल|विकी कार्यशाला-नेपाल]] प्रस्ताव गरिएको छ । तपाईलाई यस [[वार्तालाप:विकिपिडिया:विकी कार्यशाला-नेपाल|छलफल]]मा भाग लिन अनुरोध गरिन्छ ।--[[User:Biplab Anand|Biplab Anand]] १४:५३, २१ नोभेम्बर २०१७ (युटिसी(UTC)) <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&oldid=624788 --> == [[विकिपीडिया:प्रबन्धक अधिकारको लागि निवेदन#Pitambar_Bhattarai|प्रबन्धक अधिकारको लागि निवेदन]] == सम्पादक, Prabina Karki ज्यू, मलाई [https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%80%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AC%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A7%E0%A4%95_%E0%A4%85%E0%A4%A7%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%95%E0%A5%8B_%E0%A4%B2%E0%A4%BE%E0%A4%97%E0%A4%BF_%E0%A4%A8%E0%A4%BF%E0%A4%B5%E0%A5%87%E0%A4%A6%E0%A4%A8#Pitambar_Bhattarai यहाँ] गएर प्रबन्धक अधिकारको लागि समर्थन गरी दिनुहुनको लागि अनुरोध गर्दछु । '''धन्यवाद ! {{Smiley}}''' - [[User:Pitambar Bhattarai|Pitambar Bhattarai]] ([[User talk:Pitambar Bhattarai|कुरा गर्ने]]) ०८:१८, २४ नोभेम्बर २०१७ (युटिसी(UTC)) == डेटाथन २०१७ == नमस्ते {{PAGENAME}} ज्यू,<br> <div style="margin-right:1em; float:right;">[[File:Datathon Logo-Nepali.png|150px|center|link=]]</div> '''[[विकिपिडिया:डेटाथन २०१७|डेटाथन २०१७]]''' विकिपिडियाको भातृयोजना विकिडेटालाई लक्षित गरी सञ्चालन गर्न लागिएको एक अनलाइन प्रतियोगिता हो । यस प्रतियोगिताको प्रथम संस्करण सन् २०१५ मा आयोजना गरिएको थियो । यस वर्षको डेटाथन प्रतियोगिताको मुख्य उद्देश्य नेपालको संविधानसभा निर्वाचन २०७० मा विजयी सभासदहरूको विवरणलाई विकिडेटामा सङ्ग्रह गर्नु रहेको छ । यो एक दिने अनलाइन प्रतियोगितामा सहभागिता जनाउन अनुरोध गर्दछौं । कार्यक्रमा सहभागी हुन [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSeMGtunTps0FSqCI68UfwP6eab9q3eSTttvYOiNhEnBnVRv7g/viewform आवेदन फारम] पेश गर्नुहोस् ।- '''प्रतियोगिता आयोजक समूह''' <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&oldid=625735 --> == विकिडेटा डेटाथन २०१८ == विकिडेटा डेटाथन २०१८ सम्बन्धमा भई रहेको छलफलमा [[विकिपिडिया:चौतारी (प्रस्ताव)#विकिडेटा डेटाथन २०१८|यहाँ]] गई आफ्नो विचार राख्नु हुन अनुरोध गर्दछु । - [[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) १७:३८, १ फेब्रुअरी २०१८ (युटिसी(UTC)) <!-- Message sent by User:Nabin K. Sapkota@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Nabin_K._Sapkota/Mass_Message_Users_List&oldid=631734 --> == प्राविधिक परिवर्तनहरू सम्वन्धित वार्ता == '''नमस्ते सम्पादकज्यू !'''<br /> प्राविधिक परिवर्तनहरू सम्वन्धित वार्तामा आफ्नो विचार राखिदिन हुन अनुरोध गर्दछु । कृपया [[विकिपिडिया:चौतारी_(प्राविधिक)#Technical_changes_needed|यहाँ हेर्नुहोस्]] । धन्यवाद ! — [[User:Tulsi Bhagat|<font color="#3333ff"><font face="Cursive">'''तुल्सी भगत'''</font></font>]] <small>([[User_talk:Tulsi Bhagat|<font color="#3333ff"><font face="Cursive">वार्तालाप</font></font>]])</small> ०९:१२, ९ फेब्रुअरी २०१८ (युटिसी(UTC)) <!-- Message sent by User:Tulsi Bhagat@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Tulsi_Bhagat/Mass_Message_Users_List&oldid=632305 --> == विकिपरियोजना डेटाथन २०१८ == <div style="border: solid 1px #333; border-radius: 0.2em; box-shadow: 0 4px 4px #999; margin-bottom: 1.5em; display: table; width: 100%; height: 125px; line-height: 1.2; text-align: center; cursor: pointer;"> <div style="display: table-cell; vertical-align: middle;"><imagemap>File:Datathon_Logo-Nepali.png|110px| rect 34 80 1500 1500 [[विकिपिडिया:डेटाथन २०१८|विकिपरियोजना डेटाथन]] desc none </imagemap></div> <div style="display: table-cell; vertical-align: middle;"> <p style="font-size: 1.15em;">नेपाली विकिपिडियामा फाल्गुन १, २०७४ देखि फाल्गुन ३०, २०७४ सम्म [[विकिपिडिया:डेटाथन २०१८|विकिपरियोजना डेटाथन]] प्रतियोगिता १ महिनाभरिको लागि सञ्चालन भइरहेको छ । यहाँको अमूल्य योगदानको लागि हार्दिक निमन्त्रणा गर्दछौँ र सहभागीताको लागि '''[https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLScYCCQlRB4IXG97JG1gO9QJREy2IIxZYcCqnNbJL7AJ8yKqdw/viewform यस फारममा]''' आफ्नो नाम दर्ता गर्न हार्दिक अनुरोध गर्दछौँ । आवेदन दर्ता बन्द मिति ७ फागुन, २०७४ मा हुने छ । यस कारण छिटै दर्ता गर्नुहोस् । धन्यवाद !</p><p> <span class="mw-ui-button mw-ui-progressive">[[विकिपिडिया:डेटाथन २०१८|<span style="color:white">अझ थप जानकारी...</span>]]</span> </div></p> <div style="display: table-cell; vertical-align: middle;">[[File:Wikipedia-logo-v2-ne.png|125px|right]]</div></div> --[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) १०:०३, १५ फेब्रुअरी २०१८ (युटिसी(UTC)) प्रयोग गरी पठाइयो । — [[User:Tulsi Bhagat|<font color="#3333ff"><font face="Cursive">'''तुल्सी भगत'''</font></font>]] <small>([[User_talk:Tulsi Bhagat|<font color="#3333ff"><font face="Cursive">वार्तालाप</font></font>]])</small>, '''[[:meta:Wikimedia Nepal|विकिमिडिया नेपाल]]''' <!-- Message sent by User:Tulsi Bhagat@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Tulsi_Bhagat/Mass_Message_Users_List&oldid=632563 --> == अन्तर्राष्ट्रिय मातृभाषा दिवस सम्पादनथन प्रतियोगिता == [[File:Mother Language Day Edit-a-thon Logo.svg|thumb|right|मातृभाषा सम्पादनथन लोगो]] नमस्ते नेपाली विकिपिडियन साथीहरू,<br> [[अन्तर्राष्ट्रिय मातृभाषा दिवस]]को उपलक्ष्यमा नेपाली विकिपिडियामा ३ दिने (२१ फेब्रुअरी देखि २३ फेब्रुअरी सम्मका लागि) सम्पादनथन प्रतियोगिता सञ्चालन गर्नका लागि मैले समुदाय समक्ष [https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A4%BF%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%9A%E0%A5%8C%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A5%80_(%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%B8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE%E0%A4%B5)#%E0%A4%85%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A5%8D%E0%A4%9F%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%AF_%E0%A4%AE%E0%A4%BE%E0%A4%A4%E0%A5%83%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%B7%E0%A4%BE_%E0%A4%A6%E0%A4%BF%E0%A4%B5%E0%A4%B8_%E0%A4%B8%E0%A4%AE%E0%A5%8D%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%A6%E0%A4%A8%E0%A4%A5%E0%A4%A8_%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%A4%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%BF%E0%A4%A4%E0%A4%BE चौतारी]मा एउटा प्रस्ताव प्रस्तुत गरेको छु । यस प्रतियोगिता अवधिमा विश्वका भाषा, भाषा परिवारसँग सम्बन्धित लेख निर्माण गरिनेछ । कृपया यस प्रस्तावमाथि आ-आफ्नो मत राख्नुहोला । धन्यवाद --[[User:Biplab Anand|Biplab Anand]] ([[प्रयोगकर्ता_वार्ता:Biplab_Anand|वार्ता]]) <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&oldid=632779 --> == मातृभाषा सम्पादनथन प्रतियोगिता == [[File:Mother Language Day Edit-a-thon Logo.svg|thumb|right]] नमस्ते नेपाली विकिपिडियन साथी,<br> कृपया नेपाली विकिपिडियामा हुन गइरहेको [[विकिपिडिया:मातृभाषा सम्पादनथन]] प्रतियोगितामा आफ्नो [[विकिपिडिया:मातृभाषा सम्पादनथन/सहभागीहरू|सहभागिता]] जनाउनुहोस् । धन्यवाद --आयोजक समितिको तर्फबाट [[User:Biplab Anand|Biplab Anand]] ([[प्रयोगकर्ता_वार्ता:Biplab_Anand|वार्ता]]) <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&oldid=632779 --> == विकी विमिन एडिटाथन २०१८ == विकी विमिन एडिटाथन २०१८ सम्बन्धमा भई रहेको छलफलमा [[विकिपिडिया:चौतारी (प्रस्ताव)#विकी विमिन एडिटाथन २०१८|यहाँ]] गई आफ्नो विचार राख्नु हुन अनुरोध गर्दछु । -[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) १३:५४, २० फेब्रुअरी २०१८ (युटिसी(UTC)) <!-- Message sent by User:Nabin K. Sapkota@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Nabin_K._Sapkota/Mass_Message_Users_List&oldid=631734 --> == मातृभाषा सम्पादनथन प्रतियोगिता == [[File:Mother Language Day Edit-a-thon Logo.svg|thumb|right]] नमस्ते नेपाली विकिपिडियन साथी,<br> कृपया नेपाली विकिपिडियामा हुन गइरहेको [[विकिपिडिया:मातृभाषा सम्पादनथन]] प्रतियोगितामा आफ्नो [[विकिपिडिया:मातृभाषा सम्पादनथन/सहभागीहरू|सहभागिता]] जनाउनुहोस् । धन्यवाद --आयोजक समितिको तर्फबाट [[User:Biplab Anand|Biplab Anand]] ([[प्रयोगकर्ता_वार्ता:Biplab_Anand|वार्ता]]) <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Nabin_K._Sapkota/Mass_Message_Users_List&oldid=631734 --> == विकी कार्यशाला-नेपाल == [[File:Wiki Workshop-Nepal.svg|thumb|right|विकी कार्यशाला- नेपाल]] नमस्ते विकी साथीहरू<br> [[वि:विकी कार्यशाला-नेपाल|विकी कार्यशाला-नेपाल]]को आयोजनको लागि भइरहेको [[विकिपिडिया वार्ता:विकी कार्यशाला-नेपाल|छलफल]]मा आफ्नो मत राख्नुहोस् । धन्यवाद-- आयोजन समितिको तर्फबाट [[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]] <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Nabin_K._Sapkota/Mass_Message_Users_List&oldid=631734 --> == विकी विमिन एडिटाथन २०१८ == <div style="border: solid 1px #333; border-radius: 0.2em; box-shadow: 0 4px 4px #999; margin-bottom: 1.5em; display: table; width: 100%; height: 125px; line-height: 1.2; text-align: center; cursor: pointer;"> <div style="display: table-cell; vertical-align: middle;"><imagemap>File:Wiki Women-Nepal 2015.png|110px| rect 34 80 1500 1500 [[विकिपिडिया:विकी विमिन एडिटाथन २०१८|विकी विमिन एडिटाथन २०१८]] desc none </imagemap></div> <div style="display: table-cell; vertical-align: middle;"> [[File:Wikipedia-logo-v2-ne .svg|110px|right]] <p style="font-size: 1.15em;"> नमस्ते नेपाली विकिपिडियन साथी, अन्तराष्ट्रिय नारी दिवसको अवसर पारी नेपाली विकिपिडियामा मार्च ८, २०१८ देखि अप्रिल ८, २०१८ सम्म नारी सम्मानमा समर्पित [[विकिपिडिया:विकी विमिन एडिटाथन २०१८|विकी विमिन एडिटाथन २०१८]] प्रतियोगिता संचालन भइरहेको छ, सहभागी हुनका लागि '''[[विकिपिडिया:विकी विमिन एडिटाथन २०१८/सहभागीहरू|सहभागीताको लागि आवेदन फारम]]''' भर्न हुन हार्दिक अनुरोध गर्दछौ ।<p> <span class="mw-ui-button mw-ui-progressive">[[विकिपिडिया:विकी विमिन एडिटाथन २०१८|<span style="color:white">अझ थप जानकारी...</span>]]</span> </div> </div> <!-- Message sent by User:Nabin K. Sapkota@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Nabin_K._Sapkota/Mass_Message_Users_List&oldid=634073 --> == विकी कार्यशाला नेपाल २०१८| समितिको लागि आवेदन आह्वान == {|style="margin: auto; align:center; border-style: solid; border-width: 3px; border-color:#0000ff; color: #000000; background-color:#fce4f5;" cellpadding="10" |<center>[[File:Wikicamp Nepal 2018 logo v1.0.svg|110px|right|विकी कार्यशाला नेपाल २०१८]]</center> '''[[विकिपिडिया:विकी कार्यशाला-नेपाल|विकी कार्यशाला नेपाल २०१८]]''' सफलतापूर्वक आयोजना गर्नका लागि महत्वपूर्ण समितिहरू बनाइएको जानकारी गराउन चाहन्छौं । समितिमा रही योगदान दिन चाहने इक्षुक सदस्यले यो [[:m:Wikicamp Nepal 2018/Team|पृष्ठ]]मा गई समितिको सदस्यताको लागि चाहिने अनुभव र कार्य हेर्न सक्नेछन् । कृपया यो [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLScicGfw2g-RGgyFGphHhRaNGja6g-hd-LMzU-fswtSR-CRycg/viewform?usp=sf_link लिङ्क] खोली सदस्यताको लागि आवेदन दिनुहोस् । आवदेन फर्म भर्ने अन्तिम दिन २०१८ मार्च ३१ रहेको छ । थप जानकारीको लागि यो [[:m:Wikicamp Nepal 2018|पृष्ठ]] हेर्न अनुरोध गर्दछौं ।-- आयोजन समितिको तर्फबाट [[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]] |} <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&oldid=632779 --> ==[[:पदमप्रसाद पौडेल]] पृष्ठ [[विकिपीडिया:शिघ्र मेट्नुपर्ने आधार|चाँडै मेटाउनु पर्ने]]मा मनोनित== [[Image:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] यो [[:पदमप्रसाद पौडेल]], लेखलाई विकिपीडिया देखि [[विकिपीडिया:शिघ्र मेट्नुपर्ने आधार|चाँडैनै मेटिने]] भनेर एउटा ट्याग राखिएको छ । '''[[विकिपीडिया:शिघ्र मेट्नुपर्ने आधार|कारणहरू हेर्नका लागि यो पृष्ठमा जानुहोस्]]''' । यदि पृष्ठ मेटाईएको छ भने, तपाईं मलाई [[User talk:BRPever|मेरो प्रयोगकर्ता वार्ता पृष्ठ]]मा सन्देश छोडेर कारणहरू सोध्न सक्नुहुन्छ । यदी तपाईलाईउल्लेखित कारणले यो पृष्ठ मेटाउनु उपयुक्त हुन्न भन्ने लागेमा, तपाई [[:पदमप्रसाद पौडेल|उक्त पृष्ठमा गएर]] "आफ्नो विचार राख्न यहाँ थिनुहोस"मा क्लिक गरी आफ्नो विचार राख्न सक्नु हुन्छ । याद राख्नुहोस्: '''मेटाउनु पर्ने ट्याग'''लाई आफै नहटाउनु होला । साथै यो ट्याग राखिए पछि उक्त लेख कुनैपनि बेला मेटिन सक्छ । यदी मेटिएको भएमा उपयुक्त सन्दर्भ तथा कारण सहित मेटाएको उल्ट्याउनको लागि प्रवन्धकहरूलाई अनुरोध गर्नुहोस् । [[User:BRPever|<font color="#FF00FF">B</font><font color="#FF7E00">R</font><font color="#00A300">P</font>]]'''^{<small>[[User talk:BRPever|<font color="#66FF00">'' ever''</font>]]</small>}''' १६:२३, १५ अप्रिल २०१८ (युटिसी(UTC)) ==[[:बिकास लामिछाने]] पृष्ठ [[विकिपीडिया:शिघ्र मेट्नुपर्ने आधार|चाँडै मेटाउनु पर्ने]]मा मनोनित== [[Image:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] यो [[:बिकास लामिछाने]], लेखलाई विकिपीडिया देखि [[विकिपीडिया:शिघ्र मेट्नुपर्ने आधार|चाँडैनै मेटिने]] भनेर एउटा ट्याग राखिएको छ । '''[[विकिपीडिया:शिघ्र मेट्नुपर्ने आधार|कारणहरू हेर्नका लागि यो पृष्ठमा जानुहोस्]]''' । यदि पृष्ठ मेटाईएको छ भने, तपाईं मलाई [[User talk:BRPever|मेरो प्रयोगकर्ता वार्ता पृष्ठ]]मा सन्देश छोडेर कारणहरू सोध्न सक्नुहुन्छ । यदी तपाईलाईउल्लेखित कारणले यो पृष्ठ मेटाउनु उपयुक्त हुन्न भन्ने लागेमा, तपाई [[:बिकास लामिछाने|उक्त पृष्ठमा गएर]] "आफ्नो विचार राख्न यहाँ थिनुहोस"मा क्लिक गरी आफ्नो विचार राख्न सक्नु हुन्छ । याद राख्नुहोस्: '''मेटाउनु पर्ने ट्याग'''लाई आफै नहटाउनु होला । साथै यो ट्याग राखिए पछि उक्त लेख कुनैपनि बेला मेटिन सक्छ । यदी मेटिएको भएमा उपयुक्त सन्दर्भ तथा कारण सहित मेटाएको उल्ट्याउनको लागि प्रवन्धकहरूलाई अनुरोध गर्नुहोस् । [[User:BRPever|<font color="#FF00FF">B</font><font color="#FF7E00">R</font><font color="#00A300">P</font>]]'''^{<small>[[User talk:BRPever|<font color="#66FF00">'' ever''</font>]]</small>}''' १६:२८, १५ अप्रिल २०१८ (युटिसी(UTC)) ==[[:केशव भट्टराई]] पृष्ठ [[विकिपीडिया:शिघ्र मेट्नुपर्ने आधार|चाँडै मेटाउनु पर्ने]]मा मनोनित== [[Image:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] यो [[:केशव भट्टराई]], लेखलाई विकिपीडिया देखि [[विकिपीडिया:शिघ्र मेट्नुपर्ने आधार|चाँडैनै मेटिने]] भनेर एउटा ट्याग राखिएको छ । '''[[विकिपीडिया:शिघ्र मेट्नुपर्ने आधार|कारणहरू हेर्नका लागि यो पृष्ठमा जानुहोस्]]''' । यदि पृष्ठ मेटाईएको छ भने, तपाईं मलाई [[User talk:BRPever|मेरो प्रयोगकर्ता वार्ता पृष्ठ]]मा सन्देश छोडेर कारणहरू सोध्न सक्नुहुन्छ । यदी तपाईलाईउल्लेखित कारणले यो पृष्ठ मेटाउनु उपयुक्त हुन्न भन्ने लागेमा, तपाई [[:केशव भट्टराई|उक्त पृष्ठमा गएर]] "आफ्नो विचार राख्न यहाँ थिनुहोस"मा क्लिक गरी आफ्नो विचार राख्न सक्नु हुन्छ । याद राख्नुहोस्: '''मेटाउनु पर्ने ट्याग'''लाई आफै नहटाउनु होला । साथै यो ट्याग राखिए पछि उक्त लेख कुनैपनि बेला मेटिन सक्छ । यदी मेटिएको भएमा उपयुक्त सन्दर्भ तथा कारण सहित मेटाएको उल्ट्याउनको लागि प्रवन्धकहरूलाई अनुरोध गर्नुहोस् । [[User:BRPever|<font color="#FF00FF">B</font><font color="#FF7E00">R</font><font color="#00A300">P</font>]]'''^{<small>[[User talk:BRPever|<font color="#66FF00">'' ever''</font>]]</small>}''' ११:५५, १९ अप्रिल २०१८ (युटिसी(UTC)) ==[[:ओम प्रतिक]] पृष्ठ [[विकिपीडिया:शिघ्र मेट्नुपर्ने आधार|चाँडै मेटाउनु पर्ने]]मा मनोनित== [[Image:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] यो [[:ओम प्रतिक]], लेखलाई विकिपीडिया देखि [[विकिपीडिया:शिघ्र मेट्नुपर्ने आधार|चाँडैनै मेटिने]] भनेर एउटा ट्याग राखिएको छ । '''[[विकिपीडिया:शिघ्र मेट्नुपर्ने आधार|कारणहरू हेर्नका लागि यो पृष्ठमा जानुहोस्]]''' । यदि पृष्ठ मेटाईएको छ भने, तपाईं मलाई [[User talk:BRPever|मेरो प्रयोगकर्ता वार्ता पृष्ठ]]मा सन्देश छोडेर कारणहरू सोध्न सक्नुहुन्छ । यदी तपाईलाईउल्लेखित कारणले यो पृष्ठ मेटाउनु उपयुक्त हुन्न भन्ने लागेमा, तपाई [[:ओम प्रतिक|उक्त पृष्ठमा गएर]] "आफ्नो विचार राख्न यहाँ थिनुहोस"मा क्लिक गरी आफ्नो विचार राख्न सक्नु हुन्छ । याद राख्नुहोस्: '''मेटाउनु पर्ने ट्याग'''लाई आफै नहटाउनु होला । साथै यो ट्याग राखिए पछि उक्त लेख कुनैपनि बेला मेटिन सक्छ । यदी मेटिएको भएमा उपयुक्त सन्दर्भ तथा कारण सहित मेटाएको उल्ट्याउनको लागि प्रवन्धकहरूलाई अनुरोध गर्नुहोस् । [[User:BRPever|<font color="#FF00FF">B</font><font color="#FF7E00">R</font><font color="#00A300">P</font>]]'''^{<small>[[User talk:BRPever|<font color="#66FF00">'' ever''</font>]]</small>}''' ११:५७, १९ अप्रिल २०१८ (युटिसी(UTC)) ==[[:अग्रिम गिरी]] पृष्ठ [[विकिपीडिया:शिघ्र मेट्नुपर्ने आधार|चाँडै मेटाउनु पर्ने]]मा मनोनित== [[Image:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] यो [[:अग्रिम गिरी]], लेखलाई विकिपीडिया देखि [[विकिपीडिया:शिघ्र मेट्नुपर्ने आधार|चाँडैनै मेटिने]] भनेर एउटा ट्याग राखिएको छ । '''[[विकिपीडिया:शिघ्र मेट्नुपर्ने आधार|कारणहरू हेर्नका लागि यो पृष्ठमा जानुहोस्]]''' । यदि पृष्ठ मेटाईएको छ भने, तपाईं मलाई [[User talk:BRPever|मेरो प्रयोगकर्ता वार्ता पृष्ठ]]मा सन्देश छोडेर कारणहरू सोध्न सक्नुहुन्छ । यदी तपाईलाईउल्लेखित कारणले यो पृष्ठ मेटाउनु उपयुक्त हुन्न भन्ने लागेमा, तपाई [[:अग्रिम गिरी|उक्त पृष्ठमा गएर]] "आफ्नो विचार राख्न यहाँ थिनुहोस"मा क्लिक गरी आफ्नो विचार राख्न सक्नु हुन्छ । याद राख्नुहोस्: '''मेटाउनु पर्ने ट्याग'''लाई आफै नहटाउनु होला । साथै यो ट्याग राखिए पछि उक्त लेख कुनैपनि बेला मेटिन सक्छ । यदी मेटिएको भएमा उपयुक्त सन्दर्भ तथा कारण सहित मेटाएको उल्ट्याउनको लागि प्रवन्धकहरूलाई अनुरोध गर्नुहोस् । [[User:BRPever|<font color="#FF00FF">B</font><font color="#FF7E00">R</font><font color="#00A300">P</font>]]'''^{<small>[[User talk:BRPever|<font color="#66FF00">'' ever''</font>]]</small>}''' ११:५८, १९ अप्रिल २०१८ (युटिसी(UTC)) ==[[:विनोद श्रेष्ठ]] पृष्ठ [[विकिपीडिया:शिघ्र मेट्नुपर्ने आधार|चाँडै मेटाउनु पर्ने]]मा मनोनित== [[Image:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] यो [[:विनोद श्रेष्ठ]], लेखलाई विकिपीडिया देखि [[विकिपीडिया:शिघ्र मेट्नुपर्ने आधार|चाँडैनै मेटिने]] भनेर एउटा ट्याग राखिएको छ । '''[[विकिपीडिया:शिघ्र मेट्नुपर्ने आधार|कारणहरू हेर्नका लागि यो पृष्ठमा जानुहोस्]]''' । यदि पृष्ठ मेटाईएको छ भने, तपाईं मलाई [[User talk:BRPever|मेरो प्रयोगकर्ता वार्ता पृष्ठ]]मा सन्देश छोडेर कारणहरू सोध्न सक्नुहुन्छ । यदी तपाईलाईउल्लेखित कारणले यो पृष्ठ मेटाउनु उपयुक्त हुन्न भन्ने लागेमा, तपाई [[:विनोद श्रेष्ठ|उक्त पृष्ठमा गएर]] "आफ्नो विचार राख्न यहाँ थिनुहोस"मा क्लिक गरी आफ्नो विचार राख्न सक्नु हुन्छ । याद राख्नुहोस्: '''मेटाउनु पर्ने ट्याग'''लाई आफै नहटाउनु होला । साथै यो ट्याग राखिए पछि उक्त लेख कुनैपनि बेला मेटिन सक्छ । यदी मेटिएको भएमा उपयुक्त सन्दर्भ तथा कारण सहित मेटाएको उल्ट्याउनको लागि प्रवन्धकहरूलाई अनुरोध गर्नुहोस् । [[User:BRPever|<font color="#FF00FF">B</font><font color="#FF7E00">R</font><font color="#00A300">P</font>]]'''^{<small>[[User talk:BRPever|<font color="#66FF00">'' ever''</font>]]</small>}''' ११:५९, १९ अप्रिल २०१८ (युटिसी(UTC)) ==[[:एउटा साथी (चलचित्र)]] पृष्ठ [[विकिपीडिया:शिघ्र मेट्नुपर्ने आधार|चाँडै मेटाउनु पर्ने]]मा मनोनित== [[Image:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] यो [[:एउटा साथी (चलचित्र)]], लेखलाई विकिपीडिया देखि [[विकिपीडिया:शिघ्र मेट्नुपर्ने आधार|चाँडैनै मेटिने]] भनेर एउटा ट्याग राखिएको छ । '''[[विकिपीडिया:शिघ्र मेट्नुपर्ने आधार|कारणहरू हेर्नका लागि यो पृष्ठमा जानुहोस्]]''' । यदि पृष्ठ मेटाईएको छ भने, तपाईं मलाई [[User talk:BRPever|मेरो प्रयोगकर्ता वार्ता पृष्ठ]]मा सन्देश छोडेर कारणहरू सोध्न सक्नुहुन्छ । यदी तपाईलाईउल्लेखित कारणले यो पृष्ठ मेटाउनु उपयुक्त हुन्न भन्ने लागेमा, तपाई [[:एउटा साथी (चलचित्र)|उक्त पृष्ठमा गएर]] "आफ्नो विचार राख्न यहाँ थिनुहोस"मा क्लिक गरी आफ्नो विचार राख्न सक्नु हुन्छ । याद राख्नुहोस्: '''मेटाउनु पर्ने ट्याग'''लाई आफै नहटाउनु होला । साथै यो ट्याग राखिए पछि उक्त लेख कुनैपनि बेला मेटिन सक्छ । यदी मेटिएको भएमा उपयुक्त सन्दर्भ तथा कारण सहित मेटाएको उल्ट्याउनको लागि प्रवन्धकहरूलाई अनुरोध गर्नुहोस् । [[User:BRPever|<font color="#FF00FF">B</font><font color="#FF7E00">R</font><font color="#00A300">P</font>]]'''^{<small>[[User talk:BRPever|<font color="#66FF00">'' ever''</font>]]</small>}''' ०६:४६, २१ मे २०१८ (युटिसी(UTC)) ==[[:जय शिव शंकर (चलचित्र)]] पृष्ठ [[विकिपीडिया:शिघ्र मेट्नुपर्ने आधार|चाँडै मेटाउनु पर्ने]]मा मनोनित== [[Image:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] यो [[:जय शिव शंकर (चलचित्र)]], लेखलाई विकिपीडिया देखि [[विकिपीडिया:शिघ्र मेट्नुपर्ने आधार|चाँडैनै मेटिने]] भनेर एउटा ट्याग राखिएको छ । '''[[विकिपीडिया:शिघ्र मेट्नुपर्ने आधार|कारणहरू हेर्नका लागि यो पृष्ठमा जानुहोस्]]''' । यदि पृष्ठ मेटाईएको छ भने, तपाईं मलाई [[User talk:BRPever|मेरो प्रयोगकर्ता वार्ता पृष्ठ]]मा सन्देश छोडेर कारणहरू सोध्न सक्नुहुन्छ । यदी तपाईलाईउल्लेखित कारणले यो पृष्ठ मेटाउनु उपयुक्त हुन्न भन्ने लागेमा, तपाई [[:जय शिव शंकर (चलचित्र)|उक्त पृष्ठमा गएर]] "आफ्नो विचार राख्न यहाँ थिनुहोस"मा क्लिक गरी आफ्नो विचार राख्न सक्नु हुन्छ । याद राख्नुहोस्: '''मेटाउनु पर्ने ट्याग'''लाई आफै नहटाउनु होला । साथै यो ट्याग राखिए पछि उक्त लेख कुनैपनि बेला मेटिन सक्छ । यदी मेटिएको भएमा उपयुक्त सन्दर्भ तथा कारण सहित मेटाएको उल्ट्याउनको लागि प्रवन्धकहरूलाई अनुरोध गर्नुहोस् । [[User:BRPever|<font color="#FF00FF">B</font><font color="#FF7E00">R</font><font color="#00A300">P</font>]]'''^{<small>[[User talk:BRPever|<font color="#66FF00">'' ever''</font>]]</small>}''' ०८:१०, ६ जुन २०१८ (युटिसी(UTC)) ==[[:भाग्य विधाता (चलचित्र)]] पृष्ठ [[विकिपीडिया:शिघ्र मेट्नुपर्ने आधार|चाँडै मेटाउनु पर्ने]]मा मनोनित== [[Image:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] यो [[:भाग्य विधाता (चलचित्र)]], लेखलाई विकिपीडिया देखि [[विकिपीडिया:शिघ्र मेट्नुपर्ने आधार|चाँडैनै मेटिने]] भनेर एउटा ट्याग राखिएको छ । '''[[विकिपीडिया:शिघ्र मेट्नुपर्ने आधार|कारणहरू हेर्नका लागि यो पृष्ठमा जानुहोस्]]''' । यदि पृष्ठ मेटाईएको छ भने, तपाईं मलाई [[User talk:BRPever|मेरो प्रयोगकर्ता वार्ता पृष्ठ]]मा सन्देश छोडेर कारणहरू सोध्न सक्नुहुन्छ । यदी तपाईलाईउल्लेखित कारणले यो पृष्ठ मेटाउनु उपयुक्त हुन्न भन्ने लागेमा, तपाई [[:भाग्य विधाता (चलचित्र)|उक्त पृष्ठमा गएर]] "आफ्नो विचार राख्न यहाँ थिनुहोस"मा क्लिक गरी आफ्नो विचार राख्न सक्नु हुन्छ । याद राख्नुहोस्: '''मेटाउनु पर्ने ट्याग'''लाई आफै नहटाउनु होला । साथै यो ट्याग राखिए पछि उक्त लेख कुनैपनि बेला मेटिन सक्छ । यदी मेटिएको भएमा उपयुक्त सन्दर्भ तथा कारण सहित मेटाएको उल्ट्याउनको लागि प्रवन्धकहरूलाई अनुरोध गर्नुहोस् । [[User:BRPever|<font color="#FF00FF">B</font><font color="#FF7E00">R</font><font color="#00A300">P</font>]]'''^{<small>[[User talk:BRPever|<font color="#66FF00">'' ever''</font>]]</small>}''' १८:५७, १३ जुन २०१८ (युटिसी(UTC)) == छलफलमा सहभागी हुन अनुरोध! == नमस्ते,<br> नेपाली विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:चौतारी|चौतारी]]मा निम्नलिखित विषयहरूमा भइरहेको छलफलमा कृपया आफ्नो मत राखिदिनुहुन अनुरोध गर्दछु ।<br> # [[विकिपिडिया:चौतारी (प्रस्ताव)|लेख र लिगेसी सम्बन्धी छलफल]] # [[विकिपिडिया:चौतारी (प्रस्ताव)| प्रमुख लेख सम्बन्धमा]] # [[विकिपिडिया:चौतारी (प्राविधिक)|सम्भावित अनुलिपि पृष्ठहरू (२)]] # [[विकिपिडिया:चौतारी (प्राविधिक)|क्याट-अ-लट टुल (ग्याजेट स्क्रिप्ट) असक्षम बनाउने सम्बन्धमा]]<br> धन्यवाद--[[User:Biplab Anand|Biplab Anand]] ०४:०५, ३ जुलाई २०१८ (युटिसी(UTC)) <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&oldid=651491 --> == विकी लभ्स मोन्युमेन्ट्स २०१८ == [[File:Wiki Loves Monuments Nepal Logo.png|विकी लभ्स मोन्युमेन्ट्स|right|75px]] विकी लभ्स मोन्युमेन्ट्स २०१८ सम्बन्धमा भई रहेको छलफलमा [[विकिपिडिया:चौतारी (प्रस्ताव)#विकी लभ्स मोन्युमेन्ट्स २०१८|यहाँ]] गई आफ्नो विचार राख्नु हुन अनुरोध गर्दछु । <!-- Message sent by User:Nabin K. Sapkota@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Nabin_K._Sapkota/Mass_Message_Users_List&oldid=658128 --> == उल्था गर्नुपर्ने लेखहरू बारे == '''नमस्कार मित्र !''' <br /> उल्था गर्नुपर्ने लेखहरू बारे चौतारीमा भई रहेको छलफलमा [[विकिपिडिया:चौतारी_(विविध)#उल्था_गर्नुपर्ने_लेखहरू_बारे|यहाँ गई]] आफ्नो विचार राखिदिन अनुरोध गर्दछु । धन्यवाद ! --[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) ०९:३६, ३ अगस्त २०१८ (युटिसी(UTC)) <!-- Message sent by User:Tulsi Bhagat@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Tulsi_Bhagat/Mass_Message_Users_List&oldid=662547 --> == साइडबारमा गृह पृष्ठ रहेको सम्बन्धि == '''नमस्ते मित्र !''' <br /> साइडबारमा गृह पृष्ठ रहेको सम्बन्धित चौतारीमा भई रहेको छलफलमा [[विकिपिडिया:चौतारी_(विविध)#साइडबारमा_गृह_पृष्ठ_रहेको_सम्बन्धित|यहाँ गई]] आफ्नो विचार राखिदिन अनुरोध गर्द छु । '''धन्यवाद !''' --[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) ०९:२७, ४ अगस्त २०१८ (युटिसी(UTC)) <!-- Message sent by User:Tulsi Bhagat@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Tulsi_Bhagat/Mass_Message_Users_List&oldid=662547 --> == खुला-स्रोत टिकट अनुरोध प्रणाली == '''नमस्ते !'''<br /> [[:m:OTRS|खुला-स्रोत टिकट अनुरोध प्रणाली]] विषय सम्बन्धमा चौतारीमा भई रहेको छलफलमा [[विकिपिडिया:चौतारी_(विविध)#खुला-स्रोत_टिकट_अनुरोध_प्रणाली|यहाँ गई]] आफ्नो विचार राखिदिन अनुरोध गर्दछु । '''धन्यवाद !''' --[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) २३:४४, १७ अगस्त २०१८ (युटिसी(UTC)) <!-- Message sent by User:Tulsi Bhagat@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Tulsi_Bhagat/Mass_Message_Users_List&oldid=662547 --> == विकिपिडिया एसियाली महिना २०१८ को आयोजकको लागि प्रस्ताव == <div style="margin-right:1em; float:right;">[[File:Wikipedia Asian Month Logo.svg|100px|center|link=]]</div>एसियाली राष्ट्रहरूका विकिपिडिया समुदायहरू बिच समझदारी बढाउने उद्देश्यका साथ नोभेम्बरमा आयोजना हुने अनलाईन सम्पादन-थन '''विकिपिडिया एसियाली महिना''' को २०१८ को संस्करण कार्यक्रमको लागि आयोजकको लागि प्रस्ताव खुला गरिएकोले इच्छुक सम्पादकहरूले '''[[विकिपिडिया:विकिपिडिया एसियाली महिना २०१८#आयोजकहरू|यहाँ]]''' गई नाम सूचिकृत गराउनु हुन अनुरोध गरिन्छ । [[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) १६:१९, ५ अक्टोबर २०१८ (युटिसी(UTC)) <!-- Message sent by User:Nirjal stha@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Nirjal_stha/list&oldid=676414 --> == स्वागतम == पुन स्वागत छ दिदी लाई नेपाली विकिपिडियामा (वेलकम व्याक) [[User:हिमाल सुबेदी|हिमाल सुबेदी]] ([[User talk:हिमाल सुबेदी|कुरा गर्ने]]) ११:१३, २५ अक्टोबर २०१८ (युटिसी(UTC)) == प्रमुख लेख आवेदन समीक्षा == <h3>आदरणिय सम्पादक साथीहरू,</h3> {{प्रमुख चिन्ह|100px}} '''फेब्रुअरी, २०१९''' को प्रमुख लेखको लागी आवेदक '''[[User:हिमाल सुबेदी|हिमाल सुबेदी]]''' बाट '''[[गुजराणवाला]]''' लेख प्रमुख लेखको आवेदन प्राप्त भई '''[[विकिपीडिया:प्रमुख लेख/प्रमुख लेख समन्वय समिति|प्रमुख लेख समन्वय समिति]]''' बाट सो लेख '''[[विकिपीडिया:प्रमुख लेख/मापदण्ड|प्रमुख लेखका मापदण्ड]]''' अनुसार भए नभएको पूनरावलोकन गरि मतदातको लागी सिफारिस भएकोले, '''[[विकिपीडिया:प्रमुख लेख/आवेदनहरू/गुजराणवाला]]''' मा आफ्नो मत प्रदान गरि निर्णयमा सहयोग गरि दिनु हुन अनुरोध गर्दछौं । '''[[विकिपीडिया:प्रमुख लेख/प्रमुख लेख समन्वय समिति|प्रमुख लेख समन्वय समिति]]''' को तर्फबाट - [[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) १४:५८, २७ डिसेम्बर २०१८ (युटिसी(UTC)) <!-- Message sent by User:Nirjal stha@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Nirjal_stha/list&oldid=695537 --> == प्रमुख लेख आवेदन समीक्षा == <h3>आदरणिय सम्पादक साथीहरू,</h3> {{प्रमुख चिन्ह|100px}} '''मार्च, २०१९''' को प्रमुख लेखको लागि आवेदक '''[[User:हिमाल सुबेदी|हिमाल सुबेदी]]''' बाट '''[[डकडकगो]]''' लेख प्रमुख लेखको आवेदन प्राप्त भई '''[[विकिपीडिया:प्रमुख लेख/प्रमुख लेख समन्वय समिति|प्रमुख लेख समन्वय समिति]]''' बाट सो लेख '''[[विकिपीडिया:प्रमुख लेख/मापदण्ड|प्रमुख लेखका मापदण्ड]]''' अनुसार भए नभएको पूनरावलोकन गरि मतदातको लागि सिफारिस भएकोले, '''[[विकिपीडिया:प्रमुख लेख/आवेदनहरू/डकडकगो]]''' मा आफ्नो मत प्रदान गरि निर्णयमा सहयोग गरि दिनु हुन अनुरोध गर्दछौं। '''[[विकिपीडिया:प्रमुख लेख/प्रमुख लेख समन्वय समिति|प्रमुख लेख समन्वय समिति]]''' को तर्फबाट - [[User:Biplab Anand|Biplab Anand]] ([[User talk:Biplab Anand|वार्ता]]) १०:४२, १४ जनवरी २०१९ (युटिसी(UTC)) <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&oldid=700382 --> == प्रमुख लेख आवेदन समीक्षा == <h3>आदरणिय सम्पादक साथीहरू,</h3> {{प्रमुख चिन्ह|30px}} आवेदक '''[[User:हिमाल सुबेदी|हिमाल सुबेदी]]'''ले निम्नलिखित लेखहरूलाई प्रमुख लेख बन्नको लागि [[विकिपिडिया:प्रमुख लेख/आवेदनहरू|आवेदन]] गरेको हुनाले '''[[विकिपीडिया:प्रमुख लेख/प्रमुख लेख समन्वय समिति|प्रमुख लेख समन्वय समिति]]''' बाट सो लेखहरू '''[[विकिपीडिया:प्रमुख लेख/मापदण्ड|प्रमुख लेखका मापदण्ड]]''' अनुसार भए नभएको पूनरावलोकन गरि मतदातको लागि सिफारिस भएकोले, निम्नलिखित लेखहरूमा आफ्नो मत प्रदान गरि निर्णयमा सहयोग गरि दिनु हुन अनुरोध गर्दछौं।<br /> * [[विकिपिडिया:प्रमुख लेख/आवेदनहरू/पानासोनिक]] * [[विकिपिडिया:प्रमुख लेख/आवेदनहरू/सेथ राेलिन्स]] * [[विकिपिडिया:प्रमुख लेख/आवेदनहरू/डिन एम्ब्राेज]] * [[विकिपिडिया:प्रमुख लेख/आवेदनहरू/लियाम पेन]] '''[[विकिपीडिया:प्रमुख लेख/प्रमुख लेख समन्वय समिति|प्रमुख लेख समन्वय समिति]]''' को तर्फबाट -[[User:Biplab Anand|Biplab Anand]] ([[User talk:Biplab Anand|वार्ता]]) १०:२९, १६ जनवरी २०१९ (युटिसी(UTC)) <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&oldid=700382 --> == अन्तरमोहडा सम्पादक अधिकार प्रदान गर्ने प्रक्रिया == [[विकिपिडिया:टिप्पणीको लागि अनुरोध/अन्तरमोहडा सम्पादक अधिकार प्रदान गर्ने प्रक्रिया|अन्तरमोहडा सम्पादक अधिकार प्रदान गर्ने प्रक्रिया]]बारे भइरहेको टिप्पणीमा सहभागी हुन् हार्दीक अनुरोध छ । धन्यवाद ! &mdash;&nbsp;[[User:Tulsi Bhagat|<font color="black">'''तुल्सी भगत'''</font>]] <small>([[Special:Contributions/Tulsi Bhagat|<font color="black">योगदान</font>]] &#124; [[User talk:Tulsi Bhagat|<font color="black">वार्ता</font>]])</small> --[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) ०५:५०, २५ जनवरी २०१९ (युटिसी(UTC)) <!-- Message sent by User:Tulsi Bhagat@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Tulsi_Bhagat/Mass_Message_Users_List&oldid=704022 --> == छिटो निर्णय लिनु पर्ने भएकोले == अप्रेल महिनामा प्रमुख लेख बनाउनको लागि परेका सबै लेखहरू अयोग्य ठहरिएका कारण हामीले आज तिन तारिख सम्म पनि प्रमुख लेख परिवर्तन गर्न सकेनौं । प्रमुख लेख समन्वय समितिका सदस्यका तर्फबाट प्रमुख लेखको लागि परेका आवेदनहरूबाट छानेर [[विकिपिडिया:प्रमुख लेख/आवेदनहरू/ठूलो घाउँके हावासील|एक अर्को लेख]] मत दानको लागि सिफारिस गरिएको छ । अतः छिटो छलफल गरेर आजै प्रमुख लेख परिवर्तन गर्नु पर्ने भएकाले [[विकिपिडिया:प्रमुख लेख/आवेदनहरू|यहाँ]] आफ्नो मत राखेर निर्णय लिनु होला भन्ने पूर्ण अनुरोध छ । [[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) ०२:४३, ३ अप्रिल २०१९ (युटिसी(UTC)) <!-- Message sent by User:Ram Prasad Joshee@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Nirjal_stha/list&oldid=695537 --> == छिटो निर्णय लिनु पर्ने भएकोले == अप्रेल महिनामा प्रमुख लेख बनाउनको लागि परेका सबै लेखहरू अयोग्य ठहरिएका कारण हामीले आज तिन तारिख सम्म पनि प्रमुख लेख परिवर्तन गर्न सकेनौं । प्रमुख लेख समन्वय समितिका सदस्यका तर्फबाट प्रमुख लेखको लागि परेका आवेदनहरूबाट छानेर [[विकिपिडिया:प्रमुख लेख/आवेदनहरू/ठूलो घाउँके हावासील|एक अर्को लेख]] मत दानको लागि सिफारिस गरिएको छ । अतः छिटो छलफल गरेर आजै प्रमुख लेख परिवर्तन गर्नु पर्ने भएकाले [[विकिपिडिया:प्रमुख लेख/आवेदनहरू|यहाँ]] आफ्नो मत राखेर निर्णय लिनु होला भन्ने पूर्ण अनुरोध छ । [[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) ०२:४९, ३ अप्रिल २०१९ (युटिसी(UTC)) <!-- Message sent by User:Ram Prasad Joshee@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&oldid=700382 --> == छिटो निर्णय लिनु पर्ने भएकोले == अप्रेल महिनामा प्रमुख लेख बनाउनको लागि परेका सबै लेखहरू अयोग्य ठहरिएका कारण हामीले आज तिन तारिख सम्म पनि प्रमुख लेख परिवर्तन गर्न सकेनौं । प्रमुख लेख समन्वय समितिका सदस्यका तर्फबाट प्रमुख लेखको लागि परेका आवेदनहरूबाट छानेर [[विकिपिडिया:प्रमुख लेख/आवेदनहरू/ठूलो घाउँके हावासील|एक अर्को लेख]] मत दानको लागि सिफारिस गरिएको छ । अतः छिटो छलफल गरेर आजै प्रमुख लेख परिवर्तन गर्नु पर्ने भएकाले [[विकिपिडिया:प्रमुख लेख/आवेदनहरू|यहाँ]] आफ्नो मत राखेर निर्णय लिनु होला भन्ने पूर्ण अनुरोध छ । [[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) ०२:५१, ३ अप्रिल २०१९ (युटिसी(UTC)) <!-- Message sent by User:Ram Prasad Joshee@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Tulsi_Bhagat/Mass_Message_Users_List&oldid=704022 --> == विकी क्याम्प नेपाल आयोजक सम्बन्धमा == विकी क्याम्प नेपाल आयोजनमा एक गैह्रसरकारी संस्थाको संलग्नता भएको भन्ने सम्बन्धमा भई रहेको छलफलमा [[विकिपिडिया:चौतारी_(विविध)#विकी_क्याम्प_नेपाल_आयोजक_सम्बन्धमा|यहाँ]] गई आफ्नो विचार राख्नु हुन अनुरोध गर्दछु ।-[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) १८:४२, १० अगस्त २०१९ (युटिसी(UTC)) <!-- Message sent by User:Nabin K. Sapkota@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Nabin_K._Sapkota/Mass_Message_Users_List&oldid=740008 --> == छलफल: मेटाउनको लागि नामाङ्कन == नमस्ते, [[विकिपिडिया:चौतारी (विविध)#मेटाउनको लागि नामाङ्कन|मेटाउनको लागि नामाङ्कन]]बारे भइरहेको छलफलमा सहभागी भई टिप्पणी राखिदिनु हुन् हार्दीक अनुरोध गर्द छु। धन्यवाद! --[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) ०६:२६, २४ अगस्त २०१९ (युटिसी(UTC)) <!-- Message sent by User:Tulsi Bhagat@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Tulsi_Bhagat/Mass_Message_Users_List&oldid=741365 --> == '''विकिथन-८''' == {{fmbox | image = [[चित्र:Wikithon 2018.png|90px|link=]] | imageright= [[File:Wikipedia-logo-ne.png|60px|link=]] | style = | textstyle = | text = <center> २०७६ सालको दशैं-तिहार-छठको अवसर पारेर नेपाली विकिपिडियाले २०७६ असोज १५ गतेदेखि कार्तिक १६ (छठ) सम्म आठौँ <big>'''नेपाली [[विकिपिडिया:विकिथन|विकिथन]] कार्यक्रम'''</big> आयोजना गरेको छ। , सहभागी हुन चाहने विकिपिडियनहरूले '''[[विकिपिडिया:विकिथन-८/सहभागीहरू|सहभागीताको लागि आफ्नो नाम दर्ता]] गराउनको लागी अनुरोध गरिन्छ । थप जानकारीको लागी [[विकिपिडिया:विकिथन-८|विकिथन-८]] मा हेर्नुहोस् ।</center> }} <!-- Message sent by User:Nabin K. Sapkota@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Nabin_K._Sapkota/Mass_Message_Users_List&oldid=740008 --> == प्रस्तावित विकि क्याम्प नेपाल २०२० == विकिपिमिडियन मित्रहरू बीच छलफल, अन्तर विकि समन्वय तथा विकि समुदायको प्राथमिकता तथा चुनौतीहरूको बारेमा सहकार्यको लागी नेपालमा बोलिने भाषाहरूको समुदायहरूको सम्मेलन '''विकि क्याम्प नेपालको दोश्रो संस्करण'''-'''विकि क्याम्प नेपाल २०२०''' यही नोभेम्बर २०२० मा आयोजनाको लागी [https://meta.wikimedia.org/wiki/Grants:Conference/WikiCamp_Nepal_2020#Discussion मेटा]मा प्रस्ताव राखिएकोले कृपया सो प्रस्वातमा तपाईको सहमति राखि दिनु हुन अनुरोध गर्दछौं । - आयोजक समुह <!-- Message sent by User:Nirjal stha@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Nirjal_stha/list&oldid=771238 --> == <big>'''विकिकार्यशाला नेपाल २०२० समुदाय संलग्नता सर्वेक्षण'''मा सहभागिताको लागि निमन्त्रणा</big> == यो समुदाय संलग्नता सर्वेक्षणमा सहभागिताको लागि निमन्त्रणा हो, जुन विकिकार्यशाला नेपाल २०२० को आयोजनाको लागि विकिमिडिया फाउण्डेसनमा पेश गरिने आवेदनको मुख्य अङ्ग हो। यी प्रश्नहरूले विकिमिडियामा तपाईँको अनुभव, आवश्यकता, चुनौती, तथा विकिकार्यशाला नेपाल २०२० बाट अपेक्षाहरू सम्बन्धी जानकारीहरू हासिल गर्न सहयोग गर्नेछन्। यी प्रतिक्रियाहरूले विकिकार्यशालाको उद्देश्य तथा कार्यक्रमको प्रारूप थप स्पष्ट पार्न मद्दत गर्नेछ। <div class="notice metadata" id="stub" style="margin:auto; padding:5px; text-align: center; background-color: #ffffff; border: solid 1px #99CCFF; border-left: 8px solid #99CCFF;"> [[File:Form OneDrive icon.svg|25px]] '''सर्वेक्षण फाराम [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSeJE3o-lTsCalCrKU3TDRr1jGYZZ1qp6GNagC3Y2GAXy1muVQ/viewform यहाँ] उपलब्ध छ'''। <span style="padding-left:250px;">सर्वेक्षण फाराम '''२५ फेब्रुअरी २०२०''' सम्म खुला रहनेछ।</span></div> आयोजक समूह <!-- Message sent by User:Nirjal stha@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Nirjal_stha/list&oldid=771359 --> ==[[:रोशन लिम्बु]] [[विकिपिडिया:शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार|शीघ्र मेट्नुपर्ने]]मा मनोनित== [[Image:Stop hand nuvola.svg|48px|left|alt=|link=]] [[विकिपिडिया:स्रोत उल्लेख|स्रोतहीन]] र पूर्ण रूपमा नकारात्मक [[विकिपिडिया:जीवित मानिसहरूको जीवनी|जीवित मानिसहरूको जीवनी]] बारेका लेखहरू सृजना '''नगर्नुहोला'''। विकिपिडियासँग [[विकिपिडिया:प्रमानिकता|प्रमाणिकरण]]को नीति छ र हामीले प्रयोग गर्नुपर्ने कुनै पनि नकारात्मक जानकारीको पूर्णरूपमा [[विकिपिडिया:स्रोत उल्लेख|स्रोत उल्लेख]] गर्नुपर्छ। नकारात्मक, स्रोतहीन जीवित मानिसहरूको जीवनी विकिपिडियाबाट '''[[विकिपिडिया:शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार|शीघ्र मेटाइनेछन्]]'''। यो पृष्ठ [[वि:शीमे#सा१०|शीघ्र मेट्नुपर्ने मापदण्डको खण्ड सा१०]] अन्तर्गत मेटाउनको लागि नामाङ्कन गरिएको छ। जीवित मानिसहरूको जीवनी नीतिको उल्लङ्घन गर्ने पृष्ठ र तस्विरको सृजना वा जारी राख्ने प्रयोगकर्ताहरूलाई सम्पादन गर्नबाट '''[[विकिपिडिया:निषेध नीति|निषेध]]''' गरिन्छन्। यदि तपाईँलाई लाग्छ पृष्ठलाई यस कारणले मेटाउनु हुँदैन, तपाईँ '''नामाङ्कन विरोध गर्न''' [[:रोशन लिम्बु|पृष्ठमा गएर]] आफ्नो विचार राख्नुहोला। यसले तपाईँलाई पृष्ठ किन मेटाउनु हुँदैन वर्णन गर्ने अवसर दिनेछ। यद्यपि, याद रहोस्, एक पटक पृष्ठ शीघ्र मेटाउन अङ्कित भएमा, यो तत्काल मेटाइनेछ। कृपया पृष्ठबाट शीघ्र मेटाउने चिनो आफैंले नहटाउनुहोला, तर विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:नीति तथा दिशानिर्देशहरूको सूची|नीति तथा दिशानिर्देशहरू]] अनुरूप जानकारी थप्न नहिचकिचाउनुहोला। <!-- Template:Db-negublp-notice --> <!-- Template:Db-csd-notice-custom --> [[प्रयोगकर्ता:हिमाल सुबेदी|ہیمال سُبےدی]] [[प्रयोगकर्ता वार्ता:हिमाल सुबेदी|چلو بات کرتے ہیں]] १५:०१, ५ सेप्टेम्बर २०२० (नेपाली समय) == [[:कविर खड्का]] मेटाउनको लागि नामाङ्कित == <div class="floatleft" style="margin-bottom:0">[[File:Ambox warning orange.svg|48px|alt=|link=]]</div>यो '''[[:कविर खड्का]]''' लेख यस विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:नीति तथा दिशानिर्देशहरू|नीति]] अनुसार समावेश गर्न '''उपयुक्त भए/नभएको छलफल''' चलिरहेको छ। लेख उपयुक्त नभएको खण्डमा [[विकिपिडिया:पृष्ठ हटाउने नीति|पृष्ठ मेटाइने]] छ। तपाईँ लगायत जो कोहिलाई पनि यस [[विकिपिडिया:मेटाउनु पर्ने लेखहरू|कविर खड्का]] छलफलमा आफ्नो धारणा राख्न स्वागत छ। नामाङ्कन छलफल यस विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:नीति तथा दिशानिर्देशहरू|नीति र निर्देशन]]को अधीनमा रहेर गर्नुपर्नेछ। तपाईँ यस लेखलाई सुधार सहित सम्पादन गर्न सक्नुहुन्छ। तर, लेखको शीर्षपाठमा रहेको '''लेख मेटाउने सूचना''' नहटाउनुहोला।<!-- Template:afd-notice --> [[User:Biplab Anand|'''<font color="#008000"><b>बिप्लब आनन्द</b></font>''']] [[User_talk:Biplab Anand|(<small>'''म सँग कुरा गर्नुहोस'''</small>)]] १२:३५, २५ जनवरी २०२१ (नेपाली समय) == विश्वव्यापी आचार संहिता (छोटकरी रूप: युसिओसी)को दोस्रो चरण सम्बन्धमा == {{fmbox | image =[[File:Wikipedia-logo-v2-ne.svg|60px|link=]] | imageright= | style = | textstyle = | text = <div class="center">'''सबै विकिमिडिया परियोजना र अभियान भित्र स्वीकार्य व्यवहारको एउटा सार्वभौमिक मापदण्ड प्रदान गर्न र विकिपिडियालाई एउटा सुरक्षित स्थान बनाउनको लागि [[:m:Universal Code of Conduct/ne|विश्वव्यापी आचार संहिता]]लाई समुदायमा कसरी लागु गर्ने सम्बन्धमा यस विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#विश्वव्यापी_आचार_संहिता_(छोटकरी_रूप:_युसिओसी)को_दोस्रो_चरण_सम्बन्धमा|चौतारी]]मा छलफल भइरहेकोले आफ्नो सुझाव राख्नुहुन अनुरोध गर्दछौँ।'''</div> }} --[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) १९:२५, २६ जनवरी २०२१ (नेपाली समय) <!-- Message sent by User:Saroj Uprety@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/MassMessage&oldid=988353 --> ==[[आशा सुवाल]] [[विकिपिडिया:जीवित मानिसहरूको जीवनी हटाउने प्रस्ताव|मेटाउन प्रस्तावित]]== [[File:Ambox warning yellow.svg|left|link=|48px|]] यो [[आशा सुवाल]] लेख [[विकिपिडिया:जीवित मानिसहरूको जीवनी हटाउने प्रस्ताव|मेटाउन प्रस्ताव]] गरिएको छ । किनकि यसले कुनै [[विकिपिडिया:स्रोत उल्लेख|स्रोत]] वा सन्दर्भहरू उल्लेख गर्दैन । [[विकिपिडिया:जीवित मानिसहरूको जीवनी हटाउने प्रस्ताव#आपत्ति|विकिपिडिया नीति]] अनुरूप, '''[[विकिपिडिया:जीवित मानिसहरूको जीवनी|जीवित मानिसहरूको जीवनी]]'''ले, यदि सात दिन भित्र कुनै स्रोतको उल्लेख नगरेमा लेख मेट्न सकिन्छ । यदि तपाईंले सिर्जना गर्नुभएको पृष्ठलाई शीघ्र हटाउनेको लागि ट्याग गरिएको छ भने, तपाईं त्यो पृष्ठमा सुधार गर्न सक्नुहुन्छ वा सम्बन्धित वार्ता पृष्ठमा तपाईको तर्क बुझाउन सक्नुहुन्छ । सन्दर्भहरू सम्मिलित गर्न मद्दतको लागि, [[विकिपिडिया:नयाँ पृष्ठ कसरी आरम्भ गर्ने|नयाँ पृष्ठ कसरी आरम्भ गर्ने]], हेर्नुहोस् । एक पटक तपाईंले कम्तीमा एक [[विकिपिडिया:स्रोत उल्लेख|स्रोत]] प्रदान गर्नुभएको छ भने, तपाईँले {{tl|prod blp/dated}} ट्याग हटाउन सक्नुहुनेछ । '''कम्तिमा एक विश्वसनीय स्रोत प्रदान नभएसम्म, कृपया, ट्याग नहटाउनु होला ।''' यदि सात दिन भित्र तपाईँले कुनै स्रोतको उल्लेख नगरेमा लेख मेट्न सकिनेछ । तर तपाइँ एक स्रोत थप्न तयार हुनुहुन्छ भने, {{#ifexist:आशा सुवाल|नहटाउन अनुरोध गर्न सक्नुहुन्छ|[[विकिपिडिया:नमेटाउनका लागि अनुरोधहरू|नहटाउन अनुरोध गर्न सक्नुहुन्छ]]}} ।<!-- Template:ProdwarningBLP --> [[User:Biplab Anand|'''<font color="#008000"><b>बिप्लब आनन्द</b></font>''']] [[User_talk:Biplab Anand|(<small>'''म सँग कुरा गर्नुहोस'''</small>)]] ०९:२६, २७ जनवरी २०२१ (नेपाली समय) == युसिओसी सम्बन्धी अनलाइन सामुदायिक बैठक सम्बन्धमा == नमस्ते<br> सबै विकिमिडिया परियोजना र अभियान भित्र स्वीकार्य व्यवहारको एउटा सार्वभौमिक मापदण्ड प्रदान गर्न र विकिपिडियालाई एउटा सुरक्षित स्थान बनाउनको लागि [[:m:Universal Code of Conduct/ne|विश्वव्यापी आचार संहिता]]लाई समुदायमा कसरी लागु गर्ने सम्बन्धमा सन् २०२१ फेब्रुअरी ११ मा अनलाइन सामुदायिक बैठक हुने भएकोले सहभागी हुनको लागि कृपया यो [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLScOrPrBMFBqVozzWc2zsE53xrCJdQpVKQMK6QZI3zLhB8gWmQ/viewform गुगल फारम] भर्नहुन अनुरोध गर्दछु।--[[User:BAnand (WMF)|BAnand (WMF)]] ([[User_talk:BAnand (WMF)|talk]]) 02:47, 10 February 2021 (UTC) <!-- Message sent by User:BAnand (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=MassMessage/Lists/Nepali_Community&oldid=21091650 --> == विश्वव्यापी आचार संहिता सर्वेक्षण फारम == नमस्ते,<br> सबै विकिमिडिया परियोजना र अभियान भित्र स्वीकार्य व्यवहारको एउटा सार्वभौमिक मापदण्ड प्रदान गर्न र विकिपिडियालाई एउटा सुरक्षित स्थान बनाउनको लागि [[:m:Universal Code of Conduct/ne|विश्वव्यापी आचार संहिता]]लाई समुदायमा कसरी लागु गर्ने सम्बन्धमा सर्वेक्षण भइरहेकोले आजै [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSfi47HhE6cieY_BGETK9lMSy32uJ9ArtJ3y3BbNaAWjOFiliQ/viewform यो फारम] भर्नहुन अनुरोध गर्दछु।--[[User:BAnand (WMF)|BAnand (WMF)]] ([[User talk:BAnand (WMF)|talk]]) <!-- Message sent by User:BAnand (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=MassMessage/Lists/Nepali_Community&oldid=21129898 --> ==[[राधा पुन]] [[विकिपिडिया:जीवित मानिसहरूको जीवनी हटाउने प्रस्ताव|मेटाउन प्रस्तावित]]== [[File:Ambox warning yellow.svg|left|link=|48px|]] यो [[राधा पुन]] लेख [[विकिपिडिया:जीवित मानिसहरूको जीवनी हटाउने प्रस्ताव|मेटाउन प्रस्ताव]] गरिएको छ । किनकि यसले कुनै [[विकिपिडिया:स्रोत उल्लेख|स्रोत]] वा सन्दर्भहरू उल्लेख गर्दैन । [[विकिपिडिया:जीवित मानिसहरूको जीवनी हटाउने प्रस्ताव#आपत्ति|विकिपिडिया नीति]] अनुरूप, '''[[विकिपिडिया:जीवित मानिसहरूको जीवनी|जीवित मानिसहरूको जीवनी]]'''ले, यदि सात दिन भित्र कुनै स्रोतको उल्लेख नगरेमा लेख मेट्न सकिन्छ । यदि तपाईंले सिर्जना गर्नुभएको पृष्ठलाई शीघ्र हटाउनेको लागि ट्याग गरिएको छ भने, तपाईं त्यो पृष्ठमा सुधार गर्न सक्नुहुन्छ वा सम्बन्धित वार्ता पृष्ठमा तपाईको तर्क बुझाउन सक्नुहुन्छ । सन्दर्भहरू सम्मिलित गर्न मद्दतको लागि, [[विकिपिडिया:नयाँ पृष्ठ कसरी आरम्भ गर्ने|नयाँ पृष्ठ कसरी आरम्भ गर्ने]], हेर्नुहोस् । एक पटक तपाईंले कम्तीमा एक [[विकिपिडिया:स्रोत उल्लेख|स्रोत]] प्रदान गर्नुभएको छ भने, तपाईँले {{tl|prod blp/dated}} ट्याग हटाउन सक्नुहुनेछ । '''कम्तिमा एक विश्वसनीय स्रोत प्रदान नभएसम्म, कृपया, ट्याग नहटाउनु होला ।''' यदि सात दिन भित्र तपाईँले कुनै स्रोतको उल्लेख नगरेमा लेख मेट्न सकिनेछ । तर तपाइँ एक स्रोत थप्न तयार हुनुहुन्छ भने, {{#ifexist:राधा पुन|नहटाउन अनुरोध गर्न सक्नुहुन्छ|[[विकिपिडिया:नमेटाउनका लागि अनुरोधहरू|नहटाउन अनुरोध गर्न सक्नुहुन्छ]]}} ।<!-- Template:ProdwarningBLP --> [[प्रयोगकर्ता:पर्वत सुबेदी|'''<font color="#FF7F00"><b>पर्वत सुबेदी</b></font>''']] [[प्रयोगकर्ता वार्ता:पर्वत सुबेदी|(<small>'''कुरा गर्ने'''</small>)]] २१:५८, ६ मार्च २०२१ (नेपाली समय) == महत्वपूर्ण सामुदायिक छलफलमा सहभागिताको लागि आह्वान == नमस्ते, आदरणीय नेपाली विकिपिडिया सम्पादनकर्ता मित्र<br> नेपाली विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#फाउन्डेसन_अनुदान_सम्बन्धमा_सामुदायिक_परामर्श|चौतारी]]मा महत्वपूर्ण सामुदायिक छलफल भइरहेकोले कृपया सहभागी भई आफ्नो महत्वपूर्ण मत राख्नुहोला। धन्यवाद <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/MassMessage&oldid=988353 --> == अनुदान विषयमा केन्द्रीय नीति नियम == नमस्ते आदरणीय सम्पादक मित्र,<br> '''[[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#अनुदान_विषयमा_केन्द्रीय_नीति_नियम|अनुदान]]'''को विषयमा एउटा केन्द्रीय नीति नियम बनाउनको लागि नेपाली विकिपिडियाको चौतारीमा छलफल भइरहेकोले कृपया आफ्नो अमूल्य सुझाव राख्नहुन अनुरोध गर्दछु। धन्यवाद <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/MassMessage&oldid=1005419 --> == अनुदान विषयमा केन्द्रीय नीति नियम == नमस्ते आदरणीय सम्पादक मित्र,<br> '''[[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#अनुदान_विषयमा_केन्द्रीय_नीति_नियम|अनुदान]]'''को विषयमा एउटा केन्द्रीय नीति नियम बनाउनको लागि नेपाली विकिपिडियाको चौतारीमा छलफल भइरहेकोले कृपया आफ्नो अमूल्य सुझाव राख्नहुन अनुरोध गर्दछु। धन्यवाद --समुदायको तर्फबाट [[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]] ११:१०, ९ जुन २०२१ (नेपाली समय) <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/MassMessage&oldid=1005419 --> == Basant cassava == Basanta Kosovo [[Special:Contributions/2405:204:A027:FED0:0:0:98B:B8AC|2405:204:A027:FED0:0:0:98B:B8AC]] ([[User talk:2405:204:A027:FED0:0:0:98B:B8AC|कुरा गर्ने]]) २२:५२, २२ डिसेम्बर २०२१ (नेपाली समय) ==[[:रोमा न्यौपाने]]लाई [[विकिपिडिया:शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार|शीघ्र मेटाउने]]== [[File:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] {{Quote box|quote=<p>यदि यो तपाईँले सृजना गर्नुभएको पहिलो लेख हो भने, तपाईँ [[विकिपिडिया:स्वशिक्षा|लेखन सहयोग स्वशिक्षा]] पढ्न सक्नुहुन्छ।</p><p>लेख सृजना गर्न मद्दत गर्ने [[विकिपिडिया:लेख विजार्ड|लेख सहायिका]] पनि तपाईँ प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ।</p>|width=20%|align=right}} पृष्ठ [[:रोमा न्यौपाने]] विकिपिडियाबाट शीघ्र मेटाइएको छ। यो [[विकिपिडिया:शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार#ले७|शीघ्र मेटाउने मापदण्डको खण्ड ले७ अन्तर्गत गरिएको थियो]], किनभने लेख a real person or group of people र लेख किन विश्वकोशमा समावेश गर्नुपर्दछ भन्ने विषयको [[विकिपिडिया:महत्वको विश्वसनीय दावी|महत्त्व तथा विश्वसनीयता]]लाई नदर्साएको। [[विकिपिडिया:शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार#लेख|शीघ्र मेटाउन मापदण्ड अन्तर्गत]], त्यस्ता लेख कुनै पनि समय मेट्न सकिन्छ। सामान्यतया [[विकिपिडिया:उल्लेखनीयता|उल्लेखनीय रूपमा स्वीकार्य विषय]]बारे कृपया थप पढ्नुहोस्। कृपया यी चिन्ताहरूलाई सम्बोधन नगरीकन सामग्री पुन: सृजना नगर्नुहोला, तर [[विकिपिडिया:नीतिहरूको सूची|विकिपिडियाका नीतिहरू तथा दिशानिर्देशहरू]] अनुरूप जानकारी थप्न नहिचकिचाउनुहोला। यदि तपाईँलाई लाग्छ यो पृष्ठ यस कारणले मेटाइनु हुँदैन, भविष्यका सन्दर्भ वा सुधारको लागि मेटाइएको सामग्री पुन: प्राप्त गर्न चाहनुहुन्छ भने, कृपया मेटाउने प्रशासकलाई {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%E0%A4%B0%E0%A5%8B%E0%A4%AE%E0%A4%BE+%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%8C%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%87|सम्पर्क गर्नुहोस्}}। <!-- Template:Db-notability-deleted --><!-- Template:Db-csd-deleted-custom --> [[User:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;"><font color="#000">'''''निर्मल दुलाल'''''</font></span>]]&nbsp;[[User Talk:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;">^{(<font color="#0272FD">कुरा गर्नुहोस</font>)}</span>]] १५:५९, १७ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय) hzqrgyy3lue8jdf9g0tkyqxct5rcva3 0 46407 1073985 964931 2022-08-17T03:57:56Z Nirmal Dulal 4744 Added {{[[Template:Merge|Merge]]}} tag wikitext text/x-wiki {{Merge|सकुनी|discuss=Talk:सकुनी#Proposed merge of शकुनी with सकुनी|date=अगस्ट २०२२}} {{Orphan|date=जनवरी २०१२}} {{Infobox character | image = Shakuni is master of Dice Game.jpg | caption = पासा | relatives = [[गान्धारी]] (sister) [[Characters in the Mahabharata#Subala|Subala]] (father) [[Characters in the Mahabharata#Sudarma|Sudarma]] (mother) [[Arshi]] (wife) [[उलुक]] (छोरा) [[कौरव]] (nephews) [[धृतराष्ट्र]] (brother in law) Uluka and Vrikaasur (sons) }} [[File:COLLECTIE TROPENMUSEUM Wajangpop voorstellende Patih Sengkuni TMnr 2267-105.jpg|thumb|शकुनि]] शकुनि [[महाभारत]]का चर्चित पात्र हुन् । उनी [[दुर्योधन]]का मामा अर्थात [[गान्धारी]]का भाइ हुन । पासा र कौडामा छलकपट गरेर [[पाण्डव|पाँच पाण्डव]]हरूलाई वनबास पठाउनमा उनले नै ठूलो भुमिका खेलेका छन् । उनलाई छलकपट र अन्यायका प्रतिकको रूपमा चिनिन्छ । यिनका छोराको नाम उलुक हो । {{stub}} {{Commonscat|महाभारत}} == यो पनि हेर्नुस == {{महाभारत}} [[श्रेणी:महाभारतका पात्रहरू]] [[श्रेणी:महाभारत]] [[श्रेणी:पौराणिक पात्रहरू]] [[श्रेणी:महाभारतका पात्रहरू]] [[श्रेणी:महाभारत]] [[श्रेणी:धार्मिक]] 4ssp7jy1oxs9ah56iy7nc0sl7t1bh6x 1073987 1073985 2022-08-17T04:00:20Z Bishaldev100 28807 wikitext text/x-wiki {{Merge|सकुनी|discuss=Talk:सकुनी#Proposed merge of शकुनी with सकुनी|date=अगस्ट २०२२}} {{Orphan|date=जनवरी २०१२}} {{Infobox character | image = Shakuni is master of Dice Game.jpg | caption = पासा | relatives = [[गान्धारी]] (sister) [[Characters in the Mahabharata#Subala|Subala]] (father) [[Characters in the Mahabharata#Sudarma|Sudarma]] (mother) [[Arshi]] (wife) [[उलुक]] (छोरा) [[कौरव]] (nephews) [[धृतराष्ट्र]] (brother in law) Uluka and Vrikaasur (sons) }} [[File:COLLECTIE TROPENMUSEUM Wajangpop voorstellende Patih Sengkuni TMnr 2267-105.jpg|thumb|शकुनि]] शकुनि [[महाभारत]]का चर्चित पात्र हुन् । उनी [[दुर्योधन]]का मामा अर्थात [[गान्धारी]]का भाइ हुन । पासा र कौडामा छलकपट गरेर [[पाण्डव|पाँच पाण्डव]]हरूलाई वनबास पठाउनमा उनले नै ठूलो भुमिका खेलेका छन् । उनलाई छलकपट र अन्यायका प्रतिकको रूपमा चिनिन्छ । यिनका छोराको नाम उलुक हो । कुरुक्षेत्र युद्धको क्रममा, कान्छो पाण्डव, सहदेवद्वारा शकुनीको हत्या भएको थियो।<ref name="Gandhi">{{Cite book|last=Gandhi|first=Maneka|url=https://books.google.com/books?id=QZ94y_-jChMC&q=%C5%9Aakuni|title=The Penguin Book of Hindu Names for Boys|date=2004|publisher=Penguin Books India|isbn=978-0-14-303168-0|language=en}}</ref>{{Commonscat|महाभारत}} == यो पनि हेर्नुस == {{महाभारत}} [[श्रेणी:महाभारतका पात्रहरू]] [[श्रेणी:महाभारत]] [[श्रेणी:पौराणिक पात्रहरू]] [[श्रेणी:महाभारतका पात्रहरू]] [[श्रेणी:महाभारत]] [[श्रेणी:धार्मिक]] hotb8uj59ub46xmgfojy0cg82maktrb 1073988 1073987 2022-08-17T04:00:41Z Bishaldev100 28807 wikitext text/x-wiki {{Merge|सकुनी|discuss=Talk:सकुनी#Proposed merge of शकुनी with सकुनी|date=अगस्ट २०२२}} {{Infobox character | image = Shakuni is master of Dice Game.jpg | caption = पासा | relatives = [[गान्धारी]] (sister) [[Characters in the Mahabharata#Subala|Subala]] (father) [[Characters in the Mahabharata#Sudarma|Sudarma]] (mother) [[Arshi]] (wife) [[उलुक]] (छोरा) [[कौरव]] (nephews) [[धृतराष्ट्र]] (brother in law) Uluka and Vrikaasur (sons) }} [[File:COLLECTIE TROPENMUSEUM Wajangpop voorstellende Patih Sengkuni TMnr 2267-105.jpg|thumb|शकुनि]] शकुनि [[महाभारत]]का चर्चित पात्र हुन् । उनी [[दुर्योधन]]का मामा अर्थात [[गान्धारी]]का भाइ हुन । पासा र कौडामा छलकपट गरेर [[पाण्डव|पाँच पाण्डव]]हरूलाई वनबास पठाउनमा उनले नै ठूलो भुमिका खेलेका छन् । उनलाई छलकपट र अन्यायका प्रतिकको रूपमा चिनिन्छ । यिनका छोराको नाम उलुक हो । कुरुक्षेत्र युद्धको क्रममा, कान्छो पाण्डव, सहदेवद्वारा शकुनीको हत्या भएको थियो।<ref name="Gandhi">{{Cite book|last=Gandhi|first=Maneka|url=https://books.google.com/books?id=QZ94y_-jChMC&q=%C5%9Aakuni|title=The Penguin Book of Hindu Names for Boys|date=2004|publisher=Penguin Books India|isbn=978-0-14-303168-0|language=en}}</ref>{{Commonscat|महाभारत}} == यो पनि हेर्नुस == {{महाभारत}} [[श्रेणी:महाभारतका पात्रहरू]] [[श्रेणी:महाभारत]] [[श्रेणी:पौराणिक पात्रहरू]] [[श्रेणी:महाभारतका पात्रहरू]] [[श्रेणी:महाभारत]] [[श्रेणी:धार्मिक]] eu14ihd233qvfkn3ntttwpv88l7fxkw 1073989 1073988 2022-08-17T04:05:09Z Bishaldev100 28807 wikitext text/x-wiki {{Merge|सकुनी|discuss=Talk:सकुनी#Proposed merge of शकुनी with सकुनी|date=अगस्ट २०२२}} {{Infobox character | image = Shakuni is master of Dice Game.jpg | caption = पासा | relatives = सुबल (पिता) सुधर्मा (माता)<br>[[गान्धारी]] (sister) [[Arshi]] (wife) <br> [[कौरव]] (nephews) [[धृतराष्ट्र]] (ज्वाईं) [[उलुक]], वृकासुर , वृप्रचिट्टी (पुत्र) }} [[File:COLLECTIE TROPENMUSEUM Wajangpop voorstellende Patih Sengkuni TMnr 2267-105.jpg|thumb|शकुनि]] शकुनि [[महाभारत]]का चर्चित पात्र हुन् । उनी [[दुर्योधन]]का मामा अर्थात [[गान्धारी]]का भाइ हुन । पासा र कौडामा छलकपट गरेर [[पाण्डव|पाँच पाण्डव]]हरूलाई वनबास पठाउनमा उनले नै ठूलो भुमिका खेलेका छन् । उनलाई छलकपट र अन्यायका प्रतिकको रूपमा चिनिन्छ । यिनका छोराको नाम उलुक हो । कुरुक्षेत्र युद्धको क्रममा, कान्छो पाण्डव, सहदेवद्वारा शकुनीको हत्या भएको थियो।<ref name="Gandhi">{{Cite book|last=Gandhi|first=Maneka|url=https://books.google.com/books?id=QZ94y_-jChMC&q=%C5%9Aakuni|title=The Penguin Book of Hindu Names for Boys|date=2004|publisher=Penguin Books India|isbn=978-0-14-303168-0|language=en}}</ref>{{Commonscat|महाभारत}} == यो पनि हेर्नुस == {{महाभारत}} [[श्रेणी:महाभारतका पात्रहरू]] [[श्रेणी:महाभारत]] [[श्रेणी:पौराणिक पात्रहरू]] [[श्रेणी:महाभारतका पात्रहरू]] [[श्रेणी:महाभारत]] [[श्रेणी:धार्मिक]] c4z3kqbfea7c8cuno0g6i7y2iwn5gej 1073990 1073989 2022-08-17T04:06:25Z Bishaldev100 28807 wikitext text/x-wiki {{Merge|सकुनी|discuss=Talk:सकुनी#Proposed merge of शकुनी with सकुनी|date=अगस्ट २०२२}} {{Infobox character | image = Shakuni is master of Dice Game.jpg | caption = पासा | relatives = सुबल (पिता) सुधर्मा (माता)<br>[[गान्धारी]] (sister) [[Arshi]] (wife) <br> [[कौरव]] (nephews) [[धृतराष्ट्र]] (ज्वाईं) [[उलुक]], वृकासुर , वृप्रचिट्टी (पुत्र) }} [[File:COLLECTIE TROPENMUSEUM Wajangpop voorstellende Patih Sengkuni TMnr 2267-105.jpg|thumb|शकुनि]] शकुनि [[महाभारत]]का चर्चित पात्र हुन् । उनी [[दुर्योधन]]का मामा अर्थात [[गान्धारी]]का भाइ हुन । पासा र कौडामा छलकपट गरेर [[पाण्डव|पाँच पाण्डव]]हरूलाई वनबास पठाउनमा उनले नै ठूलो भुमिका खेलेका छन् । उनलाई छलकपट र अन्यायका प्रतिकको रूपमा चिनिन्छ । यिनका छोराको नाम उलुक हो । == कुरुक्षेत्र युद्ध == [[कुरुक्षेत्र युद्ध]]को क्रममा, कान्छो पाण्डव, सहदेवद्वारा शकुनीको हत्या भएको थियो।<ref name="Gandhi">{{Cite book|last=Gandhi|first=Maneka|url=https://books.google.com/books?id=QZ94y_-jChMC&q=%C5%9Aakuni|title=The Penguin Book of Hindu Names for Boys|date=2004|publisher=Penguin Books India|isbn=978-0-14-303168-0|language=en}}</ref>{{Commonscat|महाभारत}} == यो पनि हेर्नुस == {{महाभारत}} [[श्रेणी:महाभारतका पात्रहरू]] [[श्रेणी:महाभारत]] [[श्रेणी:पौराणिक पात्रहरू]] [[श्रेणी:महाभारतका पात्रहरू]] [[श्रेणी:महाभारत]] [[श्रेणी:धार्मिक]] 5wtx0qegqlsdph2k9qs16z1k6ir8tom 1073991 1073990 2022-08-17T04:06:53Z Bishaldev100 28807 /* कुरुक्षेत्र युद्ध */ wikitext text/x-wiki {{Merge|सकुनी|discuss=Talk:सकुनी#Proposed merge of शकुनी with सकुनी|date=अगस्ट २०२२}} {{Infobox character | image = Shakuni is master of Dice Game.jpg | caption = पासा | relatives = सुबल (पिता) सुधर्मा (माता)<br>[[गान्धारी]] (sister) [[Arshi]] (wife) <br> [[कौरव]] (nephews) [[धृतराष्ट्र]] (ज्वाईं) [[उलुक]], वृकासुर , वृप्रचिट्टी (पुत्र) }} [[File:COLLECTIE TROPENMUSEUM Wajangpop voorstellende Patih Sengkuni TMnr 2267-105.jpg|thumb|शकुनि]] शकुनि [[महाभारत]]का चर्चित पात्र हुन् । उनी [[दुर्योधन]]का मामा अर्थात [[गान्धारी]]का भाइ हुन । पासा र कौडामा छलकपट गरेर [[पाण्डव|पाँच पाण्डव]]हरूलाई वनबास पठाउनमा उनले नै ठूलो भुमिका खेलेका छन् । उनलाई छलकपट र अन्यायका प्रतिकको रूपमा चिनिन्छ । यिनका छोराको नाम उलुक हो । == कुरुक्षेत्र युद्ध == {{मुख्य|कुरुक्षेत्र युद्ध}} [[कुरुक्षेत्र युद्ध]]को क्रममा, कान्छो पाण्डव, सहदेवद्वारा शकुनीको हत्या भएको थियो।<ref name="Gandhi">{{Cite book|last=Gandhi|first=Maneka|url=https://books.google.com/books?id=QZ94y_-jChMC&q=%C5%9Aakuni|title=The Penguin Book of Hindu Names for Boys|date=2004|publisher=Penguin Books India|isbn=978-0-14-303168-0|language=en}}</ref>{{Commonscat|महाभारत}} ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== {{reflist}} == यो पनि हेर्नुस == {{महाभारत}} [[श्रेणी:महाभारतका पात्रहरू]] [[श्रेणी:महाभारत]] [[श्रेणी:पौराणिक पात्रहरू]] [[श्रेणी:महाभारतका पात्रहरू]] [[श्रेणी:महाभारत]] [[श्रेणी:धार्मिक]] kgt623k4651roprf3wro5j764k48yjm 0 47658 1073971 229490 2022-08-17T02:05:43Z Xqbot 2106 रोबोट: टुटेको अनुप्रेषण सारिएको लक्ष्यको लागि मिलाउदै [[त्रिवि शिक्षण अस्पताल, महाराजगञ्ज]] wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[त्रिवि शिक्षण अस्पताल, महाराजगञ्ज]] gco7vup8rhu1qra9rofulb0roqbgstx 3 68828 1073943 1069419 2022-08-16T17:07:46Z DIVINE 40529 /* अनुरोध */ नयाँ खण्ड wikitext text/x-wiki {{archive box| * [[प्रयोगकर्ता वार्ता:Tulsi Bhagat/अभिलेख १|अभिलेख १]] * [[प्रयोगकर्ता वार्ता:Tulsi Bhagat/अभिलेख २|अभिलेख २]] }} == '''विकिथन-८''' == {{fmbox | image = [[चित्र:Wikithon 2018.png|90px|link=]] | imageright= [[File:Wikipedia-logo-ne.png|60px|link=]] | style = | textstyle = | text = <center> २०७६ सालको दशैं-तिहार-छठको अवसर पारेर नेपाली विकिपिडियाले २०७६ असोज १५ गतेदेखि कार्तिक १६ (छठ) सम्म आठौँ <big>'''नेपाली [[विकिपिडिया:विकिथन|विकिथन]] कार्यक्रम'''</big> आयोजना गरेको छ। , सहभागी हुन चाहने विकिपिडियनहरूले '''[[विकिपिडिया:विकिथन-८/सहभागीहरू|सहभागीताको लागि आफ्नो नाम दर्ता]] गराउनको लागी अनुरोध गरिन्छ । थप जानकारीको लागी [[विकिपिडिया:विकिथन-८|विकिथन-८]] मा हेर्नुहोस् ।</center> }} <!-- Message sent by User:Nabin K. Sapkota@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Nabin_K._Sapkota/Mass_Message_Users_List&oldid=740008 --> == विकिपिडिया एसियाली महिना आमन्त्रण == <div style="width: 99%; color: #111; {{box-shadow|0|0|6px|rgba(0, 0, 0, 0.55)}} {{border-radius|2px}}"> <div style="overflow:hidden; height:auto; background: #fff; width: 100%; padding-bottom:18px;"> <div style="font-size: 36px; margin-top: 24px;margin-left: 16px; font-family: 'Linux Libertine',Georgia,Times,serif; line-height: 1.2em;">[[विकिपिडिया:विकिपिडिया एसियाली महिना २०१९‎|विकिपिडिया एसियाली महिना]]<div style="margin-right:1em; float:right;">[[File:Wikipedia Asian Month Logo.svg|right|200px|link=]]</div></div> <div style="font-size: 24px; padding-top: 0px; margin-left: 16px; font-family: 'Linux Libertine',Georgia,Times,serif; line-height:1.2em; color: #666; "> विकिपिडिया एसियाली महिना २०१९‎ सुरु भयो । म तपाईंलाई कार्यक्रमको लागि हाम्रो अनलाइन सम्पादनथनमा सामेल हुन आमन्त्रित गर्न चाहन्छु । यदि तपाईंले ४ लेख बनाउनु भयो भने पोस्टकार्ड प्राप्त गर्नुहुनेछ । लेखहरू ३,००० बाइट्स र ३०० शब्दहरू भन्दा बढी हुनु आवश्यक छ । हामी हाम्रो पोष्टकार्ड पठाउने प्रक्रियामा पनि सुधार गर्दैछौं, उदाहरणका लागि अहिले पोष्टकार्ड बनाउँदैछौं, र अन्य भाषाको प्रतीक्षा नगरीकन कार्यक्रम समाप्त भएपछि ठेगाना संकलन गर्दैछौं । प्रत्येक विकिपिडियामा सबैभन्दा धेरै लेखहरू बनाउने विकिपिडियनहरूलाई "विकिपिडिया एसियाली राजदूतहरू" भनेर सम्मान गरिनेछ । हामी राजदूत प्रमाणपत्रको दुबै डिजिटल प्रतिलिपि र कागज प्रतिलिपि पठाउनेछौं । पछिल्ला चार बर्षमा २,००० भन्दा बढी विकिपिडिया सम्पादकहरू द्वारा ६० भन्दा बढी भाषा-विशिष्ट विकिपिडियामा २८,००० भन्दा बढी उच्च-गुणका लेखहरू थपिएका छन् । निस्सन्देह, विकिपिडिया एसियाली महिना सबैभन्दा ठूलो वार्षिक विकिपिडिया अनलाइन सम्पादन कार्यक्रम हो । हामी आशा गर्दछौं कि तपाईं उत्साहित हुनुहुन्छ र यस यात्रामा हामीसँग सामेल हुनुहुनेछ । <div style="text-align:center;"> <!-- Please edit the "URL" accordingly, especially the "section" number; thanks --> {{Clickable button 2|साइन अप गर्नुहोस्|url={{fullurl:{{{link|विकिपिडिया:विकिपिडिया एसियाली महिना २०१९/सहभागीहरू}}}|action=edit}} |class=mw-ui-progressive}} </div> विचारका लागि धन्यवाद! --[[User:Saroj Uprety|सरोज उप्रेती]] ([[User talk:Saroj Uprety|कुरा गर्ने]])<br /> </div> </div> </div> — [[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) ०१:०८, १ नोभेम्बर २०१९ (युटिसी(UTC)) <!-- Message sent by User:Saroj Uprety@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Saroj_Uprety/SampleInvitation&oldid=19511773 --> == प्रमुख लेख आवेदन सम्बन्धमा == नमस्ते {{BASEPAGENAME}}ज्यू,<br> नेपाली विकिपिडियामा प्रमुख लेखको लागि प्राप्त [[विकिपिडिया:प्रमुख लेख/आवेदनहरू|आवेदनहरू]]लाई समीक्षा गरि आफ्नो मात राख्नुहुन अनुरोध गर्दछु। प्रमुख लेख समन्वय समितिको तर्फबाट--[[User:Biplab Anand|Biplab Anand]] ०९:०६, ११ फेब्रुअरी २०२० (युटिसी(UTC)) <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&oldid=770358 --> आफ्नो विवरण राख्न मिल्ने कि नाई [[User:Shovit Acharya|Shovit Acharya]] ([[User talk:Shovit Acharya|कुरा गर्ने]]) १३:३८, १९ मार्च २०२० (नेपाली समय) == [[नेपाली युनिकोड]] == A note to say that this is looking like "add your link" central. Needs a knowledgeable eye. [[User:Billinghurst|Billinghurst]] ([[User talk:Billinghurst|कुरा गर्ने]]) १६:१०, १६ फेब्रुअरी २०२० (+0545) :{{re|Billinghurst}} Alright, I'll take a look. Thank you for the note. Kind regards, &mdash;&nbsp;[[User:Tulsi Bhagat|<font color="black">'''तुलसी भगत'''</font>]] <small>([[Special:Contributions/Tulsi Bhagat|<font color="black">योगदान</font>]] &#124; [[User talk:Tulsi Bhagat|<font color="black">वार्ता</font>]])</small> १६:२१, १६ फेब्रुअरी २०२० (+0545) == प्रस्तावित विकि क्याम्प नेपाल २०२० == विकिमिडियन मित्रहरू बीच छलफल, अन्तर विकि समन्वय तथा विकि समुदायको प्राथमिकता तथा चुनौतीहरूको बारेमा सहकार्यको लागी नेपालमा बोलिने भाषाहरूको समुदायहरूको सम्मेलन '''विकि क्याम्प नेपालको दोश्रो संस्करण'''-'''विकि क्याम्प नेपाल २०२०''' यही नोभेम्बर २०२० मा आयोजनाको लागी [https://meta.wikimedia.org/wiki/Grants:Conference/WikiCamp_Nepal_2020#Discussion मेटा]मा प्रस्ताव राखिएकोले कृपया सो प्रस्वातमा तपाईको सहमति राखि दिनु हुन अनुरोध गर्दछौं । - आयोजक समुह <!-- Message sent by User:Nirjal stha@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Nirjal_stha/list&oldid=771238 --> == <big>'''विकिकार्यशाला नेपाल २०२० समुदाय संलग्नता सर्वेक्षण'''मा सहभागिताको लागि निमन्त्रणा</big> == यो समुदाय संलग्नता सर्वेक्षणमा सहभागिताको लागि निमन्त्रणा हो, जुन विकिकार्यशाला नेपाल २०२० को आयोजनाको लागि विकिमिडिया फाउण्डेसनमा पेश गरिने आवेदनको मुख्य अङ्ग हो। यी प्रश्नहरूले विकिमिडियामा तपाईँको अनुभव, आवश्यकता, चुनौती, तथा विकिकार्यशाला नेपाल २०२० बाट अपेक्षाहरू सम्बन्धी जानकारीहरू हासिल गर्न सहयोग गर्नेछन्। यी प्रतिक्रियाहरूले विकिकार्यशालाको उद्देश्य तथा कार्यक्रमको प्रारूप थप स्पष्ट पार्न मद्दत गर्नेछ। <div class="notice metadata" id="stub" style="margin:auto; padding:5px; text-align: center; background-color: #ffffff; border: solid 1px #99CCFF; border-left: 8px solid #99CCFF;"> [[File:Form OneDrive icon.svg|25px]] '''सर्वेक्षण फाराम [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSeJE3o-lTsCalCrKU3TDRr1jGYZZ1qp6GNagC3Y2GAXy1muVQ/viewform यहाँ] उपलब्ध छ'''। <span style="padding-left:250px;">सर्वेक्षण फाराम '''२५ फेब्रुअरी २०२०''' सम्म खुला रहनेछ।</span></div> आयोजक समूह <!-- Message sent by User:Nirjal stha@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Nirjal_stha/list&oldid=771359 --> == विकिपिडिया नीति सम्बन्धमा == नमस्ते विकी मित्र,<br> विकिपिडियाको नीति र दिशानिर्देशभित्र पर्ने एक महत्वपूर्ण नीति— [[विकिपिडिया:लेख शीर्षकहरू]] तैयारी अवस्थामा रहेकोले सो पृष्ठमा प्रस्ताव गरिएका बुँदाहरूलाई अध्ययन गरि कृप्या आफ्नो धारणा [[विकिपिडिया:चौतारी (नीति)#विकिपिडिया:लेखशीर्षकहरू|यहाँ]] व्यक्त गर्न अनुरोध गर्दछु। धन्यवाद--[[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]] ०८:५७, १८ अप्रिल २०२० (नेपाली समय) <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&oldid=791027 --> == समस्या सम्बन्धमा == नमस्ते तुल्सी जी<br> कृप्या बोट प्रयोग गरि तल उल्लेखित कार्य सक्दो छिटो गर्नहुन अनुरोध गर्दछु। धन्यवाद--[[User:Biplab Anand|'''<font color="#008000"><b>बिप्लब आनन्द</b></font>''']] [[User_talk:Biplab Anand|(<small>'''म सँग कुरा गर्नुहोस'''</small>)]] ११:१९, १९ अप्रिल २०२० (नेपाली समय) {| class="wikitable" |- ! हाल रहेको !! गर्नुपर्ने |- | टिप्पणीसूची || सन्दर्भसूची |} :{{re|Biplab Anand}} {{Doing}} — [[User:Tulsi Bhagat|<span style="color:black">'''तुलसी भगत'''</span>]] ^{[&nbsp;[[Special:Contribs/Tulsi Bhagat|<span style="color:black">योगदान</span>]] &#124; [[User talk:Tulsi Bhagat|<span style="color:black">वार्ता</span>]]&nbsp;]} १२:२९, १९ अप्रिल २०२० (नेपाली समय) ::{{Done|सम्पन्न}}। धन्यवाद! — [[User:Tulsi Bhagat|<span style="color:black">'''तुलसी भगत'''</span>]] ^{[&nbsp;[[Special:Contribs/Tulsi Bhagat|<span style="color:black">योगदान</span>]] &#124; [[User talk:Tulsi Bhagat|<span style="color:black">वार्ता</span>]]&nbsp;]} १३:४७, १९ अप्रिल २०२० (नेपाली समय) :::धन्यवाद--[[User:Biplab Anand|'''<font color="#008000"><b>बिप्लब आनन्द</b></font>''']] [[User_talk:Biplab Anand|(<small>'''म सँग कुरा गर्नुहोस'''</small>)]] १८:४५, १९ अप्रिल २०२० (नेपाली समय) == जानकारी पाउँ । == पेज बनाउनु आवश्यक सम्झेको । [[User:सुवास खनाल|सुवास खनाल]] ([[User talk:सुवास खनाल|कुरा गर्ने]]) १३:२४, ४ मे २०२० (नेपाली समय) == विकिपिडिया नीति सम्बन्धमा == नमस्ते विकी मित्र,<br> विकिपिडिया चौतारीमा प्रस्ताव गरिएको निम्न नीति सुधार प्रस्तावहरू— [[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#अन्य_प्रयोगकर्ता_अधिकारको_लागि_निवेदनको_लागि_समयसीमा|अन्य प्रयोगकर्ता अधिकारको लागि निवेदनको लागि समयसीमा]] र [[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#पृष्ठ_स्थानान्तरण_सम्बन्धी_सहायता_पृष्ठको_आवश्यकता|पृष्ठ स्थानान्तरण सम्बन्धी सहायता पृष्ठको आवश्यकता]] माथि कृप्या आफ्नो धारणा व्यक्त गर्न अनुरोध गर्दछु। धन्यवाद--[[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]] ०८:१५, ७ मे २०२० (नेपाली समय) <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&oldid=791027 --> == [Small wiki toolkits – Indic workshop series 2020] Register now! - Reminder == <small>Note:You have received this message as you an interface-admin on your home Wikimedia project.</small> ---- Greetings, hope this message finds you all in the best of your health, and you are staying safe amid the ongoing crisis. Firstly, to give you context, [[m:Small wiki toolkits|Small wiki toolkits]] (SWT) is an initiative to support [[m:Small_and_large_wikis#Small_wikis|small wiki]] communities, to learn and share technical and semi-technical skills to support, maintain, and grow. We are happy to inform you that the SWT group has planned a series of [[m:SWT Indic Workshop Series 2020/Overview|four online workshops for Indic Wikimedia community members]] during June & July 2020. These workshops have been specifically designed and curated for Indic communities, based on a [[:c:File:Community Engagement Survey report, WikiConference India 2020.pdf|survey conducted]] early this year. The four workshops planned in this regard are; *'''Understanding the technical challenges of Indic language wikis (by [[m:User:BMueller (WMF)|Birgit]]):''' Brainstorming about technical challenges faced by contributors to Indic language Wikimedia projects. *'''Writing user scripts & gadgets (by [[m:User:Jayprakash12345|Jayprakash12345]]):''' Basics to intermediate-level training on writing [[mw:Manual:Interface/JavaScript#Personal_scripts|user scripts]] (Javascript and jQuery fundamentals are prerequisites). *'''Using project management & bug reporting tool Phabricator (by [[m:User:AKlapper (WMF)|Andre]]):''' Introduction to [[mw:Phabricator|Phabricator]], a tool used for project management and software bug reporting. *'''Writing Wikidata queries (by [[m:User:Mahir256|Mahir256]]): '''Introduction to the Wikidata Query Service, from writing simple queries to constructing complex visualizations of structured data. :''You can read more about these workshops at: [[m:SWT Indic Workshop Series 2020/Workshops|SWT Indic Workshop Series 2020/Workshops]]'' -- exact dates and timings will be informed later to selected participants. Registration is open until 24 May 2020, and you can register yourself by visiting [[m:SWT Indic Workshop Series 2020/Registration|this page]]! These workshops will be quite helpful for Indic communities to expand their technical bandwidth, and further iterations will be conducted based on the response to the current series. Looking forward to your participation! If you have any questions, please contact us on the [[m:Talk:SWT Indic Workshop Series 2020/Overview|talk page here]]. [[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) १९:५१, २२ मे २०२० (नेपाली समय) <!-- Message sent by User:KCVelaga@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/India_Wikis_Interface_Admins&oldid=20108697 --> == लेख सुधार सम्पादनथन प्रतियोगितामा सहभागिताको लागि आमन्त्रण == {{fmbox | image = [[File:Article Improvement Edit-a-thon logo.svg|110px|link=]] | imageright= [[File:Wikipedia-logo-v2-ne.svg|110px|link=]] | style = | textstyle = | text = <center> नेपाली विकिपिडियामा वि.सं. २०७७ असोज १ गतेदेखि वि.सं. २०७७ असोज ३० गतेसम्म यस विकिपिडियाको लेखहरू सुधार गर्न <big>'''[[विकिपिडिया:लेख सुधार सम्पादनथन|लेख सुधार सम्पादनथन]]'''</big> प्रतियोगिता सञ्चालन हुन गइरहेकोले प्रतियगितामा सहभागी हुनका लागि आफ्नो नाम '''[[विकिपिडिया:लेख सुधार सम्पादनथन/सहभागीहरू|सहभागी सूचीमा]]''' राख्न हार्दिक अनुरोध गर्दछौँ।</center>--आयोजन समितिको तर्फबाट [[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]] ([[प्रयोगकर्ता_वार्ता:Biplab Anand|वार्ता]]) }} <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&oldid=910906 --> == लेख सुधार सम्पादनथन प्रतियोगितामा सहभागिताको लागि आमन्त्रण == {{fmbox | image = [[File:Article Improvement Edit-a-thon logo.svg|110px|link=]] | imageright= [[File:Wikipedia-logo-v2-ne.svg|110px|link=]] | style = | textstyle = | text = <center> नेपाली विकिपिडियामा वि.सं. २०७७ असोज १ गतेदेखि वि.सं. २०७७ असोज ३० गतेसम्म यस विकिपिडियाको लेखहरू सुधार गर्न <big>'''[[विकिपिडिया:लेख सुधार सम्पादनथन|लेख सुधार सम्पादनथन]]'''</big> प्रतियोगिता सञ्चालन हुन गइरहेकोले प्रतियगितामा सहभागी हुनका लागि आफ्नो नाम '''[[विकिपिडिया:लेख सुधार सम्पादनथन/सहभागीहरू|सहभागी सूचीमा]]''' राख्न हार्दिक अनुरोध गर्दछौँ।</center>--आयोजन समितिको तर्फबाट [[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]] ([[प्रयोगकर्ता_वार्ता:Biplab Anand|वार्ता]]) }} <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&oldid=910906 --> == लेख सुधार सम्पादनथन प्रतियोगिताको तथ्याङ्क अद्यावधिक == {{fmbox | image = [[File:Article Improvement Edit-a-thon logo.svg|110px|link=]] | imageright= [[File:Wikipedia-logo-v2-ne.svg|110px|link=]] | style = | textstyle = | text = <center> नेपाली विकिपिडियामा सञ्चालन भइरहेको <big>'''[[विकिपिडिया:लेख सुधार सम्पादनथन|लेख सुधार सम्पादनथन]]'''</big> प्रतियोगितामा सहभागी भइ योगदान दिनुभएकोले यहाँलाई हार्दिक धन्यवाद दिन चाहन्छौँ। प्रतियोगितामा हालसम्म भएको योगदानको आधारमा [[विकिपिडिया:लेख सुधार सम्पादनथन/नतिजा|तथ्याङ्क तालिका]] अद्यावधिक गरिएकोले यहाँले योगदान गर्नुभएको लेखमा कुनै किसिमको समस्या भएमा त्यसलाई समीक्षा गरी यथाशीघ्र सुधार गर्नुहोला। धन्यवाद</center>--आयोजन समितिको तर्फबाट [[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]] ([[प्रयोगकर्ता_वार्ता:Biplab Anand|वार्ता]]) }} <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&oldid=937052 --> == अनुरोध == नमस्कार, म तपाईलाई मेरो [[प्रयोगकर्ता:Saroj Uprety|प्रयोगकर्ता पृष्ठ]] हटाउन अनुरोध गर्दछु।--[[User:Saroj Uprety|Saroj Uprety]] ([[User talk:Saroj Uprety|कुरा गर्ने]]) १२:०९, ८ नोभेम्बर २०२० (नेपाली समय) == विकिमिडिया रणनीति कार्यशाला- नेपालमा उपस्थिति सम्बन्धमा == नमस्ते {{PAGENAME}} ज्यू,<br> विकिमिडिया रणनीति अभियानको [[:m:Strategy/Wikimedia movement/2018-20/Transition/Global Conversations|विश्वव्यापी वार्तालाप]] यहि नोभेम्बर २१ र २२ (पहिलो चरण) तथा डिसेम्बर ५ र ६ (दोस्रो चरण)मा हुन गइरहेको यहाँलाई जानकारी नै होला। यसै सन्दर्भमा सो विश्वव्यापी वार्तालापमा नेपाली विकिपिडिया समुदायको तर्फबाट सहभागी हुने प्रयोगकर्ताहरूले विश्वव्यापी विकिमिडिया अभियानमा नेपाली विकिपिडिया समुदायको उपस्थिति स्तरीय तरिकाले प्रस्तुत गर्नुपर्ने हुन्छ। यसकारण नेपाली विकिपिडिया समुदाय तथा दक्षिण एसियाली विकिमिडिया रणनीति अभियानका सदस्य [[:m:User:Marajozkee|राजीव दत्त]]सँगको सहकार्यमा नेपाली विकिपिडियाका सदस्यहरू सम्मिलित अनलाइन विकिमिडिया रणनीति कार्यशाला आयोजना गरेर यो समुदायको विभिन्न पक्ष तथा विकिमिडिया रणनीति अभियानसँग सम्बन्धित बुँदाहरूमाथि छलफल गर्नको लागि यहाँको उपस्थितिको लागि यो सूचना पठाइएको जानकारी गराउन चाहन्छु।<br> * मिति: सन् २०२० नोभेम्बर २० बेलुका ७ बजे * दर्ता गर्नुहोस्: [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdqF5iHzdcth-bxAqNT-sXmaS4jHn4rdKVQ3yU86bT5CbF0wQ/viewform?vc=0&c=0&w=1&flr=0&urp=gmail_link&gxids=7628 गुगल फर्म] नेपाली विकिपिडिया समुदायको तर्फबाट- [[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]] <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&oldid=937052 --> == विश्वव्यापी आचार संहिता (छोटकरी रूप: युसिओसी)को दोस्रो चरण सम्बन्धमा == {{fmbox | image =[[File:Wikipedia-logo-v2-ne.svg|60px|link=]] | imageright= | style = | textstyle = | text = <center>'''सबै विकिमिडिया परियोजना र अभियान भित्र स्वीकार्य व्यवहारको एउटा सार्वभौमिक मापदण्ड प्रदान गर्न र विकिपिडियालाई एउटा सुरक्षित स्थान बनाउनको लागि [[:m:Universal Code of Conduct/ne|विश्वव्यापी आचार संहिता]]लाई समुदायमा कसरी लागु गर्ने सम्बन्धमा यस विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#विश्वव्यापी_आचार_संहिता_(छोटकरी_रूप:_युसिओसी)को_दोस्रो_चरण_सम्बन्धमा|चौतारी]]मा छलफल भइरहेकोले आफ्नो सुझाव राख्नुहुन अनुरोध गर्दछौँ।'''</center> }} --[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) ११:१३, २० जनवरी २०२१ (नेपाली समय) <!-- Message sent by User:Saroj Uprety@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Saroj_Uprety/MassMessage&oldid=985625 --> == विश्वव्यापी आचार संहिता (छोटकरी रूप: युसिओसी)को दोस्रो चरण सम्बन्धमा == {{fmbox | image =[[File:Wikipedia-logo-v2-ne.svg|60px|link=]] | imageright= | style = | textstyle = | text = <div class="center">'''सबै विकिमिडिया परियोजना र अभियान भित्र स्वीकार्य व्यवहारको एउटा सार्वभौमिक मापदण्ड प्रदान गर्न र विकिपिडियालाई एउटा सुरक्षित स्थान बनाउनको लागि [[:m:Universal Code of Conduct/ne|विश्वव्यापी आचार संहिता]]लाई समुदायमा कसरी लागु गर्ने सम्बन्धमा यस विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#विश्वव्यापी_आचार_संहिता_(छोटकरी_रूप:_युसिओसी)को_दोस्रो_चरण_सम्बन्धमा|चौतारी]]मा छलफल भइरहेकोले आफ्नो सुझाव राख्नुहुन अनुरोध गर्दछौँ।'''</div> }} --[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) १९:२५, २६ जनवरी २०२१ (नेपाली समय) <!-- Message sent by User:Saroj Uprety@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/MassMessage&oldid=988353 --> == युसिओसी सम्बन्धी अनलाइन सामुदायिक बैठक सम्बन्धमा == नमस्ते<br> सबै विकिमिडिया परियोजना र अभियान भित्र स्वीकार्य व्यवहारको एउटा सार्वभौमिक मापदण्ड प्रदान गर्न र विकिपिडियालाई एउटा सुरक्षित स्थान बनाउनको लागि [[:m:Universal Code of Conduct/ne|विश्वव्यापी आचार संहिता]]लाई समुदायमा कसरी लागु गर्ने सम्बन्धमा सन् २०२१ फेब्रुअरी ११ मा अनलाइन सामुदायिक बैठक हुने भएकोले सहभागी हुनको लागि कृपया यो [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLScOrPrBMFBqVozzWc2zsE53xrCJdQpVKQMK6QZI3zLhB8gWmQ/viewform गुगल फारम] भर्नहुन अनुरोध गर्दछु।--[[User:BAnand (WMF)|BAnand (WMF)]] ([[User_talk:BAnand (WMF)|talk]]) 02:47, 10 February 2021 (UTC) <!-- Message sent by User:BAnand (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=MassMessage/Lists/Nepali_Community&oldid=21091650 --> == विश्वव्यापी आचार संहिता सर्वेक्षण फारम == नमस्ते,<br> सबै विकिमिडिया परियोजना र अभियान भित्र स्वीकार्य व्यवहारको एउटा सार्वभौमिक मापदण्ड प्रदान गर्न र विकिपिडियालाई एउटा सुरक्षित स्थान बनाउनको लागि [[:m:Universal Code of Conduct/ne|विश्वव्यापी आचार संहिता]]लाई समुदायमा कसरी लागु गर्ने सम्बन्धमा सर्वेक्षण भइरहेकोले आजै [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSfi47HhE6cieY_BGETK9lMSy32uJ9ArtJ3y3BbNaAWjOFiliQ/viewform यो फारम] भर्नहुन अनुरोध गर्दछु।--[[User:BAnand (WMF)|BAnand (WMF)]] ([[User talk:BAnand (WMF)|talk]]) <!-- Message sent by User:BAnand (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=MassMessage/Lists/Nepali_Community&oldid=21129898 --> == महत्वपूर्ण सामुदायिक छलफलमा सहभागिताको लागि आह्वान == नमस्ते, आदरणीय नेपाली विकिपिडिया सम्पादनकर्ता मित्र<br> नेपाली विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#फाउन्डेसन_अनुदान_सम्बन्धमा_सामुदायिक_परामर्श|चौतारी]]मा महत्वपूर्ण सामुदायिक छलफल भइरहेकोले कृपया सहभागी भई आफ्नो महत्वपूर्ण मत राख्नुहोला। धन्यवाद <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/MassMessage&oldid=988353 --> == अनुदान विषयमा केन्द्रीय नीति नियम == नमस्ते आदरणीय सम्पादक मित्र,<br> '''[[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#अनुदान_विषयमा_केन्द्रीय_नीति_नियम|अनुदान]]'''को विषयमा एउटा केन्द्रीय नीति नियम बनाउनको लागि नेपाली विकिपिडियाको चौतारीमा छलफल भइरहेकोले कृपया आफ्नो अमूल्य सुझाव राख्नहुन अनुरोध गर्दछु। धन्यवाद <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/MassMessage&oldid=1005419 --> == [[मस्यौदा:एनएमबि न्यूज]] सुधार गरिएको == नमस्ते Tulsi Bhagatज्यू,<br> यस लेखलाई सुधार गरिएको छ । कृपया यो लेख समीक्षा गर्नुहोस् । [[User:Parbat Katwal|Parbat Katwal]] ([[User talk:Parbat Katwal|कुरा गर्ने]]) ०३:२७, २० मे २०२१ (नेपाली समय) :{{re|Parbat Katwal}} अझसम्म विश्वस्न्यता दर्शाएको छैन। — [[User:Tulsi Bhagat|<span style="color:black">'''तुलसी भगत'''</span>]] ^{[&nbsp;[[Special:Contribs/Tulsi Bhagat|<span style="color:black">योगदान</span>]] &#124; [[User talk:Tulsi Bhagat|<span style="color:black">वार्ता</span>]]&nbsp;]} १४:१४, २२ मे २०२१ (नेपाली समय) ::{{re|Tulsi Bhagat}} यस लेखलाई पुनः सुधार गएिको छ र अहिले विश्वस्न्यता दर्शाएको छ । कृपया यो लेखलाई (प्रमुख)मा स्थानान्तरण गरिदिनुहोस् ।- [[User:Parbat Katwal|Parbat Katwal]] ([[User talk:Parbat Katwal|कुरा गर्ने]]) ११:३२, १ जुन २०२१ (नेपाली समय) == अनुदान विषयमा केन्द्रीय नीति नियम == नमस्ते आदरणीय सम्पादक मित्र,<br> '''[[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#अनुदान_विषयमा_केन्द्रीय_नीति_नियम|अनुदान]]'''को विषयमा एउटा केन्द्रीय नीति नियम बनाउनको लागि नेपाली विकिपिडियाको चौतारीमा छलफल भइरहेकोले कृपया आफ्नो अमूल्य सुझाव राख्नहुन अनुरोध गर्दछु। धन्यवाद --समुदायको तर्फबाट [[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]] ११:१०, ९ जुन २०२१ (नेपाली समय) <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/MassMessage&oldid=1005419 --> == Invitation for Functionary consultation 2021 == Greetings, Admins of the emerging community, I'm letting you know in advance about a meeting I'd like to invite you to regarding the [[:m:Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] and the community's ownership of its future enforcement. I'm still in the process of putting together the details, but I wanted to share the date with you: 10/11 July, 2021. I do not have a time on this date yet, but I will let you soon. We have created a [[:m:Universal Code of Conduct/Functionary consultations/June and July 2021|meta page]] with basic information. Please take a look at the meta page and sign up your name under the appropriate section. Thank you for your time.--[[User:BAnand (WMF)|BAnand (WMF)]] 15:14, 10 June 2021 (UTC) <!-- Message sent by User:BAnand (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=MassMessage/Lists/UCoC_Group&oldid=21568660 --> == [Wikimedia Foundation elections 2021] Candidates meet with South Asia + ESEAP communities == Hello, As you may already know, the [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021|2021 Wikimedia Foundation Board of Trustees elections]] are from 4 August 2021 to 17 August 2021. Members of the Wikimedia community have the opportunity to elect four candidates to a three-year term. After a three-week-long Call for Candidates, there are [[:m:Template:WMF elections candidate/2021/candidates gallery|20 candidates for the 2021 election]]. An <u>event for community members to know and interact with the candidates</u> is being organized. During the event, the candidates will briefly introduce themselves and then answer questions from community members. The event details are as follows: *Date: 31 July 2021 (Saturday) *Timings: [https://zonestamp.toolforge.org/1627727412 check in your local time] :*Bangladesh: 4:30 pm to 7:00 pm :*India & Sri Lanka: 4:00 pm to 6:30 pm :*Nepal: 4:15 pm to 6:45 pm :*Pakistan & Maldives: 3:30 pm to 6:00 pm * Live interpretation is being provided in Hindi. *'''Please register using [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSflJge3dFia9ejDG57OOwAHDq9yqnTdVD0HWEsRBhS4PrLGIg/viewform?usp=sf_link this form] For more details, please visit the event page at [[:m:Wikimedia Foundation elections/2021/Meetings/South Asia + ESEAP|Wikimedia Foundation elections/2021/Meetings/South Asia + ESEAP]]. Hope that you are able to join us, [[:m:User:KCVelaga (WMF)|KCVelaga (WMF)]], १२:१७, २३ जुलाई २०२१ (नेपाली समय) <!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&oldid=21774692 --> == ''Invitation for Wiki Loves Women South Asia 2021'' == <div style = "line-height: 1.2"> <span style="font-size:200%;">'''Wiki Loves Women South Asia 2021'''</span><br>'''September 1 - September 30, 2021'''<span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Wiki Loves Women South Asia 2021|<span style="font-size:10px;color:red">''view details!''</span>]]</span> ----[[File:Wiki Loves Women South Asia.svg|right|frameless]]'''Wiki Loves Women South Asia''' is back with the 2021 edition. Join us to minify gender gaps and enrich Wikipedia with more diversity. Happening from 1 September - 30 September, [[metawiki:Wiki Loves Women South Asia 2021|Wiki Loves Women South Asia]] welcomes the articles created on gender gap theme. This year we will focus on women's empowerment and gender discrimination related topics. We are proud to announce and invite you and your community to participate in the competition. You can learn more about the scope and the prizes at the [[metawiki:Wiki Loves Women South Asia 2021|''project page'']]. Best wishes,<br> [[m:Wiki Loves Women South Asia 2021|Wiki Loves Women Team]] [[User:HirokBot|HirokBot]] ([[User talk:HirokBot|कुरा गर्ने]]) ०३:३५, १९ अगस्ट २०२१ (नेपाली समय) </div> == How we will see unregistered users == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin=content/> Hi! You get this message because you are an admin on a Wikimedia wiki. When someone edits a Wikimedia wiki without being logged in today, we show their IP address. As you may already know, we will not be able to do this in the future. This is a decision by the Wikimedia Foundation Legal department, because norms and regulations for privacy online have changed. Instead of the IP we will show a masked identity. You as an admin '''will still be able to access the IP'''. There will also be a new user right for those who need to see the full IPs of unregistered users to fight vandalism, harassment and spam without being admins. Patrollers will also see part of the IP even without this user right. We are also working on [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/Improving tools|better tools]] to help. If you have not seen it before, you can [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|read more on Meta]]. If you want to make sure you don’t miss technical changes on the Wikimedia wikis, you can [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|subscribe]] to [[m:Tech/News|the weekly technical newsletter]]. We have [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation#IP Masking Implementation Approaches (FAQ)|two suggested ways]] this identity could work. '''We would appreciate your feedback''' on which way you think would work best for you and your wiki, now and in the future. You can [[m:Talk:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|let us know on the talk page]]. You can write in your language. The suggestions were posted in October and we will decide after 17 January. Thank you. /[[m:User:Johan (WMF)|Johan (WMF)]]<section end=content/> </div> ००:०३, ५ जनवरी २०२२ (नेपाली समय) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Target_lists/Admins2022(6)&oldid=22532666 --> == अनुरोध == नमस्कार तुलसी ज्यु, मा नेपालि विकिपिद्डिया को नियमित सम्पादक भएको र नियमित नया पेज हरु बनाउदै गएको हुनाले कृपया मलाइ अटोपेट्रोल टूल दिन हुन् अनुरोध गर्दछु [[User:DIVINE|DIVINE]] ([[User talk:DIVINE|कुरा गर्ने]]) २२:५२, १६ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय) a65crykzns51wn7mx7alwxdtmt1or44 1073944 1073943 2022-08-16T17:08:20Z DIVINE 40529 /* अनुरोध */ wikitext text/x-wiki {{archive box| * [[प्रयोगकर्ता वार्ता:Tulsi Bhagat/अभिलेख १|अभिलेख १]] * [[प्रयोगकर्ता वार्ता:Tulsi Bhagat/अभिलेख २|अभिलेख २]] }} == '''विकिथन-८''' == {{fmbox | image = [[चित्र:Wikithon 2018.png|90px|link=]] | imageright= [[File:Wikipedia-logo-ne.png|60px|link=]] | style = | textstyle = | text = <center> २०७६ सालको दशैं-तिहार-छठको अवसर पारेर नेपाली विकिपिडियाले २०७६ असोज १५ गतेदेखि कार्तिक १६ (छठ) सम्म आठौँ <big>'''नेपाली [[विकिपिडिया:विकिथन|विकिथन]] कार्यक्रम'''</big> आयोजना गरेको छ। , सहभागी हुन चाहने विकिपिडियनहरूले '''[[विकिपिडिया:विकिथन-८/सहभागीहरू|सहभागीताको लागि आफ्नो नाम दर्ता]] गराउनको लागी अनुरोध गरिन्छ । थप जानकारीको लागी [[विकिपिडिया:विकिथन-८|विकिथन-८]] मा हेर्नुहोस् ।</center> }} <!-- Message sent by User:Nabin K. Sapkota@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Nabin_K._Sapkota/Mass_Message_Users_List&oldid=740008 --> == विकिपिडिया एसियाली महिना आमन्त्रण == <div style="width: 99%; color: #111; {{box-shadow|0|0|6px|rgba(0, 0, 0, 0.55)}} {{border-radius|2px}}"> <div style="overflow:hidden; height:auto; background: #fff; width: 100%; padding-bottom:18px;"> <div style="font-size: 36px; margin-top: 24px;margin-left: 16px; font-family: 'Linux Libertine',Georgia,Times,serif; line-height: 1.2em;">[[विकिपिडिया:विकिपिडिया एसियाली महिना २०१९‎|विकिपिडिया एसियाली महिना]]<div style="margin-right:1em; float:right;">[[File:Wikipedia Asian Month Logo.svg|right|200px|link=]]</div></div> <div style="font-size: 24px; padding-top: 0px; margin-left: 16px; font-family: 'Linux Libertine',Georgia,Times,serif; line-height:1.2em; color: #666; "> विकिपिडिया एसियाली महिना २०१९‎ सुरु भयो । म तपाईंलाई कार्यक्रमको लागि हाम्रो अनलाइन सम्पादनथनमा सामेल हुन आमन्त्रित गर्न चाहन्छु । यदि तपाईंले ४ लेख बनाउनु भयो भने पोस्टकार्ड प्राप्त गर्नुहुनेछ । लेखहरू ३,००० बाइट्स र ३०० शब्दहरू भन्दा बढी हुनु आवश्यक छ । हामी हाम्रो पोष्टकार्ड पठाउने प्रक्रियामा पनि सुधार गर्दैछौं, उदाहरणका लागि अहिले पोष्टकार्ड बनाउँदैछौं, र अन्य भाषाको प्रतीक्षा नगरीकन कार्यक्रम समाप्त भएपछि ठेगाना संकलन गर्दैछौं । प्रत्येक विकिपिडियामा सबैभन्दा धेरै लेखहरू बनाउने विकिपिडियनहरूलाई "विकिपिडिया एसियाली राजदूतहरू" भनेर सम्मान गरिनेछ । हामी राजदूत प्रमाणपत्रको दुबै डिजिटल प्रतिलिपि र कागज प्रतिलिपि पठाउनेछौं । पछिल्ला चार बर्षमा २,००० भन्दा बढी विकिपिडिया सम्पादकहरू द्वारा ६० भन्दा बढी भाषा-विशिष्ट विकिपिडियामा २८,००० भन्दा बढी उच्च-गुणका लेखहरू थपिएका छन् । निस्सन्देह, विकिपिडिया एसियाली महिना सबैभन्दा ठूलो वार्षिक विकिपिडिया अनलाइन सम्पादन कार्यक्रम हो । हामी आशा गर्दछौं कि तपाईं उत्साहित हुनुहुन्छ र यस यात्रामा हामीसँग सामेल हुनुहुनेछ । <div style="text-align:center;"> <!-- Please edit the "URL" accordingly, especially the "section" number; thanks --> {{Clickable button 2|साइन अप गर्नुहोस्|url={{fullurl:{{{link|विकिपिडिया:विकिपिडिया एसियाली महिना २०१९/सहभागीहरू}}}|action=edit}} |class=mw-ui-progressive}} </div> विचारका लागि धन्यवाद! --[[User:Saroj Uprety|सरोज उप्रेती]] ([[User talk:Saroj Uprety|कुरा गर्ने]])<br /> </div> </div> </div> — [[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) ०१:०८, १ नोभेम्बर २०१९ (युटिसी(UTC)) <!-- Message sent by User:Saroj Uprety@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Saroj_Uprety/SampleInvitation&oldid=19511773 --> == प्रमुख लेख आवेदन सम्बन्धमा == नमस्ते {{BASEPAGENAME}}ज्यू,<br> नेपाली विकिपिडियामा प्रमुख लेखको लागि प्राप्त [[विकिपिडिया:प्रमुख लेख/आवेदनहरू|आवेदनहरू]]लाई समीक्षा गरि आफ्नो मात राख्नुहुन अनुरोध गर्दछु। प्रमुख लेख समन्वय समितिको तर्फबाट--[[User:Biplab Anand|Biplab Anand]] ०९:०६, ११ फेब्रुअरी २०२० (युटिसी(UTC)) <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&oldid=770358 --> आफ्नो विवरण राख्न मिल्ने कि नाई [[User:Shovit Acharya|Shovit Acharya]] ([[User talk:Shovit Acharya|कुरा गर्ने]]) १३:३८, १९ मार्च २०२० (नेपाली समय) == [[नेपाली युनिकोड]] == A note to say that this is looking like "add your link" central. Needs a knowledgeable eye. [[User:Billinghurst|Billinghurst]] ([[User talk:Billinghurst|कुरा गर्ने]]) १६:१०, १६ फेब्रुअरी २०२० (+0545) :{{re|Billinghurst}} Alright, I'll take a look. Thank you for the note. Kind regards, &mdash;&nbsp;[[User:Tulsi Bhagat|<font color="black">'''तुलसी भगत'''</font>]] <small>([[Special:Contributions/Tulsi Bhagat|<font color="black">योगदान</font>]] &#124; [[User talk:Tulsi Bhagat|<font color="black">वार्ता</font>]])</small> १६:२१, १६ फेब्रुअरी २०२० (+0545) == प्रस्तावित विकि क्याम्प नेपाल २०२० == विकिमिडियन मित्रहरू बीच छलफल, अन्तर विकि समन्वय तथा विकि समुदायको प्राथमिकता तथा चुनौतीहरूको बारेमा सहकार्यको लागी नेपालमा बोलिने भाषाहरूको समुदायहरूको सम्मेलन '''विकि क्याम्प नेपालको दोश्रो संस्करण'''-'''विकि क्याम्प नेपाल २०२०''' यही नोभेम्बर २०२० मा आयोजनाको लागी [https://meta.wikimedia.org/wiki/Grants:Conference/WikiCamp_Nepal_2020#Discussion मेटा]मा प्रस्ताव राखिएकोले कृपया सो प्रस्वातमा तपाईको सहमति राखि दिनु हुन अनुरोध गर्दछौं । - आयोजक समुह <!-- Message sent by User:Nirjal stha@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Nirjal_stha/list&oldid=771238 --> == <big>'''विकिकार्यशाला नेपाल २०२० समुदाय संलग्नता सर्वेक्षण'''मा सहभागिताको लागि निमन्त्रणा</big> == यो समुदाय संलग्नता सर्वेक्षणमा सहभागिताको लागि निमन्त्रणा हो, जुन विकिकार्यशाला नेपाल २०२० को आयोजनाको लागि विकिमिडिया फाउण्डेसनमा पेश गरिने आवेदनको मुख्य अङ्ग हो। यी प्रश्नहरूले विकिमिडियामा तपाईँको अनुभव, आवश्यकता, चुनौती, तथा विकिकार्यशाला नेपाल २०२० बाट अपेक्षाहरू सम्बन्धी जानकारीहरू हासिल गर्न सहयोग गर्नेछन्। यी प्रतिक्रियाहरूले विकिकार्यशालाको उद्देश्य तथा कार्यक्रमको प्रारूप थप स्पष्ट पार्न मद्दत गर्नेछ। <div class="notice metadata" id="stub" style="margin:auto; padding:5px; text-align: center; background-color: #ffffff; border: solid 1px #99CCFF; border-left: 8px solid #99CCFF;"> [[File:Form OneDrive icon.svg|25px]] '''सर्वेक्षण फाराम [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSeJE3o-lTsCalCrKU3TDRr1jGYZZ1qp6GNagC3Y2GAXy1muVQ/viewform यहाँ] उपलब्ध छ'''। <span style="padding-left:250px;">सर्वेक्षण फाराम '''२५ फेब्रुअरी २०२०''' सम्म खुला रहनेछ।</span></div> आयोजक समूह <!-- Message sent by User:Nirjal stha@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Nirjal_stha/list&oldid=771359 --> == विकिपिडिया नीति सम्बन्धमा == नमस्ते विकी मित्र,<br> विकिपिडियाको नीति र दिशानिर्देशभित्र पर्ने एक महत्वपूर्ण नीति— [[विकिपिडिया:लेख शीर्षकहरू]] तैयारी अवस्थामा रहेकोले सो पृष्ठमा प्रस्ताव गरिएका बुँदाहरूलाई अध्ययन गरि कृप्या आफ्नो धारणा [[विकिपिडिया:चौतारी (नीति)#विकिपिडिया:लेखशीर्षकहरू|यहाँ]] व्यक्त गर्न अनुरोध गर्दछु। धन्यवाद--[[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]] ०८:५७, १८ अप्रिल २०२० (नेपाली समय) <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&oldid=791027 --> == समस्या सम्बन्धमा == नमस्ते तुल्सी जी<br> कृप्या बोट प्रयोग गरि तल उल्लेखित कार्य सक्दो छिटो गर्नहुन अनुरोध गर्दछु। धन्यवाद--[[User:Biplab Anand|'''<font color="#008000"><b>बिप्लब आनन्द</b></font>''']] [[User_talk:Biplab Anand|(<small>'''म सँग कुरा गर्नुहोस'''</small>)]] ११:१९, १९ अप्रिल २०२० (नेपाली समय) {| class="wikitable" |- ! हाल रहेको !! गर्नुपर्ने |- | टिप्पणीसूची || सन्दर्भसूची |} :{{re|Biplab Anand}} {{Doing}} — [[User:Tulsi Bhagat|<span style="color:black">'''तुलसी भगत'''</span>]] ^{[&nbsp;[[Special:Contribs/Tulsi Bhagat|<span style="color:black">योगदान</span>]] &#124; [[User talk:Tulsi Bhagat|<span style="color:black">वार्ता</span>]]&nbsp;]} १२:२९, १९ अप्रिल २०२० (नेपाली समय) ::{{Done|सम्पन्न}}। धन्यवाद! — [[User:Tulsi Bhagat|<span style="color:black">'''तुलसी भगत'''</span>]] ^{[&nbsp;[[Special:Contribs/Tulsi Bhagat|<span style="color:black">योगदान</span>]] &#124; [[User talk:Tulsi Bhagat|<span style="color:black">वार्ता</span>]]&nbsp;]} १३:४७, १९ अप्रिल २०२० (नेपाली समय) :::धन्यवाद--[[User:Biplab Anand|'''<font color="#008000"><b>बिप्लब आनन्द</b></font>''']] [[User_talk:Biplab Anand|(<small>'''म सँग कुरा गर्नुहोस'''</small>)]] १८:४५, १९ अप्रिल २०२० (नेपाली समय) == जानकारी पाउँ । == पेज बनाउनु आवश्यक सम्झेको । [[User:सुवास खनाल|सुवास खनाल]] ([[User talk:सुवास खनाल|कुरा गर्ने]]) १३:२४, ४ मे २०२० (नेपाली समय) == विकिपिडिया नीति सम्बन्धमा == नमस्ते विकी मित्र,<br> विकिपिडिया चौतारीमा प्रस्ताव गरिएको निम्न नीति सुधार प्रस्तावहरू— [[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#अन्य_प्रयोगकर्ता_अधिकारको_लागि_निवेदनको_लागि_समयसीमा|अन्य प्रयोगकर्ता अधिकारको लागि निवेदनको लागि समयसीमा]] र [[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#पृष्ठ_स्थानान्तरण_सम्बन्धी_सहायता_पृष्ठको_आवश्यकता|पृष्ठ स्थानान्तरण सम्बन्धी सहायता पृष्ठको आवश्यकता]] माथि कृप्या आफ्नो धारणा व्यक्त गर्न अनुरोध गर्दछु। धन्यवाद--[[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]] ०८:१५, ७ मे २०२० (नेपाली समय) <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&oldid=791027 --> == [Small wiki toolkits – Indic workshop series 2020] Register now! - Reminder == <small>Note:You have received this message as you an interface-admin on your home Wikimedia project.</small> ---- Greetings, hope this message finds you all in the best of your health, and you are staying safe amid the ongoing crisis. Firstly, to give you context, [[m:Small wiki toolkits|Small wiki toolkits]] (SWT) is an initiative to support [[m:Small_and_large_wikis#Small_wikis|small wiki]] communities, to learn and share technical and semi-technical skills to support, maintain, and grow. We are happy to inform you that the SWT group has planned a series of [[m:SWT Indic Workshop Series 2020/Overview|four online workshops for Indic Wikimedia community members]] during June & July 2020. These workshops have been specifically designed and curated for Indic communities, based on a [[:c:File:Community Engagement Survey report, WikiConference India 2020.pdf|survey conducted]] early this year. The four workshops planned in this regard are; *'''Understanding the technical challenges of Indic language wikis (by [[m:User:BMueller (WMF)|Birgit]]):''' Brainstorming about technical challenges faced by contributors to Indic language Wikimedia projects. *'''Writing user scripts & gadgets (by [[m:User:Jayprakash12345|Jayprakash12345]]):''' Basics to intermediate-level training on writing [[mw:Manual:Interface/JavaScript#Personal_scripts|user scripts]] (Javascript and jQuery fundamentals are prerequisites). *'''Using project management & bug reporting tool Phabricator (by [[m:User:AKlapper (WMF)|Andre]]):''' Introduction to [[mw:Phabricator|Phabricator]], a tool used for project management and software bug reporting. *'''Writing Wikidata queries (by [[m:User:Mahir256|Mahir256]]): '''Introduction to the Wikidata Query Service, from writing simple queries to constructing complex visualizations of structured data. :''You can read more about these workshops at: [[m:SWT Indic Workshop Series 2020/Workshops|SWT Indic Workshop Series 2020/Workshops]]'' -- exact dates and timings will be informed later to selected participants. Registration is open until 24 May 2020, and you can register yourself by visiting [[m:SWT Indic Workshop Series 2020/Registration|this page]]! These workshops will be quite helpful for Indic communities to expand their technical bandwidth, and further iterations will be conducted based on the response to the current series. Looking forward to your participation! If you have any questions, please contact us on the [[m:Talk:SWT Indic Workshop Series 2020/Overview|talk page here]]. [[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) १९:५१, २२ मे २०२० (नेपाली समय) <!-- Message sent by User:KCVelaga@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Global_message_delivery/Targets/India_Wikis_Interface_Admins&oldid=20108697 --> == लेख सुधार सम्पादनथन प्रतियोगितामा सहभागिताको लागि आमन्त्रण == {{fmbox | image = [[File:Article Improvement Edit-a-thon logo.svg|110px|link=]] | imageright= [[File:Wikipedia-logo-v2-ne.svg|110px|link=]] | style = | textstyle = | text = <center> नेपाली विकिपिडियामा वि.सं. २०७७ असोज १ गतेदेखि वि.सं. २०७७ असोज ३० गतेसम्म यस विकिपिडियाको लेखहरू सुधार गर्न <big>'''[[विकिपिडिया:लेख सुधार सम्पादनथन|लेख सुधार सम्पादनथन]]'''</big> प्रतियोगिता सञ्चालन हुन गइरहेकोले प्रतियगितामा सहभागी हुनका लागि आफ्नो नाम '''[[विकिपिडिया:लेख सुधार सम्पादनथन/सहभागीहरू|सहभागी सूचीमा]]''' राख्न हार्दिक अनुरोध गर्दछौँ।</center>--आयोजन समितिको तर्फबाट [[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]] ([[प्रयोगकर्ता_वार्ता:Biplab Anand|वार्ता]]) }} <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&oldid=910906 --> == लेख सुधार सम्पादनथन प्रतियोगितामा सहभागिताको लागि आमन्त्रण == {{fmbox | image = [[File:Article Improvement Edit-a-thon logo.svg|110px|link=]] | imageright= [[File:Wikipedia-logo-v2-ne.svg|110px|link=]] | style = | textstyle = | text = <center> नेपाली विकिपिडियामा वि.सं. २०७७ असोज १ गतेदेखि वि.सं. २०७७ असोज ३० गतेसम्म यस विकिपिडियाको लेखहरू सुधार गर्न <big>'''[[विकिपिडिया:लेख सुधार सम्पादनथन|लेख सुधार सम्पादनथन]]'''</big> प्रतियोगिता सञ्चालन हुन गइरहेकोले प्रतियगितामा सहभागी हुनका लागि आफ्नो नाम '''[[विकिपिडिया:लेख सुधार सम्पादनथन/सहभागीहरू|सहभागी सूचीमा]]''' राख्न हार्दिक अनुरोध गर्दछौँ।</center>--आयोजन समितिको तर्फबाट [[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]] ([[प्रयोगकर्ता_वार्ता:Biplab Anand|वार्ता]]) }} <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&oldid=910906 --> == लेख सुधार सम्पादनथन प्रतियोगिताको तथ्याङ्क अद्यावधिक == {{fmbox | image = [[File:Article Improvement Edit-a-thon logo.svg|110px|link=]] | imageright= [[File:Wikipedia-logo-v2-ne.svg|110px|link=]] | style = | textstyle = | text = <center> नेपाली विकिपिडियामा सञ्चालन भइरहेको <big>'''[[विकिपिडिया:लेख सुधार सम्पादनथन|लेख सुधार सम्पादनथन]]'''</big> प्रतियोगितामा सहभागी भइ योगदान दिनुभएकोले यहाँलाई हार्दिक धन्यवाद दिन चाहन्छौँ। प्रतियोगितामा हालसम्म भएको योगदानको आधारमा [[विकिपिडिया:लेख सुधार सम्पादनथन/नतिजा|तथ्याङ्क तालिका]] अद्यावधिक गरिएकोले यहाँले योगदान गर्नुभएको लेखमा कुनै किसिमको समस्या भएमा त्यसलाई समीक्षा गरी यथाशीघ्र सुधार गर्नुहोला। धन्यवाद</center>--आयोजन समितिको तर्फबाट [[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]] ([[प्रयोगकर्ता_वार्ता:Biplab Anand|वार्ता]]) }} <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&oldid=937052 --> == अनुरोध == नमस्कार, म तपाईलाई मेरो [[प्रयोगकर्ता:Saroj Uprety|प्रयोगकर्ता पृष्ठ]] हटाउन अनुरोध गर्दछु।--[[User:Saroj Uprety|Saroj Uprety]] ([[User talk:Saroj Uprety|कुरा गर्ने]]) १२:०९, ८ नोभेम्बर २०२० (नेपाली समय) == विकिमिडिया रणनीति कार्यशाला- नेपालमा उपस्थिति सम्बन्धमा == नमस्ते {{PAGENAME}} ज्यू,<br> विकिमिडिया रणनीति अभियानको [[:m:Strategy/Wikimedia movement/2018-20/Transition/Global Conversations|विश्वव्यापी वार्तालाप]] यहि नोभेम्बर २१ र २२ (पहिलो चरण) तथा डिसेम्बर ५ र ६ (दोस्रो चरण)मा हुन गइरहेको यहाँलाई जानकारी नै होला। यसै सन्दर्भमा सो विश्वव्यापी वार्तालापमा नेपाली विकिपिडिया समुदायको तर्फबाट सहभागी हुने प्रयोगकर्ताहरूले विश्वव्यापी विकिमिडिया अभियानमा नेपाली विकिपिडिया समुदायको उपस्थिति स्तरीय तरिकाले प्रस्तुत गर्नुपर्ने हुन्छ। यसकारण नेपाली विकिपिडिया समुदाय तथा दक्षिण एसियाली विकिमिडिया रणनीति अभियानका सदस्य [[:m:User:Marajozkee|राजीव दत्त]]सँगको सहकार्यमा नेपाली विकिपिडियाका सदस्यहरू सम्मिलित अनलाइन विकिमिडिया रणनीति कार्यशाला आयोजना गरेर यो समुदायको विभिन्न पक्ष तथा विकिमिडिया रणनीति अभियानसँग सम्बन्धित बुँदाहरूमाथि छलफल गर्नको लागि यहाँको उपस्थितिको लागि यो सूचना पठाइएको जानकारी गराउन चाहन्छु।<br> * मिति: सन् २०२० नोभेम्बर २० बेलुका ७ बजे * दर्ता गर्नुहोस्: [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdqF5iHzdcth-bxAqNT-sXmaS4jHn4rdKVQ3yU86bT5CbF0wQ/viewform?vc=0&c=0&w=1&flr=0&urp=gmail_link&gxids=7628 गुगल फर्म] नेपाली विकिपिडिया समुदायको तर्फबाट- [[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]] <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&oldid=937052 --> == विश्वव्यापी आचार संहिता (छोटकरी रूप: युसिओसी)को दोस्रो चरण सम्बन्धमा == {{fmbox | image =[[File:Wikipedia-logo-v2-ne.svg|60px|link=]] | imageright= | style = | textstyle = | text = <center>'''सबै विकिमिडिया परियोजना र अभियान भित्र स्वीकार्य व्यवहारको एउटा सार्वभौमिक मापदण्ड प्रदान गर्न र विकिपिडियालाई एउटा सुरक्षित स्थान बनाउनको लागि [[:m:Universal Code of Conduct/ne|विश्वव्यापी आचार संहिता]]लाई समुदायमा कसरी लागु गर्ने सम्बन्धमा यस विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#विश्वव्यापी_आचार_संहिता_(छोटकरी_रूप:_युसिओसी)को_दोस्रो_चरण_सम्बन्धमा|चौतारी]]मा छलफल भइरहेकोले आफ्नो सुझाव राख्नुहुन अनुरोध गर्दछौँ।'''</center> }} --[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) ११:१३, २० जनवरी २०२१ (नेपाली समय) <!-- Message sent by User:Saroj Uprety@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Saroj_Uprety/MassMessage&oldid=985625 --> == विश्वव्यापी आचार संहिता (छोटकरी रूप: युसिओसी)को दोस्रो चरण सम्बन्धमा == {{fmbox | image =[[File:Wikipedia-logo-v2-ne.svg|60px|link=]] | imageright= | style = | textstyle = | text = <div class="center">'''सबै विकिमिडिया परियोजना र अभियान भित्र स्वीकार्य व्यवहारको एउटा सार्वभौमिक मापदण्ड प्रदान गर्न र विकिपिडियालाई एउटा सुरक्षित स्थान बनाउनको लागि [[:m:Universal Code of Conduct/ne|विश्वव्यापी आचार संहिता]]लाई समुदायमा कसरी लागु गर्ने सम्बन्धमा यस विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#विश्वव्यापी_आचार_संहिता_(छोटकरी_रूप:_युसिओसी)को_दोस्रो_चरण_सम्बन्धमा|चौतारी]]मा छलफल भइरहेकोले आफ्नो सुझाव राख्नुहुन अनुरोध गर्दछौँ।'''</div> }} --[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) १९:२५, २६ जनवरी २०२१ (नेपाली समय) <!-- Message sent by User:Saroj Uprety@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/MassMessage&oldid=988353 --> == युसिओसी सम्बन्धी अनलाइन सामुदायिक बैठक सम्बन्धमा == नमस्ते<br> सबै विकिमिडिया परियोजना र अभियान भित्र स्वीकार्य व्यवहारको एउटा सार्वभौमिक मापदण्ड प्रदान गर्न र विकिपिडियालाई एउटा सुरक्षित स्थान बनाउनको लागि [[:m:Universal Code of Conduct/ne|विश्वव्यापी आचार संहिता]]लाई समुदायमा कसरी लागु गर्ने सम्बन्धमा सन् २०२१ फेब्रुअरी ११ मा अनलाइन सामुदायिक बैठक हुने भएकोले सहभागी हुनको लागि कृपया यो [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLScOrPrBMFBqVozzWc2zsE53xrCJdQpVKQMK6QZI3zLhB8gWmQ/viewform गुगल फारम] भर्नहुन अनुरोध गर्दछु।--[[User:BAnand (WMF)|BAnand (WMF)]] ([[User_talk:BAnand (WMF)|talk]]) 02:47, 10 February 2021 (UTC) <!-- Message sent by User:BAnand (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=MassMessage/Lists/Nepali_Community&oldid=21091650 --> == विश्वव्यापी आचार संहिता सर्वेक्षण फारम == नमस्ते,<br> सबै विकिमिडिया परियोजना र अभियान भित्र स्वीकार्य व्यवहारको एउटा सार्वभौमिक मापदण्ड प्रदान गर्न र विकिपिडियालाई एउटा सुरक्षित स्थान बनाउनको लागि [[:m:Universal Code of Conduct/ne|विश्वव्यापी आचार संहिता]]लाई समुदायमा कसरी लागु गर्ने सम्बन्धमा सर्वेक्षण भइरहेकोले आजै [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSfi47HhE6cieY_BGETK9lMSy32uJ9ArtJ3y3BbNaAWjOFiliQ/viewform यो फारम] भर्नहुन अनुरोध गर्दछु।--[[User:BAnand (WMF)|BAnand (WMF)]] ([[User talk:BAnand (WMF)|talk]]) <!-- Message sent by User:BAnand (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=MassMessage/Lists/Nepali_Community&oldid=21129898 --> == महत्वपूर्ण सामुदायिक छलफलमा सहभागिताको लागि आह्वान == नमस्ते, आदरणीय नेपाली विकिपिडिया सम्पादनकर्ता मित्र<br> नेपाली विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#फाउन्डेसन_अनुदान_सम्बन्धमा_सामुदायिक_परामर्श|चौतारी]]मा महत्वपूर्ण सामुदायिक छलफल भइरहेकोले कृपया सहभागी भई आफ्नो महत्वपूर्ण मत राख्नुहोला। धन्यवाद <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/MassMessage&oldid=988353 --> == अनुदान विषयमा केन्द्रीय नीति नियम == नमस्ते आदरणीय सम्पादक मित्र,<br> '''[[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#अनुदान_विषयमा_केन्द्रीय_नीति_नियम|अनुदान]]'''को विषयमा एउटा केन्द्रीय नीति नियम बनाउनको लागि नेपाली विकिपिडियाको चौतारीमा छलफल भइरहेकोले कृपया आफ्नो अमूल्य सुझाव राख्नहुन अनुरोध गर्दछु। धन्यवाद <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/MassMessage&oldid=1005419 --> == [[मस्यौदा:एनएमबि न्यूज]] सुधार गरिएको == नमस्ते Tulsi Bhagatज्यू,<br> यस लेखलाई सुधार गरिएको छ । कृपया यो लेख समीक्षा गर्नुहोस् । [[User:Parbat Katwal|Parbat Katwal]] ([[User talk:Parbat Katwal|कुरा गर्ने]]) ०३:२७, २० मे २०२१ (नेपाली समय) :{{re|Parbat Katwal}} अझसम्म विश्वस्न्यता दर्शाएको छैन। — [[User:Tulsi Bhagat|<span style="color:black">'''तुलसी भगत'''</span>]] ^{[&nbsp;[[Special:Contribs/Tulsi Bhagat|<span style="color:black">योगदान</span>]] &#124; [[User talk:Tulsi Bhagat|<span style="color:black">वार्ता</span>]]&nbsp;]} १४:१४, २२ मे २०२१ (नेपाली समय) ::{{re|Tulsi Bhagat}} यस लेखलाई पुनः सुधार गएिको छ र अहिले विश्वस्न्यता दर्शाएको छ । कृपया यो लेखलाई (प्रमुख)मा स्थानान्तरण गरिदिनुहोस् ।- [[User:Parbat Katwal|Parbat Katwal]] ([[User talk:Parbat Katwal|कुरा गर्ने]]) ११:३२, १ जुन २०२१ (नेपाली समय) == अनुदान विषयमा केन्द्रीय नीति नियम == नमस्ते आदरणीय सम्पादक मित्र,<br> '''[[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#अनुदान_विषयमा_केन्द्रीय_नीति_नियम|अनुदान]]'''को विषयमा एउटा केन्द्रीय नीति नियम बनाउनको लागि नेपाली विकिपिडियाको चौतारीमा छलफल भइरहेकोले कृपया आफ्नो अमूल्य सुझाव राख्नहुन अनुरोध गर्दछु। धन्यवाद --समुदायको तर्फबाट [[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]] ११:१०, ९ जुन २०२१ (नेपाली समय) <!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/MassMessage&oldid=1005419 --> == Invitation for Functionary consultation 2021 == Greetings, Admins of the emerging community, I'm letting you know in advance about a meeting I'd like to invite you to regarding the [[:m:Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] and the community's ownership of its future enforcement. I'm still in the process of putting together the details, but I wanted to share the date with you: 10/11 July, 2021. I do not have a time on this date yet, but I will let you soon. We have created a [[:m:Universal Code of Conduct/Functionary consultations/June and July 2021|meta page]] with basic information. Please take a look at the meta page and sign up your name under the appropriate section. Thank you for your time.--[[User:BAnand (WMF)|BAnand (WMF)]] 15:14, 10 June 2021 (UTC) <!-- Message sent by User:BAnand (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=MassMessage/Lists/UCoC_Group&oldid=21568660 --> == [Wikimedia Foundation elections 2021] Candidates meet with South Asia + ESEAP communities == Hello, As you may already know, the [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021|2021 Wikimedia Foundation Board of Trustees elections]] are from 4 August 2021 to 17 August 2021. Members of the Wikimedia community have the opportunity to elect four candidates to a three-year term. After a three-week-long Call for Candidates, there are [[:m:Template:WMF elections candidate/2021/candidates gallery|20 candidates for the 2021 election]]. An <u>event for community members to know and interact with the candidates</u> is being organized. During the event, the candidates will briefly introduce themselves and then answer questions from community members. The event details are as follows: *Date: 31 July 2021 (Saturday) *Timings: [https://zonestamp.toolforge.org/1627727412 check in your local time] :*Bangladesh: 4:30 pm to 7:00 pm :*India & Sri Lanka: 4:00 pm to 6:30 pm :*Nepal: 4:15 pm to 6:45 pm :*Pakistan & Maldives: 3:30 pm to 6:00 pm * Live interpretation is being provided in Hindi. *'''Please register using [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSflJge3dFia9ejDG57OOwAHDq9yqnTdVD0HWEsRBhS4PrLGIg/viewform?usp=sf_link this form] For more details, please visit the event page at [[:m:Wikimedia Foundation elections/2021/Meetings/South Asia + ESEAP|Wikimedia Foundation elections/2021/Meetings/South Asia + ESEAP]]. Hope that you are able to join us, [[:m:User:KCVelaga (WMF)|KCVelaga (WMF)]], १२:१७, २३ जुलाई २०२१ (नेपाली समय) <!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&oldid=21774692 --> == ''Invitation for Wiki Loves Women South Asia 2021'' == <div style = "line-height: 1.2"> <span style="font-size:200%;">'''Wiki Loves Women South Asia 2021'''</span><br>'''September 1 - September 30, 2021'''<span style="font-size:120%; float:right;">[[m:Wiki Loves Women South Asia 2021|<span style="font-size:10px;color:red">''view details!''</span>]]</span> ----[[File:Wiki Loves Women South Asia.svg|right|frameless]]'''Wiki Loves Women South Asia''' is back with the 2021 edition. Join us to minify gender gaps and enrich Wikipedia with more diversity. Happening from 1 September - 30 September, [[metawiki:Wiki Loves Women South Asia 2021|Wiki Loves Women South Asia]] welcomes the articles created on gender gap theme. This year we will focus on women's empowerment and gender discrimination related topics. We are proud to announce and invite you and your community to participate in the competition. You can learn more about the scope and the prizes at the [[metawiki:Wiki Loves Women South Asia 2021|''project page'']]. Best wishes,<br> [[m:Wiki Loves Women South Asia 2021|Wiki Loves Women Team]] [[User:HirokBot|HirokBot]] ([[User talk:HirokBot|कुरा गर्ने]]) ०३:३५, १९ अगस्ट २०२१ (नेपाली समय) </div> == How we will see unregistered users == <div lang="en" dir="ltr" class="mw-content-ltr"> <section begin=content/> Hi! You get this message because you are an admin on a Wikimedia wiki. When someone edits a Wikimedia wiki without being logged in today, we show their IP address. As you may already know, we will not be able to do this in the future. This is a decision by the Wikimedia Foundation Legal department, because norms and regulations for privacy online have changed. Instead of the IP we will show a masked identity. You as an admin '''will still be able to access the IP'''. There will also be a new user right for those who need to see the full IPs of unregistered users to fight vandalism, harassment and spam without being admins. Patrollers will also see part of the IP even without this user right. We are also working on [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/Improving tools|better tools]] to help. If you have not seen it before, you can [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|read more on Meta]]. If you want to make sure you don’t miss technical changes on the Wikimedia wikis, you can [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|subscribe]] to [[m:Tech/News|the weekly technical newsletter]]. We have [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation#IP Masking Implementation Approaches (FAQ)|two suggested ways]] this identity could work. '''We would appreciate your feedback''' on which way you think would work best for you and your wiki, now and in the future. You can [[m:Talk:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|let us know on the talk page]]. You can write in your language. The suggestions were posted in October and we will decide after 17 January. Thank you. /[[m:User:Johan (WMF)|Johan (WMF)]]<section end=content/> </div> ००:०३, ५ जनवरी २०२२ (नेपाली समय) <!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Target_lists/Admins2022(6)&oldid=22532666 --> == अनुरोध == नमस्कार तुलसी ज्यु, मा नेपालि विकि को नियमित सम्पादक भएको र नियमित नया पेज हरु बनाउदै गएको हुनाले कृपया मलाइ अटोपेट्रोल टूल दिन हुन् अनुरोध गर्दछु [[User:DIVINE|DIVINE]] ([[User talk:DIVINE|कुरा गर्ने]]) २२:५२, १६ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय) p11z26c8yo56cgzeqr6sly4x4r95tj5 0 77750 1073957 972514 2022-08-16T18:04:07Z DIVINE 40529 सफाइ गरियो wikitext text/x-wiki सन् २०१४ सम्ममा डेनमार्कका ६ वटा सम्पदालाई [[युनेस्को|संयुक्त राष्ट्र शैक्षिक, वैज्ञानिक एवं सांस्कृतिक सङ्गठन]] (युनेस्को)द्वारा [[विश्व सम्पदा क्षेत्र]]मा मान्यता प्रदान गरिएको छ ।<ref name="UNESCO-Denmark">{{Cite web|title=World Heritage Properties in Denmark|url=http://whc.unesco.org/en/statesparties/dk|publisher=[[UNESCO]] |accessdate=31 March 2015}}</ref> ==विश्व सम्पदा क्षेत्रहरूको स्थान== ==विश्व सम्पदा क्षेत्रहरूको सूची== [[युनेस्को]]द्वारा [[विश्व सम्पदा क्षेत्र]] घोषित गरिएको डेनमार्कका सांस्कृतिक र प्राकृतिक स्थलहरूको सूची: :'''नाम''': [[विश्व सम्पदा समिति]]द्वारा दिइएको नाम :'''क्षेत्र''': राष्ट्रको इलाका तथा क्षेत्र :'''समय''': स्थापना भएको वर्ष :'''युनेस्को डेटा''': विश्व सम्पदा क्षेत्रमा सामेल गरिएको वर्ष तथा मापदण्ड :'''विवरण''': सम्पदा क्षेत्रको बारेमा संक्षिप्त विवरण {|class="wikitable sortable" ! style="width:15%;" scope="col"| सम्पदा क्षेत्र ! class="unsortable" scope="col" | चित्र ! scope="col" | स्थान ! scope="col" | मापदण्ड ! scope="col"| क्षेत्रफल<br />हे (एकड) ! scope="col"| वर्ष ! scope="col" class="unsortable" | विवरण ! scope="col" class="unsortable" | सन्दर्भहरू |- ! scope="row" |[[जेलिङ स्तूप, रयुनिक ढुङ्गाहरू र चर्च]] |[[File:Runenstenen Jelling.jpg|150x150px|alt=]] | {{sort|Denmark|दक्षिणी डेनमार्क, {{flag|डेनमार्क}}<br/><small> |{{coord|55|45|23|N|9|25|12|E|type:landmark_region:DK|name=Jelling Mounds, Runic Stones and Church}}</small>}} | सांस्कृतिक:<br/> (iii) | {{convert|4.96|ha|abbr=values|sortable=on}} | align="center" |१९९४ | |<ref>{{cite web |url=http://whc.unesco.org/en/list/697|title=Jelling Mounds, Runic Stones and Church|publisher=[[UNESCO]] |accessdate=20 October 2011}}</ref> |- ! scope="row" |[[क्रोङ्गबोर्ग महल]] |[[File:Kronborg2011-1.JPG|150x150px|alt=]] | {{sort|Denmark|जिल्याण्ड, {{flag|डेनमार्क}}<br/><small> |{{coord|56|2|20|N|12|37|15|E|type:landmark_region:DK|name=Kronborg Castle}}</small>}} | सांस्कृतिक:<br/>(iv) | {{center|—}} | align="center" |२००० | |<ref>{{cite web |url=http://whc.unesco.org/en/list/696|title=Kronborg Castle|publisher=[[UNESCO]] |accessdate=20 October 2011}}</ref> |- ! scope="row" |[[रोजकिल्ड गिर्जाघर]] |{{center|[[File:Roskilde Domkirke 10maj2010.jpg|150x150px|alt=]]}} | {{sort|Denmark| {{flag|डेनमार्क}}<br/><small> |{{coord|55|38|32|N|12|4|47|E|type:landmark_region:DK|name=Roskilde Cathedral}}</small>}} | सांस्कृतिक:<br/>(ii), (iv) | {{convert|0.40|ha|abbr=values|sortable=on}}; मध्यवर्ती क्षेत्र {{convert|1.50|ha|abbr=values}} | align="center" |१९९५ | |<ref>{{cite web |url=http://whc.unesco.org/en/list/695|title=Roskilde Cathedral|publisher=[[UNESCO]] |accessdate=20 October 2011}}</ref> |- ! scope="row" |[[स्टेभेन्स क्लिन्ट]] |[[File:Stevns Klint 4525692589 da98ffd5a6 o.jpg|150x150px|alt=White cliffs topped with sparse grass partially encircle the blue ocean]] |{{sort|Denmark|{{flag|डेनमार्क}}<br/><small>{{coord|55|16|02|N|12|25|24|E|type:landmark_region:DK|name=Stevns Klint}}</small>}} | प्राकृतिक:<br/>(viii) | | align="center" |२०१४ | |<ref>{{cite web |url=http://whc.unesco.org/en/list/1416|title=Stevns Klint|publisher=[[UNESCO]] |accessdate=23 December 2014}}</ref> |- ! scope="row" |[[इलुलिसस्याट आइस्जोर्ड]] |[[File:Greenland_Ilulissat-25.jpg|150x150px|alt=]] | {{sort|Denmark|दक्षिणी डेनमार्क {{flag|डेनमार्क}}<br/><small> |{{coord|55|45|23|N|9|25|12|E|type:landmark_region:DK|name=Jelling Mounds, Runic Stones and Church}}</small>}} | प्राकृतिक:<br/> (iii) | | align="center" |१९९४ | |<ref>{{cite web |url=http://whc.unesco.org/en/list/1149|title=Ilulissat Icefjord|publisher=[[UNESCO]] |accessdate=20 October 2011}}</ref> |- ! scope="row" |[[वाड्डेन समुद्र]] |[[File:13-09-29-nordfriesisches-wattenmeer-RalfR-05.jpg|150x150px|alt=]] | {{sort|Denmark| {{flag|डेनमार्क}}<br/><small> |{{coord|56|2|20|N|12|37|15|E|type:landmark_region:DK|name=Kronborg Castle}}</small>}} | प्राकृतिक:<br/>(iv) | {{center|—}} | align="center" |२००० | |<ref>{{cite web |url=http://whc.unesco.org/en/list/1314|title=Wadden Sea|publisher=[[UNESCO]] |accessdate=20 October 2011}}</ref> |} ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== {{reflist}} ==बाह्य कडीहरू== {{विश्व सम्पदा क्षेत्रहरूको सूची}} {{युरोपका विश्व सम्पदा क्षेत्रहरूको सूची}} {{World Heritage Sites in Denmark}} [[श्रेणी:विश्व सम्पदा क्षेत्रहरूको सूची]] [[श्रेणी:विकिपिडिया नेपाल परियोजनामा बनाइएका वा सुधारिएका लेखहरू]] 6iwcq78aulq31yedwqbdf67sz1v3tmv 0 82914 1073953 1071742 2022-08-16T17:38:14Z DIVINE 40529 विस्तार गरियो wikitext text/x-wiki {{Infobox character | children = | gender = | image = Ravi_Varma-Princess_Damayanthi_talking_with_Royal_Swan_about_Nala.jpg | alt = | caption = | family = | home = | spouse = | affiliation = | color = #FFC569 }} '''दमयन्ती''' विदर्भका राजा [[भीमसेन|भीम]]की छोरी थिईन् |जो हंसद्वारा गुण श्रवण गरेर निषधराज नलप्रति अनुरक्त भएकी थिइन्। पछि उनले स्वयम्वरमा देवताहरूलाई तथा अरु राजाहरूलाई छोडेर नललाई नै [[वरमाला]] लगाएकी थिइन्। परिणामस्वरूप कुपित भएर [[कलि]]ले उनलाई अनेक कष्ट दिए। ==सन्दर्भ सामग्री== ==बाह्य कडीहरू== ==यो पनि हेर्नुहोस्== {{आदर्श हिन्दू नारीहरू}} [[श्रेणी:महाभारत]] [[श्रेणी:जीवनी]] [[श्रेणी:अपूर्ण लेखहरू]] [[श्रेणी:विकी विमिन एडिटाथन २०१६ मा बनाइएका वा सुधारिएका लेखहरू]] r3suz8rfl71y2554y2v6fiigmj2jdrp 1073954 1073953 2022-08-16T17:38:40Z DIVINE 40529 + wikitext text/x-wiki {{Infobox character | children = | gender = | image = Ravi_Varma-Princess_Damayanthi_talking_with_Royal_Swan_about_Nala.jpg | alt = | caption = | family = | home = | spouse = | affiliation = | color = #FFC569 }} '''दमयन्ती''' विदर्भका राजा [[भीमसेन|भीम]]की छोरी थिईन् |जो हंसद्वारा गुण श्रवण गरेर निषधराज नलप्रति अनुरक्त भएकी थिइन्। पछि उनले स्वयम्वरमा देवताहरूलाई तथा अरु राजाहरूलाई छोडेर नललाई नै [[वरमाला]] लगाएकी थिइन्। परिणामस्वरूप कुपित भएर [[कलि]]ले उनलाई अनेक कष्ट दिए।<ref>{{cite book | title=The Indian Encyclopaedia | year=2002 | publisher=Genesis Publishing | page=5079 | isbn=9788177552577 | url= https://books.google.com/books?id=ncL8Ve9FqNwC&q=Naishadha&pg=PA5079}}</ref><ref name=Kunhan>{{cite book |title = Survey of Sanskrit Literature | author = C.Kunhan Raja | publisher = Bharatiya Vidya Bhavan | pages = 136, 146–148 | url = https://www.scribd.com/doc/223739875/Survey-of-Sanskrit-Literature-C-Kunhan-Raja}}</ref> ==सन्दर्भ सामग्री== ==बाह्य कडीहरू== ==यो पनि हेर्नुहोस्== {{आदर्श हिन्दू नारीहरू}} [[श्रेणी:महाभारत]] [[श्रेणी:जीवनी]] [[श्रेणी:अपूर्ण लेखहरू]] [[श्रेणी:विकी विमिन एडिटाथन २०१६ मा बनाइएका वा सुधारिएका लेखहरू]] maddoigwjhndn9348eb182vrc7gz5c2 0 96976 1073955 1073916 2022-08-16T17:54:55Z DIVINE 40529 Reverted [[WP:AGF|good faith]] edits by [[Special:Contributions/Pocibood|Pocibood]] ([[User talk:Pocibood|talk]]): प्रथम मुख्य मन्त्रि wikitext text/x-wiki {{Infobox Officeholder | image = Md. Lal babu Raut.jpg | name = मोहम्मद लालबाबु राउत<br />Mohammad Lalbabu Raut | caption = मोहम्मद लालबाबु राउत | birth_date = | birth_place =[[पर्सा जिल्ला]], [[जगरनाथपुर]] | residence = [[पर्सा जिल्ला]] | nationality = [[नेपाली]] | constituency = [[पर्सा जिल्ला|पर्सा प्रदेशसभा २ (क)]] | office = [[मधेश प्रदेश]] का [[मुख्यमन्त्री]] | term_start = १५ फरबरी २०१८ | term_end = | governor = * [[रत्नेश्वर लाल कायस्थ]] * [[तिलक परियार]] * [[राजेश झा]] * [[हरि शंकर मिश्र]] | office1 =[[मधेश प्रदेश सभा]] | predecessor1 = [[उपेन्द्र यादव]] | successor1 = | party = [[सङ्घीय समाजवादी फोरम, नेपाल]]<br>[[समाजवादी पार्टी, नेपाल]] | religion = [[इस्लाम]] | spouse = | children = | website = | source = }} '''मोहम्मद लालबाबु राउत गढ़ी''' (लालबाबु राउतको नामले पनि चिनिने) नेपालको [[मधेश प्रदेश|प्रदेश नं.२]] को पहिलो मुख्यमन्त्री हुन् ।<ref>{{Cite news|url=https://thehimalayantimes.com/nepal/lalbabu-raut-sworn-province-2-cm-today/|title=Lalbabu Raut to be sworn in Province 2 CM today|date=2018-02-14|work=The Himalayan Times|access-date=2018-02-16|language=en-US}}</ref> नेपालका सात सङ्घीय प्रदेशहरू मध्ये नेपालको मधेश प्रदेशबाट  [[सङ्घीय समाजवादी फोरम, नेपाल]] पार्टीबाट संसदीय दलका नेता समेत रहेका उनी नेपालको मुख्यमन्त्री बन्ने पहिलो र हालसम्मको एक मात्र मुस्लिम नेता हुन् ।<ref>http://ratopati.com/story/33504</ref> गैरसरकारी संस्थाका रूपमा २०५७ सालमा फोरम स्थापना कालदेखी अध्यक्ष [[उपेन्द्र यादव]]लाई सक्रिय रूपमा सघाएका थिए ।<ref>{{cite web|url=https://nepalpatra.com/politics/19745/|title=को हुन् मोहम्मद लालबाबु राउत गद्दी ?|accessdate=2019-02-27}}</ref> पर्साका निवासी राउत [[पर्सा जिल्ला]]-२ (क)<ref>{{Cite news|url=http://kathmandupost.ekantipur.com/news/2018-02-12/seven-chief-ministers-set-to-take-oath.html|title=Seven chief ministers set to take oath|access-date=2018-02-16|language=en}}</ref> बाट २०१७ मा प्रदेशसभा चुनावमा निर्वाचित भएका थिए । यसभन्दा पहिले, उनले संविधानसभा सदस्यका रूपमा समेत कार्य गरेका थिए । सन् २०१८ फेब्रुअरी १५ मा मधेश प्रदेश का तत्कालिन प्रदेश प्रमुख [[रत्नेश्वर लाल कायस्थ]]ले प्रदेश प्रमुखको कार्यालय जनकपुरमा राउतलाई पद एवं गोपनीयताको शपथ दिलाएका थिए। ===जीवनी=== ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== {{reflist}} ==बाह्य कडीहरू== ==यो पनि हेर्नुहोस्== {{नेपालका वर्तमान मुख्यमन्त्री र प्रदेश प्रमुखहरू}} [[श्रेणी:नेपालका मुख्यमन्त्रीहरू]] [[श्रेणी:जीवित मानिसहरू]] ixqnew593xrxaumfa4doyd3zbe87sg0 0 96984 1073994 1066946 2022-08-17T06:57:44Z Nirmal Dulal 4744 शीघ्र मेटाउन अनुरोध गरिँदै ([[वि:शीमे#ले७|शीमे ले७]])। wikitext text/x-wiki {{db-person|help=off}} {{Infobox musical artist | name = प्रकाश न्यौपाने</br>Prakash Neupane | image = Prakash Neupane, a Nepalese rapper, singer, songwriter, music composer, and poet.jpg | caption = प्रकाश न्यौपाने | background = एकल गायन | birth_name = प्रकाश न्यौपाने | birth_date = {{birth date and age|१९९७ |०३|२५}} | birth_place = कोहलपुर, [[बाँके जिल्ला|बाँके]], [[नेपाल]] | nationality = {{flagicon|Nepal}} नेपाली | instrument = [[स्वर]], गितार | genre = [[पप सङ्गीत|पप संगीत ]] | occupation = सङ्गीतकार, गायक, मोडल | years_active = सन् २०१० – हाल | label = | website = {{url|prakashneupane.com}} }} '''प्रकाश न्यौपाने''' <ref>{{cite web|url=https://www.thriveglobal.com/stories/23272-story-of-a-nepali-rapper|title=Story of a Nepali Rapper|accessdate=March 10, 2018}}</ref><ref>{{citation|title = Prakash Neupane|publisher = Butwal News|date=|url = http://www.ebutwalnews.com/praksh-neupane/}}</ref><ref>{{citation|title = 20 Years Old Music Star of Nepal|publisher = Bolchha Nepal|date= |url = https://www.bolchhanepal.com/20-years-old-music-star-nepal/amp/}}</ref> नेपालका गीतसङ्गीत दुनियाका एक '''पप र्‍याप''' गायक हुन् ।<ref>{{cite web|url=http://abcnepal.tv/news/2018/03/07/25730.html|title= विसंगतीबिरुद्ध गाउने प्रकाशको नयाँ एल्बम डिजिटल स्टोरमा|accessdate=March 8, 2018}}</ref><ref>{{citation|title = Nepali Rap Artist Prakash Neupane’s New Bang on Nepali Politics|publisher = The Huffington Post|date=Oct 5, 2017 |url = https://www.huffingtonpost.com/entry/nepali-rap-artist-praksh-neupanes-new-bang-on-nepali_us_59d5a96be4b085c51090ada8}}</ref> उनको जन्म मध्य-पश्चिम नेपालको [[बाँके जिल्ला]]को [[कोहलपुर नगरपालिका|कोहलपुर]]मा भएको हो ।<ref>{{cite web|url=http://www.ajambari.com/post/--64|title= सम्भाबना बोकेका गायक प्रकाश न्यौपाने|accessdate=March 22, 2018}}</ref> वाल्यकाल देखि नै गायनमा रुची रहेको प्रकाश न्यौपानेले १६ वर्षकै उमेरबाट नेपालको साङ्गीतिक क्षेत्रमा प्रवेश गरे ।<ref>{{cite web|url=http://www.emediahubuk.com/प्रकाश-न्यौपाने-सम्भावना/|title=प्रकाश न्यौपाने सम्भावना बोकेका युबा गायक|accessdate=March 22, 2018}}</ref> प्रकाश विशेषतः समाजको विकृतिको विरोधमा गीतहरू रचना गरेका छन् । उनी आफ्नो लेखाइको अभिव्यक्तिबाट समेत चर्चित छन् ।<ref>{{cite web|title=An Exclusive talk with Prakash Neupane|url=http://onlinekalam.com/a-rising-rb-star-in-the-town-an-exclusive-talk-with-prakash-neupane/|publisher=Online Kalam|accessdate=May 13, 2017}}</ref><ref>{{citation|title = 20 Years Old Music Star of Nepal|publisher = Bolchha Nepal|date=|url = https://www.bolchhanepal.com/20-years-old-music-star-nepal/amp/}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.khasokhas.com/41291|title= विसंगतीबिरुद्ध गाउने प्रकाशको नयाँ एल्बम डिजिटल स्टोरमा|accessdate=March 8, 2018}}</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.khasokhas.com/41291 |title=विसंगतीबिरुद्ध गाउने प्रकाशको नयाँ एल्बम डिजिटल स्टोरमा - Khasokhas Weekly |website=www.khasokhas.com |language=नेपाली |accessdate=2018-03-10}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.vice.com/en_ca/article/gyawn4/heres-what-hip-hop-looks-like-in-one-of-the-worlds-poorest-countries|title=Here's What Hip-Hop Looks Like in One of the World's Poorest Countries|first1=Arun|last1=Budhathoki|first2=Natashya|last2=Gutierrez|date=February 28, 2019}}</ref> ==जीवनी== ==साङ्गीतिक एलबम== {| class="wikitable sortable" |- ! वर्ष !! एलबम !! कलाकार !! सन्दर्भ |- | २०१६ || ट्युन्स || || |- | २०१८ || फ्युजन || || <ref>{{Cite web |url=https://itunes.apple.com/us/album/fusion/1347747931 |title=Fusion by Prakash Neupane on Apple Music |date=2018-02-11 |language=अङ्ग्रेजी |accessdate=2018-03-10}}</ref> |} ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== {{reflist}} ==वाह्य लिङ्क== * [https://imdb.me/prakashneupane IMDB] [[श्रेणी:जीवनी]] [[श्रेणी:नेपाली गायकहरू]] [[श्रेणी:नेपाली भाषाका गायकहरू]] [[श्रेणी:सन् १९९७ मा जन्म]] [[श्रेणी:नेपाली र्‍यापरहरू]] [[श्रेणी:जीवित नेपालीहरू]] [[श्रेणी:जीवित मानिसहरू]] 1einlvxmuntywnc9ccgyxmyzj141uei 1073996 1073994 2022-08-17T08:41:22Z DIVINE 40529 सुधार गरियो wikitext text/x-wiki {{db-person|help=off}} {{Infobox musical artist | name = प्रकाश न्यौपाने</br>Prakash Neupane | image = Prakash Neupane, a Nepalese rapper, singer, songwriter, music composer, and poet.jpg | caption = प्रकाश न्यौपाने | background = एकल गायन | birth_name = प्रकाश न्यौपाने | birth_date = {{birth date and age|१९९७ |०३|२५}} | birth_place = कोहलपुर, [[बाँके जिल्ला|बाँके]], [[नेपाल]] | nationality = {{flagicon|Nepal}} नेपाली | instrument = [[स्वर]], गितार | genre = [[पप सङ्गीत|पप संगीत ]] | occupation = सङ्गीतकार, गायक, मोडल | years_active = सन् २०१० – हाल | label = | website = {{url|prakashneupane.com}} }} '''प्रकाश न्यौपाने''' <ref>{{citation|title = Nepali Rap Artist Prakash Neupane’s New Bang on Nepali Politics|publisher = The Huffington Post|date=Oct 5, 2017 |url = https://www.huffingtonpost.com/entry/nepali-rap-artist-praksh-neupanes-new-bang-on-nepali_us_59d5a96be4b085c51090ada8}}</ref> उनको जन्म मध्य-पश्चिम नेपालको [[बाँके जिल्ला]]को [[कोहलपुर नगरपालिका|कोहलपुर]]मा भएको हो । वाल्यकाल देखि नै गायनमा रुची रहेको प्रकाश न्यौपानेले १६ वर्षकै उमेरबाट नेपालको साङ्गीतिक क्षेत्रमा प्रवेश गरे । प्रकाश विशेषतः समाजको विकृतिको विरोधमा गीतहरू रचना गरेका छन् । उनी आफ्नो लेखाइको अभिव्यक्तिबाट समेत चर्चित छन् ।<ref>{{cite web|url=http://www.khasokhas.com/41291|title= विसंगतीबिरुद्ध गाउने प्रकाशको नयाँ एल्बम डिजिटल स्टोरमा|accessdate=March 8, 2018}}</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.khasokhas.com/41291 |title=विसंगतीबिरुद्ध गाउने प्रकाशको नयाँ एल्बम डिजिटल स्टोरमा - Khasokhas Weekly |website=www.khasokhas.com |language=नेपाली |accessdate=2018-03-10}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.vice.com/en_ca/article/gyawn4/heres-what-hip-hop-looks-like-in-one-of-the-worlds-poorest-countries|title=Here's What Hip-Hop Looks Like in One of the World's Poorest Countries|first1=Arun|last1=Budhathoki|first2=Natashya|last2=Gutierrez|date=February 28, 2019}}</ref> ==जीवनी== ==साङ्गीतिक एलबम== {| class="wikitable sortable" |- ! वर्ष !! एलबम !! कलाकार !! सन्दर्भ |- | २०१६ || ट्युन्स || || |- | २०१८ || फ्युजन || || <ref>{{Cite web |url=https://itunes.apple.com/us/album/fusion/1347747931 |title=Fusion by Prakash Neupane on Apple Music |date=2018-02-11 |language=अङ्ग्रेजी |accessdate=2018-03-10}}</ref> |} ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== {{reflist}} ==वाह्य लिङ्क== * [https://imdb.me/prakashneupane IMDB] [[श्रेणी:जीवनी]] [[श्रेणी:नेपाली गायकहरू]] [[श्रेणी:नेपाली भाषाका गायकहरू]] [[श्रेणी:सन् १९९७ मा जन्म]] [[श्रेणी:नेपाली र्‍यापरहरू]] [[श्रेणी:जीवित नेपालीहरू]] [[श्रेणी:जीवित मानिसहरू]] efol7wytklblhmg9y5pabzn63vdgb7u 1073997 1073996 2022-08-17T08:42:34Z DIVINE 40529 /* साङ्गीतिक एलबम */ wikitext text/x-wiki {{db-person|help=off}} {{Infobox musical artist | name = प्रकाश न्यौपाने</br>Prakash Neupane | image = Prakash Neupane, a Nepalese rapper, singer, songwriter, music composer, and poet.jpg | caption = प्रकाश न्यौपाने | background = एकल गायन | birth_name = प्रकाश न्यौपाने | birth_date = {{birth date and age|१९९७ |०३|२५}} | birth_place = कोहलपुर, [[बाँके जिल्ला|बाँके]], [[नेपाल]] | nationality = {{flagicon|Nepal}} नेपाली | instrument = [[स्वर]], गितार | genre = [[पप सङ्गीत|पप संगीत ]] | occupation = सङ्गीतकार, गायक, मोडल | years_active = सन् २०१० – हाल | label = | website = {{url|prakashneupane.com}} }} '''प्रकाश न्यौपाने''' <ref>{{citation|title = Nepali Rap Artist Prakash Neupane’s New Bang on Nepali Politics|publisher = The Huffington Post|date=Oct 5, 2017 |url = https://www.huffingtonpost.com/entry/nepali-rap-artist-praksh-neupanes-new-bang-on-nepali_us_59d5a96be4b085c51090ada8}}</ref> उनको जन्म मध्य-पश्चिम नेपालको [[बाँके जिल्ला]]को [[कोहलपुर नगरपालिका|कोहलपुर]]मा भएको हो । वाल्यकाल देखि नै गायनमा रुची रहेको प्रकाश न्यौपानेले १६ वर्षकै उमेरबाट नेपालको साङ्गीतिक क्षेत्रमा प्रवेश गरे । प्रकाश विशेषतः समाजको विकृतिको विरोधमा गीतहरू रचना गरेका छन् । उनी आफ्नो लेखाइको अभिव्यक्तिबाट समेत चर्चित छन् ।<ref>{{cite web|url=http://www.khasokhas.com/41291|title= विसंगतीबिरुद्ध गाउने प्रकाशको नयाँ एल्बम डिजिटल स्टोरमा|accessdate=March 8, 2018}}</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.khasokhas.com/41291 |title=विसंगतीबिरुद्ध गाउने प्रकाशको नयाँ एल्बम डिजिटल स्टोरमा - Khasokhas Weekly |website=www.khasokhas.com |language=नेपाली |accessdate=2018-03-10}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.vice.com/en_ca/article/gyawn4/heres-what-hip-hop-looks-like-in-one-of-the-worlds-poorest-countries|title=Here's What Hip-Hop Looks Like in One of the World's Poorest Countries|first1=Arun|last1=Budhathoki|first2=Natashya|last2=Gutierrez|date=February 28, 2019}}</ref> ==जीवनी== ==साङ्गीतिक एलबम== {| class="wikitable sortable" |- ! वर्ष !! एलबम !! कलाकार !! सन्दर्भ |- | २०१६ || ट्युन्स || || |- | २०१८ || फ्युजन || ||<ref>https://thahakhabar.com/news/52872/</ref> ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== {{reflist}} ==वाह्य लिङ्क== * [https://imdb.me/prakashneupane IMDB] [[श्रेणी:जीवनी]] [[श्रेणी:नेपाली गायकहरू]] [[श्रेणी:नेपाली भाषाका गायकहरू]] [[श्रेणी:सन् १९९७ मा जन्म]] [[श्रेणी:नेपाली र्‍यापरहरू]] [[श्रेणी:जीवित नेपालीहरू]] [[श्रेणी:जीवित मानिसहरू]] t0v1wmtg76bquwgepkqdhob4ztu5ino 1073998 1073997 2022-08-17T08:43:59Z DIVINE 40529 1073997द्वारा पुनरावलोकन [[Special:Contributions/DIVINE|DIVINE]] ([[User talk:DIVINE|वार्तालाप]]) खारेज गरियो। wikitext text/x-wiki {{db-person|help=off}} {{Infobox musical artist | name = प्रकाश न्यौपाने</br>Prakash Neupane | image = Prakash Neupane, a Nepalese rapper, singer, songwriter, music composer, and poet.jpg | caption = प्रकाश न्यौपाने | background = एकल गायन | birth_name = प्रकाश न्यौपाने | birth_date = {{birth date and age|१९९७ |०३|२५}} | birth_place = कोहलपुर, [[बाँके जिल्ला|बाँके]], [[नेपाल]] | nationality = {{flagicon|Nepal}} नेपाली | instrument = [[स्वर]], गितार | genre = [[पप सङ्गीत|पप संगीत ]] | occupation = सङ्गीतकार, गायक, मोडल | years_active = सन् २०१० – हाल | label = | website = {{url|prakashneupane.com}} }} '''प्रकाश न्यौपाने''' <ref>{{citation|title = Nepali Rap Artist Prakash Neupane’s New Bang on Nepali Politics|publisher = The Huffington Post|date=Oct 5, 2017 |url = https://www.huffingtonpost.com/entry/nepali-rap-artist-praksh-neupanes-new-bang-on-nepali_us_59d5a96be4b085c51090ada8}}</ref> उनको जन्म मध्य-पश्चिम नेपालको [[बाँके जिल्ला]]को [[कोहलपुर नगरपालिका|कोहलपुर]]मा भएको हो । वाल्यकाल देखि नै गायनमा रुची रहेको प्रकाश न्यौपानेले १६ वर्षकै उमेरबाट नेपालको साङ्गीतिक क्षेत्रमा प्रवेश गरे । प्रकाश विशेषतः समाजको विकृतिको विरोधमा गीतहरू रचना गरेका छन् । उनी आफ्नो लेखाइको अभिव्यक्तिबाट समेत चर्चित छन् ।<ref>{{cite web|url=http://www.khasokhas.com/41291|title= विसंगतीबिरुद्ध गाउने प्रकाशको नयाँ एल्बम डिजिटल स्टोरमा|accessdate=March 8, 2018}}</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.khasokhas.com/41291 |title=विसंगतीबिरुद्ध गाउने प्रकाशको नयाँ एल्बम डिजिटल स्टोरमा - Khasokhas Weekly |website=www.khasokhas.com |language=नेपाली |accessdate=2018-03-10}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.vice.com/en_ca/article/gyawn4/heres-what-hip-hop-looks-like-in-one-of-the-worlds-poorest-countries|title=Here's What Hip-Hop Looks Like in One of the World's Poorest Countries|first1=Arun|last1=Budhathoki|first2=Natashya|last2=Gutierrez|date=February 28, 2019}}</ref> ==जीवनी== ==साङ्गीतिक एलबम== {| class="wikitable sortable" |- ! वर्ष !! एलबम !! कलाकार !! सन्दर्भ |- | २०१६ || ट्युन्स || || |- | २०१८ || फ्युजन || || <ref>{{Cite web |url=https://itunes.apple.com/us/album/fusion/1347747931 |title=Fusion by Prakash Neupane on Apple Music |date=2018-02-11 |language=अङ्ग्रेजी |accessdate=2018-03-10}}</ref> |} ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== {{reflist}} ==वाह्य लिङ्क== * [https://imdb.me/prakashneupane IMDB] [[श्रेणी:जीवनी]] [[श्रेणी:नेपाली गायकहरू]] [[श्रेणी:नेपाली भाषाका गायकहरू]] [[श्रेणी:सन् १९९७ मा जन्म]] [[श्रेणी:नेपाली र्‍यापरहरू]] [[श्रेणी:जीवित नेपालीहरू]] [[श्रेणी:जीवित मानिसहरू]] efol7wytklblhmg9y5pabzn63vdgb7u 1073999 1073998 2022-08-17T08:46:24Z Nirmal Dulal 4744 wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist | name = प्रकाश न्यौपाने</br>Prakash Neupane | image = Prakash Neupane, a Nepalese rapper, singer, songwriter, music composer, and poet.jpg | caption = प्रकाश न्यौपाने | background = एकल गायन | birth_name = प्रकाश न्यौपाने | birth_date = {{birth date and age|१९९७ |०३|२५}} | birth_place = कोहलपुर, [[बाँके जिल्ला|बाँके]], [[नेपाल]] | nationality = {{flagicon|Nepal}} नेपाली | instrument = [[स्वर]], गितार | genre = [[पप सङ्गीत|पप संगीत ]] | occupation = सङ्गीतकार, गायक, मोडल | years_active = सन् २०१० – हाल | label = | website = {{url|prakashneupane.com}} }} '''प्रकाश न्यौपाने''' <ref>{{citation|title = Nepali Rap Artist Prakash Neupane’s New Bang on Nepali Politics|publisher = The Huffington Post|date=Oct 5, 2017 |url = https://www.huffingtonpost.com/entry/nepali-rap-artist-praksh-neupanes-new-bang-on-nepali_us_59d5a96be4b085c51090ada8}}</ref> उनको जन्म मध्य-पश्चिम नेपालको [[बाँके जिल्ला]]को [[कोहलपुर नगरपालिका|कोहलपुर]]मा भएको हो । वाल्यकाल देखि नै गायनमा रुची रहेको प्रकाश न्यौपानेले १६ वर्षकै उमेरबाट नेपालको साङ्गीतिक क्षेत्रमा प्रवेश गरे । प्रकाश विशेषतः समाजको विकृतिको विरोधमा गीतहरू रचना गरेका छन् । उनी आफ्नो लेखाइको अभिव्यक्तिबाट समेत चर्चित छन् ।<ref>{{cite web|url=http://www.khasokhas.com/41291|title= विसंगतीबिरुद्ध गाउने प्रकाशको नयाँ एल्बम डिजिटल स्टोरमा|accessdate=March 8, 2018}}</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.khasokhas.com/41291 |title=विसंगतीबिरुद्ध गाउने प्रकाशको नयाँ एल्बम डिजिटल स्टोरमा - Khasokhas Weekly |website=www.khasokhas.com |language=नेपाली |accessdate=2018-03-10}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.vice.com/en_ca/article/gyawn4/heres-what-hip-hop-looks-like-in-one-of-the-worlds-poorest-countries|title=Here's What Hip-Hop Looks Like in One of the World's Poorest Countries|first1=Arun|last1=Budhathoki|first2=Natashya|last2=Gutierrez|date=February 28, 2019}}</ref> ==जीवनी== ==साङ्गीतिक एलबम== {| class="wikitable sortable" |- ! वर्ष !! एलबम !! कलाकार !! सन्दर्भ |- | २०१६ || ट्युन्स || || |- | २०१८ || फ्युजन || || <ref>{{Cite web |url=https://itunes.apple.com/us/album/fusion/1347747931 |title=Fusion by Prakash Neupane on Apple Music |date=2018-02-11 |language=अङ्ग्रेजी |accessdate=2018-03-10}}</ref> |} ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== {{reflist}} ==वाह्य लिङ्क== * [https://imdb.me/prakashneupane IMDB] [[श्रेणी:जीवनी]] [[श्रेणी:नेपाली गायकहरू]] [[श्रेणी:नेपाली भाषाका गायकहरू]] [[श्रेणी:सन् १९९७ मा जन्म]] [[श्रेणी:नेपाली र्‍यापरहरू]] [[श्रेणी:जीवित नेपालीहरू]] [[श्रेणी:जीवित मानिसहरू]] 3n0daszt10hrf7uxr8ijx0jj74xm4rb 1074000 1073999 2022-08-17T08:46:46Z Nirmal Dulal 4744 शीघ्र मेटाउन अनुरोध गरिँदै ([[वि:शीमे#ले७|शीमे ले७]], [[वि:शीमे#सा११|शीमे सा११]]). wikitext text/x-wiki {{db-multiple|ले७|सा११}} {{Infobox musical artist | name = प्रकाश न्यौपाने</br>Prakash Neupane | image = Prakash Neupane, a Nepalese rapper, singer, songwriter, music composer, and poet.jpg | caption = प्रकाश न्यौपाने | background = एकल गायन | birth_name = प्रकाश न्यौपाने | birth_date = {{birth date and age|१९९७ |०३|२५}} | birth_place = कोहलपुर, [[बाँके जिल्ला|बाँके]], [[नेपाल]] | nationality = {{flagicon|Nepal}} नेपाली | instrument = [[स्वर]], गितार | genre = [[पप सङ्गीत|पप संगीत ]] | occupation = सङ्गीतकार, गायक, मोडल | years_active = सन् २०१० – हाल | label = | website = {{url|prakashneupane.com}} }} '''प्रकाश न्यौपाने''' <ref>{{citation|title = Nepali Rap Artist Prakash Neupane’s New Bang on Nepali Politics|publisher = The Huffington Post|date=Oct 5, 2017 |url = https://www.huffingtonpost.com/entry/nepali-rap-artist-praksh-neupanes-new-bang-on-nepali_us_59d5a96be4b085c51090ada8}}</ref> उनको जन्म मध्य-पश्चिम नेपालको [[बाँके जिल्ला]]को [[कोहलपुर नगरपालिका|कोहलपुर]]मा भएको हो । वाल्यकाल देखि नै गायनमा रुची रहेको प्रकाश न्यौपानेले १६ वर्षकै उमेरबाट नेपालको साङ्गीतिक क्षेत्रमा प्रवेश गरे । प्रकाश विशेषतः समाजको विकृतिको विरोधमा गीतहरू रचना गरेका छन् । उनी आफ्नो लेखाइको अभिव्यक्तिबाट समेत चर्चित छन् ।<ref>{{cite web|url=http://www.khasokhas.com/41291|title= विसंगतीबिरुद्ध गाउने प्रकाशको नयाँ एल्बम डिजिटल स्टोरमा|accessdate=March 8, 2018}}</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.khasokhas.com/41291 |title=विसंगतीबिरुद्ध गाउने प्रकाशको नयाँ एल्बम डिजिटल स्टोरमा - Khasokhas Weekly |website=www.khasokhas.com |language=नेपाली |accessdate=2018-03-10}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.vice.com/en_ca/article/gyawn4/heres-what-hip-hop-looks-like-in-one-of-the-worlds-poorest-countries|title=Here's What Hip-Hop Looks Like in One of the World's Poorest Countries|first1=Arun|last1=Budhathoki|first2=Natashya|last2=Gutierrez|date=February 28, 2019}}</ref> ==जीवनी== ==साङ्गीतिक एलबम== {| class="wikitable sortable" |- ! वर्ष !! एलबम !! कलाकार !! सन्दर्भ |- | २०१६ || ट्युन्स || || |- | २०१८ || फ्युजन || || <ref>{{Cite web |url=https://itunes.apple.com/us/album/fusion/1347747931 |title=Fusion by Prakash Neupane on Apple Music |date=2018-02-11 |language=अङ्ग्रेजी |accessdate=2018-03-10}}</ref> |} ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== {{reflist}} ==वाह्य लिङ्क== * [https://imdb.me/prakashneupane IMDB] [[श्रेणी:जीवनी]] [[श्रेणी:नेपाली गायकहरू]] [[श्रेणी:नेपाली भाषाका गायकहरू]] [[श्रेणी:सन् १९९७ मा जन्म]] [[श्रेणी:नेपाली र्‍यापरहरू]] [[श्रेणी:जीवित नेपालीहरू]] [[श्रेणी:जीवित मानिसहरू]] r2kby3aitnkkf4yswkhoxlvfwa032x3 1074002 1074000 2022-08-17T08:47:31Z DIVINE 40529 wikitext text/x-wiki {{db-multiple|ले७|सा११}} {{Infobox musical artist | name = प्रकाश न्यौपाने</br>Prakash Neupane | image = Prakash Neupane, a Nepalese rapper, singer, songwriter, music composer, and poet.jpg | caption = प्रकाश न्यौपाने | background = एकल गायन | birth_name = प्रकाश न्यौपाने | birth_date = {{birth date and age|१९९७ |०३|२५}} | birth_place = कोहलपुर, [[बाँके जिल्ला|बाँके]], [[नेपाल]] | nationality = {{flagicon|Nepal}} नेपाली | instrument = [[स्वर]], गितार | genre = [[पप सङ्गीत|पप संगीत ]] | occupation = सङ्गीतकार, गायक, मोडल | years_active = सन् २०१० – हाल | label = | website = {{url|prakashneupane.com}} }} '''प्रकाश न्यौपाने'''<ref>{{citation|title = Nepali Rap Artist Prakash Neupane’s New Bang on Nepali Politics|publisher = The Huffington Post|date=Oct 5, 2017 |url = https://www.huffingtonpost.com/entry/nepali-rap-artist-praksh-neupanes-new-bang-on-nepali_us_59d5a96be4b085c51090ada8}}</ref> उनको जन्म मध्य-पश्चिम नेपालको [[बाँके जिल्ला]]को [[कोहलपुर नगरपालिका|कोहलपुर]]मा भएको हो।<ref>https://zeenews.india.com/hindi/entertainment/rapper-prakash-nyoupane-flashed-with-new-song-got-1-million-views-with-release/672075</ref> वाल्यकाल देखि नै गायनमा रुची रहेको प्रकाश न्यौपानेले १६ वर्षकै उमेरबाट नेपालको साङ्गीतिक क्षेत्रमा प्रवेश गरे ।<ref>https://www.thehindu.com/entertainment/music/nepalese-rap-artiste-prakash-neupane-talks-about-his-socio-political-songs/article31748952.ece</ref><ref>https://thahakhabar.com/news/52872/</ref> प्रकाश विशेषतः समाजको विकृतिको विरोधमा गीतहरू रचना गरेका छन् । उनी आफ्नो लेखाइको अभिव्यक्तिबाट समेत चर्चित छन् ।<ref>{{cite web|url=http://www.khasokhas.com/41291|title= विसंगतीबिरुद्ध गाउने प्रकाशको नयाँ एल्बम डिजिटल स्टोरमा|accessdate=March 8, 2018}}</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.khasokhas.com/41291 |title=विसंगतीबिरुद्ध गाउने प्रकाशको नयाँ एल्बम डिजिटल स्टोरमा - Khasokhas Weekly |website=www.khasokhas.com |language=नेपाली |accessdate=2018-03-10}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.vice.com/en_ca/article/gyawn4/heres-what-hip-hop-looks-like-in-one-of-the-worlds-poorest-countries|title=Here's What Hip-Hop Looks Like in One of the World's Poorest Countries|first1=Arun|last1=Budhathoki|first2=Natashya|last2=Gutierrez|date=February 28, 2019}}</ref><ref>https://asiatimes.com/2019/06/nepal-dances-to-the-growing-beat-of-hip-hop/</ref> ==जीवनी== ==साङ्गीतिक एलबम== {| class="wikitable sortable" |- ! वर्ष !! एलबम !! कलाकार !! सन्दर्भ |- | २०१६ || ट्युन्स || || |- | २०१८ || फ्युजन || || <ref>{{Cite web |url=https://itunes.apple.com/us/album/fusion/1347747931 |title=Fusion by Prakash Neupane on Apple Music |date=2018-02-11 |language=अङ्ग्रेजी |accessdate=2018-03-10}}</ref> |} ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== {{reflist}} ==वाह्य लिङ्क== * [https://imdb.me/prakashneupane IMDB] [[श्रेणी:जीवनी]] [[श्रेणी:नेपाली गायकहरू]] [[श्रेणी:नेपाली भाषाका गायकहरू]] [[श्रेणी:सन् १९९७ मा जन्म]] [[श्रेणी:नेपाली र्‍यापरहरू]] [[श्रेणी:जीवित नेपालीहरू]] [[श्रेणी:जीवित मानिसहरू]] 4drdklsvvm56cmliv726abmzdoayb0i 1074003 1074002 2022-08-17T08:50:50Z DIVINE 40529 + wikitext text/x-wiki {{db-multiple|ले७|सा११}} {{Infobox musical artist | name = प्रकाश न्यौपाने</br>Prakash Neupane | image = Prakash Neupane, a Nepalese rapper, singer, songwriter, music composer, and poet.jpg | caption = प्रकाश न्यौपाने | background = एकल गायन | birth_name = प्रकाश न्यौपाने | birth_date = {{birth date and age|१९९७ |०३|२५}} | birth_place = कोहलपुर, [[बाँके जिल्ला|बाँके]], [[नेपाल]] | nationality = {{flagicon|Nepal}} नेपाली | instrument = [[स्वर]], गितार | genre = [[पप सङ्गीत|पप संगीत ]] | occupation = सङ्गीतकार, गायक, मोडल | years_active = सन् २०१० – हाल | label = | website = {{url|prakashneupane.com}} }} '''प्रकाश न्यौपाने'''<ref>{{citation|title = Nepali Rap Artist Prakash Neupane’s New Bang on Nepali Politics|publisher = The Huffington Post|date=Oct 5, 2017 |url = https://www.huffingtonpost.com/entry/nepali-rap-artist-praksh-neupanes-new-bang-on-nepali_us_59d5a96be4b085c51090ada8}}</ref><ref>https://www.abcnepal.tv/posts/25730</ref> उनको जन्म मध्य-पश्चिम नेपालको [[बाँके जिल्ला]]को [[कोहलपुर नगरपालिका|कोहलपुर]]मा भएको हो।<ref>https://zeenews.india.com/hindi/entertainment/rapper-prakash-nyoupane-flashed-with-new-song-got-1-million-views-with-release/672075</ref> वाल्यकाल देखि नै गायनमा रुची रहेको प्रकाश न्यौपानेले १६ वर्षकै उमेरबाट नेपालको साङ्गीतिक क्षेत्रमा प्रवेश गरे ।<ref>https://www.thehindu.com/entertainment/music/nepalese-rap-artiste-prakash-neupane-talks-about-his-socio-political-songs/article31748952.ece</ref><ref>https://thahakhabar.com/news/52872/</ref> प्रकाश विशेषतः समाजको विकृतिको विरोधमा गीतहरू रचना गरेका छन् । उनी आफ्नो लेखाइको अभिव्यक्तिबाट समेत चर्चित छन् ।<ref>{{cite web|url=http://www.khasokhas.com/41291|title= विसंगतीबिरुद्ध गाउने प्रकाशको नयाँ एल्बम डिजिटल स्टोरमा|accessdate=March 8, 2018}}</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.khasokhas.com/41291 |title=विसंगतीबिरुद्ध गाउने प्रकाशको नयाँ एल्बम डिजिटल स्टोरमा - Khasokhas Weekly |website=www.khasokhas.com |language=नेपाली |accessdate=2018-03-10}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.vice.com/en_ca/article/gyawn4/heres-what-hip-hop-looks-like-in-one-of-the-worlds-poorest-countries|title=Here's What Hip-Hop Looks Like in One of the World's Poorest Countries|first1=Arun|last1=Budhathoki|first2=Natashya|last2=Gutierrez|date=February 28, 2019}}</ref><ref>https://asiatimes.com/2019/06/nepal-dances-to-the-growing-beat-of-hip-hop/</ref><ref>https://www.nepallivetoday.com/2021/06/08/how-rapper-prakash-neupane-channels-frustration-with-political-class-into-music/</ref><ref>https://www.milenio.com/espectaculos/prakash-neupane-musica-fronteras-nepal-tampico</ref> ==जीवनी== ==साङ्गीतिक एलबम== {| class="wikitable sortable" |- ! वर्ष !! एलबम !! कलाकार !! सन्दर्भ |- | २०१६ || ट्युन्स || || |- | २०१८ || फ्युजन || || <ref>{{Cite web |url=https://itunes.apple.com/us/album/fusion/1347747931 |title=Fusion by Prakash Neupane on Apple Music |date=2018-02-11 |language=अङ्ग्रेजी |accessdate=2018-03-10}}</ref> |} ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== {{reflist}} ==वाह्य लिङ्क== * [https://imdb.me/prakashneupane IMDB] [[श्रेणी:जीवनी]] [[श्रेणी:नेपाली गायकहरू]] [[श्रेणी:नेपाली भाषाका गायकहरू]] [[श्रेणी:सन् १९९७ मा जन्म]] [[श्रेणी:नेपाली र्‍यापरहरू]] [[श्रेणी:जीवित नेपालीहरू]] [[श्रेणी:जीवित मानिसहरू]] rioa72jed5or5p5l0l5vz3j0whatczc 1074004 1074003 2022-08-17T08:52:42Z DIVINE 40529 सुधार गरियो wikitext text/x-wiki {{db-multiple|ले७|सा११}} {{Infobox musical artist | name = प्रकाश न्यौपाने</br>Prakash Neupane | image = Prakash Neupane, a Nepalese rapper, singer, songwriter, music composer, and poet.jpg | caption = प्रकाश न्यौपाने | background = एकल गायन | birth_name = प्रकाश न्यौपाने | birth_date = {{birth date and age|१९९७ |०३|२५}} | birth_place = कोहलपुर, [[बाँके जिल्ला|बाँके]], [[नेपाल]] | nationality = {{flagicon|Nepal}} नेपाली | instrument = [[स्वर]], गितार | genre = [[पप सङ्गीत|पप संगीत ]] | occupation = सङ्गीतकार, गायक, मोडल | years_active = सन् २०१० – हाल | label = | website = {{url|prakashneupane.com}} }} '''प्रकाश न्यौपाने'''<ref>{{citation|title = Nepali Rap Artist Prakash Neupane’s New Bang on Nepali Politics|publisher = The Huffington Post|date=Oct 5, 2017 |url = https://www.huffingtonpost.com/entry/nepali-rap-artist-praksh-neupanes-new-bang-on-nepali_us_59d5a96be4b085c51090ada8}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.abcnepal.tv/posts/25730|title=विसंगतीबिरुद्ध गाउने प्रकाशको नयाँ एल्बम डिजिटल स्टोरमा|date=2018 मार्च 7}}</ref> उनको जन्म मध्य-पश्चिम नेपालको [[बाँके जिल्ला]]को [[कोहलपुर नगरपालिका|कोहलपुर]]मा भएको हो।<ref>{{Cite web|url=https://zeenews.india.com/hindi/entertainment/rapper-prakash-nyoupane-flashed-with-new-song-got-1-million-views-with-release/672075|title=रैपर प्रकाश न्यौपाने ने न्यू सॉन्ग 'अरजक्निती' किया रिलीज, सामाजिक मुद्दों पर उठा रहे आवाज|website=Zee News}}</ref> वाल्यकाल देखि नै गायनमा रुची रहेको प्रकाश न्यौपानेले १६ वर्षकै उमेरबाट नेपालको साङ्गीतिक क्षेत्रमा प्रवेश गरे ।<ref>{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/entertainment/music/nepalese-rap-artiste-prakash-neupane-talks-about-his-socio-political-songs/article31748952.ece|title=Nepalese rap artiste Prakash Neupane talks about his socio-political songs|first=Sravasti|last=Datta|date=2020 जुन 4|via=www.thehindu.com}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://thahakhabar.com/news/52872/|title=प्रकाश न्यौपानेको 'द राइज' डिजिटल स्टोरमा|website=ThahaKhabar}}</ref> प्रकाश विशेषतः समाजको विकृतिको विरोधमा गीतहरू रचना गरेका छन् । उनी आफ्नो लेखाइको अभिव्यक्तिबाट समेत चर्चित छन् ।<ref>{{cite web|url=http://www.khasokhas.com/41291|title= विसंगतीबिरुद्ध गाउने प्रकाशको नयाँ एल्बम डिजिटल स्टोरमा|accessdate=March 8, 2018}}</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.khasokhas.com/41291 |title=विसंगतीबिरुद्ध गाउने प्रकाशको नयाँ एल्बम डिजिटल स्टोरमा - Khasokhas Weekly |website=www.khasokhas.com |language=नेपाली |accessdate=2018-03-10}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.vice.com/en_ca/article/gyawn4/heres-what-hip-hop-looks-like-in-one-of-the-worlds-poorest-countries|title=Here's What Hip-Hop Looks Like in One of the World's Poorest Countries|first1=Arun|last1=Budhathoki|first2=Natashya|last2=Gutierrez|date=February 28, 2019}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://asiatimes.com/2019/06/nepal-dances-to-the-growing-beat-of-hip-hop/|title=Nepal dances to the growing beat of hip-hop|first=Arun|last=Budhathoki|date=2019 जुन 8|website=Asia Times}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.nepallivetoday.com/2021/06/08/how-rapper-prakash-neupane-channels-frustration-with-political-class-into-music/|title=How rapper Prakash Neupane channels frustration with political class into music|first=Prasun|last=Sangroula|date=2021 जुन 8}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.milenio.com/espectaculos/prakash-neupane-musica-fronteras-nepal-tampico|title=Prakash Neupane de Nepal, busca colaborar con raperos de Tamaulipas|website=Grupo Milenio}}</ref> ==जीवनी== ==साङ्गीतिक एलबम== {| class="wikitable sortable" |- ! वर्ष !! एलबम !! कलाकार !! सन्दर्भ |- | २०१६ || ट्युन्स || || |- | २०१८ || फ्युजन || || <ref>{{Cite web |url=https://itunes.apple.com/us/album/fusion/1347747931 |title=Fusion by Prakash Neupane on Apple Music |date=2018-02-11 |language=अङ्ग्रेजी |accessdate=2018-03-10}}</ref> |} ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== {{reflist}} ==वाह्य लिङ्क== * [https://imdb.me/prakashneupane IMDB] [[श्रेणी:जीवनी]] [[श्रेणी:नेपाली गायकहरू]] [[श्रेणी:नेपाली भाषाका गायकहरू]] [[श्रेणी:सन् १९९७ मा जन्म]] [[श्रेणी:नेपाली र्‍यापरहरू]] [[श्रेणी:जीवित नेपालीहरू]] [[श्रेणी:जीवित मानिसहरू]] 3g5cyo0djy3vc1vvistjb16if45fils 1074005 1074004 2022-08-17T09:00:13Z DIVINE 40529 - wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist | name = प्रकाश न्यौपाने</br>Prakash Neupane | image = Prakash Neupane, a Nepalese rapper, singer, songwriter, music composer, and poet.jpg | caption = प्रकाश न्यौपाने | background = एकल गायन | birth_name = प्रकाश न्यौपाने | birth_date = {{birth date and age|१९९७ |०३|२५}} | birth_place = कोहलपुर, [[बाँके जिल्ला|बाँके]], [[नेपाल]] | nationality = {{flagicon|Nepal}} नेपाली | instrument = [[स्वर]], गितार | genre = [[पप सङ्गीत|पप संगीत ]] | occupation = सङ्गीतकार, गायक, मोडल | years_active = सन् २०१० – हाल | label = | website = {{url|prakashneupane.com}} }} '''प्रकाश न्यौपाने'''<ref>{{citation|title = Nepali Rap Artist Prakash Neupane’s New Bang on Nepali Politics|publisher = The Huffington Post|date=Oct 5, 2017 |url = https://www.huffingtonpost.com/entry/nepali-rap-artist-praksh-neupanes-new-bang-on-nepali_us_59d5a96be4b085c51090ada8}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.abcnepal.tv/posts/25730|title=विसंगतीबिरुद्ध गाउने प्रकाशको नयाँ एल्बम डिजिटल स्टोरमा|date=2018 मार्च 7}}</ref> उनको जन्म मध्य-पश्चिम नेपालको [[बाँके जिल्ला]]को [[कोहलपुर नगरपालिका|कोहलपुर]]मा भएको हो।<ref>{{Cite web|url=https://zeenews.india.com/hindi/entertainment/rapper-prakash-nyoupane-flashed-with-new-song-got-1-million-views-with-release/672075|title=रैपर प्रकाश न्यौपाने ने न्यू सॉन्ग 'अरजक्निती' किया रिलीज, सामाजिक मुद्दों पर उठा रहे आवाज|website=Zee News}}</ref> वाल्यकाल देखि नै गायनमा रुची रहेको प्रकाश न्यौपानेले १६ वर्षकै उमेरबाट नेपालको साङ्गीतिक क्षेत्रमा प्रवेश गरे ।<ref>{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/entertainment/music/nepalese-rap-artiste-prakash-neupane-talks-about-his-socio-political-songs/article31748952.ece|title=Nepalese rap artiste Prakash Neupane talks about his socio-political songs|first=Sravasti|last=Datta|date=2020 जुन 4|via=www.thehindu.com}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://thahakhabar.com/news/52872/|title=प्रकाश न्यौपानेको 'द राइज' डिजिटल स्टोरमा|website=ThahaKhabar}}</ref> प्रकाश विशेषतः समाजको विकृतिको विरोधमा गीतहरू रचना गरेका छन् । उनी आफ्नो लेखाइको अभिव्यक्तिबाट समेत चर्चित छन् ।<ref>{{cite web|url=http://www.khasokhas.com/41291|title= विसंगतीबिरुद्ध गाउने प्रकाशको नयाँ एल्बम डिजिटल स्टोरमा|accessdate=March 8, 2018}}</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.khasokhas.com/41291 |title=विसंगतीबिरुद्ध गाउने प्रकाशको नयाँ एल्बम डिजिटल स्टोरमा - Khasokhas Weekly |website=www.khasokhas.com |language=नेपाली |accessdate=2018-03-10}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.vice.com/en_ca/article/gyawn4/heres-what-hip-hop-looks-like-in-one-of-the-worlds-poorest-countries|title=Here's What Hip-Hop Looks Like in One of the World's Poorest Countries|first1=Arun|last1=Budhathoki|first2=Natashya|last2=Gutierrez|date=February 28, 2019}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://asiatimes.com/2019/06/nepal-dances-to-the-growing-beat-of-hip-hop/|title=Nepal dances to the growing beat of hip-hop|first=Arun|last=Budhathoki|date=2019 जुन 8|website=Asia Times}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.nepallivetoday.com/2021/06/08/how-rapper-prakash-neupane-channels-frustration-with-political-class-into-music/|title=How rapper Prakash Neupane channels frustration with political class into music|first=Prasun|last=Sangroula|date=2021 जुन 8}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.milenio.com/espectaculos/prakash-neupane-musica-fronteras-nepal-tampico|title=Prakash Neupane de Nepal, busca colaborar con raperos de Tamaulipas|website=Grupo Milenio}}</ref> ==जीवनी== ==साङ्गीतिक एलबम== {| class="wikitable sortable" |- ! वर्ष !! एलबम !! कलाकार !! सन्दर्भ |- | २०१६ || ट्युन्स || || |- | २०१८ || फ्युजन || || <ref>{{Cite web |url=https://itunes.apple.com/us/album/fusion/1347747931 |title=Fusion by Prakash Neupane on Apple Music |date=2018-02-11 |language=अङ्ग्रेजी |accessdate=2018-03-10}}</ref> |} ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== {{reflist}} ==वाह्य लिङ्क== * [https://imdb.me/prakashneupane IMDB] [[श्रेणी:जीवनी]] [[श्रेणी:नेपाली गायकहरू]] [[श्रेणी:नेपाली भाषाका गायकहरू]] [[श्रेणी:सन् १९९७ मा जन्म]] [[श्रेणी:नेपाली र्‍यापरहरू]] [[श्रेणी:जीवित नेपालीहरू]] [[श्रेणी:जीवित मानिसहरू]] f0ci74yz3k3ax5h1ivma2hutp5u1e51 1074009 1074005 2022-08-17T09:50:07Z Nirmal Dulal 4744 मेटाउनका लागि नामाङ्कित; [[:विकिपिडिया:मेटाउनु पर्ने लेखहरू/प्रकाश न्यौपाने]] हेर्नुहोस्। wikitext text/x-wiki <noinclude><!-- कृपया समस्याको समाधान नभएसम्म यो मेपले सन्देश परिवर्तन नगर्नुहोला वा नहटाउनुहोला --> {{Article for deletion/dated|page=प्रकाश न्यौपाने|timestamp=20220817095007|year=२०२२|month=अगस्त|day=१७|substed=yes|help=off}} <!-- एकचोटि छलफल बन्द भएपछि कृपया वार्ता पृष्ठमा: {{Old AfD multi|page=प्रकाश न्यौपाने|date=१७ अगस्ट २०२२|result='''नमेटाउने'''}} राख्नुहोला --> <!-- मेपले सन्देशको अन्त्य, यस देखि बाहिर सम्पादन स्वतन्त्र रूपले गर्नुहोस् --></noinclude> {{Infobox musical artist | name = प्रकाश न्यौपाने</br>Prakash Neupane | image = Prakash Neupane, a Nepalese rapper, singer, songwriter, music composer, and poet.jpg | caption = प्रकाश न्यौपाने | background = एकल गायन | birth_name = प्रकाश न्यौपाने | birth_date = {{birth date and age|१९९७ |०३|२५}} | birth_place = कोहलपुर, [[बाँके जिल्ला|बाँके]], [[नेपाल]] | nationality = {{flagicon|Nepal}} नेपाली | instrument = [[स्वर]], गितार | genre = [[पप सङ्गीत|पप संगीत ]] | occupation = सङ्गीतकार, गायक, मोडल | years_active = सन् २०१० – हाल | label = | website = {{url|prakashneupane.com}} }} '''प्रकाश न्यौपाने'''<ref>{{citation|title = Nepali Rap Artist Prakash Neupane’s New Bang on Nepali Politics|publisher = The Huffington Post|date=Oct 5, 2017 |url = https://www.huffingtonpost.com/entry/nepali-rap-artist-praksh-neupanes-new-bang-on-nepali_us_59d5a96be4b085c51090ada8}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.abcnepal.tv/posts/25730|title=विसंगतीबिरुद्ध गाउने प्रकाशको नयाँ एल्बम डिजिटल स्टोरमा|date=2018 मार्च 7}}</ref> उनको जन्म मध्य-पश्चिम नेपालको [[बाँके जिल्ला]]को [[कोहलपुर नगरपालिका|कोहलपुर]]मा भएको हो।<ref>{{Cite web|url=https://zeenews.india.com/hindi/entertainment/rapper-prakash-nyoupane-flashed-with-new-song-got-1-million-views-with-release/672075|title=रैपर प्रकाश न्यौपाने ने न्यू सॉन्ग 'अरजक्निती' किया रिलीज, सामाजिक मुद्दों पर उठा रहे आवाज|website=Zee News}}</ref> वाल्यकाल देखि नै गायनमा रुची रहेको प्रकाश न्यौपानेले १६ वर्षकै उमेरबाट नेपालको साङ्गीतिक क्षेत्रमा प्रवेश गरे ।<ref>{{Cite web|url=https://www.thehindu.com/entertainment/music/nepalese-rap-artiste-prakash-neupane-talks-about-his-socio-political-songs/article31748952.ece|title=Nepalese rap artiste Prakash Neupane talks about his socio-political songs|first=Sravasti|last=Datta|date=2020 जुन 4|via=www.thehindu.com}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://thahakhabar.com/news/52872/|title=प्रकाश न्यौपानेको 'द राइज' डिजिटल स्टोरमा|website=ThahaKhabar}}</ref> प्रकाश विशेषतः समाजको विकृतिको विरोधमा गीतहरू रचना गरेका छन् । उनी आफ्नो लेखाइको अभिव्यक्तिबाट समेत चर्चित छन् ।<ref>{{cite web|url=http://www.khasokhas.com/41291|title= विसंगतीबिरुद्ध गाउने प्रकाशको नयाँ एल्बम डिजिटल स्टोरमा|accessdate=March 8, 2018}}</ref><ref>{{Cite web |url=http://www.khasokhas.com/41291 |title=विसंगतीबिरुद्ध गाउने प्रकाशको नयाँ एल्बम डिजिटल स्टोरमा - Khasokhas Weekly |website=www.khasokhas.com |language=नेपाली |accessdate=2018-03-10}}</ref><ref>{{cite web|url=https://www.vice.com/en_ca/article/gyawn4/heres-what-hip-hop-looks-like-in-one-of-the-worlds-poorest-countries|title=Here's What Hip-Hop Looks Like in One of the World's Poorest Countries|first1=Arun|last1=Budhathoki|first2=Natashya|last2=Gutierrez|date=February 28, 2019}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://asiatimes.com/2019/06/nepal-dances-to-the-growing-beat-of-hip-hop/|title=Nepal dances to the growing beat of hip-hop|first=Arun|last=Budhathoki|date=2019 जुन 8|website=Asia Times}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.nepallivetoday.com/2021/06/08/how-rapper-prakash-neupane-channels-frustration-with-political-class-into-music/|title=How rapper Prakash Neupane channels frustration with political class into music|first=Prasun|last=Sangroula|date=2021 जुन 8}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.milenio.com/espectaculos/prakash-neupane-musica-fronteras-nepal-tampico|title=Prakash Neupane de Nepal, busca colaborar con raperos de Tamaulipas|website=Grupo Milenio}}</ref> ==जीवनी== ==साङ्गीतिक एलबम== {| class="wikitable sortable" |- ! वर्ष !! एलबम !! कलाकार !! सन्दर्भ |- | २०१६ || ट्युन्स || || |- | २०१८ || फ्युजन || || <ref>{{Cite web |url=https://itunes.apple.com/us/album/fusion/1347747931 |title=Fusion by Prakash Neupane on Apple Music |date=2018-02-11 |language=अङ्ग्रेजी |accessdate=2018-03-10}}</ref> |} ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== {{reflist}} ==वाह्य लिङ्क== * [https://imdb.me/prakashneupane IMDB] [[श्रेणी:जीवनी]] [[श्रेणी:नेपाली गायकहरू]] [[श्रेणी:नेपाली भाषाका गायकहरू]] [[श्रेणी:सन् १९९७ मा जन्म]] [[श्रेणी:नेपाली र्‍यापरहरू]] [[श्रेणी:जीवित नेपालीहरू]] [[श्रेणी:जीवित मानिसहरू]] 3t6lqzjsvw9jvyfke28k361grnu2k0l 3 96985 1073995 634133 2022-08-17T06:57:46Z Nirmal Dulal 4744 अधिसूचना: शीघ्र मेटाउने नामाङ्कन [[:प्रकाश न्यौपाने]]। wikitext text/x-wiki {|style="border:2px solid blue; width:100%;" cellpadding="5" cellspacing="5" |- |[[File:Namaste.gif|100px|left|नमस्ते]] [[File:How to write in Nepali wiki.ogv ‎|400px|right|thumb|सम्पादन सहायताका लागि यो भिडियो हेर्नुहोस्।]] '''नमस्ते!<br/> {{PAGENAME}} ज्यू''' समस्त [[विकिपिडिया]] समुदायको तर्फबाट तपाईँलाई [[मुख्य पृष्ठ|नेपाली विकिपिडिया]]मा हार्दिक [[विकिपीडिया:स्वागत/नव आगन्तुक|स्वागत]] छ। विकिपिडिया एउटा खुला [[विश्वकोष|विश्वकोश]] हो जसमा विभिन्न विषयका जानकारीहरू सङ्ग्रहित हुन्छन्। *हालसम्म नेपाली विकिपिडियामा '''{{NUMBEROFARTICLES}}''' लेखहरू छन्। यसलाई बढाउन तपाईँ हामी सबैको योगदानको आवश्यकता रहेको छ। आउनुहोस् हामी सबै मिलेर नेपाली विकिपिडियालाई विश्वका अन्य प्रमुख भाषाका विकिपिडिया जत्ति कै धनी बनाऔँ। *विकिपिडियाले कुनै पनि व्यक्तिलाई [[विकिपीडिया:स्वशिक्षा/सम्पादन|सम्पादन]] गर्ने अधिकार दिन्छ। तपाईँ पनि यहाँ नयाँ लेख लेख्न अथवा पहिले देखि नै भएका लेखमा सामग्री थप्न सक्नुहुन्छ, तर विकिपिडियामा तपाईँद्वारा सृजना गरिएका कुनै पनि [[विज्ञापन]] वा [[आत्मकथा]] स्वीकृत हुँदैन। *सबैभन्दा पहिले दुईवटा लेख [[विकिपीडिया:प्राय सोधिने प्रश्नहरू|प्राय सोधिने प्रश्नहरू]] र [[विकिपीडिया:स्वशिक्षा|स्वशिक्षा]] पढ्नुहोस् अथवा [http://www.youtube.com/watch?v=Ucm583Rd3Cs यो भिडियो हेर्नुहोस्]। *आफ्नो परिचय दिनको लागि तपाईँको [[:user:{{PAGENAME}}|प्रयोगकर्ता पृष्ठ]] बनाउनुहोला। '''(परिचय दिइरहनु आवश्यक नै भने छैन)''' *विकिपिडियामा नयाँ लेख लेख्न तथा भएका लेखहरू सम्पादन गर्न यहाँलाई केही अप्ठ्यारो परे अथवा विकीको विषयमा केही प्रश्न, सुझाव, गुनासो आदि भएमा [[विकिपीडिया:चौतारी|चौतारी]] अथवा [[विकिपीडिया:प्रश्नहरू|प्रश्नहरू]] पृष्ठ सम्पादन गरेर आफ्नो प्रश्न, सुझाव आदि राख्नु होला। *विकिपिडिया सम्बन्धी सामान्य जानकारीहरूका लागि [[विकिपीडिया:स्वशिक्षा|परिचय]] पृष्ठ हेर्नुहोस्। *कुनै सहयोग चाहिएमा [[विकिपीडिया:सहायता|सहायता]] पृष्ठ हेर्नुहोस्। *परीक्षणको लागि [{{fullurl:Special:Mypage/प्रयोगस्थल|action=edit&preload=Template:User_Sandbox/preload}} आफ्नो प्रयोगस्थल] पृष्ठमा अभ्यास गर्नुहोस। {|class="wikitable" style="background:#CBCFF4; border:0pix solid; text-align:left; width:50%;" |- |rowspan=5| [[चित्र:Wiki Nepal.png|100px|center]] |bgcolor="CBCFF7"|[[विकिपीडिया:स्वागत|<font size="+1"> स्वागत</font>]] |- style="background:CBCFF5;" |[[विकिपीडिया:नेपाली दुतावास|<font size="+1">विकिपीडिया:नेपाली दूतावास</font>]] |- style="background:#CBCFF3;" |<font size="+1"> [[विकिपीडिया:प्रयोगस्थल|प्रयोगस्थल]]</font> |- style="background:CBCFF6;" |<font size="+1"> [[विकिपीडिया:चौतारी|चौतारी]] |- style="background:CBCFF7;" |<font size="+1"> [[Help:सहायता विषयसूचि|सहायता]] |- |} *हामीलाई विश्वास छ तपाईँले एउटा विकिपिडियन बनेर यहाँका लेखहरू सम्पादन गर्न रमाईलो मान्नु हुनेछ। *कृपया वार्तालाप पृष्ठमा चारवटा वक्र (<nowiki>~~~~</nowiki>) प्रयोग गरि हस्ताक्षर गर्नुहोला। यसो गर्नाले वार्तालाप पृष्ठमा स्वत: तपाईँको नाम, वार्ता पृष्ठको लिङ्क र मिति थपिने छ। *यदि तपाईँलाई विकिपिडियामा केही समस्या परेको छ भने आफ्नो वार्तालाप पृष्ठमा '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' राख्नु होला। कसैले तपाईँको समस्याको समाधान बताउने छ। *अन्य समस्याको लागि [[Special:ListAdmins|प्रबन्धक]]हरूसँग सम्पर्क राख्न सक्नुहुन्छ। <b>धन्यवाद!</b> </font> |} - [[User:Nabin K. Sapkota|Nabin K. Sapkota]] ([[User talk:Nabin K. Sapkota|कुरा गर्ने]]) १७:४०, १७ फेब्रुअरी २०१८ (युटिसी(UTC)) == विकी विमिन एडिटाथन २०१८ == <div style="border: solid 1px #333; border-radius: 0.2em; box-shadow: 0 4px 4px #999; margin-bottom: 1.5em; display: table; width: 100%; height: 125px; line-height: 1.2; text-align: center; cursor: pointer;"> <div style="display: table-cell; vertical-align: middle;"><imagemap>File:Wiki Women-Nepal 2015.png|110px| rect 34 80 1500 1500 [[विकिपिडिया:विकी विमिन एडिटाथन २०१८|विकी विमिन एडिटाथन २०१८]] desc none </imagemap></div> <div style="display: table-cell; vertical-align: middle;"> [[File:Wikipedia-logo-v2-ne .svg|110px|right]] <p style="font-size: 1.15em;"> नमस्ते नेपाली विकिपिडियन साथी, अन्तराष्ट्रिय नारी दिवसको अवसर पारी नेपाली विकिपिडियामा मार्च ८, २०१८ देखि अप्रिल ८, २०१८ सम्म नारी सम्मानमा समर्पित [[विकिपिडिया:विकी विमिन एडिटाथन २०१८|विकी विमिन एडिटाथन २०१८]] प्रतियोगिता संचालन भइरहेको छ, सहभागी हुनका लागि '''[[विकिपिडिया:विकी विमिन एडिटाथन २०१८/सहभागीहरू|सहभागीताको लागि आवेदन फारम]]''' भर्न हुन हार्दिक अनुरोध गर्दछौ ।<p> <span class="mw-ui-button mw-ui-progressive">[[विकिपिडिया:विकी विमिन एडिटाथन २०१८|<span style="color:white">अझ थप जानकारी...</span>]]</span> </div> </div> <!-- Message sent by User:Nabin K. Sapkota@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Nabin_K._Sapkota/Mass_Message_Users_List&oldid=634073 --> ==[[:प्रकाश न्यौपाने]] [[विकिपिडिया:शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार|शीघ्र मेट्नुपर्ने]]मा मनोनित== [[File:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] {{Quote box|quote=<p>यदि यो तपाईँले सृजना गर्नुभएको पहिलो लेख हो भने, तपाईँ [[विकिपिडिया:स्वशिक्षा|लेखन सहयोग स्वशिक्षा]] पढ्न सक्नुहुन्छ।</p><p>लेख सृजना गर्न मद्दत गर्ने [[विकिपिडिया:लेख विजार्ड|लेख सहायिका]] पनि तपाईँ प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ।</p>|width=20%|align=right}} यस [[:प्रकाश न्यौपाने]]लाई विकिपिडिया देखि [[विकिपिडिया:पृष्ठ हटाउने नीति|चाँडैनै मेटिने]] भनेर एउटा चिनो राखिएको छ। यसले [[वि:शीमे#ले७|ले७]] मापदण्ड अन्तर्गत एक वास्तविक व्यक्ति वा मानिसहरूको समूहलाई जनाउदछ। विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:प्रमानिकता|विश्वसनीयता]] ज्ञानकोशमा भएका सम्पूर्ण सामग्री प्रमाणित भएको हुनुपर्नेछ । तर [[विकिपिडिया:प्रमानिकता|विश्वसनीयता]] नभएका सम्पूर्ण सामग्रीलाई [[विकिपिडिया:शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार|शीघ्र मेट्नुपर्ने मापदण्ड]]को आधारमा कुनै पनि समयमा मेटाउन सकिन्छ। थप जानकारिका लागि कृपया [[विकिपिडिया:उल्लेखनियता|विकिपिडिया उल्लेखनियता]] पढ्नुहोला। यदि तपाईँलाई लाग्छ पृष्ठलाई यस कारणले मेटाउनु हुँदैन, तपाईँ '''नामाङ्कन विरोध गर्न''' [[:प्रकाश न्यौपाने|पृष्ठमा गएर]] आफ्नो विचार राख्नुहोला। यसले तपाईँलाई पृष्ठ किन मेटाउनु हुँदैन वर्णन गर्ने अवसर दिनेछ। यद्यपि, याद रहोस्, एक पटक पृष्ठ शीघ्र मेटाउन अङ्कित भएमा, यो तत्काल मेटाइनेछ। कृपया पृष्ठबाट शीघ्र मेटाउने चिनो आफैंले नहटाउनुहोला, तर विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:नीति तथा दिशानिर्देशहरूको सूची|नीति तथा दिशानिर्देशहरू]] अनुरूप जानकारी थप्न नहिचकिचाउनुहोला। यदि पृष्ठ मेटिसकिएको, र भविष्यका सन्दर्भ वा सुधारको लागि तपाईँ मेटाइएको सामग्री पुनःप्राप्त गर्न चाहनुहुन्छ भने, कृपया {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B6+%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%8C%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%87|मेटाउने प्रशासकलाई सम्पर्क गर्न सक्नुहुन्छ}}। <!-- Template:Db-notability-notice --><!-- Template:Db-csd-notice-custom --> [[User:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;"><font color="#000">'''''निर्मल दुलाल'''''</font></span>]]&nbsp;[[User Talk:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;">^{(<font color="#0272FD">कुरा गर्नुहोस</font>)}</span>]] १२:४२, १७ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय) ppqapm4zk4bib3evqpbxu04xhj3lvt1 1074001 1073995 2022-08-17T08:46:48Z Nirmal Dulal 4744 अधिसूचना: शीघ्र मेटाउने नामाङ्कन [[:प्रकाश न्यौपाने]]। wikitext text/x-wiki {|style="border:2px solid blue; width:100%;" cellpadding="5" cellspacing="5" |- |[[File:Namaste.gif|100px|left|नमस्ते]] [[File:How to write in Nepali wiki.ogv ‎|400px|right|thumb|सम्पादन सहायताका लागि यो भिडियो हेर्नुहोस्।]] '''नमस्ते!<br/> {{PAGENAME}} ज्यू''' समस्त [[विकिपिडिया]] समुदायको तर्फबाट तपाईँलाई [[मुख्य पृष्ठ|नेपाली विकिपिडिया]]मा हार्दिक [[विकिपीडिया:स्वागत/नव आगन्तुक|स्वागत]] छ। विकिपिडिया एउटा खुला [[विश्वकोष|विश्वकोश]] हो जसमा विभिन्न विषयका जानकारीहरू सङ्ग्रहित हुन्छन्। *हालसम्म नेपाली विकिपिडियामा '''{{NUMBEROFARTICLES}}''' लेखहरू छन्। यसलाई बढाउन तपाईँ हामी सबैको योगदानको आवश्यकता रहेको छ। आउनुहोस् हामी सबै मिलेर नेपाली विकिपिडियालाई विश्वका अन्य प्रमुख भाषाका विकिपिडिया जत्ति कै धनी बनाऔँ। *विकिपिडियाले कुनै पनि व्यक्तिलाई [[विकिपीडिया:स्वशिक्षा/सम्पादन|सम्पादन]] गर्ने अधिकार दिन्छ। तपाईँ पनि यहाँ नयाँ लेख लेख्न अथवा पहिले देखि नै भएका लेखमा सामग्री थप्न सक्नुहुन्छ, तर विकिपिडियामा तपाईँद्वारा सृजना गरिएका कुनै पनि [[विज्ञापन]] वा [[आत्मकथा]] स्वीकृत हुँदैन। *सबैभन्दा पहिले दुईवटा लेख [[विकिपीडिया:प्राय सोधिने प्रश्नहरू|प्राय सोधिने प्रश्नहरू]] र [[विकिपीडिया:स्वशिक्षा|स्वशिक्षा]] पढ्नुहोस् अथवा [http://www.youtube.com/watch?v=Ucm583Rd3Cs यो भिडियो हेर्नुहोस्]। *आफ्नो परिचय दिनको लागि तपाईँको [[:user:{{PAGENAME}}|प्रयोगकर्ता पृष्ठ]] बनाउनुहोला। '''(परिचय दिइरहनु आवश्यक नै भने छैन)''' *विकिपिडियामा नयाँ लेख लेख्न तथा भएका लेखहरू सम्पादन गर्न यहाँलाई केही अप्ठ्यारो परे अथवा विकीको विषयमा केही प्रश्न, सुझाव, गुनासो आदि भएमा [[विकिपीडिया:चौतारी|चौतारी]] अथवा [[विकिपीडिया:प्रश्नहरू|प्रश्नहरू]] पृष्ठ सम्पादन गरेर आफ्नो प्रश्न, सुझाव आदि राख्नु होला। *विकिपिडिया सम्बन्धी सामान्य जानकारीहरूका लागि [[विकिपीडिया:स्वशिक्षा|परिचय]] पृष्ठ हेर्नुहोस्। *कुनै सहयोग चाहिएमा [[विकिपीडिया:सहायता|सहायता]] पृष्ठ हेर्नुहोस्। *परीक्षणको लागि [{{fullurl:Special:Mypage/प्रयोगस्थल|action=edit&preload=Template:User_Sandbox/preload}} आफ्नो प्रयोगस्थल] पृष्ठमा अभ्यास गर्नुहोस। {|class="wikitable" style="background:#CBCFF4; border:0pix solid; text-align:left; width:50%;" |- |rowspan=5| [[चित्र:Wiki Nepal.png|100px|center]] |bgcolor="CBCFF7"|[[विकिपीडिया:स्वागत|<font size="+1"> स्वागत</font>]] |- style="background:CBCFF5;" |[[विकिपीडिया:नेपाली दुतावास|<font size="+1">विकिपीडिया:नेपाली दूतावास</font>]] |- style="background:#CBCFF3;" |<font size="+1"> [[विकिपीडिया:प्रयोगस्थल|प्रयोगस्थल]]</font> |- style="background:CBCFF6;" |<font size="+1"> [[विकिपीडिया:चौतारी|चौतारी]] |- style="background:CBCFF7;" |<font size="+1"> [[Help:सहायता विषयसूचि|सहायता]] |- |} *हामीलाई विश्वास छ तपाईँले एउटा विकिपिडियन बनेर यहाँका लेखहरू सम्पादन गर्न रमाईलो मान्नु हुनेछ। *कृपया वार्तालाप पृष्ठमा चारवटा वक्र (<nowiki>~~~~</nowiki>) प्रयोग गरि हस्ताक्षर गर्नुहोला। यसो गर्नाले वार्तालाप पृष्ठमा स्वत: तपाईँको नाम, वार्ता पृष्ठको लिङ्क र मिति थपिने छ। *यदि तपाईँलाई विकिपिडियामा केही समस्या परेको छ भने आफ्नो वार्तालाप पृष्ठमा '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' राख्नु होला। कसैले तपाईँको समस्याको समाधान बताउने छ। *अन्य समस्याको लागि [[Special:ListAdmins|प्रबन्धक]]हरूसँग सम्पर्क राख्न सक्नुहुन्छ। <b>धन्यवाद!</b> </font> |} - [[User:Nabin K. Sapkota|Nabin K. Sapkota]] ([[User talk:Nabin K. Sapkota|कुरा गर्ने]]) १७:४०, १७ फेब्रुअरी २०१८ (युटिसी(UTC)) == विकी विमिन एडिटाथन २०१८ == <div style="border: solid 1px #333; border-radius: 0.2em; box-shadow: 0 4px 4px #999; margin-bottom: 1.5em; display: table; width: 100%; height: 125px; line-height: 1.2; text-align: center; cursor: pointer;"> <div style="display: table-cell; vertical-align: middle;"><imagemap>File:Wiki Women-Nepal 2015.png|110px| rect 34 80 1500 1500 [[विकिपिडिया:विकी विमिन एडिटाथन २०१८|विकी विमिन एडिटाथन २०१८]] desc none </imagemap></div> <div style="display: table-cell; vertical-align: middle;"> [[File:Wikipedia-logo-v2-ne .svg|110px|right]] <p style="font-size: 1.15em;"> नमस्ते नेपाली विकिपिडियन साथी, अन्तराष्ट्रिय नारी दिवसको अवसर पारी नेपाली विकिपिडियामा मार्च ८, २०१८ देखि अप्रिल ८, २०१८ सम्म नारी सम्मानमा समर्पित [[विकिपिडिया:विकी विमिन एडिटाथन २०१८|विकी विमिन एडिटाथन २०१८]] प्रतियोगिता संचालन भइरहेको छ, सहभागी हुनका लागि '''[[विकिपिडिया:विकी विमिन एडिटाथन २०१८/सहभागीहरू|सहभागीताको लागि आवेदन फारम]]''' भर्न हुन हार्दिक अनुरोध गर्दछौ ।<p> <span class="mw-ui-button mw-ui-progressive">[[विकिपिडिया:विकी विमिन एडिटाथन २०१८|<span style="color:white">अझ थप जानकारी...</span>]]</span> </div> </div> <!-- Message sent by User:Nabin K. Sapkota@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Nabin_K._Sapkota/Mass_Message_Users_List&oldid=634073 --> ==[[:प्रकाश न्यौपाने]] [[विकिपिडिया:शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार|शीघ्र मेट्नुपर्ने]]मा मनोनित== [[File:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] {{Quote box|quote=<p>यदि यो तपाईँले सृजना गर्नुभएको पहिलो लेख हो भने, तपाईँ [[विकिपिडिया:स्वशिक्षा|लेखन सहयोग स्वशिक्षा]] पढ्न सक्नुहुन्छ।</p><p>लेख सृजना गर्न मद्दत गर्ने [[विकिपिडिया:लेख विजार्ड|लेख सहायिका]] पनि तपाईँ प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ।</p>|width=20%|align=right}} यस [[:प्रकाश न्यौपाने]]लाई विकिपिडिया देखि [[विकिपिडिया:पृष्ठ हटाउने नीति|चाँडैनै मेटिने]] भनेर एउटा चिनो राखिएको छ। यसले [[वि:शीमे#ले७|ले७]] मापदण्ड अन्तर्गत एक वास्तविक व्यक्ति वा मानिसहरूको समूहलाई जनाउदछ। विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:प्रमानिकता|विश्वसनीयता]] ज्ञानकोशमा भएका सम्पूर्ण सामग्री प्रमाणित भएको हुनुपर्नेछ । तर [[विकिपिडिया:प्रमानिकता|विश्वसनीयता]] नभएका सम्पूर्ण सामग्रीलाई [[विकिपिडिया:शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार|शीघ्र मेट्नुपर्ने मापदण्ड]]को आधारमा कुनै पनि समयमा मेटाउन सकिन्छ। थप जानकारिका लागि कृपया [[विकिपिडिया:उल्लेखनियता|विकिपिडिया उल्लेखनियता]] पढ्नुहोला। यदि तपाईँलाई लाग्छ पृष्ठलाई यस कारणले मेटाउनु हुँदैन, तपाईँ '''नामाङ्कन विरोध गर्न''' [[:प्रकाश न्यौपाने|पृष्ठमा गएर]] आफ्नो विचार राख्नुहोला। यसले तपाईँलाई पृष्ठ किन मेटाउनु हुँदैन वर्णन गर्ने अवसर दिनेछ। यद्यपि, याद रहोस्, एक पटक पृष्ठ शीघ्र मेटाउन अङ्कित भएमा, यो तत्काल मेटाइनेछ। कृपया पृष्ठबाट शीघ्र मेटाउने चिनो आफैंले नहटाउनुहोला, तर विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:नीति तथा दिशानिर्देशहरूको सूची|नीति तथा दिशानिर्देशहरू]] अनुरूप जानकारी थप्न नहिचकिचाउनुहोला। यदि पृष्ठ मेटिसकिएको, र भविष्यका सन्दर्भ वा सुधारको लागि तपाईँ मेटाइएको सामग्री पुनःप्राप्त गर्न चाहनुहुन्छ भने, कृपया {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B6+%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%8C%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%87|मेटाउने प्रशासकलाई सम्पर्क गर्न सक्नुहुन्छ}}। <!-- Template:Db-notability-notice --><!-- Template:Db-csd-notice-custom --> [[User:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;"><font color="#000">'''''निर्मल दुलाल'''''</font></span>]]&nbsp;[[User Talk:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;">^{(<font color="#0272FD">कुरा गर्नुहोस</font>)}</span>]] १२:४२, १७ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय) ==[[:प्रकाश न्यौपाने]] [[विकिपिडिया:शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार|शीघ्र मेट्नुपर्ने]]मा मनोनित== [[File:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] {{Quote box|quote=<p>यदि यो तपाईँले सृजना गर्नुभएको पहिलो लेख हो भने, तपाईँ [[विकिपिडिया:स्वशिक्षा|लेखन सहयोग स्वशिक्षा]] पढ्न सक्नुहुन्छ।</p><p>लेख सृजना गर्न मद्दत गर्ने [[विकिपिडिया:लेख विजार्ड|लेख सहायिका]] पनि तपाईँ प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ।</p>|width=20%|align=right}} विकिपिडियाबाट हटाइने अनुरोध गर्दै, [[:प्रकाश न्यौपाने]]मा, एउटा चिनो राखिएको छ। यो दुई वा धेरै [[विकिपिडिया:शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार|शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार]] अन्तर्गत गरिएको छ, जसलाई छलफल बिनै कुनै पनि समयमा मेटाउन सकिन्छ। यदि पृष्ठले यी कुनै पनि कडाईका-साथ-परिभाषित मापदण्ड पूरा गर्दछ भने, यो एक प्रशासकद्वारा शीघ्र मेटाइनेछ। यसलाई चिनो लगाइनुका कारणहरू निम्न छन्: * यो निःसन्देह विज्ञापन जस्तो देखिन्छ जसले कम्पनी, उत्पादन, समूह, सेवा, व्यक्ति, वा दृष्टिकोणलाई मात्र बढावा दिन्छ र विश्वकोश बन्नको लागि मौलिक रूपमा पुनर्लेखन गर्नु आवश्यक पर्दछ। ([[वि:शीमे#सा११|सा११]] हेर्नुहोस्।) कृपया अधिक जानकारीको लागि [[वि:स्पाम|स्पामका दिशानिर्देशन]] र [[विकिपिडिया:प्राय सोधिने प्रश्नहरू|प्राय सोधिने प्रश्नहरू]] पढ्नुहोस् *यो एक व्यक्ति, संगठन (ब्यान्ड, क्लब, कम्पनी, ''इत्यादि''), व्यक्तिगत जनावर, वा वेब सामग्रीको बारेमा देखा पर्दछ, तर यसले विषय कसरी महत्वपूर्ण छ वा महत्त्वपूर्ण छैन भनेर संकेत गर्दैन: त्यो हो, किन यस विषयको लेख एक विश्वकोशमा समावेश गर्नुपर्दछ। ([[वि:शीमे#ले७|ले७]] हेर्नुहोस्।) यस्ता लेख कुनै पनि समय मेट्न सकिन्छ। [[विकिपिडिया:उल्लेखनियता|उल्लेखनीय]] कृपया [[विकिपिडिया:उल्लेखनियता|सामान्यतया उल्लेखनीय रूपमा के स्वीकार गरिन्छ त्यसका लागि दिशानिर्देश]] हेर्नुहोस्। यदि तपाईँलाई लाग्छ पृष्ठलाई यस कारणले मेटाउनु हुँदैन, तपाईँ '''नामाङ्कन विरोध गर्न''' [[:प्रकाश न्यौपाने|पृष्ठमा गएर]] आफ्नो विचार राख्नुहोला। यसले तपाईँलाई पृष्ठ किन मेटाउनु हुँदैन वर्णन गर्ने अवसर दिनेछ। यद्यपि, याद रहोस्, एक पटक पृष्ठ शीघ्र मेटाउन अङ्कित भएमा, यो तत्काल मेटाइनेछ। कृपया पृष्ठबाट शीघ्र मेटाउने चिनो आफैंले नहटाउनुहोला, तर विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:नीति तथा दिशानिर्देशहरूको सूची|नीति तथा दिशानिर्देशहरू]] अनुरूप जानकारी थप्न नहिचकिचाउनुहोला। यदि पृष्ठ मेटिसकिएको, र भविष्यका सन्दर्भ वा सुधारको लागि तपाईँ मेटाइएको सामग्री पुनःप्राप्त गर्न चाहनुहुन्छ भने, कृपया {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B6+%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%8C%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%87|मेटाउने प्रशासकलाई सम्पर्क गर्न सक्नुहुन्छ}}, वा यदि तपाईँले पहिल्यै त्यसो गरिसक्नुभएमा, एउटा अनुरोध तपाईँ [[विकिपिडिया:मेटाइएको संशोधन|यहाँ राख्न सक्नुहुन्छ]]। [[User:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;"><font color="#000">'''''निर्मल दुलाल'''''</font></span>]]&nbsp;[[User Talk:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;">^{(<font color="#0272FD">कुरा गर्नुहोस</font>)}</span>]] १४:३१, १७ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय) 5h8sdb5plwbj6iufx4vd8k1xtumfdss 1074012 1074001 2022-08-17T09:50:08Z Nirmal Dulal 4744 Notification: [[विकिपिडिया:मेटाउनु पर्ने लेखहरू/प्रकाश न्यौपाने|listing]] of [[:प्रकाश न्यौपाने]] at [[WP:Articles for deletion]]. wikitext text/x-wiki {|style="border:2px solid blue; width:100%;" cellpadding="5" cellspacing="5" |- |[[File:Namaste.gif|100px|left|नमस्ते]] [[File:How to write in Nepali wiki.ogv ‎|400px|right|thumb|सम्पादन सहायताका लागि यो भिडियो हेर्नुहोस्।]] '''नमस्ते!<br/> {{PAGENAME}} ज्यू''' समस्त [[विकिपिडिया]] समुदायको तर्फबाट तपाईँलाई [[मुख्य पृष्ठ|नेपाली विकिपिडिया]]मा हार्दिक [[विकिपीडिया:स्वागत/नव आगन्तुक|स्वागत]] छ। विकिपिडिया एउटा खुला [[विश्वकोष|विश्वकोश]] हो जसमा विभिन्न विषयका जानकारीहरू सङ्ग्रहित हुन्छन्। *हालसम्म नेपाली विकिपिडियामा '''{{NUMBEROFARTICLES}}''' लेखहरू छन्। यसलाई बढाउन तपाईँ हामी सबैको योगदानको आवश्यकता रहेको छ। आउनुहोस् हामी सबै मिलेर नेपाली विकिपिडियालाई विश्वका अन्य प्रमुख भाषाका विकिपिडिया जत्ति कै धनी बनाऔँ। *विकिपिडियाले कुनै पनि व्यक्तिलाई [[विकिपीडिया:स्वशिक्षा/सम्पादन|सम्पादन]] गर्ने अधिकार दिन्छ। तपाईँ पनि यहाँ नयाँ लेख लेख्न अथवा पहिले देखि नै भएका लेखमा सामग्री थप्न सक्नुहुन्छ, तर विकिपिडियामा तपाईँद्वारा सृजना गरिएका कुनै पनि [[विज्ञापन]] वा [[आत्मकथा]] स्वीकृत हुँदैन। *सबैभन्दा पहिले दुईवटा लेख [[विकिपीडिया:प्राय सोधिने प्रश्नहरू|प्राय सोधिने प्रश्नहरू]] र [[विकिपीडिया:स्वशिक्षा|स्वशिक्षा]] पढ्नुहोस् अथवा [http://www.youtube.com/watch?v=Ucm583Rd3Cs यो भिडियो हेर्नुहोस्]। *आफ्नो परिचय दिनको लागि तपाईँको [[:user:{{PAGENAME}}|प्रयोगकर्ता पृष्ठ]] बनाउनुहोला। '''(परिचय दिइरहनु आवश्यक नै भने छैन)''' *विकिपिडियामा नयाँ लेख लेख्न तथा भएका लेखहरू सम्पादन गर्न यहाँलाई केही अप्ठ्यारो परे अथवा विकीको विषयमा केही प्रश्न, सुझाव, गुनासो आदि भएमा [[विकिपीडिया:चौतारी|चौतारी]] अथवा [[विकिपीडिया:प्रश्नहरू|प्रश्नहरू]] पृष्ठ सम्पादन गरेर आफ्नो प्रश्न, सुझाव आदि राख्नु होला। *विकिपिडिया सम्बन्धी सामान्य जानकारीहरूका लागि [[विकिपीडिया:स्वशिक्षा|परिचय]] पृष्ठ हेर्नुहोस्। *कुनै सहयोग चाहिएमा [[विकिपीडिया:सहायता|सहायता]] पृष्ठ हेर्नुहोस्। *परीक्षणको लागि [{{fullurl:Special:Mypage/प्रयोगस्थल|action=edit&preload=Template:User_Sandbox/preload}} आफ्नो प्रयोगस्थल] पृष्ठमा अभ्यास गर्नुहोस। {|class="wikitable" style="background:#CBCFF4; border:0pix solid; text-align:left; width:50%;" |- |rowspan=5| [[चित्र:Wiki Nepal.png|100px|center]] |bgcolor="CBCFF7"|[[विकिपीडिया:स्वागत|<font size="+1"> स्वागत</font>]] |- style="background:CBCFF5;" |[[विकिपीडिया:नेपाली दुतावास|<font size="+1">विकिपीडिया:नेपाली दूतावास</font>]] |- style="background:#CBCFF3;" |<font size="+1"> [[विकिपीडिया:प्रयोगस्थल|प्रयोगस्थल]]</font> |- style="background:CBCFF6;" |<font size="+1"> [[विकिपीडिया:चौतारी|चौतारी]] |- style="background:CBCFF7;" |<font size="+1"> [[Help:सहायता विषयसूचि|सहायता]] |- |} *हामीलाई विश्वास छ तपाईँले एउटा विकिपिडियन बनेर यहाँका लेखहरू सम्पादन गर्न रमाईलो मान्नु हुनेछ। *कृपया वार्तालाप पृष्ठमा चारवटा वक्र (<nowiki>~~~~</nowiki>) प्रयोग गरि हस्ताक्षर गर्नुहोला। यसो गर्नाले वार्तालाप पृष्ठमा स्वत: तपाईँको नाम, वार्ता पृष्ठको लिङ्क र मिति थपिने छ। *यदि तपाईँलाई विकिपिडियामा केही समस्या परेको छ भने आफ्नो वार्तालाप पृष्ठमा '''<nowiki>{{helpme}}</nowiki>''' राख्नु होला। कसैले तपाईँको समस्याको समाधान बताउने छ। *अन्य समस्याको लागि [[Special:ListAdmins|प्रबन्धक]]हरूसँग सम्पर्क राख्न सक्नुहुन्छ। <b>धन्यवाद!</b> </font> |} - [[User:Nabin K. Sapkota|Nabin K. Sapkota]] ([[User talk:Nabin K. Sapkota|कुरा गर्ने]]) १७:४०, १७ फेब्रुअरी २०१८ (युटिसी(UTC)) == विकी विमिन एडिटाथन २०१८ == <div style="border: solid 1px #333; border-radius: 0.2em; box-shadow: 0 4px 4px #999; margin-bottom: 1.5em; display: table; width: 100%; height: 125px; line-height: 1.2; text-align: center; cursor: pointer;"> <div style="display: table-cell; vertical-align: middle;"><imagemap>File:Wiki Women-Nepal 2015.png|110px| rect 34 80 1500 1500 [[विकिपिडिया:विकी विमिन एडिटाथन २०१८|विकी विमिन एडिटाथन २०१८]] desc none </imagemap></div> <div style="display: table-cell; vertical-align: middle;"> [[File:Wikipedia-logo-v2-ne .svg|110px|right]] <p style="font-size: 1.15em;"> नमस्ते नेपाली विकिपिडियन साथी, अन्तराष्ट्रिय नारी दिवसको अवसर पारी नेपाली विकिपिडियामा मार्च ८, २०१८ देखि अप्रिल ८, २०१८ सम्म नारी सम्मानमा समर्पित [[विकिपिडिया:विकी विमिन एडिटाथन २०१८|विकी विमिन एडिटाथन २०१८]] प्रतियोगिता संचालन भइरहेको छ, सहभागी हुनका लागि '''[[विकिपिडिया:विकी विमिन एडिटाथन २०१८/सहभागीहरू|सहभागीताको लागि आवेदन फारम]]''' भर्न हुन हार्दिक अनुरोध गर्दछौ ।<p> <span class="mw-ui-button mw-ui-progressive">[[विकिपिडिया:विकी विमिन एडिटाथन २०१८|<span style="color:white">अझ थप जानकारी...</span>]]</span> </div> </div> <!-- Message sent by User:Nabin K. Sapkota@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Nabin_K._Sapkota/Mass_Message_Users_List&oldid=634073 --> ==[[:प्रकाश न्यौपाने]] [[विकिपिडिया:शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार|शीघ्र मेट्नुपर्ने]]मा मनोनित== [[File:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] {{Quote box|quote=<p>यदि यो तपाईँले सृजना गर्नुभएको पहिलो लेख हो भने, तपाईँ [[विकिपिडिया:स्वशिक्षा|लेखन सहयोग स्वशिक्षा]] पढ्न सक्नुहुन्छ।</p><p>लेख सृजना गर्न मद्दत गर्ने [[विकिपिडिया:लेख विजार्ड|लेख सहायिका]] पनि तपाईँ प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ।</p>|width=20%|align=right}} यस [[:प्रकाश न्यौपाने]]लाई विकिपिडिया देखि [[विकिपिडिया:पृष्ठ हटाउने नीति|चाँडैनै मेटिने]] भनेर एउटा चिनो राखिएको छ। यसले [[वि:शीमे#ले७|ले७]] मापदण्ड अन्तर्गत एक वास्तविक व्यक्ति वा मानिसहरूको समूहलाई जनाउदछ। विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:प्रमानिकता|विश्वसनीयता]] ज्ञानकोशमा भएका सम्पूर्ण सामग्री प्रमाणित भएको हुनुपर्नेछ । तर [[विकिपिडिया:प्रमानिकता|विश्वसनीयता]] नभएका सम्पूर्ण सामग्रीलाई [[विकिपिडिया:शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार|शीघ्र मेट्नुपर्ने मापदण्ड]]को आधारमा कुनै पनि समयमा मेटाउन सकिन्छ। थप जानकारिका लागि कृपया [[विकिपिडिया:उल्लेखनियता|विकिपिडिया उल्लेखनियता]] पढ्नुहोला। यदि तपाईँलाई लाग्छ पृष्ठलाई यस कारणले मेटाउनु हुँदैन, तपाईँ '''नामाङ्कन विरोध गर्न''' [[:प्रकाश न्यौपाने|पृष्ठमा गएर]] आफ्नो विचार राख्नुहोला। यसले तपाईँलाई पृष्ठ किन मेटाउनु हुँदैन वर्णन गर्ने अवसर दिनेछ। यद्यपि, याद रहोस्, एक पटक पृष्ठ शीघ्र मेटाउन अङ्कित भएमा, यो तत्काल मेटाइनेछ। कृपया पृष्ठबाट शीघ्र मेटाउने चिनो आफैंले नहटाउनुहोला, तर विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:नीति तथा दिशानिर्देशहरूको सूची|नीति तथा दिशानिर्देशहरू]] अनुरूप जानकारी थप्न नहिचकिचाउनुहोला। यदि पृष्ठ मेटिसकिएको, र भविष्यका सन्दर्भ वा सुधारको लागि तपाईँ मेटाइएको सामग्री पुनःप्राप्त गर्न चाहनुहुन्छ भने, कृपया {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B6+%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%8C%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%87|मेटाउने प्रशासकलाई सम्पर्क गर्न सक्नुहुन्छ}}। <!-- Template:Db-notability-notice --><!-- Template:Db-csd-notice-custom --> [[User:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;"><font color="#000">'''''निर्मल दुलाल'''''</font></span>]]&nbsp;[[User Talk:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;">^{(<font color="#0272FD">कुरा गर्नुहोस</font>)}</span>]] १२:४२, १७ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय) ==[[:प्रकाश न्यौपाने]] [[विकिपिडिया:शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार|शीघ्र मेट्नुपर्ने]]मा मनोनित== [[File:Ambox warning pn.svg|48px|left|alt=|link=]] {{Quote box|quote=<p>यदि यो तपाईँले सृजना गर्नुभएको पहिलो लेख हो भने, तपाईँ [[विकिपिडिया:स्वशिक्षा|लेखन सहयोग स्वशिक्षा]] पढ्न सक्नुहुन्छ।</p><p>लेख सृजना गर्न मद्दत गर्ने [[विकिपिडिया:लेख विजार्ड|लेख सहायिका]] पनि तपाईँ प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ।</p>|width=20%|align=right}} विकिपिडियाबाट हटाइने अनुरोध गर्दै, [[:प्रकाश न्यौपाने]]मा, एउटा चिनो राखिएको छ। यो दुई वा धेरै [[विकिपिडिया:शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार|शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार]] अन्तर्गत गरिएको छ, जसलाई छलफल बिनै कुनै पनि समयमा मेटाउन सकिन्छ। यदि पृष्ठले यी कुनै पनि कडाईका-साथ-परिभाषित मापदण्ड पूरा गर्दछ भने, यो एक प्रशासकद्वारा शीघ्र मेटाइनेछ। यसलाई चिनो लगाइनुका कारणहरू निम्न छन्: * यो निःसन्देह विज्ञापन जस्तो देखिन्छ जसले कम्पनी, उत्पादन, समूह, सेवा, व्यक्ति, वा दृष्टिकोणलाई मात्र बढावा दिन्छ र विश्वकोश बन्नको लागि मौलिक रूपमा पुनर्लेखन गर्नु आवश्यक पर्दछ। ([[वि:शीमे#सा११|सा११]] हेर्नुहोस्।) कृपया अधिक जानकारीको लागि [[वि:स्पाम|स्पामका दिशानिर्देशन]] र [[विकिपिडिया:प्राय सोधिने प्रश्नहरू|प्राय सोधिने प्रश्नहरू]] पढ्नुहोस् *यो एक व्यक्ति, संगठन (ब्यान्ड, क्लब, कम्पनी, ''इत्यादि''), व्यक्तिगत जनावर, वा वेब सामग्रीको बारेमा देखा पर्दछ, तर यसले विषय कसरी महत्वपूर्ण छ वा महत्त्वपूर्ण छैन भनेर संकेत गर्दैन: त्यो हो, किन यस विषयको लेख एक विश्वकोशमा समावेश गर्नुपर्दछ। ([[वि:शीमे#ले७|ले७]] हेर्नुहोस्।) यस्ता लेख कुनै पनि समय मेट्न सकिन्छ। [[विकिपिडिया:उल्लेखनियता|उल्लेखनीय]] कृपया [[विकिपिडिया:उल्लेखनियता|सामान्यतया उल्लेखनीय रूपमा के स्वीकार गरिन्छ त्यसका लागि दिशानिर्देश]] हेर्नुहोस्। यदि तपाईँलाई लाग्छ पृष्ठलाई यस कारणले मेटाउनु हुँदैन, तपाईँ '''नामाङ्कन विरोध गर्न''' [[:प्रकाश न्यौपाने|पृष्ठमा गएर]] आफ्नो विचार राख्नुहोला। यसले तपाईँलाई पृष्ठ किन मेटाउनु हुँदैन वर्णन गर्ने अवसर दिनेछ। यद्यपि, याद रहोस्, एक पटक पृष्ठ शीघ्र मेटाउन अङ्कित भएमा, यो तत्काल मेटाइनेछ। कृपया पृष्ठबाट शीघ्र मेटाउने चिनो आफैंले नहटाउनुहोला, तर विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:नीति तथा दिशानिर्देशहरूको सूची|नीति तथा दिशानिर्देशहरू]] अनुरूप जानकारी थप्न नहिचकिचाउनुहोला। यदि पृष्ठ मेटिसकिएको, र भविष्यका सन्दर्भ वा सुधारको लागि तपाईँ मेटाइएको सामग्री पुनःप्राप्त गर्न चाहनुहुन्छ भने, कृपया {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&page=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B6+%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%8C%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%87|मेटाउने प्रशासकलाई सम्पर्क गर्न सक्नुहुन्छ}}, वा यदि तपाईँले पहिल्यै त्यसो गरिसक्नुभएमा, एउटा अनुरोध तपाईँ [[विकिपिडिया:मेटाइएको संशोधन|यहाँ राख्न सक्नुहुन्छ]]। [[User:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;"><font color="#000">'''''निर्मल दुलाल'''''</font></span>]]&nbsp;[[User Talk:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;">^{(<font color="#0272FD">कुरा गर्नुहोस</font>)}</span>]] १४:३१, १७ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय) == [[:प्रकाश न्यौपाने]] मेटाउनको लागि नामाङ्कित == <div class="floatleft" style="margin-bottom:0">[[File:Ambox warning orange.svg|48px|alt=|link=]]</div>यो '''[[:प्रकाश न्यौपाने]]''' लेख यस विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:नीति तथा दिशानिर्देशहरू|नीति]] अनुसार समावेश गर्न '''उपयुक्त भए/नभएको छलफल''' चलिरहेको छ। लेख उपयुक्त नभएको खण्डमा [[विकिपिडिया:पृष्ठ हटाउने नीति|पृष्ठ मेटाइने]] छ। तपाईँ लगायत जो कोहिलाई पनि यस [[विकिपिडिया:मेटाउनु पर्ने लेखहरू|प्रकाश न्यौपाने]] छलफलमा आफ्नो धारणा राख्न स्वागत छ। नामाङ्कन छलफल यस विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:नीति तथा दिशानिर्देशहरू|नीति र निर्देशन]]को अधीनमा रहेर गर्नुपर्नेछ। तपाईँ यस लेखलाई सुधार सहित सम्पादन गर्न सक्नुहुन्छ। तर, लेखको शीर्षपाठमा रहेको '''लेख मेटाउने सूचना''' नहटाउनुहोला।<!-- Template:afd-notice --> [[User:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;"><font color="#000">'''''निर्मल दुलाल'''''</font></span>]]&nbsp;[[User Talk:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;">^{(<font color="#0272FD">कुरा गर्नुहोस</font>)}</span>]] १५:३५, १७ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय) ssosonl0zq0mbc77pr3xnzw3hb4imib 0 100654 1074007 1024764 2022-08-17T09:15:56Z Sebastian Wallroth 9004 Shinji Kagawa 2018 (cropped).jpg wikitext text/x-wiki {{Infobox football biography | name = शिन्जि कागवा<br/><small>香川 真司</small> | image = Shinji Kagawa 2018 (cropped).jpg | image_size = 250px | caption = कागवा [[जापान राष्ट्रिय फुटबल टोली|जापान]]सँग [[२०१८ फिफा विश्वकप]]मा | fullname = शिन्जि कागवा<ref>{{Cite news |title= प्रिमियर लिग, खेलाडीहरूको विवरण|url=http://www.premierleague.com/content/dam/premierleague/site-content/News/publications/squad-lists/Premier-League-Squad-Lists-January-2014.pdf |publisher=[[प्रिमियर लिग]] |format=पिडिएफ |page=२२ औँ पृष्ठमा |date=४ फेब्रुअरी २०१४ |accessdate=२६ मार्च २०१४ }}</ref> | birth_date = {{birth date and age|1989|3|17|df=y}} | birth_place = कोबे, [[जापान]] | height = १.७५ मि<ref>{{cite web |url=https://tournament.fifadata.com/documents/FWC/2018/pdf/FWC_2018_SQUADLISTS.PDF |title=२०१८ फिफा विश्वकप रुस – खेलाडीहरूको सुची |website=फिफा डटकम |publisher=[[फिफा]] |format=पिडिएफ |date=4 June 2018 |access-date=4 June 2018}}</ref> | position = [[मध्यपङ्क्ति (फुटबल)|आक्रमक मध्यपंक्ति]] | currentclub = [[बोरुसिया डर्टमन्ड|बोरूसिया डर्टमन्ड]] | clubnumber = २३ | youthyears1 = १९९४–१९९९ |youthclubs1 = मारिनो एफसी | youthyears2 = १९९९–२००१ |youthclubs2 = कोबे फुटबल क्लब | youthyears3 = २००१–२००५ |youthclubs3 = मियागी बार्सिलोना एफसी | years1 = २००६–२०१० |clubs1 = [[सेरिजो ओसाका]] |caps1 = १२५ |goals1 = ५५ | years2 = २०१०–२०१२ |clubs2 = [[बोरुसिया डर्टमन्ड|बोरूसिया डर्टमन्ड]] |caps2 = ४९ |goals2 = २१ | years3 = २०१२–२०१४ |clubs3 = [[म्यानचेस्टर युनाइटेड फुटबल क्लब|म्यानचेस्टर युनाइटेड]] |caps3 = ३८ |goals3 = ६ | years4 = २०१४– |clubs4 = [[बोरुसिया डर्टमन्ड|बोरूसिया डर्टमन्ड]] |caps4 = ९७ |goals4 = २० | nationalyears1 = २००६–२००८ |nationalteam1 = [[जापान यू-१९ राष्ट्रिय फुटबल टिम|जापान यू-१९]] |nationalcaps1 = ४ |nationalgoals1 = ० | nationalyears2 = २००७ |nationalteam2 = [[जापान यू-२० राष्ट्रिय फुटबल टिम|जापान यू-२०]] |nationalcaps2 = २ |nationalgoals2 = ० | nationalyears3 = २००८ |nationalteam3 = [[जापान यू-२३ राष्ट्रिय फुटबल टिम|जापान यू-२३]] |nationalcaps3 = ३ |nationalgoals3 = ० | nationalyears4 = २००८– |nationalteam4 = [[जापान राष्ट्रिय फुटबल टोली|जापान]] |nationalcaps4 = ९५ |nationalgoals4 = ३१ | club-update = १३ मे २०१८ | nationalteam-update = २ जुलाई २०१८ }} '''शिन्जि कागवा''' ({{lang-ja|香川 真司}} ''Kagawa Shinji'' {{IPA-ja|kaɡaɰa ɕindʑi|}} (जन्म १७ मार्च १९८९) एक जापानी व्यावसायिक फुटबल खेलाडी हुन् जो जर्मन क्लब [[बोरुसिया डर्टमन्ड|बोरूसिया डर्टमन्ड]] र [[जापान राष्ट्रिय फुटबल टोली|जापान राष्ट्रिय फुटबल टिम]]का लागि [[मध्यपङ्क्ति (फुटबल)|मध्यपंक्ति]]बाट खेल्दछ्न् । बोरूसिया डर्टमन्डमा सम्मिलित हुनुभन्दा पहिले २०१० मा आफ्नै देशको क्लब सेरिजो ओसाकासँग आबद्ध भएपछि उनको पेशेवर फुटबल करियर सुरु भएको थियो । दुई वर्षपछि, कागवाले चार वर्षकोलागि [[म्यानचेस्टर युनाइटेड फुटबल क्लब|म्यानचेस्टर युनाइटेड]]मा अनुबन्धनको लागि हस्ताक्षर गरे । दुई वर्षपछि, उनी फेरि [[बोरुसिया डर्टमन्ड|बोरूसिया डर्टमन्ड]]मा फर्केका थिए । उनी आफ्नो दृष्टि, खेल्ने शैली, बल अघि लैजाने तरिका र एक उत्कृष्ट गोल गर्ने शैलीको लागि जानिन्छ्न् । कागवाले युइएफए क्लबका प्रतियोगिताहरूमा जापानी खेलाडीद्वारा सर्बाधिक उपस्तिथि र धेरै गोल गर्ने खेलाडीको कीर्तिमान कायम गरेका छन् । मे २००८ मा आफ्नो वरिष्ठ अन्तर्राष्ट्रिय पहिलो खेल खेलेका कागवाले, ८० भन्दा बढी उपस्थिति जनाएका छन् । २९ नोभेम्बर २०१२ मा, कागवालाई [[एसियाली फुटबल महासंघ|एसियाली फुटबल महासङ्घ]]द्वरा अन्तरराष्ट्रीय खेलाडीको पुरस्कर दिइएको थियो ।<ref>{{cite web |url=http://timesofindia.indiatimes.com/sports/football/top-stories/Shinji-Kagawa-wins-inaugural-AFC-Player-of-the-Year-award/articleshow/17418779.cms |title=शिन्जि कागवालाई एएफसी अन्तर्राष्ट्रिय खेलाडी पुरस्करले सम्मानित गरिएको छ |publisher=इण्डिया टाइम्स डटकम |date=29 November 2012 |accessdate=30 November 2012 }}</ref> ==क्लब कार्यकाल== कागावाले पाँच वर्षको उमेरमा फुटबल खेल्न थालेका थिए । उनी १९९९ देखि १९९९<ref>{{cite news|url=http://www.kagawashinji.com/english/profile/|title=शिन्जि कागवा प्रोफाइल|publisher=KagawaShinji.com|language=Japanese|accessdate=5 June 2012}}</ref> सम्म मारिनो फुटबल क्लबसँग आबद्ध भएका थिए । १९९९ देखि २००१ सम्म कोबे एनके फुटबल क्लब र २००१ देखि २००५ सम्म एफसी मियागी बार्सिलोनामा आवद्ध भएका थिए ।<ref>{{cite news|url=http://www.j-leaguers.net/special/history/file023.html|title=शिन्जि कागवा – खेलाडीको इतिहास|publisher=J-League Pro-Footballers Association|language=Japanese|accessdate=13 May 2010|deadurl=yes|archiveurl=https://web.archive.org/web/20100626073905/http://www.j-leaguers.net/special/history/file023.html|archivedate=26 June 2010}}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.kagawashinji.com/posts/view/28376/?aid=239 |title=प्रोफाइल |publisher=शिन्जि कागवाको आधिकारिक वेबसाइट|accessdate=8 June 2014 |deadurl=yes |archiveurl=https://archive.is/20140608012945/http://www.kagawashinji.com/posts/view/28376/?aid=239 |archivedate=8 June 2014 }}</ref><ref>{{cite web |url=http://www.mildsports.co.jp/publics/index/9/ |title=卒団生 プロサッカー選手 |publisher=एफसी मियागी बार्सिलोना |accessdate=8 June 2014 }}</ref><ref>{{cite web |url=https://www.theguardian.com/football/blog/2014/jun/01/world-cup-2014-japan-profile-shinji-kagawa |title=विश्वकप २०१४: जापान प्रोफाइल – शिन्जि कागवा |publisher=द गार्जियन |date=1 June 2014 |accessdate=8 June 2014}}</ref> ==सेरिजो ओसाका== शिन्जि कागवालाई, सेरिजो ओसाका नामक जापानी क्लबले उनको प्रतिभा देखेर १७ वर्षको उमेरमा हस्ताक्षर गरायो । अरु खेलाडीहरू भन्दा बाहेक, उनी उच्च विद्यालयको स्नातक आघिनै पेशेवर अनुबन्धनमा हस्ताक्षर गर्ने पहिला जापानका खेलाडी थिए । सन् २००७ मा, उनले यस क्लबमा राम्रो सुरुवात गरेता पनि क्लबले जे लिग डिभिजन १ मा पदोन्नति हुन सकेन । सन् २००९ मा उनी जे लिग डिभिजन २ का सर्बधिक गोलकर्ता भएर ब्यापक ध्यान आकर्षित गर्न सफल भएका थिए । ===बोरूसिया डर्टमन्ड=== ===२०१०-११ सिजन=== २०१० को गृष्ममा, कागवालाई €३५०,००० मिलियनमा सेरेजोबाट बोरुसिया डर्टमन्डमा स्थानान्तरण गरियो । कागवाको सेरेजोसँग भएको सम्झौता अधिनै क्लब छाडेका कारण उनलाई अपेक्षाकृत न्यूनतम लागतमा सारिएको थियो र जसले उनलाई युरोपमा खेल्ने र सिक्ने मौका पाएका थिए । २३ अगस्ट २०१० मा, उनले [[बुन्डेसलिगा]] मा आफ्नो पहिलो उपस्थिति बनाए, उनको नयाँ क्लब डर्टमन्डमा यात्रा शुरू भयो । [[युईएफए युरोपा लिग|युइएफए युरोपा लिग]]मा क्लबको लागि कागवाले २ उत्कृष्ट गोल गरेपछि उनले आफ्नो प्रदर्शनीलाई कायम राखेका थिए । उनले [[बुन्डेसलिगा]]मा उल्फबर्गको विरुद्ध पहिलो गोल गरेका थिए जुन खेल डर्टमन्डले २-० गोल अन्तरमा जितेको थियो । बुन्डेसलिगाको चिर प्रतिद्वन्दी [[साल्के ०४]]लाई उनकै सहायताले ३-१ गोल अन्तरले हराउदै उनी सबैको प्रसंसा पाएका थिए । कागवाले [[बुन्डेसलिगा]]को आधा सीजनको चोट लागेका कारण छुटाएका थिए । तर १८ खेलमा ८ गोल गर्न सफल थिए । सिजनको आधा खेलहरूमा उनको बलियो प्रयासले बुन्डेसलिगाको उपाधि बोरूसिया डर्टमन्डले हात पारेको थियो । उनलाई पनि बुन्डेसलिगा उत्कृष्ट ११ मा नामाङ्कित गरिएको थियो ।<ref>{{cite web | url = http://www.dw-world.de/dw/article/0,,15076759,00.html | title = डर्टमन्डले बुन्डेसलिगाको उपाधि हात पारेको छ | date = 14 May 2011 | accessdate =20 February 2012 | publisher = dw-world.de}}</ref> ==सन्दर्भ सामग्री== {{reflist}} ==बाह्य कडीहरू== {{Commons category}} * {{Official website|http://www.kagawashinji.com/english/}} * {{FIFA player|268596}} * {{UEFA player|250021739}} * {{NFT player|pid=26186}} [[श्रेणी:जापानी फुटबल खेलाडीहरू]] [[श्रेणी:सन् १९८९ मा जन्म]] ac9yeys5chkwrqsbei0cx6cd5prf4im 4 124149 1074010 1056160 2022-08-17T09:50:07Z Nirmal Dulal 4744 [[:विकिपिडिया:मेटाउनु पर्ने लेखहरू/प्रकाश न्यौपाने]] थप्दै। wikitext text/x-wiki __TOC__ <!-- Add new entries to the TOP of the following list --> {{विकिपिडिया:मेटाउनु पर्ने लेखहरू/प्रकाश न्यौपाने}} {{विकिपिडिया:मेटाउनु पर्ने लेखहरू/रेडियो नयाँ कर्णाली}} {{विकिपिडिया:मेटाउनु पर्ने लेखहरू/कारभोटे जाती‎}} [[श्रेणी:मेटाउनको लागि छलफल भइरहेका लेखहरू]] dxcc99d1i83hljhrthjrvkii00dyvsi 3 124907 1073959 1064358 2022-08-16T21:06:25Z मनोज रावल 57753 wikitext text/x-wiki {{ढाँचा:नमस्ते|realName=|name=मनोज रावल}} -- [[User:नेपाली विकिपिडिया स्वागत|नेपाली विकिपिडिया स्वागत]] ([[User talk:नेपाली विकिपिडिया स्वागत|कुरा गर्ने]]) २१:४२, २० अप्रिल २०२२ (नेपाली समय) == आमा == पवित्र यो संसारमा पाइला टेक्ने अवसर सिर्जना गर्ने , नौ महिना आफ्नो कोखमा राखेर सबै कामहरू पूरा गर्ने,यो संसारमा जन्म दिने अनि सधैं सत्यको पक्षमा बोल्न सिकाउने आमा हुन्। [[User:मनोज रावल|मनोज रावल]] ([[User talk:मनोज रावल|कुरा गर्ने]]) २१:५१, २० अप्रिल २०२२ (नेपाली समय) == कविता (वीर) == वीर कति भाग्यमानी कति स्वार्थी छ हाम्रो जीवन कसैले बनाएको खान मन पराउने हामी सधै आफ्नै बारेमा मात्र सोच्ने हामी अनि कसरी हुन्छौ हामी वीर बिदेशीले सनसनी मच्चाएको थियो जता ततै अशान्ति मात्रै हैन हत्या हिंसा पनि हुँदैथियो अवसरवादीहरु भाग्दै थिए देश प्रेमीहरु देश बचाउन अघि हिँड्दै मरेपनि देशकै निम्ति मर्छु भन्दै बाचा कसमहरु खाँदै घरपरिवारको साथ छोडेर हातमा हतियारहरु बोक्दै आफ्नो देश बचाउनलाई अघि बढे विदेशीको इसारामा बाँच्नुभन्दा देशको लागि शहीद बने वीर सहिदहरु कै कारणले आज हामी स्वतन्त्र रुपमा म नेपाली हुँ भनेर गर्व गर्दै हिँडिरहेका हामी आज भोलि आफूलाई वीर पो भन्दा रहेछौं आफ्नो रगत र पसिनाको बलिदानपछि देश र जनताको हितको लागि देशप्रेमी व्यक्तिहरू शहिद बने घरपरिवार बाट टाढा बने सम्पूर्ण देशबासीका साझा सन्तान अनि यो देशका वीर सहिदहरु बने हामी भन्छौ आफूलाई म वीर नेपाली हुँ भनेर हामी त केबल स्वार्थी पो रहेछौं के नैं गर्न सक्यौं देशको लागि हामीले उल्टै देशलाई लुट्दै पो छौ देश बचाउने वीरहरु यो देशका वीरताका खम्बा हुन् हामी सबैका सफलताका प्रतीक हुन् यो देशका असल सन्तान हुन् आफ्नो बलिदान दिने वीरहरु सधै यो देशका वीर हुन् लेखक :मनोज रावल २०७९/०१/०७ मनोज रावल [[User:मनोज रावल|मनोज रावल]] ([[User talk:मनोज रावल|कुरा गर्ने]]) ०२:५१, १७ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय) o9illrb2ii27i4whrdn1g417kuqkgmc 1073960 1073959 2022-08-16T21:12:55Z मनोज रावल 57753 कमरेड शब्द स्पेनिश भाषाको कामाराडाबाट आएको हो। जसको शाब्दिक अर्थ कोठामा सँगै बस्ने साथी हुन्छ। कमरेड शब्दले राजनीतिक रंग फ्रान्सेली क्रान्तिबाट पायो। समाजवादी र मजदुरहरूबीच सम्वोधन गर्नका लागि प्रिय शब्द बन्यो–कमरेड। युरोपमा कमरेड शब्द उन्नाइसौँ शताब्दीमा निकै चल्तीमा थियो। समाजवादी आन्दोलनसँगै कमरेड शब्दको प्रयोग राजनीतिक वृत्तमा व्यापक भएको हो। भारतका नेहरूदेखि नेपाली काँग्रेसका संस्थापक विपी कोइरालाका लागि कामरेड आफ्नै जातको शब्द थियो। कमरेड शब्दको साइनो रुसी भाषासँग छैन। तर, यसको विश्वव्... wikitext text/x-wiki कमरेड शब्द स्पेनिश भाषाको कामाराडाबाट आएको हो। जसको शाब्दिक अर्थ कोठामा सँगै बस्ने साथी हुन्छ। कमरेड शब्दले राजनीतिक रंग फ्रान्सेली क्रान्तिबाट पायो। समाजवादी र मजदुरहरूबीच सम्वोधन गर्नका लागि प्रिय शब्द बन्यो–कमरेड। युरोपमा कमरेड शब्द उन्नाइसौँ शताब्दीमा निकै चल्तीमा थियो। समाजवादी आन्दोलनसँगै कमरेड शब्दको प्रयोग राजनीतिक वृत्तमा व्यापक भएको हो। भारतका नेहरूदेखि नेपाली काँग्रेसका संस्थापक विपी कोइरालाका लागि कामरेड आफ्नै जातको शब्द थियो। कमरेड शब्दको साइनो रुसी भाषासँग छैन। तर, यसको विश्वव्यापीकरण र कम्युनिस्टीकरणका लागि रुसी क्रान्तिको मुख्य हात छ। सोभियत क्रान्तिकारीहरू एकअर्कालाई सम्वोधन गर्न तबारिस शब्दको प्रयोग गर्थे। छोटकरीमा टोभ भनिन्थ्यो। सोभियत क्रान्तिसम्बद्ध लेख, रचना, दस्ताबेज, भाषण आदिमा तबारिस शब्दको प्रयोग नभएको सायदै भेटिएला। कम्युनिस्टहरूको बन्न पुग्यो। आज विपीका अनुयायी कोही कँग्रेसजनलाई कमरेड भनियो भने उसको सामान्यतया जवाफ हुन्छ – म कमरेड होइन। अर्थात् म कम्युनिस्ट होइन । कमरेड शब्दको मूलमै फर्कौं। कोठामा सँगै बस्ने साथी अर्थात् आफ्नो सुख–दुःख निर्वस्त्र रूपमा देखेको मर्दापर्दा सबैभन्दा बढी काम लाग्ने मित्र भन्ने अर्थ थियो कमरेडको। राज्यव्यवस्थाअनुसार सम्वोधनका लागि विभिन्न शब्दको प्रयोग हुन्थ्यो वा हुने गर्छ। राजा र रैतीलाई गर्ने सम्वोधनमा फरक, धनी र गरिबका लागि गरिने सम्वोधनमा फरक, लिंगअनुसार सम्वोधनमा फरक अर्थात् सम्वोधनमै मान्छेको औकात झल्काउने शब्दको प्रयोग समाजमा थिए वा छन्। समाजवादी हुन् कि कम्युनिस्टहरू सम्वोधनमै हुने विभेद रुचाउँदैनथे। त्यसैले वर्ग, जात, औकात, लिंग केही नछुटाउने कमरेड शब्दलाई प्रगतिशीलले पछ्याए। ‘कमरेड’को सामान्य अर्थ साथी, दाँैतरी वा मित्र हो। विकासका क्रममा यस शब्दले विशिष्ट अर्थ वहन गरेकाले पछि आएर यो शब्द एउटै उद्देश्य र लक्ष्य बोकेर हिडेका र कम्युनिस्ट पार्टीमा लागेका व्यक्तिलाई सम्बोधन गर्दा प्रयोग गर्न थालियो। कम्युनिस्ट पार्टीमा लागेका सबै सदस्य समान मानिने हुँदा एक अर्कालाई सम्बोधन गर्दा समानता बोधक शब्द कमरेड (साथी) को प्रयोग गरिएको हो। कम्युनिस्ट पार्टीमा केन्द्रीय कमिटीका अध्यक्षदेखि तल्लो कमिटीका सदस्यसम्मका सबै सदस्यलाई कमरेड भनेर सम्बोधन गरिन्छ। ‘कमरेड’ शब्दले समानता र सम्मान दुवै जनाउँछ। कम्युनिस्ट कम्युनिज्मको अनुयायीलाई कम्युनिस्ट भनिन्छ। ‘कम्युन’ बाट कम्युनिज्म र कम्युनिस्ट बनेको हो। ‘कम्युन’ भनेको साझा खेतीपाती, साझा उत्पादन, समान वितरण र उत्पादित वस्तुमा साझा स्वामित्व रहेको समुदाय वा जनपद हो। यस्तो समुदाय वा जनपद भएको सामाजिक विकासको उच्चतम अवस्था कम्युनिजम हो। उत्पादनका साधनमाथि सार्वजनिक स्वामित्व रहने हुँदा यस व्यवस्थामा प्रत्येक व्यक्तिले क्षमताअनुसारको काम र आवश्यकता अनुसारको दाम पाउँछन् र त्यहाँ सबै खालको शोषण समाप्त भई साम्य स्थिति रहन्छ। कम्युनिज्ममा सर्वहारा वर्गको अधिनायकत्व, वर्गविहीन सामाजिक व्यवस्था, शारीरिक र बौद्धिक श्रमका बीच समानता एवं राष्ट्र–राष्ट्रका बीच बन्धुत्वको भावना रहन्छ। कम्युनिज्मलाई समाजमा स्थापित गर्न चाहने, शोषण, दमन र अन्याय–अत्याचार एवं निजी सम्पत्तिको विरोध गर्ने, सामूहिक उत्पादन पद्धति, सामूहिक जीवन र समानतामा विश्वास गर्ने, मार्क्सवादी लेनिनवादी वैज्ञानिक विचार धारामा दृढ रहेको, सर्वहारावर्गको पार्टीको सामूहिक अनुशासनमा रहने क्रान्तिकारीलाई कम्युनिस्ट भनिन्छ। == आमा == पवित्र यो संसारमा पाइला टेक्ने अवसर सिर्जना गर्ने , नौ महिना आफ्नो कोखमा राखेर सबै कामहरू पूरा गर्ने,यो संसारमा जन्म दिने अनि सधैं सत्यको पक्षमा बोल्न सिकाउने आमा हुन्। [[User:मनोज रावल|मनोज रावल]] ([[User talk:मनोज रावल|कुरा गर्ने]]) २१:५१, २० अप्रिल २०२२ (नेपाली समय) == कविता (वीर) == वीर कति भाग्यमानी कति स्वार्थी छ हाम्रो जीवन कसैले बनाएको खान मन पराउने हामी सधै आफ्नै बारेमा मात्र सोच्ने हामी अनि कसरी हुन्छौ हामी वीर बिदेशीले सनसनी मच्चाएको थियो जता ततै अशान्ति मात्रै हैन हत्या हिंसा पनि हुँदैथियो अवसरवादीहरु भाग्दै थिए देश प्रेमीहरु देश बचाउन अघि हिँड्दै मरेपनि देशकै निम्ति मर्छु भन्दै बाचा कसमहरु खाँदै घरपरिवारको साथ छोडेर हातमा हतियारहरु बोक्दै आफ्नो देश बचाउनलाई अघि बढे विदेशीको इसारामा बाँच्नुभन्दा देशको लागि शहीद बने वीर सहिदहरु कै कारणले आज हामी स्वतन्त्र रुपमा म नेपाली हुँ भनेर गर्व गर्दै हिँडिरहेका हामी आज भोलि आफूलाई वीर पो भन्दा रहेछौं आफ्नो रगत र पसिनाको बलिदानपछि देश र जनताको हितको लागि देशप्रेमी व्यक्तिहरू शहिद बने घरपरिवार बाट टाढा बने सम्पूर्ण देशबासीका साझा सन्तान अनि यो देशका वीर सहिदहरु बने हामी भन्छौ आफूलाई म वीर नेपाली हुँ भनेर हामी त केबल स्वार्थी पो रहेछौं के नैं गर्न सक्यौं देशको लागि हामीले उल्टै देशलाई लुट्दै पो छौ देश बचाउने वीरहरु यो देशका वीरताका खम्बा हुन् हामी सबैका सफलताका प्रतीक हुन् यो देशका असल सन्तान हुन् आफ्नो बलिदान दिने वीरहरु सधै यो देशका वीर हुन् लेखक :मनोज रावल २०७९/०१/०७ मनोज रावल [[User:मनोज रावल|मनोज रावल]] ([[User talk:मनोज रावल|कुरा गर्ने]]) ०२:५१, १७ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय) 29rtguyaoj8ttbo3lr8q54t47vau37m 0 125263 1074023 1066886 2022-08-17T11:48:45Z Harrison Fordham 59149 wikitext text/x-wiki {{Infobox officeholder | honorific-prefix = | education = | native_name = हर्कराज राई | image = | office = [[धरानकाे नगर प्रमुख|मेयर]] of [[धरान]] | presecessor = | term_start = २३ मे, २०२२ | term_end = | Work = | birth_name = | parents = | name = हर्कराज राई | successor = | birth_date = १९८२ वा १९८३ | birth_place = [[खर्ताम्चा]], [[खोटांग]], नेपाल | party = [[स्वोतन्त्र]] | alma_mater = | religion = | website = | predecessor = [[तिलक राइ]] | deputy =ऐन्द्रविक्रम बेघा ([[उपमेयर|उपमेयर]]) }} '''हर्कराज राई''' उर्फ '''हर्क साम्पाङ''' एक नेपाली राजनीतिज्ञ र सामाजिक कार्यकर्ता हुन्। उनी धरानका उप-महानगरपालिका का वर्तमान मेयर हुन्।<ref name=":0">{{Cite web|url=https://kathmandupost.com/national/2022/05/22/independent-candidate-harka-raj-rai-elected-mayor-of-dharan-sub-metropolitan-city|title=Independent candidate Harka Raj Rai elected mayor of Dharan Sub-Metropolitan City|website=kathmandupost.com}}</ref><ref name=":3">{{Cite web |last=Setopati |first=राजु अधिकारी |title=हर्क साम्पाङ- अ रेभुलुसन |url=https://www.setopati.com/election/localelection/272021/ |access-date=2022-05-29 |website=Setopati |language=en-US}}</ref> ==प्रारम्भिक जीवन== राईको जन्म हालको केपिलासगढी गाउँपालिका खोटाङको खार्तम्छामा भएको थियो । उनका बुबा पूर्व ब्रिटिश गोर्खा सैनिक थिए। उच्च शिक्षा हासिल गर्न एसएलसी परीक्षा दिएर उनी सन् १९९८ मा धरान सरेका थिए। धरानको महेन्द्र बहुमुखी क्याम्पसबाट स्नातक गरेपछि उनले ट्युटरको रूपमा काम गर्न थाले।उच्च शिक्षा पूरा गरेपछि उनी रोजगारीका लागि इराक र अफगानिस्तान गएका थिए। == सन्दर्भ सामग्रीहरू == {{सन्दर्भसूची}} [[श्रेणी:स्वतन्त्र राजनीतिज्ञहरू]] [[श्रेणी:जीवित नेपालीहरू]] 4xx5zxn19t7qihvygvwr55pkwyer8fs 0 126060 1073965 1073235 2022-08-17T00:10:55Z 2400:1A00:BD20:29C7:461:8387:ACA:866E wikitext text/x-wiki बिमल आचार्य (अंग्रेजी:Bimal Acharya) एक [[नेपालको राजनीति]] हुन्, जसले [[मेचीनगर नगरपालिका]] ३ औं मेयरको रूपमा सेवा गरेका छन्।<ref>https://nepaliheadlines.com/congress-registers-victory-mechinagar/</ref> उनी [[नेपाली कांग्रेस]]बाट निर्वाचित भएका हुन् ।<ref><nowiki>[[http://www.myrepublica.com/news/19304/|website]]</ref> {{Infobox officeholder | honorific-prefix = [[मेयर]] | name = बिमल आचार्य | image = | office =३ औं [[मेचीनगरको नगर प्रमुख]] | deputy = [[मिना कुमारी पोखरेल]] | term_start = ८ जुलाई २०१७ | term_end = १९ मे २०२२ | predecessor = कल्याण खड्का | successor = [[गोपाल चन्द्र बुढाथोकी]] | birth_date = | birth_place = नगरपालिका , नेपाल | nationality = नेपाली | party = [[नेपाली कांग्रेस]] | spouse = गीता प्रसाई आचार्य | alma_mater = | website = }} ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== i6qqdue3b44u4sl36ic26zcswun5ncj 1073966 1073965 2022-08-17T00:11:29Z 2400:1A00:BD20:29C7:461:8387:ACA:866E wikitext text/x-wiki बिमल आचार्य (अंग्रेजी:Bimal Acharya) एक [[नेपालको राजनीति]] हुन्, जसले [[मेचीनगर नगरपालिका]] ३ औं मेयरको रूपमा सेवा गरेका छन्।<ref>https://nepaliheadlines.com/congress-registers-victory-mechinagar/</ref> उनी [[नेपाली कांग्रेस]]बाट निर्वाचित भएका हुन् ।<ref><nowiki>[[http://www.myrepublica.com/news/19304/|website]]</ref> {{Infobox officeholder | honorific-prefix = [[मेयर]] | name = बिमल आचार्य | image = | office =३ औं [[मेचीनगरको नगरप्रमुख]] | deputy = [[मिना कुमारी पोखरेल]] | term_start = ८ जुलाई २०१७ | term_end = १९ मे २०२२ | predecessor = कल्याण खड्का | successor = [[गोपाल चन्द्र बुढाथोकी]] | birth_date = | birth_place = नगरपालिका , नेपाल | nationality = नेपाली | party = [[नेपाली कांग्रेस]] | spouse = गीता प्रसाई आचार्य | alma_mater = | website = }} ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== b88ydyclispx92mdm2njhzwgd72ymzs 1073967 1073966 2022-08-17T00:13:49Z 2400:1A00:BD20:29C7:461:8387:ACA:866E wikitext text/x-wiki बिमल आचार्य (अंग्रेजी:Bimal Acharya) एक [[नेपालको राजनीति]] हुन्, जसले [[मेचीनगर नगरपालिका]] ३ औं मेयरको रूपमा सेवा गरेका छन्।<ref>https://nepaliheadlines.com/congress-registers-victory-mechinagar/</ref> उनी [[नेपाली कांग्रेस]]बाट निर्वाचित भएका हुन् ।<ref><nowiki>[[http://www.myrepublica.com/news/19304/|website]]</ref> {{Infobox officeholder | honorific-prefix = [[मेयर]] | name = बिमल आचार्य | image = | office =३ औं [[मेचीनगरको नगरप्रमुख]] | deputy = [[मिना कुमारी पोखरेल]] | term_start = ८ जुलाई २०१७ | term_end = १९ मे २०२२ | predecessor = [[कल्याण खड्का]] | successor = [[गोपाल चन्द्र बुढाथोकी]] | birth_date = | birth_place = नगरपालिका , नेपाल | nationality = नेपाली | party = [[नेपाली कांग्रेस]] | spouse = गीता प्रसाई आचार्य | alma_mater = | website = }} ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== 4g8d72ad82bte0fhxva6aslzk44bidp 1073968 1073967 2022-08-17T00:15:55Z 2400:1A00:BD20:29C7:461:8387:ACA:866E wikitext text/x-wiki बिमल आचार्य (अंग्रेजी:Bimal Acharya) एक [[नेपालको राजनीति]] हुन्, जसले [[मेचीनगर नगरपालिका]] ३ औं मेयरको रूपमा सेवा गरेका छन्।<ref>https://nepaliheadlines.com/congress-registers-victory-mechinagar/</ref> उनी [[नेपाली कांग्रेस]]बाट निर्वाचित भएका हुन् ।<ref><nowiki>[[http://www.myrepublica.com/news/19304/|website]]</ref> {{Infobox officeholder | honorific-prefix = [[मेयर]] | name = बिमल आचार्य | image = | office =३ औं [[मेचीनगरको नगरप्रमुख]] | deputy = [[मेचीनगरको नगर उपप्रमुख|मिना कुमारी पोखरेल]] | term_start = ८ जुलाई २०१७ | term_end = १९ मे २०२२ | predecessor = [[कल्याण खड्का]] | successor = [[गोपाल चन्द्र बुढाथोकी]] | birth_date = | birth_place = नगरपालिका , नेपाल | nationality = नेपाली | party = [[नेपाली कांग्रेस]] | spouse = गीता प्रसाई आचार्य | alma_mater = | website = }} ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== h1o6ax7chbh9if4ot12h1uedsew4uh1 0 126119 1073974 1073118 2022-08-17T02:16:54Z 2400:1A00:BD20:29C7:461:8387:ACA:866E /* गाउँ अध्यक्षहरु सूची */ wikitext text/x-wiki बाह्रदशीका प्रमुख बाह्रदशी गाउँपालिकाको कार्यकारी प्रमुख हुन् । प्रमुख पाँच वर्षको लागि निर्वाचित हुन्छ र अधिकतम दुई कार्यकालमा सीमित हुन्छ। वर्तमान प्रमुख देवीेन्द्रप्रसाद चम्लागाई हुन्, जो २०२२ को निर्वाचनमा निर्वाचित भएका थिए र १० मे २०२२ मा पदभार ग्रहण गरेका थिए। यो पद स्थापना भएदेखि स्थायी क्षमतामा १४ जनाले सम्हालेका छन्। {{Infobox official post| | post = गाउँ प्रमुख | body = {{nowrap|बाह्रदशी गाउँपालिकाको}} | native_name = बाह्रदशी गाउँपालिकाको प्रमुख | flag = Emblem of Nepal (2008–2020).svg | flagsize = 150px | flagcaption = | insignia = | insigniasize = | insigniacaption = | image = File:Newly elected Chairman of Rural Municipal.jpg | imagesize = | alt = <!-- Optional --> | incumbent = [[देवीन्द्रप्रसाद चम्लागाई]] | acting = | incumbentsince = सन् २०२२ मे १२ | predecessor = [[व]] | type = कार्यकारी प्रमुख | status = | style = | residence = | seat = {{nowrap|गाउँ कार्यपालिकाको कार्यालय}}, बाह्रदशी | termlength = पाँच वर्ष, एकपटक नवीकरण | constituting_instrument = [[नेपालको संविधान]] | precursor = <!-- The immediate predecessor post(s), if any. --> | formation = २०१७ (२०७४) | inaugural = | succession = | abbreviation = | unofficial_names = गाउँअध्यक्ष | deputy = {{nowrap|बाह्रदशी गाउँपालिकाको}}को गाउँ उप-प्रमुख | salary = रु <s>-</s><ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/politics/830181-1653096959.html |title=महानगरका मेयरको तलब कति? |last=शर्मा |first=भुवन |website=नागरिक न्युज |language=नेपाली |accessdate=2022-06-29}}</ref> | website = {{URL|https://barhadashimum.gov.np/}} | footnotes = | appointer = [[बाह्रदशी]]को मतदाता }} बाह्रदशी गाउँपालिकाले बाह्रदशी गाउँको व्यवस्थापन गर्छ र प्रमुखलाई बाह्रदशीका ७ वडाका वडा अध्यक्ष रहेको गाउँपालिका कार्यपालिकाको सहयोग गरेको छ । ==गाउँ अध्यक्षहरु सूची== === सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपाल (वि.सं. २०१०–२०१७)=== {| class="wikitable" !# !तस्विर !नाम ! colspan="2" |पदावधि ! निर्वाचित ! colspan="2" |राजनीतिक दल |- |१ |[[File:Chairman of Barhadashi Rural Municipality.jpg|125px]] |[[खड्गप्रसाद राजवंशी]]<ref>{{Cite web|url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/politics/122924-1495942740.html|title=बाह्रदशी गाउँपालिका खड्ग प्रसाद राजवंशी विजयी|website=नागरिक सामचार|language=नेपाली|access-date=2022-04-02}}</ref> |वि.सं. २२ असार २०७९<ref>{{Cite web |url=https://www.janaboli.com/post/88196 |title=नवनिर्वाचित खड्ग प्रसाद राजवंशी सहितका जनप्रतिनिधिको शपथ ग्रहण आज |date=2017-05-31 |website=जनबोली न्यूज |language=नेपाली |accessdate=2022-07-02}}</ref> |वि.सं. ०६ जेष्ठ २०७९<ref>{{Cite web |url=https://www.onlinekhabar.com/2022/02/1076764 |title=स्थानीय जनप्रतिनिधिको कार्यकाल कहिले सकिन्छ ? |website=अनलाइन खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-07-02}}</ref> |[[बाह्रदशी गाउँपालिका निर्वाचित, २०७४|२०७४]] | style="background-color:{{party color|Nepali Congress}};" | |[[नेपाली कांग्रेस]] |- |२ | [[File:Newly elected Chairman of Rural Municipal.jpg|125px]] |[[देवीन्द्रप्रसाद चम्लागाई]]<ref>{{Cite web|url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/politics/122924-1495942740.html|title=बाह्रदशी गाउँपालिका देवीन्द्र प्रसाद चम्लागाई विजयी|website=नागरिक सामचार|language=नेपाली|access-date=2022-04-02}}</ref> |वि.सं. १२ जेष्ठ २०७९<ref>{{Cite web |url=https://www.janaboli.com/post/88196 |title=बाह्रदशी गाउँपालिका नवनिर्वाचित देवीन्द्र प्रसाद चम्लागाई जनप्रतिनिधिको शपथ ग्रहण आज |date=2022 |website=जनबोली न्यूज |language=नेपाली |accessdate=2022-07-02}}</ref> |वर्तमान |[[बाह्रदशी गाउँपालिका निर्वाचित, २०७९|२०७९]] | style="background-color:{{party color|Communist Party of Nepal (Unified Marxist-Leninist)}};" | |[[नेकपा (एकीकृत मार्क्सवादी-लेनिनवादी)]] |} == सन्दर्भ सामग्रीहरू == {{सन्दर्भसूची}} 9hwgtt0aiyfsehrxmnxhnogw6977qn7 1073975 1073974 2022-08-17T02:19:31Z 2400:1A00:BD20:29C7:461:8387:ACA:866E wikitext text/x-wiki बाह्रदशीका प्रमुख बाह्रदशी गाउँपालिकाको कार्यकारी प्रमुख हुन् । प्रमुख पाँच वर्षको लागि निर्वाचित हुन्छ र अधिकतम दुई कार्यकालमा सीमित हुन्छ। वर्तमान प्रमुख देवीेन्द्रप्रसाद चम्लागाई हुन्, जो २०२२ को निर्वाचनमा निर्वाचित भएका थिए र १० मे २०२२ मा पदभार ग्रहण गरेका थिए। यो पद स्थापना भएदेखि स्थायी क्षमतामा १४ जनाले सम्हालेका छन्। {{Infobox official post| | post = गाउँ प्रमुख | body = {{nowrap|बाह्रदशी गाउँपालिकाको}} | native_name = बाह्रदशी गाउँपालिकाको प्रमुख | flag = Emblem of Nepal (2008–2020).svg | flagsize = 150px | flagcaption = | insignia = | insigniasize = | insigniacaption = | image = File:Newly elected Chairman of Rural Municipal.jpg | imagesize = | alt = <!-- Optional --> | incumbent = [[देवीन्द्रप्रसाद चम्लागाई]] | acting = | incumbentsince = सन् २०२२ मे १२ | predecessor = [[व]] | type = कार्यकारी प्रमुख | status = | style = | residence = | seat = {{nowrap|गाउँ कार्यपालिकाको कार्यालय}}, बाह्रदशी | termlength = पाँच वर्ष, एकपटक नवीकरण | constituting_instrument = [[नेपालको संविधान]] | precursor = <!-- The immediate predecessor post(s), if any. --> | formation = २०१७ (२०७४) | inaugural = | succession = | abbreviation = | unofficial_names = गाउँअध्यक्ष | deputy = {{nowrap|बाह्रदशी गाउँपालिकाको}}को गाउँ उप-प्रमुख | salary = रु <s>-</s><ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/politics/830181-1653096959.html |title=महानगरका मेयरको तलब कति? |last=शर्मा |first=भुवन |website=नागरिक न्युज |language=नेपाली |accessdate=2022-06-29}}</ref> | website = {{URL|https://barhadashimum.gov.np/}} | footnotes = | appointer = [[बाह्रदशी]]को मतदाता }} बाह्रदशी गाउँपालिकाले बाह्रदशी गाउँको व्यवस्थापन गर्छ र प्रमुखलाई बाह्रदशीका ७ वडाका वडा अध्यक्ष रहेको गाउँपालिका कार्यपालिकाको सहयोग गरेको छ । ==गाउँ अध्यक्ष सूची== === सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपाल (वि.सं. २०१०–२०१७)=== {| class="wikitable" !# !तस्विर !नाम ! colspan="2" |पदावधि ! निर्वाचित ! colspan="2" |राजनीतिक दल |- |१ |[[File:Chairman of Barhadashi Rural Municipality.jpg|125px]] |[[खड्गप्रसाद राजवंशी]]<ref>{{Cite web|url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/politics/122924-1495942740.html|title=बाह्रदशी गाउँपालिका खड्ग प्रसाद राजवंशी विजयी|website=नागरिक सामचार|language=नेपाली|access-date=2022-04-02}}</ref> |वि.सं. २२ असार २०७९<ref>{{Cite web |url=https://www.janaboli.com/post/88196 |title=नवनिर्वाचित खड्ग प्रसाद राजवंशी सहितका जनप्रतिनिधिको शपथ ग्रहण आज |date=2017-05-31 |website=जनबोली न्यूज |language=नेपाली |accessdate=2022-07-02}}</ref> |वि.सं. ०६ जेष्ठ २०७९<ref>{{Cite web |url=https://www.onlinekhabar.com/2022/02/1076764 |title=स्थानीय जनप्रतिनिधिको कार्यकाल कहिले सकिन्छ ? |website=अनलाइन खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-07-02}}</ref> |[[बाह्रदशी गाउँपालिका निर्वाचित, २०७४|२०७४]] | style="background-color:{{party color|Nepali Congress}};" | |[[नेपाली कांग्रेस]] |- |२ | [[File:Newly elected Chairman of Rural Municipal.jpg|125px]] |[[देवीन्द्रप्रसाद चम्लागाई]]<ref>{{Cite web|url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/politics/122924-1495942740.html|title=बाह्रदशी गाउँपालिका देवीन्द्र प्रसाद चम्लागाई विजयी|website=नागरिक सामचार|language=नेपाली|access-date=2022-04-02}}</ref> |वि.सं. १२ जेष्ठ २०७९<ref>{{Cite web |url=https://www.janaboli.com/post/88196 |title=बाह्रदशी गाउँपालिका नवनिर्वाचित देवीन्द्र प्रसाद चम्लागाई जनप्रतिनिधिको शपथ ग्रहण आज |date=2022 |website=जनबोली न्यूज |language=नेपाली |accessdate=2022-07-02}}</ref> |वर्तमान |[[बाह्रदशी गाउँपालिका निर्वाचित, २०७९|२०७९]] | style="background-color:{{party color|Communist Party of Nepal (Unified Marxist-Leninist)}};" | |[[नेकपा (एकीकृत मार्क्सवादी-लेनिनवादी)]] |} == सन्दर्भ सामग्रीहरू == {{सन्दर्भसूची}} 1uvhr904e0t7vm9ylu3dprw6b84e8dk 1073976 1073975 2022-08-17T02:20:22Z 2400:1A00:BD20:29C7:461:8387:ACA:866E wikitext text/x-wiki बाह्रदशीका प्रमुख बाह्रदशी गाउँपालिकाको कार्यकारी प्रमुख हुन् । प्रमुख पाँच वर्षको लागि निर्वाचित हुन्छ र अधिकतम दुई कार्यकालमा सीमित हुन्छ। वर्तमान प्रमुख देवीेन्द्रप्रसाद चम्लागाई हुन्, जो २०२२ को निर्वाचनमा निर्वाचित भएका थिए र १० मे २०२२ मा पदभार ग्रहण गरेका थिए। यो पद स्थापना भएदेखि स्थायी क्षमतामा १४ जनाले सम्हालेका छन्। {{Infobox official post| | post = गाउँ प्रमुख | body = {{nowrap|बाह्रदशी गाउँपालिकाको}} | native_name = बाह्रदशी गाउँपालिकाको प्रमुख | flag = Emblem of Nepal (2008–2020).svg | flagsize = 150px | flagcaption = | insignia = | insigniasize = | insigniacaption = | image = File:Newly elected Chairman of Rural Municipal.jpg | imagesize = | alt = <!-- Optional --> | incumbent = [[देवीन्द्रप्रसाद चम्लागाई]] | acting = | incumbentsince = सन् २०२२ मे १२ | predecessor = [[व]] | type = कार्यकारी प्रमुख | status = | style = | residence = | seat = {{nowrap|गाउँ कार्यपालिकाको कार्यालय}}, बाह्रदशी | termlength = पाँच वर्ष, एकपटक नवीकरण | constituting_instrument = [[नेपालको संविधान]] | precursor = <!-- The immediate predecessor post(s), if any. --> | formation = २०१७ (२०७४) | inaugural = | succession = | abbreviation = | unofficial_names = गाउँअध्यक्ष | deputy = {{nowrap|बाह्रदशी गाउँपालिकाको}}को गाउँ उप-प्रमुख | salary = रु <s>-</s><ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/politics/830181-1653096959.html |title=महानगरका मेयरको तलब कति? |last=शर्मा |first=भुवन |website=नागरिक न्युज |language=नेपाली |accessdate=2022-06-29}}</ref> | website = {{URL|https://barhadashimum.gov.np/}} | footnotes = | appointer = [[बाह्रदशी]]को मतदाता }} बाह्रदशी गाउँपालिकाले बाह्रदशी गाउँको व्यवस्थापन गर्छ र प्रमुखलाई बाह्रदशीका ७ वडाका वडा अध्यक्ष रहेको गाउँपालिका कार्यपालिकाको सहयोग गरेको छ । ==सूचीको गाउँ अध्यक्ष == === सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपाल (वि.सं. २०१०–२०१७)=== {| class="wikitable" !# !तस्विर !नाम ! colspan="2" |पदावधि ! निर्वाचित ! colspan="2" |राजनीतिक दल |- |१ |[[File:Chairman of Barhadashi Rural Municipality.jpg|125px]] |[[खड्गप्रसाद राजवंशी]]<ref>{{Cite web|url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/politics/122924-1495942740.html|title=बाह्रदशी गाउँपालिका खड्ग प्रसाद राजवंशी विजयी|website=नागरिक सामचार|language=नेपाली|access-date=2022-04-02}}</ref> |वि.सं. २२ असार २०७९<ref>{{Cite web |url=https://www.janaboli.com/post/88196 |title=नवनिर्वाचित खड्ग प्रसाद राजवंशी सहितका जनप्रतिनिधिको शपथ ग्रहण आज |date=2017-05-31 |website=जनबोली न्यूज |language=नेपाली |accessdate=2022-07-02}}</ref> |वि.सं. ०६ जेष्ठ २०७९<ref>{{Cite web |url=https://www.onlinekhabar.com/2022/02/1076764 |title=स्थानीय जनप्रतिनिधिको कार्यकाल कहिले सकिन्छ ? |website=अनलाइन खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-07-02}}</ref> |[[बाह्रदशी गाउँपालिका निर्वाचित, २०७४|२०७४]] | style="background-color:{{party color|Nepali Congress}};" | |[[नेपाली कांग्रेस]] |- |२ | [[File:Newly elected Chairman of Rural Municipal.jpg|125px]] |[[देवीन्द्रप्रसाद चम्लागाई]]<ref>{{Cite web|url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/politics/122924-1495942740.html|title=बाह्रदशी गाउँपालिका देवीन्द्र प्रसाद चम्लागाई विजयी|website=नागरिक सामचार|language=नेपाली|access-date=2022-04-02}}</ref> |वि.सं. १२ जेष्ठ २०७९<ref>{{Cite web |url=https://www.janaboli.com/post/88196 |title=बाह्रदशी गाउँपालिका नवनिर्वाचित देवीन्द्र प्रसाद चम्लागाई जनप्रतिनिधिको शपथ ग्रहण आज |date=2022 |website=जनबोली न्यूज |language=नेपाली |accessdate=2022-07-02}}</ref> |वर्तमान |[[बाह्रदशी गाउँपालिका निर्वाचित, २०७९|२०७९]] | style="background-color:{{party color|Communist Party of Nepal (Unified Marxist-Leninist)}};" | |[[नेकपा (एकीकृत मार्क्सवादी-लेनिनवादी)]] |} == सन्दर्भ सामग्रीहरू == {{सन्दर्भसूची}} hfbk5eue86e0yuefp9h9tvv6vb7e7k7 1073977 1073976 2022-08-17T02:21:42Z 2400:1A00:BD20:29C7:461:8387:ACA:866E wikitext text/x-wiki बाह्रदशीका प्रमुख बाह्रदशी गाउँपालिकाको कार्यकारी प्रमुख हुन् । प्रमुख पाँच वर्षको लागि निर्वाचित हुन्छ र अधिकतम दुई कार्यकालमा सीमित हुन्छ। वर्तमान प्रमुख देवीेन्द्रप्रसाद चम्लागाई हुन्, जो २०२२ को निर्वाचनमा निर्वाचित भएका थिए र १० मे २०२२ मा पदभार ग्रहण गरेका थिए। यो पद स्थापना भएदेखि स्थायी क्षमतामा १४ जनाले सम्हालेका छन्। {{Infobox official post| | post = गाउँ प्रमुख | body = {{nowrap|बाह्रदशी गाउँपालिकाको}} | native_name = बाह्रदशी गाउँपालिकाको प्रमुख | flag = Emblem of Nepal (2008–2020).svg | flagsize = 150px | flagcaption = | insignia = | insigniasize = | insigniacaption = | image = File:Newly elected Chairman of Rural Municipal.jpg | imagesize = | alt = <!-- Optional --> | incumbent = [[देवीन्द्रप्रसाद चम्लागाई]] | acting = | incumbentsince = सन् २०२२ मे १२ | predecessor = [[व]] | type = कार्यकारी प्रमुख | status = | style = | residence = | seat = {{nowrap|गाउँ कार्यपालिकाको कार्यालय}}, बाह्रदशी | termlength = पाँच वर्ष, एकपटक नवीकरण | constituting_instrument = [[नेपालको संविधान]] | precursor = <!-- The immediate predecessor post(s), if any. --> | formation = २०१७ (२०७४) | inaugural = | succession = | abbreviation = | unofficial_names = गाउँअध्यक्ष | deputy = {{nowrap|बाह्रदशी गाउँपालिकाको}}को गाउँ उप-प्रमुख | salary = रु <s>-</s><ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/politics/830181-1653096959.html |title=महानगरका मेयरको तलब कति? |last=शर्मा |first=भुवन |website=नागरिक न्युज |language=नेपाली |accessdate=2022-06-29}}</ref> | website = {{URL|https://barhadashimum.gov.np/}} | footnotes = | appointer = [[बाह्रदशी]]को मतदाता }} बाह्रदशी गाउँपालिकाले बाह्रदशी गाउँको व्यवस्थापन गर्छ र प्रमुखलाई बाह्रदशीका ७ वडाका वडा अध्यक्ष रहेको गाउँपालिका कार्यपालिकाको सहयोग गरेको छ । ==ग्रामीण नगरपालिका अध्यक्षको नामावली == === सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपाल (वि.सं. २०१०–२०१७)=== {| class="wikitable" !# !तस्विर !नाम ! colspan="2" |पदावधि ! निर्वाचित ! colspan="2" |राजनीतिक दल |- |१ |[[File:Chairman of Barhadashi Rural Municipality.jpg|125px]] |[[खड्गप्रसाद राजवंशी]]<ref>{{Cite web|url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/politics/122924-1495942740.html|title=बाह्रदशी गाउँपालिका खड्ग प्रसाद राजवंशी विजयी|website=नागरिक सामचार|language=नेपाली|access-date=2022-04-02}}</ref> |वि.सं. २२ असार २०७९<ref>{{Cite web |url=https://www.janaboli.com/post/88196 |title=नवनिर्वाचित खड्ग प्रसाद राजवंशी सहितका जनप्रतिनिधिको शपथ ग्रहण आज |date=2017-05-31 |website=जनबोली न्यूज |language=नेपाली |accessdate=2022-07-02}}</ref> |वि.सं. ०६ जेष्ठ २०७९<ref>{{Cite web |url=https://www.onlinekhabar.com/2022/02/1076764 |title=स्थानीय जनप्रतिनिधिको कार्यकाल कहिले सकिन्छ ? |website=अनलाइन खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-07-02}}</ref> |[[बाह्रदशी गाउँपालिका निर्वाचित, २०७४|२०७४]] | style="background-color:{{party color|Nepali Congress}};" | |[[नेपाली कांग्रेस]] |- |२ | [[File:Newly elected Chairman of Rural Municipal.jpg|125px]] |[[देवीन्द्रप्रसाद चम्लागाई]]<ref>{{Cite web|url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/politics/122924-1495942740.html|title=बाह्रदशी गाउँपालिका देवीन्द्र प्रसाद चम्लागाई विजयी|website=नागरिक सामचार|language=नेपाली|access-date=2022-04-02}}</ref> |वि.सं. १२ जेष्ठ २०७९<ref>{{Cite web |url=https://www.janaboli.com/post/88196 |title=बाह्रदशी गाउँपालिका नवनिर्वाचित देवीन्द्र प्रसाद चम्लागाई जनप्रतिनिधिको शपथ ग्रहण आज |date=2022 |website=जनबोली न्यूज |language=नेपाली |accessdate=2022-07-02}}</ref> |वर्तमान |[[बाह्रदशी गाउँपालिका निर्वाचित, २०७९|२०७९]] | style="background-color:{{party color|Communist Party of Nepal (Unified Marxist-Leninist)}};" | |[[नेकपा (एकीकृत मार्क्सवादी-लेनिनवादी)]] |} == सन्दर्भ सामग्रीहरू == {{सन्दर्भसूची}} jgt1svczqiztga0d9k5kwaaeg8hfxbx 1073978 1073977 2022-08-17T02:22:05Z 2400:1A00:BD20:29C7:461:8387:ACA:866E wikitext text/x-wiki बाह्रदशीका प्रमुख बाह्रदशी गाउँपालिकाको कार्यकारी प्रमुख हुन् । प्रमुख पाँच वर्षको लागि निर्वाचित हुन्छ र अधिकतम दुई कार्यकालमा सीमित हुन्छ। वर्तमान प्रमुख देवीेन्द्रप्रसाद चम्लागाई हुन्, जो २०२२ को निर्वाचनमा निर्वाचित भएका थिए र १० मे २०२२ मा पदभार ग्रहण गरेका थिए। यो पद स्थापना भएदेखि स्थायी क्षमतामा १४ जनाले सम्हालेका छन्। {{Infobox official post| | post = गाउँ प्रमुख | body = {{nowrap|बाह्रदशी गाउँपालिकाको}} | native_name = बाह्रदशी गाउँपालिकाको प्रमुख | flag = Emblem of Nepal (2008–2020).svg | flagsize = 150px | flagcaption = | insignia = | insigniasize = | insigniacaption = | image = File:Newly elected Chairman of Rural Municipal.jpg | imagesize = | alt = <!-- Optional --> | incumbent = [[देवीन्द्रप्रसाद चम्लागाई]] | acting = | incumbentsince = सन् २०२२ मे १२ | predecessor = [[व]] | type = कार्यकारी प्रमुख | status = | style = | residence = | seat = {{nowrap|गाउँ कार्यपालिकाको कार्यालय}}, बाह्रदशी | termlength = पाँच वर्ष, एकपटक नवीकरण | constituting_instrument = [[नेपालको संविधान]] | precursor = <!-- The immediate predecessor post(s), if any. --> | formation = २०१७ (२०७४) | inaugural = | succession = | abbreviation = | unofficial_names = गाउँअध्यक्ष | deputy = {{nowrap|बाह्रदशी गाउँपालिकाको}}को गाउँ उप-प्रमुख | salary = रु <s>-</s><ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/politics/830181-1653096959.html |title=महानगरका मेयरको तलब कति? |last=शर्मा |first=भुवन |website=नागरिक न्युज |language=नेपाली |accessdate=2022-06-29}}</ref> | website = {{URL|https://barhadashimum.gov.np/}} | footnotes = | appointer = [[बाह्रदशी]]को मतदाता }} बाह्रदशी गाउँपालिकाले बाह्रदशी गाउँको व्यवस्थापन गर्छ र प्रमुखलाई बाह्रदशीका ७ वडाका वडा अध्यक्ष रहेको गाउँपालिका कार्यपालिकाको सहयोग गरेको छ । ==ग्रामीण नगरपालिका अध्यक्ष को नामावली == === सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपाल (वि.सं. २०१०–२०१७)=== {| class="wikitable" !# !तस्विर !नाम ! colspan="2" |पदावधि ! निर्वाचित ! colspan="2" |राजनीतिक दल |- |१ |[[File:Chairman of Barhadashi Rural Municipality.jpg|125px]] |[[खड्गप्रसाद राजवंशी]]<ref>{{Cite web|url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/politics/122924-1495942740.html|title=बाह्रदशी गाउँपालिका खड्ग प्रसाद राजवंशी विजयी|website=नागरिक सामचार|language=नेपाली|access-date=2022-04-02}}</ref> |वि.सं. २२ असार २०७९<ref>{{Cite web |url=https://www.janaboli.com/post/88196 |title=नवनिर्वाचित खड्ग प्रसाद राजवंशी सहितका जनप्रतिनिधिको शपथ ग्रहण आज |date=2017-05-31 |website=जनबोली न्यूज |language=नेपाली |accessdate=2022-07-02}}</ref> |वि.सं. ०६ जेष्ठ २०७९<ref>{{Cite web |url=https://www.onlinekhabar.com/2022/02/1076764 |title=स्थानीय जनप्रतिनिधिको कार्यकाल कहिले सकिन्छ ? |website=अनलाइन खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-07-02}}</ref> |[[बाह्रदशी गाउँपालिका निर्वाचित, २०७४|२०७४]] | style="background-color:{{party color|Nepali Congress}};" | |[[नेपाली कांग्रेस]] |- |२ | [[File:Newly elected Chairman of Rural Municipal.jpg|125px]] |[[देवीन्द्रप्रसाद चम्लागाई]]<ref>{{Cite web|url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/politics/122924-1495942740.html|title=बाह्रदशी गाउँपालिका देवीन्द्र प्रसाद चम्लागाई विजयी|website=नागरिक सामचार|language=नेपाली|access-date=2022-04-02}}</ref> |वि.सं. १२ जेष्ठ २०७९<ref>{{Cite web |url=https://www.janaboli.com/post/88196 |title=बाह्रदशी गाउँपालिका नवनिर्वाचित देवीन्द्र प्रसाद चम्लागाई जनप्रतिनिधिको शपथ ग्रहण आज |date=2022 |website=जनबोली न्यूज |language=नेपाली |accessdate=2022-07-02}}</ref> |वर्तमान |[[बाह्रदशी गाउँपालिका निर्वाचित, २०७९|२०७९]] | style="background-color:{{party color|Communist Party of Nepal (Unified Marxist-Leninist)}};" | |[[नेकपा (एकीकृत मार्क्सवादी-लेनिनवादी)]] |} == सन्दर्भ सामग्रीहरू == {{सन्दर्भसूची}} c0u5f8lc9eluzullpvzd1yns0j5k36y 1073979 1073978 2022-08-17T02:24:30Z 2400:1A00:BD20:29C7:461:8387:ACA:866E wikitext text/x-wiki बाह्रदशीका प्रमुख बाह्रदशी गाउँपालिकाको कार्यकारी प्रमुख हुन् । प्रमुख पाँच वर्षको लागि निर्वाचित हुन्छ र अधिकतम दुई कार्यकालमा सीमित हुन्छ। वर्तमान प्रमुख देवीेन्द्रप्रसाद चम्लागाई हुन्, जो २०२२ को निर्वाचनमा निर्वाचित भएका थिए र १० मे २०२२ मा पदभार ग्रहण गरेका थिए। यो पद स्थापना भएदेखि स्थायी क्षमतामा १४ जनाले सम्हालेका छन्। {{Infobox official post| | post = गाउँ प्रमुख | body = {{nowrap|बाह्रदशी गाउँपालिकाको}} | native_name = बाह्रदशी गाउँपालिकाको प्रमुख | flag = Emblem of Nepal (2008–2020).svg | flagsize = 150px | flagcaption = | insignia = | insigniasize = | insigniacaption = | image = File:Newly elected Chairman of Rural Municipal.jpg | imagesize = | alt = <!-- Optional --> | incumbent = [[देवीन्द्रप्रसाद चम्लागाई]] | acting = | incumbentsince = सन् २०२२ मे १२ | predecessor = [[व]] | type = कार्यकारी प्रमुख | status = | style = | residence = | seat = {{nowrap|गाउँ कार्यपालिकाको कार्यालय}}, बाह्रदशी | termlength = पाँच वर्ष, एकपटक नवीकरण | constituting_instrument = [[नेपालको संविधान]] | precursor = <!-- The immediate predecessor post(s), if any. --> | formation = २०१७ (२०७४) | inaugural = [[खड्गप्रसाद राजवंशी]] | succession = | abbreviation = | unofficial_names = गाउँअध्यक्ष | deputy = {{nowrap|बाह्रदशी गाउँपालिकाको}}को गाउँ उप-प्रमुख | salary = रु <s>-</s><ref>{{Cite web |url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/politics/830181-1653096959.html |title=महानगरका मेयरको तलब कति? |last=शर्मा |first=भुवन |website=नागरिक न्युज |language=नेपाली |accessdate=2022-06-29}}</ref> | website = {{URL|https://barhadashimum.gov.np/}} | footnotes = | appointer = [[बाह्रदशी]]को मतदाता }} बाह्रदशी गाउँपालिकाले बाह्रदशी गाउँको व्यवस्थापन गर्छ र प्रमुखलाई बाह्रदशीका ७ वडाका वडा अध्यक्ष रहेको गाउँपालिका कार्यपालिकाको सहयोग गरेको छ । ==ग्रामीण नगरपालिका अध्यक्ष को नामावली == === सङ्घीय लोकतान्त्रिक गणतन्त्र नेपाल (वि.सं. २०१०–२०१७)=== {| class="wikitable" !# !तस्विर !नाम ! colspan="2" |पदावधि ! निर्वाचित ! colspan="2" |राजनीतिक दल |- |१ |[[File:Chairman of Barhadashi Rural Municipality.jpg|125px]] |[[खड्गप्रसाद राजवंशी]]<ref>{{Cite web|url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/politics/122924-1495942740.html|title=बाह्रदशी गाउँपालिका खड्ग प्रसाद राजवंशी विजयी|website=नागरिक सामचार|language=नेपाली|access-date=2022-04-02}}</ref> |वि.सं. २२ असार २०७९<ref>{{Cite web |url=https://www.janaboli.com/post/88196 |title=नवनिर्वाचित खड्ग प्रसाद राजवंशी सहितका जनप्रतिनिधिको शपथ ग्रहण आज |date=2017-05-31 |website=जनबोली न्यूज |language=नेपाली |accessdate=2022-07-02}}</ref> |वि.सं. ०६ जेष्ठ २०७९<ref>{{Cite web |url=https://www.onlinekhabar.com/2022/02/1076764 |title=स्थानीय जनप्रतिनिधिको कार्यकाल कहिले सकिन्छ ? |website=अनलाइन खबर |language=नेपाली |accessdate=2022-07-02}}</ref> |[[बाह्रदशी गाउँपालिका निर्वाचित, २०७४|२०७४]] | style="background-color:{{party color|Nepali Congress}};" | |[[नेपाली कांग्रेस]] |- |२ | [[File:Newly elected Chairman of Rural Municipal.jpg|125px]] |[[देवीन्द्रप्रसाद चम्लागाई]]<ref>{{Cite web|url=https://nagariknews.nagariknetwork.com/politics/122924-1495942740.html|title=बाह्रदशी गाउँपालिका देवीन्द्र प्रसाद चम्लागाई विजयी|website=नागरिक सामचार|language=नेपाली|access-date=2022-04-02}}</ref> |वि.सं. १२ जेष्ठ २०७९<ref>{{Cite web |url=https://www.janaboli.com/post/88196 |title=बाह्रदशी गाउँपालिका नवनिर्वाचित देवीन्द्र प्रसाद चम्लागाई जनप्रतिनिधिको शपथ ग्रहण आज |date=2022 |website=जनबोली न्यूज |language=नेपाली |accessdate=2022-07-02}}</ref> |वर्तमान |[[बाह्रदशी गाउँपालिका निर्वाचित, २०७९|२०७९]] | style="background-color:{{party color|Communist Party of Nepal (Unified Marxist-Leninist)}};" | |[[नेकपा (एकीकृत मार्क्सवादी-लेनिनवादी)]] |} == सन्दर्भ सामग्रीहरू == {{सन्दर्भसूची}} ldmqs9ur5vo26jhcfsgyor8zt121137 0 126658 1073948 1073926 2022-08-16T17:23:35Z DIVINE 40529 सुधार गरियो wikitext text/x-wiki {{Infobox official post | post = मधेश प्रदेश | body = मुख्यमन्त्री | image = File:Md. Lal babu Raut.jpg | incumbent = [[मोहम्मद लालबाबु राउत]] | flag = चित्र:Flag of Nepal.svg | flagsize = 80px | imagesize = 150px | insignia = मधेश प्रदेश प्रतीक (नपाली).jpg | insigniasize = 150px | insigniacaption = मधेश प्रदेशको छाप | flagcaption = [[नेपालको झण्डा]] | incumbentsince = १५ फरबरी २०१८ | first = [[मोहम्मद लालबाबु राउत]] | formation = 2017 | appointer = मधेश प्रदेश प्रमुख | deputy = मधेस प्रदेशका उपमुख्यमन्त्री | salary = रु.(-) | termlength = मधेश प्रदेशको प्रदेश सभाको कार्यकालमा (अधिकतम पाँच वर्ष) | style = *[[माननीय]] | status = राज्य को प्रमुख | member_of = *[[प्रदेशको प्रदेश सभा ]] *[[लालबाबु राउत मन्त्रिपरिषद्]] | abbreviation = [[मधेश प्रदेश मुख्यमन्त्री|मुख्यमन्त्री]] }} '''मधेश प्रदेशको मुख्यमन्त्री''' सरकार प्रमुख हुन् । नेपालको संविधानको<ref>{{Cite web|title=Nepal Law Commission NLC|url=https://lawcommission.gov.np/en/|access-date=2022-07-30|language=en-US}}</ref> धारा १६७ बमोजिम प्रदेश प्रमुखले [[मुख्यमन्त्री (नेपाल)|मुख्यमन्त्री]] नियुक्त गर्ने व्यवस्था छ । मुख्यमन्त्री प्रदेशका मन्त्रिपरिषद्का प्रमुख र मधेश प्रदेशका गभर्नरका मुख्य सल्लाहकार हुन् । [[नेपालको संविधान]] पारित भएपछि मधेस प्रदेशको गठन भएको हो । १७ जनवरी २०२२ मा [[मधेश प्रदेश सभा|प्रदेश सभाको]] बैठकले [[जनकपुरधाम उपमहानगरपालिका|जनकपुर]]लाई प्रदेश नं.को राजधानी घोषणा गरेको थियो । २ जबकि प्रदेशको नाम [[मधेश प्रदेश]] राखिएको छ । वर्तमान [[मुख्यमन्त्री (नेपाल)|मुख्यमन्त्री]] [[मोहम्मद लालबाबु राउत]] गद्दी 4 फेब्रुअरी 2018 बाट हुनुहुन्छ।<ref><nowiki>{{Cite web|title="You are being redirected..."|url=</nowiki>https://thehimalayantimes.com/nepal/lalbabu-raut-sworn-province-2-cm-today|thehimalayantimes.com. Retrieved 2022-07-31.</ref> <ref>Cite web|title= "Raut elected FSFN PP leader in Province 2"|urlhttps://kathmandupost.com/national/2018/02/05/raut-elected-as-fsfn-pp-leader-in-province-2</ref> == सूची == {{Col-begin}} ;Key * {{note label|†|†|†}} अफिसमै हत्या भयो वा मृत्यु भयो * {{note label|§|§|§}} अघिल्लो गैर-लगातार कार्यकाल पछि कार्यालयमा फर्किए * {{note label|RES|RES|RES}} राजीनामा दिए {{col-end}} {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" !{{Abbr|नं.}} !पोर्ट्रेट !नाम !निर्वाचन क्षेत्र ! colspan="3" |कार्यालयको कार्यकाल !प्रदेश सभा निर्वाचन ! colspan="2" |पार्टी |- |१ |[[File:Md. Lal babu Raut.jpg|125px]] |[[मोहम्मद लालबाबु राउत]] |पर्सा १ (ख) |१४ फेब्रुअरी २०१८ |incumbent |{{age in years and days|१४ फेब्रुअरी २०१८|}} |[[२०१७ मधेश प्रदेशको प्रदेश सभा निर्वाचन |१ औं (प्रदेश सभा निर्वाचन)]] | style="background-color:pink| | [[जनता समाजवादी पार्टी नेपाल|जसप]] |} == तथ्याङ्क == ;List of chief ministers by length of term {|class="wikitable sortable" style="width:100%; text-align:center" |- ! data-sort-type=number rowspan = "2" | {{Tooltip|नं.}} ! rowspan = "2" | नाम ! rowspan = "2" | पार्टी ! colspan = "2" | अवधिको लम्बाइ |- ! सबैभन्दा लामो निरन्तर अवधि ! प्रिमियरशिप को कुल वर्ष |- ! data-sort-value="2" | १ | '''[[मोहम्मद लालबाबु राउत]]''' | '''[[जनता समाजवादी पार्टी, नेपाल |जसपन]]''' | '''{{age in years and days|14 February 2018}}''' | '''{{age in years and days|15 February 2018}}''' |} ;पार्टी द्वारा सूची {|class="wikitable sortable" style="width:100%; text-align:center" |+राजनीतिक दलहरू मुख्यमन्त्री पदमा रहेका आफ्ना सदस्यहरूको कुल समयावधि अनुसार ({{CURRENTDAY}} {{CURRENTMONTHNAME}} {{CURRENTYEAR}}) |- ! data-sort-type=number | {{Tooltip|नं.}} ! राजनितिक पार्टि ! data-sort-type=number | मुख्यमन्त्रीहरूको संख्या ! मुख्यमन्त्रीको कार्यालयमा बसेका कुल दिनहरू |- ! data-sort-value="1" | १ | '''[[जनता समाजवादी पार्टी, नेपाल |जसपन]]''' | data-sort-type=5 | '''1''' | {{age in years and days|14 February 2018}} |} == जीवित पूर्व मुख्यमन्त्री == {{CURRENTDAY}} {{CURRENTMONTHNAME}} {{CURRENTYEAR}} सम्म, मधेस प्रदेशको कुनै पनि जीवित पूर्वमुख्यमन्त्री छैनन् == सम्बन्धित पृष्ठहरू == *[[नेपालको राष्ट्रपति]] *[[नेपालको प्रधानमन्त्री]] *[[मुख्यमन्त्री (नेपाल)]] *[[प्रदेश प्रमुख (नेपाल)]] ==सन्दर्भ== 4h4uepid0bjszjswum1apuwbmid8kme 1073949 1073948 2022-08-16T17:24:14Z DIVINE 40529 /* सूची */ सुधार गरियो wikitext text/x-wiki {{Infobox official post | post = मधेश प्रदेश | body = मुख्यमन्त्री | image = File:Md. Lal babu Raut.jpg | incumbent = [[मोहम्मद लालबाबु राउत]] | flag = चित्र:Flag of Nepal.svg | flagsize = 80px | imagesize = 150px | insignia = मधेश प्रदेश प्रतीक (नपाली).jpg | insigniasize = 150px | insigniacaption = मधेश प्रदेशको छाप | flagcaption = [[नेपालको झण्डा]] | incumbentsince = १५ फरबरी २०१८ | first = [[मोहम्मद लालबाबु राउत]] | formation = 2017 | appointer = मधेश प्रदेश प्रमुख | deputy = मधेस प्रदेशका उपमुख्यमन्त्री | salary = रु.(-) | termlength = मधेश प्रदेशको प्रदेश सभाको कार्यकालमा (अधिकतम पाँच वर्ष) | style = *[[माननीय]] | status = राज्य को प्रमुख | member_of = *[[प्रदेशको प्रदेश सभा ]] *[[लालबाबु राउत मन्त्रिपरिषद्]] | abbreviation = [[मधेश प्रदेश मुख्यमन्त्री|मुख्यमन्त्री]] }} '''मधेश प्रदेशको मुख्यमन्त्री''' सरकार प्रमुख हुन् । नेपालको संविधानको<ref>{{Cite web|title=Nepal Law Commission NLC|url=https://lawcommission.gov.np/en/|access-date=2022-07-30|language=en-US}}</ref> धारा १६७ बमोजिम प्रदेश प्रमुखले [[मुख्यमन्त्री (नेपाल)|मुख्यमन्त्री]] नियुक्त गर्ने व्यवस्था छ । मुख्यमन्त्री प्रदेशका मन्त्रिपरिषद्का प्रमुख र मधेश प्रदेशका गभर्नरका मुख्य सल्लाहकार हुन् । [[नेपालको संविधान]] पारित भएपछि मधेस प्रदेशको गठन भएको हो । १७ जनवरी २०२२ मा [[मधेश प्रदेश सभा|प्रदेश सभाको]] बैठकले [[जनकपुरधाम उपमहानगरपालिका|जनकपुर]]लाई प्रदेश नं.को राजधानी घोषणा गरेको थियो । २ जबकि प्रदेशको नाम [[मधेश प्रदेश]] राखिएको छ । वर्तमान [[मुख्यमन्त्री (नेपाल)|मुख्यमन्त्री]] [[मोहम्मद लालबाबु राउत]] गद्दी 4 फेब्रुअरी 2018 बाट हुनुहुन्छ।<ref><nowiki>{{Cite web|title="You are being redirected..."|url=</nowiki>https://thehimalayantimes.com/nepal/lalbabu-raut-sworn-province-2-cm-today|thehimalayantimes.com. Retrieved 2022-07-31.</ref> <ref>Cite web|title= "Raut elected FSFN PP leader in Province 2"|urlhttps://kathmandupost.com/national/2018/02/05/raut-elected-as-fsfn-pp-leader-in-province-2</ref> == सूची == {{Col-begin}} * {{note label|†|†|†}} अफिसमै हत्या भयो वा मृत्यु भयो * {{note label|§|§|§}} अघिल्लो गैर-लगातार कार्यकाल पछि कार्यालयमा फर्किए * {{note label|RES|RES|RES}} राजीनामा दिए {{col-end}} {| class="wikitable sortable" style="text-align:center" !{{Abbr|नं.}} !पोर्ट्रेट !नाम !निर्वाचन क्षेत्र ! colspan="3" |कार्यालयको कार्यकाल !प्रदेश सभा निर्वाचन ! colspan="2" |पार्टी |- |१ |[[File:Md. Lal babu Raut.jpg|125px]] |[[मोहम्मद लालबाबु राउत]] |पर्सा १ (ख) |१४ फेब्रुअरी २०१८ |incumbent |{{age in years and days|१४ फेब्रुअरी २०१८|}} |[[२०१७ मधेश प्रदेशको प्रदेश सभा निर्वाचन |१ औं (प्रदेश सभा निर्वाचन)]] | style="background-color:pink| | [[जनता समाजवादी पार्टी नेपाल|जसप]] |} == तथ्याङ्क == ;List of chief ministers by length of term {|class="wikitable sortable" style="width:100%; text-align:center" |- ! data-sort-type=number rowspan = "2" | {{Tooltip|नं.}} ! rowspan = "2" | नाम ! rowspan = "2" | पार्टी ! colspan = "2" | अवधिको लम्बाइ |- ! सबैभन्दा लामो निरन्तर अवधि ! प्रिमियरशिप को कुल वर्ष |- ! data-sort-value="2" | १ | '''[[मोहम्मद लालबाबु राउत]]''' | '''[[जनता समाजवादी पार्टी, नेपाल |जसपन]]''' | '''{{age in years and days|14 February 2018}}''' | '''{{age in years and days|15 February 2018}}''' |} ;पार्टी द्वारा सूची {|class="wikitable sortable" style="width:100%; text-align:center" |+राजनीतिक दलहरू मुख्यमन्त्री पदमा रहेका आफ्ना सदस्यहरूको कुल समयावधि अनुसार ({{CURRENTDAY}} {{CURRENTMONTHNAME}} {{CURRENTYEAR}}) |- ! data-sort-type=number | {{Tooltip|नं.}} ! राजनितिक पार्टि ! data-sort-type=number | मुख्यमन्त्रीहरूको संख्या ! मुख्यमन्त्रीको कार्यालयमा बसेका कुल दिनहरू |- ! data-sort-value="1" | १ | '''[[जनता समाजवादी पार्टी, नेपाल |जसपन]]''' | data-sort-type=5 | '''1''' | {{age in years and days|14 February 2018}} |} == जीवित पूर्व मुख्यमन्त्री == {{CURRENTDAY}} {{CURRENTMONTHNAME}} {{CURRENTYEAR}} सम्म, मधेस प्रदेशको कुनै पनि जीवित पूर्वमुख्यमन्त्री छैनन् == सम्बन्धित पृष्ठहरू == *[[नेपालको राष्ट्रपति]] *[[नेपालको प्रधानमन्त्री]] *[[मुख्यमन्त्री (नेपाल)]] *[[प्रदेश प्रमुख (नेपाल)]] ==सन्दर्भ== 5g82n4mfx32wdk46t6476hkajzviyye 1 126660 1073931 2022-08-16T13:43:17Z बडा काजी 52836 {{विकिपरियोजना नेपाल}} wikitext text/x-wiki {{विकिपरियोजना नेपाल}} p4veb87evutnrxfa5rztsplkqlt8q5x 0 126661 1073932 2022-08-16T16:11:53Z पर्वत सुबेदी 31224 नयाँ पृष्ठ: {{संक्षिप्त विवरण|एक केन्द्रीकृत स्वतन्त्र शासनको साथ राजनीतिक एकाइ}} [[File:United Nations (Member States and Territories).svg|thumb|[[संयुक्त राष्ट्र सङ्घ]]का सदस्य राष्ट्रहरू (निलो), परिवेक्षक राष्ट्रहरू (हरियो), गैर... wikitext text/x-wiki {{संक्षिप्त विवरण|एक केन्द्रीकृत स्वतन्त्र शासनको साथ राजनीतिक एकाइ}} [[File:United Nations (Member States and Territories).svg|thumb|[[संयुक्त राष्ट्र सङ्घ]]का सदस्य राष्ट्रहरू (निलो), परिवेक्षक राष्ट्रहरू (हरियो), गैर-सदस्य राष्ट्रहरू (सुन्तला), र गैर-स्वशासित क्षेत्रहरू (खैरो)]] '''स्वतन्त्र सार्वभौम राष्ट्र''' एक गैर-भौतिक वैध इकाई हो, जुन एक केन्द्रीय सरकारद्वारा शासित रहेको हुन्छ जसको एक विशेष क्षेत्र माथि सार्वभौमिकता रहेको हुन्छ।<ref>{{Cite journal |last=Philpott |first=Daniel |date=1995 |title=Sovereignty: An Introduction and Brief History |url=https://www.jstor.org/stable/24357595 |journal=Journal of International Affairs |volume=48 |issue=2 |pages=353–368 |jstor=24357595 |issn=0022-197X}}</ref> अन्तर्राष्ट्रिय कानुन अनुसार कुनै पनि अन्य सार्वभौम राष्ट्रसँग निश्चित सीमा, सरकार र सम्बन्ध स्थापित गर्न सक्ने क्षमता भएमा स्थायी सरकारलाई सार्वभौम राष्ट्र भनिन्छ।<ref>यो पनि हेर्नुहोस्: * {{cite book|title=International law|url=https://archive.org/details/internationallaw00shaw_380|url-access=limited|first1=Malcolm Nathan|last1=Shaw|year=2003|publisher=Cambridge University Press|page=[https://archive.org/details/internationallaw00shaw_380/page/n320 178]}}. * {{cite book|title=Perspectives on international law|editor1-first=Nandasiri|editor1-last=Jasentuliyana|publisher=Kluwer Law International|year=1995|page=20}}</ref> सामान्य अर्थमा, एक सार्वभौम राज्य अर्को शक्ति वा राज्यमा निर्भर वा प्रभावित हुँदैन। राज्यको अस्तित्व वा उन्मूलन एक कानूनी विश्वास हो। राज्यको घोषणात्मक सिद्धान्त अनुसार, एक सार्वभौम राज्य अर्को सार्वभौम राज्यको मान्यताको अतिरिक्त अस्तित्वमा रहन सक्छ।<ref>यो पनि हेर्नुहोस्: * {{cite book|title=Elements of international law: with a sketch of the history of the science|first1=Henry |last1=Wheaton|publisher=Carey, Lea & Blanchard |year=1836|page=51}} * {{citation|title=sovereign|work=The American Heritage Dictionary of the English Language|edition=4th|publisher=Houghton Mifflin Company|year=2004|access-date=21 February 2010|url=http://dictionary.reference.com/browse/sovereign}} * {{citation|title=sovereign|work=The [[New Oxford American Dictionary]]|edition=2nd|year=2005|publisher=Oxford University Press|place=Oxford|isbn=978-0-19-517077-1}} * {{cite journal|url=http://ejil.org/pdfs/3/1/1175.pdf|title=The Opinions of the Badinter Arbitration Committee|author=Alain Pellet|page=182|journal=European Journal of International Law|volume=3|issue=1|year=1992]}}</ref> सामान्यतया एक [[सार्वभौमसत्ता|सार्वभौम राष्ट्र स्वतन्त्र]] रहेको बुझ्न सकिन्छ। राज्यको घोषणात्मक सिद्धान्त अनुसार, एक सार्वभौम राज्य अन्य सार्वभौम राज्यहरूद्वारा मान्यता प्राप्त बिना अस्तित्वमा रहन सक्छ।<ref name=RecognitionofStates>{{cite book|url= https://books.google.com/books?id=EWgEv1Qq2TwC&pg=PA64 |title=Recognition in International Law|last1=Lauterpacht |first1=Hersch|pages=64|publisher=क्याम्ब्रिज विश्वविद्यालय छापा|isbn=9781107609433|year=2012|access-date=19 January 2018|df=dmy-all}}</ref> आंशिक रूपमा मान्यता प्राप्त राष्ट्रहरूलाई प्राय: पूर्ण सन्धि गर्ने शक्तिहरू प्रयोग गर्न वा अन्य सार्वभौम राष्ट्रहरूसँग कूटनीतिक सम्बन्धमा संलग्न हुन गाह्रो हुन्छ। == इतिहास == उन्नाइसौँ शताब्दीको अन्तदेखि, लगभग सम्पूर्ण विश्वलाई खण्ड (देशहरू) मा विभाजित गरिएको छ जसमा कम वा बढी परिभाषित सीमाहरू विभिन्न राज्यहरूलाई तोकिएको छ। परापूर्वकालमा, धेरै ठूलो भू-भागहरू या त लावारिस वा निर्जन थिए, वा घुमन्ते मानिसहरूद्वारा बसोबास गरिएको थियो जुन राज्यहरूमा सङ्गठित थिएनन्। यद्यपि, आधुनिक राज्यहरूमा पनि, अमेजनको उष्णकटिबन्धीय वनहरू जस्ता ठूला दुर्गम क्षेत्रहरू छन्, जुन या त निर्जन छन् वा विशेष रूपमा वा मुख्यतया आदिवासीहरूद्वारा बसोबास गरिएको छ र तिनीहरूमध्ये केही अझै पनि निरन्तर सम्पर्कमा छैनन्। त्यहाँ राज्यहरू पनि छन् जसले आफ्नो सम्पूर्ण क्षेत्र माथि वास्तविक नियन्त्रण प्रयोग गर्दैनन्, वा जहाँ यो नियन्त्रण विवादित रहेको पाइन्छ। हाल, अन्तर्राष्ट्रिय समुदायमा २०० भन्दा बढी सार्वभौम राष्ट्रहरू समावेश छन्, जसमध्ये अधिकांश [[संयुक्त राष्ट्र सङ्घ]]मा प्रतिनिधित्व गर्दछन्। यी राज्यहरू अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्धको प्रणालीमा अवस्थित छन्, जहाँ प्रत्येक राज्यले आफ्नै गणना गरेर अन्य राज्यहरूको नीतिहरूलाई ध्यानमा राख्दछन्। यस दृष्टिकोणबाट, राज्यहरू विशेष आन्तरिक र बाह्य सुरक्षाको अन्तर्राष्ट्रिय प्रणालीमा एकीकृत छन्। हालसालै, अन्तर्राष्ट्रिय समुदायको अवधारणा अनुसार राज्यहरूको एक समूहलाई सन्दर्भित गर्न गठन गरिएको छ जसले सम्बन्धको कार्यान्वयनको लागि नियम, प्रक्रिया र संस्थाहरू स्थापना गरेका छन्। यसरी अन्तर्राष्ट्रिय कानुन, आधिकारिक मान्यता प्राप्त सार्वभौम राष्ट्रहरू, तिनका सङ्गठनहरू र औपचारिक शासनहरूबीचको कूटनीतिको जग बसालिएको छ। == राष्ट्र र सरकारबीचको सम्बन्ध == यद्यपि "राज्य" र "सरकार" शब्दहरू प्रायः एक अर्काको लागि प्रयोग गरिन्छ।<ref>{{cite journal |last=Robinson |first=E. H. |year=2013 |url=http://www.edwardheath.net/wp-content/uploads/2013/08/State_and_Government.pdf |title=The Distinction Between State and Government |journal=The Geography Compass |volume=7 |issue=8 |pages=556–566 |doi=10.1111/gec3.12065 |access-date=2 August 2013 |archive-date=2 November 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131102130436/http://www.edwardheath.net/wp-content/uploads/2013/08/State_and_Government.pdf |url-status=dead }}</ref> अन्तर्राष्ट्रिय कानुनले गैर-भौतिक राज्य र यसको सरकारबीच फरक पार्दछ र वास्तवमा, "निर्वासित सरकार"को अवधारणा त्यस भेदमा आधारित छ।<ref name="Crawford, J. 2006">{{cite book |last=Crawford |first=J. |year=2006 |title=The Creation of States in International Law |location=Oxford |publisher=Clarendon Press |edition=2nd |isbn=978-0-19-826002-8 }}</ref> राज्यहरू गैर-भौतिक न्यायिक संस्थाहरू हुन्, र कुनै पनि प्रकारका सङ्गठन होइनन्।<ref>{{cite journal |last=Robinson |first=Edward Heath |url=http://www.edwardheath.net/wp-content/uploads/2013/01/States_v_Legal_Persons.pdf |title=An Ontological Analysis of States: Organizations vs. Legal Persons |journal=Applied Ontology |year=2010 |volume=5 |issue=2 |pages=109–125 |doi=10.3233/AO-2010-0077 |access-date=6 June 2013 |archive-date=23 September 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150923234006/http://www.edwardheath.net/wp-content/uploads/2013/01/States_v_Legal_Persons.pdf |url-status=dead }}</ref> सामान्यतया, उदाहरणका लागि सन्धिद्वारा केवल राज्य सरकारले मात्र राष्ट्रलाई वैध वा अस्तित्वमा रहन सक्ने बनाएको हुन्छ।<ref name="Crawford, J. 2006"/> == राज्य विलुप्त हुने अवस्था == सामान्यतया, राज्यहरू टिकाऊ संस्थाहरू हुन्, यद्यपि तिनीहरू स्वैच्छिक माध्यम वा बाह्य शक्तिहरू, जस्तै सैन्य विजयको माध्यमबाट निमिट्यान्न हुन सक्छन्। [[दोस्रो विश्वयुद्ध]]को अन्त्यपछि हिंसात्मक राज्य उन्मूलन लगभग बन्द भएको छ किनकि राज्यहरू गैर-भौतिक न्यायिक संस्थाहरू हुन्।<ref>{{Cite journal|last=Fazal|first=Tanisha M.|date=1 April 2004|title=State Death in the International System|journal=International Organization|volume=58|issue=2|pages=311–344|doi=10.1017/S0020818304582048|s2cid=154693906|issn=1531-5088}}</ref> राज्यहरूको विलुप्ति केवल भौतिक बलको कारणले मात्र हुन सक्दैन भन्ने तर्क गरिएको छ। <ref>{{cite journal |last=Robinson |first=Edward Heath |url=http://www.edwardheath.net/wp-content/uploads/2013/01/Destruction-of-States.pdf |title=The Involuntary Extinction of States: An Examination of the Destruction of States though the Application of Military Force by Foreign Powers since the Second World War |journal=The Journal of Military Geography |year=2011 |volume=1 |pages=17–29 |access-date=6 June 2013 |archive-date=19 February 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180219023941/http://www.edwardheath.net/wp-content/uploads/2013/01/Destruction-of-States.pdf |url-status=dead }}</ref>यसको सट्टा, सेनाको भौतिक कार्यहरू राज्यलाई समाप्त गर्नका लागि सही सामाजिक वा न्यायिक कार्यहरूसँग सम्बन्धित हुनुपर्दछ। == सन्दर्भ सामग्रीहरू == {{सन्दर्भसूची}} [[श्रेणी:अन्तर्राष्ट्रिय कानुन ]] [[श्रेणी:राजनीतिक भूगोल]] [[श्रेणी:सार्वभौमसत्ता| ]] eexlgobx8mt7whtepxp8f8ytqkgixfm 1073945 1073932 2022-08-16T17:20:53Z DIVINE 40529 [[विकिपीडिया:हटक्याट|हटक्याट]]द्वारा [[श्रेणी:सार्वभौमसत्ता]] हटाइयो, सफाइ गरियो wikitext text/x-wiki {{संक्षिप्त विवरण|एक केन्द्रीकृत स्वतन्त्र शासनको साथ राजनीतिक एकाइ}} [[File:United Nations (Member States and Territories).svg|thumb|[[संयुक्त राष्ट्र सङ्घ]]का सदस्य राष्ट्रहरू (निलो), परिवेक्षक राष्ट्रहरू (हरियो), गैर-सदस्य राष्ट्रहरू (सुन्तला), र गैर-स्वशासित क्षेत्रहरू (खैरो)]] '''स्वतन्त्र सार्वभौम राष्ट्र''' एक गैर-भौतिक वैध इकाई हो, जुन एक केन्द्रीय सरकारद्वारा शासित रहेको हुन्छ जसको एक विशेष क्षेत्र माथि सार्वभौमिकता रहेको हुन्छ।<ref>{{Cite journal |last=Philpott |first=Daniel |date=1995 |title=Sovereignty: An Introduction and Brief History |url=https://www.jstor.org/stable/24357595 |journal=Journal of International Affairs |volume=48 |issue=2 |pages=353–368 |jstor=24357595 |issn=0022-197X}}</ref> अन्तर्राष्ट्रिय कानुन अनुसार कुनै पनि अन्य सार्वभौम राष्ट्रसँग निश्चित सीमा, सरकार र सम्बन्ध स्थापित गर्न सक्ने क्षमता भएमा स्थायी सरकारलाई सार्वभौम राष्ट्र भनिन्छ।<ref>यो पनि हेर्नुहोस्: * {{cite book|title=International law|url=https://archive.org/details/internationallaw00shaw_380|url-access=limited|first1=Malcolm Nathan|last1=Shaw|year=2003|publisher=Cambridge University Press|page=[https://archive.org/details/internationallaw00shaw_380/page/n320 178]}}. * {{cite book|title=Perspectives on international law|editor1-first=Nandasiri|editor1-last=Jasentuliyana|publisher=Kluwer Law International|year=1995|page=20}}</ref> सामान्य अर्थमा, एक सार्वभौम राज्य अर्को शक्ति वा राज्यमा निर्भर वा प्रभावित हुँदैन। राज्यको अस्तित्व वा उन्मूलन एक कानूनी विश्वास हो। राज्यको घोषणात्मक सिद्धान्त अनुसार, एक सार्वभौम राज्य अर्को सार्वभौम राज्यको मान्यताको अतिरिक्त अस्तित्वमा रहन सक्छ।<ref>यो पनि हेर्नुहोस्: * {{cite book|title=Elements of international law: with a sketch of the history of the science|first1=Henry |last1=Wheaton|publisher=Carey, Lea & Blanchard |year=1836|page=51}} * {{citation|title=sovereign|work=The American Heritage Dictionary of the English Language|edition=4th|publisher=Houghton Mifflin Company|year=2004|access-date=21 February 2010|url=http://dictionary.reference.com/browse/sovereign}} * {{citation|title=sovereign|work=The [[New Oxford American Dictionary]]|edition=2nd|year=2005|publisher=Oxford University Press|place=Oxford|isbn=978-0-19-517077-1}} * {{cite journal|url=http://ejil.org/pdfs/3/1/1175.pdf|title=The Opinions of the Badinter Arbitration Committee|author=Alain Pellet|page=182|journal=European Journal of International Law|volume=3|issue=1|year=1992]}}</ref> सामान्यतया एक [[सार्वभौमसत्ता|सार्वभौम राष्ट्र स्वतन्त्र]] रहेको बुझ्न सकिन्छ। राज्यको घोषणात्मक सिद्धान्त अनुसार, एक सार्वभौम राज्य अन्य सार्वभौम राज्यहरूद्वारा मान्यता प्राप्त बिना अस्तित्वमा रहन सक्छ।<ref name=RecognitionofStates>{{cite book|url= https://books.google.com/books?id=EWgEv1Qq2TwC&pg=PA64 |title=Recognition in International Law|last1=Lauterpacht |first1=Hersch|pages=64|publisher=क्याम्ब्रिज विश्वविद्यालय छापा|isbn=9781107609433|year=2012|access-date=19 January 2018|df=dmy-all}}</ref> आंशिक रूपमा मान्यता प्राप्त राष्ट्रहरूलाई प्राय: पूर्ण सन्धि गर्ने शक्तिहरू प्रयोग गर्न वा अन्य सार्वभौम राष्ट्रहरूसँग कूटनीतिक सम्बन्धमा संलग्न हुन गाह्रो हुन्छ। == इतिहास == उन्नाइसौँ शताब्दीको अन्तदेखि, लगभग सम्पूर्ण विश्वलाई खण्ड (देशहरू) मा विभाजित गरिएको छ जसमा कम वा बढी परिभाषित सीमाहरू विभिन्न राज्यहरूलाई तोकिएको छ। परापूर्वकालमा, धेरै ठूलो भू-भागहरू या त लावारिस वा निर्जन थिए, वा घुमन्ते मानिसहरूद्वारा बसोबास गरिएको थियो जुन राज्यहरूमा सङ्गठित थिएनन्। यद्यपि, आधुनिक राज्यहरूमा पनि, अमेजनको उष्णकटिबन्धीय वनहरू जस्ता ठूला दुर्गम क्षेत्रहरू छन्, जुन या त निर्जन छन् वा विशेष रूपमा वा मुख्यतया आदिवासीहरूद्वारा बसोबास गरिएको छ र तिनीहरूमध्ये केही अझै पनि निरन्तर सम्पर्कमा छैनन्। त्यहाँ राज्यहरू पनि छन् जसले आफ्नो सम्पूर्ण क्षेत्र माथि वास्तविक नियन्त्रण प्रयोग गर्दैनन्, वा जहाँ यो नियन्त्रण विवादित रहेको पाइन्छ। हाल, अन्तर्राष्ट्रिय समुदायमा २०० भन्दा बढी सार्वभौम राष्ट्रहरू समावेश छन्, जसमध्ये अधिकांश [[संयुक्त राष्ट्र सङ्घ]]मा प्रतिनिधित्व गर्दछन्। यी राज्यहरू अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्धको प्रणालीमा अवस्थित छन्, जहाँ प्रत्येक राज्यले आफ्नै गणना गरेर अन्य राज्यहरूको नीतिहरूलाई ध्यानमा राख्दछन्। यस दृष्टिकोणबाट, राज्यहरू विशेष आन्तरिक र बाह्य सुरक्षाको अन्तर्राष्ट्रिय प्रणालीमा एकीकृत छन्। हालसालै, अन्तर्राष्ट्रिय समुदायको अवधारणा अनुसार राज्यहरूको एक समूहलाई सन्दर्भित गर्न गठन गरिएको छ जसले सम्बन्धको कार्यान्वयनको लागि नियम, प्रक्रिया र संस्थाहरू स्थापना गरेका छन्। यसरी अन्तर्राष्ट्रिय कानुन, आधिकारिक मान्यता प्राप्त सार्वभौम राष्ट्रहरू, तिनका सङ्गठनहरू र औपचारिक शासनहरूबीचको कूटनीतिको जग बसालिएको छ। == राष्ट्र र सरकारबीचको सम्बन्ध == यद्यपि "राज्य" र "सरकार" शब्दहरू प्रायः एक अर्काको लागि प्रयोग गरिन्छ।<ref>{{cite journal |last=Robinson |first=E. H. |year=2013 |url=http://www.edwardheath.net/wp-content/uploads/2013/08/State_and_Government.pdf |title=The Distinction Between State and Government |journal=The Geography Compass |volume=7 |issue=8 |pages=556–566 |doi=10.1111/gec3.12065 |access-date=2 August 2013 |archive-date=2 November 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131102130436/http://www.edwardheath.net/wp-content/uploads/2013/08/State_and_Government.pdf |url-status=dead }}</ref> अन्तर्राष्ट्रिय कानुनले गैर-भौतिक राज्य र यसको सरकारबीच फरक पार्दछ र वास्तवमा, "निर्वासित सरकार"को अवधारणा त्यस भेदमा आधारित छ।<ref name="Crawford, J. 2006">{{cite book |last=Crawford |first=J. |year=2006 |title=The Creation of States in International Law |location=Oxford |publisher=Clarendon Press |edition=2nd |isbn=978-0-19-826002-8 }}</ref> राज्यहरू गैर-भौतिक न्यायिक संस्थाहरू हुन्, र कुनै पनि प्रकारका सङ्गठन होइनन्।<ref>{{cite journal |last=Robinson |first=Edward Heath |url=http://www.edwardheath.net/wp-content/uploads/2013/01/States_v_Legal_Persons.pdf |title=An Ontological Analysis of States: Organizations vs. Legal Persons |journal=Applied Ontology |year=2010 |volume=5 |issue=2 |pages=109–125 |doi=10.3233/AO-2010-0077 |access-date=6 June 2013 |archive-date=23 September 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150923234006/http://www.edwardheath.net/wp-content/uploads/2013/01/States_v_Legal_Persons.pdf |url-status=dead }}</ref> सामान्यतया, उदाहरणका लागि सन्धिद्वारा केवल राज्य सरकारले मात्र राष्ट्रलाई वैध वा अस्तित्वमा रहन सक्ने बनाएको हुन्छ।<ref name="Crawford, J. 2006"/> == राज्य विलुप्त हुने अवस्था == सामान्यतया, राज्यहरू टिकाऊ संस्थाहरू हुन्, यद्यपि तिनीहरू स्वैच्छिक माध्यम वा बाह्य शक्तिहरू, जस्तै सैन्य विजयको माध्यमबाट निमिट्यान्न हुन सक्छन्। [[दोस्रो विश्वयुद्ध]]को अन्त्यपछि हिंसात्मक राज्य उन्मूलन लगभग बन्द भएको छ किनकि राज्यहरू गैर-भौतिक न्यायिक संस्थाहरू हुन्।<ref>{{Cite journal|last=Fazal|first=Tanisha M.|date=1 April 2004|title=State Death in the International System|journal=International Organization|volume=58|issue=2|pages=311–344|doi=10.1017/S0020818304582048|s2cid=154693906|issn=1531-5088}}</ref> राज्यहरूको विलुप्ति केवल भौतिक बलको कारणले मात्र हुन सक्दैन भन्ने तर्क गरिएको छ। <ref>{{cite journal |last=Robinson |first=Edward Heath |url=http://www.edwardheath.net/wp-content/uploads/2013/01/Destruction-of-States.pdf |title=The Involuntary Extinction of States: An Examination of the Destruction of States though the Application of Military Force by Foreign Powers since the Second World War |journal=The Journal of Military Geography |year=2011 |volume=1 |pages=17–29 |access-date=6 June 2013 |archive-date=19 February 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180219023941/http://www.edwardheath.net/wp-content/uploads/2013/01/Destruction-of-States.pdf |url-status=dead }}</ref>यसको सट्टा, सेनाको भौतिक कार्यहरू राज्यलाई समाप्त गर्नका लागि सही सामाजिक वा न्यायिक कार्यहरूसँग सम्बन्धित हुनुपर्दछ। == सन्दर्भ सामग्रीहरू == {{सन्दर्भसूची}} [[श्रेणी:अन्तर्राष्ट्रिय कानुन ]] [[श्रेणी:राजनीतिक भूगोल]] f76ti9cikgfpnklpjrjzq5cpcj03b1w 1073946 1073945 2022-08-16T17:21:09Z DIVINE 40529 [[विकिपीडिया:हटक्याट|हटक्याट]]द्वारा [[श्रेणी:अन्तर्राष्ट्रिय कानुन]] हटाइयो, सफाइ गरियो wikitext text/x-wiki {{संक्षिप्त विवरण|एक केन्द्रीकृत स्वतन्त्र शासनको साथ राजनीतिक एकाइ}} [[File:United Nations (Member States and Territories).svg|thumb|[[संयुक्त राष्ट्र सङ्घ]]का सदस्य राष्ट्रहरू (निलो), परिवेक्षक राष्ट्रहरू (हरियो), गैर-सदस्य राष्ट्रहरू (सुन्तला), र गैर-स्वशासित क्षेत्रहरू (खैरो)]] '''स्वतन्त्र सार्वभौम राष्ट्र''' एक गैर-भौतिक वैध इकाई हो, जुन एक केन्द्रीय सरकारद्वारा शासित रहेको हुन्छ जसको एक विशेष क्षेत्र माथि सार्वभौमिकता रहेको हुन्छ।<ref>{{Cite journal |last=Philpott |first=Daniel |date=1995 |title=Sovereignty: An Introduction and Brief History |url=https://www.jstor.org/stable/24357595 |journal=Journal of International Affairs |volume=48 |issue=2 |pages=353–368 |jstor=24357595 |issn=0022-197X}}</ref> अन्तर्राष्ट्रिय कानुन अनुसार कुनै पनि अन्य सार्वभौम राष्ट्रसँग निश्चित सीमा, सरकार र सम्बन्ध स्थापित गर्न सक्ने क्षमता भएमा स्थायी सरकारलाई सार्वभौम राष्ट्र भनिन्छ।<ref>यो पनि हेर्नुहोस्: * {{cite book|title=International law|url=https://archive.org/details/internationallaw00shaw_380|url-access=limited|first1=Malcolm Nathan|last1=Shaw|year=2003|publisher=Cambridge University Press|page=[https://archive.org/details/internationallaw00shaw_380/page/n320 178]}}. * {{cite book|title=Perspectives on international law|editor1-first=Nandasiri|editor1-last=Jasentuliyana|publisher=Kluwer Law International|year=1995|page=20}}</ref> सामान्य अर्थमा, एक सार्वभौम राज्य अर्को शक्ति वा राज्यमा निर्भर वा प्रभावित हुँदैन। राज्यको अस्तित्व वा उन्मूलन एक कानूनी विश्वास हो। राज्यको घोषणात्मक सिद्धान्त अनुसार, एक सार्वभौम राज्य अर्को सार्वभौम राज्यको मान्यताको अतिरिक्त अस्तित्वमा रहन सक्छ।<ref>यो पनि हेर्नुहोस्: * {{cite book|title=Elements of international law: with a sketch of the history of the science|first1=Henry |last1=Wheaton|publisher=Carey, Lea & Blanchard |year=1836|page=51}} * {{citation|title=sovereign|work=The American Heritage Dictionary of the English Language|edition=4th|publisher=Houghton Mifflin Company|year=2004|access-date=21 February 2010|url=http://dictionary.reference.com/browse/sovereign}} * {{citation|title=sovereign|work=The [[New Oxford American Dictionary]]|edition=2nd|year=2005|publisher=Oxford University Press|place=Oxford|isbn=978-0-19-517077-1}} * {{cite journal|url=http://ejil.org/pdfs/3/1/1175.pdf|title=The Opinions of the Badinter Arbitration Committee|author=Alain Pellet|page=182|journal=European Journal of International Law|volume=3|issue=1|year=1992]}}</ref> सामान्यतया एक [[सार्वभौमसत्ता|सार्वभौम राष्ट्र स्वतन्त्र]] रहेको बुझ्न सकिन्छ। राज्यको घोषणात्मक सिद्धान्त अनुसार, एक सार्वभौम राज्य अन्य सार्वभौम राज्यहरूद्वारा मान्यता प्राप्त बिना अस्तित्वमा रहन सक्छ।<ref name=RecognitionofStates>{{cite book|url= https://books.google.com/books?id=EWgEv1Qq2TwC&pg=PA64 |title=Recognition in International Law|last1=Lauterpacht |first1=Hersch|pages=64|publisher=क्याम्ब्रिज विश्वविद्यालय छापा|isbn=9781107609433|year=2012|access-date=19 January 2018|df=dmy-all}}</ref> आंशिक रूपमा मान्यता प्राप्त राष्ट्रहरूलाई प्राय: पूर्ण सन्धि गर्ने शक्तिहरू प्रयोग गर्न वा अन्य सार्वभौम राष्ट्रहरूसँग कूटनीतिक सम्बन्धमा संलग्न हुन गाह्रो हुन्छ। == इतिहास == उन्नाइसौँ शताब्दीको अन्तदेखि, लगभग सम्पूर्ण विश्वलाई खण्ड (देशहरू) मा विभाजित गरिएको छ जसमा कम वा बढी परिभाषित सीमाहरू विभिन्न राज्यहरूलाई तोकिएको छ। परापूर्वकालमा, धेरै ठूलो भू-भागहरू या त लावारिस वा निर्जन थिए, वा घुमन्ते मानिसहरूद्वारा बसोबास गरिएको थियो जुन राज्यहरूमा सङ्गठित थिएनन्। यद्यपि, आधुनिक राज्यहरूमा पनि, अमेजनको उष्णकटिबन्धीय वनहरू जस्ता ठूला दुर्गम क्षेत्रहरू छन्, जुन या त निर्जन छन् वा विशेष रूपमा वा मुख्यतया आदिवासीहरूद्वारा बसोबास गरिएको छ र तिनीहरूमध्ये केही अझै पनि निरन्तर सम्पर्कमा छैनन्। त्यहाँ राज्यहरू पनि छन् जसले आफ्नो सम्पूर्ण क्षेत्र माथि वास्तविक नियन्त्रण प्रयोग गर्दैनन्, वा जहाँ यो नियन्त्रण विवादित रहेको पाइन्छ। हाल, अन्तर्राष्ट्रिय समुदायमा २०० भन्दा बढी सार्वभौम राष्ट्रहरू समावेश छन्, जसमध्ये अधिकांश [[संयुक्त राष्ट्र सङ्घ]]मा प्रतिनिधित्व गर्दछन्। यी राज्यहरू अन्तर्राष्ट्रिय सम्बन्धको प्रणालीमा अवस्थित छन्, जहाँ प्रत्येक राज्यले आफ्नै गणना गरेर अन्य राज्यहरूको नीतिहरूलाई ध्यानमा राख्दछन्। यस दृष्टिकोणबाट, राज्यहरू विशेष आन्तरिक र बाह्य सुरक्षाको अन्तर्राष्ट्रिय प्रणालीमा एकीकृत छन्। हालसालै, अन्तर्राष्ट्रिय समुदायको अवधारणा अनुसार राज्यहरूको एक समूहलाई सन्दर्भित गर्न गठन गरिएको छ जसले सम्बन्धको कार्यान्वयनको लागि नियम, प्रक्रिया र संस्थाहरू स्थापना गरेका छन्। यसरी अन्तर्राष्ट्रिय कानुन, आधिकारिक मान्यता प्राप्त सार्वभौम राष्ट्रहरू, तिनका सङ्गठनहरू र औपचारिक शासनहरूबीचको कूटनीतिको जग बसालिएको छ। == राष्ट्र र सरकारबीचको सम्बन्ध == यद्यपि "राज्य" र "सरकार" शब्दहरू प्रायः एक अर्काको लागि प्रयोग गरिन्छ।<ref>{{cite journal |last=Robinson |first=E. H. |year=2013 |url=http://www.edwardheath.net/wp-content/uploads/2013/08/State_and_Government.pdf |title=The Distinction Between State and Government |journal=The Geography Compass |volume=7 |issue=8 |pages=556–566 |doi=10.1111/gec3.12065 |access-date=2 August 2013 |archive-date=2 November 2013 |archive-url=https://web.archive.org/web/20131102130436/http://www.edwardheath.net/wp-content/uploads/2013/08/State_and_Government.pdf |url-status=dead }}</ref> अन्तर्राष्ट्रिय कानुनले गैर-भौतिक राज्य र यसको सरकारबीच फरक पार्दछ र वास्तवमा, "निर्वासित सरकार"को अवधारणा त्यस भेदमा आधारित छ।<ref name="Crawford, J. 2006">{{cite book |last=Crawford |first=J. |year=2006 |title=The Creation of States in International Law |location=Oxford |publisher=Clarendon Press |edition=2nd |isbn=978-0-19-826002-8 }}</ref> राज्यहरू गैर-भौतिक न्यायिक संस्थाहरू हुन्, र कुनै पनि प्रकारका सङ्गठन होइनन्।<ref>{{cite journal |last=Robinson |first=Edward Heath |url=http://www.edwardheath.net/wp-content/uploads/2013/01/States_v_Legal_Persons.pdf |title=An Ontological Analysis of States: Organizations vs. Legal Persons |journal=Applied Ontology |year=2010 |volume=5 |issue=2 |pages=109–125 |doi=10.3233/AO-2010-0077 |access-date=6 June 2013 |archive-date=23 September 2015 |archive-url=https://web.archive.org/web/20150923234006/http://www.edwardheath.net/wp-content/uploads/2013/01/States_v_Legal_Persons.pdf |url-status=dead }}</ref> सामान्यतया, उदाहरणका लागि सन्धिद्वारा केवल राज्य सरकारले मात्र राष्ट्रलाई वैध वा अस्तित्वमा रहन सक्ने बनाएको हुन्छ।<ref name="Crawford, J. 2006"/> == राज्य विलुप्त हुने अवस्था == सामान्यतया, राज्यहरू टिकाऊ संस्थाहरू हुन्, यद्यपि तिनीहरू स्वैच्छिक माध्यम वा बाह्य शक्तिहरू, जस्तै सैन्य विजयको माध्यमबाट निमिट्यान्न हुन सक्छन्। [[दोस्रो विश्वयुद्ध]]को अन्त्यपछि हिंसात्मक राज्य उन्मूलन लगभग बन्द भएको छ किनकि राज्यहरू गैर-भौतिक न्यायिक संस्थाहरू हुन्।<ref>{{Cite journal|last=Fazal|first=Tanisha M.|date=1 April 2004|title=State Death in the International System|journal=International Organization|volume=58|issue=2|pages=311–344|doi=10.1017/S0020818304582048|s2cid=154693906|issn=1531-5088}}</ref> राज्यहरूको विलुप्ति केवल भौतिक बलको कारणले मात्र हुन सक्दैन भन्ने तर्क गरिएको छ। <ref>{{cite journal |last=Robinson |first=Edward Heath |url=http://www.edwardheath.net/wp-content/uploads/2013/01/Destruction-of-States.pdf |title=The Involuntary Extinction of States: An Examination of the Destruction of States though the Application of Military Force by Foreign Powers since the Second World War |journal=The Journal of Military Geography |year=2011 |volume=1 |pages=17–29 |access-date=6 June 2013 |archive-date=19 February 2018 |archive-url=https://web.archive.org/web/20180219023941/http://www.edwardheath.net/wp-content/uploads/2013/01/Destruction-of-States.pdf |url-status=dead }}</ref>यसको सट्टा, सेनाको भौतिक कार्यहरू राज्यलाई समाप्त गर्नका लागि सही सामाजिक वा न्यायिक कार्यहरूसँग सम्बन्धित हुनुपर्दछ। == सन्दर्भ सामग्रीहरू == {{सन्दर्भसूची}} [[श्रेणी:राजनीतिक भूगोल]] ci1wvei21p0lp1rf0x2jsb8ok5xxsd8 0 126662 1073933 2022-08-16T16:49:59Z DIVINE 40529 + wikitext text/x-wiki ''' समीक्षा अधिकारी''' (जन्म २००५) पोखरा, नेपालकी एक नेपाली गायिका हुन्। उनी नेपाली चलचित्र ‘नाई नभन्नु ल ४’ को गीत ‘बालापनको उमर’ सार्वजनिक गरेपछि गायिकाको रुपमा चर्चामा आएकी थिइन्।<ref>{{Cite web|url=https://rajdhanidaily.com/id/31168/|title=समीक्षाको माया जालैमा : RajdhaniDaily.com|date=December 24, 2020}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.onlinekhabar.com/2021/01/927372|title=१६ वर्षे समीक्षाले ‘बालापन’ मै कमाएको ख्याति}}</ref> ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== sdfqbowypb860yb1x1s091n3k9x9p9p 1073934 1073933 2022-08-16T16:51:28Z DIVINE 40529 सुधार गरियो wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist | honorific_prefix = | | image_upright = | landscape = <!-- yes, if wide image, otherwise leave blank --> | alt = | caption = | native_name = समीक्षा अधिकारी | native_name_lang = | birth_name = | birth_date = २००५ | module = {{Infobox person| embed=yes | nationality = नेपाली }} | occupation = गायिका | years_active = | notable_works = <!-- produces label "Notable work"; may be overridden by |credits=, which produces label "Notable credit(s)"; or by |works=, which produces label "Works"; or by |label_name=, which produces label "Label(s)" --> | style = | awards = | website = <!-- {{URL|example.com}} --> }} ''' समीक्षा अधिकारी''' (जन्म २००५) पोखरा, नेपालकी एक नेपाली गायिका हुन्। उनी नेपाली चलचित्र ‘नाई नभन्नु ल ४’ को गीत ‘बालापनको उमर’ सार्वजनिक गरेपछि गायिकाको रुपमा चर्चामा आएकी थिइन्।<ref>{{Cite web|url=https://rajdhanidaily.com/id/31168/|title=समीक्षाको माया जालैमा : RajdhaniDaily.com|date=December 24, 2020}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.onlinekhabar.com/2021/01/927372|title=१६ वर्षे समीक्षाले ‘बालापन’ मै कमाएको ख्याति}}</ref> ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== d171knm80jjhavv55x9mltvo2gtfs0s 1073935 1073934 2022-08-16T16:51:45Z DIVINE 40529 [[विकिपीडिया:हटक्याट|हटक्याट]]द्वारा [[श्रेणी:जीवनी]] जोडियो wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist | honorific_prefix = | | image_upright = | landscape = <!-- yes, if wide image, otherwise leave blank --> | alt = | caption = | native_name = समीक्षा अधिकारी | native_name_lang = | birth_name = | birth_date = २००५ | module = {{Infobox person| embed=yes | nationality = नेपाली }} | occupation = गायिका | years_active = | notable_works = <!-- produces label "Notable work"; may be overridden by |credits=, which produces label "Notable credit(s)"; or by |works=, which produces label "Works"; or by |label_name=, which produces label "Label(s)" --> | style = | awards = | website = <!-- {{URL|example.com}} --> }} ''' समीक्षा अधिकारी''' (जन्म २००५) पोखरा, नेपालकी एक नेपाली गायिका हुन्। उनी नेपाली चलचित्र ‘नाई नभन्नु ल ४’ को गीत ‘बालापनको उमर’ सार्वजनिक गरेपछि गायिकाको रुपमा चर्चामा आएकी थिइन्।<ref>{{Cite web|url=https://rajdhanidaily.com/id/31168/|title=समीक्षाको माया जालैमा : RajdhaniDaily.com|date=December 24, 2020}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.onlinekhabar.com/2021/01/927372|title=१६ वर्षे समीक्षाले ‘बालापन’ मै कमाएको ख्याति}}</ref> ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== [[श्रेणी:जीवनी]] dhdzne86dkxptg3zd0vftoxrlf1q10y 1073936 1073935 2022-08-16T16:52:01Z DIVINE 40529 [[विकिपीडिया:हटक्याट|हटक्याट]]द्वारा [[श्रेणी:जीवित नेपालीहरू]] जोडियो wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist | honorific_prefix = | | image_upright = | landscape = <!-- yes, if wide image, otherwise leave blank --> | alt = | caption = | native_name = समीक्षा अधिकारी | native_name_lang = | birth_name = | birth_date = २००५ | module = {{Infobox person| embed=yes | nationality = नेपाली }} | occupation = गायिका | years_active = | notable_works = <!-- produces label "Notable work"; may be overridden by |credits=, which produces label "Notable credit(s)"; or by |works=, which produces label "Works"; or by |label_name=, which produces label "Label(s)" --> | style = | awards = | website = <!-- {{URL|example.com}} --> }} ''' समीक्षा अधिकारी''' (जन्म २००५) पोखरा, नेपालकी एक नेपाली गायिका हुन्। उनी नेपाली चलचित्र ‘नाई नभन्नु ल ४’ को गीत ‘बालापनको उमर’ सार्वजनिक गरेपछि गायिकाको रुपमा चर्चामा आएकी थिइन्।<ref>{{Cite web|url=https://rajdhanidaily.com/id/31168/|title=समीक्षाको माया जालैमा : RajdhaniDaily.com|date=December 24, 2020}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.onlinekhabar.com/2021/01/927372|title=१६ वर्षे समीक्षाले ‘बालापन’ मै कमाएको ख्याति}}</ref> ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== [[श्रेणी:जीवनी]] [[श्रेणी:जीवित नेपालीहरू]] ofx409ga3hehl3eve6j4p8775oetyha 1073937 1073936 2022-08-16T16:52:14Z DIVINE 40529 [[विकिपीडिया:हटक्याट|हटक्याट]]द्वारा [[श्रेणी:जीवित मानिसहरू]] जोडियो wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist | honorific_prefix = | | image_upright = | landscape = <!-- yes, if wide image, otherwise leave blank --> | alt = | caption = | native_name = समीक्षा अधिकारी | native_name_lang = | birth_name = | birth_date = २००५ | module = {{Infobox person| embed=yes | nationality = नेपाली }} | occupation = गायिका | years_active = | notable_works = <!-- produces label "Notable work"; may be overridden by |credits=, which produces label "Notable credit(s)"; or by |works=, which produces label "Works"; or by |label_name=, which produces label "Label(s)" --> | style = | awards = | website = <!-- {{URL|example.com}} --> }} ''' समीक्षा अधिकारी''' (जन्म २००५) पोखरा, नेपालकी एक नेपाली गायिका हुन्। उनी नेपाली चलचित्र ‘नाई नभन्नु ल ४’ को गीत ‘बालापनको उमर’ सार्वजनिक गरेपछि गायिकाको रुपमा चर्चामा आएकी थिइन्।<ref>{{Cite web|url=https://rajdhanidaily.com/id/31168/|title=समीक्षाको माया जालैमा : RajdhaniDaily.com|date=December 24, 2020}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.onlinekhabar.com/2021/01/927372|title=१६ वर्षे समीक्षाले ‘बालापन’ मै कमाएको ख्याति}}</ref> ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== [[श्रेणी:जीवनी]] [[श्रेणी:जीवित नेपालीहरू]] [[श्रेणी:जीवित मानिसहरू]] adhn962au9yqm1lwg0oswxktsl0bpzh 1073938 1073937 2022-08-16T16:52:41Z DIVINE 40529 [[विकिपीडिया:हटक्याट|हटक्याट]]द्वारा [[श्रेणी:नेपाली गायिकाहरू]] जोडियो wikitext text/x-wiki {{Infobox musical artist | honorific_prefix = | | image_upright = | landscape = <!-- yes, if wide image, otherwise leave blank --> | alt = | caption = | native_name = समीक्षा अधिकारी | native_name_lang = | birth_name = | birth_date = २००५ | module = {{Infobox person| embed=yes | nationality = नेपाली }} | occupation = गायिका | years_active = | notable_works = <!-- produces label "Notable work"; may be overridden by |credits=, which produces label "Notable credit(s)"; or by |works=, which produces label "Works"; or by |label_name=, which produces label "Label(s)" --> | style = | awards = | website = <!-- {{URL|example.com}} --> }} ''' समीक्षा अधिकारी''' (जन्म २००५) पोखरा, नेपालकी एक नेपाली गायिका हुन्। उनी नेपाली चलचित्र ‘नाई नभन्नु ल ४’ को गीत ‘बालापनको उमर’ सार्वजनिक गरेपछि गायिकाको रुपमा चर्चामा आएकी थिइन्।<ref>{{Cite web|url=https://rajdhanidaily.com/id/31168/|title=समीक्षाको माया जालैमा : RajdhaniDaily.com|date=December 24, 2020}}</ref><ref>{{Cite web|url=https://www.onlinekhabar.com/2021/01/927372|title=१६ वर्षे समीक्षाले ‘बालापन’ मै कमाएको ख्याति}}</ref> ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== [[श्रेणी:जीवनी]] [[श्रेणी:जीवित नेपालीहरू]] [[श्रेणी:जीवित मानिसहरू]] [[श्रेणी:नेपाली गायिकाहरू]] fb5s0ft5pjm3jnuj9odxeh27bjnvtm8 0 126663 1073939 2022-08-16T17:02:12Z DIVINE 40529 + wikitext text/x-wiki {{Infobox song | name = दशैँ आयो | cover = | type = song | artist = [[उदित नारायण झा]], दीपा झा , नारायण लामा , जुना प्रसाईं | album = मुग्लान (२००५) | language = नेपाली | released = २००५ | recorded = २००५ | length = ६:३९ | label = | composer = | lyricist = | tracks = | misc = {{External music video|{{Youtube|IGEZtIOLOMQ|"Dashain Aayo"}}|type=song}} }} '''दशैँ आयो''' उर्फ र्कोदो फुल्यो बरिमा, सन् २००५ मा रिलिज भएको नेपाली कथानाक चलचित्र मुग्लानको नेपाली गीत हो।<ref>{{Cite web |last= |first= |date=2021-10-10 |title=यसरी बनेको थियो- ‘दसैँ आयो' गीत |trans-title=This is how the song 'Dashain Aayo' was made |url=https://rajdhanidaily.com/id/48230/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211010134930/https://rajdhanidaily.com/id/48230/ |archive-date=2021-10-10 |access-date=2022-08-11 |website=[[Rajdhani (newspaper)|Rajdhani]] |language=ne-NP}}</ref> गीतले नेपालको सबैभन्दा ठूलो हिन्दू चाड दशैंको उत्सवलाई चित्रण गरेको छ। यो एक सदाबहार दशैं गीतको रूपमा मानिन्छ, र अझै पनि नेपालीहरू माझ विशेष गरी दशैंको उत्सवमा प्रख्यात छ। गीतमा चाडपर्व मात्रै नभई लामो समयदेखि वैदेशिक रोजगारीमा गएका परिवारका सदस्य चाडपर्वमा सहभागी हुन स्वदेश फर्कँदा अनुभव हुने आनन्दलाई पनि चित्रण गरिएको छ ।<ref name=":0">{{Cite web |last=घिमिरे |first=राजन |date=2021-10-12 |title=दसैं सम्झाउने एउटा गीत |trans-title=One song that reminds Dashain |url=https://annapurnapost.com/news/dsain-smjhaaune-euttaa-giit-188109 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211112082718/https://annapurnapost.com/news/dsain-smjhaaune-euttaa-giit-188109 |archive-date=2021-11-12 |access-date=2022-08-11 |website=[[Annapurna Post]] |language=ne}}</ref> ncuyeug13izu736bf58cdfetzxhij58 1073940 1073939 2022-08-16T17:02:58Z DIVINE 40529 सुधार गरियो wikitext text/x-wiki {{Infobox song | name = दशैँ आयो | cover = | type = song | artist = [[उदित नारायण झा]], दीपा झा , नारायण लामा , जुना प्रसाईं | album = मुग्लान (२००५) | language = नेपाली | released = २००५ | recorded = २००५ | length = ६:३९ | label = | composer = | lyricist = | tracks = | misc = {{External music video|{{Youtube|IGEZtIOLOMQ|"Dashain Aayo"}}|type=song}} }} '''दशैँ आयो''' उर्फ र्कोदो फुल्यो बरिमा, सन् २००५ मा रिलिज भएको नेपाली कथानाक चलचित्र मुग्लानको नेपाली गीत हो।<ref>{{Cite web |last= |first= |date=2021-10-10 |title=यसरी बनेको थियो- ‘दसैँ आयो' गीत |trans-title=This is how the song 'Dashain Aayo' was made |url=https://rajdhanidaily.com/id/48230/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211010134930/https://rajdhanidaily.com/id/48230/ |archive-date=2021-10-10 |access-date=2022-08-11 |website=[[Rajdhani (newspaper)|Rajdhani]] |language=ne-NP}}</ref> गीतले नेपालको सबैभन्दा ठूलो हिन्दू चाड दशैंको उत्सवलाई चित्रण गरेको छ। यो एक सदाबहार दशैं गीतको रूपमा मानिन्छ, र अझै पनि नेपालीहरू माझ विशेष गरी दशैंको उत्सवमा प्रख्यात छ। गीतमा चाडपर्व मात्रै नभई लामो समयदेखि वैदेशिक रोजगारीमा गएका परिवारका सदस्य चाडपर्वमा सहभागी हुन स्वदेश फर्कँदा अनुभव हुने आनन्दलाई पनि चित्रण गरिएको छ ।<ref name=":0">{{Cite web |last=घिमिरे |first=राजन |date=2021-10-12 |title=दसैं सम्झाउने एउटा गीत |trans-title=One song that reminds Dashain |url=https://annapurnapost.com/news/dsain-smjhaaune-euttaa-giit-188109 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211112082718/https://annapurnapost.com/news/dsain-smjhaaune-euttaa-giit-188109 |archive-date=2021-11-12 |access-date=2022-08-11 |website=[[Annapurna Post]] |language=ne}}</ref> ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== rym8petrzdis1prbnc4pf4h330jn0zz 1073941 1073940 2022-08-16T17:03:24Z DIVINE 40529 [[विकिपीडिया:हटक्याट|हटक्याट]]द्वारा [[श्रेणी:नेपाली संगीत]] जोडियो wikitext text/x-wiki {{Infobox song | name = दशैँ आयो | cover = | type = song | artist = [[उदित नारायण झा]], दीपा झा , नारायण लामा , जुना प्रसाईं | album = मुग्लान (२००५) | language = नेपाली | released = २००५ | recorded = २००५ | length = ६:३९ | label = | composer = | lyricist = | tracks = | misc = {{External music video|{{Youtube|IGEZtIOLOMQ|"Dashain Aayo"}}|type=song}} }} '''दशैँ आयो''' उर्फ र्कोदो फुल्यो बरिमा, सन् २००५ मा रिलिज भएको नेपाली कथानाक चलचित्र मुग्लानको नेपाली गीत हो।<ref>{{Cite web |last= |first= |date=2021-10-10 |title=यसरी बनेको थियो- ‘दसैँ आयो' गीत |trans-title=This is how the song 'Dashain Aayo' was made |url=https://rajdhanidaily.com/id/48230/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211010134930/https://rajdhanidaily.com/id/48230/ |archive-date=2021-10-10 |access-date=2022-08-11 |website=[[Rajdhani (newspaper)|Rajdhani]] |language=ne-NP}}</ref> गीतले नेपालको सबैभन्दा ठूलो हिन्दू चाड दशैंको उत्सवलाई चित्रण गरेको छ। यो एक सदाबहार दशैं गीतको रूपमा मानिन्छ, र अझै पनि नेपालीहरू माझ विशेष गरी दशैंको उत्सवमा प्रख्यात छ। गीतमा चाडपर्व मात्रै नभई लामो समयदेखि वैदेशिक रोजगारीमा गएका परिवारका सदस्य चाडपर्वमा सहभागी हुन स्वदेश फर्कँदा अनुभव हुने आनन्दलाई पनि चित्रण गरिएको छ ।<ref name=":0">{{Cite web |last=घिमिरे |first=राजन |date=2021-10-12 |title=दसैं सम्झाउने एउटा गीत |trans-title=One song that reminds Dashain |url=https://annapurnapost.com/news/dsain-smjhaaune-euttaa-giit-188109 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211112082718/https://annapurnapost.com/news/dsain-smjhaaune-euttaa-giit-188109 |archive-date=2021-11-12 |access-date=2022-08-11 |website=[[Annapurna Post]] |language=ne}}</ref> ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== [[श्रेणी:नेपाली संगीत]] 3pteb2wtjf0zr0zj3za2ynj86q2l7ep 1073942 1073941 2022-08-16T17:04:27Z DIVINE 40529 उद्यतन गरियो wikitext text/x-wiki {{Infobox song | name = दशैँ आयो | cover = | type = song | artist = [[उदित नारायण झा]], दीपा झा , नारायण लामा , जुना प्रसाईं | album = मुग्लान (२००५) | language = नेपाली | released = २००५ | recorded = २००५ | length = ६:३९ | label = | composer = सुरेश अधिकारी | lyricist = लोकनाथ सापकोटा | tracks = | misc = {{External music video|{{Youtube|IGEZtIOLOMQ|"Dashain Aayo"}}|type=song}} }} '''दशैँ आयो''' उर्फ र्कोदो फुल्यो बरिमा, सन् २००५ मा रिलिज भएको नेपाली कथानाक चलचित्र मुग्लानको नेपाली गीत हो।<ref>{{Cite web |last= |first= |date=2021-10-10 |title=यसरी बनेको थियो- ‘दसैँ आयो' गीत |trans-title=This is how the song 'Dashain Aayo' was made |url=https://rajdhanidaily.com/id/48230/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211010134930/https://rajdhanidaily.com/id/48230/ |archive-date=2021-10-10 |access-date=2022-08-11 |website=[[Rajdhani (newspaper)|Rajdhani]] |language=ne-NP}}</ref> गीतले नेपालको सबैभन्दा ठूलो हिन्दू चाड दशैंको उत्सवलाई चित्रण गरेको छ। यो एक सदाबहार दशैं गीतको रूपमा मानिन्छ, र अझै पनि नेपालीहरू माझ विशेष गरी दशैंको उत्सवमा प्रख्यात छ। गीतमा चाडपर्व मात्रै नभई लामो समयदेखि वैदेशिक रोजगारीमा गएका परिवारका सदस्य चाडपर्वमा सहभागी हुन स्वदेश फर्कँदा अनुभव हुने आनन्दलाई पनि चित्रण गरिएको छ ।<ref name=":0">{{Cite web |last=घिमिरे |first=राजन |date=2021-10-12 |title=दसैं सम्झाउने एउटा गीत |trans-title=One song that reminds Dashain |url=https://annapurnapost.com/news/dsain-smjhaaune-euttaa-giit-188109 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211112082718/https://annapurnapost.com/news/dsain-smjhaaune-euttaa-giit-188109 |archive-date=2021-11-12 |access-date=2022-08-11 |website=[[Annapurna Post]] |language=ne}}</ref> ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== [[श्रेणी:नेपाली संगीत]] c9sqa2fn1wnxicraoh65uy9kt8c7k6m 1073958 1073942 2022-08-16T18:38:04Z DIVINE 40529 wikitext text/x-wiki {{Infobox song | name = दशैँ आयो | cover = | type = song | artist = [[उदित नारायण झा]], दीपा झा , नारायण लामा , जुना प्रसाईं | album = मुग्लान (२००५) | language = नेपाली | released = २००५ | recorded = २००५ | length = ६:३९ | label = | composer = सुरेश अधिकारी | lyricist = लोकनाथ सापकोटा | tracks = | misc = {{External music video|{{Youtube|IGEZtIOLOMQ|"दशैँ आयो"}}|type=song}} }} '''दशैँ आयो''' उर्फ र्कोदो फुल्यो बरिमा, सन् २००५ मा रिलिज भएको नेपाली कथानाक चलचित्र मुग्लानको नेपाली गीत हो।<ref>{{Cite web |last= |first= |date=2021-10-10 |title=यसरी बनेको थियो- ‘दसैँ आयो' गीत |trans-title=This is how the song 'Dashain Aayo' was made |url=https://rajdhanidaily.com/id/48230/ |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211010134930/https://rajdhanidaily.com/id/48230/ |archive-date=2021-10-10 |access-date=2022-08-11 |website=[[Rajdhani (newspaper)|Rajdhani]] |language=ne-NP}}</ref> गीतले नेपालको सबैभन्दा ठूलो हिन्दू चाड दशैंको उत्सवलाई चित्रण गरेको छ। यो एक सदाबहार दशैं गीतको रूपमा मानिन्छ, र अझै पनि नेपालीहरू माझ विशेष गरी दशैंको उत्सवमा प्रख्यात छ। गीतमा चाडपर्व मात्रै नभई लामो समयदेखि वैदेशिक रोजगारीमा गएका परिवारका सदस्य चाडपर्वमा सहभागी हुन स्वदेश फर्कँदा अनुभव हुने आनन्दलाई पनि चित्रण गरिएको छ ।<ref name=":0">{{Cite web |last=घिमिरे |first=राजन |date=2021-10-12 |title=दसैं सम्झाउने एउटा गीत |trans-title=One song that reminds Dashain |url=https://annapurnapost.com/news/dsain-smjhaaune-euttaa-giit-188109 |url-status=live |archive-url=https://web.archive.org/web/20211112082718/https://annapurnapost.com/news/dsain-smjhaaune-euttaa-giit-188109 |archive-date=2021-11-12 |access-date=2022-08-11 |website=[[Annapurna Post]] |language=ne}}</ref> ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== [[श्रेणी:नेपाली संगीत]] 9do6kijqlr5auk90r9ws74ogk63a6q8 0 126664 1073950 2022-08-16T17:31:59Z DIVINE 40529 + wikitext text/x-wiki '''शकुनि''', हिन्दू महाकाव्य महाभारतमा मुख्य भूमिका खेलेका छन। उनि हिन्दू महाकाव्य महाभारतका प्रमुख विरोधीहरू मध्ये एक थिए। उनि गान्धारा राज्यको राजकुमार थिए , पछि आफ्नो बुबा सुबालाको मृत्यु पछि उनि यसको राजा बने। उनि गान्धारीका भाइ र कौरवहरूका मामा थए। यो शकुनी नै थिए जसले युधिष्ठिर विरुद्ध पासाको खेल खेलेका थिए, जुन महाकाव्यको मुख्य घटनाहरू मध्ये एक थियो। पाण्डवहरूको निर्वासन र कौरवहरूको शक्तिको एकीकरणको कारणले भरिएको पासा प्रयोग गरेर खेलमा हेरफेर गर्न उनी निपुण थिए। कुरुक्षेत्र युद्धको क्रममा, कान्छो पाण्डव, सहदेवद्वारा शकुनीको हत्या भएको थियो।<ref name = "Mani" /><ref name="Gandhi">{{Cite book|last=Gandhi|first=Maneka|url=https://books.google.com/books?id=QZ94y_-jChMC&q=%C5%9Aakuni|title=The Penguin Book of Hindu Names for Boys|date=2004|publisher=Penguin Books India|isbn=978-0-14-303168-0|language=en}}</ref> qi4eaae6vahcm4e1y8kc2no0yios8a5 1073951 1073950 2022-08-16T17:33:16Z DIVINE 40529 + wikitext text/x-wiki '''शकुनि''', हिन्दू महाकाव्य महाभारतमा मुख्य भूमिका खेलेका छन। उनि हिन्दू महाकाव्य महाभारतका प्रमुख विरोधीहरू मध्ये एक थिए। उनि गान्धारा राज्यको राजकुमार थिए , पछि आफ्नो बुबा सुबालाको मृत्यु पछि उनि यसको राजा बने। उनि गान्धारीका भाइ र कौरवहरूका मामा थए। यो शकुनी नै थिए जसले युधिष्ठिर विरुद्ध पासाको खेल खेलेका थिए, जुन महाकाव्यको मुख्य घटनाहरू मध्ये एक थियो। पाण्डवहरूको निर्वासन र कौरवहरूको शक्तिको एकीकरणको कारणले भरिएको पासा प्रयोग गरेर खेलमा हेरफेर गर्न उनी निपुण थिए। कुरुक्षेत्र युद्धको क्रममा, कान्छो पाण्डव, सहदेवद्वारा शकुनीको हत्या भएको थियो।<ref name="Gandhi">{{Cite book|last=Gandhi|first=Maneka|url=https://books.google.com/books?id=QZ94y_-jChMC&q=%C5%9Aakuni|title=The Penguin Book of Hindu Names for Boys|date=2004|publisher=Penguin Books India|isbn=978-0-14-303168-0|language=en}}</ref> ==सन्दर्भ सामग्री== dfu1rp1njh5nilbdesw1ss86hxttk5i 1073952 1073951 2022-08-16T17:35:18Z DIVINE 40529 सुधार गरियो wikitext text/x-wiki {{Infobox character | image = Shakuni consolating Duryodhana.jpg | caption = शकुनी (बाया) दुर्योधन संग बार्तालाप गर्दै }} '''शकुनि''', हिन्दू महाकाव्य महाभारतमा मुख्य भूमिका खेलेका छन। उनि हिन्दू महाकाव्य महाभारतका प्रमुख विरोधीहरू मध्ये एक थिए। उनि गान्धारा राज्यको राजकुमार थिए , पछि आफ्नो बुबा सुबालाको मृत्यु पछि उनि यसको राजा बने। उनि गान्धारीका भाइ र कौरवहरूका मामा थए। यो शकुनी नै थिए जसले युधिष्ठिर विरुद्ध पासाको खेल खेलेका थिए, जुन महाकाव्यको मुख्य घटनाहरू मध्ये एक थियो। पाण्डवहरूको निर्वासन र कौरवहरूको शक्तिको एकीकरणको कारणले भरिएको पासा प्रयोग गरेर खेलमा हेरफेर गर्न उनी निपुण थिए। कुरुक्षेत्र युद्धको क्रममा, कान्छो पाण्डव, सहदेवद्वारा शकुनीको हत्या भएको थियो।<ref name="Gandhi">{{Cite book|last=Gandhi|first=Maneka|url=https://books.google.com/books?id=QZ94y_-jChMC&q=%C5%9Aakuni|title=The Penguin Book of Hindu Names for Boys|date=2004|publisher=Penguin Books India|isbn=978-0-14-303168-0|language=en}}</ref> ==सन्दर्भ सामग्री== b9bsvv11j7mdsjul042v2tfoa1hcrf0 1073981 1073952 2022-08-17T03:52:36Z Nirmal Dulal 4744 सुधार गरियो wikitext text/x-wiki {{Infobox character | image = Shakuni consolating Duryodhana.jpg | caption = शकुनी (बाया) [[दुर्योधन]]सँग बार्तालाप गर्दै | info-hdr=विबरण |home = {{hlist|[[गान्धार राज्य|गान्धार]]}} | spouse = अर्शी | children= [[उलक]] (छोरा) | gender = पुरूष | religion = [[हिन्दु]] | family ={{ubl|[[सुबाला]] (पिता)}} सुधर्मा ( माता ) {{bulleted list|[[गान्धारी]] (दिदी)|अचल (भाई)|वृशाखा (भाई)}}<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=Tz2FHQcx_M8C&q=Achala|title=The Mahabharata: Volume 2|date=2015-06-01|publisher=Penguin UK|isbn=978-81-8475-403-2|language=en}}</ref> | color = #FFC569 | relatives = {{bulleted list|[[धृतराष्ट्र]] (भिनाजु)|[[दुर्योधन]], [[दुःशासन]], [[विकर्ण]] तथा ९७ जना भान्जाहरू|[[दुःशला]] (भान्जी)}} }} '''शकुनि''', हिन्दू महाकाव्य महाभारतमा मुख्य भूमिका खेलेका छन। उनि हिन्दू महाकाव्य महाभारतका प्रमुख विरोधीहरू मध्ये एक थिए। उनि गान्धारा राज्यको राजकुमार थिए , पछि आफ्नो बुबा सुबालाको मृत्यु पछि उनि यसको राजा बने। उनि गान्धारीका भाइ र कौरवहरूका मामा थए। यो शकुनी नै थिए जसले युधिष्ठिर विरुद्ध पासाको खेल खेलेका थिए, जुन महाकाव्यको मुख्य घटनाहरू मध्ये एक थियो। पाण्डवहरूको निर्वासन र कौरवहरूको शक्तिको एकीकरणको कारणले भरिएको पासा प्रयोग गरेर खेलमा हेरफेर गर्न उनी निपुण थिए। कुरुक्षेत्र युद्धको क्रममा, कान्छो पाण्डव, सहदेवद्वारा शकुनीको हत्या भएको थियो।<ref name="Gandhi">{{Cite book|last=Gandhi|first=Maneka|url=https://books.google.com/books?id=QZ94y_-jChMC&q=%C5%9Aakuni|title=The Penguin Book of Hindu Names for Boys|date=2004|publisher=Penguin Books India|isbn=978-0-14-303168-0|language=en}}</ref> ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== {{reflist}} 8tgr7nhkbiz9pl132rj2zbfh7y5al0i 1073982 1073981 2022-08-17T03:55:50Z Nirmal Dulal 4744 [[विकिपीडिया:हटक्याट|हटक्याट]]द्वारा [[श्रेणी:महाभारतका पात्रहरू]] जोडियो wikitext text/x-wiki {{Infobox character | image = Shakuni consolating Duryodhana.jpg | caption = शकुनी (बाया) [[दुर्योधन]]सँग बार्तालाप गर्दै | info-hdr=विबरण |home = {{hlist|[[गान्धार राज्य|गान्धार]]}} | spouse = अर्शी | children= [[उलक]] (छोरा) | gender = पुरूष | religion = [[हिन्दु]] | family ={{ubl|[[सुबाला]] (पिता)}} सुधर्मा ( माता ) {{bulleted list|[[गान्धारी]] (दिदी)|अचल (भाई)|वृशाखा (भाई)}}<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=Tz2FHQcx_M8C&q=Achala|title=The Mahabharata: Volume 2|date=2015-06-01|publisher=Penguin UK|isbn=978-81-8475-403-2|language=en}}</ref> | color = #FFC569 | relatives = {{bulleted list|[[धृतराष्ट्र]] (भिनाजु)|[[दुर्योधन]], [[दुःशासन]], [[विकर्ण]] तथा ९७ जना भान्जाहरू|[[दुःशला]] (भान्जी)}} }} '''शकुनि''', हिन्दू महाकाव्य महाभारतमा मुख्य भूमिका खेलेका छन। उनि हिन्दू महाकाव्य महाभारतका प्रमुख विरोधीहरू मध्ये एक थिए। उनि गान्धारा राज्यको राजकुमार थिए , पछि आफ्नो बुबा सुबालाको मृत्यु पछि उनि यसको राजा बने। उनि गान्धारीका भाइ र कौरवहरूका मामा थए। यो शकुनी नै थिए जसले युधिष्ठिर विरुद्ध पासाको खेल खेलेका थिए, जुन महाकाव्यको मुख्य घटनाहरू मध्ये एक थियो। पाण्डवहरूको निर्वासन र कौरवहरूको शक्तिको एकीकरणको कारणले भरिएको पासा प्रयोग गरेर खेलमा हेरफेर गर्न उनी निपुण थिए। कुरुक्षेत्र युद्धको क्रममा, कान्छो पाण्डव, सहदेवद्वारा शकुनीको हत्या भएको थियो।<ref name="Gandhi">{{Cite book|last=Gandhi|first=Maneka|url=https://books.google.com/books?id=QZ94y_-jChMC&q=%C5%9Aakuni|title=The Penguin Book of Hindu Names for Boys|date=2004|publisher=Penguin Books India|isbn=978-0-14-303168-0|language=en}}</ref> ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== {{reflist}} [[श्रेणी:महाभारतका पात्रहरू]] cftt532rcdayd3p2pazfnu1asucqq9h 1073983 1073982 2022-08-17T03:57:54Z Nirmal Dulal 4744 Added {{[[Template:Merge|Merge]]}} tag wikitext text/x-wiki {{Merge|शकुनी|discuss=Talk:सकुनी#Proposed merge of शकुनी with सकुनी|date=अगस्ट २०२२}} {{Infobox character | image = Shakuni consolating Duryodhana.jpg | caption = शकुनी (बाया) [[दुर्योधन]]सँग बार्तालाप गर्दै | info-hdr=विबरण |home = {{hlist|[[गान्धार राज्य|गान्धार]]}} | spouse = अर्शी | children= [[उलक]] (छोरा) | gender = पुरूष | religion = [[हिन्दु]] | family ={{ubl|[[सुबाला]] (पिता)}} सुधर्मा ( माता ) {{bulleted list|[[गान्धारी]] (दिदी)|अचल (भाई)|वृशाखा (भाई)}}<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=Tz2FHQcx_M8C&q=Achala|title=The Mahabharata: Volume 2|date=2015-06-01|publisher=Penguin UK|isbn=978-81-8475-403-2|language=en}}</ref> | color = #FFC569 | relatives = {{bulleted list|[[धृतराष्ट्र]] (भिनाजु)|[[दुर्योधन]], [[दुःशासन]], [[विकर्ण]] तथा ९७ जना भान्जाहरू|[[दुःशला]] (भान्जी)}} }} '''शकुनि''', हिन्दू महाकाव्य महाभारतमा मुख्य भूमिका खेलेका छन। उनि हिन्दू महाकाव्य महाभारतका प्रमुख विरोधीहरू मध्ये एक थिए। उनि गान्धारा राज्यको राजकुमार थिए , पछि आफ्नो बुबा सुबालाको मृत्यु पछि उनि यसको राजा बने। उनि गान्धारीका भाइ र कौरवहरूका मामा थए। यो शकुनी नै थिए जसले युधिष्ठिर विरुद्ध पासाको खेल खेलेका थिए, जुन महाकाव्यको मुख्य घटनाहरू मध्ये एक थियो। पाण्डवहरूको निर्वासन र कौरवहरूको शक्तिको एकीकरणको कारणले भरिएको पासा प्रयोग गरेर खेलमा हेरफेर गर्न उनी निपुण थिए। कुरुक्षेत्र युद्धको क्रममा, कान्छो पाण्डव, सहदेवद्वारा शकुनीको हत्या भएको थियो।<ref name="Gandhi">{{Cite book|last=Gandhi|first=Maneka|url=https://books.google.com/books?id=QZ94y_-jChMC&q=%C5%9Aakuni|title=The Penguin Book of Hindu Names for Boys|date=2004|publisher=Penguin Books India|isbn=978-0-14-303168-0|language=en}}</ref> ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== {{reflist}} [[श्रेणी:महाभारतका पात्रहरू]] tf2olnk5f3sfda23ji1msycpirrhywg 1073986 1073983 2022-08-17T03:59:43Z Bishaldev100 28807 [[शकुनी]]मा अनुप्रेषण गर्दै wikitext text/x-wiki #REDIRECT [[शकुनी]] {{Merge|शकुनी|discuss=Talk:सकुनी#Proposed merge of शकुनी with सकुनी|date=अगस्ट २०२२}} {{Infobox character | image = Shakuni consolating Duryodhana.jpg | caption = शकुनी (बाया) [[दुर्योधन]]सँग बार्तालाप गर्दै | info-hdr=विबरण |home = {{hlist|[[गान्धार राज्य|गान्धार]]}} | spouse = अर्शी | children= [[उलक]] (छोरा) | gender = पुरूष | religion = [[हिन्दु]] | family ={{ubl|[[सुबाला]] (पिता)}} सुधर्मा ( माता ) {{bulleted list|[[गान्धारी]] (दिदी)|अचल (भाई)|वृशाखा (भाई)}}<ref>{{Cite book|url=https://books.google.com/books?id=Tz2FHQcx_M8C&q=Achala|title=The Mahabharata: Volume 2|date=2015-06-01|publisher=Penguin UK|isbn=978-81-8475-403-2|language=en}}</ref> | color = #FFC569 | relatives = {{bulleted list|[[धृतराष्ट्र]] (भिनाजु)|[[दुर्योधन]], [[दुःशासन]], [[विकर्ण]] तथा ९७ जना भान्जाहरू|[[दुःशला]] (भान्जी)}} }} '''शकुनि''', हिन्दू महाकाव्य महाभारतमा मुख्य भूमिका खेलेका छन। उनि हिन्दू महाकाव्य महाभारतका प्रमुख विरोधीहरू मध्ये एक थिए। उनि गान्धारा राज्यको राजकुमार थिए , पछि आफ्नो बुबा सुबालाको मृत्यु पछि उनि यसको राजा बने। उनि गान्धारीका भाइ र कौरवहरूका मामा थए। यो शकुनी नै थिए जसले युधिष्ठिर विरुद्ध पासाको खेल खेलेका थिए, जुन महाकाव्यको मुख्य घटनाहरू मध्ये एक थियो। पाण्डवहरूको निर्वासन र कौरवहरूको शक्तिको एकीकरणको कारणले भरिएको पासा प्रयोग गरेर खेलमा हेरफेर गर्न उनी निपुण थिए। कुरुक्षेत्र युद्धको क्रममा, कान्छो पाण्डव, सहदेवद्वारा शकुनीको हत्या भएको थियो।<ref name="Gandhi">{{Cite book|last=Gandhi|first=Maneka|url=https://books.google.com/books?id=QZ94y_-jChMC&q=%C5%9Aakuni|title=The Penguin Book of Hindu Names for Boys|date=2004|publisher=Penguin Books India|isbn=978-0-14-303168-0|language=en}}</ref> ==सन्दर्भ सामग्रीहरू== {{reflist}} [[श्रेणी:महाभारतका पात्रहरू]] 054wo5gfgu0i427c5x324iznvm4phek 3 126665 1073961 2022-08-16T23:48:15Z नेपाली विकिपिडिया स्वागत 28168 [[ढाँचा:नमस्ते|स्वागतम्]] wikitext text/x-wiki {{ढाँचा:नमस्ते|realName=|name=Klein jac}} -- [[User:नेपाली विकिपिडिया स्वागत|नेपाली विकिपिडिया स्वागत]] ([[User talk:नेपाली विकिपिडिया स्वागत|कुरा गर्ने]]) ०५:३३, १७ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय) eq5r3elwd1b8yqco5ml776771of3zfh 0 126666 1073970 2022-08-17T02:04:22Z Klein jac 59239 नयाँ पृष्ठ: [[रबीन कोइराला]] (अंग्रेजी: Rabin Koirala) एक नेपाली राजनीतिज्ञ हुन्, जसले [[मेचीनगर नगरपालिका|मेचीनगर नगरपालिकाको]] १ औं मेयरको रूपमा सेवा गरेका छन्। उनी २०१३ मा [[संसद|सांसद]] निर्वाचन आयो... wikitext text/x-wiki [[रबीन कोइराला]] (अंग्रेजी: Rabin Koirala) एक नेपाली राजनीतिज्ञ हुन्, जसले [[मेचीनगर नगरपालिका|मेचीनगर नगरपालिकाको]] १ औं मेयरको रूपमा सेवा गरेका छन्। उनी २०१३ मा [[संसद|सांसद]] [[निर्वाचन आयोग (नेपाल)|निर्वाचित]] भएका थिए ।<ref>https://www.spotlightnepal.com/2010/08/24/mechinagar-municipality-resource-drain/Spotlight/</ref> == सन्दर्भहरू == iol60b478vg3phzw0qlxurabz7tmyz1 1 126667 1073984 2022-08-17T03:57:56Z Nirmal Dulal 4744 /* Proposed merge of शकुनी with सकुनी */ नयाँ खण्ड wikitext text/x-wiki == Proposed merge of [[शकुनी]] with [[सकुनी]] == सही नाम [[User:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;"><font color="#000">'''''निर्मल दुलाल'''''</font></span>]]&nbsp;[[User Talk:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;">^{(<font color="#0272FD">कुरा गर्नुहोस</font>)}</span>]] ०९:४२, १७ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय) c7ijfqbsuaxjcoqhqxwm3fnhgrm861p 3 126668 1073993 2022-08-17T06:33:55Z नेपाली विकिपिडिया स्वागत 28168 [[ढाँचा:नमस्ते|स्वागतम्]] wikitext text/x-wiki {{ढाँचा:नमस्ते|realName=|name=Dipa joshi}} -- [[User:नेपाली विकिपिडिया स्वागत|नेपाली विकिपिडिया स्वागत]] ([[User talk:नेपाली विकिपिडिया स्वागत|कुरा गर्ने]]) १२:१८, १७ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय) qez32m0040f98jv1pmmeqstssm17tvz 4 126669 1074011 2022-08-17T09:50:07Z Nirmal Dulal 4744 [[:प्रकाश न्यौपाने]]का लागि मेटाउने छलफल पृष्ठ सिर्जना गर्दै। wikitext text/x-wiki ===[[:प्रकाश न्यौपाने]]=== {{REMOVE THIS TEMPLATE WHEN CLOSING THIS AfD|जी}} <noinclude>{{AFD help}}</noinclude> :{{la|प्रकाश न्यौपाने}} – (<includeonly>[[विकिपिडिया:मेटाउनु पर्ने लेखहरू/प्रकाश न्यौपाने|मेपले हेर्नुहोस्]]</includeonly><noinclude>[[विकिपिडिया:मेटाउनु पर्ने लेखहरू/लग/२०२२ अगस्ट १७#{{anchorencode:प्रकाश न्यौपाने}}|लग हेर्नुहोस्]]</noinclude>{{int:dot-separator}} <span class="plainlinks">[https://tools.wmflabs.org/jackbot/snottywong/cgi-bin/votecounter.cgi?page=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A4%BF%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%AE%E0%A5%87%E0%A4%9F%E0%A4%BE%E0%A4%89%E0%A4%A8%E0%A5%81_%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A8%E0%A5%87_%E0%A4%B2%E0%A5%87%E0%A4%96%E0%A4%B9%E0%A4%B0%E0%A5%82/%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B6_%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%8C%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%87 तथ्याङ्क]</span>) :({{Find sources AFD|प्रकाश न्यौपाने}}) व्यक्तिले आफैले वा लगाई पृष्ठ निर्माण गर्न लगाएको पाइएको तथा उल्लेखनिय व्यक्ति नभएकोले। [[User:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;"><font color="#000">'''''निर्मल दुलाल'''''</font></span>]]&nbsp;[[User Talk:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;">^{(<font color="#0272FD">कुरा गर्नुहोस</font>)}</span>]] १५:३५, १७ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय) :<small class="delsort-notice">नोट: यो छलफल [[विकिपिडिया:विकिपरियोजना मेटाउने क्रमबद्ध/मानिस|सूची मानिस-सम्बन्धित मेटाउने छलफल]]मा शामिल गरीएको छ। [[User:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;"><font color="#000">'''''निर्मल दुलाल'''''</font></span>]]&nbsp;[[User Talk:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;">^{(<font color="#0272FD">कुरा गर्नुहोस</font>)}</span>]] १५:३५, १७ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय)</small> nvwx5xkbl4vpkb32c4ypbaanybcibhg 1074013 1074011 2022-08-17T09:50:57Z Nirmal Dulal 4744 wikitext text/x-wiki ===[[:प्रकाश न्यौपाने]]=== {{REMOVE THIS TEMPLATE WHEN CLOSING THIS AfD|जी}} <noinclude>{{AFD help}}</noinclude> :{{la|प्रकाश न्यौपाने}} – (<includeonly>[[विकिपिडिया:मेटाउनु पर्ने लेखहरू/प्रकाश न्यौपाने|मेपले हेर्नुहोस्]]</includeonly><noinclude>[[विकिपिडिया:मेटाउनु पर्ने लेखहरू/लग/२०२२ अगस्ट १७#{{anchorencode:प्रकाश न्यौपाने}}|लग हेर्नुहोस्]]</noinclude>{{int:dot-separator}} <span class="plainlinks">[https://tools.wmflabs.org/jackbot/snottywong/cgi-bin/votecounter.cgi?page=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A4%BF%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%AE%E0%A5%87%E0%A4%9F%E0%A4%BE%E0%A4%89%E0%A4%A8%E0%A5%81_%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A8%E0%A5%87_%E0%A4%B2%E0%A5%87%E0%A4%96%E0%A4%B9%E0%A4%B0%E0%A5%82/%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B6_%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%8C%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%87 तथ्याङ्क]</span>) :({{Find sources AFD|प्रकाश न्यौपाने}}) व्यक्तिले आफैले वा अरू लगाई पृष्ठ निर्माण गर्न लगाएको पाइएको तथा उल्लेखनिय व्यक्ति नभएकोले। [[User:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;"><font color="#000">'''''निर्मल दुलाल'''''</font></span>]]&nbsp;[[User Talk:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;">^{(<font color="#0272FD">कुरा गर्नुहोस</font>)}</span>]] १५:३५, १७ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय) :<small class="delsort-notice">नोट: यो छलफल [[विकिपिडिया:विकिपरियोजना मेटाउने क्रमबद्ध/मानिस|सूची मानिस-सम्बन्धित मेटाउने छलफल]]मा शामिल गरीएको छ। [[User:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;"><font color="#000">'''''निर्मल दुलाल'''''</font></span>]]&nbsp;[[User Talk:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;">^{(<font color="#0272FD">कुरा गर्नुहोस</font>)}</span>]] १५:३५, १७ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय)</small> q25ileg9cbs808ylgc5kj6e35811qow 1074016 1074013 2022-08-17T10:24:33Z DIVINE 40529 /* प्रकाश न्यौपाने */ wikitext text/x-wiki ===[[:प्रकाश न्यौपाने]]=== {{REMOVE THIS TEMPLATE WHEN CLOSING THIS AfD|जी}} <noinclude>{{AFD help}}</noinclude> :{{la|प्रकाश न्यौपाने}} – (<includeonly>[[विकिपिडिया:मेटाउनु पर्ने लेखहरू/प्रकाश न्यौपाने|मेपले हेर्नुहोस्]]</includeonly><noinclude>[[विकिपिडिया:मेटाउनु पर्ने लेखहरू/लग/२०२२ अगस्ट १७#{{anchorencode:प्रकाश न्यौपाने}}|लग हेर्नुहोस्]]</noinclude>{{int:dot-separator}} <span class="plainlinks">[https://tools.wmflabs.org/jackbot/snottywong/cgi-bin/votecounter.cgi?page=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A4%BF%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%AE%E0%A5%87%E0%A4%9F%E0%A4%BE%E0%A4%89%E0%A4%A8%E0%A5%81_%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A8%E0%A5%87_%E0%A4%B2%E0%A5%87%E0%A4%96%E0%A4%B9%E0%A4%B0%E0%A5%82/%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B6_%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%8C%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%87 तथ्याङ्क]</span>) :({{Find sources AFD|प्रकाश न्यौपाने}}) व्यक्तिले आफैले वा अरू लगाई पृष्ठ निर्माण गर्न लगाएको पाइएको तथा उल्लेखनिय व्यक्ति नभएकोले। [[User:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;"><font color="#000">'''''निर्मल दुलाल'''''</font></span>]]&nbsp;[[User Talk:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;">^{(<font color="#0272FD">कुरा गर्नुहोस</font>)}</span>]] १५:३५, १७ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय) :<small class="delsort-notice">नोट: यो छलफल [[विकिपिडिया:विकिपरियोजना मेटाउने क्रमबद्ध/मानिस|सूची मानिस-सम्बन्धित मेटाउने छलफल]]मा शामिल गरीएको छ। [[User:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;"><font color="#000">'''''निर्मल दुलाल'''''</font></span>]]&nbsp;[[User Talk:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;">^{(<font color="#0272FD">कुरा गर्नुहोस</font>)}</span>]] १५:३५, १७ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय)</small> * '''नमेटाउन''' :{{unsupport}} उल्लेखनिए नेपाली स्रोत र धेरै गित तथा संगीत रहेको र उल्लेखनिय व्यक्ति भएकोले। २०१८ पहिले बनाइएको र आफै वा अन्य ब्यक्ती भन्नु आफ्नै मन गड्न्ते कहाँनी प्रतित हुन्छ । द हिन्दू , जि न्युज , नेपाल लाईभ टुडे, ABC Nepal TV र अन्य स्रोत हरु आफै मा बिश्वासनिय स्रोत हरु हुन । [[User:DIVINE|DIVINE]] ([[User talk:DIVINE|कुरा गर्ने]]) १६:०९, १७ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय) 5ju25se758cb8gm2euy9ywh2hje1eju 1074017 1074016 2022-08-17T10:25:40Z DIVINE 40529 /* प्रकाश न्यौपाने */- wikitext text/x-wiki ===[[:प्रकाश न्यौपाने]]=== {{REMOVE THIS TEMPLATE WHEN CLOSING THIS AfD|जी}} <noinclude>{{AFD help}}</noinclude> :{{la|प्रकाश न्यौपाने}} – (<includeonly>[[विकिपिडिया:मेटाउनु पर्ने लेखहरू/प्रकाश न्यौपाने|मेपले हेर्नुहोस्]]</includeonly><noinclude>[[विकिपिडिया:मेटाउनु पर्ने लेखहरू/लग/२०२२ अगस्ट १७#{{anchorencode:प्रकाश न्यौपाने}}|लग हेर्नुहोस्]]</noinclude>{{int:dot-separator}} <span class="plainlinks">[https://tools.wmflabs.org/jackbot/snottywong/cgi-bin/votecounter.cgi?page=%E0%A4%B5%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A4%BF%E0%A4%A1%E0%A4%BF%E0%A4%AF%E0%A4%BE:%E0%A4%AE%E0%A5%87%E0%A4%9F%E0%A4%BE%E0%A4%89%E0%A4%A8%E0%A5%81_%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A8%E0%A5%87_%E0%A4%B2%E0%A5%87%E0%A4%96%E0%A4%B9%E0%A4%B0%E0%A5%82/%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B6_%E0%A4%A8%E0%A5%8D%E0%A4%AF%E0%A5%8C%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%A8%E0%A5%87 तथ्याङ्क]</span>) :({{Find sources AFD|प्रकाश न्यौपाने}}) व्यक्तिले आफैले वा अरू लगाई पृष्ठ निर्माण गर्न लगाएको पाइएको तथा उल्लेखनिय व्यक्ति नभएकोले। [[User:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;"><font color="#000">'''''निर्मल दुलाल'''''</font></span>]]&nbsp;[[User Talk:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;">^{(<font color="#0272FD">कुरा गर्नुहोस</font>)}</span>]] १५:३५, १७ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय) :<small class="delsort-notice">नोट: यो छलफल [[विकिपिडिया:विकिपरियोजना मेटाउने क्रमबद्ध/मानिस|सूची मानिस-सम्बन्धित मेटाउने छलफल]]मा शामिल गरीएको छ। [[User:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;"><font color="#000">'''''निर्मल दुलाल'''''</font></span>]]&nbsp;[[User Talk:Nirmal Dulal|<span style="text-shadow:gray 3px 3px 2px;">^{(<font color="#0272FD">कुरा गर्नुहोस</font>)}</span>]] १५:३५, १७ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय)</small> * '''मेटाउन''' :{{unsupport}} उल्लेखनिए नेपाली स्रोत र धेरै गित तथा संगीत रहेको र उल्लेखनिय व्यक्ति भएकोले। २०१८ पहिले बनाइएको र आफै वा अन्य ब्यक्ती भन्नु आफ्नै मन गड्न्ते कहाँनी प्रतित हुन्छ । द हिन्दू , जि न्युज , नेपाल लाईभ टुडे, ABC Nepal TV र अन्य स्रोत हरु आफै मा बिश्वासनिय स्रोत हरु हुन । [[User:DIVINE|DIVINE]] ([[User talk:DIVINE|कुरा गर्ने]]) १६:०९, १७ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय) ewtunuzlb7ax2me3up8fsvxp0lsolh9 3 126670 1074014 2022-08-17T10:12:30Z नेपाली विकिपिडिया स्वागत 28168 [[ढाँचा:नमस्ते|स्वागतम्]] wikitext text/x-wiki {{ढाँचा:नमस्ते|realName=|name=अमिक राई}} -- [[User:नेपाली विकिपिडिया स्वागत|नेपाली विकिपिडिया स्वागत]] ([[User talk:नेपाली विकिपिडिया स्वागत|कुरा गर्ने]]) १५:५७, १७ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय) 9q0b3wiih4y1s1wb37t8jabmf7urr6d 3 126671 1074018 2022-08-17T10:48:54Z बडा काजी 52836 स्वागतम् wikitext text/x-wiki <div style="width: 99%; color: #111; {{box-shadow|0|1px|3px|rgba(0, 0, 0, 0.35)}} {{border-radius|2px}}"> <div style="overflow:hidden; height:auto; background: #fff; width: 100%; padding-bottom:18px;"> <div style="font-size: 36px; margin-top: 24px;margin-left: 16px; font-family: 'Linux Libertine',Georgia,Times,serif; line-height: 1.2em;">नमस्ते, DIVINEज्यू</div> <div style="font-size: 24px; padding-top: 0px; margin-left: 16px; font-family: 'Linux Libertine',Georgia,Times,serif; line-height:1.2em; color: #666; "> [[नेपाली विकिपिडिया]]मा हार्दिक [[विकिपिडिया:स्वागत|स्वागत छ]]! </div></div> <div style="vertical-align:middle; color: black; background-color:#fff"> <div style="display: flex; flex-flow: row wrap; background-color:#EAECF0; padding: 10px; padding-left: 25px; "> <div style="font-size: 18px; padding-top: 0px; margin-left: 0px; text-align: center; font-family: 'Linux Libertine',Georgia,Times,serif; line-height:1.5em; color: #111; "> हालसम्म नेपाली विकिपिडियामा [[विशेष:Statistics|{{NUMBEROFARTICLES}}]] लेखहरू छन्। यसलाई बढाउन [[विकिपिडिया:विकिपीडियामा योगदान|तपाईँको योगदान]]को आवश्यकता रहेको छ। आउनुहोस् तपाईँ हामी सबै मिलेर नेपाली विकिपिडियालाई विश्वका अन्य प्रमुख [[:meta:List_of_Wikipedias/ne|भाषाका विकिपिडिया जत्ति कै धनी]] बनाऔँ। विकिपिडियाले कुनै पनि व्यक्तिलाई सम्पादन गर्ने अधिकार दिन्छ। मलाई आशा छ कि तपाईंले यहाँ मन पराउनुहुन्छ र योगदान गर्ने निर्णय गर्नुहुन्छ।</div> <div style="flex: 1 1 300px;"><br/> <div style="font-size: 17px; font-family: 'Linux Libertine',Georgia,Times,serif; line-height:1.2em; font-weight:normal;">[[File:Symbol support2 vote.svg|25px|alt=|link=]] सुरुवात</div> <div style="font-size: 15px;"> * पहिले [[विकिपिडिया:विकिपिडियाको बारेमा|विकिपिडियाको परिचय पृष्ठ]] पढ्नुहोस्। * तपाइँले कसरी [[मद्दत:सहायता विषयसूचि|विकिपिडियामा योगदान गर्न सक्नुहुन्छ]] जान्नुहोस्। * आफ्नो परिचय दिनको लागि तपाईँको [[प्रयोगकर्ता:DIVINE|प्रयोगकर्ता पृष्ठ]] बनाउनुहोला ताकि हामी तपाईलाई अझ राम्रोसँग चिन्न सक्छौं। (परिचय दिइरहनु आवश्यक नै भने छैन) </div> </div> <div style="flex: 1 1 300px;"><br/> <div style="font-size: 17px; font-family: 'Linux Libertine',Georgia,Times,serif; line-height:1.2em; font-weight:normal;">[[File:Artículo bueno-blue.svg|25px|alt=|link=]] सुझावहरू</div> <div style="font-size: 15px;"> * कृपया [[विकिपिडिया:स्वशिक्षा/वार्तालाप पृष्ठ|वार्तालाप पृष्ठ]]मा चारवटा वक्र (<code><nowiki>~~~~</nowiki></code>) प्रयोग गरि हस्ताक्षर गर्नुहोला। यसो गर्नाले वार्तालाप पृष्ठमा स्वत: तपाईँको नाम, वार्ता पृष्ठसूत्र र मिति थपिने छ। * यदि तपाईँलाई विकिपिडियामा केही समस्या परेको छ भने आफ्नो वार्तालाप पृष्ठमा <code>'''<nowiki>{{मद्दत}}</nowiki>'''</code> राख्नु होला। कसैले तपाईँको समस्याको समाधान बताउने छन्। * नयाँ पृष्ठहरू [[विकिपिडिया:स्वशिक्षा/सम्पादन|सम्पादन गर्दा]] वा [[विकिपिडिया:कसरी लेख बनाउने?|सिर्जना गर्दा]], [[विकिपिडिया:स्वशिक्षा/सन्दर्भ|सन्दर्भ]]हरू थप्दा वा मेटाउँदा गल्ती गर्न डराउनु पर्दैन किनकि गल्तीहरु सबैले गर्छन्। </div> </div> </div> <div style="padding: 10px; padding-left: 25px; "> <div style="text-align: center;"> {{clickable button 2|विकिपिडिया:कसरी लेख बनाउने?|कसरी लेख बनाउने?|class=mw-ui-constructive center}} </div> <div style="text-align: center;"> {{clickable button 2|विकिपिडिया:चिया घर|यदि तपाइँसँग प्रश्नहरू छन् भने यहाँ सोध्नुहोस्|class=mw-ui-constructive center}} </div> </div> </div> </div> '''स्वागतम्''', हामी नेपाली विकिपिडियामा तपाइँको सम्पादनको लागि पर्खिरहेका छौं!--[[User:बडा काजी|बडा काजी]] ([[User talk:बडा काजी|कुरा गर्ने]]) १६:३३, १७ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय) bj74fj5m4e7qmxjbltwup65a7szyvho