Wikipedia
ndswiki
https://nds.wikipedia.org/wiki/Wikipedia:H%C3%B6%C3%B6ftsiet
MediaWiki 1.39.0-wmf.26
first-letter
Media
Spezial
Diskuschoon
Bruker
Bruker Diskuschoon
Wikipedia
Wikipedia Diskuschoon
Bild
Bild Diskuschoon
MediaWiki
MediaWiki Diskuschoon
Vörlaag
Vörlaag Diskuschoon
Hülp
Hülp Diskuschoon
Kategorie
Kategorie Diskuschoon
Portal
Portal Diskuschoon
TimedText
TimedText talk
Modul
Modul Diskussion
Gadget
Gadget Diskussion
Gadget-Definition
Gadget-Definition Diskussion
Allenstein
0
3036
992936
718123
2022-08-28T22:05:45Z
Flummiy
46167
Link hinzugefügt
wikitext
text/x-wiki
[[Bild:Olsztyn Herb.PNG|thumb|Wapen vun Allenstein]]
'''Allenstein''' ([[Poolsche Spraak|poolsch]] ''Olsztyn'') is ene [[Polen|poolsche]] Stadt an de [[Alle]] mit mier denn 174.000 Inwahners in de [[Woiwodschop Ermland-Masuren]]. In Allenstein gifft dat siet [[1999]] de Universität [[Ermland]]-[[Masuren]].
[[Nikolaus Kopernikus]] weer ok för Allenstein tostännig. Allenstein is de gröttste Stadt in Ermland, ene Region, de inst in de preußisch Provinz Ostpreußen weer. Allenstein is an't södelk End vun't Ermland. Veele Lü ut Allenstein, ok junge Lü, de in Allenstein boren sünd, leevt in [[Gelsenkiärken]]. In Gelsenkiärken, ene Partnerstadt vun Allenstein, is de ''Stadtkreisgemeinschaft Allenstein'', dat Allensten-Museum un de Allensteiner Heimatbrief. In Allenstein weeren al vör den [[Tweet Weltorlog|Tweten Weltorlog]] de meeste Lü ikatholsch. Allenstein is de Stadt ut de de evangeelsche Verbandsvörsitter [[Gerhard Naujokat]] un de [[SPD]]-Politiker [[Hans-Jürgen Wischnewski]] sünd. Allenstein is ene Stadt, de för veele jonge Inwahners nich good to lidden is. In Allenstein gifft dat de Masurische Störchepost. In Allenstein warr ok vör de Tweet Weltorlog keen [[Plattdüütsch]] snackt, man [[Hoochdüütsch]], [[Masurisch]] un [[Poolsch]].
== Weblenken ==
{{Commons|Olsztyn|Allenstein}}
[[Kategorie:Oort]]
[[Kategorie:Woiwodschop Ermland-Masuren]]
ag5e1yy8h15u2d248vlfzza0x6l2so1
Demost
0
3579
992941
787402
2022-08-28T22:40:04Z
Flummiy
46167
/* Weertschup */Link korrigiert
wikitext
text/x-wiki
{{Gemeenbox
|NAAM= Demost
|STAAT= Düütschland
|LIGGT_IN=
:[[Bundsland (Düütschland)|Bundsland]]: [[Neddersassen]]
|WAPEN= Delmenhorst-Wappen.jpg
|FLAGG=
|KOORT2= Lower Saxony DEL.svg
|FLACH=62.36
|HÖÖCH= 7
|KOOR_NS= 53.04972222
|KOOR_OW= 8.63388889
|INWAHNERS= 74361
|INWAHNERS_TIET= 31.12.2010
|POSTLEETTALL= 27749-27755
|VÖRWAHL= 04221
|BÖRGERMEESTER= [[Axel Jahnz]] ([[SPD]])
|WEBSTEED= www.delmenhorst.de
|ÖÖRD=
|GEMEENSLÖTEL= 03401000
}}
'''Demost''' (hoochdüütsch: ''Delmenhorst'') is ene kreisfre'e Stadt in den ehemaalschen Regeerbezirk [[Werser-Eems]] (Neddersassen), liggt an de Grenz van [[Bremen]] un hett 74.361 Inwahners <sup>(Stand 31.12.2010)</sup>. Demost is de gröttste Industriestadt twüschen Werser un Ems.
== Geschichte ==
Demost liggt an'n Rand van de 20 bit 30 m hoge Geest in dat Siedland van de Delme. De Demoster Geest weer in vörgeschichtliche Tiet al tämlich dicht besiedelt. Dat betüügt de velen Funnen, de ut de Steentiet un de Bronzetiet stammt.
Vör 800 Jahren stund hier maal de [[Schlüterborg]], de [[1230]] un 1234 van [[de Stedinger]] daalmaakt woor. De Ollnborger Grafen geven 1247 ehre Borg in Berne up un boen ene ne'e up den "Horst an de Delme". Darum nömen se sik "de Grafen von Ollnborg un Demost" De Graafschaft Demost weer tietwies sülvstännig un up dat Slott regeer dreemaal ene Sietenlien van dat Ollnborger Grafenhuus, tolest van [[1577]] - 1647.
[[1482]] nehm de [[Bischop]] van [[Mönster]] de Stadt Demost in, aver Graaf Anton van Ollnborg kunn se [[1547]] wedder trüggwinnen. Na Graaf Anton Günther sienen Doot (1667) keem ok Demost bit 1773 unner däänsche Verwalten. In disse Tiet woor de Borg afbraken. Blots de "Blaue Toorn", de noch vandagen in dat Stadtwappen afbillt is, bleev bit [[1787]] bestahn. De Oort, de sik bi de Borg entwickelt harr, kreeg al [[1371]] dat Bremer Stadtrecht.
== Weertschup ==
De lütte Ackerbörgerstadt harr in fröhere Tieden kiene Industrie. Blots van dat nege Dorp Hasbargen drung dat "Proppensnieden" na Demost vör. Dat heet: in Huusarbeit sneden vele Lüe ut Kork Proppens för Buddels in all Grötten, verdenen dar aver nich veel mit. As de [[Iesenbahn]]lien Bremen-Ollnborg boot weer, keem in korte Tiet en Industriebedriev na'n anneren. [[1870]] keem de [[Jute|Jutespinneree]], [[1882]] de [[Linoleum|Linoleumfabrik]] un [[1884]] de [[Wull|Wullkämmeree]]. Vandagen existeert de groten Bedrieve nich mehr, aver darför hefft sik vele lüttere ansiedelt, t.B. Sanella, Delmod un Atlas.
[[1903]] woor Demost ene Stadt I. Klass. Siet [[1956]] is Demost wedder Garnisonstadt. [[1952]] woor de Delmehall boot, dat is ene Hall, in de de Heerdbooksellschup ehre Rinnerauchschonen afholen kann, de aver ok för lütte Markten un Utstellungen un as Hall för Kundgeven un Fieren goot to bruken is.
==Inwahners==
In dat [[Middelöller]] un in de fröhe [[Nutied]] hett Demost man bloß en paar Hunnert Inwahners harrt. Bloß suutjes sünd dat mehr wurrn. Krieg, Hunger un Süken hefft dor denn ok jummers wedder för sorgt, dat dat minner wurrn sünd. Eerst, as dat in dat [[19. Johrhunnert]] losgüng mit de [[Industrie]] sünd slank mehr Lüde na Demost kamen. De Stadt is dormols to de gröttste Industriestadt twuschen [[Werser]] un [[Eems]] wurrn. [[1816]] weern dat eerst 1.937 Lüde, de in de Stadt leven döen, man [[1900]] sünd dat denn al üm un bi 16.000 ween.
Na dat Enn vun'n [[Tweete Weltkrieg|Tweeten Weltkrieg]] sünd veel Flüchtlingen un Verdrevenen na de Stadt kamen. So weern dat bit [[1950]] nich mehr bi 20.000, man mehr as 57.000 Inwahners wurrn. In dat Johr [[1995]] weer bither to de hööchste Stand in de Inwahnerstahl: Dormols hefft 78.226 Lüde in de Stadt leevt. Bi de Inwahnertahl mutt een dor ok an denken, dat mit de Tied jummers mehr Dörper un Gemeende in de Stadt inföögt wurrn sünd.
{|
| valign="top" |
{| class="Tabell"
! style="background:#efefef;" | Datum
! style="background:#efefef;" | Inwahners
|-----
| 15. August 1816 ¹ || align="right" | 1.937
|-----
| 1. Februar 1828 ¹ || align="right" | 2.124
|-----
| 1. Juli 1837 ¹ || align="right" | 2.399
|-----
| 1. Juli 1846 ¹ || align="right" | 2.409
|-----
| 2. Januar 1850 ¹ || align="right" | 2.372
|-----
| 1. Juli 1852 ¹ || align="right" | 2.439
|-----
| 3. Dezember 1854 ¹ || align="right" | 2.419
|-----
| 3. Dezember 1855 ¹ || align="right" | 2.628
|-----
| 3. Dezember 1858 ¹ || align="right" | 2.754
|-----
| 3. Dezember 1861 ¹ || align="right" | 2.916
|-----
| 3. Dezember 1864 ¹ || align="right" | 3.172
|-----
| 3. Dezember 1867 ¹ || align="right" | 3.507
|-----
| 1. Dezember 1871 ¹ || align="right" | 4.018
|-----
| 1. Dezember 1875 ¹ || align="right" | 4.800
|-----
| 1. Dezember 1880 ¹ || align="right" | 5.408
|}
| valign="top" |
{| class="Tabell"
! style="background:#efefef;" | Datum
! style="background:#efefef;" | Inwahners
|-----
| 1. Dezember 1885 ¹ || align="right" | 6.647
|-----
| 1. Dezember 1890 ¹ || align="right" | 9.372
|-----
| 2. Dezember 1895 ¹ || align="right" | 12.569
|-----
| 1. Dezember 1900 ¹ || align="right" | 16.579
|-----
| 1. Dezember 1905 ¹ || align="right" | 20.150
|-----
| 1. Dezember 1910 ¹ || align="right" | 22.516
|-----
| 1. Dezember 1916 ¹ || align="right" | 19.684
|-----
| 5. Dezember 1917 ¹ || align="right" | 19.418
|-----
| 8. Oktober 1919 ¹ || align="right" | 21.878
|-----
| 16. Juni 1925 ¹ || align="right" | 24.702
|-----
| 16. Juni 1933 ¹ || align="right" | 31.284
|-----
| 17. Mai 1939 ¹ || align="right" | 38.261
|-----
| 31. Dezember 1945 || align="right" | 41.784
|-----
| 29. Oktober 1946 ¹ || align="right" | 48.742
|-----
| 13. September 1950 ¹ || align="right" | 57.273
|}
| valign="top" |
{| class="Tabell"
! style="background:#efefef;" | Datum
! style="background:#efefef;" | Inwahners
|-----
| 25. September 1956 ¹ || align="right" | 54.791
|-----
| 6. Juni 1961 ¹ || align="right" | 57.312
|-----
| 31. Dezember 1965 || align="right" | 61.977
|-----
| 27. Mai 1970 ¹ || align="right" | 63.266
|-----
| 31. Dezember 1975 || align="right" | 71.488
|-----
| 31. Dezember 1980 || align="right" | 72.370
|-----
| 31. Dezember 1985 || align="right" | 70.546
|-----
| 25. Mai 1987 ¹ || align="right" | 72.072
|-----
| 31. Dezember 1990 || align="right" | 75.154
|-----
| 31. Dezember 1995 || align="right" | 78.226
|-----
| 31. Dezember 2000 || align="right" | 76.644
|-----
| 31. Dezember 2005 || align="right" | 75.916
|-----
| 31. Dezember 2006 || align="right" | 75.320
|-----
| 31. Dezember 2007 || align="right" | 75.135
|-----
| 31. Juli 2008 || align="right" | 77.711
|-----
| 31. Dezember 2010 || align="right" | 74.361
|}
|}
¹ Dormols sünd de Lüde tellt wurrn
==Bekannte Lüde ut Demost==
* [[Arthur Fitger]] ([[1840]]-[[1909]]), Maler un Dichter
* [[Sarah Connor]], (* [[1980]]), Pop-Singersche
{{Navigatschoonsliest Landkreisen un kreisfre’e Städer in Neddersassen}}
[[Kategorie:Oort]]
[[Kategorie:Demost]]
qx2qb7foy274smw91jzxxv835wprvfc
Ollnborgische Landschap
0
3652
992942
910446
2022-08-28T22:54:12Z
Flummiy
46167
Link korrigiert
wikitext
text/x-wiki
[[Bild:Lower Saxony Oldenburgische Landschaft.svg|duum|Rebeed in Neddersassen, för dat de Ollnborgische Landschap tostännig is]]
De ''' Ollnborgische Landschap''' is en Vereen van't apentliche Recht mit den gesettlichen Updrag, bi de Pleeg un dat Stütten van de historischen un kulturellen Belangen van dat ehrmalige [[Land Ollnborg]] mittohölpen.
Tostannkamen is de Ollnborgische Landschap ut de [[1961]] grünnte [[Ollnborg-Stiftung]]. Dat weer en Vereen van't börgerliche Recht. To dat Grünnen van de Ollnborg-Stiftung keem dat dör verschedene Anstalten, de to'n Deel ok dör dat Inrichten van dat Bundsland [[Neddersassen]] in Gang kamen weern.
Bit [[1946]] weer dat Land Ollnborg en sülvstännigen Staat wesen, un de Afordenten van'n [[Ollnborger Landdag]] föddern in ehre leste Sitten an'n [[6. November]] [[1946]] utdrücklich, dat ene Sülvstverwalter-Organisatschoon för dat Ollnborger Land inricht weern muss. De Versöök, enen kommunalen Rebettsverbund to grünnen, sloog 1954 fehl in'n Neddersassischen Landdag, aver dat Volk harr wieterhen den Wunsch, de historische un kulturelle Egenstännigkeit van dat Ollnborger Land to bewahren un wieter uttoformen. So keem dat denn letzenns to de Gründung van de Ollnborg-Stiftung.
De Arbeitsgemeenschap van de Ollnborger Landkreisen harr 1960 den Anfang maakt un darto upropen, en Utschuss intorichten, de mit all mögliche Institutschonen, Gruppen un Verenen van't Ollnborger Land Grundfragen bespreken un ene Setten utarbeiden schull. De Sinn van disse Stiftung weer, all de ollnborgschen kulturellen Besträven un Inrichtungen, de nich staatlich sünd, tosamentofaten un to plegen.
De Diskuschoon um de Rebettsreform un dat Inrichten van den [[Regeerbezirk Weser-Ems]] föhr darto, dat sik de [[Landkreis]]en, de Städer un Gemeenden mit ene gemeensame Resolutschoon för de Verbeterung van de Rechten van de Ollnborg-Stiftung insetten deen. An'n [[27. Mai]] [[1974]] besloot denn de Neddersassische Landdag dat Gesett över de Ollnborgische Landschap as Institutschoon van't apentliche Recht. De Ollnborg-Stiftung gung in disse Inrichtung up. To dat Arbeitsfeld van de Ollnborgische Landschap höört de Landkreisen [[Ammerland]], [[Cloppenborg]], [[Freesland (Landkreis)|Freesland]], [[Ollnborg (Landkreis)|Ollnborg]], [[Vechte|Vechta]] un [[Wersermasch]] un de Städer [[Ollnborg]], [[Demost]] un [[Willemshaven]].
[[Kategorie:Neddersassen]]
[[Kategorie:Ollnborg]]
7plfdsu6h4sikfbrj7wpmi3999j72qe
992943
992942
2022-08-28T22:59:25Z
Flummiy
46167
Link korrigiert
wikitext
text/x-wiki
[[Bild:Lower Saxony Oldenburgische Landschaft.svg|duum|Rebeed in Neddersassen, för dat de Ollnborgische Landschap tostännig is]]
De ''' Ollnborgische Landschap''' is en Vereen van't apentliche Recht mit den gesettlichen Updrag, bi de Pleeg un dat Stütten van de historischen un kulturellen Belangen van dat ehrmalige [[Land Ollnborg]] mittohölpen.
Tostannkamen is de Ollnborgische Landschap ut de [[1961]] grünnte [[Ollnborg-Stiftung]]. Dat weer en Vereen van't börgerliche Recht. To dat Grünnen van de Ollnborg-Stiftung keem dat dör verschedene Anstalten, de to'n Deel ok dör dat Inrichten van dat Bundsland [[Neddersassen]] in Gang kamen weern.
Bit [[1946]] weer dat Land Ollnborg en sülvstännigen Staat wesen, un de Afordenten van'n [[Ollnborger Landdag]] föddern in ehre leste Sitten an'n [[6. November]] [[1946]] utdrücklich, dat ene Sülvstverwalter-Organisatschoon för dat Ollnborger Land inricht weern muss. De Versöök, enen kommunalen Rebettsverbund to grünnen, sloog 1954 fehl in'n Neddersassischen Landdag, aver dat Volk harr wieterhen den Wunsch, de historische un kulturelle Egenstännigkeit van dat Ollnborger Land to bewahren un wieter uttoformen. So keem dat denn letzenns to de Gründung van de Ollnborg-Stiftung.
De Arbeitsgemeenschap van de Ollnborger Landkreisen harr 1960 den Anfang maakt un darto upropen, en Utschuss intorichten, de mit all mögliche Institutschonen, Gruppen un Verenen van't Ollnborger Land Grundfragen bespreken un ene Setten utarbeiden schull. De Sinn van disse Stiftung weer, all de ollnborgschen kulturellen Besträven un Inrichtungen, de nich staatlich sünd, tosamentofaten un to plegen.
De Diskuschoon um de Rebettsreform un dat Inrichten van den [[Regeerbezirk Weser-Ems]] föhr darto, dat sik de [[Landkreis]]en, de Städer un Gemeenden mit ene gemeensame Resolutschoon för de Verbeterung van de Rechten van de Ollnborg-Stiftung insetten deen. An'n [[27. Mai]] [[1974]] besloot denn de Neddersassische Landdag dat Gesett över de Ollnborgische Landschap as Institutschoon van't apentliche Recht. De Ollnborg-Stiftung gung in disse Inrichtung up. To dat Arbeitsfeld van de Ollnborgische Landschap höört de Landkreisen [[Ammerland]], [[Cloppenborg]], [[Freesland (Landkreis)|Freesland]], [[Ollnborg (Landkreis)|Ollnborg]], [[Landkreis Vechte|Vechta]] un [[Wersermasch]] un de Städer [[Ollnborg]], [[Demost]] un [[Willemshaven]].
[[Kategorie:Neddersassen]]
[[Kategorie:Ollnborg]]
nzg2tbgo4khxjnrbf4aty5dbxix5bqd
992944
992943
2022-08-28T23:26:19Z
Flummiy
46167
Tippfehler korrigiert
wikitext
text/x-wiki
[[Bild:Lower Saxony Oldenburgische Landschaft.svg|duum|Rebeed in Neddersassen, för dat de Ollnborgische Landschap tostännig is]]
De ''' Ollnborgische Landschap''' is en Vereen van't apentliche Recht mit den gesettlichen Updrag, bi de Pleeg un dat Stütten van de historischen un kulturellen Belangen van dat ehrmalige [[Land Ollnborg]] mittohölpen.
Tostannkamen is de Ollnborgische Landschap ut de [[1961]] grünnte [[Ollnborg-Stiftung]]. Dat weer en Vereen van't börgerliche Recht. To dat Grünnen van de Ollnborg-Stiftung keem dat dör verschedene Anstalten, de to'n Deel ok dör dat Inrichten van dat Bundsland [[Neddersassen]] in Gang kamen weern.
Bit [[1946]] weer dat Land Ollnborg en sülvstännigen Staat wesen, un de Afordenten van'n [[Ollnborger Landdag]] föddern in ehre leste Sitten an'n [[6. November]] [[1946]] utdrücklich, dat ene Sülvstverwalter-Organisatschoon för dat Ollnborger Land inricht weern muss. De Versöök, enen kommunalen Rebettsverbund to grünnen, sloog 1954 fehl in'n Neddersassischen Landdag, aver dat Volk harr wieterhen den Wunsch, de historische un kulturelle Egenstännigkeit van dat Ollnborger Land to bewahren un wieter uttoformen. So keem dat denn letzenns to de Gründung van de Ollnborg-Stiftung.
De Arbeitsgemeenschap van de Ollnborger Landkreisen harr 1960 den Anfang maakt un darto upropen, en Utschuss intorichten, de mit all mögliche Institutschonen, Gruppen un Verenen van't Ollnborger Land Grundfragen bespreken un ene Setten utarbeiden schull. De Sinn van disse Stiftung weer, all de ollnborgschen kulturellen Besträven un Inrichtungen, de nich staatlich sünd, tosamentofaten un to plegen.
De Diskuschoon um de Rebeetsreform un dat Inrichten van den [[Regeerbezirk Weser-Ems]] föhr darto, dat sik de [[Landkreis]]en, de Städer un Gemeenden mit ene gemeensame Resolutschoon för de Verbeterung van de Rechten van de Ollnborg-Stiftung insetten deen. An'n [[27. Mai]] [[1974]] besloot denn de Neddersassische Landdag dat Gesett över de Ollnborgische Landschap as Institutschoon van't apentliche Recht. De Ollnborg-Stiftung gung in disse Inrichtung up. To dat Arbeitsfeld van de Ollnborgische Landschap höört de Landkreisen [[Ammerland]], [[Cloppenborg]], [[Landkreis Freesland|Freesland]], [[Landkreis Ollnborg|Ollnborg]], [[Landkreis Vechte|Vechta]] un [[Wersermasch]] un de Städer [[Ollnborg]], [[Demost]] un [[Willemshaven]].
[[Kategorie:Neddersassen]]
[[Kategorie:Ollnborg]]
tnvfnxqbvjfdt8u99um23q93lm85x70
Hinnerpommern
0
17487
992935
691581
2022-08-28T21:56:11Z
Flummiy
46167
Tippfehler und Link korrigiert
wikitext
text/x-wiki
[[Bild:Achter-Pommeren.png|duum|Hinnerpommern in geel]]
'''Hinnerpommern''' (bitieden ok woll ''Achterpommern'' nöömt) is de Deel vun Pommern, de oosten de [[Oder]] liggt. In Oosten vun Hinnerpommern liggt [[Pommerellen]]. De Lüüd deen dor fröher dat [[Pommersch|pommersche Plattdüütsch]] snacken. Na’n [[Tweet Weltkrieg|Tweten Weltkrieg]] sünd aver all de düütschen Lüüd, de dor wahnen deen, [[Verdrievung|verdreven]] worrn. Hüüt höört dat to’n groten Deel to de [[Woiwodschop Westpommern]], de Rest to de [[Woiwodschop Pommern]]. De Hööftstadt vun de Woiwodschop Westpommern is hüüt [[Stettin]], wat aver fröher noch to [[Vörpommern]] hören dee.
[[Kategorie:Landschap]]
jzofitl0rb9epo246iw5r356emfk179
Landkreis Heidkreis
0
18106
992940
911023
2022-08-28T22:27:42Z
Flummiy
46167
wikitext
text/x-wiki
{{Infobox Landkreis
|NAAM=Landkreis Heidkreis
|SITT=[[Fambossel]]
|BUNDSLAND=Neddersassen
|GRÜNNT=1977
|OPLÖÖST=
|WAPEN=Wappen des Heidekreises.svg
|FLAGG=Flagg Landkreis Heidkreis.svg
|IMAGEMAP=Lower Saxony HK.svg
|FLACH=1873.5
|KOOR_NS=52.92
|KOOR_OW=9.75
|LANDRAAT=[[Manfred Ostermann]] (ahn Partei)
|WEBSTEED=www.heidekreis.de
|TALL_GEMENEN=23
|KENNTEKEN=HK
|KREISSLÖTEL=03358
|NUTS=DE938
}}
De '''Landkreis Heidkreis''' (bit 31. Juli 2011: '''Landkreis Soltau-Fambossel''') is en [[Landkreis]] in’n Naturpark [[Lümbörger Heid]] in’n Noordoosten vun [[Neddersassen]]. He hett {{Inwahners}}. De Kreisstadt is [[Bad Fambossel]] un de gröttste Stadt in’n Kreis is [[Gemeen Wasra|Wasra]].
== Geologie ==
Noorddüütschland is [[Geologie|geoloogsch]] vör ungefäähr 600-500 Millionen Johren tostannen kamen in’t late [[Proterozoikum]], wat to dat [[Präkambrium]] rekent warrt. De Landmass, de vundaag Noorddüütschland billt, leeg to de Tiet noch in deepe [[Geograafsch Breed|süüdliche Breden]] an’n Noordrand vun den Grootkontinent [[Gondwana (Kontinent)|Gondwana]]. De is later twei broken in en Tall vun lüttere un gröttere [[Lithosphäär|Lithosphärenplaten]]. En vun de lütteren Platen, de vun de Wetenschopplers [[Avalonia]] nöömt warrt, is na Noorden dreven, wo se in’n [[Silur]] vör ruch weg 450-420 Millionen Johren mit den ureuropääschen Kontinent [[Baltika]] tohopenstött is. De Kollision hett de [[Kaledonisch Bargenbilln]] na Oosten hen wieter maakt, de dorvör al in’n Noorden anfungen harr nu vör ungefäähr 410 Mio. Johren wedder ophöört hett. Wietere Mikroplaten hebbt sik in’t [[Karbon]] vör üm un bi 300 Mio. Johren vun Süden her anlagert un dorbi de [[Variskisch Bargenbilln]] veroorsaakt. De Resten dorvun billt vundaag de middeldüütschen Bargen.
De Heidkreis liggt nöördlich vun de noordvarisk’schen Deformatschoonsfront op dat ''Lüünborg Massiv'', dat to Avalonia höört un domit en Stück vun dat öllere Europa (Paläo-Europa) dorstellt. De süüdööstliche Deel dorvun raakt jüst so even an de Deformatschoonsfront an. Dör dat Inwarken vun [[Platentektonik|tektonische]] Kräft is Avalonia later afsackt un hett in’n [[Perm (Geologie)|Perm]] (vör 299-251 Mio. Johren) dormit Ruum geven för en wiet Seerebeet, dat bit wiet na Middeleuropa vördrungen is. To disse Tiet sünd de [[Halit|Soltv]]örkamen ([[Zechsteen]]) billt worrn, de in’n ganzen Noorddüütschen Ruum un ok ünner de Lünborger Heid to finnen sünd.
Dat ''Noorddüütsch Becken'', as dat Rebeet bit to de Middelbargen ok nöömt warrt, hett sien geografsche Laag in de nafolgend Johren nich mehr ännert, is aver en poor mol anböhrt un wedder afsackt worrn. Vundaag is dat Noorddüütsch Becken mit düchtig veel fast worrn [[Sediment]] opfüllt, worut vörmols de Kaledoonsch Bargens bestahn hebbt, de denn aver dör [[Erosion (Geologie)|Erosion]] afdragen worrn sünd. Vun de Bargens is hüüt nix mehr to sehn, man op disse Oort un Wies is de Noorddüütsch Becken bit to 10 km dick mit [[Sedimentit]]en un Sedimenten füllt<ref>Schönenberg, R. & Neugebauer, J., ''Einführung in die Geologie Europas'', Rombach Wissenschaft, 7. Opl. Freiburg 1997</ref>,<ref>Wölbern, I., ''Verifizierung krustenbedingter Einflüsse auf Laufzeitresiduen von Erdbebenwellen anhand von Daten aus dem TOR-1-Projekt'', Diplomarbeit, Chrisian-Albrechts-Universität, Kiel 1999</ref>.
== Geografie ==
De Heidkreis grenzt an düchtig veele annere Landkreisen an: In’n Westen leegt de Landkreisen [[Landkreis Veern|Veern]] un [[Landkreis Rodenborg (Wümm)|Rodenborg (Wümm)]], in’n Noorden de Landkreisen [[Landkreis Horborg|Horborg]] un [[Landkreis Lünborg|Lünborg]] un in’n Oosten de Landkreisen [[Landkreis Uelzen|Uelzen]] un [[Landkreis Celle|Celle]]. In Süüden slutt de [[Landkreis Nienborg]] an un en lütt Stück vun de [[Region Hannober]].
De Heidkreis warrt landschopplich bestimmt dör de [[Lünborger Heid]], de meist dat hele Rebeet vun den Kreis ümfaat. De süüdliche Deel warrt mehr dör den [[Veehbrook]] präägt, wat vör allen ut Veehweiden un Wischen besteiht. Vörmols weer dat en teemlich moorig Rebeet, wat sien anfänglich Charakter dör en düchtig Drinkwaterverbruuk verloren hett. Deele dorvun sind vundaag wedder in’n oorsprünglichen Tostand.
In’n Heidkreis gifft dat düsse Strööm: [[Aller]], [[Böhm (Stroom)|Böhm]], [[Bomlitz (Stroom)|Bomlitz]], [[Grindau]], [[Wiedau]], [[Leine (Aller)|Leine]], [[Örtz]] un [[Wümm]].
== Historie ==
De Landkreis Soltau-Fambossel is an’n 1. August 1977 ut de ollen Landkreisen [[Landkreis Fambossel|Fambossel]] un [[Landkreis Soltau|Soltau]] tohopenföhrt worrn. De eersten Johren vun den Landkreis weern bestimmt dör de groten [[Truppenöövsteed|Truppenöövsteden]] vun de [[Britisch Rheinarmee|Britschen Rhienarmee]], vun de [[NATO]] un vun de [[Bundswehr]] un dat Bestreven vun’n Landkreis, mööglichst veel Flachen för den [[Tourismus]] apen to maken. In dat Rebeet vun de Lünborger Heid warrt neemlich veel wannert un Utfohrten maakt. Na’t End vun [[Koolt Krieg|Kolen Krieg]] sünd eenige Öövsteden dicht maakt worrn, de nu vundaag as apenlich [[Naturschuulrebeet|Naturschuulrebeden]] togänglich sünd, man in [[Munste]] un Bad Fambossel gifft dat ok hüüt noch grote Garnisonen.
=== Wapen ===
Dat [[Wapen (Heraldik)|Wapen]] von’n Landkreis wiest baven op gollen Grund en blauen Lööw mit rode Tung un Klauen. Ünnen wiest dat op blauen Grund en gollen Hünengraff. De Lööw kummt ut dat Wapen von dat [[Hertogdom Bruunswiek-Lümborg]], to dat dat Rebeed von’n Landkreis fröher tohöört hett, un dat Hünengraff steiht för de [[Söven Steenhüüs]].
== Politik ==
De Kreisdag vun’n Heidkreis besteiht ut föfftig Afordente. Siet de letzten Kreisdagswahl in’n September 2011 sett sik de Kreisdag as folgt tohopen:
{| class="Tabell"
! Partei \ Johr
| 2006
|'''2011'''
|-
|[[CDU]]
| 19
|'''19'''
|-
|[[SPD]]
| 15
|'''17'''
|-
|[[Bündnis 90/De Grönen]]
| 3
|'''6'''
|-
|[[FDP]]
| 3
|'''1'''
|-
|[[De Linke]]
| 1
|'''1'''
|-
|[[NPD]]
| -
|'''1'''
|-
|[[Fre’e Wählers|BörgerUnion]]
| 2
|'''2'''
|-
|[[Fre’e Wählers|Wasraer Börgerlist]]
| 1
|'''2'''
|-
|[[Fre’e Wählers|UWG]]
| -
|'''1'''
|}
== Weertschap ==
De Tourismus is in de Lüünborger Heid en wichtig Weertschapsrebeet un Born för Innahmen, de t. ok dör Deer- un [[Freetietpark]]s as de [[Heid-Park]] in Soltau, den [[Serengiti-Park]] in Hodenhagen oder den [[Vagelpark Wasra]] föddert warrt. De Strööm sünd egent to’n Angeln oder Swimmen oder för [[Kanu]]- un [[Flott (Schipp)|Flottf]]öhren. De Heidlandschap is en fein Rebeet to’n Wannern oder för Utfohrten mit dat [[Fohrrad]].
== Verkehr ==
Dör dat Kreisrebeet loopt twee Autobahnen. Dat en is de bedüden Noord-Süüd-Verbinnen vun [[Hamborg]] na [[Hannober]], de [[Bundsautobahn 7|A 7]]. Dat annere is de [[Bundsautobahn 27|A 27]], de an’t Autobahndreeeck Wasra anfangt un denn na Bremen föhrt.
Bedüdend [[Iesenbahn]]strecken sünd de „[[Amerikalien]]“ Bremen – Soltau – [[Uelzen]] un de „[[Heidbahn]]“ Hamborg – [[Bookholt (Landkreis Horborg)|Bookholt]] – Soltau – Bennemöhlen – Hannober.
De Landkreis Heidkreis is as [[Stratenbolastdreger|Dreger]] tostännig för üm un bi 470 Kilometer Kreisstraten un 153 Kilometer Radweeg ([[Kreisstraten in’n Landkreis Heidkreis]]).
== Religion ==
Dat Rebeet vun’n Landkreis is ut de [[Traditschoon]] her evangelsch-luthersch bestimmt. De [[Gemeen (Kark)|Gemenen]] höört to de [[Landskark Hannober]]. Sünners na den Krieg hebbt sik dör de totogen [[Gastarbeiter]]s, de Heimatverdrevenen un Utsiedlers ut de Oosteuropääsch Länner gröttere kathoolsche Gemenen billt, de dat [[Bisdom Hilmessen]] anhöört. Vun wegen de groten Tall vun Lüüd, de ut de Karken rutgahn sünd, ünnerleegt beid Karken en Wannel in jemehr Strukturen. Wietere Glovensgemenen in’t Kreisrebeet sünd de [[Muslim]]en as ok Liddmaten vun [[Freekark]]en un de [[Tügen vun Jehova]].
== Kultur ==
Üm de kulturellen Inrichten vun’n Landkreis kümmert sik de [[Lünborgsch Landschapsverband|Lünborgsche Landschapsverband]], de as indragen Vereen dorvör grünnt worrn is.
== Städer un Gemenen ==
[[Bild:Municipalities_in_HK.svg|thumb|upright=1.5|Koort mit de Gemenen]] (Inwahnertallen vun’n 30. Juni 2006)
'''[[Eenheitsgemeen|Eenheitsgemenen]]'''
{|
| width="450" valign="top" |
# [[Bad Fambossel]], Stadt (11.756)
# [[Gemeen Bissen|Bissen]] (6.252)
# [[Gemeen Bomlitz|Bomlitz]] (hdt; 7.139)
# [[Gemeen Munste|Munste]], Stadt (17.113)
# [[Gemeen Neenkerken|Neenkerken]] (5.747)
| width="450" valign="top" |
<ol start=6>
<li value=6> [[Gemeen Snevern|Snevern]], Stadt (19.105)
<li> [[Gemeen Soltau|Soltau]], Stadt (22.010)
<li> [[Gemeen Wasra|Wasra]], Stadt (24.398)
<li> [[Gemeen Witzendörp|Witzendörp]] (4.078)
|}
'''[[Samtgemeen|Samtgemenen]]''' mit jemehr Liddmatengemenen
Sitt vun de Samtgemeenverwalten *
{|
| width="450" valign="top" |
* '''1. [[Samtgemeen Ahlden]]''' (hdt; 7.045)
# [[Ahlden (Aller)]], Flecken (hdt; 1.541)
# [[Eickeloh]] (hdt; 793)
# [[Graitn]] (673)
# [[Hamstorp]] (886)
# [[Hodenhagen]] * (hdt; 3.152)
* '''2. [[Samtgemeen Reten/Aller]]''' (4.826)
# [[Gemeen Böhm|Böhm]] (953)
# [[Frankenfeld]] (hdt; 567)
# [[Hüßel]] (885)
# [[Reten]], Stadt * (2.421)
| width="450" valign="top" |
* '''3. [[Samtgemeen Swarms]]''' (12.106)
# [[Bookholt (Aller)]] (2.058)
# [[Äsel]] (1.103)
# [[Gilten]] (1.158)
# [[Linneweh]] (2.495)
# [[Swarms]] * (5.292)
|}
'''[[gemeenfree Rebeet|gemeenfree Bezirk]]'''
* '''[[Oosterheid]]''' [Sitt: Oerbke] (829)
== Literatur ==
* Gernot Erler u. Kurt Brüsehoff: ''10 kunst- und kulturgeschichtliche Exkursionen im Landkreis Soltau-Fallingbostel.'' (Rgv.: Landkreis Soltau-Fallingbossel), o.O. o.J. [ca. 1981], 147 S.
== Bornen ==
<references />
== Weblenken ==
{{Commons}}
* [http://www.heidekreis.de/ Websteed von’n Landkreis] (hoochdüütsch)
{{Navigatschoonsliest Landkreisen un kreisfre’e Städer in Neddersassen}}
[[Kategorie:Landkreis]]
[[Kategorie:Landkreis Heidkreis]]
hwi39pluib2xnj5ytmxr1ohaqram2fb
Georg Krogmann
0
36090
992930
923792
2022-08-28T14:40:01Z
Eastfrisian
554
wikitext
text/x-wiki
'''Georg Krogmann''' (* [[4. September]] [[1886]] in [[Kiel]]; † [[9. Januar]] [[1915]]) weer en düütsch Footballspeler. Sien Positschoon weer [[Löper (Football)|Middellöper]].
== Leven un Vereen ==
Krogmann tietlevens bi de Störken, as de Vereen [[Holsteen Kiel]] ok nöömt wurrd. 1910 harr man tegen den [[Karlsruher FV]] in’t Finale to de düütsch Meesterschap verloren. An’ 26. Mai 1912 gung dat in’t Finale weer um de düütsche Meesterschap un ditmal wunnen de Kieler Speler mit 1:0. To mehr Spood reck dat för Krogmann nich, he is in’ Eersten Weltkrieg storven.
== Natschonalmannschap ==
Wenig Week vör de Gewinn vun de düütsch Meesterschap 1912 hett Krogmann eerstmals för de düütsch Natschonalmannschap speelt. Gegen Ungarn kunn de Mannschap glatt en 4:4 halen, wat all en grooten Spood weer. Krogmann wurr denn ok to de Olympisch Spelen inladen un keem dor ok to twee Insatzen. Bi dat 16:0 tegen Russland wurr he aber nich upstellt. So bleev dat bi dree Lännerspelen.
== Literatur ==
* Chronik 100 Jahre - Holstein Kiel, Patrick Nawe u. a.
{{DEFAULTSORT:Krogmann, Georg}}
[[Kategorie:Mann]]
[[Kategorie:Footballnatschonalspeler (Düütschland)]]
[[Kategorie:Olympiadeelnehmer (Düütschland)]]
[[Kategorie:Fullen in’n Ersten Weltkrieg]]
[[Kategorie:Boren 1886]]
[[Kategorie:Storven 1915]]
[[Kategorie:Börger von Düütschland]]
kwrr6tinhrusi5k2k31giwv4531i91a
992931
992930
2022-08-28T14:41:30Z
Eastfrisian
554
Ännern ut düütsch WP
wikitext
text/x-wiki
'''Georg Krogmann''' (* [[4. September]] [[1886]] in [[Meldörp]]; † [[9. Januar]] [[1915]] in [[Warschau]]) weer en düütsch Footballspeler. Sien Positschoon weer [[Löper (Football)|Middellöper]].
== Leven un Vereen ==
Krogmann tietlevens bi de Störken, as de Vereen [[Holsteen Kiel]] ok nöömt wurrd. 1910 harr man tegen den [[Karlsruher FV]] in’t Finale to de düütsch Meesterschap verloren. An’ 26. Mai 1912 gung dat in’t Finale weer um de düütsche Meesterschap un ditmal wunnen de Kieler Speler mit 1:0. To mehr Spood reck dat för Krogmann nich, he is in’ Eersten Weltkrieg storven.
== Natschonalmannschap ==
Wenig Week vör de Gewinn vun de düütsch Meesterschap 1912 hett Krogmann eerstmals för de düütsch Natschonalmannschap speelt. Gegen Ungarn kunn de Mannschap glatt en 4:4 halen, wat all en grooten Spood weer. Krogmann wurr denn ok to de Olympisch Spelen inladen un keem dor ok to twee Insatzen. Bi dat 16:0 tegen Russland wurr he aber nich upstellt. So bleev dat bi dree Lännerspelen.
== Literatur ==
* Chronik 100 Jahre - Holstein Kiel, Patrick Nawe u. a.
{{DEFAULTSORT:Krogmann, Georg}}
[[Kategorie:Mann]]
[[Kategorie:Footballnatschonalspeler (Düütschland)]]
[[Kategorie:Olympiadeelnehmer (Düütschland)]]
[[Kategorie:Fullen in’n Ersten Weltkrieg]]
[[Kategorie:Boren 1886]]
[[Kategorie:Storven 1915]]
[[Kategorie:Börger von Düütschland]]
siegqpyjf56mlpkk29tz7iusdcbe4db
Parchen
0
105564
992939
847686
2022-08-28T22:16:54Z
Flummiy
46167
Link korrigiert
wikitext
text/x-wiki
{{Anner Bedüden}}
'''Parchen''' ([[hochdüütsch]]: Parchim, umgangsspraaklich ok: ''Pütt'') is de [[Kreisstadt]] van den [[Landkreis Ludwigslust-Parchen]] in [[Mekelnborg-Vörpommern]], 40 km südöstlich van de Landshööftstadt [[Swerin]].
In de amtsfree Stadt Parchen befindt sück de Verwaltungsseet van dat Amt [[Amt Parchener Umland]], to dat teihn Gemeenden hörrn. De Stadt is een van de 18 Middelzentren van dat Bundsland. Se hett 18.074 Inwahner (Stand: 31. Dezember 2017) up en Flach van 124,74 km².
De Dichter [[Rudolf Tarnow]] stamm ut Parchen.
== Weblinks ==
{{Commons}}
* [http://www.parchim.de/ Website van de Stadt]
[[Kategorie:Oort]]
[[Kategorie:Stadt]]
[[Kategorie:Mekelnborg-Vörpommern]]
hz6hv9eux0pb6gf9ced89mw1m0ojxqy
Parchen (Mehrdüdig Begreep)
0
105565
992934
847689
2022-08-28T21:28:41Z
Flummiy
46167
Links tofögt
wikitext
text/x-wiki
'''Parchen''' betekent
* [[Parchen]], Stadt in’n [[Landkreis Ludwigslust-Parchen]], [[Mekelborg-Vörpommern]],
* [[Parchen (Sassen-Anholt)|Parchen]], Oort in de Stadt [[Genthin]] in’n Landkreis [[Jerichower Land]], [[Sassen-Anholt]],
* [[Prácheň|Parchen]], düütschen Naam von’n Oort Prácheň in de Stadt Kamenický Šenov in dat Okres Česká Lípa, [[Tschechien]].
Kiek ok bi: [[Kreis Parchen]], [[Landkreis Parchen]], [[Amt Parchen-Land]], [[Amt Parchener Ümland]].
{{Mehrdüdig Begreep}}
l26jk4id2v7gqte9bnxg4a4p1gvzcqf
Bruker Diskuschoon:Tokisaki Kurumi
3
172105
992928
2022-08-28T12:23:05Z
Moin!
1113
Willkamen op de plattdüütsche Wikipedia
wikitext
text/x-wiki
{{Vörlaag:Moin!|realName=|name=Tokisaki Kurumi}}
-- [[Bruker:Moin!|Moin!]] [[Bruker Diskuschoon:Moin!|✍]] 14:23, 28. Aug. 2022 (CEST)
izgmfhejoe19cj2lnj6zo40elf05e7h
Bruker Diskuschoon:Nemoinho
3
172106
992929
2022-08-28T12:56:20Z
Moin!
1113
Willkamen op de plattdüütsche Wikipedia
wikitext
text/x-wiki
{{Vörlaag:Moin!|realName=|name=Nemoinho}}
-- [[Bruker:Moin!|Moin!]] [[Bruker Diskuschoon:Moin!|✍]] 14:56, 28. Aug. 2022 (CEST)
1xcx3q7u8p643jv3w3xa47dceonnyam
Bruker Diskuschoon:AmWasser
3
172107
992932
2022-08-28T15:31:41Z
Moin!
1113
Willkamen op de plattdüütsche Wikipedia
wikitext
text/x-wiki
{{Vörlaag:Moin!|realName=|name=AmWasser}}
-- [[Bruker:Moin!|Moin!]] [[Bruker Diskuschoon:Moin!|✍]] 17:31, 28. Aug. 2022 (CEST)
jtqfo8vck9yzajg3l9kyz8evb6pavtb
Bruker Diskuschoon:Rethliopuks
3
172108
992933
2022-08-28T19:14:36Z
Moin!
1113
Willkamen op de plattdüütsche Wikipedia
wikitext
text/x-wiki
{{Vörlaag:Moin!|realName=|name=Rethliopuks}}
-- [[Bruker:Moin!|Moin!]] [[Bruker Diskuschoon:Moin!|✍]] 21:14, 28. Aug. 2022 (CEST)
65sw0ph2xn121f258eqdptgbgra1wbi
Bruker Diskuschoon:Rudolf K.W. Huhn
3
172109
992937
2022-08-28T22:09:16Z
Moin!
1113
Willkamen op de plattdüütsche Wikipedia
wikitext
text/x-wiki
{{Vörlaag:Moin!|realName=|name=Rudolf K.W. Huhn}}
-- [[Bruker:Moin!|Moin!]] [[Bruker Diskuschoon:Moin!|✍]] 00:09, 29. Aug. 2022 (CEST)
aa13u3aguzz8aci7i7ouyedvauza0vr
Bruker Diskuschoon:Hansgeorgwillems
3
172110
992938
2022-08-28T22:15:07Z
Moin!
1113
Willkamen op de plattdüütsche Wikipedia
wikitext
text/x-wiki
{{Vörlaag:Moin!|realName=|name=Hansgeorgwillems}}
-- [[Bruker:Moin!|Moin!]] [[Bruker Diskuschoon:Moin!|✍]] 00:15, 29. Aug. 2022 (CEST)
gqmk3b4grwj9i0u616hcxetv2z2ktdl
Bruker Diskuschoon:MostiMoti
3
172111
992945
2022-08-29T00:47:11Z
Moin!
1113
Willkamen op de plattdüütsche Wikipedia
wikitext
text/x-wiki
{{Vörlaag:Moin!|realName=|name=MostiMoti}}
-- [[Bruker:Moin!|Moin!]] [[Bruker Diskuschoon:Moin!|✍]] 02:47, 29. Aug. 2022 (CEST)
1bewzobvivkvruwwqmn5c520srb8hdx
Bruker Diskuschoon:Tews.wiki
3
172112
992946
2022-08-29T08:26:50Z
Moin!
1113
Willkamen op de plattdüütsche Wikipedia
wikitext
text/x-wiki
{{Vörlaag:Moin!|realName=|name=Tews.wiki}}
-- [[Bruker:Moin!|Moin!]] [[Bruker Diskuschoon:Moin!|✍]] 10:26, 29. Aug. 2022 (CEST)
5g2yu40pkc1qujrsb4nbs8ebhp3ko5f