श्रेणी:संस्कृति

<mediawiki xmlns="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/" xmlns:xsi="http://www.w3.org/2001/XMLSchema-instance" xsi:schemaLocation="http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10/ http://www.mediawiki.org/xml/export-0.10.xsd" version="0.10" xml:lang="ne">
  <siteinfo>
    <sitename>विकिपिडिया</sitename>
    <dbname>newiki</dbname>
    <base>https://ne.wikipedia.org/wiki/%E0%A4%AE%E0%A5%81%E0%A4%96%E0%A5%8D%E0%A4%AF_%E0%A4%AA%E0%A5%83%E0%A4%B7%E0%A5%8D%E0%A4%A0</base>
    <generator>MediaWiki 1.39.0-wmf.23</generator>
    <case>first-letter</case>
    <namespaces>
      <namespace key="-2" case="first-letter">मीडिया</namespace>
      <namespace key="-1" case="first-letter">विशेष</namespace>
      <namespace key="0" case="first-letter" />
      <namespace key="1" case="first-letter">वार्तालाप</namespace>
      <namespace key="2" case="first-letter">प्रयोगकर्ता</namespace>
      <namespace key="3" case="first-letter">प्रयोगकर्ता वार्ता</namespace>
      <namespace key="4" case="first-letter">विकिपिडिया</namespace>
      <namespace key="5" case="first-letter">विकिपिडिया वार्ता</namespace>
      <namespace key="6" case="first-letter">चित्र</namespace>
      <namespace key="7" case="first-letter">चित्र वार्ता</namespace>
      <namespace key="8" case="first-letter">मीडियाविकि</namespace>
      <namespace key="9" case="first-letter">मीडियाविकि वार्ता</namespace>
      <namespace key="10" case="first-letter">ढाँचा</namespace>
      <namespace key="11" case="first-letter">ढाँचा वार्ता</namespace>
      <namespace key="12" case="first-letter">मद्दत</namespace>
      <namespace key="13" case="first-letter">मद्दत वार्ता</namespace>
      <namespace key="14" case="first-letter">श्रेणी</namespace>
      <namespace key="15" case="first-letter">श्रेणी वार्ता</namespace>
      <namespace key="100" case="first-letter">पोर्टल</namespace>
      <namespace key="101" case="first-letter">पोर्टल वार्ता</namespace>
      <namespace key="118" case="first-letter">मस्यौदा</namespace>
      <namespace key="119" case="first-letter">मस्यौदा वार्ता</namespace>
      <namespace key="710" case="first-letter">TimedText</namespace>
      <namespace key="711" case="first-letter">TimedText talk</namespace>
      <namespace key="828" case="first-letter">मोड्युल</namespace>
      <namespace key="829" case="first-letter">मोड्युल वार्तालाप</namespace>
      <namespace key="2300" case="first-letter">Gadget</namespace>
      <namespace key="2301" case="first-letter">Gadget talk</namespace>
      <namespace key="2302" case="case-sensitive">Gadget definition</namespace>
      <namespace key="2303" case="case-sensitive">Gadget definition talk</namespace>
    </namespaces>
  </siteinfo>
  <page>
    <title>श्रेणी:संस्कृति</title>
    <ns>14</ns>
    <id>3068</id>
    <revision>
      <id>1073470</id>
      <parentid>999318</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T07:43:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>राज कुमार रिजाल</username>
        <id>57048</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="563" xml:space="preserve">&lt;iframe src=&quot;https://www.facebook.com/plugins/post.php?href=https%3A%2F%2Fwww.facebook.com%2Frajkumar.rijal.1%2Fposts%2Fpfbid035nH4twK8AEA9RV9faBDs8YQGyG48ivPxugstDmrviMkKtagDb2QpJ4MB3HGYGUVcl&amp;show_text=true&amp;width=500&quot; width=&quot;500&quot; height=&quot;304&quot; style=&quot;border:none;overflow:hidden&quot; scrolling=&quot;no&quot; frameborder=&quot;0&quot; allowfullscreen=&quot;true&quot; allow=&quot;autoplay; clipboard-write; encrypted-media; picture-in-picture; web-share&quot;&gt;&lt;/iframe&gt;{{Cat main|संस्कृति}}
{{Commonscat|Culture}}

[[श्रेणी:देश अनुसार संस्कृति]]</text>
      <sha1>msef3ixy0drz631z72yvzpz9669o981</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1073476</id>
      <parentid>1073470</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:13:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nirmal Dulal</username>
        <id>4744</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>Reverted 1 edit by [[Special:Contributions/राज कुमार रिजाल|राज कुमार रिजाल]] ([[User talk:राज कुमार रिजाल|talk]]) to last revision by Saroj Uprety</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="138" xml:space="preserve">{{Cat main|संस्कृति}}
{{Commonscat|Culture}}

[[श्रेणी:देश अनुसार संस्कृति]]</text>
      <sha1>f8en31rm7bhhl3v1nsf3q7hsiqn5j4z</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ढाँचा:चलचित्र</title>
    <ns>10</ns>
    <id>6497</id>
    <redirect title="ढाँचा:चलचित्र जानकारी बाकस" />
    <revision>
      <id>1073432</id>
      <parentid>683212</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T19:21:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>बडा काजी</username>
        <id>52836</id>
      </contributor>
      <comment>+[[ढाँचा:चलचित्र जानकारी बाकस]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="86" xml:space="preserve">#REDIRECT [[ढाँचा:चलचित्र जानकारी बाकस]]</text>
      <sha1>eipggf3ah30m2rew8pkwqlxkwq3m787</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>पृथ्वी राजमार्ग</title>
    <ns>0</ns>
    <id>7430</id>
    <revision>
      <id>1073452</id>
      <parentid>1073396</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T02:28:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bishaldev100</username>
        <id>28807</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2018" xml:space="preserve">'''पृथ्वी राजमार्ग''' पोखरा उपत्यकालाई राजधानी उपत्यकासँग जोडदछ ।{{Infobox road
|country=NPL
|type=H
|route=4
|alternate_name= Prithvi Highway
|translation=पृथ्वी राजमार्ग|
|image = Prithvi Highway at Ghansikuwa.jpg
|image_notes= Prithvi Highway at [[Ghansikuwa]]
| map={{maplink|frame=yes|plain=yes|frame-align=center|frame-width=290|frame-height=240|type=line|id=Q7245961|stroke-width=3}}
| map_custom=yes
| map_notes=Prithvi Highway in red
|length_km=174
|direction_a=East
|direction_b=West
|terminus_a = [[Naubise]]
|terminus_b = [[पोखरा]]
|destinations=[[Naubise]], [[Galchhi]], [[गजुरी]], [[मलेखु]], [[Kurintar]], [[Mungling]], [[Anbukhaireni]], [[Dumre]], [[Damauli]], [[पोखरा]]
|history=Completed in 1974
| next_type = H
| next_route = 05
| next_dab = H05 (नेपाल)
| previous_type = H
| previous_route = 03
| previous_dab = H03 (नेपाल)
}}
[[चित्र:Prithvi Highway 1973.jpg|left|thumb|416x416px|नौबिसे मा रहेको पृथ्वी राजमार्गको शिलालेख]]
२०० कि मी लामो यो राजमार्ग पोखरा उपत्यकालाई राजधानी उपत्यकासँग जोडदछ । यो चिन सरकारको सहयोगमा बनेको राजमार्ग पनि हो। र नेपाल सनौली बॉर्डर देखी लियर पोखरा सम्म को यात्रा गरन सकिनछ

[[चित्र:Prithvi_Highway_at_Malekhu.jpg|thumb|पृथ्वी राजमार्ग, [[मलेखु]]]]
[[श्रेणी:नेपालका राजमार्गहरू]]


{{stub}}

==यो पनि हेर्नुहोस्==
{{नेपालका राजमार्गहरू}}</text>
      <sha1>sy6r3xct60fm6p02cloccufx2xpjn4i</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1073453</id>
      <parentid>1073452</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T02:29:22Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bishaldev100</username>
        <id>28807</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2099" xml:space="preserve">'''पृथ्वी राजमार्ग''' पोखरा उपत्यकालाई राजधानी उपत्यकासँग जोडदछ ।{{Infobox road
|country=NPL
|type=H
|route=4
|alternate_name= Prithvi Highway
|translation=पृथ्वी राजमार्ग|
|image = Prithvi Highway at Ghansikuwa.jpg
|image_notes= Prithvi Highway at [[Ghansikuwa]]
| map={{maplink|frame=yes|plain=yes|frame-align=center|frame-width=290|frame-height=240|type=line|id=Q7245961|stroke-width=3}}
| map_custom=yes
| map_notes=Prithvi Highway in red
|length_km=174
|direction_a=East
|direction_b=West
|terminus_a = [[नौबिसे]]
|terminus_b = [[पोखरा]]
|destinations=[[Naubise]], [[गल्छी]], [[गजुरी]], [[मलेखु]], [[कुरिनटार]], [[मुगलिन]], [[आबुखैरेनी]], [[डुम्रे]], [[दमौली]], [[पोखरा]]
|history=Completed in 1974
| next_type = H
| next_route = 05
| next_dab = H05 (नेपाल)
| previous_type = H
| previous_route = 03
| previous_dab = H03 (नेपाल)
}}
[[चित्र:Prithvi Highway 1973.jpg|left|thumb|416x416px|नौबिसे मा रहेको पृथ्वी राजमार्गको शिलालेख]]
२०० कि मी लामो यो राजमार्ग पोखरा उपत्यकालाई राजधानी उपत्यकासँग जोडदछ । यो चिन सरकारको सहयोगमा बनेको राजमार्ग पनि हो। र नेपाल सनौली बॉर्डर देखी लियर पोखरा सम्म को यात्रा गरन सकिनछ

[[चित्र:Prithvi_Highway_at_Malekhu.jpg|thumb|पृथ्वी राजमार्ग, [[मलेखु]]]]
[[श्रेणी:नेपालका राजमार्गहरू]]


{{stub}}

==यो पनि हेर्नुहोस्==
{{नेपालका राजमार्गहरू}}</text>
      <sha1>ozkilzuvlv4obgw4lp5ysz0gck9el71</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1073454</id>
      <parentid>1073453</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T02:30:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bishaldev100</username>
        <id>28807</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2229" xml:space="preserve">'''पृथ्वी राजमार्ग''' पोखरा उपत्यकालाई राजधानी उपत्यकासँग जोडदछ ।{{Infobox road
|country=NPL
|type=H
|route=4
|alternate_name= Prithvi Highway
|translation=पृथ्वी राजमार्ग|
|image = Prithvi Highway at Ghansikuwa.jpg
|image_notes= Prithvi Highway at [[Ghansikuwa]]
| map={{maplink|frame=yes|plain=yes|frame-align=center|frame-width=290|frame-height=240|type=line|id=Q7245961|stroke-width=3}}
| map_custom=yes
| map_notes=पृथ्वी राजमार्ग रातो रेखामा देखाइएको छ।
|length_km=174
|direction_a=East
|direction_b=West
|terminus_a = [[नौबिसे]]
|terminus_b = [[पोखरा]]
|destinations=[[नौबिसे]], [[गल्छी]], [[गजुरी]], [[मलेखु]], [[कुरिनटार]], [[मुगलिन]], [[आबुखैरेनी]], [[डुम्रे]], [[दमौली]], [[पोखरा]]
|history=सन् १९७४ मा सम्पन्न
| next_type = H
| next_route = 05
| next_dab = H05 (नेपाल)
| previous_type = H
| previous_route = 03
| previous_dab = H03 (नेपाल)
}}
[[चित्र:Prithvi Highway 1973.jpg|left|thumb|416x416px|नौबिसे मा रहेको पृथ्वी राजमार्गको शिलालेख]]
२०० कि मी लामो यो राजमार्ग पोखरा उपत्यकालाई राजधानी उपत्यकासँग जोडदछ । यो चिन सरकारको सहयोगमा बनेको राजमार्ग पनि हो। र नेपाल सनौली बॉर्डर देखी लियर पोखरा सम्म को यात्रा गरन सकिनछ

[[चित्र:Prithvi_Highway_at_Malekhu.jpg|thumb|पृथ्वी राजमार्ग, [[मलेखु]]]]
[[श्रेणी:नेपालका राजमार्गहरू]]


{{stub}}

==यो पनि हेर्नुहोस्==
{{नेपालका राजमार्गहरू}}</text>
      <sha1>2hl3vjt1unozlqx0y9fojralxyg7int</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>नेपाल टेलिकम</title>
    <ns>0</ns>
    <id>7616</id>
    <revision>
      <id>1073440</id>
      <parentid>1073143</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T19:44:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikilingual</username>
        <id>57782</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="21069" xml:space="preserve">{{Infobox company
| name = {{nowrap|नेपाल दूरसञ्चार कम्पनी लिमिटेड&lt;br /&gt; (नेपाल टेलिकम)}}
| logo = File:NepalTelecome.jpg|thumb|NepalTelecome
| type = [[पब्लिक कम्पनी|सार्वजनिक]]
| traded_as = 
| predecessor = नेपाल दूरसञ्चार निगम
| products = मोबाइल टेलिफोन सेवा, जिएसएम, जिपीआरएस, [[थ्री जी]], [[फोरजी]]
| founder = 
| key_people = सुनिल पौडेल &lt;ref name=ekanti&gt;{{cite web|title=नेपाल टेलिकमको प्रबन्ध निर्देशकमा पौडेल नियुक्त|url=https://ekantipur.com/business/2022/04/07/164934171245257617.html|access-date=17 April, 2022}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{cite web|title=सञ्चालक समिति|url=https://www.ntc.net.np/about-us/board-of-directors|access-date=17 April, 2022}}&lt;/ref&gt;
| industry = [[दूरसञ्चार]]
| services = [[ल्यान्डलाइन|निश्चित लाइन]] र [[मोबाइल फोन|मोबाइल टेलिफोन सेवा]], [[ब्रोडब्याण्ड इन्टरनेट एक्सेस|ब्रोडब्याण्ड]] र निश्चित-लाइन इन्टरनेट सेवा [[इन्टरनेट एसएमएस]]
| revenue = {{Nowrap|{{Increase}} नेरू ३४३.४४७ बिलियन &lt;small&gt;(२०१६)&lt;/small&gt;&lt;ref name=UFR4Q&gt;{{cite web|url=https://www.ntc.net.np/departments/cfo/finance-state/4th_quarterly_report_072-73-statement.pdf|title= आर्थिक वर्ष २०७२/७३ को नतिजा (२०१५/१६)|publisher=वित्त बिभाग, नेपाल टेलिकम}}&lt;/ref&gt;}}
| operating_income = {{Increase}} नेरू ३४३.४४७&amp;nbsp;बिलियन &lt;small&gt;(२०१६)&lt;/small&gt;&lt;ref name=UFR4Q/&gt;
| net_income = {{Increase}} नेरू १७.१२२&amp;nbsp;बिलियन &lt;small&gt;(२०१६)&lt;/small&gt;&lt;ref name=UFR4Q/&gt;
| assets = {{Increase}} नेरू ८११५.२८९&amp;nbsp;बिलियन &lt;small&gt;(२०१६)&lt;/small&gt;&lt;ref name=UFR4Q/&gt;
| coordinates = {{coord|27.415|85.190 | region:NP_source:googlemaps | display=inline,title}}
| equity = {{Increase}} नेरू ४८५.४६०&amp;nbsp;बिलियन &lt;small&gt;(२०१६)&lt;/small&gt;&lt;ref name=UFR4Q/&gt;
| num_employees = ३९१२ (पुष २०७८)&lt;ref&gt;https://cms.ntc.net.np/storage/media/BvdkPCOc0GEvQPKh9Uesl4gGC17K60vRHJult5BX.pdf आवधिक विवरण&lt;/ref&gt;
| divisions = 
| subsid = 
| caption = नेपाल टेलिकमको लोगो, २००४–हाल
| foundation = {{start date and age|2004|April|13|p=y|df=y}}&lt;ref&gt;{{cite press release| title=कम्पनीको बारेमा संक्षिप्त जानकारी| url= https://www.ntc.net.np/companyInfo/ntBrief.php}}&lt;/ref&gt;
| location_city = भद्रकाली प्लाजा, [[काठमाडौँ]]
| homepage = {{URL|https://www.ntc.net.np|एनटीसी.नेट.एनपी}}
}}
'''नेपाल टेलिकम''' ९१.४९% सरकारी साझेदारीको साथ सरकारी स्वामित्वमा रहेको दूरसञ्चार सेवा प्रदायक हो। यसको स्थापना २०३२ असार १ गते नेपाल दूरसञ्चार संस्थानको रूपमा भएता पनि २०६० माघ २२ गते यो '''नेपाल दूरसञ्चार कम्पनी'''को रूपमा दर्ता भएको थियो। २०६१ बैशाख देखि यसलाई '''नेपाल टेलिकम''' भन्न थालिएको थियो। यसले देशभरमा पि.एस.टी.एन., सिडीएमए, लगायतका आधारभूत टेलिफोन र जिएसएम र सिडीएमए जस्ता मोवाइल सेवा प्रदान गर्ने गरेको छ। टेलिकमले इन्टरनेट सेवामा डायल-अप आइएसडीएन लिज्ड [[एडीएसएल इन्टरनेट]] र स्काई डाटा मार्फत [[वायरलेस इन्टरनेट]] प्रदान गर्ने गर्दछ। बैङ्क तथा विभिन्न निकायहरूलाई तथ्याङ्क आदान प्रदान गर्न [[लिज्ड सर्किट]]को सेवा समेत टेलिकमले दिने गर्दछ। २०६४ फागुनमा सर्वसाधारणका लागि पनि शेयर बिक्री गर्न खुला गरेको यो कम्पनीको जारी पूँजी १५ अर्ब तथा चालू पूँजी २२ अर्ब रूपैयाँ रहेको छ। यस कम्पनीमा हाल करिव ३,९१२ कर्मचारी कार्यरत छन्। हरेक वर्ष माघ २२ गते नेपाल टेलिकमले आफ्नो बार्षिकोत्सव मनाउने गर्दछ।

नेपाल टेलिकम आइएसडिएन र लिज्ड लाइन सेवाको नेपालमा एक मात्र प्रदायक हो। सन् २००५ मा नेपालको दूरसञ्चार उद्योगमा [[एनसेल]] (पहिले मेरो मोबाईलको रूपमा चिनिने) को प्रवेश पछि यो जीएसएम मोबाइल सेवाको मात्र प्रदायक बन्नबाट चुकेको थियो। ५,४०० भन्दा बढी कर्मचारीहरूसँग यो नेपालको सबैभन्दा ठूलो निगम हो। देशको यसको विभिन्न भागहरूमा कुल २६२ टेलिफोन  
विनियम कार्यलयहरू छन् जसले ६०३,२९१ पीएसटीएन लाइनहरूमा यसले सेवा पुर्‍याएको छ। यसले ५० लाख भन्दा बढी जीएसएम सेलुलर फोनहरू र १० लाख भन्दा बढी सीडीएमए फोन लाइनहरूमा सेवा दिइरहेको छ। हालैको एक डाटा अनुसार, यसका ल्यान्डलाइन, जीएसएम मोबाइल, सीडीएमए र इन्टरनेट सेवा गरी १ करोड भन्दा बढी प्रयोगकर्ताहरू रहेका छन्।&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.ntc.net.np|title=नेपाल दूरसञ्चार कम्पनी लिमिटेड :: नेपाल टेलिकम ::गृहपृष्ठ|publisher=|accessdate=६ अगस्ट २०१५}}&lt;/ref&gt; नेपाल टेलिकमले सन् २०१७ जनवरी १ बाट ४ जी एलटिइ सेवा शुरु गरेको थियो। हाल नेपालको ६६५ बटा स्थानिय तहहरूमा यो सेवा पुगिसकेको छ ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://techsansar.com/tech-news/4g-lte-nepal-telecom/|title=नेपाल टेलिकमको ४ जी एलटिइ सेवा शुग गरिएको छ|last=|first=|date=|website=|publisher=टेक संसार|ref=6|accessdate=१ जनवरी २०१७}}&lt;/ref&gt;

== विकासक्रम ==

वि.सं. १९७० मा काठमाडौँमा म्याग्नेटो सिस्टमको स्थापना भई नेपालमा दूरसञ्चार सेवाको थालनी हो। अत्यन्तै सीमित भागमा शुरु गरिएको यो सेवा नै दूरसञ्चार सेवा विस्तारको पहिलो खुड्किलो हो। वि.सं. १९७१ मा काठमाडौँ र रक्सौलबीच ओपन वायर लाईनको स्थापना भएपछि पहिलो चोटी ट्रंक टेलिफोन सेवाको शुरुवात भएको हो। वि.सं. १९९१ मा टेलिफोन हेड अफिस कार्यालयको स्थापना थियो। वि.सं. १९९२ मा काठमाडौँमा २५ लाईनको अटोमेटिक टेलिफोन एक्सचेन्जको स्थापना भएपछि देशमा स्थानीय टेलीफोन सेवाको श्रीगणेश भयो। यसबाट मात्र सार्वजनिक रूपमा टेलिफोन सेवा उपलब्ध भएको मान्नुपर्छ। श्री ३ मोहन शमशेरका पालामा वि.सं. २००५ सालमा नेपालमा मोहन आकाशवाणी नामले आकाशवाणी सेवा शुरु भएको हो। यसको कार्यालयलाई आकाशवाणी हेड अफिस भनिन्थ्यो। सेवाको शुरुवात २००७ सालमा प्रजातन्त्रको उदय भएपछि देशका ६ वटा मुख्य स्थानहरूमा एच.एफ.उपकरण स्थापना भएपछि भएको हो। २०१६ सालमा तत्कालिक टेलिफोन हेड अफिस र आकाशवाणी हेड अफिसलाई एकै ठाउँमा गाभी निर्माण, यातायात र सञ्चार मन्त्रालयअन्तर्गत दूरसञ्चार विभागको स्थापना भएको थियो। यस विभागलाई २०२६ साल कात्तिक १ गते दूरसञ्चार समितिमा परिणत गरिएको थियो। राष्ट्रिय एकताको सुदृढीकरण तथा सन्तुलित आर्थिक विकासको निमित्त आवश्यक पूर्वाधार तयार गर्नुका साथै उपलब्ध दूरसञ्चार सेवा सर्वसाधारणमा सरल, सुगम एवं सुपथरूपमा अधिराज्यका दुर्गम स्थानमा समेत उपलब्ध गराउने उद्देश्य लिई सञ्चार संस्थान ऐन, २०२८ अन्तरगत नेपाल दूर सञ्चार संस्थानको स्थापना २०३२ साल असार १ गते भएको थियो। यस संस्थानलाई नेपाल सरकार (तत्कालिन श्री ५ को सरकार) को पूर्ण स्वामित्वमा राखिएको थियो।&lt;ref&gt;Nepal Telecom Annual Report, 2065&lt;/ref&gt;

==वित्तीय अवस्था ==

नेपाल टेलिकमको वित्तीय अवस्था निम्नानुसारको रहेको छ। &lt;ref&gt;[http://ntc.net.np/publication/annualreport.php वार्षिक प्रतिवेदन]&lt;/ref&gt;

{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
|'''अवधि''' || '''कारोबार (रू)''' || '''कर अघिको नाफा/नोक्सान (रू)''' || '''खुद नाफा/नोक्सान (रू)''' || '''बेसिक ईपिएस (रू)'''
|-
| आषाढ मसान्त २०७१ || ३९,२६८,४१६,६६८ || १५,५९९,१९६,८२० || ११,६८१,१५२,८६० || ७७.८७
|-
| आषाढ मसान्त २०७० || ३८,८५८,२६०,९७९ || १५,१३१,०३२,५६५ || ११,२९९,१७५,९९७ || ७५.३३
|-
| आषाढ मसान्त २०६९ || ३६,७९१,८२०,२०६ || १५,६१७,१८९,०१२ || ११,६०५,२६९,५८२ || ७७.३७
|-
| आषाढ मसान्त २०६८ || ३१,९३२,१७७,५८९ || १६,३८९,६३९,३६४ || १२,१२०,२९८,७९४ || ८०.८०
|-
| आषाढ मसान्त २०६७ || २७,१६२,३०३,३१४ || १४,४४१,०९५,२०८|| १०,७७५,१५४,४६४ || ७१.८३
|-
|}


कम्पनीका अन्तर्गत कार्यालयहरू

'''निर्देशनालय'''

कम्पनी सचिवालय, केन्द्रीय कार्यालय,

दूरसञ्चार तालीम केन्द्र, [[बबरमहल]],

मोवाइल सेवा निर्देशनालय, [[पुल्चोक]],

वायरलेस सेवा निर्देशनालय, [[छाउनी]],

सूचना प्रविधि निर्देशनालय, [[जावलाखेल]],

स्याटेलाईट सेवा निर्देशनालय, [[त्रिपुरेश्वर]],

काठमाडौँ क्षेत्रीय निर्देशनालय, [[सुन्धारा]] - अन्तर्गतका ४० दूरसञ्चार कार्यालयहरू

पूर्वाञ्चल क्षेत्रीय निर्देशनालय, [[विराटनगर महानगरपालिका|विराटनगर]] - अन्तर्गतका ५६ दूरसञ्चार कार्यालयहरू

मध्यमाञ्चल क्षेत्रीय निर्देशनालय, [[वीरगञ्ज महानगरपालिका|बीरगञ्ज]] - अन्तर्गतका ४३ दूरसञ्चार कार्यालयहरू

पश्चिमाञ्चल क्षेत्रीय निर्देशनालय, [[भैरहवा]] - अन्तर्गतका ४० दूरसञ्चार कार्यालयहरू

मध्य पश्चिमाञ्चल क्षेत्रीय निर्देशनालय, [[नेपालगञ्ज उपमहानगरपालिका|नेपालगञ्ज]] - अन्तर्गतका ३२ दूरसञ्चार कार्यालयहरू

सुदुर पश्चिमाञ्चल क्षेत्रीय निर्देशनालय, [[धनगढी (स्पष्टता)|धनगढी]] - अन्तर्गतका २४ दूरसञ्चार कार्यालयहरू

'''केन्द्रीय कार्यालयस्थित विभाग'''

अर्थ विभाग, 

आर्थिक योजना तथा व्यवस्थापन विभाग, 

आलेप तथा निरिक्षण विभाग, 

जनशक्ति व्यवस्थापन विभाग, 

ट्रान्समिसन योजना विभाग, 

पदपूर्ति सचिवालय, 

मर्मत सम्भार तथा सञ्चालन विभाग, 

मेटेरियल म्यानेजमेन्ट विभाग, 

राजश्व विभाग, लेखा विभाग,

विकास विभाग, 

व्यापार व्यवस्थापन विभाग, 

सिभिल विभाग, 

स्वीचिङ योजना विभाग

'''अन्य विभाग'''

अन्तर्राष्ट्रिय सेवा विभाग, [[त्रिपुरेश्वर]],

अप्टिकल नेटवर्क आयोजना विभाग, [[बबरमहल]],

एक्सेस नेटवर्क विभाग, [[छाउनी]], 

ट्रान्समिसन विभाग, [[त्रिपुरेश्वर]], 

नेटवर्क आयोजना कार्यान्वयन विभाग, 

कुपण्डोल, पावर विभाग, [[छाउनी]], 

स्वीचिङ योजना कार्यान्वयन विभाग, [[कुपण्डोल]], 

स्वीचिङ् मर्मत विभाग, [[जावलाखेल]]

==सेवाहरू==
नेपाल टेलिकमले हाल निम्नानुसारका मुख्य सेवा तथा त्यसमा आधारित भ्यालु एडेड सर्भिस हरू उपलब्ध गराउँदै आएको छ।

#[[स्थानीय टेलिफोन]] (ल्यान्डलाइन टेलिफोन) सेवा 
# फ्याक्स सेवा

##एडीएसएल इन्टरनेट सेवा
##नोटिसबोर्ड सेवा आदि
#जीएस एम मोवाइल सेवा
##एफएनएफ सेवा: नेपाल टेलिकमको यस सेवा अन्तर्गत ग्राहकहरूले आफुले सर्बाधिक बढी फोन गर्ने ५ वटा नेपाल टेलिकमका नम्बरलाई एफ एन एफ सुची अन्तर्गत राख्न सक्छन। एफ एन एफ सुचिमा रहेका नम्बरहरूमा जुनसुकै बखत कुरा गर्दा पनि ५५ पैसा करबाहेक प्रतिमिनेट लाग्दछ। यो सेवा सुचारु गर्न एफएनएफ लेखेर एउटा स्पेस पछि नम्बर फेरी स्पेस पछि नम्बर लेख्नु पर्दछ यो प्रकृयाले ५ वटा नम्बर लेखी सकेपछी १४०० मा मेसेज पठाएपछी सेवा सुचारु हुन्छ।  
#सिडीएमए मोवाइल सेवा
#थ्री जी इन्टरनेट/भिडियो कल
#जीपीआरएस इन्टरनेट
#सिडीएमए फिक्स्ड फोन
#सिडीएमए इभीडीओ सेवा
#इन्टरनेट लिज लाईन
#इन्ट्रानेट लिज लाईन

हरेक वर्ष माघ २२ गते नेपाल टेलिकमले आफ्नो बार्षिकोत्सव मनाउने गर्दछ।
== साझेदारीको संरचना == 
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
| [[नेपाल सरकार]] || ९१.४९%
|-
| कर्मचारी              || ४.५%
|-
| सार्वजनिक          || ३.९८%
|-
|[[नागरिक लगानी कोष]]|| ०.०३%
|}

==यो पनि हेर्नुहोस्==
* [[स्मार्ट सेल]]
* [[एनसेल]]

==स्रोत==
{{reflist}}
==बाह्य कडीहरू==
[http://ntc.net.np आधिकारिक वेबसाइट]
[[श्रेणी:सञ्चार]]
[[श्रेणी:दूरसञ्चार]]
[[श्रेणी:टेलिकम]]
[[श्रेणी:इन्टरनेट सेवा प्रदायकहरू]]
[[श्रेणी:नेपालका दूरसञ्चार कम्पनीहरू]]
[[श्रेणी:नेपालका सार्वजनिक संस्थानहरू]]</text>
      <sha1>07d0b3pc7ld8tiqy6y028s23fkb0etp</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>दमाई जाति</title>
    <ns>0</ns>
    <id>9326</id>
    <revision>
      <id>1073459</id>
      <parentid>1052046</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T03:25:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>120.89.105.195</ip>
      </contributor>
      <comment>/* पेशा */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10284" xml:space="preserve">यो दमाई जाती दलित समुदाय भित्र पर्छ।बिशेष गरि हिन्दु धर्म नै मान्ने जाती हो।यो जातीले नेपालको तराइ,मदेश,हिमाल,पहाड जुनसुकै क्षेत्रमा पनि बसोबास गरेको पाइन्छ।खासमा कर्णाली प्रदेश र सुदुरपश्चिम प्रदेश यो जातिको मुल थलो हो।खासगरि कपडा सिउने र पन्चैबाजा बजाउने यो जातिको मुख्य पेशा हो।

==पृष्ठभूमि==
[[दमाई जाति]] प्राचीन कालदेखि वाद्यवादन अर्थात पन्चैबाजा बजाउने र सिलाइकटाइ पेसा मा रहिआएको नेपालको एक दलित जाति हो । नेपालको इतिहासमा यो जातीले सामाजिक सह अस्तित्व कायम राखेको पाइन्छ ।

==पेशा==
यस जातिको मुख्य पेशा सिलाइ कटाइ प्रमुख हो । यस पेशालाई उनिहरूले अहिलेसम्म पनि निरन्तरता दिइरहेका  छन्। तर केही परिस्कृत भने पक्कै भएको छ । यिनिहरु पञ्चेबाजा पनि बजाउने गर्छन। प्राय जन्ति,मलामी,न्वारान ,छैठी र सभा-समारोह जस्ता शुभ - अशुभ कार्यमा   पन्चैबाजहरू बजाउने गर्दछ्न् ।
[[चित्र:Panchebaja.jpg|thumbnail|पञ्चे बाजामा दमैं जाति]]
धर्म संस्कार र चालचलन :-
दमाई जाती प्राय सबै हिन्दु धर्म नै मान्ने गर्छन। यिनीहरू खास खस आर्य नै हुन।आ-आफ्नो कूलदेवता पुज्ने गर्छन् ।
                                
 =: दमाई जातिका प्रचलित थरहरु:-
१.अछामे/अछामी 
२.असासै
३.अस्कोटी/पाल/सत्याल
४.आउजी
५.आवीखोली
६.अपटार्या                           ७.असासय                      ८.आचार्य                      ९.अधिकारी                       १०.कटवाल
११.कँडेल
१२.कढैवरी
१३.कनाल
१४.करुवाल
१५.कलाखाती/कालाखाती
१६.काखरे/काखडे
१७.कार्कीढोली
१८.कालाखानी
१९.कालिकोटे
२०.कालीदास
२१.कोइराला
२२.कोखरे सिवा/कुखरे सिवा
२३.कोटाजरी
२४.कोटानजारी                       २५. कालाखानी२                   
२६.कोइराला              
२७.कालाथोकी                   २८.कोहराल 
३०.कोटान्जली
३१.खतिवडा
३२.खाती                            ३३.खराल                       ३४.खनाल                      
३५.खरेल
३६.गजमेयर
३७.गुइदे/गुईदेल
३८.गोरखनाथ
३९.गौतम                      ४०.गोतामे सिवा                     ४१.गोर्खेल                          ४२.गौराम                      ४३.गुरुङ 
४४.गौरवाग
४५.गौरी
४६.घतानी
४७.घले/घलेख                       ४८.घतामे 
४९.चण्डुचार
५०.चाहार
५१.चित्रकार
५२.चौडल/चुडाल
५३.चौहान
५४.छिनाल
५५.जनैदार
५६.जैरु                            ५७.जोरी
५८.टेलर
५९.ठटाल                       ६०.ठराल                        ६१.ठ्याकी 
६२.डैणे                           
६३.डेणे                         ६४.डौड
६५.ढोली
६६.ढ्याकी
६७.ढुंगाना                       ६८.तिखत्री
६९.तिल्क्यानी
७०.तिवारी
७१.थागुन्ना
७२.थापा
७३.दकास
७४.दनोल
७५.दमाई
७६.दमाई परेल
७७.दर्जी
७८.दर्नाल
७९.दास
८०.देउकर
८१.देउकाडी/ देउकाँडी 
८२.देउगाडी
८३.देवल/देवाल
८४.दवाडी                         ८५.धगाले
८६.धायकी
८७.नकबाध
८८.नगर्ची
८९.नगवाग
९०.नगवान
९१.नग्वाग
९२.नग्वान
९३.नागरी
९४.नेगी
९५.नेपाल
९६.नेपाली
९७.नैबाग
९८.नौवाग
९९.परियार                     १००.पट्टेली
१०१.पाचकोटी
१०२.पाँचकोटी/पञ्चकोटी
१०३.पाल्पाली
१०४.पोख्रेल 
१०५.पाँचकुरी                      
१०६.पन्त                          १०७.पहाडि                        १०८.फुड्के
१०९.बर्देवा
११०.बाग
११२.बागचन्द
११३.बाग्धास
११४.बुढाप्रिथी
११५.बुषाल
११६.बैकपी
११७.बैज/बैँजु
११८.बैजनाथ
११९.बैजाकोटी
१२०.ब्रम्हदास                    १२१.बेढुवा                      १२२.बस्ताकोटी                
१२३.बुर्लाकोटी                   १२४.बराल                      १२५बाह्रघरे
१२६.भित्रकोटी
१२७.भेडेसिवा
१२८.भेरीकार
१२९.भुषाल                         १३०.मगर
१३१.महरा
१३२.महाते
१३३.माले
१३४.माल्बोक
१३५.मास्टर
१३६.मित्रकोटी
१३७.मिस्त्रीकोटी
१३८.मुडले
१३९.मुडलेकार्की
१४०.मैनाली
१४१.मोत
१४२.मौले पाँचकुरी
१४३. मल्ल                         १४४.मंगता                         १४५.याग्ने
१४६.रचना
१४७.रजवर
१४८.रजवास
१४९.रणपहेली
१५०.रणपाल
१५०.रत्न
१५१.रत्न परियार
१५१.रत्ने
१५२.रनपहेली
१५३.रनपौली
१५४.रनम्याली
१५५.रनवेहली
१५६.राँइगाइ
१५७.राजगाइ
१५८.राना
१५९.रामजाली
१६०.रिमाकोटी
१६१.रुकमेली
१६२.रैका
१६३.रैकाआउजी
१६४.रैकाई                       
१६५.रुमाल्या आउजी                  १६६.राई                       १६७.रतन                          १६८.रेतन
१६९.र्याइझ्याई/रयाइझ्यार
१७०.लाखाढुङ्री/ लाहाढुङ्ग्री                 
१७१.लाखे
१७२.लाप्रे
१७३.लाबर
१७४.लामाघाते
१७५.लुइँटेल                      १७६.लामिछाने 
१७७.वन्दारी
१७८.वर्मदास
१७९.वागदास
१८०.वाहक
१८१.विटालु
१८२.शाही
१८३.श्रमिक
१८४.श्री
१८५.श्रीस                      
१८६.साइतपाच
१८७.साउके
१८८.साहिसमुन्द्र/समुद्रसी/सस्मुन्द्र /साइ समुद्री
१८९.सिं
१९०.सिलाजोशी
१९१.सिलाधर
१९२.सिलाल/शिलाल/शिनाल
१९३.सिल्पकार
१९४.सिवा/शिवा
१९५.सुकुटयाल
१९६.सुकुरयाल
१९७.सुकुवाट्याल
१९८.सुँगुरे
१९९.सुजी
२००.सुतार
२०१.सुनचेउरी
२०२.सुनदास
२०३सुनाम/ सोनाम 
२०४.सुन्चिरी/सुन्चिउरी/ सेन्चुरी
२०५.सुन्दार
२०६.सुन्दास
२०७.सुपयाल
२०८.सूजी
२०९.सेती सुरुवाल
२१०.सेन
२११.सेवा
२१२.स्यावा
२१३.सेसि                        
२१४.सुवाले                         २१५.सप्याली                       २१६.सुर्याल                        २१७.हंसमुखे
२१८.हिङमाङ
२१९.हिमाग/हेनमाङ
२२०.हुड्के
२२१.हुणे</text>
      <sha1>fm3imkvzgkyfzqe3mxdnbrjszbxm1k4</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>कम्पाइलर</title>
    <ns>0</ns>
    <id>9667</id>
    <revision>
      <id>1073473</id>
      <parentid>960810</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T09:18:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <ip>202.51.80.247</ip>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="566" xml:space="preserve">{{Orphan|date=जुन २०११}}

'''कम्पाइलर''' एक [[कम्प्युटर प्रोग्राम]] हो जसले कम्प्युटरको उच्च स्तरीय भाषामा लेखेको कोडलाई [[निर्दिष्ट कोड]]मा अनुवाद गर्ने कार्य गर्दछ।यसले सबै कोड हरु लाई यकै पटकमा translate गर्छ ।

[[श्रेणी:कम्प्युटर]]


{{stub}}</text>
      <sha1>t2krzeburd9dfuqbb0fvji71aso025y</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>रङ्ग</title>
    <ns>0</ns>
    <id>15243</id>
    <revision>
      <id>1073411</id>
      <parentid>998033</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T12:49:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>बडा काजी</username>
        <id>52836</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1985" xml:space="preserve">[[File:AdditiveColorMixing.svg|thumb|विभिन्न रंगहरूलाई समाहित गर्दा एउटा नयाँ रंग।]]
[[File:SubtractiveColorMixing.png|thumb|मिश्रित विभिन्न रंगबाट एक रंग घटाउँदा निकलेको परिणाम।]]
'''रंग''' अथवा '''रङ्ग''' [[प्रकाश]]को एउटा [[सम्पति]] (property) हो। हरेक रंगको एउटा आफ्नै तरङ्ग लम्बाई (wavelength) हुन्छ। 

विज्ञानका अनुसार जुनसुकै रङ पनि आधारभूत Cyan, Magenta, Yello, blacK (CMYK) ४ वटा रङबाट बन्दछन्। कसै कसैले Red, Green, Blue (RGB) पनि भनेका छन्।

धेरै प्रचलित रंगहरू हुन: 
* {{Colorbox|black}} [[कालो]]
* {{Colorbox|gray}} [[खरानी (रङ्ग)|खरानी]]
* {{Colorbox|white}} [[सेतो]]
* {{Colorbox|red}} [[रातो]]
* {{Colorbox|orange}} [[सुन्तला]]
* {{Colorbox|yellow}} [[पहेँलो]]
* {{Colorbox|green}} [[हरियो]]
* {{Colorbox|blue}} [[निलो|नीलो]]
* {{Colorbox|purple}} [[बैजनी]]
* {{Colorbox|brown}} [[खैरो]]
* {{Colorbox|magenta}} [[Magenta]]
* {{Colorbox|cyan}} [[Cyan]]
* {{Colorbox|olive}} [[Olive]]
* {{Colorbox|maroon}} [[Maroon]]
* {{Colorbox|navy blue}} [[Navy blue]]
* {{Colorbox|aquamarine}} [[Aquamarine]]
* {{Colorbox|turpuoise}} [[Turquoise]]
* {{Colorbox|silver}} [[चाँदी (रंग)|चाँदी]]
* {{Colorbox|lime}} [[Lime]]
* {{Colorbox|teal}} [[Teal]]
* {{Colorbox|indigo}} [[Indigo]]
* {{Colorbox|violet}} [[Violet]]
* {{Colorbox|pink}} [[गुलाबी]]

{{रंगहरू}}

{{Stub}}
{{Commonscat|Colors}}

[[श्रेणी:रंग]]</text>
      <sha1>b6wlz0p1wdni5clckju3b3ynki9ppbe</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>बर्टेन्ड रसेल</title>
    <ns>0</ns>
    <id>16226</id>
    <revision>
      <id>1073460</id>
      <parentid>902993</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T04:58:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>पर्वत सुबेदी</username>
        <id>31224</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>पर्वत सुबेदी ले [[बर्टेण्ड रसेल]] मा पुनर्निर्देश नछोडि त्यसलाई [[बर्टेन्ड रसेल]] मा सारेको हो</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1379" xml:space="preserve">{{Wikify|date=अक्टोबर २०११}}

{{Orphan|date=जुन २०११}}
[[File:Bertrand Arthur William Russell, 3rd Earl Russell.jpg|thumb|right|]]

१८ मे १८७२ मा बेलायतमा जन्मेका साहित्यकार, गणितज्ञ, समालोचक एवं विचारक । 

सन १९५० मा नोवेल पुरस्कार द्वारा सम्मनित 'रसेल' मानवतावादि एवं वैचारिक स्वतन्त्रतावादि सृजना का लागि प्रसिद्ध छन। उनी युद्द बिरोधि, साम्राज्यबाद बिरोधि, साम्यबाद बिरोधि एव नाजीबाद बिरोधि अभियानमा सधै समर्पित रहे।  स्वतन्त्र जीवन यापन का पक्षपाति 'रसेल'को २ फेब्रुअरी १९७० मा देहान्त भएको थियो।  

उनको [[:en:Why I Am Not a Christian]] अति नै विचारोत्तेजक निवन्ध मानिएको छ। 
{{Commonscat|Bertrand Russell}}

[[श्रेणी:साहित्यकार]]</text>
      <sha1>0arlz6xmgk1f2308m7q9jts19774u89</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>प्रयोगकर्ता वार्ता:Nirmal Dulal</title>
    <ns>3</ns>
    <id>18212</id>
    <revision>
      <id>1073467</id>
      <parentid>1073187</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T07:21:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>राज कुमार रिजाल</username>
        <id>57048</id>
      </contributor>
      <comment>/* मेटाइएको बारे जानकारी */ नयाँ खण्ड</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="39065" xml:space="preserve">{{User:Nirmal Dulal/Menu|Talk Page|alpha=yes|
* '''पुराना वार्तालापहरू :''' [[प्रयोगकर्ता वार्ता:Nirmal Dulal/Archive 1|१]], [[प्रयोगकर्ता वार्ता:Nirmal Dulal/Archive 2|२]]
&lt;small&gt;'''नोट''': ''{{Last edited by}}''&lt;/small&gt;}}

== लेख सुधार सम्पादनथन प्रतियोगितामा सहभागिताको लागि आमन्त्रण ==

{{fmbox
| image     = [[File:Article Improvement Edit-a-thon logo.svg|110px|link=]]	
| imageright= [[File:Wikipedia-logo-v2-ne.svg|110px|link=]]	
| style     =
| textstyle =	
| text      = &lt;center&gt;
नेपाली विकिपिडियामा वि.सं. २०७७ असोज १ गतेदेखि वि.सं. २०७७ असोज ३० गतेसम्म यस विकिपिडियाको लेखहरू सुधार गर्न &lt;big&gt;'''[[विकिपिडिया:लेख सुधार सम्पादनथन|लेख सुधार सम्पादनथन]]'''&lt;/big&gt; प्रतियोगिता सञ्चालन हुन गइरहेकोले प्रतियगितामा सहभागी हुनका लागि आफ्नो नाम '''[[विकिपिडिया:लेख सुधार सम्पादनथन/सहभागीहरू|सहभागी सूचीमा]]''' राख्न हार्दिक अनुरोध गर्दछौँ।&lt;/center&gt;--आयोजन समितिको तर्फबाट [[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]] ([[प्रयोगकर्ता_वार्ता:Biplab Anand|वार्ता]])
}}
&lt;!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&amp;oldid=910906 --&gt;

== लेख सुधार सम्पादनथन प्रतियोगितामा सहभागिताको लागि आमन्त्रण ==

{{fmbox
| image     = [[File:Article Improvement Edit-a-thon logo.svg|110px|link=]]	
| imageright= [[File:Wikipedia-logo-v2-ne.svg|110px|link=]]	
| style     =
| textstyle =	
| text      = &lt;center&gt;
नेपाली विकिपिडियामा वि.सं. २०७७ असोज १ गतेदेखि वि.सं. २०७७ असोज ३० गतेसम्म यस विकिपिडियाको लेखहरू सुधार गर्न &lt;big&gt;'''[[विकिपिडिया:लेख सुधार सम्पादनथन|लेख सुधार सम्पादनथन]]'''&lt;/big&gt; प्रतियोगिता सञ्चालन हुन गइरहेकोले प्रतियगितामा सहभागी हुनका लागि आफ्नो नाम '''[[विकिपिडिया:लेख सुधार सम्पादनथन/सहभागीहरू|सहभागी सूचीमा]]''' राख्न हार्दिक अनुरोध गर्दछौँ।&lt;/center&gt;--आयोजन समितिको तर्फबाट [[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]] ([[प्रयोगकर्ता_वार्ता:Biplab Anand|वार्ता]])
}}
&lt;!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&amp;oldid=910906 --&gt;

== लेख सुधार सम्पादनथन प्रतियोगिताको तथ्याङ्क अद्यावधिक ==

{{fmbox
| image     = [[File:Article Improvement Edit-a-thon logo.svg|110px|link=]]	
| imageright= [[File:Wikipedia-logo-v2-ne.svg|110px|link=]]	
| style     =
| textstyle =	
| text      = &lt;center&gt;
नेपाली विकिपिडियामा सञ्चालन भइरहेको &lt;big&gt;'''[[विकिपिडिया:लेख सुधार सम्पादनथन|लेख सुधार सम्पादनथन]]'''&lt;/big&gt; प्रतियोगितामा सहभागी भइ योगदान दिनुभएकोले यहाँलाई हार्दिक धन्यवाद दिन चाहन्छौँ। प्रतियोगितामा हालसम्म भएको योगदानको आधारमा [[विकिपिडिया:लेख सुधार सम्पादनथन/नतिजा|तथ्याङ्क तालिका]] अद्यावधिक गरिएकोले यहाँले योगदान गर्नुभएको लेखमा कुनै किसिमको समस्या भएमा त्यसलाई समीक्षा गरी यथाशीघ्र सुधार गर्नुहोला। धन्यवाद&lt;/center&gt;--आयोजन समितिको तर्फबाट [[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]] ([[प्रयोगकर्ता_वार्ता:Biplab Anand|वार्ता]])
}}
&lt;!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&amp;oldid=937052 --&gt;
==[[:कारामोरा]] [[विकिपिडिया:शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार|शीघ्र मेट्नुपर्ने]]मा मनोनित==
[[Image:Information icon4.svg|48px|left|alt=|link=]]
{{Quote box|quote=&lt;p&gt;यदि यो तपाईँले सृजना गर्नुभएको पहिलो लेख हो भने, तपाईँ [[विकिपिडिया:स्वशिक्षा|लेखन सहयोग स्वशिक्षा]] पढ्न सक्नुहुन्छ।&lt;/p&gt;&lt;p&gt;लेख सृजना गर्न मद्दत गर्ने [[विकिपिडिया:लेख विजार्ड|लेख सहायिका]] पनि तपाईँ प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ।&lt;/p&gt;|width=20%|align=right}}
नमस्कार, विकिपिडियामा तपाईँलाई [[विकिपिडिया:स्वागत/नव आगन्तुक|स्वागत]] छ। यस [[:कारामोरा]]लाई विकिपिडिया देखि [[विकिपिडिया:पृष्ठ हटाउने नीति|चाँडैनै मेटिने]] भनेर एउटा चिनो राखिएको छ। यसले [[वि:शीमे#ले१|ले१]] मापदण्ड अन्तर्गत '''कुनै सन्दर्भ नभएको''' वा '''विषय पहिचान गर्न पर्याप्त सन्दर्भको कमी भएको''' जनाउदछ। [[विकिपिडिया:प्रमानिकता|कुनै सन्दर्भ नभएका]] सम्पूर्ण सामग्रीलाई [[विकिपिडिया:शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार|शीघ्र मेट्नुपर्ने मापदण्ड]]को आधारमा कुनै पनि समयमा मेटिन सक्छ। 

यदि तपाईँलाई लाग्छ पृष्ठलाई यस कारणले मेटाउनु हुँदैन, तपाईँ '''नामाङ्कन विरोध गर्न''' [[:कारामोरा|पृष्ठमा गएर]] आफ्नो विचार राख्नुहोला। यसले तपाईँलाई पृष्ठ किन मेटाउनु हुँदैन वर्णन गर्ने अवसर दिनेछ। यद्यपि, याद रहोस्, एक पटक पृष्ठ शीघ्र मेटाउन अङ्कित भएमा, यो तत्काल मेटाइनेछ। कृपया पृष्ठबाट शीघ्र मेटाउने चिनो आफैंले नहटाउनुहोला, तर विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:नीति तथा दिशानिर्देशहरूको सूची|नीति तथा दिशानिर्देशहरू]] अनुरूप जानकारी थप्न नहिचकिचाउनुहोला। यदि पृष्ठ मेटिसकिएको, र भविष्यका सन्दर्भ वा सुधारको लागि तपाईँ मेटाइएको सामग्री पुनःप्राप्त गर्न चाहनुहुन्छ भने, कृपया {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&amp;page=%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A5%8B%E0%A4%B0%E0%A4%BE|मेटाउने प्रशासकलाई सम्पर्क गर्न सक्नुहुन्छ}}, वा यदि तपाईँले पहिल्यै त्यसो गरिसक्नुभएमा, एउटा अनुरोध तपाईँ [[विकिपिडिया:मेटाइएको संशोधन|यहाँ राख्न सक्नुहुन्छ]]। &lt;!-- Template:Db-nocontext-notice --&gt; &lt;!-- Template:Db-csd-notice-custom --&gt; [[प्रयोगकर्ता:हिमाल सुबेदी|ہیمال سُبےدی]] [[प्रयोगकर्ता वार्ता:हिमाल सुबेदी|چلو بات کرتے ہیں]] २३:१८, २ नोभेम्बर २०२० (नेपाली समय)

== विकिमिडिया रणनीति कार्यशाला- नेपालमा उपस्थिति सम्बन्धमा ==

नमस्ते {{PAGENAME}} ज्यू,&lt;br&gt;
विकिमिडिया रणनीति अभियानको [[:m:Strategy/Wikimedia movement/2018-20/Transition/Global Conversations|विश्वव्यापी वार्तालाप]] यहि नोभेम्बर २१ र २२ (पहिलो चरण) तथा डिसेम्बर ५ र ६ (दोस्रो चरण)मा हुन गइरहेको यहाँलाई जानकारी नै होला। यसै सन्दर्भमा सो विश्वव्यापी वार्तालापमा नेपाली विकिपिडिया समुदायको तर्फबाट सहभागी हुने प्रयोगकर्ताहरूले विश्वव्यापी विकिमिडिया अभियानमा नेपाली विकिपिडिया समुदायको उपस्थिति स्तरीय तरिकाले प्रस्तुत गर्नुपर्ने हुन्छ। यसकारण नेपाली विकिपिडिया समुदाय तथा दक्षिण एसियाली विकिमिडिया रणनीति अभियानका सदस्य [[:m:User:Marajozkee|राजीव दत्त]]सँगको सहकार्यमा नेपाली विकिपिडियाका सदस्यहरू सम्मिलित अनलाइन विकिमिडिया रणनीति कार्यशाला आयोजना गरेर यो समुदायको विभिन्न पक्ष तथा विकिमिडिया रणनीति अभियानसँग सम्बन्धित बुँदाहरूमाथि छलफल गर्नको लागि यहाँको उपस्थितिको लागि यो सूचना पठाइएको जानकारी गराउन चाहन्छु।&lt;br&gt;
* मिति: सन् २०२० नोभेम्बर २० बेलुका ७ बजे
* दर्ता गर्नुहोस्: [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdqF5iHzdcth-bxAqNT-sXmaS4jHn4rdKVQ3yU86bT5CbF0wQ/viewform?vc=0&amp;c=0&amp;w=1&amp;flr=0&amp;urp=gmail_link&amp;gxids=7628 गुगल फर्म]
नेपाली विकिपिडिया समुदायको तर्फबाट- [[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]]
&lt;!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&amp;oldid=937052 --&gt;

== विश्वव्यापी आचार संहिता (छोटकरी रूप: युसिओसी)को दोस्रो चरण सम्बन्धमा ==

{{fmbox
| image     =[[File:Wikipedia-logo-v2-ne.svg|60px|link=]]
| imageright= 
| style     = 
| textstyle = 
| text      = &lt;center&gt;'''सबै विकिमिडिया परियोजना र अभियान भित्र स्वीकार्य व्यवहारको एउटा सार्वभौमिक मापदण्ड प्रदान गर्न र विकिपिडियालाई एउटा सुरक्षित स्थान बनाउनको लागि [[:m:Universal Code of Conduct/ne|विश्वव्यापी आचार संहिता]]लाई समुदायमा कसरी लागु गर्ने सम्बन्धमा यस विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#विश्वव्यापी_आचार_संहिता_(छोटकरी_रूप:_युसिओसी)को_दोस्रो_चरण_सम्बन्धमा|चौतारी]]मा छलफल भइरहेकोले आफ्नो सुझाव राख्नुहुन अनुरोध गर्दछौँ।'''&lt;/center&gt;
}} --[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) ११:१३, २० जनवरी २०२१ (नेपाली समय)
&lt;!-- Message sent by User:Saroj Uprety@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Saroj_Uprety/MassMessage&amp;oldid=985625 --&gt;

== विश्वव्यापी आचार संहिता (छोटकरी रूप: युसिओसी)को दोस्रो चरण सम्बन्धमा ==

{{fmbox
| image     =[[File:Wikipedia-logo-v2-ne.svg|60px|link=]]
| imageright= 
| style     = 
| textstyle = 
| text      = &lt;div class=&quot;center&quot;&gt;'''सबै विकिमिडिया परियोजना र अभियान भित्र स्वीकार्य व्यवहारको एउटा सार्वभौमिक मापदण्ड प्रदान गर्न र विकिपिडियालाई एउटा सुरक्षित स्थान बनाउनको लागि [[:m:Universal Code of Conduct/ne|विश्वव्यापी आचार संहिता]]लाई समुदायमा कसरी लागु गर्ने सम्बन्धमा यस विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#विश्वव्यापी_आचार_संहिता_(छोटकरी_रूप:_युसिओसी)को_दोस्रो_चरण_सम्बन्धमा|चौतारी]]मा छलफल भइरहेकोले आफ्नो सुझाव राख्नुहुन अनुरोध गर्दछौँ।'''&lt;/div&gt;
}}
--[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) १९:२५, २६ जनवरी २०२१ (नेपाली समय)
&lt;!-- Message sent by User:Saroj Uprety@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/MassMessage&amp;oldid=988353 --&gt;

== युसिओसी सम्बन्धी अनलाइन सामुदायिक बैठक सम्बन्धमा ==

नमस्ते&lt;br&gt;
सबै विकिमिडिया परियोजना र अभियान भित्र स्वीकार्य व्यवहारको एउटा सार्वभौमिक मापदण्ड प्रदान गर्न र विकिपिडियालाई एउटा सुरक्षित स्थान बनाउनको लागि [[:m:Universal Code of Conduct/ne|विश्वव्यापी आचार संहिता]]लाई समुदायमा कसरी लागु गर्ने सम्बन्धमा सन् २०२१ फेब्रुअरी ११ मा अनलाइन सामुदायिक बैठक हुने भएकोले सहभागी हुनको लागि कृपया यो [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLScOrPrBMFBqVozzWc2zsE53xrCJdQpVKQMK6QZI3zLhB8gWmQ/viewform गुगल फारम] भर्नहुन अनुरोध गर्दछु।--[[User:BAnand (WMF)|BAnand (WMF)]] ([[User_talk:BAnand (WMF)|talk]]) 02:47, 10 February 2021 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:BAnand (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=MassMessage/Lists/Nepali_Community&amp;oldid=21091650 --&gt;

== विश्वव्यापी आचार संहिता सर्वेक्षण फारम ==

नमस्ते,&lt;br&gt;
सबै विकिमिडिया परियोजना र अभियान भित्र स्वीकार्य व्यवहारको एउटा सार्वभौमिक मापदण्ड प्रदान गर्न र विकिपिडियालाई एउटा सुरक्षित स्थान बनाउनको लागि [[:m:Universal Code of Conduct/ne|विश्वव्यापी आचार संहिता]]लाई समुदायमा कसरी लागु गर्ने सम्बन्धमा सर्वेक्षण भइरहेकोले आजै [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSfi47HhE6cieY_BGETK9lMSy32uJ9ArtJ3y3BbNaAWjOFiliQ/viewform यो फारम] भर्नहुन अनुरोध गर्दछु।--[[User:BAnand (WMF)|BAnand (WMF)]] ([[User talk:BAnand (WMF)|talk]])
&lt;!-- Message sent by User:BAnand (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=MassMessage/Lists/Nepali_Community&amp;oldid=21129898 --&gt;
:सर्वेक्षण फारम भर्नहुन अनुरोध गर्दछु।--[[User:BAnand (WMF)|BAnand (WMF)]] ([[User talk:BAnand (WMF)|कुरा गर्ने]]) ०७:५९, २ मार्च २०२१ (नेपाली समय)

== विकिमिडिया फाउन्डेसन सामुदायिक समिति सिट: प्रतिक्रियाको लागि बैठक ==

विकिमिडिया फाउन्डेसन न्यासी समितिले सन् २०२१ फेब्रुअरी १ देखि मार्च १ सम्म सामुदायिक चयन प्रक्रियाहरूको बारेमा प्रतिक्रियाको लागि बैठकको आयोजना गरिरहेको छ। विकिमिडिया फाउन्डेसन र विकिमिडिया अभियान विगत १० बर्षमा लगभग पाँच गुणाले वृद्धि भएको छ भने यसको समितिको संरचना र प्रक्रियाहरू मूल रूपमा उस्तै रहिरहेको छ। वर्तमान समितिको संरचनामा हाम्रो क्षमता, प्रदर्शन, र अभियानको विविधता अनुसार प्रतिनिधित्वको अभाव एउटा समस्याको रूपमा रहेको छ। प्रत्यक्ष निर्वाचनले गर्दा अग्रणी भाषा समुदायका उम्मेदवारहरूको पक्ष लिने गरेको छ र उनीहरूको सीप र अनुभवद्वारा समिति सदस्यको रूपमा सेवा दिन कतिको सान्दर्भिक हुन सक्छ वा समितिको विशिष्ट उत्तरदायित्वहरू निर्वाह गर्ने क्षमतामा योगदान पुर्‍याइरहेको छ। तथ्यहरूलाई नियाल्दा वर्तमान प्रक्रियाहरूले उत्तर अमेरिका र पश्चिम युरोपका स्वयंसेवकहरूको पक्ष लिएको छ। वास्तवमा भन्ने हो भने, दक्षिण एसियाबाट अहिलेसम्मको इतिहासमा हेर्दा जम्मा एक जना सदस्यले मात्र समितिमा स्थान बनाउन सकेको छ।

आउँदो महिनाहरूमा हामीलाई तीन सामुदायिक सिटहरू नवीकरण गर्नुपर्नेछ र नयाँ सिटमा तीन थप समुदायिक सदस्यहरू नियुक्त गर्नुपर्नेछ। यो प्रतिक्रियात्मक बैठकमा हामीहरू सबै मिलेर हाम्रो अभियानलाई कसरी प्रतिनिधित्व गर्ने र अनुभव, सीप, र विश्वासका साथ अन्तरदृष्टिसहित तैयार भएका उम्मेदवारहरू छनौट गर्न प्रारूप रेखा तयार गर्न सक्छौं? यस सम्बन्धमा, प्रस्तावित विचारहरूमाथि छलफल गर्न र हामी हाम्रो विचारहरू साझा गर्न, प्रतिक्रिया दिन र प्रक्रियामा योगदान दिनको लागि सामुदायिक छलफल गर्नु राम्रो हुनेछ। यसै विषयमा छलफल गर्न, हामीले यही मार्च १३ को साँझ ७ बजे देखि ८ बजेसम्म बैठक आयोजित भइरहेको छ। बैठकको कडी निम्नलिखित रहेको छ:
https://meet.google.com/ugf-xyyk-ifi

नेपालसँग सम्बन्धित भाषाहरूमा योगदान पुर्‍याइरहेका सम्पूर्ण भाषाका विकिपिडियन र विकिमिडियनलाई यो बैठकमा आफ्नो विचार राख्न स्वागत गरिन्छ। धन्यवाद, [[User:KCVelaga (WMF)]], ११:४२, ७ मार्च २०२१ (नेपाली समय)
&lt;!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&amp;oldid=21193233 --&gt;

== महत्वपूर्ण सामुदायिक छलफलमा सहभागिताको लागि आह्वान ==

नमस्ते, आदरणीय नेपाली विकिपिडिया सम्पादनकर्ता मित्र&lt;br&gt;
नेपाली विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#फाउन्डेसन_अनुदान_सम्बन्धमा_सामुदायिक_परामर्श|चौतारी]]मा महत्वपूर्ण सामुदायिक छलफल भइरहेकोले कृपया सहभागी भई आफ्नो महत्वपूर्ण मत राख्नुहोला। धन्यवाद
&lt;!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/MassMessage&amp;oldid=988353 --&gt;

== अनुदान विषयमा केन्द्रीय नीति नियम ==

नमस्ते आदरणीय सम्पादक मित्र,&lt;br&gt;
'''[[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#अनुदान_विषयमा_केन्द्रीय_नीति_नियम|अनुदान]]'''को विषयमा एउटा केन्द्रीय नीति नियम बनाउनको लागि नेपाली विकिपिडियाको चौतारीमा छलफल भइरहेकोले कृपया आफ्नो अमूल्य सुझाव राख्नहुन अनुरोध गर्दछु। धन्यवाद
&lt;!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/MassMessage&amp;oldid=1005419 --&gt;

== अनुदान विषयमा केन्द्रीय नीति नियम ==

नमस्ते आदरणीय सम्पादक मित्र,&lt;br&gt;
'''[[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#अनुदान_विषयमा_केन्द्रीय_नीति_नियम|अनुदान]]'''को विषयमा एउटा केन्द्रीय नीति नियम बनाउनको लागि नेपाली विकिपिडियाको चौतारीमा छलफल भइरहेकोले कृपया आफ्नो अमूल्य सुझाव राख्नहुन अनुरोध गर्दछु। धन्यवाद --समुदायको तर्फबाट [[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]] ११:१०, ९ जुन २०२१ (नेपाली समय)
&lt;!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/MassMessage&amp;oldid=1005419 --&gt;

== Invitation for Functionary consultation 2021 ==

Greetings, Admins of the emerging community,

I'm letting you know in advance about a meeting I'd like to invite you to regarding the [[:m:Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] and the community's ownership of its future enforcement. I'm still in the process of putting together the details, but I wanted to share the date with you: 10/11 July, 2021. I do not have a time on this date yet, but I will let you soon. We have created a [[:m:Universal Code of Conduct/Functionary consultations/June and July 2021|meta page]] with basic information. Please take a look at the meta page and sign up your name under the appropriate section.

Thank you for your time.--[[User:BAnand (WMF)|BAnand (WMF)]] 15:14, 10 June 2021 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:BAnand (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=MassMessage/Lists/UCoC_Group&amp;oldid=21568660 --&gt;

== [Wikimedia Foundation elections 2021] Candidates meet with South Asia + ESEAP communities ==

Hello,

As you may already know, the [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021|2021 Wikimedia Foundation Board of Trustees elections]] are from 4 August 2021 to 17 August 2021. Members of the Wikimedia community have the opportunity to elect four candidates to a three-year term. After a three-week-long Call for Candidates, there are [[:m:Template:WMF elections candidate/2021/candidates gallery|20 candidates for the 2021 election]]. 

An &lt;u&gt;event for community members to know and interact with the candidates&lt;/u&gt; is being organized. During the event, the candidates will briefly introduce themselves and then answer questions from community members. The event details are as follows:
*Date: 31 July 2021 (Saturday)
*Timings: [https://zonestamp.toolforge.org/1627727412 check in your local time]
:*Bangladesh: 4:30 pm to 7:00 pm
:*India &amp; Sri Lanka: 4:00 pm to 6:30 pm
:*Nepal: 4:15 pm to 6:45 pm
:*Pakistan &amp; Maldives: 3:30 pm to 6:00 pm
* Live interpretation is being provided in Hindi.
*'''Please register using [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSflJge3dFia9ejDG57OOwAHDq9yqnTdVD0HWEsRBhS4PrLGIg/viewform?usp=sf_link this form]

For more details, please visit the event page at [[:m:Wikimedia Foundation elections/2021/Meetings/South Asia + ESEAP|Wikimedia Foundation elections/2021/Meetings/South Asia + ESEAP]].

Hope that you are able to join us, [[:m:User:KCVelaga (WMF)|KCVelaga (WMF)]], १२:१७, २३ जुलाई २०२१ (नेपाली समय)
&lt;!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&amp;oldid=21774692 --&gt;
== ''Invitation for Wiki Loves Women South Asia 2021'' ==

&lt;div style = &quot;line-height: 1.2&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-size:200%;&quot;&gt;'''Wiki Loves Women South Asia 2021'''&lt;/span&gt;&lt;br&gt;'''September 1 - September 30, 2021'''&lt;span style=&quot;font-size:120%; float:right;&quot;&gt;[[m:Wiki Loves Women South Asia 2021|&lt;span style=&quot;font-size:10px;color:red&quot;&gt;''view details!''&lt;/span&gt;]]&lt;/span&gt;
----[[File:Wiki Loves Women South Asia.svg|right|frameless]]'''Wiki Loves Women South Asia''' is back with the 2021 edition. Join us to minify gender gaps and enrich Wikipedia with more diversity. Happening from 1 September - 30 September, [[metawiki:Wiki Loves Women South Asia 2021|Wiki Loves Women South Asia]] welcomes the articles created on gender gap theme. This year we will focus on women's empowerment and gender discrimination related topics.

We are proud to announce and invite you and your community to participate in the competition. You can learn more about the scope and the prizes at the [[metawiki:Wiki Loves Women South Asia 2021|''project page'']].

Best wishes,&lt;br&gt;
[[m:Wiki Loves Women South Asia 2021|Wiki Loves Women Team]] [[User:HirokBot|HirokBot]] ([[User talk:HirokBot|कुरा गर्ने]]) ०३:३४, १९ अगस्ट २०२१ (नेपाली समय)
&lt;/div&gt;

== लेख माटाईएको समन्धमा  ==

तपाइले शुष्मा अधिकारी नामक एउटा लेख डिलिट गर्नुभएको छ र कारणमा महत्तो नभएका व्यक्ति दिनुभएको छ।  के एक सेलिब्रिटी को बायोग्राफी लाइ यो कारण लेखेर डिलिट गर्नु उपयुक्त निर्णय हो ?[[User:Endrabcwizart|Endrabcwizart]] ([[User talk:Endrabcwizart|कुरा गर्ने]]) ११:४३, २० अक्टोबर २०२१ (नेपाली समय)

: Please read [[:en:Wikipedia:Notability (people)|this]]. --[[User:Nirmal Dulal|&lt;span style=&quot;text-shadow:gray 3px 3px 2px;&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#000&quot;&gt;'''''निर्मल दुलाल'''''&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]]&amp;nbsp;[[User Talk:Nirmal Dulal|&lt;span style=&quot;text-shadow:gray 3px 3px 2px;&quot;&gt;&lt;sup&gt;(&lt;font color=&quot;#0272FD&quot;&gt;कुरा गर्नुहोस&lt;/font&gt;)&lt;/sup&gt;&lt;/span&gt;]]  १४:४०, २० अक्टोबर २०२१ (नेपाली समय)

बहिराहरूको लागि नि सुननु नै पर्ने बाध्यता  नबनाईदिनुहोला

== गिरिजा अधिकारी पृष्ठ हटाइएको बारेमा ==

मैले जनसेवा श्री पत्रकार गिरिजा अधिकारीको बारेमा ‘गिरिजा अधिकारी’ शिर्षकको पृष्ठ तयार पारेको थिएँ । तर अहिले त्यो पृष्ठ हटाइएको छ । उहाँ लोकप्रिय व्यक्तित्व हुनुहुन्छ तर हटाउनुको कारणमा महत्वहिन लेखिएको छ । यसलाई पून समावेश गर्न मिल्छ कि मिल्दैन ? पृष्ठमा पर्याप्तमा मात्रमा श्रोत पनि खुलाइएको थियो । त्यसलाई फेरि पनि पब्लिस गर्ने अनुमति मिल्छ कि ? कृपया जानकारी दिनुहुन अनुरोध गर्दछु ।
[[User:Chandraghalan|Chandraghalan]] ([[User talk:Chandraghalan|कुरा गर्ने]]) १४:०५, २० डिसेम्बर २०२१ (नेपाली समय)

== How we will see unregistered users ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=content/&gt;
Hi!

You get this message because you are an admin on a Wikimedia wiki.

When someone edits a Wikimedia wiki without being logged in today, we show their IP address. As you may already know, we will not be able to do this in the future. This is a decision by the Wikimedia Foundation Legal department, because norms and regulations for privacy online have changed.

Instead of the IP we will show a masked identity. You as an admin '''will still be able to access the IP'''. There will also be a new user right for those who need to see the full IPs of unregistered users to fight vandalism, harassment and spam without being admins. Patrollers will also see part of the IP even without this user right. We are also working on [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/Improving tools|better tools]] to help.

If you have not seen it before, you can [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|read more on Meta]]. If you want to make sure you don’t miss technical changes on the Wikimedia wikis, you can [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|subscribe]] to [[m:Tech/News|the weekly technical newsletter]].

We have [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation#IP Masking Implementation Approaches (FAQ)|two suggested ways]] this identity could work. '''We would appreciate your feedback''' on which way you think would work best for you and your wiki, now and in the future. You can [[m:Talk:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|let us know on the talk page]]. You can write in your language. The suggestions were posted in October and we will decide after 17 January.

Thank you. 
/[[m:User:Johan (WMF)|Johan (WMF)]]&lt;section end=content/&gt;
&lt;/div&gt;

००:०३, ५ जनवरी २०२२ (नेपाली समय)
&lt;!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Target_lists/Admins2022(6)&amp;oldid=22532666 --&gt;

== रिजालहरुको कुल पुजाको ऐतिहाँसिक विवरण र विधि ==

निर्मल सर तपाइले मैले राख्न खोजेको विवरण मेटाइ दिनु भएको छ । खास किन हो ? के विकिमिडियाको नियम बिपरित छ वा मैले कुनै प्रक्रिया पूरा गरेको छुइन कृपया जानकारी पाउन पाए हुन्थ्यो। [[Special:Contributions/103.98.130.150|103.98.130.150]] ([[User talk:103.98.130.150|कुरा गर्ने]]) १७:२६, ७ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय)
: [[:en:Wikipedia:What is an article?|यो]] हेर्नुहोला। कारण थाहा पाउनु हुनेछ।- [[User:Nirmal Dulal|&lt;span style=&quot;text-shadow:gray 3px 3px 2px;&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#000&quot;&gt;'''''निर्मल दुलाल'''''&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]]&amp;nbsp;[[User Talk:Nirmal Dulal|&lt;span style=&quot;text-shadow:gray 3px 3px 2px;&quot;&gt;&lt;sup&gt;(&lt;font color=&quot;#0272FD&quot;&gt;कुरा गर्नुहोस&lt;/font&gt;)&lt;/sup&gt;&lt;/span&gt;]]  ११:४३, ८ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय)

== मेटाइएको बारे जानकारी ==

रिजालहरुको कुल पुजाको ऐतिहाँसिक विवरण र विधिको लेख समाबेश गर्दा मेटाउनु हुन्छ तर के कारणले मेटाउनु पर्ने भएको हो जानकारी पाउन सकेको छैन । कृपया जानकारी दिनुन्थ्यो कि?? [[User:राज कुमार रिजाल|राज कुमार रिजाल]] ([[User talk:राज कुमार रिजाल|कुरा गर्ने]]) १३:०६, ११ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय)</text>
      <sha1>te8jr6pf2sdgdwjc41fpam36yb9d0wh</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1073477</id>
      <parentid>1073467</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:17:42Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Nirmal Dulal</username>
        <id>4744</id>
      </contributor>
      <comment>/* मेटाइएको बारे जानकारी */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="39720" xml:space="preserve">{{User:Nirmal Dulal/Menu|Talk Page|alpha=yes|
* '''पुराना वार्तालापहरू :''' [[प्रयोगकर्ता वार्ता:Nirmal Dulal/Archive 1|१]], [[प्रयोगकर्ता वार्ता:Nirmal Dulal/Archive 2|२]]
&lt;small&gt;'''नोट''': ''{{Last edited by}}''&lt;/small&gt;}}

== लेख सुधार सम्पादनथन प्रतियोगितामा सहभागिताको लागि आमन्त्रण ==

{{fmbox
| image     = [[File:Article Improvement Edit-a-thon logo.svg|110px|link=]]	
| imageright= [[File:Wikipedia-logo-v2-ne.svg|110px|link=]]	
| style     =
| textstyle =	
| text      = &lt;center&gt;
नेपाली विकिपिडियामा वि.सं. २०७७ असोज १ गतेदेखि वि.सं. २०७७ असोज ३० गतेसम्म यस विकिपिडियाको लेखहरू सुधार गर्न &lt;big&gt;'''[[विकिपिडिया:लेख सुधार सम्पादनथन|लेख सुधार सम्पादनथन]]'''&lt;/big&gt; प्रतियोगिता सञ्चालन हुन गइरहेकोले प्रतियगितामा सहभागी हुनका लागि आफ्नो नाम '''[[विकिपिडिया:लेख सुधार सम्पादनथन/सहभागीहरू|सहभागी सूचीमा]]''' राख्न हार्दिक अनुरोध गर्दछौँ।&lt;/center&gt;--आयोजन समितिको तर्फबाट [[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]] ([[प्रयोगकर्ता_वार्ता:Biplab Anand|वार्ता]])
}}
&lt;!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&amp;oldid=910906 --&gt;

== लेख सुधार सम्पादनथन प्रतियोगितामा सहभागिताको लागि आमन्त्रण ==

{{fmbox
| image     = [[File:Article Improvement Edit-a-thon logo.svg|110px|link=]]	
| imageright= [[File:Wikipedia-logo-v2-ne.svg|110px|link=]]	
| style     =
| textstyle =	
| text      = &lt;center&gt;
नेपाली विकिपिडियामा वि.सं. २०७७ असोज १ गतेदेखि वि.सं. २०७७ असोज ३० गतेसम्म यस विकिपिडियाको लेखहरू सुधार गर्न &lt;big&gt;'''[[विकिपिडिया:लेख सुधार सम्पादनथन|लेख सुधार सम्पादनथन]]'''&lt;/big&gt; प्रतियोगिता सञ्चालन हुन गइरहेकोले प्रतियगितामा सहभागी हुनका लागि आफ्नो नाम '''[[विकिपिडिया:लेख सुधार सम्पादनथन/सहभागीहरू|सहभागी सूचीमा]]''' राख्न हार्दिक अनुरोध गर्दछौँ।&lt;/center&gt;--आयोजन समितिको तर्फबाट [[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]] ([[प्रयोगकर्ता_वार्ता:Biplab Anand|वार्ता]])
}}
&lt;!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&amp;oldid=910906 --&gt;

== लेख सुधार सम्पादनथन प्रतियोगिताको तथ्याङ्क अद्यावधिक ==

{{fmbox
| image     = [[File:Article Improvement Edit-a-thon logo.svg|110px|link=]]	
| imageright= [[File:Wikipedia-logo-v2-ne.svg|110px|link=]]	
| style     =
| textstyle =	
| text      = &lt;center&gt;
नेपाली विकिपिडियामा सञ्चालन भइरहेको &lt;big&gt;'''[[विकिपिडिया:लेख सुधार सम्पादनथन|लेख सुधार सम्पादनथन]]'''&lt;/big&gt; प्रतियोगितामा सहभागी भइ योगदान दिनुभएकोले यहाँलाई हार्दिक धन्यवाद दिन चाहन्छौँ। प्रतियोगितामा हालसम्म भएको योगदानको आधारमा [[विकिपिडिया:लेख सुधार सम्पादनथन/नतिजा|तथ्याङ्क तालिका]] अद्यावधिक गरिएकोले यहाँले योगदान गर्नुभएको लेखमा कुनै किसिमको समस्या भएमा त्यसलाई समीक्षा गरी यथाशीघ्र सुधार गर्नुहोला। धन्यवाद&lt;/center&gt;--आयोजन समितिको तर्फबाट [[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]] ([[प्रयोगकर्ता_वार्ता:Biplab Anand|वार्ता]])
}}
&lt;!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&amp;oldid=937052 --&gt;
==[[:कारामोरा]] [[विकिपिडिया:शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार|शीघ्र मेट्नुपर्ने]]मा मनोनित==
[[Image:Information icon4.svg|48px|left|alt=|link=]]
{{Quote box|quote=&lt;p&gt;यदि यो तपाईँले सृजना गर्नुभएको पहिलो लेख हो भने, तपाईँ [[विकिपिडिया:स्वशिक्षा|लेखन सहयोग स्वशिक्षा]] पढ्न सक्नुहुन्छ।&lt;/p&gt;&lt;p&gt;लेख सृजना गर्न मद्दत गर्ने [[विकिपिडिया:लेख विजार्ड|लेख सहायिका]] पनि तपाईँ प्रयोग गर्न सक्नुहुन्छ।&lt;/p&gt;|width=20%|align=right}}
नमस्कार, विकिपिडियामा तपाईँलाई [[विकिपिडिया:स्वागत/नव आगन्तुक|स्वागत]] छ। यस [[:कारामोरा]]लाई विकिपिडिया देखि [[विकिपिडिया:पृष्ठ हटाउने नीति|चाँडैनै मेटिने]] भनेर एउटा चिनो राखिएको छ। यसले [[वि:शीमे#ले१|ले१]] मापदण्ड अन्तर्गत '''कुनै सन्दर्भ नभएको''' वा '''विषय पहिचान गर्न पर्याप्त सन्दर्भको कमी भएको''' जनाउदछ। [[विकिपिडिया:प्रमानिकता|कुनै सन्दर्भ नभएका]] सम्पूर्ण सामग्रीलाई [[विकिपिडिया:शीघ्र मेट्नुपर्ने आधार|शीघ्र मेट्नुपर्ने मापदण्ड]]को आधारमा कुनै पनि समयमा मेटिन सक्छ। 

यदि तपाईँलाई लाग्छ पृष्ठलाई यस कारणले मेटाउनु हुँदैन, तपाईँ '''नामाङ्कन विरोध गर्न''' [[:कारामोरा|पृष्ठमा गएर]] आफ्नो विचार राख्नुहोला। यसले तपाईँलाई पृष्ठ किन मेटाउनु हुँदैन वर्णन गर्ने अवसर दिनेछ। यद्यपि, याद रहोस्, एक पटक पृष्ठ शीघ्र मेटाउन अङ्कित भएमा, यो तत्काल मेटाइनेछ। कृपया पृष्ठबाट शीघ्र मेटाउने चिनो आफैंले नहटाउनुहोला, तर विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:नीति तथा दिशानिर्देशहरूको सूची|नीति तथा दिशानिर्देशहरू]] अनुरूप जानकारी थप्न नहिचकिचाउनुहोला। यदि पृष्ठ मेटिसकिएको, र भविष्यका सन्दर्भ वा सुधारको लागि तपाईँ मेटाइएको सामग्री पुनःप्राप्त गर्न चाहनुहुन्छ भने, कृपया {{Querylink|Special:Log|qs=type=delete&amp;page=%E0%A4%95%E0%A4%BE%E0%A4%B0%E0%A4%BE%E0%A4%AE%E0%A5%8B%E0%A4%B0%E0%A4%BE|मेटाउने प्रशासकलाई सम्पर्क गर्न सक्नुहुन्छ}}, वा यदि तपाईँले पहिल्यै त्यसो गरिसक्नुभएमा, एउटा अनुरोध तपाईँ [[विकिपिडिया:मेटाइएको संशोधन|यहाँ राख्न सक्नुहुन्छ]]। &lt;!-- Template:Db-nocontext-notice --&gt; &lt;!-- Template:Db-csd-notice-custom --&gt; [[प्रयोगकर्ता:हिमाल सुबेदी|ہیمال سُبےدی]] [[प्रयोगकर्ता वार्ता:हिमाल सुबेदी|چلو بات کرتے ہیں]] २३:१८, २ नोभेम्बर २०२० (नेपाली समय)

== विकिमिडिया रणनीति कार्यशाला- नेपालमा उपस्थिति सम्बन्धमा ==

नमस्ते {{PAGENAME}} ज्यू,&lt;br&gt;
विकिमिडिया रणनीति अभियानको [[:m:Strategy/Wikimedia movement/2018-20/Transition/Global Conversations|विश्वव्यापी वार्तालाप]] यहि नोभेम्बर २१ र २२ (पहिलो चरण) तथा डिसेम्बर ५ र ६ (दोस्रो चरण)मा हुन गइरहेको यहाँलाई जानकारी नै होला। यसै सन्दर्भमा सो विश्वव्यापी वार्तालापमा नेपाली विकिपिडिया समुदायको तर्फबाट सहभागी हुने प्रयोगकर्ताहरूले विश्वव्यापी विकिमिडिया अभियानमा नेपाली विकिपिडिया समुदायको उपस्थिति स्तरीय तरिकाले प्रस्तुत गर्नुपर्ने हुन्छ। यसकारण नेपाली विकिपिडिया समुदाय तथा दक्षिण एसियाली विकिमिडिया रणनीति अभियानका सदस्य [[:m:User:Marajozkee|राजीव दत्त]]सँगको सहकार्यमा नेपाली विकिपिडियाका सदस्यहरू सम्मिलित अनलाइन विकिमिडिया रणनीति कार्यशाला आयोजना गरेर यो समुदायको विभिन्न पक्ष तथा विकिमिडिया रणनीति अभियानसँग सम्बन्धित बुँदाहरूमाथि छलफल गर्नको लागि यहाँको उपस्थितिको लागि यो सूचना पठाइएको जानकारी गराउन चाहन्छु।&lt;br&gt;
* मिति: सन् २०२० नोभेम्बर २० बेलुका ७ बजे
* दर्ता गर्नुहोस्: [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSdqF5iHzdcth-bxAqNT-sXmaS4jHn4rdKVQ3yU86bT5CbF0wQ/viewform?vc=0&amp;c=0&amp;w=1&amp;flr=0&amp;urp=gmail_link&amp;gxids=7628 गुगल फर्म]
नेपाली विकिपिडिया समुदायको तर्फबाट- [[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]]
&lt;!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/lists&amp;oldid=937052 --&gt;

== विश्वव्यापी आचार संहिता (छोटकरी रूप: युसिओसी)को दोस्रो चरण सम्बन्धमा ==

{{fmbox
| image     =[[File:Wikipedia-logo-v2-ne.svg|60px|link=]]
| imageright= 
| style     = 
| textstyle = 
| text      = &lt;center&gt;'''सबै विकिमिडिया परियोजना र अभियान भित्र स्वीकार्य व्यवहारको एउटा सार्वभौमिक मापदण्ड प्रदान गर्न र विकिपिडियालाई एउटा सुरक्षित स्थान बनाउनको लागि [[:m:Universal Code of Conduct/ne|विश्वव्यापी आचार संहिता]]लाई समुदायमा कसरी लागु गर्ने सम्बन्धमा यस विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#विश्वव्यापी_आचार_संहिता_(छोटकरी_रूप:_युसिओसी)को_दोस्रो_चरण_सम्बन्धमा|चौतारी]]मा छलफल भइरहेकोले आफ्नो सुझाव राख्नुहुन अनुरोध गर्दछौँ।'''&lt;/center&gt;
}} --[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) ११:१३, २० जनवरी २०२१ (नेपाली समय)
&lt;!-- Message sent by User:Saroj Uprety@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Saroj_Uprety/MassMessage&amp;oldid=985625 --&gt;

== विश्वव्यापी आचार संहिता (छोटकरी रूप: युसिओसी)को दोस्रो चरण सम्बन्धमा ==

{{fmbox
| image     =[[File:Wikipedia-logo-v2-ne.svg|60px|link=]]
| imageright= 
| style     = 
| textstyle = 
| text      = &lt;div class=&quot;center&quot;&gt;'''सबै विकिमिडिया परियोजना र अभियान भित्र स्वीकार्य व्यवहारको एउटा सार्वभौमिक मापदण्ड प्रदान गर्न र विकिपिडियालाई एउटा सुरक्षित स्थान बनाउनको लागि [[:m:Universal Code of Conduct/ne|विश्वव्यापी आचार संहिता]]लाई समुदायमा कसरी लागु गर्ने सम्बन्धमा यस विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#विश्वव्यापी_आचार_संहिता_(छोटकरी_रूप:_युसिओसी)को_दोस्रो_चरण_सम्बन्धमा|चौतारी]]मा छलफल भइरहेकोले आफ्नो सुझाव राख्नुहुन अनुरोध गर्दछौँ।'''&lt;/div&gt;
}}
--[[User:MediaWiki message delivery|MediaWiki message delivery]] ([[User talk:MediaWiki message delivery|कुरा गर्ने]]) १९:२५, २६ जनवरी २०२१ (नेपाली समय)
&lt;!-- Message sent by User:Saroj Uprety@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/MassMessage&amp;oldid=988353 --&gt;

== युसिओसी सम्बन्धी अनलाइन सामुदायिक बैठक सम्बन्धमा ==

नमस्ते&lt;br&gt;
सबै विकिमिडिया परियोजना र अभियान भित्र स्वीकार्य व्यवहारको एउटा सार्वभौमिक मापदण्ड प्रदान गर्न र विकिपिडियालाई एउटा सुरक्षित स्थान बनाउनको लागि [[:m:Universal Code of Conduct/ne|विश्वव्यापी आचार संहिता]]लाई समुदायमा कसरी लागु गर्ने सम्बन्धमा सन् २०२१ फेब्रुअरी ११ मा अनलाइन सामुदायिक बैठक हुने भएकोले सहभागी हुनको लागि कृपया यो [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLScOrPrBMFBqVozzWc2zsE53xrCJdQpVKQMK6QZI3zLhB8gWmQ/viewform गुगल फारम] भर्नहुन अनुरोध गर्दछु।--[[User:BAnand (WMF)|BAnand (WMF)]] ([[User_talk:BAnand (WMF)|talk]]) 02:47, 10 February 2021 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:BAnand (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=MassMessage/Lists/Nepali_Community&amp;oldid=21091650 --&gt;

== विश्वव्यापी आचार संहिता सर्वेक्षण फारम ==

नमस्ते,&lt;br&gt;
सबै विकिमिडिया परियोजना र अभियान भित्र स्वीकार्य व्यवहारको एउटा सार्वभौमिक मापदण्ड प्रदान गर्न र विकिपिडियालाई एउटा सुरक्षित स्थान बनाउनको लागि [[:m:Universal Code of Conduct/ne|विश्वव्यापी आचार संहिता]]लाई समुदायमा कसरी लागु गर्ने सम्बन्धमा सर्वेक्षण भइरहेकोले आजै [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSfi47HhE6cieY_BGETK9lMSy32uJ9ArtJ3y3BbNaAWjOFiliQ/viewform यो फारम] भर्नहुन अनुरोध गर्दछु।--[[User:BAnand (WMF)|BAnand (WMF)]] ([[User talk:BAnand (WMF)|talk]])
&lt;!-- Message sent by User:BAnand (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=MassMessage/Lists/Nepali_Community&amp;oldid=21129898 --&gt;
:सर्वेक्षण फारम भर्नहुन अनुरोध गर्दछु।--[[User:BAnand (WMF)|BAnand (WMF)]] ([[User talk:BAnand (WMF)|कुरा गर्ने]]) ०७:५९, २ मार्च २०२१ (नेपाली समय)

== विकिमिडिया फाउन्डेसन सामुदायिक समिति सिट: प्रतिक्रियाको लागि बैठक ==

विकिमिडिया फाउन्डेसन न्यासी समितिले सन् २०२१ फेब्रुअरी १ देखि मार्च १ सम्म सामुदायिक चयन प्रक्रियाहरूको बारेमा प्रतिक्रियाको लागि बैठकको आयोजना गरिरहेको छ। विकिमिडिया फाउन्डेसन र विकिमिडिया अभियान विगत १० बर्षमा लगभग पाँच गुणाले वृद्धि भएको छ भने यसको समितिको संरचना र प्रक्रियाहरू मूल रूपमा उस्तै रहिरहेको छ। वर्तमान समितिको संरचनामा हाम्रो क्षमता, प्रदर्शन, र अभियानको विविधता अनुसार प्रतिनिधित्वको अभाव एउटा समस्याको रूपमा रहेको छ। प्रत्यक्ष निर्वाचनले गर्दा अग्रणी भाषा समुदायका उम्मेदवारहरूको पक्ष लिने गरेको छ र उनीहरूको सीप र अनुभवद्वारा समिति सदस्यको रूपमा सेवा दिन कतिको सान्दर्भिक हुन सक्छ वा समितिको विशिष्ट उत्तरदायित्वहरू निर्वाह गर्ने क्षमतामा योगदान पुर्‍याइरहेको छ। तथ्यहरूलाई नियाल्दा वर्तमान प्रक्रियाहरूले उत्तर अमेरिका र पश्चिम युरोपका स्वयंसेवकहरूको पक्ष लिएको छ। वास्तवमा भन्ने हो भने, दक्षिण एसियाबाट अहिलेसम्मको इतिहासमा हेर्दा जम्मा एक जना सदस्यले मात्र समितिमा स्थान बनाउन सकेको छ।

आउँदो महिनाहरूमा हामीलाई तीन सामुदायिक सिटहरू नवीकरण गर्नुपर्नेछ र नयाँ सिटमा तीन थप समुदायिक सदस्यहरू नियुक्त गर्नुपर्नेछ। यो प्रतिक्रियात्मक बैठकमा हामीहरू सबै मिलेर हाम्रो अभियानलाई कसरी प्रतिनिधित्व गर्ने र अनुभव, सीप, र विश्वासका साथ अन्तरदृष्टिसहित तैयार भएका उम्मेदवारहरू छनौट गर्न प्रारूप रेखा तयार गर्न सक्छौं? यस सम्बन्धमा, प्रस्तावित विचारहरूमाथि छलफल गर्न र हामी हाम्रो विचारहरू साझा गर्न, प्रतिक्रिया दिन र प्रक्रियामा योगदान दिनको लागि सामुदायिक छलफल गर्नु राम्रो हुनेछ। यसै विषयमा छलफल गर्न, हामीले यही मार्च १३ को साँझ ७ बजे देखि ८ बजेसम्म बैठक आयोजित भइरहेको छ। बैठकको कडी निम्नलिखित रहेको छ:
https://meet.google.com/ugf-xyyk-ifi

नेपालसँग सम्बन्धित भाषाहरूमा योगदान पुर्‍याइरहेका सम्पूर्ण भाषाका विकिपिडियन र विकिमिडियनलाई यो बैठकमा आफ्नो विचार राख्न स्वागत गरिन्छ। धन्यवाद, [[User:KCVelaga (WMF)]], ११:४२, ७ मार्च २०२१ (नेपाली समय)
&lt;!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&amp;oldid=21193233 --&gt;

== महत्वपूर्ण सामुदायिक छलफलमा सहभागिताको लागि आह्वान ==

नमस्ते, आदरणीय नेपाली विकिपिडिया सम्पादनकर्ता मित्र&lt;br&gt;
नेपाली विकिपिडियाको [[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#फाउन्डेसन_अनुदान_सम्बन्धमा_सामुदायिक_परामर्श|चौतारी]]मा महत्वपूर्ण सामुदायिक छलफल भइरहेकोले कृपया सहभागी भई आफ्नो महत्वपूर्ण मत राख्नुहोला। धन्यवाद
&lt;!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/MassMessage&amp;oldid=988353 --&gt;

== अनुदान विषयमा केन्द्रीय नीति नियम ==

नमस्ते आदरणीय सम्पादक मित्र,&lt;br&gt;
'''[[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#अनुदान_विषयमा_केन्द्रीय_नीति_नियम|अनुदान]]'''को विषयमा एउटा केन्द्रीय नीति नियम बनाउनको लागि नेपाली विकिपिडियाको चौतारीमा छलफल भइरहेकोले कृपया आफ्नो अमूल्य सुझाव राख्नहुन अनुरोध गर्दछु। धन्यवाद
&lt;!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/MassMessage&amp;oldid=1005419 --&gt;

== अनुदान विषयमा केन्द्रीय नीति नियम ==

नमस्ते आदरणीय सम्पादक मित्र,&lt;br&gt;
'''[[विकिपिडिया:चौतारी_(नीति)#अनुदान_विषयमा_केन्द्रीय_नीति_नियम|अनुदान]]'''को विषयमा एउटा केन्द्रीय नीति नियम बनाउनको लागि नेपाली विकिपिडियाको चौतारीमा छलफल भइरहेकोले कृपया आफ्नो अमूल्य सुझाव राख्नहुन अनुरोध गर्दछु। धन्यवाद --समुदायको तर्फबाट [[User:Biplab Anand|बिप्लब आनन्द]] ११:१०, ९ जुन २०२१ (नेपाली समय)
&lt;!-- Message sent by User:Biplab Anand@newiki using the list at https://ne.wikipedia.org/w/index.php?title=%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%B0%E0%A4%AF%E0%A5%8B%E0%A4%97%E0%A4%95%E0%A4%B0%E0%A5%8D%E0%A4%A4%E0%A4%BE:Biplab_Anand/MassMessage&amp;oldid=1005419 --&gt;

== Invitation for Functionary consultation 2021 ==

Greetings, Admins of the emerging community,

I'm letting you know in advance about a meeting I'd like to invite you to regarding the [[:m:Universal Code of Conduct|Universal Code of Conduct]] and the community's ownership of its future enforcement. I'm still in the process of putting together the details, but I wanted to share the date with you: 10/11 July, 2021. I do not have a time on this date yet, but I will let you soon. We have created a [[:m:Universal Code of Conduct/Functionary consultations/June and July 2021|meta page]] with basic information. Please take a look at the meta page and sign up your name under the appropriate section.

Thank you for your time.--[[User:BAnand (WMF)|BAnand (WMF)]] 15:14, 10 June 2021 (UTC)
&lt;!-- Message sent by User:BAnand (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=MassMessage/Lists/UCoC_Group&amp;oldid=21568660 --&gt;

== [Wikimedia Foundation elections 2021] Candidates meet with South Asia + ESEAP communities ==

Hello,

As you may already know, the [[:m:Wikimedia_Foundation_elections/2021|2021 Wikimedia Foundation Board of Trustees elections]] are from 4 August 2021 to 17 August 2021. Members of the Wikimedia community have the opportunity to elect four candidates to a three-year term. After a three-week-long Call for Candidates, there are [[:m:Template:WMF elections candidate/2021/candidates gallery|20 candidates for the 2021 election]]. 

An &lt;u&gt;event for community members to know and interact with the candidates&lt;/u&gt; is being organized. During the event, the candidates will briefly introduce themselves and then answer questions from community members. The event details are as follows:
*Date: 31 July 2021 (Saturday)
*Timings: [https://zonestamp.toolforge.org/1627727412 check in your local time]
:*Bangladesh: 4:30 pm to 7:00 pm
:*India &amp; Sri Lanka: 4:00 pm to 6:30 pm
:*Nepal: 4:15 pm to 6:45 pm
:*Pakistan &amp; Maldives: 3:30 pm to 6:00 pm
* Live interpretation is being provided in Hindi.
*'''Please register using [https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSflJge3dFia9ejDG57OOwAHDq9yqnTdVD0HWEsRBhS4PrLGIg/viewform?usp=sf_link this form]

For more details, please visit the event page at [[:m:Wikimedia Foundation elections/2021/Meetings/South Asia + ESEAP|Wikimedia Foundation elections/2021/Meetings/South Asia + ESEAP]].

Hope that you are able to join us, [[:m:User:KCVelaga (WMF)|KCVelaga (WMF)]], १२:१७, २३ जुलाई २०२१ (नेपाली समय)
&lt;!-- Message sent by User:KCVelaga (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:KCVelaga_(WMF)/Targets/Temp&amp;oldid=21774692 --&gt;
== ''Invitation for Wiki Loves Women South Asia 2021'' ==

&lt;div style = &quot;line-height: 1.2&quot;&gt;
&lt;span style=&quot;font-size:200%;&quot;&gt;'''Wiki Loves Women South Asia 2021'''&lt;/span&gt;&lt;br&gt;'''September 1 - September 30, 2021'''&lt;span style=&quot;font-size:120%; float:right;&quot;&gt;[[m:Wiki Loves Women South Asia 2021|&lt;span style=&quot;font-size:10px;color:red&quot;&gt;''view details!''&lt;/span&gt;]]&lt;/span&gt;
----[[File:Wiki Loves Women South Asia.svg|right|frameless]]'''Wiki Loves Women South Asia''' is back with the 2021 edition. Join us to minify gender gaps and enrich Wikipedia with more diversity. Happening from 1 September - 30 September, [[metawiki:Wiki Loves Women South Asia 2021|Wiki Loves Women South Asia]] welcomes the articles created on gender gap theme. This year we will focus on women's empowerment and gender discrimination related topics.

We are proud to announce and invite you and your community to participate in the competition. You can learn more about the scope and the prizes at the [[metawiki:Wiki Loves Women South Asia 2021|''project page'']].

Best wishes,&lt;br&gt;
[[m:Wiki Loves Women South Asia 2021|Wiki Loves Women Team]] [[User:HirokBot|HirokBot]] ([[User talk:HirokBot|कुरा गर्ने]]) ०३:३४, १९ अगस्ट २०२१ (नेपाली समय)
&lt;/div&gt;

== लेख माटाईएको समन्धमा  ==

तपाइले शुष्मा अधिकारी नामक एउटा लेख डिलिट गर्नुभएको छ र कारणमा महत्तो नभएका व्यक्ति दिनुभएको छ।  के एक सेलिब्रिटी को बायोग्राफी लाइ यो कारण लेखेर डिलिट गर्नु उपयुक्त निर्णय हो ?[[User:Endrabcwizart|Endrabcwizart]] ([[User talk:Endrabcwizart|कुरा गर्ने]]) ११:४३, २० अक्टोबर २०२१ (नेपाली समय)

: Please read [[:en:Wikipedia:Notability (people)|this]]. --[[User:Nirmal Dulal|&lt;span style=&quot;text-shadow:gray 3px 3px 2px;&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#000&quot;&gt;'''''निर्मल दुलाल'''''&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]]&amp;nbsp;[[User Talk:Nirmal Dulal|&lt;span style=&quot;text-shadow:gray 3px 3px 2px;&quot;&gt;&lt;sup&gt;(&lt;font color=&quot;#0272FD&quot;&gt;कुरा गर्नुहोस&lt;/font&gt;)&lt;/sup&gt;&lt;/span&gt;]]  १४:४०, २० अक्टोबर २०२१ (नेपाली समय)

बहिराहरूको लागि नि सुननु नै पर्ने बाध्यता  नबनाईदिनुहोला

== गिरिजा अधिकारी पृष्ठ हटाइएको बारेमा ==

मैले जनसेवा श्री पत्रकार गिरिजा अधिकारीको बारेमा ‘गिरिजा अधिकारी’ शिर्षकको पृष्ठ तयार पारेको थिएँ । तर अहिले त्यो पृष्ठ हटाइएको छ । उहाँ लोकप्रिय व्यक्तित्व हुनुहुन्छ तर हटाउनुको कारणमा महत्वहिन लेखिएको छ । यसलाई पून समावेश गर्न मिल्छ कि मिल्दैन ? पृष्ठमा पर्याप्तमा मात्रमा श्रोत पनि खुलाइएको थियो । त्यसलाई फेरि पनि पब्लिस गर्ने अनुमति मिल्छ कि ? कृपया जानकारी दिनुहुन अनुरोध गर्दछु ।
[[User:Chandraghalan|Chandraghalan]] ([[User talk:Chandraghalan|कुरा गर्ने]]) १४:०५, २० डिसेम्बर २०२१ (नेपाली समय)

== How we will see unregistered users ==

&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
&lt;section begin=content/&gt;
Hi!

You get this message because you are an admin on a Wikimedia wiki.

When someone edits a Wikimedia wiki without being logged in today, we show their IP address. As you may already know, we will not be able to do this in the future. This is a decision by the Wikimedia Foundation Legal department, because norms and regulations for privacy online have changed.

Instead of the IP we will show a masked identity. You as an admin '''will still be able to access the IP'''. There will also be a new user right for those who need to see the full IPs of unregistered users to fight vandalism, harassment and spam without being admins. Patrollers will also see part of the IP even without this user right. We are also working on [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation/Improving tools|better tools]] to help.

If you have not seen it before, you can [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|read more on Meta]]. If you want to make sure you don’t miss technical changes on the Wikimedia wikis, you can [[m:Global message delivery/Targets/Tech ambassadors|subscribe]] to [[m:Tech/News|the weekly technical newsletter]].

We have [[m:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation#IP Masking Implementation Approaches (FAQ)|two suggested ways]] this identity could work. '''We would appreciate your feedback''' on which way you think would work best for you and your wiki, now and in the future. You can [[m:Talk:IP Editing: Privacy Enhancement and Abuse Mitigation|let us know on the talk page]]. You can write in your language. The suggestions were posted in October and we will decide after 17 January.

Thank you. 
/[[m:User:Johan (WMF)|Johan (WMF)]]&lt;section end=content/&gt;
&lt;/div&gt;

००:०३, ५ जनवरी २०२२ (नेपाली समय)
&lt;!-- Message sent by User:Johan (WMF)@metawiki using the list at https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=User:Johan_(WMF)/Target_lists/Admins2022(6)&amp;oldid=22532666 --&gt;

== रिजालहरुको कुल पुजाको ऐतिहाँसिक विवरण र विधि ==

निर्मल सर तपाइले मैले राख्न खोजेको विवरण मेटाइ दिनु भएको छ । खास किन हो ? के विकिमिडियाको नियम बिपरित छ वा मैले कुनै प्रक्रिया पूरा गरेको छुइन कृपया जानकारी पाउन पाए हुन्थ्यो। [[Special:Contributions/103.98.130.150|103.98.130.150]] ([[User talk:103.98.130.150|कुरा गर्ने]]) १७:२६, ७ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय)
: [[:en:Wikipedia:What is an article?|यो]] हेर्नुहोला। कारण थाहा पाउनु हुनेछ।- [[User:Nirmal Dulal|&lt;span style=&quot;text-shadow:gray 3px 3px 2px;&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#000&quot;&gt;'''''निर्मल दुलाल'''''&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]]&amp;nbsp;[[User Talk:Nirmal Dulal|&lt;span style=&quot;text-shadow:gray 3px 3px 2px;&quot;&gt;&lt;sup&gt;(&lt;font color=&quot;#0272FD&quot;&gt;कुरा गर्नुहोस&lt;/font&gt;)&lt;/sup&gt;&lt;/span&gt;]]  ११:४३, ८ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय)

== मेटाइएको बारे जानकारी ==

रिजालहरुको कुल पुजाको ऐतिहाँसिक विवरण र विधिको लेख समाबेश गर्दा मेटाउनु हुन्छ तर के कारणले मेटाउनु पर्ने भएको हो जानकारी पाउन सकेको छैन । कृपया जानकारी दिनुन्थ्यो कि?? [[User:राज कुमार रिजाल|राज कुमार रिजाल]] ([[User talk:राज कुमार रिजाल|कुरा गर्ने]]) १३:०६, ११ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय)
: लेख मेटाउँदा मेटाउनु पर्ने  कारण सहित मेटाइन्छ। तपाईलाई मैले माथी थप कारण पनि दिएको छु पढ्नुहोला। -- [[User:Nirmal Dulal|&lt;span style=&quot;text-shadow:gray 3px 3px 2px;&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#000&quot;&gt;'''''निर्मल दुलाल'''''&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]]&amp;nbsp;[[User Talk:Nirmal Dulal|&lt;span style=&quot;text-shadow:gray 3px 3px 2px;&quot;&gt;&lt;sup&gt;(&lt;font color=&quot;#0272FD&quot;&gt;कुरा गर्नुहोस&lt;/font&gt;)&lt;/sup&gt;&lt;/span&gt;]]  १७:०२, ११ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय)</text>
      <sha1>ei2f59gdmfbzz73t3310ouu6fb0qlzu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ली कुआन यु</title>
    <ns>0</ns>
    <id>23942</id>
    <revision>
      <id>1073462</id>
      <parentid>919436</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T06:21:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dimanjan</username>
        <id>59179</id>
      </contributor>
      <comment>added Legacy</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="35688" xml:space="preserve">{{Orphan|date=सेप्टेम्बर २०११}}

{{Wikify|date=जुन २०११}}

'''ली कुआन यु''' सन् १९२३ सेप्टेम्बरको १६ तारिखका दिन [[सिङ्गापुर]]को धनी परिवारमा जन्मेका हुन्। प्रारम्भिक शिक्षादिक्षा सिङ्गापुरकै स्कूलमा सम्पन्न गरेका उनले उच्चशिक्षा बेलायतबाट हासिल गरे। स्टामफोर्ड र्‍याफल सिङ्गापुरका जन्मदाता हुन् भने आधुनिक सिङ्गापुरका जन्मदाता ली कुआन यु हुन्।उनकै गतिशील नेतृत्वका कारण सिङ्गापुरको विकासमा तीव्र रूपान्तरण भएको हो भन्ने कुरामा त्यस क्षेत्रका मात्र हैन पश्चिमा मुलुक तथा विश्व नै विश्वस्त छ। 

[[File:Lee Kuan Yew.jpg|thumb]]

पूर्व, पश्चिम तथा दक्षिणतिर अवस्थित विशाल निकटतम छिमेकी राष्ट्र इन्डोनेसिया र उत्तर पश्चिमपट्टकिो अर्को निकटतम विशाल छिमेकी राष्ट्र मलेसियाको बीचमा रहेको यो सानो मुलुकको अवस्थिति हेर्दा पूर्व, पश्चिम र दक्षिणतिरको विशाल छिमेकी राष्ट्र भारत र उत्तरतिर अवस्थित नेपालको अवस्थितिसाग लगभग मिल्दोजुल्दो छ। काठमाडौा र ललितपुर जिल्लाको क्षेत्रफल जोड्दा हुने क्षेत्रफलभन्दा सानो अर्थात् ५७० वर्ग किलोमिटर क्षेत्रफल भएको यो सानो राष्ट्र जुन विश्वका कतिपय मुलुकका राजधानी सहरभन्दा सानो छ त्यसको प्रतिव्यक्ति आय एसियामा जापानपछि पहिलो छ।वैदेशिक परिवत्र्य मुद्रामा समेत आफ्नो मुद्रा पुर्‍याउन सफल सिङ्गापुर तुलनात्मक रूपमा अत्यधिक साधनस्रोत भएका आˆनै दुई छिमेकी राष्ट्र मलेसिया र इन्डोनेसियालाई समेत विकासका धेरै कुरामा उछिन्न सफल भएको छ। 

पढाइमा सधौ उम्दा रहेका ली कानुनको अध्ययन समाप्त गरी स्वदेश फर्किएर वकालत गर्न थाले। यही समयमा उनी मजदूर युनियनका कानुनी सल्लाहकार पनि भए। सन् १९५४मा उनकै पहलमा पिपुल्स एक्सन पार्टी नामक राजनीतिक सङ्गठन खडा भयो। उनी त्यसका महासचिव चुनिए र सन् १९९२ सम्म महासचिव पदमा कायम रहे। सन् १९५५मा उनी सिङ्गापुर विधानसभाको सदस्यमा चुनिए। सन् १९५९मा स्वशासित सरकारका प्रधानमन्त्री बनेका ली सन् १९६३को सेप्टेम्बरदेखि मलेसियाको एउटा प्रदेशको रूपमा सिङ्गापुर रहादा पनि सिङ्गापुरको प्रधानमन्त्री थिए र सन् १९९० सम्म अर्थात् ३१ वर्षसम्म उनी लगातार प्रधानमन्त्री पदमा रहे। सन् १९६५मा सिङ्गापुर स्वतन्त्र सार्वभौम राष्ट्रको रूपमा स्थापित भयो।

राष्ट्रलाई समृद्धशाली बनाउने निर्णायक तत्व जनता नै हुन् भन्ने ली तिनका शिक्षा, तालीम, ज्ञान, प्राविधिक क्षमता राष्ट्रका लागि अत्यन्त महìवपूर्ण हुने कुरामा विश्वस्त छन्। राष्ट्रलाई गतिशील बनाउन मर्यादित र योग्य अधिकतम व्यक्तिहरू माथिल्लो स्तरमा आवश्यक हुन्छ र जनताको स्वाभिमानको जगेर्ना गर्ने कार्यबाट नै उनीहरू आफौ राष्ट्र बनाउन प्रयत्नशील हुन्छन् भन्ने ली नेताहरूको कर्तव्य आफ्ना लागि उत्कृष्ट कार्यको ढाचा तयार गर्नु हो जसबाट उनीहरू सिक्न, कडा परिश्रम गर्न, उत्पादनशील हुन र त्यसैअनुसार राष्ट्रलाई पुरस्कृत गर्न सकुन् भन्छन् र चेतावनी दिन चाहन्छन् यी सबै प्राप्त गर्न सजिलो चैं छैन।

पार्टी बनाउने र बढाउने कुरामा उनी भन्छन् 'पार्टीको भित्री तहमा मन परेका व्यक्तिलाई मात्र स्थान दिने हो भने पार्टी विस्तार गर्न सकिन्न। जति बढी निस्वार्थी नेता हुन्छ त्यति बढी जनसमूहलाई आकर्षण गर्न सक्छ भाषणले मात्र जनसमूह आकषिर्त हुादैन- उनी स्पष्ट पार्न चाहन्छन्। पूरै गाउालेले सुन्ने गरी कराउने एउटा कुखुरीले एउटा अण्डा दिन्छ तर सय अण्डा दिने कछुवाको आवाज नै सुनिादैन भन्दै नारा र योजना फलाक्नु भन्नु परिणाममुखी नेता उत्तम हुन्छ भन्ने कुरा उनी बुझाउाछन्। 

सन् १९५९को विधान सभाको चुनावमा ५१ सिटमध्ये ४३ सिटमा उनको पार्टीले विजय हासिल गरेपछि प्रधानमन्त्री बनेका लीका सामुन्ने बेरोजगारी, दु्रत परिणामको उच्च जनआकाङ्क्षा, विस्तृत भ्रष्टाचार, अधिक हडताल, न्यून लगानी, स्कूल र संघसंस्था तथा सङ्गठनमा देखिएका विकृति, दुःखमय समाजका भारी उपस्थित थिए तर ती समस्या र अप्ठ्याराहरूको समाधानमा निरन्तर गम्भीररूपमा लागेर उनले ती सबैबाट पार पाए। उनी भन्छन् 'समस्या र अप्ठ्याराहरूबाट पार पाउने उपाय भनेको हामी कति स्वभाविक योजना बनाउाछौा र कति कडा परिश्रम गर्छौं भन्नेमा निर्भर थियो।

सन् १९६५मा मलेसियाले मलेसियन फेडरेसनबाट अलग पारी सिङ्गापुर स्वतन्त्र राष्ट्र घोषित हुादा टेलिभिजन प्रेस कन्फरेन्समा बेल्दाबोल्दै उनी रोएका थिए तर सक्षम, इमानदार र लगनशील सहयोगीहरूको साथ पाएर उनले छिटै सिङ्गापुरलाई उन्नत बनाउन सके। ३५ वर्षको उमेरमै प्रधानमन्त्रीको पद सम्हाल्दा उनलाई अप्ठेरो महसुस नभएको हैन। त्यतिखेर उनलाई प्रशासनको कुनै अनुभव थिएन। उनले सरकारको संरचनासाग परिचित हुने र मन्त्रीहरूका कार्य क्षेत्र विषयमा जानकारी राख्ने अठोट गरे। आफ्नो देशको राजनीतिक, आर्थिक तथा सामाजिक समस्या समाधान गर्न आफूसाग वरिष्ठ अधिकारी सहयोगी भएको अनुभव गर्न र तिनका कार्य पद्धति, प्रवृत्ति र कार्यशैलीबारे जानकारी राखेर तिनमा कत्तिको परिवर्तन ल्याउन जरुरी छ थाहा पाउन उनले प्रयास गरे। त्यसैगरी हरेक मन्त्रालयको स्रोत आकलन गर्न र महत्त्वपूर्ण स्रोतको पुनर्परिचालन कसरी गर्न सकिन्छ भन्ने विषयमा उनले चिन्तन गरे।

सुरुमै अर्थतन्त्रको सुधारका लागि व्यापक औद्योगीकरण, न्यूनमूल्यमा आवास कार्यक्रम, भ्रष्टाचार विरोधी वृहत् रणनीतिजस्ता कार्यक्रम ल्याएर सन् १९६७मा आर्थिक विकास बोर्ड गठन गरी उनले वैदेशिक लगानी भित्र्याउने प्रयास गरे। वैदेशिक लगानी प्रभावित गर्न उनले आकर्षक कर प्रोत्साहन नियम लागू गर्दै सापेक्षित न्यून वेतनिक दक्ष, अनुशासित श्रमशक्तिलाई ती उद्योगहरूमा आकर्षण गराए। त्यसैगरी भूमि, श्रम तथा पूाजिगत स्रोतहरूमा कसिलो नियन्त्रणका नियम बनाए। देशको अर्थतन्त्रको अर्को मजबुत आधार पर्यटन उद्योगलाई बढावा दिइयो। आधारभूत संरचना निर्माण गर्ने क्रममा हवाइ मैदान, बन्दरगाह, सडक तथा सञ्चार सञ्जाल विकसित गरेर बेरोजगारी घटाउने यस्तो प्रयास भयो कि सन् १९६५मा १४ प्रतिशत बेरोजगारी रहेकोमा सन् १९७३ सम्म आइपुग्दा त्यो घटेर ४.५ प्रतिशतमा झर्‍यो।

त्यसैगरी सन् १९६०मा प्रतिव्यक्ति आय अमेरिकी मुद्रामा ४४३ डलर रहेकोमा सन् १९८०को मध्यतिर त्यो १५ गुणाले बढेर ६६३४ डलर पुग्यो। यसै अवधिमा पूर्ण रोजगारका कारणले बेरोजगारी त्यहाको समस्या रहेन। सार्वजनिक बसोबासको वृद्धि ९ प्रतिशतबाट ९ गुना बढेर ८१ प्रतिशत पुग्यो। यसै अवधिदेखि भ्रष्टाचार त्यहाको जीवन पद्धतिबाट हरायो। 

लीका यस्ता अनेकन कार्यक्रमले गर्दा सिङ्गापुरेहरू सुशिक्षित तथा सुसूचित मात्र भएनन् उनीहरूले उच्च जीवनस्तर, उच्च स्वास्थ्य हेरचाह, बसोबास तथा लामो जीवन पाएर सन् १९८० सम्म आइपुग्दा उनीहरूले गुणस्तरीय जीवन जीउन पाए त्यतिमात्र हैन उनले महिला मुक्तिका लागि पनि अनेक सुधार गरे। श्रम स्थिरता कायम गर्नुका साथै तिनका जीवनस्तर उठाइदिएर उनको पथ प्रदर्शनमा प्रचुर प्राकृतिक स्रोतको कमीका बाबजुद सिङ्गापुर आर्थिक तथा औद्योगिक शक्तिगृह भएको छ।

देश विकासको पहिलो पक्ष त अधिकारवाला नै हो- तिनले कस्तो र कसरी निर्णय गर्छन्, दोस्रो जनता हुन् अधिकारवालाका निर्णयलाई तिनले कसरी बुझ्छन् र लिन्छन्, तेस्रो छिमेकी मित्र हुन्- तिनका प्रवृत्ति कस्ता छन् भन्ने बुझेका लीले त्यस्ता नोकर शाह चाहन्थे जसले जनताप्रतिको सरकारको प्रतिबद्धता पूरा गर्न सहयोग गरोस्। अनावश्यकरूपमा नोकरशाहलाई चोट पुर्‍याउने र दोषारोपण गर्ने कार्य गर्नु हुादैन। सक्षम, इमानदार र लगनशीललाई प्रोत्साहन र पुरस्कार दिने गर्नुपर्दछ भन्ने दृष्टिकोण भएकाले लीलाई तिनका विश्वास प्राप्त भयो अनि देश र जनताका भलाइका काम गर्न कठिन भएन। त्यसैगरी छिमेकीसागको सम्बन्ध सुमधुर बनाउन पनि सिङ्गापुरलाई गाहारो परेन। लीको कुशल नेतृत्वकै कारण उपस्थिति हाकको सामना गर्न र तिनका प्रवृत्ति र नीतिमा आधारभूत परिवर्तन गर्न त्यो देश सफल भयो। फलस्वरूप बजेट सन्तुलनमा राख्न गाहारो भएन र बजेट घाटा व्यहोर्नु परेन।

मन्त्री, सचिव तथा आˆना सभासद्हरूलाई शक्तिको उन्मादमा नपर्न र शक्तिको दुरूपयोग नगर्न उनी कडा चेतावनी दिन्थे। त्यसैगरी सामाजिक समारोहमा मन्त्रीहरू उपस्थित नहुने कडा निर्णय थियो। सहरको सरसफाइ गर्न जनता तथा मन्त्रीसमेतलाई परिचालित गर्ने मात्र हैन उनी आफौ पनि सागै कुचो लिएर बढार्ने गर्थे। जनसेवाको लागि कडा परिश्रम गर्न र आफ्नो सुकिलोपनको प्रभावमा नपर्न उनी कडा चेतावनी दिन्थे। जनचेतना विस्तार गर्न, सरसफाइ कायम गर्न तथा सार्वजनिक सम्पत्तिको संरक्षण गर्न जन उत्साह र संलग्नताका लागि उनी जनतालाई प्रोत्साहित गर्थे। वक्र्स बि्रगेड स्थापना गरेर बेरोजगार युवाहरूलाई अर्धसैनिक पोसाकमा छाउनीमा राखेर खेती सडक निर्माण, ईटा बनाउने तथा निर्माण कार्यको तालीम दिन लगाएका थिए। यसले गर्दा तिनमा अनुशासनमा रहने, मेहनत गर्ने बानी मात्र बसेन, सडकमा टल्लिएर हिाड्ने तिनका बानी समेत हरायो। उनकै नेतृत्व तथा दृष्टिकोण क्षमताले जुवा खेल्ने, लागू पदार्थ सेवन गर्ने, अश्लील सिनेमा हेर्नर्, बहुपत्नी राख्ने, वेश्यालयमा छोरी पठाउने, भ्रष्टाचार गर्ने एवं नातावादमा रुमल्लिने बानीजस्ता गलत क्रियाकलाप सिङ्गापुर भूमिबाट हट्यो।

भनाइ छ उनको कार्यकालमा भएको सिङ्गापुरको राजनीतिक स्थिरता, द्रुततर आर्थिक वृद्धि र त्यस वृद्धिले निम्त्याएको सम्पन्नता संयोग थिएन बरु उनको सक्षम तथा गतिशील नेतृत्व र आर्थिक नैतिका कारण थियो। उनका स्पष्ट दृष्टिकोण, सक्षम नेतृत्व, कार्यकुशलता, लगनशीलता, इमानदारी आदिका कारण उनी दक्षिणपूर्ण एसीयामा मात्र हैन सुदूर पूर्व तथा यूरोपमा समेत सम्मानित रूपमा हेरिन्छन्। भाषिक तथा जातीय विविधतायुक्त गरी देश सिङ्गापुरलाई सुखमय, शान्तिमय र समृद्धियुक्त बनाउने श्रेय ली कुआन युलाई जान्छ।

सिङ्गापुर भ्रमणका बेला विभिन्न ठाउामा विभिन्न वर्गका मानिससाग यो लेखकको कुराकानी भयो। कुराकानीका क्रममा उनको विषयमा सोद्धा प्रत्येकको एउटै जवाफ थियो- ली आधुनिक सिङ्गापुरका जन्मदाता मात्र हैनन्, सारा सिङ्गापुरेका पिता हुन्। यसै सन्दर्भमा उल्लेख नगरी नहुने अर्को चाख लाग्दो कुरा छ। सन् १९९१मा भियतनामी प्रधानमन्त्री भो भान किएटले सिङ्गापुर भ्रमणको क्रममा उनलाई भियतानामको आर्थिक सल्लाहकार बनिदिन प्रस्ताव गरेछन्। यद्यपि उनी त्यतिखेर प्रधानमन्त्री पदबाट हटिसकेका थिए उनले त्यो प्रस्ताव स्वीकार गरेनछन् बरु आफूले सक्दो सहयोग गर्ने बचन दिएछन्। उनकै सल्लाहअनुसार गरेको हुनाले भनिन्छ दस वर्ष भित्रमा भियतनाम आफ्नो अर्थतन्त्रमा निकै ठूलो फड्को मार्न सफल भयो।

उनले स्वेच्छाले प्रधानमन्त्री पद त्याग गरे पनि उनलाई मन्त्रिमण्डलबाट पृथक् बस्न दिइएन। तसर्थ उनी अहिले पनि मिनिष्टर मेन्टर।को पदमा आसिन छन् र उनको सल्लाह, निर्देशन तथा मार्ग दर्शन त्यहा आवश्यक ठानिएको छ। सिङ्गापुरको विकासले यति फड्को मारिरहेको छ कि आाकडाअनुसार २००७को प्रतिव्यक्ति आय अमेरिकी मुद्रामा ४८,९०० डलर पुगेको छ।

== Legacy ==
1959 देखि 1990 सम्म प्रधानमन्त्रीको रूपमा, लीले सिंगापुरको धेरै प्रगतिहरूको अध्यक्षता गरे। उनले उच्च निरक्षरता दर र प्राकृतिक स्रोतहरू नभएको टापु राष्ट्रबाट सिंगापुरलाई एक पुस्ताभित्रै उच्च आय भएको अर्थतन्त्र भएको विकसित देशमा रूपान्तरण गरेको देखे, जसलाई सामान्यतया (उनको आत्मकथाबाट) 'तेस्रो  विश्वबाट पहिलोमा' भनिन्छ। 

सिंगापुरको प्रतिव्यक्ति कुल राष्ट्रिय उत्पादन (GNP) सन् १९५९ मा १,२४० डलरबाट बढेर १९९० मा $१८,४३७ पुगेको थियो। सिंगापुरमा बेरोजगारी दर १९५९ मा १३.५% बाट १९९० मा १.७% मा झरेको थियो। वैदेशिक व्यापार १९५९ मा बढेर $७९५ अर्ब डलर पुगेको थियो। अन्य क्षेत्रहरूमा, सिंगापुरवासीहरूको जन्मको आयु 1960 मा 65 वर्ष बाट 1990 मा 74 वर्षमा बढ्यो। सिंगापुरको जनसंख्या 1959 मा 1.6 मिलियनबाट 1990 मा 3 मिलियनमा बढ्यो। सिंगापुरमा सार्वजनिक फ्ल्याटहरूको संख्या 22,975 बाट बढ्यो। 1959 (तब सिंगापुर सुधार कोष अन्तर्गत) 1990 मा 667,575 मा पुग्यो। सिंगापुरको साक्षरता दर 1957 मा 52% बाट 1990 मा 90% मा बढ्यो। प्रति 100 सिंगापुरीहरु लाई टेलिफोन लाइनहरु 1960 मा 3 बाट बढेर 1960 मा बढ्यो। 1960 मा 100,000 बाट 1990 मा 5.3 मिलियन।

उल्लेखनीय रूपमा, यी आर्थिक उपलब्धिहरू सान्दर्भिक र लक्षित सार्वजनिक नीतिहरू मार्फत सार्वजनिक प्रशासनको लीको नेतृत्वको कारणले ठूलो अंशमा हासिल भएका थिए; लीले निर्यात (निर्यात-उन्मुख औद्योगीकरण) को लागि तयार वस्तुहरूको जम्पस्टार्ट निर्माण गर्न उपायहरू प्रस्तुत गरे र विदेशी प्रत्यक्ष लगानी (आर्थिक विकास बोर्ड, EDB को स्थापना मार्फत) आकर्षित गर्न व्यापार राष्ट्रमा अनुकूल व्यापार वातावरण सिर्जना गर्न खोजे।

लीले नेशनल ट्रेड युनियन कांग्रेससँग पीपुल्स एक्शन पार्टी बीच एक सहजीवी र पारस्परिक रूपमा निर्भर सम्बन्ध पनि बनाउनुभयो, जसमा शासक राजनीतिक दलले मजदुर तल्लो तहबाट निश्चित जानकारी प्राप्त गर्यो, जबकि राष्ट्रिय ट्रेड युनियन केन्द्रको नेतृत्व प्रमुख पीएपी पार्टीका राजनीतिज्ञहरूले गर्छन्। सरकार भित्रका मन्त्रीहरु । ट्रेड युनियन गतिविधिहरू र औद्योगिक सम्बन्धहरूमा सरकारको कडा नियन्त्रणले लगभग पूर्ण औद्योगिक शान्ति सुनिश्चित गर्‍यो, जुन द्रुत आर्थिक विकासको लागि पूर्व शर्त मानिएको थियो।

ली आर्थिक वैश्वीकरण के एक कट्टर प्रवर्तक और संरक्षणवाद के एक मुखर विरोधी थे, लीले भने कि सिंगापुरको मात्र प्राकृतिक स्रोतहरू यसको मानिसहरू र तिनीहरूको बलियो काम नैतिकता हो। साथै, ली शिक्षा, सरसफाई र सरसफाइका लागि उच्च सार्वजनिक स्तरहरू सुधार र अनिवार्य गर्ने जस्ता सामाजिक नीतिहरूमा केन्द्रित थिए, जबकि आधुनिक स्वास्थ्य सेवाको विस्तार गरेर सार्वजनिक स्वास्थ्यमा सुधार गर्दै र उच्च-वृद्धि किफायती आवासको मात्रा र गुणस्तरमा ठूलो वृद्धि गर्दै। आवास र विकास बोर्ड की स्थापना, HDB) श्रमिक- र मध्यम-वर्ग परिवारों के लिए।  विभिन्न विश्व नेताहरूले पनि लीको प्रशंसा गरेका थिए। पूर्व अमेरिकी विदेश सचिव हेनरी किसिङ्गरले एक पटक लीको बारेमा लेखेका थिए: &quot;इतिहासको असमानता मध्ये एक भनेको केही नेताहरूको क्षमता र तिनीहरूको देशको शक्ति बीच पत्राचारको अभाव हो।&quot; पूर्व बेलायती प्रधानमन्त्री मार्गरेट थ्याचरले &quot;प्रचारको कुहिरोमा प्रवेश गर्ने र हाम्रो समयका मुद्दाहरू र तिनीहरूलाई समाधान गर्ने तरिकालाई अनौठो स्पष्टताका साथ व्यक्त गर्ने उनको तरिका&quot; को प्रशंसा गरे।

सिंगापुरमा लीको उपलब्धिले चीनको कम्युनिस्ट नेतृत्वमा गहिरो प्रभाव पारेको थियो, जसले विशेष गरी डेङ सियाओपिङको नेतृत्वमा आर्थिक वृद्धि, उद्यमशीलता र असहमतिको सूक्ष्म दमनका नीतिहरूको अनुकरण गर्न ठूलो प्रयास गरे। 

22,000 भन्दा बढी चिनियाँ अधिकारीहरूलाई यसको विधिहरू अध्ययन गर्न सिंगापुर पठाइएको थियो।

उनले हालैका वर्षहरूमा रूसको सोचमा पनि ठूलो प्रभाव पारेको छ।

  अर्कोतर्फ, उदारवादी प्रजातन्त्रका समर्थकहरूले विशेष गरी पश्चिममा लीको शासनलाई तानाशाही र असहिष्णु असहिष्णुको रूपमा आलोचना गरे, राजनीतिक विपक्षीहरू र लीको प्रतिकूल विचारहरू व्यक्त गर्ने अखबारहरूमाथि मुद्दा हाल्ने धेरै प्रयासहरू उद्धृत गर्दै।

रिपोर्टर्स विदाउट बोर्डर्स, एक अन्तर्राष्ट्रिय मिडिया एड्भोकेसी समूहले ली र सिंगापुरका अन्य वरिष्ठ अधिकारीहरूलाई पत्रकारहरू विरुद्ध मानहानि मुद्दाहरू लिन बन्द गर्न अनुरोध गर्‍यो।

ली &quot;एशियन मूल्यहरू&quot; को सह आविष्कारक थिए।{{Commonscat|Lee Kuan Yew}}
==बाहिरी लिङ्कहरू==
*[http://www.lee-kuan-yew.com/ Lee Kuan Yew]
*[[:en:Lee_Kuan_Yew|Wikipedia: Lee Kuan Yew]]
*{{C-SPAN|leeyew}}
*{{Charlie Rose view|1346}}
*{{IMDb name|2285412}}
*{{Worldcat id|lccn-n50-39577}}
*{{NYTtopic|people/l/lee_kuan_yew}}
*{{Nndb|044/000110711}}
;Interviews and articles
* [http://www.foreignaffairs.com/articles/49691/fareed-zakaria/a-conversation-with-lee-kuan-yew A Conversation with Lee Kuan Yew], [[Fareed Zakaria]], [[Foreign Affairs]], March–April १९९४
* [http://www.time.com/time/magazine/asia/ War of Words] Alejandro Reyes, ''[[Time (magazine)|Time]]'', २५ September १९९८
* [http://www.postcolonialweb.org/singapore/government/leekuanyew/chron.html Lee Kuan Yew: A Chronology, १९२३–१९६५] Largely based on Lee Kuan Yew, &lt;cite&gt;The Singapore Story: Memoirs of Lee Kuan Yew&lt;/cite&gt;. Singapore: Times, १९९८. Retrieved ८ December २००४
*[http://www.cnn.com/video/#/video/bestoftv/2008/09/22/gps.singapore.story.cnn?iref=videosearch Part १], [http://www.cnn.com/video/#/video/bestoftv/2008/09/22/gps.singapore.story.part2.cnn Part २]: ''[[CNN]]'', Fareed Zakaria talks with Lee Kuan Yew about his life as prime minister of Singapore, २२ September २००८
* [http://www.sify.com/news/Daddy-knows-best-The-Lee-Kuan-Yew-story-imagegallery-features-kjew7Rfcfih.html Daddy knows best: The Lee Kuan Yew story], Tom Plate, ''[[Sify.com]]'', २०१०(?)
*[http://leewatch.info/ Lee Kuan Yew Watch]
*[http://web.archive.org/web/20090221190948/http://www.parliament.gov.sg/AboutUs/Org-MP-MP-Prof-LeeKuanYew.htm Official Profile] at the [[Parliament of Singapore]] (archived)
{{Persondata &lt;!-- Metadata: see [[Wikipedia:Persondata]]. --&gt;
| NAME       =Lee, Kuan Yew
| ALTERNATIVE NAMES =
| SHORT DESCRIPTION =Singaporean politician
| DATE OF BIRTH   =16 September 1923
| PLACE OF BIRTH  =[[Singapore]]
| DATE OF DEATH   =
| PLACE OF DEATH  =
}}
==यी पनि हेर्नुहोस्==


[[श्रेणी:व्यक्तित्व]]</text>
      <sha1>305f3zkelacy3norzgb29xdh3jd1fe8</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1073465</id>
      <parentid>1073462</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T07:10:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Dimanjan</username>
        <id>59179</id>
      </contributor>
      <comment>spellings</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="33898" xml:space="preserve">{{Orphan|date=सेप्टेम्बर २०११}}

{{Wikify|date=जुन २०११}}

'''ली कुआन यु''' सन् १९२३ सेप्टेम्बरको १६ तारिखका दिन [[सिङ्गापुर]]को धनी परिवारमा जन्मेका हुन्। प्रारम्भिक शिक्षादिक्षा सिङ्गापुरकै स्कूलमा सम्पन्न गरेका उनले उच्चशिक्षा बेलायतबाट हासिल गरे। स्टामफोर्ड र्‍याफल सिङ्गापुरका जन्मदाता हुन् भने आधुनिक सिङ्गापुरका जन्मदाता ली कुआन यु हुन्।उनकै गतिशील नेतृत्वका कारण सिङ्गापुरको विकासमा तीव्र रूपान्तरण भएको हो भन्ने कुरामा त्यस क्षेत्रका मात्र हैन पश्चिमा मुलुक तथा विश्व नै विश्वस्त छ। 

[[File:Lee Kuan Yew.jpg|thumb]]

पूर्व, पश्चिम तथा दक्षिणतिर अवस्थित विशाल निकटतम छिमेकी राष्ट्र इन्डोनेसिया र उत्तर पश्चिमपट्टकिो अर्को निकटतम विशाल छिमेकी राष्ट्र मलेसियाको बीचमा रहेको यो सानो मुलुकको अवस्थिति हेर्दा पूर्व, पश्चिम र दक्षिणतिरको विशाल छिमेकी राष्ट्र भारत र उत्तरतिर अवस्थित नेपालको अवस्थितिसाग लगभग मिल्दोजुल्दो छ। काठमाडौा र ललितपुर जिल्लाको क्षेत्रफल जोड्दा हुने क्षेत्रफलभन्दा सानो अर्थात् ५७० वर्ग किलोमिटर क्षेत्रफल भएको यो सानो राष्ट्र जुन विश्वका कतिपय मुलुकका राजधानी सहरभन्दा सानो छ त्यसको प्रतिव्यक्ति आय एसियामा जापानपछि पहिलो छ।वैदेशिक परिवत्र्य मुद्रामा समेत आफ्नो मुद्रा पुर्‍याउन सफल सिङ्गापुर तुलनात्मक रूपमा अत्यधिक साधनस्रोत भएका आˆनै दुई छिमेकी राष्ट्र मलेसिया र इन्डोनेसियालाई समेत विकासका धेरै कुरामा उछिन्न सफल भएको छ। 

पढाइमा सधौ उम्दा रहेका ली कानुनको अध्ययन समाप्त गरी स्वदेश फर्किएर वकालत गर्न थाले। यही समयमा उनी मजदूर युनियनका कानुनी सल्लाहकार पनि भए। सन् १९५४मा उनकै पहलमा पिपुल्स एक्सन पार्टी नामक राजनीतिक सङ्गठन खडा भयो। उनी त्यसका महासचिव चुनिए र सन् १९९२ सम्म महासचिव पदमा कायम रहे। सन् १९५५मा उनी सिङ्गापुर विधानसभाको सदस्यमा चुनिए। सन् १९५९मा स्वशासित सरकारका प्रधानमन्त्री बनेका ली सन् १९६३को सेप्टेम्बरदेखि मलेसियाको एउटा प्रदेशको रूपमा सिङ्गापुर रहादा पनि सिङ्गापुरको प्रधानमन्त्री थिए र सन् १९९० सम्म अर्थात् ३१ वर्षसम्म उनी लगातार प्रधानमन्त्री पदमा रहे। सन् १९६५मा सिङ्गापुर स्वतन्त्र सार्वभौम राष्ट्रको रूपमा स्थापित भयो।

राष्ट्रलाई समृद्धशाली बनाउने निर्णायक तत्व जनता नै हुन् भन्ने ली तिनका शिक्षा, तालीम, ज्ञान, प्राविधिक क्षमता राष्ट्रका लागि अत्यन्त महìवपूर्ण हुने कुरामा विश्वस्त छन्। राष्ट्रलाई गतिशील बनाउन मर्यादित र योग्य अधिकतम व्यक्तिहरू माथिल्लो स्तरमा आवश्यक हुन्छ र जनताको स्वाभिमानको जगेर्ना गर्ने कार्यबाट नै उनीहरू आफौ राष्ट्र बनाउन प्रयत्नशील हुन्छन् भन्ने ली नेताहरूको कर्तव्य आफ्ना लागि उत्कृष्ट कार्यको ढाचा तयार गर्नु हो जसबाट उनीहरू सिक्न, कडा परिश्रम गर्न, उत्पादनशील हुन र त्यसैअनुसार राष्ट्रलाई पुरस्कृत गर्न सकुन् भन्छन् र चेतावनी दिन चाहन्छन् यी सबै प्राप्त गर्न सजिलो चैं छैन।

पार्टी बनाउने र बढाउने कुरामा उनी भन्छन् 'पार्टीको भित्री तहमा मन परेका व्यक्तिलाई मात्र स्थान दिने हो भने पार्टी विस्तार गर्न सकिन्न। जति बढी निस्वार्थी नेता हुन्छ त्यति बढी जनसमूहलाई आकर्षण गर्न सक्छ भाषणले मात्र जनसमूह आकषिर्त हुादैन- उनी स्पष्ट पार्न चाहन्छन्। पूरै गाउालेले सुन्ने गरी कराउने एउटा कुखुरीले एउटा अण्डा दिन्छ तर सय अण्डा दिने कछुवाको आवाज नै सुनिादैन भन्दै नारा र योजना फलाक्नु भन्नु परिणाममुखी नेता उत्तम हुन्छ भन्ने कुरा उनी बुझाउाछन्। 

सन् १९५९को विधान सभाको चुनावमा ५१ सिटमध्ये ४३ सिटमा उनको पार्टीले विजय हासिल गरेपछि प्रधानमन्त्री बनेका लीका सामुन्ने बेरोजगारी, दु्रत परिणामको उच्च जनआकाङ्क्षा, विस्तृत भ्रष्टाचार, अधिक हडताल, न्यून लगानी, स्कूल र संघसंस्था तथा सङ्गठनमा देखिएका विकृति, दुःखमय समाजका भारी उपस्थित थिए तर ती समस्या र अप्ठ्याराहरूको समाधानमा निरन्तर गम्भीररूपमा लागेर उनले ती सबैबाट पार पाए। उनी भन्छन् 'समस्या र अप्ठ्याराहरूबाट पार पाउने उपाय भनेको हामी कति स्वभाविक योजना बनाउाछौा र कति कडा परिश्रम गर्छौं भन्नेमा निर्भर थियो।

सन् १९६५मा मलेसियाले मलेसियन फेडरेसनबाट अलग पारी सिङ्गापुर स्वतन्त्र राष्ट्र घोषित हुादा टेलिभिजन प्रेस कन्फरेन्समा बेल्दाबोल्दै उनी रोएका थिए तर सक्षम, इमानदार र लगनशील सहयोगीहरूको साथ पाएर उनले छिटै सिङ्गापुरलाई उन्नत बनाउन सके। ३५ वर्षको उमेरमै प्रधानमन्त्रीको पद सम्हाल्दा उनलाई अप्ठेरो महसुस नभएको हैन। त्यतिखेर उनलाई प्रशासनको कुनै अनुभव थिएन। उनले सरकारको संरचनासाग परिचित हुने र मन्त्रीहरूका कार्य क्षेत्र विषयमा जानकारी राख्ने अठोट गरे। आफ्नो देशको राजनीतिक, आर्थिक तथा सामाजिक समस्या समाधान गर्न आफूसाग वरिष्ठ अधिकारी सहयोगी भएको अनुभव गर्न र तिनका कार्य पद्धति, प्रवृत्ति र कार्यशैलीबारे जानकारी राखेर तिनमा कत्तिको परिवर्तन ल्याउन जरुरी छ थाहा पाउन उनले प्रयास गरे। त्यसैगरी हरेक मन्त्रालयको स्रोत आकलन गर्न र महत्त्वपूर्ण स्रोतको पुनर्परिचालन कसरी गर्न सकिन्छ भन्ने विषयमा उनले चिन्तन गरे।

सुरुमै अर्थतन्त्रको सुधारका लागि व्यापक औद्योगीकरण, न्यूनमूल्यमा आवास कार्यक्रम, भ्रष्टाचार विरोधी वृहत् रणनीतिजस्ता कार्यक्रम ल्याएर सन् १९६७मा आर्थिक विकास बोर्ड गठन गरी उनले वैदेशिक लगानी भित्र्याउने प्रयास गरे। वैदेशिक लगानी प्रभावित गर्न उनले आकर्षक कर प्रोत्साहन नियम लागू गर्दै सापेक्षित न्यून वेतनिक दक्ष, अनुशासित श्रमशक्तिलाई ती उद्योगहरूमा आकर्षण गराए। त्यसैगरी भूमि, श्रम तथा पूाजिगत स्रोतहरूमा कसिलो नियन्त्रणका नियम बनाए। देशको अर्थतन्त्रको अर्को मजबुत आधार पर्यटन उद्योगलाई बढावा दिइयो। आधारभूत संरचना निर्माण गर्ने क्रममा हवाइ मैदान, बन्दरगाह, सडक तथा सञ्चार सञ्जाल विकसित गरेर बेरोजगारी घटाउने यस्तो प्रयास भयो कि सन् १९६५मा १४ प्रतिशत बेरोजगारी रहेकोमा सन् १९७३ सम्म आइपुग्दा त्यो घटेर ४.५ प्रतिशतमा झर्‍यो।

त्यसैगरी सन् १९६०मा प्रतिव्यक्ति आय अमेरिकी मुद्रामा ४४३ डलर रहेकोमा सन् १९८०को मध्यतिर त्यो १५ गुणाले बढेर ६६३४ डलर पुग्यो। यसै अवधिमा पूर्ण रोजगारका कारणले बेरोजगारी त्यहाको समस्या रहेन। सार्वजनिक बसोबासको वृद्धि ९ प्रतिशतबाट ९ गुना बढेर ८१ प्रतिशत पुग्यो। यसै अवधिदेखि भ्रष्टाचार त्यहाको जीवन पद्धतिबाट हरायो। 

लीका यस्ता अनेकन कार्यक्रमले गर्दा सिङ्गापुरेहरू सुशिक्षित तथा सुसूचित मात्र भएनन् उनीहरूले उच्च जीवनस्तर, उच्च स्वास्थ्य हेरचाह, बसोबास तथा लामो जीवन पाएर सन् १९८० सम्म आइपुग्दा उनीहरूले गुणस्तरीय जीवन जीउन पाए त्यतिमात्र हैन उनले महिला मुक्तिका लागि पनि अनेक सुधार गरे। श्रम स्थिरता कायम गर्नुका साथै तिनका जीवनस्तर उठाइदिएर उनको पथ प्रदर्शनमा प्रचुर प्राकृतिक स्रोतको कमीका बाबजुद सिङ्गापुर आर्थिक तथा औद्योगिक शक्तिगृह भएको छ।

देश विकासको पहिलो पक्ष त अधिकारवाला नै हो- तिनले कस्तो र कसरी निर्णय गर्छन्, दोस्रो जनता हुन् अधिकारवालाका निर्णयलाई तिनले कसरी बुझ्छन् र लिन्छन्, तेस्रो छिमेकी मित्र हुन्- तिनका प्रवृत्ति कस्ता छन् भन्ने बुझेका लीले त्यस्ता नोकर शाह चाहन्थे जसले जनताप्रतिको सरकारको प्रतिबद्धता पूरा गर्न सहयोग गरोस्। अनावश्यकरूपमा नोकरशाहलाई चोट पुर्‍याउने र दोषारोपण गर्ने कार्य गर्नु हुादैन। सक्षम, इमानदार र लगनशीललाई प्रोत्साहन र पुरस्कार दिने गर्नुपर्दछ भन्ने दृष्टिकोण भएकाले लीलाई तिनका विश्वास प्राप्त भयो अनि देश र जनताका भलाइका काम गर्न कठिन भएन। त्यसैगरी छिमेकीसागको सम्बन्ध सुमधुर बनाउन पनि सिङ्गापुरलाई गाहारो परेन। लीको कुशल नेतृत्वकै कारण उपस्थिति हाकको सामना गर्न र तिनका प्रवृत्ति र नीतिमा आधारभूत परिवर्तन गर्न त्यो देश सफल भयो। फलस्वरूप बजेट सन्तुलनमा राख्न गाहारो भएन र बजेट घाटा व्यहोर्नु परेन।

मन्त्री, सचिव तथा आˆना सभासद्हरूलाई शक्तिको उन्मादमा नपर्न र शक्तिको दुरूपयोग नगर्न उनी कडा चेतावनी दिन्थे। त्यसैगरी सामाजिक समारोहमा मन्त्रीहरू उपस्थित नहुने कडा निर्णय थियो। सहरको सरसफाइ गर्न जनता तथा मन्त्रीसमेतलाई परिचालित गर्ने मात्र हैन उनी आफौ पनि सागै कुचो लिएर बढार्ने गर्थे। जनसेवाको लागि कडा परिश्रम गर्न र आफ्नो सुकिलोपनको प्रभावमा नपर्न उनी कडा चेतावनी दिन्थे। जनचेतना विस्तार गर्न, सरसफाइ कायम गर्न तथा सार्वजनिक सम्पत्तिको संरक्षण गर्न जन उत्साह र संलग्नताका लागि उनी जनतालाई प्रोत्साहित गर्थे। वक्र्स बि्रगेड स्थापना गरेर बेरोजगार युवाहरूलाई अर्धसैनिक पोसाकमा छाउनीमा राखेर खेती सडक निर्माण, ईटा बनाउने तथा निर्माण कार्यको तालीम दिन लगाएका थिए। यसले गर्दा तिनमा अनुशासनमा रहने, मेहनत गर्ने बानी मात्र बसेन, सडकमा टल्लिएर हिाड्ने तिनका बानी समेत हरायो। उनकै नेतृत्व तथा दृष्टिकोण क्षमताले जुवा खेल्ने, लागू पदार्थ सेवन गर्ने, अश्लील सिनेमा हेर्नर्, बहुपत्नी राख्ने, वेश्यालयमा छोरी पठाउने, भ्रष्टाचार गर्ने एवं नातावादमा रुमल्लिने बानीजस्ता गलत क्रियाकलाप सिङ्गापुर भूमिबाट हट्यो।

भनाइ छ उनको कार्यकालमा भएको सिङ्गापुरको राजनीतिक स्थिरता, द्रुततर आर्थिक वृद्धि र त्यस वृद्धिले निम्त्याएको सम्पन्नता संयोग थिएन बरु उनको सक्षम तथा गतिशील नेतृत्व र आर्थिक नैतिका कारण थियो। उनका स्पष्ट दृष्टिकोण, सक्षम नेतृत्व, कार्यकुशलता, लगनशीलता, इमानदारी आदिका कारण उनी दक्षिणपूर्ण एसीयामा मात्र हैन सुदूर पूर्व तथा यूरोपमा समेत सम्मानित रूपमा हेरिन्छन्। भाषिक तथा जातीय विविधतायुक्त गरी देश सिङ्गापुरलाई सुखमय, शान्तिमय र समृद्धियुक्त बनाउने श्रेय ली कुआन युलाई जान्छ।

सिङ्गापुर भ्रमणका बेला विभिन्न ठाउामा विभिन्न वर्गका मानिससाग यो लेखकको कुराकानी भयो। कुराकानीका क्रममा उनको विषयमा सोद्धा प्रत्येकको एउटै जवाफ थियो- ली आधुनिक सिङ्गापुरका जन्मदाता मात्र हैनन्, सारा सिङ्गापुरेका पिता हुन्। यसै सन्दर्भमा उल्लेख नगरी नहुने अर्को चाख लाग्दो कुरा छ। सन् १९९१मा भियतनामी प्रधानमन्त्री भो भान किएटले सिङ्गापुर भ्रमणको क्रममा उनलाई भियतानामको आर्थिक सल्लाहकार बनिदिन प्रस्ताव गरेछन्। यद्यपि उनी त्यतिखेर प्रधानमन्त्री पदबाट हटिसकेका थिए उनले त्यो प्रस्ताव स्वीकार गरेनछन् बरु आफूले सक्दो सहयोग गर्ने बचन दिएछन्। उनकै सल्लाहअनुसार गरेको हुनाले भनिन्छ दस वर्ष भित्रमा भियतनाम आफ्नो अर्थतन्त्रमा निकै ठूलो फड्को मार्न सफल भयो।

उनले स्वेच्छाले प्रधानमन्त्री पद त्याग गरे पनि उनलाई मन्त्रिमण्डलबाट पृथक् बस्न दिइएन। तसर्थ उनी अहिले पनि मिनिष्टर मेन्टर।को पदमा आसिन छन् र उनको सल्लाह, निर्देशन तथा मार्ग दर्शन त्यहा आवश्यक ठानिएको छ। सिङ्गापुरको विकासले यति फड्को मारिरहेको छ कि आाकडाअनुसार २००७को प्रतिव्यक्ति आय अमेरिकी मुद्रामा ४८,९०० डलर पुगेको छ।

== Legacy ==
१९५९ देखि १९९० सम्म प्रधानमन्त्रीको रूपमा, लीले सिंगापुरको धेरै प्रगतिहरूको अध्यक्षता गरे। उनले उच्च निरक्षरता दर र प्राकृतिक स्रोतहरू नभएको टापु राष्ट्रबाट सिंगापुरलाई एक पुस्ताभित्रै उच्च आय भएको अर्थतन्त्र भएको विकसित देशमा रूपान्तरण गरेको देखे, जसलाई सामान्यतया (उनको आत्मकथाबाट) 'तेस्रो  विश्वबाट पहिलोमा' भनिन्छ। 

सिंगापुरको प्रतिव्यक्ति कुल राष्ट्रिय उत्पादन (GNP) सन् १९५९ मा १,२४० डलरबाट बढेर १९९० मा $१८,४३७ पुगेको थियो। सिंगापुरमा बेरोजगारी दर १३.५% बाट १.७% मा झरेको थियो। वैदेशिक व्यापार ७ अर्ब बाट २०५ अर्ब डलर पुगेको थियो। अन्य क्षेत्रहरूमा, सिंगापुरमा सार्वजनिक फ्ल्याटहरूको संख्या २२ हजार बाट ६ लाख + पुग्यो । साक्षरता दर ५२% बाट ९०% पुग्यो। प्रति १०० सिंगापुरीहरु लाई टेलिफोन लाइनहरु  ३ बाट  ३८ पुग्यो। पर्यटक सन्ख्या १ लाख बाट  ५३ लाख पुग्यो।

लीले र्निर्यात-उन्मुख औद्योगीकरण को लागि तयार वस्तुहरूको जम्पस्टार्ट निर्माण गर्न उपायहरू प्रस्तुत गरे र विदेशी प्रत्यक्ष लगानी  आकर्षित गर्न राष्ट्रमा व्यापार वातावरण सिर्जना गर्न खोजे।

लीले नेशनल ट्रेड युनियन कांग्रेससँग पीपुल्स एक्शन पार्टी बीच एक सहजीवी र पारस्परिक रूपमा निर्भर सम्बन्ध पनि बनाए, जसमा शासक राजनीतिक दलले मजदुर तल्लो तहबाट निश्चित जानकारी प्राप्त गर्यो, जबकि राष्ट्रिय ट्रेड युनियन केन्द्रको नेतृत्व प्रमुख पीएपी पार्टीका राजनीतिज्ञहरूले गर्छन्। सरकार भित्रका मन्त्रीहरु, ट्रेड युनियन गतिविधिहरू र औद्योगिक सम्बन्धहरूमा सरकारको कडा नियन्त्रणले लगभग पूर्ण औद्योगिक शान्ति सुनिश्चित गर्‍यो, जुन द्रुत आर्थिक विकासको लागि पूर्व शर्त मानिएको थियो।

ली आर्थिक वैश्वीकरणका एक कट्टर प्रवर्तक र संरक्षणवादका विरोधी थे।  

लीले भने कि सिंगापुरको एक मात्र प्राकृतिक स्रोतहरू भनेको यसको मानिसहरू र तिनीहरूको काम नै हो। 

साथै, ली शिक्षा, स्वास्थ्य सेवा र सरसफाइका स्तरहरू सुधार गर्ने जस्ता सामाजिक नीतिहरूमा केन्द्रित थिए। 

विभिन्न विश्व नेताहरूले पनि लीको प्रशंसा गरेका थिए। पूर्व बेलायती प्रधानमन्त्री मार्गरेट थ्याचरले &quot;कुप्रचारको कुहिरो छिचोलेर हाम्रो समयका मुद्दाहरू र तिनीहरूलाई समाधान गर्ने तरिकालाई अनौठो स्पष्टताका साथ व्यक्त गर्ने उनको तरिका&quot; को प्रशंसा गरिन्। पूर्व अमेरिकी विदेश सचिव हेनरी किसिङ्गरले एक पटक लीको बारेमा लेखेका थिए: &quot;इतिहासको विषमतामध्ये एक भनेको केही नेताहरूको क्षमता अनुसारको देशको शक्ति नहुनु हो।&quot; 

सिंगापुरमा लीको उपलब्धिले चीनको कम्युनिस्ट नेतृत्वमा गहिरो प्रभाव पारेको थियो, जसले विशेष गरी डेङ सियाओपिङको नेतृत्वमा आर्थिक वृद्धि, उद्यमशीलता र असहमतिको सूक्ष्म दमनका नीतिहरूको अनुकरण गर्न ठूलो प्रयास गरे। 

२२ हजार भन्दा बढी चिनियाँ अधिकारीहरूलाई यसको विधिहरू अध्ययन गर्न सिंगापुर पठाइएको थियो।

उनले हालैका वर्षहरूमा रूसको सोचमा पनि ठूलो प्रभाव पारेको छ।

 अर्कोतर्फ, उदारवादी प्रजातन्त्रका समर्थकहरूले विशेष गरी पश्चिममा लीको शासनलाई तानाशाही र असहिष्णु असहिष्णुको रूपमा आलोचना गरे, राजनीतिक विपक्षीहरू र लीको प्रतिकूल विचारहरू व्यक्त गर्ने अखबारहरूमाथि मुद्दा हाल्ने धेरै प्रयासहरू उद्धृत गर्दै।

रिपोर्टर्स विदाउट बोर्डर्स, एक अन्तर्राष्ट्रिय मिडिया एड्भोकेसी समूहले ली र सिंगापुरका अन्य वरिष्ठ अधिकारीहरूलाई पत्रकारहरू विरुद्ध मानहानि मुद्दाहरू लिन बन्द गर्न अनुरोध गर्‍यो।

ली &quot;एशियन मूल्यहरू&quot; को सह आविष्कारक थिए।{{Commonscat|Lee Kuan Yew}}
==बाहिरी लिङ्कहरू==
*[http://www.lee-kuan-yew.com/ Lee Kuan Yew]
*[[:en:Lee_Kuan_Yew|Wikipedia: Lee Kuan Yew]]
*{{C-SPAN|leeyew}}
*{{Charlie Rose view|1346}}
*{{IMDb name|2285412}}
*{{Worldcat id|lccn-n50-39577}}
*{{NYTtopic|people/l/lee_kuan_yew}}
*{{Nndb|044/000110711}}
;Interviews and articles
* [http://www.foreignaffairs.com/articles/49691/fareed-zakaria/a-conversation-with-lee-kuan-yew A Conversation with Lee Kuan Yew], [[Fareed Zakaria]], [[Foreign Affairs]], March–April १९९४
* [http://www.time.com/time/magazine/asia/ War of Words] Alejandro Reyes, ''[[Time (magazine)|Time]]'', २५ September १९९८
* [http://www.postcolonialweb.org/singapore/government/leekuanyew/chron.html Lee Kuan Yew: A Chronology, १९२३–१९६५] Largely based on Lee Kuan Yew, &lt;cite&gt;The Singapore Story: Memoirs of Lee Kuan Yew&lt;/cite&gt;. Singapore: Times, १९९८. Retrieved ८ December २००४
*[http://www.cnn.com/video/#/video/bestoftv/2008/09/22/gps.singapore.story.cnn?iref=videosearch Part १], [http://www.cnn.com/video/#/video/bestoftv/2008/09/22/gps.singapore.story.part2.cnn Part २]: ''[[CNN]]'', Fareed Zakaria talks with Lee Kuan Yew about his life as prime minister of Singapore, २२ September २००८
* [http://www.sify.com/news/Daddy-knows-best-The-Lee-Kuan-Yew-story-imagegallery-features-kjew7Rfcfih.html Daddy knows best: The Lee Kuan Yew story], Tom Plate, ''[[Sify.com]]'', २०१०(?)
*[http://leewatch.info/ Lee Kuan Yew Watch]
*[http://web.archive.org/web/20090221190948/http://www.parliament.gov.sg/AboutUs/Org-MP-MP-Prof-LeeKuanYew.htm Official Profile] at the [[Parliament of Singapore]] (archived)
{{Persondata &lt;!-- Metadata: see [[Wikipedia:Persondata]]. --&gt;
| NAME       =Lee, Kuan Yew
| ALTERNATIVE NAMES =
| SHORT DESCRIPTION =Singaporean politician
| DATE OF BIRTH   =16 September 1923
| PLACE OF BIRTH  =[[Singapore]]
| DATE OF DEATH   =
| PLACE OF DEATH  =
}}
==यी पनि हेर्नुहोस्==


[[श्रेणी:व्यक्तित्व]]</text>
      <sha1>r1v0cf51v8wxp4y6wnbonan84qt2056</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ढाँचा:डडेल्धुरा जिल्लाका गाविस तथा नगरपालिकाहरू</title>
    <ns>10</ns>
    <id>32502</id>
    <revision>
      <id>1073422</id>
      <parentid>1069580</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T18:52:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>बडा काजी</username>
        <id>52836</id>
      </contributor>
      <comment>गाउँपालिका</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2210" xml:space="preserve">{{Navbox
| name = डडेल्धुरा जिल्लाका गाविस तथा नगरपालिकाहरू	
| title = [[डडेल्धुरा जिल्ला]]का गाविस तथा नगरपालिकाहरू&lt;br&gt; 
|state    = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|image = [[Image:NepalDadeldhuraDistrictmap.png|150px]]
|above = सदरमुकाम: '''[[अमरगढी नगरपालिका|अमरगढी]]'''
|titlestyle =color:#0720B9
| group1= गाविस संख्या: '''२०'''
|list1='''
[[अजयमेरु]] {{*}} [[असिग्राम]] {{*}} [[कैलपालमाण्डौ]] {{*}} [[कोटेली]] {{*}} [[गणेशपुर, डडेलधुरा|गणेशपुर]] {{*}} [[गांखेत]] {{*}} [[चिपुर]] {{*}} {{*}} [[देवल दिव्यपुर]] {{*}} [[नवदुर्गा गाविस|नवदुर्गा]] {{*}} [[बगरकोट]] {{*}} [[बेलापुर]] {{*}} [[भद्रपुर, डडेलधुरा|भद्रपुर]] {{*}} [[भागेश्वर]] {{*}} [[मणिलेक]] {{*}} [[मष्ठामाण्डौ]] {{*}} [[रुपाल]] {{*}} [[समैजी]]'''
| group2= गाउँपालिका
| list2= [[अजयमेरु|अजयमेरु गाउँपालिका]], [[आलिताल|आलिताल गाउँपालिका]], [[गन्यापधुरा|गन्यापधुरा गाउँपालिका]], [[नवदुर्गा गाउँपालिका]], [[भागेश्वर|भागेश्वर गाउँपालिका]]	
| group3= नगरपालिका संख्या: '''२'''
|list3='''
[[परशुराम नगरपालिका]] {{*}} [[अमरगढी नगरपालिका]]'''
}}
&lt;noinclude&gt;
[[श्रेणी:डडेल्धुरा जिल्लाका ठाउँहरू]]
[[श्रेणी:गाउँ विकास समितिहरू]]
[[श्रेणी:डडेल्धुरा जिल्ला]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>ijd49q4boljme5i52wnk9gjqee2o9z8</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>अजयमेरु</title>
    <ns>0</ns>
    <id>32504</id>
    <revision>
      <id>1073429</id>
      <parentid>779212</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T19:15:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>बडा काजी</username>
        <id>52836</id>
      </contributor>
      <comment>सुधार गरियो</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3161" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
| name                            = गन्यापधुरा गाउँपालिका
| settlement_type                 = [[नेपालका गाउँपालिकाहरू|गाउँपालिका]]
| pushpin_map                     = Nepal Sudurpashchim Province#Nepal
| pushpin_map_caption             = सुदूरपश्चिम प्रदेशमा रहेको स्थान
| coordinates                     = {{coord|29.35|80.70|display=title,inline|region:NP_type:adm2nd_source:unmaps-newiki}}
| subdivision_type                = देश
| subdivision_name                = {{flag|नेपाल}}
| subdivision_type1               = [[नेपालका प्रदेशहरू|प्रदेश]]
| subdivision_name1               = [[सुदूरपश्चिम प्रदेश]]
| subdivision_type2               = [[नेपालका जिल्लाहरू|जिल्ला]]
| subdivision_name2               = [[डडेल्धुरा जिल्ला|डडेल्धुरा]]
| seat_type                       = [[राजधानी]]
| seat                            = 
| government_type                 = गाउँपालिका
| unit_pref                       = Metric
| area_total_km2                  = 
| population_as_of                = [[एघारौँ राष्ट्रिय जनगणना २०६८|२०६८]]
| population_total                = 
| population_density_km2          = auto
| website                         = [https://ajayamerumun.gov.np/ आधिकारिक वेबसाइट]
}}'''अजयमेरु गाउँपालिका''' [[डडेल्धुरा जिल्ला]]को ५ [[गाउँपालिका]] मध्येको एक गाउँपालिका हो।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://ajayamerumun.gov.np/content/%E0%A4%85%E0%A4%9C%E0%A4%AF%E0%A4%AE%E0%A5%87%E0%A4%B0%E0%A5%81-%E0%A4%97%E0%A4%BE%E0%A4%89%E0%A4%81%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BE-%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%9A%E0%A4%AF|title=अजयमेरु गाउँपालिका परिचय|website=अजयमेरु गाउँपालिका|accessdate=२६ श्रावण २०७९}}&lt;/ref&gt;

[[बाइसे राज्यहरू|बाइसे]] राज्य कालिन [[डोटी राज्य|डोटी]] राज्यको राजधानी यसै गाउँपालिका रहेको थियो।

== सन्दर्भ सामग्रीहरू ==
{{सन्दर्भसूची}}

== बाह्य कडीहरू ==

* [https://ajayamerumun.gov.np/ आधिकारिक वेबसाइट]

{{डडेल्धुरा जिल्लाका स्थानीय तहहरू}}

{{नेपाली स्थल जगलेख}}
[[श्रेणी:नेपालका गाउँपालिकाहरू]]
[[श्रेणी:डडेल्धुरा जिल्लाका ठाउँहरू]]</text>
      <sha1>a2t2an8qs027v8cpi0oncpdjqrgccx0</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1073431</id>
      <parentid>1073429</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T19:16:46Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>बडा काजी</username>
        <id>52836</id>
      </contributor>
      <comment>सुधार गरियो</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3152" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
| name                            = अजयमेरु गाउँपालिका
| settlement_type                 = [[नेपालका गाउँपालिकाहरू|गाउँपालिका]]
| pushpin_map                     = Nepal Sudurpashchim Province#Nepal
| pushpin_map_caption             = सुदूरपश्चिम प्रदेशमा रहेको स्थान
| coordinates                     = {{coord|29.38|80.60|type:adm2nd_region:NP_source:unmaps-newiki|display=inline,title}}
| subdivision_type                = देश
| subdivision_name                = {{flag|नेपाल}}
| subdivision_type1               = [[नेपालका प्रदेशहरू|प्रदेश]]
| subdivision_name1               = [[सुदूरपश्चिम प्रदेश]]
| subdivision_type2               = [[नेपालका जिल्लाहरू|जिल्ला]]
| subdivision_name2               = [[डडेल्धुरा जिल्ला|डडेल्धुरा]]
| seat_type                       = [[राजधानी]]
| seat                            = 
| government_type                 = गाउँपालिका
| unit_pref                       = Metric
| area_total_km2                  = 
| population_as_of                = [[एघारौँ राष्ट्रिय जनगणना २०६८|२०६८]]
| population_total                = 
| population_density_km2          = auto
| website                         = [https://ajayamerumun.gov.np/ आधिकारिक वेबसाइट]
}}'''अजयमेरु गाउँपालिका''' [[डडेल्धुरा जिल्ला]]को ५ [[गाउँपालिका]] मध्येको एक गाउँपालिका हो।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://ajayamerumun.gov.np/content/%E0%A4%85%E0%A4%9C%E0%A4%AF%E0%A4%AE%E0%A5%87%E0%A4%B0%E0%A5%81-%E0%A4%97%E0%A4%BE%E0%A4%89%E0%A4%81%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BE-%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%9A%E0%A4%AF|title=अजयमेरु गाउँपालिका परिचय|website=अजयमेरु गाउँपालिका|accessdate=२६ श्रावण २०७९}}&lt;/ref&gt;

[[बाइसे राज्यहरू|बाइसे]] राज्य कालिन [[डोटी राज्य|डोटी]] राज्यको राजधानी यसै गाउँपालिका रहेको थियो।

== सन्दर्भ सामग्रीहरू ==
{{सन्दर्भसूची}}

== बाह्य कडीहरू ==

* [https://ajayamerumun.gov.np/ आधिकारिक वेबसाइट]

{{डडेल्धुरा जिल्लाका स्थानीय तहहरू}}

{{नेपाली स्थल जगलेख}}
[[श्रेणी:नेपालका गाउँपालिकाहरू]]
[[श्रेणी:डडेल्धुरा जिल्लाका ठाउँहरू]]</text>
      <sha1>fpxdzhvc0y5k3loq2erh2t907oeue5k</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>आलिताल</title>
    <ns>0</ns>
    <id>32506</id>
    <revision>
      <id>1073434</id>
      <parentid>779534</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T19:28:16Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>बडा काजी</username>
        <id>52836</id>
      </contributor>
      <comment>सुधार गरियो</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3044" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
| name                            = आलिताल गाउँपालिका
| settlement_type                 = [[नेपालका गाउँपालिकाहरू|गाउँपालिका]]
| pushpin_map                     = Nepal Sudurpashchim Province#Nepal
| pushpin_map_caption             = सुदूरपश्चिम प्रदेशमा रहेको स्थान
| coordinates                     = {{coord|29.1351|80.5124|display=title,inline|region:NP_type:adm3nd_source:unmaps-newiki}}
| subdivision_type                = देश
| subdivision_name                = {{flag|नेपाल}}
| subdivision_type1               = [[नेपालका प्रदेशहरू|प्रदेश]]
| subdivision_name1               = [[सुदूरपश्चिम प्रदेश]]
| subdivision_type2               = [[नेपालका जिल्लाहरू|जिल्ला]]
| subdivision_name2               = [[डडेल्धुरा जिल्ला|डडेल्धुरा]]
| seat_type                       = [[राजधानी]]
| seat                            = 
| government_type                 = गाउँपालिका
| unit_pref                       = Metric
| area_total_km2                  = 
| population_as_of                = [[एघारौँ राष्ट्रिय जनगणना २०६८|२०६८]]
| population_total                = १८, १२५
| population_density_km2          = auto
| website                         = [https://aalitalmun.gov.np/ आधिकारिक वेबसाइट]
}}'''आलिताल गाउँपालिका''' [[डडेल्धुरा जिल्ला]]को ५ [[गाउँपालिका]] मध्येको एक गाउँपालिका हो।

नेपालको [[एघारौँ राष्ट्रिय जनगणना २०६८]] अनुसार आलिताल गाउँपालिकाको कुल जनसंख्या १८, १२५ छ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://aalitalmun.gov.np/content/%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B7%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%A4-%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%9A%E0%A4%AF|title=संक्षिप्त परिचय|website=आलिताल गाउँपालिका|accessdate=२६ श्रावण २०७९}}&lt;/ref&gt;

== सन्दर्भ सामग्रीहरू ==
{{सन्दर्भसूची}}

== बाह्य कडीहरू ==

* [https://aalitalmun.gov.np/ आधिकारिक वेबसाइट]

{{डडेल्धुरा जिल्लाका स्थानीय तहहरू}}

{{नेपाली स्थल जगलेख}}
[[श्रेणी:नेपालका गाउँपालिकाहरू]]
[[श्रेणी:डडेल्धुरा जिल्लाका ठाउँहरू]]</text>
      <sha1>b64u8spwcihroof7wvrkasm4g34bjib</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>भागेश्वर</title>
    <ns>0</ns>
    <id>32514</id>
    <revision>
      <id>1073427</id>
      <parentid>903342</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T19:11:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>बडा काजी</username>
        <id>52836</id>
      </contributor>
      <comment>सुधार गरियो</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12804" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
| name                            = भागेश्वर गाउँपालिका
| settlement_type                 = [[नेपालका गाउँपालिकाहरू|गाउँपालिका]]
| pushpin_map                     = Nepal Sudurpashchim Province#Nepal
| pushpin_map_caption             = सुदूरपश्चिम प्रदेशमा रहेको स्थान
| coordinates                     =  {{coord|29.32|80.40|type:adm2nd_region:NP_source:unmaps-newiki|display=inline,title}}
| subdivision_type                = देश
| subdivision_name                = {{flag|नेपाल}}
| subdivision_type1               = [[नेपालका प्रदेशहरू|प्रदेश]]
| subdivision_name1               = [[सुदूरपश्चिम प्रदेश]]
| subdivision_type2               = [[नेपालका जिल्लाहरू|जिल्ला]]
| subdivision_name2               = [[डडेल्धुरा जिल्ला|डडेल्धुरा]]
| seat_type                       = [[राजधानी]]
| seat                            = 
| government_type                 = गाउँपालिका
| unit_pref                       = Metric
| area_total_km2                  = 
| population_as_of                = [[एघारौँ राष्ट्रिय जनगणना २०६८|२०६८]]
| population_total                = १४, १२९
| population_density_km2          = auto
| website                         = [https://bhageshwormun.gov.np/ आधिकारिक वेबसाइट]
}}'''भागेश्वर गाउँपालिका''' [[डडेल्धुरा जिल्ला]]को ५ [[गाउँपालिका]] मध्येको एक गाउँपालिका हो। नेपालको [[एघारौँ राष्ट्रिय जनगणना २०६८]] अनुसार भागेश्वर गाउँपालिकाको कुल जनसंख्या १४, १२९ छ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://bhageshwormun.gov.np/content/%E0%A4%AD%E0%A4%BE%E0%A4%97%E0%A5%87%E0%A4%B6%E0%A5%8D%E0%A4%B5%E0%A5%8B%E0%A4%B0-%E0%A4%97%E0%A4%BE%E0%A4%89%E0%A4%81%E0%A4%AA%E0%A4%BE%E0%A4%B2%E0%A4%BF%E0%A4%95%E0%A4%BE-%E0%A4%8F%E0%A4%95-%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%9A%E0%A4%AF|title=भागेश्वोर गाउँपालिका एक परिचय|website=भागेश्वोर गाउँपालिका|accessdate=२६ श्रावण २०७९}}&lt;/ref&gt;

==परिचय==
भागेश्वर देवताको नामले भागेश्वर गाउँ विकास समितिको नामाकरण भएको हो | यहाँ भागेश्वर देवताको बारेमा जान्नु जरुरि भएको कारण भागेश्वरको बिषयमा केही चर्चा र यथार्थता यस्तो छ | 

भागेश्वर शिवजीका “फुटलिङ्ग” मानिन्छन् । यी डडेल्धुरा जिल्लाका ५ गाउँ विकास समितिको बीचमा रहेको २००२ मिटर अग्लो शिखरमा छन् । यस धुराको पश्चिममा रुपाल गाउँ विकास समिति, पश्चिम उत्तरमा भागेश्वर गाउँ विकास समितिको वार्ड नम्बर ४ उत्तरमा वगरकोट गाउँ विकास समिति, पूर्वमा गाङखेत गाउँ विकास समिति र दक्षिणमा शीर्ष गाउँ विकास समितिको वार्ड नम्बर २ पर्दछन् । यस स्थानमा २२ पाटा कुमाऊँ २२ मढ तथा २२ गाउँबाट धुपपोखल आएर भागेश्वरको पूजाआजा गर्ने चलन रहेकोछ । २२ गाउँको ढुङ्गा, पाथर, काठ, नगदजिन्सी र मिस्त्री सहितका बस्तु ल्याएर भागेश्वरको मन्दिर निर्माण सहितका काम गर्नुपर्दछ । यहाँ भागेश्वर देवताको देउरो पनि २२ स्थानबाट आउ“छ । भागेश्वरसँग पासो, कैलपाल, कनवेताल हुन्छन् । पासो देवता भागेश्वरको प्रमुख द्वारपाल हो । कालशैन, घटाल र विभिन्न स्थानका भागेश्वर देवताको गाँज÷देउरो भागेश्वरको जाँतमा आउ“छ । भागेश्वर देवता दुई पटक पूजिन्छन् ।  श्रावण शुक्लपूणर््िामा तथा रक्षावन्धनका दिन दिउँसो पूजिन्छन र कार्तिक शुक्लवैकुण्ठचर्तुदशीका दिन राती पूजिन्छन् । यस स्थानमा सिराडका पूजाराले पूजाको व्यवस्थापन गर्नु पर्ने र चटौत ब्राह्मणले पूज्नु पर्ने नियम छ । यहाँ कश्यप गोत्रीय चटौत ब्राह्मणबाट पूजापाठ रुद्री लगाउँने गरिन्छ भने पूजारा थरका जैशी ब्राह्मणबाट सबै कुराको व्यवस्थापन गर्ने गरिन्छ । चिपुर मणको विष्ट भागेश्वरको द्वार (ढोका) मा “नाङ्गो खुकुरी” लिएर उभिन्छ । भागेश्वरको पूजामा आएको धुप, पोखल रुपालको मडै (क्षेत्रीजाति)बाट जम्मा गर्ने व्यवस्थापन गर्ने गरिन्छ । यहाँको भागेश्वर देवता गुणाकर जोशी र कमलाकर भाटले काँसीबाट ल्याएका हुन् । भन्ने मान्यता छ । गुणाकरजोशी र कमलाकर भाटका सन्तानले कर्ताको रूपमा यज्ञमा बस्नु पर्दछ । यस सन्तानकाहरूको अनुपस्थिति (जुठोसुत्केरो) भएको खण्डमा टाँटर गाउँ विकास समितिको टाँटर गाउँका जोशी र निरोला भण्डारी ब्राह्मणले कर्ताको रूपमा यज्ञमा बस्नु पर्दछ । पूजा शुद्ध पवित्र वस्तु गाईको दूध गङ्गाको जल पँयलो रङ्ग मात्र चाहिने भएको र रातो रंग भागेश्वरलाई नचढ्ने भएका कारण श्रीखण्डको चन्दनबाट पूजा हुने गर्दछ । भागेश्वरको उत्पति ग्वान्नीका त्रिवड भन्ने दलितजातिको गोठमा कैलुगाईबाट भएको हो भन्ने पनि किवदन्ती छ । रुपालका भारद्वाज गोत्रीय जोशीको बोल भागेश्वरको अवोल भन्ने चलन छ । भागेश्वरलाई पहिला दर्शन रुपाली भारद्धाज गोत्रका जोशीको भएपछि मात्र अन्य नागरिकको दर्शन भागेश्वरलाई हुन्छ । भागेश्वरको पक्षशाला २२ खाम छन् । भागेश्वरको उत्पति नभएको समयमा पाण्डवहरू वनबासकोलागि भागेश्वरको धुराहुँदै जाँदा त्यस धुरामा पानी देखिएन् । त्यसपछि त्यस धुरामा अर्जुनले खड्क प्रहार गरेर पानी निकालेका हुन् । यो पानी निकालेको भनिने जललाई काँसीको जल भन्ने चलन छ । गँगोत्रीको जल मानेर यसै जलले भागेश्वरको पूजा गर्ने गरिन्छ । यस जलको न्वालालाई खड्के न्वालो भन्दछन् । लाकमको कुमैयाँ जोशी (जैसी ब्राह्मण) लठ्ठी लिएर भागेश्वरको द्वारमा कलिन्छ । कालशैनी देवता भागेश्वर भित्रको देवता हो । भागेश्वरको रतीघाट भन्ने स्थानमा पनि पूजा हुने गर्दछ । यो स्थान रुपाल गाउँ विकास समिति ३ नौतडीका भारद्वाज गोत्रीय जोशी ब्राह्मणको जग्गामा पर्दछ । भागेश्वर आएको कालिका देवीले देखेकीहुन् । त्यसैले कालिका भागेश्वरभन्दा पहिलेकी मानिन्छन् । डोटी पालराज्य बिजयगरेपछि[[कत्युरी राजवंश]]का पाल राजाका पुरोहित [[ज्योतिष गणपति]] र [[ज्योतिष गुणाकर]] (ब्राहमण)का कुलदेवता प्राचीन (शिव) बागेश्वर जसलाई डोटी डडेल्धुरा क्षेत्रमा भागेश्वर भनिन्छ यी देवतासंग त देवता होइनस त् लाई म मान्दैन त् भन्दा म ठुलो हुँ भन्दै अवहेलना गर्ने जुम्लाका रैका मल्ल राजाका वंशज नागी मल्ल हुँन | यसै कारणले उनका सन्तान मानिएका[[रैका राजवंश|जुम्लाको रैका मल्ल राजा]] ( [[रैका राजवंश]]/  मल्ल र शाही) खान्दानकाहरु भागेश्वरको गाथमा जाँदैनन् । यस गाथ भएको स्थान भन्दा एक किलोमिटर टाढा द्धारी भन्ने ठाउँमा बस्छन् ।&lt;ref name=&quot; लाल बहादुर बम ठकुरी   &quot;&gt;  कत्युरी राजवंश, डोटी बोगटान राज्यका राजा रजवार ठकुरी वंशावली (२०७०) &lt;/ref&gt;

== सन्दर्भ सामग्रीहरू ==
{{सन्दर्भसूची}}

== बाह्य कडीहरू ==

* [https://bhageshwormun.gov.np/ आधिकारिक वेबसाइट]

{{डडेल्धुरा जिल्लाका स्थानीय तहहरू}}

[[श्रेणी:नेपालका गाउँपालिकाहरू]]
[[श्रेणी:डडेल्धुरा जिल्लाका ठाउँहरू]]</text>
      <sha1>7wiupnuj6ak0r3oxta6iwhutn2zfit9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ढाँचा:डोल्पा जिल्लाका गाविसहरू</title>
    <ns>10</ns>
    <id>32956</id>
    <revision>
      <id>1073480</id>
      <parentid>493944</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:51:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>बडा काजी</username>
        <id>52836</id>
      </contributor>
      <comment>+</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1908" xml:space="preserve">{{Navbox
| name = डोल्पा जिल्लाका गाविसहरू
| title =[[डोल्पा जिल्ला]]का गाविसहरू&lt;br&gt; 
|state    = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
|image = [[Image:NepalDolpaDistrictmap.png|150px]]
|above = सदरमुकाम: '''[[दुनै]]'''
|titlestyle =color:#0720B9
| group1= गाविस संख्या: '''२३'''
|list1='''
[[कालिका, डोल्पा|कालिका]] {{*}} [[काइगाउँ]] {{*}} [[छार्का]] {{*}} [[जुफाल]] {{*}} [[झाझफाल]] {{*}} [[तिन्जे]] {{*}} [[दुनै]] {{*}} [[धो]] {{*}} [[नर्कु]] {{*}} [[पहाडा]] {{*}} [[फोक्सुण्डो गाविस]] {{*}} [[भिजेर]] {{*}} [[मुकोट]] {{*}} [[रह]] {{*}} [[रिमी]] {{*}} [[लावन]] {{*}} [[लिकू]] {{*}} [[ल्हाँ]] {{*}} [[शहरतारा]] {{*}} [[सर्मी]] {{*}} [[साल्दाङ]] {{*}} [[सुँ]] {{*}} [[त्रिपुराकोट]]'''
|  group2= गाउँपालिका
|list2= 
[[काईके|काईके गाउँपालिका]]{{*}} [[छार्का ताङसोङ|छार्का ताङसोङ गाउँपालिका]]{{*}} [[जगदुल्ला|जगदुल्ला गाउँपालिका]]{{*}} [[डोल्पोबुद्ध|डोल्पोबुद्ध गाउँपालिका]]{{*}} [[मुड्केचुला|मुड्केचुला गाउँपालिका]]{{*}} [[शे फोक्सुण्डो गाउँपालिका]]
}}
&lt;noinclude&gt;
[[श्रेणी:गाउँ विकास समितिहरू]]
[[Category:डोल्पा जिल्लाका ठाउँहरू]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>o17l1jg4ih0kcdz4797v0wmq6f1v6ge</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ढाँचा:Sovereign states of Europe</title>
    <ns>10</ns>
    <id>34718</id>
    <revision>
      <id>1073416</id>
      <parentid>1072398</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T16:42:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>पर्वत सुबेदी</username>
        <id>31224</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5843" xml:space="preserve">{{Navbox
| name = युरोपका सार्वभौम सम्पन्न राष्ट्रहरू
| title = [[युरोप]]का [[युरोपका सार्वभौम राष्ट्र र निर्भर क्षेत्रहरूको सूची|राष्ट्र र निर्भर क्षेत्रहरू]]
| bodyclass = hlist
| state = {{{state&lt;includeonly&gt;|autocollapse&lt;/includeonly&gt;}}}

| imagestyle = padding:0 0.5em;
| image = [[File:Europe orthographic Caucasus Urals boundary (with borders).svg|100px|link=Europe]]

| group1 = [[सार्वभौम राष्ट्र]]
| list1 =
* [[अल्बानिया]]
* [[एन्डोरा]]
* [[आर्मेनिया]]{{sup|2}}
* [[अस्ट्रिया]]
* [[अजरबैजान]]{{sup|2}}
* [[बेलारुस]]
* [[बेल्जियम]]
* [[बोस्निया र हर्जगोभिना]]
* [[बुल्गेरिया]]
* [[क्रोएसिया]]
* [[साइप्रस]]{{sup|2}}
* [[चेक गणतन्त्र]]
* [[डेनमार्क]]
* [[एस्टोनिया]]
* [[फिनल्यान्ड]]
* [[फ्रान्स]]
* [[जर्जिया (देश)|जर्जिया]]{{sup|2}}
* [[जर्मनी]]
* [[ग्रिस]]
* [[हङ्गेरी]]
* [[आइसल्यान्ड]]{{sup|3}}
* [[गणतन्त्र आयरल्यान्ड|आयरल्यान्ड]]
* [[इटाली]]
* [[कजाख्स्तान]]
* [[लात्भिया]]
* [[लिस्टेनस्टाइन]]
* [[लिथुआनिया]]
* [[लक्जेम्बर्ग]]
* [[माल्टा]]
* [[मोल्दोभा]]
* [[मोनाको]]
* [[मेन्टेनेग्रो]]
* [[नेदरल्यान्ड]]
* [[उत्तर म्यासेडोनिया]]
* [[नर्वे]]
* [[पोल्यान्ड]]
* [[पोर्चुगल]]
* [[रोमानिया]]
* [[रुस]]{{sup|1}}
* [[सान मारिनो]]
* [[सर्बिया]]
* [[स्लोभाकिया]]
* [[स्लोभेनिया]]
* [[स्पेन]]
* [[स्विडेन]]
* [[स्विट्जरल्यान्ड]]
* [[टर्की]]{{sup|1}}
* [[युक्रेन]]
* [[संयुक्त अधिराज्य]]
* [[भ्याटिकन सिटी]]

| group2 = {{longitem|[[आंशिक रूपमा मान्यता प्राप्त राष्ट्रहरूको सूची|आंशिक रूपमा&lt;br /&gt;मान्यता प्राप्त]]}}
| list2 =
* [[अबखाजिया]]{{sup|2}}
* [[आर्टसाख गणतन्त्र|आर्टसाख]]{{sup|2}}
* [[कोसोभो]]
* [[उत्तरी साइप्रस]]{{sup|2}}
* [[दक्षिण ओसेटिया]]{{sup|2}}
* [[ट्रान्सनिसट्रिया]]

| group3 = {{longitem|[[निर्भर क्षेत्र|निर्भर&lt;br /&gt;क्षेत्रहरू]]}}
| list3 =
 {{Navbox|child
 | group1 = डेनमार्क
 | list1 =
* [[फरोई टापु]]{{sup|3}}
** [[डेनमार्क#ग्रिनल्यान्ड र फरोई टापु|डेनमार्क अधिराज्यको स्वायत्त देश]]

 | group2 = संयुक्त अधिराज्य
 | list2 =
  {{Navbox|child
  | list1 =
* [[अक्रोटिरी र धेकेलिया]]{{sup|2}} (सार्वभौम आधार क्षेत्र)
* [[जिब्राल्टार]] ([[बेलायती सुमद्रपार क्षेत्र]])

  | group2 = [[किरीटाधीन क्षेत्र]]
  | list2 =
* [[गुर्ज्जी]]
** [[अल्डर्नी]]
** [[गार्नसी]]
** [[सार्ब]]
* [[जर्सी]]
* [[आइजल अफ म्यान]]
  }}
 }}

| group4 = {{longitem|विशेष क्षेत्रहरू&lt;br /&gt;आन्तरिक&lt;br /&gt;सार्वभौम}}&lt;!--These are considered integral parts of their controlling state, but have a political arrangement which was decided through an international agreement.--&gt;
| list4 =
 {{Navbox|child
 | group1 = फिनल्यान्ड
 | list1 =
* [[अलान्द]] ([[स्वायत्त प्रशासनिक विभाजन|स्वायत्त क्षेत्र]]

 | group2 = नर्वे
 | list2 =
* [[Svalbard]] ([[unincorporated area]] subject to the [[Svalbard Treaty]])

 | group3 = संयुक्त अधिराज्य
 | list3 =
* [[उत्तरी आयरल्यान्ड]] ([[संयुक्त अधिराज्यका राष्ट्रहरू]] [[बेल्फास्ट सम्झौता|बेलायती-आयरल्यान्डेली सम्झौता]]) अनुसार 
 }}

| below = {{hlist|{{sup|1}} Spans the conventional boundary between Europe and another continent.|{{sup|2}} Considered European for cultural, political and historical reasons but is geographically in Western Asia.|{{sup|3}} [[Island#Oceanic islands|Oceanic islands]] within the vicinity of Europe are usually grouped with the continent even though they are not situated on its continental shelf.}}
* {{icon|category}} '''[[:श्रेणी:युरोप|श्रेणी]]'''
* {{icon|portal}} '''[[पोर्टल:युरोप|युरोप पोर्टल]]'''
}}&lt;noinclude&gt;
{{documentation}}
&lt;!-- Please add metadata to the &lt;includeonly&gt; section at the bottom of the /doc subpage --&gt;
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>oubvuhqthhae95ulrs0i2q45r3bzy69</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1073418</id>
      <parentid>1073416</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T16:49:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>पर्वत सुबेदी</username>
        <id>31224</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6380" xml:space="preserve">{{Navbox
| name = युरोपका सार्वभौम सम्पन्न राष्ट्रहरू
| title = [[युरोप]]का [[युरोपका सार्वभौम राष्ट्र र निर्भर क्षेत्रहरूको सूची|राष्ट्र र निर्भर क्षेत्रहरू]]
| bodyclass = hlist
| state = {{{state&lt;includeonly&gt;|autocollapse&lt;/includeonly&gt;}}}

| imagestyle = padding:0 0.5em;
| image = [[File:Europe orthographic Caucasus Urals boundary (with borders).svg|100px|link=Europe]]

| group1 = [[सार्वभौम राष्ट्र]]
| list1 =
* [[अल्बानिया]]
* [[एन्डोरा]]
* [[आर्मेनिया]]{{sup|2}}
* [[अस्ट्रिया]]
* [[अजरबैजान]]{{sup|2}}
* [[बेलारुस]]
* [[बेल्जियम]]
* [[बोस्निया र हर्जगोभिना]]
* [[बुल्गेरिया]]
* [[क्रोएसिया]]
* [[साइप्रस]]{{sup|2}}
* [[चेक गणतन्त्र]]
* [[डेनमार्क]]
* [[एस्टोनिया]]
* [[फिनल्यान्ड]]
* [[फ्रान्स]]
* [[जर्जिया (देश)|जर्जिया]]{{sup|2}}
* [[जर्मनी]]
* [[ग्रिस]]
* [[हङ्गेरी]]
* [[आइसल्यान्ड]]{{sup|3}}
* [[गणतन्त्र आयरल्यान्ड|आयरल्यान्ड]]
* [[इटाली]]
* [[कजाख्स्तान]]
* [[लात्भिया]]
* [[लिस्टेनस्टाइन]]
* [[लिथुआनिया]]
* [[लक्जेम्बर्ग]]
* [[माल्टा]]
* [[मोल्दोभा]]
* [[मोनाको]]
* [[मोन्टेनेग्रो]]
* [[नेदरल्यान्ड]]
* [[उत्तर म्यासेडोनिया]]
* [[नर्वे]]
* [[पोल्यान्ड]]
* [[पोर्चुगल]]
* [[रोमानिया]]
* [[रुस]]{{sup|1}}
* [[सान मारिनो]]
* [[सर्बिया]]
* [[स्लोभाकिया]]
* [[स्लोभेनिया]]
* [[स्पेन]]
* [[स्विडेन]]
* [[स्विट्जरल्यान्ड]]
* [[टर्की]]{{sup|1}}
* [[युक्रेन]]
* [[संयुक्त अधिराज्य]]
* [[भ्याटिकन सिटी]]

| group2 = {{longitem|[[आंशिक रूपमा मान्यता प्राप्त राष्ट्रहरूको सूची|आंशिक रूपमा&lt;br /&gt;मान्यता प्राप्त]]}}
| list2 =
* [[अबखाजिया]]{{sup|2}}
* [[आर्टसाख गणतन्त्र|आर्टसाख]]{{sup|2}}
* [[कोसोभो]]
* [[उत्तरी साइप्रस]]{{sup|2}}
* [[दक्षिण ओसेटिया]]{{sup|2}}
* [[ट्रान्सनिसट्रिया]]

| group3 = {{longitem|[[निर्भर क्षेत्र|निर्भर&lt;br /&gt;क्षेत्रहरू]]}}
| list3 =
 {{Navbox|child
 | group1 = डेनमार्क
 | list1 =
* [[फरोई टापु]]{{sup|3}}
** [[डेनमार्क#ग्रिनल्यान्ड र फरोई टापु|डेनमार्क अधिराज्यको स्वायत्त देश]]

 | group2 = संयुक्त अधिराज्य
 | list2 =
  {{Navbox|child
  | list1 =
* [[अक्रोटिरी र धेकेलिया]]{{sup|2}} (सार्वभौम आधार क्षेत्र)
* [[जिब्राल्टार]] ([[बेलायती सुमद्रपार क्षेत्र]])

  | group2 = [[किरीटाधीन क्षेत्र]]
  | list2 =
* [[गुर्ज्जी]]
** [[अल्डर्नी]]
** [[गार्नसी]]
** [[सार्ब]]
* [[जर्सी]]
* [[आइजल अफ म्यान]]
  }}
 }}

| group4 = {{longitem|विशेष क्षेत्रहरू&lt;br /&gt;आन्तरिक&lt;br /&gt;सार्वभौम}}&lt;!--These are considered integral parts of their controlling state, but have a political arrangement which was decided through an international agreement.--&gt;
| list4 =
 {{Navbox|child
 | group1 = फिनल्यान्ड
 | list1 =
* [[अलान्द]] ([[स्वायत्त प्रशासनिक विभाजन|स्वायत्त क्षेत्र]]

 | group2 = नर्वे
 | list2 =
* [[स्वालबर]] ([[असङ्गठित क्षेत्र]] [[स्वलबर सन्धि]]) अनुसार

 | group3 = संयुक्त अधिराज्य
 | list3 =
* [[उत्तरी आयरल्यान्ड]] ([[संयुक्त अधिराज्यका राष्ट्रहरू]] [[बेल्फास्ट सम्झौता|बेलायती-आयरल्यान्डेली सम्झौता]]) अनुसार 
 }}

| below = {{hlist|{{sup|1}} युरोप र अर्को महाद्वीप बीचको परम्परागत सीमा विस्तार।|{{sup|2}} सांस्कृतिक, राजनीतिक र ऐतिहासिक कारणले युरोपेली मानिन्छ तर भौगोलिक रूपमा पश्चिमी एसियामा अवस्थित रहेको।|{{sup|3}} [[टापु#सागरीय टापुहरू|सागरीय टापुहरू]] युरोपको आसपासमा सामान्यतया महाद्वीपसँग समूहीकृत छन् यद्यपि तिनीहरूले यसको महाद्वीपीय क्षेत्रमा अवस्थित छैन।}}
* {{icon|category}} '''[[:श्रेणी:युरोप|श्रेणी]]'''
* {{icon|portal}} '''[[पोर्टल:युरोप|युरोप पोर्टल]]'''
}}&lt;noinclude&gt;
{{documentation}}
&lt;!-- Please add metadata to the &lt;includeonly&gt; section at the bottom of the /doc subpage --&gt;
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>0u75y0w1rkvglozps878ysv32ht4v12</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1073419</id>
      <parentid>1073418</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T16:53:19Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>पर्वत सुबेदी</username>
        <id>31224</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="6380" xml:space="preserve">{{Navbox
| name = युरोपका सार्वभौम सम्पन्न राष्ट्रहरू
| title = [[युरोप]]का [[युरोपका सार्वभौम राष्ट्र र निर्भर क्षेत्रहरूको सूची|राष्ट्र र निर्भर क्षेत्रहरू]]
| bodyclass = hlist
| state = {{{state&lt;includeonly&gt;|autocollapse&lt;/includeonly&gt;}}}

| imagestyle = padding:0 0.5em;
| image = [[File:Europe orthographic Caucasus Urals boundary (with borders).svg|100px|link=Europe]]

| group1 = [[सार्वभौम राष्ट्र]]
| list1 =
* [[अल्बानिया]]
* [[एन्डोरा]]
* [[आर्मेनिया]]{{sup|2}}
* [[अस्ट्रिया]]
* [[अजरबैजान]]{{sup|2}}
* [[बेलारुस]]
* [[बेल्जियम]]
* [[बोस्निया र हर्जगोभिना]]
* [[बुल्गेरिया]]
* [[क्रोएसिया]]
* [[साइप्रस]]{{sup|2}}
* [[चेक गणतन्त्र]]
* [[डेनमार्क]]
* [[एस्टोनिया]]
* [[फिनल्यान्ड]]
* [[फ्रान्स]]
* [[जर्जिया (देश)|जर्जिया]]{{sup|2}}
* [[जर्मनी]]
* [[ग्रिस]]
* [[हङ्गेरी]]
* [[आइसल्यान्ड]]{{sup|3}}
* [[गणतन्त्र आयरल्यान्ड|आयरल्यान्ड]]
* [[इटाली]]
* [[कजाख्स्तान]]
* [[लात्भिया]]
* [[लिस्टेनस्टाइन]]
* [[लिथुआनिया]]
* [[लक्जेम्बर्ग]]
* [[माल्टा]]
* [[मोल्दोभा]]
* [[मोनाको]]
* [[मोन्टेनेग्रो]]
* [[नेदरल्यान्ड]]
* [[उत्तर म्यासेडोनिया]]
* [[नर्वे]]
* [[पोल्यान्ड]]
* [[पोर्चुगल]]
* [[रोमानिया]]
* [[रुस]]{{sup|1}}
* [[सान मारिनो]]
* [[सर्बिया]]
* [[स्लोभाकिया]]
* [[स्लोभेनिया]]
* [[स्पेन]]
* [[स्विडेन]]
* [[स्विट्जरल्यान्ड]]
* [[टर्की]]{{sup|1}}
* [[युक्रेन]]
* [[संयुक्त अधिराज्य]]
* [[भ्याटिकन सिटी]]

| group2 = {{longitem|[[आंशिक रूपमा मान्यता प्राप्त राष्ट्रहरूको सूची|आंशिक रूपमा&lt;br /&gt;मान्यता प्राप्त]]}}
| list2 =
* [[अबखाजिया]]{{sup|2}}
* [[आर्टसाख गणतन्त्र|आर्टसाख]]{{sup|2}}
* [[कोसोभो]]
* [[उत्तरी साइप्रस]]{{sup|2}}
* [[दक्षिण ओसेटिया]]{{sup|2}}
* [[ट्रान्सनिसट्रिया]]

| group3 = {{longitem|[[निर्भर क्षेत्र|निर्भर&lt;br /&gt;क्षेत्रहरू]]}}
| list3 =
 {{Navbox|child
 | group1 = डेनमार्क
 | list1 =
* [[फरोई टापु]]{{sup|3}}
** [[डेनमार्क#ग्रिनल्यान्ड र फरोई टापु|डेनमार्क अधिराज्यको स्वायत्त देश]]

 | group2 = संयुक्त अधिराज्य
 | list2 =
  {{Navbox|child
  | list1 =
* [[अक्रोटिरी र धेकेलिया]]{{sup|2}} (सार्वभौम आधार क्षेत्र)
* [[जिब्राल्टार]] ([[बेलायती सुमद्रपार क्षेत्र]])

  | group2 = [[किरीटाधीन क्षेत्र]]
  | list2 =
* [[गुर्न्जी]]
** [[अल्डर्नी]]
** [[गार्नसी]]
** [[सार्ब]]
* [[जर्सी]]
* [[आइजल अफ म्यान]]
  }}
 }}

| group4 = {{longitem|विशेष क्षेत्रहरू&lt;br /&gt;आन्तरिक&lt;br /&gt;सार्वभौम}}&lt;!--These are considered integral parts of their controlling state, but have a political arrangement which was decided through an international agreement.--&gt;
| list4 =
 {{Navbox|child
 | group1 = फिनल्यान्ड
 | list1 =
* [[अलान्द]] ([[स्वायत्त प्रशासनिक विभाजन|स्वायत्त क्षेत्र]]

 | group2 = नर्वे
 | list2 =
* [[स्वालबर]] ([[असङ्गठित क्षेत्र]] [[स्वलबर सन्धि]]) अनुसार

 | group3 = संयुक्त अधिराज्य
 | list3 =
* [[उत्तरी आयरल्यान्ड]] ([[संयुक्त अधिराज्यका राष्ट्रहरू]] [[बेल्फास्ट सम्झौता|बेलायती-आयरल्यान्डेली सम्झौता]]) अनुसार 
 }}

| below = {{hlist|{{sup|1}} युरोप र अर्को महाद्वीप बीचको परम्परागत सीमा विस्तार।|{{sup|2}} सांस्कृतिक, राजनीतिक र ऐतिहासिक कारणले युरोपेली मानिन्छ तर भौगोलिक रूपमा पश्चिमी एसियामा अवस्थित रहेको।|{{sup|3}} [[टापु#सागरीय टापुहरू|सागरीय टापुहरू]] युरोपको आसपासमा सामान्यतया महाद्वीपसँग समूहीकृत छन् यद्यपि तिनीहरूले यसको महाद्वीपीय क्षेत्रमा अवस्थित छैन।}}
* {{icon|category}} '''[[:श्रेणी:युरोप|श्रेणी]]'''
* {{icon|portal}} '''[[पोर्टल:युरोप|युरोप पोर्टल]]'''
}}&lt;noinclude&gt;
{{documentation}}
&lt;!-- Please add metadata to the &lt;includeonly&gt; section at the bottom of the /doc subpage --&gt;
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>2c5ndw2vvn08jt75k3qoqtrlfgsac8i</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ढाँचा:Europe topics</title>
    <ns>10</ns>
    <id>34889</id>
    <revision>
      <id>1073420</id>
      <parentid>330229</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T17:06:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>पर्वत सुबेदी</username>
        <id>31224</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="8205" xml:space="preserve">{{Navbox
| name  = युरोपका विषयहरू
| title = [[युरोप]]
| state = {{{state|uncollapsed}}}
| above = [[युरोपको संस्कृति|संस्कृति]]{{·}} [[युरोपको जनसाङ्ख्यिकी|जनसाङ्ख्यिकी]]{{·}} [[युरोपको अर्थतन्त्र|अर्थतन्त्र]]{{·}} [[युरोपको भूगोल|भूगोल]]{{·}} [[युरोपको इतिहास|इतिहास]]{{·}} [[युरोपको राजनीति|राजनीति]]

| group1 = [[युरोपको संस्कृति|संस्कृति]]
| list1  = [[पश्चिमी कला इतिहास|कला]] (&lt;small&gt;[[वास्तुकलाको इतिहास#युरोप|वास्तुकला]]{{·}} [[युरोपेली संस्कृतिको राजधानी|संस्कृतिको राजधानी]]{{·}} [[शास्त्रीय सङ्गीत]]{{·}} [[युरोपेली चलचित्र|चलचित्र]] ([[युरोपका चलचित्र महोत्सवहरूको सूची|चलचित्र महोत्सव]]){{·}} [[पश्चिमी चित्रकला|चित्रकला]]{{·}} [[मूर्तिकला#युरोप|मूर्तिकला]]&lt;/small&gt;){{·}} [[युरोपेली खानाका परिकार|खानाका परिकार]]{{·}} [[युरोपमा शिष्टचार|शिष्टचार]]{{·}} [[युरोपेली साहित्य|साहित्य]]{{·}} [[युरोपका भाषाहरू|भाषाहरू]] (&lt;small&gt;[[युरोपका लोपोन्मुख भाषाहरूको सूची|लोपोन्मुख]]&lt;/small&gt;){{·}} [[महादेशीय  दर्शनशास्त्र|दर्शनशास्त्र]]{{·}} [[युरोपमा धर्म|धर्म]] (&lt;small&gt;[[युरोपमा इसाई धर्म|इसाई धर्म]]{{·}} [[युरोपमा इस्लाम धर्म|इस्लाम]]{{·}} [[युरोपमा यहूदी धर्म|यहूदी]]&lt;/small&gt;){{·}} [[युरोपमा खेलकुद|खेलकुद]]{{·}} [[युरोपका सङ्केतहरू|सङ्केतहरू]]{{·}} [[युरोपेली अनुसन्धान विश्वविद्यालयहरूको इतिहास|विश्वविद्यालय]]&lt;br&gt;([[बोलोन्या प्रक्रिया]]{{·}} [[एरासमस कार्यक्रम|एरासमस]])

| group2 = [[युरोपको जनसाङ्ख्यिकी|जनसाङ्ख्यिकी]]
| list2  = [[Ageing of Europe|Ageing]]{{·}} [[Educational policies and initiatives of the European Union|Education]]{{·}} [[Ethnic groups in Europe|Ethnic groups]] (&lt;small&gt;[[Genetic history of Europe|Genetic history]]&lt;/small&gt;){{·}} [[Immigration to Europe|Immigration]]{{·}} [[List of sovereign states in Europe by life expectancy|Life expectancy]]{{·}} [[Retirement in Europe|Retirement]]{{·}} [[List of sovereign states and dependent territories in Europe by population|Population]]

| group3 = [[युरोपको अर्थतन्त्र|अर्थतन्त्र]]
| list3  = [[List of sovereign states in Europe by GDP (nominal)|GDP (nominal)]] ([[List of sovereign states in Europe by GDP (nominal) per capita|per capita]]){{·}} [[List of sovereign states in Europe by GDP (PPP)|GDP (PPP)]] ([[List of sovereign states in Europe by GDP (PPP) per capita|per capita]]){{·}} [[List of sovereign states in Europe by GNI (nominal) per capita|GNI (nominal) per capita]]{{·}} [[List of sovereign states in Europe by GNI (PPP) per capita|GNI (PPP) per capita]]{{·}} [[List of sovereign states in Europe by budget revenues|budget revenues]] ([[List of sovereign states in Europe by budget revenues per capita|per capita]]){{·}} [[List of sovereign states in Europe by net average wage|Average wage]]{{·}} [[List of sovereign states in Europe by minimum wage|Minimum wage]]{{·}} [[List of sovereign states in Europe by unemployment rate|Unemployment rate]]{{·}} [[List of sovereign states in Europe by Human Development Index|HDI]]{{·}} [[List of sovereign states in Europe by Corruption Perceptions Index|Corruption]]{{·}} [[Free trade areas in Europe|FTAs]]{{·}} [[European Free Trade Association|EFTA]]{{·}} [[Central European Free Trade Agreement|CEFTA]]{{·}} [[Customs Union of Belarus, Kazakhstan and Russia|CUBKR]]{{·}} [[Eurasian Economic Community|EAEC]]

| group4 = [[युरोपको भूगोल|भूगोल]]
| list4  = [[List of sovereign states and dependent territories in Europe|Sovereign states and dependent territories]]{{·}} [[Area and population of European countries|Area and population]]{{·}} [[List of cities in Europe|Cities]]{{·}} [[List of villages in Europe|Villages]]{{·}} [[Geology of Europe|Geology]]{{·}} [[List of islands of Europe|Islands]]{{·}} [[List of rivers of Europe|Rivers]]{{·}} [[List of lakes#Europe|Lakes]]{{·}} [[List of mountain ranges#Europe|Mountains]]{{·}} [[Extreme points of Europe|Extreme points]]

| group5 = [[युरोपको इतिहास|इतिहास]]
| list5  = [[Prehistoric Europe|Prehistory]]{{·}} [[Classical antiquity]]{{·}} [[Late Antiquity]]{{·}} [[Middle Ages]]{{·}} [[Early modern Europe|Early modernity]]{{·}} [[Military history of Europe|Military]]{{·}} [[Predecessors of sovereign states in Europe|Predecessor states]]{{·}} [[List of sovereign states in Europe by date of achieving sovereignty|Dates of achieving sovereignty]]

| group6 = [[युरोपको राजनीति|राजनीति]]
| list6  = [[International organisations in Europe|International organisations]]{{·}} [[European integration|Integration]]{{·}} [[Commonwealth of Independent States|CIS]]{{·}} [[Council of Europe|CoE]]{{·}} [[Collective Security Treaty Organisation|CSTO]]{{·}} [[GUAM Organization for Democracy and Economic Development|GUAM]]{{·}} [[NATO]]{{·}} [[Organization for Security and Co-operation in Europe|OSCE]] ([[Organization for Security and Co-operation in Europe statistics|statistics]]){{·}} [[Post-Soviet states|Post-Soviet]]{{·}} [[Transatlantic relations|Transatlantic]]{{·}} [[Eurosphere]]

| group7 = [[युरोपेली सङ्घ]]
| list7  = [[Member state of the European Union|Members]] ([[Future enlargement of the European Union|future]]){{·}} [[Politics of the European Union|Politics]]{{·}} [[Visa policy in the European Union|Visa policy]]{{·}} [[European Neighbourhood Policy|ENP]]{{·}} [[Foreign relations of the European Union|Foreign relations]]{{·}} [[Third-country economic relationships with the European Union|Economic relations]] ([[European Union free trade agreements|FTAs]]){{·}} [[Economy of the European Union|Economy]]{{·}} [[Eurozone]]{{·}} [[European Economic Area|EEA]]{{·}} [[European Union Customs Union|EUCU]]{{·}} [[Schengen Area|Schengen]]{{·}} [[European Union statistics|Statistics]]

| group8 = अन्य
| list8  = [[Communications in Europe|Communications]]{{·}} [[Crisis situations and protests in Europe since 2000|Crisis situations and protests]]{{·}} [[Financial and social rankings of sovereign states in Europe|Financial and social rankings]]{{·}} [[List of sovereign states in Europe by number of Internet users|Internet users]]{{·}} [[Law in Europe|Law]]{{·}} [[Maps of present-day countries and dependencies|Maps]]{{·}} [[List of sovereign states in Europe by Press Freedom Index|Press Freedom Index]]{{·}} [[Transport in Europe|Transport]]

| below = '''[[पोर्टल:युरोप|पोर्टल]]'''
}}&lt;noinclude&gt;
&lt;br/&gt;{{collapsible option}}

[[श्रेणी:युरोपेली ढाँचाहरू|विषयहरू]]

&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>4pmox1q4fnh67f8kuxptut3lcjowmtl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>रिजाल</title>
    <ns>0</ns>
    <id>35195</id>
    <revision>
      <id>1073475</id>
      <parentid>904302</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:04:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>राज कुमार रिजाल</username>
        <id>57048</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="27245" xml:space="preserve">'''रिजाल''' नेपालमा बसोबास गर्ने एक ब्राह्मण जातिको थर  हो । रिजाल जाति धनञ्जय गोत्री  हुन् । केहि खोजकर्ताले दैलेखको रिजुगाउँ भन्ने ठाउँमा बसोबास गर्नेहरु नै पछि रिजाल भए भनेका छन् भने केही खोजकर्ताले पूर्व सल्यानबाट विराटनगर झरेकाहरूले नै आफ्नो पहिचान रिजाल लेख्न सुरुवात गरे भनेका छन् । नेपालको इतिहासमा रिजालको नाम लिनुपर्दा नेपालका पूर्व प्रधानमन्त्री नगेन्द्र प्रसाद रिजाल, साहित्यकार  कालीप्रसाद रिजाल, साहित्यकार तथा चिकित्सक डा.भोला रिजाल, राजनीतिज्ञ डा.मीनेन्द्र रिजाल, पत्रकार विष्णु रिजाल, साहित्यकार भेषराज रिजाल, समाचार वाचिका समृद्धि रिजाल समेतको नाम आउँछ । हाल रिजालहरु पूर्व मेचीदेखि पश्चिम महाकालीका विभिन्न गाउँहरूमा बसोबास गरेका छन् ।   
कुल के हो ?
कुल भनेको वंश हो । कुलघरान व्याक्तिको पहिचान हो । आफ्नो वंशभित्र प्रतिष्ठापुर्व छवि वनाएका पुर्खाहरुको चरित्रले आफ्नो कुललाई प्रष्ट गर्छ । त्याग तपस्या र विद्याको माध्यमबाट माथि उठेका जिजुबाजेको आर्सिवाद वंश वृद्धिका लागि उर्जाको श्रोत हुनेहुनाले कुल परम्परालाई निरञ्तरता दिनु कर्म मार्गमा लागेका गृहस्थीहरुको मुख्य कर्तव्य हो भनेर गितामा प्रष्टाइएको छ ।
कुलपुजा के हो र किन गर्ने ?
कुल पुजा भनेको कुलको परम्परा वा शास्त्रिय विधि अनुसार पितृ, ख्याति प्राप्त पुर्खा, कुलका संरक्षक देवाता तथा स्थानिय देविदेवताको निश्चित तिथिमा विधिपुर्वक गरिने पुजा हो वा कुल देवतालाई खुसी बनाउनको लागि विधिपुर्वाक गरिने संस्कार हो । धनन्जय ऋषि कुल अन्तरगत खोटाङ जिल्लामा बसोबासो गरी आएका रिजाल बन्धुहरुले मानि आएका कुल पुजामा देवली, गोठको धुप र थानी गरी ३ वटा छन् जस्को ऐतिहाँसिक विवरण, आवश्यक पुजा सामग्री र विधि तल उल्लेख गरिए अनुसार रहेको छ ।
देवली
१२ भाई १८ मष्ट ८८ हजार ऋषिहरु त्रेता युगमा तिर्थ घुम्न गई सुनको धारा, सुनको पोखरीमा नुहाउदै, घुम्दै र तपस्या गदै हिडे । यसरी तपस्या गर्दै हिडिरहेको आवस्थामा ऋषिमुनिहरुले बिभाजन गर्ने क्रममा क्षेत्रपाल भागमा परिएको भए पनि डुल्ने तपस्या गर्ने क्रममा चेवाङ ऋषिले कामधेनु गाई उत्पती गराई सोहि गाइको अमृत रस (दुध)मा खाना पकाएर ऋषिका संगमा भएका उपस्थितहरुलाई आधार मानि भाग लगाइ भोजन गर्न लाग्दा उपस्थित मध्येबाट १ भाग वढी हुन गयो । यस्तो भएको देखेर यो किन र कसरी भयो भनि आष्चर्य मानी यताउती खोजी गर्दा नजिकैको धुपिको रुखमा भान्जा लुकेर बसेको भेटी उनलाई त्याहाँबाट बोलाई भोजन स्थलमा ल्याई पहिला भोजन गराई पछि अरुले भोजन गरेको हुनाले तिनै भान्जालाई कुलमा राखी जोडि विन्द्राशिणी (भान्जा) र मामा क्षेत्रपाल बनाई २ कुल धनञ्जय ऋषिकुल रिजाल वंशले चलाई आएको किब्बदन्ती रहेको कुल पुजा धामी चिञ्जिवी रिजालले बताउनु भयो । तिनै भान्जा विन्द्राशिणी र मामा क्षेत्रपालका डाग्रे मार्फत कुलपुजा/देवली गरी कुल बुझाउने प्रचालन रिजालहरुमा रहि आएको हो ।
देवली १ वा ३ वा कुनै विजोडी वर्ष पारी प्राय गरेर जुनसुकै मासमा विवाहको लगन जुर्ने महिनामा भान्जा विन्द्राशिणीलाई कोरी पुजा र क्षेत्रपाल मामालाई पुजाको साथमा जिव वलि अर्थात बोकाको वलि चढाएर गर्ने गरिएको छ । 
देवली पुजाको लागि आवश्यक सामग्रीहरु
धुप, नैवेद, जनैसुपाडी, धजापतका, लिङ्गा, काँचोधागो, अविर, जौ, तिल, दुध, फुलपाती, भेटी, चन्दन, पिठो, अक्ष्यता, दियो, कलश, दुना, टपरा, बलिको लागि बोका आदि ।
देवली पुजा विधि
 भाईबन्धुहरु कुल बोलाएको बेला भेला बसी डाङ्ग्रे मार्फत सोधखोज गरी तिथिमिति तय गर्ने । तत्पस्चात तिथि र बार पारी अन्य बन्धुका घरहरुमा कुल बोलाउने (धामी बस्ने) र सोधखोज गर्ने । हरेक घरहरुको सरसफाई (लिपपोत) गर्ने (चोख्याउने) ।
  भेलाले तोक गरिएको अघिल्लो रातमा घाँडचम्मर राखेको घरलाई मुलघर (गादीघर) ठानी सोहि घरमा थान थापी कुलधामी बसी पुन सोधखोज गर्ने ।
 भोलिपल्ट विहान धामी तथा पन्नाहरुले केस काटी चोखो भई पुन कुल बोलाएर पुजा स्थलको मण्डल बार्न स्थानीय सामग्रीहरु जोडीजोडीको दरले तयार गरी गादीघर घुमाई बाटोमा देउराली थान स्थापना गर्ने । देउरालिमा थपना गाड्ने र कुल पुजा स्थलको मण्डल बार्ने (घेरबारा गर्ने) । कुल पुजा मन्दीर सफा गर्ने ।
 गादी घरमा फिर्ता आई घाँडचम्मर खोली दियो झुल्काउने र घरघरमा वा स्थान अनुकुल बोका (बली) पर्छाउने । विहान गादी घरमा बालेको दियो ननिभोस भनेर रातमा कुर्ने ।
  अर्को दिन विहान कुल बोलाई कुल पुजाको लागि सोलीडोली (दियो कलाश र त्यसको सुरक्षाको लागि तयार गरिएको डोली), लिङ्गा, बोका, कल्सेउली, कुडेउली, लगाएतका सबै पुजासामग्रीहरु जोडीजोडी पारी बाजागाजा समेत गरी अभिषेक गर्दै गादीघर घुमाई मन्दीर तर्फ जाने । जाँदा देउरालीमा लिङ्गा गाडी थपनामा काँचो धागो वेरी अविर लागाइ दुध धारी ३ फन्का परिक्रमा गरी शुभ साइतमा मन्दीर प्रवेश गर्ने । प्रवेश गर्दा प्रवेश ढोका पुर्व वा पश्चिमबाट हुनुपर्छ ।
 पुजा सामग्री खिर, बाबर, रोटी, पुवा आदि पकाउने । मन्दीरको भित्री भागमा कुल पुजाको दुबैकोठा (विन्द्रशिणी र क्षेत्रपाल)मा गाइको गोवरले लिपपोत गरी १३/१८ को रेखि लगाई (पक्ष अनुसार उभौली भए ठाडो धेरै र उधौली भए तेस्रो धेरै) पाती, अक्षता, खिर, बाबर र घिउले प्रत्येक आँठामा पुजा गर्ने । वाहिरी भागमा अग्नी जगाउने स्थानको सफाई गरी लिङ्गा गाडी रेखि हालि सम्पुर्ण पुजा सामग्री तयार गरी अग्नी जगाउने । कुलदेताको ब्रामण वाक्यद्धारा हवन (होमादी) गर्ने ।
 आँठा पुजा र हवन सकिएपछि आहुती दिदै बोका काटी क्षेत्रपाल पुजा कोठाको थपनामा बली दिने । 
 उल्लेखित सम्पुर्ण कार्य सकिए पछि प्रसादी तयार गरी वितरण गर्ने । आगामी पुजा गर्ने समय तोक गरी सके पछि 
 पुजा विसर्जन गर्ने । तत्पस्चात पुन सोलीडोली, बाजागाजा सहित गादीघर फर्की घाँडचम्मर थन्क्याएपछि कुल पुजा/देवली पुर्ण भएको मानिनेछ ।

गोठ धुप (पुजा)
गोठका माहादेव महारुद्र, गैरीगैयाँ, काँडावर्म अैरीवर्म, गोसाई गोसाइनी लगाएतलाई खुसी तुल्याउनाले चौंपाय दौंपायमा हुन सक्ने हैजा, देसान लगाएतका सम्भावित घटना कम भई सुव्यफाव्य हुने परम्परगत मान्यता अनुरुप वर्षको दुइ पटक उभौलि पर्व वैशाखे पुर्णिमा अगाडीको कृष्ण पक्षको द्धादशी तिथि र उधौली पर्व कार्तिके पुर्णिमा अगाडी कृष्ण पक्षको द्धादशी तिथिमा आइतबार र बुधबार छलेर गोठको धुप गर्ने गरिएको छ । कतिपय रिजाल बन्धुहरुले उल्लेखित पुर्णिमा पहिले नगरी पुर्णिमाकै दिन गोठधुप गर्ने गरेको पाइन्छ । स्थान विशेष अगाडीनै पुजा गर्नुको एउटै कारण पुर्णीमाबाट देबिथान (कालिका भगवति थान मझुवा खोटाङ)मा पुजा सुरु हुने भएकोले पुर्णिमाको दिन धुप अक्ष्यता, फुलपाती र दुध धार्न देबिथान लाने गरेको हुनाले त्यो भन्दा पहिले नै गोठका माहादेव महारुद्र, गैरीगैयाँ, काँडावर्मअैरीवर्म, गोसाइ गोसाइनिहरुलाई रुझाइ, बुझाइ सक्नु पर्ने मान्यता अनुरुप यस क्षेत्रमा पुर्णिमा पहिलेनै गोठको धुप गर्ने गरिएको छ । 
गोठधुपको लागि आवश्यक सामग्रीहरुः
धुप, नैवेद, धजापतका, लिङ्गा, काँचोधागो, अविर, जौ, तिल, दुध, फुलपाती, भेटी, चन्दन, पिठो, अक्ष्यता, दियो, कलश, दुना, टपरा, धुपौरो, आदि ।
गोठ धुप विधि
 मोहि पारेको ठेकीको छातामा राखेको नौनीले झरीलो कोइला सहितको धुपौरो, दुध दुहेको दुधेरो, तिलजौउपानि र पातिको लिङ्गा सहितको ढुग्रो घोचामा उनेर तयार गरी गोठको छेउमा पुर्व फर्केर सुद्द व्यक्तिले स्थान विशेषका सबै देविदेवता पुकार गर्दै कोइलामा धुपधुवार गर्ने । तत्पस्चात धुपौरोमा धुप लगाई घोचामा उनेको सामग्री सहित बोकेर गोठलाई जौंतिल पानिको अभिषेकबाट सम्पुर्ण देबि देवताको पुकार गर्दे दायाँ पारेर ३ पटक परिक्रमा गर्ने ।
 भकारो वा गोठको मुल घोचा पश्चिम तर्फ गोठ भित्र घेरा गरी गाइको गोवरले सफाई गर्ने, खिर बाबर पकाउने, थपना, कुण्डा, लिङ्गा तयार गर्ने ।
 दियो कलश थाप्ने र ३ कोठामा क्रमश वाँयाबाट दाँया तर्फ मुल कोठा माहादेउ माहारुद्र १८/१३ विचको कोठा गौरी गैयाँ १३/११ र अन्तिम कोठा काँडावर्म अैरीवर्म ९/७ रेखि लगाई (पक्ष अनुसार उभौली भए ठाडो धेरै र उधौली भए तेस्रो धेरै) भाग पस्कने र पाती, अक्षता, खिर, बाबर र घिउले प्रत्येक आँठामा पुजा गर्ने धुपधुवार गर्ने थपना लिङ्गामा धागो वाँध्ने, अविर चन्दनले पुजा गर्ने । कुण्डामा दुध धार्ने । काँडावर्म अैरीवर्म कोठामा धनुवाण (पाति, पात्ले, सेउली वा भिम्सेन पातिको) बनाइ चढाउने वा प्रयोग गर्ने । वाहिर पश्चिम तर्फ ३ कोठाको गोसाई थान तयार गरी विचको कोठामा गोसाई गासाइनी ७/५ दायाँ तर्फ सिकारी ५/३ र वाँया तर्फ सिद्ध ५/३ पुकार गर्दे रेखि लगाई (पक्ष अनुसार उभौली भए ठाडो धेरै र उधौली भए तेस्रो धेरै) भाग पस्कने र पाती, अक्षता, खिर, बाबर र घिउले प्रत्येक आँठामा पुजा गर्ने, धुपधुवार गर्ने । 
 बाहिर गोठको पुर्व तिर गाईको गोवरबाट कुण्डा र गोबरधन पर्वत तयार गरी तयार भएको कुण्डा र पर्वतमा गाइको दुध धार्ने ।
 पुजा सकेर मुलकोठाको भाग वेलुकालाई राख्ने र वाँकी सबै खिर बाबर प्रसादिको रुपमा वितरण गर्ने ।
 बेलुका गाइभैसी दुहि सकेपछि दियो झुल्काउने धुपधुवार गर्ने विहानको मुलकोठाको भाग प्रसादिको रुपमा वितरण गरि सकेपछि गोठधुप पुरा हुन्छ ।
(देवली गर्ने वर्ष र पक्षमा गोठधुपको तिथि पछि वा गोठधुप गरी सकेर मात्र देवली जुराउने र गर्ने प्रचलन रहि आएको छ ।)
थानी पुजा
देवली तथा गोठधुप सामुहिक रुपमा गरिने पुजा हुन भने थानी प्राय गरेर आ–आफ्नो घरमा गरिने पुजा हो ।
थानि पुजाको सुरुवात कलि युग तिर धनञ्जय ऋषिकुलका  रिजाल जिजुबाजे, बजु (बेलि) र उनिहरुको साथमा घर्ति थरकी चमेलि नामकी एक महिला मोलुङखोलाबाट पुर्व दक्षिणतिर बसोबास गर्ने गरेको थिए । बाजे मोलुङखोलाको आसपास गोठ बस्ने र बेलाबखत सामलखाजा लिन घर आउने गरेका थिए । सोही क्रममा एक दिन गोठमा सामल खाजा सकिएपछि सामल खाजा लिन बाजे गोठबाट घर आउछन् । त्यो बेला बजुको रजश्ला भएको हुन्छ र सामल खाजा तयार गरेको हुदैन । सामल खाजा तयार नगरेकोले बाजे रिसाई सोहि विषयमा उनिहरु विचमा आन्तरिक कलह हुन्छ । कलहका कारण बजुघरबाट भागेर सोहि मोलुङ खोलामा आफ्नो अंगमा भएका चुरापोते खोलेर ढुङ्गामा चिनो छाडी खोलामा हामफालेर देह त्याग गर्छिन । उता बाजेले बजु लामो समय नआए पछि खोज्न भनि तिनै चमेलिलाई पठाउछन् । चेमेलिले खोज्दै जाँदा बजुले खोलाको ढुङ्गामा चिनो राखि आफ्नो देह त्याग गरेको थाहा पाई आहात भई आफुले आफुलाई सम्हल्न नसकी चमेलिपनि त्यहि खोलामा हामफालेर मृत्यु भएकाले उनिहरुलाई रिझाउनको लागि थानिमा राखि बेलिलाई आसामुखि थानी र चमेलिलाई थानी चम्पाको रुपमा पुजा गर्दै आएको किब्बदन्ति रहेको पन्ना रत्न प्रसाद रिजालले बताउनु भयो । 
धनञ्जय ऋषिकुल रिजाल बन्धुहरुले वर्षको ३ पटक वैशाख पुर्णिमाको शुक्ल पञ्चमी, नाग पञ्चमी र कार्तिके पुर्णिमाको शुक्ल पञ्चमीमा आइतबार बुधबार छलेर घरको थानी चम्पा र आसामुखि थानी गरी २ वटा थानीको पुजा गर्ने गरिएको छ ।
थानी पुजाको लागि आवश्यक सामग्रीहरु
धुप, धजापतका, काँचोधागो, अविर, जौ, तिल, दुध, फुलपाती, चन्दन, एक मानो चामलको पिठो, अक्ष्यता, दियो, कलश, दुना, टपरा, धुपौरो, आदि ।
थानी पुजा विधि 
 घर लिपपोत तथा सफाई गरी अगेनोको डिलमा कुल, थानी र सबै देविदेवताहरुलाई फरक फरक कोइलामा धुपधुवार गर्ने ।
 खिर र ३ वटा बाबर पकाउने दियो, कलश, लगाएत पुजा सामग्री तयार गर्ने ।
 टपरामा थानी चम्पाको लागि तिनचैली खिर त्यसमाथी ३ वटा बावर राखि त्यस माथि खिरको थपना बनाउने र आसामुखी थानीको लागि टपरामा ३ चैली खिर राखि त्यसमाथी खिरको थपना बनाई घरको दोस्रो तला वा पुजा कोठामा उतर फर्केर क्रमश बाँयाबाट दियो, कलश, आसामुखि थानी र थानी चम्पा राखि धजा, अविर, फुलपाती, अक्षता घिउले पुजागर्दै धुपधुवार गर्ने ।
 भित्रको पुजा सकेपछि वाहिर बलेसीमा पुर्व फर्कि खिर पातमा राख्दै सबै देविदेवतालाई पुकार्दै चढाउदै गर्ने ।
 पुजामा प्रयोग गरी वाँकी रहेको खिरलाई वन्धुविच प्रसादिको रुपमा ग्रहण गर्ने ।
 साँझमा सुद्द भएर कुलको दियो झुल्काउने । तलामा गरीएको पुजा स्थलमा गई थानिको दियो झुल्काउने धुपधुवार गर्ने र विसर्जन गर्ने । चढाएको खिर बाबर बन्धु भित्र प्रसादीको रुपमा वितरण गरे पछि थानी पुजा समाप्त हुन्छ । 
(थानि पुजाको दिन विहन देखि बेलुका प्रसाद नखाइन्जेल कुनै कारोबार नगर्ने र बन्धु र भान्जा भान्जी बाहेक कसैलाई भित्र पस्न नदिने चलन छ ।) 
बन्धुहरु विच बार्नुपर्ने सुतक, जुठो र हलो निर्णय सिन्धुमा उल्लेख भए अनुसार नै बार्ने निरञ्तरता दिइआएको छ । 
लेखन कर्ता राजकुमार रिजाल खोटाग
{{stub}}

[[श्रेणी:समाज]]
[[श्रेणी:नेपाल]]</text>
      <sha1>493mf5obs7ndowv7344cn9khdq4795o</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>बङ्गाली भाषा</title>
    <ns>0</ns>
    <id>35237</id>
    <revision>
      <id>1073463</id>
      <parentid>1073189</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T06:50:09Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>हिमाल सुबेदी</username>
        <id>30817</id>
      </contributor>
      <comment>/* बङ्गाली लिपि */सामग्री थप</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="12591" xml:space="preserve">{{Infobox language
| name             = बङ्गाली भाषा
| nativename       = বাংলা ভাষা
| states           = [[बङ्गलादेश]], [[भारत]], [[बेलायत]], [[संयुक्त राज्य अमेरिका]], [[पाकिस्तान]], [[साउदी अरब]], [[मलेसिया]], [[सिङ्गापुर]], [[संयुक्त अरब इमिरेट्स]], [[अस्ट्रेलिया]], [[म्यानमार]] तथा [[क्यानडा]]
| region           = [[बङ्गलादेश]], [[नेपाल]], [[पश्चिम बङ्गाल]], [[त्रिपुरा]], [[अण्डमान निकोबार द्वीप समूह]], [[आसाम]], [[झारखण्ड]], [[ओडिशा|उडिसा]], [[बिहार]], [[नयाँ दिल्ली]], [[मुम्बई]], [[बेङ्गलोर]], [[पुणे]], [[हैदराबाद]] र [[चेन्नई]]
| speakers         = {{sigfig|228.3|2}} लाख&lt;ref name=&quot;huq_sarkar&quot;&gt;[http://www.banglapedia.org/httpdocs/HT/B_0137.HTM Bangla language] in {{Harvnb|Asiatic Society of Bangladesh|2003}}&lt;/ref&gt;
| familycolor      = भारोपेली
| fam2             = [[हिन्द ईरानी|हिन्द ईरानी भाषा]]
| fam3             = [[हिन्द आर्य|हिन्द आर्य भाषा]]
| fam4             = [[पूर्वी हिन्द आर्य|पूर्वी हिन्द आर्य भाषा]]
| fam5             = [[बङ्गाली-असामिया]]
| script           = [[बङ्गाली लिपि]]
| nation           = {{BAN|Bangladesh}},&lt;br /&gt;{{IND|India}} ([[पश्चिम बङ्गाल]], [[त्रिपुरा]] र [[बराक घाटी]]) ( [[कछर जिल्ला|कछर]], [[करिमगञ्ज जिल्ला|करीमगञ्ज]]),&lt;br /&gt;
| agency           = [[बाङ्ला एकाडेमी]] (बङ्गलादेश)&lt;br /&gt;[[पोश्चिमबङ्गो बाङ्ला आकादेमी]] (पश्चिम बङ्गाल)
| iso1             = bn
| iso2             = ben
| iso3             = ben
| lingua           = 
| image            = বাংলা.svg
| imagesize        = 
| imagecaption     = &quot;बाङ्ला&quot; शब्द बङ्गाली लिपिमा
| map              = Bengalispeaking region.png
| mapcaption       = [[भारत]] र [[बङ्गलादेश]]को बङ्गाली भाषी क्षेत्र
| notice           = IPA
| glotto           = beng1280
| glottorefname    = Bengali
| iso1comment      = (बीएन)
| iso2comment      = (बीईएन)
| iso3comment      = (बीईएन)
}}
'''बङ्गाली भाषा''' ({{lang-bn|বাংলা}}, '''बाङ्ला'''), [[बङ्गलादेश]] र [[भारत]]को [[पश्चिम बङ्गाल]] र उत्तर-पूर्वी भारतको [[त्रिपुरा]] तथा [[आसाम|असम]] राज्यहरूमा बोलिने प्रमुख [[भाषा]] हो। [[भाषा परिवार]]को दृष्टिबाट यो [[भारोपेली भाषा परिवार]]को सदस्य हो। यस परिवारका अन्य प्रमुख भाषाहरूमा [[हिन्दी]], [[नेपाली]], [[पञ्जाबी भाषा|पञ्जाबी]], [[गुजराती]], [[असमिया]], [[उडिया भाषा|उडिया]], [[मैथिली भाषा|मैथिली]] इत्यादी भाषाहरू पर्छन्। बङ्गाली भाषा बोल्ने मानिसहरूको सङ्ख्या लगभग २३ करोड छ जस हिसाबले यो विश्वको सातौँ सबैभन्दा बढी बोलिने भाषा हो&lt;ref name=&quot;eth&quot;&gt;{{cite web |url = http://www.ethnologue.com/ethno_docs/distribution.asp?by=country |title = Statistical Summaries |accessdate = 2007-03-03|year = 2005|work =|publisher = Ethnologue}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;encarta&quot;&gt;{{cite encyclopedia|url = http://encarta.msn.com/media_701500404/Languages_Spoken_by_More_Than_10_Million_People.html |title = Languages spoken by more than 10 million people |accessdate = 2007-03-03|year = 2007|work =|publisher = Encarta Encyclopedia|archiveurl=http://www.webcitation.org/5kwPyXpQ1|archivedate=2009-10-31|deadurl=yes}}&lt;/ref&gt;। [[बङ्गलादेश]] र [[भारत]] बाहेक यो भाषा बोल्ने मातृभाषी प्रयोगकर्ता विश्वका अन्य धेरै देशहरूमा पनि फैलेका छन्।

बङ्गाली भाषा विकासको इतिहास १,३०० वर्ष पुरानो रहेको छ। चार्यपद बङ्गाली भाषाको प्राथमिक प्रतीक हो। अठारौँ शताब्दीको अन्तमा बङ्गाली भाषाले ८औँ शताब्दीदेखि लेखिएको साहित्यको ठूलो भण्डारमार्फत आफ्नो वर्तमान रूप लिएको थियो। बङ्गाली भाषाको लिपिलाई बङ्गाली लिपि भनिन्छ। बङ्गलादेश र पश्चिम बङ्गालमा बोलिने बङ्गाली भाषाहरूमा खासै भिन्नता पाइँदैन। बङ्गाली भाषा र [[बङ्गाली साहित्य|साहित्य]]ले बङ्गालको पुनर्जागरण र पुस्तकमा बङ्गालको साँस्कृतिक विविधता र बङ्गाली राष्ट्रवादको विकासका साथै बङ्गलादेशको निर्माणमा सबैभन्दा महत्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गरेको थियो।

सन् १९४७ देखि १९५२ सम्म पूर्वी बङ्गालमा आयोजित [[बङ्गाली भाषा आन्दोलन]]ले यस भाषालाई बङ्गालको अस्तित्वसँग जोडेको छ। सन् १९५२ फेब्रुअरी २१ मा [[ढाका विश्वविद्यालय]]मा विद्यार्थी तथा आन्दोलनकारीहरूको विरोध गर्दै बहुसङ्ख्यकको [[मातृभाषा]] बङ्गालीको राज्य भाषाको माग गर्दै उनीहरूले आफ्नो जीवन बलिदान दिएका थिए।&lt;ref&gt;{{वेब स्रोत|युआरएल=http://unesdoc.unesco.org/images/0011/001177/117709E.pdf|शीर्षक=Amendment to the Draft Programme and Budget for 2000–2001 (30 C/5)|पहुँचमिति=2008-05-27|कार्य=General Conference, 30th Session, Draft Resolution|वर्ष=1999|प्रकाशक=UNESCO|अभिलेखमिति=२०११-०५-२१|अभिलेखयुआरएल=https://web.archive.org/web/20110521161342/http://unesdoc.unesco.org/images/0011/001177/117709E.pdf}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{वेब स्रोत|युआरएल=http://portal.unesco.org/education/en/ev.php-URL_ID%3D28672%26URL_DO%3DDO_TOPIC%26URL_SECTION%3D201.html|शीर्षक =Resolution adopted by the 30th Session of UNESCO's General Conference (1999)|पहुँचमिति=2008-05-27|कार्य=International Mother Language Day|प्रकाशक=UNESCO}}&lt;/ref&gt; सन् १९८७ को बङ्गाली भाषाको परिचय ऐनले बङ्गलादेशका सबै राज्य कृतिहरूमा बङ्गाली भाषाको प्रयोग अनिवार्य बनाएको छ। सन् १९९९ मा सन् १९५२ को भाषा सहिदहरूको सङ्घर्षलाई मान्यता दिई [[युनेस्को]]ले फेब्रुअरी २१ लाई [[अन्तर्राष्ट्रिय मातृभाषा दिवस]]को रूपमा घोषणा गरेको थियो।&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{वेब स्रोत|युआरएल=http://bdlaws.minlaw.gov.bd/bangla_pdf_part.php?id=705|शीर्षक=বাংলা ভাষা প্রচলন আইন, ১৯৮৭|अन्तिम=|प्रथम=|मिति=|वेबसाइट=আইন, বিচার ও সংসদ বিষয়ক মন্ত্রণালয়|अभिलेखयुआरएल=https://web.archive.org/web/20190520103121/http://bdlaws.minlaw.gov.bd/bangla_pdf_part.php?id=705|अभिलेखमिति=२०१९-०५-२०|पहुँचमिति=2019-04-22}}&lt;/ref&gt;

== बङ्गाली लिपि ==
{{मुख्य|बङ्गाली लिपि}}

बङ्गाली लिपि [[देवनागरी लिपि]]भन्दा केही भिन्न भएतापनि दुईवटै लिपिमा धेरै अधिक साम्य पनि छ। 
{{Unicode chart Bengali}}

== सम्बन्धित भाषाहरू ==

बङ्गाली भाषासँग [[नेपाली भाषा]]को ४० प्रतिशत समानता छ। यसबाहेक [[असमिया|असमिया भाषा]] र सदरी भाषा लगभग बङ्गालीसँग मिल्दोजुल्दो छ।&lt;ref&gt;{{वेब स्रोत|युआरएल=https://www.ethnologue.com/language/ben|शीर्षक=Bengali|कार्य=Ethnologue|पहुँचमिति=१० फेब्रुअरी २०१९|अभिलेखमिति=१० अप्रिल २०२०|अभिलेखयुआरएल=https://web.archive.org/web/20200410063128/https://www.ethnologue.com/language/ben}}&lt;/ref&gt;। धेरैले असमियालाई बङ्गालको बोली वा क्षेत्रीय रीतिरिवाजको रूपमा लिन्छन्। [[सन्ताली भाषा]] पनि [[मणिपुरी|विष्णुप्रिया मणिपुरी भाषा]]सँग मिल्दोजुल्दो छ। असमिया पछि यो बङ्गालीको सबैभन्दा निकटको भाषा हो।

== सन्दर्भ सामग्रीहरू==
{{Reflist|2}}

==बाह्य कडीहरू ==
* [http://www.abasar.net/Bharatkosh.htm संक्षिप्त भारतकोश] (बङ्गाली भाषाको ज्ञानकोश)
*[http://www.abasar.net/ub/Ubharatkosh.htm भारतकोश] (युनिकोड बङ्गालीमा )
* [http://www.banglapedia.org/httpdocs/bangla/index.htm बाङ्लापिडिया]
* [http://www.ciil-ebooks.net/html/bbjbengali/coverpage.html भारतीय भाषा ज्योति: बङ्गाली] (हिन्दी माध्यमबाट बोलचालको बङ्गाली भाषा सिकनको लागि उत्तम सामग्री)
* [http://www.bangladictionary.org/ बङ्गाली शब्दकोश]

{{विश्वका  प्रमुख भाषाहरू}}

{{कमन्स|Bengali language|बाङ्ला भाषा}}

[[श्रेणी:विश्वको प्रमुख भाषाहरू]]
[[श्रेणी:भारतमा बोलिने भाषाहरू]]
[[श्रेणी:बङ्गाली भाषा]]</text>
      <sha1>ptn9y9lduoxz1tbcuiyfu0mslw2behv</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1073464</id>
      <parentid>1073463</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T06:57:27Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>हिमाल सुबेदी</username>
        <id>30817</id>
      </contributor>
      <comment>/* लिखित पद्धति */सामग्री थप</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14200" xml:space="preserve">{{Infobox language
| name             = बङ्गाली भाषा
| nativename       = বাংলা ভাষা
| states           = [[बङ्गलादेश]], [[भारत]], [[बेलायत]], [[संयुक्त राज्य अमेरिका]], [[पाकिस्तान]], [[साउदी अरब]], [[मलेसिया]], [[सिङ्गापुर]], [[संयुक्त अरब इमिरेट्स]], [[अस्ट्रेलिया]], [[म्यानमार]] तथा [[क्यानडा]]
| region           = [[बङ्गलादेश]], [[नेपाल]], [[पश्चिम बङ्गाल]], [[त्रिपुरा]], [[अण्डमान निकोबार द्वीप समूह]], [[आसाम]], [[झारखण्ड]], [[ओडिशा|उडिसा]], [[बिहार]], [[नयाँ दिल्ली]], [[मुम्बई]], [[बेङ्गलोर]], [[पुणे]], [[हैदराबाद]] र [[चेन्नई]]
| speakers         = {{sigfig|228.3|2}} लाख&lt;ref name=&quot;huq_sarkar&quot;&gt;[http://www.banglapedia.org/httpdocs/HT/B_0137.HTM Bangla language] in {{Harvnb|Asiatic Society of Bangladesh|2003}}&lt;/ref&gt;
| familycolor      = भारोपेली
| fam2             = [[हिन्द ईरानी|हिन्द ईरानी भाषा]]
| fam3             = [[हिन्द आर्य|हिन्द आर्य भाषा]]
| fam4             = [[पूर्वी हिन्द आर्य|पूर्वी हिन्द आर्य भाषा]]
| fam5             = [[बङ्गाली-असामिया]]
| script           = [[बङ्गाली लिपि]]
| nation           = {{BAN|Bangladesh}},&lt;br /&gt;{{IND|India}} ([[पश्चिम बङ्गाल]], [[त्रिपुरा]] र [[बराक घाटी]]) ( [[कछर जिल्ला|कछर]], [[करिमगञ्ज जिल्ला|करीमगञ्ज]]),&lt;br /&gt;
| agency           = [[बाङ्ला एकाडेमी]] (बङ्गलादेश)&lt;br /&gt;[[पोश्चिमबङ्गो बाङ्ला आकादेमी]] (पश्चिम बङ्गाल)
| iso1             = bn
| iso2             = ben
| iso3             = ben
| lingua           = 
| image            = বাংলা.svg
| imagesize        = 
| imagecaption     = &quot;बाङ्ला&quot; शब्द बङ्गाली लिपिमा
| map              = Bengalispeaking region.png
| mapcaption       = [[भारत]] र [[बङ्गलादेश]]को बङ्गाली भाषी क्षेत्र
| notice           = IPA
| glotto           = beng1280
| glottorefname    = Bengali
| iso1comment      = (बीएन)
| iso2comment      = (बीईएन)
| iso3comment      = (बीईएन)
}}
'''बङ्गाली भाषा''' ({{lang-bn|বাংলা}}, '''बाङ्ला'''), [[बङ्गलादेश]] र [[भारत]]को [[पश्चिम बङ्गाल]] र उत्तर-पूर्वी भारतको [[त्रिपुरा]] तथा [[आसाम|असम]] राज्यहरूमा बोलिने प्रमुख [[भाषा]] हो। [[भाषा परिवार]]को दृष्टिबाट यो [[भारोपेली भाषा परिवार]]को सदस्य हो। यस परिवारका अन्य प्रमुख भाषाहरूमा [[हिन्दी]], [[नेपाली]], [[पञ्जाबी भाषा|पञ्जाबी]], [[गुजराती]], [[असमिया]], [[उडिया भाषा|उडिया]], [[मैथिली भाषा|मैथिली]] इत्यादी भाषाहरू पर्छन्। बङ्गाली भाषा बोल्ने मानिसहरूको सङ्ख्या लगभग २३ करोड छ जस हिसाबले यो विश्वको सातौँ सबैभन्दा बढी बोलिने भाषा हो&lt;ref name=&quot;eth&quot;&gt;{{cite web |url = http://www.ethnologue.com/ethno_docs/distribution.asp?by=country |title = Statistical Summaries |accessdate = 2007-03-03|year = 2005|work =|publisher = Ethnologue}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;encarta&quot;&gt;{{cite encyclopedia|url = http://encarta.msn.com/media_701500404/Languages_Spoken_by_More_Than_10_Million_People.html |title = Languages spoken by more than 10 million people |accessdate = 2007-03-03|year = 2007|work =|publisher = Encarta Encyclopedia|archiveurl=http://www.webcitation.org/5kwPyXpQ1|archivedate=2009-10-31|deadurl=yes}}&lt;/ref&gt;। [[बङ्गलादेश]] र [[भारत]] बाहेक यो भाषा बोल्ने मातृभाषी प्रयोगकर्ता विश्वका अन्य धेरै देशहरूमा पनि फैलेका छन्।

बङ्गाली भाषा विकासको इतिहास १,३०० वर्ष पुरानो रहेको छ। चार्यपद बङ्गाली भाषाको प्राथमिक प्रतीक हो। अठारौँ शताब्दीको अन्तमा बङ्गाली भाषाले ८औँ शताब्दीदेखि लेखिएको साहित्यको ठूलो भण्डारमार्फत आफ्नो वर्तमान रूप लिएको थियो। बङ्गाली भाषाको लिपिलाई बङ्गाली लिपि भनिन्छ। बङ्गलादेश र पश्चिम बङ्गालमा बोलिने बङ्गाली भाषाहरूमा खासै भिन्नता पाइँदैन। बङ्गाली भाषा र [[बङ्गाली साहित्य|साहित्य]]ले बङ्गालको पुनर्जागरण र पुस्तकमा बङ्गालको साँस्कृतिक विविधता र बङ्गाली राष्ट्रवादको विकासका साथै बङ्गलादेशको निर्माणमा सबैभन्दा महत्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गरेको थियो।

सन् १९४७ देखि १९५२ सम्म पूर्वी बङ्गालमा आयोजित [[बङ्गाली भाषा आन्दोलन]]ले यस भाषालाई बङ्गालको अस्तित्वसँग जोडेको छ। सन् १९५२ फेब्रुअरी २१ मा [[ढाका विश्वविद्यालय]]मा विद्यार्थी तथा आन्दोलनकारीहरूको विरोध गर्दै बहुसङ्ख्यकको [[मातृभाषा]] बङ्गालीको राज्य भाषाको माग गर्दै उनीहरूले आफ्नो जीवन बलिदान दिएका थिए।&lt;ref&gt;{{वेब स्रोत|युआरएल=http://unesdoc.unesco.org/images/0011/001177/117709E.pdf|शीर्षक=Amendment to the Draft Programme and Budget for 2000–2001 (30 C/5)|पहुँचमिति=2008-05-27|कार्य=General Conference, 30th Session, Draft Resolution|वर्ष=1999|प्रकाशक=UNESCO|अभिलेखमिति=२०११-०५-२१|अभिलेखयुआरएल=https://web.archive.org/web/20110521161342/http://unesdoc.unesco.org/images/0011/001177/117709E.pdf}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{वेब स्रोत|युआरएल=http://portal.unesco.org/education/en/ev.php-URL_ID%3D28672%26URL_DO%3DDO_TOPIC%26URL_SECTION%3D201.html|शीर्षक =Resolution adopted by the 30th Session of UNESCO's General Conference (1999)|पहुँचमिति=2008-05-27|कार्य=International Mother Language Day|प्रकाशक=UNESCO}}&lt;/ref&gt; सन् १९८७ को बङ्गाली भाषाको परिचय ऐनले बङ्गलादेशका सबै राज्य कृतिहरूमा बङ्गाली भाषाको प्रयोग अनिवार्य बनाएको छ। सन् १९९९ मा सन् १९५२ को भाषा सहिदहरूको सङ्घर्षलाई मान्यता दिई [[युनेस्को]]ले फेब्रुअरी २१ लाई [[अन्तर्राष्ट्रिय मातृभाषा दिवस]]को रूपमा घोषणा गरेको थियो।&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{वेब स्रोत|युआरएल=http://bdlaws.minlaw.gov.bd/bangla_pdf_part.php?id=705|शीर्षक=বাংলা ভাষা প্রচলন আইন, ১৯৮৭|अन्तिम=|प्रथम=|मिति=|वेबसाइट=আইন, বিচার ও সংসদ বিষয়ক মন্ত্রণালয়|अभिलेखयुआरएल=https://web.archive.org/web/20190520103121/http://bdlaws.minlaw.gov.bd/bangla_pdf_part.php?id=705|अभिलेखमिति=२०१९-०५-२०|पहुँचमिति=2019-04-22}}&lt;/ref&gt;

== बङ्गाली लिपि ==
{{मुख्य|बङ्गाली लिपि}}

बङ्गाली लिपि [[देवनागरी लिपि]]भन्दा केही भिन्न भएतापनि दुईवटै लिपिमा धेरै अधिक साम्य पनि छ। 
{{Unicode chart Bengali}}

== लिखित पद्धति ==

== नमुना पाठ ==
[[File:Locality-and-Word-Order-in-Active-Dependency-Formation-in-Bangla-Video1.ogv|thumb|बाङ्गाली भाषाको एक नमुना पाठ]]

बङ्गाली भाषामा मानव अधिकारको बडापत्रको पहिलो खण्डको नमूना पाठ तल दिइएको छ:

बङ्गाली लिपिमा '''बङ्गाली भाषा'''
&lt;br/&gt;
:'''ধারা ১:''' সমস্ত মানুষ স্বাধীনভাবে সমান মর্যাদা এবং অধিকার নিয়ে জন্মগ্রহণ করে। তাঁদের বিবেক এবং বুদ্ধি আছে; সুতরাং সকলেরই একে অপরের প্রতি ভ্রাতৃত্বসুলভ মনোভাব নিয়ে আচরণ করা উচিত।
'''नेपाली रुपान्तरण'''&lt;br/&gt;
:&lt;small&gt;{{unicode|'''धारा १:''' समस्तो मानुस स्वाधीनताभाबे समान मर्जादा एबोङ ओधिकार निये जन्मोग्रहोन करे। ताँदेर विवेक एबोङ बुद्धि आछे; सुतराङ सकोलेरई एके उपोरेर प्रोति भ्रातृत्वसुलोभ मनोभाव निये आचोरन करा उचित।}}&lt;/small&gt;

== सम्बन्धित भाषाहरू ==

बङ्गाली भाषासँग [[नेपाली भाषा]]को ४० प्रतिशत समानता छ। यसबाहेक [[असमिया|असमिया भाषा]] र सदरी भाषा लगभग बङ्गालीसँग मिल्दोजुल्दो छ।&lt;ref&gt;{{वेब स्रोत|युआरएल=https://www.ethnologue.com/language/ben|शीर्षक=Bengali|कार्य=Ethnologue|पहुँचमिति=१० फेब्रुअरी २०१९|अभिलेखमिति=१० अप्रिल २०२०|अभिलेखयुआरएल=https://web.archive.org/web/20200410063128/https://www.ethnologue.com/language/ben}}&lt;/ref&gt;। धेरैले असमियालाई बङ्गालको बोली वा क्षेत्रीय रीतिरिवाजको रूपमा लिन्छन्। [[सन्ताली भाषा]] पनि [[मणिपुरी|विष्णुप्रिया मणिपुरी भाषा]]सँग मिल्दोजुल्दो छ। असमिया पछि यो बङ्गालीको सबैभन्दा निकटको भाषा हो।

== सन्दर्भ सामग्रीहरू==
{{Reflist|2}}

==बाह्य कडीहरू ==
* [http://www.abasar.net/Bharatkosh.htm संक्षिप्त भारतकोश] (बङ्गाली भाषाको ज्ञानकोश)
*[http://www.abasar.net/ub/Ubharatkosh.htm भारतकोश] (युनिकोड बङ्गालीमा )
* [http://www.banglapedia.org/httpdocs/bangla/index.htm बाङ्लापिडिया]
* [http://www.ciil-ebooks.net/html/bbjbengali/coverpage.html भारतीय भाषा ज्योति: बङ्गाली] (हिन्दी माध्यमबाट बोलचालको बङ्गाली भाषा सिकनको लागि उत्तम सामग्री)
* [http://www.bangladictionary.org/ बङ्गाली शब्दकोश]

{{विश्वका  प्रमुख भाषाहरू}}

{{कमन्स|Bengali language|बाङ्ला भाषा}}

[[श्रेणी:विश्वको प्रमुख भाषाहरू]]
[[श्रेणी:भारतमा बोलिने भाषाहरू]]
[[श्रेणी:बङ्गाली भाषा]]</text>
      <sha1>1jhlymevbie7lcngkbnh5dccmcetfoe</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1073466</id>
      <parentid>1073464</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T07:17:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>हिमाल सुबेदी</username>
        <id>30817</id>
      </contributor>
      <comment>/* लिखित पद्धति */सामग्री थप</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="16918" xml:space="preserve">{{Infobox language
| name             = बङ्गाली भाषा
| nativename       = বাংলা ভাষা
| states           = [[बङ्गलादेश]], [[भारत]], [[बेलायत]], [[संयुक्त राज्य अमेरिका]], [[पाकिस्तान]], [[साउदी अरब]], [[मलेसिया]], [[सिङ्गापुर]], [[संयुक्त अरब इमिरेट्स]], [[अस्ट्रेलिया]], [[म्यानमार]] तथा [[क्यानडा]]
| region           = [[बङ्गलादेश]], [[नेपाल]], [[पश्चिम बङ्गाल]], [[त्रिपुरा]], [[अण्डमान निकोबार द्वीप समूह]], [[आसाम]], [[झारखण्ड]], [[ओडिशा|उडिसा]], [[बिहार]], [[नयाँ दिल्ली]], [[मुम्बई]], [[बेङ्गलोर]], [[पुणे]], [[हैदराबाद]] र [[चेन्नई]]
| speakers         = {{sigfig|228.3|2}} लाख&lt;ref name=&quot;huq_sarkar&quot;&gt;[http://www.banglapedia.org/httpdocs/HT/B_0137.HTM Bangla language] in {{Harvnb|Asiatic Society of Bangladesh|2003}}&lt;/ref&gt;
| familycolor      = भारोपेली
| fam2             = [[हिन्द ईरानी|हिन्द ईरानी भाषा]]
| fam3             = [[हिन्द आर्य|हिन्द आर्य भाषा]]
| fam4             = [[पूर्वी हिन्द आर्य|पूर्वी हिन्द आर्य भाषा]]
| fam5             = [[बङ्गाली-असामिया]]
| script           = [[बङ्गाली लिपि]]
| nation           = {{BAN|Bangladesh}},&lt;br /&gt;{{IND|India}} ([[पश्चिम बङ्गाल]], [[त्रिपुरा]] र [[बराक घाटी]]) ( [[कछर जिल्ला|कछर]], [[करिमगञ्ज जिल्ला|करीमगञ्ज]]),&lt;br /&gt;
| agency           = [[बाङ्ला एकाडेमी]] (बङ्गलादेश)&lt;br /&gt;[[पोश्चिमबङ्गो बाङ्ला आकादेमी]] (पश्चिम बङ्गाल)
| iso1             = bn
| iso2             = ben
| iso3             = ben
| lingua           = 
| image            = বাংলা.svg
| imagesize        = 
| imagecaption     = &quot;बाङ्ला&quot; शब्द बङ्गाली लिपिमा
| map              = Bengalispeaking region.png
| mapcaption       = [[भारत]] र [[बङ्गलादेश]]को बङ्गाली भाषी क्षेत्र
| notice           = IPA
| glotto           = beng1280
| glottorefname    = Bengali
| iso1comment      = (बीएन)
| iso2comment      = (बीईएन)
| iso3comment      = (बीईएन)
}}
'''बङ्गाली भाषा''' ({{lang-bn|বাংলা}}, '''बाङ्ला'''), [[बङ्गलादेश]] र [[भारत]]को [[पश्चिम बङ्गाल]] र उत्तर-पूर्वी भारतको [[त्रिपुरा]] तथा [[आसाम|असम]] राज्यहरूमा बोलिने प्रमुख [[भाषा]] हो। [[भाषा परिवार]]को दृष्टिबाट यो [[भारोपेली भाषा परिवार]]को सदस्य हो। यस परिवारका अन्य प्रमुख भाषाहरूमा [[हिन्दी]], [[नेपाली]], [[पञ्जाबी भाषा|पञ्जाबी]], [[गुजराती]], [[असमिया]], [[उडिया भाषा|उडिया]], [[मैथिली भाषा|मैथिली]] इत्यादी भाषाहरू पर्छन्। बङ्गाली भाषा बोल्ने मानिसहरूको सङ्ख्या लगभग २३ करोड छ जस हिसाबले यो विश्वको सातौँ सबैभन्दा बढी बोलिने भाषा हो&lt;ref name=&quot;eth&quot;&gt;{{cite web |url = http://www.ethnologue.com/ethno_docs/distribution.asp?by=country |title = Statistical Summaries |accessdate = 2007-03-03|year = 2005|work =|publisher = Ethnologue}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=&quot;encarta&quot;&gt;{{cite encyclopedia|url = http://encarta.msn.com/media_701500404/Languages_Spoken_by_More_Than_10_Million_People.html |title = Languages spoken by more than 10 million people |accessdate = 2007-03-03|year = 2007|work =|publisher = Encarta Encyclopedia|archiveurl=http://www.webcitation.org/5kwPyXpQ1|archivedate=2009-10-31|deadurl=yes}}&lt;/ref&gt;। [[बङ्गलादेश]] र [[भारत]] बाहेक यो भाषा बोल्ने मातृभाषी प्रयोगकर्ता विश्वका अन्य धेरै देशहरूमा पनि फैलेका छन्।

बङ्गाली भाषा विकासको इतिहास १,३०० वर्ष पुरानो रहेको छ। चार्यपद बङ्गाली भाषाको प्राथमिक प्रतीक हो। अठारौँ शताब्दीको अन्तमा बङ्गाली भाषाले ८औँ शताब्दीदेखि लेखिएको साहित्यको ठूलो भण्डारमार्फत आफ्नो वर्तमान रूप लिएको थियो। बङ्गाली भाषाको लिपिलाई बङ्गाली लिपि भनिन्छ। बङ्गलादेश र पश्चिम बङ्गालमा बोलिने बङ्गाली भाषाहरूमा खासै भिन्नता पाइँदैन। बङ्गाली भाषा र [[बङ्गाली साहित्य|साहित्य]]ले बङ्गालको पुनर्जागरण र पुस्तकमा बङ्गालको साँस्कृतिक विविधता र बङ्गाली राष्ट्रवादको विकासका साथै बङ्गलादेशको निर्माणमा सबैभन्दा महत्वपूर्ण भूमिका निर्वाह गरेको थियो।

सन् १९४७ देखि १९५२ सम्म पूर्वी बङ्गालमा आयोजित [[बङ्गाली भाषा आन्दोलन]]ले यस भाषालाई बङ्गालको अस्तित्वसँग जोडेको छ। सन् १९५२ फेब्रुअरी २१ मा [[ढाका विश्वविद्यालय]]मा विद्यार्थी तथा आन्दोलनकारीहरूको विरोध गर्दै बहुसङ्ख्यकको [[मातृभाषा]] बङ्गालीको राज्य भाषाको माग गर्दै उनीहरूले आफ्नो जीवन बलिदान दिएका थिए।&lt;ref&gt;{{वेब स्रोत|युआरएल=http://unesdoc.unesco.org/images/0011/001177/117709E.pdf|शीर्षक=Amendment to the Draft Programme and Budget for 2000–2001 (30 C/5)|पहुँचमिति=2008-05-27|कार्य=General Conference, 30th Session, Draft Resolution|वर्ष=1999|प्रकाशक=UNESCO|अभिलेखमिति=२०११-०५-२१|अभिलेखयुआरएल=https://web.archive.org/web/20110521161342/http://unesdoc.unesco.org/images/0011/001177/117709E.pdf}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{वेब स्रोत|युआरएल=http://portal.unesco.org/education/en/ev.php-URL_ID%3D28672%26URL_DO%3DDO_TOPIC%26URL_SECTION%3D201.html|शीर्षक =Resolution adopted by the 30th Session of UNESCO's General Conference (1999)|पहुँचमिति=2008-05-27|कार्य=International Mother Language Day|प्रकाशक=UNESCO}}&lt;/ref&gt; सन् १९८७ को बङ्गाली भाषाको परिचय ऐनले बङ्गलादेशका सबै राज्य कृतिहरूमा बङ्गाली भाषाको प्रयोग अनिवार्य बनाएको छ। सन् १९९९ मा सन् १९५२ को भाषा सहिदहरूको सङ्घर्षलाई मान्यता दिई [[युनेस्को]]ले फेब्रुअरी २१ लाई [[अन्तर्राष्ट्रिय मातृभाषा दिवस]]को रूपमा घोषणा गरेको थियो।&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{वेब स्रोत|युआरएल=http://bdlaws.minlaw.gov.bd/bangla_pdf_part.php?id=705|शीर्षक=বাংলা ভাষা প্রচলন আইন, ১৯৮৭|अन्तिम=|प्रथम=|मिति=|वेबसाइट=আইন, বিচার ও সংসদ বিষয়ক মন্ত্রণালয়|अभिलेखयुआरएल=https://web.archive.org/web/20190520103121/http://bdlaws.minlaw.gov.bd/bangla_pdf_part.php?id=705|अभिलेखमिति=२०१९-०५-२०|पहुँचमिति=2019-04-22}}&lt;/ref&gt;

== बङ्गाली लिपि ==
{{मुख्य|बङ्गाली लिपि}}

बङ्गाली लिपि [[देवनागरी लिपि]]भन्दा केही भिन्न भएतापनि दुईवटै लिपिमा धेरै अधिक साम्य पनि छ। 
{{Unicode chart Bengali}}

== लिखित पद्धति ==
[[चित्र:Tagore handwriting Bengali.jpg|thumb|बङ्गाली हस्तलेखनको उदाहरणको रूपमा, सन् १९२६ मा [[हङ्गेरी]]मा [[नोबेल पुरस्कार]] [[नोबेल पुरस्कार विजेताहरूको सूची|विजेता]] [[रवीन्द्रनाथ ठाकुर]]द्वारा लिखित बङ्गाली कविताको एक अंश (बङ्गाली अनुच्छेदको तल अङ्ग्रेजी अनुवादसहित)]]

बङ्गाली लिपि एक प्रकारको शब्दीय वर्णमाला लिपि हो जसमा व्यञ्जनका लागि वर्ण, स्वरहरूको लागि रूप र यदि कुनै कार प्रतीक छैन भने त्यसलाई स्वरको रूपमा लिइन्छ। बङ्गाली वर्णमाला बङ्गलादेश र भारतको पूर्वी भागमा (आसाम, पश्चिम बङ्गाल, त्रिपुरा) प्रयोग गरिन्छ।&lt;ref&gt;
{{वेब स्रोत|युआरएल=http://www.it46.se/docs/courses/ICT4D_localization_software_primer_it46_v1.5.pdf | लेखक=Escudero Pascual Alberto | शीर्षक=Writing Systems/ Scripts | मिति=23 October 2005 | पहुँचमिति=2006-11-20 | कार्य=Primer to Localization of Software | प्रकाशक=it46.se | अभिलेखयुआरएल=https://wayback.archive-it.org/all/20090319013436/http://www.it46.se/docs/courses/ICT4D_localization_software_primer_it46_v1.5.pdf | अभिलेखमिति=19 March 2009}}&lt;/ref&gt; बङ्गाली वर्णमालाको उत्पत्ति सन् १० ईस्वीतिर (वा १०औँ देखि ११औँ शताब्दीसम्म) भएको मानिन्छ भने यो [[ब्राह्मी लिपि]]को परिमार्जित रूपबाट आएको भनी विश्वास गरिन्छ। बङ्गलादेश मुस्लिम बाहुल्य देश भए तापनि यसले पाकिस्तानमा प्रयोग हुने शाहमुखी लिपिजस्तै अरबी आधारित वर्णमालाको सट्टा बङ्गाली वर्णमाला प्रयोग गर्दछ।

== नमुना पाठ ==
[[File:Locality-and-Word-Order-in-Active-Dependency-Formation-in-Bangla-Video1.ogv|thumb|बाङ्गाली भाषाको एक नमुना पाठ]]

बङ्गाली भाषामा मानव अधिकारको बडापत्रको पहिलो खण्डको नमूना पाठ तल दिइएको छ:

बङ्गाली लिपिमा '''बङ्गाली भाषा'''
&lt;br/&gt;
:'''ধারা ১:''' সমস্ত মানুষ স্বাধীনভাবে সমান মর্যাদা এবং অধিকার নিয়ে জন্মগ্রহণ করে। তাঁদের বিবেক এবং বুদ্ধি আছে; সুতরাং সকলেরই একে অপরের প্রতি ভ্রাতৃত্বসুলভ মনোভাব নিয়ে আচরণ করা উচিত।
'''नेपाली रुपान्तरण'''&lt;br/&gt;
:&lt;small&gt;{{unicode|'''धारा १:''' समस्तो मानुस स्वाधीनताभाबे समान मर्जादा एबोङ ओधिकार निये जन्मोग्रहोन करे। ताँदेर विवेक एबोङ बुद्धि आछे; सुतराङ सकोलेरई एके उपोरेर प्रोति भ्रातृत्वसुलोभ मनोभाव निये आचोरन करा उचित।}}&lt;/small&gt;

== सम्बन्धित भाषाहरू ==

बङ्गाली भाषासँग [[नेपाली भाषा]]को ४० प्रतिशत समानता छ। यसबाहेक [[असमिया|असमिया भाषा]] र सदरी भाषा लगभग बङ्गालीसँग मिल्दोजुल्दो छ।&lt;ref&gt;{{वेब स्रोत|युआरएल=https://www.ethnologue.com/language/ben|शीर्षक=Bengali|कार्य=Ethnologue|पहुँचमिति=१० फेब्रुअरी २०१९|अभिलेखमिति=१० अप्रिल २०२०|अभिलेखयुआरएल=https://web.archive.org/web/20200410063128/https://www.ethnologue.com/language/ben}}&lt;/ref&gt;। धेरैले असमियालाई बङ्गालको बोली वा क्षेत्रीय रीतिरिवाजको रूपमा लिन्छन्। [[सन्ताली भाषा]] पनि [[मणिपुरी|विष्णुप्रिया मणिपुरी भाषा]]सँग मिल्दोजुल्दो छ। असमिया पछि यो बङ्गालीको सबैभन्दा निकटको भाषा हो।

== सन्दर्भ सामग्रीहरू==
{{Reflist|2}}

==बाह्य कडीहरू ==
* [http://www.abasar.net/Bharatkosh.htm संक्षिप्त भारतकोश] (बङ्गाली भाषाको ज्ञानकोश)
*[http://www.abasar.net/ub/Ubharatkosh.htm भारतकोश] (युनिकोड बङ्गालीमा )
* [http://www.banglapedia.org/httpdocs/bangla/index.htm बाङ्लापिडिया]
* [http://www.ciil-ebooks.net/html/bbjbengali/coverpage.html भारतीय भाषा ज्योति: बङ्गाली] (हिन्दी माध्यमबाट बोलचालको बङ्गाली भाषा सिकनको लागि उत्तम सामग्री)
* [http://www.bangladictionary.org/ बङ्गाली शब्दकोश]

{{विश्वका  प्रमुख भाषाहरू}}

{{कमन्स|Bengali language|बाङ्ला भाषा}}

[[श्रेणी:विश्वको प्रमुख भाषाहरू]]
[[श्रेणी:भारतमा बोलिने भाषाहरू]]
[[श्रेणी:बङ्गाली भाषा]]</text>
      <sha1>hhzosgqmj9opwewrupy471cs19u88mr</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ढाँचा:Regions of the world</title>
    <ns>10</ns>
    <id>39262</id>
    <revision>
      <id>1073421</id>
      <parentid>1072401</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T17:08:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>पर्वत सुबेदी</username>
        <id>31224</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4511" xml:space="preserve">{{Navbox
|name  = विश्वका क्षेत्रहरू
|title = विश्वका [[उपक्षेत्र]]हरू

|state = {{{state|autocollapse}}}
|list1 =
 &lt;table style=&quot;width:100%; background:transparent;&quot; cellspacing=&quot;0&quot; cellpadding=&quot;3&quot;&gt;
  &lt;tr&gt;
        &lt;!----------Africa------------&gt;
   &lt;td style=&quot;width:60px;&quot;&gt;[[Image:LocationAfrica.png|60px|Location of Africa]]
   &lt;td style=&quot;width:5.5em;&quot;&gt;'''[[अफ्रिका]]'''
   &lt;td style=&quot;width:30%; line-height:1.3em; text-align:left;&quot;&gt;{{nowrap begin}} [[उत्तर अफ्रिका|उत्तरी]]{{·w}} [[उप-सहारा अफ्रिका|उप-सहारा]] ([[मध्य अफ्रिका|मध्य]]{{·w}} [[दक्षिणी अफ्रिका|दक्षिणी]]{{·w}} [[पश्चिमी अफ्रिका|पश्चिमी]]{{·w}} [[पूर्वी अफ्रिका|पूर्वी]]){{nowrap end}}
   &lt;td&gt; &lt;!----------ओसिनिया-----------&gt;
   &lt;td&gt;[[Image:LocationOceania.png|60px|Location of Oceania]]
   &lt;td&gt;'''[[ओसिनिया]]'''
   &lt;td style=&quot;line-height:1.3em; text-align:left;&quot;&gt;{{nowrap begin}} [[अस्ट्रेलेसिया]] ([[अस्ट्रेलिया (महादेश)|अस्ट्रेलिया]]){{·w}} [[मेलानेसिया]]{{·w}} [[माइक्रोनेसिया]]{{·w}} [[पोलिनेसिया]] {{nowrap end}}
  &lt;/tr&gt;&lt;tr&gt;
  &lt;/tr&gt;&lt;tr&gt;
        &lt;!---------अमेरिका-----------&gt;
   &lt;td&gt;[[Image:LocationAmericas.png|60px|Location of the Americas]]
   &lt;td&gt;'''[[अमेरिका (महादेश)|अमेरिका]]'''
   &lt;td style=&quot;line-height:1.3em; text-align:left;&quot;&gt;{{nowrap begin}} [[उत्तर अमेरिका|उत्तर]] &lt;small&gt;([[दक्षिण अमेरिका|दक्षिण]]{{•w}} [[मध्य अमेरिका (अमेरिका महादेश)|मध्य]]{{•w}} [[केन्द्रीय अमेरिका|केन्द्रीय]]{{•w}} [[क्यारिबियन]])&lt;/small&gt;{{·w}} [[दक्षिण अमेरिका|दक्षिण]] &lt;small&gt;([[Southern Cone|Southern]]{{•w}} [[Northern South America|Northern]]{{•w}} [[Andean States|Western]])&lt;/small&gt;{{·w}} [[Anglo-America|Anglo]]{{·w}} [[Latin America|Latin]] {{nowrap end}}  
   &lt;td&gt; &lt;!-----------Polar------------&gt;
   &lt;td&gt;[[Image:LocationPolarRegions.png|60px|Location of the Polar regions]]
   &lt;td&gt;'''[[Polar region|Polar]]'''
   &lt;td style=&quot;line-height:1.3em; text-align:left;&quot;&gt;[[Arctic]]{{·}} [[Antarctic]]
  &lt;/tr&gt;&lt;tr&gt;
        &lt;!-----------Asia-------------&gt; 
   &lt;td&gt;[[File:LocationAsia.svg|60px|Location of Asia]]
   &lt;td&gt;'''[[Asia]]'''
   &lt;td style=&quot;line-height:1.3em; text-align:left;&quot;&gt;{{nowrap begin}}[[Central Asia|Central]]{{·w}} [[East Asia|Eastern]] ([[Northeast Asia|Northeastern]]){{·w}} [[North Asia|Northern]]{{·w}} [[Southeast Asia|Southeastern]]{{·w}} [[South Asia|Southern]] ([[Indian subcontinent]]){{·w}} [[Western Asia|Western]] ([[Middle East]]) {{nowrap end}}
   &lt;td&gt; &lt;!----------Oceans------------&gt;
   &lt;td&gt;[[Image:LocationOceans.png|60px|Oceans of the world]]
   &lt;td&gt;'''[[Ocean]]s'''
   &lt;td style=&quot;line-height:1.3em; text-align:left;&quot;&gt;{{nowrap begin}} [[World Ocean|World]]{{·w}} [[Arctic Ocean|Arctic]]{{·w}} [[Atlantic Ocean|Atlantic]]{{·w}} [[Indian Ocean|Indian]]{{·w}} [[Pacific Ocean|Pacific]]{{·w}} [[Southern Ocean|Southern]] {{nowrap end}}
  &lt;/tr&gt;
        &lt;!----------Europe------------&gt;
   &lt;td&gt;[[Image:LocationEurope.png|60px|Location of Europe]]
   &lt;td&gt;'''[[Europe]]'''
   &lt;td style=&quot;line-height:1.3em; text-align:left;&quot;&gt;{{nowrap begin}} [[Central Europe|Central]]{{·w}} [[Eastern Europe|Eastern]]{{·w}} [[Northern Europe|Northern]]{{·w}} [[Southeast Europe|Southeastern]]{{·w}} [[Southern Europe|Southern]]{{·w}} [[Western Europe|Western]]{{nowrap end}}
   &lt;td&gt; &lt;!----------Seas------------&gt;
   &lt;td&gt;[[Image:LocationOceans.png|60px|Seas of the world]]
   &lt;td&gt;'''[[Sea]]s'''
   &lt;td style=&quot;line-height:1.3em; text-align:left;&quot;&gt;{{nowrap begin}} [[Sea#List of seas|List of seas]] {{nowrap end}}
 &lt;/table&gt;

|below = Related [[Template:Continents of the world|Continents of the world]]{{·w}} [[Template:List of seas|List of seas]]{{·w}} [[Template:Physical Earth|Physical Earth]]
}}&lt;noinclude&gt;
{{documentation}}
&lt;!---Please add metadata to the &lt;includeonly&gt; section at the bottom of the /doc subpage---&gt;
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>gx8ypmi1kny3ppv2w7gb48aqbqrfkw2</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>धृतराष्ट्र</title>
    <ns>0</ns>
    <id>47956</id>
    <revision>
      <id>1073456</id>
      <parentid>967451</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T02:43:56Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bishaldev100</username>
        <id>28807</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>/* जन्म */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4627" xml:space="preserve">{{Infobox character
| series = [[Mahabharata]]
| image = The blind king Dhrtarastra listens as the visionary narrator Sanjaya relates the events of the battle between the Kaurava and the Pandava clans.jpg
| alt = धृतराष्ट्र 
| caption = The blind king Dhrtarastra listens as the visionary narrator Sanjaya relates the events of the battle between the Kaurava and the Pandava clans
|family = [[व्यास (ऋषि)|वेद व्यास]],  [[विचित्रवीर्य]] (father)&lt;br /[[दुर्गा|अम्बिका]] (mother)&lt;br /&gt;[[पाण्डु]], [[Vidura]] (half-brothers)
| spouse = [[गान्धारी ]]
| children = [[दुर्योधन]], [[दुःशासन|दु:शासन]], [[Vikarna]] and 97 other sons and [[Duhsala]] (daughter) by his wife [[Gandhari (character)|Gandhari]]&lt;br&gt; [[Yuyutsu]] by Sughada ([[Gandhari (character)|Gandhari]]'s maid)
}}
[[महाभारत]]मा '''धृतराष्ट्र''' [[हस्तिनापुर]]का महाराज [[विचित्रवीर्य]]की प्रथम पत्नी [[दुर्गा|अम्बिका]]का पुत्र थिए। तिनको जन्म महर्षि [[व्यास (ऋषि)|वेद व्यास]]का वरदान स्वरूप भएको थियो। हस्तिनापुरका यी नेत्रहीन महाराज सय पुत्रहरू र एक पुत्रीका पिता थिए। तिनकी पत्नीको नाम गान्धारी थियो। पछि यी सय पुत्र [[कौरव]] कहलाए। [[दुर्योधन]] र [[दुःशासन|दु:शासन]] क्रमशः पहिला दुइ पुत्र थिए।

==जन्म==
आफ्नो पुत्र विचित्रवीर्यको मृत्युका पछि माता सत्यवती आफ्नो सबैभन्दा पहिला जन्मेको पुत्र, व्यासका नजिकगईन्। आफ्नो माताको आज्ञाको पालन गर्दै, व्यास मुनि विचित्रवीर्यको दुइटै पत्नीहरूका नजिकगए र आफ्नो यौगिक शक्तिहरूदेखि तिनलाई पुत्र उत्पन्न गर्ने वरदान दिए। उनले आफ्नो मातासित भने कि ती दुइटै रानीहरूलाई एक-एक गर्न तिनको नजिकपठाइयोस्, र उनलाई देखेर जो जस भावमा रहनेछ त्यसका पुत्र तेस्तै नैं हुनेछ। तब पहिला ठूली रानी अम्बिका कक्षमा गइन् तर व्यासजीका भयानक रूपलाई देखेर डरिन् र भयको कारण आफ्नो आँखाहरू बन्द गरिन्। यस कारण तिनलाई जो पुत्र उत्पन्न भयो त्यो जन्मान्ध थियो। धृतराष्ट्र जन्मान्ध पुत्र थिए । तिनको नेत्रहीनताका कारण हस्तिनापुरका महाराज तिनको अनुज [[पाण्डु]]लाई नियुक्त गरिएको छ। पाण्डुको मृत्युका पछि ती [[हस्तिनापुर]]का महाराज बने।
==राज्यकाल==

==यो पनि हेर्नुस==
==सन्दर्भ सामग्री==
{{reflist}}
{{महाभारत}}
==बाह्य कडीहरू==
{{भारतीय पौराणिक वंशावली}}
{{Commonscat|Dhrtarashtra}}

[[श्रेणी:पौराणिक पात्र]]
[[श्रेणी:हिन्दू धर्म]]
[[श्रेणी:धर्मग्रन्थ]]
[[श्रेणी:महाभारत]]
[[श्रेणी:महाभारतका पात्रहरू]]
[[श्रेणी:पौराणिक कथाहरू]]
[[श्रेणी:प्राचीन पौराणिक राजवंश]]</text>
      <sha1>i25t1m2owxejuqunlzpo3vksp8oxfb4</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1073457</id>
      <parentid>1073456</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T02:52:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bishaldev100</username>
        <id>28807</id>
      </contributor>
      <comment>/* राज्यकाल */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5115" xml:space="preserve">{{Infobox character
| series = [[Mahabharata]]
| image = The blind king Dhrtarastra listens as the visionary narrator Sanjaya relates the events of the battle between the Kaurava and the Pandava clans.jpg
| alt = धृतराष्ट्र 
| caption = The blind king Dhrtarastra listens as the visionary narrator Sanjaya relates the events of the battle between the Kaurava and the Pandava clans
|family = [[व्यास (ऋषि)|वेद व्यास]],  [[विचित्रवीर्य]] (father)&lt;br /[[दुर्गा|अम्बिका]] (mother)&lt;br /&gt;[[पाण्डु]], [[Vidura]] (half-brothers)
| spouse = [[गान्धारी ]]
| children = [[दुर्योधन]], [[दुःशासन|दु:शासन]], [[Vikarna]] and 97 other sons and [[Duhsala]] (daughter) by his wife [[Gandhari (character)|Gandhari]]&lt;br&gt; [[Yuyutsu]] by Sughada ([[Gandhari (character)|Gandhari]]'s maid)
}}
[[महाभारत]]मा '''धृतराष्ट्र''' [[हस्तिनापुर]]का महाराज [[विचित्रवीर्य]]की प्रथम पत्नी [[दुर्गा|अम्बिका]]का पुत्र थिए। तिनको जन्म महर्षि [[व्यास (ऋषि)|वेद व्यास]]का वरदान स्वरूप भएको थियो। हस्तिनापुरका यी नेत्रहीन महाराज सय पुत्रहरू र एक पुत्रीका पिता थिए। तिनकी पत्नीको नाम गान्धारी थियो। पछि यी सय पुत्र [[कौरव]] कहलाए। [[दुर्योधन]] र [[दुःशासन|दु:शासन]] क्रमशः पहिला दुइ पुत्र थिए।

==जन्म==
आफ्नो पुत्र विचित्रवीर्यको मृत्युका पछि माता सत्यवती आफ्नो सबैभन्दा पहिला जन्मेको पुत्र, व्यासका नजिकगईन्। आफ्नो माताको आज्ञाको पालन गर्दै, व्यास मुनि विचित्रवीर्यको दुइटै पत्नीहरूका नजिकगए र आफ्नो यौगिक शक्तिहरूदेखि तिनलाई पुत्र उत्पन्न गर्ने वरदान दिए। उनले आफ्नो मातासित भने कि ती दुइटै रानीहरूलाई एक-एक गर्न तिनको नजिकपठाइयोस्, र उनलाई देखेर जो जस भावमा रहनेछ त्यसका पुत्र तेस्तै नैं हुनेछ। तब पहिला ठूली रानी अम्बिका कक्षमा गइन् तर व्यासजीका भयानक रूपलाई देखेर डरिन् र भयको कारण आफ्नो आँखाहरू बन्द गरिन्। यस कारण तिनलाई जो पुत्र उत्पन्न भयो त्यो जन्मान्ध थियो। धृतराष्ट्र जन्मान्ध पुत्र थिए । तिनको नेत्रहीनताका कारण हस्तिनापुरका महाराज तिनको अनुज [[पाण्डु]]लाई नियुक्त गरिएको छ। पाण्डुको मृत्युका पछि ती [[हस्तिनापुर]]का महाराज बने।
==राज्यकाल==
राजा पाण्डु आफ्नो अपराधको प्रायश्चित गर्न भनी तपस्या हर्न जङ्गल तर्फ लागे। पितामह भीष्म तथा विदुरलाई राज्यको भार सुम्पिए अनि आफ्ना रानीहरू सँग वनतिर गए। त्यसपछि धृतराष्ट्र राजा बने।

==यो पनि हेर्नुस==
==सन्दर्भ सामग्री==
{{reflist}}
{{महाभारत}}
==बाह्य कडीहरू==
{{भारतीय पौराणिक वंशावली}}
{{Commonscat|Dhrtarashtra}}

[[श्रेणी:पौराणिक पात्र]]
[[श्रेणी:हिन्दू धर्म]]
[[श्रेणी:धर्मग्रन्थ]]
[[श्रेणी:महाभारत]]
[[श्रेणी:महाभारतका पात्रहरू]]
[[श्रेणी:पौराणिक कथाहरू]]
[[श्रेणी:प्राचीन पौराणिक राजवंश]]</text>
      <sha1>g6hm8d4da13nr7p2xkoxhjogw68hfbq</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1073458</id>
      <parentid>1073457</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T02:55:12Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bishaldev100</username>
        <id>28807</id>
      </contributor>
      <minor />
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="5167" xml:space="preserve">{{Infobox character
| series = [[Mahabharata]]
| image = The blind king Dhrtarastra listens as the visionary narrator Sanjaya relates the events of the battle between the Kaurava and the Pandava clans.jpg
| alt = धृतराष्ट्र 
| caption = नेत्रहीन राजा धृतराष्ट्र सञजयसँग महाभारतको लडाइँको वृतान्त सुन्दै
|family = [[व्यास (ऋषि)|वेद व्यास]],  [[विचित्रवीर्य]] (पिता)&lt;br /[[दुर्गा|अम्बिका]] (आमा)&lt;br /&gt;[[पाण्डु]], [[बिदुर]] (भाइ)
| spouse = [[गान्धारी ]]
| children = [[दुर्योधन]], [[दुःशासन|दु:शासन]], [[Vikarna]] and 97 other sons and [[Duhsala]] (daughter) by his wife [[Gandhari (character)|Gandhari]]&lt;br&gt; [[Yuyutsu]] by Sughada ([[Gandhari (character)|Gandhari]]'s maid)
}}
[[महाभारत]]मा '''धृतराष्ट्र''' [[हस्तिनापुर]]का महाराज [[विचित्रवीर्य]]की प्रथम पत्नी [[दुर्गा|अम्बिका]]का पुत्र थिए। तिनको जन्म महर्षि [[व्यास (ऋषि)|वेद व्यास]]का वरदान स्वरूप भएको थियो। हस्तिनापुरका यी नेत्रहीन महाराज सय पुत्रहरू र एक पुत्रीका पिता थिए। तिनकी पत्नीको नाम गान्धारी थियो। पछि यी सय पुत्र [[कौरव]] कहलाए। [[दुर्योधन]] र [[दुःशासन|दु:शासन]] क्रमशः पहिला दुइ पुत्र थिए।

==जन्म==
आफ्नो पुत्र विचित्रवीर्यको मृत्युका पछि माता सत्यवती आफ्नो सबैभन्दा पहिला जन्मेको पुत्र, व्यासका नजिकगईन्। आफ्नो माताको आज्ञाको पालन गर्दै, व्यास मुनि विचित्रवीर्यको दुइटै पत्नीहरूका नजिकगए र आफ्नो यौगिक शक्तिहरूदेखि तिनलाई पुत्र उत्पन्न गर्ने वरदान दिए। उनले आफ्नो मातासित भने कि ती दुइटै रानीहरूलाई एक-एक गर्न तिनको नजिकपठाइयोस्, र उनलाई देखेर जो जस भावमा रहनेछ त्यसका पुत्र तेस्तै नैं हुनेछ। तब पहिला ठूली रानी अम्बिका कक्षमा गइन् तर व्यासजीका भयानक रूपलाई देखेर डरिन् र भयको कारण आफ्नो आँखाहरू बन्द गरिन्। यस कारण तिनलाई जो पुत्र उत्पन्न भयो त्यो जन्मान्ध थियो। धृतराष्ट्र जन्मान्ध पुत्र थिए । तिनको नेत्रहीनताका कारण हस्तिनापुरका महाराज तिनको अनुज [[पाण्डु]]लाई नियुक्त गरिएको छ। पाण्डुको मृत्युका पछि ती [[हस्तिनापुर]]का महाराज बने।
==राज्यकाल==
राजा पाण्डु आफ्नो अपराधको प्रायश्चित गर्न भनी तपस्या हर्न जङ्गल तर्फ लागे। पितामह भीष्म तथा विदुरलाई राज्यको भार सुम्पिए अनि आफ्ना रानीहरू सँग वनतिर गए। त्यसपछि धृतराष्ट्र राजा बने।

==यो पनि हेर्नुस==
==सन्दर्भ सामग्री==
{{reflist}}
{{महाभारत}}
==बाह्य कडीहरू==
{{भारतीय पौराणिक वंशावली}}
{{Commonscat|Dhrtarashtra}}

[[श्रेणी:पौराणिक पात्र]]
[[श्रेणी:हिन्दू धर्म]]
[[श्रेणी:धर्मग्रन्थ]]
[[श्रेणी:महाभारत]]
[[श्रेणी:महाभारतका पात्रहरू]]
[[श्रेणी:पौराणिक कथाहरू]]
[[श्रेणी:प्राचीन पौराणिक राजवंश]]</text>
      <sha1>s4bsc5l19ya5titceaa1htd0o51vx77</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>द्रोण पर्व</title>
    <ns>0</ns>
    <id>48047</id>
    <revision>
      <id>1073455</id>
      <parentid>1073325</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T02:37:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bishaldev100</username>
        <id>28807</id>
      </contributor>
      <comment>/* द्रोणाभिषेक पर्व (अध्याय: १-१६) */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="48793" xml:space="preserve">द्रोण पर्वका अन्तर्गत ८ उपपर्व र २०२ अध्याय छन्।
[[File:Karna, one of the Kauravas, slays the Pandavas' nephew Ghatotkacha with a weapon given to him by Indra, the king of the gods, from a manuscript of the Razmnama.jpg|thumb|Karna, one of the Kauravas, slays the Pandavas' nephew Ghatotkacha with a weapon given to him by Indra, the king of the gods, from a manuscript of the Razmnama]]
{| class=&quot;wikitable&quot;
|-
|'''पर्व'''
|'''शीर्षक'''
|'''उप-पर्व सङ्ख्या'''
|'''उप-पर्व सूची'''
|'''अध्याय एवम श्लोक सङ्ख्या'''
|'''विषय-सूची'''
|-
|७
| '''द्रोणपर्व'''
|७०-७७
|{{Div col|cols=4}}
*द्रोणाभिषेक पर्व
*संशप्तकवध पर्व
*[[अभिमन्यु]]वध पर्व
*प्रतिज्ञा पर्व
*[[जयद्रथ]]वध पर्व
*[[घटोत्कच]]वध पर्व
*द्रोणवध पर्व,
*नारायणास्त्रमोक्ष पर्व।{{Div col|cols=4}}&lt;/div&gt;
|१७०/८९०९
|
द्रोण पर्वमा [[भीष्म]]का धराशायी भएमा [[कर्ण (महाभारत)|कर्ण]]को आगमन र युद्ध गर्नु, सेनापति पदमा [[द्रोणाचार्य]]को [[अभिषेक]], द्रोणाचार्य द्वारा भयंकर युद्ध, [[अर्जुन]]को संशप्तकहरूसित युद्ध, द्रोणाचार्य द्वारा चक्रव्यूहको निर्माण, [[अभिमन्यु]] द्वारा पराक्रम र व्यूहमा फँसेर एक्लै नि:शस्त्र अभिमन्युको [[कौरव]] महारथिहरू द्वारा वध, षोडशराजकीयोपाख्यान, अभिमन्युका वधदेखि पाण्डव-पक्षमा शोक, संशप्तकहरूका साथ युद्ध गरेर फर्के भए अर्जुन द्वारा [[जयद्रथ]]वधको प्रतिज्ञा, [[कृष्ण]] द्वारा सहयोगको आश्वासन, अर्जुनको द्रोणाचार्य तथा कौरव-सेनादेखि भयानक युद्ध, अर्जुन द्वारा जयद्रथको वध, दुइटै पक्षहरूका वीर योद्धाहरूका बीच भीषण रण, कर्ण द्वारा [[घटोत्कच]]को वध, [[धृष्टद्युम्न]] द्वारा द्रोणाचार्यको वध
|-
|}

== उप-पर्व ==

=== '''द्रोणाभिषेक पर्व (अध्याय: १-१६)''' ===
[[चित्र:Duryodhana_choose_Dronacharya_as_commander_in_chief._jpgg.jpg|thumb|१० औं दिनको युद्धमा भिष्म शरसैयामा धारासायी भएपछि दुर्योधनले आचार्य द्रोणलाई कौरव सेनाको सेनापति नियुक्त गरे। द्रोण पर्वमा द्रोणको अभिषेक देखि द्रोणको हत्या लगायत अन्य घटनाको वर्णन गरिएको छ।]]
भीष्म पितामह घाइते भएर शरशैयामा धारासायी भएपछि दुर्योधन र कर्णले विचार गर्न थाले-&quot;अब सेनापती कसलाई बनाउने?&quot; कर्णले भने-&quot;यहाँ जति क्षत्रिय छन्। ती सबै सेनापतिहुन लायक छन्। शारीरिक बल, पराक्रन, यत्नशीलता, बुद्धि, शूरता, धैर्य, कुल, ज्ञान आदि सबै कुरामा यहाँ जम्मा भएका राजा एक-अर्काको समान छन्। हामीले आचार्य द्रोणलाई सेनापती बनाउनु पर्छ भन्ने मलाई लाग्छ। उहाँ सबै वीरहरूका आचार्य हुनुहुन्छ। शस्त्रधारीमा श्रेष्ठ हुनुहुन्छ र क्षत्रियमा त उहाँको समता गर्नेवाला कोही छैन।&quot; कर्णको यो कुरा दुर्योधनले माने। दुर्योधनले सनै क्षेत्रिय वीरहरूको सामुन्ने द्रोणाचार्यसँग सेनापतित्व स्वीकार गर्न बिन्ती गरे। एकत्र राजाहतूले यस्तो सुनेर सिंहनाद गर्दै दुर्योधनलाई प्रसन्न गराए। शास्त्रोक्त रीतिबाट द्रोणाचार्यको पदमा अभिषेक भयो। स्तुति गान र जयघोष सुनेर कौरवहरूमा उत्साह आयो।

=== '''संशप्तकवध पर्व (अध्याय: १७-३२)''' ===

=== '''अभिमन्युवध पर्व (अध्याय: ३३-७१)''' ===
[[कुरुक्षेत्र युद्ध]]को तेह्रौं दिन संशप्तहरूले अर्जुनलाई युद्धका लागि हाँक दिए। अर्जुन उनीहरूसँग भिड्दै दक्षिण दिशातर्फ गए। निश्चित स्थानमा पुगेपछि अर्जुन र [[संशप्त]]हरूको घोर सङ्ग्राम भयो।अर्जुन दक्षिण तर्फ गएपछि द्रोणाचार्यले कौरव सेनाको चक्रव्युहमा फेरबदल गरेर युधिष्ठिरमाथि आक्रमण गरे। युधिष्ठिरका तर्फबाट [[भीम]], [[सात्यकि|सात्यकी]], [[चेकितान]], [[धृष्ट्द्युम्न]], [[कुन्तीभोज]], [[उत्तमौजा]], [[बिराट राजा|विराटराज]], [[कैकेय]] आदि अन्य पनि निकै सुबिख्यात महारथिहरूले द्रोणाचार्यको आक्रमणको वाढी रोक्न जीउ-ज्यानले कोसिस गरे। तैपनी द्रोणको वेगलाई उनीहरूले रोक्न सकेनन् । यस्तो देखेर पाण्डवतर्फका सबै महारथीहरू चिन्तित भए।

==== अभिमन्यु चक्रव्यूहमा प्रवेश ====
सुभद्रा पुत्र अभिमन्यु बालकै थिए। तैपनि आफ्नो रणकुशलता र शूरतामा प्रसिद्ध भैसकेका थिए। मानिसहरू उनलाई कृष्ण र अर्जुनको बराबरी सम्झन्थे। युधिष्ठिरले ती वीर बालकलाई बोलाएर भने- &quot;बाबू! द्रोणाचार्यले हामीलाई निकै दु:ख दिइरहेका छन्। हामीले हार्नुपर्यो भने त अर्जुनले हाम्रो निन्दा गर्ने छन्। द्रोणले रचेको चक्रव्यूहलाई हामीमध्ये अन्य  कसैले पनि तोड्न सक्दैन। त्यसलाई तोड्न तिमीबाट मात्र सम्भव छ। त्यासले आज तिमी द्रोणको सेनामा आक्रमण गर्न तयार होऊ।&quot;

युधिष्ठिरको कुरालाई समर्थन गर्दै भीमसेनले भने-&quot; तिम्रो ठीक पछि पछि म हिड्ने छु। धृषद्युम्न, सात्यकी आदि वीर पनि आ-आफ्ना सेनाका साथ तिम्रो अनुकरण गर्ने छन्। एक पटक तिनीले व्यूह तोडिदियौ भने यो निश्चित सम्झ, हामी सबैए कौरव सेनालाई तहस नहस गरिदिने छौ।&quot;

यस्तो सुने निकै उत्साहका साथ अभिमन्युले भने- &quot;म आफ्नो वीरता र पराक्रमद्वारा मामा र पिताजीलाई अवश्य प्रसन्न गर्ने छु।&quot; आफ्नो सारथीलाई उत्साहित गर्दै अभिमन्युले भने-&quot;सुमित्र! उता हेर! द्रोणाचार्यको रथको ध्वजालाई। त्यसैतर्फ चलाऊ। छिटो गर&quot;। सारथीले आज्ञा पाएर त्यसै तर्फ रथ चलाए। रथको गतिमा सन्तुष्ट नभएर अभिमन्युले सारथिलाई अझै छिटो हिँडाउन उत्तेजित गराए। उत्साहमा आएर उनी बारम्बार भन्न थाले- &quot;छिटो हिँडाऊ, छिटो हिँडाऊ।&quot; यसपछि सारथिले नम्रभावमा भने- &quot;महाराज युधिष्ठिरले तपाईंमाथि यत्रो ठूलो जिम्मेवारी दिनु भएको छ। मेरो विचारमा त तपाईँले अलिबेर विचार गरेर मात्र व्यूहमा प्रवेश गर्ने निश्चय गर्नुहोस्। द्रोणाचार्य अस्त्रविद्याको महान् आचार्य हुनुहुन्छ र महाबली पनि। तपाईं त अहिले केवल बालकमात्र हुनुहुन्छ।&quot;&lt;ref&gt;{{cite book|title=महाभारत कथा|author=ढुण्ढिराज कोइराला|page=२६६|date=फागुन २०६१|publisher=मञ्जरी पब्लिकेशन|isbn=9-789937-006064|url=}}&lt;/ref&gt; यस्तो सुनेर अभिमन्यु हाँसे र भने-&quot;सुमित्र! मेरा मामा श्रीकृष्ण र पिता महारथी अर्जुन हुन् भन्ने कुरा तिमीले बुझ्नुपर्छ । शत्रु पक्षका सबै वीरहरूको शक्ति मेरो शक्तिको सोह्रौँ भाग पनि छैन। तिमी पिर नगर। रथ तेज सँग द्रोणाचार्यको सेना तर्फ लैजाऊ। निकै तेजसँग रथ चलाऊ। &quot; अभिमन्युको आज्ञा पाएर सारथिले उतैतिर रथ बढाए।

तीन-तीन वर्षका राम्रा र वेगवान घोडाले त्यो सुनौलो रथलाई निकै द्रुत गतिमा कौरव सेना तर्फ दौडाए। कौरव सेनामा हलचल मच्चियो-&quot;अभिमन्यु आए। उनको पछाडि पाण्डव वीर सेनाहरू आइरहेका छन्।&quot; अभिमन्युको रथलाई आफूतर्फ वेगले आइरहेको देखेर कौरव सेनाको मन आत्तियो। सबै मन मनै भन्न थाले-&quot;वीरतामा अभिमन्यु अर्जुनभन्दा पनि बढी भए जस्तो लाग्छ। आजको दिनमा भगवान नै रक्षक हुनुहुन्छ।&quot; सिंहको बच्चाले हात्ती लाई झम्टे जसरी अभिमन्युको रथ अघि बढ्यो। द्रोणाचार्यले हेर्दाहेर्दै उनले बनाएको व्यूह भङ्ग भयो र अभिमन्यु व्यूहभित्र पुगे। कौरव वीरहरू एक-एक गरेर अभिमन्युसँग लड्न भनी आउँदै गए र आगोमा परेका पुतलीजस्तै गरि भस्म हुँदै गए। जो पनि अगाडि पर्थ्यो, उक्त वीर बालकको वाणले मारिन्थ्यो।&lt;ref&gt;{{cite book|title=महाभारत कथा|author=ढुण्ढिराज कोइराला|page=२६७|date=फागुन २०६१|publisher=मञ्जरी पब्लिकेशन|isbn=9-789937-006064|url=}}&lt;/ref&gt; यज्ञशालाको भूमीमा कुश फिँजाए जसरी अभिमन्युले कौरव सेनाको लास सारा युद्ध क्षेत्रमा फिँजाइदिए। जता हेर्यो उतै धनुष, बाण, ढाल, तरबार, फर्सा, अङ्कुश, भाला, रास, चाबुक, शङ्ख आदि छरिएका थिए। कातिएका हात, फुटेका शीर, शरीरका टुक्रा, रगतको आहाल आदिले सारा भूमी ढाकिएको थियो। शुद्ध माटो मात्र कतै देखिँदैनथ्यो।

अभिमन्युद्वारा भएको यस सर्बनाशलाई देखेर दुर्योधनलाई निकै रिस उठ्यो। उनी आफैं जोसमा आएर ती बालकसँग भिड्न गए। [[दुर्योधन]] अभिमन्युसँग लड्न गएका छन् भन्ने थाहा पाउनासाथ द्रोणाचर्यले दुर्योधनको रक्षाको लागि तत्कालै कयौँ सेना उनको सहयोगका लागि पठाइदिए। केही बेरसम्म घोर युद्ध भयो। यत्तिकैमा द्रोणले पठाएको सेना आइपुगे र दुर्योधनलाई निकै परिश्रमपछिअभिमन्युको हातबाट छुटाए। बालक अभिमन्युलाई हातमा आएको सिकार फुत्कियो भनेर निकै दु:ख लाग्यो र उनी दुर्योधनको सहयोगका लागि आएका वीरहरू माथि जाइलागे। र सबैलाई बेहाल गरिदिए। तिनीहरू निकै मुस्किलले प्राण जोगाएर भागे। 

आफ्नो बेहाल भएपछी कौरव सेनाले युद्ध धर्म र लाजलाई वास्तै गरेनन् । धेरै वीर एकसाथ त्यस एक्लो बालकमाथि जाइलागे। तर जसरी समुद्रको उर्लदो लहरमा बारम्बार बालुवामय किनारामा ठक्कर खाएर छरिन्छ , सोही प्रहारले वीरहरू अभिमन्यु संग ठक्कर खाएर प्रत्येक पटक छारिन्थे। ती बीचमा अभिमन्यु अटल भएर उभिराहे। केही बेर पछी द्रोण, आश्वश्थामा, कर्ण शकुनी आदि सात महारथीले आफ्नो रथमा चढेर चारै तिरबाट अभिमन्युमाथि एकैसाथ आक्रमण गरे। यसै बीच अश्मख नामका एक राजाले आफ्नो रथ वेगसंग ल्याएर अभिमन्यु माथि झम्टिए। अभिमन्युले त्यस वेगलाई रोकिदिए र दुई वाणको प्रहारले उनको प्राण पखेरु उड्यो। त्यसपछि अभिमन्युले [[कर्ण (महाभारत)|कर्ण]]को अभेद्य कवचलाई छेदिदिएर उनलाई घाइते बनाइदिए। अन्य पनि कयौं वीरहरू आहत भएर रणक्षेत्रबाट भागे। धेरै प्राणको बली भयो। मद्रराज [[शल्य]] नराम्रो संग घाइते भई अचेत भएर रथामै लडे। यस्तो देखेर शल्य साना भाइ क्रोधित भए। उनी निकै वेगसाथ अभिमन्यु माथि झम्टिए। तर अभिमन्युले उनको रथलाई नष्ट गरिदिए र उनलाई पनि मारिदिए।  

वीर बालकको शूरता देखेर तथा रणकुशलता देखेर [[द्रोणाचार्य]]का आँखा प्रभुल्लित भए। द्रोणाचार्यले मुग्ध भए [[कृपाचार्य|क्रिपाचार्य]] संग भने -&quot;अभिमन्युको बराबरी गर्ने वीर कोही छैन।&quot; यो कुरा दुर्योधनको कानमा परिहाल्यो। उनी द्रोणसंग निकै रिसाए। भने-&quot;आचार्यले अर्जुनसंग जुन स्नेह छ, सोही कारण उनको पुत्रको अनुचित प्रशंसामा व्यर्थै समय खेर फालिरहनु भएको छ। उहाँको इच्छा भए यस बालकलाई दमन गर्न कुनै ठूलो कुरा थिएन, तर आचार्य उनलाई मार्न चाहनु हुन्न।&quot; दुर्योधनले अधर्मबाट प्रेरित भएर युद्धको यो झ्याउलो जो आफ्नो शीरमा लिए, त्यसकारण उनलाई प्रायः द्रोण, [[भीष्म]] आदिमा अविश्वास भइरहन्थ्यो। त्यजारण उनी निकै व्यथित पनि भइ हाल्थे,। 

&quot;यो अबुझ केटालाई म अहिले नै टुङ्गो लगाइदिन्छु।&quot;-दुःशासनले सिंहनाद गरे । अनि शंख बजाएर अभिमन्यु माथि वाणहरूद्वारा आक्रमण गरे। [[दुःशासन|दुशासन]] र अभिमन्यु बीचा धेरै बेरसम्म युद्ध भैरह्यो। दुवै आ आफ्ना रथमा चढेर दाउ फेर्दै एउटाले अर्कोलाई छक्याउदै युद्ध गर्दै रहे। अन्तमा दुशासन घाइते भएर रथामै अचेत भए। त्यो देख्नासाथ उनका चतुर सारथिले रथ युद्धक्षेत्रबाट धेरै टाढा लिएर गए। पराक्रमी दुशासनको यस पराजयको कारण पाण्डव सेनामा खुसी व्याप्त भयो र अभिमन्युको जय-जयकार सार दिशामा गुञ्जियो। 

त्यसपछि महाबली कर्णले फेरि अभिमन्यु माथि आक्रमण गरे। अभिमन्यु यस अवस्थाबाट चिन्तित त भए तर अलिकति पनि आत्तिएनन्। उनले ठीक निसाना लगाएर एउटा वाण यस्तो छाडे जसले कर्णको धनुष काटिएर खस्यो। यसबाट क्रोधित भएर कर्णका भाइले कभिमन्युमाथि  आक्रमण गर, तर दोस्रो क्षणमा नै अभिमन्युले वाणहरूद्वारा उनको शिरलाई शरीरबाट छुट्ट्याए। तुरुन्तै अभिमन्युले कर्णलाई आक्रमण गरेर उनलाई सेनासहित युद्ध क्षेत्रबाट टाढा लखेटिदिए। कर्णको यस्तो हालत हुनासाथ कौराव सैनिकहरू तितर-बितर भएर कुलेलम ठोके। द्रोणले तिनलाई डटिरहू भनेर निकै प्रोत्साहित गरे तैपनि कसैले डटेर बस्ने साहस गरेनन्। सकैले अलिकती साहस गर्ने बित्तिकै अभिमन्युले उसको गति सुकेको जङ्गललाई आगोले नष्ट गरेझैं नष्ट पारिदिन्थे।

==== जयद्रथको पराक्रम ====
पहिले निश्चय भएअनुसार पाण्डवका सेना अभिमन्युको पछि -पछि हिँडे। अभिमन्यु भित्र पसेकै ठाउँबाट व्यूहभित्र प्रवेश गर्न थाले । यस्तो देखेर सिन्धु देशका पराक्रमी राजा जयद्रथ जो धृतराष्ट्रका ज्वाइँ थिए, आफ्ना सेना लिएर पाण्डव सेनामाथि ओइरिए । जयद्रथाको यस साहसपूर्ण बुद्धिमानी काम देखेर कौरव सेनामा उत्साहको लहर आयो । पाण्डव सेनाको बाटो छेकेर जयद्रथ उभिएकै ठाउँमा कौरव सेनाका वीर हरू जम्मा हुन थाले। चाँडै नै खण्डित मोर्चाका दरारहरू भारिए। जयद्रथको रथमा चाँदीको सुँगुरको ध्वजा फहराइरहेको थियो। त्यसलाई देखेर कौरव सेनाको शक्ति धेरै बढ्न गयो। उनीहरूमा नयाँ उत्साह आयो। व्यूह लाई छेडेर अभिमन्युले बाटो बनाएको ठाउँमा यति धेरै सैनिक आएर जम्मा भए कि व्यूह फेरी पहिलेको कस्तो बलियो हुन् गयो।

व्यूहको द्वारमा एकातिर युधिष्ठिर र भीमसेन तथा अर्को तर्फ जयद्रथ सँग युद्ध आरम्भ भयो। युधिष्ठिरले भाला फ्याकेर हान्दा खेरि जयद्रथाको धनुष काटिएर खस्यो। तत्कालै जय्द्रथाले दोस्रो धनुष उठाए र दसवटा वाणहरू युधिष्ठिरलाई प्रहार गरे। भीमसेनले वाणहरूको वर्षाले जयद्रथाको धनुष काटिदिए। रथको ध्वजा र छातालाई तोडफोड गरेर रणभूमीमा खसालीदिए। त्यति भएर सिन्धुराज आतिएनन्। उनले फेरी अर्को धनुष निकाले र वाणहरू द्वारा भीमसेनको धनुष काटिदिए। पलभरमा नै भीमसेनको रथका घोडाको खात लाग्यो। भीमसेनले सात्यकीको रथ छाड्नु पर्यो।

जयद्रथले कुशलतापूर्वक र बहादुरीका साथ ठीक समयमा भङ्ग भएको व्यूहको किलाबन्दीलाई फेरि पूरा गरेर बलियो बनाइदिए। पाण्डवले बाहिरै बस्नुपर्यो। अभिमन्यु व्यूहभित्र एक्लै पर्न गए।

====अभिमन्यु पराक्रम र बध====
अभिमन्यु व्यूहभित्र एक्लै पर्न गए। तर अभिमन्यु एक्लैले पनि व्यूहभित्र बसेर कौरवको त्यो विशाल सेनालाई तहस-नहस गर्न सुरु गरे। उनको सामुन्ने जो आउँथे, सिद्धिन्थे।

दुर्योधन पुत्र [[लक्ष्मण कुमार|लक्ष्मण]] बालकै थिए। तर उनमा वीरताको आभा उदय भैरहेको थियो। उनलाई भयले छोएको समेत थिएन। अभिमन्युको वाबहरूको वर्षाले व्याकुल भएर सबै योद्धा पछि सर्न थालेका बेला वीर [[लक्ष्मण कुमार|लक्ष्मण]] एक्लै आएर अभिमन्युसँग लड्न सुरु गरे। बालकको यस निर्भयतालाई देखेर भागिरहेका कौरव सेना फेरि जम्मा भए र लक्ष्मणलाई मद्दत गर्दै लड्न थाले। सबैले एकसाथ अभिमन्युमाथी वाणहरू वर्षा गरे। तर अभिमन्युका लागि पर्वतमा मेघवर्षा झैँ भयो।

दुर्योधन पुत्र आफ्नो अद्भुत पराक्रमको परिचय दिँदै वीरताका साथ युद्ध गर्दै रहे। अन्त्यमा अभिमन्युले उनीमाथि एउटा भाला चलाए। काँचुलीबाट निस्किएको सर्पझैँ चम्किदै त्यो भाला गएर [[लक्ष्मण कुमार|लक्ष्मण]]माथि जोरले लाग्यो। सुन्दर नाक र सुन्दर आँखीभौँ भएका, चम्किलो घुमृएको कपाल र जगमग गर्ने कुण्डल बाट विभूषित ती वीर बालक भालाको चोटले तत्कालै मरे। यस्तो देखेर कौरव सेनाले आर्त स्वरले हाहाकार मच्चाउन थाले।

आफ्नो पुत्रको मृत्यु पछि दुर्योधनले चिच्याउदै भने-&quot;पापी अभिमन्युको तत्कालै बध गर।&quot; त्यसपछि कर्ण अश्वत्थामा, वृहद्बल, कृतवर्मा आदि महारथीले अभिमन्युलाई चारैतिरबाट घेरे।

द्रोणले कर्णको नजिकै आएर भने-&quot; यसको कवच छेडिन सक्दैन। ठीकसँग निसाना लगाएर यसको रथको घोडाको रास काटिहाल र पछिल्तिरबाट यसमाथि अस्त्र चलाइदेऊ।&quot; कर्णले यस्तै गरे। पछिल्तिरबाट वाण चलाइयो। अभिमन्युको धनुष काटियो। घोडा र सारथि मारिए। उनी रथविहीन भए। धनुष पनि भएन। तैपनि ती वीर बालक ढाल र तरबार लिएर शानसँग उभिए।लडाइँको मैदानमा ढाल, तरबार लिएर उभिएका अभिमन्युले रणकौशलता यस्तो प्रदर्धन गरे, सबै वीरहरू विस्मयमा परे। अभिमन्युले बिजुलीझैँ तरबार घुमाउँदै रहे र जो अनिउसको नजिक आउँथ्यो, उसमाथि आक्रमण गरेर उसको सम्मान गर्न थाले। तरबार यस फूर्तिले चलाउँथे कि मानौँ उनी जमिनमा नभएर आकाशमा नै युद्ध गरिरहेका छन्। यसरि असक्षम गरिएका अभिमन्यु, नवयुबक योद्धा ढाल तरबार लिएर शत्रुहरुको सामना गर्दै रणभूमिमा डटेर खडा भए । उनले वरिपरिका योद्धाहरुलाई छक्क पारि दियो । उनलाई घेरा लगाएर बसेका लडाकुहरुलाई अन्योलमा पार्न तरबार घुमाएर आफ्नो दक्षता देखाई दिएका थिए । त्यसबेला मानौँ उनका खुट्टाहरुले भूईँमा नछोएर आकाशमा उडि बसेको जस्तो थियो ।&lt;ref name=Dongol&gt;{{Cite web|title = अब एकै चोटी ८१ अभिमन्युको मृत्यु|url=http://mahabharatinnepali.blogspot.com/2014/01/blog-post_5049.html?m=1 |website =Mahabharat in Nepali|accessdate =2022 July 30}}&lt;/ref&gt;  यत्तिकैमा आचार्य द्रोणले अभिमन्युको ब्तरबार काटिदिए। साथै कर्णले कयौं तेज वाण एकसाथ चलाएर उनको ढाल टुक्रा गरिदिए।

तत्कालै अभिमन्युले भाँचिएको रथको एउटा पांग्रा उठाएर अभिमन्युले घुमाउँदै सबै शत्रुहरुको सामना गरे। त्यो बेला उनलाई सुदर्शन चक्र लिएका साक्षात भगवान नारायण जस्तो देखिन्थ्यो। रथका पाँग्रगाले उडाएको धुलोले उसलाई ढकमक्क छोपि दियो । कविले बयान गरे अनुसार त्यस घटनाले गर्दा बीर अभिमन्युको गोरो वर्णको शारीरिक शोभा झन बढेको थियो। 

यस समय अभिमन्यु भयानक युद्ध गरिर्हेका थिए। यस्तो देखेर तुरुन्तै नै घेरेर बसेका योद्धाहरुको संयुक्त आक्रमणले गर्दा उनलाई ढालि दियो। उनको हातको रथका पांग्राहरुलाई चूर्ण भयो। त्यसै बेला दुशासनका छोरा आएर गदा लिएर अभिमन्यु माथी झम्टिए। उनिसंग मरणान्तको द्वन्द युद्ध ग-यो। एक-अर्काको गदा युद्धको प्रहारले दुवै राजकुमार आहत भएर दुबै जना संग संगै ढले । अभिमन्यु भन्दा पहिले दुशासनका छोरा ऊठे, अनि उनले गदाले अभिमन्युको टाउकोमा जोरले प्रहार गरे। त्यसो त अभिमन्यु एक्लै कयौं महारथीसँग भिडेर घाइते भएका थिए र थाकेर चूर भैसकेका थिए। गदाको मार पर्नासाथ उनको प्राणपखेरु उडिहाल्यो।

सञ्जयले धृतराष्ट्रलाई यस घटनाको हाल सुनाउँदै भने –&quot; सुभद्रा पुत्रले कौरव सेनामा प्रवेश गरेपछि यस्तो दुर्दशा भयो जस्तै हात्ती केराघारीमा छिर्दा, कमलको तलाउमा बसेको हाथी पस्दा हुन्छ। एक्लैले कौरबसेनालाई कोलाहल मचाई दिएका यस्ता वीरलाई अर्जुन-सुभद्राका छोरा अभिमन्युलाई धेरै जना मिलेर निर्मम हत्या गरे र मरेको अभिमन्युको शरीरलाई घेरेर आफ्ना बन्धु बान्धव एवम् साथीहरू जङ्गली व्याधाहरूले भेट्टाएको शिकारमा भाँती नाच्न कुद्न र आनन्द मनाउन थाले। हत्याराहरु सबै रमाए। तपाईँका मानिसहरु अभिमन्युको त्यस मृत शरीर वरिपरि नाचे। यस्तो देख्दा साँच्चैका वीरहरूको आँखाभरी आँसु आयो।। सेनाका भद्र  मानिसहरु सबैको अफसोच गरी आँखा रसाए। 

आकाश माथि कावा खाई रहेका मांसाहारी पक्षहरुलेपनि स्वर मचाई ' त्यसो त भएन, त्यसो त भएन ' भनेर कराउन लागे जस्तो सुनियो । शंख बजाएर कौरब सेनाहरु सबैले विजयको नारा लगाई रहेको बेला धृतराष्ट्रका एक जना छोरा ' युयुत्सु 'लाई त्यसो गरेको मन पराएन । उसले झोँकिएर भने –&quot; यो अधम हो । हे सिपाहिहरु ! तिमीहरुले नीति नियमहरु बिर्सेका छौ । साँचै भन्ने हो भने तिमीहरुले लाज मान्नु पर्छ । तिमीहरुले निरलज्जाको नारा लागाएका छौ । अत्यधिक दुष्कर्म गरेर, निकट भविष्यको विपदको बिचार नगरि तिमीहरुले फुस्रो सुख मनाएका छौ ।&quot; यति भने पछि युयुत्सुले दिक्क मानेर शस्त्रहरु फ्याँकेर युद्ध भूमि छोडेर गए । धृतराष्ट्रका सो नवयुबक छोरा पाप देखि डराउँथे । उनका कुराहरु कौरब सेनाका कानहरुमा निको लागेन । उनि भद्र पुरुष थिए थियो । मनका कुरा बोले ।

==== सुधार ====

=== '''प्रतिज्ञा पर्व (अध्याय: ७२-८४)''' ===
अलिक बेरमा अर्जुन चैतन्य भएर क्रोधित भई भने– म तपाईंहरूको सामु यो साँचो प्रतिज्ञा गरिरहेको छु कि यदि जयद्रथले कौरवहरूको आश्रय त्यागी भागेर गएन अथवा हाम्रो वा श्रीकृष्णको अथवा युधिष्ठिरको शरणमा आएन भने भोलि म उसलाई अवश्य नै मार्नेछु। [[कौरव]]हरूको प्रिय गर्ने पापी [[जयद्रथ]] नै त्यस बालकको वधको निमित्त बनेको थियो, अतः निश्चय नै भोलि उसलाई यमलोक पठाउनेछु। भोलि उसलाई मार्न नसकेमा माता–पिताको हत्या गर्ने, गुरुस्त्रीगामी, साधुनिन्दक, अर्कामाथि कलङ्क लगाउने, नासो पचाउने र विश्वासघाती पुरुषको जुन गति हुन्छ, त्यही गति मेरो पनि होस्। मेरो यो अर्को प्रतिज्ञा पनि सुन्नुस्– यदि भोलि सूर्यास्त हुनुभन्दा अगावै जयद्रथलाई मार्न सकिनँ भने म स्वयम् नै दन्किरहेको आगोमा प्रवेश गरिहाल्नेछु। देउता, असुर, मनुष्य, पक्षी, नाग, पितर, राक्षस, ब्रह्मर्षि, देवर्षि, यो चराचर जगत् तथा यसबाहेक पनि केही छ भने त्यसले पनि– यी जम्मैले मिलेर पनि मेरो शत्रुको रक्षा गर्न सक्नेछैनन्। यदि जयद्रथ पातालमा छि–यो अथवा त्यसभन्दा पनि भित्र गयो अथवा अन्तरिक्षमा, देउताहरूको नगरमा वा दैत्यपुरीमा पनि भागेर लुक्यो भने पनि भोलि म आफ्नो सयकडौं बाणबाट अभिमन्युको त्यस शत्रुको शिरोच्छेद गर्ने नै छु।

यति भनेर अर्जुनले गाण्डीव धनुषको टङ्कार गरे, त्यसको ध्वनि आकाशमा गुञ्जायमान भयो। अर्जुनको यस्तो प्रतिज्ञा सुनेर श्रीकृष्णले आफ्नो [[पाञ्चजन्य]] शङ्ख बजाए र कुपित भएका अर्जुनले देवदत्त नामक शङ्ख बजाए। त्यो शङ्खनाद सुनेर आकाश–पातालसहित सम्पूर्ण जगत् काम्यो। त्यति बेला शिविरमा युद्धका बाजाहरू बज्न थाले र पाण्डवहरूले सिंहनाद गर्न थाले।

===जयद्रथवध पर्व (अध्याय: ८५-१५२)''' ===

===घटोत्कचवध पर्व (अध्याय: १५३-१८४) ===
[[कुरुक्षेत्र युद्ध]]को चौधौं दिन सुर्यास्त भएपनी युद्ध जारी रह्यो। दुवै पक्षको मनमा ईर्ष्या-द्वेष एवम् प्रतिहिंसाको आगो यसरी दन्कियो कि उनीहरू दिनभरी मात्र लडेर सन्तुष्ट हुन सकेनन् । दुस्मन देखियून् भन्नाका लागी ठाउँ-ठाउँमा राँको सल्काइयो। [[घटोत्कच]] र उनका साथीहरूले भयानक माया युद्ध सुरु गरिदिए। रातिको युद्धको दृश्य अद्भुत थियो। हजारौं राँकाहरू सल्किएका थिए। दुवैतर्फका वीरहरूले आफ्ना सेनालाई युद्धका लागि उत्साहित गरिरहेका थिए।

कर्ण र [[घटोत्कच]]का बीचमा त्यस रात निकै भयानक युद्ध भयो। घटोत्चक र उनको पैशाची सेनाले गरेको वाणहरूको वर्षाले दुर्योधनको सेनाका झुन्डका झुन्ड वीरहरू मारिन थाले। प्रलयजस्तो भयो। यस्तो देखेर दुर्योधनको मन काँप्न थाल्यो।

[[कौरव]] वीरहरूले कर्णसँग अनुरोध गरे, कुनै न कुनै किसिमबाट आज घटोत्कचलाई मार्नुपर्छ। उनीहरूले भने-&quot;कर्ण! तपाइँले यसै घडीम यस राक्षसको बध गरिदिनुहोस्। नत्र हाम्रो सेना बर्बाद हुनेछ।&quot;
 
घटोत्कचले कर्णलाई पनि निकै दु:ख दिएका थिए। उनी पनि निकै क्रोधित थिए । कौरवहरूको अनुरोध सुनेर उनको उत्तेजना प्रबल भयो। उनले रिस थाम्न सकेनन्। इन्द्रदेवबाट पाएको अस्त्र घटोत्कच माथि प्रहार गरे। त्यो अस्त्र उनले अर्जुनको बध गर्ने उद्देश्यले सुरक्षित राखेका थिए। यसबाट [[अर्जुन]]को सङ्कट त टर्यो तर भीमसेनको प्रिय एवम् वीर पुत्र घटोत्कच मारिए। उनको लास आकाशबाट जमिनमा धड्याम्म सँग खस्यो। पाण्डवहरूको दु:खको सीमा रहेन।

=== '''द्रोणवध पर्व (अध्याय: १८५-१९३)''' ===

=== '''नारायणास्त्रमोक्ष पर्व (अध्याय: १९४-२०४)।''' ===

==बाह्य कडीहरू==
* [http://www.vedpuran.com/# '''वेद-पुराण'''] - यहाँ चारहरू वेद एवं दस भन्दा अधिक पुराण हिन्दी अर्थ सहित उपलब्ध छन्।
*[http://is1.mum.edu/vedicreserve/puran.htm महर्षि प्रबंधन विश्वविद्यालय]-यहाँ सम्पूर्ण वैदिक साहित्य संस्कृतमा उपलब्ध छ।
*[http://www.tdil.mit.gov.in/vedicjan04/hDefault.html ज्ञानामृतम्] - वेद, अरण्यक, उपनिषद् आदिमा सम्यक जानकारी
*[http://www.aryasamajjamnagar.org/vedang.htm वेद एवं वेदांग] -
*[http://www.samaydarpan.com/july/pehal5.aspx जसको उदेश्य छ - '''वेद प्रचार''']
*[http://veda-vidya.com/puran.php वेद-विद्या_डट_कम]

{{महाभारत पर्व}}
{{महाभारत}}
{{पुराण}}
{{वैदिक साहित्य}}
{{रामायण}}
{{हिन्दू धर्म}}

[[श्रेणी:धर्मग्रन्थ]]
[[श्रेणी:हिन्दू धर्म]]
[[श्रेणी:संस्कृत साहित्य]]
[[श्रेणी:पुराण]]
[[श्रेणी:वेद]]
[[श्रेणी:स्मृति]]
[[श्रेणी:वैदिक धर्म]]</text>
      <sha1>emqygvg469tpdz1283b00w8jpms0vrl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>रेवतीरमण खनाल</title>
    <ns>0</ns>
    <id>54544</id>
    <revision>
      <id>1073414</id>
      <parentid>1073401</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T15:14:04Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>पर्वत सुबेदी</username>
        <id>31224</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4904" xml:space="preserve">{{संक्षिप्त विवरण|नेपाली कानुनविद्}}
{{Infobox person
| name               = 
| native_name        = 
| native_name_lang   = ne
| birth_name         = &lt;!-- only use if different from name above --&gt;
| birth_date         = {{birth date|1935|07|09|df=y}}
| birth_place        = [[तनहुँ जिल्ला|तनहुँ]], [[नेपाल]]
| death_date         = {{death date and age|2020|10|27|1935|07|09|df=y}}
| death_place        = कालिमाटी, [[काठमाडौँ]], नेपाल 
| nationality        = {{झण्डा चिन्ह|नेपाल}} [[नेपाली]]
| occupation         = कानुनविद् र लेखक
| employer           = [[नारायणहिटी दरबार]]
| organization       = 
| notable_works      = ''नेपाली कानुनको ऐतिहासिक रूपरेखा''
| term               = 
| spouse             = 
| partner            = &lt;!-- (unmarried long-term partner) --&gt;
| children           = ३ (२ छोरी र १ छोरा)
| parents            = {{Plainlist|
* गोवर्धन खनाल (बुबा)
* यशोधादेवी खनालले (आमा)
}}
| awards             = [[मदन पुरस्कार]]
}}
'''रेवतीरमण खनाल''' (वि.सं. १९९२ - वि. सं. २०७७) नेपाली ऐन-कानुनका अनुसन्धाता, विश्लेषक थिए । उनले वि.सं. २०५९ को [[मदन पुरस्कार]] पाएका थिए।&lt;ref&gt;{{वेब स्रोत|लेखक=|शीर्षक=रेवतीरमण खनाल|युआरएल=https://guthi.madanpuraskar.org/people/rewati-raman-khanal/|कार्य=|प्रकाशक=|वेबसाइट=मदन पुरस्कार गुठी|भाषा=नेपाली)|अभिलेखमिति=|अभिलेखयुआरएल=|मिति=|पहुँचमिति=२८ जुलाई २०२२}}&lt;/ref&gt;

==जीवनी== 
रेवतीरमणको जन्म वि.सं. १९९२ साल आषाढ २५ गते बाबु गोबर्द्धन खनाल र आमा यशोदादेवीका सुपुत्रका रूपमा [[तनहुँ जिल्ला]]को [[चुँदी]], [[आमडाँडा]]मा भएको हो ।

उनको  वि. सं. २०७७ कार्तिक १२ मा  काठमाडौँ महानगरपालिका–१३ कालीमाटीस्थित निवासमा निधन भयो ।&lt;ref&gt;https://kharibot.com/news-details/66983/%E0%A4%BF&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;https://myrepublica.nagariknetwork.com/news/rewati-raman-khanal-former-chief-secretary-of-narayanhiti-palace-passes-away/?categoryId=81&lt;/ref&gt;

==कृतिहरू==
१. मुलुकी ऐन: केही विवेचना (ऐन, २०२६)&lt;br&gt;२. कर समन्धी का (ऐन, २०३०)&lt;br&gt;३. मुलुकी ऐनः केही विवेचना (ऐन-कानुन, २०४६)&lt;br&gt;४. विश्वका प्रमुख कानुन प्रणाली (ऐन, २०३३)&lt;br&gt;५. नेपालमा कानुनी मसौदा सिद्धान्त र व्यवहार भाग १ र २ (ऐन, २०३५)&lt;br&gt;६. नेपालको कानुनी इतिहासको रूपरेखा (कानुन, २०५९)&lt;br&gt;७. राजनीति कुसुमाकर (राजनीति, २०६२)&lt;br&gt;८. धार्मिक कथासङ्ग्रह (कथासङ्ग्रह, २०६५)

==पुरस्कार==
उनले [[नेपाली कानुन ऐतिहासिक रूपरेखा]] नामक ग्रन्थका लागि [[मदन पुरस्कार]] २०५९ प्राप्त गरेका थिए । 

==सन्दर्भ सामग्रीहरू==
{{reflist}}

==बाहिरी लिङ्कहरू==
* [http://www.madanpuraskar.org/guthi/revatiraman.php मदन पुरस्कार गुठी]
*[http://madanpuraskar.org/view_books_written.php?author=%E0%A4%B0%E0%A5%87%E0%A4%B5%E0%A4%A4%E0%A5%80%E0%A4%B0%E0%A4%AE%E0%A4%A3+%E0%A4%96%E0%A4%A8%E0%A4%BE%E0%A4%B2 रेवतीरमण खनालद्वारा लेखिएका पुस्तकहरू]

[[श्रेणी:जीवनी]]
[[श्रेणी:नेपाली साहित्यकारहरू]]
[[श्रेणी:मदन पुरस्कार विजेताहरू]]</text>
      <sha1>3bl2b9zzs3pjjmx1k7thamglp0ogfv9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>यूक्रेनी भाषा</title>
    <ns>0</ns>
    <id>77680</id>
    <revision>
      <id>1073461</id>
      <parentid>1056977</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T06:04:30Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Mashkawat.ahsan</username>
        <id>41152</id>
      </contributor>
      <comment>भिडियो #WPWP</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3793" xml:space="preserve">{{Infobox language
 | name                              = यूक्रेनी
 | nativename                        = {{Plainlist|
* {{lang|uk|українська мова}}
* {{transl|uk|''ukrayins'ka mova''}}
 }}
 | pronunciation                     = {{IPA-uk|ukraˈjinʲsʲkɐ ˈmɔvɐ|}}
 | states                            = [[युक्रेन]]
 | ethnicity                         = यूक्रेनीहरु
 | speakers                          = {{sigfig|57.4|2}} million
 | date                              = 2015
 | ref                               = ne2015
 | familycolor                       = Indo-European
 | fam2                              = [[Balto-Slavic languages|Balto-Slavic]]
 | fam3                              = [[Slavic languages|Slavic]]
 | fam4                              = [[पूर्व स्लाव भाषा]]
 | ancestor                          = [[Old East Slavic]]
 | script                            = {{Plainlist|
* [[Cyrillic script|Cyrillic]] ([[Ukrainian alphabet]])
* [[Ukrainian Braille]]
 }}
 | nation                            = {{plainlist|
* {{UKR}}
* {{flag|Transnistria}}
 }}
 | minority                          = {{plainlist|
* {{flag|हङ्गेरी}}
* {{flag|मोल्डोभा}}
* {{flag|सर्बिया}}&lt;ref name=&quot;treaty&quot;&gt;{{cite web |url=http://conventions.coe.int/Treaty/Commun/ListeDeclarations.asp?NT=148&amp;CM=8&amp;DF=23/01/05&amp;CL=ENG&amp;VL=1 |title=List of declarations made with respect to treaty No. 148 (Status as of: 21/9/2011) |publisher=[[Council of Europe]] |accessdate=2012-05-22 }}&lt;/ref&gt;
* {{POL}}&lt;ref name=&quot;treaty&quot;/&gt;
* {{flag|रोमानिया}}&lt;ref name=&quot;treaty&quot;/&gt;
* {{flag|क्रोएसिया}}&lt;ref name=&quot;treaty&quot;/&gt;
* {{flag|स्लोभाकिया}}&lt;ref name=&quot;treaty&quot;/&gt;
* {{flag|बोस्निया र हर्जगोभिना}}&lt;ref name=&quot;treaty&quot;/&gt;
* {{CZE}}&lt;ref name=&quot;languages&quot;&gt;{{cite web |url=http://www.vlada.cz/en/pracovni-a-poradni-organy-vlady/rnm/historie-a-soucasnost-rady-en-16666/ |title=National Minorities Policy of the Government of the Czech Republic |publisher=Vlada.cz |accessdate=2012-05-22}}&lt;/ref&gt;
 }}
 | agency                            = [[National Academy of Sciences of Ukraine]]: [[Institute for the Ukrainian Language]], [http://www.ulif.com.ua/UMIF/ Ukrainian language-information fund],  [http://www.inmo.org.ua/ Potebnya Institute of Language Studies]
 | lingua                            = {{Plainlist|
* 53-AAA-ed &lt; [[East Slavic languages|53-AAA-e]]
* (varieties: 53-AAA-eda to 53-AAA-edq)
 }}
 | map                               = Ukrainian in the world.svg
 | mapcaption                        = Ukrainian-speaking world
 | map2                              = Ukrainians en.svg
 | mapcaption2                       = [[युक्रेन]] र छिमेकी [[देशह]]रुमा [[युक्रेनी भाषा]]।
 | iso1                              = uk
 | iso2                              = ukr
 | iso3                              = ukr
 | glotto                            = ukra1253
 | glottoname                        = Ukrainian
 | notice                            = IPA
}}

यूक्रेनी (यूक्रेनीमा український) [[युक्रेन]]को आधिकारिक [[भाषा]] हो। एक [[पूर्व स्लाव भाषाहरु|पूर्व स्लाव भाषा]] हो।

[[File:WIKITONGUES- Vira speaking Ukrainian.webm|thumb|left|250px|यूक्रेनी भाषा]]
==सन्दर्भ सामग्रीहरू==
{{reflist}}

==बाह्य कडीहरू==

[[श्रेणी:भाषाहरू]]
[[श्रेणी:युक्रेन]]</text>
      <sha1>fgbh4l9mw70jt22jha1cd4n71h9y9kg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>डिस होम</title>
    <ns>0</ns>
    <id>85065</id>
    <revision>
      <id>1073445</id>
      <parentid>861806</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T19:54:50Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikilingual</username>
        <id>57782</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2555" xml:space="preserve">{{Infobox company
| name = डिस होम
| logo = [[File:DishHome Logo.svg|200px]]
| type = निजी
| slogan = डिलाइटफुल लाइफस्टाइल
| foundation = {{Start date and age|2010}}
| location = [[ललितपुर जिल्ला|ललितपुर]], [[नेपाल]]
| area_served = [[नेपाल]]
| key_people = करेम , सुमन
| industry = सेटेलाइट टेलिभिजन
| products = डाइरेक्ट ब्रोड्कास्ट टेलिभिजन
| revenue = 
| operating_income = 
| net_income = 
| num_employees = ३००+
| parent = 
| subsid = 
| homepage = [http://www.dishhome.com.np डिसहोम.कम.एनपी]
| Service Center = १२
}}
'''डिस होम''' [[नेपाल]]को एकमात्र [[प्रत्यक्ष प्रसारण उपग्रह|डिटिएच]] सेवा प्रदायक हो । यसलाई डिस मिडिया नेटवर्क प्रा.लि.द्वारा नियन्त्रित गरिएको छ । यो नेपालको टिभी सेवा प्रदायक मध्येको सबैभन्दा बढी प्रयोगकर्ता भएको प्रदायक हो । यसको स्थापना सन् २०१० मा भएको हो जब दुई मुख्य [[प्रत्यक्ष प्रसारण उपग्रह|डिटिएच]] प्रदायकहरू, '''होम टिभी''' र '''डिस नेपाल''' संयुक्त भएका थिए ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://www.ktm2day.com/2011/01/21/home-tv-and-dish-nepal-merged/ |title=Home TV and Dish Nepal merged |publisher=www.ktm2day.com |date= |accessdate=}}&lt;/ref&gt; सन् २०१६ को अनुसार डिस होमको प्रयोगकर्ता सङ्ख्या ५,५०,००० नाघिसकेको छ ।&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://nextvasia.com/1-cable-dth/nepals-dth-provider-dish-media-crosses-500000-subscriber-mark/ |title=Nepal´s DTH provider Dish media crosses 500000 subscriber mark |publisher=nextvasia.com |date= |accessdate=}}&lt;/ref&gt;

==इतिहास==

==सन्दर्भ सामग्रीहरू==
{{reflist}}

==बाह्य कडी==
* {{official website|http://www.dishhome.com.np/}}

[[श्रेणी:कम्पनीहरू]]</text>
      <sha1>3ogtx4t1upi8vztjqmzv94ovsbsuhl7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>स्मार्ट सेल</title>
    <ns>0</ns>
    <id>95095</id>
    <revision>
      <id>1073438</id>
      <parentid>1025695</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T19:37:31Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikilingual</username>
        <id>57782</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3975" xml:space="preserve">{{Infobox company
| name = स्मार्ट
| logo = [[चित्र:Smartcell logo.svg|190px]]
| caption = कम्पनीको लोगो
| type = निजी कम्पनी
| genre = 
| fate = 
| predecessor = 
| successor = 
| foundation = {{Start date|2008|07|01}}
| founder = 
| defunct = 
| location_city = ललितपुर
| location_country = नेपाल
| location = 
| locations = 
| area_served = 
| key_people = 
| industry = 
| products = [[मोबाइल टेलिफोन सेवा]], [[जिएसएम]], [[जिपिआरएस]], [[फोरजी|फोरजी एलटिइ]]
| services = [[माेबाईल फाेन|मोबाइल टेलिफोन सेवा]], र निश्चित-लाइन इन्टरनेट सेवा
| revenue = 
| operating_income = 
| net_income = 
| aum = 
| assets = 
| equity = 
| owner = 
| num_employees = 
| parent = 
| divisions = 
| subsid = 
| homepage = [http://smarttel.com.np स्मार्टतेल.कम.एनपी]
| footnotes = 
| intl = 
}}

'''स्मार्ट सेल''' [[नेपाल]]को तेस्रो ठुलो निजी मोबाइल दूरसञ्चार कम्पनी हो।&lt;ref&gt;{{cite web|title=स्मार्ट टेलिकम -
हाम्रो बारेमा |url=http://www.smarttel.com.np/bottom-about-us.php|website=स्मार्ट टेल डटकम डट एनपी|publisher=स्मार्ट टेलिकम प्रा लि|accessdate=२९ डिसेम्बर २०१६}}&lt;/ref&gt; यसको स्थापना १ जुलाई २००८ मा भएको थियो । डिसेम्बर २०१८ सम्म, यसले नेपालका ४५ जिल्लाहरूमा सेवा प्रदान गर्दछ।&lt;ref&gt;{{cite web|title=स्मार्ट टेलिकमको सेवा क्षेत्र|url=http://www.smarttel.com.np/coverage|website=स्मार्ट टेल डटकम डट एनपी|publisher=स्मार्ट टेलिकम प्रा लि|accessdate=२९ डिसेम्बर २१६}}&lt;/ref&gt; यसले सम्पूर्ण नेपालमा सेवा दिने उद्देश्यसँग आफ्नो सञ्जालको विस्तार गरिरहेको छ। २८ अक्टोबर, २०१७ मा कम्पनीले [[काठमाडौँ]], [[ललितपुर जिल्ला|ललितपुर]], [[भक्तपुर नगरपालिका|भक्तपुर]], [[पोखरा महानगरपालिका|पोखरा]]मा आफ्नो [[फोरजी]] सेवा सञ्चालनमा ल्याएको थियो।&lt;ref&gt;{{cite web|title=ग्याजेड बाइट नेपाल |url=https://www.gadgetbytenepal.com/smart-cell-4g-nepal/|website=ग्याजेड बाइट नेपाल डटकम|publisher=ग्याजेड बाइट नेपाल|accessdate=९ डिसेम्बर २०१७}}&lt;/ref&gt; अगस्ट २४ मा, स्मार्ट सेललाई &quot;स्मार्ट&quot;मा पुनर्गठन गरिएको थियो।

==सन्दर्भ सामग्रीहरू==
{{reflist}}
==बाह्य कडीहरू==
[http://smarttel.com.np आधिकारिक वेबसाइट]

{{नेपालका दूरसञ्चार माध्यमहरू}}
[https://rodhi.in/mobile-price-in-nepal/|नेपालका दूरसञ्चार]

[[श्रेणी:सञ्चार]]
[[श्रेणी:दूरसञ्चार]]
[[श्रेणी:नेपालका दूरसञ्चार कम्पनीहरू]]</text>
      <sha1>f6svjf0ehr7u27gnu2b0d79kz969j6x</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>मुगल साम्राज्य</title>
    <ns>0</ns>
    <id>97675</id>
    <revision>
      <id>1073479</id>
      <parentid>1043071</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:42:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bishaldev100</username>
        <id>28807</id>
      </contributor>
      <comment>/* पतन */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="13884" xml:space="preserve">'''मुगल साम्राज्य''' (([[Persian language|Persian]]: {{nq|هند مغولان}}, Hind-e Moǧulān; {{lang-ur|{{nq|مغلیہ سلطنت‎}}}})उर्दू: मुगल साम्राज्य, अनुवादित मुग्लिया सल्तनत)  वा मोग साम्राज्य  [[भारतीय उपमहाद्वीप]]मा एक साम्राज्य थियो।
==इतिहास ==
===बाबर र हुँमायु (१५२६-१५५६)===
{{Main|बाबर|हुमायूँ}}
[[File:Zahir al-Din Muhammad Babur - Babur and His Warriors Visiting a Hindu Temple - Walters W59622B - Full Page.jpg|thumb|upright|[[बाबर]], मुगल साम्राज्यका संस्थापक, र उनका योद्धा हिन्दु मन्दिरको भ्रमण गर्दै]]
मुगल साम्राज्यको संस्थापना बाबर (राज्यकाल १५२६-१५३०) बाट भएको थियो। उनी मध्य एसियाका शासकका वंशज थिए। उनका पिता तिमुरका वंशज थिए भने उनकी आमा [[जङ्गेज खाँ|जंगेज खान]]का वंशज थिइन्। &lt;ref name=&quot;Berndl&quot;&gt;{{Cite book |last=Berndl |first=Klaus |title=National Geographic Visual History of the World |publisher=National Geographic Society |year=2005 |isbn=978-0-7922-3695-5 |pages=318–320}}&lt;/ref&gt; आफ्नो पुर्वजको विरासतबाट निस्केर आफ्नो महत्वाकांक्ष पूरा गर्न उनी भारतीय उप महाद्वीप तर्फ लागे। &lt;ref&gt;{{Cite book |last=Bayley |first=Christopher |title=The European Emergence. The Mughals Ascendant |isbn=0-7054-0982-1 |page=151}}&lt;/ref&gt;
उनले आफूलाई [[काबुल]]मा स्थापित गरे र अफ्गानिस्तानबाट दक्षिण तर्फ खाइबर पास हुँदै दक्षिण तिर भारत तिर लागे। &lt;ref name=&quot;Berndl&quot; /&gt; बाबरको सेनाले इब्राहिम लोदीलाई पानीपतमा पराजित गर्यो। यद्यपि, यो समय सम्ममा दिल्ली सल्तनतको लोदी वंश कमजोर भैसकेको थियो र उत्तर भारतको मेवाड राज्य सबैभन्दा शक्तिशाली राज्य थियो र यसका शासक राना साँगा थिए। आग्रा नजिकैको निर्णायक युद्धमा बाबरको तिमुरिद फौजले साँगाको राजपुत सेनालाई पराजित गर्यो। यो लडाइँ भारतेर्य इतिहासको सबैभन्दा निर्णायक र महत्त्वपूर्ण लडाइँ थियो जसले उत्तर भारतको दुई शताब्दीको भाग्य सधैंको लागि फेरिदियो।

यो लडाइँ पछि, मुगल साम्राज्यको केन्द्र काबुलबाट आग्रा सर्यो।युद्ध र सैन्य अभियानबाट बनेको यो नयाँ साम्राज्यले जड समात्न समय लाग्यो। &lt;ref&gt;{{Cite book |last=Bayley |first=Christopher |title=The European Emergence. The Mughals Ascendant |isbn=0-7054-0982-1 |page=154}}&lt;/ref&gt; उनको पुत्र हुमायु (शासन १५३०-१५५५) को समयमा साम्राज्यमा अस्थिरता छायो र बिद्रोहीको कारण हुमायु पर्सियामा निर्वासित हुन बाध्य भए। मुगल शासनको समयको बीचमा सुर साम्राज्य(१५४०-१५५५)को शासन चलेको थियो। &lt;ref name=&quot;Berndl&quot; /&gt; हुमायु पर्सियामा निर्वासित हुँदा सफविद वंश र मुगल बीच सम्बन्ध राम्रो बन्यो र मुगल दरबारमा फारसी संस्कृतिको प्रवाभ देखिन्छ। हुमाय १५५५ मा पर्सियाबाट फर्किए र भारतमा मुगल शासन पुनर्स्थापना गरे, तर एक दुर्घटनामा परेर अर्को वर्ष उनको मृत्यु भयो। &lt;ref name=&quot;Berndl&quot; /&gt;

===पतन===
[[चित्र:1751_map_of_India_from_&quot;Historical_Atlas_of_India&quot;,_by_Charles_Joppen.jpg|left|thumb|The remnants of the empire in 1751]]
औरंगजेबका छोरा बहादुर शाह प्रथमले आफ्नो पिताको धार्मिक नीतिहरू खारेज गरे र प्रशासन सुधार गर्ने प्रयास गरे। &quot;यद्यपि, १७१२ मा उनको मृत्यु पछि, मुगल वंशमा अराजकता र हिंसक झगडा प्रशय पायो। १७१९ मा मात्र, चार सम्राटहरू क्रमशः गद्दी आरोहण गरे&quot;।&lt;ref name=&quot;Berndl2&quot; /&gt;
[[चित्र:Maratha_Army_under_Parshurambhau_Patwardhan.jpg|right|thumb|Horsemen of the invading Maratha Empire]]


मुहम्मद शाह (शासनकाल: १७१९–१७४८ )को शासनकालमा , साम्राज्य टुट्न थाल्यो र मध्य भारतको विशाल भूभाग मुगलबाट [[मराठा साम्राज्य|मराठा]] हातमा गयो। पश्चिम एसिया, काकेशस र मध्य एसियाका धेरैजसो भूभागमा पहिले नै इरानी आधिपत्य पुनर्स्थापित गारेका  [[नादिर शाह]]को सुदूर भारतीय अभियान दिल्लीको लुटसँगै टुङ्गियो र मुगल शक्ति र प्रतिष्ठा धुलोमा मिल्यो। साम्राज्यका धेरै अभिजात वर्गहरूले अब आफ्नै मामिलाहरू नियन्त्रण गर्न खोजे, र स्वतन्त्र राज्यहरू बनाउनको लागि छुट्टिए।  तर, सुगाता बोस र आयशा जलालका अनुसार, मुगल सम्राट सार्वभौमसत्ताको उच्चतम स्थान रूपमा निरन्तर नै थियो ।  मुस्लिम समुह मात्र होइन, मराठा, हिन्दू र सिख समुहले भारतको सार्वभौमसत्ताको रूपमा बादशाहलाई औपचारिक मान्यता दिएका थिए। &lt;ref name=&quot;MSA2&quot;&gt;{{Cite book|last1=Bose|first1=Sugata|url=https://archive.org/details/modernsouthasiah00bose|title=Modern South Asia: History, Culture, Political Economy|last2=Jalal|first2=Ayesha|publisher=Routledge|year=2004|isbn=978-0-203-71253-5|edition=2nd|page=[https://archive.org/details/modernsouthasiah00bose/page/41 41]|author-link1=Sugata Bose|author-link2=Ayesha Jalal|url-access=registration}}&lt;/ref&gt;

यसैबीच, खण्डित मुगल साम्राज्य भित्रका बढ्दो क्षेत्रीय राजनीतिले साम्राज्यलाई कमजोर बनायो, जसले गर्दा कर्नाटक युद्ध र बंगाल युद्धको दौडान हार भोग्नु पर्यो।
[[चित्र:Equestrian_Portrait_of_Shah_Alam_II,_18th_century.jpg|left|thumb|Shah Alam II on horseback]]


The Mughal Emperor [[Shah Alam II]] (1759–1806) made futile attempts to reverse the Mughal decline but ultimately had to seek the protection of the Emir of Afghanistan, Ahmed Shah Abdali, which led to the [[Third Battle of Panipat]] between the Maratha Empire and the Afghans (led by Abdali) in 1761. In 1771, the Marathas recaptured Delhi from Afghan control and in 1784 they officially became the protectors of the emperor in Delhi,&lt;ref name=&quot;Rathod1994&quot;&gt;{{Cite book|last=Rathod|first=N.G.|url=https://books.google.com/books?id=uPq640stHJ0C&amp;pg=PA8|title=The Great Maratha Mahadaji Scindia|publisher=Sarup &amp; Sons|year=1994|isbn=978-8185431529|location=New Delhi|page=8}}&lt;/ref&gt; a state of affairs that continued until the [[Second Anglo-Maratha War]]. Thereafter, the [[British East India Company]] became the protectors of the Mughal dynasty in Delhi.&lt;ref name=&quot;MSA2&quot; /&gt; The British East India [[Company rule in India|Company]] took control of the former Mughal province of Bengal-Bihar in 1793 after it abolished local rule (Nizamat) that lasted until 1858, marking the beginning of British colonial era over the Indian subcontinent. By 1857 a considerable part of former Mughal India was under the East India Company's control. After a crushing defeat in the [[Indian Rebellion of 1857|war of 1857–1858]] which he nominally led, the last Mughal, [[Bahadur Shah Zafar]], was deposed by the British [[East India Company]] and exiled in 1858. Through the [[Government of India Act 1858]] the [[British Crown]] assumed direct control of East India Company-held territories in India in the form of the new [[British Raj]]. In 1876 the British [[Queen Victoria]] assumed the title of [[Empress of India]].
[[चित्र:Portrait_of_Bahadur_Shah_II_as_calligrapher._Delhi,_ca._1850,_Royal_Ontario_Museum,_Toronto._-_копия.jpg|right|thumb|Portrait of Bahadur Shah II]]

==अर्थतन्त्र ==
मुगल साम्राज्यको समयमा भारतीय अर्थतन्त्र बृहत् र समृद्ध थियो। &lt;ref name=&quot;Schmidt2015&quot;&gt;{{Cite book |last=Schmidt |first=Karl J. |url=https://books.google.com/books?id=BqdzCQAAQBAJ&amp;pg=PA100 |title=An Atlas and Survey of South Asian History |publisher=Routledge |year=2015 |isbn=978-1-317-47681-8 |pages=100–}}&lt;/ref&gt; मुगल कालमा, सन् १६००मा भारतको जोडिपी विश्वैक अर्थतन्त्रको अनुमानित २२% थियो। विश्व अर्थतन्त्रमा यो हिस्सा चीनको मिङ वंश पछिको दोस्रो ठूलो र युरोपको भन्दा ठूलो थियो। १७०० आइपुग्दा, विश्व अर्थतन्त्रमा मुगल भारतको जिडिपी २४% पुगेको थियो। र चीनको [[चिङ वंश]]लाई पछि पार्दै विश्वको सबैभन्दा ठूलो अर्थतन्त्र बनेको थियो। &lt;ref name=&quot;Maddison2003&quot;&gt;{{Cite book |last=Maddison |first=Angus |url=https://books.google.com/books?id=rHJGz3HiJbcC&amp;pg=PA256 |title=Development Centre Studies The World Economy Historical Statistics: Historical Statistics |year=2003 |publisher=OECD Publishing |isbn=978-92-64-10414-3 |pages=256– |author-link=Angus Maddison}}&lt;/ref&gt; १८औं शताब्दी सम्म, मुगल साम्राज्यले विश्वको औद्योगिक उपजको करिब २५% उत्पादन गर्ने गरेको थियो। &lt;ref name=&quot;Williamson&quot;&gt;[[Jeffrey G. Williamson]] &amp; David Clingingsmith, [http://www.lse.ac.uk/economicHistory/Research/GEHN/GEHNPDF/Conf7_Williamson.pdf India's Deindustrialization in the 18th and 19th Centuries], Global Economic History Network, [[London School of Economics]]&lt;/ref&gt; मुगल शासनकालमा, भारतको जिडिपी मुगल काल भन्दा १५०० यता सबैभन्दा तीव्र गतिमा वृद्धि भएको थियो। &lt;ref name=&quot;Maddison2003&quot; /&gt; १८ औं शताब्दीको पश्चिम युरोपमा भएको औद्योगिक विकासलाई [[औद्योगिक क्रान्ति]] भनिए झै मुगल भारतको अर्थतन्त्रलाई प्रारम्भिक औद्योगीकरण पनि भनिन्छ।&lt;ref name=&quot;voss&quot; /&gt;

==सन्दर्भ सामग्रीहरू==
{{reflist}}
{{मुगल}}

[[श्रेणी:बङ्गलादेशको इतिहास]]
[[श्रेणी:एसियाको पूर्व साम्राज्य]]
[[श्रेणी:पाकिस्तानको इतिहास]]</text>
      <sha1>dxa8j5xmj7t3sa7upiq99msmqcjh9dp</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1073481</id>
      <parentid>1073479</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:57:00Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Bishaldev100</username>
        <id>28807</id>
      </contributor>
      <comment>/* पतन */</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="15684" xml:space="preserve">'''मुगल साम्राज्य''' (([[Persian language|Persian]]: {{nq|هند مغولان}}, Hind-e Moǧulān; {{lang-ur|{{nq|مغلیہ سلطنت‎}}}})उर्दू: मुगल साम्राज्य, अनुवादित मुग्लिया सल्तनत)  वा मोग साम्राज्य  [[भारतीय उपमहाद्वीप]]मा एक साम्राज्य थियो।
==इतिहास ==
===बाबर र हुँमायु (१५२६-१५५६)===
{{Main|बाबर|हुमायूँ}}
[[File:Zahir al-Din Muhammad Babur - Babur and His Warriors Visiting a Hindu Temple - Walters W59622B - Full Page.jpg|thumb|upright|[[बाबर]], मुगल साम्राज्यका संस्थापक, र उनका योद्धा हिन्दु मन्दिरको भ्रमण गर्दै]]
मुगल साम्राज्यको संस्थापना बाबर (राज्यकाल १५२६-१५३०) बाट भएको थियो। उनी मध्य एसियाका शासकका वंशज थिए। उनका पिता तिमुरका वंशज थिए भने उनकी आमा [[जङ्गेज खाँ|जंगेज खान]]का वंशज थिइन्। &lt;ref name=&quot;Berndl&quot;&gt;{{Cite book |last=Berndl |first=Klaus |title=National Geographic Visual History of the World |publisher=National Geographic Society |year=2005 |isbn=978-0-7922-3695-5 |pages=318–320}}&lt;/ref&gt; आफ्नो पुर्वजको विरासतबाट निस्केर आफ्नो महत्वाकांक्ष पूरा गर्न उनी भारतीय उप महाद्वीप तर्फ लागे। &lt;ref&gt;{{Cite book |last=Bayley |first=Christopher |title=The European Emergence. The Mughals Ascendant |isbn=0-7054-0982-1 |page=151}}&lt;/ref&gt;
उनले आफूलाई [[काबुल]]मा स्थापित गरे र अफ्गानिस्तानबाट दक्षिण तर्फ खाइबर पास हुँदै दक्षिण तिर भारत तिर लागे। &lt;ref name=&quot;Berndl&quot; /&gt; बाबरको सेनाले इब्राहिम लोदीलाई पानीपतमा पराजित गर्यो। यद्यपि, यो समय सम्ममा दिल्ली सल्तनतको लोदी वंश कमजोर भैसकेको थियो र उत्तर भारतको मेवाड राज्य सबैभन्दा शक्तिशाली राज्य थियो र यसका शासक राना साँगा थिए। आग्रा नजिकैको निर्णायक युद्धमा बाबरको तिमुरिद फौजले साँगाको राजपुत सेनालाई पराजित गर्यो। यो लडाइँ भारतेर्य इतिहासको सबैभन्दा निर्णायक र महत्त्वपूर्ण लडाइँ थियो जसले उत्तर भारतको दुई शताब्दीको भाग्य सधैंको लागि फेरिदियो।

यो लडाइँ पछि, मुगल साम्राज्यको केन्द्र काबुलबाट आग्रा सर्यो।युद्ध र सैन्य अभियानबाट बनेको यो नयाँ साम्राज्यले जड समात्न समय लाग्यो। &lt;ref&gt;{{Cite book |last=Bayley |first=Christopher |title=The European Emergence. The Mughals Ascendant |isbn=0-7054-0982-1 |page=154}}&lt;/ref&gt; उनको पुत्र हुमायु (शासन १५३०-१५५५) को समयमा साम्राज्यमा अस्थिरता छायो र बिद्रोहीको कारण हुमायु पर्सियामा निर्वासित हुन बाध्य भए। मुगल शासनको समयको बीचमा सुर साम्राज्य(१५४०-१५५५)को शासन चलेको थियो। &lt;ref name=&quot;Berndl&quot; /&gt; हुमायु पर्सियामा निर्वासित हुँदा सफविद वंश र मुगल बीच सम्बन्ध राम्रो बन्यो र मुगल दरबारमा फारसी संस्कृतिको प्रवाभ देखिन्छ। हुमाय १५५५ मा पर्सियाबाट फर्किए र भारतमा मुगल शासन पुनर्स्थापना गरे, तर एक दुर्घटनामा परेर अर्को वर्ष उनको मृत्यु भयो। &lt;ref name=&quot;Berndl&quot; /&gt;

===पतन===
[[चित्र:1751_map_of_India_from_&quot;Historical_Atlas_of_India&quot;,_by_Charles_Joppen.jpg|left|thumb|The remnants of the empire in 1751]]
औरंगजेबका छोरा बहादुर शाह प्रथमले आफ्नो पिताको धार्मिक नीतिहरू खारेज गरे र प्रशासन सुधार गर्ने प्रयास गरे। &quot;यद्यपि, १७१२ मा उनको मृत्यु पछि, मुगल वंशमा अराजकता र हिंसक झगडा प्रशय पायो। १७१९ मा मात्र, चार सम्राटहरू क्रमशः गद्दी आरोहण गरे&quot;।&lt;ref name=&quot;Berndl2&quot; /&gt;
[[चित्र:Maratha_Army_under_Parshurambhau_Patwardhan.jpg|right|thumb|Horsemen of the invading Maratha Empire]]


मुहम्मद शाह (शासनकाल: १७१९–१७४८ )को शासनकालमा , साम्राज्य टुट्न थाल्यो र मध्य भारतको विशाल भूभाग मुगलबाट [[मराठा साम्राज्य|मराठा]] हातमा गयो। पश्चिम एसिया, काकेशस र मध्य एसियाका धेरैजसो भूभागमा पहिले नै इरानी आधिपत्य पुनर्स्थापित गारेका  [[नादिर शाह]]को सुदूर भारतीय अभियान दिल्लीको लुटसँगै टुङ्गियो र मुगल शक्ति र प्रतिष्ठा धुलोमा मिल्यो। साम्राज्यका धेरै अभिजात वर्गहरूले अब आफ्नै मामिलाहरू नियन्त्रण गर्न खोजे, र स्वतन्त्र राज्यहरू बनाउनको लागि छुट्टिए।  तर, सुगाता बोस र आयशा जलालका अनुसार, मुगल सम्राट सार्वभौमसत्ताको उच्चतम स्थान रूपमा निरन्तर नै थियो ।  मुस्लिम समुह मात्र होइन, मराठा, हिन्दू र सिख समुहले भारतको सार्वभौमसत्ताको रूपमा बादशाहलाई औपचारिक मान्यता दिएका थिए। &lt;ref name=&quot;MSA2&quot;&gt;{{Cite book|last1=Bose|first1=Sugata|url=https://archive.org/details/modernsouthasiah00bose|title=Modern South Asia: History, Culture, Political Economy|last2=Jalal|first2=Ayesha|publisher=Routledge|year=2004|isbn=978-0-203-71253-5|edition=2nd|page=[https://archive.org/details/modernsouthasiah00bose/page/41 41]|author-link1=Sugata Bose|author-link2=Ayesha Jalal|url-access=registration}}&lt;/ref&gt;

यसैबीच, खण्डित मुगल साम्राज्य भित्रका बढ्दो क्षेत्रीय राजनीतिले साम्राज्यलाई कमजोर बनायो, जसले गर्दा कर्नाटक युद्ध र बंगाल युद्धको दौडान हार भोग्नु पर्यो।
[[चित्र:Equestrian_Portrait_of_Shah_Alam_II,_18th_century.jpg|left|thumb|Shah Alam II on horseback]]


मुगल बादशाह शाह आलम द्वितीय (१७५९-१८०६) ले मुगल पतनलाई उल्टाउने व्यर्थ प्रयासहरू गरे तर अन्ततः अफगानिस्तानका अमीर, अहमद शाह अब्दालीको सुरक्षा खोज्नुपर्‍यो, परिणामस्वरुप सन् १७६१ मा [[मराठा साम्राज्य]] र अफगान(अब्दालीको नेतृत्वमा) बीच पानीपताको तेस्रो लडाइँ भयो। सन् १७७१ मा मराठाहरूले अफगान नियन्त्रणबाट दिल्लीलाई पुनः कब्जा गरे र  १७८४ मा उनीहरू आधिकारिक रूपमा दिल्ली बादशाहका संरक्षक बने,&lt;ref name=&quot;Rathod1994&quot;&gt;{{Cite book|last=Rathod|first=N.G.|url=https://books.google.com/books?id=uPq640stHJ0C&amp;pg=PA8|title=The Great Maratha Mahadaji Scindia|publisher=Sarup &amp; Sons|year=1994|isbn=978-8185431529|location=New Delhi|page=8}}&lt;/ref&gt; यो अवस्था दोस्रो अंग्रेज -मराठा युद्धसम्म जारी रह्यो।  त्यसपछि, ब्रिटिश ईस्ट इन्डिया कम्पनी दिल्लीमा मुगल वंशको संरक्षक बन्यो।&lt;ref name=&quot;MSA2&quot; /&gt;  ब्रिटिश ईस्ट इण्डिया कम्पनीले सन् १७९३ मा पूर्व मुगल प्रान्त बंगाल-बिहारलाई नियन्त्रणमा लियो र स्थानीय शासन (निजामत) लाई खारेज गर्यो  र यसको निरन्तरता सन् १८५७ सम्म भएको थियो जति बेला भारतीय उपमहाद्वीपमा ब्रिटिश औपनिवेशिक युगको सुरुवात भएको थियो।  सन् १८५७ सम्ममा पूर्व मुगल भारतको ठूलो हिस्सा ईस्ट इन्डिया कम्पनीको नियन्त्रणमा थियो।  १८५७-१८५८ को युद्ध मा पछी अन्तिम मुगल, बहादुर शाह जफर, ब्रिटिश ईस्ट इंडिया कम्पनी द्वारा अपदस्थ र १८५८ मा निर्वासित गरियो। ''गभर्मेन्ट अफ इन्डिया एक्ट १८५८,'' मार्फत ''ब्रिटिश क्राउन''ले ब्रिटिश राजको रूपमा भारतमा ईस्ट इन्डिया कम्पनी-नियन्त्रित क्षेत्रहरू प्रत्यक्ष नियन्त्रण ग्रहण गर्यो। । सन् १८७६ मा बेलायती [[महारानी भिक्टोरिया]]ले भारतको महारानीको उपाधि ग्रहण गरिन् ।

[[चित्र:Portrait_of_Bahadur_Shah_II_as_calligrapher._Delhi,_ca._1850,_Royal_Ontario_Museum,_Toronto._-_копия.jpg|right|thumb|Portrait of Bahadur Shah II]]

==अर्थतन्त्र ==
मुगल साम्राज्यको समयमा भारतीय अर्थतन्त्र बृहत् र समृद्ध थियो। &lt;ref name=&quot;Schmidt2015&quot;&gt;{{Cite book |last=Schmidt |first=Karl J. |url=https://books.google.com/books?id=BqdzCQAAQBAJ&amp;pg=PA100 |title=An Atlas and Survey of South Asian History |publisher=Routledge |year=2015 |isbn=978-1-317-47681-8 |pages=100–}}&lt;/ref&gt; मुगल कालमा, सन् १६००मा भारतको जोडिपी विश्वैक अर्थतन्त्रको अनुमानित २२% थियो। विश्व अर्थतन्त्रमा यो हिस्सा चीनको मिङ वंश पछिको दोस्रो ठूलो र युरोपको भन्दा ठूलो थियो। १७०० आइपुग्दा, विश्व अर्थतन्त्रमा मुगल भारतको जिडिपी २४% पुगेको थियो। र चीनको [[चिङ वंश]]लाई पछि पार्दै विश्वको सबैभन्दा ठूलो अर्थतन्त्र बनेको थियो। &lt;ref name=&quot;Maddison2003&quot;&gt;{{Cite book |last=Maddison |first=Angus |url=https://books.google.com/books?id=rHJGz3HiJbcC&amp;pg=PA256 |title=Development Centre Studies The World Economy Historical Statistics: Historical Statistics |year=2003 |publisher=OECD Publishing |isbn=978-92-64-10414-3 |pages=256– |author-link=Angus Maddison}}&lt;/ref&gt; १८औं शताब्दी सम्म, मुगल साम्राज्यले विश्वको औद्योगिक उपजको करिब २५% उत्पादन गर्ने गरेको थियो। &lt;ref name=&quot;Williamson&quot;&gt;[[Jeffrey G. Williamson]] &amp; David Clingingsmith, [http://www.lse.ac.uk/economicHistory/Research/GEHN/GEHNPDF/Conf7_Williamson.pdf India's Deindustrialization in the 18th and 19th Centuries], Global Economic History Network, [[London School of Economics]]&lt;/ref&gt; मुगल शासनकालमा, भारतको जिडिपी मुगल काल भन्दा १५०० यता सबैभन्दा तीव्र गतिमा वृद्धि भएको थियो। &lt;ref name=&quot;Maddison2003&quot; /&gt; १८ औं शताब्दीको पश्चिम युरोपमा भएको औद्योगिक विकासलाई [[औद्योगिक क्रान्ति]] भनिए झै मुगल भारतको अर्थतन्त्रलाई प्रारम्भिक औद्योगीकरण पनि भनिन्छ।&lt;ref name=&quot;voss&quot; /&gt;

==सन्दर्भ सामग्रीहरू==
{{reflist}}
{{मुगल}}

[[श्रेणी:बङ्गलादेशको इतिहास]]
[[श्रेणी:एसियाको पूर्व साम्राज्य]]
[[श्रेणी:पाकिस्तानको इतिहास]]</text>
      <sha1>hvkurwn6ag9wbwdwv6lqshw803ckyx1</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>मोबिटेल (श्रीलङ्का)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>100743</id>
    <revision>
      <id>1073442</id>
      <parentid>1054275</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T19:48:02Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikilingual</username>
        <id>57782</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7173" xml:space="preserve">{{Infobox company
| name = मोबिटेल (प्रा) लि
| native_name = මොබිටෙල් (ප්‍රයිවට්) ලිමිටඩ්
| logo = चित्र:Mobitel logo.png
| trading_name = मोबिटेल
| type = [[नियन्त्रित कम्पनी]]
| predecessor = ''ओटिसी अष्ट्रेलिया (प्रा) लि''
| foundation = {{Start date|1993}} [[कोलम्बो]], श्रीलङ्का
| location = [[कोलम्बो|कोलोम्बो ०२]], श्रीलङ्का
| key_people = नालिन परेरा (प्र.का.अ)
| parent = 
| subsid = इच्यानलिङ पिएलसी
| products = [[मोबाइल नेटवर्क प्रदायक|मोबाइल, मोबाइल ब्रोडब्यान्ड, मोबाइल बित्तीय सेवाहरू, निश्चिति ब्रोडब्यान्ड, मोबाइल टि.भी]]
| industry = मोबाइल दूरसञ्चार
| homepage = {{url|http://www.mobitel.lk|मोबिटेल.एलके}}
}}
'''मोबिटेल''' ([[सिन्हाला भाषा|सिन्हाला]]: මොබිටෙල් ; [[तमिल भाषा|तमिल]]: மொபிடெல்)[[श्रीलंका|श्रीलङ्का]]को राष्ट्रिय मोबाइल सेवा प्रदायक हो । यस सञ्जाल विभिन्न प्रकारका सेवाहरू प्रदान गर्दछ र हाल २ जी, ३.५ जी ४ जी र ४.५जी प्रविधिहरू प्रयोग गरी जिएसएम, जिपिआरएस, एज, युएमटिएस, एचएसपिए, डिसि-एचएसपिए र एफडी-एलटिइ लगाएताका सेवाहरू सञ्चालन गर्दछ । यसले आफ्नो जीएसएम सञ्जाल श्रीलङ्का भरी पुगेको छ । मोबिटेलले मोबाइल  ब्रोडब्यान्ड सेवाहरूसँग प्रीपेड र पोष्टपेड मोबाइल सेवाहरू प्रदान गर्दछ । ३.५.जी नेटवर्क र पोष्टपेड मोबाइल सेवाहरू, ४ जी नेटवर्क प्रयोग गरी यसले सेवा प्रदान गर्दै आइरहेको छ । मोबिटेलले नोभेम्बर २०१३ मा मोबाइल रकम सेवा पनि चलाएको छ जसलाई एमक्यास भनिन्छ जसले गर्द मोबाइल फोन एक वित्तीय साधन बनेको छ । यस सेवालाई श्रीलङ्काको केन्द्रीय बैंक (सीबीएसएल) द्वारा इजाजतपत्र दिइएको छ । यसको मुख्यालय श्रीलङ्काको [[कोलम्बो]]मा रहेको छ ।

==मोबिटेलका बारेमा==
मोबिटेल, श्रीलङ्काको राष्ट्रिय मोबाइल सेवा प्रदायक हो, जसलाई १९९३ मा सञ्चालन सुरु गरिएको थियो, अक्टोबर २००२ मा एसएलटी को पूर्ण स्वामित्वमा रहेकोे सहायक कम्पनी बनेको थियो ।&lt;ref&gt;[http://mobitel.lk/about-us मोबिटेलका बारेमा]&lt;/ref&gt;

जनवरी २००४ मा, कम्पनीले आफ्नो पूर्णतया २.५ जी जीएसएम नेटवर्कलाई एज / जिपिआरएस गरि दोहोरो ब्यान्डमा सेवा सञ्चालन गरेको थियो । डिसेम्बर २००७ मा, कम्पनीले आफ्नो ३.५ जी एचएसपीए नेटवर्कको सुरुवात गर्यो । यो दक्षिण एसियाको पहिलो ३.५ जी नेटवर्क सेवा थियो 
। यसबाहेक, मोबिटेलले एचएसपीए (HSPA+) एमएमओ प्रबिधि सफलतापूर्वक डाउनलोड गति २८.८ एमबी प्रती सेकेन्ड सम्म प्रदर्शन गरे र ४ जी / एलटिइ टेक्नोलोजीको सफल परीक्षणमा एसियाली क्षेत्रमा पहिलो पटक ९६ एमबी प्रती सेकेन्ड भन्दा बढि गति परीक्षण गर्यो । मोबिटेलले २.५ जी / ३.५ जी / ४ जी सञ्जाल र सेवा प्रस्तावमा आजसम्म ५०० मिलियन अमेरिकी डलर  भन्दा बढी रकमको लगानी गरेको छ ।&lt;ref&gt;{{cite web|website=http://www.ft.lk/2014/07/11/mobitel-powers-mystore-lk-the-largest-online-store-in-sri-lanka/}}&lt;/ref&gt;

==इतिहास==
मोबिलेलले १९८६ मा श्रीलङ्काको बजारमा तेस्रो मोबाइल टेलिफोन प्रदायकको रूपमा आफुलाई स्थापित गरेको थियो । मूलतः श्रीलङ्का टेलिकम र टेलिस्ट्रा बीच सहयोगमा स्थापना भएको थियो । मोबिटेल पूर्णतया नोभेम्बर २००२ देखि एसएलटी द्वारा स्वामित्व गरिएको छ ।
==नेटवर्क==
मोबिटेलले हाल ४ जी एलटिइ नेटवर्कलाई १०० एमबी प्रती सेकन्ड सम्म डाउनलोड गति प्रदान गर्दछ र ५० एमबी प्रति सम्म अप्लोड गति प्रदान गरेको छ ।

==सन्दर्भ सामग्री==
{{reflist}}

==बाह्य कडीहरू==
* [http://www.mobitel.lk गृह पृष्ठ]
[[श्रेणी:विकिथन-७ मा बनाइएका वा सुधारिएका लेखहरू]]
[[श्रेणी:दूरसञ्चार]]
[[श्रेणी:इन्टरनेट सेवा प्रदायकहरू]]
[[श्रेणी:टेलिकम]]</text>
      <sha1>f694fjt2i3or1yuez29te54h1z0ls0n</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>श्रीलङ्का टेलिकम</title>
    <ns>0</ns>
    <id>100762</id>
    <revision>
      <id>1073441</id>
      <parentid>1058598</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T19:46:52Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikilingual</username>
        <id>57782</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10545" xml:space="preserve">{{pp-vandalism|small=yes}}
{{Infobox company
| name = SLTMobitel
| trading_name = एस.एल.टि
| native_name = 
| logo = SLTMobitel Logo.svg
| logo_size = 230px
| type = [[सार्बजनिक लिमिटेड कम्पनी]]
| traded_as = {{Colombo Stock Exchange|SLTL.N0000}}
| founded = {{start date|1991}}  [[कोलम्बो]], श्रीलङ्का
| location = [[कोलम्बो|कोलम्बो ०१]], श्रीलङ्का
| key_people = [[P.G. Kumarasinghe]] (अध्यक्ष / निर्देशक)&lt;ref name=&quot;Board of Directors&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.slt.lk/about-us/profile/management |title=निर्देशन बिभाग |publisher=Sri Lanka Telecom}}&lt;/ref&gt; [[Kiththi Perera]] (प्रकाअ)&lt;ref name=&quot;Board of Directors&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.slt.lk/about-us/profile/management |title=निर्देशन बिभाग |publisher=Sri Lanka Telecom}}&lt;/ref&gt;
| industry = दूरसञ्चार
| products = [[भोइस]]&lt;br /&gt;[[मोबाइल सेवा प्रदायक]]&lt;br /&gt;[[इन्टरनेट सेवा प्रदायक]]&lt;br /&gt;[[आइपिटिभि]]&lt;br&gt;[[जानकारी प्रविधि सेवा]]
| revenue = {{unbulleted list|{{increase}}{{Currency|६८.०२२|LKR2}} बिलियन &lt;small&gt;(२०१५)&lt;/small&gt;|श्रीरु ६५.०४०  बिलियन &lt;small&gt;(२०१४)&lt;/small&gt;&lt;ref name=Report2015&gt;{{cite web|url=http://www.slt.lk/sites/default/files/sustainability_reports/Sri%20Lanka%20Telecom%20PLC%20-%20Annual%20Report%20-%202015.pdf | title = श्रीलङ्का टेलिकम - बार्सिक प्रतिवेदन २०१५| publisher=श्रीलङ्का टेलिकम| accessdate =29 March 2016}}&lt;/ref&gt;}}
| operating_income = {{unbulleted list|{{increase}}श्रीरु ६.७८९ बिलियन &lt;small&gt;(२०१५)&lt;/small&gt;|श्रीरु ५.७११ बिलियन &lt;small&gt;(२०१४)&lt;/small&gt;&lt;ref name=Report2015/&gt;}}
| net_income = {{unbulleted list|{{decrease}}श्रीरु ३.७२४ बिलियन &lt;small&gt;(२०१५)&lt;/small&gt;|श्रीरु ६.००१ बिलियन &lt;small&gt;(२०१४)&lt;/small&gt;&lt;ref name=Report2015/&gt;}}
| assets = {{unbulleted list|{{increase}}श्रीरु १२६.५४५ बिलियन &lt;small&gt;(२०१५)&lt;/small&gt;|श्रीरु १२२.६०४ बिलियन &lt;small&gt;(२०१४)&lt;/small&gt;&lt;ref name=Report2015/&gt;}}
| equity = {{unbulleted list|{{increase}}श्रीरु ६५.२४० बिलियन &lt;small&gt;(२०१५)&lt;/small&gt;|श्रीरु ६३.९०० बिलियन &lt;small&gt;(२०१४)&lt;/small&gt;&lt;ref name=Report2015/&gt;}}
| num_employees = 
| owner = [[श्रीलङ्का सरकार]] (५९.५०%)&lt;br/&gt;ग्लोबल दूरसञ्चार होल्डिङ्स नेदरल्यान्ड्स (४४.९८%)
| subsid = इच्यानलिङ सार्बजनिक लिमिटेड कम्पनी &lt;br&gt;[[मोबिटेल (श्रीलङ्का)|मोबिटेल (प्रा) लि]]&lt;br&gt;स्काइ नेटवर्क (प्रा) लि&lt;br&gt;एसएलटि डिजिटल सेवा (प्रा) लि&lt;br&gt;[[SLT Human Capital Solutions|एसएलटि मानब पुँजी समाधान (प्रा) लि]]&lt;br&gt;एसएलटि सम्पत्ति व्यवस्थापन (प्रा) लि&lt;br&gt;[[SLT VisionCom|एसएलटि भिजनकम (प्रा) लि]]&lt;br&gt;एसएलटि क्याम्प (प्रा) लि&lt;br&gt;श्रीलङ्का टेलिकम (सेवा) लि
| homepage = {{url|http://www.slt.lk|एसएलटी.एलके}}|
}}
'''श्रीलङ्का टेलिकम''' ([[सिन्हाला भाषा|सिन्हाला]]: ශ්‍රී ලංකා ටෙලිකොම් පීඑල්සී [[श्रीलङ्का]]को राष्ट्रिय दूरसञ्चार सेवा प्रदायक हो श्रीलङ्कामा ४० बिलियन भन्दा बढीको वार्षिक कारोबार गर्दै यो श्रीलङ्काको ठूलो कम्पनी मध्य एक हो । फिक्स्ड र ताररहित टेलीफोन र सार्वजनिक र व्यावसायिक क्षेत्रका ग्राहकहरू समावेश गर्दै इन्टरनेट टेलिफोन सेवा लगयतका घरेलू र कर्पोरेट सेवाहरू यसले प्रदान गर्दछ । यो श्रीलङ्काको ठूलो इन्टरनेट सेवा प्रदायक हो । यसको मुख्यालय श्रीलङ्काको [[कोलम्बो]]मा रहेकोे छ ।

==इतिहास==
[[File:Sri Lanka Telecom Logo until 2020.svg|right|thumb|150x150px|सन् २०२० सम्म श्रीलङ्का टेलिकमको लोगो]]
श्रीलङ्का टेलीकमको १५० वर्ष भन्दा बढी इतिहास छ, जसमा [[गाल]] र [[कोलम्बो]] बीच पहिलो टेलिग्राफ सर्किट, १९५८ मा स्थापना भइ सञ्चालन सुरुवात भएको थियो । त्यसै वर्षमा यो सेलोन र भारत बिच, पहिलो अन्तर्राष्ट्रिय टेलिग्राफ सञ्चार स्थापना गरिएको थियो । १९९१ मा श्रीलङ्का टेलिकम एक निगम बन्यो र १९९७ मा यस कम्पनी निप्पन टेलिग्राफ र टेलिफोन निगम (एनटीटी) को सहयोग सँग निजीकृत भएको थियो र कोलम्बो स्टक एक्सचेन्जको, मिलङ्का मूल्य सूचकाङ्कमा सूचीबद्ध गरिएको थियो ।

२००८ मा निप्पोन टेलिग्राफ र टेलिफोनले श्रीलङ्का टेलिकमलाई [[नेदरल्यान्ड|नेदरल्यान्ड्स]]को ग्लोबल दूरसञ्चार होल्डिङ्सना बिक्री गरेको थियो, जो वर्तमानमा श्रीलङ्का टेलीकम (एसएलटी) मा ४४.९८% स्वामित्वमा छ जबकि ५०.५०% श्रीलङ्का सरकारको स्वामित्वमा रहेको छ भने बाँकी सार्बजनिक स्वामित्वमा रहेकोे छ ।

==नेटवर्क==
===इन्टरनेट सेवा===
===डायल अप===
विभिन्न डायल-अप श्रीलङ्का टेलिकमद्वारा ग्राहकहरूलाई आवश्यकता अनुसार प्रदान गरिएको छ ।
===एडिएसएल २+===
श्रीलङ्का टेलिकमले एडिएसएल २+ निश्चित ब्रोडब्यान्ड प्रदान गर्दछ जुन १६ मेगाबाइट प्रति सेकण्डको गतिमा पुग्दछ ।
===४ जी एलटिइ सेवा===
श्रीलङ्का टेलिकमले सफलतापूर्वक प्रदर्शन गरे र ४ जी एलटिइ निश्चित ब्रोडब्यान्ड सेवालाई रुवानवेला र जनवरी २०१४ मा केगालामा श्रीलङ्काका सुचना तथा प्रविधि मन्त्रीद्वरा उद्घाटन गरिएको थियो ।

===वाइफाइ===
श्रीलङ्का टेलीकमले निःशुल्क वा उपयोग अनुसार तिर्ने गरी वाइफाइ प्रदान गर्दछ जुन कोलम्बोमा वा सार्वजनिक स्थानहरूमा र श्रीलङ्काका अन्य छनोट गरिएका शहरहरूमा वाईफाई इन्टरनेटको पहुँच छ ।

==मोबाइल नेटवर्क==
{{Main|मोबिटेल (श्रीलङ्का)}}
मोबिलेल - श्रीलङ्कामा एक मोबाइल फोन नेटवर्क हो जुन पूर्ण रूपमा श्रीलङ्का टेलिकम  (एसएलटी) को स्वामित्व छ । सञ्जालले मोबाइल सेवा प्रदान गर्दछ र हाल २ जी, ३.५ जी र ४ जी प्रविधिहरू प्रयोग गरी जीएसएम, जीपीआरएस, एज, युएमटीएस, एचएसपीए, एचएसपीए, डीसी-एचएसपीए र एफडी-एलटिइ नेटवर्क सञ्चालन गर्दछ । कम्पनीले प्रीपेड र पोष्टपेड मोबाइल सेवाहरू प्रदान गर्दछ ।
==सन्दर्भ सामग्री==
{{reflist}}

==बाह्य कडीहरू==
* [http://www.slt.lk आधिकारिक वेबसाइट]

[[श्रेणी:विकिथन-७ मा बनाइएका वा सुधारिएका लेखहरू]][[श्रेणी:दूरसञ्चार]][[श्रेणी:इन्टरनेट सेवा प्रदायकहरू]][[श्रेणी:टेलिकम]]</text>
      <sha1>iukeccz31rxulq7z7as97y6cf2c8pwd</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>हच (श्रीलङ्का)</title>
    <ns>0</ns>
    <id>100906</id>
    <revision>
      <id>1073443</id>
      <parentid>1025746</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T19:49:53Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikilingual</username>
        <id>57782</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="7311" xml:space="preserve">{{Infobox company
| name = हचिसन दूरसञ्चार लङ्का (प्रा) लि
| trading_name = हच
| native_name = {{lang|si|හචිසන් ටෙලිකොමියුනිකේෂන්ස් ලංකා (ප්‍රයිවට්) ලිමිටඩ්}}, {{lang|ta|ஹட்சிஷன் டெலிகொமினிகேஷன் லங்கா (பிரைவட்) லிமிடட்}}
| logo = [[चित्र:1280px-Hutch logo.svg.png|350px]]
| type = [[प्राइभेट लिमिटेड कम्पनी|निजी]]
| founded = {{Start date|1991}} [[कोलम्बो]], श्रीलङ्का
| location = [[कोलम्बो|कोलम्बो ०४]], श्रीलङ्का
| key_people = थिरूकुमार नदरासा (कार्यकारी अधिकृत)
| industry = [[दूरसञ्चार]]
| products = [[टेलिफोन]], [[मोबाईल ब्रोडब्यान्ड]]
| parent = [[हचिसन एसिया टेलिकम समूह]]
| homepage = {{url|http://www.hutch.lk|हच.एलके}}
}}
'''हच''' ([[सिन्हाला भाषा|सिन्हाला]]: හච් ; [[तमिल भाषा|तमिल]]: ஹட்ச்) [[श्रीलङ्का]]को एक मोबाइल दूरसञ्चार कम्पनी हो जुन हचिसन एसिया टेलिकम समूहको स्वामित्वमा रहेको छ । यसले श्रीलङ्कामा जीएसएम र एचएसपीए सेवाको एक शृङ्खला प्रदान गर्दछ । प्रारम्भमा यसलाई &quot;कललिङ्क&quot; भनिन्थ्यो र श्रीलङ्कामा दोस्रो मोबाइल सेवा सञ्चालक थियो । हचिसनले सन् १९९८ मा श्रीलङ्कामा राष्ट्रव्यापी सञ्चालक उद्देश्यमा आफ्नो सेवाहरू सञ्चालन गरेको थियोे । अप्रिल २०१० को अनुसार, हचले सम्पूर्ण टापुको लगभग ७०% को क्षेत्रमा सेवा सञ्चालन गरेको छ । यसको मालिक कम्पनी (सिके हचिसन कम्पनी) ५० भन्दा बढी देशहरूमा आफ्नो सेवा सञ्चालन गरेको छ र बिश्वब्यापी रूपमा २,९०,००० भन्दा अधिक कर्मचारीहरू छन् । सीके हचिसननले पाँच वटा मुख्य व्यवसायहरू सञ्चालन गरेको छ जसमा बंदरगाहहरू र सम्बन्धित सेवाहरू, खुद्रा, पूर्वाधार, ऊर्जा र दूरसञ्चार सेवा सञ्चालन गरेको छ । कम्पनी १९९६ मा स्थापित गरिएको थियोे भने यसको मुख्यालय श्रीलङ्काको राजधानी कोलम्बोमा अवस्थित छ । कम्पनीका हालका कार्यकारी अधिकृत थिरूकुमार नदरासा हुन् । यो टेलिकम निजी कम्पनीको रूपमा स्थापित भएको थियोे ।

हचिसन दूरसञ्चार लङ्का, हचिसन एसिया दूरसञ्चार सदस्य हो जुन इन्डोनेशिया, भियतनाम र श्रीलङ्काका बजारहरूमा मोबाइल दूरसञ्चार सेवा सञ्चालनहरू गर्दछ । हचिसन एसिया दूरसञ्चार, सीके हचिसन होल्डिंग्सको एक प्रमुख भाग हो जसमा अस्ट्रिया, डेनमार्क, हङकङ, इन्डोनेशिया, आयरल्यान्ड, इटाली, मकाउ, स्विडेन र संयुक्त अधिराज्यमा गरी ३ समूह रहेका छन् जसले ३ जी सेवा सञ्चालन गरेका छन् ।

हचिसन दूरसञ्चार लङ्का (प्रा) लि (हचिसन टेलिकम लङ्का)ले सन् २००४ मा आफ्नो जीएसएम सेवा सुरू गरेको थियोे । यो एक देशव्यापी रूपमा मोबाइल दूरसञ्चार प्रदायक हो । यसले २०१२ मा ३ जी प्रविधि सुरु गरेको थियोे, जसका अनुसार हाल सबै २५ जिल्लामा ३ जी सेवा आइपुगेको छ ।

==प्रतिस्पर्धा==
हच श्रीलङ्कामा एक प्रमुख दुरसञ्चार सेवा प्रदायक हो । यसका मुख्य प्रतिस्पर्धीहरू: [[डायलग आजीयाटा|डायलग]], [[मोबिटेल (श्रीलङ्का)|मोबिटेल]], [[एतिसलात (श्रीलङ्का)|एटिसलात]] र [[एयरटेल श्रीलङ्का|एयरटेल]] हुन् ।
==प्रविधि==
हच श्रीलङ्काले ९००/१८०० मेगाहर्जको प्रयोग गरेर जीएसएम / एज समर्थित नेटवर्क सञ्चालन गर्दछ । सन् २०१२ मा कम्पनीले २१०० मेगाहर्ज प्रयोग गरी एचएसपीए सेवाहरू सञ्चालन गरेको थियोे । कम्पनीले सन् २०१८बाट १८०० मेगाहर्ज बी ३ मार्फत ४ जी सेवा सुरू गरेको थियोे ।&lt;ref&gt;{{cite web |url=https://www.readme.lk/hutch-launching-4g-sri-lanka/
|title= हचले ४ जी सेवा सुरू गरेको छ|publisher=रिडमी |accessdate=१६ नोभोम्बर २०१८}}&lt;/ref&gt;

==सन्दर्भ सामग्री== 
{{reflist}}

==बाह्य कडीहरू==
[https://www.hutch.lk/ आधिकारिक वेबसाइट]

[[श्रेणी:दूरसञ्चार]]
[[श्रेणी:इन्टरनेट सेवा प्रदायकहरू]]
[[श्रेणी:टेलिकम]]</text>
      <sha1>enyeyu63n6znajz3aroxovbk4sck6u5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>युफोन</title>
    <ns>0</ns>
    <id>100908</id>
    <revision>
      <id>1073444</id>
      <parentid>1023605</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T19:52:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikilingual</username>
        <id>57782</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="9922" xml:space="preserve">{{Infobox company
| name = पाक टेलिकम मोबाइल लिमिटेड&lt;br&gt;युफोन
| logo = चित्र:Ufone logo.png
| type = [[सहायक कम्पनी]]
| industry = [[दूरसञ्चार]]
| genre = [[सहायक कम्पनी]]
| foundation = २९ जनवरी २००१
| founder = [[पाकिस्तान दूरसञ्चार कम्पनी लिमिटेड]]
| dissolved = 
| location = युफोन टावर
| location_city = [[इस्लामाबाद]]
| area_served = २,३३६ सहरहरूमा
| key_people = राशिद खान, कार्यकारी अधिकृत
| products = 'प्रि पे'', ''पोष्ट पे'', ''युपैसा''&lt;ref name=&quot;Pakistannn.com&quot;&gt;http://pakistannn.com/2017/04/19/ufone-call-packages/&lt;/ref&gt;
| revenue = {{gain}} २५ बिलियन [[पारू]] (२०१२).&lt;ref name=&quot;multiple&quot;&gt;{{cite web|url=http://www.thenewstribe.com/2012/03/06/ufone-revenues-post-modest-growth-of-6-in-1hfy12/|title=यूफोन राजस्वमा ६% वृद्धि|work=द न्युज ट्राइब डटकम}}&lt;/ref&gt;
| operating_income = २५ बिलियन [[पारू]] (२०१२)
| net_income = २.५ बिलियन [[पारू]] (२०१२)
| owner = [[इतिसालात|एटिसलात]]&lt;ref name=&quot;Pakistannn.com&quot;/&gt;
| num_employees = 
| parent = [[पाकिस्तान दूरसञ्चार कम्पनी लिमिटेड]]
| subsid = 
| footnotes = 
| vector_logo = 
| location_country = [[पाकिस्तान]]
| homepage = {{url|http://ufone.com|युफोन.कम}}
}}
'''पाक दूरसञ्चार मोबाइल लिमिटेड''' वा '''युफोन''' ({{lang-ur|{{Nastaliq|یوفون}}}}) एक पाकिस्तानी [[विश्वव्यापी मोबाइल सञ्चार प्रणाली|जिएसएम]] सेवा 
प्रदायक हो। यो पाकिस्तानी बजारमा प्रवेश गर्न तेस्रो मोबाइल सञ्चालक थियो। यो २९ जनवरी २००१ मा पाकिस्तानको [[इस्लामाबाद]]मा युफोनको ब्रान्ड नामले यसको सञ्चालन सुरु गरिएको थियोे।

पाक टेलिकम मोबाइल लिमिटेड, [[पाकिस्तान दूरसञ्चार कम्पनी लिमिटेड]]को एक पूर्ण स्वामित्वमा रहेको सहायक कम्पनी हो। पीटीसीएल वा पाकिस्तान दूरसञ्चार कम्पनी लिमिटेडको [[निजीकरण]] पछि युफोन सन् २००६ मा एटिसलातको एक भाग बनेको थियोे।

युफोन सबैभन्दा सानो जीएसएम मोबाइल सेवा प्रदायक हो र यसका अरूका तुलनामा सबैभन्दा थोरै, २१ मिलियन&lt;ref&gt;{{cite web|url=http://propakistani.pk/2014/05/02/mobile-phone-users-in-pakistan-reach-136-5-million/|title=पाकिस्तानमा १३६.५ मिलियन मोबाइल प्रयोगकर्ता पुगेका छन्  |work=प्रोपाकिस्तानि डट पिके}}&lt;/ref&gt; प्रयोगकर्ताहरू रहेका छन् । सबै चार मोबाइल सञ्चालकहरू भन्दा कम यसले १३ % बजार साझेदारी गरेको छ।

युफोनले रसिद खानलाई कम्पनीको प्रमुख कार्यकारी अधिकृतको रूपमा नियुक्त गरेको थियोे। जुन २००८ देखि २०१४ सम्म मोबिलिङ्क (हाल जज्) को प्रमुख कार्यकारी अधिकृत थिए।

यूफोनले १०,००० ठाउँहरूमा र पाकिस्तानका सबै प्रमुख राजमार्गहरूमा सेवा पुर्‍याएको छ।
यूफोनले अन्तर्राष्ट्रिय रोमिङको लागि १६० भन्दा बढी देशहरूमा २८८ भन्दा बढी इजाजत प्राप्त सञ्चालकहरू सँग उपलब्ध गराएको छ। युफोनले पाकिस्तानको सबैभन्दा छिटो बढ्दो ३ जी नेटवर्क पनि प्रदान गर्छ, र ब्ल्याकबेरी रोमिङ १२२ देशहरूमा २०० भन्दा बढी प्रत्यक्ष सञ्चालकहरूसँग उपलब्ध छ। युफोनले सन् २०१४ मा पाकिस्तानको एक प्रमुख सहर गुजराणवालामा ३ जी सेवा सञ्चालनमा ल्याएको थियो।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.simspk.com/ufone-launches-3g-services-in-gujranwala/|title= गुजराणवालामा ३ जी|author=|date=|work=सिम्स पिके|accessdate=१३ अक्टोबर २०१५}}&lt;/ref&gt;

==इतिहास==
[[File:Ptet ise.jpg|thumb|इस्लामाबादमा युफोनको मुख्यालय]]
कम्पनीले २९ जनवरी २००१ मा इस्लामाबाद शहरबाट युफोनको ब्रान्ड नाममा आफ्नो सेवा सञ्चालन गरेको थियोे । युफोन सन् २००६ मा संयुक्त अरब इमिरेट्सको दूरसञ्चार निगम समूह (एटिसलात) को एक प्रमुख भाग बनेको थियोे ।
==रेडियो आवृत्ति सारांश==
{| class=&quot;wikitable&quot;
!आवृत्ति
!प्रोटोकुल
!ब्याण्ड
!क्लास
!च्यानल चौडाइ
|-
|९००&amp;nbsp;मेगाहर्ज
|[[जिएसएम]]/[[General Packet Radio Service|जिपिआरएस]]/[[Enhanced Data Rates for GSM Evolution|एज]]
|
|२ जी
|७.६&amp;nbsp;मेगाहर्ज  
|-
|१८००&amp;nbsp;मेगाहर्ज
|[[जिएसएम]]/[[General Packet Radio Service|जिपिआरएस]]/[[Enhanced Data Rates for GSM Evolution|एज]]
|
|२ जी
|६&amp;nbsp;मेगाहर्ज
|-
|९००&amp;nbsp;मेगाहर्ज
|[[UMTS (telecommunication)|युएमटिएस]]/[[High Speed Packet Access|एचएसडिपिय]]/[[Evolved High Speed Packet Access|एचएसपिए+]]
|८
|३ जी
|५&amp;nbsp;मेगाहर्ज
|-
|२१००&amp;nbsp;मेगाहर्ज
|[[UMTS (telecommunication)|युएमटिएस]]/[[High Speed Packet Access|एचएसडिपीए]]/[[Evolved High Speed Packet Access|एचएसपीए+]]
|१ 
|३ जी
|५&amp;nbsp;मेगाहर्ज
|}
युफोनले २०१४ को सुरुमा आयोजित एनजीएमएस लिलाममा २१०० मेगाहर्ज स्पेक्ट्रमको ५ मेगाहर्ज ब्लकमा बोली दिएको थियो । तथापि बढ्दो माग र ब्यान्ड चौडाइको कमीका कारण डिसेम्बर २०१६ मा, युफोनले आफ्नो ९०० मेगाहर्ज २ जी सञ्जालको भाग ३ जी (एचएसपीए) मा नै झार्ने निर्णय गरेको थियोे । हनल नेटवर्कमा बढ्दो चापको सामना गर्न दुई आवृत्तिहरूमा ३ जी सेवा प्रदान गर्दै आईरहेको छ । युफोनले मात्र ९०० मेगाहर्ज स्पेक्ट्रमकोसाथ कराची, लाहोर, रावलपिंडी / इस्लामाबाद, अबोटाबाद, शेइखपुरा र सियालकोट लगायतका  शहरहरूमा पुन सेवा सञ्चालन गरेको छ ।

==पुरस्कार==
युफोनले सन् २०१२ मा पाकिस्तान विज्ञापनदाता समाज द्वारा आयोजित, पिएएस अवार्ड्स कार्यक्रममा सर्वश्रेष्ठ दूरसञ्चार सेवा प्रदायकको पुरस्कार जितेको थियोे ।

==सन्दर्भ सामग्रीहरू==
{{सन्दर्भसूची}}

==बाह्य कडीहरू==
[https://ufone.com/ आधिकारिक वेबसाइट]

[[श्रेणी:दूरसञ्चार]][[श्रेणी:इन्टरनेट सेवा प्रदायकहरू]][[श्रेणी:टेलिकम]]</text>
      <sha1>te6wkmh0knbbss6ktyxg77kud5pfjlu</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>गोल नेपाल डटकम</title>
    <ns>0</ns>
    <id>102108</id>
    <revision>
      <id>1073446</id>
      <parentid>1073338</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T20:12:03Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikilingual</username>
        <id>57782</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10275" xml:space="preserve">{{Infobox dot-com company
| name = गोल नेपाल डटकम
| logo = चित्र:GoalNepalLogo.png
| screenshot = चित्र:GoalNepal(Homepage).png
| caption = गोल नेपाल डटकमको गृहपृष्ठ
| url = {{URL|http://www.goalnepal.com|गोलनेपाल.कम}}
| alexa = {{IncreaseNegative}} २,८३,०४३ &lt;ref name=&quot;alexa&quot;&gt;{{cite web|url= http://www.alexa.com/siteinfo/goalnepal.com |title= गोल नेपाल डटकम वेबसाइट जानकारी | publisher= [[अलेक्सा इन्टरनेट]] |accessdate=मार्च २०२०}}&lt;/ref&gt;
| commercial = हो
| type = 
| language = अङ्ग्रेजी, नेपाली
| registration = ६४.२५१.१०.२३५
| owner = स्वतन्त्र
| foundation = सन् २००९&lt;ref&gt;{{cite web|title=गोल नेपाल डटकमको उत्कृष्ट प्रदर्शनी |url=http://www.goalnepal.com/news.php?id=19677|website=गोल नेपाल डटकम|accessdate=२१ जून २०१४}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=गोल नेपाल डटकम|url=http://www.rangashala.com/2009/03/goalnepalcom.html|website=रङ्गशाला|accessdate=२० जुलाई २०१४}}&lt;/ref&gt;
| author = विक्रम थापा&lt;ref&gt;{{cite web|title=गोल नेपाल डटकमको उत्कृष्ट सेवा क्षेत्र |url=http://www.rangashala.com/2009/11/goalnepalcoms-excellent-coverage.html|website=रङ्गशाला|accessdate=२० जुलाई २०१६}}&lt;/ref&gt;
| launch date = 
| current status = चालू
| revenue = |
| content license = 
| area_served = विश्वव्यापी
| founder = विक्रम थापा
| location_city = [[काठमाडौँ]], नेपाल
| homepage = [http://www.goalnepal.com गोलनेपाल.कम]
| website_type = फुटबल श्रव्य दृश्य र [[समाचर समष्टि]]
}}
'''गोल नेपाल डटकम''' नेपालको सबैभन्दा ठूलो स्वतन्त्र फुटबल वेबसाइट हो।&lt;ref&gt;{{cite web|title=निर्धारित उद्यमीहरू खेलकुद बढाउँदै छन्|url=http://www.rangashala.com/2013/08/determined-entrepreneurs-boosting-sports.html|website=रङ्गशाला|accessdate=२० जुलाई २०१४}}&lt;/ref&gt; यसले नेपालका विभिन्न पत्रकारहरूसँग सहकार्य गर्दछ।
यो [[नेपाली भाषा|नेपाली]] र [[अङ्ग्रेजी भाषा|अङ्ग्रेजी]] गरी दुईवटा भाषामा उपलब्ध छ। गोल नेपालले पाठकहरूलाई समाचार, प्रत्यक्ष गोलन्तर, खेल पूर्वावलोकन, र सम्पादकीय प्रदान गर्दछ। गोल नेपाल धेरै मञ्चहरूमा उपलब्ध छ।&lt;ref&gt;{{cite web|title=गोल नेपाल डटकमको अनुसार नेपाली फुटबल समर्थकहरूका लागि एसएमएस सेवाको शुरुवात गरिएको छ|url=http://blog.sparrowsms.com/2011/04/sms-service-launched-for-all-nepalese.html|website=इस्प्यारो एसएमएस|accessdate=२१ जुलाई २०१४}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=पहिलो नेपाली फुटबल वेबसाइट आधिकारिक अनुप्रयोग; अब गोल हुन्छ हात-हातमा!|url=http://www.texasnepal.com/news/first-sports-app-of-nepal-launched-aba-goal-huncha-hat-hat-ma|website=टेक्सस नेपाल|accessdate=२१ जुलाई २०१४}}&lt;/ref&gt; यसबाहेक, यसले सामाजिक जागरूकतामा सक्रिय भूमिका खेलेको छ।&lt;ref&gt;{{cite web|title=गोल नेपाल डटकमको विभिन्न सेवा र सहयोग|url=http://www.texasnepal.com/news/goalnepal-com-to-partner-with-grande-international-hospital-for-free-treatment-to-jamuna-gurung|website=टेक्सस नेपाल|accessdate=२० जुलाई २०२४}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=नेपाली फुटबलको लागि कोष|url=http://www.texasnepal.com/news/fund-for-nepali-football|website=टेक्सस नेपाल|accessdate=२१ जुलाई २०१४}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=विक्रम थापाले ग्यालजेन पुरस्कारको प्रायोजन गरेका छन्|url=http://archives.myrepublica.com/portal/index.php?action=news_details&amp;news_id=21807|website=माइ रिपब्लिका|accessdate=२१ जुलाई २०१४}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite web|title=विमल लिम्बू अस्पतालबाट निस्किएका छन्; चिकित्सकहरूले उनलाई फुटबल खेल्न रोकेका छन्|url=http://www.goalnepal.com/news.php?id=23977|website=गोल नेपाल डटकम|accessdate=२३ अप्रिल २०१५}}&lt;/ref&gt;

गोल नेपाल भन्दा अघि यो, स्कोरेज नेपाल डटकम डट एनपीको रूपमा स्थापीत गरिएको थियो। र सन् २०१३ मा वेबसाइट विभिन्न  डिडिओएस आक्रमण भएपछि यो लोकप्रिय हुँदाहुँदै पनि यस वेबसाइटलाई बन्द गरिएको थियो।&lt;ref&gt;{{cite web|title=स्कोरेज नेपाल डटकम डट एनपी - वेबसाइटलाई स्थाई रूपमा बन्द गरिएको छ वा वेबसाइटका मालिकले यसको डोमेनलाई स्थाई रूपमै मेटाइदिएका छन्|url=http://myip.ms/info/search/1/stxt/socceragenepal.com.np/k/741274924/socceragenepal_com_np.html|website=माइ आइपी डट एमएस|accessdate=१३ जुन २११४}}&lt;/ref&gt; डिसेम्बर २०१८ को तथ्याङ्कअनुसार, गोल नेपाल डटकमको [[सिमिलर वेब]]को विश्वव्यापी वरियता १,०७,६२१ रहेको थियो भने नेपालमा १,४७१ रहेको थियो र वेबसाइटमा उछाल दर ३३.५४% रहेको थियो।&lt;ref&gt;{{cite web|title=गोल नेपाल डटकम -
वेबसाइटको बारेमा अधिक जानकारी  |url=https://www.similarweb.com/website/goalnepal.com|website=[[सिमिलर वेब]]|accessdate=डिसेम्बर २०१८}}&lt;/ref&gt;

==इतिहास==
==विशेषता==
===खेलको प्रत्यक्ष प्रसारण===
गोल नेपाल डटकमले शीर्ष घरेलू नेपाली लिग जस्तै जस्तै [[सहिद स्मारक ए-डिभिजन लिग|शहिद स्मारक ए-डिभिजन लिग]], र [[एनसेल कप]]का लागि प्रत्यक्ष टिप्पणी, प्रतिवेदन, प्रतिक्रिया र खेलाडी मूल्याङ्कन प्रदान गर्दछ। साथ यसले [[एएफसी प्रेसिडेन्ट कप]] जस्ता साना विदेशी प्रतियोगिता र धेरै अन्य अन्तर्राष्ट्रिय प्रतियोगिताहरूमा पनि यसले प्रत्यक्ष टिप्पणी, प्रतिवेदन, प्रतिक्रिया र खेलाडी मूल्याङ्कन प्रदान गर्दछ।&lt;ref&gt;{{cite web|title=वेबसाइटको वारेमा अधिक जानकारी|url=http://www.goalnepal.com/news.php?id=20071|website=गोल नेपाल डटकम|accessdate=१३ जून २०१४}}&lt;/ref&gt;
===गोल नेपाल डटकम नेपालीमा===
सन् २०१० मा गोपाल नेपाल, [[नेपाली भाषा]]मा शुरु गरिएको थियो, जसले विशेष गरी नेपाली भाषामा फुटबल समाचारहरू प्रदान गर्दथ्यो। यद्यपि, अज्ञात कारणहरूले गर्दा उक्त सेवा बन्द भएको थियो। यो सेवा सन् २०१२ सुचारू भएको थिएन्। त्यसपछि वेबसाइट कार्यकारी बिक्रम थापा गोपाल नेपाल डटकमको नेपाली संस्करणलाई उपलब्ध बनाएका थिए।&lt;ref&gt;{{cite web|title=गोल नेपाल डटकम पुन नेपाली भाषामा उपलब्ध भएको छ|url=http://www.goalnepal.com/news.php?id=8420|website=गोल नेपाल डटकम|accessdate=१३ जून २०१४}}&lt;/ref&gt;

==सन्दर्भ सामग्री==
{{reflist}}
==बाह्य कडीहरू==
*[http://www.goalnepal.com आधिकारिक वेबसाइट]

[[श्रेणी:नेपाली वेबसाइटहरू]]</text>
      <sha1>63codavdygjwur0kdt081avvv39tobi</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>प्रियसप डटकम</title>
    <ns>0</ns>
    <id>107788</id>
    <revision>
      <id>1073448</id>
      <parentid>969757</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T20:16:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikilingual</username>
        <id>57782</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="11572" xml:space="preserve">{{Infobox website
| name = प्रियसप डटकम
| logo = चित्र:प्रियसपको लोगो.png
| screenshot = 
| collapsible = on
| collapsetext = पर्दा चित्रण
| screenshot_size = 250px
| screenshot_alt = 
| type = ई-वाणिज्य, किनमेल,  अनलाइन पसल
| founded = {{nowrap|{{Start date and years ago|df=no|2013|02|07}}}}
| location = [[ढाका]]
| founder = आसिकुल आलम खान {{small|(संस्थापक)}}&lt;br /&gt;दिप्ति मण्डल {{small|(सह-संस्थापक)}}
| owner = प्रियसप डटकम लिमिटेड
| services = [[अनलाइन किनमेल]]
| key people = 
| revenue = 
| num_employees = १६४ (सन् २०१९)
| registration = आवश्यक
| language = बाङ्ला, अङ्ग्रेजी
| commercial = हो
| area_served = बङ्गलादेश
| programming_language = 
| alexa = 
| subsid = 
| url = {{URL|priyoshop.com/|प्रियसप.कम}}
| current_status = चालू
}}
'''प्रियसप डटकम''' ({{भाषा-बाङ्ला|প্রিয়শপ.কম}}) एक बङ्गलादेशी इ-वाणिज्य मञ्च हो जसको प्रधान कार्यालय बङ्गलादेशको राजधानी [[ढाका]]मा अवस्थित छ। यो बङ्गलादेशको सबैभन्दा ठूलो इ-वाणिज्य कम्पनीहरू मध्ये एक हो। कम्पनीले फेब्रुअरी २०१३ देखि निरन्तर रूपमा कार्य सञ्चालन गर्दै आइरहेको छ। प्रियसप डटकम खुद्रा व्यापारमा आधारित अनलाइन व्यापारीक मञ्च पनि हो। यसले विभिन्न क्षेत्रका विस्तारित सामग्रीहरूको खुद्रा व्यापार गर्दै आइरहेको छ। यसले हाल सम्म, इलेक्ट्रोनिक र जीवनका लागि आवश्यक समानहरू जस्तै जुत्ता, चप्पल, श्रृङ्गार सामग्री, घरेलु उपकरणका साथै स्वास्थ सम्बन्धित सामग्रीहरूको बिक्री वितरण गर्दै आइरहेको छ।

==इतिहास==
प्रियसपका संस्थापक आसिकुल आलम खान हुन्।&lt;ref&gt;{{cite news |title=প্রিয়শপ.কম |url=http://www.kalerkantho.com/print-edition/telecom/2014/05/28/89449 |accessdate=11 March 2019 |agency=कालेरकाण्ठो}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news |title= দুই কোটি টাকা সমমূল্যের উপহার দেবে ‘প্রিয়শপ ডটকম’|url=http://www.ittefaq.com.bd/scienceandtechnology/24556/%E0%A6%A6%E0%A7%81%E0%A6%87-%E0%A6%95%E0%A7%8B%E0%A6%9F%E0%A6%BF-%E0%A6%9F%E0%A6%BE%E0%A6%95%E0%A6%BE-%E0%A6%B8%E0%A6%AE%E0%A6%AE%E0%A7%82%E0%A6%B2%E0%A7%8D%E0%A6%AF%E0%A7%87%E0%A6%B0-%E0%A6%89%E0%A6%AA%E0%A6%B9%E0%A6%BE%E0%A6%B0-%E0%A6%A6%E0%A7%87%E0%A6%AC%E0%A7%87-%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A7%9F%E0%A6%B6%E0%A6%AA-%E0%A6%A1%E0%A6%9F%E0%A6%95%E0%A6%AE |accessdate=1 March 2019 |agency=डेली इत्तेफाक}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news |title=ভিশন ইলেকট্রনিক পণ্যগুলি প্রিয়াশপে পাওয়া যাবে |url=https://www.banglanews24.com/economics-business/news/bd/688154.details |accessdate=1 March 2019|agency=बाङ्ला न्युज२४}}&lt;/ref&gt; यसलाई ७ फेब्रुअरी २०१३ का दिन स्थापना गरिएको थिए। &lt;ref&gt;{{cite news |title=Priyoshop in 6th year |url=https://www.prothomalo.com/technology/article/1427456/%E0%A7%AC-%E0%A6%AC%E0%A6%9B%E0%A6%B0%E0%A7%87-%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A7%9F%E0%A6%B6%E0%A6%AA |accessdate=1 March 2019 |agency=डेली प्रथम अलो}}&lt;/ref&gt; प्रियसपले आफ्नो यात्रा बङ्गलादेशमा रहेको ७०० वर्ग फिट कार्यालयबाट सुरुवात गरेको थियो। यसको सुरुवात जम्मा तीन जनाले एक समूहले गरेको थियो। गृह आपूर्तिमा लगानी गर्ने यो देशको पहिलो कम्पनीहरू मध्ये एक हो। यसको आपूर्ति सञ्चालन कार्य हाल &lt;ref&gt;{{cite web |title=Inside PriyoShop’s Ambitious Rural eCommerce Play |url=https://futurestartup.com/2019/02/18/inside-priyoshops-ambitious-rural-ecommerce-play/ |website=फुटुरे ष्टार्टअप |accessdate=1 March 2019}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news |title= আমরা কেবল এক দিনের মধ্যে গ্রাহকের দ্বারে পৌঁছতে চাই|url=http://www.banglatribune.com/tech-and-gadget/news/123167 |accessdate=1 March 2019 |agency=बाङ्ला ट्रिब्युन}}&lt;/ref&gt; बङ्गलादेश]]को राजधानी ढाका देखि प्रमुख सहरहरूमा रहेको छ। अन्य क्षेत्रमा समानहरू पुर्‍याइदिनका लागि प्रियसपले विभिन्न आपूर्ति कार्ताहरूको साथ लिएको छ।

== सञ्चालन तथा सेवाहरू ==
प्रियसप शुसाङ्ख्य, सञ्चार तथा ग्राहक नमूनामा आधारित छ जसमा ६० जना भन्दा बढी कर्मचारीहरू कार्यरत छन्। प्रियसपका देश भरिमा ५ वटा गोदामहरू रहेका छन् जसले समानहरू पुर्‍याउने र ल्याउने काम गर्दछन्। कम्पनीले लाभ हुलाक कार्यालय सञ्जाल मार्फत उठाउने गरेको छ जसमा १ देखि २ माइल दूरी सम्ममा ८००० भन्दा बढी हुलाक कार्यालयहरू रहेका छन्। प्रियसपको आफ्नै वेबसाइट तथा [[एन्ड्रोइड (सञ्चालन प्रणाली)|एन्ड्रोइड]] र [[आइओएस]]का लागि छुट्टाछुट्टै अनुप्रयोगहरू छन् जसबाट ग्राहकहरूले समान तथा उत्पादनहरू मगाउने गर्दछन्। यसले बङ्गलादेशमा, चीनको प्रख्यात इ-वाणिज्य सेवा वा खुद्रा विक्रेताहरू जस्तै अलिबाबा समूह, संसारकै सबैभन्दा ठूलो इ-वाणिज्य सेवा प्रदान गर्ने वेबसाइट ताओबाओ र&lt;ref&gt;{{cite web |title=The 7 Largest E-Commerce Companies in the World |url=https://www.fool.com/investing/2018/12/26/the-7-largest-e-commerce-companies-in-the-world.aspx |website=द मर्टली फुल |accessdate=1 March 2019}}&lt;/ref&gt; दोस्रो ठूलो इ-वाणिज्य सेवा प्रदान गर्ने वेबसाइट टिमलका सेवा तथा उत्पादनहरू पनि स्थानीय मुद्रामा खरिद गर्ने मिल्ने जस्तो सर्वाधिक लोकप्रिय सुविधाहरू पनि सञ्चालन गर्दै आइरहेको छ।&lt;ref&gt;{{cite news |title=Priyoshop.com in the 6th year with Alibaba's service |url=https://www.jugantor.com/tech/17288/%E0%A6%86%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%B0-%E0%A6%B8%E0%A7%87%E0%A6%AC%E0%A6%BE-%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A7%9F%E0%A7%87-%E0%A7%AC%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%A0-%E0%A6%AC%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A7%87-%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A7%9F%E0%A6%B6%E0%A6%AA-%E0%A6%A1%E0%A6%9F%E0%A6%95%E0%A6%AE |accessdate=1 March 2019 |agency=जुगाण्टार}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news |title=Priyoshop.com is in sixth year |url=https://samakal.com/todays-print-edition/tp-projokti-protidin/article/18021908/%E0%A6%B7%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%A0-%E0%A6%AC%E0%A6%B0%E0%A7%8D%E0%A6%B7%E0%A7%87-%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A7%9F%E0%A6%B6%E0%A6%AA-%E0%A6%A1%E0%A6%9F%E0%A6%95%E0%A6%AE |accessdate=1 March 2019 |agency=समकाल}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news |title=Priyoshop.com in the 6th year with Alibaba's service |url=https://www.manobkantha.com/%E0%A6%86%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%B0-%E0%A6%B8%E0%A7%87%E0%A6%AC%E0%A6%BE-%E0%A6%A8%E0%A6%BF%E0%A7%9F%E0%A7%87-%E0%A7%AC%E0%A6%B7%E0%A7%8D%E0%A6%A0-%E0%A6%AC/ |accessdate=1 March 2019 |agency=मनबकान्था}}&lt;/ref&gt; प्रियसपका ग्राहकहरूले मगाएका समानहरू प्रियसपको प्रमुख साझेदार [[बाङ्लालिङ्क|बङ्गलालिङ्क]]को सिमान्त क्षेत्रबाट आउने गर्दछ।&lt;ref&gt;{{cite news |title=Banglalink-Priyoshop.com's compromise records, Goals, E-Commerce in the Village |url=https://www.sangbadkonika.com/2018/08/%E0%A6%AC%E0%A6%BE%E0%A6%82%E0%A6%B2%E0%A6%BE%E0%A6%B2%E0%A6%BF%E0%A6%82%E0%A6%95-%E0%A6%AA%E0%A7%8D%E0%A6%B0%E0%A6%BF%E0%A7%9F%E0%A6%B6%E0%A6%AA-%E0%A6%95%E0%A6%AE%E0%A7%87%E0%A6%B0-%E0%A6%B8/ |accessdate=1 March 2019|agency=संवाद कनिका}}&lt;/ref&gt;&lt;ref&gt;{{cite news |title=Banglalink and Priyoshop will work in the village to spread e-commerce |url=http://www.kalerkantho.com/print-edition/industry-business/2018/08/08/667140 |accessdate=1 March 2019 |agency=कालेरकाण्ठो}}&lt;/ref&gt;

== साझेदारहरू ==
प्रियसपका साझेदारहरू यस प्रकारका छन्:

१) विकास

२) डिमनी (गृह तथा गोदाम प्रणालीको विकासको लागि)

३) माइक्रोसफ्ट

४) [[बाङ्लालिङ्क]]

५) एटुआई

६) योङ बङ्ला

== सन्दर्भ सामग्रीहरू ==
{{सन्दर्भसूची}}

== बाह्य कडीहरू ==

* {{Official website|http://www.priyoshop.com}}

[[श्रेणी:बङ्गलादेशका अनलाइन खुद्रा बजार]]</text>
      <sha1>6dmtqliwnosb7uh28by6mpre39bi2g5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>सुक डटकम</title>
    <ns>0</ns>
    <id>108376</id>
    <revision>
      <id>1073447</id>
      <parentid>969572</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T20:13:44Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikilingual</username>
        <id>57782</id>
      </contributor>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="14556" xml:space="preserve">{{Infobox website
| name = सुक डटकम
| logo = Souq_Logo_Primary_EN.svg
| collapsible = yes
| collapsetext = पर्दाचित्रण
| screenshot = चित्र:सौकको पर्दा चित्रण.jpg
| company_type = सहायक
| traded_as = 
| foundation = {{Start date and age|2005|10|25|df=yes|p=yes|br=yes}}
| dissolved = 
| location = [[दुबई]], [[संयुक्त अरब इमिरेट्स]]
| area_served = [[मध्य पूर्व]]
| founder = रुनाल्दु मसहुर
| key_people = रुनाल्दु मसहुर &lt;small&gt;(प्रमुख कार्यकारी अधिकृत)&lt;/small&gt;&lt;br&gt; आसिफ किसोदिया &lt;small&gt;(समूहका वित्तीय अधिकारी)&lt;/small&gt;&lt;br&gt; विसम दाउद &lt;small&gt;(प्रमुख सञ्चालन/प्रविधि अधिकृत )&lt;/small&gt;
| industry = [[इन्टरनेट]]
| products = 
| services = [[विद्युतीय वाणिज्य]]&lt;br&gt;([[अनलाइन किनमेल]])
| revenue = 
| operating_income = 
| net_income = 
| assets = 
| equity = 
| owner = 
| num_employees = ३,०००
| parent = {{plainlist|
*[[मक्तुब]] (सन् २००५–२००९)
*[[जब्बर इन्टरनेट समूह]] (सन् २००९–२०१७)
*[[अमेजन (कम्पनी)|अमेजन डटकम]] &lt;small&gt;(सन् २०१७-हाल)&lt;/small&gt;&lt;ref name=tc-Lunden&gt;{{cite news |last=लुण्डेन |first=इनग्रिड  |date= March 28, 2017|title=Amazon confirms acquisition of Souq, marking its move into the Middle East |url=https://techcrunch.com/2017/03/28/amazon-confirms-acquisition-of-souq-marking-its-move-into-the-middle-east/ |work=[[टेक क्रञ्च]] |location= |access-date= April 3, 2017}}&lt;/ref&gt;
}}
| divisions = 
| subsid = 
| website = {{URL|http://www.souq.com|सुक.कम}}
| alexa = {{IncreaseNegative}} ५२१ (नोभेम्बर २०१९)&lt;ref name=&quot;alexa&quot;&gt;{{cite web |title=सुक डटकमको ट्राफिक, जनशाङ्खिकि तथा प्रतिस्पर्धाीहरू - अलेक्सा |url=https://www.alexa.com/siteinfo/souq.com |website=अलेक्सा |accessdate=20 November 2018 |language=नेपाली}}&lt;/ref&gt;
| intl = no
}}
'''सुक डटकम''' ({{भाषा-अरबी|سوق.كوم}}) एक अङ्ग्रेजी-अरबी भाषाको विद्युतीय वाणिज्य मञ्च हो जून विश्व प्रख्यात इ-वाणिज्य कम्पनी [[अमेजन]] निगमको स्वामित्वमा रहेको छ। यो अरबी देशहरूको सबैभन्दा ठूलो ई-वाणिज्य मञ्च हो।
&lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|title = معلومات عنا سوق.كوم|url = http://uae.souq.com/ae-en/about-us/c/|website = uae.souq.com|access-date = 2016-02-11}}&lt;/ref&gt;
२८ मार्च, २०१७ मा, अमेजन डटकम निगमले सुक डटकमको सम्पूर्ण सम्पत्तिको अधिग्रहण ५८० मिलियन [[अमेरिकी डलर]]मा गर्ने पुष्टि गरेको थियो।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://www.sec.gov/Archives/edgar/data/1018724/000101872417000051/amzn-20170331x10q.htm|title= Amazon 10-Q filing}}&lt;/ref&gt; १ मे २०१९ मा, सुक डटकम संयुक्त अरब इमिरेट्स अमेजन डट एईको रूपमा परिचित भएको थियो। &lt;ref&gt;{{cite web|url=https://gulfnews.com/business/retail/amazon-officially-launches-in-uae-replaces-souqcom-1.1556686706424|title= Amazon officially launches in UAE, replaces Souq.com}}&lt;/ref&gt;

== इतिहास ==

वेबसाइट सन् २००५ मा स्थापना भएको थियो। यसका सह-संस्थापक रोनाल्डो मौचवार र समि टाउकान हुन्।&lt;ref name=bbc-souq/&gt;&lt;ref name=bbc-souq/&gt;&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://pipecandy.com/companies/souq-com|title=Souq.com's revenue, funding, news &amp; more {{!}} PipeCandy|website=pipecandy.com|language=अङ्ग्रेजी|access-date=2017-10-27}}&lt;/ref&gt; यो सुरुमा इण्टरनेट पोर्टल मक्तुबसँग सम्बद्घ भएको लिलामी साइट थियो।&lt;ref name=attwood&gt;{{cite web|last1=Attwood|first1=Ed|title=Ronaldo Mouchawar: How I created Souq.com|url=http://www.arabianbusiness.com/ronaldo-mouchawar-how-i-created-souq-com-545057.html|website=अरबिएन बिजनेस|accessdate=21 July 2016|date=5 April 2014}}&lt;/ref&gt; सन् २०११ मा आसिफ केशोदियाले समूहका [[प्रमुख कार्यकारी अधिकृत]]को रूपमा कम्पनीमा सामेल भएका थिए।
सुक डटकमले आफ्नो ढाँचालाई अमेजन डट कमसँग मिल्दो जुल्दो एक अनलाइन किनमेल साइटमा परिवर्तन गरेको थियो जसमा यसको मञ्च बजार तथा खुद्रा सामानहरू बिक्रीको लागि रहेको छ।&lt;ref name=ab-boost/&gt;

मार्च २०१४ मा, कम्पनीले [[केप टाउन]], दक्षिण अफ्रिका स्थित नास्पर्सबाट ७५ मिलियन अमेरिकी डलर सङ्कलन गरेको थियो&lt;ref name=bberg-backed/&gt; जससँगै सुक डट कमले यसको स्थापनादेखि १५० मिलियन अमेरिकी उठाएको थियो&lt;ref name=bberg-backed/&gt; जुन [[मध्य पूर्व]]मा कुनै पनि इण्टरनेटमा आधारित व्यवसायले सङ्कलन गरेको सबैभन्दा ठूलो रकम हो। &lt;ref name=ab-boost&gt;{{cite web|last1=स्यामब्रिज|first1=एण्डि|title=سوق دبي يحصل على مليون دولار من التمويل|url=http://www.arabianbusiness.com/dubai-s-souq-com-secures-75m-funding-boost-543653.html#.Vh0yLbzsOn8|website=अरबिएन बिजनेस|accessdate=21 July 2016|date=24 March 2014}}&lt;/ref&gt;

कम्पनीलाई टाइगर ग्लोबल म्यानेजमेण्ट र नास्पर्स लिमिटेडद्वारा समर्थन गरिएको थियो। सन् २०१५ सम्म अन्य कम्पनीहरूले पनि यसको व्यवसायलाई समर्थन गरेका थिए। यसको प्रधान कार्यालय [[दुबई]]मा रहेको छ।&lt;ref name=bberg-backed/&gt; अक्टोबर २०१५ मा, चन्दा सङ्कलनको एक चरणमा, कम्पनीको मूल्य लगभग १ अरब अमेरिकी डलर पुगेको बताइएको थियो। त्यस समयमा, यसको वेबसाइटमा १ करोड भन्दा बढी [[मासिक सक्रिय प्रयोगकर्ता]] रहेका थिए भने यो डिजीकला पछिको दोस्रो स्थानमा रहेको थियो जसमा यसमा ५ करोड भन्दा बढी मासिक सक्रिय प्रयोगकर्ता रहेका थिए।&lt;ref name=bberg-backed&gt;{{cite news|last1=नाइर|first1=दिनेस|title=Tiger-Backed Souq.com Said Worth $1 Billion in Fundraising|url=https://www.bloomberg.com/news/articles/2015-04-14/tiger-backed-souq-com-said-valued-at-1-billion-in-fundraising|accessdate=25 October 2015|publisher=ब्लुमबर्ग|date=14 April 2015}}&lt;/ref&gt;

२७ मार्च १०१७ मा, [[बिबिसी]]ले दुबईको सबैभन्दा ठूलो मलको सञ्चालक भनेर वर्णन गरेको इमार मलले सुकलाई ८०० मिलियन अमेरिकी डलरको प्रस्ताव राखेको थियो।&lt;ref name=bbc-souq/&gt; २८ मार्च २०१७ मा, अमेजन निगमले एक अज्ञात मूल्यको लागि सुक डटकमलाई प्राप्त गर्ने पुष्टि गरेको थियो।&lt;ref name=bbc-souq&gt;{{cite news|date=28 March 2017|url=https://www.bbc.com/news/business-39416636|title=Amazon to buy Middle East online retailer Souq|work=[[बिबिसी|बीबीसी]]}}&lt;/ref&gt;&lt;ref name=wsj-parasie/&gt;

एक स्रोतले वाल ष्ट्रिट जर्नललाई, सम्झौता करिब $७०० मिलियन डलरको भएको बताएको थियो।&lt;ref name=wsj-parasie&gt;{{cite news |last=Parasie |first=Nicolas |date= March 28, 2017 |title=Amazon to Buy Middle East E-Commerce Site Souq.com  |url=https://www.wsj.com/articles/amazon-to-buy-middle-east-e-commerce-site-souq-com-1490696342?tesla=y | work=[[वाल ष्ट्रिट जर्नल]] |location=न्यु योर्क, [[संयुक्त राज्य अमेरिका]] |access-date=March 30, 2017}}&lt;/ref&gt; फाइनान्सियल टाइम्सले सम्झौता ६५० मिलियन भन्दा बढीको रहेको टिप्पणी गरेको थियो।&lt;ref name=fty-soq-megaw&gt;{{cite news |last=मेग  |first=निकोलस |date=March 28, 2017 |title=Amazon confirms Souq takeover in deal to dominate Middle East |url=https://www.ft.com/content/f572c727-8f6b-3b15-a9e6-05d1110f3646 | work=[[फाइनान्सिएल टाइम्स]] |location= |access-date=April 3, 2017}}&lt;/ref&gt;
बिबिसीले, अमेजनले करीब $६५० मिलियन भुक्तान गर्ने बताएको थियो।&lt;ref name=bbc-souq/&gt; सम्झौता पछि सन् २०१७ मा सम्पन्न हुने योजना रहेको थियो।&lt;ref name=bbc-souq/&gt;

सुक डटकम हाल अमेजनको सहायक कम्पनी हो र यसले [[मध्य पूर्व]] क्षेत्रमा अमेजनको मातहतमा कार्य सञ्चालन गर्दछ।

मे २०१७ मा, सुक डटकम संयुक्त अरब इमिरेट्स अमेजन डट एईमा परिवर्तन भएको थियो।&lt;ref&gt;{{cite web|url=https://aliqtisadi.com/722765-%D8%B3%D9%88%D9%82-%D9%83%D9%88%D9%85-%D9%85%D9%84%D9%8A%D8%A7%D8%B1-%D8%AF%D9%88%D9%84%D8%A7%D8%B1|title=سوق.كوم يصبح أول شركة إنترنت عربية قيمتها مليار دولار|author=|date=|work=|accessdate=नोभेम्बर २०१९}}&lt;/ref&gt;

== अवलोकन ==

मार्च २०१७ सम्म, यसले ३१ वटा श्रेणीमा ८.४ मिलियन भन्दा बढी ग्राहकहरूलाई उत्पादनहरू बेचेको थियो जसमा उपभोक्ता इलेक्ट्रोनिक्स, फेसन, स्वास्थ्य, सौन्दर्य, घरेलू सामानहरू र बालबालिकाहरूका सामग्रीहरू समावेश छ।&lt;ref name=bbc-souq/&gt;
यसमा प्रति महिना लगभग ४५ लाख भ्रमणहरू गरिएको थियो। &lt;ref name=bbc-souq/&gt;

सन् २०१६ सम्ममा यो मध्य पूर्वको सबैभन्दा ठूलो ई-वाणिज्य मञ्च हो जसलाई मध्य पूर्वको अमेजन भनेर पनि वर्णन गरिएको छ।&lt;ref name=&quot;:0&quot;/&gt; सन् २०१४ सम्ममा साइटले [[संयुक्त अरब इमिरेट्स]] , साउदी अरब , [[कुवेत]], मिश्र, बहराइन, ओमान र कतारमा सेवा पुर्‍याएको थियो।

मार्च २०१७ सम्म, सुक डटकमले साउदी अरब, संयुक्त अरब इमिरेट्स र मिश्रमा यसको सञ्चालनलाई स्थानीयकरण गरेको छ।

== सुक डटकमका सहायक कम्पनीहरू ==

जनवरी २०१८ सम्म, सुक डटकमका सहायक कम्पनीहरूमा, उनीहरूको सामान पुर्‍याउने शाखा - क्यूएक्सप्रेस, भुक्तानी मञ्च - पेफोर्ट, मर्मत तथा सेवा बजार - हेल्पबिट र बजार विङ्ग समावेश छन्।&lt;ref name=&quot;Souq acquires Wing&quot;&gt;{{cite news|title=سوق يكتسب|url=http://pr.souq.com/158584-souq-com-to-acquire-wing-ae-to-enhance-fast-shipping-options-for-customers-wing-ae-poised-to-grow-and-support-even-more-businesses/}}&lt;/ref&gt;

== सन्दर्भ सामग्रीहरू ==
{{सन्दर्भसूची}}

== बाह्य कडीहरू ==
* {{Official website|https://uae.souq.com/ae-ar/}}

[[श्रेणी:अमेजनका सहायक कम्पनीहरू]]
[[श्रेणी:मक्तुब]]</text>
      <sha1>0lxck8yvg68im4m2rmjuacyq3yz6kq7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ढाँचा:Sp-contributions-footer</title>
    <ns>10</ns>
    <id>111273</id>
    <revision>
      <id>1073437</id>
      <parentid>1069991</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T19:35:32Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>बडा काजी</username>
        <id>52836</id>
      </contributor>
      <comment>नेपाली भाषा</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1615" xml:space="preserve">{{fmbox
| type = system
| id = sp-contributions-footer
| image = [[File:User-info.svg|40px|प्रयोगकर्ता जानकारी|link=File:User-info.svg]]
| textstyle = font-size: 90%; text-align:center;
| text =
&lt;div class=&quot;hlist inline&quot;&gt;
* [[User:{{{1|उदाहरण}}}|{{{1|उदाहरण}}}]]: [[Special:Prefixindex/प्रयोगकर्ता:{{{1|उदाहरण}}}/|उपपृष्ठहरू]]
* [{{fullurl:Special:ListUsers|limit=1&amp;username={{urlencode:{{{1|उदाहरण}}}}}|QUERY}} प्रयोगकर्ताको अधिकारहरू]
* [//xtools.wmflabs.org/ec/ne.wikipedia.org/{{urlencode:{{{1|उदाहरण}}}|PATH}} सम्पादन गणना]
* [//tools.wmflabs.org/sigma/summary.py?name={{urlencode:{{{1|उदाहरण}}}|QUERY}} सम्पादन सारांश खोज]
* [//xtools.wmflabs.org/pages/ne.wikipedia.org/{{urlencode:{{{1|उदाहरण}}}|PATH}}?uselang=ne सृजित लेखहरू]
* विश्वव्यापी: [//tools.wmflabs.org/guc/?user={{urlencode:{{{1|उदाहरण}}}|QUERY}}&amp;blocks=true योगदानहरू]
* [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Log&amp;type=globalauth&amp;user=&amp;page=User:{{urlencode:{{{1|उदाहरण}}}|QUERY}}@global लग]
* [[Special:CentralAuth/{{{1|उदाहरण}}}|खाताहरू]] &lt;sup&gt;([[m:Special:CentralAuth/{{{1|उदाहरण}}}|मेटा-विकी]])&lt;/sup&gt;
&lt;/div&gt;
}}&lt;noinclude&gt;
{{documentation}}
&lt;!-- Add categories and interwikis to the /doc subpage, not here! --&gt;
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>nyt8o9k4vm2khyyco4w7lu6wna16a4x</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1073439</id>
      <parentid>1073437</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T19:39:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>बडा काजी</username>
        <id>52836</id>
      </contributor>
      <comment>नेपाली भाषा</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1626" xml:space="preserve">{{fmbox
| type = system
| id = sp-contributions-footer
| image = [[File:User-info.svg|40px|प्रयोगकर्ता जानकारी|link=File:User-info.svg]]
| textstyle = font-size: 90%; text-align:center;
| text =
&lt;div class=&quot;hlist inline&quot;&gt;
* [[User:{{{1|उदाहरण}}}|{{{1|उदाहरण}}}]]: [[Special:Prefixindex/प्रयोगकर्ता:{{{1|उदाहरण}}}/|उपपृष्ठहरू]]
* [{{fullurl:Special:ListUsers|limit=1&amp;username={{urlencode:{{{1|उदाहरण}}}}}|QUERY}} प्रयोगकर्ताको अधिकारहरू]
* [//xtools.wmflabs.org/ec/ne.wikipedia.org/{{urlencode:{{{1|उदाहरण}}}|PATH}}?uselang=ne सम्पादन गणना]
* [//tools.wmflabs.org/sigma/summary.py?name={{urlencode:{{{1|उदाहरण}}}|QUERY}} सम्पादन सारांश खोज]
* [//xtools.wmflabs.org/pages/ne.wikipedia.org/{{urlencode:{{{1|उदाहरण}}}|PATH}}?uselang=ne सृजित लेखहरू]
* विश्वव्यापी: [//tools.wmflabs.org/guc/?user={{urlencode:{{{1|उदाहरण}}}|QUERY}}&amp;blocks=true योगदानहरू]
* [https://meta.wikimedia.org/w/index.php?title=Special:Log&amp;type=globalauth&amp;user=&amp;page=User:{{urlencode:{{{1|उदाहरण}}}|QUERY}}@global लग]
* [[Special:CentralAuth/{{{1|उदाहरण}}}|खाताहरू]] &lt;sup&gt;([[m:Special:CentralAuth/{{{1|उदाहरण}}}|मेटा-विकी]])&lt;/sup&gt;
&lt;/div&gt;
}}&lt;noinclude&gt;
{{documentation}}
&lt;!-- Add categories and interwikis to the /doc subpage, not here! --&gt;
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>dsqw3b9kc1lio1hadq98l4w9g2bdmy7</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>ढाँचा:डडेल्धुरा जिल्लाका स्थानीय तहहरू</title>
    <ns>10</ns>
    <id>124362</id>
    <revision>
      <id>1073436</id>
      <parentid>1058487</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T19:30:24Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>बडा काजी</username>
        <id>52836</id>
      </contributor>
      <comment>सुधार गरियो</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1595" xml:space="preserve">{{Navbox
| name = डडेल्धुरा जिल्लाका स्थानीय तहहरू
| title = [[डडेल्धुरा जिल्ला]]का [[नेपालका नगरपालिकाहरू|नगरपालिका]] तथा [[नेपालका गाउँपालिकाहरू|गाउँपालिकाहरू]]&lt;br&gt;
|state    = {{{state|autocollapse}}}
|listclass = hlist
| image = [[File:Dadeldhura Sudurpashchim locator.png|150px]]
|above = जिल्ला [[सदरमुकाम]]: '''[[अमरगढी नगरपालिका]]'''
|below = [[नेपालका स्थानीय तहहरू]]
|titlestyle =color:#0720B9
| group1= [[गाउँपालिका|गाउँपालिका सङ्ख्या:]] '''५'''
| list1= [[आलिताल|आलिताल गाउँपालिका]] {{*}} [[भागेश्वर|भागेश्वर गाउँपालिका]] {{*}} [[नवदुर्गा गाउँपालिका]] {{*}} [[अजयमेरु|अजयमेरु गाउँपालिका]] {{*}} [[गन्यापधुरा|गन्यापधुरा गाउँपालिका]]
| group2= [[नगरपालिका|नगरपालिका सङ्ख्या:]] '''२'''
| list2= [[अमरगढी नगरपालिका]] {{*}} [[परशुराम नगरपालिका]]
}}
&lt;noinclude&gt;
[[श्रेणी:नेपाल सम्बन्धि ढाँचाहरू]]
&lt;/noinclude&gt;</text>
      <sha1>9a34v4pjaumddkcquoqxasi7nkaatbl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>प्रयोगकर्ता वार्ता:राज कुमार रिजाल</title>
    <ns>3</ns>
    <id>124572</id>
    <revision>
      <id>1073469</id>
      <parentid>1073404</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T07:27:14Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>राज कुमार रिजाल</username>
        <id>57048</id>
      </contributor>
      <comment>/* लेख मेटिएको सम्बन्धमा */ नयाँ खण्ड</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="1795" xml:space="preserve">{{ढाँचा:नमस्ते|realName=|name=राज कुमार रिजाल}}

-- [[User:नेपाली विकिपिडिया स्वागत|नेपाली विकिपिडिया स्वागत]] ([[User talk:नेपाली विकिपिडिया स्वागत|कुरा गर्ने]]) १२:१८, २४ फेब्रुअरी २०२२ (नेपाली समय)
{{subst:db-vandalism-deleted|रिजालहरुको कुल पुजाको ऐतिहाँसिक विवरण र विधि|nowelcome=|{{{key1}}}={{{value1}}}|{{{key2}}}={{{value2}}}|{{{key3}}}={{{value3}}}}}&lt;!-- Template:Db-csd-deleted-custom --&gt; [[User:Nirmal Dulal|&lt;span style=&quot;text-shadow:gray 3px 3px 2px;&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#000&quot;&gt;'''''निर्मल दुलाल'''''&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]]&amp;nbsp;[[User Talk:Nirmal Dulal|&lt;span style=&quot;text-shadow:gray 3px 3px 2px;&quot;&gt;&lt;sup&gt;(&lt;font color=&quot;#0272FD&quot;&gt;कुरा गर्नुहोस&lt;/font&gt;)&lt;/sup&gt;&lt;/span&gt;]]  १५:४१, १० अगस्ट २०२२ (नेपाली समय)

== लेख मेटिएको सम्बन्धमा ==

रिजालहरुको कुल पुजाको ऐतिहाँसिक विवरण र विधि नामक लेख मेटाउनु भएको छ के कारणले हो ? जानकारी पाउनपाए सुधार गरि पुन समाबेश गर्ने थिए । [[User:राज कुमार रिजाल|राज कुमार रिजाल]] ([[User talk:राज कुमार रिजाल|कुरा गर्ने]]) १३:१२, ११ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय)</text>
      <sha1>acfa54evmh2whxr6fe8i52l9w6ikndd</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1073471</id>
      <parentid>1073469</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T07:51:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>राज कुमार रिजाल</username>
        <id>57048</id>
      </contributor>
      <comment>Reply</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="2115" xml:space="preserve">{{ढाँचा:नमस्ते|realName=|name=राज कुमार रिजाल}}

-- [[User:नेपाली विकिपिडिया स्वागत|नेपाली विकिपिडिया स्वागत]] ([[User talk:नेपाली विकिपिडिया स्वागत|कुरा गर्ने]]) १२:१८, २४ फेब्रुअरी २०२२ (नेपाली समय)
{{subst:db-vandalism-deleted|रिजालहरुको कुल पुजाको ऐतिहाँसिक विवरण र विधि|nowelcome=|{{{key1}}}={{{value1}}}|{{{key2}}}={{{value2}}}|{{{key3}}}={{{value3}}}}}&lt;!-- Template:Db-csd-deleted-custom --&gt; [[User:Nirmal Dulal|&lt;span style=&quot;text-shadow:gray 3px 3px 2px;&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#000&quot;&gt;'''''निर्मल दुलाल'''''&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]]&amp;nbsp;[[User Talk:Nirmal Dulal|&lt;span style=&quot;text-shadow:gray 3px 3px 2px;&quot;&gt;&lt;sup&gt;(&lt;font color=&quot;#0272FD&quot;&gt;कुरा गर्नुहोस&lt;/font&gt;)&lt;/sup&gt;&lt;/span&gt;]]  १५:४१, १० अगस्ट २०२२ (नेपाली समय)

:मैले के हि बुझ्न सकिन [[User:राज कुमार रिजाल|राज कुमार रिजाल]] ([[User talk:राज कुमार रिजाल|कुरा गर्ने]]) १३:३६, ११ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय)

== लेख मेटिएको सम्बन्धमा ==

रिजालहरुको कुल पुजाको ऐतिहाँसिक विवरण र विधि नामक लेख मेटाउनु भएको छ के कारणले हो ? जानकारी पाउनपाए सुधार गरि पुन समाबेश गर्ने थिए । [[User:राज कुमार रिजाल|राज कुमार रिजाल]] ([[User talk:राज कुमार रिजाल|कुरा गर्ने]]) १३:१२, ११ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय)</text>
      <sha1>dfosiwc1l2qa6nixfwlu4p9w6djze2y</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1073478</id>
      <parentid>1073471</parentid>
      <timestamp>2022-08-11T11:18:47Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>बडा काजी</username>
        <id>52836</id>
      </contributor>
      <comment>/* लेख मेटिएको सम्बन्धमा */ जवाफ</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3572" xml:space="preserve">{{ढाँचा:नमस्ते|realName=|name=राज कुमार रिजाल}}

-- [[User:नेपाली विकिपिडिया स्वागत|नेपाली विकिपिडिया स्वागत]] ([[User talk:नेपाली विकिपिडिया स्वागत|कुरा गर्ने]]) १२:१८, २४ फेब्रुअरी २०२२ (नेपाली समय)
{{subst:db-vandalism-deleted|रिजालहरुको कुल पुजाको ऐतिहाँसिक विवरण र विधि|nowelcome=|{{{key1}}}={{{value1}}}|{{{key2}}}={{{value2}}}|{{{key3}}}={{{value3}}}}}&lt;!-- Template:Db-csd-deleted-custom --&gt; [[User:Nirmal Dulal|&lt;span style=&quot;text-shadow:gray 3px 3px 2px;&quot;&gt;&lt;font color=&quot;#000&quot;&gt;'''''निर्मल दुलाल'''''&lt;/font&gt;&lt;/span&gt;]]&amp;nbsp;[[User Talk:Nirmal Dulal|&lt;span style=&quot;text-shadow:gray 3px 3px 2px;&quot;&gt;&lt;sup&gt;(&lt;font color=&quot;#0272FD&quot;&gt;कुरा गर्नुहोस&lt;/font&gt;)&lt;/sup&gt;&lt;/span&gt;]]  १५:४१, १० अगस्ट २०२२ (नेपाली समय)

:मैले के हि बुझ्न सकिन [[User:राज कुमार रिजाल|राज कुमार रिजाल]] ([[User talk:राज कुमार रिजाल|कुरा गर्ने]]) १३:३६, ११ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय)

== लेख मेटिएको सम्बन्धमा ==

रिजालहरुको कुल पुजाको ऐतिहाँसिक विवरण र विधि नामक लेख मेटाउनु भएको छ के कारणले हो ? जानकारी पाउनपाए सुधार गरि पुन समाबेश गर्ने थिए । [[User:राज कुमार रिजाल|राज कुमार रिजाल]] ([[User talk:राज कुमार रिजाल|कुरा गर्ने]]) १३:१२, ११ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय)
: नमस्ते राज कुमार रिजालज्यु, सर्वप्रथम त नेपाली विकिपिडियामा योगदान गर्नुभएकोमा धन्यवाद दिन चाहन्छु। तपाईंले सिर्जना गर्नुभएको लेखमा किताबहरू, पत्रपत्रिकाहरू, इत्यादिको कुनै सन्दर्भ छैन। त्यस कारणले गर्दा तपाईंको लेख मेटाइएको थियो। थप जानकारीको लागि कृपया [[विकिपिडिया:प्रमाणिकता]]मा भ्रमण गर्नुहोस्। यदि तपाइँ एक लेख कस्तो हुनुपर्छ जान्न चाहनुहुन्छ भने, कृपया [[शिलु महादेव मन्दिर]]लाई हेर्नुहोस्। यदि तपाइँसँग थप प्रश्नहरू छन् भने कृपया मलाई थाहा दिनुहोस्। धन्यवाद --[[User:बडा काजी|बडा काजी]] ([[User talk:बडा काजी|कुरा गर्ने]]) १७:०३, ११ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय)</text>
      <sha1>171szvv5pyfxz1k5kgvvrmpvthlra6m</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>स्पिडटेस्ट डटनेट</title>
    <ns>0</ns>
    <id>126294</id>
    <revision>
      <id>1073417</id>
      <parentid>1071966</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T16:44:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>हिमाल सुबेदी</username>
        <id>30817</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>हिमाल सुबेदी ले [[स्पीडटेस्ट डटनेट]] मा पुनर्निर्देश नछोडि त्यसलाई [[स्पिडटेस्ट डटनेट]] मा सारेको हो</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="10186" xml:space="preserve">{{Infobox software
| title                  = स्पीडटेस्ट डटनेट
| name                   = 
| logo                   = Speedtest.net logo.svg
| logo alt               = ऊकला द्वारा स्पीडटेस्ट
| logo caption           = 
| screenshot             = Speedtest By Ookla Screenshot on iOS.jpg
| screenshot size        = 200px
| screenshot alt         = 
| caption                = [[आइओएस]] मा स्पीडटेस्ट डटनेट एपको स्क्रिनसट
| collapsible            = &lt;!-- Any text here will collapse the screenshot. --&gt;
| author                 = ऊकला
| developer              = [[जिफ डेभिस]]
| released               = {{Start date and age|2006|04|01|df=yes/no}}
| discontinued           = &lt;!-- Set to yes if software is discontinued, otherwise omit. --&gt;
| ver layout             = stacked
| latest release version = {{Multiple releases
  |branch1 = Android
  |version1 = 4.6.16
  |date1= {{Start date and age|2021|12|22|df=yes}}&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.apkmirror.com/apk/ookla/speedtest/|title=Speedtest by Ookla APKs|website=APKMirror}}&lt;/ref&gt;

  |branch2 = iOS/iPadOS/tvOS
  |version2 = 4.3.15
  |date2 = {{Start date and age|2021|12|22|df=yes}}&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://apps.apple.com/app/id300704847|title=Speedtest by Ookla|website=App Store|language=en-us}}&lt;/ref&gt;

  |branch3 = macOS
  |version3 = 1.24
  |date3 = {{Start date and age|2021|12|06|df=yes}}&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://apps.apple.com/app/id1153157709|title=Speedtest by Ookla|website=Mac App Store|language=en-us}}&lt;/ref&gt;

  |branch4= Chrome Web Store
  |version4 = 1.0.9.9
  |date4 = {{Start date and age|2021|04|14|df=yes}}&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://chrome.google.com/webstore/detail/speedtest-by-ookla/pgjjikdiikihdfpoppgaidccahalehjh|title=Speedtest by Ookla|website=chrome.google.com|language=en}}&lt;/ref&gt;

  }}
| repo                   = &lt;!-- {{URL|example.org}} --&gt;
| programming language   = 
| operating system       = [[विन्डोज १०]], [[वेबसाइट]], [[एन्ड्रोइड (सञ्चालन प्रणाली)|एन्ड्रोइड]], [[आइओएस]], [[एप्पल टीवी]], [[माकओएस|माक]], [[क्रोम वेब स्टोर]]
| size                   = 
| language               = English, French, German, Italian, Russian, Spanish, Indonesian, Polish, Portuguese, Swedish, Dutch
| language count         = ११
| language footnote      = 
| genre                  = Internet Speed Test
| license                = [[Freeware]]
| website                = {{URL|www.speedtest.net|स्पीडटेस्ट.नेट}}
| standard               = 
| AsOf                   = 
}}

'''स्पीडटेस्ट डटनेट''', '''ऊकला'''  '''द्वारा स्पीडटेस्ट''' को रूपमा पनि चिनिन्छ, एक वेब सेवा हो जसले इन्टरनेट पहुँच प्रदर्शन मेट्रिक्स, जस्तै जडान डेटा दर र विलम्बताको निःशुल्क विश्लेषण प्रदान गर्दछ। यो '''ऊकला''' को फ्ल्यागशिप उत्पादन हो, वेब परीक्षण र नेटवर्क डायग्नोस्टिक्स कम्पनी 2006 मा स्थापित, र सिएटल, वाशिंगटन, संयुक्त राज्य अमेरिका मा आधारित। &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.fosters.com/article/20110322/gjlifestyles/110319582|title=Mike Apgar, co-founder of Ookla, global leader in broadband speed testing|last=Hintze|first=Lynnette|date=2011-03-22|website=[[Daily Inter Lake]] / fosters.com|language=en|accessdate=2020-10-06}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.ookla.com/about|title=About Ookla|website=www.ookla.com|language=en|accessdate=2020-10-06}}&lt;/ref&gt;

सेवाले लगभग 11,000 भौगोलिक रूपमा फैलिएको सर्भरहरू (अगस्ट 2021 सम्म) विरुद्ध इन्टरनेट जडानको डेटा थ्रुपुट ( ''गति'' ) र विलम्बता ( ''जडान ढिलाइ'' ) मापन गर्दछ। &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://www.speedtest.net/about/knowledge/faq|title=Speedtest Frequently Asked Questions|website=www.speedtest.net|accessdate=2021-08-01}}&lt;/ref&gt; प्रत्येक परीक्षणले डाउनलोड दिशाको लागि डाटा दर मापन गर्दछ, जस्तै सर्भरबाट प्रयोगकर्ता कम्प्युटरमा, र अपलोड डाटा दर, अर्थात् प्रयोगकर्ताको कम्प्युटरबाट सर्भरमा। परीक्षणहरू प्रयोगकर्ताको [[वेब ब्राउजर]] भित्र वा अनुप्रयोगहरू भित्र गरिन्छ। {{As of|September 2018}}  , 21 बिलियन भन्दा बढी गति परीक्षण पूरा भएको छ। &lt;ref name=&quot;test&quot;&gt;[https://speedtest.net See tests completed on page.]&lt;/ref&gt;

परीक्षणहरू पहिले OSI मोडेलको तह 7 मा हाइपरटेक्स्ट ट्रान्सफर प्रोटोकल (HTTP) प्रयोग गरेर प्रदर्शन गरिएको थियो। थप शुद्धता सुधार गर्न, Speedtest.net ले अब प्रत्यक्ष प्रसारण नियन्त्रण प्रोटोकल (TCP) सकेटहरू मार्फत परीक्षणहरू गर्दछ र सर्भरहरू र ग्राहकहरू बीच सञ्चारको लागि अनुकूलन प्रोटोकल प्रयोग गर्दछ।

साइटले परीक्षण परिणामहरूमा आधारित विस्तृत तथ्याङ्कहरू पनि प्रदान गर्दछ। यो डाटा विश्वभर इन्टरनेट पहुँच डाटा दरहरूको विश्लेषणमा धेरै प्रकाशनहरू द्वारा प्रयोग गरिएको छ। &lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://news.bbc.co.uk/2/hi/technology/7098992.stm|title=Broadband speeds around the world|date=December 2, 2007|work=[[BBC News]]|access-date=November 13, 2011}}&lt;/ref&gt; &lt;ref name=&quot;NZ_Herald_10454199&quot;&gt;{{Cite news|url=http://www.nzherald.co.nz/technology/news/article.cfm?c_id=5&amp;objectid=10454199|title=The truth about Kiwi broadband|last=Greenop, Matt|date=July 27, 2007|work=[[The New Zealand Herald]]|access-date=November 13, 2011}}&lt;/ref&gt; &lt;ref&gt;{{Cite news|url=http://www.theage.com.au/news/opinion/hey-telstra-forget-about-broadband/2007/06/23/1182019431084.html|title=Hey Telstra, forget about broadband|last=Lane, Terry|date=June 24, 2007|work=[[The Age]]|access-date=November 13, 2011|author-link=Terry Lane}}&lt;/ref&gt;

== इतिहास ==
Speedtest.net को मालिक र अपरेटर, Ookla, 2006 मा साझेदार माइक Apgar र Doug Suttles द्वारा स्थापित भएको थियो। सटलले ओक्ला नामको सुझाव दिए किनभने उनीसँग पहिले नै आफ्नो पाल्तु बिरालोको सम्मानमा Ookla.com डोमेन नामको स्वामित्व थियो, जसलाई टिभी श्रृंखला ''थन्डर द बार्बेरियनमा'' एक क्यारेक्टरको लागि नाम दिइएको थियो। &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.fosters.com/article/20110322/gjlifestyles/110319582|title=Mike Apgar, co-founder of Ookla, global leader in broadband speed testing|last=Hintze|first=Lynnette|date=2011-03-22|website=[[Daily Inter Lake]] / fosters.com|language=en|accessdate=2020-10-06}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFHintze2011&quot;&gt;Hintze, Lynnette (2011-03-22). &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

2011 को अनुसार, Ookla ले 80% बजार साझेदारी दावी गर्यो र शीर्ष 1000 सबैभन्दा लोकप्रिय वेबसाइटहरू मध्ये एक थियो। त्यतिबेला, Ookla ले आफ्नो राजस्व मुख्यतया कस्टम स्पीड टेस्ट र प्रोप्राइटरी टेस्टिङ सफ्टवेयर लाइसेन्सका लागि कम्पनीहरूले तिरेको शुल्कबाट प्राप्त गर्यो। ग्राहकहरूले कथित रूपमा [[सिएनएन|CNN]] र Disney जस्ता मिडिया कम्पनीहरू र [[एटी एन्ड टी|AT&amp;T]], Verizon, र CenturyLink जस्ता दूरसंचार प्रदायकहरू समावेश गरेका थिए। &lt;ref name=&quot;:0&quot;&gt;{{Cite web|url=https://www.fosters.com/article/20110322/gjlifestyles/110319582|title=Mike Apgar, co-founder of Ookla, global leader in broadband speed testing|last=Hintze|first=Lynnette|date=2011-03-22|website=[[Daily Inter Lake]] / fosters.com|language=en|accessdate=2020-10-06}}&lt;cite class=&quot;citation web cs1&quot; data-ve-ignore=&quot;true&quot; id=&quot;CITEREFHintze2011&quot;&gt;Hintze, Lynnette (2011-03-22). &lt;/cite&gt;&lt;/ref&gt;

== यो पनि हेर्नुहोस् ==

== सन्दर्भहरू ==
{{Reflist}}</text>
      <sha1>nk7yokkysphdo6ajkaj5j5n7tnrp4y5</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>पहेंलो</title>
    <ns>0</ns>
    <id>126568</id>
    <redirect title="पहेँलो" />
    <revision>
      <id>1073410</id>
      <timestamp>2022-08-10T12:48:48Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>बडा काजी</username>
        <id>52836</id>
      </contributor>
      <comment>सिर्जना</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="32" xml:space="preserve">#REDIRECT [[पहेँलो]]</text>
      <sha1>hkfp9fluvblsordvz728wtuif1ngzgq</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>प्रयोगकर्ता वार्ता:Yunisha cheetri</title>
    <ns>3</ns>
    <id>126569</id>
    <revision>
      <id>1073412</id>
      <timestamp>2022-08-10T13:51:17Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>नेपाली विकिपिडिया स्वागत</username>
        <id>28168</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ढाँचा:नमस्ते|स्वागतम्]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="416" xml:space="preserve">{{ढाँचा:नमस्ते|realName=|name=Yunisha cheetri}}

-- [[User:नेपाली विकिपिडिया स्वागत|नेपाली विकिपिडिया स्वागत]] ([[User talk:नेपाली विकिपिडिया स्वागत|कुरा गर्ने]]) १९:३६, १० अगस्ट २०२२ (नेपाली समय)</text>
      <sha1>nh6ozo6puf1oo0y54ce5jb0a8p8vxvl</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>प्रयोगकर्ता वार्ता:अनिता बहरा</title>
    <ns>3</ns>
    <id>126570</id>
    <revision>
      <id>1073413</id>
      <timestamp>2022-08-10T15:03:37Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>नेपाली विकिपिडिया स्वागत</username>
        <id>28168</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ढाँचा:नमस्ते|स्वागतम्]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="429" xml:space="preserve">{{ढाँचा:नमस्ते|realName=|name=अनिता बहरा}}

-- [[User:नेपाली विकिपिडिया स्वागत|नेपाली विकिपिडिया स्वागत]] ([[User talk:नेपाली विकिपिडिया स्वागत|कुरा गर्ने]]) २०:४८, १० अगस्ट २०२२ (नेपाली समय)</text>
      <sha1>a710v99fq634gltohxwyvyvs0v6oubc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>प्रयोगकर्ता वार्ता:Gaurab121</title>
    <ns>3</ns>
    <id>126571</id>
    <revision>
      <id>1073415</id>
      <timestamp>2022-08-10T16:37:59Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>नेपाली विकिपिडिया स्वागत</username>
        <id>28168</id>
      </contributor>
      <minor />
      <comment>[[ढाँचा:नमस्ते|स्वागतम्]]</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="410" xml:space="preserve">{{ढाँचा:नमस्ते|realName=|name=Gaurab121}}

-- [[User:नेपाली विकिपिडिया स्वागत|नेपाली विकिपिडिया स्वागत]] ([[User talk:नेपाली विकिपिडिया स्वागत|कुरा गर्ने]]) २२:२२, १० अगस्ट २०२२ (नेपाली समय)</text>
      <sha1>rqvlduh86sw55nbotwiw26hwlamnwn9</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>गन्यापधुरा</title>
    <ns>0</ns>
    <id>126572</id>
    <revision>
      <id>1073423</id>
      <timestamp>2022-08-10T18:58:34Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>बडा काजी</username>
        <id>52836</id>
      </contributor>
      <comment>सिर्जना</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3105" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
| name                            = गन्यापधुरा गाउँपालिका
| settlement_type                 = [[नेपालका गाउँपालिकाहरू|गाउँपालिका]]
| pushpin_map                     = Nepal Sudurpashchim Province#Nepal
| pushpin_map_caption             = सुदूरपश्चिम प्रदेशमा रहेको स्थान
| coordinates                     = {{coord|29.24|80.679|display=title,inline|region:NP_type:adm2nd_source:unmaps-newiki}}
| subdivision_type                = देश
| subdivision_name                = {{flag|नेपाल}}
| subdivision_type1               = [[नेपालका प्रदेशहरू|प्रदेश]]
| subdivision_name1               = [[सुदूरपश्चिम प्रदेश]]
| subdivision_type2               = [[नेपालका जिल्लाहरू|जिल्ला]]
| subdivision_name2               = [[डडेल्धुरा जिल्ला|डडेल्धुरा]]
| seat_type                       = [[राजधानी]]
| seat                            = 
| government_type                 = गाउँपालिका
| unit_pref                       = Metric
| area_total_km2                  = 
| population_as_of                = [[एघारौँ राष्ट्रिय जनगणना २०६८|२०६८]]
| population_total                = १५, ०९३
| population_density_km2          = auto
| website                         = [https://ganyapadhuramun.gov.np/ आधिकारिक वेबसाइट]
}}
'''गन्यापधुरा गाउँपालिका''' [[डडेल्धुरा जिल्ला]]को ५ [[गाउँपालिका]] मध्येको एक गाउँपालिका हो।

नेपालको [[एघारौँ राष्ट्रिय जनगणना २०६८]] अनुसार गन्यापधुरा गाउँपालिकाको कुल जनसंख्या १५, ०९३ छ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://ganyapadhuramun.gov.np/content/%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B7%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%A4-%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%9A%E0%A4%AF|title=संक्षिप्त परिचय|website=गन्यापधुरा गाउँपालिका|accessdate=२६ श्रावण २०७९}}&lt;/ref&gt;

== सन्दर्भ सामग्रीहरू ==
{{सन्दर्भसूची}}

== बाह्य कडीहरू ==

* [https://ganyapadhuramun.gov.np/ आधिकारिक वेबसाइट]

{{डडेल्धुरा जिल्लाका स्थानीय तहहरू}}

{{नेपाली स्थल जगलेख}}
[[श्रेणी:नेपालका गाउँपालिकाहरू]]
[[श्रेणी:डडेल्धुरा जिल्लाका ठाउँहरू]]</text>
      <sha1>4lfv0irau2wiyplrxuxcmxejf0j1tvs</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>गन्यापधुरा गाउँपालिका</title>
    <ns>0</ns>
    <id>126573</id>
    <redirect title="गन्यापधुरा" />
    <revision>
      <id>1073424</id>
      <timestamp>2022-08-10T18:58:54Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>बडा काजी</username>
        <id>52836</id>
      </contributor>
      <comment>सिर्जना</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="44" xml:space="preserve">#REDIRECT [[गन्यापधुरा]]</text>
      <sha1>rwwhib5hj1g5uzmo482ufuyvo5b58pg</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>वार्तालाप:गन्यापधुरा</title>
    <ns>1</ns>
    <id>126574</id>
    <revision>
      <id>1073425</id>
      <timestamp>2022-08-10T18:59:01Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>बडा काजी</username>
        <id>52836</id>
      </contributor>
      <comment>{{विकिपरियोजना नेपाल}}</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="56" xml:space="preserve">{{विकिपरियोजना नेपाल}}</text>
      <sha1>p4veb87evutnrxfa5rztsplkqlt8q5x</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>नवदुर्गा गाउँपालिका</title>
    <ns>0</ns>
    <id>126575</id>
    <revision>
      <id>1073426</id>
      <timestamp>2022-08-10T19:06:23Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>बडा काजी</username>
        <id>52836</id>
      </contributor>
      <comment>सिर्जना</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3077" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
| name                            = गन्यापधुरा गाउँपालिका
| settlement_type                 = [[नेपालका गाउँपालिकाहरू|गाउँपालिका]]
| pushpin_map                     = Nepal Sudurpashchim Province#Nepal
| pushpin_map_caption             = सुदूरपश्चिम प्रदेशमा रहेको स्थान
| coordinates                     = {{coord|29.35|80.70|display=title,inline|region:NP_type:adm2nd_source:unmaps-newiki}}
| subdivision_type                = देश
| subdivision_name                = {{flag|नेपाल}}
| subdivision_type1               = [[नेपालका प्रदेशहरू|प्रदेश]]
| subdivision_name1               = [[सुदूरपश्चिम प्रदेश]]
| subdivision_type2               = [[नेपालका जिल्लाहरू|जिल्ला]]
| subdivision_name2               = [[डडेल्धुरा जिल्ला|डडेल्धुरा]]
| seat_type                       = [[राजधानी]]
| seat                            = 
| government_type                 = गाउँपालिका
| unit_pref                       = Metric
| area_total_km2                  = 
| population_as_of                = [[एघारौँ राष्ट्रिय जनगणना २०६८|२०६८]]
| population_total                = १९, ९५७
| population_density_km2          = auto
| website                         = [https://navadurgamun.gov.np/ आधिकारिक वेबसाइट]
}}
'''नवदुर्गा गाउँपालिका''' [[डडेल्धुरा जिल्ला]]को ५ [[गाउँपालिका]] मध्येको एक गाउँपालिका हो।

नेपालको [[एघारौँ राष्ट्रिय जनगणना २०६८]] अनुसार नवदुर्गा गाउँपालिकाको कुल जनसंख्या १९, ९५७ छ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://navadurgamun.gov.np/content/%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B7%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%A4-%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%9A%E0%A4%AF|title=संक्षिप्त परिचय|website=नवदुर्गा गाउँपालिका|accessdate=२६ श्रावण २०७९}}&lt;/ref&gt;

== सन्दर्भ सामग्रीहरू ==
{{सन्दर्भसूची}}

== बाह्य कडीहरू ==

* [https://navadurgamun.gov.np/ आधिकारिक वेबसाइट]

{{डडेल्धुरा जिल्लाका स्थानीय तहहरू}}

{{नेपाली स्थल जगलेख}}
[[श्रेणी:नेपालका गाउँपालिकाहरू]]
[[श्रेणी:डडेल्धुरा जिल्लाका ठाउँहरू]]</text>
      <sha1>0ouun3e0eljbhxzj1wah4a9x2f0j5kl</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1073433</id>
      <parentid>1073426</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T19:24:38Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>बडा काजी</username>
        <id>52836</id>
      </contributor>
      <comment>नवदुर्गा</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="3071" xml:space="preserve">{{Infobox settlement
| name                            = नवदुर्गा गाउँपालिका
| settlement_type                 = [[नेपालका गाउँपालिकाहरू|गाउँपालिका]]
| pushpin_map                     = Nepal Sudurpashchim Province#Nepal
| pushpin_map_caption             = सुदूरपश्चिम प्रदेशमा रहेको स्थान
| coordinates                     = {{coord|29.35|80.70|display=title,inline|region:NP_type:adm2nd_source:unmaps-newiki}}
| subdivision_type                = देश
| subdivision_name                = {{flag|नेपाल}}
| subdivision_type1               = [[नेपालका प्रदेशहरू|प्रदेश]]
| subdivision_name1               = [[सुदूरपश्चिम प्रदेश]]
| subdivision_type2               = [[नेपालका जिल्लाहरू|जिल्ला]]
| subdivision_name2               = [[डडेल्धुरा जिल्ला|डडेल्धुरा]]
| seat_type                       = [[राजधानी]]
| seat                            = 
| government_type                 = गाउँपालिका
| unit_pref                       = Metric
| area_total_km2                  = 
| population_as_of                = [[एघारौँ राष्ट्रिय जनगणना २०६८|२०६८]]
| population_total                = १९, ९५७
| population_density_km2          = auto
| website                         = [https://navadurgamun.gov.np/ आधिकारिक वेबसाइट]
}}
'''नवदुर्गा गाउँपालिका''' [[डडेल्धुरा जिल्ला]]को ५ [[गाउँपालिका]] मध्येको एक गाउँपालिका हो।

नेपालको [[एघारौँ राष्ट्रिय जनगणना २०६८]] अनुसार नवदुर्गा गाउँपालिकाको कुल जनसंख्या १९, ९५७ छ।&lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://navadurgamun.gov.np/content/%E0%A4%B8%E0%A4%82%E0%A4%95%E0%A5%8D%E0%A4%B7%E0%A4%BF%E0%A4%AA%E0%A5%8D%E0%A4%A4-%E0%A4%AA%E0%A4%B0%E0%A4%BF%E0%A4%9A%E0%A4%AF|title=संक्षिप्त परिचय|website=नवदुर्गा गाउँपालिका|accessdate=२६ श्रावण २०७९}}&lt;/ref&gt;

== सन्दर्भ सामग्रीहरू ==
{{सन्दर्भसूची}}

== बाह्य कडीहरू ==

* [https://navadurgamun.gov.np/ आधिकारिक वेबसाइट]

{{डडेल्धुरा जिल्लाका स्थानीय तहहरू}}

{{नेपाली स्थल जगलेख}}
[[श्रेणी:नेपालका गाउँपालिकाहरू]]
[[श्रेणी:डडेल्धुरा जिल्लाका ठाउँहरू]]</text>
      <sha1>9xzeid4vpbviubcuypvj58i8yi11u45</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>भागेश्वर गाउँपालिका</title>
    <ns>0</ns>
    <id>126576</id>
    <redirect title="भागेश्वर" />
    <revision>
      <id>1073428</id>
      <timestamp>2022-08-10T19:11:18Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>बडा काजी</username>
        <id>52836</id>
      </contributor>
      <comment>सिर्जना</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="38" xml:space="preserve">#REDIRECT [[भागेश्वर]]</text>
      <sha1>50axw91i8mj5ve320c8gqoral1ey8uv</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>अजयमेरु गाउँपालिका</title>
    <ns>0</ns>
    <id>126577</id>
    <redirect title="अजयमेरु" />
    <revision>
      <id>1073430</id>
      <timestamp>2022-08-10T19:16:06Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>बडा काजी</username>
        <id>52836</id>
      </contributor>
      <comment>सिर्जना</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="35" xml:space="preserve">#REDIRECT [[अजयमेरु]]</text>
      <sha1>rpn62v0f363xnnkorkytb93j4un199f</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>आलिताल गाउँपालिका</title>
    <ns>0</ns>
    <id>126578</id>
    <redirect title="आलिताल" />
    <revision>
      <id>1073435</id>
      <timestamp>2022-08-10T19:28:25Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>बडा काजी</username>
        <id>52836</id>
      </contributor>
      <comment>सिर्जना</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="32" xml:space="preserve">#REDIRECT [[आलिताल]]</text>
      <sha1>frq043m687n6o3l2mf3jd2j402uvgnc</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>बिक्रोय डटकम</title>
    <ns>0</ns>
    <id>126579</id>
    <revision>
      <id>1073449</id>
      <timestamp>2022-08-10T20:32:36Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikilingual</username>
        <id>57782</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1099765468|Bikroy.com]]&quot; पृष्ठलाई अनुवाद गरि सृजना गरियो</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4266" xml:space="preserve">{{Infobox website
| name = Bikroy.com
| logo = Bikroy-logo.svg
| logo_size = 220
| logo_caption = 
| screenshot = 
| caption = 
| collapsible = 
| collapsetext = 
| type = Marketplace
| language = [[Bengali language|Bengali]], English
| owner = [[Saltside Technologies]]
| url = {{URL|bikroy.com}}
| commercial = Yes
| registration = Optional
| launch_date = 1 June 2012
| current_status = Active
| footnotes = 
}}

'''बिक्रोय डटकम''' [[बङ्गलादेश|बंगलादेशमा]] सञ्चालन हुने एक [[वर्गीकृत विज्ञापनहरू|वर्गीकृत विज्ञापन]] वेबसाइट हो। Bikroy.com अंग्रेजी र [[बङ्गाली भाषा|बंगालीमा]] उपलब्ध छ।

== अवलोकन ==
बिक्रोय डटकम २०१२ मा सुरु भएको थियो र यसमा कार र सवारी, सम्पत्ति, इलेक्ट्रोनिक्स, घरेलु उपकरण र व्यक्तिगत वस्तुहरू, खेलकुद र शौक वस्तुहरू, र रोजगारीहरू लगायतका लागि निजी र व्यावसायिक विज्ञापनहरूमा समर्पित खण्डहरू छन्।

वर्गीकृत विज्ञापनहरू हाल बिक्रोय डटकम मा राखिएका छन् र ६० दिनको अवधिसम्म साइटमा रहन्छन्। बिक्रोय डटकम अंग्रेजी र [[बङ्गाली भाषा|बंगालीमा]] उपलब्ध छ।

&lt;ref name=&quot;bdnews24&quot;&gt;{{Cite news|url=http://www.banglanews24.com/English/detailsnews.php?nssl=b8d22572681798f5658571ff652ca32f&amp;nttl=2012102655967|title=Bikroy.com launched in BD|date=18 October 2012|work=Banglanews24.com|access-date=7 January 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130512011506/http://www.banglanews24.com/English/detailsnews.php?nssl=b8d22572681798f5658571ff652ca32f|archive-date=12 May 2013}}&lt;/ref&gt; अक्टोबर २०१२ मा [[ढाका|ढाकामा]] आयोजित औपचारिक पत्रकार सम्मेलन कार्यक्रम पछि यो साइट स्थानीय मिडिया स्पटलाइटमा आयो।

== पृष्ठभूमि ==
बिक्रोयको स्वामित्व विश्वव्यापी प्राविधिक फर्म - साल्टसाइड टेक्नोलोजीजको छ। Saltside Technologies जनवरी २०१५ को रूपमा US$ 65 मिलियन कोषको साथ स्वीडेनमा आधारित, अन्तिम चरणको उद्यम वित्त पोषित कम्पनी हो। हाल{{When|date=July 2022}} &lt;sup class=&quot;noprint Inline-Template&quot; style=&quot;white-space:nowrap;&quot;&gt;&amp;#x5D;&lt;/sup&gt;, Saltside Technologies ले बंगलादेशमा Bikroy.com बाहेक [[घाना|घानामा]] Tonaton.com, &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://tonaton.com/|title=Tonaton.com}}&lt;/ref&gt; [[नाइजेरिया|नाइजेरियामा]] Efritin.com र [[श्रीलङ्का|श्रीलंकामा]] [[इकमान डटएलके|Ikman.lk]] जस्ता वर्गीकृत साइटहरू स्थापना गरेको छ। &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://thenordicweb.com/65m-in-funding-and-500-employees-an-interview-with-the-ceo-of-swedens-biggest-under-the-radar-success/|title=$65M in funding and 500+ employees, an interview with the CEO of Sweden's biggest under-the-radar success|last=Murray|first=Neil|website=The Nordic Web|language=en-US|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190428075806/https://thenordicweb.com/65m-in-funding-and-500-employees-an-interview-with-the-ceo-of-swedens-biggest-under-the-radar-success/|archivedate=2019-04-28|accessdate=2019-04-28}}&lt;/ref&gt;</text>
      <sha1>clj97j1xyp2ps688yhhdi9vqshh5wji</sha1>
    </revision>
    <revision>
      <id>1073450</id>
      <parentid>1073449</parentid>
      <timestamp>2022-08-10T20:36:20Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Wikilingual</username>
        <id>57782</id>
      </contributor>
      <comment>&quot;[[:en:Special:Redirect/revision/1099765468|Bikroy.com]]&quot; पृष्ठलाई अनुवाद गरि सृजना गरियो</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="4464" xml:space="preserve">{{Infobox website
| name = Bikroy.com
| logo = Bikroy-logo.svg
| logo_size = 220
| logo_caption = 
| screenshot = 
| caption = 
| collapsible = 
| collapsetext = 
| type = Marketplace
| language = [[Bengali language|Bengali]], English
| owner = [[Saltside Technologies]]
| url = {{URL|bikroy.com}}
| commercial = Yes
| registration = Optional
| launch_date = 1 June 2012
| current_status = Active
| footnotes = 
}}

'''बिक्रोय डटकम''' [[बङ्गलादेश|बंगलादेशमा]] सञ्चालन हुने एक [[वर्गीकृत विज्ञापनहरू|वर्गीकृत विज्ञापन]] वेबसाइट हो। बिक्रोय डटकम अंग्रेजी र [[बङ्गाली भाषा|बंगालीमा]] उपलब्ध छ।

== अवलोकन ==
बिक्रोय डटकम २०१२ मा सुरु भएको थियो र यसमा कार र सवारी, सम्पत्ति, इलेक्ट्रोनिक्स, घरेलु उपकरण र व्यक्तिगत वस्तुहरू, खेलकुद र शौक वस्तुहरू, र रोजगारीहरू लगायतका लागि निजी र व्यावसायिक विज्ञापनहरूमा समर्पित खण्डहरू छन्।

वर्गीकृत विज्ञापनहरू हाल बिक्रोय डटकम मा राखिएका छन् र ६० दिनको अवधिसम्म साइटमा रहन्छन्। बिक्रोय डटकम अंग्रेजी र [[बङ्गाली भाषा|बंगालीमा]] उपलब्ध छ।

&lt;ref name=&quot;bdnews24&quot;&gt;{{Cite news|url=http://www.banglanews24.com/English/detailsnews.php?nssl=b8d22572681798f5658571ff652ca32f&amp;nttl=2012102655967|title=Bikroy.com launched in BD|date=18 October 2012|work=Banglanews24.com|access-date=7 January 2013|archive-url=https://web.archive.org/web/20130512011506/http://www.banglanews24.com/English/detailsnews.php?nssl=b8d22572681798f5658571ff652ca32f|archive-date=12 May 2013}}&lt;/ref&gt; अक्टोबर २०१२ मा [[ढाका|ढाकामा]] आयोजित औपचारिक पत्रकार सम्मेलन कार्यक्रम पछि यो साइट स्थानीय मिडिया स्पटलाइटमा आयो।

== पृष्ठभूमि ==
बिक्रोयको स्वामित्व विश्वव्यापी प्राविधिक फर्म - साल्टसाइड टेक्नोलोजीजको छ। Saltside Technologies जनवरी २०१५ को रूपमा US$ 65 मिलियन कोषको साथ स्वीडेनमा आधारित, अन्तिम चरणको उद्यम वित्त पोषित कम्पनी हो। हाल{{When|date=July 2022}} &lt;sup class=&quot;noprint Inline-Template&quot; style=&quot;white-space:nowrap;&quot;&gt;&amp;#x5D;&lt;/sup&gt;, Saltside Technologies ले बंगलादेशमा Bikroy.com बाहेक [[घाना|घानामा]] Tonaton.com, &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://tonaton.com/|title=Tonaton.com}}&lt;/ref&gt; [[नाइजेरिया|नाइजेरियामा]] Efritin.com र [[श्रीलङ्का|श्रीलंकामा]] [[इकमान डटएलके|Ikman.lk]] जस्ता वर्गीकृत साइटहरू स्थापना गरेको छ। &lt;ref&gt;{{Cite web|url=https://thenordicweb.com/65m-in-funding-and-500-employees-an-interview-with-the-ceo-of-swedens-biggest-under-the-radar-success/|title=$65M in funding and 500+ employees, an interview with the CEO of Sweden's biggest under-the-radar success|last=Murray|first=Neil|website=The Nordic Web|language=en-US|archiveurl=https://web.archive.org/web/20190428075806/https://thenordicweb.com/65m-in-funding-and-500-employees-an-interview-with-the-ceo-of-swedens-biggest-under-the-radar-success/|archivedate=2019-04-28|accessdate=2019-04-28}}&lt;/ref&gt;

== सन्दर्भहरू ==
{{Reflist}}

== बाह्य लिङ्कहरू ==

* {{Official website|bikroy.com}}
* [https://blog.bikroy.com/ Bikroy Blog]</text>
      <sha1>qv2tjvvmwmrpu0hixavr1ppn9pytl4r</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>प्रयोगकर्ता वार्ता:Velimir Ivanovic</title>
    <ns>3</ns>
    <id>126581</id>
    <revision>
      <id>1073468</id>
      <timestamp>2022-08-11T07:24:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>Liuxinyu970226</username>
        <id>6987</id>
      </contributor>
      <comment>नयाँ पृष्ठ: &lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt; == Global ban proposal notification == Apologies for writing in English. {{int:Please-translate}} There is an on-going discussion about a proposal that you be globally banned from editing all Wikimedia projects. You are invited to participate at [[:m:Requests for comment/Global ban for Velimir Ivanovic|Requests for comment/Global ban for Velimir Ivanovic]] on Meta-Wiki. {{int:Feedback-thanks-title}} ~~~~</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="632" xml:space="preserve">&lt;div lang=&quot;en&quot; dir=&quot;ltr&quot; class=&quot;mw-content-ltr&quot;&gt;
== Global ban proposal notification ==
Apologies for writing in English. {{int:Please-translate}}
There is an on-going discussion about a proposal that you be globally banned from editing all Wikimedia projects. You are invited to participate at [[:m:Requests for comment/Global ban for Velimir Ivanovic|Requests for comment/Global ban for Velimir Ivanovic]] on Meta-Wiki. {{int:Feedback-thanks-title}} [[User:Liuxinyu970226|Liuxinyu970226]] ([[User talk:Liuxinyu970226|कुरा गर्ने]]) १३:०९, ११ अगस्ट २०२२ (नेपाली समय)</text>
      <sha1>97ycnu2qj65610x97rjau3xrzyb3v68</sha1>
    </revision>
  </page>
  <page>
    <title>प्रयोगकर्ता:राज कुमार रिजाल/प्रयोगस्थल</title>
    <ns>2</ns>
    <id>126582</id>
    <revision>
      <id>1073472</id>
      <timestamp>2022-08-11T08:07:07Z</timestamp>
      <contributor>
        <username>राज कुमार रिजाल</username>
        <id>57048</id>
      </contributor>
      <comment>नयाँ पृष्ठ: {{प्रयोगकर्ता प्रयोगस्थल}} &lt;!-- यो रेखा भन्दा तल सम्पादन गर्नुहोस् --&gt;  कुल के हो ? कुल भनेको वंश हो । कुलघरान व्याक्तिको पहिचान हो । आफ्नो वंशभित्र प्रतिष्ठापुर्व छवि वनाएका पुर्खाहर...</comment>
      <model>wikitext</model>
      <format>text/x-wiki</format>
      <text bytes="25558" xml:space="preserve">{{प्रयोगकर्ता प्रयोगस्थल}}
&lt;!-- यो रेखा भन्दा तल सम्पादन गर्नुहोस् --&gt;

कुल के हो ?
कुल भनेको वंश हो । कुलघरान व्याक्तिको पहिचान हो । आफ्नो वंशभित्र प्रतिष्ठापुर्व छवि वनाएका पुर्खाहरुको चरित्रले आफ्नो कुललाई प्रष्ट गर्छ । त्याग तपस्या र विद्याको माध्यमबाट माथि उठेका जिजुबाजेको आर्सिवाद वंश वृद्धिका लागि उर्जाको श्रोत हुनेहुनाले कुल परम्परालाई निरञ्तरता दिनु कर्म मार्गमा लागेका गृहस्थीहरुको मुख्य कर्तव्य हो भनेर गितामा प्रष्टाइएको छ ।
कुलपुजा के हो र किन गर्ने ?
कुल पुजा भनेको कुलको परम्परा वा शास्त्रिय विधि अनुसार पितृ, ख्याति प्राप्त पुर्खा, कुलका संरक्षक देवाता तथा स्थानिय देविदेवताको निश्चित तिथिमा विधिपुर्वक गरिने पुजा हो वा कुल देवतालाई खुसी बनाउनको लागि विधिपुर्वाक गरिने संस्कार हो । धनन्जय ऋषि कुल अन्तरगत खोटाङ जिल्लामा बसोबासो गरी आएका रिजाल बन्धुहरुले मानि आएका कुल पुजामा देवली, गोठको धुप र थानी गरी ३ वटा छन् जस्को ऐतिहाँसिक विवरण, आवश्यक पुजा सामग्री र विधि तल उल्लेख गरिए अनुसार रहेको छ ।
देवली
१२ भाई १८ मष्ट ८८ हजार ऋषिहरु त्रेता युगमा तिर्थ घुम्न गई सुनको धारा, सुनको पोखरीमा नुहाउदै, घुम्दै र तपस्या गदै हिडे । यसरी तपस्या गर्दै हिडिरहेको आवस्थामा ऋषिमुनिहरुले बिभाजन गर्ने क्रममा क्षेत्रपाल भागमा परिएको भए पनि डुल्ने तपस्या गर्ने क्रममा चेवाङ ऋषिले कामधेनु गाई उत्पती गराई सोहि गाइको अमृत रस (दुध)मा खाना पकाएर ऋषिका संगमा भएका उपस्थितहरुलाई आधार मानि भाग लगाइ भोजन गर्न लाग्दा उपस्थित मध्येबाट १ भाग वढी हुन गयो । यस्तो भएको देखेर यो किन र कसरी भयो भनि आष्चर्य मानी यताउती खोजी गर्दा नजिकैको धुपिको रुखमा भान्जा लुकेर बसेको भेटी उनलाई त्याहाँबाट बोलाई भोजन स्थलमा ल्याई पहिला भोजन गराई पछि अरुले भोजन गरेको हुनाले तिनै भान्जालाई कुलमा राखी जोडि विन्द्राशिणी (भान्जा) र मामा क्षेत्रपाल बनाई २ कुल धनञ्जय ऋषिकुल रिजाल वंशले चलाई आएको किब्बदन्ती रहेको कुल पुजा धामी चिञ्जिवी रिजालले बताउनु भयो । तिनै भान्जा विन्द्राशिणी र मामा क्षेत्रपालका डाग्रे मार्फत कुलपुजा/देवली गरी कुल बुझाउने प्रचालन रिजालहरुमा रहि आएको हो ।
देवली १ वा ३ वा कुनै विजोडी वर्ष पारी प्राय गरेर जुनसुकै मासमा विवाहको लगन जुर्ने महिनामा भान्जा विन्द्राशिणीलाई कोरी पुजा र क्षेत्रपाल मामालाई पुजाको साथमा जिव वलि अर्थात बोकाको वलि चढाएर गर्ने गरिएको छ ।
देवली पुजाको लागि आवश्यक सामग्रीहरु
धुप, नैवेद, जनैसुपाडी, धजापतका, लिङ्गा, काँचोधागो, अविर, जौ, तिल, दुध, फुलपाती, भेटी, चन्दन, पिठो, अक्ष्यता, दियो, कलश, दुना, टपरा, बलिको लागि बोका आदि ।
देवली पुजा विधि
v  भाईबन्धुहरु कुल बोलाएको बेला भेला बसी डाङ्ग्रे मार्फत सोधखोज गरी तिथिमिति तय गर्ने । तत्पस्चात तिथि र बार पारी अन्य बन्धुका घरहरुमा कुल बोलाउने (धामी बस्ने) र सोधखोज गर्ने । हरेक घरहरुको सरसफाई (लिपपोत) गर्ने (चोख्याउने) ।
v   भेलाले तोक गरिएको अघिल्लो रातमा घाँडचम्मर राखेको घरलाई मुलघर (गादीघर) ठानी सोहि घरमा थान थापी कुलधामी बसी पुन सोधखोज गर्ने ।
v  भोलिपल्ट विहान धामी तथा पन्नाहरुले केस काटी चोखो भई पुन कुल बोलाएर पुजा स्थलको मण्डल बार्न स्थानीय सामग्रीहरु जोडीजोडीको दरले तयार गरी गादीघर घुमाई बाटोमा देउराली थान स्थापना गर्ने । देउरालिमा थपना गाड्ने र कुल पुजा स्थलको मण्डल बार्ने (घेरबारा गर्ने) । कुल पुजा मन्दीर सफा गर्ने ।
v  गादी घरमा फिर्ता आई घाँडचम्मर खोली दियो झुल्काउने र घरघरमा वा स्थान अनुकुल बोका (बली) पर्छाउने । विहान गादी घरमा बालेको दियो ननिभोस भनेर रातमा कुर्ने ।
v   अर्को दिन विहान कुल बोलाई कुल पुजाको लागि सोलीडोली (दियो कलाश र त्यसको सुरक्षाको लागि तयार गरिएको डोली), लिङ्गा, बोका, कल्सेउली, कुडेउली, लगाएतका सबै पुजासामग्रीहरु जोडीजोडी पारी बाजागाजा समेत गरी अभिषेक गर्दै गादीघर घुमाई मन्दीर तर्फ जाने । जाँदा देउरालीमा लिङ्गा गाडी थपनामा काँचो धागो वेरी अविर लागाइ दुध धारी ३ फन्का परिक्रमा गरी शुभ साइतमा मन्दीर प्रवेश गर्ने । प्रवेश गर्दा प्रवेश ढोका पुर्व वा पश्चिमबाट हुनुपर्छ ।
v  पुजा सामग्री खिर, बाबर, रोटी, पुवा आदि पकाउने । मन्दीरको भित्री भागमा कुल पुजाको दुबैकोठा (विन्द्रशिणी र क्षेत्रपाल)मा गाइको गोवरले लिपपोत गरी १३/१८ को रेखि लगाई (पक्ष अनुसार उभौली भए ठाडो धेरै र उधौली भए तेस्रो धेरै) पाती, अक्षता, खिर, बाबर र घिउले प्रत्येक आँठामा पुजा गर्ने । वाहिरी भागमा अग्नी जगाउने स्थानको सफाई गरी लिङ्गा गाडी रेखि हालि सम्पुर्ण पुजा सामग्री तयार गरी अग्नी जगाउने । कुलदेताको ब्रामण वाक्यद्धारा हवन (होमादी) गर्ने ।
v  आँठा पुजा र हवन सकिएपछि आहुती दिदै बोका काटी क्षेत्रपाल पुजा कोठाको थपनामा बली दिने ।
v  उल्लेखित सम्पुर्ण कार्य सकिए पछि प्रसादी तयार गरी वितरण गर्ने । आगामी पुजा गर्ने समय तोक गरी सके पछि
v  पुजा विसर्जन गर्ने । तत्पस्चात पुन सोलीडोली, बाजागाजा सहित गादीघर फर्की घाँडचम्मर थन्क्याएपछि कुल पुजा/देवली पुर्ण भएको मानिनेछ ।
 
गोठ धुप (पुजा)
गोठका माहादेव महारुद्र, गैरीगैयाँ, काँडावर्म अैरीवर्म, गोसाई गोसाइनी लगाएतलाई खुसी तुल्याउनाले चौंपाय दौंपायमा हुन सक्ने हैजा, देसान लगाएतका सम्भावित घटना कम भई सुव्यफाव्य हुने परम्परगत मान्यता अनुरुप वर्षको दुइ पटक उभौलि पर्व वैशाखे पुर्णिमा अगाडीको कृष्ण पक्षको द्धादशी तिथि र उधौली पर्व कार्तिके पुर्णिमा अगाडी कृष्ण पक्षको द्धादशी तिथिमा आइतबार र बुधबार छलेर गोठको धुप गर्ने गरिएको छ । कतिपय रिजाल बन्धुहरुले उल्लेखित पुर्णिमा पहिले नगरी पुर्णिमाकै दिन गोठधुप गर्ने गरेको पाइन्छ । स्थान विशेष अगाडीनै पुजा गर्नुको एउटै कारण पुर्णीमाबाट देबिथान (कालिका भगवति थान मझुवा खोटाङ)मा पुजा सुरु हुने भएकोले पुर्णिमाको दिन धुप अक्ष्यता, फुलपाती र दुध धार्न देबिथान लाने गरेको हुनाले त्यो भन्दा पहिले नै गोठका माहादेव महारुद्र, गैरीगैयाँ, काँडावर्मअैरीवर्म, गोसाइ गोसाइनिहरुलाई रुझाइ, बुझाइ सक्नु पर्ने मान्यता अनुरुप यस क्षेत्रमा पुर्णिमा पहिलेनै गोठको धुप गर्ने गरिएको छ ।
गोठधुपको लागि आवश्यक सामग्रीहरुः
धुप, नैवेद, धजापतका, लिङ्गा, काँचोधागो, अविर, जौ, तिल, दुध, फुलपाती, भेटी, चन्दन, पिठो, अक्ष्यता, दियो, कलश, दुना, टपरा, धुपौरो, आदि ।
गोठ धुप विधि
v  मोहि पारेको ठेकीको छातामा राखेको नौनीले झरीलो कोइला सहितको धुपौरो, दुध दुहेको दुधेरो, तिलजौउपानि र पातिको लिङ्गा सहितको ढुग्रो घोचामा उनेर तयार गरी गोठको छेउमा पुर्व फर्केर सुद्द व्यक्तिले स्थान विशेषका सबै देविदेवता पुकार गर्दै कोइलामा धुपधुवार गर्ने । तत्पस्चात धुपौरोमा धुप लगाई घोचामा उनेको सामग्री सहित बोकेर गोठलाई जौंतिल पानिको अभिषेकबाट सम्पुर्ण देबि देवताको पुकार गर्दे दायाँ पारेर ३ पटक परिक्रमा गर्ने ।
v  भकारो वा गोठको मुल घोचा पश्चिम तर्फ गोठ भित्र घेरा गरी गाइको गोवरले सफाई गर्ने, खिर बाबर पकाउने, थपना, कुण्डा, लिङ्गा तयार गर्ने ।
v  दियो कलश थाप्ने र ३ कोठामा क्रमश वाँयाबाट दाँया तर्फ मुल कोठा माहादेउ माहारुद्र १८/१३ विचको कोठा गौरी गैयाँ १३/११ र अन्तिम कोठा काँडावर्म अैरीवर्म ९/७ रेखि लगाई (पक्ष अनुसार उभौली भए ठाडो धेरै र उधौली भए तेस्रो धेरै) भाग पस्कने र पाती, अक्षता, खिर, बाबर र घिउले प्रत्येक आँठामा पुजा गर्ने धुपधुवार गर्ने थपना लिङ्गामा धागो वाँध्ने, अविर चन्दनले पुजा गर्ने । कुण्डामा दुध धार्ने । काँडावर्म अैरीवर्म कोठामा धनुवाण (पाति, पात्ले, सेउली वा भिम्सेन पातिको) बनाइ चढाउने वा प्रयोग गर्ने । वाहिर पश्चिम तर्फ ३ कोठाको गोसाई थान तयार गरी विचको कोठामा गोसाई गासाइनी ७/५ दायाँ तर्फ सिकारी ५/३ र वाँया तर्फ सिद्ध ५/३ पुकार गर्दे रेखि लगाई (पक्ष अनुसार उभौली भए ठाडो धेरै र उधौली भए तेस्रो धेरै) भाग पस्कने र पाती, अक्षता, खिर, बाबर र घिउले प्रत्येक आँठामा पुजा गर्ने, धुपधुवार गर्ने ।
v  बाहिर गोठको पुर्व तिर गाईको गोवरबाट कुण्डा र गोबरधन पर्वत तयार गरी तयार भएको कुण्डा र पर्वतमा गाइको दुध धार्ने ।
v  पुजा सकेर मुलकोठाको भाग वेलुकालाई राख्ने र वाँकी सबै खिर बाबर प्रसादिको रुपमा वितरण गर्ने ।
v  बेलुका गाइभैसी दुहि सकेपछि दियो झुल्काउने धुपधुवार गर्ने विहानको मुलकोठाको भाग प्रसादिको रुपमा वितरण गरि सकेपछि गोठधुप पुरा हुन्छ ।
(देवली गर्ने वर्ष र पक्षमा गोठधुपको तिथि पछि वा गोठधुप गरी सकेर मात्र देवली जुराउने र गर्ने प्रचलन रहि आएको छ ।)
थानी पुजा
देवली तथा गोठधुप सामुहिक रुपमा गरिने पुजा हुन भने थानी प्राय गरेर आ–आफ्नो घरमा गरिने पुजा हो ।
थानि पुजाको सुरुवात कलि युग तिर धनञ्जय ऋषिकुलका  रिजाल जिजुबाजे, बजु (बेलि) र उनिहरुको साथमा घर्ति थरकी चमेलि नामकी एक महिला मोलुङखोलाबाट पुर्व दक्षिणतिर बसोबास गर्ने गरेको थिए । बाजे मोलुङखोलाको आसपास गोठ बस्ने र बेलाबखत सामलखाजा लिन घर आउने गरेका थिए । सोही क्रममा एक दिन गोठमा सामल खाजा सकिएपछि सामल खाजा लिन बाजे गोठबाट घर आउछन् । त्यो बेला बजुको रजश्ला भएको हुन्छ र सामल खाजा तयार गरेको हुदैन । सामल खाजा तयार नगरेकोले बाजे रिसाई सोहि विषयमा उनिहरु विचमा आन्तरिक कलह हुन्छ । कलहका कारण बजुघरबाट भागेर सोहि मोलुङ खोलामा आफ्नो अंगमा भएका चुरापोते खोलेर ढुङ्गामा चिनो छाडी खोलामा हामफालेर देह त्याग गर्छिन । उता बाजेले बजु लामो समय नआए पछि खोज्न भनि तिनै चमेलिलाई पठाउछन् । चेमेलिले खोज्दै जाँदा बजुले खोलाको ढुङ्गामा चिनो राखि आफ्नो देह त्याग गरेको थाहा पाई आहात भई आफुले आफुलाई सम्हल्न नसकी चमेलिपनि त्यहि खोलामा हामफालेर मृत्यु भएकाले उनिहरुलाई रिझाउनको लागि थानिमा राखि बेलिलाई आसामुखि थानी र चमेलिलाई थानी चम्पाको रुपमा पुजा गर्दै आएको किब्बदन्ति रहेको पन्ना रत्न प्रसाद रिजालले बताउनु भयो ।
धनञ्जय ऋषिकुल रिजाल बन्धुहरुले वर्षको ३ पटक वैशाख पुर्णिमाको शुक्ल पञ्चमी, नाग पञ्चमी र कार्तिके पुर्णिमाको शुक्ल पञ्चमीमा आइतबार बुधबार छलेर घरको थानी चम्पा र आसामुखि थानी गरी २ वटा थानीको पुजा गर्ने गरिएको छ ।
थानी पुजाको लागि आवश्यक सामग्रीहरु
धुप, धजापतका, काँचोधागो, अविर, जौ, तिल, दुध, फुलपाती, चन्दन, एक मानो चामलको पिठो, अक्ष्यता, दियो, कलश, दुना, टपरा, धुपौरो, आदि ।
थानी पुजा विधि
v  घर लिपपोत तथा सफाई गरी अगेनोको डिलमा कुल, थानी र सबै देविदेवताहरुलाई फरक फरक कोइलामा धुपधुवार गर्ने ।
v  खिर र ३ वटा बाबर पकाउने दियो, कलश, लगाएत पुजा सामग्री तयार गर्ने ।
v  टपरामा थानी चम्पाको लागि तिनचैली खिर त्यसमाथी ३ वटा बावर राखि त्यस माथि खिरको थपना बनाउने र आसामुखी थानीको लागि टपरामा ३ चैली खिर राखि त्यसमाथी खिरको थपना बनाई घरको दोस्रो तला वा पुजा कोठामा उतर फर्केर क्रमश बाँयाबाट दियो, कलश, आसामुखि थानी र थानी चम्पा राखि धजा, अविर, फुलपाती, अक्षता घिउले पुजागर्दै धुपधुवार गर्ने ।
v  भित्रको पुजा सकेपछि वाहिर बलेसीमा पुर्व फर्कि खिर पातमा राख्दै सबै देविदेवतालाई पुकार्दै चढाउदै गर्ने ।
v  पुजामा प्रयोग गरी वाँकी रहेको खिरलाई वन्धुविच प्रसादिको रुपमा ग्रहण गर्ने ।
v  साँझमा सुद्द भएर कुलको दियो झुल्काउने । तलामा गरीएको पुजा स्थलमा गई थानिको दियो झुल्काउने धुपधुवार गर्ने र विसर्जन गर्ने । चढाएको खिर बाबर बन्धु भित्र प्रसादीको रुपमा वितरण गरे पछि थानी पुजा समाप्त हुन्छ ।
(थानि पुजाको दिन विहन देखि बेलुका प्रसाद नखाइन्जेल कुनै कारोबार नगर्ने र बन्धु र भान्जा भान्जी बाहेक कसैलाई भित्र पस्न नदिने चलन छ ।)
बन्धुहरु विच बार्नुपर्ने सुतक, जुठो र हलो निर्णय सिन्धुमा उल्लेख भए अनुसार नै बार्ने निरञ्तरता दिइआएको छ ।
लेखन कर्ता राजकुमार रिजाल खोटाग</text>
      <sha1>3eng7b6yy1ktpvj7di473y60u1rk3kf</sha1>
    </revision>
  </page>
</mediawiki>